Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
UNIPUniversidadePaulista:DisciplinaOnlineSistemasdecontedoonlineparaAlunos.
4.1.3.OMtodoHipotticoDedutivo
EnquantoquenoMtododedutivoprocuraseprovarahiptese,noMtodohipottico
dedutivoaidiaderrubarahiptese.
EtapasdoMtodoHipotticoDedutivo
OProblemaconstituisenaprimeiraetapadomtodoeaorigemdetoda
Investigao.Apartirdoproblemaquetemosquedecidimoscomoequedados
queremoster.
Conjecturassosoluespassveisdetesteemsuasconseqncias.Tmoobjetivode
explicarfenmenosoudepreversuaocorrncia.Tmquesercompatveiscomo
conhecimentoexistenteepassveisdeteste.
OFalseamentootestequeseefetuaviaobservao/experimentao,comousodo
modustollens.
Conjecturassocorroboradas
4.1.4.MtodoCientfico
OMtodoCientficopodeserdivididoemCincoPartes:
1)Observao
Entenderseuobjetodeestudotantoquantosuacapacidadedeobservaopermite
2)Hiptese
Formularumahipteseapartirdaanlisedosdados
3)Previses
Usarahipteseparapredizerosresultadosdenovasobservaes
4)Experimento
Desenvolverexperimentosparatestarsuaspredies.
http://online.unip.br/imprimir/imprimirconteudo
1/10
17/05/2015
UNIPUniversidadePaulista:DisciplinaOnlineSistemasdecontedoonlineparaAlunos.
Repetirospassosdepredioeexperimentaoatreduzirdiscrepnciasentreteoriae
observaes.
5)Teoria
Construirumateoriaqueprovumconjuntocoerentedeproposiesqueexplicamuma
classedefenmenos.
Modeloseteoriaspermitemcaptareapreenderosfatosobservadosdeformasistemticae
nosfornecemumadadainterpretaoeexplicaodosobjetosemestudo.
OsModelosCientficosfornecemumconjuntodemecanismosvirtuaisparaarepresentao
deumfenmeno.Soutilizadosparadescreversimplificadamenteosfenmenosreaise
comoferramentadeapoioparacontrole,ensino,simulaeseotimizaes.
Paraaplicaromtodocientfico,sedeveinicialmenteselecionarumproblema,quealgo
quenopodemosequeremosexplicar.
Comoosplanetassemovem?
Oquecausaaclera?
Oquecausouaextinodosdinossauros?
Construodeteoriasemodelos.
Umavezescolhidooproblema,formulaseumahiptese,queasementepararesolvero
problema.
OsplanetasgiramemtornodoSol
OvrusdaCleratransmitidoaobeberguacontaminada
Osdinossaurosdesapareceramporumamudanaclimticacausadapelaquedadeum
asteride
http://online.unip.br/imprimir/imprimirconteudo
2/10
17/05/2015
UNIPUniversidadePaulista:DisciplinaOnlineSistemasdecontedoonlineparaAlunos.
Naprximaetapa,selecionaseoexperimentoparatestarahipteses.Oexperimentoum
testereprodutveldahiptese.
Calculareobservarasposiesdosplanetas
Analisaraconexoentreasfontesdeguapotveleoscasosdeclera
Encontrarevidnciasparaoimpactodometeorito
Exerccio1:
Umexperimentoverificouqueaatenonasaulasdiminuiquantomenoresforemas
horasdesonodosalunos.Destainformaosepodeconcluirque:
Aaatenofazcomqueestudantesdurmammais
Bhumarelaodiretaentreonmerodehorasdesonoeaatenosaulas
Cosalunosquedormemmenosficammaisatentos
Dosalunosquedormemmaisficammaisdesatentos
Eosalunosquenodormemmaisficammaisdesatentos
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(B)
Comentrios:
BCorreto
Exerccio2:
Quantoaosmtodoscientficos,assinaleanicaalternativaincorreta:
Aomtodocientficoimplicanaseleodetcnicasenaformadeavaliaralternativasparaaao
cientfica
Bomtodorefereseordemquesedeveimporaosdiferentesprocessosnecessriosparaatingirum
fimdadoouoresultadodesejado
Cnacincia,omtodoconstituiosinstrumentosbsicosqueordenamdeincioopensamentoem
sistemas,traamdeformaordenadaaformadeprocederdocientistaaolongodeumpercursopara
alcanarumobjetivo
Domtodo,enquantoumprocedimentoordenado,devesersempreprefixado,independentementeda
naturezadofenmenoobservado.
Eomtodocientficopermitecolocarprovaashiptesescientficas.
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(D)
Comentrios:
DInCorreto
Exerccio3:
Oprimeiropassopararesponderaumaquestousandometodologiacientficatornar
aquestoomaisespecficapossvel.Nestaetapa,ocientista:
Atestaateoria
Bdefineoproblema
Ctestaahiptese
Delaboraateoria
http://online.unip.br/imprimir/imprimirconteudo
3/10
17/05/2015
UNIPUniversidadePaulista:DisciplinaOnlineSistemasdecontedoonlineparaAlunos.
Eelaboraahiptese
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(B)
Comentrios:
ECorreto
BCorreto
Exerccio4:
Oprximopassopararesponderumaperguntautilizandometodologiacientficaestnopalpiteou
previsodarespostabaseadanoraciocnio,ainvestigao,ouintuio.Nestaetapa,ocientista
deve:
Atestarateoria
Bdefiniroproblema
Canalisarresultados
Dtestarahiptese
Eformularumahiptese
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(E)
Comentrios:
ECorreto
Exerccio5:
Emboraaformulaodahiptesesejatil,elanoresponderqualquerpergunta.Para
continuarcomabuscaderespostas,oscientistaspassamprximaetapade
metodologiacientfica,que________
Atestarateoria
Bdefiniroproblema
Canalisarresultados
Dtestarahiptese
Eformularumateoria
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(D)
Comentrios:
DCorreto
Exerccio6:
Cinciacomeacomaobservaodanatureza.AssimGalileucomeouseuestudo
realizandoexperimentos.TychoBrahecomeouafazerdetalhadasobservaes
noturnasdoscus,afimdedescobrircomoouniversofoiconstrudo.
Tudooquevocv,ouve,cheira,saboreia,outocaumaobservao.Uma
observaopodesercasual"Vocestvestindoumacamisetaazul.",ouformale
planejada.Experimentossoconcebidosparafazerobservaesformais,
cuidadosamenteplanejadaseexecutadas.
Assinaleaopoincorreta:
http://online.unip.br/imprimir/imprimirconteudo
4/10
17/05/2015
UNIPUniversidadePaulista:DisciplinaOnlineSistemasdecontedoonlineparaAlunos.
AOsdadosexperimentaissoobservaes
BOscientistaspodemtirarconclusesapartirdeexperincias
CAsobservaesdevemsersistemticaserepetitivas.
DAsobservaessorealizadosporpessoasepessoascometemerros
EObservaesformaissempreestocorretas
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(E)
Comentrios:
EINCorreto
Exerccio7:
Comoquevocganhaaconfianaqueasuaobservaocorreta?Seumcientista
acreditaqueasuaobservaocorreta,eledivulgarseusresultados.Seoutros
cientistaspodemfazeramesmaobservao,podemosestarconfiantesdequea
observaoestcorreta.(Seoseuvizinhotambmvhomensverdesnoquintal,ento
talvezvocnotenhaperdidosuasanidademental...).Destaforma,corretoafirmar
que:
ANohnenhumamaneiradesaberseaobservaoestcorreta.
BAsobservaescientficasdevemserrepetitivas.
CUmaobservaoquenopodeserrepetidapodeserverdadeira
DNohcientistaspararepetirasobservaes
ERepetirobservaesjfeitasresultaemperdadetempo
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(B)
Comentrios:
BCorreto
Exerccio8:
OcometaShoemakerLevycaiuemJpitereaquedafoiregistradapeloTelescpio
EspacialHubble.Seasobservaescientficasdevemserrepetitivas,estapodeser
consideradaumaobservaocientfica?
Assinaleaopoincorreta:
AEmboraoimpactodocometacomJpiternopossaserrepetido,elefoiobservadoporquasetodosos
astrnomonaTerra,logoaobservaocientfica
BOfenmenofoinicoeportantonodetratadeumaobservaocientfica
CHouveumaenormequantidadededadostomadoseregistradosduranteosimpactos,aobservao
cientfica.
DOsmtodosutilizadospararecolherdadosforamregistradoseaobservaocientfica.
EOscientistaspodemcomparareanalisarasobservaesfeitaspelosdiferentesinstrumentos,logoa
observaocientfica
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(B)
Comentrios:
BiNCorreto
Exerccio9:
http://online.unip.br/imprimir/imprimirconteudo
5/10
17/05/2015
UNIPUniversidadePaulista:DisciplinaOnlineSistemasdecontedoonlineparaAlunos.
Assinaleaopoincorreta:
ACadadeclaraoouidianacinciadeveserverificadaereverificadapelasobservaesdanatureza
BSeaidiaentraemconflitocomaobservao,aidiadevesermodificada.
CAimportnciadaobservao(experincia)emcinciaexagerada.
DNenhumrecursoao"bomsenso",autoridade,ouqualqueroutracoisapodesalvarumaidiaqueest
emconflitocomobservao.
EObservaesdeeventosincomunssoaceitascomoobservaescientficas
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(C)
Comentrios:
DinCorreto
BinCorreto
CinCorreto
Exerccio10:
Suponhaquevocfaaalgumanovaobservaoequevocdivulguesuaobservaoa
conhecidos.Dadoquemaisemaispessoasfaamasmesmasobservaes,voc
poderficarmaisconfiantedequeasuaobservaocorreta.Seasuaobservao
confirmadapormuitaspessoascompetentes,elapodesetornarumfato.Masumfato
podeestarerrado?Soexemplosdefatoserrados:
AJfoiumfatoqueosolorbitavaaterra.PergunteaqualquerastrnomodosculoXV
BJfoiumfatoquedoenaseramcausadaspor"mausangue".Portanto,sevocestavadoentenesta
poca,omdico(oubarbeiro)iriaabrirumaveiaemseubrao,afimdedrenaro"mausangue".Isto
eratocomumcomoprescreverantibiticoshoje!
CJfoiumfatoquegrandescalamidadesforamcausadaspelasestrelas.Defato,apalavra"desastre"
vemdaraiz"dis",quesignificamau,e"aster"significadoestrela.Qualquercompetenteconselheiroiria
aconselhloaconsultarasestrelasantesdequalquergrandeempresa!
DEm1491,eraumfatoqueaterraeraplana.Seperguntssemosaqualquercientistacompetente,
marinheiroem1491elesiriamdizerlhequeaterraeraplana!
ETodasasopesanterioresrepresentamexemplosdefatoserradosoumalinterpretados
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(E)
Comentrios:
EAssinaleaopoincorreta:ACadadeclaraoouidianacinciadeveserverificadaereverificada
pelasobservaesdanaturezaBSeaidiaentraemconflitocomaobservao,aidiadeveser
modificada.CAimportnciadaobservao(experincia)emcinciaexagerada.DNenhumrecursoao
"bomsenso",autoridade,ouqualqueroutracoisapodesalvarumaidiaqueestemconflitocom
observao.EObservaesdeeventosincomunssoaceitascomoobservaescientficasVocj
respondeueacertouesseexerccio.Arespostacorreta:C.
Exerccio11:
AConclusoumadecisobaseadaemobservaes.
Suponhaquevocvumcopocheiocomumlquidoclarosobreumamesano
laboratrio.Seriaextremamenteperigosoetalvezfatal"saltarparaaconcluso"deque
olquidoquegua.Hmuitoslquidosqueseparecemcomguaemuitosdelesso
extremamenteperigosos."umlquidoclaro"umaobservao,mas"gua",no!
http://online.unip.br/imprimir/imprimirconteudo
6/10
17/05/2015
UNIPUniversidadePaulista:DisciplinaOnlineSistemasdecontedoonlineparaAlunos.
Paraqueestaobservaosetorneconclusodevese:
Afazeromaiornmerodeobservaespossveisdolquidoclaro
Bobservaroutroslquidos
Crealizartestesfsicosequmicosnolquidoclaro
Dbeberolquidoclaro
Echeirarolquidoclaro
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(C)
Comentrios:
CCorreto
Exerccio12:
Adeclarao"Todasasvacastm4pernas"NOumaobservao,pois:
Anohnenhumamaneiraquequalquerumpoderiaobservartodasasvacas
Bumaconclusoapsobservarmuitasvacas,adecisofoifeitasobreanaturezadetodasasvacas
Cnoseobservouumnmerosuficientedevacas
Dforamobservadassomenteasvacasdopassado
Enoforamobservadasvacasdetodasasraas
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(B)
Comentrios:
BCorreto
Exerccio13:
Umahipteseum"adivinhareducado".
Podeserumpalpitesobreoqueanaturezavaifazer,ousobreomotivodeanatureza
fazeroquefaz.
"Hiptesessosuposiesadmitidasparautilizaonaconcepodeteoriasouno
planejamentodeexperincias
Oquefazumadeclaraoumahiptesecientfica,emvezdeapenasumainteressante
especulao?Umahiptesecientficadevereunir2requisitos:
AUmahiptesecientficadevesertestveleuniversal
BUmahiptesecientficadevesertestvelecorreta
CUmahiptesecientficadeveseruniversalerefutvel
DUmahiptesecientficadevesertestvelerefutvel
EUmahiptesecientficadevesercorretaeobservvel
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(D)
Comentrios:
ACorreto
BCorreto
ECorreto
DCorreto
Exerccio14:
http://online.unip.br/imprimir/imprimirconteudo
7/10
17/05/2015
UNIPUniversidadePaulista:DisciplinaOnlineSistemasdecontedoonlineparaAlunos.
Acinciaprosseguefazendoobservaesdanatureza(experimentos).Seuma
hiptesenogeraqualquertesteobservvel,nohnadaqueumcientistapossafazer
comela.Argumentaremcrculossobreoquedeveriaacontecer,ouoquenodeveria
acontecer,noaformacomqueacinciafazprogressos.
Considereestahiptese:
"Onossouniversocercadoporoutrouniversomaior,comoqualnsnopodemoster
absolutamentenenhumcontato."
AEstadeclaraopodeounoserverdade,masnoumahiptesecientfica,poisnotestvel.
BEstadeclaraopodeounoserverdade,masumahiptesecientfica,apesardenosertestvel.
CHobservaesqueumcientistapoderiafazerparadizerseahipteseestcorreta
DNohobservaesqueumcientistapoderiafazerparadizerseahipteseestcorreta,masela
refutvel
EPelasuaprprianatureza,adeclaraoumahiptesecientficapoistratadeuniversosparalelos
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(A)
Comentrios:
ACorreto
Exerccio15:
Ahiptesecientficadevesertestvel,mashumaexignciamuitomaisforteque
umahiptesedevesatisfazerantesdepoderserconsideradaverdadeiramente
cientfica.Eladeveserrefutvel.Considereestahiptese:
"Existemoutrosplanetashabitadosnouniverso".
Estahiptesetestvel,masnoumahiptesecientfica.Existemvriasformaspara
testarahiptese,incluindo:
1.Asondaespacialenviadaparaexplorarouniversoenviadevoltaanotciadeque
tenhadescobertoumplanetahabitado.(Estanotciaposteriormenteconfirmadapor
outrassondasespaciais.)
2.RdiotelescpiosemterracomeamarecebersinaisdealgumlugarnaGalxia
Andrmeda.
Portanto,existemobservaesqueoscientistaspodemfazertestarahiptese,masela
nopodeserfalseadaporque:
ASeumadasnossassondasespaciaisnuncaencontrarumplanetahabitado,nosignificaqueelesno
existem.
BSenuncarecebermossinaisdeespao,nahprovadequeahipteseesterrada
CPodemosrecebersinaisdeespaoeinterpretloscomosimplesradiao
DSetodasassondasespaciaisnuncaencontraremumplanetahabitado,nosignificaqueelesno
existem.
ETodasasrespostasanterioresmostramqueahiptesenopodeserfalseadae,portanto,no
cientfica
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(E)
Comentrios:
ECorreto
http://online.unip.br/imprimir/imprimirconteudo
8/10
17/05/2015
UNIPUniversidadePaulista:DisciplinaOnlineSistemasdecontedoonlineparaAlunos.
Exerccio16:
Considereestahiptese:
"DoisobjetosquecaiamapartirdamesmaalturaacimadasuperfciedaTerrairo
baternocho,aomesmotempo,enquantoaresistnciadoarnoforumfator
significativo".
Ahipteseacimaumahiptesecientficaporque:
Atestvelescolhese2objetosparadeixarcair
Btestvelpossvelescolher2objetosdemassatalquearesistnciadoarpodeser
negligenciada
CrefutvelSealgumencontra2objetosquenotocamnosoloaomesmotempoepodemostrar
nohouveinterfernciadaresistnciadoar
DTodasasanteriores
ETodasasanteriores
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(E)
Comentrios:
CCorreto
DCorreto
ECorreto
Exerccio17:
Considereestahiptese:
"DoisobjetosquecaiamapartirdamesmaalturaacimadasuperfciedaTerrairo
baternochoaomesmotempo,enquantoaresistnciadoarnoforumfator
significativo".
Notesequeimpossvelprovarqueahipteseabaixoestcorreta,pois:
Aafimdeprovarqueahipteseestcorreta,devesetestartodasaspossveiscombinaesdeobjetos
queexistem
Bafimdeprovarqueahipteseestcorreta,devesetestartodasaspossveiscombinaesdeobjetos
quejexistiram
Cafimdeprovarqueahipteseestcorreta,devesetestartodasaspossveiscombinaesdeobjetos
queexistiro
Dalgumpoderiasempreencontrar2objetos,quenocomportamexatamentecomoprevahiptese
Etodasasanteriores
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(E)
Comentrios:
ECorreto
Exerccio18:
Porvezesincomodaspessoasquehipteses,leiseteoriasefatoscientficos
geralmentenopodemserprovadoscomoverdadeiros.
Vocpodedizer,"Nopodemserformuladashiptesescientficas,quepossamser
provadasverdadeiras?"
http://online.unip.br/imprimir/imprimirconteudo
9/10
17/05/2015
UNIPUniversidadePaulista:DisciplinaOnlineSistemasdecontedoonlineparaAlunos.
Reformulandoahiptese:
"DoisobjetosquecaiamapartirdamesmaalturaacimadasuperfciedaTerrairo
baternocho,aomesmotempo,enquantoaresistnciadoarnoforumfator
significativo",
podemosescrever:
"Estegrandeobjetoeestepequenoobjetovobaternocho,aomesmotempo,
quandoeudeixloscairdamesmaaltura."
Ahipteseumahiptesecientficatestvelerefutvel.Identifiquenasfrases
abaixodoisproblemasparaprovarestahiptesecomoverdadeira.
IAhipteserestritaadoisobjetos.Nogeralcomoahipteseoriginal.
IIAlgumpodesurgircomuminstrumentodemedionovssimo,supersofisticado,
dealtatecnologiaedizer"Olhe!Minhamediomostraclaramentequeoobjeto
pequenoatingeosolomeiobilionsimodesegundoantesdoobjetogrande
IIInopossvelescolher2objetosgrandesoupequenososuficienteparadeixarcair
IVnopossvelescolher2objetosdemassatalquearesistnciadoarpodeser
negligenciada
AIeIIIrepresentamproblemasparaprovarestahiptesecomoverdadeira
BIeIVrepresentamproblemasparaprovarestahiptesecomoverdadeira
CIeIIrepresentamproblemasparaprovarestahiptesecomoverdadeira
DIIeIIIrepresentamproblemasparaprovarestahiptesecomoverdadeira
EIIeIVrepresentamproblemasparaprovarestahiptesecomoverdadeira
Oalunorespondeueacertou.Alternativa(C)
Comentrios:
ECorreto
BCorreto
CCorreto
http://online.unip.br/imprimir/imprimirconteudo
10/10