Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Francisco Novoa Andrs Baselga Israel Gan Xaime M. Gonzlez Eulalia Eiroa
PARQUE NATURAL
XUNTA DE GALICIA
Edita:
Xunta de Galicia Consellera do Medio Rural Direccin Xeral de Conservacin da Natureza Francisco Novoa, Andrs Baselga, Israel Gan, Xaime M. Gonzlez e Eulalia Eiroa
Textos:
Revisin lingstica: Ramiro Combo Fotografas: Francisco Novoa, Andrs Baselga, Carola Gmez-Rodrguez, Xaime M. Gonzlez e Israel Gan
ndice
Introducin ............................................................................................ Breve introducin orde colepteros .......................................... Morfoloxa externa dun coleptero .............................................. Caractersticas xerais do parque .................................................... Localizacin .................................................................................... Climatoloxa ................................................................................... Hbitats principais e as sas especies caractersticas .... Figuras de proteccin ........................................................................ Especies .................................................................................................. Lophyra flexuosa (Fabricius, 1787) ....................................... Eurynebria complanata (Linn, 1768) .................................. Carabus melancholicus costatus Germar, 1824 ................ Dyschiriodes chalybaeus (Putzeys, 1846) ............................ Trechus cuniculorum Mquignon, 1921 ............................... Emphanes normannus (Dejean, 1831) ................................. Princidium pallidipenne (Illiger, 1801) ................................ Pogonus chalceus (Marsham, 1802) ..................................... Calathus mollis (Marsham, 1802) .......................................... Agonum marginatum (Linn, 1758) ...................................... Amara aenea (De Geer, 1774) ................................................. Zabrus pinguis Dejean, 1831 ................................................... Harpalus neglectus Serville, 1821 .......................................... Acupalpus maculatus Schaum, 1860 .................................... Syntomus foveatus (Fourcroy, 1785) ..................................... Gyrinus substriatus Stephens, 1829 ...................................... Haliplus rubidus Perris, 1857 ................................................... Noterus laevis Sturm, 1834 ...................................................... Laccophilus minutus (Linn, 1758) ....................................... Hydrobius fuscipes (Linn, 1758) ........................................... Limnoxenus niger (Zschach, 1778) ........................................ Berosus affinis Brull, 1835 ..................................................... Gyrohypnus fracticornis (Mller, 1776) ................................ Philontus punctus (Gravenhorst, 1802) ............................... Cafius xantholoma (Gravenhorst, 1806) ............................. Ocypus olens (Mller, 1764) .................................................... Quedius simplicifrons Fairmaire, 1861 ................................. Paederus fuscipes Curtis 1826 ............................................... Anoxia villosa (Fabricius, 1781) .............................................. Oxythyrea funesta (Poda, 1761) .............................................
Pxina
5 6 7 8 8 8 9 14 17 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48
3
Aegialia arenaria (Fabricius, 1787) ........................................ Erodius lusitanicus Solier, 1834 .............................................. Tentyria interrupta Latreille, 1807 ......................................... Phaleria cadaverina (Fabricius, 1792) .................................. Neoisocerus ferrugineus (Fabricius, 1798) .......................... Phylan gibbus (Fabricius, 1775) ............................................. Ergates faber (Linn, 1761) ...................................................... Cribroleptura stragulata (Germar, 1824) ............................. Arhopalus ferus (Mulsant, 1839) ........................................... Pogonocherus perroudi Mulsant, 1839 ............................... Crioceris asparagi (Linn, 1758) ............................................. Cryptocephalus lusitanicus Suffrian, 1847 .......................... Timarcha gougeleti Fairmaire, 1859 ..................................... Chrysolina bankii (Fabricius, 1775) ....................................... Chrysolina haemoptera (Linn, 1758) .................................. Chrysolina gypsophilae (Kster, 1845) ................................ Chrysolina lucida (Olivier, 1807) ............................................ Chrysolina diluta (Germar, 1824) ........................................... Gastrophysa janthina (Suffrian, 1851) ................................. Hydrothassa glabra (Herbst, 1783) ....................................... Hydrothassa fairmairei (Brisout, 1866) ................................ Prasocuris junci (Brahm, 1790) ............................................... Galerucella calmariensis (Linn, 1767) ................................. Galeruca angusta (Kster, 1849) ........................................... Aphthona nonstriata (Goeze, 1777) ..................................... Longitarsus lycopi (Foudras, 1860) ....................................... Longitarsus luridus (Scopoli, 1763) ....................................... Altica ampelophaga Gurin-Mneville, 1858 ................... Podagrica fuscipes (Fabricius, 1775) ..................................... Chaetocnema chlorophana (Duftschmid, 1825) .............. Oedionychus cinctus (Fabricius, 1781) ................................. Psylliodes marcidus (Illiger, 1807) ......................................... Cassida rubiginosa Mller, 1776 ........................................... Otiorrhynchus atroapterus (De Geer, 1775) ....................... Hypera arator (Linn, 1758) .................................................... Pissodes castaneus (De Geer, 1775) ..................................... Mononychus punctumalbum (Herbst, 1784) ..................... Sphenophorus striatopunctatus (Goeze, 1777) ................ Cionus scrophulariae (Linn, 1758) ......................................
Bibliografa ............................................................................................ Glosario ...................................................................................................
4
49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 89 93
Introducin
O propsito desta gua proporcionar unha primeira aproximacin ao coecemento dos colepteros do Parque Natural do complexo dunar de Corrubedo e lagoas de Carregal e Vixn. O devandito achegamento permitiralles ao visitante e ao naturalista interesado nos insectos identificar as especies mis caractersticas do parque e coecer os datos mis relevantes da sa bioloxa. Con ese obxectivo, seleccionamos unha serie de especies que, ou ben pertencen s familias con maior diversidade especfica (Carabidae, Staphylinidae, Cerambycidae, Chrysomelidae e Curculionidae), ou ben son especialmente caractersticas dos medios dunares e lacunares costeiros (Tenebrionidae, Dytiscidae, Hydrophilidae e outros colepteros acuticos). Trtase, en todos os casos, de especies cuxa presenza na zona foi verificada polos autores e que se poden recoecer utilizando unha gua de campo. Non se debe esperar, por tanto, achar aqu unha compilacin exhaustiva de todas as especies de colepteros do parque natural, que excedera amplamente as posibilidades dunha gua como esta: o nmero de especies que cumprira inclur sera excesivo (dada a enorme biodiversidade deste grupo de artrpodos) e, na maior parte dos casos, resultara imposible identificalas no medio natural e a partir de fotografas (sera precisa, mis ben, a sa diseccin e estudo no laboratorio). Esta gua incle, con todo, aquelas especies mis frecuentes ou mis caractersticas dos ecosistemas do parque. O visitante pode, deste xeito, obter unha visin xeral da fauna de colepteros, e o naturalista mis especializado pode contar cun punto de partida desde o que profundar no coecemento deste interesante grupo de insectos. Esta gua dos colepteros do parque cntrase, por tanto, en especies caractersticas dos sistemas dunares e das zonas hmidas anexas, que abundan nas costas de Galicia. Estes hbitats teen un grande interese, derivado da sa singularidade biolxica. Os sistemas dunares das costas mediterrneas e doutras zonas do sur de Europa son, ademais, ecosistemas moi frxiles que, ao mesmo tempo, reciben unha presin antrpica grande. Por isto, para evitar a desaparicin destes ecosistemas, cmpre crear reservas e parques naturais en reas de particular interese. O complexo dunar de Corrubedo e lagoas de Carregal e Vixn, declarado parque natural en 1992, un claro exemplo. O parque natural ten un uso humano intenso, relacionado co turismo, vez que presenta un alto grao de conservacin. Faise necesario, polo tanto, un uso sustentable do territorio, que permita tanto as actividades humanas como o mantemento das sas especies vexetais e animais. O coecemento das ditas especies posibilitar a axeitada xestin das sas necesidades e fomentar o respecto dos visitantes sa diversidade. Achegumonos, pois, aos colepteros do Parque Natural de Corrubedo.
5
Non camies fra dos sendeiros e pasarelas. Se os abandonas causars un dano innecesario
6
Pronoto
O trax divdese en tres segmentos: protrax, mesotrax e metatrax. Dorsalmente, o protrax est constitudo por un pronoto moi visible e separado. Do mesotrax s se pode ver, dorsalmente, unha peza de forma triangular situada entre a base dos litros denominada escudete. Cada segmento do trax leva un par de patas, que posen as seguintes partes ou artellos: coxa, trocnter, fmur, tibia e tarso. Os colepteros teen dous pares de s: unhas endurecidas chamadas li7
tros, que saen do mesotrax e confiren unha considerable proteccin, e outro par, membranoso, que sae do metatrax; estas, situadas baixo os litros, permtenlles voar a moitas especies da orde. Os litros dalgns colepteros presentan estras lonxitudinais que, en ocasins, levan certo nmero de poros setferos. Outras especies mostran distintos tipos de ornamentacin. Por ltimo, o abdome consta dun nmero variable de segmentos visibles, xa que os ltimos poden sobresar por debaixo dos litros, que, na maiora de colepteros, cobren o dorso do abdome.
Climatoloxa
O clima da zona de tipo ocenico hmido con precipitacins anuais medias de arredor de 1.200 mm, anda que existe un perodo seco de dous meses que lle imprime a esta zona certa influencia do clima mediterrneo. A temperatura media oscila entre 18,5 C no vern e 9,5 C no inverno. Os ventos dominantes son de compoente SSO no inverno, asociados a temporais, e de NNE no vern, mis moderados.
Dunas mbiles: a continuacin atopamos a zona de dunas, entre as que destaca unha gran duna mbil, a mis grande de Galicia, que ten unha lonxitude aproximada de 1 km, 20 m de alto e uns 250-300 m de largo. A vexetacin desta primeira zona de dunas escasa, con especies moi caractersticas, como Cakile maritima, Euphorbia paralias, Polygonum maritimum, Ammophila arenaria. Viven aqu diversos colepteros epiedficos, como os carbidos Lophyra flexuosa, Trechus cuniculorum e Calathus mollis; os escarabeidos Aegialia arenaria e Anoxia villosa, e os tenebrinidos Erodius lusitanicus e Phylan gibbus. O crisomlido Psylliodes marcidus pode observarse alimentndose de Cakile maritima e o curculinido Otiorrhynchus atroapterus habita entre as matas de Ammophila arenaria. Arenas estabilizadas: despois da primeira lia de dunas atpanse dunas fixas e chairas areentas moi amplas, cubertas
10
dunha vexetacin moito mis abundante. Son plantas caractersticas desta zona Scrophularia frutescens, Crucianella maritima e Helichrysum picardi, as como Iberis procumbens e Linaria polygalifolia. A fauna de colepteros aqu moi rica e presenta especies epiedficas como os carbidos Amase aenea, Zabrus pinguis e Harpalus neglectus ou o tenebrinido Tentyria interrupta. A vexetacin, moito mis abundante nesta zona, alberga unha rica comunidade de insectos fitfagos. Entre os crisomlidos, Crioceris asparagi alimntase dos esprragos (Asparragus aphyllus) presentes nesta zona. Cryptocephalus lusitanicus frecuente sobre as flores das estevas (Cistus salvifolius), mentres que Timarcha gougeleti e Chrysolina gypsophilae se alimentan de Crucianella maritima e Linaria polygalifolia, respectivamente. Entre os curculinidos destacan Cionus scrophulariae, que vive sobre Scrophularia frutescens, e Hypera arator, frecuente sobre diversas cariofilceas.
11
Zonas hmidas: mis para o interior sitanse diversas masas de auga con diferentes graos de salinidade, desde as marismas da lagoa de Carregal, onde se mesturan as augas salgadas do mar coas doces procedentes do ro Longo ou os regueiros de Sanchans e Serves, at a lagoa de auga doce de Vixn, alimentada polo regueiro do Vilar. Nas propias masas de auga existe unha rica comunidade de colepteros acuticos, como Gyrinus substriatus, Haliplus rubidus, Noterus laevis, Laccophilus minutus, Hydrobius fuscipes, Limnoxenus niger e Berosus affinis. Algns deles toleran as augas salobres. Nas beiras aparecen diversos colepteros epiedficos, como os carbidos Dyschiriodes chalybaeus, Emphanes normannus e Princidium pallidipenne, ou o estafilnido Paederus fuscipes. Asociada s zonas hmidas, existe unha gran diversidade de plantas tpicas de ambientes encharcados, como Juncus spp, Phragmites australis, Iris pseudacorus, Lythrum salicaria e Mentha aquatica. Nestas comunidades vexetais, como xunqueiras e prados encharcados, existe unha fauna de colepteros fitfagos extremadamente rica. Nas xunqueiras aparecen, entre outras especies, o crisomlido Chaetocnema chlorophana
12
e o curculinido Sphenophorus striatopunctatus. Nos prados encharcados son frecuentes crisomlidos como Chrysolina lucida e Longitarsus lycopi, sobre varias especies de Mentha. Hydrothassa glabra, H. fairmairei e Longitarsus luridus alimntanse de ranunculceas e Gastrophysa janthina moi abundante sobre Rumex spp. Galerucella calmariensis e Altica ampelophaga son extremadamente frecuentes nas beiras dos regatos e charcas, sobre Lythrum salicaria. Nos lirios (Iris pseudacorus) podemos encontrar o crisomlido Aphthona nonstriata, alimentndose das sas follas, e o curculinido Mononychus punctumalbum, sobre as sas flores. Pieirais: na periferia do parque hai un bosque de Pinus pinaster e Pinus radiata acompaados por algunhas rbores autctonas. Existen numerosos colepteros cuxas larvas xilfagas se desenvolven na madeira dos pieiros. Entre elas son frecuentes os cerambcidos Arhopalus ferus e Cribroleptura stragulata, e mis escasos Ergates faber e Pogonocherus perroudi. O curculinido Pissodes castaneus tamn unha especie frecuente nas ramas finas dos pieiros.
13
Figuras de proteccin
O Parque Natural do complexo dunar de Corrubedo e lagoas de Carregal e Vixn est situado no concello de Ribeira, e ocupa unha superficie de 996,25 ha. Neste espazo natural concorren as seguintes figuras de proteccin: - Parque Natural do complexo dunar de Corrubedo e lagoas de Carregal e Vixn. Decreto 139/1992, do 5 de xuo, polo que se declara parque natural este espazo. - Humidal de importan cia in tern ac ional-Ramsar . Dentro do Convenio sobre humidais de importancia internacional, especialmente como hbitat para as aves acuticas. Este espazo incluuse neste Convenio o 26 de marzo de 1993. - Zona de especial proteccin para as aves-ZEPA. Directiva 79/409/CEE, do 2 de abril, relativa conservacin das aves silvestres. - Lugar de importancia comunitaria-LIC Complexo hmido de Corrubedo dentro da Rede Natura 2000. Directiva 92/43/CEE, do 21 de maio, relativa conservacin dos hbitats naturais e da fauna e flora silvestres. - Humidal protexido. Decreto 127/2008, do 5 de xuo, polo que se desenvolve o rxime xurdico dos humidais protexidos e se crea o Inventario de humidais de Galicia. - Zona de especial proteccin dos valores naturais. Decreto 72/2004, do 2 de abril, polo que se declaran determinados espazos naturais.
15
Especies
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Os cans non estn permitidos na praia, nas dunas, no areal, nas lagoas e nos camios e pasarelas que os atravesan
32
33
35
36
37
38
39
40
41
42
43
45
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
O lume pode destrur a vida. Non acendas fogueiras nin tires cabichas
83
84
85
Non introduzas plantas nin animais exticos. Causan un gran dano no equilibrio da natureza
86
87
Bibliografa
Bguena, L., 1967. Los Scarabaeoidea de la fauna bero-balear y pirenaica. Instituto Espaol de Entomologa, CSIC. Madrid, 575 pp. Balleto, E. & Casale, A., 1991. Mediterranean Insect Conservation. Pp. 121-140. En: The Conservation of Insects and their Habitats. Collins, N.M. & Thomas, J.A. (Eds.). Academic Press. London, 450 pp. Baraud, J., 2001. Coloptres Scarabaeoidea d'Europe. Faune de France, vol. 78. Fdration Franaise des Socits de Sciences Naturelles, Paris. 856 pp. Baselga, A. & Novoa, F., 1998. Nuevas citas de Cerambycidae (Coleoptera) de la Pennsula Ibrica. Nova Acta Cientfica Compostelana (Bioloxa), 8: 301-302. Baselga, A. & Novoa, F., 2000. Los Chrysomelidae (Coleoptera) de los sistemas dunares de Galicia (Noroeste de Espaa). Boletn de la Real Sociedad Espaola de Historia Natural (Seccin Biologa), 96(1-2): 113-124. Base lga, A . & N ovoa, F. , 200 6. Diversity of Chrysomelidae (Coleoptera) in Galicia, Northwest Spain: estimating the completeness of the regional inventory. Biodiversity and Conservation, 15: 205-230. Baselga, A. & Novoa, F., 2008. Coleoptera in a Relict Forest of Spain: Implications of Hyperdiverse Taxa for Conservation Strategies. Annals of the Entomological Society of America, 101(2): 402-410. Campos, A. & Novoa, F., 2006. Los Carabidae de Galicia (N.O. de Espaa). Catlogo, Distribucin y Ecologa. Nova Acta Cientfica Compostelana. Serie Bioloxa. Anexos Monogrficos 2, Santiago de Compostela. 358 pp. Chapman, T.A. & Champion, G.C., 1907. Entomology in NW Spain (Galicia and Len). Transactions of the Entomological Society of London: 147-171.
89
Coiff ait, H., 1972. Coloptres Staphylinides de la region Paleartique Occidentale. Vol. I: Gnralits, Xantholininae, Leptotyphlinae. Publications de la Nouvelle Revue dEntomologie II, Toulouse. 650 pp. Coiffait, H., 1974. Coloptres Staphylinides de la region Paleartique Occidentale. Vol. II: Philonthini, Staphilininae. Publications de la Nouvelle Revue dEntomologie III, Tolouse. 593 pp. Coiff ait, H., 1978. Coloptres Staphylinides de la region Paleartique Occidentale. Vol. III: Quediini, Pinophilini. Publications de la Nouvelle Revue dEntomologie VI, Tolouse. 365 pp. Coiff ait, H. , 198 2. Coloptres Staphylinides de la region Paleartique Occidentale. Vol. IV: Paederini 1. Publications de la Nouvelle Revue dEntomologie VII, Tolouse. 440 pp. Espaol, F., 1956. Contribucin al estudio de los tenebrinidos del noroeste de Espaa (Col. Hetermeros). Publicaciones del Instituto de Biologa Aplicada, 24: 5-71. Forel, J. & Leplat, J., 1998. Faune des Carabus de la Pninsule Ibrique. Collection Systmatique, 2. Magellanes, Andrsy. 167 pp. Gatan du Chatenet, 2000. Chrysomelidae. Coloptres phytophages dEurope, Tome 2. NAP Editions, Verrires le Buisson. 370 pp. Gamarra, P. & Outerelo, R., 2008. Catlogo iberobalear de los Staphylininae (Coleoptera: Staphylinidae). Boletn de la Sociedad Entomolgica Aragonesa, 42: 197-251. Gonzlez, J., 1992. Los Colepteros acuticos de Galicia. Tese de doutoramento. Departamento de Bioloxa Animal, Universidade de Santiago de Compostela. 302 pp. Gonzlez, J., Baselga, A. & Novoa, F., 2007. Diversity of water beetles (Coleoptera: Gyrinidae, Haliplidae, Noteridae, Hygrobiidae, Dytiscidae, and Hydrphilidae in Galicia (Northwest Spain): estimating the completeness of the regional inventory. The Coleopterists Bulletin, 61(1): 95-110. Ha nse n, M., 1987. The Hydrophiloidea (Coleoptera) of Fennoscandia and Denmark. Fauna Entomologica Scandinavica, vol. 18. E. J. Brill, Leiden. 254 pp.
90
Hoffmann, A., 1950. Coloptres Curculionides. Premire Partie. Faune de France. Vol. 52. Lechevalier, Paris. 1-486. Hoffmann, A., 1954. Coloptres Curculionides. Deuxime Partie. Faune de France. Vol. 59. Lechevalier, Paris. 487-1208. Hoffmann, A., 1958. Coloptres Curculionides. Troisime Partie. Faune de France. Vol. 62. Lechevalier, Paris. 1209-1839. Jeannel, R., 1941. Coloptres Carabiques. Premire partie. Faune de France. Vol. 39. Lechevalier, Paris. 571 pp. Koch, K., 1989. kologie 1. - Die Kfer Mitteleuropas. Krefeld. 440 pp. Lindroth, C.H., 1985. The Carabidae (Coleoptera) of Fennoscandia and Denmark, part 1. Fauna Entomologica Scandinavica. Vol. 15. E. J. Brill, Leiden. 1-226. Lindroth, C.H., 1986. The Carabidae (Coleoptera) of Fennoscandia and Denmark, part 2. Fauna Entomologica Scandinavica. Vol. 15. E. J. Brill, Leiden. 227-498. Lpez-Vaamonde, C., Pino, J.J. & Devesa, S., 2000. Distribucin y estatus de conservacin de la familia Cerambycidae Latreille, 1804 (Insecta, Coleoptera) de Galicia (Noroeste de la Pennsula Ibrica). Boletn de la Real Sociedad Espaola de Historia Natural (Seccin Biologa), 96(1-2): 125-137. Novoa, F. 2004. Insectos. Pp. 449-519. En: A natureza ameazada. Viitez, E. & Rey, J.M. (Eds.). Consello da Cultura Galega, Santiago de Compostela. 836 pp. Novoa, F., Baselga, A. & Campos, A., 1998. Inventario de Colepteros (Carabidae, Staphylinidae y Chrysomelidae) de los sistemas dunares y lagunares del Parque Natural de Corrubedo (Galicia, noroeste de la Pennsula Ibrica. Nova Acta Cientfica Compostelana (Bioloxa), 8: 281-295. Paulian, R. & Baraud, J., 1982. Lucanoidea et Scarabaeoidea II. Faune des Coloptres de France, vol. 43. Lechevalier, Paris. 478 pp. Petipierre, E., 1994. Estudi faunstic i ecolgic dels Colepters Crisomlids de la Vall dArn. Butllet de la Instituci Catalana d'Histria Natural, 62: 77-108.
91
Rosas, G., Ramos, M.A. & Garca, A., 1992. Invertebrados espaoles protegidos por convenios internacionales. Icona-CSIC, Madrid. 278 pp. T empre, G. & Pricat, J., 1989. Coloptres Curculionides. Quatrime Partie. Faune de France. Vol. 74. Fdration Franaise des Socits de Sciences Naturelles, Paris. 534 pp. Valcrcel, J.P., Prieto, F., Mejuto, C. & Devesa, S., 1997. Aportaciones al inventario de los Caraboidea de Galicia (NO de la Pennsula Ibrica). Familias Carabidae, Nebriidae, Notiophilidae, Omophronidae, Elaphridae y Loroceridae. Boletn de la Sociedad Entomolgica Aragonesa, 17: 15-26. Violas, A. & Cartagena, M.C., 2005. Fauna de Tenebrionidae de la Pennsula Ibrica y Baleares. Vol. 1. Lagriinae y Pimeliinae. Argania, Barcelona, 428 pp. Vives, E., 2000. Coleoptera Cerambycidae. En: Fauna Ibrica, vol. 12. Ramos, M.A. et al. (Eds.). Museo Nacional de Ciencias Naturales. CSIC, Madrid. 716 pp.
Glosario
Epiedfico: que vive sobre a superficie do chan. Estenotpico: que s habita nun determinado tipo de hbitats. Euritpico: que aparece en diversos tipos de hbitats. Fitfago: que se alimenta de vexetais. Florcola: que vive sobre as flores. Halobionte: que habita en zonas cun elevado grao de salinidade. Higrfilo: que habita en zonas hmidas. Holrtico: reino bioxeogrfico que comprende as rexins Palertica e Nertica. Nertico: rexin bioxeogrfica que abrangue Amrica do Norte. Palertico: rexin bioxeogrfica que abrangue Europa, norte de frica e a parte de Asia situada por enriba dos Himalaias (incle as mesmo Asia Menor, case toda Arabia, Mesopotamia e Irn). Psammfilo: que vive en terreos areentos. Ripcola: que habita na beira de ros ou lagoas. Ruderal: relativo a campos sen cultivar. Saprfago: que se alimenta de materia orgnica en descomposicin. Sinuado: cun entrante en forma de seo. Xerfilo: que vive en ambientes secos. Xilfago: que se alimenta de madeira.
93