Você está na página 1de 23

rSefaom

owif;pum;
aeYwdkif;Mum;NyD;
ydkif;jcm;EdIif;,SOf
t&St
d wdi
k f;jrifzYkd
1376 ckESpf? ewfawmfvqef; 10 &uf

www.uniondaily.com
www.uniondaily.net

twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

ynma&;onf EkdifiHa&;upm;uGufrjzpfoifU[k

orw\ynma&;tMuHay;
tzJGYacgif;aqmifajymMum;

aumif;rGefonfUtkyfcsKyfa&;pepf? oefh&Sif;onfUtkyfcsKyfa&;pepfwGif
pm&if;tif;rsm;rSefuef&efta&;BuD;aMumif; orwtMuHay;OD;jrifUajymMum;
wuokdvf ESp(f 50)jynfah &T&wk?
abm*aA'bmom&yf ESpf(90)
Ekid if aH wmforw\ pD;yGm;a&; jynft
h crf;tem;wGif aumif;rGef
tMuaH y;tzJUG acgif;aqmifO;D jrifu
h
onft
h yk cf sKyaf &;pepf?oef&Y iS ;f onfh
,aeYjyKvyk af om&efukepf ;D yGm;a&; tkycf sKyfa&;pepfwiG f pm&if;tif;
&efukef Ekd0ifbm 30

tm&SzGH h NzdK;a&;bPf\acs;aiGjzifU
em*pfrkefwdkif;aMumifUysufpD;oGm;cJUaom
{&m0wDwdkif;a'oBuD;twGif;&Sd
ta0;ajy;vrf;rsm;jyKjyifrnf pm-3

rsm;rSefuefzkdYta&;BuD;aMumif; pOfrsm;aqmif&Guf&mwGif tqif


ajymMum;onf/
ajyEkid rf nf r[kwo
f jzifh pm&if;
vlrIa&;r[mAsL[ma&;qGJ tif;udpr eS &f efta&;BuD;aMumif;?
taumiftxnfazmfonfhtcg vuf&pdS m&if; tif;rsm;udk IMF,
pm&if;tif;rSm;aeygua&SUvyk if ef; World Bank
pm 3 okdY

&efukef Edk0ifbm 30
jrefrmEdkifiH\ynma&;pepfESifhywfouf ynma&;onf
Edkiif aH &;upm;uGuw
f pfckrjzpfoifah Mumif; Edkiif aH wmforw\
ynma&;qdki&f mtMuHay;tzGUJ acgif;aqmifa'gufwm&if&ifE,
G u
f
,aeUajymMum;onf/ &efukefNrdKU jrefrmEdkifiHukefonfrsm;ESifh
pufrv
I ufrt
I oif;csKyfwiG f ,aeYjyKvkyaf om &efukepf ;D yGm;a&;
wuokv
d Ef pS (f 50)jynfah &T&wkEiS hf abm*aA'Xme ESp(f 90) jynfh
txdr;f trSwyf nm&yfqikd &f m a[majymyJt
G crf;tem;wGif 4if;u
txufygtwdkif; ajymMum;cJhjcif;jzpfonf/
]]ynma&;uawmY tajctaewpfckeJY qEawGjyaeMuwm
vlwkid ;f odygw,f/ tajctaeu awmfawmfav;udk qdk;aew,f/
[kwyf gNyD/ qdk;w,fqkw
d m vlwkid ;f vufcyH gw,f/ 'gayr,fb
h ,f
avmufxd qdk;w,f? b,fvkdqkd;w,fqkdwmxuf b,fae&mrSm
bmaMumifhqdk;w,fqdkwmudkajz&Sif;zdkY? rdbjynfolawG yg0ifzdkY
vdkr,f/trsKd ;om;ynma&;jzpf&rSmyg/ tjypfawG trsm;BuD;&Syd g
w,f/ 'gayr,ft
h &ifuqdk&if rlreS rf eS u
f efuefr&Syd gbl;/ 2006
uaepNyD; 'Dtpdk;&wufwJhtxdayghav/ A[dkxdef;csKyfrIrsm;
w,f/ qif;&JwJhuav;awG ausmif;roGm;Edkifbl;/ qif;&JwJh
a'oawGrmS ausmif;&Sw
d ,f/ q&mr&Sb
d ;l / &S&d ifvJ q&mawGu
wjcm;tvkyfawGeJY... trsdK;rsdK;jzpfaeMuygw,f/ pdwf"mwf
tjynfht0eJY oifMum;ay;aewJh q&mq&mrawGvJ&Sdygw,f}}
[k a'gufwm&if&ifEG,fuajymonf/
pm 3 odkY

]]ajcmufyGifUqkdifawGqh HkaqG;aEG;a&;udkvufrcHwJUtzGJYtpnf;awGu
tajccHOya'jyifqifa&;udkvufrcHbl;qkdwmjzpfoGm;Ekdifw,f}}[k
jynfaxmifpkvTwfawmfrSwdkif;&if;om;udk,fpm;jyKacgif;aqmifa'gufwmat;armifajymMum;

pm-2

TOP NEWS

twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm ?

]]ajcmufyGifhqdkifawGUqHkrI vufcHzdkYjiif;qdkwJh tzGU Jtpnf;awGu


tajccH Oya'jyifqifa&;udk vufrcHbl;qdkwm jzpfoGm;Ekdifw,f}}
jynfaxmifpkvTwfawmfrSwdkif;&if;om;udk,fpm;jyKacgif;aqmifa'gufwmat;armifESifUar;jref;jcif;

&JxG#far;jref;onf
ar;/ ajcmufyGihfqdkifawGUqHkrI
udk umcsKyfwdkY vufrcHbl;vdkY
KNU eJYawGUqHkyGJrSm ajymvdkuf
wJhtay: tefu,fhtjrifudk
odcsifygw,f/
ajz/ uRefawmfwu
kYd umcsKyf
&JUEw
I x
f u
G pf um;udk rMum;&ao;
bl;av/ ref;Nidrf;armifuwpf
qihaf jymvdu
k w
f ,fvUkd o&d w,f/
uRefawmfwdkYodoavmuf bm
aMumifv
h ufrcHw,fqkw
d m odyf
awmhr&Si;f bl;/ t"du uawmh
uRef a wmf e m;vnf o avmuf
jynfaxmifpkvw
T af wmfem,u
BuD;uvJ o0PfvTmyg;w,f
xifw,f/ jynfaxmifpkvTwf
awmfu bmaMumifhtqdkwif
w,f/ tqdk&JU qHk;jzwfcsufeJU
jzpfvmEdkifwJh tusKd;qufawG
aygh/ tJ'gudk orwBuD;qD
o0PfvmT yg;vdu
k w
f ,f/ orw
BuD;qDu jyefvnfwjkYH yefrw
I pfck
&zdkUtwGuf orwBuD;vnf;
oufqdkif&myk*dKvfawGeJUawGUOD;
rSmaygh/ Oyrm- umuG,af &;
OD;pD;csKyfeJY olUCabinet eJUawGU
&ifawGU&OD;rSmaygh/ vTwfawmf
u'Dvakd wmif;qdyk gw,f/ tjcm;
tMuHay;awGeYJ awGU&OD;rSmaygh/
orwBuD;rSmvnf; Oya'eJY
ywfoufwJhtMuHay;awG&Sdwm
yJ/ jynfaxmifpkvTwfawmf&JU
awmif;qdkcsu[
f mb,favmuf
pnf;aESmifr&I v
dS ?J awGUoihv
f m;?
rawGUoihfovm;? EdkifiHvHk;eJU
qdkifwJhjyemvm;? jyem
wpfck&UJ Zmpfjrpfwpfckukad qG;aEG;
zdkUawmif;qdkwmvm;/ tJ'gawG
udkjyefoHk;oyfNyD;rS orwBuD;
bufuo0PfvTm jyefyg;zdkYvdk
ao;w,fxifw,f/ vTwaf wmf
em,uBuD;qDudk tJ'DusrSmyJ
awGUzdkUrvdkbl;? awGUzdkYaemuf
qkwfw,f? awGUzdkUowfrSwfwJh
yk*Kd vfawG rjynfph kHao;bl;? 'g
awGuko
d rwqDu jyefMum;rSod
rSmaygh/ tckOD;rif;atmifvdIif
&JUEw
I x
f u
G pf um;? EIwu
f xGuf

qdkwphJ um;odyrf Mum;&ao;wJh


tcgrSm ayghysuyf suq
f efwmaygh/
Oyrm- vufeufuikd t
f zGUJ tpnf;
wpfck&JU wm0ef&Sdyk*dKvfawGeJY
awGUw,f/ tJ'rD mS ar;wJt
h cgrSm
jyefajzw,f/ tJ'grsKd; Indirectly xkwjf yefwmaygh/ 'gayr,fh
jiif;vdYk&wmaygh/ OD;rif;atmifviI d f
uwu,fwrf;orwBuD;buf
u awGUr,fqkdwu
hJ mvrsK;d rSm
jiif;awmhrmS aygh/ rajymygbl;/
ajym&ifawmifrS 'grsK;d ajymwm
r[kwfbl;vdkYajymawmhrSmaygh/
tJ'gaMumifh OD;ref;Nidrf;armif
'gBuD;udk jyefajymzdkYolYrSmawmh
ajymcGifh&Sdwmaygh/ 'gayr,fh
owif;,lrSwfwJh uRefawmfwdkY
uawmh cdkifvHkwJhowif;Zmpf
jrpfvkYd rowfrw
S b
f ;l av/ wpf
qifhcHudk;/ Primary Source
r[kwfbl;/ tJ'DhoabmyJajym
csiyf gw,f/ Primary Source u
ajymwJo
h wif;qdkawmhykdaumif;
wmaygh/ Oyrm-Akv
d cf sKyfrLS ;BuD;
rif;atmifviId &f UJ Y owif;pm&Si;f
vif;yGv
J kyo
f vm;/ oluEIwu
f
xGufwJh pum;ajymovm;/
tJ'gawGu ta&;BuD;ygw,f/
ar;/ umcsKyf&JUEIwfu w&m;
0ifajymzdv
kY kw
d ,fvkYd ajymcsiw
f m
vm;/
ajz/ [kww
f ,f/ rSew
f ,f/
w&m;0ifajymwJph um;vdkw,f/
jynfaxmifpkaeYpOfowif;pm
taeeJY vTwfawmf&JUtajctae
udkvnf;oabmaygufygw,f/
pnf ; aES m if t m;&S d w ,f q d k w m
vnf;oabmaygufrmS yg/ NLD
u awmif;qdkwmr[kwfbl;/
'D[mu tJ'DhoabmaMumifh
umuG,fa&;OD;pD;csKyfuvnf;
vufvTwfpy,fawmh ajymrSm
r[kwb
f ;l / w&m;0ifwmr[kwf
wJ h t cgusawmh [ k w f w ,f ?
rSefw,fvdkYcH,l&rSm wu,f
cufw,fAs/
ar;/ umuG,fa&;OD;pD;csKyfu
ajcmufyGifhqdkifudk rajymcif

zGUJ pnf;yHktajccHOya'jyifqif&eftwGuf Edkiif aH wmforw? vTwaf wmfOu|ESpOf ;D ? wyfrawmfumuG,af &;OD;pD;csKyf? a':atmifqef;


pkMunfESihf jynfaxmifpkvTwfawmfxJrS wdkif;&if;om;acgif;aqmifwpfOD;wdkYawGUqHkMu&ef jynfaxmifpkvTwfawmfu Edk0ifbmv25
&uf awmif;qdkco
hJ nf/ xdkawmif;qdkro
I nf vlyk*Kd vfukt
d ajccHNyD; awmif;qdkrjI zpfaomaMumihv
f ufczH ,
G rf &Sad Mumif; orw\ajymcGi&fh
yk*dKvf OD;&JxG#fu RFA owif;XmeodkY ajymMum;cJhonf/ xdkYjyifEkd0ifbm 29&ufuvnf; wyfrawmfumuG,fa&;OD;pD;csKyfESihfKNU
wdkUawGUqkcH phJ Of umuG,af &;OD;pD;csKyfu ajcmufyiG q
fh kid af wGUqkrH u
I kv
d ufrcHaMumif; KNU ajymcGi&fh yk*Kd vfu rD',
D mrsm;odkY ajymMum;cJo
h nf/
ajcmufyGihfqdkifawGUqHkrIESihfywfoufNyD; uefUuGufjiif;qdkrIrsm;tay: wdkif;&if;om;udk,fpm;jyKa&G;cs,fxm;onfh trsKd;om;vTwfawmf
udk,fpm;vS,f a'gufwmat;armiftm; jynfaxmifpkaeYpOfrSqufoG,far;jref;cJhonfudk jyefvnfazmfjyvdkufygonf/
orw&JUajymcGifh&yk*dKvfuvJ
rjzpfEdkifao;bl;/ vufawGU
rusbl;vdkY ajymxm;ygw,f/
tJ'h t
D ay:rSma&m b,fvkjd rifyg
ovJ/
ajz/ ajcmufyGifhqdkifawGYzdkY
Edk0ifbm 25 &ufrSmawmif;qdk
wm/ 26&ufrmS orwuygwD
acgif;aqmifawGeJY aumufcg

wpf&yftaeeJU qifjcifoifw
h ,f/
orwBuD;&JU qHk;jzwfcsufryg
bJajymrdw,fq&kd if? olutpd;k &
tzGUJ wpf&yfv;kH tay:rSm oabm
xm;rSwcf suaf y;apmvGe;f w,f
qdk&ifqifjcif&r,ft
h csuf wpf
csuf w nf ; rS m ygoG m ;NyD a ygh /
jynfaxmifpkvTwfawmf&JU vkyf
ydkifcGifhabmifxJudk ausmfvGef

Asm/ uReaf wmfwUkdu jynfaxmifpk


vTwfawmf&JU awmif;qkdcsuf
aMumifhvkdufyg&wm/ tJh'DrSm
uefo
Y wfcsu&f w
dS ,f/vTwaf wmf
jyifyudkrTef;bl;/ wpfenf;
tm;jzifjh ynfaxmifpkvw
T af wmf
&JUjyifyrSm&Sw
d hJ Ekid if aH &;ygwDrsm;
udkrTef;bl;/ wkdif;a'oBuD;?
jynf e ,f vT w f a wmf r sm;ud k

ta&;BuD;tqdkrSm ta&;BuD;wJh
taMumif;t&mawGygrSyJ em,uBuD;u
cGijfh yK&wmjzpfygw,f/ tcktqdu
k vJ
ta&;BuD;wJhumvwpfckqdkwm?
zGJUpnf;yHktajccHOya'jyifqifaewJhumvqdkwm
oabmaygufay;zdkUvdyk gw,f/
iifcg &efukefrSmawGUwmudk;/
tJh'DuvmwJh wHkYjyefYrIvdkYxif
w,f/ ajcmufyiG q
hf ikd q
f w
kd mjynf
axmifpkvw
T af wmf&UJ awmif;qdkrI
qd k w mudk av;av;eufe uf
oabmaygufatmiftmHrk pl;pdu
k f
vdkuEf kid b
f ;l xifw,f/ OD;&Jx#G f
ud k a jymwm/ jynf a xmif p k
vTwaf wmfonf zGUJ pnf;yHktajccH
Oya'eJyY wfoufvkYd zGUJ pnf;xm;
wJhtzGJUtpnf;jzpfwmudk ol
owdrsm;arhomG ;ovm;rodb;l /
tzGUJ wpfcu
k awmif;qdw
k mr[kwf
bl;/ ygwDwpfckuawmif;qdk
wmr[kwfbl;qdkwmudkoabm
aygufzv
Ykd w
kd maygh/ wnfqOJ ya'
t&tjrifq
h ;kH aomOya'jyKr@dKif
uawmif;qdkwm/ awmif;qdk
csuu
f kd av;av;eufeuf roHk;
oyfbJeJY Oya'tMuHay;yk*dKvf
rsm;eJo
Y rwBuD;u awGU&OD;r,f
av/ av;av;eufeufxm;NyD;
wdkiyf if&OD;r,fav/ av;av;
eufeufrxm;bJeJY NyD;pvG,f
jyefwkHYjyefwmrsKd;u tpdk;&tzGJU

vmw,fqdk&if jynfaxmifpk
vTwaf wmfbufuvnf; b,fvkd
rsKd;jyefwkHYjyefrvJ/ rajymwwf
bl;aygh/ vTwfawmfeJU tpkd;&
oabmxm;uGJvGJrIr&Sd&ifawmh
ykNd yD;aumif;wJh vlUabmifwpfck
jzpfrSmayghAsm/
ar;/ ajcmufyiG q
hf kid af wGUqkHa&;
rSmvTwfawmfxJu wkdif;&if;
om;acgif;aqmifwpfa,muf
vkdUajymygw,f/ vTwfawmf
jyifyu wkdif;&if;om;awGus
awmh wpfa,mufuenf;w,f
vkdYajymaeygw,f/ tJh'Dtay:
rS m a&m bmrsm;ajymcsif y g
ovJ/
ajz/ uRefawmfwku
Yd Zmwf
aumifwpfcktjzpfu tqk&d iS &f UJ
tqked UJ jynfaxmifpkvw
T af wmf
&JUawmif;qkcd sut
f ay:rSm vku
d f
yg&wmjzpfygw,f/ jynfaxmifpk
vTwfawmf&JU awmif;qkdcsuf
tay:rlwnfNyD;rS Zmwfaumif
a&G;&wmuk;d / awmif;qkcd surf mS
vnf;abmifav;awG&Sdwmaygh

rTe;f bl;/ jynfaxmifpk vTwf


awmf&JU awmif;qkdcsufonf
jynfaxmif pkvTwf awmfxJu
wk d i f ; &if ; om;ygwD r sm;xJ r S
uk,
d pf m;jyKwJh yk*Kd vfqkw
d t
hJ cg
usawmh a bmif u awmh u sOf ;
wmaygh/ abmifbmaMumifu
h sO;f
ovJqkd&if tmHkpl;pkdufr,fh
vkyif ef;&nfreS ;f csuu
f owfrw
S f
csuf&SdNyD;om;jzpfvkdYyJ/ jynf
axmifpkvTwfawmfu OD;wnf
wmuzGUJ pnf;yHktajccHOya'ukd
jyifqifzkdYtwGufvkdY OD;wnf
w,fav/ tJ'h OD ;D wnfcsurf mS
ygoifhygxkdufwJh t0ef;t0kdif;
zGUJ pnf;wmvkyYd J oHk;oyfygw,f/
wu,fvkYd jynfaxmifpk wpfck
vHk;eJUywfoufvkdY Nidrf;csrf;a&;
wkdY? Political Dialouge wkdY
tifrwefus,jf yefw
Y EhJ ikd if aH &;&m
jyemrsm;qkd&if us,fus,f
jyefjY yefyY gzkv
Yd t
dk yfygw,f/ wkid ;f
&if;om; wpfyiG rhf mS vnf; 14yGihf
rSmwu,fukd,fpm;jyKcJhovm;
qkdwm orwBuD;zdwfMum;wJh

d nf
14 yGirhf mS qk&d if UNA qko
b,fvkzd UJG xm;ovJ/ NBF qkd
onfrSm b,fvkdzGJUxm;ovJ/
vuf&SdwnfqJEkdifiHa&;rSwfyHk
wifa&;Oya't& r[mrdwjf yK
jcif;ukcd iG jhf yKovm;? bmaMumifh
OD;wifat; uk,
d w
f kid w
f ufwm
vJ/ OD;wifat;wufwA
hJ lliance
awG&w
dS ,f/ UNA, FDA, NBF
'grsKd;u w&m;0iftzGJUtpnf;
vm;? UNA onfw&m;0iftzGUJ
tpnf;r[kwfbl;/ rSwfyHkwif
vkdY&wJh tzGJUtpnf;r[kwfbl;/
Ekid if aH &;ygwDrsm;ukpd zk UJG xm;aom
r[mrdwfjyKwJh owfrSwfcsuf
wpfco
k mjzpfw,f/ uReaf wmfwkYd
ygwDtcsif;csif;owfrSwfxm;
wJhtzGJUomjzpfw,f/ EkdifiHa&;
ygwD rSwfyHkwifjcif;Oya't&
r[mrdwjf yKjcif;ukd cGirhf jyKbl;/
tJh'Dawmh UNAwkUd ? FDAwkdY?
NBF wkq
Yd kw
d m[m ygwDtcsi;f
csi;f pkaESmifzUJG pnf;xm;wmyJ&dS
w,f/ w&m;0ifEkid if aH &;ygwD
Oya't& rSwfyHkwifvkdYr&wJh
tzGUJ tpnf;/ 'gayr,fh SNDP
qk d w m w&m;0if & S d w ,f /
RNDP qdkwm r&Sdawmhbl;/
ANP qkw
d m&Sw
d ,f/ 'grsK;d ygwD
toD;oD;uawmh &dSwmaygh/
tJ h ' D a wmh u d k , f p m;jyKrI v k d w J h
tcgrSmtifrwefcufcyJ gw,f/
tJh'gaMumifh orwBuD;ajymwJh
aqG;aEG;yGq
J kw
d m wu,fppfreS f
ovm;/ uRef a wmf w k d Y t jyef
tvSeo
f Hk;oyfzkYd vkw
d mayghAsm/
wkid ;f &if;om; tm;vHk;yg0ifEkid f
wJah wGUqkrH rI sKd ;ukd vkyaf y;Ekid &f if
awmhykdaumif;wmaygh/
ar;/ ajcmufyiG q
fh kid af wGUqkH jzpf
cJ&h ifwikd ;f &if;om;awG&UJ vdktyf
csufudk b,favmufudk,fpm;
jyKNyD;awmif;qdkEdkif c G i h f & S dr,f
vdt
kY efu,ft
h aeeJY xifygovJ/
yxrqHk;awGUqkjH zpfrjzpfu
ta&;BuD ; wmaygh / 'k w d ,
tcsufu bmaMumihfawGUqHkzdkY
pm 3 odkY

TOP NEWS 3

? twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm


a&SUzHk; aumif;rGefonhf rS

tm&SzGHU NzdK;a&;bPf\ acs;aiGjzifh


em*pfrkefwdkif;aMumifh ysufpD;oGm;cJhaom
{&m0wDwdkif;a'oBuD;twGif;&Sd
ta0;ajy;vrf;rsm;jyKjyifrnf

wkdUuvnf; t,kHtMunfr&dS
aMumif; 4if;u qufvufajym
onf/
]]aumif;rGew
f hJ tkycf sKyfa&;
pepf? oef&Y iS ;f wJt
h kycf sKyfa&;pepf
qkdawmh t"duvdktyfcsufu
pm&if;tif;awGrSefzkdY ta&;BuD;
ygw,f/ vlrIa&;r[mAsL[m
a&;qGJwJhtcg taumiftxnf
azmfwt
hJ cg ppcsi;f csrw
S w
f t
hJ cg
rSapmifhMunfhNyD; tuJjzwfwJh
tcgrSm pm&if;tif;awGrmS ;ae&if
bmrSvkyv
f rYkd &bl;}}[ka'gufwm
OD;jrifhuqkdonf/
vuf & S d t csd e f w G i f Ek d i f i H
wumtultnDrsm; &&SdaeNyD
jzpf pm&if;tif;pepfukdjyifqif
&ef tcGit
fh a&;rsm;vmNyDjzpfum
A[d k p m&if ; tif ; BuD ; Muyf a &;
Oya'udk jyif&rnfjzpfNyD; ,if;
Oya'jyifqifNyD;rS EkdifiHtwGuf
vkdtyfonfh pm&if;&&Sdatmif
Oya'wpf c k jy|mef ; rnf j zpf
aMumif;? jynfyEkid if H rsm;rStul
tnD r sm;onf trS e f w u,f
qif;&JEGrf;yg;olawG vufxJ
a&muf&Sd&efvkdtyfNyD; oef;acgif
pm&if;&v'f xGuf&Sdvmygu
pm&if;tif;udpjzpfonfhtwGuf
trsK;d om;pm&if;tif;r[mAsL[m
a&;qGJrnfjzpfaMumif;aqG;aEG;
yGJrS od&onf/

xdkUtjyif Ekid if aH wmforwk;H


owif;xkwfjyefrnfhXmexm;
&Su
d m wkid ;f jynftwGuf tusK;d &Sd
atmifaqmif&u
G rf nfjzpfaMumif;
Ekid if aH wmforwtMuaH y;a'gufwm
OD;jrifhuajymonf/
tqdkygaqG;aEG;yGw
J iG f urm
ausmfpD;yGm;a&;ynm&Sif tar
&duefEdkifiCH olumbiawuodkvf
rSya&mfzufqmRonald Findlay?

Edik if aH wmforwtMuaH y;aumifpD wuodkvfrS Associate ProfesOu|wpfO;D jzpfol OD;wifx#G Of ;D ? sor Sean Turnell Exedra
Edik if aH wmforw\ynma&;qkid &f m Events rS OD;oef;xGef;ESihf A[dk
tMuHay;tzGUJ acgif;aqmif a'guf bPftNidrf;pm; OD;armifarmif
wm &if&ifEG,f? pifumylEkdifiH vSudkwdkUu aqG;aEG;cJhMuonf/
Institute of Southeast Asian
tqkyd g aqG;aEG;yGw
J iG f ynm
Studies rS Senior Research a&;?use;f rma&;? vlraI &;?b@m
Fellow a'gufwmwifarmifarmif a&;ESip
hf ;D yGm;a&;u@rsm;tvdkuf
oef;ESihf Fellow a':rdk;olZm? aqG;aEG;cJhaMumif;od&onf/
MopaMw;vsEkdifiH Macquarie

a&SUzHk; - ynma&;onf rS
qufvuf 4if;u trsdK;
om;ynma&;Oya'udk qEjyae
Muaomfvnf; ,cifrlr&SdonfY
Oya'jzpfaomaMumifY wdk;wufrI
[kajym&aMumif;? rdrdtaejzifh
*kP,
f o
l nft
h csurf mS wdki;f &if;
om;rsm; yxrOD ; qH k ; tMud r f
jrefrmEdkifiHordkif;wGif wdkif;&if;
om;bmompum;oifMum;cGifh
jyKvd k u f j zpf a Mumif ; ? xd k Y j yif
tajccHjynforl sm; ausmif;wuf

Edkiaf tmif jrefrmwpfEkid if v


H k;H wGif
rlvwef;ESit
hf v,fwef;ausmif;
rsm;udk tcrJaY usmif;tyfEaHS pjcif;
wdkYjyKvkycf hNJ yD;aemufausmif;rsm;
wdk;csJYaqmufvkyfjcif; q&m?
q&mr wdk;csUJ cefUxm;jcif;rsm;udk
aqmif&GufcJhaMumif; ajymMum;
onf/
]]ausmif;awG 13 &mcdkiEf eI ;f
wdk;w,f/ q&mawGu 20&mcdkif
EIef;wdk;w,f/ ausmif;om;u
11&mcdki;f EIe;f wdk;w,f/ wjznf;

jznf;awmh ausmif;om;? q&m


tcsKd ;uawmh usomG ;rSmyg/ tck
qd k & if 60? 70 &mcd k i f E I e f ;
vufawGU&ydS gw,f/ 'gawGvkyf
aeygw,f/ vkyaf ewke;f rS ausmif;
aeEIef; t&rf;wdk;vmygw,f/
'DvdkawG aqmif&Gufaeayr,hf
tdref ;D csi;f Edkiif aH wGeUJ EiId ;f ,SO&f if
enf;ygao;w,f/ t&nftaoG;
ydkif;awGtrsm;BuD; jyKvkyfaeyg
w,f/ usL&SifqdkwJhpepfqdk;awG
udk apmifhMuyfudkifwG,faeyg

w,f/ tqifhjrifh ynma&;rSm


b,fwuodkvfudk pdwfygyg?
rygygoGm;&r,fqkdwrhJ u
l dk zsuf
csvdkufNyD/ 'DESpfawmY rvkyfEdkif
ao;bl;/ tcsed Mf umw,f/ Mum;
xJu uav;awG vGwu
f kerf mS pdk;
vdEYk pS Ef pS o
f ;kH ESpt
f wGi;f wuov
kd f
awGppfwJh pmar;yGJudk0ifvdkY&
w,f/ aq;ausmif;udk r&rcsi;f
avQmufv&Ykd w,f/ oH;k ESpaf vQmuf
vdkY wbkef;bkef;usae&ifawmY
udk,fvJ wpfckckjzpfaevdkYaygh

av/ &Sif;jywJholawGuvJ ao
aocsmcsm r&Sif;jywwfawmh
qEjywJYolawGuvJ qEjyukef
wmaygh/ t&ifuvdk tpn qdk
NyD;r&SdawmYbl;/ udk,fhausmif;eJY
udk,t
f kycf sKyfr,f/ 'gqdktxuf
ucsxm;wJu
Y kd,x
f nfubmvJ/
trsdL;om;ynma&; aumfr&SifeJY
tqifyh nma&;ndE iId ;f rIaumfrwD?
'g&Si;f &Si;f av;ygyJ}}[ka'gufwm
&if&ifEG,fu ajymonf/
jrefrmEdkifiHwGifwuodkvf

ausmif;aygif; 169 ausmif;&Sd


aomfvnf; wdki;f &if;om;bmom
pum;oifMum;&mwGif pdefac:rI
rsm;&SdaMumif;? &Srf;uJYodkY vlrsdK;
BuD;wGif q&m q&mr awG&SdNyD;
csi;f vlrsKd ;uJo
Y kdY ae&yfa'orwl
vQif csif;vlrsdK;rSefaomfvnf;
pum;oHk;EIe;f yHkrwljcif;wdakY Mumifh
rnfonfh csif;bmompum;udk
oifMum;rnfqkdjcif;udk qHk;jzwf
&rnfrSm pdefac:rIjzpfaMumif;
4if;u ajymonf/

pm 2- ajcmufyGifhqdkif rS
awmif;qdkMuovJqkdwhJ &nfreS ;f
csu?f &nf&,
G cf suaf yghAsm/ tJ'D
tcsuu
f zGUJ pnf;yHktajccHOya'
jyifqifa&;OD;wnfcsuw
f pfcw
k nf;
twGuv
f kUd ,q
l w,f/ tJ'guvJ
umvowf r S w f c suf & S d w ,f /
(12) Budrfajrmuf vTwfawmf
tpnf;ta0;rpcifrmS jzpfr&S r,f/
bmaMumihv
f q
J kdawmh tJ'u
D mv
rSmu zGJUpnf;yHktajccHOya'udk
jyifqifwhJ Oya'Murf;wpfckwif
&awmhr,f/ rjyifqifcifav;
rSm aumif;aumif;jyifqifNyD;
wifEkdifatmif 'DajcmufyGihfawGU
w,fvkYd uRefawmfem;vnfw,f/
uRefawmfyg0ifwhJ awmif;qdkcsuf
uwdik ;f &if;om;uk,
d pf m;jyK yk*Kd vf
wpfO;D ? jynfaxmifpkvw
T af wmfrS

wkid ;f &if;om;udk,pf m;jyK yk*Kd vf


wpfOD;qdkuwnf;u udk,fpm;
jyKrIygygw,f/ udk,fpm;jyKrIyg
&ifvw
T af wmfxrJ mS &Sw
d hJ Ekid if aH &;
ygwDrsm;&JU oabmxm;ygwJh
qHk;jzwfcsuu
f kd uRefawmfajymcGifh
&Sw
d maygh/ wdik ;f &if;om;Edik if aH &;
ygwDrsm;u bmudkajymMuovJ
qdkwmta&;BuD;w,f/ tJ'guvJ
31OD;yg aumfrwDuwifxm;wJh
tpD&ifcpH mrSm wcsKUd wikd ;f &if;om;
awGwifxm;wmygygw,f/ tJ'D
tcsuu
f kv
d nf; tajccH&rSmaygh/
uRefawmfvJ awGUqkHyjJG zpf&if ajym
vdkU&atmif ygwDwikd ;f udk awmif;
xm;wm&Syd gw,f/ rdryd gwDbuf
u bmawGuw
kd ifjyapcsiyf govJ
qdw
k mawGaygh/tJ'gawGukd pkpnf;
&rSmaygh/ NyD;rS wkid ;f &if;om;ygwD

awG&JUawmif;qdkcsufawGjzpfvm
r,faygh/ jynfaxmifpkwpfckvHk;
u bmawGukdawmif;qdkygw,f
ayghAsm/ taxGaxGo[Zmw
jzpfa&;u bmawG&ydS gw,faygh/
'Dvt
kd csuo
f ;kH csuaf vmufuakd wmh
tMurf;zsi;f pkpnf;xm;ygw,f/
wifjycGi&fh &ifwkid ;f &if;om;ygwD
awG udk,fpm;wifjyrSmyg/ NyD;
&ifaqG;aEG;csu&f v'fukdvJ Ekid if H
a&;ygwDawGukd jyefNyD;csjyrSmyg/
ar;/ jznhfpGufNyD; bmajymcsif
ygao;vJ/
ajz/ uRefawmfwdkUuawmh
atmifjrifapcsiyf gw,f/ atmif
jrifapcsiw
f ,fqkw
d m awmif;qdk
rIwpfck[mtv[awmif;qdk
wmr[kwfbl;vdkY owfrSwfap
csiw
f ,f/ olwaYkd jymwmu ta&;

BuD;tqdkawG cPcPwifaeMu
wmyJ/ 'Dvkdysu&f ,fjyKovdkrsK;d
awmhrjzpfapcsib
f ;l / ta&;BuD;
tqdkrSm ta&;BuD;wJhtaMumif;
t&mawGygrSyJ em,uBuD;u
cGijfh yK&wmjzpfygw,f/ tcktqdk
uvJ ta&;BuD;wJhumvwpfck
qdkwm? zGJUpnf;yHktajccHOya'
jyifqifaewJu
h mvqdw
k moabm
aygufay;zdUk vykd gw,f/ wu,fvkY d
rsm; 'DawGUqkHaqG;aEG;yGu
J kd vuf
rcHEkdifbl;qdkwJh tzGJUtpnf; odkY
r[kwf vlyk*Kd vf&cdS &hJ ifGame u
&nfreS ;f csuBf u;D Bu;D rm;rm;&Sw
d ,f/
ajcmufyiG q
hf kdiaf wGUqkHrI vufczH kdY
jiif;qdkwJh tzGJUtpnf;awGu
zGJUpnf;yHktajccH jyifqifa&;udk
vufrcHbl;qdkwm jzpfoGm;Ekdif
w,f/ tem*wfumvrSmav/

bmaMumihv
f q
J kad wmh awmif;qdk
wJt
h xJrmS wpfyiG u
hf odyt
f a&;
BuD;w,f/umuG,fa&;OD;pD;csKyf
udk Tef;wmyg/ tkyfcsKyfa&;
r@dKif&UJ t"duae&mrSm &Sad eyg
w,f? umuG,fa&;qdkwmav/
wjcm; t&yfbuftzGJUtpnf;
rsm;rSmvJ tawmfrsm;rsm; ygyg
w,f/ 0efBuD;XmeoHk;ckavmuf
rSmvJygygw,f/ jynfe,f?wdkif;
a'oBuD;rSmvJ e,fvHk0efBuD;yg
w,f/ vTwfawmfxJrSmvJ 25
&mcdkifEIef;ygaew,f/ Oya'jyK
r@dKifrmS vJtkycf sKyfa&;r@dKifyg
aewmudk axmufjycsiyf gw,f/
tJ'gaMumihv
f nf; Oya'jyKrI
r@dKif&JU 25&mcdkifEIef;qdkwm zGJU
pnf;yHk tajccHOya'jyifqifa&;
rSm t"duuswJh r@dKifrSmygae

wJh? [dkbuf'DbufcGaewJh tzGJU


tpnf;rdkUvkdU awGUqkHaqG;aEG;yGrJ mS
tifrwefta&;BuD;wJh u@yg/
uRefawmfwdkYjynfaxmifpkvTwf
awmfrmS wm0ef&w
dS m r[kwb
f ;l /
zGUJ pnf;yHkjyifqifa&;[m tkycf sKyf
a&;r@dKifrSmvJ t"du wm0ef
&Sdw,f/ EdkifiHawmftBuD;tuJ
rSm ydkNyD;wm0ef&Sdw,fqdkwmudk
axmufjycsifvkdU ajcmufyGihfqkdif
udkawmif;qdk&w,fvkUd uRefawmf
oabmaygufvmw,f/ tJ'g
aMumihjf iif;qdck rhJ ,fq&kd if zGUJ pnf;
yHkjyifqifa&;udk vufrcHbl;/
tkyfcsKyfa&;r@dKifrSmvnf; ae
csiw
f ,f/ Oya'jyKa&;r@dKifrmS
'DvdkyJcGNyD; zGJUpnf;yHkudkvHk;0jyif
vdUk r&atmifvyk af ewJh tzJUG tpnf;
awGjzpfomG ;rSmudk pdk;&dryf gw,f/

jynfhNzdK;Edkif
&efukef Edk0ifbm 30
tm&SzUHG NzdK;a&;bPfraS y;tyfaomacs;aiGrsm;jzifh 2008 ckEpS f
uwdkufcwfcJhaom em*pfrkefwdkif;aMumifh ysufpD;oGm;cJhonfh
{&m0wDwkdi;f a'oBuD;twGi;f &Sd ta0;ajy;vrf;rsm;udkjyKjyif&ef
pDpOfxm;onf[kqif[Gmowif;Xmeu ,aeYazmfjyonf/
tm&SzUHG NzdK;a&;bPfuay;tyfaom acs;aiGusyo
f ef; 80udk
em*pfrkew
f kdi;f aMumifh qdk;qdk;&Gm;&Gm;ysupf ;D oGm;cJo
h nfh rtlyifzsmyHkvrf;ydkif;udk t"duxm;jyKjyifrnf[k od&onf/ t&Snf
54 uDvkrd w
D m&Sad om rtlyif- zsmyHkvrf;ydki;f onf {&m0wDwkid ;f
a'oBuD;twGif; t"duusaomta0;ajy;vrf;wpfckjzpfae
jcif;aMumifh jyKjyif&efpDpOfjcif;jzpfonf[k qdkonf/
tm&SzUHG NzdK;a&;bPfuxkwjf yefaom owif;xkwjf yefcsuw
f iG f
{&m0wDwkdi;f a'oBuD;twGi;f vrf;yef;qufo,
G rf w
I k;d jriahf &;?
c&D;oGm;&mwGif ukeq
f k;H csed af vQmhcsa&;ESihf pD;yGm;a&;zGUH NzdK;wdk;wufrI
twGut
f "duusaomo,f,lydkaY qmifa&;p&dwfavQmhcsa&;rsm;
twGuaf cs;aiGxkwaf y;cJjh cif;jzpfaMumif;? zsmyHk-rtlyifvrf;ydki;f
jyKjyifonfh pDru
H ed ;f rSm 2018 ckEpS af &mufrNS yD;pD;rnfjzpfaMumif;
azmfjyonf/ tm&SzGHUNzdK;a&;bPfonf Zefe0g&Dvuvnf;
&efuek w
f ikd ;f a'oBu;D ? rEav;wdik ;f a'oBu;D ? rauG;wdik ;f a'oBu;D
ESihf ppfukdi;f wdki;f a'oBuD;wdkw
Y iG f vQyfppf"mwftm;ay;a0rIEiS hf
jzefYjzL;rIvkyfief;pOfrsm; ysufpD;qHk;IH;rIESifh tE&m,f&SdrIrsm;
avQmhcsa&;twGuf vdktyfaomacwfrDud&d,mrsm;wyfqif&ef
acs;aiGtar&duefa':vmoef; 60 ay;tyfcJhNyD;jzpfonf/

TOP NEWS

twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm ?

jrefrmEdik if \
H *kP,
f zl ,
G &f m tcrf;tem;rsm;wGif
oufqikd &f mu@rS yg0ifcrhJ rI sm;udk aemifvmaemufom;rsm;tm; jyefvnfrQa0
aejynfawmf Edk0ifbm 30
(25)Budraf jrmuf tmqD,x
H yd o
f ;D tpnf;ta0;ESiq
hf ufpyftpnf;ta0;rsm; atmifjrifpmG usi;f yEdkiaf &;twGuf 0dki;f 0ef;aqmif&u
G af y;onft
h zGUJ rsm;? zDzm,l-20 urmzh vm; 2015 ckEpS f abmvk;H NydKifyJG
0ifa&muf,SOfNydKifcGifh&cJhonfh EdkifiHh*kPfaqmif ,l-19 vufa&G;pifabmvkH;toif;wdkYESifh ysLa&S;a[mif; NrdKUBuD;okH;NrdKUtm; urmhtarGtESpfpm&if;odkY atmifjrifpGmxnhfoGif;Edkifatmif aqmif&GufcJholrsm;
tm; Edkiif aH wmforwu wnfcif;{nfch aH om*kPjf yKnpmpm;yGt
J crf;tem;udk ,refaeYnae 6 em&DwiG f jrefrmtjynfjynfqkid &f m uGeAf if;&Si;f A[dkXme-2usi;f y&m Edkiif aH wmforwOD;ode;f pdew
f ufa&mufcs;D jriNhf yD;
'kwd,orwa'gufwmpdkif;armufcrf;? jynfaxmifpkvTwfawmf em,ujynfolUvTwfawmfOu|ol&OD;a&Tref;? trsKd;om;vTwfawmfOu| OD;cifatmifjrifh? jynfaxmifpk w&m;olBuD;csKyfOD;xGef;xGef;OD;?
wyfrawmfumuG,af &;OD;pD;csKyf Adkvcf sKyfrLS ;BuD; rif;atmifvidI ?f Edkiif aH wmf zGUJ pnf;ykt
H ajccHOya'qdki&f m cHkk;H Ou|OD;jrode;f ? jynfaxmifpk0efBuD;rsm;? aejynfawmfwkid ;f ppfXmecsKyfwkid ;f rSL;? zdwMf um;xm;aom
{nhfonfawmfrsm;? 0efBuD;Xmersm;rS t&mxrf;? trIxrf;rsm;? jrefrmEdkiif HabmvHk; tzGJUcsKyf abmvHk;toif;rsm;? jrefrmEdkiif HtrsK;d orD;tm;upm; tzGUJ csKyfwkdrY S wm0ef&o
dS lrsm;? ukrP
Drsm;rStvSL&Sifrsm;?
tEkynm&Sif? twwfynm&Sifrsm; pkpkaygif; 1364OD; wufa&mufMuonf/
tcrf;tem;wGif Edkiif aH wmf
orwu *kPjf yK EIwq
f uftrSm
pum;ajymMum;&mwGif 2014
ckESpfonf jrefrmEdkifiHtwGuf
tvGefxl;jcm;onfh ESpfwpfESpf
jzpfygaMumif;? 2014 ckESpf
rwdkirf u
D wnf;u urmph ;D yGm;
a&;zdk&rfEiS hf 2013ckEpS f 'DZifbm
vwGif ta&SUawmiftm&S tm;
upm;NydKifyrJG sm;udk tdr&f iS t
f jzpf
pnfum;odkufNrdKufpGmjzifh BuD;
us,fcrf;em;pGm vufcHusif;y
EdkifcJhNyD; jrefrmEdkifiHtwGuf
atmifjrifrv
I rf;aMumif;udk tp
ysKd;EdkifcJhMuygaMumif;/
tmqD,HOu| oufwrf;
ASEAN
wpfavQmufwGif
Institute for Green Economy
(AIGE)udk

pwifxlaxmif
EdkifcJhygaMumif;? jrefrmEdkifiH
\ tmqD,HOu|tjzpf OD;pD;
OD;aqmifjyKaqmif&u
G Ef ikd pf rG ;f tm;
udk tmqD,HtzGJU0ifEdkifiHrsm;
tjyif tmqD,EH iS haf qG;aEG;zuf
Edkiif rH sm;?jyifyEdkiif rH sm;rS cs;D usL;
axmufcHtm;ay;cJhMuonfudk
awGU&Sd&ygaMumif;? ,ckuJhodkY
atmifjrifrIrsm;onf wpfOD;
wpfa,muf? tzGJUtpnf;wpfck
wnf;\ aqmif&GufrItm;jzifh
aqmifMuOf; r&Edkiyf gaMumif;?
'Drkdua&pDokdY ul;ajymif;&ef
BudK;yrf;pOfumv jrefrmEkid if H
taejzihf EdkifiHwum todkuf
t0ef;wGif tcuftcJrsm;udk &if
qkdifcJ&h aomfvnf; 2011ckESpf
rdrdwdkUtpdk;&wufa&mufvmNyD;
onfhaemufydkif; EkdifiHwum
\vufcrH &I &Scd NhJ yD; Ekid if w
H um
tod k u f t 0ef ; rS wuf < upG m
yg0ifvmEdkifcJhaMumif;/ rdrdwdkU
taejzihv
f nf; aemufjyefrvSnfh
pwrf; BudK;yrf;aqmif&GufcJhyg
aMumif;/ odkUBudK;yrf;aqmif
&GufrIaMumihf jynfwGif;&if;ESD;
jrKyfESHrIrsm;? ukefoG,frIrsm;?
urmvSnchf &D;oGm; vkyif ef;rsm;
wdk;wufvmcJhNyD; jynfolrsm;
taejzihf tusK;d &v'frsm; cHpm;

vmEkdifcJhMuaMumif;? pD;yGm;a&;
wdk;wufzUHG NzdK;rItwGuf Nidr;f csr;f
rIESihfwnfNidrfrIonf tajccHvdk
tyfcsujf zpfjcif;aMumihf umv
&SnMf umpGm jzpfay:cJo
h nfh jynf
wGif;y#dyuudk Nidrf;csrf;atmif
BudK;yrf;aqmif&GufcJhaMumif;?
pdefac:rIrsm;pGmudk &ifqdkifae&
aomfvnf; atmifjrifpmG ausmf
vTm;NyD; ppfreS
f a&&Snf wnfwhH
rnhf Nidr;f csr;f a&;udk &&SEd kid v
f rd hf
rnf[k rdrt
d aejzihf tjynht
f 0
,HkMunfxm;aMumif;?jrefrmEdkiif H
\tem*wfwdk;wufrIonf vlU
pGr;f tm;t&if;tjrpfzUHGNzKd ;wd;k wuf
rItay:tajccHrnf[k ,HkMunf
onfhtwGuf vlUpGrf;tm;t&if;
tjrpf zGHUNzdK;wdk;wufrIrsm;udk
vnf;aqmif&GufcJhaMumif;/
,ckuJhokdY atmifjrifrIrsm;
onf bmom&yfykdif;wGifom
ru pDrHcefYcGJrIykdif;yg vkdtyf
csurf sm;r&Sad tmifaqmif&u
G Ef kid f
cJ
h om &&Scd jhJ cif;jzpfygaMumif;?
,ckESpfwGif jrefrmEdkifiHrS &&SdcJh
onf&h v'frsm;onf jrefrmEkid if H
om;wkdif;twGuf *kPf,lzG,f
&m?auseyfyw
D djzpfz,
G f&mtjzpf
&SdaernfjzpfNyD; jrefrmEkdifiH\
orkid ;f wGif atmifjrifrrI w
S w
f kid f
wpfcktjzpf xifuse&f pfrnfjzpf
ygaMumif;? twdwfu jrefrm
Edkiif o
H nf ta&SUawmiftm&SwiG f
omru tm&Syg jrefrmhtm;
upm;orm;rsm;u vTr;f rdk;cJMh u
ygaMumif;? 2014 ckESpftm&S
abmvHk;zuf'a&;&Si;f \touf
(19)ESpaf tmuf(38)Budraf jrmuf
Edkiif w
H umvli,f abmvHk;NydKif
yGu
J kd jrefrmEkid if u
H tdr&f iS t
f jzpf
vufcHusif;yEdkifcJhygaMumif;?
jrefrmEdkiif o
H nf ajcppfyaJG tmif
jrifNyD; umwm? udk&D;,m;'Drdk
u&uf w pf o r w Ed k i f i H E S i f h
OZbuf u p w ef E d k i f i H r sm;ES i f h
twl 2015ckEpS f e,l;ZDvefwiG f
usif;yrnfh EdkifiHwum abm
vH k ; zuf ' a&;&S i f ; \ touf
(20)atmufurmzh vm;abmvHk;

NydKifyGJwGif 0ifa&muf,SOfNydKif
cGi&hf rnfjzpfygaMumif;? ,ckuhJ
odkY ,l-19abmvHk;toif;\
atmifjrifrIonf jrefrmEdkifiH\
*kP,
f pl &maumif;onfh atmif
jrifrIjzpfygaMumif;?
aemufqkH;taejzifh ppfukdi;f
wkdif;a'oBuD; a&Tbdkcdkif [ef
vif;? rauG;wdkif;a'oBuD;
rauG;cdkif AdEdk;ESiyhf cJ ;l wdki;f
a'oBuD; jynfcdkif oa&
acw&m ysLNrdKUa[mif; oHk;NrdKUukd
urmh , Of a us;rI t arG t ES p f
pm&if;wGif xnfo
h iG ;f Edkiaf tmif
BudK;yrf;aqmif &GufcJholrsm;udk
*kPfjyKpum; ajymMum;vdkyg
aMumif;? rdrw
d kdjY refrmEdkiif o
H nf
,Of a us;rI t arG t ES p f r sm;
<u,f0vSonht
f jyifordik ;f rwif
rDacwf ausmufacwf? aMu;
acwf? oHacwf ,Ofaus;rIrsm;rS
onf ESpaf ygif; 2000 0ef;usif
uwnf;u NrdKUjy,Ofaus;rI
tqifhtwef;jrifhrm;aeonfudk
tm;vH k ; tod y if j zpf a Mumif ; ?
wpfEkdiif v
H kH;tEHUS wiG f wnf&adS e
aom tarGtESpfrsm;onf rdrd
wdkU\ trsKd;*kPf? Zmwd*kPfudk

azmfjyaeouJo
h kdY aemifrsK;d quf
opfrsm;txd qufvufwnfwhH
ae&eftwGuv
f nf;tbufbuf
u 0dkif;0ef;xdef;odrf;vsuf&Sdae
aMumif;? ,if;,Ofaus;rI tarG
tESpfrsm;udk jrefrmawGomru
urmuygodatmif? wefzk;d xm;
vmatmif 0dki;f 0ef;apmifah &Smuf
ay;Ekdifatmifvnf; urmhtarG
tESpfpm&if;0ifjzpfa&;twGuf
aqmif&GufEkdif&ef 1994 ckESpf
uwnf;u ,leufpudk? urmh
,Ofaus;rIESihf obm0tarG
tESprf sm;xde;f odr;f apmifah &Smuf
a&;uGeAf if;&Si;f tzGUJ 0ifEikd if t
H jzpf
0ifa&mufcahJ Mumif;? 1996ckEpS f
wGif urm,
h Ofaus;rItarGtESpf
owfrSwEf kdifa&;twGuf jrefrmh
trsK;d om;,Ofaus;rI tarGtESpf
&Spcf u
k kd tqdjk yKpm&if; UNESCO
odkY wifoGif;cJhaMumif;? 2010
jynhfESpfwGifrl tqdkjyK pm&if;
rsm;teuf tvGefa&S;usonhf
ysLNrdKUa[mif;oHk;NrdKUukd OD;pGmwif
oGif;&ef a&G;cs,fcJhMuaMumif;/
tqkdygysLacwfNrdKUa[mif;
rsm;\ urmvHk;qkdif&mpHwefzkd;
rsm;ESifhukdufnDrI? taxmuf

txm;rsm; ckdifvHkpGm wnf&SdrI?


ta&;ygrI? &Sm;yg;wefzk;d BuD;rI
wkdYESifhtwl ,ckuJhokdY tpkd;&?
jynfo?l tzGUJ tpnf;? jynfwiG ;f
ynm&Sif? jynfyynm&Sifrsm;
tm;vHk;yl;aygif;aqmif&GufrI?
tm;xkwfBudK;yrf;rIwkdYaMumifh
NyD;cJo
h nfh ZGev
f u umwmEkid if H
'kd[mNrdKUusif;ycJhaom (38)
Budrfajrmuf urmhtarGtESpf
aumfrwDnDvmcHwGif ,if;NrdKU
a[mif; okH;NrdKUudk urmhtarG
tESppf m&if;0iftjzpf twnfjyK
owfrw
S v
f ku
d Nf yDjzpfygaMumif;?
urmwGif ]jrefrmh,Ofaus;rI}
orkid ;f ESiw
hf efzk;d ukjd yovku
d Ef kid f
jcif;jzpfouJo
h Ydk jrefrmh,Ofaus;rI
tarGtESprf sm;twGuf vrf;yGihf
oGm;NyD[k qkdEkdifygaMumif;?
(2)ESpaf jrmufumvtwGi;f
&&Sdatmifaqmif&GufEkdifjcif;ukd
vnf; EkdifiHwum\csD;usL;
*kPfjyKoHrsm;ukv
d nf;Mum;odae
&ygaMumif;? onfrSm all inclusive [kac:onfh tm;vHk;
nDnDGwfGwfjzifh yg0if
yl;aygif;aqmif&u
G jf cif;\tusK;d
&v'fyifjzpfygaMumif;?xkaYd Mumifh

tm;vHk;\ yl;aygif;nDw
G rf EI iS hf
0kdif;0ef;BudK;yrf;rIudk rdrdwkdY
taejzifh tifrwefaus;Zl;wif
ygaMumif;eJY *kP,
f 0l rf;ajrmuf
jzpf&ygaMumif;/
ed*k;H csKyftm;jzifh &awmif&h cJ
tmqD,OH u|wm0ef,cl iG &hf csed f
wGit
f mqD,x
H yd o
f ;D tpnf;ta0;
rsm; jrefrmEkid if \
H *kPf odum
ukd jrifrh m;atmif tbufbufrS
yg0ifulnD pGrf;aqmifay;cJhMu
olrsm;ESifh EkdifiHh*kPfaqmifNyD;
,l-20urmh abmvHk;tm;upm;
NydKify\
JG ajcppfyu
JG kd atmifjrifNyD;
urmhtqifhukd wufvSrf;Ekdif
atmif pGrf;aqmifEkdifcJhMuaom
jrefrmEkdifiHrS ,l-19 abmvHk;
tm;upm;orm;rsm;?ysLa&S;a[mif;
NrdKUBuD;oHk;NrdKUtm; urmhtarG
tESpfpm&if;okdY atmifjrifpGm
xnhfoGif;Edkifatmifaqmif&Guf
cJholrsm;tm; vIdufvIdufvSJvSJ
*kPjf yKygaMumif;eJY jrefrmEdkiif \
H
tusKd;pD;yGm;eJY *kPfodumukd
urmt
h v,fjriw
hf ifEkdiaf &;wGif
wpfwyfwpftm; qufvufyg0if
Mu&ef wkdufwGef;&if; ed*Hk;csKyf
ygaMumif;jzifah jymMum;cJo
h nf/

REGIONAL AFFAIRS 5

? twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

aejynfawmfwiG u
f si;f yonfh (9)Budraf jrmufta&SUtm&Sxyd o
f ;D tpnf;ta0;wGif wkw0f efBuD;csKyfvcD cse;f ajymMum;cJah om tzGirhf ed cYf eG ;f udkjyefqkdygonf/ rdecYf eG ;f wGi0f efBuD;csKyfu ta&SUtm&S
a'ownfNidrfa&;ESifhzGHUNzdK;wdk;wufrIwdkYwGif a'owGif;EdkifiHrsm;\ tjyeftvSefyl;aygif;aqmif&GufrIta&;ygyHkudk xnfhoGif;ajymMum;cJhonf/ aqmif;yg;ukd tywfpOfAk'[l;aeYrS wevFmaeYtxd
tcef;qufazmfjyygrnf/

(9)Budrfajrmufta&SUtm&SxdyfoD;tpnf;ta0;wGif
wkw0f efBu;D csKyv
f cD cse;f ajymMum;cJh aomtzGifhrdecGfY e;f
ausmfoiG u
f dk
,refaeYrt
S quf
awmifwkwyf ifv,ftwGi;f
vdkuef maqmif&u
G &f ef usi0hf wf
a&;qGJa&;twGuf apmpD;pGm
tusKd ;jzpfxeG ;f rI&&Szd kdU wuf<u
pGmaqmif&u
G &f ef rdrw
d kdo
Y abm
wlxm;NyD;jzpfygw,f/ rdrw
d kdU&UJ
yifv,fa&aMumif; tmPmydkif
tzGUJ tpnf;rsm;Mum;rSm yifv,f
jyiftwGi;f &SmazGa&;eJUu,fq,f
a&;yl;aygif;aqmif&u
G zf kUd ta&;
ay:zkef;vdkif;xm;&Sda&;twGuf
vnf; oabmwlxm;NyD;jzpfyg
w,f/ tvm;wl yifv,fa&
aMumif;qdkif&mjyemrsm;ukd
udkiw
f ,
G af jz&Si;f zdkU Edkiif aH ygif;pHk
u Edkiif jH cm;a&;0efBuD;Xmersm;
Mum;rSm tBuD;wef;wm0ef&Sdol
wdkU&UJ ta&;ay:zke;f vdki;f xm;&Szd kUd
ukv
d nf; rdrw
d kUd oabmwlxm;
NyD;jzpfygw,f/ 'ghtjyif awmif
wkwyf ifv,ftwGi;f a&ydik ef uf
rsm;&SdaewhJ EdkifiHrsm;tMum;rSm
tjyeftvSefcsdwfquf aqmuf
&Guaf &;ESifh yl;aygif;aqmif&u
G f
a&;vkyif ef;pOfwpf&yfukd wnf
axmifomG ;zdkY tzGUJ tpnf;trsm;
tjym;u BudK;yrf;aeygw,f/
tjiif;yGm;rIrsm;ajz&Sif;zdkU BudK;
yrf;&mrSm oufqkdi&f mEdkiif rH sm;
u wuf<upGmyl;aygif; aqmif
&GufzdkY wkwfEdkifiHu tqdkjyK
ygw,f/ tJ'v
D kdaqmif&u
G jf cif;
[m uGjJ ym;jcm;em;rIrsm;ukd pDrH
cefUczJG kdUvufawGUusNyD;xda&muf
wJeh nf;vrf;jzpfvkdU wkwEf kdiif H
u tqdkjyKcJhjcif;jzpfygw,f/
tdrfeD;csif;EdkifiHawGqdkwm a&G;
cs,fcGifhr&Sdygbl;/ tdrfeD;csif;
EdkifiHrsm;tMum; tjyeftvSef
aqmif&u
G rf aI wGrmS yGww
f kdurf I
awGeUJ tjiif;yGm;rIawG[m a&Smif
&Sm;vdkUr&ygbl;/ tdrfeD;csif;
rsm;ESio
fh [ZmwjzpfzkUd a&S;wke;f
uwkwfvlrsdK;awG ,HkMunfcJh
Muygw,f/ wpfOD;ESifhwpfOD;
dk;om;rIeUJ qufqNH yD;bHk&yfwnf
csu&f &Szd kUd BudK;yrf;&if; uGjJ ym;jcm;
em;rIawGuv
dk ufcx
H m;orQumv
ywfvk;H rdrw
d kUd &UJ a&SUc&D;rSmausmf
vTm;vdkU r&EdkifwJhtwm;tqD;
qdkwm&SdrSmr[kwfawmhygbl;/

wkwfEkdifiH0efBuD;csKyfrpwmvDccsef;ESifU jynfaxmifpkvTwfawmfem,u jynfoY v


l TwfawmfOu|ol&OD;a&Tref;/ (14-11-2014? aejynfawmf)
udk&;D ,m;uRef;qG,rf mS EsL
uvD;,m;jyemukd oifah vsmf
pGm udkiw
f ,
G af jz&Si;f Edkizf kdU udp
&yf[m ta&SUajrmuftm&Sa'o
eJU tm&SwdkufwpfckvHk;&JU Nidrf;
csr;f a&;eJUwnfNidraf &;wdkUeUJ ouf
qdkiaf eygw,f/ udk&;D ,m;uRef;
qG,rf mS EsLuvD;,m;vufeuf
zsuo
f rd ;f zdkUwkwEf kid if u
H vufcH
xm;NyD; tqdkyguRef;qG,feJU
ta&SUajrmuftm&Sa'o&JU wnf
Nidrfa&;eJU a&&SnfNidrf;csrf;a&;
tusKd ;pD;yGm;wdkUtwGuf wkwf
Edkiif u
H axmufct
H m;ay;vsuf
&Syd gw,f/ Edkiif aH ygif;rsm;pGm&JU
uGJjym;jcm;em;rIawGukd awGUqHk
aqG;aEG;rIeUJ ndE iId ;f wdkiyf ifraI wG
jyKvkyfNyD; Nidrf;csrf;pGm ajz&Sif;
zdkUwpdkurf wfrwfqufvufvkyf
aqmifaerIukd wkwfEdkifiHu
axmufct
H m;ay;ygw,f/ta&SU
awmiftm&Sa'oudkEsLvufeuf
uif;pifaoma'otjzpf wnf
aqmufa&; tmqD,EH kdiif rH sm;&JU
BudK;yrf;rIuw
kd kwEf kid if u
H tcdkif
trmaxmufct
H m;ay;ygw,f/
EsLvufeufuif;pifaom ta&SU
awmiftm&Sa'otwGut
f jynf
jynfqdkif&m pmcsKyfwpf&yfukd
vufrSwfa&;xdk;zdkU tmqD,HeJU
wkwEf kid if u
H oabmwlnx
D m;
NyD;jzpfygw,f/ tqdkygtjynf

jynfqkdi&f mpmcsKyfukd apmpD;pGm


csKyfqkdEkid zf kUd EsLvufeufykdiq
f kid f
wJh tmqD,aH v;Edkiif eH UJ wdkiyf if
aqG;aEG;rIukd tmqD,u
H t&Sed f
jrifhvkyfaqmifzdkU rdrdwdkYtaeeJU
arQmfvifhygw,f/
tMurf;zuf0g'? ul;puf
a&m*grsm;?urm&h moDOwkajymif;
vJrIeJU obm0ab;tE&m,f
pDrcH efUcaJG &;wdkU[m tjynfjynf
qdkif&m todkif;t0dkif;ukdBuD;
av;wJph ed af c:rIawGay;aeaom
yHkreS rf [kww
f hJ vHkjcHKa&;jyem
rsm;jzpfygw,f/tqdkygjyem
&yfawGukd ,ckxyd o
f ;D tpnf;
ta0;&JU xl;jcm;0daoo&Sad om
acgif;pOfrsm;tjzpf xnho
f iG ;f zdkU
tmqD,t
H vSnu
hf sOu| jrefrm
Edkiif rH StqdkjyKcJjh cif;tay:wkwf

Edkiif u
H BudKqdkygw,f/ tqdkyg
pdeaf c:rIawGuykd ;l aygif; ajz&Si;f
zdkU tmqD,HtzGJU0ifEdkifiHrsm;&JU
oEd| mefjyo&mrSmtqdyk gjyem
&yfrsm;twGuf xkwjf yefcsuo
f kdY
r[kwf aMunmcsuf wpfcx
k w
k f
zdUk 'x
D yd o
f ;D tpnf;ta0;rSmwkwf
EdkifiHuaxmufcH tm;ay;oGm;
rSmjzpfygw,f/ tDbkdvma&m*g
ul;pufysHUESHUcJhwJh a'orsm;odkU
wkwEf ikd if u
H pkpak ygif; ,Graf iG
oef;750eD;yg;wefzkd;&Sw
d t
hJ a&;
ay:taxmuftyHah wGay;tyfchJ
ygw,f/ tDbdkvmul;pufrI
jzpfyGm;wJha'o awGrSma&m*g
umuG,fa&;? xdef;csKyfa&;eJU
jyefvnfxal xmifa&;wdkUtwGuf
oGm;a&mufvkyfudkifaqmif&Guf
aewJh wkwEf kid if o
H m;uRrf;usif

ynm&Sifrsm;eJUaq;bufqdkif&m
0efxrf; 300 ausmf&Sdaeyg
w,f/urm&h moDOwkajymif;vJ
rIwkUH jyefaqmif&u
G af &;eJU tjynf
jynfqkdif&myl;aygif;aqmif&Guf
a&;ta&SUtm&SA[kdXme wnf
axmifa&;twGuf wkwfEdkifiH
ujyifqifaqmif&u
G af eygw,f/
rJacgifjrpf0rS ;f a'oEdkiif rH sm;ESifh
twl Artemi-sinin iSufzsm;
a&m*gwdkufzsufa&;aq;0g;ukd
,Ofyg;aejcif;ukd wkUH jyefaqmif
&Gujf cif;eJUxed ;f csKyjf cif;wdUk twGuf
wkwfEdkifiHu rJacgifjrpf0Srf;
a'orSmyl;aygif;aqmif&u
G o
f mG ;
rSmjzpfygw,f/ oufqdkif&m
Edkiif rH sm;ESifh yifv,fa&aMumif;
&S m azG a &;eJ U u,f q ,f a &;?
ajrivsiv
f yI f cwfraI wGtwGuf

wpfO;D ESiw
hf pfO;D d;k om;rIeq
YJ ufqNH yD;
bH&k yfwnfcsuf&&Szd kYd BudK;yrf;&if;
uGjJ ym;jcm;em;rIawGuv
dk ufcx
H m;orQ
umvywfvkH;rdrw
d &Ykd UJ a&ScU &D;rSm
ausmfvTm;vdkrY &Edkifwt
Jh wm;tqD;qdkwm
&Srd mS r[kwaf wmhygbl;/

yl;wGJavhusihfrIukdvnf; quf
vufaqmif&GufoGm;rSmjzpfNyD;
ta&SUtm&S a'o&JU yHkreS rf [kwf
aom vHkjcHKa&;e,fy,frsm;rSm
yl;aygif;aqmif&GufrIt&Sdefjrihf
wifoGm;rSm jzpfygw,f/
zGHUNzdK;a&;qdkif&m yl;aygif;
aqmif&u
G rf t
I wGuf ta&SUtm&S
a'opD;yGm;a&;t&aygif;pnf;rI
a&SUqufEkdiaf &;u t"duusyg
w,f/
ta&SUtm&Sa'ou EdkifiH
trsm;tjym;[m zGHUNzdK;qJEdkifiH
rsm;jzpfNyD; zGHUNzdK;wdk;wufa&;
[m 'Da'ouEdkifiHawG&JU xdyf
wef;OD;pm;ay;udpj zpfaeqJyg/
tem*wfumvyl;aygif;aqmif
&Guaf &;twGuf ta&SUtm&Sa'o
zGHUNzdK;wdk;wufa&;OD;aqmifvIyf
&Sm;rIxyd o
f ;D tpnf;ta0;qdki&f m
zaemifyifaMunmcsut
f aumif
txnfazmfa&;vkyif ef;tpDtpOf
udk OD;aqmifvrf;jyr,fh rSwf
wrf;rSwf&mtaeeJU ,ckta&SU
tm&SxdyfoD;tpnf;ta0;rSm
toHk;jyKoGm;oihyf gw,f/ta&SU
tm&Sa'opD;yGm;a&; yl;aygif;
aqmif&GufrI a&SUqufEdkifa&;
twGuf e,fy,fajcmufckrSm
yl;aygif;aqmif&u
G zf Ukd tpDtrHawG
csrSwfoGm;oihfygw,f/
(qufvufazmfjyygrnf)

LOCAL

twGJ 2? trSwf235(1-12-2014) wevFm ?

AkdvfcsKyfaMu;kyfESifUywf0ef;usif&ifjyif
usyfodef; 120 tukeftuscHjyifqif
ausm(f a&eHacsmif;)
a&eHacsmif; Ekd0ifbm 30
2015 ckEpS f azazmf0g&D 13
&ufwGif aeYxl;aeYjrwfjzpfonfh
Adkvcf sKyfatmifqef;arG;aeYtxdr;f
trSwftjzpf zGifhyGJ? aysmfyGJ&TifyGJ
rsm;usif;yrnfjzpf&m vwfw
avmwGif a&eHacsmif;NrdKU tkd;bkd
&yfuGufwGif&Sdaom AkdvfcsKyf
atmifqef;aMu;kyfESifh ywf0ef;
usif &ifjyiftm; jyifqifvsuf
&SNd yD; usyo
f ed ;f 120 cefrY eS ;f xm;
aMumif; yef;jcHom,mvSya&;
aumfrwDrS wm0ef&o
dS w
l pfO;D u
ajymonf/
]]Akv
d cf sKyaf tmifqef;aMu;kyf
eJY &ifjyifom,mvSya&;vkyf
ief;rsm;rSm &ifjyifawmftm;vkH;
a<ujym;uyfygr,f/ AkdvfcsKyf
aMu;k y f u d k aq;ok w f N yD ;
trsKd;om;acgif;aqmifBuD; Akdvf
csKyfatmifqef;aMu;kyfukd jrif

awGUvkduf&wmeJY nbufrSm
a&mifpkHrD;oD;rsm;tvSjzifh wifh
wifhw,fw,feJY (tmZmenf
acgif;aqmifBuD;tm;) owdw&
&Sdap&ef aqmif&Guf&jcif;jzpf
ygw,f } }[k twG i f ; a&;rS L ;
OD;cspfnDnDuajymonf/
]]zGiyhf v
JG kyrf ,f/ aysmyf &JG iT yf JG
ygr,f/ yJjyKwfEiS hf eHjym;uawmh
uRefawmfwkYd Akv
d cf sKyfatmifqef;
arG;aeYwikd ;f ESppf OfauR;w,f/ 'D
yGJrSmurod&ao;bl;}}[k if;
uqkdonf/
rauG;wkdif;a'oBuD; ewf
armufNrdKUem;wGif arG;zGm;cJo
h vkd
,cka&eHacsmif;NrKd Ua&TMumik&H yfuu
G f
&So
d nfh Akv
d cf sKyfausmif;wGif Akv
d f
csKyfrSm ausmif;aecJhNyD; AkdvfcsKyf
udk,w
f kid af &;cJo
h nfh ygVdbmom
vufa&;rlpmtkyfESifh rSwfwrf;
rSw&f mrsm; a&eHacsmif;wGif ,aeY
xufwkdif&Sdaeao;onf/

vli,fawGY qHkyGJ ppfukdif;awmifkd;Ak'bmomynma&;pifwmwGifusif;y


axG;jrifEh kdi(f ppfukdi;f )
ppfudkif; Ekd0ifbmv 30
vli,frsm;ESiyhf wfoufonfh
vli,fa&;&mrsm;udk aqG;aEG;rnfh
vli,fawGUqkHaqG;aEG;yGJ (Youth
Forum) tcrf;tem;udk ,refaeU
eHeuf 8 em&Du ppfudkif;awmif
kd; IBEC Ak'bmomynma&;
pifwmwGifusif;yonf/
a&S;OD;pGm tcrf;tem;udk
earmwoH;k Burd &f w
G q
f dk bk&m;
uefawmh zGifhvSpfonf/ xkdU
aemuftcrf;tem;odkUwufa&muf
vmMuaomtxl;{nho
f nfawmf
rsm;ESiyhf nm&Sirf sm;?ausmif;om;
vli,frsm;tm; IBEC y"mem,u
q&mawmfOD;aombdwuBudKqkd
EIwfcGef;qufpum;>rufMum;NyD;
ppfukid ;f wkid ;f a'oBuD;tpdk;&tzGUJ
0efBuD;csKyf OD;omat;u trSm
pum;ajymMum;onf/
qufvufppfuikd ;f wuov
kd f
ygarmucsKyfa'gufwmol&OD;u

vli,fawGUqHkyGJESifhywfouf
&Sif;vif;ajymMum;NyD;or0g,r
wuokv
d (f ppfukid ;f )ygarmucsKyf
a'gufwm &D&0D if;u ]vli,fEiS hf
pGefYOD;wDxGifrI}udkvnf;aumif;?
a':eef;MunfjzLatmifcsKdu]vl
i,fqkid &f mynmoifqkEiS t
hf vkyf
tudkit
f cGihv
f rf;} acgif;pOfjzifh
vnf;aumif;? a':eef;ode;f ode;f
xdkurf ]S pmzwfjcif;tusK;d }acgif;
pOfjzifhvnf;aumif;a[majym
Muonf/
'kwd,ydkif; tpDtpOfwGif
Ekid if aH wmforwtMuHay; a'guf

wmaZmf O D ; u vl i ,f E S i f h y wf
oufonht
f aMumif;t&mrsm;udk
a[majymonf/xkaYd emuf vli,f
rsm;u rdrw
d kUd oufqkid &f macgif;
pOfjzifh tcef;&Spfcef;wGifae&mcGJ
vli,fEiS t
hf em*wf? vli,fEiS hf
tvkyt
f udkit
f cGit
hf vrf;?vli,f
ESit
hf qdyo
f ift
h pm;tpm? vli,f
ESiv
hf Bl uD; tjrifumG [rI? vli,f
ESihf urmNh idr;f csr;f a&;? vli,fEiS hf
rl;,pfaq;? vli,fESifhvuf&Sd
ynma&;? vli,fEiS hf 'Drku
d a&pD
tjrifrsm;udk vli,fESpfOD;pDu
aqG;aEG;Muonf/

aqG;aEG;csufrsm;tay: jyef
vnfwifjyNyD; oabmxm;xkwf
jyefum IBEC y"meem,uq&m
awmfb'Eaombdwued*kH;csKyf
Mo0g'>rufMum;cJhaMumif; od&
onf/
vli,fawGUqHkyGJtcrf;tem;
udk ppfukdi;f wkid ;f a'oBuD;tpdk;&
tzGJU0efBuD;rsm; ? cdkif^NrdKUe,f
pDrcH efcY rJG aI umfrwDOu|rsm;? Xme
qkid &f mrsm;?NrKd UrNd rKd Uzrsm;?wuov
kd f
rsm;rSygarmucsKyfrsm;? vli,f
ausmif;om;rsm;wufa&mufMu
aMumif;od&onf/

rlq,fNrdKU [kdrGef&yfuGufwGif tqifhjrifhta0;ajy;,mOf&yfem;pcef;opfzGifhvSpf

wifvdIif(rdwDvm)
rlq,f Edk0ifbm 30
&Srf;jynfe,f(ajrmufydkif;)
wkwef ,fpyf&dS rlq,fNrdKU [dkreG f
&yfuu
G w
f iG f &Sr;f jynfe,ftpdk;&
ESihf &Srf;jynfe,fpnfyifom,m
a&;0efBuD;XmewdkU\ BuD;Muyf

uGyfuJrIjzifh odef;oef;csDukrPD
vDrw
d ufrw
S m0ef,w
l nfaqmuf
xm;aomtqifjh rihf ,mOf&yfem;
pcef;opfBuD;zGiyhf JG tcrf;tem;ukd
,ck v 26 &uf eH e uf u
um;BuD;0if;wGif usif;yonf/
ode;f oef;csD ta0;ajy;,mOf

&yfem;pcef;opfzGifhyGJwGif &Srf;
jynfe,ftpdk;&tzGUJ jynfe,fpnf
yifom,ma&;0efBuD;? jynfe,f
vrf;yef;qufoG,fa&;0efBuD;?
jynfe,fvkHjcHKa&;ESifh e,fpyfa&;
&m0efBuD;? jynfe,fvlrIa&;0ef
BuD;? jynfe,fprD u
H ed ;f ESifh pD;yGm;
a&;0efBuD;? rlq,fcdkiftkyfcsKyf
a&;rSL;ESihf odef;oef;csDaqmuf
vkyfa&;ukrPDvDrdwuf refae
*si;f 'gdkuw
f mOD;ausm0f if;wdkUu
zJBudK;jzwfziG v
hf pS af y;vdkuo
f nf/
xdkUaemuf &Sr;f jynfe,f0efBuD;csKyf
OD;pdkif;atmifjrwfuqdkif;bkwf
tm;pufcvkwEf yd S zf iG v
h f pS af y;onf/
qufvufta0;ajy;,mOf&yfem;
pcef;wnfaqmufa&;vkyyf kid cf iG &fh
odef;oef;csDukrPD refae*sif;
'gdkuw
f mOD;ausm0f if;ESiafh qmuf
vkyfa&; wm0efcHtif*sifeD,m
OD;wifarmifvw
S kdUuaqmufvkyf
a&;qdki&f m tcsut
f vufrsm;ukd
&Si;f vif;wifjyonf/,if;aemuf
rlq,fNrdKUe,f pnfyifom,ma&;
Xme trIaqmift&m&Sd OD;wif
udu
k u
dk um;0if;ESiyfh wfoufaom
tcsuftvufrsm;ukd Power
Point jzihf&Sif;vif;wifjyonf/
qufvufNyD; ta0;ajy;,mOf
&yfem;pcef;ESihf ywfoufaom
taxmuftxm; pm&Gupf mwrf;
rsm;ukd jynfe,fpnfyifom,m
a&; XmeTeMf um;a&;rSL; OD;pdki;f
xGef;xGef;xH vTJajymif;ay;tyf
onf/ zGiyhf t
JG crf;tem;tNyD;wGif
odef;oef;csDaqmufvkyfa&; pDrH

udef; 'gdkufwmOD;ausmf0if;u
tcrf;tem;odkUwufa&mufvm
Muaom wm0ef&dS yk*Kd vfrsm;tm;
*kPfjyKvufaqmif ypnf;rsm;
ay;tyfNyD;tauR;tarG;jzif{h nhcf H
onf/
odef;oef;csDtqifhjrihfta0;
ajy;,mOf&yfem;pcef;opfBuD;ukd
rlq,fNrdKU [dkreG &f yfuu
G af jr{u
13 'or 69 {uay:wGif ode;f
oef;csDukrPDrS 2012 ckESpfu
aiGusyf 29265 'or 68
usc
H acwfrt
D mpD oHk;xyfwku
d f
cef;? ESpx
f yfwkducf ef;aygif; 44
vHk;ESifh tcef;aygif; 202 cef;yg
0ifonhf wdkufcef;rsm;ukd wnf
aqmufcJh&m ,ckESpf atmuf
wdkbmvwGif NyD;pD;cJo
h nf/ um;
0if;wdkucf ef;opfrsm;rSm tus,f
ay 20? tjrihf 35 ay&SdNyD; a&
csKd ;cef;? oefUpifcef;? a&rD;tjynhf

tpHkyg0ifonf/ jrefrmEdkifiHwGif
taumif;qHk;? tus,f0ef;qHk;
acwfrt
D qifjh rihf ta0;ajy;,mOf
&yfem;pcef;BuD;jzpfonf/
tqifhjrifhacwfrDta0;ajy;
,mOf&yfem;pcef;wGif ,cktcg
um;*dwf 29 *dwzf iG v
hf pS x
f m;NyD;
pm;aomuf q d k i f ? pwd k ; qd k i f ?
wnf;cdkcef;? bPfav;bPf
yg0ifonf/ ta0;ajy;um;BuD;
0if;twGif; odef;oef;csDukrPD
u aemufqk;H ay:acwfrD &Spx
f yf
[dkw,fBuD;wpfvkH;wnfaqmuf
aeaMumif;od&onf/
rlq,fNrdKUtqifjh rif,
h mOf&yf
em;pcef;zGifhyGJwGif &Srf;jynfe,f
0efBuD;csKyf OD;pdki;f atmifjrwfEiS fh
wm0ef&o
dS rl sm;? vTwaf wmfuk,
d f
pm;vS,rf sm;? tpdk;&tzGUJ 0ifrsm;?
jynfe,ftqihfXmeqkdif&mrsm;?
ckid Nf rdKUe,frsm;rS Xmeqdki&f mrsm;?

qkid cf ef;ykid &f iS rf sm;?*dwyf ikd &f iS rf sm;?


armfawmf,mOftoif;rsm;? &Sr;f ?
yavmif? u&if? ucsif? jrefrmh
,Ofaus;rItzGUJ 0ifrsm;?trsKd ;orD;
a&;&mESihfrdcifESihf uav;apmihf
a&Smufa&;toif;0ifrsm;? Muuf
ajceD? rD;owf? ppfrx
I rf;a[mif;
tzGJU? yef;zGm;tutzGJUESihf bif
c&mtzGJU? ukrPD 0efxrf;rsm;?
pnfyifom,ma&; 0efxrf;rsm;?
zdwfMum;xm;olrsm;? NrdKUrdNrdKUz
rsm;? a'ocHjynfolrsm;pHknDpGm
wufa&mufMuonf/
tqifhjrihf ta0;ajy;um;
BuD;0if; ,mOf&yfem;pcef;zGiyhf w
JG iG f
&efukefNrdKUrS Lucky Wave aw;
*DwtzGJUESihftwl tqdkawmfrsm;
jzpfMuaom atoifcsKd aqG? ydk;td
pHEiS fh tqdkawmfrsm;u aw;*Dw
jzifh azsmfajz{nhfcHcJhMuaMumif;
od&onf/

owdvpfaeaomtrsKd;orD;ukd

NrdKY e,fapwemrGev
f rl u
I n
l aD &;toif;u,fq,fapmifaU &SmufcUJ
pdk;pk;d (aemifcsK)d
aemifcsKd Edk0ifbm 30
,ckv 27&uf rGefvGJydkif;
u aemifcsKdNrdKU aps;&yfuGuf
twGi;f trnfrod touf (30)
cefU trsKd;orD;wpfOD; 4if;\
orD;oHk;ESpft&G,w
f kdYonf vrf;
ab;wGif owdvpfvJusaepOf
&yfuu
G jf ynfow
l pfO;D rS NrdKUe,f

apwemrG e f vl r I u l n D a &;
toif;odkY qufoG,ftaMumif;
Mum;cJhonf/ apwemrGefvlrI
ulnDa&;toif;rS OD;aeOD;om?
OD;jrwfrk;d atmif? OD;wif0if;Edkiw
f kYd
u toif;,mOfjzifh oGm;a&muf
MunfhINyD; aq;0g;? tpm;tpm
rsm; auR;arG;apmifha&Smufum
vrf;p&dwrf sm;ulnaD xmufyahH y;
Muonf/ owdvpfvJusolrSm

rtifMuif;touf (30) rEav;


NrdKUaexdkio
f jl zpfNyD;tusO;f axmif
rSxGufvmolwpfOD;jzpfaMumif;
od&onf/aemifcsKNd rdKUe,fapwem
rGev
f rl u
I n
l aD &;toif;onfta&;
ay: udp& yfrsm;udk 24em&D tcsed f
ra&G;ulnaD pmifah &Smuf ay;aom
toif;jzpfNyD; ta&;BuD;ygu
zke;f -082-85383odkY qufo,
G f
EdkifaMumif; od&onf/

AGRICULTURE 7

? twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

opfarT;pdkufysKd;xkwfvkyfjcif;ESifUtjynfjynfqkdif&m
rsKd;okOf;&eftE&m,f&dSaomtyifESifUow0grsm;
ukefoG,frIqkdif&mnDvmcHpnf;rsOf;ESifUvkyfxHk;vkyfenf;rsm;
opfarT;onf Family: Thymelaeaceae wGif yg0ifNyD; Genus:
Aquilaria ESihf Gyrinops opfrsK;d rsm;
rS obm0tavsmuf xGuf&dSygonf/
Aquilaria rsK;d uGa
J ygif; 15 rsK;d &do
S nfh
teuf jrefrmEkid if w
H iG f tausm[
f kac:
aom Aqu-ilaria agallocha ESihf Aquilaria malaccensis wkdY aygufa&muf
ygonf/ jrefrmEkdifiHwGif opfarT;udk
1947ckEpS u
f wnf;u ta&;BuD;aom
ukefypnf;rsm;umuG,fjcif; Oya'
yk'fr *(1)t& umuG,fxm;&dScJhyg
onf/ opfarT;udk urmay:wGif tm&S?
ta&SUawmiftm&SEiS hf ypdzw
d u
f Ref;rsm;
wGif awGU&&dS ygonf/ jrefrmEdkiif w
H iG f
opfarT;udk awmifbuf weoFm&D?
xm;0,f? bkwfjyif;? rEav;wkdif;
a'oBuD ; ? &S r f ; jynf e ,f ? ucsif
jynfe,fESifh ppfudkif;wkdif;a'oBuD;
(txufydkif;)wGif awGU&dS&ygonf/
opfarT;udk ta&SUajrmufEkdifiHrsm;jzpf
onfh wkwf(wdkifay)? *syef? udk&D;
,m;ESifh ta&SUtv,fydkif; tm&yf
apmfbGm;rsm;EdkifiHrS a&arT;ESifh tarT;
eHUomrsm;wGif t"dutoHk;jyKygonf/
opfarT;yifonf opfyt
G rsK;d tpm;
jzpfNyD; tom;rSm tjzLa&mifEiS hf t0g
a&mifESpfrsKd; cGJjcm;Ekdifygonf/ ajr
trsKd;tpm;taejzifh oJqefaomEkef;
ajr? *0HajrESihf teDa&mifopfawmajr
rsm;udk ESpfoufygonf/ obm0
awmrS opfarT;pkaqmif;&mwGif tausmf
yifwkdif;rS opfarT;rxGuf&dSyg/ rlv
yifaoyifajcmufrsm;rS obm0twkid ;f
jzpfay:aeaom opfarT;udk &SmazG
pkaqmif;Muygonf/ xdkrSwpfqifh
tyifaumif;rsm;udk ckwv
f NJS yD; opfarT;
&SmazGpkaqmif;vmMuojzifh awmwGi;f
&dS tausmyf ifrsm; rsm;pGmysupf ;D qHk;I;H
vm&ygonf/ obm0awmrSxkw,
f l
aom opfarT;rSm rdw
I pfrsK;d pG
J teHUEiS hf
yifpnftwGif;om;u wdk;usaom
tyifrS opfarT;onf t&nftaoG;
taumif;qHk;jzpfygonf/ obm0
awmrS xdkodkY t&nftaoG;&dSaom
opfarT;&&d&S ef cJ,Of;pGm&SmazGpkaqmif;
&ygonf/ opfarT;qD wpfvDwm&&dS
&ef opfom;p (Chips) 143 'or6
uDvdk*&rf toHk;jyK&efvdktyfaMumif;
od&ygonf/ ,cktcg opfarT;pdkuf
cif;rsm;udk wG,fus,fpGm pD;yGm;jzpf
pdkufysKd;vmMuaomaMumifh ywf0ef;
usix
f ed ;f odr;f a&;ESihf opfawma&;&m
0efBuD;Xme opfawmOD;pD;Xmetae

nDopfnD
aomopfarT;yifonf EpS f 50ESit
hf xuf
oufwrf;r&dSygu aps;aumif;&&dSEkdif
&ef rvG,u
f yl g/ xdkaY Mumifh pD;yGm;jzpf
pdkuyf sK;d xkwv
f kyo
f rl sm;taejzifh EpS &f n
S f
&if;ES;D jrKyfErHS o
S mtusK;d tjrwf trsm;
tjym;&&dSEkdifrnfjzpfygonf/
pD;yGm;jzpfopfarT;xkwfvkyfa&mif;cs
jcif;twGuf (CITES)
\pnf;rsOf;ESifh vkyfxHk;vkyfenf;rsm;

jzifhvnf; enf;ynmESifh pD;yGm;jzpf


a&mif;0,fazmufum;&mwGif vdktyf
aom CITES pnf;rsOf;ESifh vkyfxHk;
vkyfenf;rsm;udk today;jzefUa0vsuf
&dSygonf/
pD;yGm;jzpf opfarT;pdkufcif;rsm;
wnfaxmifrnfqdkygu opfarT;yif
rsm;onf i,f&,
G pf OfwiG f t&dyBf udKuf
aomaMumifh aumif;rGefaomBuD;xGm;
rI&&dES kid &f eftwGuf pwifpkduyf sK;d onfh
ESpw
f iG f tyifrsm;tm; t&dyf 50 &mcdkif
EIef;cefU ay;Ekdif&ef vdktyfygonf/
tu,f aea&mifjcnf"mwf&&drS rI sm;
ygu tyif\t&Gufrsm;onf t0g
a&mifodkYajymif;vJoGm;NyD; tyifBuD;
xGm;EIef; usqif;Edkifygonf/ tyif
BuD ; xG m ;onf h tajctaeay:wG i f
rlwnf 'kw,
d ESpo
f kUd r[kwf wwd,
ESprf sm;wGif tyifonf t&dyBf udKufyif
b0rS tvif;BudKufyifb0odkY ajymif;
vJomG ;ygonf/ opfarT;yifukd a&r0yf
Ekdifaom? a&pD;a&vmaumif;rGefaom
uke;f apmif;^awmifapmif;rsm;wGif o;D ESH
opfawm a&maESmpdkuyf sK;d rnfyh kHpu
H o
hJ kdY
BuD;xGm;EIef;aumif;rGefaom obm0
ajrMoZm jyefvnfjznfhwif;ay;Edkif
onfh yJaxmifrh sK;d &if;tyifrsm;ESiahf &m
aESm yEuu
f su
J sjJ zifh pdkuyf sK;d xm;oifh
ygonf/ tyifrsm; ESpEf pS o
f m;? oHk;ESpf
om; t&G,af &muf&aSd omtcg BudKwif
pdkuyf sK;d xm;aom t&dyyf ifrsm;rvdktyf
awmhonft
h wGuf ckwv
f aJS y;&rnfjzpf
ygonf/ enf;jzifh xif;avmifpm
twGuf xGufukef&&dSrnfjzpfygonf/
4if;tjyif obm0awmrsm;wGif pdkuf
ysKd;rnfqdkyguvnf; awmwpfawm
vHk;udk tajymifckwf&Sif;vif;&ef rvdk
tyfbJ vkdif;tvdkuf &Sif;vif;pdkufysKd;
&rnfjzpfygonf/ opfarT;yifrsm;vHk
avmufpmG BuD;jyif;vmonft
h &G,w
f iG f

rvdktyfaom teD;0ef;usi&f t
Sd yifrsm;
udk z,f&Sm;ay;&rnfjzpfygonf/
ysKd;yifrsm;onf i,f&G,fpOfwGif
tvif;aMumufaomaMumifh ysK;d O,smOf
rS opfyifpkdurf nfah e&modkY o,f,&l m
wGif tylcsdefoufomap&ef pDrHxm;
&d&S rnfjzpfygonf/ aygif;jrufxal om
a'orsm;wGipf ku
d yf sK;d rnfqkyd gu rpdkuf
rDaomfvnf;aumif;? pdkuyf sK;d NyD; ESpEf pS ?f
oHk;ESpfom;t&G,frwdkifrDwGif aygif;
oif&iS ;f vif;jcif;udk txl;*kjyKaqmif
&Guf&ygrnf/ ajrMoZmauR;jcif;udk
pdkuyf sK;d csed w
f iG f wpfBudr?f pdkuNf yD;oHk;v
tMum rdk;wGif;umvwGif wpfBudrf
aqmif&Guf&ygrnf/ 'kwd,ESpfESifh
wwd,ESprf sm;wGiv
f nf; wpfEpS v
f Qif
ESpfBudrf ajrMoZmauR;ay;ygu ydkrdk
oifhawmfygonf/
opfarT;pwifpkduyf sK;d NyD; yifouf
oHk;ESpfom;t&G,fwGif aq;pwifxdk;
oGi;f &ygonf/ tyifoufwrf;EkysKpd Of
wGif aq;xdk;oGif;jcif;jzifh wkHUjyefrI
jrefqefxad &mufojzifh opfarT;tqDcJ
jzpfay:apygonf/
opfarT;onf urmo
h pfawmxGuf
ypn;f rsm;wGif wefzkd;tBuD;qHk;pm&if;
0if jzpfygonf/ vuf&u
Sd mv ayguf
aps;t& opfarT;ysKd;yifwpfyif\aps;
EIef;rSm ysKd;yifoufwrf;tay:rlwnf
usyfaiG 800 rS 1500 xd&dSyg
onf/ 6ay_6ay yEujf zifph kduyf sK;d NyD;
ig;ESpt
f wGi;f pdkuyf sK;d xde;f odr;f c wpf
{uvQif cefUrSef;ukefusp&dwf usyf
ode;f 50 ausmcf efU&ySd gonf/ odkaY omf
yifouf ig;ESpfom;aemufydkif;wGif
txl;wvnfjyKpkxed ;f odr;f &ef rvdktyf
awmhay/ obm0tyifrS opfarT;tqD
tESpjf ynfrh yD gu wpfy
d mvQif usyf
ode;f 200rS 300 0ef;usif &&dES kdirf nf
jzpfygonf/ odkaY omf pdkucf if;rSxu
G &f Sd

opfarT;tm; urmvHk;qkdif&mrsKd;
okOf;rnfhtE&m,f&dSonfh tyifrsKd;
pdwfrsm;pm&if;wGif xnfhoGif;xm;NyD;
tjynfjynfqikd &f mrsK;d okO;f &ef tE&m,f
&daS omtyifEiS o
hf w0grsm; a&mif;0,f
azmufum;rIqikd &f mnDvmcH(CITES) rS
tqifhtwef;owfrSwfcsuf aemuf
qufw(JG c) Appendix II pm&if;tjzpf
uef Y o wf owf r S w f x m;ygonf /
qufpyfypnf;rsm;jzpfaom toD;?
t&Guf? tyGifh? tacguf? tqDwdkYrSm
vnf; CITES Appendix II pm&if;0if
jzpfygonf/ CITES Appendix II
pm&if;0ifrsK;d pdwrf sm;tm; jynfyodw
kY if
yd k Y v d k y gu opf a wmOD ; pD ; XmewG i f
CITES jynfywifydkYcGifh cGifhjyKcsuf
(CITES Export Permit) avQmuf
xm;&efvdktyfygonf/ xdkYtjyif
opfarT;tm; jynfyodkYwifydkY&mwGif
EkdifiHtvdkuf wifydkYrIcGJwrf;owfrSwf
xm;onft
h wGuf CITES tzGUJ 0ifEikd if H
rsm;taejzifh EkdifiHtvdkuf wifydkYrI
cGJwrf;qkdif&m nTefMum;csufrsm;udk
vdkuef m&ef vdktyfygonf/ wifykdv
Y kd
onfyh rmPudk uDvkd*&rfjzifah zmfjy
EdkifiHtvdkuf wifydkYrIcGJwrf;&&dSEdkifa&;
opfawmOD;pD;Xme CITES Scientific
Authority xHodkY rwifydkYrD ajcmufv
BudKwifavQmufxm;&ygrnf/ jynfy
wifydkUcGifhavQmufxm;&mwGif wifydkY
rnfhopfarT;onf opfawmOD;pD;Xme
wGif w&m;0ifrw
S yf kHwifpkduyf sK;d xm;&dS
aMumif;ESifh owfrSwftcGefawmfrsm;
ay;aqmifxm;NyD;jzpfaMumif; axmuf
cHpm yg&dS&rnfjzpfygonf/ xdkYtjyif
wifykdv
Y kdonfh Ekid if b
H ufrS vufcrH nfh
tzGUJ tpnf;? ukrP
ED iS yhf wfoufaom
tcsuftvufjynfhpHkpGmjzifh avQmuf
xm;&ef vdktyfygonf/ tu,f
opfarT;tqDrsm;udkwifyv
kYd kyd gu tqdk
yg opfarT;yifwiG f xdk;oGi;f xm;aom
aq;trsKd;tpm;udkyg azmfjyay;&efvdk

tyfygonf/ jynfwGif;om wifydkY


a&mif;csrnfqdkygu jynfywifydkYcGifh
cGifhjyKcsufrvdktyfay/ aqG;jrnfhysuf
pD;vG,faom opfarT;t&Guf? toD;?
tyGiw
hf t
kYd m; wifyakYd &mif;csjcif;twGuf
wpfESpfxGuf&dSEkdifrnfh yrmPtm;
cefUreS ;f BudKwiftcGeaf wmfaiGay;oGi;f
aqmif&u
G Ef kdiyf gonf/ uRef;? ysO;f
uwdk;yifrsm;tm; {utvdkuf rSwfyHk
wifciG jhf yKaomfvnf; opfarT;yifrsm;udk
tyifta&twGuEf iS o
hf m rSwyf kHwif&
rnfukd txl;*kjyKaqmif&u
G &f efvnf;
vdktyfygonf/
pD;yGm;jzpf opfarT;pdkufysKd;xkwf
vkyfNyD; jynfyodkYwifydkYvdkolrsm;tae
jzifh txufyg CITES pnf;rsOf;ESifh
vkyx
f kH;vkyef nf;rsm;tm; em;vnfo&d Sd
jcif;tm;jzifh opfarT;pdkuyf sK;d xkwv
f kyf
jcif;ESijhf ynfyodkw
Y ifykd&Y mwGif vkyif ef;
rsm; vsijf refacsmarGUpmG aqmif&u
G Ef kdif
rnfyifjzpfygonf/ opfawmOD;pD;
Xmetaejzifv
h nf; 2015 ckEpS f {NyDv
1 &ufrSpwif e-service vkyfief;
tm;taumiftxnfazmfaqmif&Guf
oGm;rnfjzpfojzifh opfarT;rSwfyHkwif
jcif;vkyif ef;rSmvnf; vG,u
f v
l sijf ref
vmrnfjzpfygonf/ xdkYtjyif rdrdydkif
jcHajrrSxGuf&dSaom opfarT;rsm;udk
tcGefaqmif&m a'oaygufaps;\
25 &mcdkifEIef;atmuf avQmhcsay;&ef
udkvnf; vkyx
f kH;vkyef nf;rsm;twkid ;f
avQmhcsay;Edkif&ef pwifpDpOfaqmif
&Gufaejzpfygonf/
opfarT;yifrSm ysKd;axmifcsdefESifh
yifouf ESpfESpfom;rSty aemufydkif;
wGif txl;wvnf *kpdkufjyKpkysKd;
axmif&efrvdkbJ trsm;tjym;pdkufysKd;
Ekdifonfh ESpf&Snfyifjzpfygonf/jynf
wGif;jynfy aps;uGuf&dSNyD; EkdifiHjcm;
0ifaiG&&dSEkdifonfhtwGuf ESpf&SnfjcH
rsm;wGif pdkufysKd;&ef taumif;qHk;ESifh
toifah wmfqkH;jzpfygonf/ pD;yGm;jzpf
opfarT;pdkufysKd;xkwfvkyfNyD; jynfyodkY
wifydkYvdkolrsm;taejzifh opfarT;ESifh
ywfouf CITES \ vkyfxHk;vkyf
enf;rsm;twkdif; vdkufemaqmif&Guf
ygu jynfyodkw
Y ifyk&dY mwGif tqifajy
acsmarGUpmG aqmif&u
G Ef ikd jf cif;? rsK;d okO;f
aysmufu,
G rf nft
h qifrh S umuG,Ef kid f
jcif; ponfwdkYtjyif rdrdwdkYtwGuf
vnf; trsKd;tjrwf trsm;tjym;&&dS
um EkdifiHawmf\ pD;yGm;a&;zGHUNzdK;wdk;
wufru
I kd wpfzufwpfvrf;rStaxmuf
tuljyKEdkifrnfjzpfaMumif; wdkufwGef;
azmfjytyfygonf/
udk;um;pm&if;
- Agarwood-Wikipedia,
the free encyclopedia-htm/

- OD;ausmrf ;kd atmif(OD;pD;t&m&d)S ?


ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;ESifhopf
awma&;&m*sme,f
- CITES Appendix II pm&if;
0ifrsKd;pdwfrsm; pD;yGm;jzpfa&mif;
0,f?wifyjYkd cif;qkid &f mpnf;urf;rsm;
(ausmufxif;SL;^opfarT;)

USDP

twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm ?

yJcl;NrdKY e,fjynfckdifNzdK;ygwD
'*HkNrdKY opf(ta&SY ydkif;)rSa'ocHjynfolrsm;ukd
jynfolYygwDr[mAsL[moifwef;zGifU
udk&D;,m;tcrJUaq;ukoa&;tzGY u
J sef;rma&;apmifUa&Smuf
vSrdsK;('*kHta&SU)
&efukef Edk0ifbm 30
'*HkNrdKUopf(ta&SUydkif;)NrdKU
e,f jynfaxmifpkMuHhcdkifa&;ESihf
zGUH NzdK;a&;ygwD pnf;Hk;a&;e,fajr
twGif;&Sd a'ocHjynfolrsm;\
usef;rma&;apmihfa&SmufrIrsm;
aqmif&Gu&f eftwGuf ygwDA[dk
aumfrwD0if &efukefwdkif;a'o
BuD ; vT w f a wmf ' k w d , Ou |
OD;wifatmif? jynfoUl vw
T af wmf
udk,pf m;vS,f OD;jrifo
h ?l &efukef
wdki;f a'oBuD;vTwaf wmfu,
kd pf m;
vS,f OD;cifarmifx;l ESifh P.WORLD Co.,Ltd. wdkU\ yl;aygif;
aqmif&GufrIjzifh Mr.Park Soo
Hyun OD;aqmifaom udk&D;,m;
aq;ukoa&;q&m0ef 15 OD;
yg0ifaomtzGUJ onf ,ckv 28

&uf eHeuf 9 em&DwGif '*HkNrdKU


opf(ta&SUydkif;)NrdKUe,f jynfolU
aq;HkwGif a'ocHjynfolrsm;
tm; tcrJhusef;rma&;jyKpkuko
apmihaf &SmufrrI sm; jyKvkycf o
hJ nf/
usef;rma&;jyKpkukoapmihf

a&SmufrIrsm;jyKvkyfonhf NrdKUe,f
jynfoUl aq;HkwiG f ygwDA[dkaumf
rwD0if &efukefwdkif;a'oBuD;
vTwfawmf 'kw,
d Ou| OD;wif
atmif? &efukefwdkif;a'oBuD;
vTwfawmfudk,fpm;vS,f OD;cif

ZvGefjynfcdkifNzdK;ygwD uGefysLwmoifwef;zGifU
udkudkatmif(ZvGef)
rsm;jzpfap&ef &nf&G,f ]a&T
ZvGef Edk0ifbm 30
jref r m} Mobile Computer
ZvGeNf rdKUe,f jynfckid Nf zdK;ygwD oifwef;rsm; zGifhvSpfoifMum;
u NrdKUe,ftwGif;&Sdvli,frsm; ay;vsuf&Sd&m ,ckv 27 &uf
tm; pGr;f &nfjrifrh m;aomvli,f wGif usKH&Swdkufe,f pmMunfh

vSnf;ul;wGif NzdK;vlrIulnDrItzGJY

ema&;ulnDaxmufyHh

jroef;(vSnf;ul;)
vSnf;ul; Edk0ifbm 30
jynfckdiNf zdK;ygwD\ NzdK;vlru
I n
l t
D zGUJ u &efukew
f kdi;f a'o
BuD; ajrmufykdi;f cdkif vSn;f ul;NrdKUe,f jynfaxmifpkMuHch kdiaf &;
ESihfzGHUNzdK;a&;ygwD tkEJukef;aus;&Gmtkyfpk pnf;aumfrwD0if
OD;wifaiG uG,v
f eG o
f mG ;onht
f wGuf um,uH&iS rf o
d m;pkxo
H kUd
wdki;f a'oBuD;vTwaf wmfukd,pf m;vS,f OD;vSoef;? OD;Edki0f if;?
jynfaxmifpkMuHch kid af &;ESizfh UHG NzdK;a&;ygwDtwGi;f a&;rSL;a'gufwm
atmifjrwfo?l e,fajrwm0efcH OD;oef;vdiI ?f OD;ausmpf kd;0if;wdkU
,ckv 27 &uf eHeuf 8 em&Du oGm;a&mufNyD; axmufyahH iG
usyf 20000 ay;tyf&m rdom;pkuvufc&H ,lcahJ Mumif; od&
onf/

wdkuf oifwef;om; 15 OD;jzifh


tajccHuGefysLwmoifwef;udk
NrdKUe,faumfrwD0if OD;vIid jf rifOh ;D
uwm0ef,o
l ifMum;ay;cJo
h nf/
oifwef;atmifjrifpmG zGiv
hf pS f
Edkifa&;twGuf NrdKUe,ftwGif;
a&;rSL;ESihf aumfrwD0ifrsm;? &yf^
aus;pnf;rSL;rsm;u 0dki;f 0ef;ulnD
yHyh k;d ay;NyD; ]a&Tjrefrm}uGeyf sLwm
rdkbdkif;oifwef;tm; wdkufe,f
&Spcf kwiG f tvSnu
hf sziG v
hf pS o
f mG ;
rnfjzpfaMumif; od&onf/
xdkYtjyif ZvGefjynfcdkifNzdK;
ygwDrS vli,frsm;twGuf 'DZif
bmtm;upm;vwGif wma0;
tajy;NydKifyGJrsm;? ydkufausmfjcif;
NydKifyGJ? dk;&mjcif;NydKifyGJ? zlq,f
abmvk;H NydKifyJG ponfwku
dY kdusi;f
yay;Ekid af &; pDpOfaqmif&u
G v
f suf
&SdaMumif; od&onf/

armifxl;? NrdKUe,fygwDtwGif;
a&;rSL; OD;jrihfcdkifESihf aumfrwD
0ifrsm;? NrdKUe,fq&m0efBuD;
a'gufwmapmpdefrif;? NrdKUe,f
tqihfXmeqdkif&mrsm;? NrdKUe,f
trsKd ;orD;a&;&m? rdcifEiS u
fh av;
apmihfa&Smufa&;toif; tzGJU0if
rsm;? &yfuGuf^aus;&GmtkyfcsKyf
a&;rSL;rsm;? &yfuGuf^aus;&Gm
32 ckrS ygwDtzGUJ acgif;aqmifEiS fh
aumfrwD0ifrsm;uyg0ifun
l v
D yk f
tm;ay;aqmif&GufcJhMuonf/
taxGaxGa&m*gukool
vlem 133 OD;? oGm;ESihfcHwGif;
ukool 44 OD;? tdk;taMum
ukool 90? ta&jym;a&m*g
ukool 11 OD;? cGJpdwfukool
vlemajcmufOD; pkpkaygif; 264
OD;tm; jyKpkukoay;chJonf/

wifpdk;(yJcl;)
yJcl; Edk0ifbm 30
yJcl;NrdKUe,fjynfckdifNzdK;ygwD jynfolYygwDr[mAsL[mazmfaqmif
a&;qifyh mG ;oifwef;trSwpf Of (6^2014)zGiyhf t
JG crf;tem;udk ,refaeY
eHeuf 9 em&Du yJcl;NrdKUe,f bk&m;BuD;NrdKU trSwf(3)&yfuGuf
OD;xGef;oef;"rmkH usif;y&m yJcl;NrdKUe,fjynfckdifNzdK;ygwDem,u
wdki;f a'oBuD;vTwaf wmfOu| OD;0if;wif? yJc;l cdkif jynfckid Nf zdK;ygwD
twGi;f a&;rSL; OD;atmifpkd;? yJc;l NrdKUe,fjynfckid Nf zdK;ygwDtwGi;f a&;rSL;
OD;0if;cdkiEf iS hf NrdKUe,faumfrwD0ifrsm;? &yfuu
G ^f aus;&Gmrsm;rS pnf;rSL;
rsm;ESifh trIaqmifrsm;? oifwef;om;oifwef;olrsm; wufa&muf
Muonf/
a&S;OD;pGm yJc;l NrdKUe,fjynfckid Nf zdK;ygwDem,u wdki;f a'oBuD;vTwf
awmfOu| OD;0if;wifutzGifhtrSmpum;ajymMum;NyD; yJcl;NrdKUe,f
ygwDtwGi;f a&;rSL; OD;0if;cdkiu
f oifwef;zGiv
hf pS &f jcif;ESiyhf wfouf
&Sif;vif;ajymMum;onf/
oifwef;udk ,ckv 29 &ufrS 30 &uftxd zGiv
hf pS frnfjzpfNyD;
bk&m;BuD;NrdKUay:okH;&yfuGuf? bk&m;uav;? ysOfykH? 0rf;bJtif;?
&Gmopfudkif;wm? aygufawm? r,if;? 0*Fabmf? avSmfum;? vufyH
ukef;? abmeufBuD;? oajydk;? a&Twefaus;&Gmrsm;rS oifwef;om;
oifwef;ol 100 wufa&mufMuaMumif; od&onf/

omauwNrdKY e,fjynfckdifNzdK;ygwD
jynfol htusKd;xm0pOfo,fydk;vsuf&dS
vGifoD[
&efukef Edk0ifbm 30
omauwNrd K Ue,f jynf
axmifpkMuHhckdifa&;ESifhzGHUNzdK;a&;
ygwDonf jynforl sm;\qErsm;
udk jznfhqnf;aqmif&Gufay;
vsu&f &Sd m &yfuu
G af ejynforl sm;
\wifjycsufrsm;t& ,refaeU
eHeuf 8 em&DrSp 4^awmif
&yfuGuf jruefomaomufa&
uefBuD; oef&Y iS ;f om,mvSya&;
twGuf csKEH ,
G rf sm;ESijhf rufyifrsm;
&Sif;vif;jcif;vkyfief;rsm;? NrdKUr
(1)vrf;rS NrdKUr(5)vrf;twGif;?
ausmif;vrf;wpfavQmuf&Sd vlae
tdrfrsm;ESifh a&Ekwfajrmif;rsm;
tm; jcifaq;rIwfjcif;vkyfief;
rsm;udk rGef;wnfh 12 em&Dtxd

aqmif&GufcJhonf/
xdkodkY aqmif&Guf&mwGif
omauwNrdKUe,f jynfolUvTwf
awmfudk,fpm;vS,f OD;armif
armifpdk;? wkdif;a'oBuD;vTwf
awmfudk,fpm;vS,f OD;nGefUaz?

wkid ;f a'oBuD;vTwaf wmfuk,


d pf m;
vS,f NrdKUe,fygwDtwGi;f a&;rSL;
OD;aZmf0if;Edki?f NrdKUe,fEiS &hf yfuu
G f
ygwDaumfrwD0ifrsm;? &yfr&d yfz
rsm; yl;aygif;yg0ifaqmif&GufcJh
aMumif; od&onf/

NzdK;apweme,fvSnfUaq;ukoa&;tzGJY
ajrmufOuvmyNrdKY e,f(X)&yfuGufokdhuGif;qif;uko
rif;vGif
&efukef Edk0ifbm 30
&efukefwdkif;a'oBuD; ta&SUydkif;cdkif ajrmufOuvmy
NrdKUe,f (X)&yfuGufwGif NzdK;apweme,fvSnfhaq;ukoa&;
tzGJUu ,refaeU eHeuf 9 em&DrSpwif vlem 171 OD;tm;
tcrJhaq;ukoay;cJhonf/
,if;odkU tcrJah q;uko&mwGif NrdKUe,fygwDacwtwGi;f
a&;rSL; OD;0if;BudKifEiS fh NrdKUe,fygwDaumfrwD0ifrsm;?(X)&yfuu
G f
ygwDaumfrwD0ifrsm;ESiyfh gwD0ifvil ,f 45 OD;wdkUu vkyt
f m;
ay; ulnDaqmif&GufcJhaMumif; od&onf/

INTERNATIONAL

? twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

tkb
d m;rm;\orD;ESpOf ;D ukad 0zefco
hJ l jyefvnfawmif;yef tDbkdvmaMumifUaoqkH;ol
ckepfaxmifeD;yg;&Sdvm
0g&Sifwef Edk0ifbm 30
tdrfjzLawmfwGifusif;yonfh aus;Zl;awmfaeYtcrf;tem;wGif
puwftwk0d wfco
hJ nfh orwtkb
d m;rm;\orD;ESpOf ;D jzpfol qm[m
ESifhrmvD,mwkdYukd av;pm;rIr&SdbJ tqifhtwef;edrfhusol[k a0zef
cJhonfh &DywfbvpfuefygwDrS t&m&SdwpfOD;jzpfol t,fvDZbwf
avmufwefu ,refaeYwiG f jyefvnfawmif;yefomG ;cJo
h nf/ azhpb
f w
G f
pmrsufESmwGifazmfjycJhonfh tqkdygtrsKd;orD;t&m&Sd\a0zefrIukd
azhpfbGwfokH;pGJolrsm;u jyif;jyif;xefxefjyefvnfa0zefcJhNyD;aemuf
4if;u jyefvnfawmif;yefoGm;cJhjcif;jzpfonf/ 4if;\a0zefrIukd
tar&duefq,fausmo
f ufred ;f uav;rsm;u a'goxGucf MhJ uonf/
T 1 P (Ref: Daily Mail)

*sDeDAm Edk0ifbm 30
tmz&dutaemufyidk ;f wGif tDbv
dk maMumifh aoqk;H ol jrifw
h uf
vmcJhaMumif;? vuf&SdtcsdefwGif aoqkH;ol ckepfaxmifeD;yg;&Sd
aMumif; urmu
h se;f rma&;tzGUJ (WHO) u ,refaeYwiG af jymMum;
cJhonf/
,ckv 27 &ufu WHO owif;xkwjf yefcsuw
f iG f tDbv
kd m
aMumifh aoqkH;ol 6928 OD;&SdaMumif; azmfjyxm;onf/ vuf&Sd
tcsdefwGif tDbkdvmul;pufcHxm;&ol 16000 cefY&SdaMumif;od&
onf/ trsm;qk;H jzpfymG ;aeaomEkid if rH sm;rSm *De,
D m? qD&mvD,eG f
ESifh vkdufab;&D;,m;EkdifiHwkdYjzpfonf/
T 1 P (Ref: WHO)

wkwfEkdifiH &Sifusef;jynfe,f tMurf;zufrI


15 OD;aoqkH;? 14 OD;'Pf&m&
ayusif; Edk0ifbm 30

zl;cufurf;ajcwGif xkid ;f &Jrsm;ESiEUf ifdk if jH cm;om;rsm;jyemwuf


Xmeykdifypnf;rsm;riSm;ojzifh EkdifiHjcm;om;ykdifypnf;rsm;ukdz,f&Sm;
zl;cuf Edk0ifbm 30
xkid ;f Ekid if H zl;cuftyef;ajzurf;ajcwGif
,refaeUu urf;ajc&Jrsm;ESiEhf ikd if jH cm;om;
rsm; jyemwufcMhJ uNyD; urf;ajcypn;f
iSm;&rf;onfXh merS ypn;f rsm;ukd riSm;&rf;
bJ Ekid if jH cm;om;rsm;u uk,
d yf ikd yf pn;f rsm;
ukd tokH;jyK&mrS jyemjzpfcJhjcif;jzpf
aMumif;? urf;ajc&Jrsm;u EkdifiHjcm;om;
rsm;\ypnf;rsm;ukd odrf;,lcJhaMumif;
DailyMailowif;Xmeuazmfjyxm;onf/
urf;ajcwGiftokH;jyKonfh xD;rsm;?
aeylqmvI&H mwGit
f ok;H jyKonfh yufvuf
ukvm;xkid rf sm;? acgif;tk;H rsm;ukd oufqikd f
&mrS iSm;&rf;tok;H jyK&rnfjzpfaomfvnf;
Edkiif jH cm;om;rsm;u uk,
d yf ikd t
f ok;H taqmif
rsm;ukd tokH;jyK&mrS urf;ajcapmifh&Jrsm;

ESifh jyemwufcJhjcif;vnf;jzpfonf/
tqkyd gjyemaMumifh rauseyfonfh
EkdifiHjcm;om;wcsKdU\ qEjyrIjzpfay:cJh
aomfvnf; tmPmykdifrsm;u EkdifiHjcm;
om;rsm;\ urf;ajcok;H ypn;f rsm;ukd z,f
&Sm;&ef qufvuftrdefYay;cJhonf/
xkdif;&JwyfzGJUrsm;u ypnf;rsm;odrf;
,lcsdefwGif EkdifiHjcm;om;wcsKdUu ypnf;
rsm;jzKwfay;&ef jiif;qefcJhNyD; wcsKdUrSm
4if;wk\
Yd ypn;f rsm;ukd urf;ajcoJaomif
jyifxo
J kYd vTiyhf pfcMhJ uaMumif; od&onf/
Ekid if jH cm;om;rsm;ESihf urf;ajc&JwyfzUJG
0if 20 cefY jyemjzpfyGm;cJhcsdefwGif
urf;ajcysHusaps;onfrsm;u EkdifiHjcm;
om;rsm;bufrS tm;ay;atmf[pfcJhMu
aMumif; Daily Mail uazmfjyxm;onf/

Ekid if jH cm;om;rsm;xHrS ypn;f rsm;odr;f


,l&ef trdeaYf y;cJo
h rl mS zl;cuftkycf sKyfa&;
rSL;jzpfNyD; 4if;u aemufqufwGJjyem
rsm;twGuf pkd;&drfylyefjcif;aMumifh trdefY
ay;cJhjcif;jzpfaMumif;ajymonf/
Ekid if jH cm;om;rsm; rausreyfEiS q
hf Ejy
aecsed w
f iG f xkid ;f awmf0ifa&wyfrS ppfom;
rsm;a&muf&SdvmcJhNyD; tm;vkH;ukdpka0;ap
cJhaMumif;? xkdUaemuf EkdifiHjcm;om;rsm;
taejzifh Oya'ukd csK;d azmufjcif;r&So
d nf
ukd today;ajymMum;cJhaMumif;? EkdifiH
jcm;om;rsm;taejzifh uk,
d yf kid u
f rf;ajcok;H
ypnf;rsm;ukd zl;cufurf;ajcay:okdY ,l
aqmifcGifh&Sdonf[k ajymMum;cJhaMumif;
zl;cwfowif;Xmeu azmfjyxm;onf/
T 1 P (Ref: Daily Mail)

wkwfEkdifiHtaemufykdif; &Sifusef;jynfe,fwGif ,refaeYu


tMurf;zufwkdufckdufrIwpfckjzpfyGm;cJhNyD; 15 OD;aoqkH;um 14OD;
'Pf&m&cJah Mumif; Ekid if yH ikd rf 'D ,
D mrsm;u ,aeYtwnfjyKazmfjyonf/
&Sifusef;jynfe,f &SmcsDwGif tMurf;zufcHcJh&jcif;jzpfNyD; tpGef;
a&muftMurf;zuftzGUJ wpfzUJG u wku
d cf u
kd cf jhJ cif;jzpfaMumif;od&onf/
&Siu
f se;f jynfe,fonf tl*g(Uighur)rGwpf vifvrl sK;d rsm; trsm;pk
aexkid &f mjynfe,fjzpfNyD; tMurf;zufwku
d cf ku
d rf rI sm;aMumifh ,ckEpS f
twGif; 150 cefYaoqkH;cJh&onf/ tl*g(Uighur) vlrsKd;rsm;u
&Sifusef;jynfe,fukd cGJxGufcGifhawmif;qkdxm;NyD; 4if;wkdY\awmif;
qkdrIukd wkwfA[kdtpkd;&u y,fcscJhonf/
qif[mG owif;Xme\azmfjycsuw
f iG f tMurf;zufwu
kd cf u
kd o
f rl sm;
u AkH;rsm;jzifh OD;pGmwkdufckdufcJhNyD;aemuf vrf;ay:rSvlrsm;ukd "m;
rsm;jzifh vkdufvHwkdufckdufcJhaMumif; od&onf/
&JwyfzUJG EiS hf jyefvnfwku
d cf ku
d rf rI sm;jzpfymG ;cJNh yD;aemuf aoqk;H ol
15OD;teuf 11OD;rSm tMurf;zufwu
kd cf u
kd o
f rl sm;jzpfaMumif; qif[mG
owif;Xmeuazmfjyxm;onf/ tqkyd ga'owGif NyD;cJo
h nfh Zlvkid v
f
uvnf; tvm;wlwku
d cf ku
d rf rI sK;d jzpfymG ;cJNh yD; 100 eD;yg;aoqk;H um
aoqk;H ol 59OD;rSm tMurf;zufwku
d cf ku
d o
f lrsm;jzpfaMumif; wkwf
EkdifiHykdifowif;Xmersm;uazmfjycJhonf/
T 1 P (Ref: Xinhua)

zm*lqef&0J efxrf; &mxl;rSEw


k x
f u
G f
zm*lqef Edk0ifbm 30
tar&duefEkid if H zm*lqefNrdKUwiG f touf(18)ESpt
f &G,f vlrnf;
q,fausmfoufwpfOD;ukd aoewfjzifh ypfowfrdcJhonfh &J0efxrf;
'g&if;0,fqefonf rdrdoabmjzifh &mxl;rSEkwfxGufoGm;cJhaMumif;
4if;\a&SUaeuajymonf/ aoqk;H cJo
h l vlrnf;q,fausmo
f uf rku
d f
u,fba&mif;u 4if;ukd wku
d cf ku
d cf o
hJ nfreS af omfvnf; aoewfjzifh
typfcH&csdefwGif rkdufu,fba&mif;rSm vufajrmufxm;cJhonf[k
a'ocHwcsKUd u ajymcJjh cif;aMumifh rauseyforl sm;u qEjycJMh uonf/
w&m;kH;url &J0efxrf; 0,fqeftaejzifh tjypfrusL;vGefaMumif;
qkH;jzwfcJhonf/ 0,fqefuvnf; vdyfjymoefYaMumif;ajymMum;cJh
NyD;aemuf qEjyrIrsm;jrifhwufcJhum jcdrf;ajcmufrIrsm;vnf; xGuf
ay:cJhonf/
T 1 P (Ref: BBC)

ppfa&;t&ta&;ygaom ukb
d meDNrdKUujdk yefvnf&&S&d ef IS tzGJt
Y aocHwu
dk cf u
dk f
ukdbmeD Edk0ifbm 30
tpvmrpfEkdifiHawmf(IS)tzGJUonf qD;&D;,m;-wl&uDe,fpyf&Sd ppfa&;ta&ta&;ygaom ukdbmeDNrdKUukd jyefvnf&&Sd&ef
twGuf ,refaeYwGif taocHwkdufckdufrIrsm; jyKvkyfcJhaMumif; bDbDpDowif;Xmeuazmfjyonf/ ukdbmeDNrdKUukd IS tzGJUu
tapmykid ;f odr;f yku
d cf ahJ omfvnf; tar&duefavaMumif;tultnDjzifh a'ocHumh'v
f rl sK;d vufeufukid rf sm;u jyefvnfwku
d cf ku
d f
odr;f yku
d cf MhJ uonf/ IS tzGUJ onf ,refaeYwiG f taocHAk;H cGw
J ku
d cf ku
d rf I av;Budrjf yKvkycf NhJ yD; tqkyd gwku
d cf ku
d rf aI Mumifh aoqk;H
ol 25OD;&Sad Mumif;od&onf/ ukb
d meDNrdKUukt
d ajcjyKonfw
h ku
d yf rJG sm;aMumifh ppfab;'kuo
nf ESpo
f ed ;f ausmf wl&uDEkid if b
H ufokYd
a&muf&SdaeaMumif; wl&uDtmPmykdifrsm;u owif;xkwfjyxm;onf/
T1P(Ref: BBC)

10

BUSINESS

twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm ?

2015 ckEpS w
f iG f jynfwiG ;f um;aps;uGuf
ajymif;vJrIBuD;Bu;D rm;rm;rjzpfay:Eidk [
f q
k kd
a&Tatmif
&efukef Ekd0ifbm 30
vuf&t
dS csed u
f mvwGif jynf
wGif;um;aps;uGuftwGif; armf
awmf,mOfa&mif;0,fraI ps;uGuf
usqif;aeNyD;oufqikd &f muxkwf
jyefrnf[kqkdaom CIF wefzdk;
rsm;ESizhf suo
f rd ;f rnf[k qko
d nfh
owif;rsm;xGuaf y:aeaomFree
ygrpfupd r sm;tjyif ,mOft,
kd mOf
a[mif;tyfEcHS iG u
hf kdoufwrf;wk;d
rnfu
h pd & yfrsm;pGm&Sad eaomfvnf;
vmrnf2h 015ckEpS w
f iG f jynfwiG ;f
um;aps;uGuftwGif; ,cifESpf
uuJhodkY ajymif;vJrIBuD;BuD;rm;
rm; rjzpfay:EkdifawmhaMumif;
jynfwGif;tajcpdkuf armfawmf
,mOfa&mif;0,fov
l kyif ef;&Sirf sm;
todkif;t0dkif;rSod&onf/
'DZifbmwGif xGufay:vm
zG,f&SdonfhCIFwefzkd;tajymif;
tvJukv
d kyif ef;&Sirf sm;apmifMh unfh
aecsed jf zpf &efukeu
f m;aps;uGuf
twGi;f armfawmf,mOfwifoiG ;f
a&mif;csrIrsm;rSm ,ckvtwGif;
rsm;pGmenf;yg;aeaMumif;od&onf/
]]uRefawmfwkdYqDrSm tck

tcsed u
f pD;yGm;a&;usaewJt
h csed f
jzpfovdak rmfawmf,mOfeyYJ wfouf
wJu
h pd a wGuvJajymif;vJrw
I csKd U
&Sv
d mr,ft
h ay:rSmvdkuNf yD; quf
vufvkyfudkifMuzkdY apmifhMunfh
aewke;f yJ/ CIF wefzk;d awG 'DZif
bmvxJrSm xGufr,fvdkYMum;
aew,f/ um;ta&mif;t0,f
uawmh at;aewke;f yJ/ vmr,fh
2015 rSm tyfum;awGtaeeJY
tcGef9&mckdifEIef; tjynfhaqmif
&awmhrSmqkdawmh 'DESpfrukefrD
rSmtyfum;udpa wG NyD;jywfr,f
vdkaY wmhxifygw,f/ pD;yGm;a&;
vkyfief;&Sifawmfawmfrsm;rsm;
uCIFwefz;kd xGuv
f mr,ft
h ay:
rSmyJqufvufvkyu
f kid Mf uzkaYd pmifh
aewJhumvqkdawmh um;t0if
txGufu t&ifavmufawmh
rrsm;bl;/ qdyfurf;rSmvJ um;
awGu okH;av;aomif;avmuf
aomifwifaew,f/ 2015 tp
rSmawmifum;aps;uGuu
f xl;xl;
jcm;jcm;ajymif;vJvmzkrY d &Sad o;bl;}}
[k armfawmfum;a&mif;0,fa&;
toif;(&efuke)f rS Ou|OD;atmif
oef;0if;uajymonf/

csif;(*sif;)aps;uGufjynfy0,fvufapmifUMunfU
rif;atmif
atmifyef; Edk0ifbm 30
atmifyef;aps;uGuo
f kdY e,fpkrH cS si;f opfrsm; 0ifa&mufryI krH eS f
&SdaeNyD; jynfy0,fvufrsm;u aps;uGut
f aetxm;udk apmifh
MunfhaeaMumif;? BudKufESpfoufonfhtaetxm;ra&mufao;
ojzifh jynfytqGrJ &Sad o;aMumif;? ypnf;t&nftaoG;tay:
rlwnfNyD; jynfwGif;0,fvdktm; ykHrSef&SdcJhaMumif;od&onf/
,ckoDwif;ywftwGif; wpf&ufvQifysrf;rQ csif;(*sif;) ydm
csed f ig;aomif;cef0Y ifa&mufvsu&f NdS yD; csi;f (*si;f )rsm;udk tNydKif
tqdkifazmfaeMuwmaMumifh csif;(*sif;)tyif ydkrsm;vmzG,f&Sd
aMumif;? ta&mif;t0,ftaejzifh csi;f (*sif;)pdkwpfy
d m usyf
1250?csi;f ajcmufwpfy
d musy2f 200jzifh ta&mif;t0,fjzpfcJh
aMumif;od&onf/

urmhemrnfBuD;ukrPD500xJrSeHygwf(3)
SINOPEC

,Of,OfvS
&efukef Edk0ifbm 30
urmhemrnfBuD; ukrPD
500 xJ eHygwf(3) ae&m
&yf w nf a eaom SINOPEC
ukrPDtkyfpk vDrdwufuxkwf
vkyf jzefYjzL;a&mif;csaeaom
pufqDacsmqDrsm; jrefrmEdkifiH
aps;uG u f t wG i f ; w&m;0if
a&muf&Sd wifoGif;jzefYjzL;aeNyD
jzpfaMumif; ayusif;NrdKU qdkif'dk
ywpfukrPD\ 'kwd,taxG
axGrefae*smu Edk0ifbm 29
&ufjr&dyn
f Kd [dkw,fwiG u
f si;f y
onfhrdwfqufyGJwGif ajymMum;
cJhonf/
SINOPEC uk r P D t k y f p k

pufqDacsmqDf jynfwGif;aps;uGufodkh0ifa&muf

vDrw
d ufonfpifumylEkdiif w
H iG f
pufkHwnfaqmufNyD; jzefYjzL;
a&mif ; csay;aejcif ; jzpf o nf /
]]uRefawmfwkdu
Y krP
u
D urmh
emrnf B uD ; uk r P D a wG x J r S m
eHygwf(3)ae&mrSm&yfwnfaewm
yg/ 'ghtjyifqDxkwfvkyfrI pGrf;
tm;u@rSmvJ urmeh yH gwf (2)
ae&mrSm&Sad eygw,f/ Oil xkwf
vkyfrI? Gas xkwfvkyfrIrSmvJ
eHygwf(3)ae&mrSm&Syd gw,f}}[k
'ktaxGaxGrefae*sm rpwm
aumhcsif;[kef;uajymonf/
pifumylEkid if w
H iG 2f 008 ckEpS f
rwfvwGif pufkHwnfaqmuf
NyD; 2013 ckESpf ZlvdkifvwGif
pufkHNyD;pD;um wpfESpv
f Qifwef

csdefwpfodef;txd pufqDacsmqD
xkwfvkyfaeNyD; &if;ESD;jrKyfESHrI
taejzif h tar&d u ef a ':vm
1'or2 oef; &if;ESD;jrKyfESx
H m;
aMumif;?pufqDacsmqDxkwfvkyf
jzefjY zL;ay;aeNyD;vuf&w
dS iG t
f rJqD
wefcsed f ok;H aomif;? pufqaD csmqD
wefcsed cf kepfaomif;xkwfvkyfjzefY
jzL;a&mif;csaeaMumif;od&onf/
]]ta&SUawmiftm&Saps;uGuf
rSm ydkrkdwkd;wufaumif;rGeaf tmif
BudK;pm;aeygw,f/ 'ghtjyif
av,mOfqt
D mumo,mOftwGuf
acsmqDpufqDxkwfvkyfzdkYudkvJ
pl;prf;xkwfvkyfaeygw,f}}[k
'ktaxGaxGrefae*smrpwmaumh
csif;[kef;uqdkonf/

xdkYjyif qdkifEdkyufukrPD
xkwv
f kyaf &;t&m&Scd sKyfuvnf;
]]t&nftaoG;udk OD;pm;ay;
xkwv
f kyaf y;aewmyg/ 'ghtjyif
Asia Pacific aps;uG u f u d k
a&muf&adS tmifBuKd;pm;aqmif&u
G f
aeygw,f}}[kqdkonf/ SINOPEC ukrP
o
D nf ukrP
D 90
ausmfESifhyl;aygif;aqmif&Gufae
NyD;vuf&w
dS iG f pufqaD csmqD jzefY
jzL;xkwfvkyfay;aeaMumif; od
&onf/
]]jrefrmEdkifiHrSm tif*sif0dkif
trsKd;tpm;awG trsm;BuD;&Sad e
ygw,f/ 'gaMumifh t&nftaoG;
aumif;rGefwJh pufqaD csmqDawG
udko;kH apcsiv
f w
kYd ifoiG ;f &wmyg/
aps;oufomwJt
h if*si0f kid u
f kd ok;H
pGJvdkYpufysufwmwdkYrjzpfapcsif
ygbl;/ aps;BuD;ay;&ayr,fh
Mum&Snt
f ok;H pGcJ EH kid w
f yhJ pn;f awG
udk ok;H apcsiyf gw,f}} [k Z
Cooperation rStkyc
f sKyfrI'gdkuf
wm a'gufwmpdeNf zdK;vIid u
f ajym
onf/ vuf&SdwGif SINOPEC
rS xkwfvkyfjzefYjzL;aom puf
qD a csmqD r sm;ud k &ef u k e f E S i f h
{&m0wDwdkif;a'oBuD;wdkYwGif
jzefYjzL;a&mif;csay;aeaMumif;
od&onf/

&rnf;oif;wGifpyg;txGufEIef;enf;aomfvnf;pyg;aps;raumif;
vdIifoef;wifh(&rnf;oif;)
&rnf;oif; Edk0ifbm 30
rE a v;wd k i f ; a'oBuD ;
&rnf;oif;NrdKUe,ftwGi;f &Sd pyg;
pdkuaf wmiforl sm; pyg;xGuEf eI ;f
enf;NyD; pyg;aps;raumif;aom
aMumifh tcufMuHKaeaMumif;
od&onf/
&rnf;oif;NrKd Ue,ftwGi;f wGif

,ckESpftwGif; aemufydkif;rdk;&Gm
oGe;f rIenf;aomaMumifh pyg;cif;
rsm;atmifa&r&&S
d pyg;txGuf
EIe;f enf;jcif;jzpfonf[kqko
d nf/
pyg;pdkufwpf{uvQif rsKd;zdk;?
ysKd;Ekwfc? xGef,ufc? aumuf
pdkucf ? ajrMoZmzdk;? pyg;&dwfc?
a>cavScY tp&So
d nfu
h keu
f s p&dwf
ysrf ; rQ usyf E S p f o d e f ; ausmf & S d

aMumif;od&onf/ pyg;wpfwif;
vQifusyf 3500 rS4000 0ef;
usiaf ps;jzifo
h m a&mif;csae&NyD;
wpf{uvQif pyg;wif; 70 rS
90 0ef;usio
f mxGu&f
Sd 0ifaiG
avsmt
h jrwfenf;Mujcif;jzpfonf
[kod&onf/
pyg;&dwfaeYpm;wpfOD;vQif
wpfaeY usyf 2500 ay;&NyD;

wpf{uvQif pyg;&dwo
f l 12 OD;
iSm;&onf/aumufvdIif; o,fol
rsm;vnf ; iS m ;&onf / pyg;
a>cavSUcrSmwpfwif;vQif usyf
150ay;&aomaMumifh wpf{u
pdkuv
f Qifxu
G &f adS ompyg;twGuf
pyg;pufa>cc usyfwpfaomif;
ausmu
f keu
f sp&dw&f adS Mumif; od&
onf/

aus;vufa'orsm;wGifvQyfppfrD;&&SdrIESifhtwlpuf&ufuef;vkyfief;jzifhtvkyf&Sif?tvkyform;tusdK;&Sd
rsKd;rif;(ompnf)
ompnf Edk0ifbm 30
,cktcgaus;vufa'orsm;
wGif vQyfppfr;D vif;a&;vkyif ef;
udk tNydKiftqdkifBudK;pm;aqmif
&GufvmMu&m aus;&Gmtawmf
rsm;rsm;wGif vQyfppfrD;xdefxdef
vif;aeNyDjzpfonf/ vQyfppfrD;
oHk;pGEJ dkio
f nhf tdrfaxmifpkO;D a&
wdk;wufvmonf/2015-2016
ckEpS w
f iG f tdraf xmifpkaygif; 50
&mcdkifEIef;udk vQyfppf"mwftm;
ay;Edkiaf &;ESihf 2030jynhEf pS w
f iG f
wpfEkid if v
H k;H vQyfppf"mwftm; &&Sd
a&;twGuaf qmif&u
G v
f su&f o
d S nf/

rEav;wdik ;f a'oBu;D ompnf


NrdKUe,ftwGi;f &Sv
d Qyfppf"mwftm;
&&So
d nhf aus;vufa'orsm;wGif
vQypf pf"mwftm;jzifph uf&ufuef;
vkyif ef;rsm;vkyu
f kdi&f ef jyifqif
vsu&f NdS yD; puf&ufuef;vkyif ef;
vkyu
f kid jf cif;jzift
h vky&f iS ?f tvkyf
orm;ESpOf ;D ESpzf uftusKd ;&&Srd nf
jzpfaMumif;od&onf/
puf&ufuef; wpfpifvQif
wyfqifNyD; usyfodef; 20cefU
ukeu
f s t&if;tES;D rsm;onf[k
qdkEdkifaomfvnf; puf&ufuef;
wpfpifvQiv
f yd v
f ;kH wpfv;kH wpfv
cwf&NyD; vdyv
f kH;wpfvkH;twGuf

pufyikd &f iS u
f tjrwfaiGusyw
f pfoed ;f
ausmf&&SdaMumif;? csnfvdyfvHk;
wpfvk;H vQifykqk;d uGi;f 400 ausmf
xGuf&SdNyD; ykqdk;wpfuGif;vQif
usyf 2200 EIef;jzifh csnf'dkifudk
jyefvnfay;oGi;f &aMumif;? puf
&ufuef;ESpfpif aeYnvnfywf
&mwGif vQyfppf"mwftm;ctae
jzifh wpfvvQifusyf 15000cefU
ukefusaMumif;? puf&ufuef;
wpfpifvQit
f vkyo
f rm;ESpaf ,muf
tvkyftudkifzefwD;ay;Edkifaom
aMumifv
h Qyfppfr;D &&Sad omaus;&Gm
rsm;wGif puf&ufuef;xlaxmif
vkyu
f ikd jf cif;jzifv
h pOftusKd ;tjrwf

rsm;&&So
d nht
f jyifaus;vufa'o
aejynfolrsm; v,f,mvkyfief;
cGiftjyif tjcm;tvkyftudkif
tcGifhtvrf;rsm;&&SdEdkifaMumif;
ompnfNrdKU ig;qlwdk;csJUae puf
&ufuef; vkyfief;&SifwpfOD;u
ajymjyonf/
]]puf&ufuef;cwf tvkyf
orm;awGqk&d ifvJ ykqk;d wpfuiG ;f
ud k cwf c usyf 2 00EI e f ; &&S d y g
w,f/ vQyfppfrD;yHkrSefvm&if
tvkyo
f rm;wpfO;D wpf&ufykqkd;
uGi;f 30 ausm&f &Sad tmifcwfEkdif
ygw,f/ tckqk&d if vQyfppfr;D u
24em&Dvmygw,f/puf&ufuef;

cwfwmuRrf;usiv
f m&if tvkyf
orm;wpfOD; puf&ufuef;pif
ESpfpiftxd wm0ef,lcwfEdkifyg
w,f/ puf&ufuef;ESppf if cwf
Edkiw
f o
hJ u
l ykqkd;uGi;f ydk&&Sad wmh
0ifaiGvyJ kad umif;ygw,f/ wcsKd U
u puf&ufuef;cwf&mrSm aeYn
cwfNyD; aeYem;? n^aeYjyefcwf
wJo
h v
l &J ydS gw,f/ puf&ufuef;
cwfolrsm; vkyfEdkif&ifvkyfEdkif
oavmuf 0ifaiGaumif;Muyg
w,f/ puf&ufuef;cwf tvkyf
orm;aiGvdktyfygu csnf'dkif
orm;rsm;u aiGudktwdk;rJhay;
xm;NyD;jznf;jznf;csif; jyefqyf

&ygw,f/ puf&ufuef;uacwf
aumif ; aeawmh tvk y f & S i f
tvkyo
f rm;ESpOf ;D ESpzf uf tusKd ;
jzpfMuygw,f/ puf&ufuef;
wpfpif&w
dS o
hJ u
l ESppf if? ESppf if&dS
wJo
h u
l oHk;pifwk;d csUJ NyD; vkyu
f kid f
aeMuawmh a'ocHawGtvkyf
tudki&f &SMd uygw,f/ tckqkd&if
vQyfppfrD;&&SdwJhaus;vufa'o
awGrSm puf&ufuef;vkyfief;
vkyfudkifzdkY jyifqifaewJholawG
&Sdygw,f}} [k puf&ufuef;
cwftvkyform;wpfOD;uajym
onf/

BUSINESS 11

? twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

jrefrmaiGaps;us ckepfvtwGif; ukefoG,fa&;vdkaiGjyrI tar&duefa':vm 2 'or 72 bDvD,H&Sd


Mu,fa*gif ausmufpdrf;wifydkha&mif;csrI ykHrSefxufavsmUus[kqdk
ypnf;aps;wuf
aX;jrifharmif
rlq,f Edk0ifbm 30
,ck&ufydkif;twGif; jrefrmaiGaps;
usqif;rIrsm;aewkwfaps;uGufwGif
ypnf;aps;EIef; jrifhwufvmaeaMumif;
Mu,fa*gif&Sd jrefrmtodkif; t0dkif;
xHrSod&onf/ vuf&SdaiGvJaps;EIef;rSm
jrefrmaiG 100 vQif ig;,Grfom &Sdae
onf[kod&onf/
Mu,fa*gifwiG v
f ufzuf&nf? aumf
zDwpfcGuf 500? uGrf;wpf,m 50?
taygh tav;oGm; 200? 300 cefYus
oifah eaMumif;? wkwEf kid if aH vhvma&;
c&D;pOfrSjyefvmaom jrefrmowif;pm
q&mrsm;\ ajymMum;csuf t &od &
onf/ wcsKUd ae&mjrefrmaiGyifvufrcH
olursm;aeonf[kqdkonf/ tvm;wl
w,fvDzkef;ESifh qufpyfypnf;rsm;?
vQyfppfypn;f rsm;? a&Ttygt0if vlokH;
ukefypnf;rsm;aps;EIef;jrifhwufaeNyD;
rEav;? rHk&Gm? rdwDvm? aejynfawmf?
&efukefaps;uGuf xufjrifhrm;aeonf/
jrefrmaiGusyfwpfodef; vJvS,fvQif
,Grf 550om &&Sad eaMumif; aiGvv
J ,
S f
ol NrdKUe,fowif;axmufu ajymonf/

jynfhNzdK;Edkif
&efukef Edk0ifbm 30
,ckb@mESpf yxrckepfvwm
umvtwGi;f ukeo
f ,
G af &;vdkaiGjyrIrmS
tar&duefa':vm 2 'or 72 bDv,
D H
&SdaMumif; jrefrmEdkifiHuw&m;0ifxkwf
jyefonfph m&if;tif;rsm;wGif twnfjyK
xm;aMumif; qif[Gmowif;Xmeu
,aeYazmfjyonf/
yxrckepfvwmumvtwGi;f jrefrm

jrefrmEdkifiHrSwifydkYaom t"duydkY
ukerf sm;rSmv,f,mpdkuyf sK;d a&;xGuu
f kef
rsm;? arG;jrLa&;xkwu
f kerf sm;? owKESihf
opfawmxGuyf pn;f rsm;? ausmufrsuf
&wemrsm;jzpfonf[k qdkonf/ 2013
ckEpS w
f iG f jrefrmEdkiif \
H e,fpyfukeo
f ,
G f
rIyrmPrSm tar&duefa':vm 4'or
68bDv,
D H &Sv
d mcJNh yD; jrefrmEkid if \
H ukef
oG,frIu@twGuf t"duusaom
tajctaeudkqufxed ;f xm;Edkicf o
hJ nf[k
uRrf;usifolrsm;u oHk;oyfonf/
,ckb@mESpt
f wGi;f jrefrmEdkiif \
H
ukefoG,frIu@ usqif;oGm;aom
vkyfief;rsm;xJwGifausmufpdrf;wifydkYrI
vnf;yg0ifonf[o
k &d onf/,ckb@mESpf
yxr&SpfvtwGif;ausmufpdrf;wifydkYrI
Edik if \
H Edik if jH cm;ukeo
f ,
G rf w
I efz;kd pkpak ygif; bDv,
D &H adS Mumif;? 2013-2014 b@m pkpkaygif;wefzdk;rSm tar&duefa':vm
rSm tar&duefa':vm 16 'or 46 ESpw
f iG f ukeo
f ,
G af &;vdkaiGjyrIrmS tar&d 847oef;om&SdcJhNyD; ,refESpftvm;wl
bDv,
D &H adS Mumif;?jrefrmEdkiif o
H w
kYd ifoiG ;f uefa':vm 2'or652 bDvD,H&SdcJh umvtwGi;f wifyrYkd jI yKvyk cf ahJ omyrmP
cJhaomoGif;ukefyrmPrSm tar&duef aMumif;?2013-2014 b@mESpfwGif xuftar&duefa':vm 65oef;avsmh
a':vm 9'or59 bDvD,H&SdaMumif;? ydu
kY keyf rmPrSm tar&duefa':vm 11 usomG ;onf[ko&d onf/ 2013-2014
jrefrmEdkiif rH SwifykdcY hJaom ydkYukeyf rmP 'or108bDv,
f iG af usmufprd ;f wefcsed 1f 5061
D &H cdS NhJ yD; oGi;f ukeyf rmP b@mESpw
rSmtar&duefa':vm 6'or87bDv,
D H rSmtar&duefa':vm 13'or76bDvD wefwifyakYd &mif;cscNhJ yD;tar&duefa':vm
&Sad Mumif;? NyD;cJo
h nfh atmufwkdbmwGif ,H&cdS ahJ Mumif;jrefrmEdkiif AH [dkpm&if;tif; 1'or011bDv,
D &H &Scd o
hJ nf[k jrefrm
jrefrmEdkiif \
H Edkiif jH cm;ukeo
f ,
G rf w
I efzkd; aumfrwDuxkwjf yefonfo
h wif;tcsuf Edkiif AH [dkpm&if;tif;aumfrwDu twnf
rS m tar&d u ef a ':vm 2'or37 tvufrsm;wGifazmfjyonf/
jyKcJhonf/

wufaps;jzifUyJwDpdrf;ta&mif;t0,foGuf
tdEd,0,fvdktm;usrwfyJESifUyJpif;iHkeDaps;jyefus
rif;atmif
&efukef Edk0ifbm 30
jynfwiG ;f yJrsK;d pHkaps;uGuw
f iG f
,ckow
D if;ywf yJwpD rd ;f BuD;udk
wkw0f ,fvufuyJt&nftaoG;
tay:rlwnfNyD; aps;ay; t0,f
&So
d jzifh aps;jrifv
h mNyD; ta&mif;
a&mt0,fygoGucf ahJ Mumif; od&
onf/ ,ckuJhokdY yJwDpdrf; aps;
aumif;&&Sdojzifh pdkufysKd;ol
awmifola&m ta&mif;t0,f
jyKvkyfonfh ukefonfrsm;yg
pD;yGm;a&;t& tusKd;tjrwf&&Sd
cJhaMumif; aps;uGuftwGif;rS
od& onf/
Export aps;uGuftvm;
tvmaumif;onhrf wfyt
J aejzifh
,ckoDwif;ygwfwGif tdEd,
0,fvdktm;jyefaysmhoGm;ojzifh
aps;usvmaomfvnf; ta&mif;
t0,f aeY p Of & S d a eaMumif ; ?
a&mif;oluek o
f nfrsm;xHwiG v
f nf;
ypn;f vufuset
f aejzifh wefcsed f
ckepfaomif;0ef;usifom usef&Sd
aeNyD ; aps;uG u f t aetxm;
t& aps;aumif;&rSxkwaf &mif;rI

rsm;&Sad eaMumif;od&onf/ yJpif;


iHkeDrSmrl ukefonfvuf0,fwGif
yJ v uf u sef a vsmh v monf E S i f h
trQ Export 0,fvufuvnf;
vdktyfcsuf&SdrSom 0,f,lrI&Sd
onf htwG u faps;uG u fo abm
obm0t& aps;usvmonf[k
qkdonf/
rHk&Gmaps;uGufwGif txuf
tnma'ojzpfonfh rif;uif;ESihf
ueDbufrS yJwDpdrf;(opf)rsm;
0ifa&mufrrI sm;vm wkw0f ,f
vuf? rEav;ukefonfESifh&ef
uke0f ,fvufwu
Ykd yJt&nftaoG;
aumif;rGerf aI Mumifah ps;ay;t0,f
&So
d jzifah ps;jrifv
h mNyD; wpfy
d m
1853 usyfaps;jzifh wpf&ufudk
tdwf 400 cefYta&mif;t0,f
jzpfcJhaMumif;od&onf/
rEav;aps;uGuw
f iG yf w
J pD rd ;f
BuD;(xdyfp)udk wkwf0,fvuf
u0,fvkt
d m;yHkreS &f o
dS jzifh ,cif
oDwif;ygwfESifh EdIif;,SOfygu
aps;jrifhvmNyD; wpfydmvQif
usy2f 010 aps;jzifw
h pf&ufvQif
tdwf 1000cefY ta&mif;t0,f

jzpfcJhaMumif;od&onf/ jynf
aps;uGufwGif yJwDpdrf;(opf)
taejzifhe,fpHkrS wpf&ufvQif
tdwf 500 rS 800 Mum;yHkreS 0f if
a&mufco
hJ nf[ko&d onf/ t0if
awmufavQmuf&Sdaeaomfvnf;
wkwftwGuf t"du0,f,lae
onfhrEav;0,fvufuvnf;
0,fvkt
d m; oGuv
f maomaMumifh
wpfydmusyf 1690 aps;jzifh
ta&mif;a&m t0,fygoGufcJh
aMumif;aps;uGuftwGif;rS od&
onf/
rwfyJ (RC) rSmrl bk&ifh
aemifaps;uGufwGif tdEd,0,f
vufu ,ckow
D if;ywf 0,f
vdktm;jyefavsmo
h mG ;ojzihaf ps;us
vmNyD; wpfwefvQif tedrfhqHk;
usyf 842000rStjrifhqHk; usyf
854000 twGi;f ta&mif;t0,f
jzpfrIenf;cJhaMumif; od&onf/
a&mif ; ol u k e f o nf r sm;xH w G i f
rwfyJypnf;vufusefenf;ae
aps;uGuftaetxm;udk Munfh
NyD; xde;f a&mif;aeaMumif; od&
onf/ [oFmwaps;uGufwGif

rwf y J ( uk e f M urf ; )ud k Export


twGuf 0,f,laeonfh &efukef
0,fvufu 0,fvdktm;yHkrSef&Sd
aomfvnf;ukeo
f nfvuf0,fwiG f
ypn;f vufuseef nf;aeaMumif;?
ta&mif;t0,ftaejzifh wpf
ydmvQif usyf 1380aps;jzifh
wpf&ufudk tdwf 800cefYom
jzpfcJhaMumif;od&onf/
bk & if h a emif a ps;uG u f w G i f
yJpif;iHkeD(RC) udk tdEd,0,f
vufu aps;cst0,f&Sdojzifh
aps;usvmNyD; wpfwefudk usyf
732000 aps;jzifhom ta&mif;
t0,fjzpfcJhaMumif; od&onf/
e,faps;uGufjzpfonfh rEav;?
rHk&Gm? rauG;? yckuL? jynf?
atmifvEH iS ahf &pBudKaps;uGurf sm;
wGif yJpif;iHkeDyJ vufusefavsmh
vmonfEiS t
hf rQ Export twGuf
0,f,al eonfh &efuke0f ,fvuf
uvnf; 0,fvdktm;jyefavsmh
oGm;ojzifh aps;usvmNyD; wpf
ydmvQif usyf 1150aps;jzifh
omta&mif;t0,fjzpfcahJ Mumif;
od&onf/

rEav;axmifBuD;ydkif;tdrfjcHajraps;uGuf
ta&mif;t0,f ododomomat;
bkef;vQHrif;
rEav; Edk0ifbm 30
rEav;NrdKU axmifBuD;ydki;f tdrjf cHajrta&mif;t0,fjyKvky&f mwGif
Edk0ifbmvqef;ydki;f rSpwifum ta&mif;t0,foo
d o
d momat;vsuf
&SdNyD; aiGay:csifaomaMumifh jyefxkwfolrsm;om&SdaMumif; rEav;
tdrfjcHajr tusKd;aqmifrsm;xHrSod&onf/
]]NrdKUwGif;ydkif; axmifBuD;ydkif;aygufwJh tdrfjcHajrawGta&mif;
t0,fyg;aew,f/ BudKufwJholvJ&mS ;w,f/ trsm;pkut&if;tESD;
enf;enf;eJt
Y a&mif;t0,fou
G af ewJh NrdKUopfykid ;f avmufrmS yJvkyaf eMu
w,f/ NrdKUxrJ mS awmh rjzpfraea&mif;csiw
f o
hJ al vmufy&J adS wmhw,f}}
[k tusKd ;aqmifwpfO;D uajymonf/ NrdKUwiG ;f tdrjf cHajraps;uGuo
f nf
wpf&pfcsi;f wufvmaom aygufaps;om&SNd yD; ,cifvkd&if;ED;S jrKyfEo
HS l
rsm; r&SdawmhaMumif;if;uajymonf/ 62vrf; ta&SUbufjcrf;
26vrf;? vrf;30ESi3hf 5vrf;tdrjf cHajrtuGurf sm;onf ajrae&mtae
txm;wGif usyo
f ed ;f 45000rS50000 0ef;usiaf ygufaps;&Sad Mumif;
od&onf/ ]]NrdKUxu
J ajruGuaf wGu ode;f aygif;wpfaomif;avmuf
&if;&if wpfuGuf&zdkYrvG,fulawmh NrdKUopfuajruGufawGbufudk
OD;wnfvmw,f/ ajraps;aumif;awmh a'ocHtrsm;pkua&mif;Mu
w,f/ {uuGufawGvaJ ygufaps;toift
h wifheJt
Y a&mif;t0,fjzpf
aewmawGU&w,f}} [k 0g&ifhtdrfjcHajrtusKd;aqmifOD;xdyfwifrsdK;
0if;uajymonf/
pufr(I 2)&Sd ay(40_60)vrf;ar;wifajrwpfuu
G v
f Qif ,cifu
ode;f 400 ESihf 500 Mum;omaygufaps;&Sad omfvnf; vuf&t
dS csed w
f iG f
ode;f 700 atmufcaH ps;&Sad omfvnf; ta&mif;t0,f&mS ;yg;aeaMumif;
if;uqufajymonf/ tqdkygajruGurf sm;wGif ajruGuif mS ;vdkonfh
vkyif ef;&Sirf sm; ,ckvtwGi;f rsm;jym;vmNyD; iSm;caps;EIe;f rsm;vnf;
jrifw
Y ufvmonf[k jynfBuD;wHceG Nf rdKUe,fpufr(I 2)tajcpku
d f ajr0,f
a&mif;orm;wpfOD;uajymonf/

OPINION

qefYusifbuf[m aemufxyftrSefw&m;wpfckvm;

tvS
b0ukd,fpD
tvSukd,fpD
qEukd,fpD/

OPINION 13

? twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

ukd,fhb0ESifh
ukd,fhqEu
trsm;twGufygrS
wu,fhtvS/

qExJrS
vkyfEkdifwmu]p}
'grSwu,fhtvS/

t,f'DwmUtmabmf
nDGwfa&;?oifUjrwfa&;?Nidrf;csrf;a&;
w&m;Oya'pdk;rdk;a&;ESifUzGJYpnf;yHktajccHOya'
]]zGUJ pnf;yHktajccHOya'ukd ygwDp?JG vlrsKd ;pG?J tzGUJ tpnf;pGJrsm;jzifh tajccHNyD;
jyifqifa&; aqG;aEG;MurnfqdkvQif ]vGefpGmjyifqif&cufaom tajccHOya'}
jzpfovdk Edkiif EH iS v
fh rl sKd ;tusKd ;pD;yGm;ukt
d m;vHk;a&S;INyD; nDw
G af omndE iId ;f wdkiyf ifrI
rsm;jzihyf ;l aygif;aqmif&u
G Mf urnfqkdvQif zGUJ pnf;yHktajccHOya'onf ]vG,u
f pl mG
jyifqif&aomOya'wpfckjzpfaeonf}ukd awGU&Sd&rnfjzpfaMumif;? t"durSm
nDw
G af &;oifjh rwfa&;yifjzpfaMumif;}} jyD;cJo
h nfEh kd0ifbm 25&uf jynfaxmifpk
vTwaf wmftpnf;ta0;wGif jynfaxmifpMk uchH ikd af &;ESizhf UHGjzKd ;a&;ygwD wJzG uftaxGaxG
twGif;a&;rSL;OD;odef;aZmfu aqG;aEG;wifjycJhonf/
]]'Drku
d a&pDEkid if aH wmfBuD;tjzpfavQmufvrS ;f Edkiaf &;\tajccHjzpfaomzGUJ pnf;ykH
tajccHOya' ay:xGe;f vmapa&;twGuf ,cifu jynfaxmifpkMuHch kdiaf &;ESizfh UHG NzdK;
a&;toif;BuD;onf jynforl sm;ESit
fh wl wuf<upGmBudK;yrf;aqmif&u
G cf yhJ gw,f/
acwfpepfeJYtnD vdkufavsmnDaxGpGmajymif;vJ&ef vdktyfvmyguvnf;
zGUJ pnf;ykt
H ajccHOya'ay:xGe;f a&;wGif t"dutcef;u@rSyg0ifcahJ om ,ckjynf
axmifpkMuHch kid af &;ESizfh UHG NzdK;a&;ygwDonf t"duwm0ef&adS omygwDwpfckjzpfonf[k
cH,yl gw,f/ cH,cl suEf iS t
fh nD ygwD\acgif;aqmifrsm;u OD;aqmifNyD; zGUJ pnf;ykH
tajccHOya'udk jyefvnfavhvmokH;oyfa&;tqdk wifoGif;cJhjcif;jzpfygw,f/
aqG;aEG;rIrsm;udkyiG yfh iG v
fh if;vif;aqmif&u
G cf MhJ uNyD;vnf;jzpfygw,f/ wpfO;D oabm
wpfOD;od&SdMuNyD;vnf;jzpfygw,f}}[lvnf;aqG;aEG;wifjycJhonf/
qufvuf OD;ode;f aZmfu ]]rnfonhOf ya'rS NyD;jynhpf kHrrI &SEd kdiyf g/ tusKd ;
tjypf&ydS gw,f/ tjypf&mS vQifawGUrmS jzpfovdk aumif;usKd ;awGvnf; tjynh&f ydS g
w,f/ Oya'qdkonfrSm tajccHoabmw&m;rSmyifNyD;jynhfpHkrIr&SdbJ vdktyfae
onfrsm; &Sad ew,fqkdwmukd vufcMH u&rSmjzpfygw,f/ t"durSm Edkiif aH wmfEiS fh
Edkiif o
H m;wkUd \ ]]qEEiS b
hf 0}}ukd tav;teufxm;NyD; aqmif&u
G cf iG &fh o
dS rl sm;u
jywfom;pGmaqmif&u
G af y;&rSmjzpfygw,f/ raqmif&u
G Mf ubl;qdk&if ordki;f rSmtpGe;f
txif;usecf rhJ mS jzpfygw,f/ jynforl sm;uvnf; rnfoal wGu bmawGaqG;aEG;
wifjyaeMuw,f? b,fvko
d abmxm;awG&adS eMuw,fqkw
d mukd apmihaf rQmfMunhf I
aeMuw,fqkdwmukv
d nf; owdcsyaf pvdkygw,f}}[lvnf; ajymMum;cJo
h nf/
jynfaxmifpkMuHch kid af &;ESizhf UHG NzdK;a&;ygwDOu|jynfaxmifpkvw
T af wmfem,u
jynfoUl vw
T af wmfOu|ol&OD;a&Tref;ESihf AGt
D kdatowif;XmewdkY Edk0ifbm 21&uf
awGUqkHpOf ]]vuf&SdvTwfawmfxJrSmqdkvdkY&Sd&if jynfcdkifNzdK;ygwD&JU trsm;pkaygh/
54&mcdkiEf eI ;f aom jynfckdiNf zdK;ygwD&UJ ukd,pf m;vS,af wGua&m tcktrsm;pk txl;
ojzifh NLD ygwDeJY'Dbufu? a':atmifqef;pkMunfwdkYbufu wifjyaewJh
436 jyifqifa&;tqdkjyKcsufawGtay:udk &mEIef;jynfhaxmufcHrIa&m&Sd&JUvm;}}
[lar;jref;cJhonf/
ol&OD;a&Tref;u ]]'Dae&mrSmygwD&UJ r0l g'eJyY aJ jym&ygvdrrhf ,f/ ygwD&UJ r0l g'u
zGUJ pnf;yHktajccHOya'ajymif;vJEkdizf kdY pNyD;awmhtqdkjyKw,f/ NyD;wJt
h cgrSm'Dtqdk
udk axmufcHw,f/ axmufcHwJhtwGuf'DaeYzGJUpnf;yHktajccHOya' ajymif;vJzdkY
twGuaf umfrwDawGzUJG ? NyD;wJt
h cgrSmjynfaxmifpkvw
T af wmfrmS aqG;aEG;/ ygwDtae
eJY t"duajymr,fqdk&ifawmh zGJUpnf;yHktajccHOya' ajymif;vJzdkYvdkw,f/ 2008
tajccHOya'[m [dkacwf[dktcgwkef;u trSefqHk;vdkYajymEkdifw,f/ 'gayr,fh
'Dacwf't
D cguswt
hJ cgusawmh 'Dacwf'pD epfeaYJ vsmn
f w
D zhJ UJG pnf;yHktajccHOya'
jzpfzdkYvdkw,f/ 'gaMumifhrdkY zGJUpnf;yHktajccHOya' ajymif;&r,f? jyif&r,f/
b,ftay:rSmjyif&rvJ/ OD;wnfcsuu
f (3)csux
f m;w,f/ eHygwf (1)zGUJ pnf;yHk
tajccHOya'jyKjyifajymif;vJwt
hJ cgrSm Edkiif aH wmfwnfNidraf &;eJY zGUH NzdK;wdk;wufa&;
ydkaumif;vm&r,f/ zGUJ pnf;yHktajccHOya'jyKjyifajymif;vJwt
hJ cgrSm wdki;f &if;om;
pnf;vHk;nDnw
G af &;? trsKd ;om;jyefvnfoifjh rwfa&;? Nidr;f csr;f a&;? w&m;Oya'
pdk;rdk;a&; ydkaumif;vm&r,f/ zGJUpnf;yHktajccHOya'jyKjyifajymif;vJwJhtcgrSm
'DaeY 'Drku
d a&pDjyKjyifajymif;vJa&; t&Sed t
f [keyf kjd rifv
h m&r,f/ tJvkdaqmif&u
G w
f hJ
tcgrSm wcsKUd xm;oifw
h mxm;zdv
kY krd ,f/ jyifoifw
h mjyifzv
kYd krd ,f/ 436 jyifzu
Ykd pd
udkvnf;jynfaxmifpkMuHch kid af &;eJzY UHG NzdK;a&;ygwDu 'Dvko
d abmxm;&Sw
d ,f/ usew
f hJ
Oya'? ajymif;vJoifhajymif;vJxkdufwJh Oya'awGudkvnf; ygwDu ajymif;vJzdkY
pDrHaqmif&GufaewmawG&Sdw,f/ aemufrJay;wJhudptay:rSm? ygwD&JUrl0g'awG
tay:rSm ygwD0ifrsm;? vTwaf wmfuk,
d pf m;vS,rf sm; vdkuef m&rSmjzpfygw,f}}[l
ajymMum;cJo
h nf/ odkjY zpf&m nDw
G af &;?oifjh rwfa&;?jidr;f csr;f a&;ESiw
hf &m;Oya'
pdk;rdk;a&; t"dujzpfonfrSmay:vGifaeaMumif; a&;om;vdkuf&ygonf/

pkd;jrifUodef;

wdkY? ajcmufyGihfqkdif
wd?kY jyifr,fw?kYd rjyif
bl;wdkY? vlyk*dKvfcsOf; uyfrIwdkY? tzGJU
tpnf;csOf;uyfrIwdk?Y [kdrSmxGufayguf
wdkY?rjrifcsifa,mifjyKwdkY a&maxG;eyef;
vk H ; acwf p um;t&]acgif ; pm;}&wJ h
umvBu;D rSm..pmtkyaf wGyeJ if;zwfr&d m...
q&mrdIif;? cgwkdif;odkY pdwfraysmf/
tylykcH ufaESmif;yGm;apzkYd vlMY uHKwGif
vufaqmifyg;vdkuw
f hJ pum;pkv
H ifpmG y?
tnmolrmS wmrsm;udku,
G Mf um;&oaemf/
------------------oepfpkHjzpfykHMum;&awmh
pmo0PfvTmTefvdkYyg;&ayr,fh
om;trdwawGaMumihf l;&vdrhf
rxihf (udkrif;&m&,f)tm;r&Sdbl;/
(q&mrdIif;\ aomu-uAsmrS)
tm;r&Sw
d moGm;zwfro
d Asm/ tm;r&Sd
wJv
h u
l vnf;tm*yk*Kd vf q&mBuD;ocif
udk,fawmfrIdif;As/ uRefawmfuawmh
cJxkct
H *Fkvrd mv&[ef;ude;f qdkuaf ewJh

av;yGifUqkdif

pdrf;

vJha&Tajraus;&Gmav;onf qnf;
qmuG,faysmufarSmifcsdefa&muf
aomfrv
S Qyfppfr;D a&mifwjkYd zifv
h if;vufawmufy
aeonf/
v,f,mvkyif ef;odr;f csed jf zpfojzifh rdrt
d m;
vyfcsdefudktusKd;&dS&dStoHk;csvdkol BuD;i,fr[l
usm;r rcGJ uav;i,frsm;ygrusef OD;wnfvm
a&mufaewwfaom ae&mav;wpfck&o
Sd nf/ xdk
ae&mum; ]aus;vuf*kP&f nf} pmMunfw
h ku
d f
wnf&dS&modkYyifjzpfonf/
pmMunfw
h u
kd u
f av;uvnf; vQyfppf"mwf
rD;xdefxdefnD;vsuf aus;vufjynfolrsm;udk
toifah pmifBh udKaeonf/ ol&Y ifciG w
f iG f ayGUykduf
xm;aom pme,fZifrsK;d pHkukd ,lygvSn?hf zwfyg
vSnfh[kurf;vifhaeonf/ HD-T2 wyfqif
xm;aomkyfjrifoHMum;pufuvnf; azsmfajz
ay;&ef? jyefMum;ay;&ef? ynmay;&ef toifh&dS
aeonf/
pmMunfhwdkufHk;cef;twGif;bufwGifum;
pum;0dki;f av;wpf0kid ;f u aeUpOfrysu&f aSd ewwf
onf/ xdkpum;0dki;f udkO;D aqmifMuolrsm;um;OD;jynf- touf(60)ausmf? &yfrd&yfz?
trsKd;om;EdkifiHa&;tjrif&dSol?
udkcdkif- touf(30)ausmf (40)wGif;?
aus;&Gmumvom;acgif;? ausmif;q&m?
armifNzdK; - touf (20) ausm?f pmMunfh
wdkufrSL;? aus;vufvli,fwkdYjzpfMuonf/
olwkdpY um;0dki;f wGif ab;rS0ef;&HaeMuonfh
vlBuD;vli,frsm;uvnf; 0ifa&mufaqG;aEG;
wwfao;&m xdkpum;0dki;f av;rSm jynfoUl yk&H yd f
,dkzw
d yf iG t
hf efpum;oHrsm;jzifh ouf0ifvyI &f mS ;
aeygawmhonf/
xkad eYu pmMunfw
h ku
d f k;H cef;twGi;f odOkY ;D pGm
a&muf&o
Sd rl mS udkckdijf zpfonf/ udkckdiaf &mufvm
ojzifh pmMunfw
h ku
d rf LS ;armifNzdK;uxrif;pm;jyef
oGm;onf/ udkckid u
f tm;vHk;tvm;udkiv
hH if&h if;
owif;pmudk onf;Bu;D rnf;Bu;D zwfae&m OD;jynf
a&mufvmonfudkyif owdrxm;rdawmhay/

tnMwuavmifwpfacsmif;ygAsm/
odkaY omf....
odkaY omf....qdka&;&Su
d qdkMu&rnf
av/ rqdkpaumif;qdkpaumif; awmuf

wJBh uD;u acgif;aygif;aygif;[kuRefawmhf


tm; qdkvmjim;tHh/ uRefawmfu ykoQ
wifuAsmudkom &Gwfjyvdkufrnf/
csD;rGrf;wma&m? uJh&JUwma&m

Oayumw&m;eJYcH,l
oll;eJYrjiif;ckefeJY...wJh/
[kwfuJh...? Niels Bohr eD;vfpf
bdk[m(1885-1962) ajymcJw
h hJ pum;

wpfcGef;udkvnf; zwfrdyg&JU/
]]rSm;,Gif;wJhxGufqdkcsuf&JU qefY
usib
f uf[m rSeu
f efwx
hJ u
G q
f kcd sujf zpf
ygw,f/ 'gayrJh vk;H 0trSew
f &m;wpfck
&JUqefu
Y sib
f uf[maemufxyfv;kH 0trSef
w&m;wpfckvnf; jzpfaeEdkifwmygyJ}}
eD;vfpb
f kd[m taMumif;a&;xm;wJh
pmtkyfxJu pmom;rl&if;jzpfygonf/
bkd[mudk udkyifa[*ifrSmarG;zGm;cJhNyD;
lyaA'ynm&Siw
f pfO;D jzpfygonf/ trf
wrfawG&UJ wnfaqmufykEH iS fh pGr;f tifukd
avhvmoljzpfygonf/ 1913 rSm olu
olYt&ifxkwfazmfcJhwJh tm;eufpf*lom
zdkY'f&JUtufwrfoDtdk&Dudk jzeYfMuufawG;
xm;wJh oDtdk&DwpfckjyKpkEdkifcJh/
1922 ckESpfrSm bdk[mlyaA'qkdif
&m Edkb,fvfqkqGwfcl;&cJh/ oluuGrf
wrfot
D k&d ED iS yfh wfoufNyD; tcsed Ef iS afh e&m
Mum;utjyeftvSeEf iS x
fh yfwx
l yfrQta&;
ygrItaMumif;?em;vnfoabmaygufap
wJt
h aMumif; axmufcHajymMum;ay;cJ/h
olpY um;?olo
Y t
D k&d aD wGukd tajccHNyD;

aemufydkif;lyaA'ynm&Sifrsm;u uGrf
wrfrui;f epfynmudk azmfxkwEf kdicf MhJ u
onf/ 'kwd,urmppfBuD;xJrSmawmh
bdk[mvnf; emZDawG&efaMumihf udkyif
a[*ifuaexGufajy;NyD; tar&duef
jynfaxmifpk e,l;ruqu
D kdjynfe,fukd
a&mufvmcJhonf/ tJ'DrSm tufwrfAkH;
xkwv
f kyEf kid zf kYd odyyH nm&Siaf wGukd tcg
ay;Edkicf /hJ odkaY omfppfBuD;tNyD;rSm udkyif
a[*ifukdjyefvmNyD; tPkjrLpGr;f tifukd
Nidrf;csrf;a&;twGufomokH;MuzkYd olYvIYH
aqmfygawmhonf/ olYtajymawGxJu
rSwfrSw&f & wpfckuawmh....
uRrf;usifolqdkwm tifrwefusOf;
ajrmif;wJyh nm&yfe,fy,fawGrmS rSm;Edkif
wJt
h rSm;tm;vk;H udk vkyzf ;l cJw
h o
hJ yl gyJ..
rSe;f qMunhw
f ,f...? tem*wfukrd eS ;f q
Munhw
f ,fqkw
d mrsKd ;[mcufwt
hJ vkyyf g/
roDwm(prf;acsmif;)
rjy,fr,fhpum;rsm;-rS
rSm;NyD;rSynmjzpfvQifacwfrSmnHh\
...vdkY a'gufwmaeZifvwfua&;yg
onf/ ol\pmtkyw
f pftkyef mrnfvnf;
jzpfyg\/ trSm;rsm;rS oifcef;pm&,l
jcif; Lesson Learnt / rrSm;bJEiS hf trSef
ra&muf[kqkMd u...odakY omf trSm;wkid ;f rS
ynm&,lpwrf;qdkvQif wpfoufvHk;
rSm;wmawG vkyfMunfhae&rSmvm;[k

jynfolUyHk&dyf ,dkzdwfyGifhtef pum;oHrsm;


OD;jynf -bmawGrsm; onf;onf;rnf;rnf;
zwfaewmvJ ighwl&JU/
udkcdkif -aMomf zGUJ pnf;yHktajccHOya'jyifqifEikd f
a&; vTwaf wmfrmS aqG;aEG;Muwmudk zwfaewm
ygOD;BuD;/
OD;jynf -vkyo
f ifv
h kyx
f kduw
f u
hJ pd y aJ v/ vky&f
rSmayghuG,f/
udkcdkif -jy|mef;NyD;wmrS bmMumao;vdkv
Y AJ sm?
'gudkyJjyif&w,fqdkawmh rcufbl;vm;/
OD;jynf - jyifoih&f ifjyif&rSmayghighw&l ,f? tcsKd U
uqdk zsufNyD;topfjyefa&;csifMuao;wm/
ighwyl pJ Of;pm;Munf?h zGUJ pnf;yHktajccHOya' qdk
wm wdkif;jynf&JUtouf0dnmOfozG,fr[kwf
vm;? 'gudk udk,t
hf usKd ;pD;yGm;oufoufukMd unfh
NyD;jyifr,f? udk,yhf gwDtzGUJ tpnf;tusKd ;pD;yGm;
oufoufukd MunfNh yD;jyifr,fqkd&ifawmh b,f
aumif;EdkifyghrvJ/
(xdkpOfwiG f armifNzdK;0ifvmum pum;quf
udkaxmufvdkufonf/)
armifNzdK; - tJ'DudpeJYywfoufvdkY jynfolU
vTwfawmfudk,fpm;vS,fawGjzpfwJh 0ufvuf
rJqEe,fu ol&OD;at;jrifu
h jynfaxmifpkvw
T f
awmfrSmjyifqifzdkYtqdkwifoGif;NyD; jrpfBuD;em;
rJqEe,fu OD;ode;f aZmf uaxmufcw
H ,fav/
jynfaxmifpkvw
T af wmfu wpfceJ uftwnfjyKcJh
vdkzY UJG pnf;yHktajccHOya'jyifqifEkdiaf &;taumif
txnfazmfraI umfrwDukzd UJG pnf;ay;cJw
h mAs/ tJ'D
aumfrwDu jynfolawG? ygwDawG? vlrItzJGU
tpnf;awGu tMuHjyKcsufawGudk &,lpkpnf;
NyD;awmh tpD&ifcHpmudka&;qGJwifjyEdkifNyDav/
'gudkjynfaxmifpkvw
T af wmfrmS tjyKoabmqef
wJh rloabmqdki&f maqG;aEG;MuwmawGukd vTwf

awmfcseef ,frmS xkwv


f iT ahf ew,fAs/ apmifMh unfh
Muygvm;/
udkcdkif -MunfhawmhtMunfhcsifom;uG? rdef;
uav;awGu Zmwfvrf;wGJudkrS BudKufwmqdk
awmh vTwaf wmfcseef ,fukd b,frmS MunfEh kdiyf g
awmhrvJuGm/ OD;BuD;yJ odoavmufajymjy
ygvm;/
OD;jynf -at;uG? zGJUpnf;yHktajccHOya'qdkwm
u 1993ckEpS f trsKd ;om;nDvmcHrmS pwifpOf;

,,

12

atmifaum t"duaqmif&u
G cf w
hJ mujynfckid Nf zdK;
toif;BuD;r[kwfvm;/ uRefawmfwdkYawmif
toif;0iftjzpfeYJ wufwuf<u <uaqmif&u
G f
cJh&wm ordkif;uoufaoygyJ/
OD;jynf - at;[kww
f ,fu/G [dkwke;f uawmh
toif;BuD;? ckawmh ygwDayghuGm/ jynfcdkifNzdK;
ygwD&UJ pw
d af pwemudk jrifatmifMunf&h if awGU
Edkiyf g&JUu,
G /f wdkEY kdiif u
H kd ygwDpkH'rD kdua&pDpepf
eJY aps;uGufpD;yGm;a&;pepfusifhoHk;NyD; Nidrf;csrf;

a&TxD;aqmif;EdkifwJU tcdkuftwefhumv
wdkav;wpfckavmufom&SdcJUNyD; usefacwfawGrSmawmU
EdkifiHom;trsm;pk[m qif;&J'kursm;eJhMuHKawGY cJU&w,f/
tpdk;&tqufquftaeeJhvJ wkdif;jynfwdk;wufatmif?
wnfNidrfat;csrf;atmif? &nfrSef;csufawGcsNyD;
aqmif&GufcJhayr,fU&v'faumif;awmUr&cJUMubl;/

pm;aqG;aEG;cJw
h t
hJ ay: tajcwnfcw
hJ mayghuUJG /
jynfvk;H uRwfc,
H yl u
JG si;f yNyD;axmufccH v
hJ 2kYd 008
ckESpf arv 29 &ufaeYrSm twnfjzpfcJhw,f/
touf0ifwmuawmh 2011 ckESpf Zefe0g&D
31&ufaeY/ tcktcsed t
f xd tJ'zD UJG pnf;yHktajccH
Oya'eJYtnDaqmif&GufaewmayghuG,f/
udkckdif - tJ'v
D kjd zpfatmif b,foal wGut"du
aqmif&GufcJhMuovJ? 'gav;udkawmhodzdkYvdk
vdrrhf ,f OD;BuD;&/ zGUJ pnf;yHktajccHOya'a&;qGJ
wmaum? twnfjyKwmaum? touf0ifvm

,,

om,mwJh acwfrzD UHG NzdK;wdk;wufaomEdkiif t


H jzpf
ay:xGe;f vm&r,f/ tdref ;D csi;f Edkiif aH wG? urmh
Edkiif aH wGe&YJ ifaygifwef;NyD; wef;wl&nfwal exkid f
qufqEH kdi&f r,fvkd&Y nfreS ;f NyD;a&;qGx
J m;ouGUJ /
tcktcgrSmawmh zGUJ pnf;yHktajccHOya'yg tcsKd U
yk'frrsm;udkacwfumvtajctaeeJYavsmfnD
atmifjyifqifzdkYvdktyfvmNyDav/
armifNzdK; - 'gudk wcsKdUu topfa&;&r,f
qdkygvm;tbdk;&JU/
udkcdkif - bmtopfa&;p&mvdkvJ nDav;&JU?

cifv,fv,fcspf(jref^*kPf)
jyKjyifoifhwmudk jyKjyif? ajymif;vJoifhwmudk
ajymif;vJvdkuf&ifjzpfwmyJr[kwfvm;/ owd
&S&d ?dS Pftajrmftjrif&&dS edS YJ Edkiif o
H El ikd if o
H m;tm;
vkH;&JUarQmfvifhcsuf?&nfrSef;csufjzpfwJh ygwDpkH
'Drku
d a&pDpepfeYJ aps;uGupf ;D yGm;a&;pepfusio
hf ;kH
NyD; Nidrf;csrf;om,mwJh acwfrDzGHUNzdK;wdk;wuf
aom Edkiif t
H jzpfa&mufatmifaemufrqkww
f rf;?
aemufrwGefYwrf;? a&SUudkwdk;vdkYaqmif&Guf&rSm
t"du r[kwfvm;OD;BuD;&m/
OD;jynfh - 'gayghighw&l ,f? wdkEY kdiif u
H acwfawG
pepfawGukd trsK;d rsK;d jzwfausmcf &hJ w,fr[kwf
vm;/ ajr&Sifya'o&mZfacwf? e,fcsJUudkvdkeD
acwf? zufqpfacwf? ygwD0g'pGJjyif;xefwJh
Edkiif aH &;acwf? ygwDpkyH gvDref'rD kdua&pD acwf?
wyfrawmfutkyfcsKyfwJhawmfvSefa&;aumifpD
acwf? wyfrawmfom;tBuD;tuJa[mif;rsm;OD;
aqmifwhJ jrefrmhqkd&,
S v
f pfvrf;pOfygwDacwf?
wyfrawmftpdk;&jzpfwhJ Edkiif aH wmfNidr0f yfyjd ym;rI
wnfaqmufa&;tzGJUeJY EdkifiHawmfat;csrf;om
,ma&;ESizhf UHG NzdK;a&;aumifpaD cwfawG jzwfoef;
vmcJ&h w,f/ tJ'h aD cwfawGwpfavQmufv;kH jynf
wGif;vufeufudkify#dyursm;vJ MuHKawGcJh&
w,f/ a&TxD;aqmif;EdkifwJhtcdkuftwefYumv
wdk av;wpfckavmufom&Scd NhJ yD; useaf cwfawG
rSmawmh Edkiif o
H m;trsm;pk[mqif;&J'kur sm;eJMY uKH
awGUc&hJ w,f/ tpdk;&tqufquftaeeJv
Y J wkid ;f
jynfwk;d wufatmif?wnfNidraf t;csr;f atmif?&nf
rSe;f csuaf wGcsNy;D aqmif&u
G cf ahJ yr,f&h v'faumif;
awmhr&cJhMubl;/
pmrsufESm 22 odkY

ar;cGe;f ay:vm/ i,fwke;f rSm;wmudkrqdk


vdk/ 60ausmt
f xdtrSm;u vkyaf eMuOD;
rSmvm;[k...a'gufwmaeZifvwf u
ar;xm;(pmrsufESm 181)ynmESifhqkdif
\[knTef;/ jrefrmhjyKjyifajymif;vJa&;
wGif udk,fwkdiftrSm;rvkyfvdk tjcm;
EdkifiH(tjcm;vlrsm;) trSm;rsm;udk oif
cef;pmvkyf owdxm;jyKjyifajymif;vJ
ae&onf/Edkiif t
H qifrh mS ;vQifoef;aygif;
rsm;pGmjynfoal wGrmS 'kuy ifv,fa0ayvdr/h f
rMumcifu pD;yGm;a&; (EdkifiHjcm;
jyefuRrf;usifolwpfOD;) pufHkaxmif
tvkyfvkyf&m 15ESpfMumNyD; tIH;BuD;
I;H av&m ]]rSm;oGm;w,f? wpfoufpmyJ
tzwfq,fr&awmhbl;}}[k aumuf
csufqGJvdkufygowJh/
]jroef;wifh}
q&mjroef;wifhESifh &if;ESD;cifrif
av;pm;pGm pum;vufqHkuszl;&m...
]]qefu
Y sib
f ufawGuae oifcef;pm,l
wwf&w,fAs Opposite Lesson [kac:
wmaygh}}...[k ajymzl;ygonf/ 1978
wpf0dkufuajymcJw
h myg.../
q&mhukdvrG ;f vdkuw
f m...
q&mBuD;OD;okdufxGef;
Munfhjrifwkdif txu(2)ausmif;
tkyBf uD;OD;odkux
f eG ;f (1965)cefu
Y ajym
zl;aompum;uawmh...]]rif;wdakY usmif;

CARTOON

om;b0rSm trSm;vkyfEkdifw,f/ trSm;


vkyf&if rifeDwm;NyD; q&mujyifay;
vdrrhf ,f...oli,fwef;uae wuokv
d f
bGUJ &xdqkdygawmhumG ...? tJh tvkycf iG f
Hk;vkyif ef;xJa&mufNyDqk&d ifawmh wpfvk;H
wpfyg'? wpf0gusrS trSm;vkyfvdkY r&
awmhbl;? rifeDwpfcsuftwm;cH&wmeJU
wpfoufvkH;b,fkH;a&mufa&muf rifeD
uaemufuvdkufvmrSm... tJ'gao
aocsmcsm av;av;eufeufrSwf xm;
Mu...}}[kausmif;tpnf;ta0; wpfck
rSm ajymzl;ygonf/
q&mBuD;a&;om;aom ]bdef;pm;
baomf}0wKudk toufoiG ;f xm;aom
]bdef;pm;baomf} toHvTifhZmwfrSm
jrefrmtoHwiG v
f iT x
hf kwcf &hJ mrS...vGepf mG
vlBudKufrsm;vSygonf/ q&mBuD;onf
Adkvaf tmifausmq
f aH wmufEiS hf yifew
D ku
d f
yHkomt0wfrsm;ygonf/ k&mS ;Ekid if yH nm
a&;oHrSL;BuD;tjzpf wm0efxrf;aqmif
oGm;ygonf/ uRefawmfwdkYtvGefdkao
av;pm;cJ&h aom yk*Kd vfBuD;jzpfygonf/
ed*Hk;
uRefawmf\ ,ckaqmif;yg; trSm;
ESit
hf rSeu
f kd A[k0g'Iaxmifrh S aphaphpyf
pyfaoaocsmcsm tjyefjyeftvSefvSef
pOf;pm;qifjcifMupdrahf omiSm... BudK;pm;
wifjycJhygonf/

14

UPPER MYANMAR

twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

rPdyl&wGif ousrkedurmYcsrf;omBuD;apwDawmfwnfxm;&efaiGvSL

txufjrefrmEkdifiHowif;pmq&mtoif;ESifU

rEav;wGif"r0d[m&awmf0ifausmif;a&pufcs

w,f[kef;jynfe,fcGJowif;pmq&mrsm;toif;awG YqHk

xdkYaemuf tvSL&Siftqkwf
a&m*gtxl;ukq&m0efBuD;a'guf
wmjrarmif? rEav;wdkif;a'o
BuD; vlrIa&;0efBuD;a'gufwm
0if;vIdifESifhZeD; ok"rod*a':jr
pEm0if;? ok"rrPdaZmw"&
OD;ausmpf mG 0if;(awmf0ifped w
f kdu)f
rdom;pkwkdu
Y rdcift*r[moD&d
ok"ro*d a ':0if;artm; &nfp;l
ousrked urmhcsrf;omBuD;
apwDawmf(tdE,
d )wnfxm;udk;
uG,&f ef tar&duefa':vmwpf
odef;? Ak'*,mq&mawmfb'E
a'gufwmpErkedESifh Ak'*,m
ausmif;oDwif;ok;H awmfral om
oHCmawmfrsm;qGrf;ya'omyif
twGupf kdux
f al iG a':vm 1800
ESifh jrefrmAk'bmomaeYtwGuf
a':vm 500 wdu
kY krd Eav;wdki;f
a'oBuD;opfawmESifhowK0ef
BuD;OD;oef;pdk;jrifhxH ay;tyfvSL
wifarmif(rEav;)
"r0[
d m&awmf0ifausmif; a&puf 'gef;cJhaMumif; od&onf/
rEav; Edk0ifbm 30
cstcrf;tem;udk ,ckv 28
tdE,
d Edkiif H rPdy&l jynfe,f &uf eHeuf 9 em&Du tqdkyg
wGif ousrkedurmhcsrf;omBuD; ausmif;usif;ycJhonf/
apwDawmfwnfxm;udk;uG,&f ef
tcrf;tem;wGif awmf0ifped f
tvSLaiGvLS 'gef;jcif;ESihf rEav; wdkuftvSL&Sif rdom;pkwdkYu
jynfBuD;wHceG Nf rdKUe,f rdk;xdatmif q&mawmf oHCmawmfrsm;udk wifarmif(rEav;)
pnfomoemh&dyfomausmif;wGif vSLzG,0f wKypn;f rsm; qufuyf rEav; Edk0ifbm 30
rEav;wdki;f a'oBuD; use;f
wnfaqmufvSL'gef;cJhNyD;aom vSL'gef;cJhMuonf/
rma&;OD;pD;XmeESifhrEav;NrdKU
awmf p nf y if o m,ma&;aumf
rwDwdkYyl;aygif; NrdKUawmfoefY
&Sif;om,mvSya&;ESifhaoG;vGef
wkyfauG;a&m*gumuG,fa&;pDrH
csujf zifh NrdKUe,ftvdkuf &yfuu
G f
toD;oD;wdkYwGif aomMumaeY
OD;rsdK;(aysmfbG,f)
wdkif; tywfpOfzkH;? oGef? vJ?
aysmfbG,f Edk0ifbm 30
rEav;wdki;f a'oBuD; aysmb
f ,
G Nf rdKUe,f {u&mZfuke;f tkypf k
ppfvkyfief;rsm;udk aqmif&Guf
om,mukef;aus;&GmwGif urmha&T&ifat;q&mawmfbk&m;BuD;
vsuf & S d&m ,refaeY e Heuf 8
em&Du r[matmifajr NrdKUe,f
tbd"Zt*r[mo'raZmwdub'E0dZmAvwnfxm;udk;
uG,cf ahJ omr[mr*FvmaZ,so'd q
d kawmif;jynfah pwDawmfjrwf
csrf;jrompnfajrmuf &yfuGuf
BuD;ESiq
hf kxl;yefopmr@dKifavmurm&Zdeq
f kawmif;jynfah pwD
rEav;-&efukev
f rf;rBuD;ESi7hf 8
awmfjrwfBuD; (42)Budraf jrmuf Ak'y Zl ed,yGaJ wmfBuD;ESifh qGr;f qef
awmfavmif;vSLyGu
J kd ,refaeYrS 'DZifbm 7 &uftxd pnfum;
odkufNrdKufpGmusif;yoGm;rnfjzpfonf/
,reffaeY eHeuf 9 em&DwGif zGihfyGJtcrf;tem;usif;yNyD;
'DZifbm 1 &ufwiG u
f rmah &T&ifat;q&mawmfbk&m;BuD; b0ewf
xHysHvGefawmfrljcif; (9)ESpfjynhftxdrf;trSwftjzpf yihfoHCm
37 yg;udk aeYqGrf;qufuyf ,if;aeYrGef;vGJydkif;rSpwifNyD;
aeYpOfw&m;yGJrsm;qif ,ifusif;yoGm;rnfjzpfonf/ 'DZifbm
6 &ufwGif apwDawmfjrwfBuD;tm;yihfoHCm 108 yg;wdkYrS
Ak'gbdaoutaeuZmwifrnfjzpfNyD; q&mawmfBuD;\wynhf
'g,um? 'g,dumrwdkYu qGrf;qefawmfavmif;vSLMurnfjzpf
onf/
yGaJ wmfumvtwGi;f aysmyf &JG iT yf t
JG jzpf rEav;'dkAY kdvv
f q
S kid ;f
tzGUJ jzihf {nhcf jH cif;? rEav;atmifcsr;f 0if;ZmwfyjJG zihrf k;d tvif;u
jyjcif;? abmvk;H NydKifyEJG iS fh EGm;vSn;f NydKifyrJG sm; usi;f yjyKvkyo
f mG ;
rnfjzpfaMumif;? tqdkygAk'ylZed,yGJawmfBuD;wGif aysmfbG,f
NrdKUe,fjynfckid Nf zdK;ygwDu ouFe;f 'Gpd kiH g;pkEH iS q
fh rG ;f qefawmfyg0if
avmif;vSLoGm;rnfjzpfaMumif;od&onf/

aumif;uifatmif
rEav; Edk0ifbm 30
jynfaxmifpkorwjrefrm
Edkiif aH wmfjrefrm-wkwcf spMf unf
a&;toif;(A[dk)Ou|? txuf
jrefrmEdik if o
H wif;q&mrsm;toif;
*kPfxl;aqmifOu| OD;pdef0if;
atmifacgif;aqmifaomtzGJUESihf
wkwjf ynfoo
Yl rwEdkiif H w,f
[kef;jynfe,fcGJowif;pmq&m
rsm;toif;*kPfxl;aqmifOu|
Mr. Zhao Yunshan
acgif;
aqmifaomowif;pmq&mtzGJU
0ifrsm;onf ESpfEkdifiHcspfMunf
a&;? owif;rD'D,mvkyfief;rsm;
wdk;wufzGHUNzdK;a&;twGuf yl;
aygif;aqmif&Gufa&;vkyfief;nd
EdiI ;f awGUqkyH u
JG kd ,ckv 27 &uf
nae 4 em&Du rEav;NrdKU
32_33 vrf;Mum;? urf;em;
vrf;&SdMuif;awmf,efAk'bmom

bk&m;ausmif; jrefrm -wkwf


cspf M unf a &;toif ; tpnf ;
ta0;cef;rusif;yMuonf/
tpDtpOft& txufjrefrm
EdkifiHowif;pmq&mrsm;toif;
*kPfxl;aqmifOu| OD;pdef0if;
atmifu BudKqdkEIwfcGef;quf
pum;ajymMum;NyD; qufvuf
wkwjf ynfoo
Yl rwEdkiif H w,f
[kef;jynfe,fcGJowif;pmq&m

aoG;vGefwkyfauG;umuG,fa&;pDrHcsuf
usef;rma&;OD;pD;ESifUref;pnfyifyl;aygif;aqmif&Guf

(42)Budrfajrmuf Ak'ylZed,yGJawmfBuD;ESihf
qGr;f qefawmfavmif;vSLyGu
J sif;yrnf

vrf;twGi;f aqmif&u
G Mf uonf/
a&S;OD;pGm NrdKUawmfpnfyifoefY
&Si;f a&;XmerS vkyo
f m;rsm;u a&
Ek w f a jrmif ; rsm; a&pD ; a&vm
aumif;rGeaf &;twGuf ajrmif;pm
trI d u f o d k u f r sm;o,f , l & S i f ;
vif;jcif;? usef;rma&;0efxrf;
rsm;? &yfuGuftkyfcsKyfa&;rSL;ESifh
vlraI &;tzGUJ tpnf;rsm;rS wm0ef
&So
d lrsm;u jynfov
l lxkuse;f rm
a&;todynmay;a[majymaqG;
aEG;jcif;? vlaetdrfrsm;twGif;&Sd
aomuf o H k ; a&uef r sm;twG i f ;
a&oefpY ifaq; (Abate)cwfjcif;?
jcifrsm;rcdkatmif;Edkifap&ef jcif
aq;rIwpf ufjzifh jcifaq;zse;f vkyf

ief;rsm;aqmif&Gufjcif;? jcif
axmifaq;pdrfenf; vufawGU
okyfjyojcif;? bk&m;yef;tdk;?
anmifa&tdk;rsm;twGif;rS a&
rsm;oGe
f aq;aMumoefpY ifjcif;
ponfv
h kyif ef;rsm;aqmif&u
G fae
rIwdkYudk wdkif;a'oBuD;usef;rm
a&;? cdkiEf iS Nhf rdKUe,fiu
S zf sm;q&m
0efBu;D rsm;? NrKd UawmfpnfyiftwGi;f
a&;rSL;ESifhtzGJUwdkYu vSnfhvnf
Munfh t
I m;ay;um zHk;? oGe?f vJ?
ppfvkyif ef;rsm;wGif jynfov
l x
l k
rSy;l aygif;yg0ifaqmif&u
G Mf u&ef
&yfuu
G af ejynforl sm;tm; wdkuf
wGe;f aqG;aEG;ajymMum;cJah Mumif;
od&onf/

rsm;toif;*kPfxl;aqmifOu|
Mr. Zhao Yunshan
u
cspMf unfa&;c&D;pOfEiS yfh wfouf
&Sif;vif;ajymMum;onf/ xkdY
aemuf rEav;wkdif;a'oBuD;
jrefrm-wkwf cspfMunfa&;
toif;Ou|OD;ydkjrihf? txuf
jrefrmjynfowif;pmq&mrsm;
toif;'kwd,Ou| OD;xGef;cif
(rmCdE- ykord Bf uD;)wdu
kY wkwf
-jrefrmcspfMunfa&;udp&yfrsm;
&Sif;vif;ajymMum;Muonf/
'kwd,ydkif; tpDtpOft&
nydkif;wGif txufjrefrmjynf
owif;pmq&mrsm;toif;'kw,
d
Ou|OD;xGef;cifu rEav;NrdKU
eef;awmfcI if;yef;csu
D m;ukw
d kwf
jynfolYorwEdkifiH w,f[kef;
jynfe,fcGJowif;pmq&mrsm;
toif; *kPx
f ;l aqmifOu|tm;
vufaqmifay;tyfNyD; tqdkyg
tzGJUuvnf; wkwfdk;&myef;csD
um;ESi'fh AD 'GD cD syrf sm; tjyeftvSef
vufaqmifay;tyfMuonf/
,if;aemuf wkwf-jrefrm
cspMf unfa&;toif;u npmjzihf
wnfcif;{nhfcHonf/ tqdkyg
tcrf;tem;odkY rEav;NrdKUay:rS
owif;axmufrsm;? pma&;q&m
rsm;wufa&mufMuaMumif; od&
onf/

t&efrD;owfwyfzGJY0ifrsm; avUusifUa&;(rGrf;rH)oifwef;qif;
'D;armhqdk Edk0ifbm 30
NrdKUe,ftwGif;jzpfay:Edkifaom obm0ab;tE&m,frsm;wGif
yg0ifun
l Daqmif&u
G Ef dki&f eftwGuf &nf&,
G
f u,m;jynfe,f 'D;
armhqdkNrdKUe,f rD;owfOD;pD;XmerS BuD;rSL;usif;yaom t&efrD;owf
wyfzUJG 0ifrsm; avhusiahf &;(rGr;f rH)oifwef;qif;yGu
J kd ,ckv 28 &uf
eHeuf9 em&Du NrdKUe,fcef;r usif;y&m NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL;
OD;wifvidI u
f oifwef;qif; trSmpum;ajymMum;onf/
xdkaY emuf oifwef;wGix
f ;l cRefqk&&Sad om t&efr;D owfwyfom;
armif*sKd ;Zuftm; NrdKUe,fr;D owfO;D pD;rSL; OD;oef;axG;u vnf;aumif;?
t&efrD;owfrsm;twGuf wlnD0wfpHkrsm;udk NrdKUe,fpnftaxmuf
tuljyKaumfrwDOu| OD;jrifhatmifuvnf;aumif;? oifwef;
qif;vufrw
S rf sm;udNk rKd Ue,fpnfyifom,ma&;aumfrwDOu|OD;udak v;
uvnf;aumif; csD;jrifhay;tyfcJhaMumif;od&onf/

ART 15

? twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

2013tu,f'rDqkay;yGJcefhrSef;Zmwfum;rsm;xJrS
y&dowfxifaMu;ay;rI&&Sdxm;aom

tEkynm&SifwcsKdU \ pum;oHrsm;
ajywDO;D (tjzLa&mif&w
J kdu?f eif
ap&if)
]]uRefawmf 'DESpfum;ESpf
um;ygwJt
h wGuf &ifckeaf e&wm
ayghAsm/]tjzLa&mif&Jwdkuf}rSm
qdkuRefawmftaumif;qHk;okyf
aqmifxm;ygw,f/vli,fwpf
a,muf&UJ tcsp?f NyD;awmhrb
d wpf
a,muf&UJ ae&mrSm taumif;qHk;
BudK;pm;NyD; vkyfxm;ygw,f/
]eifap&if}Zmwfum;qdkvJ bm
tjzpfrSr&SdwJhvli,fb0&,f?
axmifusNyD;aemufykid ;f rS ajymif;
vJomG ;wJu
h mdkuw
f m&,f? ESpcf k
pvHk;udk umdkuw
f mrwlatmif
BuKd ;pm;Ny;D okyaf qmifaeygw,f?
y&dowftBudKufeJYxyfwluswJh
Zmwfum;wpfum;vJjzpfcJhyg
w,f/uRefawmfBudKufwJhtcef;
uawmh upfupfu zke;f ajymwJh
tcsdefrSm uRefawmfyg;pyfudkuf
wm aoG;xGuv
f mwJt
h cef;&,f?
aemufqHk;Zmwfodrf;cef;awGudk
BudKufygw,f/ 'gayr,fh uHqkd
wmajymvdkrY &ygbl;/tu,f'rD
u ewfBuD;w,fvdkYajymvdkY&yg
w,f/uRefawmfuawmhtu,f
'rD&&iftwdki;f rodayghAsm/ arQmf
vifhxm;wmrsKd;awmhr&Sdygbl;/
aewdk; (Mu,fpifarmfueG ;f ? pke;f
jyL;? tjzLa&mif&w
J kdu?f apwef
&JUuacsonf)
pke;f jyL;um;xJrmS awmh uRef
awmf umdkufwmudkwwfEdkif
oavmufyDjyifatmif okyf
aqmifxm;ygw,f/ uRefawmf

'&mrmum;awGawmh awmfawmf
rsm;rsm;dkuful;xm;cJhygw,f/
'Dum;av;uawmhyk &f iS u
f m;Bu;D
vJjzpf rdbuvJuk,
d t
hf ay: em;
vnfrIawGay;aomfvnf; om;
orD;awGMum; udk,u
hf kdyt
J jrJt
xifvGJcJhw,f/ 'Dum;av;u
aumif;ygw,f/ Mu,fpifarmf
uGe;f ? tjzLa&mif&w
J ku
d ?f apwef
&JUuacsonf 'Dum;awGvJ t
aumif;qH;k awmhvyk x
f m;wmygyJ/
uHayghaemf? tu,f'rD&&r,fqkd
wJh arQmfvifch suef YJ vkyw
f mawmh
r[kwfygbl;/ Zmwfum;av;
um;&Sw
d ,fqkdwmxuf udk,&hf UJ
uHeJYvJqdkifygw,f/ wcsKdUum;
awGvt
J &rf;aumif;Muygw,f/
udk,w
f pfa,mufwnf;awmh r
[kwfygbl;/ 'DESpfxJrSm Zmwf
aumifawGu wu,fudktm;
aumif;wm y&dowfvJawGUrSm
yg/ uRefawmftu,f'rDtwGuf
y&dowfet
YJ wlw&l ifcek rf yd gw,f/
tckjzpfay:vmr,fh tu,f
'rDay;yGrJ mS qk&jcif;?r&jcif;xuf
tu,f'rDay;yGu
J kd y&dowfpw
d f
0ifpm;rIt&ifuavmuf&SdygOD;
rvm;qdkwmudkawmh ydkpdk;&drfrd
ygw,f/
oufreG jf rifh (pke;f jyL;? Mu,fpif
armfueG ;f ? apwef&UJ uacsonf)
oufreG Zf mwfum;awGawmh
oHk;um;awmifygw,fqdkawmh
&ifckeyf gw,f/'guvJuw
H &m;
eJq
Y kdiyf gw,f/ pke;f jyL;um;eJq
Y kd
rcdkiaf v;(cdkio
f if;Munf)udk&ap

csifygw,f/bmvdkYvJqdk rcdkif
av;okyaf qmifykid ;f ut&rf;udk
aumif;w,f/aemufNyD;rif;orD;
xJrSmqdk&ifupfupf(0wfrIefa&T
&nf)? rtl0J(td`EmausmfZif)
wdk&Y ydS gw,f/ olwku
dY m;udkawmh
oufrGefrMunhfzl;ao;ygbl;/
'gayr,fh olwku
dY m;xJrmS okyf
aqmifwmawGtm;vHk;rdkuw
f ,f
vdkaY jymMuwmygyJ/ olwkq
dY kdwm
uvJ 0g&ifhokyfaqmifawGqdk
awmh olwdkY&r,fvdkYawmh arQmf
vifhygw,f/ tckqdk MEP rSm
vkyrf ,fvv
Ykd o
J &d ygw,f/aemuf
y&dowfawGvJ rygawmhb;l qdk
awmh pdwaf wmhraumif;ygbl;/
tpnf;tHk;uvJ taumif;qHk;
jzpfatmifvkyw
f mjzpfwt
hJ wGuf
taumif;qHk;awGudk arQmfvifh
ygw,f/
cdkifoif;Munf (pkef;jyL;)
rcdkifuawmh b,folyJ&&
tm;ay;ygw,f/udk,u
f [dkwke;f
uwnf;u uHrygao;vdkY r&
bl;vdkYxifygw,f/ tpfru
b,fum;vmvm Zmwfkyfudk
awmh taumif;qHk;okyaf qmif
ygw,f/ ]pkef;jyL;}um;xJrSm
ygwJo
h al wGtm;vHk; wu,fukd
aumif;Muygw,f/ udk,t
hf aeeJY
'Dum;xJrmS wwfEkid o
f rQvkyyf g
w,f/ rcdkiu
f awmh tu,f'rD
&\r&\udkrwGuyf gbl;/ tpfr
uuHrygawmh odyrf arQmfvifyh g
bl;/ 'Dum;xJrmS aumifrav;
wpfa,mufutm;vHk;udk,pf m;

'*Hka0vif;

ynmay;vdkuw
f mygyJ/'Dum;xJ
rSmrde;f uav;updw&f if;aumif;
w,f/cspo
f u
l kdem;vnfwhJ rde;f
uav;tjzpf okyaf qmifxm;
ygw,f/
td ` E m ausmf Z if ( Mu,f p if a rmf
uGef;? tjzLa&mif&Jwdkuf)
tl0Juawmh odyfawmharQmf
vifrh xm;ygbl;/ Mu,fpifarmf
uGe;f &,f?tjzLa&mif&w
J ku
d Zf mwf
um;ESpu
f m;rSmtjzLa&mif&w
J ku
d f
um;BuD;twGufawmh pdwfvIyf
&Sm;ygw,f/ bmvdkYvJqdk tl0J
trsK;d om; ajywDO;D vJyg0ifxm;
wmaMumifhyg/ bmyJajymajym
tEkynmoli,fcsi;f awG tukef
vHk;&apcsiyf gw,f/ tm;vHk; 'D
ESpfum;xJrSm okyfaqmifMu
wm t&rf;aumif;w,fvdkYod&
w,f/0rf;omygw,f? r&ao;
wJo
h al wGukd&apcsiyf gw,f/'DyJG
BuD;u t&ifuyGaJ wGxuf ydkx;l
jcm;wJhyGJwpfyGJvJjzpfygw,f/
udk,fhtEkynmudk tEkynm&Sif
awG?twwfynm&Siaf wGukd a&G;
cs,Mf uwmqdkawmhtaumif;qHk;
&v'fawG&vmr,fyh BJG uD;vdkx
Y if
ygw,f/ Ny;D awmh tl0u
J aemuf
xyfu,
kd 0f efaqmifxm;&w,fqkd
awmh'u
D av;av;twGut
f rSwf
w&vufaqmiftjzpfqdk&if ydk
aumif;rSmyJvakYd wG;rdw,f/'gu
vJuw
H &m;ygyJ/ tEkynmonf
vkyfazmfudkifzufawGtm;vHk;&
MuygapvdkYqkawmif;ygw,f/

tmqD,aH 'otqifh roefprG ;f olrsm;


tEkynmyJaG wmf tBuKd azsmaf jzrI
a&TjynfomNrKd eU ,fwiG u
f si;f y
pifMu,fjrwfEk;d (&yo)
&efukef Edk0ifbm 30
jynfaxmifpkMuHch ikd af &;ESizfh UGH NzdK;a&;ygwDA[kad umfrwD0if a&Tjynf
omNrdKUe,f jynfov
Yl w
T af wmfu,
kd pf m;vS,Of ;D wifarmifO;D \ OD;aqmif
rIjzihf jrefrmEkid firH oefpGrf;olrsm;a&SUaqmiftzJGU\ ,ckEpS f 'DZifbm
3 &ufwGifusa&mufrnhf tjynfjynfqkdif&m roefpGrf;olrsm;aeYukd
BudKqkad omtm;jzihf tmqD,t
H BudKvIy&f mS ;rItxdr;f trSwf aw;*Dw
azsmaf jzyJu
G kd &efukew
f kid ;f a'oBuD; a&TjynfomNrdKUe,f trSw(f 6)&yf
uGu&f dS tajccHynmtxufwefausmif;trSw(f 1) a&Tjynf&wemcef;r
Edk0ifbm 29&uf n 7 em&DrS 10 em&Dtxd pnfum;oku
d Nf rdKufpmG
azsmaf jzcJah Mumif; od&onf/ tqkyd g tcrf;tem;okUd jynfcikd Nf zdK;ygwD
A[kad umfrwD0ifO;D wifarmifO;D ? NrdKUe,fjynfcikd Nf zdK;ygwDtwGi;f a&;rSL;
OD;ukv
d wfEiS Nfh rdKUe,fygwDaumfrwD0ifrsm;? &yfuu
G yf gwDacgif;aqmif
rsm;ESiyfh gwD0ifrsm;? vli,fygwDacgif;aqmifrsm;? NrdKUe,ftaxGaxG
tkycf sKyfa&;rSL;OD;atmifrkd;OD;ESifh rdom;pkrsm;? &yfuu
G t
f kycf sKyfa&;rSL;
rsm;? NrdKUe,frD;owfwyfzJGUrsm;? NrdKUe,ftaxmuftuljyKtzJGUrsm;?
NGO tzJUG rsm;? INGO tzJUG rsm;? pufrZ
I kev
f kyif ef;&Sirf sm;? NrdKUe,fwiG ;f
&SdukefonfBuD;rsm;? ausmif;tkyfq&m q&mrBuD;rsm;? jynfolvlxk
tiftm; 400 cefaY omif;aomif;jzjztm;ay;cJMh uum azsmaf jzolrsm;
ukv
d ma&mufMunhf t
I m;ay;onft
h zJUG tpnf;toD;oD;rS vSL'gef;cs;D jrifh
aiGusyo
f ed ;f 2480000 wdwu
d kd jynfoUl vw
T af wmfuk,
d pf m;vS,u
f
jrefrmEkid if rH oefprG ;f olrsm;a&SUaqmiftzJUG 'gdkuw
f m OD;atmifujkd riho
f Ukd
vJTajymif;ay;tyfcJhaMumif;od&onf/

b,folUukdrSa0zefwkdufckdurf aebJ
ukd,foGm;&r,fhvrf;aMumif;ukd
oGm;zkdYyJta&;BuD;w,f
arpk[ef
jrefrmEkid if w
H iG f vuf&jdS zpfaeonfh Oya'ukjd yifrS yk &f iS af vmu Ekid if H
wumukdxdk;azmufzkdYjzpfEkdifrnf[k okyfaqmifowduajymonf/
]]Ekid if w
H umukx
d k;d azmufzku
Yd awmh arQmfvifch suaf wGtrsm;BuD;
xm;wmaygh/ EkdifiHwumukdxkd;azmufzkdYtwGuf avhvmwJhtqifh
aygh/ jynfwiG ;f rSmyJ jrefrmZmwfum;ukd wu,ftm;ay;wJh y&dowf
awGtrsm;BuD;&Sdw,f/ Zmwfum;awGukd atmf&D*sife,feJY wu,f
tm;ay;wmawG&Sdw,f/ ckd;ul;awGu uRefawmfwkdY b,favmuf
aumif;aumif;ku
d f ku
d f jynfwiG ;f aps;uGuu
f 'DvkNd yD;pvG,o
f mG ;&if
aocsmw,f? jrefrmjynfaps;uGuu
f 'DvkEd kid if w
H umukd xk;d azmufzkYd
rjzpfEkdifbl;/ olwkdYqDrSm bmawGvkyfaevJqkdwm avhvmrIwpfck
taeeJUxkwv
f kyo
f ?l okyaf qmif? 'gku
d w
f mawGoo
d ifw
h ,f/ t"du
u jrefrmjynfrmS vuf&jdS zpfaewJOh ya'ukd jyifru
S &kd r,f/ uRefawmf
wkdYEkdifiHrSm Oya'rjyifbJ wjcm;EkdifiHoGm;zkdYqkdwm rjzpfEkdifygbl;/
ky&f iS ftrsm;ykid fukrP
DawGjzpfvmwmaumif;ygw,f/ tEkynmu
b,fov
l mvkyv
f kyaf umif;ygw,f/ b,foUl ukrd aS 0zefwu
dk cf u
dk rf ae
bJt&mtm;vH;k u uk,
d o
f Gm;&r,fv
h rf;aMumif;uko
d mG ;zkyYd J ta&;BuD;
w,f/uRefawmfvky&f r,ft
h wkid ;f twmudktjrJBudK;pm;vkyaf ew,f}}
[kajymonf/
vuf&t
dS Ekynmokyaf qmifrsm;taejzifh tcsed u
f kad v;pm;apcsif
aMumif;ukd ]]okyaf qmifawmfawmfrsm;rsm;u tcsed rf av;pm;bl;/
tcsdefukd av;pm;apcsifw,f/ olrsm;'DtcsdefrSoGm;wm igwkdYvJ
'Dtcsed rf o
S mG ;r,fqw
kd hJ tawG;rsK;d awGrawG;bJ olrsm;xuf awmfcsi?f
wwfcsif&if tcsdefykday;&r,f/ okyfaqmif topfawGtaeeJUvJ
wu,fjzpfcsiw
f ,fqkd uk,
d w
f kid u
f b,favmuftepfemcHEkdirf vJ?
b,favmuftxdBudK;pm;csiv
f aJ ygh/ tcsed u
f kad v;pm;apcsiw
f ,f}}
[kowduajymonf/

16

ART

twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm ?

aw;oH&SifaZ&J\
'kwd,ajrmufwpfudk,fawmf

wcsdKYuowif;axmufawGu
trSm;axmufjy&rnfqdkwmvnf;r[kwfao;/
owif;axmufu b,fvdkvkyf
trSm;axmufrvJ . . .
ola&;wJUowif;rrSm;atmifawmif
awmfawmfMudK;pm;ae&wm/
owif;&Sma&;&rSmom olhtvkyf/
'DawmUjidrf;csrf;a&;qDa&mufatmif
trsdK;om;jyefvnfaygif;pnf;a&;
ta&;MuD;ygonf/
xdktwGufu,fwifEkdifwm . . .
a,medaomreodum&
ESvHk;om;rsm;omjzpfygonf/

I, Me, My, Mine

owif;orm;wdkYESvHk;om;xJu . . .

a,medaomreodum&
cifyefESif;
,ckvnf; raeYwpfaeYuyJjird ;f csr;f a&;
ESiyhf #dyuawGukd owif;a&;&if b,fvkd
a&;&r,f...aqG;aEG;\/ oifwef;vnf;
ay;\...qdkawmh?
Oyrm...pDrcH efcY rJG yI nmvdky?J ausmdk;
uawmh twlwlygyJ... taMumif;t&m
ay:wnfjyD; vkyef nf;vky[
f efom tenf;
i,f u G m jcm;oG m ;wwf o nf / Oyrm?
[dkw,fprD cH efcY rJG ?I bPfvkyif ef;pDrcH efcY rJG I
...ckqdk&if qdyfurf;pDrHcefYcGJrIqdkwm
awmif bGv
YJ eG 'f yD vdkrmay:aejyD? ausmdk;
utwlwlyJ/
y#dyupDrHcefYcGJrI? ta&;ay:tajc
taepDrHcefYcGJrI .....tm;vHk; tajccH
twlwyl gyJ/ xdkYwlpmG owif;a&;om;rI
rSmvnf; vwfwavmtajctaet&
bmoma&;qdkif&mowif;a&;om;enf;?
jidrf;csrf;a&;ESifh y#dyuqdkif&mowif;
a&;om;enf;wdkY acwfpm;vmaomfvnf;
rl&if;owif;a&;om;rI twwfynmrSm
twlwyl J/ owif;rSeaf y:rSmbufrvdkuf
&/ jidr;f csr;f apcsiv
f kYd trSeu
f ku
d ,
G af zsmuf
a&;&rnfrqdkvdk/
trSet
f wdki;f oma&;&rnf ....'gqdk
owif;aMumifh rjidr;f csr;f cJ&h ifqkdwm.../
owif;xkwfjyefaomtzGJUtpnf;u
imbergo qdkwm&Sdonf/
xdkowif;udk b,ftcsdefrSomxkwf
jyefygqdkwmrsKd ;/ rdrw
d kdq
Y rD Smu yk*v
u
d

owif;pmoufwrf;Ekao;awmh owif;
axmufawGi,fveG ;f jyD;pmrzwfMu/udk,hf
bmom udk,fhvlrsdK; udk,fhjynfolvlxk
bufukdyif;a&;wmrsKd ;? tav;cdk;wmrsKd ;
&Sdonf/ 'gudk trSefxifae\/
owif;axmufrajymESi?hf wcsKd Ut,f'D
wmrif;rsm;udk,fwdkifuyif csdefcGifudk
aumuf u d k i f u wnf ; u tav;ucd k ;
vdkufjyD/ udk,fhbmom udk,fhomoem
udk,fhjynfolvlxkbufu/ ...'Dawmh
y&dowfuawmhtMudKufaygh/ 'Dawmh
roifrh wifrh nDrnGwaf wG ydkrkday:ayguf
\/ bufvdkufa&;w,fqdkwm owdrrl
rdbJ jynfob
l ufu&yfonfxif\/rjidr;f
csrf;rI? rjyD;qHk;Edkifaom tmCmwawG
udk yk*vdurD'D,mtcsdKUu ydkrdkMuD;xGm;
apaeonf/
owif;orm;qdkwm...a,medaom
reodum&- oifhwifhavsmufywfpGm
ESvkH;oGi;f &rnf/ xdkaY emuf bk&m;&Siw
f kdU
\ a[mMum;csufjzpfaom raumif;rI
[lorQrjyKjcif;? ukokv
d af umif;rIEiS jhf ynfh
pHkapjcif;? rdrpd w
d u
f kdjzLpifapjcif;rsm;xJ
u rdrdpdwfudkjzLpifapjcif;wpfrsdK;yJ/
owif;a&;&mrSmusio
hf k;H &ifawmif rdrad &;
vdkufaomowif;u bufvdkufowif;
rjzpfEkdifawmhovdk yHkMuD;csJUowif;?
tmCmwowif;rsdK;vnf; r[kwfEkdif
awmhjyD/ tjzpfreS t
f wdki;f bufrvdkub
f J
azmfjy&rnf/
xdk ah emuf bk&m;a[mxJuyJ t*wd

av;rsdK;....rSm bufvdkufa&;&if qEm


*wdjzpfonf/ a'goxGuyf kHMuD;csUJ a&;&if
a'gom*wdjzpfonf/ udk,b
hf mom udk,hf
vlrsKd ; udk,jhf ynfov
l x
l kro
S m...pdwaf rG;
jyD; tav;cdk;&ifvnf; arm[*wdygyJ/
wpfzufzufukad Mumufa&;&if b,m*wd
yJ/ t*wdvdkufpm;w,fqdkwm aiGaMu;
vmbfay;vmbf,rl rS [kwyf g/ tjzpfreS f
u jyemudkykrd kMd uD;xGm;ap&ifaum....
qdkawmh? jyemudkajz&Sif;udkifwG,f
olwdkYwm0efomjzpfonf/ tjzpfrSefu
tjzpfrSefppfppfjzpfaezdkYomvdk\/
acG;uvludkudkuf&if owif;r[kwf
bl;qdkojzifh acG;udkufcH&olawG? acG;l;
jyefa&m*gESifhao&olawGrsm;vSjyD/ acG;
avacG;vGifhawGvnf;rsm;vS\/ vlu
acG;udkukdurf o
S wif;qdkojzifh owif;xJ
ygcsifvdkY acG;udkzufudkufaomvlqdkwm
&Sdvm\/
wcsKd Uuowif;axmufawGu trSm;
axmufjy&rnfqkdwmvnf;r[kwaf o;/
owif;axmufu b,fvdkvkyf trSm;
axmufrvJ...ola&;wJhowif; rrSm;
atmifawmif awmfawmfMudK;pm;ae&wm/
owif;&Sma&;&rSmom olUtvkyf/
'Dawmh jidrf;csrf;a&;qDa&mufatmif
trsdK;om;jyefvnfaygif;pnf;a&; ta&;
MuD;ygonf/
xdktwGuf u,fwifEkdifwm...
a,medaomreodum& ESvkH;om;rsm;om
jzpfygonf/

'*Hka0vif;
2012 ckESpfu yxrqHk;wpfudk,fawmf av;pm;rI
aw;pD;&D;acGeJY Hip Hop vli,fawGMum;a&yef;pm;cJhol
vli,faw;oH&SifaZ&Ju olY&JU'kwd,ajrmuftEkynm
ajcvSrf;jzpfwJh I, Me, My, Mine aw;pD;&D;acGudk Edk0ifbm
29&uf eHeuf 10em&Du &efukefNrdKU r[mAEKvyef;jcHvrf;
tv,f&Sd City Star Hotel pme,fZif;rdwfqufyGJjyKvkyf
cJhaMumif; od&onf/
]]'DtacGav;u uRefawmfh&JU 'kwd,ajrmuftEkynm
yHkazmfrIav;yg/ 'DtacGrSm uRefawmfeJYtwl Muufzyg
ygw,f/ tpfudku uRefawmft&rf;BudKuf&wJh Hip Hop
tqdkawmfwpfa,mufyg/ *sKdum? N*dKvfBuD;? ppf&ef? rdpED?
ydkykdwkdyY g0ifoq
D kdxm;ygw,f/ oDcsi;f av;awGu wpfyk'ef YJ
wpfyk'f yHkpHrwlwmav;awGudk xl;xl;jcm;jcm;em;qif
Mu&rSmyg/ uRefawmf'DtacGxJrSm Hip Hop eJYywfouf
wmawGukd taumif;qHk;&SmazGpkaqmif;NyD; qdkxm;ygw,f/
'DtacGav;u uRefawmfph w
d Bf udKufa&G;NyD;vkyx
f m;wmxuf
y&dowfeo
YJ [Zmwjzpfr,fh oDcsi;f av;awGukdyJ uRefawmf
a&G;cs,fzefwD;xm;wmyg/ 'gaMumifh 'DtacGxGuf&if
uRefawmfo
h cD si;f av;awG&UJ aumif;\? raumif;\taMumif;
udk y&dowfawGqu
D Mum;csiyf gw,f/ wpfacGvkH;uawmh
uRefawmfo
h cD si;f av;awG trsm;qHk;ygygw,f}}[k aw;oH&iS f
aZ&Juajymonf/
aw;oH&iS af Z&J\ aw;pD;&D;tacGukd 'DZifbm 7&ufwiG f
Bo Bo Music aw;xkwv
f kyaf &;uae jrefrmwpfjynfvkH;odkY
jzefYcsdoGm;rnfjzpfNyD; tacGxGuf&Sdjcif; txdrf;trSwftjzpf
&efukeNf rdKU uefawmfBuD;O,smOf&dS rDeZD ;l xJwiG f aZ&Jtygt0if
Hip Hop aw;oH&i
S rf sm;&JUaw;oDcsi;f rsm; oDqkdazsmaf jzrIEiS hf
twl trSwfw&vufrSwfa&;xdk;oGm;rnfhtjyif 'DZifbm
14&ufwGifvnf; rEav;NrdKUjyKvkyfoGm;&ef pDpOfxm;
aMumif; od&onf/

yJGawmf&ufrsm;wGif yJGpOfjynfhujyEdkifrS
Zmwfobifavmutqifajy
pme,fZif;a&csrf;
oDwif;uRwfumvrS wefcl;voMuFeyf GJrwdkirf D yJaG wmf&ufrsm;
wGif yJGpOftjynfhujyEdkifrS Zmwfobifavmuom;rsm; tqifajy
aMumif; rdk;MudK;iSuif ,ftzJUG pwifwnfaxmifoal usmZf ifO;D u ajym
Mum;cJhonf/
]]uRefawmfwt
kYd zJUG taeeJY wpfEpS w
f pfrsK;d rdk;atmif topftqef;
awGxGif&ygw,f/ yJGawmf&ufrSmvJ oHk;&ufavmufujyEdkifatmif
pDpOf&ygw,f/ pifwifkyH q
JG kdwm rD;a&mifpkHqvdku?f aw;*DwtoH?
aemufcq
H uftzGit
hf ydw?f zdwaf c:oHutp tao;pdwaf phaphpyfpyf
pdppfvky&f wmyg/ jrefrmoHpwdwf ;Id ? acwfay:tqdktu? wpfcef;&yf
okyfazmfuZmwfwdkYjyo&mwGif t0wftpm;[eftrlt&m? zuf&Sif
'DZkid ;f utp qef;opfvku
d zf ufaomrdwu
f yftjc,fto? tajymtjy
tEkynmygapzdkYu t"duyg/ yGJawmf&ufrSm yGJcsdefjynfhyGJ&ufjynfh
uEdkifygrS ouf0ifvIyf&Sm;yg0ifolwdkY tEkynmc&D;vrf;ajzmifhjzL;
om,mwmyg}}[k ajymMum;cJhonf/
&efukefyGJcGif awmif'*kH? ajrmuf'*Hk? a&Tjynfom? vdIifom,m?
a'gyHk? omauw? Adkvw
f axmif? usKd uq?H r,fvrk? usKd ufacguf
ponfb
h k&m;yGaJ wmf&ufrsm;wGif ,cifEpS rf sm;enf;wl ,ckEpS rf mS vnf;
toGiftjyiftjrifopfrsm;jzifh pDpOfwifqufaeaMumif;od&onf/

LOCAL 17

? twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

&ckdifjynfe,f0efBuD;csKyf oHwGJ NrdKUa'ocHjynfolrsm;ESifUawGUqkH


DRAULIC EXCAVATOR

wif0if;(oHwGJ)
oHwGJ Edk0ifbm 30
&ckdifjynfe,f0efBuD;csKyf
OD;armifarmiftke;f ?jynfe,ftpdk;&
tzGJU0ifrsm;ESifh jynfe,ftqifh
Xmeqdkif&mrsm;onf ,ckv 28
&ufu oHwNJG rdKUe,foC
H em,u
Ou|q&mawmf OD;a&0w
oDwif;okH;&m 'Gg&m0wDNrdKUopf
oD&dr*Fvm NrdKUOD;ausmif;wGif
NrdKUe,foHCem,uq&mawmf
ok;H yg;?oHwNJG rdKUe,frbotzGUJ 0if
q&mawmfok;H yg;wdkt
Y m; zl;ajrmf
um omoema&;? trsKd;om;
a&;qd k i f & mud p & yf r sm;tm;
avQmufxm;NyD; &cdkifjynfe,f
tpdk;&tzGUJ taejzifh jynfe,fzUHG NzdK;
wdk;wufa&;twGuf aqmif&u
G f
aerIwdkYtm; avQmufxm;cJh
aMumif;?,if;aemuf q&mawmf
wpfyg;vQif aiGusyif g;ode;f pDEiS hf
vSLzG,0f wKypn;f rsm;tm; quf
uyfvSL'gef;um oHwGJNrdKU 'Gg&m
0wDcef;rodkaY &muf&NdS yD; NrdKUe,f
jynfolvlxk? Xmeqdkif&mrsm;
ESifhawGUqkHyGJtcrf;tem;jyKvkyf
cJhonf/
awG U qk HyGJ t crf ; tem;od k Y
cdkif^ NrdKUe,ftqifhXmeqdkif&m
rsm;? NrdKUrdNrdKUzrsm;? NrdKUe,fzGHUNzdK;
wdk;wufa&;taxmuftuljyK
aumfrwDrsm;? EdkifiHa&;ygwD
toD;oD;rSygwD0ifrsm;? vlraI &;
toif;tzGJUrsm;? &yf^ aus;tkyf
csKyfa&;rSL;rsm;? NrdKUe,f zGHUNzdK;
wd k ; wuf a &;vk y f i ef ; rsm;wG i f
taumiftxnfazmfaqmif&Guf
aeaomvkyfief;&Sifrsm;ESifh jynf
olvlxkpkpkaygif; 200 wuf
a&mufcJhonf/
tcrf;tem;wGif &ckdifjynf
e,f0efBuD;csKyfO;D armifarmiftke;f
u tzGit
hf rSmpum;ajymMum;&m
,cifOa&myodkYoGm;a&mufcJh
onfch &D;pOfrsm;twGi;f awGU&cdS hJ

aomtawGUtMuHKrsm;ESifh rdrd
a'owGi;f &cdkijf ynfe,ftaejzifh
vuf&Sdjzpfay:aeaom ESpfzuf
y#dyursm;onf bmoma&;udk
tajccHjzpfyGm;aom jyem
&yfrsm;r[kwfaMumif;? rD'D,m
rSm;,Gi;f rI?vIaYH qmfaoG;xdk;zefw;D
olrsm;\aqmif&GufrIwdkYaMumifh
urmt
h v,fwiG f jrefrmEdkiif t
H m;
vGrJ mS ;aomtjrifrsm; xif[yfap
cJah Mumif;? a&SUquf&rnfch &D;pOf

vkyif ef;rsm;taMumif; &Sif;vif;


ajymMum;cJhonf/
xdakY emuf wufa&mufvmol
rsm;\wifjycsufrsm;udk jynf
e,f0efBuD;csKyfESifh wm0ef&Sdol
rsm;u jyefvnfndEIdif;aqG;aEG;
um jynf e ,f 0 ef B uD ; csKyf u
a'ozGUH NzdK;a&;vkyif ef;rsm; aqmif
&Gu&f mwGif tok;H jyKEkid &f eftwGuf
jynfe,ftpdk;&tzGJUu ay;tyf
vSL'gef;aom KOBEICO HY-

SK-50P.6 22 wefajrwl;puf
ESifh SK2-0 HTLC-H ig;wef
trsK;d tpm; ajrwl;pufEpS pf D;ESihf
ywfoufonfh pm&Gufpmwrf;
rsm;tm;ay;tyf&m oHwGJcdkif
tkyfcsKyfa&;rSL;OD;vSrsKd;uvnf;
aumif;? qdkvmjym;ESifhrD;tdrfwGJ
vsuf tpkH 40 vSL'gef;&m twl;
aus;&Gmtkyfpk tkyfcsKyfa&;rSL;
OD;aZmfaZmfOD;uvnf;aumif;?
&efukeNf rdKU&dS cdkiaf usm&f ckid t
f rsK;d
om;udk,yf kdiaf usmif;u vSL'gef;
onf'h orwef;taxmuftuljyK
pmtkyfpmwrf;rsm;udkvSL'gef;&m
cdkifynma&;rSL; OD;atmifoef;
jrifu
h vnf;aumif; vufc&H ,lchJ
Muonf/
xdakY emuf jynfe,f0efBuD;csKyf
ESit
hf zGUJ onf oHwNJG rdKU trSw(f 7)
&yfuGuf&Sd trSwf(6) a&tm;
vQyfppfprD u
H ed ;f k;H tpnf;ta0;
cef;rodakY &muf&
dS &cdkijf ynfe,f
tif*sifeD,mcsKyf OD;atmifEdkif
xGe;f u pDru
H ed ;f vkyif ef;udk &Si;f
vif;wifjycJhNyD; r[maAm"da&
avSmifueftm; MunfhIppfaq;
cJhaMumif; od&onf/

tajccHtdrfwGif;rI?tqifhjrifhpufcsKyf
u,m;dk;&m*syfckwfoifwef;rsm;
vGdKifaumf wGif oifwef;qif;yGJjyKvkyf
pkdif;Pfvif;xG#f
vGdKifaumf Ekd0ifbm 30

tajccHtdrfwGif;rIoifwef;trSwfpOf(60^2014)? tqihfjrihf
pufcsKyfoifwef;trSwfpOf (39^2014)ESihf u,m;dk;&m*syfckwf
oifwef;trSwpf Of(4^2014) oifwef;qif;yGt
J crf;tem;udk ,ckv
28&uf eHeuf 8 em&Du vGKd ifaumfNrdKUtdrw
f iG ;f rIoufarG;vkyif ef;ynm
oifwef;ausmif;cef;rjyKvkyfonf/
a&S;OD;pGm jynfe,f0efBuD;csKyf OD;cifarmifOD;u oifwef;qif;
trSmpum;ajymMum;&mwGif twwfynmqdkonfrmS avhvmvdkupf m;
av ydkrked ufidI ;f avjzpfaomaMumihf oifwef;rSoifMum;ay;vdkuo
f nhf
twwfynmrsm;tjyif tjcm;aomtwwfynm&Sifrsm;qDuvnf;
xyfrHavhvmqnf;yl;NyD; rdrdwdkY\ynmudk wdk;wufatmifBudK;pm;
Mu&ef rSmMum;vdkaMumif;ajymMum;onf/
qufvufNyD; oifwef;xl;cRefqkrsm;udk jynfe,f0efBuD;csKyfu
ay;tyfcsD;jrihfNyD; oifwef;qif;atmifvufrSwfrsm;udk vkHjcHKa&;ESihf
aMumif; aus;vufjynfolrsm; e,fpyfa&;&m0efBuD;uay;tyfonf/
ESifh ausmif;om;ausmif;olrsm;
xdkYaemuf oifwef;olwpfOD;u aus;Zl;wifpum;jyefvnf
tm; todynmay;a[majymcJh ajymMum;NyD; jynfe,f0efBuD;csKyfEiS t
fh zGUJ u oifwef;olrsm;\tdrw
f iG ;f rI
aMumif; od&onf/
vuf&mrsm;udk vSnhfvnfMunhfItm;ay;cJhaMumif; od&onf/

awmifilNrdKY e,f urf;eDaus;&GmpmMunfUwdkufwGif


zGY H NzdK;wdk;wufa&;ESifUtodynmay;a[majym
a&T0if;(jynf)
awmifil Edk0ifbm 30
awmifiNl rdKUe,f urf;eDaus;
&GmwGif jrefrmEdkifiHpmMunfhwdkuf
rsm;azmifa';&Sif;\ yHhydk;ulnDrI
ESifh aus;&Gmjynfolrsm;\xnfh
0ifaiGwkjdY zifh &moufyefpmMunfh
wdkuftm; aqmufvkyfNyD;pD;cJhNyD
jzpfonf/ ,ckv 28 &ufwGif
jyefMum;a&;ESifhjynfolUqufqH
a&;OD;pD;XmeOD;pD;t&m&Sd a':cdkif
cdkifoif;onf aqmufvkyfNyD;pD;
cJhonfh &moufyefpmMunfh
wdkuftm; jynfolrsm; tm;udk;

tm;xm;&mae&mtjzpf quf
vufaqmif&GufoGm;&rnfhvkyf
ief;rsm;udk aus;&GmpmMunfw
h ku
d f
aumfrwD? aus;&Gmtaxmuf
tuljyKaumfrwD? &yfrd&yfzrsm;
ESifhndEdIi;f aqG;aEG;cJhonf/
qufvufNyD;pmMunfhwdkuf
onfaus;&Gmjynfolrsm;twGuf
pmayA[kokw&SmazGzwfI krH u
aus;vufvlrIpD;yGm;b0rsm; zGHU
NzdK;wkd;wufa&;twGuf vkyf
aqmifay;Edkifawmhrnhf ae&m
wpfae&mjzpfaMumif;? eH&Huyf
pmaya&csrf;pifpmpOfrsm;onf
jynfoltusdK;jyKpmpOfrsm; jzpf

ppfudkif;wdkif;a'oBuD; uav;NrdKU AkdvfcsKyfvrf;


puf,E&m;rsm;toHk;jyK vrf;om;csJU xGif
v0ef;csdK
uav; Ekd0ifbm 30
ppfukid ;f wkid ;f a'oBuD; uav;NrdKU wm[ef;&yfuu
G ?f awmifzv
D m&yfuu
G ?f awmifZvyf&yf
uGuEf iS hf pef;NrdKU&yfuu
G t
f wGi;f &Sd wm[ef;&yfuu
G u
f ;l wHwm;rS vufyaH csmif;vrf;cGt
J xd wpfrikd f
cefU&v
dS rf;om;wk;d csUJ rv
I kyif ef;ukd cdkipf rD cH efUcrJG aI umfrwDOu| OD;armifx;l onf NrdKUe,fpnfyif
om,ma&;BuD;MuyfraI umfrwDEiS &hf yfuu
G t
f wGi;f &Sd tkycf sKyfa&;rSL;rsm;jzifyh ;l aygif;um puf,E&m;
rsm;tok;H jyK vrf;om;csUJ xiG jf cif;vkyif ef;rsm;ukd ,ckv 28 &ufrpS wifaqmif&u
G v
f su&f o
dS nf/
]]vrf;csUJ aewmawGU&vkUd 0rf;omygw,f/ vrf;ucsUJ zkUd vkt
d yfaewmyg/ vrf;csUJ aewJt
h eD;
wpf0u
kd rf mS qkd 0,fpvDaq;Hk&w
dS ,f? wm[ef;aps;&Sw
d ,f/ aeYpOft0iftxGuv
f kyaf ewJh um;awG?
qkid u
f ,fawG ok;H bD;awGeUJ jynfah ewmyg/vrf;uawmfawmfav;ukd usyyf gw,f/ 'Dvv
kd rf;csUJ vu
dk f
jcif;tm;jzifh oGm;&vm&wmtqifajyoGm;ygw,f}}[k wm[ef;&yfuGufa'ocHwpfOD;uajym
onf/AkdvfcsKyfvrf;onf ,cifu vrf;tus,f 48 ay&SdNyD; tqkdygvrf;ykdif;ukd wpfzufvQif
ajcmufaypDvrf;om;csJUxGifjcif;vkyfief;rsm;NyD;pD;ygu vrf;tus,fay 60 &Sd vmrnfjzpfum
csi;f awmifwufum;rsm;ESihf pufrZI kef oGm;um;rsm;? wm[ef;aps;oGm;um;rsm;ESihf wuokv
d f
ausmif;um;rsm;? qkdifu,frsm;taejzifh pdwfat;csrf;ompGmoGm;vmEkdifawmhrnfjzpfaMumif;
od&onf/

18

CRIME

twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm ?

jyifOD;vGifwGifpdwfMuGl;oGyfaq;jym;rsm;o,faqmifvmoludkapmifY qdkif;zrf;qD;
BudKif;tm;a&Tref;olpm; aomuf
jrarmifOD;(jyifOD;vGif)
jyifOD;vGif Edk0ifbm 30
qdik b
f ufoYkd vrf;avQmufvmonf
rEav;wdkif;a'oBuD; rl; udkawGU 0dki;f 0ef;zrf;qD;cJo
h nf/
,pfwyfpk(16) jyifO;D vGirf S wyf
zrf;qD;cJo
h t
l m; trSw(f 16)
zGUJ 0ifrsm;onf ,ckv 28&ufu rl;,pfwyfzGJUpkkH;odkY ac:aqmif
oufaorsm;ESifhtwl pdwf<ul; tao;pdwf&SmazGppfaq;&m
oGyaf q;jym;rsm; o,faqmifvm if; 0wfqifxm;onfh umuD
aMumif;owif;t&jyif OD;vGiNf rdKU a&miftaEG;xnftus 0Jbuf
rdk;BudK;wdk;csUJ &yfuu
G o
f pfa&Tref;ol tdwfuyftwGif;rS yvwfpwpf
pm;aomufqkid fa&SUwiG f vQKdU0u
S f tdwfjzifhxkyfvsuf 88 ESifh 1 pm
apmifq
h ikd ;f aepOf BudKwif owif; wef;wpfzufpDyg yef;a&mifpdwf
&&Sdolwifatmif0if;(c) tdkuf <ul;oGyfaq;jym; 100tav;

csdef10*&rfcefYtm; awGU&SdcJhNyD;
ar;jref;&m &Sr;f jynfe,f(ajrmuf
ydki;f ) aemifcsKNd rdKUe,f qifpm;uke;f
&Gmaeausmaf X;xHrS ok;H pG&J ef0,f
,lvmaMumif; tppfcHojzifh
wifatmif0if;(c) tdkufBudKif;
touf (45)ESp(f b)OD;ode;f jrifh
bkaH usmif;vrf;Mum; (12)nHu?JG
&yfuGufBuD;(1) jyifOD;vGifNrdKU
ESifh ausmfaX;touf(40) &Srf;
jynfe,f(ajrmufykid ;f ) aemifcsKNd rdKU
e,f qifpm;ukef;aus;&Gm (pdwf

pvif;NrdKYwGif qefqdkifrSqef0,frnf[kajymqkdNyD;
a&Txnfypnf;usyfodef; 40zkd;cdk;,lrIjzpfyGm;
ausmfaZ,s(rauG;)
rif;bl; Edk0ifbm 30
rif;bl;cdkif pvif;NrdKU&Sd
qefqdkifwpfqdkifrS qef0,frnf
[kajymqdkum tqdkygqefqdkif
twGif;rS aiGESifha&Txnfypnf;
wefzkd;aiGusyf ode;f 40 zk;d cefcY kd;
,loGm;cJhrI ,ckv 17 &ufu
jzpfyGm;cJhaMumif;od&onf/
jzpfpOfrSm rBuD; touf
(49)ESpf aygif;yifZif;&yfuGuf
pvif;NrdKUaeolonf ,ckv 17

&uf nae 5em&DcGJu pvif;


NrdKU pnfyifom,maps;taemuf
bufaps;qdkiw
f ef;wGiq
f efa&mif;
aepOf trnf r od t rsd K ;om;
wpfO;D u qef0,f&efajymojzifh
qeftdwfrsm;tm;jyocJh&m tqdk
ygvlu qeftw
d rf sm;ukd um;jzifh
vma&mufo,f,rl nf[ak jymum
jyefoGm;cJhNyD; qeftdwfrsm;ukd
vma&mufo,faqmifjcif; r&Sd
ojzifh qefqkid yf w
d &f ef ypn;f rsm;
ukdppfaq;cJh&m aumifwmab;
wGif csxm;onfh aiGusyfodef;

tif;av;rSa&TaiGckd;vmolukd
rdwDvmwGifzrf;rd
wifvdIif(rdwDvm)
rdwDvm Edk0ifbm 30
&Sr;f jynfe,f(awmifykdi;f ) anmifa&TNrdKUe,f tif;av;azmif
awmfO;D bk&m;ausmif;awmftay:xyfwiG f omav;&Gmtkypf k erfrl
aus;&Gmae a':vSvS touf (55)ESpf zGiv
hf pS x
f m;aoma&Tqkdif
rS aiGom;usyfodef; 50? a&TvufpGyfESpfuGif; wpfusyo
f m;? a&T
vufaumufckepfuiG ;f oHk;usyo
f m;? pdeef m;uyfwpf&ef? qGjJ ym;
wpfck wpfrwfom;? a&Tem;uyf ESp&f efwpfrwfom;? ykveJ m;uyf
wpf&ef? tar&duefa':vm 400? pifumyla':vm 500ESifh
xdkif;bwfaiG 3000 pkpkaygif;usyfodef; 100ausmfzdk; ,ckv
25&uf u tcdk;cH&ojzifh a':vSvu
S erfyefe,fajr&Jpcef;wGif
trIzGifhwkdifMum;cJh&m&Jpcef;u (y) 29^2014? yk'fr 380jzifh
trIzGifhta&;,lcJhonf/
cdk;rIEiS yhf wfouf rdwv
D mcdki&f w
J yfzUJG rLS ; 'kw,
d &JrLS ;BuD;
apmaevif;\ OD;aqmifrIjzifh rdwDvmtrSwf (2)&Jpcef;rS
pcef;rSL;&Jtkyfjrifhoef;? e,fajrcH e,fxdef;wyfMuyfBuD;atmif
oef;aqG? e,fxed ;f wyfMuyfBuD; rsK;d nGeUf EiS hf &efrsK;d atmif&yfuu
G f
tkyfcsKyfa&;rSL; OD;cifarmifacsmESifh tzGJU0ifrsm;onf ,ckv
27 &ufu &efrsKd;atmif&yfuGufe,fajr(16) jr&wemvrf;&dS
aumif;aumif; touf (29)ESpfukd zrf;qD;ppfaq;&m aumif;
aumif;xHrS a':vSvaS &Tqikd rf S cdk;,lvmaom ypn;f rsm;tm;awGU
&d&S ojzift
h odoufaorsm;a&SUarSmufwiG f &SmazGykpH jH zifo
h rd ;f qnf;
NyD; trSwf(2)&Jpcef;rSL; &Jtkyfjrifhoef;u erfyefpcef; 'kwd,
pcef;rSL; &Jtkyaf tmifaZmfrk;d xHvaJT jymif;ay;tyfco
hJ nf/ tif;av;
a&T qkid rf cS kd;,lvmaoma&TaiGrsm;udk &JwyfzUJG 0ifrsm;ESihf &yfuu
G f
jynfov
l x
l ky;l aygif;aqmif&u
G rf aI MumifEh pS &f uftwGi;f azmfxkwf
zrf;qD;&rdcJhjcif;jzpfonf/

30 ESifh xkdif;qGJBudK; wpfuHk;?


MC qGJBudK;ESpfuHk;? vufpGyfyef;
cufwpfck? ausmufrygvufpyG f
wpfuGif;? awmifBuD;yHkvufpGyf
wpfuiG ;f ? a'gif;kyq
f jJG ym;wpfck
pkpkaygif; wefzk;d aiGusyo
f ed ;f 40
zk;d cefx
Y nfx
h m;aom&wempdk; a&T
qdkiw
f q
H yd yf gydkuq
f t
H w
d af ysmuf
qHk;aeojzihf vdkuv
f pH kpH rf;&SmazGchJ
&m rBuD;qefqkdiEf iS hf qdkief ;D csi;f
jzpforl jrifjh rifo
h ef;ESirfh jrjrvGif
wdkYu tcif;jzpfaeYuvmaom
vli,fukd awGYjrif&aMumif;?
tqdkygvli,frSm atmifol[def;
(c) bkd[def;touf (22)ESpf
ykqdk;jzL&yfuGuf pvif;NrdKUaeol
jzpfaMumif;od&ojzihf atmifol
[def;tm; ta&;,lay;&ef rBuD;
u ,ckv 28 &ufwGif wdkif
wef;cJo
h jzihf pvif;NrdKUe,f NrdKUr
&Jpcef; rS (y)105^2014? yk'rf
380jzihf trIziG x
hf m;aMumif;od&
onf/

<ul;oGyfaq;jym;rsm;a&mif;cs
ay;ol) (zrf;qD;rrdao;)tm;
jyifOD;vGiNf rdKUr&Jpcef;rS r,(y)
45^2014? rl;^pdwyf k'rf 15^19
(u)^21t&trI z G i f h t a&;,l
xm;aMumif;od&onf/
rl;,pfwyfpk(16)jyifO;D vGif
rS wyfzGJU0ifrsm;onf 2014
{NyDrS Edk0ifbm 28&uftxd
r,^rI ( 106) usm;144OD ; ?
r15OD;tm;ouf qkid &f m&JwyfzUJG
pcef;toD;oD;wdkY rl;,pfaq;0g;
ESifh pdwfudkajymif;vJapaom
aq;0g;rsm;qkdif&m Oya't&
trI zGihf ta&;,lzrf;qD; Edkicf NhJ yD;
NrdKUe,ftwGif;&Sd &yfuGufBuD;
rsm;? ausmif;? taES;,mOf? ,mOf
vdkif;aygif;pkH*dwfrsm;tm; tod
ynmay;a[majymyGrJ sm; jyKvkyf
EkdifcJhNyD; tcsdefwdkumvtwGif;
jynforl sm;u rdrt
d odpw
d "f mwf
jzifh owif;ay;vmrIaMumifh rl;
,pfaq;0g;a&mif;ol? 0,forl sm;
zrf;qD;Edkirf jI zpfaMumif;od&onf/

MuHcif;twGif;um;jzwfarmif;
rauseyf&mrS "m;ckwfrIjzpfyGm;
trsKd;om;wpfOD;pkd;&drfzG,f'Pf&m&&Sd
ausmfaZ,s(rauG;)
awmifwGif;BuD; Edk0ifbm 30
awmif w G i f ; BuD ; Nrd K Ue,f
*Hknif;wef;aus;&Gmae OD;qef;
Munf touf (57)ESpfonf
,ckv 28&uf rGef;vGJ 1 em&D
u aetdrfwGif&aSd epOf if;\nD
jzpfoOl ;D yktouf(42)ESp"f m;ckwf
cH&aMumif;wljzpfoal tmifaZ,su
vma&muftaMumif;Mum;cJo
h jzifh
oGm;a&mufMunfhIcJh&m *Hknif;
wef;&Gmajrmufbuf wpfrdkifcefY
tuGm&Sd OD;qef;&if touf(58)
ESp\
f ,mcif;twGi;f OD;ykrmS ,m
yg; oHk;vufrcefYjywf&S'Pf&m?
,mem;aemuf av;vufrcefY
jywf&S'Pf&m? ,mem;&Gufzsm;
jywf&'S Pf&m? OD;acgif;,mbuf
av;vufrcefY jywf&S'Pf&m?
0Jvufcv,fESifhvufol <u,f
wpfqpfpDjywfonfh'Pf&mrsm;

(pdk;&dr&f )'Pf&mrsm;jzifh vJusae


onfudkawGY&SdcJhojzifh ar;jref;
cJ&h m OD;ykonf if;\ MuHcif;rS
MuHrsm;wif&eftwGuf MuHwif
onf h u m;tm; OD ; qef ; &if \
,muGufrS jzwfarmif;onfudk
OD;qef;&ifESifhif;\ om;jzpfol
wpf&mG wnf;ae 0if;aZmfoed ;f (c)
jyL;ausmf touf(35)ESpfwdkYu
rauseyfojzifh 0if;aZmfodef;u
toifhygvmonfh tdk; 16
vufr? toGm; 11 vufr?
jAufEpS v
f ufrcef&Y dS "m;jzifch kwcf hJ
aMumif;od&ojzifh 0if;aZmfoed ;f
ESihf qef;&ifwkdt
Y m; ta&;,lay;
&ef OD;qef;Munfu wdkifwef;
cJ h & m awmif w G i f ; BuD ; Nrd K Ue,f
qwfoGm;e,fajr&Jpcef;u (y)
144^2014? yk'fr 326^114
jzifh trIzGifhxm;aMumif;od&
onf/

a&eHacsmif; ayghqrD;avmifuRrf;
tdrf12vkH;aiGusyf 11odef;ausmfzkd;qkH;IH;
ausmf(a&eHacsmif;)
a&eHacsmif; Edk0ifbm 30
rauG;wkid ;f a'oBuD; a&eHacsmif;NrdKUvufrw
S f
ukef;e,fajr&Jpcef;rSwyfzGJU0ifrsm;onf a&eH
acsmif;NrdKUe,f zdk;udk;aus;&Gmtkypf kaESmuefaus;&Gm
aetdrw
f pftrd rf S rD;avmifrjI zpfymG ;ojzihf ,ckv
28 &uf rGe;f vGJ 2 em&D 35 rdepfwiG o
f mG ;a&muf
ppfaq;cJhaMumif;od&onf/
tqkdygaus;&GmaeOD;xGef;Edkif touf (32)
ESp\
f aetdrf x&Hum? xef;&Gurf kd;? 0g;Murf;cif;

ok;H yifywfvnfaetdrrf rS ;D pwifavmifuRrf;cJNh yD;


ywf0ef;usif&Sd tdrf 12 vHkH;cefY rD;ul;puf
avmifuRrf;cJ&h m rD;owf,mOfwpfp;D jzihf NrdKUe,f
&JwyfzUJG aus;&Gm aeolNrdKUe,fr;D owfwyfzUGJ 0ifrsm;
jidrf;owfcJhojzihf nae 3 em&D 40rdepfwGif
rD;Nidrf;cJhjcif; jzpfaMumif;? rD;avmifrIaMumihf
aetdrf 12 vk;H qk;H I;H rIwefzkd; usy1f 105000zdk;
qkH;IH;cJhojzihf rD;ayghqpGmtokH;jyKol OD;xGef;
Edkiftm;a&eHacsmif;NrdKUvufrSwfukef; e,fajr
&Jpcef;u (y)65^2014? jypfrIyk'fr 285jzihf
trIzGihfppfaq;vsuf&SdaMumif;od&onf/

NrdwfNrdKYwGifta0;ajy;um;0if;pm;aomufqdkifrD;avmif
udk&J(jrdwf)
Nrdwf Edk0ifbm 30
weoFm&Dwdkif; a'oBuD;
NrdwfNrdKU uvGifaus;&Gmtkyfpk
awm&ausmif;&yfta0;ajy;um;
0if;yxrvrf;qdik cf ef;trSw(f 58)
rS pm;aomufqdkifydkif&Sifonf
qdkifydwfNyD; NrdKUwGif;odkYoGm;pOf
rD;yvwfckw
H iG f zke;f tm;oGi;f puf
tylvGefuJ&mrSteD;&dS arGU&modkY
ul;puf rD;avmifuRrf;rI ,ref
aeUn 7 em&D 10 rdepfujzpfymG ;
cJhonf/
tqdkyg rD;avmifrIaMumifh
xuftad jEausmf pm;aomufqkid f
Murf;cif; tvsm; 14ay _ teH
ay 20 qdkit
f wGif;&dyS pnf;rsm;?
qdkicf ef;trSw(f 57)ESi(hf 59) trdk;

tenf;i,fr;D [yfc&H NyD;pkpkaygif;


wefzdk;usyf ajcmufodef;ausmfzkd;
rD;avmifqHk;HI;cJhonf/ tqdkyg
rD;avmifrt
I m; Nrdwcf dkit
f kycf sKyf
a&;rSL; OD;atmifausmx
f eG ;f ? Nrdwf
cdkifrD;owfOD;pD;XmerSL; OD;aZmf
0if;? NrdKUe,f&JwyfzJGUrSL; &JrSL;

oef;OD;wdkY BuD;Muyfvsuf rD;Nidr ;f


owf a&,mOf 10 pD;? a&o,f
,mOfajcmufp;D pkpkaygif; 16pD;
jzifh oaE? t&efrD;owfwyfzJGU
0ifrsm;? jrefrmEdkifiH &JwyfzJGU?
MuufajceDwyfzUGJ EiS jhf ynforl sm;rS
0kid ;f 0ef;Nidr ;f owfcMhJ u&m 7 em&D

20 rdepfwiG f rD;Nidr;f oGm;cJo


h nf/
tqdkygrD;avmifrIESifh ywf
oufNyD; rD;udkayghqpGm toHk;
jyKol OD;ausmfausmfOD;tm; Nrdwf
NrdKUr&JwyfzUGJ pcef;wGi(f y) 733^
2014 yk'fr(285)jzifh trIzGifh
ta&;,laqmif&u
G x
f m;aMumif;
od&onf/
jyD;cJhonfh atmufwkdbm 6
&ufuvnf; tqkdygta0;ajy;
um;0if; yxrvrf;wGif zGiv
hf pS f
xm;aom a&Tzl;pm um&m
tkad uESihf pm;aomufqikd f tay:
xyf&dS tdycf ef;twGi;f jcifaq;acG
xGef;ndxm;&mrS opfom;Murf;
jyifukd rD;ul;puf avmifuRrf;rI
jzpfyGm;cJhNyD; umvwefzkd; usyf
&Spo
f ed ;f av;aomif;zk;d cefY qHk;H;I
cJhonf/

MINISTRY 19

? twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

aemfa0EdkifiH[m&,fbk&ifESiUrdf zk&m;wdYk\udk,fa&;tusOf;
aemfa0EdkifiH yOrajrmuf[m&,fbk&ifudk 1937 ckESpf azazmf0g&D 21 &ufwGif atmfpvdkjrdKUawmfteD;&Sd pu,f&f*Grf;eef;awmf
zGm;jrifcyhJ gonf/ if;onf tdraf &SUrif;om;yOrajrmuf atmfvufA(f aemifwiG yf Orajrmuf atmfvufAb
f k&if)ESihf rif;orD;rmomwdk\
Y wpfO;D
wnf;aom om;awmfjzpfNyD; 1991ckEpS f Zefe0g&D 17&ufwiG f if;\crnf;awmfu,
G v
f eG jf yD;aemuf aemfa0Edkiif \
H bk&iftjzpf wifajrmufjcif;
cHcJh&onf/
rif;om;b0wGif [m&,f
onf 1955ckESpfwGif atmfpvdk
jrdKU c&pf,mefausmif;rS txuf
wef;atmifjrifcJhonf/ ,if;
aemuf aemfa0jrif;wyft&m&Sd
oifwef;ausmif;odkY wufa&muf
cJjh yD; 1959ckEpS w
f iG f aemfa0Edkiif H
ppfwuodkvfodkYvnf; wuf
a&mufatmifjrifcJhonf/
rif;om;[m&,fonf ppfrI
xrf;jcif; jyD;qHk;csed w
f iG f t*Fvef
Edkiif H atmufpzdk'Y &f dS bmvDa,m
aumvdyf vlraI &;ody?H ordki;f
ESihf abm*aA'bmom&yfrsm;udk
1960jynfEh pS rf S 1962ckEpS t
f xd
oif,lcJhonf/
1957 ckEpS f pufwifbmv
21 &ufaeYwGif aemfa0bk&if
owrajrmuf [muGef uG,v
f eG f
jyD;aemuf tdraf &SUrif;om;jzpfvm
cJhjyD; Edkiif HawmfaumifpD tpnf;
ta0;rsm;odkY pwifwufa&muf
cJhonf/ if;onf crnf;awmf
bk&if yOrajrmufatmfvufAf
ESifheD;uyfpGm wm0efxrf;aqmif
cJjh yD; aemfa0Edkiif \
H pufrv
I kyif ef;
rsm;udk jynfyEdkifiHrsm;wGif jrifh
wif&eftwGuf aemfa0ukeo
f ,
G f
a&;udk,pf m;vS,t
f zJUG rsm;udk OD;
aqmif tjcm;Edkiif rH sm;odkY c&D;

rsm;pGmoGm;a&mufcJhonf/
1968ckEpS f Mo*kwv
f 29&uf
aeUY w G i f atmf p vd k b k & m;&S d c d k ;
ausmif; rpqeG &f m[m&,fqif
ESifh vufxyfcJhjyD;aemuf orD;
awmfwpfyg;ESihf tdraf &SUrif;om;
wpfyg;xGef;um;cJhonf/
[m&,fbk&ifonf aemfa0
Munf;wyf? avwyfESifh a&wyf
wdkY\AdkvfcsKyfMuD;jzpfjyD; aemfa0
EddkifiH\ tqifhtjrifhqHk;t&m&Sd
vnf;jzpfonf/
aemfa0awmf0ifro
d m;pkonf
tm;upm;ESihf jyifytyef;ajzvIyf
&Sm;rIrsm;wGif 0goemxHkonf/
[m&,fbk&ifonf ywf0ef;usif
xdef;odr;f a&;wGif tav;teuf
yg0ifaqmif&GufjyD; urmhawm
dkif;wd&pmefxdef;odrf;a&; &efyHk
aiGtzJUG ? aemfa0Hk;\Ou|tjzpf
ESpaf ygif;20cefw
Y m0efxrf;aqmif
cJhonf/
rdzk&m;qGef,mtm; 1937
ckEpS f Zlvkdiv
f 4 &ufwiG f atmf
pvdkjrdKU zGm;jrifcJhonf/ 1991
ckESpf Zefe0g&Dv 17 &ufwGif
[m&,fbk&ifeef;wufaomtcg
(53)ESpw
f iG f aemfa0Edik if \
H yxr
qHk;aom rdzk&m;jzpfvmcJhonf/
if;onf 1954ckESpfwGif

jrefrm-xdkif;e,fpyfjzwfoef;cGifhvufrSwf
14&ufc&D;wdk;jrifhay;&efndEIdif;aqG;aEG;
armfBuD;(Bwd*eH ,fajr)
wmcsDvdwf Edk0ifbm 30
jrefrm-xdik ;f e,fpyfjzwfoef;
cGiv
h f ufrw
S f 13ntdyf14&uf c&D;
jzifh jrefrmEdkiif o
H m;rsm; csi;f dik ;f csif;rdkifNrdKUrsm;odkYvnf;aumif;?
xdki;f Edkiif o
H m;rsm;usKid ;f wHk-rdki;f
vm;NrdK Ursm;odYkvnf;aumif; vnf
ywfEikd af &;ESpEf ikd if w
H m0ef&o
dS rl sm;
aqG;aEG;cJhaMumif; od&onf/
,if;tpnf;ta0;wGif jrefrm
Edkiif EH iS x
hf kdi;f Edkiif u
H kd,pf m;vS,f
tzGJUacgif;aqmifrsm;u tzGifh
rdecYf eG ;f rsm;ajymMum;NyD;aemuf ESpf
Edkiif eH ,ferd w
d u
f pd & yfrsm;?rl;,pf
aq;0g;ESrd ef if;a&;twGuyf ;l aygif;
aqmif&u
G af &;ESieh f ,fpyfjzwfausmf
rIcif;rsm;udyk ;l aygif;umuG,w
f m;
qD;a&;?r,fqkdiaf csmif; a&pD;a&
vmaumif;rGeaf &;?r,fqikd af csmif;

a&BuD;rIESifhywfouf wmcsD
vdw-f r,fqkid Ef pS Ef kid if aH 'ocHrsm;
a&BuD;rIudk tvsit
f jrefo&d EdS dkif
a&;twGuf tE&m,fowday;
pufud&d,mudk e,fjcm;aumf
rwDxdkif;bufrSvma&muf wyf
qifEkid af &;? e,fpyfukeo
f ,
G af &;
pcef;opfrsm;zGiv
hf pS af &;? jrefrm
Edkiif rH kdi;f qwfcdki?f rdki;f wHkNrdKUe,f
&Sd uGUD zma0gufukeo
f ,
G af &;vrf;
aMumif;BP-1zGiv
hf pS Ef ikd af &;?trSwf
(1)cspMf unfa&;wHwm;cdkicf efNY yD;
jyif;xefonfah &pD;aMumif;wdkuf
pm;jcif;'PfcHEdkif&efESifh 2015
ckESpf tmqD,HpD;yGm;a&;todkif;
t0kid ;f AEC twGuf toifjh zpfap
&ef xikd ;f Edkiif b
H ufrS jyKjyifEkid af &;
wdu
kY kdvnf;&if;ES;D yGiv
hf if;pGmaqG;
aEG;ndEIdif;cJhaMumif; od&onf/

aemfa0EkdifiHbk&ifESihfrdzk&m;

tv,fwef;atmifjrifcjhJ yD; atmf


pvdktoufarG;0rf;ausmif;ynm
oifausmif;rSt0wftxnfcsKyf
vkyjf cif;ynm&yfjzifh 'Dyvdkrm&&Sd
cJhonf/ qGpfZmvefEdkifiH vdkZef;
jrdKU&Sd trsKd;orD;toufarG;0rf;
ausmif;ynmoifausmif;vnf;
vlrIa&;odyH? pm&if;tif;ynm?
t0wftxnf'DZdkif;a&;qJGjcif;
ynm&yfwdkYudk oif,lcJhonf/
,if;aemuf aemfa0Edkiif aH tmfpvdk
wuokv
d rf S jyifopf? t*Fvyd Ef iS hf

tEkynm?ordik ;f bmom&yfrsm;jzifh
0dZmbJGU&&SdcJhonf/
rdzk&m;qGe,
f monf vlrIa&;
vkyif ef;rsm;wGif wufMuGpmG yg0if
jyD; &efykaH iG&mS azGjcif;vkyif ef;rsm;
wGif em,utjzpfaqmif&GufcJh
onf/ if;onf aemfa0rdzk&m;
wpfOD;\ vkyfief;wm0efrsm;ESifh
qufpyfonfh e,fy,frsm;wGif
pdwf0ifpm;rI&SdjyD; tEkynmESifh
,Ofaus;rIwkdw
Y iG f txl;0goem
ygoljzpfonf/

uav;oli,frsm;taumif;qHk;
tusKd;pD;yGm;jzpfxGef;ap&ef &efukefwdkif;a'oBuD;
uav;oli,ftcGifUta&;aqG;aEG;
&efukef Edk0ifbm 30
&efukew
f kdi;f a'oBuD; uav;oli,ftcGifhta&;rsm;qdkif&m
aumfrwD\vkyfief;ndEdIif;tpnf;ta0;udk Edk0ifbm 27 &uf
rGe;f vGJ 2 em&Du '*HkNrdKUe,fpum;0gyifvrf;&Sd rif;uGe;f wdy#d uwf
ausmif;wdkufcef;raqmifusif;yonf/
a&S;OD;pGmwdki;f a'oBuD; uav;oli,ftcGit
hf a&;rsm;qdki&f m
Ou|udk,pf m;twGi;f a&;rSL;? &efukew
f kid ;f a'oBuD; vlr0I efxrf;
OD;pD;XmeH;k rS wdik ;f a'oBu;D OD;pD;rSL; TeMf um;a&;rSL;OD;wifaZmfr;kd u
jrefrmEdkiif t
H aejzifu
h av;oli,ftcGit
hf a&;rsm;qdki&f mukvor*
f iG f yg0ifvufrw
S af &;
oabmwlpmcsKy(f UNCRC) udk 1991ckEpS w
xdk;cJNh yD; tzGUJ 0ifEkid if w
H pfEkid if jH zpfvmaMumif;? (Convention Right
hf a&;av;&yfjzpfaom touf&iS f
Children- CRC) ygt"dutcGit
oefciG ?hf zGUH NzdK;wdk;wufciG ?hf tumtuG,&f &Scd iG Ehf iS yhf g0ifaqmif&u
G cf iG hf
rsm;udk vlt
Y zGUJ tpnf;twGi;f &,lyikd q
f idk cf iG ahf ocsmap&efEiS h f uav;
oli,f\ taumif;qH;k tusK;d pD;yGm;udkazmfaqmif&eftwGuf rl0g'
rsm;?vkyif ef;pOfrsm;csrw
S af zmfaqmifvsu&f adS Mumif;? ,if;uJo
h kdY
azmfaqmifEkid &f eftwGuv
f nf; 1993ckEpS f uav;oli,fOya'ESihf
2001 ckEpS f uav;oli,fenf;Oya'udkjy|mef;NyD; uav;oli,f
rsm;udk umuG,af pmifah &Smufay;vsu&f adS Mumif;? aumfrwD0ifrsm;
taejzifh rdrw
d &kYd yfuu
G ^f aus;&Gm^NrdKUe,ftwGi;f &Sd uav;oli,f
rsm;udk(CRC) ygtcGifhta&;av;&yf&&Sd&efESifhuav;rsm;udk
tMurf;zufjcif;? vGrJ mS ;pGmjyKusijhf cif;?vspv
f sLIjcif;?acgif;yHkjzwf
jcif;vkyf&yfrsm;udk umuG,fwm;qD;apmifha&Smufay;&efvdktyf
aMumif;?&yf&mG tajcjyKuav;oli,fumuG,af pmifah &Smufa&;pepf
t& &yfuu
G t
f vdkuyf yhH kd;ulnrD t
I zGUJ rsm;zGUJ pnf;um vpOfNrdKUe,f
(CRC) aumfrwDtpnf;ta0;rsm;usi;f yNyD; uav;oli,frsm;\
taumif;qHk;tusK;d pD;yGm;jzpfxeG ;f ap&efvrl aI &;tzGUJ tpnf;rsm;ESihf
yl;aygif; xdxad &mufa&muftaumiftxnfazmfvkyaf qmifMu
&ef wdkuw
f eG ;f rSmMum;vdak Mumif;?ajymif;vJvmaomacwfopf? pepf
opfEiS t
hf nDt&Sed t
f [kejf rijhf yKjyifajymif;vJrv
I kyif ef;pOfrsm;twdki;f
uav;oli,frsm;tm;vH;k zGUH NzKd ;wd;k wufa&;twGuf ,ckwufa&muf
vmaom uav;oli,ftcGit
hf a&;rsm;qdki&f maumfrwD0ifrsm;u
0dkif;0ef;aqG;aEG;tMuHjyKay;MuapvdkaMumif; ajymMum;onf/

jrefrmEdkifiHqdkif&m udk&D;,m;oHtrwfBuD;zvm;
wdkufuGrf'dkNydKifyGJ zGifhyGJtcrf;tem;usif;y
&efukef Edk0ifbm 30
2014ckEpS f jrefrmEdkiif q
H kid &f m
ud&k ;D ,m;oHtrwfBu;D zvm;wdu
k f
uGrf'dkNydKifyGJ zGifhyGJtcrf;tem;udk
,refaeYeeH uf 10 em&Du &efukef
wdki;f a'oBuD;oCFe;f uRef;NrdKUe,f
&St
d rsK;d om;tm;upm;NydKifyJG (kH 1)?
ok0Pusi;f ycJ&h mtqdkygtcrf;
tem;odkY &efukefwdkif;a'oBuD;
0efBuD;csKyfOD;jrifhaqGESifhtpdk;&
tzGUJ 0if0efBuD;rsm;?jrefrmEdkiif q
H kid f
&m udk&;D ,m;oHtrwfBuD; H.E
Mr. Baek Soon Lee ESifh oHkH;
rdom;pkrsm;?jrefrmEdkiif w
H u
kd u
f rG 'f kd
tzGJUcsKyfOu|OD;jr[efEiS hf trI
aqmifrsm;wufa&mufMuonf/
tcrf;tem;wGif jrefrmEdkiif H
qdkif&m udk&D;,m;oHtrwfBuD;
H.E Mr. Baek Soon Lee ESihf
jrefrmEdkiif H wdkuu
f rG 'f kdtzGUJ csKyf

Ou|wdu
Yk NyKd iyf t
JG zGit
hf rSmpum;
rsm; toD;oD;ajymMum;NyD;aemuf
oHtrwfBuD; H.E Mr. Baek
Soon Lee u&efukew
f kdi;f a'o
BuD;tpdk;&tzGUJ 0efBuD;csKyf OD;jrifh
aqGukd urmw
h kduu
f rG 'f kdtzGUJ csKyf

HKukiwon u cs;D jria


hf omHon-

ESifh
wdkufuGrf'dktm;upm;0wfpkH 'dk
bkww
f kdu
Y kd ay;tyfcs;D jriahf y;NyD;
0efBuD;csKyfO;D jrifah qGu udk&;D ,m;
oHtrwfBuD;udk trSww
f &*kPf
orary Black Belt 6 Dan

jyKvufaqmifypn;f rsm;jyefvnf
ay;tyfcJhonf/
xdkYaemuf jrefrmEdkifiHwdkuf
uGrf'dktzGJUcsKyf vufa&G;piftm;
upm;orm;rsm;u wdu
k u
f rG 'f pkd rG ;f
&nfokyjf yoMuonf/ NydKifyo
JG kYd
0efBuD;Xmetoif;rsm;? uvyf
toif;rsm;ESifhwkdif;a'oBuD;ESifh
jynfe,frsm;rS toif; 18 oif;
wdo
kY nftrsK;d om;136 OD;? trsK;d
orD;78OD; pkpkaygif;NydKify0JG iftm;
upm;orm; 214OD;wdkyY g0if,OS f
NydKifMuNyD; NydKifyw
JG iG f oufwrf;
vdkuf twdkufNydKifyGJESifhuuGuf
NydKifyGJ?toif;vdkuf uuGufNydKif
yGJrsm;?Seniorwef;twdkufNydKifyGJ
ESiw
hf pfO;D csi;f ESit
hf oif;vdu
k f (u
uGu)f NydKifyJrG sm; usi;f ycJah Mumif;
od&onf/

20

TOURISM

twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm ?

jrefrmjynfawmifzsm;ydik ;f qDu

tP0ga&jymuRef;rsm;qDodkY
at;csr;f rdk;
a&mufcJhwJhtcsdefu aqmif;
&moD/ urf;pyfNrdKUaumhaomif;rSm
rSe;f cJo
h vdkat;raebJwu,fu
h kd
tdkufpyfpyfjzpfaeonf/jrefrm
EdkifiH atmufzsm;ydkif;u emrnf
BuD;aomNrdKUaumhaomif;udka&muf
cJhcsdefrSm olUNrdKUol NrdKUom;awG
a&mufEiS Nhf yD; urmvSnchf &D;oGm;
awGESifhtvkyfIyfaeonf/
aumh a omif ; qdyfrS o nf
pxGuv
f mcJo
h nfah &rsm;uwjznf;
jznf;jzifh pdrf;&mrSjym tMunf
ta&mifokdaY jymif;vJvmonfEiS hf
twlyifv,fjymuausmufawmif
ausmufaqmiftvSawGu{nfo
h H
awGqn
l aH eonfh NrdKUukrd suv
f n
S hf
jyovdkarhaysmufomG ;apcJo
h nf/
yifv,frsufESmjyifatmuf epf
jrKyfaysmufu,
G af wmhrnfh aerif;
uay;aomta&mifEiS hf wdkucf wf

vmaom avqef a Mumif h


tusn;f wefou
l kdawmif vSyvdkY
uAsmqefoGm;aponf/
ae&mopfwpfckrmS tvSty
opfawGcHpm;&r,fvdkY odxm;
aomfvnf; jrefrmhuRef;rsm;ESifh
yifv,ftvSonfurmrSmemrnf
BuD;aewJh tyef;ajzuRef;awG?
urf;ajcawGxuf rnHah omtvS

cuf&if;cGuRef;

tyopfrsm;&SdaeaMumif;udk 'D
c&D;pOfrSm odjrifcHpm;cJh&onf/
jrefrmEdik if \
H wpfcw
k nf;aom
tP0gO,smOf vefyduRef;&JU
zJGUpnf;yHkyg cuf&if;cGuRef;udk
a&mufcsed rf mS awmh aerif;u yif
v,fay:ar;wifcsiaf eonft
h csed f
wGif pufavSrSwpfqifh &wem
odku[
f k wifpm;ac:a0:aeonfh
cuf&if;cGuRe;f udak zmifp;D umurf;
uyf&onf/ urf;ajcoJcyf&S&S
awGu ta&muftaygufenf;rI
udkcpH m;&onf/ 'DuRef;0,f ck?
urmudktvSwefqmvkyfa&mif;
olawGr&Sdawmh oJ&S&SawGrSm
jrKyfwpf0ufay:wpf0ufEiS w
hf if;
usrf;jynfhvkdY/ 'DuRef;rSm udk,f
tjyif aemuf{nfo
h nf&o
dS nfu
Edkiif jH cm;om;{nfo
h nfpkw
H w
GJ pfwGJ
om/
a&upm;&if; urf;pyfudk

ykwfvmaoma&udk vufeJYqkyf
vdkufwdkif; tMunfa&mifa&cl
ac:rvm;? *s,fvDwkef;vdk a&
ow0gav;awGu tjynfyh gvm
onf/ tdkupf yfaom wpfaeYwm
onf tqH k ; r&S d a omyif v ,f
qnf;qmtvS? uRef;wpfzuf
wpfcsuf ausmufe&H aH wmifrsm;?
pdrw
hf ufvmaom txdtawGUjzifh
vGrf;qGwfapovdk yifv,f\
tE&m,fudkowday;aeovdk cH
pm;&&if;tqHk;owfcJhonf/
Myanmar Adman Resort

udk cuf&if;cGuRef;ay:wGifzGifh
vSpfxm;cJhNyD; npmpm;csdefrSm
cuf&if;? ZGe;f u vl20pmtwGuf
rpHEk ikd cf yhJ akH xmuf wu,fu
h kd pdwf
0ifpm;olrsm;omvma&mufaMumif;
odomaeonf/ rD;r&Sd? tifwm
eufr&S?d zke;f vdki;f rrdwrd 'Dtyef;
ajzuRef;odkY aumhaomif;om;awG

yifta&muftaygufenf;NyD;Edkiif H
jcm;{nfo
h nfwcsKUd omvmaMumif;
od&onf/ c&D;pOfwpfck vdkuyf g
&onft
h wGuf uRef;ay:avhvm
cGifhr&cJhaomfvnf; jrifHkjzifh
ysufpD;jcif;r&Sdao;aom uRef;
tvSudkjrifawGUcJh&onf/
eHeuf&UJ c&D;pOfuarmfuif;wdkY
awG&&dS m uRef;odk/Y jrLqdki;f aom
a&jyifrSm pum;av;ajym&if;
azmifpD;&onfh tcsdefuay;pGrf;
onfrmS vGwv
f yfvef;qef;jcif;/
pufavSjzifh c&D;qufcNhJ yD; vefyd
uRef;rBuD;odkYa&mufcJhonf/ a&
ay:vlom;qvHkawGu ckawmh
acwfraD eMuNyD/ tif*siw
f yfpuf
avSay:a&cJy;kH tjyma&mifawGwif
&if;ig;zrf;aeMuNyD/ pufwyf
pufavSawGay:uaevufjyEIwf
qufMuwJh qvHkwdkif;&if;om;
awGu tjyHK;jzLjzL ndKndKMurf;
Murf;tom;ta&ESifh/
obm0tajccHc&D;oGm;vkyf
ief;twGuf jrefrmEdkifiHwGif
taumif ; qH k ; aomae&mtjzpf
jrefrmhtP0g trsKd ;om;O,smOf
vefyo
d nfwnf&adS eonf/ aumh
aomif;NrdKUrS a&rdkif 60?weoFm&D
urf;dk;wef;ESifh 12 rdkifa0;uGm
aom xdkO,smOfwiG f uRef;rBuD;
ESiyhf wfvnf ig;uRef;tygt0if
uRef;i,faygif; 200ausmf yg0if
onf / uRef ; rBuD ; onf 79
'or14rdkif us,f0ef;onf/
1996ckESpfrSpwif tP0g
trsK;d om;O,smOftjzpfowfrw
S f

jAL;ajcaxmufyifrsm; &Sifoef
ayguf z G m ;aeMuonf / 'D a &
awmBuD;xJpufavSBuD;awG 0g;
xdk;&if0ifomG ;&? 0ifvkrYd &wJh ae
&mawGa&ay:vrf;avQmuf&if;
*si;f aumifawGaMumifah jcaxmuf
awGuJG? ajray:ajccscGifhr&SdbJ
jAL;ajcaxmuftjrpfBuD;awGay:
om eif;avQmufEkid af omxdkae&m
0,f ay;pGrf;aomtawGUtMuHK
opfrSmpGefYpm;cef;qefcJhonf/
tjyefvrf;rSmawmh a&jyif
0,fwnf&SdaeMuaom ausmuf
aqmifrsm;onf ZD0Zdk;iSurf sm;\
todkuftjrHK? iSufodkufwl;&m
ae&mawGtjzpfxifp&mr&S?d wdwf
qdwfvdkU/ aumhaomif;urf;udk
jyefa&mufvmawmh naeapmif;?
aumhaomif;NrdKUuaawmh tvm
wkef;uvdkyif tvkyfawGIyfqJ/
obm0c&D;oGm;tajccHvkyf
ief;twGuf pdwf0ifpm;vmcH&
aom vefydtP0guRef;onf
vuf&SdtcsdefwGifawmh oGm;vm
a&;cufcJrIaMumifh jynfyc&D;
oGm;vma&mufrrI pdyaf o;/ jynf
wGif; c&D;oGm;vnf;ta&muf
tayguftvGefenf;ao;onf/
xdktwGuf t&mtm;vHk;onf

vefyduRef;
cJNh yD;vnfywfciG Bhf udKwif wifjy
c&D;oGm;rsm;vnfywfomG ;vmcGihf
&&So
d nfrmS ESpaf wGoyd rf Mumao;/
obm0opfawmESiZhf 0D rsKd ;uJG
aygif;pHk&Sdaeonfh xdkyifv,frS
qvHkvlrsdK;wdkY\ tdrfi,fav;
awGutpDt&D/ a&aysmfqvHk
wdku
Y ckawmhurf;ay:wGif aysmf
vdkU/ pDpOfrrI &Sb
d J vma&mufrnf
qdk&ifawmh cuf&if;cGuRef;rSmom
wnf;cdk&ef&Sdonf/ onfbuf
qvHkawG aexdki&f muRef;rSmawmh
wnf;p&mr&Sd/ armfuif;wdkYtdrf
rsm;wGifom aexdkifrSjzpfrnf/
tcsdefay;avhvmolrsm;twGuf
&Sm;yg;a&aeow0grsm;ESihf om;
iSurf sm;udkvnf;awGUjrifEkdiaf o;
onf/
vefyt
d P0gO,smOf0,f &Sif
oefrt
I m;aumif;aom'Da&awm

obm0u ay;pGrf;onfhtwdkif;
vdkufem&ef pnf;urf;owfrSwf
csurf sm;xkwjf yefp&mrvdkbJ &Sif
oefwnfwHhaeonf/
obm0u ay;pGrf;rIrsm;udk
wefzdk;xm;wwfaom rysufpD;
apaom c&D;oGm;rsm;ESifh c&D;
oGm;vkyfief;rsm;? [dkw,frsm;
vma&muf vkyfudkifvnfywfrS
om obm0twdkif;rysufrpD;
&SdaeEdkifrnfjzpfonf/
jrefrmjynfajryHk\ tNrD;
zsm;av;? jrefrmjynfawmifydkif;
rS yifv,fESifhuRef;tvSonf
jrefrmEdkifiHukd urmuodapEdkif
aom tvSyqHk;ae&mjzpfovdk
wpfacgufa&mufvQiw
f pfoufwm
rarhEkdiaf om &orsm;odkY aemuf
wpfacgufawmh a&mufcsifyg
ao;onf/

INTERVIEW 21

? twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

zGUH NzdK;wdk;wufrIatmifyef; vlwdki;f vufvSr;f rDapa&;


tdrfeD;csif;awG b,fvdkawG;NyD; bmawGvkyfaeMuoenf;
wkwfEdkifiHtaemufawmifydkif; ,leefjynfe,frS w,f[kef;udk,fydkiftkyfcsKihfcGifh&a'owGif tpdk;&0efxrf;vkyfoufESpf 30 &SdNyD;
atmufajc0efxrf;b0rS ,aeYw,f[kef;ukd,fykdiftkyfcsKyfcGifh&a'o 'kwd,twGif;0efcsKyf(TefMum;a&;rSL;tqihf)wm0efxrf;aqmifaeol
rdp&f rS fzke;f ESifh w,f[ke;f a'ookUd avhvma&;c&D;oGm;pOfawGUqkcH kduf w,f[ke;f udk,yf kdit
f kycf sKyfciG &fh a'o\ tkycf sKyfa&;? pD;yGm;a&;? vlraI &;?
zGHUNzdK;wdk;wufrIqkdif&mrsm;udk ar;jref;jzpfcJhonfrsm;rS aumufEkwfwifjytyfygonf/
ar;/ / w,f[ke;f udk,yf kid t
f kyf
csKyfcGihf&a'oudk A[dktpdk;&u
b,fvdktcGifhtmPmay;xm;
ygovJ/
ajz/ / wkwfEdkifiHrSm wkdif;
&if;om;vlrsdK;pka'oudk,fydkif
tkycf sKyfciG Ofh ya'&Syd gw,f/udk,f
ydkiftkyfcsKyfcGihf&wJha'oawGrSm
tJ'OD ya'eJt
Y kycf sKyfygw,f/ tJ'D
Oya'atmufrmS w,f[ke;f a'o
&J U jynfou
Yl eG *f &ufu enf;Oya'
awGcsxm;ygw,f/ tJ'Denf;
Oya't& udk,yf kdit
f kycf sKyfciG &fh
a'otpdk;&&JU tkyfcsKyfa&;rSL;?
cdkif? NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL;u
yifrwdki;f &if;om;vlrsKd ;pkjzpf&rSm
yg/ wkwEf kid if rH mS Edkiif 0hH efxrf;
jzpfzdkYEdkifiHh0efxrf;pmar;yGJ&Sdyg
w,f/ wkid ;f &if;om;vlrsKd ;pkawG
&J U om;orD ; awG wu o d k v f
0ifciG pfh mar;yGaJ jzwJt
h cgrSmtrSwf
avsmhNyD;awmh 0ifvkYd&w,f/
(udk,yf kid t
f kycf sKyfciG &fh a'oxJrmS
wkid ;f &if;om;vlrsKd ;pkawGtwGuf
yJ ay;tyfwJh&mxl;ae&m&Sdyg
w,f)txl;ojzihf e,fpyfa'o
&Sd wkdif;&if;om;vlrsdK;pkudpudk
A[dktpdk;&a&m?NrdKUe,ftpdk;&a&m
t&rf;tav;xm;ygw,f/ wkid ;f
&if;om;vlrsKd ;pkqkid &f meJo
Y moem
a&;&mudktkycf sKyfwt
hJ cg tpdk;&
taeeJY oD;oefYXmewpfckcscJhyg
w,f/ wdki;f &if;om;vlrsK;d pka&;
&meJY omoema&;&mtkycf sKyfa&;
Xmeyg/ e,fpyfa'orSm&SdwJh
wkid ;f &if;om;vlrsK;d pkawG&UJ ,Of
aus;rI umuG,fapmihfxdef;zdkY
oD;jcm;enf;vrf;owfrSwfxm;
ygw,f/ qdkvdkwmu pmoif
ausmif;rSm bmompum;ESprf sKd ;
eJo
Y ifMum;ay;ygw,f/wdki;f &if;
om;bmompum;eJyY g oifMum;
ay;wmyg/ jynfe,fwkdif;rSm
wkid ;f &if;om;wuokdvaf wG&ydS g
w,f/ ,leefjynfe,frSm ,leef
wkid ;f &if;om;wuokdv&f w
dS ,f/
A[dktqihrf mS A[dkwkid ;f &if;om;
wuokv
d &f ydS gw,f/txl;ojzihf
wkid ;f &if;om;vlrsKd ;awGukd tul
tnDay;wJhenf;vrf;wpfckyg/
ar;/ / tkyfcsKyfa&;ydkif;rSm
b,fvkyd kid ;f jcm;tkycf sKyfv/J w,f

[ke;f a'ouOya'awGu tjcm;


a'o&JUOya'awGeJY wlnDygo
vm;/w&m;pD&ifa&;rSma&m oD;jcm;
tcGihftmPm&Sdygovm;/
ajz/ / wkwEf kid if rH mS zGUJ pnf;
ykHtajccHOya'&Sdygw,f/ jynf
vkH;qkdif&m jynfolYuGef*&ufu
csxm;wJOh ya'vJ&ydS gw,f/w,f
[ke;f udk,yf kdit
f kycf sKyfciG &hf a'o
taeeJzY UJG pnf;ykOH ya'eJY jynfvk;H
qdki&f m jynfou
Yl eG *f &ufucsjy
xm;wJOh ya'eJt
Y nD aqmif&u
G f
&rSmyg/ vdkufem&rSmyg/ A[dk
tqihu
f csxm;wJh Oya'awGukd
tajccHxm;NyD; a'oxJrSm&SdwJh
jynfou
Yl eG *f &ufu oihaf wmfwhJ
Oya'csrw
S cf iG &fh ydS gw,f/zGUJ pnf;
yku
H csrw
S x
f m;wJOh ya'udkawmh
qefYusifvdkY r&ygbl;/ Oyrm
udk,yf kdit
f kycf sKyfciG &fh a'oxJrmS
udk,fydkifjy|mef;xm;wJh yk'fr
wpfck&ydS gw,f/rESpw
f ke;f utJ'D

1956 ckESpfu
jrefrm0efBuD;csKyf OD;AaqGESifh
wkwf0efBuD;csKyf
rpwmcsLtifvkdif;wkdYtwl
vrf;avQmufjzwfoef;cJMh uonfh
wkwf-jrefrme,fpyfrS
0rfwdef-MuLukwfwHwm;/

a'oxJrSm wm0efxrf;aqmif
wJh EdkifihH0efxrf;awG&JUvpmudk
,Grf 600 avmufjriw
fh ifapzdk?Y
'gu tJ'Da'ocGJu udk,fwkdif
jy|mef;wJOh ya'yg/udk,yf kdit
f kyf
csKycf iG &fh a'orSmw&m;vTwaf wmf

&Syd gw,f?a&SUaek;H vJ&ydS gw,f/


ar;/ / udk,yf kdit
f kycf sKyfciG &hf
w,f[kef;a'orSm w&m;vTwf
awmfuae w&m;pD&ifNyD; rNyD;
jywfwJhudpawG A[dkudkwuf&
wmrsdK;&Sdvm;/
ajz/ / w&m;vTwfawmfeJY?
a&SUaek;H taeeJY udk,yf kdiv
f kyyf kdif
cGi&hf ydS gw,f/ ygwDtzGUJ tpnf;eJY
tpdk;&u0ifa&mufpGufzufcGihf
r&Sdygbl;/
ar;/ /w,f[ek ;f a'o&J U pD;yGm;
a&;tajctaeudkocd siyf gw,f/
ajz/ / A[dktpdk;&ue,fpyf
a'orSm&Sw
d hJ udk,yf kid t
f kycf sKyfciG fh
&a'oa&m? cdkifa&m? NrdKUe,f
a&m? tJ'Da'oawG&JUpD;yGm;a&;
awGukt
d &rf;tav;xm;ygw,f/
Oyrm-rESpw
f ke;f u w,f[ke;f
a'o&JUb@ma&;&aiGpkpkaygif;
wkw,
f rG f 4 'or 4bDv,
D &H dS
ygw,f/ oHk;aiGu wkw,
f rG f

,rif;
9bDv,
D aH vmuf&ydS gw,f?ok;H aiG
uydkrsm;ygw,f/ rsm;oGm;wJh 5
bD,v
D aH vmufukd A[dktpdk;&u
axmufyahH y;wmyg/e,fpyf*w
d f
awG? wHwm;awG trsm;BuD;&Syd g
w,f? tJ'D*dwfawGaqmufzdkYudk
vJ A[dt
k pd;k &uaxmufyahH y;wm
yg/ 2012rSmA[dt
k pd;k &uwkwf
,Gro
f ef; 50 avmufaxmufyhH
w,f/ 2013 rSm A[dktpdk;&u
wkwf,Grfoef; 40 avmuf
axmufyHhcJhygw,f/
ar;/ / w,f[kef; a'otwGuf
bwf * suf u b,f v d k w if j y
awmif;cH&wmygvJ/ w,f[ke;f
a'oxJutpdk;&0efxrf;awG&JU
vpmaiGu udk,fhbwf*sufeJY
udk,fokH;&wmvm;/
ajz/ / b@ma&;cG J a 0rI e J Y
ywfoufNyD; a'otpkd;&xJrSm
wm0efxrf;aqmifwo
hJ ufqikd &f m
yk*Kd vfawGu tpnf;ta0;vkyf
ygw,f/ tpnf;ta0;tpD&if
cHpmudka'oxJrSm&SdwJh jynfoUl
uGe*f &ufukdwifjy&rSmyg/a'o
xJrSm&SdwJh jynfolYuGef*&ufu
qk;H jzwfciG &fh w
dS ,f? A[dktpdk;&udk
wifjyzdrkY vkyd gbl;? ukeo
f ,
G af &;
XmeeYyJ wfoufNyD;awmh ulnrD v
I J
&Syd gw,f/ rESpu
f A[dktpdk;&u
a'oukefoG,fa&;XmetwGuf
,Grf 10 oef;axmufyhaH y;cJyh g
w,f/ okH;wJhtcgt"du ukef

rdpf&Srfzkef;
oG,rf aI &;&mvkyw
f EhJ kid if 0Hh efxrf;
awGukw
d jcm;Edkiif aH wGukad pvTwf
ygw,f/ rESpu
f k&mS ;? Oa&my
Edkiif ?H ta&SUawmiftm&SEkid if aH wG
udkomG ;avhvmcJyh gw,f/ukrP
D
awGuwm0efcaH wGvyJ gygw,f/
ukeo
f ,
G af &;twGuf ESppf Of ,Grf
10 oef;axmufyw
hH myg/ Oyrm
'Dae&mrSm wtmif;vlrsdK;&Sdyg
w,f/tckqkd&if wkwEf kdiif rH mS
ud,
k pf D wm0ef,al xmufyahH y;a&;
pepfusio
fh kH;ygw,f/ ydkNyD;zGUH NzdK;
wdk;wufwJhae&mrSm&SdwJh Xme
u zGUH NzdK;rIoyd rf &Sw
d t
hJ kypf kawGukd
wm0ef,lNyD; axmufyHhay;yg
w,f/ 'Dae&mrSm&SdwJh wtmif;
vlrsKd ;wdu
kY kd &Se[
f kid ;f NrdKU&w
dS ikd ;f &if;
om;vlrsdK;pka&;&meJY omoem
a&;&maumfrwDu wm0ef,l
ulnDay;ygw,f/ wjcm;ynm
a&;? use;f rma&;apmihaf &Smufr?I
vlrIb0 zGHUNzdK;rIu@awGrSmvJ
ulnDrI&Sdw,f/ txl;ojzihf
t&rf;qif;&JwJhvlawGtwGuf
vpOf axmufyahH iGay;ygw,f?
roefprG ;f oltwGuf pepfEpS rf sK;d
usio
fh k;H ygw,f?wpfrsKd ;uzGUH NzdK;
wdk;wufa&;pepf? aemufwpfrsKd ;
u oufomacsmifcsad &;pepfyg/
zGUH NzdK;wdk;wufrpI epfeYJ ywfouf
NyD; roefpGrf;oltwGuf txl;
pmoifausmif;&Sdygw,f/A[dk
tpdk;&u ukefusp&dwftm;vkH;

wm0ef,lygw,f/ 'gudkbmvdkY
vky&f ovJqkd&if t&ifutjcm;
ausmif;awGrmS roefprG ;f olawG
ynmoifwmr&Sb
d ;l /b,forYl v
S J
rac:csiMf uygbl;/txl;pmoif
ausmif;uaeatmifjrifNyD; ouf
arG;0rf;ausmif;ynmoifay;yg
w,f/ aemiftcg ukd,fwkdif
pD;yGm;&Smvk&Yd ygw,f/ oufom
acsmifcsad &;pepfrmS roefprG ;f ol
awGtwGuf vpOfaxmufyahH iG?
'grSr[kwf qef? ajymif;? tpm;
tpmawG axmufyHhygw,f/
wkwEf kdifiHA[kdrSmjynfvHk;qkdif
&m jynfolUuGef*&uf&Sdw,f/
wkwEf idk if jH ynfoUl Eidk if aH &;twkid f
yifcn
H v
D mcHrmS a&m roefprG ;f ol
wm0efxrf;aqmifwm&Syd gw,f/
aemufNyD; wcsKdUrdbawGqHk;yg;
oGm;&if usef&pfwJhom;orD;ukd
tpk;d &u ukeu
f sp&dwaf xmufyhH
ay;w,f/ pdwfa&m*g&SdolawG
twGuf pdwaf &m*gtxl;ukozkYd
aq;Hk&Sdw,f/ ukefusp&dwfukd
A[kt
d pk;d &uuscyH gw,f/ ukef
usp&dwaf iGaMu;ukd uHprf;rJu
ae pkaqmif;ygw,f/ rESpfu
pkaqmif;aiG,rG w
f pfoef;ESpo
f ed ;f
avmuf&Sdygw,f/ uRefrwkdYrSm
rlv&nf&,
G cf suw
f pfc&k ydS gw,f/
]]vlwkdif;twlwuG zGHUNzdK;wkd;
wufraI tmifyef;ukd vufvrS ;f rD
atmif aqmif&Gufay;&r,f}}
qkdwmyg/
ar;/ / w,f[ek ;f a'o&J U ynm
a&;? usef;rma&;? vlrIb0
zGHUNzdK;wkd;wufa&;awGukd b,f
vkdpDrHygovJ/
ajz/ / ynma&;u@eJU ywf
oufNyD; poifausmif;rSm ynm
oifMum;olawGtwGuf oD;jcm;
b@maiG&w
dS ,f/eHeufpmtwGuf
wpfO;D oH;k ,Gr?f aeYv,fpmtwGuf
vJaxmufyHhrI&Sdw,f/ wkwf
Ekid if rH mS uk;d ESpMf um roifrae&
oif,lrIpepf usifhoHk;ygw,f/
ukd;ESpfxJrSm ausmif;0ifcay;zkdY
rvkyd gbl;/ausmif;0wfpekH UJ u;dk um;
pm - 22

22

CURRENT

twGJ 2 ? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm ?

pm 21 zGHUNzdK;wkd;wufrrI S
pmtkyfudkawmh 0,f&rSmyg/
uk;d ESpx
f rJ mS ausmif;xGucf iG rhf jyK
ygbl;/ ausmif;olausmif;om;
wpfa,muf ausmif;xGufoGm;
&ifoufqkid &f myk*Kd vfu wm0ef
,l&rSmyg/ olu
Y kt
d a&;,lrmS yg/
use;f rma&;apmifah &SmufreI UJ ywf
oufNyD;wkwEf kid if rH mS aus;vuf
a'ousef;rma&;apmifha&SmufrI
pepfopf usifhoHk;aeygw,f/
aus;&Gma'orSm&dSwJh awmifol
v,form;twGuf ulnDrIwpf
rsK;d yg/ v,form;awGu udk,hf
[mudk,f ,Grf 80 avmufay;
&r,f/ tpdk;&u,Grf 120 pdkuf
ay;ygr,f/ usef;rma&;apmifh
a&Smufrq
I idk &f m&efyakH iGu wpfEpS f
,Grf 200yg/ ESpfpOf tpdk;&
axmufyHhaiG,Grfoef; 70? 80
avmuf&dSygw,f/ usef;rma&;
apmifah &SmufrpI epfxrJ mS yg0ifwh J
v,form;awGu t&nftaoG;
aumif;wJhaq;HkrSm ukvdkY&yg
w,f/ a&m*gwpfckckpGJuyfae
&ifawmh udk,b
hf momudk,f 20
&mcdkiEf eI ;f pdku&f rSmyg/ tpdk;&u
80&mcdkifEIef;pdkufygw,f/
vlrIzlvHka&;b0u ydkNyD;
us,fjyefUygw,f/ wcsKdUqif;&J
olawGow
l ko
dY m;orD;wuokdvf
0ifcGifh&NyD; p&dwfr&dSbl;qdk&if
pm 12 jynfolYykH&dyfrS
bmvd&kY v'fraumif;&ovJqk&d if
jynfwiG ;f vufeufuikd yf #dyuawG?
jynfwGif;jynfy ya,m*awG?
EdkifiaH &;rSm tm;vkH;yg0ifcGifrh &
vdkw
Y kdi;f &if;om;pnf;vk;H nDnw
G f
rIr&SdwmawG? trsKd;om;tcsif;
csi;f roifjh rwfwmawG&adS erSawmh
b,fvdkvkyfaumif;Edkifygawmh
rvJu,
G /f t"du uawmh jynfol
ua&G;cs,w
f ifajrmufwhJ tpdk;&
r[kwfawmh jynfoltrsm;pkeJY
EdkifiHwumu vufrcHawmh
jyemtrsKd;rsKd;MuKHawGUcJh&wm
aygh/ tJ'DtawGUtMuKHawGudk
oifcef;pm,lNyD;awmh jyKjyif
ajymif;vJraI wGukd BudK;pm;aqmif
&GufMu&wmaygh/
armifNzdK; -tJh'gaMumifhzGJUpnf;ykH
tajccHOya'udk a&;qGJwmaygh
aemf/ 'DtajccHOya'aMumifhyJ
ygwDp'kH rD ku
d a&pDpepfeYJ aps;uGuf
pD;yGm;a&;pepfusio
hf ;kH Ekid w
f hJ vrf;
aMumif ; ay:a&muf a eNyD a v/
tpd;k &topfay:aeNyrD [kwv
f m;/
udkcdkif - ighnDajymwmrSefawmh
rSeyf g&JU/ ajymif;vJa&;(Reform)
udk trSew
f u,faqmif&u
G Ef kdizf kdY
pdwfxm;(Mindset)eJY wnfqJ
Oya'awGupNyD; ajymif;vJzdkY
vdkao;ouG/ Edkiif aH &;? tkycf sKyf

ulrif;

wkwfjynfolYorwEdkifiH,leefjynfe,frS w,f[kef;udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh&a'oajryHk
trsKd;orD;or*? tvkyform;
tzGJUtpnf;u axmufyHhay;yg
w,f/ ausmif;wufzkdaY iGr&d&S if
aiGacs;vdkYv&J ygw,f/ twdk;rJh
yg/ av;ESpaf iGacs;vd&kY ygw,f/
wuokv
d af wGu trsm;tm;jzifh
av;ESpo
f if&ygw,f/ atmifNyD;
aemuf jyefqyfv&kYd w,f/ w,f
[kef;a'oatmufrSm cdkif&dSyg
w,f/ NrdKUe,fvt
J rsm;BuD;&dyS g
w,f/ a'otpdk;&'kwd,tkyf
csKyfa&;rSL;uwm0ef,al xmufyhH
ay;&wJt
h vkyv
f ky&f ygw,f/ ol
wm0ef,w
l NhJ rdKUe,frmS qif;&JwhJ

tdraf xmifpkig;pkukad xmufyahH y;


ygw,f/ tJ'DaxmufyHhcHrdom;
pkqD udk,w
f kid v
f pOfomG ;a&muf
avhvm&ygw,f/ uRefreJUcsw
d f
qufxm;wJq
h if;&Jwt
hJ rd af xmifpk
10pk&Sdygw,f/ olwdkYqDvpOf
oGm;NyD; avhvmygw,f/ olwkdY
tcuftcJawG ajymcdki;f ygw,f/
uRefrzkef;vJay;xm;ygw,f/
ar;/ / w,f[ke;f a'oatmuf
rSm cdkiaf wG? NrdKUe,fawG tqihf
qihfb,fvdktkyfcsKyfygovJ/
ajz/ / w,f[ek ;f a'ocGaJ tmuf
rSm NrdKUESpfNrdKU&Sdygw,f/ cdkif

oHk;ck? NrdKUe,f 51 ck&ydS gw,f/


a'ocGu
J t"dutaeeJU NrdKUukd
wm0ef,t
l kycf sKyfygw,f/ NrdKUu
awmh NrdKUatmufrSm&SdwJh cdkifeJY
NrdKUe,fudk tkyfcsKyfygw,f/
ar;/ /w,f[ke;f udk,yf kid t
f kyf
csKyfcGihf&a'orSm ygwD&JUtcef;
u@b,fvdkwm0ef&SdygovJ/
ajz/ / ygwDtzGUJ tpnf;tae
eJU t"dutm;jzihf trsK;d om;a&;
udk wm0ef,lygw,f/ t&rf;
ta&;BuD;wJhudpudk ygwDtzGJU
tpnf;qDrSm qHk;jzwfcsuf,l
ygw,f/ jyefMum;a&;qdkif&m

wm0efvJ ygwDu,lygw,f/
a'owGi;f t&m&Sad wGukd tkycf sKyf
ygw,f/ &mxlwdk;oihf? jzKwf
oihfqHk;jzwfygw,f/
ar;/ / w,f [ k e f ; a'orS m
t"dupdefac:rIawGu bmawG
ygvJ/
ajz/ / zGUH NzdK;wdk;wufrq
I kid &f m
pdeaf c:rIu tBuD;rm;qHk;pdeaf c:
rIyg/ tckqkd&if vrf;yef;quf
oG,af &;aumif;rGeaf tmifaqmif
&Gufcsifygw,f/ tjrefoGm;
rD;&xm;vrf;? um;vrf;awG
azmufcsifygw,f/ aiGtrsm;

a&;? pD;yGm;a&;? vlrIa&;qkdif&m


udpa wGvJ [efcsun
f n
D aD jymif;
zd k Y v d k w ,f / acwf p epf e J Y t nD
ajymif;vJvmwJOh ya'eJaY vsmn
f pD mG
tkyfcsKyfa&;tzGJUtpnf;awGu
trS e f w u,f t aumif t xnf
azmfMu&r,f/ w&m;a&;qdkif&m
tzGJUtpnf;awGuvnf; vGwf
vyfpGmw&m;pD&ifcGihf&Mur,f/
w&m;Hk;ozG,fwm0ef,laqmif
&Guf&r,fh EdkifiHawmfzGJUpnf;yHk
tajccHOya'cHkk;H uvnf; Oya'
eJUtnDaqmif&u
G Mf ur,f/ jynfol
tm;vHk;uvnf; Oya'vdkufem
Mur,f/ acwfpepfeJUavsmn
f w
D hJ
Oya'rsm;jzpfatmifrajymif;vJ
bJejYJ yKjyifajymif;vJraI wG vkyv
f kUd
r&ygbl;/ tJ'gaMumihf tajccH
Oya'ukjd yifqifzkdY vkyaf qmifae
Mu&wm? [kwfvm; OD;BuD;/
OD;jynf - tJ'gaMumihjf ynfaxmif
pkvTwfawmfu zGJUpnf;yHktajccH
Oya'jyifqifa&;eJYywfoufNyD;
OD;wnfcsuo
f ;kH &yfcsrw
S Nf y;D aqmif
&Gufaewmaygh/ armifNzdK;a&?
owif;pmxJrSm OD;wnfcsuf
oHk;&yfygw,fu/G tJ'guk&d mS NyD;
zwfjyprf;yguG,f/
armifNzdK; -jynfaxmifpkorw
jrefrmEdkifiHawmf\wnfwHhckdifjrJ
rI? wnfNidrfat;csrf;rIeJYzGHUNzdK;

wdk;wufru
I kd acwfpepfeaYJ vsmn
f D
pGm ydkrdkwnfaqmufEdkifaom
zGUJ pnf;yHktajccHOya'jzpfvmap
a&;? wdkif;&if;om;rsdK;EG,fpkrsm;
tMum; ,HkMunfrIcdkifrmaom
trsdK;om;pnf;vHk;nDGwfrIukd
wnfaqmufEdkijf cif;jzihf xm0&
Nidrf;csrf;a&;ukdazmfaqmifa&;?
EdkifiHawmfESihfEdkifiHom;wdkY\ 'Drdk
ua&pDpepfodkY jyKjyifajymif;vJ
a&;vkyfief;pOfukd t&Sdeft[kef
rjywfaqmif&GufEdkifa&; tJ'g
OD;wnfcsufoHk;&yfyJtbdk;/ 'g
xuf rodvdkUar;yg&ap/ wcsdKU
uajymaeMuw,f/ wdik ;f &if;om;
awG&UJ vkv
d m;csuu
f sawmh zGUJ pnf;
yHkxrJ mS rygbl;wh/J tJ'gaMumihf
zGUJ pnf;yHkukjd yif&r,f qdkygvm;/
udkckdif - wd k i f ; &if ; om;awG
awmif;qdkaewJh udk,yf kdijf y|mef;
cG i h f ? uk d , f y d k i f t k y f c sKyf c G i f h ?
wef;wlnrD Q tcGifhta&;&&Sda&;
qdkwmu zGJUpnf;yHkxJrSmygNyD;
om;yg/ Oya'ynm&Sirf sm;&JU owf
rSwcf sut
f &qdk&if igwdkU&UJ zUJG pnf;
yHktajccHOya'[m jynfaxmifpk
'Drku
d a&pDpepf(Federal Democracy) zGUJ pnf;yHktajccHOya' jzpf
w,fuG/ 'gayr,hf tmPm
cGaJ 0rI(Power Sharing)? <u,f0
rI? ydkiq
f kdirf EI iS fh t&if;tjrpfrsm;

( Wealth Sharing/ Resource


Sharing) ukd oihw
f ifah tmifjyef
vnfndEdIif;aqmif&Gufay;r,f?
jyifqifay;r,f? A[dkOD;pD;csKyf
udkirf aI wGukd ajzavQmhay;r,fqkd
&ifawmh jynhfpHkaumif;rGefwJh
jynfaxmifpkpepf (Federal Democracy) jzpfvmrSmyg/
OD;jynf - odyf[kwfwmaygh igh
wl&m/ tajccHOya'ukd jyifzdkU
cufw,f? odraf rGUeufew
J ,fqkd
ayr,fh jynfaxmifpv
k w
T af wmfu
csrw
S x
f m;wJh OD;wnfcsuo
f k;H &yf
uku
d dkipf JNG yD; jyifr,fqdk&if? pdwf
aumif;apwemaumif;eJaY qG;aEG;
ndEdIif;aqmif&GufMur,fqdk&if
&v'faumif;awG&vmrSm rvGJ
aybl;ayghuG,f/
armifNzdK; - [kwfw,ftbdk;?
zGJUpnf;ykHtajccHOya'rSm tcef;
(12)udk jy|mef;xm;wmudku
&nf&,
G cf su&f &dS dS jy|mef;xm;wm
cifAs/ 'gaMumihv
f J jynfaxmifpk
vTwfawmfuwm0ef&SdvdkY wm0ef
tavsmuftcsed u
f kduaf qmif&u
G f
aewmyJaygh/ jynfaxmifpkvw
T f
awmfqdkawmh jynfolYvTwfawmf
udk,pf m;vS,af wGygw,f/ trsKd ;
om;vTwaf wmfuk,
d pf m;vS,af wG
ygw,f/ wyfrawmfom;vTwf
awmfukd,pf m;vS,af wGygw,f/

ud,
k pf m;vS,af wGtm;vk;H u wkid ;f
jynfaumif;zd?Yk Edik if o
H m;rsm;tusKd ;
&SdzdkYtwGuf pdwfaumif;apwem
aumif;eJY tjyKoabmaqmifNyD;
Edkiif aH wmfEiS Efh kdiif o
H m;rsm;tay:
rSefuefaomopmeJY aqmif&Guf
Mur,fqdk&ifawmhAsm ...
udkcdkif - 'gyJaygh ighn&D m? Edkiif H
a&;ygwDtoD;oD;udk udk,pf m;jyK
aewJhvTwfawmfudk,fpm;vS,f
awGtaeeJw
Y kid ;f jynfejYJ ynfoal wG
tay:xm;&SdwJh arwmw&m;?
opmw&m;eJYapwemrSefudk ay:
vGiaf tmif oufaojyaqmif&u
G f
Edkif&r,f/ wyfrawmfom;vTwf
awmfuk,
d pf m;vS,af wGeYJ wpfo;D
yk * v uk d , f p m;vS , f a wG u vJ
jynfolYrsufESm? EdkifiHhrsufESmudk
arwmeJYopmxm;&Sd aqmif&Guf
ay;Edki&f r,f/ tJ'v
D kdaqmif&u
G f
ay;Edkifr,fh tcsdeftcgaumif;
a&mufaewmayghaemf OD;BuD;/
OD;jynf -[kwfayoaygh armif
wdkY&,f/ vTwfawmfxJrSmawmh
zGUJpnf;ykt
H ajccHOya'jyifqifEikd af &;
taumiftxnfazmfrIaumfrwD
tpD&ifcpH mudk udk,pf m;vS,rf sm;
pdwfaumif;apwemrSefxm;vdkY
tjyKoabmaqmifwJh dk;om;
yGifhvif;rIrsm;eJY aqG;aEG;ndEIdif;
NyD;MuNyDr[kwfvm;/ atmifjrif

BuD;vdkygw,f/ uRefrwdkUqDrSm
vHak vmufwahJ iGr&Syd gbl;/ A[du
k
wpfcgwnf;axmufyHhay;wm
r[kwyf gbl;/ 'gaMumifh b@m
aiGqikd &f mjyem&Sw
d ,f/'kw,
d
pdefac:rIu vrf;yef;qufo,
G f
a&;yg/w,f[ek ;f a'ouwkwf
EkdifiH&JUtaemufawmifydkif;e,f
pyfa'orSm&dyS gw,f/ tJ'aD 'o
rSm vdktyfwJhukefypnf;awGudk
jynfrBuD;uae o,f,l&yg
w,f/ 'Da'ou awmifxx
l yf
ygw,f/ tJ't
D wGuf o,f,yl kYd
aqmifa&; p&dwfBuD;ygw,f/
aemufNyD; w,f[ke;f a'orSm&dw
S hJ
tpdk;&Xme? tzGJUtpnf;awGrSm
wm0efxrf;aqmifoal wG&UJ ynm
t&nftcsif;u odyfrjrifhrm;
ao;ygbl;/ 'Dae&mrSmzGHUNzdK;wdk;
wufa&;vkyfief;tBuD;tus,f
vkyaf eygw,f/ 'gaMumifh zGUH NzdK;
wdk;wufa&;udk ynmeJYqdkifwJh
vlawGvky&f rSmyg/ oufqkid &f m
wm0ef , l w J h v l a wG & J U ynmu
odyrf jrifyh gbl;/ 'gvJ pdeaf c:rI
wpfckyg/ w,f[ek ;f a'o{&d,m
pkpkaygif;pwk & ef ; uD v d k r D w m
10000 ausmaf vmuf&ySd gw,f/
tJ'Davmufus,fwJh {&d,m&JU
80 &mcdkiEf eI ;f u awmifwef;jzpf
ygw,f/ ajrjyefu
Y odyrf rsm;yg
bl;/ 'guvJ zGHUNzdK;a&;twGuf
tcuftcJygyJ/

atmifaqmif&u
G Ef ikd v
f u
Ykd awmhumG
wdki;f &if;om;pnf;vk;H nDw
G af &;?
trsKd;om;jyefvnfoihfjrwfa&;?
Nidrf;csrf;a&;udka&S;IEdkifNyDaygh/
udkcdkif - 'gwifb,fuOD;rvJ
OD;BuD;&JU/ ygwDpkH'Drdkua&pDpepf
eJaY ps;uGupf ;D yGm;a&;pepfukd t&Sed f
t[kefeJYwdk;jrihfaqmif&GufEdkif
awmhr,fr[kwfvm;/
armifNzdK; -'DvdkqdkrSawmh Nidrf;
csrf;om,mwJh acwfrDzGHUNzdK;wdk;
wufaom EdkifiHawmfqDcsDwuf
EdkifNyDayghAsm/
OD;jynf - 'gtrSefayghuG,f/
wu,fawmh zGJUpnf;ykHtajccH
Oya'qkdwm EkdifiHeJYEdkifiHom;wkYd
tusdK;pD;yGm;udka&S;INyD; nDnD
Gw
f w
G f wkid w
f ikd yf ifyif ndE iId ;f
Mur,fqdk&if jyifqifzdkYvG,ful
oavmuf wpfa,mufwpfayguf
eJY ygwDpGJ? igpGJawG rsm;aer,f
qdk&ifawmh jyifzdkYawmfawmfcuf
wJhudpy/J t"du uawmh EdkifiH
awmfeEYJ kid if o
H m;wd&kY UJ b0eJq
Y Eukd
tav;teufxm;oihfwmaygh/
uJ-pum;ajymvdu
kY vJ aumif;y?
[J-h b,fEpS fem&D&dyS vJuJUG ? atm
... Zmwfvrf;wGJNyD;vdkY jyef
awmifukefMuygyaum? wdkYvJ
jyefMuOD;pdkY? aemufaeYrS quf
Muao;oy/

SPORTS 23

? twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

aumfpwm upm;orm;aumif;ryDo[k qef;'g;vef;enf;jya0zef


NydKifbufaemufcHvlrsm;\ ypfrSwfjzpfaejcif;udk aumfpwmowdxm;&efvdk[k armf&if[dkajymMum;
qef;'g;vef;enf;jyydk&ufpf
u csJvfqD;ESifh *dk;r&Sdoa&us
cJhaomyGJwGif jrifawGUvdkuf&
aom csv
J q
f ;D wdkupf pfrLS ; aumf
pwm\tjyKtrlrsm;rSm upm;
orm;aumif;ryDoaom tjyK
trlrsm;jzpfonf[k a0zefcJh
aMumif; t*FvefaeYpOfxkwf
owif;pmrsm;uazmfjyonf/
xdkyGJwGif aumfpwmonf
yGJcsdefyxrydkif; qef;'g;vef;
aemufcHvl *Reftdka&S;udk ajc
axmufjzifhuefcJhonfhtjyif
qef;'g;vef;aemufcHvl 0ufpf
ba&mif;ESiv
hf nf; tcsi;f rsm;cJh
jcif;rsm;aMumifh ydk&ufpfu u
pm;orm;ryDool[ak 0zefcjhJ cif;
jzpfonf/ yGJtNyD;jyKvkyfcJh
aom owif;pm&Si;f vif;yGw
J iG f
ydk&ufpu
f ]]tdka&S;udkajcaxmuf
eJu
Y efcw
hJ mu tm;vHk;jrifvkduf
wJh qdk;&Gm;wJhtjyKtrlwpfck
ygyJ/ 'gayr,fh aumfpwmuH

aumif;oGm;wmwpfcku 'dkifvl
BuD ; u ol Y u d k t 0guwf r jy
cJhwmygyJ/ 0ufpfba&mif;eJYjzpf
cJhwJhjzpfpOfudkMunfh&ifvJ aumf
pwm[m upm;orm;aumif;
ryDobl;qdkwJhtcsufudk &Sif;
&Si;f vif;vif;awGU&ygvdrrhf ,f/
&moDtpwke;f u jzpfcw
hJ jhJ zpfpOf

awGudkMunfh&ifvJ aumfpwm
[m b,fvdkupm;orm;rsKd;vJ
vdkY odEkdiyf gw,f/ yGcJ sed t
f wGi;f
rSm olteDuwftjyrcHc&hJ wmudk
em;vnfvdkYr&ygbl;}}[k ajym
onf/
csv
J q
f ;D enf;jy armf&if[ku
d
rl y&D;rD;,m;vd*fwGif *dk;rsm;

'Drm&D,m\ 'Pf&mjyif;xefjcif;r&Sd

y&D;rD;,m;vd*fyGJpOf (13)

'gavbvdkif; ajcmufvcefhem;&zG,f&Sd

0
1
3
3
1
1
0
1

1
1
0
2
1
0
0
0

tmqife,f
ADvm
[m;vfp;D wD;
vDqufpwm
yJavU
e,l;umq,f
csv
J q
f ;D
pwkwf

vmvD*gyGJpOf (13)
*Dwmaz;
tufpfyefndK
rmvm*g
q,fvfwmAD*dk

1
2
1
0

2
1
2
1

bDvb
f mtdk
vDAefaw;
&D;&Jvfruf'&pf
tDAm

bGef'ufpfvD*gyGJpOf (13)
a&Smfvfau;
vDAmulqif
atmUpfbwf
[mombmvif
0g'gb&Drif
a[mUzef[drf;

4
5
3
0
4
4

1
1
1
1
0
3

rdehfZf
udv
k ;kH
[rf;bwf
bdkif,efjrL;epf
yg'gbGef
[efEdkAm

pD;&D;atyGJpOf (13)
qufqltdkvdk 2 - 1 ADdkem
csDa,Adk 0 - 0 vmZD,kd

vD*l;-1 yGJpOf (15)


yDtufpf*sD
udef;
vef;pf
&if;pf
wl;vkhpf

1
1
2
2
2

0
1
0
0
3

edpf
rGefhy,fvD,m
rwfZf
rdkemudk
vdk&D;&efh

toif;wm0ef&o
dS rl sm;u pmcsKyfopfcsKyfqkd&ef pdw0f ifpm;jcif;
r&SdaomaMumifh vDAmyl;udk *s&wfpGefYcGm&ef ydkrdkeD;pyfvmonf[k
t*FvefaeYpOfxkwo
f wif;pm *g;'D;,ef;u azmfjyonf/ pwkwpf ;D
wD;udk 1-0 *dk;jzifhtEdkif&aomyGJwGif *s&wfonf vDAmyl;wGif
pwifupm;onfh (16)ESpjf ynfyh t
JG jzpf yGNJ yD;qHk;onftxd upm;&ef
awmif;qdkcahJ omfvnf; enf;jyu vlpm;vJcjhJ cif;aMumifh rausreyf
jzpfum yGt
J NyD;owif;pm&Si;f vif;yGo
J kYd rwufa&mufbJ tdrjf yefomG ;
cJhonf[kqdkonf/ vDAmyl;toif;ydkif&Sifrsm;onf wpfywfvQif
vkycf vpm aygif 140000 ay;ae&aom*s&wfukd pmcsKyfopfrcsKyf
&ef qHk;jzwfxm;jcif;aMumifh *s&wfonf Zefe0g&Dtajymif;ta&TUaps;
uGufwGif toif;ajymif;&ef aqG;aEG;cGifh&zG,f&Sdaeonf/

a';Apfbufcrf; ,mOfrawmfwqrIjzpfyGm;

,refaehyGJpOf&v'frsm;
0ufpfb&Gef;
befav
ref,l
usLyDtm
qGrfqD;
0ufpf[rf;
qef;'g;vef;
vDAmyl;

vDAmyl;udk *s&wfpGefhcGm&ef ydkrdkeD;pyfvm

[m;vfp;D wD;udk 3-0 *dk;jzifh


tEdkif&aomyGJwGif 'Pf&m&&SdcJh
aom uGif;v,fvl'Drm&D,m\
'Pf&mtajctaerSm jyif;xefjcif;
r&Sd[k ref,lenf;jy Aef[m;u
twnfjyKajymMum;onf/
'Drm&D,monf xkyd w
JG iG f wH
aumufaMumrS emusirf cI pH m;cJ&h
jcif;aMumifh yGJcsdef 14 rdepfwGif
[m&J&m;ESifhvlpm;vJcJh&onf/
,ckabmvHk;&moDwGif qdk;&Gm;
onf h u pm;orm;'Pf & m&&S d r I
jyemrsm;ESifh&ifqdkifae&aom
ref,t
l wGuf 'Drm&D,mrSm ,ck
&moDwiG f 41 OD;ajrmuf'Pf&m&
&Sdaom ref,lupm;orm;jzpfcJh

onf[k od&onf/ Aef[m;u


'Drm&D,m\ 'Pf&mtajctaerSm
&uftenf;i,ftem;,l&ef vdk
tyfaomaMumifh ,ckv 3 &uf
wGif ,SOfNydKifupm;rnfh pwkwf
pD;wD;ESifhyGJwGif yg0ifEdkifrnfr
[kwfaomfvnf; pdk;&drf&rnfht
ajctaersKd;r&Sd[k ajymonf/
odkaY omf e,fomveftoif;
\ urmhzvm;ajcppfyGJpOfwGif
0ifa&mufupm;&if; 'Pf&m&&Sd
cJah om ref,u
l iG ;f v,fvl 'gav
bvdki;f rSmrl 'Pf&mjyif;xefaom
aMumifh ajcmufvcefYtem;,l&
zG,&f o
dS nf[k ref,t
l oif;aq;
tzGJUu twnfjyKxm;onf/

qufwdkufoGif;,laeaom ajc
pGr;f aMumifh aumfpwmonf NydKif
bufaemufcHvlrsm;\ ypfrSwf
jzpfvmaMumif;? xdktcsufudk
owdxm;EdkifrSom aumfpwm
taejzifh rvdkvm;tyfaom
jyemrsm;udk a&Smif&mS ;Edkirf nf
jzpfaMumif;ajymonf/

t*Fveftoif;acgif;aqmifa[mif; a';Apfbufcrf;onf tm
qife,ftoif;tu,f'rDwiG f wufa&mufaeaom tBuD;qHk;om;
b&Gwu
f vif;udk oGm;BudKNyD;tdrjf yefvmpOf ,mOfrawmfwqrIjzpf
yGm;cJhonf[k od&onf/ a';Apfbuf[rf;onf tmqife,f ,l16toif;wGif yg0ifupm;cJah om b&Gwu
f vif;ESit
hf wljyefvmpOf
tmqife,ftoif;\ avhusiahf &;pifwmteD; ,mOfrawmfwqrI
jzpfyGm;cJhjcif;jzpfonf[k rsufjrifrsm;uajymonf/ 'Pf&m&&SdrI
tajctaeESifhywfouf twnfjyKcsufxGufay:vmjcif;r&Sdao;
aomfvnf; a';Apfbuf[rf;rSm 'Pf&mtenf;i,f&&Scd NhJ yD; om;jzpf
ol b&Gwu
f vif;rSmrl 'Pf&m&&Scd jhJ cif;r&S[
d k a';vD;ar;owif;pm
uazmfjyonf/

0if;*g;&mxl;rS Ekwxf uG &f ef tmqife,fy&dowfrsm;awmif;qdk


0ufpb
f &Ge;f udk 1-0 *dk;jzifh
tEdki&f cJah omyGw
J iG f tmqife,f
y&dowfrsm;onf enf;jy0if;*g;
udk &mxl;rSEkwx
f u
G &f ef awmif;
qdkcJhMuonf[k t*FvefrD'D,m
rsm;u azmfjyonf/
tmqife,fy&dowfrsm;onf
]]trSw&f p&mawGtwGuf aus;
Zl;wifygw,f0if;*g;? 'gayr,fh
EIwq
f uf&r,ft
h csed f a&mufvm

ygNyD}}[k a&;om;xm;aomqdki;f
bkwrf sm;udkiaf qmifum 0if;*g;
&mxl;rSEkwx
f u
G &f ef awmif;qdkchJ
Mujcif;jzpfonf/ xkdYtjyif tm
qife,fy&dowfrsm;onf ]]vHk
avmufwmxufykdaeNyD? 0if;*g;
&mxl;uxGuaf y;}}qdkonfah <u;
aMumfoHrsm;udkvnf; yGJcsdefwpf
avQmufvHk; atmf[pfcJhMuonf
[k od&onf/

tmqife,fukd pD;yGm;a&;t&
tusKd;tjrwf y HkrS e f&&S daeonf h
tajctaersK;d a&muf&adS p&ef pGr;f
aqmifay;Edkicf ahJ omfvnf; cseyf D
,Hqkrsm; &,lEdkifjcif;r&Sdaom
aMumifh tmqife,fy&dowfrsm;
u 0if;*g;udk &mxl;rSEkwx
f u
G f
&efawmif;qdkaejcif;jzpfNyD;0if;*g;
urlwHkYjyefrIwpfpHkwpf&mjyKvkyf
jcif;r&Sdao;ay/

2018 ESih f 2022 u<mhzvm; tdrf&Sifa&G;cs,frI arQmfrSef;onfxuf rormrIydk&Sd[kqdk


k&Sm;EdkifiHu tdrf&Siftjzpf vufcHusif;ycGifh
&&SdcJhaom 2018 urmhzvm;NydKifyGJESifh umwm
EdkifiHu tdrf&Siftjzpf vufcHusif;ycGifh&cJhaom
2022 urmzh vm; tdr&f iS af &G;cs,rf rI sm;wGif arQmf
rSe;f xm;onfxufykad om rormrIrsm;&Sad eonf[k
t*F v ef a tmuf v T w f a wmf a umf r wD w pf & yf u
owif;xkwfjyefvdkufaMumif; bDbDpDowif;Xme
u azmfjyonf/
2022 urmzh vm;NydKifyu
JG kd tdr&f iS t
f jzpfusi;f y

cGi&hf &eftwGuf umwmabmvHk;tzGUJ csKyfrS wm0ef


&So
d t
l csKUd onf tdr&f iS af &G;cs,rf w
I iG f rJay;cGi&hf adS om
urmah bmvHk;tzGUJ csKyf trIaqmifaumfrwD0ifrsm;
udk vmbfay;rIjyKvkyfcJhonfqdkaom pGyfpGJrIrsm;
ay:xGucf u
hJ m vdktyfonfph kpH rf;ppfaq;rIrsm;vnf;
jyKvkyfcJhonf/ rlvu k&Sm;EdkifiHrSm vmbfay;
vmbf,rl jI yKvkycf o
hJ nf[k pGypf cJG &H jcif;r&Scd ahJ omf
vnf; t*FvefrD'D,mrsm;url k&Sm;orwylwif
udk,fwdkifyg0ifcJhonf[k a&;om;cJhonf/

vd*fyGJpOfrsm;twGuf emrnfausmf0ufbfqkdufrsm;\ a&G;cs,frIrsm;


upm;rnY f yJG

upm;rnfh tcsed f

qrf'dk;&D;,m; - emydkvD
2-12-2014 eHeuf 2;30
t,fvfrD&D,m - A,fvufumEdk 2-12-2014 eHeuf 2;15

WDW

0-1
0-1

Predictz

AsianBK

2 - 2 qrf'dk;&D;,m;
0 - 0 AufvufumEdk

MFF.com

24

CURRENT

twGJ 2? trSwf 235 (1-12-2014) wevFm

jynfov
l x
l ktusdK;pD;yGm;udak qmif&u
G faejcif;onf &mxl;tmPm&&Sad &;twGurf [kwf
EdkifiHhom;aumif;pdwf"mwfjzifhvkyfaqmifaejcif;jzpfaMumif; A[dktwdkifyifcHOD;atmifaomif;ajymMum;
cdkifxl;
awmifom Edk0ifbm 30
jrefrmEdkifiH\'Drdkua&pDjyKjyifajymif;vJa&;ESifhtwl jynfolvlxk\tusdK;pD;yGm;rsm;zGYHjzdK;wdk;wufa&;udk OD;xdyfxm;aqmif&Gufae&jcif;rSm rdrdtaejzifh &mxl;&mcHtmPm&&Sda&;udk rufarmjcif;aMumifh
r[kwfbJ EdkifiHhom;aumif;pdwf"mwftm;t&if;cH aqmif&Gufay;aejcif;omjzpfaMumif; jynfcdkifNzdK;ygwDA[dktwdkifyifcHOD;atmifaomif;uajymMum;onf/
rEav;wdik ;f a'oBu;D jrif;jcH ,aeYeHeufydkif;u (21) Budrf usi;f ypOf tvSL&SiOf ;D atmifaomif;
cdkif 0JavmifjrdKUe,f ausmufum ajrmufuxdeo
f uFe;f ESit
hf jcHt&H u q&mawmf oHCmawmfrsm;odkY
aus;&Gm r[maAm"dausmif;wdkuf ypnf;rsm; qufuyfvSL'gef;yGJ OD;cdkufavQmufwifc&hJ m xdkokdY
xnfo
h iG ;f ajymMum;cJjh cif;jzpfonf/
]]'DaeYjrefrmEdkiif rH mS Edkiif aH &;
t& 'Drdkua&pDjyKjyifajymif;vJ
a&;eJY aps;uGufpD;yGm;a&;t&
aps;uG u f p D ; yG m ;a&;pepf yD y D
jyifjyifay:aygufvma&;udk t&Sed f
t[keef aYJ qmif&u
G af ewJh vkyif ef;
pOf a wG r S m ygwD b uf u a&m
vTwaf wmfbuftydki;f uyg pdwf
a&Tatmif
a&mudk,fyg yl;aygif;yg0ifNyD;
&efukef Edk0ifbm 30
atmif
jrifatmifaqmif&u
G af eyg
&efukefNrdKUwGif; trsm;jynfolrsm; aeUpOfoGm;vmrItqifajy
ap&eftwGuf &xm;ydkUaqmifa&;0efBuD;Xme jrefrmhr;D &xm;rS ,ckEpS f w,f/ 'Dvdkaqmif&GufwJhae&m
'DZifbmvqef;ydkif;rSp c&D;onfwpfOD;vQif aiGusyf 100jzifh rSm ygwDpGJyk*dKvfpGJrxm;bJ 'Drdk
vdkufygpD;eif;Edkifonhf R.B.E vlpD;&xm;ukd pwifajy;qGJay;awmh ua&pDvdkvm;olrsm;? jyKjyif
ajymif;vJa&; vdkvm;olrsm;eJY
rnfjzpfaMumif; jrefrmhrD;&xm;rSod&onf/
cif
rif&if;ES;D pGmtwlwuGy;l aygif;
urf;em;vrf;wpfavQmufajy;qGaJ y;oGm;rnfh R.B.E&xm; (A)
G v
f su&f ydS gw,f/
&xm;rSm (ykZeG af wmif-yef;qdk;wef;-ykZeG af wmif)c&D;pOfjzpfNyD; R.B.E vufwaJG qmif&u
d w
f kid f 'Drku
d a&pD
(B)&xm;rSm (yef;qdk;wef;-axmfvDauGU-yef;qdk;wef;)[laom 3 wynfah wmfuk,
pepf
u
d
k
v
H
k
;
0,H
k
M
unf
v
uf
cHNyD;
'or 66 rdkicf &D;pOfEpS cf ktwGuf ajy;qGaJ y;oGm;rnfjzpfaMumif;ESifh
tqdkyg&xm;vufrw
S rf sm;ukd &xm;wGrJ sm;ay:wGiaf &mif;csay;oGm; 'Drdkua&pDwnfaqmufa&;vkyf
ief;pOfrSeforQ atmifjrifatmif
rnfjzpfaMumif; od&onf/
G af ejcif;jzpfygw,f/
]]&efukefjrpfwpfzufurf;uae &efukefNrdKUwGif;ukd aeYpOfoGm; yg0ifaqmif&u
vmaeMuwJhc&D;onfawGtwGuf tcsdefwdktwGif;rSm vdk&mc&D;ukd wynfhawmftaeeJY BuD;rm;wJh
hH m0eftrsKd ;rsKd ;eJY ta&;BuD;
ydkUaqmifay;Edkizf kdUeUJ ,mOfvrf;aMumusyw
f nf;rIukd ajzavQmhay;Edkif Edkiif w
zdkUtjyif NrdKUywf&xm;awGeJYyg csdwfqufoGm;vmEdkifapzdkYtwGuf
&nf&G,fNyD; ajy;qGJay;wmjzpfygw,f}}[k jrefrmhrD;&xm;rS taxG
axGrefae*sm OD;xGef;atmifoif;uajymonf/
,ckajy;qGJay;awmhrnhf R.B .E &xm;onf vrf;aMumif;wpf
avQmufajy;qGJ&mwGif trsm;jynfoljzwfoef;oGm;vm&mae&mrsm;
armfawmf,mOfrsm;uJo
h kUd &yfwefUapmifq
h kid ;f ajy;qGo
J mG ;rnfjzpfaMumif; armifrsdK;
ESihf c&D;pOfwpfckwGif Mumjrihfcsdef 25 rdepfrS rdepf 30twGif;om yvuf0 Edk0ifbm 30
cl r D ; wd k i f ; &if ; om;rsm;\
armif;ESifajy;qGJoGm;rnfjzpfaMumif;od&onf/ R.B.E (A) &xm;
yxrtBud
rf dk;&mESpfopful;
ajy;qGJ&mvrf;aMumif;wpfavQmuf &yfem;rnhfblwmrsm;rSm ykZGef
awmif&yfpcef;blwm? a&ausm&f yfpcef;blwm? wm0wom&yfpcef; yGJawmftBudK NydKifyGJudk yvuf0
blwm? vif;pa'gif;&yfpcef;blwm? Adkvw
f axmif&yfpcef;blwmESifh NrdKUe,f abmvHk;tm;upm;uGif;
yef;qdk;wef;&yfpcef;blwmrsm;jzpfNyD; R.B.E(B) &xm;ajy;qG&J mwGif wGif ,ckv30&uf eHeuf 8em&D
&yfem;rnhb
f w
l mrsm;rSm yef;qdk;wef;blwm? ql;avblwm? a&Tw*d kH? u pwifusif;ycJhonf/
dk;&mtuNydKifyGJwGif tu
pOft
h k;d wef;? armfwif? 0g;wef;ESiafh xmfvaD uGU&yfpcef;rsm;jzpfaMumif;
tzGJU&SpfzGJU yg0if,SOfNydKifcJhNyD;
od&onf/
ESpfopful;yGJawmf tBudKtu
NydKifyGJwGif csif;wdkif;&if;om;rsdK;
EG,fpkjzpfaom clrD;vlrsdK;rsm;\
tuudkdk;&mtpOftvm xdef;
odr;f aomtm;jzifh jyKvkyjf cif;jzpf
aMumif; NyKd iyf u
JG si;f ya&;aumfrwD
rS wm0ef&Sdoluajymonf/
]]ESpfpOfusif;yaeus jzpf
ayr,fh 'DESpfuawmh NrdKUe,f
tqifhusif;ywm yxrqHk;yJ}}
[k yvuf0NrdKYe,fynma&;rSL;

c&D;onfwpfOD;vQif aiGusyf 100jzifU


pD;eif;vdkufygEdkifrnfh R.B.E &xm;
'DZifbmvqef;ydkif;pwifajy;qGJrnf

wJh ygwDwm0efrsm;udk tcsdef


umvMumjrifph mG wm0eftausyeG f
qHk;xrf;aqmifcNhJ yD;jzpfvkdY ,aeY
tcsdefrSm touft&G,ft&
tem;,l&r,fh taetxm;vJ
jzpfaeygNyD/ 'gayr,fh usef;rm
a&;vJ aumif;rGefaewJhtwGuf
Edkiif aH wmfejYJ ynfoUl tusKd ;? a'o
tusdK;udkwwfpGrf;orQ quf
vufxrf;&Gufay;EkdiforQ ay;
r,fqdkwJh EdkifiHhom;aumif;pdwf
"mwfeJY aqmif&Gufaejcif;om
jzpfygw,f/ wynfhawmftaeeJY
&mxl;&mcHvJ ,lp&mtaMumif;
r&Sdawmhovdk tmPm&&Sda&;
twGuv
f J taMumif;r&Sad wmhyg
bl;/ tyGiv
hf if;qHk;eJY tdk;om;qHk;
avQmufwif&r,fq&kd if awmifom
rJqEe,f jynforl sm;&JUukd,pf m;
vS,t
f jzpf wm0ef,x
l m;qJjzpf
wJt
h wGuf rdrad 'ozHNYG zdK;wdk;wuf
a&;eJY a'oaejynforl sm; vdktif
qEjynf0h apa&;twGuf t"du
wm0efausyGefatmifaqmif&Guf
ay;aejcif ; jzpf y gw,f } }[k
avQmufwifajymMum;cJhjcif;jzpf
onf/

okjYd zpf vuf&w


dS iG f awmif
omjrdKUe,ftwGif; ynma&;
aomufa&oHk;a& vHkavmufpGm
&&Sda&;? vrf;yef;qufoG,fa&;
aumif;rGefapa&;? aus;vuf
a'orsm;vQyfppfrD;&&Sda&;wdkYudk
qufpyfndEIdif;aqmif&Gufay;
aejcif;jzpfjyD; ynma&;u@
pmoifausmif;aygif;206ausmif;
udk zGifhvSpfaqmif&GufEdkifcJhjyD;
txufwef;ausmif; 18ausmif;
txd zGifhvSpfay;Edkifonftxd
aqmif&Gufay;cJhNyD;jzpfaMumif;?
xdt
Yk wl ynm&nfcReaf usmif;om;
ausmif;olrsm;udkaq;wuokv
d ?f
tif*sifeD,mwuodkvf tp&Sd
aom tqifjrifyh nmrsm;oif,l
Edkifa&;twGufqkrsm;csD;jrix
fh m;
&SdaMumif;? xdkYtjyif aomufa&
oHk;a&&&S&d ef Edkiif aH wmforwxH
wifjypufa&wGi;f rsm;? a&uef
rsm;wl;azmfaqmif&Gufay;jcif;?
tvm;wl vTwfawmfudk,fpm;
vS,frsm;&&Sdaom jynfaxmifpk
vTwaf wmf zGjHY zdK;a&;&efykHaiGusyf
odef;1000jzifhvnf; a'ozGHjY zdK;
a&;vkyfief;rsm;udk jznfhqnf;

aqmif&Gufay;vsuf&SdaMumif;?
vQypf pfr;D &&Sad &;wGiv
f nf; vuf&dS
wGif aus;&Gm 39&Gm rD;&&Sdxm;
jyDjzpfum 0Javmifa'obuf
vnf ; aus;&G m 77&G m txd
rMumrDtcsdeftwGif; vQyfppfrD;
&&Sad tmifMuKd ;yrf;aqmif&u
G v
f suf
&SdaMumif;? awmifomjrdKUe,f
twGif; aus;&Gmaygif; 243 &Gm
txd a'ocHjynfolrsm; vdktyf
csufrsm;ESifhywfouf wdkif;
a'oBuD;vTwaf wmfEiS chf sw
d q
f uf
aqmif&u
G af y;vsu&f ydS gaMumif;?
,if;enf;wl aus;vufa'o
zGYHjzdK;wdk;wufa&;0efBuD;XmeESifh
csdwfquf awmifom Z*srf;?
awmifom Z&yfBuD;? 0Javmif&Gmopf-ighoa&mufvrf;? 0Javmif
Z*sr;f vrf;? oyGwyf ifwJ kH;awm
rS qDr;D ueftxd vrf;ig;vrf;udk
azmufvkyEf kdicf NhJ yDjzpfygaMumif;?
xdkodkYaqmif&Gufay;rIwkdi;f onf
&mxl;&mcHtmPmrsm; rufarm
jcif;aMumifhr[kwfbJ EdkifihHom;
aumif;pdw"f mwft&if;cHjzifo
h m
aqmif&u
G af y;aejcif;jzpfaMumif;
od&onf/

clrD;ESpfopful;yGJawmftBudKtuNydKifyGJ NrdKUe,ftqifhyxrqHk;usif;y

uajymonf/
yvuf0NrdKUe,fwiG f ajcmuf
Budrfajrmufusif;yNyD;jzpfaomf
vnf;yxrqHk;tBudrf NrdKUe,f
tqif h y G J u d k ,ck E S p f r S p wif

usif;yjcif;jzpfNyD; vHkjcHKa&;ESifh
ywfoufNyD; tjynfht0wm0ef
,lay;xm;aMumif; NrdKUe,ftkyf
csKyfa&;rSL; OD;[ef0if;atmif
uqdkonf/

yvuf0NrdKUwGif vlOD;a&
90000 ausmfaexdkifNyD; clrD;
wdkif;&if;om; 60000 eD;yg;&Sd
um csif;jynfe,fwpfckvHk;wGif
trsm;qHk;jzpfaMumif; od&onf/

Você também pode gostar