TAJUK 10:

KAEDAH PENGAJARAN

PENGENALAN Penyampaian pengajaran dalam kelas memerlukan kaedah dan teknik yang sesuai dengan pelajar dan dan juga objektif pengajaran tersebut. Pemilihan kaedah pengajaran perlu dibuat dengan teliti supaya pelajar dapat mengikuti pengajaran guru dengan lancar dan berkesan. Dalam pelajaran yang lepas anda telah didedahkan dengan beberapa jenis kaedah dan teknik pengajaran bahasa yang boleh anda gunakan dalam pengajaran. Seterusnya dalam tajuk ini anda akan didedahkan lagi dengan kaedah-kaedah penyampaian pengajaran dalam kelas yang boleh membantu anda mengajar terutamanya kanak-kanak bermasalah pembelajaran. OBJEKTIF Pada akhir tajuk ini anda diharap dapat: 1. 2. !. ". #. menghuraikan kaedah pengajaran secara individu membe akan jenis-jenis pengajaran secara individu menghuraikan kaedah pengajaran kumpulan menjelaskan pelaksanaan pengajaran kumpulan menjelaskan kaedah bimbingan rakan sebaya.

GAMBARAN KESELURUHAN TAJUK

KAEDAH PENGAJARAN

Kaedah Pengajaran Ind # d$ Jen ) %engajaran nd # d$

Kaedah Pengajaran K$!%$&an Pr n) % dan %e&a')anaan

Kaedah B !" ngan Ra'an Se"a(a Ke"a 'an dan %and$an %e&a')anaan

10*1 Kaedah Pengajaran Ind # d$ Sebelum anda mengikuti bahagian ini dengan lebih lanjut$ anda harus jelas baha%a kaedah pengajaran secara individu ini bukanlah berkaitan dengan &ancangan Pendidikan 'ndividu (&P') secara langsung. *alau bagaimanapun pengajaran secara individu boleh berlangsung sekiranya dalam &P' itu ada menyatakan baha%a pelajar berkaitan memerlukan pengajaran secara individu khusus untuknya. Pengajaran secara individu mengamalkan cara pengajaran yang menumpukan perhatian terus kepada seseorang pelajar tertentu dengan bahan-bahan pengajaran yang dikhaskan kepadanya. Pengajaran secara individu ini diasaskan kepada pengakuan baha%a setiap pelajar adalah berbe a dari segi intelek$ minat$ kecekapan$ daya cipta$ dan kebolehan-kebolehan lain. +esemua pengajaran individu di%ujudkan dengan mengambil kira perbe aan pencapaian serta kadar kepantasan pelajar. Pengajaran cara ini pada keseluruhannya bertujuan supaya pelajar-pelajar boleh belajar mengikut kemampuan sendiri. ,engapakah guru perlu mengindividukan pembelajaran.agi menja%ab persoalan ini$ /akaria 0bd. &ahman (1112) mengatakan baha%a sekiranya terdapat satu kebenaran tentang pembelajaran$ ia adalah satu pernyataan baha%a setiap individu itu berbe a dan pembelajaran patutlah bermula daripada tahap pelajar berada ke tahap yang dapat dicapai olehnya. ,alang sekali$ guru kerap kali berasa sukar mengindividukan pengajaran supaya usahanya itu memenuhi keperluan khusus setiap pelajar. .agi setiap matlamat$ setiap pelajar dapat memperoleh bahan-bahan$ pendekatan-pendekatan$ bantuan yang terbaik$ dan pengalaman-pengalaman pembelajaran diatur secara individu oleh seorang pakar diagnostik. +emudian pelajar dibimbing bagi mengikuti pengalaman-pengalaman pembelajaran yang telah ditetapkan itu. Pelajar-pelajar mempunyai keperluan yang berbagai-bagai yang memerlukan proses pembelajaran yang tersendiri atau sekurang-kurangnya cara proses pembelajaran yang berbe a-be a. Pengajaran secara individu boleh dijalankan dalam dua bentuk mengikut tujuan dan objektifnya (2au iah$ http:33%%%.educ.upm.edu.my34fau iah3nota526kaedah .htm). Pertama$ ia boleh dilakukan seperti pengajaran biasa yang bertujuan untuk mengatasi masalah-masalah pembelajaran yang dihadapi oleh individuindividu tertentu . .iasanya$ guru akan memberi perhatian yang teliti dan rapi kepada individu tersebut dan cuba membantunya untuk menyelesaikan masalah yang dihadapi. Pengajaran secara individu jenis ini sangat sesuai untuk pengajaran pemulihan dan juga kepada pelajar bermasalah pembelajaran.

.entuk pengajaran individu yang kedua boleh dilakukan terhadap pelajar yang maju dalam pembelajaran mereka. .iasanya$ pelajar akan menggunakan kebijaksanaan mereka untuk belajar tanpa bergantung sangat kepada guru. Segala sumber pembelajaran dirancang supaya setiap pelajar mengkaji objektif pembelajarannya dan bertindak sendiri untuk mencapai objektif-objektif tersebut. .ahan-bahan belajar sendiri disediakan dan disusun dengan tujuan supaya pelajar dapat mencapai kemajuan mengikut kebolehan dan keupayaannya sendiri. .agi merealisasikan kemajuan pelajar$ sistem ini menekankan kelu%esan (fle7ibility) dari segi masa$ aktiviti-aktiviti diagnostik dan pemulihan$ pemilihan bahan-bahan mengikut kemampuan sendiri serta tempat belajar dan cara mempelajarinya. 0ktiviti pengajaran terancang dan pengajaran berbentuk modul adalah sangat penting bagi pembelajaran secara individu ini. .agi pelajar bermasalah pembelajaran atau pelajar berkeperlujan khas yang lain$ teknik-teknik pengajaran yang menggunakan pelbagai deria adalah sangat penting kerana mempunyai nilai yang istime%a bagi mereka. 8rientasi mereka adalah lebih menjurus kepada komunikasi lisan berbanding tulisan. .ahanbahan yang digunakan perlu diubah suai selaras dengan kebolehan dan keupayaan mereka. 10*1*1 Jen )+jen ) Pengajaran Ind # d$ Dalam pengajaran individu diakui baha%a setiap individu adalah berbe a dari segi intelek$ minat$ kecekapan$ keupayaan$ dan sebagainya. 8leh itu bahan untuk pengajaran individu disediakan supaya pelajar dapat belajar mengikut kadar kecepatannya sendiri. .agi pelajar yang lemah$ dia tetap akan mencapai objektif pembelajarannya tetapi dalam masa yang lebih lama berbanding rakannya yang lain. 9erdapat beberapa jenis pengajaran individu yang boleh dijalankan mengikut tujuan dan objektif pengajaran tersebut. Sharifah 0l%iah 0lsagoff (11:;) telah menjeniskan pengajaran individu kepada empat$ iaitu ,unsyi atau < tutoring<$ +ursus ,elalui Pos$ &ancangan .erunit ,engikut +ecepatan Sendiri$ dan Pengajaran 9erancang dan Pengajaran .erbantukan +omputer. 1. ,unsyi atau Tutoring Pengajaran individu secara berguru atau bermunsyi merupakan satu bentuk pengajaran yang paling lama dilaksanakan dan diamalkan di kalangan orang bangsa%an di =egara .arat$ 'ndia$ >hina$ dan termasuk juga bangsa%an ,elayu di negara kita. Selain itu jika anda ada membaca ?ikayat 0bdullah ,unsyi$ beliau ada menceritakan pengalamannya sebagai munsyi atau guru peribadi kepada Stamford &affles di Singapura. Dalam pengajaran jenis ini pelajar akan dibimbing dalam pelajarannya dan dibantu jika ia lemah.

2. &ancangan .erunit ,engikut +ecepatan Sendiri Pengajaran jenis ini dikenali juga sebagai < Self-paced Unit Plans< memberi peluang kepada pelajar untuk maju dalam pelajarannya tanpa perlu menunggu arahan daripada gurunya. &ancangan pembelajaran jenis ini diamalkan secara meluas di banyak sekolah di 0merika Syarikat sejak 1::: lagi. @lemen penting dalam rancangan-rancangan berunit ini ialah membolehkan pelajar maju menurut kadar kecepatannya sendiri. .ahan-bahan pembelajaran disusun dengan unit-unit kecil yang lengkap dalam setiap unit kecil itu. Seseorang pelajar boleh menyudahkan kursusnya itu mengikut kecepatannya sendiri. !. +ursus ,elalui Pos +ursus secara pos adalah antara usaha mengindividukan pengajaran untuk membantu pelajar belajar tanpa berdepan dengan gurunya. Sebagai contoh sekiranya kursus yang diambil itu adalah kursus bahasa$ pelajar akan disediakan bahan-bahan untuk dibaca dan dija%ab secara pos. Selepas menja%ab soalan pelajar akan mengepos ja%apannya kepada guru untuk disemak. Aa%apan yang telah disemak oleh guru akan dipos semula kepada pelajar. Suatu masa dulu kursus secara pos sangat popular di kalangan pelajar yang mengambil peperiksaan SP, atau S9P secara persendirian. 0ntara kursus secara pos yang popular pada masa itu adalah kursus 0D0.' Baya Pos. ". Pengajaran 9erancang dan Pengajaran .erbantukan +omputer Pengajaran terancang merupakan satu pengajaran individu yang membahagikan bahan pengajaran kepada bahagian-bahagian kecil. .ahagianbahagian kecil ini pula dibahagikan kepada beberapa langkah dan dari langkahlangkah ini pembelajaran disusun agar tiap-tiap langkah kecil itu boleh diberi ganjaran sama ada ja%apan yang betul ataupun ganjaran lain. Sharifah 0l%iah (11:;) membahagikan pengajaran terancang kepada tiga jenis iaitu linear$ bercabang$ dan penyesuaian. Pengajaran jenis linear adalah jenis pengajaran terancang yang maju mengikut satu jalan yang sama. ,anakala jenis bercabang pula ialah pengajaran terancang yang disusun agar pelajar cekap akan dapat maju dengan lebih cepat (jika semua ja%apannya betul)$ tetapi sekiranya ja%apan-ja%apannya salah$ pelajar itu akan mengikut jalan yang bercabang. *alau bagaimanapun ia akan tiba ke pangkal yang sama seperti pelajar lain juga. Pengajaran terancang jenis penyesuaian pula menggunakan bantuan peralatan tertentu seperti komputer. Satu ujian a%al dijalankan dan kekuatan dan kelemahan pelajar disimpan dalam komputer. Setiap langkah serta kemajuan pelajar dika%al oleh komputer. +omputer akan membantu pelajar dengan memberikan bahan pengajaran yang diperlukannya berdasarkan maklumat yang terkandung dalam komputer tersebut sehinggalah pelajar tersebut mencapai tahap yang dikehendaki.

Pengajaran 9erancang Aenis Cinear Cangkah-langkah kecil

1. 2. !.

n. +emajuan semua pelajar mengikut

satu jalan yang sama

&ajah 16.1: Pengajaran 9erancang Aenis Cinear (Sharifah 0l%iah $ 11:;)

Pengajaran 9erancang Aenis .ercabang

Aa%apan betul

1 Aa%apan Salah

"

.idang-bidang

.idang-bidang

.idang-bidang

pemulihan

pemulihan

pemulihan

Dari bidang 1$ pelajar yang ja%apannya betul akan maju ke bidang 2. Pelajar yang ja%apannya salah akan diberi penerangan lanjut di bidang pemulihan. .egitu juga untuk bidang 2$ !$ "$ dan seterusnya. &ajah 16.2: Pengajaran 9erancang Aenis .ercabang (Diubah suai daripada Sharifah 0l%iah $ 11:;)

Pengajaran kanak-kanak berkeperluan khas sangat sesuai dijalankan secara individu lantaran masalah-masalah yang mereka hadapi. =amun begitu adalah agak sukar melaksanakannya disebabkan jumlah pelajar yang agak ramai dalam

kelas P+.P. 8leh itu guru boleh jalankan pengajaran dalam bentuk kumpulan kecil dan cuba memberi perhatian yang lebih kepada setiap pelajarnya. La, han 0pakah perbe aan antara pengajaran secara individu dan &ancangan Pengajaran 'ndividu (&P')10*Kaedah Pengajaran Se.ara K$!%$&an

Di dalam sebuah kelas yang terdiri daripada pelajar yang berbe a dari segi kognitif$ emosi$ tingkah laku$ minat$ dan sebagainya tentu sekali menyukarkan guru menyampaikan pengajarannya dengan lebih berkesan. 8leh itu pengajaran secara kumpulan adalah jalan terbaik untuk cuba memenuhi keperluan pembelajaran pelajar-pelajar. 0pakah yang dimaksudkan dengan kumpulan- Dari sudut pendidikan$ satu kumpulan pelajar merupakan satu kelompok atau pasukan yang mengandungi beberapa orang pelajar yang bertingkah laku sama$ terlibat dalam proses pembelajaran. ,ereka juga mempunyai fungsi yang sama serta berusaha dan bekerja ke arah satu matlamat yang khusus. Dalam proses pembelajaran$ kumpulan sering dibentuk berdasarkan minat dan kebolehan pelajar$ aras keupayaan atau berdasarkan persahabatan. +eahlian dalam kumpulan boleh berubah-ubah (+amarudin ?j. ?usin$ 1116). .agi melaksanakan pengajaran kumpulan guru perlu membahagikan pelajarnya kepada kumpulan-kumpulan supaya perancangan pengajaran dapat dibuat dan dilaksanakan. 0da dua bentuk kumpulan yang boleh diadakan di dalam kelas iaitu kumpulan mengikut kebolehan atau pencapaian$ iaitu pelajar-pelajar yang lebih kurang sama kebolehan mereka diletakkan dalam satu kumpulan. Pada amnya guru akan membahagikan pelajarnya kepada kumpulan cerdas$ kumpulan sederhana$ dan kumpulan lambat . ,ereka diletakkan mengikut kumpulan berdasarkan keputusan penilaian yang dijalankan. Dalam pengajaran .ahasa ,elayu$ pengajaran secara kumpulan dilaksanakan semasa mengajar kemahiran lisan$ membaca$ dan juga menulis. Pengajaran secara kumpulan ini membolehkan guru memberi perhatian kepada satu-satu kumpulan yang hampirhampir sama kebolehannya sebagai satu usaha untuk mengukuhkan kemahiran yang diajar. Satu perkara yang perlu diingat ialah ahli kumpulan tidaklah kekal sepanjang masa dan boleh berubah mengikut keadaan dan juga pencapaian mereka. Satu lagi kumpulan ialah kumpulan pelbagai kebolehan dan kecenderungan. +ebiasaannya pelajar dalam kumpulan ini sudah menguasai kemahiran asas. Semasa proses pengajaran mereka boleh saling membantu iaitu pelajar yang pandai membantu pelajar yang lemah. Perkembangan sahsiah yang sihat dapat

dibina di samping dapat mengukuhkan sikap bekerjasama$ bertimbang rasa$ bertanggungja%ab$ bertolak ansur$ dan sebagainya. Susun atur kumpulan mengikut kebolehan dan kumpulan pelbagai kebolehan dalam kelas adalah penting supaya guru dapat menjalankan pengajaran yang berkesan. .erikut adalah contoh susunan kelas untuk satu kumpulan mengikut kebolehan dan kumpulan pelbagai kebolehan (@e 0h ,eng$ 1116).

,eja guru

> > > . . . 0 0 0 0

> > > . . . 0 0 0 0

> > > . . . 0 0 0 0

> > > . . . 0 0 0 0

Petunjuk:

0 - pelajar cerdas . - pelaja rsederhana > - pelajar lemah

&ajah 16.!: Susunan kumpulan mengikut kebolehan

,eja guru

0 . > 0 . > 0 . > 0

> . 0 > . 0 . 0 0 >

> . 0 . 0 > . 0 0 >

0 > . > . 0 0 > . 0

Petunjuk:

0 - pelajar cerdas . - pelajar sederhana > - pelajar lemah

&ajah 16.": Susunan kumpulan pelbagai kebolehan D Susun atur kedudukan pelajar dalam kumpulan masing-masing adalah bergantung kepada guru sama ada berbentuk bundar$ segi empat atau bentuk-bentuk lain yang sesuai.

,elaksanakan pengajaran kumpulan adalah rumit kerana guru perlu membuat persediaan yang rapi termasuk menyediakan bahan-bahan pengajaran bagi setiap kumpulan. *alaupun penggunaan peralatan dan bahan bantu mengajar dikatakan sukar dikendali oleh guru$ tetapi sekiranya pelajar sudah biasa dengan pengajaran secara kumpulan$ mereka akan menjadi biasa dengan rutin pengajaran guru dan akan bekerjasama mengambil dan memulangkan segala peralatan dan bahan pembelajaran yang telah digunakan. 10*-*1 Pr n) %+%r n) % Pengajaran K$!%$&an

,enjalankan pengajaran kumpulan memerlukan kecekapan guru mengendalikan pengajaran dan aktiviti pengajarannya. .eberapa perkara berikut harus diberi perhatian oleh guru se%aktu hendak menjalankan pengajaran secara kumpulan. i. Sebelum menjalankan aktiviti kumpulan$ guru hendaklah menyediakan pelajar-pelajar dan beri arahan dengan jelas. Setiap aktiviti yang hendak dijalankan hendaklah dirancang terlebih dahulu. Pastikan alat-alat dan bahan-bahan yang diperlukan tersedia. Pelajar harus dibiasakan dengan tatakerja aktiviti kumpulan$ iaitu apabila satu-satu aktiviti kumpulan hendak dijalankan murid harus tahu tugas mereka. 0ntara tugas mereka adalah seperti mengambil alat-alat atau bahan$ membahagikan bahan-bahan kepada setiap kumpulan$ menjalankan aktiviti$ mempersembahkan hasil aktiviti$ menyimpan bahan dan alat$ mengemas tempat$ dan lain-lain. *ujudkan pertandingan yang sihat antara kumpulan.

ii.

iii.

iv.

Buru harus bersedia bertolak ansur dengan suasana yang agak bising ketika aktiviti kumpulan berlangsung terutama ketika mereka berbincang atau bersoal ja%ab sesama mereka. Buru hendaklah beredar dari satu kumpulan ke satu kumpulan lain semasa aktiviti-aktiviti dijalankan untuk memberi bimbingan dan juga galakan. .enarkan pelajar bergerak dalam kelas tanpa mengganggu pelajar lain. .eri peluang kepada kumpulan murid membentangkan hasil kerja atau hasil perbincangan kumpulan mereka di depan kelas. Buru hendaklah memberi galakan$ pujian$ ataupun komen-komen yang membina. Perhatian guru hendaklah sama rata bagi semua kumpulan supaya tidak ada kumpulan yang berasa mereka terpinggir.

v.

vi. vii.

viii.

Pengajaran kumpulan yang dijalan akan merapatkan lagi hubungan guru dan pelajar dan hubungan pelajar dengan pelajar. Selain itu pelajar yang lemah akan mendapat perhatian dan bimbingan yang lebih manakala pelajar yang cerdas pula akan dibimbing untuk belajar kemahiran yang lebih tinggi lagi. +etika aktiviti kumpulan berlangsung$ pelajar akan dapat memupuk nilai-nilai sosial yang positif seperti tolong-menolong$ kerjasama$ tanggungja%ab$ tolak ansur$ dan sebagainya. 10*-*Pe&a')anaan Pengajaran K$!%$&an

Pengajaran secara kumpulan dan aktiviti berkumpulan dilaksanakan adalah bertujuan untuk memberi peluang kepada pelajar-pelajar mengalami proses pembelajaran mengikut kemampuan dan kecenderungan sendiri serta bekerja mengikut kebolehan dan kepantasan masing-masing (+amarudin ?j. ?usin$ 1116). ,engikut cara ini tidak ada pelajar yang akan tertinggal di belakang. Pelajar cerdas akan terus maju dalam pelajarannya manakala pelajar lemah akan mendapat layanan dan perhatian yang lebih daripada guru dan rakan sebayanya. 9erdapat beberapa cara pelaksanaan pengajaran kumpulan yang boleh guru jalankan. Dalam tajuk ini anda ditunjukkan dua cara pelaksanaan pengajaran yang sesuai dijalankan di dalam kelas. >ontoh satu %aktu pengajaran dan pembelajaran mengikut kebolehan.

K$!%$&an ! minit : minit : minit : minit ! minit

Merah

B r$ 0rahan guru

H ja$

+erja sendiri +erja sendiri G$r$ !engajar

+erja sendiri G$r$ !engajar +erja sendiri

G$r$ !engajar +erja sendiri +erja sendiri

Penilaian3+esimpulan penutup

Aadual 16.1: Aadual pengajaran kumpulan mengikut kebolehan (+amarudin ?j. ?usin$ 1116)

Dalam jadual 16.1 di atas guru akan memulakan pengajarannya dengan memberi penerangan dan menentukan tugas pelajar-pelajar dalam kumpulan masing-masing. Buru akan mengedarkan lembaran kerja untuk kumpulan ,erah dan kumpulan .iru dan meminta mereka membuat kerja sendiri$ manakala guru akan berada bersama-sama kumpulan ?ijau untuk menerangkan pelajaran pada hari itu. Selepas masa yang diperuntukkan$ guru akan memberi kerja kepada kumpulan ?ijau tadi dan beralih pula ke kumpulan .iru untuk memberi penerangan. +umpulan ,erah masih meneruskan kerja sendiri mereka. Sekiranya ada pelajar yang telah menyiapkan tugasannya guru akan memberi lembaran kerja baru kepada pelajar tersebut sebagai aktiviti pengayaan. Pada tahap seterusnya guru akan pergi pula ke kumpulan ,erah untuk memberi penerangan manakala kumpulan .iru dan ?ijau membuat kerja masing-masing. .eberapa minit sebelum pengajaran berakhir guru akan membuat kesimpulan pengajarannya sebagai penutup. .agi kelas Pemulihan +has$ pengajaran secara kumpulan adalah dimestikan supaya setiap pelajar berpeluang mendapat perhatian guru. .erikut adalah contoh satu %aktu pengajaran dan pengajaran kumpulan kelas pemulihan khas. K$!%$&an ! minit Merah B r$ &utin kelas H ja$

Set induksi : minit In,era') dengan Permainan g$r$ berunsur pendidikan : minit Catihan Catihan

In,era') dengan Permainan g$r$ berunsur pendidikan Catihan In,era') dengan g$r$

: minit

Permainan berunsur pendidikan

! minit

Penilaian3+esimpulan penutup

Aadual 16.1: Aadual pengajaran kumpulan kelas pemulihan khas (Aabatan Pendidikan +has$ 1111)

Pelaksanaan pengajaran kumpulan dalam jadual 16.2 di atas adalah sama dengan pelaksanaan pengajaran kumpulan dalam jadual 16.1 sebelum ini$ kecuali satu elemen ditambah iaitu permainan berunsur pendidikan. @lemen permainan dimasukkan supaya menjadikan pengajaran dan pembelajaran suatu pengalaman yang menggembirakan. Pengajaran kumpulan ini juga sangat sesuai dijalankan dalam kelas P+.P sekiranya kelas tersebut tidak ada masalah tingkah laku yang serius yang boleh mengganggu proses pelaksanaan pengajaran kumpulan tersebut. 10*/ B !" ngan Ra'an Se"a(a

.imbingan rakan sebaya merupakan satu lagi cara melaksanakan pengajaran di dalam bilik darjah. Pengajaran ini melibatkan bimbingan secara individu seorang sama seorang. .imbingan rakan sebaya adalah untuk memenuhi keperluan individu pelajar iaitu bertujuan untuk membina kemahiran-kemahiran dan membantu mengembangkan konsep kendiri yang positif. @hly E Carsen (11:6) menyatakan baha%a bimbingan rakan sebaya adalah bimbingan yang diberikan oleh rakan sebaya pelajar dan melibatkan <kanak-kanak membimbing kanakkanak lain$ kebiasaannnya secara seorang sama seorang< (Peter >ole E Corna >han$1116). ,anakala 8rnstein dan Carsley (2666) mengatakan baha%a

bimbingan rakan sebaya adalah tugasan untuk seorang pelajar membantu pelajar lain secara individu atau dalam kumpulan kecil dalam pelbagai situasi. +elas yang dikendalikan melalui cara ini biasanya mengandungi pelajar-pelajar yang hampir-hampir sama dari semua segi$ kecuali mungkin mereka berbe a dari segi kecerdasan. *alau bagaimanapun dalam banyak aspek seperti umur$ minat$ kecenderungan$ dan kepentingan kebanyakan mereka adalah serupa. Sama seperti kumpulan pelbagai kebolehan$ pelajar digalak memberi tunjuk ajar kepada rakan mereka yang lemah dalam kemahiran tertentu. Sebagai contoh dalam pengajaran bahasa$ galakan perlu diberi kepada pelajar pandai supaya membimbing rakan-rakan mereka yang memerlukan pertolongan dalam membaca dan menulis (http33:%%%.educ.upm.edu.my34fad ilah3=ota526kaedah. htm). 9erdapat tiga jenis bimbingan rakan sebaya$ iaitu: i. ii. iii. pelajar membimbing pelajar lain dalam lingkungan kelas pelajar yang lebih tua membimbing pelajar dalam kelas lebih rendah di luar kelas$ misalnya pelajar 9ahun ; mengajar pelajar 9ahun "$ dua orang pelajar yang sama pencapaiannya belajar bersama-sama dan saling membantu dalam aktiviti pembelajaran.

9ujuan bagi dua jenis bimbingan teratas adalah meregukan ( pairing) pelajar yang memerlukan bantuan dengan tutornya secara individu$ %alaupun kumpulan kecil yang terdiri daripada dua atau tiga orang pelajar boleh juga dibentuk. ,anakala jenis ketiga yang juga dikenali sebagai pasangan sebaya ( peer-pairing) adalah lebih daripada membimbing (tutoring). ,ereka belajar bersama-sama saling membantu dan adakalanya dikenali juga sebagai pembelajaran koperatif (coorperative learning). 0ntara tiga jenis bimbingan rakan sebaya di atas$ bimbingan rakan sebaya di dalam kelas adalah lebih biasa dilaksanakan di sekolah rendah dan menengah rendah. Pelajar yang sudah menguasai sesuatu kemahiran atau sudah mempelajari sesuatu tajuk pelajaran dan memahaminya akan dipasangkan dengan pelajar lemah yang memerlukan bantuan. Pelajar lebih suka belajar dengan rakan sebaya mungkin kerana mereka berkomunikasi sesama mereka dengan bahasa yang lebih mudah difahami. Pelajar berasa lebih selesa untuk menyoal rakan sebayanya soalan-soalan yang dia rasa mungkin guru akan menganggapnya sebagai soalan Fbodoh<. 10*/*1 Ke"a 'an B !" ngan Ra'an Se"a(a +ebaikan bimbingan rakan sebaya yang dapat dilihat ialah pelajar akan dapat menguasai kemahiran-kemahiran akademik yang menjadi kelemahannnya$

perkembangan tingkah laku sosial dan disiplin bilik darjah$ dan membina perhubungan yang baik antara rakan yang sebaya (Page +alko%ski http33:%%%.n%rel.org3scpd3sirs313c61:.html). Selain itu pengajaran rakan sebaya menggalakkan pelajar-pelajar berinteraksi sesama sendiri secara bebas. 'a memberi peluang kepada mereka belajar$ mengkaji$ dan menjalankan aktiviti bersama-sama. >ara ini akan menggalakkan perkembangan kemahirankemahiran interpersonal yang lebih baik. Selain itu$ melalui perbincangan atau aktiviti-aktiviti yang diadakan$ pelajar belajar berkerjasama$ bertolak ansur$ hormat menghormati terhadap rakan mereka yang lain$ dan sebagainya. &akan pembimbing (peer tutor) akan mendapat manfaat daripada hubungan yang terjalin dengan rakan tuteenya$ pemahamannya juga akan bertambah apabila ia menerangkan atau menjelaskan sesuatu idea atau masalah$ dan kemahiran sosial kedua-dua mereka akan meningkat. ,anakala guru akan mempunyai lebih masa untuk membantu pelajar yang menghadapi masalah pembelajaran yang lebih teruk. .imbingan rakan sebaya kebiasaannya berkesan untuk mengajar pelajar yang kurang bertindak balas terhadap pengajaran orang de%asa. ,ereka lebih selesa dibimbing oleh rakan yang sebaya dengan mereka dan bersedia untuk mengambil bahagian. .imbingan rakan sebaya boleh membentuk hubungan persahabatan yang rapat antara pelajar dengan rakan pembimbingnya$ dan hubungan ini sangat penting dalam untuk mengintegrasikan pelajar lemah ke dalam kumpulan. +ebaikan seterusnya ialah bimbingan rakan sebaya membolehkan guru mengajar kumpulan pelajar yang lebih besar (kelas) tetapi masih dapat memberikan tumpuan kepada pelajar yang lemah dan memerlukan bantuan 10*/*Pand$an Me&a')ana'an B !" ngan Ra'an Se"a(a

Pelaksanaan bimbingan rakan sebaya akan berjaya sekiranya dirancang dengan teliti %alaupun agak sukar pada peringkat permulaannya. 8rnstein dan Carsley (2666) telah memberi beberapa cadangan untuk melaksanakan bimbingan rakan sebaya yang berkesan. 1. Sediakan arahan-arahan kepada setiap tutor tentang jadual masa dan perkara yang perlu dibuat dengan jelas. >ontoh: <.aca ayat kepada ahli kumpulan dan dapatkan sekurang-kurangnya dua pelajar untuk mengenal pasti kata kerja dan kata adjektif<. Aangan benarkan tutor menganggap dirinya sebagai pengganti guru untuk mengajar.

2.

!.

Pastikan pelajar-pelajar memahami peranan masing-masing. Buru perlu menunjukkan tingkah laku tutor yang sesuai$ menunjukkan contoh perkara yang perlu dicapai$ dan tunjukkan cara untuk mencapainya. ,aklumkan kepada ibu bapa tentang pembentukan bimbingan rakan sebaya dan tujuan program pembimbing rakan sebaya tersebut. Ke) !%$&an

".

10*0

+aedah-kaedah pengajaran yang telah dibincang dalam tajuk ini iaitu pengajaran secara individu$ pengajaran kumpulan$ dan bimbingan rakan sebaya merupakan kaedah-kaedah yang boleh membantu pelajar yang lemah dalam pembelajaran$ masih belum menguasai kemahiran tertentu. Buru perlu bijak memilih kaedah yang sesuai untuk digunakan mengikut tahap pencapaian pelajar dan juga kecenderungan mereka. R$!$)an 1. Pengajaran secara individu mengamalkan cara pengajaran yang menumpukan perhatian terus kepada seseorang pelajar tertentu dengan bahan-bahan pengajaran yang dikhaskan kepadanya. 2. Pelajar-pelajar mempunyai keperluan yang berbagai-bagai yang memerlukan proses pembelajaran yang tersendiri atau sekurang-kurangnya cara proses pembelajaran yang berbe a-be a. !. Pengajaran individu boleh dijeniskan kepada empat$ iaitu ,unsyi atau <tutoring<$ +ursus ,elalui Pos$ &ancangan .erunit ,engikut +ecepatan Sendiri$ dan Pengajaran 9erancang dan Pengajaran .erbantukan +omputer. ". 0da dua bentuk kumpulan yang boleh diadakan di dalam kelas iaitu kumpulan mengikut kebolehan dan kumpulan pelbagai kebolehan. #. .imbingan rakan sebaya adalah tugasan untuk seorang pelajar membantu pelajar lain secara individu atau dalam kumpulan kecil dalam pelbagai situasi.

Ka,a K$n. Pengajaran terancang ,unsyi

Pengajaran individu Cinear &akan sebaya R$j$'an @e 0h ,eng (1116). Pedagogi: Satu pengenalan.Ed.2. Petaling Aaya: 2ajar .akti. +amarudin ?j. ?usin (1116). Pegagogi 2. Petaling Aaya: Congman ,alaysia. +ementerian Pendidikan ,alaysia (1111). Buku panduan pelaksanaan program pemulihan khas (masalah penguasaan !" . +uala Cumpur: Aabatan Pendidikan +has. =e%comb$ ,c>racken$ *armbrod (9erjemahan:/akaria 0bd. &ahman) 1112. #aedah menga$ar pertanian. Serdang: Gniversiti Pertanian ,alaysia. 8rnstein$ Casley (2666). Effecti%e teaching. .oston: ,cBra%-?ill. Peter >ole$ Corna >han (1116). !ethods and strategies for teaching special education. =e% Hork: Prentice ?all. Sharifah 0l%iah 0lsagoff (11:;). Teknologi penga$aran. +uala Cumpur: De%an .ahasa dan Pustaka. http3:%%%.n%rel.org3scpd3sirs313c61:.htm http33:%%%.educ.upm.edu.my34fad ilah3nota526kaedah.htm