Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Recht
1 Wat is recht?
1.1 Ontstaan en oorzaak
b) Recht en rechtvaardigheid
Statisch = Wanneer het gaat om laattijdige registratie, vormgeving van een door de
meerderheid reeds aanvaarde toestand.
= Een gewoonte wordt een regel in de wet
= makkelijk afdwingbaar en geeft rechtszekerheid
Dynamisch =
• Recht creëert nieuwe toestanden
= Rechtsregels worden gemaakt voor het bereiken van
een doel.
• Recht schept nieuwe gezindheden
= Mentaliteitsveranderingen worden gestimuleerd door
recht.
Vb. De wet op alcohol
Het dronkenschap werd voor deze wet aanvaard.
Na deze wet was een dronkaard een asociale
mens en werd hij niet meer aanvaard. Men ging
het als een probleem beschouwen. Vanaf toen
mocht men niet 1 fles kopen maar verplicht 2. Dit
konden de meeste mensen toch niet betalen.
1) Gedragsregels
= normatieve bepalingen
= zeggen hoe iets hoort te zijn
• Gebodsbepalingen (moet)
• Verbodsbepalingen (mag niet)
• Verlofbepaling (mag, moet niet)
Vb. art 229 BW = echtscheiding (KAN door overspel partner)
Art 231 BW = echtscheiding (KAN door geweld,… partner)
Art 967 BW = Testament (KAN)
2) Wilsaanvullende regels
= suppletieve regel
= regel die pas van toepassing is wanneer die contracterende partijen niets
anders voorzien hebben.
Vb. Art 1390 BW = huwelijksvermogenrecht
Wanneer geen huwelijkscontract is gesloten geldt het wettelijk stelsel
Niet gesloten = Bezit voor huwelijk individueel. Na huwelijk gelijk verdeeld
(vb. inkomen)
Algemene gemeenschap alles is gezamenlijk. Voor en na huwelijk
Scheiding van goederen. Alles is individueel.
3) Technische regels
= vormvoorschriften
Vb. Bij een opzeggingsbrief moeten er verplicht enkele vermeldingen aanwezig zijn.
(datum, ondertekenen, begindatum en duur van opzeggingstermijn)
c) Recht is afdwingbaar
Het hoofddoel van het recht is de samenleving te ordenen met als streefdoel het
algemeen welzijn.
2 indelingen
Nationaal recht
Recht 4
= Alle rechtsregelen die uitgevaardigd worden door een bevoegde politieke instelling binnen
het Belgische grondgebied
Op verschillende niveaus
• Federaal
• Vlaams
• Waals
• Gewest
• Regionaal
• Provinciaal
• Gemeentelijk
Grensoverschrijdend recht
De oorzaken:
• Interne uitbolling door federalisatie
Vb) Onderwijs = federaal en gemeenschappelijk
• Externe bedreiging door supranationalisering
Vb) De EU heeft de bevoegdheid over de landbouw, dus moeten we de
richtlijnen van de EU toepassen
Mengvormen
Vb) Een huwelijkscontract bij de notaris is niet verplicht. Het wettelijk stelsel is aanvullend
maar niet wanneer je vooraf al een scheiding van goederen had want dan heb je zelf beslist.
= Men kan er niet van afwijken door een onderling akkoord of een contract
A Burgerlijk recht
Gemeen recht
= Bij gebrek aan een speciale regeling in een andere rechtstak zal het Burgerlijk Recht van
toepassing zijn.
Vb) Als het in het Handelsrecht of in het Sociaal recht niet geregeld wordt geldt de
regel van het Burgerlijk recht. Het handelsrecht en het Sociaal recht zijn een specifiek
recht t.o.v. het Burgerlijk recht. Het Burgerlijk Recht zijn de hoofdregels.
Bronnen
Het is een gecodificeerd wetboek = het samenbundelen van alle wetten omtrent een bepaalde
rechtsmaterie in een Wetboek
Recht 6
B Handelsrecht
Handelsdaden
• Objectieve handelsdaden
= Zaken kopen om te verkopen, de handelsactiviteiten van de zaak
= Doel van de onderneming
• Subjectieve handelsdaden
= Andere rechtshandeling
Vb) Aankoop van een bestelwagen
Voor beenhouder is het een subjectieve handelsdaad
Voor een garage is het een objectieve handelsdaad
Vb) Aankoop van een computer door een bakker is een subjectieve daad, als hij
deze later doorverkoopt, is het nog altijd een subjectieve daad.
Bronnen
• Wetboek van Koophandel (1872)
• Afzonderlijke wetten
Economisch recht
Dit is iets anders als handelsrecht. Economisch recht is een publiekrechterlijk recht. Het
economische recht houdt o.a. in
• Wet op handelspraktijken (WHP)
• Merkenrecht
• Octrooirecht
• Marktrecht
C Vennootschapsrecht
• Handelsvennootschappen
= een vennootschap die als doel de handelsactiviteit heeft
Recht 7
• Burgerlijke vennootschappen
= een vennootschap die als doel de uitoefening van niet commerciële
activiteiten
Bronnen
• Wetboek van Vennootschappen (1999)
D Sociaal recht
• Arbeidsrecht
Individueel arbeidsrecht
= individuele rechtsverhoudingen tussen WG en WN
Vb AO = dwingend recht
Collectief arbeidsrecht
= collectieve arbeidsverhoudingen tussen WG-organistaties en
WN-organisaties en tussen individuele WG en vakbonden in zijn
bedrijf
Vb CAO
• Sociale zekerheidsrecht
Ziekte en invaliditeit (RIZIV)
Pensioenen (RVP)
Kinderbijslag (RKW)
Werkloosheidsuitkering (RVA)
Vakantieregeling (RJV)
Arbeidsongevallen (FAO)
Beroepsziekten (FBZ)
R = Rijksdienst F = Fonds
Bronnen
Het is geen gecodificeerd recht en er is geen sociaal wetboek. Maar er zijn wel 2 partiële
codificaties.
= het onderbrengen van een aantal wetten omtrent een bepaalde rechtsmaterie in een
grotere wet.
• Arbeidsovereenkomstwet
• Arbeidswet
Vb) vrouwenarbeid, nachtarbeid, ploegenarbeid,…
E Privaatrechterlijk procesrecht
Bronnen
• Gerechtelijk Wetboek (1967)
Recht 8
De overheid
• Privaatrechterlijke relaties
Vb) afdwingen van belastingen, onteigening voor aanleg spoor.
De overheid gebruikt geweldmonopolie. Ze kunnen premies geven maar als je
geen belastingen betaald kunnen ze vb zeggen dat je deze niet krijgt.
• Publiekrechterlijke relaties
Vb) de overheid kan een grond kopen, computer kopen,…
Hier is de overheid gewoon een klant en kan men geen gebruik maken van
geweldmonopolie.
A Grondwettelijk recht
Bronnen
• Grondwet (1831) Het is een liberale grondwet (vrijheid van godsdienst, stemrecht,…)
Vanaf 1994 wou men deze moderniseren, dit is maar op enkele gebieden gelukt
art. 24 Sociale grondrechten
recht op arbeid, sociale zekerheid, beloning,…
Dit moet men niet te letterlijk nemen. Recht op arbeid betekent niet dat
de overheid je werk moet geven, men kan alleen een
werkloosheidsuitkering geven als je voldoet aan de voorwaarden.
B Administratief recht
Bronnen
C Fiscaal recht
Bronnen
Bronnen
• Strafwetboek (1867)
• Afzonderlijke wetten Vb. Wapenwet, verkeersreglement,…
Vb. Als burger mag je een andere burger voor de Burgerlijke Rechtbank dagen. Maar bij
strafprocesrecht mag dit niet. Je kan alleen een klacht indienen en de rechter beslist of deze
zaak voorkomt of geseponeerd wordt. De zaak wordt dus gevoerd door het openbaar
ministerie.
Bronnen
Men wou deze wet moderniseren, maar dit ging niet zo vlot. Toch waren er enkele
veranderingen. Vb. Wet van Franchimont. Slachtoffers hebben meer rechten gekregen
door vb inzagerecht.
Vb. Een Marokkaan die met een Franse trouwt in België, erfenis van een Spanjaard,…
2 principes
• Territorialiteitsprincipe jus soli
Het is gebaseerd op het grondgebied
• Personaliteitsprincipe jus sanguinis
Het is gebaseerd op de nationaliteit
Bronnen
• Verwijzingsregels, vervat in internationale verdragen
Billateraal = 2 landen
Bronnen
• Internationale gewoonten
• Algemene rechtsbeginselen (= normen van de beschaafde volkeren die niet steeds
telkens verwoord worden) vb verbod op staatsterrorisme
1) 2 soorten verdragen
• Traditionele verdragen
= Geratificeerd = door het Parlement en de Koning opgenomen worden in het
Belgisch recht via een goedkeuringswet. Eerst moet de Koning bekrachtigen
alvorens het opgenomen wordt in het wetboek.
Vb art. 167 GW: De Koning moet het goedkeuren voor de gewesten en
gemeenschappen. Maar deze moet het zelf ook goedkeuren. Op de duur
moeten zoveel rechtbanken beslissen dat deze procedure zeer lang
duurt. Zeker als 1 rechtbank weigert. Dan wordt de wet afgeblazen.
Vb Europees Sociaal Handvest = algemene sociale rechten. De wet was
18/10/61 vastgesteld door raad van Europa en in 07/90 wou men
vernieuwingen aanbrengen. Dit verliep heel moeilijk want België had
de wet nog niet geratificeerd 29j na datum en daarom lag Engeland
dwars. Voor verdragen met een directe werking is dit probleem niet
mogelijk.
4 soorten
• Verordeningen
= zijn gericht op alle lidstaten en hebben een directe werking
Vb Principe van vrij verkeer van de WN ‘68
Vb Gelijke beloning m/v
Recht 12
• Richtlijnen
= Principes die tegen bepaalde streefdatum in de eigen wetgeving dienen te
worden opgenomen.
= Gericht tot bepaalde of alle lidstaten
= Enkel bindend wat het te bereiken resultaat betreft (de manier waarop maakt
niet uit)
= Hebben geen directe werking
= Ze moeten binnen de 5 jaar in de eigen wetgeving worden opgenomen
=Geen ratificatie
Vb ’79-7 gelijke behandeling m:v op gebied van sociale zekerheid. Het wordt
pas uitgevoerd in ‘09
Vb ’90-406 moederschapsrust min 14 weken tegen een min
werkloosheidsuitkering
• Beschikkingen
= Gericht tot een lidstaat of onderneming
= Rechtstreeks bindend
Vb boetes wegens kartelvorming en belemmering van de vrije mededeling
(vrijheid van verkeer van goederen)
Vb Steunmaatregelen van Waalse gewest aan Ryan Air. Ze moesten een boete
aan het Brusselse gewest betalen omdat hij nooit landingsbelasting heeft
betaald.
• Aanbevelingen
= Niet-bindend advies
Vb Bestrijding van de hormonenmaffia
3) Tegenstrijdigheden
2 indelingen
Federaal, regionaal, provinciaal en gemeentelijk politieke niveau’s
Wetgevend en uitvoerend Machten
Recht 13
Ordonnantie kan officieel vernietigd worden door de koning een decreet niet. Een ordonnantie
is van het Brussel.
Schema
Als de Koning een wet niet wil ondertekenen kan het zijn dat hij voor 1 dag aftreed en dan is
de eerste minister bevoegd. De volgende dag heeft de Koning terug de volledige macht.
= grondwetgevende macht
Deze kan zelden wijzigen. Toch zijn er enkele wijzigingen aangebracht ivm het kiesstelsel
’48 Cijnskiesrecht Algemeen meervoudig kiesrecht (men wou niet naar een
communistische partij dus dacht men als de vrouwen stemmen gebeurt dit ook niet.
’94 Federalisering Een evolutie van een nationale staat naar gewesten en
gemeenschappen.
1. Preconstituante
= grondwetsmacht (koning + federaal parlement)
• Het parlement duidt aan welke artikelen voor herziening in aanmerking komen.
Ze kunnen enkel deze artikelen wijzigen.
• Deze aanduiding gebeurd door de meerderheid (=de helft + 1 in Kamer en
Senaat).
• Het parlement wordt daarna ontbonden en de verkiezingen worden
doorgegeven.
Waarom ontbinden? Dan wordt het een volksraadplegingen mag de
burger meestemmen
2. Constituante
= artikelen die aangeduid zijn herzien.
• Deze herziening gebeurd door de dubbele meervoudige meerderheid (= 2/3 van
de meerderheid + 2/3 moet aanwezig zijn in Kamer en Senaat)
• Communautaire zaken (=dubbele meervoudige meerderheid + meerderheid in
elke taalgroep)
B. De Wet
= Wetgevende macht
Wetten worden goedgekeurd door de gewone meerderheid van de Kamer. De Senaat komt
alleen tussen met het evocatierecht. Ze is een reflectiekamer (kunnen alleen wijzigingen
vertragen)
C. Decreten en Ordonnanties
Decreten worden uitgevaardigd door alle raden behalve Brusselse Hoofdstedelijke raad
Ordonnanties worden uitgevaardigd door de Brusselse Hoofdstedelijke raad. En hebben alleen
kracht in het Brusselse Gewest
Ze worden niet door de Koning bekrachtigd, alleen gepubliceerd in het Staatsblad. De gewone
meerderheid volstaat voor goedkeuring.
= uitvoerende macht
Een KB wordt uitgevaardigd door de Koning en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Het
bevat maatregelen die een uitwerking en een precisering inhouden van een of meer wetten.
Een KB is ondergeschikt aan een wet dus kan deze niet wijzigen of opheffen.
Recht 15
= uitvoerende macht
Een MB wordt uitgevaardigd door een minister en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
Het bevat een verdere detaillering van bij een KB uitgewerkte regelen.
Ministeriele omzetbrieven = circulaires. Ze kunnen wel bindend zijn voor de ambtenaren van
de overheidsadministratie maar niet voor de rechtsonderhorigen of rechters. Het is
geen formele rechtsbron.
= uitvoerende macht
Deze besluiten zijn uitvoerende maatregelen tav een decreet, respectievelijk een ordonnantie,
zoals KB en MB tav een wet zijn.
G. Provinciaal reglement
H. Gemeentelijk reglement
Bij Provinciaal en Gemeentelijk reglementen is de scheiding der machten niet echt duidelijk.
Er is een controle door het Hof van Cassatie en door de Raad van State.
Hof van Cassatie = Hof van Verbreken. Vonnissen en arresten verbreken en ze verder
verwijzen. Ze behandelen ze niet zelf
Raad van State = Afdeling Administratie. KB en MB’s en akten en reglementen van
administratieve colleges vernietigen
3.3 Gewoonterecht
= gevestigde gebruiken
3.4 Rechtspraak
Ondanks het feit dat rechterlijke beslissingen slechts bindende kracht hebben voor de bij het
geschil betrokken partijen, is de rechtspraak in de praktijk een belangrijke rechtsbron.
(Advocaten verwijzen naar vorige rechtspraken)
1. Continuïteit
Vb Politiestaking: er moet altijd iemand in de burelen aanwezig zijn.
2. Verbod van eigenrichting
Vb Een kind heeft een klap rond zijn oren gekregen van zijn leraar op school.
De vader klaagt de leraar aan of slaat de leraar. Hij heeft de keuze.
3. Verbod van rechtsmisbruik
= Het recht gebruiken voor een oneigenlijk, onwettig doel.
Vb. Je loopt in je bedrijf en je bent van plan de eerste WN die je tegenkomt te
ontslaan. Dit is misbruik van het ontslagrecht.
Definitie = Een Staat waar de gezagsdragers gebonden zijn door het objectief recht (naakte
rechtsregel) waarvan zij de toepassing moeten verzekeren en waar hun machten door de
individuele rechten van de burgers zijn beperkt.
Er is dus een evolutie van een rechtsstaat (rechten van de burger, bescherming van de
individu) naar een wetstaat (plichten van de burger, bescherming van de gemeenschap). Dus
de individuele vrijheid wordt steeds meer beperkt door de vrijheid van de anderen.
2 Democratie
Definitie = De democratie streeft naar een regering van het volk door het volk.
1894 Meervoudig kiesrecht voor mannen = vanaf 26j, meervoudig = meerdere stemmen
Door een hogere studie
1919 Enkelvoudig kiesrecht voor mannen = 1 man, 1 stem
1948 Enkelvoudig kiesrecht voor mannen en vrouwen = Zo wou men stemmen halen voor
de katholieke partij, maar de vrouwen stemden ook voor de
communistische partij
1982 Leeftijd van 21 naar 18
Soorten democratie
• Getrapte democratie = westerse cultuur, wij verkiezen anderen om de wetten te maken
• Rechtstreekse democratie = iedereen heeft een zegje (komt niet veel voor)
1. Wetgevende macht
Parlement en Koning
2. Uitvoerende macht
Koning en Regering
3. Rechterlijke macht
Hoven en Rechtbanken
4 Eenheidsstaat en federalisering
7 Samenstelling
• 2 Kamers: Kamer en Senaat (= bikamerisme)
Kamer : Politieke zwaargewicht
Senaat: Reflectiekamer (Ze kunnen wetten vertragen maar meer ook niet)
Samenstelling Kamer (150 leden)
• 80 Vlaanderen
• 22 Brussel + Halle-Vilvoorde
• 48 Wallonië
’94 Kamerleden van 212 naar 150. Ze worden rechtstreeks
verkozen
• Kieskringen
De Kamer wordt gekozen door de provincies
De Senaat wordt gekozen door Vlaamse en Franse kiescolleges
• Kiesdrempel (5%)
Recht 21
○ Parlementaire onschendbaarheid
Een parlementslid kan voor om het even welk misdrijf niet
aangehouden of vervolgd worden gedurende de periode waarin het
parlement zitting heeft. Wel kan de Kamer waartoe het parlementslid
behoord diens parlementaire onschendbaarheid opheffen wanneer het
parket daarom verzoekt. Koninklijke onschendbaarheid kan niet
opgehoffen worden.
Vb. Koning rijdt door het rood licht en je bent gekwetst. De koning
heeft dit gewoon niet gedaan.
Vb. Van Rossen: werd verkozen toen hij achter de tralies zat. Hij werd
verdacht van fraude maar door de verkiezing werd hij vrij gelaten.
Als ze op heterdaad betrapt worden wordt de onschendbaarheid
opgeheven.
Vb. Voor het parlement is er een betogingsverbod. Het Vlaams Blok
hield er een betoging en zijn opgepakt.
• Legislatuur : 4 jaar
Periode tussen de verkiezingen
Gemeenschappen 5 jaar, Gemeente en Provincie 6 jaar
8 Bevoegdheden p 85
Recht 22
Kamer en Senaat hebben niet dezelfde bevoegdheden maar de Kamer primeert op de Senaat.
Koning is lid van de uitvoerende en de wetgevende macht. Toch heeft hij als persoon geen
enkele politieke macht. De koning is
• Politiek onbekwaam
= Elke akte die van hem uitgaat moet worden medeondertekend door een
minister.
• Politiek onverantwoordelijk
= Het is de minister die de akte medeondertekent, die er de volledige politieke
verantwoordelijkheid van draagt.
• Politieke onschendbaarheid
= absolute onschendbaarheid. Zowel juridisch als politiek.
= De koning kan in geen geval voor een RB gedagvaard of door een RB
veroordeeld worden.
Civiele lijst
• Voor de onafhankelijke uitoefening moet de koning over geld beschikken. Hier wordt
beslist hoeveel geld de Koning jaarlijks zal ontvangen.
• De administrateur van de civiele lijst beheert de civiele lijst en hij kan wel veroordeeld
worden of schulden betalen van de Koning
11 De regering
A. Samenstelling
• Eerste minister
i. Zit de vergaderingen van ministers voor
ii. Woordvoerder van de regering
iii. Als hij ontslag neemt, is dit een aftreding van de volledige regering
• Vice-eerste minister
i. Ondervoorzitters van de regering
ii. Vervangen de eerste minister wanneer dit nodig is
• Minister
i. Volwaardige leden van de regering
ii. Beheren een bepaald departement
iii. Minister van portefeuille = wanneer ze geen bepaald departement
beheren.
• Staatssecretarissen
i. Beheren hun departement niet volledig zelfstandig, maar onder gezag van
een eerste minister aan wie ze zijn toegevoegd.
ii. Het regeringsbeleid wordt gevoerd door de ministers. Staatssecretarissen
zij beperkt tot de leiding van een departement.
iii. De functie is om
• Het groeiende aantal ministers te beperken
• Ministers niet te overbelasten
• Informateur
i. Prominent politicus van een der grote partijen
ii. Taak blijft beperkt tot een informatieve rondgang bij alle belangrijke en
ook minder belangrijke politieke partijen en hun meest vooraanstaande
vertegenwoordigers
• Formateur
i. Wanneer een bepaalde coalitievorming een kans krijgt wordt er een
formateur aangesteld
ii. Deze moet de regering vormen
iii. Als dit niet lukt wordt er een nieuwe aangeduid
iv. Hij wordt de eerste minister
B. Structuur
• Ministerraad
○ Alle ministers, geen staatssecretarissen
Recht 24
• Regeringsraad
○ Ministers en staatssecretarissen
○ Ze hebben geen specifieke rol en worden niet zo vaak bijeengeroepen
• Ministercomités
○ Ministers en staatssecretarissen
○ Voorgezeten door de eerste minister, die de samenstelling bepaald
○ Het beleid van aanverwante departementen coördineren
○ Regeringsraad voorbereiden
• Ministeriële kabinetten
○ Geen vergaderingen van ministers
○ Groep persoonlijke medewerkers die elke minister en staatssecretaris heeft.
○ Kabinetchef, adjunct-kabinetchef, kabinetsecretaris, kabinetsattachés
○ Geen ambtenaren, maar partijpolitiek gebonden medewerkers
○ Voorbereiding van wetsontwerpen
C. Bevoegdheden
Bevoegdheden
• Uitvoering van de wetten
De overgrote meerderheid van de rechtsnormen wordt in ons land dan ook
uitgevaardigd door de regering onder vorm van
○ Koninklijke besluiten
Ondertekend door de Koning en door één of meer ministers.
Zijn ondergeschikt aan de wetten.
Moeten overeenstemming zijn met de wet en de Grondwet
○ Ministeriële besluiten
Ondertekend door één of meer ministers
Zijn ondergeschikt aan wetten en aan koninklijke besluiten
Brengen rechtsnormen tot stand
Op basis van
• Kaderwetten
○ Legt een aantal beginselen vast
○ Bepaald hieruit uitdrukkelijk dat het aan de regering
wordt overgelaten om de verdere regeling bij koninklijk
besluit uit te werken.
• Gewone opdrachtwetten
Recht 25
• Volmachtwetten
○ Verleent aan de regering de bevoegdheid om over een
bepaalde materie, die normaal tot de bevoegdheid van de
wetgever behoort, en voor een bepaalde periode,
wetgevend op te treden.
○ Kan een vroegere wetgeving opheffen of wijzigen
○ Door een volmachtenwet draagt het parlement dus
tijdelijk een deel van zijn wetgevende bevoegdheid over
aan de regering
• Buitenlands beleid
= landsverdediging
○ De verdragen met het buitenland worden door de regering gesloten.
○ Deze verdragen hebben pas gevolg nadat zij de instemming van de kamers
hebben gekregen.
○ Ratificatie = na de goedkeuring worden deze verdragen door de Koning
bekrachtigd.
○ De regering bevestigd de internationale overeenkomst die gesloten werd door
de daartoe bevoegde ambtenaren
○ De verdragen moeten worden bekend gemaakt en gepubliceerd in het Belgisch
Staatsblad
Ministers dragen
• Politieke verantwoordelijkheid
= elke minister is verantwoordelijk ten aanzien van het parlement, dat hem ook
op elk ogenblik ter verantwoording kan roepen en desnoods tot aftreding kan
dwingen
• Strafrechtelijke onschendbaarheid
= een minister kan slechts vervolgd worden na toestemming door de kamer van
volksvertegenwoordigers, behoudens bij ontdekking op heterdaad.
Recht 26
A. De regio’s
4 taalgebieden
• Nederlands
• Frans
• Duits
• 2-talig gebied Brussel – hoofdstad
= territoriaal afgebakend : elke gemeente valt in één, en slechts één, van deze taalgebieden
3 gemeenschappen
• Vlaams
• Frans
• Duitstalige
= territoriaal afgebakend maar ook persoonsgebonden.
Persoonsgebonden voor het tweetalig gebied Brussel – hoofdstad, daar kan
men zelf kiezen tot welke gemeenschap ze willen behoren
3 gewesten
• Vlaams
• Waals
• Brussels
= territoriaal afgebakend
B. De instellingen
Het Vlaamse gewest valt samen met het Nederlands taalgebied, het Brusselse gewest met het
tweetalig gebied Brussel – hoofdstad en het Waalse zowel met het Franse als het Duitse
taalgebied
Recht 27
Per taalgebied is er geen politieke structuur voorzien, dit is wel het geval voor de gewesten en
voor de gemeenschappen. Inzake instellingen is de regeling voor wat Vlaanderen, Wallonië en
Brussel betreft verschillend
• Vlaanderen
De gemeenschapsbevoegdheden en de gewestelijke bevoegdheden worden
uitgeoefend door dezelfde instellingen. Zie p 95.
• Wallonië
De gewestelijke bevoegdheden worden uitgeoefend door de Waalse gewestraad
op wetgevend vlak en de Waalse Gewestregering op uitvoerend vlak.
• Brussel
○ De gewestelijke bevoegdheden ervan worden op wetgevend vlak uitgeoefend
door de Brusselse Hoofdstedelijke Raad.
75 leden
Om de 5 jaar rechtstreeks verkozen
Geen decreten maar ordonnanties
○ De gewestelijke en provinciale bevoegdheden worden op uitvoerend vlak
uitgeoefend door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering.
8 leden
• 1 voorzitter
• 2 verkozenen van Nederlandse taalgroep
• 2 verkozenen van Franse taalgroep van de Hoofdstedelijke Raad
• 3 geweststaatssecretarissen
• Duitstalige gemeenschap
De gemeenschapsbevoegdheden worden uitgeoefend door de rechtstreeks
verkozen Raad van de Duitstalige Cultuurgemeenschap
Vlaamse instellingen
• Vlaams Parlement
○ 118 rechtstreeks gekozen
5 jaar
Verkozen in 11 kieskringen
○ 6 leden aangeduid door en uit de leden van de Nederlands taalgroep van de
Brussels Hoofdstedelijke Raad
• Vlaamse Regering
○ 11 leden
Minstens 1 uit het tweetalig gebied Brussel – Hoofdstad
Verkozen door het Vlaams Parlement
14 Bevoegdheden
Vlaams Parlement
= Het parlement voor Vlaanderen. Voor de gemeenschapsbevoegdheden is het ook
bevoegd voor de Vlaamse instellingen in Brussel
Recht 28
• Gemeenschapsbevoegdheden (Persoonsgebonden)
i. Culturele aangelegenheden (vb. kunst, bibliotheken, sport, toerisme,…)
Impliciete bevoegdheden
Decreten kunnen bepalingen bevatten in aangelegenheden waarvoor het Vlaamse
Parlement strikt genomen niet bevoegd is, maar die noodzakelijk zijn om de eigenlijke
bevoegdheden van het Parlement kunnen uitoefenen
Residuaire bevoegdheden
Worden toebedeeld aan gemeenschappen en gewesten. De federale overheid beschikt
slechts over de bevoegdheden die haar exclusief in de Grondwet werden toegewezen.
Ze zijn nog niet in de Grondwet opgenomen. Tot zolang komen de residuaire
bevoegdheden nog aan de federale overheid toe.
Decreten
= Het Vlaamse Gewest kan decreten uitvaardigen, die kracht van wet hebben. Dit
betekent niet enkel dat deze de wetgeving zijn op Vlaamse niveau, maar ook dat zij
gelijk staan met de federale wetgeving.
In geval van conflict tussen een decreet en een federale wet zijn bijzondere
procedures voorzien om dit conflict op te lossen. (Arbitrage)
Verloop
• Decreet van het Vlaamse Gewest
• Goedkeuring van Parlement
• Bekrachtiging en afkondiging door Vlaamse Regering
• Publicatie in het Belgisch Staatsblad
Parlementaire commissies
Recht 29
Vlaamse Regering
= Heeft uitvoerende bevoegdheid voor de
• culturele en de persoonsgebonden aangelegenheden van de Vlaamse
Gemeenschap
• plaatsgebonden aangelegenheden van het Vlaamse Gewest.
10 provincies
• Antwerpen
• Vlaams-Brabant
• Waals-Brabant
• Henegouwen
• Limburg
• Luik
• Luxemburg
• Namen
• Oost-Vlaanderen
• West-Vlaanderen
Politieke instellingen
• Provincieraad
○ Provinciaal parlement
○ Rechtstreeks verkozen door inwoners van de provincie 18 jaar en ouder van
Belgische nationaliteit
○ 6 jaar
○ Aantal leden afhankelijk van aantal inwoners van de provincie.
○ De provincieraad benoemd zijn eigen voorzitter
○ Volheid van bevoegdheid voor alles van provinciaal belang
○ Bevoegd voor
Alles wat niet uitdrukkelijk aan een ander provinciaal orgaan is
opgedragen.
Mogen geen betrekking hebben op onderwerpen die reeds zijn geregeld
door wetten, decreten of verordeningen van algemeen bestuur
Bevoegdheid is dus beperkt
• Bestendige deputatie
○ Regering van de provincie
○ Gouverneur
○ 6 leden
Verkozen uit de provincieraad
Leden = bestendig afgevaardigden of bestendige gedeputeerden.
○ Samenstelling
Recht 30
• Gouverneur
○ Vertegenwoordiger van de provincie
○ Door de Koning benoemd
○ Dubbele functie
Eerste minister
• Voorzitter van de bestendige deputatie
• Uitvoering van beslissingen van de provincieraad en van de
bestendige deputatie
Politiek ambtenaar
• Benoemd voor het leven (tot 67 jaar)
• Bevoegdheid
○ Administratief toezicht uitoefenen
op de provincieraad,
op de bestendige deputatie en
op de gemeenten die in de provincie liggen.
○ Coördineert hij ook de in de provincie
gedecentraliseerde nationale besturen
• Provinciegriffier
○ Eerste ambtenaar van de provincie
○ Taken
Hoofd van de administratie dus rechterhand van de gouverneur
Woont vergaderingen bij van de provincieraad en bestendige deputatie
waar hij processen-verbaal opmaakt.
• Bestuurlijk arrondissement
○ Administratieve onderverdeling van het land (3 per provincie)
○ Tussenniveau van provincie en gemeente
○ 37 bestuurlijke arrondissementen
○ Hebben geen
Eigen belangen
Autonomie
Politieke vertegenwoordiging
• Arrondissementscommissaris
○ Regeringscommissaris toezicht op gemeenten
○ Adjunct van de gouverneur (hij kan taken opdragen die het hele gebied van de
provincie kunnen bestrijken)
589 Gemeenten
• 308 Vlaamse gemeenten
• 262 Waalse gemeenten
• 19 Brussels Hoofdstedelijke gemeenten
Gemeenteraad
• Wordt verkozen voor een vaste termijn van 6 jaar. = Vaste legislatuur, geen
tussenverkiezingen mogelijk
• 7 – 55 leden afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente
• 2 -10 schepenen
• Het college beslist altijd in unanimiteit. Elke schepen heeft een andere bevoegdheid
maar als er beslissingen genomen worden, worden ze besproken in het college
• Zittingen zijn openbaar dus de burger kan komen kijken
• Vergaderingen zijn niet openbaar
• Zij regelen vooral bouwvergunningen
Burgemeester
Gemeenteontvanger
Intercommunale verenigingen
• 2 soorten
○ Zuivere intercommunale verenigingen = vzw, locale besturen =
overheidsinstanties
○ Gemengde intercommunale verenigingen = overheidsinstanties + privé-
bedrijven
Tegen 2011 zijn er alleen nog zuivere intercommunale verenigingen dus geen
privé-bedrijven meer
Vb. ’30 waren er vele gemeenten met eigen watertorens, eigen gascentrales,…
later werden het intercommunale verenigingen die hiervoor zorgden en nog later
werden het allemaal privé-instellingen.
Volksraadpleging
Er kan een volksraadpleging opgeroepen worden voor bv een parking in het dorp, moeten ze
het betalen of niet, of een sportinfrastructuur gebouwd door verschillende gemeenten. Deze
volksraadpleging geeft enkel advies. In principe moet men dit niet volgen maar dit kan men
beter wel doen anders sta je niet achter de beslissingen van het volk en dit kan tegen je partij
gebruikt worden.
17 De controlerende instellingen
A. Afdeling wetgeving
Afdeling wetgeving speelt een belangrijke rol bij de totstandkoming van de federale en de
regionale wetgeving.
Bij een spoedprocedure krijgt de Raad van State 3 dagen de tijd voor advies te geven.
Wetsontwerpen komt van de uitvoerende macht. Zij moeten naar de Raad van State
Wetsvoorstellen kunnen naar de Raad van State.
Samenstelling
Recht 33
B. Afdeling Administratie
De afdeling Administratie van de Raad van State is het hoogste administratief rechtscollege in
ons land
Een spoedprocedure is zeer handig want deze duurt niet zo lang. Anders kan je wel is 4, 5, 6
jaar wachten bij een gewone procedure.
1. Bevoegdheden
Recht 34
• Conflicten oplossen
i. Conflicten tussen Decreet en Decreet
Decreten worden gemaakt in verschillende parlementen, met
allen een ander bevoegdheid.
Vb. Vernietiging van een decreet van de Franse gemeenschap
ivm het taalgebruik in arbeidszaken. 3 bronnen: Decreet van de
Vlaamse Gemeenschap ’73 (taal van de plaats van de
onderneming), bestuurstaalwet ’66 (taal van de WN), decreet
van de Franse gemeenschap ’82 (Fr die in Vl werkt : Fr, Fr die
in Vl woont en werkt : Fr, waal die in Vl woont, werkt, spreekt
maar Fr diploma heeft : Fr,…) Het Franse decreet gaat te ver en
wordt vernietigd door het arbitragehof.
2. Arresten
vernietigen / schorsen
• Spoedprocedure: als men langer wacht zal men schade aanbrengen. Zo kan men
voorlopig deze schade beperken. Later volgt de definitieve uitspraak.
• Gezag van gewijsde : Er is geen beroep meer mogelijk. Vb Na een uitspraak in 1e
aanleg heeft men 1 maand om in beroep te gaan bij het Hof van Beroep. Als
deze termijn verstreken is, is het vonnis van de 1e aanleg een kracht van
gewijsde. Er is dan geen beroep meer mogelijk.
Een lagere Rechtbank kan dit aan een hogere rechtbank (arbitragehof)
= wanneer het recht niet duidelijk is en tegenstelbaar is en de rechter weet niet wat te
doen.
Recht 35
Het is een kwestie van de zaak die eerst opgelost moet worden of een vraag die eerst
beantwoord moet worden, alvorens de Rechtbank die de zaak behandeld tot een uitspraak
omtrent de hoofdzaak kan komen.
Tegenstrijdigheden
• Ivm de Europese wetgeving en het Belgisch recht EU instelling
• Ivm mensen RB voor de rechten van de mens
20 Het rekenhof
• Wettelijkheden: Heeft de minister het geld aan de juiste dingen besteed? Is hij
binnen het budget gebleven? Is het geboekt in het juiste departement.
2 Functies
1. Benoemings- en aanwijzingscommissie
2. Advies- en onderzoekscommissie
• De burger kan klachten indienen bij de ombudsdienst omtrent de werking van het
gerecht
• Ze geven advies omtrent
de werking van het gerecht (= onderzoek naar het disfunctioneren van het
gerecht vb. korpsoversten die hun werk niet goed doen) en
de wetgeving terzake (= vragen van een hogere raad bij de wijzigingen van een
wetsvoorstel of wetsontwerp)
22 Supranationale instellingen
We hebben Statelijke rechtsordes, dwz dat de juridische basisstructuren van de samenleving
zich situeren op het niveau van de staat met beperkte territoriale afgrenzing (prov, gem) of
met ruimere territoriale omvang (UNO, EU). Daarom is alles gebaseerd op nationale
rechtordes.
Al deze structuren zijn overlegorganen voor staten. Er bestaat niet één internationale
rechtsorde, zoals voor elk land één nationale rechtsorde, maar er is een veelheid van
rechtsordes.
De nationale rechtsordes baseren zich op vele vlakken vb. onderwijs, cultuur, economie,…
maar de internationale rechtsordes beperken zich tot het militaire (NAVO), het economisch
(EEG, EU) of het politieke (UNO)
Doelstellingen
= Locale, gewapende conflicten zijn toegenomen, maar er zijn geen wereldoorlogen meer.
Organen
De algemene vergadering : Belangrijkste politiek orgaan. Komt maar 1 x samen, maar dit
duurt enkele weken. Alle lidstaten zitten hier in en krijgen elk één stem. In
realiteit is dit wel niet zo eerlijk verdeeld. Men moet betalen om in deze raad te
zitten en als men dit niet doet, ben je je stemrecht kwijt. Wie meer betaald
heeft dan ook meer te zeggen.
De Veiligheidsraad : Belangrijkste beslissingsorgaan. Zij handhaven vrede en veiligheid.
Het is een permanent orgaan (komt regelmatig samen) Voor een beslissing
heeft men minstens 9 stemmen nodig.
Samenstelling
5 permanente leden met vetorecht (1 stem is genoeg om een
beslissing tegen te houden)
10 gekozen leden om de 2 jaar verkozen
Gerechtelijke instanties
71 van de 131 landen hebben dit geratificeerd. VS vind het zelfs een
bedreiging van de soevereiniteit en een bedreiging voor het personeel.
Ze hebben zelfs gezegd dat als er iets gebeurd en er wordt iemand
opgepakt door het Strafhof dan gaat de VS een militaire actie ondergaan
om deze persoon vrij te krijgen.
• Uitzonderingsrechtbanken
Samenstelling
• 45 Europese landen
• Het is een losse verdragsstructuur
Doelstellingen
Bevoegdheden
Recht 39
Vordering mogelijk
Vb. Agusta = aankoop van helicopters. De minister en particulieren waren schuldig. Doordat
er een minister bij was, werden de particulieren voor een strengere en hogere rechtbank
veroordeeld dan normaal zou zijn. Zij zijn naar het Europese Hof voor de Rechten van de
Mens gegaan en hebben gelijk gekregen.
• Oorspronkelijk = Verdrag van Rome (1957) (EEG) = economische unie, ze zijn maar
tot 1 overeenkomst geraakt bij de landbouw
• Verruiming = door het verdrag van Maastricht 1992 is de EU tot een politieke unie
gevorderd ( sociale zaken, justitie, onderwijs, immigratiebeleid, enz.
Vb. Achtervolging mag over de grens
Uitwisseling van studenten mogelijk door diploma’s gelijk te
maken en ze te erkennen in het buitenland
• Subsidiariteitsbeginsel = wat op nationaal vlak beter kan geregeld worden, blijft best
nationaal.
28 Historiek
4. Vergadering
• Maandelijkse plenaire vergadering Staatsburg
• Parlementaire commissies en aanvullende plenaire vergadering Brussel
• Administratieve zetel Luxemburg
1. Ministerraad
= vergadering van ministers volgens thema vb. alle ministers van Ec Zaken
= belangrijkste beslissingsorgaan van de nationale staat
2. Vergaderingen in Brussel
C. Europese Raad
(Geen ambtenaren)
D. Europese Commissie
( 21 000 ambtenaren)
7. Controlerende bevoegdheid
• Kan sancties / dwangsommen opleggen aan personen en ondernemingen
binnen de lidstaat.
Vb. Wanneer men Europese regels overtreedt
• Kan lidstaten voor het Europese Hof van Justitie dagen
Recht 42
Zetelt in Luxemburg
Bevoegdheden
Beroepen van particulieren en ondernemingen tegen handelingen van de Europese
instellingen vb. onwettelijke handelingen
Nietigverklaring van handelingen wegens strijdigheid met de Europese regels,
vooral concurrentieregels vb. productiequotes, marktafspraken
Vorderingen om besluiten van gemeenschapsinstellingen af te dwingen
Eisen tot schadevergoeding
Geschillen tussen Commissie en haar personeel (ambtenaren van de EU) vb.
looneisen
15 rechters + 8 advocaten-generaal
Zetelt in Luxemburg
Bevoegdheden
Zetelt soms in eerste en laatste aanleg (geen beroep meer mogelijk)
○ Beroep wegens niet-nakoming van verplichtingen
○ Beroep wegens nietigverklaring van rechtlijnen
○ Beroep wegens nalatigheid (= niet-omzetting van richtlijnen in de eigen
wetgeving.)
Behandelt hoger beroep tegen uitspraken van Gerecht van Eerste Aanleg
Beantwoordt prejudiciële vragen
Opmerkingen
1. Elke rechter oordeelt soeverein (= geen rekening houden met andere rechters, geeft
hun eigen mening)
2. Rechtszekerheid en rechtsgelijkheid eisen een coherente (eenvormige)
rechtspraak
34 Rechtbanken en Hoven
35 Burgerlijke en handelszaken
A. Vrederechter
Een vrederechter zal altijd eerst proberen tot een minnelijke schikking te komen, indien deze
er komt wordt deze vastgelegd op papier = dading
Jeugdrechtbank
Het kan zijn als de minderjarige + 16j een heel zware misdrijf heeft gepleegd dat
deze naar het assisenhof wordt gebracht maar dit is zeldzaam
Burgerlijke rechtbank
• Bevoegdheid: Alle geschillen van het burgerlijk recht en hoger beroep kan aangetekend
worden als de waarde > 1240€ en in 1e aanleg door de vrederechter behandeld
werden.
• Bevoegdheid :
○ In eerste aanleg handelsgeschillen
○ In hoger beroep handelszaken met een waarde > 1240€ die in eerste aanleg
door de vrederechter beslecht werden.
Soms worden geschillen, ook wanneer geen van de partijen handelaar is,
als handelszaken beschouwd. Vb. geschillen tussen vennoten,
faillissementen,…
D. Arrondissementsrechtbank
• Samenstelling:
○ Voorzitter van Rechtbank van 1e aanleg
○ Voorzitter van Rechtbank van Koophandel
○ Voorzitter van Arbeidsrechtbank
Een hof heeft geen rechters maar raadsheren en geen vonnissen maar arresten
○ Burgerlijke kamer
○ Jeugdkamer
○ Correctionele kamer
○ Fiscale kamer
Elke kamer bestaat uit 1 of 3 raadsheren (= beroepsmagistraten)
• Bevoegdheid:
○ Voor het Hof van Beroep kan een zaak nooit in eerste aanleg
aanhangig gemaakt worden.
Uitzonderingen = 1e aanleg = laatste aanleg
Alles wat magistraten mispeuteren (vb.
omkoperij)
Misstappen van ministers en ex-ministers tijdens
hun mandaat
○ Tegen vonnissen die in 1e aanleg geveld werden door de
rechtbank van koophandel of de rechtbank van 1e aanleg kan
hoger beroep worden ingesteld bij het hof van beroep.
= Hoogste rechtscollege
36 Arbeidszaken
Bestaat pas vanaf 1971. Daarvoor noemden men dit werkrechtersraden. Dit zijn
arbitragecommissies. Zij zoeken een compromis dus vellen geen vonnissen of arresten.
A. Arbeidsrechtbank
○ Kamer (4 mogelijkheden)
3 leden
• 1 voorzitter = rechter in arbeidszaken =
beroepsmagistraat
• 2 rechters in sociale zaken (1 voor WN en 1 voor WG)
1 lid
• Alleenzetelend rechter bij een kortgeding = voorzitter
5 leden
• 1 voorzitter, rechter in arbeidszaken
• 4 rechters in sociale zaken (2 voor WN en 2 voor WG)
Recht 48
B. Arbeidshof
• Arbeidsauditoriaal-generaal
37 Fiscale Zaken
A. Fiscale Rechtbank
• Waar?
Waar rechtbanken van eerste aanleg gelegen zijn
• Bevoegdheid?
Geschillen betreffende de toepassing van de belastingswet op
voorwaarde dat de voorafgaande administratieve procedure is uitgeput.
• Waar?
Waar we arbeidshof ligt
• Bevoegdheden?
○ Hoger beroep tegen zaken in 1e aanleg bij de fiscale Rechtbank
= 2e aanleg
○ Altijd hoger beroep mogelijk zonder een verplicht bedrag
38 Strafzaken
30% van alle zaken zijn strafzaken, de andere 70% zijn arbeidszaken
A. Politierechtbank
• Waar?
Per gerechtelijk arrondissement 2 à 3 rechtbanken (40)
• Samenstelling
Alleenzetelende rechter
• Bevoegdheden
○ Kleine misdrijven(= overtredingen) met max 7 dagen gevangenisstraf
of geldboetes van max 1240€
Vb. vandalisme, nachtlawaai, bevuilen van openbare plaatsen,
verspreiding hinderlijke geuren
○ Alle inbreuken op de verkeerscode. Er is geen limiet.
Vb. Vluchtmisdrijf eventueel met doden, verkeersagressie
B. Correctionele Rechtbank
• Waar?
Elke gerechtelijke arrondissementen (27)
Recht 50
• Samenstelling
1 à 3 rechters naargelang de grote van de zaak
• Bevoegdheden
• 1e aanleg = Gewone misdrijven (= wanmisdrijven) met 8 dagen tot 5 jaar
gevangenisstraf of geldboetes > 1240€
Vb bedrog, eerroof, laster, slagen en verwondingen, aanranding,
oplichting, misbruik van vertrouwen, milieudelicten
• Hoger beroep = Altijd hoger beroep mogelijk. Zaken gewezen door de
politierechtbank komen hier terecht.
• Waar?
In alle 5 rechtsgebieden
• Samenstelling
1 of 3 raadsheren
• Bevoegdheid
In hoger beroep voor zaken van de Correctionele rechtbank
• Waar?
11, 1 per provincie + 1 in Brussel
• Samenstelling
Ze hebben geen eigen magistraten. Het zijn beroepsmagistraten van het
Hof van Beroep en de rechters van de rechtbank van 1e aanleg
○ Duur?
Kan 1 week tot 6 maanden duren
○ Stemmen
• Staking van de stemmen: 6 stemmen voor en 6 tegen
• Raadsheren stemmen mee: 7 stemmen voor en 5 tegen
○ Indien schuldig
Bepaald de jury samen met de 3 raadsheren de strafmaat
○ Loon?
De WG betaald de lonen gewoon verder tijdens het proces.
• Bevoegdheid
Ze hebben geen vaste rechtsmacht, in die zin dat het hof niet permanent
zetelt en evenmin magistraten heeft. En is bevoegd over
• Zware misdrijven
• Politieke misdrijven
• Drukpersmisdrijven
• Burgerlijke rechten
= alle rechten die de burger tegenover zijn medeburger, als privé-
persoon, kan uitoefenen.
• Deze worden behandeld bij de gewone rechtbank.
Zij hebben de volheid van bevoegdheid
• Politieke rechten
= de rechten die de burger, als lid van de natie, kan laten gelden tgo de
overheid. (vb. kiesrecht, militie, fiscaliteit, functies in
overheidsdienst,…) m.a.w. die rechten waaromtrent de wet een
administratief rechtscollege beslissingsbevoegdheid heeft gegeven.
• Deze worden behandeld bij de administratieve rechtscolleges
Zij behandelen alleen wat door de weg is aangewezen
2 verschillende rechtscolleges
• Administratieve rechtscolleges
Recht 52
= administratieve organen die naast hun gewone taak ook nog voor een of
andere aangelegenheid een rechterlijke beslissingsbevoegdheid hebben
gekregen.
deze weg moet men aflopen wanneer men vb een bouwvergunning wil
• College van burgemeester en schepen
• Bestendige reputatie van de provincie
• Minister van ruimtelijke ordening van het Vlaamse gerecht
• Raad van State
• Tuchtrechtelijke rechtscolleges
= enkel bevoegd om uitspraak te doen omtrent overtredingen van
deontologische (plichten) regelen van bepaalde beroepen.
○ Voorwaarden
Lidmaatschap + lidgeld betalen
○ Overtredingen
Niet-betaling van het lidgeld
Schending van de geheimhoudingsplicht
Aanrekenen van te lage honoraria
Reclame maken
Verlenen van kortingen
40 Arbitrage
Synoniemen
= Scheidsrechtersuitspraak
= Buitengerechtelijke rechtspleging (buiten RB)
• Definitie
= Soort van private rechtspraak, die totstandkomt op basis van een
overeenkomst tussen de betrokken partijen, waarin zijn bedingingen dat
de beslechting van bestaande of toekomstige geschillen wordt
toevertrouwd aan één of meer derde personen ipv aan de rechterlijke
macht.
Vb. de dokter zegt dat je 14 dagen moet thuisblijven. De WG stelt een
controlerende geneesheer aan om je te onderzoeken en deze zegt dat je
niet ziek bent. Je mag in principe thuisblijven want je bent wettelijk
Recht 53
afwezig. Men kan toch beter tot een minnelijke schikking komen. Als
dit niet lukt kan je naar arbitragecommissie die een 3e dokter aanstelt.
Zijn advies is bindend.
• Uitspraak
= Scheidsrechterlijke overeenkomst of compromissoir beding
• Geschillen
= over rechten waarover men vrij kan beschikken
• Voordelen
○ Snellere procedure
○ De mogelijkheid om de betwisting aan technisch meer
bevoegde personen voor te leggen.
• Voorwaarden
○ Samenstelling
Oneven aantal arbiters
○ Beslissing
Volstrekte meerderheid van de arbiters
• Goedkeuring
Hier doet men enkel een schriftelijke uitspraak. Om tot een gedwongen
uitvoering van scheidsrechterlijke beslissing te kunnen overgaan, moet
die beslissing evenwel nog uitvoerbaar verklaard worden door de
voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg = Exequatur
• Arbitragecommissies
• Geschillencommissie meubelen
Vb. discussie beschadiging
• Verzoeningscommissie 2e handswagens
Vb. gratis herstel
• Geschillencommissie reizen
Vb. appartement in Spanje gekocht zonder zicht op zee
terwijl dit wel moest
• Vertrouwenscommissie textielreinigers
Vb. bij de droogkuis ineens blauwe vlekken
• Geschillencommissie verzekeringscontract
• Verzoeningscommissie bouw
• Allerlei ombudsdiensten
○ Bij banken
○ Bij verzekeringsmaatschappijen
Recht 54
○ Vervoersmaatschappij
○ …