Trabajo de Ciencias Naturales

1 E. S. O

Actividades:
1. A que chamamos magnitude?
Chamamos magnitude a todo o que se pode medir.
2. Son magnitudes as propiedades cualitativas da materia? No. Por qu? Porque
non teen un patrn comparativo.
3. Citas as propiedades da materia que sexan magnitudes e tres que non o sexan.
Pdense medir : temperaura, tempo, presin atmosfrica
Non se poden medir : olor, color e brillo.
Actividades :
1. Qu unha unidade de medida?
o patrn que empregamos para medir unha magnitude.
E un sistema de unidades?
o conxunto de magnitudes e as unidades de medida escollidas para medilas.
Realiza as seguintes transformacins de unidades:
a) 150 mg a kg : 0,00015 kg
b) 0,35 dag a mg : 3.500 mg
c) 360000 cm a km : 3,6 km
d) 0,0064 kg a cg : 640 cg
e) 4836000 dm a hm : 4836 hm
f) 86400 s a h : 24 h
g) 48 h a s : 172.800 s
h) 360 min a h : 6 h
2. Determina a superficie dunha pxina deste libro e expresa en cm2, mm2, dm2
e m2.
a)
b)
c)
d)

cm2: 21 cm X 30 cm = 630 cm2

mm2: 6300000 mm2
dm2: 6,3 dm2
m2 : 0,063 m2

3. Que unidade empregaras para medir o tempo que tarda un avin en ir de

Londres a Nova Iork? En horas.
E para medir a lonxitude dun insecto? En milmetros.

Actividades:
1. Cres que 1 kg de palla ocupa o mesmo volume que 1 kg de chumbo?
Non,
Quen ten mayor densidade, 1 kg de chumbo ou 1 kg de palla?
1 kg de chumbo
2.

Quen ten mayor densidade, toda a auga do mar, ou a auga do mar contida nun
cubo de praia?
igual densidade e o mesmo lquido.

3.

Qu ten mayor densidade, un taco de madeira ou taco de ferro das mesmas

dimensins? Un taco de de ferro. ferro mis masa mis densidade; a
madeira , menos masa menos densidade.
4. Se o mercurio mis denso que a auga, qu ocupar mayor volume, 1k de
mercurio ou 1 k g de auga? Ocupa mis 1 kg de mercurio.
5. Qu substancia mis densa, o aceite ou a auga?
A auga.
Actividades:
1. Qu a densidade?
a relacin que existe entre a sa masa e e o volume que ocupa.
En que unidades se mide a densidade no SI?
Mdese en kg / m3
2. A densidade unha propiedade da materia intensiva ou extensiva? Razoa a ta
resposta
A densidade unha propiedade intensiva porque non depende do tamao.
4. Demostra que:
1 kg / l = 1kg /dm3 = 1 g/cm3
Sabendo que:
1kg = 1.000 g
1 L = 1.000 cm3
1 L = 1 dm3

1 kg / =

1 kg = 1.000 g
= 1 g /cm3
dm3
1.000 cm3

ACTIVIDADES
1. Cando dicimos que unha propiedade da materia extensiva?
Cando depende do tamao.
E intensiva ?
Cando non dependen do tamao

Cita algns exemplos de mbalas das

Extensivas: masa e volume
Intensivas: cor, sabor, brillo, dureza
2. Indica cales das propiedades anteriores son magnitudes.
Masa, volume, grosor, temperatura ( todas a cuantitativas)
3.

Unha moeda A ten unha masa de 12 g. Outra, B, ten unha masa de 9,200 g.
Unha terceira C, ten unha masa de 4,140 g. Calcula a masa de cada moeda
en quilogramos, miligramos, e centgramos.
A : 12 g
B : 9,200 g
C : 4,140 g

4.

0,012 k
0,0092 kg
0,00412 kg

12.000mg
9.200 mg
4.140 mg

1200cg
920 cg
414 cg

Fai os seguintes cambios de unidades:

a) 0,02 mg a g
= 0,00002 g
b) 150000 g a kg = 150 kg
c) 0,07 kg a g = 70 g
d) 10 L a ml = 10000000 ml
e) 70 dm 3 a L = 70 L
f) 103 m2 a dam2 = 1,03 dam2
g) 0,2 dm2 a mm2 = 2000 mm2
5. Relaciona con frechas as das columnas:
Metros
Masa dunha aspirina
Toneladas
Capaciade dun refresco
Mg
Profundidade do mar
Km
Capacidade dun bidn de auga
Cl
Distancia entre das cidades
Litros
Masa dun elefante
6. Se tiveras que transvasar 15 ml dun lquido dende unha botella alta un vaso
graduado, cales dos seguintes instrumentos utilizaras? Razoa as tas respostas.
a) Unha bureta de 25 ml
b) Unha pipeta de 10 ml
c) Unha probeta de 100ml
Utilizaramos unha bureta porque a sa chave permtenos graduar a cada do
lquido que qeremos botar
7. Se en 1 L de auga disolves 5 g de sal de cocia,cal ser a masa da disolucin
resultante?
1 L de auga = 1 kg de auga
1 kg de auga = 1.000 g
1.000+ 5 = 1.005 g

8. Nunha probeta de 250 cm3 mdense 200 cm3 de auga. Despois , introduce unha
pedra de 100 g de masa. O nivel de auga sube ata 225 cm3. cal o volume da
pedra? Cal a sa densidade?
225 200 = 25 cm3
masa
densidade = ----------volume

100
--------25

4 g/ cm3

9. Unha probeta de 250 cm3 contn auga ata un nivel de 100 cm3. Introducimos
dez moedas do tipo A e o nivel da auga ascende ata 177 cm3. Cal o volume
dunha moeda? Cal a densidade do metal co que est fabricada a moeda?
177 100 = 77 cm3
77 : 10 = 7,7 cm3
12
d = ----- = 1,5 g/cm3
7,7
10. Se a densidade do cuarzo 2,7 g/cm3, qu masa tern 2 cm3 de cuarzo?
M = V X D = 2,7 X 2 = 5,4 g
11. Busca os smbolos que representan as magnitudes densidade, masa e volume, e
expresa a densidade en funcin destes
Densidade = d
Masa = M
Volume = V
masa
Densidade = ---------volume

12. Por qu o ferro non pode flotar na auga pero si en mercurio?

Na auga non flota porque se hunde, ten demasiado peso, a auga menos densa.
13. Indica cales das seguintes frases son falsa e transformas en verdadeiras:
a) O aceite fle con mis dificultade que a auga, por iso mis denso. F
b) O aceite mis viscoso que a auga, por iso fle con mis dificultade V
c) A auga mis densa que o aceite, por iso mis viscosa. F
d) O aceite mas denso que a auga , por iso flota sobre ela. V
a) A auga flue con mis dificultade
c) O aceite mis denso que a auga por iso e menos viscosa

14. Localiza na sopa de letras oito conceptos relacionados coa unidad e defneos no
teu caderno.
Masa: a cantidade de materia que ten un corpo
Balanza: Instrumento co que medimos a masa
Quilogramo: a unidade de medida da masa no sistema internacional
Densidade : a relacin que existe entre a sa masa e o volumen que ocupa.
Peso dun corpo a forza con que o atrae a Terra
Gramo: unidade de masa que equivale a milsima parte dun kilogramo
Volume: o espacio que ocupa dito corpo
TEMA 2
Actividades
1. Son distintas as partculas que forman a auga lquida das que forman
o vapor de auga? Non. Qu o que variou co cambio de estado? Os
tomos estn mis separados e sube a velocidade.
2. Qu significa que o punto de ebulicin do alcohol de 78 C?
Que pasa de lquido a gas
3. De onde ven o vapor de auga que hai na atmosfera?
A auga dos mares e ros evaprase e suben para s nubes.
Aparece como consecuencia dun proceso de evaporacin ou
ebulicin? Ebulicin.
4. Por qu podemos cheirar a colonia? E as mazs? Porque a sas
molculas son gases que se moven con rapidez e tenden a ocupar un
espazo cada vez mayor.
Actividades
1. Pode unha substancia slida adoptar formas sen deixar por iso de ser slida?
Razoa a ta resposta poniendo un exemplo.
S, porque si se tira un cristal chan rmpese en anacos, pero esos anacos seguen
sendo slidos
2. Cales son os tres estados nos que se pode presentar a materia? Explica como se
disponen as partculas en cada un.
Slido, lquido e gasoso.
Slidos: as sas partculas deben estar moi xuntas, deben ocupar posicins fixas, s
poden vibrar cando sube a temperatura do slido.
Lquido : as sas partculas denen estar case tan xuntas como nos slidos, podern v
vibrar e desprazarse unhas sobre outras
Gasoso : adptanse forma do recipiente
3. A partir da teora cintica , indica por que os gases ocupan todo o volume do que
disponen e os lquidos adoptan a forma do recipiente que os contn.
Os lquidos, as sas partculas estn moi unidas e os gases teen as sas prtculas
separadas ocupando espazo.

4. Qu un cambio de estado? Qu lles pasa s partculas da auga cando esta pasa

do estado lquido gasoso e do lquido slido?
Un cambio de estado unha modificacin no estado de agregacin da materia, e
decir, na disposicin das partculas que a constituen, non no seu tipo. De lquido a
gasoso disminuyen as sas partculas; e de lquido a slido , as sas partculas
aumentaron.

5. Qu diferencia hai entre o proceso de evaporizacin e o de ebulicin?

Evaporizacin : se produce a calaquera temperatura e so se fai na superficie do
lquido.
Ebulicin : cando a vaporizacin se produce quentar un lquido e ten lugar na sa
masa.
6. Se arrefiamos un gas, podemos conseguir que se transforme en lquido. Explica de
que xeito se produce este cambio de estado, tendo en conta a teora cintica.
O diminuir a temperatura seprase as partculas e vlvese a xuntar formando un
lquido.
7. O noso alento est formado en grande parte de vapor de auga. Cando botamos o
alento sobre un espello, atldase. Qu cambio de estado se produce? Qu factor o
causa?
Cambia de gas a lquido. O fro do espello fai que o gas pase a lquido.
8. Por qu a roupa mollada tarda moito en secar nun ambiente hmido?
Porque a humedade da atmsfera disminuye a evaporizacin.
9. Para transformar un gas nun lquido, teremos que:
a) aumentar a temperatura
b) diminuir a temperatura
X
10. Indica que cambio de estado ten lugar e que factor o orixina cando:
a) a auga se conxela
Solidificacin, baixa a temperatura
b) o xeo se derrete
Fusin, quentamento
c) a auga ferve
Vaporizacin, quentamento
11. Cando o aceite se conxela, flota sobre o lquido a capa slida que se forma ou se
deposita no fondo? Razoa a ta resposta.
Cando a temperatura descende e se forma xeo, ser denso afunde e acumlase no
fondo.

12 . Unha esfera de certo metal ocupa un volume de 10 cm3 e ten unha masa de 78 g.
Despois de fundila, ocupa un volume de 10,5 cm3. Contesta razoadamente s seguintes
cuestins:
a) Vara a masa da esfera trala fusin? Non varia porque non se
engade nin se quita materia
b) Cal ser a densidade do metal en estado slido? menor que en
estado lquido
c) Cal ser a densidade do metal en estado lquido? Menor que en
estado gasoso.
V = 10 cm3
M= 78 g
V = 10,5 cm3
V = 10,5 10 = 0.5 cm3
D = 78 : 0,5 = 156
13 . Localiza na sopa de letras once palabras relacionadas cos contidos estudiados
nesta unidade e defneas:
Evaporizacin: o paso de lquido a gas
Condensacin: o paso de gas a lquido
Estado: maneira de presentar materia entre a distancia das partculas.
Sublimacin : o paso de un slido a gas
Expansin: separacin das partculas no espazo.
Gas: estado onde as partculas estn separadas e se moven.
Lquido : corpo incomprensible sin forma propia
Masa : cantidade de materia que ten un corpo
Vaporizacin : chmase a s cambio de estado de lquido a gas.
Teora : conxunto de ideas , conceptos que se aplican na materia
Slido : corpo incomprensible que ten forma propia

TEMA 3
Actividades
1. Podes citar algn procedemento fisico para comprobar que a auga do mar unha
mestura de substancias?
S, porque si poemos un vaso con auga a ferver as substancias quedan no fondo e
esto unha mestura
2. Qu caractersticas definen a un sistema material para consideralo heteroxneo ?
Que parece que est composto por varias substancias.
3. Coa informacin que tes agora, crees que os sistemas materiais homogneos estn
sempre formados por unha nica substancia ?
Non, porque est feito de varias substancias .

4. Qu diferencia hai entre unha mestura homoxnea e unha substancia pura de

aspecto homexeneo?
Que a substancia pura de aspecto homoxneo non se poden separar as substancias
empregando procedementos fsicos e unha mestura homoxnea pode estar
formados por varias substancias e pdense separar a sas substancias.
Actividades
1. Cmo separaras unha mestura de xofre e limaduras de ferro? Quemndolas
2. Cmo separaras unha mestura de sal e xofre? Cun imn
3. Qu tcnicas emprganse para obter o sal nas salinas? En que proceso fsico se
basea?
Cristalizacin, unha tcnica similar evaporacin sequidade , pero non se
quenta a disolucin , senon que se deixa que o disolvente se evapore de forma
lenta debida calor do ambiente.
4. Se tiveras que extraer dous lquidos insolubles entre elles, qu tcnica usaras? E
se fosen solubles?
Decantacin; destilacin
5. Qu procesos fsicos interveen cando se separan das ou mis substancias
mediante unha destilacin?
Evaporacin e condensacin
6. Procura nalgunha enciclopedia que unha destilara e qu substancias se obteen
nestes establecementos.
A destilacin: As substancias slidas disoltas en auga poden separarse de sta
mediante un mtodo denominado destilacin.
A destilacin consiste en calentar a disolucin con un mechero de laboratorio
hasta facela hervir. Unha vez conseguido esto,os vapores obtidos sern s de auga,
xa que os slidos ferven a unha temperatura moi superior . A disolucin irase
concentrndose cada vez mis e chegar un momento na que toda a auga habrase
evaporado.
7. Se tiveras que extraer sen impurezas certa substancia slida diluda na auga , qu
tcnica empregaras? A filtracin e precipitacin sempre que o slido non sexa
soluble no lquido.
TEMA 4
Actividades
1.Cales son os gases mis abondosos no universo? En que se basa a fusin nuclear?
Est formado por un 75 % de hidrxeno, 20 % de helio e 5% doutros elementos.
A fusin nuclear basease na unin dos tomos de hidrxeno para formar ncleos
mayores de Helio.
2. O noso Sol unha estrela clasificada como tipo G. Cal a sa cor e a sa
Temeratura e cor?
A sa temperatura na superficie de 5.500 C . O sol unha estrella amarela

3. Se o dimetro terrestre duns 12800 km, cantas Terras aliadas caberan no

dimetro solar?
150.000.000 : 12.800 = 11.718
Actividades
1. Qu planetas estn mis preto do Sol que a Terra?
Mercurio e Venus.
3. Os planetas e as estrelas aparecen como puntos brillantes no firmamento; peroqu
diferencia hai no modo no que a sa luz chega ata ns?
Os planetas non emiten luz propia seu brillo o reflexo da luz que recibe do Sol
as estrelas son astros que s teen luz propia
4. Indica en que se distinguen os planetas, as estrelas e as galaxias.
Os planetas son astros opacos que xiran redor dunha estrela. As estrelas son astros
luminosos e as galaxias son imensas agrupacins de estrelas .

Actividades
1.Indica sobre que paralelo caen verticalmente os raios solares o 21 de xuo, o 22 de
decembro, o 21 de marzo e o 22 de setembro.
21 de xuo : Trpico de Cncer
22 de setembro : O sol da de cheo no Ecuador e os duos Hemisferios quedan igual de
iluminados
22 de decembro: Trpico de Capricornio
21 de marzo : O Sol volve a estar sobre o Ecuador.
2. En que parte da Terra o da dura o mesmo que a noite todo o ano? No polo norte
3.En que zonas da superficie terrestre ten lugar o fenmeno do Sol de medianoite ?
Saberias explicar en que datas se produce e en que consiste?
En Laponia (Finlandia) na cidade de Rovanieni que se encontra xusto no Crculo
Polar Artico. Sobre o 21 de xuo,
O Sol loce no ceo dos polos durante as 24 horas durante o vern e non existe a noite.
Actividades
1. Cando hai la nova, non a vemos porque
a) Pasa por detrs do sol e esta a tapa.
b) de da e a luz do sol impdenos vela
c) A la amosa a cara que non queda iluminada

El sol ilumina a cara oculta de la e esta fai que non sea visible dende a Terra.

Indica cal das seguintes afirmacins parceche a correcta e explica por que:
a) A La s se pode ver de noite
b) A La tamn se ve durante o da X
Cando a la est en cuarto minguante vese dende medianoite ata mediodia ; e en
cuatro crecente vese a la dende o mediodia ata medianoite.

Actividades
1. En que fase est a La durante un eclipse de Sol? La Nova En que fase se atopa a
La durante un eclipse de La? La chea
2. Pdense producir eclipses se a La est en fase crecente ou minguante?
Non porque Sol est iluminando lateralmente a La

Actividades
1.Observa os datos da densidade e dos planetas.Hai algn que podera aboiar sobre un
hipottico ocano de auga de dimensins csmicas? Por qu?
Un podera ser a La porque aunque non ten atmosfera nos seus polos detectouse
auga en forma de xeo.
2. Por qu tan baixa a temperatura da parte non iluminada de Mercurio se este
planeta est tan preto do sol?
Porque non existe o efecto invernadeiro que suaviza as temperaturas
5. Analiza os datos das distancias dos planeta Sol. Por qu cres que Mercurio non
pose atmsfera?
Por que ten unha gravedad moi dbil
6. Indica se os seguintes enunciados son verdadeiros ou falsos
a) A Estrela Polar sinala sempre o Sur F
b) A Estrla Polar sinala sempre o Norte V
c) A Estrela a estrela mis brillante F
d) A Estrela Polar semella estar fixa no ceo
7. Escolle a opcin ou opcins que consideres correctas. No vern fai mis calor no
hemisferio norte porque:
a) A Terra est mas preto do Sol
b) Os raios de sol inciden perpendicularmente na superficie e a Terra est mis
preto do sol.
c) Os raios do Sol inciden perpendicularmente na superficie, anda que a Terra
est mis afastada do sol. X
d) Os raios do sol inciden oblicuamente na superficie terrestre.

8. Qu puntos cardinais existen no Polo Norte? Non existen

9. A que se chama Sol de medianoite? Onde cres que se producir este fenmeno e
cando? Chamamos Sol de media noite a un da que non tuvo ni un solo momento
de noite. Este fenmeno se produce en xuo nas cidades do Crculo Polar Artico.
10. Por qu a La sempre amosa a mesma cara?
Porque seu periodo de rotacin coincide con el de translacin.
11. Cmo se producen as estacins do ano?
Prodcense pola inclinacin do eixe de rotacin terrestre.