Jaargang 2
nummer 13
23 juli
V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T
2008
02
Ophef borstkankeroperaties
Extra service:
op internet worden de
advertenties doorgelinkt
naar de eigen website
Tabaksindustrie lokt
jongeren met menthol
De tabaksindustrie manipuleert de hoeveelhe-
den menthol in sigaretten om het roken extra
aantrekkelijk te maken voor jongeren. Men-
thol, dat de luchtwegen en de keel verzacht,
maakt het roken gemakkelijker.
Dit maakten Amerikaanse wetenschappers vo-
rige week bekend. Zij baseren hun bevindin-
gen op onafhankelijk laboratoriumonderzoek
en op onderzoek van de tabaksindustrie naar
mentholgebruik. Zo is gebleken dat tabaks-
producent RJ Reynolds in 1987 een strategie
heeft uitgezet om nieuwe jonge rokers aan te
trekken door verschillende hoeveelheden men-
thol te gebruiken. In een interne notitie van het
bedrijf staat dat de eerste reactie van begin-
nende rokers vaak negatief is, maar menthol
het roken lekkerder maakt. De tabaksindustrie
weerspreekt de uitkomsten van het rapport.
Menthol maakt roken gemakkelijker.
De facilitaire
zorgondersteuner
www.isshospitalservices.nl
Tel: 030 - 24 24 800
LJ KL
PQ

[ JFLFOIVJTTUPF MF O O M
8JK
IFCCFO
FFO
TUPFM

WPPS
FMLF
XFSLQMFL






FO
BOEFST
NBLFO
XF

IFN
TQFDJBBM
WPPS
V
Vraag gratis catalogus aan
via info@scoremedi.nl
LJ KL
PQ

[ JFLFOIVJTTUPF MF O O M
06
Laparoscopisch opereren
Zorgkosten ouderen
groeien minder hard
De groei van de zorguitgaven wordt niet alleen door vergrijzing bepaald.
Het RIVM heeft onderzoek gedaan naar de
kostenstijging in de zorg als gevolg van de
vergrijzing. Bekend is dat veel mensen vooral
in het laatste levensjaar veel kosten voor zorg
maken. Opvallend is echter dat, hoewel steeds
meer mensen oud worden, dat de zorgkosten
niet evenredig toenemen.
Een belangrijke oorzaak hiervan is dat de
levensverwachting toeneemt, vooral bij man-
nen. Allereerst betekent dit een uitstel van de
hoge kosten in het laatste levensjaar. Daar-
naast blijven echtparen hierdoor langer bij
elkaar waardoor zij minder beroep doen op
formele zorg. Het is een positieve bijstelling
van het beeld dat over de kostenstijging door
de vergrijzing bestaat.
Kosten ziekenhuiszorg
De duurste sector van de gezondheidszorg is
‘Ziekenhuiszorg en medisch specialistische
zorg’ (in 2005 was dat volgens het RIVM
onderzoek 17,7 miljard). De kostengroei in de
ziekenhuiszorg is grotendeels toe te schrijven
aan de groei van het aantal patiënten. Dit komt
mede doordat in ziekenhuizen de budgetpla-
fonds zijn losgelaten, en niet zozeer door de
invoering van de marktwerking. Het aantal
mensen dat in de toekomst een beroep gaat
Actieve levensstijl goed voor chronisch zieken
Chronisch zieken doen er goed aan in beweging te
blijven.
11
Steun voor preferentiebeleid
doen op de ziekenhuiszorg zal echter minder
snel toenemen dan dat eerder was berekend.
Tot 2020 zal deze toename 1,0 procent zijn
in plaats van 1,2 procent. Dit komt, hoe raar
dat ook klinkt, doordat mensen steeds ouder
worden. Niet alleen komen er steeds meer
ouderen; mensen leven ook steeds langer. Dit
betekent dat de hoge kosten van het laatste
levensjaar uitgesteld worden, en dat daardoor
de jaarlijkse kostenstijging lager uitvalt.
Totale kosten
In 2005 werd in Nederland in totaal 68,5 mil-
jard euro aan zorg en welzijn besteed, ofwel
13,5 procent van het bruto binnenlands pro-
duct. Per inwoner is dat 4.200 euro. De groei
van de zorguitgaven wordt niet alleen door
vergrijzing bepaald. Ook prijsontwikkelingen
en nieuwe behandelmogelijkheden leiden tot
groeiende zorguitgaven. Tussen 1999 en 2003
stegen de zorgkosten jaarlijks gemiddeld met
9,7 procent. Tussen 2003 en 2005 was deze
groei 3,9 procent per jaar. Ook voor de toe-
komst wordt een groei bovenop de lasten door
de vergrijzing verwacht. Op basis van de stu-
die van het RIVM kan niet worden geconclu-
deerd dat de totale groei van de zorguitgaven
lager zal uitkomen dan eerder werd aangeno-
men.
Chronisch zieken hebben veel baat bij een
actieve levensstijl. Het helpt hen zich aan
te passen aan hun nieuwe situatie. Ook het
onderkennen en het uiten van de emoties die
met een chronische ziekte gepaard gaan, stelt
hen beter in staat om de controle over hun
leven te behouden. Dit zijn enkele conclusies
in het artikel ‘Psychological adjustment to
chronic disease’ dat op zaterdag 19 juli in het
wetenschappelijk tijdschrift The Lancet is ge-
publiceerd. De onderzoekers, prof. dr. Denise
de Ridder, prof. dr. Rinie Geenen, dr. Roeline
Kuijer en dr. Henriët van Middendorp, zijn
allen verbonden aan de Universiteit Utrecht.
23
Museum van het geneesmiddel
Nieuwe maatregelen
tegen babysterfte
Minister Klink (VWS) neemt de komende jaren
nieuwe maatregelen om babysterfte in Neder-
land tegen te gaan.
Nederland neemt internationaal een midden-
positie in als het gaat om babysterfte. Dat sluit
volgens minister Klink niet aan bij de hoge
ambities met betrekking tot volksgezondheid.
In een brief die vorige week aan de Tweede
Kamer is verstuurd, beschrijft de minister
daarom een aantal activiteiten op dit terrein.
Zo moet er meer en betere voorlichting wor-
den gegeven aan toekomstige ouders; moet er
een stuurgroep worden ingesteld die richtlij-
nen formuleert voor betere verloskundige zorg
en kraamzorg; moet er een onderzoek komen
naar de oorzaak van het personeelstekort in de
kraamzorg en moet er een evaluatie van neo-
natale screening (hielprik) en betere voorlich-
ting daarover komen.
Migranten
Bij alle initiatieven wordt speciale aandacht
besteed aan de positie van migranten. Waar
nodig zullen ook maatregelen specifiek op
deze doelgroep worden gericht. Een voorbeeld
is het geven van voorlichting over het belang
van het tijdig inroepen van verloskundige zorg
bij zwangerschap.
Vrouwen kopen via
internet abortuspillen
Vrouwen in landen waar abortus beperkt is
toegestaan, kopen via internet medicijnen om
de zwangerschap af te breken. Dat meldde de
BBC vorige week.
Vrouwen in meer dan zeventig landen met
abortusrestricties gebruiken internet om de
pillen van zeventig euro aan te schaffen. De
combinatie van de pillen zorgt voor een be-
eindiging van de zwangerschap en kan wor-
den gebruikt tot de negende week. Volgens de
website voorziet men op deze manier in een
veilige abortus, zodat minder vrouwen sterven
aan de gevolgen van een onveilige abortus. De
pillen bieden daarvoor echter geen garantie.
Uit een onderzoek onder 400 online-kopers
bleek dat bijna elf procent van de vrouwe na
het innemen van de medicamenten naderhand
een chirurgische ingreep nodig had. Dit kwam
doordat de middelen de abortus niet hadden
voltooid of door buitensporig bloedverlies.
Bel gratis 0800 - 023 28 28
WWW.FREELIFT.COM
 Nummer 13
23 juli 2008
Colofon
Uitgever: Gouda Media Groep B.V.
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322456
F (0182) 322466
Redactie: Gouda Media Groep B.V.
De Ziekenhuiskrant
Eindredactie: Marja den Otter
Opmaak: Gouda Media Groep B.V. Afdeling
vormgeving
Fotografie: Gouda Media Groep B.V.
Druk: Wegener NieuwsDruk Gelderland
Verspreiding: DistriQ Amsterdam
Redactie-adres: Crabethstraat 38 D
2801 AN Gouda
T (0182) 322456
E redactie@ziekenhuiskrant.nl
Advertentieverkoop:
Gouda Media Groep B.V.
T (0182) 322 451
E info@ziekenhuiskrant.nl
Mw. Anneke de Pater
Elma Multimedia B.V.
T 0226 33 16 00
E info@elma.nl
W www.elma.nl
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke
zorg is samengesteld, kan geen van betrokken
partijen aansprakelijk worden gesteld voor
eventueel voorkomende fouten.
Lezersservice
Algemene servicevragen:
maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur;
telefoon (0182) 322 456 of mail naar:
info@ziekenhuiskrant.nl
Abonnementen
adres: Crabethstraat 38-D
2801 AN Gouda
Tel: (0182) 322 456
info@ziekenhuiskrant.nl
Prijzen: 1ste kwartaal 15 euro
2de, 3de, 4de kwartaal 20 euro
Redactie/tips:
Tips voor de redactie, een redactionele tekst of
een persbericht kunt u mailen naar
redactie@ziekenhuiskrant.nl
De redactie houdt zich het recht voor om artike-
len niet te plaatsen of in te korten.
Verspreiding:
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar gesteld
in het personeelrestaurant van alle ziekenhuizen
in Nederland. Daarnaast wordt de krant toege-
stuurd aan alle afdelingshoofden. Ook wordt hij
aan leveranciers en betrokkenen verzonden.
De oplage bedraagt 25.000 exemplaren.
Webkrant:
De webkrant is op de avond vóór het verschijnen
van de papieren krant beschikbaar op
www.ziekenhuiskrant.nl In de webkrant worden
enkele pagina’s dagelijks ververst.
Komende verschijningsdata 2008:
Tweewekelijks. Klik op:
www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning
Bezorging:
Bezorgklachten kunt u mailen naar
info@ziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322456
2 Actueel
Ziekenhuiskrant
op werkplek of
huisadres?
Elke twee weken wordt de Ziekenhuiskrant
in vrijwel alle Nederlandse ziekenhuizen
bezorgd. Daarnaast zijn er veel abonnees die
de krant ontvangen. Speciaal voor de mede-
werkers in ziekenhuizen bestaat de mogelijk-
heid van een extra goedkoop abonnement.
Voor slechts 28 euro per twaalf maanden
krijgt u de Ziekenhuiskrant bezorgd op
een adres naar keuze. Stuurt u dan mail
naar info@ziekenhuiskrant.nl met naam en
adres en vermeldt u daarbij in welk zieken-
huis men werkt. U ontvangt een factuur en
natuurlijk een jaar lang elke twee weken de
Ziekenhuiskrant.
‘Crohnjuwelen’
Op 29 juli is het 25 jaar geleden dat de ont-
dekker van de ziekte van Crohn, dr. Burril B.
Crohn, stierf. Op de website www.crohnjuwe-
len.nl zijn vanaf die dag de videodagboeken
te zien van negen mensen met de ziekte van
Crohn, een chronische darmontsteking. Film-
maakster Wilma Fritsma monteerde de video-
dagboeken. Voorafgaand aan de verschijning
op internet gaat op 29 juli de film ‘Crohnjuwe-
len’, met daarin de videodagboeken, in pre-
mière in bioscoop ‘de Kroon’ in Zwolle.
De afgelopen drie maanden zijn de deel-
nemers, variërend in leeftijd van 19 tot 39 jaar,
bezig geweest met het vastleggen van hun da-
gelijks leven met de ziekte van Crohn. Want
hoe ziet het leven eruit als iemand veel moe is
en buikpijn heeft, regelmatig geopereerd moet
worden en soms dertig keer per dag naar het
toilet moet? Centraal in de filmpjes staat de
strijd die elke deelnemer met zichzelf voert
om met de ziekte om te gaan. In Nederland
leven ongeveer 20.000 mensen met de ziekte
van Crohn, een chronische ontsteking aan de
darm. De ziekte wordt meestal ontdekt tussen
het vijftiende en dertigste levensjaar.
Duitsland screent op
huidkanker
Duitsland gaat als eerste land ter wereld zijn
inwoners screenen op huidkanker. Sinds 1 juli
2008 kan iedereen vanaf 35 jaar een gratis on-
derzoek aanvragen.
Het onderzoek wordt uitgevoerd door huis- en
huidartsen. Van de 45.000 huisartsen in Duits-
land zijn inmiddels 10.000 huisartsen ge-
kwalificeerd om het onderzoek te verrichten.
Op dit moment zijn 870.000 Duitsers onder
behandeling voor huidkanker. In Duitsland
is het jaarlijkse aantal nieuwe gevallen van
huidkanker verzesvoudigd. Volgens de Duitse
kankerbestrijding is een van de oorzaken een
veranderde vrijetijdsbesteding. Mensen gaan
meer op zonvakantie en regelmatig onder de
zonnebank.
Doordat mensen vaker een zonvakantie boeken stijgt
het aantal gevallen van huidkanker.
Verwarring rond
borstkankeroperaties
door verkeerde cijfers
Grote koppen prijkten maandag 14 juli in de een borstsparende ingreep. Daarnaast zijn er
diverse dagbladen. ‘Zorgverzekeraar dreigt nog andere factoren die het aantal heropera-
met opzeggen contracten- Ultimatum rond ties kunnen beïnvloeden. Zo is er door collega
dubbele borstoperaties bij kanker’ en ‘Helft Wiggers uit het UMCG in Groningen al opge-
ziekenhuizen gaat in de fout bij borstoperatie merkt dat het ene ziekenhuis wat strenger in de
– Inspectie pakt onnodige ingreep bij borst- leer is dan een ander ziekenhuis. ‘De kans dat
kanker aan’. Aanleiding was de eerste analyse de borstkanker later terugkeert, is wat kleiner
van de AD Ziekenhuis Top 100, die later dit als er tijdens de operatie meer weefsel is weg-
jaar voor de vijfde keer verschijnt. Het Natio- gehaald. Andere artsen vertrouwen bij twijfel
naal Borstkanker Overleg Nederland (NABON) over compleetheid van operatie waarschijnlijk
vindt dat de verkeerde cijfers zijn gebruikt en meer op de werking van de bestraling’ (die bij
nuanceert de berichtgeving dan ook. borstsparende ingreep standaard volgt). Ook
het al dan niet verrichten van een aanvullende
Volgens het rapport waarop het AD zich okselklieroperatie bij een door kankercellen
baseert zou bij negen van de tien borstsparen- aangetaste schildwachtklier telt het ene zie-
de operaties het resultaat direct goed moeten kenhuis mee in het aantal heroperaties, terwijl
zijn. Hiermee wordt bedoeld dat het borstkan- een ander ziekenhuis dit niet verdisconteert in
kergezwel in één operatie geheel verwijderd haar berekening.”
dient te worden. Echter, de helft van de zie-
kenhuizen (bijna vijftig ziekenhuizen) haalt Indicatoren ontwikkelen
dit niet en ‘moet daarom binnen zes weken “Concluderend kunnen we stellen, dat het be-
opheldering geven over het hoge aantal her- langrijk is om indicatoren te ontwikkelen en
operaties’, zo is de reactie van de Inspectie te vervolgen. Voor borstkanker zijn deze in-
voor de Gezondheidszorg (IG). Het NABON, dicatoren door de betrokken beroepsgroepen
een landelijk overlegorgaan van alle bij de zelf ontwikkeld en nadien door de Inspectie
behandeling van borstkanker betrokken pro- overgenomen. Een correcte interpretatie van
fessionals, onder de auspiciën van de Vereni- de bevindingen is echter cruciaal alvorens er
ging van Integrale Kankercentra, nuanceert de heldere conclusies en consequenties aan te
ophef die is ontstaan. Het NABON wil door kunnen verbinden.”
middel van richtlijnontwikkeling een optimale
diagnostiek, voorlichting en behandeling van
patiënten met borstkanker bevorderen.
Verouderde grens
“Anders dan het Algemeen Dagblad sugge-
reert, is de indicator met betrekking tot per-
centage radicaliteit (tumor in één operatie
compleet verwijderd) bij borstsparende ope-
raties niet tien procent, maar twintig procent
voor zover het een invasieve tumor betreft en
dertig procent indien het alleen een voorloper-
stadium betreft (DCIS)”, stelt prof. dr. Vivian-
ne Tjan-Heijnen, voorzitter van het NABON
en hoogleraar Medische Oncologie aan het
Maastricht Universitair Medisch Centrum.
“Waarom dan deze verwarring? De vorige
versie van de NABON ging nog uit van de in-
middels verouderde tien procent grens. Deze
grens is door een van de werkgroepen van
het NABON (onder voorzitterschap van prof.
dr. Emiel Rutgers, chirurg-oncoloog van het
Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis) ver-
hoogd, om te voorkomen dat er ten onrechte
vaak voor een borstamputatie zou worden ge-
kozen. Bij een borstamputatie is het namelijk
over het algemeen makkelijker om het gezwel NABON nuanceert de ophef die is ontstaan rond de
in één operatie geheel te verwijderen dan bij borstkankeroperaties.
Ziekenhuizen willen door gebrek aan artsen
twee afdelingen samenvoegen
Van de drie vacatures voor een gynaecoloog met de Inspectie voor de Gezondheidszorg of
die zijn ontstaan bij de Stichting Oosterschel- het samenvoegen van de twee afdelingen een
deziekenhuizen in Goes en Ziekenhuis Wal- oplossing kan zijn, wanneer zij er niet in sla-
cheren in Vlissingen kan er één per septem- gen de vacatures per januari 2009 in te vullen
ber worden ingevuld. De mogelijkheid bestaat of waarnemende artsen te vinden. De voor-
dat de andere twee niet snel ingevuld raken. gestelde oplossingsrichting is het concentre-
Daarom willen de ziekenhuizen twee afdelin- ren van de opnames van de gynaecologische
gen samenvoegen. patiënten in Goes. Omdat ook de zorg voor
pasgeborenen daaraan gekoppeld is, verhui-
De komende maanden zorgen in ieder zieken- zen ook de opnames voor de kinderafdeling
huis niet vier maar drie gynaecologen, 24 uur naar Goes. Onder andere vanwege huisvesting
per dag, zeven dagen per week, voor de gy- heeft Goes de voorkeur boven Vlissingen. Of
naecologische patiënten. Dit brengt een hoge de ziekenhuizen deze maatregel daadwerke-
werkbelasting voor de gynaecologen met zich lijk uit gaan voeren, is op dit moment nog niet
mee. Op de lange duur is dat niet vol te hou- te zeggen.
den. De ziekenhuizen bespreken momenteel

Actueel
Eerste Europees
universiteitszieken-
huis is haalbaar
Het academisch ziekenhuis in Maastricht. (Foto Appie Derks, azM)
De oprichting van een eerste Europees uni-
versiteitsziekenhuis als gemeenschappelijk
samenwerkingsproject van het Maastricht Uni-
versitair Medisch Centrum (Maastricht UMC)
en het Universitätsklinikum Aachen (UKA) is
juridisch en economisch haalbaar. Daarnaast
zal het uitbouwen van de bestaande samen-
werking de kwaliteit en de internationale
concurrentiepositie van beide klinieken op
het gebied van patiëntenzorg, onderzoek en
onderwijs verder versterken. Aldus een haal-
baarheidsonderzoek dat het adviesbureau
KPMG in opdracht van de beide academische
ziekenhuizen in de afgelopen maanden heeft
uitgevoerd.
In het enkele honderden bladzijden dikke
rapport geven de adviseurs van KPMG een
gedetailleerde opsomming van de trends op
het gebied van gezondheidszorg aan beide
kanten van de grens, analyseren zij de posi-
tie van de twee academische ziekenhuizen in
hun respectievelijke markten en peilen zij de
mogelijkheden voor een intensivering van de
al meerdere jaren bestaande samenwerking.
Het onderzoek pleit ervoor de krachten nog
meer dan voorheen te bundelen en de sterke
punten van beide ziekenhuizen, bijvoorbeeld
op het gebied van hart- en vaatziekten, uit te
bouwen in de vorm van gemeenschappelijke
behandel- en onderzoekscentra. Dit tegen de
achtergrond van stijgende kosten aan zowel
Nederlandse als Duitse zijde en de eis om
topzorg en toponderzoek te leveren zonder de
efficiëntie uit het oog te verliezen. “We stre-
ven naar een afgestemde, strategische aanpak
in de verdere ontwikkeling van onze zorg en
onderzoek, en een gezamenlijke verantwoor-
delijkheid voor de onderneming. Dat betekent
voor de toekomst een gemeenschappelijk be-
stuur, een gezamenlijke platform voor IT en
financiën”, aldus de voorzitter van de Raad
van Bestuur het academisch ziekenhuis van
Aken, Prof. Henning Saß.
Oncologienetwerk
Voor regionale patiënten is belangrijk dat zij
op alle niveaus gebruik kunnen maken van
het zorgaanbod in Maastricht en in Aken.
Patiënten profiteren juist van deze samenwer-
king, door de uitwisseling van kennis tussen
de artsen van beide ziekenhuizen. Zo wordt
Zwaar op de maag
Een Braziliaanse vrouw die 23 jaar lang met
buikpijn kampte, bleek al die tijd met een mes
in haar buik te hebben rondgelopen.
De scalpel werd na een keizersnede, die in
1984 werd uitgevoerd, vergeten. De oorzaak
3 23 juli 2008
er bijvoorbeeld ook gedacht aan een oncolo-
gienetwerk, om de behandeling van kanker-
patiënten verder te kunnen verbeteren. Een en
ander is geheel in lijn met de op 2 juli 2008
door EU-commissaris Androulla Vassiliou
voorgestelde richtlijn over grensoverschrij-
dende gezondheidszorg. Dit voorstel wil Euro-
pese samenwerking op het gebied van ge-
zondheidszorg bevorderen en de ontwikkeling
steunen van Europese referentienetwerken
van gespecialiseerde centra in verschillende
lidstaten. Bovendien passen de conclusies van
het haalbaarheidsonderzoek binnen de speer-
punten zoals de provincie Limburg die in de
Versnellingsagenda heeft geformuleerd.
Derde locatie
Op geselecteerde en zeer gespecialiseerde
domeinen, waarin zowel het UMC als het UKA
ook nu al over uitstekende mogelijkheden be-
schikken, presenteren beide ziekenhuizen zich
als een Europees topcentrum. Deze excellente
zorg wordt aangeboden op een derde locatie,
op de grens tussen Duitsland en Nederland,
op het technologiepark Avantis (ongeveer
vijf kilometer van Aken en 25 kilometer van
Maastricht). Hier zal een hart- en vaatcentrum
en mogelijk een centrum voor ionentherapie,
een nieuwe vorm van behandeling van kan-
ker, verrijzen. “Met een excellent cardiovas-
culair centrum kunnen het UMC en de UKA
hun krachten bundelen en hun zichtbaarheid
op de nationale en internationale markten ver-
groten”, benadrukt Guy Peeters, voorzitter
van de Raad van Bestuur van het Maastricht
Universitair Medisch Centrum. “Wij gaan
ervan uit dat een dergelijk centrum ook op
internationale patiënten en onderzoekers een
grote aantrekkingskracht zal uitoefenen.” Een
geïntegreerd onderdeel van dit cardiovascu-
laire centrum zou ook een gemeenschappelijk
centrum voor kindercardiologie kunnen zijn.
Op dit moment heeft alleen Aken faciliteiten
voor kinderhartchirurgie. Beide besturen stre-
ven naar een gemeenschappelijke infrastruc-
tuur met een gedeelde medische uitrusting. De
raden van toezicht van de twee academische
ziekenhuizen hebben de besturen opdracht
gegeven om vóór 1 januari 2009 de samen-
werking nader uit te werken, volgens de aan-
bevelingen van het haalbaarheidsonderzoek
van KPMG.
van de buikpijn werd achterhaald tijdens een
radiologisch onderzoek, zo meldde onlangs
een Braziliaanse krant. De 47-jarige vrouw is
van plan zich te laten opereren. Als ze een-
maal hersteld is, wil ze een schadevergoeding
eisen van het ziekenhuis.
Nummer 13
UMC Utrecht stimuleert solliciteren tijdens
zomervakantie
Het Universitair Medisch Centrum Utrecht
(UMC Utrecht) wil werkzoekenden ervan
bewust maken dat ze ook tijdens de zomer-
oriënteren op een nieuwe baan en bij voorkeur
vanaf hun vakantieadres al laten solliciteren.
Gedurende de hele zomer zit er een team klaar
vakantie kunnen solliciteren. Het UMC Utrecht
communiceert momenteel dat er gedurende
de hele zomer een team klaarzit om geïn-
dat vragen van sollicitanten beantwoordt,
zowel telefonisch als via e-mail. Er is een
gratis 0800-nummer: (0800) 25 000 25. Vra-
teresseerden te helpen zich te oriënteren gen per e-mail kunnen gestuurd worden naar
op een passende baan. Achterliggende ge- werken@umcutrecht.nl De site is te bekijken
dachte van deze zomeractie is dat er in deze op: solliciterentijdensjevakantie.nl
sector gedurende het jaar weinig tijd is voor
loopbaanoriëntatie. Bovendien is de zomer-
vakantie voor veel mensen een moment van
bezinning.
Wie in de gezondheidszorg werkt, heeft
het eigenlijk altijd druk. Tijd om na te den-
ken over loopbaanstappen is er meestal niet.
Tijdens de vakantie hebben mensen eindelijk
tijd om alles eens rustig op een rijtje te zetten.
En met de huidige communicatiemiddelen is
het mogelijk om daar actief mee bezig te zijn.
Waar iemand ook is. Daar staat tegenover dat
de werving van nieuwe medewerkers bij veel
bedrijven in de zomerperiode zo goed als stil-
ligt. Er wordt immers algemeen aangenomen
dat het weinig zin heeft om actief te werven
in de periode dat de meeste Nederlanders op
vakantie zijn. Onderzoek heeft echter uitge-
wezen dat dit helemaal niet juist is. Het UMC
Utrecht springt deze zomer als eerste in dit
‘wervingsgat’ en wil werkzoekenden juist De zomervakantie is een mooi moment om naar een
in de vakantieperiode stimuleren om zich te andere baan uit te kijken, vindt het UMC Utrecht.
Radiologisch centrum in Ede beoordeelt
geblesseerde sporter in Beijing
Olympische sporters krijgen een unieke ser- afstand een rol gaan spelen tijdens de komen-
vice aangeboden. Het Radiologisch Centrum de Olympische en Paralympische Spelen in
voor Topsportgeneeskunde in Ede kijkt vanuit Beijing. In het RCT wordt in samenwerking
Nederland mee als een geblesseerde sporter met Philips Medical een speciaal werkstation
in Beijing een echo- of MRI-onderzoek krijgt. ingericht dat een directe verbinding heeft met
Beijing. Zodra een sporter in China een echo
Het Radiologisch Centrum voor Topsport- of MRI moet ondergaan, kijken de radiologen
geneeskunde (RCT) werkt al enige tijd nauw in Ede mee en geven zo een second opinion.
samen met NOC*NSF. Topsporters die door “Als een sporter een blessure oploopt, gaan
hun bondsarts worden doorverwezen voor een we proberen om de MRI- en echobeelden voor
nadere diagnose van een spoedeisende bles- directe beoordeling vanuit het Olympisch Dorp
sure, kunnen binnen enkele dagen terecht bij door te sturen naar het Radiologisch Centrum
het RCT, gevestigd in Ziekenhuis Gelderse voor Topsportgeneeskunde in Ede. We hopen
Vallei in Ede. In dit centrum werkt een aantal dat we er geen gebruik van hoeven te maken,
gespecialiseerde radiologen. maar deze service is natuurlijk top”, aldus
Tjeerd de Vries, chef-arts van NOC*NSF en
Second opinion het Nederlands Olympisch Team.
Bijzonder is dat de radiologen nu dus ook op
Behalve topsporters kunnen ook andere geblesseerde sportliefhebbers terecht in het RCT in Ede.
Nummer 13
23 juli 2008 4 Advertentie

b`\jmffifekn`bb\c`e^

Voeding
Probiotica in voeding
en als medicijn
Meer en meer wordt vermoed dat probiotica
een rol kunnen spelen in de voeding en als
medicijn. Dit bleek op een congres over pro-
biotica dat half april in Beverly Hills in de Ver-
enigde Staten werd georganiseerd door de
International Probiotics Association. Tijdens
dit congres werden verschillende onderzoe-
ken gepresenteerd die in ieder geval het ver-
moeden bevestigden dat probiotica een klini-
sche en gezondheidsbevorderende werking
kunnen hebben. Er werd gepleit voor meer en
beter onderzoek naar de veiligheid én effecti-
viteit van probiotica.
Belangrijk punt is dat nog niet precies duide-
lijk is wat de werking van goede bacteriën in
het maagdarmkanaal is, waaronder de inge-
nomen probiotica. Hierover bestaan verschil-
lende ideeën die elkaar niet uitsluiten. Op het
congres zijn enkele op een rij gezet. De anti-
diarreewerking zou verklaard kunnen wor-
den doordat de darmwand wordt bezet door
goede bacteriën waardoor de instroom van
water in de darm wordt tegengegaan. En ze
voorkomen dat pathogene bacteriën zich aan
de darmwand hechten zodat deze kunnen wor-
den afgevoerd. Daarnaast wordt de antipatho-
gene werking van de goede bacteriën versterkt
Te veel aluminium in voeding
Baby's kunnen aluminium binnen krijgen via flesvoeding.
Een deel van de Europeanen krijgt waarschijn-
lijk te veel aluminium binnen. Dit meldt het
Europees Agentschap voor Voedselveiligheid
(EFSA) op basis van studies in onder meer
Nederland.
Volgens de EFSA is de maximaal toegestane
hoeveelheid per week een milligram alumi-
nium per kilogram lichaamsgewicht. De hoe-
veelheid aluminium die Europeanen opnemen
varieert enorm. Het onderzoek toont aan dat
volwassenen tussen de 0,2 en 1,5 milligram
per kilo per week binnenkrijgen. Bij kinderen
is dit zelfs 0,7 tot 2,3 milligram. Aluminium
neemt men voor het grootste gedeelte op via
Kiezen voor gezonde leefstijl en voeding
makkelijker maken
Kiezen voor een gezonde leefstijl, inclusief
een gezonde voeding, moet veel makkelijker
worden. Dit stelt het kabinet dat de nota ‘Ge-
zonde Voeding, van begin tot eind’ uitbracht.
De ministers Klink van VWS en Verburg van
LNV hebben de nota begin juli aan de Tweede
Kamer aangeboden.
Zij vinden dat in de voorlichting de nadruk
meer moet liggen op het totale voedings-
patroon in plaats van op de afzonderlijke pro-
ducten. Gezonde voeding bestaat immers uit
een gevarieerd consumptiepatroon. Daarnaast
5 23 juli 2008
doordat ze de cellen van de darmwand en het
darmslijmvlies versterken. Ziekteverwek-
kers in de dikke darm hebben het bovendien
moeilijk doordat de goede melkzuurbacteriën
de zuurgraad verlagen en een scala aan bacte-
riedodende stoffen produceren. De antialler-
gene werking van probiotica kan worden
verklaard met de nieuwe hygiënehypothese
die zich baseert op het oude-vrienden-model.
Deze hypothese gaat uit van het bestaan van
‘oude vrienden’, een verzameling bacteriën,
wormen en mijten waar de mens al miljoenen
jaren mee samenleeft. In de loop van de evo-
lutie heeft het immuunsysteem zich aangepast
aan die oude vrienden: ze worden herkend als
goed en daarom niet door het afweersysteem
aangevallen. Als gevolg van veranderingen in
voeding en hygiëne mist het immuunsysteem
die oude vrienden en reageert op onschuldi-
ge indringers en lichaamseigen cellen. Extra
toedienen in de vorm van een dagelijks flesje
probiotica zou de balans kunnen herstellen.
Al met al groeit het inzicht in de werking
van onze darmflora en geven de onderzoeks-
resultaten wellicht voldoende redenen om een
sceptische houding ten aanzien van probiotica
enigszins te nuanceren.
de voeding. Potten, pannen en aluminiumfolie
kunnen een beetje aluminium afgeven. In
sommige voedingsmiddelen komt dit chemi-
sche element van nature voor. Het kan ook aan
producten zijn toegevoegd. Het meeste alumi-
nium krijgen mensen binnen via graanpro-
ducten, groente (bijvoorbeeld champignons
en spinazie) en dranken (bijvoorbeeld thee).
Baby's kunnen aluminium binnenkrijgen via
flesvoeding. Te veel aluminium kan de zenu-
wen en vruchtbaarheid aantasten. Er is ook
mogelijk een verband tussen aluminium en de
ziekte van Alzheimer. Maar de EFSA bena-
drukt dat er geen wetenschappelijk bewijs is
om dit te ondersteunen.
wil het kabinet dat de voedingsmiddelenindus-
trie het voedselaanbod gezonder en geva-
rieerder maakt. Meer aandacht voor voeding
kan veel gezondheidswinst opleveren en het
geneesmiddelenverbruik verminderen. Ook
verminderen de totale zorgkosten voor chro-
nische ziekten dan met ongeveer drie pro-
cent. Het kabinet richt zich hierbij specifiek
op jongeren en ouderen. Bij jongeren legt een
gezonde voedingsgewoonte op jonge leeftijd
een goede basis. Bij ouderen is onder meer
ondervoeding een serieus, maar onderbelicht
probleem. Meer info: www.voedingnu.nl
Nummer 13
Etiket waarschuwt voor azo-kleurstoffen
Het Europees Parlement wil dat fabrikanten zaken de azo-kleurstoffen, die onder andere in
van producten die azo-kleurstoffen bevatten
op de verpakking aangeven dat deze stoffen
erin zitten. Vanaf 2009 wordt op het etiket
snoep en limonade kunnen voorkomen, hyper-
activiteit en concentratiestoornissen bij kinde-
ren. De Europese Voedselveiligheidsorgani-
gewaarschuwd dat azo-kleurstoffen (syntheti- satie EFSA heeft het mengsel kleurstoffen uit
sche kleurstoffen) hyperactiviteit en concen- de studie van Mc Cann ook op hun veiligheid
tratiestoornissen bij kinderen kunnen veroor- voor de consument beoordeeld. Daarbij is dui-
zaken. delijk geworden dat wetenschappers het nog
niet eens zijn over de vraag of de azo-kleur-
Aanleiding voor deze beslissing, die het Euro- stoffen daadwerkelijk schadelijk zijn. Niette-
pees Parlement op dinsdag 8 juli heeft geno- min heeft het Europees Parlement besloten dat
men, is onder meer het onderzoek van Mc fabrikanten uit voorzorg consumenten moeten
Cann (2007). Volgens dit onderzoek veroor- waarschuwen voor mogelijke risico’s.
Azo-kleurstoffen kunnen hyperactiviteit en concentratiestoornissen veroorzaken.
Gratis schoolfruit
De Europese Commissie wil dat kinderen gaan zien als vanzelfsprekende dagelijkse
iedere dag gratis een stuk fruit op school kun- kost. Schoolfruit levert daarom een bijdrage
nen eten. Begin juli deed het dagelijks bestuur aan een gezond voedingspatroon. Fruit bevat
van Europa daarvoor een aantal voorstellen over het algemeen weinig calorieën maar wel
en maakte er ruim negentig miljoen euro voor voedingsvezels die een verzadigend gevoel
vrij. geven. Het schoolfruitprogramma kan dan ook
helpen om het overgewicht bij jonge kinderen
Iedere lidstaat heeft de keuze of hij aan het tegen te gaan. Kijk voor meer informatie op:
schoolfruitproject wil deelnemen. Als Neder- www.voedingscentrum.nl
land besluit om schoolfruit in te voeren,
betaalt Brussel de helft mee. Voedingsdes-
kundigen zijn enthousiast over het Brusselse
initiatief en zien graag dat ook Nederland met
dit project meedoet. Veel kinderen eten te
weinig fruit en groente. Sommige mensen vin-
den dat ze het niet kunnen betalen of hebben
‘gezond eten’ nooit aangeleerd. Bovendien
moet een kind leren om smaken te waarderen.
Mensen kunnen daarmee niet vroeg genoeg
beginnen. Het verstrekken van fruit op school
heeft meerdere voordelen. Een kind dat wei-
gert thuis fruit te eten, maar op school (hippe)
klasgenoten dat wel ziet doen, kan besluiten
alsnog fruit te eten. Het wil immers geen bui- Schoolfruit levert een belangrijke bijdrage aan een
tenbeentje worden. Ook zullen kinderen fruit gezond voedingspatroon.
Het lekkerste wapen tegen ondervoeding!
Gebakje met extra energie en eiwit [65 gr]
Smaakvol en gastvrij tegelijk
Bouwsteentjes, Aardbeien of Banaan
Voedingswaarde per 100 gram
Energie kJ/kcal 1560/371
Eiwit [g] 10,9 - Koolhydraten [g] 44,8
Vet totaal [g] 20
Bemonstering of meer info? 06 22 91 63 95
Brochure ‘Gezonde leefstijl & voeding, een
andere kijk op gezond gewicht’
Nieuw verschenen
€ 9,90 incl. verzend- en administratiekosten
Bestellen door het bedrag over te maken op rekening 10.73.30.253
bij de Rabobank te Gouda t.n.v. de Gouda Media Groep, onder
vermelding van uw adres.
Bestellen in combinatie met de brochure ‘Gezonde Leefstijl & Voeding,
in relatie tot kanker’ kan voor een totaal bedrag van € 14,90.
 Nummer 13
23 juli 2008
Reiskoffer met laparoscopisch materiaal
Vijftien chirurgen in opleiding kwamen woens-
dag 2 juli naar VU medisch centrum in Amster-
dam om hun vorderingen op het gebied van
laparoscopisch opereren te laten zien en toet-
sen. De weken daarvoor hadden zij thuis met
een geheel vernieuwde koffer zich in deze
techniek kunnen bekwamen.
Laparoscopisch opereren wordt steeds belang-
rijker. Deze manier van opereren is minder
ingrijpend voor de patiënt, geeft minder kans
op complicaties en patiënten kunnen sneller
naar huis. Toch is er nog veel te verbeteren bij
het gebruik van deze techniek. In het voorjaar
luidde de Inspectie voor de Gezondheidszorg
de noodklok. Men was kritisch over de resul-
taten en veiligheid van laparoscopische chirur-
gie in Nederland. VUmc-chirurg en voor-
zitter van de Nederlandse Vereniging Voor
Endoscopische Chirurgie (NVEC) Jeroen
Meijerink: “Wij maakten ons binnen de be-
roepsvereniging al geruime tijd zorgen over
het opleidingsniveau van chirurgen die starten
met vaak complexe laparoscopische ingrepen.
De uitkomsten van het inspectierapport lieten
zien dat er een duidelijke noodzaak is voor een
gedegen opleiding voordat begonnen wordt
Chirurgen in opleiding oefenen het laparoscopisch opereren.
Alles over eetstoornissen
De derde uitgave in de serie De feiten (van
uitgeverij Bohn Stafleu van Loghum) is gewijd
aan eetstoornissen. Het boek gaat in op de
vraag waarom eetstoornissen optreden en
beschrijft per eetstoornis het eetgedrag, de
diagnose en de mogelijke behandelingen.
Werden eerder al de ziekten van de schildklier
en schizofrenie uitvoerig beschreven, nu is het
de beurt aan eetstoornissen. In dit boek wordt
de beschikbare informatie op een rij gezet
voor patiënten, hun familie en zorgverleners.
Het is van belang dat zij een eetstoornis snel
weten te onderkennen. Onderzoek heeft im-
mers uitgewezen dat hoe eerder een eetstoor-
nis wordt vastgesteld en hoe eerder dus met
de behandeling ervan kan worden begonnen,
hoe beter de uitkomst is. Het boek is ook
gericht op de familie omdat is gebleken dat
patiënten met een eetstoornis in toenemende
mate in eigen kring worden behandeld. Het is
een praktisch en goed leesbaar boek gewor-
den, dat behalve de feiten ook ervaringen van
patiënten weergeeft. Voor mensen die zich
hierin uitgebreider willen verdiepen is een
literatuurlijst opgenomen. Eetstoornissen, de
feiten is een vertaling van Eating disorders:
the facts, een uitgave van Oxford University
6 Hulpmiddelen
met gevorderde laparoscopische chirurgie.
Daarom bieden wij bij VUmc met veel succes
een uitgebreide cursus aan om chirurgen in
opleiding in deze technieken te bekwamen.”
Nieuwe oefenbox
Het VUmc leidt cursisten uit het hele land op
in praktische laparoscopische vaardigheids-
training voor chirurgen, gynaecologen en
urologen in opleiding. De cursus duurt twee
dagen. Op de eerste dag worden specifieke
laparoscopische vaardigheden aangeleerd.
Om vervolgens deze technieken tot routine te
maken, krijgen de cursisten de oefenbox gedu-
rende zes weken mee naar huis om thuis hun
techniek verder te verbeteren. De nieuwe oefen-
box heeft de vorm en de eigenschappen van
een reiskoffer en het nieuwe state-of-the-art
laparoscopisch instrumentarium als inhoud.
Na zes weken is er een terugkomdag, waar
de aangeleerde technieken worden geëvalu-
eerd en zo nodig worden bijgesteld. Inmiddels
hebben honderd AIOS deze cursus al gevolgd.
De dertig AIOS die deze cursus dit jaar nog
gaan doen kunnen nu dankzij een nieuwe kof-
fer met het benodigde OK-instumentarium per
openbaar vervoer naar de cursus komen.
Press. De vertaalde tekst is door mevrouw dr.
G. Noordenbos bewerkt.
Eetstoornissen: de feiten. Uitgeverij Bohn Stafleu van
Loghum, Houten 2008, 340 pagina’s. Prijs: 32,50
euro.
PET-scan verraadt
precieze locatie
kankercellen
Met de PET-scan is het ook gemakkelijker tussentijds de reactie op de behandeling te meten.
Lymfklierkanker kan veel beter opgespoord
worden met behulp van een PET-scan. De
PET-scan verraadt namelijk de precieze loca-
tie en activiteit van kankercellen, waardoor de
diagnose veel scherper gesteld kan worden,
de behandeling gerichter ingezet en het effect
beter gemonitord.
Ieder jaar krijgen ruim 2.500 mensen in Ne-
derland lymfklierkanker. Lymfklierkanker is
daarmee de vijfde meest voorkomende vorm
van kanker. Aanvankelijk werd met behulp
van een CT-scan het stadium van de ziekte en
de respons op de behandeling gemeten. Uit on-
derzoek van onder andere Josée Zijlstra-Baal-
bergen, hematoloog in VU medisch centrum
in Amsterdam, blijkt dat dit met de PET-scan
veel nauwkeuriger kan. Zijlstra-Baalbergen
promoveerde op donderdag 3 juli in VU me-
disch centrum. Uit het onderzoek blijkt dat het
gebruik van de PET-scan aanzienlijke voorde-
len oplevert: de ziekte kan veel nauwkeuriger
in kaart worden gebracht en het is veel beter
te monitoren hoe mensen reageren op de be-
handeling (met name chemotherapie). Met
de PET-scan is het mogelijk om bij restaf-
wijkingen na behandeling te bepalen wat lit-
tekenweefsel is en of de restmassa nog actieve
ziekte bevat. De CT-scan maakt dit onder-
scheid niet en constateert alleen afwijkingen
in grootte. Met behulp van de PET-scan is het
dus makkelijker om een precieze diagnose te
stellen, maar ook om tussentijds de reactie op
de behandeling te meten en deze eventueel bij
Video helpt mensen die kort te leven hebben
Elk jaar krijgen 80.000 mensen in Nederland
te horen dat zij niet meer beter worden en dat
zij nog maar een beperkte tijd te leven heb-
ben. Dat is het begin van een verwarrende en
moeilijke periode met veel vragen. Om een
antwoord te geven op die vragen, ontwikkelt
de Second Chance Foundation videomateriaal
dat op 10 oktober op een website en op een
gratis dvd beschikbaar komt.
Daarop vertellen terminale patiënten aan
hun lotgenoten over de keuzes waarvoor zij
geplaatst werden, de dilemma’s waarmee ze
werden geconfronteerd en de beslissingen die
zij moesten nemen. Het zichtbaar en bespreek-
baar maken van de dilemma’s die zich in de
laatste levensfase voordoen en het aanreiken
van ervaringen van anderen, zijn de handrei-
te sturen en aan te passen.
Verfijnder beeld
Het unieke van de PET-scan is dat het een veel
verfijnder, drie dimensionaal beeld geeft van
het hele lichaam. Het maakt de stofwisseling
zichtbaar en zegt iets over de aard van cellen.
Met een CT-scan is alleen zichtbaar welke
lymfeklieren afwijkend zijn qua grootte. Een
PET-scan verraadt echter precies welke lymf-
klieren een verhoogde stofwisseling hebben
en kankercellen herbergen. Deze cellen heb-
ben namelijk een snellere stofwisseling en ne-
men daardoor meer radioactief glucose op.
Betere prognose
Uiteindelijk is het zelfs mogelijk om beter en
eerder te voorspellen hoe de ziekte verloopt.
Uit het onderzoek blijkt namelijk ook dat
lymfklierkanker patiënten die halverwege de
behandeling een positieve PET-scan hadden,
veertig procent kans hebben op een progressie
vrije overleving. Bij een negatieve PET-scan
is die kans zelfs zeventig procent. Inmiddels
is de behandeling met de PET-scan in VUmc
standaard en ook internationaal is er een richt-
lijn voor toepassing van PET waaraan VUmc
heeft meegewerkt. Door het gebruik van de
PET-scan is in een korte periode (tien jaar)
een enorme vooruitgang geboekt in de be-
handeling van kankerpatiënten. De PET-scan
wordt ook voor andere ziektebeelden, zoals
longkanker, ingezet.
kingen die het project biedt. De grondgedach-
te hierbij is dat dit kan helpen bij het maken
van eigen keuzes, bij het ervaren van minder
eenzaamheid en bij het vinden van zingeving
om het leven zo goed mogelijk af te sluiten.
Palliatieve zorg
Onderwerpen die aan de orde komen zijn on-
der meer: welke betekenis hebben wilsverkla-
ringen? Hoe neem ik afscheid van mijn dier-
baren? Wat is palliatieve zorg en wat mag je
van je huisarts verwachten? Thuis sterven of
in een hospice? Een bijzonder gegeven is dat
de hoofdpersonen in de video zelf terminaal
ziek zijn. Het project wordt door verschillen-
de maatschappelijke organisaties met subsidie
en kennis ondersteund. Meer informatie is te
vinden op www.alsjenietmeerbeterwordt.nl

Werken in de Zorg
Beroep in Beeld
Naam: Rianne Coops
Leeftijd: 23 jaar
Opleiding: Verpleegkunde BBL niveau 4
Afdeling: Algemene pediatrie
Beroep: Verpleegkundige
Ziekenhuis: Wilhelmina Kinder Ziekenhuis,
Universitair Medisch Centrum Utrecht
Kunt u een omschrijving geven van uw
beroep?
“Ik verleen verpleegkundige zorg aan zieke
kinderen in de leeftijd van nul tot achttien
jaar.”
In welke ziekenhuizen heeft u gewerkt?
“Een jaar in het Leyenburg Ziekenhuis in Den
Haag. Het UMC/WKZ is mijn huidige werk-
plaats.”
Welke eigenschappen heeft iemand nodig om
dit werk te kunnen doen?
“Empathie, zorg voor kinderen. Ook moet je
doorzettingsvermogen hebben, stressbesten-
dig zijn en een echte teamplayer zijn.”
Waar moet iemand met dit beroep tegen kun-
nen?
“Ziekten. Pijn en verdriet van kinderen.”
Wat moet iemand heel goed kunnen?
“Je moet ouders tot steun kunnen zijn.”
Wat vindt u het plezierigst/onplezierigst in dit
werk?
“De omgang met kinderen en hun ouders vind
ik heel leuk. Onplezierig vind ik dat de tijds-
druk soms erg hoog is.”
Nieuwe stimuleringsprijs voor onderzoek
primaire hersentumoren
Stichting STOPhersentumoren.nl heeft de in-
zendtermijn geopend voor haar eerste stimu-
leringsprijs van 5.000 euro voor onderzoek
naar primaire hersentumoren. De kandidaat-
stelling kan zowel op voordracht als door
eigen aanbreng.
Deze prijs wordt ter beschikking gesteld aan
een jonge onderzoeker die zich op bijzondere
wijze heeft ingespannen en voortgang heeft
geboekt op het gebied van onderzoek naar
genezing of preventie van primaire hersen-
tumoren. De uiterste datum voor het indie-
nen is vastgelegd op 15 september 2008. De
onderzoeken dienen ter beoordeling gestuurd
te worden aan de voorzitter van de stichting.
De beoordeling geschiedt door een commis-
sie, bestaande uit vijf leden. Voor 2008 bestaat
Ina Jansen fietst 10.000 euro bij elkaar
Ina Jansen, medisch analist in de Isala
Klinieken in Zwolle heeft 10.000 euro bij
elkaar gefietst voor de KWF Kankerbestrijding.
Zij reed daarvoor acht keer de Alpe d’Huez in
Frankrijk op en weer af. Ina Jansen deed via
de Stichting Alpe d’HuZes, een stichting die
in 2006 werd opgericht.
“Het is me uiteindelijk meegevallen”, vertelt
ze. “Ik had tijdens de vijfde klim een enorme
dip, maar kwam er weer overheen toen ik mijn
zuster en zwager langs de kant zag staan. Zij
riepen mij allerlei aanmoedigingen toe.” Ina
Jansen had ‘op haar bagagedrager’ haar twee
zussen. De oudste is jong weduwe geworden
nadat haar zwager overleed na een jaar van
strijd tegen kanker. Haar tweede zus ‘reisde
mee’ omdat zij borstkanker heeft overwon-
nen. “De achtste en laatste klim vond ik vrij
zwaar, doordat er eigenlijk geen publiek
7 23 juli 2008
Welke ambities heeft u?
“Nu m’n VVKV behalen. Daarna wil ik erva-
ring opdoen. Verder wil ik mezelf als kinder-
verpleegkundige ontwikkelen en profileren in
een en ander. Wat weet ik nog niet precies.”
U bent uitgekozen tot mbo Uitblinker 2008.
Hoe voelt het om uitblinker te zijn?
“Speciaal, toch wel een trots gevoel. Ik hoop
een voorbeeld te zijn van het feit dat ook mbo-
verpleegkundigen goed kunnen functioneren,
niet alleen hbo’ers.”
Wat moest u ervoor doen?
“Doen wat ik leuk vind en (blijkbaar) goed
kan.”
de commissie in elk geval uit: prof. dr. M.C.H.
Donker (algemeen directeur van de GGD Rot-
terdam-Rijnmond, hoogleraar volksgezond-
heidsbeleid aan de Erasmus Universiteit, en
lid van de Gezondheidraad), prof. dr. M.A.
Frens, (hoogleraar systeemfysiologie bij de
vakgroep Neurowetenschappen van het Eras-
mus MC in Rotterdam), prof. dr. M.J.B. Tap-
hoorn (neuro-oncoloog bij Medische Centrum
Haaglanden en bijzonder hoogleraar neuro-
oncologie aan de Vrije Universiteit van Am-
sterdam), dr. S. Leenstra (neurochirurg aan
het St. Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg), dr. P.
Wesseling (neuro-patholoog aan de Radboud
Universiteit Nijmegen). Meer informatie over
deze prijs is te vinden op www.STOPhersen-
tumoren.nl onder het kopje stimuleringsprijs.
meer was en er waren ook nog maar weinig
fietsers. Bovendien regende het en werd het
al een beetje donker. Voor de rest vond ik het
één groot feest. De sfeer was super! Volgend
jaar doe ik zeker weer mee.” Dat betekent dat
zij dan de Alpe d’Huez negen keer zal moeten
beklimmen.
De fietstocht is Ina meegevallen.
Nummer 13
Vijf Klinische Fellows
zien hun subsidieaan-
vraag gehonoreerd
ZonMw heeft aan vijf Klinische Fellows-aan-
vragers een subsidiebedrag van 160.000
euro toegekend.
De laureaten zijn mevrouw dr. A.M.C. van
Rossum (kindergeneeskundige aan het Eras-
musMC), mevrouw dr. A.H.M. van der
Helm (reumatoloog aan het LUMC), dr. R.C.
Oude Voshaar (psychiater aan het UMCN),
dr. H.C.A.M. van Rijswijk (huisarts aan het
UMCN) en mevrouw dr. G.G. Zeeman (gy-
naecoloog aan het UMCG). Met dit bedrag
kunnen zij voor een deel van hun aanstelling
worden vrijgesteld van klinische taken om
wetenschappelijk onderzoek te doen en een
eigen onderzoekslijn op te zetten. Voor deze
ronde dienden 42 kandidaten een vooraanmel-
ding in. De volgende ronde start op 2 septem-
ber 2008.
Dreiging van virussen
Steeds vaker duiken nieuwe en oude infectie-
ziekten onverwacht op. Bekende voorbeelden
zijn AIDS, vogelgriep en SARS. Momenteel
verspreidt het bofvirus zich na jarenlange af-
wezigheid weer als een epidemie in Neder-
landse regio's en zeer recent staat het Mar-
burgvirus in de belangstelling. Vraag is waar
deze toename vandaan komt, wat mensen
nog te wachten staat en vooral wat men eraan
kan doen. De derde editie van Lof der Genees-
kunst op 3 oktober gaat hierop dieper in. De
lezing wordt georganiseerd door het Erasmus
MC en begint om 14.30 uur in de Doelen in
Rotterdam.
Op het programma staan twee sprekers: Sir
Roy Anderson en Ab Osterhaus. Hun publieks-
lezingen gaan over de rol van wetenschappe-
lijk onderzoek in het voorspellen, vaststellen
en beheersen van uitbraken van virusinfecties.
Voor de culturele invulling van het program-
ma heeft Erasmus MC dit jaar samenwerking
gezocht met Codarts, Hogeschool voor Kun-
sten in Rotterdam.
SARS
Sir Roy Anderson is sinds 2007 hoogleraar
Infectieziekten Epidemiologie aan het Im-
perial College London en sinds kort rector
van de Medische Faculteit daarvan. Hij legt
zich vooral toe op het ontwikkelen van in-
terventiestrategieën voor de bestrijding van
infectieziekten van mens en dier, waarbij hij
mathematische en statistische modellen han-
teert. Ab Osterhaus (dierenarts), hoogleraar
en afdelingshoofd Virologie aan het Erasmus
MC, speelde een belangrijke rol bij het ont-
dekken en bestrijden van nieuwe virussen en
virusziekten van mens en dier, zoals SARS en
virale luchtweginfecties. Zijn stelling is dat
de wereld onvoldoende is voorbereid op de
toenemende dreiging van virusinfecties. Meer
informatie over het programma is te vinden op
www.lofdergeneeskunst.nl
Gratis injectie voor
zorgstudenten
Studenten aan een opleiding in de zorg kun-
nen zich vanaf komend schooljaar op kosten
van hun school laten inenten tegen hepatitis
B. Het ministerie wil met de maatregel de
keuze voor een opleiding in de zorg aantrek-
kelijker maken.
Vorige week woensdag maakte het ministerie
van VWS bekend dat de onderwijsinstellingen
hiervoor een tegemoetkoming van 125 euro
Mensen in de zorg
Dr. G.S.J. Bunnik legt zijn functie als
voorzitter van de Raad van Bestuur van
de Saxenburgh Groep (waaronder ook het
Röpcke-Zweers Ziekenhuis valt) neer. Het
besluit tot zijn vertrek is in goed onderling
overleg tussen partijen tot stand gekomen.
Tussen de heer Bunnik en de Raad van Toe-
zicht zijn niet overbrugbare verschillen met
betrekking tot het te voeren beleid ontstaan.
De Raad van Toezicht is de heer Bunnik
veel dank verschuldigd voor zijn toewijding
en inzet. In nauw overleg met het Bestuur
van de Vereniging Medische Staf en het
Managementteam zal de Raad van Toezicht
zich op korte termijn nader beraden op de
ontstane situatie en zich richten op een pas-
sende oplossing.
Sipke Dijkstra is
benoemd als nieuwe
voorzitter van de
X/Care Applicatie-
beheerder Vereni-
ging (XAV), de ge-
bruikersvereniging
van X/Care, het
Ziekenhuis Informa-
tiesysteem van McKesson. Als onafhan-
kelijke voorzitter zal Dijkstra fungeren
als spreekbuis (namens de dertien deelne-
mers) richting McKesson. McKesson be-
schouwt de gebruikersgroep als belangrijke
gesprekspartner en bron van informatie
en vindt het daarom belangrijk dat deze
gebruikersvereniging onafhankelijk is.
Dijkstra is een ervaren (financieel)manager
binnen de zorg met ervaring in zowel
algemene ziekenhuizen als universitair medi-
sche centra.
De Raad van Toezicht heeft prof. dr. Bart
Bemelmans benoemd als lid van de Raad
van Bestuur van de holding MCA Gemini
Groep in Den Helder. Uroloog Bemelmans
vertegenwoordigt de medici. Hij treedt op
1 augustus aan. Bemelmans volgt interim
bestuurslid Frank Coelingh Bennink op. De
RvT kiest voor Bemelmans omdat de ‘jon-
ge, getalenteerde, ambiteuze hoogleraar’ in
het profiel past.
Dr. Simone Buitendijk, werkzaam bij TNO,
is op 10 juli benoemd tot bijzonder hoog-
leraar Integrale preventieve gezondheids-
zorg voor kinderen aan het Leids Universi-
tair Medisch Centrum (LUMC). Buitendijk
gaat zich richten op het versterken en weten-
schappelijk onderbouwen van de keten van
zorg voor kinderen. De bijzondere leerstoel
is ingesteld door het Lorentz-van Iterson
Fonds van TNO.
De Raad van Toezicht van het Sint Francis-
cus Gasthuis in Rotterdam heeft met ingang
van 1 oktober mevrouw dr. C.J. Kruijthof
benoemd tot lid van de Raad van Bestuur.
Daarmee is de Raad van Bestuur weer com-
pleet, nagenoeg aansluitend op het vertrek
van de heer dr. P.L. Batenburg en de benoe-
ming van heer H.P.J. Gerla RA tot voorzitter
Raad van Bestuur.
per leerling kunnen aanvragen. Studenten be-
taalden tot nog toe zelf de kosten van de voor
hen verplichte vaccinatie. Tijdens hun stage
of opleiding lopen de studenten aan zorgop-
leidingen het risico om besmet te raken met
het hepatitisvirus, bijvoorbeeld door besmet
bloed. Zij moeten zich daarom aan het begin
van hun studie laten inenten tegen deze infec-
tieziekte.
 Nummer 13
23 juli 2008 8 Werken in de Zorg

Werken
in de
ZORG
Zoek een baan die bij je past!
Care voor 2?
Care voor 4?
Gewoon voor alles en iedereen!
Care van A tot Z

Dudokplein 214
3315 KH Dordrecht
078-6162996
www.cvatz.nl

Hèt uitzend- en detacheringbureau PATIENTEN

voor de zorg.
MONITOREN
EN JE EIGEN CARRIÈRE
Hét uitzendbureau voor zorg en welzijn. BEWAKEN
PlusZend biedt jou: TMI ZOEKT
• verpleegkundigen (A, B en gespecialiseerd)
Zinvol, gezellig en verantwoordelijk • laboranten
werk op de dagen die jij wilt. • operatie-assistenten
• anesthesiemedewerkers
• gipsverbandmeesters
• doktersassistenten
Er is een ruime keus aan functies. • apothekersassistenten
Denk ook aan:
TMI BIEDT
Praktijkervaring opdoen tijdens je studie in
• vrijheid met de zekerheid van een uitstekend salaris
de zorg en/of welzijn sector. • meer ervaring door afwisselend werk
• een auto vanaf 28 uur per week

Kortom een baan die bij jou past! Werken op jouw manier!
Een vast dienstverband, een min-max contract of een 0-uren contract.
Tevens bemiddelt TMI al jaren voor ZZP’ers. Interesse?
www.pluszend.nl
Capelle aan den IJssel: 010-4507266
Dudokplein 214
3315 KH Dordrecht KOM EENS PRATEN BIJ TMI. DE DETACHEERDERS IN
Gouda: 0182-547015 DE ZORG.
Woerden: 0348-499053 078 6309292
Zoetermeer: 079-3310437 www.verpleegkundigen.nl
www.continuecare.nl
 Nummer 13
Advertentie 9 23 juli 2008

Vakantie begint bij Klein Caravans

Verhuur caravans is reeds gestart; in school vakanties nog plaatsen beschikbaar!

08
Modellen 20
in d e s h o w room!
nu
Service Center
Bovag/Focwa erkend

Campingshop

Openingstijden:
Van 1 oktober tot 1 april
zijn wij op maandag gesloten

Winkel
ma t/m vr 08.30 - 12.30 en
13.00 - 17.00 uur

6000 m2 vakantie plezier

za. 10.00 - 16.00 uur
Showroom
ma t/m vr 08.30 - 12.30 en
13.00 - 17.00 uur
za. 10.00 - 16.00 uur
Gekeurde Bovag Focwa
Occasions met 1 jaar garantie + Huisselectie occasions 2 jaar garantie! Routebeschrijving
Komende vanaf de A20,
vanuit richting Rotterdam of
Utrecht, neemt u de afslag
Nieuwerkerk aan den IJssel.
Volg witte borden industrie-
Hoogeveenenweg 15, 2913 LV Nieuwerkerk aan den IJssel terrein “Hooge Veenen”,
Tel. 0180-316195 - Fax. 0180-322392 U vindt ons op nummer 15.
www.kleincaravans.nl - e-mail: info@kleincaravans.nl Direct aan de A20.

PATIENTEN MONITOREN
EN JE EIGEN CARRIÈRE BEWAKEN
TMI ZOEKT TMI BIEDT
• verpleegkundigen (A, B en gespecialiseerd) • vrijheid met de zekerheid van een uitstekend salaris
• laboranten • meer ervaring door afwisselend werk
• operatie-assistenten • een auto vanaf 28 uur per week
• anesthesiemedewerkers
• gipsverbandmeesters
• doktersassistenten
• apothekersassistenten

Werken op jouw manier!

Een vast dienstverband, een min-max contract of een 0-uren contract.
Tevens bemiddelt TMI al jaren voor ZZP’ers. Interesse?

KOM EENS PRATEN BIJ TMI.

DE DETACHEERDERS IN DE ZORG.
www.verpleegkundigen.nl
 Nummer 13
23 juli 2008 10 Advertentie

ISS Hospital Services als kwalitatieve huisleverancier binnen het azM

Carl Jacobi is contractmanager binnen het academisch ziekenhuis Maastricht (azM) voor de facilitaire dienstverlening. Dat omvat schoonmaak, maar
bijvoorbeeld ook de catering. Op al zijn terreinen is hij gericht op het werken met partijen die toegevoegde waarde bieden: daarmee wordt de kwaliteit
gediend en dat komt ten goede aan de medewerkers en de patiënten van het azM. Voor hem is ISS een zeer belangrijke partner leverancier: “Ze denken
steeds met ons mee, afspraak is afspraak, voortdurend willen ze innoveren om onze processen te verbeteren. Hun medewerkers horen er bij ons echt
bij. Zowel uitvoerend als ook in het maken van de afspraken.” Namens ISS Hospital Services zit Jan Kreeft Commercieel Directeur aan tafel. “Toen het azM
een feest organiseerde voor ons personeel omdat er twee jaar lang geen
onvoldoende was gehaald, was dat voor ons echt een heel groot
compliment. Dan zie je dat ons streven naar het leveren van kwaliteit en
dat wij er voor de klant willen zijn door die klant echt wordt gewaardeerd.”

Carl Jacobi, Jan Kreeft,
Contractmanager azM Commercieel Directeur
ISS Hospital Services
Wat is kwaliteit voor het azM bij schoonmaakdienstverlening
Het blijvend optimaliseren van de kwaliteit bestaat voor het azM uit vier stappen:
1. Voor de standaardzaken moet de kwaliteit goed op orde zijn. Denk aan
de juiste middelen, schoonmaaktijden, alle werkzaamheden uitvoeren,
vriendelijk naar de mensen zijn, etc. Dat moet permanent de aandacht
van alle betrokkenen krijgen.
2. Er moet grip zijn op het proces. Hoe zijn de werkzaamheden georganiseerd,
hoe gaan we om met fouten, hoe bereiken we een constructieve sfeer
om zaken bespreekbaar te maken en op te lossen. Een voorbeeld is een
situatie waarin er klachten zijn over de hygiëne van een sanitair blok:
soms blijkt dat te komen door de wijze waarop het blok is aangelegd.
Met elkaar zorg je dan voor een structurele oplossing.
3. Actieve en pro-actieve benadering gericht op het bereiken van
oplossingen en verbeteringen. Niet alleen praten maar ook doen.
Daarbij wordt vooral voor een persoonlijke benadering gekozen
(zowel door het azM als door ISS). Dat motiveert de mensen enorm.
4. Terugkoppeling naar de klant (veelal de verpleegkundige) zodat iedereen
weet welke acties zijn genomen en wat daarvan de resultaten zijn.
Als klant voel je dan dat je serieus wordt genomen.
Str uctuur Pr oces
D ir ectie beoor deling
Str ategisch
Lever ancier s beoor deling
Account gespr ekken
Tactisch
Inter ne & exter ne audit K lanttevr edenheidsonder zoek
Meting klantbeleving
O per ationeel Logboek
K lachtenmanagement
Uitbesteden en aanbesteden
Het azM is er van overtuigd dat je een belangrijk deel van de facilitaire
dienstverlening moet uitbesteden aan gespecialiseerde partijen. Je kunt
niet overal goed in zijn en een ander kan ook de efficiency bewaken. Door
de aard en omvang van het azM is zij verplicht hiervoor formele (Europese)
aanbestedingsprocedures te hanteren. Inmiddels is er daarmee meer dan
voldoende ervaring opgedaan waardoor bij deze trajecten ook de kwaliteit
van wat je inkoopt goed beschreven wordt. “Je wilt natuurlijk niet dat
bijvoorbeeld de OK wordt gereinigd door een partij die alleen kennis heeft
van kantoorruimten. In je aanbesteding moet je daarom goed beschrijven
waaraan je de leverancier wilt toetsen. Dan is er wel degelijk de mogelijkheid
om ook kwaliteit te realiseren,” aldus Jacobi. In de praktijk gaat het dus zeker
niet meer alleen om de laagste prijs. De aanbestedingen leiden er wel toe dat
je transparantie bereikt, zowel intern als naar de dienstverlenende organisatie.
Tevens dat partijen die de benodigde kwaliteit bieden ook prijstechnisch
worden vergeleken. Voor het azM pakt de werkwijze in het algemeen goed
uit. Bij de meeste aanbestedingstrajecten geldt dat 40% van de keuze is
gebaseerd op de prijs en 60% op de kwaliteit. ISS kan, als kwaliteitsleverancier,
wel degelijk worden geselecteerd in een goede aanbesteding. “Onze aanpak,
innovatie en onze kwaliteit
komen daarbij altijd sterk naar
voren,” aldus Jan Kreeft. Omdat
de contractduur meestal een
periode van drie jaar betreft kan
ook een goede onderlinge relatie
worden opgebouwd. “Je blijft
dan een huisleverancier.”
Wat verwacht het azM in de komende 5 jaar
De grote veranderingen die er nu plaats vinden in de zorg hebben ook veel invloed
op het azM en op haar leveranciers van dienstverlening. De almaar toenemende
marktwerking zal steeds zwaardere eisen aan de kwaliteit en flexibiliteit van
Resultaat
het Facilitair Bedrijf en diens toeleveranciers stellen. Met name de kwaliteit van
de sturing en de schaalgrootte zal van veel meer belang worden, waarbij de
uitvoering als minimumvereiste wordt gezien maar niet als onderscheidend.
Doordat ziekenhuizen zich gaan focussen op leveranciers met een breed aanbod,
een flexibele dienstverlening en veel expertise is de verwachting dat enkele grote
partijen de markt zullen verwerven. Op facilitair gebied zal ISS daar zeker bij zijn.
Daarnaast zal er ook meer aandacht op de directe service aan de patiënt komen.
Een voorbeeld is de flexibiliteit in de maaltijdvoorziening: daar kun je als ziekenhuis
veel meer aan de patiënt bieden. Ook binnen het azM zal deze service worden
VSR / D K S uitgebreid aldus Jacobi.
Periodiek onderhoud

Het azM gaat hierbij te werk volgens een uitgedachte methode. Op strategisch,
tactisch en operationeel niveau is voor het leveranciersmanagement
bovenstaande aanpak gedefinieerd waarmee de kwaliteit wordt bewaakt.
 Nummer 13
Farma 11 23 juli 2008

Grote steun voor Liever een gesprek dan pillen

Patiënten met een depressie of angststoor- behoefte aan behandeling, meestal gespreks-

preferentiebeleid nis zien meer in praten dan in pillen, zo blijkt

De meeste patiënten hebben er geen moeite mee als zij moeten overstappen op een goedkoper medicijn met de-
zelfde werking.
De overgrote meerderheid van de Neder-
landse bevolking steunt het zogenaamde
preferentiebeleid. Dit blijkt uit een meldactie
die de Nederlandse Patiënten Consumen-
ten Federatie (NPCF) de laatste twee weken
van juni heeft gehouden. Van de 1233 deel-
nemers stelt 72 procent er geen problemen
mee te hebben om een goedkoper medicijn
te ontvangen als hun arts hen zou verzekeren
dat het precies dezelfde werking heeft als de
duurdere versie. De resultaten tonen aan dat
er nog heel wat schort aan de informatie over
de gevolgen van dit beleid.
De commotie van de afgelopen tijd was voor
de NPCF aanleiding tot het houden van de
actie. Adjunct-directeur Atie Schipaanboord:
“Alle betrokken partijen beroepen zich bij
tijd en wijle op het belang van de patiënt. Wij
wilden wel eens weten hoe de patiënten er
zelf over denken. De overgrote meerderheid
blijkt net als wij geen moeite te hebben met de
essentie van het preferentiebeleid.” De NPCF
heeft zich altijd op het standpunt gesteld dat
verstrekking van de goedkoopste variant met
dezelfde werking dient te worden voorgeschre-
ven, maar als daar medische redenen voor zijn
moet de arts kunnen beslissen de duurdere
variant voor te schrijven. Van de deelnemers
aan de peiling vindt negentig procent dat de
arts dient te beslissen welke medicijnen zij
moeten gebruiken. Slechts acht procent is van
mening dat de apotheker die beslissing moet
nemen.
Geen informatie
Het overgrote deel van de deelnemers stelt
geen informatie over het preferentiebeleid te
hebben gekregen. Niet van hun zorgverzeke-
raar en ook niet van de apotheker. De meeste
mensen vinden dat ze de informatie over het
preferentiebeleid van hun arts zouden moe-
ten krijgen. Bij de informatie van de zorgver-
zekeraars stellen veel mensen vraagtekens ten
aanzien van betrouwbaarheid. Schipaanboord:
“De actie maakt duidelijk dat er nog heel wat
aan de voorlichting dient te verbeteren. Partijen
moeten betrouwbare en begrijpelijke informa-
tie verstrekken. Zorgverzekeraars, apothekers
en artsen spelen daarbij ieder hun rol.”
uit een publicatie van onderzoekers van het
Nederlands Instituut voor onderzoek van de
gezondheidszorg (NIVEL) en de universiteiten
van Utrecht en Groningen in Clinical Psycho-
logy Review.
De meerderheid ziet antidepressiva als ver-
slavend en is terughoudend ze te gebruiken.
Patiënten die ervaring hebben met depressie
zijn iets eerder geneigd depressie ook als een
hapering in biologische processen te zien - en
daardoor behandelbaar met medicijnen - dan
gezonde mensen en patiënten met minder ern-
stige depressieve symptomen.
Richtlijnen
De richtlijnen van het Nederlands Huisartsen-
genootschap (NHG) en de multidisciplinaire
richtlijn voor angst en depressie geven medi-
cijnen echter een prominente rol in de behan-
deling. NIVEL-onderzoeker Peter Verhaak:
“Patiënten willen het liefst zo min mogelijk
medicijnen. Dan is het al snel te veel. Er lijkt
dus een discrepantie te bestaan tussen de
richtlijnen en de behoefte van patiënten. Voor
het slagen van de behandeling is het echter
belangrijk dat deze aansluit bij wat patiënten
willen. Daarom proberen wij het patiëntenper-
spectief helder te krijgen. Open communicatie
tussen zorgverlener en patiënt - zodat de zorg-
verlener weet hoe de patiënt erover denkt - is
belangrijk voor een succesvolle behandeling.”
Tussen de 49 en 84 procent van de patiën-
ten met depressie en angststoornissen heeft
therapie of medicijnen. Als barrières waardoor
ze géén hulp zoeken, noemen patiënten vooral
de hoge kosten en gebrek aan tijd. Hoger op-
geleiden en vrouwen noemen meer barrières
dan lager opgeleiden en mannen. Ouderen en
jongeren herkennen een psychische stoornis
slechter bij zichzelf en zijn ook negatiever
over de beschikbare behandelmethoden. Zij
leggen de oorzaak vaker buiten zichzelf: de
depressie wordt veroorzaakt door het werk,
stress, of ingrijpende gebeurtenissen. Ouderen
zien depressie ook meer als deeluitmakend
van de levensfase en denken dat ze ermee
moeten leren omgaan. Jongeren geven vooral
tijdgebrek aan als barrière om hulp te zoeken.
Vrouwen ervaren meer behoefte aan hulp en
zoeken makkelijker hulp dan mannen.
Onderzoek
Ideeën van patiënten over behandeling en hun
behoefte aan zorg, zijn belangrijk voor een
succesvolle behandeling. Voor het onderzoek
vergeleken de onderzoekers 71 studies uit de
wetenschappelijke literatuur op de ideeën van
patiënten en niet-patiënten over behandeling
of hun behoefte aan zorg. Dit onderzoek werd
gesubsidieerd door Zonw, de Nederlandse
organisatie voor gezondheidsonderzoek en
zorginnovatie. ZonMw werkt aan de verbete-
ring van preventie, zorg en gezondheid door
het stimuleren en financieren van onderzoek,
ontwikkeling en implementatie. Het werk-
gebied ligt op het snijvlak van gezondheids-
onderzoek, beleid en zorginnovatie.

Medicijn voor behandeling obstipatie

Relistor is de eerste geregistreerde therapie
die een nieuwe, gerichte behandeling moge-
lijk maakt van obstipatie veroorzaakt door
opioïdgebruik. Opioïdgeïnduceerde obstipatie
is een belastende en veel voorkomende bij-
werking bij patiënten die opioïden krijgen voor
de behandeling van pijn in de palliatieve zorg.
Wyeth Pharmaceuticals heeft op 3 juli aan-
gekondigd voor Relistor sc (methylnal-
trexonbromide subcutane injectie) marketing
goedkeuring te hebben ontvangen van de
EMEA (Europese geneesmiddelenregistratie
Nieuw inzicht in celdeling bij kanker
Onderzoekers van het UMC Utrecht hebben
ontdekt hoe cellen weer kunnen gaan delen
nadat het DNA beschadigd is. Veel van de hui-
dige antikankertherapieën doden de kanker-
cel door schade toe te brengen aan het DNA.
De vinding biedt daarom aanknopingspunten
voor de ontwikkeling van nieuwe typen kanker-
medicijnen. De resultaten zijn 9 juli online ge-
publiceerd in het wetenschappelijke tijdschrift
Nature.
Wanneer het DNA van een cel beschadigd
wordt, stopt de cel met delen. Hele zware
schade leidt zelfs tot celdood. Dit is de basis
van veelgebruikte antikankertherapieën, zoals
bestraling. DNA-schade bij de kankercel moet
autoriteit). Deze nieuwe behandeling is ge-
indiceerd voor obstipatie veroorzaakt door
opioïdgebruik bij patiënten met gevorderde
ziekte in de palliatieve zorg, wanneer de reac-
tie op de gebruikelijke laxanstherapie niet
voldoende is. Relistor is nu goedgekeurd voor
gebruik in alle 27 EU-lidstaten, en ook in Noor-
wegen, IJsland en Liechtenstein. Momenteel is
Relistor al goedgekeurd voor gebruik bij
opioïdgeïnduceerde obstipatie in de VS en
Canada, en wordt beoordeeld door de autori-
teiten in Australië.
de cellen doden. Maar kankercellen delen on-
danks DNA-schade vaak gewoon door waar-
door de therapie niet goed werkt.
Nieuwe aanknopingspunten
Onderzoekers van het UMC Utrecht onder
leiding van prof. dr. René Medema hebben
ontdekt hoe beschadigde cellen weer kunnen
gaan delen. Ze identificeerden twee stoffen
in dit proces, Aurora-A en Bora, die cruciaal
zijn voor het opnieuw opstarten van de deling
nadat het DNA beschadigd is. Dit inzicht biedt
nieuwe aanknopingspunten voor de bestrij-
ding van kanker. Blokkering van de herstart
na DNA-schade zou namelijk tot een efficiën-
tere remming van tumorgroei kunnen leiden.
Patiënten met een depressie of angststoornis zien meer in praten dan in pillen.
Nieuwe richtlijn voor medicatieoverdracht
Het Landelijk Expertisecentrum Verpleging
& Verzorging (LEVV) heeft meegewerkt aan
de ontwikkeling van een conceptrichtlijn voor
medicatieoverdracht. Achttien beroepsorgani-
saties hebben, onder aansturing van het minis-
terie van VWS, een bijdrage geleverd aan deze
richtlijn. Het doel hiervan is het bevorderen
van tijdige en juiste overdracht van medicatie-
gegevens in de zorgketen.
Volgens deze richtlijn is er bij elk contact met
een voorschrijver altijd een actueel medica-
tieoverzicht beschikbaar waarop het medisch
handelen wordt gebaseerd. Is er bij een spoed-
opname en bij overdrachten binnen 24 uur een
actueel medicatieoverzicht beschikbaar. Het
is de bedoeling dat deze richtlijn landelijk in
alle zorgsectoren wordt ingevoerd. De richt-
lijn medicatieoverdracht zal in 2010 definitief
vastgesteld worden. Meer informatie is te vin- De richtlijn wordt landelijk in alle zorgsectoren in-
den op de site www.medicatieoverdracht.info gevoerd.
 Nummer 13
23 juli 2008
Regionale ziekenhuizen helpen nierpatiënten
Het Zaans Medische Centrum in Zaandam,
het Westfriesgasthuis in Hoorn en het Water-
landziekenhuis in Purmerend zijn vorige week
overeengekomen op het gebied van nierdia-
lyse de handen ineen te slaan. De drie partijen
beogen daarmee de zorg voor nierpatiënten
beter te verdelen over de gehele regio, om zo
reistijden voor patiënten te verkorten. Con-
creet betekent dit dat er eind dit jaar, dan wel
begin volgend jaar een nierdialyseafdeling
wordt ingericht in het Waterlandziekenhuis in
Purmerend.
De ziekenhuizen in Zaandam en Hoorn heb-
ben al langer een eigen nierdialyseafdeling.
Waterlandse nierpatiënten kunnen echter niet
in de buurt terecht voor dialyse en moeten dus
uitwijken naar met name Hoorn, maar ook
Zaandam of zelfs Amsterdam. Daar veel nier-
Mammapoli Jeroen Bosch Ziekenhuis groeit uit
tot Breast Clinic Brabant
Het Jeroen Bosch Ziekenhuis in ’s-Hertogen-
bosch start met een nieuwe poli mastopathie.
Deze poli is bedoeld voor vrouwen met pijn
in de borsten zonder dat sprake is van een
kwaadaardige aandoening. Samen met de
reeds bestaande mammapoli maakt de masto-
pathiepoli deel uit van de nieuwe borstkliniek
van het ziekenhuis, die de naam Breast Clinic
Brabant heeft gekregen. De Breast Clinic
is op 15 juli feestelijk geopend.
Duizenden patiënten per jaar bezoeken de
mammapoli van het Jeroen Bosch Ziekenhuis.
Hun aantal is de afgelopen jaren verviervou-
digd. Deels komt dit doordat de behandel-
mogelijkheden zijn toegenomen, waardoor
behandelingen langer duren en meer controle-
momenten vragen. Deels komt dit doordat
er meer borstkanker gevonden wordt, omdat
mensen bij wie borstkanker in de familie zit,
systematischer worden onderzocht. Om de
kwaliteit van de patiëntenzorg te verbeteren
Geschenk voor jarig Lievensberg ziekenhuis
Dit jaar is het veertig jaar geleden dat de offi-
ciële oprichtingsakte van Stichting Ziekenhuis
Lievensberg is ondertekend. Ter gelegenheid
hiervan ontving het ziekenhuis van de stich-
ting Vrienden van Lievensberg een kunst-
werk, gemaakt door de Bergse kunstenaar
Mart Franken.
De voorzitter van de Vrienden van Lievens-
Tweeluik van de Bergse kunstenaar Mart Franken (fotografie: Rimco de Rooij)
12
patiënten tot wel vier keer per week moeten
dialyseren is het reizen naar elders een zware
belasting en tijdsinvestering. “Er zat als het
ware een witte vlek op de kaart van het gebied
Zaandam tot Hoorn. Door middel van deze
samenwerking kunnen wij daar verandering in
brengen”, zegt Rik Riemens, directeur Finan-
ciën en Commercie van het Waterlandzieken-
huis namens de drie samenwerkingspartners.
“Als straks de dialyseafdeling is gerealiseerd,
kunnen Waterlandse nierpatiënten bij ons
komen voor dialyse. In de buurt en goed be-
reikbaar met auto en OV. De nieuwe afdeling
wordt gerund door de ervaren - en voor som-
mige Waterlandse patiënten bekende - nier-
specialisten uit Hoorn en Zaandam. Dat alles
in de veilige setting van een ziekenhuis. Wel
zo prettig voor de patiënten dus.”
en de beschikbare middelen optimaal te ge-
bruiken is de Breast Clinic Brabant opgericht.
Hierin werken vrijwel alle disciplines binnen
het ziekenhuis samen om zo goed mogelijke
zorg te verlenen aan vrouwen met borstklach-
ten.
Mastopathie
Soms hebben vrouwen last van pijn in hun bor-
sten, zonder dat sprake is van borstkanker. Ze
hebben bijvoorbeeld last van pijnlijke knobbels
die ontstaan onder invloed van hormonen op
het borstklierweefsel. Op de mastopathiepoli
kunnen vrouwen uitleg en begeleiding krijgen
bij het omgaan met deze klachten. Ook kan
bekeken worden of medicatie de klachten zou
kunnen verhelpen. In het uiterste geval kan
amputatie van de borsten plus reconstructie
worden overwogen. Onder meer op basis van
een enquête onder 500 huisartsen in de regio
wordt het aantal nieuwe mastopathiepatiënten
op ongeveer 300 per jaar geschat.
berg Jan Slokkers schonk, als afsluiting van
een jubileumsymposium, een kunstwerk aan
het ziekenhuis. Tijdens een filmpje konden
de aanwezigen zien hoe de Bergse kunste-
naar Mart Franken dit tweeluik tot stand heeft
gebracht. Het toont een oudere vrouw en een
jong meisje die elkaar net hebben ontmoet en
is te bezichtigen in de gang naar de aula. te-
genover het stiltecentrum.
Zorg voor kinderen
heeft de aandacht
Het gezinsleven is belangrijk voor kinderen, ook als ze ziek zijn.
Deze maand heeft het LUMC dr. Simone Bui-
tendijk benoemd tot bijzonder hoogleraar
Integrale preventieve gezondheidszorg voor
kinderen. Dat is een belangrijke stap voor-
waarts in het ontwikkelen van zorg voor kin-
deren in de gehele zorgketen. De Stichting
Zorg voor Zorg beijvert zich al lange tijd voor
verpleegkundige zorg aan kinderen in hun
thuisomgeving: tenslotte is de thuissituatie
voor kinderen een belangrijk goed. Verder is
er de vereniging Kind en Ziekenhuis die dertig
jaar bestaat en die in dit jubileumjaar een con-
gres organiseert.
Dr. Simone Buitendijk, werkzaam bij TNO,
is deze maand benoemd tot bijzonder hoog-
leraar Integrale preventieve gezondheidszorg
voor kinderen aan het Leids Universitair Me-
disch Centrum (LUMC). Zij gaat zich rich-
ten op het versterken en wetenschappelijk
onderbouwen van de keten van zorg voor
kinderen. De bijzondere leerstoel is ingesteld
door het Lorentz-van Iterson Fonds van TNO.
De organisatie van de gezondheidszorg voor
kinderen in Nederland is uniek in de wereld
door de nadruk op preventie en toegankelijk-
heid van de zorg. Verloskundigen, huisartsen,
jeugdartsen, kraamverzorgenden, gynaecolo-
gen, kinderartsen en andere medisch specia-
listen leveren daaraan een bijdrage. Volgens
Buitendijk, werkzaam bij TNO als Program-
mamanager Jeugd, kan de gezondheid van
Nederlandse kinderen nog verbeteren door
het goed organiseren van deze keten van zorg.
Door betere afspraken te maken over de zorg,
de samenwerking en doorverwijzing kunnen
gezondheidsproblemen vroegtijdig worden
opgespoord en sneller worden behandeld. Het
onderzoek van de komende jaren zal zich con-
centreren op het versterken van de keten van
zorg rondom kind en het verbeteren van de
vroege signalering en behandeling van proble-
men bij het opgroeien. Bijvoorbeeld het vroeg
opsporen van gezinsproblemen die bedrei-
gend zijn voor de ontwikkeling van het kind.
Aanpak van deze problemen op het optimale
moment is cruciaal. Dit kan bijvoorbeeld be-
tekenen dat al in de periode voor de conceptie
zorg wordt geleverd.
Stichting Zorg voor Zorg
De kinderdivisie van de Stichting Zorg voor
Zorg heeft zich gespecialiseerd in intensieve
thuiszorg en terminale 24-uurs zorg voor kin-
deren van nul tot en met achttien jaar. Het is
van levensbelang dat kinderen in hun eigen
sociale omgeving verpleegkundig kunnen
worden verpleegd zonder ziekenhuisopname.
Een langdurige opname kan voor een kind
schadelijk zijn in zijn of haar ontwikkeling,
en kan daarbij het gezinsleven verstoren. De
Kliniek
medische en technische zorg, die de Stichting
Zorg voor Zorg kan bieden aan kinderen tot
en met achttien jaar, voorkomt in veel geval-
len frequente opnamen in het ziekenhuis. De
Stichting Zorg voor Zorg werkt samen met
onder meer academische ziekenhuizen en pe-
rifere ziekenhuizen. Aan dit werk blijkt in de
praktijk een grote behoefte.
Kind en Ziekenhuis
De Landelijke Vereniging Kind en Ziekenhuis
is in 1977 opgericht op initiatief van een aan-
tal ouders. Zij vonden dat, in het belang van
het kind, ouders meer moesten worden betrok-
ken bij de opvang en begeleiding van hun kind
in het ziekenhuis. Dit is nog steeds het leidend
principe van de vereniging. Voor de praktische
werkzaamheden beschikt de vereniging over
een centraal functionerend landelijk bureau.
Het is gevestigd in Dordrecht. Het landelijk
bureau biedt telefonische ondersteuning aan
ouders die vragen hebben rondom de opname
van hun kind. Daarnaast verstrekt het informa-
tie, zowel aan ouders als aan anderen. Verder
onderhoudt het de contacten met organisaties
van medisch specialisten en verpleeg-kundi-
gen, wetenschappelijke verenigingen, beleids-
instanties in de gezondheidszorg en de media.
De Landelijke Vereniging Kind en Ziekenhuis
bestaat dertig jaar. Ter gelegenheid van dit ju-
bileum organiseren zij het congres ‘Kindge-
richt-gezinsgericht’. Uiteraard staan ze daarbij
op 1 december kort stil bij de cultuuromslag
die de vereniging heeft weten te bewerkstel-
ligen. Denk bijvoorbeeld aan ‘rooming-in’ dat
dankzij Kind en Ziekenhuis een begrip werd
op de kinderafdelingen en een begrip aan het
worden is op de kraamafdelingen. Het pro-
gramma van het congres staat geheel in het
teken van de toekomst.
Langdurige opname in een ziekenhuis kan voor een
kind schadelijk zijn.
 Nummer 13
Kliniek 13 23 juli 2008

Meander Medisch
Centrum topziekenhuis
Meander Medisch Centrum is toegelaten tot
de STZ, de Samenwerkende Topklinische
opleidingsZiekenhuizen. “Een bekroning en
waardering van de kwaliteit die we in huis
hebben”, reageert voorzitter van de Raad van
Bestuur Jan Kleijne verheugd. De STZ is een
samenwerkingsverband van ruim twintig grote
opleidingsziekenhuizen die hooggespeciali-
seerde medische zorg kunnen verlenen.
Om STZ-ziekenhuis te kunnen zijn, moet er
aan een aantal voorwaarden worden voldaan.
Meander is twee jaar bezig geweest met de
voorbereidingen. In maart kwam een afvaar-
diging van de STZ controleren of alles is orde
was. “Het gaat dan vooral om zaken als sfeer,
opleidingsklimaat en mentaliteit”, legt Jeff
Senden uit. Hij is in het dagelijks leven cardio-
loog, maar ook voorzitter van de centrale op-
leidings- en onderwijscommissie. “Daarnaast
moet je een bepaald aantal opleidingen ver-
zorgen, veel aan wetenschappelijk onderzoek
De ingang van Meander Medisch Centrum, locatie Elisabeth Amersfoort.
doen, bovenregionale topklinische zorg in
huis hebben en uitgebreide faciliteiten bieden
aan je professionals in opleiding.”
Aantrekkelijk
Bestuursvoorzitter Jan Kleijne is trots op zijn
organisatie. “Ik zie het als een keurmerk dat
recht doet aan de medisch-specialistische
kwaliteit van Meander. Het helpt bovendien
bij onze ambitie om in de gezondheidsmarkt
in Nederland echt mee te spelen, we zijn een
organisatie die het landelijke ziekenhuisbeleid
mee wil bepalen. Bovendien worden we met
deze erkenning nog aantrekkelijker als werk-
gever. Nieuwe medewerkers en specialisten
werken graag in een ziekenhuis waar veel
gedaan wordt aan opleiden. Opleiden ver-
sterkt het innovatieve vermogen en houdt ons
scherp. Overigens is opleiden nooit een doel
op zich. In Meander toetsen we het steeds aan
de zorgpraktijk. Uiteindelijk moet de patiënt
er beter van worden.”
UVIT en Isala klinieken ondertekenen
pacemaker garantieplan
Het ziekenhuis Isala klinieken in Zwolle en
Univé-VGZ-IZA-TRIAS (UVIT) hebben een
exclusiviteitsafspraak ondertekend waarin
garanties voor pacemakerimplantatie wor-
den beklonken. In het contract krijgen de ver-
zekerden van UVIT een garantie van tien jaar
op implantatie van pacemakers.
De afspraken hebben betrekking op bijvoor-
beeld: infectie, chirurgische problemen,
mechanisch of elektrisch falen en vervanging
van batterij. De partijen hebben afgesproken
dat indien een patiënt onverhoopt eerder moet
terugkomen, deze een tegemoetkoming in on-
kosten krijgt van 200 euro. Alleen bij veran-
dering van medische indicatie zal een nieuwe
pacemaker voor de Isala klinieken declarabel
zijn.
Zorgverzekeraars formuleren uitgangspunten
voor financiering eerstelijn
Zorgverzekeraars willen multidisciplinaire
zorgketens en monodiscplinaire zorgprogram-
ma’s een centrale plaats geven in de financie-
ring van de eerstelijn. Er moet minder prioriteit
komen te liggen bij de ontwikkeling van vrije
prijzen voor verrichtingen van afzonderlijke
beroepsgroepen. Dit stelt Martien Bouwmans,
coördinator eerstelijnszorg van ZN, in een toe-
lichting op een aantal nieuwe uitgangspunten
voor het beleid van zorgverzekeraars voor de
financiering van de eerstelijn.
Het vernieuwde beleid voor de financiering
van de eerstelijn is vooral gericht op het ver-
beteren van zorg voor chronisch zieken en
ouderen en het verstevigen van de concurren-
Vertrouwen
Volgens Lidy Hartemink, directeur Gezond-
heidszorg UVIT, brengt de exclusieve
afspraak alle partijen voordelen: “De patiënt
schenkt het vertrouwen in de kwaliteit die
wordt geleverd door de Isala klinieken. En
mocht de patiënt onverhoopt binnen die tien
jaar terugkomen dan worden in ieder geval
de onkosten vergoed. Het ziekenhuis krijgt
door deze afspraak potentieel meer volume
met betrekking tot cardiologische zorg. En,
natuurlijk niet onbelangrijk, wij weten dat wij
in de eerste tien jaar geen extra kosten meer
krijgen in voor deze pacemakerzorg.” Volgens
Marjanne Sint, voorzitter Raad van Bestuur
Isala klinieken, is dit contract mogelijk om-
dat specialisten en medewerkers van het zie-
kenhuis een rotsvast vertrouwen hebben in de
kwaliteit die zij leveren.
tiepositie van de eerstelijn ten opzichte van de
tweedelijn. Daarvoor is het noodzakelijk om
aanbieders van eerstelijnszorg tot meer sa-
menwerking aan te zetten. In dat kader willen
zorgverzekeraars de ontwikkeling van multi-
disciplinaire ketenzorg bevorderen. Daarnaast
willen zorgverzekeraars individuele zorgver-
leners stimuleren om zorg op programmati-
sche basis te leveren, in plaats van via afzon-
derlijke verrichtingen. Bouwmans verwacht
dat door het nieuwe financieringsbeleid de
focus verschuift van vrije prijzen per beroeps-
groep en concurrentie tussen individuele zorg-
verleners naar prestatiebekostiging en vrije
prijzen voor multidisciplinaire, geïntegreerde
zorg en behandelprogramma’s via DBC’s.

Kreulen ‘Beste handchirurg 2008’ Westfriegasthuis opent nieuwe vestiging

Handchirurg Mick Kreulen van het Rode Kruis
Ziekenhuis (RKZ) in Beverwijk heeft het Best
Examination Award 2008 ontvangen van de
Federation of European Societies for Surgery
of the Hand (FESSH). “Handen zijn prachtig.
Het is ongekend dat je met zo’n klein en com-
plex samenspel van gewrichten, pezen, vaat-
jes en zenuwen zulke vernuftige dingen kunt
doen”, aldus Kreulen.
De Europese prijs wordt jaarlijks uitgereikt
aan de kandidaat met de beste examenresul-
taten. Daarmee wordt Kreulen na tien jaar
intensieve handenstudie op Europees niveau
officieel erkend als handchirurg. “Handchi-
rurgie wordt in navolging van Amerika ook
in Nederland steeds populairder. Er is duide-
lijk een inhaalslag gaande. De expertise in
de handchirurgie wordt steeds groter. En dat
moet ook. Handen zijn de ambassadeur van je
lichaam. Dat besef wordt groter.”
Verbeterde techniek Het Westfriesgasthuis opent in november een Heerhugowaard, het Westfriesgasthuis en
Binnen het RKZ is het aantal handchirur- vestiging in Heerhugowaard. Met de nieuwe GGZ-centrum Westfriesland zijn in het najaar
gische ingrepen op de afdeling Plastisch Chi- vestiging biedt het Westfriesgasthuis polikli- van 2007 in gesprek geraakt om de mogelijk-
rurgie in de afgelopen vier jaar verdriedub- nische zorg aan patiënten uit Heerhugowaard heden voor zorgaanbod in Heerhugowaard te
beld. Op dit moment worden circa vijftien en directe omgeving. onderzoeken. Voorop stond dat de toekom-
mensen per week aan de handen behandeld. stige zorg een aanvulling op het bestaande
Ook landelijk wordt die tendens gezien. De Een breed aanbod aan specialismen en basis- zorgaanbod moet zijn.
toename schrijft Kreulen grotendeels toe aan diagnostiek wordt geboden. De gemeente
de verbeterde techniek. Kreulen: “Was het
aanzetten van vingers twintig jaar geleden een
hele onderneming, tegenwoordig is dit met de Scholieren verwennen patienten
juiste expertise geen probleem meer.” Volgens
de handchirurg zijn er inmiddels hele kleine
gewrichtsprotheses ontwikkeld voor pols en
vingers. Ook is het veel makkelijker gewor-
den om kijkoperaties uit te voeren in de hand
en in de pols en ziet hij toenemende belang-
stelling voor cosmetische handchirurgie. “In
Zuid-Europa worden vlekjes op de hand aan
de lopende band verwijderd. Die vraag begint
langzaam aan ook in Nederland te komen.”

NIAZ-accreditatie Ikazia Ziekenhuis Rotterdam

Na een gedegen voorbereiding is het Ikazia
Ziekenhuis Rotterdam er in geslaagd de zie-
kenhuisbrede accreditatie van het Nederlands
Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen
(NIAZ) te verkrijgen. Vrijdag 11 juli werd be-
kend dat het NIAZ besloten heeft de zieken-
huisbrede accreditatie aan Ikazia te verlenen.
De afgelopen jaren is binnen Ikazia hard ge-
werkt aan de noodzakelijke voorwaarden om
het accreditatiebewijs NIAZ te ontvangen.
Essentieel hierbij was het opbouwen van een
vanzelfsprekende verbetercultuur, het borgen
van de zaken die men goed doet en het vast-
houden van de ingevoerde verbeteringen. Alle
medewerkers van het Ikazia Ziekenhuis heb-
ben zich ingezet voor het bouwen aan deze
verbetercultuur. Daarnaast is veel werk ver- Derdejaars leerlingen van het Oranje Nassau College (ONC) uit Zoetermeer kwamen maandag 7 juli ongeveer
richt om alle verbeteringen en werkafspraken 35 zelfgemaakte verwenmandjes uitdelen aan patiënten van ’t Lange Land Ziekenhuis in Zoetermeer. Ze verras-
vast te leggen in protocollen en procedures, ten de nietsvermoedende patiënten op de afdelingen Chirurgie en Neurologie met een zelfgemaakt mandje. De
waardoor processen beter op elkaar zijn afge- mandjes waren gemaakt door zeventig scholieren van de units Verzorging en Uiterlijke verzorging van het ONC
stemd. in Zoetermeer.
 Nummer 13
23 juli 2008 14 Advertentie

VOOR EEN VERTROUWD GEVOEL

kijk op echthaar.nl

Maar wist u dat dun haar of

kaalheid niet meer hoeft!
Uw kaalheidsprobleem wordt in het Veluws Haar Instituut gega-
randeerd opgelost. Niet met medicijnen, implantaten, of pruiken,
maar met echt haar. Haar dat op unieke wijze is samengesteld na Al zeven jaar lang werkt het Veluws Haar Instituut met
uitgebreid onderzoek van uw eigen haar.
passie voor mensen met kaalheidsproblemen. Uw zorg
Onzichtbare nieuwe haardelen
De specialisten van het Veluws Haar Instituut kunnen uw haar is onze zorg. Wij streven naar perfectie en doen er alles
exact namaken. Lengte, kleur, dikte en krulling blijven hetzelfde.
Doordat echt haar gebruikt wordt voelt de haarvervanging na- aan om een concrete bijdrage te leveren aan uw
tuurlijk en zacht aan. De bevestiging is dun, flexibel, onzichtbaar
en prettig in het dragen.
Op basis van de allernieuwste, door onszelf ontwikkelde metho-
zelfbewustzijn en welbevinden.
den worden uw nieuwe haardelen onzichtbaar bevestigd met
een zogenaamde tweede huidlaag. U hoeft niet bang te zijn voor
onaangename verrassingen zoals een plotselinge windvlaag die
De producten van ons instituut worden door onze eigen vakmen-
ineens uw haargrens bloot legt. Onze specialisten brengen de
sen ontwikkeld en zijn daarom van hoogwaardige kwaliteit. Onze
nieuwe haarlijn geleidelijk aan zodat de overgang volledig na-
haarvervangingen zijn volledig onzichtbaar, zeer comfortabel en
tuurlijk is. Deze bevestiging is volstrekt pijnloos. Zo krijgt u weer
een permanente oplossing tegen kaalheid of andere vormen van
een prachtig kapsel met aanvullend haar dat niet van uw eigen
haarverlies. Als eerste haarinstituut in de Benelux ontvingen wij
haar te onderscheiden is!
een ISO 9001 certificaat. Dit kwaliteitscertificaat bewijst dat het
Veluws Haar Instituut voldoet aan de hoogste kwaliteitsnormen.
Privacy is naast kwaliteit en de beste service één van de speerpun-
ten van het Veluws Haar Instituut. De inrichting van onze klinieken
en de uitgebreide mogelijkheden om afspraken te maken bieden u
elke vorm van privacy die u maar wenst. Bij het Veluws Haar Instituut
“Jarenlang keek ik angstig kunt u rekenen op een vakkundig, persoonlijk en uitgebreid advies.
naar mijn haar of het
alsjeblieft niet wéér
dunner was geworden.” Belt u gerust voor het maken van een afspraak voor een
vrijblijvend eerste Consult!
Telefoonnummer 0341 - 42 41 30 of kijkt u op www.echthaar.nl

“Ik snap niet waarom Veluws Haar Instituut Veluws Haar Instituut
ik zo lang gewacht vestiging Nunspeet vestiging Apeldoorn
heb om een oplossing F.A. Molijnlaan 145 Hoofdstraat 218
voor mijn haarprobleem 8071 AE Nunspeet 7311 BG Apeldoorn
te zoeken.” tel 0341 424 130 tel 055 576 39 88

Gezondheid
Leukemie afhankelijk
van plaats kankereiwit
Leukemie treft vooral kinderen tussen het tweede en derde levensjaar.
Niet zozeer de aanwezigheid van een fusie-
eiwit in een cel, maar de locatie ervan bepaalt
of beenmergkanker ontstaat. Dat concluderen
Kim de Keersmaecker van het Vlaams Instituut
voor Biotechnology (VIB), Maarten Fornerod
van het Nederlands Kanker Instituut - Antoni
van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AVL) en
collega’s van Harvard Medical School in het
gezaghebbende tijdschrift Molecular Cell van
10 juli.
Bij leukemie of beenmergkanker wordt de
vorming van witte bloedcellen verstoord.
T-ALL, een specifieke vorm van leukemie, is
de meest voorkomende kanker bij kinderen
onder de veertien jaar en treft hen vooral tussen
het tweede en derde levensjaar. Bij een opti-
male behandeling, met chemotherapie, geneest
momenteel meer dan de helft van de kinderen.
Men hoopt echter gerichte therapieën te kun-
nen ontwikkelen die minder schadelijk zijn
dan chemotherapie, gebaseerd op de kennis
van de biologische processen achter T-ALL.
Vrouwen na pre-eclampsie in de gaten houden
Het is nuttig vrouwen die pre-eclampsie
(‘zwangerschapsvergiftiging’) gehad hebben
regelmatig te onderzoeken op risicofactoren
voor hart- en vaatziekten, zoals een hoge
bloeddruk, een afwijkend cholesterolgehalte
of overgewicht. Vrouwen met een verleden
van pre-eclampsie hebben namelijk verhoog-
de kans op hart- en vaatziekten. Dat conclu-
deert arts-onderzoeker Bas van Rijn naar
aanleiding van zijn promotieonderzoek dat hij
uitvoerde aan het UMC Utrecht.
Van Rijn volgde 243 vrouwen met pre-
eclampsie vanaf zes maanden tot enkele jaren
na de bevalling. Hij vergeleek hun risicopro-
fiel met 374 gezonde vrouwen van dezelfde
leeftijd. Vrouwen met vroege pre-eclampsie,
voor zwangerschapsweek 34, blijken vaker
belast te zijn met één of meer risicofactoren
voor hart- en vaatziekten. Overigens is de
eerste jaren na de bevalling de kans op een
hartinfarct of beroerte voor deze vrouwen niet
ernstig verhoogd, berekende Van Rijn. Wel
is bekend dat vrouwen met pre-eclampsie op
latere leeftijd een acht keer grotere kans heb-
ben op sterfte door hart- en vaatziekten.“De
uitkomst van ons onderzoek rechtvaardigt de
periodieke bepaling van risicofactoren voor
hart- en vaatziekten”, stelt Van Rijn. “Het
loont om deze vrouwen in de gaten te houden,
want veel van deze risicofactoren zijn behan-
delbaar door een gezonde levensstijl of met
bloeddrukverlagende middelen of choleste-
rolverlagers.”
15
Kankereiwit
Vaak vormen kankerverwekkende genen en
de daaraan gerelateerde eiwitten de basis
voor het ontstaan van kanker. Onderzoekers
van het VIB, NKI-AVL en Harvard Medical
School ontdekten dat niet zozeer de aanwezig-
heid van fusie-eiwit NUP214-ABL1 in de cel,
maar de locatie ervan bepaalt of bloedcellen
een kankerverwekkend karakter krijgen. Al-
leen wanneer het fusie-eiwit terecht komt in
een eiwitcomplex ter hoogte van de celkern
ontstaat T-ALL. Oorzaak is een overactief
kinase, een enzym dat chemische reacties in
de cel aanstuurt. Dr. Maarten Fornerod: “Om
het ontstaan van leukemie te begrijpen, is het
niet voldoende om alleen te kijken naar het
DNA van de kankercel of naar het kankerver-
wekkende eiwit. De plaats van het eiwit in de
cel blijkt belangrijk. Die informatie kan nu
gebruikt worden voor toekomstige therapieën.
Bijvoorbeeld door op zoek te gaan naar thera-
peutische componenten die de binding tussen
het complex en NUP214-ABL1 onmogelijk
maken.”
Vrouwen met pre-eclampsie hebben later een grotere
kans op hart- en vaatziekten.
Levensbedreigend
Vroege pre-eclampsie komt voor bij een op
de 500 zwangeren. Vrouwen hebben last van
hoge bloeddruk en eiwitverlies in de urine. Het
is een van de gevaarlijkste complicaties van
de zwangerschap. De aandoening kan voor
moeder en kind levensbedreigende gevolgen
hebben, zoals vroeggeboorte, eclampsie, lever-
stoornissen en het HELLP-syndroom. Bas van
Rijn promoveerde op 10 juli aan de Universi-
teit Utrecht.
Nummer 13
23 juli 2008
Handeczeem als beroepsziekte
Handeczeem neemt toe als beroepsziekte.
Verpleegkundigen, schoonmakers en diverse
andere beroepsgroepen lopen risico op hand-
eczeem. Te vaak raken deze mensen arbeids-
ongeschikt, terwijl vroegtijdig ingrijpen door
huis- of bedrijfsarts de arbeidsuitval had kun-
nen voorkomen. Het Centrum Huid en Arbeid
in Arnhem heeft daarom een interactieve test
gelanceerd die snel ingrijpen mogelijk maakt.
Dankzij deze test (te vinden op www.huiden-
arbeid.nl) wordt direct duidelijk of iemands
eczeem beroepsgerelateerd is. Doet iemand
de test, dan is aan het eind duidelijk of er
sprake is van een lichte, matige of ernstige
Biofeedback verhelpt incontinentie bij kinderen
Urineverlies bij kinderen is een medisch probleem.
Biofeedback-training is zeer succesvol bij
het bestrijden van incontinentie bij kinderen.
Het Utrechtse Wilhelmina Kinderziekenhuis,
onderdeel van het UMC Utrecht, is internatio-
naal een van de grondleggers van cognitieve
biofeedback-training, de huidige standaard-
behandeling. Het lost incontinentie in zestig
tot tachtig procent van de gevallen op.
“Alle grote ziekenhuizen hebben inmiddels
een poliklinisch spreekuur voor kinderen
met incontinentie en de meeste therapeuten
zijn in het WKZ opgeleid”, zegt urotherapeut
Marianne Vijverberg in Uniek, het magazine
van UMC Utrecht. “Meestal lukt het om zeker
tachtig procent van de behandelde kinderen
droog te krijgen. In het WKZ zitten we on-
geveer op zestig procent, omdat wij de elders
mislukte gevallen krijgen.” Dit jaar is de offi-
ciële landelijke opleiding tot urotherapeut van
Pioniers der geneeskunde
Aletta Henriëtte Jacobs (1854) werd geboren
in het Groningse plaatsje Sappemeer. Vader
Abraham Jacobs was daar huisarts. Het gezin
telde elf kinderen die allen van de ouders de
kans kregen om te gaan studeren.
En dat gebeurde ook. Zoon Julius werd huis-
arts, dochter Charlotte de eerste Nederlandse
vrouwelijke apotheker en dochter Frederica
was de eerste vrouw in Nederland die middel-
baar examen deed in wiskunde en boekhou-
den. Al in 1870 behaalde Aletta het diploma
voor leerling-apotheker. Na de HBS mocht
Aletta Jacobs met speciale toestemming van
minister Thorbecke naar de Universiteit van
Groningen. Daar behaalde ze in 1878 het
artsexamen en was daarmee de eerste Neder-
landse vrouw met een artsendiploma. Op
8 maart 1879 promoveerde zij. Dr. Aletta H.
Jacobs vestigde zich als huisarts in Amster-
dam, aan de Herengracht. Hier ontving zij
haar patiënten. In de Jordaan verleende Aletta
Jacobs gratis consulten aan arme vrouwen.
Deze armenzorg zou zij veertien jaar lang
vorm van eczeem en of een relatie met arbeid
waarschijnlijk is. Ook wordt een praktisch
advies gegeven over het te volgen beleid. Wie
eenmaal handeczeem heeft, komt daar alleen
maar vanaf door zijn handen verre te houden
van de middelen die het eczeem veroorzaakt
hebben. Bij monteurs gaat het dan om olie,
smeer en middelen om de handen te reinigen.
Verpleegkundigen krijgen steeds vaker last
van handeczeem door allerlei schoonmaak-
en ontsmettingsmiddelen. Zowel de kapper,
de monteur als de verpleegkundige kan zijn
vak echter niet goed uitoefenen zonder die
middelen. Niet adequaat ingrijpen kan arbeids-
ongeschiktheid tot gevolg hebben.
start gegaan in het UMC Utrecht.
Plaspatroon
Een belangrijk onderdeel is de biofeedback
van het plaspatroon. Dit houdt in dat kinderen
plassen op een speciale wc die de kracht van
hun urinestraal meet en zo afwijkende plas-
patronen zichtbaar maakt. Dankzij deze zo-
geheten uroflowmetrie zien kinderen meteen
het resultaat van hun plas, een grafiek die de
hoeveelheid urine tegen de tijd uitzet. Urine-
verlies bij kinderen is een medisch probleem
en geen psychosociale ontwikkelingsstoor-
nis, die bijvoorbeeld te maken zou hebben
met problemen thuis of op school. Dit in-
zicht is in het UMC Utrecht al zo’n 25 jaar
gemeengoed. “Je wordt niet incontinent, je
bent het”, stelt kinderuroloog dr. Tom de
Jong.Uitgebreide informatie is te vinden op
www.uniekmagazine.nl
verlenen, iedere week twee keer. Ze zag in
de praktijk hoezeer opeenvolgende zwanger-
schappen een lichaam konden uitputten. Via
de Duitse arts Mensinga kwam ze in bezit
van een nieuw voorbehoedsmiddel, het pes-
sarium. Ook werd ze lid van de Nieuw-Mal-
thusiaanse Bond, die voor geboortebeperking
was. Laster en hoon waren haar deel in het
nog conservatieve Nederland. In haar prak-
tijk zag Aletta Jacobs ook veel winkeldames
met steeds dezelfde gynaecologische afwij-
kingen die zij toeschreef aan het dat de dames
zo lang moesten staan. Verkoopsters werkten
rond 1886 in de regel van acht uur ‘s morgens
tot elf uur ‘s avonds, inclusief enkele korte
pauzes dus vijftien uur. Medisch en sociaal
onverantwoordelijk, maar wel wettelijk toe-
gestaan. Aletta Jacobs startte een publieke
discussie en dankzij haar kwam er 1902 een
wet die zitgelegenheid voor de verkoopsters
verplicht stelde. Ook participeerde ze in de
Wereldbond voor Vrouwenkiesrecht, waar-
mee ze wereldwijde bekendheid kreeg. Aletta
Jacobs overleed in 1929.
 Nummer 13
23 juli 2008 16 Advertentie

ISS Security & Services maakt werk

van een veilige en gastvrije omgeving
Veiligheid en gastvrijheid zijn voor elke orga-
Met bent ú
nisatie van essentieel belang. ISS Facility
Services weet dit, als een van de grootste klaar voor de toekomst!!
facilitaire dienstverleners, als geen ander.
Onze medewerkers realiseren zich dat het
onze toegevoegde waarde is de medewer-
kers en bezoekers van uw pand of evene-
ment een welkom en veilig gevoel te geven.
Naast receptie- en beveiligingsdiensten ver-
zorgen wij ook groenvoorziening, catering,
schoonmaak, contact center diensten en
ongediertebestrijding. U kunt ook kiezen
voor onze geïntegreerde facilitaire dienst-
verlening. Wij nemen dan álle facilitaire zorg
uit handen, zodat u zich maximaal kunt rich-
ten op uw core business.
ISS. Betrokken & Betrouwbaar Hét Elektronisch Cliënt Dossier voor al uw cliënten!
Administratie en zorgproces snel en accuraat geregistreerd!
Voor meer informatie: Up-to-date met alle nieuwe landelijke ontwikkelingen!
tel: 030 - 24 24 344
e-mail: info@nl.issworld.com
www.nl.issworld.com

ZorgPlus Systemen BV | Postbus 1095 | 7301 BH Apeldoorn | 055-53 80 080 | info@zorgplus.nl

V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T Wilt u meer informatie over ECD+?

Neem gerust een kijkje op onze
website www.zorgplus.nl of neem
/OKUWPERSONEELSADVERTENTIE contact met ons op voor een
vrijblijvende demonstratie!
BIJONSINDE:IEKENHUISKRANT
"EL 
 Nummer 13
ICT / Beveiliging 17 23 juli 2008

Invoering Elektronisch Computergebruik niet van invloed op RSI

De gangbare veronderstelling dat mensen of schouders. Wel bleek dat het hebben van

Patiëntendossier in die veel achter de computer zitten een gro-

ter risico op RSI lopen blijkt onjuist. Uit het
tweejarige onderzoek van Stefan IJmker blijkt
klachten in het verleden de kans dat je ook
in de toekomst klachten krijgt met tenmin-
ste veertig procent vergroot. Verder blijkt dat

Midden-Holland precies het tegenovergestelde, namelijk dat

Huisartsen, apothekers en zorgverleners in
het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda hou-
den de medische gegevens van hun patiënten
bij in de computer in een zogenaamd ‘Elek-
tronisch Patiëntendossier’. Vanaf 2008 wor-
den de computersystemen stapsgewijs met
elkaar verbonden en kunnen zij de medische
gegevens met elkaar delen om goede zorg te
verlenen. Vervolgens wordt ook landelijke uit-
wisseling mogelijk.
Het elektronisch opvragen van gegevens is
veel efficiënter dan per telefoon/fax of post en
het draagt bij aan het voorkomen van fouten.
De toegang tot de gegevens is goed beveiligd
zodat de privacy van de patiënten is gewaar-
borgd. De invoering verloopt stapsgewijs.
Al vanaf 2007 kan de waarnemend huis-
arts op de huisartsenpost een samenvatting
van het Elektronisch Patiëntendossier bij de
eigen huisarts van de patiënt inzien. Hierdoor
is de waarnemer beter in staat een klacht te
beoordelen en te behandelen. Al eerder was
het inzien van het Elektronisch Patiëntendos-
sier bij de apotheken door de Dienstapotheek
Midden-Holland gerealiseerd. In 2008 wordt
de informatie in het Ziekenhuis Informatiesys-
teem van het Groene Hart Ziekenhuis ontslo-
ten voor zorgverleners buiten het ziekenhuis
en wordt het medicatiedossier van de patiënt
Techniek om epilepsiebron op te sporen
Neurochirurgen van VU medisch centrum in
Amsterdam brachten onlangs, in samenwer-
king met neurologen van VUmc en de Stich-
ting Epilepsie Instellingen in Nederland (SEIN),
op een nieuwe manier diepte-elektrodes aan
in de hersenen van een epilepsiepatiënt. Met
behulp van navigatieapparatuur konden zij de
elektrodes heel precies plaatsen. Deze unieke
techniek maakt het mogelijk de bron van epi-
lepsie in de hersenen op te sporen.
Is dat gelukt, dan wordt dat deel van de her-
senen – als dat veilig kan – operatief ver-
wijderd waardoor de epilepsieaanvallen
stoppen. Dit is een enorme uitkomst voor
patiënten met ernstige epilepsie. Het bijzon-
dere van de nieuwe techniek is het gebruik
van computerbeelden en navigatieapparatuur.
in de lokale apotheek en in de ziekenhuisapo-
theek met elkaar verbonden. Hierdoor ontstaat
een volledig overzicht van de voorgeschreven
geneesmiddelen. Vervolgens wordt het mo-
gelijk gemaakt dat ook andere zorgverleners
dan huisartsen en apothekers deze gegevens
van elkaar kunnen inzien. Daarbij gaat het om
medisch specialisten, psychiaters, specialis-
tisch verpleegkundigen, verpleeghuisartsen
en verloskundigen.
Gegevens blokkeren
Zorgverleners mogen de gegevens in het Elek-
tronisch Patiëntendossier alleen inzien als de
betreffende persoon bij hen in behandeling/
zorg is of komt. Om toegang te krijgen tot de
gegevens van patiënten moeten de zorgverle-
ners beschikken over een speciale pas. Als een
patiënt niet wil dat bepaalde gegevens inzich-
telijk zijn voor andere zorgverleners bij wie hij
of zij in zorg is of komt, dan kan dit kenbaar
gemaakt worden. Het laten blokkeren van de
gegevens in het Elektronisch Patiëntendossier
kan een risico voor de gezondheid tot gevolg
hebben. Immers, bij een (spoedeisende) situa-
tie hebben zorgverleners dan geen toegang
tot de gegevens. Het advies is daarom om het
blokkeren van gegevens eerst te bespreken
met de betreffende zorgverlener.
Daardoor kunnen de neurochirurgen de
diepte-elektrodes niet alleen nauwkeurig
en veilig diep in de hersenen plaatsen, het
is ook zo min mogelijk belastend voor de
patiënt. Na het plaatsen van de elektrodes
beoordelen artsen van de afdeling klinische
neurofysiologie voortdurend de hersenactivi-
teit van de patiënt op een monitor. Zodra een
epilepsieaanval plaatsvindt, is te zien in welk
deel van de hersenen deze aanval zijn oor-
sprong had. Zo werd bij deze patiënt ontdekt
dat verschillende, niet voor de hand liggende
hersendelen de epilepsieaanvallen onafhan-
kelijk van elkaar veroorzaakten. Tijdens een
tweede operatie konden deze delen vorige
week veilig worden verwijderd. De patiënt
maakt het uitstekend en heeft tot op heden
geen nieuwe aanval meer gehad.
er helemaal geen verband is tussen de duur
van het computergebruik en het optreden van
arm-, nek- en schouderklachten. Wel lopen
mensen die meerdere risicofactoren hebben,
zoals een lage waardering van het werk en
weinig variatie in werktaken, een hoger risico
op deze RSI-klachten.
IJmker voerde als eerste in Nederland een
langdurig onderzoek uit, belangrijk om oor-
zaak en gevolg in verband met RSI-klachten
goed te kunnen onderscheiden. In het onder-
zoek werden twee jaar lang 2.000 kantoor-
medewerkers gevolgd. De deelnemers vulden
iedere drie maanden een vragenlijst in en een
programma op hun computer registreerde
continu de tijdsduur die zij besteedden aan
computertaken.
Overmatige toewijding
Het belangrijkste onderzoeksresultaat is dat
er geen direct verband is tussen de duur van
het computergebruik en klachten in arm, nek
Patiënten nog beter geïnformeerd over
wachttijden door SKB tv-kanaal
Patiënten die in het Streekziekenhuis Konin-
gin Beatrix (SKB) in Winterswijk het spreekuur
van hun behandelend arts bezoeken en even
moeten wachten, kunnen nu met het nieuwe
SKB tv-kanaal in één oogopslag zien hoe de
planning van het spreekuur verloopt. Daar-
naast biedt dit tv-kanaal hen allerlei andere
interessante informatie zien.
Exploitant van het SKB tv-kanaal, Mia Media,
kreeg de opdracht om in alle wachtkamers van
de poliklinieken en onderzoekskamers in het
SKB zelf en in de buitenpoliklinieken beeld-
schermen te installeren. In de centrale hal bij
de receptie is ook een beeldscherm beves-
tigd. Dit scherm fungeert als verzamelbord.
Patiënten kunnen bij binnenkomst in het zie-
kenhuis hier al zien hoe de planning verloopt
van het spreekuur waar zij naar toe moeten.
Het bezoekersrestaurant Het Kwartier heeft
een eigen beeldscherm. Mia Media is niet al-
leen leverancier van het SKB tv-kanaal, maar
het risico op RSI-klachten hoog is, wanneer
een combinatie van de volgende factoren te-
gelijkertijd aanwezig zijn: ‘weinig variatie in
werktaken’, ‘tegelijkertijd computer en tele-
foon gebruiken’, ‘lage waardering van het
werk’, ‘overmatige toewijding aan het werk’
en ‘doorwerken tijdens lunchpauzes’. Om
RSI-klachten te voorkomen adviseert IJmker
een gelijktijdige aanpak van deze factoren.
Er is geen direct verband tussen computergebruik en
klachten in arm, nek of schouders.
produceert ook de programma’s die worden
vertoond. Het SKB bepaalt welke informatie
erop komt.
Luchtig karakter
Het SKB tv-kanaal voorziet in een aantal
kwaliteitsdoelstellingen van het SKB: het
verbeteren van gastvrijheid, klantvriendelijk-
heid, klanttevredenheid en informatievoorzie-
ning. De onderwerpen die in de wachtkamers
te zien zijn hebben een luchtig karakter en
worden regelmatig vervangen. De basis be-
staat uit ziekenhuis- en polikliniekspecifieke
informatie, actuele informatie zoals nieuws,
weer en verkeer, infotainment in de vorm van
natuurbeelden en regionale uitgaanstips en
infomercials afkomstig van relevante mer-
ken. Als rode draad worden onder in beeld
de eventuele uitlooptijden van de spreekuren
vertoond zodat patiënten precies weten wan-
neer ze aan de beurt zijn.

Ziekenhuizen doen meer aan beveiliging

Ziekenhuizen doen steeds meer aan beveili- omgeving, waar hij zich thuis kan voelen en
ging, zonder daarbij overigens het open karak- waar hij en zijn familie welkom zijn. Daarom,
ter van hun instelling aan te tasten. maar ook voor de veiligheid en snelheid van
handelen waarmee een hulpverlener levens kan
De meeste instellingen hechten aan het open redden, is het van belang dat de toegankelijk-
karakter van het ziekenhuis ten behoeve van heid van het ziekenhuis niet wordt belemmerd
de patiënt. Deze is tijdens zijn verblijf in het door allerlei hindernissen. Ondanks een ver-
ziekenhuis het meest gebaat bij een veilige harde maatschappij blijkt het nog altijd moge- Ook in de centrale hal, bij de receptie, is een beeldscherm aanwezig.
lijk om de veiligheid van patiënten, bezoekers
en medewerkers voldoende te waarborgen en
Stuffers » Alarmopvolging
» Bouwwerk bewaking te combineren met het open karakter. Toch zei
» Mobiele Surveillance 96 procent van de ziekenhuizen in een enquête
» Hondenbrigade van NVZ en RTL nieuws eind vorig jaar meer
» Receptie- en portiers- te doen aan beveiliging dan vijf jaar geleden.
diensten Van de ziekenhuizen zei ongeveer 94 procent
» Objectbewaking de komende jaren nog meer en verdergaande
bewaking
» Winkelsurveillance maatregelen te willen nemen. Ziekenhuizen
Osdorperweg 493 » Spoedopdrachten ervaren een verharding van de maatschappij
1067 SR Amsterdam en daarmee samenhangend toenemend agres-
sief gedrag van patiënten en bezoekers.
 020 - 610 00 62
www.stuffers.nl 06 - 513 661 20
 Nummer 13
23 juli 2008 18 Advertentie

• Locatiekeuze
• Beurzen
• Vergaderingen
• Seminars
• Congressen
• Bedrijfsuitjes

Tel.: 0182 - 300685

Mob.: 06 - 54246593
Mail: wlok@top-event.nl

Het veiligheidsmanagementsysteem (VMS)

is vanaf 2008 in elk ziekenhuis verplicht
Jalaco Consultancy is gespecialiseerd in: Neem contact op met:
• patiënt veiligheid Jalaco Consultancy
• medicatie veiligheid Dr. J. M. de Laat
• proces optimalisatie 0182 - 32 24 40
• systeem oplossingen jmdelaat@jalaco.nl

Jalaco Consultancy • Blekerssingel 78 • 2806 AD Gouda • www.jalaco.nl


Patiëntenzorg
Spataderen beter te
behandelen met laser
Het verwijderen van spataderen in de benen
met een laserbehandeling is net zo veilig als
met de gangbare cryostripping-methode. Het
laseren geeft bovendien geen littekens, kan
poliklinisch onder plaatselijke verdoving uit-
gevoerd worden en leidt tot sneller herstel.
Dit concludeert chirurg Ben Disselhoff in zijn
promotieonderzoek dat hij uitvoerde aan het
UMC Utrecht.
Disselhoff adviseert de laserbehandeling als
de nieuwe standaardbehandeling te gebruiken
bij de verwijdering van spataderen. “Het is
een elegante methode die snel aan populariteit
wint”, zegt hij. “Patiënten hebben minder com-
plicaties en herstellen sneller, chirurgen kun-
nen de ingreep poliklinisch uitvoeren waar-
door ze operatiekamertijd besparen. Dit is een
van de eerste gerandomiseerde onderzoeken
met twee jaar follow-up die de laserbehande-
ling vergelijkt met de traditionele behande-
ling. Ik hoop dat snel meer studies volgen.”
De chirurg komt tot zijn conclusies na een
vergelijkend onderzoek met twee maal zestig
patiënten met spataderen in de benen. In de
ene groep verwijderde Disselhoff spataderen
via de cryostripping-methode. Hij brengt dan
via de lies een sonde in de spatader, bevriest
het bloedvat en trekt de spatader uit het been.
Bij de minimaal invasieve laserbehandeling
prikt de chirurg de ader onder de knie aan,
brengt een katheter met een glasvezeldraad in
en schroeit de ader als het ware van binnenuit
Kwaliteitskeurmerk voor Kinderafdeling
Pedagogisch medewerkster Annemarie van der Putten geeft een patiëntje uitleg over de narcose.
De Kinderafdeling van het Gemini Ziekenhuis
in Den Helder heeft twee Smiley’s behaald.
Zowel de Kinderafdeling als de dagbehan-
deling van de Kinderafdeling mogen dit
kwaliteitskeurmerk in ontvangst nemen. De
Vereniging Kind en Ziekenhuis kent een kwa-
liteitskeurmerk, een Smiley, toe aan zieken-
huizen die zich positief onderscheiden door
hun voorzieningen voor kind en ouders. Het
Gemini Ziekenhuis is het eerste ziekenhuis in
Noord-Holland Noord met dit kwaliteitskeur-
merk.
“We zijn erg trots op de Smiley’s”, vertelt
hoofd Kinderafdeling Martijn van Nimwe-
gen. “We hebben er hard aan gewerkt om aan
alle criteria te voldoen en dit keurmerk is het
19
dicht. Het lichaam ruimt het dode bloedvat in
de maanden daarna zelf op. Disselhoff deed
zijn onderzoek naar de veilige toepassing van
verschillende lasers bij de afdeling Klinische
Fysica van het UMC Utrecht.
Hogere prijs
Ook twee jaar na de behandeling was de ge-
laserde groep patiënten beter af. Bij hen waren
minder vaak nieuwe spataderen opgetreden.
Dat is een veelvoorkomende complicatie van
de normale cryostripping-methode. Het na-
deel van de laserbehandeling is de hogere prijs
van de benodigde apparatuur, maar Dissel-
hoff denkt dat de tijdsbesparing en de grotere
patiënttevredenheid zwaarder wegen. Chi-
rurgen moeten zich eerst wel bekwamen in
de toepassing van de laser en de benodigde
echografie. Spataderen komen meer voor bij
vrouwen dan bij mannen. De oorzaak van de
aandoening is niet duidelijk, maar de vaat-
wand en de kleppen, die terugstromend bloed
tegen moeten houden, functioneren slecht bij
spataderen. De opgezwollen aderen zijn ont-
sierend en soms pijnlijk, maar niet meteen
gevaarlijk. Onbehandeld zijn de steeds groter
wordende spataderen een risicofactor voor een
aderontsteking, een bloeding of een trombo-
sebeen. Na tien tot vijftien jaar kunnen spat-
aderen leiden tot open wonden aan het been.
Ben Disselhoff promoveerde op 10 juli aan de
Universiteit Utrecht.
resultaat. De eisen waaraan voldaan moet
worden zijn heel divers. Zo kunnen de ouders
nu, zowel bij geplande operaties als bij spoed-
operaties, bij de inleiding tot narcose van hun
kind blijven. En de periode dat een kind nuch-
ter moet zijn voor een operatie is bij KNO-
patiëntjes teruggebracht tot twee uur. Ook
voor de bezoektijden, de pijnbestrijding en de
rechten van ouders en kind zijn normen opge-
steld en zo zijn er nog veel meer zaken waar-
aan voldaan moest worden. Op de website
www.kindenziekenhuis.nl staan alle criteria
genoemd waaraan voldaan moet worden om
een Smiley te krijgen. Zowel de Kinderafde-
ling als de dagbehandeling van de Kinderaf-
deling voldoen aan de normen om een Smiley
te krijgen. Dubbel feest dus!”
Nummer 13
23 juli 2008
CliniClowns Speelkoffer twee keer uitgereikt
Blos en Biba, vaste CliniClowns in Amphia, onthulden de interactieve Speelkoffer (foto: Miranda Dahlhaus,
Amphia Ziekenhuis).
Ook als de CliniClowns niet aanwezig zijn, blijft
de lach voor patiëntjes binnen handbereik.
Daarvoor zorgt de speciale Speelkoffer die in
een aantal ziekenhuizen staat. De afgelopen
weken brachten de CliniClowns een koffer op
de polikliniek van het VU medisch centrum in
Amsterdam en op de kinderafdeling van het
Amphia Ziekenhuis in Breda.
In de Speelkoffer is van alles te doen. Zo is
Groepsconsult voor patiënten die kampen met
vruchtbaarheidsproblemen
Voordat een patiëntenpaar begint met een IVF-
behandeling vanwege verminderde vrucht-
baarheid, vindt een uitgebreid voorlichtings-
gesprek over de behandeling plaats. Sinds
kort wordt dit in Ziekenhuis Gelderse Vallei in
Ede ook aangeboden in een groepsgesprek,
een gemeenschappelijk medisch consult
(GMC).
Maximaal acht paren krijgen tegelijkertijd
voorlichting over de komende behandelingen
en instructie om medicijnen te leren injecte-
ren. Patiënten in Ziekenhuis Gelderse Vallei
houden de mogelijkheid om een individueel
consult te krijgen, maar het gezamenlijke
spreekuur ziet men als een goede vervanging
hiervan of zelfs een aanvulling. De eerste
groepen patiënten waren tevreden over het
Poppen voor Meander
De kinderafdeling van Meander Medisch Cen-
trum in Amersfoort nam vorige week honderd
poppen in ontvangst van de Kiwanis Leusden.
Kinderen die in het ziekenhuis worden be-
handeld, kunnen zo’n pop krijgen om beter
te kunnen begrijpen wat er met hen aan de
hand is of om te helpen bij de verwerking van
bijvoorbeeld een operatie.
De simpele witte, stoffen pop is zacht en er kan
op getekend of geplakt worden. Pedagogisch
medewerker Hedwig Schreuder is blij met de
poppen: “We kunnen ze heel goed gebruiken
om te laten zien wat er tijdens een behande-
ling of operatie gaat gebeuren. De kinder-
arts gebruikt hem ook om het kind precies te
laten aanwijzen waar de pijn zit. De kinderen
mogen de pop houden, er op tekenen, plak-
ken, in prikken, knuffelen en natuurlijk mee
naar huis nemen. Deze methode met een stof-
fen pop helpt een kind ook hun probleem en
ziekenhuisbezoek te verwerken.”
Minder confronterend
Meander werkt al veel langer met (harde) pop-
pen omdat het vaak minder confronterend is.
er een interactieve lachspiegel met vele in-
novatieve snufjes, een clownsorkest, dat door
het spelen op een orgeltje gaat draaien, een
spannend evenwichtsspel en kunnen kinderen
filmpjes bekijken. In de lachspiegel zit boven-
dien een camera waarmee kinderen een foto
van zichzelf kunnen maken en per mail kun-
nen versturen naar huis of naar vriendjes en
vriendinnetjes.
groepsconsult. Er is meer tijd voor alle in-
formatie en de instructie rond het medicijn-
gebruik. Met oefenmateriaal voor injecteren
van medicijnen kunnen de deelnemers erva-
ring opdoen. De meerwaarde van een GMC is
vooral het feit dat mensen in dezelfde situatie
contact hebben met elkaar, het lotgenotencon-
tact. Hierdoor is het ook mogelijk om meer
toegespitste informatie te geven.
Groepen
Het ziekenhuis is al twee jaar geleden gestart
met groepsspreekuren. Patiënten voor interne
geneeskunde hadden de primeur. De internist
begeleidt het gemeenschappelijk medisch con-
sult voor patiënten met een hoge bloeddruk
en/of vaatlijden. Meerdere GMC’s volgden,
voor onder meer neurologie en cardiologie.
“Het is soms makkelijker om bij een pop te
laten zien wat er aan de hand is. Al spelend
met de pop kun je dingen beter begrijpbaar
maken. Het is minder beladen, omdat het toch
een beetje is alsof het niet over jou zelf gaat”,
aldus Schreuder.De poppen zijn in principe
voor kinderen tussen drie en twaalf jaar, maar
Schreuder is van plan om per kind te bekijken
of het nuttig is de pop te gebruiken.
Jasper tekent op zijn Kiwanispop wat er met hem aan
de hand is.
 Nummer 13
23 juli 2008
Zorghotel Veghel:
Nieuwe zorgformule, uniek in zijn soort
Ons leven kent niet alleen
makkelijke periodes. Juist als
het er écht op aankomt, is zorg
van groot belang.
Huidige ontwikkelingen in de
zorg brengen met zich mee
dat mensen -na een operatie-
eerder ontslagen worden uit
het ziekenhuis. Men moet dus
elders herstellen en revalideren.
Zorghotel Veghel is een par-
ticuliere zorginstelling waar u
voor een kort verblijf een kamer
boekt en daarbij hoogwaardige
zorg kunt inkopen. Zo kan men
op een veilige en comfortabele
manier optimaal herstellen. “En
dat in een sfeervolle ambiance,
want hier bent u geen patiënt,
maar onze gewaardeerde gast,”
aldus Gerard van den Berg, ini-
tiatiefnemer. “U kunt uw eigen
leven continueren, ook al bent
u tijdelijk wat meer afhankelijk
van anderen vanwege lichame-
lijke beperkingen.”
Zorghotel Veghel biedt een for-
mule die optimale zorg com-
bineert met Brabantse gezellig-
heid. Onder het motto ‘looking
good, feeling better’ bieden wij
een beautycentre, haarstudio,
diverse massagevormen, naast
fysiotherapie, ergotherapie en
logopedie. En dan is er nog de
Zorghotel Veghel culinaire verwennerij. “Wij zijn
Stadhuisplein 3 trots op ons stijlvolle klasse hotel,
5461 KN Veghel niet in de laatste plaats vanwege
de prachtige parkachtige ligging
Telefoon (0413) 313 000 met het Veghelse centrum naast
Fax (0413) 313 099 de deur. Mensen die tijdelijk niet
uit de voeten kunnen, worden
info@zorghotelveghel.nl
hier in de watten gelegd en
www.zorghotelveghel.nl
ondervinden geborgenheid, om
Wij zijn aangesloten daarna zelfstandig weer verder
bij Nevep. te gaan. En voor terminale gas-
ten is het een plaats om rustig en
respectvol te kunnen sterven. ”
20
Dochter van overleden gast: “Het
klinkt misschien tegenstrijdig,
maar de laatste dagen van mijn
moeders leven staan in ons ge-
heugen gegrift als een geweldige
tijd. Waardig, zeer liefdevol en
werkelijk onvergetelijk.”
Het Zorghotel is bedoeld voor
iedereen met lichamelijke aan-
doeningen, die bewust in het
leven staat, ongeacht leeftijd of
achtergrond. Ook uw partner of
familie is van harte welkom. Laat
mantelzorgers op adem komen,
bijvoorbeeld tijdens vakanties
of met feestdagen, en kom hier
genieten.
Culinaire verrassingen
Bijvoorbeeld van de culinaire
verrassingen. Alle menu’s berei-
den wij zelf, met honderd pro-
cent verse ingrediënten, onder
begeleiding van een chefkok en
een diëtiste. Smakelijk, verant-
woord en gericht op uw herstel.
Wilt u even winkelen of wan-
delen? Er is een gastvrouw om
u te begeleiden, ook naar het
theater of een concert. Zo kunt
u ondanks uw beperking, blijven
doen wat u gewend bent.
Zoon van een gast: “Een tele-
foontje vooraf is genoeg en ik
kan met mijn revaliderende
moeder genieten van een ver-
rukkelijk diner.”
Wij bieden 24 uur per dag hoog-
gekwalificeerde zorg met res-
pect voor u als individu en uw
wensen. Persoonsgericht dus
altijd flexibel en op maat. Daad-
werkelijk ‘op uw lijf geschreven’.
Gediplomeerde verpleegkun-
digen stellen samen met de in
huis werkende fysiotherapeuten,
ergotherapeuten en logothera-
peuten een persoonlijk herstel-
programma op en gaan dit ver-
volgens met u uitwerken. Ook
uw geestelijk welzijn krijgt aan-
dacht. Wij luisteren naar u en
nemen uw wensen serieus.
Van den Berg: “Onze gasten gaan
na hun herstel, gegarandeerd ra-
zend enthousiast en volkomen
tevreden de deur uit.”
Advertentie
Indien men over een CIZ indica-
tie beschikt wordt de zorg vanuit
de AWBZ vergoed. Het verblijf
wordt ook in vele gevallen ver-
goed. U kunt altijd bij ons ter-
echt voor advies over de mogeli-
jkheden. Vraag dan gerust naar
de zorgmanager die u van alle
informatie kan voorzien.”
Voormalig gast: “Ik was er echt
thuis, in de gemoedelijke sfeer
van warmte en veiligheid. Een
heerlijk kopje koffie in de schom-
melstoel bij d’n Herd. Mijn ver-
blijf in Zorghotel Veghel voelde
aan als een warm bad!”
Wilt u meer informatie of heeft
u interesse in een rondleiding
(tot maximaal vijftien personen)?
Belt u gerust met het Zorghotel
Veghel, telefoon (0413) 313 000,
of kijk op:
www.zorghotelveghel.nl
Zorghotel Veghel
Stadhuisplein 3
5461 KN Veghel
(Wij zijn aangesloten bij Nevep)
 Nummer 13
Gezondheid / Financieel 21 23 juli 2008

Keuzes en behoeften Open dag nieuw Dialysecentrum GHZ

Het Groene Hart Ziekenhuis (GHZ) in Gouda De afdeling heeft de beschikking gekregen

van de zorgconsument heeft een nieuw Dialysecentrum. Zaterdag

De veranderingen in de gezondheidszorg
stimuleren ondernemerschap in de zorg en
creëren meer concurrentie. Alle betrokken
partijen bereiden zich voor op hun rol. Zo ook
de zorgconsument. Meer dan ooit wordt de
zorgconsument partij binnen de relatie zorg-
verzekeraar, zorgverlener en zorggebruiker.
De NVZ vereniging van ziekenhuizen heeft een
contract afgesloten met Casemanagement
Groep voor het afnemen van de Trendwatch
Zorgconsument van 2007, 2008, 2009.
Het onderzoeksbureau Motivaction heeft de
Trendwatch in opdracht van Casemanagement
Groep gemaakt. Uitgangspunt is een bench-
markstudie van 1.087 deelnemers, represen-
tatief voor de Nederlandstalige consumenten
in Nederland. De Trendwatch Zorgconsument
geeft inzicht in de ontwikkeling van de keu-
zes, de behoeftes en de zorgconsumptie van
de Nederlandse Zorgconsument. Dit inzicht
geeft aanbieders van zorg de handvatten om
5 juli is het centrum officieel geopend en kon
het publiek er een kijkje komen nemen.
over meer ruimte, waaronder extra voor-
lichtingsruimtes en behandelkamers. In het
nieuwe gebouw hebben alle dialysestoelen
doelgroepen beter te bedienen en maakt het een multimediascherm. Patiënten kunnen nu
mogelijk om zorginkoop beter af te stemmen In het nieuwe Dialysecentrum worden patiën- internetten, televisie kijken of telefoneren ter-
op de vraag van de consument. Bovendien ten in een huiselijke omgeving ontvangen. wijl zij gedialyseerd worden.
realiseert het een sterker bewustzijn van zorg-
consumenten ten aanzien van keuzemogelijk-
heden en eigen verantwoordelijkheid.
Kwaliteitinformatie
Uit de Trendwatch blijkt onder meer dat de
‘gewone patiënt’ op andere gronden voor
een zorgverlener kiest dan de georganiseerde
patiënt. Zorgconsumenten hebben op hoofd-
lijnen twee overwegingen als het gaat om
keuzes in de zorg: de verzekering moet het
dekken en het mag niet te ver weg zijn. Kwa-
liteitsinformatie speelt bij de keuze geen rol.
Men gaat ervan uit dat kwaliteit van de zorg
overal in orde is.
De Trendwatch Zorgconsument 2007 is al be-
schikbaar voor de leden van de NVZ. De edi-
tie van 2008 wordt in oktober verwacht.

Alle dialysestoelen hebben nu een multimediascherm.

Nieuw maaltijdconcept in Deventer Ziekenhuis
Het Deventer Ziekenhuis bouwt aan een
nieuwe huisvesting. De verhuizing naar de
nieuwbouw is ook het startpunt voor een ver-
nieuwend maaltijdconcept.
In het nieuwe ziekenhuis krijgt de patiënt
veel meer keuze bij het samenstellen van zijn
maaltijden dan nu. Zo kan hij straks kiezen
Gift voor binnentuin Diaconessenhuis Leiden
Medewerkers van Rabobank Leiden, Leider-
dorp en Oegstgeest hebben zich voor een
hardloopwedstrijd laten sponsoren. Ze haal-
den daarmee 1.600 euro op voor een binnen-
tuin in het Diaconessenhuis in Leiden.
Vrijdag 11 juli was de overhandiging van de
cheque. Patiënten en bezoekers kijken nu uit
uit drie dagmenu’s en een grote hoeveelheid
maaltijdcomponenten waarmee zelf een menu
kan worden samengesteld. Bij de dagmenu’s
is er voor ieder wat wils. Zo serveert het zie-
kenhuis straks een typisch Sallandse maaltijd,
een vegetarisch menu en een exotisch menu,
tevens Halal.
op een kale binnentuin, mede door alle bouw-
werkzaamheden van de afgelopen jaren. Het
Diaconessenhuis is heel blij met het bedrag,
want door deze gift kunnen, onder meer, stoe-
len worden aangeschaft voor het terras bij de
poliklinieken. Patiënten die wachten op de
taxi kunnen straks van de zon genieten aan de
loungetafel in de binnentuin.
Positief resultaat Jeroen Bosch Ziekenhuis
Het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch
heeft het jaardocument 2007 gepubliceerd.
Naast een maatschappelijk verslag bevat dit
jaardocument de financiële verslaglegging
van het ziekenhuis. Uit de financiële hoofd-
stukken blijkt dat het boekjaar 2007 werd
afgesloten met een positief resultaat van 3,4
miljoen euro en een eigen vermogen van 23,4
miljoen euro.
Met de financiële resultaten heeft het zieken-
huis zijn financiële doelstelling - namelijk
het realiseren van een vermogenstoename
van drie miljoen euro - behaald. Deze ver-
mogenstoename is nodig om in de komende
jaren als een financieel gezond ziekenhuis
de nieuwbouw te betrekken en de steun van
externe financiers te behouden.
Kwaliteit van zorg
Het ziekenhuis ging in 2007 onverminderd
door met het verbeteren van de kwaliteit van
de zorg. In het verslagjaar daalde het percen-
tage doorligwonden (decubitus) naar 2,9 pro-
cent (exclusief graad een). In 2006 was dit nog
3,9 procent. Het project ter voorkoming van
delier (acute verwardheid) is in het verslagjaar
in het hele ziekenhuis uitgerold, evenals de
aanpak van pijn na een operatie, bij patiënten
op de Spoedeisende Hulp en pijn bij oncolo-
gische patiënten.
Verplicht
Het jaardocument van het Jeroen Bosch Zie-
kenhuis is - zoals alle organisaties in de ge-
zondheidszorg het verplicht zijn - opgesteld
volgens het format van het Ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het jaar-
document is te vinden op de website van het
ziekenhuis: www.jeroenboschziekenhuis.nl/
jaarverslag.

Leerlingen rennen voor Zuwe Hofpoort

Ziekenhuis in Woerden

Stoelen ontbreken nog, daarom met zijn allen op de tafel in de binnentuin van het Diaconessenhuis. V.l.n.r. direc-
teur particulieren Rabobank Kees de Grauw, Tony Lamping (directeur patiëntenzorg Diaconessenhuis), Charlotte
Sorgdrager (senior communicatieadviseur Rabobank), Jacomien de Jong, (directiesecretaris Diaconessenhuis)
en Marcel in der Maur (teamleider control Rabobank).

Structurele financiële steun voor Reumatologie

De afdeling Reumatologie van Medisch Spec-
trum Twente in Enschede is onlangs gevisi-
teerd door vooraanstaande wetenschappers
uit verschillende Europese landen. De Euro-
pese visitatie was voor zowel de visitatie-
commissie als het bestuur van het Nationaal
Reumafonds aanleiding structurele financiële
steun toe te zeggen voor wetenschappelijk
onderzoek gedurende een periode van vijf
jaar.
Medisch Spectrum Twente en de Universiteit
Twente werken nauw samen op het gebied
van research in de reumatologie. Zo is in 2004
een leerstoel Reumatologie en Samenleving
van start gegaan bij de Universiteit Twente,
op initiatief van de Stichting Vrienden van
Medisch Spectrum Twente én het ziekenhuis
zelf. Prof. dr. M. van de Laar, zowel hoog- De leerlingen van de groepen een tot en met acht van de Franciscusschool in Woerden hebben tijdens een spon-
leraar aan de Universiteit Twente als reumato- sorloop een bedrag van 2.250 euro bij elkaar gelopen. Vorige week is tijdens de weeksluiting een cheque over-
loog in Medisch Spectrum Twente zegt hier- handigd aan het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis in Woerden voor het project telebaby. Telebaby biedt ouders thuis
over mede namens zijn collega-reumatologen: de mogelijkheid om via de computer beelden van hun pasgeboren kindje in de couveuse te zien. Het Hofpoort
“Op deze steunbetuiging moet je trots zijn en Ziekenhuis heeft al enige tijd de wens om telebaby in gebruik te nemen. De totale kosten voor het project telebaby
dat zijn we dan ook.” bedragen ongeveer 30.000 euro.
 Nummer 13
23 juli 2008 22 Zorgkalender

WIJZER
in de
ZORG
Congressen, seminars, cursussen
DE GOUDSE SCHOUWBURG
in het Groene hart van Nederland
AGENDA
Dé ideale locatie voor o.a. Jaarbeurs Utrecht
congressen, bedrijfsfeesten
en seminars
Jaarbeursplein 6
‘SPSS’ 3521 AL Utrecht
Makkelijk bereikbaar met openbaar • 25 en 26 augustus, Nijmegen. Telefoon 030 - 295 59 11
vervoer en meer dan 1000 • Cursus bestemd voor arts-assistenen/junioronderzoekers.
parkeervoorzieningen binnen een • Inlichtingen: mevrouw J. van Werven-Nobel,
loopafstand van 5 minuten. e-mail: j.vanwerven-nobel@paog.umcn.nl of kijk op www.umcn.nl/paog
www.jaarbeursutrecht.nl
Voor meer informatie kijk op ‘Betere kwaliteit en veiligheid in de zorg: Wat werkt echt?’
www.goudseschouwburg.nl
• 10 september, Concertgebouw De Vereeniging in Nijmegen.
of bel: 0182-513353
• Bestemd voor (para)medici, wetenschappers, kwaliteitsfunctionarissen, ver-
Tot ziens in pleegkundigen, apothekers, beleidsmakers, verzekeraars, patiëntenverenigin-
De Goudse Schouwburg! gen.
• Thema: Minister Ab Klink van VWS en vele andere (inter)nationale experts
delen hun visie en ervaringen met de aanwezigen en discussiëren over hoe men
Congres
zowel in het beleid als in de concrete praktijk echte kwaliteitsverbeteringen tot Lef en Liefde in de zorg: inspireren
stand brengt. en presteren in de praktijk
• Georganiseerd door het Wetenschappelijk Instituut Kwaliteit Gezondheids-
Vrijdag 3 oktober 2008
zorg van het UMC St Radboud Nijmegen, in samenwerking met onder meer
9.00-17.00 uur in De Doelen
ZonMw en zorgverzekeraar CZ. te Rotterdam
• Inschrijfgeld 50 euro.
• Kijk voor meer informatie op www.wokresearch.nl of bel Thelma Pichel, tele- www.zorgpodium.com
foon (024) 323 44 71, e-mail: kwaliteit@congres.net

‘Praktische Stralingshygiëne’
4YPESERVICE+RUGER • 17, 18 en 21 september, Nijmegen en Best
• Cursus bestemd voor AIOS en medisch specialisten die in hun werkzaamheden
(ETBUREAUVOORUWMEDISCHE zelfstandig doorlichten met röntgenstralen, zoals anesthesiologen, cardiologen,
SECRETARIpLEONDERSTEUNING gastro-enterologen, urologen, neurologen, longartsen, chirurgen en orthopeden.
• Inlichtingen: mevrouw J. van Werven-Nobel,
VOOROA³MEDISCH´TYPEWERKOF
TIJDELIJK EENMEDISCHSECRETARESSEOPLOCATIE e-mail: j.vanwerven-nobel@paog.umcn.nl of kijk op ww.umcn.nl/paog
Hotel en Congrescentrum De Reehorst
‘Tijd voor palliatieve zorg’ Bennekomseweg 24
2EFERENTIESVANZIEKENHUIZENAANWEZIG
• 22 en 23 september, De Reehorst in Ede. 6717 LM
-EVR$+RUGER   • Congres over continuïteit, communicatie en adequaat handelen inde palliatieve EDE GLD Telefoon 0318-750300
3CHENKKADE INFO TYPESERVICENL zorg. Georganiseerd door uitgeverij Bohn Stafleu van Loghum ter gelegenheid Fax 0318-750301
!7$EN(AAG WWWTYPESERVICENL van het tienjarig bestaan van Pallium, tijdschrift voor de palliatieve zorg. E-mail info@reehorst.nl
• Maandag 22 september vooral bedoeld voor verpleegkundigen (met aandacht
voor de rol van de verpleegkundige in de besluitvorming, communicatie met
naasten, advies bij toedienen vocht en voeding, pijnbehandeling). Rapenburg 33
• Dinsdag 23 september bedoeld voor huisartsen, verpleeghuisartsen, oncologen, Postbus 16065
internisten, neurologen en longartsen (met aandacht voor transfers aan het 2301 GB Leiden
levenseinde, palliatieve sedatie, communicatie met naasten, behandeling pijn
Concert- en congresgebouw bij kanker).
Tel: (071) 514 82 03
• Kosten: 145 euro voor abonnees Pallium en leden van V&VN, andere deel-
de Doelen •
nemers betalen 195 euro.
Kijk voor meer informatie op: www.bsl.nl/palliatievezorg
Antwoordnummer 1544
3000 WB Rotterdam
telefoon 010 2171700

LEER NU GOLFEN IN GOUDA MET EEN PROEFABONNEMENT

Gouda bevindt
a d h uis van
et S t ie in de regio
d er h t e f e estlocat
Bestaande uit: o n oois
›› 4 golflessen de m
›› 1 baanles zich
›› 3 maanden vrij gebruik
van oefenfaciliteiten
›› 1 golfclub en 1 putter
Stadsherberg
Voor groepen vanaf
40 personen
›› 1 ballenkaart Bel voor informatie:
nu voor slechts (0182) 58 39 33
137 . 50 e-mail:
info@golfbaan-ijsselweide.nl
“TEAMBUILDING” www.golfbaan-ijsselweide.nl ‘De Burgerhal’ w w w . b u r g e r h a l . n l

Vrije tijd
Het museum van het
geneesmiddel
Lydia van Oosten, projectcoördinator van het museum, toont het historische interieur van apotheek Grendel.
Het Nationaal Farmaceutisch Museum De
Moriaan in Gouda, dat op 16 december 2007
open ging, laat de geschiedenis en ontwikke-
ling van het geneesmiddel zien. Het is interes-
sant voor iedereen die wel eens een pilletje
slikt. Maar vooral de mensen die beroeps-
matig met medicijnen te maken hebben (ge-
had), herkennen hier veel.
Het museum is gevestigd in een prachtig his-
torisch pand langs een van de grachten van
Gouda. Tot voor kort was hier plateel te zien.
Toen deze collectie verhuisde naar het nabij-
gelegen museumgoudA, kwam dit pand vrij en
er kon een farmaceutisch museum in worden
gevestigd. Die wens leefde al langer bij een
aantal Goudse apothekers, museumgoudA en
bij de Koninklijke Nederlandse Maatschap-
pij ter bevordering der Pharmacie (KNMP).
De Goudse apothekers Heerkens en Grendel
hebben een belangrijke rol gespeeld in het
ontstaan van dit nog jonge museum. Het his-
torische interieur (recepteertafel en opstand)
van apotheek Grendel is hier bijvoorbeeld
terug te vinden. Sinds 1769 is deze apothe-
kerspraktijk steeds overgegaan van vader op
zoon Grendel. Momenteel zwaait de zevende
generatie de scepter in Gouda. Groter is het
interieur (opstanden, recepteertafel, zuur- en
gifkast) van de Kralingse apotheek dat hier
ook te zien is. Het gaat om een zeer complete
apotheek, die tot 2004 in gebruik is geweest
en waaraan nooit iets is veranderd. In museum-
goudA (Achter de Kerk 14) is een Zeeuws
apotheekinterieur uit 1790 te zien. Er is voor
gekozen dit interieur niet naar de Westhaven
over te brengen. Bezoekers die het wel wil-
len zien, kunnen gewoon met hun kaartje naar
dit museum gaan en mogen dan gratis naar
binnen. Verder is er een aantal themavitrines,
waarin onder meer aandacht wordt besteed aan
verpakking, bereiding, meten en wegen en op-
slag. Op de benedenverdieping is een simpli-
ciakast te vinden van rond 1730, in bruikleen
Nazomer kampeerweekend
Boek voor de nazomer een heerlijk kampeerweekend op Vakantie- en
Attractiepark Duinrell? Profiteer nu van de scherpe prijs! Verblijf in uw tent
of caravan op onze familiecamping en geniet van alle comfort en gemak.
En… met gratis attractiepark en Tikibad in de achtertuin.
Speciaal kampeerarrangement
• geldig in weekenden van 15 aug. t/m 26 okt. ‘08
• 2 nachten, 3 dagen (vrijdag 13.00uur tot zondag 19.00 uur)
• dagelijks gratis en onbeperkt toegang attractiepark

LPSUJOH
PQ
EF
4VNNFSTQFDJBM
WBO
EF
;XBMVXIPFWF
• dagelijks gratis twee uur toegang tot het tropisch Tikibad
• én alle Duinrell comfort, het strand etc; www.duinrell.nl
Prijs
• € 99,- op basis van 4 personen en 1 kampeerplaats
• inclusief toeristenbelasting en reserveringskosten
• persoon extra € 15,00 per weekend / huisdier € 5,50 per nacht
Boek nu op tel. (070) 5155 255 o.v.v. boekingscode; 08NZ
Nummer 13
23 23 juli 2008
Palindromenlift vormt
start kunstroute
Martini Ziekenhuis
Een ‘palindromenlift’ vormt de start van de
ontwikkeling van een kunstroute in het nieuwe 3 5
4
1
Martini Ziekenhuis. Beeldend kunstenaar Syl-
via Dijkstra, eindexamenkandidaat Academie
6 1 8
Minerva, heeft een kunstwerk in de vorm van 2 8 3 4 9 6
zes palindromen (omkeerwoorden) in een van
de liften van het ziekenhuis geproduceerd. 4 3
De palindromen refereren op poëtische wijze
aan wat er specifiek op een verdieping plaats-
5 3 1 7 2 4
vindt. 7 2 4
Dijkstra kreeg van het ziekenhuis de opdracht 8 6 7
een kunstwerk te realiseren dat aansluit bij de 3
dynamiek van een lift en de nieuwe omgeving
van het ziekenhuis. Dijkstra heeft dit tot ui- zicht op inzicht en laat zien dat in het hardste
ting gebracht in zes omkeerwoorden; sexes, beton poëzie leeft.” Het werk is ontstaan van-
deelleed, levensnevel, redder, troostsoort en uit Dijkstra’s fascinatie voor de ogenschijn-
droomoord. De woorden zijn vanuit de lift te lijk verborgen schoonheid van het alledaagse,
zien via een raam, dat uitzicht biedt op de lift- zoals de op- en neergang van een lift en het
schacht. Het raam biedt volgens Dijkstra “uit- tijdelijk verblijven in een lift.
CliniClowns bezorgen gezinnen bijzonder dagje uit
Deze zomer reizen de CliniClowns door het
van het Historisch Museum Rotterdam. Sim- land met de Theatervoorstelling ‘Feest in het
plicia zijn enkelvoudige stoffen (plantaardige Zintuigenrijk’. Een bijzondere voorstelling,
en dierlijke stoffen en mineralen). Deze kast die speciaal gericht is op kinderen met een
werd gebruikt om de aankomend apotheker meervoudige handicap en kinderen met een
te testen op zijn kennis van de grondstoffen. (licht) verstandelijke handicap en/of autisme.
Bijzonder ook zijn de kasten met farmacopeën Decor voor de voorstelling is een grote circus-
(wetboeken voor het bereiden van geneesmid- tent, met daarin alle faciliteiten die voor deze
delen). Deze boeken zijn in bruikleen gegeven kinderen nodig zijn. Ook hun ouders, verzor-
door apotheek Grendel en de KNMP. gers, broertjes en zusjes zijn welkom. Met de
rondreizende Theatertour biedt CliniClowns In de circustent zijn alle faciliteiten aanwezig.
Vertelmuseum deze gezinnen een dagje onbezorgd samen
Uitgebreide tekstbordjes waarop uitleg wordt genieten. De kinderen zijn uitgenodigd via instellingen
gegeven, zal de bezoeker hier tevergeefs zoe- voor dagbesteding voor jonge verstandelijk
ken, want dit is een echt vertelmuseum. Een In de professionele voorstelling staan de gehandicapten, woonvoorzieningen voor jon-
vrijwilliger (vrijwel altijd iemand die met far- zintuigen centraal: er is van alles te horen, ge verstandelijk gehandicapten, kortverblijf-
macie te maken heeft gehad) neemt de bezoe- ruiken, voelen, zien en proeven. Zo is er voor en logeerhuizen, Mytyl- en Tyltylscholen,
kers mee, leidt ze rond en vertelt daarbij alles ieder kind wat wils. De prachtige muziek, scholen voor zeer moeilijk lerende kinderen
wat zij maar willen weten. Wat overigens niet dans, zang en de humor bieden ook de ouders, en scholen voor langdurig zieke kinderen. De
betekent dat er helemaal geen tekst is te vin- broertjes en zusjes een bijzondere ervaring. CliniClowns Theatertour reist tot en met 28
den in dit museum. De grote spiegelwanden In de rondreizende circustent zijn speciale september door het hele land. In totaal kunnen
worden gebruikt als dragers van korte stuk- voorzieningen aanwezig. Zo is er aangepast meer dan 5.000 kinderen samen met hun gezin
ken tekst en als dragers van filmmateriaal. sanitair, magnetrons voor het verwarmen van een van de 124 voorstellingen bezoeken. Er
Die spiegelwanden zorgen voor een bijzonder voeding en faciliteiten zoals tilliften en hoog- zijn voor hen geen kosten verbonden aan het
effect. Het oude interieur spiegelt zich in een laagbedden. Het hele terrein is natuurlijk rol- bijwonen van de voorstelling. Meer informatie
moderne spiegelwand. stoeltoegankelijk en er is EHBO aanwezig. is te vinden op www.cliniclowns.nl
Ambachtsman
Dit museum laat vooral zien hoe enorm veel De Zwaluwhoeve biedt ontspanning
er is veranderd rond het geneesmiddel. Vroe-
ger was de apotheker een ambachtsman. Hij Sauna & Beautyresort de Zwaluwhoeve in pleet vitaliteitsprogramma met onder meer
moest alles zelf doen: grondstoffen zoeken, Hierden biedt een ‘ontspannen manier van hotyogalessen, actieve arrangementen in de
pillen draaien, drankjes maken. Nu wordt veel leven’ waarbij het doel is te komen tot een ge- omgeving én meditaties en workshops. Vanaf
standaard aangeleverd door de farmaceutische zond lichaam en een gezonde geest. eind 2008 beschikt de Zwaluwhoeve tevens
industrie. De rol van de apotheker is daardoor over een eigen hotel. De Zwaluwhoeve is te
sterk veranderd. Het museum is nog in ont- De Zwaluwhoeve is gelegen op een uniek na- vinden aan de Zuiderzeestraatweg 108 in Hier-
wikkeling. De zolder, waar een ruimte komt tuurlandschap van 25 hectare groot. Omringd den, telefoon: (0341) 451 993. Meer informa-
voor educatie en waar vooral schoolklassen door natuurlijke houtwallen, die een mooi uit- tie is te vinden op www.zwaluwhoeve.nl
worden verwacht, is nog niet klaar. Datzelfde zicht bieden op de landerijen, de uitgestrekte
geldt voor de tuin met geneeskrachtige krui- akkers en de groene weiden waar Schotse
den achter het museum. Wie meer informatie Hooglanders vredig grazen. Bezoekers kun-
wil over dit museum aan de Westhaven 29 kan nen zich daardoor in een andere tijd en wereld
kijken op www.farmaceutischmuseum.nl Het wanen waarin stress geen rol speelt. Naast
museum is geopend van woensdag tot en met saunafaciliteiten, beauty-arrangementen en
zondag van 12.00 tot 17.00 uur. massages biedt de Zwaluwhoeve ook een com-
DUINRELL, DAAR KIKKER JE VAN OP!
,PSUJOHTDPVQPO
4VNNFSTQFDJBM

5FHFO
JOMFWFSJOH
WBO
EF[F
DPVQPO
POUWBOHFO
MF[FST
WBO
EF
;JFLFOIVJTLSBOU

Ŏ

Deze coupon is geldig t/m 30 augustus 2008. Max. 4 pers. per bon. Reserveren is noodzakelijk.
Prijswijzigingen en/of aanpassingen voorbehouden.
www.zwaluwhoeve.nl
V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T
Zuiderzeestraatweg 108 3849 AJ Hierden Tel. 0341 45 19 93
 Nummer 13
23 juli 2008 24

Azimed BV biedt opslag- en distributieoplossingen,

voor medicatie en medische hulpmiddelen,
die bijdragen aan de efficiency en de medicatieveiligheid
binnen het logistieke proces van ziekenhuizen
en andere zorginstellingen.

Anesthesie
wagens

www.azimed.nl