Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Por que non son tiles as unidades de lonxitude que utilizamos ara as distan!ias na nosa "ida !oti# $ or exem lo% o metro e o quil&metro' !ando as intentamos a li!ar ao Uni"erso(
En +re+o% ,ea - a Terra% e .elios% o Sol. Tendo isto en !onta% ex li!a o si+ni/i!ado dos nomes 0teor1a xeo!-ntri!a2 e 0teor1a 3elio!-ntri!a2.
Ex li!a a di/erenza entre os mo"ementos de rota!i&n e transla!i&n que realizan os lanetas do Sistema Solar.
)ue astr&nomo ro uxo a teor1a 3elio!-ntri!a( Cal /oi o rimeiro matem#ti!o que in"entou e usou un teles!o io ara o*ser"ar o Uni"erso(
)ue lanetas do Sistema Solar son +asosos( Cales son os lanetas ro!3osos( Cales son os dous lanetas m#is +randes( Cales son os dous m#is equenos( )ue dous lanetas son os 0"e!i4os2 da Terra(
O*ser"a!i&n do !eo no!turno5 a' Como se distin+uen os lanetas das estrelas ao o*ser"alos no !eo no!turno(
*' )ue nome re!i*en as a+ru a!i&ns de estrelas que "istas desde a Terra /orman /i+uras re!o4e!i*les(
Trata de identi"icar os tipos de astros ou agrupaci%ns dos mesmos $ue aparecen nas seguintes "otogra"'as
7 )ue - un ano8luz(
7 Por que% ara medir distan!ias astron&mi!as% se usa o ano8luz !omo unidade% e non o quil&metro(
7 Pensa e res onde5 se "emos as estrelas de noite% - orque nos !3e+a a luz que rodu!en. Imaxina que "emos un3a estrela que se ato a a 9 mill&ns de anos luz. A imaxe que er!i*imos desa estrela... !orres onde ao momento a!tual ou non( Por que(
)usca nun li(ro a e*oluci%n dun+a estrela, desde $ue se "orma ata $ue desaparece Completa o seguinte cadro
Responde as seguintes cuesti%ns 7 )ue - un3a +alaxia( 7 Como se !3ama a +alaxia en que se ato a o Sistema Solar( )ue ti o de +alaxia -% se+undo a sa /orma( 7 :us!a in/orma!i&n no li*ro e !ontesta5 Cantas estrelas /orman a nosa +alaxia( En que rexi&n da +alaxia son m#is a*undantes( 7 ,a sa*es que a Terra se mo"e arredor do Sol% e a 6a% arredor da Terra. Pero% o Sol m&"ese ou est# /ixo no es azo( Arredor de que se mo"e( Canto tem o tarda en !om letar un3a "olta(
E!isten agrupaci%ns de estrelas $ue non son gala!ias E!plica o $ue 7 Un sistema *inario5
7 Un !mulo estelar5
7 Un3a !onstela!i&n Lem(ra o $ue sa(es so(re os planetas do Sistema Solar Identi"ica na ima!e os oito planetas do Sistema Solar
7 No !adro se+uinte a are!en datos moi im ortantes so*re os lanetas do noso Sistema Solar. Anal1zao e mar!a as /rases que son "erdadeiras.
A distan!ia entre ;enus e a Terra - maior !a a distan!ia entre Saturno e o Sol. A distan!ia entre ;enus e a Terra - maior !a a distan!ia entre <arte e a Terra. O laneta m#is a/astado do Sol est# a un3a distan!ia da estrela !ase !orenta "e!es maior !a a que existe entre a Terra e o Sol. 1 UA $unidade astron&mi!a' equi"ale # distan!ia entre o Sol e a Terra. Por iso% a distan!ia entre am*os os astros - exa!tamente 1 UA. O laneta que xira m#is ra idamente arredor de si mesmo - Saturno. Un ano do laneta Plut&n dura a roximadamente 1== === d1as.
Cales son as rin!i ais !ara!ter1sti!as da Terra( Cal - a !ara!ter1sti!a que a /ai ni!a !omo laneta no Sistema Solar(
)ue son os equino!!ios( Coin!iden as datas dos equino!!ios no 3emis/erio norte e no sur( Por que(
Como !3e+an os raios do Sol ao noso a1s durante o solsti!io de in"erno( Ex li!a or que. Cales son as /ases da 6a(
)ue - un3a e!li se( Cales son os dous ti os de e!li ses que se rodu!en( Ex l1!aos.
<o"emento de rota!i&n da Terra. a' Por que untos do noso laneta asa o eixe de rota!i&n( *' Como est# orientado tal eixe res e!to do lano de transla!i&n arredor do Sol( !' Utilizando o mo"emento de rota!i&n da Terra% !omo oderiamos de/inir o que - un d1a( As esta!i&ns. a' )ue su!eder1a !oas esta!i&ns se o eixe de rota!i&n da Terra non esti"ese in!linado res e!to do lano de transla!i&n(
*' Cal - a di/erenza entre equino!!ios e solsti!ios( )ue d1as se rodu!en( Ex li!a en que se di/eren!ian a !odia !ontinental e a o!e#ni!a. Cales son as outras !a as da Terra(
Comenta al+un3as das ada ta!i&ns dos seres "i"os ao medio a!u#ti!o.
Responde as seguintes cuesti%ns so(re a estrutura da Terra 7 Cando o*ser"amos a Terra desde o es azo% que arte da litos/era - a que odemos a re!iar( Por que(
7 Os termos 0!odia2 e 0litos/era2 re/1rense # mesma !a a da Terra( Como se oden di/eren!iar( Completa o cadro seguinte cos datos $ue "iguran no teu li(ro
Resume os teus co.ecementos so(re as partes da Terra Res onde as se+uintes re+untas5 7 )ue - a atmos/era(
7 )ue - a 3idros/era(
7 )ue - a litos/era(
Repasa a composici%n da Terra <ar!a as /rases !orre!tas. Corrixe as /alsas e es!r1*eas a !ontinua!i&n. A atmos/era est# /ormada /undamentalmente or materiais +asosos.
O aire - un +as.
A 3idros/era est# /ormada or au+a% /undamentalmente en estado l1quido% a1nda que tam-n ode estar en estado s&lido $xeo e ne"e'.
A area e o *arro son materiais que non est#n /ormados or ro!3as nin or minerais.
No seguinte es$uema da translaci%n da Terra, rotula a data apro!imada en cada cadro e o nome da estaci%n correspondente no +emis"erio norte
Completa o cadro seguinte descri(indo o tempo atmos"-rico nas catro estaci%ns e como c+egan os raios do Sol / super"icie da Terra en cada caso
Resume o $ue sa(es so(re os mo*ementos da Terra Ex li!a en que !onsiste !ada un destes mo"ementos e os e/e!tos que se rodu!en no noso laneta !omo !onse!uen!ia deles e doutros /a!tores rela!ionados. 7 O mo"emento de rota!i&n.
7 O mo"emento de transla!i&n.
Re ara nos d1as que rotulamos no esquema $son datos a roximados'. Cantos d1as dura% se+undo o de*uxo% un !i!lo !om leto da 6a% - di!ir% una "olta !om leta do noso sat-lite arredor da Terra( Por que a are!e o r&tulo 0d1as 1 e >?2 na mesma imaxe da 6a(
Re ara nos d1as que rotulamos no esquema $son datos a roximados'. Cantos d1as dura% se+undo o de*uxo% un !i!lo !om leto da 6a% - di!ir% una "olta !om leta do noso sat-lite arredor da Terra( Por que a are!e o r&tulo 0d1as 1 e >?2 na mesma imaxe da 6a(
O(ser*a os de(u!os Indica cal corresponde a un+a eclipse de Sol e cal a un+a eclipse de L0a
Ex li!a !ales son as tres /un!i&ns "itais dos seres "i"os. Se en!ontr#semos un ser que se re rodu!e% ero que non ode nutrirse nin se rela!iona !o medio% !onsiderari#molo un ser "i"o(
Cal - a di/erenza entre su*stan!ias or+#ni!as e inor+#ni!as( <en!iona as su*stan!ias inor+#ni!as que est#n resentes nos seres "i"os.
As !-lulas5
a' )uen des!u*riu a !-lula e !ando( *' )ue /ai /alta ara "er as !-lulas(
Ti os de !-lulas5 a' Cales son os dous ti os de !-lulas% se+undo te4an ou non te4an n!leo(
Com leta o se+uinte !adro so*re os seres "i"os que te4en !ada ti o de !-lulas.
Responde as seguintes preguntas so(re a materia *i*a e os seres *i*os :us!a in/orma!i&n no teu li*ro.
7 Como se !3aman as unidades m1nimas da "ida% que /orman arte de todos os seres "i"os(
7 En que dous +randes +ru os se !lasi/i!an os seres "i"os% en /un!i&n do nmero de !-lulasque te4en( Pon exem los de seres de !ada +ru o.
7 Intenta de/inir o !on!e to de ser "i"o. In!le todos os elementos que di/eren!ian os seres "i"os dos inertes5 a sa !om osi!i&n% a resenza de !-lulas e as /un!i&ns que realizan.
Completa o seguinte cadro so(re as "unci%ns *itais: nutrici%n, relaci%n e reproduci%n Es!ri*e en que !onsiste !ada un3a delas.
Rotula no de(u!o seguinte os nomes dos tipos de c-lulas e os das partes de cada un+a delas $ue aparecen sinaladas
Completa o cadro so(re os ni*eis de organi#aci%n do ser +umano :us!a no teu li*ro a in/orma!i&n ne!esaria.
Responde as seguintes cuesti%ns 7 .ai seres "i"os que te4en un3a or+aniza!i&n m#is sinxela !a a que des!ri*i!3es( Cales son(
7 Pode 3a*er seres "i"os tan sinxelos que nin sequera te4an o ni"el de or+aniza!i&n !elular( Por que(
In"%rmate so(re a +istoria do descu(rimento das c-lulas Res onde a !ontinua!i&n as !uesti&ns se+uintes.
7 )ue in"ento /oi o que ermitiu o*ser"ar as !-lulas( )uen /oi o des!u*ridor das !-lulas e en que material as o*ser"ou or rimeira "ez(
7 Se se deixa un ana!o de !arne ao aire% ao !a*o duns d1as a are!en "ermes que se trans/orman en mos!as. Aurante moito tem o ensouse que estes "ermes a are!1an do nada% de /orma es ont#nea. B !erto que a "ida ode a are!er es ontaneamente( )uen demostrou que non era as1(
)ue di/eren!ia os animais "erte*rados dos in"erte*rados( Pon un exem lo de !ada +ru o de animais.
Cales son os !in!o +ru os de "erte*rados( Es!r1*eos. A !ontinua!i&n% des!ri*e% ara !ada un destes +ru os% a !ara!ter1sti!a que !onsideras m#is im ortante% e que ser"e ara di/eren!ialos de todos os demais +ru os.
)ue +ru o de "erte*rados son oiquilotermos( )ue quere di!ir a ala*ra oiquilotermo(
*' Te4en atas todos os r- tiles( Cales non as te4en( Os mam1/eros5 a' Os mam1/eros son "i"1 aros( Por que(
*' )ue quere di!ir que os mam1/eros son 3omeotermos( !' )ue di/eren!ia o +ru o dos seres 3umanos doutros mam1/eros( <en!iona as !ara!ter1sti!as ro ias dos eixes.
Cara!ter1sti!as5
2e"ine os dous grupos en $ue se di*ide o reino animal Pon exem los de animais que erten!en a !ada +ru o.
Completa o seguinte cadro so(re as "unci%ns *itais no reino animal Ex li!a en que !onsiste !ada /un!i&n.
2e"ine os seguintes termos Utiliza a in/orma!i&n do li*ro e !onsulta% se !3e !&m re% un3a en!i!lo edia. 7 San+ue5
7 A arello dixesti"o5
7 A arello !ir!ulatorio5
7 <s!ulo5
7 Re rodu!i&n asexual5
7 )ue ten que ter un animal ara que se in!la no +ru o dos "erte*rados(
7 Cal - a /orma de re rodu!i&n de todos os "erte*rados( En !anto ao desen"ol"emento em*rionario% !ales son os m#is a*undantes% os animais o"1 aros ou os "i"1 aros(
Completa as seguintes "ic+as dos grupos dos *erte(rados Rotula os de(u!os No re!adro de 0outras !ara!ter1sti!as2 es!ri*e as que mellor de/inan !ada +ru o.