45

eraefe

!ffffff;|f***f**fffffff*#*fffffffi

^ffffffffff#ffffffffffffffffffff#

N AE M A G S.O N
c o N
D
I

A R T
E T
S S

S
I-

LIBER SECVNDVS

O N

PHILOLOGICVS
,

Dc fono artificiofo fiue Mufica

eiufque prima Inftitutione, Aetate, Viciffitudine ,Propagatione

P
1

R AE
SSS9
S^ mus, quam

F
)'

A T
,

^S^ftW^aXSS^ X A M I N A T I S

P^KLs!$fS?
&ir* *j2*3
11}

in prscedenti libro atque iuxta ordinem natu" uou s difcufns fin ulis s > ^ u * ad foni voa( q ue s enefin ^ ; do fpeftare vidcbantur; ordinis ratiornodo poftulat, vt ad fonum extcndaartificiofum fiue Muficam dilTertationis noftrs filam

mo

$?fE$^bi "it hu incunabulis in varia illifione corporum vti & m anima **pz*2***3 mundi quae devehiti quadam fui icciife femioarij fundamenta;

^IMJ^
inde

eo prorfus modo quo illa in horoinum animis adolc.perfequemur . Sciendum autem Muficam in primis ftatirn
,

vocibus,
finis

rerumomnium
,-

lutam cduxit monicum(veluti *

fabricam omnibus numeris abfofiuefonum harVt enim fonus fimplex voccm ita vox fimplex vocem quidem compofitionisrerum elemcnu qn*dam)anteccflit; dc cums

Homo alrius excolens

,

in

harmo-

44

drtis

Magn<e Confoni, (

Diffoni

apud Hebr*os harmonici longiori prodifceptare animu conftituimus Le&orisauidum . Et ne Grcecos hoc libro ptopofitam dici folct, auipicabimur nobis materiam ab ouo, vt lufionc fufpendamus,
font origine/astate, propagatione, viciffitudine, prafertim

&

'.,.'
tamen
vti

C A P V
De
ita

T.

I.

Muiicae Inuentione
magis
Is

mundanorerum obuium; IN hoc etiam primaeuas iam mortalium eenti variam dedit inuetionis fua* occafionem
theatro, nihil fono

adhuc nue

ce&

cipiaMufi. origo

oportunitatemque; Atcjue in primis ventorum , vti & quorundam animalmm libih q UOS primiilli mortalium percampos hinc inde difperfi identidem percipiebant , primam quoque occafionem dederunt febtfcal fiftularum, quas ad fimilitudinem nature ex auena, arundine, tibijs gruUm, alijfque cauis plantarum thyrfis efFormabant; Concauorum vero corporum fonitus ftrepitiifque, varlatli pulfatiliumInftrumentorurn_.
fupelletilem peperit, vtipofteayidebitur.
"
.

Cumenimprimaeui mortalium, vtplurimum,ruftica5acpaftoritia2viteoperam da,,_

rent, ibique fua figerent habitationis tentoria; vbi pinguia occurrebant pafcua

&

loca

nibus pri-

aquis irrigua,

& confequenter iuncis, arundinibus, papyris

liruosfibi

ma

fiiluk'"

igitur cfthos homines cx di&is fiftulofis variosformafTe.&quidem nonminori, quam hoc tempore paftores, ceterofque rufticam vitam agentes facere videmus, artificio; & forfan etiam maiori,vtpotequi tum ingenio adhuc erant vegetiori. Ciim preterea ijdem primi mortales fabrilem artem ( vt pote fine qua humani generis fbcietas periret ) vt plurimu callerent; fieri fane non potuit, quin ex cafuali fubinde diuerfofurn corporum collifione inter laborandum non varios fonitusac ftrepitus fubinde excitarenti.vnde admodu probabile eft, eos hac occafioncin variam pulfatilfum inftrumentorum notitiam perueniffeeaprorfusratione, vti nobis hodierno die fiibinde adhuecontingit . Mufica_ InftrU ^reris, aut ^gypti;s,aut Chaldgis, fed aprimis ante diluuium hominibus r non M^" 'S'B? primam habuit fiie inuentionis originem imb fi omnes homines e mundo iam tollefjcorJUnJ origo rentur preter paucos pueros rerum ignaros , hofce tamen tum neceffitate cogente^ tamcafu&experierttiacum temporpin varias inuenriones humano generi neceffaas i^cidere poffe nihil dubito inuentiones enim rerum homini infitc lunt , nec libris P^iTuen" r
merita".

Hsgcrminibus reTerta ; fietf non potuit , mentis relaxationc confifteret . Verifimile

thyrfis

fimilibufque fiftulofe provt gens totajdie plerumque oriofa , fine aliqua

,

primum

'

'

tionesvidefoliimdifcuntur
tur fiufi_>

fed&intellectualiquainfignirreceffitate cogente

velcafu, aut exvt dixi

; Certe aperte adfcri-

perientia vel genij fuggeftione eruuntur;

Muficam

igitur

iam a

principiofuifTe, prijter,

quam quod
4. cap.

Sacr? Litere id luculenter teftentur, ipfa etiam ratio dictat

num. 2 r . Genefeos Muficorum inftrumentorum inuentio lubali

bitur his verbis

iDiijn

iitt

wm 12 fflKfrn xin wv vhkd^

&
, .

lEtnomenfratris eius lubal ipfefuit Pater traclatisjiue pulfantium Cjtharam Organum % VD ' 7 ' babent fros > i wru.S<i\l&s 4*^f'f Kcl/ y.fiafa.v; bicfuit qui monftrauit primus ffalte" lubsl Author Mufi
C8B -

Muficain

Aegypto
inuenta.

rium&Cytbaram. Qualia verofuerintinftrumentaabipfisinnentadicetur inCapite dc Mufica Hebra?orum At verb poft diluuium ^gypti; primi fiierunt perdits Mufic$ inftauratores Hi enim a Chamo & Mefraimo filio eius inftructi Muficam in tantumilluftrarunt vtv e a b^gyptio verbo Moys Mufica etymon fuam fumpferit , eo | qubd ad ftagnantes Nili paludes, occafione arundineae, papvraca?que fobolis ( ex qua
:
'

'

Jituos fuos

Verum vide qus fufius de hocargumento

efformabant^ ibidem copiose repullulafcentis inucnta ac inftaurata fit in Prodromo Copto trarauimus. Ab Mgyptijs autem poftmodum ad Grascos , ab his ad Latinos aliafque Nationes tradufta
,

nullo

Lib.il Philologtcus
:

deMu/ka

Hebr. ($ Gr<ec.

4$

nuiIonoTv' temporemagnosprogrefliisfccit. Qyid vefb vaaquasque Natio proprie circa hanc facultatem inuenerit, quemque in Mufica modum fcruarit ia peculiaribus

locisdoccbitur.

'

'

r*

V T
.

I.

De obiecTo Muficae eiufque fubalternatione & qiiod

Mufica fit vera fcientia foeculatiua, ...
-w.

., >
:

OMnisftcultas
fupoonit
;

ordine nature obiedlum aJiquodcircaquodprimaripverfetur,pr

.

Obiettum Matbematics abfolutum & adsquatum eft quatitas ter- m.- a Obiectum ,. ..... ... _ * n r tmnata, qua? vti duplex eltcontinua & ducreta ltaduphcem quoqueFacultatcm pa- Mathemarir, Geometricam & Arithmeticam Vtraquequantitasdenubfpeftaripoteft vel ab- tkx fblute, fimpliciter Sc per fe vel relatiue aut in ordine ad aliud ; priori rrrodo purarum_i Mathematicarum ,pofteriorimixtarumconftituitobie&um;Inquanturn verb vtraq^ Q fe tenct cx parte materi.u prsbet materiale obie&um commune tam ptitis, quam mix- ftjrmaleL. tis fcienti/s ; in quantum autem ex parte forms , formale conftituit obiectum , cuius, Opticx. officium eft fcientiam qua; circa illud occupatur , ab omnibus alijs diftinguere Hoc
^.

,-

vifualis;' MaCicx, numerusfonorus,circahas enim affcftiones, nulla alia facultas prneterquam Optica & Mufica verfantur . Nam licet tam Optica quam Geometria pro materiali obie6to fuo communi habeant lineam, attamen Geometria eam fub alia ratione ac formalitate confiderat, quam Optica illa cnim vt extcnfam, Optica vero vt etiam vifualis eft, Iineam confiderat; qu~ quidem_. formalitas, vtdidum eft Optic- formale obiedtum per quod tam a Geometria, quam abomnibus reliquis fcientijsdiftinguitur Similiter tam Arithmetica, quam_. Muficahabent proobiettocomrauni numeros. At Mufica fub alia formalitate illos confiderat, quam Arithmetica; nimirum pro vtfunt fonori,feupr ovt dicutcertasproportioncs fonorum; per quam formalitatem Mufica, tanquam per formale obieftum , differt ab ommbus ali/s fcientijs Qmd autem fit ifte numerus fonorus , vt formalis o-

pactoformaleobie,ftuin Optica; cftlinea

biecti ratio

huius fcienrias plenius innotefcat, reftat exp!icandum_.

igitur
..

fonorus late fumptus nihil aliud eft, quam numerus certam ad vocesfonofquerclationem dicens, qui artificiosein corporefonororeperitur; Strite vero fumptus relationem dicit ad interualla tantum confona,qu nil aliud funt,quam

Numerus

&

srus
tiorus fonora q i| d ?
>

cert.-eproportionesacformss
derata?.

Quasquidem

rationesin

riebantque tantam effe

cTe difiantia

loco inMufica confivnafblum chordainquircbantprimi Mufici, repequantitatem fbni chorda*, quantus erat numerus partium, in

qusdam confonanfiarum primo

qua.silla diuidebatur; nota

igiturchordslongitudine acpartibus ,inquas fecabatur,

:

grauis

& acutiinfallibile iudicium formabant

comparato ad fbnum
fiue vocis

Ita in

uLsa bifariam ex fono vnius partis

totius

chorda quapiam dichords , luculenter in_.

veterwin*.
teru.di.i_,

&um Mufic;licct autem omnia corporaproducendisfonisapta fint, non

diapafon ( quam vulgb Octauam vocant) 1^^" in dupla proportione, iuxta fcil. diuifarum partium analogia, confiftere, neceffarib inferebant; eb quod fc haberet ficut duo ad vnum_, Cum verbex tardomotugrauis,exceieri verb acutusfonus nafcatur, aliudinferebant;nimirum dimidiam diuifae chordae partem ad integram duplo celeriusttcmerc , )ta vt Ci millies trematintegra, bis millies tremat dimidia ; Idem iudicium de cceteris Vocesftfo ni ^nt iiar omnibusconfonis&diffonisinteruallis formabant, qua? omniafufius hic examinare, ealecutuns libris referuaflem Atquehmcpatet quod vtivoces &loni funt quan teria.n<nne interuallorum harmonicorum materia ita numeri proportiones forma funt eorum- ri & P r dem, ex quorum additione refultat tandem numerus fonorus verum Sc formale obie- [^ "
notitiamdeueniebantinterualli

hancque confonantiam

>

&

tamen

illa_j iorma,

femper,

46

AYtis'Mag*t<e Confini,

&
,

Diffom

ftmper, nifiad vnara certam &dcterminatam formam harmonicam reducaotuf, coftwarfti/s generandisidonea funt

AtquehincinfcrimusprimoMuficameffefubalternatam fcientiamjQyodvt intelalias minus principalcs Principa; Notandum fcienrias alias e(Tc principales dternV fcieti eit. Jes ciependcnt a gcneralibus principi/s lumine natura aut cognitione fenfuum notisicx quibusfuas conclufiortes deuucunt ;Sicutifunt y.g. Geometria & Arithmetica, dicutUrque fubalternantes Minusprincipales vetb funt, quas praster illa principia luminc natur^hqra^Vtl-fthftitrm opc acquifira , affumunt ctiam pro fuis principijs conclufiontfsiam afcicntiarPrincipaWdcmonftratas,- Etlicetidem communeobieclium materiale cum Principah habeant tatncn inhoc ipfb fubie&ofeu obie&o communi confiderant certam quandam perfe&ionem feu formalitatem a qua prascipue fuam fpecificationem acoipiunt (vt paulb iupexius di&um de Optica refpeftu Geometrix ) cui tam
,
.

ligatur

>

rationePrincipkwumquamfubieiftifeu ohieftifubalternantur.
^Ioc rgitur pofito patet etkm Muiicam cffe fcientiam Arithmetica; fubalternatam quod itaprobktur. Tria ad fubalternationem alicuius fcientiae cx di&is requiruntur , Primb fcilicct idem obie&ummatcriale tam fubalternanti, quam fubalternatas comune ; Securtdo cadem vtrique,quifousmconclufionibus formandis vtantur, principia_
-

fubafterna

tionem
l

aii

ti* 'reqiilrantur ?

communia & vt infuperfubaltetnata affumat pro fuis principijs conclufiones

fafcas
;

,a

fubal-

Tertib vt fubalterrtata Obiefrum commune confidcret vt afFetun__ ternante perfeclione ac fbrmalitare, qua: fit eius fpecifica.tionis fundamentunu. quadam cefta At hasc tria inueniutur bafisj in MuRca; Ergo &c. Primo enim numeru vtriq;cpmuac confidefat. t)cindePrincipij$vtiturabArithmctica acceptis. Denique numenem praxis& hon perfc.fed affecbum, feu numerum_, yt certa fonoritatis perfe&ipne lUm corporibiisfonoris elucefcentem exhibet fonos habentes confiderat videlicct ;dum in grauitatisgradus; dum dato quolibetfono , alios in data_ datos quoslibet acumirtis proportione variatis nimirum longitudine, ambitu, tenfionc, corporum fonantium dcniitatc , inuenitjdum deniquedatosquoslibet numeros fonoros numerat , addit, fubtrahit,diuidit, mukiplicat &c. Porro fifbnorirasha:c lineis numero explicabilibus applicetur(quemadmodum nosirtGeometrianoftraharmonicapra:ftitimus)erirMuGeometria: fubalternata, habebitque obieclurru. fica non tantum Arithmeticaj, fed formale lineam fonoram, vt in Echpfbphia fufius probabitur Patet igitur quomodo Mufica fit fubakcrnata fcientia . Patet quoque eandem non Mathematicam,fedmixtam efie,interArithmcticam velGeometriam &Phypuram "eomeait ouoq, fcb- ficam intermcdiam . Patetdeniquc Muficam effe proprie ac ftridte diftam Scientiam, alternari e ^ g U od fufoaltcrnetur, vt diclu, Arithmetrcae &Geometrix. Cum igitur h? fubaltcrna. folide demonftrat Blancanus in Locis Maqwantum tes fint proprie difta; fcientiae ( vt dofte lineamfo- thematicis Ariftotelis ) fequitur &fubalternatasefle tales, cum vtanturiifdemprincipijs&infupcrMuficaprocedatveremodofcientifico. Nam tria adhibet principiorum fidem! Mufica_, genera,nempe Definitioncs, Poftulata, Axiomata , ex quibus tandcm perfecta fcien pofteriorum Phijofophus ; Et definitiones quidem_. fusc in libris probat f" c 'tur, a aa vt daafdl r funt definitiones effentiales vt perfefts funt tueft. , quas tertio libro propofuimus. harmonicu intenfionis iHteruallum fpaciu remijfionis capax &c.Interuallum V efi Definitio- V* 'S' nes in Mur multiplex duplumfiue diapafon ,es~lfpacium harmonicu maiuf,minas bis continens &f.InterCca * flc de_> uallum multipltx triplum, cBfpacium harmonicum maius , minus ter continens , cceteris squffi funtdefinitioneseffentiales.&alitetfehaberenon poffunt, imb aeterns veritatis, vtalibidemonftramus, neceffariamquecum natura rerum connexionem_ habent. Axioniata quoquefiue Pronunciata in Scientia Muficafunt Propofitiones Axiomata per fe ac lurr.ine naturas notas . Vt Quicquidbarmonicc metitnr alterum metitur &me~ iu Mufica -jr ura fu abillo &C.Compo/itum barmonipum in ea refoluiturjtmplicia ex quibus coponitur &c, Qmcquidmetitur detraffum totum ; Et fimilia plura de quibus alirefiduum, metitur

&

&

&

&

&

&

'

&

&

&

&

&

bi

ex

inftituto

Poftulata funt
.

inMu!ica. ejl

&foni adfonum

Datd<equalichordd,qu<efpacy adfptciumproportio esl , Et fimilia, exquibuscertiflimasconclufioncs, vtin totohocoper

:

re

Lib.lL Philologicus de Mulka, tiebf. ($ Gr<tc. Vndc tandem concludirnus Muficam veie ic pa ffim videre eft, formamus
.

47 & proprie

lcientiam efie dicendam_.

C A P V

T.

III.
M u fk;i_,
,

De Diuifione & definitione Muflce,

MVfica latiffime fumpta nihil aliud eft,quam difcors cocordia vel concorsdifcordia variarum

lerumadvnum aliquodconftituendum coneurrcnrium

ti

de_j Mundan*.

qua

plcitirur

artificialis; Naturalis comquod idem eft,Mufica Mu. dana, continet, ccelorum, elementorum mixtorumque admirandam harmoniarru Ad hanc Mufica quoque humana reuocatur, quas confiftit vel in compofitione corporisharmonica, vel in fenfuum tam interiorum quam exteriorum miro ordine, difpofi-

in vlrimo libro fusc

adabitur; eftque vel naturalis vel

fiuc

totam naturam rerum harmonice difpofitam,

,

tionc

t'vKfdL9i*

& concordia, vti fuo locodicetur.

organica vel harmonica: Organica continet inftrumentorum fub

Aitificialis eft vel

triplici

Pneumaticorum, Encordorum, Pulfatiliumqueartificiofamfabricam , vfumquc.de qu b'js integro libroV. traitamus ex profeftbjHarmonicaMufica eft, p ex / qua: mediante ienfu & ratione confiderat differentias fonorum modulationu, confonatiai u.de qua quatuor integris Iibris fcil. Tertio,^uarto,^uinto,Sexto.va.rietrzt\a.mus. Nonnulli Muficam diuidunt in fpeculatiuam & prafticam ; Vnde & Muficus theoricus ille dicitur, qui exclufofenfu.foia tatione quacumque in harmonica Muficaoc- Mufictlpe currerc polTunt, iudicat Pra&icus vcro qui folo ienfu innitens, caufam fuae operatio- p^aj^ ni:; ignorat qua talis vnde tanto praftico theorico nobilior eft quanco fcientia arte_j qu ? eminentiorj vterquetamen imperfeclus iuxtaillud
ordine
;

^*
i

>

Beftia non cantor, qui non canit arte,fed-ufu . dici debet, qui Theoriam praxi iungit, qui Solus itaque perfcctus Muficus eft,

&

no

tantum componere nouir, fed&finpularumrerum rationem reddere poteft,adquod Qs^MuffJ tamencumdigmtate prx-ltandum, omniumpxnelcicntiarumnotitia requintur iici- aus.
Jicct Arirhmetica:,

Geometria?, Proportionumfonorum,Mufica:prac~tica;tarn vocalis,

quam

inftrumentalis, Metrics, Hiftorica?, Dialectica;>Rhetorica:,totiusdeniquePhi,

lofophi* abfoluta cognirio

jiiam us,

adeo vt Muficam in rigore fumptam

,

nihil aliud efle defi-

quocumquegenere occuvrentium perfeclamfciie'tiarn, cuius in hac Mufurgia vniuerfali fiue Arte Magna Confbni, Diflbni archetypo quoddam ponimus Verum hisx<_WW{,- prasmiffis, iam fingulaordineexequamur, a varia variarum Gentium Mufica initium fa&uri.
in

quam Sonorum barmonicorum

;

&

G A P V T. I V. DE MVSICA ANTI Q_V A Inftrumentifque Hebreprum & qualia illa fiierint

,

ita quoque vetuftiffimum efle & primaHiorum temporum nemo dubitare debet; cum enim nihil adeb neceflarium fit,quam filorum ad varia compingenda vfus,- omnis autem quorumcunque filorum extenfio gratu quendamfonum excitet,- ex varia autem tenfione chordarum varij nafcancur fbni, nihil faciliusfuit viris Mufurgis hac expericntia prius edotis , Inftrumenta tandem om- Cythara_. Bisgenerisadinuenire; Sc quidem Cytharam polychordam antcdiluuiumfuifleSacra?^^: nosdocent Literae, decachordo quoque Pfalterio Dauidem rfum liber Regum pfalmo- w nm. rumque

INuentum chordarum vti facilefuit,

Dijfoni umque teftatur Vt igitur qualitatcm conditionemq; huiufmodi apud Hebtveos quodam vfitatorum Inftrumentorum penitiusrimarer, quotquot habcrelicuit Rabbinorii Commentarios Thalmudicorumqueoperum, dc ijs tra&antium Volumina ferib volui & reuolui, vt quid de vcra di&orum Inftrumentorum forma in tanta Authorum co~ fufione (entiendum eflet, in fonte cognofcercmj Quid igiturprofecerim curiolo Letori hoc loco communicare conftitui Intercceterosigitur Hebrsorii Authores exacte huiufrnodilnftrumentatra&atAuAmhor Schilcehsg thor Schike haggibborimj qtii S.in&uari; diucrfa Mufica inftrumenta fuifie ait numero ^ibborin. 3<5.quorum omnium pulfandorum Artifexfuit Dauid; verba adiungo:
,
i j
,

48

Artis

Magn<e Confoni

&

nhan
^:r\2

Yn nnn iToncy'

pjj

^i

wtih&^

n&d

-nar'

Memoratur Dauids6. Inflrumentorum muficorum pulfandorum

notitia babuijfe;

&

ibide:

aho -icno

mnm &-\pn nua ny T^on VYi na yvti mor 00 ancoyi wfl

wmDmhan morrc

qu6d cantica & fonationes domus Sanftuari; fuerunt plurima;,memorant enim 22. diuerfa inftrumentorum genera, quorum omnium pulfandorum notitiam tenebat Rex Dauid , pax fuper eum Et Saadias in Danielem illi 36 Inftrumentorumperitiamtribuit. Trar,atus Aruchin Thalmudicus 34 eorundem_i numerat Quaj omnia vt ex confufionefua in ordinem harmonicum redigantur a po* Jychordis , qua; Hebrasis mj"u J Neghinotb appellantur, ordiemur
Id
cft:

fcripferunt Patres noftri

I.

De InftrumentisHebreprum Polychordis,
fiue

nU W
Y

"

neghinoth

Heghinoth pulfaritur

N
njJi

[Eghinoth 1 Hebrsorum inftrumetai

DO Minnin

quajmanu
,

VlTO Machul

velbacillisautpleclrro
,

fuifle

vel

ipfum verbum_.
fatis fu-

Srumenu
Hebrseis.

quodidem
,

cft

acpulfare

perque declarat
ita

Schilte

haggibborim

ea defcribit cap. 4.

toino
jp-mo

anV vn& an^nnno n^Vrci omjjo vnafa nona ^yo ix irc\j Vc

J

nttfp ay nnort an|ij ivt tSip a^ictfo d^did^ji iiyctfa nprnKipJ -OKVai pmip^nn )v pdh^wn^hsn

Et Negbinoih , ihquit fueriit infff umerlta, fubtus ea_ rotunda iignea longa multa foramina tribus fidibuscoftabatit-' cum veuent ex inteftinis animaliurn lonare ea , radebat fidesciirh &r<$u-'compa&o ex piliscaudae eqtfin^fortTWr iftrl-

&

&

&

clbis,

in grajc^dicitur tricbordort,falS.tia6
.

trifidium

iriftrumenta yero NegbinotS

fuerunt Pfalterium
-

Nabhum ,Cythara_
flue

Gr<C. Lih.ll. Vhihlogicm de Mujica. Hebr. 49 idem iiucquod cftAJfur, Neuel , Kinnor , Magbul, Minnim dequibus fingulis breui tcr aliquid dicendum eft Pfalterium Dauidicum qualefuerit, nemo recte adhucdefiniuit, creduntaliquinon ramfuifle inftrumentum quamcerta quadam harmoniajgenera denotare, &: vocis, lbnique modulationem Iofephusduodccimfonos idhaberetraditac digitis carpi. Kilarius, Didvmus, Bafilius Euthymiusomnium vocantorganorum muficorum rectiffimum nihii in fe pemcrfum continens aut obliquum quod in iuperiori parte pul,
,

rjauidic'']

qiule?

firetur.

Vnde

videtur cauo teftudinis caruiffe; Auguftinusait manibusportariper-

cutientis,

& exfupcrioripartehabere teftudinem, illudfcilicetiignum concauum,cui

,

Hieronymus defcribit iicuti Cythars habent infeme. hocorganumin modumquadrati clypei cum io.chordis; Hilarius idem vult effe_j quod Neuel, fiue Nablium certum enim eft Pfalterium chordis inftruiftum fuifle Sc pfallendi verbum fitmificat, Suida tefte,fummisdigitischordas carpere,- MagnaMuficorum pars, ipfi fimilitudinem Harp."e noftratis tribv.it, quam & paflim eius imagini appingerc folent triangulari fbrma , quam A polludorus apud Athcnsum vocatam aic nJya.tir Ariftoteles Ti/yanri SuidasSambucam Qjio fit, vt in pfdterio chordos ina% quales eflent, quod & de Sambuca Porphyrio in vetere Icxico tradit. Nonnulli idcm
chordasinnitentes rcfonant
,

effe

hoc pfalterium ac

NMium exillo Ouidi; 3.

Schilte afferit

de arte,dicunt

Dfce etiamduplici genialia nabliapalma

Verrere, conueniunt dulcibus illa modis

Huicconfonatquod

,aitenim ZWif/inftrumentumfuiffe fidicinum_,

fidibufque22.in treso&auasfuifle diremptum ; Afur autem chordis 10. Kinnor 32. Machnl 6. Minnim 3. aut 4. conftitifle fidibus: Neuel inftar rrapezijfibricatum_., Kmnor verb ad inftarhodiernarCythars flmilitudinem ;Macbul& Minnim, vt Viola Chelym . Verum ne in inftrumentis Negginoth recenfendis fufior fim.hic ea ex antiquo codicc Vaticanodeprompta Leftori communicanda duxi, vbi pfalterium fub

&

wjr

nm

A
,

B
.

refertur forma A exhibetur Cinnor fub B. Machul fub C. MinnimCub E. NeuelCubl. Apparetq; detcrminat alia figura Merfennus verbCytharam nouam & antiquam fub

eam fimilitudinem habuifle noftre Harps

diftintam
.

in trifdiapafon per tres oftauas 24. chordis

harmonia Qiulis verb fuerit myfticum illud decacordon , triplicis mundi fufiusdefcribetur. refciens,tumafbi,tuminMuficanoftra hieroglyphica

tam OnkeHaghniugab inftrumentum fidicinum fcuius mcntio fit in Thargum nauct vocant, gamba los, quam Vz.ielidisJ erat Cbtli maiori, .quam vulgo Viola contun* Schiltegibbonm ; ab fimile, & 6. chordis conftabat. Vide R. Hannafc cap. 10. diturquepaffinlcum Macbul jdifFerunt enim tantum in numcro chordarum-.

^o

Arth Magn<e

Qonjorii

Diffbni

I.

De Pulfatilibus inftrumcntis Hebreorum

Nftrumentis* ?B s-offfiuepuIfatilibusHebrsi
vbihifce verbisea defcribit
vfi

fueninttefte Schiltehaggibborim-j

>

jmjosn ^aaa#i
o^yjyJon

orinprt

kinp*iE?pn

*inn njnyrt

KJjiniJi

nny jseftefti n^ncrt o^ctf ctfrt iyT oji kVsoiTi DitamiKm j-o-iyn r.siiciH Kvjisoon DTtcvn cWVir

Jd eft Patres noftri nouerunt ex inftrHmentis, Hafchufanim,Hammechilath, Hafchhufangnaduth; Mesbrakitha, Hakitbros,Hafchabra, Hafpbanderin, Hamingnanghin, Hafimphupia, Hamagrepha Thalmudica- Haordaulus, Hatabla gutgana, Haiugab, Hataph, fiamin-

gnagin,Hazalza!otb;5c fimiiia de quibus fingulis

De Tympano Hebraico cpn Thoph diclo

habuifie Author eft Schilte_>

Ympanum Hebraicum ab^oyptijsQriginem fuam

gibborin.

ok nK-ip.n qnW oWkiI rviaa *pnn ^is j^'oncc?o 5V1 ensn a^-wnn conijsni 7fc Va nno imTap'' ijtiki rpxn m& KVttu naa^ n*on qHu nJn-oort k\tj a
,,17'> ,

Sacerdote?.

enim

.#Lgyptij

potiflimum

vtebatur tympano in delubro ma^nae Marris Deorum, qua; Dea Vefta dicitur

&

fundamentum

terras

indicat.

^Enfiguram eiusex citato Authore^ quod diuerfjrn a modernis figura habuilfe Rabbi Abraham Hannase teftatur Ait enim iilud limilitudinem, nauis habuifle fiue lintris, yndi_j &aGraecis Cymbilum fitdicfeum,eft enim~Gra:cisCymbalum nihil aliud quam&ftruraerrium muficum iihftar Cymbs: ait prsterea, hoc inftrumentum fuifle pelle^animalis obduftum, deinde ple&ro inftar piftilli aut virga ferrea* vel anea: fuifle pulfatum i&u nunc fprti nunc remiflb ,fonis iam infpiflatis & frequentibus, modo raris& obtufis non feeus-ac in noftris tympanis fieri folet Verum fimilitudine eius vna cum allegatione textus citati Authoris hic adiungendam duxi, ]V ji&VojFiK-ipjjrt rtJop nj^D ? rtort rrncf imrac "oso jiVk3o'o flinrt Kipj Wion nonoW norto ^anJtoprtJPSoVrioirt Kintyoso pVaoo K-ipJi 'K^p^a
,-

ayo

nViViTj ;rton-ii naiain

n&xiz n-m

rtJ-mK

mnx

nnno V
:

ik nortJ

l0-'.r ?

m
,

,.....;

rwysroKJj.

hinn, MachuL

'.

fuperioribus inftrumentum Machul inter fidicina numerauimus ex INquorundam Hebra?Qrum nequaquam Quamuis Abraham Hannose
illud

mente_j
f
dici-

Lib. II. Phtlologicus ds

dlcinum, fed

Mu/ica Hebr.

&

Gr<ec.

51

pulfatile fuitle manifeftiffimis

argumends demonftraife

k putet,

ait

enimillud idemfuiiTc .quodSyfrrum.^Egyptium aut *<>>* Gra?corum;fuifTeautcm circulum multis tintinabulis circfi idatum exferro, a*re, argento, auro fieri iblitum > Sed vetb;__

h ino

eiusaudiamus:
p.U !!
1

1KDDT13 1K DnOD^D p p:V3

1

}T)pJ ^lrtOrt

rtJrt

an; in *p3'h'd in ne/rtt Vo' ^Vj

iVc?

-Miv

ituc

hza

mns Vi-u

oiVinN^B^o ijionV nyooV nom Vuy Ninc?

Btyiapi^nnsyaiCRrtctfW loa
fliyDD'o ivt piira
(L

am

Nirtcy

auo auo
mVip

pVojyn nctfpmi o-oop attiays

rtrtotfVctf

-.

Verum nos comparationefa&a melius forfan dicimus.huiufinodi Syftrum inter inftrumenta,qua:dicutar ZalzfJoth
_> ftLinamnvhinim. id
eft inter

ca,que multis tintinnabulis

vlla rationc re-

conftant, adnumerari pofl __j.

Nequc cnim huiufmodi inftrumentum

fpondet Syftro _gyptiorum i Nam vti nosfuse in Mufica noftra Hicroglyphica oftcndimus, erat Syftrum inftrumetumferreum non campanulisinftruc.um,fedferreiscircu-

liocum manubrio , quo agitato trifte quoddam murmur oboriebatur ex coIITfione annuiorum ferreorum tum inter

tum cum fcrreis, aut sneis.quibus inferebantur.tigillis^ quorum formam & rationem myfticam fufiifime defcripta reperies in Oedipo noftro in libro de Mufica Hieroglyphica jEgyptioru Adhuius tamen flmilitudinem fabricafe,
.

tumfuuTe SyftrumHcbrsorumfiue YAo/;/;> hinc inducor,quodhuiufmodi Syftro Virlibro iudicurr__ innesin connubijs Sy flrorum tripudijs paffim vterenturjvt in Exodo in Palsftina adhuc & legimus vfum huius SyFilia Icphte . de Maria Sororc Moiis , dignis ac cepi flde ftri permanerc, a teftibus

&

&

III.

D^1_3

^7

Gnetfe Berufim.
,

Vidautqualehocinftrumentumfueritnemincm qui re&e id defcripferit ex Rabbinis inueni quidam id confundunt cum Crotalis nonnulii idem elf__; voluntquodrufticuminftrumentum vulgbdiclium G//#wvx. A!ij cum Syftroconfundunr. Solus R. Hannase vcritatem attigiffe videtur, durn illudhis verbis

oj

defcribit

&$&&%> a vinvb whz viyi ?aV art a^nn ^yjN ono rtnNrto. eTrti ho vy 'Vij 'ocs arti rViorn Vri rt-^-sa ^nVn djon aiVmNa-no xnpj n.DpnanoV in aYbaV no.Yrt Nirt
rmrt Vip
.Kirt^iiK
T:n__>V

Gnetfe Berufw*

)=3**=0

-pVo

u^k
1
,,

now ai ^n
p*i

mrrt jop^VyV rtovi Nin' trtKrt ^y f?p'rf ^"i \3jtf_.i _ya pn Nirt^n^yk-qNai Vijyi

pVnn_

p_>V_. nn'1

nVn a^V-

ra'a^fii

am-n. rti_nV
"hnpni

ik

\/yV_.i

Ge;/5m//fwproutcognofcerepotuiaitiIIaerantinftrumeta vni1ta,ionantia voce claram,fine tamen harmonia,vt in alijs inftrumetisfidicinisfjerifoleti Sunt enim in fubftantianihilaliudquamduo Iig^na Abiegna_. Quorum vnum fimilc cft mortariolo alterum iimile piftillo paruo longo rotundo ,
, ,

&

incuiusmedioeft manubriu paruum,-jc

in

duobus capitibuseius eminebantnodiqui-

dam

Anh Magn* Confoni ($ Dijfoni. ji guttati, grandine qui vero ea pullabant acopiebant mortariolum in manu dam quafi in piftillo manudcxtra cum & percutiebant femelfupra oram mortarij&fcfiniftra, cum duobus cius cxtremis os fupra capitibus piftilli, femel quide cu vno extremo mel
y

piftilli&femclcumaltero. DicunturqueGraecis,

& LatinisCrotalum ,ltdisGnaccan.

.
.

V'.

D^yJJttB Minagnghinim
alij

On minor inter Authores de huius nominis fignificatione cotrouerfia eft

damidpropfalterio,
. ,

Qyi

proGymbalo, mulripro Crepitaculispuerorumfu*

,

munt Thalmudicus tra&atus

dicit efle

Arucbin

inftrumenta

qua;

pervehemeates corum commotiones

fphasrulas in fe ipfis concutiunt, variof-

ayppti

queperosftrepitusemittunt. Omniu optime id explieat Hannafc Ioco citato,hisverbis:

y_no ^y V

nn>?

hv

Kiri

nrn ^hsn

mix tntii
\y ni"r_>n
nVoVe;-.

n"

ru

iV

w _>>n_._> pVm
*?yi

_>"'

n;oi nro prt

13

nioinn ni'mi.3 niVuiy _oi *jn*]in3 oiajp ino_. 1 Vna

,,

iDKrt a 1 iit33 i_._>p

f&ft

'-yjyio
1

pirnoV Vo Vip lyotf

a^

inftrumentum hoc,inquit, eft tabula_i quaedam lignea quadrata in cuius capitc

manubrium eft apprehenfioni ap-

> fupra tabulam vero hinc ind__* {untglobuliligneiaut ajnei catensferreaeautetiam fupra tabulam extenfas

tum

chordaeex cannabe

inferti,

&

cunn_i

pcrcutiturtabula, globuliillifitumin-

terfetumcum tabulafonu eduatclarifsimum ex remotoperceptibilern_, Magrapbe tfamid ,(u\t diuerfum_. inftrumentum , ab inftrumento Magraphe
pulfatilc,
:

-^

a"

Aruchin

illud erat

inftrumentum_.

quoadTemplumconuocabanturpopuIi.adeovehementisioni, vtHannafe dicat in Ieriehuntina Ciuitate aud ri potuifse Cuius vcro figurae fuerit & quomodo ta portentofumfoiUimederet,nemo eftquiexplicet,- aiunttamen fuifsepofitum infun;

d"alerofol^mrtarutempli,locumqueitafuifsearcuatum,vt voxhuiusinftrumenti in_ arcuata thdli fuperficie variereflexa, multiplicataqueeum fonumquem velin Iericho percipere pofleny, excitaret: eratauteminftrumentum ad Sacerdotes&Leuitas coub-

candos
iecluris

cum
rft .

eofquSjquiimmundierantin foribus tcmplififtendosinftirutum: certe ficonfimile quid habuifle campanis uoftris maioribus , quas in remotiiUma diftantia audiri , vulgo notum_, Quid vero fuerit Magrapbe d'Arucbin dicetur paulo poft
,

rem expedire liceat , dicerem pfofe&o hoc inftrumentum

III.

Lib. 11. Philologicus de

MuficA Hebr.
I I I.

& Grxc.

53

De Innrumentis Pneumaticis Hebreorum

I.
fiuc

Mafrakitha

fibilo

quem
,

faciebat.fic diclum
ligati

inftrumentum

erat .u*a./

in formam_ Thecaeadaptatograditim infixidifponebantur, calami veroapertifupra.infra pcllis obdu&ione certo quodam ligno obturabantur, eratque inftru&um manubrio quoda a quo dilatata cifta paulatim in anguftii fpacium coar&abatur i Iaftrumentum appli-

multorum calamorum

qui fimul

&

in ligno

qaodam

cabaturlabijs

&

infufflatione facta digi-

torumforaminae latere nunc clauden tium nunc apenentium ope varius percipiebatur fonus pro ratione logitudinis,
autlatitudinis breuitatifque fiftularum vel etiam pro infufflationis intenfione>

Nnywa

Vnde

coiligo

hoc iftrumentum

idertu.

prorfusfuifle

cum Syrinefc

fiue hcptaulo

Panos,- vt
II.

paulo poft patebit

ni fallor runptm'* eot-

Sapunia,a graeco

ruptum vocabulum, cuius fit, vti & prscedentismentioCap.3. Dan. his verbis
Chaldaicis:

Nn^pnan xJip Vp pyn&n 1*1 >onyn

tioc

iOiOPJt tempore quo audietis vocemJ cornu,fiftu!a? ^polvcalami^ Cvcharae,

eft
;

3 Sambuca;,PfaIterii,& Sfmphonie om/Va Jr V xaVnTi nis generis muficori"i &c. cui refpoder grxca verfio,

&

Hi pm wfj fuKvoyyei,
.

Vbi DrO voce cornu,gneca leftiohabet wft TiTio-dK-myyo' id eft voce tubs Sampunia igitur accipiturprofiftulanonfimplicijfedqualemSchiltehaggiborim delcrrbit,- erat enim inftrumentum W<ww* duarum fiftularum intra quas mediusponebatur vter rotundus ex pelle Arietis aut Veruecis, in quo duae di&ae fiftula? inferebantur, vna furfum deo*fumaltera vergentc,-quado verbfuperior canalisinfufflabitur,vterfpiriturepletus,copreflufque fiftulae inferiori aerem fubminiftrabat qui pro claufura velapertura forami

ovftyyocnr.u.1 tu&AgtS

rttu.&uKntTixa.f^.a.KTHft*

x-cti'

rufeqmrne

x.a iritTot
,-

yirut imo-ikiS

num ineadifpofitorum,obftetricantibusdigitisvariospaturiebatfbnos.'
alibi

cuiusfi<niram

quo Paftores & Rufti^ ci pafflm vtuntur;& mirumfaneeft,inltalia inhunc vfq.diemhoc nomine,Zampu gna paftora"le,appeJIaru ponim us; vnde patet id
-

fuifle

prorfus fimile noftro vtriculo

I
'

Macra'

54
XII.

Arth Magyus Confom,

rtifliO

^^^f^''f*'*eratiijftrumcntQniuficuThalmudicum > iimile noftris organis Ecclefiafticis; pluribus enim.vt Schilte gibbonm docct, conftabat fiftularum ordinibus,animabaturq, a follibUsL Mjhabcbat pmereaforamina& taxilfiftulis

pTnyi

&

Diffoni

losper II. notatos fingulis

correfpondentcs

qui organxdi ope prcfti apertis veeius hic vt

torum clauftris,miram fbhorum prxftabant virictatem. figuram

delineauimus

potuimus

fi&%0 Seeundum

defcriptionern

Hannase.

DeFiftoiis&Lituisi

IftusBHebraeisv(7rataEtripIicisgeneriscrantjprimocornibuSahiriiaHum infiftulasadaptatifvtebantur.-vtihabetur i. Paralip. c.25. Secundo vtebantur certo

-

VViHalil.

Lituusretortus
111
.

.-:'"

I
GOi

Q
>H

quodam

Lib 11

PbilologtciAS de

Muf.cA Hebr.

Gr<c.

55

ltidem ex animalibus fibiaflumebant, vt Gruum Ciconiaru &c. Tertio inmumentis in morem cornu Tauri vel Capreoli recuruis que pro-

quodam ^cncre tibiarum,quas

;raci!efcentia,

pe orificium

dilatabantunprorfus fimilia noftris, quas Cornetto vulgo vocant,

continuo paulatim incrcmento ad altertim vfque extrcmu tibijsi Nonnulli tamc

hoc inftrumcntum
Abub,6c

cum

eo,

quodam^: Abubvocant, confundunt

Erat
,

autem 313N
,

fiftulaquaedarn,quaLeuita?infacrifi*cijsvtebantur;Sedvt dixi

V^n

Halil , _n_iN

Keren paffim tum in facris, tum profanisliterisconfunduntur. Variarum fiftularum pafsim ia Sacris Literis fir mentio,qua; tamen femper ad exdi&istribusfpeciebusreuocaripoiTiint.

pp;

vnam

Fit quooue mentio certi inftrumenti in Thalmudicis quod R Hannofe DiVnmiK Orthaulum vocat; & nihil aliud erat, quam Organum Hydraulicum vt corruptum__. VeVocabulum oftendit; non enim Orthaulus, fed v"$?au\ef re&e dicendum eft
,

rumdehoc cum
ramus.

alibiexprofeffotrairemus, eiusdefcriptioni dmtius inhsrere nolui Vifisitaque inftrumentis Hebnxorum iam modum pfallendi ijfdem vfitatum percur,

V,

De vfu Inurumcntorum Muficorum apud Hebra^os.

enim Dauid a puero Muficu agerer,eaq;miru in modum afficereturj nonpotuit.vt cam ad altiorem dignitatisgradum elatus,non omni-' bus modis promouerit ; Salomon vero infufa imbutus fcientia vti aliarum omnium__ rcrum ita vel maxime mufica a Deo inftriiitum fuiffe credi debet;quomodo enim Diuinumilludaedificium iuxta harmonicarum proportionum regulas omnibus numeris claboratum fine maxima mufica?fcientia peritiaque fieri potuerit , non video ;certe omnia tcmpli vafamiro ordine diftributa tum maxime inftrumenta mufica fummo
_tiffima,cu
fiericerte
,

NVlIfi dubiu eft,quin Mufica Hebr.eoru tepore Dauidis,& Salomonis fuerit perfe-?

artificioelaboratacum maxima varietate & fapientiacondita fuifle , folusis nefcire__ M :a_j difpbfitionem finoularum rerum, irimirificahac& diuina fa- vsldecutpotent;qui ordincm brica occurrentium, non inteilexerit.Certe IolephusSalomonem.inquit, inftrumento- m0 p.e rum muficorum,quaenabla & cynnirajdicunturin vfum hymnodiarum exelettro co-

&

'

feciffe

nihil aliud 'intelligitur'riifi Kinnor quadraginta millia ; vbi pro cynniris quodqualcfiieritfupradiftum eft;Ex quoluculenterpatet,muficam Salomonis noftram multis parafangis fuperafTe; ncque credi poteft innumerabilem furrrma fapientis cOnftruftorum inftrumentorum muficorum fupelleclileni feruifie taritum ad incondirosquofdam & artisomnis cxpertesfonos.produccndos;Sedpra;ftantiam horum inftrumentorum, Muficorum Organidorumque ingeniurri &'peritiair,' ,'prOrfus sequafTe exiftimandum eft ; Mirus igitur Cantorum Phonafcorurnque ordo , fhira chororum diftributio, miiushymnorurii harmonicis modulis adaptatorum , conferifus. neque__
, ,
,

verifimile eft lnftrumerita vniusaliciiiuschdri omnia vnifonam vocerh ,fed miro ingeniofoque contextu acutis grauibus vocibus harmonice tcmperatis ','rfiiKvjluiKot harnioniamreddidiffe. Neque enim decebar, atanto templimyfriciordirie ,rerumq; miradifpofitione,laudesDeo per organamufica perfoluendas, difibnare;Prsterea non quajuis inftrumenta quibuslibet laudibys ceremonys ; Scd di'jerfa-diuerfis refte_j> Schiltegibborin refpondebantVRR. Calonimus Hanriose io.druerfa gcherisfpitr, ,
,

&

&

hoc

Arth Magn<e Confom, Dijfoni $6 hoccftin ro.diuerfigenerisinftrumentiSjlaudabuntDium cum inftrumentisqueferuiebac rebus arduis exprimendis ; fecundo, Rebus ad victoriam pe tinentibus tertio,
,

&

Pfalmis Deo recitandis;quarto, Canticisa/noroiis^quinto Laudibusdiuinis;fexto, Orationi & fiducie mentis in Deumj feptimo, Benediift onibus,oftauo, Confeffionibus; nono, Beatitudinibusjdecimo, Tripudijsanimideferuientibus; quibus nonnulli
,

^diungunt:
dhti

rov nny

riiVrn

p^d nnso

nioVy niYT

"V-

nrtn Vk Vvdcoo n-fjr nJ 1 *

Dluerf- inftrumeudiuerfis
"
fecftibcs

affeftibus lia: ,uidem nomina funt Tituli pfilmorum i diuerfis itaque animi excitandis diuerfa adhibebantur inftrumenta; Ad Laudes diuinas in animis hominum

^xcjtandas, adhibebant,
alionis
b:s,
;

omnis generis
,

fiftulas

Nablia pfalteria fimiliaque

ieruiebat
e"

Maghiloth,

ad gaudia
.

agrephis, Zalz.alim, vtebantur

Ad hym nos Confeffionis & gratiarum & tnpudia fpiritualia exciranda: TuIn Templo /ero dum folennia pcra-

gerenturnonomnespromifcueintonabant, fed veluti in choros diftributi Cantores bf*os. Magnava alternantibusmodulisconcinebant. Vocesenim ,vt Calonimusrere ait, certisinftru" eM L mentismaioris ftrepitus acutiorifquefoni (vu Ti|b's, Trombonibus^ Cymbalis, norLj e mifcebantur;ne vehementis pulfatilium ftrepitu fuffocate, vim verborum perderent; fed bwkK
11

adiungebantur; Nonnunquam fo!a inftrumenta fidipneumatica; fubinde *?- , alternis choris tantum percipiebantur, faepe tum inter fe tum vocibus mifta ad maiorem varietatem conftituendam concertabant Choragum omnium agebat ipie Regius Propheta Pfalmorum Author , ex quibus ipfe Cantores quofdam proprio ore cecinit; Erant enim fi Sixto Sencnll credimus ,&a Dauide coqftituti quatuor m illia canentium in organis; inter quos prascipui erant tres , qui iuxta_ r^ma', idithun', A- eum in templo canerent cantica in Cytharis, Pfalterijs, & Cymbalis, videlicet Eman_,, h Idithum,& AfaphrquemElcIrasteftaturlaudafteDeumpermanusDauidisR.egiSjhoc eft Pfalmis manu Dauid Regis confcriptis
nablijs, mitiorifquefoni organis

cina, iriterdum

V.

De Muficis Celebrioribus apud He breps

ASaphfiliusBarachiasprinceps Cantorum prefonantiumcymbalisaeneisaelaudatiumDominum, miniftrantiumque inconfpeftu Arcaj qui&ipfeex mente_, Interpretum, quofdam pfalmos compofuifie putatur Eman Ezraita, Cantor filius Ioel de filijs Caath,cymbal''s & tuba pcritiftimusipfiquc Ethaneruditione & fapientia quodammodo par,compofuiffe putatur pfalmum oftuagcfimum primum cuiusinitium eft, Domine Deusfalutis meas, quem quiafili;'s Core cantandumpraebuit.tam fno.quam ipforum nomineinfcripfit Ethan Ezrachi filius Aflaia.de filijs Merari cymr>alis eneis concrepans tanta fapientia prsditus, vtteftelibroRegum nemo vnquam mortalium excepto vnoSaIomone_j
,
.

allofueritfapientior; fuerunt

& Cantores inugnesj.'

filij

Coreh,

Afir, Elcana, Abiafaph,

Prseftatia

sTk>raoms

Pfalmiscomponendis occupati Idithuncantor eximius, &Cythara:dusprftantifinnus,quemmulti rnmprpheo confundunt. CumitaqueJales&tantieflent, Diuinarulaudum choragi;imofcientia adcanend.um fonandumquediuinitusimbutijaquum eft,vt eds nonrudi &impolita vocum coufufione , fedhymnosruosfummo artificio &ingeniocompofitos pari vocum excellentia, decantaflecredamus Fuifle autem compIuresaJiosprafertim_, tcmpore Regis Salomonis, exceJJentiffimos phonafcos;penes quos erat chori diuinitus inftitnti poteftas, nullusdubitare debet decebat enim fapientiffimum mortaIium_. mufica fapientiffima, & omnibus numeris abfoluta ; omni Grascorum pofterorumque mufica
,

mufica & exceIIentior,& concicandis afFecliibus efiicacior; Qualis autcm

quibus notis exprefla, ne fciremus,

Lib.lL Philologicus de MuftcA Hebr. f$ Gtjsc.

temporum
nobis inuidit vetuftas

57
ilJa

fucrit,aut

C A

T.

V.

De Mufica Dauidis

Is ica prasmiflis

operas pretium falte fuerit, vt pauld

a

in

hymnis componendis

profundms flylum modumq? Dauide obferuatum hoc Capite difcutiamus

I.

Vtrum

Pfalmi Dauidici fbluta oratione, an vero carmine confcripti fint, quo genere carminis ?

&

REfert Philaftiius Brixienfis fuifie Haereticos,qui Dauidem profanaru ac Ssculariu cantilenaru fuifte compofitore aflereret qui error & Paulo Samofateno attribui,

fed a ReIpfum ta men facrofanfcum DEI EuangeIiumpfaImosalIegans,facile eosrefutat ; Sunt alij qui cxiftimant metncum fcribendi genusefle molle &profanum & ad fabulas duntaxat componcndas aptum, aut ad varios &impuros afte:rus ira: vel amoris delineandos adiauentum, nequeperfuadere fibipofluncaliquosfacroslibros vnquam poetice conlcriptos efle j Qym & hanc ob caufam librum Iob, fuerunt qui putarent non efle hiftoliam veram.fed figmentum Tragico-comardum Hebrasorum Veriim noftrarum partiumerit,hanc iniquam cenfuramprorfusabolerej &exomnigena eruditione oftendere, Dauidem, nonalionifi merricoftylo,fuospfalmoscompofuifle__. Neque dcfuncprimo irrefragabilia Sacrae Scriptura: Teftimonia , quaeid luculenter aflerunt: Sacerdotesfiabant in uffic!jsfuis,& Leuita in organis carminum Domini, quiejecit DauidRex,bymnos Dauidcanentes per manusfuas . Et i Efdrae 3. idem dicitur & 2. Reg. 23.eleganslocusfichabet Hicfuntverbanouifsima,qu<edixit Dauidfilius Ifai ,egre- ., gius pfaltes in Ifrael Et Ecclefiaft. 47 de Dauide fic dicitur Starefecit cantores contro^, trico %lo Sunt qui exiftiment, quoties in Scripturis de fpalmos c6 altare, infono eorum dulcesfecit modos p0 carminibus fit mentiOjdepfalmisDauidis intelligi, vt Ecclefiaft.44. Laudemus viros In pueritia enim fua^, gloriofos, &c. &: In pueritiafua narrantes carmina Scripturarum

tur

Anabaptifta; noftro hoc feculo aiunt librum

Pfalmorum non a Dauide

centioribus quibufdam Iudaeorum poft

mortem

Chrifti fuifle conlcriptum

&

videturibilegendum

non peritia, quamuis voxGra;ca,quasibihabetur vtrumque lignificet. Amauit autem abincunabulis& a pucritiafan&us Dauidmuficam piam ( verba funt Auguft. epift. 1 1 . ad finem ) & in eius ftudio nos magis ipfe quam vllus
efle,
,

alius

aythor accendit Seeundb ex concordi totius Ecclefia, Patrum voce , aflerentium Dauidem diuinumpoetam,& eiuspfalmbscarminaefle, idipfum concluditur. Vnde inhymnode pafllonc Domini, (cuius author cft Venantius Pocta Chriftianus) fic dicitur Impletafunt qu concinit Dauid fideli carmine Et Sedulius in fuo Pafehali opere , fic ait Cnr ego Dauid'cis ajfuetuscantibus, &c. B. Hieronym. in prologo Bihliorum ad Paulinum, de Dauide fic loquituf .'Dauid Si-

&

monides

58

Avth Magn<c Confoni

nofter , Pindarus,

monidcs

& Alcaus, Flaccus quoque, Catullus, atque Scremis Ciirv,

tf Dijjbni

ftum lvra pcrfonat, & in decachordo pfalrerioabinferis excitat refurgenrein.&c. Idem habetin Pr.rfarionefuperlibrosRegum, &D. Ambrofi prstatione in plalmos, deDa-

uidecarminum

praecentore facro,

limul&deMoyfcduorurn carminum
tetrametra
lib.i
:

<~ompofitore,
]

diuinaloquitur.

De ijfdemduobusEufeb.Iib.i
fiue trimetra, fiue

i.deprarpar. Euang. cap,3?dicic, eo-

rum carmina eiTe hexametra,

& qua? ad di&ionem per-

adfenfum, nulli ho7.de ciuit.14. & epift.i 3 i.ad fin Omnes bi tmre ejjerunt carmina Dauidis caufafque, qu<e ipfum adcondenda carmina-* pepulerunt, trdclant Hisadijce S. Athan.in Synopfide Dauideprxclare loquentem.,. lofephus lib.7-cap. 10. Dauid,inquit, perfun&usiam bellsacpenculis &in altiflima pace dcgens, variogenere carminum Odas,& hymnos in honorem DEI compofuit trimetro verfu partim pentametro, inftrumentifque muficis comparatis, docuit Leuitasadpulfum eorum laudes DEI decantare. Cafliodorus Prologo in Pfalterium_, modumpoeticeloquutionisfumpfilTcadiuinisScripturisexordiii, cap.is.aitomnem h Gikc? Potticen nempe a Dauide * Sictit & omnem aliam litteraturam ab Hebraeis, ad Grascos, & Latididiceiut nos derjuatam, tradunt omnes . Certe anteTroiam conditam, ante Argonautarum_. nauigationem^-ante exordiumQlvmpiadum; iam Moyfem, iam Deboram, iam Matre Samuelis, iam Dauidem carminislegesadamuiTim obferualTe, dumfua Cantica ad metricas leges compofuerunt, luculenter patet,- imo proftnos authores multa hinc,teftc lofepho, lufxino, Origcnc, & Eufebio,mutuaiTe conftat
tinenr, elegantifiima, grauiili*ma,& iucundifijma e(Te: quaj vero

minum fcriptura comparahda

.

ita ille

S.

Auguft.

II. De titulis Pfalmomm

.
,

..

TT^Salmoscum organis&inftrumentismuficisdecantarifolitostitulieorumfatisde-

pc^fiti,vt

ta

caneretir
11

fo pfa l
"

Patrum relatis,maximeveroomniume:!r; clarant, IdpatetexlacisScriptur_, orum titulis, quo< um plurimi voces quafdam habent, quas ipfa Inftrumen-

&

mentiL

Vox,

in

fi-

mufica fignificant, ad qua? decantandus erat pfalmus talis vel calisj Ver. gr, Plal. + ; lnfinem,In carmin<bus ,Pfilmus. Dauid. Vox, Infinem, nori titulus fic habet nitJaV S. Hieron. vertit, Viclori Alij", Vinvno modo fed varijs explicatur a Do&oribus

nem

in_.

pfJmorfl
tltU IlSQlll
l

fit?

cen ti, vt Caietanus Viclior autem hic loci fignificat , vt Hebra;i exiftimant , PraefecTur choro, Dauidis tempore Duxaliquisc^ caatomm n Maeflro di Capella 1* Erat enimin o tl ^*_l Ma^ iler,quiregebatcantoresalios, cui&exceilentiorerat vox, exactior reimuhcx pentia huicque dabat Dauid pfalmos canendos ad inftrumenta mufica . De hoc a cantando.vel Choragum, quali Vi.5tore /feuquemnosnunc vocamusCantorem caput cbori ) funt qui putent , in titulo pfalmi quarti , intelligendum illud Abac. 3. Ei fuperexcelfameadeducetmeV\Bor,inpfalmiscanentem. Vidorigitur idem eft,quod.
.

&

/~\

Archimuficus, vel dux cantorum_ . Quod vero fequitur in eiufdem pfalmi titujo Incarminibus , multum nobis fauet Phlmoru m ex Hebr.uis multi putant, vocem Hebraicam quae ibi habetur, fignificarecerturr conftitutum adcanendasresla?tas, &triumphales. Vnde_> Inftrumentummuficum Ipftfuml ta,ad qux totustitulus, qui apud nos fichabet Infi^em ,ln carminibus habent Hebrsi, Prafec *t?hlfloCantorum.,adInslrumentamufica. Rabbi Salomon ihexpofitione tituli pfalm. 4I
In
titulis

mus.

perhunctitulum

fignificat

conatumillum.quofecertatimcantoresin cantandocum
:

iub'Iofuperare, ac vinrere conabantur omnesfic exanimopfallentes, vt quafi pro Viftoria contendere viderentur &c. Negari itaq; nonpoteft ad literam infinuari , pfal;

mum ipfum
fteria,

Iicet in fcnfu fpirit uali,

qua; in

carmenefle:afque adeotanquam carmen cantandumin DEI laudem , & altiori vox lnfinem Chriftum, qui finis eft, & Ecclefias myfine fxculorum gerenda erant, fignifieet Rurfus
:
,

Ub.IL
Rtirfus, Pfalm. 5- fic

Pbilologicus de Mujtca, Hebr.

&

Gr<ec.

59
T;(
,,.

Tioro niVuJil rrlfJO? Carmen Dautdis lyricum_, , Pnefe&oCantorum. Vbi Vacab.adhannehiloth ait. Erac infigne aliquodinftrumetum muficu,&c. commifTusfuit itncurhicpfalmusDauidis pr.TfcffcocitharredorumpeEt titulus pfal.6. eft ritiffimo,vt decataretur ad hanehiloth. Et ita setit ctiam Lyranus in^tt^'***^') na. tono,&cIarifiima ideft,intenfiffimo voce: ( nuicnn Oftaua, pro virispromifcueaccommodatif fceminis, hxc vox oftaua, vti alibioftendimus,pueris, fimaeft vt velhinc pateatocraua; vfum quem tumunSGtxci vocant, olirn iam vfurpatumfuiflc. Hic pfalmusdatusfuit prasfedto fymphoniacorum admodum infigni, decantandusad ATfg^/w^, inftrumentum muficum Vnde Chald.eus fic vertit />z._> laudemlaudatario,citbaraqueoclofiditim. Etpfalm. 9. Hebraice habetur pVnio 7y
:

habet

fn?

moniindiC3 nt
-

Pf;, ~
'

nj e $, m

'

ad modoscantilenK vulgaris, cuiusinitiurtij Et Pfalm. 2 titulus habet "intffl n^N 7y rttrJo ? Carmen Dauidis crat Mutblabben canendus ad modum cantilena? vulgaris , cuius initium erat de cerua matutina, id eft, Ceruamatutina Sic Vatab: nam & D. Hieron. ctiam vertit, Pro cerua matutin^u,. Quaeomnia aperteexprimunt pfalmos ipfoscarmina efiij. Fcelix ,Pro cerua auror Alioqui profas orationes ad inftrumenta mufica decantari , fateri debemus , quod peabfurdum apud omnes Nationes. Sciendumenim eftqubd ficuc neinfolitum cft inrer PoetasComicos, Tra?icofque ftatim inttulis comccdiarum fignabaturlnftrumenti genus quo decantanda; erant ( videlicet, Tibijs paribus, vel imparibus, vt apud Terentium, Acta ludis Magalenfibus duabus tibljs : quod & notauit Eugubinnsin tituIo Pf.I.4. Scc.) ita in Pfalmorum titufs certa nominantur Inftrumenta ad quae cantandierant. vtoftendimus. Sed &PfaI. 8. titulus ptaeteriri non debet. Nam fic habet tvnjiri 7y rtJfJo? Infinem proTorcularibus Rabbi Dauid pufat, vocem Hebraicam.quas ibi habetur fcilicet Git- in tit i hith,eflenome'iInftrumenti mufici, ad quodcanenduser.it pfalmusille. Alij, efle_j Pfal.S. nomen Vrbis Phif ftinorum, c\ux vocatur Geth eo quod in illa Giuitate fuerit a Dauide dccantatusillepfalmus: feuqubd Inftrumentum adquod erat canendus ex vrbe. illa effet adduitum, vt apud Pindarum, Phorminx Doria. Ita enim Rabbi Sajomon, vc & Lyranus hic . Addit & hic Caiet, eam citharam habuideformam torcu!aris,& etymologiam eius vqcis a torculari furm' Vnde 70. & D.Hieron. verterunt hic.Torcularia Alijdicunt ideo nuncupari hunc pfairnurri, G'tbitb,qubd traditusfuerit decantmduscuidamcanton filioObededonGethei. Ego arbitror fuifle diclum ab Vrbe Gethin <juavigebathuiufmodi melos, ficutiGrscidicebant; Cantica Doria, Lydia ,Phrygiaa. populis.apudquoserant in vfu; vfufque hodieadhuc viget. Quamuisforfanetiama torculari nomen acceperit, quod tempore torcularium, infefio Tabernaculorum_., paulbpoftcollcfb.sfruges, & expreflas Vuasintorcularibus, cantari folerct: dequo Leuitici23. Neceftincommodum ingratiarum a&ionem proferacitate anni, & vbertate vindemiarum, hunc pfalmum tempore torcularium catari folitum fimul & PfaJ. mum 8o.&83.quieodem titulofuntinfigniti,&c. Dummodo hnec in fenfu myftico altiora myfteria Chrifti & Ecclefia? etia fignificct; quod ego no fblum no damno, fed potius vehementiflimt eosarguendos cenfeo,quicorticeiIlolicers nuda?contenti,&filiquis pafti, verum cibum,qui infpiritualjfenfuprTffatur, ab'jciunt. QuidporrbfitvoxiftaSf/^, foletmultum negotij faceflereDoctoribus. Primb vox voxSe r, a ifta incodicibusHebraeis nulquam repcritur, fvtbenc Caict. in Pfalm.3. notat)nifiin 73 vicibus Pfalmis^&quidem feptuaginta tribus vicibus)& in Cantico Abacuc cap.3.femel. Inde inPfalnris redditurprobabilisfententiacommunis Hebrsorum, qubdfitvoxad metricanturru. fignificetl Vnde quidam dicunt,per vocem illam fignificari mut.nionemmetri.fipcrtincns. uc i-ia-ii\u.a. Alijmutationem cantus . Ali;cleuationem vocis. Alijpaufe, vel filen-

nuich Pfalmus ad Muthlabben ,id

.

eft,

r.

&

"

tijintenectionem .feupaurationcmSpiritus SanrJli

Alij

diuifionem fencentia:

id eft

finem vnius,

& cxordium alterius

vt

Alij,

cuiufdam raulicx varietatis exordium , &c.

Atque

ita ficri potcft,

omnes ifta; fignificationcs ia vnum congk>bate totale

& plenam

Arth Magn<e Contoni , (ef Dtffoni 6o vim cxprimant. Deduciturauteui vox Selab huiusparticula; nam
Pagninus
in

ThefauroLinguasSancla: notabat.a verbo Sal,

& verbo Salal.

,

atadiccSalal , vc Vbi ex Rab.

Abraham
vcibo maioribus
bat,

dicit,

yoccm

Selab,

non
:

eile fignificatiua,fcddirecT:iuam cantus,

&deducia

Safal, quodfignificatexaItare,veleleuare, velexaggorare

3. Pfal. Scholns, fic ait
,

Quocirca Vatab.ia Olim folebant cantores quoties ha?c vox occurre(1

Ograuem calamitatem: videanteam perpendant omnes amici noiln Caiet.fuper Pfal.3, tdemhab-t, &dicit, hanc vocem Idem Rabbi cfTe officiofam, id eft habere officium eleuanda; , & producends vocis Abenezra aflerit. Exquibuscolligo,eleuationem cantus, & intermifiionem cuiufda filentij fignificari per hanc vocem,quod & in Italicis cantionibus per piano,forte exprimitur,- Vcl ctiamifto voc3buIopau?"andointelligiV(r/i'& ? V/rtotius Mufurgia? modeintendere,
dicerenti

vocem

&

& exclamare, ac
;

f atricem; de quibus vide

me

alibi fufius

traclantem_>

111.
De AcrofUchisPfalmorum
IVlEfciofanequidmufici myfterijlareac
i

verfibus.

in eo quodpfalminonnulli, infigni fane ordine alphabetico confcripti finc . Qui fo ibendi ftylus perliterasalphabetior j3* dine com- phabeti, ita vt vnufquifque verfus ab vnalitera,fuo ordine incipiat.eft modus proprius carminum . Etquidem D. HilariusfuperPfal.n. tres tantiim pfalmos metrorum eantatf, dixit efie acroftichos, id eft,ordine alphabeti compoficos, videlicet Pfal. 1 1 o. et 1 1 1 ec
\
;

arcificio,

&

118. D. Hieron.in Epi fiola ad Paulam Vrbicam, illis Cribus addidic aliu, videlicec 144. Septe fimt fallique dicic eosqui pluresexiftimancefTecales. Ipfacamen vericasHebraici Pfalce etiampfal.24.3 hicinterpolato 3-36>frd illos,habet rKter progredirur alphabecerte P ^i d^ Hj fuper illos pfalmos Titelm. Caiet. obferuabac Ianfe.Geneb. Quod SixtusSeto. phabetice.
.

&

vcibo Pfalterium. Hoc etiam alphabetario ordine confcripti funtThreni Hieremi*.& cap.3 i.Prouerb quodappellatur,Merropedia SamuelisReRatio c6Ratioautem(quadireraliseiTe videcurhuiuseompoficionisacrofticha^ eaeft.vt gjs alij a Rahbi Dauid Chimchi, & a cceteris Hebteorum Doftoribus, vt Sixtus traditur awoiikhe adueitunt. QiiodPoetisHebrsisfitfamiliare&confuetum, vc carmina, quibusilluftria qusdam argumenca trat mtur, iuxta feriem alpfoabeti diiponant, vt facdius memoriximprimanturjetimprefTa tenaciushsreant, Licetetid fit verum,qubd D.Hienen.lib.
1. fu.t

Bibliot.

&

alij (vc notabat Genebr.)exiftimant, non fine magnis myfterijs etEccleliterarum ferie digeftosfuifTe pfalmbs Sacramentis,.hac Vide Hieron. in Epift. illa fi* tertius qua; incipit, Nudius tom.3. Vrbicam, etc. Sed P<i ulam mea nunc non intereft ad tropologias eranagogias, fed nudam liceram perfequi

ron. et veteres

Similiterin hymnisEccIefie

habemushuiusrei exemplum: nam PresbyterSeduIms

,

hyrrn;u comppfuit alphabetice.Nam a licera A,incipic,hym.^//j orttts cardine,4e'mde B. B atrii authorfpculi . Et tertio , C. Cafla parentis -vifcera &c, Cuius quiderri hymni parseft Jlle, quicanitur in die Epiphani*, HqftisHerodestmpie. Etdeinde l.Ibant

Magi quam viderant, deindeL, Lauacra pun et Z. inHymnononcorrcffco,

'

gurgitis

et fic

proceditur vfque adX.

SedpraterirenonpofTumusidquodab alijs tangitur, quid videlicet caufe fuerit,' qubdinilliscommemorarisfeptemDauidicispfalmis, aliquandoalphabeci ordoperj^jsjS \iterx dux omittuntur in pfal, fcil. Nam 24Vau , et Koph , a quibus nullus uertitur crotiichis aliquando jncipit verfus. In pfal.33. omittitur rurfus litera Vau. In pfal.36. a qualibet litera_. verfus Hebraicaincipitduplex , etinterdum triplex jomittitur vero H^z nam ab illa alimi"lite
.

ta

nullus incipit verfus er Ioco eius bis,ponitur Tuade, vel Tfade In pfal. verb 144. decfc litera Nun, atque adeb etiarii in Hebraico codice defideratur verfus ille.qui ab illa literaincepturus erat;quamuis7o. interpretes de fuo addiderint verfum , quiillilitera:
: .

corre-

Lib.ll PhilologiciAS de MuficA Hcbr.

corrcfpondcbat,
(cil.

^ Gr&c.

61

numerum. Ego arbi tror hunc detectum

irrepfifle
.

FidAis Dominus in omnibus verb sjhis. vt mtegrum facerent verfuu C^idhickteat mtyfterij, aliqui tetigerunt ,plures omninb prasterierunt
fuccefiu

tcmporum ex

varia

cxemplarium tranfcriptione

quidqnid

alij

fentiant

V.

De tropis & figuris, atque arte poetica \vlj

pialmis latento

pcfes,

fcil. vere poefeos modi, tropi,fchemat.i,metaphor.e,hyperboles, allufioues, profopopfi<e,apofioapoftropbes,epiphonemata, &c. E? alia fiue diclionis, iiue lententis quam plurima

Eperitur prrterea in huiufmodi pfalmis totiuspoctic.t artisepitome;

1" r

mi3

^!

perinntur

ornamentaPoetarum, et verfuum propria. Praefertim vero qua? addictionemperti- pm.nesfloCum ergo in Dauidispfalmis tam atfp ! nent.et finc rychmo, ac ilne mctro vix bcne fiunt benc.tamappolite ,et exaifte fiant,dicendumpfaImos ipfbs efle vera carmina: nec tamm. Namin pfalmis mults funt figura; poetica? Vt in-j iblum vera,fedctelegannlflma
.
. .

primisRepctitio,vtpfal.
rnibi ,

36. Quidicunt,exinanite ,exinanite

Et illud,

Euge eugc
,

Pfal. 3 6.

Rex virtutum dilecli

dilecli

Et Pfal, 6 7.

Qui dicunt Qua figura fi-

Fp'"
'

11

*."

militer vtuntur poets, vt Virgil,

lpfafonant arbuHa DEVS , DEVS ille , Menalca Item: Interpoiitio versus intercalaris, ad quod orationis genus ,
pcrtinct? Vtpfal.ios. Confiteantur

nifi

Domino

mifericordi<e eius
.

& mirabilia

ad metricum_j
eiusfilijs bo- Verfus in-

Qua; fexies in illo pfalmo re. petuntur. Et Pfal.i 1 7- Confitebor tibi quoniam exaudisli me, &faclusesmihi infalute, iicpiusitcratur. EtPfai. 23- Attolliteportas ,&c. Bis etiamrepetitur. Vt fexies in_
Et Clamauerunt
Virgilio, in

minam

adDominum cum tribularentur

'er" 1 arb.

Pharmaccutria,i!Iud; Inctpe Mjcnaliosmecum, meatibia,'uerfus, &c. Et Ducite ab vrbe domum, mea carmina, ducite Daphnim, &c.

Similitcr vtitur

FiliaBabylonis mifera,&c.
Sic Poeta
:

Apoftrophe,feu Conucrfioneaddiuerfam perfonam vt Pfal. 136. Et Pfal. 113. QuideBtibi mare, quodfugtHi ! &c. Troiaque nuncfiares, Priamique arx alta matiert s
,
:

Profopopaeiasfiequentitllme vt Pfal.i s. Cceli enarrant gloriam Et Pfal.94. Flumina plaudunt manu, &c. M<enulus argutumque nemus pinofqueloquenteis Ita et Poeta
et
: ,

Adhibet

DEI

Semper habet,femper paHorum ille audit amores Denique(vt innumeraalia omittamus)Reuerfioadprimum initij verfum, itavtextremus verfuset primus pfalmi (It idem.an non aigumentoeftpfalmumefTemetricu? Vt Pfal. 8. Domine dombius noHcr quamadmirabile efi nomen tuum in vniuerfa terra^, . Sicfacit etiam Homerus Epiloguseft.quifuitprocemium. Vtietin pfah ioa. et 103.
. ,

inhymnisfuis,et Theocritus.vt videbisin Eugubinoinpfalmu 8.infine. Qux no fine Nam licutChriftusf dequoinillopfal. S.erac myfterio fata, arbitraturEuthymius fermo^ tanquam per circulum, illuc vnde venerat per incarnationem reuerfus eft per afcenfionem ita pfalmus tanquam in orbem recurrens in hoc ipfum definit, vnde__ fumpfit initium . Hanc ob caufam per Mern claufum, ( quod quafi in orbem redu ctii,
.

principio carct et fine^) fignificatur Chrifti

illius

regnum perpetuum, contra totam naturam

elementi Hebraici,quod apertum alias femper efle folet in initio et medio ditionis. Videlfa.cap.9.in vcrbonaiDV Multiplicabitur. Seddehacprobarionefatisfu-

pereque didtum

eft

.V.

<$_,

Artis

Magft*
.

Qonforit^

Difforit

V.

De diuerfis metris
C^
Comicus

quibus Pfalmi confcripti funt

,
,

Ertum eft Dauidem Lyricum , Tragicum ,Comicum Saryricum Heroicum_, Dramaticum, Epithalamicum, ElegiacumquePoetam in omnibus fe exhibere* juxtaexigentiam matenarumj Iam enim camtheroiceregnum Chrifti, &eiusvictorias>

Herokus '
ElegUeiu.

& SanitiE Eccleiis progrelTus & gloriam_,

Adas.&humanaeconditionismiferiam,
.

Iani canit Tragice, feu potiiis defletcafum

&c t

& Chrifti innocentiflimi agni atrociflimam mortem_,

Iam Satyrice inuehitur in corruptiflimos fui fieculi mores lam ElegiaceEpitaJamium Chrifti& Ecclefiieperfonat. Iam fuorum maiorum & antiquarum rerum memoriam
,

fufcitat

Heroice ruec de,

cantando.

omnefque mortaies ad eas inuitat & excitat &bonisimbuitmoribus Introducit interdum velutiin Et etiam paranaeticemonet , lam tota Adam cum fua perfonas: pofteritate , fuam deflentem Comcediam diuerfas perfecutoribus conquerentem fuis Iam Ecclefiam San-tam fortem Iam Chriftum de concuflam,co_Ieftem implorantem opem Iam hoftes ipcircum quaque ab hoftibus Iam Deum cohortantes eorum fcelera vindicantem Iam Chrifos fe ipfos ad flagitia triumphantem,&c. loquitur Iam facit Virg. author folus,vt ftum de hoftibus, gloriose Eclogis drammatico vt in fit perfo) folas loquuntur Iam more ( in Georg &c. na^quxintroducuntur, Iam mixtim,& Poeta.&interloquentes, vt aliquandoinEcQux tria genera enumerauit D. Ifidor. lib.8. Etymolog. cap.7. Joo-is, et in .Eneide fit

lam demum

diuinas Iaudes intonat,

infine.

Iamfoliloquia, quibus

animamfuam

alloquebaturetfolabaturtacitus, qui-

bufqueDEVMmenteprecabdtur, componebat, &c. Atqueadeonullum poematum et metrorumgenusexcogitaripotuitvnquarn, inquo vatesnofter, cceleftifque Poeta Dauid non eflet diligentilfime verfatus Sed qusritur quo carmin s generedi-tos Pfalmos fcripferit ? Hieronymus ad Paula Nudius rertius tom. 3. quofdam pfalmbs dicit,triVrbicam, in pift. qux incipit. ,aliostetrametroiambico Etduoprimaalphabeta Threnometroiambicoconftare
.
;

rum Hieremias quafi iapphicometro, inquit,fcriptafunt;Tertium alphabetum trimetro,&c. Etin Praefatione libri Iob.aita tertiocapitelob, \-cjuead41. ait, Hexametros
Quo carmi verfus
nis

efle daclylo,

fpondaeoque currentes
et

Et fuper Pfal.i

8. initio

fic ait

Refert Io,

genere

falmi'"'

Deuteronomijcanticum vno metro efle compofitum et , putatElegiacummetrumin vtroque pofle deprehendi: quod,fci'icet prior verfus fex Rurfus Iofepedibus conftet, inferior vno miilus in pentametrum finiatun haec ille ait partim cap. o. trimetro verfu, et 1 Antiquitatum pentametro compofitos phus lib.7. PraetereaEufebiusPamphili funt inquit etiam apud eos flueflePfalmosDauidis.
fephus, hunc Pfalmum
.

cteos^artificiofiflTmacarmina,vtMoyfiscantusillemagnus,et 118. Pfalmus, heroico rnetro,quodhexametrum dicitur,componuntur Suntaliaquoquetrimetra ettetrametra fed quas ad di6-ionem pertinent elegantiflTme,grauiflime,iucundiflTmeq,-c6po.
:

Quaevero adfenfum fpec.at,nulli hominum fcripturae comparanda. siit&c. Rurfus D. Ifidor. omnes pfalmos apud Hebrasos , metrico carmine compofitos affeNam in more Romani Flacci,et Graeci Pindari nunc ait alij iambo currunt, nunc rit Elegiacoperionant, nunc fapphico nitent,'trimetro vel tetrametropede incedentes. Et haee funt quas apud Heronymum, Iofephum, Eulebium, Ifidorumque omnigena litteratura prxftantes viros repenre potui nam Recentiorum Doc-orum in hac re vetufitafunt.
. ,
,-

ftiffim3,

rationem hahendam non

eflc

putaui

Ne

Hf.br. 0' Gr<ec. 6$ vidcrcmur,vifum mihi eff opcNepretium Ne verb iarn allatis, aliqua adhuc.qu.tlucem aliquam tencbrisiffisafferrent, nnneetere_^ Dico igitur non effe cxiftimandum Hcxametros, trimctros & fapphicos Heb-a?oru. verfus eile eiufdem gencris cum carminibus Poetarum noftratium eademque pedum qualitate, quantitate, ac difpoiitione conftare; fcd diucrfam efle diipoiitioncm, iitum , Quia peruetuftailia Hebrxorum pocfis Cxpc inter Dairvlos, &ordinem pedum fpondasos, alios quoque pedcs recipit variato interdum ctiam ordine fedium m quipusapud noscollocanfolcntpedes. Qiiin D.Hieron.huic noftr^ fentent:amultum fauct, dum praffatione in Iob fic ait de Hebraicis verfibus loquens Propter linguap ldioma crebro recipiunt alfbs pcdcs non carundem fyllabarum , fed corundem tempotinnulusnumerispedum folutis ;quod rum, intcrdurn quoqucryt'imus ipfedulcis, Poctis folis innotdcere poteft Adrem igiturdico, Hebrasosinterponerefolere , contra noftrorum Poetarum confuetudinem, fuis carminibusrythmos, quofdam inufitatos quos fimplexLectorintelligcre non poteft,fcdibIum metrica artis peritiflimus Sane nec apud nos fingula_> rythmorum genera eundem fyllabarum numerum.ac eofdem fines carminum retinet, vt in Pangloifia Mufurgica oftendemus . Nec profe&b abfque ratione vfurpant Hebrsihoc Poefeosgcnus ;vtpotequod mirum in modum polleat ad excitandos in hominum animis omnis generisafFeclus, vt fatis conftat ex SpalmisDauidis. Hiccnim fuisPoematibusadmir.rndosproruisac pame incredibileseffeduspeperit. Fabule funt, Poeurum commenta de Amphione, & Orpheo, qubd Iyne fono fyluas faxa mouerint, fluufos decurrentes continuerint ,ferasedomuerint

LJbJl. VhihlogkusdeMitpea
hactam obicura
dixiiie

nihil in re

/.uthori

'.

&

&

&

&

&

Euridicen Orphcus ab inferis reuocauerit Solus eft nofter hic alter diuinus Orpheus, qui maiora efFe&a vere fecit, quam illi falso de his fabulati funt. Hic cnim cythara fua petras fregit, fyluas flexit, fluuios affecluum rapidiflime per pra*cipitiadelabentes, cohibuit;feros& immanesanimoruiTi moresdomuit Cacod.Tmonem demultorum Saulorum animisexturbauit atquedeiecit. Neque vnam tar.tum leduxitEuridicen, camque continub amifit ,fed innumerashominum animasebarathro inferorum abducta? in auream.illa.m omnifquesrumna; expertem vitam ac lucem reuocauit. &c. Veriim ne quicquam indifcuiTtim relinquamus, hoc locofpecimen adhuc quodda dabimus, omnium eorum qua huc vfque dicta funt, explicatiuum in quolucuIenter patebit, &.pfaImos fuiffc metricos, & jn Ecclefia Hebraeorum fuifle metrico artificio cantatos; Apparet fioc artificrurrr maxime in Pfalmo iii.inquofia* guli verfus iuxta literarunv Alprfabsti hebraici ordinem digefti ccrnuntur in quo ^^V lubinde ^ >a* fubinde non Interdum trimetra nonnunquam aliud &aliudlam- 'iverfosor bici genusreperies",fed totum negotiumexemplodcmonftrafTe fufficiati Sicigitur dinealpha ? * in Pfalmis Dauidicis multa multor-um generum funtcarmina multi verfus, atq; rythp U nt. mi quc tamen non nifi a lingue hebrajc pcritifHmis penetraripoffunt
.
:

,-

j!

Spe-

tf

Artis

MagKA

Coftjoni

&

om Dtffb
1 1 1.

Spccimen Poefeos Hebraice, in Pfalmo

elucefcentis

nilT

n&T WX nV X 1W23 fUftl ITYlVD 3

mJT
^""IfrO
Y

Beatus vir qui timct

Deum

'n mandatis eius volet nimis

Ijrtl

TD ^
r

Potens in

1D ^SD 1C?yi p n Gloria & diuitia? in domo eius ly*? nl^y Ipl^ 1 Et iuftitia eius ftat in a?ternum Ortum eft in tenebris lumen re&is D'1K?t*7 11K *1KTQ

TH3

D''1V

*TI

femen eius Generatio re&orumbenedicetur

terra, erit

pH^l Dimi p-3 n

ill^Dl
*

Benignus mifericors

plH V X 231 10 Difpenfabit res fuas cum iudicio 23) jyjp3j?lSn 73 7 D DIC X7 D71V T 3 Quia in fa?culum non commouebitur Y T* tTfV DvlV ^Df 7 * n niemoriam perpetuam erit iuftus XT* &7" HVI nyiDl^ Ab auditione mala non timebit Re&um eft cor eius confidens m Deo TPVO m^JUl^ 7 P3
J3

& iuftus Bonus vir benefacit & commodat

XT* X 137 ll^7~

^ulcitum

eft

cor eius>

non timebit,
hoftibus fuis

"VUM3

nXT Ife^Xl y

Vfque dum videat in

luftitia eius ftat in

DOIQX*? tnJ 1 ) TVfh nTOV inpl X

Difperfit dedit pauperibus

a?ternum
gloria

m^33Dnni 2l p
DV3THXT
1,

Cornuejus exaJtabitur in
t)entibus
fuis ftridebit

Vt*"l

Inipius videbit &irafcetur

OQ^ PllfT 10 V ^Kn C^Wl niKn

& contabefcefc

Deuderium peccatorum peribic

5.

VI.'
]

De Mufica moderna Hcbreprum

HAfcenusVeterum, modo hic breuiter Modernorum Hebraeomm Muficamdifcuriamus ; Vt Moderni Mufici Pfalmos, aliafque Ie&iones in Synagogis melius peragant, certis accentibus muficis vtuntur, quosintegro volumine defcripfit R . Colonymus,quem vide; horum enimquifqueproutin fublimecirculariterattollitur, vel n im um defle&itur , vel vbique fimili tenore compofitus incedit , ita vel efficacias minusautplusponderis habere putatur. Quare ne in negotio a Capnione vel MunfterotraditOjdiutiusimmoremur, hoc loco ipecimen duntaxat quoddam cxhibebimus
accen-

parte Jtalifuis^O Synagogis vtuntur . Vtrum vero Hifpani, aut Galii , orientalefque_, Hebrsi, aliasfocum flexurasm didorum acccntuum pronunciatioaeformcnt necdS cognofcere lcuit . Accentus itaque, vbicumque ponuntur, talem talem claufularu
,

lib.ll. Philokgicus de Mujica Hebr. Gr<ec. $ a^ntunnotisMuficis cxpreflbrum, quibus fiue Hebrai Germani Sc ex

UW*m

&

&

proceuumcantonbusformandumefle,
acccntuffequentes

&non

aJium denotann funt autcm Mufici

Pinax Accentuum Musicorum

nVtfta l^hVjidi^
jNa^n
-i
1

Schilcheleth, Catena
Segla, proprietas fnie Botrus

?+

Talfa,Eradicacor

Pazer cacon, difperfor paruus

ptwnji
\jcc"

y
K
\

Karnc pharah, Cornua Vaccx Schene gerifln,duo Expulfores

Jathib, fedens
Pafta, excenfor

/t
JNOtffl

Konp
'xnrunx
i

Kadma, AncecefTor
Zan.eph gadol, Ereclor rriaior

.\ l-

Echnachca, fulpirium
Zarca, fparfor

Kp-ir

Legormiah, exoflacos
V^ifc-

Rabia, imminens
Tabir, fra&or

T3n i*p1D3
*)1D I;

Torcha, labor

Sophpafuc,
-_|

finis

verfus

Pafuc, diuifor

nhm tpNO

Ezla, ambukitor

V^

Maarich, procra&or

Schene huterin,duo baculi

Darga, gradus

>umi-.
riiop rtafVn |_

Talifa Ketana, eradicatorparuus

nartDf*

Sachpha, difcus euerfus

Schophar mechopher, cornu euersu

i

viVyj,

Alui,fublimis

Mecarbel, cornufuftinens

Nota hoe loco accentus hofce muficos non ad canendum tantum, fed ad pulchram
pronunciationem
eflc inftitutos.vt fciasfcilicet, vbi

fum diftinguere, vbi comma figcre,

fit

vbi colon apponerc dcbcas

fufpendere fpiritum.quo loco vervbi verfus claudatur ,

,

vbi incipiat, quid lcati&s, celerms,concitatii Ienius denique ac tcmpratins tardiufq,-

efFcrendum-i

Clau-

6$

4rth Ma$n<c

Cottfoni,

& Di/Jom

Qaufularurn,quas accentus exhibetit,iri Not Muficis expreflio

-:
|

~:-:rrs:r:z-p-:r:r:r$:s:^:^:^:A:r:i:^rh-a -^--V--:^:--b t_:_:$.

kfaMMiMta^
_.,*.

'r:!z

%7-ft

r
nVctfVcg
'.

SchilchektH

,.

fiuc

<
^
'

Cateria
F-ti"

_ *,-.-> -0-x
.

t5rtstrrcr-vr-r-^"

-NVitj
.

~- _ -
,i

1.<

'

ii.
,.

- TP
: ,

""^

--*-a
~~~:$:r-

$8h_ ;-_-W
Pazer catoo;
TalG

pazer Katon

Segla
|

:=i^:^:^:-:=_
::_:__
aini

.i_

~:tf __^
1

______

_-'-a

0_>
_:
:

ma
r.n

-T"

-"!-\4'

Lathib
n\
::;

Schena gerrfin,
-;:;'

Carne
-i

pharah
er.c ni

_. ._..

'

_._^
'

g___$:$_: -____ - w
JS

-_j~<_. Lz:__r:ttr ___!

^-5-I

Vni. *|f>[ Zaceph gadol

j.iap

ipjpi

xtftp'

'

_<o_-'a

Zakeph katon Kadgna

Pafta

.__<>_
rPff-uV
.,

Ep__i:l&-_: EE_i__|iEE_: X_S

____?
,

jfcnnjnx

Legormiah
-i
i . .

Zarca
I

Etnachta

i, " *

=^_fe
J
__Q

zrs.ua:_:~:_z:~_::fl_:___:
f.

"'KTno

"*v_in

-s__.?__!e
'pnoin im Tharehuterin

S
*p KO
Maarich
Larea

Torcha

Tabir

.,

Rabia

-:M:^:^_-

Him ^S
Ezla

qrejjw

*-* &_&# -,z:~:2_:n~

p*ofl

piDfl^io

Pafug

Sophpafuc

gi|g|gfl}i-Ep|ippgi
p
rni

n
Porga

ben iomo

Munah

Lib.

II Philohgicm de Mufica Mr. fg Grac.

67

~i~:"r ~2:=:i:E=^:i:$.i5:~?-:
Kemna
Talifa

-~-~^|-hj-"---:; crrp
Mccarbel
Alui

Mechuphan

intelliget rationcm Mufica; Hebraeorum tum antiqus , tuni modernae. Nihil igitur reftat mfi, vttandcmfufioribus hifce difcurfibus finemimpo nentes, ad alia nos conferamus

Atque ex hifcefacile!e&or

C A P V
De Mufica
NEmonifi

T.

VI.

veterum Grsecorum , eorumqu^

Inftrumentis

iniquuS forfm rerum arbiter negare poteft, omnes fcientias, Vtiab Hebraeisprimumpartim adGrxcos, partim ad Aegyptios, ita et Muficam zd eofdem translatam ingentia nullonon tempore vtrob que incrementa fumpfifle>> Qiiisenim curiofifsima Grecorumingenia continerepoterat, quominusfamaillaper Grsectmul Vniuerfum mundumdemcomparabili tumDauidis, turnSalomonisfapientia fparfa, uadmufiquo minus inquam eofe conferrent, vbi tanta eratrerum admirandarumfacies, tanta #^^1 cantatorumcantatricumquemultitudOjtanta inftrumentorum muficorum exquifi- Salomone hanfcniEt, tifsimo ingenioconftruct.orum varietas, tam inexhauftus denique omniumartium.j s Vbi Oceanus verotamexaclr^rerumnaturaliumnotirias fcientiarumque.potifllmum
,
;

humanefapientie refidebat Oraculum Salomon . Certe Orpheum,Linum,Amphionemprimagrecefapientieluminaillincomniafuatraxi(fe,facilehocIocodemonftrare pofiem 5 rri fi hancmateriamexquifitioriargumentopertracTrandam MuficashieroelvphicereferuaflTem .Quarehoc loco corticem tantum MuficeGrecorum, inftrumentorumqucJjfJem vfitatorum exhibendamduximus, nucleoin pcculiares hums
totius

Mufuro-iae-traftatus referuato.

Ad rem igitur

RefertBoetiusexNicomachoGerafeno, quod primum Inftrumentum muficum_i fucritaMercurio(quem multi cum Hermete Trifmegifto confundunt)inuentum_,; QuisautemhicTrifmegiftus fucrit,cuminOedipo fusedifcutiamus,argurnentum_. cactcroquin mirum quantum perplexum, hoc loco filentiofupprimendumduxi; Erat autemhoclnftrumentumfecundummundanselementarifque muflcs analogiam_> quatuor cbordis inftru&um > quo abdita quadar ratione harmonicam illam tetra&ynin + elementorurnconftitutione elucefcentem,denotabant fimulqueomnes confonantias eodem exhibebanthocingenio; vtprima chordaadfecundam id eft hyp_te ad parhypaten, diate(faron;fecundaadtertiam, ideft parhypateadlichatton tonum, tertiaad quartarn, Iichanosfcilicetad Mefenaltera diatefaromparhypate "VcroadMefendiapente, hypate denique adMefendiapafonfonaret, vt in appofito cxemI 2
,
,

Lvratetra chord__-

Mercun,

68

ArtU M*gn<c Conjoni ,

&

Dijfmi
alibi fufiuj C lpliearnus,

exemplopatet i cUJUS rnyfticas rationes

HuicMercurioiniiltispofttemporibusruccefntCor*bt)filiusLy-' dorum Regis quicythara?hermcticaj tetrachordae adiunxit quin4

tamchordam,- cuipoftmodum Hyagnes Phryx Parer Marfiarptimuique Tibiarum author fcxtam chordamadiunxit ; Quam imperfefc am deprehendens Terpander Lesbius eidem feptimam ad 7 planetarum harmoniam denotandam , adiecjtj Lycaon deindt_-> oclauarn,id cft 7 pjanctis,adiunxit firmamentum . Prophaftus yerd Pcriota, Vel ?T quidam volunt, Perinthus, npnafni Eftiacus Colophoniusdecimam* Ttmothcus denique vndccimarncidem, addidit, creuitquechordarum augmcntum in tantum vt pofte ri non contenti numero chordarum hucufquc recenfito, ad 36
;

derint,diarcfa
diateYTa

ron

imo46chordasfvtiEpigonius Ambraaciotafeciflfe legitur,) afcenEx quo dein veluti feminacio quodam ,'OrnlritSy.generis, Lyrae, Cythara? Magades petrifes, Sambucae, quas in librofex,

rodefcripfimus,emerferunt
diapafon

Hyagnes vero
,

lituoriirri

inuentor

di.perjtcl

innumera polyealamorum genera inueniendorum alijs occafione dedit,- atquehsebreuiter deinfirumentis qui plura defiderat, videat VII. librum ybi ex profeflb de jjs traftauimus

. I.
'.(

"
.'
.".

1 ji

rt
'..vi

..

.'\\

".

De modo cafftandigrsecis

vfitato

Rimsui Mufici ,non mulrorum Inftrumentorum fimul concordantium ftrepitu gaudebant. nequc coniplurium, vocum fymphonia vtebantur. Sed excitabant Auditorum animos var-ia voce ad fonum Lyrs , aur tibiae fumma induftriaij raccommodata iuxtaillud.

Mufic GrKcorii
r

r,j; . qualiSi

um~^

Quid cho

_'..'' Tucalamqsinflare leues,egodicere verfus . iv oc P ac^ Homerus v.antantes Achiller,. Femium,& Demodocum introducit, iuxfca hunc tenorem feruabant qupddam Muficorum genus Rapfodum dictum , verfufque Poetarum cantando recitare,&explica5refolebant hac ratione , Platone tefte , verfus. Homeri interpretabantur adfonum Lyra; Modulatio vero nunquam a duabus fimul, fed alternis intonationibus peragcbarur, ita apud Theocritum Paftores Daphni,& McVirgiljum Damet.a 5EJ5 Menaka.alternis ludunt vocibus . Chorus verb dicenalca,
,

,-

&

batur 50 cireiter Lyricorum Poetarum cum Poemata fua propria.tum Iaudes Deorum, eorumque, quiexOlympicis ludts vidtoiiam infignem reportaffent, decantantium_, congregatioj Atqueprodecantatarumlaudum prnemioboue donabantur. Inhuiufmodiquoque Choros Rufticos diftributos pro fiudibus terra?conceftis iuxtaaltare__ adfpnum tibicinisBaccho votaperfoluiflTe tradit Phornutus . viitima inftruftum Cum verb Poeta? fubinde nimia animi cotentione deficerent, in loctim cantahtis puer
,

&

tefte Liuio,fufficiebatur

Vnde

deinde confuetudo hiftrionum in theatris verfusPoe"

.

tarum canentiuminoleuit, iuxtailludHoratij.

.,,

Ignotumtragiea genus inueniffe Camji Dicitur, pUuslris vexi/Te Poemata Thefpis

&

^lutscanerent
Pari ratione fonante

agerentque peruncli ffcibus ora

Cy tharaedo, & cantante Poema quodpiam, ca?teri faltus,

choreaf-

que agebant iuxta

Virgil.

Itigeminantplanfus Tyry , Troefquefequuntur. Etalibi Pars pe.hbus plauduntcboreas, carminadicunt. Atque hocpaclplaudcs luasperfoluebaHt

&

De

LihJL

Philologicus de Mufica, Nebr.

& Gy*c.

6y

De Odis Lyricorum
Dluiditur Oda
:

& materia Poematum ,& de

;

legibus mufkalibus.
Pindarica. in tres partes
,

Prima pars

Odx swir"

Sccunda mffiii

funtque verfus Lyrici, ad fonum videlicet Lyrae, aut CyDicebatur, aurem ftrophe, quod dum illa pars caneretur faltantharte cantari foliti -tes retroari a dextra verfus finiftram procederent ; dum verb Antiftrophe cantabatur contrarium modum infaltando tenerentfaJtatores; dum vero liro&is fonabat tanqua fcffi, et veluti pausa quadam inter poiita aliquintisper ijdem requiefcerent ; atque hic modusfaltandiin hunc vfquediemapud Cretenfesdurat. Vtebanturauteminhuiufmodi fblcmnitatibus Arcades Vtriculo Sieuli Peftidibus; Cretenfes Lyra; Laced*moni/, Tibijs, Comibus Thraces &c. Hosfecuti Romani in Comaidi/s exhibendis Tibijs.&Calamisfiue fiftulis vtebantur;quasdextras, finiftras vocabant, horum_. enim opera proprier.tem Comaediae addifcebant. Namquando Comoediaeratde_j regraui, &feria, Autaxii finiftrocalamograuem, &feueramexhibebant harmoniam ; quando vero Comccdia crat feftiua , iucunda, amcena AuLedi finiftro calamo mateTertia imofit dicitur
, , ,
,

q^

ftro _

p ha,& antiitro P h 3
e,r, ^ 8J?

'

^'^
in-

"

uerfis
ft F t

&
,

^"tls

riae

congruam perfonabantharmoniam,fciIicet feftiuam,iucundam,amaenam, &c. Matcriam denique miftam; mifta harmonia decantabant Erantquoquehuiufmodi fiftula: duplicisgeneris, fcilicet, Seranae,& Phrygis; Serariae dicebantur ob foraminum paritatem, pares Phrygiaecontra abimparitateforaminumdicebantur impares; Phrygia Varronetefte vno conftabat foramine,Serana_. duobus Nonnulli Plinio tcfte calamis aquaticis feu arudinibus vtebantur, quas certo anni temporc circa occafum Arfturi fecantes triennali exficcatione peracla tandem_. in Aulos,&fiftuIaserTormabant; adquodfaciendum ab ipfaquafi natura inuitari vi, ; ,

Kftulg Se,

*
pj^'j e

Anmdine;
.fiftu}"

dcbantur, quae in arundinibus ita partes internodes difpofuit, vt per nodos refeda?, ac , rrv r /-n i ii innitulasaccommodatae.vtlongitudine, ita &ionodifterant, &in eaqujdem proportionc, vt prima feu longiifima fiftula ad proximam vno pra:cise tono v ariet,ad odtaua vero fonet diapafon,& fic loqueodo de ali)s intermcdijs. Verum de his cofule librum 7 ybi de his ex inftituto agitur. Porrb argumenta muficae Veterum alia crant Verfus in Iiudes Deorum fummo artiflcio.&ingenio/cuiufmodijV.g. funthymni Orphei^compofiti;aIia laudes& Encomia hominum illuftrium ex vidleri/s Olympicis Pythijs Nemeis Iftmijs infignium-. ( vti Odae Pindaricae ) continebant ; Alia Epithalamios ( vti Catulli Poemata ) amores cxhfbcbant;aliafunerum , &lucl!us Neniarum materiam praeftibant; cuiufmodi erant Epidimiae adpeftiferam contagionem profligandam inftituta',&c. Ali; denique mate .rias cantabant tragicas, comicas, aliaque fimilia plena grauitatis , feueritatifque argui
i
. .

ehormsbst
antiqui.

menta.hoc paftoDemodocuscompofuitgloriofaceleberrimorum hominum

ra,

facino-

Apologum, Equum Troianum, &c. Foemus adulterium Martis,& Veneris carmine cecinit.non ad incitandam fedad deuitandum luxuriam, inftituto Ad horum cxemplum fceleftus Nero(vt Suecontentionem Vlyifis

cum

Achille, Veneris

& Martis

toniusnarrat)

Cytharae Iarua obterfrusNiobes decantabat Mythologiam_,, com? d,js nunc Canacem referebat parturient'em,mod6 Oreftem Matricidam,iam Herculem furiofum,&c. Verbo materia quam canendo recitabant Antiqui, hiftoriaeerantomniumearumrerum, quaeaboriginemundi vfque adipfom
uarijfque trag*dijs intermixtis

adfonum

rpu
!j[ j

tempora contigerant, admirandarnm Inquibus non promifcua,& inconfulta; Sed Rhvthmis verfibufque harmoniae congruisaffcclriones mortalium velutimoderabantur; Vnde,& huiufmodiharmonice

modu-

70

Arth Magn<e Confoni

& Dijoni
&

madulationes, non finemaximarationc,& myfterionomi,ideft,legcsditaifunt,quas poena grauifllma non licebat, vtpote eo fine inftitutas.vt adfonum cythacr^mod"! mutarc fub mcmoriam audicntium... incifati, & animum fua arficerent harmonia, lationes Lyrae ycl xx curdi?e * Erantque triplicisgeneris, quarum alis caneeas ^ rm jijs retinendascxcitarent . banturcythara.vellyra, alias tibia, velcalamis ftue fiftulis; vltimae vtrique communi perficiebantur harmonia j Praeterea prajfatae jljaj modulationes fortiebatur diuerfa no
,

mina,vel a populis apud qaos vigebant, vt Ionic, AeoIi..,Baeoti._,vel a Rhythmis,& verfibus , vt Orthiae, Trochaeac,veI a rnodis, vt Acutae, Tetraaedia?; vel ab Inuentoribus , vc legtsPj-. Terpandriae, Hieracie^vel ab euentu,vti Pythia &c. Erat autem Pythia lex,cuius argu*hae itientum continebat certamen Apollinis cum Serpente Pythone, quod denominat fabulamicantilenae nomen erat, Delona: eoquod ApoIk> natiuus efletexInfulaDelo; cratquc bce lex Pythia , tefte Polluce, diuifa in quinque parcesjquarum prima dicebatur Rudimentum fiue explorario; fecunda Prouocatioj tertia Iambicus ; quarta Spond32us,quin.a&vltima Tripudium fiue triumphus Inprimaparte Apollo Serpentis latibula locique adpugnandum aptitudinem explorabac . Secunda parte modum ex.
,

fubebaC , quo Apolio Serpenrem ad confligendum pugnandumque prouocabac . Tercia parte canebacur ipfum certamen ad fonum fiftule, querri ifoiriwnb appellabanr, quoformidabilisferpencis,dentescoll!dentis,fibilusexhibebatur. Quarra parre Vi_.oria Apollinis narrabatur . Deniquein vltima parrefefta , choree, tripudia Apollinisdc
Prererea erat Satyrica cr,uv>h di_ta , quam BacchuS Viftoria reportata inftitucbantur poftquam exlndiaafefublugataredijflet, inftituit, eratquelextibiaria.in quaRhy.

harmoniaiuxtamaterie conditionem mutabancur. thmi, modulijgeftus, didis. faris liquet, Muficam vecerum Grecorum conhucufque omnibus quibus Ex Qjilbuscoftaret mu- ftitifle Rhychmo, metro, inftrumento, poeta faltatione quae fubinde omnes in vna Vete " maiordi-tarum rerum portio, &c.Pateretia concurrebantXubindevero compofitione imn eandem perfonam fuftinuiflei vnam,& Orpheus Linus AnMuficum Poetam,

&

&

&

&

Poeta,
Muficus

& phionque

terlbus fo-

nabftt,

Hefioduspoematafuacantareconfueucrat cefte Paufania, aerem percuriendo excitabat fonum.quem, laurinae virge certum aj Pindarum Poetam,& Muticum fuifle patet ex infcriptione quam in deuaftatione__ fhebarum,foribusdomusPindariinfcribiiuflerat Alexander Magnushis verbis;
:

poefin raufice coniungebant

ktififk

>t*Tt#

_%

t*>!

x-hm-

nomum PindariMu/ici, ne cremetis.

III.

De
COnftans,
et

Inuxumentis Mufic^ apud Veteres.

vnanimis omnium fere Mythologorum fententia eft ,primum Lyrc: fiue Cyrhare inuentorem fuifle Mercurium filium Atlantis et Maie.hicinuenta Cytharse" Pft inundationem Nili Teftudinem indu<fris chordis in Lyrarrj inftaurauit, conferam imrentio Orphco,vel vt alijdicunt Apollinidonauit, lococuius abeo Caduceum retulifle ferGvkcosT tlm CLUUS hiftoriam tametfi aliter, ingeniofiisime tamen, apud Homerum defcriptam ie__or confulat, ciim enim finc haec crica non immoramur Ad figuram huius lvre quod attiner, cerce in tanta antiquitatis caligine vix aliquid
certi ftatui pofle exiftimo

qualem

ralis figure fuifle dixerim_. fi tamen conieclurisftandum tum Romane Vrbis monumentis, tum numis medalijfque veterii fuperftitibusfemperfere fub eadem fere figurainfcriptam etiamnum in hortisFarne,

in antiquis

fianis, Matheianis,Saluftijs, Pincianis, Burghefijs, et

Antiquario Iuftinianaeo iam in__

,

Hyginius tamen diflcrentemeiusfiguram exhibet. Alij non figura tancum ,fed et chordarura numero diffcrentem faciunt,- Exhisfunt alij, qui trichordam , alij tecrachordam.et heptachordam eandcm faciunt . Nonnulli cum Amphionis Orphei,& Lini eam confundunt,- at
.

manu Apollinis, modo Mereuri; fpe__abilem comperimus

pcr-

Lib.il. Pbrlologicus de Mufa* Hebr. ($ Gr.-cc. yi petperam.horum enim excellcntifljrnorum Muficorum inltrumenta haud dubie manubrijs, vt noftra inftrumenta conftabant neque video qusnam Mufica fola plectri pcrcufsione huiufmodiinftrumentis cu ta admiranda harmonia quale Authores de,

lcribunt, a diftisPoftis exhiberi potuerit ,fedin tanta confufione ncjs

optimum

efle_i

ratifumus in 7.1ibro fingulas Hguras quibus eandem defcribunt ob oculos lecloris po ricrfi, vt vnufquifquc, quod libuerir, dc ca fentiot %
.

IV,
<'.''
'

?
,

De Mufice, apud veteres argurnento,

&; perfections^

& de fignis

ac Notis harmonicis
aprimaeuisGrsciajfapientibus condita,

Vldentesporro PofteriMufurgi,Muficam

oppido impcrfec~tam,feri6allaborarunt,vteandem adaliqualem perfedtior.em deducerent; ChoragumegitPythagorasSamius quiex mallcorum proportione prirnustradiditjharmonicorum motuumproportioncs,quas &numeris demonftrauit.. niundum harmonicumprimusoftendit. HuncfecutifuntpofteaAnftoxenes, Timothes,Euclidcs,Hippafus,A chitas,'.Ariftoteles,PIato,Timotheus Thales Milefius, Philolaus,Eubol!dcs,Nicomachus,ah>'jqueinnumeri,quosapudPlutarchum videjquiprscepta a Pythagora tradira excolentes,Muficarn in eii eucxerunt gradum quem apud jllius sui Muficos Grsecos viguilTe, cum admiratione legimus . Nam hi ex chordaru vari;sfetionibusharmonicasproportiones ad aurium ienfum explorantes, Muficam_, tandem exactifsimis reulisexhibuerunt,- Interualla conlbna a diflbnis remouerunt Triplex Muhcae genus, diatonicum_i, primi,interuallis fingulis nomina impofucrunt chromaticum.enharmonicum repererunt Tonorum fiue troporum varietatem conftituerunt aliaque innnumerapra?ftitcrunt cum tanta ingenij' fubtilitate , quara in_j hunc vfquediem,&fufpicimus,& admiramur. Verumcurn rationem procedendiin
:

Muficiv
teres

ilngulisfusein fequentibus librisdcfcribamus,illamrantum hicobiter indicare volui-

mus.

guftinus,ali;que

Quosdeinde fecutiQuintilianus, PtolomaHiSjPlutarchus^Albinus^Boetius^Autam Grxci.quam Latinieam egregievarijs fubtilifsimifque volumini,

bus, vt in progreflu operis patebit

amplificarunt

Qualem verb citati VeteresGraeciasMuficiin fignandis harmonicisproportionibus mcthodum modumque feruarint,haud dubie curiofus leffcor nofle defiderabit ; Certu
enimeftillos interualla fuaharmonica certisNotis nonfecus, ac noftrohoc faeculo cantum pronunriafle inftrucft,indicafle,- atqueiuxta huiufinodi notas , Varijvaria tradiderunt huius figna,fed male inteIIec.1a,vtpoftca vimenta pulfaflc

moris

&

&

debitur.Egocerte vt illucufque penetrarem, nihil non intentatum reliqni,- Excufsis itaquetum Vaticanatum aIi;sBibliothecistandem variahuiusargumenti manufcripta

dctexi,quorum vnum manufcriptum Graece Vaticanum Authore Gaudentio Philofopho. Alterum in noftra Bibliotheca , Authore Alypio Mufico antiquiflimo reperi, cxquorumcollatione tandem muficam illam Vetercmcharafterifticanon finelabore erutam, tibi integte in 7.libro Erotematc iv. exhibemus,quemlocumconfuIe.

CA-

7*

4*tu M<tgn<e Conjoni

0"

Dtffbni

C A

V T

VII.
.

De moderna Grsecorum Mufica.

/

ECclefia Grxcanfca Muficam ab antiquis fapienter inftitutam, non excoluit tantum, fed&propaginem eiuslongelatequediffufam , pofteris tradidit, C_m_, enim laus effet in Ecclefia Santorum,& vbique chori inftituerentur virorum Religioforum , diu noftuque Deum inceflanter laudantium , Muficam tanquam perfe<tam_. pfallendi amufsim adhibuerunt,- quin ne Gentijibus fuis praxedefibribus inania Deorum Numina cantantibus inferuorc pfallendi cedere viderentur, ad Muficam in Choris Ecclefiarum magnodecoreperagendam, alias notas excogitarunt $ quibus cantus Ecclefiafticos redderent,& meliores, & ad laudes DEI perfbluendas accommodatiores Atque hoc genus notarum prasfenti hoc capite interpretari propofitum nobis cft , ne Letor quicquam in hac Mufurgia defiderare pofsit rerum curiofarum , & Ci qUandoqueinlibros Muficoshuiufinodinotis confcriptos inciderit, clauem.qua ad Mufica dicbislibriscontentampertingat,habeat. Defumpfi verb totam huiufmodipfallcndi rationem ex librisgrascorum partim vulgari grsca , partim litcralilingua confcriptis quorum Authores diuerfi fuerunt; Melioris tamen nota: inter cceteros funt Ioanncs Kucuzela, Chryfaphi, Naziz, alijque quos inCatalogo AuthorumMuficorumvide: FroprimisitaqueMuficaiElementis, ex quibus reliqua nota; conftituuntur , ponunj raoderni vocum notas 14. Ex quibus ofto funt afcendentes , fex defceadentes .
i

Afcendentes funt hae

ti ipJyoi

oclro.

ideft exigua

ezfiiet.

acuta
volatilis

S
<__-?

tt

xi\aa.&i$

Tt

HK<*i<?ua

Ieuitas
volatile

C^
Cf
\\
%

T *%*..& oV

ti
#i
ji

<ft/o

Kitr (/ftetT-

duo

ftimufi

scTfie

ftimulus
alta

o^M-ri

l
funtifta?;

Sex deicendentes
5

itrlrtws
-VoVfOfOl'

Apoftrophus

oi <JVo

duo apoftrophi
defluxus
ftimulus defluxionis

ii

Voffo

7 77 %

';

?lJ XJl/TS^B oHrlffM

"i
)CEx

Ti l\_?fof
,

vagum
Temperans

%*^t'!^

LJb

11.

Pbiloiogkus de Muftca, Hebr.

,

^Grccc.

7$

corpora funt id eft corporis rationcm, quidam fpiritus, id eft, fpiritusrationcmhabent. Corporafuntfexafcendentia ,duo verb defcendentia; Corpora afcendentia funtfexprimx voces.Oligon.oV^.petafte.cuphifma.Pelafton^a^ duoccntimatajDuodefcendentes Apoftrophi,duo tjpftrpQ id cftduo vincula.Aporcorpus fpirftus rationem habet, gutturis enim vniformis motus ea fuarhoe verb melos vocatur Sunt pr.tterea fpiritus 4. duo ex vocibus afccnuitcr cxprimit, vnde

Ex hifce quaedam

&

& &

dcntibus, &duoexdefcendentibus. ExafcendentibusfuntttsVTH^ ScuptMi

Ex defcen-

dentibus Elaphron

& Chamile,- HUbent quoquc hsc

,

particularia figna voces,quas rc-

ferunt fignantque fubie&is numeris graecis

ti oMyot
a. x" o'i .
&,.

vt fequitur

' W5A*t3>i

to Ktfieijm
<t.

70<!liK*$fo

,Tti fvoXiinHfJMfct,

tS

JlIcTWf**

(3

tfu4A $vo* aT&fitofoi a, JVo dro7;ot}ol a.<i a5rsff>i/J x

.

Notandum vcro
dentibus.

hic

qupd omnes voces afcendentes fupponantur vocibu? d;fcen-

&k C\ cl> <Ss y <**,(!>

<*j

c&q,
r r

<*,
t

q ^ =?
f
afcendentibus cor-

< c
tt>0C

- ii

vy ^
*#

' fliwl fpiritus afcendcntes, vt Subordinantur autem vtfequitur r$gfl,.t^T^rf*tf9iV,*T/i poribusideft-r^oA^V

&

<^

p
(3

<4r/<^y

(3

-f wfe
turOb***
fit

^ ^C
ii^giiw'#frwd'&*U^**V&w m
i,

Similitcrdefccndsntesfpiritusvti

W>

&fitargifyndeton. Aporrohe

fubiungunfubordinatur fubpiafmate&tunc

"iW
5/g<

wr8 mutathftis Tonorum becfunt

.

mutaCur Mutatio primi Toni, boc figuo

Mutatio fecundi toni
Mutatio terti) toni

<>

Mutatio quarti toni

Mutatio

74.

4rfa

Magnt

Covfifii,

(g

Dijfoni

Mutatio pteeij primi

Mutatio plagij fecundi
i

Q
CT
..

"

i; fq"

Mutacio Neana
.-

Mutatio

plagi) quarti

Semitonium,

fiue

femiubx

*\

...

Spnt praetcrea 3 media vocis figrca m^gna otiofa

t<

77Jt v h*p>$ ii VkT

5t^

*-^>

-^W/^ vero continet mediam vocem

# $***
qtiofam__

Magqa figna muta funt, qus dicuntur magns h ypoftafes, oftenduns-Gue qirantam refpondentque noftris temporibus fit immorandum fiue cmancitaii notafieuriiqueRhetorum-,. tropis noftrariim rum &: "'
jn

vocibus

'

'

-'

?''

'

jJJ

..--;--:

:-.
,

'
.

! oftendit piani tradhis

>
__
*

fignum

/jrMf duplam

vpcis extenfionem

jjE

va.fa.K\nttKt? vocis fuaulter inflexse figmmi

KfaTH/ick vocis valid* fignum

TI
/^

KvyitfA

vocis ftridulae fignificatip

^_,

!,>

KuKir/tct.

vox

verfatilis

y^^*^
^.

mw*vto*(t*
jloiitKi

pleria verfatilis vocis expreflio

,'

vox tremula

vt in glottifmis

fit

>

IxrfsiTTcV voxinuerfaj

SfiJ

7%fa * rwyp*
4'<?' 5"'"'

vox apta

& difpofita ad tremorem

,

numerata vox

yi s yi velox

impettiofa v ox agilis
verfat,ilis terribilis

yofyir viuax,

ifyi

otiofimi
aliarn

fvf*V Cruxvox decuflans

inanis

Lib.lL Philologicttsde MiaPka Hebr. (^Gr^c.

JtTiic(<"i**>

7$

iaani^& vacuajfiuefubmiffa

iH&Ki pkne Kqualis

Adnotatio
/* Sem<eiologimm Grjcanicam

hfMH*f*jt
ttluLTittMf

flatio

i%" ftatiextranes
verfatilitas

aufc.ui.tTy.i.

impeluofa,

NOtant moderni Grcci lnfcej

prarfentibus figms ide

gdf aV ftcca

& arida voic

fr.idlio

quod

Rhetores&Mufici
croporum
,

multiphciillo

KhMttijL vocis

figurarum apparatu j videncurque ex his piarima Veteribus Graecis vficara, infuam mufi&:

XjtfVjfin.

tripudium

cam

deriualTe; ita %>$

,

'"?* nota principi;

dam fignificat

vt

vocsm arihtinmrrmura-

fvmyi** Colleclio
<ala,9(H& Correptio

tibus;**?W* a ccelorum volubihta. te defumpca voce, vocem volubile

fiorilficat
,

cumfmodi vtuntur Eu-

i^Citc Grxuis
v

nuchi,duclaufulas harmomcas,va, rijsdiminutionibusexhibent. ew&t

ahiyw Exigua
f'*"i

Acuta

liuecrux denotat vocem oppofita , alceram quapiam inftar crucis deAporrhoe circumin. cuiTantem quandonimifignificat, ceffionem
.

vvttti impetuofe
m'ft3-uec Leuitas

rum

vox in ieipfamrefle&itur^fuifvidetur; pe-

que motibus implicari

lafton

jri**oV vohtile

vocem diftantem

reducit

Ju'dkt)Wt duoftimuli
Tff */<*

diftraflio

quam Kuphifma acuit,& veluri ceieriorem agilioremque efficitiTtT*^ vocis cft impecus , *!ry & Vw eius
paruitatem

iN'o 4-nis f ifai

duo apoftroph
nota ex Argb compofita

& eequalitatem fonant

omnia ex fequentibus
,

Verum
planiuS
copofita

haec

igyudvfu

patefieilC

yaryoTuiiiTt notaex

Gorgo

tfyaW/t** a caelo

fic

dicla

fiiV kai"

Airoiis vicinum

remotum,

f{[t%n'<aNti poGtiofimplex

Prc-

r6
Pra-rei cj
la

Arlh
dum

Magru

Confoni,

&

Diffoni
figni;.
;

volunt varia intcrualla

vocum

quidem vocum afcendcntium

ha:cfunt',
,

refene vtuntur hifce ""

'

& interua!
.

""

,L

L Modns

Oij_}0h

.7=
_,$=".> 3fc
:

qp
p
.

:^

*
_E
___ _.
f

3=

,v

--'

:_:__

H 1
c.

ri

JL. -,
f

/ /.. / /, _/. _4_l_,

EdTfi
. ;.

"JL/JL

-_C_

feV^ II. Modus

f.

*;_=_::!::&'

36=
::$::

^A^fl^,^

-
III

^ < 1.
a
a,

:fc!;!b
_i
r
J
v

MII! =" 1 11 I1
_

*'
' 'V
11

"

/_/ ._/
F
i
.

//
H
:

//,//
fl

ef/^-i/aji

-.

ilL

Modus

mti

rrfRn

=^:j::^--i::$:: ^$_. ::$

::_

:=== =$= 5d:_ 3==*=

J
..
"

*
IV. Modus

__;

B C;

> ___> C

ajJil

<"

h
r

xni

__-.

::=::=::-=!=^==:0:^= 2 :&= ::i=b_:: ::_-!=====:i=== __=- //./'// B

k
?

-',-

== ==
H ~ _
..

:5E

""imk-ir

lil

K C-JC C___Kc=J.
;

t_Z__/
r

Ci-K cJ^Xl LLjc

*
*

/X
.

..

V.
j
:

Modus
..-

:~^;=::==!::t
:=::|=^::|=$::::i::
*..

_-V-'

-v =r
_,__..

__,-,
. 1

_,_-

-
_._. _-.__ _.
"
t

$-|::

..__.

>~P-_^

...

fie-j

^j ^i

^m

.c-fFJfajtt^fcfr.
f
::$:

VJ-Modus

^--

-^-

3::
36-

4-

.-ss-r>

$:

38C

|I_, SJ_- B_- BJ_ UL-

______

____-

B--^ B_J

/=_f.j_^^/j_r/__:A
_-' _- --

Ilr

fignificat interuallurr_, Literx interualkfignificant. Vt * fignificat vnifonutn litera? fignificant valorem difvnius autera figna fic de coeteris, diuerfa vnius toni,

>

&

fcrentemxiots,

Vocum

Lib.ll. Pbilologicus de

Mufica Hebr. tfGrtc.

77

Vocum vero defcendentium valorifque notarum

signa flmt.
M..

=ttE "3

m.l

*~ r<H(3gE

-71

1 T 77

\tf 7%LZ^7^7^f
I

V^C^7^>?i*/^

faaajafe

fcat

De Tonorum claufulis
HAbentprxterea

Grsci moderni quxdam vocabula, quibus omnem harmonica Mod s modulationemexponunt, qusprorfusnoftrxreipondetSoImifationi funtque Grwcotii cantandl potifsimum orio Ananes, Neagie, Aanes, Neeanes, Aneanes, Neanes, Nana, Agiei quibus
,,
,

reuolutis reuertuntur

adgradum vndeprocefferuntharmonicii

Suntautem Stono-

rummoderatores, Ananesrefpondetprimo tono, A quo fi defcenderis vnam vocem, inuenies plagium tetardu,fcil.quartu,- Si verb ab hoc vnam vocem defcederis.inuenies
barvn fiue triton, tertiu. Et fi ab hoc per vnam voce defcenderis inuenies plagium deutcron id eft fecundum,&; d ab hoc deicenderis vnam vocem,inuenies plagium proton, primum. Siiterum abhoc afcenderis vnam vocem inuenies tonudeutcron, &hinc vnam vocem fiafcenderis,inuenies tonum triton, ideft tertium ; & hinc denique Ci vnam afcenderishabebistonum tetartonid eft quartum & hunc fequens vox dabit proton , id eft primum tonum , &: fic de reliquis Sciendum autem quod a tono quocumquefidefcenderis,in voce mutatio fiat toni. Atquehocpariohabenturorio tonidemonftrantes fingulas voces , & voces ex mutatione tonorum . Si enim a tetraphonia, fiueadiateffarondefcendcrisa primaquinque voccs, inueniesplagium tetardumfiuequartum tonum. Vocanturque4 Authenti K u'(hi hoc eftproprij, &4improprijiMj^vtidiriumeft Sigiu porro orio tonorumfequuntur
,

Vpces
S

w(uTts

Kiyirat

feiftos

AtdUrtf

Xo(

i&ii-ngtt
o

Kv'iof fctMVff

ma.rtf * "' tf

X?f ""X"
"5c

f(i7af
'

qfiiyff
!

Na Na
oryia.

y.toKVdt*.

Xt

BKtl') tti

Ts" T( <&Tt(
/2
.

UTO^aglOi
tStroKvPiot

o.ncwzc
VKcUlit
a.a.rtt

>>X.o;

c wKciyiot T

>~X(
>i"X {

o TKttyioi tb r.
o

i^nfit Jtt^fiyM
VTrouvoK<jfi<>f

tzhiyto; tk TiraTfn

na.yn

>i~xt

e-xprerTum

Verum vthscomnialuculentiuspatefiantitotius ob oculos ponemus curiofi Lerioris

Solmifationis

typum

noftris r.otis

Hxc

Arth MAgnjs Conjoni

\

&

Diffonl

gaciu:, tj

Al|U^-"

i_ ::XS:_? rlsfe
ei&yU
a.<t,v>x

:2$:i:$
ct.na.vi'

35 3
vant,

m
a.t<tmt

Avaftf

vnavtf

na.vit

dyia,

iLgradus. tj __&:&:_}_: k:::^:

m&S:
*nf

ap ;j|p5=||^5ii:|:5|$:
i_?$::p<.J5::_:z-':t3;
e.i/1'j.tii

fi-Xtf

juLti<;

va,va.

avyia,

ata.Vit

multo

Hjec qua. Graeci tanto labore tarttoque cum charafterum apOaratu difpbnunt , nos breuius per otfco replicationes,prs?cecisntibus vocabulis facilius, felicius, indicatas, Sflequimur . Vt tamen Tyrones Gr._corum facilius affequantur , vocum_

&

tonorumquemutationes, Rotam quandamconf_ciunt<n qua feque.tia ponunt fi-* gna , ijfque vocum in fe ipfas reuolutionem oftendunt , fed documenta^x Cyfuzelo
adfcribamus.
'--

/!

Tonorum mutationes iuxta Domini Ioannis Magiftri

CucuzeJi difpofitionem
:

Exemplum
!

notls nofiris expreffum

- 77_

'_____r

___T777 11 -="

II

_drr--Hr'_^*____
<__.-._. 4 4-...4-4_-"I
|i

ii

_*

==111 ii-zr^"-"

~^iiin^^r
*_

/!0?M/.7

Oftenfa itaque methodo

& ratione mufica., qua mode_niGra.ciinEccIefiaftieis._u_

vtparadigmaquoque vnum atque alterum apphce,

canticis vtuntur, nihilreftatnifi

mus ex libris hifce

notis muficis refertis

depromptum exhibeamus, vt Lefljor curiofus

artificium luGulentius cognofcat

> yjt

r_V K*T'rix$t

ufcnftdraii ;_.; -ricSris

:x::i::v:-^::^;:_|.r^.A::_^::_r:r_!:_!:i___::
-*_**- -.

111 77____
cjfad.

__=..__/'
e7r 4.rij

antnt

ilviPooi

_.__

Ub.il. PbilohgiCM de

MuJka

Hebr.

^ GrM.

79

lliiiiSll^lliPPi* rnnt
Antna.ni

./

4~?zz,ikI
T' f ,!

y,

Ig

^
u't

5^777*
ii* ncin;

"-// -77
fiiTauvfap

lgjgg^^EEEE^E gEE

Reftabatmodo vt dc 7Egyptioru,Arabu,aliarumq;Orientis gentiu Mufica aliquid dicercmus. Verum cum de ea in Oedipo ./Egyptiaco jfusj & ex profeflb traftemus, ne incrementii operisxquo crradioribus procedat pa(?ibus,eo Leftore remittimus; Atqjhasc sut,qua;de muficx inuentione & propagatione tam Hebrxoru qnam Grscoru, dicenda putaui; nihil modo reftat, nifi vt ad Latinorum quoque Muficam defcribendam_. finis eft, omnj qua poflumus curk ac diligenqui propnus huius noftri operis fcopus

&

tia

nos accmgamus

ARTIS