Você está na página 1de 41

PATOLOGIAS DO TRACTO GASTROINTESTINAL

M Cristina Marques 2008

ORGOS DO ORGOS DO APARELHO TUBO DIGESTIVO GASTRO INTESTINAL

CONSTITUIO DA PAREDE DOS ORGOS DO TRACTO GASTROINTESTINAL

DOENAS DO TUBO DIGESTIVO


Classificao segundo o mecanismo da doena
- Anomalias do desenvolvimento (exs: Atrsias; hrnias;divertculo de Meckel) - Doenas motoras e mecnicas - Doenas inflamatrias - Doenas vasculares (Varizes; vasculites, isqumia) - Doenas endcrinas e metablicas - Massas tumorais Heterotopias (localizao anmala de um determinado tipo de tecido) Plipos Neoplasias benignas (adenomas) e malignas (de origem epitelial) -Doenas genticas (polipose adenomatosa familiar) -Doenas multifactoriais (ex: D. Celaca fact. nutricionais, genticos, imunolgicos)

PATOLOGIAS DO ESFAGO
Diminuio da peristlise do esfago I- Acalsia Incapacidade de relaxar o esfincter esofgico inferior

II- Refluxo gastroesofgico

Refluxo do contedo gstrico para o esfago III- Esofagite ( ex: Candidiase)

Acalsia
Causas:
Psicossomtica Desinervao ou destruio fibras musculares

PATOLOGIAS DO ESFAGO Acalsia


Sintomas: Disfagia, perda de peso, vmitos

Tratamento: Alargamento mecnico do esfincter; Antagonistas do clcio Cirurgia

REFLUXO GASTROESOFGICO
Refluxo ocasional Refluxo cumulativo Esofagite (inflamao)- com hiperplasia das clulas basais e lceras ocluso do cardia Adenocarcinoma Sintomas: Azia, disfagia; dor torcica

REFLUXO GASTROESOFGICO
Factores responsveis: Aumento da presso abdominal Hrnia do hiato Inoperncia dos mecanismos anti-refluxo Relaxamento do cardia (caf; tabaco) Diagnstico: Anamnese; raio X; Esofagoscopia; bipsia da mucosa

TRATAMENTO DO REFLUXO ESOFGICO


1. DIMINUIO DA PRESSO NO ESTMAGO Evitar comer muito e antes do deitar Evitar alimentos gordos Medicamentos que favoream esvaziamento gstrico DIMINUIO DA ACIDEZ GSTRICA Anticidos e antagonistas H2 MANUTENO DA PRESSO DO CRDIA Reduo consumo de alcool, caf e gorduras No fumar Comer pouco de cada vez PROTEGER A MUCOSA DO ESFAGO

2. 3.

4.

PATOLOGIAS DO ESTMAGO
Hrnia do hiato Gastrite lcera gstrica lceras de Stress

Factores de proteco da mucosa: Muco impermevel pepsina e pouco permevel ao H+ HCO3- secretado pelo epitlio Prostaglandinas (PGE- secreo de muco e proliferao celular) Reparao rpida da barreira epitelial Adequada irrigao

GASTRITE Inflamao gstrica


Aguda Sintomas: Sensao presso estmago Cefaleia Anorexia Vmitos e nuseas Intolerncia comida Complicaes: lcera ou carcinoma Anemia megaloblstica

Crnica

GASTRITE
I EROSIVA E HEMORRGICA

II CRNICA ACTIVA NO EROSIVA (Antro)

III ATRFICA (Gl. do Fundo)

Gstrica ou duodenal

LCERA GSTRICA
Leso grave e profunda da mucosa gstrica Sintomas: Dor abdominal que irradia para o esterno Dor que agrava com os alimentos Fraqueza Perda de peso Hemorragias gastrointestinais (hematemeses ou melenas) Vmitos

LCERA PPTICA
Factores externos ao tubo digestivo: Hipersecreo cida (hipercalcmia; hiperparatiroidismo) Insuficincia vascular Proliferao celular (radiaes ou Quimioterapia

LCERA GSTRICA
Complicaes: Perfurao gstrica, peritonite Diagnstico: Raio X Endoscopia digestiva com bipsia Sangue oculto nas fezes

LCERA GSTRICA
Tratamento: Anticidos Antagonistas dos receptores H2 Proteco da mucosa (Sulcralfato) Suspender o consumo de: lcool, caf antinflamatrios, tabaco Inibidor da bomba de protes Cirurgia Controlo da hemorragia

LCERAS DE STRESS
Leses mltiplas e bem demarcadas da mucosa gstrica e duodenal, pouco profundas e quase sem reaco inflamatria Geralmente assintomtica Etiologia: Doenas graves Politraumatizados (hipotenso, hipxia aguda) Ingesto crnica de antin-flamatrios

CANCRO GSTRICO
Adenocarcinoma (tumor maligno do epitlio glandular) da mucosa gstrica Etiologia: Alimentos ricos em nitritos; alimentos fumados e salgados Sintomas: Nuseas, Perda de peso, dor abdominal, hemorragia, massa palpvel Diagnstico: Endoscopia com exame anatomopatolgico da mucosa

PATOLOGIAS DO INTESTINO
LCERA DUODENAL ALTERAES DO TRNSITO INTESTINAL (DIARREIA, OBSTIPAO, ILEUS) SNDROME DE M DIGESTO E M ABSORO DOENAS INFLAMATRIAS DO INTESTINO PERITONITE DIVERTCULOS E CANCRO DO CLON
( leus- Obstruo do intestino)

LCERA DUODENAL
Patognese semelhante gstrica alm da maior sensibilidade da mucosa Sintomas: Dor epigstrica que alivia com os alimentos e os anticidos Sintomatologia intermitente Hemorragias gastrointestinais

DIARREIA
Definio: Mais de 3 dejeces /dia; >200g/24h CLASSIFICAO: Durao: Aguda: (at 3-4 semanas); bacteriana ou parasitria, intoxicao, medicamentos Crnica: I- Aquosa (osmtica/secretria) II- inflamatria III- oleosa

CAUSAS DE DIARREIA AQUOSA


- OSMTICA- Ingesto de solutos pouco absorvveis ex: sorbitol, frutose, sais de magnsio, anies fosfato e citrato M absoro de carbohidratos - (flatulncia por digesto dos acares pelas bactrias do clon) - SECRETRIASubstncias que estimulam a secreo de electrlitos pela mucosa intestinal por aumento da produo de AMPc ou de GMPc (enterotoxinas bacterianas produo de VIP pelos tumores do pncreas) Recesso do leon (m absoro de sais biliares cujos metabolitos estimulam no clon a secreo de NaCl

CAUSAS DE DIARREIA
- EXSUDATIVA OU INFLAMATRIA Leso orgnica da parede do intestino mais comum no clon. Diminui a absoro normal de gua e produz exsudado rico em proteinas e por vezes pus diarreias com muco, sangue e pus (desinteria) de causa bacteriana ou no infecciosa (d. Inflamatrias do intestino) - OLEOSA- m digesto e m absoro das gorduras (recesso do leon) - MOTORA ( ALTERAES DA MOTILIDADE) Aumento do peristaltismo ex: Sndrome do Clon irritvel

CONSEQUNCIAS DA DIARREIA
Depende da sua etiologia, durao e intensidade de perdas hidro-electroliticas Perda de peso Desidratao (diarreias agudas, principalmente nas crianas) Alterao electroltica e cido bsicahipocalimia e acidose metablica

OBSTIPAO
Definio: 2 dejeces/semana Causas: Funcional/alterao da motilidade Dilatao, corpo estranho Tratamento: -Alterao da dieta- rica em fibras -Alterao do estilo de vida -Laxantes

CAUSAS DE OBSTIPAO
Dieta pobre em fibra Neuropatias autonmicas ex: Diabetes Causas endocrinometablicas: hipercalcmia secundria ao hiperparatiroidismo e hipocalimia (contraco muscular), hipotiroidismo Espasmo colnico (Sndrome de Clon irritvel)

CAUSAS DE OBSTIPAO
Obstruo mecnica ex: divertculos, tumor, hrnias, volvulus (rotao de uma das ansas do intestino sobre si mesma, com obstruo completa do lmen, compresso de vasos e risco de necrose e perfurao) Fssuras anais contraco reflexa do esfincter anal
(Hrnia- seco do intestino que penetra no abdmen devido a um orifcio na parede abdominal)

CAUSAS E CONSEQUNCIAS DA OBSTIPAO E DA PSEUDO OBSTRUO DO CLON (LEUS)

Sndromes de m digesto e m absoro


Locais de absoro no intestino: Duodeno: aminocidos, hidratos de carbono, ies (Fe2+, Ca2+; Mg2+) e vitaminas leon: c. flico; vit. B12 e sais biliares

CAUSAS E CONSEQUNCIAS DA M DIGESTO /ABSORO

coiloniquia
infeces

Fracturas

CAUSAS DA M ABSORO
Doena Celaca (na criana) Doena autoimune,de natureza gentica(HLA-DR3 e HLA-DQ2) com produo de anticorpos anti-gliadina (IgA e IgM). Intolerncia ao gluten (cevada, trigo e centeio) Destruio das vilosidades intestinais que compromete a absoro dos alimentos Deficincias enzimticas: ex lactase, sucrase e maltase

CAUSAS DE M ABSORO DAS GORDURAS (Esteatorreia)

CONSEQUNCIAS DA M ABSORO DE GORDURAS Deficincia em Vitamina K factores de coagulao - Hemorragias Deficincia em vitamina D Osteomalcia Esteatorreia (fezes gordurosas, volumosas, amareladas, pastosas e ftidas, com mais de 6g de gordura/24h) Perda de peso

DOENAS INFLAMATRIAS DO INTESTINO


DOENA DE CROHN OU ENTERITE REGIONAL: Doena crnica granulomatosa Componente gentico e autoimune Pode afectar todo o tracto gastrointestinal Infiltrao inflamatria da mucosa, fibrose da submucosa e hipertrofia muscular que causam espessamento da mucosa provocando estenose do intestino ou fstulas abdominais e perineais Sintomas: Diarreia crnica com perodos de remisso, perda de peso, anorexia, m absoro de ferro e vitamina B12
(Fstula passagem que liga o lmen de dois orgos normalmente separados ou um orgo e a uma cavidade)

DOENAS INFLAMATRIAS DO INTESTINO


COLITE ULCERATIVA Inflamao limitada ao colon, com perda das vilosidades do epitlio Focos de ulceraes acompanhada de necrose purulenta (abcessos) Crises agudas e graves Fezes com muco e sangue anemia grave Diarreia e dor abdominal Adulto jovem Consequncias: fstulas e peritonite, > risco de cancro do colon

PERITONITE
Inflamao do peritoneu (membrana serosa que cobre os orgos abdominais) desencadeada por bactrias (colon ou apendice) ou agentes qumicos (bilis ou suco pancretico) Sintomas: Sndrome de abdmen agudo-vmitos, febre e dor abdominal Consequncias: formao de aderncias que complicam os movimentos intestinais. Formao de fstulas em resultado da formao de abcessos que podem levar rotura de orgos adjacentes. Generalizao da peritonite e passagem ao sangue de bactrias- septicmia, morte

DIVERTICULOS
Dilataes da mucosa do intestino grosso (colon sigmoide). Comuns nos pases industrializados Assintomticos ou provocando dor abdominal e obstipao Ligados ao consumo de pouca fibra, que obriga a uma maior fora de contraco do intestino que induz a formao de divertculos Complicaes: Acumulao de matria fecal nos divertculos desenvolvimento bacteriano localdiverticulite (dor, febre, sangramento, necrose intestinal e formao de fstulas) A fibrose resultante pode levar obstruo intestinal

CANCRO DO CLON
Terceira causa de morte por tumor (depois da neoplasia da mama e do pulmo) So comuns os tumores benignos do clon plipos (crescimento excessivo de tecido) cuja incidncia aumenta com a idade e pode progredir para cancro aps 10 -15 anos Alguns destes adquirem caractersticas de malignidade adenocarcinomas invasivos que constituem mais de 95% dos tumores malignos do intestino grosso Componente gentico importante Marcadores tumorais: CEA e CA 19.9 Diagnstico - Colonoscopia

Você também pode gostar