Solucins

do caderno
complementario
Neste apartado ofrcense as solucins do caderno
complementario para a rea de Lingua. Co fin de facilitar
o seu seguimento e correccin, as solucins presntanse
incorporadas nas pxinas do propio caderno.
A secuenciacin dos contidos deste caderno complementario
parella do libro do alumno.

1Haba unha vez...

5 Completa o nome das cousas de clase sinaladas no debuxo:

vent

...................

Vocabulario: Na escola

cerado

boleiro

en....................

ta................

del

pitre

pu...............

an..........

1 Completa:

abecedario

O . ou alfabeto o conxunto das letras ordenadas

23

dun idioma. En galego, ten .. letras.

deira

ca..........

2 Que letras caeron no caldeiro da pocin mxica? Escrbeas no seu sitio

e forma con elas o nome dun personaxe do conto:

peleira

pa...................

derno

ca............

__
A __
BCDEFGH

6 Aqu tes tres series de palabras ordenadas alfabeticamente, pero en todas hai unha mal colocada. Atpaa e rscaa:

I L M N O

encerado goma papeleira lapis regra

R S T __
U
P Q __

corrixir ensinar estudar debuxar ler

V __
XZ

amarelo azul marrn vermello rosa

ABRUX

BRUXA

7 Completa coas vogais que faltan estes nomes de cousas de clase:

e oi a

t__s__ __r__

3 Escribe as consoantes e as vogais das seguintes palabras:

parque
chuvia
ningun
antollos
cacharros

Consoantes

Vogais

prq
chv
nngn
ntll
cchrrs

aue
uia
iue
aoo
aao

4 Nas palabras anteriores, rodea con vermello as letras que, xuntas, representan un nico son.

e o o

__st__x__

a iaa i

a aoa

__f__ __l__p__s

gr__mp__d__r__

8 Adivia: De que vogais se trata?

Que letra esta ser

No medio do ceo estou

que non se atopa nos meses

sen ser luceiro ou estrela,

e na semana est das veces?

a ver se acertas quen son.

A letra

A letra

Hasme ver no teu piso,

Son redonda coma o mundo

na vent e na porta nunca estou;

e ao final do mundo estou;

sen min non habera ricos

non me busques pola terra

e ningun sera feliz.

pois a ela nunca vou.

A letra

A letra

4 Completa:

Gramtica: A lingua

galego
galego

casteln

En Galicia temos das linguas: ........................ e ........................ .

1 Completa:

A lingua propia de Galicia o ........................ .

O conxunto de palabras que usamos para comunicarnos forman a

lingua

5 Saberas dicir que lingua se fala nestes lugares? Pide axuda e contesta:

........................... .
A lingua pode ser:

2 Di en cales destas situacins se emprega a lingua escrita e en cales se

emprega a lingua oral:

oral
escrita
oral
.........................................
oral
.........................................
escrita
.........................................

Chamas a un amigo por telfono.

.........................................

Chateas cunha amiga polo ordenador.

.........................................

Recitas un poema en clase.

Cantas unha cancin.
Escribes unha postal ta curm.

3 Ademais das palabras, os seres humanos utilizamos rudos e xestos para

comunicarnos. Fxate no exemplo e completa o cadro:
Como se comunica
Os choros dun beb.
Petar na porta.
Aplaudir.
Bocexar.
Levantar e axitar unha man.
O rudo Chssssssst cun dedo na boca.
Levar o dedo indice sen e xiralo levemente dun lado a outro.
Rir s gargalladas.

84

galego
cataln
Catalua
..............................
uscaro
Pas Vasco
..............................
valenciano
Valencia
..............................
Resto de Espaa casteln/espaol
..............................
ingls
Inglaterra
..............................
alemn
Alemaa
..............................
francs
Francia
..............................
italiano
Italia
..............................
portugus
Portugal
..............................
ingls
Estados Unidos
..............................
brasileiro
(portugus)
Brasil
..............................
espaol
Arxentina
..............................
Galicia

oral
escrita cando escribimos.
...........................:
...........................: cando falamos;

Que quere comunicar

Teo fame.

Podo entrar?
Gustoume a obra.
Teo sono.
Ola!
Non fagas rudo.
Ests tolo!
Fxome graza.

..............................

6 Coeces a algun que fale habitualmente noutra lingua distinta ta?

Onde vive? Que lingua fala?

Resposta aberta.

.........................................................................................................
.........................................................................................................
7 Investiga e escribe tres maneiras distintas de saudar noutras tres linguas
diferentes ta.

Hello, how are you? - ingls.

Salut, comment a va? - francs.
Ol, como ests? - portugus.
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................

As maisculas

Ortografa
O punto

5 Que outras regras coeces de uso da maiscula? Completa:

Escribimos a primeira letra maiscula:

1 Completa:

punto

oracin

Escribimos .......................... ao remate de cada ...............................

para indicar unha pausa. Despois de punto escribimos sempre letra

maiscula

................................. .

nomes

apelidos
vilas

Nos ............................... e ............................. das persoas.

Nos nomes de aldeas, ras, ..............................., cidades e

pases

............................... .

montes

mares

Nos nomes de ..............................., ros, ............................... e

2 Pon os puntos que faltan no seguinte texto e completa as palabras coas

maisculas adecuadas:

. S
P
facendo o mesmo . .....intamos,
lemos, escribiE
mos . .....scribimos,
lemos e pintamos .
A
.....lgunhas
veces falamos coa profesora .
I o que mis me gusta. .....la
E explca.....so

ocanos.

animais

Nos nomes que lles poemos aos ............................... .

..... escola abrreme .....empre estamos

6 Copia o texto poendo en maiscula o que consideres necesario:

a fin de semana pasada, mam deixoume ir durmir casa de lidia. eu
vivo en cee, e a casa de lidia non est moi lonxe, pero pertence xa vila
de corcubin. a nai de lidia chmase ana, e o seu pai, paco. acaba de
ter ademais un irmancio, ao que chaman paulio. o paulio est ben,
pero a min, polo que me encanta ir casa de lidia porque ten dous
cans, roi e mel, e das gatias siamesas, lola y riqui.

nos que a conversa falar con xeito e despois

pregntanos se sabemos que falar con xeito

E
que era falar coma se estivsemos mudos .
T se riron dela. .....ando
C a profeso.....odos
.....va, a mia compaeira, dxolle

ra lle pediu a Eva que se explicase, ela non

soubo que dicir, porque era unha tontera

Concha Blanco: Quero que vean meus pais,

ed. Casals (adaptacin)

3 No texto anterior, rodea con distintas colores:

punto e parte .

punto e seguido .

A fin de semana pasada, mam deixoume ir durmir

casa de Lidia. Eu vivo en Cee, e a casa de Lidia non
.........................................................................................................
est moi lonxe, pero pertence a vila de Corcubin.
.........................................................................................................
A nai de Lidia chmase Ana, e o seu pai, Paco.
.........................................................................................................
Acaba de ter ademais un irmancio,
...................................................................
ao que chaman Paulio. O Paulio
...................................................................
est ben, pero a min, polo que me
...................................................................
encanta ir casa de Lidia porque
...................................................................
ten dous cans, Roi e Mel, e das
...................................................................
gatias siamesas, Lola e Riqui.
...................................................................
.........................................................................................................

punto final .

4 Rodea as palabras que escribiches en maiscula e explica por que

o fixeches.

A.........................................................................................................
escola inicio de texto, Eva nome propio,
as
demais van en maiscula despois de punto.
.........................................................................................................

...................................................................

2Unha de piratas

5 Completa:

sinnimos

Os .............................................. son palabras que teen o mesmo

significado.
6 Substite as palabras subliadas por sinnimos e copia:

Vocabulario: O noso corpo

dxonos

1 Risca as palabras que sobran na seguinte lista:

mestra

lombo

cabeza

reloxo

xeonllo

ollos

beizos

lbum

orellas

cbado

floreiro

meixelas

nariz

calma
navo
contar
Daquela

2 Escribe nos recadros os seguintes nomes:

ergueu

xeonllo, ollos, cabelo, man, brazo, perna, boca, nariz

cabelo

a historia
empezou

man

...................

...................

...................

brazo

...................

...................

nariz

...................

xeonllo

...................

aula
Por fin a paz reinaba na clase. A profesora comezou a narrar o conto dos
piratas. Entn, Minia levantou a man e contounos a todos que ela vira
unha vez un barco con bandeira pirata.

ollos

boca

perna

...................
3 Agora descrbea:

redonda
negro
liso
chato .
e o seu nariz, ............................

mido
riscados

A sa cara ........................... . Ten o corpo ......................................

e o pelo ....................... e ...................... . Os seus ollos son ..............

polgar ou matapiollos
ndice ou furabolos
2 ......................................................
medio ou pai de todos
3 ......................................................
anular ou mediano
4 ......................................................
maimio ou pequeno
5 ......................................................
10

Por
fin a calma reinaba na aula. A mestra em.................................................................................................
pezou
a contar a historia dos piratas. Daquela,
.................................................................................................
Minia
ergueu a man e dxonos a todos que ela
.................................................................................................
vira
unha vez un navo con pavilln pirata.
.................................................................................................
7 Emparella os sinnimos dos dous recadros:
cinta anteollos guantes anel pelo meixelas lombo labios

4 Escribe os nomes dos dedos da man:

1 ......................................................

pavilln

3
4
5

lentes beizos cabelo costas luvas fazulas fita sortella

cinta
fita
anteollos ........................
lentes
.......................
guantes
luvas .......................
anel ........................
sortella
pelo .......................
cabelo .......................
meixelas ........................
fazulas
.......................
lombo .......................
costas .......................
labios ........................
beizos
.......................
....................... .......................
....................... .......................

11

85

6 Ao pirata caeulle un bote de tinta por riba deste texto. Adivia

que letras estn baixo as manchas e escrbeo de novo:

Gramtica
Letras e palabras
1 Completa:

letras

A palabra un grupo de .............................. ordenadas que ten un

significado

.................................. .

Haa unha ve un re cun rein tan peqeno

que resultaba difcil topalo nos maas. Este rei
tia, por uposto, un palaio real moi gande,
unha cora de oro, e tan unha carroa tirada por uns cabaos tan ellos que case non
podn con ela.
A. Gmez Cerd: O rei papamoscas,
Compaeiros de sonos, ed. Bruo

2 Ordena de menor a maior segundo o nmero de letras:

illa, eu, arquiplago, pirata, papagaio, barco, mar

eu, mar, illa, barco, pirata, papagaio, arquiplago.

.........................................................................................................
3 Separa as palabras e escribe:
Habaunhavezcincopiratas.

Haba unha vez cinco piratas.

.........................................................................................................
Vivannunhaillanomediodoocano.

Vivan nunha illa no medio do ocano.

.........................................................................................................
4 Ordena as letras e forma nomes de partes do corpo:
CEBAZA
LOLOS
PAESTANS

CABEZA
OLLOS
PESTANAS
..............................

..............................

DODES

..............................

MEBIGO
PIETO

DEDOS
EMBIGO
PEITO
..................................

Haba
unha vez un rei cun reino tan pequeno
.........................................................................................................
que
resultaba difcil atopalo nos mapas. Este rei
.........................................................................................................
tia,
por suposto, un palacio real moi grande,
.........................................................................................................
unha
coroa de ouro, e tamn unha carroza
.........................................................................................................
tirada
por uns cabalos tan vellos que case non
.........................................................................................................
podan
con ela.
.........................................................................................................
7 Coas letras de antepasados, e sen cambialas de orde, forma todas as
palabras que poidas. Podes deixar espazos en branco:

..................................

..................................

T E

5 Escribe a letra que che indican as pistas. Que palabra resulta?

Esta letra est en cama, pero non en lama.
Esta letra est en aula, pero non en ala.
Esta letra est en rato, pero non en gato.
Esta letra est en pau, pero non en pai.
Esta letra est en bruxa, pero non en bruma.
Esta letra est en fame, pero non en fume.

C
U
R
U
X
A

N
N

A
A
A
P A
P A
A

S
S A
D
S A D
S
S A D

O
O
O
O S

12

13

As slabas

13 Fxate nos debuxos, risca as slabas que sobran e escribe:

O pirata levaba un parcheso nun ovillo.

8 Completa:

letras

Unha slaba est formada por unha ou mis .............................. que

voz

se pronuncian nun s golpe de ............... .

Era toco, cun gancho que lle faca de man.

maremoto, buque, p, illote, espantosamente, arquiplago.

p
illote
3 ..............................................
arquiplago
5 ..............................................

buque
maremoto
4 ..............................................
espantosamente
6 ..............................................
2 ..............................................

10 Separa as slabas destas palabras e colcaas despois no seguinte cadro:

buque
man
furabolos
Monoslabas
Bislabas
Trislabas
Polislabas

bu-que
.............................
man
.............................
fu-ra-bo-los
.............................

orellas
pelo
maimio

o-re-llas
..................................
pe-lo
..................................
mai-mi-o
..................................

man
buque, pelo
orellas, maimio
furabolos

11 No cadro de arriba, escribe tres palabras mis de cada clase.

12 Forma palabras novas engadindo slabas. Fxate nas definicins:
ver
ver

me

me llo
ver du
lei ra

ver

14

86

Era toco, cun ganfacho que lle faca de manta.

.........................................................................................................

9 Ordena as palabras de menor a maior segundo o nmero de slabas:

1 ..............................................

O pirata levaba un parche nun ollo.

.........................................................................................................

E tia unha parata de ripau.

E tia unha pata de pau.

.........................................................................................................
14 Completa todas as palabras de cada frase coa mesma slaba:

na
na

na

na

A........ atopou unha bugui........ de prata ........quela casa abando........da.

do

do

do

O sba........ tomei un xea........ de turrn, pero estaba demasia........

do

........ce.

go

go

go

go

O domin........ vin no zoo un ........rila con ........rro e abri........ .

que sobre a ban........ta,

que non que
Deixa ese pa........te
........ro que
........
o to........
que .

ningun

15 Completa o seguinte cadro segundo o exemplo:

Palabra
outono
luz
tempo
horscopo

Distinguir algo cos ollos.

conto

Bichio de corpo longo e brando, que

se arrastra.

mel

Da cor do sangue.

morcego

Muller que vende verduras.

horroroso

intelixente

Nmero de slabas
tres

Clase de palabra
trislaba

unha
das
catro
das
unha
cinco
tres
catro

monoslaba
bislaba
polislaba
bislaba
monoslaba
polislaba
trislaba
polislaba
15

O guin

Ortografa
A slaba tnica

4 Copia o poema separando as slabas con guins. Sublia as tnicas:

1 Completa:
Nunha palabra, a slaba que pronunciamos con mis forza chmase

tnica

tonas

......................... . As demais son slabas ...................... .

mbar
salgada
melena
ondas
beiramar
cuncha
murmurar
viraventos
escamas

Ma-r-a Ma-nue-la

sau mariscar

........................................................

e o mar marieiro

........................................................

quxoa namorar.

2 Separa as slabas das seguintes palabras e colorea a slaba tnica:

serea

Mara Manuela

De algas mecosas

SE RE A
M BAR
SAL GA DA
ME LE NA
ON DAS
BEI RA MAR
CUN CHA
MUR MU RAR
VI RA VEN TOS
ES CA MAS

fxolle un mantelo;
de escuma mida,
medias de modelo.
Namorar namorareime,
heime de namorar
do mar que me bica
no p e na man.

mariscar, namorar
mariscar, namorar
mariscar, namorar
........................................................
mariscar, namorar
........................................................
mariscar, namorar
........................................................
mariscar, namorar
........................................................
mariscar, namora
........................................................
mariscar, namorar
........................................................
mariscar, namorar
........................................................
mariscar, namorar
........................................................
mariscar, namorar
........................................................

Gloria Snchez

5 Busca agora entre as palabras anteriores:

mariscar, namorar
marieiro, algas
2 palabras coa penltima slaba tnica: ..............................................
quxoa, fxolle
2 palabras coa antepenltima slaba tnica: ........................................
2 palabras coa ltima slaba tnica: ...................................................

3 Copia as slabas tonas de cada debuxo; despois neas e escribe o nome dunha lingua:

6 Explica por que estaran mal partidas estas palabras a final de lia:

Separa das vogais da mesma slaba.

Separa das letras dunha slaba.
As letras do ll non se poden separar.
fxol-le ...............................................................................................
Separa vogais da mesma slaba.
he-ime................................................................................................
Non pode quedar unha vogal soa.
Mar-a ..............................................................................................
marie-iro .........................................................................................
a-lgas ...............................................................................................

ga

.....................

le

go

.....................

galego

.....................

Lingua: .......................................
16

17

3A castaa que rebentou de risa

4 Completa:

antnimos

Os .............................. son palabras que teen significados opostos.

5 Elixe unha palabra de cada parella e completa o poema:

Vocabulario: O outono

Vai
Vn

1 Coloca cada palabra onde corresponda:

abren
pechan

chegar
marchar

contento
triste

curta
eterna

Vn

folla

................ onda ns o outono

...................

dacabalo do aire,

carapucha

vento

nos camios da fraga

..........................

...................

carapucha

abren
chegar
contento
......................
eterna viaxe
da ......................

noz

enredando entre as follas,

os ourizos xa ...................... .
cogomelos
folla

noz
............
cogomelos

ourizos

ourizos
....................

..........................

vento

vas
chu

quei

botas
.............................
xersei
.............................
ro

xer
ti
cha

bo
tas

ca

que

3 Escribe o nome do froito que d cada rbore:

noz
pins
maz
..............................
laranxa
..............................

landra
castaa
abel
..................................
uvas
..................................

nogueira

..............................

carballo

pieiro

..............................

castieiro ..................................

maceira
laranxeira
18

abeleira
vide

6 Substite as palabras subliadas polos seus antnimos e copia:

catiscas
...........................
cas

estreando friaxe.
Ana M. Fernndez: Ondas de verde e azul, Edicins Xerais

2 Ordena as slabas e atopa os nomes de cinco pezas de roupa propias

do outono:

chuvasqueiro
.............................
chaqueta
.............................

Sntoo ......................

..................................

ta

sei

Aquela ma san tarde da casa. O bosque estaba lonxe e o camio

era longo. O tempo estaba moi malo e eu dispoame a pasar un da
aburrido, polo que camiaba triste, con paso lento e con poucas ganas
de chegar casa de ta Henriqueta, que viva nuha horrible casa vella,
rodeada das rbores mis altas do bosque.

Aquela ma san cedo da casa. O bosque estaba preto e o camio era curto. O tempo estaba
.........................................................................................................
moi bo e eu dispoame a pasar un da diver.........................................................................................................
tido, polo que camiaba alegre, con paso rpido
.........................................................................................................
e con moitas ganas de chegar casa de ta
.........................................................................................................
Henriqueta, que viva nunha bonita casa nova,
.........................................................................................................
rodeada das rbores mis baixas do bosque.
.........................................................................................................
.........................................................................................................

19

87

4 Escribe catro nomes comns de:

Gramtica: O nome

animais can, .................................................................................

1 Completa:

animais

As palabras que utilizamos para designar persoas, ......................,

cousas

nomes
propios
Os nomes poden ser comns ou .......................... .
plantas e .................... chmanse ...................... .

persoa ..........................................................................................

casa
bosque completamedio dun ......................,
rbores .
mente oculta polas ............................
da o meu ......................
amigo
Un ................,
Aquela ...................... antiga estaba no

amigo
rbores
casa

rudos
da

rosa

margarida

nenfar

violeta

caravel

xacinto

misteriosa ..................................... .

azucena

azar

hortensia

begonia

casona

fantasmas
noites
rudos .
or toda clase de ...........................

bles ....................................... e que

polas ............................ se podan

bosque

6 Cales destes nomes de flores se utilizan tamn como nomes propios de

persoa? Rodaos:

xeranio

Na vila, dican que al haba uns terri-

paseo

ros ..............................................................................................

tulipn

paseo

casona

Resposta aberta.

vilas .............................................................................................

.......................... e achegarnos ata a

Alexandre e mais eu decidimos dar un

noites

lugares vila, ..................................................................................

5 Agora escribe catro nomes propios de:

2 Elixe os nomes que precises e completa:

fantasmas

Resposta aberta.

comidas guiso, ..............................................................................

3 Clasifica os seguintes nomes:

libro

perna

Estevo

Galicia

Mio

mar

rbore

Espaa

pieiro

Micif

Comns

Propios

libro
perna
............................................
mar
............................................
rbore
............................................
pieiro
............................................

Estevo
Galicia
............................................
Mio
............................................
Espaa
............................................
Micif
............................................

............................................

............................................

7 Traslada cada nome subliado ao seu sitio:

Testapalla un espantallo moi simptico. Est na leira de don Ramn,
un home vello e rosmn a quen todos os nenos da vila de Miramar teen
un pouco de medo. Don Ramn ten un can tan vello coma el que se chama Cansado, e unha cacata que se chama Laretas. Pola leira de don
Ramn pasa un regueiro, O Fo, a onde van beber todos os paxaros da
bisbarra.
De persoas
e personaxes

Nomes
comns

De animais
De lugares
De persoas
e personaxes

Nomes
propios

De animais
De lugares

espantallo, home,
nenos
can, cacata
leira, vila, regueiro
Testapalla, Ramn
Cansado, Laretas
Miramar, O Fo

20

21

O signo de interrogacin

Ortografa
Palabras con c e qu

5 Completa:

signo

Ao final dunha pregunta escribimos un ....................................... de

1 Completa:

c
qu

interrogacin

........................................ .

Escribimos ....... diante de a, o, ....... .

6 Coloca ao final de cada oracin un punto ou un signo de interrogacin:

Escribimos ....... diante de e, ....... .

2 Completa con c ou qu:

.....amio

qu
c qu
.....on........ista

ra........eta

qu
c
qu
bi........ini

qu
c
c c
.....un.....a

c
qu
qu
es........eleto

........eixo

mane........n

es.....ola

cro.....odilo

.....aldeiro

cro........eta

3 Completa cada oracin coa palabra correspondente ao debuxo:

A

castaa

.......................... sau do ourizo.

Non fai falta o

coche
quince anos.
.......................
culler .
.............................
queixo na mochila.
.........................

......................... para ir ao magosto.

Meu irmn mis vello ten

O menio toma a papa coa
Pap pxome un bocadillo de
4 Completa con c ou qu e recita:

?
.

Cando volveremos vernos

Hoxe fai un sol precioso

En outono caen as follas

Que queres, Laura

De onde vs

Sabes algo de Antn

a idade dunha amiga

a hora do concerto
o enderezo dun amigo

Cantos anos tes?

A que hora o concerto?
Onde vives?
.................................................................

.................................................................

8 Escribe as preguntas correspondentes a estas contestacins:

es nova neste cole?

Ola, ........................................................................................
Si, antes estaba noutro cole. Hoxe o meu primeiro da aqu.

Como te chamas?

...............................................................................................
Chmome Iria.

Cantos anos tes?

...sen papa.

Somos vinte e tres, dez nenos e trece nenas.

Son todos moi simpticos.

Gloria Snchez: Fafarraios (adaptacin)

22

88

.................................................................

.......................................................................

foi mer___ar un papachs.

7 Escribe a pregunta que faras para saber:

c c
qu
c
C ___usta
c este de menta?
___anto
c
Un euro cin___uenta.
Bota ___ontas,
suma, resta.
c
c
c
Os ___artios
non lle al___anzan.
Qu s un chus...
____ero
Un ___ro___odilo pe____eno

Teo oito anos e estou en terceiro.

Que ben! Estas na mia clase.

Que tal a profesora?

.......................................................................
Ben, xa vers, moi boa e explica moi ben.

Cantos nenos sodes na clase?

.......................................................................

23

4Cantar de Reis

5 Completa:

polismicas

As palabras teen mis dun significado.

6 Busca no dicionario estas palabras e debuxa outro significado:

Vocabulario: E ti que pides?

ollo

1 Resolve o encrucillado cos nomes destes xoguetes:

6

2
3

B ONE C A
I
O
C
R
P AT I N S D
C
A
E
L
L
E
U
C ON TO
H
A
E
4

5
3
4

Debuxo de:
ollo dunha
agulla
ollo dunha
ponte

Debuxo dun
p.

7 Busca estas palabras no dicionario, elixe dous significados e escribe unha

oracin con cada un:
folla 1: .............................................................................................

Consultar dicionario.

2: .....................................................................................................
dente 1: ............................................................................................

2 Todos estes xoguetes levan un cordel. Adivia de que se trata:

Ioi
Papaventos
Elvase co vento, guiado mediante un cordel: ......................................
Buxaina
Lnzase cun cordel contra o chan para que xire: .................................

2: .....................................................................................................

Faise subir e baixar cun corda que se suxeita coa man: .......................

3 Cales dos seguintes se coecen como xogos de mesa? Sublaos:

xadrez

monopatn

crebacabezas

parchs

domin

oca

baralla

patinete

baln

papaventos

8 Completa cada oracin coa mesma palabra e distintos significados:

notas
notas

O xoves danme as ........................ de Msica. Creo que aprobarei,

porque xa sei ler todas as ........................ .

banco

Sentei nun ........................ do parque mentres mam a un momento

banco

ao ........................ .

bico

Cando o meu canario me pica co ........................, parece que me d

bicos

4 Relaciona estas frases feitas co seu significado:

................... .

Non dar p con bla.

Gabar a algun para conseguir algo.

Camiamos ata chegar ao ........................ da montaa. Xa me doan

un xogo de nenos.

Ben conxuntado.

os ........................ .

Facer a pelota.

moi fcil.

No Entroido, mia avoa fai unhas ....................... riqusimas. Teen

A xogo.

Non acertar a facer algo.

forma de ........................ de trasno.

ps

orella

orellas

24

25

5 Fxate no debuxo e engdelle dous adxectivos do recadro a cada nome:

Gramtica: O adxectivo
1 Completa:
As palabras que nos din como son as persoas, animais ou cousas son

adxectivos

.
2 Sublia con vermello os adxectivos que hai nestas frases:

unhas botas azuis

unha vella vasoira

un cabalo branco

un pequeno gorro

unha varia mxica

unha araa peluda

3 Agora un pouco mis difcil. Sublia os adxectivos que hai neste texto:
O camio era estreito. Dirixase a un vello castelo que se ergua nun monte
altsimo. O da estaba caloroso e seco. Un ceo azul cubra toda a paisaxe. Por fin atopamos unha fonte fresca de auga limpa onde puidemos
beber.

2 = .....

tr1b1ll1d2r1

traballadora

3 = .....
1rg1ll34r2

argalleiro

4 = .....

grilanda e

quentio

longa

verde

redondo

acesas

riqusimo

douradas

prateada

pendurada

adornado

5 = .....

m2r3n1

morena

O parque novo estaba baleiro.

O parque vello estaba cheo.

.........................................................................................................
A mesa pequena da cocia estaba sucia.

A mesa grande da cocia estaba limpa.

..

..

..

.........................................................................................................

d4v3rt4d2

r3sp2ns1bl3

4nt3l4x3nt3

O tempo est fro e hmido.

divertido

responsable

intelixente

O tempo est clido e seco.

..

..

..

.........................................................................................................

tr1nq54l1

4nq53d1

n3rv42s2

Lus un rapaz alto e forte.

tranquila

..
26

inqueda

..

brancas

pequenas

6 Cambia cada adxectivo polo seu contrario e copia:

4 Substite cada nmero polas letras adecuadas e escribe:

1=a

quentio
adornado
verde
longa
douradas e
pequenas
camps
acesas e
brancas
candeas
redondo e
riqusimo
roscn
pendurada e
prateada
estrela
saln e

nervioso

..

Lus un rapaz baixo e dbil.

.........................................................................................................
27

89

O signo de admiracin

Ortografa
Palabras con c e z

5 Completa:

admiracin

final

Escribimos o signo de .. ao

1 Completa:

dunha frase que expresa sentimentos ou emocins.

o u
i

Escribimos z diante de a, , . .

6 Completa coa frase mis adecuada:

Escribimos c diante de , . .

Que susto!

Vaia sorte!

Como doe!

Que fame!

Que sono!

Que noxo!

2 Completa con c ou z:

Que guapa!

c
c
z
c
z .entral
c
c
Na pra.a
da .idade
haba mercado. Al vendan de
c .ocas,
z ca.os,
z .ebolas,
c
todo: .intos,
etc.
z
z
En Nadal comemos ma.apns,
deixamos os .apatos
limpos para
c para Pap Noel.
os Reis e un cal.etn
Z
z .ume
z de laranxa e leite con .ereais.
c
.acaras
almor.a
.elia e Mar.ial foron en bi.icleta ao .oo para ver as .ebras.

3 Fxate no exemplo e escribe:

xices
noces
luces
luz ..........
veces
vez .........

perdiz perdices

xiz ..........

xuces
tapices
tapiz ...
veloces
veloz ...
xuz ....

noz .........

za

7 Coloca neste texto os signos de interrogacin e de admiracin:

Os nenos e as nenas estaban moi contentos:

Os Reis preguntaban:

ce

Celia e Gonlo erguronse moi do.

ci

!
!

Cantos regalos
E que grandes

4 Completa con za, zo, zu ou ce, ci:

ci

Que guapa!
Vaia sorte!
Tocoume un premio no sorteo. .........
Que fame!
Hoxe non me deu tempo a almorzar. ...
Que susto!
On uns rudos estraos no faiado. .........
Que noxo!
Non me gustan nada as lesmas. .........
Que sono!
Esta ma erguinme moi cedo. ..........
Como doe!
Manqueime nun p. ............
Onte cortei o pelo. ............................

Estades contentos, nenos

Queran ser os primeiros en ser rebidos

Siiiiiiii

polos Reis Magos. Cando saron da casa anda

Entn, os Reis decatronse

de que unha nena estaba moi seria:

ce

ce
ce comeral,
ci
cando chegaron ao ntro
ce de rapas
ce fando
ce
haba xa un nto
ci e batalles
cola. Os dous estaban impaentes
z con for
za .
o coran
estaban asas as lus dos farois; pero

E a ti que che pasa, nena

Non

Estou moi enfadada

E iso por que

Non ests contenta

Porque eu pedira unha estrela

28

29

5Por que hibernan os animais?

3 Resolve o encrucillado:

2. Vento que sopra moi forte.

3. Deixar de chover e despexarse o ceo.

Vocabulario: O inverno

4. Rudo que omos nunha tormenta.

1 Elixe a palabra adecuada para cada debuxo e escribe unha oracin con
cada unha:
anubrado

chuvia

neve

sarabia

treboada

vento

5. Chover mido.
6. Soprar o vento.

7. Luz intensa que acompaa aos tronos.

C
R
C HUV I E I R A
U E L
V E N D A V A L
I
T
M
E S C AM P AR
C R O
A
T RONO
6

1. Chuvasco, chuvia abundante con vento forte.

4 Forma palabras novas engadindo -al ou -oso:

+ al

................................

treboada

.................................

neve

.................................

vento

.................................

anubrado

.................................

................................

sarabia

chuvia

.........................................................................................................

outonal
invernal
inverno ..................................
semanal
semana ..................................
mensual
mes .......................................
anual
ano .......................................
outono ...................................

Resposta aberta

.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
2 Sabes que significan estas expresins?

Gabar a algun.
Xa pasou moito tempo.
Desde aquela xa choveu! ....................................................................
Corre moi rpido.
Corre coma un lstrego. .....................................................................
Poer polas nubes. .............................................................................

30

90

caloroso
bretemoso
chuvioso
chuvia ....................................
bochornoso
bochorno ...............................
tormentoso
tormenta ................................
brtema .................................

5 Engade as teminacins que se indican e forma palabras novas:

Adxectivo

.........................................................................................................
.........................................................................................................

+ oso
calor ......................................

nevado
ventoso
vento + -oso: ..................................
xeado
xeo + -ado: ....................................
nuboso
nube + -oso: ...................................

Verbo

nevar
ventear
-ear: .......................................
xear
-ar: ........................................
nubrar
-rar: .......................................

neve + -ado: ................................... -ar: ........................................

6 Escribe agora os contrarios destes verbos engadndolles des-:

abrigarse
cansar
tapar

desabrigarse
descansar
destapar
................................

desabotoar
desxear
despregar
...................................

................................

abotoar

...................................

................................

xear

...................................

pregar

31

5 Completa:

Gramtica: O xnero e o nmero

singular

plural

Os nomes poden estar en nmero ....................... ou ................ .

1 Escribe o nome dos debuxos e pon diante o, a, os, as, como no exemplo:

6 Pon diante destes nomes S (singular) ou P (plural):

P
S

1. A torta

As hamburquesas
A cantimplora
Os bombns
4. ........................................

O pirata
O tambor
A cesta
..........................................

2. ........................................

5.

..........................................

3. ........................................

6.

..........................................

7.

2 Completa:

Nos de xnero masculino podemos poer diante o ou os; nos de

feminino

as

xnero ....................................., podemos poer .......... ou .......... .

F rbore M caf F vila

M sof
F serpe M lapis

F caixa
M ovo

4 Completa:
Feminino

Masculino

a coella
.......................

o coello

o amigo

o cabalo

....................... a amiga
o rapaz

Feminino

a muller
.......................

o home

....................... a egua

a rapaza

....................... o pai

o galo
.......................

a doutora

o raposo

....................... o prncipe

a raposa

a nai

.......................

o doutor
.......................

gata
ras

rei
raa

S
P

lobo
gomas

S
S

irmn
letra

7 Fxate no exemplo e pon en plural:

Singular

S
S

Plural

Singular

o caldeiro

os caldeiros

a avoa

o vaso

....................... a nena

o seor

....................... a botella

os vasos
os seores
os lobos
.......................
os doutores
.......................
os caixns
.......................

a luz

o doutor
o caixn

a pulseira
a muller

Plural

as avoas
as nenas
.......................
as botellas
.......................
as luces
.......................
as pulseiras
.......................
as mulleres
.......................
.......................

8 Busca na sopa de letras e rodea os nomes dos debuxos:

3 Coloca ao lado de cada nome M (masculino) ou F (feminino):

Masculino

dentista

o lobo

masculino

Os nomes poden ter xnero ........................................ ou feminino.

M leirn
F cova

S
P

cadernos

a galia

a.......................
princesa

O
C

9 Clasifica os nomes que atopaches no exercicio anterior:

tixola, flor, xerra, sapo

garfos, cans, cruces, noces

Singular: ...........................................................................................
Plural: ...............................................................................................

32

33

6 Completa:

Ortografa

palabras

Escribimos coma , para separar ............................. nunha serie.

Palabras con mb e mp

7 Copia e pon as comas que faltan:

1 Completa:

Na cova haba un oso das serpes oito morcegos e moitas pulgas.

Diante de ...... e p escribimos sempre ............. .

n
m
m
A....paro
m
si....ptico

m
n
n
He....rique
m
se....pre

e....cerrar
so....bra

Na cova haba un oso, das serpes, oito morcegos

e moitas pulgas.

.........................................................................................................

2 Completa con m ou n:

m
m
m
te....po
n
e....vase

n
n
m
ca....biar
m
so....breiro

.........................................................................................................

la....bn

bo....bona

ca....tar

Na festa do meu aniversario estaban Iria Xurxo Andr Sara e Iago.

i....verno

t....bola

e....volver

.........................................................................................................

3 Completa con palabras anteriores que tean mb ou mp:

simptico
lambn
Amparo encargou unha ...........................
bombona de gas.
...........................
sempre pola .......................
sombra .
Cando vai moita calor, eu vou ...........................
cambiar o xersei por un ...........................
sombreiro precioso.
Iria vai ...........................
tempo de probar sorte na ...........................
tmbola .
Anda temos ...........................
Henrique moi ......................................... e moi ........................... .

Na festa do meu aniversario estaban Iria, Xurxo, Andr, Sara e Iago.

.........................................................................................................
Esta ma erguinme cedo ducheime almorcei con pap e colln o bus
para o cole.

Esta ma erguinme cedo, ducheime, almorcei

con pap e colln o bus para o cole.

.........................................................................................................
.........................................................................................................
8 Completa o texto co que vexas no debuxo.

4 Ordena as letras e forma palabras:

o
m

r
b

p
o

ombro

e
m

cemps

p
a

a
m

e
d

n
a

empanada

................................. ................................. .................................

5 Completa e relaciona:
pobre empobrecer

empequenecer
envellecer
vello ...........................................
embelecer
belo ...........................................

pequeno .....................................

34

Facer mis fermoso.

tres ras, seis moscas, dous coellos, tres

leirns, catro paxarios, un bufo, tres rbores,
moita herba e unha charca.
.........................................................................................................

Facerse mis vello.

.........................................................................................................

Facer mis pequeno.

No debuxo vexo ................................................................................

Facerse mis pobre.

.........................................................................................................

35

91

6Unha libra de chocolate

Vocabulario: Imos compra

4 Completa:

era

Coa terminacin .........., formamos o nome do lugar onde se vende

eiro

algo. Con .........., -eira, o nome de persoas que venden algo.

5 Colorea os distintos produtos segundo o lugar onde se merquen:
peixera

1 Le o seguinte texto:
Un da chegaron os obreiros ao fondo do mar e colocaron no medio e
medio un semforo para organizar o trfico dos peixes.
Aos peixes que saan de compras cos paquetes, o semforo axudballes a que atravesasen a ra sen problemas. E xa non digo nada se
eran pescadas... Porque as pescadas andan sempre de tendas. Son
moi presumidas e mercan aneis, colares, pendentes e zapatos de taco.
Son ademais moi larpeiras e compran xeados, filloas, rosquillas e caramelos. E, como son instrudas, tamn mercan libros, revistas, discos...

barra

chourizoAz
azucenasV

zapatos de taco / sandalias, botas

aneis, colares, pendentes / sortellas, pulseiras
Xoiera: ............................................................................................
filloas, rosquillas / pan, empanada
Pastelera: .........................................................................................
xeados, caramelos / piruletas, goma de mascar
Lambetadas: .....................................................................................
libros, revistas discos / lapis, cadernos
Librera-papelera: .............................................................................
Zapatera: .........................................................................................

3 Sabes que comprei onte no hipermercado?

florera

chacinera

costeleta R

pescada L

salchichnAz

polbo

empanadaA

bists

xamn Az

Produto
peixe
xoias
parafusos

caraveis V

polo

rosas

luras

pasteis

Oficio

Lugar

peixeiro, -eira
xoieiro, -eira
ferraxeiro, -eira

peixera
xoiera
ferraxera

agulla e fo
flores
zapatillas

floreiro, floreira

zapateiro, -eira

perfumes

mercera
florera
zapatera
perfumera

7 Crea palabras novas como no exemplo:

-dor/-dora
vender
comprar
cobrar

coliflor
marmelada
.................................

panadera

6 Completa o cadro:

Helena Villar Janeiro: Don Merlo con chaqueta

2 Clasifica as compras da seora Pescada e engade dous produtos mis

en cada establecemento:

carnicera

vasoira

Unha ................................., unha ................................. e un tarro de

reparar
mostrar

vendedor

compradora
.......................
cobrador
.......................
reparadora
.......................
mostrador
.......................

-eiro/-eira
moeda
billete
caixa
letra
tarxeta

moedeiro
billeteira
...........................
caixeiro
...........................
letreiro
...........................
tarxeteiro
...........................
...........................

36

37

5 Sublia os artigos e substiteos por indefinidos:

Gramtica: Artigos e indefinidos

Os alumnos de 3 fixeron a obra de teatro.

1 Completa:

nomes

Os artigos e os indefinidos van diante dos ......................... e concertan con eles en xnero e ......................... .

nmero

Uns alumnos de 3 fixeron unha obra de teatro.

.........................................................................................................
Elsa agochouse tras o sof e perdeu o zapato.

Elsa agochouse tras un sof e perdeu un zapato.

.........................................................................................................

2 Completa o cadro dos artigos:

6 Agora sublia os indefinidos e substiteos por artigos:

Masculino

Feminino

o
os

a
as

Singular
Plural

Un amigo de Lusa truxome un regalo.

O amigo de Lusa truxome o regalo.

.........................................................................................................
Ten uns ollos preciosos e unha boca pequena.

3 Completa cos artigos adecuados:

Ten os ollos preciosos e a boca pequena.

.........................................................................................................
7 Escribe de novo facendo as contraccins necesarias:
Cando chegues a a casa, fala con a avoa.

Cando chegues casa, fala coa avoa.

.........................................................................................................

as

........... ponte

........... bolboretas

........... nio

Meteron o tesouro en un saco grande.

Meteron o tesouro nun saco grande.

.........................................................................................................
Esa rapaza irm de unha amiga mia.

Esa rapaza irm dunha amiga mia.

.........................................................................................................
Por o camio a un rapaz con unha cesta en a cabeza.

Polo camio a un rapaz cunha cesta na cabeza.

...........................................................................................

a
os

as
as

........... galia

........... maceira

........... rbores

e ........... pitos

e ...........limoeiro

e ........... nubes

Singular
Plural

38

92

un
uns

Os nenos fixeron coa neve unha boneca preciosa. Pxeronlle unha bufanda rosa e un gorro de la.

4 Completa o cadro dos indefinidos:

Masculino

8 No seguinte texto, sublia os artigos e rodea os indefinidos:

Para os ollos, colleron uns botns, e para o nariz,

Feminino

unha
unhas

unha cenoria. Colocronlle unhas ramas como brazos. Quedou tan real, que a boneca ata conseguiu
chiscar un ollo.
39

Os dous puntos

Ortografa
Palabras con nh

4 Completa:
Usamos dous puntos:

1 Completa:

cartas
enumeracin
palabras que dixo algun.
3. Antes de citar as ......................
1. Despois do encabezamento das ...................... .

letra

O nh pronnciase coma se fose unha soa ........................., por iso

separar

2. Antes dunha .................................................... .

non se pode ......................... .

2 Completa o seguinte cadro e rodea as palabras con nh:
un
cun
dun
nun
algn
ningn

5 Coloca os dous puntos nestas oracins. Indica que regra das anteriores
seguen:

unha

uns

unhas

cunha
dunha
nunha
algunha
ningunha

cuns
duns
nuns
algns
ningns

cunhas
dunhas
nunhas
algunhas
ningunhas

1
3
2
3

Os puntos cardinais son norte, sur, leste e oeste.

Marcos berrou Socorro, un oso!

Na ferraxera venden parafusos cravos tesoiras etc.

dunha

Resposta
: pasteis, tortas, nata, xeados, etc.
modelo
:
mazs,
laranxas,
peras,
pltanos,
etc.
A froiteira vende ...............................................................................
:
luras,
pescadas,
meigas,
sardias,
etc.
O pescador pescou ...........................................................................

O inverno pasado fxenme amiga .................... meiga.

Na pastelera hai ..............................................................................

Era ............................. noite escura cando chegou

nunha
algunha

mia casa voando ............................. vasoira.

A min sobame que xa a vira ......................... vez,
probablemente nalgn conto. Era terriblemente fea e

dunha
unhas
unha
fracas coma de aguia. Levaba .............................

7 Escrbelle unha carta a unha amiga contndolle que vas facer no Entroido. Tes que utilizar os dous puntos polo menos das veces.

extravagante: tia a cara ............................. cor

verdosa coma de sapo e ............................. mans

Resposta aberta

.........................................................................................................

especie de abrigo cheo de remendos e cubra as pernas

.........................................................................................................

cunhas

......................... medias de raias de colores. Na cabeza

.........................................................................................................

levaba un sombreiro horrible, que mis ben pareca

unha

O profesor dxoo claramente O venres hai exame.

6 Completa estas listas e coloca comas e dous puntos onde sexa necesario:

3 Completa agora o seguinte texto con palabras con nh:

unha

Estimados amigos Hoxe non estarei cando cheguedes.

............................. cheminea vella. Calzaba

.........................................................................................................

as botas tpicas ............................. bruxa.

.........................................................................................................

dunha

ningunha

.........................................................................................................

O que si me estraou que non tia ......................... mascota.

40

41

7A billa de Don Ramn

3 Coloca as seguintes palabras onde corresponda:

camp, espello, forno, cama, baeira, armario, bid, vertedoiro, escorredoiro, lavabo, mesa de noite, neveira

cama, armario, mesa de noite

camp, forno, vertedoiro, escorredoiro, neveira
espello, baeira, bid, lavabo
Cuarto de bao:
Cuarto de durmir:

Vocabulario: Na mia casa

Cocia: ...

1 Fai corresponder cada nmero do debuxo cun elemento do saln:

4 Fxate: todas estas cousas serven para gardar algo e os seus nomes rematan en -eiro. Compltaos:

6
5

4
7

6
5
8

sof
mesia
alfombra

7
3
9

mesa
librera
coxn

2
1
4

lmpada

cadros
cadeira de brazos

5 Completa agora estes nomes de aparellos; todos eles terminan en

-dor/-dora:

2 Completa estas oracins coa palabra que consideres mis adecuada:

pano de mesa
mantel
toalla
Non te seques a cara con esa ,
est sucia.
sabas da cama.
Hai que cambiar as
almofada moi cmoda e brandia.
A mia
persianas para que non entre o sol.
Pecha as
cobertor ponse enriba das mantas, non debaixo.
O

Limpa ben a boca co . antes de beber.

Dille a Xon que poa o , imos comer.

42

EIRO

esperta
coa
bate
...................dor
aspira
...................dora
recolle
...................dor
torra
...................dora
conxela
...................dor

Que serve para espertar.

...................dor

sabas

Que serve para coar.

...................dor

persianas

Que serve para bater.

mantel

toalla
almofada
cobertor
pano de
mesa

Que serve para aspirar.

Que serve para recoller.
Que serve para torrar.
Que serve para conxelar.

43

93

4 Completa cos artigos adecuados:

Gramtica

as
os vosos garfos

nosas sabas

Os posesivos
1 Completa:

Por favor, vai ta casa e colle o meu reloxo; esquecino al, no teu cuarto.
Regaloumo mia avoa polo meu aniversario e tolle moito cario. Os no-

2 Completa agora o cadro coas formas dos posesivos:

sos amigos sempre se rin de min porque din que non o quito nin para dur-

Dun s

De varios

mir, pero cada un ten as sas teimas, non cres? Cales son as tas manas?

Masculino

Feminino

Masculino

Feminino

meu

mia
ta
sa

noso
voso
seu
nosos
vosos
seus

nosa

teu
seu

meus
teus
seus

Plural

mias
tas
sas

a
as tas plantas

mia cama

5 Sublia os posesivos deste texto. Despois escrbeos e indica o seu xnero

e nmero:

pertence
artigo
dica. Levan sempre diante o .........................
correspondente.

Os posesivos expresan a quen ............................ o que o nome in-

Singular

os
a sa culler

teus manteis

meu-masculino
singular
..
teu-masculino
singular mia-feminino
singular
..................................................
..................................................
meu-masculino
singular nosos-masculino
plural
..................................................
..................................................
sas-feminino
plural
tas-feminino
plural
..................................................
..................................................
ta feminino singular

vosa
sa

nosas
vosas
sas

6 Completa as seguintes oracins cos posesivos adecuados, sen repetir

ningn:

meus
vosas
tas irms son mis pequenas ca ti.
As ......
sa casa.
A vellia sempre est sentada porta da ..
ta
mia .
Dixame a .. bici, mis rpida que a ..
nosa
Nas ras da .. vila hai sempre demasiado trfico.
Eu vou todos os sbados cos ...... amigos ao cine.

3 Adivia a solucin e escribe os demostrativos que atopes neste texto:

As ...... mochilas quedronvos no autobs.

Chmanme rei,
de aire o meu reino.
A mia testa dourada
pero cabeza non teo.
Os meus cabelos son louros,
mais non teo pelo.
Arranxo os teus reloxos

Dibujo de Lpices de colores

7 Completa:

sen ser reloxeiro.

meu
noso
teu
voso
Ti debuxas co lapis. Vs debuxades co lapis.
seu lapis. Eles debuxan co
seu lapis.
Ela debuxa co

Eu debuxo co lapis. Ns debuxamos co lapis.

Cal o meu nome? Que nome teo?

O sol.
meu, mia, meus, teus, meu

Solucin:

Posesivos: ....
44

45

Os demostrativos

12 Completa con nomes adecuados:

Resposta
bicicleta
ese
camio
montaa modelo
mozas son mis novas que estes .......................
mozos de aqu.
Aquelas .................
Esta ............................... truxoa ............................... rapaz.

8 Completa:

Ese ............................... chega ata a aquela ............................... .

sinalar

Os demostrativos son palabras que serven para ........................ ou

mostrar algo.

13 Sublia os demostrativos que atopes neste texto e clasifcaos:

9 Completa agora o cadro coas sas formas:

Este ro vai dar a aquela praia, onde empezaron a construr eses aparta-

Masculino

mentos horribles esta primavera. Desde estas rochas de aqu podes velos

Feminino

Singular

Plural

Singular

Plural

este

estes
eses
aqueles

esta
esa
aquela

estas
esas
aquelas

ese
aquel

10 Observa o debuxo e completa cos demostrativos adecuados:

aqueles
.................. montes

ben. Mira aquelas gaivotas; pronto elixirn esas chemineas e eses tellados para facer os seus nios. Si, aqueles areais van cambiar moito en
pouco tempo.

Este, estas, esta

eses, esas, eses
aquela, aquelas, aqueles
Lonxe: ..............................................................................................

Cerca: ..............................................................................................
Distancia media: ...............................................................................

14 Fxate nos smbolos e completa as oracins con demostrativos:

Distancia cercana.
Distancia media.

esa

.................. cova

Distancia lonxe.

Este

....................... parque estaba baleiro durante o inverno.

estes
ese

Non sei facer ben ......................... exercicios.

Por favor, treme ...................... abrigo que est a colgado.

estas

............... pegadas
11 Agora completa o texto coas frases anteriores, seguindo o debuxo:

estas pegadas

Os cientficos pensan que ................................................. son de osos.

Esa cova

.............................................. que hai detrs debe ser o seu refuxio. Ao

aqueles montes

fondo vense .............................................., onde seguramente soben

os osos para cazar.
46

94

aqueles
Esa
Este ro o Mandeo e ...............
esa vila Pontedeume.
..............
Aqueles parrulos que ves al dormen na mia horta.
.........................
esas
Se ti me axudas a levar ...............................
caixas, eu douche
aquela torta que hai al, enriba da mesa.
.........................

Lembras ....................... rapaces dos que che falara? Pois mira,

........................ a sa casa.

47

5 Completa:

Ortografa: Palabras con b

Antes de r e l escrbese .......... .

1 Completa:

bur-

bus-

6 Completa con bra, bre, bri, bro, bru:

Todas as palabras que empezan por bu-, ............. e ............ se

escriben con ..... .

bro

bra

..che

ce..

2 Completa os nomes dos debuxos:

bre

bra

le..

co..

bri

..llante

bela

guina

bu.

bu.

buxo

burro

llama

ca..

7 Escribe os nomes dos meses do ano que tean br:

3 Forma os nomes coas slabas iniciais destas palabras e debuxa:

burln

bra

bru

..xa

fo

bu..

fantasma

bucina

dado

febreiro, abril, setembro, outubro, novembro,

decembro
..
..

Xaime

nata

8 Completa con br ou bl:

burbulla
bufanda
buxaina
.... .....
.....

bl
bl
br
...isa

br
bl
br
...anco

bl

bl
br
bl
p...ico

ca...e

fe...e

pro...ema

...oque

bi...ioteca

mo...e

...usa

bl

a...igo

br

som...a

9 Escribe os contrarios:

pobre
brando

libre
abrir

rico .........................................

escravo ...................................

duro ........................................

cerrar .....................................

10 Escribe as palabra correspondente a cada definicin:

4 Escribe unha oracin con cada palabra:

Resposta aberta

invisi
agrada
mellora
................................ble
posi
................................ble

marabilla

.......

Que non se pode ver.

................................ble

billa

.......

Que nos agrada.

................................ble

bolboreta

..........

Que se pode mellorar.

autombil

.......

Que pode ser.

48

49

8Bichos e bichios

3 Coa axuda do dicionario, explica o significado de:

H M V

T B

E O B C

M A E

invisible

U M E

4 Forma os contrarios engadindo in- ou im-:

E C X E

O X S A L

T N M

S A P O L

R T U P

avespa

.............................

G L

G A S

X O A N

I A

incmodo
imposible
impuro
....................................

cmodo

....................................

paciente

posible

....................................

crible

puro

C C A R A C O L
A F O R M

..................................................................................

inquieto

1 Busca nesta sopa de letras os nomes destes dez bichios e escrbeos:

L

Que ...........................................................................

incrdulo
inmortal

Vocabulario: Eses pequenos animais

D V A G A

non se pode mellorar.

Que non cre en algo.
Que non pode morrer.
..................................................................................
Que non para quieto.
..................................................................................
Que non se pode ver.
..................................................................................

inmellorable

soportable

impaciente
incrible
insoportable
...............................

...............................

...............................

5 Completa o texto seguinte con algunhas das palabras anteriores:

xoania

.............................

impuro
incmodo

insoportable

No vern, o aire ................................ e a calor ...............................

facan da cidade un lugar ................................ para vivir. Eu estaba

impaciente

.............................. por chegar ao ro e darme un bo bao . Cando me

incrible

acheguei, vin algo .................................: miles de mosquitos levantaron

imposible

o voo e formaron unha nube tan escura que era ............................... ver

cemps

.............................

saltn

.............................

vagalume

.............................

sapo

.............................

a travs dela.
6 Forma con estas slabas as palabras correspondentes s definicins; todas comezan por des-:

formigas

.............................

abella

.............................

caracol

.............................

2 Completa estes nomes de animais coas consoantes que lles faltan:

r
__i____u__a
lb l l
g __i__o
rl
__

a__a__a

50

r
blll
rgl

v__a__a__ou__a
c l r
__o__
b l __o__e__a
b r t
s __a__a__e__
c r v l __o
l
e__

lvcr
tbblr
csllrv

mosca

.............................

DES

DES

DES

DES

DES

EN

FA

CO

VOL

VER

CO

CER

SER

CER

BRIR

Quitar un envoltorio.

CU

DESENVOLVER
DESCUBRIR
DESFACER
...................................................
DESCOECER
...................................................
DESCOSER
...................................................
...................................................

Destapar algo que estaba cuberto. ...................................................

Destrur algo que estaba feito .
Non coecer, ignorar.
Desfacer o que estaba cosido .

51

95

4 Sublia os pronomes persoais que atopes no seguinte texto:

Gramtica: Os pronomes

Ela non saba que era unha ra. E como pode ser?,
diredes vs, pero certo: ata que se atopou co prncipe,
pensaba que era unha princesa.

1 Completa:

substitur

Os pronomes son as palabras que usamos para ............................

Ah, que noxo! Unha ra!dixo el.

os nomes.

Unha ra? Eu son unha princesa!

2 Completa agora o cadro coas formas dos pronomes persoais:

Ha, ha, ti unha princesa? Ests tola, rancia?

Pronomes
1 persoa
Singular

ti
ela
ns

vs

eles
, elas

2 persoa

3 persoa

Nmero

Pois daquela non tes mis que mirarte na auga, vaste asustar!

el,

1 persoa
Plural

Dgoche que son unha princesa. San do castelo

para mirarme no ro. Ns, as princesas, somos moi presumidas.

eu

2 persoa
3 persoa

Ela mirouse na auga e soltou un pequeno grito.

Queres que probe a desencantarte? Nos contos, os prncipes sempre
desencantan as princesas. Eles son expertos nesas cousas. Vouche dar un
bico...
5 Escribe os pronomes que atopaches e defneos coma no exemplo:

3 Coloca en cada caso o pronome correspondente:

vs 2
p. plural
.........
....................................
el 3 p. sing. masc. .........
eu ....................................
1 p. singular
ti ....................................
2 p. singular
ns ....................................
1 p. plural
.........
.........
ela 3
p. sing. fem. .........
eles ....................................
3 p. plural masc.
.........
....................................
Ela 3 p., singular, feminino

......... ....................................

ns

el

eles

6 Cambia o que est entre parnteses por un pronome persoal e completa:

Ela

(Sonia) ............. chamoume onte por telfono.

Eles

(Xos e Tareixa) ............. non poden vir ao cine.

vs
el
vs estudades no mesmo colexio.
(Ti e mais ela) .............
Ns temos ma un control de Lingua.
(Eu e mais Cris) .............
elas na ra.
Onte atopeime con (Sara e Mara) .............

Teo un recado para (ti e mais Csar) ............. de parte de La.

Creo que (Brais) ............. xa marchou coa sa nai.

eu

vs

ti

52

53

5 Busca os nomes nesta sopa de letras e escribe:

Ortografa: Palabras con r e rr

1 Completa:

forte

O r ten un son suave e outro . O r entre vogais sempre

suave

forte

soa O rr dobre sempre soa . .

ra

rra

se............

xerra

rre

rro

to............

C A R A C O L

bu............

rra

rri

R C

E A

R A O

M Q X

rosa

.............................

rru

ba............l

.............................
P

V C A N G U R O
E

xe..............

laranxa

.............................

.............................

2 Completa con rra, rre, rri, rro, rru:

R V O R
R

S C

canguro

.............................

A R A N X A

pa............lo

3 Enche os ocos con ro ou rro:

ro
rro

ro
ro
ro
.........sa
ro
.........sca

rro
rro
rro
ta.........
ro
cangu.........

ro

ca.........

tou.........

a.........z

.........da

ca.........

.........upa

soco.........

tendei.......

ro
ro
semfo.........

bombei.........

ro
rro
rro
chu.........s

r forte

96

r suave

r ao comezo

rr

r entre vogais

roupa
rosa
rosca
roda

carro
arroz
socorro
tarro
arroaz
churros

caro
bombeiro
semforo
touro
canguro
tendeiro

verme

caracol

.............................

.............................

6 Completa con r ou rr:

.......ato

4 Clasifica os nomes anteriores:

54

porco

.............................

a.........az

rr
r
en.......iba
r
.......as
cu.......al

.......eloxo

rr
r
ba.......co
r
.......o

afo.......os

r
r
r
na.......iz
rr
va.......edor

co.......azn

vasoi.......a

a.......ea

tu.......istas

r
r
ma.......ea

.......eg......a

7 Escribe os verbos correspondentes:

coroa coroar

rodar
aforrar
aforro .........
serrar
serra ..........
roda ...........

enroscar
remar
enterrar
terra ...........
enredar
enredo ........
rosca ..........

remo ...........

55

9O xardineiro

4 Completa:

-io, -ia

Coas terminacins .......................... formamos diminutivos.

aumentativos
........................... .

Vocabulario: A primavera

5 Forma os diminutivos das seguintes palabras:

1 Completa estes nomes de flores coas slabas do recadro:

LI PN

TU

XI RA

SOL

CA RA

VEL

XAS

GA RI

MAR

ME

CA

MN

HOR

RO SA

DA

LIA

RA NIO

XE

TEN SIA

XI

talo

follas

.................................

RA

LE

LI

RA

PN

CA

NIO

XAS

GA

SA

SIA

ME

RI

TEN

2 Ordena as letras e escribe as partes da planta. Logo debxaa:

.................................

RA

RO

LE L

-n, -ona

Coas terminacins -azo, -aza e ................................... formamos

ptalos

.................................

races

.................................

3 Escribe unha oracin con cada palabra:

Resposta aberta

recender

......................................................................................

cheirar

......................................................................................

sementar

......................................................................................

homio
arboria
avoo
....................................

mulleria
xerria
ramio
....................................

home

....................................

muller

....................................

rbore

....................................

xerra

....................................

av

ramo

6 Escribe a palabra que corresponde a cada aumentativo:

caixn
mesaza
corpazo

caixa
mesa
....................................
corpo
....................................
....................................

papel
nariz
....................................
culler
....................................

papeln ....................................
narizn
cullern

7 Escribe unha oracin con cada palabra expresando cario:

Resposta aberta

fillio

......................................................................................

ollios

......................................................................................

mamaa

......................................................................................

8 s veces os aumentativos serven para indicar que algo moi bo. Sublia os que teen ese valor e escribe unha oracin con cada un:
golazo

zapatns

peliculn

cochazo

hotelazo

osazo

patadn

motaza

Un golazo un gol espectacular.

Un peliculn unha pelcula moi boa.

Un cochazo un coche moi bo.
Un hotelazo un hotel moi bo ou luxoso.
.........................................................................................................
Unha motaza unha moto grande e moi boa.
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................

56

57

Gramtica: O verbo. As conxugacins

3 Escribe o infinitivo dos seguintes verbos:

andaba andar

1 Completa:

conxugacins
ar
2 conxugacin: verbos acabados en ...............;
er
.....
conxugacin verbos acabados en ..............
ir .
3 ...................................:

Podemos agrupar os verbos en tres ......................................:

1 conxugacin: verbos acabados en ..............;

2 Sublia con vermello os verbos que atopes no seguinte poema:

Os sete cabuxos xogaban no val

E chegaron novas que o lobo feroz

xantara hoxe ao con arroz.
A mam cabuxa, mortia de medo,
pechoulles a porta co seu tarabelo.
Non saiades fra, que nunca se sabe,
eu volverei logo e xa levo a chave.
Pero o lobo malo, que andaba procura,
a seis deles puxo na barriga escura.
Dentro do reloxo, o mis pequenio

saron .......

4 Clasifica os verbos anteriores:

1 conxugacin

roda rodia nun pieiral.

coller
sar
sorrir
sorran ...................................
comer
comers .................................
deber
deben ....................................
saber
sabedes ..................................
collera ...................................

cantar
viaxar
viaxou ...................................
xogar
xogastes ................................
partir
partimos ................................
escribir
escribas .................................
cantamos ...

andar
cantar
...............................
viaxar
...............................
xogar
...............................
...............................

2 conxugacin

coller
comer
...............................
deber
...............................
saber
...............................
...............................

3 conxugacin

partir
escribir
sar
...............................
sorrir
...............................
...............................
...............................

5 Completa estas oracins cos verbos do recadro:

trouxeron

escriben

pinta

sabedes

andabas

ceamos

corras

varrn

ceamos
pinta
trouxeron un regalo para a mia irm.
Meus pais .........................
escriben uns poemas preciosos.
Uxa e Branca .........................
sabedes moitos contos divertidos.
Vs .........................
varrn a cocia pola tarde.
Eu xa .........................
andabas onte polo centro comercial.
Ti .........................
corras tanto, Fernando, que vas caer.
Non .........................

pxose a salvo do negro focio.

Hoxe, ns ......................... en casa de Pedro.

E avisou a nai, que era costureira,

Lurdes ......................... uns cadros moi bonitos.

e xuntos abrronlle a tripa tripeira.

Ao saren todos, brincaban contentos,
enchronlle a panza de pedras a centos.
Matarile-rile, matarile-rn,
os sete cabuxos de branco algodn.
Ana M. Fernndez: A casa de haba unha vez,
Ed. Xerais (adaptacin)

58

59

97

4 Completa:

Ortografa: Palabras con v

ver

vir

v
familias

Os verbos ..........., volver, ............... e vivir escrbense con ...... .

1 Busca na sopa de letras e escribe oito palabras con v:

Tamn se escriben con v todas as palabras das sas ........................

escaravello
...........................................
garavanzo
...........................................
av
...........................................
trevo
...........................................
voda
...........................................
vasoira
...........................................
ovella
...........................................
voitre
...........................................

....ida

pre....er

2 Escribe os nomes dos debuxos e forma unha oracin con cada parella:

corvo

ovos

..............................

..............................

5 Completa as seguintes palabras:

v
v v
vv
con....i....ir

....ista

v v
vv

v v
v
v v
....i....enda

en....oltorio

desen....ol....er

de....ol....er

re....ol....er

sobre....i....ir

....isin

....isible

6 Copia agora as palabras anteriores na columna que corresponda:

ver

vivir

volver

prever
vista
visible
visin

vida
sobrevivir
vivenda
convivir

envoltorio
desenvolver
devolver
revolver

........................................................................................................
7 Completa cada oracin co verbo do recadro mis adecuado:

av

benvido

gravata

..............................

..............................

convn

........................................................................................................

chuvia

..............................

........................................................................................................
3 Completa con nv ou mb:

mb
mb
nv
i.........estigar
e.........arcar

e.........otellar

nv
nv
mb
po.........a

nv
nv
nv
e.........iar

i.........itado

i.........lido

vir

intervir

previr

Convn que leas ben o texto antes de contestar.

........................
vir connosco ao cine?
Sabes se lex vai ........................
previr que curar.
Xa o di o refrn: Mis vale ........................
vindeiro
O ........................ sbado iremos de excursin aos Ancares.
intervir para que Sabela e Lus non pe A profesora tivo que ........................

acivro

..............................

vindeiro
proveen

mb
nv
mb
a.........ulancia

e.........ase

e.........ruxada

lexasen.

i.........entor

co.........ento

Os nosos costumes ........................ dos nosos antepasados.

proveen
benvido

Ti sempre sers ........................ na mia casa.

60

61

10 O xigante egosta

4 Completa:
As palabras que se forman unindo outras das ou mis palabras

compostas

chmanse .............................................................. .
5 Di por que palabras estn formadas estas compostas:

Vocabulario: No parque
1 Escribe no seu sitio o nmero correspondente a cada nome:

5
6
4

bulebule

6 papeleira
7 sinal
9 mariola

2 Escribe o nome que corresponde a cada definicin:

a) Diversin de festa que consiste nunha roda moi grande
con asentos, que xira devagar. __ __ __ __

NORA

b) Diversin de festa formada por unha serie de figuras

que xiran e sobre as que soben as persoas. __ __ __ __ __ __ __ __

para
brisas
mal
humor
........................... + .............................
auga +..............................
mar
...........................
bule + .............................
bule
...........................
corta + .............................
cspede
...........................
conta + .............................
contos
...........................

malhumor
augamar

8 bambn

........................... + .............................

3 papaventos
4 tobogn

para + sol

parabrisas

2 fonte

5 farol

1 banco

parasol

cortacspede
contacontos

6 Forma compostas unindo as palabras dos dous recadros:

beira

cu

luce

noces

ben

avins

creba

mar

porta

vida

beiramar
lucec
........................................................
benvida
........................................................
crebanoces
........................................................
portaavins
........................................................
........................................................

7 Resolve os xeroglficos e escribe catro palabras compostas:

CA RRU S E L

c) Caseta de feria na que se poden gaar premios

comprando unha papeleta. __ __ __ __ __ __ __

T MB O L A

3 Escribe catro nomes de cada clase:

Xoguetes con rodas:

bicicleta

patns

monopatn patinete

........................ ........................ ........................ ........................

Xogos de pelota:

baloncesto

bril

tenis

ftbol

........................ ........................ ........................ ........................

62

98

Resposta
modelo.

.................................................

puntap

................................................

pararraios

................................................

.................................................

contagotas

xirasol

63

3 Escribe ao lado de cada verbo as palabras adecuadas:

Gramtica: Presente, pasado e futuro

Agora

1 Completa:

falades

Os verbos poden estar en:

agora
antes
pasado, se a accin sucedeu ...........................;
despois .
futuro, se a accin suceder ..........................

corras

presente, se a accin sucede ..........................;

temers

Antes

Agora
............................
Antes
............................
Despois
............................

Despois

Despois
................................
Antes
................................
Agora
................................

contaremos
estudastes
patinan

4 Completa os ocos cos verbos do recadro:

pinto

2 Le o seguinte texto e clasifica despois os verbos subliados:

pintaron

pintas

pintou

pintaremos

pintou un cadro precioso.

Onte Elsa .........................
pinto
pintas mellor as pai Eu .................... moi ben os retratos; ti ......................

Todos dican que un xigante andaba pola vila, pero Xulin no cra nesas
cousas, e marchou ao parque en busca de bichios.
De speto, escoitou un son moi forte e viu o
xigante:

saxes.

pintaremos
pintaron

Ma, en Plstica, ...................... unha carroza para os maios.

Neno! Que fas aqu? berrou o xigante

sorpendido.

Os meus pais ........................ o meu cuarto a pasada fin de semana.

Veo sempre a este bosque para buscar bichios. Chmome Xulin. Ti ds un pouco de
medo, eh?

5 Pasa estas oracins a pasado e a futuro:

Compro sempre estes cadernos.

Compraba sempre estes cadernos.

Comprarei sempre estes cadernos.

Pasado: .............................................................................................

Tranquilo, que non che farei nada dixo o

xigante moi triste. O meu nome Baldras.
Os rapaces rinse de min porque son moi grande e teo a voz moi fina. Por iso decidn marchar ao bosque. Ti querers ser o meu amigo?

Futuro: ...............................................................................................
Escoitan esa noticia na radio.

Escoitaron esa noticia na radio.

Escoitarn esa noticia na radio.

Pasado: .............................................................................................

Iolanda Eiras: Baldras, o xigante,

Futuro: ...............................................................................................

Edicins Xerais (adaptacin)

fas, veo, chmome, ds, , rinse, son, teo

Presente: ............................................................................................

Saca de paseo a sa cadela.

.........................................................................................................

Pasado: .............................................................................................

Sacou de paseo a sa cadela.

Sacar de paseo a sa cadela.

dican, andaba, cra, marchou, escoitou,

berrou,
dixo, decidn
.........................................................................................................

Futuro: ...............................................................................................

Pasado: .............................................................................................

Xogades sempre neste parque.

Xogabades sempre neste parque.

Xogaredes sempre neste parque.

Pasado: .............................................................................................

.........................................................................................................

farei, querers

Futuro: ...............................................................................................

Futuro: ...............................................................................................
64

65

5 Elixe un verbo para cada nome e forma oracins:

Ortografa: Verbos acabados en -aba

1 Completa:

violinista

cantante

cantaba

bailaban

abas aba

As formas verbais rematadas en -aba, ........., ..........., -abamos,

abades

..............., -aban escrbense con ........... .

saltn

profesor

explicaba

voaba

bolboreta

brincaba

nenos

tocaba

2 Completa cada forma verbal coa terminacin que se indica:

-aba
-abas
-aba
-abamos
-abades
-aban

aba
aba
aba
abas patin...............,
abas esvar...............
abas
xog...............,
aba patin............,
aba esvar............
aba
xog............,
abamos patin......................,
abamos esvar......................
abamos
xog......................,
abades patin....................,
abades esvar....................
abades
xog....................,
aban patin...............,
aban esvar...............
aban
xog...............,
xog............, patin............, esvar............

Resposta
modelo.

A violinista tocaba no parque.

Unha cantante cantaba a mesma cancin.
........................................................................................................
Un saltn brincaba entre as matas.
........................................................................................................
O profesor explicaba aos nenos de onde era esa cancin.
........................................................................................................
Unha bolboreta voaba de flor en flor.
........................................................................................................
Os nenos bailaban ao son da msica.
........................................................................................................
........................................................................................................

3 Completa agora cada verbo coa forma en -aba que corresponda:

aba

Meu av pase........... polo parque cada da.

aban
aba

O av e a avoa bail................ nas festas da vila.

6 Busca na sopa de letras seis verbos coas terminacins en -aba. Escribe

ao lado o nmero e a persoa:

Cando era un neno, eu vo........... o papaventos todos os sbados.

abas eles escoit....................

aban .
Cando ti cant..............,
abamos s escuras no noso cuarto.
Polas noites, ns fal.....................
abades noutro equipo distinto.
Vs antes xog....................
aba as patacas.
O agricultor sement............

Por exemplo: camiaba: 1 ou 3, singular

4 Colorea as casas que tean verbos:

66

falaba

andaba

saba

cantaba

calaba

faba

choraba

soaba

slaba

estaba

aba

baba

O G

N M O

curaban: 3, plural
atabas: 2, singular
.....................................................
cantaba: 1 ou 3, singular
.....................................................
arabades: 2, plural
.....................................................
sorteaba: 1 ou 3, singular
.....................................................
levabamos: 1, plural
.....................................................
.....................................................

67

99

11 O piollo e a pulga

4 Completa:
O conxunto dunha palabra e mais todas as que proceden dela ch-

familia de palabras

mase ........................................................... .

Vocabulario: A traballar!
1 Escribe o nome de cada oficio no lugar adecuado:
-dor/-dora

-eiro/-eira

-ista

taxista
nadador/-dora
pescador/-dora
xardineiro/-eira

masaxista
panadeiro/-eira
deseador/-ora

taxi
nadar
pescar
xardn
masaxes
pan
desear

MDICA
MINEIRO
NEMIRIO .......................................
MECNICA
NCIMACE ...................................
ALBANEL
BELANAL .......................................
XOIEIRO
REOIXIO ........................................
DCIMA ........................................

Traballa nunha mina.

Arranxa os coches.
Cronstre as casas.
Vende xoias.

Obxecto
zapato
reloxo
pan

2 Ordena as letras e escribe os nomes destes oficios:

Cura os enfermos.

5 Completa o cadro e forma as familias destes oficios:

frmaco
flor

Masculino

camareira

notario

................................................

..................................................

Lugar

zapatera
reloxera
..........................
panadera
..........................
farmacia
..........................
florera
..........................

6 Agrupa por familias as seguintes palabras:

barca, acampar, mario, barqueiro, campamento, marieiro, embarcar,
campesio, marisco, descampado, desembarcar, baixamar
Familia de mar

mario
marieiro
..........................
marisco
..........................
baixamar
..........................
..........................

3 Adivia o nome destes oficios:

Feminino

zapateiro zapateira
reloxeiro ..........................
reloxeira
..........................
panadeiro
panadeira
.......................... ..........................
farmacutico farmacutica
..........................
..........................
floreiro ..........................
floreira
..........................

.......................... .......................... ..........................

Familia de campo

Familia de barco

acampar
barca
..........................
campamento
barqueiro
..........................
..........................
campesio
embarcar
..........................
..........................
descampado
desembarcar
..........................
..........................
..........................

68

69

5 Completa:

Gramtica: A oracin

palabras

Unha oracin un conxunto de .................................. ordenadas

significado

que ten .................................. completo.

2 Escolle unha palabra de cada recadro e forma oracins:
Clara

non veu

unhas luras.

O meu amigo

pescou

estes contos.

O pescador

leu

hoxe clase.

Clara non veu hoxe clase.

O meu amigo leu estes contos.
.........................................................................................................
O pescador pescou unhas luras.
.........................................................................................................
.........................................................................................................

3 Ordena as palabras e forma oracins:

Xavier piano. moi toca ben o

Xavier
toca moi ben o piano.
........................................................................................................
bailar na Cristina do festa colexio.

Cristina
bailar na festa do colexio.
........................................................................................................
meus visitarei os vacacins avs. Estas

Estas
vacacins visitarei os meus avs.
........................................................................................................
4 Alonga a seguinte oracin, de maneira que tea o nmero de palabras
indicado entre parnteses:
A bombeira apaga o lume.

A bombeira apaga o lume coa mangueira.

(7) ....................................................................................................

A bombeira apaga o lume coa longa mangueira.

(8) ....................................................................................................

A bombeira do casco apaga o lume coa longa

mangueira.
.........................................................................................................
Resposta modelo.

(10) ..................................................................................................

70

100

informan
preguntan
sentimentos
As oracins exclamativas expresan .............................................
.
As oracins enunciativas .............................. sobre algo.

1 Completa:

As oracins interrogativas .............................. algo.

6 Transforma estas oracins afirmativas en negativas:

Estes rapaces saben falar ingls.

Estes rapaces non saben falar ingls.

.........................................................................................................
Os pescadores capturaron moitas sardias.

Os pescadores non capturaron moitas sardias.

.........................................................................................................
O castieiro vello do xardn d moita sombra.

O castieiro vello do xardn non d moita sombra.

.........................................................................................................
Rosa e Paula son irms de Alberte.

Rosa e Paula non son irms de Alberte.

.........................................................................................................
7 Clasifica as seguintes oracins; escribe ao lado Enunciativa, Interrogativa ou Exclamativa:
Ernesto forrou os libros novos.
Queres que vaiamos merendar?
Non entendo esta pregunta de Mate.
Mi madria! Canta xente haba al!
Sabes como chegar a Lugo?
Vaia gol lles meteron!

Enunciativa
Interrogativa
.............................................
Enunciativa
.............................................
Exclamativa
.............................................
Interrogativa
.............................................
Exclamativa
.............................................
.............................................

8 Escribe unha oracin de cada clase:

Resposta aberta.

Enunciativa .......................................................................................
Interrogativa .....................................................................................
Exclamativa ......................................................................................
71

Ortografa: Palabras con g

4 Fxate na definicin, ordena as slabas e escribe palabras con gu:

TAGUIRRA

GUITARRA
.....................

GUESAN

.....................

Agulla dalgns insectos.

ALLNGUI

AGUILLN
.....................

Mata de pelo longo e encerado.

LLASGUEDE

GUEDELLAS
.....................

Variedade de cereixa vermella.

DAGUIN

.....................

Instrumento musical de corda.

1 Completa:

a o u
e i
e .......
i cando queremos que soe o .......
u.
Escribimos g diante de .......,
Escribimos g diante de ......., ......., ....... .
Escribimos gu diante de ......., ....... .

2 Escribe o nome de cada animal; todos levan g:

gaivota
flamengo
galo
.................................
galia
.................................

aguia
morcego
pingn
.................................
cegoa
.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

Lquido vermello do noso corpo.

SANGUE

GUINDA

5 Agora escribe os diminutivos destas palabras:

amigo amiguio

labreguio
auguia
ata loguio
ata logo ..................................
labrego ..................................

lingia
galeguia
galega ...................................
lingua ....................................

auga ......................................

6 Pon a direse () sobre o u cando o consideres necesario:

Guendolina

guiso

lingua

bilingue

piraguista

piragua

unguento

merengue

7 Completa con g, gu ou g:

Deses animais, cal o nico que non ave?

O morcego.

........................................................................................................
3 Fxate e fai coma no exemplo:
figo figueira

mangueira
pexegueiro
formigueiro
formiga ...................................
paraugueiro
paraugas .................................

mango ....................................

cegueira
ortigueira
ortiga ..................................
pingueira
pinga ..................................

cego ...................................

pexego ....................................

gu
gu
g
la.........osta
g
pin.........a
gu
espa.........etes

gu

.........iso

a.........ulla

.........epardo

parau.........eiro

mantei.........a

gu
fo.........ete
Gu
.........illermina
g
pira.........ua

g
Ol.........a
gu
Mi.........el
g
.........orro

gu

.........eda

.........aravanzo

g
g
pin.........n
g
pira.........ista
g
un.........ento
lin.........eta

8 Busca no dicionario e escribe unha oracin con cada palabra

Resposta aberta.

antigidade.......................................................................................
bilinge ............................................................................................
de esguello........................................................................................

72

73

12 Ana e o mar

4 Completa:

palabras

Un campo semntico est formado por ............................... relacionadas cun mesmo tema.

Vocabulario: O vern
1 Ordena as slabas e relaciona cada palabra coa sa definicin:
DOR CA PES

pescador 4

1. Barca pequena de remos.

GAMELA 1
MAREA .....
3
A RE MA
...........................
2
GU MER LLAR MERGULLAR
........................... .....
NCORA .....
5
N RA CO
...........................
LA GA ME

........................... .....

2. Nadar debaixo da auga.

3. Subida e baixada do mar.
4. Persoa que pesca peixes.
5. Peza de ferro que se bota
ao fondo do mar para
amarrar os barcos.

2 Busca os nomes dos debuxos na sopa de letras:

A

O A

G O

O O

G N M

5 Escribe cinco palabras relacionadas con cada campo semntico:

Roupa
Tendas
Deportes
Medios de transporte
Froitas
Tempo atmosfrico
Mquinas

xersei, pantaln, saia, vestido, blusa

mercera, panadera, ferraxera
natacin, tenis, ftbol, atletismo
coche, tren, barco, avin, metro
meln, sanda, pera, pexego, laranxa
chuvia, vento, sarabia, lstrego, neve
torradora, ordenador, calculadora

Resposta
modelo.

6 Escribe estas profesins onde convea segundo o campo ao que fagan

referencia:
pescador, enfermeiro, albanel, actriz, mdica, redeira, cantante, apicultor, agricultor, cocieira, fontaneiro, electricista, pinche, dentista, pintora, gandeira, mariscadora, camareiro.

pescador, redeira, mariscadora

albanel, fontaneiro, electricista
enfermeiro, mdica, dentista
Sanidade: ........................................................................................
actriz, cantante, pintora
Artistas: ...........................................................................................
apicultor, agricultor, gandeira
Faenas do campo: ............................................................................
cocieira, pinche, camareiro
Restaurante: .....................................................................................
Oficios do mar: ................................................................................
Construcin: .....................................................................................

3 Escribe as palabras anteriores que non teen nada que ver co resto.

Guantes, patn (monopatn), abrigo

........................................................................................................
74

75

101

5 Completa:

Gramtica: Suxeito e predicado

que fai

O predicado dinos .............................. o suxeito. O seu ncleo

1 Completa:

oracin

verbo

sempre un ......................... .

quen

O suxeito a parte da ................................. que nos di ..................

nome

realiza a accin. O seu ncleo o .......................... .

6 Relaciona os suxeitos cos predicados correspondentes:

O biquini de Anta

2 Escolle o suxeito adecuado e completa as oracins:

A palmeira
O xastre
.............................................
cose os traxes con agulla e fo.
O boneco de neve desfxose coa calor.
.............................................
A bandeira pirata ondea no mastro do barco.
.............................................

dme crema nos ombros.

As gaivotas

............................................. crece no deserto.

moi bonito.

Pap

quenta moito hoxe.

O sol

falan debaixo do parasol.

Mia nai e mia irm

perseguen os barcos de pesca.

7 Completa o cadro co que falte en cada oracin:

Quen o fai?

Que fai?

pescan coas redes.

Eses marieiros

Os mariscadores

apaan ameixas na ra.

iremos praia.

Os meus amigos e mais eu

3 Nas seguintes oracins, sublia o suxeito e rodea con vermello o ncleo:
As flores vermellas cubran todo o campo.

A mia irmancia

agochouse entre as rochas.

saltan entre as ondas.

Os golfios

O fillo da mia vecia fai hoxe oito anos.

8 Escribe tres predicados diferentes para completar estas oracins:

Os tres nenos tian moito medo naquel castelo.

Resposta aberta.

Tom e a sa irm ..............................................................................

Estes exercicios de matemticas son moi fciles.

Tom e a sa irm ..............................................................................

4 Escribe un suxeito adecuado para cada oracin:

O meu curmn
Eu
.............................................
vou montaa no vern.
O parasol
.............................................
serve para taparnos do sol.
O mar
.............................................
bate con forza contra as rochas.
A xardineira planta flores no xardn.
.............................................

Tom e a sa irm ..............................................................................

............................................. conduce o autobs que vai praia.

9 Agora escribe unha oracin con cada parella de palabras:

Resposta
modelo.

Resposta aberta.

farol alumar

.......................................................................

can cruzar

.......................................................................

xardineiro cortar

.......................................................................

76

77

5 Ordena alfabeticamente:

Ortografa: Palabras con h

historia

1 Completa:

pronuncia .
O h escrbese, pero non se ............................
h

hoxe

.....oco
.....mido

.....inchar

.....amaca

.....so

.....ospital

.....irmn

h
h
.....iena
h
.....ipoptamo

.....ovos

.....otel

.....ombro

.....oxe

.....ora

.....arpa

.....av

.....eroe

3 Clasifica as palabras anteriores:

herba,
horta, hora, hlice, heroe,
........................................................................
hmido,
hamaca, hiena,
........................................................................
hospital,
hipoptamo, hoxe,
........................................................................
hotel
........................................................................
arpa,
oco, av, inchar, so,
........................................................................
irmn,
ovos, ombro
........................................................................
........................................................................
........................................................................
4 Ordena as slabas e poders ler catro nomes propios con h:

Henrique
Helena
............................
Hugo
............................

riHenque ............................

laHirio

naleHe

tenHorsia

goHu
78

102

toHumber

hiena

hind

hiena, himno, hind, historia, hixiene

h
h
.....lice

.....orta

himno

.........................................................................................................

2 Pon h cando sexa necesario:

.....erba

hixiene

Hilario
Hortensia
................................
Humberto
................................

................................

horror

horizonte

hospital

hotel

horizonte, horror, hospital, hotel, hoxe

.........................................................................................................
6 Completa con HUM ou HOR (ou HR):

HUM ILDE

HOR

HR

HUM ANIDADE

HOR

TENSIA

HOR

HOR

ROR

REO

HUM ANO

HUM EDECER

ROROSO

TA

7 Completa as seguintes oracins coas palabras do recadro:

irmn

oco

ovos

so

so

ombro

irm

ombro

Deme moito o ..................... deste ......................... . Hei de ir ao

mdico.

irmn

irm

O meu ......................... e a ta .......................... estudan sempre

xuntos.

ovos
oco

Vai comprar unha ducia de ......................... antes de que pechen.

O rato meteuse por ese ......................... da parede.
8 Escribe unha oracin con cada palabra:

Resposta aberta.

hai

..........................................................................................

hoxe

..........................................................................................

hucha

..........................................................................................

home

..........................................................................................
79