Jaarverslag

20 11

Jaarverslag 2011

Inhoudsopgave

Voorwoord 5 Bestuur 7 Verordeningen en besluiten 8 Toelichting op de verordeningen en besluiten 8 PBO-discussie 10 Aanleiding 10 Uitvoering motie 11 Kabinetsstandpunt 11 Modernisering 11 Reductie schappen 12 Beoordeling van het kabinetsstandpunt 12 Samenwerking - backoffice productschappen 12 Beleidsvoornemens 2012 13 Toezicht 14 Intern toezicht 14 Code Goed Bestuur product- en bedrijfschappen 15 Communicatie 16 Bedrijfsvoering / draagvlakonderzoek 16 Aanbesteding 16 Rapport van bevindingen Interne Auditdienst (IAD/HPA) 16 Administratieve lasten 17 Samenwerkingsverbanden 17 Internationale contacten 17 Bezwaar en Beroep 18 Tuchtrecht 18 Markt 19 Marktonderzoek 19 Marktonderzoek 2011 19 Bijeenkomst Marktgegevens 19 Wijnverkoop in Nederland 19 Stille wijnen 19 Wijninvoer in hl naar oorsprong 20 Wijninvoer in waarde * 1.000,- 20 Uitvoering voorgenomen beleid 2011 24 Beleidsvoornemens 2012 24

PW Jaarverslag 2011

Inhoudsopgave

Product en Dienst 25 Milieu 25 Verpakking per liter wijn 25 Ontwikkelingen gemiddeld glasgewicht 26 Verpakkingenbelasting wordt naar verwachting afgeschaft 26 Recycledoelstellingen 27 Voedselveiligheid 27 Hyginecodes 27 Pesticidenresiduen en ochratoxine A 27 Alcohol en maatschappij 28 Drank en Horecawet gewijzigd 28 Verantwoord alcoholgebruik 28 Logo Geen 16? Geen druppel 29 BOB 29 Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken 30 TakeZero project Alcoholmisbruik en Jongeren 32 Relevante websites: 32 Handhaving leeftijdsgrenzen 32 Stuurgroep Alcohol Research (SAR) 33 Wijninformatiecentrum 33 WIC Oogstboekje 2011 34 Nationale Wijnweek 34 Open Dag Nederlandse Wijngaarden 34 Symposium Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 34 Uitreiking Productschap Wijn Marketing Awards 2011 34 Brood en Wijn 35 Wijnpenning 36 ICT 36 Databank wijnimport 37 Databank cursussen/opleidingen 37 Digitale opgave 37 Arbeid 39 Verankering Arbeid 39 Arbocatalogus 41 Levensfasebewust Personeelsbeleid 39 Wijnonderwijs 40 Nationale Wijndocentendag 40 Magister Vini 40 Cursusdatabank 40 ScriptiePrijs Wijn 40 Stichting WijnExamens Nederland 41 Register Wijndocent 41

PW Jaarverslag 2011

Inhoudsopgave

Medebewind 45 Wijn en Europese Unie 43 Oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen 43 EU-wijnproductie 43 Afgeven importcertificaten 44 Nederlandse Wijngaarden 45 Nederlandse wijnproductie 45 Nationale Wijnkeuring 45 Gewasbescherming 45 Financin 47 Schilthuiskorting 47 Balans per 31 december 2011 47 Toelichting op de balans 48 Rekening van baten en lasten 51 Heffingen 52 Overzicht eigen vermogen 53 Financile relaties / subsidiring 54 PBO toets 54 Financile relaties met dragende organisaties 54 Financile relaties met niet-dragende organisaties (vanaf 50.000) 54 Overige relevante aspecten 55 Bezoldiging voorzitter 55 Vergoedingen bestuursleden 56 Bijlage 1: Bestuur 57 Bijlage 2: Commissies 59 Bijlage 3: Secretariaat Productschap Wijn 60 Colofon 61

PW Jaarverslag 2011

Voorwoord

Geachte lezer, Voor u ligt het jaarverslag van het Productschap Wijn over het jaar 2011. Naast dit jaarverslag brengen wij tegelijkertijd de financile jaarrekening over het jaar 2011 uit. Beide verslagen geven een volledig en transparant beeld van de ontwikkelingen van het Productschap Wijn in het afgelopen jaar. Het jaar 2011 was voor de organisatie en haar medewerkers een hectisch jaar. Eind 2010 begonnen wij met andere productschappen een traject dat moest leiden tot intensievere samenwerking tussen alle productschappen. De blauwdruk waarin deze samenwerking werd vormgegeven was reeds klaar, maar gedurende het verslagjaar werden wij ingehaald door de politieke werkelijkheid. Deze nieuwe werkelijkheid maakte het niet mogelijk de blauwdruk ook daadwerkelijk te implementeren. Het kabinet besloot mede op basis van een wens van de Tweede Kamer - een grondig onderzoek te laten uitvoeren naar het nut, de noodzaak en het draagvlak van de productschappen. Dit onderzoek resulteerde in het najaar van 2011 in een kabinetsstandpunt over de productschappen. Kern van dit standpunt is het behoud van de structuur van de PBO waarin de schappen zich met name richten op wettelijke taken (de zogenoemde medebewindstaken) en taken van publiek en algemeen belang. Onder de laatste categorie vallen taken op het gebied van plant- en diergezondheid en voedselveiligheid. Daarnaast is er beperkte ruimte voor aanvullende taken. Eind november 2011 is het kabinetsstandpunt in de Tweede Kamer besproken. Naar aanleiding van dit debat zijn enkele moties ingediend. De belangrijkste was een motie waarin PVV, SP, VVD en D66 verzoeken om het opheffen van de productschappen en binnen 6 maanden de Wbo aan te passen. Daarnaast vraagt de motie om een voorstel voor het onderbrengen van de wettelijke taken (medebewind) en van de activiteiten met een publiek belang. Deze motie is aanvaard. Op dit moment is nog niet bekend hoe het kabinet zal omgaan met de motie. Duidelijk is wel dat het landschap van de PBO drastisch verandert. Ook voor vele medewerkers zal deze situatie leiden tot een herorintatie op de eigen carrire. Het inmiddels vastgestelde sociaal plan voor de medewerkers van alle productschappen zal hen hierin ondersteunen en begeleiden. 2011 was het laatste jaar waarin de heer Theo Meijer actief was als voorzitter van het Productschap Wijn. Via deze weg danken wij de heer Meijer voor zijn inzet voor het Productschap Wijn en de sector in de afgelopen 8 jaar. Wij danken u voor uw interesse in onze werkzaamheden en vragen u om samen met ons actief mee te (blijven) denken over de toekomst van de wijnsector in brede zin, en de wijze waarop we u als productschap kunnen blijven ondersteunen. Namens het bestuur,

Rene Bergkamp voorzitter

Hans Burghoorn secretaris

PW Jaarverslag 2011

PW Jaarverslag 2011

Bestuur

In de Nederlandse wijnsector verdienen ongeveer 10.000 mensen hun brood. Er zijn in ons land ongeveer 800 bedrijven die professioneel wijn importeren. Daarnaast houden bottelarijen, groothandelaren en detailhandel- en horecaverkooppunten zich bezig met de bewerking, opslag, distributie en afzet van wijn. De gezamenlijke omzet in wijn van de ondernemingen waarvoor het productschap is ingesteld wordt geschat op ruim 1,6 miljard euro. Het Productschap Wijn is in 1993 op verzoek van werkgeversorganisaties en vakbonden ingesteld. Het productschap heeft als wettelijke taak een het algemeen belang dienende bedrijfsuitoefening door de ondernemingen, waarvoor zij zijn ingesteld, te bevorderen, evenals het gemeenschappelijk belang van die ondernemingen en van de daarbij betrokken personen te behartigen. Het productschap biedt de wijnsector een wettelijk kader om via regelgeving en daden van vrij bestuur, met daarbij behorende gezamenlijke financiering (heffingen), tot een effectieve en efficinte aanpak van gezamenlijke belangen te komen. Het productschap is ingesteld voor groepen van ondernemingen die in het bedrijfsleven een verschillende functie vervullen bij wijn en wijnbouwproducten. Onder wijn wordt hierbij verstaan de drank die door alcoholische gisting is verkregen uit het sap van verse druiven, ook indien naderhand de alcohol hieraan geheel of gedeeltelijk is onttrokken, evenals de alcoholhoudende drank op basis van andere vruchten dan druiven. Onder wijnbouwproducten wordt mede verstaan halfproducten die voortkomen uit het bereidingsproces van wijn of vruchtenwijn. Het productschap is ingesteld voor ondernemingen waarin:

de bereiding van wijn of vruchtenwijn plaatsvindt;  de be- of verwerking plaatsvindt van wijn, vruchtenwijn of wijnbouwproducten tot gearomatiseerde wijnen, dranken of cocktails;

het bottelen van wijn of vruchtenwijn plaatsvindt; de handel wordt uitgeoefend in wijn, vruchtenwijn of wijnbouwproducten.

De belangrijkste activiteiten van het productschap zijn:

overlegplatform voor het bedrijfsleven, ministeries en internationale organisaties over onder andere wet- en regelgeving; adviseren over milieuaangelegenheden; uitvoeren vereenvoudigde regeling voor de verpakkingenbelasting; begeleiden van Arbo-activiteiten; verstrekken van hyginecodes; uitvoeren van wijnregelingen; voorlichten over verantwoord alcoholgebruik; voorlichten over handelspolitieke onderwerpen zoals douanetarieven en invoer; adviseren over levensmiddelenrechtelijke aangelegenheden zoals etikettering, traceerbaarheid etc.; verstrekken van marktgegevens; initiren van wetenschappelijk onderzoek op het gebied van alcohol en gezondheid; bevorderen van maatschappelijk verantwoord ondernemen; initiren en stimuleren van professioneel wijnonderwijs in Nederland; voorlichting geven over het product wijn; ondersteunen en voorlichten van de Nederlandse wijnproducenten.

Het bestuur van het Productschap Wijn bestaat uit 15 leden. Daarvan worden 9 leden door organisaties van ondernemers en 6 leden door organisaties van werknemers benoemd. Het bestuur benoemt uit zijn midden het dagelijks bestuur. De samenstelling van het bestuur vindt u in bijlage 1.

PW Jaarverslag 2011

Bestuur

De voorzitter bekleedt een onafhankelijke positie en wordt bij Koninklijk Besluit benoemd. De secretaris wordt benoemd door het bestuur. Bij het vaststellen van het beleid op specifieke terreinen wordt het bestuur geadviseerd door commissies. Het Productschap Wijn kent commissies voor marktonderzoek, milieuaangelegenheden, sociaal-economische aangelegenheden en de Stuurgroep Wijninformatiecentrum. De samenstelling van de commissies vindt u in bijlage 2. Bij de vergaderingen van het bestuur van het productschap kunnen ministerile vertegenwoordigers aanwezig zijn. Deze vertegenwoordigers hebben een raadgevende stem. De SER kan zich eveneens laten vertegenwoordigen.

Verordeningen en besluiten
In het verslagjaar zijn de volgende verordeningen en besluiten vastgesteld:

Verordening W begroting 2012; Verordening W herziene begroting 2011; Verordening W vacatiegeld en reis- en verblijfkostenkosten 2011; Besluit rekening van baten en lasten over 2010; Wijziging II Verordening W bestemmingsheffing wijn 2009; Verordening W aanvullende financieringsheffing wijn jaar 2011; Wijziging II Verordening W financieringsheffing wijn 2009.

Een volledig overzicht van de verordeningen en besluiten van het Productschap Wijn vindt u op www.wijn.nl. Naast bovengenoemde verordeningen zijn in 2011 de volgende verordeningen en besluiten van kracht:

Instellingsbesluit Akkerbouwproductschappen; Verordening HPA Wijn 2009; Verordening W subsidieverstrekking 2010; Verordening W wijnconcoursen 2009; Verordening W algemene bepalingen 2003; Verordening W registratie handelaren in wijn 2003; Besluit W Commissies Wijn 2004; Besluit W Stuurgroep WIC 2004; Verordening W proefcommissie wijn; Verordening W milieufonds wijn 2003; Verordening W fonds wijn en wijnbouwproducten 2003; Verordening W aflevering Franse AOC-wijn nieuwe oogst 2003; Verordening W aflevering Franse landwijn nieuwe oogst 2003; Besluit W aanwijzing IAD als toezichthouder tuchtrecht 2004; Besluit W toezichthouder tuchtrecht 2003; Mandaatregeling Productschap Wijn 2004; Mandaatbesluit 2009.

Toelichting op de verordeningen en besluiten

Verordening W registratie handelaren in wijn 2003

Teneinde over de voor het uitvoeren van de productschapstaken benodigde gegevens van de ondernemingen en de gehele sector te beschikken, heeft het productschap in onderhavige verordening de verstrekking hiertoe opgenomen. De verordening geldt voor alle wijnhandelaren en is voor onbepaalde tijd vastgesteld.

PW Jaarverslag 2011

Bestuur

Verordening W bestemmingsheffing wijn 2009

Met deze verordening wordt de bestemmingsheffing voor het fonds wijn en wijnbouwproducten en het milieufonds wijn vastgesteld. Het productschap is als publieksrechtelijke organisatie ingesteld voor alle ondernemingen in de wijnsector. Alle ondernemingen betalen mee aan de kosten van de invulling welke het productschap geeft aan de door de sector gewenste activiteiten. De heffing wordt gelegd op de ondernemer die aan het begin van de keten staat (de importeur of de producent). Doordat de heffing een onderdeel vormt van de kostprijs van het product, drukt deze op alle bedrijfsgenoten. Deze verordening geldt voor onbepaalde tijd.
Verordening W financieringsheffing wijn 2009

Met deze verordening wordt de financieringsheffing vastgesteld. De opbrengst is bestemd voor de huishoudelijke uitgaven van het productschap alsmede de aan het HPA te verlenen bijdrage in de algemene kosten. De heffing wordt gelegd op de ondernemer die aan het begin van de keten staat (de importeur of de producent). Doordat de heffing een onderdeel vormt van de kostprijs van het product, drukt deze op alle bedrijfsgenoten. Deze verordening geldt voor onbepaalde tijd.
Verordening W aanvullende financieringsheffing 2011

Met deze verordening wordt een aanvullende financieringsheffing vastgesteld. De opbrengst van deze heffing is bestemd voor de aanvulling van de financile reserves van het productschap. De heffing wordt gelegd op de ondernemer die aan het begin van de keten staat (de importeur of de producent). Doordat de heffing een onderdeel vormt van de kostprijs van het product, drukt deze op alle bedrijfsgenoten. Deze verordening geldt voor onbepaalde tijd.
Verordening HPA wijn 2009

De verordening HPA wijn 2009 bevat Nederlandse uitvoeringsbepalingen van de Europese wijnmarktordening en geldt voor alle wijnimporteurs en wijnproducenten. Deze verordening geldt voor onbepaalde tijd.
Verordening W vacatiegeld en reis- en verblijfkosten 2011

Toelichting zie: Code Goed Bestuur / Vergoeding bestuursleden.

Verordening W subsidieverstrekking 2010

Met deze verordening wordt de subsidiring vanwege het productschap voorzien van een algemene grondslag en van een nadere inkadering. De verordening strekt tot uitvoering van artikel 4:23 van de Awb.
Verordening W wijnconcoursen 2009

In deze verordening wordt de procedure voor de erkenning van wijnconcoursen nader uitgewerkt. Naast een beoordeling van het keuringsreglement van de organiserende instantie bezoekt een medewerker van het productschap een erkend wijnconcours en controleert op de nalevering van het reglement.
Verordening W algemene bepalingen 2003

Onderhavige verordening geeft algemene bepalingen en voorschriften over het voeren van administratie het verlenen van inzage daarvan en het verstrekken van gegevens door de bedrijven aan het productschap, dat iedere gewenste controle moet kunnen uitvoeren ter vervulling van de taken van het productschap. Deze verordening geldt voor alle wijnimporteurs en wijnproducenten en is voor onbepaalde tijd.
Besluit W Commissies Wijn 2004

Met dit besluit worden de bestuurscommissies marktonderzoek, milieu en sociaal-economische aangelegenheden ingesteld. Het bestuur benoemt de leden iedere twee jaar.

PW Jaarverslag 2011

Bestuur

Besluit W Stuurgroep WIC 2004

Met dit besluit wordt de bestuurscommissie Stuurgroep WIC ingesteld. Het bestuur benoemt de leden iedere twee jaar.
Verordening W proefcommissie wijn

De proefcommissie adviseert het bestuur over restituties bij uitvoer van wijn en declassering van in bepaalde gebieden voortgebrachte kwaliteitswijn. Deze verordening geldt voor alle wijnhandelaren en is voor onbepaalde tijd.
Verordening W milieufonds wijn 2003

Het fonds is ingesteld om verschillende activiteiten te financieren op het gebied van milieu. Deze verordening geldt voor alle wijnhandelaren en is voor onbepaalde tijd.
Verordening W fonds wijn en wijnbouwproducten 2003

Het fonds is ingesteld om verschillende activiteiten te financieren op het gebied van wetenschappelijk onderzoek, marktonderzoek, het verstrekken van informatie en het bevorderen van belangstelling voor wijn en wijnonderwijs. Deze verordening geldt voor alle wijnhandelaren en is voor onbepaalde tijd.
Verordening W aflevering Franse AOC-wijn nieuwe oogst 2003

In deze verordening wordt de kaderregels gegeven voor het in de handel brengen van Franse AOC-wijn nieuwe oogst. Deze verordening geldt voor alle wijnhandelaren en is voor onbepaalde tijd.
Verordening W aflevering Franse landwijn nieuwe oogst 2003

In deze verordening wordt de kaderregels gegeven voor het in de handel brengen van Franse landwijn nieuwe oogst. Deze verordening geldt voor alle wijnhandelaren en is voor onbepaalde tijd.
Besluit W aanwijzing IAD als toezichthouder tuchtrecht 2004

In dit besluit worden bevoegdheden van een toezichthouder toegekend aan de Interne Auditdienst van het HPA.
Besluit W toezichthouder tuchtrecht 2003

In dit besluit wordt het bestuur de bevoegdheid gegeven leden van de IAD aan te wijzen voor het toezicht op de naleving van bepaalde autonome verordeningen.
Mandaatregeling Productschap Wijn 2004

Hierin worden de mandaten geregeld voor het Productschap Wijn. Mandaatbesluit 2009 In dit besluit worden de mandaten toegekend.

PBO-discussie
Aanleiding
Eind 2010 vindt in de Tweede Kamer een Algemeen Overleg (AO) plaats van de vaste Kamercommissie SZW over het SER Toezichtverslag 2009. Politieke partijen die aan dit overleg deelnemen dragen daar hun opvattingen over de PBO (nogmaals) uit. VVD, D66 en SP zijn uiterst kritisch. PvdA en CDA zijn weliswaar voorstander van het stelsel, maar vinden wel bepaalde zaken voor verbetering vatbaar. In 2011 wordt de discussie over de PBO gentensiveerd. Minister Kamp wil de PBO wel ter discussie stellen, maar wel op een ordentelijke manier. Hij stelt voor eerst de ondernemers zelf aan het woord te laten. Dit zou kunnen door vervroegd (2011) een draagvlaktoets uit te voeren. Parallel hieraan zou evaluatie moeten plaatsvinden van de Wet op de bedrijfsorganisatie (Wbo) en het toezicht.

PW Jaarverslag 2011

10

Bestuur

Ook moeten de activiteiten van de PBO kritische worden genventariseerd. Hiermee neemt de Kamer geen genoegen. Een motie van de coalitiepartijen VVD, CDA en PVV (motie Aptroot c.s.) wordt met tweederde meerderheid (113 zetels) aangenomen. In deze motie wordt de regering verzocht:

te onderzoeken welke taken naast medebewind onmisbaar zijn (een publiek belang hebben); te onderzoeken of- en zo ja hoe - deze taken zonder product- en bedrijfschappen zouden kunnen worden ondergebracht; het onderzoek binnen zes maanden uit te voeren en de resultaten aan de Kamer voor te leggen.

Minister Kamp geeft aan deze motie te zullen uitvoeren en zegt toe uiterlijk 1 september 2011 met een kabinetsstandpunt te komen.

Uitvoering motie
Uitvoering van de motie gebeurt in twee fasen. In de 1e fase voert het EIM een inventariserend onderzoek uit naar de taken van de product- en bedrijfschappen. De Ministeries van SZW en EL&I worden bij het formuleren van de kabinetsvisie ondersteund door een onafhankelijke beoordelingscommissie. Deze commissie van wijzen bestaat uit Annemarie Jorritsma (VNG), Steven van Eijck (ACTAL) en Wim van de Donk (CvdK in de provincie Noord-Brabant), VNO/NCW, MKB-Nederland en LTO-Nederland (Raad van de Centrale Ondernemers-organisaties, RCO) hebben de regering begin juni 2011 hun visie op de PBO aangeboden, evenals de Stichting van de Arbeid (overlegorgaan van centrale organisaties van werkgevers en werknemers). De visie van de Stichting komt grotendeels overeen met die van de RCO. Verschillende schappen organiseren vr de kabinetsbesluitvorming een beknopte draagvlakmeting bij de ondernemers. Bureau Bartels heeft deze peiling voor PA, PDV en PW in het voorjaar van 2011 uitgevoerd. Het overgrote deel van de genquteerde ondernemers is positief over het functioneren van zijn schap. Wel blijkt dat in sommige sectoren relatief veel ondernemers onvoldoende bekend zijn met de (activiteiten van) het schap om een oordeel te kunnen vormen over het functioneren.

Kabinetsstandpunt
Het kabinetsstandpunt over de PBO is begin oktober naar de Tweede Kamer gestuurd. Het kabinet komt op basis van de inventarisatie door EIM/IOO en het advies van de Commissie Jorritsma tot de volgende taken met een publiek belang:

medebewindstaken; zogenaamde autonome taken die betrekking hebben op bevordering van plant- en diergezondheid en dierenwelzijn; autonome taken die betrekking hebben op voedselveiligheid en gezondheid.
Als een taak met een publiek belang wordt gedefinieerd een taak die ten goede komt aan de hele samenleving en ook alleen kan worden gerealiseerd door bemoeienis van een publiek orgaan. Dat neemt niet weg dat in het nieuwe stelsel een taak zonder publiek belang kan worden uitgevoerd, hoewel dit slechts mogelijk is onder bijzondere omstandigheden. Er komen strenge voorwaarden waaraan voldaan moet worden voordat een schap voor de uitvoering van een dergelijke taak toestemming krijgt. De Minister van EL&I beslist op het verzoek van een schap. Hij doet dit op basis van criteria die in de wet zijn vastgelegd.

Modernisering
Het kabinet kiest er voor dat het bestuur in het nieuwe stelsel bij de sociale partners blijft. Het kabinet wil echter wel een aantal belangrijke randvoorwaarden stellen aan het bestuur in het nieuwe stelsel. Om de dynamiek en het lerend vermogen te verbeteren zal de transparantie van de besluitvorming moeten worden vergroot en zullen de mogelijkheden voor inspraak van ondernemers moeten worden versterkt. Met name moet beter rekening worden gehouden met ondernemers die geen lid zijn van een brancheorganisatie. Bezien zal worden hoe deze ongeorganiseerden deel kunnen gaan uitmaken van de besturen.

PW Jaarverslag 2011

11

Bestuur

Reductie schappen
Er moet een aanzienlijke reductie van het aantal schappen worden gerealiseerd. Het kabinet wil deze reorganisatie op korte termijn volgens een natuurlijk proces laten verlopen, in goede samenwerking met de bestaande schappen. Dit betekent dat de schappen in eerste instantie zelf verantwoordelijk zullen zijn voor de invulling van de reorganisatie. Hiervoor zijn verschillende richtingen mogelijk. Een mogelijk einddoel is het samengaan van alle schappen in n PBO-huis met diverse kamers, gegroepeerd naar de binnen het stelsel uit te voeren taken. Een dergelijke opzet zou nog versterkt kunnen worden wanneer de schappen zelf ook fysiek n vestiging betrekken. Het kabinet heeft besloten dat er n gezamenlijke back office moet worden ingericht voor de hele PBO.

Beoordeling van het kabinetsstandpunt

De afgelopen periode is er vanuit het bedrijfsleven (werkgevers en werknemers) veelvuldig gereageerd op het kabinetstandpunt. Uit deze reacties blijkt dat men over het algemeen de grote lijn van het kabinetsstandpunt steunt. Dat geldt zeker voor de bestuurlijke vernieuwing die gewenst wordt geacht. Vastgesteld kan worden dat het idee van het PBO-huis brede steun geniet. Wat betreft de taken wordt de kanttekening gemaakt dat er ruimte moet zijn om ook taken op het gebied van duurzaamheid, kennis en innovatie uit te voeren. Ook wordt aandacht gevraagd voor de positie van de taken op het gebied van arbeid om recht te doen aan het paritaire karakter van de PBO. Eind november is het kabinetsstandpunt in de Tweede Kamer besproken. Naar aanleiding van dit debat zijn enkele moties ingediend. De belangrijkste was een motie waarin PVV, SP, VVD en D66 verzoeken om het opheffen van de productschappen en binnen 6 maanden de Wbo aan te passen. Daarnaast vraagt de motie om een voorstel voor het onderbrengen van de wettelijke taken (medebewind) en van de activiteiten met een publiek belang. Deze motie is aanvaard. Op dit moment is nog niet bekend hoe het kabinet zal omgaan met de motie.

Samenwerking - backoffice productschappen

Om tegemoet te komen aan de behoefte -zowel in de politiek als bij het bedrijfsleven- aan modernisering van het PBO-stelsel, zoeken de productschappen al enige jaren naar een samenwerkingsverband waarbij dit kan worden gerealiseerd. In januari 2011 hebben de besturen van acht van de elf productschappen, te weten Hoofdproductschap Akkerbouw (HPA), Productschap Akkerbouw (PA), Productschap Wijn (PW), Productschap Diervoeder (PDV), Productschap Vee en Vlees (PVV), Productschap Pluimvee en Eieren (PPE), Productschap Vis (VIS) en Productschap Zuivel (PZ), dan ook besloten tot verregaande samenwerking. Voor deze samenwerking zullen zowel medebewindstaken als ondersteunende activiteiten van de genoemde schappen worden ondergebracht in n werkorganisatie. Ook voor de sectortaken wordt samenwerking voorzien. Hiermee kan de efficiency van de bedrijfsorganisaties worden vergroot en wordt tevens een kostenbesparing gerealiseerd. De nieuwe werkorganisatie zal op n locatie (Zoetermeer) worden gehuisvest. Het was de bedoeling om de nieuwe locatie eind 2011 te betrekken. Deze datum is niet gehaald vanwege de onduidelijkheid die het gevolg is van de PBO-discussie.

PW Jaarverslag 2011

12

Bestuur

Beleidsvoornemens 2012
Het productschap wil zich wil focussen op die beleidsterreinen waar het door het publiekrechtelijk kader een meerwaarde kan bieden aan het functioneren van de sector. Op de gebieden waar de werkzaamheden ook door de private organisaties kunnen worden verricht, heeft het productschap in principe geen rol te vervullen. Evenwel kunnen activiteiten van private organisaties die een meerwaarde hebben voor de gehele branche gefaciliteerd worden door het productschap. Overlegplatform bedrijfsleven en internationale overheid (Brussel) en nationale overheid - Internationaal: vertegenwoordiging in intergouvernementele organisaties (Commissie en Raad EU, OIV). - Nationaal: overleg inzake Warenwet, Drank- en Horecawet, Milieuwetgeving, Reclamecode. - Belang van benvloeding internationale regelgeving neemt toe. Intensivering contacten met internationale organisaties. -P  W wil nadrukkelijker stelling nemen. Terugdringen administratieve lasten is speerpunt van beleid. Sociaal-Economische Aangelegenheden en onderwijs - Stimuleren wijnonderwijs op vier niveaus en bijscholen van docenten. - Voorlichting Arbo-aangelegenheden. - Verdere verbetering van de kwaliteit van het wijnonderwijs. Onderwijs krijgt meer prioriteit. - Betere afstemming met vakbonden en andere schappen. - Ontwikkelen in samenwerking met de SWEN een voorbereidingstraject en examen voor Register Wijndocent. Milieuaangelegenheden - Stimuleren verantwoord milieubeleid door bijdragen aan o.a. Glasbakcampagnes en zwerfafvalbestrijding. -V  oortzetting beleid. Meer toeleggen op advies en voorlichting. Waar mogelijk wordt getracht gegevens collectief te verzamelen en aan te leveren om bedrijfsleven te ontlasten. Voedselveiligheid - Samenstellen en uitgeven hyginecodes. - Onderzoek bestrijdingsmiddelenresiduen in wijn. - Deelname Regulier Overleg Warenwet met Ministerie van VWS. - Advies en voorlichting. Markt- en wetenschappelijk onderzoek - Marktonderzoek door GFK Panelservices Benelux en Trendbox BV. - Wetenschappelijk onderzoek door TNO. - De uitgaven voor wetenschappelijk en marktonderzoek worden sterk verlaagd. Deze werkzaamheden worden in principe overgelaten aan private organisaties. -V  oortzetting huidige beleid, maar wel meer aandacht voor terugdringing regeldruk voor ondernemingen. - Aandacht voor efficinte etikettering.

Stimuleren verantwoord alcoholgebruik en verantwoorde reclame - Uitvoeren STIVA-code. - Ondersteuning leeftijdencampagne PVAD. - Platform alcohol en jongeren. - BOB-campagne. - PW is voor zelfregulering. Preventie van alcoholmisbruik, met name onder jongeren, krijgt meer prioriteit. Continuering projecten in het kader van alcohol en jongeren en alcohol en verkeer.

PW Jaarverslag 2011

13

Bestuur

Toezicht
Het Productschap Wijn heeft als publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie te maken met verschillende toezichthouders. Het toezicht kan als volgt worden onderverdeeld:

 Van de SER is goedkeuring vereist voor de begroting, de jaarlijkse heffingsverordeningen en overige autonome verordeningen.
Bovendien wijst de SER de werkgeversorganisaties en vakbonden aan die op basis van hun representativiteit binnen de wijnsector het recht hebben bestuursleden te benoemen. De SER toetst om de vier jaar de representativiteit van deze organisaties.

 De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is politiek verantwoordelijk voor de productschappen. Het productschap
legt aan de minister iedere vier jaar verantwoording af over het eigen functioneren. Bovendien stuurt het productschap de minister vierjaarlijks een evaluatie van de eigen verordeningen.

 Het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie toetst samen met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de bestemmingsheffingen.

Intern toezicht
Het kabinet heeft aangegeven een nieuwe rol en taakopvatting na te streven bij het toezicht op de publieke taken. Het uitgangspunt hierbij is dat burgers, bedrijven en instellingen zelf verantwoordelijkheid dragen voor het handhaven van bepaalde regels, waardoor er sprake kan zijn van minder toezicht door de centrale overheid. Belangrijke begrippen zijn in dit kader intern toezicht, horizontale verantwoording en verticaal toezicht. Intern toezicht is de wijze waarop de verantwoording en controle binnen het productschap wordt vormgegeven. In 2007 is gekomen tot een model waarbij het interne toezicht wordt uitgeoefend door de Interne Auditdienst van het HPA (IAD). Het bestuur van het HPA treedt daarbij op als auditcommissie. Dit model doet recht aan de verantwoordelijkheid van het bestuur, is doelmatig en maakt optimaal gebruik van de onafhankelijke positie en deskundigheid van de IAD.

PW Jaarverslag 2011

14

Bestuur

Code Goed Bestuur product- en bedrijfschappen

De bedrijfslichamen hebben op 30 maart 2007 aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), als cordinerend bewindspersoon voor de PBO, de Code Goed Bestuur product- en bedrijfschappen aangeboden. Deze is op 1 juli 2007 van kracht geworden. In de code zijn verschillende principes en uitwerkingen opgenomen ter bevordering van het transparant, democratisch en doelmatig functioneren van de schappen. De inhoud van de code beoogt een ieder, die actief is in de bestuurswereld van de bedrijfslichamen te stimuleren zich op een maatschappelijk geaccepteerde en verantwoorde wijze te gedragen en daar publiekelijk verantwoording over af te leggen. Uitwerkingen die voortvloeien uit de code zijn onder meer:

Model voor het interne toezicht op de Code Goed Bestuur; Verordening PW Reglement van orde 2007; Verordening PW Klachtenbehandeling 2007; Integriteitsprotocol medewerkers (inclusief klokkenluidersregeling); Protocol PW Bestuurlijke integriteit; Communicatieplan Code Goed bestuur.

Het Model voor het interne toezicht regelt dat het toezicht op de naleving van de code wordt neergelegd bij de Interne Auditdienst van het HPA. Deze dienst is onafhankelijk en rapporteert aan een auditcomit. Dit comit bestaat uit de leden van het bestuur van het HPA, dat op zijn beurt weer is samengesteld uit vertegenwoordigers uit de kring van het Productschap Wijn, Productschap Diervoeder en het Productschap Akkerbouw. Het reglement van orde voorziet in spelregels voor de werkwijze van het bestuur. De verordening inzake klachtenbehandeling zorgt ervoor dat mondeling of schriftelijk ingediende klachten behoorlijk en zorgvuldig worden behandeld. De verordening is de wettelijke vastlegging van het klachtenprotocol. Het Integriteitsprotocol Medewerkers is in 2007 aan de ondernemingsraad voorgelegd en begin 2008 gemplementeerd. In de code is eveneens een klokkenluidersregeling opgenomen. Het Protocol bestuurlijke integriteit betreft de uitwerking van onderdeel 2 van principe VI van de code. Het betreft nadere richtlijnen ten aanzien van transparant handelen, verantwoording en functiescheiding van leden van het bestuur, commissies en werkgroepen. Onder andere wordt aandacht besteed aan personele unies en het vraagstuk van dubbele petten. Zo is onder meer geregeld dat bestuursleden niet deelnemen aan beraadslagingen en/of besluitvorming, die hun persoonlijke of andere rechtstreekse belangen raken. In het overzicht bestuursleden met nevenfuncties is per bestuurslid aangegeven de datum van eerste benoeming, welke functie bekleed wordt binnen het productschap en welke voor het productschap relevante nevenfuncties hij/zij bekleedt. Dit overzicht is openbaar gemaakt via de website van het productschap. Overeenkomstig het bepaalde in onderdeel 3 van de uitwerkingsparagraaf van principe 1 (benoemingsprocedure bestuur) heeft het productschap iedere benoemende organisatie aangeschreven met het verzoek slechts bestuursleden te benoemen, van wie duidelijk is dat ze aan de gedrags- en incompatibiliteitscriteria voldoen, die in de code zijn opgenomen.

PW Jaarverslag 2011

15

Bestuur

Communicatie
Het productschap heeft in 2011 de communicatie met het bedrijfsleven verder verbeterd om de transparantie te vergroten. Zo zijn ook in 2011 alle vergaderstukken, agendas en verslagen van het bestuur op de website geplaatst. Daarnaast staat er een inspraakpanel op de website. Door middel van dit inspraakpanel kunnen wijnimporteurs digitaal meebeslissen over belangrijke activiteiten van het Productschap Wijn. Ontwerpverordeningen worden niet meer alleen in het publicatieblad van de SER gepubliceerd, maar ook via vakbladen en de productschappensite onder de aandacht van belanghebbenden gebracht. Verderop in dit jaarverslag wordt op basis van de veel uitgebreidere jaarrekening het financile beleid verantwoord. Voor alle financile stukken geldt, dat deze worden opgesteld aan de hand van richtlijnen van de SER. De (herziene) begroting, de balans en de jaarrekening worden op de website geplaatst. Beleidsvoornemens, resultaten en voor het bedrijfsleven relevante ontwikkelingen worden regelmatig via persberichten en weekberichten in de publiciteit gebracht. Verder organiseert het productschap regelmatig bijeenkomsten voor het bedrijfsleven.

Bedrijfsvoering / draagvlakonderzoek
In 2011 heeft Bureau Bartels een ondernemingspeiling uitgevoerd voor het Productschap Wijn. De onderzochte bedrijven zijn ingedeeld in drie groepen: Grote importeurs, Overige importeurs en Producenten. De onderzochte bedrijven zijn verantwoordelijk voor ruim 80% van totale productschapsheffing. Van de ondervraagde importeurs en producenten is ruim 86% voor continuering van het Productschap Wijn. Er bestaan echter wel wensen met betrekking tot de huidige activiteiten en de heffing van het productschap. Activiteiten die ter discussie worden gesteld betreffen de activiteiten van het Wijninformatiecentrum, de marketingdag, het marktonderzoek en arbogerelateerde zaken. Opleidingsactiviteiten zijn belangrijk, maar moeten niet worden uitgevoerd door het productschap. De communicatie, met name waar het gaat om Brusselse regelgeving moet worden verbeterd. Er moet meer gefocust worden op kerntaken. Met name de grote ondernemers vinden de heffing te hoog in relatie de werkzaamheden die door het productschap worden verricht. Activiteiten waaraan veel waarde wordt gehecht zijn activiteiten op het gebied van verantwoord alcoholbeleid, milieu, voedselveiligheid en de informatievoorziening met name vanuit Brussel.

Aanbesteding
Het productschap is als publiekrechtelijke instelling aanbestedingsplichtig volgens de van kracht zijnde Europese richtlijn (EG) 2004/18/EC, Verordening (EG) 2083/2005 en het Nederlands Besluit aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten. Gezien de op de Europese richtlijn en verordening gebaseerde drempelbedragen is het in 2011 niet noodzakelijk gebleken om de aanbestedingsprocedure te volgen.

Rapport van bevindingen Interne Auditdienst (IAD/HPA)

De interne toezichthouder IAD/HPA heeft op 5 april 2012 aan het Dagelijks Bestuur van het HPA, in zijn hoedanigheid van auditcommissie, rapport uitgebracht over de naleving door PW van de principes van de Code Goed Bestuur in 2011. De verrichte auditwerkzaamheden hebben niet geleid tot signalering van bijzondere aandachtspunten.

PW Jaarverslag 2011

16

Bestuur

Administratieve lasten
Het terugdringen van de administratieve lasten voor de bedrijfsgenoten is n van de speerpunten van het beleid van het productschap. Al in 2004 zijn op verzoek van het Adviescollege toetsing administratieve lasten alle verordeningen van de akkerbouwproductschappen en de daarmee gepaard gaande administratieve lasten in kaart gebracht. De SER heeft over deze inventarisatie en analyse op 31 augustus 2004 het rapport Nulmeting Administratieve Lasten PBO, integrale eindrapportage uitgebracht. Hieruit blijkt dat de administratieve lastendruk van het Productschap Wijn al bijzonder laag is. Bij het productschap heeft in 2011 geen verhoging van de administratieve lastendruk plaatsgevonden. Met ingang van 1 januari 2011 kunnen alle importeurs de opgave digitaal indienen en bekijken wat zij in voorgaande periodes hebben ingediend. De administratieve lasten die het gevolg zijn van de jaarlijkse verplichte voorraadopgave aan de Europese Unie, zijn door de inspanningen van het productschap verdwenen. Het productschap zal een betrouwbare schatting doen voor alle ondernemingen gezamenlijk.

Samenwerkingsverbanden
Sinds jaren werkt het Productschap Wijn met de commissies van het Productschap Dranken samen op de volgende gebieden:

wetenschappelijk onderzoek in de Stichting Alcohol Research (bier en gedistilleerd);  stimuleren verantwoord alcoholgebruik en verantwoorde reclame in Stichting Verantwoord Alcoholgebruik (bier en
gedistilleerd);

voorlichting over alcohol en verkeer in BOB-campagne (bier en gedistilleerd); platform Alcohol & Jongeren (bier en gedistilleerd); voorlichting over Arbo-aangelegenheden (gedistilleerd, bier en frisdranken en waters); de Stichting WijnExamens Nederland (slijters); activiteiten in het kader van de Productschappencommissie Levensmiddelenwetgeving (bier en gedistilleerd); milieuactiviteiten (bier, gedistilleerd en frisdranken en waters).

Internationale contacten
Het Productschap Wijn maakt deel uit van de Nederlandse afvaardiging in het Beheerscomit Wijn van de Commissie van de EU. Het productschap onderhoudt contacten met de volgende internationale organisaties:

Organisation Internationale de la Vigne et du Vin (OIV); European Federation of Wine and Spirit Importers and Distributors; Comit Europen des Enterprises Vins (CEEV); Fdration Internationale des Vins et Spiritueux (FIVS).

Medewerkers van het productschap nemen als deskundige deel aan vergaderingen in Brussel en staan daarbij de ambtenaren van het Ministerie Economische Zaken, Landbouw en Innovatie terzijde. Door deelname aan het beheerscomit kan worden bijgedragen aan de totstandkoming van het beleid en de wetgeving van de Commissie.

PW Jaarverslag 2011

17

Bestuur

Bezwaar en Beroep
Op 30 november jl. heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CVb) uitspraak gedaan in de gerechtelijke procedures tegen het Productschap Wijn. De appellanten, vertegenwoordigd door de heren Van Malkenhorst, hadden vele bezwaren aangevoerd tegen de heffingen van het productschap. De belangrijkste rechtsvragen waren: 1. Is een ondernemer heffing verschuldigd voor wijn waarover door de buitenlandse leverancier in Nederland accijns is betaald? vruchtenwijn 2003 van het Productschap Tuinbouw verbindend? 3. Ad 1. In zaak AWB 10/506, Aldi e.a. verklaart het CBb de beroepen gegrond op dit punt en herroept de betrokken heffingnotas. Het CBb neemt tot uitgangspunt dat de appellanten niet zelf invoeren en niet zelf uitslaan. Het CBb onderschrijft dus helaas niet ons betoog om de ruime definitie en invulling van uitslag in de zin van de Wet op de Accijns te volgen, waarmee komt vast te staan dat de appellanten ook niet heffingsplichtig zijn gezien de definitie van het begrip ondernemer in de heffingsverordeningen. Ad 2. In zaak AWB 09/312, Dutch Wine Traders constateert het CBb dat de vruchtenwijnproducenten geen bezwaar of beroep hebben ingesteld tegen de heffingen van het Productschap Tuinbouw. Daarmee behoeven de stellingen van appellanten geen bespreking meer en is om die reden al geen sprake van een schending van artikel 110 VWEU. In het bestreden besluit hoefde dan ook niet in te worden gegaan op de goedkeuring van de PT-verordeningen en wordt het besluit alleen om die reden vernietigd. Wel worden de rechtsgevolgen in stand gelaten, zodat de uitkomst per saldo positief is. Ad 3. In zaak AWB 09/316, Dutch Wine Traders, verwerpt het CBb het merendeel van de argumenten van appellanten, waaronder ook die met betrekking tot de gedachte dat de eerdere teruggave van de heffingen k aan de ondernemingen die geen bezwaar hadden gemaakt, staatssteun oplevert en daarvoor geen aanvullende heffingen hadden mogen worden opgelegd. Het CBb baseert dit mede op de constatering dat van een dwingend bestemmingsverband tussen de aanvullende heffing en de teruggave geen sprake is (r.o. 5.4). Wel constateert het CBb dat heffingen zijn opgelegd op een moment dat de verordeningen nog geen verbindende kracht hadden. Om deze reden wordt het beroep gegrond verklaard en worden de door appellanten genoemde (en in r.o. 5.7 weergegeven) heffingsnotas herroepen. Het CBb heeft de beoordeling expliciet beperkt tot deze notas zodat de weg vrij is om met betrekking tot eventuele andere notas een nieuwe beslissing op bezwaar te nemen en de notas alsnog te baseren op een verbindende heffingsverordening. Levert het terugbetalen van heffing aan alle importeurs verboden staatssteun op?

2.  Zijn de Verordening Algemene heffing vruchtenwijn 2002 van het Productschap Tuinbouw en de Verordening Algemene heffing

Tuchtrecht
De productschappen zijn overeengekomen om ten behoeve van handhaving autonome verordeningen tuchtgerecht een gemeenschappelijk secretariaat op te richten en wel bij het Instituut voor Agrarisch Recht. In het verslagjaar zijn geen zaken voor het tuchtgerecht gebracht.

PW Jaarverslag 2011

18

Markt

Marktonderzoek
Het doel van het marktonderzoek van het Productschap Wijn is inzicht krijgen in de samenstelling en ontwikkeling van de Nederlandse consumentenmarkt voor wijn. Het productschap maakt hierbij gebruik van de volgende bronnen:

accijnsopbrengsten; cijfers Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS); heffing Productschap Wijn; marktonderzoek GfK.

Marktonderzoek 2011
Gebaseerd op de kwalificaties van de Commissie Marktonderzoek hebben meerdere marktonderzoeksbureaus offerte uit gebracht. Naar aanleiding hiervan heeft de Commissie Marktonderzoek het advies uitgebracht om het onderzoek 2011 door GfK te laten verrichten. In 2011 is marktonderzoek verricht naar de aankoopplaats, de verkoopprijs en de verkochte hoeveelheden van mousserende, versterkte, gearomatiseerde en stille wijn in Nederland.

Bijeenkomst Marktgegevens
Op 24 maart 2011 is in het Bel Air Hotel in Den Haag de jaarlijkse presentatie van de resultaten van het marktonderzoek gehouden. De titel was dit jaar Ontwikkelingen in de Nederlandse wijnmarkt 2010. De bijeenkomst bestond uit twee presentaties. Zowel het kwalitatieve als het kwantitatieve onderzoek is uitgevoerd door AC Nielsen. De eerste presentatie betrof de kwantitatieve onderzoeksresultaten, gepresenteerd door Marten Suurmeijer van AC Nielsen. De tweede presentatie betrof de kwalitatieve onderzoeksresultaten, gepresenteerd door Dewy Heiser van AC Nielsen. De bijeenkomst werd bezocht door circa 200 wijnprofessionals en algemeneen vakpers. Op basis van de gegevens van het Productschap Wijn komt de consumptie per hoofd van de bevolking in 2010 uit op 21,8 liter. Hiermee lijkt het wijnverbruik gestabiliseerd te zijn.

Wijnverkoop in Nederland
In 2010 is de verkoop van parelwijn sterk gestegen, mousserende wijn werd minder verkocht dan het jaar ervoor, tegen marginaal gedaalde prijzen. Qua kleurvoorkeur steeg de hoeveelheid verkochte witte wijn met 2 % terwijl de verkoop van zowel rode als ros wijn daalde in vergelijking met het jaar ervoor. De gemiddelde prijs van een fles stille wijn was 2,90 en die van een fles mousserende wijn 5,10 in de supermarkt. Meer dan driekwart van de verkochte hoeveelheid mousserende wijn, zoals door het onderzoeksbureau gemeten, bestaat uit prosecco frizzante, parelwijn. Dit komt omdat Prosecco als aparte soort is gemeten en in zijn geheel bij mousserend is ondergebracht.

Stille wijnen
Frankrijk heeft het grootste aandeel van de stille wijnconsumptie betreffende het volume in Nederland, een kleine 30 % gevolgde door Zuid-Afrika met circa 18 % en Chili met ongeveer 9 %.

PW Jaarverslag 2011

19

Markt

Resultaten CBS
WIJNINVOER IN HL NAAR OORSPRONG EUROPESE UNIE Belgi Bulgarije Cyprus Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Griekenland Hongarije Ierland Itali Letland Litouwen Luxemburg Malta Oostenrijk Polen Portugal Roemeni Sloveni Slowakije Spanje Tsjechi Verenigd Koninkrijk Zweden Overige landen Totaal EU 9.000 3.096.173 3.208.699 3.243.390 3.340.691 444.957 139 60.865 423.476 1.623 140.416 219 443.568 78 145.581 5 400.586 60 141.675 26 147.153 6.081 44 1.837 3.514 50 2.600 450 136.548 372 112.472 1 10 1.810 37 5.731 1.861 56 83.826 153 140.819 6 275 404.670 1.363.288 5.682 3.157 1.305.591 8.091 826 5.719 417.507 525 1.234.725 5.831 879 6.873 425.877 28 1.136.266 3.447 344 3.461 471.073 0 489.862 2006 157.572 1.744 122 2007 151.725 1.750 124 185 606.794 594 398 758.055 2008 99.611 1.817 2009 119.425 400 1 333 836.579 20 2010 138.792 579 83 473 796.610 0 6.159 1.132.338 2.875 149 19.907 497.947 669 0 728 132 8.879 0 148.226 6 0 0 425.926 29 215.486 284 0 3.396.277

PW Jaarverslag 2011

20

Markt

DERDE LANDEN Argentini Australi Brazili Chili China Georgi Isral Macedoni Marokko Mexico Moldavi Nieuw Zeeland Turkije Verenigde Staten Zuid Afrika Zwitserland Overige landen Totaal derde landen Totaal EU TOTAAL

2006 95.329 169.794 6 210.615 3.264 706 87

2007 114.984 207.354 913 276.913 3.220 1.305 40

2008 136.896 175.871 1.927 263.663 2.097 0 1.264 86

2009 131.376 165.495 571 287.056 1.551 706 38

2010 140.365 163.055 0 314.330 1.263 0 911 0 0 0 0

7.787 342 167.655 371.511 228 2.619 1.029.943 3.096.173 4.126.116

13.047 479 134.047 306.255 10 18.465 1.077.032 3.208.699 4.285.731

8.474 318 13.927 300.810 194 4.277 909.064 3.243.390 4.152.453

15.436 44 15.389 273.457 291 3.130 894.540 3.340.691 4.235.231

21.412 182 24.174 265.071 0 3.592 934.355 3.396.277 4.330.632

PW Jaarverslag 2011

21

Markt

WIJNINVOER IN WAARDE * 1.000,- EUROPESE UNIE Belgi Bulgarije Cyprus Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Griekenland Hongarije Ierland Itali Letland Litouwen Luxemburg Malta Oostenrijk Polen Portugal Roemeni Sloveni Slowakije Spanje Tsjechi Verenigd Koninkrijk Zweden Overige landen Totaal EU 1.903 688.911 684.502 737.123 715.265 761.178 78.874 54 13.072 75.078 220 20.374 77 81.074 34 29.331 2 73.759 30 28.750 6 76.377 20 50.662 58 49.060 1.626 137 635 1.098 175 1.506 563 43.973 69 41.538 38 5 580 136 2.534 583 144 2.856 43 43.499 2 137 334 395 2.889 0 40.915 2 84.165 346.308 939 204 334.648 1.415 105 875 88.524 131 336.295 1.161 110 689 98.752 21 297.169 819 108 455 107.819 0 77.149 2006 34.515 230 40 2007 28.749 296 41 129 86.393 63 304 113.363 3 223 127.141 22 1.295 310.683 702 80 2.642 113.618 143 2008 30.908 245 2009 31.642 58 2010 36.438 83 56 277 123.509

PW Jaarverslag 2011

22

Markt

DERDE LANDEN Argentini Australi Brazili Chili China Georgi Isral Macedoni Marokko Mexico Moldavi Nieuw-Zeeland Turkije Verenigde Staten Zuid-Afrika Zwitserland Overige landen Totaal derde landen Totaal EU TOTAAL 2006 bijgeschat per maart 2007 2007 bijgeschat per 1 mei 2008 2008 bijgeschat per juli 2009 2009 bijgeschat per 29 juli 2010 2010 bijgeschat per 12 augustus 2011 3.641 139 31.903 53.853 205 602 192.408 688.911 881.319 5.485 99 25.631 50.351 5 7.112 217.637 684.502 902.139 4.705 85 4.626 52.329 1.001 13 195.154 722.760 922.667 194.506 715.265 909.771 7.650 10 4.661 49.632 140 8.667 54 6.990 51.954 0 1.576 213.045 761.178 974.223 18 9 27 16 198 427 44.491 317 2006 17.830 39.211 2007 21.462 50.657 389 55.675 335 2008 27.167 46.506 908 52.683 270 97 460 269 320 2009 26.118 45.751 252 59.809 198 67.921 179 2010 31.159 44.225

Accijnsopbrengsten Nederland (bron: Ministerie van Financin)

In 2011 waren de opbrengsten van accijns in Nederland als volgt: Wijnaccijns Tussenproducten Totaal 275,5 miljoen 27,7 miljoen 303,2 miljoen

PW Jaarverslag 2011

23

Markt

Uitvoering voorgenomen beleid 2011

De Commissie Marktonderzoek heeft op basis van de bevindingen naar aanleiding van de bijeenkomst in maart het marktonderzoek beter af kunnen stemmen op de wensen van de achterban.

Beleidsvoornemens 2012
In 2012 zal het marktonderzoek alleen op kwantitatieve gegevens gebaseerd worden. Via offertes zal het onderzoek worden gegund aan een marktonderzoekbedrijf.

PW Jaarverslag 2011

24

Product en Dienst

Milieu
In maart 2011 heeft het Productschap Wijn aan alle wijnimporteurs een overzicht verstrekt, op basis van hun import, van het aantal in de handel gebrachte liters met de overeenkomstige hoeveelheden verpakkingsmateriaal. Dit overzicht kon, in sommige gevallen vermeerderd met niet-wijngerelateerd verpakkingsmateriaal, direct gebruikt worden voor de aangifte van de verpakkingenbelasting. In 2008 is een belasting op verpakkingen van kracht geworden. Ondernemers hebben in 2011 aangifte moeten doen over 2010 bij de Belastingdienst indien de hoeveelheid verpakkingsmateriaal 50.000 kg of meer was. De aangifte betrof de hoeveelheid verpakkingsmateriaal, uitgesplitst naar soort materiaal. In 2008 hebben het Productschap Wijn en de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren een overeenkomst gesloten met de Belastingdienst voor een vereenvoudigde regeling ter verlichting van de administratieve lasten. De vereenvoudigde regeling houdt in dat bij de bepaling van de hoeveelheid verpakkingsmateriaal waarover verpakkingenbelasting moet worden betaald, kan worden uitgegaan van het aantal liters wijn dat in de betreffende periode voor het eerst in Nederland aan een ander ter beschikking is gesteld. Aan de hand van een formule wordt het aantal liters omgerekend naar de hoeveelheid verpakkingen per materiaalsoort waarover belasting verschuldigd is. De Belastingdienst heeft voor 2011 en 2012 ingestemd met de vereenvoudigde regeling. Per 1 januari 2013 zal de verpakkingenbelasting worden afgeschaft.

Verpakking per liter wijn

In 2010 is door het secretariaat van het Productschap Wijn onderzoek gedaan naar het gemiddeld gewicht van de verpakking van n liter wijn, deze gewichten zijn voor 2011 van toepassing. Het betreft alle verpakkingen met uitzondering van glas. Voor het glasgewicht vinden er al jaarlijks twee metingen plaats conform een voor dit doel speciaal opgesteld protocol. Doel van dit onderzoek is om, indien mogelijk, nog nauwkeurigere kengetallen vast te stellen die kunnen dienen als forfaitaire getallen bij de aangifte van de verpakkingenbelasting. Deze kengetallen zijn vastgesteld op grond van een analyse van de logistieke keten van de wijnsector en de verpakkingsmaterialen die daarin worden gebruikt. Daarbij is gebruik gemaakt van diverse beschikbare bronnen en gegevensbestanden. Op basis van een analyse van de logistieke keten is een rekenmodel opgezet om de kengetallen te berekenen. Voor de modelberekeningen is via een steekproef bij 9 importeurs het gemiddelde gewicht vastgesteld van alle gebruikte verpakkingen en verpakkingscomponenten. Het onderzoek heeft een goed beeld gegeven van de belangrijkste verpakkingen en hun gemiddelde gewicht. Samen met het aandeel van deze verpakkingen in de totale verpakking van wijn, is een goed overzicht ontstaan van de te hanteren kengetallen. De representativiteit van de steekproeven is adequaat om voor de belangrijkste verpakkingen betrouwbare uitspraken te kunnen doen. De gegevens, met uitzondering van het glasgewicht, zullen worden gebruikt voor de opgave van de verpakkingenbelasting 2012. Op basis van het onderzoek zijn de volgende hoeveelheden verpakkingsmaterialen berekend als representatieve kengetallen voor de wijnsector voor 2012. gram / liter wijn Glas Aluminium 538,30 0,57

PW Jaarverslag 2011

25

Product en Dienst

Overig metaal Kunststof Biokunststof Papier, karton Hout Andere materiaalsoorten

1,11 2,23 0,00 62,33 2,01 0,19

Per liter wijn zal in 2012 de verpakkingenbelasting op 4,65 eurocent uitkomen tegen 4,60 eurocent in 2011.

Ontwikkelingen gemiddeld glasgewicht

Belangrijkste component bij de wijnverpakkingen is het glas. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de ontwikkeling van het gemiddeld glasgewicht per liter wijn. Jaar 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 gr/l wijn 538,3 542,3 533,3 559,3 569,3 564,2 554,5 557,8 565,5 576,7 587,7

Verpakkingenbelasting wordt naar verwachting afgeschaft

De verpakkingenbelasting, onderdeel van het kabinetsbeleid om de mate van milieuvervuiling in de marktprijzen tot uitdrukking te laten komen, wordt mogelijk eind 2012 afgeschaft. Een belasting op verpakkingsmateriaal kon naar de mening van het vorige kabinet bijdragen aan het terugdringen van de hoeveelheid verpakkingen en een verschuiving naar verpakkingsmaterialen met een minder schadelijke invloed op het milieu. Een evaluatie van deze verpakkingenbelasting wijst anders uit. Eind 2012 loopt het Raamakkoord af waarin afspraken staan die gemeenten, overheid en bedrijfsleven over de uitvoering van het Besluit verpakkingen met elkaar maakten. Op grond van dit Besluit zijn producenten en importeurs verantwoordelijk voor preventie, de inzameling en recycling van de verpakkingen die zij op de markt brengen. In het Besluit staan ook de plichten omschreven van bedrijven waarop het Besluit van toepassing is. Producenten en importeurs die verpakte producten op de Nederlandse markt brengen, dragen nu nog verpakkingenbelasting af aan de Belastingdienst. Een substantieel deel van de gende belasting gaat naar de Algemene Middelen. Daarnaast reserveert het Ministerie van Financin een vast bedrag van 115 miljoen voor het Afvalfonds via de begroting van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. In deze situatie komt verandering per 1 januari 2013. In het verslagjaar is er door een onderhandelingsdelegatie, waarin onder andere Nedvang vertegenwoordigd is, hard gewerkt aan

PW Jaarverslag 2011

26

Product en Dienst

nieuwe afspraken voor het hergebruik van verpakkingsmaterialen vanaf 2013. De huidige afspraken lopen namelijk tot en met 2012. Het hergebruik zal verder moeten groeien en nieuwe afspraken moeten worden gemaakt ten aanzien van een ambitieuze verduurzaming van de verpakkingsketen. De bekostiging van het nieuwe systeem Producenten zijn verantwoordelijk voor de bekostiging van het totale systeem en het vergoeden van de gemeenten voor hun rol. Om tot nieuwe afspraken te komen is er dus bekostiging nodig door het verpakkende bedrijfsleven en importeurs. Dit als tegenprestatie voor het laten vervallen van de verpakkingenbelasting. Het gaat dus om een private financiering. Hoe een en ander in de praktijk er uit gaat zien is nog niet bekend.

Recycledoelstellingen
Voor alle verpakkingsmaterialen geldt dat minstens 70% gerecycled moet worden. Voor de afzonderlijke materialen gelden de volgende eisen: Materiaal Glas Papier en Karton Kunststof Metaal Hout Totaal hergebruik Totaal nuttige toepassing Doelstelling EU 60% 60% 22,5% 50% 15% 55-80% 60% Doelstelling NL 90% 75% 2010: 38% 2012: 42% 85% 25% 70% 75%

Voedselveiligheid
Hyginecodes
Het Productschap Wijn geeft hyginecodes uit voor zowel producenten als importeurs van wijn. Door naleving van de voorschriften van de codes voldoen producenten en importeurs aan de wettelijke (HACCP-)verplichtingen op het gebied van voedselveiligheid. In 2008 zijn beide codes gevalueerd en in 2009 en 2010 zijn daar waar nodig wijzigingen doorgevoerd. De aangepaste Hyginecode voor de wijnsector is door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport goedgekeurd op 17 mei 2011. Deze goedkeuring is op 23 juni 2011 in de Staatscourant gepubliceerd. De nieuwe Hyginecode voor de Nederlandse wijnproducent wordt naar verwachting in 2012 goedgekeurd en gepubliceerd.

Pesticidenresiduen en ochratoxine A
Ondernemingen moeten maatregelen nemen om de gezondheidsrisicos van de levensmiddelen die zij verhandelen zo klein mogelijk te maken. Daarvoor moet een HACCP-analyse worden gemaakt. Door middel van deze analyse worden alle risicos tijdens inkoop, productie, transport, opslag en verkoop in beeld gebracht en de ernst van de gevaren beschreven. Daarnaast moet worden aangegeven hoe de risicos worden beperkt en hoe vervolgens wordt bepaald of de risicos afdoende beperkt zijn. In dit kader is een wijnhandelaar verplicht de aanwezigheid te onderzoeken van pesticidenresiduen en ochratoxine A (OTA) in de wijn die door hem op de markt wordt gebracht. Het Productschap Wijn heeft met de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) afgesproken dat het productschap deze

PW Jaarverslag 2011

27

Product en Dienst

verplichting van de individuele ondernemers op zich neemt. Het productschap laat jaarlijks een representatief onderzoek uitvoeren naar het voorkomen van pesticidenresiduen en OTA in wijn. Als blijkt dat de wettelijke normen worden overschreden, dan informeert het productschap de betrokken ondernemingen hier direct over, zodat zij de voorgeschreven maatregelen kunnen nemen. De NVWA heeft als voorwaarde gesteld dat wijnhandelaren bij een eventuele controle door de NVWA op de hoogte moeten zijn van de resultaten van het onderzoek van het productschap en deze desgewenst moeten kunnen tonen. In 2011 is representatief onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van pesticidenresiduen en OTA in wijn. Dit onderzoek is uitgevoerd door een laboratorium dat werkt volgens ISO 17025 en dat door Sterlab is erkend. Uit het onderzoek zijn geen overschrijdingen van de toegelaten hoeveelheden gebleken.

Alcohol en maatschappij
Drank- en Horecawet gewijzigd
Op 30 juni 2011 heeft de Tweede Kamer met ruime meerderheid het nieuwe wetsvoorstel voor de Drank- en Horecawet aangenomen. De wijziging van de Drank- en Horecawet kent een lange geschiedenis. De alcoholbranche is blij dat de huidige Drank- en Horecawet een update heeft gekregen waarmee een basis is gelegd om alcoholmisbruik door jongeren verder terug te dringen. Een belangrijke wijziging is dat het toezicht op de Drank- en Horecawet wordt gedecentraliseerd naar gemeenten. De tweede belangrijke wijziging is dat alcoholbezit op straat bij jongeren onder de 16 jaar strafbaar wordt gesteld. Hiermee wordt niet alleen naar de verkoper, maar ook de jongere zelf verantwoordelijk en strafbaar. Als in een caf jongeren onder de 16 worden betrapt met alcohol, zijn ondernemer en kind strafbaar. Bij verkoop van drank aan een kind in supermarkten en slijterijen wordt alleen de ondernemer aangepakt. Voor de wijnsector is het belangrijk dat het in de nieuwe wet mogelijk wordt om bij de slijter een klant desgevraagd gratis wijn te laten proeven. Zo kunnen klanten beter een keuze maken. Naar verwachting zal de nieuwe wet in 2012 van kracht worden.

Verantwoord alcoholgebruik
Het productschap wil dat consumenten op verantwoorde wijze van wijn kunnen genieten. Gelukkig gaan verreweg de meeste consumenten op een verantwoorde manier met wijn om. Voor deze mensen heeft wijn te maken met genieten, ontspannen en gezellig samenzijn. Goed alcoholbeleid erkent dat er voor- en nadelen zijn verbonden aan de alcoholconsumptie en focust op het terugdringen van de schadelijke effecten van overmatige consumptie. Matige alcoholconsumptie kan positieve effecten hebben op de gezondheid, zoals een verminderde kans op hart- en vaatziekten en op ouderdomssuikerziekte. Helaas is er ook sprake van misbruik doordat mensen teveel drinken, op te jonge leeftijd drinken of onder omstandigheden waarin dit niet gewenst is zoals bij zwangerschap, in combinatie met medicijnen, in het verkeer of op het werk. Het beleid moet erop gericht zijn mensen te informeren over de voor- en nadelen van alcoholconsumptie, zodat zij in staat worden gesteld verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen gedrag. Gelukkig erkent ook de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport steeds meer dat het primair de burger zelf is die verantwoordelijk is voor de eigen keuzes.

PW Jaarverslag 2011

28

Product en Dienst

De branche kiest voor een aanpak die internationaal bekend is onder harm reduction. Deze benadering bestaat uit:

het vergroten van de eigen verantwoordelijkheid van de consument; het beperken van de schadelijke effecten van overmatige alcoholconsumptie; het waar nodig veranderen van de drinkcultuur.

In de Stichting Verantwoord Alcoholgebruik (STIVA) werken de producenten en importeurs van alcoholhoudende dranken in Nederland samen aan de bestrijding van alcoholmisbruik en het promoten van verantwoorde alcoholconsumptie. De branche heeft daar groot belang bij. Alcoholmisbruik is slecht voor het individu, de samenleving en ook voor het bedrijfsleven, die daarmee de maatschappelijke acceptatie van hun product ziet dalen. STIVA stelt zich ten doel:

met alle betrokken partijen de dialoog te starten over een gerichte aanpak; het bevorderen van verantwoord marktgedrag met behulp van zelfregulering; het verstrekken van informatie over verantwoorde alcoholconsumptie; het samen met andere partijen een campagne op te zetten, gericht op het niet drinken onder de 16 jaar;  te bepleiten dat ook jongeren aangesproken kunnen worden als zij alcoholhoudende dranken kopen, waarvoor ze de wettelijke
leeftijd nog niet hebben bereikt;

ondersteuning van voorlichtingsprogrammas voor scholen (leerlingen, leerkrachten en ouders); het bevorderen van onderzoek naar zowel verantwoorde als overmatige alcoholconsumptie.

Samen met de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren heeft het productschap afgevaardigden namens de wijnsector in het (dagelijks) bestuur van STIVA. Het productschap draagt ook voor een belangrijk deel bij in de kosten van STIVA. STIVA heeft haar eigen beleidsvisie geformuleerd als voorzet om ook in Nederland de komende jaren tot een gerichte aanpak van alcoholmisbruik te komen. STIVA wil een nieuwe dialoog op gang brengen tussen alle betrokken partijen. Geen ideologische discussie, maar een debat over een praktische aanpak, gefocust op wat partijen bindt in plaats van wat hen scheidt. Onderstaand een aantal activiteiten van STIVA.

Logo Geen 16? Geen druppel

In 2010 werd het logo Geen 16? Geen druppel gepresenteerd. Dit logo is tot stand gekomen in samenwerking met alle stakeholders in de alcoholbranche. Het begin van een publiek-private samenwerking gericht op vermindering van het alcoholmisbruik onder jongeren. Het doel van dit logo is om ouders en jongeren duidelijk te maken dat jongeren geen alcohol drinken moeten drinken onder de 16 jaar. Het logo wordt gebruikt door alle leden van de Werkgroep Alcohol en Jongeren. Deelnemers aan de Werkgroep Alcohol en Jongeren zijn: het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, het Ministerie voor Jeugd & Gezin, het Ministerie van Justitie, het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Koninklijke Horeca Nederland, NOC*NSF, Centraal Bureau Levensmiddelenhandel, Trimbos Instituut en de Stichting Verantwoord Alcoholgebruik.

BOB
Sinds 2001 is de alcoholbranche partner van de Nederlandse BOB campagne en STIVA is er trots op dat ook in 2011 de samenwerking voortduurt. De branche levert een bijdrage aan deze campagne via het financieren van activiteiten van Veilig Verkeer Nederland. STIVA neemt verder deel aan het Uitvoeringsoverleg Bob waarin bijvoorbeeld ook het ministerie van Verkeer en Waterstaat vertegenwoordigd is. STIVA is niet inhoudelijk betrokken bij de campagne-uitingen, zowel qua inhoud als vorm. Dit is een primaire verantwoordelijkheid van het ministerie.

PW Jaarverslag 2011

29

Product en Dienst

Sinds de invoering van de BOB-campagne in 2001 is een daling te zien van alcoholincidenten. Zowel het aantal personen met een te hoog alcoholpromillage als het aantal verkeersdoden en -gewonden waarbij alcohol in het spel was, is gedaald. In 2008 was bij 2,9% van de controles sprake van overtreding. Dit is n van de laagste niveaus sinds de invoering van het alcohollimiet in 1974. De metingen betreffen een aselecte steekproef van automobilisten die in de nacht van vrijdag op zaterdag (vrijdagnacht) en van zaterdag op zondag (zaterdagnacht) tussen 22:00 en 04:00 uur aan het verkeer deelnemen. Van een persoon wordt een overtreding wettelijk vastgesteld, als hij bij de blaastest op het bureau de geldende alcohollimiet van 0,50 (ervaren bestuurders) of 0,20 (beginnende bestuurder) overschrijdt.

Reclamecode voor Alcoholhoudende Dranken

De Nederlandse organisaties van producenten en importeurs van bier, wijn en gedistilleerd en de organisaties van horeca, slijters en levensmiddelenhandel, achten het van groot belang dat de reclame voor alcoholhoudende drank op een verantwoorde manier geschiedt. Daarom zijn vanaf 1978 regels voor de reclame voor alcoholhoudende drank opgenomen in de Nederlandse Reclame Code: de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken (RvA). Op 1 januari 2012 treedt de nieuwe Reclamecode voor Alcoholhoudende Dranken in werking. Nieuw in de Code is een artikel over digitale marketing en social media. Verder is de nieuwe definitie van reclame van de Nederlandse Reclame Code overgenomen. Tevens zijn er specificaties voor het toepassen van het logo en de slogan voor banners op internet opgenomen. Ook de handleiding is aangepast met daarin de achtergrond van een artikel en voorbeelden. Deze handleiding is ter ondersteuning om de code op de juiste manier toe te passen. Overgangstermijnen Voor de artikelen 11, 15, 21, 29 en de toevoeging aan Art. 32 over banners op internet geldt een overgangsperiode van 3 maanden. Deze artikelen treden op 7 januari 2012 in werking. Voor Art. 24 geldt een overgangstermijn van 6 maanden. Dit artikel treedt op 7 maart 2012 in werking. De belangrijkste wijzigingen zijn:

 Art. 7 is verscherpt met een toelichting waarin staat wat wel en niet mag ten aanzien van de combinatie alcohol en werkgerelateerde situaties.

 Art. 10 is uitgebreid met het promotionele item voetbalplaatjes en reclame-uitingen met sinterklaas of kerstman die specifiek
gericht zijn op minderjarigen.

 Art. 11 is geredigeerd, zodat duidelijk wordt dat de leeftijdgrens voor 25 jaar van toepassing is voor alle reclame-uitingen
waarbij gebruikt wordt gemaakt van gensceneerde situaties met scripts en modellen.

Art. 13 is verscherpt, zodat premiums tijdens een horecapromotie niet aan minderjarigen aangeboden mogen worden. Art. 15 is toegevoegd zodat reclame geen enkele associatie heeft met illegale drugs.  Art. 20 is uitgebreid en waarbij gespecificeerd wordt dat ook voor boodschappenpakketten en prijzen bij wedstrijden en/of
acties geldt dat geen alcoholhoudende drank mag worden weggegeven.

Art. 21 is specifieker geworden ten aanzien van het vaststellen van de bereikcijfers bij evenementen.  Art. 24 is een nieuw artikel over digitale marketing en bevat extra voorwaarden waaraan reclame-uitingen in de vorm van
digitale marketing aan moeten voldoen.

 Art. 29 is specifieker geworden ten aanzien van wat wel en niet mag bij de combinatie van alcohol en sportgerelateerde situaties. Overzicht Toetsingsaanvragen 2011 Sinds 2005 worden alle televisie- en radiocommercials voor uitzending getoetst op mogelijke strijdigheid met de Reclamecode voor Alcoholhoudende Dranken. Hierdoor kan de branche een zeer hoog nalevingpercentage realiseren. De toetsing geschiedt door een commissie die bestaat uit een aantal vertegenwoordigers van de branche en door drie onafhankelijke deskundigen op het gebied van

PW Jaarverslag 2011

30

Product en Dienst

marketing, public affairs en wetenschap. De STIVA toetsingscommissie heeft in 2011 52 televisie- en radiocommercials ter toetsing voorgelegd gekregen. Ter vergelijking in 2010 waren dat er 58. Monitoren klachten Reclame Code Commissie STIVA houdt de jurisprudentie van de Reclame Code Commissie bij en informeert haar achterban hierover. In 2011 zijn er in totaal 14 klachten die betrekking hadden op de Reclamecode voor Alcoholhoudende Dranken door de Reclame Code commissie beoordeeld. Van deze 14 klachten zijn er 5 klachten niet in behandeling genomen en 5 door de Reclame Code Commissie afgewezen. Ter vergelijking in 2010 zijn er van de 37 klachten er 21 door de Reclame Code Commissie afgewezen. Onderzoek naar Jongerenzenders Jaarlijks laat STIVA vaststellen welke radio- en televisiezenders op basis van de kijk- en luistercijfers zijn aan te merken als jongerenzender. Voor het komende jaar (1 januari 2012 t/m 31 december 2012) zijn de televisiezenders MTV, Disney Channel en TeenNick als jongerenzender vastgesteld. Voor de radio is dit de zonder SLAM!FM. Een jongerenzender is een zender die mr dan 25% minderjarigen (jonger dan 18 jaar) bereikt. Horecapromoties Horecapromoties zijn promoties die worden georganiseerd door alcoholproducenten en -importeurs in horecagelegenheden en op evenementen. Deze promoties dienen vooraf bij STIVA aangemeld te worden. In 2011 zijn er 1.335 horecapromoties aangemeld en er zijn 129 promoties gecontroleerd door een STIVA Mystery Guests. Dat wil zeggen dat zij het streven om 10% van alle horeca- en evenementpromoties te controleren heeft behaald. STIVA heeft in 2010 ook weer een deskresearch laten uitvoeren naar het eventuele dark number aan horecapromoties. Hierbij is gekeken of alle horecapromoties die hebben plaatsgevonden tussen juli 2009 en juni 2010 wel waren aangemeld bij STIVA. Het beeld was ongeveer hetzelfde als vorig jaar: ongeveer 6% van alle uitgevoerde promoties voor alcoholhoudende dranken in de horeca en op evenementen wordt niet aangemeld. Jaarlijks Symposium Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken Op 7 oktober 2011 heeft het jaarlijkse symposium over de Reclamecode voor Alcoholhoudende Dranken in de Westergasfabriek in Amsterdam plaatsgevonden. Hierbij waren ongeveer 100 professionals uit de alcoholbranche aanwezig. Tijdens het symposium is de vernieuwde Reclamecode voor Alcoholhoudende Dranken overhandigd aan PvdA-Kamerlid Lea Bouwmeester. Daarnaast gaven Ebba Hoogenraad en Richard van Schaijk een interactieve presentatie over de belangrijkste wijzigingen in de Reclamecode. Lex Kruijver van Respons gaf uitleg over sponsoring van evenementen. Rutger Goethart van Heineken International, Alan Butler van Diageo en Marjana Martinic van ICAP uit Washington DC deelden hun visie over wat de alcoholbranche aan regelgeving uit Brussel en de rest van de wereld kan verwachten. Jongerenpanel STIVA is 1 mei 2010 gestart met een jongerenpanel. Dit jongerenpanel zal naast de huidige toetsingscommissie televisie-, bioscoop en radiocommercials gaan beoordelen aan de hand van de Reclamecode voor Alcoholhoudende Dranken. Met als doel om meer inzicht te krijgen wat jongeren nu zelf van de reclame-uitingen vinden en nagaan of deze verschillen met de meningen van de huidige leden van de toetsingcommissie. De adviezen van het jongerenpanel zijn aanvullend op het advies van de leden van de toetsingcommissie. Dat wil zeggen dat de adviezen van de huidige commissie leidend blijven. De adviezen van het jongerenpanel en de commissieleden zullen geregistreerd worden, zodat de verschillen in de beoordelingen inzichtelijk gemaakt kunnen worden. Opmerkelijke verschillen tussen de adviezen van commissieleden en het jongerenpanel zullen tijdens de bijeenkomsten met de leden van het jongerenpanel besproken worden en er zal om nadere uitleg gevraagd worden. Het functioneren van het jongerenpanel zal na een jaar uitgebreid worden gevalueerd.

PW Jaarverslag 2011

31

Product en Dienst

TakeZero project Alcoholmisbruik en Jongeren

Het project TakeZero is een samenwerkingsverband van STIVA en MTV Networks. Het doel van het project is dat jongeren meer gaan nadenken over alcoholconsumptie voor hun 16e jaar en overmatige alcoholconsumptie na hun 16e jaar. Studenten van de Filmacademie hebben 9 filmpjes gemaakt over het thema Alcohol en Jongeren. Deze filmpjes zijn op www.takezero.nl te bekijken. Via een promo met VJ Tess Milne op TMF die 400 keer is uitgezonden, werden jongeren opgeroepen om naar de website te gaan en te stemmen. Ruim 2300 jongeren hebben op de website hun stem achtergelaten voor het filmpje dat volgens hen het meest bijdraagt aan het voorkomen van alcoholmisbruik. Daarnaast konden jongeren ook hun mening geven over het thema alcohol en jongeren. De jury bestond uit: Martin Koolhoven (regisseur van o.a. Oorlogswinter), Anne de Clerq (regisseur van o.a. Single), Menno Wagenaar (Vice-President MTV Networks) en Peter de Wolf (directeur STIVA).

Relevante websites:
www.stiva.nl; www.alcoholcode.nl; www.alcoholonderde16natuurlijkniet.nl; www.genietmaardrinkmetmate.nl; www.pratenoveralcohol.nl; www.alcoholinfo.nl Informatie over alcohol en een alcoholvraagbaak. www.uwkindenalcohol.nl Feiten over alcohol en jongeren, tips voor ouders en handvatten bij de alcoholopvoeding. www.watdrinkjij.nl De drinktest voor jongeren.

Handhaving leeftijdsgrenzen
Het productschap werkt nauw samen met het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) om de verkoop van wijn aan personen die de wettelijke leeftijd nog niet hebben bereikt, te voorkomen. Soms moet je nee verkopen Om alle caissires goed te informeren en te trainen heeft het CBL de kassatraining Soms moet je nee verkopen aangepast. Deze training bevat informatie over de legitimatieverplichting tot 20 jaar en de wetgeving rondom de verkoop van alcohol en tabak. In de training kunnen medewerkers die alcohol en tabak verkopen oefenen hoe ze de regels goed kunnen naleven. Na de training volgt het examen. Wanneer alle vragen goed beantwoord zijn, kan het certificaat worden geprint. Het is mogelijk om middels e-learning de training en het examen op internet af te leggen. Vanaf 2 maart 2009 wordt aan jongeren tot 20 jaar die alcohol of tabak willen kopen gevraagd om klaar te staan met een geldig legitimatiebewijs. Door het verhogen van de leeftijdsgrens voor legitimatie naar 20 jaar kunnen supermarkten beter garanderen dat er geen alcohol aan jongeren onder de 16 jaar wordt verkocht. Om deze maatregel nog beter na te leven heeft het CBL in 2010 een rekenhulp ontwikkeld voor caissires waarmee zij nog beter de wettelijke leeftijdsgrens van 16 jaar kunnen bepalen. Deze rekenhulp is mede mogelijk gemaakt door het Productschap Wijn. Het hulpmiddel, waarvan er al 30.000 zijn verspreid, bestaat uit een kaart met twee schijven. Met deze schijven kan op de ene kant de datum van vandaag worden ingesteld, waardoor op de andere kant van de kaart de datum verschijnt waarop of waarvoor de koper geboren moet zijn. Als hij of zij na die dag geboren is, mag de alcohol niet verkocht worden. Aanvullend op de maatregelen die supermarkten en het CBL al hebben genomen, is een vervolg gemaakt met de invoering van de legitimatie-eis tot 20 jaar. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport steunt dit initiatief. Met een televisiecommercial is de consument genformeerd over deze aangescherpte legitimatie-eis. Bovendien informeren kassabalkjes en stickers, schapkaartjes en flyers de klant in de supermarkt over de maatregel.

PW Jaarverslag 2011

32

Product en Dienst

Wat houdt de maatregel concreet in?

Jongeren tot en met 20 jaar die alcohol of tabak kopen, wordt gevraagd klaar te staan met hun legitimatie; Als zij 16 jaar of ouder zijn, is er geen probleem;  Is de koper jonger dan 16 f is de alcohol of tabak bedoeld voor iemand anders die nog geen 16 is, dan mag de caissire de
alcohol of tabak niet meegeven;

 Wanneer een jongere onder de 20 zijn of haar legitimatie niet laat zien, mag de alcohol of tabak ook niet meegegeven worden;

 Smoezen als ik betaal er toch gewoon voor, mijn ouders vinden het goed, of het is een cadeautje voor mijn opa worden
niet geaccepteerd! Waar geldt de maatregel? In elke supermarkt in Nederland geldt dat iedereen onder de 20 jaar zich moet legitimeren bij de aankoop van alcohol of tabak. Het is een brancheafspraak waaraan iedere supermarkt zich gecommitteerd heeft. De posters en stickers in en om de winkel zijn bedoeld om meer aandacht op de maatregel te vestigen.

Stuurgroep Alcohol Research (SAR)

Het Productschap Wijn financiert samen met de bier- en gedistilleerdsector onderzoek door TNO Kwaliteit van Leven (TNO) naar de werking van alcohol op het menselijke lichaam. Het overleg met TNO hierover vindt plaats in de Stuurgroep Alcohol Research (SAR). Op basis van de wetenschappelijke artikelen - die mede door TNO zijn geschreven - heeft het productschap een begrijpelijke brochure over alcohol en gezondheid ontwikkeld die in 2009 is uitgegeven. De SAR heeft in 2007 besloten om voor de werkzaamheden op het gebied van voorlichting een scientific communicator aan te stellen. Deze functie wordt vervuld door BS Advies, een gespecialiseerd bureau. BS Advies verzamelt de resultaten van wetenschappelijk onderzoek en communiceert deze waar nodig. Het bureau is ook verantwoordelijk voor het onderhoud van de database. Deze database bevat 60.000 artikelen over alcohol en is voor een ieder toegankelijk via www.alcoholengezondheid.nl. Het budget voor voorlichting wordt aangewend voor de scientific communicator.

Wijninformatiecentrum
Het Wijninformatiecentrum (WIC) is het voorlichtingsbureau van het Productschap Wijn. De hoofdtaken van het WIC zijn:

het verstrekken van informatie zowel mondeling als via internet; het ontwikkelen van voorlichtingsmateriaal; het ontwikkelen, in stand houden en toegankelijk houden van de bibliotheek; het actueel houden van de website; het cordineren van en communiceren over de Nationale Wijnweek.

Zowel professionals als consumenten zijn er welkom met hun vragen over het product wijn en alle aanverwante zaken. Het WIC geeft brochures uit zoals het WIC Oogstboekje en ander praktisch informatiemateriaal over wijn. Het WIC beheert een uitgebreide bibliotheek met bekende standaardwerken en is geabonneerd op ongeveer 65 verschillende tijdschriften uit binnen- en buitenland. Veel informatie van het WIC is via de website www.wijn.nl te raadplegen. De bibliotheek is op afspraak te bezoeken.

PW Jaarverslag 2011

33

Product en Dienst

WIC Oogstboekje 2011

In het WIC Oogstboekje 2011 zijn beoordelingen van oogstjaren en bewaaradviezen opgenomen van diverse wijngebieden/wijnlanden van de afgelopen jaren 2006-2010. Het boekje bevat oogstgegevens en bewaaradviezen van maar liefst 23 wijnlanden. Verder is in het WIC Oogstboekje een handig register opgenomen van een groot aantal Franse, Spaanse en Italiaanse herkomstbenamingen en een overzicht van de import van wijn in Nederland in 2010. Tot slot zijn in het WIC Oogstboekje 2011 de kwalificaties van diverse bewaarwijnen opgenomen van de oude klassieke jaargangen van 1990 tot en met 1959. Het WIC Oogstboekje 2011 is in een oplage van 10.000 stuks uitgegeven.

Nationale Wijnweek
Jaarlijks organiseert de Stichting Nationale Wijnweek de Nationale Wijnweek. Doel is het goede imago van wijn te bewaken, de culturele positie van wijn in de markt te versterken en de kennis over wijn bij de Nederlandse consument te verhogen. De stichting tracht dit te bereiken door de bijzondere eigenschappen van wijn in de eerste week van oktober extra in het zonnetje te zetten. Ook ondersteunt, cordineert en begeleidt de stichting de door andere ontwikkelde activiteiten op het gebied van wijn, zoals opleidingen en proeverijen. De ondersteunende werkzaamheden worden verricht door het Wijninformatiecentrum. De Nationale Wijnweek 2011 is gehouden van maandag 3 oktober tot en met zondag 9 oktober.

Open Dag Nederlandse Wijngaarden

Samen met de Stichting Nationale Wijnweek/Wijninformatiecentrum hielden, op zaterdag 1 en zondag 2 oktober 2011, 57 Nederlandse wijngaarden open dag voor de genteresseerde wijnliefhebber. Ook in 2011 genoot de Open Dag Nederlandse Wijngaarden veel belangstelling van de pers.

Symposium Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Op donderdag 10 november 2011 heeft het Productschap Wijn in samenwerking met de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren (KVNW) het Symposium Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen georganiseerd voor leden van de KVNW, wijnimporteurs en vakpers. De bijeenkomst werd gehouden in Boerderij Mereveld in Utrecht. Tijdens het symposium heeft Goos Eilander, directeur van Trendbox de resultaten van het nieuwe marktonderzoek gepresenteerd op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het marktonderzoek is in opdracht van de KVNW uitgevoerd. Matthijn de Boer, directeur van Atmosphre hield een presentatie over hoe bedrijven maatschappelijk verantwoord ondernemen in hun bedrijfsvoering kunnen invoeren. Tijdens het symposium zijn voor de derde keer de Productschap Wijn Marketing Awards uitgereikt. Aan het Symposium Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen hebben zon 100 wijnimporteurs deelgenomen.

Uitreiking Productschap Wijn Marketing Awards 2011

Tijdens het Symposium Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen zijn voor de derde keer de Productschap Wijn Marketing Awards uitgereikt in Boerderij Mereveld in Utrecht. Met het instellen van deze jaarlijks toe te kennen awards voor de beste marketinginspanningen in de Nederlandse wijnbranche, wil het productschap de ontwikkeling van het marketing denken in de wijnbranche stimuleren. Voor de Productschap Wijn Marketing Awards heeft het Productschap Wijn een vakjury ingesteld. De jury bestaat uit: Prof.dr.ir. Kitty Koelemeijer, hoogleraar Retailing & Marketing van Neyenrode Business Universiteit (voorzitter), drs. Peter Boterman, corporate communication director Heinz Continental Europe, Goos Eilander, directeur Trendbox, Harold Hamersma, wijnschrijver en Jose van Rooij, senior communicatieadviseur HPA/Productschap Wijn. Voor 2011 konden wijnimporteurs, agenten, wijnpromotiebureaus en derden praktijkcases indienen die speelden op de Nederlandse markt in de periode 1 juli 2010 tot en met 3 juni 2011. De cases konden gericht zijn op groothandel, retailers of horeca en/of consumenten. In totaal heeft het productschap 17 praktijkcases ontvangen. De jury van de Productschap Wijn Marketing Awards heeft 3 inzendingen genomineerd.

PW Jaarverslag 2011

34

Product en Dienst

Genomineerden in de categorie Wijnimporteur waren: Winetracks International met de case Canei invite You?- Canei Annual Campaign 2011; Wine Wine Wine BV met de case WineStein. Genomineerde in de categorie Niet Wijnimporteur was: BestWineRoutes.com met de website BestWineRoutes.com. De jury heeft de inzendingen beoordeeld op de criteria innovatiteit, creativiteit, originaliteit, effectiviteit en cijfermatige onderbouwing. In de categorie Wijnimporteur heeft Winetracks International de Productschap Wijn Marketing Award 2011 gewonnen. Winetracks is er in geslaagd het merk Canei succesvol te activeren door integratie van sociale media en traditionele marketinginstrumenten in een innovatieve benadering. De excellent onderbouwde resultaten laten zien dat Winetracks er op overtuigende wijze in is geslaagd de wijnconsumptie en positieve beleving van de doelgroep te bevorderen. De jury beschouwt het branded utility social media programma voor Canei als best practice en daarmee als voorbeeld voor professionalisering van de wijnsector. Daarnaast was de jury onder de indruk van de openheid van Winetracks ten aanzien van het geven van cijfermatig inzicht in de effectiviteit van de inspanningen. De Nationale Wijnweek 2012 wordt gehouden van maandag 1 tot en met zondag 7 oktober.

Brood en Wijn
Op woensdag 12 oktober 2011 is voor de 31e keer de bijeenkomst Brood en Wijn georganiseerd in de Ridderzaal in Den Haag. Tijdens Brood en Wijn ontmoeten vertegenwoordigers uit de politiek, de overheid en het bedrijfsleven uit de brood- en wijnsector elkaar. Brood en Wijnstond dit jaar in het teken van Nederlandse brood- en wijnproducten. Tijdens de bijeenkomst hielden de minister Maxime Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en de Nederlandse wijnproducent Stan Beurskens beide een korte toespraak. De ruim 400 gasten konden genieten van Nederlandse brood- en wijnproducten. Het Productschap Vis bood de gasten de gelegenheid diverse vissoorten uit Nederland te proeven. De bijeenkomst werd muzikaal omlijst door muzikanten van de Stichting Dario Fo.

PW Jaarverslag 2011

35

Product en Dienst

Wijnpenning
Het Productschap Wijn kan de Wijnpenning toekennen aan iemand die zich door zijn activiteiten verdienstelijk heeft gemaakt voor de wijnbranche. Kandidaten worden in principe niet door het productschap genomineerd maar worden voorgedragen door bijvoorbeeld hun werkgever of een relatie. In 2011 is de wijnpenning uitgereikt aan: R. van de Staaij, Wijn Verlinden; H. Stiekema, Wijngaardeniersgilde Nederland; G.J.A. Kester, Bacardi Nederland; C. Vos, Nederlands Gilde van Sommeliers; P.W.H. Donders, Robbers & Van den Hoogen; E.J.M. Schutselaars, Robbers & Van den Hoogen; P.C.J. Rutten, Jean Arnaud Wijncom; H. Post, Jean Arnaud Wijncom; J.G.J.H. Jansen, Wijnimport J. Bart.

ICT
De website www.wijn.nl bevat informatie voor iedereen die zakelijk of particulier met wijn te maken heeft. Op de website is onder andere informatie te raadplegen over oogstgegevens, 41.485 gemporteerde wijnen met verkoopadressen van 654 importeurs, Nederlandse wijngaarden, wijncursussen in Nederland, ScriptiePrijs Wijn, Marketing Awards, georganiseerde nationale en internationale wijnevenementen, marktgegevens, nationale en EU-wetgeving, hyginecodes, verordeningen en sociaaleconomische en milieuaangelegenheden. De top-10 van de meest geraadpleegde onderwerpen op de website in 2011 was: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Databank wijnimport (bijna 40% van de traffic) Homepage Fotodatabank Cursusdatabank Forum Vacatures Groepsdiscussie marktonderzoek zomer 2010 Intro Wijninformatiecentrum Beheerpagina databank wijnimport Wijn en spijs combinaties

10. Intro Importeren/Produceren De meest gebruikte zoekwoorden waarop de website werd gevonden waren:

wijn spijs wijnen productschap rode witte Nederland

PW Jaarverslag 2011

36

Product en Dienst

wijninfo sulfiet bewaren

Databank wijnimport
De databank wijnimport is een van de meest geraadpleegde onderdelen op de website. De databank bevatte in 2011 gegevens van 41.485 gemporteerde wijnen, met adressen van 654 importeurs. Bij het productschap geregistreerde wijnimporteurs beheren zelf de gegevens voor de databank op het extranet van de website.

Databank cursussen/opleidingen
In 2011 bevatte de Databank cursussen/opleidingen op de website gegevens van 344 verschillende cursussen in Nederland bij 125 verschillende opleidingsinstituten. Het grootste deel van de opgenomen gegevens betreft wijncursussen. Daarnaast zijn gegevens te raadplegen van cursussen van opleidingsinstituten op het gebied van inkoop/distributie/logistiek, managementopleidingen, veiligheid en milieu. De opleidingsinstituten beheren eveneens zelf de gegevens van de databank op het extranet van de website.

Digitale opgave
Met ingang van januari 2011 kunnen wijnhandelaren de opgave van het aantal in de handel gebrachte hectoliters wijn digitaal indienen. Wijnhandelaren kunnen door middel van een gebruikersnaam en wachtwoord inloggen op www.wijn.nl. Zij krijgen dan toegang tot een speciaal voor hen ingerichte persoonlijke homepage. Hier kunnen zij direct opgave doen voor de betreffende periode. Naast het indienen van de opgaven via www.wijn.nl is het ook mogelijk om op de persoonlijke homepage de opgavengeschiedenis te bekijken. Wijnhandelaren kunnen direct zien welke opgaven de afgelopen drie jaar zijn ingediend. Naast de opgavengeschiedenis is tevens per jaar een overzicht voor de verpakkingenbelasting opgenomen.

PW Jaarverslag 2011

37

Product en Dienst

PW Jaarverslag 2011

38

Arbeid

Het Productschap Wijn voert projecten uit op het gebied van scholing en arbeidsomstandigheden. Het doel van deze projecten is om kennis en vaardigheden van werknemers in de wijnbranche te verhogen en de arbeidsomstandigheden te optimaliseren. De afdeling Arbeid van het HPA ondersteunt het Productschap Wijn bij de werkzaamheden op deze beleidsterreinen op verzoek van werkgeversorganisaties en vakbonden.

Verankering Arbeid
Het project Verankering Arbeid heeft als doel het stimuleren van de beleidsontwikkeling op het terrein van arbeid in de agrofoodsectoren. Verankering van de factor arbeid in de productschappen en het verder vergroten van de betrokkenheid van de vakbonden binnen de productschappen wordt hiermee gerealiseerd. Vakbondsbestuurders en beleidsadviseurs van de vakbonden werken hierbij nauw samen met de sociaal secretarissen van de productschappen. Zij richten zich op het realiseren van een breed bestuurlijk draagvlak voor projecten, maar eveneens om te zorgen dat projecten aansluiten bij de werkvloer in de agrofoodsectoren. Hierbij is een aantal randvoorwaarden benoemd. Het uitgangspunt voor projecten is het sectorbelang. Samenwerken in project waar het kan, maar niet als dwingende voorwaarde. Tevens zal bij activiteiten en projecten specifieke aandacht worden besteed aan de betrokkenheid en inzet van de achterbannen van werknemers- en werkgeversorganisaties. In 2010 is, na evaluatie, besloten het project voor de periode van vier jaar te verlengen.

Arbocatalogus
Als gevolg van de wijziging per 1 januari 2007 van de Arbeidsomstandighedenwet hebben werkgevers- en werknemersorganisaties groothandel in wijn en dranken in een arbocatalogus opgesteld. Om werkgevers en werknemers te informeren over de arbocatalogus zijn in 2011 vijf korte instructiefilmpjes ontwikkeld. Deze filmpjes geven informatie over gezond en veilig werken en kunnen gebruikt worden door werkgevers bij het bespreekbaar maken van arbobeleid in de organisatie.

Levensfasebewust Personeelsbeleid
In 2008 is het project Levensfasebewust personeelsbeleid van start gegaan. De IVA, een onderzoeksbureau verbonden aan de Universiteit van Tilburg, heeft van het Productschap Wijn de opdracht gekregen dit onderzoek uit te voeren. In 2009 en 2010 is dit onderzoek vervolgd. In het voorjaar van 2011 zijn twee instrumenten ontwikkeld die de branche hulp bieden bij het toepassen van Levensfasebewust personeelsbeleid. Deze instrumenten zijn een Quick Scan, om oplossingen te bieden voor mogelijke problemen en een kaart waarop de sterke en zwakke(re) kanten van de wijnbranche worden weergegeven. Beide producten zijn verschenen in een gedrukte versie en zijn aan de 300 grootste wijnimporteurs gezonden. Bovendien zijn zowel de Quick Scan als de kaart op de website van het Productschap Wijn te raadplegen. Op verzoek van de vakbonden heeft de FHKN in augustus 2011 een onderzoek laten uitvoeren om te onderzoeken in hoeverre de ontwikkelde instrumenten worden gebruikt in de wijnbranche. In november is het onderzoeksrapport verschenen met als belangrijkste resultaten: De Quick Scan is door ruim een kwart van de ondernemers ontvangen, en van deze ondernemers geeft 40% aan de Quick Scan te hebben gebruikt of te gaan gebruiken. De Quick Scan wordt in zijn geheel goed gewaardeerd, evenals de toepasbaarheid ervan. Over de relevantie en toepasbaarheid in het eigen bedrijf zijn de ondernemers kritischer. Het voornaamste probleem op het gebied van personeelsbeleid waarmee ondernemers te maken denken te krijgen is een onevenwichtige personeelsopbouw.

PW Jaarverslag 2011

39

Arbeid

Wijnonderwijs
Nationale Wijndocentendag
Op donderdag 6 oktober 2011 is voor de 7e keer de Nationale Wijndocentendag georganiseerd in het kantoorgebouw van het Productschap Wijn. Alle wijndocenten in Nederland die werkzaam zijn in zowel het reguliere onderwijs als bij particuliere en interne wijnopleidingen werden voor de Nationale Wijndocentendag uitgenodigd. Door middel van deze dag werd docenten de mogelijkheid geboden een beeld te krijgen van de fundamentele trends die de wijnwereld in de komende decennia zullen beroeren. Het thema van de dag werd aan de hand van twee colleges uitvoerig uitgediept. De colleges werden gegeven door Edwin Raben van Edwines.com en ir. Stan Beurskens van Wijnbouwadvies Beurskens. Edwin Raben belichtte in zijn gastcollege getiteld De rol van de Sommelier in de wijnbeleving vooral de praktische kant van wijn. Stan Beurskens ging in zijn gastcollege getiteld Wijnmaken in 2011 nader in op de verschillende aspecten van de vinificatie van wijn. Aan de Nationale Wijndocentendag hebben 100 wijndocenten deelgenomen. Na afloop van de Wijndocentendag is door middel van een enqute de mening van de wijndocenten gevraagd over de inhoud van het programma. De Nationale Wijndocentendag 2011 werd net als vorig jaar als zeer positief ervaren.

Magister Vini
Vanaf 2009 is het Examen Magister Vini modulair opgezet en krijgen de kandidaten meer begeleiding. In 2009 zijn twaalf kandidaten gestart met het begeleidingstraject van het Examen Magister Vini. Dit traject wordt verzorgd door De Wijnacademie en bestaat uit colleges en proeverijen. In januari 2010 is het examen voor Module I afgenomen en in september 2010 is Module II gexamineerd. Vervolgens is in januari 2011 het examen voor Module III afgenomen en in september van dat jaar is de laatste module gexamineerd, module IV. Twee kandidaten hebben alle module-examens in een keer gehaald, te weten Udo Gebel en Ibert van der Waal. Zij hebben in 2011 ook hun scriptie afgerond en ingeleverd. De scripties zijn goedgekeurd en beide zijn geslaagd voor het Examen Magister Vini. Op 26 januari 2012 wordt tijdens een feestelijke bijeenkomst het diploma aan hen uitgereikt. In september 2011 is een nieuwe groep van 13 kandidaten gestart met het voortraject. In februari 2012 vindt voor deze groep het eerste examen, Module I, plaats (tevens herexamen voor kandidaten van groep 1) en het herexamen voor Module III.

Cursusdatabank
De cursusdatabank, die in 2006 door het productschap is ontwikkeld, telde eind 2011 344 verschillende cursussen. Het grootste deel (85%) betreft wijncursussen. Het aantal wijncursussen, dat in Nederland wordt aangeboden, groeit nog steeds..

ScriptiePrijs Wijn
Tijdens de Nationale Wijndocentendag is de ScriptiePrijs Wijn voor de zesde keer uitgereikt. Winnaar van de ScriptiePrijs Wijn 2011 is Bertil Abbing met zijn scriptie: The Sustainability Performance of the South African - European Wine Supply Chain: Differences in sustainability from a scientific and actor perspective. Bertil heeft deze scriptie geschreven als afsluiting van het masterprogramma van de faculteit Geowetenschappen aan de Universiteit Utrecht. De prijs is uitgereikt door de juryvoorzitter van de ScriptiePrijs Wijn, Magda van der Rijst. Bertil Abbing heeft met de ScriptiePrijs Wijn een bedrag van 1500 euro gewonnen en een wijnreis naar de Champagne. Dit jaar heeft het Productschap Wijn in totaal 4 scripties ontvangen. Met het instellen van een jaarlijkse toe te kennen prijs voor de beste scriptie over het onderwerp wijn wil het productschap belangstelling van hoogopgeleiden wekken voor de wijnsector.

PW Jaarverslag 2011

40

Arbeid

De ScriptiePrijs Wijn staat ook in 2012 weer open voor alle studenten aan Nederlandse hoge scholen en universiteiten. De inzendtermijn sluit op 8 augustus 2012.

Stichting WijnExamens Nederland

Het Productschap Wijn participeert samen met de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren en De Wijnacademie in de Stichting Wijnexamens Nederland (SWEN). De SWEN stelt normen op voor wijnexamens in Nederland en ziet erop toe dat wijnexamens professioneel en objectief worden afgenomen. Het aantal deelnemers aan SWEN examens groeit jaarlijks.

Register Wijndocent
Om het wijnonderwijs in Nederland naar een hoger niveau te tillen, is het noodzakelijk om eisen te stellen aan het beroep van wijndocent. De Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren en het Productschap Wijn hebben gezamenlijk het initiatief genomen om een kwalificatie SWEN Register Wijndocent te ontwikkelen. Wijndocenten die aan de gestelde eisen voldoen komen in aanmerking om de titel SWEN Register Wijndocent te voeren. De gestelde eisen worden in een examen getoetst. Het examen is bedoeld voor wijndocenten die lesgeven op niveau 1 en/of 2 van de SWEN. In 2011 is begonnen met het formuleren van de eisen. In 2012 zal het eerste examen plaatsvinden. Het examen zal uit drie onderdelen bestaan:

meerkeuze en open vragen over theorie; verzorgen van een les op SWEN 1 of SWEN 2 niveau; open vragen over te proeven wijnen.

Voorafgaand aan het examen wordt er een voorbereidingstraject ontwikkeld. Tijdens dit voortraject komen de volgende onderwerpen aan de orde:

algemene didactiek; vakdidactiek; wijnbouw en vinificatie; Proeven.

Voor Register Wijndocent is een website ontwikkeld: www.registerwijndocent.nl.

PW Jaarverslag 2011

41

Medebewind Wijn en Europese Unie

Er is in 2011 gewerkt aan het tot stand komen van biologische wijnwetgeving. Aan het eind van het jaar was deze zo goed als klaar. Er is gewerkt aan de mogelijkheid om het EMCS systeem geschikt te maken voor niet EU-producten en voor andere doeleinden dan die van de oorspronkelijke.

Oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen

In het kader van de verplichtingen voortvloeiend uit Verordening 607/2009 zijn alle Nederlandse wijnen met een Beschermde Geografische Aanduiding (BGA) officieel aangemeld, er is een technisch dossier en een productdossier opgemaakt en deze zijn verzonden naar Brussel. Dit betreft de wijnen met toestemming om de provincienaam op het etiket te vermelden. Op dit moment is er in Nederland BGA wijn en wijn. Waarmee de wetgeving op het gebied van kwaliteit na de overgangssituatie volledig van kracht is. Er is een procedure vastgesteld voor de aanvraag voor bescherming van oorsprongsbenamingen (BOB) en geografische aanduidingen. In het jaar 2011 zijn drie BOB aanvragen ingediend bij de Adviescommissie Wijn die hierover advies zou uitbrengen.

EU-wijnproductie
Volgens de laatste prognose (februari 2012) bedraagt de totale Europese wijnproductie in het seizoen 2011-2012 bijna 166 miljoen hectoliter. Dit is 6 miljoen hectoliter meer dan de productie van vorig seizoen (zie tabel). Wijnproductie in de Europese Unie LAND Spanje Griekenland Duitsland Portugal Itali Luxemburg Frankrijk Oostenrijk Hongarije Sloveni Cyprus Tsjechi Slowakije Malta Bulgarije Roemeni Overige EU landen Totaal * = raming PW Jaarverslag 2011 43 Seizoen 2005-2006 40.466 3.977 9.256 7.254 53.062 135 52.553 2.264 3.567 886 197 439 302 70 1.821 5.500 25 181.774 Seizoen 2006-2007 43.679 3.947 8.995 7.532 54.600 124 53.025 2.256 3.271 832 218 434 325 65 1.900 5.014 27 186.244 Seizoen 2007-2008 42.070 3.512 10.363 6.049 49.100 142 46.547 2.628 3.222 857 149 821 357 48 1.796 5.289 95 173.045 Seizoen 2008-2009 41.909 3.873 9.991 5.620 50.470 130 42.806 2.994 3.460 752 147 773 431 32 1.606 6.786 19 171.799 Seizoen 2009-2010 38.402 3.366 9.228 5.872 50.665 135 46.743 2.352 3.198 754 147 570 343 37 1.246 6.703 27 169.788 Seizoen 2010-2011 39.600 3.100 7.200 6.976 45.170 115 45.662 1.760 2.500 879 110 222 130 ? 1.426 4.900 30 159.780 x 1000 hl Seizoen 2011-2012* 40.370 2.450 8.875 5.925 43.459 135 50.200 2.800 2.720 1.118 100 714 269 14 1.100 5.357 37 166.000

Medebewind

Afgeven importcertificaten
In 2011 zijn geen invoercertificaten voor wijn meer afgegeven. Het HPA gaf invoercertificaten af voor de import van wijn uit niet-EUlidstaten, indien de in te voeren hoeveelheid 30 hectoliter of meer was. In 2008 zijn nog 4.174 certificaten afgegeven. Met ingang van 1 augustus 2008 is deze certificatenregeling voor de wijnsector afgeschaft, wat een aanzienlijke lastenverlichting voor de branche betekende.

PW Jaarverslag 2011

44

Nederlandse wijngaarden

Nederlandse wijnproductie
In 2011 waren bij het Productschap Wijn 93 wijnproducenten geregistreerd met een totaal areaal van 120 hectare. Volgens het Wijngaardeniersgilde telt ons land echter 160 professionele en semi-professionele wijngaarden met een totaal oppervlakte van 200 ha. Een aanzienlijk verschil ten opzichte van hetgeen bij het Productschap Wijn stond geregistreerd. Het voorgaande kan vooralsnog alleen maar verklaard worden doordat de bij het productschap geregistreerde wijngaarden de werkelijk professionele wijngaarden zijn. Een raming van de productie in 2011 komt uit op ruim 5.000 hl.

Nationale Wijnkeuring
Op donderdag 15 en 16 september 2011 is in het kantoorgebouw van het Productschap Wijn de Nationale Wijnkeuring 2011 gehouden. De wijnkeuring is georganiseerd door het Wijninstituut Nederland in samenwerking met het Wijngaardeniersgilde. De wijnen zijn beoordeeld volgens het internationale OIV-100 puntensysteem. Het Productschap Wijn heeft medewerking aan deze keuring verleend. De Nationale Wijnkeuring telde dit jaar 147 ingezonden wijnen afkomstig van 55 wijngaarden uit vrijwel alle provincies. De wijnen zijn door vinologen geproefd in het kantoorgebouw van het Productschap Wijn. Voorafgaand aan deze keuring, zijn de wijnen eerst analytisch onderzocht in een laboratorium in Geisenheim. Alleen de wijn die analytisch akkoord waren bevonden, mochten mee doen aan de organoleptische keuring. Het Wijngaardeniersgilde heeft in samenwerking met het Wijninstituut Nederland op zondag 25 september 2011 tijdens de Nederlandse Wijnfeesten in Groesbeek de Prijsuitreiking Nationale Wijnkeuring 2011 georganiseerd. In totaal zijn twee gouden medailles uitgereikt. Het goud ging naar de biologische wijngaard De Slingehorst in Groenlo en de Verenigde Achterhoekse wijnbouwers. Naast gouden medailles werden ook eenentwintig zilveren en vijfentwintig bronzen medailles uitgereikt.

Gewasbescherming
Net als in de ons omringende landen kent de wijnbouw ziektes en plagen. De meest acute bedreiging voor de gezondheid van de plant vormen de schimmels zoals meeldauw, valse meeldauw, botrytis en phomopsis. Ook sommige insecten vormen een ernstige bedreiging door vruchtvraat, gevolgd door vruchtrot, door rupsen van de druivenmot. Er is dus een ernstig tekort aan toegelaten middelen en om succesvol te zijn in de wijnbouw is het van groot belang dat de wijnboeren de beschikking hebben over de juiste gewasbescherming/-bestrijdingsmiddelen. De Nederlandse wijnbouw heeft in feite hetzelfde niveau van gewasbescherming nodig als de omringende landen om tot dezelfde wijnbouwresultaten te komen. Daarom is het noodzakelijk dat er een oplossing gevonden moet worden voor het gebrek aan beschikbare gewasbeschermingsmiddelen. Het lijkt vooral een kwestie van geld te zijn. Toelating van een middel is een uitvoerige en kostbare procedure. De producenten van de middelen zijn nauwelijks genteresseerd omdat de wijnbouw in ons land relatief klein is en de afzet van die producten ook gering zal zijn.

PW Jaarverslag 2011

45

Nederlandse wijngaarden

In 2011 zijn de besprekingen voortgezet en is aansluiting gezocht bij de Nederlandse Fruittelers Organisatie. Daarnaast is er in 2011 ondersteuning geweest bij de acties van het Wijngaardeniersgilde om te komen tot het toestaan van het gebruik van verschillende gewasbeschermingsmiddelen die in andere sectoren of aangrenzende landen al in gebruik waren. Er zijn verschillende middelen die of al toegestaan zijn, of zich in een vergevorderd stadium van het uiteindelijke toestaan bevinden.

PW Jaarverslag 2011

46

Financin

In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de financin van het Productschap Wijn. Er wordt aandacht besteed aan de balans per 31 december 2011, de financile resultaten over 2011, de heffingen, financile relaties en andere relevante aspecten.

Schilthuiskorting
Bij brief van 2 november 2007 heeft de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren bij het Productschap Wijn het verzoek gedaan om over te gaan tot invoering van de Schilthuiskorting voor de aangesloten leden. Het bestuur heeft ingestemd met dit verzoek. De Schilthuiskorting biedt bedrijfslichamen de wettelijke mogelijkheid om leden van ondernemersorganisaties een tegemoetkoming te verlenen op hun contributie voor die organisaties. Deze tegemoetkoming, gegeven door middel van een aftrek van het heffingsbedrag, is bedoeld om de organisatiegraad te stimuleren. De Schilthuiskorting wordt verleend over de financieringsheffing en over de bestemmingsheffing. De korting bedroeg in 2011 50% van de financieringsheffing en 40% van de bestemmingsheffing van de betrokken organisaties met een maximum van 10.000. De korting mag wettelijk niet hoger zijn dan 50% van de door de onderneming betaalde heffing.

Balans per 31 december 2011

Rekening 2011

Financile vaste activa

Belegde gelden totaal financile vaste activa 1.881.300 1.881.300 885.500 47.800 630.400 1.533.700 14.100 14.100 3.429.100

Vlottende activa
Vorderingen Overlopende activa Rekening Courant met HPA totaal vlottende activa

Liquide middelen
Bankrekeningen totaal liquide middelen totaal activa

Passiva Eigen vermogen

Algemene reserve Bestemmingsreserves totaal eigen vermogen (660.300) 3.781.700 3.1210.400 307.700 307.700 3.429.100

Vlottende passiva
Nog te betalen bedragen totaal vlottende passiva totaal passiva

PW Jaarverslag 2011

47

Financin

Toelichting op de balans
Belegde gelden Rekening 2011

Ingelegde middelen Productschap Wijn:

Ingelegde middelen per 1 januari Herbelegde rente per 10-12-2010 Aangekochte rente per 10-12-2010 Herbelegde koerswinst per 10-12-2010 ingelegde middelen per 31 december Marktwaarde per ultimo jaar (18.277,49 participaties x koers 105,5500) 1.929.189 1.881.300 1.881.300

Een deel van de bij het HPA, PA, PDV en PW beschikbare middelen wordt gezamenlijk belegd, waarbij het HPA fungeert als gedelegeerd opdrachtgever naar Robeco. Het Robeco FIDO Plus fonds is een actief beheerd obligatiefonds dat voornamelijk belegt in staatsobligaties (thans Belgi, Oostenrijk, Finland en Nederland), obligaties uitgegeven door financile instituten met een hoge kwaliteit, staatsgegarandeerde en gedekte obligaties. Alle beleggingen vallen binnen de restricties van de wet Fido (Financiering Decentrale Overheden). De restricties zijn dat de effecten vastrentende waarden moeten zijn, of effecten met een hoofdsomgarantie. Verder geldt dat ze worden uitgegeven door debiteuren uit de financile sector met minimale rating van AA (voor uitzettingen > 3 maanden) of single-A (voor uitzettingen < 3 maanden) en gevestigd in een EER (Europese Economische Ruimte) lidstaat met ten minste een AA-rating. Naast selectie op basis van financieel-economische criteria wordt structureel rekening gehouden met milieu, mens en goed bestuur. Eenmaal per jaar (ultimo mei) keert Robeco dividend uit. De opbrengst wordt niet herbelegd, maar toegevoegd aan de liquide middelen. Het aandeel uit te keren dividend ten behoeve van 2011 wordt dan ook opgenomen onder rentebaten. Vorderingen Rekening 2011 Debiteuren Nog te factureren heffingen Voorziening dubieuze debiteuren totaal vorderingen 596.000 261.200 (1.700) 855.500

Onder nog te factureren bedragen zijn de heffingen opgenomen die in 2012 worden gefactureerd, maar nog ten gunste dienen te komen van 2011. Jaarlijks wordt de voorziening debiteuren vastgesteld op basis van risicoanalyse. In 2011 is er een bedrag van 203.300 onttrokken aan de voorziening. 48

PW Jaarverslag 2011

Financin

Overlopende activa Rekening 2011 Nog te ontvangen rente (belegde gelden) Transitoria (overloop facturen) totaal overlopende activa Rekening Courant Rekening 2011 Rekening Courant met HPA totaal rekening courant 630.400 630.400 43.300 4.500 47.800

Het HPA fungeert als centrale bankier voor de sectorproductschappen. De liquide middelen van het HPA bestaan grotendeels uit reguliere bankrekeningen en depositos. Alle ontvangsten en betalingen ten behoeve van het PW hebben als gevolg dat de onderlinge rekening courant verhouding wijzigt tussen het PW en het HPA. Maandelijks wordt het rekening courant saldo bepaald, het HPA vergoedt hier rente over. Ultimo 2010 had het PW een vordering op het HPA van 114.400. De mutatie geeft aan dat de vordering van PW op het HPA per balansdatum 31-12-2011 toeneemt met 516.000 wat uiteindelijk resulteert in een vordering van het PW op het HPA van 630.400. Algemene Reserve Rekening 2011

Bestuur en algemeen, Bestuur, Commissies en werkgroepen:

Stand per 1 januari Resultaat totaal algemene reserve per 31 december (535.300) (125.000) (660.300)

PW Jaarverslag 2011

49

Financin

Bestemmingsreserves Rekening 2011

Product en dienst, Wijn en wijnbouw / kwaliteit

Stand per 1 januari Resultaat stand per 31 december 2.421.700 464.400 2.886.100

Product en dienst, Milieu

Stand per 1 januari Resultaat stand per 31 december totaal bestemmingsreserves per 31 december Nog te betalen bedragen Rekening 2011 Te restitueren heffingen Te restitueren rente inzake heffingen Reservering Draagvlakonderzoek Crediteuren Transitoria (overloop facturen) totaal nog te betalen bedragen Voorzieningen en niet in de balans opgenomen verplichtingen Gerechtelijke procedures Op 30 november 2011 is uitspraak gedaan in de gerechtelijke procedures tegen het productschap. Deze uitspraak had betrekking op de periode januari 2006 juli 2008. Niet kan worden uitgesloten dat appellanten over de periode daarna opnieuw procedures zullen voeren. Op het moment van opstellen van deze jaarrekening zijn er bezwaren ingediend. Afhankelijk van de uitkomst van de hoorzitting zou dit kunnen leiden tot nieuwe procedures Samenwerking productschappen De afgelopen periode heeft er binnen een aantal productschappen en hun bestuurlijke achterbannen intensief beraad plaatsgehad over verregaande samenwerking. Dit heeft vooralsnog niet geleid tot mogelijke verplichtingen die in deze jaarrekening moeten worden genoemd. 164.500 97.900 34.400 6.900 4.000 307.700 960.100 (64.500) 895.600 3.781.700

PW Jaarverslag 2011

50

Financin

Rekening van baten en lasten

De rekening van baten en lasten van het Productschap Wijn voor het jaar 2011 is:

Totaal generaal

Bestuur en algemeen 1.484.200 35.500 139.700 (22.000) 1.637.400 1.637.400 Markt 78.600 78.600 78.600

Product en dienst 1.107.000 139.000 3.200 1.249.200 1.249.200 Arbeid 329.800 1.500 331.300 331.300

Baten
Heffingen Retributies Diensten aan derden - direct Diensten aan derden - doorbelast Rente Vergoeding opgedragen taken Niet bestede subsidies / diensten door derden Overige baten subtotaal baten Interne overboekingen (aan) totaal baten 2.999.600 35.500 139.700 117.000 4.700 3.296.500 3.296.500

Lasten
Personeelskosten Reis-, verblijf- en representatiekosten Huisvestingskosten Bureaukosten Vergaderkosten Financile relaties Diensten door derden - direct Diensten door derden - doorbelast Overige lasten subtotaal lasten Interne overboekingen (van) totaal lasten 511.700 29.900 53.600 70.300 38.900 925.900 63.500 633.800 694.000 3.021.600 3.021.600 274.900 511.700 28.000 42.500 44.700 38.900 19.500 56.700 590.300 430.100 1.762.400 1.762.400 (125.000) 78.600 78.600 78.600 1.900 11.100 25.600 540.000 6.800 263.900 849.300 849.300 399.900 287.800 43.500 331.300 331.300 -

Resultaat Stand van de reserve

Reserves 01/01 Reserves 31/12

2.846.500 3.121.400

(535.300) (660.300)

3.381.800 3.781.700

PW Jaarverslag 2011

51

Financin

Heffingen
Het bestuur staat twee heffingsinstrumenten ter beschikking om de activiteiten van het productschap te financieren. De kosten verbonden aan de organisatie en aan het bestuur worden gefinancierd met behulp van een financieringsheffing. Voor bijzondere doeleinden (bijvoorbeeld onderzoek) zijn bestemmingsheffingen van toepassing; de baten komen terecht in speciaal daarvoor door het bestuur ingestelde fondsen. Het streven van het bestuur is gericht op een sluitende begroting, zij het dat in verband met de hoogte van de reserve daarbij enige ruimte tot flexibiliteit bestaat. De baten zijn hoofdzakelijk afkomstig van de financieringsheffing die ingevolge de Verordening W Financieringsheffing Wijn jaar 2009 wordt opgelegd, de aanvullende financieringsheffing die ingevolge de Verordening W Aanvullende Financieringsheffing Wijn jaar 2011 wordt opgelegd en de bestemmingsheffing die ingevolge de Verordening W Bestemmingsheffing Wijn jaar 2009 wordt opgelegd. De heffingen zijn verschuldigd ter zake van de invoer dan wel de uitslag van wijn in de zin van de Wet op de accijns. De heffing is verschuldigd voor het in de handel brengen van wijn, waarvoor accijns moet worden betaald. Vanaf 1 januari 2009 bedraagt de financieringsheffing 0,30 en de bestemmingsheffing 0,31 per hectoliter wijn. Vanaf 1 april 2002 is een aanvullende financieringsheffing ingesteld ter hoogte van 0,53 per hectoliter. Deze heffing is bedoeld voor de aanvulling van de reserves van het Productschap Wijn. Met ingang van 1 juli 2009 wordt de aanvullende financieringsheffing (voorlopig) niet meer ingevorderd. In onderstaande tabel worden de heffingsinkomsten per heffingscategorie weergegeven: Rekening 2011 Herziene begroting 2011 Begroting 2011 Rekening 2010

Financieringsheffingen
Bestuur en algemeen, Bestuur, Commissies en werkgroepen (regulier) Bestuur en algemeen, Bestuur, Commissies en werkgroepen (Schilthuiskorting) subtotaal bestuur en algemeen, bestuur ,commissies en werkgroepen Arbeid, Sociale aangelegenheden en Arbo-voorlichting totaal financieringsheffingen 1.569.700 (85.500) 1.484.200 50.800 1.535.000 1.053.800 (88.200) 965.600 48.700 1.014.300 1.061.100 (90.000) 971.100 63.900 1.035.000 1.200.400 (67.100) 1.133.300 38.600 1.171.900

Bestemmingsheffingen
Product en dienst, Wijn en wijnbouw / kwaliteit (regulier) Product en dienst, Wijn en wijnbouw / kwaliteit (Schilthuiskorting) subtotaal product en dienst, wijn en wijnbouw / kwaliteit Markt, Wijnmarkt Product en dienst, Milieu Product en dienst, Alcohol en Maatschappij Product en dienst, Wijninformatiecentrum Arbeid, Sociale aangelegenheden en Arbo-voorlichting Arbeid, Scholing totaal bestemmingsheffingen totaal heffingen 656.600 (58.600) 598.000 78.600 342.800 166.200 43.300 235.700 1.464.600 2.999.600 406.300 (58.800) 347.500 81.500 345.800 172.900 42.000 219.200 1.208.900 2.223.200 559.300 (60.000) 499.300 81.500 424.600 32.000 196.200 1.233.600 2.268.600 414.800 (57.300) 357.500 62.500 1.700 539.400 2.700 173.200 1.137.000 2.308.900

PW Jaarverslag 2011

52

Financin

Overzicht eigen vermogen

Op grond van artikel 31 van de Verordening Financin Bedrijfslichamen 1999 van de Sociaal Economische Raad (SER) worden reserves onderscheiden naar:

 Algemene reserve
De algemene reserve is de reserve van de hoofdfunctie Bestuur en algemeen; Bestemmingsreserves het bestuur;

 Bestemmingsreserves zijn de reserves (van de overige hoofdfuncties) met een bijzondere bestemming, bepaald door Bestemmingsfondsen door derden. Het eigen vermogen bestaat uit de som van de algemene reserve, de bestemmingsreserves en de bestemmingsfondsen. Op grond van artikel 34 van de Verordening Financin Bedrijfslichamen 1999 hanteert de SER als norm dat de som van de algemene reserve en de bestemmingsreserves maximaal gelijk is aan het totaal van de lasten over het verslagjaar. Het eigen vermogen van het Productschap Wijn is als volgt opgebouwd: Rekening 2011 Herziene begroting 2011 (780.500) (780.500) Begroting 2011 Rekening 2010

 Bestemmingsfondsen zijn reserves met een bijzondere bestemming, waarbij een bestedingsbeperking is aangebracht

Algemene reserve
Bestuur en algemeen, Bestuur, Commissies en werkgroepen totaal algemene reserve (660.300) (660.300) (905.400) (905.400) (535.300) (535.300)

Bestemmingsreserves
Product en dienst, Wijn en wijnbouw / kwaliteit Product en dienst, Milieu totaal bestemmingsreserves totaal eigen vermogen 2.886.100 895.600 3.781.700 3.121.400 2.793.100 944.100 3.737.200 2.956.700 2.850.800 904.500 3.755.300 2.849.900 2.421.700 960.100 3.381.800 2.846.500

Vermogenstoets
Totale jaarlasten 3.021.600 2.400.500 2.261.300 2.198.800

Eigen vermogen ten opzichte van de jaarlasten

103,3%

123,2%

126,0%

129,5%

PW Jaarverslag 2011

53

Financin

Financile relaties / subsidiring

PBO toets
Het Productschap Wijn verricht activiteiten, die ten goede komen aan alle ondernemingen en personen waarvoor het Productschap Wijn is ingesteld of die behoren tot een branche of sector binnen de werkingssfeer van het Productschap Wijn en de daarbij betrokken personen. Deze activiteiten dienen tevens het algemeen belang. De activiteiten worden of door het Productschap Wijn zelf verricht, of worden uit doelmatigheidsoogpunt en onder strikte voorwaarden actief uitbesteed aan derden of er wordt een financile bijdrage verleend aan activiteiten, zoals bijvoorbeeld voorlichtingscampagnes, die aansluiten bij de doelstellingen van het Productschap Wijn. De hiervoor genoemde strikte voorwaarden betreffen onder meer periodieke (inhoudelijke en financile) voortgangsrapportages en de toetsing op effectiviteit en efficiency. In het geval dat het Productschap Wijn subsidies verstrekt of een financile bijdrage verleent ten behoeve van bepaalde activiteiten, dient op grond van de Vfb 99 en het Besluit Beleidsregels van de SER de betreffende financile relatie te worden vermeld, waarbij onderscheid wordt gemaakt naar:

Benoemingsgerechtigde organisaties en instellingen waarin deze organisaties participeren (dragende organisaties); Overige organisaties (niet-dragende organisaties).

Onderstaand wordt een overzicht verstrekt van de financile relaties in 2011

Financile relaties met dragende organisaties

Hoofdfunctie / naam organisatie: Omschrijving activiteit / project / relatie Rekening 2011 125.500 124.900 250.400 Herziene begroting 2011 77.000 32.000 109.000

Centraal Bureau Levensmiddelenhandel Koninklijke Vereniging van Wijnhandelaren CNV/FNV totaal dragende organisaties

- Voorlichtingscampagnes en scholing - Werkzaamheden regelgeving - Verankering Arbeid

Financile relaties met niet-dragende organisaties (vanaf 50.000)

Hoofdfunctie / naam organisatie: Omschrijving activiteit / project / relatie Rekening 2011 107.100 89.800 60.000 70.900 327.800 Herziene begroting 2011 110.000 156.000 60.000 73.000 113.000 512.000

PVAD Stichting Verantwoord Alcoholgebruik AC Nielsen TNO Voeding FHKN totaal niet-dragende organisaties

- Voorlichting verantwoord alcoholgebruik - Voorlichting verantwoord alcoholgebruik - Marktonderzoek - Wetenschappelijk onderzoek - Voorlichting scholing

PW Jaarverslag 2011

54

Financin

Overige relevante aspecten

Bezoldiging voorzitter
De voorzitter van het Productschap Wijn is ook voorzitter van de productschappen Diervoeder, Akkerbouw en HPA. De bezoldiging van de voorzitter is geregeld in de Verordening HPA bezoldiging voorzitter 2009. Deze verordening is gebaseerd op de Verordening regels en richtlijnen vergoedingen bedrijfslichamen van de Sociaal-Economische Raad. Sinds 1 maart 2006 is de Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) van kracht. De wet regelt dat een instelling die overwegend uit publieke middelen is gefinancierd, jaarlijks het belastbaar jaarinkomen van functionarissen publiceert, indien dit belastbaar jaarloon uitstijgt boven een vastgesteld gemiddeld ministerssalaris (voor 2011 vastgesteld op 193.000). Deze situatie doet zich bij de akkerbouwproductschappen niet voor. Kosten voorzitter De voorzitter van het HPA is tevens voorzitter van de productschappen Akkerbouw, Diervoeder en Wijn en de daaronder ressorterende (artikel 88a) commissies. In 2011 is er sprake van een bijzondere situatie. De huidige voorzitter, de heer Th.A.M. Meijer, heeft op 31 december 2011 afscheid genomen. De kosten verbonden aan zijn vertrek (sectorbijeenkomst) zijn in de jaarrekening opgenomen. De kosten van werving en selectie voor de nieuwe voorzitter zijn hoger uitgevallen dan in de herziene begroting was voorzien. De opvolger van de heer Meijer, mw. mr R.M. Bergkamp, heeft haar werkzaamheden aangevangen op 15 oktober 2011. Rekening 2011 Herziene begroting 2011 138.800 26.400 165.200 23.700 5.900 29.600 36.000 230.800 94.800 17.400 15.000 2.000 36.500 165.700 396.500 Begroting 2011 Rekening 2010

Huidige voorzitter
Salariskosten Sociale lasten / pensioenlasten subtotaal huidige voorzitter 139.200 27.300 166.500 23.500 6.200 29.700 24.600 220.800 76.900 17.400 9.300 1.300 64.900 169.800 390.600 141.800 26.000 167.800 27.800 195.600 35.000 14.600 5.700 55.300 250.900 137.100 18.400 155.500 33.000 188.500 32.700 14.600 3.900 51.200 239.700

Nieuwe voorzitter
Salariskosten Sociale lasten / pensioenlasten subtotaal nieuwe voorzitter Overige personeelskosten totaal personeelskosten Reis-, verblijf- en representatiekosten Huisvesting Bureaukosten Zaalhuur bijeenkomsten Diensten door derden - direct totaal overige kosten totaal kosten voorzitter

PW Jaarverslag 2011

55

Financin

De kosten worden doorberekend op basis van de Verordening HPA Bezoldiging Voorzitter 2009 aan: HPA Bestuur algemeen Productschap Akkerbouw Productschap Diervoeder Productschap Wijn totaal verdeling Voorzitter 25% 30% 25% 20% 100%

Vergoedingen bestuursleden
Het bestuur van het productschap heeft een verordening vastgesteld waarin vacatiegelden en overige vergoedingen zoals reis- en verblijfkosten zijn geregeld. De basis voor deze verordening is de Verordening regels en richtlijnen bedrijfslichamen van de SociaalEconomische Raad 2005-2006. Deze is te vinden op de website van het productschap. De vergoeding aan bestuursleden bestaat uit een vast bedrag voor (plaatsvervangende) leden van 410 per bestuursvergadering (en 175 voor een commissievergadering) per dagdeel. Daarnaast ontvangen bestuursleden een vast bedrag voor verblijfskosten van 16 en een bedrag van 0,28 per kilometer. Het totaalbedrag voor het bijwonen van vergaderingen in 2011 bedraagt circa 28.200, waarvan aan vacatiegelden 24.400 en reis- en verblijfkosten 3.800. Het dagelijks bestuur heeft drie maal vergaderd, het bestuur vijf maal.

PW Jaarverslag 2011

56

Bijlage 1

Bestuur

De 15 leden van het bestuur van het Productschap Wijn zijn aangewezen door organisaties van werkgevers en werknemers op het gebied van:

de be- en verwerking van wijn; het agentuurbedrijf in wijnen; de invoerhandel/groothandel in wijn; de binnenlandse handel in wijnen; de detailhandel in wijnen.

In het verslagjaar is het bestuur van het Productschap Wijn driemaal bijeen geweest; op 16 maart, 6 juni en 26 oktober. Bij Koninklijk Besluit van 17 december 2009 was tot voorzitter van het bestuur van het Productschap Wijn de heer Th.A.M. Meijer benoemd voor de zittingsperiode 1 januari 2010 31 december 2011. Plaatsvervangende voorzitters waren de heren P.F.L. van Houtyert en A.A.M. Steijaert. Secretaris van het bestuur was de heer mr J.N. Burghoorn.

Samenstelling van het bestuur van januari 2010 december 2011

Th.A.M. Meijer voorzitter mr J.N. Burghoorn secretaris Werkgevers De be- en verwerking van wijn De Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren, Amsterdam P.F.L. van Houtert Het agentuur van wijnen De Vereniging van Agenten, Commissionairs, Makelaars en Taxateurs in Wijn en Gedistilleerd, Amsterdam C. Konings De invoerhandel in wijnen, tevens groothandel De Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren, Amsterdam X.P. Kat T.C. van der Hoek RA mr O.M.A.F.G. Kerstens plv mw. mr J.A. Snoeker plv D.R. Bosma plv J.A.J. Snelten plv drs. W.V. Siebelink plv drs. W.V. Siebelink

PW Jaarverslag 2011

57

Bijlage

De groothandel in wijnen, voor zover niet tevens de invoerhandel De Federatie van de Groothandel in Levensmiddelen, Leidschendam E. Fischer De detailhandel in wijnen De SlijtersUnie, Eindhoven R.P. Andes plv J. Schaap plv M.J.B. Jansen

Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel, Leidschendam mr M.J. Roos H.H. van der Geest Werknemers De be- en verwerking van wijn, het agentuurbedrijf van wijnen, de invoerhandel in wijnen tevens groothandel, de groothandel in wijnen en de detailhandel in wijnen: FNV Bondgenoten, Utrecht A.A.M. Steijaert Mw. L.M.G. Lamers A.L. Moerman J.A.W. Boekenoogen CNV Dienstenbond, Hoofddorp R.E. van Kesteren De Unie, Culemborg W.H. Segboer Dagelijks Bestuur Het dagelijks bestuur van het Productschap Wijn bestond in 2010 uit de volgende leden: P.F.L. van Houtert T.C. van der Hoek RA mr M.J. Roos A.A.M. Steijaert W.H. Segboer plv X.P. Kat plv R.P. Andes plv M.J.B. Jansen plv J.A.W. Boekenoogen plv R.E. van Kesteren plv E. Staal plv G.B. Rijzinga plv F.J.M. de Beer plv F.J.M. de Beer plv mw. J.A.M. Bergervoet plv mw. J.A.M. Bergervoet plv M.J.B. Jansen plv M.J.B. Jansen

In het verslagjaar is het dagelijks bestuur vijfmaal bijeen geweest, op 2 maart, 11 mei, 6 juni, 21 september en 12 oktober.

PW Jaarverslag 2011

58

Bijlage 2

Commissies

Leden Commissies en Stuurgroep van het Productschap Wijn

1 januari 2010 31 december 2011 Commissie Marktonderzoek dhr. mr M.J. Roos dhr. W.H. Segboer dhr. J.A.W. Boekenoogen dhr. E. Rozendaal dhr. M.F.H. Donders dhr. R. Andes Commissie Milieu-aangelegenheden dhr. mr M.J. Roos dhr. W.H. Segboer dhr. A. L. Moerman dhr. R. Andes dhr. J.J.M. van Well dhr. R.E. van Kesteren dhr. W.H. Segboer dhr. A.A.M Steijaert dhr. O.M.A.F.G. Kerstens dhr. R. Andes Stuurgroep WIC dhr. E. Fischer dhr. W.H. Segboer dhr. J.A.W. Boekenoogen dhr. J.A.M. van de Kant dhr. R. Andes Commissie Verantwoord Alcoholgebruik mw. drs. H.J. Crielaard dhr. mr. M.J. Roos dhr. R.G. Boon dhr. W.H. Segboer dhr. P. van Houtert dhr. R. Andes dhr. A.T.A.M. van Herpen CBL CBL FNV Bondgenoten De Unie KVNW SlijtersUnie SlijtersUnie FGL De Unie FNV Bondgenoten KVNW SlijtersUnie CBL De Unie FNV Bondgenoten SlijtersUnie CBL CNV Dienstenbond De Unie FNV Bondgenoten KVNW SlijtersUnie CBL De Unie FNV Bondgenoten KVNW KVNW SlijtersUnie

Commissie Sociaal Economische aangelegenheden

PW Jaarverslag 2011

59

Bijlage 3

Secretariaat productschap Wijn

mr Hans N. Burghoorn secretaris Paul R. Kooijman Internationale zaken en milieuaangelegenheden Jaap Oosterbroek BBA Marktonderzoek en levensmiddelenwetgeving drs. Loes E. van Kampen, vinoloog Onderwijs en sociaal-economische aangelegenheden Irene B. Paap Office Manager Fleur Wallace PR & Communicatie / Secretariaat

PW Jaarverslag 2011

60

Colofon

Productschap Wijn / Wijninformatiecentrum Stadhoudersplantsoen 12 Postbus 29739 2502 LS Den Haag I www.wijn.nl Productschap Wijn T (070) 370 83 47 F (070) 370 84 08 E pw@wijn.nl Wijninformatiecentrum T (070) 370 83 26 F (070) 370 84 08 E wic@wijn.nl

PW Jaarverslag 2011

61

Bijlage

PW Jaarverslag 2011

62

Productschap Wijn
Bezoekadres Stadhoudersplantsoen 12 2517 JL Den Haag Postadres Postbus 29 739 2502 LS Den Haag T 070 370 83 47 F 070 370 84 08 E pw@wijn.nl I www.wijn.nl