PROGRAMA DE RELAXACIN

PROGRAMA DE RELAXACIN

CONTEXTO E NECESIDADES A CUBRIR Este programa tratar contidos de respiracin-relaxacin na rea de Educacin Fsica. Est destinado para traballar no primeiro curso do terceiro ciclo de educacin primaria, con 20 nenos de 10 anos, e levarase a cabo en catro sesins que se realizarn en das semanas. O programa fundamntase na mellora da respiracin orientada relaxacin dos alumnos e, as, acadar un ambiente de traballo apacible e axeitado para a prctica da educacin fsica. Trata de cubrir as necesidades bsicas da educacin integral dos nenos atendendo s habilidades relacionadas coa respiracin e a relaxacin, tan demandadas na sociedade actual.

OBXECTIVOS: Introducir ao alumno nas tcnicas de relaxacin. Desenrolar a tcnica de masaxe ldico como complemento a unha relaxacin total. Fomentar as relacins entre os alumnos. Experimentar tcnicas de autocoecemento, respiracin e relaxacin. Aumentar o recoecemento dos diferentes msculos e partes do corpo. Conseguir a relaxacin mediante o conto e a visualizacin de cousas. Eliminar tensins musculares que poidan producir cansancio, ansiedade, torpeza Aumentar a capacidade de atencin e concentracin do alumno. Buscar o equilibrio psico-fsico.

CONTIDOS: CONCEPTUAIS: A respiracin (correcta inspiracin e espiracin) O tono muscular (tensin relaxacin) As partes do corpo A correcta postura corporal:coecemento, identificacin e uso. A masaxe e a relaxacin. O equilibrio do corpo e da mente. A atencin e a imaxinacin. PROCEDIMENTAIS:

Adquisicin das tcnicas de respiracin e relaxacin mediante xogos, msica e outras actividades. Realizacin de accins de contraste entre relaxacin e tensin. Execucin de actividades que relacionan as posturas e a respiracin cos estados de relaxacin. Acomodacin da respiracin a distintas actividades fsicas e experimentacin das diferentes formas da respiracin. Adquisicin das tcnicas de masaxe para a relaxacin. Interpretacin de ideas e escenas concretas mediante o conto. Fomento das relacins interpersoais por medio da participacin en parellas ou grupos. ACTITUDINAIS: Aceptacin da propia realidade corporal. Respecto e aceptacin do corpo das outras persoas. Asuncin de hbitos e conductas positivas relacionadas para levalas vida coti. Valoracin da tranquilidade e a relaxacin na nosa vida.

METODOLOXA: A metodoloxa que se empregar para a realizacin do programa de respiracin e relaxacin ser ldica, activa e non sexista. Para levalo a cabo utilizaranse diferentes estratexias educativas que axudarn consecucin dos obxectivos: Levarase a cabo un mtodo expositivo e prctico das actividades (explicacin e posta en prctica) por parte do mestre. Tratarase de facilitar a integracin de todos os alumnos atendendo s sas necesidades individuais e colectivas. Todas as sesins comezarn con un quentamento previo dos msculos e articulacins. A continuacin realizaranse as actividades propostas e remataranse coa volta calma, na que se realizarn uns estiramentos similares aos do quentamento. As actividades realizaranse individualmente, por parellas ou en grupos e sempre coa axuda e supervisin do mestre.

TEMPORALIZACIN: O programa de respiracin-relaxacin ter unha duracin de das semanas. Estar distribudo en catro sesins (das por semana) de 50 minutos cada unha. O tempo de cada actividade incle tamn o destinado s explicacins do mestre e preparacin da actividade. RECURSOS:

O programa poder realizarse no ximnasio ou na sala de usos mltiples, sempre que renan as seguientes condicins: Ter un espazo amplo e despexado de obstculos. Ter un solo acondicionado para poder camiar cos ps nus ou estar deitados. Dispoer dunha zona con mesas e andeis (ou caixas) onde gardar os materiais.

Os recursos materias necesarios son: Globos, unha radio, CD con msica, mesas, papeis, colchonetas, balns, pelotas de tenis, plumas, cordns, pinceis e panos.

AVALIACIN: Os criterios de avaliacin a ter en conta son os seguintes: capaz de pasar de un estado de tensin a un estado de relaxacin Adopta posturas correctas Participa con inters respectando aos compaeiros e as normas de cada actividade. Realiza as actividades respirando correctamente (inspiracin nasal e espiracin bucal) Consegue chegar a un estado de equilibio fsico e psquico Consegue a relaxacin das posibles tensins acumuladas. Aumentou o autocoecemento do seu corpo. capaz de imaxinar e visualizar ideas. Aumentou a capacidade de concentracin.

Como instrumentos de avaliacin empregarase a observacin sistemtica do alumno e rexistrarase a informacin recolleda en fichas de seguemento se se considera preciso.

DESENROLO DAS SESINS:

QUENTAMENTO:

O quentamento realizarase ao comezo de cada unha das sesins, seguir sempre o mesmo esquema e ter unha duracin de 5 minutos: Comezarase facendo unha movilidade de todas as articulacins, de abaixo cara arriba. Comezaremos movendo lentamente os dedos dos ps, dobrando os empeines, facendo rotacins nos nocello e iremos subindo pouco a pouco (cada 15 segundos aproximadamente) ata os xeonllos, cadeira, tronco, brazos, ombros e pescozo. A medida que vaiamos subindo iremos alternando os movementos na parte dereita e esquerda do corpo. VOLTA CALMA:

As sesins rematarn sempre coa volta calma, que ter os mesmos movementos que o quentamento, pero realizaranse tumbados no chan en lugar de facelos de p e irn acompaados dunha suave msica de fondo e con unha luz tenue (apagando parte das lmpadas). Ao igual que o quentamento, durar 5 minutos. Entre o quentamento e a volta calma realizarase a parte central da sesin, que consta de diversas actividades de respiracin e relaxacin. Nesta parte das sesin poremos msica clsica, ambiental, relaxante de fondo.

SESIN 1

QUENTAMENTO. (5minutos) ACTIVIDADE 1. (todo o grupo) (5 minutos)

Camiar cos ps nus respirando polo nariz cada vez que elevamos os brazos e soltando o aire pola boca cando os baixamos. Iremos mudando a velocidade que facemos o exercicio segundo indique o mestre: lento, moi lento e un pouco rpido. ACTIVIDADE 2. (individualmente) (4 minutos)

Os alumnos tumbaranse no chan boca arriba cos ollos pechados. Colocarn as mns no abdome e realizarn unha respiracin lenta e profunda ao ritmo dunha suave msica. Notarn coas mans como se move o abdome coa respiracin. ACTIVIDADE 3. (en grupos de 5) (10 minutos)

Xogo do transporte conxelado: Cada grupo debe transportar a un dos seus compoentes ata unha zona, sen correr e de forma tranquila, mentres o transportado adopta unha postura conxelada, dicir, rxida. Para collelo pasarn os brazos por debaixo do seu tronco e pernas. Na metade do traxecto ten que desconxelarse (facer o morto). Finalmente, o grupo ten que dicir se cren que pesaba mis conxelado ou desconxelado. A actividade repetirase cinco veces para que todos os membros do grupo participen do mesmo xeito. ACTIVIDADE 4. (individualmente) (5 minutos)

Tumbados no chan tern que percorrer un traxecto reptando mentres inflan un globo respirando e espirando profundamente. Tratarn de facelo tardando o maior tempo posible. ACTIVIDADE 5. (individualmente) (4 minutos)

Con pequenos anacos de papel cada neno fai unha bolia. Pon a bolia no extremo dunha mesa e implsaa cos dedos as veces necesarias ata chegar ao outro extremo. Debe facelo amodo, con precisin e en movementos curtos porque o obxectivo chegar coa bola ao outro lado sen que chegue a caer da mesa. ACTIVIDADE 6. (individualmente) (8 minutos)

Utilizando a bolia de papel da actividade 5. Trzanse no chan das lias rectas paralelas a un metro de distancia unha da outra. O alumno ponse a gatias detrs dunha das lias. Coloca a bolia na mesma lia e, ao or a palmada que d o mestre, colle todo o aire que poida e sopra intentando que a bolia chegue outra lia.

Faranse entre 5 e 10 repeticins. Se conseguen facelo pdense ir separando mis as lias. VOLTA CALMA (5 minutos)

SESIN 2 QUENTAMENTO. (5 minutos) ACTIVIDADE 1. (por parellas) (3 minutos)

Sentados costas contra costas, intentamos sentir a respiracin do compaeiro e respirar igual ca el; primeiro un e despois o outro. ACTIVIDADE 2. (individualmente) (12 minutos)

Con unha colchoneta grande e branda, tras permanecer uns segundos relaxados nela, ergumonos lentamente. Deixmonos caer (sen coller impulso)sobre a colchoneta partindo de diferentes posturas: de fronte, de lado, de costas, cos ollos abertos, pechados segundo sinale o mestre. Entre postura e postura respiramos profundamente da maneira aprendida na sesin anterior. Os nenos poden suxerir posturas para que os compaeiros as fagan. ACTIVIDADE 3. (por parellas) (9 minutos)

Con un baln brando deben percorrer o corpo do compaeiro de arriba cara abaixo, presionando con el a modo de masaxe, sen despegalo ata rematar. Un fai a masaxe primeiro e o outro despois. O que recibe a masaxe ten que estar tumbado na posicin que estea mis cmodo. Deben realizar a actividade intentando levar unha respiracin simultnea. ACTIVIDADE 4. ( por parellas) ( 6 minutos)

Xogo do boneco Un neno mover, levantar, xirar e pregar ao outro, que far de boneco. Realizaranse sempre movementos suaves. Primeiro farao un e despois o outro. ACTIVIDADE 5. (todo o grupo) ( 10 minutos)

Os nenos estarn sentados no chan, en total silencio e cos ollos pechados. Contarmoslles un conto do que tern que ir tomando conciencia. (ANEXO 1) VOLTA CALMA. (5 minutos)

SESIN 3 QUENTAMENTO. (5 minutos) ACTIVIDADE 1. (individualmente) (5 minutos)

Cada neno permanecer de p e ir percorrendo as partes do seu corpo con unha pluma segundo o mestre vaia sinalando (fronte, nariz, ollos, boca, meixelas, orellas, pescozo). Os movementos sern suaves. ACTIVIDADE 2. (por parellas) (15 minutos)

Tumbados boca abaixo: 1.- Percorremos as costas, os brazos e as pernas, primeiro cos dedos, como se estivesemos escribindo a mquina, e despois con un cordn, como se fose unha serpe. 2.- Percorremos a columna vertebral e as costas, primeiro con un pincel, como se estivesemos pintando, e despois con unha pelota de tenis, facendo pequenos crculos. 3.- Rematamos facendo unhas masaxes nas pernas facendo rodar un lapis coa palma da man. O mestre ir explicando os movementos. Ao tempo que os fan soar msica de fondo. ACTIVIDADE 3. (todo o grupo) (7 minutos)

Movmonos (sen correr) por todo o espazo, e voz de Xa buscamos a un compaeiro e tecleamos nas sas costas, brazos, cabeza segundo indique o mestre. Tras facer isto uns segundos volvemos a deambular polo espazo e repetimos a actividade as veces que se consideren necesarias. ACTIVIDADE 4. (individualmente) (13 minutos)

Frotamos as palmas das mans, as coma os brazos, e notamos como aumenta o calor. A continuacin comezamos a facer masaxes como se indica: 1.- Masaxe na cara: - Coas xemas dos dedos masaxeamos a fronte partindo do medio ata as tempas. - Masaxeamos as tempas cos dedos facendo crculos. - Facemos un lifting na cara coas palmas das mans. 2.- Masaxe no tronco e brazos: - Facemos presin sobre os ombros, biceps, triceps (o mestre ir facndoo e nomeando os distintos msculos) - Masaxeamos o ventre e o peito coa man aberta facendo crculos e sentimos a respiracin. - Con un pano fretamos as costas e os riles suavemente sentindo o aumento de calor.

3.- Masaxe dos membros inferiores: - Cos puos pechados facemos presins nos glteos e despois nas coxas. - Sentados no chan, facemos presins cos polgares ao longo da tibia e tamn nos xemelgos. - Facemos masaxes coas xemas dos dedos nas plantas dos ps. Ao final da actividade preguntmoslles aos nenos que parte da masaxe lles gustou mis. VOLTA CALMA. (5 minutos)

SESIN 4 QUENTAMENTO. (5 minutos) ACTIVIDADE 1. (todo o grupo) (8 minutos)

Collmonos todos das mans facendo unha cadea en lia recta e comezamos a camiar moi lentamente acentuando as fases de apoio plantar. Pouco a pouco imos aumentando a velocidade ata rematar correndo suavemente. En todo momento controlamos a inspiracin (nasal) e a espiracin (bucal) e intentamos facelo todos mesma velocidade para que a lia recta se mantea. Faranse tres repaticins. ACTIVIDADE 2. ( individualmente) (7 minutos)

Os nenos irn adoptando posturas ou realizando movementos relacionados coas tarefas diarias que o mestre vaia indicando (escribir, planchar, varrer, subir uns chanzos, recoller algo do chan) Ao mesmo tempo o mestre ir explicando a forma correcta de realizar movementos como agocharse, rotar o tronco, manter a postura das costas e os nenos imitarano. ACTIVIDADE 3. (grupos de 5) (9 minutos)

A ducha Cada grupo formar un pequeno crculo e un deles sitase no centro. Os compaeiros masaxano coas xemas dos dedos simulando a auga dunha ducha. Despois irn rotando ata que pasen todos polo centro. Entre cambio e cambio farn respiracin simultnea durante medio minuto. ACTIVIDADE 4. (10 minutos)

Xogo: Dereita ou esquerda Este xogo comezar de forma individual.

Os nenos deambularn polo espazo practicando as tcnicas de respiracin adquiridas. Cando o mestre berre: dereita ou esquerda os nenos tern que manter o equilibrio sobre a perna correspondente ata que o mestre dea unha palmada. A continuacin farn o mesmo por parellas, collidos da man e intentando non caer. Repetirano en grupos de 3, 4, 5, as sucesivamente ata rematar participando todos xuntos. Deben manter o equilibrio sen soltarse as mans. ACTIVIDADE 5. (individualmente) (3 minutos)

Cada neno ter que adoptar co seu corpo a forma da letra que o mestre indique. Poden facelo de p ou no chan, dependendo de cmo crean que poden adoptar mellor a postura. ACTIVIDADE 6. (individualmente) (3 minutos)

En posicin fetal escoitaremos a mxica relaxante cos ollos pechados. Cando o mestre o indique espertaremos e comezaremos a estirar os brazos, as pernas VOLTA CALMA ( 5 minutos)

BIBLIOGRAFA E WEBGRAFA: Educacin Fsica para 1 de BUP. Vicente Martnez de Haro. Ed. Paido Tribo efdeportes.com miopatias.files.wordpress.com cosasinfantiles.com didactica21.com aldadis.net

ANEXO 1 CONTO: Haba unha vez unha clase de Primaria que fixo unha excursin ao bosque. Disfrazronse de indios; para iso pintaron a cara, puxeron un traxe moi chulo e unha cinta no pelo que suxeitaba unha pluma dun paxaro. (Cada un que pense por un momento como ira vestido, pintado e que pluma lle gustara levar). A esa tribo de indios gustballe rir, cantar e bailar; pero o que mis lles gustaba era xogar cos animais do bosque. Unha ma, dispoanse a facer unha viaxe polo bosque para buscar animalios cos que xogar; pero antes tian que realizar a danza da boa sorte, para que non lles pasara nada malo. (Cada un que imaxine como bailara esa danza co resto da clase) Os indios colleron os arcos e as frechas, montaron nos seus cabalos e fixeron unha fila india para ir ao bosque. (Imaxindevos montados nun cabalo ao trote por un prado, buscando o bosque en fila xunto cos vosos amigos indios). Mentres galopaban cos seus cabalos, chegaron a un cruce de camios onde decidiron coller dereita, porque pensaban que era mis rpido. an rodeando as rbores e escoitando o son dos animais. (Pensade como seran eses sons e imaxinade que os escoitades agora) Agora os pequenos indios tian que ter moito coidado, porque se aproximaban a unha zona montaosa, e para chegar a onde estaban os seus amigos, os animais, deban escalar das montaas. Para poder facelo ataron os seus cabalos a unhas rbores, xa que eles non poderan escalar. Ao cruzar as montaas, chegaron a un fermoso ro. (Imaxinade como sera ese lugar). Varias canoas estbanos agardando. Montaron nelas e comezaron a remar: dous golpes a un lado e dous ao outro. Mentres remaban van ao lonxe a verde beira do ro. Axia chegaron aos verdes prados e botaron o seu corpo terra, para que todos os animais que haba non os viran e, as, poder darlles unha sorpresa . (Que animais podan estar vendo?) Avanzaron reptando durante un intre, ata que se adentraron nunha cova. E, cal foi a sa sorpresa? Dentro da cova haba un gran oso que estaba durmindo Os indios, asustados, decidiron sar con moito coidado, nos lles fora a pasar algo. Despois deste susto, aos nenos indios non lles apeteca xogar cos animais, xa que non se atopaban ben. Ademais xa era moi tarde e deban regresar. Entn decidiron emprender de novo o camio casa, pensando que non mereca a pena entrar nunha cova na que poda haber un oso; as que decidiron que o prximo da xogaran desde o principio cos animais para que non lles pasara o mesmo. (A que xogariades vs cos animais?) Ao chegar casa os indios bailaron a danza da boa sorte, para que ao da seguinte non lles pasara algo semellante. (Recordade como bailariades a danza) Ao chegar a noite, os nenos indios metronse nas sas tendas e deitronse, pois teran que estar descansados para a aventura do da seguinte . (Como podera ser esa aventura?)