Fuerth 2014-06-02

POLITECHNIKA RZESZOWSKA
im. Ignacego ukasiewicza











Ochrona elektromagnetyczna sieci
teleinformatycznych

Projekt: Ochrona EMC/EMI czytnika RFID (Mifare)














Jakub Klimasz
2EF-DU
1. Opis obiektu, dla ktrego realizowana jest ochrona.
Przedmiotem projektu jest czytnik bezkontaktowy dla kart typu Mifare. Oryginalny projekt
jest komercyjnie stosowanym czytnikiem RFID CL RD701
1
. W dokumentacji dotyczcej
czytnika nie zostay jednak poruszone wszystkie wane aspekty ochrony EMI/EMC/ESD.
Niniejszy projekt opisuje aspekty ochrony obwodw wysokiej czstotliwoci, zasilania, portu
USB, a take ekranowania caego urzdzenia.


2. Uproszczony schemat blokowy czytnika

Funkcje czytnika:
- odczyt kart zblieniowych
- zapis kart zblieniowych
- przetwarzanie informacji uzyskanych z kart zblieniowych
- komunikacja z komputerem PC przez port USB

Schemat blokowy ukadu wysokiej czstotliwoci
2




1
http://www.nxp.com/demoboard/MFEV700.html
2
rdo dokumentacja producenta CLRC632 Multiple protocol contactless reader IC (MIFARE/I-CODE1)

Funkcjonowanie ukadu MFAN700 mona podzieli na 3 podstawowe czci:

-Wysyanie danych - 10 lub 100% zmodulowanego metod ASK sygnau danych musi zosta
wysane tak aby kada karta bya w stanie go odebra. Ksztatowanie sygnau, oraz dbanie o
zalenoci czasowe
-Odbieranie danych - odpowied z karty musi zosta dostarczona do mikroprocesora z
uwzgldnieniem limitw zawartych w notach katalogowych (czasy, poziomy sygnaw).
-Regulacja mocy nadawania - radialne pole magnetyczne musi zosta zmaksymalizowane
uwzgldniajc radiacj (promieniowanie EMC) oraz stosowne limity okrelane normami.
Zwaszcza rozchodzenie si harmonicznych.

Zastosowanie filtra EMC na liniach nadawczych

Aby ograniczy wypromieniowywane przez anten zakres czstotliwoci na liniach TX
zastosowano filtry dolno przepustowe. W celu zapewniania filtracji sygnaw powyej
pewnej czstotliwoci granicznej wykorzystano najprostszy filtr dolno przepustowy LC.
Jako cewk naley wykorzysta atwo dostpne cewki o indukcyjnoci 1 H
Jako, e transmitowany sygna jest sygnaem o czstotliwoci 13,56Mhz a modulacja sygnau
to ASK (analogiczna do AM ) dolna czstotliwo graniczna powinna by nieznacznie
wysza ni czstotliwo sygnau nonej (13,56MHz).

H L 1 =

Doln czstotliwo graniczn mona obliczy z wzoru:

C L
f

=
t 2
1



Zakadajc warto czstotliwoci granicznej 1,93 MHz warto pojemnoci mona obliczy
z przeksztaconego wzoru na czstotliwo graniczn.

pF
L f
C 68 10 8 , 6
10 1
1
2 10 93 , 1
1
2
1
11
6
2
7
= =

|
.
|

\
|

=

=

t t




Ochrona Linii odbiorczej.
Zastosowana w czytniku antena powinna by zestrojona na odbieranie czstotliwoci 13,56
MHz przez co nie jest konieczne stosowanie dodatkowych zapiecze w samym torze
odbiorczym.

Ochrona zasilania ukadu

Podobnie jak w przypadku linii nadawczych w celu ochrony ukadu zasilania naley
zastosowa filtr dolnoprzepustowy. W filtrowaniu ukadw zasilania jednak najlepsze efekty
przynosi filtr PI. Teoretycznie powinno si rozpatrywa taki filtr jako klasyczny filtr
dolnoprzepustowy. W praktyce jednak czstotliwo graniczna takiego filtra ma mniejsze
znaczenie od pasoytniczych skadnikw impedancji elementw wchodzcych w skad filtru.
Dlatego te w filtrze tym mniej istotne s nominalne wartoci elementw - waniejsza jest ich
jako. W przypadku kondensatorw wana jest ich indukcyjno i rezystancja szeregowa a w
przypadku dawikw - pojemno.

Zazwyczaj stosuje si kondensatory elektrolityczne o stosunkowo niewielkiej pojemnoci
poczone rwnolegle z dobrej jakoci kondensatorami ceramicznymi. W przypadku
dawikw - w zalenoci od pobieranego prdu - albo proste dawiki osiowe albo dawiki na
rdzeniu toroidalnym. Nie stosuje si dawikw o duych indukcyjnociach - najlepsze s
dawiki nawinite jedn warstw uzwojenia - maj najmniejsz pojemno wasn.
Indukcyjno zazwyczaj kilkunastu nH do kilkudziesiciu uH.

Bardzo wany jest punkt czenia masy na wyjciu filtra - powinna by najbliej zasilanego
urzdzenia.

Rozwaanie filtra jako filtra dolno przepustowego. Do dalszych rozwaa wybrano dawik o
indukcyjnoci 22 nH. Metod prb i bdw dobrano warto kondensatora tantalowego na
warto 100nF (standardowy w ukadach filtrowania zasilania). Obliczenie czstotliwoci
granicznej:

Hz
C L
f 3393194
2
1
=

=
t


Dodatkowo naley doczy kondensator na wejciu ukadu zasilania o niewielkiej
pojemnoci. Wybrano 100pF. Pojemno ta nieznacznie zmieni grna czstotliwo graniczn
aczkolwiek wpynie pozytywnie na samo filtrowanie.

Do ochrony portu USB optymalnym rozwizanie jest wykorzystanie gotowego ukadu
STF203-33. Zadania ukadu:
-2 kierunkowa filtracja EMI/RFI
-terminacja linii danych
-ochrona ESD linii zasilania oraz linii danych

Schemat ukadu zosta przedstawiony na poniszym rysunku.

Terminacja linii danych osignita jest poprzez zastosowanie rezystorw szeregowych - Rs -
na obu liniach danych. Ze wzgldu na charakterystyczn impedancje kabla USB (90 )
warto impedancji na wyjciu ukadu (impedancja sterownika USB wraz z wartociami
rezystorw szeregowych) powinna by bliska wartoci 45 by zminimalizowa odbicia
wystpujce w linii transmisyjnej (D). W przypadku ukadu STF203-33 warto rezystorw
Rs wynosi 33 . Rezystor pomidzy punktami 5 i 1, zosta zastosowany ze wzgldu na
wymagania standardu USB - suy identyfikacji czy urzdzenie pracuje w standardzie full-
speed (rezystor podczony do linii D+) czy te low-speed (rezystor podczony do linii D-).
Ukad Rs wraz z kondensatorem 46pF tworzy filtr dolno przepustowy w celu filtrowania
zakce wysokiej czstotliwoci. Czstotliwo robocza z jak odbywa si transmisja w
trybie high-speed (12Mbps) to 48 MHz.
Hz
RC
f 614405M 102,
2
1
=

=
t

Ochrona ESD realizowana jest przez zastosowanie diod typu transil - zabezpieczajcych
ukad przed przepiciami i impulsami o wysokim napiciu. Diody zastosowane s na obu
liniach danych jak rwnie na linii zasilania. Zastosowane na liniach danych diody z serii
1.5KE po przekroczeniu napicia progowego zaczynaj gwatownie przewodzi, a ich czas
reakcji to wielkoci rzdu pojedynczych piko sekund. Seria 1.5KE pozwala na "stumienie"
napicia do wartoci 15kV w przypadku przepi pochodzcych z powietrza oraz 8kV
w przypadku przepi po kontakcie bezporednim. Zastosowana na linii zasilania dioda jest
w stanie stumi napicie 25kV.

Schemat poczenia:



Ekranowanie czci odpowiedzialnej za przetwarzanie wysokich czstotliwoci.

Aby zapewni poprawn prac ukadu naley odizolowa elementy odpowiedzialne za
przetwarzanie wysokich czstotliwoci od pozostaych elementw ukadu.

Zgodnie z specyfikacj standardu Mifare warto pola magnetycznego przy ktrym nastpuje
komunikacja wynosi
3
1.5 A/m pomija straty wprowadzane przez elementy ukady mona
przyj i warto ta bdzie wartoci zewntrznego pole magnetycznego H
z
. Jako warto
pola magnetycznego wewntrznego zostanie przyjta warto 1 * 10
-4
A/m
2



Poprzez zastosowanie odpowiednich filtrw mona przyj i zakres czstotliwoci
roboczych ukadu to czstotliwo 13,56 MHz

3
mifare (14443A) 13.56 MHz RFID Proximity Antennas


Naley obliczy grubo ekrany miedzianego zapewniajcego ekranowanie w warunkach
przedstawionych powyej. Oraz skuteczno ekranowania.

Obliczenie wymaganej skutecznoci ekranowania (tumienie) obliczenia wykonane ze wzoru
na wzmocnienie:

Vwe
Vwy
G log 20 =
W przypadku rozwaanym zamiast wartoci napi naley wykorzysta natenie pola
elektromagnetycznego.
wewnetrzne
zewnetrzne
eH
H
H
S log 20 =
W rozwanym przypadku Hzewnetrzne jest to natenie pole wytwarzane przez ukad a
Hwenetrzne natenie pola po ekranowaniu.
dB S
eH
83
10 1
5 , 1
log 20
4
=

=


Obliczona warto tumienia jest wysok wartoci (biorc pod uwag, i tumienie 3dB to
spadek amplitudy sygnau o poow)


Obliczenie gbokoci wnikania dla miedzianego przy czstotliwoci 13,56 MHz
r
s
f t

o

=

gdzie
- rezystywno, dla miedzi 1.69 * 10
-8
(*m)
f - czstotliwo w badanym ukadzie 13,56 MHz = 13560000Hz
r
- przenikalno magnetyczna relatywna dla miedzi = 0,999991
- przenikalno magnetyczna dla prni (staa
7
10 4

t )

m 10 17.769
10 4 99999 , 0 13560000 14 , 3
10 69 . 1
6
7
8

=


=
t
o
s


Gboko wnikania dla miedzi przy czstotliwoci 13,56 MHz jest rwna m 10 17.769
6
tj.
m 17.769 .

W celu wyznaczenia gruboci zastosowanego materiau naley wykorzysta wzr na
natenie pola wewntrznego (zaleno pola zewntrznego od gruboci zastosowanego
materiau oraz gbokoci wnikania danego materiau).
Podstawowy wzr:
o
x
z w
e H H

=
Z wzoru konieczne jest wyznaczanie x tj. gruboci ekranu
Poniej przedstawiono konieczne przeksztacenia:

o
x
z
w
e
H
H

=
o
x
z
w
e
H
H 1
=
o
x
w
z
e
H
H
=

o
x
H
H
w
z
= ln
x
H
H
w
z
= o ln

Wartoci nate pl s znane, gboko wnikania dla miedzi przy czstotliwoci 13,56 MHz
jest znana ostatnim krokiem jest obliczanie gruboci zastosowanego ekranu.

6m 0,00017089 10 769 , 17 00 9,61580548 10 769 , 17 15000 ln 10 769 , 17
10 1
5 , 1
ln ln
6 6 6
4
= = =

= =

m m m
m
A
m
A
H
H
x
w
z
o

Grubo zastosowane ekranu wykonanego z miedzi powinna wynosi 170 m .

O ile bez problemu mona zastosowa ekran miedziowy w ksztacie prostopadocianu,
problemem pozostaje dolna cz ukady przez ktr moe cigle nastpowa emisja.
Uwzgldniajc grubo powoki miedziowej na pytkach PCB (standardowo 35-70 m ),
naley zastosowa laminat 2 warstwowy a warstw z 2 strony ukady odpowiednio
pocynowa. Zaj grubo warstwy miedziowej (35 m naley obliczy grubo warstwy
cynowej).

o
x
z w
e H H

=

6
6
10 769 , 17
10 35
5 , 1

= e
m
A
H
w

6
6
10 769 , 17
10 35
5 , 1

= e
m
A
H
w


m
A
m
A
e
m
A
H
w
0,209243 ,139496 0 5 , 1 5 , 1
96972 , 1
= = =



Sama warstwa miedzi zastosowana na pytce PCB skutecznie tumi pole magnetyczne do
wartoci 0,209243 A/m
Wykorzystujc otrzymana warto naley obliczy grubo cynowania. Potrzebne wzory
zostay ju wyprowadzone, otrzymane w wyniku poprzednich oblicze pole magnetyczne
wewntrzne staje si w tych rozwaaniach polem zewntrznym. Konieczne jest wyznaczanie
gboko wnikania dla spoiwa Sn60Pb40 przy czstotliwoci 13,56 MHz.
Rezystywno dla oowiu wynosi 20.6 * 10
-8
(*m), przenikalno magnetyczna relatywna
wynosi 1, natomiast dla cyny wynosi 10.6 * 10
-8
(*m), natomiast przenikalno magnetyczna
relatywna wynosi 1. Wartoci rezystywno znacznie dobiegaj od siebie dlatego zostanie
wyznaczona rezystywno wypadkowa (spoiwo lutownicze to 60% cyny oraz 40% oowiu) tj
16,6 * 10
-8
(*m).
m 10 7 , 5 5
10 4 1 13560000 14 , 3
10 6 , 16
6
7
8

=


=
t
o
s

Gboko wnikania dla spoiwa lutowniczego przy czstotliwoci 13,56 MHz jest rwna
m 10 7 , 5 5
6
tj. m 55,7 .

Wyznaczanie gruboci cynowania:

m 000426 , 0 10 7 , 55 64 , 7 10 7 , 55
10 1
0,209243
ln ln
6 6
4
= =

= =

m m
m
A
m
A
H
H
x
w
z
o

Wyznaczona grubo cynowania wynosi 0,426mm.