721- 2-2(1) IEC

Tiu chun
IEC
quc t
721- 2- 2

xut bn ln th nht
1988

Phn loi cc iu
kin
mi tr ng
Phn 2 :
Cc iu kin mi tr ng
xut hin trong thin nhin
Lng m a v gi

236629209.doc

2721- 2-2(1) IEC

Mc lc
Li ni u
Li ta
1. Phm vi p dng ...................................................................................... 4
2. Mc tiu ...................................................................................................... 4
3. Tng qut .................................................................................................. 4
3.1 Lng m a......................................................................................................5
3.2 Gi...............................................................................................................6
4. Cc c tnh. .......................................................................................... 6
4.1 Ma...............................................................................................................6
4.3 Tuyt ..........................................................................................................8
4.4 Gi...............................................................................................................8
5. Phn loi .................................................................................................... 8
5.1 Ma bnh th ng ........................................................................................9
5.2 Ma ro ........................................................................................................9
5.3 S hnh thnh n c . ...........................................................................9
5.4 Ma ......................................................................................................10
5.5 Ti trng tuyt ......................................................................................10
5.6 Tuyt di chuyn ....................................................................................11
5.7 Lc ca gi. .............................................................................................11

236629209.doc

2 / 13

3721- 2-2(1) IEC

u ban k thut in quc t

______

phn loi cc iu kin mi tr ng

Phn 2:Cc iu kin mi tr ng xut hin trong thin
nhin
Lng m a v gi
_______
li ni u
1) Nhng quyt nh v tho thun chnh thc ca IEC v nh n g vn k
thut c chun b
bi cc U ban
K thut Quc gia quan t m ti cc vn ny,th hin trong
kh nng ln nht c th c mt tho thun quc t v cc vn xem xt.
2) Nhn g qyt nh ny c dng nh n g khuyn ngh Quc t v c tho thun
nh vy bi cc U ban Quc gia.
3) Nhm mc ch khuyn khch s thng nht Quc t,IEC th hin s mong
mun tt c cc U ban Quc gia chp nhn vn bn khuyn ngh ca IEC trong
nh n g Quy tc quc gia ca h,trong chng mc m cc iu kin quc gia cho
php.Tt c nh n g khc nhau gi a khuyn ngh ca IEC
v quy tc quc gia t ng ng phi,trong chng mc c th c, c ch ra bng
nh n g nh n g thut ng r rng trong quy tc quc gia.

Li ta
Tiu chun ny c chun b bi U ban K thut s 75:Phn loi
cc iu kin mi tr ng.
Vn bn ca tiu chun ny cn c trn nh ng ti liu sau:
Quy tc Su

Bo co biu

thng

quyt

75(CO)41

75(CO)46

Bo co b phiu nu trong bng trn cho tt c cc thng tin dn ti

s chp thun ca tiu chun ny.
Nn ghi nhn rng tiu chun ny c mt phn ca s-ri ginh cho cc
ch sau:
-Phn loi cc tc nhn mi tr ng v tnh khc nghit ca chng( n
phm 721- 1 )
236629209.doc

3 / 13

4721- 2-2(1) IEC

-Nhng iu kin mi tr ng xut hin trong thin nhin(n phm

721- 2)
-Phn loi cc nhm thng s mi tr ng v tnh khc nghit ca
chng (n phm 721- 3)
Nhng n phm sau y ca IEC c nu ra trong tiu chun ny:
Cc n phm s
721- 1(1981): loi cc iu kin mi tr ng,Phn 1:Phn
loi cc thng s mi
tr ng v tnh
khc nghit
ca chng.
721- 3: Phn th ba: Phn lai cc nhm cc tc nhn
mi tr ng v tnh khc
nghit
ca chng

Phn loi cc iu kin mi tr ng

Phn 2: Cc iu kin mi tr ng xut hin trong thin nhin
Lng m a v gi
_____
1 . P h m vi p d n g
Phn ny ca tiu chun tr n h by,cc tnh cht ch yu,cc i l ng
c tr ng v s ph n loi cc iu kin mi tr ng ph thuc vo lng
m a v gi v nh ng lin quan ti cc sn phm k thut in.
Mc ch ca phn ny l s dng nh ti liu c bn khi ng i ta
la chn nh ng khc nghit lin quan ti l ng m a v gi p dng
cho mt sn phm..
Khi la chn tnh khc nghit lin quan n m a v gi, nn p dng
nh ng tr s cho trong n phm IEC 721- 1.
2 . M c ti u
Xc nh nh ng c tnh ca lng m a v gi nh c s cho nh ng
khc nghit m nh ng sn phm c kh nng chu ng trong vn
chuyn,l u kho v s dng.
3 . T n g q ut
Kh quyn ca Qu t lun chuyn ng.Tu theo tng ni n
nng,lnh hoc m.Nh ng gradient ca cc khi ln cui cng to ra
cc vng c p xut cao v thp.Gi cn bng khng thi trc tip t
nh ng vng c p xut cao n nh ng vng c p xut thp,nh ng b
chch bi lc C-ri- -li do s quay ca Qu- t.
Chuyyn ng ngang lin tc c th gy mt chuyn ng chm t
di ln trn cc din tch rt rng,hay s nng ln trn b mt c
th lm cho dng nhit ln c nh v hn.Khng kh khng th
gi hm lng nc di dng hi nu c s gim v p xut v nhit
,v nh ng lng m a c th hnh thnh.V d,mt khi khng kh
20 0 C c kh nng cha 17,3g/m 3 nc trng thi hi.Lnh ti 0 0 C,hm
lng nc ti a ch l 4,8 g/m 3 nc.
236629209.doc

4 / 13

5721- 2-2(1) IEC

3.1 Lng m a.
Dng c bit ca lng m a,m a,m a hay tuyt,l kt qu ca qu
trnh phc tp trong m y.Nhit trong mt m m y thay i
theo chiu thng ng.Mc c nhit O 0 C c coi nh mc
quy chiu (mc lm ng bng ).
bn trn mc lm ng bng , nhit l d i 0 0 C, bn d i , nhit
l trn 0 0 C
Trong mt m m y bn trn mc ng bng , nh ng git n c rt
lnh ni chung vn tn ti trong gii nhit gia 0 0 C v -13 0 C;
nh ng trong nh n g tr ng hp c bit, nhit ny c th xung ti
-50 0 C.
S hnh thnh cc git n c m a hay cc tinh th n c ph thuc vo
cc iu kin khc nhau, v d dng khng kh thng ng, s
ph n phi nhit v hnh tr n h do cc git n c nh hay cc tinh
th nc bn trong m m y.
Nu trong khi ri nh ng ht n c nh hay cc tinh th n c gp cc
lp nhit l d ng
v duy tr d ng, th chng bin thnh
nh ng git v chm t d i dng m a. Trong mt vi tr ng hp, nh ng
git c th tip tc to ra trong khi ri xung.

Tc s tng cng vi ng knh cc git (xem hnh 1, trang 20).

Vi mt kch th c ng knh t 5mm n 6mm v mt tc t ng
ng 9m/s, nh ng git to chia thnh nh ng git nh hn, v n l t
chng, c th to ra trong khi ri. Kt qu l cc git c ng knh
gii hn ln hn 5mm hay 6mm .
Nhng git nc m a c th xuyn qua nh ng lp o ng c ca
nhit trong kh quyn, nh n g lp m y nhit li gim
xung di khng . Khi nh ng git ng li thnh nh ng ht
m a v chm t d i dng . Chng cng c th vn dng
nh ng git rt lnh ti khi chng gp mt b mt v chng hnh
thnh m a , bi v chng s ng bng ngay lp tc khi gp b
mt.Mt tnh hung khc c th xy ra l cc dng kh n g ln c
th e m cc git ti cc min cao hn c nhit m,v s thc
hin s ng bng .C ca nh ng git m a c th tng ln bi s
hnh thnh sng gi trn b mt.C th c mt s lp li cc qu
trnh ng v chy v cc ht m a c th t ti mt ng kmh
ng k.Kch th c ln nht ghi c l 140 mm (Coffeyville,Kansas,3- 91970).Tuy nhin,nh n g ng knh nh vy rt c bit.
Nu nhit duy tr d i khng trong sut khi ri,nh n g tinh th n c
duy tr d i dng rn v chm t d i dng tuyt.Tu cc iu
kin,cc tinh th c th to ln thnh mt s ln cc dng khc nhau nh 236629209.doc

5 / 13

6721- 2-2(1) IEC

ng u n,v hnh thnh cc bng tuyt.Chng c th t ti ng knh 1 cm,nh ng rt nh.

3.2 Gi
Nhng h thng gi ton cu trong kh quyn l hm s ca nhit
cao ca nh ng vng xch o v ca nh ng vng cc c nhit
thp,kt hp vi tc ng ca s quay ca Qu t.Ni chung gi
gn mt t lin quan ti vic l u kho,vn chuyn v s dng cc sn
phm, nh ng i vi mt vi p dng pha trn trn mt t, cn
phi xem xt gi cao. Trong phn d i ca kh quyn, gi ph
thuc vo s t nng khu vc do bc x mt tri, v hnh dng ca
mt t, c tnh n cc cng trnh xy dng v cc tr ngi khc.
Tc ng ca nh ng iu kin a ph ng l s to ra nh ng
s ri lon v nhit v s ri lon c hc do c st hoc b ct ca
gi. Ban ngy, s chuyn ng ca khng kh gn b mt ca qu
t l s kt hp ca hai nguyn nhn ; nh ng, ban m, ch yu
nh ng ri lon v c hc chim u th
Hiu qu ca nh n g ri lon ny v gi to ra nh ng t gi
mnh. Tn s ca nh ng cn gi mnh l ngu nhin , nh ng ni
chung vi nh ng khong cch thi gian trong mt vi giy. Nhng
tc ca gi c th rt ln trong bo, v d cung phong hay vi
rng. mt t, tc v t qu 80m/s c ghi li trong nh ng
vng bo ca cc n c nhit i v nhit i, v nh ng tc c th
ti 125m/s c th c nh ng cn lc ,tuy nhin xc xut tc nh
th rt b
4 . Cc c t n h .
4.1 Ma.
Ma c c tr ng bng cc thng s sau y:
-Cng m a, o bng milimt trn gi (chiu cao n c tch li trn
mt b mt ngang khng tho n c)
- s phn b kch th c ca cc git
- s phn b tc ri
- nhit cc git m a

Nhng thng s khc, nh cht bn ho tan do nhim khng kh,

mui bin, v.v., khng c xem xt y, k c nu chng c tc
ng quan trng n cc sn phm.
Mt bn k cc thng s c tnh cho cc loi m a khc nhau cho
trong bng I di y
Bng I
Cc c tnh ca m a (trung bnh trong mt thi gian di) 1
236629209.doc
6 / 13

7721- 2-2(1) IEC

Loi m a

Ma
Ma
Ma
Ma
Ma
Ma

rt nh
nh
va
nng ht
mnh
nh nc

Cng gii hn
trn
(mm/h)

ng knh c
tnh ca
git(m m)

Tc ri
(m/s)

Vt 2
1,0
4,0
15
40
>100

0,01 - 0,1
0,1 - 0,5
0,5 - 1,0
1,0 - 2,0
2,0 - 5,0
>3,0

< 0,25
0,25 - 1
1 -2
2 -4
4 -7
>6

Ghi ch 1..Nh ng cng m a cho trong n phm 721 3 ca IEC l cng

nh ngn hn
2.."Vt" l thut ng kh t ng hc cho mt cng m a thp hn 1mm/h

Nhit ca ht m a bnh th ng s nh ca mt bu m ca mt m
k ht; nh ng n c th hi khc, v d trong mt cn m a ln cc tinh
th nc hay lc bt u ca mt thi k m a.
4.2 Ma
Ma c c tr ng bi cc thng s vt l ca nh ng ht m a
sau:
ng knh,
T khi,
Tc ri,
Nng lng va chm.
Ch c nh ng ht m a c nh ng ng knh ln c xem
xt y v hu qu ph hu ca chng; nh ng vi nh ng ht m a
c ng knh nh hn th ng ph bin hn. T khi ca cc ht
m a khong 900kg/m 3 . Tc ri c xc nh bng cng thc:
v = 516
.
d

trong :
v l tc ri.
d l ng knh
Nng lng chm
khi) v tc ri.
vi nh ng ng knh

m/s
ht m a , mm
nh vy c tnh theo khi lng ( ng knh, t
Bng II cho cc c tnh ca cc ht m a
20mm v ln hn

Bng II
Cc c tnh ca cc ht m a

236629209.doc

7 / 13

8721- 2-2(1) IEC

ng knh
(mm)

Khi lng
(g)

Tc ri
(m/s)

Nng lng chm

(J)

20
50
60
70
80
90
100

4
59
102
162
241
344
471

23
36
40
43
46
49
52

1
39
81
151
257
411
627

Ghi ch: Cc tr s c lm trn

4.3 Tuyt
Tuyt gm nh ng bng c ng knh vi milimt v c t khi nh.
Tuy nhin, di tc ng ca gi mnh, nh ng tinh th tuyt b v v
thnh nh ng ht nh xung ti 20 m, trung bnh l 80 m. T khi ca
tuyt khi ri xung mt t khc nhau rt ln. Tuyt mi ri c t
khi t 70kg/m 3 n 150kg/m 3 , trong khi t khi ca tuyt c l
200kg/m 3 n 400kg/m 3 .
4.4 Gi.
Tc ca gi b nh h ng rt nhiu ca phong cnh a ph ng v
cao trn mt t. B mt ca t cng khng u, tc ca
gi gn mt t cng gim nh vy, c th c s khc nhau n g
k gi a tc gi gn mt t v cc cao khc nhau trn
mt t. Bng III cho hnh nh ca hiu qu ny
Bng III
nh hng ca chiu cao v ca b mt n tc gi
cao
trn mt
t
(m)
500
300
100
30
10
3

Tc t ng i ca
gi
tctrn
nh
gi
ng
b cao
mt
khc nhau
500mbng
(%) phn
Trung t
trm
m thnh
ca ph,
nh ln
100
82
53
32
21
13

Qun ngoi thnh,

vng rng
100
92
68
48
36
25

t phng,
bin
100
100
86
71
60
49

5 . P h n loi
Ma, m a , tuyt v gi c th c nh n g hu qu khc nhau vi cc
sn phm, hoc ring r, hoc bi cc hu qu kt hp hoc kt hp
vi cc tc nh n mi tr ng khc.
Mt vi v d cho cc thng s n l v kt hp c cho di y
236629209.doc

8 / 13

9721- 2-2(1) IEC

5.1 Ma bnh th ng
Ma ri vi cc cng rt khc nhau thay i theo v , kh hu
v ma. Ni chung ng i ta nu nn lng m a nhiu nht trong nh ng m a
ging nhit i v nh ng cn bo xoy
Mt k lc th gii v cng m a l 30mm trong mt pht. Ma ri
nh vy th ng ngn, v d m a ging t khi ko di hn 0,5h.
Ma bnh th ng c cc git c kch c v tc khc nhau. Nhng
c tnh ca cc git ph thuc ch yu vo nhit v m
trong kh quyn. Nhng iu kin kh quyn ny s gy s bc hi
tng phn hay ton b trong khi chng ri. Ni chung, nhit
mt t cng cao th m t ng i cng ln v kch c trung
bnh ca cc git cng ln . Kt qu l , m a nht i ni chung c
nh ng git ln hn nh ng git m a cc n c v d nh Bc - u, (xem
hnh 2, trang 20)
5.2 Ma ro
Ma ro l kt hp gia m a v gi. Gi thm tc ngang vo tc
ri v c th hn na, to ra mt p thp . Chnh bn th n m a cng
c th to ra mt p thp nh th bi hiu ng lm lnh do nhit
thp. vng nhit i, mt cng 130mm/h kt hp vi tc gi
30m/s l trung bnh gi ti a d kin. Tr s nh trong mt
pht ca cng m a c th cao hn ng k trung bnh gi ti a
nu trn, t ti 20mm trong vng nhit i, v trn 10mm trong phn
cn li ca th gii.
5.3 S hnh thnh n c .
S hnh thnh ca n c xy ra nh mt s kt hp ca m a ri xung
mt b mt lnh d i 0 0 C (v d do s bc x do mt m tri quang)
hay bi nh ng git n c m a rt lnh ng li khi chm. dy ca n c
ln ti 75mm c th xy ra trn cc ct thp ng ten hoc nh ng
cu trc cao t ng t.
5.3.1 Sng mui
Sng mui hnh thnh khi khng kh m tip xc vi mt b mt
lnh nhit d i 0 0 C v ng li trn b mt . Sng mui hnh
thnh ni chung khi tc gi nh. Tn ti nh ng tinh th hnh kim
v dnh nh vo cc b mt
5.3.2 Sng gi
Sng gi hnh thnh bi nh ng s chm nhiu ln v s ng ca
nh ng git nc nh rt lnh ri vo mt vt. N c dng c tnh
ui ca cc con tm bi v ti nh ng im khi n dnh vo th
nh v ri to ra v h ng gi thi ti v to thnh nh n g ht nh.
Trong nh ng vng ni, sng gi c th tng ln n 30mm/h trn mt
vt hay 30cm trong mt m. Sng gi c th n cng mt lc vi
236629209.doc
9 / 13

10 721- 2-2(1) IEC

10

tuyt gy nn mt lp ph rt ln trn mt vt thch hp. Nhng lp ln

nht 150mm gn mt t tng tuyn tnh ti 500mm ti cao
100mm bn trn mt t khng b loi tr. T khi ca nh ng lp ny
khong 200kg/m 3
5.3.3 Nc trong
Nc trong hnh thnh khi nh ng git m a rt lnh ng li trn
mt b mt. N rn hoc c hay trong. N c th to mt cu trc
gm cc lp c m hay trong sut xp chng ln nhau vi nh ng bt
kh nh trong cu trc . Nc trong khng c dng c bit. N
rn chc, t khi ln v dnh ln. Nc trong hnh thnh khi
nhit thp v tc gi cao
5.3.4 Vng bng
Vng bng hnh thnh khi nh ng git n c m a rt lnh ri xung mt
b mt v mt mng n c hnh thnh tr c khi ng. T khi v
dnh cao v khng c bt khng kh
5.3.5 Qu tr nh to bng
Kiu hnh thnh nc ph thuc

Nhit khng kh,

Tc gi,
kch th c cc git nc nh chm chy,
lng nc trng thi chy.

Nhng hnh 3 v 4, cho mi quan h gia cc kiu hnh thnh v

ng knh cc git nh, tc
gi v nhit .
S hnh thnh ca n c trn mt b mt c dng hnh tr ph
thuc vo:
bn knh hnh tr,
tc gi,
ng knh cc git n c.
Mt tr s gii hn ca bn knh c th tm thy cho mt tc v
cho mi mt dng knh nh ng git nh, khng hoc rt t n c
hnh thnh tr s ln hn ca ng knh .
5.4 Ma
Trong phn ln th gii, nh ng git m a c ng knh ti 20mm c
th xy ra; nh ng ng knh v t qu 50mm t khi xy ra
5.5 Ti trng tuyt
Ti trng tuyt ti a th ng gp nh ng min pha nam ca cc
vng c ma ng lnh ( bc bn cu, v ng c li nam bn cu), v
c bit trong cc min ca nh ng vng c kh hu bin. Ng i ta d
236629209.doc
10 / 13

11 721- 2-2(1) IEC

11

kin , trong nh ng min ti trng tuyt 2kPa t ng ng vi chiu

dy 2m tuyt mi hay 0,7m tuyt c. min ni, n c th 10 ln ln
hn
5.6 Tuyt di chuyn
Tuyt di chuyn l s kt hp gia tuyt v gi. Trong nh ng iu
kin ny, tuyt c th cha rt nhiu ht nh c kh nng lt qua cc
khe hp hoc cc mi ni ca cc sn phm. Dng ngang ca tuyt
di chuyn gim nhanh theo khong cch trn mt t. Ng i ta c
th d kin nh ng tr s ti a sau, cho trong bng IV

Bng IV
Tr s ti a dng ngang tuyt di chuuyn

cao trn mt
t

Dng ngang ca tuyt

(g/(m 2 .s))

(m)
10

310

560

0,5

800

0,1

3000

5.7 Lc ca gi.
Kc gi tc ng ln cc cu trc mt lc tu theo tc trung bnh
nh kch c v dng ca vt vi mt tm vung gc vi chiu gi, lc s
c cho theo cng thc
F = 0,65v 2 A
trong :
F l lc tnh theo Newton
v l tc gi trung bnh, m/s
A l din tch ca tm, m 2

Nhng t gi gy nn nh ng xung ngn, trong mt vi tr ng hp,

c th l nh k v gy nn nh ng rung ng vi bin ln nu
n cng hng vi tn s t nhin ca cu trc. Tn s ca nh ng t
ny ni chung thp hn 1Hz.
236629209.doc

11 / 13

12 721- 2-2(1) IEC

12

Mt hin t ng c bit l s hnh thnh mt cn lc kp gi xoy

t mt hnh tr vung gc vi chiu ca gi. S hnh thnh ny tc
ng nh mt lc nh k trn mt hnh tr vung gc vi chiu ca
gi. Tn s ca lc c cho bi cng thc
f = 0,195

v
d

trong :
f l tn s, hertz
v l tc ca gi, m
d l ng knh ca hnh tr, m

236629209.doc

12 / 13

13 721- 2-2(1) IEC

13

Hnh 1 Tc ti hn
nh ng ht m a khng gi.
Nhng iu kin kh quyn
101.3 kPa, +20oC

236629209.doc

Hnh 2 . S khc nhau ca

kch c git vi cao do s
bc hi cc tr s khc nhau
ca m t ng i

13 / 13

14 721- 2-2(1) IEC

14

Hnh 4 . Ba kiu hnh

thnh nc theo nhit
v tc gi.

Hnh 3 . Ba kiu hnh

thnh nc theo nhit
v ng knh cc git
nh.

Hnh 5 . bn knh gi hn RL ca mt hnh tr trn n khng c

hoc rt t nc .

236629209.doc

14 / 13