Een uitgave van de SCHIC, School voor Informatie en Communicatie.

december 2001

Nieuwe variant op deeltijdstudie interessant voor werkgevers

Blik op de SCHIC
De School voor Informatie en Communicatie kan terugzien op een prima jaar. Na twee jaar intensieve voorbereiding startte de opleiding Communicatiesystemen in september met drie klassen. De belangstelling was groter dan verwacht! De eerste geluiden zijn positief, al is het natuurlijk nog te vroeg om te evalueren. Afdelingsdirecteur Rudie van Onzen vertrok naar de hogeschool Windesheim Zwolle. Hij werd opgevolgd door Elly Landman; zij wordt op de middenpagina aan u voorgesteld. Het is ook een jaar dat in het teken stond van de elektronische leeromgeving, die studenten in staat stelt dag en nacht studieinformatie te raadplegen via Internet. Ondanks de gebruikelijke opstartproblemen zouden velen er niet meer zonder willen. En van die studenten werkt momenteel aan de vormgeving van een eigen SCHIC-website, waarop we onder meer digitaal werk van studenten willen tonen. Het nieuwe curriculum wordt verder ontwikkeld; komend jaar zijn de afstudeerprofielen aan de beurt. De eerste, snelle CS-studenten zijn volgend jaar toe aan hun stageperiode. We gaan de boer op om nieuwe praktijkcontacten te leggen en op 24 mei organiseren we een symposium over Communicatiesystemen. Volgend jaar start ook het afstudeerprofiel European Perspectives on International Communication, een programma dat wordt ontwikkeld in samenwerking met 11 andere universiteiten en hogescholen. Kortom, er is weer genoeg te beleven op de SCHIC.

Gilde-hbo: een andere manier van studeren

Werken en studeren tegelijk, dat is de opzet van het Gilde-hbo. Drie dagen in de week heeft de studentwerknemer een baan; twee dagen zijn gereserveerd voor de studie. Het wordt duaal leren genoemd. Dit jaar doet IDM Groningen voor het eerst ook mee, in navolging van de opleidingen Commercile Economie, Bedrijfseconomie en Management, Economie en Recht.
Ik kwam eigenlijk voor de deeltijdopleiding. Toen ik hoorde van het Gilde-hbo sprak me dat erg aan, zegt Karin Heun. Eerder studeerde ze psychologie, waarna ze een aantal jaren werkte. Ze zocht iets nieuws en kwam terecht bij IDM, waar ze in september met haar studie begon. Het eerste jaar volg je een gezamenlijk programma. We hebben het eerste halfjaar bijvoorbeeld de themas Communicatie in de organisatie en De interne organisatie. Voor het IDMgevoel loopt ze ook al colleges Desk Research en Kennismanagement. Ze heeft werk gevonden op de mediatheek van de Hanzehogeschool.

Action learning
Het Gilde-hbo werkt met zgn. action learningopdrachten. Opdrachten moeten op de eigen werksituatie worden toegepast. Voor het onderdeel Recht moeten we bijvoorbeeld uitzoeken hoe ons contract in elkaar zit en bij het vak Communicatie moet je de informatie- en communicatiestromen op je werk beschrijven, vertelt Karin. In de studiegroep wordt een en ander in een breder perspectief geplaatst, door de verschillende werkgevers te vergelijken. In die groep zitten ook studenten CE, BE en MER. Vanaf het tweede jaar volgen ze een voor hun studierichting gedifferentieerd programma, maar de studiegroepen blijven gemengd.

Totaal duaal: student Karin Heun steeds meer aan dat hij of zij de genoemde vaardigheden bezit. Opdrachten en werkstukken worden als bewijs in een portfolio verzameld. Ook Karin werkt aan haar competenties: Je kiest verbeterpunten, maakt een plan hoe je jezelf kunt verbeteren en kijkt naderhand in hoeverre dit geslaagd is. Veel vaardigheden vind ik vanzelfsprekend. Het materiaal is duidelijk nog voor een jongere doelgroep met minder ervaring geschreven, zegt Karin. Wanneer je al een baan hebt, is het ook mogelijk in te stromen in het Gilde-onderwijs. Voorwaarde is wel dat in die baan alle opdrachten goed uitgevoerd kunnen worden. Werkgevers in het IDM-beroepsveld kunnen het Gilde-hbo aanwenden om personeel een scholingstraject op maat te laten volgen en ook intensief bij de opleiding betrokken te zijn. Wie eerder een studie heeft gevolgd of aantoonbare ervaring heeft, komt in aanmerking voor vrijstellingen en kan dus sneller het diploma halen. Meer informatie: Pieta Schaap, (050) 595 2930 of het Gilde-team: (050) 595 2589 s

Competenties
Een ontwikkeling in het hoger onderwijs, die ook in het Gilde wordt doorgevoerd, is het werken vanuit competenties. Dat zijn vaardigheden die je in staat stellen op een doeltreffende manier taken uit te voeren en oplossingen te vinden. De kennis en vaardigheden die een student aan het eind van de studie moet hebben, zijn beschreven in termen van deze competenties. In de loop van de studie toont de student

Scholing op maat
Karins bedrijfscoach, Irma Koornstra is tevreden: In de mediatheek kan Karin voorlopig uit de voeten met haar opdrachten. En wie weet wordt het juist ook een stimulans om nu meer IDM-achtige projecten aan te pakken.

Informatie en communicatie in uw organisatie

Schrijven voor Internet en intranet

Klik op het logo om door te gaan

Schrijven voor Internet is niet veel meer dan een manier van formuleren en structureren, zoals je bijvoorbeeld ook doet wanneer je schrijft voor een presentatie of een leesboek voor kinderen. Schrijven voor de radio, schrijven voor Sinterklaasgedichten, schrijven blijft schrijven.
Voor de webtekst gelden natuurlijk dezelfde regels als voor tekst op papier. Toch zul je met een aantal zaken rekening moeten houden. Lezen via het beeldscherm is minder prettig dan lezen vanaf papier. Experts menen dat het ook langzamer gaat. Kies daarom een actieve, directe stijl en formuleer in korte, bondige zinnen. Zou u dit artikel ook helemaal lezen als het in uw beeldscherm stond? Welke zinnen kunnen wel, welke niet?

24 mei: Symposium Communicatiesystemen

Wat kan een CSer voor ons bedrijf betekenen? Waar zouden wij een CS-student in onze organisatie kunnen plaatsen voor een stage- of afstudeeropdracht? Wat voor beroepskrachten komen er van die opleiding? Op 24 mei 2002 organiseert de SCHIC een symposium dat geheel in het teken zal staan van communicatiesystemen. Als u genteresseerd bent in wat de nieuwe opleiding CS u te bieden heeft, houd dan deze datum vrij in uw agenda. Er is mogelijkheid om als organisatie actief deel te nemen aan het symposium. Informatie: Job Wiegant en Jelle de Boer, telefoon (050) 595 2945.

Al eens een projectgroep Communicatie ingezet?

Heeft u een klus die geklaard moet worden? Behoefte aan een second opinion? Communicatiestudenten doen onderzoek, geven advies, organiseren evenementen of vervaardigen allerhande communicatiemiddelen. In april start voor derdejaars studenten communicatie een nieuwe projectperiode. Projectgroepen werken in een periode van ca. 10 weken aan een opdracht uit het werkveld. Een videofilm maken, een lezersonderzoek uitvoeren of communicatieplan schrijven; het is slechts een kleine greep uit de projecten die onze studenten reeds deden. Onze opdrachtgevers varieerden van een transportbedrijf tot de provincie Groningen. Informatie: Henk Lameijer, telefoon (050) 595 2951.

Waarheen leidt de klik?

De inhoud en click-flow van de site kun je uittekenen in een boomstructuur. Hoe vaak moet je klikken om te komen waar je zijn moet? Een te grote gelaagdheid van een site zorgt voor verwarring en ergernis. Je ziet maar al te vaak paginas zonder zinvolle informatie (Klik op het logo om door te gaan.) De kunst is om een indeling te maken die goed aansluit bij het denkpatroon van de bezoeker. Meestal is motivatie het belangrijkste kenmerk van de doelgroep; waarom komen bezoekers naar uw pagina?

De surfer zapt
Beeldschermlezers zijn koppensnellers de meesten lezen niet, maar scannen de pagina. Kop, lead (inleiding) en tussenkopjes zijn erg belangrijk. Aan deze kapstokjes worden de structuur en inhoud van de tekst opgehangen; zij zijn dus mede bepalend of de bezoeker bij u blijft of een blokje verder surft. De gemiddelde surfer is ongeduldig, dat weet u vast uit eigen ervaring. Er zijn diverse meningen over hoe je met langere teksten omgaat. Opknippen kan overzichtelijk zijn (i.v.m. zapgedrag), maar de tekst in n stuk tonen is bijvoorbeeld weer handig als je de informatie wilt printen. Breng in een tekst langer dan twee of drie schermen interne links aan. Wanneer een langere tekst over meer paginas verdeeld wordt, moeten de teksten los van elkaar en in willekeurige volgorde te lezen en te begrijpen zijn.

Cursussen februari juni 2002

Hanzeservice biedt de komende maanden weer een aantal cursussen. Communicatiestrategie en Nieuwe Media (februari) Doelgroepgericht schrijven (maart) Schrijven voor Internet en intranet (april) Communicatieadvisering / Adviseren als tweede beroep (april) Details over deze cursussen en informatie over het totale cursusaanbod van de Hanzehogeschool kunt u vinden op Internet: www.hanze.nl/hanze_zakelijk of neem contact op met Hanzeservice. U kunt dan ook naar de mogelijkheid van een in company cursus vragen. Telefoon: 050 - 5952740

Iets voor u?
Wie met deze materie wil oefenen en daarbij behoefte heeft aan feedback is welkom op de SCHIC. De cursus Schrijven voor Internet en Intranet beslaat 3 avonden van 3 uur. De eerste avond staat vooral in het teken van het ervaren van sites en het inzicht krijgen in de criteria waaraan een goede webtekst moet voldoen. De tweede avond staat een strategie voor het schrijven van webteksten centraal. Aan de hand van oefeningen leert u hiermee werken. Op de derde avond staat n grote opdracht centraal, die u zelfstandig uitvoert en aan het eind van de avond evalueert. Je krijg feedback van elkaar en van de docent. s Literatuur: Schrijven voor het beeldscherm Willem Hendrikx

Colofon
Klik verschijnt twee maal per jaar een heeft als doel alumni en werkveldrelaties van de School voor Informatie en Communicatie (SCHIC) te informeren. Kernredactie: Joost Eskes, Martin Ettema, Babz Mook Bijdragen van: Roderik Potjer, Marius Bremmer, Joost Eskes, Niels Keissen, Eddy Wagt, Elly Landman Redactieraad: Kristel Drfel, Roger Groesz, Herman van den Heuvel, Bauke Jousma, Niels Keissen, Jeannette Klijnsma, Elly Landman, Tony van der Lee, Pieta Schaap. Redactieadres: SCHIC, t.a.v. Babz Mook, Zernikeplein 7, 9747 AS Groningen Telefoon: (050) 595 2944, telefax: (050) 5952940 Alumni kunnen een adreswijziging doorgeven via www.schic.nl

Erik Slagter, cursusdocent webschrijven

SCHIC breidt stagenetwerk uit naar Suriname

Stagecordinator Jeannette Klijnsma en cordinator buitenlandstages Marius Bremmer reisden onlangs naar Suriname om studenten te bezoeken en nieuwe contacten te leggen. In korte tijd werd een flink aantal bedrijven en organisaties bezocht. In het nieuwe semester word met negen nieuwe stages gestart. Klijnsma: We hebben al een groot aantal stages op de Nederlandse Antillen en Aruba, maar uiteraard bestaan tussen Nederland en Suriname ook verschillende banden. Er is een stijgende belangstelling voor Suriname. De studenten kunnen een Nederlandstalige stage lopen en - eerlijk gezegd - boeit hen in het weekend het uitgaansleven of het avontuur van het binnenland ook enorm. Bremmer: Er is een braakliggend terrein op het gebied van informatiemanagement. We merken dat het bedrijfsleven nieuwe kansen moet zoeken, nu de overheid de tariefmuren afbreekt. Vragen als: Wie is onze klant, wat is het imago van ons product, welke promotionele acties moeten we voeren en hoe wordt onze reclame ervaren worden opeens actueler, zegt Bremmer. Zo onderzocht student Communicatie Aukje Brandsma het imago van enkele merken rum bij het Surinaams Alcohol Bedrijf (SAB). Maar studenten kunnen ook goed werk doen binnen non-profitorganisaties. Onze stagiaire bij de stichting Lobi (de Surinaamse variant van de Rutgers-stichting) bewijst dat, en ook het Diaconessenhuis heeft behoefte aan ondersteuning in de sfeer van patintenvoorlichting, aldus Klijnsma. De Groningse delegatie werd in Paramaribo ontvangen en rondgeleid door de heren Clements en Premchand, die beiden betrokken zijn bij de begeleiding van de Nederlandse stagiairs. Premchand: Nederlandse studenten voegen zich soepel in de Surinaamse samenleving. Ze kopen of huren een fiets en zijn een vertrouwd beeld geworden in onze stad. Vanuit de stageplaatsen krijgen we positieve feedback. Nederlandse studenten brengen kennis mee en een frisse blik op de gang van zaken binnen een organisatie. Je hoort steeds meer praten over het kadertekort in onze samenleving. Niet dat stagiairs dat kunnen opheffen, maar ze laten toch altijd wat intellectuele bagage achter op hun stageadres. s

Studenten op bezoek bij Wallage

In dienst van de democratie

In augustus kwam het rapport van de Commissie Toekomst Overheidscommunicatie uit onder de titel: In dienst van de democratie. Het rapport schetst de contouren van de overheidscommunicatie voor de komende jaren en gaat in op een aantal hete hangijzers in het vak. Inmiddels heeft de regering een standpunt ingenomen en is de Kamer aan zet. Voor aanstaande communicatiespecialisten dus verplichte kost. Gelukkig was burgemeester Wallage, die voorzitter was van deze Commissie, bereid om met studenten van het afstudeerprofiel Communicatie en Openbaar Bestuur van gedachten te wisselen. Ze zullen het rapport wel niet gelezen hebben, dacht deze, maar dat lag toch mooi even anders, bleek uit de vele vragen. Een topper vonden de studenten. s

Ze zullen het rapport wel niet gelezen hebben.

Aukje Brandsma

Nieuwe motivatie
Het is nog niet zo heel erg lang geleden dat universiteiten en hogescholen afspraken wilden maken met het bedrijfsleven over het wegkapen van studenten. Vooral de ICT sector speelde hierin een belangrijke rol. Misschien wat voorbarig, want in diezelfde sector gaat het inmiddels een stuk minder goed.
Zelf heb ik het van dichtbij mogen meemaken. Tijdens mijn laatste jaar CO in 1999 ben ik begonnen bij Devote. Een beursgenoteerd ICT bedrijf met grootse plannen. Hoge groeicijfers die autonoom dan wel door overnames moesten worden gehaald, internationalisatie en een grote instroom van nieuw personeel. Er waren omvangrijke budgetten beschikbaar voor communicatie. Ik hield me hier in eerste instantie vooral bezig met interne communicatie en arbeidsmarktcommunicatie. Later kwam hier ook corporate communicatie bij. Ik zorgde dat er elke maand een personeelsblad werd gemaakt, er in samenwerking met reclamebureaus leuke (wervings)campagnes werden bedacht en ik regelde via het mediabureau de feitelijke plaatsingen. Uitdagende baan, leuke collegas en veel verantwoordelijkheid: bij dit bedrijf zou ik het wel een jaartje of vijf kunnen volhouden. Althans, dat dacht ik Zoals het met alle hypes gaat, kwam ook aan de internethype een einde. Devote is inmiddels overgenomen door Ordina en het personeels-

bestand is gehalveerd. Voor mij persoonlijk had het geen gevolgen, hoewel het er na drie ontslagronden nou niet bepaald leuker op werd. Daarnaast werkt het ook absoluut niet motiverend! Afgelopen zomer heb ik zelf Devote verlaten en ben ik gaan werken bij Vogel & Mulder / MediaXS, een communicatieadviesbureau in Groningen. Daarmee ben ik geswitcht van klant- naar bureauzijde, wat meer afwisseling en een brede orintatie op diverse sectoren met zich mee brengt. Mijn keuze voor dit bureau was weloverwogen. Het is een ambitieus bedrijf

met een relatief jong team waar iemands persoonlijke mening belangrijk is. Een andere reden is het samenwerkingsverband met het Amsterdamse reclamebureau Mach 1, waar de top van Nederlandse creatieven is ondergebracht. Samen met dit bureau werken we op dit moment onder meer aan een opdracht voor een groot advocatennetwerk (branding, interneexterne communicatie) en een luchtvaartmaatschappij (actiemarketing.) s Niels Keissen

Keissen kiest een nieuwe baan

Informatie en communicatie meetbaar maken

Het HMG media-archief beheert een grote collectie aan informatie- en fotomateriaal met betrekking tot alle presentatoren en programmas van RTL 4, RTL 5, Yorin en Yorin FM. Grofweg kun je het archief opsplitsen in een gedeelte met betrekking tot de Nederlandse Producties, zoals bijvoorbeeld Big Brother, en een gedeelte aangekochte series zoals Friends.
De belangrijkste en grootste afnemer van deze informatie is de afdeling Persdienst, die de informatie gebruikt voor het maken van persberichten over al onze programmas. Het HMG media-archief is organisatorisch verbonden aan de afdeling Communicatie. De Holland Media Groep is een mediabedrijf pur sang en dit betekent vaak snel beslissen, 24 uur per dag en zeven dagen in de week. Daarom knipt het media-archief dagelijks alle artikelen met betrekking tot de organisatie, zenders, programmas en media in het algemeen uit dagbladen en tijdschriften. Deze artikelen worden gepubliceerd samen met de kijkcijfers van voorgaande dag in de dagelijkse knipselkrant. De knipselkrant kent een oplage van 320 stuks en ploft elke dag bij de medewerkers op het bureau. Een medewerker van Juridische Zaken volgt de laatste ontwikkelingen over de strijd om programmagegevens, terwijl een medewerker van de Persdienst bekijkt hoeveel vrije publiciteit hij of zij heeft gegenereerd. Als informatieprofessional zoek je naar verbeteringen op dit terrein en daarom zijn we gestart met een digitaliseringproject van het HMG media-archief. De informatiestromen zullen van invoer tot uitvoer efficinter gestructureerd zijn. We kunnen dan sneller informatie leveren, wat natuurlijk een kostenbesparing oplevert, maar vooral verandert onze taak van louter doorgeefluik in kennismanager.

Nieuwe directeur SCHIC

Elly Landman Elly Landman (1949) studeerde andragologie en werkt ruim 20 jaar op de Hanzehogeschool en haar voorlopers. Ze was docent communicatieve en managementvaardigheden, o.a. op de opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening, gaf supervisie en coaching en oefende diverse cordinatie- en bestuursfuncties uit. Als lid van het managementteam SPH hield zij zich voornamelijk bezig met personeelsbeleid en planning. De laatste 6 jaar was ze afdelingsdirecteur van de opleiding Fysiotherapie. En nu dan bij de SCHIC. Landman pleit voor een goede communicatie tussen werkveld en opleiding. Om een goede opleiding te kunnen bieden is het van groot belang om zowel in de regio als landelijk goede contacten te onderhouden met het werkveld. Landelijk spelen beroepsverenigingen een belangrijke rol in de beschrijving van de gevraagde competenties en algemene nieuwe ontwikkelingen in het beroep. Op regionaal niveau spelen de adviesraden een belangrijke rol bij ontwikkelingen in het onderwijsprogramma en is het contact met de stage-instellingen van wezenlijk belang voor het bieden van een volwaardige opleiding aan de student. Kortom: als opleiding en werkveld kunnen we niet zonder elkaar om uiteindelijk te bereiken, dat goed gekwalificeerde professionals hun intrede doen in de arbeidsmarkt. s

Analyse per cm 2
Door het toevoegen van meta-informatie aan de artikelen uit de knipselkrant zijn wij in staat om in te spelen op de behoeften van onze Persdienst. Door het tellen, wegen, relateren en classificeren van woorden uit artikelen en het specificeren van de context waarbinnen deze woorden voorkomen kunnen wij de gewenste analyses leveren. Een voorbeeld van een analyse zou kunnen zijn hoe het programma Big Brother genoemd wordt in de pers ten aanzien van begrippen zoals leuk, extreem, seksistisch, etc. Het digitaliseren van de knipselkrant heeft als voordeel dat je de communicatiewaarde of de advertentiewaarde per vierkante centimeter, bijvoorbeeld in een krant, makkelijker kunt meten. Het structureren van de informatie uit verschillende bronnen levert kennis op. Door dergelijke analyses te maken van de kennis op verschillende gebieden, kun je als communicatieafdeling onderbouwde beslissingen nemen. s Eddie Wagt Mediadocumentalist Holland Media Groep

Dooie mus
Helaas voor de Persdienst, maar de dagelijkse knipselkrant is niet meer dan een dooie mus. Door het beperkte aanbod van tijdschrifttitels en kranten blijft het schatten van de opbrengst van vrije publiciteit natte vinger werk. Laat staan dat je in kaart kunt brengen in hoeverre je als organisatie beter scoort dan je concurrenten. En hoe bepaal je of een persbericht het beoogde effect heeft in de Nederlandse medialandschap? Strookt de identiteit die de HMG uitdraagt met het imago waarover de pers schrijft?

Gironingen
Groningen zal roze en azuurblauw kleuren als de renners van de Giro dItalia hun pedalen rondtrappen om de Olle Grieze. Journalist en geestelijk vader van de Girostart in Groningen Dick Heuvelman kwam in een reeks gastcolleges voor studenten communicatie vertellen over de lobby voor het verkrijgen van de start. De start van de Giro, die de naam Gironingen heeft meegekregen, is al bij voorbaat uitgegroeid tot een stadspromotieproject dat zijn weerga niet www.gironingen.nl

kent. Het evenement vindt plaats op 10 mei 2002 en is zelfs ingezegend door de paus in Rome. We konden niet anders, we hebben te maken met de meest katholieke sport onder de sporten, aldus Heuvelman. s

Bachelor-master
In 2002 wordt het bachelor-masterstelsel ingevoerd in het hoger onderwijs. Men hoopt hiermee de internationale herkenbaarheid van opleidingen en de vergelijkbaarheid van graden in het hoger onderwijs te vergroten. Studenten aan de universiteit volgen straks een brede bacheloropleiding van tenminste drie jaar, waarna zij kunnen doorstromen naar de masteropleidingen. Hbo-studenten krijgen na afronding van de studie de bachelorgraad. Ook hbo-instellingen kunnen een masteropleiding Eddy Wagt vr de digitalisering

ontwikkelen. Wat de consequenties van het stelsel precies zijn voor de SCHIC opleidingen zullen we moeten afwachten. Met het bachelor-masterstelsel wordt tevens een nieuwe kwaliteitstoetsing ingevoerd, de zogenaamde accreditatie. De beoordeling van opleidingen zal in de toekomst via beter beschreven criteria gebeuren en leidt tot het toekennen van een keurmerk. Er wordt hard afgerekend, want een negatieve beoordeling zal leiden tot verlies van keurmerk en bekostiging van de opleiding door het ministerie. s