UNIDADE 13: A REPRODUCCIN DOS ANIMAIS 1. A REPRODUCCIN ANIMAL.

Na maiora unha reproduccin sexual: espermatozoide fecunda vulo e forman un cigoto (ncleo e citoplasma). En case todas as especies, hai machos e femias, que se diferencian pola cor e o tamao, ademis do aparello reproductor: machos: testculos (fabrican espermatozoides) + condutos espermticos (por onde os espermatozoides saen ao exterior). femias: ovarios (fabrican vulos) + condutos ovricos (comunican os ovarios co exterior). HERMAFRODITAS: nalgunhas especies, os individuos son vez machos e femias (teen testculos e ovarios). Caracois e miocas.

A FECUNDACIN pode ser interna (dentro do corpo da femia) ou externa (fra do corpo): INTERNA: propia dos mamferos, aves, rptiles e insectos; e mamferos e rptiles acuticos. O macho introduce os seus espermatozoides no aparello reproductor feminino durante a unin sexual ou cpula. EXTERNA: prodcese na auga, as os espermatozoides que expulsa o macho poden chegar ata os vulos que expulsa a femia, dicir, fecndaos. Este tipo de fecundacin propia dos animais acuticos, desde peixes ata esponxas.

2. O DESENVOLVEMENTO DO EMBRIN. Unha vez formado o cigoto, ste comeza a dividirse e a medrar transformndose en embrin. Os animais ovparos son os que se reproducen mediante ovos. O cigoto convrtese en embrin dentro do ovo. O ovo xa contn o alimento que o cigoto precisa para converterse en embrin. Hai ovos simples (peixes) que s teen o embrin e unha envoltura xelatinosa; mentres que outros son mis complexos (rptiles e aves), porque constan da xema e a clara para dar alimento e auga ao embrin, ademis da casca que protexe o ovo. Os animais vivparos son os mamferos, certas serpes e algunhas quenllas. O embrin desenvlvese no corpo da nai e obtn dela o alimento. O perodo durante o cal permanece dentro da nai chmase xestacin. Pode durar desde unhas semanas ata varios meses. Nos mamferos de gran tamao soe durar mis tempo. Os vivparos diferncianse dos ovparos porque nos primeiros as cras xa nacen perfectamente formadas.

3. O DESENVOLVEMENTO DAS CRAS. As cras poden chegar a adultos de das formas: - Por desenvolvemento directo. Ao acabar de nacer parcense moito aos proxenitores (pais), e s precisan medrar e cambiar un pouco para ser adultos. - Por desenvolvement indirecto. Os acabados de nacer son moi diferentes dos proxenitores e sufren varios cambios durante o seu desenvolvemento, antes de ser adultos. O conxunto destes cambios chmase METAMORFOSE (anfibios e insectos). Os acabados de nacer chmanse LARVAS. (px 202)

O COIDADO DAS CRAS. Algns animais abandonan os ovos unha vez postos. Outros, como as aves, mamferos e algns insectos, coidan as cras tras nacer. Case todas as aves coidan os seus pitios (galias dos parrulos, abellas obreiras das larvas). Os mamferos alimntanos, protxenos e ensnanlles a atopar comida e evitar perigos. As abellas e formigas coidan e alimentan as sas larvas.

4. A REPRODUCCIN ASEXUAL. Neste tipo non interveen dous seres vivos da mesma especie, senn unicamente un. Consiste en que unha parte do corpo do animal desenvlvese ata que forma un novo individuo. As clases mis frecuentes son: - Por escisin: o animal divdese en dous ou mis fragmentos, que rexeneran a parte que lles falta para formar un organismo completo. (Estrelamares, que dun brazo xeran un novo ser). - Por xemacin: sobre o corpo de animal frmase un pequeo vulto chamado xema. A xema medra e forma un novo individuo que se separa do anterior. As esponxas, celentreos (corais), e algns rptiles (salmantesa) reprodcense deste xeito.

UNIDADE 14: A REPRODUCCIN DAS PLANTAS 1. A REPRODUCCIN SEXUAL NAS FANERGAMAS. Normalmente, as fanergamas reprodcense sexualmente (vulo + espermatozoide). A parte da planta onde estn os rganos reproductores a flor. A FLOR. Hai moitos tipos, pero todas teen a mesma organizacin: o cliz e a corola (rganos externos) e os estames e o pistilo (rganos reproductores): - o cliz: formado por unhas follas pequenas chamadas spalos. - a corola: formada polos ptalos, que soen ser de cores vivas para atraer os insectos. RGANOS REPRODUCTORES DA FLOR. - Estames: rganos reproductores masculinos. Cada un ten unha bolsa no extremo superior, onde hai grans de pole, con 2 espermatozoides cada un. A bolsa abre e saen os grans. - Pistilo: rgano reprod. feminino. Dentro ten rudimentos de semente, que, se son fecundados, pasan a ser sementes. Cada rudimento ten un vulo. As flores son HERMAFRODITAS (fabrican vulos e espermatozoides). Pero, tamn hai plantas con flores s masculinas (non teen pistilo) e con flores s femininas (non teen estames).

2. POLINIZACIN, FECUNDACIN E FORMACIN DA SEMENTE. (debuxo pxina 214) POLINIZACIN: os grans de pole onde estn os espermatozoides deben viaxar desde o estame da flor ata o pistilo doutra flor, onde estn os vulos. O pole pode ser transportado dunha flor a outra da mesma especie de das maneiras: - Polo vento. Estas flores teen cores apagadas ou carecen de cliz e corola (flores dos cereais, pieiro). - Mediante insectos. Flores con cores vivas e desprenden olores intensos para atraer os insectos. Cando o insecto chega flor, os grans de pole adhrense ao seu corpo, e o pole viaxa con el a outras flores, producndose a polinizacin. FECUNDACIN: o gran de pole chega a un pistilo e adhrese so seu extremo superior. Se a flor da mesma especie, o gran produce o tubo polnico (longo e moi fino) que chega a un dos rudimentos da semente que hai no pistilo. Por cada tubo viaxan espermatozoides que chegan ao vulo (fecundacin). FORMACIN DA SEMENTE. Tras a fecundacin, frmase un cigoto que se multiplica e medra para converterse en embrin. O rudimento da semente que contn o embrin tamn medra e convrtese nunha semente. A semente est formada por sustancias de reserva, que alimentarn ao embrin ata converterse nunha planta.

3. O FROITO. ESPALLAMENTO E XERMINACIN DAS SEMENTES. O FROITO. Mentres as sementes medran dentro do pistilo, o pistilo transfrmase e convrtese en froito. Os froitos adquiren formas variadas: - froitos carnosos: pistilo engrsase e vlvese tenro e zumarento. Os froitos carnosos comestibles e de sabor doce son as FROITAS. - froitos secos: son a maiora. Teen paredes delgadas que secan co tempo (chcharo). Algns teen paredes duras (abel). Os froitos poden ter moitas sementes (tomate), ou unha soa (melocotn, amndoa) ESPALLAMENTO DAS SEMENTES. Antes de se converteren nunha nova planta, as sementes (ou os froitos que as coteen) deben caer ao solo, lonxe da planta nai, para se desenvolver con facilidade. Os dous sistemas mis comn de espallamento de sementes son: . vento: moitas sementes e froitos espallados polo vento teen pelos ou membranas que lles permiten aboiar (flotar, voar) no aire. - animais: os froitos carnosos son comidos por diferentes animais. As sas sementes son expulsadas cs excrementos do animal, desta forma espllanse. Outros froitos cubertos por espias adhrense ao pelo dos animais ou roupa das persoas. XERMINACIN DA SEMENTE. Proceso que orixina unha planta nova a partir dunha semente. Cando a semente est no solo cunha boa temperatura e humidade, o embrin comeza a medrar e sae a raz, talo e follas. A raz rompe a cuberta da semente e afndese na terra, mentres que o talo medra cara arriba onde aparecen as primeiras follas. Cando estas follas son capaces de realizar a fotosntese, a nova planta deixa de alimentarse das reservas que tia e comeza a vivir independentemente.

4. OUTROS TIPOS DE REPRODUCCIN VEXETAL. A REPRODUCCIN ASEXUAL NAS FANERGAMAS. Na reproduccin asexual, un s individuo capaz de producir descendentes. Os tipos mis frecuentes de reproduccin asexual nas fanergamas son: - por bulbos: son a parte inferior do talo, envolta por follas sen clorofila, moi grasas e xuntas. (cebolas) - por tubrculos: son o extremo dun talo subterrneo que almacena o alimento e se engrosa. (pataca) - por rizomas: talos que medran horizontalmente baixo terra, e dos que xorden plas verticais. (cspede e canas).

A REPRODUCCIN NAS PLANTAS SEN FLORES. Nas algas, mofos e fieitos existen dous tipos de reproduccin que se van alternando: - Reproduccin sexual: semellante das plantas con flor (teen rganos masculinos e femininos). - Reproduccin asexual: mediante esporas. As esporas son clulas resistentes fabricadas nos esporanxios (rganos das plantas). Cando o esporanxio se abre, as esporas espllanse e, de atopar boas condicins, forman unha planta nova.