Aanhoudende liquiditeitsverslaving vergroot kans op golden shot Ja, ik moet stoppen maar nu is nog even niet het moment.

. Een drugverslaafde herkent het gevoel. En ze beseffen maar al te goed dat hun verslaving hen met elke nieuwe shot een stap dichter richting de eeuwigheid brengt. De angst voor de ontwenningsverschijnselen zorgt echter keer op keer voor uitstel. Christine Lagarde, topvrouw van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), waarschuwde het voorbije weekend naar aanleiding van de G-20 voor de wereldwijde geldverslaving. Vooreerst is er de bezorgdheid over alsmaar meer monetaire stimuli en de gevolgen daarvan [ ] voor alle economien, niet alleen de groeilanden en een tweede vrees die net het tegenovergestelde is van de eerste, is wat gebeurt er wanneer het stopt. Wat is de te volgen exit route en hoe probleemloos zal dit gaan? Lagarde predikt niet in de woestijn. De verslaafden zelf zijn zich maar al te goed bewust van de risicos van hun addictie. De Amerikaanse centrale bank pompt maandelijks 85 miljard dollar in de economie via de opkoop van obligaties. In het verslag van de meest recente rentebepalende vergadering erkennen haar bestuurders dat aan die inkopen potentile kosten verbonden zijn. Meer bepaald wezen deelnemers naar potentile risicos voor de stabiliteit van het financieel systeem, de functionering van bepaalde financile markten, het vlot terugdringen van de monetaire versoepeling wanneer dit uiteindelijk gepast zou zijn, en het netto inkomen van de Federal Reserve. Risicos genoeg, maar het beleid wordt onverminderd verder gezet. De Fed is niet de enige die de geldpersen draaiende houdt. Recent vervoegde ook de Bank of Japan het rijtje van centrale bankiers (ECB, Bank of England, Fed) dat onconventionele monetaire wapens inzet om de economie uit het slop te halen. De opperste bankier van de vierde grootste economie ter wereld kondigde enkele weken geleden aan dat het de hoeveelheid yen in twee jaar wil verdubbelen. Een zondvloed van geld overspoelt de Japanse economie en financile markten en duwt de aandelen hoger en de yen lager. Overdosis De wereldwijde geldstroom stuwt ook de andere Westerse beurzen naar nieuwe hoogtepunten. De Amerikaanse aandelenindices S&P500 en Dow Jones bereikten de voorbije weken nieuwe records. De technologiebeurs Nasdaq noteerde recent aan zijn hoogste niveau sinds 2000. De Eurocrisis maakt dat de Europese indices wat achterop hinken. Maar de DJ Stoxx600, en ook onze Belgische Bel20, zijn slechts enkele procentpunten verwijderd van hun hoogste koers sinds midden 2008. Het mechanisme achter de koersstijgingen is duidelijk. Het nieuw gecreerde geld wordt in de economie gepompt via de opkoop van vooral overheidsobligaties. De grote vraag duwt de rentevoeten kunstmatig lager. Beleggers op zoek naar rendement worden weggeduwd worden van de risicovrije obligaties en vastrentende producten naar meer risicovolle beleggingen zoals aandelen. Stijgende aandelenportefeuilles verhogen het vermogen van de gezinnen en zet hen aan tot meer uitgaven. Het alternatief voor de aandelenbelegging, meer consumeren in plaats van te sparen, past nog beter in het Masterplan van de centrale bankiers. Want het uiteindelijke doel is het opkrikken van de economische groei via meer consumptie.

De risicos van het gevoerde beleid zijn, zoals de Federal Reserve zelf aanhaalt, niet min. Hoe langer de geldcreatie aanhoudt, hoe groter de kans op zeepbellen. Zeker op de obligatiemarkten is het gevaar van een renteschok reel. Het stopzetten van de maandelijkse aankoop van 85 miljard dollar aan obligaties door de Fed, kan de langetermijnrente in de VS zeer snel 1 procentpunt of meer hoger duwen. De mate waarin dit de aandelenmarkten zal treffen, hangt af van de gezondheid van de economie op dat moment. Beter vroeg dan laat moet eenieder af van zijn ongezonde gewoontes. Ontwenningsverschijnselen maken deel uit van het proces. Pijnloos zal het afkicken van de liquiditeitsverslaving door de centrale bankier niet zijn. Echter hoe langer het moment van de waarheid wordt uitgesteld, hoe groter de kans op een golden shot of dodelijke injectie. En een nieuwe financile crisis tegen het einde van het decennium is iets waar niemand naar uitziet. Koen De Leus en Dieter Guffens Senior Economen KBC Groep