Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
nummer 14
27 augustus
V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T
2008
07 12 15 17
Clownsdroom komt uit Kleinste ziekenhuis Nederland Havenziekenhuis de diepte in Real time navigeren
Extra service:
op internet worden de
Topjaar academische Onderzoek naar
infecties bij prothesen
advertenties doorgelinkt
naar de eigen website
ziekenhuizen Oppervlakten van biomaterialen, zoals pro-
thesen, zodanig veranderen dat ze minder
bacteriën aantrekken en geen infecties meer
veroorzaken. Dat is het doel van het NANTICO-
onderzoek waarbij het Maastricht Universitair
Winstexperiment Medisch Centrum+ en de universitair medi-
ziekenhuizen sche centra UMC Groningen, UMC Utrecht
en het AMC in Amsterdam zijn betrokken en
Een aantal ziekenhuizen moet de mogelijkheid bovendien de bedrijven DSM en Dolphys. Het
krijgen winst uit te keren. De Nederlandse topinstituut BioMedical Materials (BMM) in-
Zorgautoriteit (NZa) adviseert minister Klink vesteert bijna acht miljoen euro in het onder-
met dit experiment akkoord. In de huidige zoek.
situatie hebben ziekenhuizen vaak te weinig
eigen vermogen om te kunnen investeren in Biomaterialen worden veel gebruik als im-
kwaliteit en innovatie. plantaten voor vervanging van lichaamseigen
weefsels. Te denken valt aan kunststoffen of
De NZa ziet de mogelijkheid tot het aantrek- metalen heup- en knieprothesen, hartkleppen,
ken van risicodragend vermogen als een be- vaatprothesen, platen en schroeven. Er schuilt
langrijke kans voor ziekenhuizen om beter te echter een risico in het gebruik van deze li-
gaan presteren. In het advies stelt de NZa een Een uitzondering vormt het LUMC in Leiden dat in 2007 in de rode cijfers kwam. chaamsvreemde implantaten: ze hebben een
aantal randvoorwaarden waaraan het experi- grote aantrekkingskracht op bacteriën. Dat
ment moet voldoen ter bescherming van de De acht academische ziekenhuizen in Neder- dat een behoorlijk rendement van bijna vier betekent dat er meer kans is op een infectie na
consument. De kwaliteit, toegankelijkheid en land hebben vorig jaar goede resultaten ge- procent. De personeelsbezetting steeg met een operatie. De behandeling van een ontsto-
betaalbaarheid van de zorg niet in het geding boekt. In 2007 steeg de gezamenlijke omzet 138 voltijdseenheden. ken gewrichtsprothese is een lange, kostbare
komen. De NZa zegt van meerdere partijen uit tot een bedrag van ruim 5,1 miljard euro, een weg die vaak bestaat uit het verwijderen van
de zorg het verzoek te hebben gekregen om het stijging van twaalf procent ten opzichte van Uitschieters het implantaat. Behandeling met antibiotica
uitkeren van winst en daarmee het aantrekken het jaar ervoor. Bij elkaar maakten de acade- Absolute uitschieter was het VU Medisch alléén heeft meestal geen zin, omdat bacte-
van risicodragend vermogen in de zorg moge- mische ziekenhuizen een nettowinst van 91 Centrum in Amsterdam. De winst ging hier riën zich hechten aan het biomateriaal en zich
lijk te maken. In het advies presenteert de NZa miljoen euro, bijna een verdubbeling vergele- omhoog van ruim vijf miljoen euro in 2006, beschermen in een ‘slijm’ laag. Het onder-
de mogelijkheden van een experiment en de ken met het jaar ervoor. tot ruim 41 miljoen in 2007. Dat betekent een zoeksproject NANTICO moet hier verande-
voorwaarden waaraan het moet voldoen. De rendement van ruim 58 procent op het eigen ring in brengen. NANTICO is de afkorting
NZa ziet de mogelijkheid tot het aantrekken Bij een gezamenlijk eigen vermogen van ruim vermogen. Dit ondanks het feit dat de perso- van Nonadhesive, Antimicrobial Coatings for
van risicodragend vermogen als een belang- 650 miljoen euro betekent dat een rendement neelsbezetting met drie procent toenam, tot Biomedical Implants. De onderzoekers gaan
rijke kans voor ziekenhuizen om beter te gaan op eigen vermogen van veertien procent, zo bijna 5100 fte in het afgelopen jaar. Op de antimicrobiële coatings voor implantaten
presteren. Ziekenhuizen krijgen dankzij een blijkt uit de jaarlijkse berekeningen door de tweede plaats van de lijst met uitschieters, ontwikkelen en testen. Deze beschermlaag
investering meer budget tot hun beschikking internetdatabank Zorgsectorinfo.nl. De omzet volgt het Erasmus Medisch Centrum in Rot- moet voorkomen dat bacteriën zich op het op-
voor innovatie en kwaliteitsverbeteringen. steeg over de hele linie, met toenames uiteen- terdam. Hier werd de winst ruim verdubbeld pervlakte nestelen en infecties ontstaan. Het
Het kan onder meer leiden tot een verminde- lopend van vijf tot maar liefst 21 procent. Met tot 26 miljoen euro in 2007. Ook hier steeg voordeel van zo’n speciale coating is dat te-
ring van wachtlijsten, hogere kwaliteit van de uitzondering van het LUMC in Leiden, dat in de personeelsbezetting licht. Het UMCG in gelijkertijd met het implantaat al preventief
geleverde zorg en innovatie. 2007 in de rode cijfers terecht is gekomen, Groningen zag de omzet met 21 procent flink antibiotica ingebracht kan worden, direct op
werden overal behoorlijke winsten gemaakt. stijgen. Dit vertaalde zich echter niet in een de plaats waar het nodig is.
Het AMC in Amsterdam en het UMC Sint substantiële stijging van de nettowinst. Zorg-
Radboud in Nijmegen (allebei ruim 3,5 mil- sectorinfo.nl is een internetdatabank met pro-
joen winst), herstelden zich van een verlies- fielgegevens van zorginstellingen in Neder-
Mmax.nlKantoorinrichtingverhuur
situatie in 2006. Bij beide ziekenhuizen liep
de personeelsbezetting dan ook licht terug, bij
land. De databank is een initiatief van MISA
Management Information Services Amstel-
Professioneel leidinggeven
binnen de gezondheidszorg?
Laboratoriumstoelen het AMC het sterkst met ruim 70 fte (voltijds- veen B.V. De databank bevat gegevens van
Projektmeubilair eenheden). De winst van het UMC in Utrecht ziekenhuizen over de afgelopen drie jaren.
liep terug van 25,6 miljoen euro in het topjaar Voor meer informatie: www.zorgsectorinfo.nl
r Grati
s HBO Zorgmanagement
bel voo fstoel 2006, tot zes miljoen in 2007. Nog steeds is
proe
Erfelijke factoren
Colofon
Uitgever: Gouda Media Groep B.V.
schizofrenie ontdekt Genetische basis voor
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322456
F (0182) 322466
In de grootste genetische studie naar schizo-
frenie tot nu toe zijn een aantal erfelijke fac-
toren geïdentificeerd die een sterk verhoogd
‘Volendamse ziekte’
Redactie: Gouda Media Groep B.V. risico geven op schizofrenie. De studie is
De Ziekenhuiskrant uitgevoerd door een groep wetenschappers
Eindredactie: Marja den Otter waarbij onderzoekers van het Universitair Me-
Opmaak: Gouda Media Groep B.V. Afdeling disch Centrum Utrecht en het Rudolf Magnus
vormgeving Instituut voor Neurowetenschappen een be-
Fotografie: Gouda Media Groep B.V. langrijke bijdrage hebben geleverd.
Druk: Wegener NieuwsDruk Gelderland
Verspreiding: DistriQ Amsterdam Deze unieke bevindingen geven onderzoekers
Redactie-adres: Crabethstraat 38 D nieuwe aanwijzingen over de biologische oor-
2801 AN Gouda zaken van schizofrenie, die in de toekomst
T (0182) 322456 mogelijk kunnen leiden tot verbeterde diagno-
E redactie@ziekenhuiskrant.nl se en behandeling. Aan het onderzoek deden
vele duizenden patiënten mee, voornamelijk
Advertentieverkoop: uit verschillende delen van Europa, waar-
Gouda Media Groep B.V. onder uit Nederland. In Nature beschrijven
T (0182) 322 456 de onderzoekers drie ‘microdeleties’ die de
E info@ziekenhuiskrant.nl vatbaarheid voor schizofrenie sterk verhogen.
Mw. Monique van de Wiel Microdeleties zijn kleine stukken ontbrekend
DNA waarop meerdere genen kunnen liggen. De zeldzame hersenaandoening komt veel voor in de besloten gemeenschap van Volendam.
Elma Multimedia B.V. Het zoeken naar ontbrekende stukken DNA
T 0226 33 16 00 bij patiënten is volgens de onderzoekers een Onderzoekers van de afdelingen Neurogene- de ziekte. In hun erfelijke materiaal hebben
E info@elma.nl veelbelovende manier om de genetische basis tica en Kinderneurologie van het AMC hebben we nu als eersten bepaalde genetische veran-
W www.elma.nl van schizofrenie te ontrafelen. nieuwe genmutaties gevonden die aan de ba- deringen achterhaald. We hebben dit ontdekt
sis staan van de zeldzame hersenaandoening met behulp van DNA-chips, een technologie
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke Erfelijke factoren pontocerebellaire hypoplasie. Samen met waarmee we in één keer de variaties kunnen
zorg is samengesteld, kan geen van betrokken Schizofrenie is een veel voorkomende, chroni- collega’s van de Universiteit van Keulen pu- meten in duizenden genen.” Op deze manier
partijen aansprakelijk worden gesteld voor sche psychiatrische aandoening die ongeveer bliceerden zij hun primeur in het wetenschap- ontdekten de onderzoekers DNA-mutaties in
eventueel voorkomende fouten. een procent van de bevolking treft en zich pelijke tijdschrift Nature Genetics. De ontdek- drie genen die coderen voor onderdelen van
vooral openbaart in jong-volwassenen. Het is king maakt een vroegere diagnostiek van de een groot enzymcomplex. Het gaat om een
al geruime tijd bekend dat erfelijke factoren aandoening mogelijk. zogeheten tRNA splicing endonuclease, een
een belangrijke rol spelen bij de gevoeligheid complex dat een belangrijke rol speelt bij de
om deze ziekte te ontwikkelen, maar tegelij- De ‘Volendamse ziekte’, zo wordt pontocere- aanmaak van transferRNA’s. Deze RNA’s spe-
kertijd is het bijna onmogelijk gebleken om bellaire hypoplasie type 2 ook wel genoemd. len een onmisbare rol bij de productie van ei-
de onderliggende genen te identificeren. Deze In het Noord-Hollandse vissersdorp komt witten, die op hun beurt weer nodig zijn voor
nieuwe studie heeft daar voor het eerst veran- deze zeldzame aandoening van de kleine her- de opbouw van cellen. Baas: “Het is verwon-
dering in gebracht. senen namelijk bovengemiddeld vaak voor. derlijk dat een verstoring van zo’n essentieel
Sterker nog: de Volendamse populatie vormt proces als tRNA-synthese alleen maar een
de belangrijkste pijler onder een langlopende specifiek neurologisch ziektebeeld geeft. Ie-
Lezersservice Effect van serious AMC-studie. Via dit onderzoek wordt gepro- dere lichaamscel heeft immers tRNA’s nodig.
Algemene servicevragen: gaming bewezen beerd de oorzaak te achterhalen van de erfe- Een mogelijke verklaring is dat de hersenen
maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur; lijke ziekte, die in 1978 werd ontdekt door tijdens de ontwikkeling gevoeliger zijn voor
telefoon (0182) 322 456 of mail naar: Het UMC Utrecht werkt aan een serious emeritus hoogleraar Kinderneurologie Peter een gebrek aan dit type RNA. Dat gaan we via
info@ziekenhuiskrant.nl game voor jonge dokters om incidenten in de Barth van het AMC. Bekend was al dat pon- een vervolgstudie verder uitzoeken.”
patiëntenzorg te verminderen. Hoofdonder- tocerebellaire hypoplasie een recessieve aan-
Abonnementen zoeker is de Amerikaanse psycholoog Pam doening is: een ziekte die alleen optreedt als Besloten gemeenschap
adres: Crabethstraat 38-D Kato. Dat serious gaming werkt, heeft Kato be- iemand twee ‘foute’ exemplaren erft van be- Waarom komen die uitgerekend uit Volen-
2801 AN Gouda wezen met ‘Re-Mission’: een game waarmee paalde genen. Maar wélke genen precies, dat dam? “Dat is van oudsher een vrij besloten
Tel: (0182) 322 456 de therapietrouw van jonge kankerpatiënten was nog steeds de vraag. gemeenschap, waar relatief weinig gehuwd
info@ziekenhuiskrant.nl toeneemt. De resultaten van het onderzoek wordt met families van buiten”, legt Baas uit.
Prijzen: 1ste kwartaal 15 euro zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke DNA-chips “Wat dat betreft bracht onze studie nog bij-
2de, 3de, 4de kwartaal 20 euro tijdschrift Pediatrics. “Na ruim tien jaar speuren hebben we beet”, zondere historische informatie boven water.
vertelt onderzoeksleider Frank Baas van de De genetische afwijkingen die we aantroffen
Redactie/tips: Serious game betekent dat het spel niet AMC-afdeling Neurogenetica. “Samen met bij patiënten uit Volendam blijkt identiek aan
Tips voor de redactie, een redactionele tekst of alleen dient ter vermaak, maar vooral om het Cologne Center for Genomics hebben we die van de meeste Europese patiënten met de
een persbericht kunt u mailen naar er iets van te leren. Het spel dat het UMC het DNA geanalyseerd van bijna zestig patiën- aandoening. Zij hebben hoogstwaarschijnlijk
redactie@ziekenhuiskrant.nl Utrecht ontwikkelt is bedoeld om beginnen- ten met pontocerebellaire hypoplasie, voorna- één en dezelfde voorouder. Wij denken dat die
De redactie houdt zich het recht voor om artike- de artsen te laten oefenen met incidenten die melijk afkomstig uit Europa. Sinds Barth’s ergens vóór 1700 geleefd moet hebben – de
len niet te plaatsen of in te korten. weinig voorkomen in de praktijk. Doel is het ontdekking heeft onze afdeling Kinderneuro- genetische afwijking is namelijk al zeker tien
voorkomen van vermijdbare fouten. De studie logie het DNA verzameld van patiënten met tot twaalf generaties oud.”
Verspreiding: naar de werking van ‘Re-Mission’ is het
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar gesteld grootste gerandomiseerde en gecontroleerde
in het personeelrestaurant van alle ziekenhuizen onderzoek naar de werking van games als in- Start proef pijnmeting via SMS
in Nederland. Daarnaast wordt de krant toege- terventie ooit. Kato onderzocht met subsidie
stuurd aan alle afdelingshoofden. Ook wordt hij van het Amerikaanse HopeLab het effect bij Het Pijncentrum van ziekenhuis Bernhoven
aan leveranciers en betrokkenen verzonden. 375 jongeren in 34 Amerikaanse, Canadese en in Oss is begin deze maand gestart met een
De oplage bedraagt 25.000 exemplaren. Australische ziekenhuizen. ‘Re-Mission’ toont proef van drie maanden waarin honderd pa-
aan dat een speciaal ontwikkelde videogame tiënten met chronische pijn hun pijnscore we-
Webkrant: therapietrouw bij jonge kankerpatiënten kan kelijks via een sms-bericht of voicemailbericht
De webkrant is op de avond vóór het verschijnen bevorderen. In ‘Re-Mission’ reist een micros- doorgeven aan het Pijncentrum Bernhoven.
van de papieren krant beschikbaar op copische robot met de naam Roxxi door het
www.ziekenhuiskrant.nl In de webkrant worden lichaam heen. Roxxi vernietigt kankercel- De scores worden via een automatisch sy-
enkele pagina’s dagelijks ververst. len. Deelnemers in de studie hadden hogere steem opgeslagen en verwerkt. De patiënt kan
niveaus van chemotherapie in hun lichaam en een score aangeven van nul tot en met negen
Komende verschijningsdata 2008: namen hun antibiotica meer consistent. Het is waarbij negen uiteraard geldt als de hoogste
Tweewekelijks. Klik op: de verwachting dat eind 2008 een prototype pijnscore. De wekelijkse melding maakt het
www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning beschikbaar is van het Utrechtse spel voor mogelijk inzicht te krijgen in hoe de pijn zich
jonge dokters. Voor de ontwikkeling van de ontwikkelt. De behandelaars krijgen een beter
Bezorging: game en het onderzoek naar het daadwerke- zicht op hoe de pijn zich gedraagt. Zo kunnen
Bezorgklachten kunt u mailen naar lijke effect ervan - maken artsen straks ook zij bijvoorbeeld het effect van een behande-
info@ziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322456 minder fouten?- is het UMC Utrecht op zoek ling betrouwbaarder meten. Wanneer nodig De wekelijkse melding biedt meer inzicht in hoe pijn
naar sponsors. kan de behandeling tijdig worden aangepast. zich ontwikkeld.
Nummer 14
Actueel 3 27 augustus 2008
De kwaliteit die ziekenhuizen leveren is een belangrijker onderdeel geworden van de onderhandelingen.
VOOR UW 3.!1 ASSORTIMENT
6ROEGTIJDIGE HERKENNING VAN ONDERVOEDING IS DOOR MIDDEL VAN CLIpNTEN DOOR HET IN DE MENUCYCLUS OP TE NEMEN ALS NAGERECHT
SCREENING IN VEEL ZIEKENHUIZEN PRESTATIE
INDICATOR $E 3.!1
OF ALS TRAKTATIE BIJ DE KOF½E OF THEE /OK KINDEREN DIE ONBE
SCORE OF DE -534 WORDEN VEELAL ALS MEETINSTRUMENT GEBRUIKT DOELD AFVALLEN OF IN EEN VERMINDERDE VOEDINGSTOESTAND
-ENSEN DIE ONBEDOELD AFVALLEN KRIJGEN OP BASIS VAN DEZE SCORE VERKEREN ZULLEN DIT GEBAKJE ALS LEKKERNIJ BESCHOUWEN EN ZICH
DIVERSE TUSSENDOORTJES AANGEBODEN DIE RIJK ZIJN AAN ENERGIE EN DAARDOOR AANGENAMER VOELEN IN DE ZIEKENHUISOMGEVING
EIWIT %EN BIJKOMEND VOORDEEL IS DE PRETTIGE PRIJSSTELLING VAN DE
"OUW
STEENTJES (ET SLIM OMGAAN MET KLINISCHE VERSTREK
(ET "OUWSTEENTJE EEN 5NIQUE ENERGIE
EN EIWITRIJK GEBAKJE KINGEN SCHEPT ½NANCIpLE RUIMTE IN UW BESTEEDBAAR BUDGET
IS VERKRIJGBAAR IN DE SMAKEN BANAAN EN AARDBEI "EIDE SMAKEN
ZIJN ±VERASSEND LEKKER² EN EEN AANVULLING OP UW ASSORTIMENT )NMIDDELS IS HET "OUWSTEENTJE OPGENOMEN IN HET
(ET "OUWSTEENTJE IS NAAST ENERGIERIJK OPGEBOUWD UIT HOOG
#OMPENDIUM EN DE '0) $ATABASE
WAARDIGE EIWITTEN DIE HET HERSTEL BEVORDEREN
.OTE (ET BOUWSTEENTJE IS GENOMINEERD VOOR DE )NNOVATIE !WARD
/P EEN GASTVRIJE WIJZE KUNT U DIT GEBAKJE PRESENTEREN AAN UW #ATEGORIE &OOD
"OUWSTEENTJES ZIJN GEBAKJES IN DE SMAKEN BANAAN EN 6/%$).'37!!2$% 0%2 '2!-
AARDBEIEN WEGEN CA GRAM %EN HEERLIJKE TRAKTATIE
VOOR IEDEREEN EN VERSTERKEND DOOR DE HERSTELLENDE "ANANENSMAAK !ARDBEIENSMAAK
MENS "EREID MET EXTRA ENERGIERIJKE GRONDSTOFFEN EN
%NERGIE KCAL KJ KCAL KJ
HOOGWAARDIGE EITWITTEN
(ERSTELLEN EN 'ENIETEN IN mmN GEBAKJE %IWIT;G= G G
+OOLHYDRATEN TOTAAL G G
$E ³´"OUWSTEENTJES´´ GAAN DE STRIJD TEGEN ONDERVOEDING 6ET ;TOTAAL G= G G
OP EEN GASTVRIJE WIJZE AAN EN ZIJN DAAROM HET LEKKERSTE +ALIUM MG MG
WAPEN TEGEN ONDERVOEDING #ALCIUM MG MG
&OSFOR MG MG