Você está na página 1de 24

CESPE/UnB 1.

/VEST/2013

PARTE I LNGUA ESPANHOLA


Texto I para los tems de 1 a 11 y 22 Grecia y el urbanismo moderno
1

10

13

16

Un plan hipodmico o trazado hipodmico es el tipo de planeamiento urbanstico que organiza una ciudad mediante el diseo de sus calles en ngulo recto, creando manzanas (cuadras) rectangulares. El apelativo hipodmico proviene del nombre del arquitecto griego Hipdamo de Mileto, considerado uno de los padres del urbanismo, cuyos planes de organizacin se caracterizaban por un diseo de calles rectilneas y largas que se cruzaban en ngulo recto. Se utiliza un plano urbano llamado plano ortogonal o equirrectangular. Las ciudades que presentan este tipo de planeamiento urbano tienen una morfologa perfectamente distinguible en su trazado viario. Este tipo de planeamiento tiene la ventaja de que su parcelamiento es ms fcil por la regularidad de la forma de sus manzanas. Pese a esta simplicidad aparente, este tipo de plan presenta tambin algunos inconvenientes, pues prolonga la longitud de los trayectos. Para evitarlo, normalmente se complementa con grandes calles diagonales que atraviesan toda la ciudad. Hipdamo de Mileto fue un arquitecto y urbanista griego del siglo V a. C. Aristteles lo consider el introductor del plano cuadriculado en las ciudades griegas. Dirigi la construccin de El Pireo por orden de Pericles. Tambin intervino en la planificacin de la reconstruccin de su propia ciudad, Mileto, y probablemente en la de Rodas. Modernamente se comprob que el tipo de ciudad de plano regular ya haba aparecido en el siglo VII a. C. y se cree que si Aristteles atribuy a Hipdamo su creacin fue a causa de su labor terica, aplicando sistemticamente criterios matemticos y fsicos, y a su participacin en la urbanizacin de grandes ciudades. Las ciudades que se acogen al plano hipodmico son de muy diferentes pocas y se construyeron as por diversos motivos. Algunas de las ms destacadas son: Manhattan (es uno de los cinco distritos metropolitanos de Nueva York), Lima y Pequn.

Lima, capital de Per y ciudad ms grande y poblada del pas. Su plano ortogonal se cre despus de la colonizacin espaola. Este es el mapa de Lima en 1750.

Internet: <www.mariacvg.wordpress.org> (con adaptaciones).

Juzgue los tems siguientes de acuerdo con el texto I.


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

El vocablo equirrectangular (R.5) significa formado por rectngulos del mismo tamao. La expresin Pese a (R.8) tiene significado concesivo y puede ser sustituido por No obstante sin alterar este significado ni producir cambios gramaticales en el texto. El elemento lo en evitarlo (R.9) hace referencia a este tipo de plan (R.8). La forma verbal haba aparecido (R.14) expresa un hecho que tuvo lugar antes del siglo VII a. C. Si sustituimos a Hipdamo (R.15) por el pronombre personal correspondiente, la estructura Aristteles atribuy a Hipdamo su creacin (R.15) se transforma en Aristteles le atribuy su creacin. La capital peruana fue colonizada por los espaoles antes de la segunda mitad del siglo XVIII. El mapa de Lima en 1750 muestra la aplicacin de la solucin adoptada normalmente en los planos hipodmicos para superar la prolongacin de la longitud de los trayectos. Atenindonos a lo expuesto en el texto, podemos inferir que el plano urbanstico de Brasilia posee caractersticas hipodmicas. Es correcto deducir del texto que actualmente se cree que Aristteles saba que antes de Hipdamo ya existan ciudades de plano regular. La expresin se caracterizaban por (R.3) puede ser remplazada por eran caracterizadas por sin que se produzcan alteraciones semnticas o gramaticales en el texto.
1. DIA 1

1. Vestibular de 2013

CESPE/UnB 1./VEST/2013

Texto II para los tems de 11 a 20 y 22 L Eixample


1

10

13

16

LEixample es el gran conjunto ortogonal proyectado por el ingeniero Ildefons Cerd en 1859 y que, en la actualidad, constituye una de las representaciones ms significativas de la imagen urbana de Barcelona. En menos de 745 hectreas de superficie, su paisaje va marcado por sus cuadros cerrados de cien metros de costado, con las esquinas cortadas por chaflanes de 20 m de longitud, separadas por calles, que se cruzan perpendicularmente con escasas excepciones de avenidas diagonales (Avenida Diagonal, Mistral, Gaud y Roma), de 20 m de ancho (o ms en las principales avenidas Diagonal, Aragn, Gran Via i Urgell, Rambla de Catalunya, Passeig de Grcia y de San Joan). Cerd propuso un proyecto de urbanizacin perfectamente racional, concebido para resolver de forma tcnica y asptica los problemas que creaba la estructura obsoleta de las ciudades antiguas. Su estudio detallado de las condiciones de vida en Barcelona amurallada, y el anlisis comparativo con otros casos en Europa, dio como resultado el primer tratado moderno de urbanismo: Teora general de la urbanizacin, escrito en 1858 y que fue, de hecho, parte de la memoria de su proyecto de Eixample. Es decir, Cerd elabor una teora y despus la aplic al caso concreto que se le planteaba. La unidad bsica del Eixample de Cerd es la manzana de 113,33 metros de lado, que genera una estructura regular: la clebre cuadrcula. Cerd destin 20 metros de anchura a las calles, de los cuales 10 eran para las dos aceras de 5 metros cada una. La anchura entonces inusual de las calzadas se deba a la previsin de dos factores: la buena insolacin de las viviendas y el incremento futuro de la circulacin rodada (aunque Cerd pensaba en algn tipo de ferrocarril de uso particular). La cuadrcula est orientada de manera que los ngulos de las manzanas coincidan con los puntos cardinales.

Internet: <www.maximizingprogress.org> (con adaptaciones).

Juzgue los tems siguientes de acuerdo con el texto II y, cuando se explicite, tambin de acuerdo con el texto I.
11 12 13 14

La forma verbal va (R.3) expresa movimiento. El uso de chaflanes hace con que desaparezcan las esquinas del Eixample. El vocablo amurallada (R.9) significa protegido o cercado por una muralla. La expresin de hecho (R.10) puede ser sustituida por con todo sin que se produzcan alteraciones semnticas o gramaticales en el texto. Las formas verbales elabor (R.11), aplic (R.11) y planteaba (R.12) designan acciones puntuales y simultneas del pasado. El vocablo entonces (R.15) es sustituible por despus sin que se produzcan alteraciones semnticas en el texto. La expresin de manera que (R.16-17) puede ser remplazada por la conjuncin porque sin que se produzcan alteraciones semnticas o gramaticales en el texto. De los textos I y II es correcto inferir que el proyecto urbanstico desarrollado por Ildefons Cerd para Barcelona posee un carcter hipodmico. Las manzanas, unidades bsicas del Eixample, tienen forma octogonal. Es correcto deducir del texto II que dos de las calles nombradas en l aparecen en la imagen superior.
1. DIA 2

15 16 17

18

19 20

1. Vestibular de 2013

CESPE/UnB 1./VEST/2013

Texto III para los tems de 21 a 29 La ciudad medieval


1

23

La expresin El plano sola ser radioconcntrico (R.5-6) puede ser sustituida por El plano era siempre radiocntrico sin que se produzcan alteraciones semnticas en el texto.

La ciudad medieval generalmente est rodeada por una muralla defensiva, en la que varias puertas abren a los caminos ms importantes. Dada su localizacin (colinas y sitios

24

La expresin En ellas se desarrollaba buena parte de la vida diaria de la comunidad (R.22-23) puede ser remplazada por En ellas era desarrollada buena parte de la vida diaria de la comunidad sin que produzcan alteraciones semnticas o gramaticales en el texto.

inexpugnables), el trazado urbano es sinuoso e irregular, existiendo a veces zonas despobladas. El plano sola ser radioconcntrico, con calles radiales (desde el centro a las

puertas de la muralla) y con otras formando trazados concntricos. Las ciudades tienen diferentes barrios, que agrupan a

25

Los vocablos ciudades (R.9) y urbes (R.11) poseen en el texto el mismo significado.

10

la poblacin en funcin de su procedencia, su religin o su actividad. El desarrollo econmico de algunas urbes, especialmente las dedicadas al comercio, hizo que se

26

La forma verbal construyeran (R.13) puede ser remplazada por la forma construyesen sin producir alteraciones semnticas o gramaticales en el texto.

13

construyeran nuevas reas. En stas, las viviendas podan alcanzar dos o tres plantas. El centro de la vida urbana lo ocupa la plaza, en la que
27

La expresin con balcones que se abren a la calle (R.17) significa lo mismo que con balcones que dan a la calle.

16

se sitan los edificios ms representativos. Estos son altos, realizados en piedra, con balcones que se abren a la calle. Un escudo, tambin en piedra, indica que sus portadores

28

La estructura De la plaza parte un sinfn de calles (R.20) expresa el movimiento de un conjunto de objetos.

19

pertenecen a un noble linaje. De la plaza parte un sinfn de calles, algunas estrechas y tortuosas, siempre ocupadas por una intensa actividad.

29

El vocablo tortuosas (R.21) describe una caracterstica de las actividades realizadas en la plaza de las ciudades medievales.

22

En ellas se desarrollaba buena parte de la vida diaria de la comunidad: comprar, vender, pasear, relacionarse... Sin duda, el mercado era el centro econmico y social de la poblacin.

30

Imagnate que la imagen de arriba representa el plano de una ciudad y que t eres un urbanista al que le han encomendado modificarlo de tal forma que se obtenga el enlace ms directo

Internet: <www.artehistoria.jcyl.es> (con adaptaciones).

posible entre la entrada y el punto de destino (marcado por el dibujo de la cara). La modificacin ms adecuada es trazar una calle que vaya A del vrtice superior derecho al inferior izquierdo. B de la mitad del lado inferior a la mitad del lado superior. C de la mitad del lado de la derecha a la mitad del lado de la izquierda. D del vrtice inferior derecho al vrtice superior izquierdo.
1. DIA 3

Juzgue los tems de 21 a 29 de acuerdo con el texto III y, cuando sea requerido, tambin de acuerdo con los textos I y II.
21

La estructura urbanstica presentada en la foto de encima es, en su totalidad, de carcter medieval.

22

Segn lo expuesto en los textos I, II y III, es correcto afirmar que, desde su establecimiento en la Grecia antigua hasta los das de hoy, las ciudades no se han construido siempre de acuerdo con el plan hipodmico.

1. Vestibular de 2013

CESPE/UnB 1./VEST/2013

PARTE I LNGUA FRANCESA


Texte I pour les items de 1 10, 27 et 28 Les rseaux dassainissement : petite histoire et fonctionnement
1

Texte II pour les items de 11 20 Laqueduc du Pont du Gard : un chef duvre de larchitecture antique

10

13

16

19

22

25

28

31

34

Attachant une grande importance la qualit de leau, les Romains ont construit des aqueducs, des thermes, des gouts et des latrines. Une ville romaine tait dabord btie sur ltablissement de services dvacuation, qui avec le temps furent couverts et enterrs pour des raisons dodeur et de salubrit. Au Moyen-ge, tous les dchets domestiques solides et liquides sont jets dans la rue et disperss au hasard. Pour se protger des chutes dimmondices diverses, les plus riches utilisent un carrosse. Les gens aiss utilisent la chaise porteur pour ne pas salir leurs chaussures ou le bas de leur vtement dans le cloaque que sont alors les rues. Cette situation dure globalement jusquau XVIIIe sicle. Les pidmies en ville sont frquentes : peste, cholra et typhus tuent des milliers de personnes chaque anne en Europe. Cest lors de la seconde moiti du XIXe sicle que slabore la conception moderne de lassainissement. John Snow dcouvrit la vritable origine du cholra lors de lpidmie de 1854 Londres. Le mouvement hyginiste, n en Angleterre, prconise alors de collecter les eaux urbaines et de les mener, par des canalisations enterres, jusqu des sites de rejets en milieu naturel. Les villes ont t assainies par la ralisation de rseaux dgouts destins recevoir et transporter lensemble des eaux, y compris les eaux de pluie. La croissance continue de lurbanisation (accroissement dmographique et dveloppement industriel) a engendr une dgradation importante des milieux naturels qui se trouvaient en aval des sites de rejet de ces rseaux. La ncessit dassainir les eaux uses des villes avant leur restitution au milieu a donc fini par simposer. On est alors pass dune logique de lloignement de leau use une logique de collecte et de traitement de cette eau.
Internet : <www.lerm.fr> (texte adapt).

10

Le Pont du Gard est un pont-aqueduc construit par les Romains au 1er sicle de notre re. Il est exceptionnel par ses dimensions puisque avec ses 49 mtres de hauteur, cest le pont-aqueduc romain le plus haut du monde. Il est compos de 3 ranges darches superposes, ce qui constitue galement une ralisation rarissime pour lpoque. Il est enfin remarquable du fait de son excellent tat de conservation qui lui vaut aujourdhui dtre admir comme un chef duvre du gnie crateur humain. Il est le seul exemple de pont antique 3 tages encore debout aujourdhui. Prs dun millier dhommes ont travaill sur ce chantier colossal achev en seulement 5 ans. Un espace naturel dgrad jusquen 2000 Au cours de la priode 19962000, dans un primtre de 165 ha autour du monument, une importante opration damnagement est engage par le Conseil gnral du Gard soutenu par le Conseil rgional du Languedoc-Roussillon, lEtat et les fonds europens. Elle est destine assurer au site sa sauvegarde et au visiteur les meilleures conditions de visite possibles. La philosophie du nouvel amnagement peut se rsumer travers les quatre principes qui lont guid : protection de lenvironnement et du patrimoine, qualit de laccueil, transmission des connaissances lies laqueduc antique de Nmes et dveloppement conomique local. Une nouvelle vie est insuffle lespace. Il est compltement rendu aux pitons, toutes les traces de civilisation automobile sont effaces.
Internet : <www.pontdugard.fr> (texte adapt).

13

16

19

22

25

Jugez les items suivants partir du texte I.


1 2 3 4

Jugez les items suivants partir du texte II.


11 12 13

5 6 7

8 9

10

En milieu rural, les besoins en assainissement sont aussi considrables quen milieu urbain. On peut remplacer jusquau (R.14) par pendant le sans changer le sens de la phrase. Le verbe prconise (R.22) quivaut recommande. Le fait de remplacer lexpression en aval (R.31) par au-dessous provoquerait un changement dans le sens de la phrase. Le pronom On (R.34) fonctionne comme un sujet indfini. La question de lassainissement est pense depuis lpoque romaine. Au Moyen ge, les gens conomiquement privilgis utilisaient un carrosse ou une chaise porteur pour se protger des dchets domestiques jets dans la rue. Cest clair que les pidmies ont rendu difficile lassainissement des villes au XVIIIe sicle. John Snow, le crateur du mouvement hyginiste, a pu dcouvrir lorigine du cholra travers la collecte des eaux urbaines. On peut dire que lassainissement des villes est li au traitement des eaux.

14 15 16 17 18 19 20

On peut remplacer puisque (R.3) par car sans changer le sens de la phrase. Le pronom Il (R.24) reprend laqueduc antique de Nmes (R.22-23). Dans le pass, laqueduc du Pont du Gard transportait de leau. Aujourdhui, il est possible de dire quil transporte ses visiteurs travers son histoire. Lexceptionnalit de laqueduc du Pont du Gard est due son excellent tat de conservation. La construction du Pont du Gard na dur que 5 ans. En 2000, il tait commun quun monument antique soit amnag par lEtat. Laction damnager le pont-aqueduc romain vise protger ce site antique et le rendre facilement visitable. Avant lopration damnagement, lespace du Pont du Gard tait destin uniquement aux pitons. Sur la photo, on peut observer la superposition des trois ranges darches qui composent le pont-aqueduc. Daprs le titre et la ligne 8, on peut conclure que lexpression un chef duvre ne peut tre utilise que dans le domaine de larchitecture.
4

1. Vestibular de 2013

1. DIA

CESPE/UnB 1./VEST/2013

Texte III pour les items de 21 28. Leau et lassainissement dans les villes du monde

23

Selon les Nations Unies, en 2025, la majorit des hommes vivra dans les villes du Tiers Monde.

24
1

Lutilisation de ladverbe partiellement (R.19) montre que, pour lauteur du texte, leau potable devrait tre partage entre les villes du Tiers Monde.

Dans les villes de lhmisphre Nord, leau est omniprsente : dans la sphre prive, il suffit douvrir le robinet pour disposer dune eau potable et abondante; dans le
25

domaine public, les rues, les parcs, les jardins sont jalonns de fontaines et points deau divers et les piscines ne manquent pas. Cette facilit dapprovisionnement en eau potable est

Le pronom dmonstratif ceux-ci (R.24) remplace les pays en dveloppement (R.23).

26 27

Lexpression petit petit (R.10) signifie graduellement. Le texte III et le text I portent tous les deux sur lassainissement, mais dans une perspective diffrente.

la marque distinctive des pays matriellement les plus dvelopps. Il y a plusieurs sicles, ces pays se sont lancs la conqute de leau, au nom du bien-tre, de lhygine et de la

10

sant : petit petit, les progrs scientifiques et techniques ont permis de crer des rseaux destins lalimentation en eau potable et lvacuation des eaux uses et pluviales ; petit

28

En ce qui concerne la sant publique, on peut conclure, partir des textes I et III, que les consquences du manque dassainissement dans les villes du Tiers Monde aujourdhui sont semblables celles connues dans les villes de lEurope au XVIIIe sicle.

13

petit, leau courante, la salle deau ou salle de bains avec la fameuse trilogie bidets, lavabo, baignoire et/ou douche , sont entres dans les murs.

16

Dans

les

villes

du

Tiers

Monde

et

plus

particulirement dans les quartiers dfavoriss, les besoins en eau potable et en assainissement ne sont pas couverts ou
19

partiellement, entranant une dtrioration de la qualit de la vie et une multiplication des maladies hydriques. Selon les estimations des Nations Unies, en 2025, la population mondiale

22

atteindra 8,5 milliards. Prs de la moiti des hommes vivront alors dans les villes des pays en dveloppement; prs de la moiti de ceux-ci seront des citadins vivant dans les quartiers

25

dfavoriss. Compte tenu des besoins actuels et de laccroissement rapide de la population, la question de laccs une eau saine
Internet : <www.franceinfo.fr>.

28

et lassainissement se pose donc avec une priorit particulire.


Internet : <www.globenet.org> (texte adapt).

Jugez les items 29 et 30 partir de la vignette ci-dessus.


29

On peut remplacer le verbe falloir par le verbe demander sans changer le sens de la phrase.

Jugez les items 21 28 partir du texte III et, quand demand, partir aussi du texte I.

30

La dame dit au monsieur A que, cause de laugmentation du prix de leau, il devra

21

Si leau est partout dans les villes de lhmisphre Nord, elle ne lest pas dans celles du Tiers Monde.

prendre sa douche sans sen servir. B que le sujet de laugmentation du prix du gaz lui est cher. C quil devra reprendre sa douche, car il la prise sec. D quil dpense autant deau que de gaz pour prendre sa douche.

22

En ce qui concerne lavnement de la salle de bains (R.13), par exemple, et son entre dans les murs (R.15), on peut affirmer que lvolution des murs accompagne lvolution des progrs scientifiques et techniques (R.10).

1. Vestibular de 2013

1. DIA

CESPE/UnB 1./VEST/2013

PARTE I LNGUA INGLESA


New York Citys Mayor, Michael Bloomberg, is about to add a whole lot of greenery to the concrete jungle. He just announced a campaign to install green roofs, sidewalks and porous parking lots in order to capture excess rainwater and runoff. The idea comes as part of Bloombergs PlaNYC goal of making 90% of New York Citys waterways suitable for recreation right now excess sewer and rain runoff is making them unsuited for fun. The proposed green surfaces would eliminate 40% of the existing runoff into the waterways and save taxpayers $ 2.4 billion dollars over the next 20 years. One of the problems the city must get around is its antiquated water system, which was built 150 years ago when the concept of pollution wasnt at the forefront of engineers minds. Currently the system works fine, until it rains, when runoff and sewage are spewed into rivers, canals and the harbor. The proposed green roofs, sidewalks, and parking lots would be equipped to soak up at least an inch of rain sometimes more and would seriously reduce the need for costly water system infrastructure that is needed to stop the sewage from spewing all over New York Citys waterways. Currently the citys plan is to ramp up the technological infrastructure of the water system and use costly equipment to stop the spewing. This plan would cost $ 6.8 billion; however, Bloombergs initiative could accomplish the same goal at a fraction of the cost. Not only would the green roofs be less expensive but theyd save taxpayers money by keeping their water bills low more infrastructure, more cost to the taxpayers. This is all part of Bloombergs ambitious PlaNYC goals of cutting the citys emissions and cleaning its air and waterways. As with many of the PlaNYC initiatives, Bloomberg has just announced the strategy details of how many green roofs and where they will be placed will come at a later date.
Brit Liggett. NYC Mayor Bloomberg Announces Green Roof Initiative. Internet: <www.inhabitat.com>.
31

10

13

16

19

22

25

28

Judge the following items according to the text above.


1 2 3 4 5 6 7 8 9

Visitors and Londoners will later this week have their first chance to join the big city bike rental revolution. Following in the path of Montreal, Paris, and Cardiff, London mayor Boris Johnson is to unveil the Barclays Cycle Hire scheme this Friday, and Londoners and visitors will have access to almost-free bike hire in 30-minute bursts. Over the past few weeks new docking stations have been appearing across central London in readiness for the 6,000 bikes that will be available for rent. The scheme is modelled on the Bixi project that has become a big success in the Canadian city of Montreal, and even uses similar bikes. Once youve paid a 1 a day access charge, the first half an hours rental is free, and you can make as many 30-minute trips in the day as you like without paying a penny more. From this Friday, and for the first month, it will only be open to those who become members by registering online and agreeing to pay 3 for a smartcard. After that period the scheme will be opened to everyone. Once fully up and running, spontaneous users will be able to go to one of the capitals 400 docking stations, enter their credit or debit card details, select a bike and ride off. When they have finished that journey, they deposit the bike at the nearest docking station. You can repeat this as many times as you like during the day or in the period for which you have paid to access the bikes. Transport for London, which is behind the scheme, says it is aimed at those in the capital who need to make short, repeated journeys, rather than longer rentals. Potential users need to be aware that if they return their bike after their access time has expired, they face a punitive 150 late return charge. If the bike goes missing, or is damaged by the hirer or vandals the hirer will have to pay up to 300 to cover the loss. Punctures are considered wear and tear.
Miles Brignall. London joins the bike rental revolution. In: The Guardian. Internet: <www.guardian.co.uk>.

The pollution of rivers is not a concern in New York City if it is not raining. The green roofs initiative is an attempt to fix an outdated system. PlaNYC was designed to address different environmental problems. The first place to benefit from the green roofs initiative will be Manhattan. Mayor Bloombergs green roof initiative consists of building more parks in New York City. Without green roofs, New York Citys taxpayers spend US$ 2.4 billion a year. The word runoff is a synonym for wastewater. In New York City, the same system carries both rainwater and wastewater. The current water system in New York City cannot be fixed to reduce pollution.
10 11 12 13 14 15 16 17 18

Judge the items that follow according to the text above. Users have to pay for damage to the bike even if they have not caused it themselves. The expression wear and tear (R.32) means unacceptable. Londons bike rental program is better than Montreals. The first 30 minutes of bike rental on a day are free. Then users have to pay a little more for each time they rent a bike again. Those who plan to rent bikes for a whole month should pay 3. Users will pay for the rent of the bike at the moment they will use it. If users return a damaged bike after their access time has expired, they will pay at least 450. Users do not have to leave the bike at the same station from which they rented it. In the third paragraph, in the phrase says it is aimed at those (R.26), the pronoun it refers to Transport for London (R.25).
6

1. Vestibular de 2013

1. DIA

CESPE/UnB 1./VEST/2013
22 23 24 25 26 27

One of the solutions found to the pollution problem was the improvement of public transportation. In the last paragraph, the verb lodge (R.34) conveys the same meaning as the verb damage. The words poisonous (R.2), smog (R.3), low-sulfur fuel (R.14) and soot (R.34) convey the idea of pollutant. In order to address the pollution problem, both the quality and type of the fuel used in Mexico City were changed. Mexico City was able to reduce the emission of some pollutants by more than 50%. Factories and refineries were built farther from the city to help solve the pollution problem.

Internet: <www.hardrainproject.com>.
1

10

13

16

19

22

25

28

31

34

37

Mexico City once had the worlds worst air, with skies so poisonous that birds dropped dead in flight. Today, efforts to clean the smog are showing visible progress, revealing stunning views of snow-capped volcanoes and offering a model for the developing world. International experts are praising the countrys progress. Many say its determined efforts to control auto emissions and other environmental effects of rapid urbanization offer practical lessons to cities in China, India and other fast-growing countries. Mexican officials have attacked the root causes of pollution that plagues many large urban centers with spiraling growth. They plan to further reduce vehicle emissions, which are the citys greatest source of pollution. Pemex, the state oil monopoly, plans to build a US$9.3 billion plant to produce low-sulfur fuel. Mexico City Mayor Marcelo Ebrard is expanding the low-emissions Metrobus system, which has eliminated 80,000 tons of carbon monoxide annually since 2005. Officials plan to add hybrid buses. A suburban train system is to replace hundreds of thousands of vehicles. The potential payoff for such efforts is now in sight: Mexico City does not even rank among the top 10 polluted cities worldwide. Mexico City appears to have cut most of its pollutants at least by half, while recent studies show a number of cities in China and India recording higher levels of the most serious pollutants. In 1992, the United Nations declared Mexico City the most polluted on the planet. High ozone levels were thought to cause 1,000 deaths and 35,000 hospitalizations a year. Mexico was forced to act. It replaced the citys sootbelching old cars, removed lead from gasoline, embraced natural gas, expanded public transportation, and relocated refineries and factories. Change was gradual, but the pace has quickened in recent years. The presence of lead in the air has dropped by 90 percent since 1990. Suspended particles pieces of dust, soot or chemicals that lodge in lungs and cause asthma, emphysema or cancer have been cut by 70 percent. Carbon monoxide and other pollutants also have been drastically reduced.
Anne-Marie OConnor. Mexico City drastically reduced air pollutants since the 1990s. In: The Washington Post. Internet: <www.washingtonpost.com>.

Internet: <www.grinningplanet.com>.

From the analysis of the cartoon above, it is correct to say that


28 29

the cartoon suggests that the character refuses to accept the actual desertification of our planet. the preposition over can correctly be replaced with above.

Internet: <www.theomahaproject.org>.

30

Judge the items from 19 through 27 based on to the text above.


19 20 21

From the analysis of the cartoon above, it is possible to conclude that A the characters faces have suffered from genetic mutation due to pollution. B it will be the sons responsibility to correct his fathers mistakes. C the father has been working on a better future for his son. D the son is helping the father to build a better future.
7

Before pollution reduction policies were introduced, a part of Mexicos natural landscape could not be seen. Mexico City has learned from experiences in China and India to implement its pollution reduction policies. In the first paragraph, the pronoun They in They plan to further reduce vehicle emissions (R.11-12) refers to large urban centers with spiraling growth (R.10-11).
1. DIA

1. Vestibular de 2013

CESPE/UnB 1./VEST/2013

PARTE II

Hlio Oiticica. Parangol. Capas de vestir que envolvem passista de uma escola de samba em dana improvisada em espao com formas expressivas.

Di Cavalcanti. Carnaval II, 1965, leo sobre tela, 114 cm x 146 cm.

Glauco Rodrigues. Samba-enredo, 1929-2004, leo sobre tela, acervo da CEF. Tarsila do Amaral. Carnaval em Madureira,1924, leo sobre tela, 76 cm x 63 cm, Fundao Jos e Paulina Nemirovsky, So Paulo, SP.

Goethe (1749-1822) sublinhou com justeza que o carnaval a nica festa que o povo se d a si mesmo, o povo no recebe nada, no sente venerao por ningum, ele se sente o senhor, e unicamente o senhor (no h convidados, nem espectadores, todos so senhores); em segundo lugar, a multido tudo, menos melanclica: desde que o sinal da festa soa, todos, mesmo os mais graves, depem sua gravidade.
Mikhail Bakhtin. A cultura popular na Idade Mdia e no Renascimento. Braslia: Ed. UnB, 1996, p. 217-8 (com adaptaes).

A obra Parangol, de Hlio Oiticica, figura como bom exemplo da arte que conjuga a expresso corporal a dana rtmica carnavalesca com a expresso visual o colorido das vestimentas dos passistas.

Considerando as imagens e o texto apresentados, assinale a opo correta. A A obra Parangol, de Hlio Oiticica, convergente com a ideia de livre participao popular na festa de carnaval. B A obra Carnaval em Madureira evidencia o repdio de Tarsila do Amaral aos princpios formais cubistas, principalmente aos formulados por Lger. C Na obra Carnaval II, Di Cavalcanti representou, por meio de figuras exclusivas da cultura carioca, o ambiente catico e desordenado do carnaval. D Para criar profundidade espacial na obra Samba-enredo, Glauco Rodrigues utilizou recursos tcnicos da perspectiva linear.

Considerando o texto, de Mikhail Bakhtin, e as imagens acima, julgue os itens 1 e 2 e faa o que se pede no item 3, que do tipo C.
1

Hlio Oiticica, membro dos movimentos concreto e neoconcreto no Rio de Janeiro, nos anos 50 e 60 do sculo passado, foi um dos primeiros artistas brasileiros a adotar, em sua obra, o princpio da participao do espectador.

1. Vestibular de 2013

1. DIA

CESPE/UnB 1./VEST/2013

O teatro base de toda educao criativa. Dele fluem todas as artes. O homem primitivo expressou-se, antes, dramaticamente: danava mimeticamente, criando os sons. Depois, necessitou da arte, para pintar-se, ou cobrir-se com peles de animais, ou magicamente representar suas aes nas paredes das cavernas; e a msica foi essencial para dar ritmo e tempo sua dana dramtica. A criana inventa e, em seu faz de conta, necessita de msica, dana, artes plsticas e habilidades manuais. A expresso dramtica prov as outras artes de um significado e um objetivo para a criana. A criatividade espontnea fundamenta-se na experincia dos sentidos e, ao enfoc-la quer psicodramaticamente, quer cineticamente, verificamos que a espontaneidade tem sua base na imaginao dramtica.
Courtney. Jogo, teatro e pensamento As bases intelectuais do teatro na educao. So Paulo: Perspectiva, 1980, p. 56-7 (com adaptaes).

Tendo como referncia as ideias desenvolvidas no texto acima, julgue os itens de 4 a 8 e faa o que se pede no item 9, que do tipo C.
4

Infere-se do texto que o teatro base da educao formal e que, a partir dele, aglomeram-se outros tipos de conhecimento, como o da cincia, o da tecnologia e o da religio, que fundamentam a educao criativa. Com base no texto, conclui-se que a criana, por ter o dom de inventar, cria narrativas fundamentando-se na lgica cartesiana e, portanto, prescinde da arte em seu faz de conta dramtico. A espontaneidade prpria da ao criativa, cuja base a imaginao dramtica, ampara-se na experincia dos sentidos enfocada cintica ou psicodramaticamente. Desde o incio da comunicao humana, o teatro incorporou outras formas artsticas, que se tornaram essenciais para as representaes dramticas. A msica, que exerce o papel principal em um concerto, pode desempenhar papel secundrio em encenaes teatrais, filmes, rituais ou atividades teraputicas. A partir das ideias do texto, assinale a opo correta. A O homem, desde sua gnese, danava ao som de vrios ritmos, como maracatu, congada e carnaval, tradies culturais que chegaram aos dias de hoje e se tornaram smbolos da cultura do homem contemporneo. B Na tentativa de adornar-se para atuar em festas populares, o homem primitivo cobria-se com peles de animais, estimulado pelas representaes dramticas de animais nas paredes das cavernas. C Do teatro, base de processos educativos pautados na criatividade, fazem parte outras formas artsticas, como dana, artes visuais, msica e habilidades manuais. D Segundo o texto, das artes plsticas flui a expresso dramtica, na medida em que delas derivam formas expressivas de representao cnica.

Para crianas e adolescentes, e mesmo para adultos, a brincadeira se apresenta, no raro, como porta de entrada para a amizade. Entretanto, o significado do termo amizade no to bvio quanto se possa imaginar. Vrios filsofos j trataram do tema sob diversas perspectivas. Um dos primeiros filsofos a desenvolver o conceito de amizade foi Aristteles em sua obra tica a Nicmaco. Para ele, a amizade se diferencia da benevolncia porque exige reciprocidade e, ainda, o conhecimento de cada uma das partes de ser bem quista pela outra. A amizade pode ser motivada por (a) utilidade, (b) prazer e (c) desejo mtuo do bem. Entretanto, para Aristteles, a verdadeira amizade, ou amizade perfeita, motivada apenas pelo desejo mtuo do bem. De fato, de acordo com o tipo (c) de amizade, o homem bom se relaciona com seu amigo como se relaciona consigo mesmo. Aristteles tambm defende que se deve agir em questes acerca do nmero de amizades, visando-se alcanar um meio-termo. Immanuel Kant, no sculo XIX, tambm tratou da noo de amizade. Para ele, a amizade uma unio de duas pessoas por meio de amor e respeito recprocos. O amor, segundo esse filsofo, leva algum a perseguir os fins do outro, e o respeito lembra que o outro quem deve determinar esses fins. Tendo como referncia as informaes acima, relativas a conceitos de amizade propostos por Aristteles e por Kant, julgue os itens a seguir.
10

Comparando-se os conceitos de amizade, verifica-se que o conceito formulado por Kant pode corresponder a qualquer um dos tipos de amizade propostos por Aristteles. Se, para Sartre, uma conscincia sempre constri outra conscincia a partir de seus prprios projetos, ento qualquer noo de amizade formulada com base no existencialismo sartreano ir diferir da noo kantiana. O amor cristo, associado mxima ama a teu prximo como amas a ti mesmo, corresponde, na perspectiva aristotlica, a uma forma de amizade do tipo (c). O conceito de amizade proposto por Aristteles, nas formas (a) e (b), comporta a necessidade de reciprocidade e retribuio, mas, na forma (c), restringe-se necessidade de reciprocidade, e no de retribuio. De acordo com o que prope Aristteles, possvel, nas formas de amizade (a) e (b), encontrar maus com amigos maus, bons com amigos bons e bons com amigos maus. Segundo Aristteles, a amizade suscitada pelo desejo mtuo do bem, diferentemente das outras duas formas de amizade, deve ser considerada amizade em sentido absoluto. Da classificao de amizade de Aristteles, infere-se que a noo de autofilia, ou seja, de amizade por si prprio, exclusiva da forma (c) de amizade. Em uma rede social, como Facebook ou Orkut, ao se adicionar um contato, estabelecida uma relao de amizade que corresponde a um dos tipos elencados por Aristteles.
9

11

12

13

14

15

16

17

1. Vestibular de 2013

1. DIA

CESPE/UnB 1./VEST/2013

Internet: <www.casadaideia.com.br>. Manuelzinho Salustiano. Estandartes de Maracatu.


1

Vai passar
Chico Buarque de Hollanda e Francis Hime

O maracatu era preconceituosamente chamado coisa de negro. Hoje, virou inspirao de compositores brasileiros, de compositores do mundo todo, de bandas de rock, de artistas

plsticos e de escritores. tema de tese de mestrado e de doutorado. Chega-se a falar em dispora do maracatu, j que existem tantos grupos imitando o maracatu pelo mundo todo.

Vai passar, palmas pra ala dos bares famintos, O bloco dos napolees retintos e os pigmeus do boulevard. Meu Deus, vem olhar, vem ver de perto uma cidade a cantar A evoluo da liberdade at o dia clarear. Ai que vida boa, ler, Ai que vida boa, lar. O estandarte do sanatrio geral vai passar. A partir da imagem acima, que ilustra o carnaval em Olinda, bem como da cano Vai passar e do trecho dela apresentado acima,

Eu acredito que essa migrao do maracatu deve-se a muitos fatores: difuso atravs da imprensa, s polticas pblicas, aos artistas famosos e tambm disposio dos

10

prprios grupos de sair em busca de novos espaos. No entanto, a gente no pode confundir maracatu com grupo de percusso. Maracatu um complexo cultural que

13

envolve religio, envolve comunidades, envolve sculos de tradio. preciso distinguir o maracatu tradicional dos grupos de percusso.
Depoimento de Climrio de Oliveira (com adaptaes).

Considerando o texto e a imagem acima, julgue os itens a seguir.


18

composio de Chico Buarque e Francis Hime, julgue os itens seguintes.


23

Para sintetizar informaes mencionadas no 1. e 2. pargrafos, o autor do depoimento emprega, no incio do 3. pargrafo, a expresso essa migrao do maracatu (R.7), mecanismo coesivo que possibilita inferir que o sentido de dispora (R.5) est associado a disperso, disseminao.

Na cano Vai passar, alm da meno evoluo da liberdade at o dia clarear, h referncia a uma ptria que no percebia ser subtrada em tenebrosas transaes, aluses que tornaram a cano um dos smbolos do ocaso do regime militar e da volta do poder civil, efetivada com a eleio de Tancredo Neves.

19

A ostentao de estandartes ricamente elaborados, como mostra a imagem acima, compe os cortejos do maracatu, nos quais a tradio no fator essencial.

20

Originrio do Rio de Janeiro, o maracatu considerado a base das escolas de samba, que hoje protagonizam os desfiles de carnaval do Rio de Janeiro.

24

Na ala, tal como no ato da pera, o enredo est dividido em sees temticas.

21

A alfaia, uma das figuras humanas da encenao do maracatu, simboliza as rainhas africanas.

25

No espetculo carnavalesco, manifestao popular que rene msica, ritmo, percusso, dana e variada combinao de formas e cores nas fantasias, realiza-se, no mesmo tempo e espao, a comunho de culturas e pocas diferentes.

22

Um dos elementos sagrados do maracatu a calunga, boneca conduzida durante o cortejo.

1. Vestibular de 2013

1. DIA

10

CESPE/UnB 1./VEST/2013

Conto de escola A escola era na Rua do Costa, um sobradinho de grade de pau. O ano era de 1840. Naquele dia uma segunda-feira, do ms de maio , deixei-me estar alguns instantes na Rua da Princesa a ver onde iria brincar a manh. Hesitava entre o morro de S. Diogo e o Campo de SantAna, que no era ento esse parque atual, construo de gentleman, mas um espao rstico, mais ou menos infinito, alastrado de lavadeiras, capim e burros soltos. Morro ou campo? Tal era o problema. De repente disse comigo que o melhor era a escola. E guiei para a escola. [...] Raimundo recuou a mo dele e deu boca um gesto amarelo, que queria sorrir. Em seguida, props-me um negcio, uma troca de servios; ele me daria a moeda, eu lhe explicaria um ponto da lio de sintaxe. No conseguira reter nada do livro, e estava com medo do pai. E conclua a proposta esfregando a pratinha nos joelhos... Tive uma sensao esquisita. No que eu possusse da virtude uma ideia antes prpria de homem; no tambm que no fosse fcil empregar uma ou outra mentira de criana. Sabamos ambos enganar ao mestre. A novidade estava nos termos da proposta, na troca de lio e dinheiro, compra franca, positiva, toma l, d c; tal foi a causa da sensao. Fiquei a olhar para ele, toa, sem poder dizer nada.
Machado de Assis. Conto de escola. Internet:<www.dominiopublico.org>.

29

A data mencionada no conto, 1840, a mesma de importante acontecimento na histria poltica do Brasil: o Golpe da Maioridade. Relativamente ao cenrio poltico nacional nas primeiras dcadas aps a Independncia do Brasil, assinale a opo correta. A A antecipao da maioridade de D. Pedro II atendia aos apelos dos grupos dirigentes do Imprio, marginalizados pelo centralismo do perodo regencial. B A estabilidade poltica do I Reinado deveu-se ao conciliadora de D. Pedro I, facilitada pelo clima de concrdia e paz que prevalecia nessa poca. C O ato Adicional de 1834, que alterou a Constituio promulgada dez anos antes, fortaleceu a Corte diante das provncias. D A Lei de Interpretao do Ato Adicional foi o suporte jurdico para o advento do II Reinado, perodo marcado pelo que se denomina parlamentarismo s avessas.

Internet: <peripheralrevision.wordpress.com>.

A imagem acima identifica o conjunto formado por cinco pases emergentes no atual cenrio global. A respeito desse conjunto geoeconmico, julgue os itens subsequentes.
30

Os ndices de crescimento econmico da China so acima da mdia mundial, em razo do crescimento da economia interna e do aumento das exportaes de produtos industrializados.

Tendo como referncia o fragmento acima, da obra Conto de escola, de Machado de Assis, julgue os itens de 26 a 28 e faa o que se pede no item 29, que do tipo C.
26 31

O BRICS formado por Brasil, Rssia, ndia, China e frica do Sul, pases que exercem liderana em seus continentes e tm demonstrado crescente influncia na poltica mundial.

Na cidade do Rio de Janeiro, geralmente, os morros so considerados reas de risco de acidentes naturais, por estarem sujeitos a escorregamentos e deslizamentos de solo e de rochas no perodo chuvoso.

32

Nos pases do BRICS, a economia depende do setor primrio, da agricultura e da minerao, excetuando-se a ndia e a frica do Sul, que se destacam por seus avanados parques industriais.

27

No fragmento apresentado, relatada uma situao que corresponde a um processo de incorporao de um valor social que gera conflito no narrador-personagem. Esse valor social a liberdade de troca entre indivduos.

33

Em meio atual crise global, os pases do BRICS tm apresentado crescimento econmico.

34

O Brasil apresenta forte competitividade nos setores da minerao, destacando-se a produo de minrio de ferro e as recentes descobertas de reservas de petrleo.

28

No 3. perodo do texto, para apresentar detalhe relativo ao tempo da narrativa, Machado de Assis utiliza estrutura sinttica de aposto explicativo, que corresponde ao trecho entre travesses.
35

Os pases-membros do BRICS, em cujas economias prevalece o incremento da agropecuria, suprem grande parte da demanda por alimentos no planeta.

1. Vestibular de 2013

1. DIA

11

CESPE/UnB 1./VEST/2013

Por volta de 12 mil anos atrs, quando comearam a cultivar a terra e a domesticar os animais, os seres humanos assumiram o controle. Comearam o que hoje se denomina seleo artificial. Em vez de a natureza escolher e disseminar os espcimes mais bem-sucedidos no ambiente natural, os seres humanos comearam a escolher, produzir e criar aqueles que melhor lhes servissem.
Christopher Lloyd. O que aconteceu na Terra? A histria do planeta, da vida e das civilizaes, do big-bang at hoje. Rio de Janeiro: Intrnseca, 2011, p. 111.

Tendo como referncia o texto acima, julgue os itens de 36 a 42 e faa o que se pede no item 43, que do tipo C.
36

Desenvolvida em pases como Brasil, Estados Unidos da Amrica, Canad, Argentina e Austrlia, a moderna agricultura, na qual se utilizam mquinas, adubos e avanados sistemas de irrigao e de transporte e armazenamento de produtos, baseiase em modelo de produo de alimentos em larga escala, visando-se ao abastecimento do mercado internacional de commodities. O autor do texto interpreta um processo histrico, com base nos princpios do darwinismo social. H cerca de 12 mil anos, no Oriente Mdio, o advento da agricultura potencializou a oferta de alimentos, o que contribuiu para o incremento populacional, a sedentarizao e a urbanizao. Por volta do sculo XVI, a economia do Imprio Inca baseavase predominantemente na agricultura, atividade em que se empregavam recursos tcnicos como a irrigao e a adubao e que inclua, entre os principais produtos agrcolas, batata, milho e feijo. Na Amrica de colonizao portuguesa, adotou-se como principal suporte jurdico da economia agrcola o regime de sesmarias, cujas caractersticas principais so: grande extenso das reas de lavoura, monocultura, trabalho escravo e propriedade privada da terra. Entre os sculos XVI e XVIII, no cenrio rural ingls, houve intensificao dos chamados cercamentos, o que resultou na privatizao de diversas reas de uso comum, as quais, consequentemente, se integraram dinmica da agricultura capitalista. No mundo atual, utiliza-se a manipulao gentica de sementes agrcolas, a fim de produzir plantas e alimentos mais resistentes s pragas e, assim, aumentar a produtividade. Essa tecnologia de produo de alimentos dominada por empresas transnacionais. Considerando o fragmento de texto apresentado acima, assinale a opo correta. A Infere-se do fragmento de texto que, por volta de 12 mil anos atrs, os seres humanos abandonaram o reino animal e adentraram no reino da cultura, em razo de uma mutao gentica. B A primeira forma de organizao social denominada, na teoria marxista, modo de produo estamental. C Cultura um fenmeno social exclusivo da produo humana e, portanto, resultante da interveno humana na natureza, por meio do trabalho manual e intelectual. D A seleo natural o vetor que propicia ao ser humano tornar-se o nico animal capaz de produzir cultura.

Milhares de pessoas se manifestaram em vrios pases para celebrar o Dia do Trabalho ou protestar contra as polticas de austeridade executadas pelos governos. Os manifestantes saram s ruas de Madri para criticar os cortes nos programas sociais e a reforma trabalhista realizada pelo governo conservador espanhol. Exibindo uma enorme faixa com os dizeres Querem acabar com tudo: trabalho, dignidade, direitos, os trabalhadores percorreram o centro de Madri. Outros milhares de pessoas, principalmente comunistas, participaram das manifestaes em Atenas e em outras cidades da Grcia, pas em que o Dia do Trabalho celebrado tradicionalmente como o Dia da Greve Geral no setor privado e no pblico.
Internet: <www.correiobraziliense.com.br> (com adaptaes).

Tendo o texto acima como referncia inicial, julgue os itens a seguir, relativos crise econmica global.
44

37 38

A crise grega, cujo alcance local, no atinge os demais pases da Zona do Euro. Os governos grego e espanhol, pressionados pela Unio Europeia, tm adotado medidas impopulares, como a reduo de salrios e de benefcios sociais custeados pelo Estado. O desemprego tem crescido no Bloco Europeu, principalmente devido desacelerao da economia em pases como Portugal, Grcia, Espanha, Itlia e Irlanda. Excessivos gastos pblicos, evaso fiscal e endividamento elevado levaram ecloso da crise econmica na Grcia, a partir de 2010. A Grcia, um dos pases mais industrializados da Europa, est experimentando uma crise econmica devido concorrncia dos produtos gregos com os produtos de pases asiticos, como China e Japo. No mundo ocidental e oriental, as manifestaes sociais com teor trabalhista apresentam padronizao de reivindicaes, como melhoria de condies de trabalho, salrio e aposentadoria, e se aliceram em valores comuns, como liberdade, direitos sociais e dignidade humana. Com o processo de industrializao iniciado na Inglaterra, no sculo XVIII, surgiram as primeiras manifestaes de trabalhadores urbanos em luta por mais direitos e melhoria de salrios e de condies de vida. Um dos efeitos da Revoluo Industrial do sculo XVIII foi a substituio da mo de obra humana por mquinas, o que, por sua vez, acarretou desemprego e, consequentemente, aumento da populao rural da Inglaterra. A Alemanha tem exercido papel de liderana no Bloco Europeu ao defender a concesso de emprstimos a fundo perdido a pases europeus em crise, como Grcia e Espanha.
12

45

39

46

40

47

48

41

49

42

43

50

51

52

1. Vestibular de 2013

1. DIA

CESPE/UnB 1./VEST/2013

A histria das chamadas relaes entre sociedade e natureza , em todos os lugares habitados, a da substituio de um meio natural, dado a uma determinada sociedade, por um meio cada vez mais artificializado, isto , sucessivamente instrumentalizado por essa mesma sociedade.
Milton Santos. A natureza do espao: tcnica e tempo, razo e emoo. So Paulo: EDUSP, 2008, p. 233-4 (com adaptaes).

Tendo como referncia o fragmento de texto acima, de Milton Santos, faa o que se pede nos itens 56 e 57, que so do tipo C.
56

Assinale a opo que sintetiza, de forma mais adequada, o fragmento de texto apresentado. A As circunstncias de desenvolvimento de uma sociedade so determinadas pelas condies naturais do territrio que ela habita. B Atualmente, ainda existem lugares desabitados e desconhecidos pelo homem, como o rtico e o Deserto do Saara. C Estados Unidos da Amrica, China, ndia, Rssia e Japo so pases industrializados que, por terem adotado poltica de preservao do meio ambiente, tm abandonado as fontes de energia suja, como petrleo e carvo mineral. D As grandes cidades so lugares onde o meio artificial predomina, pois so ambientes construdos pelo homem no espao geogrfico, no transcorrer do tempo histrico.

Internet: <www.ciadodesigner>.

A partir do texto da tirinha acima, julgue os itens a seguir.

53

O processo de independncia e formao do Estado nacional na ndia um raro exemplo de transio poltica pacfica no processo de descolonizao, o qual, nos continentes asitico e africano, desenvolveu-se mais intensamente nas dcadas posteriores II Guerra Mundial.

57

54

Na China, em meados dos anos 1960, Mao Ts-Tung estimulou o movimento antitradicionalista e anticapitalista conhecido como Revoluo Cultural, que culminou na perseguio e no assassinato de considervel nmero de pessoas, sobretudo intelectuais, artistas e indivduos pertencentes a minorias tnicas, como tibetanos e uigures.

A Era Vargas (1930-1945) promoveu a decolagem do Brasil na direo da modernidade econmica. Aps a II Guerra Mundial e a queda do Estado Novo, o pas avanou na industrializao e na urbanizao, produzindo o que Milton Santos chamou, no texto, de substituio de um meio natural por um cada vez mais artificializado. Relativamente ao perodo da histria brasileira a partir de meados dos anos 1940, assinale a opo correta. A A moderna industrializao brasileira, a despeito de ter promovido a urbanizao do centro-sul do pas, no rompeu com o modelo historicamente vigente desde a Colnia, qual seja, com o modelo de uma sociedade ruralizada e patriarcal. B No governo Vargas (1950-1954), foi implementada a poltica de insero do Brasil na economia mundial, estimulando-se a associao dos capitais brasileiros aos internacionais, o que feria frontalmente as teses nacionalistas vigentes poca. C Os Anos JK (1956-1961) caracterizaram-se, sob o ponto de vista econmico, pelo planejamento, pela introduo da indstria automobilstica sob o controle de capitais nacionais e pela nfase no papel estratgico do sistema ferrovirio. D A escalada inflacionria foi fator decisivo para o golpe de Estado que derrubou o presidente Goulart, o que explica a adoo de poltica econmica deflacionria no governo Castelo Branco, instaurado em 1964.
13

55

O sucesso inicial da ofensiva expansionista executada pela Alemanha nazista a partir de 1938-1939 foi facilitado pela neutralidade dos Estados Unidos da Amrica, a qual, depois, foi rompida, em razo do bombardeio da base naval de Pearl Harbor em dezembro de 1941.

1. Vestibular de 2013

1. DIA

CESPE/UnB 1./VEST/2013

Queixa-se o poeta em que o mundo vay errado, e querendo emendlo o que tem por empreza difficultosa.
1

65

No poema apresentado, a sensibilidade barroca caracterizada por um jogo de antteses, fortemente marcado na oposio entre as imagens das bestas (v.7) e do engenho (v.8).

Carregado de mim ando no mundo, E o grande peso embarga-me as passadas, Que como ando por vias desusadas, Fao o peso crescer, e vou-me ao fundo. O remdio ser seguir o imundo Caminho, onde dos mais vejo as pisadas, Que as bestas andam juntas mais ornadas, Do que anda s o engenho mais profundo. No fcil viver entre os insanos,
66

O tema do desconcerto do mundo, to caro esttica clssica, est representado no texto; no entanto, diferentemente da postura renascentista, Gregrio de Matos, em seu poema, ironiza a soluo para o mundo desventurado. A populao brasileira dever corresponder, em 2030, a

cerca de 206,8 milhes de habitantes, segundo o Instituto de Pesquisa Econmica Aplicada (IPEA). A projeo foi feita com base nos resultados de fecundidade apresentados pela Pesquisa

10

Erra quem presumir que sabe tudo, Se o atalho no soube dos seus danos. O prudente varo h de ser mudo,

Nacional de Amostragem de Domiclios. Em 2009, a pesquisa apontou para a manuteno do valor da taxa de fecundidade total nos nveis observados em 2007 e 2008, que estavam bem abaixo dos de reposio: 1,8 filho por mulher. Espera-se, portanto, para 2040, de acordo com o IPEA, um contingente menor que o de 2030: 204,7 milhes de habitantes.
Internet: <www.g1.globo.com> (com adaptaes).

13

Que melhor neste mundo mar de enganos Ser louco cos demais, que ser sisudo.
Gregrio de Matos. Crnica do viver baiano seiscentista obra potica completa cdice James Amado. 4. ed. Rio de Janeiro: Record, V. 1 1999, p. 347.

Considerando o texto acima, de Gregrio de Matos, julgue os itens de 58 a 66.


58

Considerando as informaes acima, faa o que se pede no item a seguir, que do tipo D.
67

A orao seguir o imundo/Caminho (v.5-6) aposto da expresso O remdio e evoca, no nvel semntico e interpretativo, a cura das dores de que o poeta se queixa.

Redija um texto, na modalidade padro da lngua portuguesa, abordando fatores que justifiquem a previso de diminuio do ritmo de crescimento da populao brasileira, conforme mencionado no texto acima. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

59

No verso 10, verifica-se ordem indireta, visto que o sujeito da orao quem est posposto ao verbo Erra.

60

No verso 11, a inverso de termos tem como efeito, entre outros, a descontinuidade do sintagma cujo ncleo o vocbulo atalho.

61

Na orao que ser sisudo (v.14), observa-se elipse da forma comparativa sinttica do adjetivo bom, a qual est expressa no verso anterior.

62

Os termos passadas (v.2) e pisadas (v.6) foram empregados metaforicamente, com perda dos traos semnticos de evento, os quais esto presentes nos correlatos verbais.

63

H elementos que permitem interpretar que, no poema, proposta a valorizao da prudncia diante da insnia do mundo.

O espao reservado acima de uso opcional, para rascunho. No se esquea de transcrever o seu texto para o Caderno de Respostas.
1. DIA 14

64

O termo Carregado de mim (v.1), que exerce funo adverbial, indica o modo como o eu lrico anda no mundo.

1. Vestibular de 2013

CESPE/UnB 1./VEST/2013

Razo contra Sandice


1

70

J o leitor compreendeu que era a Razo que voltava casa, e convidava a Sandice a sair, clamando, e com melhor jus, as palavras de Tartufo:

Considerando-se a estrutura sinttica do trecho e convidava a Sandice a sair, clamando, e com melhor jus, as palavras de Tartufo (R.2-3), verifica-se que a Razo empreendeu grande esforo para convencer a Sandice a deixar a casa repetindo as palavras de Tartufo. No trecho De dois, emendou a Sandice: o da vida e o da morte (R.23-24), est implcito o substantivo mistrios, que o elemento de referncia do aposto. No processo de coeso textual, as expresses esta amvel peregrina (R.10) e a adventcia (R.12) retomam o vocbulo Sandice (R.2 e 5). A citao do personagem Tartufo, sem traduo, soava natural na cultura brasileira, ao longo do sculo XIX e na Primeira Repblica, visto que a Frana era o modelo a ser seguido, como se verifica, por exemplo, no governo Rodrigues Alves, quando se realizou a modernizao urbanstica do Rio de Janeiro, claramente inspirada em Paris. No perodo que se inicia na linha 11, verifica-se uma relao de causa e efeito. As formas verbais conotativas gemeu (R.29) e grunhiu (R.30) remetem a particularidades de processos de emisso de voz. No trecho dificilmente lha faro despejar (R.6-7), a flexo do verbo em terceira pessoa do plural recurso empregado para indeterminar o sujeito da orao. A orao criar amor s casas alheias (R.5-6) exerce funo de sujeito da orao que a antecede, o que implica dizer que sestro antigo da Sandice (R.5) predicativo desse sujeito. Com base no captulo apresentado da obra Memrias Pstumas de Brs Cubas, de Machado de Assis, e em relao s caractersticas da produo literria brasileira do sculo XIX, assinale a opo correta. A A disputa alegrica entre a Razo e a Sandice representa um dos motivos temticos do estilo machadiano, em que se evidencia a preferncia pelos sos, em detrimento dos loucos. B A ironia, presente no fragmento apresentado, revela a preocupao do narrador-personagem em, entre a Razo e a Sandice, sobrevalorizar a Razo, o que constitui uma caracterstica tipicamente machadiana. C A escrita alegrica, caracterstica tpica do Realismo, evidencia a crtica social, muito presente nos textos de Machado de Assis. D A escrita irnica de Machado de Assis, expressa, no fragmento apresentado, pela alegoria Razo e Sandice, revela a postura crtica do narrador-personagem, que convoca o leitor a se inteirar do destino da Sandice.
15

La maison est moi, cest vous den sortir. Mas sestro antigo da Sandice criar amor s casas alheias, de modo que, apenas senhora de uma, dificilmente lha

71

faro despejar. sestro; no se tira da; h muito que lhe calejou a vergonha. Agora, se advertirmos no imenso nmero de casas que ocupa, umas de vez, outras durante as suas
72

10

estaes calmosas, concluiremos que esta amvel peregrina o terror dos proprietrios. No nosso caso, houve quase um distrbio porta do meu crebro, porque a adventcia no
73

13

queria entregar a casa, e a dona no cedia da inteno de tomar o que era seu. Afinal, j a Sandice se contentava com um cantinho no sto.

16

No, senhora, replicou a Razo, estou cansada de lhe ceder stos, cansada e experimentada, o que voc quer passar mansamente do sto sala de jantar, da de visitas e
74

19

ao resto. Est bem, deixe-me ficar algum tempo mais, estou na pista de um mistrio...

75

22

Que mistrio? De dois, emendou a Sandice: o da vida e o da morte; peo-lhe s uns dez minutos.

76

25

A Razo ps-se a rir. Hs de ser sempre a mesma coisa... sempre a mesma coisa... sempre a mesma coisa.
77

28

E, dizendo isto, travou-lhe dos pulsos e arrastou-a para fora; depois entrou e fechou-se. A Sandice ainda gemeu algumas splicas, grunhiu algumas zangas; mas desenganou-se
78

31

depressa, deitou a lngua de fora, em ar de surriada, e foi andando...


Machado de Assis. Memrias pstumas de Brs Cubas. So Paulo: Ateli, 2001, p.84-5.

Tendo como base o texto acima, de Machado de Assis, e as questes por ele suscitadas, julgue os itens de 68 a 77 e faa o que se pede no item 78, que do tipo C.
68

A estrutura frasal do enunciado J o leitor compreendeu (R.1) permite que o contedo seja interpretado como um pedido de informao que o narrador-autor dirige ao interlocutor, no sentido de chamar a ateno para fatos anteriores e, ento, continuar o relato.

69

Em voltava casa (R.1-2) e em criar amor s casas alheias (R.5-6), o acento indicativo da crase facultativo, por se tratar de estruturas em que o substantivo casa tem relao com o possuidor, que est expresso sintaticamente.

1. Vestibular de 2013

1. DIA

CESPE/UnB 1./VEST/2013

No descomeo era o verbo. S depois que veio o delrio do verbo. O delrio do verbo estava no comeo, l onde a criana diz: Eu escuto a cor dos passarinhos. A criana no sabe que o verbo escutar no funciona para cor, mas para som. Ento se a criana muda a funo de um verbo, ele delira. E pois. Em poesia que voz de poeta, que a voz de fazer nascimentos O verbo tem que pegar delrio.
Manoel de Barros. O livro das ignoras poesia completa. So Paulo: Leya, 2010, p. 301.

83

Considerados sob o ponto de vista de propriedades gerais dos infinitivos, os versos passar/por entre lianas/sem desenredlas (v.12-14) conservam analogia com sentenas de texto de gnero instrucional, em que a estrutura sem desenred-las representaria, no nvel semntico, uma condio para a realizao da ao a indicada.

84

Os versos uma dana/de espadas (v.1-2) antecipam a relao de predicao entre esse termo e o dos versos esta/escrita/delirante (v.3-5).

Com referncia ao poema acima, de Manoel de Barros, julgue os itens a seguir.


79

85

No trecho passar/por entre lianas (v.12-13), por indica movimento, e entre, a ideia de limite.

A poesia definida no poema apresentado como uma linguagem em delrio, o que indica, portanto, que a inveno potica deve seguir as vias da loucura, e no as da razo. No poema apresentado, Manoel de Barros usa de forma ambgua o vocbulo verbo, que tanto pode significar palavra quanto designar uma das categorias gramaticais. A relao entre verbo e descomeo guarda, de forma inversa, intertextualidade com a Bblia, o que metaforicamente pode aludir analogia entre o surgimento do mundo e o nascimento da poesia.
In: Haroldo de Campos (Org.). Ideograma: lgica, poesia, linguagem. 4. ed. So Paulo: EDUSP, 2000, p. 57.

80

81

86

No poema acima, Haroldo de Campos, por meio da tcnica ideogramtica, busca aproximar-se da lgica metafrica dos ideogramas chineses. A unio do ideograma que significa corao com o que significa meio resulta no sentido de lealdade. Considerando esse contexto, redija um texto, na modalidade padro da lngua, definindo metfora. Apresente um exemplo extrado do trecho do poema contido na obra Signncia quase cu, de Haroldo de Campos, seguido de interpretao.

Texto para os itens de 82 a 86. [...] uma dana de espadas esta escrita delirante lminas cursivas
7

a lua entre dois drages com uma haste de bambu passar por entre lianas sem desenred-las
Haroldo de Campos. Signncia quase cu. Melhores poemas de Haroldo de Campos. Seleo de Ins Oseki Dpr. 3. ed. So Paulo: Global, 2000, p. 82.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 O espao reservado acima de uso opcional, para rascunho. No se esquea de transcrever o seu texto para o Caderno de Respostas.
16

10

13

Tendo como base o trecho apresentado acima, extrado de um poema de Haroldo de Campos, julgue os itens de 82 a 85 e faa o que se pede no item 86, que do tipo D.
82

Das associaes presentes no fragmento do poema, depreendese que a escrita delirante, ou seja, a produo de um poema, requer minucioso cuidado.

1. Vestibular de 2013

1. DIA

CESPE/UnB 1./VEST/2013

[...]
1

A respeito da escravido ao longo da histria da humanidade, julgue os itens de 92 a 97 e faa o que se pede no item 98, que do tipo D.
92

o ar lapidado: veja como se junta esta palavra

Antes do estabelecimento do trfico transatlntico de escravos, no sculo XVI, havia, no continente africano, homogeneidade cultural, como se pode depreender da predominncia da famlia lingustica banto nas sociedades norte e centroafricanas.

a esta outra linguagem: minha conscincia (um paralelogramo

de foras no uma simples equao a uma nica incgnita): esta linguagem se faz de ar
93

Anteriormente colonizao europeia, o comrcio de escravos era praticado na frica, em rotas que cruzavam o Saara, o Mar Vermelho e o Oceano ndico.

10

e corda vocal a mo que intrinca o fio da trelia o flego

94

No Brasil colonial, os escravos de origem africana trabalhavam em diferentes setores da economia, como agricultura, minerao, artesanato e comrcio, bem como exerciam servios domsticos.

13

que junta esta quela voz: o ponto de toro


95

Nos domnios coloniais da Frana, a abolio formal da escravido foi consequncia direta da Declarao dos Direitos do Homem e do Cidado.

16

trabalho difano mas que se faz (perfaz?) com os cinco sentidos.


Haroldo de Campos. Educao dos cinco sentidos. Melhores poemas de Haroldo de Campos seleo de Ins Oseki Dpr. 3.a ed. So Paulo: Global, 2000, p. 92.

96

Entre as mais significativas causas da I Guerra Mundial, destaca-se a recusa do Imprio Turco-Otomano de abolir a escravido em seu territrio, aps exigncia feita pela Liga das Naes.

97

Na Atenas clssica, aps as reformas polticas empreendidas por Clstenes em 508-507a.C., os escravos foram reconhecidos como cidados e, assim, garantiram o direito de voto na Eclsia, principal assembleia de Atenas.

Com base no trecho acima do poema de Haroldo de Campos, julgue os itens que se seguem.
87

No trecho entre os versos 11 e 15, o emprego de oraes adjetivas restritivas que especificam o sentido dos ncleos nominais mo e flego evidencia a construo meticulosa realizada com os cinco/sentidos (v. 17-18).

98

Utilizando a modalidade padro da lngua portuguesa, redija um texto, abordando aspectos legais e socioeconmicos do processo que culminou na abolio da escravido no Brasil, em 1888. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

88

A referncia excluso de uma das linguagens formais evoca a ideia de opo por uma composio potica em que se recusa o mistrio e, assim, denuncia-se o esvaziamento da capacidade de comunicao.

89

Depreende-se do poema que o vocbulo voz (v.14) empregado em analogia fala e, assim, remete acepo de produo de sons da comunicao humana.

90

Usado em relao a fatos da linguagem matemtica, o vocbulo incgnita (v.8) conserva, em seu conceito, ou definio, o sentido do radical presente no verbo conhecer.

91

No verso 17, a dvida do poeta quanto pertinncia do emprego da forma verbal perfaz deve-se perda da funo da linguagem no que se refere juno das palavras no poema.

O espao reservado acima de uso opcional, para rascunho. No se esquea de transcrever o seu texto para o Caderno de Respostas.
17

1. Vestibular de 2013

1. DIA

CESPE/UnB 1./VEST/2013

Mais do mesmo (perfeio)


Legio Urbana

101

No que se refere a elementos da estruturao lingustica e sua relao com elementos discursivos, o contraste semntico estabelecido por meio de formas verbais que indicam movimento e estado garante, no que se refere praa, uma linha divisria dentro/fora.

Vamos celebrar A estupidez humana A estupidez de todas as naes O meu pas e sua corja De assassinos Covardes, estupradores E ladres... Celebrar a juventude sem escolas As crianas mortas Celebrar nossa desunio... Vamos celebrar a aberrao De toda a nossa falta De bom senso Nosso descaso por educao Vamos celebrar o horror De tudo isto Com festa, velrio e caixo T tudo morto e enterrado agora J que tambm podemos celebrar A estupidez de quem cantou Essa cano...
Internet: <www.legiaourbana.com.br>.

102

Na poesia oswaldiana, a falta de pontuao, a predominncia do uso de substantivo em detrimento do verbo e a justaposio de imagens confirmam o exerccio crtico da linguagem assumido pelo poeta.

103

A poesia de Oswald de Andrade exerceu forte influncia na formao do movimento concretista brasileiro, como sugere a produo do poema Barricada, cujos versos so entrecortados por imagens.

104

A partir da representao de cenas do cotidiano, Oswald de Andrade construiu um lirismo amoroso fortemente marcado pela idealizao de suas companheiras durante a vida.

105

No primeiro verso do poema, a expresso da Praa da Repblica um modificador que estabelece, com o ncleo nominal passarinhos e com os ncleos estudantes (v.3), telefonistas (v.6) e rvores (v.7), uma relao de posse, o que explica ter havido elipse desse sintagma nos demais versos do poema.

Considerando a letra da cano acima, de Dado Villa-Lobos, Renato Russo e Marcelo Bonf, julgue o item a seguir.
99

106

A simplicidade dos versos do poema Barricada caracterstica contrastante com o restante da produo potica de Oswald de Andrade, em que predominam cortes elpticos.

A letra da cano Mais do mesmo (perfeio) uma manifestao de contracultura, por expressar uma crtica artstica de uma realidade poltico-cultural, no caso, o contexto brasileiro das dcadas de 80 e 90 do sculo XX. Barricada

107

Com base no poema Barricada, redija, na modalidade padro da lngua portuguesa, uma notcia de jornal que trate de um acontecimento que possa ter provocado o esvaziamento da Praa da Repblica. D um ttulo a seu texto.

Todos os passarinhos da Praa da Repblica Voaram Todas as estudantes Morreram de susto Nos uniformes de azul e branco As telefonistas tiveram uma sncope de fios S as rvores no desertam Quando a noite luz
Oswald de Andrade. Primeiro caderno do aluno de poesia Oswald de Andrade. So Paulo: Globo, 2006, p. 71.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 O espao reservado acima de uso opcional, para rascunho. No se esquea de transcrever o seu texto para o Caderno de Respostas.
18

A respeito do poema Barricada e da obra de Oswald de Andrade, julgue os itens de 100 a 106 e faa o que se pede no item 107, que do tipo D.
100

Ao unir verso e desenho, Oswald criou um espao de interpretao da poesia em que associou matria lrico-reflexiva a uma forma quase infantil de percepo da realidade.

1. Vestibular de 2013

1. DIA

CESPE/UnB 1./VEST/2013

Do ponto de vista histrico, o Renascimento italiano foi nico. Sociologicamente, no entanto, devemos v-lo no apenas como uma experincia europeia, mas como a experincia de uma classe maior de eventos que ocorrem em todas as culturas letradas e envolvem tanto um olhar retrospectivo quanto um salto para frente, nem sempre combinados num nico evento.
Jack Goody. Renascimentos: um ou muitos? So Paulo: Ed. UNESP, 2011, p. 283 (com adaptaes).

No cinturo de mxima diversidade biolgica do Planeta, que tornou possvel o advento do homem, a Amaznia se destaca pela extraordinria continuidade de suas florestas, pela ordem de grandeza de sua principal rede hidrogrfica e pelas sutis variaes de seus ecossistemas. Trata-se de gigantesco domnio de terras baixas florestadas, disposto em anfiteatro, enclausurado entre a grande barreira imposta pelas terras cisandinas e pelas bordas dos planaltos brasileiro e guianense. O mundo das guas na Amaznia resultado direto da excepcional pluviosidade que atinge a gigantesca depresso topogrfica regional.
Aziz Ab Saber. Amaznia brasileira: um macrodomnio. In: Os domnios de natureza no Brasil: potencialidades paisagsticas. So Paulo: Ateli Editora, 2003, p. 65-7 (com adaptaes).

A partir das ideias do texto acima, julgue os itens de 108 a 111 e faa o que se pede no item 112, que do tipo C.
108

Entre o final do sculo IX e as primeiras dcadas do sculo XIII, nas regies europeias sob o controle do Imprio Carolngio e, depois, do Sacro Imprio, houve recrudescimento da cultura, das artes e da religio, processo conhecido como Renascimento Carolngio. Entre os sculos XII e XIII, em diversas reas da Europa ocidental, o intenso desenvolvimento da vida urbana e da atividade comercial coincidiu com um renascimento cultural, durante o qual se destacaram, entre outros eventos, a fundao de universidades e a publicao de tradues de obras de autores gregos e rabes para o latim. O Renascimento italiano, movimento cultural desenvolvido entre o final da Baixa Idade Mdia e o incio da Idade Moderna, caracterizou-se, entre outros aspectos, pela revalorizao da tradio clssica greco-romana, pelo humanismo e pelo anticlericalismo. O autor do texto argumenta que, dado o carter nico do Renascimento italiano, o termo renascimento no deve ser atribudo a outros contextos ou eventos histricos. No sculo XVIII, o Iluminismo foi, sob vrios aspectos, um movimento cultural que se estabeleceu em consonncia com os ideais humanistas difundidos pelo Renascimento no comeo da Idade Moderna. Acerca do Iluminismo, assinale a opo correta. A A crena na capacidade humana de autoaperfeioamento por meio da aquisio de conhecimento racional, ideal de progresso que se aplicava tanto ao indivduo quanto s diferentes coletividades, foi uma caracterstica marcante do pensamento iluminista. B A maior parte dos pensadores iluministas compartilhava atitude abertamente hostil s religies e religiosidade, como evidencia o fato de alguns dos mais famosos filsofos iluministas, como Voltaire e Jean-Jacques Rousseau, terem se declarado ateus. C Por causa da sua oposio ao capitalismo industrial ento emergente, os autores associados ao Iluminismo mantiveram-se distncia das questes econmicas, o que explica o fato de a era do Iluminismo no ter sido marcada por grandes realizaes no mbito do pensamento econmico. D Na Frana, o Iluminismo foi o grande suporte ideolgico da revoluo que ps fim ao Antigo Regime em 1789. Filsofos iluministas, como Denis Diderot e Montesquieu, lideraram aes revolucionrias e desempenharam papel relevante no governo constitudo aps a Tomada da Bastilha.

109

Com relao ao assunto tratado no texto acima, julgue os prximos itens.


113

A bacia Amaznica, depresso cuja formao geolgica recente, encontra-se toda abaixo do nvel do mar.

110

114

Durante o perodo colonial, a economia da Regio Amaznica estruturava-se com base no extrativismo vegetal, na caa e na pesca.

111

115

O rio Amazonas abastecido por guas provenientes do derretimento de neve e gelo nos Andes e por chuvas tpicas dos climas tropical e equatorial.

112

116

O Planalto Brasileiro e o das Guianas, formaes geomorfolgicas antigas, sofrem intenso desgaste da eroso.

117

Em grande parte da bacia Amaznica, a pluviosidade limitada, devido ao desmatamento e s queimadas, prticas comuns na regio.

118

As cheias e vazantes dos rios amaznicos influenciam a adaptao de espcies animais e vegetais a ambientes que, durante parte considervel do ano, permanecem alagados, como, por exemplo, a floresta de terra firme.

119

A construo de usinas hidreltricas na bacia Amaznica, como as de Belo Monte, Santo Antnio e Jirau, uma ameaa preservao da biodiversidade e permanncia das comunidades indgenas e ribeirinhas.

120

Entre o final do sculo XIX e as primeiras dcadas do sculo XX, o chamado ciclo da borracha representou um momento de grande vigor econmico na Regio Amaznica.
19

1. Vestibular de 2013

1. DIA

CESPE/UnB 1./VEST/2013

REDAO EM LNGUA PORTUGUESA


ATENO: Nesta prova, faa o que se pede, utilizando, caso deseje, o espao indicado para rascunho no presente caderno. Em seguida, escreva o texto na folha de texto definitivo da prova de redao em lngua portuguesa, no local apropriado, pois no sero avaliados fragmentos de texto escritos em locais indevidos. Respeite o limite mximo de linhas disponibilizado. Qualquer fragmento de texto alm desse limite ser desconsiderado. Na folha de texto definitivo da prova de redao em lngua portuguesa, utilize apenas caneta esferogrfica de tinta preta, fabricada em material transparente.
Ento o senhor recebe dinheiro para ensinar as lies aos outros? disse-me o Policarpo. Eu... D c a moeda que este seu colega lhe deu! clamou. [...] Na sala arquejava o terror (...). Creio que o prprio Curvelo enfiara de medo (...). Da a algum tempo, olhei para ele; ele tambm olhava para mim, mas desviou a cara, e penso que empalideceu (...). Pode ser at que se arrependesse de nos ter denunciado; e na verdade, por que denunciar-nos? Em que que lhe tirvamos alguma coisa?
Machado de Assis. Conto de escola. Rio de Janeiro: Nova Aguilar, v. II, 1992, (com adaptaes).

Romance XXVIII ou da denncia de Joaquim Silvrio [...] Vede como est contente, pelos horrores escritos, esse impostor caloteiro que em tremendos labirintos prende os homens indefesos e beija os ps aos ministros! As terras de que era dono valiam mais que um ducado. Com presentes e lisonjas, arrematava contratos. E delatar um levante pode dar lucro bem alto! Romance XLIV ou da testemunha falsa [...] Que importa quanto se diga? Para livrar-me de algemas, da sombra do calabouo, dos escrives e das penas, do barao e do prego, a meu pai acusaria.
Ceclia Meireles. Romanceiro da Inconfidncia. Rio de Janeiro, Nova Aguilar, 1986.

A delao premiada um incentivo dado ao criminoso para que coopere com a investigao de crimes. Muitos criticam esse prmio dado ao delator, sob o argumento de que o criminoso, alm de praticar um delito, trai seus comparsas e os delata visando apenas ao seu prprio interesse. J os defensores acreditam que mais crimes sero descobertos, se houver esse incentivo, e que no deve haver juzo moral sobre essa forma de obteno de provas. Para a sociedade fica a questo: o Estado deve valer-se de benefcios concedidos a um criminoso, em sua funo de punir outros criminosos, quando h coautoria? Ainda que a delao premiada, quando eficaz, possa permitir a desarticulao de organizaes criminosas, no se deve esquecer de que o beneficiado compactuou com os outros criminosos e se beneficiou do crime esse o preo a se pagar por tal cooperao. Alm disso, se cada coautor, incentivado pelos benefcios da delao, quiser colaborar na identificao de outros comparsas, a Justia nada ganha.
Thiago Bottino. Prmio para quem? In: O Globo, 4/11/2012 (com adaptaes).

O instituto da delao premiada ocorre quando o indiciado/acusado imputa a autoria do crime a um terceiro, coautor ou partcipe, ou, ainda, quando o sujeito investigado ou processado fornece, de maneira voluntria, s autoridades informaes a respeito das prticas delituosas promovidas pelo grupo criminoso. A delao premiada representa, basicamente, um acordo entre o Ministrio Pblico e o acusado, e, quanto mais informao for dada por aquele que delata, maior ser o benefcio a ele proporcionado.
Marcella Sanguinetti Soares Mendes. A delao premiada com o advento da Lei 9.807/99. Internet: <www.ambitojuridico.com.br> (com adaptaes).

Os textos motivadores de pocas e gneros distintos apresentam diferenas significativas no que se refere a elementos estruturais, mas mantm certas semelhanas, que podem ser atribudas aos elementos temticos denncia, delao, traio , que, inter-relacionados, remetem a uma trama, com caractersticas recorrentes no que se refere a comportamentos humanos envolvidos na delao, na traio. As aes intentadas trazem, de um lado, frustrao, infortnios, castigos e, de outro, vantagens, benefcios ou, mesmo, prmios. Com base nos textos motivadores, redija um texto expositivo-argumentativo a respeito das relaes e dos comportamentos envolvidos na delao premiada. Em seu texto, explicite objetivamente sua opinio, abordando, necessariamente, os seguintes aspectos: < < sistema que caracteriza as trocas: o toma l d c e suas consequncias; valores ticos envolvidos no acordo de delao premiada.

Caso apresente argumento, justificativa ou exemplo extrado dos textos motivadores, apresente a necessria referncia.

1. Vestibular de 2013

1. DIA

20

CESPE/UnB 1./VEST/2013

RASCUNHO
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

1. Vestibular de 2013

1. DIA

21

Você também pode gostar