UYKU

Yeralt Edebiyat
ANNELIES VERBEKE
Ayrnt Yaynlar

 Herkes uyur. Uyku, gem ile bugn birbirine balar. Uyku

sindirir, yaralar sarar. Uyku, zenginle fakiri, kadnla erkei,
insanla hayvan eitler. Benden baka herkesi.
Belikal yazar Annelies Verbeke bu ilk romannda uykusuzluk
eken Maya ile gecenin iinde karlat ruhda Benoitnn
hikyesini anlatyor. Maya nceleri yaknlarnn nerdii ball
scak st, geveme terapisi ve eitli benzeri yntemlerle
uyumaya alr ama baarl olamaz. Kendisini anlayamayan
ve yannda ml ml uyumaya devam eden sevgilisi Remco
ile yollar ayrldktan sonra hayat deiir ve kendisini daha
da yalnz hissetmeye balar. ounluun evlerinde,
yataklarnda uyuyarak geirdii gece saatlerinde Maya
sokaklarda gezinir. Bu gezintilerden birinde tant, kendisi
gibi uyuyamayan Benoit in Sadece bir uykusuzla
anlaabilirim nk dierleri beni anlam yor diye dnr.
Roman, iki kahramann anlattklar kendi hikyeleri ile deiik
ve derin bir boyut kazanyor. Her iki uykusuz da tercih
etmedikleri halde geceleri uyuyan, gndzleri alan byk
ounluun srdrd dzenli hayatn dnda kalyor ve
o noktada yan yana dyorlar.
Verbekenin karakterleri duygudalk beslemekten kendimizi
alamayacamz, normal bir hayat srme zlemleri yznden
strap eken, o zlemler ve beklentilerle dardaki yzeysel
hayatn kendilerini tatmin etmeyeceinin bilincinde olan
insanlar. Yazar isabetli, gl metaforlarla hikyesinin temelini
salamlatryor. Uyku, insanlar etkilemek, gldrmek, biraz
birbirlerine yaklatrmak isteyen bir yazardan, hayata ve
hayatn insana sunduu deneyimlere derin kavrayl bir
bak... Bir tutam ironiyle enilendirilmi, hem zl hem de
iirsel, sahici bir dayanma giriimi...
L/y/cu 2004te Kadn ve Kltr Balang Roman dlne,
2005te ise her yl en ok satlan lk kitaplara verilen Altn
Kvrk Ke dl'ne deer grld.
Komik, benzersiz ve etkileyici... Uykusuzlar, Verbeke'nin bu ilk romanyla en
azndan bir gece kendilerini o kadar da yalnz hissetmeyecekler.

De Morgen

\
AYtINTI

A Y R I N T I - Y E R A L T I
ISBN
9 7 5-539-465-6

9789755394657
9 1789755 394657

ANNELIES VERBEKE: 1976da Belikann Denderm onde ehrinde dodu. Gent niver
sitesinde Alm an Dili ve Edebiyat, B rkselde R itste senaryo yazarl eitimi grd.
D ogdream ing adl senaryosu, 2003 Berlin Film Festivali srasndaki byk senaryo
yanm asm da European Pitch Point 2003 dln kazand. 2003 yl sonunda D e Geus
yaynevi tarafndan yaym lanan Slaap! (Uyku) adl rom an ok ksa srede 10. basks
n yapt. A ffaires adl yks, yazann gelecek rom an konusunda bir ipucu olarak de
erlendiriliyor. A nnelies Vebeke su sra senaryolar ve yeni rom an zerinde alyor.
A rada srada film eletirileri ve gazete m akaleleri yazyor. V ebeken in aylk m uhalif
degi D e n g de kesi bulunmaktadr. Yazar kendini yle deerlendiriyor: Benim y
klerim genellikle srekli hakszla urayan kiiler zerine kurulu, nk; bence bu,
yaam n anlam na daha yakn dunyor ve kendisi iin gerei aray serveninde daha
ilgin. nsanlar etkilemek, gldrmek ve onlara dayanma duygusunu alam ak istiyo
rum. Bylece, ksa bir sre iin bile olsa, onlarn birbirine daha yaknlaacan um uyo
rum .

A yrnt Y aynlar
Y eralt E d eb iy at
Uyku
A n n e l i e s Ve rbeke

ANNEUES VERBEKE: 1976da Belikann Dendem onde ehrinde dodu. Gent niversitesinde Alm an Dili ve Edebiyat, B rkselde R itste senaryo yazarl eitimi grd.
D ogdream ing adl senaryosu, 2003 Berlin Film Festivali srasndaki byk senaryo
yarm asnda European Pitch Point 2003 dln kazand. 2003 yl sonunda De Geus
yaynevi tarafndan yaym lanan Slaap! (Uyku) adl roman ok ksa srede 10. basks
n yapt. A ffaires adl yks, yazann gelecek roman konusunda bir ipucu olarak de
erlendiriliyor. Annelies Verbeke su sra senaryolar ve yeni rom an zerinde alyor.
A rada srada film eletirileri ve gazete m akaleleri yazyor. V ebekenin aylk m uhalif
degi D en g de kesi bulunmaktadr. Yazar kendini yle deerlendiriyor: Benim y
klerim genellikle srekli hakszla urayan kiiler zerine kum lu, nk; bence bu,
yaam n anlam na d ah a yakn duruyor ve kendisi iin gerei aray serveninde daha
ilgin. nsanlar etkilemek, gldrmek ve onlara dayanma duygusunu alamak istiyo
rum. Bylece, ksa b ir sre iin bile olsa, onlarn birbirine daha yaknlaacan um uyo
rum .

A yrnt Y aynlar
Y eralt E debiyat
Uyku
A n n e l i e s Ver be ke

Ayrnt: 473
Yeralt edebiyat dizisi: 30
Uyku
Annelies Verbeke
Hollandacadan eviren
Gl zlen
Yayma hazrlayan
Semra Ulusoy
Kitabn zgn ad
Slaap!
Uitgeverij de Geus / 2003
Trke yaym haklar Ayrnt Yaynlan'na aittir.
Kapak illstrasyonu
Sevin Altan
Kapak dzeni
Deniz elikolu
Dzelti
Ayten Koal
Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door de
financiele bijdrage van Vlaamsfonds voor de letteren
Bu kitap Flaman Edebiyatm Destekleme Fonunun
katklaryla yaymlanmtr.
Bask ve cilt
Sena Ofset (0212) 613 38 46
Birinci basm 2005
Bask adedi 2000
ISBN 975-539-465-6

AYRINTI YAYINLARI
www.ayrintiyayinlari.com.tr & info@ayrintiyayinlari.com.tr
Dizdariye emesi Sk. No.: 23/134400 emberlita-st Tel.: (0 212) 518 7619 Faks: (0 212) 516 45 77

Uyku
A n n e l i e s Verbeke
Ayrnt Yaynlar
Yeralt Edebiyat

Y E R A L T I

E D E B Y A T I

D l Z S l

DV KULB
Chuck Palahniuk

GRNMEZ CANAVARLAR
Chuck Palahniuk

EKTEKLER
Philippe Djian

ADSIZ DEVLER
Pascal Bruckner

SON SRGN
DraganBabic

ANNEM
Georges Bataille

YATAK ODASINDA FELSEFE

Marquis de Sade

ARPIMA
J.G. Ballard

ACEM PEZEVENK
Ola Bauer

MELEKLER
Denis Johnson

TAVANDAK KUKLA
Ingvar Ambjmsen

FAHE
Nelly Arcan

GNLL SRGN
Suerte
Claude Lucas

KAAKLAR VE MLTECLER
Chuck Palahniuk

EROJEN BLGE
Philippe Djian
KOZMK HAYDUTLAR
A C. Weisbecker
HAYRAN OLUNASI CASANOVA
Philippe Sollers
GSTER PEYGAMBER
Chuck Palahniuk
KUZEY GZCS
Ola Bauer
SS
Tristian Hawkins
TIKANMA
Chuck Palahniuk
HIRSIZIN GNL
Jean Genet
DENZC
Jean Genet
FLAMENKONUN ZNDE
Duende
Jason Webster
ODA HZMETSNN GNL
Octave Mirbeau

CENNETTE BR GN DAHA
Eddie Little
SEVDALI TUTSAK
Jean Genet
YALANIN ERDEM
Joachim Teller
SANIN OLU
Denis Johnson
UYKU
Annelies Verbeke

Sevdiklerim e

A n d I ll show you
Who I ve been running from
I ts the feelin g
O f waiking
A n d its gone.'
Tindersticks, A Night In

* Ve sana gsteririm / Kimden katm / Uyanma / Duygusudur bu / Ve geiyor,

(y.h.n.)

ecelerim gndzlerimden daha uzun, nk geceleri yalnzm.

Remcoya baktmda onun yarn bamda horlayarak uyudu
unu gryorum. Son gnlerdeki yegne dengem oydu, ancak uyu
yabiliyor olmas aramzdaki btn dengeleri altst etti. Scack kar
nmdan dar kayarak dorudan Ryalar lkesine geiyor. Bense
oray hatrlamakta giderek daha fazla zorlanyorum.
Uykusuzluumun balad ilk haftalarda eitli doktorlara ve
yakn arkadalarma dantm. nerilerine eksiksiz uydum. Yatma
dan nce kou. Scak ball st. Nefes alma altrmalar. Bir Alpra
zolam. Be Alprazolam. Esrarl bir sigara. Bir ie arap. Bir sr
kitap.
Btn bunlara ramen geceleri bedenimin beni zvanadan i

li

karttn ve sinirlerimin yay gibi gerildiini hissediyorum. Zihnim,

gndzleri olmad kadar ak ve berrak. Srekli olarak kafamda
ki dnce frtnasyla bouuyorum. Genellikle iyimser balayan
ama gereksiz varolu sorunlar ve kendime acmayla sona eren d
nceler. Her eyin planlanm olduu bir gelecei hedeflememek
iyidir. Hibir iliki sonsuzluk sz veremez. ocuk mu? Hayr, te
ekkr ederim. Ya bir i? Bunda bir sorun yok. Sahip olduum dip
lomalar. Mizah ruhum. Becerilerim. Srlarm. Korkularm. Hi
kimseyi gerekten sevmi miydim? Yllardn, inat bir ekilde ve
kzgnlkla sadece kendime bakmyor muydum?
Bazen sabaha kar kendimden geer gibi oluyorum, kendimi
uyku ile uyanklk arasndaki yerde buluyorum; ancak buras Rya
lar lkesine ok uzak.

Byle acl bir insanlk durumu olur da bu konuda bir video filmi
olmaz m? Remco beni, alt ay uyuyamayan bir okul mdrnn
hikyesi ile yzletirmeye kararlyd. Ailesi, uyuyamayan adam
uykusuzluunun ilk gnlerinden itibaren hastanede ldrm bak
larla yataa dene kadar filme ekmi. Doktorlar elleri kollar
bal, aresizce urayorlar. Gnler sren gzlemlerden sonra ada
m asla indirilemeyen bir altere benzetiyorlar. Doktorlar adama so
rumsuzca, bir kz srsn uyutmaya yetecek kadar ok uyku ha
p veriyorlar. Ancak Rogerin alteri bir trl aa inmiyor. Kafa
snn iinde kzler bryor, dudaklarnn kenarndan salyalar
akyor. Nihayet ldnde, herkes onun uzun zamandr hak ettii
huzura kavutuunu dnyor.
Film bittiinde sustuk kaldk. Remconun baklar kucamda
duran ellerime kayd, kalalarm okamaya balad. O gnlerde
hep yaptm gibi ben de mekanik hareketlerle salarn okamaya
baladm.
Boaz dmlenerek; Bu gece ka saat? diye sordu.
Drt diye yalan syledim. Oysa sadece bir saat uyumutum.
Her iyi niyetli yalanda olduu gibi gene kar koyamadm bir gl
me krizi tutmutu. lk balarda Remco da, en azndan mutlu oldu
12

um iin benimle beraber glerdi. Ama artk kontrol edemediim

okun farkna varm, gzyalarmn katlm grmt. Biliyor
ama anlamyordu. Komik olan uydu ki; ben de anlamyordum.
Gzmn nne eein iki kere ayn taa arpmas, bir ccenin k
k bir muz kabuuna basp kaymas ya da temizlik yaptm ir
kette nemli bir adamn kovaya taklarak dmesi grntleri geli
yordu. Onlar da komikti.
O da komikti dedim ve bunu btn gece tekrarladm. Remco
i ekerek uykuya dald. Saat on bir buuu oktan gemi ve ge
ce hayatna en uygun saatler gelmiti.
Hayat, bisiklete binerek, karanlk caddelerde tm gcmle arama
ya koyuldum. Saat sabahn yd. Bo meydanlar, karanlk so
kaklar, orada burada uyank gvercinler. Sokak lambalar bu hay
vanlar akna evirmi durumda. Gvercinlerin boynu kolay kr
lr m? Herhalde krlmaz. u uan sanlar ne kadar da dayankl.
Bazen bir insana da rastladm olurdu. Denildii gibi, ehir
hi uyumaz. Ancak bu uyumayanlarn, ruhdalanm olmadn
fark etmekten hi holanmazdm. Onlar gece az da olsa dinlenmi
ler, dinlenmedilerse bile evlerine gittiklerinde dinleneceklerdi. Bok
herifler. Onlara gnn gstereceim.
Benim krgnlm ge saatlere kadar uyank kalanlara ya da er
ken uyananlara deil. Hele aydnlatlm camlarn arkasnda duran
fahielere hi deil. Sahi fahieler ne zaman uyur? Bu soru kafam
kurcalyordu. Glazen Sokana yneldim. Bisikletimle yrmeye
baladm. Hanmlarn bir ou beni grmekten memnun olmam
t. Kimileri de bana kendini beenmi bir biimde ve acyarak ba
kyordu. Korkuyor musun ha? Korkuyor musun?
Soluk yzl, kilolu bir kadnn oturduu camdan kafesin nn
de durdum. Kadn, parlayan bluzu iin fazla iman, lasteks siyah
etei iinde kendine fazlasyla gvensizdi. Kafasndaki kesinlikle
peruktu, hi kimsenin bu kadar ok sa olamaz. Gzleri kirli deniz
suyu rengindeydi ve bana dikkatle bakyordu, uykusuz beynim ona
kstaha karlk verdi. Cama vurdum. Bana yardm et, yoksa avc
beni vuracak.
13

Kapy at, dar koridordan beni havasz odasna ald. Her ey

pembeydi. Raflardaki porselen biblolardan, plastik penise, hatta ya
taa kadar. Orada m uyuyordu?
Sana sadece bir som sormak istiyorum? dedim.
Gvensizliini saklamaya alarak, yapmack bir ifadeyle gl
d ve:
No understand. Just arrive.'
When do you sleep?
Burada daha uzun kalmak istemiyordum. Soruyu dolayl olarak
soracak bir durumum yoktu, kald ki anlalamyordum bile.
Sleep? Tombul elleriyle enesini kavrad ve gzlerini kapa
tarak: No sleep Miss, only fuck.
Yalan syledi. Huysuz kar. Burada ne aryordum? Fahielerin
uykusundan phelenmek de ne fikir ama. Herkes uyur. Uyku ge
mile bugn birbirine balar. Uyku sindirir, yaralar sarar. Uyku,
zenginle fakiri, kadnla erkei, insanla hayvan eitler. Benden ba
ka herkesi.
Aylak aylak dolatm daha ilk gecede yumuak yataklarndan
gzkapaklarnm iine bakabilen, ruhlarnn arkasna geebilen mil
yonlarca kadn, erkek ve ocuktan nefret etmeye karar vermitim.
Yann zorlukla uyanacaklar, mahmur mahmur kahvalt sofrasna ya
da tuvalete oturacaklar. zerlerinde de sabah huysuzluu olacak,
sanki huysuzluk etmelerini gerektiren bir durum varm gibi.
Sigaramdan son bir nefes aldktan sonra izmariti kanala attm.
Muhteem kadn i banda! Apartmann iine girerken d kap hi
ses karmad. Sadece sensrl lamba ieri girer girmez ksk bir
ses kartarak yand. Posta kutularnn zerine hepsi birbirinden
zenle yazlm olan soyadlarna baktm. Debaere, Van Kieleghem,
De Wchter, Zordana, Ahib, De Gieter (szg), Won (Kazanm).
Son soyadmn arka arkaya gelmesiyle ortaya kan kombinas
yon ypranm glme kaslarm harekete geirdi. Ahib szg kazan* Anlamyorum, yeni geldim, (.n.)
** Ne zaman uyuyorsunuz? (.n.)
*** Uyku mu? (.n.)
. . . . Uyku yok bayan sadece siki, (.n.)
14

m ve onunla ne yapacam bilemiyor. (O kadar da komik deil!)

Ahibin su verecei bir iei bile yok (hah hah ha, yeter artk). Za
vall Ahib krk yln bamda bir ey kazanm (Dur artk!) Kahka
halarm iki cam kapnn arasnda yankland. K en d im i susmaya
zorladm, onun yerine zillere basmalydm. Ahible h a la y a lm Zi
le bastm ve kulam mikrofona dayadm. Almas uzun srd. Bu
ok iyi. Dnyaya dn. te gereklik!
Evet?
Korkak bir kadn sesi. Korkutucu bir sessizlikte srar ediyorum.
Alo? Kim var orda?
nsanlar ne kadar baya laflar edebiliyor.
Uzun bir sessizlik. Yoksa ahizeyi brakp aaya m iniyor?
Bunun iin mi uyandrdnz? Gece istirahatine ihtiyacm var!
Uykulu sesi barmasna engel oluyordu. Amacma u la m tm
Sessizce dan svtm, bisikletime atlayp sadece bana ait olan, sa
dece beni isteyen gecenin iine doru uzaklatm.

Gndzleri en son ayrntsna kadar her eyi aklyordum. Gn

dzleri deliliimi snrlyordum. Gndzleri herkesi sakinletiri
yordum. Annem en byk sorunlarn kendininkiler olduunu d
nrken bana da i ekerek ball st diyordu.
Yllardr masaj becerilerini zerimde denemek isteyen bir arka
dam Gzel bir masaj iyi gelir diyordu.
Geceleri yaptklarnm farkna varmaya balayan Remco ise
Psikiyatrisi diyordu.
Balangta onun nerisini ciddiye almaya niyetliydim. Kendi
me onun gzyle baktmda farkl bir eyin olamayacam anl
yordum. Bir sorunum vard. Gndzleri bunu ok iyi anlyordum.
Geceleri ise onun gzleri kapalyd ve ben kendimi gremiyordum.
Remco psikiyatristlere telefon etmeye balad, sorular soruyor,
cretleri karlatryordu. Oturduum kanepeden ona gz krpyor,
yorgunmu gibi yapyordum. O da bana glmsyordu.
Sanrm birisini bulduk. Scak sesli bir kadn. Yarn.
Bamla onaylayp ona sarldm.
15

Burada m, yukarda m? diye sordu sevdiim. Bir sredir ya

tak odas szcn kullanmyordu. Tabular, farknda olmadan i
te byle douyor.
Onu, elinden tutarak konforlu yatamza doru ektim. Birbiri
mize sarldmzda kulama beni sevdiini fsldad. Onun oka
malar son zamanlarda hi bu kadar iyi gelmemiti. Kalbi benimki
nin yanma yaklat. Dorua eritiinde ben de gelmitim. Mkem
mel bir senkronla kaslarmz hareket ettirirken bunun, onun bede
nine huzur vereceinden ve ml ml uykuya dalacandan emin
dim. Ve benim de bunu grmeye tahammlm olmayacandan.
Her ey dzelecek, gzlerini kapa ve uyu diye kendi kendine
mrldand. Fazla bir eye ihtiyac yoktu. Onu kkreyerek uyand
rrken karttm ses beni de korkutmutu. Ne sanyordu? Gnn
bu saatinde uyuyabileceimi mi? Bunu ne kadar ok istediimi bil
miyor muydu? Ama uyuyamyordum. Ben mi? Hayr. Geceler de
hayr. Saatlerce uyuyan insanlar seyrediyordum. Geceleri neden
dar ktm sanyordu? O kadar da keyifli bir gezinti olduu
sylenemezdi. Her neyse hrsm ondan almamalym. nsanlara da
hakszlk etmemeliyim. Benim yardma ihtiyacm vard. Bunu sy
lemek kolay deil, ama kabul etmeliyim. Bulduu o gzel sesli psikiyatristi kna soksun. Kendi de gidebilir. Ona ihtiyacm yok. Na
sl, o nereye gidiyor? Yanndaki antayla ne yapacak? Bunu kastet
mi olamaz. Derhal geri gelmeli! Ltfen!
Bunu takip eden gnlerde btn rekorlarm krdm. Yetmi iki
saatin iki saati zorlukla uyudum. Tam krk sekiz kiiyi uyandrdm.
saat boyunca bahede dolaarak avaz avaz ayn arky syle
dim: Mister Sandman, bring me a dream t make her complexion
like peaches and cream / give her two lips, like roses and clover /
and tell me that my lonely nights are over!
Sa taraftaki komular polis, sol taraftakiler de ambulans ar
d. Polislere ve hemirelere iecek bir eyler ikram ettim ve verdi
* Uyku perisi, bana bir d ver / onun teni kremal eftali gibi olsun / ona gller
ve yonca gibi dudaklar ver / ve bana yalnz gecelerimin bittiini syle, (y.h.n.)
16

im rahatszlktan dolay zr diledim. Profesyonel opera sanat

larnn -genellikle uzun yol giden lks gemilerde yani evinden ok
uzaklarda sahneye kanlarn hayat tarzna uygun bir evrede ev
bulmalar ne yazk ki mmkn olmuyor. Haklsnz gndzleri da
ha az rahatsz edicidir. Buna dikkat edeceim. Beyefendinin sayg
deer ei de operay ok severmi, muhteem. Hayr, baka bir e
ye ihtiyacm yok. ok teekkrler ve iyi uykular !
O gece srada: Won* var. Gemi zamanl bir fiil olmann dn
da -arkadan gelen grltlere baklrsa- olduka azgn ve bol o
cuklu bir Asyal. Telefonu uykulu uykulu aan karsyd. Ancak
adam can havliyle yetiip kadnn elinden ahizeyi ald ve Para mara yok! diye bard.
Grne baklrsa uyuyabilenler de dertsiz deil. Bisikletimle
karanln iinde yol alrken bunu dnp, kendimi neredeyse ke
yifli hissettim.

Oysa yorgundum. lesiye yorgundum. Bezgindim. Bu sefer de

kprnn zerindeki bir gence meleklik yaptm.
Gecenin ilk saatlerinde, Artk uyku zaman diyerek kahveleri
boaltan kahve sahibi ile kavga ettim. Son kahveden dar k
tmda ise bisikletimin alnm olduunu fark ettim. Kendime ye
ni bir bisiklet edinme giriimlerimse baarszlkla sonuland.
Azmn iinde kfrler geveleyerek kprnn ortasndan kar
ya geiyordum. Gz ucumla yanmda durduunu grdm. ze
rindeki kolsuz ceketin srtnda Speed Kills*' yazlyd Azndan bur
nundan smkler gzya ile beraber akyor, elleri kanayana kadar
kprnn pasl demirlerine vuruyordu.
Kendimi ldreceim. Sesi ok derindendi ama duydum. (Za
vall bir salak. Ona ayracak ne zamanm var ne de isteim.) lerle
dim, drt adm atm. (Bir. eyler. Yapmalym.) Geri dndm.
Sorun nedir?
O bir fahie!
* (ng.) Kazanm, (.n.)
** (ng.) Hz ldrr, (.n.)
F2N/Uyku

17

Neden?
Herkesle sikiiyor!
Yapma ya.
Bam ellerinin arama alarak alamaya balad. Deliye dnm
bir hali vard. Gece insanlar nadiren mutludur. Bir sre sonra ba
n kaldrp bana baktnda baklar adeta aristokrat bir mlk sahi
bi gibiydi. Gzbebeklerinde ceketinin zerindeki slogan gster
mek istedii anlalyordu.
Elimi uzattm. Kukulu ama hrsl bir ekilde elimi skt.
Anjela dedim.
Carlos dedi. Uydurduum ismin yaratt sembolik anlam
kavramad. O halde daha dnyevi bir soru sormalym.
Kpr demirlerine dayal duran dolu p torbasn gstererek:
Bu torbada ne var? diye sordum.
Onun elbiseleri dedi.
Ve torbay kprden aa boaltt. Beraberce seyrettik. Renkli
ipekliler dantellilerle birlikte siyah ayna zerinde salnd. lm
tahta ve pislikle dans etti. Sonra bir ylan hzyla suyun iinde kay
boldu. Nehir grev akyla sessizlie brnmeden nce dalga
boyu i geirdi. Bunun benim iin ne anlama geldiinin farknda
deildi. Sadece ben hissedebiliyordum. Duygulandm. Drtnala gi
den taylarn tylerinde buharlaan ter. Yeni ykanm bebein ayak
larndaki iy. Sabah gneinde kum. zlem.
Elimin zerinden szlen gzyalanna aknlkla baktm. Da
ha sonra airlerin kral Carlosa dndm; artk orada deildi. Her
halde uyumaya gitmiti. Uyku iyiletirir.

TRIP (Total Relax/Inner Positivity). Btnsel rahatlama, sel

Olumluluk kursu bundan daha fazlasn vaat ediyordu. Pembe ma
yolu sarn Cynthia hzl bir yaants olduunu ama artk gnlk
kayglarn gecelerine tamadn gururla anlatyordu. Bu nem
liydi nk o uykusuzluun ne demek olduunu biliyordu.
Btn bunlar, benzersiz Japon bilgeliinin, esiz Kenya dans
ile bir araya gelmesi sayesindedir. TRIP bana huzurun ne olduunu
18

F2ARKA/Uy]n

retti. TRIP benim hayatm kurtard.

Cynthia bundan sonra zorlayc bir erkek sesi ve Amerikan aksanyla: TRIP videolarm bayranzn yanndaki numaradan sipa
ri edebilirsiniz dedi.
Azm birka dakika daha hi ses karmadan kprdattktan
sonra gz krpt ve program kapatt. Elenceli bir kadn. On yedin
ci defadan sonra beni hl gldrebiliyor.
Alveri kanal, gerekten yapacak baka hi bir bok yoksa iz
lenir. Bu programlar geceler boyunca, belki hipnotize olur da uyuyakalrm umuduyla izledim. Buna benzer btn programlar bili
yordum. Kablosuz, yumurta piirici mutfak robotu, gen yal her
kes iin ideal (Cut and Boil 2002), karnzn srekli olarak sorun
yapt boya lekelerini hayatnzdan tamamen silip kartan plastik
bir eklenti (Galaxy Spot Control), iinde krk iki eit yksk bulu
nan bir kutu (Beetle Box Utopia, mixed version).
imdi i kiiselleti. Cynthia ile bir anlama yaptm; bu gece
uyuyabilirsem nerdii yntemi denemeye sz verdim. Gerekten
bu evrede TRIP merkezi olup olmadm aratracam.
Gzlerimi kapattm ve bir buuk saat sonra atm. Bu elikili
bir durumdu. Cynthia nn sesini duymamtm ama yamaya bala
yan yamurun sesini duymu, kolumun altna giren kediyi hisset
mitim.
TRIP hayatm kurtard.
Ayrca o da hl uyankt.
Total Relax Inner Positivity"
Anlald, verilen sz, insana sululuk duyurabiliyor.
Aalarn yapt gibi,
yuvasndaki ku misali,
sen de huzuru bulacaksn.
Dokuzuncu hauki' sadece benim iindi. Kendini Mama Miriam di
ye tantan, koltukalt kllar inanlmaz uzun terapist, yanma gele
rek yere meldi. Sadece bende baarl olamamt. Dierleri,
* Hauki: Japonlara zg msralk ktadan oluan ksa iir, (.n.)
19

-korkak genler ve skc erken emekliler- toplant salonunun so

uk demesi zerine uzanm, utanmadan horluyorlard. Duvarda
asl duran bakr haa baktm ve kendime fkelendim.
lk yarm saat iinde benliimizin zgrletirilmesi zerinde
duruldu. Dierlerinin utanmadan bu kadar hevesli davranmalarna
dayanamadm ve ben de onlara katldm. Unutulmayacak bir dene
yimdi.
Altrmalar, be dakika bilinli terleme ile balad, ardndan at
tmz taklalar srasnda hayatmz mahveden kiinin adn yksek
sesle haykrarak devam edecektik. Ad irene olan iman ev kadn
Theo! diye barrken minderden kayd, zayf bir adama doru
yuvarland ve ayayla hzla arparak adamn kprck kemiini
ezdi. in tuhaf bu adamn ad da Theoydu. kisinin de sakinle
mesi zor oldu.
Beni glme krizi tuttu ama bana ynelen kzgn baklarn ar
dndan alyor gibi yaptm. nsanlar bundan daha ok holanyor.
Bir Hollywood filminde son nefesini verirken hayat gzlerinin
nnden geen bir kahraman gibiydim. lmek zere deildim ama
Remco beni terk etmiti. Bir grntde Remcoyla seviiyorduk,
baka bir lkede sahilde yryor ya da yemek yiyorduk. Her zaman
kinden daha gzel ve bana daha bal grnyordu. Mama Miriam
memnundu. Beni gururla kollarnn arasna ald. Bir yandan ter ko
kusundan dier yandan da az kokusundan kamak kolay olmad.
Yanmda yerde otururken ben denemeye devam ediyordum.
Gzlerindeki sabrszl gizlemeye alarak u mzmz dizeleri f
sldad:
Gecenin sessizlii iinde
kartallar uarken,
her yeri huzur sarar
nsan btn ekiciliini yok eden beyaz bir arafa sarnp neden or
talkta dolar? Aslnda doru soru: Benim burada ne iim var? ol
mal. Yattm yerde doruldum ve Mama Miriama baktm. Onun
kendinden son derece emin baklar i benliimi harekete geirdi:
20

Ne yapman gerekir biliyor musun? diye bardm.

Kursunu al kna sok ve dilerini frala.
O gece: De Gietern gecesi olacakt. Avnn yolunu gzleyen aslan
gibi ben de kurbanlarmn rahatsz olmu seslerini gzlyordum.
Bir yandan kaybedeceimi ya da kaybettiimi biliyordum. Akim
dan zoru olan, nefret dolu biri ancak kendinde olmad iin dier
insanlarn da huzurunu ve mutluluunu bozmak ister.
Gndzleri, geceleri yaptklarmdan utan duyuyordum. Gece
leri benliimin peinden gidiyordum, her seferinde ruhumun ba
mszlna daha da ok ararak. Beynimdeki sinirlerden bacak
larma; Adm at!, parmaklanma da; Zile bas! emri geldi.
Bu tr bir emir iz brakacak sonulara yol aabilirdi. Cenazede
atlan kahkaha. Sebze dorarken bilinli olarak parmam da do
ramak. Yeni domu bir kedinin zerine basmak. Ben bunlar yap
mam, ama De Gieter yazl zile basarken aklmdan bunlar geiyor
du.
te tam o anda yalnz olmadm anladm. Sanki kalbi mikro
fonun yannda atyordu, sesime yle hzl cevap vermiti ki. Ve se
sindeki hazr hal bana yle tamdk gelmiti ki bunun farkna varn
ca nefesim kesildi. Yukarda, bana gece imparatorluumun genile
diini dndrten bir baka gece valyesi yayordu. Uykusuz bi
ri, tpk benim gibi.
Nihayet. Bekle orada, geliyorum.
Btn syledii buydu. Frenlenemeyen kalp atlarm ve uyku
suz bir mitle orada kalakaldm.

21

nnemi ah sanyordum. Sank. her ey bunu doruluyordu.

Franoisin alverie gitmesi, midesinin arsndan inleyen
adamlar ve tabii ki yapt yzler. Salar mayonezli beyaz lahana
dan, burnu patatesten, gzleri sahanda yumurtadan ve dudaklar da
domatesten yapard. Altna da benim adm yazard: Benoit. Soya
dn De Gietera yer kalmazd ama onun da buna aldnd yoktu.
Annem, mutfak tezghnda bana arkas dnk duruyordu. Hare
ket halindeki dirseklerine bakyordum, yksek topuklan stnde
saa sola gidiyordu. Parlak krmz elbisesinin zerine nlk tak
mt.
Annem gzeldi. Her zaman yemek ve kolonya kokard. Yann
da yattm geceler uzun salarm kulann arkasna atar, nefes al

22

n izlerdim. Bracke Hoca; Ay k vermez, gnein n yans

tr derdi. Bu doru deil. Yatak odasnn penceresinden ieri giren
ay annemi aydnlatrd. Ay, annemin inip-kalkan yan plak
gsnde, kalanmn arasndaki knklkta, beni uyurken kucana
aldnda ensemden pt dudaklarnda parlard.
Mutfak tezghndan bana doru dndnde anlardm ki, hazr
d. Benim iin yaplm, altnda adm yazan bir yz. Ama ben, hep
nce ona bakardm, gzlerine ve terli glmsemesine.
Gzlerindeki ilk defa yemek odasndaki kahverengi ahap
masada otururken fark ettim. Annem, ok yemek yemi bir adamla
yatak odasndan kmt. Adam benim snfmdaki Willynin baba
syd. Bana hi bakmadan sokak kapsna doru yrd.
Annemin elinde grdm parann zerinde durmadm. Franois; Yeter ki desinler derdi. Franois neredeyse iki metre bo
yundayd, yani bu ileri bilirdi. devime younlatm ve babas
baheden meyve toplamasna izin vermeyen Jansjenin hikyesini
deftere geirmeye baladm. ocuun mutsuzluunu anlyordum,
iyi ki babam yok diye dndm.
Birisi omzuma dokundu. Soluma baktm kimse yoktu, sa taraf
ta ise annem bana glerek bakyordu. Scack elleriyle yzm tut
tu ve alnmdan pt. Sonra sanki saatlerce birbirimize baktk. O an
da gzbebeklerinde bir eyin parladn grdm. Bu prlty hi
unutmayacam anlamtm.
Neredeyse sonbahard ama biz denize gidiyorduk. Bizim deni
zimiz dedi annem. Evimiz denize ok yaknd ve oraya en ok biz
giderdik. Annem nadiren yzerdi. Elbiselerimi tutar ve atm her
dalgadan sonra bana glerdi.
Yedinci ya gnmde bana bir norkel ve dalma gzl alm
t. Havay yukar fleyemeden azmn iine tuzlu su dolard. A
zmdaki plastik azl frlatp Ben bir balinaym diye barr
dm. El sallard. Beni duyar myd? Ona, attm en gl kulala
rm gsterirdim.
Ayaklarmla kk dalgalan dverken, esen souk rzgr en
semdeki tyleri titretirdi. Annem beni kollarmn altndan tutarak
23

havaya kaldrr ve dndrrd. Ben de onun beline bacaklarm do

lar bam arkaya atardm. Denizimiz; kum, kumarhane, setler, g
ne, denizimiz; kpeini gezdiren adam, dalgakran, denizimiz.
Sonra yanam yanama dayard. te tango zaman, pam- pam
pam- pam. Uzattmz kollarmza ciddiyetle bakardk. Kollarm
onu doru yne ekerdi. sert adm atard. Ardndan birbirimize
ksa bir sre bakardk ve beklediim eyi yapard. Tatataataaaa,
ite gene yapt, kk bir kpek gibi burnuma diliyle dokunur ve
yanan uzatrd, ben de kulana flerdim.
Gne batarken gri sular altn birikintisine dnrd. Eliyle sala
rmdaki tuzlar atard. Gmleimin dmelerini her zamanki gibi
gene yanl iliklediim iin, ap yeni batan iliklerdim. Ayakkab
larm balard.
Sana uzun pantolon giydirmeliydim dedi. Geri dnerken du
var setinin yannda bir adamla konumaya baladnda meye
balamtm. Adam bir eyler fsldyordu. Annemin kulana fle
meyeceini umuyordum. Adam fsldamaya devam etti. Annem de
fsldyordu. Garip. Belki de adamda sarln tersi bir hastalk
vard ve normal ses bile ona fazla geliyordu.
ngiltereye doru gururla szlen martlar seyrediyordum. Bu,
onlarn da deniziydi. Bu denizi bizimle ve yemedikleri balklarla
paylayorlard. Benim iin hava ho. Ama bu hasta adamdan ho
lanmadm. Gitmesini istiyordum. Annemin bana kaygyla baktn
fark ettim. Adama glerek bakyordu. Sahte bir glle.
O akam hastalandm. Annem beni yatamza tad ve yatrd. A
zma koyduu termometreyi karttnda gzleri falta gibi ala
rak:
Krk derece diye bard ve mutfaa kotu.
Bracke Hoca, lkemizde havann hibir zaman krk derece ol
madm ama Yunanistan, Avustralya ya da Fas gibi lkelerde bu
scakla sk sk ulaldn sylerdi. Annem odaya geri dndn
de ona krk derece atele bir AvustralyalI gibi grnp grnmedi
imi sordum. Annem gld ve bana sarlarak gsne yaslad. Dert
24

etmememi syledi ve ayaklarmn altna scak su torbas yerletir

di.
Gzlerimi kapadm ve bir balinann srtnda denizimizde gezin
tiye ktm. Benimle ba ile srt arasndaki delikten konuuyordu.
Sesi cssesine oranla alacak kadar inceydi.
Adm Frederik ve sizi Fasa gtryorum dedi.
Bamla onayladm.
Banz sallamanzdan bir ey anlamadm. Tam olarak ne d
nyorsunuz?
Balinalarla dalga geilmez.
zr dilerim Frederik, Fasa gitmeyi ok isterim.
Baka bir denize gitmek zorunda olduumuzu biliyorsunuz de
il mi?
Bunu dndm. Bracke Hoca baka denizler hakknda bir ey
ler anlatmt. Ama tam olarak ne anlattm hatrlamyorum.
Annem de geliyor mu?
Hayr.*
O zaman beni geri gtr Frederik!
Mmkn deil.
Arkam dndm, sahile baktm. Annem bize el sallyordu. Frederikin kaygan srtndan kendimi aa bnaktm ve suya girdim.
Korkmuyordum. Yar yola kadar kesinlikle yzebilirdim. Orada be
ni annem karlad.
Paramn yarm al ama Benoitden uzak dur.
Kap aralndan, annemin gzlerinden kan kvlcmlar gre
biliyordum. arabm hzlca iti. Franois karsnda oturuyor
ayakkabsnn ucuyla yerinden km bir fayansla oynuyordu.
haftadr almyorsun Lea.
Franois, o hasta. Bana biraz bor verebilirsin.
Benoit benimle yatabilir.
Annem rktc bir sessizlikle ona doru bakt, elleri titriyor
du. Bardam tekrar doldurdu. Ksa bir sre benim ateim, annemin
paras ve Franois arasndaki balanty anlamaya altm. Ger
25

ekten de ok yiyen adamlar bir sredir ortalkta yoktu. Mutfakta

daha yava ve daha az yemek yiyemezler miydi? llaki i midele
rini dinlendirmek iin grlt kararak yataa yatmak zorunda
mydlar?
En mantkl aklama, benim kesinlikle onunla kalmak isteme
mem karsnda anlamszlayordu. Franois bana dier adamlar
dan daha farkl bir ilgi gsteriyordu. Bu ilgi en ok benden gerek
bir erkek yapma isteminde kendini belli ediyordu. Beni ava gtr
d ve elimdeki silahn tetiini parmaklarnm stne parmaklarm
koyarak ektirdi. Bu at sanki omzumu yerinden karmt. Vur
duu tavan bana gsterdiinde ben oktan alamaya balamtan
bile. Kamaya altm ama Franois benden daha hzlyd. Bir
eliyle beni yakalayp yzm kendine doru evirdi.
Alayl bir ekilde glerek; Annen gibi kokuyorsun ama ondaki cesaretin yars bile yok sende dedi.
imdiyse masada oturmu anneme sessizce bakyordu. Sonun
da; Daha az isen diye geveledi.
Nefes almak istiyorum Franois, nefes almak. Tek istediim
bu. Annem ok kzmt, bunu ellerini ap kapamasndan anlyor
dum.
Franois pis pis glerek; Tatil paras m istiyorsun? Unutma ki
bu hayat sen setin dedi.
Seim mi? diye haykrd annem ve iki dolu bardam yz
ne ftlatt. Franois annemin bileklerinden tutup onu kendine doru
ekti.
Yatak od am zn karanlndan karak yavaa kapy atm.
Kapnn gcrts onlar bir an durdurdu. Gzlerimi ovuturarak on
lara baktm ve Ben iyiletim dedim.
Okuldaki en iyi arkadam Stand. Okulun ald gnden iti
baren yan yana oturuyorduk. lk gn bana bir tek kelime bile sy
lemedi, ben onun yzne bakmaya altm zaman da yzn
baka yne evirdi. kinci gn defterimin zerine cam bir misket
yuvarland. Elime alp ona baktm, misket de bana bakyordu. Stan
onu elimden ald ve gz boluuna geri koydu. Bu olay sadece an
26

neme anlattm. nc gn Stan onunla misket oynamak isteyip is

temediimi sordu.
Garip ikizler tahtaya kp, ifti olan babalan hakknda gurur
la konumaya baladlar. Bracke Hoca srarla bizim doru bir ekil
de traktr dememizi istiyordu, traktr deil. kizler onu hi
ciddiye almyordu. ki kii olunca bunu yapmak daha kolay oluyor
du. Zil alnca sustular.
Benoit de Gieter! Grltnn arasnda Bracke Hocanm sesi
ni glkle duydum. Elini sallayarak beni masasma ard. Masa
snn nne gidip durdum. Stan, kapnn nnde oyalanyordu.
De Gieter, hastaydn biliyorum ama yarn da senin tahtaya kal
karak bir konuda konuman istiyomm. Defterine not al istersen,
yapacam konumann konusu, iki nokta st ste, babamn mesle
i.
Bunun mmkn olmadn syledim.
Karlk istemiyorum gen adam, benim snfmda olduka be
ni din-le-ye-cek-sin!
Ama onun babas yok ki hocam! Stan kapda beklemekten s
klm, yanma gelip olaya el koymutu.
Bracke Hoca elindeki kalemle anlamszca birka saniye oynad.
Ama annen var deil mi?
Evet Hocam.
alyor mu?
Evet Hocam.
O zaman sorun yok. Yarnki konumann konusu; annenin
meslei.
Bracke Hoca sakin bir ekilde kaleminin kapam kapatt. Ben
de Stanla kapya doru yrrken salam gzyle bana neden yle
sevecen baktm anlayamadm.
En gzel el yazmla bal attm: Annemin meslei Krmz
kalemle de altm izdim.
Kafamdaki soruyu gnlk dertlere kaplarak unutmamalydm.
Sadece benim ve Bracke Hocamn bilmedii bir ey mi vard?
Franoisin kinayeli glnde, Stann seninle arkada olamam
ifadesi tayan baknda? Bu bilinmezliin ortasnda annemin ol
27

duu kesindi. Her ey onun etrafnda dnyordu.

Sahi senin meslein ne anne?
Neredeyse elindeki lahana dolu tencereyi dryordu. Bana
doru rkek rkek bakt.
Senin meslein hakknda bir konuma metni yazmam gereki
yor diyerek defterimi gsterdim.
Annen dnyann en eski mesleini yapyor. Franoisin ieri
girdiini duymamtk. Annem Franoise, zerine saldracakm
gibi bakt, sonra baklarm bana evirdi. Keke hibir ey sorma
m olsaydm.
Ne yaptm dnyorsun? Sanki bana bir yerden gizli bir
mesaj gelmiti. Onu kurtarmalydm.
Sen bir ahsn.
Zoraki olarak bayla onaylad. Franoisin gzleri anneminkiler gibi kocaman almt. Sonra kaln dudaklarn yana aarak
glmeye balad, bir yandan da kocaman elleriyle dizlerine vuru
yordu. Bam arlat ama devam etmeliydim.
Sen ok zel bir ahsm dedim yksek sesle. Yemeklerini sa
dece erkekler iin piiriyorsun. yle gzel yemek yapyorsun ki,
onlar ok yedikleri iin yemekten sonra gidip yatamzda dinleni
yorlar ama sonra midelerinin arsndan yatakta kvranyorlar!
Franois susuyordu. Aniden irkilten bir duyarllkla bana bak
mas aresizliimi harekete geirdi. Abartmalydm. Ellerimle can
m actana kadar karnm sktm. Yemekten sonra yataa yatan
adamlarn karttklar inleme seslerine benzeyen sesler kartmaya
alyordum. Annemin, azm eliyle kapatmasna kadar bu sesle
ri kartmaya devam ettim.
Madem bu kadar iyi biliyordun o zaman neden sordun benim
kk Einsteinim?
Kulamdaki sesi, slak yanama dokunan dudaklar, lahana ve
kolonya kokusu, terimi buharlatrd, nefesimi kesti. Franois bizi,
aramzda oluan ittifakla ba baa brakp gitti.
Snfta, inanmak istediim hikyeyi tekrarladm. Annem bir
ah diye baladm. Annem dnyann varoluundan beri yemek
piiriyor.
28

Her toplulukta bakalarna akl veren, kurbann kim olacan

belirleyen ve nasl kahraman olunacan gsteren birisi vardr. Bi
zim aramzda da Willy byle biriydi. Tahtaya kalkp konumaya
baladm anda yksek sesle glmeye balad. Yannda oturan
kii de nedenini bilmeden ona katld.
Bracke tahta cetveli masasna vurarak Susun diye bard.
Willy, bana bakarak sessizce glmsedi. Onun kurban olacaktm.
Bu an meselesiydi.
Okul bahesinde Stanla misket oynuyorduk. Balangta gz
yerinden kp misketlerin arama karacak diye korkuyordum
ama bu hi olmad. Beni hayrete dren bir ciddiyeti vard. Dizle
rinin stnde oturur ve misketle girecei delik arasndaki mesafeyi
dikkatle hesap ederdi. Yan tarafmdan bana doru iimi delerek ge
len sert baklar karsnda kalakaldm.
Misketler havada uutuunda Stan otomak olarak koluyla
gzlerini kapatt. Willy nin ayaklarndan yukar doru bakmaya
baladm.
Senin annen ah deil, bir fahie. Fahienin ne demek olduu
nu biliyor musun?
te can alc szck, her ey bu szcn etrafnda dolayor.
Keke bu szcn anlamn bilebilseydim. Doruldum ve
Willynin glgesi ile beraber geldiini grdm.
Stan, Onunla urama Willy diye bard, o bir glge deildi,
konuuyordu.
Sen bu ie karma a. Fahie kt kadndr.
Bunun doru olmadn, esas onun kt olduunu, pis koktu
unu haykrdm. Onu itmeye altm ama kaya gibi duruyordu ye
rinde.
Baban ok yemek yiyor diye bardm. Beni itti, yere dtm.
Yerden kalkmaya altm ama gene dtm. Daha nce hi kavga
etmemitim. glge alklyordu. Stan Hocam! diye seslendi.
Sesi ok uzaktan geliyordu. Willy dizleriyle cierlerimi paralyor
du. Orospu ocuu! Trnaklarmla grtlan skyordum. Bilekle
rimden tutup kollanm bamn arkasna gtrd. Azndan kacak
29

tkrkle yle meguld ki bir an ellerimi unuttu. Elime sivri ulu

bir ta geirdim, smsk tuttum ve vurmaya baladm.
Kollar gevedi. Alnndan gelen kam aknlkla fark etti. Kam
boynumdan elbiselerime doru akyordu. Yere yklana kadar bek
ledim.
Baz sessizlikler farkldr. Baz sessizlikler kafanzn iindedir.
Ayaa kalktm ve Stana baktm. Bileimi ta dnceye kadar sal
lad. Snf arkadalarm erkek ocuklard. lk duyduum ses Bracke Hocann sesiydi. Bu ok kt bir ey De Gieter, ok kt.
Annemle beraber mdrn odasma doru yryorduk. Willynin
anne babas okula girdiimiz andan itibaren gzlerini bizden ayr
mad, nlerinden geerken annesi anlamadm bir eyler fsldad,
babas burnunu siliyordu.
Annem tuttuu elimi serte skt. Neredeyse canm acd ama
onu daha fazla hissetmek istiyordum. ok kt bir ey olmutu.
Bunu nce Bracke syledi, imdi, annemin suskunluu da bunu
doruluyordu.
Mdrn masasnn nnde oturuyorduk. Daha nce bu odaya
hi gelmemitim, burada her zaman gvenlik grevlileri var myd?
Bir tanesi ne doru eilerek baz ktlar gsterdi, bir eyler fsl
dyordu. Dier ikisi cezal ocuklar gibi duvarn nnde duruyor ve
ileri doru bakyordu. Mdr grevlinin dediklerini bayla onayla
yarak dinliyor, bir yandan da bize doru bakyordu.
Annem her eyi dikkatle izliyordu. Dilerini skt belliydi. Ya
naklarndaki hareket, yaplan tehdidi gsteriyordu.
Bize doru kzgnlkla bakt ve Onu baka bir yere gtrmeli
yiz Lea dedi. Mdr, bunu yle bir ses tonuyla sylemiti ki, d
ardan duyan biri midyelerin kalitesinden ikyet ettiini sanabilir
di.
Annem: Ben yaadka asla! diye bard ve kolumdan tuta
rak beni kapya dom ekmeye balad. Kapda cezal duran grev
liler annemi durdurdu.
Seninle yaarsa ocuun bir gelecei olmayacak, anlaana, i
te sonularm gryorsun.
30

Midyeler ok kt ama ses tonu gene de ne kadar yumuak.

Mdr sylediklerinden honut, elleriyle salarn dzeltti. Ne mut
lu bize ki bu kadar zeki bir mdrmz var. Gnn birinde onu
zebilirler. Ruhunu actabilirler. Bann stnde asl duran al
Meryem heykelciini alatabilirler. Bunu elinde ta tutan kk o
cuk ve fahie annesi yapabilir; annesi kkten uzak durmalarn,
yoksa karlarna neler syleneceini ok iyi bildiini, hepsinin pis
koktuunu, frijit kanlar olan paral ve yalanc birer domuz olduk
larm ve hibir bok yapamadklarm haykrabilir.
Parmaklann onlarn gzne soktu, kollarm srd. Beni kucak
lamak istediinde engel oldular. Gvenlik grevlisinin kollar ara
snda kprdayamyordum. Ate fkran gzleriyle bana baktnda
gzleri sular altmda kalmt.
Seni almaya geleceim Benoit!
Beni almaya gelecek. Nereden?
Penguenler yemek piiremiyordu. Tabaklanmza birer kepe lapa
koyarlar sonra da kimin yemediini kontrol ederlerdi. Yemekler kf
kokard. Aslnda okula benzeyen ama okul olmayan bu byk bina
da her ey kf kokuyordu. Masamdaki ocuklar domuz yavrusu gi
bi tkmyordu. Ben yiyemiyordum. Krmz sal olan arada bir
benim durgun halime merakla bakyordu. Sessizce bo taban be
nim dolu tabamla deitirdi. O benden kkt ama ok ey bili
yordu.
Penguenler sralar ve salonlar ok severdi. Masalar, lavabolar
ve yataklar hepsi bir hizada. ocuklar sra olmu ekilde yemekha
neden bulakhaneye, oradan da gene sralar halinde yatakhaneye
giderlerdi. Dilerimi ok yava fralardm, hepsini tek tek, ndekileri, arkadakileri ve aralarn. Gl dilerin olduunda iyi skabi
lirsin derdi annem. Daha nceden hi bu kadar ihtiya duymam
tm. Dilerimi en ok, kemikli parmaklar kulamdan ekerek beni
sraya soktuu gn skma ihtiyac hissettim.
Penguenler neredeyse her eyden nefret ediyordu. Bir keresinde
iki tanesi gelip yanmda yatan ocuu kaldrd, biri onu tutarken di
31

eri zorla azn at. Dilinin altnda bir para ikolata vard. Onlar
her eyi gryordu.
Benim hep scack bir kadnla uyuduumu da grdler. Beni ku
cana aldm ve salarma pck kondurduunu. Ellerini yorga
nn dnda deil benim pijamamn iinde tuttuunu. Beni yakala
dklarnda penelerinden kurtuldum ama bir tokat yedim.
Iklar sndnde ellerimi battaniyenin iine soktum, onu his
setmeye alyordum. Sa elini uraya, kammn yanma koyard,
parmann ucu bazen gbek deliime deerdi. Sol eliyle srtm
okard. Bunu dier taraftan denemeliyim. Dirseim madeni yatak
bana arpt. Hayr ters taraftan galiba. Elim yetimiyor.
Balina ncekinden daha hzl yzyordu. Denizimizi hatrladm
ama sahil uzaktayd. Med bizim sahil, cezir de ngiltere anlamna
gelebilirdi. Birden bunun doru olmadn anladm. Her ey ayn
zamanda oluyordu. Biz tam ortadaydk, bu noktada dalgalar ya birbiriyle arpyor ya da ayrlyordu.
Kulaklarnn nerede olduunu bilmediim iin dudaklarm ba
linann konuma deliine yaklatrdm:
Frederik, nereye gidiyoruz?
Cevap olarak slak bir i geirme sesi geldi. aresizce yan dn
dm ve karanlk bir bulutun arkasndan vuran gne klarna bak
tm. Bamm zerinden uan martlar benim bir balinayla konutu
umu grnce gldler. Frederikin srtndan aldm yosunlar
martlarn kanatlarna doru atm. Hibiri demedi.
Gen adam, davrann beni ok rahatsz ediyor!
te benim canl gemimden gelen, bildik, sert bir ses tonu.
Frederik, annem nerede?
Sorular, sorular, diye bard ama dayanma gsteren yok.
Sizin dnce yapnz dikkatimi ekti, aslmda esef verici demem
gerekir, beni balina olarak gryorsunuz. Oysa bana kaalot derler
gen adam. Srm zannettiiniz blge de aslnda, vcudumun tebirini kaplayan kafam ve ilginizi eker mi bilmiyorum ama tm
canllar arasnda en byk beyne de biz sahibiz.
Frederik skntlarn anlatrken pek alttan almyordu. kartt
32

ses yle yksekti ki ne dedii zor anlalyordu. Onu incitmek iste

mediimi, bu duruma ok zldm geveledim. Bir kez daha fs
kiye gibi su fkrtt ancak onu okadktan sonra sakinleti.
Annenize gelince dedi sakinlemi ses tonuyla. Bugn ora
dan oraya kouturarak sizi geri almak iin abalad. Hakl mca
delesinde ona yardm eden olmad, o da dizginleri eline almaya ka
rar verdi. Bu noktaya gelmesinde, belki de, bir sre suya bakmas
ve sorumsuzca itii ucuz araplarn da rol olmutu. Her neyse her
yiidin bir yourt yiyii vardr. Uzun lafn ksas u anda yatan
zn kenarnda oturuyor.
Gzlerimi atm ve kendimi onun kollarna braktm.
Ona, penguenleri, sraya girmelerini, koridorlar, yatakhaneleri,
krmz sal ocuu, kokuyu, ilk kez nasl yalnzlk hissettiimi,
onsuz olmann ne kadar zor olduunu ve onu daha nce hi olma
d kadar zlediimi anlatmak istiyordum. Ve onun nerede oldu
unu Frederikin bildiini.
Sessiz ol dedi. Bizi duymasnlar.
Her eyi daha sonra anlatmak zere, sustum. Az sonra yorgann
altnda ellerinin scaklm hissettiimde ya da srtm okarken,
her eyi anlatabilirdim. imdi ses karmadan komalydk. zeri
mizdeki giyecekler ve ayakkablarmz ok fazla ses kartyordu.
Kapya yaklamtk, daha hzl koalm. Buraya girerken kulland
yan kapy kullanalm o daha yakn, on metre, be metre.
nmz kesen yaratk, sradan penguenlerin misli kadar
bykt. Koca kafasn bizim tarafa doru dndrrken bir yandan
da azndan salyalarn aktarak:
Alarm! Fahieyle olu! AlarmV' diye bamyordu.
Kaplar ald, kouan ortopedik ayakkab sesleri duyuluyordu.
Kapda bir anda, her askeri birlii kskandracak hz ve disiplin
iinde be dev penguenden bir barikat olutu.
Annemin dudaklarnn zerinde oluan ter taneleri saylyordu,
onun baklarm izledim. armha gerilmi adam bam br tara
fa evirdi, bunlar onu hi ilgilendirmiyordu. Aslmda beni de hi il
gilendirmiyordu. Benim elimde ta vard annem de ha tutuyordu.
F3N/Uyku

33

Bann zerine kaldrd hala nce en byk penguene vurdu.

Dierlerinin barlar arasnda komaya baladk. Gecenin ne
mini zerimizde hissediyorduk. Aym yla annemin yz daha
da beyaz grnyordu. Su birikintilerini aym ritimle geiyorduk,
nefeslerimiz ezamanlyd.
Siren seslerini duyduumuzda durdu. Ancak o zaman bana bak
t. Nereye doru, nasl gideceimizi bilmiyordu. Alnm yumuak
karnna dayadm.
Denizimize dedim ve onu ekmeye baladm.
Arada bir yanp snen alarm klar bize yn deitirtse de ora
ya mutlaka varabileceimizden emindim. Frederikin dnceleri
mi okumu ve orada bizi bekliyor olmasn mit ediyordum. Orada
deilse kendi bamza ngiltereye yzmeliydik. ngiltereye ula
amazsak da beraberce dibi boylayacaktk.
Yzmze vuran k ikimizi de kr etti, arkasndan keskin bir
fren sesi duyuldu. Annem beni kenara itti. Yere beraber dtk. Jan
darma arac sadece ona arpt. Arabadan korku iinde titreyerek iki
jandarma indi. Anneme doru emekledim, ciddi bir ey olduunu
sanmyordum. Annemin gzlerini kapatan salarn kenara ektim.
Yamur yzndeki kanlar ykyordu.
yi olacaksn, dedim.
Evet, dedi ve klar snd.
Anlaml olan son gn, o gnd.
Sonras ise, ylesine bir hayat.

34

F3ARKA/Uylo

enoit de Gieter elli yanda. zerindeki yz yllk pards

ile Komiser Colomboya benziyor ama ondan daha zayf, sa
lar da beyaz. Alt baarsz iliki, psikiyatrisi ve iki terapi ile
benden daha ilerde. Aramzdaki eyrek yzyla ramen iki imek
te ona fark atyomm. Bu durumu ikimiz de sempatiyle karlyoruz;
nk o, kadnlarn da iki imelerinden yana, bense erkeklerin or
ta ya krizlerinde kendilerini fazla abartmamalar gerektiini d
nyorum. Bu yalarn abartma eilimini, en sevdiim Hugo Am
cam fazla ikiden kendini ldrd zaman fark etmitim. En ina
nlmas g olay da Benoitin Hugo Amcam tanm olmasyd.
nme bir bardak arap koyarken Hugo mu? O benim iyi bir

35

dostumdu. Muhteem bir adamd dedi ve nme bir bardak arap

daha koydu.
Sevgili Hugo Amcam iin bu kadar gzel konuan biri olsa ol
sa ruhdam olurdu. Hugo Amca psikiyatri kliniinden katktan
sonra ailenin evini atee vermi ve tabii bu davran geri kalan ai
le fertleri tarafndan ho karlanmamt. Sadece ben ona bunu ne
den yaptn sormutum. Cevap olarak annesinin, yani babaanne
min, lm deindeyken son arzusu olarak bunu ondan istediini
sylemiti. Ona inanan tek kii bendim onun iin birbirimizi ok
severdik. Buna ramen harabelerin arka tarafndaki bahe kulbe
sine kendini hapsetmesine engel olamadm. Kapsndan ona dar
gelip gelmeyeceini, onun iin yapabileceim bir ey olup olmad
m ya da bir eye ihtiyac olup olmadn her soruumda bana sa
dece Haydi tatlm git buradan derdi. Ama ben orada Hugo Am
cam hibir ey demeyene kadar ve -nihayet- babam ve dier kar
deleri gelip tahta kapy baltalarla krana kadar bekledim. Amcam
pisliklerin, phtlam kann ve votka ielerinin arasndan alp
karttklarnda da oradaydm. Onu beyaz bir arafa sararak gtr
dler. zlen sadece ben oldum, dikkatini ekerim, sadece ben.
Ama imdi birisi daha var; Benoit. Anlattklarmdan ylesine et
kilenmi ve zlmt ki, ona amcam nereden tandm ya da
onunla bir ansnn olup olmadm sormaya korkuyordum.
Benoit de Gieter bir akamda arkadam ilan etmeme sadece
bir ruhdaa ihtiya duymam neden olmad. Beni, ayn zamanda ili
ki kurmaya ynelik ihmal edilmi bir zorlama da harekete geirdi.
Ne kadar uykusuzsan o kadar yalnzsn demektir. Sekiz ay sonra bu
da ar basmaya balad.
Dier yandan sadece bir uykusuzla anlaabilirdim, nk dier
leri beni anlamyordu. Aslmda dierleri, arkadalarm, olduka ka
labalktlar. Ben onlar anlamadm iin tek tek hayatmdan kt
lar. Durumum pirenin deve yaplmasna benzemeye balad, bu
doru ama daha ok tersinden. yi niyetli kayglanmalar yksek
sesli ve sert sulamalara dnt. Kendi endieleri kulama ezme
yi arzuladm bir bcein vzlts gibi geliyordu.
Onlar, arkadalarm, kendimden ben uzaklatrdm. Gece yan
36

s ettiim telefonlarla onlar uyank tutuyor, ok ge olduunu sy

leyip telefonu kapatmak isteyenlere de kfrler savuruyordum. o
unluu erkenden pes etti. Birka gerek dost daha uzun dayand.
Beni seven en sabrl sevgilimi de uzaklatrmay baardm halde
birka sevenim benden ayrlmamakta diretti.
Bram mesela, sevgili, sadk Bram. Kendisine de yllarca bana
duyduu sevgi kadar ar gelen yz yirmi kiloluk iyiliiyle, Bram.
Bu dev adam benim sorunlarm zerine benden daha ok kitap oku
yordu. Ylmadan uyank kalyor ve her gn beni gevetecek yeni
bir egzersiz deniyordu. Yatak odam en tevik edici mavi tona bo
yad. Bir anlk uykuya dallarmda nefesini tutarak koltua oturu
yor ve beni seyrediyordu.
Bram, sekiz saatlik uyku gereklilii masalna inanmamam ge
rektiini vurgulayp duruyordu. Okuduu kitaplarda bir klinik uy
ku aratrmas sonucunda ksa uykucu diye bir tabirin kabul gr
dne bile rastladn sylyordu.
Bram, Ksa uykucular genellikle enerjik, verimli ve hrsl in
sanlar oluyor; kendilerine ok gveniyorlar ve nadiren ikyeti bir
yapda oluyorlar diye kitaptan yksek sesle okudu sonra, Ha, Napolyon da az uykucuymu diye ekledi.
Brama teekkr ettim, dalga gemek iin deil gerekten, ruh
sal durumuma gsterdii gven iin. Kitaptan bam kaldrarak ba
na gz krpt ve ardndan yine hevesle bir baka blm okumaya
balad:
Ksa uykucular psikolojik zorluklar baaryla rtbas edebili
yor ve bu konuda konumaktan kurnazca kaabiliyorlar.
Bir an birbirimize baktk. Ve o sadece benim grdm glge
sinde kayboldu. O gnlerde, grltyle sessizlik, karanlkla aydn
lk i ieydi.
Bram?
Evet?
Gitburdan.
Glge btnd. akn gevelemeler anlalmyordu. Karanln,
gerek arkadam nasl iine ektiine baktm ve ardndan kahka
halara bouldum.
37

Bramn bana brakt kitaplar kartrdm. ehir ktphanesi

nin uyku bozukluklaryla ilgili olduka geni bir kaynakaya sahip
olduu anlalyordu. zel olarak benim iin diye dndm. st
ste duran kitaplardan birini elime aldm ve benden nceki okuyu
cunun youn bir ekilde kitab izdiini grdm.
On beinci sayfaya gelindiinde kitabn uykusuz biriyle ilgili
olduu anlalyordu. Dzenli olarak uyku kelimesinin zeri i
zilmiti. Alt sayfa ilerde gevetici kelimesinin zeri ise sinirli bir
ekilde, kalemle kaznmt, ruh hali ve stres bal ruh hali ve
bokluk olarak deitirilmiti. Okurken tartlm ve hafif bulunmu
bu kitabn okunduu huzursuz gecenin bana ne kadar tamdk geldi
ini elenerek fark ettim.
Kurunkalem karalamalarm nce memnuniyetle daha soma ka
nlmaz bir korkuyla yaasn hemcinsim duygusuyla okudum.
Bu kk ve keli el yazsnn sahibi olan kii bu kitab dn al
makta benden iki yl drt ay ndeymi. Kitabn yirmi beinci say
fasndaki zetin altna uykusuz yl notu dlm. Ondan son
ra yazlanlar daha da ktyd. Balant! - Hugo Claus yazs da
ire iine alnarak uyurgezerlik kelimesine doru bir ok kartl
m. ok ciddi bir sorun balnn yanndaki nlem iaretleri ve
uyku dostu kelimelerinin alt bastrlarak izilmi. Metnin yann
da kalan bolua hibir yere ok kartlmadan alt alta u szckler
sralanm: izofren, paranoyak, Gorbaov, kahve, kalp durmas,
Loramet, benzin, olay-kaza-kskanlk, alkol, kitap okuma= uyku
-ml ml-, isizlik.
Metnin iinde daire iine alnan szcklerin de bunlardan kalr
bir yan yok: uzak tutmak, vazgeme sonucunda ortaya kan belir
tiler, indirim, alamamak, halsinasyon, kontrolden kmak, teh
like.
Son blmn altnda u cmle yazyordu: alar saat bamdan
aa dt! Arkasndan gelen bo sayfada ise kkten bye
doru sralanm yzlerce soru iareti vard.
Benoitin bira bardan nasl bardak altlnn tam orta yerine yer
letirdiine baktm. Her iki yana doru yarm santim boluk braka
38

rak, ne daha az, ne de daha ok. Onun bu titiz davran benim o ka

dar iyi bildiim bir huyuydu ki kalkp ona sanlabilirdim. Bunun ye
rine her yeri izilmi kitab ona doru uzattm.
Yznde utanga bir ifadeyle bana bakt, sonra parmaklaryla
kitabn sayfalarm evirmeye balad. Son blmdeki el yazsyla
yazlm satr okuduktan sonra ban arkaya doru atarak byk
bir kahkaha att. Bu kahkaha, ondan duymaya alkn olduum m
rl mrl seslere hi benzemiyordu. Onun sa baparma ile som
iaretini kapattn grmesem, onu tanmyor olmamn farkndal, mit ettiim arkadalnn nne geecekti.
Kitaptaki yaz onun el yazsyd, bunu hissediyordum. Glmek
ten gzlerinden ya gelmiti, gzyalarn bir yandan gmleinin
yakasyla silerken bir yandan da sinirli bir ekilde glmsyordu.
O anda benim soran baklarmla karlat. Ona glmsemediim
iin adm mzikal olarak tekrar etmeye balad: Maya, Maaaayaaaa, Mayaaaaa.
Hznl bir ekilde glmsedim ve omuzlarm kaldrdm. El
lerine bakarak Yanmda ne yapyorsun? Sen de benim gibi delire
ceksin dedi.
Bardana vuran k geri yansmyordu. Sakin duruumu geri
kazanmtm.
Ben sana benziyorum. Delilik normal beyin drtlerinden
farkl deildir. Sadece zamanlama fark dedim ve yznde bildi
im bir ifade grdm.
unu mu demek istiyorsun: Yr! Ve sen yryorsun! ldr!
Ve sen ldryorsun.
Evet.
Bira bardan bir milimetre daha itti, avcuna ksrd ve dn
celi dnceli tuvalete doru gitti. Geri geldiinde bar taburesinin
yannda ayakta durdu ve bana neeyle bakarak:
Zorlayc emirler ilemiyor dedi.
Seyircilere yabanclam deneysel tiyatro oyuncularnn ezber
ledikleri gibi, hep bir azdan Uyku! diye haykrdk.

39

Allahn cezas ne kadar skc bir lke buras!

En sevdiim ve en edepsiz arkadalarmdan biri olan Katja,
mutfak masasnda oturmu slatt parmak ularyla ekmek krn
tlarn toplarken byle baryordu. Onu yldr grmemitim.
Scakkanl bir prens bulma midiyle neredeyse btn dnyay do
lam ve imdi uluslararas on bir iinde puan yapan Rachid, WonJun ve Dave arasnda kararszlk geiriyordu. Pek ok kiiyle dp
kalktm gizlemezdi.
Durumumla ilgili bir ey anlatmama gerek yoktu, nk ortak
arkadalarmz ona elektronik posta yoluyla benim son zamanlar
daki davranlarm tm ayrntlaryla anlatmlard. Snrlar arka
snda sefillik. Katjanrn yolculuu srasnda dnyann bu en skc
lkesine uramas da dorudan doruya bir kurtarma misyonu ie
riyordu. Nedense ondan geldiinde bu duruma katlanabiliyordum
hatta yardm edebilmesini diliyordum. mknsz baaracak bir kii
varsa o da Katjadr.
Ayrca neeli bir ortak gemiimiz var. Onlu yalarmzda bera
berdik. Katjann bas ald ve benim ark sylediim bir grubu
muz vard ve biz alp sylerken mziimizle erkeklerin en u nok
talara kmasn salardk. Katja benden iki misli daha fazla sikiiyor ve iki iiyordu. Sonrasnda beraberce onun krmz saten ar
afl yatanda uyuyorduk. Hareketli bir gecenin sonunda odaya
dalm ve gklerde olduunu, kusacam sylemiti. Yatan kena
rna, aslnda kendim iin koyduum kovay gsterdim. Mutlulukla
bam sallad ve benim zerimden kovaya doru uzand. Ayrlmaz
iki paraydk. Kammn stnden kamnn nasl kasldn hisset
tim. Sizi grdme memnun oldum dedi ve yasta gmld.
Bu karlklyd.
imdi ekmek krntlarm azna gtryor ve bana serte bak
yordu. Sana muhteem bir gece huzuru verecek eyi ben biliyo
rum. Bunu sen de biliyorsun.
Soru soran bir ifadeyle baktm. geirdi.
Seks! dedi ksaca. Bu, onun en sevdii konu olduu iin devam etti: tofuck,* baiser unpolvo,joder, namorar. skemlesin
* (ng.) Dzmek, (y.h.n.)
** (Fr.) Dzmek, (y.h.n.)
40

de yavaa ileri geri gitti.

Yeter! dedim kkrdayarak ve Katja olmann ne kadar gzel
bir ey olduunu dndm. Hep fkr fkr, hi yalnz deil.
Starat sie o reke, szeretkezik, fottere dedi peltek peltek.
Uykusuzluum baladnda bir sevgilim olduunu unuttun
galiba.
Katja, Sahi, uslu ocuk Remco, bir rulo duvar kd kadar
seksi. Hayr sen bu gece benimle ava geliyorsun. Free the cunt!
diye bard. Benim yapacam tek ey glmek ve onun peinden
gitmek oldu.
Scak bedenler dans ederken ben neden karanl aryordum? O ge
ce hi bitmeyecekmi gibi grnen sivriliim yava yava tken
meye balyordu. Bas sesini kammn iinde hissediyor, srtm ge
riliyordu. Kollarmdaki tylerin davulun ritmini aradm ve saksa
fonun kalalarm rahatsz ettiini hissediyordum.
Her ey gmi ve ard. Onu ayakta dururken grdm ve s
cak gen kz kalbime gmdm. Bu, bama daha nce hi gelme
miti. Aniden. Baktm ve hibir eyi gizleyemedim. Gerekten.
Kalbim azmda atyor, gzlerim parlyordu. Ve daha fazlas.
O da bana bakt ve anlad. Salar deniz kabuu kokuyordu.
imdiye kadar tandm en yumuak kollaryla beni saa sola sal
lad. Onun kalbini dinlerken gzlerimden akan yalan fark ettim.
Bir ey sormad. Bana skca sarld.
Kaskn bana verdi ve ben kendimi on al yamda hissettim.
Glmsedi ve motorunu altrd. Sol st diinin kenar kmkt.
Kollanm onu hi brakmayacak gibiydi. Daha nce hi grmedi
im aal caddelerden getik. ehir, benim olmadm gsteriyor
du. Ama ben onundum. Kaldrm talan arasndaki sadk otlar ya da
e z ilm i teneke kutular gibi. Ama knlabilen cinsten.
Onu evimin kapsna, sonra da merdivenlerimden yatama g
trdm. Uyank olmann dnda hibir ey istemiyordum. O da y
le. Aln ve gller gecesiydi. Tenle san, bacaklarla bacaklarn bir
birine kant. imdiye ve her zamana dair. Doallkla. Tam bir
teslimiyet.
41

Yarm gn sren saadet derinliinden uyanmtm. Saat ikiyi on

geiyor ve gne plak bedenimi unuttuum bir yumuaklkla e
reflendiriyordu. Her ey dzelecek. Parmaklarmn ucu yanmdaki
yastn stndeki zarfa dokundu. indeki mektubu o yazmt ve
beni grmek istiyordu. Ad Pauld. Beni uyurken seyretmi ve bu
nu her gece yapmak istediini yazmt. araflarn arasndan eli
me bir sa teli geldi. Sa parmaklarma doladm ve kendime onun
gerek olduunu tekrarladm.
Yeni olmak ne gzel. Yeni ve her ey bir arada. Yazd saatte
randevu yerine doru aceleyle gittim. Kalbimin at cierlerimden
duyuluyordu. dakika sonra yanmda olacakt. Hak ettiimi ala
cak, elimden geleni verecektim. Paulsz, dakika ve arkasndan
iki saat daha geti. Gelen geen boluk iinde kayboluyordu. O an
da caddenin adnn yazd tabelaya gzm takld. im altst ol
du. Yanl caddede bekliyordum. Yanl heykelin nnde.
Dikkatli bakmadm iin. Bunu sk sk yaptm iin. Sadece
bir harf farklyd. Olmam gereken caddeye doru koarak gittim.
Ne aptalca. ki saat kim bekler ki? Onun durmu olduu yerdeki
boluk iimdeki bolukla birleti.
Telefon numaras yok, adres yok, takld kafeyi bilmiyorum.
ansa inanmyorum. Asabi yorgunluk bir zehir gibi bacaklarmdan
aa doru indi. Zehir zehri besler. Benoit on ikinci (bardak) ara
bm nme koydu. Sarholuktan bardam bardak altlnn tam
ortasna koyamyordum, bunu Benoit benim iin yapt. Kalarnn
arasnda kaygl bir girinti olumutu.
Maya. Belki adm birka kez tekrarlamt. Dikkatlice seti
i kelimelere younlatm.
Bu ocua bu kadar abuk ve bylesine tapma, sence de bi
raz....ey... naif deil mi? Onunla sadece bir gece geirdin.
Gzlerimden imekler akarak ona baktm.
Naif deilim. Aka inanyorum. Nasdrovje diye barp bar
da bir dikite boalttm.
Daha nce hi k oldun mu?
Evet anlamnda bam salladm.
Peki ona kar imdi neler hissediyorsun?
42

Hibir ey, hakikaten. Hakl. Ak bir yanlsama, ak ksadr.

Ama yle aniden ve yle gerek ki. Az nce. Salak ocuk. Tam iki
saat. Hkrdm ve arkamdan kayan paltoma baktm. yiden iyiye
arlam bam zerine koymak isterdim ama onunla srklen
mekten korktum.
Hep bir eyler yanl gider. yiden ktye ya da ktden daha
betere dedi Benoit. Sessizce gemiine gmld. Uyanklktan
uyankla.
Baka bir masadan bir kadnn bardn duydum, o anda ba
rn benden bir buuk metre yukarda olduunu fark ettim. Yere d
m olmann farkndalyla, midemi demeye boalttm. Beyaz
arap ve hamburger, daha beteri de olabilirdi.
Barmen beni ensemden tutarak dar kard. Yavru kedi gibi
sesler kardm. Grntmz ok komik olmalyd. Kaldrm tala
rna gldm ve onlara bir pck verdim. Benoit, kolumu omuzla
rndan dolayp dengede durmam salamaya alyor ama onun da
bacaklar ayn derecede saa sola yalpalyordu.
Souk nefesimi ve terimi hissettim. ok itim. Yanl cadde.
Ak yanlsama, k olmak ok ksa. Altn ve gller gecesi. Bacak
lar st ste. yle gerek ki. Gerek. Yanl cadde. Yanl cadde.
Son damla alkoln de derimin altndan hafif bir narkoz gibi kp
gittiini hissettim. Benoitin dank odasnda, eski bir divann ze
rinde yatyorum. Ayakkablarm karttktan sonra zerime bir bat
taniye rtm. Tek kelime sylemedii gibi benim de baklarm
dan kayor. Odann kesinde duran yatana bana srtm dnerek
yatm, ben de saatlerdir bann arkasna bakyorum. Suskunluu
nun nedenini bulmalym.
Kalktm ve banyoyu buldum. Du yaparken Paul dndm.
Belki de hi gelmemi, hi beklememiti. Elbiselerimi giyerken y
zm tekrar kumladm. Benoitin mutfakta bir ey krdm duy
dum. Kfr etti. ok yksek sesle. Kapnn aralndan ona baktm
ve baklarndan rktm. Ate gibiydi.
Yerdeki krklar glerek toplamaya baladm. Yanma gelip eli
mi tuttu. Ate gibiydi.
43

Sen dnk gibi deilsin. Sen gensin. Gen bir kzsn.

Zavall, zavallck. Gsz saf ocuk benim drstlme inan
d. Bir melek mi bekliyordu? Bilge genliim ve gl yalnzlm
la ondan ok daha glydm. Beni artk hibir ey etkileyemezdi.
Bunun ne anlama geldiini grebiliyor muydu? nemli deil miy
di? yle mi? Daha yksee. Ha tamam oras. Beni imdi anlyor
du. Evet ellerim kkt. Ama yapabildikleri byk. te byle.
Aym dili konumuyor muyuz?
Bedenini benimkine yaslarken Maya, Maya, Maya diye adm
tekrarlad. Buraya gel sana ihtiyacm var.
kntsn kalamda hissettim, yamuk parmaklar gslerimdeydi. Ve bir ey gitti. Sesim. htiyacm olduunda hep kullanaca
m dndm sesim gitti. Kullanlmay bekleyen olaanst
gcmle tekme, tokat atp, trmklayp, sracaktm. Ama ne oldu?
Bir ey syle Maya, yapmamam gerektiini syle!
Benoit alamaya balad ve beni duvara doru itti. Bedenim ve
dudaklarm onun organndan daha ok sertlemiti. Drt nala giden
gen atlarn tylerinde buharlaan terleri dndm. Yeni ykanm
bebeklerin ayaklarndaki iyleri. Kum. Sabahleyin.
Kanunun iine serte girdi. Gzyalar srtmdan aa akyor
du.
Bir eyler syle Allahn cezas!
Atlar balann dndrp aha kalkarak kinemeye balad ve
bana gz akn gsterdi. iyler kan krmzs oldu. Dilerimin ara
sndaki kumlar gcrdyordu, yreim fren yapan bir trenin sesiyle
yand. Hibir yerde.
Emirler. Bisikletimin tekerlei tramvay raylarnn arasna girdi.
Sr! Kar ynden gelen aralara bakarken hibir ey dnm
yordum. Hareket et! Sar tramvay sokaa sapt. Lambalarnn
zerindeki krom kaplamay grdm. Tamponun zerinde lm ve
Oullar yazlyd.
Bekleme! Sola dn!
arpmay hissettim! yle sertti ki.
Acm var. Gitti.
Kan gryorum. Benim kanm.
44

Acil bir ey yok, acil deil.

lyorum.
Ancak tnelin sonunda bir k gremedim. Akrabalarn znt
lerini duymadm. Melekler korosunu dinlemedim. Pis bir kotun ya
nndaki titrek erkek eli gecenin iinde kayboldu. lm. Zavall
adam.
Aralarn seslerini, bir de uzaktan gelen bir ya da iki insan sesi
duydum. Neden bir ey gremiyorum? Eski bir glgem mi bu, yok
sa hi mi gremeyeceim? Ya da daha ne kadar srecek? Korkula
rm arasnda daha nceden buna hi rastlamamtm. Siren sesleri
arasnda beni yakalad. ektiim ac yzme vuruyordu. nsanlar
neden yanma gelmiyordu? ok ge oldu diye mi dnyorlard?
Uyan artk! Sanki azmn iinde bir orap vard.
Ve geldiler. Kotuklarn duydum. Onlarn nefeslerini ve gl
kollarn hissettim. imdi yumuak yerde yatyordum. Aradaki
kontrast sanki acm artryordu. Bardm. Birisi bileimi tuttu ve
skt. Kanmn avcunun iine aktn grdm.
O kadar da kt deil.
Scak kumlar yzme dedi.

45

ayatm bir smklbcein enerjisiyle srdryodum. Srtn

daki ok ar eviyle smklbcek Benoit. Geen yllar unut
tum. Yirmili yalarmda arkadalarla salmza kadeh kaldrrken
ekilmi fotoraflarmz var. Ne adlarn hatrlyorum ne de foto
raflarn nerede ekildiini. Salm uzun zamandr eskisi gibi de
ilGecelerim bulabildiim en karanlk barlarda, zerlerinde k
peklerin pireleriyle dolaan adamlar ve domam bebeklerini i
kiyle bomak isteyen kadnlarn arasnda geiyor. Bu insanlarla ba
zen ilgileniyorum. Bu kadar ok kiinin benimle sindirim sistemleri
zerine konumalar hayret verici. Onlar dikkatle dinliyor, bam
la onaylyor ve konumalar bittiinde de her eyin sonunda boktan

46

olduunu sylyordum. Bazlar bu szlerimin ardndan bana sar

lrd.
Gndzleri bir yzme havuzunda alyordum. Kendime can
kurtaran demem doru bulunmuyordu, gzlemci ya da sorum
lu kii demeliydim. Baka hibir i beni bu kadar pasifize edemez
di. Patronum ve i arkadalarm beni kendi halime brakrd. Bana
fazla som sormazlar ve grnmez varlmla yetinirlerdi. Onlara
mteekkir olduumu ise, hi hasta olmayarak ya da ie ge gelme
yerek, akamlar ve hafta sonlar da alarak gsterirdim. Saat se
kizden ona kadar gazete okurdum. Gnn dier saatleri kitap say
falar arasnda geerdi. lk on yl Fransz varoluular ile geir
dim, sonrasnda Ruslar vard. Arada bir kimyasal mavi suyun iin
de srekli kula atanlara ilgisizce bakardm.
Sal sabahlan yallar doluurdu. Eski dmanlklan bir kenara
brakp zorlama keyifle yal bedenlerini su yznde tutmaya al
rlard. Perembe akam yzme okulunun dersleri olurdu. Hepsi
birinci olmaya alrd. Onlarn enerjilerini grdke benim uyu
ukluum daha ekilir oluyordu. Dier gnler genellikle iman o
cuklar yzmeye gelirdi. Bir keresinde bir ocuk balina taklidi yap
mt. O gnn devamnda kitabm okuyamadm. Yamurun altn
da, annemin kanlan arasnda yere diz km oturuyordum ve hi
ayaa kalkmadmn farkna vardm.
Bununla bile yaamak mmknd, ispat bendim. Elbette ken
dimi trenin nne atmak ya da jiletle damarlarm kesmek gibi d
nceler benim de bir keresinde aklmdan gemiti. Ama senin par
alarm bir araya getirecek ya da banyoyu yeniden boyamak zorun
da kalacak insanlar iin bu ok zc olurdu. Suyun yanndaki
tahtta oturarak var olmak bana yava yava lme hakk veriyordu.
On yedi yl boyunca orada oturdum. Biri boulana kadar. O za
man iten atldm.
Yzme havuzundan sonra gecelerim uzad. Uykum gittike azald.
En sonunda alar saat kafamdan dene ve karanlkla aydnl
ayrt etmekte zorlanana kadar devam etti. Arkasndan baka eyle
rin de birbirinden ayrt edilmesi zor hale geldi, sesle sessizlik, so
47

ukla scak, nemli olanla sradan olan. uzun gn ve geceme

arpan bir perdenin neden olduu kr bir lgnlk hkim oldu. En
sonunda perdeyi duvardan aa indirdiimde o ana kadar bir ey
yememi olduumu fark ettim. Hatta poaam bile unutmutum.
Srdrmeye altm sabah alkanlklarnm en sonuncusu
poaa almakt. Sabah alkanlklarna ok nem veriyordum n
k bu salkl bir ruhun belirtisiydi, bir de tabii barsaklarmn a
lmas iin mideme bir eyin girmesi gerekiyordu. Bu nedenle her
sabah beyaz sal, top sakall fmncya gidiyordum. Geceleri ekmek
ve eski moda pastalar yapar, gndzleri de bunlar yavak bir sihir
baz glmsemesiyle satard. Her defasmda kendimi onun ellerine
durmu bakarken yakalardm. Uzun ve hzl hareket eden parmak
laryla sanki apkann iinden bir iskambil kd ya da bir dilim
pasta karacakm gibi dururdu. Dkknna girdiimde genellikle
benden baka mteri olmazd. Ya bir pastaya dalp gitmi ya da ga
zetesini okuyor olurdu. eri girdiimde beni tanyan baklarla ba
kar ve beklerdi. Aym adam yllar boyunca her sabah ne diyeceimi
bekledi. Konumamz hep aym ierikteydi.
Bir poaa ltfen.
Benoit poaay ok sever.
Evet, doru.
Afiyet olsun.
Evet ben Benoitym ve poaay ok severim. Frncm saye
sinde sabahlarm belli bir yap kazanyor, yemek yiyor ve kimlii
mi hatrlyordum. Gnn geri kalan saatlerinde ehrin karanlk me
knlarnda bu n genellikle kaybediyordum. Gezinmek iin dar
sokaklar seerdim. Bu gezintilerin ka saat srdn hatrlamam
miimkiin deil. Bazen kalabalklarn iinden geerken insanlarn
birbirleriyle konuarak beni delip getiini fark ederdim. effaf be
denli, kokusu dikkat ekmeyen, sradan giyimli bir hayalettim.
Kahvelerde beni dinleyen herkesle konuurdum. Onlarn skc esp
rilerine glerdim ama kendi yaptklarma daha da fazla glerdim.
Kpek severlerle spanyol cocker cinsi kpekler, sekreterlerle ev
raklar ve yazmalar zerine saatlerce sohbet ederdim. Arada bir i
48

ki sinininim boyutunu lmek iin ateli bir aba iine girerdim.

Midem kahramanca direnirdi.
Bu kahvenin ad Cafe Sporttu. nk, duvarda asl duran k
k televizyon sadece futbol ma olduunda ak olurdu. Barda
orta yal gzel esmer Frieda dururdu. Kstl bo vakitlerinde inci
den kk aaklar yapar, zerine fiyatlarm yazar, bar tezghna
dizerdi. Bunlar hakknda kimse bir ey sylemezdi, sattn da san
myorum. Belki sadece, Friedanm baklarndan kendini kurtanp
televizyon ekranna bakmaya alan Vicky almtn.
Galatasaray ne acmasz deil mi Frieda? diye bazen yumu
ak bir sesle sorard.
Evet bu Yunanllar ii biliyor. Yoksa o Palanitaikos muydu?
gibi bir cevap verirdi Frieda.
Bunun zerine Vicky zgn bir bakla onu onaylar ve bira bar
dann arkasna gizlenirdi.
Yanl dzeltmek iin biri Trkler diye bardysa onu He
men defolup gitsinler diye banan bir dieri mutlaka izlerdi. Bu
na genellikle bir tepki gelmezdi. Birisini yok saymann enerji har
camadan en gl saldn olduuna inandm hem de bakalarnn
vicdanlarndan sorumlu olduumu dnmediimden, yerimden
kalkp param der ve ayrlrdm.
Franky ve barnda mzik kutusundan hep ayn eski ak ark
lar alard.
Franky bann arkasndan Jackynin za m an n d a n diye i gei
rirdi. Onu aldatan aknn ad barn tabelasnda veden sonra ze
ri beyazla kapatld halde hl grnyordu.
Piman olmutur dedim, sanki bu bir eyleri dzeltecekmi
gibi.
aretparmanr bana doru sallayarak ok piman, ok pi
man dedi. Sana kiminle beraber olduunu sylemi miydim?
Yirmi be yamda bir adamla diye cevapladm.
Adam m? Ona olan da diyebilirsin. Onun iin her ey bir
oyun. Altnda st ak araba, mark mank haller. Boynu knlasca!
Yapma ya.
R N /U yta

49

Nasl yapmayaym! Kevinmi! Tam bir ibne ismi. Sen syle

bu nasl bir isim? Franky bundan sonra f birann musluunu
parlatmaya koyuldu, bir yandan da homurdanyordu. Yok, yok,
karm da melek deildi, kesinlikle o da gnahsz deildi.
Her ne kadar kzgnl beni bazen korkutsa da -dorudan bana
bakarak anlatyordu- yerimde oturup onu dinlemeye alyordum.
Btn mteriler gittikten sonra yalmz kaldmz bir defasnda,
Onunla ilgili hl her eyi hatrlyorum ve unutmak istemiyorum
demiti.
Annemden sonra hayatma baka kadnlar girdi. Bazlarnda onun
elleri vard, bazlarnda sesi, ounluunda da meslei. Ypranm
genelevlerde, deri bordo koltuklarn zerinde onlarn dizinde yata
bilmek iin para derdim. Kalktmda bana sebzelerden bir yz
yapm olmalarm umarak uykuya dalardm. Ama genellikle poa
a olurdu, bazen de bir pezevenk tokad. Kimseyi kurtarmak gibi
bir niyetim yoktu, benim kurtarclarm ise hep ge kalyorlard.
Onlar gidebilirdi.
En uzun ilikim bir buuk yl srd. Ad Klarayd ve yuva
retmeniydi. Onunla bir grup terapisi seansnda tantm. kimiz de
iki saat sren seans boyunca evremizdekilere alayl alayl bakar
dk. Hemen hepsi ensest kurban kiiler ya da istifa etmi papazlar
d. Bu terapilerle iyilemeye alyorlard. O saatler iinde bak
larmz kesiti. gn soma beraber yaamaya baladk.
Klara i saatlerinde sepetler ryor, ocuklarn yapt resimle
re bakyor, ayakkablarn balyor ve onlarla arklar sylyordu.
Akam eve geldiinde nce yarm ie viski ier, soma beni yatrp
zerime kar ve Daha hzl, daha hzl Allahn cezas! diye ba
rrd. Pek yemek piiremezdi ama buna nem vermezdim. Pahal
restoranlara gider, hesap gelmeden de kaardk. Bir keresinde bera
berce bir otel odasn altst ettik. Klaray zerinde klotla perdeye
tutunup soma da kristal avizeye doru sallandm grdmde
inanlmaz keyiflendim.
Onunla gemite neler olduunu ya da gelecekte neler olabile
ceini hi konumazdk. Sadece birlikte ok elenirdik. Glmesi
50

F4 ARKA /U yku

unutulmazd ve biraz da histerikti. Cinsellik ihtiyac doyumsuzdu.

Hatta birka kere beni uykumda dzmeyi baarmt.
Bir gece, Hamileyim, dedi.
Uzun bir sre tavana bakakaldk.
En sonunda, Bu bana iyi bir fikir gibi gelmiyor dedim ama
bundan pek de emin deildim.
Kesinlikle iyi bir fikir deil, dedi. Onun cevab buydu.
Daha sonra ikimizi yanmzda bir ocukla ba kahraman roln
de dnp felaket senaryolar kurduk ve ok gldk. O ok i
manlayacak, bu yetmezmi gibi bir de ocuk dar kacak falan,
bunlar gznn nne getiremiyordu.
Her konuda irkiltici bir biimde yle ayn dnyorduk ki,
hastaneden eve doru giderken ayn anda alamaya baladk.
Belki o kadar da kt bir fikir deildi, dedi.
Bence ktyd, dedim.
Birbirimizin gzyalarn ptk ve artk birbirimizi kurtarmamaya karar verdik. Daha sonra ona bir kez rastladm. Kznn ayak
kabsn balyordu, kibarca glmsedi.
Barlarn bir kapanma saati olduu ve yamur yaadm lkeye ge
nellikle bardaktan boanrcasna yad iin gecenin en kt saat
lerinde evimin drt duvar arasnda olurdum. Yatama yatar, gz
lerimi kapardm. Bazen beynim gzkapaklarmn arkasna kk
beyaz ltlar gnderirdi. ansl gnmdeysem bunlar gne
na dnrd, ben de avcumun iinden parmaklarma kayp akp
gitmesini salardm. O zaman uyuduumu anlar, birka dakikal
na Frederikin srtnda dalgalarn zerinde sakin bir belirsizlikle ge
zinirdim.
Bu rya benim yllarca hatrladm net uyku dakikalarma e
lik etti. Bu saadet dolu dakikalarn uzun srmeyeceini bildiim ve
konumann beni uyandrmasndan korktuum iin, balinayla ko
numamaya dikkat ederdim. Srtm onun srtna dayar, ellerimle
yzm kapar, parmaklarmn arasndan gnee bakardm. Denizi
miz sakin olur, martlar bizimle ilgilenmezdi, grnrde sahil de
olmazd.
51

Daha sonra mutlaka yana dndm bir an gelirdi ve sanki ye

niden uykuya dalar, bilincimi btnyle kaybederdim. Ty gibi ha
fif kollar bedenimi sarar, nefesimle hareket eden kamn hisseder
dim. Ahuma bir ba dayanrd. Mkemmel kucaklama ok zordur
ve uyank saatlerde tamamen eriilmez olur. Ancak bedenim sakla
d bu anlardan birini ryann son nefesinde, dnyann uultusu
nu duymaya balamadan nce nme karrd.
Maya ile karlatm gecenin ncesi ok garipti. O gn yemek
siz geirmitim. Her sabahki treni gerekletirmek amacyla frna
gittim. Ancak kaps kapal, tezghlar da bombotu. Kapdaki k
tta yle yazyordu: Frncnz u anda hayatm tadn karmak
iin yurtdnda bulunmaktadn. Beni terk ettii duygusuna kapl
dm ama ona kzmamaya altm. Eve gidip birka yumurta kra
caktm, zorunlu dinlenme gnlerinde yaptm gibi. Ancak n
mzdeki gnlerde kimliksiz dolamak zorunda olacam gerei
bana alm unutturdu ve beni kmrln sokak tarafndaki ak
camn nne balad.
Srt antalaryla yollara dm bisikletileri, Mercedeslerinde
sonuna kadar atklar garip mzikleriyle geen Trkleri, okul ka
psndaki gecikmi velilere ellerindeki ehir haritalarn gsteren
yollarn kaybetmi turistleri seyrettim. Ortada duran iki apartmana
iskeleler kurulmutu. Binalardan birinin n cephesine kum pskr
tlyor, dierinin ise ereveleri boyanyordu. Boyac, elindeki
sandvile kum pskrten adamn elindekini iaret etti, adam; Jambonlu sandvi dedi. Birbirlerine baka bir ey sylemeden yorgun
yorgun termoslarndaki ieceklerini bitirdiler.
Anne babalar okulun nnden ocuklarn topluyordu. ocuk
lardan biri yukar baktnda ona el sallardm. Onlarn bana el sal
layacak zamanlan olmazd. Anneleri onlar telala oradan uzakla
trmaya alrd, ocuklarn gznde kmrl olan potansiyel
sulu bir adamdm. Bu salaklar biraz dnseler, ikinci katta otu
ran bir adamn kmrlnn olmasnn ne kadar mantksz oldu
unu tahmin edebilirlerdi.
Alt katta Moritanya Konsoloslou vard. Oraya hi kimsenin
52

geldiini grmedim.
Gece oldu. Yldz olmad iin ay seyretmeye baladm. Saat
te yarm yumurta yiyip ay itim. Annem bisikletin zerinde gel
diinde elimdeki fincan drdm. Pencere altnda duruyordu ve
sanki genlemiti. Sinirli bir ekilde sigarasn yakt ve kapdan
ieri girdi.
Camn arkasndan onun zillere nasl bastm grebiliyordum.
O aydnlkta ben ise karanlkta olduum iin onu gzlediimi fark
etmedi. Garip hobisine devam etti. Baklar telal, salar ksayd
ve glmesi deiikti. Cokun dncelerimi sakinletirdim ve an
neme benzeyen bu kza hayranlkla bakmaya devam ettim.

53

evremdeki belirsiz izgiler sallantdaki salk durumumdan de

il miyop olmamdan kaynaklanyormu. Doktor ya da bir hem
ire lenslerimi kartarak beni belirsiz bir varolua teslim etmek is
temi olmal.
nce en yalanmda ne olduunu anlamalym. Arlam kol
larmla zerimdeki yorgam kaldrdm. Tanmadm bir sabun ko
kusu burnumun direini krd. Beni ykamlard. O anda bir mide
bulants balad. Burada elbette sk sk insanlar ykyorlardr ama
gene de... Hayal meyal ambulansla yaptm yolculuu hatrladm.
Bilincimi hemen yitirmi olmalym. Acaba o anda altma m kar
dm? ki salkl hemirenin benim gsz bedenimi yan evirerek

54

her tarafm temizlemi olmas gzmn nne geldi. Umarm by

le olmamtr.
zerimde ak yeil, bol bir gecelik vard. Onun altndaki,
ucunda yuvarlak ssler olan ince iplikli fanila gsmn gzellii
ni bozuyordu. Sol bacam ftrist grnml bir destein zerin
deydi. Bkmeye altm. Bacam reddetti. Kol ve bacaklarmda
ki kanamalardan oluan zengin renk paleti ile her trl vcut boya
ma yarmasndan dl alabilirdim. Yorgam braktm, kaln bir bo
yunluun iinden kan bam elledim. Sa yanam imi, burun
ve dudaklarm yara iindeydi. Alnmdan yukan doru kvrlarak gi
den diki, srtst yatm bir krkayak hissi veriyordu. Salarm
kazmlard. Bu beni fazla artmad, yumuak bama nce me
rakla daha sonra efkatle dokundum.
Uyandn m, ey?
Dayanlmaz bir ac eliinde bam sesin geldii tarafa evir
dim. Yan yatakta yatan kadm grebilmek iin gzlerimi iyice ks
tm. Lenslerimi neden karmlard sanki? Onlarsz kendimi hi
gvende hissetmiyordum. Optik formlarn oluturduu gereklikler
fantezilerimi harekete geiriyordu. Konuann yal bir kadn oldu
unu sesinden anlamtm. Sanrm banda da lila rengi bir bere
vard. Yatann yannda duran masada da ak sar kurdeleler ze
rinde plastik bir banyo rdei duruyordu.
Gzlerin nasl? diye sordu.
Ne demek istediini hemen anlayamadm iin aklama yapt:
ey, gzlerin ka numara?
Sol gzm eksi drt virgl yirmi be, sa ise eksi be virgl
yetmi be. Daha simetrik olmasn isterdim ama ne yapalm.
Mkemmel dedi ve masann ekmecesini kartrmaya bala
d. Bir sr krmz yksk kt. Birini azna ald. Nihayet arad
m bulmutu. Bu uzaktan kumanda aleti ya da kalem kutusu ola
bilirdi.
Yedek gzlm diye haykrd sevinle. Sakn kalkma, ey,
ben sana geliyorum.
Ayaklarn yavaa yere brakt. Elleriyle bir sre masadan des
tek ald. Ayaa kalkmak byk bir konsantrasyon gerektiriyordu.
55

Dmesinden korktum ve yerimde dorulmaya altm. Kalk

ma! diye bard, otoriter bir ses tonuyla. Ayaklarm srye sr
ye yanma geldi. Deri kapl bir kutu uzat. Krk parmak ular
benimkilere dedi. Kutuyu atmda istemeden gldm. indeki
gzlk eminim ki seksenli yllarda ok modayd. Panda biiminde
ki camlar ak mavi renkteydi. Sapmda da Sunny yazyordu. Gz
l taktm ve yanmda duran kadna baktm. Etkileyici bir sa ek
li vard, elini sallad.
Ad Olgayd. Yetmi bahar grmt. Hayat boyunca kzarm
patates satmt. Kendi dediine gre; aslsz hastalklar nedeniyle
sk sk hastanede yayordu. Evde kimsem yok. ey... Eskiden hep
erkek kardeimleydim. Gzlerini yukar kaldrarak Ama ne yapa
ym .... dedi cmlesini bitirmeden.
Erkek kardei Swa ile hem evde hem de patateside yllarca be
raber olmu. kisi de gene kendileri gibi birbirinden ayrlmaz iki
kardele otuz yl evli kalmlar ama elerini arka arkaya kalp krizi
ve kanser yznden kaybetmiler. Swa ve Olga gene ba baa kal
dklarnda ilerini daha ncekinden daha da baarl srdrmler,
ta ki Svvann piyangodan kazand Lourdes otobs yolculuuna
kadar. Swa problemli yerlerden uzak durmalsn dermi ama
Fransay da bir kez olsun grmek istiyormu. Her neyse, otobs
Brkselden ayrldktan bir sre sonra patlayan lastii yznden
devrilmi ve yol kenarndaki demirleri ezerek aa yuvarlanm.
Elli yolcudan aralarnda Svvann da olduu yirmi drd orada ha
yatn kaybetmi.
Bu nedenle buradaym. Yemekler daha iyi olabilir ama hi de
ilse iki laf edecek biri var diyerek hayat hikyesini sonlandrd.
Parmaklaryla masadaki sar orkidelerin yapraklarna dokundu. As
lnda benim sar kurdelelere ve plastik banyo rdeine benzettiim
bu buket bana gelmi. Ben uyuduum srece iekleri nasl olsa
gremem diye, Olga kardeim Sofieden iekleri kendi masasna
koymasn istemi.
Sofienin, koyun gibi, ondan istenen her eyi yapma eilimini
bildiim iin onu buna ikna etmenin zor olmadn tahmin edebi
liyorum.
56

Peki tam olarak ne oldu Magda?

Olga, adm bir trl akimda tutamyordu. Adm ona kere
heceleyerek sylediim halde ve hatta sonunda: Ha u ar Maya
gibi demesine ramen gene inatla Magda diyordu. Yeni adm
her ne kadar kulaa ky marketi ad ya da ucuz bir kahve markas
gibi geliyorsa da eyden ok daha iyiydi. Ayrca eski adm duy
maya da o kadar merakl deildim. Hastaneye geliimden nce
hibir ey olduunu dnmek yaplacak en akllca eydi. Ba kel
ve panda gzlkl Magda. Bundan daha yeni bir balang olamaz.
Kamyonla bir kaza, pek bir ey hatrlayamyorum.
Yapma ya, ah u kamyonlar dedi Olga.
Ya, kamyonlar diye onayladm.
Konumamz bittiinde bu sessizliin bana iyi gelmediini fark
ettim. nsanlar arasndaki sessizliin zenginletirici olduu fikrine
inanmak istiyordum. Sessizlik kabul edilebilmeli hatta bara baslabilmelidir. Sessizlii bitirmek amacyla sylenen her sz sama
bir konumay beraberinde getirir. Olga da benim gibi, konumadan
yan yana yatmann dayanlamayacak bir ey olduunu dnyor
du. Hastanedeki bir dakika, sokaktaki bir saatle edeerdi. Konu
mak zorundaydk, havadan sudan da olsa.
Hi sinemaya gider misin Olg? stenmeyen sessizlikler bir
an nce bozulmal, ne kadar uzun beklersen ilk sz kulaa o kadar
sama gelir.
Marlon Brando bu ii braktndan beri sinemaya gitmiyorum.
Brandoya deli oluyordum. Bir ara her eyi brakp Hollyvvooda
gitmeyi ve onun ahs olmay bile aklmdan geirdim. Sizin iin
Fransz pomfriteri hazrlayabilirim diyecektim. Swa beni engel
ledi. Onun yerine bu dvmeyi yaptrdm. Bak.
Kolunu omzuna kadar aarak bana dvmesini gsterdi. Bir ks
m akm olan yeil mavi kelimeler insana kolundaki derinin eski
den daha gergin olduu izlenimini veriyordu. Brando Forever
yazs zamana kar iyi direnmi. Aktre duyduu sevgi artk tama
men yok olmu. Ondan hl holanp holanmadn sorduumda,
Magda yapma ltfen, ne kadar kilo aldm grmedin mi? Ayrca
anlatlanlara baklrsa ok da zor bir kiilii varm dedi.
57

Bu noktada konu onun iin kapanmt, yeniden masann ek

mecesini kartrmaya balad. Bir paket Belga sigaras kartt ve
yatamda doruldu.
Sigara ier misin?
Bam salladm ve ne kadar uzun zaman sigarasz geirdiimi
fark ettim. Sigaray brakma zamanyd. Olga benimle ayn fikirde
deildi. Yatandan kalkarak robotvari admlarla kede duran te
kerlekli sandalyeye dom yrd. Yatan iinde oturmaya al
tm, gsme yaptrlm yuvarlak beyaz plasterleri hissettim.
Olga ben kalkamam.
ek kar o kablolar.
Ama...
Kalbin atyor mu, atmyor mu?
Atyordu. Dediini yaptm, btn kablolar kardm. Plasterler
tenimde krmz izler brakmt. Olga tekerlekli sandalyeyi yata
mn yanma getirdi. Salam olan ayam yavaa yere indirdim. Al
da olan bacam ellerimle tutup havaya kaldrarak -bakasnn
bacaym gibi- yere braktm.
Daha ne kadar srecek? diye sylendim.
Fizyoterapilerle mucizeler yaratlyor. Sen kolunu omzuma
koy dedi Olga. Bir sre sonra uzun hastane koridorunda Olga
oturduum tekerlekli sandalyeyi itmekteydi. Sinirli bir hemire ya
da igzar bir ziyareti tarafndan durdurulup geri dndrlecei
mizden korkuyordum. Gariptir yanmzdan geip giden sedyelerin,
kouturan ocuklarn grlts arasnda biz dikkat ekmedik. Du
vardaki sigara salonu iaretini bamla Olgaya gsterdim. Ban
sallad ve Kafeterya tabelasn takip etti.
Kafeteryaya m gidiyoruz?
Hayr, buras iyi dedi, durmutuk. Bamzn zerinde koca
man bir Sigara iilmez tabelas aslyd. Tabelay iaret ettim.
Bo ver bazen yasak eyler yapmak elencelidir! dedi.
Cevap vermeme frsat brakmadan azma umursamaz hareket
lerle bir sigara sktrd ve yakt. Nikotinin ayak parmaklarm tit
rettiini hissettim.
Ben kel kafal, panda gzlkl Magdaydm. Yanmda, omzun
58

da, eskiden nl ama artk iman ve kaprisli olan bir aktrn dv

mesiyle, arkadam Olga duruyordu. Fizyoterapi mucizeler yarat
yordu ve biz yasak olan bir noktada sigara tttryorduk. Bazen
her ey ne kadar da basit olabiliyor.
Her gn binleri ziyaretime geliyordu. Bazlar yllardr grmediim
akrabalarm ve arkadalanm. Hepsinin benim varoluu yalnzlk
iine dmeme engel olmak amacyla mkemmel bir organizasyon
oluturduklarn dnyordum. Baarl da oldular. Bu davranlannn beni etkilediini kabul etmeliyim. Yaklaan ayak seslerini din
leyerek yatanm yannda o gn kimin geleceini heyecanla tah
min etmeye alyordum. Gelen skc bir akraba ise o zaman Ma
ma Miriamm TRIP kursunda rendiim yntemle, hayal krkl
n minnettarla dntrmeye alyordum.
Skc sessizlikleri nlemek amacyla hep iki iki geliyorlard.
ekingen ama merakla yatama yaklap beni yavaa pyorlar
d. Ben de yeni grntmn yaratt oku az da olsa hafifletmek
amacyla onlar susuz ve silahsz bir glmsemeyle karlyor
dum. Ziyaretiler nce akalar yapyor, ciddi bir ekilde durumumu
soruyor, sonra da televizyon programlan, kraliyet ailesi, demek ha
berleri, ilgin balk tarifleri, fanatik saclann glenmesi, ucuz ta
til yerlerinden konuuyor, arada bir yanllkla benim durumuma
dnseler de sonra gene tren rtarlan, bakalannn ak hikyeleri,
at tamirleri, isizlik, ark szleri, siyasal skandallar ve hava du
rumundan sz etmeye balyorlard.
Bu vesileyle annem ve babam da ziyaretime beraber geldiler.
Kendilerini kaybettiler, sonra keyifli zamanlann harasmda birbir
lerini buldular.
Birbirleriyle konumadan i geirdiler. Sonradan bir tartma ko
nusu buldularsa da hu gr kmamas iin kendilerini dizginleyerek
hastane odasn terk ettiler. Bu, bana garip bir ainalk duygusu antnd.
Katja ve Bram da bu vesileyle eleerek sahne alan ziyaretiler
dendi. Katja odaya girer girmez ki gndr ishalim ya da Bir ay
sonra Mozambike gidiyorum diyerek kendisiyle ilgili nemli ha
59

berler verdi. Bram ise elinde bana ald hediye, Katjann arkasn
dan odaya girdi.
Btn ziyaretiler gittikten sonra Olga ile televizyondaki yar
malar izliyorduk. Onun verdii hzl ve doru cevaplar karsnda
kendi bilgisizliimden utan duyuyordum.
Gururlu bir edayla Magda ben televizyonun icadndan beri bu
yarmalar izliyorum dedi. Parmayla ban gstererek; Tabii
insann bildiklerini hatrlamas da ok nemli diye ekledi.
Son yarmadan sonra bana eliyle pck gnderir ve hemen
uykuya dalard. Bense bir uyku hap alr, karanlkta ziyaretileri d
nrdm. Saaer ilerledike en ok da gelmeyenler aklma taklr
d. Motorize prensimin beni bulamayacam ama Benoit ve Remconun mutlaka ziyaretime geleceini dnerek kendimi sakinle
tiriyordum. Geldiklerinde yatamn iki ucuna oturup, her biri bir
elimi avularnn iine alarak okayacaklar, ben de onlara Hadi
hadi abartmayn her ey yoluna girecek diyecektim.

60

illerin yanndaki ekrandan onu izliyordum. Yznde, kendin

den baka kaybedecek bir eyi olmayan bir bekinin neesi g
rnyordu. Zillerin zerinde gezinen kvrk parmaklarnda huzur
yoktu. Kollarndaki kaslar gergin, bacaklar ise, yksek topuklu
ayakkablaryla att kk admlardan dolay titriyordu. Yzn
deki durgunluk bazen duraanlk yerine, patlamak zere olan bir
yanardan gcn hissettiriyor ve bana anlarm hatrlatyordu.
Gzbebeklerinden hem tehlike hem de annemin scakl yaylyor
du.
Anlalr nedenlerden dolay hibir zaman kiliseye gitmedim.
Yarattklarnn dn izleyen bir Tanrnn var olmas ihtimali
midemi bulandryordu. Onun iin varlm hep inkr ettim. Bir Ye-

61

hova ahidinin, Gelecee inanmyor musunuz? sorusunu, Bir

sre nce grdm reklam panolarna gre gelecek parlak ve tu
runcu olacakt, ancak benim naizane grme greyse kapkara
diye cevapladm.
Dncelerime kader ya da aln yazs gibi kavranlan hi
sokmadm. Hayatm, birbirini takip eden zc tesadflerin ve
yanl seimlerin belirlediine inandm. Geliigzel grntlerin
birbirinin iine getii metaforlar ve semboller gerek hayatta de
il, hikyelerde vardn.
Ancak, anneme benzeyen ve uyuyamayan bu kz bana her eyin
birbirine bal olduunu anlatmak iin gelmiti. Bana, varoluu
mun ilk sahnesinin sonundaki dnm noktasnn arkasndan, ikinci
blmn nasl aka ve kendiliinden baladn gsterecekti.
Baroldeki srad kahramann yardma geldii balangc, vakur
bir ifadeyle glmseyerek es geecek ve an ekimle mutfak tez
ghndan geri dnerek, elinde yemek artklarndan yapt yzle
bana doru gelecei sonla ilgilenecekti. O zaman ben kr edici bir
duygusallkla gzyalarna boulacak ve onu alnndan pecektim.
O gece De Gieter yazl zile bastnda, benim elim de kapy
aacak olan otomatik dmenin zerinde hazr duruyordu.
Sesi anneminkinden daha kalnd ve denizimizin ivesini bilmiyor
du. Verecei cevaplarla beni ikna edebilecei sorular zerinde d
nmeye baladm.
Kendimi ona gsterdiim ilk anda Uyuyamyor musun? diye
sordum.
ok az dedikten sonraki suskunluundan dolay Neden?
sorusunun onu korkutacan dndm.
Onun yerine Tpk benim gibi dedim.
Neden? diye sordu.
Omuz silktim ve kp bir eyler imeyi nerdim. O saatte her
yerin kapal olduunu sanyordu, onu Cafe Sporta. gtrdm. K
edeki koltukta yal bir adam az ak uyuyordu. Yan masada otu
ran esrarke gen ruhsuz bir ekilde onu seyrediyordu. imden bir
ses burasnn, yeni tantn gen bir hanm getirmeye pek uygun
62

olmadm sylyordu.
Maya paltosunu bar sandalyesine geirdi ve zerine oturdu.
Dizlerini kaldrarak iyice yerleti ve hemen bir sigara sarmaya ba
lad.
Bu halinle sincaba benzedin dedim. Buna ok gld.
Beyaz arab arka arkaya dikmesini ve hemen bir sonrak in i si
pari etmesini aknlkla izledim. Barda dudaklarna dedirdi
inde gz ucuyla da bana bakarak dncemi onaylyordu.
Yksek sesle, Evet, son zamanlarda ok iiyorum. Artk hibir
ey umurumda deil dedi ve sinirli sinirli salarnn arasndan k
k inci aac dallan kard.
Birok gl kadn iiyor dedim.
Hugo Amcam tanyor musun? diye sordu.
Bunun bir aka olduunu zannettim ve bam salladm. Sonra
anlatt ocukluk dnemine ait hikyeyi dinledim ve bunu onun
yaamam olmasn mit etmek istedim. Hikyenin sonunda Hay
di bakma yle, olayn zerinden ok zaman geti dedi.
ok zaman gemesinin bir nemi yok ki!
Belki, ama insan devam etmeli.
Neye?
Yaamaya yani, ok da fazla dnmemeli.
Ama anlar sadece aklmzda deil, daha da ok yreimizde
deil mi?
Siz adsz kahramanlar demei iin mi alyorsunuz Bay De
Gieter?
Buna ikimiz de gldk.
Sahi adn ne? diye sordum.
Maya dedi ve elimin zerine kk souk parmaklaryla do
kundu.
Mayamn zerinde nasl bir etki yaratmak istediimi bilmiyordum.
Ama bir ihtimali darda brakmak istediimden emindim. lgin
somlar sormaya, olabildiince ok glmeye, gl grnmeye ve
keyfimi bozdurmamaya kararlydm. Yalan syledim. Eskiden bir
yzme havuzum olduunu ve ok zengin olduumu syledim. Ba
63

na inanmasn mit ediyordum. Gnn birinde ona mezar tam iin

De Gieter nasl bilirdin diye sorduklarnda, onun: Benoit de Gieter hibir ey ykamam, her eyin stesinden gelmi ya da ona
benzer bir ey sylemesini istiyordum.
ocuka oluturduum imaj sayesinde ayakta kalmaya alr
ken bir yandan da kendimi onunla yetinmeye ve kendimi onun, o
cukluumda yatam paylatm kadn olmadna ikna etmeye
alyordum. fadesi anlalmayan bir bakla bana bakt. Deiik
baklar vard ama hepsinin ortak noktas kark duygular ifade et
mesiydi.
Birden, Gzlerimi sevmiyorum dedi. Beni ele veriyorlar.
Oysa benim iin gizem doluydular. Ben sadece komikliinin ar
kasna gizlenen kk korkularm ya da dalgnlnn altndaki ke
deri fark edebiliyordum. Konuurken kendisiyle eliirdi.
Kendisini uzun uzun ve ayrntl olarak anlatrd. Ancak anlatma
biimiyle yaratt eriilmezlik ona somaya hazrlandm sorular
sormam engellerdi. Hayatma artc bir biimde ve ak hedef
lerle girmiti. ok iyi dinlemeliydim.
Aym yirmi altsnda sosyal hizmetler brosunda bulumak zere
anlatk. Soyadnn ba harfi alfabenin sonlarnda olduu iin mavi
kartm damgalattran son kadnlardan biri oydu. Ondan sonra sra
erkek isizlere geliyordu.
Kartma bir damga daha ilave ettirmi olarak dan ktmda,
onu beni beklerken buldum. zerinde bu mevsim iin olduka in
ce bir elbise vard. Isnmak iin elleriyle kollarn svazlyordu. Ma
ya, Maya, Maya, yle gzeldi ki. Orada, dalgn dalgn duruunda
ne uykusuzluk, ne lgnlk ne de iki bamll vard. Bir metre
otuz santim olmak, ona doru koarak bacaklarna sarlmak ve ba
m da karnna dayamak isterdim.
Ona baktm grd ve yznde utanga bir glmseme olu
tu. Bu aydnlk sabahla nceki buluma yerlerimiz arasndaki ztlk
aramzda beklenmeyen bir yaknlamaya yol at. Hep geceleri ya
sokakta ya da barlarda szleiyorduk. Birbirimizin evini grmemi,
bunu istememitik de. Benim iin bitii rol aklmda detaylaryla
64

biimlenmiti. Beni ynlendirecekti, onun iin buradayd. Ancak

beni selamlarken fark ettiim gnahsz gvensizlii, slak salarn
dan gelen ampuan kokusu ve sutyeninin dantelli asks bana onun
hl gen bir kz olduunu hatrlatyordu. imdiye ait bir gen kz,
ben onun yamdayken dnyaya gelen bir gen kz ve zellikle de
k olmamam gereken gen bir kz.
Bir kafede oturup kahve itik. Az ilerden geen gezi teknelerini
seyrettik, iimden onun elini havaya kaldrarak turistlere Merha
ba, biz bugn ok mutluyuzzz! diye barmak geiyordu. Bunu
yapmadm, sustum ve onun anlattklarn dinledim. ok inat bir
kedisi varm, onu anlatt. Bir gnlne bir ev hayvan ya da bir
ku olmak istediini syledi. Bir keresinde srarla bir boa ile ko
nutuunu iddia etti.
Ne hakknda konutunuz acaba? diye elenerek sordum.
Ordan burdan dedi.
Kahkahama engel olamadm, o da bana katld. Allahm dileri
ne gzeldi. Bir anda ne ok ey istediimi fark ettim. Onunla ban
yoda olmak, sular, kpkler, gslerini grsem, bacaklarna, kal
alarna dokunsam ve bararak iine girsem. Fuck! Cebimdeki bo
zuk paralar masaya koydum ve Akama grrz, deyip ayrl
dm. aknlkla ban sallad. Onun gr a lan n dan knca da
komaya baladm. Gneli gnn geri kalan ksmnda yatamda
uyank olarak yattm ve pencereyi seyrettim. Mmkn deil. Belki
de onu bir daha grmemeliyim. Neden beni buldu? Bu ocuu ken
di kayp hayatma ortak edemem ki. Anneme benziyor olmas tra
jik bir tesadften baka bir ey deil. O gece ona, Hayr kzm ol
maz, ben sana uygun bir arkada deilim. Benim salarm beyaz,
kt bir adamm, stelik seninle sevimek istiyorum, diyeceim.
Yanma, alama ihtimaline kar kt mendil alacam.
D akamnda onu Cafe Sportta buldum. Elinde tuttuu ki
tab bana uzatt. Bu bana tandk gelen kitap uykusuzlukla ilgili bir
klinik aratrma raporuydu.
Daha sonra bana elini uzatarak, Benimle dans eder misiniz Benoit? diye bir ark syledi, biraz da yapmack. Gzndeki boya
lar yzne akm, ruju dudaklarnn dna tamt. Neyse ki buraFSN/Uyku

65

da hakemler, namus bekileri ya da iverenler yoktu.

Elbette, memnuniyetle dedim. Ellerini tuttum. Frieda glm
sedi ve kstl mzik koleksiyonundan bize uygun bir mzik arad.
Jacques Brelin La Valse a Milles Temps arks hoperlrlerden
yaylmaya balad. Onu dndrp duruyordum. Bam arkaya ata
rak kahkahalar atyordu. Birka kiinin alk denizimizin fslts
na kart. Salarmdan damlayan sudaki tuzu azmda hissettim.
Annemin ayaklarnn kumda nasl daireler izdiini grdm. Bir,
iki, , bir, iki , daha hzl, daha hzl! Annemin kolunu ne do
ru ektim. Maya demenin zerinde szlyordu. Gzleri parl
yordu. Bu hi bitmesin. Biteceini dnmek istemiyorum, hi bit
mesin. Beni kurtaracakt, beni kurtarmaya balamt bile.
Nefes nefese ve ter iinde kalmtk. Terli bam ellerinin ara
sna ald. Frieda ve mteriler ayaa kalkmt: Encore!
Alyor musun? diye sordu.
Biraz dedim ve gldm.
Dostuz deil mi Benoit?
Elbette.
ki gece sonra zile bastnda iyi olmadn, hemen aa gel
mem gerektiini syledi. Ahizeyi braktm ve kararsz kaldm. Ye
tersizliim ortadayd, hakl tlerim geersiz, niyetim de gvenil
mezdi. Evin iinde bir aa bir yukar yrmeye baladm, burada
kalacaktm, kesin olarak, kapmdan ayrlana kadar sessizce dura
caktm.
Tekrar zile bastmda Geliyorum dedim ve merdivenlerden
koarak indim.
inde bulunduu durum melodramn tesindeydi ama bundan
dolay daha az yrek paralayc olduu sylenemezdi. Onu Franky
veye gtrdm. Kalbindeki kan almak istiyordum.
Dt. Ba arkaya kayd ve bana donuk donuk bakt. Bir daki
ka sonra m id esin i yere boaltmt. Onu kaldrmaya altm ama
Franky daha atik davrand. Onun da acs vard ama iine devam et
mi ve ikiden uzak durmutu. aresizlikten yklmak ona gre de
ildi. Buna sabn yoktu. Mayay kucaklayp sokaa att. Maya el
* (Fr.) Tekrar, (.n.)

66

F5ARKA/Uyku

lerini silkeledi ve krmz dileriyle gld. Gller ve dudaklar Benoit, gller ve dudaklar, Allahn cezas diye bard. Onu tekme
tokat dvmek istiyordum. Kendini soktuu bu haller iin, bana ken
dini inandrd iin ve kendi aptallm iin ona vurmak istiyor
dum. Kolunu boynuma dolayarak srklemeye baladm. Evimin
merdivenlerinden kacak hali yoktu, tadm. Terli eliyle yanama
dokundu. Salondaki divana yatrp ayakkablarn kardm. Bak
laryla beni izlediinin farkndaydm. Ona srtm dnerek yattm
zaman bile sanki baklaryla kafam deliyordu. Kafatasmdan ie
ri girerek dncelerimi okuyabiliyorsa eer, bunu yapmamas
onun iin daha iyi olurdu. Zaten onu ilgilendiren bir ey yoktu. As
lnda onu ilgilendiren hibir ey yoktu. Hatta onun, benzedii dev
kadnla bile bir ilgisi yoktu. En deerli odamn kilidini kalle bir
hrsz gibi bozarak am, btn ekmeceleri yere boaltm, pis
ayak izlerini brakmt. Gnein ilk klaryla onu defedecektim.
Bok kan.
Kzgnlm panik kriziyle beraber duruldu. Du yaparken ala
dm duyduumda karamsarlma karm acma duygusuyla na
sl baa kacam bilemedim. Mutfak dolabndan bir tabak aldm,
ona zel bir yemek hazrlayacaktm. Hzla buzdolabn atm. Ka
paktan iki yumurta yere derek knld ve sar gzyalan aktan iki
korkak gz haline geldi. Kfrler savurarak taba da onlarn yan
na yolladm.
Odaya girdii andaki sabah grnts aknlm artrd. Be
nim ampuanm kokuyordu, makyaj yapmamt. Eilip tabak krklann toplamaya baladnda dayanamadm:
Sen gen bir kzsn...
Yerinden domldu ve bacaklarmn i ksmm okamaya bala
d. Kk elleri organmn stndeydi, yavaa skt.
Sen ey deilsin...
Yzn benimkine yaklatrd ve gzlerini kapad. Baklarnda
siyah bir boluktan baka bir ey yoktu. Kulama fsldad ateli
szcklerde ykc ve mcadeleci duygular yoktu. Klotlu orabn
aa indirdim. Gzyalarm tutamyordum. Bunun olmamas iin
yalvaryordum. Sustu ve btn kaslar gerildi. Hkrarak boaldm.
67

ofie yalnz geldi, fazla konumad, prl pnld. Bu zellii

kardeimle badatrmam zor oldu. efkatle almmdan ptkten
sonra karma oturdu ve glmseyerek anlattklarm dinlemeye
balad. nc ziyaretinden sonra bu sonuncusunun doru olma
dm anladm. Sylediim tek bir kelimeyi bile duymamt. D
nceleri baka yerdeydi. Masada duran ieklerin renkli yaprakla
rna bakyordu.
Baklarm zerinde dolatrdm. Burunlarmz ve ellerimiz ay
nyd, baka da bir benzerliimiz yoktu. Bu farkndalm bana ga
rip bir ekilde eski bir anm hatrlatt. Tuhaf olan bu anda da ba
rolde o vard. ki yamda falan olmalydm ve henz iimi syle
miyordum. Beni saatlerce lazmla oturturlard, ak musluktan

68

akan suya ramen iimi bir trl yapamazdm. Hayal krkl

iinde fkeli gzyalar dkerdim. Sofe o zaman be yamdayd,
bir keresinde sessizce yanma geldi, nmde durdu, bam elleri
nin arama alarak dudaklarmdan pt ve: i, kardeim dedi.
Bunlar mucizevi szcklerdi, lazmlk scack olmutu bile.
Panda gzlklerimin arkasndan Sofienin kk mavi gzleri
ni aradm. Dalgn dalgn ieklere bakyordu.
Naslsn? diye sordum.
yiyim, dedi. Senin evinde kalyorum.
Sofe ilk tercihi olan genle mutlu bir evlilik yapmt. Adamn ad
Dirkti ve adnn verdii duygu gibi o da ok skc biriydi. Dn
trenleri en kk aynntsma kadar dnlm, planlanmt; tp
k pahal ama mtevaz villalarnn bahesindeki im bahe gibi.
Eli yz dzgn, akl yerinde iki ocuu oldu. Dirkin annesinin s
raryla ocuklar Katolik okuluna gittiler. Sofie pazartesi ve sal
gnleri jeneratr ve reine tanklar satan bir irketin muhasebe i
lerini yapyordu. Sat blmndeki i arkadalar seks ve dediko
duya meraklyd. Bu ortama, haftada sadece iki gn alt iin
dayanabiliyordu. Evde arkadalarm kskandracak kadar mkem
mel bir temizliki, ah ve yaratc bir anneye dnyordu. Arka
dalarn pek grmyordu ama nadiren de olsa onun evine geldik
lerinde hayranlklarn gizlemiyorlard. evresini gurur bulutlan
saryordu. O her eyi baarm bir kadnd, bu mtevaz hayat hep
srebilirdi. Matematik devindeki yanllar bulmay, haldaki to
paklar almay, kavga eden ocuklan bantrmay seviyordu. Oyun
odasnda, arabasnda, buzdolabmda, tuvalet antasnda ve vergi
formlarnda bir dzen vard.
Dirk ise bu arada iinde srekli kariyer yapyormu. nceleri
sadece ekmek paras kazanlan ii artk birok frn san alabilecek
llere gelmi. Baheyle Dirk ilgilenirmi. Sofie onu mutfak pen
ceresinden seyreder ve susmasnn en doru davran olduunu d
nrm. Ne sylenebilir ki? Dier kadn arada bir gryor ama
Sofeyle yayormu. nemli olan da bu. Sofie tesadfen Dirkin
e-maillerine bakmam olsa her ey ok daha kolay olacakm. if
69

resini girerken neden parmaklarna o kadar dikkatli baktm hatrlamyormu. Karakterinde phecilik de yok. Yatakta herkes za
manla daha azla yetinmiyor mu? Kadnn ad Saskiaym ve son
grmelerinden ok keyif aldm yazyormu.
Sofie elbette ok zlm. Ama lazanya yapm ve bu tr olay
larn herkesin bama gelebileceini dnm. En iyi ailelerde bile
grlr. ocuklarn bundan zarar grmemeleri gerekiyor, kesinlik
le, diye dnm. Eve her ge geldii akam da onunla olduu an
lamna gelmez ya, her akam... Doktoru ona sakinletirici ve bir
hormon ilac vermi. Buna ramen gzyalar sk sk soann st
ne akarm, bir keresinde tahta ka ortasndan krm. Tencerede
ki biberlerin altnda Dirkin salarnn arasnda gezinen Saskianm
dudaklarm grm. Gzel bedeni Dirkinkiyle beraber lazanyamn
zerindeki gravyer peyniri gibi eriyormu. lerini nceden stl
m frn gibi dolduruyormu.
Dirk son gnlerde hep ayn yemei yaptm sylemi. Tamam
lazanya gzel bir yemek ama beslenmede eitlilik de ok nemli,
demi. Bunu dikkatlice, Sofieyi krmadan sylemitir, eminim,
bunlara dikkat eden biridir. Sofie bam sallam, iki gn soma tek
rar lazanya yapm. Kafasn datmak iin bir iek yerletirme
kursuna yazlm. Kursu, Sofienin ok baarl olduunu dnen
ve iki ocuk annesi olduuna inanamayan melek Gabriel veriyor
mu. Kursun bittii gn, herkes gittikten soma Sofie ona bir ie
Countrau hediye etmi, daha soma GabrieTin evinde beraberce i
eyi bitirmiler. Bu arada sohbet de etmiler. Sofie, kendini dzen
iinde bir denge mutlaka olmal fikrine tamamen kaptrm. Geri
dn olmayan bir zarara uram kutup ancak dier kutbun hasa
ryla eitlenebilir. Hatta hasar daha fazla olsa daha da iyi olur diye
dnm. Onun boynundan pmesine izin vermi. Bacaklarn be
line dolam ve bundan byk zevk alm.
Bu olaydan bir hafta soma yapt lazanyay Dirkin nne koy
duunda artk bavullar hazr, ocuklarsa bu duruma ruhen hazr
lanm bir durumdaym. Ev anahtarlarm, dier anahtarlarnn ya
nma brakm. Ona aknlkla bakan Dirke glmsemi ve kendi
sinden beklenen bir planlkla onu terk etmi.
70

Hzl bir sre, dedim. Peki imdi ne olacak?

Greceiz, dedi. Sesi mutsuz deildi.
Sofienin kendinden kamay baard anlalyordu. Buna ra
men bakmsz evim ona bir kbus gibi gelmi olmalyd. Tedavim
bittikten sonra, aresizliimin, fkemin ve pasifliimin izlerini sa
dece bana gsteren odalarda onun tarafndan karlanmann nasl
olacan gzmn nne getirmeye altm.
ocuklar nerede yatyorlar?
Ben de sana bundan sz edecektim. alma odan biraz dei
tirdim.
Geceler boyu dokunakl iirler yazdm, mastrbasyon yapt
m, ok alkoll bir gecenin sonunda klavyenin stne kustuum o
odada imdi ocuklar uyuyor. Huzur kanc.
Bu duruma hastanenin zerimde brakt pozitif ruh halime uy
gun olarak sakin bir ekilde yaklamaya almalym. Kiram de
necek ve artk yalnz olmayacam. Maya Teyze kurabiyeler yapa
cak, yeenlerinin doum gnlerinde evi ssleyecek. Maya Teyze
retmenlik falan gibi saygn bir i bulacak ve belki de ho bir
adamla tanacak. Ve bir daha sululuk, kaltmsal fazlalklar, yal
nzln seim olmad ve ruhsal dengesizlikler ve hibir eyin
nemi olmad gibi fani konular etrafnda dolamayacakt.
Yeniden balayabilirdim. Hi kimse gerekten bir kaza olup olma
dm sormad. Kimse uyumakta baarl olamadm, hibir zaman
rya gremediim gibi dalar kadar soruna ya da en bilinen ekliy
le olmak ya da olmamak somsuna kar mcadele etmek isteyebi
leceimi dom tahmin etmedi.
Hastane personeli iyiydi ama sayca yetersizdi. Doktor benim
durumumu iki gn komada kaldktan sonra istikrarl, olumlu
ve iyiye gidiyor szleriyle olduka mesafeli bir ifadeyle bildirdi.
Fizyoterapi gerekten ok yararl olacakt. Her sabah kahvaltdan
sonra tekerlekli sandalyemle rehabilitasyon salonuna gtrlyor
dum ve orada fizyoterapist bacam tekrar hayata dndrmeye a
lyordu. O, dom yerdeki dom kiiydi. Ayaklarmdan balad
masaj daireler izerek baldrma kadar devam ettiriyordu. Bu ma71

sajm sadece kaslarma deil benim kararlma da olumlu etkisi

oluyordu. Ayrca bu tedavi ok da houma gidiyordu. Bu nedenle
iyilemek iin fazla aba gstermeden, tedaviyi mmkn olduun
ca uzatmaya ve burada daha uzun kalmaya alabilirdim ama di
er yandan onu da hayal krklna uratmak istemiyordum.
Fizyoterapiden sonra yapay olarak programlanm gnmn en
anarist blm balyordu; Olga ile oynadmz oyunlar. le ye
meine kadar, onun, kurallarm kendi lehine belirlemi olduu tu
haf icatlarna hevesle katlrdm. Mesela, Senin grmediini ben
gryorum oyununda sra ona geldiinde kendisinin de grmedi
i bir objeyi tutard, fritz ya da dev dnme dolap gibi. Olgamn en
sevdii oyun tarihte nl bir kiinin soyadnn son harfiyle baka
bir kiinin adn bulma oyunuydu. Bu oyun balangcndan ksa bir
sre sonra baarszlkla sonulanrd.
Jeanne d Arc.
Che Guevara.
Olmaz, Che isim.
Jeanne de isim.
Adolf Hitler.
Kzmak yok Olga. Rasputin.
Napolyon.
Nostradamus.
Satrn.
Bu bir gezegen.
Ama aym zamanda Romal bir airdir Magda, gerekten!
ocuka bir oyunbozanlkla beni kzdrd zaman len yeme
i esnasmda O yeil bir sebze, mutlaka yemisindir, bil bakalm
nedir, ya da Arasnda kum var ve duvara frlattnda yapp ka
lr gibi bulmacalar sorarak gldrmeyi baarrd.
Olga Vanderauwera depresyona kar mkemmel bir nlemdi.
Bitmeyen enerjisiyle, ateli ve grltlyd. Ziyaret saatinin bala
masna birka dakika kala belirgin bir ekilde esnemeye balar ve
bana srtm dnerek uyur gibi yapard.

72

Sekizinci gece masamn stne uyku hapm koymay unuttular

Gelmeyen ziyaretilerim, aklmda daha belirgin bir ekilde boy gs
termeye balad. Herhalde neler olduunu bilmek istemedikleri iin
ziyaretime gelmiyorlard. Kendimi buna inandrmak istiyordum.
Gece hemiresini bulma midiyle topallayarak koridora ktm.
Hemire bana uyku hap vermeyi reddetti. yle yumuak bir ekil
de reddetmiti ki srar edemedim. Yorganm bama ekip yattm.
Diyelim ki, Paul bir bakasn buldu. Remco da yle. Her ikisi de
u anda birlikte gelecek kurabilecekleri, normal kadnlarn scack
kollar arasnda uyuyor olmalyd.
Yana dnmeye altm ama baarl olamadm iin seslice i
ektim. Benoit ise beni byk bir olaslkla hatrlamyordur bile.
Belki de u anda gene tuhaf bir kza, onu anlad ve onun zel bi
ri olduu duygusunu veriyordun Sonra o da uyur. Benden daha ok
uyuduuna eminim, hyar herif. Salam olan ayamla yatan de
mirlerine vurdum.
Hey Magda, iyi misin?
Olgann sesi fkeliydi. Beni be dakika gzyalarmla ba ba
a brakt. Sonra krk parmaklaryla kel kafam okad.
Haydi, biraz abartmyor musun? dedi, sesi yumuakt.
Ona uyuyamadm anlattm. En bandan beri.
Hayatm boyunca uykuyu bekledim. Scak bir yuvada sevgi
iinde yetitim. Akamlan ya annem ya da babam beni yataa yatm r ve masal okurdu. Sonra per ve kapatrd.
Devam hep ayn olurdu.
yi uykular.
yi uykular tatlm.
Sabah grrz.
Sabah grrz.
yi uykular.
yi uykular.
yi geceleeeeeer.
Haydi uyu artk tatlm.
Dileimi ne kadar yksek sesle iletirsem cevab da o kadar
uzaktan gelirdi. ocukken hi yalnz kalmadm, hi korkmadm.
73

Bua ramen her balayan gece, bana yeni bir soru getirirdi. Sahur
la gelmeyen cevab beklerdim. Baucumdaki alar saat bunun ahi
didir. Bir gece evrenin sonsuzluunu kavradm ve bykl kar
snda aladm. Yaptm el ileri, topladm kt paralar, yedi
im ekmek krntlar nemsizlikleriyle yanyorlard. Okuldaki ar
kadalarmla boylarmz birbirine yaland, retmenimiz de uzun
saylmazd. Sabah uyandm, terliklerimi ve sabahlm giyerek
merdivenlerden aa indiimi ve evin bo olduunu fark ettiimi
dn, annem ve kardelerim gitmi olsun. O zaman zntm yl
dzlarn arasnda yok olup gidecekti.
Daha sonra sonsuzluun da bir neminin olmadm fark ettim,
hatta dnya nfusunun drtte birinin yoksulluk snr altnda yaa
d gereinin de. Yersiz ama varl hissedilir bir ac hissediyor
dum. Kimilerinin dnceleri farkl evrimlerden geiyor. Bazlar
sonsuzluu ve dnyadaki insanlk d hakszlklar kendilerini ge
litirme gerekesi olarak gryor ve kendilerini tamamen bu konu
lara veriyorlar. Onlarn yaptklar doru. Onlar mutluluktan kork
muyor. Dmeden frenlemeyi biliyor ve uzun zaman zirvede kala
biliyorlar. Ben yle deilim; mutluluu hissettiimde kendimi der
hal parampara etmeye balyorum, bu da benim heyecan yaama
biimim.
Karanlkta Olganm dudak kenarlan aaya sarkm gibi duru
yordu. Srdrd sessizlik karsnda keke enemi tutsaydm, di
ye dndm.
En sonunda: Yavrum, btn bu yaadklarn ne kadar ac de
di. Glmsediini sanmyorum ama artk kzgm da deildi. Par
maklaryla bir sre kulamla oynad.
Ben de bir sre uykusuzluk ektim dedi.
Yandaki dmeyle yatan ba ksmm doksan derece yukar
kaldrdm.
Bazen yataktan frlayp Sosisleri unuttuk! diye lk atar
dm. Szn ettiin sonsuzluk duygusuna ben de kaplrdm. Yllar
boyunca kzarttm ve daha da kzartacam patatesler gzmn
nnden geer ve bunlar ok fazla Olga, ok fazla, diye dnr
dm. Ama bunlar geici, inan bana.
74

Glmemeye altm, bunun onu incitebileceini ve hakl olann

o olduunu dnyordum. Ama kendi kkr kkr glmeye bala
dnda ben de kendimi tutamadm. Gece hemiresi odann m
yaktnda bizi birbirimize yaslanm, glme gzyalar iinde bul
du. Kendime dardan baktm ve bu halimi beendim. Artk ayak
uydurmaya balamtm.

75

* imdeki her ey ardnda dipsiz bir yorgunluk brakarak akyordu.

Buna kar koymak, onun arkasndan komak, krklan yaptr
mak, saati geriye almak, bir eyler yapmak istedim. Adn haykr
dm ama bu ses sadece kafamn iinde yankland. stese bile beni
duyamazd. Bacaklarm beni merdivenlerden aa tamay redde
diyordu. Zorlukla camn nndeki koltua ulatm ve aa den
gzkapaklarmn arasndan sokaa baktm. Bunca zaman beni bek
leten uyku nasl olur da tam bu anda beni lmeye gelir? Bisikleti
ne kadar kolaylkla aldm grdm. Azm kurumutu, gzlerim
iine dnd. Kurun gibi ar gzkapaklanm kaldrp sokaa son
kez baktmda artk orada yoktu. Koltuktan, yavaa halya kay
dm.

76

Kaba yn yzeyin parlak bir balina tenine dnmesine ar

madm. Gne parlyor, martlar barp duruyordu. Suyun altnda
ki pisi balklan Frederikin srtndan kayan yosunlar yiyordu. Bu
rada olmak, hep burada kalmak istiyordum. ngiltereye, Fasa gi
decektik. Hibir yerde durmadan dnyay dolaacak, kimseyle, hi
kimseyle karlamayacak, binalar grmeyecek, yemek yemeye
cektik. Bu benim, gereklemesi asrlar alacak hayalimdi. Bu sefer
kendimi kandrmayacam. Uyan es geeceim.
Beyefendinin keyfi yerinde anlalan?
ardm. Gene konuuyordu. Yedi yamdan beri bu kibar ama
acmasz ifadeyi duymamtm ama unutmamtm da.
Kocaman ban efkatle okayarak: Frederik dedim. Fskiye
gibi su fkrtarak cevap verdiinde bunun arkasnda yatan duygu
sall fark etmedim. Fkrtt suyu elimle tuttum. Bunca yl
onunla konumay denemediim iin zgndm.
Kk Benoit nasl bakalm? Bu olaan grnen sorunun ar
kasnda bir phe var gibiydi.
Yapma Frederik sen nasl olduumu bilmiyor musun? Sen her
zaman her eyi bilmiyor musun?
Yakalanm gibi sustu ve kibarca: Kesinlikle her eyi bilmiyo
rum. Siz gerekten byle mi dnyorsunuz? Hayr, hayr her e
yi bilemem. Onun iin anlatn bakalm hayatla baa kabiliyor mu
sunuz?
yle syleyeyim, burada kalmak isterim Frederik.
Akimz yerinde mi?
Kararm kesin. Burada seninle kalmak istiyorum. Denizimizin
ve hayallerimin iinde.
Oflayp poflad ve kuyruuyla kuvvetlice suya vurdu. Fkran
suyla stm bam srlsklam oldu.
Ama burada kalamazsnz. Her ikimiz iin douraca sonu
lar dnn.
Neden bu kadar tela ettiini anlayamyordum, ban yavaa
okadm.
Sakin ol Frederik, yzmeye devam et, her ey yoluna girecek.
Hayr! diye bard. Hibir ey yoluna girmeyecek, siz bur77

da kalrsanz ben de leceim.

Sen neden sz ediyorsun, sen lemezsin ki. Seni ben uydur
dum.
Hayr bu doru deil. Siz de benim aklmdasmz.
Yzmesi giderek hzland. Dalgalar hi ara vermeden bedenine
arpyordu. El ve ayak parmaklarmn arama giren siyah yosunla
r suya geri atyordum ama ylana benzeyen grntleriyle geri ge
liyorlard. Artk hayallerime hkim deildim.
lgnlk buysa ve eer doruysa senin var olduun anlamna
gelir.
lgnlk bunun neresinde. Gerek hayatta da kaalotlar yok
mu?
Fjttergarden' yasalar size bir ey ifade etmiyor mu?
Bam dnmeye balamt, siyah yosunlar kan dolamm etki
liyordu.
ki varlk aym zamanda birbirini hayal ediyorsa birbirleriyle
bir balantlar var demektir. Haydi uyan artk, nefes alamyoruz,
kyya oturdum!
Zorlukla ayaa kalkmaya altm ama amur dalgasyla ayak
larm tekrar yerden kesildi. amur? Girdiim ok beni felce urat
mt. Frederikin srtndan kayan kk balklar nefesleri kesilerek
beyaz gbeklerini gsteriyordu. Arlam kanatlaryla martlar bi
rer beton paras gibi yere dyor, gzle grlr ekilde kuruma
ya balayan kahverengi amura gmlyordu. Gne donuklamt.
Frederik?
Konuma deliinden dar amur fkrd, sonuna kadar al
dktan soma kartt ses, cam barda krabilecek gteydi. Ku
laklarmdan balayan dayanlmaz ar bamm iinde gezinmeye
balad. Ellerimle kulaklarm kapatp gzlerimi aabildiim kadar
atm.
Gne mlanmn camdan ieri girdiini fark ettim. Balinann
tyler rpertici l beynimde yanklanyordu.
* Fjttergarden: Yazar tarafndan uydurulmu bu profesrn tezine gre, ayn an
da birbirini ryasnda gren canllar sonsuza kadar birbirlerine bal kalrlar, (.n.)
78

Ayaa kalktm. Frederikten geride kalan ddkl tencere sesi

iimde duruyor, gs kafesimi sktrarak byyordu. Kafam el
lerimle skyor ama ary dindir emiyordum. Bundan sonra olacak
olanlarn benimle pek ilgisi yoktu.
Sandalyeye oturmak yerine masann stne ktm.
Sigaray yakacam yerde masa rtsn tututurdum.
nce yanan masann zerinde duruyordum sonra kendimi kal
drmda buldum. Komu kadn bamdan aa bir kova su dkt.
Sokakta gelen geen bana bakyordu. Onlarn gr alanndan ka
tm.
Daha sonra bo bir tren vagonunda oturuyordum. Yank yarala
rnn insan ttne karar verdim. Kaplar kapanmak zereyken
lasteks izmeli, st ba dank bir kadm bembeyaz yzl bir o
cukla kompartmana girdi. nmdeki koltua oturdular, belli etme
meye alarak benim tarafma bakmaya baladlar.
Be on dakika sonra kadm bana dnerek: Hayat, ienin iinde
bir osuruktur baym dedi.
ocuk ienin iinde osuruk diye tekrarlad, glerek.
Perondan kyya dom kotum. Karides kokusu burun delikleri
mi dolduruyordu. Hemen yanmda bir uval yengeci yere boaltt
lar. Artan insan kalabal grmemi engelliyor ve beni huzursuz
ediyordu. Kalabaln iinden ite kaka ilerlemeye altm. Gz
me deniz kenarndaki film ekibi takld. Daireler izerek baran
martlar facia yerini iaret ediyorlar ve artan bir hzla seyircilere
doru gidiyorlard.
Son olarak ihtiaml bir kuyruun kurtarma ekibinin kablolarn
zerinden atmaya altm grdm. Kurtarclar mitlerini kesmi
grnyorlard ve yzlerinde hznl bir saygyla dalgalarla geri
ekilen denize dom bir iki adm attlar.
Oradan oraya hareket eden insan kalabalna bakarken byk
yuvarlak bir gzn beni merakla izlediini fark ettim. Siyah sv,
delik bir mrekkep kabndan akar gibi kumun zerinde kara bir iz
brakyordu, giderek yaz havasn da kendi elimi dahi gremeyecek
kadar karartt. Bamn iindeki tyler rpertici ses, esip geen rz
gr gibi sindiinde haber spikerinin u szleri kafama dank etti:
79

Arlyla, kendini paralad.

Gzlerimi atm ve baklarm odann sa tarafnda gezdirdim.
Koyu yeil perdeler, ak pencereden giren rzgrla dans ediyordu.
Duvardaki saatin yelkovan kendini yediyi eyrek geeye doru
kaydryordu. Sabah m yoksa akam m olduu anlalmyordu.
zerimde bol beyaz bir pantolon vard. Paalarmdan birini di
zime kadar kaldmp yaralarma baktm, pansumanlar yaplmt.
Ancak o zaman yatanm sol yanndaki sandalyede iman,
ufak tefek bir adamn oturmakta olduunu fark ettim. Ellerini ene
sinin altnda birletirmi bana bakyordu. Arada bir kalarm oynat
tn fark ediyor, benimkilerin de neredeyse grnmez hareketler
le ileriye dom gittiini hissediyordum.
Sonunda: Ben sizin psikiyatristinizim. Adm doktor Mller
dedi.
El sktk. Olmas gerektii gibi sk bir el skt.
Haydi bakalm dedi. Kadife ceketinin cebinden not defterini
ve Parker marka kalemini kartt.
Ben de baladm. Hayatmda ilk defa anlatyordum. Trajikomik
hikyem tanmas zor scack bir mutlulukla, deniz kenarnda an
nemin kucanda yatarken balad. Bam bacaklarndayd, o da
mavi bir havluyla ayaklarm kuruluyordu. Ayakkablarm giydir
meden nce her bir parmam pyor ve her pcn ne iin ol
duunu sylyordu. En son parma perken de, Bu ise her zaman
iin diyordu.
Doktor Mllere anlattm hikyeyi bin kere yazm, bin kere
grmtm. Annemin kumlara gml ayaklan Cafe Sportta dans
eden Mayamn bacaklaryla yer deitiriyordu. Frederikin denizde
ki grnts bir anda havuzun kel cankurtarannn floresan n da
Voyage au bout de la nuif okumas ile yer deitiriyordu. Bu grn
t de Klaartje nin bir dii maymun esnekliiyle kendini yataa fr
latmas ncesi rokoko meraklsna sk sk sarlmasyla yer deiti
riyordu. Oysa hayatnm filmi bir rahibenin kollarnm altndan tu
tarak beni yorgann altndan ekmesini ve btn uyank saatlerde
* (Fr.) Gecenin Sonuna Yolculuk, (y.h.n.)
80

eytanlarn uyku ile kucaklamamla alay ettiklerini gsteriyordu.

Beni dikkatle hatta heyecanla dinliyordu. Doktorun kalemin ka
pam sa burun deliine sokmaya altm fark ettiimde anlat
ma hzm yavalad ama baklaryla beni byk bir dikkatle dinle
diini hissettirdii iin bu garip davrannn zerinde durmamaya
altm.
Hikyem tehditkr yamur bulutlanmn, hayal eimin kyya
vurduu yeri daireler izerek belli eden martlara geldiinde doktor
Mller bana doru eilerek: O zaman balinay buldunuz dedi.
Kaalotu diye dzelttim.
Kaalotu diye tekrarlad. Ksa bacaklaryla odada ileri geri
yrmeye balad. Yzndeki glmsemeyi kum ksryle rt
bas etmeye alyordu. Saatin tik taklan duyuluyor, iimdeki ger
ginlik giderek bedenime hakim oluyordu. Bu adam beni zecekti.
Konumaya balamadan nce azna dmtm.
Bir sre kapya baktktan sonra birden dnd ve:
Gerek bu mu? diye sordu.
Bamla onayladm.
Bu mu sizin hayatnz? Yine bamla onayladm. Ama bu
ok basit dedi. Adam, yemek yapmakta usta olan fahie annesi
ne k, iinde insani bir g tayor, bunun stne rahibe travmas
geliyor ve sonra da vahi fantezi... Sayn baym siz dnyaya bir asr
ge gelmisiniz. nemli bir simgeci olabilirdiniz oysa imdi sade
ce bir kliesiniz! say armhtan kurtaran kzl sal kadnlar, yav
ru domuzlarla dolamaya kan jartiyerli gl kadnlar, tam size
gre. Bir ey sorabilir miyim? Cmbz kullanabilir misiniz?
aknlkla bam salladm.
Deontolojik adan kabul edilemez olan konumasm henz bi
tirmiti ki kap ald. Kap aralnda bir eli belinde, iriyar bir ka
dn duruyordu. Doktor Mllere yorgun yorgun bakt. Mller de
ona, sinirli sinirli ceketinin kenaryla oynayarak, bakyordu.
Bay Mller sanrm seans bitti dedi. Denizi andran ivesi dik
katimden kamad. Koridora kmadan nce Mller kadna bakarak
Doktor b an m , doktor dedi. Kadn ondan daha iriydi ve bir disk
F6N/Uyku

81

atcs gvdesine sahipti. Mllerin ayak sesleri iyice yok olduktan

sonra bana dnd ve, O gerek bir psikiyatrisi deil, biliyorsunuz,
o da burada kalyor dedi. Ben bir cevap vermediim iin devam
etti: Ben gerekten burada alyorum, adm Lili.
Tokalarken parmaklarm krlacak sandm. Aslmda insanlara
isimleri yetikin olduklarnda verilmeli. Ad Lili olan bu dii devin
kesinlikle hznl bir hayat hikayesi olmal.
Peki siz kimsiniz? diye sordu.
Ben bir klieyim diye cevapladm. Bam sallad. Sorusu her
halde deliliimin hangi aamada olduunu anlama amacn tayor
du. Benoit de Gieter deseydim daha mit var anlamna gelecek
ti. Onun iin biraz zldm.
Evet, anlald dedi, bir adm geriye ekilerek bana eliyle ko
ridoru gsterdi. Buyrun size buray gezdireyim.
Tmarhane. te buradaym. Dev Lilinin arkasnda binay geziyor
,bir yandan da burann yerleim plann, ka yollarn kavramaya
alyordum. Bu duvarlarn arka tarafna ulamaya alacam ke
sindi.
...Yarn sabah psikiyatristinizle tanacaksnz. Klinikteki ha
yatn belki de tahmin ettiiniz kadar kt olmadn fark edecek
siniz...
Dev Lilinin anlattklarnn yansn duyuyordum. nnde dur
duumuz caml kap ifreyle alyordu. Bu grnt Cafe Sport'ta.
Vickynin anlatt bir hikyeyi hatrlatt. Ninesinin kald yallar
evinde ifre olarak yallarn kulland bir kolonyann ad olan
4711 kullanlrm. Ama bu ifreyi yallarn hibiri hatrlayamazm. Dev Lili parmaklanyla bire ve e basarken ona dikkatle bak
mamdan hafzamn yerinde olabileceini dnm olmal ki, gr
memi engellemek amacyla kaytszca nmde durarak dier say
lara da bast. Deliye en uygun ifre hangisidir?
...Burada kalanlarn ou u anda dinlenme salonundadr. Sizi
de oraya gtreceim, onlarla tanabilirsiniz...
Acaba evimde yol atm yangndan haberleri var myd? B
yk bir ihtimalle vard. Yoksa, lmekte olan bir balinay grdn
82

F6ARKA/Uyku

de kendini kaybeden birini tmarhaneye koymazlar. Yank pantolo

num onlar kayglandrm olmal.
Dev Lilinin arkasndan dinlenme salonuna girdiimde aniden
ok heyecanlandm. Kedeki koltukta Mller, pingpong masasn
da kavga eden iki kiiyi gzlemliyordu. Bir hemire araya girerek
onlar ayrd. Mller defterini hmla karalad. Beni fark ettiinde
resmi bir ifadeyle selamlad. Ben de onu selamladm.
Haber spikerinin: Balina kyya vurdu szlerini duyduumda
kar duvardaki televizyon dikkatimi ekti. Televizyon izleyen on
drt hastann merakl baklarndan kamak iin neredeyse dev Li
linin arkasna saklanacaktm. Baklar, bu at altnda toplanan e
itli sapknlklar hakknda insana bir fikir veriyordu. Ancak onlarn
arkasndaki televizyon ekrannda grdm grnt beni yere ivilemiti. Haber spikerinin, evredekilerin ve kurtarclarn ikna a
balarm reddederek kendini balinann azndan ieri sokmaya al
an elli yalarndaki adamla ilgili olarak neler sylediim duyama
dm. lk televizyon deneyiminde klie anne kamna geri dnme
istemini sergiliyordu.
Deliye en uygun ifrenin hangisi olduunu anlamak iin orada bi
raz daha kalmaya karar verdim. Ayrca ev arkadalarm gzlemle
yerek ortak noktalarmzn neler olduunu anlamaya alacaktm.
Tm farkllklara ramen onlar yani bizi bir arada tutan ak ama
grnmeyen ortak bir yan vard.
zellikle yemek saatlerinde tm duyu organlarm ak oluyor
du. Kendimi geri planda tutup, Mllerin tahlil edici somlarna ce
vap vermiyordum. Bana aklk getirmiti ama aratrmay kendim
ynlendirmek istiyordum. Buna ramen, sadece plastik atalla ye
mek yemesine izin verilen mavi gzl genle, ocuklarn bir sb
yancnn elinden sahip olduu doa st glerle kurtardm anla
tan ninenin arasnda bir ba kurmaya almak cesaret kinciydi. Ya
da yemekhane camnn arkasndan uzun boylu grntnn ona ses
lenmesine bal olarak yksek sesle glen ya da alayan kadnla,
kt masa rtlerini yrtan ve be dakikada bir imdi! diye ba
ran sinirli Asyal adam arasndaki ortakl bulmaya almak ko
83

lay deildi. Yanmda oturan kadn saplantl bir ekilde her eyi sa
yyordu. Gzel olduu iin ona bakyordum ve dikkatim dalyor
du.
Birden bana dnerek, Gmleinde ka dme var? diye sor
du. Tatl radyocu sesi beni artt.
Bam ne edim ama o parmaklaryla enemi tutarak yukar
kaldrd. Elimi gsmden kamma doru kaydrdm ve Alt de
dim.
Yanl! Sekiz, kolundakileri unuttun dedi glerek. Ben de gl
dm.
Adm ne? diye sordum.
Ingrid dedi alt harf iki hece. Senin adm ne?
Benoit dedim ve neden gzlerini umutla atm anladm. Ak
lma Maya geldi; bazen o da gafil avland anlarda byle bakard.
Glmsemesini grmezden gelirdim nk huzurumu karrd.
Ingride baktm ve Alt harf iki hece dediimi fark ettim.
Oh! dedi Ingrid ve dudak kenarlar titredi. Garip ama bundan
sonra evremde olacaklar her ey olup bittikten sonra kavrayacak
tm. rkek gencin mavi baklarm karmas, yaknma gelerek du
ran hemireyi, imdi! diye baran Asyaly, Mllerin kd
karalamasn, pingpong masasmda kavga edenlerden birinin elini
cebine sokmasn. Benimse o anda tek hissettiim Ingridin dudak
lar, azmdaki dili ve salarmn arasndaki eliydi. Belki de en ke
yif verici pmeler, gzel anlarda, byle beklenmedik ekilde her
eyi mahvedebilecek dncelere kaplmaya frsat vermeden yap
lan pmelerdi.
Geceleri Ingrid odama gelirdi. Genellikle gece nbetinde olan dev
Lili buna sessizce gz yumard. Farknda olmamas imknszd. ki
deli bir yatakta, mutlaka duyulurdu. Spor seks, gurur seks, hayat ve
lm seksi gibi eitlemeler insana tm gnahlarndan arnyor
duygusu veriyordu. Sevime sresince Ingrid saymay brakyordu.
Sevime bittikten sonra gslerini hafife okarken o gene va
roluunun sebebi olan tm saylarn sralamaya balyordu. Sevi
tii on dokuzuncu adamdm, kendi abas dndaki otuz sekizinci
84

orgazmyd. Benim gemiime de duyduu ilgi sadece seks ve sa

ylarla ilgiliydi. Ka kere? Ka kadnla? Bir kadnla ka kere? Ce
vap vermek yerine bir elim bacaklarnn arasnda dier elim kalbi
nin zerinde uykuya dalardm. Bana ne verdiinin farknda deildi.
Koyunlarm sayyordu.
Beraber geirdiimiz son gece: En sevdiin say hangisi? di
ye sordum.
Sfr dedi.
Neden?
nk sfr hem en kk hem de en byk rakam. Sfr bir
den nce ve dnlebilen en byk rakamdan sonra gelir dedi.
Bu son sylediin dom deil dedim.
Domadan nce sfrsn, ldkten sonra da sfr.
Bir anlamda haklsn.
Bou bouna yuvarlak bir rakam deil dedi gizemli bir ekil
de.
Ben hayatnm byk bir ksmnda sfrm aslnda dedim, g
lerek.
Byk bir ciddiyetle bana bakt.
Hayr sen elli sn, ben otuz dokuzum. Sfrdk ve tekrar sfr
olacaz.
Peki bu durum sana memnuniyet mi veriyor?
Hayr, sadece sfr.
Burada tandm tuhaf bir kadn ite. Ama ok gzeldi. Orada
yayor olmasaydk onunla evlenirdim.
Ne zamandr sayma bamlln var?
Saymay rendiimden beri.
Peki burada, bununla ilgili ne yapmaya alyorlar?
Buraya geldiimde ok mutsuzdum. Ve onlar bana geri sayma
y retti. imdi kendimi ok daha iyi hissediyorum.
Geri saym m? Neeli bir cevap bekliyordum.
, iki, bir, sfr dedi.
Kalktm ve pantolonumu giymeye baladm. Sessizce beni izli
yordu.
Haydi topla eyalarm dedim. Buradan gidiyoruz. Bizi bura
85

dan karacak ifreyi biliyorum.

Bam iki yana sallad, yataktan kalkmyordu.
, iki, bir, sfr! diye bardm. Bundan eminim.
Ben, hayr, gitmiyorum demek istiyorum dedi.
stemiyordu. Yalvardm, dizlerine kapandm ama istemiyordu.
Ait olduu yerdeydi. Hayatndan memnundu. Benim gitmek iste
meme zld ama o gelmiyordu. Gnde atm kere beni dnece
ini haftada drt ryasnn benimle ilgili olacam syledi.
Son olarak admlarm saydm duydum.
Asyal bir yerlerden, imdi! diye baryordu.
Kapy yavaa arkamdan kapadm.

enim evim olmaktan km olan eve geri dndm. Koridorda

bir ocuk bisikleti, yerlerde ise oyuncaklar duruyordu. Salon
daki skc evcimen hava beni neredeyse bodu. Salonun ortasnda,
etrafnda oyuncaklarla oturan Silke (ne isim ama!) benim iki santi
metrelik sam, yara izimi, gzlklerimi ve bastonumu grdn
de gzlerini kocaman at. Kollarm annesine doru uzatt, annesi
nin onu kucana alrken: Haydi Maya Teyzene bir pck ver
demesine ok ardm.
Daha fazla utan verici bir durumla karlamamak iin deko
rasyon katalogu iinde yrmeye devam ettim. Gzme tara tar
z abartl beik ve iinde yatmakta olan kk velet (ad da Sebastian elbette!) iliti. Ancak doruyu sylemek gerekirse bu ok g-

87

zel bir bebekti, ocuk bezi reklamna kartlacak cinsten. Beni gr

dnde att neeli lkla kendime geldim ve onu kucama al
dm. Bu yumuak pembe teni yanama dedirdiimde aklma, be
beklerin hzl sallamayla lebileceim okuduum gazete haberi
geldi. Ayn habere gre bu ok sk ve artarak yaanan bir olayd.
Sebastian sanki aklmdan geenleri okumutu -sadece bebeklerin
okuyabilecei gibi- ve alamaya balad. Sofe gelip onu benden
ald, tabii bu durumda dierini yere brakmak zorunda kald, bu se
fer de o alamaya balad.
Gzyalarm gizlemek amacyla dikkatimi kedime vermeye a
ltm. Kanuni tka basa doyurmu bir halde Sofienin uyuyan pe
kin cinsi kpeinin yanma gidip utanmadan ona yasland. Ayn za
manda bana pis pis bakyor ve sanki Sen de nerden ktn, geri
dnmesen de olurdu demek istiyordu.
Karlanm kusursuz. Aynca rahata alayabileceim, toksin
lerimi atabileceim ve mzii sonuna kadar aarak gnlmce dans
edebileceim bana ait bir odam bile yok. aknlm, Sofie ile ya
tam da paylaacam fark ettiimde daha da artt. Buna zaman
la bir zm buluruz, imdilik byle idare edelim, dedi. Uykuya
dalmas otuz saniye sryordu. Uyank beynimin iinde nefret bu
lutlan dolayordu. Benim kiram ister desin ister demesin bura
dan gidecek! ocuklar, beikler, hayvanlar, tyler, hepsi defolacak.
O anda kolunu bana doru att. Sofienin de uykusunda birisine
sanlma alkanl vard. Kolunu itecektim ama yapmadm, bana da
ok uzun zamandr kimse sarlmyordu.
Bazen her ey yolunda gidiyordu. Ke kakasn yapan bir at
iziyordum, o da bunu pis ve komik buluyordu, annesine gsterdi
inde o bunun yemekten nce gsterilmesini uygun bulmuyor ama
ho gryordu.
Gece uykularm be saate karmay baardm, uyku haplaryla
tabii ki. Sabahlan kp ekmek ve gazete alyordum. Kahvemi ier
ken i ilanlanna bakyordum. Bazlar znt veriyor bazlan da
ok gldryordu. Mesela yle bir ilan vard: Hayalinizdeki i
idarecilik ise.... Byle bir ilan beni btn sabah elendirmeye ye
tiyordu. lene doru idareciliin, hayalini kurduum i olmasn
88

hayal etmeye baladm. dari iler, insann hayalindeki i olsa hayat

kimbilir ne ahane grnrd. Gn boyunca doya doya onunla
megul olur stelik bunun iin bir de para verirlerdi. Mesai bitimin
den sonra eve dner bu sefer de kendi faturalarn ve demelerinle
ilgilenirdin. Eer hayalin buysa, hayat gerekten ahane olabilirdi.
O akam televizyon izlerken yeenimin Dipsy, Tinky-Winky,
Lala, Po arksna elik ettim. Burnumuza, mutfaktan gelen salk
l sebze kokular geliyordu. Bu iki faktr benim tamamen beyinsizlememe neden oluyor bu da houma gidiyordu. Bilgisayarn ba
na getim ve dilde mracaat mektubunu yazmaya baladm.
Vuylsteke&Timmerman Sigorta irketi, bu skc ismi gnde otuz
kere telefonda syleyeceimi dndm. darecilik benim haya
lim, LAdministration, cest mon reve. Administration is rny dream.
Ertesi gn mektubu postalarken ks ks gldm. ki gn sonra tele
fonla aradlar. Hemen balayabilirdim. Eitime gerek yoktu. Gerek
li olan dili de biliyordum, bu yeterliydi. Yarn grmek zere. Bir
yandan can sknts dier yandan da isizlik parasnn artk denmi
yor olmas nedeniyle para kazanma gereklilii sonucunda ie bala
dm. Bir de normal bir hayat srdrebilmeyi baarmak istiyordum.
Bir ay dayanabildim. Deli iiydi. Kutularn iine saylar doldu
ruyor, tanmadm kiilere mektuplar gnderiyor, odam paylat
m asabi i arkadalarma kahve yapyordum. Bir de her saniye
kendi kendime orada ne aradm soruyordum. Btn gn bahe
deki imenleri seyretmek bile bundan daha elenceli olurdu. Sigor
taclar kral, irketin gururu olan bir st dzey yneticinin ender
grlen bir fke krizi esnasnda, baran bir muhasebeci kadn ya
zcnn kablosuyla bomaya altn grdm an, anladm ki
biz hepimiz deliyiz. Buradakilerin tek fark kadrolu olmalar.
Hastaneye kontrol iin dzenli olarak tramvayla gidiyordum. Baca
nm tedavisi bitmemiti ve Olga hl oradayd. Onun hayali has
talklar bana giderek daha somut gelmeye balyordu. Gn getik
e gzleri daha da ukurlayor ve ayaa kalkmas daha da zorla
yordu. Ayrca hafzasndaki boluklar giderek byyordu. Oynad
mz oyunlarn baarsz olduunu belli etmiyordum. Oyuna o
89

balayabilirdi, hatta mzklk bile yapabilirdi.

Mozart.
Tutankamon.
Kleopatra.
N ile balamal Olga.
Sofienin gnderdii lale buketinden bir yaprak kopartarak par
maklarnn arasnda ezdi. Her zaman hareket eden kalar burnunun
zerinde bir girinti oluturmutu.
Tekrar balayalm dedim.
Martin Luther King.
Gravyer dedi uzun bir sessizlikten sonra hl ieklere bak
yordu.
Olga bu bir peynir!
Hayr bu benim kafam Magda.
Mavi baklarm gzlerime dikti ve btn cevaplar havada kald.
Bizim Swa bu gece bana geldi. Temiz gmleim giymiti ve
zerime koku dkt. yi grnyordu, ona dikkatle baktm. Yut
kundu.
Herhangi bir konuda konutunuz mu?
Lokma yapmaya balayalm, bir de elmalsn deneyelim dedi.
Bu fikir bana da doru geldi dedi. Dili dmlendi, yanaklar ve
boaz kzard.
Haydi arabam al, sigara imeye gidelim dedi.
Tekerlekli sandalyesine oturmasna yardm ettim ve koridora
dom itmeye baladm. Hastanenin nndeki imenlerde durup di
er hastalara ve giden arabalara baktk. Ona, onu anladm belli
edecek scak bir eyler bulup sylemeye altm. Arabalar gitme
ye, hastalar durmaya devam ediyordu.
Ekmek almalym, dedi Olga.
Gidip alalm, dedim, nk daha uzun zaman onunla olmak
istiyordum. Orada yeterli ekmek olduunu sylemeye cesaret ede
medim. ehri bir kez daha grmeliydi. Ben de.
Bir sredir ehri dlyorum. Kokteyl bardann kenarndaki eker
ler gibi ehrin kenarlarnda dolayorum. Ama imdi Olgay 12 nu
90

maral tramvayn iine iterken, ineceimiz dura bildiimi d

nyorum. Yava yava ehrin merkezine ulaacaz. Onu dizlerini
birletirmi, yzn cama dnm yal bir kz ocuk gibi grmek
ok gzeldi. Gzleri getii yollarda grdklerini hzla kaydetme
ye alyor, sadece kzarm patates satan dkkn grdnde ba
klar takl kalyordu.
yi bir adam tramvaydan inmemize yardm etti. Tanmadmz
bir kiinin bize iyi tarafm gsterdii bir gnd bugn. Belki de in
sanlarn birbirlerine glmsemelerinin nedeni, havann gneli ol
mas ve sokaklardaki plak bacaklard. Mzie duyulan zleme
benzettiim bu duyguyu hissetmeyeli ok olmutu. Huzur veren bu
duygu, arknn ortasnda karlkl konumak istei gibi beyinsiz
ce bir eilimdi. Koroda ark sylemek ve arknn sonunda, bitir
me blmnde havaya zplayarak ya da yere eilerek selamlamak
la bitirmek o kadar da kt bir ey olmamal. Yanl anlalmasn
btn bunlar, garsonlar, taksi ofrleri, iiler, nineler, satclar,
kyn delileri ve polislerle beraber yapmak en iyisi. Ve ben ark
nn orta yerinde yksek bir diree, arkamdan gmi izler braka
rak bir rmcek gibi rmanyorum ve bir sre sonra yok olduum
da geriye sadece bir bulut paras kalyor. Aada dans edenler
azlar ak, byk bir aknlkla birbirlerine bakarken ben bir an
da gene ortaya kyorum. te bu ok ho olurdu.
Neden durduk? diye sordu Olga.
Benoitin sokana gelmitik. lk bakta hibir ey deimemi
gibiydi. Frnn camnda hl: Frncnz u anda hayatn tadn
karmak iin yurtdnda bulunmaktadr tabelas aslyd. Frncy
hi grmemitim. Ya gittii yerde keyfi yerindeydi ya da lmt.
Buras kapal dedim. Baka bir frn arayalm.
Ama Olga ekmek deil aslmda kzarm patates istiyordu. Te
kerlekli sandalyeyi sokam bana dom iterken yolun yarsnda
durdum. Apartmann benim ok iyi bildiim ikinci katma baktm
da bedenimin titrediini hissettim. Pencerelerde cam yoktu, duvar
da siyah yank izleri grnyordu.
Olga, Burada ciddi bir yangn olmu dedi.
Tekerlekli sandalyesini hzla apartmana dom ittim. Her yer es
91

kimi grnyordu. Moritanya Konsolosluunun posta kutusu t

ka basa reklam brorleriyle doluydu, tpk Benoitnnki gibi. Olga
onlarn arasndan Metro marketlerinin brorn alp incelemeye
balad.
Ziline basarken parmaklarm gene titredi. Cevap yok. Ne bekli
yordum ki? Camlar olmayan bir evde mi yaayacakt?
Olga reklamlardan gzn ayrmadan: Evde yoklar, dedi.
Benoit kanlmaz ayrlmzdan sonra aklmdan hi kmam
t. Baarsz bedensel yaknlamamz yok ya da olmam saymaya
altm. Ancak o Cafe Sport'ta benimle dans eden adam olarak ge
ri geldi. u anda ise arzularm tatmin edilmedii iin anlarm kes
kin ve ar zlemin altnda neredeyse patlayarak oalyordu.
Komular bir dene, dedi Olga ilgisizce. Neyse ki yammda
bunak bir kadn vard ve benim yerime dnyordu.
De Gieter, Won, Ahib.
Won yazl zile bastmda arkadan nce grltler geldi. Evin
erkei zerindeki tm stresi ve sknty bana syledii Evet sz
cne sktrmt.
Merhaba Bay Won, beni tanmyorsunuz ama bana yardm edip
edemeyeceinizi sormak istedim.
Para m istiyorsunuz?
Hayr. Komunuz ve evindeki yangn...
Bizim bununla bir ilgimiz yok! diye bararak telefonu kapat
t.
Altndaki zile bastm ama Ahiblerden kimse yoktu evde. Sray
la bastm De Wchter ve Van Kieleghem zillerinden de ses gel
medi. Zordana, Alman aksanyla Macarca konuan bir kadnd. Debaere ise tatilden yeni dnmt ve benden daha fazla bilgiye sahip
deildi.
nanmadm aklamalar dnmeye baladm. Yere den
mum, ocakta unutulan yemek, yldrm dmesi. Sonunda geree
en yakn aklama olarak Benoitin uykusuz beyninde bir sigorta
nn atm olabilecei kararm verdim.
Alnma yapm terleri sildim, gzlerim Olgamn sandalyesi
nin parlayan tekerleklerine takld. Bam kaldrp ona baktmda
92

tasal bir ifadeyle, Magda alktan yzn bembeyaz olmu, haydi

gidip bir eyler yiyelim, dedi.
Vejetaryen burgerimi kk lokmalar halinde yedim. Olga ise kzar
m patatesleri mayoneze batrarak btn btn azna atyordu. A
z dolu dolu: Sosu iyi ama patatesler donmu patates, dedi.
Bam salladm ve Benoityi bulmann bir yolu olup olmad
n dnmeye baladm. Bfenin canmda bir santimetrelik boluk
brakmadan aslm tabelalar dikkatimi ekti, Yahninin en iyisi bu
rada, Spagettinin tadna bakmadan gemeyin En lezzetli pi bizde gibi. Bunlarn yannda elle yazlm bir tabelada da, Ar
ka tarafta taze eftaliler var diye yazyordu. Gldm. Bunlar Be
noit da grse glerdi, diye dndm.
Yedii yemekler Olgann hafzasn am gibi grnyordu.
Kaybolan biri nasl bulunur? diye sordum.
l m, diri mi?
te bunu dnmemitim. Kesinlikle yayor olduunu varsay
yordum. lmn kabul edilememesi de lenin hl yayor olduu
nu dnmemizden kaynaklanmyor mu? Her ne kadar nereden
geldiini bilmediim bir duygu onun hl yayor olduunu hissettirse de aslmda lm olmas, tamamen kl olmu olmas da mm
knd tabii. Biraz alamak isterdim ama gzyalarn kurumutu.
Kendi kendime de byle dedim: Gzyalarn kurumu. Mzik
listesindeki bir ark bu szlerle balayabilirdi. Gzyalarn kuru
mu. Sonra scak bast ama bu dardan fark edilecek trden deil
di. Sonra sk sk yaptm gibi gene kendime dardan bakmaya
baladm.
Akamn devamnda Olgay tramvaya bindirdim. Hastaneye
gelene kadar uyudu. Hastanede herkes ayaklanm bizi bekliyordu.
Bir hastay izinsiz olarak dar karttm iin bana kzdlar, poli
se bile haber verilmiti. Hepsini kendimin dnda tutmak zor olma
d. Olga ile birbirimize iyi uykular diledik. Bir hemire onu odas
na gtrd. Olga hemireye bakt ve beni gstererek mkemmel bir
Franszcayla Je veux jouer dans le jardin avec elle* dedi.
* (Fr.) Bahede onunla oynamak istiyorum, (y.h.n.)
93

ehir sessiz ve pisti. ehrin merkezine, ezilmi hamburger paket

lerini takip ederek gittim. Duvarlardaki afilerden Chippenda
les larm* gece nce kumarhaneyi bellemeye altklar anlal
yordu. Bunu bilmek gzel.
Annemin mezarm aradm.
ocukken buraya geldiimde bazen bam ellerimin arasna
alr ve altnda annemin yatt topraa koyardm. Yukarda dolunay
olurdu, pk onun bir zamanlar bana verdii Dnyada Tek Bana
adl kitabn kapandaki fotoraf gibi. O zamanlar ne dediini an
lamasam da bana kar taraftan bir eyler fsldadn dnrdm.
Daha sonra aklma kurtlar gelmeye balad, ziyaretlerimi seyrelt

* Chippendales: Striptiz yapan erkekler, (.n.)

94

tim. imdi onun mezarm bulamamam da tamamen kendi suum.

Kyya dom indim. Ky boyunca berbat bir pencere duvar
oluturmu apartman bloklar vard. Baklarm gkyznden de
nizimize dom indirdim. Gne bunun tam tersini yapyordu. Hi
param yoktu, zerimde kimlik de yoktu. Dilenmek istemiyordum.
Ayrca pek dikkat ekmesem iyi olurdu.
Sabahn kaplar alm ve ilk yryler kyya gelmeye
balamlard. Apartmann st katlarndan bir cam ald ve aa
bayat ekmek atld. En hzl mart szlerek gelip ekmekleri kap
yor, arkadalar ona verip veritiriyordu. Kskanl kamlamak
iin mart, azndaki ekmek parasyla suyun zerinde geni daire
ler izerek herkese avn gsteriyordu. Dierleri ona istedikleri ka
dar barsalar da, kazanan oydu.
Aksak bir gvercin bana dom gelerek yiyecek sand sigara
izmaritini azma ald, az ileride brak. Birbirimizi anlayan bak
larmz karlat sonra yine denize doru dndk. Her ne kadar kir
lilikten kaynaklanan pis bir koku duyuluyor olsa da iyot kokusu
hepsini bastryordu. Bu kokuyla uyanmann iyi olduunu eskiden
beri bilirim. Bu kokuyla ocuklarn cierleri kuvvetlenir. Benimse
a n n e m ld, dublr olan kadn beni aldatt ve ryalarnda beni sa
yan kadn ise kendini benimle gelemeyecek kadar deli hissediyor
du. Uykuyu tamamen unutabilirim. Donma noktasna gelen kemik
lerimin szlamas bana ziyan olmu hayatm hatrlatyordu. mit
verici sahneleri izleyen skc grntler, senaryoyu yeniden yaza
mayacak kadar tembel, her eyi yrtp atamayacak kadar da onurlu
ve her trl zamanlamada baarsz olan sarho bir rejisrn filmi
gibi. Bir dolu perianlk ve buruk bir mizah anlayna sahip bir
adam. Btn bu felaketler yetmiyormu gibi bir de barol oynama
s gerekiyor.
Btn gn sokaklarda aylak aylak dolatm. Kamm at ve
yordum. Bu durumda hrszlk yapmann mem bir ey olduuna
karar verdim. Byk bir maazann giri katndan nce bir makas
aldm, sonra onunla kat yukardaki blmden yeil bir anoran
alarm etiketini kestim. Grdm en irkin paltoydu ama gz
nnde deildi ve iyi stacak gibi duruyordu. Byle zevksiz eyler
95

alanlara br dnyada hogrl davranlacam eminim.

Mmkn olduunca hzl bir ekilde kendimi dar attm ve
komaya baladm. Bir polisin yanndan geerken terlemi olmal
ym ki bu kokuyu almca dnp bam bakt. Gnaydn memur bey
dedim ve tabancasyla beni bamdan vurmasn diledim. Saat
leden sonra drt olmutu. Neyse ki polis ya ok tembel ya da soru
soramayacak kadar duyarsz bir haldeydi ve bana, Utan, utan der
gibi bakarak kar kaldrma geti. Orada btn dikkatini zerine
bast kpek kakasm ayakkabsnn altndan syrmaya vermek
zorunda kald, kfrler ediyordu. Bu boklar bazen ie yaryor. K
pekler yollara kakalarm yapt srece mit var demektir.
Bu olumlu dnceler ikinci hrszlmn daha elenceli ge
mesine neden oldu. Spermarkete, geneleve giren yeni salverilmi
bir mahkm edasyla daldm. Paltomda yle ok cep vard ki sanki
bu ama iin zel olarak yaplmt. stediim kadar paketlenmi
somon bal, ekmek, ie ie arab ceplerime indirsem de, palto
nun formu bozulmuyordu. Tam iki kiviyi gs ceplerime yerleti
riyordum ki biri omzuma vurdu.
te spermarketin grnmez dedektifi, beni grd, yazk, oysa
iim bitmek zereydi.
Belki hemen komaya balasam kamay deneyebilirdim ama
zaten hayatm boyunca kamadm m? Arkam dndm ve iki kivi
yi bana uzatt avcuna koydum. Orospu ocuu bu sevimsiz an
uzatmak ve zgn gzlerle ona bakmam salamak iin sessizce
dumyordu. Ben de yle yaptm, ona baktm. Karmda, pahal ta
km elbiseli bir korsan dumyordu. Ak olan gzyle bana bakt.
Kivileri zenle gofretlerin ve biskvilerin arasna yerletirdi ve ba
bacan bir tavrla yzme dokundu. Benoitciim, uzun zamandr
grmedik dostum, neler oldu?
Stann beni tanyabilmesine hayret ettim. Grd anda beni tam
m. Beni yakalad hrszlk anyla ilgili hibir ey sylemedi. O,
kibarlk yaparak dier tarafa bakarken, ben de beceriksizce ceple
rimde ne var ne yoksa raflara geri koydum. Yllar getike gzelle
en insanlardand. Genliindeki kemikli bedeni imdi varl gz
96

ard edilemeyecek kaslar btnne dnmt. Yznden doal

salk fkryor, zerindeki kyafetler kuru temizleme kokuyordu.
Byk bir otelin restorannda cam kenarndaki masaya oturduu
muzda, kulana dom eilerek hesab onun demek zorunda oldu
unu fsldadm.
Ama Benoitcm, bir ey demek zorunda deiliz ki, bu be
nim otelim, yani otellerimden biri dedi.
Kank deniz mahsullerini aprdatarak mideme indirdim, onun
ekmeine uzanmamak iin kendimi zor tuttum. Ana yemekten son
ra stne armut ve scak ikolata konmu vanilyal dondurmam
yerken artk doymu olduumu ve konuabileceimi hissettim.
Haydi anlat! dedi.
rtl hayat hikyem annemle balad ve gene annemle sona
erdi. Ah dostum, yeter, sus artk, ok zldm, hayat ne kadar
boktan. Eer dierlerinden biraz farklysan bunu ok abuk hisset
tiriyorlar. Okulda bunu ne abuk fark etmitik deil mi? Sen annen
ben de gzmden dolay.
Belki de gzm ayrmadan korsan bandna baktm iin ak
lmdan geenleri okumutu. Band kaldrd gzlerini aarak iinde
ki camdan topu gsterdi. O hl duruyor ve hl bir bok grm
yor dedi. Kenan lastikli ipek band gstererek Bunu kadnlar iin
takyorum dedi.
Ben senin gznden hi rahatsz olmadm, dedim.
Evet, sen olmadn. Omzuma dokunmak istedi ama yetieme
di, ne eilerek ona yardm ettim. Omzumu skt, ikimiz de gldk.
Hayatn canna okumasna izin verme dostum dedi byk bir
ciddiyetle. Bana gelenlere boyun emek zorunda deilsin. Haya
ta bazen dilerini, bazen de km gstermelisin. Ben dnyay gez
dim, para kazandm ve kendimi ispat etmek iin en gzel kadnlan
becerdim, hem de bu gzmle. Hayatla baa kmay renmelisn. **
Kadehlerimize iedeki son arab doldurdu ve yenisini istedi.
Gr sahibi olmak ok gzel dedim, gerekten byle d
nyordum.
arabndan bir yudum alrken: Baarmak zorundayz, dedi.
F7N/Uyku

97

Yudumun boazndan iniini takip ettim ve ondan gerekten ho

landm fark ettim. Hatta neredeyse mutlu olduumu bile kabul
etmem gerekiyordu.
Benimle al Benoit. Gece bekisi olarak, ha ne dersin?
Bunu ben zaten yllardr yapyordum, gnll olarak.
imdiki beki kronik bir yorgun. Sabah geldiimde onu ben
uyandryorum. Olacak ey deil. Ona baka bir i ayarlarm. Sen
otelde kalabilirsin. Haydi, evet de! Seni grdme yle sevindim
ki!
Baka bir zaman karma bu kadar beklenmedik bir anda kan
mutluluktan phelenip reddedebilirdim. Ancak peetemin zerine
yuvarlanan camdan top her eyi deitirdi. Onu alp glerek Stana
uzattm. Bu sefer onu hemen yerine koymad. Yzn kararllkla
bana dndrd. Pembemsi duvarlar arasndan koyu renkli krateri
geerek kafasnn iini grdm. inde iyilikten baka bir ey yok
tu.
Geceler gene uyankla dnmeye balad. Masann zerindeki te
levizyon ekrannda geceler, koridor, salon ve d kap blmlerine
ayrlmt. Masada oturuyordum, hem resepsiyona bakyordum
hem de gece bekisiydim. Sa eklim ve zerimdeki takm elbisey
le gerekst bir grntm vard.
Paral olduklar anlalan hafif sarho bir entelektel ift geldi.
Kadn krtarak bana doru eildi ve kulama oda numarasn sy
ledi. Adam da bu arada yznde aknlkla kark bir srtmayla
kadnn kalasm okuyordu. Yaasm evlilik d ilikiler. Ertesi sa
bah kesinlikle sululuk ve eliik duygularla uyanlacak olsa da bu
ikilinin u anda keyfi ok yerinde. Gece uyuyan, karanlk ve aydn
ln oluturduu farkll anlayamaz. Bir de gece uyuyan, gn
dzden korkmaz. Bu byledir. Ksa mrl cennetlerinin anahtar
n uzattm ve yi geceler? dedim. Soru iaretini duydular ve anla
madm bir eyler mrldandlar. Ekranlardan birinde koridorda
neeyle yryerek odalarm aradklarn grdm. Kadn anahtar de
liini bulamyordu. Adam amuda kalkmay denedi ama tam zama
nnda yirmi yandan beri ok kilo alm olduunu hatnlad ve vaz
98

F7ARKA/Uyku

geti. Onun yerine nce kapy sonra da kadnn sutyenini at.

Bunun dnda ilk gece pek baka bir ey olmad. Uzun bir sre
baknca arada bir kristal avizelerin hafife salland grlyordu.
Saat drd eyrek gee byk bir gece kelebei masamn ze
rine kondu. Hemcinslerinin yapt gibi a sonsuz bir zlem duy
mayan, cinsinin farkl ve kararl bir rneiydi. Ama devamnda so
kak lambalarna arparak ya da muma yaparak kendisini ldrebiliyordu. Bu gve benzeri yaratk buruturulmu kahverengi kt
parasna benziyordu. Bu grntye kandm ve onu p kutusuna
atmak amacyla parmaklarmn arasna aldm ama o var gcyle
kar koyarak hl yayor olduunu belli etti. p kutusu yerine
onu dier avcuma koydum ve umasn bekledim. Hareket etmedi,
avcumda durarak adeta kendini seyrettirdi. Tam o anda fark ettiim
lleri ve acayip kanatlar beni artt. Alm kurun kalem par
acklarnn trtklanm haline benziyordu, ucundan yanlara dom
yaylan krmzl vard. Gz hizamda tuttuumda onunla bakla
rmzn karlatn dnmekten kendimi alamadm. Ona glm
sedim ve kendimi tam bir salak gibi hissettim. Gece kelebeinin
bana bir arkada bulduum duygusu vermesine baklrsa yalnzl
m rktc boyutlara gelmiti. Kararl bir ekilde onu masann
zerine koydum ve yeniden ekrana bakmaya baladm. Saat be bu
ukta evlilik d ilikide bulunan ift oda kapsnda birbirine veda
pc verdi. Grne baklrsa zor bir ayrlk oluyordu. Adam
kadnn elini okuyordu. Kadn alayarak birden arkasn dnd ve
uzaklat. Otelden ayrlmadan nce bir an bana doru bakt. ene
si titriyordu.
Gece kelebei hl masamn zerindeydi. Belki de lmt?
Kalemin ucuyla dokundum. Kanatlarn oynatt. im rahatlad ve
ona biskvi krntlarm uzattm. Bunlar sevmedi.
Demek seiciyiz? Gldm. Otelin bo lobisinde sesim yank
land. Kelebekle konumaya balamamalym. Bir balinann beni
psikiyatri kliniine yatrmay baardna baklrsa hayvan sevgime
baz snrlamalar getirmek akllca olacak.

99

ofie kocasna geri dnd. Buna bir olaslkla ocuklarn gelece

i neden oldu ama daha byk bir olaslkla da ben neden ol
dum. Onun gibi olmak istemiyorum, diye dnm olmal. Hakl,
her durum bundan daha iyidir.
Gecelerim gene uzamaya balamt. Tavana bakarak kendime,
Olgay haftada iki kere ziyaret edeceime sz verdim.
Benim yattm yatakta yatan kadn Olgay iaret ederek:
Uyuyor ve ite gene pis koku yayld, dedi. Baklarmla ona al
drmadm belli ettim ve Olgann yatana oturdum. Bir koku ol
duu doruydu. Olga sakin sakin nefes alyordu. Zayflamt. Uy
kusunda mor damarlarm okadm. Kuvvetle elimi skt ve beni ge
ri itti. Hiddetli bir ekilde hemireyi armak iin zile bast.

100

Heeeey Olga, benim, Maya. dedim.

Yznde hibir kas oynamad.
Benim, Magda, dedim.
Odaya bir hemire girdi. Ksa bir selamlamayla birbirimizi ha
trladmz belli ettik. Alelacele ayamn nasl olduunu sordu.
Gayet iyi dedim. Olgann yatam evreleyen perdeyi ekti ve
bir rpda hem hastay hem de yata temizledi. Olga ile bir ocuk
la konuur gibi konumasndan skldm. Olgann da ona bu ekil
de cevap vermesi canm daha da skt. Benimle ilgili konuuyorlar
d.
Bak arkadan gelmi Olgack.
Hayr.
Evet, hani yan yatakta yatmt, imdi seni ziyarete gelmi.
Hayr, o senin iko memelerin iin gelmi.
Yapma, biraz daha terbiyeli ol.
Trnaklarm avcumun iine bastrarak sktm ve yan yataktaki
kadna souk souk baktm. Zoraki bir glmsemeyle o da bana
bakt. Ban gstererek, te tmr byle yapar, dedi.
Ona inanmamaya karar verdim. Hemire perdeyi kenara ekti.
Eveeeet ite temizlendik, dedi. Olgann sa biraz deiik taran
mt. Ben gene yanna oturdum ve garip baklarnda bir yaknlk
hissetmeyi umdum. ekmecesinden bir paket eker kard, sonra
paketi ap iindeki renkli ekerleri arka arkaya sraya dizdi. Sonra
ilk ekeri azna att ve, Sra sizde, dedi. ekerler bitene kadar sa
brla sram bekledim. ekerleri inerken birbirimize gldk. B
tn ekerler bittikten sonra Olga yanam serte skt. te bu ka
dar, dedi, sonra da arkasn dnp uykuya dald. Uyumu bir hal
de odadan ktm, koridordaki asansrle aa indim. Hastanenin
bahesindeki imlerde, midemi byk bir glikoz topandan arn
drdm. Karnm aryordu.
Kendimi bulmu olmaktan dolay hissetmeye baladm skntya
baklrsa, Benoity aramak giderek daha nem kazanyordu. nce
mal varlklarm sattm. Mobilyalar, kitaplar, giyecekler. ok uzun

zaman sakladm hatralarm ise plastik torbalara ve karton kutu

lara doldurup, darya, plerin almaca yere koydum. Tutmu ol
mamay tercih ettiim gnlklerim, imdi kucaklarndaki kzlarn
hoplatan genlerden gelmi ak mektuplar, st dilerim, llerin
mcevherleri... Vazgemek, insana kendini bolukta hissetmesine
dayanan bir gelecek hayali sunuyor. Bundan dolay gemiimiz,
korunmasz anlarmz da gene ayn boluktan kafamza derek ge
ri geliyor. Ancak bu, cesaretli bir ekilde sahnelenmi temizlik ey
leminin gerekliliini hafifletmiyor. Her ne kadar uydurulmu da ol
sa, atmak, yer ayor.
Evime yeni kirac bulmak zor olmad. Kibar insanlar, bu hemen
belli oluyor. Omzumdaki antayla dar ktmda evin duvarlar
derin bir nefes ald. Ve bedenim, ruhumdan birka dakika daha er
ken bunun son avuntum olduunun farkna vard. Bedenler bu tr
sorumluluklar sever. Zayf beden diye bir ey yok. Bedenler yalan
sylemez, onlarn tyleri diken diken olur, meme ular sertleir,
salar dikilir, parmaklar titrer. Bedenler slak, kum ya da yumuak
olur. Dilenmek, sahiplenilmek ve ilenmek ister. Fethedilmek.
Beslenmek ister. Bedenim biraz dinlenmek istediini, arama eyle
mine balamadan kontrol eline geireceini ve her eyi telafi ede
ceini hissettirdi. Baka bir deyile; eski benden bir adm daha
uzaklaarak cinsel hazzm doruuna erieceim.
Artk geceler gerekten benim. Ksa sreli yatak ei bulmak son
derece kolay. Bir ey sorman gerekmiyor. Glmsemen ve gzel
kokman yeterli. Onlarn asabi davranlar arttka senin zerinde
ki ferahlatc huzur da artyor. Bir iki daha alrken anlattklarn
dinliyor, iyi olacan dndn bir tepkiyi veriyorsun, hibir ey
dnmyorsun. Bir sre sonra yatak parmaklklarm smyor ve k
m ona ayor olabilirsin. Gitgelleri yeterince uzun srerse bu s
re iinde elinde tutamadn ya da elde edemediin adam dnme
frsatn bile olmaz. Bu kadar basit.
Biliyor musun, kz arkadam gerekten ok seviyorum.
Elbette.
... ama seni tekrar grmek isterim, olur mu?
Belki.
102

Dn arkan, imdi ne istiyorsun?

Her eyi.
Peki bu sahnedeki ahsiyetle sizin ilikiniz nedir bayan?
niformal maymun baklarn daktilosundan kaldrarak bana
yneltti. Parasna bahse girerim ki bu adam kzdnda yannda
olunmasa daha iyi olur. Kadnlara pek sayg duymad aka bel
li oluyordu.
Biz arkadaz.
yle mi? Arkada ha? dedi alayc bir glmsemeyle. Arka
dala da pek saygs yoktu anlalan. Kaba hareketlerle iskemle
sinden kalkt ve arkada duran metal dolaplarn iinde bir ey ara
maya balad. Bu adamn kesinlikle ileri derecede eklem hastal
ve lseri vard. Bu ok akt. Ortaya kard video bandn g
rnce merakm iyice artt. Videoyu cihaza koydu ve beceriksizce
yanl dmelere bast. Sonra oturdu ve ekrana bakmaya balad.
Beni unutmu gibiydi. Kyya vurmu byk bir balinann bana
m bir insan kalabal grnd. Bunun Benoit ile ne gibi bir
ilgisi olabilirdi. Onu bu kalabaln iinde mi aramalydm? Soran
baklarla niformal maymuna baktm. Bana ekran iaret etti. O
anda grntye Benoit girdi. st ba parampara ve korku iin
deydi. Balinay kendi bana suya itmeye alyor, tm gcyle
hayvana abanyor, onu okuyordu. Onunla konuuyor, zerinden
yuvarlanyordu. Sonunda kocaman aznn nne ykld ve onu
bacaklarndan ekmeye alan polislere tekmeler atarak kendini
balinann iine sokmaya alt. Mcadeleyi kaybetti, onu ayakla
rndan srkleyerek gtrdler.
Garip arkadalarnz var bayan.
Bu bandn burada ne ii var?
Burada somlan ben soranm dedi kkreyerek. Yaralayc hik
yeleri anlatmaya bayld anlalyordu, hzl hzl konumaya ba
lad: Adam yangn kartt, arkadanz bir manyak. Bu tr insanlar
hakknda ne kadar bilgi toplasak azdr. Deniz kenannda bir psikiyat
ri kliniine yatmld. Sannm bunu beklemiyordunuz deil mi?
103

Kadn artk hibir beklenti iinde deildi. Kyya giden bir trene
bindim ve o akam nereye snabileceimi dnmeye baladm.
Para durumum otele gitmeme uygun deildi. Bu havada kumlar da
sert ve nemlidir. Vagonun camlarna yamur taneleri vuruyordu. u
aralar salarm uzamt ve moda olduu zere her taraf bir baka
tarafa bakyordu. Kontaklens kullanyordum, makyaj da yapm
tm. Trenin gidi ynnde oturuyordum. Ara istasyonda sarslarak
durduk. Kompartmana uzun krmz sal bir kz girdi ve bana do
ru gelerek karmdaki bo koltua kt. Bana camdan bakarak g
lmsedi. Dar bakyor gibi yaptm. Sanki darda grlecek bir e
yin olmadm bilmiyormu gibi. Keke yanmda okuyacak bir ey
olsayd.
antasndan bir ie beyaz arap kard: ster misin? diye
sordu, cevabm beklemeden ieyi kafasna dikerek byk bir yu
dum ald. Sonra bana uzatt. Ben mtevaz bir yudum aldm.
Bugn ehliyet snavn getim. Be kereden sonra. Ve kutlaya
cak bir Allahn kulunu bulamadm. Herkese telefon ettim. Bu beni
depresyona sokuyor.
Bam salladm ve ieyi ona uzattm. Hznl insanlar kendi
me ekmekte ustaym. Bu apak ortada. Gzel bir kzd. Ehliyet s
nav iin olsa gerek mini etek giymiti.
Sadece arabyla ilgilendiimi sanmasn diye konuyu deitire
rek, Kyya yakn m oturuyorsun? diye sordum.
Evet, annem ve babamla. Bu da ok skc, yam yirmi bir ve
hl nerede yaayacam bilmiyorum.
Ben senden daha bym ama iki gndr hibir yerde yaa
myorum.
Neden byle birdenbire iimi dkmeye baladm. arabn etki
siyle olsa gerek.
Peki bu gece nerede uyuyacaksn?
Ben uyumuyorum.
Hi mi?
Neredeyse.
Biraz abarttm. Sessizlik oldu. Trenin altndan grltler geldi.
Belki de farknda olmadan intihar eden birini altmza aldk.
104

Elbisen ok gzel. Seksi. Glerek syledii bu szlerden son

ra baklarm yakalamaya alt. Parfm ferahlk veriyordu. Ona
baktm. Beni batan karmaya m alyordu?
Teekkr ederim.
Bu gece benimle yatar msn? Bir yudum daha?
lk cmlenin cevabm verebilmek iin bu sefer byk bir yu
dum alma sras bendeydi. Bu dununda pek de fazla dnecek bir
ey yoktu aslnda. Kaybedecek neyim vard?
Ailen bir somn kartmazsa.
Beni ok zgr yetitirildiine ikna etti. No Problemo dedi
glerek. ie boalmt dizlerimiz birbirine dedi. imden giderek
ykselen bir heyecan duydum. Yanaklar kzard.
Odasna kan merdivenin her basamanda daha genletiimi his
settim. Merdivenleri bitirdiimde alt yama gelmitim. Pespembe
bir kz odasndan daha kt yerler vard gecelemek iin. El rgs
yatak rts, tyl hayvanlar, doum gn takvimi, ne irin deil
mi? Dudaklarn benim dudaklarma yaptrd, dili dilerimin ara
snda dolamaya balad. yle kk ki. Nefes almas hzland.
Yanl anlama dedi. Ben lezbiyen deilim.
Ben de deilim, ben de, diye ona katldm. Btn bu kadnsallktan sesim de deimiti. Bir ey hissediyor muydum? Ne olursa
olsun durmak niyetinde deildim.
Birbirimize gslerimizi gsterelim olur mu?
Ayn l, ayn sertlik ama ular farkl. Kadnn dokunulmas
en zevkli organnn kesinlikle gsler olduunu aknlkla tespit
ettim.
Benimkilere dedir dedi.
Aman Allahm, her dediini yapyor muyum? En iyisi hibir ey
dnmemek.
Bana her eyi unutturacak kadar slakt. Benim iin de o ayn e
yi sylyordu. Evet, pembe kz rengidir, artk bundan tamamyla
eminim. Vzldadk. Ne yumuak, ne yumuak, ne gzel, ne g
zel. Boaldnda ba ile bam itiyordu. Alnmda kafasn hisset
105

mek ilgin bir duygu. Aslnda ho.

O uyurken srtn ve kalalarn okadm. Nefesi sakin ve dzen
liydi. Adn bile bilmiyordum.
Kulana, Senin adm ne? diye fsldadm.
Ryasnda glyordu: Eveet, dedi.
Aslmda adnn ne olduu hi de nemli deildi. Bir sre daha
at penceresinden yldzlara baktm. Tam kendimi kk ve deer
siz hissediyordum ki bir yldz kayd. Bir dilek tutabilirdim! Baz
inanlardan kurtulunamyor. ocukken hep mutlu olmay dilerdim,
aklma baka bir ey gelmezdi. Sonra uyuyan kzn kucanda a
ladm. O da uyanmadan boynumu ve omuzlarm okad. Mutsuz
deildim.
Psikiyatri kliniinin yzyllk duvarlar kayp ruhlar gizliyordu,
bunlarn arasnda ben hemen dikkat ekebilirdim. Kendimden emin
ve gizlilikle almalydm. Onun kuzeni olduumu syleyecektim.
Hemire kyafeti iinde dev bir kadn som soran gzlerle bana
dora geldi. Birini mi aryordum?
Evet, amcam. Benoit de Gieter, beyaz sal, zayf, yaklak bir
yetmi be boyunda.
Kirpiklerini krptrd ve beni mdrn odasna gtrd. Beno
it tmarhaneden kamt. Her hznl hikyede olabilecek komik
taraf. Uzmanlar dora tehisi koyamadan nce hasta klinii terk et
miti. Klinie kaldrlmadan nceki korku psikozunun, h astann
uzun yllar ektii ve beyninde onanlamayacak hasarlar meydana
getirmi olan uykusuzlukla bir balants olduu gn gibi ortaday
d. Yanlarna gidecei bir yaknm biliyor muydum?
Ksa bir ziyaret oldu. Onlara hibir yardmda bulunamadm,
aknlm gizlemeye de almadm. Beyinde kalc hasar m?
Neyse ki gelecee ynelik fazla plan yapmyorum.
Beyaz giysili iri hemire benimle kapya kadar geldi. Biraz dur
du ve ilerde yemekhaneye girmek zere olan bir sarn kadna ba
yla selam verdi.
Bu Ingrid. Amcan burada en iyi tanyan oydu. sterseniz ken
disiyle konuabilirsiniz.
106

Koarak yanma gittim. Niyetim ksa bir konuma yapmakt.

Kliniin beyaz duvarlarm yardan blen trkuvaz erit giderek gz
bebeklerimi titretmeye balamt. Halsinasyonlar pusuya yatm
gaz gibi ses kartyorlar. Hastaneden soma keke gidip yatsaydm,
kara bulutlar sadece dncelerimde gezinecek, grnen gerekle
ri rahat brakacaklard. Buras bu konuda deiiklik yapmak iin
uygun bir yer deildi.
Ingrid benimle sklmadan konutu. Ancak Benoit ile yaad
ksa sreli ateli beraberliinin rakamsal aklamalarndan bir ey
anlamadm. Duvarlardaki trkuvaz erit drtgen yemekhaneyi e
peevre saryor ve bana sanki gittike daralyormu gibi geliyordu.
Benoit onun hayatndaki on dokuzuncu erkekti, on iki kere yapm
lard, yataktan kapya kadar olan mesafeyi o seksen admda al
yordu. Konumay kibarca bitirdim. Aceleyle kapya yneldim.
Drtgen salon bam sktryordu.
Arkamdan Baksana! diye bard. Onu yemekhane mobilya
larndan ayrmak zordu.
Sen benim birinci ziyaretimsin!
Balk kokusunu el yordamyla, denize kadar takp ettim. Oraya var
dmda glge biraz sararmt. Dalgalarn, ene alan martlar ve
slk alan rzgr orkestrasnn ynetimindeki ritmi sayesinde man
zarann tekrar farkna vardm. Burada oturup kalmak ne kadar ca
zipti. Yok oluncaya kadar sakince otump beklemek. Son dileim de
insan kalabalklar arasna kart ve kayboldu. Onu bir daha arama
yacam. Tesadfen karlatm dayanp snabileceim bedenler
dnda bir ey aramayacam.
Gece ak olan bir bakkaldan bir gofret, bir Mars ikolata ve bir
armut aldm. Kasada oturan Hintliye gzlerimi krptrarak bak
tm. Hareketsiz baklar beni delip geti. Ailelerini ve lkelerini on
yl nce terk edip Batya almaya gelen bu tr adamlar gz
dnm bir seks seansna ikna etmek zordur. Ya da insana yle ge
lir. Belki de gzel kokmuyorumdur ya da gzlerim fazla ierdedir
ya da trkuvaz drtgen yzmde izler brakmtr.
Aklklarm, bir otelin merdivenine oturarak yedim. Srtm ta
107

mamen duvara dayadm, bu ekilde sadece ayaklarm ve bacaklar

mn alt ksm yamurdan slanyordu. Restorann camlarndan avi
zelerin ltlar ve parlak yemek ara gereleri grnyordu. Bu
halimle eskiden Hugo Amcamm sk sk anlatt bir masaldaki kibriti kza benziyordum. Benim abartl bir ekilde duygusalla ka
plmamn sorumlusu amcamdr. Bir dolu acnas masal kk bey
nime sokmutu. Benim alkolik koruyucumu bu huyundan hi vaz
gememekle hep suladm. imdi de iyi ve kt arasnda bir seim
yapmayan ve bu nedenle kadere inanan fanilerin bulunduu cennet
le cehennem arasndaki boluktan bana baktna inanyorum. Am
cam orada kar kristali eklinde gzya dkyordur. ncelikle
ayakkablarm karmalym.
Mars bitti. Karlar asfalta dedikleri anda eriyordu, karma ya
tak arkada kmad. Gece uzun srmeye, sokaklar sessizlie ha
zrlanyordu. Martlar bile uyuyordu.
Kendime yksek sesle, Hissetmekten korkma canm, dmek
ten kork, diye telkinde bulundum.
Gene Kellynin bir kopyas bile sokak lambasnn arkasndan
kp gelerek beni su birikintileri zerinde dansa davet etmedi. Ha
yr, bu bile olmad.

108

ece kelebei zerime geliyordu. Her gece beklemediim bir

yerden kyordu. Havada grnmez bir am zerinden narin
bir ekilde masann zerine, hatta bazen de omzuma konuyordu.
Yz bcee benzeyen buruuk suratl adam anahtarn ister
ken, Gen adam omzunda bir bcek var dedi.
Biliyorum, dedim. Dikkatli bir ekilde elime aldm gveyi
ilgisiz mteriye gsterdim: sterseniz sizin olsun, dedim. Ama
adam sadece anahtarn istiyordu.
Gece kelebeine balanmay reddetmeyi srdrmek istiyordum.
Ben onu ne kadar yok saymaya alsam da, o kendini bana sevdir
me abasyla riskli akrobatik hareketler yapyordu. Bir gsterisi es
nasnda ge gelen mterinin kapy amasyla ieri giren rzgrdan

109

dolay dengesini kaybetti ve ak kapdan dar utu. Cama doru

komam engelleyemedim. Park etmi bir arabann stnde duru
yordu. Bunun her ikimiz iin de en iyisi olduuna karar verdim.
O gecenin devamnda ekranlara hi bakmadm. Gzlerim bir
kapda, bir camda, bir klimalarn zerindeydi. Gelmedi. Onu zlyordum. Bir hafta sonra artk dayanamaz hale gelmitim. En sonun
da, anahtarm isteyen kabark sal kadnn bamda onu grdm
de kadn ahundan ptm.
Mesaim bittiinde onu da odama gtrdm. Odamda en ok ilgisi
ni eken eyin yeil anoramn astar olduunu fark ettim. Anora
n rengi bana fazla parlak geliyordu bunun onu rahatsz edeceini
dnerek nceleri ondan uzak tuttum. Sonra kendimi toparladm.
nce sefalet, yoksulluk, alk ve sevgisizlik dolu dnyay ve Frederiki dndm. Bu dncelerimi, bir gece kelebeine kar
duymaya izin verdiim duygularmn uurlar takip etti. Ona Emest
adm verdim.
Mutfak personeli beni saygyla selamlyor, temizlikiler yapt
m aptalca akalara glyorlard. Sabah yedide iimi gler yzl
resepsiyoniste devrettikten sonra mutfaa gidip efin hazrlad
kahvaltnn bana oturuyordum. Ah ok drdrcyd. Ona gre;
vergi sistemimiz insanlarn hayatm zorlatryordu, bu konuyu
Trkler istismar ediyordu, zaten ortalktaki pislikler de onlarn su
uydu. Son zamanlarda sistemdeki hibir ey artk onu artmyor
du. Olaylarn rtbas edilmesi, kapsnn nndeki sakslarn devril
mesi, bunlar her eyi aklyordu.
Her seferinde, bo tabam yeniden doldurmas iin uzatrken
ona hak veriyordum. lgin olan bana duyduu saygyd. Aslnda
oteldeki btn alanlar byleydi. Ben ie balamadan nce
Stann onlar yanma ararak ulvi bir ses tonuyla adeta kkreye
rek hitap etmesi gzmn nne geliyordu. Benoit de Gieter g
cendirmeyin, ona saygda kusur etmeyin, nk onun bana gel
meyen kalmad. O ei benzeri olmayan bir ahsiyettir. Bilgi ve de
neyimlerini hepimizin gvenlii iin hizmetimize sunacakta der
ken, salam gzyle alanlarn gzlerinin iine bakm olmal.

Ba ah syleyecek bir ey bulamam, oda hizmetlisi de fazla yor

gunluk ve stresten alamaya balam ya da buna benzer eyler ol
mutur. Yoksa ilerinden geldii iin benden holanacak halleri yok
ya! Hepsi bana siz diye hitap ediyor ve Emesti odama tarken
kullandm delikli kutu hakknda hibir ey sormuyordu.
Emest. O gnlerde ondan daha deerli bir ey yoktu hayatmda.
Hemcinslerinin uyuduu bir mevsimde ya da bir yarasa veya kr
lang tarafndan ldrldkleri ya da krk drt numara ayakkab
altnda ezildikleri ya da ecelleriyle ldkleri bir zamanda, o kendi
liinden bana gelmiti. Bo zamanlarmda ktphaneye gidip gece
kelebekleri hakknda bilgi topluyordum. Bir sre nce benim hi il
gimi ekmeyecek bir konu hakknda, imdi, bu kadar bilgi toplama
hevesimin olmas hayallerimi ayordu. Saatler boyu resimlere ba
kyor, isimleri tekrarlyor, iftleme trenlerini, tercih ettikleri yi
yecekleri aklmda tutmaya alyor, bu i iin aldm resim defte
rine kanat zelliklerini izmeye alyordum. almadm gn
lerde bir de doa mzesine gidiyordum. Orada inelenmi onlarca
benzerini grmesin diye, Emesti onlara yaklatrmyordum. Hay
ranlkla bu grkemli gzellikteki koleksiyonu nefesimi tutarak izli
yordum. Burada insann zlem duyabilecei her ey vard. Unutul
mu duygular, izlenimler ve dnceler hepsi hareketsiz camn arkasndayd. Limon dondurmas rengindeki kanatlaryla spiosoma
lubricipedum, obur kelebein iko bedeni Eilema Lurideola mn
krlgan grnts, kk aynn kaytszl renkli abraxas grossulariata ve sar kuyruk, hepsi tylerimi diken diken ediyordu.
Ama hibiri Ernestin soyu olan krmz kszlerin mkem
meliyetine sahip deildi. ncelikle, hibir gece kelebei onun ka
dar byk deildi. Gece tavuskuu dnda, belki o salak da ileri
yama ramen k kozann iinde geiriyor ve tm ekiciliini
kaybediyordu. Krmz ksz kelebein ise buna karlk ok ze
ki olduunu ve daha kozadan kmadan nce kendini, bir aa da
l gibi gstererek dmanlardan koruduunu okudum. Ktpha
nede grdm resimler duyduum hayreti artryordu. Kutunun
iine Ah Ernest ne kadar zekisin! diye fsldamaktan kendimi
alamadm.
111

Kapal odamn iinde ona zgrln veriyordum. O geldiin

den beri perdelerimi hi amadm. Gne onu korkutmamalyd. Onu tadm kutunun kapam atm, iinden zarif bir szlmeyle kp odann iinde dolamasn ve onun iin zel olarak top
ladm kavak yapraklarnn zerine konmasn seyrettim. St
yapraklarm da seviyordu ama kava tercih ettiini fark ettim. Co
kulu bir ekilde dokungalar ve n ayaklar ile giritii yemek ey
lemini merakla izliyordum. st kanatlarnn grilii altndaki siyah
yelpazesi muhteem krmzl daha da glendiriyordu. Bu renk
ler bana arab, alevleri, kurutulmu gl yapraklarm ve plmekten kzarm teni anmsatyordu. Bir de tabii ki annemin elbisesini.
Her gn dokuzdan ikiye kadar uyuyordum. Uyuduum sre iinde
arada bir uyansam da yzme havuzu dneminden sonraki en dzen
li dnemimdi. Bu mtevaz zaferimi Emeste balyordum. Asln
da ncelikle bu huzurlu hayatm Stana borluydum. Gene de r
yama giren o olmuyordu. Ryalarm renkler ve kanatlar igal edi
yordu. Bazen de kendi glmeme uyanyordum.
Stanm Ernestten haberi vard. Bir gece otele geldiinde beni
gzlemi, kutudan onu kardm ve beslediimi grmt.
Bana glerek, Benoitciim kutuda bcek beslemek ocukluk
yllarmzda kalmad m? demiti. Arkasndan gelebilecek szler
den rahatsz oldum, glmsemeye altm.
Odanda tut olur mu? Mterileri korkutmayalm. Bir de perde
lerimi yemesine engel ol olur mu? dedi.
Dediklerini yaptm ama belki de gereinden fazla gcendim.
Onun oteli, onun resepsiyonu, onun perdeleri. Ernesti odama g
trdkten sonra gcenmi bir adam olarak gene kk ekranlara
yneldim. Yumruklarm enemin altna koydum. Ge gelen mte
rilerin selamlarn inatla dladm. Keyifsizliimin gemesi birka
saat srd. Stanm dostluunu kaybetmemek iin elimden geleni
yapmaya devam edecektim. O tandm insanlarn en iyisiydi ve
ona ok ey borluydum. Emestle karlamam mesela. Otelde
almasam beni nasl bulacakt? Bu bir tesadf myd? Dnce
112

lerim gene tam renklere ve kanatlara kayacakt ki ekranlardan bi

rindeki grnt, tpk bir kilo iviyi mknatsn ektii gibi dikkati
mi ekti. Otelin nndeki merdivenlerde annem oturuyordu. Bu
mmkn deil. Hi kmldamadan onun ikolata yiyiini izledim.
Yz hznlyd. Yanma gitmeliydim. Ama olduum yerden bir
santimetre bile kmldayamyordum. Keyifsizce ayaa kalkp, an
tasn omzuna att anda ben de ar admlarla yerimden kalkp ka
pya dom yrdm. Dar ktmda gitmiti.
Maya beni aryordu. Aylar sonra ve bunca olup bitenden sonra.
Ben ise hareket etmekte gecikmitim. Btn alann ykleyip de
rimin altna gmdm tohum, filizlenme tehdidi gsteriyordu.
Bunlar dnmeyi reddettim. Ama gene de uykumu karmay ba
ard; dnceler dmda hibir ey bu kadar abuk szmaz. Saat bir
olmutu ve benim tm dikkatim tavann bir kesinde uyuyan Ernestteydi.
Eeeerneeeest! Onu hep bu kilise korosu ses tonuyla aryor
dum. Nedense bunun en doru ses tonu olduuna inanyordum. Bi
raz ileriye gitti. Sanki bam bana dom evirerek beni daha iyi
grmeye alyordu. El salladm. Kendini aa dom brakt. Ya
rm metrelik serbest dten sonra kanatlarm at. Avcumun iine
yumuak bir ini yapt, kendine birka saniye baktrdktan soma
tekrar havalanarak yeil anoranm ceplerinden birinde kayboldu.
Anorak buraya geldiimden beri ayn kede atlm dumyordu.
Stan bana daha az dikkat ekici yeni bir klk palto vermiti. Bu
yeil canavardan aslnda kurtulmalydm ama Ernest ondan holan
m grnyordu.
Neden bu kadar holandn sonunda anladm. Bir gn gururlu
bir ekilde anoran cebinden kp koltuun koluna yerleti. Bera
berce anoran scak cebinden yavaa kp yere dom kvrlarak
ilerleyen kozalara baktk. blmlk bedenlerini para para ha
reket ettiriyorlard. Onlara yaklatm anda bir aa dal oluyorlar
d. Heyecanla ellerimi rptm, gzlerim doldu, duygulandm. Er
nest sen diisin! Ah kzm bunu nasl baardn, tam be tane. Bak
ne kadar aklllar, senin gibi canm, aym senin gibi.
FSN/Uyku

113

Mayay unuttum. Stan'n beraber gitmeyi teklif ettii operay

unuttum, hatta kendimi unuttum. Neredeyse dans ederek delikli ku
tu iindeki yapraklan tazeledim. Emestiye, omzumda oturmu yaptklanm onaylayarak bana bakyordu. Kapnn yumruklanmasyla
kendime geldim. Emestiye ve beizini saklamaya frsat bulamadm.
Stan hiddetle ieri dald. Neredesin be adam! Opera giriinde tam
yarm saat seni bekledim. Srlsklam oldum. Nedenini?
dalla
r yerletirmeye alan Emestiyeyi aknlkla fark etti.
Aman Allahm, aile geniliyor dedi.
Emestiye dourdu dedim. Bu bilgi kulaa ok aptalca geli
yordu. Yanaklanmm kzardn hissettim.
Bu gvenin ad Emestiye mi? Sinirli sinirli trnaklarn kopa
ryordu.
Seni beklettiim iin ok zgnm Stan. Gerekten ok zg
nm. ekilmez bir arkadam. Bir ey demeden dumyordu. Emes
tiye pek destek vermiyordu. Tam tersine kkrtc bir hareketle
uup perdeye kondu ve grltl bir ekilde perdeyi kemirmeye
balad.
Tamam, dedi Stan. Kollarn gsnde birletirmiti. Her e
yi unutuyorum ve affediyorum ama bu bcek burada kalamaz.
Hzla cam at ve perdeyi darya doru sallad. Emestiye titrek
dokungalanyla pencerenin pervazna kondu. Panik iinde tm
arlmla cama yneldim. Kontrolsz hareketlerle cam krdm.
Omzuma bir cam paras girdi. Kzarmaya balayan gmlein s
tnden cam parasn karp aldm.
Allahn cezas Benoit, dedi Stan, korkmutu.
Emestiye darda dolunaya slk alyordu. Hi tereddt etme
den krk camn zerinden kendimi aa braktm. Allahtan odam
birinci kattayd. Sanrm, altnc katta da olsam onun arkasndan at
layabilirdim.
Otoyoldan gelen araba sesleri onu bastrncaya kadar Stann ar
kamdan seslendiini duydum. Emestiye kenarda tek bama dur
114

F8ARKA/Uyku

makta olan kamyonun yanndan seyirterek geti ve tm enerjisiyle

ehir merkezine doru utu. Sanki benimle oyun oynuyordu. Ben
den en fazla on metre uzaklayor, onu gzden kaybettiimdeyse
beni bekliyordu.
Bir kafenin taraasmda ona yaklamama izin verdi. Sanki e
kingenliimi smyordu. Bu kda gelmedim ve doruca ona
doru yrdm.
te benim kzm orada dedim. Yandaki masada oturan bir
grup gencin merakl baklar umurumda bile deildi. Onlar gerinip
dursunlar, ben yoluma devam edecektim. Emestiye benimle ayn
fikirde deildi. Onun bir parmak uzamdaydm ki havaland ve ma
sada oturan iman kzn gsne kondu. Kz lk att. Masaya at
t Emestiyenin kanatlan arasnda sigarasn sndrdn gr
dm. Benim lmla ondan kan garip ses birbirine kart. Ya
nk kanatlan ieri dom kvrld. kence grm gece arkadam
tam yere dmt ki, histerik cad onu bir de izmesiyle ezdi.
Emestiyenin bedeninden kan sar kahverengi sv beynimde
bir kontan atmasna yol at. iman kzn salarndan tutarak
sandalyesinden kaldrdm. Bundan daha ileriye gidemedim. Gen
lerden biri kafama iskemle frlatt, dieri de yumruklanyla beni ye
re serdi. Sanrm sonra ikisi aym anda taaklarm, midemi tekme
lemeye balad. Kvrlm bedenimin daha sonra hissettii ise ade
ta bir ordunun iiydi. Masa ayamn yanndaki Emestiye, organla
rm ieri ekmeye alyordu. Bedeni gene dolmutu, yank yara
sndan iz yoktu. Kanatlarndan biriyle bam rterek tekmeleyen
ayaklarn arasndan kendine bir yol buldu. Burnumun yanndaki ta
burenin ayana kondu ve muzaffer bir edayla kanatlarn at, arka
bacaklarnn zerinde duruyordu. Kederli bir ekilde glmsedim.
Bana gz krpt.
Bouk bir sesle, O zaman ark syleyelim Benoit, dedi.
st dudamdaki kan yalarken, Memnuniyetle dedim.
Ve Emestiye daha nceden sadece Chet Bakerdan dinlediim
arky Ella Fitzgeraldm gl sesiyle sylemeye balad. Sa n
bacayla tempo tutuyordu: I get along without you very well.' G
* Sensiz de ok iyi idare ediyorum, (.n.)
115

lmseyerek baklarm ondan kardm. Ah Emestiye, beni yle iyi

tanyor ki. O f course I do.' Kineyen saldrganlarn balarnn ze
rinde giderek byyen bir dizi gece kelebei aya doru ykseliyor
du. Except when soft rains fa ll and drip from leaves, then I re
call..." Annemi de elbisesinden srkleyerek aralarna almlard.
Glyordu, glyordu. ... the thrill o f being sheltered in your
arms.'" Milyonlarca kanat yldzlar karartt. O f course I do.

* Elbette ediyorum, (.n.)

** Hafif yamurlar yamadka ve yapraklardan sular damlam adka, o zaman
hatrlyorum... (.n.)
*** Kollarna snmann yaratt rpertiyi, (.n.)

ece serin ve dipsizdi. Mutlu gen iftlerin doldurduu barda

bir saat boyunca tequila sutrise itikten sonra artk bu bohem
varolua bir son vermeye karar verdim. Tandm birinin sesini
duymak istiyordum. Birisine telefon edip gelip beni buradan alma
sn isteyecektim. Arkadalarm, akrabalarm, eski aklarm hepsini
srayla arayacam. Bana karlk beklemeden yardm edecek biri.
Benden hibir beklentisi olmayan biri. Bram.
Sokaktaki telefon kulbesine girdim. Bir euro attm, telefon bel
ki de altm kere aldktan sonra ald.
Efendim, nedir bu kadar nemli olan?
Hayret verici bir ekilde kendinden emin bir erkek sesiydi bu.
Bram, canm, benim Maya.
117

Merhaba Maya ses tonundan bir keleklik olduunu hissettim.

Seni yataktan m kaldrdm?
Evet.
zr dilerim canm, ben deniz kysndaym ve moralim bo
zuk, gelip beni alabilir misin?
Maya, saat iki buuk, sabah ilk trene atla ve bana gel.
Ne kadar souksun? Senin neyin var?
Bilinlendirme kursuna yazldm.
Tebrikler.
Teekkrler. Bak, herkes kendi hayatndan sorumlu. Bu senin
iin de geerli. Ben senin kpein deilim.
Benim bir kpee ihtiyacm yok ki, benim sadece gelip beni
alacak bir arkadaa ihtiyacm var.
zr dilerim Maya.
Bu bilinlendirme firyas nedeniyle bana kimseden hayr yok
tu. syan ordusu damarlarmda geziniyordu. Kzgn szckler, tat
sz ses tonu, gzyalar, hibiri zm getirmedi. Bram, yz yirmi
kiloluk bilinli bir beton halindeydi. Uzun srarlardan sonra Katja y bulabileceim telefon numarasn verdi. Mozambike gitme
mi, arad beyaz atl prensle, sonunda yaad ehirde karla
mt. Telefonu tandk biri aabilir, arma dedi.
Kim?
Bunu sylemek bana dmez.
Kim bu Bram, haydi syle Allahn cezas.
Remco.
Ahizeyi yerine koyarken kulbe sarsld. Demek Bir rulo du
var kd kadar seksi yle mi. Km ye Katja. Bana bunu yapa
mazsn. O benimdi, benim, benim. Benim yitik gemiim, kaybet
tiim geleceim, hatalarm ve imdi de bu ikili sikiiyor ve sra s
ra ocuk yapyor, beraberce ylba aac sslyor. Evler alyor, ta
til fotoraflar ekiyorlar. Allahn belalar. Damarlarmda dolaan
isyan ordusu kendi kendini ateledi.
Karanln iine kotum. Sadece Noel Babanm verdii zek
kpn dnebiliyordum. Btn yanlarm renklerine gre dzen
ledim. Bir taraf kayboldu. Siyah blmesi olan taraf avcumun ii
li

ne koydum ve gerisini grmek isteyen herkese en gzel glmle

gsterdim. Herkes durup bakryor ve alktlyordu, beni tandklar
iin ok mutlu oluyorlard; bu kadar gen bedende bu kadar bilge
bir kafa. Geceleri onu yatama alyor, horultumu bomak iin sr
dm yastmn altnda tutuyordum. Bu ekilde aydnlk olmasn
bekliyordum, nk her eye ramen devam etmenin daha iyi oldu
una karar verdim. Bu, zek kpnn tekrar bir btn olamayaca
nn farkmdalyla uyanmaya balamaktan daha iyidir.
Kendimi kaybedene kadar imekten baka yapacak bir ey yok.
Yalandaki, camlan karartlm barn ad da kendisi kadar iticiydi,
yanp snen neonlarla The Pussycat yazyordu. Aman, aman, ne ka
dar da orijinal bir isim. Bunlar umummda bile deildi. Son param
harcayacak, gerekirse son defa kusacaktm. Belki de korkun biri
nin beni yataa balayp para karlnda yzme boalmasm da
kabul edebilirdim. Neden olmasn?
Bara giriim birka eytani bakn zerime evrilmesine yol
at. Barmenin kapriyoka* hazrlad kokteyl barda iki meme
eklindeydi. Zavall. Neyse ki votkay koyarken cmert davrand.
ki, gelecek olan kusma krizini uyard. Titreyen parmaklarm cam
memelerde gezdirerek serinlik aradm.
Buras da yle grltl ki. Bu bardaki adamlarn bu kadar am
panyadan sonra organlarn nasl sertletirdiklerini merak ettim. Fa
hieler de pek matah deildi. Yorgun grnyorlar ve lkelerinin
gneini zlyorlard. Ya da belki sadece yorgundular.
Sigarann biriyle dierini yakarak ara vermeden sigara iiyor
dum. Ateim vard ve azm kurutuyordu. Bir kapriyoka daha is
tedim ve souk barda dudaklarma gtrmeden nce almma da
yadm.
Srtmda hissettiim el beni artmad. Bu, ahlk kavram ile
k arasndaki izgi zerinde bulunan orta noktayd. Ya kp ka
acak ya da arkamdaki adamn kulana bir fiyat fsldayacaktm.
Bedenimin piyasa deeri neydi? ki yz elli, bu ok mu, yoksa pa
rann miktarm ileri gidilme derecesi mi belirleyecekti? Srtmdaki
el sakin sakin olduu yerde duruyordu, neredeyse efkat gsteri* Kapriyoka: Votka ve limonla hazrlanan bir kokteyl, (.n.)
119

yordu. Dayanlmaz bir efkat.

Viski ielerinin stndeki ekranda 8 m m lik sessiz bir film ba
lad. riyar iki adam zenci bir kz nden ve arkadan pompalyor
du. Kzm gzleri kapalyd. Ben de gzlerimi kapadm. Bir kerecik
de olsa hep beraber masalarn stne kp, hep bir azdan her e
yin dzeleceini, gelgitlerin biteceini, frtnann dineceini, yel
kenlerin uzak yeni bir lkeye yaplacak yolculuk iin ekildiini
haykramaz mydk?
Son bir yudum aldm ve arkama dndm.

120

oazna kadar boka batm birine, Gecenin en karanlk saatin

den sonra gne doar derler. Deneyimlerime dayanarak bu
nun en azndan mecazi anlamda doru olmadn syleyebilirim.
Ancak fiziksel olarak dom olduu grlyor. Ancak burada, ky
da hava hl ok karanlk.
iddetli bir inlemeyle kendime geldim. Yaklak be dakika
sonra bu iniltinin benden geldiini fark ettim. iman kzn koru
malar beni sk dvmlerdi. Beni buraya kadar srklemi ola
mazlar. kiye katlanm bedenimi arabann arkasndaki bavuldan
karp dalgakrandan aa, denizin ykseleceini bildikleri yere
brakm olmallar. Bunca abadan sonra hl yayor olmam ne
komik. Belki de ben lmszm. Son megalomani krizim, her ya-

121

nmdan ac bombardmanna tutulan bedenimin protestosuyla kar

lat. Omzumda ve bacaklarmda hissettiim batan arlar, ancak
midemin bzlerek tm ieriini -bunun daha ok kan olduunu
fark ettim- dudaklarmdan dar boalttnda unutabildim. Yan
dnme ihtiyac duyduumda yzm yanda duran elime dedi.
Elimle yzm yokladm. Eskisinin iki misli imi gibiydi. Duda
mn stndeki phtlam kan birikimi, hacim olarak burnumla
yaryordu. Koparmaya altm ama olmad.
Su bir metre kadar uzamdayd. Sakat bir ylan gibi srklen
dim ve bam bana doru gelen alak dalgann iine soktum. Tuz
lu su yaralarm izdi. Phtlam kan zld ve suyun serinliiyle pestil hale gelen duyu organlarm kendine geldi. Kolay lokma
deildim. Bunu hi kimse unutmamalyd.
Daha nce hi bu kadar yava ayaa kalkmamtm. Kemiklerimi
tek tek uzatarak sanki sfrdan, insan oluumunun evrimini gerek
letiriyorum. Ayaa kalktmda bir kolum Kalanikof haline gel
mi olsa ve onunla nme kan her eye ate edebilsem ne kadar
ho olurdu. Ama u anda modern dans ile zplama arasndaki hare
ketlerle ilerlemeyi tercih ediyordum.
Her ne kadar attm her adm daha hzl ve normal olmaya ba
ladysa da ayakta durmaya devam etmem giderek zorlayordu. Sa
hilden yaklak bir kilometre ilerlediime baklrsa bir yerimi kr
mam olmalydm. Aksi de muhtemeldi. Kaldrm talarnn zeri
ne den kan damlalar yle dzenliydi ki, bir ocuk parmandan
damlayan kana ta kartrd. Omzumdaki kanama durmay redde
diyordu, pantolonumun sol paas tanm zor bir balkla doluydu;
bunu byk bir ihtimalle bedenim retiyordu. Grntm, kumdan
bir heykeli andryordu. Bir an nce dezenfekte olmalydm. Ne de
olsa sahilimizin hatn saylr bir pislii vard. Karma kan ilk
canl, barn nndeki korumayd. Ona doru seirttim. Umarm ba
na bu halimle ieri giremeyeceimi sylemez. Sylemedi. Beni gi
riteki caml kapdan ieri ald, barn arkasnda ecza kutusu arama
ya balad. yi insanlara bazen beklenmedik yerlerde rastlamak
mmkn. erdeki mterilerin tr, ortama uyumluydu. Aztm
122

memurlar, eski mahkmlar ve son kzlar bar taburelerinden, acla

m bir hevesle kaldrp sahneye srkleyen, yorgun bellerini ken
di bedenlerine yaptrp dans eden mdavimler. Orda burda, bir i
ki ya da ac veren son beyin hcresi eliinde sessizce masasmda
oturan ve karma ne bahane uyduracam dnenler de vard.
Yzyllarn, imee ulama evrimi.
En son onu grdm. Her ne kadar kede, bana srt dnk otu
myorsa da onu hemen tandm. Neredeyse grnmez olmu, bir
yandan kokteyl bir yandan da aralksz sigara ien kz. Kirli sala
r ve heyecanl hareketleriyle kapkalara benziyordu. Buraya hr
szlk yapmak iin gelmi olmasn umuyordum. Burada ne yapar
san yap sattan daha iyidir. Birisinin onunla konumasn m bek
liyordu? O zaman bu kii ben olmalydm. Koruma ortalkta yoktu.
Kapy zorlukla ittim. rktc grntmden kimse irkilmemi gi
biydi. Belki de kyafet balosundan geldiimi dnyorlard. Belli
ki dayaktan pre haline getirilmi bir adam onlarn ilgisini ekmi
yordu.
Maya! dedim. Kulamn dibindeki hoperlrden gelen grlt
nedeniyle beni tabii ki duymad. Elimi yavaa srtna ko>dum. Eli
mi omzuna kadar kaldracak gcm yoktu. Sabrla bana doru dn
mesini bekledim. Gvenlik grevlisi elinde koca bir ecza kutusuy
la yanma geldi ve durup sakince bekledi.
Maya arkasn dnd ve bana dilini yutmu gibi bakt. Birka
saniye gzlerinin iinde kayboldum. Gzleri onunkilerin aynsyd.
Sonra baklarm evirdi ve korumann elindeki ecza kutusunu al
d. nmde diz kt, pantolonumu paalarmdan hzla aa do
ru ekti. Yaralarm sanki her gn byle bir i yapyormu gibi te
mizlemeye balad. Dans eden adamlarn, kalalarn sallayan fahielerin tam ortasnda, onlara aldrmadan yaralanma, pamuklar, bez
ler, oksijenli sular, tentrdiyot ve metrelerce gazl bez yardmyla
pansuman yapt. Kamn stndeki yarayla bitirdi ve bana bakarak
glmsedi. Paralanm dudaklarm onun ate gibi yanan alnna
dokundurdum.
Onu bann mutfana gtrrken Maya bana hl glmsyor
du. Mutfam mermer tezgh kesinlikle tertemizdir. Yanaklann s
123

rayla ona dedirerek serinlemeye alt. Bulduum hazine beni

kendime getirdi. Ellerim titriyordu. O sadece otursun. Bir ey yap
masna gerek yok. Ben her eyi yaparm.

Yumurtay krarken onun srtma bakyorum. K pkrm z olmu

omuzlarna, morarm uykusuna, sinirli haline glyorum. Kamm
a.
^ Lahanay kesip mayonezle kartryor. Bir domates dilimiyle
az, soyulmam bir patatesten de burun yapyor. Tavann iindeki
yumurtalar ona bakyor. Alamyorlar, pimek zereler.
Yiyorum. Neredeyse her hareketimi izliyor, bitirinceye kadar.
atal ve bam taban iine biralarken: Nefisti, diyorum.
Anneme benziyorsun, diyor.
Ben de buna benzer bir ey bekliyordum.
Ve sonra.
Ve sonra.
Belki az sonra dar karz ve bu ehrin; gemileri, otobsleri ve
aalaryla birlikte bize nasl kucak atn grrz. Nefeslerle,
seslerle ve kanla. Geceyle ve gndzle. nsanlarla ve ben ve biz bir
likte.
Belki.

124

Pascal Bruckner

Adsz Devler
Yeralt Edebiyat/ev.: Il zcan/96 sayfa/SBN 975-539-429-X

Pascal Bruckner, bu kez yetikinler iin kaleme ald iki

masalla karmzda. ocukluumuzdan hatrladmz,
mutlak iyilikle mutlak ktln tek bana var olduu,
kurtlarn kuzular ham yapt korkun m asal geleneini
tersine eviriyor. Devlerden korkm ayacak kadar bym
okurlara hitap eden Adsz D evler'd e bize ekirdekten dev
Balthus Zam inskiyi takdim ediyor. Evet, masalmzn
kahram an B althusun ocuklar mideye indirme gibi kt
bir alkanl vardr belki am a bu bamllk yznden
kendisi de madur durumdadr. Yirmi beinci ya gnnde
tvbe edip artk ocuk yemeyeceine dair sz verm i olsa da
doasna kar giritii m cadelede ne denli baarl
olabilecektir.
Kitabna balk koyarken alkolizm illetinden kurtulm ak
isteyen herkese ak, dnya apmda bir kurulu olan Adsz
A lkoliklerden esinlenen Bruckner, dev B althusun
yaam nda zgrlkle bir handikapa kar verilen mcadele
arasndaki atm ay son derece elenceli bir dille anlatyor.
Vaheti mizahla yumuatyor, hatta okurda merhamet
duygular uyandryor. Zira Balthus o bildiimiz kaba saba
grltc devlerden deildir. Aristokrat bir aileden gelen,
ince ruhlu, klasik mzie, sinemaya dkn, moday takp
eden gerek bir beyefendidir. Ah bir de atalarndan geen,
semiz bebeklerin karsnda azm sulandran u illet
olmasa...
Yazarn daha klasik bir slubu tercih ettii Silicinin olumsuz
kahram an ise salt mnzevi yaam na sayg gstermiyorlar
diye sokaktaki grltc veletlerin neelerine fena halde
ierleyerek akl almaz bir intikam plan yapan, hayatta hi
dostu olm ayan, fke ve nefret dolu bir kimyagerdir.
Bruckner ocuklara saldrmaktan kendini alamayan bu iki
ahsiyetin hikyesini saflk v e nahiflikle anlatrken, onlardan
iyilikle ktln bir arada var olup srekli att birer
duygusal laboratuvar olarak yararlanyor.