Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
kultura
Dzi obchodzony jest wiatowy Dzie Poezji UNESCO, a z tej okazji w miniony weekend odbya si jego trzecia prapremiera w Londynie. W ramach obchodw prapremiery XIII wiatowego Dnia Poezji UNESCO wanie do Londynu zjechali si poeci, na co dzie mieszkajcy i tworzcy na caym wiecie, aby w tych dniach celebrowa wito sowa. Sowa, ktre wypenia im pikno i szaro ycia, niejednokrotnie stanowic dla wrcz charakter terapeutyczny, zbawczy, proroczy, w ktrym odnajduj mio, sens i moliwo przetrwania najtrudniejszych chwil. Poezja dla kadego twrcy jest swego rodzaju drogowskazem. Zdaniem poetki Izy Smolarek, poezj trzeba pokazywa wiatu, a wiele osb nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, e na co dzie mwi wierszem. Poezja nie ma granic, mwi ludzkim jzykiem Dla niektrych na stae wpisana jest w ycie, podobnie jak emigracja wpisana zostaa w ycie caej pokoleniowej rodziny poety Wojciecha Jarosawa Pawowskiego, ktrego wspomnienie o debiucie w Wilnie, sprzed 20 lat, niemale zbiego si z londysk prapremier. W pisaniu odnalazem ukojenie blu poezja ocalaa, a moja mama zamyka wszystko w poezji, w swoich wierszach swoistym dokumencie terapeutycznym powiedzia Dariusz Bereski, aktor, poeta, interpretator poezji. Z kolei obecna podczas prapremiery inna poetka, Marlena Zynger, mwia, e w poezji najbardziej fascynuje si liryk, a tworzc poezj nawizuje do ludzi, ktrzy tworzyli wiele lat temu i pozostawili po sobie spucizn, dzi ju niechcian i niemodn nawet w szkoach, jak twrczo Jana Kasprowicza. Mira uksza, piszca po polsku i biaorusku, porwnaa poezj do czego, co poda za nami, gdziekolwiek bymy si znaleli. Czytajc jeden ze swoich wierszy w oryginalnym biaoruskim brzmieniu podkrelia, e to jzyk bliski nam wszystkim, bo kiedy bylimy wszyscy w jednej ojczynie, a Jagieo do koca ycia mwi po biaorusku. Poezja to take dramat jednostki obszar zainteresowa Tomasza S. Mielcarka, ktremu bliskie stay si take spoeczestwo i kultura w poezji. Wreszcie za spraw poezji wzmacniaj si ludzkie wizi i ksztatuje ni bliskoci oraz porozumienia. Poezja powoduje, e tak mao potrzeba, by uczyni kogo szczliwym jak mwia Boena Helena Mazur-Nowak, poetka, ktra we wsplnym tomiku umiecia wiersze swoje i swojego ojca. Pod dachem uniwersyteckim Poezja to trudna yciowa droga, a jej twrca, wybierajc wanie ten drogowskaz, nieustannie zadaje sobie py-
Poezja to trudna yciowa droga, a jej twrca, wybierajc wanie ten drogowskaz, nieustannie zadaje sobie pytania: dokd id i kim jestem?
riery i przekracza granice. Jeden z obecnych mionikw sowa podczas wieczoru uda si do domu po swoje wiersze Krzysztof Tyszka, tego niedzielnego wieczoru, mia swj spontaniczny debiut. Kto wie, dokd dalej poprowadzi go ta droga...? Zaczynalimy wsplnie trzy lata temu, raz w tygodniu, od wieczorkw literackich w naszym living roomie, ktry na czas dwch godzin zamienia si w salon poetycki. Zapraszalimy do nas poetw i czytalimy swoje wiersze powiedziaa poetka Marta Brassart. Kontynuacj tych spotka i rozmw o poezji staa si napisana przez Adama Siemieczyka Antologia poezji emigracyjnej Poeci mojej emigracji Pikni Ludzie. Jej celem nadrzdnym jest mwienie o ludziach yjcych i aktualnie tworzcych oraz oddanie hodu yjcym wspczenie legendom, wybranym 59 osobom, spord ponad 200. Nawet nie zdajemy sobie sprawy, e tutaj na naszych oczach tworzy si historia literatury polskiej, a poezja przeniosa si z Polski do Londynu, na emigracj, bo w Polsce pisze si ksiki z ksiek kto przeczyta sto tomikw wierszy i na bazie tego napisze swj sto pierwszy, a poeci emigracyjni, pokazuj nam prawdziwe ycie, ktrym yj na co dzie i przez to s autentyczni mwi Aleksander Nawrocki, nazwany przez Marlen Zynger ojcem poezji. Jego zasugi dla wspczesnej poezji doceni take inny obecny na spotkaniu poeta Juliusz Erazm Bolek, podkrelajc, e Aleksander Nawrocki jest tak dobrym poet, e sta go na to, eby wydawa innych poetw. Sam wydawca, kierujc si do zebranych twrcw, powiedzia, e wiersze poetw emigracyjnych zaczy wydawa si w Polsce, znajduj si w krajowym metrze i autobusach, co czyni poetw obecnymi w yciu spoecznym. Kto u Nawrockiego nie wydaje, ten nobla nie dostaje zwrci si do zebranych twrcw prezentujc wydane pod jego opiekuczymi skrzydami tomiki wierszy obecnych poetw. Jednak przecie nie o prestiow nagrod tutaj si rozchodzi, ale o istnienie zamknite i niemiertelne w sowie. A przesanie sowa przetrwa i zostanie zauwaone niekoniecznie tylko tego sowa, ktre natchn i swoj piecz opatrzy Aleksander Nawrocki, take poeta odkrywca siy i znaczenia wspczesnej poezji emigracyjnej. r Tekst i fot.: Magorzata Bugaj-Martynowska
wiata i jak zjednywa nas wobec chwalenia jego pikna. Historia literatury w living roomie Jeszcze trzy lata temu nikt nie mwi i nie sysza, a nawet nie wyobraa sobie, e zaoona przez Adama Siemieczyka i jego siostr Mart Brassart grupa artystyczna PoEzja Londyn skupi wok siebie a tylu tak wanych twrcw emigracyjnych. Tylu wiernych obserwatorw rzeczywistoci, niezwykle wraliwych, w sowie szukajcym miejsca dla siebie, dla ktrych sowo ojczyzna i wszystko to, co dla kadego z nich znaczy ona z osoba, jawi si im we wsplnym piknie ojczystym jzyku. Dzisiaj tamta historia jest wiadectwem pocztku tworzenia si historii polskiej literatury emigracyjnej, a jej twrcy znaleli swoje miejsce wrd Piknych Ludzi autorstwa zaoyciela grupy. Londyska premiera Antologii poezji emigracyjnej Poeci mojej emigracji Pikni Ludzie rozpocza si 16 marca przed poudniem w Szkolnym Punkcie Konsultacyjnym im. Lotnikw Polskich przy Ambasadzie RP w Londynie, gdzie poeci s ju znani w placwce z powodu prowadzonych przez nich lekcji poezji dla dzieci. Ich rezultatem byy wiersze pisane przez uczniw placwki. Dla wielu z nich byy to pierwsze napisane wiersze w yciu, ale za to pod czujnym okiem mistrzw. W efekcie utwory dziecice znajd swoje miejsce w zbiorze dziecicej antologii poezji emigracyjnej, ktrej spodziewa si mona niebawem. W dniu wita poezji doroli poeci nie zapomnieli o najmodszych talentach, bo przecie jak mona przeczyta w Piknych Ludziach poezja chroni przed utrat dziecistwa. Odczytali uczniom placwki swoje wiersze, a nastpnie udali si na uniwersyteckie spotkanie w swoim gronie, by tam wzajemnie pozna si i podzieli poetyckim dowiadczeniem i wreszcie spocz, w niedzielny wieczr w poskowej JazzCafe i tam wanie piknem i dobroci sowa obdarowa zebran publiczno. Obdarowa ich magi sowa i otworzy drzwi do poezji, przed kadym, ktremu staje si ona bliska. Niektrzy z zebranych, pod wpywem prezentowanej poezji czytanej przez samych poetw, ale take przez Dariusza Bereskiego i Monik Lidke, odkryli w sobie pragnienie i odwag zaprezentowania wasnej twrczoci, od lat drzemicej na dnie szuflady, czekajcej na odpowiedni moment, ktry wanie si pojawi. Sia poezji musi by sprawcza, by atwo byo pokonywa ba-
Aleksander Nawrocki go specjalny spotkania Europejskie dialogi poetyckie na UCL oraz poetka Anna Maria Mickiewicz wsporganizator przedsiwzicia
tania: dokd id i kim jestem? podkrelali organizatorzy Europejskich Dialogw Poetyckich, ktre odbyy si w sobot 16 marca na Wydziale Slawistyki UCL w Londynie: poetka Anna Maria Mickiewicz i dr Urszula Chowaniec, wykadowca, jzykoznawca, tumaczka i autorka powstajcej ksiki na temat melancholii we wspczesnej kulturze kobiety. W konferencji uczestniczyli wybrani twrcy: poeci, wydawcy i przedstawiciele rodowisk artystycznych, ktrzy przez kilka godzin rozmawiali o roli poezji we wspczesnym wiecie, opowiadali o swoich dowiadczeniach z poezj i czytali swoje wiersze. Wrd goci specjalnych wydarzenia znaleli si: Aleksander Nawrocki poeta, wydawca Poezji dzisiaj oraz jego ona Barbara Jurkowska, a take Dariusz Bereski, aktor, poeta na stae mieszkajcy w Toruniu. Polacy stali si wan grup spoeczn w Wielkiej Brytanii i teraz, gdy s gosy co do tego, czy jest to drugi, czy trzeci jzyk po walijskim w tym kraju, to studia polskie i studia nad Polakami oraz ich uczestnictwo we wspczesnej kulturze stao si niezwykle wane mwia dr Urszula Chowaniec, ktra zacytowaa sowa Iriny Bokovej dyrektor generalnej UNESCO: To midzynarodowe wito pozwala nam zoy hod dla wszystkich kobiet i mczyzn, ktrzy staraj si nam budowa lepszy wiat, uywajc jako jedynego narzdzia sw. To poeci wiedz, jak porusza nasze sumienia zarwno wobec niesprawiedliwoci
Krzysztof Tyszka pierwszy raz publicznie w poskowej Jazz Cafe odczyta swoje wiersze, ktre dotychczas jedynie drzemay na dnie szuflady