Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
DEFINICIN.$ %s la negociacin ue se reali&a en la Compra o 'enta de (ienes o "er)icios. %l origen )ocablos* de la palabra Comercio se deri)a de los
C+M , C-. # M%/0 , M%/CAD%/1A IMPORTANCIA.$ %s mu# importante por ue mediante la -ferta 2comerciante) # la Demanda 2consumidor) los sectores de produccin # consumo3 permiten el desarrollo de las acti)idades "ocio %conmicas de una .acin. ANTECEDENTES HISTRICOS COMERCIO ES EL INTERCAMBIO DE PRODUCTOS ------------------------------------------------------------------------------------------------| | MERCANCA Y MERCANCA POR MEDIO POR MEDIO DE DE COMPRA VENTA |--------------------------------------------------------------------------------------| EN BASE A | UNIDAD MONETARIA | TODO PRODUCTO O MERCANCA TIENE | PRECIO
MA+OR Ca$tidad
MENOR U$idad
SEGN LOS MEDIO DE TRANSPORTE Puede$ ser, Mar-ti o A&reo ."u/ia" Terrestre .erro/iario SEGN EL LUGAR DONDE SE REALIZA I$ter$o e$ e" VENTA Pa-s E0PORTACIONES COMPRA IMPORTACIONES COMERCIANTE SON PERSONAS QU PUEDEN E!ERCER " SON CAPACES DE $ACER EL COMERCIO QU NO PUEDEN E!ERCER LOS INCAPACES # % Men&'es (e e()( % Demen*e % S&'(&mu(&s
L'e3#! '*b!)+ (e C) t#b*'*(#( -)!!#()+0 -)'*#()+0 ')+ #+*e t)+ %) t#b'e+ +e!4 &"e!#()+
Re5*+t!#! ')+ #+*e t)+ %) t#b'e+ #' "#!5e / 1#%e! * te!'* e#%*) e+0 !#+,#(&!#+ / e "*e (#+.
REGISTRAR
RESUMIR
POSITIVOS UTILIDAD
NEGATIVOS P RDIDA
La Co$ta!i"idad co o 1$ico "e$%ua2e fi$a$ciero de "as e 'resas3 su i$istra a diario "a i$for aci#$ $ecesaria 4 co$fia!"e3 so!re "os recursos 4 o!"i%acio$es3 4 acerca de "os ca !ios ocurridos) 7
Ing.CPA Humberto M. Zea P. Por este oti/o "a E 'resa $ecesita co$tar co$ 'erso$a" ca'acitado 4 e5'eri e$tado que %ara$tice "a 'ro$titud 4 /eracidad de "a i$for aci#$ co$ta!"e) E$ "a actua"idad se dice que u$a e 'resa si$ Co$ta!i"idad es co o u$ !arco a "a deri/a) 6a4 que co 're$der que 'ara "o%rar u$ o!2eti/o "o 'ri ero que de!e e5istir es u$a correcta '"a$ificaci#$3 se%uida de u$ 'roceso "#%ico que a4ude a co$tro"ar 4 e/a"uar "os resu"tados) As4 1un+,&n) l) C&n*)b,l,()(5 orde$a3 '"a$ifica3 re%istra3 a'"ica 'rocedi ie$tos3 t&c$icas3 /erifica hasta ""e%ar a su o!2eti/o 'ri ordia" que es de co$ocer "a situaci#$ fi$a$ciera 4 eco$# ica de "a E 'resa3 4 e/a"1a "os resu"tados o!te$idos) Es i 'orta$te a$te$er actua"i7ados "os re%istros co$ta!"es que 'er ita$ dar re'uestas a i$quietudes que se 'rese$ta$ a diario c# o, 6Cu7n*& 8) 0)n)(& & 8) -e'(,(& l) em-'es)9 Esto se 'uede co$ocer "ue%o de a$a"i7ar e" resu"tado eco$# ico que se 'rese$ta e$ u$o de "os i$for es co$ta!"es de$o i$ado Estado de P&rdidas 4 8a$a$cias # de Resu"tados que hace refere$cia a "as re$tas 4 a "os %astos que ha rea"i7ado "a E 'resa dura$te u$ 'er-odo deter i$ado) 6A +u)n*& )s+,en(e el 2)l&' (e m,s )+*,2&s9 Si se a$tie$e u$ co$tro" adecuado a "os i$/e$tarios de ercader-as3 ue!"es3 aqui$ar-a3 equi'os3 /eh-cu"os3 terre$os3 edificios3 ateria"es3 etc) A tra/&s de docu e$tos co$ta!"es au5i"iares3 se 'uede co$ocer f9ci" e$te e" costo de cada u$o3 as- co o e" des%aste que ha$ sufrido estos !ie$es) 6Cu7l es el m&n*& (e m,s (eu()s9 Las o!"i%acio$es que "a e 'resa ha co$tra-do 'ara ca$ce"ar u$ '"a7o corto3 edia$o o "ar%o3 de!e$ ser c"ara e$te ide$tificadas 4 'er a$e$te co$tro"adas a fi$es de co$tar co$ "os recursos e$ efecti/o 'ara 'oder cu!rir"as) 6L) em-'es) se en+uen*') en +)-)+,()( (e ,n2e'*,'9 Si "a co$ta!i"idad ha sido a'"icada correcta e$te 4 "os resu"tados so$ co$fia!"es3 se 'uede$ to ar decisio$es 'ara co"ocar e" e5cede$te de di$ero e$ e" sector fi$a$ciero3 co 'rar accio$es de otras e 'resas o i$cre e$tar "os acti/os fi2os) Se dice que "a Co$ta!i"idad es "a cie$cia3 "a t&c$ica 4 e" arte de reco"ectar3 or%a$i7ar3 re%istrar 4 a$a"i7ar e$ for a cro$o"#%ica cada u$a de "as o'eracio$es eco$# icas 4 fi$a$cieras que rea"i7a u$a e 'resa dura$te u$ 'eriodo deter i$ado3 co$ e" fi$ de co$ocer "os resu"tados o!te$idos 4 estructurar "os estados fi$a$cieros que ser/ir9$ de !ase 'ara "a to a de decisio$es) 8
E5iste$ "e4es3 re%"a e$tos3 'ri$ci'ios 4 $or as que re%u"a$ e" desarro""o de "as acti/idades co$ta!"es de u$a e 'resa) De$tro de "a $or ati/idad co$ta!"e se co$oce$ Nor as3 Le4es 4 Po"-ticas que so$ a'"icados a $i/e" u$i/ersa" co o,
* N&'m)s In*e'n)+,&nes (e C&n*)b,l,()( :N;I; C;< * N&'m)s In*e'n)+,&n)les (e In1&'m)+,=n F,n)n+,e') :NIIF:
As- ta !i&$ e5iste$ otros %ru'os de "e4es3 $or as 4 re%"a e$tos que so$ e itidos e$ cada 'a-s de acuerdo a sus $ecesidades que co '"e e$ta$ e" arco "e%a" de" re%istro co$ta!"e) E$ $uestro 'a-s "a co$ta!i"idad se a'o4a e$ "os si%uie$tes docu e$tos "e%a"es, * * * * * Le# (e R>0,men T',bu*)',& In*e'n& Le# (e C&m-)?4)s C=(,0& (e C&me'+,& C=(,0& (e T')b)@& Re0l)men*& (e F)+*u')+,=n
La "a!or de" Co$tador P1!"ico de!e estar su2eta a" cu '"i ie$to de "as $or as de &tica esta!"ecidas 'or e" C#di%o de &tica 'rofesio$a") ;La Le4 de Co$tadores 4 su re%"a e$to3 4 'o$er de a$ifiesto toda su ha!i"idad3 i$%e$io 4 creati/idad3 co$ criterio 'rofesio$a" 4 co$ser/ador3 co$ e" o!2eti/o de que "as cifras 'rese$tadas e$ "os Ba"a$ces sea$ tra$s'are$tes 4 'rese$te$ "a rea"idad eco$# ica 4 fi$a$ciera de "a e 'resa 'ara 'ro'orcio$ar"a a "os usuarios, In*e'n&s, * * * * * * Pro'ietarios 4(o accio$istas Ad i$istradores 8ere$tes Co$tadores 4 A$a"istas .i$a$cieros <efes De'arta e$ta"es Asociacio$es # Si$dicatos de Tra!a2adores)
EA*e'n&s, * * * * * * * E" Estado I$stitucio$es !a$carias 4 fi$a$cieras E 'resas $acio$a"es 4 e5tra$2eras =futuros i$/ersio$istas: Su'eri$te$de$cia de Co 'a>-as Su'eri$te$de$cia de Ba$cos + otros or%a$is os de co$tro") 9
Todo ca 'o de acci#$ de "a Co$ta!i"idad se e$ arca e$ as'ectos "e%a"es as-, El De'e+8& Me'+)n*,l;* re%u"a todas "as acti/idades co ercia"es El De'e+8& L)b&')l)* deter i$a "as $or as de co$trataci#$ de 'erso$a") El De'e+8& T',bu*)',&)* defi$e e" acro "e%a" de "as o!"i%acio$es tri!utarias que "a e 'resa tie$e co$ e" Estado) E" u$do actua" es auto ati7ado3 'or ta" oti/o "a Co$ta!i"idad $o 'uede quedar ais"ada de "os siste as co 'utari7ados3 'ues estos se ha$ co$/ertido e$ u$a herra ie$ta !9sica 'ara cu '"ir co$ "os o!2eti/os d esta asi%$atura3 a tra/&s de "a a'"icaci#$ 4 uti"i7aci#$ de siste as co$ta!"es e$ "-$ea 4 desce$tra"i7ados3 de ta" a$era que "os datos $etos3 acu u"ados 4 es'ec-ficos se o!tie$e$ casi a" i$sta$te) Co$ "a i$for 9tica se o'ti i7a 4 si '"ifica "a "a!or de" Co$tador)
La Co$ta!i"idad es i 'orta$te 'ara "o%rar resu"tados 'ositi/os e$ u$a E 'resa 4 ase%urar e" 'ro%reso eco$# ico de "a is a La co '"e2idad 4 e" %ra$ $1 ero de tra$saccio$es co ercia"es ha 'rese$tado "a $ecesidad de re%istrar todas "as o'eracio$es erca$ti"es) Esta t&c$ica dese 'e>a u$ 'a'e" i 'orta$t-si o e$ "a acti/idad eco$# ica3 4a que co$stitu4e u$ /a"ioso i$stru e$to 'ara e" &5ito ad i$istrati/o 4 eco$# ico de u$ $e%ocio3 cua"quiera que sea su $atura"e7a) La Co$ta!i"idad ta !i&$ $os 'er ite co$ocer co$ c"aridad3 e5actitud 4 tra$s'are$cia "o si%uie$te, )< Es u$ herra ie$ta de co$tro" eficie$te de "os recursos hu a$os3 fi$a$cieros 4 ateria"es) b< Co$tro" efecti/o de "as o'eracio$es3 a'"ica$do u$ a$e2o adecuado) +< Pre/ie$e fraudes 4 ro!os siste 9ticos) La i$for aci#$ fi$a$ciera que %e$era "a Co$ta!i"idad de!e ser o'ortu$a 4 adecuada3 es decir, Los re%istros co$ta!"es de!e$ e$co$trarse actua"i7ados3 $o de!e e5istir3 retraso e$ "a i$for aci#$ 'ara estar a dis'osici#$ e$ e" o e$to e$ que se $ecesite) Ser co$fia!"e3 'rese$tar resu"tados ra7o$a!"es
Ing.CPA Humberto M. Zea P. Prese$tar e$ u$ "e$%ua2e de f9ci" co 're$si#$3 i$c"uso 'ara "os $o co$ta!"es) E$tre "os o!2eti/os de "a Co$ta!i"idad es que "a i$for aci#$ co$ta!"e de!e ser ta !i&$ co 'ara!"e 'ara? To ar decisio$es e$ ateria de i$/ersi#$ 4 cr&dito Predecir f"u2os de efecti/o E/a"uar "a %esti#$ de "os ad i$istradores) Co$ocer "a situaci#$ eco$# ica fi$a$ciera de u$a e 'resa a u$a fecha O 'er-odo deter i$ado) A$a"i7ar e i$for ar so!re "os resu"tados o!te$idos 'ara to ar decisio$es adecuadas e$ !e$eficio de "a E 'resa) Se%1$ e" ca 'o de acci#$ do$de se a'"ique "a Co$ta!i"idad3 es i 'orta$te citar que3 e5iste$ tres ti'os 'ri$ci'a"es de E 'resas a sa!er, CONTABILIDAD Se0Bn l&s +)m-&s (e )++,=n se
CLASIFICA EN
P!e+t# ) 3e (e Se!3*%*)+
CONTABILIDAD " SU CLASIFICACIN )* La Co$ta!i"idad se c"asifica e$ /arias ra as3 se%1$ e" 9rea e$ "a cua" se a'"ica) ;
Ing.CPA Humberto M. Zea P. As- te$e os, C;/ C&n*)b,l,()( (e Em-'es)s (e Se'2,+,& D;/ C&n*)b,l,()( F,n)n+,e') & C&me'+,)l E;/ C&n*)b,l,()( A(m,n,s*')*,2) & Ge'en+,)l F;/ C&n*)b,l,()( (e C&s*&s G;/ C&n*)b,l,()( Gube'n)men*)l & F,s+)l; CONTABILIDAD FINANCIERA O COMERCIAL; * T&c$ica actua"i7ada 'ara 'roducir i$for aci#$ cua$titati/a que sir/a de !ase 'ara to ar decisio$es eco$# icas a "os usuarios de "a is a3 i '"ica que "a i$for aci#$ 4 e" 'roceso de cua$tificaci#$ de!e$ cu '"ir co$ u$a serie de requeri ie$tos 'ara que satisfa%a adecuada e$te "as $ecesidades que a$tie$e$ /i%e$te su uti"idad) CONTABILIDAD ADMINISTRATIVA O GERENCIAL;/ Parte de" 'roceso co$ta!"e asociado %e$era" e$te co$ "a %ere$cia? E2e '"o, Las fu$cio$es de" Co$tra"or 3 "a Auditor-a i$ter$a 4 "as decisio$es so!re 'rorrateos3 /a"uacio$es3 reser/as3 re%u"acio$es e$ "i!ros e i$for es) CONTABILIDAD DE COSTOS;/ Es3 'or co$si%uie$te u$a fase a '"ificada de "a Co$ta!i"idad fi$a$ciera de u$a e$tidad i$dustria"3 que 'ro'orcio$a r9'ida e$te a "a 8ere$cia "os datos re"ati/os a "os Costos de 'roducir o /e$der cada art-cu"o o de Ad i$istrar u$ ser/icio e$ 'articu"ar) CONTABILIDAD GUBERNAMENTAL O FISCAL;;/ La /ariedad de ser/icios que 'resta e" Estado a "a co"ecti/idad re'rese$ta u$a o'eraci#$ a '"ia 4 co '"icada3 e$ "a cua" "a Co$ta!i"idad dese 'e>a u$ 'a'e" u4 i 'orta$te3 4 su a'"icaci#$ e$ e" sector '1!"ico resu"ta u4 1ti" 'ara efectuar u$ co$tro" u o'ti i7ar "os recursos e$ ser/icio de "a co"ecti/idad3 e$ $uestro 'a-s e" or%a$is o rector es "a CONTRALOR@A 8ENERAL DEL ESTADO) ELEMENTOS DE CONTABILIDAD )* Recorda$do que ta$to e$ "a defi$ici#$ co o e$ e" estudio de "os o!2eti/os es'ec-ficos de "a co$ta!i"idad se dio i 'orta$cia a" hecho de que se !usca o!te$er 4 su i$istrar i$for aci#$ a co$ti$uaci#$ e$cio$are os "os tres e"e e$tos !9sicos que se 'rese$ta$ 'ara "a e"a!oraci#$ de "os Estados .i$a$cieros, C;/ ACTIVO D;/ PASIVO E;/ CAPITAL ACTIVO)* .or a 'arte de todos "os !ie$es que 'osee e" co ercia$te o E 'resa 4 tie$e u$ /a"or o$etario3 cua"quier o!2eto f-sico =ta$%i!"e: que se 'osea3 o derecho =i$ta$%i!"e: e$ 'ro'iedad que te$%a u$ /a"or e$ di$ero) E2e '"o, Ca2a3 Cue$tas 'or Co!rar3 Terre$os3 Edificios3 etc):)
<
Ing.CPA Humberto M. Zea P. PASIVO)* .or a 'arte de este %ru'o todas aque""as o!"i%acio$es que se adeuda$ a terceros) Ca$tidad que de!e u$a 'erso$a =Deudor: a otra 'erso$a =Acreedor: 'a%adera e$ di$ero o e$ Bie$es o Ser/icios, co$secue$cia de co 'ra de u$ !ie$ =cr&dito: o u$ ser/icio reci!ido3 E2e '"o, Cue$tas 'or Pa%ar3 Docu e$tos 'or Pa%ar3 etc) CAPITAL )* Es e" ru!ro que re'rese$ta "a i$/ersi#$ o e" a'orte de "os socios o e 'resarios3 'ara i$iciar sus acti/idades erca$ti"es) PATRIMONIO)* Es e" ru!ro que 'rese$ta "a i$/ersi#$ o e" a'orte de "os socios o E 'resarios3 9s "a Reser/a Le%a" 4 "a Uti"idad de" E2ercicio) CAPITAL CONTABLE )* Re'rese$ta3 "a difere$cia e$tre e" Acti/o Pasi/o) CAPITAL H ACTIVO / PASIVO e$os e"
Para e$co$trar e" Acti/o 4 e" Pasi/o3 te$e os "as si%uie$tes ecuacio$es co$ta!"es, PASIVO H ACTIVO / CAPITAL ACTIVO H PASIVO . CAPITAL
DEFINICIN;* Es u$ asie$to co$ta!"e3 e" cua" a u$ d&!ito o d&!itos "e corres'o$de u$ cr&dito o cr&ditos 'or i%ua" /a"or) La idea de a$a"i7ar e$ cue$tas todas "as o'eracio$es co ercia"es se%1$ su 'ro'io se$tido 4 o!2eti/idad3 fue co$ce!ida 4 'u!"icada "a 'ri era o!ra so!re "a PARTIDA DOBLE3 e$ e" a>o ABCB3 'or e" .ra$cisca$o Lucas Paccio"i e$ Ve$ecia3 e" %ra$ i 'erio co ercia") E" siste a se !asa e$ dos 'ri$ci'ios fu$da e$ta"es, a: Todas "as cue$tas3 si$ e5ce'ci#$3 ha$ de co$siderarse 'erso$ificadas !: E$ toda tra$sacci#$ co ercia" o erca$ti" $o ha4 deudor si$ 'or acreedor 'or /a"or equi/a"e$te3 4 /ice/ersa) IMPORTANCIA La i 'orta$cia de" siste a de "a Partida Do!"e radica e$ que 'er ite u$ co$tro" ate 9tico de" re%istro de "os asie$tos co$ta!"es3 4a que sie 're se da e$trada 4 sa"ida e$ for a si u"t9$ea a dos /a"ores que so$ 'roducto de u$a tra$sacci#$ co ercia"3 e" re%istro de "os is os e$ dos co"u $as se'aradas i7quierda =De!e: t derecha =6a!er:3 fi2a$do co o $or a "a e5actitud de "os /a"ores que i$%resa$ 4 "os que e%resa$) PRINCIPIOS FUNDAMENTALES Basado e$ "os 'ri$ci'ios de "a Partida Do!"e deci os que e$ Co$ta!i"idad 'ara re%istrar "as cue$tas co$ta!"es de!e$ ser 'erso$ificadas3 a u$a cue$ta se "a co$siderar9 u$a 'erso$a3 'ero e$ for a a!stracta) E" se%u$do 'ri$ci'io $os i$dica que e$ toda tra$sacci#$ erca$ti" $o ha4 deudor si$ acreedor3 edia$te "a i%ua"dad de "os is os) Para reco$ocer "as cue$tas deudoras 4 acreedoras e$ "as tra$saccio$es cue$tas,
DEUDOR A)* DEu& E$traF G)* DEu& I$%resaF H)* DEui&$ Reci!eF
ACREEDOR A)* DEu& Sa"eF G)* DEu& E%resaF H)* DEui&$ E$tre%aF
44
LA CUENTA CONTABLE
DEFINICIN)* Es e" re%istro de /a"ores si i"ares re"ati/os a u$a 'erso$a o cosa3 !a2o u$ t-tu"o a'ro'iado3 que faci"ita "a i$ter'retaci#$ de "as o'eracio$es erca$ti"es e$ "os "i!ros co$ta!"es IMPORTANCIA;/ E" uso de "as cue$tas co$ta!"es es de %ra$ i 'orta$cia 'orque 'er ite a" Co$tador que re%istre u$ t&r i$o 'ara 'oder desi%$ar !ie$es3 o!"i%acio$es 4 resu"tados) E$ "a cue$ta se rea"i7a$ re%istros siste 9ticos 4 a$9"o%os que 'er ite$ "a i$ter'retaci#$ de "as o'eracio$es de u$a E 'resa) PARTES DE UNA CUENTA;* So$, A)* TTULO O NOMBRE)* No !re de "a cue$ta que 'uede ser !ie$es o /a"ores) 'or
G)* DEBE O DEBITO)* U!icado e$ e" "ado i7quierdo de "a cue$ta 4 re'rese$ta "os !ie$es3 /a"ores o ser/icios reci!idos 'or e" co ercia$te o E 'resario) H)* $ABER O CR DITO)* U!icado e$ e" "ado derecho de "a cue$ta 4 re'rese$ta "os !ie$es3 /a"ores o ser/icios e$tre%ados 'or e" co ercia$te o e 'resario) B)* SALDO O BALANCE )* Es "a difere$cia e$tre e" De!e 4 e" 6a!er I)* CLASES DE SALDOS )* Deudor3 acreedor 4 $u"o) J)* SALDO DEUDOR)*Cua$do "os /a"ores de" De!e so$ 6a!er a4ores que e" a4ores
K)* SALDO ACREEDOR)* Cua$do "os /a"ores de" 6a!er so$ que e" De!e)
L)* SALDO CERO O NULO)* Cua$do "os /a"ores de" De!e 4 6a!er so$ i%ua"es) PERSONIFICACIN DE LA CUENTA)* Es "a tra$sfor aci#$ de "os casos ateria"es e$ su'uestas 'erso$as Deudoras de "os /a"ores3 Bie$es o Ser/icios que se reci!e$ 4 Acreedoras de "os /a"ores3 Bie$es o Ser/icios que se e$tre%a$) Cua$do i$icia os e" 'roceso co$ta!"e e$ "a E 'resa es $ecesario rea"i7ar "a 'erso$ificaci#$ de "as tra$saccio$es co ercia"es rea"i7adas 'or e" e 'resario3 asi%$9$do"e u$ $o !re co$ta!"e =Cue$ta:3 'ara 'oder re%istrar e$ "os "i!ros de 45
Ing.CPA Humberto M. Zea P. Co$ta!i"idad3 edia$te u$ '"a$ e"a!orado 'or e" Co$tador a'"ica$do u$o de "os 'ri$ci'ios de "a Partida Do!"e)
CUENTAS DE CAPITAL
SALDO ACREEDOR
46
47