*KA ESHTE RREZIKU Rreziku eshte nje ngjarje e ardhshme e pasigurt ose e thene ndryshe e

mundshme qe mund te demtoje shendetin , sigurin ,reputacionin , pasurin tone .

*KA ESHTE RISKU Risku eshte nje ngjarje e mundshme ne te ardhmen qe mund te kete jo vetem
ndikim negative ne jeten tone por edhe ndikim pozitiv , risku eshte nje ngjarje e preceptuar sot qe
mund te ndodhe ne te ardhmen me nje problem te veshur nga njeriu e qe ka nje ndikim vlersuar apote
matur qe sot mbi nje obvjetiv te percaktuar prej tij .
*KUR ESHTE NJE NGJARJE RREZIK E KUR RISK Nje zjarr I ardhshem eshte nje rrezik per pyllin ndaj themi
rreziku I pyllit nga zjarri apo rreziku nga zjarri . Nese mund te kombinojme probabilitetin e renjes se
zjarrit dhe ndikimi ne cilesin madhesin e pyllit apo dobin ekonomike te tij ne kete rast behet fjale per
riskun e zjarrit per pyllin dhe ne themi risku I zjarrit per pyllin apo me thjesht risku I zjarrit .
*A MUND TE PARANDALOHET RISKU APO TE DREJTOHET Risku nuk mund dhe nuk duhet te
parandalohet ndikimi I tij mund te jete jjo vetem negative por edhe pozitiv , ne vend te parandalimit
risku duhet te drejtohet .
*A MUND TE PARANDALOHET RREZIKU Rreziku nese mund te parandalohet duhet te parandalohet .
*KUR ESHTE RISK I ANES SE POSHTME Kur ndikimi eshte negative risku quhet risk I anes se poshteme
apo risk per te keq.
*KUR KEMI RISK I ANES SE EPERME Kur ndikimi eshte pozitiv risku quhet risk I anes se siperme apo risk
per te mire .
*AMBIENTI QE NA RRETHOON A PO BEHET ME ME SHUME RISK Ne fakt nuk ka prova dhe fakte qe te
verteohet se shendeti , siguria , pasuria e individeve perballen me risqe qe sot janeme te medhaja sesa
ato para 10,100,1000 vjetesh .
*JEP NJE SHEMBULL TE PERKRAHJES SE KESAJ TEORIE Shume individ mendojne dhe mundohen te
argumentojne se bota eshte bere nje vend me me shume risk , kjo eshte nje pikepamje qe perkrahet me
me shume nga drejtuesit e risqeve te shendetit e te siguris ,per shembull per perkrahesit e kesaj teorie
Amerika si vend e si shoqeri eshte pushtuar nga nje numer I pallogaritshem risqesh . Amerikanet jane
nder njerzit me te pasur dhe me te shendetshem ne histori , megjithate ata kane mbetur individet me te
mosprirur ndaj riskut .
*CILAT JANE TRI PRINCIPET E GABUARA PER RISKUN 1)Risku eshte gjithmone I keq , 2) Disa risqe jane
kaq te keqija saq duhet te eliminohen patjeter , 3) Te veprosh ne nje terren te sigurt eshte gjeja me e
sigurt per te bere .
1)*RISKU ESHTE GJITHMONE I KEQ Ne fakt nuk ka risk te mire apo te keq ai thjeshte eshte risk , per nje
person qe ka nje shtepi ne Karolinen e Jugut risku I nje tufani eshte nje kercenim tufani mund te demtoj
shtepin pjeserisht apo plotesisht por per shitesin e lendes drusore e theseve me rere dhe materialeve te
tjera qe mund te perdoren per mbrojtjen e jeteses e te pasuris ne rastet e tufanave I njejti risk eshte
opunitet sepse shitja e ketyre materialeve eshte mjet jetese .
2)*DISA RISQE JANE AQ TE KEQIJ SA QE DUHET PATJETER TE ELIMINOHEN , A MUND TE ELIMINOHEN
?NESE JO PSE SMUND TE ELIMINOHEN ? Disa risqe kane ndikime negative shume te medha dhe disa
here shkaterruese ,nisur nga nje fakt I tille shume individ mendojne se eliminimin e ketyre risqeve eshte
domosdoshme parsore , num mund te eliminohet por aim und te zbutet po qe se shpenzimet e zbutjes
jane te arsyeshme per kete arsye risku duhet te drejtohet .


3)*TE VEPROSH NE NJE TEREN TE SIGURT ESHTE GJEJA ME E SIGURT PER TE BERE -
*KA ESHTE DREJTIMI I RISKUT PER NJE INDIVID Drejtimi I riskut per nje individ eshte nje process
nepermejt te cilit nje individ paraqitet te sigurohet qe risqet ndaj te cilave ai eshte ekspozuar jane
pikerisht ato risqe qe ai mendon dhe deshiron te ekspozohet ne menyre qe te beje jeten siq ai deshiron .
*INVESTITORET DHE INDIVIDET A JANE TE PRIRUR NDAJ RISKUT Po jane te prirur ndaj riskut .
*NGA KUSH FILLON DREJTIMI I RISKUT Drejtimi I riskut fillon ne nivelin e agjentit -njeri homo
economicus .
*SI MUND TE NDYRSHOJE PROCESI I DREJTIMIT TE RISKUT -
*FARE ESHTE RISKU I REPUTACIONIT DHE JEPE NJE SHEMBULL -
*QKA ESHTE SJELLAJ E SHOQERIS TREGTARE NDAJ RISKUT Eshte funksioni I sjelles ndaj riskut se
individeve ne perberjen e saj .
*KUSH E ANALIZON SJELLJEN E DOBIS DHE FUNKSIONIN E SAJ Do te bazohemi ne teorin
mikroekonomike te dobise .
*SIPAS TEORIS MIKROEKONOMIKE DOBIA ME KEND ESHTE E LIDHUR Dobia eshte e lidhur me
mirqenjen ose konsumin sipas nje funksioni matematikor .
*CILAT JANE KARAKTERISTIKAT LIDHUR ME DOBINE 1)Pasuria me e madhe I siguron individit nje
kenaqesi me te madhe , 2)Individi nuk ngopet kurr me dobin e arritur pavarsishte nga niveli I saj ,
3)Shtesae dobis per te njejten shtese pasurie mbi nivele ne rritje te pasuris vjen duke u pakesuar .
*SI QUHEN NDYRSHE KETO KARAKTERISTIKA Ndryshe quhen si aksioma e dobis .
*CILAT KUSHTE DUHET TE PLOTESOHEN NESE FUNKSIONI I DOBIS NE LIDHJE ME PASURIN E NJE INDIVIDI
SHENOHET ME U (W) DHE PASURIA ME W - U(W) > 0 dobia pasuris W , Uw(W) >0 dobia pasuris W ,
Uww(W) < 0 dobia pasuris W .
*PARAQITE GRAFIKISHTE FUNKSIONIN E DOBIS SE INDIVIDEVE .
*KA PERCAKTON FORMA E FUNSKIONIT TE DOBIS -
*FARE SJELLJE MUND TE KENE INDIVIDET NDAJ RISKUT DHE SHPJEGO SECILEN I mos prirur eshte ai
individ pa marre parasysh se sa do te kete fitim ai nuk dote rrezikoj kurr per te investuar ne bilete
llotarie apo letra me vlere , I prirur ai qe eshte I prirur ndaj riskut edhe nese do te humbas pa marre
parasysh ai do te rrezikoj dhe te investoj ne bilete llotarie , Neutral eshte indifferent ne marrjen e
vendimeve .
*PARAQITE GRAFIKISHTE SJELLJEN E INDIVIDEVE I MOSPRIRUR NDAJ RISKUT
* PARAQITE GRAFIKISHTE SJELLJEN E INDIVIDEVE I DASHURUAR NDAJ RISKUT
* PARAQITE GRAFIKISHTE SJELLJEN E INDIVIDEVE ME SJELLJE NEUTRALE
*SHPEJGO FUNKSIONIN E DOBIS ME ANE TE KURBES S
*CILAT JANE TRI AKSIOMAT E SJELLJES SE INDIVIDVE Neutral , te mosprirur dhe te dashuruar pas riskut.
*NE KONTEKST TE KUJT DUHET TE BEHET ANALIZA E PREFERENCAVE TE INVESTITORVE N kontekst ted
obis dhe funksionit te saj .
*PSE VARIANCA E KTHIMIT TE LETRAVE ME VLERE ESHTE ME RISK GJITHMONE POZITIV Sepse dobia
eshte me e lart kur variance eshte me e larte .
*PSE INVESTITORET TE CILET NUK PRETENDOJNE RISKUN FUNKSIONI I DOBIS ESHTE KONKAV Sepse
nuk e pelqejne Variancen .
*PARAQITE GRAFIKISHTE SHPERNDARJEN SIMETRIKE .
*PARAQITE GRAFIKISHTE SHPERNDARJEN ASIMETRIKE .
*PARAQIT GRAFIKISHTE SHPERNDARJEN LEPOKURTIKE DHE PLATIKURTIKE .
*KA ESHTE NJE SHOQERI TREGTARE - do shoqeri tregtare mund te shihet sin je grumbull individesh ku
disa nga keta mund te jen interesmbajtes ne shoqerin tregtare dhe disa te tjere mund te mos jene
interesmbajtes .
*SI KLASIFIKOHEN INTERESMBAJTESIT NGA KENDVESHTRIMI I DREJTIMIT TE RISKUT - Aksionaret ,
Kreditoret , Menaxhuesit dhe Punonjesit .
*SI KLASIFIKOHEN SHOQERIT TREGTARE PER NEVOJATE DREJTIMIT TE RISKUT - Te hapur , Te mbullur
dhe Financiar .
*CILA ESHTE NJERA PREJ OBJEKTIVAVE TE SHOQERIS TREGTARE - Gjenerimi I rrjedhave financiare .
*SI NDAHEN RISQET Ne risqe fizike dhe financiare .
*NGA KUSH BURON KONFLIKTI NDERMEJT INDIVIDEVE TE BRENDSHEM DHE TE JASHTEM Nga
njanshmeria e informative dhe perfizimeve .
*CILET JANE PUNONJESIT E VIJES SE PARE Shitblersit , Drejtuesit e pozicionit .
*KA ESHTE RISKU MORAL Risku moral paraqet nje grup agjentesh ekonomik te cilet me veprimet e
tyre tentojne te maksimizojne dobine ne kurriz ted obis se tjerve .
*CILAT JANE ZGJEDHJET E NJEPASNJESHME E SHTYSAVE TE MOS QOJ NE NJEANSHMERIN E
INFORMACIONIT Dy jane zgjedhjet e mundeshme : Sigurimi I humbjeve per shkak te riskut moral dhe
Rritja e mbikqyrjes nga ana e individeve te jashtem mbi individet e brendshem .
*KUR EGZISTON NJEANSHMERIA E SHTYSAVE TEK KREDITORET Njeanshmeria e shtysave eshte e
dukshme per kreditoret , nese shoqeria tregtare punon mire ateher kreditoreve do tu paguhet te gjitha
pretendimet e tyre .
*ME KEND ESHTE E LIDHUR NJEANSHMERIA E SHTYSAVE NE RASTIN E AUTORITETEVE - Njeanshmeria e
shtysave ne rastin e autoriteteve rregullatore lidhet me shendetin e te gjithe ekonomis sepse
falimentimi I nje shoqerie tregtare ndikon negativishte ne gjithe ekonomin sa me e madhe te jete
shoqeira tregtare qe falimenton aq me I madhe eshte ndikimi ne ekonomi .
*SHPEJGO ZGJEDHJEN NEGATIVE Zgjedhja negative eshte risku I perzgjedhur ose I produktit te keq ose
I klientit te keq ne kushtet kur shitesi dhe blersi kane nje informacion te njeanshem (asimetrik)per
tregun dmth per prodokutin dhe per njeri- tjetrin .
*SHPJEGO SKEMEN E PONZIT Ne kuptim original nje skem Ponzi eshte nje ndermarrje kriminaleku
investitoret mashtrohen duke besuar qe ata do te marrin kthime shume te larta nga investimet e tyre
duke paguar investitoret e hershem me noram te larta te kthimit si Banka Piramidare .
*KA ESHTE MALLKIMI I FITUESIT Mallkimi I fituesit eshte nje anomaly ekonomike qe tregojne se nje
ankand madje edhe ato te cilet zoterojne informacionin e duhur te brendshem tentojne te paguajne me
teper se sa duhet kjo dmth se mallkimi I fituesit eshte risku qe te paguhet me teper sa duhet te paguhet.
*A MUND TE KONTROLLOHET MALLKIMI I FITUESIT , NESE PO KUR MUND TE KONTROLLOHET - Mallkimi
I fituesit mund te kontrollohet ose duke shmangur ankandet ose nepermjet perfaqesimit ne menyre te
pershtatshme duke vlersuar cmimet me konservatorizem pertej mosprirjes ndaj riskut .
*PSE ESHTE I NGJASHEM ZGJEDHJA NEGATIVE ME RISKUN MORAL Sepse risku moral krijon nje
fushbetej per informacionet nepermjet te brendeshmeve dhe te jashtemeve .
*CILAT JANE SHPREHJET ME TE DEGJUARA TE MARRSVE TE POZICIONIT Shprehja shume e degjuar e
marrsve te pozicionit eshte Nese une e pelqej pozicionin me cmiminme te ciline blej ate, do ta pelqeja
me shume per nej qmim me te ulet .
*SHPJEGONI DALLIMIN MIDIS BLERSIT TE TREGUT DHE MARRSIT TE POZIOCIONEVE - Blersit e Tregut
krijojne tregje me dy drejtime duke angazhuar njekohsishte ne blerjen dhe shitjen e te njejtit instrument
duke u perpejkur te ruajne pozicionin nepermjet cmimeve te njekohshme te shitjes dhe blerjes .
Marrsi I Pozicioneve krijojne pozicionin nga njera an ose ana tjeter e tregut duke shpresuar per te fituar
nga levizjet e tregut ne favore te tyre gjate kohes ndermjet blersit dhe shitesit .
*NGA PIKEPAMJA E DREJTIMIT TE RISKUT SI TRAJTOHET SHOQERIA TREGTARE Trajtohet si nje grumbull
individesh .
*SI QUHEN NDRYSHE RISQET E MOSDREJTIMIT TE RISQEVE Quhen Anomali .
*KA JANE INTERESMBAJTESIT NE NJE SHOQERI Eshte do individ mirqenja e te cilit ndikohet nga
suksesi I shoqerive tregtare .
*NGA KENDVESHTRIMI I RISKUT SI KLASIFIKOHEN INTERESMBAJTESIT - Interesmbajtesit Primar ,
Sekondar dhe te tjere .
*KA JANE INTERESMBAJTESIT PRIMAR -
*KA JANE INTERESMBAJTESIT SEKONDAR Jane Kreditoret .
*KA JANE INTERESMBAJTESIT TJERE - Jane Drejtuesit dhe Punonjesit .
*NJE GRUP INDIVIDESH TE NDARE NGA PRONARET E SHOQERIVE TREGTARE E PERBEJNE -SH.T te hapura.
*NE SH.T NE TE CILEN DREJTIMI DHE PRONSIA NDESHEN ME NJERA TJETERN CILEN SHOQERI TREGTARE
E PERBEJNE Shoqerit Tregtare te mbyllura .
*CILA ESHTE NJERA NGA MENYRAT QE PERDORIN INDIVIDET BRENDSHEM PER TI KEQORIENTUAR
Quhet skema e Ponzit .






*PSE RISQET DUHET TE KLASIFIKOHEN Per shkak te drejtimit dhe menaxhimit te riskut.
*SA KENDVESHTRIME KLASIFIKIME NJIHEN risku kredis, risku I tregut, rise qe burojne nga perberja dhe
struktura e bilancit te shoqerise tregtare dhe risku operacional.
*QFARE ESHTE RISKU I KREDISE DHE SI MUND TE KLASIFIKOHET AI NE VETVETE- eshte risku I
mospermbushjes e detyrimeve kotraktuale nga nje kunderpale apo I perkeqsimit te pozicionit te saj
financiar dhe ndahet ne risku I kredis ne shlyrje dhe risku I kredis pas shlyrje risku I drejtperdrejt I kredis
dhe I terthort I kredis.
*QFARE ESHTE RISKU IAFTESIS SHLYRSE DHE SI KLASIFIKOHET NE VETVETE-Aftesia shlyrse likuditeti
percaktohet si aftesia e fondesimit te shteses se aktiveve dhe plotesimit te detyrimeve kur vjen afati me
nje kosto te arsyshme dhe ndahet ne riskun e norms se interseit dhe monedhes
*QFARE ESHTE RISKU I TREGUT-Eshte risku qe te ardhurat neto dhe vlera e shoqerise tregtare te
ndryshoje per shkak t ndryshimit te qmimeve te aktiveve financiare te te mirave ekonomike
individualisht te paidentifikushme .
*NE SA KATEGORI KLASIFIKOHEN RISQET E TREGUT- ne dy kategori ;1kategoria e pare perfshine te gjitha
ato ngjarje te cilat po ndodhin shoqerohen me ndryshim te qmimit te aktiveve ,pasiveve dhe zerave
jasht bilancit te shoqerise tregtarendryshim I cili ka ndikim ne te ardhurat neto.2 kategoria e dyt
perfshine te gjitha ato ngjarje te mundeshme te cilat po shoqerohen me ndryshim te vleres se aktiveve
,pasiveve apo zerave jasht bilancit te shoqerise tregtare.
* NE SA ELEMENTE NDAHET RISKU risku I tregut mund te shperbehet ne elementet perberse p.sh nese
dueht te analizohet thjesht ndjeshmeria e shmangies te qmimit te obligaconeve ateher ndarja behet ne
dy elemente ndryshimin e faktorit te riskut dhe ne shumene eeksopzuar ndaj ndryshimit.
*NE CILAT GERMA TE ALFABETIT GREK KARAKTERIZOHET RISKU I TRGUT-me delta, gama ,vega
,lamba,kappa dhe tau,rho,theta.
*QFARE ESHTE RISKU OPERACIONAL-eshte risku I humbjeve te pritura e papritura dhe te
jashtzakonshem te shkaktuara drejtperdrejt ose terthorazi nga procese te brendshme te deshtuara nga
njerzit dhe sistemet ose nga ngjarje te jashtme .
*SI DALLOHET RISKU I VEPRITMARIVE EKONOMIKE NGA AJ FINANCIARE-pikpamja e pare : risk I
veprimtarive ekonomike konsiderohet qdo risk qe nje shoqeri tregtare duhet te marre persiper ne
menyre qe ajo te kryej veprimtarine ekonomike qe ka zgjedhur ,ndresa qdo risk tjeter qe
shoqeriatregtare mer persiper po qe nuk ka lidhje me kryrjen e veprimtarise ekonomike te zgjedhur prej
saj eshte risk financiar .Pikpamja e dyte eshte nga Frank knight qe thote se dallimi ndermjet
veprimtarive ekonomike dhe financiare ose pasigurise dhe riskut vjen per shkak te informacionit .
*QFARE ESHTE RISKU I NORMAVE TE INTERESIT-eshte risku qe te ardhurat neto nga interesi si dhe vlera
e shoqerise tregtare te ndryshojne per shkak te ndryshimit te normave te interest ne treg.
*SI KLASIFIKOHET RISKU I NORMAVE TE INTERESIT-ne risku baze ,I kurbes se rendimentit ,riqmimit dhe
risku I se drejtes per zgjedhje.
*QFARE ESHTE RISKU I MONEDHES-eshte risku qe te ardhurat neto apo vlera e shoqerise tregtare
tendryshoje per shkak te ndryshimit te qmimit ten je monedhe kunder tjetre ose ndryshimit te kursit te
kembimit te nje monedhe kundrejt tjetres.
* QFARE ESHTE RISKU I TRANSAKSIONIT eshte risaku qe kurset e kembimit mund te ndryshojne e do te
ndikojne ne te ardhurat e shoqerise tregtare dhe ne vleren ekonomike.
*QFARE ESHTE RISKU I PERKTHIMIT-eshte risk kontable qe pasqyrohet ne vleren e pjesmarrjes se nje
shoqerie tregtare ne nje shoqeri tregtare kur monedhat raportuse te tyre jane te ndryshme
*QFARE ESHTE RISKU LIGJOR-eshte risku I humbjeve financiare per shkak te nenshkrimit ten je kontrate
te cilen shoqeria fillimisht e shikonte te zbatushme por qe ne te vertet nuk eshte e tille
*KUR SHFAQET RISKU I KORRELACIONIT shfaqet si pasoje e qdo ndryshimi te papritur ne korrelacionin
ndermjet dy faktorve te ndryshem ndryshim ky qe do te kete ndikimin e vet ne vleren ekontretes.
QFARE ESHTE RISKU RREGULLUES-eshte risku I shkaktuar nga veprime te ndryshme te rregullusve
rregullusit nepermjet disa veprimeve apo ngjarjeve shkaktojne nje rritje te papritur te kostos duke
shtuar nivelin e riskut per pjesmarrjen ne transaksione qe rregullohen prej tyre.
*QKA ESHTE RIKU I NDRYSHUESHEM quhet risk specific apo idiosinkratik eshterisku te cilin nje shoqeri
tregtare mund ta deversifikoj ose tekunderpozicionohet ndaj tij.
*QFARE ESHTE RISKU I PANDRYSHUSHEM quhet edhe ris sistematik eshte risku te cilin shoqeria
tregtare nuk mund ta ndryshoj apo ajo nuk mund te kunderpozicionohet ndaj tij. *KA JANE
INTERESMBAJTESIT