SR 10 03

Wkadka: Hybrydowe wzmacniacze mocy
INDEKS 332739
ISSN 1425-1701
3/2010
wewntrz
KRTKOFALOWIEC
POLSKI
nr 3 (542)/2010
Magazyn wszystkich uytkownikw eteru 9,80 z

K R T K O F A L A R S T W O
C B
R A D I O T E C H N I K A
nakad: 14 500 egz.
w tym
VAT 0%
AT-200 Pro
Autotuner
Radiotelefony CB
Minitransceiver
Jdrek
Rozpraszanie widma
Internetowe
odbiorniki SDR
Fot. SQ2LYF
...Biece informacje
W NUMERZEprzez 24 h na serwisie Internetowy wiat Radiooperatora
Artyku z okadki str. 32
AT-200 Pro Autotuner

AT-200 Pro Autotuner to pierwsza automatyczna skrzynka antenowa rmy LDG Electronics
wyposaona w ponad 16 000 komrek pamici,
skonstruowana z myl o wsppracy z seri
transceiverw HF nowej generacji. Pozwala ona
na cakowicie automatyczne dostrojenie dowolnych anten w penym zakresie HF i w pamie 6 m przy
mocach dochodzcych do 250 W. Moe wsppracowa z antenami dipolowymi, pionowymi, Yagi
i wszystkimi innymi zasilanymi za pomoc kabli koncentrycznych.
3(172)/2010
S
I
6
AKTUALNOCI
Wiadomoci DX-owe dla krtkofalowcw
13
Zawody
14
ANTENY
Antena Fuchsa inaczej
37
TEST
32
W numerze
WIAT KF/UKF
Z ycia klubw i oddziaw PZK
CZNO
Internetowe odbiorniki SDR
20
Radiotelefony CB
24
Co to jest rozpraszanie widma?
28
RADIO RETRO
Odbiornik PZT CW3
23
WYWIAD
Fascynuje mnie telegraa
38
HOBBY
Minitransceiver Jdrek 5 W
48
Przeczniki sekwencyjne N/O
52
DIGEST
Interesujce rozwizania radiowe
54
DYPLOMY
Nowe dyplomy PZK i jubileuszowe
47
FORUM CZYTELNIKW
Listy
58
Porady
60
LISTA OBECNOCI
64
RYNEK I GIEDA
70
DODATEK: Hybrydowe wzmacniacze mocy

wewntrz:
KRTK
POLSKI
42
wiat Radio Marzec 2010
OFALOWIEC
3/2010
Wydawca miesicznika wiat Radio

(12 numerw w roku):
AVT-Korporacja Sp. z o.o. ul. Leszczynowa 11,
03-197 Warszawa, tel. 22 257 84 99,
faks 22 257 84 00,
e-mail: avt@avt.pl,
www.avt.pl
Dyrektor Wydawnictwa:
Wydawnictwo
AVT naley
Wiesaw Marciniak
do Izby
Adres redakcji: 03-197 Warszawa, Wydawcw
Prasy
ul. Leszczynowa 11,
tel. 22 257 84 49, faks 22 257 84 67,
www.swiatradio.pl
e-mail: redakcja@swiatradio.com.pl
Redaktor naczelny: Andrzej Janeczek,
e-mail: sp5aht@swiatradio.com.pl,
tel. 22 257 84 49
Stali wsppracownicy:
Marek Ambroziak SP5IYI,
Roman Buja
Zdzisaw Biekowski SP6LB,
Krzysztof Dbrowski OE1KDA,
Wojciech Nietyksza SP5FM,
Miesicznik
wyrniony
Tadeusz Raczek SP7HT,
Odznak
Andrzej Sadowski SP6ECA,
Honorow
Piotr Skrzypczak SP2JMR
PZK
Krzysztof Somczyski SP5HS
Opracowanie graficzne,
redakcja techniczna i skad:
Maria Drozdek, Adam owicki
Internetowy wiat Radiooperatora:
Przemysaw Karwowski SP3FAR
e-mail: sp3far@swiatradio.com.pl
Dzia Reklamy: Grzegorz Krzykawski,
tel. 22 257 84 60, faks 22 257 84 67,
e-mail: grzegorz@swiatradio.pl
Prenumerata: tel. 22 257 84 22-25,
faks 22 257 84 00,
e-mail: prenumerata@avt.pl
Nakad: 14 500 egzemplarzy
wiat Radio jest wycznym
reprezentantem Polski w sieci
czasopism organizacji
czonkowskich IARU.
Artykuw niezamwionych nie zwracamy. Zastrzegamy
sobie prawo do skracania i adiustacji nadesanych
artykuw. Za tre reklam i ogosze nie ponosimy
odpowiedzialnoci. Opisy urzdze i ukadw elektronicznych oraz ich usprawnie zamieszczone w R mog
by wykorzystane wycznie do wasnych potrzeb.
Wykorzystywanie ich do innych celw, zwaszcza do
dziaalnoci zarobkowej, wymaga zgody autora opisu.
www.swiatradio.pl...
O D
Str. 20
I jak tu wierzy
naukowcom?
Internetowe
odbiorniki SDR
Odbiorniki i radiostacje zdalnie
sterowane przez Internet s do
praktycznym rozwizaniem dla
osb niemajcych moliwoci
zainstalowania dobrych anten,
daj te moliwo sprawdzenia
warunkw odbioru w odlegych
rejonach czy jakoci wasnego sygnau. Klasyczne odbiorniki mog
by dostrojone tylko do jednej
czstotliwoci, czyli praktycznie
mog by obsugiwane w danym
momencie przez jednego operatora. Wady tej nie maj opisywane
w artykule internetowe odbiorniki
SDR.
R E D A K C J I
Str. 38
Fascynuje mnie
telegraa
Jest kilka powodw przeprowadzenia
rozmowy z Donat Gierczyck-Zbroek SP5HNK. Po pierwsze, tradycyjnie w marcu chcemy przypomnie,
e wrd krtkofalowcw jest wiele
kobiet, ktre interesuj si radiokomunikacj i osigaj znaczce
sukcesy, zarwno w sporcie krtkofalarskim, jak i w pracy na rzecz organizacji zrzeszajcych radioamatorw.
Po drugie HST szybka telegraa
przeywa swj renesans i w padzierniku w Skierniewicach odbd
si sidme Mistrzostwa Regionu 1
IARU w szybkiej telegrai.
Str. 48
Minitransceiver Jdrek 5 W to proste
urzdzenie nadawczo-odbiorcze na
pasmo 80 m/SSB na bazie kitu AVT-5151 uzupenione m.in. o dodatkowy wzmacniacz mocy QRP. W celu
podwyszenia stabilnoci w ukadzie
generatora zosta zastosowany
przestrajany rezonator ceramiczny
5 MHz, za w ltrze czstotliwoci
poredniej rezonatory 8,665 MHz.
Po dodaniu dodatkowego wzmacniacza moc wyjciowa urzdzenia wzrosa do
okoo 5 W, co znacznie poprawio zasigi cznoci.
Str. 24
Radiotelefony CB
W cigu ostatnich 20 lat czno CB-radio w Polsce przeywaa zarwno chwile
rozkwitu, jak i stagnacji, a obecnie wrcia do korzeni, czyli cznoci drogowej,
i przeywa stabilizacj. Ze wzgldu na powtrn mod na korzystanie z CB przez
kierowcw samochodw ciarowych wci potrzeba podstawowych informacji,
szczeglnie na temat radiotelefonw CB.
W artykule oprcz oznacze
gakologii podane s krtkie
charakterystyki kilku nowych
na rynku radiotelefonw CB.
Kiedy pisz te sowa, temperatura za oknem dochodzi do 25C. I jak tu wierzy naukowcom bez przerwy
straszcych nas zapowiedziami zagady spowodowanej
globalnym ociepleniem? Podobnie jest z prognozami propagacji radiowej: aktualnie adna z nich si nie sprawdza,
a obecny 11-letni cykl aktywnoci sonecznej odbiega od
normy zbyt spokojne Soce jest wci niema zagadk
dla uczonych.
Anomalia pogodowe czy katastrofy geologiczne, jak
choby tragiczne trzsienie ziemi na Haiti, pokazuj
nam, jak jestemy sabi i bezradni wobec si natury. Nie
tylko niewiele potramy przeciwstawi jej siom, ale tak
naprawd wci niewiele o niej wiemy
Ale przejdmy na nasze podwrko. Jeden z naukowcw (licencjonowany krtkofalowiec) na radiowym
forum Home Made podwaa celowo stosowania popularnych ukadw radiowych i w ogle ca twrczo
innego konstruktora. To tak, jakby chcia powiedzie nie
interesujcie si rowerami i nie uczcie si jedzi na nich,
tylko od razu mylcie o samochodzie, najlepiej dobrej
klasy. Jeeli pozostali uczestnicy forum czy administrator (nie poda, e jest to forum dla zaawansowanych)
toleruj takie wypowiedzi, to znaczy, e nie zaley im
na rozwoju rodzimych, prostych konstrukcji radiowych.
Przecie od prostych i tanich rozwiza mona zaczyna
przygod z konstrukcjami radiowymi! A moe na forum
zapomniano o podziale sprztu, w tym transceiverw, na
dwie gwne kategorie: sprzt podstawowy (budowany
na tanich i powszechnie dostpnych elementach, sucy
do nauki radiotechniki; tutaj nie zwraca si uwagi na osigane parametry, a celem jest dydaktyka i skonstruowanie
urzdzenia umoliwiajcego nawizanie dwustronnej
cznoci) oraz sprzt wyczynowy (w tym wypadku
zwraca si uwag przede wszystkim na parametry, a nie
zwaa na koszty elementw czy czas powicony na
zmontowanie konstrukcji).
W R staramy si prezentowa te podstawowe, niejako szkolne urzdzenia (np. Jdrek), ale nie zapominamy
te o sprzcie wyczynowym. Przecie nikt od razu nie
zmontuje sobie takiej (ostatnio bardzo modnej) konstrukcji dla zaawansowanych, niestety nie rodzimej, jak Piligrim, CDG 2000 czy PIC-A-Star, bez tego przedszkola
opartego na konstrukcjach bartkopodobnych (nie da si
ukry i mog to z satysfakcj stwierdzi, e wychowao
si na nich cae pokolenie konstruktorw, w tym i wielu
z tych, ktrzy teraz z powodzeniem odwzorowuj Piligrima).
Zawsze pamitajmy o pocztkujcych radioamatorach
i pommy im w pokonaniu trudnoci oraz w zdobyciu
dowiadczenia (nie tylko w konstrukcjach radiowych).
A jeeli nie mamy nic ze swoich opracowa do zaoferowania modziey, to przynajmniej nie przeszkadzajmy
innym w popularyzacji radiotechniki.
Pamitajmy, e jeli nie nauczymy modych ludzi chodzi, to biega te nie bd i abymy potrali wyksztaci
krtkofalowcw, ktrzy bd rozumieli, jak dziaa ich
sprzt, a nie tylko potrali wlutowa elementy w cudz
pytk czy znali rozkad gaek na panelu.
Andrzej Janeczek
AKTUALNOCI
Sprzt
HYT TC-320
PRODUKT
Profesjonalny radiotelefon bez zezwole

Na rynek krajowy zosta wprowadzony
nowy model radiotelefonu klasy biznesowej HYT TC-320. Urzdzenie ma kompaktowe wymiary, ergonomiczny ksztat
i szereg przydatnych funkcji, a take zapewnia duy zasig oraz dobrej jakoci
transmisj gosu. Kierowane jest do odbiorcw poszukujcych sprztu, ktry zapewni
czno m.in. na placu budowy, w duych
magazynach, hotelach lub pobliskich placwkach rmy. Korzystanie z radiotelefonu
HYT TC-320 nie wymaga zezwolenia.
HYT TC-320 to profesjonalny sprzt pracujcy w pamie PMR 446 MHz, cechujcy si wysz odpornoci na zakcenia
generowane przez warunki zewntrzne.
Urzdzenie posiada programow regulacj
poziomu blokady szumw. Moc nadajnika 0,5 W i czuo odbiornika zapewniaj
wysokie parametry cznoci w zasigu

od kilkuset metrw do kilku kilometrw.
HYT TC-320 sprawdzi si szczeglnie
wewntrz pomieszcze. Dodatkowych
ustawie radiotelefonu dokonuje si po
podczeniu urzdzenia do komputera
(zcze mini USB).
HYT TC-320 zawiera programowy skrambler, ktry zapobiega podsuchowi przez
nieuprawnione osoby. Po zastosowaniu
opcjonalnej suchawki z mikrofonem korzysta mona z funkcji VOX, uruchamiajcej transmisj wraz z wykryciem gosu.
Funkcja oszczdzania akumulatora w HYT
TC-320 pozwala przeczy urzdzenie
w tryb czuwania, minimalizujcy pobr
mocy w przypadku braku aktywnoci
na ustawionym kanale i braku wykonywanych przez uytkownika operacji, jak
korzystanie z przyciskw oraz pokrte.

W przypadku niskiego stanu naadowania
akumulatora, radiotelefon poinformuje
dwikiem o koniecznoci podczenia
adowarki lub wymianie akumulatora.
Wrd akcesoriw dostpnych do HYT TC-320 znajduj si rnego typu suchawki
z mikrofonem, dodatkowy akumulator
oraz futeray.
Dane techniczne HYT TC-320:
zakres czstotliwoci: 446,00625
446,09375 PMR 446 MHz
liczba kanaw: 16 (15 + skanowanie)
moc nadajnika: 500 mW
akumulator 1100 mAh litowo-jonowy
temperatura pracy: od 25 do + 55C
wymiary: 100,5 48 27 mm
waga (z akumulatorem i anten): 135 g
[www.srt-radio.pl]
Yaesu/Vertex Standard VX-351 PMR
Aktualnoci
Najnowszy radiotelefon PMR Vertex Standard
VX-351 PMR to udoskonalony nastpca bardzo

popularnego radiotelefonu PMR VX-146. Pierwsi
uytkownicy tego modelu zgodnie twierdz, e
zapewnia on lepsze zasigi w porwnaniu ze swoim
poprzednikiem.
Radiotelefon VX-351 charakteryzuje si kompaktow i wytrzyma konstrukcj oraz niewielk wag.
Uywanie tego modelu nie wymaga licencji ani zezwole. Brak wywietlacza oraz krtka antena czyni
go bardziej odpornym na urazy mechaniczne. Radiotelefon wyposaony jest w wyjcie audio o duej
mocy sprzone z duym wewntrznym gonikiem,
ktry idealnie nadaje si do odbioru w rodowiskach
o duym nateniu haasu (np. podczas imprez sportowych i rekreacyjnych na wieym powietrzu).
W komplecie znajduje si litowo-jonowy akumulator
o duej pojemnoci (1800mAh), ktry zapewnia
duszy czas pracy.
Podstawowe cechy radiotelefonu VX-351:
zakres czstotliwoci pracy: 446,00625446,09375
MHz
liczba kanaw: 16
moc: 500 mW
koder/dekoder (CTCSS/ DCS)
wskanik rozadowania akumulatora
funkcja scaningu
funkcja oszczdzania baterii
funkcja TOT (ograniczenie czasu nadawania)
funkcja ARTS (automatyczna kontrola zasigu
pomidzy dwoma radiotelefonami)

funkcja BCLO (blokada nadajnika przy zajtym
kanale)
temperatura pracy: od 25C +55C,
czas pracy akumulatora FNB-V95LI (Li-Ion), 1800
mAh): do 25 godzin (przy cyklu pracy RX/TX/czuwanie 5/5/90)
wymiary: 105 58 33 mm
waga: ok. 310 g (z akumulatorem, anten i klipsem)
W skad kompletu wchodzi: cz nadawczo-odbiorcza, antena, akumulator litowo-jonowy, adowarka
szybka, klips do paska.
Radiotelefon PMR VX-351 jest idealny do porozumiewania si na niewielk odlego. Z powodzeniem sprawdzi si w nastpujcych przypadkach:
prace geodezyjne, drogowe, budowlane, dwigowe
i wysokociowe, prace instalatorskie, imprezy na
wieym powietrzu, sport i rekreacja, czno wewntrzna dla agencji ochrony i innych rm.
[www.conspark.com.pl]
Wyniki ankiety rankingu zainteresowania produktami w Aktualnociach R 1/09
President
Johnny
III ASC
Nowoczesna szata graczna i dua liczba funkcji
stawiaj Johnny'ego III
w czowce sprztu
redniej klasy.
PRODUKT
I
Comet CAT-300
W ofercie Nka s.c. ukaza si nowy produkt

rmy Comet, ktry moe zainteresowa
aktywnych krtkofalowcw. Jest to rczny
tuner antenowy CAT-300, umoliwiajcy
dopasowanie zewntrznych anten w zakresie HF i 6 m. Maksymalna moc, jak mona
doprowadzi do urzdzenia, wynosi 300 W.
Zakres regulacji impedancji wynosi od 10
do 600 , a minimalna moc potrzebna do
wysterowania to 6 W. Urzdzenie ma wbudowany przecznik antenowy, dziki ktremu mona podczy dwie anteny. Tuner
Kolejny rekord szybkoci

transmisji w technologii 3G
jest rwnie wyposaony w przecznik

umoliwiajcy wyczenie urzdzenia z instalacji antenowej. Cao uzupenia podwietlony miernik krzyowy, pozwalajcy
na odczyt mocy wychodzcej i odbitej oraz
kontrol wspczynnika SWR. Moliwy jest
rwnie pomiar AVG lub PEP.
Parametry techniczne CAT300:
zakres czstotliwoci: 1,860 MHz
impedancja wejciowa: 10600
impedancja wyjciowa: 50
moc maksymalna: 300 W
zcza: M (UC1)
moc minimalna do wysterowania: 6 W
napicie zasilania: 13,8 V(do podwietlenia wskanika)
waga: 2,6 kg
[www.radio-sklep.pl]
AirStar TeleStick 2
Nowy odbiornik DVB-T MPEG-4

TechniSat Digital oferuje nowy odbiornik
DVB-T MPEG-4 do odbioru programw
cyfrowej telewizji naziemnej w Polsce.
Urzdzenie umoliwia odbir cyfrowej
telewizji naziemnej (DVB-T MPEG4)
zarwno na komputerach stacjonarnych,
jak i laptopach
Przeznaczone jest do odbioru darmowych
programw telewizji i radia w jakoci HD
(MPEG 2, MPEG 4, H.264).
Jest wyposaone w elektroniczny przewodnik po programach (ePID), cyfrowy
magnetowid (PVR), napisy wideotekstu
Timeshift.
W zestawie AirStar TeleStick 2 znajduje si:
antena DVB-T, adapter
umoliwiajcy podczenie innych anten
DVB-T, pilot (AirStar
TeleStick 2 ma wbudowany czujnik IR). Jest
take oprogramowanie przeznaczone do
edycji wideo Video-
-Editing-Software EVE v2, Mainconcept Pro

Decoder Pack i DVBViewer TE2.
Wymagania systemowe: Intel Pentium III
1000 lub wyszy (SDTV), Intel Pentium 4,
2,6 GHz lub wyszy (HDTV), 1 wejcie USB
2.0. Ponadto karta graczna kompatybilna
z SoundBlaster, 30 MB wolnego miejsca na
dysku twardym (pliki instalacyjne), 10 GB
wolnego miejsca na dysku twardym dla
funkcji PVR, DirectX 9.0 lub wyszy, karta
graczna 3D z aktualnymi sterownikami,
512 MB RAM, Windows XP Home, Windows XP Professional x86/x64, Windows
Vista x86/x64 lub Windows 7 x86/x64.
[www.technisat.pl]
PRODUKT
Mobilne sieci szerokopasmowe z technologi HSPA (High

Speed Packet Access) wci si rozwijaj, a rmy zapewniaj klientom coraz lepsze usugi. Australijski operator Telstar,
ktry uczestniczy w prezentacji mobilnej technologii
szerokopasmowej HSPA Evolution, zorganizowanej przez
rm Ericsson w pobliu Sztokholmu, osign po raz
pierwszy na wiecie szybko transmisji danych 42 Mb/s
(dotychczas klienci mogli liczy najwyej na 28 Mb/s).
W dostpnym w handlu sprzcie i oprogramowaniu zastosowano pierwszy komercyjny zestaw ukadw obsugujcy
technologi Dual Carrier z szybkoci transmisji 42 Mb/s.
W wersjach demonstracyjnych takich rozwiza przecitna
szybko transmisji danych pobieranych przez uytkownikw wyniosa okoo 41,5 Mb/s.
42 Mb/s jest maksymaln szybkoci transmisji na czach
odbiorczych (downlink). Rzeczywiste prdkoci pobierania
danych mog by nisze i s zalene od natoku, odlegoci
od stacji bazowej, lokalnych warunkw, sprztu, oprogramowania i innych czynnikw.
Nowa technologia Dual Carrier, ktr mona wdroy tylko
w ramach aktualizacji oprogramowania, podwaja szybko
pocze dla uytkownikw znajdujcych si w dowolnym
miejscu komrki sieci mobilnej, nawet na jej brzegu, gdzie
wydajno jest zwykle sabsza. Technologia ta zwikszy rwnie pojemno sieci. Operatorzy mog dostarcza wicej
gigabajtw na stacj bazow, co oznacza nisze koszty dostarczania mobilnych usug szerokopasmowych dla klientw.
[www.ericsson.com/pl]
Miniaturowa gowica w.cz. GPS

Inynierowie Avago Technologies skonstruowali miniaturow
gowic w.cz. GPS LM-1912, ktra jest zamykana w obudowie MSOB o wymiarach 2,9 2 1 mm. W ukadzie tym
zintegrowano ltr FBAR do skutecznego tumienia czstotliwoci niepodanych, pochodzcych m.in. z systemw
WiFi i Bluetooth oraz niskoszumowy wzmacniacz wykonany
w technologii GaAs pHEMT. Dziki temu zosta uzyskany
wspczynnik szumw rwny 1,62 dB, wzmocnienie 19,3 dB
i punkt IP3 +1,5 dB oraz tumienie sygnaw spoza pasma
uytecznego 50 dBc.
Ze wzgldu na mae wymiary i zasilanie LM-1912 jest
polecane do zastosowa w telefonach przenonych i rcznych odbiornikach nawigacyjnych. Gowica wymaga minimum elementw wsppracujcych i zawiera zabezpieczenia
falowe na wejciu i wyjciu. Ukad jest zasilany napiciem
2,7 V/6 mA i moe by przeczany w tryb oszczdnociowy
shutdown, w ktrym pobr prdu zmniejsza si do < 1uA.
[www.avagotech.com]
WYPENIJ I WYLIJ NA ADRES REDAKCJI R
W rubryce Aktualnoci (R 3/10) zainteresoway mnie szczeglnie

nastpujce informacje o nowych produktach na rynku krajowym
(prosimy zakreli numery):
PRODUKT
Rczny tuner antenowy
Wrd uczestnikw tej ankiety rozlosujemy 10 trzymiesicznych

bezpatnych prenumerat prbnych wiata Radio. Jeli ju jeste
prenumeratorem R, proponujemy Ci dowolnie wybran prenumerat
prbn innych miesicznikw AVT wybierz tytu.
R
Pragn otrzyma prenumerat:
Ju jestem prenumeratorem R i wybieram prenumerat:
EiS
MT
BD
Audio
EdW
EP
Elektronik
Kupon mona wysa poczt na adres: 03-197 Warszawa, ul. Leszczynowa 11,
faksem: 22 257 84 44, e-mailem: swiatradio@swiatradio.com.pl
........................................................................................................................................................................................
imi i nazwisko
........................................................................................................................................................................................
ulica, nr domu, nr mieszkania
........................................................................................................................................................................................
kod, miejscowo
Wyraam zgod na przetwarzanie moich danych osobowych w bazie danych AVT-Korporacja Sp. z o.o. i na korzystanie z nich
w celach handlowych i marketingowych zwizanych z ofertami AVT. Dane s chronione zgodnie z Ustaw o ochronie danych osobowych (Dz.U. Nr 133 poz. 883). Owiadczam, e wiem o moim prawie do wgldu i poprawiania moich danych osobowych.
..............................................................................
data
..............................................................................
podpis
AKTUALNOCI
I
Sprzt
Czytnik RFID w komputerze

Na rynek tra kolejny komputer panelowy ACT-457A iEi
Technology do zastosowa w systemach kontroli dostpu.
Komputer wyposaony jest rwnie w czytnik RFID pracujcy na czstotliwoci 125 kHz oraz Mifare 13,56 MHz o zasigu odczytu do 5 cm. Moliwoci uzupeniaj wbudowana
kamera 0,3 Mpx, mikrofon oraz goniki stereofoniczne.
Platforma zamknita jest w obudowie z tworzywa o stopniu
ochrony IP64 od frontu z moliwoci wbudowania komputera w cian.
Terminal wyposaony jest midzy innymi w ekran TFT o przektnej 5,7" oraz zintegrowany procesor RMI Alchemy AU1250
500MHz, 256 MB pamici DDR2 SDRAM.
[www.jm.pl]
Aktywny wzmacniacz
I N F Oanteny
AM/FM
Atmel oferuje wzmacniacz aktywnej anteny ATR4252, ktrego zadaniem jest kompensacja strat sygnau w kablach
pomidzy anten i odbiornikiem. Ukad wymaga minimum
elementw wsppracujcych i jest polecany do zastosowa
w instalacjach samochodowych do pracy w szerokim zakresie temperatur otoczenia (od 40C do +105C).
Urzdzenie ze wzgldu na mae wymiary (24, 45 mm)
moe wsppracowa z rnymi rodzajami anten montowanych m.in. w lusterkach, na zderzakach lub przedniej/tylnej
szybie zarwno z pojedyncz anten szerokopasmow, jak
i dwiema oddzielnymi antenami dla obu zakresw. ATR4252
ma w swojej strukturze wewntrznej obwody dopasowujce dla anteny i wejcia w.cz. odbiornika oraz czujnik obecnoci anteny, zabezpieczenie ESD do 2 kV. Ponadto ukad
ma blok automatycznej kontroli wzmocnienia dla zakresw
AM (0,1530 MHz) i FM (70110 MHz), sterownik diod
PIN (AM i FM) oraz regulator z zabezpieczeniem nadnapiciowym.
[www.atmel.com]
Nowy rczny miernik

czstotliwoci
Na rynku jest dostpny rczny licznik czstotliwoci o zakresie pomiarowym do ponad 3 GHz PFM3000 rmy Tti. Ten
tani miernik charakteryzuje si niewielkimi wymiarami i wag
(81 173 30 mm, 200 g) i jest zasilany z baterii 9 V, ktra
wystarcza na okoo 20 godzin cigej pracy.
W najnowszym modelu licznik 8-cyfrowy zastpiono licznikiem o rozdzielczoci 8,5 cyfry, co pozwolio na pene
wykorzystanie dostpnej rozdzielczoci pomiarowej. Czuo
wejciowa wynosi 15 mV rms dla fali sinusoidalnej z zakresu
czstotliwoci do 2 GHz, 25 mV dla zakresu do 2,5 GHz oraz
50 mV rms dla zakresu do 3 GHz.
Dostpne s dwa zakresy pomiarowe: A 3 Hz do 125
MHz, B 80 MHz do 3 GHz.
Rozdzielczo jest uzaleniona od czstotliwoci sygnau
wejciowego i ustalonego przez uytkownika czasu trwania
pomiaru, ktry wynosi 0,1 s, 1 s lub 10 s.
[www.tti.eu]
Ceramiczne anteny
wielowarstwowe
Konstruktorzy z Vishay Vitramon opracowali ca seri wielowarstwowych anten ceramicznych do urzdze przenonych,
pracujcych w pamie UHF od 470 do 860 MHz.
Anteny VJ 3505 i VJ 6040 znakomicie nadaj si do zastosowa jako zamienniki dla tradycyjnych anten zewntrz-
Wouxun KG-UVD1P
Tani radiotelefon
dwupasmowy VHF/UHF
Ten atrakcyjny cenowo duobander 2 m/
70 cm zawiera praktycznie wszystko, co
jest potrzebne do pracy i ma bardzo bogate
wyposaenie standardowe.
Jako nastpca modelu KG-UVD1 jest solidnie wykonany mechanicznie, a w stosunku
do poprzedniej wersji dodatkowo ma funkcj DTMF, skanowanie kodw CTCSS/DCS
(wszystkie opcje) oraz moliwo programowania z komputera.
Urzdzenie jest wyposaone w dwa VFO
i mona ustawi priorytet, na ktrym
pamie ma nadawa: mona sucha na
dwch pasmach jednoczenie, a nadawa
na tym, ktre ma priorytet.
Inne przydatne funkcje: latarka i iluminacja
alarmowa, komunikaty
gosowe, ton 1750 Hz,
regulacja mocy nadawania, moliwo tekstowego opisu komrek pamici, subtony
CTCSS i blokada DCS,
funkcja stopera, informacja o niskim stanie
baterii, funkcja TOT
PRODUKT
(ograniczenie czasu nadawania), moliwo

ustawiania krokw strojenia (5 100 kHz),
blokada klawiatury (auto/manual), funkcja
klonowania, moliwo programowania
z komputera.
Podstawowe dane techniczne KG-UVD1P:
zakresy czstotliwoci pracy: 136174,995
MHz; 400479,995 MHz
zakres FM: 87108 MHz (automatyczne
strojenie)
odstp midzykanaowy: 5/6,25/10/12,5/
25/50/100 kHz
moc nadajnika output: 5 W/VHF; 4 W/
UHF (Low 1 W)
liczba komrek pamici: 128
napicie zasilania: 7,4 V
impedancja anteny: 50
waga: 250 g
Zestaw zawiera oprcz radiotelefonu KG-UVD1P take akumulator Li-Ion 7,4 V/1300
mAh, dwupasmowa anten helikaln, klips
do paska, adowark biurkow, suchawk
z mikrofonem (PTT), kabel do zapalniczki
samochodowej, kabel USB do programowania i oprogramowanie.
[www.wouxun.com]
Maas SPS-250II, Maas SPS-5045
Nowe zasilacze impulsowe 13,8 V

Firma Ten Tech rozszerzya ofert zasilaczy
13,8 V/DC. Znalazy si wrd nich dwa zasilacze wyposaone w ltry przesuwajce
generowane zakcenia: Maas SPS-250II
i Maas SPS-5045.
Zasilacz Maas SPS-250II jest typu impulsowego, o staym napiciu wyjciowym 13,8
V DC (prd stay: 23 A, chwilowy: 25 A).
Wymiary zasilacza wynosz 150 75
195 mm, a waga 1,65 kg. Ukad ma kilka
zabezpiecze: nadprdowe, przeciwzwarciowe, przeciwprzegrzaniowe. Urzdzenie
wyposaono w przeczany wskanik napicia i poboru prdu podwietlany kolorem biaym. Cao zabudowana w solidnej
obudowie metalowej, pokrytej lakierem
proszkowym koloru czarnego. Gwne
zcza zasilania znajduj si na pycie tylnej wraz z wentylatorem zabudowanym
wewntrz (wentylator pracuje stale). Na
przednim panelu umieszczono gniazdo
zapalniczki o maksymalnym prdzie 10
A. Maas SPS-250II po szczegowych testach wykaza bardzo znikom produkcj
zakce, a dziki wbudowanemu ltrowi
przesuwajcemu zakcenia zapewniona
jest czysta praca z radiostacj.
Z kolei zasilacz Maas SPS-5045 umoliwia
regulacj napicia w zakresie: 416 V DC
oraz maksymalny prd stay na poziomie
40 A (szczytowy 45 A). Zasilacz jest rwnie
PRODUKT
urzdzeniem impulsowym o niewielkich

wymiarach. Na przednim panelu umieszczono wskaniki napicia i poboru prdu
podwietlane kolorem biaym. Przedni panel zawiera te dwa potencjometry, jeden
do regulacji napicia z charakterystycznym
klikiem przy wartoci 13,8 V, a drugi do
regulacji ltra, a take gniazdo zapalniczki.
Na tylnym panelu, poza zabudowanym
wentylatorem, umieszczono dwa zcza
40 A dla transceivera (moliwo podczania dwch osobnych urzdze).
Testy wykazay podobn, znikom generacj zakce jak w przypadku SPS-250II.
[www.ten-tech.pl]
PRODUKT
ITS Connecto
Biuro w jednym urzdzeniu

Kontel-Telecom, wiodcy dystrybutorw
sprztu telekomunikacyjnego i teleinformatycznego (midzy innymi ITS Telecom),
wprowadzi pierwsze zintegrowane rozwizanie ITS Connecto (centrala telefoniczna IP PBX, ADSL, 1 HSDPA, 2 FXO/FXS, 4
LAN i WiFi), ktre maym i rednim przedsibiorstwom zapewnia niezakcon i pen czno. Przejmuje funkcje zaawansowanej centrali telefonicznej i gwarantuje
bezpieczny dostp do Internetu. Obsuguje tradycyjne poczenia telefoniczne,
GSM, faksowe i VoIP. Wbudowany modem
ADSL i 3G korzysta z profesjonalnej zapory (rewall) zabezpieczajcej przesyane
dane (szyfrowanie: WEP, TKPI, PSK, WPA,
WPA2; uwierzytelnianie: WDS, WMM).
Firma ITS Telecom stworzya Connecto, by
zastpi nadmiern liczb urzdze i zasilaczy jednym uniwersalnym, funkcjonalnym produktem. Przypomina on niewielk
skrzyneczk i zapewnia rmie kompleksow obsug we wszystkich paszczyznach

komunikacji biurowej i transmisji danych,
zarwno przewodowo, jak i bezprzewodowo przez Wi-Fi. Rozwizanie nie tylko
usprawnia prac w biurze, ale take znacznie ogranicza wydatki rmy (pojemno
skrzynki do 100 wiadomoci, automatyczna sekretarka do 97 menu). Dziki atwej
obsudze i uproszczeniu sieci IT pozwala
zmniejszy koszty wdraania systemu,
utrzymania i amortyzacji sprztu. Uniwersalny charakter Connecto, umoliwiajcy
zdalne zarzdzanie, pozwala wygenerowa
oszczdnoci i ograniczy koszty zwizane
z infrastruktur i obsug teleinformatyczn. Urzdzenie ma wbudowany ekran LCD
i jest zasilane z sieci 230 V (zewntrzny
adapter do zasilania 12 V DC 5 A).
[www.kontel.net]
MFJ-4416B
Urzdzenie wspomagajce baterie

Praca z terenowego QTH z wasnym zasilaniem (np. udzia w zawodach mikrofalowych) wymaga posiadania wydajnych
akumulatorw. Zasadnicz wad akumulatorw jest ograniczony zasb energii
i malejce napicie zasilania w miar rozadowywania, z czym wie si spadek mocy
w.cz.. Aby przeciwdziaa tym zjawiskom,
konstruktorzy opracowali urzdzenie
wspomagajce baterie dla zachowania wymaganego napicia wyjciowego.
Ostatnio pojawi si na rynku europejskim
MFJ-4416B Super Battery Booster urzdzenie zapewniajce napicie wyjciowego
akumulatora 12 V przy prdzie maksymalnym 25 A. Ukad ma mocne zaciski
laboratoryjne oraz zcza wtykowe, a prd
do 30 A. Napicie wyjciowe moe by nastawione na 12 do 13,8 V. Przy nastawieniu
napicia wyjciowego na 12 V i wzrocie
napicia baterii UA powyej 12 V nastpuje zbocznikowanie ukadu dodawczego
i odbiornik jest doczony bezporednio
do baterii. Podczas nadawania sprawno
wynosi okoo 90%, a straty wynosz okoo
30 W. Minimalne napicie zasilania jest
ustawiane zworkami na wartoci 9 V, 10
V lub 11 V. Przy spadku napicia poniej
nastawionej wartoci nastpuje automa-
tyczne odczenie urzdzenia dodawczego.

Stan taki moe by sygnalizowany sygnaem akustycznym.
Jeli na wyjciu antenowym nadajnika
wstawi si trjnik T i cz napicia w.cz.
doprowadzi do urzdzenia MFJ-4416B, to
moe by ono przeczone na wspomaganie tylko podczas nadawania, za podczas
odbioru jest ono omijane, oszczdzajc na
poborze prdu. Przeczanie to moe by
realizowane z opnieniem nastawianym
w granicach 0,110 s. Specjalne gniazdo
pozwala na doczenie woltomierza do pomiaru napicia wejciowego i wyjciowego.
Ukad wspomagania moe by sterowany
zdalnie za pomoc opcyjnego urzdzenia
MFJ-4416RC.
MFJ-4416B nie wprowadza zakce elektrycznych i ma zabezpieczenie przed przepiciami na wyjciu.
[www.mfjenterprises.com]
PRODUKT
nych. Mog pracowa w zakresie temperatur otoczenia od

40C do +85C. Charakteryzuj si dookln charakterystyk. Mog by lutowane na pytkach drukowanych w standardowym procesie przepywowym.
Do produkcji tych anten wykorzystano unikalne materiay
i procesy technologiczne, dziki czemu uzyskano mae wymiary (na przykad 35 5 1,2 mm dla modelu VJ 3505
lub 10,5 15,5 1,2 mm dla modelu VJ 6040).
Zakres zastosowa tych anten obejmuje gwnie przenone
odbiorniki TV pracujce w standardach VDB-T, DVB-H,
ISDB-T i MediaFLO.
[www.vishay.com]
Dwukanaowy oscyloskop
USB 12 GHz
Pico Technology wprowadzi do oferty dwukanaowe oscyloskopy rodziny PicoScope 9000 o pamie 12 GHz, wsppracujce z komputerem PC (model 9211 zawiera dodatkowo
interfejs LAN). S to niewielkie urzdzenia wyposaone
w por t USB 2.0, wykorzystujce ekran komputera do
prezentacji sygnaw wejciowych. W ramach serii 9000
dostpne s obecnie dwa modele charakteryzujce si
ekwiwalentn szybkoci prbkowania 5 TS/s i 16-bitow
rozdzielczoci pionow. Oscyloskopy PicoScope 9000
nadaj si do realizacji tych samych pomiarw, co ich odpowiedniki laboratoryjne. Znajduj zastosowanie midzy innymi
przy analizie sygnaw na szybkich szynach komunikacyjnych, testowaniu sieci, przyrzdw pprzewodnikowych
oraz radiowych urzdze nadawczo-odbiorczych.
[www.picotech.com]
Nowe
wzmacniacze operacyjne w.cz.
Linear Technology wprowadzi na rynek trzy nowe wzmacniacze operacyjne (LTC6246, LTC6247 i LTC6248) z wejciem i wyjciem Rail-to-Rail, wykonywane w technologii
SiGe i pamie 180 MHz (GBW). Oprcz szerokiego pasma
i maego poboru prdu wzmacniacze s w konguracji
odpowiednio pojedynczej, podwjnej i poczwrnej. Cho
byy projektowane pod ktem osignicia maksymalnego
wspczynnika szybkoci do poboru mocy, charakteryzuj
si te bardzo dobrymi parametrami DC (wejciowe napicie
niezrwnowaenia wynosi maksymalnie 0,5mV, wzmocnienie 45 V/mV). May prd polaryzacji do 350 nA w caym
zakresie dopuszczalnych wejciowych napi sumacyjnych
umoliwia wspprac ze rdami sygnau o duej rezystancji wewntrznej. Jednokanaowy LTC6246 jest produkowany
w obudowie SOT23-6, dwukanaowy LTC7247 w obudowach
SOT23-8, MSOP-8 i MSOP-10, a czterokanaowy LTC7248
w obudowie MSOP-16.
Ukady mog by zasilane napiciem 2,5...5,25 V/50
mA.(pobr prdu w stanie spoczynkowym jest mniejszy ni
1 mA/kana).
[www.linear.com]
Oscylator VCO na pasmo S

Firma Z-Communications wprowadzia do swojej ofert nowy
oscylator VCO na pasmo S wyrniajcy si szerokim zakresem regulacji czstotliwoci wyjciowej w szerokim dopuszczalnym zakresie temperatur pracy (od 40C do +85C).
Czstotliwo moe by programowana sygnaem napiciowym 024 V DC w zakresie 2...4 GHz. Model V600ME14-LF
ma mae wymiary (12,7 12,7 4,0 mm) i wykazuje typowy szum fazowy rwny 89 dBc/Hz przy offsecie 10 kHz od
czstotliwoci nonej. Moe pracowa z maksymaln moc
wyjciow 10 dBm przy napiciu zasilania 5 V DC i poborze
prdu wynoszcym okoo 35 mA.
[www.zcomm.com]
Prenumerata
start
za darmo
za pierwsze 3 miesice prenumeraty
NIE MUSISZ PACI!
Najszybszy dostp
Tylko Prenumerator otrzymuje za darmo
e-wydani
wydaniee
wiata Radio,
identyczne w 100% z wydaniem papierowym.
Po roku prenumeraty dostaniesz
co najmniej*
2 numery gratis
Po dwch latach
co najmniej*
3 numery gratis
Otrzymuje je par dni

przed ukazaniem si
numeru w kioskach!
Innymi zaletami e-wydania s:
wbudowane linki
hipertekstowy spis treci
wyszukiwarka
wygodne archiwum
Bezpatn e-prenumerat Prenumeratorzy wersji
papierowej mog zamwi na stronie:
www.avt.pl/eprenumerata
Pamitaj! Prenumerata to:

W ten sposb po kilku latach masz
prenumerat z rabatem 50%:
za wysug lat
PDARMO!
* dla prenumeraty
2-letniej
aa 8 numerw gratis!
Szczegy na str. 12
olbrzymia oszcz
oszczdno (patrz obok i str. 12)
najszybszy dostp poprzez e-wydanie
(patrz wyej)
archiwalia GRATIS (patrz str. 12)
zasoby internetowego archiwum GRATIS
(link Download R na www.swiatradio.pl)
rabaty i przywileje Klubu AVT-elektronika
i pierwszy krok do Witryny Klubu AVT
(patrz www.klub.avt.pl)
rabaty na www.sklep.avt.pl
Inacja?
Zainwestuj
w prenumerat!
Tym bardziej, e dla wszystkich
Czytelnikw wiata Radio,
ktrzy opac prenumerat w marcu,
mamy do wyboru:
koszulk rmow
wiata Radio
lub
pyt Sarah
Brightman
Symphony
Wybrany prezent mona (do koca marca 2010 r.) wskaza telefonicznie (022 257 84 22), e-mailem (prenumerata@avt.pl),
faksem (022 257 84 00) lub nadsyajc na adres redakcji (wiat Radio, ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa) poniszy kupon:
KUPON
ZGOSZENIOWY
R 3/2010
Tak, wykupiem prenumerat wiata Radio w marcu 2010 i jako bezpatny bonus wybieram:
koszulk wiata Radio
pyt Sarah Brightman
imi i nazwisko .............................................................................................. ul. ..........................................................................................................

kod _____________ miejscowo ............................................................... email ..................................................................................................
Wyraam zgod na przetwarzanie moich danych osobowych dla celw zwizanych z konkursem przez
AVT Korporacja Sp. z o.o. zgodnie z ustaw o ochronie danych osobowych (Dz. U. nr 133/97, poz. 883).
Data............................... Podpis ....................................................
Prenumeruj
Pr
enumeruj
za darmo
lub pdarmo
Jeli jeszcze nie prenumerujesz R, sprbuj za darmo! My damy Ci bezpatn prenumerat prbn od kwietnia 2010 do czerwca 2010, Ty udokumentuj swoje zainteresowanie R wpat kwoty 88,20 z na kolejne 9 numerw (lipiec 2010 - marzec 2011). Bdzie to co w rodzaju zwrotnej kaucji. Jeli nie uda
nam si przekona Ci do prenumeraty i zrezygnujesz z niej przed 16.06.2010 r. - otrzymasz zwrot caej swojej wpaty.
bezpatna prenumerata prbna
prenumerata 9-miesiczna
od kwietnia 2010 r. do czerwca 2010 r.
od lipca 2010 r. do marca 2011 r.
3 x 0,00 z = 0,00 z
9 x 9,80 z = 88,20 z
Jeli ju prenumerujesz R, nie zapomnij przeduy prenumeraty! Rozpoczynajc drugi rok nieprzerwanej prenumeraty R nabywasz prawa do zniki.
W przypadku prenumeraty rocznej jest to znika w wysokoci ceny 2 numerw. Rozpoczcie trzeciego roku prenumeraty oznacza prawo do zniki o wartoci 3 numerw, za po 3 latach nieprzerwanej prenumeraty masz moliwo zaprenumerowania R w cenie obnionej o warto 4 numerw. Jeszcze wicej zyskasz, decydujc
si na prenumerat 2-letni - nie musisz mie adnego stau Prenumeratora, by otrzyma j w cenie obnionej o warto a 8 numerw! Wicej - po 3 latach nieprzerwanej prenumeraty upust na cenie prenumeraty 2-letniej rwny jest wartoci 10 numerw, a po 5 latach znika osiga warto 12 numerw, tj. 50%!
rocznej
2-letniej
ceny prenumeraty (cena bez zniek - 100,80 za rok)

okres dotychczasowej nieprzerwanej prenumeraty
rok
2 lata
3 lata lub 4 lata
5 i wicej lat
98,00 z (2 numery gratis)
156,80 z (8 numerw gratis)
PAMITAJ ! TYLKO PRENUMERATORZY *):
otrzymuj gratis rwnoleg prenumerat e-wyda (patrz str. 10)

maj bezpatny dostp do specjalnego serwisu R na stronie www.avt.pl/logowanie (dla pozostaych Czytelnikw dostp za mikropatnociami SMS-ami
www.swiatradio.com.pl/archiwum)
mog otrzymywa co miesic bezpatny numer archiwalny R! (zamawiajc dowolne z dostpnych jeszcze wyda sprzed lipca 2009 r. otrzymasz je wraz
z prenumerat; zamwienie moesz zoy mailem na nasz adres prenumerata@avt.com.pl)
zostaj czonkami Klubu AVT i otrzymuj wiele przywilejw oraz rabatw

*) nie dotyczy prenumerat zamwionych u porednikw (RUCH, Poczta Polska i in.); nie dotyczy bezpatnych prenumerat prbnych.
CENY PRENUMERATY W WERSJI ELEKTRONICZNEJ (dla Czytelnikw nie prenumerujcych wersji papierowej; zawieraj 22% VAT)
6 wyda: 6 x 6,80 z = 40,80 z
12 wyda: 12 x 6,20 = 74,40 z
24 wydania: 24 x 5,60 = 134,40 z
Czonkom Polskiego Zwizku Krtkofalowcw oferujemy 12-miesiczn prenumerat

ze specjalnym rabatem 40%, czyli za 70 z
Prenumerat zamawiamy:
Najprociej
dokonujc wpaty
Najatwiej
wypeniajc formularz w Internecie

(na stronie www.swiatradio.com.pl)
tu mona zapaci kart,
Najwygodniej
wysyajc na numer 0663 889 884 SMS-a o treci PREN

oddzwonimy i przyjmiemy zamwienie (koszt SMS-a wg Twojej taryfy),
przesyajc (faksem lub poczt) wypeniony formularz ze strony 59 tego numeru R,
zamawiajc za pomoc telefonu, e-maila, faksu lub listu.
Dzia Prenumeraty Wydawnictwa AVT, ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa,
Faks: 022 257 84 00, tel.: 022 257 84 22, e-mail: prenumerata@avt.com.pl
DX-news
9U Burundi
Z Burundi ma pracowa grupa niemieckich
operatorw Helmut DL3KBQ (jako 9UXEV),
Henry DL2RSI (9U1RSI), Peter DH2KI (9U1KI)
i Jurgen DJ2VO (9U1VO). Do 6 marca czynni
bd na CW, SSB i emisjami cyfrowymi, uywajc transcieverw 100 W i anten pionowych.
QSL na ich znaki domowe przez biuro DARC.
D2 Angola
W lutym Paulo D2CQ/CT1ITZ mia powrci
do Angoli. Jego subowy pobyt w tym kraju
ma trwa kilka lat, moemy si wic spodziewa staej aktywnoci na pasmach. Tym bardziej e powraca z now anten kierunkow
na 5 pasm. Jego QSL manager ma ju logi
Paula na papierze, wprowadza je do PC i zaczyna odpowiada na karty wysane direct.
Aktualnoci na http://algarvedx.com/ct1iua.
CE0Z Juan Fernandez
Al LA9SN zapowiada aktywno z Wyspy
Robinson Crusoe w grupie Juan Fernandez.
W dniach 1023 marca czynny bdzie pod
znakiem CE0Z/LA9SN gwnie na telegrai na
80-10 m. QSL wedug instrukcji operatora, jego
strona internetowa http://www.la9sn.com.
IOTA
EU-099: Les Minquiers Isl., GJ Jersey UK.
Grupa belgijskich operatorw Lieven
ON4PQ, Jo ON5MF, Pat ON7PQ, Geert
ON7USB i Tim ON5HC bdzie pracowa
pod znakiem MJ/OP9X/P z tej lokalizacji
w dniach 31 marca7 kwietnia. Aktywno
na 8010 m cznie z pasmami WARC na CW,
SSB i emisjami cyfrowymi. QSL via ON4PQ
przez biuro lub direct, cznoci nie bd
umieszczone w systemach eQSL or LoTW.
Wicej szczegw pod adresem http://www.
eu099.be. Dodam jeszcze, e wyspa Les Minquiers to niezamieszkaa, skalista formacja
midzy francuskim St. Malo a wysp Jersey.
NA-079: Fort Jefferson, Dry Tortugas Isl.,
(USI FL-013S, USA-316, Monroe County,
Florida) W USA Czonkowie Amateur Radio
Outdoor Adventures, Inc. wybieraj si na
t wysp by nadawa na falach krtkich
i przez satelity w dniach 1115 marca. Grupa
liczy 11 amerykaskich operatorw plus
Zoli HA1AG i bdzie nadawa w systemie
24 h/dob. Znak na pocztku lutego nie by
znany, a strona internetowa pod adresem
http://aroadventures.org.
NA-123: Turneffe Isls, V3 Belize. Art NN7A
bdzie pracowa pod znakiem V31JZ/p z tej
lokalizacji do 3 marca. Aktywno gwnie
CW na 4017 m plus nieco na 80 i 160 m oraz
SSB na 20 i 15 m. To ju jego czwarta aktywno z tej wyspy, a ostatnia miaa miejsce 10
lat temu. QSL na znak domowy.
NA-231: East Pen Isl., Nunavut, VE Canada.
Po swojej pamitnej wyprawie na wysp
Ottawa (NA-230 jako VY0O), Cezar VE3LYC
podejmuje kolejne ambitne wyzwanie. Zamierza wybra si wysp East Pen, do tej pory
nieobecn w eterze. Prba aktywnoci z niej
podjta w 2007 przez Kena G3OCA bya nieudana przyroda okazaa si silniejsza. Cezar
zamierza pracowa pod znakiem VY0V przez

trzy dni midzy 26 a 31 marca. O ile pozwol
lokalne warunki, bezpieczestwo i pogoda
temperatura na zewntrz namiotu moe
by rzdu 20 stopni lub nisza. Aktualnoci,
szczegy pod znakiem VY0V na serwerze
QRZ.com. QSL via VE3LYC.
OC-203: Stewart Isl., ZL New Zealand. Paul
ZL4PW i Ray VK4HDX planuj aktywno
z tej wyspy w dniach 1223 marca. Ostatnia
bya w 2007 r. przez 48 h gwnie na CW.
Tym razem operatorzy maj wykorzysta
emisje CW, SSB i RTTY na pasmach 16015 m.
Paul ma uywa znaku ZL4M, a Ray ZL4TY.
Czynni bd z dwch stacji, uywajc anten
pionowych na 16030 m i Spiderbeam na
2010 m. Czstotliwoci pracy typowe dla
ekspedycji DX-owych i IOTA. QSL na znaki
domowe, direct lub przez biuro. Po wicej
szczegw http://www.zl4pw.orconhosting.net.nz/OC203/si_index.htm.
J3 Grenada
W dniach 1125 marca z Grenady (NA-024,
WLOTA L-0718) czynni bd G3VCQ pod
znakiem J38CW i M3VCQ jako J38SW. Praca
na pasmach KF wszystkimi emisjami. QSL
na znaki domowe.
J7 Dominica
Do koca marca ma by czynny ponownie
z wyspy Dominica (NA-101) Seth SM0XBI.
Jego znak to J79XBI, a pracowa ma na SSB
na wszystkich pasmach. QSL na znak domowy lub LoTW droga preferowana.
Z tej samej karaibskiej wyspy bdzie pracowa do 11 marca John K3TEJ. Jego znak J7N
a czynny bdzie na wszystkich pasmach,
gwnie CW i RTTY. QSL na znak domowy.
JD Ogasawara
W dniach 2831 marca z Ogasawary czynny
bdzie JD1BNN. Praca gwnie na pasmach
WARC, a QSL via biuro JARL.
KH9 Wake Island
Biuletyn The Daily DX poinformowa
o dalszym pobycie Colina KH9/WA2YUN na
wyspie Wake (OC-053, USI OI-012S, WLOTA
LH-2293). Jego aktywno radiowa jest ograniczona jedynie w wolnym czasie. QSL
via K2PF.
OX Greenland
Z Thule na Grenlandii (NA-018) bdzie pracowa Reid N0RC pod znakiem OX3/K0KU.
Termin aktywnoci midzy 22 marca a 8
kwietnia. Reid obiecuje codzienn aktywno w miar wolnego od obowizkw subowych czasu. Log bdzie umieszczony
w systemach LoTW i eQSL. QSL do N0RC.
PJ5 St. Maarten/St. Eustatius
Ponownie z tego podmiotu DXCC ma by
czynny Jim K1NA. Do koca marca bdzie pracowa ze stacji PJ5NA gwnie na
pasmach WARC plus 160, 80 i 40 m w jego
godzinach nocnych. QSL via K1NA tylko
direct, SASE lub SAE plus 1 USD.
AKTUALNOCI
PZ Suriname
Peter PA1LP ma pracowa od 26 lutego do
26 marca z Surinamu. Jego znak PZ5LP a zabiera ze sob FT-857 100 W plus tuner LDG
Z100 i anten G5RV. QSL via eQSL.
V2 Antigua
Antigua (NA-100) to kolejny cel znanej pary
Babs DL7AFS i Lota DJ7ZG. Pod znakiem
V21ZG czynni bd z tej wyspy w dniach 16
marca 4 kwietnia. Praca na 80-6 m na RTTY,
PSK i SSB. Zapowiadaj, e bd czujnie sucha
sabszych stacji z JA i QRP. QSL via DL7AFS.
VK9 Cocos Keeling Island & E51
South Cook Islands
Tim NL8F ponownie obiera kierunek na
Pacyk. Zaczyna od Cocos Keeling Island
(OC-003), skd ma pracowa w dniach 310
marca. Znak prawdopodobnie VK9COF, australijski organ wydajcy zezwolenia zmieni
logiczne dotychczas przydziay znakw dla
wysp Australii i wiadomo, e ze znaku moe,
ale nie musi wynika lokalizacja. Aktywno
na 8010 m plus 6 m oraz udzia w ARRL
International DX Phone Contest, 67 marca.
Nastpny przystanek to South Cook Islands,
Rarotonga Island (OC-013) i znak E51COF
w dniach 2030 marca. Bdzie uywa anteny pionowej. QSL na znak domowy.
VK9 Willis Island
P roku spdzi na Willis Island (OC-007) David
VK9WBM. Gwnym celem jest praca na stacji
meteorologicznej na wyspie, a w wolnych
chwilach zamierza pracowa na pasmach. Nie
jest dowiadczonym operatorem i na pocztku
pobytu zmaga si z problemami antenowymi
moliwoci ma raczej ograniczone. Spodziewa si mona jego pracy od 40 m w gr. Wyposaony jest w IC-718 i Alinco DX70,
szczegy maj by umieszczone na QRZ.
com. Ostatnia aktywno z Willis bya zorganizowana przez Bavarian Contest Club w 2008
VK9DWX, +95k QSOs. QSL via VK4DMC.
W
po
for
zD
sp
pa
ot
VP2M Montserrat
Pod znakiem VP2MCC z Montserrat (NA-103)
bdzie pracowa w dniach 1017 marca Nick
G4FAL. Wemie udzia w RSGB Commonwealth Contest, 1314 marca ale zapowiada, e chtni spoza krajw Commonwealth
bd mieli szans na czno. Aktywno
na 8010 m na telegrai i by moe na 160 m
na grayline do EU 15 lub 16 marca. QSL via
LoTW lub via G4FAL, direct lub biuro.
ZK3 Tokelau, 5W Samoa
Z wysp Tokelau (OC-048), powoli znikajcych pod powierzchni oceanu, bd pracowa Bill N7OU i Bob W7YAQ. Termin aktywnoci midzy 17 lutego a 10 marca dostp
do wysp moliwy jest jedynie drog morsk
std trudno okreli dokadny termin operacji. Praca na 16010 m gwnie na CW plus
nieco SSB i RTTY. Wyruszaj z Apia, 5W Samoa, skd bd rwnie czynni po Tokelau,
115 marca. QSL na znaki domowe.
Andrzej Sadowski SP6ECA
Rubryk redaguje
Andrzej Sadowski
SP6ECA
e-mail: andrzej.
sadowski@ pwr.
wroc.pl
SP DX Club
Wiadomoci na biecy
tydzie co poniedziaek
w IR:
www.swiatradio.pl
13
AKTUALNOCI
Zawody
Uroczyste podsumowanie Oglnopolskich Zawodw Krtkofalarskich

w grudniu w ZG LOK (na zdjciu Marzena SQ2LKO
i Janek SQ7LQJ)
Brawa dla Marzeny!

Jeszcze raz gratulacje dla wszystkich nagrodzonych uczestnikw zawodw, a szczeglnie
d l a M a r z e n y, k t r a u c z e s t niczy z dobrym rezultatem
w wielu krajowych zawodach
krtkofalarskich.
Poniewa w zawodach MP ARKI
startuje coraz wicej YL (XYL), od
tego roku zostaa wprowadzona
dodatkowa klasykacja F (YL)
radiostacje nadawcze obsugiwane wycznie przez kobiety (nowy
regulamin zawodw MP ARKI
2010 jest w R1/10).
Wszystkim YL (XYL) yczymy powodzenia i jak najlepszych wynikw, take w innych zawodach
krtkofalarskich!
Po raz pierwszy startowaam
w zawodach MP ARKI w 2007 r.
Na pocztku chciaam zobaczy,
jak wyglda praca w zawodach.
No i stao si, poknam bakcyla. Trzeba byo si zmobilizowa,
eby wygospodarowa odpowiedni ilo czasu. Pilnowa terminu,
zawody odbywaj si w kadym
miesicu, potrzebna jest dyscyplina i samokontrola. Poprzez prac
w zawodach poprawia si sztuka
operatorska, a przecie o to wanie
chodzi. Bardzo lubi wspzawodnictwo, a jeeli uda si osign
dobry wynik, to tylko cieszy.
Pozdrawiam, Marzena SQ2LKO
SP YL Contest
Organizatorzy: ZG PZK
i SP YL Club.
Do udziau w zawodach zaprasza
si operatorw radiostacji indywidualnych, klubowych (tylko operator YL) oraz nasuchowcw.
Termin: 6 marca 2010 r. w godz.
6.008.00 UTC.
Pasmo: 3,5 MHz zgodnie z obowizujcym podziaem pasma.
Rodzaje emisji: CW i SSB, nie zalicza si cznoci mieszanych.
14
Punktacja: za nawizanie cznoci

a/ ze stacj klubow SP9PYL:
20 pkt.
b/ z kobiet krtkofalowcem bdc czonkiem SP YL C: 15 pkt.
c/ z kobiet krtkofalowcem niebdc czonkiem SP YL C: 10 pkt.
d/ z posiadaczem dyplomu SP YL
C: 5 pkt.
e/ z kolegami krtkofalowcami radiostacji indywidualnych: 1 pkt.
Stacje klubowe z operatorem OM
nie bd klasykowane i nie mog
rozdawa punktw.
Z kad stacj mona nawiza
jedno QSO, bez wzgldu na rodzaj
emisji.
Wywoanie: na SSB: wywoanie
w zawodach YL, na CW: dla YL
CQ OM, dla OM CQ YL.
Raporty.
OMs: RS/T + numer kolejny cznoci od 001, np. 59 001
YLs niebdce czonkiniami SP YL
C: RS/T +numer kolejny + YL
np. 59 001YL
YLs bdce czonkiniami SP YL C:
RS/T + numer kolejny + litera
C, np. 59 001C
Posiadacze dyplomu SP YL C: RS/
T + numer kolejny + litera A np.
59 001A
Krtkofalowcy kobiety posiadajce
znak nadawcy lub znak nasuchowy mog rozdawa punkty
ze stacji klubowej przez podanie
waciwego raportu.
Punkty rozdawane s tylko z jednej wybranej opcji, tzn. np. OM
nie moe rozdawa punktw jako
sumy OM + dyplom, a YL nie
moe rozdawa punktw jako
sumy YL + dyplom.
Wynik kocowy: suma zdobytych
punktw.
Uwaga nasuchowcy: kady znak
stacji pracujcej w zawodach moe
by wykazany w dzienniku zawodw maksymalnie 3 razy, za
punkty daje tylko jedna (podkrelona) z dwch stacji.
Klasykacja:
A Radiostacje indywidualne
kobiet krtkofalowcw
B Radiostacje klubowe z operatork kobiet
C Radiostacje indywidualne kolegw krtkofalowcw
D Stacje nasuchowe
Nagrody:
Za zajcie od I do III miejsca wg
klasykacji przewidziane s dyplomy, za I miejsca puchary ufundowane przez prezesa ZG PZK.
Dzienniki w formie Cabrillo
prosimy przesa w terminie do
30 marca 2010 r. e-mailem na adres:
sp9pkz@op.pl.
Do logowania cznoci mona
wykorzysta program DQR_Log

opracowany przez Marka SP7DQR,
ktry jest do cignicia ze strony
sp7dqr.waw.pl.
Preferowane s logi w formie
elektronicznej. Otrzymanie logw
bdzie potwierdzane przez organizatora. Mona rwnie przesa logi papierowe, listownie na
adres: Boena acheta SP9MAT,
skr. pocztowa 678, 30-960 Krakw
1 lub OT PZK skr. pocztowa 606,
30-960 Krakw 1.
Uwaga: stacje klubowe powinny
poda w zgoszeniu znak operatorki (nadawczy lub SWL).
Wyniki zawodw zostan opub l i ko w a n e w t e r m i n i e d o 3 0
wrzenia 2010 r.
Uwaga: jeli uczestnik zawodw
speni warunki dyplomu SP-YL-C, otrzymuje dyplom bez potrzeby oczekiwania na karty QSL
i wysyania zgoszenia (wystarczy przesa wpat 7 z na adres
klubu).
PGA TEST III
Termin: 13 marca br. (07.0008.00
oraz 16.0017.00)
Kada stacja moe w danej chwili
emitowa tylko jeden sygna na
CW lub na SSB.
W obu etapach danej tury miesicznej z t sam stacj mona
przeprowadzi tylko dwa punktowane QSO: jedno na CW i drugie
na SSB.
Uczestnicy zawodw wymieniaj
grupy kontrolne zoone z raportu
RS(T) oraz skrtu gminy (wg standardu z programu dyplomowego
PGA), np. 599 EL09, 59 WM01 itp.
Stacje zagraniczne, .../mm i .../am
nadaj RS(T) + 3-cyfrowy nr kolejny QSO.
Punktacja: kade bezbdne QSO
1 pkt.
Wynik kocowy: suma punktw
za QSO z obu etapw.
Szczegowy regulamin
w R 2/2010 i na stronie
www.skjkc.pl/pga.
O Puchar Burmistrza Jarosawia
Celem organizowania zawodw
jest zoenie hodu tym, ktrzy
brali udzia w wyzwoleniu Jarosawia 27 lipca 1944 roku oraz tym,
ktrzy walczyli i polegli na wszystkich frontach II wojny wiatowej,
abymy mogli y i pracowa
w pokoju.
Do udziau zaprasza si operatorw radiostacji indywidualnych
i klubowych SP udzia stacji
zagranicznych mile widziany.
Termin: 14 marca 2010 roku (niedziela) od godz. 6.00 do 7.00
czasu UTC (od 7.00 do 8.00 czasu

lokalnego).
Pasmo 3,5 MHz SSB, moc do
100 W.
Punktacja:
a) za nawizanie cznoci ze stacj
klubow organizatora SP8PEF:
20 pkt.
b) za nawizanie cznoci z krtkofalowcem odznaczonym medalem Zasuony dla rozwoju
krtkofalarstwa na terenie miasta Jarosawia: 10 pkt.
c) za nawizanie cznoci ze stacjami posiadajcymi Dyplom
Jarosaw: 5 pkt.
d) za nawizanie cznoci z pozostaymi stacjami indywidualnymi i klubowymi: 1 pkt.
Uwaga: rozdawanie punktw
moliwe tylko w jednej grupie, bez
moliwoci ich czenia.
Uczestnicy zawodw wymieniaj
raporty skadajce si z raportu RS
i trzycyfrowego numeru cznoci, np. 59/002, organizator podaje
dodatkowo skrt JA, np. 59/001/JA,
krtkofalowcy posiadajcy medal
podaj dodatkowo skrt MJ, np.
59/001/MJ, stacje posiadajce dyplom Jarosaw podaj dodatkowo numer posiadanego dyplomu,
np. 59/001/126 lub 59/001/A24.
Stacje czonkowie klubu
SP8PEF oraz stacje z terenu
Jarosawia podaj ponadto w raporcie punkty do dyplomu Jarosaw , np. 59/001/JA/2 pkt.
lub 59/001/MJ/1 pkt.
Klasykacja:
A radiostacje indywidualne,
posiadacze medalu i dyplomu
Jarosaw
B pozostae radiostacje
indywidualne
C radiostacje klubowe
D najaktywniejsza radiostacja
organizatora.
Wynik kocowy to suma zdobytych punktw pomnoona przez
liczb cznoci.
Nagrody: za zajcie I miejsca w poszczeglnych grupach puchar; za
zajcie pierwszych i drugich miejsc
w kadej grupie dyplom.
Uczestnicy zawodw proszeni s
o przysanie w terminie do dnia
20 marca 2010 r. czytelnego zestawienia przeprowadzonych cznoci, ktre powinno zawiera grup
klasykacyjn, wykaz stacji, dat,
czas cznoci oraz raport nadany
i odebrany.
Zestawienie z obliczon punktacj
naley przesa na adres:
K l u b c z n o c i S P 8 P E F,
37-500 Jarosaw, skr. pocztowa 127
lub poczt elektroniczn e-mail:
ot35@o2.pl
Regulamin dyplomu Jarosaw

Dyplom jest bezterminowy. cznoci zalicza si od 1980-01-01.
Do dyplomu zalicza si cznoci lub nasuchy z jarosawskimi
krtkofalowcami indywidualnymi
oraz stacjami klubowymi i okolicznociowymi pracujcymi z terenu
miasta Jarosawia.
Pasma i emisje dowolne.
Punktacja: QSO na KF 2 pkt., na
UKF 4 pkt.
Koszt dyplomu 10 z dla stacji SP
i 5 IRC dla EU i DX.
Opat za dyplom naley przysa
na adres Klubu SP8PEF.
Wymagania: stacje SP 10 pkt., EU
5 pkt., DX 3 pkt.
Zgoszenia potwierdzone przez
klub lub dwch nadawcw
oraz wpat naley przysa na
adres: Klub cznoci SPPEF,
37-500 Jarosaw, skrytka pocztowa 127 z dopiskiem na kopercie i dowodzie wpaty Dyplom
Jarosaw.
SP PGA Contest
Cel: umoliwienie zdobycia dyplomw PGA oraz doskonalenie
technik operatorskich.
Te r m i n : 1 4 m a r c a 2 0 1 0 r.
(niedziela), od godz. 15.00 do godz.
17.00.
Or ganizator zy: zesp operatorski Oglnopolskiego Klubu
PGA-C PZK w skadzie: SP2ALT
sp2alt@pzk.pl, SQ9NFI sq9n@pzk.pl, SP5KP sp5kp@pzk.pl,
.SP2FAP sp2fap@pzk.pl (odpowiedzialny za regulamin; patronat
medialny MK QTC).
Uczestnicy: operatorzy polskich radiostacji indywidualnych
i klubowych posiadajcy wane
licencje.
Dopuszcza si udzia stacji zagranicznych, morskich (.../mm) i nadajcych ze statkw powietrznych
(.../am).
Pasmo i emisje: 80 m; CW i SSB
wycznie w segmentach pasma
przeznaczonych dla danej emisji
(CW: 3510 3560 kHz, SSB: 3700
3775 kHz).
cznoci mieszane (tzw. cross-mode) s niedozwolone.
Wywoanie w zawodach: na CW
Test SP, na SSB CQ Contest.
Wymiana: grupy kontrolne zoone z raportu RS(T) oraz skrtu
gminy, np. 599 EL09, 59 WM01 itp.
Stacje zagraniczne, .../mm i .../am
nadaj RS(T) + nr kolejny QSO,
np. 599 001.
Klasykacje (Category)
MO-MIX stacje klubowe
CW i SSB
MO-CW stacje klubowe CW
MO-SSB stacje klubowe SSB

SO-MIX stacje indywidualne
CW i SSB
SO-CW stacje indywidualne CW
SO-SSB stacje indywidualne SSB
SO-QRP-MIX stacje indywidualne QRP CW i SSB
SO-QRP-CW stacje indywidualne QRP CW
SO-QRP-SSB stacje indywidualne QRP SSB
OPEN stacje zagraniczne, /
mm,/am.
Uwagi:
a) Kady operator, ktry wemie
udzia w zawodach, zostaje
sklasyfikowany.
b) Uczestnikw obowizuje ogran i c z e n i e m o c y n a d a j n i k w
do 100 W output; stacje QRP
CW do 5 W output, SSB do
10 W output.
c) Uczestnik moe by sklasyfikowany tylko w jednej grupie.
d) W pozycji Category nagwka pliku Cabrillo naley uywa wycznie podanych wyej
oznacze, czyli np.: MO-MIX,
MO-CW lub Open.
cznoci
a) Stacja moe w danej chwili emitowa tylko jeden sygna CW
lub na SSB.
b) Z t sam stacj mona przeprowadzi dan emisj tylko jedno
punktowane QSO.
c) Duplikaty, czyli cznoci powtrzone tym samym rodzajem
emisji, nie s punktowane, ale
naley je pozostawi w logu.
Jeeli pierwsza czno jest poprawna, za duplikat zalicza si
0 (zero) punktw. Jeeli pierwsza
czno nie jest poprawna, zaliczana jest ta druga (duplikat).
Uwagi:
Korzystanie z PGA-Clustera oraz
systemu CW-Skimmer jest niedozwolone.
W czasie zawodw uywanie telefonw lub Internetu do aranowania cznoci jest niedozwolone.
Punktacja: kade bezbdne QSO
1 pkt. Punktowana jest czno,
podczas ktrej obie stacje poprawnie odebray znaki wywoawcze,
raporty i grupy kontrolne, a rnica czasw zalogowanej cznoci
w logach obu korespondentw nie
przekracza 3 minut.
Wynik kocowy: suma punktw
za QSO.
Wyniku nie naley oblicza samodzielnie, poniewa czynnoci tej
dokona komputerowy program
sprawdzajcy.
Logi: obowizuj wycznie logi
elektroniczne w formacie Cabrillo.
Przed wysyk logu naley zwrci
Ryszard w SP5EWY
DXCC Challenge
odzyska III miejsce.
Gratulacje!
Do wspzawodnictwa DXCC
Challenge zaliczane
s potwierdzone
cznoci z aktualnymi podmiotami DXCC
na 10 pasmach od
160 do 6 m.
W ramach tego
wspzawodnictwa
na koniec roku
leaderowi DXCC
Challenge jest
przyznawany DeSoto
Cup (nazwany tak
dla uczczenia twrcy
DXCC Clintona B.
DeSoto W1CBD),
natomiast za zajcie
drugiego i trzeciego
miejsca medale.
Jak ju informowalimy na amach R
Ryszard w SP5EWY
taki medal za
trzecie miejsce dosta
w roku 2006 (potem
niestety byem
poza podium na
czwartym miejscu).
Wyglda na to, e
za 2009 rok odzyska III miejsce!
15
AKTUALNOCI
Zawody
baczn uwag na wygenerowany nagwek i wszystkie zapisy

poszczeglnych cznoci (patrz
przykad).
W temacie listu naley poda tylko swj znak wywoawczy.
Log musi by niespakowanym
zacznikiem do listu majcym
w nazwie tylko znak wywoawczy uczestnika i rozszerzenie .cbr
lub .log. (np. log stacji SP4KDX
sp4kdx.cbr, log stacji SP5KP
sp5kp.log, log stacji SQ9NFI/2
sq9n_2.cbr itp.).
Logowanie QSO wycznie
w czasie Zulu, czyli UTC.
Nagrody: za pierwsze miejsca
w grupach klasykacyjnych dyplomy; dla wszystkich uczestnikw zawodw e-Certykaty.
Logi naley wysa w cigu 48 godzin na adres: pga-contest@pzk.pl.
Wskazane jest przesyanie kopii
take na adres: qtc@post.pl
[www.skjkc.pl/pga/]
Sukces SP6BOW
Augustyn SP6BOW
jest pierwsz w historii polsk stacj,
ktra osigna
puap 1000 punktw
wysepek, (wg
stanu w RSGB-IOTA
na 01.02.2010:
http://www.rsgbiota.org/info/show_
awards_by_dxcc.
php?award=IOTA-CC-1000&dxcc=269).
Gratulacje!
16
O statuetk
Syrenki Warszawskiej 2010
Organizatorzy: Praski OT PZK
w Warszawie, Biuro Promocji Miasta St. Warszawy, burmistrz Dzielnicy Warszawa Praga-Poudnie
Cz HF
Uczestnicy: radiostacje indywidualne, klubowe, nasuchowcy.
Termin: 18 marca 2010 r. (czwartek)
16.0017.30 UTC (17.0018.30 czasu
lokalnego).
Pasmo: 3,5 MHz.
Wywoanie w zawodach na SSB:
Z a w o d y S y r e n k i , C W: S P
TEST.
Emisje: CW i SSB wycznie
w segmentach przewidzianych
do pracy dan emisja. Z t sam
stacj mona przeprowadzi
punktowane QSO tylko jeden raz,
niezalenie od emisji.
Klasykacje:
A. Stacje indywidualne i klubowe
CW
B. Stacje indywidualne SSB
C. Stacje klubowe SSB
D. Stacje indywidualne i klubowe
QRP (do 5 W out) CW
E. Stacje indywidualne i klubowe
QRP (do 10 W out) SSB
F. Stacje spoza granic SP np. /MM
G. SWL
Uwaga: uczestnik musi wyranie
okreli, w jakiej klasykacji startuje. W zawodach obowizuje ograniczenie mocy do 100 W. W grupie
SWL nie mog bra udziau krtkofalowcy z licencj nadawcy.
Grupy kontrolne:
stacje czonkw OT: RS(T)+ nr
OT-37 (np. 59(9)37);
pozostae z SP: RS(T) + 3-
+ cyfrowy nr QSO + skrt powiatu (np. 59(9)001WM);

stacja spoza SP: RS(T)+3-cyfrowy
nr QSO (np. 59(9)001)
SWL: odbieraj raporty obu stacji.
Uwaga! Ten sam znak moe si
powtrzy w dzienniku nasuchowym tylko dwa razy.
Punktacja:
za QSO ze stacjami QRP z byych stolic: Ostrowa Lednickiego
i Gniezna (GZ), Poznania (PX),
Pocka (PD), Krakowa (KM), Lublina (LU) oraz z Warszawy (WM)
6 pkt., pozostae stacje QRP
przyznaj 2 pkt.
za QSO ze stacjami z byych stolic: Ostrowa Lednickiego i Gniezna
(GZ), Poznania (PX), Pocka (PD),
Krakowa (KM), Lublina (LU) oraz
z Warszawy (WM) 5 pkt., pozostae stacje przyznaj 1 pkt.
Mnonik: stacje z byych stolic:
GZ, KM, PX, PD, LU oraz WM +
czonkw OT nr 37.
Wynik kocowy: suma uzyskanych punktw (1 + mnonik).
Nagrody:
Za zajcie miejsc 1.3. puchary
(statuetki) Syrenka Warszawskiej
i dyplomy.
Za miejsca 4.6. dyplomy
Uwaga! Stacje biorce udzia w zawodach Syrenki i w zawodach
Zamkowych dodatkowo bior
udzia (w dniu wrczania pucharw i dyplomw wrzesie 2010)
w losowaniu nagrd ufundowanych przez Rad Sponsorw.
Dzienniki zawodw: zawody bd
obliczane elektronicznie, zaleca
si do logowania i opracowania logw programy autorstwa
Marka SP7DQR.
Uczestnik powinien poda w logu
tylko kategori, np. A-SSB.
Dzienniki zawodw prosimy
nadsya w cigu 7 dni od daty
zawodw: w postaci elektronicznej w formacie Cabrillo na adres:
sq5abg@o2.pl, dzienniki w postaci papierowej na adres: Wiesaw
Paszta SQ5ABG, Stare Garkowo 2,
06-550 Szresk.
O Zoty Mikrofon
Cel maratonu: upamitnienie historii powstania z inicjatywy Klubu Jarosawskich Krtkofalowcw
SP8PEF i Spotkania Kobiet Krtkofalowcw, ktre przeksztacio
si w I Zjazd Zaoycielski Oglnopolskiego Klubu Kobiet Krtkofalowcw Polskiego Zwizku
Krtkofalowcw SP-YL-C w dniu
21.07.1985 r. Do udziau w maratonie zaprasza si operatorw radiostacji indywidualnych i klubowych
z SP o mocy do 100 W stacje
zagraniczne mile widziane.

Termin: 27 i 28 marca 2010 r. w godzinach: 27 III, sobota: od 6.00 do
8.,00 i od 14.00 do 20.00 UTC
28 III, niedziela: od 5.00 do 7.00
i od 13.00 do 18.,00 UTC
Pasmo 3,5 MHz, emisja SSB.
Punktacja za nawizanie cznoci:
a) ze stacjami organizatora SP8PEF
i SN25PYL: 20 pkt.
b) z kobiet krtkofalowcem,
uczestniczk I Spotkania Kobiet
Krtkofalowcw 21.VII.1985 r.:
15 pkt.
c) z pozostaymi kobietami krtkofalowcami: 10 pkt.
d) ze stacj klubow z operatorem
nadawc lub nasuchowcem kobiet: 5 pkt.
e) z koleg krtkofalowcem: 1 pkt.
Uczestnicy maratonu wymieniaj
nastpujce raporty:
a) stacje organizatora podaj raport
RS i trzycyfrowy numer cznoci, np. 59 001.
b) kobiety krtkofalowcy, uczestniczki I Spotkania Kobiet Krtkofalowcw podaj raport RS
i trzycyfrowy numer cznoci
oraz litery SJ, np. 59 001 SJ.
c) pozostae kobiety krtkofalowcy
podaj raport RS i trzycyfrowy
numer cznoci oraz litery YL,
np. 59 001 YL
d) stacje klubowe z operatorem
kobiet podaj raport RS i trzycyfrowy numer cznoci oraz
znak nadawcy lub nasuchowca
operatorki, np. 59 001 SP8RHG.
e) stacje indywidualne OM podaj
raport RS i trzycyfrowy numer
cznoci oraz litery OM, np. 59
001 OM.
Wynik kocowy: suma zdobytych
punktw pomnoona przez liczb
cznoci.
Klasykacja:
a) radiostacje indywidualne kobiet
krtkofalowcw YL
b) radiostacje indywidualne kolegw krtkofalowcw OM
c) radiostacje klubowe z operatorem kobiet YL
d) radiostacje klubowe z operatorem koleg OM
e) najaktywniejsza radiostacja organizatora maratonu.
Nagrody:
a) za zajcie I miejsca w po szczeglnych grupach Zoty
Mikrofon
b) za zajcie od I do III miejsca
w kadej grupie dyplom
Uczestnicy maratonu proszeni s
o przesanie w terminie do dnia
5 IV 2010 r. czytelnego zestawienia
przeprowadzonych cznoci, ktre powinno zawiera grup klasykacyjn, wykaz stacji, dat i czas
cznoci, raport nadany

i odebrany.
Zestawienie z obliczon punktacj naley przesa na adres: Klub
cznoci SP8PEF, 37-500 Jarosaw,
skr. poczt 127 lub elektronicznie
e-mail: ot35@o2.pl.
Wspzawodnictwo
SP Contest Maraton 2010
Termin wspzawodnictwa: jeden
rok kalendarzowy.
Honorowy patronat: wiceprezes
PZK Bogdan SP3IQ.
Cele: zwikszenie aktywnoci klubw i nadawcw indywidualnych,
podnoszenie umiejtnoci operatorskich i poziomu organizacji
zawodw.
Zakres wspzawodnictwa:
Wspzawodnictwo obejmuje wyniki polskich stacji indywidualnych i klubowych w zawodach
krajowych ujtych w Kalendarzu
Zawodw PZK w pasmach 80 i
40 metrw emisjami CW i SSB.
Wyniki zawodw cyklicznych
uwzgldnione bd po ostatniej
turze w danym roku kalendarzowym jako wynik kocowy tych
zawodw. Do wspzawodnictwa
zaliczone zostan tylko te zawody,
ktrych organizatorzy zadeklarowali do 15 stycznia 2010 ch
udziau we Wspzawodnictwie SP
Contest Maraton, a ocjalne wyniki (i ewentualne korekty) zostan
przesane przez organizatorw
w terminie do 3 (trzech) miesicy od zakoczenia zawodw na
adres: spcontestmaraton@wp.pl
Lista zawodw zaliczanych do
Wspzawodnictwa jest opublikowana poniej i na portalu SP5PSL.
Kategorie wspzawodnictwa:
Stacje nadawcze:
SO-CW stacje pracujce emisj
CW
SO-SSB stacje pracujce emisj SSB
SO-MIX stacje pracujce emisj
SSB i CW
SO-QRP-MIX stacje pracujce emisj SSB, CW, lub SSB i CW
MO-CW stacje pracujce emisj
CW
MO-SSB stacje pracujce emisj
SSB
MO-MIX stacje pracujce emisj
SSB i CW
Oddziay Terenowe PZK
Legenda:
SO single operator (stacja z jednym operatorem)
MO multi operator (stacja z wieloma operatorami)
QRP moc wyjciowa: CW do 5 W,
SSB do 10 W
Ko m i s j a w s p z a w o d n i c t w a
do klasykacji w danej kategorii zaliczy stacje, ktre zostan
sklasykowane w co najmniej piciu zawodach. Stacje bd klasykowane wg wynikw zamieszczonych w ocjalnych rezultatach
zawodw. Stacja moe by sklasykowana w kilku kategoriach.
Uczestnictwo w SP Contest Maraton nie wymaga zgoszenia.
Punktacja:
Liczba punktw za wynik w zawodach zostanie przeliczona w stosunku do najlepszego wyniku
w danej kategorii wg wzoru:
Pkt. ={[wynik stacji: wynik
zwycizcy] 100}+1
Wyniki: Stacje SO i MO:
Ko c o w y w y n i k s t a c j i w d anej kategorii to suma punktw
20 najlepszych. Suma punktw
uzyskanych w kocowej klasykacji przez stacje SO i MO z danego
OT PZK (o przynalenoci do danego OT PZK decyduje obecno
stacji na pierwszej wrzeniowej
licie wykazu czonkw PZK opublikowanej na stronie internetowej
PZK). Czstkowe oraz kocowe
wyniki bd publikowane na:
http://www.pzk.org.pl
http://www.sp5psl.pzk.org.pl
http://www.pzk.katowice.pl
Nagrody:
Za pierwsze miejsce w poszczeglnych kategoriach puchary
(trofea), za miejsca od 1. do 5.
dyplomy. W razie pozyskania
sponsorw dodatkowe nagrody
niespodzianki.
Obliczanie rezultatw SP Contest
Maratonu przeprowadzi Komisja:
Janusz SP5JXK/SN5J Klub
SP5PSL, sp5jxk@tlen.pl
Kazimierz SP9GFI lski OT PZK,
sp9g@wp.pl.
Zawody zaliczane
do wspzawodnictwa
SP Contest Maraton 2010
PGA TEST (co miesic)
MP ARKiI (co miesic)
Zawody Owicimskie (2010-01-28)
Podkarpackie (2010-02-07)
O Puchar Komendanta Hufca ZHP
(2010-02-14)
Dzie Myli Braterskiej (2010-02-22)
40 lat Dziaalnoci Klubu SP8PEF
(2010-02-280)
O Puchar Burmistrza Miasta Jarosawia (2010-03-14)
SP PGA Contest (2010-03-14)
O Pisank Wielkanocn (2010-04-05)
WARD 2010 Contest (2010-04-18)
O Puchar Komendanta Miejskiego
PSP w Krakowie (2010-05-02)
Warszawskie Konstytucji 3. Maja
(2010-05-03)
Quo Vadis (2010-05-08)
Dolnolskie (2010-05-08)
Europe Day Contest (2010-05-08)

Zamkowe (2010-05-15)
Memoria Klemensa Kortalii SP2BE
(2010-05-16)
Dni Dbrowy Grniczej (2010-05-27)
Podlaskie Zawody Krtkofalowcw
(2010-06-18)
Tarnowskie (2010-06-20)
Krajowe Zawody na Kluczach Sztorcowych (2010-07-04)
YAGA o Puchar Dyrektora Gminnego Or. Kultury i Sportu (2010-07-18)
Powstanie Warszawskie (2010-08-01)
Zegrzyskie SP Powiat Contest
(2010-08-15)
VIII Krajowe zawody QRP (2010-09-25)
SP CW Contest (2010-10-17)
Dzie cznociowca (2010-10-18)
Ratownictwo Grnicze (2010-11-18)
Dzie Kolejarza (2010-11-25)
Barbrka (2010-12-04)
Narodziny Krtkofalarstwa Polskiego (2010-12-05)
Hod Powstacom Wielkopolskim
1918/19 (2010-12-27)
Wyniki SP Contest
Maraton znajduj si
na stronie SP5PSL:
http://www.sp5psl.
pzk.org.pl/spcm/index.html
Krtkofalarskie maestwo
SP7QL&SP7IVO
Irena Siorek SP7QL i Bogusaw
Siorek SP7IVO podczas ubiegorocznego wrzeniowego spotkania QRP w Burzeninie. Irena,
jako jedyna przedstawicielka pci
piknej, wspomagaa w montowni modszych i mniej dowiadczonych kolegw w montau
minitransceivera QRP.
Poczya nas znajomo telegrai.

Poznalimy si dziki zawodom radiotelegrastw i wieloboju cznoci pod
koniec lat siedemdziesitych, reprezentujc z powodzeniem przez dugi okres
ZW LOK w odzi.
Jestem czonkiem klubu SP-YL-C prawie od pocztku jego istnienia (mj
numer legitymacji czonkowskiej
#066). Po kilkuletniej przerwie ponownie jestemy aktywni w eterze.
We wrzeniu 2006 r. wzilimy udzia
w Mistrzostwach Polski Szybkiej Telegrai w Biaobrzegach, wygrywajc
w swoich kategoriach. Nasze gwne
zainteresowania to praca w zawodach
krajowych i midzynarodowych na
CW, a poza krtkofalarstwem rwnie
kolarstwo.
Pozdrawiam, Irena SP7QL
17
AKTUALNOCI
Zawody
Kalendarz zawodw midzynarodowych 2010

Marzec
AGCW YL-CW Party
ARRL Inter. DX Contest, SSB
DARC 10 m Digital Contest
AGCW QRP Contest
EA PSK31 Contest
DIG QSO Party SSB
BARTG HF RTTY Contest
Russian DX Contest
CQ WW WPX Contest, SSB
19:00, 02.03
00:00, 06.03
11:00, 07.03
14:00, 13.03
16:00, 13.03
12:00, 13.03
02:00, 20.03
12:00, 20.03
00:00, 27.03
21:00, 02.03
24:00, 07.03
17:00, 07.03
20:00, 13.03
16:00, 14.03
11:00, 14.03
02:00, 22.03
12:00, 21.03
24:00, 28.03
Kwiecie
EA RTTY Contest
SP DX Contest
EU Spring Sprint, CW
DIG QSO Party CW
JIDX CW Contest
Holyland DX Contest
ES Open HF Championship
EU Spring Sprint, SSB
16:00, 03.04
15:00, 03.04
16:00, 10.04
12:00, 10.04
07:00, 10.04
00:00, 17.04
05:00, 17.04
16:00, 17.04
16:00, 04.04
15:00, 04.04
19:59, 10.04
11:00, 11.04
13:00, 11.04
23:59, 17.04
08:59, 17.04
19:59, 17.04
W Worked All Europe Contest CW prezes SP5PSL Marian

SP5CNA zaj I miejsce w SP w kategorii Low Power. Gratulacje!
Kalendarz zawodw krajowych 2010

Marzec
SPAC Zawody aktywnoci SP 144 MHz
Mistrzostwa Polski ARKiI tura DIGI
Mistrzostwa Polski ARKiI tura UKF
SP YL Contest
I Prby Subregionalne wszystkie pasma
Mistrzostwa Polski ARKiI tura KF
PGA TEST-2010 krajowe zawody HF
PGA TEST-2010 krajowe zawody HF
O Puchar Burmistrza Miasta Jarosawia
SP PGA Contest krajowe zawody HF
SPAC Zawody aktywnoci SP 1,2 GHz
Zawody o statuetk Syrenki Warszawskiej
SPAC Zawody aktywnoci SP 2,3+ GHz
O Zoty Mikrofon
O Zoty Mikrofon
O Zoty Mikrofon
O Zoty Mikrofon
Kwiecie
Mistrzostwa Polski ARKiI tura DIGI
Mistrzostwa Polski ARKiI tura UKF
SPDXC Contest
O Pisank Wielkanocn
Mistrzostwa Polski ARKiI- Tura KF
PGA TEST krajowe zawody HF
PGA TEST krajowe zawody HF
Zawody witokrzyskie 2010
WARD 2010 Contest
SPAC Zawody aktywnoci SP 1,2 GHz
SP DX RTTY Contest
SPAC Zawody aktywnoci SP 2,3+ GHz
Oglnopolskie Zawody QRP
Memoria Janusza Twardzickiego SP9DT 1 tura
18:00, 02.03
16:00, 04.03
18:00, 04.03
06:00, 06.03
14:00, 06.03
18:00, 09.03
18:00, 11.03
16:00, 11.03
07:00, 13.03
16:00, 13.03
06:00, 14.03
15:00, 14.03
18:00, 16.03
16:00, 18.03
18:00, 23.03
06:00, 27.03
14:00, 27.03
05:00, 28.03
13.00, 28.03
22:00, 02.03
18.00, 04.03
20:00, 04.03
08:00, 06.03
14:00, 07.03
22:00, 09.03
22:00, 11.03
18:00, 11.03
08.00
17:00, 13.03
07:00, 14.03
17:00, 14.03
22:00, 16.03
17:30, 18.03
22:00, 23.03
08:00, 27.03
20.00, 27.03
07:00, 28.03
18.00, 28.03
15:00, 01.04
17:00, 01.04
15:00, 03.04
15:00, 05.04
17:00, 06.04
17:00, 08.04
15:00, 08.04
06:00, 10.04
15:00, 10.04
17:00, 13.04
05:00, 18.04
15:00, 18.04
17:00, 20.04
12:00, 24.04
17:00, 27.04
17:00, 01.04
19:00, 01.04
15:00, 04.04
17:00, 05.04
21:00, 06.04
21:00, 08.04
17:00, 08.04
07:00, 10.04
16:00, 10.04
21:00, 13.04
06:00, 18.04
17:00, 18.04
21:00, 20.04
12:00, 24.04
21:00, 27.04
15:00, 30.04
16:59, 30.04
Barbrka 2009
Cz HF
A stacje klubowe CW i SSB
1. SP2KAC
201 (puchar, dyplom)
2. SP4KHM
196 (dyplom)
3. SP4KSY
194 (Dyplom)
4. SN9K
191
5. SP3PJY
161
6. SN230KBS 146 (puchar, dyplom)
B stacje indywidualne CW
1. SQ9UM
2. SP9DUX
152 (dyplom)
3. SP9BNM
138 (dyplom)
4. SP1AEN
136
5. SP5MBA
130
C stacje indywidualne SSB
1. SN3S
2. SQ6OXC
164 (dyplom)
3. SP9QMP
162 (dyplom)
4. SQ6IYS
149
5. SP9IEK
146
D stacje indywidualne SSB i CW
1. SP7GIQ
2. SQ9E
246 (dyplom)
SP9H
246 (dyplom)
3. SP6JOE
226
4. SP2FAV
186
5. SP6TGI
144
18
E stacje QRP SSB i CW

1. SP9UMJ
2. SQ2DYF
113 (dyplom)
3. SP2DNI
112 (dyplom)
4. SP6BXM
78
5. SP5AYY
66
F stacje indywidualne SSB i CW do
30 lat
1. SQ9IDE
2. SQ9NIS
71 (puchar, dyplom)
3. SN1C
70 (dyplom)
4. SQ4HRX
48 (dyplom)
G stacje SWL
1. SP4-2101K 108 (puchar, dyplom)
2. SP4-21185 96 (dyplom)
3. SP3-1058
76 (dyplom)
4. SP8-20-100 71 (dyplom)
5. SP7-15-045 62 (dyplom)
Cz VHF
1. SQ9JTO
2. SN9H
5082 (dyplom)
3. SP9HTY/p
3952 (dyplom)
4. SP6BBE
3494 (dyplom)
5. SP7PGK
3369 (dyplom)
Rozliczenie SPDXM (stan na 31.12.2009)

Lp
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
27
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
Znak
SP5EWY
SP7HT
SP8AJK
SP9PT
SP5ENA
SP4Z
SP3E
SP3IOE
SP8NR
SP7GAQ
SP5CJQ
SP3FAR
SP9DWT
SP7CDG
SP2JKC
SP2B
SP7VC
SP7ITB
SP7ASZ
SP6IHE
SP8FHM
SP6CZ
SP6CIK
SP3AGE
SP2BRZ
SP1S
SP1JRF
SP8IIS
SP5KP
SP8FNA
SP3IBS
SP6A
SP4GFG
SP8HXN
SP3MGM
SP8GSC
SP6AAT
SP9W
SP2QCR
SP5ES
SQ9HZM
Punkty
4725
4715
4706
4692
4658
4654
4633
4625
4619
4618
4608
4582
4575
4562
4560
4551
4547
4546
4528
4519
4515
4488
4475
4468
4438
4435
4425
4425
4382
4370
4358
4337
4313
4309
4220
4202
4191
4177
4167
4157
4135
3,5
939
911
914
904
901
917
895
904
889
890
885
877
881
874
864
875
905
842
832
887
863
842
852
824
797
830
800
850
802
793
877
826
757
789
735
691
696
712
695
685
679
7
946
949
938
939
936
939
930
926
923
931
924
924
923
909
919
917
920
919
920
895
902
882
909
868
879
886
861
901
847
880
861
857
855
880
861
863
822
785
792
807
808
14
952
968
960
960
950
941
946
940
942
938
942
937
936
940
940
928
930
937
939
932
934
936
927
922
931
923
933
915
933
910
877
878
909
926
896
891
941
906
913
894
912
21
948
953
955
952
943
941
940
937
941
936
937
930
931
930
937
926
917
933
931
918
914
921
919
939
926
915
929
897
915
902
868
870
910
889
895
895
896
896
901
890
883
28
940
934
939
937
928
916
922
918
924
923
920
914
904
909
900
905
875
915
906
887
902
907
868
915
905
881
902
862
885
885
875
906
882
825
833
862
836
878
866
881
853
Data
12.09
12.09
12.09
12.09
3.09
12.09
6.07
12.07
12.06
12.09
9.08
9.08
9.08
6.08
6.07
3.07
12.09
6.08
12.08
9.09
12.09
6.08
12.09
3.09
6.03
12.09
9.09
12.09
12.09
12.09
9.09
9.05
12.07
12.08
6.07
12.09
9.09
3.04
9.09
12.04
12.09
Lp
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
Znak
SP9CTW
SP9HZF
SP6DVP
SP1GZF
SP9HTU
SP5BB
SP7HQ
SQ8J
SP9UH
SP6EQZ
SP8UFB
SP1DMD
SP3VT
SP3FYM
SP3CGK
SP3CDQ
SP8NCJ
SP2EFU
SP3DIK
SP5LM
SP3FYX
SP6BFK
SQ9MZ
SP7ENU
SP7ICE
SQ9ACH
SP1AAQ
SP2CA
SP7DZA
SP3FIM
SP5IKO
SP5JXK
SQ5TA
SQ1EIX
SP6FXY
SQ9DXN
SQ9HZM
SQ5RK
SP9AUV
SP9DTE
SP2DNT
SP3GEM
Punkty
4093
4071
4052
4051
4050
4035
3941
3935
3897
3893
3880
3795
3755
3695
3693
3689
3684
3639
3575
3435
3420
3398
3268
3229
3133
3113
3036
3030
3002
2965
2914
2679
2662
2632
2577
2568
2399
2276
2189
1956
1458
940
3,5
615
778
796
645
678
655
682
614
520
587
562
624
600
509
434
484
587
556
616
545
265
442
261
391
447
423
258
460
265
408
278
396
223
291
164
208
283
105
220
234
111
940
7
841
823
775
796
818
779
834
715
802
765
768
672
676
716
786
742
632
773
757
679
750
615
710
670
657
576
576
487
578
511
524
495
426
439
407
498
385
262
446
271
125
0
14
892
884
878
896
872
866
888
893
890
877
891
848
820
828
875
831
858
794
820
817
810
780
815
774
650
763
771
731
761
783
811
707
690
726
661
710
663
649
747
484
576
0
21
896
850
830
879
869
889
802
879
871
846
854
826
841
815
831
857
829
818
779
745
830
815
741
751
750
799
786
706
782
681
728
614
720
655
739
639
549
707
545
544
398
0
28
849
736
773
835
813
846
735
834
814
818
805
825
818
827
767
775
778
698
603
649
765
746
741
643
629
552
645
646
616
582
573
467
603
521
606
513
519
553
231
423
248
0
Data
9.08
9.05
12.08
9.05
9.09
12.07
12.09
12.09
12.09
12.09
12.09
12.09
6.06
9.03
9.09
3.09
9.08
12.06
12.09
12.03
12.07
12.07
6.09
6.05
6.05
9.09
3.06
9.06
12.04
6.06
12.09
9.07
12.09
12.09
6.08
9.04
9.09
3.05
9.09
12.08
12.05
12.08
TOP TWENTY
Lp
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
SP3GEM
SP5EWY
SP4Z
SP8AJK
SP7HT
SP7VC
SP9PT
SP3IOE
SP5ENA
SP3E
SP7GAQ
SP8NR
SP6IHE
SP5CJQ
SP9DWT
SP3FAR
SP3IBS
SP2B
SP7CDG
SP2JKC
3,5
940
939
917
914
911
905
904
904
901
895
890
889
887
885
881
877
877
875
874
864
SP7HT
SP5EWY
SP9PT
SP4Z
SP8AJK
SP5ENA
SP7GAQ
SP3E
SP3IOE
SP5CJQ
SP3FAR
SP8NR
SP9DWT
SP7VC
SP7ASZ
SP2JKC
SP7ITB
SP2B
SP7CDG
SP6CIK
7
949
946
939
939
938
936
931
930
926
924
924
923
923
920
920
919
919
917
909
909
SP7HT
SP8AJK
SP9PT
SP5EWY
SP5ENA
SP3E
SP8NR
SP5CJQ
SP4Z
SP6AAT
SP3IOE
SP7CDG
SP2JKC
SP7ASZ
SP7GAQ
SP3FAR
SP7ITB
SP9DWT
SP6CZ
SP8FHM
14
968
960
960
952
950
946
942
942
941
941
940
940
940
939
938
937
937
936
936
934
SP8AJK
SP7HT
SP9PT
SP5EWY
SP5ENA
SP4Z
SP8NR
SP3E
SP3AGE
SP3IOE
SP5CJQ
SP2JKC
SP7GAQ
SP7ITB
SP9DWT
SP7ASZ
SP3FAR
SP7CDG
SP1JRF
SP2B
21
955
953
952
948
943
941
941
940
939
937
937
937
936
933
931
931
930
930
929
926
SP5EWY
SP8AJK
SP9PT
SP7HT
SP5ENA
SP8NR
SP7GAQ
SP3E
SP5CJQ
SP3IOE
SP4Z
SP7ITB
SP3AGE
SP3FAR
SP7CDG
SP6CZ
SP7ASZ
SP6A
SP2B
SP2BRZ
28
940
939
937
934
928
924
923
922
920
918
916
915
915
914
909
907
906
906
905
905
KLUBY
Lp
1
2
3
4
5
Znak
SP2PMO
SP9PDF
SP3PLD
SP9PRO
SP2PIK
Punkty
4380
4241
4057
4053
3181
3,5
814
771
721
638
562
7
882
842
778
802
572
14
916
880
872
881
783
21
910
893
865
890
679
28
858
855
821
842
585
Data
6.07
9.02
12.09
6.09
6.02
19
CZNO
Radio + komputer
Odbiorniki zdalnie sterowane
Internetowe odbiorniki SDR

Odbiorniki i radiostacje zdalnie sterowane przez Internet s do praktycznym rozwizaniem dla osb
nie, majcych moliwoci zainstalowania dobrych anten, dla mieszkajcych w okolicach o wysokim
poziomie zakce lub po prostu daj moliwo sprawdzenia warunkw odbioru w odlegych rejonach czy jakoci wasnego sygnau. Klasyczne odbiorniki s jednak o tyle niedogodne, e mog by
dostrojone tylko do jednej czstotliwoci, czyli praktycznie mog by obsugiwane w danym momencie przez jednego operatora. Pozostali uytkownicy musz czeka na zwolnienie urzdzenia i w tym
czasie zadowala si odbiorem sygnaw wybranych przez kogo innego. Wady tej nie maj odbiorniki
kongurowane programowo, czyli w skrcie internetowe odbiorniki SDR.
Rozmieszczenie odbiornikw w Europie (oznaczenia literowe pokrywaj si z uytymi w tabeli)
Z samej zasady pracy odbiorniki takie pokrywaj pewien szerszy

zakres czstotliwoci, w ktrym
mieci si wiksza liczba stacji.
Wyboru podanego sygnau dokonuje si na wskaniku panoramicznym na ekranie komputera.
Pokrywany bez koniecznoci przestrajania zakres czstotliwoci jest
zaleny od parametrw podsystemu dwikowego komputera,
a konkretnie od jego czstotliwoci
prbkowania. Najczciej spotyka-
Rys. 1. Wskanik widma odbiornikw 40 i 160 m. W pobliu

czstotliwoci 1840 i 70857140 kHz widoczne s sygnay foniczne (SSB), w podzakresie 70207040 kHz sygnay
telegraczne, natomiast w pobliu 7015 kHzsygna wolnej
telegrai QRSS. Poniej znajduj si elementy obsugi odbiornika,
sterowania wywietlaniem i miernik siy odbioru
20
ne systemy dysponuj maksymaln czstotliwoci prbkowania

wynoszc 48 kHz, co pozwala
na pokrycie zakresu o tej samej
szerokoci, dokadniej rzecz biorc
zakresu +/ 24 kHz wok czstotliwoci dostrojenia odbiornika. W systemach dwikowych
wyszej klasy maksymalne czstotliwoci prbkowania wynosz 96 lub 192 kHz, co daje odpowiednio szersze zakresy odbioru.
Na pierwszy rzut oka wartoci te
mog wyda si sprzeczne z zasad Nyquista mwic, e maksymalna czstotliwo sygnau przetwarzanego nie moe przekracza
poowy czstotliwoci prbkowania. Standardowe rozwizania odbiornikw SDR dysponuj jednak
wyjciami kwadraturowymi (tzn.
dostarczajcymi do komputera
dwch sygnaw przesunitych
wzgldem siebie o 90 o). Analogicznie jak w przypadku fazowej
metody generacji sygnaw SSB
uzyskuje si dziki temu kompensacj skadowych niepodanych
i w konsekwencji rozszerzenie
zakresu odbioru w porwnaniu
z prostym ukadem dysponujcym tylko pojedynczym wyjciem.
Zasada pracy takich odbiornikw
opisana jest m.in. w poz. [1].
Pokrycie tak szerokiego zakresu bez koniecznoci przestrajania
odbiornika oznacza te, e (pod
warunkiem zastosowania odpowiedniego oprogramowania i wyposaenia komputera) moliwy
jest niezaleny odbir wielu sygnaw znajdujcych si w jego
pamie przenoszenia. Moliwy
staje si odbir nie tylko lokalny
przykadowo na wiksz liczb
suchawek ale co najwaniejsze rwnie odbir zdalny przez
Rozmieszczenie odbiornikw w Ameryce Pnocnej
Lokalizacja i adres internetowy

Odbiornik A
Politechnika w Enschede,
Holandia
http://websdr.ewi.utwente.nl:8901
JO32kf
Odbiornik B
W4MQ, Beston USA
http://w4mq.no-ip.com:8901
FM18hw
Odbiornik C
25-metrowy radioteleskop,
Dwingeloo
http://websdr.camras.nl:8901
JO32et, Holandia
Pokrywane zakresy
Antena
35763624 kHz
70427080 kHz
1413714185 kHz
W3DZZ
na 40 m wys.
j. w.
j. w.
18191867 kHz
71197311 kHz
1405514247 kHz
ptlowa
dipol
dipol
1295,9781296,074 MHz
paraboliczna
25 m
Rys. 3. Graczny wykaz uytkownikw
Odbiornik D
Oromocto, Nowy Brunszwick
Kanada
http://ve1bas.no-ip.org:8901
FN65rt
1415414346 kHz
brak danych
Odbiornik E
K7UEB, uniwersytet Walla Walla
http://outside.wallawalla.edu:8901
DN06tb
1410214198 kHz
na wys. 30 m
Mosley Classic 36
Odbiornik F
Eksperymentalny odbiornik
PA3WEG
http://websdr.pa3weg.nl
JO21ex
Rys. 2. Pole dziennika stacji
Rys. 4. Terminal komunikacyjny
2424 kHz
144,276144,324 MHz
Internet. Wiksza liczba suchaczy internetowych moe wic, nie

przeszkadzajc sobie, rwnolegle
odbiera sygnay z interesujcych
ich stacji. Zlikwidowane zostaje
w ten sposb wskie gardo dostpowe i konieczno oczekiwania
na zwolnienie odbiornika. Liczba
suchaczy jest w takim rozwizaniu ograniczona moliwociami serwera i cza internetowego
obsugujcych odbiornik. Pewnym minusem takiego rozwizania jest fakt, e odbiornik jest
stale dostrojony do podzakresu
wybranego przez operatora systemu i nie moe by przestrajany
przez uytkownikw. Dostpne
obecnie w Internecie odbiorniki
s jednak dostrojone do najciekawszych wycinkw wielu pasm
amatorskich i mog dziki temu
zaspokoi oczekiwania znacznej
czci uytkownikw. Poniewa
s to urzdzenia wycznie odbiorcze, dostp do nich nie jest
ograniczony do licencjonowanych krtkofalowcw i nie wymaga ani uprzedniej rejestracji, ani
werykacji licencji.
Realizacja analogicznego urzdzenia nadawczego pozwalaj-
aktywna Nordhold
Motylkowa
cego na rwnoleg prac wielu

uytkownikw w do szerokim
pamie czstotliwoci byaby
znacznie trudniejsza, zwaszcza
gdyby nadajnik i odbiornik miay
pracowa w tym samym pamie.
Zasadniczo, jak pokazuj przykady rnego rodzaju transponderw satelitarnych i nie tylko,
byoby to moliwe, zwaszcza gdyby nadajnik i odbiornik umieci
w odpowiedniej odlegoci od siebie (dziki zdalnemu sterowaniu
przez Internet mogyby to by
nawet znaczne odlegoci), ale jak
dotd pomys ten nie zosta jeszcze zrealizowany.
Spis dostpnych obecnie w Internecie odbiornikw SDR (tabela
1 i mapy) wraz z odpowiednimi
odnonikami do ich stron internetowych znajduje si pod adresem
[2]. Internetowy dostp do nich
zapewnia oprogramowanie, opracowane przez PA3FWM, pracujce
na serwerze (PC) w rodowisku
Linuksa. Suchacze nie musz instalowa na swoich komputerach
adnych dodatkowych programw. Konieczne jest jedynie wczenie Javy i Javy Script w przegldarce internetowej (Java w wersji
1.4.2 lub nowszej). W celu sprawdzenia uywanej wersji Javy naley otworzy okno wiersza polece
i poda polecenie java version
oczywicie bez cudzysowu, ktry
tutaj suy jedynie do wyrnienia
polecenia w tekcie.
Wyposaenie sprztowe stacji
odbiorczych stanowi przewanie odbiorniki SoftRock [1, 3] lub
podobne, przy czym do odbioru
wyszych pasm s one wyposaone w odpowiednie konwertery.
Do najwanieszych elementw
stron internetowych nale wskaniki widma oddzielne dla kadego
z dostpnych odbiornikw, czyli
pasm (rys. 1). Poniej znajduj si
pola sterowania umoliwiajce
dostrajanie si do stacji, poprzez
bezporednie wpisanie podanej
czstotliwoci lub za pomoc przyciskw na ekranie, oraz wybr
emisji, wstgi bocznej i szerokoci
pasma ltru, wybr parametrw
wywietlania wskanika i miernik
siy odbioru. W celu dostrojenia
Rys. 5. Odbir sygnaw EME
21
CZNO
Radio + komputer
Rys. 6. Sygnay w pamie dugofalowym. Widmo jest wywietlane

symetrycznie wok czstotliwoci zerowej
Literatura i adresy
internetowe
[1] Radiowe klocki
XXI wieku, Krzysztof
Dbrowski, OE1KDA,
wiat Radio
7/2007, str. 48;
8/2007, str. 50.
[2] www.websdr.org
spis dostpnych
odbiornikw
internetowych.
[3] wb5rvz.com/sdr/
odbiorniki SoftRock.
[4] krzysztof.dabrowski@brz.gv.at
Adresy
internetowe
dotyczce PM-SDR
[1] www.iw3aut.
altervista.org witryna PM-SDR
[2] www.qrpproject.
de dystrybutor PM-SDR w Niemczech
[3] www.winrad.org
program Winrad
[4] www.weaksignals.
com witryna Alfredo
di Bene I2PHD,
programy SDRadio
i Winrad.
[5] www.sdradio.org
witryna Alfredo di
Bene I2PHD, programy SDRadio, Winrad
i inne.
[6] krzysztof.
dabrowski@brz.gv.at
adres elektroniczny
autora.
22
si do podanej czstotliwoci
mona take posugiwa si mysz identycznie jak w przypadku
programw obsugujcych lokalne
odbiorniki SDR.
Idc dalej w d okna, widzimy
pole dziennika stacji pozwalajce na wpisanie do niego wybranej stacji (rys. 2), graczny wykaz
uytkownikw (rys. 3) i pole korespondencyjne (rys. 4).
Graczny wykaz uytkownikw zawiera znaki wywoawcze tych, ktrzy podali je w witrynie odbiornika (mog to by
take imiona lub pseudonimy),
natomiast dla pozostaych wywietlane s ich adresy internetowe IP. Dane te rozmieszczone s
na wskaniku w skali czstotliwoci i zmieniaj pooenie w miar
przestrajania si. Podanie w oknie
znaku wywoawczego lub innych
danych osobistych nie jest obowizkowe i nie jest warunkiem do
uzyskania odbioru przez Internet.
Przyczyn braku odbioru mog
by natomiast niewczenie Javy
w przegldarce lub jej zbyt stara
wersja albo zablokowanie kanau
8901 w dostpie do Internetu.
Pole korespondencyjne skada si z dwch okienek nadawczego sucego do wpisywania
wasnych tekstw i odbiorczego,
w ktrym wywietlane s teksty
nadawane przez innych uytkownikw systemu. Przypomina to zasadniczo funkcjonalno typowych
programw terminalowych przeznaczonych do cznoci radiowych z t tylko rnic, e komunikacja odbywa si przez Internet,
a nie przez radio. Cakiem u dou
okna znajduje si pole zawierajce
dane statystyczne dotyczce liczby
uytkownikw i obcienia serwera. Jak wynika z tabeli 1, wikszo
dostpnych odbiornikw pracuje
w zakresie fal krtkich, ale spotykane s te wyjtki.
Szczeglnie interesujcy jest
odbiornik C wyposaony w radioteleskopow anten paraboliczn
o rednicy 25 m (o posiadaniu takiego wyposaenia na wasno
mionicy EME mog tylko poma-
rzy) i przeznaczony do odbioru

amatorskich sygnaw odbitych
od powierzchni Ksiyca (rys. 5).
Drugim wyrniajcym si odbiornikiem jest dugofalowy odbiornik
F pracujcy w zakresie od zera do
24 kHz. Pozwala to na ledzenie
sygnaw stacji radiokomunikacyjnych pracujcych w tym zakresie
fal albo na obserwacj aktywnoci
burzowej lub tak zwanych ciemnych wyadowa elektrycznych
(rys. 6), co jest szczeglnie cenne
dla osb interesujcych si radiometeorologi.
Podany w tabeli 1 spis odbiornikw nie ma oczywicie charakteru
ostatecznego i mona oczekiwa,
e z czasem dostpna bdzie ich
wiksza liczba lub e bd one
pokrywa dodatkowe podzakresy.
Instalacje te, jako amatorskie, maj
charakter eksperymentalny i tak
np. w pewnym okresie odbiornik
A porywa osiem zamiast obecnych trzech pasm amatorskich, ale
niestety konstrukcja ta nie pracowaa dostatecznie stabilnie i musiano powrci do pierwotnego
konceptu.
Odbiornik cyfrowy PM-SDR

Opracowany przez krtkofalowcw woskich odbiornik PM-SDR
pokrywa w sposb cigy zakres
od 100 kHz do 55 MHz dostarczajc na wyjciu sygnaw I oraz
Q (synfazowego i kwadraturowego) o pamie 155 kHz. Do przestrajania w szerokim zakresie obieranych czstotliwoci suy heterodyna oparta obwodach scalonych
Cypress CY22393/4 (dla podzakresu 0,1 2,5 MHz) oraz Si570
rmy Silicon Labs. W porwnaniu
z typowymi scalonymi syntezerami cyfrowymi DDS syntezer Si570
charakterysuje si znacznie wysz widmow czystoci sygnau
co obnia poziom niepodanych
produktw mieszania. Na wejciu
odbiornika znajduj si trzy przeczane w zalenoci od odbieranego zakresu ltry pasmowe
oraz ltr dolnoprzepustowy. Dla
zakresu poniej 2,5 MHz zalecane
jest jednak uycie dodatkowego
preselektora.
Do sterowania odbiornikiem oraz
detekcji sygnaw najkorzystnej
jest uy bezpatnych programw WinRad czy PowerSDR-IQ
(dla systemw Windows XP i Visty), WinRadHD (dla miniaturowych komputerw przenonych
typu netbook) lub LinRad czy
SDR- SHELL (dla Linuksa) ale
Ty odbiornika cyfrowego PM-SDR
dodatkowo moe on by te wyposaony w ciekokrystaliczny

wywietlacz informujcy o czstotliwoci i parametrach pracy.
Odbiornik jest zasilany ze zcza
USB komputera i pobiera z niego
okoo 155 mA prdu. Do sterowania prac PM-SDR i komunikacji
z komputerem PC suy wbudowany mikrokontroler PIC18F4550.
Wrd akcesoriw dodatkowych
dostpny jest od niedawna przecznik antenowy pozwalajcy poczenie PM-SDR z nadajnikiem.
Odbiornik PM-SDR charakteryzuje si niewielkimi rozmiarami
i stosunkowo niewysok cen co
powoli mu z pewnoci na zyskanie popularnoci w szerszych
krgach uytkownikw. Moe on
te zosta uyty jako odbiornik
internetowy.
PM-SDR jest dostpny w postaci
zestawu konstrukcyjnego m.in.
pod adresami [1] i [2]. Dla uatwienia na pytce drukowanej wlutowane s fabrycznie wszystkie
elementy montowane powierzchniowo (ok. 175 szt.), tak e konstrukcja odbiornika moe zaj
(w zalenoci od dowiadczenia
konstruktorskiego) okoo godziny
czasu lub nawet mniej. W skad
zestawu konstrukcyjnego oprcz
pytki drukowanej i elementw
elektronicznych wchodzi take
pyta CD zawierajca niezbdne oprogramowanie i sterowniki.
Obudowa, wywietlacz LCD oraz
przecznik RX/TX nale jednak
do akcesoriw dodatkowych.
Oceny uytkownikw dotyczce
odpornoci PM-SDR na przesterowanie i modulacj skron s
jednak podzielone: podczas gdy
jedni podkrelaj odporno porwnywaln z osigami odbiornikw wyszej klasy inni zwracaj
uwag, e jest to osigalne jedynie
dla anten o redniej dugoci (dipoli ok. 10 m) lub, e w trudnych
warunkach odbioru w pamie
40 m konieczne jest jednak stosowanie preselektorw i tumikw
wejciowych.
Krzysztof Dbrowski, OE1KDA
Lata trzydzieste
RADIO RETRO
Polski odbiornik wywiadowczy
Odbiornik PZT CW3

CW3 stanowi wysokiej klasy bateryjn superheterodyn przewidzian do pracy w zakresie od 120 kHz
do 16 MHz. Bya to polska konstrukcja zaprojektowana specjalnie z myl o prowadzeniu nasuchu
obcych radiostacji.
Odbiornik CW3 nalea do zoonej z czterech modeli i oznaczonej symbolem CW serii odbiornikw nasuchowych wytwarzanych
przez Pastwowe Zakady Telei Radiotechniczne w Warszawie
w latach 19321939. Ta liczca okoo 50 egz. seria budowana bya
na zamwienie Sztabu Gwnego
Wojska Polskiego. Zarwno CW3,
jak i pozostae modele (CW1, CW2,
CW4) nosiy oznaczenie wojskowe
ROW/D wywodzce si od sw
okrelajcych ich przeznaczenie
radiostacja odbiorcza wywiadowcza dalekiego dziaania.
Aparatura i osprzt radiostacji ROW/D wz. CW3 mogy by
przewoone przy uyciu czterech skrzy. Odbiornik mieci si
w aluminiowej obudowie, mierzy 772927 cm i way 35,3 kg.
Ciar caego zestawu wynosi
284 kg. Obsug radiostacji stanowio 11 ludzi: dowdca, zastpca
dowdcy, piciu radiotelegrastw, kierowca, pomocnik kierowcy i dwch gocw.
Radiostacja umoliwiaa odbir
sygnaw telegracznych i telefonicznych w dziesiciu zakresach
czstotliwoci: I 120250 kHz,
II 250580 kHz, III 5801430
kHz, IV 1,4-2,0 MHz, V 2,03,0
MHz, VI 3,0-4,2 MHz, VII 4,2
6,3 MHz, VIII 6,37,9 MHz,
IX 7,912 MHz, X 1216 MHz.
Czstotliwoci poniej 1,4 MHz nazwano umownie falami dugimi,
natomiast czstotliwoci powyej
1,4 MHz falami krtkimi Porednia czstotliwo bya rwna
40 kHz. Czuo przy odbiorze fal
modulowanych wynosia 20 V,
a przy odbiorze fal cigych 5 V.
Do budowy odbiornika uyto czterech tetrod Philips A 442
i sze triod Philips A 415.
Lampy te dziaay jako: wzmacniacz w.cz. fal dugich (A 442),
mieszacz fal dugich (A 415),
heterodyna fal dugich (A 415),
I wzmacniacz p.cz. (A 442), II
wzmacniacz p.cz. (A 442), detektor
(A 415), generator dudnieniowy
(A 415), wzmacniacz m.cz. (A 415),
w z m a c n i a c z w. c z . f a l k r t kich (A 442), mieszacz i heterodyna fal krtkich (A 415).

Jak mona zauway,
odbior nik posiada oddzielne
tory wielkiej czstotliwoci dla fal
dugich i fal krtkich.
Kondensatory strojeniowe zostay zaopatrzone w skale bbnowe z podziak wycechowan
w metrach. Dokadne dostrojenie
odbiornika na dan dugo fali
uzyskiwano przy uyciu krzywych
cechowania. Wzmocnienie regulowao si w obwodzie wzmacniacza
wielkiej czstotliwoci. Dobry odbir fal cigych w trudnych warunkach umoliwia ltr akustyczny. Kontrol napi zasilajcych
zapewnia dwuzakresowy woltomierz. Wyjcie suchawkowe przystosowano do podczenia dwch
par suchawek niskoomowych.
Zasilanie anod i siatek lamp odbiornika odbywao si z dwch
szeregowo poczonych akumulatorw oowiowych o napiciu
60 V i pojemnoci 2,2 Ah kady.
rdem prdu arzenia lamp by
jeden 4 V akumulator oowiowy
o pojemnoci 54 Ah. Anody lamp
pobieray prd o nateniu 13 mA,
katody 0,8 A.
W wyposaeniu radiostacji
znajdoway si trzy rodzaje anten: antena dugofalowa, antena
krtkofalowa i antena ramowa.
Rys. 1. Odbiornik PZT CW3 nr 13 (fot. ze zbiorw CBW)
Pierwsza z nich bya typu L i miaa

cakowit dugo rwn 50 m.
Rozwieszao si j na dwch masztach o wysokoci 9 m kady. Anten krtkofalow wykonywao si
z odcinka linki antenowej o dugoci 25 m. Moga ona przybiera
form anteny typu L, anteny pionowej lub skonego promienia.
Antena ramowa suya do odbioru kierunkowego i stosowana bya
jedynie w zakresie fal dugich.
Uziemienie odbiornika tworzya przeciwwaga skadajca si
z dwch siatek mosinych o wymiarach 80,4 m, ktre rozkadao
si bezporednio na ziemi pod
anten. Zamiast siatek uziemiajcych moga by stosowana kilkunastometrowa linka antenowa
zakopana w ziemi na gbokoci
od 0,5 do 1 m.
Roman Buja
Rys. 2. Schemat odbiornika CW3 (rys. R. Buja)
23
CZNO
czno w pamie CB
Podstawowe informacje o sprzcie CB-Radio
Radiotelefony CB
W cigu ostatnich 20 lat czno CB-Radio w Polsce przeywaa zarwno chwile rozkwitu, jak i stagnacji, a obecnie wrcia do korzeni, czyli cznoci drogowej, i przeywa stabilizacj. Ze wzgldu
na powtrn mod na korzystanie z CB przez kierowcw samochodw ciarowych wci potrzeba
podstawowych informacji, szczeglnie na temat radiotelefonw CB.
Midland 278 jako nastpca Alana 78 PLUS ma konstrukcj

zupenie inn ni poprzednik, radio podobne do TTi 770,
ale nie ma nic wsplnego z Tti.
Multistandardowy Midland 278 ma poprawiony wbudowany ukad
redukcji zakce Noise Blanker, skaner, szybkie przeczanie
gra/d co 10 kanaw, szybki kana ratunkowy, przeczanie kanaw z blokad w mikrofonie, nowy chip modulacji, wielofunkcyjny wywietlacz LCD z moc sygnau, sygnalizacj stanu, numeru
kanau, rodzaju emisji, wczonej blokady 11 lub 14 dostpnych
standardw w zalenoci od wersji, mikrofon ze zmian kanaw,
superniebieskie podwietlenie klawiszy i wywietlacza.
Podstawowe dane techniczne:
Zakres czstotliwoci: 26,960 27,405 MHz
liczba kanaw: 40 FM/AM PL
kontrola czstotliwoci: ptla fazowa PLL
Temperatura pracy: 10/+55 C
Zasilanie: 13,8 V DC 15%
System odbioru: superheterodyna z podwjn
przemian czsttliwoci
Czstotliwoci porednie: 10,695 MHz i 455 kHz
Czuo: <1 V for 20 dB SINAD
Moc wyjciowa audio: min.2.0 W/ 8
Znieksztacenia audio: poniej 3% /1 kHz
Pobr prdu podczas czuwania: 200 mA
Moc wyjciowa: 4 W/13,8 DC V
Mudulacja: AM: 90 %;
FM: 2,5 kHz 0,2 kHz
Impedancja anteny: 50
Maksymalny pobr prdu: 1,3A/FM, 1,8 A/AM
Wymiary zewntrzne: 18035140 mm
Waga: 0,795 kg
24
Obserwatorzy wielkich anten

radiowych zamocowanych na
dachach samochodw coraz rzadziej zadaj pytanie, na jaki zakres
radiowy pracuje zainstalowany
wewntrz auta sprzt nadawczo-odbiorczy, bo radio CB stao si
standardem. Korzyci z posiadania
CB na drodze zna chyba kady, ale
warto przypomnie te najwaniejsze. Dziki komunikacji za porednictwem radia CB kierowcy wiedz
wicej, co dzieje si na trasie, jakie
niespodzianki czaj si w krzakach
oraz jakiego ruchu na trasie mona si spodziewa. W przypadku
zabdzenia w wikszym miecie
mona zapyta o drog i z reguy kto pomoe. CB-radio w aucie to przede wszystkim wiksze
bezpieczestwo.
Znacznie czciej zadawane s
pytania, jaki sprzt kupi, bo po
prostu jest w czym wybiera.
Rynek radiowy dostarcza coraz
nowsze modele radiotelefonw,
a take ujawniaj si, szczeglnie w Internecie, nowi dystrybutorzy i dostawcy sprztu CB.
Obok znanych, renomowanych
rm President i Alan pojawiaj
si nowe i nieraz dziwne, dalekowschodnie marki produkujce
radiotelefony CB.
Zdarza si niestety, e niektre z tych nowoci, szczeglnie
dostpne w sieciach internetowych
czy hipermarketach, nie speniaj
europejskich i krajowych norm.
Cho radiotelefony CB mona
podzieli na 3 grupy (przenone,
przewone, stacjonarne), to najczciej dostpne s przewone,
inaczej nazywane samochodowymi. Wymagaj one podczenia do
akumulatora 12 V stanowicego
pokadow sie zasilania samochodu oraz wsppracy z zewntrzn
anten. Jako pracy, w tym zasig,
w porwnaniu z urzdzeniami
przenonymi, jest zdecydowanie
wiksza,
Kupujc CB-radio naley wzi
pod uwag kilka czynnikw i ustali, czego oczekujemy od naszego
urzdzenia nadawczo-odbiorczego.
Poniej podane s najwaniejsze parametry, jakie musi spenia
radiotelefon CB:
- zakres czstotliwoci: 26,96
27,400 MHz (40 kanaow)
- moc nadajnika: dopuszczalna
moc nadajnika to maksymalnie 4 W dla modulacji FM i AM,
oraz 12 W dla SSB
- rodzaje modulacji: najczciej korzysta si z modulacji amplitudy
(AM); do pracy z t emisj przystosowana jest zdecydowana
wikszo urzdze w Polsce;
drugi typ modulacji to FM (modulacja czstotliwoci), ktr zaleca si do pocze lokalnych,
bo ma mniejszy zasig oraz wywouje mniej zakce radiowych i telewizyjnych; trzeci rodzaj modulacji SSB (modulacja
jednowstgowa) wykorzystywana jest do pocze dalekiego
zasigu
- gboko modulacji: okrelona
w procentach modulacja amplitudy; im gbsza, tym bardziej
czytelny sygna, jednak nie wicej ni 100%, bo spowoduje to
znieksztacenia
- selektywno, czyli odporno na
zakcenia od ssiednich kanaw; im wiksza warto selektywnoci, tym wiksza szansa
na bardziej czytelny sygna; czsto spotykana warto selektywnoci to 70 dB dla modulacji AM
i FM oraz 80 dB dla SSB
Wybierajc radiotelefon, powinnimy uwzgldnia nie tylko
jego parametry, ale take dostpne
funkcje. Najprostszy, a zarazem
wygodny radiotelefon CB nie powinien by zbyt duy i wyposaony w ogromn liczb pokrte.
Wystarczy, jeeli bdzie mia modulacj AM, przecznik kanau
oraz regulacj gonoci i blokady
szumu (SQ).
Bardzo praktycznym rozwizaniem jest funkcja ASC tzw.
automatyczna bramka szumw.
Dziki niej nie musimy ju zmienia mechanicznie poziomu
blokady szumw, bowiem ukad

sam dopasowuje swj prg odcinania do poziomu szumu i zakce. Warto zwrci uwag na
przejrzysto i wielko wywietlacza, a take na wielko i wag mikrofonu. W samochodzie
w zasadzie wystarczy wskanik
kanau, a modele z wikszymi wywietlaczami, ktre pokazuj duo
parametrw, nadaj si bardziej do
uytku domowego.
Warto, by radiotelefon zawiera ltr przeciwzakceniowy,
np. ANL (Auto Noise Limiter)
oraz pynn regulacj czuoci
odbiornika RF-gain.
Kupujc urzdzenie nienowe,
warto zwrci uwag, czy na wyposaeniu radiotelefonu znajduj
si podstawowe (niezbdne) elementy: mikrofon z kablem, zawieszka mikrofonu, kabel zasilajcy, uchwyt do montau.
Szczegln uwag naley zwrci, czy radiotelefon ma deklaracj
zgodnoci UE.
Oczywicie wskazane jest, by
bya instrukcja montau i obsugi. W przypadku braku instrukcji
pozostaje samemu rozpracowa
gakologi.
Poniej najczciej spotykane
oznaczenia na panelach radiotelefonw (nie tylko CB):
VOLUME regulator siy gosu
OFF wycznik zasilania (najczciej poczony z pokrtem
VOLUME)
SQUELCH (SQ) blokada
szumw
AUTO SQUELCH (ASC) automatyczna blokada szumw
CHANNEL (UP/DOWN) przecznik kanaw
RF POWER (RF PWR) regulacja
mocy wyjciowej nadajnika
MIC GAIN (GAIN MICRO) regulacja czuoci mikrofonu
RF GAIN regulacja czuoci odbiornika
CW/LSB/USB/AM/FM przecznik rodzaju emisji
CLARIFIER (RIT) pokrto dokadnego dostrojenia, skadajce
si niekiedy z dwch pokrte
COARSE dostrojenie zgrubne,
przestrajajce nadajnik i odbiornik
FINE dostrojenie dokadne, przestrajajce tylko odbiornik
SWR CAL kalibracja pomiaru
wspczynnika fali stojcej, tzw.
SWR
ABCDEF (BAND SELECT) przecznik podzakresw w wielopasmowym radiotelefonie
DYNAMIKE regulacja kompresji
dynamiki
CB/PA przecznik zmiany trybu

pracy umoliwiajcy wykorzystanie radia jako megafonu
NB/ANL zaczanie ukadw
przeciwzakceniowych
CH.LOCK ( F.LOCK ) blokada
przeczania kanaw
CH9 szybkie przejcie na kana 9
CH19 szybkie przejcie na
kana 19
SCAN automatyczne przeszukiwanie pasma
LCR przywoanie ostatnio uywanego kanau
DIMMER (DIM) regulacja jasnoci podwietlania
DX/LOC tumik wejciowy
odbiornika
DX czno daleka
LOC czno lokalna
MEMORY (MEM) przycisk programowania pamici
M1 M5 przyciski pamici
FILOUTPUT przecznik tonw
HI/LOW (HI/MID/LOW) regulacja mocy, HI dua, MID rednia, LOW maa
MODS.RF (INDIC) przecznik
trybu pracy wskanika; w pozycji MOD pomiar gbokoci modulacji (AM) lub dewiacji (FM),
S.RF odpowiednio siy odbieranego sygnau i mocy wyjciowej
DW nasuch dwukanaowy
FREQ zmiana czstotliwoci
(spenia podobne zadanie, jak
CHANNEL)
ROGER BEEP sygnalizator koca
nadawania
SPLIT rozdzielenie czstotliwoci
nadawania i odbioru
ANT gniazdo antenowe
POWER (DC) gniazdo zasilania
EXT gniazdo zewntrznego
gonika lub suchawek
PA (PA SP) gniazdo zewntrznego megafonu
MIC gniazdo mikrofonu
CW KEY gniazdo klucza
telegraficznego
Dla zupenie pocztkujcych
mog by przydatne podstawowe
informacje na temat niektrych
funkcji w radiotelefonie.
Squelch (redukcja szumw)

Ustawienie poziomu redukcji
szumw pozwala na optymalne
dobranie czuoci radiotelefonu.
Jeeli sygnay nie przekraczaj
ustawionego poziomu, tor m.cz.
radiotelefonu jest zablokowany i z
gonika nie przedostaj si adne
szumy.
Dopiero po przekroczeniu
przez sygna wejciowy ustawionego poziomu, tor m.cz. jest odblokowywany i odbierany dwik
jest doprowadzany do gonika.
Alan 109, udoskonalona wersja A101, to

nieskomplikowany, przewony radiotelefon CB pracujcy w modulacji AM.
Niedue wymiary zewntrzne pozwalaj
wygospodarowa miejsce na dyskretny
monta Alana 101 praktycznie w kadym
samochodzie.
Radio wyposaono w kilka istotnych funkcji podnoszcych jego walory uytkowe.
Do walki z szumem nieodcznym towarzyszem kadego uytkownika CB Alan
101 dysponuje nie tylko standardow
blokad szumw SQUELCH, ale rwnie
pynn regulacj czuoci odbiornika RF
GAIN. Oprcz pokrta zmiany kanaw
mamy do dyspozycji szybki przecznik
kanau 9 pozwalajcy byskawicznie
wybra czstotliwo zwyczajowo uznan
za ratunkow.
Przecznik CB/PA daje moliwo
wykorzystania radia jako wzmacniacza
akustycznego, jeeli tylko podczymy
zewntrzny gonik ,,tub.
Orientacyjny, diodowy wskanik sygnau
pozwoli oszacowa moc odbieranych
transmisji i poinformuje o ewentualnych
dysfunkcjach ukadu antenowego.
Podstawowe dane techniczne
Zakres czstotliwoci:
26,96027,400 MHz
Ilo kanaw: 40 AM
Typ modulacji: AM
Kontrola czstotliwoci:
Ptla fazowa PLL
Temperatura pracy: -10/+55C
Zasilanie: 13,2 V DC
System odbioru: superheterodyna
z podwjn przemian czstotliwoci
(10,695 MHz 455 kHz )
Czuo: 0,7 V przy 10 dB SINAD
Moc wyjciowa audio: 3,0 W/8
Moc wyjciowa: 4 W
Mudulacja: AM: 85% do 95%
Impedancja wyjciowa: 50
Tumienie: >60 dB
Wymiary zewntrzne:
12216538 mm
Waga: 1 kg
25
CZNO
czno w pamie CB
Zwikszajc poziom czuoci
mamy moliwo odbierania sabych sygnaw.
Jeeli radiotelefon ustawiony
jest na poziom najbardziej czuy, to podczas odbierania sygnau
moe by syszalny szum otoczenia. Zaleca si ustawienie poziomu
redukcji szumu na pierwszy, na
ktrym nie sycha zakce szumu otoczenia.
Uniden Bearcat PC68XL Pro to nowe radio CB, ktre kryje
w sobie wiele nowoczesnych funkcji, niestosowanych w innych

urzdzeniach tego typu. Estetyczna solidnie wykonana obudowa,
nietuzinkowa pyta czoowa, solidno wykonania i montau podzespow stawia Unidena Bearcat PC68XL Pro w czowce produktw oferowanych na polskim rynku. Ma funkcj DSC (odpowiednik
ASC w produktach Presidenta), regulacj jasnoci wywietlacza.
oraz bardzo dobrej jakoci ltry NB i AL.
Podstawowe dane techniczne: Parametry techniczne Uniden PC
68XL, zakres czstotliwoci: 26,96027,400 MHz
Liczba kanaw: 40, Modulacja: AM. Kontrola czstotliwoci:
ptla fazowa PLL. Temperatura pracy: 10/+55C. Zasilanie:
13,8 V DC 15%. Moc nadajnika 4 W, Szybka 9, RF Gain. MIC Gain
Filtr NB/ANL. PA tuba, Funkcja DSC automatyczna blokada
szumw. Gonik wbudowany od spodu radia. Wyjcie na gonik
zewntrzny. Analogowy wskanik S-Metra
Czuo odbiornika przy 10 dB S/N 0,5 uV
Selektywno 60dB, Impedancja anteny: 50 , Maksymalny pobr
prdu: 2,5 A. Wymiary zewntrzne: 15654211 mm. Waga: 3 kg
SCAN (przeszukiwanie
kanaw)
Funkcja przeszukiwania szuka
aktywnych sygnaw w cigym
pamie kanaw i jeeli wykryje
sygna na jednym z nich, zatrzymuje si na tym kanale na zaprogramowany czas.
W tym czasie mona rozpocz
nadawanie na tym kanale. Inaczej radiotelefon wraca do funkcji
przeszukiwania.
Dual Watch (monitorowanie

dwch kanaw)
Funkcja ta pozwala na monitorowanie jednoczenie dwch
kanaw podstawowego oraz
podrzdnego. Jeeli na ktrym
z wybranych kanaw zostanie
odebrana transmisja, radiotelefon
zatrzyma si na nim na okrelony
czas, a nastpnie powrci do funkcji monitorowania.
ANL (Automatic Noise Limiter)
TTI TCB 550 charakteryzuje bardzo prosta obsuga, duy,
czytelny wywietlacz z niebieskim podwietleniem i automatyczna

redukcja szumw ASC. Pomimo niewielkiej liczby przyciskw
i pokrte na panelu czoowym producentowi udao si wyposay
radiotelefon w takie funkcje jak: tryb AM/FM, przeszukiwanie
kanaw SCAN, blokad klawiatury LOCK, szybki dostp do kanau
9/19. Dla wygody uytkownika ergonomicznie rozplanowano
zestaw pokrte i przyciskw na panelu. Dobrze zaprojektowana
kombinacja pokrte i przyciskw oraz przyjazny dla uytkownika
ukad graczny pomagaj szybko i atwo zapozna si z obsug
CB-Radia (przejrzyste menu i niebieskie podwietlenie
panelu czoowego).
Podstawowe dane techniczne: Zakres czstotliwoci: 26,56
MHz28 MHz. Liczba kanaw: 40. Rodzaj modulacji: AM, FM.
Napicie zasilania: 13,2 V DC. Gniazdo antenowe: typ SO-239.Moc
wyjciowa: 4 W przy 13.2 V DC. Modulacja: AM: od 85% do 95%,
FM: 1.8 kHz. Odbicie czstotliwoci: 300 Hz do 3 kHz Impendacja
anteny: 50 .Tumienie czstotliwoci:>36dBm. Pobr prdu:
maks 1,6 A. System odbioru: Superheterodyna z podwjn
przemian czstotliwoci (10,695 kHz/ 455 kHz). Moc wyjciowa
audio: 2 W przy 8 . Znieksztacenie sygnau audio: < 8% .
Wbudowany gonik: 8
Wymiary: 12413537 mm. Waga: 655 g
26
Automatyczny ogranicznik szumw skutecznie zmniejsza zakcenia impulsowe, przede wszystkim pochodzce od urzdze
zaponowych, wytwarzajcych
impulsowo wysokie napicie, jednak ogranicznik ten nie pomaga
w przypadku zakce staych,
pochodzcych np. z komputera
samochodowego.
VOX (automatyczne
nadawanie/odbieranie)
W tym trybie radiotelefon automatycznie odbiera i nadaje sygna bez koniecznoci naciskania
przycisku nadawania.
Wystarczy zacz mwi i radiotelefon przechodzi automatycznie w tryb nadawania.
Funkcja VOX obsuguje wbudowany mikrofon oraz zewntrzny
zestaw nagowny (suchawka +
mikrofon).
Aby unikn przypadkowego
nadawania oraz tzw. efektu ta,
dostpne s trzy poziomy czuoci
mikrofonu.
ROGER (potwierdzanie
zakoczenia nadawania)
Funkcja ta automatycznie generuje krtki dwik, ktry jest
dodawany do transmisji w momencie puszczenia przycisku PTT.
Informuje on innych uytkownikw o zakoczeniu nadawania.
TOT (Time-out Timer)

Dziaanie tej funkcji polega na
automatycznym wyczeniu zasilania radiotelefonu w przypadku,
gdy nie jest on przez duszy czas
uytkowany. Czas, po ktrym radiotelefon ma si wyczy, jest
programowany.
CTCSS (Continuous Tone

Coded Sub-audible Squelch)
Kady radiotelefon wyposaony w ukad CTCSS emituje podczas nadawania sygnau mowy
cichy, cigy ton o precyzyjnie
ustalonej czstotliwoci. Radiotelefony odbiorcw odbieraj te
sygnay i porwnuj czstotliwo odebranego tonu z wasnym
wzorcem.
Jeli wystpuje zgodno czstotliwoci odebranego tonu z czstotliwoci zaprogramowan, jest
odblokowywany tor m.cz. i i sygna
jest podawany na gonik radiotelefonu. To umoliwia odebranie
emitowanego sygnau i korespondent odbiera tre przekazu. Zanik
sygnau tonu CTCSS powoduje
automatycznie wczenie blokady
odbiornika. Uytkownicy innych
radiotelefonw, pracujcych na
tym kanale, lecz z innym ustawieniem tonu CTCSS, nie bd syszeli treci prowadzonych rozmw.
Ukad CTCSS w ich odbiorniku
nie odblokuje bowiem gonika ze
wzgldu na brak zgodnoci tonw.
Wszystkie radiotelefony danej grupy korespondentw musz mie
ustawiony taki sam ton CTCSS,
aby mogy si porozumiewa ze
sob. System CTCSS zmniejsza
zatem ryzyko koniktw w eterze i ogranicza moliwo podsuchu przez innych posiadaczy
radiotelefonw.
W praktyce stosuje si rwnie
system DCS (Digital Code Squelch kodowana cyfrowa blokada
szumw), ktry jest oparty w swej
istocie na systemie CTCSS. Rnica polega na emitowaniu zamiast
jednego tonu kilku rnych, bdcych zakodowan liczb. Dekoder DCS odbiornika wcza gonik w przypadku stwierdzenia
zgodnoci odbieranej liczby
z wasnym kodem. Niezbdnym

elementem do pracy radiotelefonu CB jest antena na pasmo 27
MHz oraz zasilacz (instalacja 12 V
w samochodzie).
eby mc korzysta z CB-radia,
naley najpierw zestroi z nim
anten. Mona to zrobi samemu,
korzystajc z reektometru, ale
mona te poprosi o zestrojenie
anteny fachowca.
Anteny samochodowe s montowane na stae lub na magnes.
Zalet anten magnetycznych jest
ich mobilno (mona dowolnie
zmienia ich pooenie), jednak

lepszy zasig i czytelno uzyskuj
anteny zamontowane na stae.
Najlepsze miejsce do zamontowania anteny to rodek dachu
samochodu. Umieszczenie w tym
miejscu staej anteny wymaga zamocowania specjalnego uchwytu i wie si z dodatkowym
kosztem.
Dobrze dostrojona, wysoko zamontowana, duga antena zwikszy zasig, od niej zaley te jako
nadawania i odbioru.
Danita 3000 Multi to rozbudowany
Ultra III to udoskonalona konstrukcja

poprzedniego modelu ze zmienionym panelem przednim i nowym, wygodniejszym
mikrofonem.
Radiotelefon zawiera tylko to, co niezbdne, czyli przecznik kanaw, regulacj
gonoci, regulacje blokady szumw
(SQ). Jest to nieskomplikowany model
pracujcy w modulacji AM.
Jego niedue wymiary zewntrzne
pozwalaj wygospodarowa miejsce na
dyskretny monta praktycznie w kadym
samochodzie.
Cechuje go bardzo przystpna dla kadego
uytkownika cena. Inne funkcje: szybki
dostp do kanau 19 drogowego i 9
ratunkowego, moliwo podczenia
zewntrznego gonika i megafonu, wbudowany ltr ANL.
Zakres czstotliwoci: 26,960 do 27,405 MHz
liczba kanaw: 40.
Kontrola czstotliwoci: Ptla fazowa PLL.
Temperatura pracy: -10/+55 C. Zasilanie:
13,8 V DC 15%
System odbioru: superheterodyna
z podwjn przemian czstotliwoci
Czstotliwoci porednie:
10,695 MHz i 455 kHz
Czuo: <1 V for 20 dB SINAD
Moc wyjciowa audio:
min.2.0 W/ 8
Moc wyjciowa: 4 W 13,8 V DC
Mudulacja: AM: 90%
Impedancja anteny 50
Maksymalny pobr prdu:
1,2 A/nadawanie, 0,9 A (Squelch wczony)
Wymiary zewntrzne: 11444,5x178 mm
Waga: 1,47 kg
radiotelefon CB AM/FM 4W duskiej rmy

DANITA wyposaony w funkcj Multistandard umoliwiajc zmian czstotliwoci
pracy w zalenoci od kraju uytkowania.
Duy, czytelny, podwietlony na kolor
pomaraczowy wywietlacz LCD ze
wskanikiem poziomu mocy i odbieranego
sygnau. Klawisze dwufunkcyjne redukuj
ilo zuytego miejsca na przednim panelu
radia. Kontrolki TX/RX/DW/SCAN. Przywoanie ostatnio uywanego kanau.
Pozostae funkcje: multistandard, regulacja squelch, czytelny wywietlacz z ikonami uywanych funkcji i wskanikiem mocy
RX/TX, skanowanie kanaw, szybkie
kanay 9 i 19, Dual Watch, LCR, mikrofon
ze zmian kanaw i blokad klawiatury,
zcze suchawkowe i S-meter.
Zakres czstotliwoci: 26,960 do 27,405
MHz
Liczba kanaw: 40 FM/AM PL
Kontrola czstotliwoci: ptla fazowa PLL
Temperatura pracy: 10/+55C
Zasilanie: 13,8 V DC
Maksymalny pobr prdu: 1,3A/FM,
1,8 A/AM
System odbioru: superheterodyna z podwjn przemian czstotliwoci
Czstotliwoci porednie: 10,695 MHz
i 455 kHz
Czuo: <1 V/ 20 dB SINAD
Moc wyjciowa audio: min. 2.0 W/ 8
Moc wyjciowa: 4 W/13,8 V DC
Mudulacja: AM: 90%; FM: 2,5 kHz 0,2 kHz
Impedancja anteny: 50
Wymiary zewntrzne: 18035140 mm
Waga: 0,795 kg
Elite ONE rmy Sunker to prosty w obsudze oraz montau

radiotelefon CB. Urzdzenie cechuje dua funkcjonalno oraz
przystpna dla kadego uytkownika cena. Radiotelefon jest wyposaony w wywietlacz LED, wyciszanie szumw Squelch, miernik
mocy S/RF, wbudowany, automatyczny ltr ANL oraz gonik od
spodu budowy. Dziki swoim niewielkim rozmiarom nadaje si do
montau w kadym typie auta, zarwno osobowego, jak i ciarowego.
Czstotliwo pracy: 26,96027,400MHz
Liczba kanaw: 40 AM
Moc wyjciowa: 4 W
Rodzaj modulacji: AM
Napicie zasilania: 10,813.8 V
Pobr prdu: 1,6 A/ nadajnik, 300 mA/ odbiornik
Impedancja anteny: 50 Czuo: 0,5 uV/20 dB SINAD
Czuo blokady szumw: 0,3 uV
Selektywno: 6 dB dla 7 kHz, 55 dB dla 15 kHz
Modulacja skrona: >45 dB
Wymiary: 11546180 mm
Super Star 77-114 to prosty radiotelefon atwy w obsudze

i montau. Do niewtpliwych zalet CB-radia CRT SS 77-114 nale:
niedue wymiary, moliwo przeczania kanaw w mikrofonie,
dua czuo oraz dobre parametry techniczne.
Parametry techniczne CRT Super Star 77-114:
Czstotliwo pracy: 26,965 MHz27,405 MHz
Moc wyjciowa: 4W
Rodzaj modulacji: AM/FM
Napicie zasilania: 13,8 V
Pobr prdu: 1,4 A/nadawanie, 0,9 A/odbir
Czuo: < 1 uV dla 10 dB SINAD
Ilo kanaw: 40 AM/FM
Szybki kana 19
Wyciszanie szumw Squelch
Temperatura pracy 30oC /+65oC
Pasmo przenoszenia 500 Hz3 kHz
Moc odbiornika: 3 W
Wskanik nadawania TX
Wymiary: 12019035 mm.
Waga: 1,2 kg
27
CZNO
czno z rozproszonym widmem
Podstawowe aspekty komunikacji radiowej z rozproszonym widmem
Co to jest rozpraszanie widma?

Artyku ten pragnie wyjani Czytelnikom w bardziej przystpny ni cisy, teoretyczny sposb,
pewne aspekty technologii komunikacji z rozproszonym widmem, jej zalety i wady.
Fot. 1. Hedwig
Eva Maria Kiesler
urodzona w 1914 r.
w Wiedniu, gwiazda
lmowa
Fot. 2. George
Antheil urodzony
w 1900 r. w New
Jersey pianista
i kompozytor
28
Ostatnimi laty ta wanie technika komunikacji radiowej rozwija

si bardzo dynamicznie.
W jzyku angielskim jest ona
oznaczana skrtowo akronimem
SS. (ang. SS od Spread System
systemy z widmem rozproszonym). Technik t stosuje si wszdzie tam, gdzie nadawanie odbywa
si w zakresie czstotliwoci (902
928 MHz, 2,40002,4835 GHz).
W artykule Czytelnik zetknie si
z wieloma terminami pochodzenia
angielskiego. Ma to uzasadnienie
w tym, e rozwj tej techniki mia
pocztki w Stanach Zjednoczonych. Podczas szukania dodatkowych informacji np. na Internecie,
znajomo tych terminw bdzie
z pewnocia korzystna.
Przykadami jej zastosowania
s i telefonia komrkowa, systemy
Wi-Fi, Bluetooth, WLAN, LAN,
ZigBee, GPS, kamery bezpieczestwa, karty radiowe sieci lokalnych
pracujcych w pasmach ISM, bezprzewodowe sieci komputerowe.
Zasady przyjte w komunikacji
z rozproszonym widmem stoj
niejako w jawnej, cho pozornej
sprzecznoci do tych obowizujcych w komunikacji wskopasmowej. Ma si wraenie, e podwaaj one prawdy techniczne, ktre
wydaway si do tej pory pewne
i niewzruszone.
Technika nadawania z rozproszonym widmem znalaza rwnie
zastosowanie w bardziej lekkich,
przyjemnociowych dyscyplinach,
jak np. do zdalnego sterowania
modeli. Coraz wikszym zainteresowaniem wrd zapalecw
zdalnego sterowania modeli ciesz
si radia pracujce w zakresie czstotliwoci 2,4 GHz.
Przejcie w modelarstwie od
35, 40, czy 72 MHz do 2400 MHz
nie jest kwesti wycznie zmiany
liczby megahercw.
Jest to rwnie istotna zmiana jakociowa i technologiczna,
ktra nie ogranicza si wycznie
do wydatnego skrcenia dugoci
anteny czy eliminacji kwarcw.
Machanie pionow anten o dugoci ponad 1 m moe nie jest a
tak bardzo uciliwie (dziaa sia

przyzwyczajenia plus to, e si
lubi to, co si ma), ale moliwo
jej skrcenia i to znacznego, jest
na pewno du, bardzo podan
zalet. W radiach 2,4 GHz to, co
postrzega si jako anten, to zaledwie dziesieciocentymetrowy prt,
a sama antena ma dugo 2,5 cm.
Piszc o eliminacji kwarcw,
mam na myli te, ktre wyznaczaj czestotliwo kanau i zabezpieczaj modelarzy-pilotw przed
niebezpieczestwem wzajemnych
zakce. W technice 2,4 GHz
usunicie tego zagroenia wynika
z samej istoty uytej technologii.
Uywanie kwarcw w tym celu
staje si zbdne.
Technologia rozpraszania widma stanowi przejcie od rozwiza elektronicznych, ktrych cech zasadnicz byo denie do
osignicia moliwie wskopasmowej transmisji, do systemw, gdzie
nadawanie szerokopasmowym
widmem pozwala na osignicie dodatkowych, nieosigalnych
wczeniej korzyci. Kady Czytelnik zauway, e s to technicznie
zaoenia skrajnie rne!
Historia wynalazku
Jest niezbicie kuriozalnym faktem, i wynalazcami tego sprzecznego ze zdrowym inynierskim
rozsdkiem systemu nie byli technicy, lecz artyci. (sic!) W 1940 roku
pianista George Antheil i hollywdzka aktorka Hedwig Lamarr
(Hedwig Eva Maria Kiesler) przedoyli i otrzymali w USA patent na
ten wynalazek. Zosta on zarejestrowany pod numerem 2292387!
Jeszcze ciekawszym jest to, e artyci wynalazcy myleli o zastosowaniu swojego wynalazku nie do
sterowania kurtynami w teatrze
lecz do kierowania torpedami!
Twrcw patentu (ktrego odrczny szkic przedstawia zamieszczony rysunek) pokazuj zdjcia
(fot. 1 i 2).
Inn spraw jest to, e prawdopodobnie przedmiotem ich patentu by klucz wprowadzony
do transmitowanego sygnau po
stronie nadawczej. Termin klucz

uyty w opisie patentowym jest
terminem angielskojzycznym i w
dalszej czci artykuu autor bdzie si stara uywa bardziej
przyjtego w literaturze polskiej
terminu kod.
Warunkiem koniecznym do
zdekodowania i odzyskania danych bya znajomo tego kodu po
stronie odbiorczej. Klucz ten mia
zapewni ochron tajemnicy transmisji i jej poufno, krtko mwic
zapewni niemono wejcia
w posiadanie informacji osobom
niepowoanym, jako, e dziedzin w ktrej wynalazek mia by
stosowany, byo wojsko. Nie chc
by zoliwy, ale nie jestem tego
cakiem pewny, czy aby ci artyci-wynalazcy nie rozumieli sowa
klucz w sposb dosowny.
Cae szczcie, e inynierowie
zrozumieli ich intencje i umieli
przyoblec ich idee w moliwe do
stosowania konkretne rozwizania techniczne. Stao si to jednak
wiele, wiele lat pniej. Po raz
pierwszy ich wynalazek znalaz
praktyczne zastosowanie w czasie koniktu w Zatoce wi, czyli
w rozgrywce o rosyjskie rakiety
zainstalowane na Kubie.
Ukad wynalazku przedstawiony na szkicu 1 dziaa w sposb
nastpujcy. Przede wszystkim by
to dwukanaowy ukad zdalnego
sterowania z czstotliwociowym
rozdziaem kanaw. Nona bya
w tym celu modulowana dwoma
czstotliwociami 200 i 500 Hz. Ten
dwukanaowy system zapewnia
zmian kierunku obrotu steru torpedy w lewo lub w prawo.
Istot wynalazku wg szkicu 1
byo to, e czstotliwo nona nadajnika zmieniana bya cyklicznie
zgodnie ze znanym odbiornikowi
kodem. Do tego celu suy po
stronie nadawczej blok kondensatorw, ktre byy podczane
zgodnie z kodem do oscylatora
generujcego non, zmieniajc jej
czstotliwo. Jak wyniknie z dalej przedstawionych wywodw,
by to wic ukad rozpraszania
z przeskakiwaniem w dziedzinie
czstotliwoci. Stopie wejciowy odbiornika przestrajany by

synchronicznie z nadajnikiem
zgodnie z kodem. Gdyby zmiany
czstotliwoci nonej nie odbyway si zgodnie z kodem znanym
odbiornikowi, ukad przestawaby
dziaa. To miao go zabezpiecza
przed obc ingerencj, np. prb
skierowania torpedy na tego, kto
j wystrzeli! Oto zasadnicze rnice midzy komunikacj wskoi szerokopasmow
Nadawanie z wskim versus

szerokim widem sygnau
Wszystkie stosowane dotychczas technologie transmisji sygnau w dowolnej dziedzinie ycia,
staray si ogranicza szeroko
emitowanego widma sygnau do
niezbdnego minimum. Wszystkim, dowolnego rodzaju nadawcom, przyznawane s przez organizacje midzynarodowe czy
pastwowe miejsca w eterze. Ju
od pewnego czasu pasma te s
bardzo zatoczone.
S one dobrem, ktrych naley uywa bardzo oszczdnie,
tak aby jedni mogli koegzystowa
z drugimi i nie utrudniali sobie
nawzajem ycia. Szeroko widma poszczeglnych kanaw plus
odstpy midzykanaowe s moliwe jak najmniejsze, tylko takie,
aby zagwarantowa niezbdn
jako transmisji. Jest to technologia transmisji bazujca na emisji
wskopasmowej.
Zupenie inaczej jest w przypadku technologii transmisji uywanej w pamie 2,4 GHz. Uywane tam systemy w sposb celowy
staraj si poszerzy widmo emitowanego sygnau. Oczywicie, e
musz istnie jakie ku temu istotne techniczne racje. Zaskakujcy
jest fakt, e mimo tej wyjtkowej
i pozornej niegospodarnoci jeeli chodzi o wykorzystan szeroko widma dla kadego kanau
cznoci mona w dopuszczalnym zakresie pasma 80 MHz (taka
jest cakowita szeroko pasma
w zakresie czstotliwoci 2,4 GHz)
zmieci du liczb pracujcych
nadajnikw bez wzajemnych zakce i bez szkodliwego wpywu
jednych na drugie!
Odbierany sygna w systemach

wskopasmowym
i szerokopasmowym
Wszystkie dotychczas uywane
systemy nadawania bazoway na
dostatecznie dobrym stosunku
mocy sygnau/do mocy szumw

w miejscu odbioru. Odbiornik nie
by w stanie prawidowo odebra
sygnau, jeeli jego poziom nie
rni si wydatnie od poziomu
szumu.
Czy i t zasad podwaono
w przypadku systemw transmisji
w pamie 2,4 GHz? Odpowied
zabrzmi jak wyznanie heretyka:
TAK! I jest tu jeszcze czym zupelnie normalnym, e odbiorniki doskonale radz sobie z wyawianiem informacji, ktrych poziom mocy ley poniej poziomu
szumw, to znaczy jest mniejszy
ni moc szumw w otoczeniu
odbiornika.
Cud? Nie, nie jest to cud,
a umoliwiaj to stosowane zabiegi techniczne, ktre maj swoje
uzasadnienie teoretyczne i zostay
sprawdzone w praktyce.
Wic jak wyjani te pozorne sprzecznoci? Skd wynikaj
skrajnoci w podejciu do tego
samego w kocu zagadnienia?
Dlaczego wprowadzono jakiekolwiek zmiany w stosunku do
techniki transmisji stosowanej w
normalnych pasmach?
O tym wanie i o wielu innych
obco brzmicych pojciach z zakresu techniki komunikacji 2,4
GHz traktuje ten artyku. Mam
nadzieje, e przybliy on Czytelnikowi wiele nic niemwicych,
a czsto spotykanych w rnych
czasopismach terminw (jest ich
naprawd duo!), a jeden brzmi
bardziej dziwnie ni drugi. Ilu
Czytelnikw wie, co naprawd
oznaczaj takie terminy jak DSSS,
DHSS, FHSS, FASST, etc.
Chc jednak od razu uprzedzi, e poziom tego artykuu ma
pozosta pogldowy i popularyzatorski. Wejcie w szczegy dla
wielu czytelnikw byoby trudne
i zawie. Uywane metody realizacji tej techniki nie s atwe do
zrozumienia.
Troch teorii zwizanej

z technik rozpraszania widma
Tak wic przyszed czas, aby
podj prb wyjanienia tych
wszystkich pozornych sprzecznoci, bo w kocu co to za sprzecznoci, ktre tak doskonale sprawdzaj si w praktyce?
Mona zacz wyjanienia od
przytoczenia nastpujcego wzoru
Shannona i Hartleya, a opisujcego zdolno szybkoci transmisji cyfrowej w bitach/s dla okrelonego poziomu wystpowania
w niej bdw:
Szkic. 1. Szkice przedstawionego przez

artystw rozwizania patentowego
C = Blog 2 (1+ S/N)

Gdzie:
C jest prdkoci transmisji
w bitach/s (ang.bps) dla danego
poziomu stopy bdw
w transmisji (ang. BER, bit
error), czyli wymaganej jakoci
transmisji.
B szeroko widma
S poziom sygnau
N poziom szumw
S/N jest stosunkiem mocy
sygnau do szumu w miejscu
odbioru
Rwnanie to daje si uproci
do postaci atwej do stosowania :
C/B = 1,433S/N
std:
C= B1,433S/N
To rwnanie wyjania nam
wszystko. Aby mie due C, wystarczy zapaci rachunek w postaci odpowiednio duej szerokoci widma B! przy dowolnie
maym S/N ! S moe by nawet poniej poziomu szumu, a odbiornik
i tak bdzie w stanie przywrci
sygnaowi form do postaci, w jakiej zosta wysany.
29
CZNO
czno z rozproszonym widmem
Kilka przydatnych denicji

i poj
Zaczniemy od wyjanienia denicji, ktre Czytelnik znajdzie
w artykule.
Wspln cech wszystkich systemw rozpraszania widma jest
wprowadzenie do kanau transmisyjnego kodu albo inaczej mwic kodowania czy szyfrowania
sygnau.
Kod rozpraszajcy jest pseudolosowym cigiem dwjkowym,
ktry zostaje zmieszany z przebiegiem sygnau danych w ktrym z miejsc toru nadawczego.
Zamiennie w artykue uywane
s rwnie sowa: szyfr, wynik
dziaania generatora pseudolosowego PRN.
Pseudolosowo jest pojciem,
ktre oznacza, e w danym cigu
dwjkowym prawdopodobiestwo wystpienia jedynki i zera
jest dokadnie takie samo.
Rozpraszanie sygnau oznacza celowe poszerzenie widma
sygnau o wiele rzdw wielkoci.

Nastpuje to wanie po wprowadzeniu w tor nadawczy sygnau
kodu rozpraszajcego, ktry staje
si wysokoczstotliwociow skadow sygnau cakowitego.
Stosunek szerokoci rozproszonego widma do szerokoci widma
oryginalnego sygnau (danych)
przyjto nazywa zyskiem przetwarzania.
System rozproszonego widma
jest systemem komunikacji, w ktrym energia sygnau jest w sposb
zamierzony rozproszona w szerokim pamie poprzez wstrzyknicie
skadowej wysokoczstotliwociowej.
Wielodostp technika, ktra
pozwala na rwnoczesn komunikacj w tym samym pamie czstotliwoci
Korelacja intuicyjnie jest to
taka zaleno dwch zmiennych,
e znajc warto jednej z nich,
w niektrych sytuacjach mona
by atwiej przewidzie warto
drugiej zmiennej, ni nie znajc
wartoci pierwszej zmiennej.
Wyjanienie metody
rozpraszania
Rys. 1. Schemat blokowy systemu komunikacyjnego

z rozpraszaniem widma
Rys. 2. Wpyw rozpraszania na rozkad energii w widmie
Rys. 3. Skupianie widma sygnau po stronie odbiorczej
Rys. 4. Praca wielu nadajnikw w tym samym pamie
30
Sztuka polega na tym, e poza

normaln modulacj nonej dwjkowym sygnaem uytecznym
(kluczujcym jej faz bd czstotliwo), jest ona modulowana
(szyfrowana) dodatkowym szybkozmiennym przebiegiem kodu
rozpraszajcego.Tak wiec, aby
rozproszy widmo, naley w
ktrym miejscu kanau transmisyjnego wstrzykn kod
rozpraszania PRN
Kod uywany przez nadajnik
do zaszyfrowania informacji powinien by znany wczeniej odbiornikowi. W wielu wypadkach, tam
gdzie chodzi o poufno transmisji, kod powinien by znany tylko
jednemu odbiornikowi i danemu
nadajnikowi.
Schemat blokowy systemu
transmisyjnego pracujcego z rozpraszaniem widma zobrazowany
jest na rysunku 1.
Wpyw operacji rozpraszania

na szeroko widma i poziom
energii w widmie sygnau
Na rysunku 2 pokazano widmo
energii sygnau przed operacj
rozpraszania i po niej.
Bezporedni konsekwencj tej
operacji jest to, e energia transmitowanego sygnau jest rozproszona w szerokim widmie czsto-
tliwoci. Stosunek szeroko widm

przed i po rozpraszaniu (mierzony w dB) nazywany jest zyskiem
przetwarzania. Warto zysku
przetwarzania wynosi typowo od
10 dB do 60 dB.
Wpyw operacji skupiania na

szeroko widma sygnau
Odbiornik wykonuje operacj
odwrotn zwan skupianiem widma. Efektem tego jest zrekonstruowanie sygnau uytecznego.
Efekt operacji skupiania albo
deszyfracji danych, dokonywanej po stronie odbiorczej, na pasmo sygnau pokazany jest na
rysunku 3. Wida, e widmo energii rozproszonego sygnau wraca
do pierwotnej postaci, przyjmujc
taka sam form jak przed dokonaniem operacji rozpraszania.
Teraz wartoci tej energii w widmie s due, a zajmowane pasmo
czstotliwoci wskie.
Kompensacja
marnotrawstwa widma
poprzez wielodostp
Moliwoci pracy wielu nadajnikw w tym samym pamie jednoczenie. Rozpraszanie energii
sygnau w tak szerokim pamie
jest z punktu widzenia oszczdnego jego wykorzystania marnotrawstwem. Jest ono jednak cakowicie kompensowane przez fakt,
e w tym samym pamie moe
pracowa jednoczenie wiele nadajnikw bez adnego wzajemnego, szkodliwego oddziaywania.
Zabieg ten realizuj techniki zwane wielodostpem. Wielodostp
moe by zrealizowany w rny
sposb. Znane s nastpujce metody jego realizacji: FDMA (wielodostp z podziaem czstotliwoci),
TDMA (wielodostp z podziaem
czasowym) i CDMA (wielodostp
z podziaem kodowym). Om wione one zostay w dalszej czci
artykuu). CDMA jest technik
realizujc wielodostp i rozpraszanie widma.
Wymg wskopasmowoci wynika z koniecznoci uniknicia
tego oddziaywania. Skoro tego
oddziaywania nie ma, fakt zajmowania dla transmisji szerokiego
pasmo jako zarzut upada w znaczcym stopniu.
Rysunek 4 pokazuje, e mimo
nakadania si na siebie widma
energii wielu nadajnikw pracujcych w tym samym pamie, nie
przeszkadza to w osigniciu dobrej komunikacji. Dostp do tej
rozproszonej w szerokim widmie

energii ma wiele odbiornikw, ale
tym czynnikiem, ktry zapewnia
selekcj energii, jest kod. Kod znany odbiornikowi powoduje, e
wybiera on tylko t energi, ktra
do niego pasuje.
FDMA: Frequency Division
Multiple Access. Tak nazw nosi
technika wielodostpu z podziaem czstotliwoci. FDMA po lega na przydzieleniu pewnej
czstotliwoci nonej kadej stacji
nadawczej. Liczba uytkownikw
zaley od liczby wycinkw czstotliwoci w danym jego pamie.
FDMA jest najmniej efektywn
metod w sensie wykorzystania
widma. Uywana jest przez stacje
radiowe, TV, itd. (Rysunek 5).
TDMA: Time Division Multiple Access. Technika wielodostpu
z podziaem czasowym. Tu wielu
uytkownikw moe jednoczenie nadawa i odbiera dziki
przydzieleniu okrelonych przedziaw czasowych. Rne kanay
komunikacyjne mog by ustanowione przy uyciu jednej i tej
samej czstotliwoci fali nonej.
Przykadami zastosowania TDMA
s GSM, DECT, TETRA, I IS-136.
(Rysunek 6).
CDMA: Code Division Multiple Access. Technika wielodostpu
z przydziaem kodu
CDMA jest systemem, ktry
daje moliwo zwielokrotnienia
liczby kanaw komunikacyjnych
dziki przyznaniu kademu nadajnikowi i odbiornikowi innego
kodu. W tym systemie dane s
szyfrowane. Kod musi by znany
tak nadajnikowi, jak i odbiornikowi. Przykadami s systemy nadawania IS-95, (DS), IS-98, Bluetooth,
i WLAN. Na rysunku 7 pokazany
jest schemat blokowy systemu pracujcego wg zasady wielodostpu
z przydziaem kodu. Powyej wymienione metody wielodostpu
mona czy. Przykadowo GSM
jest kombinacj TDMA I FDMA.
Deniuje on topologicznie okrgi
dziki rnym czstotliwociom
nonym i ustanawia przedziay
czasowe w zasigu nadajnikw.
Przykad ukadu do
generowania kluczy kodujcodekodujcych
Poniewa jednym z istotnych
elementw ukadw rozpraszania
widma jest generator kodu lub
szyfru PRN, zaczniemy od jego
omwienia. Jak ju wiemy, cech
charakterystyczn systemw SS
jest obecno kodu, ktry musi
by znany nadajnikowi i odbiornikowi. W nowoczesnych systemach komunikacyjnych zakada

si ze wzgldu na jej poufno, e
ten kod, bdcy sekwencj bitow
musi by tak dugi i przypadkowy jak tylko to moliwe. Taki
kod jest odbierany przez klasyczne systemy wskopasmowe jako
szum. Generowane przez ukady elektroniczne kody s kodami
pseudolosowymi. Jedn z wymaganych cech kodu pseudolosowego jest to, e liczba wystpujcych
w nim jedynek i zer jest w przyblieniu taka sama. Oznacza si go
skrtowo PRN (ang.Pseudo Random Number). Metoda najczciej
stosowana do generowania liczb
pseudolosowych jest oparta na
rejestrach przesuwnych ze sprzeniem zwrotnym (albo zaptlonych rejestrach przesuwnych).
Rysunek 8 pokazuje w zarysie
zasad pracy tego rodzaju generatora. Budowa generatorw wytwarzajcych dobrej jakoci kody
pseudolosowe nie jest kwesti
trywialn. Musi ona przestrzega
pewnych zasad, takich jak: dugo
kodu, autokorelacja i zrwnowaenie bitowe (ta sama liczba jedynek
i zer). Im bardziej skomplikowany
kod, tym bardziej gwarantowana,
jest poufno komunikacji. Wemy
pod uwag fakt, e ta technika ma
szerokie zastosowania militarne
ze wszystkimi wynikajcymi std
implikacjami dla ochrony komunikacji. Zreszt wymg poufnoci
komunikacji jest rwnie bardzo
istotny w wielu zastosowaniach
cywilnych.
Paci si za to cen, ktra wyraa si skomplikowaniem ukadw
elektronicznych. Przykadowo, po
stronie odbiorczej, typowy cyfrowy ukad dekodowania (czyli
skupiania widma) moe zawiera
rwnowarto wicej ni kilku
milionw 2-wejciowych bramek
NAND. Jednak kwesti najtrudniejsz i trudnym, komplikujcym
ukady elektroniczne problemem
jest tu konieczno synchronizacji
kodu odbiornika z kodem nadawanym. Nie jest to tak trudno
zrozumie.
Wystarczy choby popatrze na
schemat rozwizania patentowego
i wyobrazi sobie, e za zmieniajc si cigle czstotliwoci nonej
nie poda odpowiednie przestrajanie obwodu wejciowego
odbiornika. Efektem bdzie utrata
moliwoci odbioru informacji.
Dalszy cig w nastpnym
numerze
Kazimierz Wirpszo
Rys. 5. Technika wielodostpu z podziaem czstotliwociowym
Rys. 6. Technika wielodostpu z podziaem czasowym
Rys. 7. Technika wielodostpu z przydziaem kodu
Rys. 8. Zasada pracy ukadu do generowania kodu

pseudolosowego
31
TESTY
Dodatkowe akcesoria HF
Automatyczny tuner antenowy LDG Electronics

W dzkiej rmie Prot, wrd wielu automatycznych tunerw antenowych jest dostpny nowy tuner
AT-200 Pro renomowanej rmy LDG Electronics. Jest to pierwsza automatyczna skrzynka antenowa
wyposaona w ponad 16 000 komrek pamici, skonstruowana z myl o wsppracy z seri
transceiverw HF nowej generacji.
Pyta czoowa AT-200 Pro zawiera siedem przyciskw i dwa

mierniki na diodach wieccych
Skrzynka antenowa LDG AT-200

Pro pozwala na cakowicie automatyczne dostrojenie dowolnych anten w penym zakresie
fal krtkich i w pamie 6 m przy
mocach dochodzcych do 250 W.
Moe wsppracowa z antenami dipolowymi, pionowymi, Yagi
i wszystkimi innymi zasilanymi za
pomoc kabli koncentrycznych.
Zapewnia dopasowanie szerokiej
gamy anten i impedancji, znacznie
szerszej od moliwoci produktw
konkurencyjnych. Kolejn zalet
jest niski pobr energii, pozwalajcy na zasilanie bateryjne. Pomimo
podobiestwa wygldu i funkcjonalnoci do poprzednich produktw LDG AT-200 Pro przewysza
je znacznie pod wzgldem parametrw i waciwoci. Unowoczenione algorytmy dostrajania pozwalaj na szybsze, skuteczniejsze
i dokadniejsze dopasowanie anteny. Moliwe jest korzystanie z automatycznego trybu pracy podczas
nadawania, rwnie emisj SSB,
a wiele parametrw mona ustawi na pycie czoowej. Dwa due
wskaniki na diodach wieccych
pozwalaj na jednoczesny odczyt
mocy i wspczynnika fali stojcej
WFS (ang. SWR) oraz stanw pracy i ustawie urzdzenia.
Parametry i waciwoci
AT-200 Pro
zakres czstotliwoci pracy:
1,8 54 MHz
zakres mocy: 5250 W mocy
szczytowej SSB i CW,
200 W mocy cigej (100 W
w pamie 6 m)
32
16 000 pamici (trjwymiarowych), uatwiajcych cige

zmiany czstotliwoci pracy
czas dostrajania: 0,56 s w przypadku strojenia penego, poniej
0,2 s w przypadku korzystania
z pamici
zakres dopasowywanych impedancji obcienia: 61000
(16150 w pamie 6 m),
64000 z dodatkowym transformatorem o przekadni 1:4
(LDG RBA-4:1)
zasilanie 1116 V, pobr prdu
500 mV (maks. 750 mA w trakcie
dostrajania)
wymiary: 51216152 mm
waga: 910 g
atwe w odczycie paskowe
wskaniki mocy, WFS i stanu
pracy
moliowo wsppracy z antenami dipolowymi, pionowymi, antenami typu V i innymi
dowolnymi, zasilanymi kablem
wsposiowym
dwupozycyjny przecznik antenowy powizany z blokami pamici dla czterech anten w kadej z pozycji
dodatkowy zewntrzny transformator pozwalajcy na dopasowanie anten o dowolnej dugoci, anten dugich lub zasilanych
za pomoc linii drabinkowych
ukad sprzgajcy z radiostacjami firm Yaesu i Icom
AT-200 Pro moe wsppraco wa z dowolnymi radiostacjami
i nadajnikami majcymi koncentryczne gniazdo antenowe i pracujcymi w zakresie krtkofalowym z moc nieprzekraczajc
250 W. Moe pracowa w trybie
automatycznym, reagujc na
przekroczenie zadanej wartoci
granicznej WFS lub w trybie pautomatycznym, w ktrym strojenie rozpoczyna si po naciniciu
przycisku Tune.
Skrzynka moe by zasilana z tego
samego zasilacza 12 V, do ktrego
podczona jest radiostacja (o ile
jest ona zasilana napiciem 12 V
i zasilacz dysponuje odpowiedni
rezerw prdow).
Uziemienie ukadu dopasowujcego wpywa dodatnio na jego

prac i bezpieczestwo. LDG zaleca poczenie go z wystarczajco dobrym obwodem uziemienia
(np. prt poczony z zakopanymi przewodami, pojedynczy prt
wbity w ziemi, wodocig albo
przewd uziemienia w gniazdku
elektrycznym; zalecane jest take
uycie odgromnikw w kablach
prowadzcych do anten).
Konstrukcja AT-200 Pro nie jest
wodoodporna i w trakcie pracy
polowej naley chroni przed
deszczem. Urzdzenie jest przeznaczone do wsppracy z antenami zasilanymi kablem koncentrycznym. W przypadku uycia go
do dopasowywania anten dugich
lub anten zasilanych za pomoc
linii symetrycznych (np. drabinkowych) konieczne jest uycie dodatkowego symetryzatora o przekadni 1:1 (RBA-1:1) lub 4:1 (LDG
RBA-4:1), w zalenoci od rodzaju
anteny i linii zasilajcej.
Na pycie przedniej s niezbdne elementy regulacyjne
i sygnalizacyjne:
Power (wczenia lub wyczenia
urzdzenia). W stanie wyczonym wejcie i wyjcie ukadu s
zwarte (obwd jest zbocznikowany), po wczeniu urzdzenie powraca automatycznie do
ostatniego stanu dostrojenia.
Tune (zapocztkowuje cykl strojenia penego lub w oparciu
o wartoci zapisane w pamici, a take do zbocznikowania
urzdzenia).
Ant (wybr jednej z dwch anten).
C Up (rczne zwikszenia pojemnoci obwodu).
C Dn (rczne zmniejszenie
pojemnoci obwodu).
L Up (rczne zwikszenia indukcyjnoci obwodu).
L Dn (rczne zmniejszenie indukcyjnoci obwodu).
Func (alternatywne funkcje pozostaych szeciu przyciskw).
PWR (wskanik mocy podawanej do anteny
w zakresach 25 i 250 W).

SWR (wskanik wartoci wspczynnika fali stojcej w trakcie
strojenia i nadawania).
Po uzyskaniu stanu dopasowania
urzdzenie przechodzi automatycznie w stan gbokiego upienia, w ktrym procesor zostaje
wyczony. Przebudzenie nastpuje automatycznie w momencie
startu nastpnego cyklu dostrajania, w momencie pojawienia si
sygnau w.cz., nacinicia przycisku lub pojawienia si koniecznoci rozpoczcia cyklu automatycznego dostrajania. Dane s zapisywane na czas nieograniczony
w pamiciach EEPROM.
AT- 2 0 0 Pr o j e s t w y p o s a o n y
w 16 000 trjwymiarowych
komrek pamici. Kademu
z wej antenowych przypisane jest 8000 komrek pamici, co
oznacza, e na kad z anten wypada po 2000 komrek pamiciowych. W trakcie nadawania na
poprzednio ju uywanej czstotliwoci uytkownik moe skorzysta z trybu strojenia pamiciowego (Memory tune), co zajmuje
tylko uamek sekundy. Dane w pamiciach s zapisywane w sposb
w peni automatyczny, a urzdzenie uczy si w ten sposb i dostosowuje do potrzeb (pasm, czstotliwoci pracy) uytkownika.
Obsuga skrzynki jest do skomplikowana, ale dokadnie opisana
w instrukcji. Dla tych, ktrzy nie
lubi czyta obszernych instrukcji,
wystarczy najkrtszy sposb podczenia ukadu przed rozpoczciem nadawania:
poczy wyjcie antenowe
TRX-a z gniazdem Tx AT-200
Pro za pomoc odcinka kabla
koncentrycznego 50
do gniazdaAnt 1 na tylnej
ciance AT-200 Pro doczy anten zasilan kablem o impedancji 50
podczy rdo zasilania 1116
V/750 mA do gniazda Power
wczy radiostacj i wybra
czstotliwo pracy, a nastpnie
rozpocz nadawanie dowoln
emisj
odczeka do zakoczenia cyklu
dostrajania.
W trakcie nadawania emisj SSB
wystarczy po prostu mwi do
mikrofonu. Moc nadawania moe
dochodzi do 125 W, o ile nadajnik
jest wyposaony w ukad ograniczajcy moc wyjciow w przypadku wystpienia zbyt wysokiego WFS (ukad ALC). W przeciwnym przypadku moc nadawania
w trakcie strojenia nie powinna
przekracza 25 W, aby nie doprowadzi do uszkodzenia nadajnika.
Podstawowe funkcje
Wszystkie funkcje s wywoywane za pomoc siedmiu przyciskw znajdujcych si na pycie czoowej. Ich wywoanie nastpuje w momencie puszczenia
przycisku. Rodzaj wywoanej
funkcji zaley take od czasu nacinicia przycisku przed jego
puszczeniem. Rozrniane s trzy
stany: nacinicie krtkie (poniej
0,5 s), rednie (0,52,5 s) i dugie
(powyej 2,5 s).
Wszystkie parametry konguracyjne s zapisane na czas nieograniczony w pamici EEPROM
(dla kadej z anten zapisywane
s oddzielne zestawy danych, ale
rodzaj wybranej anteny nie jest
zapamitywany).
AT-200 Pro moe by wczany
na trzy rne sposoby wybierane poprzez przyciskanie jednego
lub wicej klawiszy w trakcie wczania zasilania (przewanie poprzez woenia kabla zasilajcego
do gniazda).
Chcc wywietli numer wersji
oprogramowania, naley w trakcie wczania zasilania trzyma wcinity przycisk Func
(pierwsza jego cyfra jest
wywietlana na wskaniku grnym, a druga na dolnym; na zdjciu wywietlana jest wersja 1.3).
Na tylnej ciance znajduj si gniazda: Ant 1 (gniazdo anteny 1),

zacisk uziemienia, Ant 2 (gniazdo anteny 2),TX (gniazdo wejciowe
w.cz.), Radio (gniazdo do sterowania kompatybilnej radiostacji),
Power (gniazdo zasilania)
Tryb wyczenia
ustawienia naley, w trakcie wczania zasilania trzyma wcinite

przyciski Func + Ant + Tune. Podczas konguracji wiele z dodatkowych funkcji jest wywoywanych za pomoc przycisku Func,
ktry naley wcisn i puci
(funkcje odczytu stanu urzdzenia
wymagaj wcinicia i trzymania
przycisku Func.).
Gotowo do wywoania funkcji
Wywietlanie wersji
W trakcie wczania zasilania naley trzyma wcinity przycisk

Ant., co powoduje na przemian
uruchomienie w trybie wyczonym (zbocznikowanym) lub wczonym (aktywnym).
Stan wyczenia jest sygnalizowany przez wiecce si segmenty
rodkowe, za stan wczenia za
pomoc wiecenia segmentw zewntrznych.
Tryb aktywny
Aby wyzerowa wszystkie
Standardowy tryb pracy
Wcinity przycisk Func
Urzdzenie umoliwia pomiar

mocy szczytowej lub redniej. Pomiar mocy redniej jest korzystny
dla emisji o staej amplitudzie, takich jak FM lub RTTY, natomiast
pomiar mocy szczytowej jest korzystniejszy dla emisji o zmiennej
amplitudzie, np. SSB czy AM.
Zmiana (przemienna) rodzaju pomiaru wymaga wcinicia i puszczenia przycisku Func, a nastpnie
wcinicia i puszczenia przycisku
33
TESTY
jest tryb automatyczny. Zmiana
(przemienna) trybu pracy wymaga wcinicia i puszczenia przycisku Func, a nastpnie wcinicia
i puszczenia przycisku C Dn.
Automatyczny tryb pracy
Po zdjciu obudowy widoczne zespoy kondensatorw i cewek

przeczanych za pomoc przekanikw (ukad dopasowujcy LDG
AT-200 Pro jest obwodem typu L zoonym z szeregowej indukcyjnoci i rwnolegej pojemnoci)
C Up. Pomiar mocy szczytowej

jest sygnalizowany za pomoc
wiecenia najwyszego segmentu
wskanika mocy (nie wieci si on
w trakcie pomiaru mocy redniej).
Strojenie
Pautomatyczny tryb pracy
Ustawienie progowej wartoci

WFS dla automatycznego dostrajania wymaga nacinicia i puszczenia przycisku Func, a nastpnie
nacinicia i puszczenia przycisku
L Dn.
Pomiar mocy szczytowej
Moliwy jest wybr jednego

z dwch zakresw mocy: 25 lub
250 W, przy czym ten wyszy
wymaga nacinicia i puszczenia przycisku Func, a nastpnie
wcinicia i puszczenia przycisku
L Up. Wybrany zakres sygnalizowany jest poprzez krtkie zawiecenie si segmentu 20 lub 200 na
wskaniku mocy.
Ustawianie progu automatycznej

reakcji (1,7)
Niska impedancja
Zakres 25 W
Wysoka impedancja
Zakres 250 W
AT- 2 0 0 P r o m o e p r a c o w a
w dwch trybach w automatycznym dostrajanie anteny rozpoczyna si po przekroczeniu zadanej
wartoci granicznej WFS (wspczynnika fali stojcej), a w pautomatycznym po naciniciu przycisku Tune. Trybem domylnym
34
Przy wyborze anten o wysokiej

lub niskiej impedancji, podobnie
jak w poprzednich przypadkach
naley najpierw wcisn i puci
przycisk Func lub Ant (tym drugim mona zmieni konguracj
obwodu dopasowujcego z LC na
CL lub odwrotnie). Funkcja Ant
jest istotna w trybie dostrajania
rcznego za pomoc przyciskw
L i C (w automatycznym trybie
pracy konguracja ta jest ustawiana samoczynnie).
Rwnie w celu naprzemiennego
wybierania anteny 1 lub 2 naley
wciska przycisk Ant (na wskaniku zapalaj si segmenty pooone
bliej wybranego gniazda).
Antena 1
Antena 2
W trybie automatycznego strojenia ukad rozpoczyna cykl dostrajania po przekroczeniu zadanej

wartoci granicznej WFS. Z kolei
w trybie pautomatycznym dostrajanie rozpoczyna si po naciniciu przycisku Tune niezalenie
od wartoci WFS. Tryb automatyczny spisuje si dobrze podczas
pracy emisjami SSB, AM, CW lub
cyfrowymi. Ostatnio opracowane algorytmy dostrajania pozwalaj na niezawodn prac take
w obecnoci sygnau o zmiennych
parametrach (zmiana czstotliwoci, anten lub pasm nie wymaga prbnej transmisji sucej do
dostrojenia anteny i moliwe jest
od razu rozpoczcie transmisji,
a AT-200 Pro dokona dopasowania
anteny w cigu 0,2 s).
AT-200 Pro jest wyposaony w
16 000 trjwymiarowych komrek pamici podzielonych na
dwie grupy po 8000 przypisanym
do kadego z obydwu gniazd
antenowych.
Pozwalaj one na zapis wartoci
elementw zapewniajcych dopasowanie dla kadej uywanej
czstotliwoci pracy i dla kadej
z czterech rnych anten zwizanych z danym gniazdkiem
antenowym co oznacza, e
kada z anten ma do dyspozycji
2000 komrek pamici. Operator
moe wic korzysta z szerokiej
gamy anten podczanych w miar potrzeby do wej antenowych.
Chcc uruchomi peny cykl strojenia naley w trakcie transmisji
wcisn i trzyma przycisk strojenia (Tune) przez co najmniej 2,5
sekundy (po puszczeniu nastpuje
rozpoczcie cyklu dostrajania i syszalne s przez kilka sekund odgosy przeczania przekanikw;
po zestrojeniu na wskaniku WFS
widoczny jest jego wynik).
Tryb rcznego strojenia
W przypadku nadawania na czstotliwoci, ktra bya ju uprzednio uywana, znacznie szybsz

alter natyw jest skorzystanie
ze strojenia w oparciu o dane
zapisane w pamici.
W tym celu naley wczy nadajnik i nacisn przycisk strojenia (Tune) na czas od 0,5 do 2,5
sekundy i nastpnie go puci.
Ukad automatycznie poszukuje w pamici pasujcych danych
i korzysta z nich. W przypadku nie
znalezienia danych rozpoczyna on
automatycznie peny cykl dostrajania i po jego zakoczeniu zapisuje dane w pamici do ich uycia
w przyszoci. W ten sposb AT-200 Pro uczy si i w miar czasu
coraz bardziej dostosowuje si do
potrzeb operatora. Tryb ten moe
by w praktyce najczciej stosowany, poniewa i tak w przypadku braku danych poszukuje ich
automatycznie.
Kroki czstotliwoci s zalene od

pasma i s przykadowo najmniejsze w pamie 80 m, co uwzgldnia
wpyw duej dobroci obwodw,
a wyranie wiksze w pamie
10 m, gdzie dobroci obwodw
s nisze.
Tryb automatycznego strojenia
Wyczenie skrzynki z obwodu,

czyli stanu, kiedy gniazdo antenowe jest poczone bezporednio
z gniazdem nadajnika (zbocznikowanie ukadu), nastpuje po
krtkim, nieprzekraczajcym p
sekundy wciniciu przycisku
strojenia.
Przejcie do tego trybu jest sygnalizowane za pomoc mignicia wszystkich diod wieccych. Ponowne krtkie wcinicie przycisku powoduje powrt
do ostatnio uywanych ustawie, a wskaniki sygnalizuj
wczone przekaniki w obwodach
L i C. Wcinicie przyciskw
Func i Tune w stanie zbocznikowania, powoduje skasowanie

zawartoci ostatnio uywanej pamici. Ustawienie w stan zbocznikowania nie jest zapamitywane
w momencie wyczenia urzdzenia i po jego ponownym wczeniu powraca si do ostatnich stosowanych parametrw. Operator
moe jednak zapisa w pamici
stan zbocznikowania naciskajc
przyciski Func i Tune i kasujc
w ten sposb pami dla danej
czstotliwoci.
Po zakoczeniu cyklu strojenia
przyrzd przechodzi w stan upienia, w ktrym pobr prdu wynosi
okoo 10 mA. Przebudzenie nastpuje automatycznie w momencie
wywoania nastpnego cyklu (za
pomoc przycisku), pojawienia si
sygnau w.cz., nacinicia innego
przycisku lub gdy po przekroczeniu zadanej wartoci WFS konieczne jest dokonanie ponownego dostrojenia. Po wyczeniu AT-200
Pro przechodzi automatycznie
w stan zbocznikowany.
W wyjtkowych przypadkach konieczne moe si okaza rczne
skorygowanie dostrojenia po zakoczeniu cyklu automatycznego.
Przypadki takie zdarzaj si, gdy
REKLAMA
35
TESTY
Radioshack SQ2LYF
(AT-200 Pro wsppracuje z transceiverem FT-897
rezonans anteny jest oddalony od

aktualnej czstotliwoci pracy. Do
tego celu uywa si przyciskw
C Up, C Dn, L Up i L Dn, ktrymi
mona powikszy lub zmniejszy pojemnoci lub indukcyjnoci
obwodu.
W praktyce rczna korekta jest
konieczna tylko w rzadkich przypadkach, poniewa algorytmy dostrajania AT-200 Pro spisuj si
bardzo dobrze.
Wskazania mocy i WFS

W trakcie trwania cyklu strojenia wskaniki mocy (PWR) i WFS
(SWR) wskazuj odpowiednio moc
transmitowan do anteny i wspczynnik fali odbitej. Jeeli nadajnik
jest wyposaony w automatyczn
regulacj mocy (ALC), redukujc moc wyjciow w przypadku
wystpienia zbyt duego WFS, na
wskaniku mocy widoczne s jej
zmiany wystpujce w trakcie dostrajania anteny. Podczas nadawania oba mierniki wskazuj rwnie
Mikroprocesor steruje przekanikami zaczajcymi zespoy

kondensatorw i cewek (dane pomiarowe suce do rozpoznania
stanu dopasowania dostarcza mostek WFS)
36
odpowiednio moc transmitowan

do anteny i WFS, jeeli zostay tak
ustawione w konguracji.
Dla WFS lecego poniej 1,1 na
wskaniku nie wieci si w trakcie obecnoci sygnau w.cz. aden
segment. wiecenie si segmentu
podpisanego 1,1 oznacza, e WFS
ley w granicach od 1,1 do 1,3;
segment 1,3 oznacza, e WFS ley
w granicach od 1,3, do 1,5 itd. Mwic skrtowo, kady z segmentw oznacza, e warto WFS jest
rwna lub wiksza od podpisanej, ale mniejsza ni dla segmentu
nastpnego.
Miernik mocy redniej zapewnia
prawidowe wskazania w przypadku nonej niezmodulowanej
o staym poziomie. Sygna modulujcy powoduje zmiany wskaza
miernika mocy. W trybie pomiaru
mocy szczytowej wskazania s
stabilniejsze w przypadku sygnau
zmodulowanego, poniewa mierzone s tylko wartoci maksymalne, niezalenie od przebiegu
modulacji. Pomiar mocy szczytowej jest konieczny w przypadku
modulacji amplitudy nonej, np.
emisji SSB i AM, natomiast pomiar
mocy redniej zapewnia dobre
wyniki dla emisji FM, RTTY i innych o staym poziomie nonej.
Testy i wnioski uytkownikw

Podczas wielu testw stwierdzono, e tryb automatyczny jest najbardziej przydatny w przypadku
czstych zmian czstotliwoci lub
pasm nadawania (np. w trakcie zawodw). W trybie pamiciowym
urzdzenie zapewnia w wikszoci przypadkw zmiany czstotliwoci pracy dopasowanie w uamku sekundy, korzystajc z danych
zapisanych w pamici, a jedynie
w przypadku ich braku przeprowadza peny cykl dostrajania.
W przypadku, gdy WFS anteny
zmienia si jedynie nieznacznie
w funkcji czstotliwoci, automatyczna korekta dopasowania moe
by zbdna i wwczas korzystniejsze bdzie korzystanie z pautomatycznego trybu pracy.
Obwd dopasowujcy zapewnia
popraw jedynie w pewnych granicach i nie zdziaa cudu w przypadku zej anteny (powinna ona
by jak najbliej rezonansu, a obwd dopasowujcy powinien
kompensowa jedynie niewielkie
odchyki).
W niekorzystnych warunkach
znaczna cz mocy moe zosta
stracona w ukadzie dopasowujcym i nigdy nie dotrze do anteny.
W rzeczywistoci ukady dopasowujce oszukuj w pewnym

stopniu nadajnik, symulujc podczenie anteny lepszej ni jest
ona naprawd (symulujc jej rezonans) i zapobiegaj w ten sposb
uszkodzeniom nadajnika, ktre
mogyby by spowodowane przez
moc fali odbitej. Wicej informacji
na temat skrzynki mona znale
w fabrycznej instrukcji obsugi
(polskie tumaczenie Krzysztofa OE1KDA, ktre posuyo do
opracowania powyszego materiau, jest dostpne w sieci).
Na zakoczenie warto zapozna
si z testem SQ2LYF (redakcja
dzikuje Przemkowi SQ2LYF za
przesane zdjcia).
Skrzynk oceniam na 5, mimo e
jest troch gona, gdy pierwszy
raz si stroi. Nie miaem do czynienia z innymi skrzynkami tego
typu, ale myl, e inne skrzynki
te tak gono pracuj. Polecam
szczerze kademu, kto podczas
pracy nie ma czasu na rczne strojenie. Skrzynka ma duo pamici, pierwsze strojenie trwa kilka
sekund, za ponowne strojenie
(z pamici) w okolicach tej samej czstotliwoci trwa uamek
sekundy.
Urzdzenie ma dwa gniazda antenowe, take mona podczy
dwie anteny. U siebie mam przecznik i korzystam tylko z jednego gniazda. AT-200 Pro stroi
u mnie anteny W3DZZ bez problemu od 80 m do 10 m. Druga
antena to antena mobilowa z
pasma 11 m, ktr mam postawion na blaszanym dachu budynku i ukad bez problemu radzi sobie ze strojeniem nawet na
pamie 80 m.
Osobicie nie potra wymieni
ani jednej wady tej skrzynki. Jest
adnie wykonana, fajnie wyglda
w radioshacku, ma podobn szeroko i dugo, co mj FT-897,
niele to si razem komponuje.
Podczas pracy skrzynka jest szybka i niezawodna, a miernik mocy
i SWR mniej wicej podaje waciwe wartoci, zblione do wskaza
dobrego miernika SWR/PWR. Ponadto AT- 200 Pro umoliwia rczne dostrajanie, ale uwaam e nie
jest to potrzebne w tym urzdzeniu; tylko raz z tego korzystaem.
U mnie strojenie anteny jest moliwe dopiero przy mocy okoo 7
W nadajnika, take ta skrzynka
nie nadaje si do pracy QRP.
www.sq2lyf.blogspot.com
www.ldgelectronics.com
www.ot18.pzk.org.pl/oe1kda/
AT200Pro.pdf
Anteny HF
ANTENY
Antena na sezon zimowy
Antena Fuchsa inaczej

Letnia pora pozwala na rozwieszenie anteny w ogrdku lub w terenie i rozstawienie sprztu w dogodnym miejscu. W zimie natomiast praca terenowa stanowi wtpliw przyjemno. Sprawdzony koncept
anteny Fuchsa pozwala na prac QRP z ciepego pomieszczenia i przy zamknitym oknie, o ile futryna
nie zawiera elementw metalowych.
Punkt zasilania anteny wraz z obwodem dopasowujcym znajduje
si w pomieszczeniu, w pobliu
radiostacji, a przewd antenowy
o dugoci ok. poowy fali moe
by wypuszczony na zewntrz,
nawet jeli jest przycinity przez
zamknite okno. W zalenoci od
warunkw zewntrznych moe
Fot. 2. Wntrze, transformator prdowy

naoony na rodkowy kontakt gniazda BNC
Fot. 3. Druga wersja konstrukcji
Fot. 4. Wntrze konstrukcji ze wskanikiem

WFS
on by rozwieszony w linii prostej lub zaamanej. W najprostszym przypadku konieczny jest

tylko jeden punkt zawieszenia
przewodu i dodatkowo zbdne
staje si wykonanie przepustu dla
kabla zasilajcego anten. Antena
po jej usuniciu nie pozostawia
wic trwaych ladw, co uatwia
instalacj w tymczasowych QTH.
Nie wiadomo, czy i tymi motywami kierowa si dr Jzef Fuchs, patentujc swoje rozwizanie w 1927
r.
Punkt wyjcia do dowiadcze
OE1HFC z anten Fuchsa stanowi
zestaw do wasnej konstrukcji obwodu na zakres 8010 m, dostpny
w qrpproject [1]. Zestaw zawiera wszystkie elementy, obudow
i szczegow instrukcj montau.
Dostrojenie na minimalny WFS
okazao si jednak do trudne,
poniewa konstrukcja jest wyposaona jedynie we wskanik napicia w.cz. na wejciu anteny. Duym
uatwieniem, zwaszcza do pracy
w pasmach 80 i 40 m, okazao si
uzupenienie jej o wskanik prdu
antenowego (na schemacie 1 obwiedziony lini przerywan) skadajcy si z transformatora prdowego na rdzeniu piercieniowym
T37-2, prostownika i diody wieccej umieszczonych w oryginalnej
obudowie.
Nastpny egzemplarz ukadu zosta uzupeniony o wskanik fali
stojcej i przecznik pozwalajcy na rwnolege doczenie drugiej (nieuywanej w oryginalnym
rozwizaniu) sekcji kondensatora
zmiennego (schemat 2). Cewka
sprzgajca zostaa przeduona
o dwa zwoje. Znalezienie miejsca
na dodatkowe elementy w oryginalnej obudowie wymagao innego rozmieszczenia elementw
obwodu. Modykacje te uatwiy
dostrojenie w pamie 80 m nisko
zawieszonej 41-metrowej anteny
w pozycji przecznika dla 40 m.
Wskanik napicia w.cz. sta si
zbdny, poniewa wskanik WFS
Fot. 1. Oryginalny obwd z dodan skal
Schemat 1.
Schemat 2.
pozwala na dokadniejsze znalezienie optymalnego punktu dostrojenia i dopasowania.

Zmodykowany obwd Fuchsa
w poczeniu z anten o dugoci
41 m pozwoli na uzyskanie wielu
cznoci na dystansach dochodzcych do 2850 km przy mocach
nadawania 1 i 2 W.
Herman Fischhuber OE1HFC
skr. tum. z QSP 1/2006
Krzysztof Dbrowski OE1KDA
[1] www.qrpproject.de
[2] Ukady cichego
strojenia anten,
K. Dbrowski,
wiat Radio
11/2005, str. 54
Pomoc w dostrojeniu
na minimum WFS
anten Fuchsa, magnetycznych i wielu
innych mog by
opisane w poz. [2]
ukady mostkowe
z generatorem szumw przyp. tum.
37
WYWIAD
Znani krtkofalowcy
Rozmowa z Donat SP5HNK
Fascynuje mnie telegraa
Jest kilka powodw przeprowadzenia rozmowy z Donat Gierczyck-Zbroek SP5HNK. Po pierwsze,

tradycyjnie w marcu chcemy przypomnie, e wrd krtkofalowcw jest wiele kobiet, ktre interesuj
si radiokomunikacj i osigaj znaczce sukcesy, zarwno w sporcie krtkofalarskim, jak i w pracy
na rzecz organizacji zrzeszajcych radioamatorw. Po drugie HST szybka telegraa przeywa swj
renesans i w padzierniku w Skierniewicach odbd si 7 Mistrzostwa Regionu 1. IARU
w Szybkiej Telegrai.
wiedzi klub i zostaam w nim.
Od razu praktycznie zaczam
uczy si telegrai, sama, za pomoc programw komputero wych poleconych w klubie. Klubowa ekipa pod wodz Tomka
SP5UAF od pocztku wczaa mnie
do pracy w zawodach. Na pocztku na RTTY, pniej na fonii, na
kocu CW.
Pierwsz czno przeprowadziam po okoo 4 tygodniach
nauki alfabetu Morsea pod czujnym okiem p. Witka SP5LCC. Po
pierwszej pgodzinnej cznoci odetchnam z ulg, a koledzy miali si, e jeszcze troch
i zaczn startowa w zawodach
w szybkiej telegrai. W co oczywicie nie uwierzyam.
Mistrzostwa R1. IARU, Pordenone 2008
Red.: W jaki sposb zainteresowaa si telegra i w ogle krtkofalarstwem?

SP5HNK: Krtkofalarstwem zainteresowaam si w trzeciej klasie
liceum, planujc studia na uczelni
technicznej. W mojej szkole LO
im. I. J. Paderewskiego w Sulejwku dziaa klub krtkofalarski
SP5ZCC. Nie wiedziaam tylko,
jak nawiza kontakt z jego czonkami. Okazj by artyku, ktry
przysali do gazety szkolnej, w ktrej pracowaam. Chcc wyjani
par szczegw, miaam wreszcie punkt zaczepienia, eby od-
Shack w Zgorzelcu, SN6Z
38
Re d . : J e d n a k ko l e d z y m i e l i
racj podobno nie tylko wkrtce
wystartowaa na CW pod swoim znakiem SP5HNK, ale take
wspara ekip SN0HQ, no i
poznaa ma Czy moesz opowiedzie, jak byo naprawd?
SP5HNK: Na telegrai w zawodach po raz pierwszy odezwaam
si tu po otrzymaniu wasnego
znaku SP5HNK, byo to WPX
CW 2002. W tym samym roku zapisaam si do klubu modych contestmanw WWYC (Word Wide
Young Contesters). eby do niego
nalee, trzeba speni dwa warunki: startowa w zawodach i mie
poniej 30 lat. Pniej zdaam matur, dostaam si na Politechnik
Warszawsk. Cigle szlifowaam
telegra i umiejtnoci operatorskie. W roku 2003 doczyam do
ekipy SN0HQ i wyjechaam na
pierwsz zagraniczn, radiow
wycieczk (OH0). Od tamtej pory
nadawaam z kilku europejskich
krajw: 9A, S5, E7, LX, OH0, OE,
DL, G, YU, YU6, HA Wziam
udzia w paru wikszych akcjach
klubowych wyczynach RTTY ze
stacji Krzysztofa SP7GIQ, klubowych wyprawach do LX, aktywacji
stacji YU6AO wkrtce po ogoszeniu niepodlegoci Czarnog-
ry, pracy w zawodach IOTA pod

znakiem 9A2004WWYC (idealny
na telegrai). Pracowaam midzy innymi ze stacji contestowych
SO6Y, SQ6Z-SN6Z, SO9Q, SN4L.
Na spotkaniu SN0HQ w roku 2004
pierwszy raz miaam okazj osobicie porozmawia ze swoim obecnym mem Makiem SQ6MS.
Nasze spojrzenia na krtkofalarstwo rni si dlatego do dobrze si uzupeniamy, Maciek jest
uzdolnionym elektronikiem-konstruktorem, czego ja o sobie nie
mog powiedzie.
Znaki wywoawcze ma te moje
rodzestwo: SQ5NBQ, SQ5LNH.
Wczaj si zazwyczaj w klubow
aktywno na RTTY. Uczy telegrai prbuj te mojego najmodszego, omioletniego brata.
Red.: Jak wyglda Twj pierwszy

kontakt z szybk telegra?
SP5HNK: Mj pierwszy kontakt
z szybk telegra to spotkanie
z Grzekiem SQ4NR, mistrzem Polski juniorw, pniej z reszt zaogi z Olsztyna, podczas mistrzostw
LOK w Warszawie. Przeomem
jednak byo spotkanie kolegw
z zagranicy Fabiana DJ1YFK i Gorana YT7AW, pracujcych w programie Rufz prdkociami powyej 700 cpm (znakw na minut).
Mczyam si wwczas w Rufzie
prdkociami rzdu 200 cpm
i osignicie czego wicej wydawao mi si nieprawdopodobne.
W roku 2008 Jurek SP3SLU zebra
po raz pierwszy polsk reprezentacj na zawody Regionu 1. IARU
w szybkiej telegrai. Zostaam zaproszona do druyny, ale dugo
wahaam si z decyzj brak dowiadczenia, konfrontacja ze znakami znanymi z wybitnych osigni. Zdecydowaam si jednak
sprbowa. Punktw ujemnych
w tych zawodach nie ma, wic
druynie zaszkodzi nie mogam.
Wyjazd by dla mnie znakomit
lekcj. Zdobyam brzowy medal w konkurencji Morse Runner, a tym samym motywacj do
dalszych wicze. Po zawodach

szef grupy roboczej ds. szybkiej
telegrai Regionu 1. IARU poprosi
PZK o wytypowanie przedstawiciela. W ten sposb w lipcu 2008
zaczam prac w teje grupie. Do
moich obowizkw naley wymiana informacji z innymi krajami na temat ich aktywnoci w zakresie HST oraz czynny udzia
w pracach nad regulaminem oraz
przygotowaniach do mistrzostw.
W listopadzie 2008 wziam udzia
w spotkaniu grupy roboczej podczas konferencji IARU w Cavtat,
w Chorwacji.
Z bogosawiestwem PZK, powoli przebudowuje si w Polsce
struktura organizacyjna szybkiej
telegrai. Zacienia si wsppraca
z LOK, co moe tylko cieszy. Powstaa strona internetowa (www.
cw.dxing.pl), ktra bdzie miejscem wymiany informacji dotyczcych HST w Polsce. Dziki dobrym
kontaktom z kolegami z czowki
HST z krajw o duszej telegracznej tradycji, jestem w stanie
umieci na niej porady i informacje praktyczne dla rozpoczynajcych swoj przygod z szybk telegra. Mam szczer nadziej, e ta
dyscyplina stanie si znw wana
dla polskich krtkofalowcw.
Red.: Czy moesz wymieni koleanki i kolegw, ktrzy mog
w polskiej druynie narodowej
stawi czoo wymogom konkurencji HST?
SP5HNK: Do poziomu wiatowego sporo nam jeszcze brakuje, ale
jest grupa osb, ktra bierze czynny udzia w zawodach w szybkiej
telegrai, rwnie poza granicami
Polski. Na mistrzostwach w latach
2008 i 2009 Polsk reprezento wali Agnieszka SQ7VIP, Paulina
SQ7MZD, Wanda SP7IWA, Jerzy
SP3SLU, Marek SP8BVN, Ewelina
SQ7MZC, Alfred SP7HOR, Mariusz SP8TDX , Dawid Twardziski
SWL, Cezary Kowalski SWL.
Miaam okazj pozna grup Alfreda SP7HOR ze Skierniewic, szkolcego modzie. Wyniki s coraz
lepsze, ale zawsze mona co poprawi. Nie znam osobicie zbyt
wielu osb, ktre odnosiy sukcesy
w mistrzostwach w latach 6080.,
ale wiem, e mogy rwna si
z najlepszymi nadawcami z Biaorusi czy Rosji.
Red.: Na czym polegaj zawody
HST?
SP5HNK: Zawody w szybkiej telegrai skadaj si z czterech konkurencji:
odbir tekstw literowych, cyfrowych i mieszanych (ze znakami

. , = / ?),
nadawanie kluczem tekstw literowych, cyfrowych i mieszanych
(ze znakami . , = / ?),
odbir znakw radiostacji amatorskich w programie RUFZ,
symulacja pile-upu w programie
Morse Runner.
Testy odbioru startuj od prdkoci
7080 cpm. Po kadym telegramie
tempo ronie tak dugo, dopki
kto na sali jeszcze odbiera i zapisuje. Techniki s rne zapis
rczny, czsto przy uyciu skrtw zastpujcych litery i cyfry,
lub komputerowy. Trzy wybrane
radiogramy przepisuje si w programie komputerowym i przesya
sdziom do werykacji. Zaliczany
jest najlepszy wynik (najwysze
tempo, najmniej bdw). Podczas
nadawania naley moliwie szybko i bezbdnie nada trzy radiogramy, skadajce si z liter, cyfr
i tekstu mieszanego. Zawodnik
musi zmieci si w czasie 12 minut, od momentu wejcia do sali.
Na kady tekst ma jedn minut. Jeli zostanie mu troch czasu,
moe powtrzy jeden z radiogramw. Sdziowie wybieraj wtedy
tekst za wiksz liczb punktw
do kocowej klasykacji.
W programie Rufz do odebrania
jest 50 znakw, generowanych losowo z bazy danych rzeczywistych
znakw krtkofalarskich. Zawodnik ustawia tempo startowe i odpowiadajcy mu ksztat sygnau.
Kady dobrze zalogowany znak
oznacza wzrost tempa a przez
to rwnie liczby gromadzonych
punktw. Rekordzici zaczynaj
od 500700 znakw na minut.
Ostatni konkurencj jest Morse
Runner. Zawodnik ustawia tempo pracy i przez 10 minut odbiera znaki krtkofalarskie w sposb
zbliony do rzeczywistej pracy
na pamie. Mona nawet dostraja si do korespondenta, uywajc klawiszy strzaek. Liczba
punktw zaley od liczby zalogowanych cznoci oraz dugoci znakw korespondentw (na
przykad amace s duo lepiej
punktowane).
Red.: W ubiegym roku bya
obecna na zakoczeniu Pucharu Europy Skierniewice 2009.
Jak po kilku miesicach oceniasz
t imprez?
SP5HNK: Niestety obowizki
subowe nie pozwoliy mi wystartowa w skierniewickich
SP5HNK i SQ6MS - zawarcie zwizku maeskiego, wrzesie 2008
zawodach HST, ale miaam okazj uczestniczy w ceremonii ich

zakoczenia i uhonorowania zwycizcw. Z tego co wiem, bya to
jedna z wikszych imprez sportowych w zakresie szybkiej telegrai
w cigu ostatnich lat. W zawodach
Karta QSL
W klubie SP6ZDA
39
WYWIAD
Znani krtkofalowcy
Wyprawa do Luksemburga, CQWW CW 2008, LX8M
SP5HNK i SQ6MS w klubie SP6ZDA, 2007
udzia wzio cznie 51 zawodnikw z 8 krajw. Reprezentacja

Polski zaja III miejsce, za Biaorusi i Rumuni. Pobitych zostao
wiele rekordw. Pomysodawc
i dyrygentem imprezy by Alfred
SP7HOR. Moim zdaniem wykona bardzo dobr prac i susznie koordynuje przygotowania
do mistrzostw HST Regionu 1.
IARU, ktre w tym roku odbd si
w Skierniewicach.
Red.: Jakie s aktualnie najlepsze
wyniki w szybkiej telegrai?
Wszystkie zdjcia
z HST Pordenone s
autorstwa Matthiasa
Kolpe DL4MM.
Zdjcie ze zjazdu
SPDXC pochodzi
z galerii SPDXC na
Picassa.
Zdjcia z SP6ZDA, ze
Zgorzelca i zjazdu
Zorza pochodz
z archiwum SP6ZDA,
za Luksemburg
i lubne - z archiwum
SP5ZCC.
40
Brzowy medal na Mistrzostwach R1 IARU,

Pordenone 2008
SP5HNK: Pene listy rekordw

znale mona na stronie Regionu
1. IARU (mona skorzysta z linku
na stronie http://hst2010.eu/en/results.html). Dla przykadu, rekord
w odbiorze liter wynosi w kategorii mskiej 300 cpm, eskiej 280
cpm. W nadawaniu liter 283 cpm
mczyni, 260 cpm kobiety. Z ciekawostek w konkurencji Morse
Runner mistrzami jest aktualnie
rodzestwo Getzov z Bugarii: Iliya
LZ4UU w kategorii mskiej i Teodora LZ2CWW w eskiej. Oboje
nie przekroczyli trzydziestki.
rozwin mona tylko przez systematyczny trening cudw nie ma.

Najlepsi powicaj przynajmniej
1530 minut dziennie na wiczenia, gwnie przy uyciu programw komputerowych (linki do
wszystkich znajdziecie na stronie
www.cw.dxing.pl). Warto jednak
prbowa rwna do czowki
ledzc listy rankingowe w programach Rufz, Morse Runner oraz
listy wynikw z mistrzostw IARU.
Red.: Jak wiadomo, od 2008 roku

jeste polskim reprezentantem
w zespole grupy roboczej ds.
szybkiej telegrai Regionu 1
IARU (WG HST R1 IARU). Czy
moesz przybliy skad i swoj
rol w tym zespole?
SP5HNK: Zesp WG HST R1
IARU tworz przedstawiciele organizacji krtkofalarskich krajw
1. Regionu IARU. Kierownikiem
gr upy jest Oliver Tabakovski
Z32TO. Do zada zespou naley opracowywanie regulaminu
zawodw w szybkiej telegrai
IARU, wymiana informacji o wydarzeniach zwizanych z szybk telegra, wybr lokalizacji
na kolejne mistrzostwa i kontrola
ich przygotowa, popularyzacja
szybkiej telegrai.
W zespole jestem od lipca 2008
roku. Wczeniej Polska nie typowaa przedstawicieli do WG HST.
W ramach penionych obowizkw bior udzia w internetowych
gwnie dyskusjach i gosowaniach zespou. W listopadzie 2008
wziam udzia w spotkaniu Grupy Roboczej podczas Konferencji
IARU w Cavtat. Jednym z moich
zada jest pomoc w przygotowaniu organizacji Mistrzostw Europy w Szybkiej Telegrai tym roku
w Skierniewicach.
Red.: Jakie macie z mem krtkofalarskie plany na przyszo

(sprzt, zawody, wyprawy...)?
SP5HNK: We Wrocawiu mamy do
dyspozycji jedynie anten na 80
m. Warunkw na budowanie stacji
z prawdziwego zdarzenia nie ma,
wic musimy liczy na zaprzyjanionych nadawcw. Do dyspozycji
mamy kluby SP6ZDA i SP6PWT. Po
wynik jednak trzeba jecha poza
miasto. Najczciej odwiedzamy
stacj Romana SP6RZ w Zgorzelcu. Roman i jego ona zapewniaj
nam tam prawdziwie cieplarniane
warunki dziki temu par razy
znalelimy si w czowce Intercontestu dla stacji klubowych
(SP6YAQ, znak contestowy SN6Z,
dawniej SQ6Z). Pracami antenowymi i konstrukcyjnymi zajmuje si przede wszystkim Maciek
SQ6MS, ja jestem gwnie operatorem i prbuj dba o czynnik
ludzki. W cigu najbliszych lat
nic nie powinno si w tym zakresie
zmieni. Marzy nam si wycieczka
na Islandi.
Ze spraw biecych prowadzimy
kurs telegrai od podstaw, bdcy wspln inicjatyw SP6ZDA
i SP6PWT wanie. Zajcia odbywaj si raz w tygodniu, do tego
prace domowe. Wicej na stronie
sp6zda.org, w zakadce Kurs telegrai. Stamtd te mona pobra
lekcje i oprogramowanie i uczy
si samodzielnie.
Red.: Jak widzisz swoje miejsce

w okresie przygotowawczym oraz
w czasie samych mistrzostw HST?
SP5HNK: W ramach przygotowa do tegorocznych mistrzostw
administruj stron internetow
hst2010.eu z pomoc ukasza
SQ8GHY, pilnuj midzy innymi terminowego wysyania dokumentw, redaguj biuletyny i rozsyam informacje do organizacji
nalecych do Regionu 1. IARU.
Co do samych zawodw Mimo
swego rodzaju sukcesu na mistrzostwach midzynarodowych, jestem wiadoma tego, jak wiele brakuje mi do czowki. Umiejtnoci
Red.: Czy to prawda, e klub

w Sulejwku przesta istnie?
SP5HNK: Klub SP5ZCC nie przesta istnie. Musielimy jednak wyprowadzi si z pomieszczenia,
ktre zajmowalimy w Liceum
Oglnoksztaccym w Sulejwku. Bezporedni tego przyczyn
bya zmiana kierownictwa szkoy.
W styczniu 2009 zmara nasza Pani
Dyrektor Halina Zieliska, niezwykle yczliwie nastawiona do
nas krtkofalowcw promujcych
szko i miasto oraz wychowankw
tego liceum. Nowe kierownictwo
postanowio przeznaczy klubowe
pomieszczenie na potrzeby szkoy
planowane s nowe prole licealne, potrzebne nowe pracownie.

Wielu czonkw klubu mieszka
ju poza Sulejwkiem, nawet poza
Polsk, wic okazjonalne spotkania i aktywno nie przekonay
kierownictwa, e warto krtkofalowcw w liceum zostawi. Klubowy sprzt zosta zdemontowany
i zabezpieczony u zaprzyjanionych krtkofalowcw. Czekamy na
lepsze czasy.
Red.: Powiedz jeszcze na zakoczenie, jak bd wyglday VII
Mistrzostwach Regionu 1 IARU
HST w Skierniewicach?
SP5HNK: Zawody odbd si
59 padziernika 2010 w halach
sportowych Orodka Sportu i Rekreacji w Skierniewicach. Zakwaterowanie w hotelach Polonia
i Start. Regulamin zgodny bdzie
z wytycznymi IARU do wgldu
na stronie www.iaru.org. Podstawowe zasady podaam ju jednak
w trakcie rozmowy.
Ramowy program zawodw:
5 X zakwaterowanie druyn, uroczyste otwarcie zawodw
6, 7 X konkurencje
8 X caodniowa wycieczka do
Warszawy, wieczorem bankiet

i podsumowanie zawodw
9 X poegnanie i wyjazd
uczestnikw
Szczegowe informacje publikowane s na stronie
www.hst2010.eu
Red.: Dzikuj za rozmow i przy
okazji zachcam do uczestnictwa
w zawodach SPYL Contest. Czy
chcesz co doda na zakoczenie?
SP5HNK: Zachcam wszystkich
telegrastw, chccych podszlifowa umiejtnoci, do wicze
w programach Rufz, Morse Runner
i rozwijania prdkoci. Na pewno
przyda si to na pasmach.
Polecam rwnie zainteresowanie
si sportow odmian telegrai,
a wic wanie szybk telegra.
Zawody s wspania szans spotkania ludzi z innych krajw, krgw kulturowych, dzielcych t
sam pasj.
Do spotkania na VII Mistrzostwach
Regionu 1. IARU w szybkiej
telegrai!
Z Donat Gierczyck-Zbroek
SP5HNK rozmawiaa
Wiesawa Janeczek SP5BZX
Na zawodach w Zgorzelcu. Od lewej SP6NIC, SP6RZ (gospodarz),

SQ6MS, SP5HNK
Praca ze stacji okolicznociowej podczas zlotu harcerskiego

Zorza, 2006
REKLAMA
41
WIAT KF/UKF
Wydarzenia lokalne i krajowe
Kiedy podczas trzsienia ziemi na Haiti zniszczeniu ulega take czno profesjonalna, na pomoc popieszyli krtkofalowcy, ktrzy jako pierwsi uruchomili sie cznoci ratunkowej.
W Polsce rozpoczy si uroczystoci zwizane z obchodami 80-lecia PZK, 85-lecia IARU i 100 lat ZHP
(m.in. praca stacji okolicznociowych rozdajcych punkty do atrakcyjnych dyplomw jubileuszowych).
Z ycia klubw i oddziaw PZK

W grupie polskich
ratownikw, ktra
ratowaa ludzi na
Haiti by take krtkofalowiec Darek
SP2TFN czonek
OT09.
W midzynarodowej
pomocy na rzecz
poszkodowanych
w trzsieniu ziemi
na Haiti Radioklub
Sdecki PZK SP9PNS
oraz Klub PGA-C PZK
wsplnie organizuj
akcje pomocy w ramach PCK i UNICEF.
Na pasmach zostay
uruchomione specjalne radiostacje:
3Z12HAITI (stacja
Radioklubu Nowosdeckiego PZK)
HF12HAITI (stacja
Oglnopolskiego
Klubu PGA-C PZK)
HH Haiti
Jak wiadomo, 12 stycznia miao
miejsce trzsienie ziemi w Haiti,
miecie pooonym na wyspie o tej
samej nazwie. W pomocy, jakiej
wiat zacz udziela mieszkacom, wzia udzia rwnie spoeczno krtkofalarska. Szybko
znaleli si ochotnicy, ktrzy wyjechali z ekipami ratowniczymi, by
organizowa sie cznoci, gdy
infrastruktura telekomunikacyjna
ulega zniszczeniu. Wszyscy wiemy,
e w sytuacjach rnego rodzaju
klsk ywioowych krtkofalowcy
potra najszybciej zorganizowa
sie cznoci, niezalenie od stopnia trudnoci, mimo tak znacznego rozwoju wspczesnej techniki
telekomunikacyjnej. Najszybciej
dotarli do stolicy Haiti, Port-au-Prince, krtkofalowcy z graniczcej z Haiti Dominikany. Czonkowie Radio Club Dominicano
i Union Dominicana de Radio
Acionados szybko zainstalowali
stacj HI8RCD/HH do przekazywania informacji. Na amatorskich
pasmach KF, na potrzeby sub ratunkowych przeznaczono czstotliwoci, ktre wyczono z uytku
do cznoci konwencjonalnych.
ARRL wysa na Haiti przekanik
UKF, rczne radiotelefony oraz stacje samochodowe plus niezbdny
osprzt typu anteny z podstaw
magnetyczn, kable, rda zasilania etc. Wiele z tego sprztu
byo uywane podczas akcji ratunkowej po przejciu huraganu
Katrina w 2005. Nawizano cis wspprac midzy ARRL,
IARU Region 2. i Radio Club
SP8YAY/8 nadaje z Gobikowej
42
Dominicano, koordynujc akcj

pomocy dla Haiti. Indywidualni
krtkofalowcy mogli pomc, przesyajc pienidze za porednictwem ARRL Ham Aid Fund, ktry
powsta w 2005 podczas akcji pomocy dla poszkodowanych przez
huragan Katrina. Po raz kolejny
moglimy si przekona, e jeli
zdarzy si tego typu tragedia, nasza suba amatorska moe by
przydatna i natychmiast znajd si
ochotnicy gotowi nie pomoc.
Szkolny Klub cznoci

SP8YAY
Od wrzenia 2009 roku w Zespole
Szk w Podgrodziu (powiat dbicki) dziaa Szkolny Klub cznoci SP8YAY. Klub powsta dziki inicjatywie nauczyciela informatyki i wielkiej przychylnoci
dyrektora oraz pomocy lokalnej
grupy krtkofalowcw zrzeszonych w klubie SP8KKM. W zajciach klubowych uczestniczy modzie z gimnazjum, ktra zgbia
tajniki krtkofalarstwa i prbuje
swoich si podczas cznoci na
pasmach KF i UKF.
SP8YAY na starcie ma ju may
sukces w postaci trzeciego miejsca w zawodach z okazji Dnia
Nauczyciela.
Czonkowie klubu interesuj si
te tematyk ARISS, a w ramach
przygotowa do cznoci z Midzynarodow Stacj Kosmiczn
zorganizowano dwa wyjazdy
szkoleniowe do schroniska modzieowego w Gobikowej, gdzie
uruchomiono radiostacj klubow
pod znakiem SP8YAY/8.
W dniach 1011 grudnia
ubiegego roku uczniowie klasy 3.
gimnazjum przebywali w schronisku modzieowym w Gobikowej. Uczestniczyli tam w zajciach
z astronomii i zyki oraz pracowali
w eterze pod znakiem Szkolnego
Klubu cznoci SP8YAY. W godzinach wieczornych w pamie
80m przeprowadzili ponad 50 cznoci krajowych i zagranicznych.
Mikrofon radiostacji klubowej by
w uyciu cay czas przez uczniw,
ktrzy uczestnicz w zajciach
kka krtkofalarskiego w szkole.
Take dyrektor szkoy postanowi

sprbowa swoich si jako operator
stacji SP8YAY i przeprowadzi kilkanacie cznoci krajowych oraz
jedn zagraniczn.
Wyposaenie stacji stanowia antena typu dipol 219,5 m przymocowana do wiey widokowej przy
schronisku oraz radiotelefon Yaesu
FT-450. Opiek nad uczniami sprawowali: Pawe Gowacz (dyrektor
szkoy) i Hubert Hajduk SQ9AOL.
W przygotowaniu pracy radiostacji
pomaga kol. Jacek SQ8AQO.
Drugi wyjazd zorganizowano 78
stycznia br. Tym razem w zajciach
uczestniczyli uczniowie Szkoy
Podstawowej. Mimo trudnych warunkw panujcych na pasmach
radiowych udao si przeprowadzi wiele cznoci z przewag zagranicznych. Obecno nauczyciela
jzyka angielskiego bya pomocna
w zakresie konwersacji w tym jzyku. W zajciach uczestniczyli te
krtkofalowcy z Klubu SP8KKM
z Dbicy: Jacek SQ8AQO, Micha
SQ9IAS, Grzegorz SQ8LEX.
http://www.podgrodzie.edu.pl
Spotkanie opatkowe
w Tenczynie
W dniu 16 stycznia br. odbyo si
tradycyjne XVII Spotkanie Opatkowe w Tenczynie, w Domu Rekolekcyjnym Braci Kapucynw.
Organizatorem by Klub Dolina
Raby SP9KDR, za gospodarzem
brat Tadeusz SP9XWY.
W spotkaniu oprcz krtkofalowcw wzili udzia zaproszeni gocie. Mielimy moliwo pozna
wjta gminy Pcim pana Daniela
Obajtka, wiceprezesa Oddziau
PTTK Lubomir w Mylenicach
pani Stanisaw Walkw oraz
honorowego prezesa PTTK pana
Ludwika Starzaka.
Opatek rozpocz si tradycyjnie od wystpienia prezesa Klubu SP9KDR kol. Jana SQ9LGE.
Bardzo ciekawa bya wypowied
p. Ludwika Starzaka, ktry, skadajc wszystkim zebranym yczenia
noworoczne, wspomnia o pierwszym radiowcu z Mylenic p. Sobolewskim. Ot przed wojn,
12-letni wtedy chopiec zbudowa
mi o niej i o nim... Zdjcia zrobione przeze mnie mona oglda

i cign w do dobrej rozdzielczoci z Picasa pod nastpujcym
adresem:
http://picasaweb.google.pl/tbargiel52/OpAtekSP9KDR2010?authkey=Gv1sRgCP_84dSJiIKkDg&feat=directlink
Krajowe grupy home made

Gieda radiowa podczas spotkania
w Tenczynie
swj pierwszy odbiornik radiowy. Wszystkie swoje spostrzeenia

oraz cay schemat zbudowanego
przez siebie radia opisa w pamitniku. W tamtych czasach w chopiec by radioamatorem (tak wtedy
nazywano ludzi, ktrzy po porostu
budowali i suchali radia; obecni
krtkofalowcy na samym pocztku
nazywali si radionadawcami).
Spotkanie upyno w miej i koleeskiej atmosferze. Jak co roku
przyjechao wiele koleanek i kolegw wraz z rodzinami. Wrd
uczestnikw byli krtkofalowcy
z SP3, SP8 i SP9.
Boena SP9MAT napisaa midzy
innymi:
Po m s z y w i t e j c e l e b r o w an e j p r z e z n a s z y c h ko l e g w :
Szczepana SP9VRJ, Andrzeja
SQ9DIC, Bogusawa SP9VQN oraz
Tadeusza SP9XWY i wsplnym
zdjciu, przeszlimy do refektarza
na tradycyjny, wspaniay bigos.
Dugo trway rozmowy i dyskusje.
Trzeba jeszcze doda, e nie tylko
atmosfera spotkania bya bardzo
sympatyczna, ale rwnie pogoda
sprawia miy prezent. W zimowej
szacie gry wyglday wspaniale,
za zakopianka bya cakowicie
sucha i bez korkw.
Podzikowania skadamy wszystkim, ktrzy przyczynili si do organizacji tego spotkania i mamy nadziej na nastpne w 2011 roku.
Podzikowania nadesa rwnie
Tadeusz SP9XWY:
Chc bardzo serdecznie podzikowa wszystkim, ktrzy przyjli
nasze zaproszenie i odpowiedzieli na nie pozytywnie. Dzikuj
rwnie tym, ktrzy przesali nam
pozdrowienia, nie mogc osobici
przyby: koleance Magorzacie
SP7WQM, kolegom Wiesawo wi SQ8CBM, Fredkowi SP9EEQ,
Rysiowi SP9VRO i Andrzejowi
SP9IZA.
Szczeglnie chciabym wspomnie
koleg Stanisawa SP9RRL, ktry wybiera si na Spotkanie, ale
spotkao go trudne dowiadczenie
mier maonki. Prosz o pa-
Pomimo atwego dostpu do fabrycznego sprztu nadawczo -odbiorczego urzdzenia wci s

konstruowane we wasnym zakresie (odbiorniki, transceivery,
sprzt pomiarowy w.cz., anteny...).
Dzisiaj, cho atwo naby wiele nowoczesnych podzespow elektronicznych w.cz., trudno budowa
do skomplikowane urzdzenie
radiowe w pojedynk, dlatego
kluczem do sukcesu w poprawnym zaprojektowaniu czy rozbudowie urzdzenia jest wsppraca
kilku radioamatorw specjalizujcych si w elektronice, informatyce
oraz mechanice.
Zdecydowanie uatwia to konstruowanie, budowanie i uruchomienie urzdzenia, a take przypiesza proces poznawania nowych
dziedzin.
Duym uatwieniem jest wymiana
dowiadcze i pogldw na temat
rnych konstrukcji w Internecie.
Aktualnie dziaaj w kraju midzy innymi dwa fora internetowe:
www.sp-hm.pl i www.sp-qrp.pl.
Wszyscy piszcy na forum decyduj o jego tematyce, poziomie
prezentowanych projektw oraz
dyskusji.
Take w ostatnim czasie, oprcz
corocznych wikszych spotka
warsztatowych zwolennikw
home made (Tomaszw Mazowiecki, Urle, Brok, Burzenin), dziaaj
w kraju mniejsze grupy radioamatorw skupione wok konkretnych tematw konstrukcyjnych
(analizatory radiowe, transceivery
Piligrim, PIC-a-STAR).
Midzy innymi od roku w Warszawie, na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej odbywaj si ju
regularne spotkania Grupy Home
Made (GHM).
Po raz drugi w spotkaniu uczestniczy przedstawiciel redakcji R
(ostatnie miao miejsce w listopadzie ubiegego roku i byo opisywane w R 1/2010).
Poniej krtka relacja ze styczniowego spotkania, a take informacje na temat innych dziaa GHM
w Polsce, uzyskana dziki pomocy kolegw: 3Z6AEF, SP2JQR,
SQ4AVS.
Spotkanie opatkowe w Tenczynie 2010
Styczniowe spotkanie GHM

w Warszawie
W niedziel 17 stycznia na PW
odbyo si kolejne spotkanie Grupy Home Made. Pomimo siarczystego mrozu zjawio si ponad 20
mionikw home made. Spotkali
si, aby wymieni dowiadczenia
techniczne z zakresu budo wy, uruchomienia i modykacji
transceivera Piligrim, a take aby
ustali plan dziaania na 2010 rok.
Tym razem w ramach spotkania
nie byo zaj praktycznych i prezentacji nowoci. Poza Adamem
SQ5OBR, ktry przywiz na spotkanie uruchomione syntezery,
Wacek SP5JPB zademonstrowa
postpy w budowie kolejnego
Piligrima w wersji SMD oraz analizatora NWT500.
Spotkanie byo okazj do podsumowania minionego roku i nakrelenia dalszych kierunkw rozwoju GHM oraz forum. Jak wiadomo,
kady z zarejestrowanych uczestnikw forum ma na to wpyw.
Po roku od momentu powstania,
GHM ma wasne, prnie rozwijajce si forum i coraz liczniejsz
grup zwolennikw. Cieszy fakt
aktywnego udziau wielu kolegw o duej wiedzy fachowej i dowiadczeniu radiotechnicznym,
co zdecydowanie podnosi poziom
dyskusji.
Tematyka forum dotyczy z reguy
do zaawansowanych prac zwizanych z uruchamianiem skomplikowanych urzdze nadawczo odbiorczych, co w pewnym
stopniu odstrasza nieco najmniej
zaawansowanych konstruktorw
W trakcie budowy
kolejny Piligrim
SMD Wacka
SP5JPB
Adam SP5FCS prezentuje swj sposb konstrukcji obudowy

transceivera z laminatu
43
WIAT KF/UKF
i tych, ktrzy nie maj funduszy na

do drogie podzespoy, a ktrzy
chcieliby pozyska informacje na
temat uruchamiania najprostszych
i taszych urzdze. Z niektrych
wypowiedzi wynika, e na forum
nie bd poruszane sprawy budowy popularnych jednopasmowych
transceiverw o kompromisowych
parametrach, a jedynie urzdzenia wielopasmowe o jak najlepszych parametrach, ze zwrceniem szczeglnej uwagi na stron
odbiorcz.
Grupa HM w SP6
Kiedy Jzef SP9HVW na Warsztatach w Burzeninie pokaza gotowy
PIC-a-STAR, sta si on bezporednim argumentem utwierdzajcym
zaawansowanych konstruktorw
transceiverw FH w przekonaniu,
e trzeba zbudowa to radio!
W SP6 powstaa nieformalna grupa krtkofalowcw konstruktorw, w skad ktrej weszli: Ryszard
SP6IFN, Jarek SP6MLF, Jurek SQ6BBA, Jan SP6RLO i Waldek 3Z6AEF.
Jako e przedsiwzicie budowy
PIC-a-STAR dla zawansowanych
konstruktorw, ktrzy zaliczyli
po drodze wiele urzdze bartko-podobnych, nie jest moe jako
specjalnie skomplikowane, ale te
do najprostszych i najtaszych nie
naley, prace zostay podzielone:
SP6MLF zaj si ltrami LPF i BPF,
SP6IFN moduami AF i DiodeMatrix oraz PA 20W, a 3Z6AEF czci
procesorow (DDS, DSP, FrontPanel) oraz IF, natomiast SQ6BBA zapewnia ca mechanik oraz
zasilanie. Do budowy wybrana zostaa wersja moduowa na pytkach od Glenn VK3PE. W chwili obecnej, jak wida na zdjciu,
wikszo moduw jest wykonana, cz uruchomiona (m.in.
dziaa ju DSP!). Jednoczenie inni
koledzy, czytujcy Forum HM-Group, zachceni moliwoci
nabycia pytek u VK3PE, podjli
Moduy PICaSTAR (3Z6AEF, SP6MLF, SQ6BBA)
44
si budowy kolejnych STAR-w

i obiecuj zademonstrowa je na
planowanych tegorocznych Warsztatach QRP. Warto doda, e Waldek 3Z6AEF rozpocz (za zgod
Petera G3XJP) tumaczenie User
Manual dla STAR-a, poniewa
sdzi, e wiele niuansw w nastawach szczeglnie czci DSP
moe umkn kolegom, ktrzy
niechtnie czytaj po angielsku.
Dla nowych zwolennikw PIC-a-STAR przyda si wiadomo, e
od dawna ju nie ma pytek do
wersji moduowej tego urzdzenia
i Glenn VK3PE przeprojektowa
ukad do wersji Combo, czyli wikszo ukadw (poza PA i LPF)
jest na jednej pycie. Upraszcza to
monta (z punktu widzenia pocze midzymoduowych), ale
niestety jednoczenie zmniejsza
elastyczno konstrukcji.
Atutem nowszej wersji jest jednak fakt, e Glenn poprawi sporo niedocigni, ktre byy na
pytkach w poprzedniej wersji (ale
nie wszystkie...). Waldek, 3Z6AE,
ktry testuje wszelkie radiowe
nowoci konstrukcyjne, postanowi dla porwnania samodzielnie
wykona rwnie i tak wersj
STAR-a (pierwsze efekty wida
na zdjciu). Z kilku innych nowych, zmontowanych urzdze,
ktrymi chciaby pochwali si
Waldek warto wymieni HASDR,
czyli SDR1000 rmy Flex, przerobiony przez Laciego HA9KLA. Jak
wida, nie tylko wedug niego jest
to proste, ale cakiem udane radio.
Cz odbiorcza ju dziaa (foto)
i w chwili ukazania si tego R jest
ju prawdopodobnie w obudowie, a moe nawet razem z czci
nadawcz.
Dla ucilenia trzeba wiedzie, e
Waldek wykona t najstarsz wersj HASDR na pytkach drukowanych od HA9KLA: pierwsza to
sam ukad SDR (DDS na AD9854,
klucze FST3253, wzmacniacze IN-
PIC-a-STAR w wersji Combo skadany

przez 3Z6AEF
A163, DRV135), a na drugiej s

ltry LPF na toroidalnych rdzeniach proszkowych oraz pierwszy
stopie wzmacniacza nadajnika
(jeszcze nieuruchomiony). Do tego
porzdny zasilacz dostarczajcy
wszystkich potrzebnych napi,
wykonany w klasycznej wersji
transformatorowej ze stabilizatorami, chocia mona te wybra
rozwizanie z przetwornicami.
Pytk do zasilacza Waldek przeprojektowa (Sprint Layout) do
posiadanych elementw, a wykona metod termotransferu. Docelowo cao ma by zapakowana
do metalowej obudowy wielkoci
i kolorem pasujcej do wsppracujcego komputera.
Programem sterujcym jest PowerSDR, chocia mona uy te
innych (obsugujcych SDR1000
FlexRadio, ktry by opisywany
w R 01/2005).
Warto doda, e Laci HA9KLA,
zachcony zainteresowaniem ze
strony polskich kolegw, zrobi
niedawno polsk wersj swojej
strony:
http://nonprot-hasdr.110mb.com/
indexp.html
Istnieje te odpowiednie forum
wspomagajce uytkownikw
(adres jest na stronie Laciego).
Rwnie na forum SP HM-Group
jest wtek powicony budowie
HASDR:
http://sp-hm.pl/thread-112.html
Dziaalno HM SP2
Jest w Trjmiecie pewna grupa
kolegw bardzo zainteresowanych
budow urzdze na fale dugie
i maj w tej dziedzinie spore sukcesy. Nie miaem jeszcze sposobnoci ich odwiedzi, pomimo zaprosze. Jest te pewna liczba kolegw budujcych urzdzenia na
UKF, s rwnie koledzy budujcy
syntezery DDS z wasnym softem.
Niestety, nie mam w tym momencie z nimi kontaktu. Pewna grupa
PIC-a-STAR w wersji Combo skadany

przez 3Z6AEF
kolegw jest rwnie zainteresowana budow prostych, a take

bardzo rozbudowanych urzdze
na KF. Swego czasu, gdy budowaem TRX MiniYes, przyczyo si
do mnie wielu kolegw z SP. Byo
to kilkanacie osb z caego kraju,
gwnie z okrgw 9, 6, 7, 4, 2. Jednej osobie z okrgu drugiego udao
si doprowadzi projekt do koca
i dysponuje MiniYesem gotowym
do robienia cznoci. By moe
s inni, o ktrych nic nie wiem.
Na uytek tych budowniczych
przygotowaem troch materiaw
dla uatwienia pracy i lepszego
zrozumienia dziaania tego TRX-a.
Z niektrymi kolegami utrzymuj
stay kontakt i wymieniamy si co
jaki czas dowiadczeniem.
Dziki istnieniu Internetu nie jestemy w swoich kontaktach ograniczeni przestrzeni ani czasem. Zauwayem, e dyskusje techniczne,
tak wszechobecne na dolnych pasmach KF, dzi nale raczej do
rzadkoci. Jest to prawdopodobnie
zwizane z ma iloci i brakiem
synchronizacji wolnego czasu.
Internet nie narzuca takich ogranicze. Mail mona wysa w dowolnym czasie, na grup dyskusyjn
w interesujcym temacie rwnie
mona wej w dowolnym czasie.
Istotna jest rwnie moliwo
przesyania szczegowych danych
i caych projektw.
Dziki tym moliwociom wsppracuj z kolegami z rnych okrgw, a z SP2 w tej liczbie s zaledwie pojedyncze osoby. Prawdopodobnie tych osb byoby bardzo
duo, gdybym dysponowa wiksz iloci wolnego czasu. Licz na
to, e za jakie dwa lata troch mi
si poluzuje i bdzie mona nawiza wiksz wspprac w sensie
zycznym, a nie tylko wirtualnym,
moe uda si zrealizowa jaki wasny projekt. Obecnie mog w tym
uczestniczy tylko sporadycznie,
z doskoku. Teraz polecam zainteresowanym konstrukcjami warszawskie forum HM. Tematy zwizane
z Miniyesem i pomiarami TRX-w
amatorskim sprztem s obecne
take na forum krtkofalarskim.
Czasy, kiedy obowizywaa jedna,
jedynie suszna linia, ju miny.
Powstaje wiele forw amatorskich
dotyczcych HM.
Myl, e drog naturalnej selekcji rozwinie si najlepsze z nich.
Osobicie nie widz potrzeby zakadania i mnoenia innych forw
na te same tematy, chocia koledzy
potracy to robi s na miejscu
w SP2. I tak mamy coraz mniej
czasu na przegldanie wielu stron
zawierajcych prawie to samo.

Lepiej jest popracowa wsplnie
nad jakoci jednego, porzdnego
forum. By moe stanie si nim
warszawskie HM. Mam nadziej,
e jak si rozwinie, bdzie to co
w rodzaju CQHAM, ale nasze, rodzime! Wszak Polacy nie gsi!
Henryk SP2JQR
Dziaalno HM w SP4
W moim przypadku trudno mwi o grupie konstruktorskiej
w cisym tego sowa znaczeniu.
Gwnym obszarem moich zainteresowa jest to technika SDR
i miernictwo. Z niektrymi osobami wsppracuj od projektu do
projektu, przy jego tworzeniu lub
modykacjach (Micha SP2IQW, Jarek SP4XYD, Irek SQ5MX, Krzysztof SP6NXI i Stefan SP9QZO).
Zdarza mi si rwnie z kolegami zamawia obwody drukowane, elementy, gdy wychodzi po
prostu taniej. Rzadko kiedy odtwarzam ukad nie wprowadzajc
w nim zmian.
Ze wzgldu na elegancj rozwiza i prostot uruchomienia bardzo ceni sobie ukady Matjaza
Vidmara S53MV opisywane w Internecie.
Rafa SQ4AVS
S krtkofalowcy, ktrzy oprcz
transceiverw buduj, nieraz bardzo profesjonalnie, cae klubowe
i prywatne orodki cznoci przystosowane do zawodw, ale to
osobny temat.
Czekamy na Wasze informacje na
temat innych grup HM w Polsce
i nie tylko.
redakcja@swiatradio.com.pl
Krtkofalarskie jubileusze
W tym roku organizatorzy akcji
krtkofalarskich nie mog narzeka na brak okazji do urozmaicenia pracy w eterze oraz pokazanie
spoeczestwu, na czym polega
krtkofalarstwo. Gwnym powodem s okrge rocznice: 80-lecia
PZK, 85-lecia IARU i 100-lecia ZHP.
W ramach obchodw jubileuszu 80
lat PZK i 85 lat IARU, PZK zorganizowao od 1 lutego do 30 kwietnia
akcj dyplomow (regulamin dyplomu na portalu PZK oraz w R
1/2010). Praca radiostacji okolicznociowych trwa przez cay rok 2010.
Kiedy ten numer jest oddawany
do druku, trwaj przygotowania
do Nadzwyczajnego Zjazdu PZK
oraz spotkania okolicznociowego, przeznaczonego gwnie dla
mediw, czonkw komitetu honorowego oraz parlamentarzystw,
ktre odbdzie si 26 lutego.

W trakcie spotkania przewidziano
odznaczenie Medalami im. braci
Odycw Za zasugi dla krtkofalarstwa Dionizego SP6IEQ oraz
Henryka SP6ARR.
Gwny akcent obchodw
80 lat PZK bdzie mia miejsce podczas uroczystego Oglnopolskiego Spotkania Krtko falowcw O 2010 w dniach
2930 kwietnia.
Rwnie w kilku Oddziaach Terenowych PZK s zaplanowane
lokalne imprezy okolicznociowe
dla uwietnienia jubileuszu PZK:
Jarosawski OT PZK (OT35), Opolski OT PZK (OT11), Bydgoski OT
PZK.(OT04), Tarnowski OT PZK
(OT28), witokrzyski OT PZK
(OT03), Praski OT PZK (OT37).
Z kolei Harcerski Klub cznoci
SP5ZIP, jako organizator akcji dyplomowej 100 lat Harcerstwa Polskiego, uruchomi witryn http://
www.sn100hp.waw.pl, na ktrej
znajduj si informacje na temat
dyplomu 100-lecia oraz aktywnoci
stacji okolicznociowych.
W styczniu i lutym na pasmach
pracowaa stacja okolicznociowa SN100HP Harcerskiego Klubu
cznoci SP5ZIP w Warszawie,
rozdajca punkty do dyplomu,
ktrego regulamin znajduje si
midzy innymi w R 1/2010.
Natomiast Jarosawski OT PZK
(OT35) ze Zbyszkiem SP8AUP na
czele organizuje uroczystoci zwizane z 40-leciem dziaalnoci Jarosawskiego klubu SP8PEF przy
Burmistrzu Miasta Jarosawia i 25-leciem powstania w Jarosawiu
Oglnopolskiego Klubu Kobiet
Krtkofalowcw SP-YL-C.
Z tej okazji przez cay luty pracowaa na pasmach stacja o znaku okolicznociowym HF40PEF
(z okazji 40-lecia SP8PEF), a z kolei
o od 1 marca do 30 kwietnia 2010 r.
pracowa bdzie stacja SN25PYL
z okazji 25. rocznicy powstania SP-YL-C. Warto przypomnie, e od 1
kwietnia do 31 maja bdzie mona
zdoby dyplom z okazji 40-lecia
Klubu SP8PEF, ktrego regulamin
jest w dziale Dyplomy.
30 lat emisji cyfrowych

w Polsce
Trzydzieci lat temu, 3 marca 1980
roku na podstawie specjalnego
zezwolenia PIR dla radiostacji
Harcerskiego Klubu cznoci
SP3ZHC z Zielonej Gry na pasmach krtkofalowych pojawia
si stacja SP0PIR pracujca nowa
w t e d y e m i s j S S T V. W k i l k a
Z ostatniej chwili
Prezydium ZG PZK
na posiedzeniu
w dniu 11.02.2010
stwierdzio nieprawidowoci w trybie
i procesie podejmowania uchway przez
ZG PZK w gosowaniu elektronicznym
zwoujcej XIX NKZD
PZK na 27 lutego
2010 i postanowio
odwoa zjazd w tym
terminie.
45
WIAT KF/UKF
Z ostatniej chwili:
Soce wyszo z trzyletniej piczki
Jak poinformowa
wiodcy brytyjski
orodek astrofizyczny Laboratorium
Rutheford Appleton
(hrabstwo Oxfordshire), na pocztku
lutego pojawiy si
na Socu liczne
plamy.
Sdzi si, e trwajcy okoo trzech lat
bezprecedensowy
okres niezwykle
maej aktywnoci
Soca zakoczy si.
Wszystko wskazuje
na to, e rozpocz
si nowy cykl
aktywnoci sonecznej, ktrej szczyt
moe przypa na
2012 r.
46
miesicy pniej 23 grudnia 1980

roku Bartosz Pastuszak SP3CAI za
pomoc mechanicznego dalekopisu adaptowanego do pracy amatorskiej na RTTY nawizuje pierwsz w Polsce czno na RTTY.
Dziki aktywnoci garstki zainteresowanych krtkofalowcw
wczesne MSW przekonuje si,
e nowe techniki stosowane
w krtkofalarstwie nie s szkodliwe dla pastwa. Powszechny
dostp do RTTY i SSTV powoduje
lawinowy rozwj tej dziedziny
krtkofalarstwa.
Ju w 1984 roku krtkofalowcy Ziemi Leszczyskiej organizuj pierwsze Krajowe Zawody
RTTY. Rok pniej powstaje Polski Klub Radiowideograi. Trzydziestoletni okres nowych technik
emisji cyfrowych i fakt, e tak
wiele w tej dziedzinie mai pocztek w okrgu SP3, zmobilizowa
Ryszarda Grabowskiego SP3CUG
do zebrania materiaw na ten
temat i po ich opracowaniu wydania drukiem. Wspautorem
jest Wadysaw Rusin SP3FFN,
a druk 135 stronicowej broszury
by moliwy dziki dobrej wsppracy z Urzdem miasta Leszno
i osobistemu zaangaowaniu prezydenta Leszna, pana Tomasza
Malepszego.
Z rozdziau Historia digi mode
dowiadujemy si, e we wrzeniu
1980 roku pojawia si druga stacja
polska SSTV Wojciecha Cwojdziskiego SP2JPG z Bydgoszczy.
Pierwsze QSO na SSTV odbyway
si za pomoc konwertera na lampie z dug powiat i adaptowanej kamery.
W 1981 roku na pasmach uruchomiy si kolejne stacje RTTY na
adaptowanych demobilowych
dalekopisach (SP9BQJ, SP3IOE,
S P 3 Z A U ) . Ko l e d z y S P 3 B G D ,
SP3UIY oraz SP6NVA postanowili wyeliminowa bardzo haaliwe dalekopisy i opracowali na

potrzeby RTTY komputer
C o b r a . P r a w d z i w y r o z w j
emisji cyfrowych mia miejsce
po zniesieniu stanu wojennego.
W 1984 roku obok Krajowych
Zawodw RTTY organizowane
s przez leszczyskich krtkofalowcw pierwsze meetingi RTTY
(w celu zainteresowania emisjami cyfrowymi posiadaczy licencji kat. II organizowane byy
dni aktywnoci RTTY w pamie
2 m, a pokazowe QSO na SSTV
miao miejsce ze stacji SP3ZAH).
Pierwsze QSO na SSTV SP3CUG
przeprowadzi w 1985 r ze stacj
Y21UO. Z kolei Janek SP3AMZ
prac na SSTV rozpocz od DX-owego QSO ze stacj ZS6BTD
w 1986 r. Krtkofalowcy leszczyscy organizuj II Zjazd Polskiego
Klubu Radiovideograi w maju
1986 w Lesznie (HK Leszno
uruchamia stacj okolicznociow
SP0RVG) a nastpnie I Krajowe
Zawody SSTV w 1988 roku. Klub
wielokrotnie organizuje imprezy
otwarte propagujce czno radiow za porednictwem emisji
cyfrowych (RTTY i SSTV).
Janek SP3AMZ jako pier wszy
w klubie rozpocz prac kolejnymi nowymi emisjami PSK oraz Olivia w 2005 i Contestia w 2006 r.
W latach dziewidziesitych
Leszczyskie Zawody UKF organizowane w rocznic wybuchu
Powstania Wielkopolskiego rozszerzone zostay o emisje cyfrowe
(patronat nad imprezami sprawuje
prezydent Leszna). Poczynajc od
roku 1999 zawody cyfrowe odbywaj si pod patronatem ZG
PZK, ktry wtenczas mia swj
sekretariat w Lesznie. W 2005 roku
wprowadzone zostay, tytuem
eksperymentu, zawody DIGI-MODE 1,8 MHz. Z aktualnego stanu czonkw leszczyskiego klubu emisjami cyfrowymi zajmuj
si: SP3AMZ, SP3BJK, SP3CUG,
SP3FFR, SP3NNI, SP3TUI, SP6BSL
SP6FJ, SQ3RX i SQ6NEM cz
uzyskuje dobre rezultaty w zawodach midzynarodowych.
W broszurze zamieszone s obszerne wykazy stacji zajmujcych
si emisjami cyfrowymi w latach
19802009 a take fotograe krtkofalowcw zajmujcych si emisjami cyfrowymi (s rwnie czarno-biae zdjcia anten i kart QSL).
S te wspomnienia i yciorysy
oraz wydawane dyplomy (10 SP
RTTY, 10 SP SSTV, 10 SP PSK,
10 SP PSK 31 i 10 SP HELL) .
Witamy wrd nas

Arek SQ6OET z radiem zwiza si
od dziecistwa. Najpierw, tak jak
wikszo obecnie, byo to CB.
Ju na pocztku lat 90. by znany, a to za spraw jednej z najwyej zainstalowanych anten CB
we Wrocawiu, no i zwizanych
z tym osigw, jak te ze staych,
prawie caodobowych dyurw na
stacji. Wtedy te nawiza pierwsze kontakty z krtkofalarstwem
i klubem SP6ZDA. Radio, szum
eteru go zafascynowao! Niestety
obowizki, czyli szkoa, pniej
praca i zaoenie rodziny spowodoway, e na 10 lat musia zaprzesta pracy w eterze. Wrci jednak
z impetem, ktry zaszokowa niektrych! Nie posiadajc jeszcze
licencji nadawczej, pod znakiem
klubowym rozpocz wojae po
zamkach. Zaliczy ich kilkadziesit,
z rnych okrgw SP. Ta szybka
i jake skuteczna praktyka operatorska pozwolia mu na bezproblemowe zdanie egzaminu i otrzymanie wasnego znaku SQ6OET.
Nie zaprzesta podry zamkowych. Obecnie, po ponad roku
posiadania licencji, ma zaliczonych
pod wasnym znakiem ponad 100
zamkw, z ktrych nadawa! To
naprawd robi wraenie! Sta si
na pasmach osob rozpoznawaln i kojarzon wanie z zamkami
i klubem SP6ZDA.
W domu posiada bardzo dobre
warunki antenowe. Wysoki, 10-pitrowy blok daje wiele moliwoci, ktre Arek skrupulatnie
wykorzystuje. Ciekawostk jest te
to, e w tej samej bramie mieszka drugi wrocawski, aktywny
krtkofalowiec, Rainer SQ6R. No
i wsplnie dziel dach. Poza aktywnoci z zamkw, Arek pracuje
na innych pasmach z domu oraz
bardzo aktywnie udziela si w klubie SP6ZDA.
ona Kasia obecnie przygotowuje
si do egzaminu, a crki (Natalia
i Nikola), jak tylko osign odpowiedni wiek, rwnie prawdopodobnie uzyskaj licencj. Arkowi
yczymy nieustajcej energii w realizacji wszystkich zamierze krtkofalarskich oraz yciowych.
Arkadiusz Aleksandrowicz SQ6OET
Dyplomy krajowe
HOBBY
Aktualnie do zdobycia
Nowe dyplomy PZK i jubileuszowe

Polska na falach dugich
136 kHz
Do dyplomu zaliczaj si cznoci
od momentu przyznania pasma
136 kHz w Polsce, czyli od marca
2003 roku. Dyplom wydawany jest
w trzech klasach:
* Klasa 13 QSO dwustronne z co
najmniej dwch okrgw SP,
* Klasa 23 QSO crosband z co
najmniej dwch okrgw SP. Za
jeden crosband moe by zaliczony jeden dowolny nasuch.
* Klasa 33 rne nasuchy z co
najmniej dwch okrgw SP,
Wymagane s potwierdzenia cznoci w postaci kart QSL i wykaz
musi by zgodny z zasadami GCR.
Ostateczna interpretacja regulaminw naley do Award Managera
PZK. sq7b@pzk.org.pl
Polskie Miasta
Dyplom mona zdoby za nawizanie cznoci ze stacjami z miast
polskich i jest dostpny w 3 kasach:
* Klasa 3 za cznoci z 20
miastami,
* Klasa 2za cznoci z 40
miastami,
* Klasa 1za cznoci z 60
miastami.
cznoci nie maj ogranicze
czasowych. Te same war unki
dla SWL.
Aktualny wykaz 220 miast SP od
20 tys. mieszkacw znajduje si
na stronie http://awards.pzk.org.
pl.
Koszt kadego dyplomu 10 z
(dla czonkw PZK) i wpata na
konto ZG PZK, a zgoszenia lista
GCR na adres: Award Manager
PZK, Andrzej Buras, P.O.Box 12,
27-200 Starachowice. http://awards.
pzk.org.pl/html/zasady_ogolne.
htm
od dnia 1.04. 2010 do 30.05.2010

(nie zalicza si cznoci przeprowadzonych w czasie
trwania zawodw i maratonw
krtkofalarskich).
Do uzyskania dyplomu naley
zdoby minimum 40 pkt.
Stacje zaliczane do dyplomu
40 lat Klubu SP8PEF oraz liczby przyznawanych przez nie
punktw:
* Stacja Klubowa SP 8 PEF 10
pkt. (czno obowizkowa).
* C z o n ko w i e Z a r z d u K l u bu (SP8AUP; SP8IE; SP8RHH;
SP8FCL; SP5MDB) 5 pkt.
* Czonkowie Klubu (SP8DRG;
SP8GHN; SP8GXQ; SP8GYJ;
SP8HJM; SP8IPN;
SP8IQQ; SP8NAA; SP8RHL; SP8RHO; SP8TCQ; SQ8DBE; SQ8AY;
SQ8CMS;
S Q 8 F E B ; S Q 8 G K L ; S Q 8 H B T;
SQ8LHI; SQ8MXL)2 pkt.
Z kad stacj organizatora mona
przeprowadzi tylko jedno QSO
bez wzgldu na pasmo i rodzaj
emisji .
Koszt dyplomu znaczki
pocztowe 41,55 z.
Zgoszenie na dyplom powinno
zawiera: imi i nazwisko, znak
i adres wnioskodawcy,
znak stacji przyznajcej punkty,
dat i czas przeprowadzenia cznoci wraz z obliczon punktacj.

Zgoszenie naley przesa do
dnia 31.07.2010 r. na adres: Klub
cznoci SP 8 PEF 37-500 Jarosaw
skr. poczt. 127.
40 Lat Klubu SP8PEF

Wydawc dyplomu jest Midzyzakadowy Klub Polskiego Zwizku
Krtkofalowcw przy burmistrzu
Jarosawia SP8PEF.
Celem dyplomu jest promocja
Jarosawia oraz upamitnienie obchodw 40-lecia dziaalnoci na
terenie Jarosawia Klubu SP8PEF.
Do dyplomu zalicza si cznoci przeprowadzone w okresie
47
HOBBY
Transcivery HF
Usprawnienia kitu AVT-5151
Na prob wielu Czytelnikw zainteresowanych rozbudow minitransceivera Jdrek (kit AVT-5151)

prezentujemy to proste urzdzenie nadawczo-odbiorcze na pasmo 80 m/SSB uzupenione m.in.
o dodatkowy wzmacniacz mocy QRP.
RX-odbir
Podstawowy ukad TRX Jdrek kit AVT-5151 (f p. cz. 6 MHz, moc

nadajnika 0,5 W, wymiary podstawy obudowy okoo 130130 mm)
Urzdzenie powstao na bazie pytki AVT-5151 (opis EP 10/2008).

Moc wyjciowa urzdzenia po
dodaniu wzmacniacza wzrosa
do okoo 5 W, co znacznie poprawio zasigi tego popularnego,
wakacyjnego minitransceivera
jednowstgowego.
Schemat blokowy urzdzenia, wyjaniajcy zasad przebiegu sygnaw w odbiorniku i nadajniku, przedstawia rysunek 1. Jest
to ukad z pojedyncz przemian czstotliwoci i nietypowym
zastosowaniem midzy innymi
popularnych i tanich ukadw scalonych TA7358 (wewntrz struktury jednorzdowej obudowy SIP9
znajduje si wzmacniacz w.cz.,
mieszacz podwjnie zrwnowaony oraz oscylator). Kompletny
schemat ideowy zmodernizowanego kitu AVT-5151 jest pokazany
na rysunku 2.
Poniej zostanie wyjaniona zasada
dziaania odbiornika, a nastpnie
nadajnika.
Rys. 1. Schemat blokowy zmodernizowanego minitransceivera

AVT-5151
48
Sygna antenowy przez podwjny

ltr dolnoprzepustowy nadajnika
oraz ltr dwuobwodowy z cewkami L1 i L2 na pasmo 80 m jest podawany na wejcie wzmacniacza
ukadu U1-TA7358 (pin 1). Z wyjcia tego wzmacniacza sygna w.cz.
jest kierowany na jedno z wej
mieszacza ukadu U1-TA7358 (pin
4). Na drugie wejcie mieszacza,
ju wewntrz struktury TA7358,
jest kierowany sygna z przestrajanego generatora VXO (przestrajany obwd LC w tym rozwizaniu
zosta wyczony z ukadu).
Elementami decydujcymi o czstotliwoci pracy VXO jest rezonator piezoceramiczny 5 MHz wczony w szereg z kondensatorem
zmiennym AM, w ktrym wszystkie sekcje poczono rwnolegle
(istnieje moliwo podczenia
diody pojemnociowej, np. BB112,
sterowanej z potencjometru 10 k).
Pierwotna czstotliwo pracy generatora VFO z obwodem LC wynosia od okoo 2,25 do 2,35 MHz,
co odpowiada pracy 3,65 do 3,75
MHz (najbardziej uczszczany
wycinek pasma fonicznego 80 m).
Teraz przy maksymalnej pojemnoci kondensatora (wkrcony rotor)
uzyskano na wyjciu czstotliwo
4,885MHz, za przy wykrconym
rotorze czstotliwo 5,035 MHz,
czyli w efekcie uzyskano szeroko pasma VXO 150 kHz, a wic
najbardziej interesujcy wycinek pasma SSB od okoo 3,63 do
3,78 MHz.
Sygna wyjciowy z mieszacza
ukadu scalonego (pin 6) przez
dodatkowy wzmacniacz OE na
tranzystorze T2 i klucz z diod
D7 dochodzi do ltru SSB. Filtr
kwarcowy SSB zosta zestawiony w ukadzie drabinkowym
z czterech rezonatorw o czstotliwoci 8,665 MHz (pierwotnie
by ltr z rezonatorw 6 MHz).
Pasmo przenoszenia takiego ltru, przy zastosowaniu czterech
jednakowych rezonatorw i kondensatorw po 33pF, zapewnia
pasmo przenoszenia emisji SSB,

czyli okoo 2,4 kHz.
Z wyjcia tego ltru, przez klucz
z diod D9, sygna jest podany
na wejcie wzmacniacza ukadu
U4-TA7358 (pin 2, a nie 1, jak poprzednio; na baz, a nie na emiter,
uzyskujc w efekcie nieco wiksze wzmocnienie). Wzmacniacz
ten pracuje teraz w ukadzie szerokopasmowym z obcieniem
w postaci rezystora R18.
Wzmocniony sygna p.cz. jest kierowany przez kondensator C38
na jedno z wej detektora (mieszacza) ukadu U4-TA7358 (pin 4).
Na drugie wejcie tego detektora, ju wewntrz struktury ukadu, jest podawany sygna z wewntrznego generatora BFO
o czstotliwoci nieco ponad
8,666 MHz, sterowanego
rezonatorem X5. Optymalna czstotliwo pracy tego generatora
(na grnym zboczu charakterystyki ltru kwarcowego) jest ustalana trymerem C47. Przy zastosowanym sposobie przemiany
czstotliwoci nie nastpuje odwrcenie wstgi bocznej (nadal
jest moliwo odsuchu LSB
obowizujcego w pamie 80 m).
Na wyjciu 6 uzyskuje si sygna
m.cz., ktry jest nastpnie skierowany poprzez separujcy dwjnik RC na wejcie wzmacniacza
U5-TA7368 (rwnie SIP9, identycznie wygldajcy jak TA7358).
Z niskoomowego wyjcia tego
ukadu, zasilajcego suchawki zestawu multimedialnego (popularny komputerowy zestaw suchawkowo-mikrofonowy), sygna m.cz.
jest podany na bardzo prosty ukad
automatycznej regulacji wzmocnienia. Sygna, po wyprostowaniu
w podwajaczu napicia z diodami
D1 i D2, steruje przez T1 wejciowy wzmacniacz w.cz. wchodzcy w skad struktury ukadu U1
(im wyszy poziom sygnau m.cz.,
tym mniejsze napicie polaryzacji
tranzystora wejciowego i w efekcie mniejsze wzmocnienie).
Stae czasowe ukadu ARW zostay tak dobrane, aby ukad
Rys. 2. Schemat ideowy zmodernizowanego minitransceivera AVT-5151
mia szybki czas zadziaania

i powolne wyczanie (niska pojemnoci wejciowa C46 w stosunku do duej pojemnoci wyjciowej, czyli C1). Poziom ARW
jest ustalany za pomoc wartoci
rezystora R1 (w ukadzie modelowym autor zastosowa w miejsce
tego rezystora dodatkow diod
1N4148, wczon katod do kolektora T1).
Napicie zasilania 6 V caego toru
odbiorczego jest uzyskiwane z dodatkowego stabilizatora U2 7806
(zasilanego napiciem 1213,8 V).
TX-nadawanie
Przeczenie ukadu na nadawanie
zapewnia przycisk PTT zamykajcy obwd zasilania cewki przekanika P1. Na czas nadawania
zostaje odczone zasilanie ukadu
U5 oraz wzmacniacza w.cz. z cewk L3, a take polaryzacja diod
D7 i D9 (polaryzacja w kierunku przewodzenia diod D6 i D10).
W tym samym czasie napicie
6 V jest podane take do: zasilania
mikrofonu elektretowego, wej-
cia polaryzacji ukadu U3 oraz

polar yzacji baz stopnia mocy
T3T5. Sygna z mikrofonu elektretowego jest podany poprzez
separujcy dwjnik RC na nk 2 ukadu U2, gdzie podlega
wzmocnieniu. Teraz atwo zrozumie, dlaczego wzmacniacz ten
pracuje z obcieniem w postaci
rezystora R18, a nie obwodu LC.
Sygna DSB z wyjcia modulatora (nki 6 ukadu U2) poprzez
klucz z diod D10 jest podany na
kwarcowy ltr SSB. Na wyjciu
ltru wystpuje wycicie grnej
wstgi bocznej, czyli uzyskanie
sygnau SSB.
W wyniku podania tego sygnau
przez klucz z diod D6 na wejcie
mieszacza ukadu U1 uzyskuje si
przesunicie go w zakres pasma
80 m. Dziki dwuobwodowemu
ltrowi z cewkami L4L5 uzyskuje
si odltrowanie podanego zakresu pasma z zapasem od okoo
3,63 do 3,75 MHz.
Z uzwojenia sprzgajcego cewki L5 sygna jest podawany na
wejcie wzmacniacza U3 NE592.
Dziki uyciu tego popularnego

i taniego ukadu (pierwotnie stosowanego jako wzmacniacz wizyjny)
uzyskuje si due wzmocnienie
sygnau SSB nadajnika oraz proste
sterowanie w przeciwfazie dodatkowego stopnia przeciwsobnego
z tranzystorami T3T5 BD139.
Poniewa wzmocnienie ukadu zaley do pojemnoci kondensatora
C31, warto nieco poeksperymentowa, aby dobra jego optymaln
warto w konkretnym ukadzie
(do nek 27 mona doczy
dobrany rezystor lub po prostu zewrze te nki ze sob, uzyskujc
maksymalne wzmocnienie).
Optymalny punkt pracy tranzystorw T3T4 zapewnia rezystor
R10, sucy do polaryzacji diody
D8. Rezystory w emiterach su
do stabilizacji termicznej stopnia.
Przy tak dobranych wartociach
prdy emiterw tranzystorw
wynosz po okoo 25 mA. Obcieniem stopnia jest transformator trylarny Tr1. Moc wyjciowa tego ukadu (drivera) wynosi
ponad 500 mW.
49
HOBBY
Transcivery HF
Rys. 3. Rozmieszczenie elementw na pytce AVT-5151
Sygna z wtrnego uzwojenia Tr1

jest podany na dodatkowy wzmacniacz z tranzystorem T5 IRF510
(IRF520). Punkt pracy tranzystora
T5 zapewnia potencjometr montaowy R28, sucy do polaryzacji
bramki tego tranzystora (prd spoczynkowy stopnia okoo 50 mA).
Obcieniem stopnia jest transformator bilarny Tr2.
Wyjciowy sygna nadajnika jest
podany przez styki przekanika
na dolnoprzepustowy ltr wyjciowy z cewkami L7L8, a nastpnie
do anteny. Moc wyjciowa ukadu kocowego wynosia ponad
5 W, a przy gonym gwizdniciu
do mikrofonu dochodzia nawet
do 710 W.
Oczywicie w dodatkowym stopniu mocy mona zastosowa zupenie inne rozwizanie wzmacniacza
(w innym ukadzie czy z uyciem
innych tranzystorw). Wydaje si,
e z powodzeniem mona tutaj
zastosowa kit AVT-2802 (przeciwsobny wzmacniacz 10 W), jednak
nie zostao to sprawdzone.
Monta i uruchomienie
Podstawowy ukad opisanego minitransceivera naley zmontowa
z wykorzystaniem gwnej pytki
drukowanej AVT-5151 (wymiary
12590 mm), za stopie kocowy wedug uznania konstruktora,
w najprostszym przypadku sposobem przestrzennym po przeciwnej
stronie dodatkowego radiatora.
Naley zwraca uwag, aby poczenia byy wykonane wedug
opisywanej w R sztuki montau
w.cz. (krtkie poczenia, gruby
przewd masy doczony w jednym punkcie w okolicy gniazda
antenowego, dodatkowe kondensatory blokujce zasilanie, na przewodzie zasilania pereki ferrytowe
lub dodatkowe dawiki).
Tranzystory BD139 naley przykrci do radiatora z kawaka blaszki
aluminiowej 3520 mm (grubo
okoo 1,5 mm).
50
W opisywanej konstrukcji zastosowano atwo dostpne toroidalne rdzenie ferrytowe T37-2 (koloru czerwonego, o wymiarach
9,535,213,25; AL = 4) oraz
FT37-43 (czarne), ale mona uy
innych po skorygowaniu liczby
zwojw (w zalenoci od AL uytych rdzeni).
Oto dane nawojowe poszczeglnych uzwoje:
L1, L2, L3, L4, L5, L9: 10 uH (50
zwojw DNE 0,2 na rdzeniu
T372)
L5: 3 zwoje na L5 (dobra
eksperymentalnie)
L6: 47 uH/1 A (typowy dawik
przeciwzakceniowy lub DNE
0,4 przewleczone w 6-otworowy
rdze F-200) L7, L8: 2,2 uH/1 A (19
zwojw DNE 0,4 lub lepiej kynarem w osonie teonu na rdzeniu
T502) Tr1: 310 zwojw DNE
0,4 na rdzeniu FT37-50 o rednicy
10 mm Tr2: 210 zwojw DNE
0,4 na rdzeniu FT50-43 o rednicy
10 mm (przy wikszej mocy wskazany jest wikszy rdze)
Uruchomienie urzdzenia bdzie przebiegao sprawnie, jeeli
najpierw zostanie uruchomiony
odbiornik. Wan waciwoci
uycia w ukadzie VXO rezonatora ceramicznego 5 MHz jest fakt,
e pracuje on od razu w wymaganym zakresie pracy generatora
i czsto nie wymaga adnej korekcji (w przeciwiestwie do pierwotnie uytego ukadu LC). Zawsze
warto upewni si o waciwym
zakresie pracy tego wanego ukadu (za pomoc zblionego wejcia dodatkowego odbior nika
czy za porednictwem miernika
czstotliwoci (przez wtrnik rdowy lub inny separator wzmacniacz o duej impedancji wejciowej). Za pomoc miernika czstotliwoci atwo skontrolowa i skorygowa czstotliwo wyjciow
w dwch skrajnych pooeniach
kondensatora (ew. potencjometru
przy strojeniu diod pojemnociow). Jedyn moliwoci regulacji
jest dobr zakresu przestrajania
kondensatorem zmiennym AM
(mona doczy jedn z wybranych sekcji AM a take UKF, bd
docza dodatkowe stabilne kondensatory w szereg lub rwnolegle). Warto tutaj troch poeksperymentowa, aby mie moliwo
pracy w interesujcym zakresie
pasma 80 m.
Na stabilno pracy VXO najwikszy wpyw ma jako zastosowanego kondensatora zmiennego
(nie moe mie luzw na osi).
Przy uyciu diody pojemnociowej
typu BB112 moe zaj konieczno dodania dodatkowych rezystorw do potencjometru POT1,
ograniczajcych zakres przestrajania diody (szczeglnie zalecany jest rezystor od strony masy).
Oczywicie w tym przypadku najlepsze jest uycie potencjometru
wieloobrotowego i zwracanie uwagi, aby nie mia luzw na osi oraz
aby suwak ze ciek zapewnia
dobry kontakt.
Majc do dyspozycji kalibrowany generator sygnaowy mona
sprawdzi czuo odbiornika
i ewentualnie sprbowa korygowa wartoci kondensatorw
w ltrach w celu uzyskania najwikszego sygnau wyjciowego
w caym zakresie pasma.
Dostrojenie obwodw rezonansowych moe odbywa si przez
zmian indukcyjnoci cewki lub
pojemnoci kondensatora na najgoniejszy odbir w wymaganej
czci pasma.
Chcc dokona optymalnego zestrojenia ltrw pasmowych nadajnika oraz odbiornika, mona
zastosowa nieco mniejsze wartoci kondensatorw, a rwnolegle
dolutowa od drugiej strony pytki
trymery do korekcji strojenia. Z kolei waciwe sprzenie obwodw
ltrw mona przeprowadzi poprzez dobr kondensatorw sprzgajcych (wpyw na szeroko pasma). Optymalne dopasowanie do
ukadu U3 uzyskuje si poprzez
korekcj liczby zwojw uzwojenia
sprzgajcego, czyli L5 (wany
jest kierunek wczenia kocwek
L5 i dlatego przy stwierdzeniu
maej mocy wyjciowej naley zamieni je miejscami), oraz wartoci
kondensatora C31.
Pomiaru prdu spoczynkowego tranzystorw BD139 mona
dokona, mierzc spadki napi
na rezystorach R20 i R21 (powinny by jednakowe i zblione do
25 mV; mona je zmienia poprzez korekcj wartoci R10 lub
wymian diody D8). Ustawienia
prdu spoczynkowego wzmacniacza kocowego T5 naley
dokona potencjometrem montaowym R28, zwracajc uwag,
aby w pierwszej fazie suwak by
zwarty z mas. Nastpnie naley delikatnie zwiksza poziom
napicia a do momentu, kiedy
przez tranzystor popynie prd
okoo 50 mA. Pomiaru prdu spoczynkowego tranzystora IRF510
(IRF520) mona dokona, mierzc
spadek napicia na rezystorze R27
(powinien by zbliony do okoo 50
mA). Wyjciowy sygna nadajnika
(po zaczeniu PTT) mona skontrolowa za porednictwem dodatkowego odbiornika zblionego do

wyjcia antenowego obcionego
rezystorem 50 /8 W (np. cztery rezystory 200 /2 W poczone rwnolegle). Pojawienie si sygnau
w.cz. musi nastpowa tylko w takt
modulacji, czyli przy mwieniu
do mikrofonu. Obecno duego
poziomu sygnau w.cz. przez cay
czas, zaraz po wczeniu na nadawanie, wiadczy o wzbudzeniu
ukadu (np. drivera; sprawdzi
uzwojenie L5 oraz C31 ew. dobra
przeciwwzbudzeniowe dwjniki
RC w T3T5).
Po zestrojeniu cay ukad naley
zamkn w obudowie metalowej,
najlepiej wikszej ze wzgldu na
moliwo dobudowania w pniejszym czasie wzmacniacza czy
skali cyfrowej. Na pycie czoowej
naley zamocowa potencjometr
strojenia i ew. potencjometr siy
gosu oraz przecznik PTT (najlepsze bdzie uycie przycisku na
zewntrz).
Na tylnej pycie mona zamontowa gniazdo antenowe BNC,
zasilania oraz suchawek z mikrofonem. Warto wiedzie, e w przypadku rezygnacji z ukadu ARW
mona wykorzysta potencjometr
siy gosu 22 k/B doczony do wejcia ukadu U3 (w przeciwnym
razie nie naley zapomnie o zrobieniu mostka z drutu na pytce zwierajcego dwa punkty pod
liter Z). Jeeli stosujemy suchawki bez regulatora gonoci,
to mona regulator w postaci potencjometru 220 podczy na
wyjciu kondensatora C45.
Korzystnie jest zastosowa na wejciu odbiornika dodatkowy tumik w.cz., np. rwnie w postaci
potencjometru 220 , ktrym bdzie mona zmniejszy poziom
silnego sygnau lokalnej stacji od
ssiada-krtkofalowca (tumik taki
moe by jednoczenie jedynym
regulatorem siy gosu). Przy zastosowaniu mikrofonu dynamicznego, wyposaonego w przycisk
PTT (np. od radiotelefonu CB),
naley dobudowa dodatkowy
przedwzmacniacz na tranzystorze,
bowiem mikrofon dynamiczny
ma z reguy mniejszy poziom sygnau wyjciowego. Opis ten nie
wyczerpuje wszystkich moliwoci usprawnie i naley liczy, e
wielu konstruktorw bdzie dokonywao zmian w zalenoci od
wasnych upodoba czy moliwoci (by moe znajd si tacy, ktrzy bd zmieniali ltr kwarcowy
na fabryczny, np. PP-9).
Warto jeszcze wspomnie, e
w ofercie handlowej AVT pojawia si nowa skala czstotliwoci
Zmodernizowany ukad TRX Jdrek na bazie kitu AVT-5151 (f p.

cz. 8,665 MHz, moc nadajnika 5 W, wymiary podstawy obudowy
okoo 130220 mm)
(mikroprocesorowy miniaturowy
miernik czstotliwoci 1 Hz50
MHz) pod symbolem AVT-MOD10, ktr po uzupenieniu o separator mona doczy do tego
czy innego ukadu minitransceivera (odbiornika).
W kadym razie prawidowo
zmontowane i zestrojone urzdzenie, nawet bez opisywanych
usprawnie, z anten dipol
219,5 m, umoliwio przy dobrej
propagacji nawizanie wielu cznoci krajowych w pamie 80 m.
Wielu wczeniejszych nabywcw
kitu AVT zwrcio uwag na dobrze dziaajcy odbiornik i konieczno podniesienia mocy nadajnika.
[www.sklep.avt.pl]
51
HOBBY
Podzespoy transceiverw
Usprawnienia w transceiverach
Przeczniki sekwencyjne N/O
Prosty, jak by si wydawao, proces przeczania radiostacji z odbioru na nadawanie i odwrotnie komplikuje si od momentu jej rozbudowy o dodatkowe wzmacniacze mocy, przedwzmacniacze, transwertery i inne urzdzenia dodatkowe. Dla zminimalizowania niebezpieczestwa uszkodze konieczne jest
przeczanie wszystkich urzdze w pewnej ustalonej kolejnoci aby zapobiec przykadowo podaniu
penej mocy nadajnika na wyjcie przedwzmacniacza albo toru odbiorczego transwertera, co urzdzenia te wytrzymuj jedynie przez minimalny uamek sekundy.
Przecze tych mona zasadniczo
dokonywa rcznie, ale w gorczce zawodw czy polowania na
rzadk stacj atwo raz o czym
zapomnie i w konsekwencji narazi si dodatkowo na znaczne
wydatki. Najniezawodniejszym
sposobem uniknicia tego typu
sytuacji jest zastosowanie przecznika sekwencyjnego, ktry po
naciniciu przycisku nadawania
dokonuje niezbdnych przecze
w ustalonej kolejnoci i z zachowaniem wymaganych odstpw cza-
su. Z kolei po zakoczeniu nadawania cay ten proces odbywa si

w odwrotnej kolejnoci. Oczywicie przecznik taki mona rwnie wykorzysta do przeczania
anten nadawczej i odbiorczej, o ile
radiostacja nie jest wyposaona
w oddzielne gniazda dla nich
przeznaczone. Dodatkowo zastosowanie przecznika sekwencyjnego pozwala na uniknicie przeczania przekanikw w torze
nadawczym pod napiciem (w.cz.),
co moe znacznie przeduy ich
Literatura i adresy
internetowe
[1] www.swiatradio.
com.pl
oprogramowanie
mikrokomputera
[2] www.funkamateur.de punkt
Download/Software
und Ergnzungen
zu Beitrgen
oprogramowanie
mikrokomputera
[3] Sequenzer
in Telegrafiebetrieb, Oliver Drse
DH8BQA,
Funkamateur
6/2008, str. 628.
[4] krzysztof.dabrowski@brz.gv.at
Rys. 1. Schemat pocze zewntrznych przecznika mikrokomputerowego
52
ywotno. Pierwszym z przedstawionych rozwiza jest ukad

opracowany przez Olivera Drhse
DH8BQA i opisany w numerze 6/
2008 miesicznika Funkamateur.
Ukad ten, oparty o mikrokomputer PIC 12F629 lub 12F675, jest
prosty w konstrukcji i zapewnia
dostatecznie szybkie przeczanie pozwalajce na stosowanie
go rwnie w pracy telegracznej. Klucz telegraczny jest w tym
przypadku podczony do wejcia
przecznika, a nie do wejcia radiostacji (rys. 1).
Jedn rnic pomidzy obydwoma wymienionymi typami mikrokomputerw jest to, e 12F675 jest
dodatkowo wyposaony w przetwornik analogowo-cyfrowy, ktry i tak nie jest wykorzystywany
w ukadzie przecznika. Obudowa natomiast i wyprowadzenia s
w obu typach identyczne. Mikrokomputery dysponuj szecioma
uniwersalnymi wyprowadzeniami,
ktre mog by dowolnie kongurowane jako wejcia lub wyjcia.
W ukadzie przecznika (schemat
na rys. 2) dwa z nich pracuj jako
wejcia, a pozostae cztery jako
wyjcia. Do wejcia GP3 podczony jest klucz telegraczny, do
wejcia GP4 przycisk nadawania
z mikrofonu lub dowolny inny
(np. nony). Oporniki R5 i R6 zapewniaj niezbedn polaryzacj
wej w stanie otwartym (klucz
lub przecznik nienacinite). Do
wyj GP0, GP1, GP2 i GP5 podczone s za porednictwem tranzystorw VT1VT4 przekaniki
wykonawcze dla poszczeglnych
obwodw. Zastosowanuie przekanikw pozwala na pen izolacj poszczeglnych obwodw od
ukadu przecznika. Przekanik
K1 suy do przeczania przedwzmacniacza lub przekanika
antenowego, K2 do kluczowania
stopnia mocy, K3 do kluczowania radiostacji, a K4 podaje sygna
na wejcie klucza telegracznego
radiostacji. Przekanik wczane s

w kolejnoci od K1 do K4, a wyczane w odwrotnym porzdku.
W zalenoci od potrzeb i wyposaenia znaczenie poszczeglnych
obwodw moe ulec zmianie
w stosunku do przykadu z rysunku 1 i nie wszystkie z nich musz
by wykorzystane. Przykadowo
w przypadku pracy innymi emisjami ni telegraczna niewykorzystany pozostanie obwd (przekanik) 4, a w przypadku wsppracy
z transwerterem do jego kluczowania moe suy przekanik
pierwszy, a drugi pozostanie niewykorzystany, poniewa transwertery wymagaj naog nieznacznej
mocy, sterujcej. Dla innych konguracji sprztu, np. transwertera z dodatkowym wzmacniaczem
mocy wystarczy krtka analiza podanej kolejnoci przecze aby,
naleycie przyporzdkowa sprzt
do poszczeglnych obwodw.
Diody wiecce LED1LED4 sygnalizuj stan wczenia kadego
z obwodw, a diody VD1VD 4
su do zabezpieczenia tranzystorw przed przepiciami wystpujcymi na cewkach przekanikw.
Sygnau o czstotliwoci zegarowej
dla mikrokontrolera dostarcza jego
generator wewntrzny bez pomocy zewntrznego rezonatora.
Kondensatory C1C6 su do
zablokowania do masy sygnau
w.cz., natomiast kondensator C7
jest konieczny jedynie wwczas,
gdy stabilizator nie zosta umieszczony w pobliu mikrokontrolera.
Oprogramowanie mikrokontrolera
jest dostpne w witrynach [1] i [2]
lub u autora [3]. Zalenie od wersji
programu odstpy czasu pomidzy
przeczeniem poszczeglnych obwodw wynosz 20 lub 50 ms.
Przeczenie na odbir nastpuje
po upywie ok. 600 ms od koca
znaku telegracznego lub od zwolnienia przecznika N-O.
W wersji czysto elektronicznej zamiast przekanikw w poszczeglnych obwodach mog pracowa
tranzystory dobrane odpowiednio
do wymaganej funkcji. I tak w obwodzie pierwszym mona uy
tranzystora mocy PNP (np. BD138,
TIP115) sucego jako wycznik napicia zasilania dla przedwzmacniacza.
W obwodzie 2 moe pracowa tranzystor mocy MOSFET (np. IFR830)
zwierajcy mas dla wejcia PTT
wzmacniacza mocy, w obwodzie 3
moe pracowa tranzystor 2N7000
(w obu przypadkach wyjcie
mikrokomputera moe by poczone bezporednio z bramk
tranzystora bez uycia opornika

separujcego). W obwodzie 4 zamiast tranzystora i przekanika
mona zastosowa optoizolator.
Konstrukcja ukadu w technice montau powierzchniowego
(SMD) pozwala na zminiaturyzowanie go w takim stopniu, e
mona go umieci w obudowie
radiostacji. Rozbudowa ukadu
o dodatkowe funkcje j.np. nadawanie tonu kwitujcego wymaga zastosowania mikrokomputera
o wikszej liczbie wyprowadze
i oczywicie dopasowania oprogramowania do konstrukcji mikrokomputera.
Drugie z rozwiza (schemat na
rys. 3) jest przeznaczone dla osb
nieprzekonanych do techniki mikrokomputerowej i zawiera dwa
przekaniki, z ktrych jeden (pr2)
pracuje z normaln szybkoci
i jest przekanikiem 12-woltowym,
natomiast drugi (6-woltowy pr1)
z opnieniem zalenym od staej czasu obwodu R1C1. Warto
opornika R1 powinna by rwna
opornoci uzwojenia przekanika, natomiast pojemno C1 jest
dobierana, tak aby uzyska opnienie rzdu kilkuset ms. Dziki
szeregowemu poczeniu kontaktw obu przekanikw w obydwu
obwodach uzyskuje si gwarantowan kolejno przeczania.
Sposb podczenia poszczeglnych urzdze (do obwodu szybkiego lub opnionego) zaley
od ich rodzaju i wymaga krtkiego przeanalizowania kolejnoci
przecze.
Przykadowo kolejno przeczania z odbioru na nadawanie moe
wyglda jak nastpuje: wyciszenie odbiornika, szybkie przeczenie przekanika antenowego,
opnione wczenie wzmacniacza
mocy (PA), rozpoczcie nadawania.
Dla kierunku odwrotnego kolejno moe przebiega nastpujco:
szybkie zaprzestanie nadawania,
wyczenie PA, przeczenie przekanika antenowego z opnieniem, odblokowanie odbiornika.
Na schemacie pokazano pooenia
kontaktw dla odbioru. W rozwizaniu tym przedwzmacniacz jest
odczony i zabezpieczony przed
przecieniem po wyczeniu caego systemu.
Dziaanie ukadu w przypadku
zastosowania przecznika w stacji wyposaonej w dodatkowy
wzmacniacz mocy: po przeczeniu radiostacji na nadawanie przecznik sekwencyjny otrzymuje sygna PTT z pomocniczego gniazdka radiostacji, nastpnie wczany
Rys. 2. Schemat ideowy przecznika mikrokomputerowego
Rys. 3. Schemat ideowy przecznika
jest wzmacniacz mocy za porednictwem kontaktw RL1B i RL2B,

napicie 12 V TX (dla nadajnika)
jest wczane z opnieniem, dziki czemu sygna w.cz. pojawia si
ju po przeczeniu wszystkich
obwodw.
Po zakoczeniu nadawania najpierw wyczany jest nadajnik
radiostacji, potem ulega zmianie
poziom sygnau PTT w gniazdku
pomocniczym radiostacji, kontakty
RL2B reaguj, szybko wyczajc PA, napicie 12 V TX zostaje
wyczone pniej, ale nie gra to
wikszej roli, poniewa nadajnik
ju nie pracuje, napicie 12 V RX
dla odbiornika jest wczane w tej
samej chwili, kiedy wyczane jest
napicie 12 V TX.
Rwnie i ten przecznik sekwencyjny mona wykorzysta do komutacji anten nadawczej i odbiorczej lub sterowania transwerterem.
Ukad ten zosta opublikowany
w redagowanej przez Iana Whita,
G3SEK, ksice The VHF/UHF DX
Book.
Krzysztof Dbrowski, OE1KDA
53
DIGEST
Czasopisma IARU
Rodzynki wybrane z czasopism zagranicznych
Interesujce rozwizania radiowe

Z zagranicznych czasopism docierajcych do redakcji wybralimy kilka
opisw ciekawych rozwiza radiowych, ktre mog zainteresowa
szersze grono radioamatorw.
Rubidowy oscylator wzorcowy
(QEX 0910/2009)
Filtry kwarcowe
(QEX 1112/2009)
DJ6EV i G3JIR w artykule Crystal Ladder Filters for All opisuj, jak samodzielnie wykona
wysokiej jakoci ltr kwarcowy
poczynajc od projektu, poprzez
pomiary rezonatorw i elementw
ltru, a do pomiarw gotowego
podzespou.
Autorzy s znakomitymi praktykami, podaj wiele podpowiedzi, ktre umoliwi poprawne
zaprojektowanie i wykonanie ltru, wykorzystujc odpowiednie
programy projektowe i metody
oraz narzdzia pomiarowe.
Na B jest pokazany schemat
drabinkowego ltru SSB o szerokoci 2,4 kHz/3 dB (nierwnomierno w pamie przepustowym 0,2
dB), zoonego z omiu jednakowych rezonatorw kwarcowych
4915 kHz.
Jako uzupenienie, w tym samym
numerze QEX, rozpoczyna si cykl
(3-czciowy) artykuw pod tytuem Waveguide Filters You Can
Build and Tune, czyli praktyczny
przewodnik budowy i strojenia ltrw nie tylko kwarcowych! Autorem jest P. Wade W1GHZ.
Rys. 1. Schemat ltru kwarcowego 4915 kHz
54
Dziki pomocy Waldka 3Z6AEF

mamy okazj po raz pierwszy zaprezentowa dwa ostatnie, ubiegoroczne dwumiesiczniki QEX
wydawane przez ARRL.
Czasopismo w podtytule ma:
A Forum for Communications
Experimenters, czyli jest przeznaczone dla praktykujcych
konstruktorw-amatorw. Wedug
Waldka, ktry prenumeruje to pismo, artykuy s zawsze dobrze
opracowane, pisane przystpnym
jzykiem, a na kocu kadego
artykuu zawsze jest podawana
mnogo przypisw i odnonikw
dla chccych pogbi wiedz z zakresu omawianego tematu.
W QEX 09-10/2009 KE6F w artykule Atomic Frequency Reference for Your Shack opisuje wykorzystanie rubidowego oscylatora
wzorcowego, ktry moe by wykorzystany jako modu sterujcy
dla wzorcw czasu/czstotliwoci
w radioamatorskiej pracowni.
Moduy takie s ostatnio stosunkowo atwo dostpne i maj
znakomite parametry. Na przykad
pokazany na zdjciu model FE-5680A, ktry jest w posiadaniu
Waldka, ma podawane przez producenta nastpujce parametry:
stabilno temperatury: 51011
cyfrowo programowane do
11013
czstotliwo: 1 Hz do 20 MHz
Modu rubidowego oscylatora wzorcowego

3Z6AEF
szybkie nagrzewania: <5 min.
stabilno: 510 12/do 210 10/
rok
Modu taki moe by uzupenieniem innej metody wzorcowania, ktra wykorzystuje impulsy 1 pps z odbiornika GSM (takie
rozwizanie te byo opisywane
w QEX, a SQ4AVS troch to zmodykowa).
VFO do transceivera z EMF

(RadioHobby 5/2009)
UR5VUL w RadioHobby 5/09
opisuje sposb wykonania przestrajanego generatora przeznaczonego do trzypasmowego transceivera (160, 80 i 40 m) z ltrem
elektromechanicznym EMF 500
kHz w ukadzie poredniej czstotliwoci oraz w torze formowania
sygnau SSB.
W ukadzie przedstawionym na
rysunku 2 jest zastosowany generator przestrajany na tranzystorze
MOSFET VT1 pracujcy w zakresie
1520 MHz. Potrzebn zmian zakresu na poszczeglnych pasmach
realizuj dwa przekaniki K1.1
i K2.1 doczajce do cewki L1 trymery C4 i C5. Po generatorze nastpuje separator (wzmacniacz) na
tranzystorze VT4, skd sygna traa na dzielnik czstotliwoci i multiplekser z ukadami DD1 i DD2
(74HC161 i 74ALS253N). Zmian
stopnia podziau (: 8/4/2) w ukadzie cyfrowym realizuj dwa klucze tranzystorowe VT5 i VT6, ktre
s sterowane z przecznika za-
Rys. 2. Schemat generatora UR5VUL
nociowa VD3 ma ustalony poziom napicia z potencjometru R4.

Cewka L1 zostaa nawinita na
ceramicznym karkasie o rednicy
20 mm i zawiera 8 zwojw drutu.
Plan pracy generatora zawiera
tablica 1.
Nadajnik FM/2 m
(Funk 12/2009)
kresu rwnolegle z przekanikami

K1.1 i K2.1.
Przekanik K3, sterowany poprzez klucz tranzystorowy VT1
VT2, docza potencjometr R1
sucy do niewielkiej zmiany czstotliwoci podczas odbioru (RIT).
Podczas nadawania dioda pojem-
W grudniowym numerze niemieckiego miesicznika Funk

DL1FAC opisuje sposb wykonania nadajnika z modulacj czstotliwoci, przystosowanego do
pracy w zakresie 145 MHz.
W ukadzie zostay wykorzystane midzy innymi dwa specjalistyczne moduy: Si571 i RA08H-1317M (rysunek 3).
Si571 rmy Silicon Laboratories
to jeszcze nowy na rynku oscylator
kwarcowy sterowany napiciem,
ktrego czstotliwo wyjciowa
moe by dowolnie programowana przez uytkownika za pored-
Tab. 1.
Zakres
[m]
S0
S1
Zakres
TRX-a [kHz]
Zakres VFO
[kHz]
Zakres f na
wyj. 2
Stopie
podziau
160
18002000
1840020000
23002500
80
35003800
1600017200
40004300
40
70007300
1500015600
75007800
nictwem interfejsu I2C, w maksymalnym zakresie od 10 MHz do

1,4 GHz przy bdzie jitteru w sygnale wyjciowym wynoszcym
0,3 ps rms. Dziki temu udao si
uproci konstrukcj i zwikszy
niezawodno, zwaszcza w konstrukcjach ptli PLL.
Na wejcie 8 ukadu Si571 jest
podawany sygna ze wzmacniacza mikrofonowego (zastosowano
tutaj trzy wzmacniacze operacyjne wchodzce w skad struktury
TL064).
Zmodulowany czstotliwociowo sygna wyjciowy z nki 4
jest skierowany na wzmacniacz
w.cz. Uyty dwustopniowy modu
RA08H-1317M rmy Mitsubishi
zapewnia moc wyjciow okoo 8
W przy napiciu zasilajcym 12 V.
Zaczenie nadajnika nastpuje
poprzez zwarcie punktu PTT do
masy.
W module s zastosowane tranzystory MOSFET, ktrych punkt
pracy jest ustawiany poprzez zmian napicia polaryzacji bramek
(UG). Trzeba pamita, e tranzystory moduw pracuj w trybie
wzbogacania, co oznacza, e prd
drenw i moc wyjciowa rosn
w miar wzrostu napicia bramek.
Modu jest zasadniczo przewidziany do pracy w klasie C (we
wzmacniaczach FM), ale moe tak-
55
DIGEST
Czasopisma IARU
Rys. 3. Schemat nadajnika FM/2 m
Pout [W]
UG [V]
I [A]
2,83
1,24
2,56
0,95
2,21
0,45
0,5
2,13
0,31
0,1
2,00
0,16
e pracowa w zakresie liniowym

po doprowadzeniu odpowiedniego napicia polaryzacji na bramki.
Jego warto dobiera si za porednictwem potencjometru montaowego 1 k.
W zalenoci od napicia UG
inna jest moc wyjciowa oraz
prd zasilania. W poniszej tabeli
zawarte s te wartoci przy napiciu zasilania 12 V i sygnale wejciowym Pin = 11 dBm.
Konwerter 6 m/2 m (Prakticka

Elektronika 1/2010)
Na rynku s wprawdzie dostpne szerokopasmowe odbiorniki
VHF, tak zwane skanery czstotliwoci, umoliwiajce rwnie
nasuch pasma amatorskiego 6 m
Rys. 4. Schemat konwertera 6 m/2 m
56
(50-52 MHz), ale w wielu przypadkach wystarczy i jest duo tasze

dobudowa konwerter do posiadanego odbiornika (radiotelefonu)
z zakresem 2 m.
Schemat ideowy konwertera
jest pokazany na rysunku 4.
W ukadzie zosta wykorzystany popularny ukad scalony NE602
i dwubramkowy tranzystor Mosfet
BF961 oraz oscylator kwarcowy 48
MHz.
Selektywno ukadu zapewnia dwuobwodowy ltr wejciowy konwertera z cewkami L1L2
(wyjciowy z cewk L5) i obwody wejciowe wsppracujcego
odbiornika. Sygna antenowy po
wzmocnieniu w T1 jest skierowany na pierwsze wejcie ukadu
NE602. Na wejcie oscylatora (mieszacza) tego ukadu jest podany
sygna z generatora. W dwuobwodowym ltrze z cewkami L6 L7
jest podwajany sygna generatora
48 MHz.
Cewki obwodw na pasmo 6 m
L1, L2, L3 powinny zawiera po
7 zwojw drutu DNE 0,50,7 na
rednicy 6 mm. Cewka wyjciowa
L5 obwodu na 2 m L5 powinna
mie 6 zwojw drutu DNE 0,5
0,7 na rednicy 4 mm (dugo
nawinicia 10 mm). Z kolei cewki
wsppracujce z generatorem,
czyli L6 i L7, po 6 zwojw drutu
DNE 0,50,7 na rednicy 6,5 mm,
dugo nawinicia 12 mm. Jako
XO1 mona uy atwo dostpnego oscylatora 32 MHz.
Ukad po zmontowaniu i zestrojeniu naley zamkn w metalow
obudow wyposaon w gniazda
koncentryczne, np. BNC, a sygnay wejciowe i wyjciowe naley
doprowadza jak najkrtszymi
kablami koncentrycznymi 50 .
Zamiast gniazda wyjciowego do
obudowy mona dokrci wtyk
UC1, ktry bdzie podczany
wprost do gniazda antenowego
wsppracujcego odbiornika (radiotelefonu). Zasilanie konwertera
moe odbywa si z tego samego
zasilacza, co odbiornik.
RX8020-DDS (Prakticka
Elektronika 12/2009)
OK2UGS w trzech kolejnych,
ostatnich numerach pisma Prakticka Elektronika z ubiegego roku
opisuje sposb wykonania nowoczesnego, dwuzakresowego odbiornika CW/SSB na pasma 80 i 20 m.
Schemat ideowy zasadniczej
czci ukadu znajduje si na rysunku 5.
Na wejciu ukadu odbiornika

s wczone dwa przeczane przekanikami ltry dwuobwodowe na
pasma 80 m (C7C11, L3L4) i 20 m
(C2C6, L1L2). Ukad scalony IC1
SA612 peni funkcj mieszacza
(z jednej strony dochodzi sygna
z ltru, a z drugiej sygna z generatora DDS). W ltrze poredniej
czstotliwoci s cztery rezonatory
4,433 MHz. Szeroko pasma przepuszczania ltru jest ustawiana napiciem z potencjometru P2. W zalenoci od tego poziomu nastpuje
zmiana pojemnoci diod pojemnociowych D1D6 wchodzcych
w skad ltru drabinkowego. Dziki
takiemu rozwizaniu mona dobra optymaln szeroko pasma
dla emisji CW i SSB.
W torze p.cz. jest wczony
podwjny wzmacniacz na tranzystorach T1 T2, a nastpnie
wzmacniacz na ukadzie scalonym
MC1350 (IC3).
Cz sygnau p.cz. jest wykorzystywana do ukadu ARW (T3,
T5, T6). Obrobiony sygna regulacji
wzmocnienia jest podawany na
nk 5 MC1350 oraz wskanik
S-metra.
Ukad scalony IC3 SA612 peni funkcj detektora, przy czym
w obwodzie oscylatora s wczone dwa rezonatory do przeczania wstgi bocznej. Wyjciowy sygna maej czstotliwoci podlega
wzmocnieniu w dwch ukadach
scalonych IC5IC6 LM286.
Ukady IC1IC2 s zasilany
z napicia 12 V poprzez stabilizatory IC2IC6 (78L06).
W ukadzie generatora DDS
pracuje ukad scalony AD9835, za
w ukadzie sterowania AT89C2051
i AT24C02A. Informacja o czstotliwoci pracy odbiornika jest pokazywana na wsppracujcym
wywietlaczu LCD1X16.
Zakresy pracy urzdzenia wynosz 3,54 MHz i 1414,5 MHz
(strojenie z krokiem 1 Hz).
Odbiornik zosta zmontowany
w obudowie o wymiarach 157,5
62,2 199 mm.
Rys. 5. Schemat ideowy odbiornika

RX8020-DDS wg OK2UGS
57
FORUM CZYTELNIKW
Listy do redakcji
Listy prosimy kierowa

na adres redakcji R:
03-197 Warszawa,
ul. Leszczynowa 11,
tel. 022 257 84 60,
faks 022 257 84 44
e-mail: redakcja@
swiatradio.com.pl
58
Listy
Zapraszamy na Forum Czytelnikw: www.swiatradio.pl
Kalendarz na 2010 rok
Jak zdoby uprawnienia?
Otrzymaem R 1/2010
i cay z ciekawoci przeczytaem. Liczyem jednak, e
w styczniowym numerze znajd kalendarzyk, taki kieszonkowy, jak w zeszym roku, bardzo praktyczny, z informacjami o zawodach, list preksw, map UKF, taki, ktry bd mg
zabra ze sob na wypady za miasto
i bdzie moim niezbdnikiem. Myl,
e wielu krtkofalowcw zasmuci brak
tej broszurki, szczeglnie starszych
kolegw, ktrzy rok temu zachwycali
si i wspominali takie kalendarze z lat
80. Czy planujecie wydanie czego
podobnego w tym roku? Moe jakie
specjalne wydanie?
Najlepsze yczenia dla caej redakcji na
nowy 2010 rok!
Pozdrawiam, Marek SQ9LOJ
Dopiero od niedawna jestem

czytelnikiem R. Pierwszy
numer kupiem zupenie
przypadkiem szukaem czego nowego, czego, co moe znaczco wpyn
na mj wolny czas, by go zagospodarowa w jaki ciekawy sposb. Czytajc
wiat Radio wiedziaem, e to jest
to, czego szukaem.
Swoj przygod z krtkofalarstwem zaczem bardzo po cichu od rczniaka
Intek H-520 Plus, ktry wybraem ze
wzgldu na uniwersalne zastosowanie;
szkoda tylko, e to TRX tylko na 27
MHz. Dlatego mam pytanie, czy na
amach R moecie mi wyjani kilka
rzeczy, bo za wiele jeszcze nie rozumiem np. co znaczy CW, CQ, SSB,
jakie s pasma, jakie s i jak zdoby
uprawnienia, jak wyglda egzamin,
jakie mog by przykadowe pytania?
Pozdrawiam serdecznie (najprawdopodobniej to bdzie VY 73!)
Maciek 2188
Ubiegor oczny kalendarzyk by darmowym

dodatkiem do kadego
numeru R 1/2009 i mg powsta
gwnie dziki spoecznej pracy
wielu kolegw oraz nansowemu
wsparciu rm reklamowych. Rozwaalimy moliwo wydania
takiego kalendarzyka w 2010 r,
w formie broszurki, ale zabrako
wsparcia ze strony sponsorw.
Jak ju informowao wielu czytelnikw R, zamieszczona w styczniowym numerze wkadka z kalendarzem zawodw na rok 2010
jest rwnie duym uatwieniem
dla aktywnych krtkofalowcw
zainteresowanych sportem radiowym (wiele takich wkadek widnieje na cianach w klubach).
Dzikujemy za yczenia i rwnie
pozdrawiamy.
Wszystkie niezbdne informacje, jak zosta licencjonowanym krtkofalowcem, byy wielokrotnie publikowane na naszych amach (s
tam midzy innymi odpowiedzi
na pytania: jakie s pasma, jakie
s i jak zdoby uprawnienia, jak
wyglda egzamin, jakie mog by
przykadowe pytania). W tym
roku w R 1 zostay podane zasady prawne dotyczce pozwole
radiowych, a w R 2 terminy sesji
egzaminacyjnych na uprawnienia radiooperatora organizowane
przez UKE (od stycznia do grudnia 2010).
Materiay dotyczce Koresponden-
cyjnego Kursu Krtkofalarskiego,

jaki by publikowany w 2003 roku
na amach wiata Radio, mona
pobra ze strony: http://www.avt.
pl/download.php?dzial=5. S tam
zarwno przepisy, jak i podstawy
radiotechniki.
Aktualne informacje oraz zbir
pyta egzaminacyjnych znajduje
si na stronie UKE: www.uke.
gov.pl
Zalicz egzamin za pierwszym

podejciem!
Jeli masz problem z przygotowaniem si do egzaminu,
brakuje Ci
materiaw lub osb, ktre przekazayby Ci t wiedz w sposb jasny i
przejrzysty, nie wiesz jak si do tego
zabra? Mamy dla Ciebie skuteczne
rozwizanie! Zapraszamy do Klubu
SP8KAF na bezpatne szkolenia, na
ktrych z pewnoci rozwiejesz swoje
wtpliwoci i przygotujesz si doskonale do egzaminu na radiooperatora w
subie amatorskiej.
Niech liczby mwi same za siebie! Po
ostatnim egzaminie, ktry odby si w
Lublinie, zdawalno naszych suchaczy wyniosa 100%.
Skoro czytasz dalej, to oznacza e interesujesz si na powanie krtkofalarstwem. Chcesz cieszy si nawizywaniem ciekawych cznoci, zdobywaniem midzynarodowych dyplomw,
pragniesz osiga czoowe miejsca
w zawodach, poznawa ciekawych ludzi.
To wszystko jest w zasigu Twojej
rki. Pierwsze spotkania odbyy si w
lutym.
Aby zarezerwowa miejsce wejd na
stron http://sp8kaf.pzk.lublin.pl
A moe po macoszemu traktuje si nasuchowcw?

Powodzenia i do zobaczenia na szkoleniu!
ukasz Jaremek
wiceprezes ds. czonkowskich
PS. Uwaga! Jeli zdecydujesz si na
rezerwacje miejsca, otrzymasz
moliwo uczestniczenia w kursach,
po ktrych opanujesz skutecznie
nadawanie i odbir bardzo efektywn i
prestiow emisj, jak jest
telegraa.
Przestrzegajmy przepisw!
Jestem jednym z tych, ktrzy bior udzia w zawodach
krtkofalarskich. Niewane,
czy to krajowe, czy zagraniczne, bo po
prostu lubi rywalizowa. Pomimo e
coraz trudniej jest zaj dobre miejsce,
mobilizuje mnie to do poprawienia,
ulepszania anten i co tyko moliwe.
Wywodz si ze starej szkoy klubowej,
z ktrej wyniosem podstawowe zasady zachowania si na pamie. Jedn
z takich zasad jest to, e jeli nie bior
udziau w zawodach, to nie przeszkadzam innym.
Z przykroci stwierdzam, e wikszoci naszym krtkofalowcom brakuje
tego bysku. Nie do, e bawimy si
w zawody podwrkowe, bo gdy organizatorem jest SP8, to inne okrgi pi,
a kiedy znw 1. okrg to pozostaych
nie sycha. Niezrozumiay dla mnie
jest fakt braku zrozumienia ze strony
tych, ktrzy nie pracuj w zawodach,
a zajmuj wycinek pasma przeznaczony do tego celu. Z pewnoci robi
to zoliwie, bo nawet kiedy takiemu
zwrci si uwag, nie do, e oburzony, to jeszcze mwi, e te mu wolno
gada, bo jest demokracja. S to znane

znaki, nie bd ich wymienia, bo dla
mnie s to ludzie tacy sami jak ci,
ktrzy maj prawo jazdy za maso.
Takie zachowanie to jak gdyby wdkarz
owi ryby, a ja rzucabym kamienie
do wody. C w tym byoby dziwnego,
prawda? Wdkarzowi wolno owi,
a mi wolno rzuca kamienie
Pozdrawiam, Stach SP9SDR
A gdzie ham spirit?

Koniec roku i pocztek nowego to czas reeksji i podsumowa. Postanowiem i ja
dokona bilansu krtkofalarskich dokona, bo mija pawie rok, jak wstpiem
w szeregi PZK i otrzymaem licencj
nasuchowca. Porwao mnie to nowe
hobby. Dziki nasuchom rnych stacji
czuem si jak wielki podrnik. Na
pocztku postanowiem sam zbudowa
jaki odbiornik lub prosty TRX. W Internecie znalazem dobrze napisan
dokumentacj i o ile sprawnie poszo
mi z czci odbiorcz, to utknem na
czci nadawczej. Ale nic to! W ksikach, w jakie si zaopatrzyem (Somczyski, Chojnacki), naczytaem si
o tzw. ham spirit, wic peen nadziei
zwrciem si o pomoc do pobliskich
krtkofalowcw. Pierwszy odrzek, e
nie jest z zawodu elektronikiem i nawet
nie raczy zapyta, jaki mam problem.
Drugi stwierdzi, e nie za bardzo wie,
jak mi pomc, bo ma tylko miernik uniwersalny i lutownic. Obydwaj jednak
zbudowali TRX, z ktrym ja miaem
problemy! Z trzecim byo ju lepiej, bo
zaprosi mnie do siebie, lecz podotyka
tylko palcami elementw na pytkach
i na tym jego pomoc si skoczya. Gdy
chciaem poyczy od niego dip-meter,

by zestroi moj anten (W3DZZ, sam
zrobiem) odmwi. No c, olimpijskie ideay barona de Coubertin te si
zdewaluoway, wic to samo chyba stao
si z zasadami ham spirit?
Pomimo poraki na tym polu nie zniechciem si i dalej zajmowaem si
moj now pasj. Wziem udzia
w wielu zawodach krtkofalarskich.
Wypeniaem logi, wpacaem stosowne
opaty za dyplomy, otrzymywaem e-mailowe potwierdzenia, e speniem
wszystkie warunki itp. Czas mija,
a dyplomw jak nie ma, tak nie ma
(cho od zdobycia niektrych mino
p roku). Dziwi mnie, e w dobie komputerw, Internetu itp. oczekiwanie na
dyplom (a tak chciaem si pochwali
rodzinie w wita!) jest tak dugie, nie
wiedzie czemu. Jeden z organizatorw
zapewnia mnie nawet (podczas rozmowy telefonicznej), e jest w trakcie
wypisywania dla mnie dyplomu od
tamtego czasu miny 3 miesice i nic
nie otrzymaem. Miaem poczucie, e
zostaem oszukany. A moe po macoszemu traktuje si nasuchowcw?
To po co dla nich stwarza si osobn
kategori w zawodach?
Podczas nasuchw czsto napotykam
rozmowy o tym, e kluby zamieraj,
modzi nie garn si do krtkofalarstwa, itd. Moe to wanie takie sytuacje, jakie mi si przytray, s tego
powodem?
ycz zatem w nowym 2010 roku starszym kolegom krtkofalowcom, by byli
bardziej wyrozumiali i przychylniejszym okiem patrzyli na pocztkujcych
adeptw krtkofalarstwa!
Mody krtkofalowiec
59
FORUM CZYTELNIKW
Porady
Zapraszamy na Forum Czytelnikw: www.swiatradio.pl

tarnym. Na kocu dorobiem dodatkowy transformator antenowy
1:9 widoczny na zdjciu do pracy
terenowej z anten LW. W ten sposb powsta mj TRX Klamerka
o wymiarach 100x85x100 mm.
W enkoderze Klamerki (take
w TRX MiniYes) wykorzystaem
tarcz z myszy komputerowej, a o
zamocowaem na mikrooyskach
tocznych.
Krzysztof SQ2LIP
Vertical 80 m SP7GXP
Porady techniczne
QRP wedug SQ2LIP

Czsto si zdarza, e zakupione w AVT kity minitransceiverw QRP s
modernizowane i dostosowywane
do wymaga operatora. Tak byo
i w przypadku Krzysztofa SQ2LIP,
ktry postanowi wykona kit minitransceivera Anto AVT-2840
i przystosowa go do wasnych wymaga i moliwoci. Piknie wykonan Klamerk (tak nazwa autor
powstae urzdzenie) przedstawiaj
zdjcia.
Moje zaoenia byy takie, aby
zbudowa may TRX z wsnym
zasilaniem i aby zmieci si do kieszeni oraz by funkcjonalny. Jak
wyszo, ocecie sami.
Podstawowa wersja AVT 2310
nie nastrcza problemw z uruchomieniem ukadu, gdy cile zastosujemy si do publikowanego opisu,
oczywicie po wczeniejszym dokadnym sprawdzeniu elementw.
Moc nadajnika 4 W uzyskuje si bez
problemw, ale sygna nadal jest za
may do sterowania wikszych PA.
Ja postanowiem mie troszk
wicej mocy i dobry sygna, dlatego wymieniem ltr kwarcowy na
fabryczny PP9, zamieniem tranzystory w driverze BC550 na 2N2369
oraz BS170 na 2N2219A. Nastpnie

dokadnie dopasowaem dawik
L10 i dokadnie dostroiem L5, L6.
Te zabiegi pozwoliy mi uzyska
11 Wpp bardzo dobrego sygnau,
a mwic spokojnie do mikrofonu, jest 7 W, ktrym mona sterowa dodatkowy PA nawet wikszej
mocy i nie bdziemy przeszkadza
kolegom obok. Aby uzyska peen
zakres 80-ki i stabilny generator
VFO uyem DDS-a, a przy okazji
mam odczyt czstotliwoci i inne
przydatne funkcje do tego TRX,
w tym sterowanie CW. Ponadto
zainstalowaem S-metr, ktry sterowany jest poow dodatkowego
TL072 oarz wykorzystaem dwa
piloty do BFO, ktre byy w komplecie z PP9 i zrobiem dwie wstgi, ktre przyday si przy pracy
z kolekcjonowanym sprztem mili-
Pod koniec ubiegego roku

Waldek SP7GXP skonstruowa anten pionow na
popularne pasmo 80 m. Prototyp
anteny pracuje u SP7SP
Konstrukcja skada si z pionowego promiennika stojcego na
izolatorze i w grnej czci przedzielonego drugim izolatorem (rysunek 1).
Do promiennika doczona jest
ptla w ksztacie delty, za poniej izolatora podstawy doczony
jest dipol pfalowy jako przeciwwaga.
Wymiary poszczeglnych elementw konstrukcji anteny wynosz:
wysoko promiennika od izolatora w podstawie do grnego
izolatora: 8 m
powyej grnego izolatora przeduenie: 3 m
cakowita dugo promiennika:
okoo 11 m
Rys 1. Szkic konstrukcyjny anteny Vertical 80 m SP7GXP
60
wiat Radio Mar zec 2010
dugo ptli delty dla fr=3,8
nie uywamy do anteny adnych
MHz: okoo 7,7 m (okoo 9,35 m

dla fr=3,5 MHz)
dugo pojedynczego ramienia
dipola dla fr =3,8 MHz minimum
18,7 m (minimum 20,35 m dla
fr=3,5 MHz)
wysoko umieszczenia dipola
ponad podoem: minimum 2 m.
Ptla delty powinna by odchylona od promiennika i suy jednoczenie jako dwa odcigi grnej
czci promiennika, a kabel zasilajcy RG-58U nie powinien by
krtszy ni 26,5 m.
Caa procedura strojenia za pomoc transceivera i miernika SWR
wyglda nastpujco:
Stawiamy promiennik z podczon ptl delty.
Rozcigamy dipol pfalowy na
wysokoci minimum 2 metry, nie
podczajc go do podstawy anteny.
Kabel zasilajcy transceivera podczamy do dipola pfalowego.
Dobieramy dugo dipola tak,
aby uzyska minimum SWR na
czstotliwoci 3,780 MHz.
Odpinamy kabel zasilajcy, podczamy kocwki dipola oraz
ekran (oplot) kabla zasilajcego
do jednego punktu poniej izolatora podstawy (do masy podoa
dach, ziemia).
Gorc y kabla zasilajcego
podczamy do promiennika zaraz powyej dolnego izolatora.
Zaczamy powtrnie transceiver
i dobierajc dugo ptli delty,
stroimy zmontowan cao do tej
samej czstotliwoci (3,780 MHz).
Aby antena pokrya nam cae
pasmo (CW i SSB), zastosowa
mona 3 cewki zwierane przekanikami dla uzyskania odpowiednich czstotliwoci rezonansowych
anteny.
Dwie cewki stanowi przeduenie ramion dipola przy podstawie,
trzecia przeduenie pionowego
promiennika.
Liczb zwojw cewki dobieramy
eksperymentalnie w zalenoci od
pasma.
Podczas montau naley przestrzega poniszych zalece:
Jeeli dach lub powierzchnia instalacji nie pozwala na rozpicie
dipola w penym wymiarze, w linii
prostej mona prbowa zagina
dipol wrcz zawraca z zachowaniem wysokoci minimum 2 m.
Na koniec kilka uwag ze wzgldu na bezpieczestwo:
koniec dipola powinien by zakoczony izolatorem oddalonym
od metalowych przedmiotw (np.
ogrodzenie, metalowe ciany...)
przeciwwag w ziemi lub lecych

na ziemi!
przy montau anteny na ziemi
dolna cz poniej izolatora
powinna mie kontakt z ziemi,
a przy montau na dachu, jeeli
jest instalacja odgromowa czymy t cz anteny z instalacj
odgromow.
http://sp7gxp.pl/...php?id=117
Odbiornik UN7BV-RX-500-3
uzupenienie
W przedstawionym w R
2/2010 ukadzie odbiornika
Wadimir Rubcow UN7BV
wyprbowa z dobrym rezultatem
take inne rozwizanie wzmacniacza p.cz.
Na rysunku 2 jest przedstawiony
schemat alternatywnego wzmacniacza kaskodowego w ukadzie
OI-OB-OE.
Rezystor R8 reguluje wielko
ujemnego sprzenia zwrotnego
DC dla wszystkich trzech tranzystorw. Rezystor R7 pozwala na
bardziej dokadne dopasowanie
warunkw pracy tranzystorw. Zamiast rcznej regulacji wzmocnienia (RRW) mona zastosowa automatyczn regulacj wzmocnienia
(ARW), podajc napicie na drug
bramk tranzystora KP350, podobnie jak napicie RRW. W niektrych
przypadkach warto zamiast tranzystorw KP350 (VT1) zastosowa
tranzystor typu KP303. Sposb
wczenia w schemacie odbiornika
takiego wzmacniacza poredniej
czstotliwoci (WPCz) zosta opisany w R 2/2010.
W chwili przygotowywania tego
materiau UN7BV przesa do redakcji kolejny materia dotyczcy
rozbudowy odbiornika RX-500-3
w ukad transceivera. Na dodatkowej pytce znajduje si tor formowania sygnau SSB, ltr elektromechaniczny 500 kHz (drugi identyczny jak w odbiorniku), mieszacz
i wzmacniacz mocy 5W. W sumie
oprcz ukadu scalonego (rosyjski
odpowiednik TBA 120) jest pi
Rys. 2. Wzmacniacz p.cz. UN7BV
#
#
#
#
s
m
#
rosyjskich tranzystorw. Wsplnym Wadimir Rubcow

torem odbiornika i nadajnika jest UN7BV
VFO (sygna do mieszacza nadajnika pochodzi z generatora odbiornika).
Najwikszym mankamentem
w odwzorowaniu tego ukadu
moe by problem ze zdobyciem na
polskim rynku ltrw elektromechanicznych 500 kHz (mona naby
na giedach, a starsi konstruktorzy
mog jeszcze mie w zapasach). Redakcja zwraca si z pytaniem, czy
zasadne bdzie opublikowanie opisu budowy wspomnianej powyej
przystawki nadawczej?
Co to za radio?
Na jednej ze stron internetowych znalazem zdjcie
przedstawiajce stare radio
czy radiostacj (pniej widziaem chyba to samo zdjcie na stronie rmy
Avanti, ale be adnych informacji).
Czy kto wie, co to jest?
Antoni Woniak
Pokazane na zdjciu urzdzenie
to chyba pierwszy transceiver typu
handie-talkie uywany ju podczas
II wojny wiatowej przez wojska
USA.
Byo to urzdzenie nadawczo-odbiorcze AM w zakresie 3,56
MHz oznaczone symbolem BC-611.
Nadajnik mia stabilizacj kwarcow (czstotliwo kanau uzyskiwao
si poprzez wymian rezonatora).
61
FORUM CZYTELNIKW
Porady
Cz odbiorcza pracowaa z pojedyncz przemian czstotliwoci

i miaa czuo 3 do 5 uV za moc
wyjciowa nadajnika wynosia 360
mW.
W modelu z 1945 pracoway lampy: 3S4, 1R5, 1T4, 1S5, 3S4.
Ukad by zasilany z baterii
(osobno arzenie i obwd anodowy).
A moe kto z czytajcych wie
wicej o tym radiotelefonie? Prosimy o informacje na ten temat.
Jak dziaaj automatyczne

skrzynki antenowe
Coraz wicej rm oferuje
nowoczesne automatyczne
skrzynki antenowe ktre
mona kupi i stosowa do swojego
transceivera. Problem w tym, ze jak
chciabym zrozumie jak taka skrzynka
dziaa i w ogle co oznacza, e skrzynka
dopasowuje anten.
Czy moglibycie na amach R omwi zasady dopasowania anteny i pracy
automatycznej skrzynki antenowej.
Stay Czytelnik
(adres do wiadomoci redakcji)
Podstawy teoretyczne pracy anten i linii zasilajcych s do skomplikowane i do ich opisania konieczne jest uycie liczb zespolonych tj.
liczb zawierajcych cz rzeczywist i urojon. Szczegowy zapoznanie si tym dziaem matematyki
wykracza poza ramy miesicznika,
ale poniej przedstawiamy pokrtce najwaniejsze aspekty sprawy
pozwalajce na zrozumienie dziaania skrzynki automatycznej np.
AT-200Pro ktrej test znajduje si
w dziale TEST.
Jak wiadomo z podstaw radiotechniki czy teorii obwodw ukad
wyjciowy nadajnika zawiera indukcyjnoci i pojemnoci poczone
ze sob szeregowo lub rwnolegle
lub w bardziej skomplikowany spo-
62
sb np. w postaci obwodw typu pi.

Linia transmisyjna moe by przedstawiona w postaci cigu obwodw
zawierajcych szeregow indukcyjno i rwnoleg pojemno,
natomiast antena jest czym w rodzaju obwodu rezonansowego. Dla
kadej z czstotliwoci pracy kady
z tych czonw charakteryzuje si
pewn opornoci oraz reaktancj
pojemnociow lub indukcyjn.
Wyjcie nadajnika, linia zasilajca
i antenamaj swoje impedancje charakterystyczne. Ze wzgldw, ktre
trudno omawia w tym miejscu,
powszechnie przyjto jako standardow impedancj oporno rzeczywist 50 , bez udziau skadowej
pojemnociowej lub indukcyjnej.
W przypadku, gdy wszystkie trzy
czony maj t sam impedancj,
ukad jest dopasowany co zapewnia przekazanie maksimum mocy
z nadajnika do anteny. W rzeczywistych ukadach impedancje wyjciowa nadajnika i linii zasilajcej s
stae i ustalone przez producenta,
natomiast impedancja anteny jest
rzeczywista (i ewentualnie rwna
50 ) jedynie na jej czstotliwociach rezonansowych. Na wszystkich pozostaych czstotliwociach
impedancja anteny zawiera skadowe urojone pojemnociowe lub
rwnolege, i odbiega od podanej
wartoci 50 .
Rnica impedancji wejciowej
anteny w stosunku do impedancji
linii zasilajcej, stanowica niedopasowanie, powoduje odbicie czci
energii w.cz. i jej powrt do nadajnika. Nadmiar mocy odbitej moe
nawet spowodowa uszkodzenia
nadajnika.
Stosunek mocy nadawanej do
odbitej jest nazywany wspczynnikiem fali stojcej (WFS; ang. SWR).
Wspczynnik rwny jednoci, czasami zapisywany jako 1:1, oznacza
pene dopasowanie. Wzrost poziomu mocy odbitej powoduje wzrost
wspczynnika fali odbitej do 2, 3
i wicej. Obecnie dla nowoczesnych
nadajnikw pprzewodnikowych
przyjmuje si jako dopuszczalne
maksimum WFS rwny 2. Nadajniki lampowe dopuszczaj take
wiksze wartoci. W przypadku
gdy antena nie znajduje si w rezonansie i jej impedancja wejciowa
odbiega od 50 oraz zawiera skadow urojon (pojemnociow lub
indukcyjn), WFS ronie i oddala
si od jednoci.
gdzie F jest moc podawan do anteny a F odbit [W].
Warto WFS jest mierzona za

pomoc specjalnego mostkowego
ukadu pomiarowego wczonego
do linii zasilajcej pomidzy nadajnik a anten. Ukad ten mierzy
moc padajc (doprowadzan do
anteny) i odbit i na tej podstawie
wskazuje warto WFS. Bardziej
rozbudowane ukady pozwalaj na
rwnoczesny pomiar mocy padajcej i odbitej i wskazuj wszystkie
wyniki pomiaru rwnoczenie.
Ukad dopasowujcy (skrzynka antenowa) jest urzdzeniem
kompensujcym wpyw reaktancji
anteny. W zalenoci od charakteru
impedancji anteny dodaje on impedancj o znaku przeciwnym (np.
pojemnociow w celu skompensowania skadowej indukcyjnej na
zaciskach anteny). Proste obwody
zawieraj zmienne kondensatory
i cewki dostrajane rcznie przez
operatora stacji tak, aby uzyska
minimum mocy odbitej, czyli minimum WFS. Skrzynka automatyczna
wykonuje t prac samoczynnie.
Zainstalowany w skrzynce mostek WFS dostarcza danych pomiarowych sucych do rozpoznania
stanu dopasowania. W AT200 Pro
obwd dopasowujcy jest obwodem typu L zoonym z szeregowej
indukcyjnoci i rwnolegej pojemnoci. Jego gwnymi zaletami s
maa liczba elementw i moliwo
dopasowania obcie niesymetrycznych, takich jak dipole zasilane liniami koncentrycznymi, anteny
pionowe, anteny Yagi, czyli w zasadzie prawie wszystkich typw anten zasilanych kablami wsposiowymi. Oprcz przekanikw sucych do przeczania elementw
obwodu urzdzenie zawiera take
przekanik pozwalajcy na zmian
konguracji dla wysokich lub niskich impedancji. Wybr konguracji jest dokonywany automatycznie
przez mikroprocesor. Przekaniki
suce do przeczania elementw
obwodu mog pracowa przy mocach dochodzcych do 300 W.
Mostek pomiarowy WFS jest wariantem ukadu Bruena, stosowanego w wikszoci podwjnych miernikw fali padajcej, odbitej i WFS.
Kalibrowane napicia wyjciowe
mostka s doprowadzone do przetwornikw analogowo-cyfrowych
mikroprocesora, ktry na ich podstawie oblicza na bieco warto
wspczynnika fali stojcej.
Cewki przekanikw s zasilane
z zewntrznego rda zasilania,
a pobr prdu jest zaleny od liczby
aktywnych przekanikw i moe
dochodzi do 750 mA. W trybie
upienia ukad pobiera jedynie kil-
ka miliamperw prdu. Ostatnio

wybrany stan jest uywany automatycznie po wczeniu urzdzenia.
Proces dostrajania trwa okoo
75 cykli w przypadku penego dostrajania lub okoo 7 milisekund dla
trybu pamiciowego. Czstotliwo
zegarowa mikroprocesora wynosi
20 MHz. Przy maksymalnej szybkoci pracy mikroprocesor moe
wyprbowa wszystkie kombinacje elementw w cigu maksimum
3 sekund. Rzeczywista szybko
dostrajania jest ograniczona przez
waciwoci mechaniczne przekanikw.
Program dostrajajcy jest napisany w asemblerze i korzysta
z algor ytmu minimalizujcego
liczb krokw. W zalenoci od
potrzeb najpierw przeczany jest
przekanik sucy do wyboru
konfiguracji dla niskiej lub wysokiej impedancji, a nastpnie przeczana jest indukcyjno obwodu
a do uzyskania zgrubnego dopasowania. Dopiero potem dokonywany jest wybr pojemnoci dla
poprawienia wyniku (w razie gdy
uzyskanie dopasowania nie jest
moliwe, wyprbowywana jest
druga z konfiguracji) a pniej
dokonywane jest precyzyjny wybr wartoci elementw dla otrzymania optimum. Mikroprocesor
sprawdza kombinacje L i C dla
uzyskania WFS lecego poniej
1,5 i koczy proces po znalezieniu
dobrego minimum.
W przypadku gdy WFS ley poniej 2, uruchomienie procesu dostrajania powoduje, e mikroprocesor poszukuje najpierw najbardziej
pasujcej wartoci w pamici w celu
uniknicia penego cyklu, co trwa
ok. p sekundy. Dopiero pniej
ewentualnie wykonywane jest pene strojenie.
Obwd dopasowujcy zapewnia
popraw jedynie w pewnych granicach i nie zdziaa cudu w przypadku zej anteny (powinna ona by jak
najbliej rezonansu, a obwd dopasowujcy powinien kompensowa
jedynie niewielkie odchyki). Wrcz
przeciwnie, w niekorzystnych warunkach znaczna cz mocy moe
zosta stracona w ukadzie dopasowujcym i nigdy nie dotrze do
anteny. W rzeczywistoci ukady
dopasowujce oszukuj w pewnym stopniu nadajnik, symulujc
podczenie anteny lepszej ni jest
ona naprawd symulujc jej rezonans i zapobiegaj w ten sposb
uszkodzeniom nadajnika, ktre mogyby by spowodowane przez moc
fali odbitej.
Transceiver lampowy cd.

Zainteresowanie opublikowanymi w R 1/2010 schematami transceiverw lampowych IW9ARO
i RU6BK przeszo najmielsze oczekiwania redakcji. Nadeszy proby
od Czytelnikw zainteresowanych
odwzorowaniem ukadu opisanego
przez RU6BK w ukraiskich miesicznikach KF i UKF 10 i 11/2009
o podanie danych nawojowych cewek oraz szkicu pytki drukowanej.
Ukad transceivera zosta zmontowany na pytce drukowanej o wymiarach okoo 175 175 mm.
Opublikowana w listopadowym
numerze miesicznika pytka drukowana (rys. 3) jest niezbyt dobrej jakoci i osoby zainteresowane
otrzymaniem zeskanowanej strony
z rysunkiem pytki mog otrzyma
rysunek w postaci pliku gracznego
po podaniu swojego adresu e-mail.
Poniej najwaniejsze informacje
na temat sposobu nawinicia cewek
w opublikowanym w R 1/2010 na
str. 54 schemacie TRX-a RU6BK.
Transformatory Tr1-Tr3 zawieraj
uzwojenia po 10 zwojw nawinite drutem DNE 0,3 na rdzeniach
1000HH o rednicy 1012 mm (Tr3
ma tylko dwa uzwojenia).
Wyjciowy transformator maej
czstotliwoci Tr4 to dowolny ukad
fabryczny o przekadni 2,5 k/8 .
Uzwojenia cewek mona nawin na korpusy z ltrw p.cz. np.
lampowych TV.
Cewki L2, L3, L5, L9 i L10 mog

zawiera po 30 zwojw drutu DNE
0,25. Z kolei cewki L7 i L8 po 55
zwojw, a L12 60 zwojw DNE 0,1.
Uzwojenia wtrne naley nawin drutem DNE 0,3 na wierzchu
uzwoje pierwotnych, a ich stopie
przeoenia jest podany na schemacie obok cewek.
Cewka L13 bya uyta z odbiornika R326 (15 zwojw DNE 0,8 ze
skokiem 0,5 mm na ceramicznym
karkasie o rednicy 18 mm; odczepy
po 3. i 11. zwoju).
W Pi ltrze cewka L14 zawiera
26 zwojw DNE 0,8 na korpusie
o rednicy 30 mm (odczep dla 14
MHz dobra eksperymentalnie).
Transformator zasilacza ma moc
70 W i zawiera trzy uzwojenia jak
na schemacie.
Rys. 3. Pytka drukowana transceivera RU6BK
63
Lista obecnoci
RYNEK SPRZTU RADIO
rynek sprztu radio
i
a
c
t
s
o
i
L obecn
PRZETESTOWANE
OCENIONE
ZAPREZENTOWANE
Trzymamy rk na pulsie, aby kady pojawiajcy si na rynku sprzt, ktry

zasuguje na uwag naszych Czytelnikw, opisa i oceni na amach wiata
Radio. Moemy si wic pokusi o systematyczn comiesiczn publikacj
swoistej listy obecnoci, tj. zestawienia sprztu prezentowanego, testowanego
i ocenionego w R. Z dorobku R wybieramy sprzt, ktry jest aktualnie istotny na
rynku, z uwzgldnieniem rwnie obrotu wtrnego. Pene teksty przywoywanych
w tabeli prezentacji i testw s dostpne na www.swiatradio.pl
64
Lista obecnoci
RYNEK SPRZTU RADIO
Sprzt w newsach
Nr R
Producent
Dystrybutor
Strona WWW
6/2009
Atel
www.atel.com.pl
3,1
Pro-Fit
www.inradio.pl
20,1
4/2009
Pro-Fit
www.inradio.pl
16,2
Proste modele reektometrw krzyowych, ktre umoliwiaj pomiar mocy

wypromieniowanej i odbitej, pomiar SWR z moliwoci podwietlenia skali
3/2009
Avanti
www.avantiradio.
pl
5,2
TM-3000
Funkcjonalny miernik poziomu sygnau radiowo-telewizyjnego przeznaczony

dla kadego, kto na co dzie wykonuje i uruchamia instalacje antenowe RTV
2/2009
Dipol
www.dipol.com
12,3
MOBILENAVIGATOR
iPhone wyposaony w now nawigacj satelitarn bezpiecznie doprowadz swoich

uytkownikw do celu, dziki zaktualizowanym mapom i inteligentnym funkcjom
10/2009
Navigon
www.navigon.pl
14,9
TRAVELPILOT
500/700
Rewolucja w nawigacji GPS, pierwsze na wiecie systemy PND (Portale

Navigation Device) ze zintegrowan funkcj wideonawigacji i moliwoci
rozpoznawania znakw ograniczenia prdkoci
1/2009
Blaupunkt
www.blaupunkt.pl
19,8
NEPTUNE
Urzdzenie pozwala bezpiecznie nadawa i odbiera na wszystkich kanaach

morskiego pasma VHF
12/2009
Alan
www.alan.pl
18,9
TCB-771, TCB-881
W radiotelefonach zosta wprowadzony nowy system odbioru poprawiajc

jego jako, nowy system automatycznej redukcji szumw DSS (Dynamic
Squelch System), doda te moliwo zasilania urzdzenia zarwno z 12
V jak i 24 V
12/2009
GDE Polska
www.gde.pl
17,6
ELECRAFT T1
Najmniejsza automatyczna zewntrzna skrzynka antenowa HF dopasowana

gabarytami do miniaturowych urzdze QRP
11/2009
Elecraft
www.elecraft.com
8,2
TCB-1100
Radiotelefon przewony przeznaczony dla zawodowcw i wymagajcych

uytkownikw CB do osigania wysokiej wydajnoci w kadych warunkach
10/2009
GDE
www.gde.pl
19,2
YAESU FT-1900
Najnowszy i zarazem najmniejszy transceiver Yaesu z pki urzdze mobilnych. Transceiver jest jednopasmowy i pracuje w zakresie 144 146 MHz
9/2009
Ten-Tech
www.ten-tech.pl
19,7
ALINCO DJ-G7
Trzypasmowy radiotelefon, ktry umoliwia midzy innymi prac w pamie 23

cm emisj FM. Urzdzenie jest wyposaone w podwjne VFO czasu rzeczywistego, umoliwiajc prac w trybie full duplex
8/2009
Ten-Tech
www.ten-tech.pl
19,6
ICOM IC-M33
Radiotelefon morski na pasmo VHF bdcy w stanie unosi si na wodzie.

Urzdzenie posiada wodoszczeln konstrukcj, bdzie pracowa prawidowo
nawet po zanurzeniu na gboko 1 m/30 min.
8/2009
Icom Polska
www.icompolska.
pl
13,8
YOSAN PRO-120
Najtaszy, ale bogato wyposaony model radiotelefonu CB znanej i cenionej

koreaskiej marki Yosan
8/2009
Merx
www.merx.com.pl
14,9
ALAN 200
Przewony, 40-kanaowy radiotelefon pracujcy w pamie CB. Radio wyposaono midzy innymi w szybki przecznik na pasmo europejskie (EU/PL)
8/2009
Alan
www.alan.pl
18,9
DP 3600/3601,
DM 3600/3601,
DR 3000
Radiotelefony MOTOTRBO s przeznaczone dla przedsibiorstw jako nowa

jako rozwiza komunikacyjnych. Radiotelefony mog dziaa w trybach
analogowym i cyfrowym, co uatwia migracj do technologii cyfrowej
7/2009
Motorola
www.motorola.pl
20,8
IC-E80D I ID-E880
Dwupasmowe radiotelefony D-Star VHF/UHF - rczny transceiver IC-E80D oraz

samochodowy ID-E880. Obydwa modele s typu entry-level przeznaczone dla
mniej wymagajcych uytkownikw zainteresowanych systemem D-Star
7/2009
Icom Polska
www.icompolska.
pl
19,9
YAESU VX-8E
Najnowszej generacji radiotelefon rczny obsugujcy funkcj Bluetooth oraz

GPS/APRS
6/2009
Con-Spark
www.conspark.
com.pl
21,9
YAESU VXA-710
Funkcjonalny radiotelefon rczny na pasmo lotnicze do korzystania zarwno

na ziemi (lotnisku), jak i w powietrzu
4/2009
Con-Spark
www.conspark.
com.pl
20,7
ATLANTIC
Kieszonkowy radiotelefon morski speniajcy wymagania komunikacyjne we

wszystkich typach eglugi. Umoliwia niezawodn komunikacj bez zakce
na pamie morskim VHF dla wszystkich kanaw midzynarodowych
4/2009
Alan
www.alan.pl
19,6
YAESU VR-120D
Szerokopasmowy odbiorniki przenony z funkcj, ktry pozwala odnale w

danym terenie sygna o najwikszej sile
3/2009
Con-Spark
www.conspark.
com.pl
20,8
EURO-COM
Zestaw PMR umoliwia komunikacj bez uycia rk, pozwalajc na komunikacj dwukierunkow
3/2009
Elnex
www.elnex.pl
11,9
ALBRECHT AE-6890
Multistandardowy radiotelefon CB z odczanym przednim panelem, blokad

tonow CTCSS i automatyczn blokad szumu
2/2009
Alan
www.alan.pl
21,3
Nazwa sprztu
Miniprezentacja
PANEL XP 23 DBI
Nowe anteny przeznaczone do zastosowa w miejscach, gdzie poziom sygnau sieci komrkowej UMTS 3G jest zbyt niski do poprawnego wykonywania
pocze gosowych oraz transmisji danych przez modem
LDG FT-METER
Zewntrzny miernik wielofunkcyjny przeznaczony do pracy z popularnymi

transceiverami Yaesu. Miernik wyposaony zosta w bardzo czytelny wskanik
10/2009
RIGEXPERT AA-500
Analizator impedancji anten zaprojektowanym do badania, sprawdzania, strojenia oraz napraw anten i linii zasilajcych w zakresie czstotliwoci 5500 MHz
LAFAYETTE RW-20 (RW-40)
Ranking zainteresowania
czytelnikw (w %)
ANTENY
APARATURA POMIAROWO-LABORATORYJNA
NAWIGACJA GPS
RADIOTELEFONY
65
Lista obecnoci
Nazwa sprztu
RYNEK SPRZTU RADIO
Miniprezentacja
Nr R
Producent
Dystrybutor
Strona WWW
Ranking zainteresowania
czytelnikw (w %)
5/2009
Pro-Fit
www.inradio.pl
18,9
SKANERY
UNIDEN UBC 800
XLT
Skaner, ktry ma moliwo dekodowania systemu EDACS, LTR, Motorola i

omiu innych, w tym cyfrowego EDACSA - AEGIS
YACHT BOY 80
Odbiornik globalny z rozcignitymi pasmami krtkofalowymi i moliwociami

odbioru sygnaw jednowstgowych i telegracznych
12/2009
Grundig
http://poland.
grundig.com
13,7
IRIVER B30
Odtwarzacz z cyfrowym tunerem RTV nastpca modelu B20 ma wbudowany

tuner telewizyjny DAB/DMB umoliwiajcy odbir radia i telewizji w formacie
cyfrowym
12/2009
MIP
www.iriver.pl
16,9
AUDIO 995
Bezprzewodowy zestaw suchawkowy stereo zosta zaprojektowany do bezprzewodowego odtwarzania dwiku w multimediach i wszystkich aplikacjach
gosowych na PC
12/2009
Kontel
www.kontel.pl
4,5
CLARION NX509E
Multimedialne centrum rozrywki samochodowej, czy w sobie odtwarzacz

DVD, 7-calowy ekran z dotykowym sterowaniem oraz wbudowan nawigacj
GPS
11/2009
Clarion
www.clarion.
com.pl
19,1
TORONTO 400BT,
SAN FRANCISCO
300
Nowe modele radioodtwarzaczy pozwalaj na swobodne poczenie dowolnych rde dwiku. Oferuj sprawdzone tunery radiowe Blaupunkta z RDS
11/2009
Blaupunkt
www.blaupunkt.pl
15,3
IRIVER P7
Odtwarzacz multimedialny umoliwiajcy odtwarzanie muzyki, lmw, graki i

tekstu, obsuguje szerok gam plikw
10/2009
MIP
www.iriver.pl
12,7
HD8SX
Cyfrowy odbiornik satelitarny bez dysku twardego, ale z moliwoci nagrywania na dysk zewntrzny. Jest tuner specjalnie zaprojektowany do odbioru
cyfrowej telewizji naziemnej w Polsce
7/2009
TechniSat
Digital
www.technisat.pl
14,2
FERGUSON HF
8900 HDTV
Dekoder satelitarny, ktry umoliwia odbir telewizji w wysokiej rozdzielczoci

HDTV
4/2009
DVHK
www.laki.dvhk.pl
12,7
CERBERUS P
6341
Router idealnie nadajcy si do podziau zarwno cza typu Neostrada (ADSL

- Aneks A), jak rwnie czy kablowych typu Aster/UPC (DSL) midzy kilka
komputerw
6/2009
Pentagram
www.pentagram.
pl
19,1
FRITZ!BOX FON
WLAN 7270
Wielofunkcyjny router VoIP,doskonae rozwizanie dla maych i rednich

przedsibiorstw
5/2009
iFON
www.ifon.pl
6,4
RX-400
Odbiornik obejmuje pasmo od 2 MHz a do 3 GHz z moliwoci skanowania

100 kanaw/s
12/2009
Ten-Tec
www.radio.ten-tec.com
19,3
LDG Z-11PRO
Nowa wersja legendarnego tunera Z-11, jednego z najbardziej znanych

tunerw rmy LDG
11/2009
Pro-Fit
www.inradio.pl
19,8
OM3500 A
Najbardziej poszukiwanych wzmacniaczy KF na wiecie, ktry daje 3500

W mocy wyjciowej na wszystkich pasmach amatorskich od 1,8 do 29 MHz
11/2009
OM Power
www.om-power.
com
13,4
FLEX-3000
Nowy model transceivera wsppracuje z PC i wykorzystuje tak sam architektur jak Flex-5000 oraz takie samo oprogramowanie PowerSDR
10/2009
FlexRadio
www.ex-radio.
com
18,8
ICOM IC-7600
Kolejny model transceivera jaki zosta wprowadzony na rynek. W urzdzeniu

zastosowano dwa separowane ukady DSP rmy TMS o przepustowoci 1600
MFlops i czstotliwoci zegarowej 266 MHz
8/2009
Icom Polska
www.icompolska.
pl
20,7
PS30SW
Niezwykle wydajny, kompaktowy i lekki zasilacz impulsowy do bezproblemowych cznoci na pasmach amatorskich.
7/2009
Avanti
www.avantiradio.
pl
18,3
MFJ-461
Deszyfrator telegrai umoliwia byskawiczne oraz bezbdne odbieranie

szybkiej telegrai i moe by przydatny do nauki alfabetu Morsea
7/2009
Pro-Fit
www.inradio.pl
15,7
SETCOM SUPERMIC LIBERATOR
Bezprzewodowy zestaw motocyklowy z adapterem do radiotelefonw Motorola GP320/340/360/380
6/2009
Elnex
www.elnex.pl
14,2
AIRNAV RADAR
BOX
Odbiornik sygnaw i transponderw samolotw, umoliwiajcy ledzenie

ruchu samolotw w czasie rzeczywistym na ekranie komputera
6/2009
Pro-Fit
www.inradio.pl
17,8
ICOM IC-7200
Radiostacja redniej wielkoci, solidny wygld i solidn konstrukcj, moe

by wykorzystana zarwno do pracy terenowej i podczas podry, jak te do
normalnej pracy z domu
5/2009
Avanti
www.avantiradio.
pl
19,8
AMERITRON
AL-80B
Wzmacnicz duej mocy w.cz.pracuje na lampie 3-500 i ma moc 1 kW PEP
4/2009
Pro-Fit
www.inradio.pl
21,3
KENWOOD
NEXEDGE
System radiowej cznoci cyfrowej o bardzo zawansowanych parametrach

i moliwociach, przeznaczony gwnie dla sub rzdowych
3/2009
Elektrit
www.elektrit.pl
20,3
HTC TOUCH
CRUISE
Poczenie zaawansowanego smartfonu i doskonaej nawigacji GPS dla

najbardziej wymagajcych i dnych przygd uytkownikw mobilnych
oraz podrnikw
HTC
www.htc.com
17,2
SPRZT AUDIO
SPRZT KOMPUTEROWY
TRANSCEIVERY I SPRZT WSPOMAGAJCY
TELEFONY VOIP I GSM
66
5/2009
Lista obecnoci
RYNEK SPRZTU RADIO
Sprzt w testach i prezentacjach

ranking transceiverw KF (wg RX)
Nazwa sprztu
Producent
Dystrybutor
WWW
Miniprezentacja i opinia
Nr R
K3 ELECRAFT
Elecraft
www.elecraft.com
K3 Elecraft na wszystkie pasma KF + 6m umoliwia prac z moc do 100W emisjami SSB, CW, DATA, AM,
FM (dodatkowo detektor synchroniczny dla emisji AM oraz wbudowany dekoder dla emisji PSK31/RTTY). Jest
oferowany jako urzdzenie cakowicie zmontowane lub w postaci moduw do samodzielnego montau (bez
koniecznoci lutowania). Zawiera w sobie unikaln nowoczesno rozwiza technicznych, zapewniajcych
najwysz jako za przystpn cen (oferowane s dwa modele, w wersjach 10W i 100W). K3 jest pierwszym urzdzeniem, w ktrym producentowi udao si zapewni identyczne parametry dynamiczne
torw odbiorczych odbiornika gwnego i pomocniczego.
7/2007
6/2008
7/2008
Po transceiverze SDR-1000 HF ktry by pionierskim osigniciem rmy Flex Radio Systems ukazaa si
nastpna generacja pod nazw FLEX-5000. Przy podobnej architekturze, lecz znacznie podwyszonych
parametrach, opisywany transceiver realizuje funkcje karty dwikowej uatwiajcej obsug i jest mniej zaleny
od sprztu zewntrznego. FLEX-5000 naley do rodziny radiostacji pokrywajcych zakresy KF i pasmo 6 m,
przy mocy wyjciowej nadajnika 100 W na wszystkich pasmach. Dostpny obecnie FLEX-5000A wymaga
zewntrznego komputera PC dla sterowania i przetwarzania sygnaw. Jako opcja dostpny jest wewntrzny
ukad dostrajajcy anten (ATU) i niezaleny drugi odbiornik.
R
6/2008
Pod wzgldem parametrw strony odbiorczej transceiver Orion plasuje si na czele rankingu ARRL. Urzdzenie
zawiera dwa tory odbiorcze (gwny i pomocniczy). RX gwny pracuje wycznie w amatorskich pasmach
KF i ma na wejciu w.cz. selektywne ltry przepuszczajce tylko sygnay z poszczeglnych pasm amatorskich (10160m) i osabiajce sygnay spoza pasm amatorskich. Jest take wyposaony w niezbdne ltry
kwarcowe w torach czstotliwoci poredniej oraz ukady obrbki sygnaw czstotliwoci poredniej metod
DSP. RX pomocniczy ma cige pokrycie czstotliwoci 100kHz30MHz i nie posiada ltrw kwarcowych,
a selektywno w torze poredniej czstotliwoci osigana jest wycznie metod obrbki DSP. Szerokoci
pasm p.cz., praca ukadw ARW, grne i dolne czstotliwoci odcicia DSP, wzmocnienia m.cz., ustawienia
tumikw na wejciach mog by ustawiane oddzielnie dla kadego odbiornika.
R
10/2004,
R
7/2003
Nowoczesny transciever HF + 6m przystosowany do pracy emisjami SSB, CW, RTTY, FM, AM. Moc wyjciowa nadajnika 100 W (Low 5 W). Nowy Omni-VII rmy Ten-Tec ma to wszystko co posiada Omni-VI, ale
oferuje kilka cakiem nowych funkcji. Poza now architektur odbiornika oraz dodan modulacj AM w torze
nadawczym i odbiorczym, jest zcze Ethernetowe na tylnym panelu, ktre pozwala radiu na prac ze zdalnym
sterowaniem z kadego miejsca w wiecie (ktre ma dostp do Internetu). Ukad Omni-VII upraszcza konguracj zewntrzn, a zestawienie ukadu jest dostatecznie szybkie dla wspomoenia cznoci fonicznej lub CW (z
uyciem klawiatury) Omni VII jest przyjemnym radiem, atwym w obsudze i doskonale wykonane.
R
5/2008
Transceiwer SDR rmy FlexRadio jest nowym modelem, mniejszym i o niszej cenie w porwnaniu do Flex-5000A. Moe wsppracowa z PC i wykorzystuje tak sam architektur i oraz takie samo oprogramowanie
jak poprzednik. Ma wbudowany jest automatyczny ukad dopasowania anteny, zawierajcy indukcyjnoci i
pojemnoci przeczane przekanikami. Na pycie czoowej umieszczono tylko podwietlany wycznik, gniazdo
suchawek, gniazdo mikrofonu i gniazdo klucza telegracznego. Podstawowe parametry: zakres odbiornika: 100
kHz60 MHz; zakres nadajnika: 1606 m; rodzaje modulacji: A1A (CW), A3E (AM), J3E (LSB, USB), F3E
(FM), F1B (RTTY), F1D (Packet), F2D (Packet); czstotliwo porednia: 9 kHz;; czuo AM (28 MHz): 0,7 V (S/
N+10 dB); czuo FM (28 MHz): 0,16 V (dla SINAD 12 dB i szczytowej dewiacji 3 kHz); produkty intermodulacji: < 50 dB; tumienie wstgi bocznej i fali nonej: 60 dB; znieksztacenia akustyczne nadajnika: < 1%; czuo
wejcia mikrofonowego: 0,2 mV do 30 mV; MDS: 123 dBm (14,2 MHz, 140 dBm (50,125 MHz); IMD DR3
(dynamic range): 91 dB; selektywno (6/60 dB): CW: 500/640 Hz; SSB 2,39/2,54 kHz; AM: 6,6/6,74 kHz; moc
wyjciowa nadajnika: 100 W (1 - 100 W PEP CW/SSB; 2 25 W AM); zasilanie: 13,8 V/25 A.
R
1/2010
Transceiver Elecraft K2/100 w wersji podstawowej umoliwia prac emisj CW od 80 do 10m (z pasmami
WARC) z moc okoo 10W. Oprcz podstawowego zestawu K2 jest oferowany zestaw wzbogacony o moduy
umoliwiajce prac SSB oraz emisjami cyfrowymi, w pamie 160m (z drug anten odbiorcz), z ogranicznikiem
zakce impulsowych, z interfejsem do wsppracy z komputerem, z moduem liniowego wzmacniacza mocy
100W, z moduem aktywnych ltrw akustycznych CW oraz dla emisji cyfrowych (lub zamiennie modu cyfrowej
obrbki sygnaw m.cz.), z moduem automatycznej skrzynki antenowej. Moduowa konstrukcja transceivera K2
jest bardzo wygodna, umoliwia wybr zestawu zgodnie z upodobaniami uytkownika, a take stwarza moliwo
atwej modernizacji urzdzenia w przyszoci.
R 2,
3/2004
Transceiver IC-7800 jest na razie najlepszym okrtem agowym rmy Icom w dziedzinie sprztu nadawczo-odbiorczego dla krtkofalowcw. Jest wyposaony od razu w dodatkowe moduy, wbudowane ju w wersji
podstawowej (co czyni zbdnym korzystanie z zewntrznych urzdze peryferyjnych). Transceiver jest zasilany
z sieci, przeznaczony do zastosowa stacjonarnych, zdolny do pracy w zakresach fal dugich, rednich, krtkich
oraz w amatorskim pamie 6m. Cz odbiorcza IC-7800 skada si z dwch identycznych odbiornikw,
z cigym pokryciem czstotliwoci, od 30kHz do 60MHz, pracujcych zupenie niezalenie od siebie. Cz
nadawcza moe odda do 200W mocy i jest przeznaczona do pracy w obrbie pasm amatorskich. IC-7800 ma
rozbudowane moliwoci pracy emisjami cyfrowymi (RTTY i PSK), a take moliwo wybrania trzech rnych
ustawie do pracy emisjami fonicznymi: SSB, AM oraz FM.
R
5/2005
IC-7700 jest transceuverem o podobnym stylu i charakterystyce jak IC-7800, lecz zawierajcy tylko jeden odbiornik i w konsekwencji majcy nisz cen. Jest to radiostacja bazowa zasilana z sieci, pokrywajc pasma KF i
pasmo 6 m. Odbiornik ma cigy zakres przestrajania od 30 kHz do 60 MHz, nadajnik, o mocy wyjciowej 200 W,
pracuje wycznie w pasmach amatorskich. Urzdzenie dysponuje penymi moliwociami odbioru i nadawania
emisjami cyfrowymi RTTY i PSK-31 jako jednostka samodzielna, bez potrzeby poczenia z komputerem,
z odpowiednim oprogramowaniem dla transmisji danych. Nowoci jest zcze USB ktre obsuguje klawiatur do
pracy emisjami cyfrowymi bez uycia komputera. Transciever posiada szybki przecznik czterech anten w peni
kongurowalny oraz automatyczny tuner antenowy. Urzdzenie ma wasny zasilacz 230V AC.
R
11/2008
FLEX 5000A
ORION
OMNI-VII
FLEX 3000
ELECRAFT
K2/100
IC-7800
IC-7700
FlexRadio Systems
www.ex-radio.com
Ten-Tec
www.tentec.com
Ten-Tec
www.tentec.com
Flex
www.ex-radio.com
Elecraft
www.elecraft.com
Icom
Icom Polska
www.icomplska.pl
Icom
Icom Polska
www.icomplska.pl
dB/
105 z
k
2 H
B/
96 d z
2 kH
B/
95 d z
2 kH
B/
92 d z
2 kH
B/
90 d z
2 kH
B/
80 d z
2 kH
B/
80 d z
2 kH
B/
79 d z
2 kH
67
Lista obecnoci
Nazwa sprztu
Producent
Dystrybutor
WWW
Nr R
YAESU FTDX-9000D
(FTDX-9000 CONTEST,
FTDX-9000MP)
Yaesu
Con-Spark Sp. z o.o.
www.conspark.
com.pl
Tranceiver FTDX-9000D - wersja podstawowa (11600 USD) 200W, pasma KF + 6m. TFT jasnoniebieskie,
moe wywietla map Ziemi z lini graniczn dnia/nocy lub widmo odbieranego pasma, w tym typu wodospad. FTDX-9000 Contest (200W) to tasza wersja (5700 USD), ma tylko jeden odbiornik, jest bez ekranu
TFT i w to miejsce ma dwa dodatkowe mierniki LCD, wszystko to ponad dodatkowymi czterema gakami.
Za dodatkow opat mona otrzyma ukady uzupeniajce: modu drugiego odbiornika, dodatkowy ltr
pasmowy, dodatkowe trzy ltry -Tune oraz monitor TFT. FTDX-9000MP to najdrosza wersja (12050 USD),
ma dwa odbiorniki jak wersja 9000D, nadajnik ma moc 400W, zasilacz jest umieszczony osobno w obudowie zewntrznego gonika. Na podstawie indywidualnego zamwienia moe by z ekranem TFT lub maym
panelem LCD. Filtry preselekcji -Tune naley zamawia dodatkowo. Oba transceivery maj te same czony
podstawowe, rni si elementami dodatkowymi, ktre w wersji D s wbudowane, za w wersji contest
mog by wedug yczenia dodatkowo zamawiane wraz z samym transceiverem i s fabrycznie montowane.
R
5-6/
2006
Transceivery Yaesu typu FT-1000D i FT-1000MP s zaliczane do elitarnej klasy najlepszych transceiverw
japoskich dla pracy DX. Zakres czstotliwoci RX od 100kHz do 30MHz, TX od 160 do 10m (tylko pasma
amatorskie). Moc wyjciowa regulowana: do 200W (50W nona na AM). Jest take unowoczeniona wersja
Mark-V FT-1000MP w dwch wykonaniach do pracy terenowej, nazwanej Field, oraz wersja bazowa
(Field ma moc wyjciow 100W, ale ma wbudowany stabilizowany zasilacz sieciowy 230V AC, za wersja
bazowa ma moc 200W, a w miejsce zasilacza ma wbudowane specjalne, intensywnie chodzone radiatory.
200W wzmacniacz kocowy na MOSFET zaprojektowano z du rezerw (stopie kocowy pracuje w klasie
A i zapewnia wyjtkowo czysty sygna). Urzdzenie jest wyposaone w bardzo szybki automatyczny dostrajacz
antenowy (tuner). Transceiver ma oddzielny, impulsowy zasilacz stabilizowany FP-29. Ponadto urzdzenie
jest wyposaone w ukad automatycznej regulacji szerokoci pasma (Interlocked Digital Bandwidth Tracking
System) dla zwalczania interferencji. Dziki IDBTS operatorzy twierdz, e odbiornik ma bardzo strome zbocza
charakterystyki przenoszenia. W Mark-V wykorzystano maoszumny ukad wejciowy z FT-1000MP.
R
7/2004
IC-7200 jest kierowany przede wszystkim do radioamatorw spdzajcych duo czasu w terenie. Pasmo RX wynosi
od 30kHz do 60MHz (TX - pasma amatorskie HF + 6m). Moc nadajnika 100W przy zasilaniu 13.8V DC (pobr
prdu: 1,3 A/RX, 22 A/TX). Do prawidowego chodzenia wykorzystano dwa superciche wentylatory oyskowane.
Transceiver jest wyposaony w specjaln obudow o podwyszonych parametrach twardoci i wytrzymaoci.
(aluminiowa kuweta przykryta metalowymi pytami). Transciever ma cyfrowe ltry odbiornika w peni deniowane w
zakresach: SSB, CW: 50-500Hz, 600Hz-3.6kHz. RTTY: 50-500Hz, 60Hz-2.7kHz. AM: 200Hz-8kHz. Dodatkowo do
funkcji DSP dodano ltr DNR z regulacj w 16 pozycjach, ltr NB z regulacj w 100 pozycjach oraz synny TwinPBT
umoliwiajcy zawenie, przesunicie odbiornika wzgldem ltra poredniej dowolnego ze zboczy. Nowoci w
transceiverze jest interfejs USB. Wdroenie go do urzdzenia umoliwio odrzucenie jakichkolwiek interfejsw porednich. Przy uyciu zwykego kabla USB mona sterowa transceiverem z poziomu komputera PC oraz pracowa
w emisjach cyfrowych bez adnych dodatkowych urzdze. IC-7200 zosta wyposaony w dodatkowy wzorcowy
oscylator kwarcowy zapewniajcy stabilizacj czstotliwoci na poziomie 0.5ppm ju po zaczeniu.
R
6/2009
MARK-V FT-1000MP
IC-7200
Yaesu
www.yaesu.com
Icom Polska
www.icompolska.pl
ICOM IC-706MKIIG
KENWOOD TS-870S
YAESU FT-450
Icom Polska
www.icompolska.pl
Kenwood
Page Comm
www.pagecomm.pl
Yaesu
Con-Spark
www.conspark.
com.pl
Yaesu
Pro-Fit
www.inRadio.pl
YAESU
FT-2000
ICOM IC-7000
68
RYNEK SPRZTU RADIO
Icom Polska
www.icompolska.pl
Avanti
Radiokomunikacja
www.avantiradio.pl
B/
79 d z
2 kH
B/
77 d z
k
2 H
B/
75 d z
k
2 H
IC-706MKIIG to kompaktowy transceiver przewony z odczanym panelem, posiadajcy dug list udoskonale serii 706. Zakres czstotliwoci od KF do 70 cm, moliwa praca we wszystkich modulacjach (SSB, CW,
RTTY, AM i FM). Nadajnik o duej stabilnoci. Dla wszystkich pasm KF i 6 m jest dostpne pene 100 W mocy
wyjciowej; dla pasma 2 m - 50 W i 20 W dla pasma 70 cm. Podwietlenie przyciskw i przecznikw to
wielka pomoc podczas pracy w nocy. Tone squelch umoliwia podstawowe czynnoci sygnalizacyjne i ciche
czuwanie, za tone scan - atwe i szybkie odszukanie tonw niezbdnych do uaktywnienia przemiennika.
Zastosowane DSP ma ogromne moliwoci za Auto-Notch daje idealn jako odbioru. Osobny przycisk do
zmiany pasma, funkcja sub dial (podstrojenie) i funkcja quick band change (szybkiej zmiany pasma) sprawiaj,
e to radio jest niezwykle proste w obsudze. Co wane, w kadym pamie moe by zapamitane ustawienie
przedwzmacniacza/tumika oraz ustawienie tunera antenowego. W pasmach FM 10 m lub 2 m, gdzie wymagany jest wski FM, IC-706MKIIG ma moliwo pracy w takim pamie.
R
1/2001
Transceiver TS870 z penym wyposaeniem dostarcza mocy wyjciowej 100 W na wszystkich pasmach amatorskich. Jest przystosowany do rodzaju pracy CW, CW inwers, USB, LSB, AM (tylko z maksymaln moc 25 W) oraz
FM jak i FSK. Cz odbiorcza TS-870S pokrywa peny zakres przestrajania w zakresie 100 kHz do 30 MHz. Jest
bogato wyposaony i oferuje - poza nowymi moliwociami realizowanymi przez DSP - wszystkie funkcje, ktrych
mona oczekiwa w transceiverze tej klasy cenowej (dwa VFO, 100 pamici z moliwoci przegldania ,RIT i XIT,
tumiki, moliwo odczenia stopnia wstpnego w.cz. (AIP), nastawialny analogowy ogranicznik trzaskw NB
i moliwo bezstopniowego nastawienia czasu opadania automatyki regulujcej wzmocnienie ARW). TS-870 oferuje wiele nowych funkcji, ktrych dotychczas w transceiverach KF czciowo nie mona byo znale. Poprawiaj one
odbir w trudnych warunkach i troszcz si przy nadawaniu SSB o nienagann, wyrazist modulacj. Jeli porwna
si TS-870S z konkurentami w tej klasie mocy, to naley stwierdzi znakomity stosunek ceny do jego moliwoci.
SR
4/1998
FT-450 to redniej klasy stacjonarny transceiver obsugujcy zakres KF + pasmo 6m, z emisjami AM, SSB,
FM, Data (RTTY, PSK). Zakres czstotliwoci: RX: 30kHz do 56MHz/RX; TX: 160m do 6m. Nadajnik w modelu
podstawowym dostarcza do anteny 100W mocy w pasmach amatorskich zakresu KF, jak i w pamie 6m przy
standardowym 13,8V napiciu zasilania. Transceiver dostpny bdzie w kilku wersjach, FT-450 to 100W wersja
podstawowa bez wewntrznej skrzynki antenowej, ale z moliwoci jej zainstalowania. FT-450AT to wersja z ju
wbudowan wewntrzn skrzynk antenow model ATU-450. S jeszcze inne wersje jak FT-450M - to wersja
z 50W wzmacniaczem kocowym, FT-450S to wersja z 10W wzmacniaczem kocowym w zakresie KF i 20W
wzmacniaczem kocowym dla pasma 6m. W konstrukcji FT-450 wida pewne podobiestwo do Yaesu FT-2000.
R
9/2007
FT-2000 to transciever HF/VHF pokrywajcy zakresy amatorskie od 10 do 160m + WARC oraz 50-54MHz.
Jest przystosowany do pracy wszystkimi popularnymi emisjami (AM/FM/SSB/CW/RTTY) przy mocy nadajnika
100W (A 200W) i zasilaniu 13,8V/DC. Urzdzenie jest przeznaczone dla tych, ktrzy ceni sobie na rwni
zasad ekonomii (cena zakupu) oraz wysokie parametry samego urzdzenia. FT-2000 jest tak pomylany, e
mona rozbudowa to urzdzenie poprzez zakup dodatkowych opcji, tak aby parametry oraz funkcje byy porwnywalne jak w FT-DX9000.Tymi dodatkowymi opcjami s strojone ltry wejciowe MTU na pasma 160m,
80/40m, 30/20m oraz jednostka komputerowa (bez monitora i klawiatury) DMU-2000.
KP
12/2006
Wielopasmowy trasnsceiver HF/VHF/UHF IC-7000 pokrywa pasma amatorskie 160m do 70cm z wyjtkiem pasma
1,25m. Moc wyjciowa 100W od 160 do 6m, 50W na 2m i 35W na 70cm. Poza tym radio pracuje na piciu
kanaach w pamie 60 metrowym, dostpnym w USA i moe nadawa jeli dokadnie dostroi si do tych kanaw.
Odbiornik pokrywa zakres od 30kHz do 200MHz oraz 400 do 470MHz. Mody obejmuj SSB, CW, AM, FM i RTTY.
Dla suchania stacji radiofonicznych i audio TV przewidziano mod szerokopasmowy WFM. Funkcja DSP zawiera
wybieralne ltry IF, nastawialn ARW (AGC), ogranicznik trzaskw (NB) i reduktor szumw (NR), przestrajanie
szerokoci pasma (PBT), automatyczny ltr wycinajcy (notch) i dwupunktowy, rcznie sterowany ltr wycinajcy.
Dodatkowo IC-7000 oferuje klucz CW z pamici, demodulator RTTY i cyfrow pami gosu (voice keyer). Funkcje
FM obejmuj skanowanie, automatyczne przesunicie przemiennikowe (offset), tony subakustyczne, pamici DTMF
i inne dobrze znane funkcje. Transceiver ten jest doskonay dla tych, ktrzy chc mie wszystko w jednym.
R 9, 10
/2007
B/
74 d z
k
2 H
B/
69 d z
2 kH
B/
67 d z
k
2 H
B/
63 d z
2 kH
B/
60 d z
k
2 H
Lista obecnoci
RYNEK SPRZTU RADIO
Nazwa sprztu
Producent
Dystrybutor
WWW
Nr R
ICOM IC-7600
Icom
Icom Polska
www.icomplska.pl
Icom IC-7600 to nastpca IC-756ProIII w ktrym zastosowano dwa separowane ukady DSP (pierwszy pracujcy dla transceivera, a drugi wykorzystywany w analizatorze widma). W zmienionym ukadzie odbiornika jest
mieszacz z lepszym wspczynnikiem IMD i obnionym poziomie szumw oraz znieksztace. S te trzy roong
ltry (3 kHz, 6 kHz i 15 kHz) oraz TwinPBT (Twin Pass Band Tuning), dziki ktremu mona zawa ltr z lewej
lub z prawej strony albo przesun ltr wzgldem czstotliwoci odbiornika. Znajduj si tu rwnie ltry Notch
Filter, NR Noise Reduction z 16-stopniow skal ustawie oraz ltr NB Noise Blanker ze 100-stopniow skal
dziaania. Transceiver wyposaono w podwjne VFO z funkcj DualWatch do podsuchiwania dwch czstotliwoci jednoczenie. Zamontowano midzy innymi zcze USB oraz port USB, wykorzystywany jako interfejs CI-V.
Wbudowany klucz telegraczny moe przechowywa 4 wiadomoci nadawane w emisji CW oraz 8 wiadomoci
nadawanych w emisjach RTTY i PSK. Transceiver ma szybki przecznik dwch anten oraz automatyczny tuner
antenowy. Podstawowe parametry: czstotliwo RX: 0,030 60 MHz/RX (pasmo TX dla suby amatorskiej);
emisje: AM, FM, SSB, CW, RTTY, FSK; liczba komrek pamici: 101; moc maksymalna: 100 W, 30 W (AM).
R
11/2009
Transcever IC-703 (10 160 m + WARC + 6 m; 10 W; all-mode; USB/LSB/CW/RTTY/AM/FM) jest przeznaczony

w duym stopniu dla modziey, pozwalajc na przeycie przygody radiowej podczas wycieczek lub wakacji.
Pomocny w tym jest ukad pozwalajcy na oddzielne umieszczenie baterii i czci gwnej wraz z anten w
plecaku, za manipulatora na pasku z przodu. Automatyczny dostrajacz antenowy naley do uytecznych rzeczy,
ktrych nie ma w IC-706MKIIG (wstawiony w miejsce stopnia kocowego) i pozwala na dopasowanie anten w
bardzo szerokim zakresie impedancji wejciowej. Urzdzenie ponadto jest wyposaone w: analizator dopasowania
anteny (WFS) pozwalajcy na optymalizacj anteny dla pracy w danym pamie, analizator widma (pozwala na
ustawienie odbiornika na dyurnej czstotliwoci), klucz CW, cyfrow obrbk sygnaw (DSP). Dynamika
odbiornika wedug bada laboratorium ARRL jest znacznie lepsza od starszego IC-706MKIIG, szczeglnie przy
pomiarach dwutonowych wedug nowszych kryteriw (odstp 5 kHz zamiast 20 kHz).
R
11/2003
IC-756PROIII jest transceiverem o 800 dolarw taszym ni PROII, ktry by zbudowany na ramie oryginalnego
IC-756PRO i jego poprzednika IC-756 (z ltrami kwarcowymi) W nowej wersji PROIII nastpio wiele istotnych
zmian. Zostao to spowodowane opracowaniem przez Icom transceivera z najwyszej pki, IC-7800, ktry
zastpi w produkcji cenionego IC-781. Icom informuje, e do nowego PROIII przenis z 7800 szereg dobrych
rozwiza. Jednak IC-756PROIII nie jest nastpc IC-7800. PROIII zawiera szereg ulepsze w stosunku do
PROII, ktre wypieraj poprzednie rozwizania w linii Icom dla radioamatorw (wczono szereg wspaniaych
cech oraz nowe pasmo amatorskie 60m). Zalety PROIII w stosunku do swojego poprzednika to: zadeklarowane
+30dBm dla ICP 3 w pamie 20m, poprawiona charakterystyka znieksztace intermodulacji 3. rzdu, a take
analizator widma w czasie rzeczywistym, funkcja minianalizatora, demodulator RTTY i pami komunikatw
nadawanych RTTY oraz rozszerzona moliwo nastawienia szerokoci pasma transmisji SSB. PRO III ma
lepsze trzeciorzdowe waciwoci odbioru ni PROII, nie tak dobre jak IC-7800 (co nie jest niespodziank),
lecz lepsze ni niektre wczeniejsze urzdzenia konkurencyjne.
R
9/2006
Transceiver TS-480 na pasmo KF oraz 6m jest wykonywany w dwch wersjach: TS-480HX (200W/KF, 100W/
6m) oraz TS-480SAT (100W; ma wbudowan skrzynk antenow). Podczas testw stwierdzono, e odbiornik
posiada du czuo (po wyczeniu przedwzmacniacza czuo maleje o 13dB). Sprawdzono dziaanie
cyfrowych sposobw zawania pasma i likwidacji zakce (dziaa do skutecznie, cho umiejscowiony jest
jedynie w torze m.cz.). Przy sygnale zakcajcym wykraczajcym poza zakres dynamiki wejcia odbiornika,
rozpoczyna si blokowanie wejcia i reakcja ARW, ale dzieje si tak dopiero przy dosy wysokich poziomach
sygnaw (ponad S9+20). System DSP pozwala na eliminacj wpywu sygnau zakcajcego powodujc spadek poziomu znieksztace z 50% do okoo jednego procenta (wynik bardzo dobry). Zesp wskanikw jest,
poza czytelnoci, bardzo dobrze wyskalowany i wskazania jego s zgodne z prawd. Nadajnik ma maksymaln moc wyjciow 100W (moliwe do odczytania moce porednie s zgodne z rzeczywistoci). Znajdujcy
si w torze nadajnika antena tuner dziaa szybko i skutecznie, co jest szczeglnie wane przy podstawowej
funkcji radia jako radia przenonego bd mobil, gdzie przewanie systemy antenowe przedstawiaj wiele do
yczenia i s zwykle niezbyt dobrze dopasowane.
R 8,
9/2004
Yaesu FT-950 to transceiver bazujcy na sprawdzonych rozwizaniach ukadowych rodziny FTdx9000 oraz serii
FT-1000. Odbiornik pokrywa w sposb cigy zakres od 30 kHz do 56 MHz za nadajnik ma jedynie zakresy
przeznaczone w kraju uytkowania dla suby amatorskiej, przy maksymalnej mocy 100 W (emisje: SSB,
CW, AM, FM, RTTY i PKT). Rozbudowany tor odbiorczy wykorzystuje ukady DSP dla zapewnienia adekwatnej
selektywnoci, z funkcjami pynnej regulacji pasma przepuszczanego , pynnego przemieszczania spektrum
czstotliwoci poredniej (IF Shift), jak rwnie ksztatowania na danie przepuszczanego pasma p.cz..
Oprcz tego ukady DSP zapewniaj take cyfrow redukcj zakce (Digital Noise Reduction) oraz selektywne
wyciszanie interferujcyh nonych (Digital Auto-Notch Filtering), niezalenie od nastawianego rcznie ukadu
wyciszania interferujcych nonych (IF Notch lter). Urzdzenie zawiera rwnie wbudowany automatyczny
ukad dopasowania anten (ATU), pracujcy tylko przy nadawaniu w pasmach od 1,8 do 50 MHz i dopasowujcy anteny przy wspczynniku fali stojcej do 3:1 (100 pamici).
R
4/2008
Transceiver HF/6 m/VHF/UHF z DSP w caoci z cyfrow poredni czstotliwoci. Dziki temu urzdzenia
charakteryzuj si niszymi zakceniami i wysz jakoci odbieranych sygnaw na wszystkich modulacjach.
Automatyczny ltr notch wyrnia si spord rozwiza w innych transceiverach. Filtr NR moe pracowa w
dwch rnych systemach. Tryb LEM (liniowy), dostpny dla modulacji FM i AM, charakteryzuje si automatycznym formowaniem ltra celem wycicia niepodanych sygnaw. Regulacja czasu automatyki urzdzenia
zostaa wsparta przez now konstrukcj obwodw. Nowoci jest te Beat Cancel, ktry wycisza inne zakcenia
punktowe na suchanej czstotliwoci (wspdziaa z Auto Notch). Odbiornik i nadajnik posiadaj moliwo
ksztatowania charakterystyki sygnau. Inne funkcje: DX Cluster, TNC, Dual Watch, praca przez satelity, VOX,
CTCSS, DCS, PSK31, FSK, automatyczna skrzynka antenowa, 300 komrek pamici, system Sky Command
II. Funkcje automatyczne s sprzgnite z rcznym wyborem szerokoci pasma, dla ktrego pasmowe ltry:
grnoprzepustowy i dolnoprzepustowy s regulowane oddzielnie (SSB, FM i AM najwiksza szeroko pasma
wynosi 5 kHz, a najmniejsza 1,4 kHz).
R
4/2002
FT-857 jest typowym transceiverem typu mobil zwarta budowa, odejmowalny przedni panel, podobnie jak
to byo w FT-100 i IC-706. Ma take podobne moce: 100 W na KF i 6 m, 50 W na 2 m i 20 W na 70 cm. Moe
pracowa zarwno jako TRX przenony, zasilany z wewntrznych akumulatorkw, jako mobil, zasilany z samochodu 13,8 V, lub jako stacja bazowa, zasilana z sieci. Podwjny wentylator, sterowany temperatur wewntrz
urzdzenia, przy odpowiednim uebrowaniu ramy pozwala na prac z moc 100 W podczas zawodw KF i 6 m,
a take w pasmach 145 MHz z moc 50 W i 435 MHz z moc 20 W. Zakres czstotliwoci TX 160 10 metrw,
50 MHz, 144 MHz, 430 450 MHz. RX: 100 kHz do 56 MHz, 76 154 MHz, 420 470 MHz. Moc wyjciowa:
100 W KF i 6 m, 50 W na 2 m i 20 W na 70 cm. Mody pracy: USB, LSB, CW, AM, FM, W-FM, cyfrowe (AFSK),
Packet (1200/9600 FM). Mody cyfrowe: RTTY, PSK-31 U, PSK-31-L, SSTV, Pactor. Na lewym boku transceivera
mona zamontowa opcyjny automatyczny dostrajacz antenowy FC-30 (antenna tuner) z pamici.
R
8/2003
ICOM IC-703
IC-756PROIII
KENWOOD TS-480SAT
YAESU FT-950
KENWOOD TS-2000
YAESU FT-897
Icom Polska
www.icompolska.pl
Icom Polska
www.icompolska.pl
Kenwood
Page Comm
www.pagecomm.pl
Yaesu Pro-Fit
www.inRadio.pl
Kenwood
Page Comm
www.pagecomm.pl
Con-Spark
www.conspark.
com.pl
B/
78 d z
2 kH
B/
77 d z
5 kH
B/
75 d z
5 kH
B/
72 d z
k
5 H
B/
69 d z
k
5 H
B/
68 d z
k
5 H
B/
67 d z
k
5 H
69
RYNEK
i GIEDA
OD
RYNEK
i GIEDA
i GIEDA
RYNEK
i GIEDA
RYNEK
i GIEDA
www.swiatradio.pl
O
OS GO
ZA B P SZEN
M
R
I
BE IESZ YWA A
ZP CZ TN
A
Y
TN AMY CH
IE!
RYNEK
RYNEK
i GIEDA
Kupi
Alan 555, kupi lub zamieni na
CB President Lincoln. Jastrowie.
Tel. 795 518 539
Filtr CW FL 32, 500 Hz do
Icoma IC-735. Supsk.
Tel. 889 114 529
Przenon radiostacj foniczn
lub telegraczn z okresu II
wojny wiatowej. d.
Tel. 517 736 652, 513 698 558.
E-mail: sp7drf-ron@wp.pl,
sp7kql@wp.pl.
http://www.lok-lodz.ntx.pl/
p,430,e_Radio_Muzeum.html
Sprzedam
Alan 87, moc 10 W/25 W stan
bardzo dobry, kompletny, sprawny, 6 x 40 25.610 MHz-28.320
MHz AM/FM/USB/LSB/CW,
instrukcja obsug po polsku,
mikrofon orygina, mocowanie,
wieszak i kabel zasilajcy.
info GG 158585. Cena 530 z.
RYNEK
i GIEDA
Krasnystaw.
Tel. 503 961 386. E-mail:
viking123@wp.pl
Comsat cyfrowy odbiornik satelitarny, 4000 kanaw, graka
ekranowa w jzyku polskim,
wyjcie cyfrowe, Dolby Digital
(AC 3), 2 x euro tv/video, 2 x
cinch audio, nowe. Cena 250 z.
Zabrze.
Tel. 32 271 11 27
DM-2000 mikrofon ze wzmocnieniem i echem oraz Roger
Beep, zasilanie bateri 9 V, wtyk
4 pin lub inny. Info gg 158585.
Cena 90 z. Krasnystaw.
Tel. 503 961 386.
E-mail: viking123@wp.pl
Densei EC 2002 Albrecht, super
mikrofon z echem i wzmocnieniem, regulowane wzmocnienie,
regulowane echo, zasilany
z baterii 9 V, wtyk 6 pin lub inny.
Cena 110 z. Krasnystaw.
Tel. 503 961 386. E-mail:
viking123@wp.pl
WARUNKI ZAMIESZCZANIA OGOSZE

w rubryce
RYNEK
RYNEK
Instrukcja obsugi PL do Icoma

IC-706 (ksero). Cena 20 z.
Stare odbiorniki radiowe Menuet
Diora 6204, oraz Calypso Diora
62127 za symboliczn kwot,
odbiorniki s uszkodzone.
Andrychw.
Tel. 662 284 576, 696 570 800
Motorola CP 040, zasilacz,
adowarka stojca, mikrofon,
suchawka, posiadam kilka
kompletw. Cena 350 z.
Jastrowie.
Tel. 885 133 976
Motorola GM-1200 na 403-470
MHz, sprawne z dodatkowym
zewntrznym gonikiem,
wliczony koszt wysyki. Cena
350 z.
Olsztyn.
Tel. 511 421 855
Nowe opracowania SP2GPC do
radiotelefonw Rodmor i nie
tylko, przedwzmacniacz RX +
22dB rewelacyjnie poprawia
czuos radiotelefonu. Pytka
i GIEDA
RYNEK
S-metra do miernika wychyowego 100uA 1k. Gwarancja

i serwis zapewnione. Cena 70 z.
Rozazino.
Tel. 58 678 99 25.
E-mail: sp2gpc@wp.pl.
www.sp2gpc.webpark.pl
Nowy miernik krzyowy do pomiaru SWR/PWR.Trzy zakresy:
20/200/2000 W, czstotliwo
1,6-60 MHz, skala podwietlana
w trzech kolorach. Zapakowany
w oryginalnym pudeku, jeszcze
w fabrycznej folii - okazja. Cena
380 z. ychlin.
Tel. 662 787 239. E-mail:
wwtranslator@gmail.com
Odbiornik szerokopasmowy
Icom IC-R20, 100 kHz-3000
MHz, odbiera wszystkie emisje,
ltr SSB 1,8 kHz, skok strojenia
od 10 Hz-100 kHz. Wyposaenie: antena teleskopowa,
akumulator, pojemnik na R6,
adowarka, mao uywany.
Cena 1600 z. Barciany.
Tel. 722 039 025
i GIEDA
Radiotelefony Radmor/2 m
3033 i 3001, wstawiam syntezery G-4 160 kanaw, skaner 100
pamici wpisywanych przez
uytkownika CTCSS + 1750
do przemiennikw, poprawiam
czuo odbiornika TX do 15 W,
gwarancja i serwis. Cena 390 z.
Rozazino.
Tel. 58 678 99 25.
Rewelacyjny miernik SWR/PWR
KF, VHF, UKF, SP2GPC z wywietlaczem LCD, nie trzeba
kalibrowa, mierzy Waty, SWR,
dBm, Volty, mierzona moc do
2000 W KF i do 150 W UKF,
sterowany pilotem. Zapewniam
gwarancj i serwis. Cena 400
z. Rozazino. Tel. 58 678 99 25.
Skaner bazowy PRO-2039
sprzedam lub zamieni na RX KF.
Sukowice.
Tel. 13 431 54 06
Blankiet ogoszenia bezpatnego - wiat Radio 3/2010
i GIEDA
1. Bezpatnie drukujemy ogoszenia od osb prywatnych, zawierajce nie wicej ni 150 znakw. Tre
ogoszenia moe dotyczy sprzeday, kupna lub wymiany. Najdogodniej jest posuy si wydrukowanym obok
blankietem. Blankiet zawiera 150 kratek, ktre naley
wypeni duymi literami z zachowaniem odstpw midzy wyrazami w postaci jednej pustej kratki. Wypenione
blankiety naley przesya na adres: wiat Radio
03-197 Warszawa, ul. Leszczynowa 11
Przyjmujemy te ogoszenia przysane do redakcji
faksem: 22 257 84 67 oraz e-mailem:
swiatradio@swiatradio.com.pl
Ogoszenia mona te zamieci poprzez stron
internetow www.swiatradio.pl.
2. Ogoszenia i reklamy sklepw, hurtowni, importerw, producentw, dealerw, itp. s patne. Cena
minimalnej ramki o wymiarach 74 x 20mm lub 35 x
43mm to 70 z + VAT. Dopata za peny kolor 20%,
zgoszenia: tel. 22 257 84 60, faks 22 257 84 67.
Kupi
Sprzedam
Zamieni
Inne
Blankiet naley wypeni czytelnie, zachowujc odstp midzy wyrazami w postaci jednej pustej kratki.
Kontakt (do wiadomoci redakcji):

Imi i nazwisko .............................................................................................................................................................................
Ulica, nr domu ..............................................................................................................................................................................
Kod, miejscowo ........................................................................................................................................................................
70 wiat Radio
RYNEK
i GIEDA
Skaner radiowy rczny IC-R20

100 kHz-3300 MHz, wszystkie
emisje, ltr SSB 1,8 kHz, skok
strojenia 10 Hz-100 kHz, wysoka czyo 0,13 V 145 MHz,
dwa odbiorniki w jednej obudowie, wbudowany magnetofon
cyfrowy. Cena 1600 z.
Barciany.
Tel. 722 039 025
Skaner rczny Icom IC-R20
100 kHz-3305 MHz, odbiera
wszystkie emisje, ltr SSB 1,8
kHz, skok strojenia 10 Hz- 100
kHz. Wyposaenie: antena
teleskopowa, akumulator 1600
mAh, pojemnik na baterie R6,
adowarka, magnetofon.
Barciany.
Tel. 722 039 025 Roman
wiat Radio roczniki 2000-2009. Krakw.
Tel. 12 655 53 75
Transceiver Icom IC-746 +
mikrofon SM10, w komplecie
pudeko, instrukcja. Rybnik.
Tel. 32 439 60 09
Transceiver Wouxun KG-699E
TX/RX 136-174 MHz (2 m).
Folia ochronna na wywietlaczu!
Uywany w dobrym stanie.
adowarka z zasilaczem na biurko+ batery case z 5x2700 mAh
+ nowy mikrofonogonik.
Cena 350 z.
RYNEK
i GIEDA
RYNEK
i GIEDA
RYNEK
i GIEDA
Kpno. Tel. 601 131 682.

E-mail: sq6emx@plusnet.pl
Uwaga uytkownicy radiotelefonw Radmor z syntez
G-4 i G-5 SP2GPC. Informuj
posiadaczy radiotelefonw ze
starsz wersj syntez G-4/G-5,
e wymieniam je na wersj
najnowsz G-4/ 2010 SP2GPC.
Cena 150 z.
Rozazino.
Tel. 58 678 99 25.
Zamieni
Skaner bazowy PRO-2039 zamieni na RX KF lub sprzedam.
Sukowice.
Tel. 13 431 54 06
Inne
Muzeum Radiowe przy klubie
cznoci uprzejmie prosi
wszystkich czytelnikw wiata
Radio o przekazanie starego
wojskowego sprztu cznoci
z okresu II wojny wiatowej
odpatnie lub nieodpatnie.
Z gry dzikujemy.
d.
Tel. 517 736 652, 513 698 558.
E-mail: sp7drf-ron@wp.pl,
sp7kql@wp.pl.
http://www.lok-lodz.ntx.pl/
p,430,e_Radio_Muzeum.html
wiat Radio 71
i GIEDA
RYNEK
i GIEDA RYNEK
i GIEDA GPS
RYNEK i GIEDA
CB-RADIO
PRZETWORNICE
CAR-AUDIO
zajrzyj na
www.swiatradio.pl
RYNEK
72 wiat Radio
RYNEK
i GIEDA
RYNEK
i GIEDA RYNEK
i GIEDA
RYNEK i GIEDA
CB-RADIO
TRANSCEIVERY
SKANERY
ANTENY
wiat Radio 73
RYNEKRADIOTELEFONY
i GIEDA RYNEK
i GIEDA ANTENY
RYNEK i GIEDA
RYNEK i GIEDA
CB-RADIO
GPS CAR-AUDIO
74 wiat Radio
RYNEK
i GIEDACB-RADIO
RYNEKi RADIOTELEFONY
GIEDA
RYNEKi AKCESORIA
GIEDA
RYNEK i GIEDA
Profesjonalnie tumaczone instrukcje transceiverw

z rysunkami w oprawie:
KENWOOD: TH-F7E, TM-G707A/E, TM-241/441/541, TS-50, TS-440S, TS-450S/690S, TS-530S,TS-570S/D/G, TS-790A/E, TS-820S, TS-830S, TS-850S,
TS- 870S, TS-930S, TS-940S, TS-950S/D, TS-2000
YAESU: FT-50R, FT-100D, FT-101ZD, FT290RII, FT-450, FT-736R, FT-757GXII,
FT-767GX, FT-840, FT-847, FT-857, FT-897, FT-901DM, FT-902DM, FT-920,
FT-950, FT-1000, FT-1000MP Field (100W), FT-1000MP MARK V (200W),
FT-2000, FT-2000D (200W), FT-2700 RH, FT-8100R, FTM-10E/R, VX-3E/R,
GX3000E
ICOM: IC-T2A/E, IC-77, IC-207H, IC-701, IC-703, IC-706, IC-706MKIIG,
IC-718, IC-735, IC-736/738, IC-746PRO/IC7400, IC-756PRO, IC-756PROII,
IC-756PROIII, IC-821H, IC-910H, IC-2100H
TenTec Orion 565, Orion II-566, Elecraft K3, Alinco DJ180/480, DJ-596T-EMkII,
Wouxun KGUVD1P/Albrecht-DB 270
Wzmacniacze liniowe: Kenwood TL-922A; Yaesu VL-1000; ACOM 1000,
HLA-150/300
Odbiorniki, skanery, monitory: Sangean ATS 909; AOR AR 5000, SDU 5000,
VR-120D,; BCD 396T, SDR-Perseusz, Kenwood SM-220, IC-R-8500, Realist-PRO-2006
Wyposaenie pomocnicze: mikroHam, CW KEYER, DigiKeyer, microKEYER
v.7.1, microKEYER II v. 7.2, microKEYER II v. 7.5, microKEYER MK2R &
MK2R+, Interfejs USB II, Interfejs USB III, micro Band Decoder,
micro SIX Switch, micro Stack Switch
Instrukcje serwisowe (oryginay): FT-1000MP, FT-990
Ceny 40 do 300 z, wysyka za pobraniem, rachunki.
Zdzisaw Biekowski SP6LB, e-mail sp6lb@vgj.pl,
tel./fax (075) 755 14 80; GSM 0 601 701 632
szczegy dotyczce reklam

w Rynku i Giedzie:
tel. 22 257 84 60
wiat Radio 75
PODRCZNY
INFORMATOR
HANDLOWY
Podrczny Informator Handlowy ma za zadanie uatwi naszym Czytelnikom orientacj w ofercie firm ogaszajcych si
w wiecie Radio. Co miesic znajdziecie w PIH adresy firm, ktre ogaszay si w R w przecigu ostatnich 6 miesicy oraz wskazanie w
ktrym numerze i na ktrej stronie pojawia si ostatnia reklama. PIH opracowano na podstawie ankiet reklamodawcw.
Alan Telekomunikacja, ul. Poznaska64, 05-850 Oarw Maz.
www.alan.pl
alan@alan.pl
22
722 35 00
722 29 95
1/10
Alcom, ul. Babiogrska 11, 43-300 Bielsko Biaa
www.hamradio.com.pl
sp9nlk@hamradio.com.pl
33
819 26 36
819 26 36
3/10
72
Anprel Electronics, ul. Kamelskiego 25, 05-806 Komorw
www.anprel-electronics.pl
info@anprel-electronics.pl
22
770 00 01
770 00 01
12/08
21
Apko, ul. Agrestowa 8, 55-080 Mokronos Dolny
www.apko.com.pl
apko@apko.com.pl
71
729 05 85
729 05 85
12/08
75
AR System, ul. Poznaska 72, 63-400 Ostrw Wlkp.
www.ar-system.pl
biuro@ar-system.pl
62
592 58 85
592 58 85
12/09
75
Auto Radio Centrum, ul. Armii Krajowej 7, 21-400 ukw
www.arc.net.pl
arc@arc.net.pl
25
798 44 82
798 44 82
11/08
74
Auto Radio Robex, ul. Olimpijczykw 11, 21-500 Biaa Podlaska
www.robex.org.pl
robex@robex.org.pl
83
311 32 56
311 32 56
12/09
72
Avanti, ul. Zamenhofa 1, 00-153 Warszawa
www.avantiradio.pl
biuro@avantiradio.pl
22
831 34 52
831 54 43
3/10
75
Azo, ul. 3 Maja 54, 81-850 Sopot
www.azo.pl
poczta@azo.pl
58
555 98 78
555 05 14
3/09
41
AZStudio.com.pl, ul. Struga 66, 26-600 Radom
www.azstudio.com.pl
azstudio@azstudio.com.pl
48
344 12 38
344-12-38
2/10
65
Buro, ul. Wysoka 24B, 05-090 Raszyn
www.buro.pl
buro@buro.pl
22
720 38 09
720 38 09
3/10
72
Con-Spark, Al. Jana Pawa II 1, 81-345 Gdynia
www.conspark.com.pl
sales@conspark.com.pl
58
620 15 74
620 15 74
3/10
73
Device Polska, ul. kowa 79, 85-463 Bydgoszcz
www.device.pl
device@device.pl
52
370 68 68
370 68 61
1/09
15
Digimes, ul. Wilgi 36C, 04-831 Warszawa
www.digimes.pl
digimes@digimes.pl
22
615 94 57
615 94 58
12/09
Produkcja
Usugi
Faks
Handel
Telefon
Przedstawiciel rmy zagranicznej
E-mail
numer strony
WWW
Numer R z ostatnio emitowan

reklam
Nazwa rmy/adres
Elektrit, ul. Bociaska 41A, 18-100 apy
www.elektrit.pl
elektrit@elektrit.pl
85
715 28 13
715 75 32
12/09
27
Elsinco, ul. Szachowa 1 lok. 856, 01-691 Warszawa
www.elsinco.pl
ofce@elsinco.pl
22
832 40 42
832-22-38
11/09
ENKA, ul. Wiejska 109/1, 26-606 Radom
www.radio-sklep.pl
sklep@radio-sklep.pl
48
666 282 918
666 282 918
3/10
74
Icom Polska, ul. 3 Maja 54, 81-850 Sopot
www.icompolska.pl
handlowy@icompolska.pl
58
551-04-84
551-04-84
12/09
23
JT-Tech, ul. wirki i Wigury 33, 32-340 Wolbrom
www.jttech.pl
biuro@jttech.pl
32
644-22 31
644-22 31
3/10
72
Kabel Technika, ul. Bukowiecka 92, 03-893 Warszawa
www.kabeltechnika.pl
biuro@kabeltechnika.pl
22
678 54 07
678 54 08
2/10
29
Intek Polska, ul. Rokitniaczykw 17A, 33-300 Nowy Scz
www.intekpolska.pl
intek@intekpolska.pl
18
547 42 22
547 42 20
1/10
Lewel Radiokomunikacja, ul. Boryszewska 32, 09-410 Pock
www.lewel.pl
lewel@lewel.pl
24
367 42 24
367 69 25
12/08
73
MAG-POL Bis, ul. Przesmyckiego 58, 05-500 Piaseczno
www.auto58.pl
automedia@vp.pl
22
757 00 48
737 00 51
75
Megum, ul. Modnicka 56, 04-239 Warszawa
www.megum.com.pl
megum@megum.pl
22
610 90 80
815 47 24
73
Merx, ul. Nawojowska 88, 33-300 Nowy Scz
www.merx.com.pl
biuro@merx.com.pl
18
443 86 60
443 86 65
2/10
25
Meteor, al. Pracy 24 B, 53-232 Wrocaw
www.meteorcb.pl
sklep@meteorcb.pl
71
360 16 44
360 15 27
3/10
72
MIP, ul. Siedmiogrodzka 11, 01-232 Warszawa
www.mip.bz
22
424 82 54
885 93 80
Motorola, ul. Domaniewska 39B, 02-672 Warszawa
www.motorola.pl
22
60 60 450
60 60 460
1/09
Net-Com, ul. Piekarska 102/7, 41-902 Bytom
www.net-com.bytom.pl
biuro@net-com.bytom.pl
32
282 68 21
282-68-21
11/08
Netpol, ul. Strzelcw Bytomskich 34B/8, 41-902 Bytom
www.netpol.pl.tl
net_pol@wp.pl
3/10
72
NSS, ul. Szyszkowa 20A, 02-285 Warszawa
www.trebor.com.pl
radio@trebor.com.pl
846 23 57
6/09
3, 13,
15, 17
Olo Ratuj, ul. Przemysowa 5, 10-418 Olsztyn
www.cbradio.olsztyn.pl
oloratuj@cbradio.olsztyn.pl
89
534 26 97
11/09
72
Oscar, Targowisko 391, 32-015 Kaj
www.cbsklep.pl
biuro@cbsklep.pl
12
284 27 68
284 27 68
3/10
72
Port 2000, ul. ycka 9A, 65-126 Zielona Gra
www.sklepcb.port2000.pl
sklepcb@port2000.pl
68
381 39 46
381 39 47
12/09
72
34
370 95 80
370 93 57
President Electronics, ul. Jagielloska 67/71, 42-200 Czstochowa
www.president.com.pl
president@president.com.pl
Profi, ul. Dugosza 62/1, 51-162 Wrocaw
www.cb19.pl
biuro@cb19.pl
Pro-Fit, ul. Puszkina 80, 92-516 d
www.inradio.pl
biuro@inradio.pl
601 309 712

22
846 25 31
w 115
501 752 574

42
649 28 28
677 04 71
49
3/10
2, 92
7/08
74
3/10
35, 73
Profkom, ul. Ratuszowa 7, 10-116 Olsztyn
www.profkom.olsztyn.pl
boss@profkom.olsztyn.pl
89
527 22 78
527 22 78
3/10
73
Radio Service Alfa, ul. Dworcowa 14D, 78-100 Koobrzeg
www.radioalfa.com
bravo@friend.pl
94
354 45 55
354 49 19
7/09
29
25
Radmor, ul. Hutnicza 3, 81-212 Gdynia
www.radmor.com.pl
market@radmor.com.pl
58
699 69 99
699 69 92
12/08
Ramix, ul. Podrzeczna 5 paw. 5, 99-300 Kutno
www.ramix.com.pl
ramix@ramix.com.pl
24
355 78 88
355 78 88
3/10
72
Rohde & Schwarz sterreich GmbH, ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
www.rohde-schwarz.com
22
860 64 94
8/09
26
Smartel, ul. Bystra 30, 03-650 Warszawa
www.smartel.rad.p
biuro@smartel.rad.pl
22
678 92 91
678 91 71
9/08
74
Sonar, ul. Pietrusiskiego 14, 95-200 Pabianice
www.sonar.biz.pl
sonar@sonar.biz.pl
42
213 01 12
213 01 12
3/10
74
TDM Electronics, ul. Dworcowa 64, 05-820 Piastw
www.tdm-electronics.com
sklep@tdm-electronics.com
22
723 40 09
723 40 09
9/08
61
Techno Tronik, ul. Klonowa 2, 46-220 Byczyna
www.techno-tronik.com.pl
techno-tronik@list.pl
77
407 25 20
407 25 21
12/09
72
Teltad, ul. Narvik 23, 30-436 Krakw
www.teltad.pl
biuro@teltad.pl
12
262 26 46
262 26 46
3/10
73
Ten-Tech, ul. Stefana Kisielewskiego 26, 31-708 Krakw
www.ten-tech.pl
admin@ten-tech.pl
12
376-82-27
376-82-27
3/10
72
Wirtualna Polska, ul. Traugutta 115 c 80-226 Gdask
www.wp.pl
58
521 57 58
521 58 55
12/08
76 wiat Radio
akcesoria GSM
transceivery VHF
urzdzenia zasilajce
transceivery KF
transceivery CB
transceivery UKF
telefony komrkowe
telefony bezprzewodowe
systemy rejestracji rozmw
systemy alarmowe
sterowniki mikroprocesorowe
sprzt Wi-Fi
sprzt telewizyjny i satelitarny
sieci WLAN
radiowe systemy przywoawcze
radiotelefony z osprztem
przyrzdy pomiarowe
przewody, kable, zcza
projekty i doradztwo
odbirniki GPS
osprzt
modemy
ksiki, mapy, programy
komputery
elektronika oglna
centrale telefoniczne
baterie
anteny
W I A TPODRCZNY
A R A D I O INFORMATOR HANDLOWY WIATA RADIO
wiat Radio 77
WYBRANE KSIKI Z OFERTY AVT

!
OCJA
PROM ANICZONA
OGR
ILO
kod zamwienia
KS290000
Sieci telekomunikacyjne
Sieci telekomunikacyjne peni kluczow rol w przekazywaniu informacji
we wspczesnym wiecie. S nieodzownym skadnikiem gospodarki w
spoeczestwie opartym na wiedzy. Przekazywane czasami w mediach informacje o idcych w miliardy dolarw (bd euro) stratach firm spowodowanych
przerwami w dziaaniu sieci telekomunikacyjnych wiadcz o znaczeniu, jakie
sieci te odgrywaj we wspczesnej gospodarce. Mona je przyrwna do
systemu nerwowego, ktrym s przekazywane informacje wykorzystywane
w przedsibiorstwach, organizacjach rzdowych, spoecznych do realizacji
wasnych zada i celw. Moliwo przekazywania informacji na odlego oraz
dostp do nich w dowolnym miejscu i czasie ma wpyw praktycznie na kad
sfer dziaalnoci czowieka.
Wojciech Kabaciski, Mariusz al
stron: 616 cena: 49 z
Propagacja fal radiowych w telekomunikacji
bezprzewodowej
Ksika powicona omwieniu metod analizy waciwoci rozchodzenia
si fal elektromagnetycznych oraz metodyce oceny i obliczania tumienia fal
radiowych w rnych rodowiskach propagacyjnych. W pracy uwzgldniono
odpowiednie zalecenia ITU-R, odnoszce si do poszczeglnych zagadnie,
majce due znaczenie uytkowe przy projektowaniu wspczesnych systemw
radiokomunikacyjnych.
Odbiorcy ksiki: pracownicy naukowi, inynierowie i studenci kierunkw elektroniki i telekomunikacji.
kod zamwienia
kod zamwienia
kod zamwienia
kod zamwienia
KS211010
KS270901
KS290002
KS260339
Anteny. Podstawy
polowe
Wodzimierz Zieniutycz
Angielsko-polski
sownik specjalistyczny.
Elektronika
Telewizyjne systemy
dozorowe
Pawe Kauny
Podstawy miernictwa
Janusz Piotrowski
Stron: 124
Stron: 391
Stron: 234
Stron: 322
22 z
49,50 z
48 z
38 z
Ryszard J. Katulski
kod zamwienia
KS291201
Leksykon skrtw. Telekomunikacja

Ksika jest podrcznikiem przydatnym konstruktorom stosujcym w swoich
projektach mikrokontrolery AVR. Zawiera komplet niezbdnych w toku projektowania informacji. W kolejnych czciach Czytelnik znajdzie m.in.: zestawienie
rozkazw z opisami, zestawienie rejestrw i map pamici, przykady dotyczce
trybw adresowania pamici, schematy obudw, rozkady wyprowadze.
Na kocu umieszczono take "tips&tricks" 20 przydatnych w praktyce
rozwiza konstrukcyjnych.
stron: 304
KS250528
kod zamwienia
KS280111
KS290201
KS220308
Wspczesny oscyloskop. Budowa i pomiary

Andrzej Kamieniecki
Ukady mikroprocesorowe. Przykady

rozwiza
Bartomiej Zieliski
Stron: 328
Stron: 130
May sownik techniczny niemieckopolski

i polskoniemiecki
Praca zbiorowa
Pomiary oscyloskopowe
Stron: 402
Stron: 242
Rydzewski Jerzy
cena: 35 z
Systemy transmisji danych

Podrcznik akademicki opisujcy zagadnienia budowy, sposoby funkcjonowania
i zastosowa najczciej spotykanych przewodowych (K-Line, CAN, LIN, MOST,
FlexRay) i bezprzewodowych (IEEE 802.11, HiperLAN/2, DECT, Bluetooth, GSM,
GPS, GPRS) samochodowych magistrali danych. W opisie architektury sieci
teleinformatycznych pojazdu uwzgldniono model OSI oraz kompatybilno
elektromagnetyczn. Praktyczne zastosowanie samochodowych ukadw
transmisji danych przedstawiono na przykadach stanowisk realizujcych
podstawowe procedury i badanie wybranych przewodowych oraz bezprzewodowych magistrali danych.
KS291200
kod zamwienia
KS241033
Jan azarski
kod zamwienia
kod zamwienia
kod zamwienia
kod zamwienia
Bernard Frykowski, Elbieta Grzejszczyk

cena: 65 z
Elektrotechnika ielektronika dla nieelektrykw

W podrczniku podano podstawowe prawa, pojcia i ukady z elektrotechniki
i elektroniki. Przedstawiono zasady dziaania przyrzdw pomiarowych, maszyn
elektrycznych, transformatorw, urzdze elektronicznych i wybranych ukadw
energoelektronicznych. Omwiono urzdzenia do wytwarzania, przesyu
i rozdziau energii" elektrycznej.
Wiele uwagi powicono pomiarom wielkoci elektrycznych i nieelektrycznych
metodami elektrycznymi oraz sposobom uytkowania energii elektrycznej.
36 z
38 z
!
OCJA
PROM ANICZONA
OGR
ILO
69 z
!
OCJA
PROM ANICZONA
OGR
ILO
kod zamwienia
kod zamwienia
kod zamwienia
kod zamwienia
KS280602
KS-291005
KS280701
KS-280101
Technologie bezprzewodowe sieci teleinformatycznych

Piotr Gajewski,
Stanisaw Wszelak
Mikrokontrolery AVR
Niezbdnik programisty
Jarosaw Doliski
Lwowski Klub Krtkofalowcw. Zarys dziejw

Tomasz Ciepielowski
SP5CCC, Georgij Czlijanc UY5XE
46 z
Stron: 212
30 z
56 z
Anteny mikrofalowe.
Technika i rodowisko
Roman Kubacki
30 z
Stron: 134
19 z
Stron: 241
37 z
Stron: 280
51 z
!
OCJA
PROM ANICZONA
OGR
ILO
Praca zbiorowa
kod zamwienia
KS290916
Mikrofale. Ukady i systemy

Ksika stanowi wprowadzenie do techniki mikrofalowej oraz wspczesnych
systemw radiokomunikacji. Omwiono w niej rachunek decybelowy, podstawy propagacji mikrofal w falowodach i atmosferze Ziemi, opisano dziaanie
biernych elementw wykonanych w technice falowodowej i mikropaskowej
oraz dopasowanie impedancyjne. Omwiono ponadto macierz rozproszenia,
podstawy anten, miernictwo mikrofalowe i wykorzystanie mikrofal w radiokomunikacji i radiolokacji.
Bardzo przydatny w czasie samodzielnej nauki moe by zamieszczony w
ksice specjalistyczny sownik angielsko-polski i polsko-angielski.
kod zamwienia
KS260505
Jarosaw Szstka
kod zamwienia
kod zamwienia
kod zamwienia
kod zamwienia
KS-220805
KS220201
KS280900
KS250203
Ukady scalone
odpowiedniki
Sygnay i systemy
Katalog elementw
SMD
Jacek M. Wojciechowski
Interfejsy sprztowe
komputerw PC
Michael Gook
45 z
Stron: 344
35 z
www.sklep.avt.pl
Stron: 784
44 z
Stron: 484
69 z
Stron: 536
70 z
% rw T
10rato AV
ATme kw
A B nu ni
R pre icz
a s
dl mie
KSIGARNIA WYSYKOWA - www.sklep.avt.pl

Najlepsze ksiki dla Czytelnikw wiata Radio
Sztuka elektroniki cz.Ii II P. Horowitz W. Hill. WK, str. 1185
Scalone przetworniki AC i CA R.van de Plassche. WK, str. 468
Pracownia elektroniczna ukady elektroniczne L. Grabowski . WSiP, str. 276
Podstawy elektroniki cz. I B. M. Piro. WSiP, str. 184
Podstawy elektroniki cz. II B. M. Piro. WSiP, str. 392
Pracownia elektroniczna elementy ukadw elektronicznych
Praca zbiorowa. WSiP, str. 180
Elementarz elektroniki ( MIK ) cz. I, II, III , IV S. Gardynik cznie str. 864
Stabilizatory napicia cz. II S. Kwaniewski. NEXT, str. 387
Wzmacniacze mocy audio aplikacje cz. I S. Kwaniewski. str. 367
Wzmacniacze mocy audio aplikacje cz. II S. Kwaniewski. str. 496
PSpice. Symulacja i optymalizacja ukadw elektronicznych A. Krl,
NAKOM, str. 259
Elektronika J. Watson. WK, str. 466
Wzmacniacze mocy audioaplikacje cz. IV S. Kwaniewski. str. 277
Podstawy programowania mikrokontrolera 8051 P.P. Gaka. MIKOM, str. 298
Tranzystory odpowiedniki katalog cz. I SERWIS ELEKTRONIKI str. 712
Systemy telekomunikacyjne cz. I cz. II S.Haykin. WK, cznie str. 851
Podstawy teorii sygnaw J. Szabatin. WK, str. 499
Ukady cyfrowe B. Wilkinson. WK, str. 220
Liniowe obwody mikrofalowe S. Rosoniec. WK, str. 260
S5/S7 Windows. Programowanie i symulacja sterownikw
PLC firmy Siemens A. Krl, J. Moczko Krl. NAKOM, str. 383
Diody, diaki odpowiedniki katalog SERWIS ELEKTRONIKI str. 842
Anteny telewizyjne i radiowe J. Pieniak. WK, str. 191
Jzyk VHDL. Projektowanie K. Skahill. WNT, str. 640
Urzdzenia elektroniczne cz. I . Elementy urzdze A. J. Marusak.
WSiP, str. 228
Urzdzenia elektroniczne cz. II. Ukady elektroniczne A. J. Marusak.
WSiP, str. 360
Urzdzenia elektroniczne cz. III. Budowa i dziaanie urzdze Marusak.
WSiP, str. 252
Stero w Twoim samochodzie M. Rumreich, str. 293
Krtkofalarstwo i radiokomunikacja. Poradnik . Komsta. WK, str. 252
Anteny . Podstawy polowe W. Zieniutycz. WK, str. 124
Ukady mikroprocesorowe. Przykady rozwiza B. Zieliski. HELION, str. 127
Dwik cyfrowy W. Butryn. WK, str. 232
Naprawa odbiornikw satelitarnych J. Gremba, S. Gremba.
SERWIS ELEKTRONIKI, str. 496
Ukady programowalne, pierwsze kroki wyd.II P. Zbysiski,
J. Pasierbiski, str. 280
Jzyk VHDL w praktyce Praca zbiorowa. WK, str. 268
Katalog elementw SMD SERWIS ELEKTRONIKI, str. 344
Mikrokontrolery PIC16F8x w praktyce T. Jaboski. BTC, str. 226
Mechatronika Praca zbiorowa. REA, str. 384
Sownik techniczny niemieckopolski polskoniemiecki Praca zbiorowa
REA, str. 1146
Ukady sterujce w zasilaczach i przetwornicach SERWIS ELEKTRONIKI, str. 298
Ukady scalone wideo aplikacje cz. I SERWIS ELEKTRONIKI, str. 336
Diagnozowanie silnikw wysokoprnych H. Gunther. WK, str. 242
Projektowanie ukadw cyfrowych z wykorzystaniem jzyka VHDL
M. Zwoliski WK, str. 368
Komputerowe systemy pomiarowe W. Nawrocki. WK, str. 247
Pokadowe systemy diagnostyczne pojazdw samochodowych J. Merkisz,
WK, str. 419
Sterowanie silnikw o zaponie iskrowym. Zasada dziaania, podzespoy
WK, 78 str.
Czujniki w pojazdach samochodowych WK, str. 144
Wzmacniacze operacyjne P. Grecki. BTC, str. 250
Mikroprocesory jednoukadowe PIC S. Pietraszek . HELION, str. 412
RS 232C Praktyczne programowanie. Od Pascala i C++ do Delphi i Buildera
A. Daniluk. HELION, str. 400
Ukady odchylania pionowego, poziomego i korekcji SERWIS ELEKTRONIKI,
str. 345
Ukady cyfrowe TTL i CMOS serii 74 cz. I SERWIS ELEKTRONIKI, str. 530
Zrozumie mae mikrokontrolery J. M. Sibigtroth, BTC, str. 350
Protel 99SE pierwsze kroki M. Smyczek. BTC, str. 200
Podstawy elektroniki cyfrowej J. Kalisz. WK, str. 610
Systemy radiokomunikacji ruchomej K. Wesoowski WK, str. 483
May sownik techniczny angielskopolski, polskoangielski WNT str. 498
Ukady scalone audio w sprzcie powszechnego uytku aplikacje cz. 1
Mikrokontrolery 8051 w praktyce T. Starecki. BTC, str. 296
Elektrotechnika i elektronika w pojazdach samochodowych A. Herner,
HansJurgen, WK, str. 460
Motocyklowe instalacje elektryczne R. Dmowski WK, str.100
Mikrokontrolery AVR w praktyce J. Doliski. BTC, str. 450
Ukady sterujce w zasilaczach i przetwornicach. Cz II
Ukady sygnaowe i wzmacniacze wizji w OTVC i monitorach. Cz I
82 z
38 z
18 z
20 z
25 z
15 z
58 z
40 z
41 z
41 z
60 z
43 z
41 z
29 z
45 z
80 z
48 z
43 z
35 z
75 z
50 z
32 z
85 z
18 z
23 z
18 z
79 z
45 z
22 z
30 z
45 z
43 z
53 z
55 z
35 z
39 z
42 z
65 z
42 z
42 z
41 z
69 z
42 z
69 z
40 z

53 z
43 z
65 z
67 z
40 z
44 z
39 z
45 z
48 z
45 z
38 z
42 z
45 z
68 z
37 z
53 z
42 z

41 z
KS231220
KS240201

KS240204
KS240209
KS240213
KS241031
KS241032
KS241033
KS241034

KS250717

KS250718
KS250719
KS250720

KS250729
KS250730
KS251019

KS251020
KS251108
KS251109
KS251110
KS251111
KS251112
KS251212
KS260103
KS260104

KS260201
KS260202

KS260203
KS260204
KS260338
KS260339
KS260340
KS260341

KS260343
KS260503
KS260504

KS260505
KS260801
KS271003
KS280108
KS280111
KS280112
KS280500

KS280600

KS281107

KS281108
KS290000
KS290002
KS290201
KS290304
KS290602
KS290906

KS290907

KS290908
KS290909
KS290914

KS290915
KS290916
KS291000

KS291001
KS291002

KS291004
KS291005
Ukady cyfrowe TTl i CMOS serii 74 cz. 2 SERWIS ELEKTRONIKI, str. 494
Podstawy cyfrowych systemw telekomunikacyjnych. K. Wesoowski,
WK, str. 408
Projektowanie systemw mikroprocesorowych P. Hadam, BTC, str. 216
Porady serwisowe OTVC Sony i Philips. SERWIS ELEKTRONIKI, str. 373
Ukady cyfrowe, pierwsze kroki. P. Grecki, BTC, str. 334
Wzmacniacze mocy audio 6, str. 355
Nowoczesny odbiornik telewizji kolorowej
May sownik techniczny niemieckopolski i polskoniemiecki, str .402
Programowanie mikrokontrolerw AVR w jzyku Bascom M. Wizania,
str. 352
Programowanie mikrokontrolerw 8051 w jzyku C. Pierwsze kroki J. Majewski BTC,
str. 304
Mikrokontrolery 68HC08 w praktyce Kreidl, Kupris, Dilger. BTC, str. 328
Mikrokontrolery AVR ATmega w praktyce R. Baranowski, str. 390, BTC
Realizer graficzne programowanie mikrokontrolerw G. Grski. MIKOM,
str. 228
Porady serwisowe monitory Praca zbiorowa. SERWIS ELEKTRONIKI, str. 320
Car audio Pioneer, zeszyt 2 Praca zbiorowa, SERWIS ELEKTRONIKI, str. 96
Projektowanie i analiza wzmacniaczy maosygnaowych A. Dobrowolski,
P. Komur, A. Sowiski. BTC, str. 343
Mikrokontrolery dla pocztkujcych P. Grecki, BTC, str.408,
Projektowanie ukadw analogowych poradnik praktyczny R. Pease, BTC, str. 270
Cyfrowe przetwarzanie sygnaw od teorii do zastosowa P. Zieliski. WK, str. 848
Diagnostyka samochodw osobowych K. Trzeciak, WK, str. 348
Programowanie sterownikw przemysowych J. Kasprzyk. WNT, str.306
Uszkodzenia i naprawa silnikw elektrycznych J. Zembrzuski. WNT, str. 208
USB uniwersalny interfejs szeregowyW. Mielczarek, Helion, str.128
Mikrokontrolery Nitron Motorola M68HC D. Kocielnik. WK, str. 372
Kody usterek poradnik diagnosty samochodowego Haynes Publishing,
t. P. Kozak WK, str.444
Car audio zeszyt 4 Praca zbiorowa. SERWIS ELEKTRONIKI str. 96
Ukady sterujce w zasilaczach i przetwornicach cz.3 Praca zbiorowa.
Pamici masowe w systemach mikroprocesorowych P. Marks, BTC, str. 224
Rozproszone systemy pomiarowe W. Nawrocki, WK, str. 324
Podstawy teorii sterowania Praca zbiorowa., wyd. 2, WNT, str. 490
Podstawy miernictwa J. Piotrowski. WNT, str. 322
Detekcja sygnaw optycznych, WNT, Z. Bielecki, A. Rogalski, str.400
Elementy i ukady elektroniczne w pytaniach i odpowiedziach M. Rusek,
J. Pasierbiski WNT, str. 398
Podstawy elektroniki Praca zbiorowa. REA, str. 352
Podstawy technologii dla elektronikw R. Kisiel BTC, str. 206
Algorytmy + struktury danych = abstrakcyjne typy danych P. Kotowski. BTC,
str. 203
Mikrofale. Ukady i systemy J. Szstka WK, str. 352
Mikrokontrolery AVR Atiny w praktyce str. 381R. Baranowski, BTC
Protel DXP pierwsze kroki, BTC, Marek Smyczek, str. 264
Poradnik inyniera elektryka tom 2, WNT, Praca zbiorowa, str. 934
Pomiary oscyloskopowe, wznowienie, WNT, Rydzewski Jerzy, str. 242
Czujniki mechatronika samochodowa, WK, Andrzej Gajek,Zdzisaw Juda, str. 241
Programowalne sterowniki automatyki PAC, Nakom, Krzysztof Pietrusewicz,
Pawe Dworak, str. 542
Wywietlacze graficzne i alfanumeryczne w systemach mikroprocesorowych, BTC,
Rafa Baranowski, str. 176
Sownik terminologii nagra dwikowych PRO-AUDIO, Audiologos,
Krzysztof Szlifirski, str. 277
BASCOM AVR w przykadach, BTC, Marcin Wizania, str. 286
Sieci telekomunikacyjne, WK, Wojciech Kabaciski, Mariusz al, str. 604
Telewizyjne systemy dozorowe, WK, Pawe Kauny, str. 231
Wspczesny oscyloskop. Budowa i pomiary, BTC, Andrzej Kamieniecki, str. 328
Serwis sprztu domowego 1/09, APROVI
Systemy i sieci dostpowe XDSL, WK, Sawomir Kula, str. 292
Podstawy elektrotechniki i elektroniki samochodowej, WSiP, Piotr Fundowicz,
Bogusaw Michaowski, Mariusz Radzimierski, str. 224
Pracownia elektryczna. Biblioteka elektryka, WSiP, Marek Pilawski,
Tomasz Winek, str. 224
Instalacje elektryczne w budownictwie, WSiP, Witold Jaboski, str. 128
Elektronika, WSiP, Augustyn Chwaleba, str. 544
Odnawialne rda energii i pojazdy proekologiczne, WNT,
Grayna Jastrzbska, str. 284
Proekologiczne odnawialne rda energii, WNT, Witold M. Lewandowski, str. 432
Elektrotechnika i elektronika dla nieelektrykw, WNT, Praca zbiorowa, s. 634
Programowalny sterownik SIMATIC S7-300 w praktyce inynierskiej, BTC,
Janusz Kwaniewski, str. 341
Wspczesne ukady cyfrowe, BTC, Jarosaw Doliski, str. 96
USB praktyczne programowanie z windows API w C++, Helion,
Andrzej Daniluk, str. 280
Urzdzenia i systemy mechatroniczne, cz 2, REA, Praca zbiorowa, str. 276
Mikrokontrolery AVR niezbdnik programisty, BTC, Jarosaw Doliski, str. 134
Ksiki s dostarczane poczt wystarczy wypeni zamwienie (blankiet powyej) i wysa do nas:
c
po
zt AVT - Ksigarnia Wysykowa

ul. Leszczynowa 11
03-197 Warszawa
axtel. 022 257 84 50-52
./f
tel
faks 022 257 84 55
e-
ilem
a
m handlowy@avt.pl
44 z
39 z
53 z
47 z
49 z
42 z
41 z
36 z
55 z
65 z
59 z
63 z
30 z
40 z
20 z
53 z
61 z
56 z
62 z
36 z
36 z
31 z
25 z
35 z
92 z
20 z
42 z
51 z
40 z
62 z
38 z
25 z
44 z
45 z
54 z
45 z
44 z
63 z
59 z
145 z
38 z
49 z
68 z
www.sklep.avt.pl
KS981001
KS981009
KS981250
KS981256
KS981257
KS990151

KS990301
KS990302
KS990303
KS990304
KS991003

KS991133
KS200105
KS200301
KS200406
KS200602
KS200705
KS200707
KS200903
KS210209

KS210304
KS210604
KS210714
KS210808

KS210809

KS210810

KS210902
KS211009
KS211010
KS220308
KS220413
KS220519

KS220604

KS220605
KS220805
KS220913
KS221005
KS221009

KS221113
KS221114
KS221201
KS221202

KS221203
KS221204

KS221205

KS221206
KS221208
KS230116
KS230118

KS230201

KS230202
KS230203
KS230311
KS230401
KS230402
KS230410
KS230602

KS230605
KS230731

KS230732
KS230929
KS231001

KS231002

59 z
37 z
55 z
49 z
48 z
69 z
12 z
59 z
41 z
26 z
15 z
40 z
32 z
56 z
69 z
69 z
39 z
40 z
40 z
19 z
Z E S TA W Y D O S A M O D Z I E L N E G O M O N TA U
Przedwzmacniacz ten wczony

pomidzy istniejc anten CB, a wejcie
odbiornika, poprawia jego czuo,
a zarazem umoliwia odbir stacji
dalekiego zasigu, tzw. DX. Zasilanie 12
V, wzmocnienie napiciowe 20 dB, pasmo
przenoszenia 26,2...28,2 MHz. Wymiary
pytki: 28 x 28 mm.
Urzdzenie pomimo prostoty

ukadowej umoliwia realizacj
urzdzenia CW/SSB na dowolne
wybrane dwa pasma amatorskie
KF np.: 80/40 m lub 20 m. Nie
tylko sam ukad elektroniczny, ale
rwnie obsuga zostaa ograniczona do niezbdnego minimum przy
zachowaniu dobrych parametrw.
AVT2122 A 4,60 z w zestawie

pytka drukowana i dokumentacja
AVT2122 B 13,70z w zestawie
pytka drukowana, komplet elementw
i dokumentacja
AVT2818 A 15 z
w zestawie pytka drukowana
i dokumentacja
AVT2126 Modu miliwoltomierza LCD
AVT2788 Wykrywacz pluskiew
Modu woltomierza o zakres pomiarowym 099,9 V.

Cay kit moe by zasilany z jednego napicia
dodatniego, mona go rwnie wykorzysta do
pomiaru prdu.
Zestaw suy do wykrywania

i mierzenia (przyblionego)
natenia pola elektromagnetycznego. Jest to pomocne w wykrywaniu wszelkiego rodzaju
posuchw bezprzewodowych.
Wykrywacz moe zosta rwnie
zastosowany w laboratorium
elektronika do sprawdzania
generatorw w.cz. lub wykrywania napicia w przewodach
sieciowych. Cae urzdzenie
mona podzieli na cztery czci:
wejciowy wzmacniacz wysokiej
czstotliwoci, prostownik, wzmacniacz napiciowy oraz woltomierz. Ten ostatni to nic innego jak
powszechnie znana i stosowana linijka diodowa LED.
AVT2126 A 6 z w zestawie pytka

drukowana i dokumentacja
AVT2126 B 30 z w zestawie pytka
drukowana, komplet elementw i dokumentacja
AVT2126 C 52 z ukad zmontowany i uruchomiony
AVT2270 Modu miliwoltomierza LED

Modu woltomierza o zakres pomiarowym 099,9V. Cay kit moe
by zasilany z jednego napicia
dodatniego, mona go rwnie
wykorzysta do pomiaru prdu.
Dokadny opis w EdW 5/06

AVT2788 A 5 z w zestawie pytka drukowana i dokumentacja
AVT2788 B 36 z w zestawie pytka drukowana, komplet elementw i dokumentacja
AVT2270 A 6 z w zestawie
AVT2270 C 58 z ukad zmontowany i uruchomiony
AVT2460 TRANSWERTER 6 m/20 m
AVT2318 Cyfrowa skala do transceivera SSB

Ukad miernika czestotliwosci
odpowiednio przystosowany do
wyswietlania na ekranie aktualnej
wartosci czestotliwosci pracy
transceivera.
AVT2479 Odbiornik RX80
AVT5109 Radiokomunikacyjny filtr audio

Popularne odbiorniki radiokomunikacyjne s
przewanie przeznaczone do odbioru kilku
emisji i z reguy maj uproszczone filtry dobrane
pod ktem odbierania najszerszego sygnau. Dla
modulacji AM/FM jest to ok. 6 kHz, w odbiornikach jednowstgowych filtr ma szeroko 2,43
kHz. Dla sygnaw telegraficznych jest to warto
zbyt dua ucho operatora naraone jest na
szereg nieprzyjemnych dwikw. Rozwizaniem problemu jest zastosowanie zewntrznego filtru
audio. Sprawia on, e odbir fonii bdzie przyjemny niezalenie od tego, czy jest to SSB czy CW.
12 z w zestawie pytka drukowana i dokumentacja
73 z w zestawie pytka drukowana, komplet elementw i dokumentacja
www.sklep.avt.pl
Transwerter jest to dwustronny

konwerter, ktry dolaczony do
transceivera spowoduje przesuniecie
zakresu czestotliwosci 6m do innego
zakresu pasma amatorskiego, w tym
urzadzeniu do 20 m (14,014,35
MHz).
Dokadny opis w EdW12/02
AVT2460 A 6 z w zestawie
laminat i dokumentacja
AVT2460 B 37 z w zestawie
pytka drukowana, komplet elementw i dokumentacja
AVT2318 A 14,8 z
w zestawie pytka drukowana
i dokumentacja
80
Z E S TA W Y D O S A M O D
AVT2818 Odbiornik nasuchowy Jdru
AVT2122 Przedwzmacniacz antenowy CB
AVT5109 A
AVT5109 B
Urzdzenie umoliwiajce odbir pasma amatorskiego 80 m, czyli 3,5 do 3,8 MHz. Ukad jest
przystosowany do pracy w popularnym
zakresie pasma amatorskiego, gdzie
w zasadzie prowadzi si cznoci
lokalne, to po zastosowaniu innych
obwodw LC i wielopasmowej anteny
odbiornik
bdzie umoliwia odbir wszystkich
zakresw KF.
AVT2479 A 6,80 z w zestawie
AVT2479 B 28 z w zestawie
pytka drukowana, komplet elementw
i dokumentacja
AVT Korporacja Sp. z o.o
D Z I E L N E G O M O N TA U
Z E S TA W Y D O S A M O D Z I E L N E G O M O N TA U
AVT512 Cyfrowy miernik pojemnoci

Miernik ma ksztat sondy z czujnikiem szpilkowym. Pozwala to na
atwe doczenie wej pomiarowych
do elementw SMD. Dziki dodatkowemu zczu moliwy jest rwnie
pomiar elementw przewlekanych.
Miernik umoliwia pomiar pojemnoci w zakresie 1 pF...10 mF.
AVT512 A+ 30 z w zestawie pytka drukowana i dokumentacja
NWT7 Analizator obwodw

NWT7 to konstrukcja analizatora DK3WX
w postaci przystawki do PC. Podstawowy zakres
pracy urzdzenia wynosi od 100 kHz do 60
MHz, za moc wyjciowa: 10 dBm (0,7 V/50 V).
Jednym z podstawowych rodzajw pomiarw
NWT7 s pomiary charakterystyk przenoszenia
badanych ukadw i oczywicie ich strojenie. Przy
uyciu dodatkowego ukadu analizator moe by
zastosowany do pomiarw dopasowania anten
oraz jako prosty analizator widma, albo po prostu jako generator DDS (VFO).
NWT7 A
20 z w zestawie pytka drukowana i dokumentacja
AVT1066 Miniaturowy zasilacz uniwersalny

Pytka stanowi kompletny modu zasilajcy,
wymagajcy jedynie doczenia transformatora
sieciowego. Zakres napi wyjciowych: 1,25...25 V,
prd wyjciowy: 1 A
AVT1066 C 24 z ukad zmontowany
i uruchomiony
AVT2117/1 Mikrofon bezprzewodowy

Ukad mininadajnika do wsppracy z domowym radioodbiornikiem UKFFM (80108 MHz). Napiecie zasilania 12V.
Wymiary pytki: 9x45 mm
AVT2117/1 A
i dokumentacja
AVT2117/1 B
4 z w zestawie pytka drukowana

AVT2469 Odbiornik UKF FM

Prosty w zmontowaniu i uruchomieniu, miniaturowy odbiornik FM. Ukad
wykorzystuje fabrycznie przygotowan i zestrojon gowic UKF. Zakres
odbieranych czstotliwoci: 87,5...108
MHz. Na pytce odbiornika znajduj
si jeszcze dwa ukady scalone.
Pierwszy z nich zawiera obwody
poredniej czstotliwoci, drugi jest
wzmacniaczem akustycznym. Odsuch
stacji jest moliwy za porednictwem
niewielkiego gonika. Strojenie caego odbiornika odbywa si metoda na such, bez potrzeby
stosowania specjalistycznych urzdze pomiarowych. Dziki temu zestaw mog wykona nawet mniej
dowiadczeni elektronicy.
AVT157/2 Odbiornik dwupasmowy 80/10m

Kit jest odpowiedzi na
wzrastajce zapotrzebowanie
na dwupasmowe odbiorniki
80/10m. Urzdzenie umoliwia zapoznanie si z prac
krajowych krtkofalowcw
oraz wysuchiwanie komunikatw Polskiego Zwizku
Krtkofalowcw (pasmo 80 m). Pasmo 10m zapewnia dostp do stacji zagranicznych w tym gwnie
DXw. Odbiornik zosta zaprojektowany w oparciu o istniejcy ju kit AVT157.
Dostpne wersje:
AVT157/2 A 10 z w zestawie pytka drukowana i dokumentacja
AVT157/2 B 122 z w zestawie pytka drukowana, komplet elementw i dokumentacja
AVT355 Modem radiowy

Dwukierunkowy modem
sprzegajacy komputer i urzadzenie nadawczoodbiorcze,
umozliwiajacy emisje cyfrowa.
W ukladzie wykorzystano
dodatkowe filtry, dzieki ktrym
odbir sygnalw KF odbywa sie
bez zaklcen. Modem zasilany
jest bezposrednio ze zlacza
RS232 komputera PC.
AVT355 A
AVT355 B
5,7 z w zestawie pytka drukowana i dokumentacja

AVT2857 Modu woltomierza-amperomierza z termostatem

Modu jest uniwersalnym ukadem
integrujcym w sobie woltomierz,
amperomierz i termostat. Mona go
wykorzysta w zasilaczu laboratoryjnym do monitorowania wartoci
ustawionego napicia oraz aktualnie
pobieranego prdu. Termostat wraz
z odpowiednim ograniczeniem prdowym pozwoli zrealizowa zabezpieczenia przed przegrzaniem
i przecieniem.
AVT2857 A 18 z
AVT2857 B 52 z
AVT962 Odbiornik nasuchowy SSB/CW 80M

Najbardziej popularnym pasmem amatorskim jest zakres 80 m (3,53,8 MHz). Dla pocztkujcych
polecany jest jego wycinek gdzie najczciej pracuj polskie stacje. Do peni szczcia potrzebny jest
jedynie odbiornik odbierajcy ten zakres czstotliwoci. Jest nim prezentowany kit. Zaprojektowano
go na niezwykle popularnych, polskich ukadach scalonych typu UL1231 i UL1241. Konstrukcje
odbiornika maksymalnie uproszczono, zrezygnowano przy tym z kopotliwych (dla niektrych) obwodw wymagajcych strojenia. Odbiornik po zmontowaniu powinien dziaa od razu, bez koniecznoci
uruchamiania. Odsuch na suchawki i moliwo zasilania bateryjnego czyni urzdzenie przydatnym
nie tylko stacjonarnie, w domu ale i podczas urlopu czy na dziace.
Dokadny opis w EP1/07

03197 Warszawa, ul. Leszczynowa 11, tel. 022 257 84 50, handlowy@avt.pl
81
Z E S TA W Y DZOE SSTAAM
WOYD Z D
I EOL N ESGAOM OMDOZNI ETAL NUE G O
AVT735 Regulator impulsowy 6...24 V/10 A
Prosty i niezawodny regulator wczany miedzy rdo zasilania a odbiornik. Zasilanie moe pochodzi
z akumulatora lub zasilacza sieciowego o odpowiedniej wydajnoci prdowej. Obcieniem moe by
dowolny silnik prdu staego lub arwka.
AVT735 A 6 z
AVT735 B 20 z
M O N T A
Z E SUTA W Y D O S A M O D
AVT727 Uniwersalny modu zasilajcy

Ten uniwersalny modu zasilajcy zawiera prostownik, filtr i stabilizator. Umoliwia to zrealizowanie
prostszych i rozbudowanych wersji. Odmiana z regulowanym napiciem wyjciowym nadaje si
doskonale jako wszechstronny zasilacz ukadw eksperymentalnych. Modu z ustalonym napiciem
wyjciowym jest idealny do wbudowania i zasilania konkretnego urzdzenia.
AVT727 A 3,5 z
AVT727 B 14 z
AVT2807 CB-19 miniodbiornik CB-radio

Prosty kit miniodbiornik CB pracujcy na kanale 19. Jego uycie zdecydowanie uatwi poruszanie si
po drogach i unikanie korkw.
AVT2807 A
AVT2807 B
5 z
30 z
AVT2873 Prosty filtr audio na ukadzie Maxim

Wikszo odbiornikw radiokomunikacyjnych jest przewanie przeznaczona do odbioru kilku
emisji i z reguy ma uproszczone filtry, przygotowane do odebrania najszerszego sygnau. W efekcie
operator moe poczu si zmczony podczas pracy jego ucho naraone jest, bowiem na dodatkowe
zakcenia w szerokim zakresie czstotliwoci. Jednym ze sposobw poprawienia takiego stanu rzeczy
jest zastosowanie w torze maej czstotliwoci dodatkowego filtru audio o regulowanej szerokoci
przepuszczanego pasma.
AVT5151 Minitransceiver Jdrek

Prezentowany minitransceiver powsta na bazie odbiornika nasuchowego Jdru (AVT2818). Doczajc kilka atwo dostpnych elementw uzyskano moliwo nadawania emisj SSB. Moc wyjciowa urzdzenia jest niewielka, dochodzi do 0,5W ale z dobr anten pozwala ju prowadzi lokalne cznoci.
AVT2873 A 4 z
AVT2873 B 35 z
AVT5151 A 32 z
AVT5151 B 73 z
AVT5127 Minitransceiver na pasmo 3,7 MHz TRX2008
AVT5161 Zasilacz sterowany cyfrowo 0...25 V/0...5 A

Urzdzenie wyposaono w cyfrowe sterowanie wszystkimi funkcjami i parametrami. Nastawy
wprowadzane s z 12 przyciskowej klawiatury. Dziki zastosowaniu mikrokontrolera dostpne s
rwnie funkcje dodatkowe, niespotykane w tego typu konstrukcjach analogowych np. programowanie
temperatury zaczenia wentylatorw i zabezpieczenia termicznego.
Amatorskie minitransceivery QRP to z reguy proste konstrukcje urzdze nadawczo-odbiorczych maej

mocy. Ciesz si one niesabncym zainteresowaniem radioamatorw na caym wiecie a wykorzystywane s szczeglnie podczas wakacji czy urlopw. Mona wrcz powiedzie, e praca z ma moc
na wasnorcznie wykonanym sprzcie przezywa obecnie prawdziwy renesans. Co ciekawe, w wielu
urzdzeniach wykorzystywane s stare, niedoceniane ukady typu TCA440 (UL1203, A244).
AVT5127 A 24 z
AVT5127 B 80 z
AVT5161 A 58 z
AVT5161 B 118 z
82
www.sklep.avt.pl
AVT Korporacja Sp. z o.o
KRTKOFALOWIEC
POLSKI
nr 3 (542)/2010
ISSN 1230-9990
Polski Zwizek Krtkofalowcw jest wiodc organizacj, skupiajc osoby zainteresowane rnymi formami cznoci radiowej i wykorzystaniem ich dla rozwoju wasnego
i dobra spoecznego. PZK dba o rozwj suby radioamatorskiej i radioamatorskiej satelitarnej w Polsce. PZK jest reprezentantem osb zainteresowanych technikami radiowymi
wobec instytucji pastwowych i organizacji spoecznych, krajowych i zagranicznych.
Krtkofalowiec Polski organ prasowy
ZG PZK ukazuje si od 1928 roku
Wydawca ZG PZK
Druk: Wydawnictwo AVT Warszawa
Redaktor Naczelny
Wiesaw Paszta SQ5ABG, sq5abg@tlen.pl
Polski Zwizek Krtkofalowcw
Sekretariat ZG PZK
ul. Modrzewiowa 25, 85-635 Bydgoszcz
adres do korespondencji:
skr. poczt. 54, 85-613 Bydgoszcz 13
tel./fax 052 372 16 15,
e-mail: hqpzk@pzk.org.pl,
strona internetowa www.pzk.org.pl
Konto bankowe:
33 1440 1215 0000 0000 0195 0797
Centralne Biuro QSL adres jw.
Prezydium ZG PZK
Prezes:
Piotr Skrzypczak SP2JMR
sp2jmr@pzk.org.pl, belid04@infoserve.pl
Wiceprezesi:
Jan Dbrowski SP2JLR (ds. organiz.)
jandab@fire.one.pl, sp2jlr@pzk.org.pl
Bogdan Machowiak SP3IQ (ds. sport.)
sp3iq@pzk.org.pl
Sekretarz PZK:
Tadeusz Pamita SP9HQJ
sp9hqj@pzk.org.pl, sp9hqj@poczta.fm
Skarbnik:
Sawomir Chabiera SP2JMB
slawek@sp2jmb.pl
Gwna Komisja Rewizyjna
Przewodniczcy:
Jerzy Smoczyk SP3GEM, sp3gem@wp.pl
Czonkowie GKR:
Witold Onaczyszyn SP9MRO
Witold Malinowski SP9AAV
Jacek Rutyna SP9AKD
Inne funkcje przy ZG PZK
Award Manager PZK:
Andrzej Buras SQ7B
sq7b@pzk.org.pl
ARDF Manager:
Krzysztof Somczyski SP5HS
ardf@pzk.org.pl
IARU-MS Manager:
Wadysaw Grabowiecki SP3SUZ
sp3suz@neostrada.pl, tel. 509 411 556
Contest Manager
Kaziemierz Drzewiecki SP2FAX
sp2fax@wp.pl
Manager-Koordynator ds. cznoci
Kryzysowej PZK (EmCom Manager)
Marek Garwoliski SQ2GXO
sq2gxo@gmail.com
VHF Manager:
Zdzisaw Biekowski SP6LB
pkukf@pzk.org.pl
QTH Manager:
Grzegorz Krakowiak SP1THJ
qth@pzk.org.pl
Packet Radio Manager:
Marek Kuliski SP3AMO
sp3amo@pzk.org.pl
Manager OH PZK:
Andrzej Wawrzynkiewicz SP3TYC
sp3tyc@pzk.org.pl
KF Manager PZK: Bogdan Rzedzicki
SP7DRV e-mail sp7drv@pzk.org.pl
Oficer cznikowy: IARU-PZK - Pawe
Zakrzewski SP7TEV sp7tev@wp.pl
Redakcja Radiowego Biuletynu
Informacyjnego PZK
Jerzy Tadeusz Kucharski SP5BLD
ul. Sukowskiego 21,
05-825 Grodzisk Mazowiecki
tel. 022 724 23 80, 0607 928029,
0603 545765, 0505 207773,
0604 714321, Skype: sp5bld
Od listopada 2007 zmiany czstotliwoci
nadawania: niedziela godz. 10:30 na QRG
3700 kHz lub 7090 kHz QRM
Program TV o krtkofalowcach
Krtkofalowcy Bis www.videoexpres.pl
Od Redakcji
W roku jubileuszowym w dalszym cigu kontynuujemy histori naszego zwizku. Jest to
cenny materia zwaszcza dla modego pokolenia, ktremu staramy si przybliy tamte lata.
Ponadto relacje z szeregu spotka majcych na uwadze nasz Jubileusz czyli 80 lecie Polskiego
Zwizku Krtkofalowcw, relacja z przygotowa modych nadawcw do cznoci z ISS oraz
informacje o wpacie 1% na rzecz naszej organizacji.
Vy 73Wiesaw SQ5ABG
Przeka 1%
Przeka 1% na PZK
j a k o O r g a n i z a c j Po y t k u
Publicznego KRS 0000088401
Polski Zwizek Krtkofalowcw. Aby przekaza 1% nalenego podatku dla Polskiego
Zwizku Krtkofalowcw jako
organizacji poytku publicznego wystarczy wpisa w odpowiedni rubryk PIT-28, 36.
36L, 37, 38, 39 nazw OPP: Tu
wpisujemy: Polski Zwizek
Krtkofalowcw (w PIT-28 poz.
129, w PIT-36 poz. 305, w PIT-36L poz.105, w PIT-37 poz.
124, w PIT-38 poz. 58, w PIT39 poz. 51) Oraz numer KRS:
0000088401 (w PIT-28 poz.
130, w PIT-36 poz. 306, w PIT-
Podzikowanie dla
darczycw
Pragn po raz kolejny w imieniu ZG PZK i czonkw naszej

organizacji serdecznie podzikowa wszystkim darczycom,
ktrzy wsparli nasz Zwizek
swoim 1% od nalenego podatku
za rok 2008.
Pozwolio to w latach ubiegych i pozwoli w roku 2010 na
realizacj wielu wanych przedsiwzi w ramach PZK jako OPP,
ktrych by bez Waszego wsparcia
po prostu nie byo. Tak jak i w
latach poprzednich zwracam si
z apelem o wpaty na PZK jako
OPP z tyt. 1% kwoty nalenego
podatku. W latach minionych
kwoty uzyskane z tego tytuu
kadorazowo przekraczay
miesiczny budet PZK, czyli
36L poz.106, w PIT-37 poz. 125,

w PIT-38 poz. 59, PIT-39 poz.
52). Jeli yczeniem darczycy jest, aby 80% przekazanej
kwoty byo przeznaczone dla
konkretnego Oddziau PZK lub
klubu, prosz t informacj wpisa do rubryki Inne informacje, w tym uatwiajce kontakt
z podatnikiem znajdujcej si
bezporednio pod wnioskiem
o przekazanie 1 proc. podatku
nalenego. S to pozycje: 133
w PIT-28, 309 w PIT-36, 109
w PIT-36L, 128 w PIT-37, 62
w PIT-38, 55 w PIT-39.
Jeli darczyca ma takie yczenie, wwczas wypenia t rubryk, podajc nr OT i ewentualne znak klubu. Podanie znaku
klubu bez numeru OT nie jest
wystarczajce. Przykadowo:
OT37, OT12 lub OT 04 klub
SP2PIK, OT11 klub SP6PAZ
itp. Zgoda na poinformowanie
beneficjenta (PZK) o danych
darczycy znajduje si w polach
oznaczonych: PIT-28 poz. 134,
PIT-36 poz.310, PIT-36L poz.
110, PIT-37 poz. 129, PIT-38
poz.63, PIT-39 poz. 56.
Wszelkie zapytania zwizane
z wykorzystaniem rodkw
z darowizn prosz kierowa na
adres sp2jmr@pzk.org.pl lub
listownie na adres: Polski Zwizek Krtkofalowcw sekretariat
ZG PZK ul. Modrzewiowa 25
85-635 Bydgoszcz, skr. poczt. 54
85-613 Bydgoszcz 13.
zawsze byo to ponad 21 tys z,

a za rok 2007 uzyskalimy ponad
70 000 z.
rodki te przeznaczone s
w 80% na rzecz Oddziaw Terenowych PZK lub klubw do nich
nalecych i s wykorzystywane
zgodnie z uchwaami tych OT.
Pozwalaj one na zakup urzdze
takich jak radiolatarnie, przemienniki, bramki APRS, transceivery, druk dyplomw i kart
QSL, kursy krtkofalarskie,
organizacj spotka rodowiskowych itp. Pozostaa cz rodkw jest co roku wykorzystywana na dofinansowanie wanych przedsiwzi sportowych,
szkoleniowych lub zwizanych
z dziaalnoci PZK w kraju
i za granic oraz na inne cele
statutowe OPP. Jednym z nich
byy i bd obozy szkoleniowe w
sportach obronnych, w wikszoci finansowane z dotacji MON.

Na czterech kolejnych obozach
wyszkolilimy ponad 150 nowych
przyszych krtkofalowcw. Uwaamy, e jest to najlepsza forma
propagowania krtkofalarstwa
oraz pozyskiwania naszych nastpcw, a take ma wany
aspekt wychowawczy modego
pokolenia.
Warto pamita, e krtkofalarstwo stanowi alternatyw
dla innych sportw i zainteresowa, poszerzajc moliwoci
aktywnego ycia nie tylko wrd
modziey. Krtkofalarstwo stanowi te wany element w tworzeniu sieci cznoci zapasowej na wypadek zagroenia lub
klski ywioowej.
inf. Piotr Skrzypczak SP2JMR

prezes PZK
Inf. Piotr Skrzypczak

SP2JMR prezes PZK
KRTKOFALOWIEC POLSKI
Historia krtkofalarstwa w Polsce cz.II

Pierwsze kluby
krtkofalarskie
W 1926 r. najaktywniej
dziaajce orodki krtkofalarskie to Warszawa i Lww.
We Lwowie powstaje Lwowski Klub Krtkofalowcw
(LKK), za w Warszawie Polski Klub Radionadawcw
(PKR). Skrt PKR w 1927 r.
zmieniono na PKRN.
W lutym 1927 r. w numerze 7 Radiofonu Polskiego
ukaza si pierwszy komunikat LKK. Pierwsze Zwyczajne Walne Zgromadzenie
LKK odbyo si 6 marca
1927 r., ktre na prezesa klubu wybrao por. Stanisawa
Komarnickiego (TPCG), a na
sekretarza Jana Ziembickiego (TPAR, SP6FZ). Pierwsze
Walne Zgromadzenie PKRN
miao miejsce 25 marca
1927 r. Prezesem zosta mjr
Kazimierz Krulisz, a se kretarzem Jerzy Mokrzycki
(TPBL). PKRN ogasza swoje komunikaty w tygodniku
Radjo, ktry ukazywa si
od grudnia 1926 r. Oba kluby nie miay atwych pocztkw w organizowaniu ruchu
krtkofalarskiego. Nadawcy,
przyzwyczajeni dotd do niekontrolowanej i tylko sterowanej na odlego przez
Radio Amatora pracy, byli
do niesforni. Szereg dzikich stacji nie chciao przystpi do klubu. Klub PKR,
chcc przeciwdziaa takim
zachowaniom zamieszcza
w tygodniku Radjo komunikaty wzywajce przeszkadzaczy do zaprzestania swoich praktyk i uprzedzajce
o oddaniu w rce policji takich osb. Oba kluby cigny wiksz liczb czonkw,
wydawano szereg znakw
wywoawczych. W czerwcu
1927 r. LKK wystawi swoje stoisko na I Oglnokrajowej Wystawie Sportowej.
Lwowscy krtkofalowcy zaczli mie osignicia DX- owe. Polski Klub Radio
Nadawcw, jako pierwszy
w Polsce, wprowadza znaki
nasuchowe (PL) ju w lutym
1927r., a wic jeszcze w stanie
Monta seryjny w laboratorium Lwowskiego Klubu Krtkofalowcw

aparatw przenonych nadawczo-odbiorczych
Grupa czonkw Lwowskiego Klubu Krtkofalowcw przed sal zebra
KRTKOFALOWIEC
POLSKI
3/2010
organizacyjnym klubu, przed

pierwszym zwyczajnym walnym zgromadzeniem. Poczwszy od 1927 r. na caym wiecie zaczynaj powoli wchodzi w ycie nowe amatorskie
znaki narodowociowe, opracowane przez IARU. Byy to
znaki dwuliterowe. Pierwsza
litera oznaczaa kontynent,
druga kraj. Europa otrzymaa
liter e, Afryka f , Azja
a, Ameryka Pd. s,
Ameryka Pn. n, a Oceania o. Ten prosty podzia
uatwia szybk orientacj,
z jak czci wiata mamy
czno. Druga litera znaku
narodowociowego uatwiaa
opracowanie dugiej listy krajw, ogoszonej przez IARU.
Dla przykadu Francja dostaa znak narodowociowy
ef , Belgia eb, Argentyna sa, Algier fa, Indie
ai, Nowa Zelandia oz
itd. Polska, Litwa, otwa i Estonia dostay wsplny znak
et. Dla rozrnienia midzy
sob Litwa, otwa i Estonia
doday do et cyfr (1, 2 i 3).
Polska za zostaa przy znaku
narodowociowym bez cyfry.
Powstay jednak dwa sposoby
interpretacji systemu IARU.
Jedni do dotychczasowego
TP dodawali na pocztku et
i powstawa znak etTPXX.
Drudzy czyli T ze starego znaku z oznaczeniem
kontynentu e i powstawa
znak etPYY. Na wewntrzny uytek pozostano jednak
przy starych znakach, czyli TPXX i TPYY. Lwowski
Klub Krtkofalowcw i Polski Klub Radio Nadawcw
popieray wprowadzone przez
IARU znaki. Znaki takie byy
stosowane w Polsce do koca
1928 r., czyli do Konferencji
Waszyngtoskiej, ktra przydzielia Polsce znaki od SPA
do SRZ. Polscy krtkofalowcy wybrali SP z cyfr i takie
znaki zachoway si do dzisiaj.
Porednictwo w obrocie kartami QSL z kraju za granic
i na odwrt przej od Radio
Amatora Polski Klub Radio
Nadawcw. W lutym 1928 r.
powstaje jednak Biuro QSL
przy Lwowskim Klubie Krtkofalowcw, ktre przeksztaca si w biuro oglnopolskie.
Dziaao ono we Lwowie do
1938 r. W 1929 r. Biuro QSL
przy LKK jest ju zarejestrowane w IARU, a jego adres

zostaje podany w miesiczniku QST organie prasowym ARRL i IARU. Biuro
przez 11 lat prowadzi Jan
Ziembicki TPAR (SP3AR,
SP1AR, SP6FZ). W 1928 r.
nastpuje szybki rozwj trzeciego orodka krtkofalarstwa
polskiego wileski. Tamtejszych trzech nadawcw
TPMC, TPMN i TPBP
uzyskuje pierwsze pozaeuropejskie QSO. Wiosn 1928 r.
odbywa si w Wilnie wystawa
radiowa, w ktrej bior udzia
czterej nadawcy i jeden nasuchowiec wileski. 22 grudnia 1929 r. odbyo si Walne
Zgromadzenie Wileskiego
Klubu Krtkofalowcw. Prezesem pozosta kpt. Roman
Siekierski (SP3MR), wybrany na zebraniu konstytuujcym klubu na wiosn 1929 r.
Pod koniec 1929 r. Wileski
Klub Krtkofalowcw liczy
ju 58 czonkw. 27 lutego
1928 r. lwowski nadawca
TPAR nawizuje pierwsze
QSO Polska Nowa Zelandia. Byo to rwnie pierwsze
poczenie Polska Oceania.
PKRN z siedzib w Warszawie pomylany bya jako
przysza oglnopolska organizacja krtkofalowa. Poza
stworzeniem oddziau w Poznaniu w grudniu 1928 r.
PKRN nie rozwin dziaalnoci na cay kraj. Prniej
natomiast dziaa Lwowski
Klub Krtkofalowcw, a krtkofalowcy z rnych miast zaczli masowo do niego przystpowa. Spowodowao to, e
w IV kwartale LKK sta si
organizacj oglnopolsk. Na
przeomie 1928/1929 r. tylko we Lwowie byo 71 stacji,
z czego 10 osigno cznoci
pozaeuropejskie. W lecie 1929
r. takich stacji byo ju 20.
Kolejnym prnie rozwijajcym si orodkiem krtkofalarskim by Krakw, gdzie
w latach 1927/1928 pojawiy si trzy stacje nadawcze:
TPZO Jzefa Kaczora, TPRO
Leopolda Laksberga oraz
TPOM nieznanego z nazwiska
nadawcy. Pocztkowo, wobec
niewielkiej iloci czynnych
entuzjastw amatorskiej radiokomunikacji, powszechna
bya przynaleno do niezbyt
odlegego Lwowskiego Klubu
Krtkofalowcw (LKK), przy
ktrym dziaao oglnopolskie

Biuro QSL. Szersz dziaalno KKK rozwin dopiero
w roku 1931 poprzez propagand krtkofalarstwa w prasie i w radio, uruchomienie
szkolenia czonkw i zorganizowanie biblioteki. Dziki
licznym zabiegom uzyskano
subwencje, co pozwolio na
przystpienie do budowy radiostacji klubowej. Znaczna
cz czonkw KKK rekrutowaa si wwczas spord
pracownikw Dyrekcji Okrgu PKP. Wielu z nich zajmowao wysokie stanowiska
i dziki temu w padzierniku
1931 roku klub otrzyma od
dyrekcji PKP wasny lokal.
Prezesem Klubu by w tym
czasie Zygmunt Olszewski
SP3OZ kontroler telegrafii
i telefonw Dyrekcji Okrgu PKP, a vice prezesem by
adwokat, dr Szymon Nichtberger PL5ZZ. 30 wrzenia
1928 r. Lwowski Klub Krtkofalowcw zgasza swoje
przystpienie do IARU jako
polska sekcja. Zgoszenie
to dugo leao w IARU nie
rozpatrzone i dopiero w roku
1930 r. zostao uwzgldnione. W grudniu 1928 r. zarzd
LKK podzieli Polsk na 5
okrgw dystryktw. Na
czele dystryktw postawiono districtmanagerw. Zostali nimi: okrg warszawski Wadysaw Wysocki
TPAI, okrg lwowski Jan
Ziembicki TPAR, okrg poznaski Zygmunt Bresiski TPKX, okrg wileski
Stanisaw Kownacki TPBP,
okrg Karkowski Jzef
Kaczor TPZO. Na jesieni
1929 r. nastpuj zmiany na
stanowiskach districtmanagerw Lwowskiego Klubu
Krtkofalowcw (bdcego
w dalszym cigu organizacj
oglnopolsk). Zarzd LKK
mianuje: Adama Ligz
SP3FY districtmanager lwowski, Stanisawa Kownackiego
SP3GX (dotychczas TPBP)
- districtmanager warszawski,
Stefana Gakowskiego SP1AB
- districtmanager wileski,
Zdzisawa Wodka SP3OI
- districtmanager krakowski, Zygmunta Bresiskiego
SP3KX (dotychczas TPKX)
districtmanager poznaski.
W 1929 r. Ministerstwo Poczt
i Te l e g r a f w r o z p o c z y n a
wydawanie pierwszych licen-
cji. SP3AO otrzymuje znak

SP1AA, SP3MC znak SPlAB,
SP3MS znak SP1AC, SP3AT
znak SP1AD, SP3SM znak
SP1AE i SP3CJ znak SP1AF.
Na pocztku 1930 r. doszy
dalsze licencje: SP1AK,
SP1AP i SP1CC. Odtd prefiks SP3 oznacza stacje nielicencjonowane, korzystajce
jeszcze ze znakw wywoawczych przydzielonych przez
kluby, a prefiks SPl stacje licencjonowane. Przed wojn
nie byo podziau na okrgi
licencyjne, rnice si prefiksami (cyfr). Znaki serii
SP2 zaczto w latach pniejszych wydawa wojskowym,
a pierwsze licencje SP3 dopiero po wyczerpaniu caej serii
SP1, w 1938 r.
Powstanie
Krtkofalowca
Polskiego
Rok 1928 zamkno bardzo wane wydarzenie
dla polskiego krtkofalarstwa. Walne Zgromadzenie
Lwowskiego Klubu Krtkofalowcw 16 grudnia
1928 r. uchwalio na podstawie 2 statutu klubu wydawanie miesicznika pt. Krtkofalowiec Polski. Redakcj
powierzono referentowi prasowemu LKK Stanisawowi Kozowskiemu (TPBB).
I cho dopiero 17 grudnia
rozpoczto poszukiwania
drukarni dla nowego wydawnictwa, cho redaktor by zarazem administratorem, kasjerem i akwizytorem Krtkofalowca Polskiego (a poza
tym wzorowym studentem
Politechniki i czynnym krtkofalowcem), w cigu jedenastu dni pierwszy 16-stronicowy numer Krtkofalowca
Polskiego z dat 1 stycznia
1929 r., zosta napisany, zoony, wydrukowany i przygotowany do wysyki. Ekspedycja, przy wydatnej pomocy
lwowskich hams, ropocza
si 23 grudnia wieczorem. Nie
naley przy tym zapomina,
e do tych 11 dni wliczylimy
wita Boego Narodzenia
i jedn niedziel. Autorami
artykuu redakcyjnego, 4 artykuw technicznych, komunikatw LKK i Biura QSL oraz
niektrych sprawozda byli
Ekspedycja Lwowskiego Klubu Krtkofalowcw na Howerl w 1930 r.

Subekspedycja w czasie cznoci z obozem gwnym oddalonym
o kilkanacie kilometrw
wprawdzie miejscowi czlonkowie klubu, ale potrafiono

na czas cign take komunikaty z Kalisza, Wilna i Krakowa! Zaznaczy naley, e
wszystkie funkcje w redakcji
i administracji KP, a take zarzdzie LKK, byy honorowe.
W latach 19281939 redaktorami naczelnymi byli kolejno: Stanisaw Kozowski,
Zbigniew Bartz, dr Wiktor
Tychowski, in. Wadysaw
niadowski, in. Stanisaw
Bogucki, insp. Bolesaw Pollo, Tadeusz Matusiak i ponownie insp. Bolesaw Pollo.
Redaktorami technicznymi
byli: Wadysaw Matzke, Stanisaw Gozdawa-Piotrowski,
Elbieta Rosienkiewiczwna, Janina wiswna, Zdzisaw Gummer i ponownie
Elbieta Rosienkiewiczwna. Wydawc i wacicielem
Krtkofalowca Polskiego
by od pocztku do wybuchu
II wojny wiatowej Lwowski Klub Krtkofalowcw. Ze
wzgldw taktycznych jednak
w 1929 r. do nru 6 wcznie
podawano jako wydawc dra

Augusta Jaworskiego, oczywicie za jego zgod.
Ekspedycja
Lwowskiego
Klubu
Krtkofalowcw
na Howerl
Bya to pierwsza urzdzona
na tak skal ekspedycja krtkofalowcw w Europie, a odbya si w lecie 1930 roku.
Celem wyprawy byo zarwno
badanie rozchodzenia si fal
rnej dugoci (a szczeglnie
ultrakrtkich) w grach, jak
i praktyczne wiczenia w nawizywaniu cznoci w warunkach terenowych, nieraz
bardzo trudnych oraz w szybkim montau i demontau
stanowisk pracy. Sporo te
eksperymentowano z wprowadzeniem cznoci przy uyciu
transceiverw UKF
w marszu, rzecz w 1930 r.
Ekspedycja Lwowskiego Klubu Krtkofalowcw na Howerl w 1930 r.

Czonkowie ekspedycji przed koleb, w ktrej zmontowano elektrowni
ekspedycji
3/2010
KRTKOFALOWIEC
POLSKI
zupenie jeszcze nie znana
wrd krtkofalowcw. Ekspedycja zostaa zorganizowana starannie, dugo si
do niej przygotowywano.
Nie byo adnych improwizacji. Tote nic dziwnego, e
wyniki jej byy tak dobre.
Dobrano odpowiednio skad ekspedycji, spord dowiadczonych
nadawcw lwowskich
(SP3AR , SP3FG, SP3FQ,
S P 3 G R , S P 3 L D, S P 3 L I ,
SP3LR), uwzgldniajc
o c z y w i cie indywidualn
specjalizacj kadego z nich.
Miar zaufania do tego kolektywu byo objcie protektoratu nad ekspedycj
przez wojewod lwowskiego
Gouchowskiego, wojewod
stanisawowskiego dra Nakoniecznikow-Klukowskiego, dowdc okr. korpusu
gen. Popowicza i prof. dra
Malarskiego z Politechniki
Lwowskiej.
Poza tym oficjalnym poparciem ekspedycja uzyskaa wiele pomocy od licznych
firm (niekoniecznie zainteresowanych krtkofalarstwem),
wojska, Stray Granicznej,
Nadlenictwa Lasw Pastwowych, Obserwatorium
Politechniki Lwowskiej, Dowiadczalnej Stacji Botanicznej pod Howerl, Czerwonego
Krzya, magistratu m. Lwowa
(subwencja!).
Dziki reklamie, jak
ekspedycji zawczasu zrobia
IARU, QSO zagraniczne byy
bardzo uatwione. W przygotowaniach we Lwowie brali
udzia niemal wszyscy czonkowie klubu, a na miejscu pod
Howerl ekspedycja spotkaa
si z nadzwyczaj serdecznym
przyjciem ze strony pasterskiej ludnoci huculskiej,
ktra sporo i bezinteresownie

pomagaa, zwaszcza w cikich pracach fizycznych.
Ekwipunek ekspedycji
mgby nawet dzi zaimponowa zawodowym (a nie
amatorskim) ekspedycjom
zagranicznym.
Nadajniki krtkofalowe
(w tym 100-watowa stacja
SP3LK), nadajniki i transceivery UKF, odbior n i k i
stae i przenone, krtkofalowe i uniwersalne, silnik
spalinowy dla elektrowni,
2 prdnice dla elektrowni,
zespoy akumulatorw anodowych, szereg suchych baterii anodowych, bogaty sprzt
pomiarowy, liczne zapasowe
lampy nadawcze i odbiorcze,
mnstwo czci radiowych,
setki metrw linki antenowej, przewodw, lin tysice
metrw drutu stalowego,
ekwipunek warsztatowy, instalacyjne materiay elektrotechniczne, 3 aparaty fotograficzne i 1 kamera filmowa,
laboratorium fotograficzne,
kompletna stacja meteorologiczna, namiot 15-osobowy, 7
ek, 3 namioty 1-osobowe,
bogaty ekwipunek kuchenny, zapasy ywnoci, bro,
pokana apteczka, nawet gramofon z adapterem i zapasem
pyt itd. Ze Lwowa wzito
ogem 14 duych skrzy
sprztu (najcisze wayy ponad 200 kg), nie liczc namiotw, ek, drobnego bagau
i kilkuset kilogramw bagau
osobistego czonkw ekspedycji. 4-tonowy samochd ciarowy 2 razy nawraca, zanim
cao ekwipunku dostarczy
na dworzec kolejowy.
W Stanisawowie wojsko
zaadowao dodatkowo do wagonu bagaowego sprzt saperski, a w Worochcie oczeki-
Sprostowanie
Opatek
jarosawskich
krtkofalowcw
W artykule Historia
krtkofalarstwa w Polsce
zamieszczonej w KP 2/2010
bdnie podano nazwisko
pierwszego polskiego krtkofalowca, ktry wykona pierwsz potwierdzon czno zagraniczn. Powinno by Tadeusz HEFTMAN. Za pomyk
przepraszamy i Krzysztofowi
SP5HS.
Dzikujemy za czujno
Redakcja KP
KRTKOFALOWIEC
POLSKI
3/2010
Zgodnie z kilkunastoletni
tradycj 8 stycznia 2010
r o k u j a r o s a w s c y k r tkofalowcy zebrali si na
Noworocznym Spotkaniu
Opatkowym w restauracji U Thanga. W spotkaniu wzio udzia okoo 40
krtkofalowcw oraz zaproszonych goci. Uczest-
way przesane tam uprzednio

200-litrowe beczki z benzyn. Najgorszy by oczywicie
transport tych wielu ton bagau z Worochty pod Howerl (dwadziecia kilka kilometrw kiepskiej drogi, a pod
koniec skalistego bezdroa,
przy rnicy wzniesie tysic
kilkaset metrw).
Droga ta trwaa dwa dni,
cz bagau dwigali uczestnicy ekspedycji na wasnych
barkach. Na stromym stoku pod Howerl jedna z fur
ulega przy tym katastrofie.
Ostateczny obz stay ekspedycji urzdzono oczywicie nie na szczycie Howerli
(2058 m n.p.m.), lecz na cyplu
koczcym jedno z ramion
grskich wychodzcych ze
szczytu, niedaleko granicy
z Czechosowacj.
Stan tam 15-osobowy namiot z radiostacj,
laboratorium i kami,
a obok maszty antenowe. Poniej tego miejsca natrafiono
na opuszczon drewnian koleb turystyczn, gdzie zainstalowano elektrowni i gdzie
mieszkao 3 czonkw ekspedycji. Koleb z namiotem
lczyy linie wysokiego i niskiego napicia prdu staego
i zmiennego, ponadto linia
telefoniczna oraz sygnalizacji
dzwonkowej.
Dwa maszty antenowe
miay po 17 metrw wysokoci i wayy po kilkaset kilogramw. Poniewa w skalnym gruncie nie udao si,
mimo posiadania dobrego
sprztu saperskiego, wykopa
dow gbszych ni na p
metra, byy powane trudnoci z postawieniem, a pniej umocowaniem masztw
antenowych. Naleao liczy
si z halniakami, ktre na tej
wysokoci osigay szybko

nieznan w miejscowociach
podgrskich. Wkrtce przede
wszystkim obsuga elektrowni
odczua si wiatru.
D r z w i k o l e b y o t w i e r ay si do wewntrz: 2 ludzi
nie mogo ich po otwarciu
zamkn, a do czasu zainstalowania urzdzenia wspomagajcego w postaci sporego
ciarka umieszczonego na
stalowej lince, przeprowadzonej przez zawieszone u gry
framugi kko.
Praca ze stacjami krajowymi odbywala si wedug z gry
ustalonego terminarza. Z zagranic czono si o kadej
porze na rnych pasmach,
uywajc te rnych mocy.
Uzyskano atwo czno
ze wszystkimi kontynentami. Wiele dowiadcze powicono jednak cznoci
z subekspedycjami, wyposaonymi w stacje nadawczo-odbiorcze krtkofalowe
(7 MHz) i ultrakrtkofalowe.
Subekspedycje dziaay zarwno w grupie Howerli, jak
i ssiednich pasm grskich.
Dostarczyy te najbardziej
sensacyjnych materiaw, odnonie do nie zawsze optycznego zachowania si fal ultrakrtkich, przy czstotliwoci
rzdu 100 MHz.
Przy niektrych prbach
schodzono nawet do fali 2
m (150 MHz). Kady dzie,
bez wzgldu na pogod, wypeniony by cakowicie
solidn prac.
Dlatego te zebrano tak bogaty materia, ktry pniej posuy do ogoszenia wynikw
ekspedycji.
nikw spotkania zaszczycili sw obecnoci Podkarpacki Kurator Owiaty

Jacek Wojtas, Urzd Komunikacji Elektronicznej
reprezentowany by przez
inspektora ds. zezwole
pana Bogdana Dbrowskiego, ponadto w spotkaniu
uczestniczyli Przewodniczcy Rady Powiatu Stanisaw Kopot, starosta jarosawski Tadeusz Chrzan,
Urzd Miasta reprezentowa Jan Bias, Sekretarz
Urzdu, a komend Hufca

ZHP reprezentowaa Komendant Hufca druhna
Jagoda Dry. Spotkanie
byo znakomit okazj do
wrczenia przez sekretarza
miasta dwch grawertonw
za Popularyzowanie i Propagowanie Jarosawskiego
krtkofalarstwa na terenie kraju i wojewdztwa
Podkarpackiego: Jackowi
Wojtasowi Podkarpackiemu Kuratorowi Owiaty
oraz Stanisawowi Kopot,
Opracowaa: Karolina SQ5LTZ
przewodniczcemu Rady
Powiatu Jarosawskiego.
Ponadto Medalem Zasuony dla Rozwoju Krtkofalarstwa na Terenie Miasta Jarosawia wyrniono druhn Jagod Dry,
komendantk Komendy
Hufca ZHP w Jarosawiu.
W dalszej czci spotkania
prezes Zarzdu Oddziau
Terenowego PZK w Jarosawiu Zbigniew Guzowski podzikowa wszystkim
Krtkofalowcy
u prezydenta
Kielc
7 stycznia 2010 r. czonkowie Zarzdu witokrzyskiego Oddziau Terenowego
Polskiego Zwizku Krtkofalowcw w Kielcach: Janek
SQ7LQJ, Andrzej SP7ASZ
i Micha SQ7NSN, gocili
w ratuszu u prezydenta Wojciecha Lubawskiego. W spotkaniu wzi take udzia zastpca prezydenta Czesaw
Gruszewski. Spotkanie to
byo okazj do przedstawienia naszych osigni w rywalizacji sportowej, edukacji, promocji Kielc i Ziemi
witokrzyskiej w minionym
2009 roku, z podkrelniem,
e krtkofalarstwo to nie
Spotkanie
u Witolda SP9DW
Plenum ZG PZK na swoim posiedzeniu 22.11.2008

podjo na wniosek Zarzdu w Katowicach uchwa i przyznao kolegom
SP9DW i SP9UH Zote
Odznaki Honorowe PZK.
Ko l e d z e S t a n i s a w o w i
Nowakowi SP9UH odznaka
zostaa wrczona na naszym
Walnym Zebraniu Sprawozdawczym, ktre odbyo si 15
lutego 2009 w Zespole Szk
G r n i c z y c h S z t y g a r k a
w Dbrowie Grniczej. Nieobecnego z przyczyn zdrowotnych koleg Witold Wichura SP9DW odwiedzia 18
grudnia 2009 w jego mieszkaniu delegacja w skadzie: sekretarz ZG Tadeusz SP9HQJ,
prezes OT Jacek SP9JCN oraz
piszcy te sowa, a zarazem
wychowanek Witolda SP9DW
zaproszonym uczestnikom
spotkania za ofiarn pomoc
w pracach przy organizacji
zawodw majcych na celu
promocj jarosawskiego
krtkofalarstwa oraz naszego miasta, podzieli
si zamierzeniami na rok
2010, ktry jest rokiem
jubileuszu 40-lecia dziaalnoci w Jarosawiu klubu krtkofalarskiego przy
burmistrzu Miasta Jarosawia oraz poinformowa
tylko hobby, sport i zabawa, ale rwnie ksztatowanie postaw patriotycznych.
Wspierany przez rodowisko
witokrzyskich krtkofalowcw Micha SQ7NSN (fundacja Joni i Przyjaciele) uhonorowany zosta Oskarem
Wolontariatu za najwiksz
aktywno w ramach akcji
Wzki dla Polski w niesieniu pomocy osobom z niepenosprawnoci ruchow.
Dziki tej wsppracy wiele
osb otrzymao wzki inwalidzkie. Podzikowalimy
panu Prezydentowi za obdarzenie kredytem zaufania
naszego rodowiska i dostrzeenie w nas partnera w dziaalnoci spoecznie uytecznej dla Kielc i naszej Ziemi
witokrzyskiej. Nasze spotkanie przebiegao jak zwykle
w dawnym klubie SP9PBN
- Henryk SP9FHZ. Po wrczeniu Zotej Odznaki Honorowej wywizaa si bardzo
ciekawa dyskusja o przeszoci i teraniejszoci lskiego
krtkofalarstwa oraz caego
zwizku. Byo te wiele miych wspomnie o wsplnej
amatorskiej dziaalnoci,
przegldanie albumw z ciekawymi dyplomami i historycznymi ju zdjciami.
Nikt z nas nie przypuszcza, e kolega Witold ma tak
dokadn wiedz o tym, co
aktualnie dzieje si w naszym
lokalnym krtkofalarskim
rodowisku.
Kiedy tylko ma moliwo
stara si sucha na pasmach,
utrzymuje te bezporedni
kontakt z niektrymi kolegami z Tychw.
Nadal czyta dostpne periodyki i biu l e t y n y
krtkofalarskie. Jak wielu
wszystkich, e uroczystoci
zaplanowano na czerwiec
w ramach obchodw Dni
Jarosawia.
Nastpnie Zbigniew
Guzowski SP8AUP
przekaza wszystkim
uczestnikom spotkania i ich rodzinom najserdeczniejsze yczenia
noworoczne oraz podzieli si z wszystkimi
opatkiem, tradycyjnie
posmarowanym miodem
po czym wszyscy otrzymali specjalnie przygotowane potrawy oraz lampk

szampana przy ktrej gocie i krtkofalowcy przekazali sobie kolejne yczenia noworoczne w trakcie
ktrych zaproszeni gocie
zapewnili, e bd nadal
cile wsppracowa z jarosawskimi krtkofalowcami dla dobra miasta, powiatu
i wojewdztwa.
Inf Zbigniew SP8AUP
Krtkofalowcy u prezydenta Kielc
w miej atmosferze. Prezydent z wielkim zainteresowaniem dopytywa o poziom

techniczny dzisiejszego
krtkofalarstwa, opowiadajc o swoich konstrukcjach
z lat szkolnych. Na zako-
czenie spotkania, pogratulowa nam dokona, oraz zaprosi do dalszej wsppracy,

deklarujc osobiste wsparcie
i wspprac.
Inf. Janek SQ7LQJ Janek
Od lewej Tadeusz SP9HQJ, Witold SP9DW, Jacek SP9JCN
kolegom wiadomo Witold naley do niewielkiego grona

prekursorw amatorskiego
nadawania na falach centymetrowych w Polsce. W trakcie rozmowy kolega Witold
pochwali wiele faktw
z naszej dziaalnoci i wyrazi zadowolenie, e zwizek
ma si niele. Zgani nato-
miast zaprzestanie wysyania

blankietw do opacenia
skadek.
W podarunku otrzymalimy do oddziaowej biblioteki kilka rocznikw CQ DL,
za Tadeusz SP9HQJ przekaza publikacj Historia
Klubu SP9KJM.
Inf. Henryk SP9FHZ
3/2010
KRTKOFALOWIEC
POLSKI
80 lat PZK
spotkanie
noworoczne
w Klubie SP1PNW
w Dbnie
Krtkofalowcy w subie
zaplecza postpu technicznego oraz radiowej cznoci wsparcia kryzysowego.
Tak tre miao noworoczne spotkanie, ktre odbylo
si 29 stycznia br. w klubie
SP1PNW w Dbnie.
Wanym motywem spotkania byy rocznice 80 lat
PZK, 50-lecie zorganizowania klubu cznoci
SP1KNW oraz 10 lat klubu
cznoci SP1PNW.
W spotkaniu uczestniczyy kluby SP1KZO z Lipian,
SP3PJW ze Subic oraz krtkofalowcy z Kostrzyna n/Odr, Namylina, Myliborza

i Lubiszyna.
Te m a t y k e d u k a c y j n
o cznociach cyfrowych
i APRS-ie poprowadzili Mieczysaw SP3CMX, Sawek
SQ1KSM i Stefan SP1JJY.
O poziomie technicznym spotkania mog wiadczy sowa
Komendanta Stray Miejskiej
i jednoczenie szefa Zarzdzania Kryzysowego kpt. Zbigniewa Podziskiego: gdyby
nasze suby miay sprzt do
tego typu cznoci, byoby
mniej ofiar i znacznie lepsze
wykorzystanie sprztu. W celu
upowszechnienia na naszym
terenie pracy emisj PSK31
kolega Sawek SQ1KSM wykona kilka modemw do tej
emisji. Podzikowanie nale
Dyplom Batalion Parasol
Toruskie
spotkanie w klubie
Kameleon
16 stycznia br. w Klubie
Osiedlowym Kameleon w Toruniu, ktry jest siedzib Oddziau Terenowego Polskiego
Zwizku Krtkofalowcw im.
Mikoaja Kopernika w Toruniu, odbyo si kolejne, ju
pite spotkanie rodowiskowe
krtkofalowcw Stare przyjanie, nowe znajomoci.
W spotkaniu uczestniczyo
48 krtkofalowcw i sympatykw krtkofalarstwa z zaprzyjanionych oddziaw terenowych PZK z Bydgoszczy,
Gdaska, Piy i dwa z Torunia
KRTKOFALOWIEC
POLSKI
3/2010
tj. 26 i 49. Tak licznie przybyych, znamienitych goci,

a wrd nich prezesa PZK, kol.
Piotra SP2JMR oraz skarbnika PZK kol. Sawka SP2JMB,
w imieniu organizatorw przywita Janek SP2JLR, wiceprezes PZK. Jako pierwszy o zabranie gosu poproszony zosta
kol. Piotr SP2JMR, ktry na
wstpie przypomnia zebranym
znaczce wydarzenia z 80-letniej historii Polskiego Zwizku
Krtkofalowcw.
Mwi o zamierzeniach
zwizku na najbliszy okres.
Przedstawi, jak zwizek zamierza uwietni obchody jubileuszu swego 80-lecia, szeroko omwi planowane zmiany
w zarzdzaniu i funkcjono-
Uczestnicy spotkania w Dbnie
si Weronice SQ1KSL i Sawkowi SQ1KSM oraz maonce

Jurka SP1FMW za uwietnienie spotkania wasnymi
wypiekami byo to co na-
prawd pysznego, a do tego

czerwone wino...! Spotkanie zakoczono wsplnym
zdjciem.
Dyplom ma na celu upamitnienie walk harcerzy Batalionu Parasol. Wydawc

jest Harcerski Klub cznoci SP5ZHG.
Do zdobycia dyplomu
zaliczane bd tylko cznoci przeprowadzone w czasie trwania Rajdu Parasol
w dniach 911 IV 2010 r.
Dyplom mona uzyska,
zdobywajc 40 punktw za
cznoci w pamie UKF
oraz KF, dowoln emisj.
Zaliczane s cznoci przez
przemienniki.
Punkty przydzielaj:
1. Stacja okolicznociowa
3Z5BP dziaajca tylko
w czasie trwania Rajdu Parasol 20 punktw

2. Harcerskie stacje klubowe
5 punktw
3. Pozostae stacje indywidualne i klubowe z terenu
Warszawy 2 punkty
Zgoszenia na dyplom na
oglnie przyjtym druku,
wraz z kserokopi dowodu
wpaty na sum 10 z, naley przesa do dnia 30 VIII
2010 r. przekazem pocztowym
na adres: Jerzy Porowski
HK SP5ZHG,
ul. Kochanowskiego 4 m 129,
01-864 Warszawa
waniu zwizku w kontekcie

zamiaru uchwalenia nowego
statutu. Podsumowa dotychczasow wspprac i plany na
przyszo z Ministerstwem
Obrony Narodowej, Ministerstwem Infrastruktury, Ministerstwem rodowiska, Urzdem Komunikacji Elektronicznej i Lig Obrony Kraju.
Podzikowa darczycom
za przekazanie 1% podatku
na rzecz Polskiego Zwizku
Krtkofalowcw Organizacji
Poytku Publicznego. Nastpnie zgodnie z tradycj naszych
spotka Zbyszek SP2IU opowiada o swoich wyprawach
na zamki w Polsce. Przybliy
zebranym regulamin dyplomu.
Wartka opowie i fanta-
styczne zdjcia przyjte zostay przez zebranych z duym

zainteresowaniem. Kolejnym
zaproszonym prelegentem by
Sawek SP2JMB. Rwnie
w bardzo interesujcy sposb
przedstawi zebranym koleankom i kolegom histori swoich
wypraw z radiem na Rodriguez
i Mauritius, ktre zobrazowane
zostao zdjciami z wyprawy.
Obie prezentacja zostay
przyjta burz oklaskw. Rozmowy o czasach przeszych, teraniejszoci i planach na przyszo przy przygotowanym
posiku trway bardzo dugo.
Wszyscy zapowiedzieli si
na nastpne spotkanie za rok.
Inf. Henryk SP3FYJ
Inf. Jerzy Porowski SQ5IZO
Inf. Sawek SP2JLR
SILENT VY OLD
KEYS
Pod rubryk silent key

wszystkie czasopisma krtkofalarskie notuj zastyge
klucze przyjaci i kolegw
zrzeszonych w krajowych
zwizkach, hamsw czynnych
do dzi lub wczeniej. Coraz
rzadziej rubryka ta okrywa
aob pierwszych nadawcw,
pierwszych pionierw ruchu
krtkofalarskiego w Polsce.
Coraz mniej z nas pamita
okres sprzed 40 50 lat krajowego ruchu radionadawczego, zwanego od roku 1925
krtkofalowym. Do roku
1924 to epoka rodzenia si
idei okrelonej jedynie mianem radio. Sowo to byo
dla szerszego ogu czym
cudownym, nieznanym. Radiokomunikacja dla celw
publicznych postpia w Polsce wczeniej naprzd, czego
dowodem Centralna Stacja
Transatlantycka pod Warszaw (AXO, 2 x 200 kW na
fali 24000 m i 16400 m) zajmujca co do swej mocy szste miejsce wrd podobnych
radiostacji wiata. Natomiast
pod wzgldem rozwoju radiofonii Polsk uwaano za kraj
zacofany. Pierwsza jaskka
radiofonii prywatnego Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego stacja Warszawa na fali 360 m (1925 r.),
a nastpnie utworzenie w roku 1926 publicznej instytucji
Polskie Radio i uruchomienie w roku 1926 pastwowej
radiofonii to spnienie historyczne.
Byli rezerwici z I-szej wojny wiatowej, wojskowi, pracownicy suby cznoci, naukowcy oraz rzesze zapalecw i mionikw nowej idei
wyprzedzili ten stan biernoci
wadz, garnli si do posiadania radia celem eksperymentowania z odbiorem stacji
zagranicznych wysikiem wasnym lub zbiorowym w organizacjach mionikw radia,
w tzw. Radioklubach. Niektrzy z pord tych amatorw
byli zainteresowani technik nadawania. Ich eksperymenty poczynane w ukryciu,
samorzutne, nieskoordynowane, na og bez zasadniczej cznoci z partnerami
day im satysfakcj osobist
niepowizan jeszcze z ide
amatorskiej radiokomunikacji krtkofalowej, rozpocztej

wczeniej na zachodzie, gdzie
prawdziw rewolucj staa
si pierwsza czno na
do tego czasu mao znanych
falach krtkich pomidzy
USA i Europ (QSO U1MO
i U1XAM z F8AB w dniu 27.
XI. 1923 r.). Amatorzy pierwsi udowodnili caemu wiatu
przydatno fal krtkich do
cznoci midzykontynentalnych.
Polscy radioamatorzy dugo
musieli czeka na publiczne
okrelenie radia jako rodka powszechnego uytku,
a jeszcze duej czekali polscy
amatorzy nadawcy na tolerancj wadz dla ich nielegalnych
poczyna w eterze. Podczas
gdy mionicy radia ju od
roku 1924 wystpuj na coraz
szersz skal, grupujc si ywioowo w miejscowych radioklubach, nadawcy znajduj si w podziemiu przez
dugie lata.
Nielegalne krtkofalarstwo
polskie wychodzi dopiero powoli z ukrycia na przeomie
1925/26 r. znacznie pniej
od daty pierwszego Midzynarodowego Kongresu Radioamatorw w Paryu (14.
IV. 1925 r.) i zaoenia tam
I.A.R.U. Do 1925 r. w Polsce
istnia zakaz korzystania z radia. Ustawa z dnia 3.VI. 1924
r. zapowiedziaa wolno posiadania i uywania urzdzenia odbiorczego, lecz przepisy
obowizujce ogoszone dopiero w r. 1925 wprowadziy
moliwoci zakadania i eksploatacji stacji odbiorczej
i stacji nadawczo-odbiorczej
tylko dla stowarzysze. Poniewa stowarzysze w sensie
ustawy nie byo, amatorzy
doczekali si legalizacji swych
stacji nadawczych dopiero
z chwil powstania PZK w roku 1930. Do roku 1926 ruch
krtkofalowy (nadawczy) by
dawiony jako przestpstwo
pastwowe.
Stopniowo od roku 1926 nastpia tolerancja tego ruchu
przez wadze. Spontaniczno
tego ruchu, miae i odwane
wystpienia czasopisma Radjoamator i niezmordowanych w propagandzie krtkofalarstwa w prasie jego redaktorw: Stanisawa i Janusza
Odycw oraz postawa wielu
amatorw poprzez cznoci
na KF pod prefiksem TP,

ETP, SP3 jak rwnie
tworzenie si dzielnicowych
organizacji i klubw wprowadzio polskie krtkofalarstwo w ycie. Czasopismo
Radjoamator , wystawy,
konkursy i ycie powstaych
klubw do pewnego stopnia
zmusiy wadze do tolerancji
ruchu krtkofalarskiego na
przestrzeni lat 1926 do 1930.
Czciowo znane s te fakty
z wydanej Historii Krtkofalarstwa Polskiego. Mao
natomiast znane s dzieje
OT old timerw z okresu lat dwudziestych. Maleje
ilo old timerw. Liczymy
ich jeszcze na palcach jednej
rki. Niewdzicznie byoby
o nic nie wspomnie lub zapomnie.
P roku temu egnalimy
wspomnieniem silent key
SP6FZ (dawniejszy TPAR
SP3AR). Poznascy hams
egnali ostatnio silent keys
(czynnych do 1940 r.) ex
SP3SN/SP1AG Alfred Nizioek i ex TPSAETPSA
SP3SASP1AJ Stanisaw
Andruszowski. Pierwszy
z nich by wspzaoycielem
Polskiego Klubu Radionadawcw, Oddzia w Poznaniu i wieloletnim Prezesem
Poznaskiego Klubu Krtkofalowcw (1936 do 1939)
zmar w 80 roku ycia dnia
20. 03. 1968 r. TPSASP3SA
SP1AJ to jeden z pierwszych
pionierw-nadawcw w Polsce. Krtkofalowiec organ
PKRN nr 1/1929 r. podaje nastpujce jego wspomnienie:
Zapoznaem si z dziedzin
fal radiowych podczas mej
suby wojskowej w latach
19191920. W roku 1920 pracowaem w poznaskiej stacji
(wojskowej) na Cytadeli. Po
zwolnieniu z wojska rozpoczem na wasn rk prby
nadawania systemem iskrowym .. Ze wzgldu na brak
wsppracownikw i czuej
aparatury odbiorczej (posugiwaem si odbiornikiem
krysztakowym) musiaem si
ograniczy do prb w promieniu kilkuset metrw. Po
kilkumiesicznych prbach
zainteresoway si moja prac wadze wojskowe i skonfiskoway mi pewnego dnia
ca aparatur, motywujc
swe postpowanie przeszkodami w odbiorze radiowym
Dyplom dla Zygmunta SP3KX

(1935 rok)
spowodowanymi moim nadawaniem, zauwaonymi na poznaskiej stacji wojskowej.

Robiem moje dowiadczenia
w miejscowoci oddalonej od
Poznania o 23 kilometry, zasig mojej stacji okaza si
zatem do znacznym
Do powyszego dorzuc jako
naoczny wiadek dalsze fakty. W roku 1920 powstaje
w Warszawie Stowarzyszenie Technikw (dzisiejszy
NOT), w ktrym tworzy si
Stowarzyszenie Radjotechnikw Polskich z wasnym
organem, dwutygodnikiem
Przegld Radiotechniczny
z kpt. Januszem Groszkowskim, obecnym Prezesem
PAN na czele. Pierwszy oddzia tego stowarzyszenia
tworzy si w roku 1921 w Poznaniu. Kieruje nim prezes
prof. dr T. Pczalski, przybyy po wojnie z USA. Tworzy
si Sekcj Radioamatorsk
w ramach tego stowarzyszenia, ktre chlubnie przyczynio si do wskrzeszenia idei
radioamatorskiej na terenie
Poznania. Dziaalimy w Zakadzie Fizyki Lekarskiej
Uniwersytetu Poznaskiego
pod kierunkiem asystenta Leona Kozowskiego. W roku
1922 sprowadzono z Francji
pierwszy lampowy odbiornik
radiowy marki DUCRETET
z lampami wolframowymi, do
ktrego musiano wypoyczy
akumulatory (jako bateri
anodow) z Elektrowni Poznaskiej. Po sukcesie F8AB
w roku 1923 (pierwsze QSO
USA Francja) czynna ju
Radio shack Zygmunta Bresiskiego SP3KX
3/2010
KRTKOFALOWIEC
POLSKI
stacja pod znakiem ZFWL
czy si z Deloyem F8AB na
fali okoo 106 metrw, operatorem stacji ZFWL by Stanisaw Andruszowski (pniejszy TPSA). Deloy nadesa
schemat swego odbiornika,
ktry zosta w roku 1924 zrekonstruowany, midzy innymi w Sekcji Radioamatorskiej. Na pierwszym w Polsce
konkursie radioamatorskim
we wrzeniu 1924 roku zademonstrowano pierwszy odbiornik par excellence krtkofalowy kopi odbiornika
sucego w listopadzie 1923
roku w pierwszej amatorskiej
komunikacji krtkofalowej
USA Europa. Poza tym konkurs ten wykaza, e amatorzy
potrafi zbudowa odbiorniki
radiofoniczne, wzmacniacze,
goniki i tp. Za zbudowanie
odbiornika typu Reinartz kol.
Tadeusz Wysocki (ex SP1JF)
ojciec znanego dzi SP2DX
uzyska pierwsz nagrod, a ja za odbiornik superreakcyjny typu Armstronga
nastpn.
Niebawem te odczyty publiczne, turnieje, konkursy,

pokazy i demonstracje publiczne sprawiy, e ju w roku 1924 dziaalno radiowa
bya w Poznaniu wprost rewelacyjna, niespotykana na
innym terenie kraju (o czym
informuje red. J. Odyniec
Radjoamator 1924 r.).
Stanisaw Andruszowski by
pierwszym operatorem radiostacji, ktrego poznaem i z
ktrym miaem czno wokalno muzyczn jako PKX
na falach rednich 220 260
m w roku 1924/25. W pocztku 1926 roku wczylimy si
do programu krtkofalarskiego w myl hase red. J. Odyca i zaczlimy uprawia waciwe krtkofalarstwo z QSO,
QSL i przybranymi znakami
TPSA i TPKX.
Stanisaw Andruszowski,
doktor filozofii, byy adiunkt
Uniwersytetu Poznaskiego
i dugoletni pracownik Polskiej Akademii Nauk zmar
w wieku 70 lat w dniu 14. 03.
1971 r. Pozostao wspomnie-
nie o zmarym, pierwszym

key w Poznaniu, bodaje e
jednym z pierwszych radioamatorw polskich (ZFWL
TPSA), pierwszym moim
QSO partnerem, jak rwnie
wspomnienie po innych,
pierwszych organizatorach
ruchu krtkofalarskiego
w Polsce. Do ostatnich lat
swego ycia przetrwaa u nich
idea krtkofalarstwa. Skutki
wojny, utrata rodkw technicznych, praca w kierunku
odbudowy PRL w innych
kierunkach, stan zdrowotny
oraz powojenny stan organizacyjny krtkofalarstwa nie

pozwoli im wszystkim wystpi w eterze.
Jeli po II wojnie wiatowej
nastpia u nas odbudowa
krtkofalarstwa to 50 lat
temu zacza si u nas budowa fundamentw ruchu radioamatorw nadawcw. Do
tych podstawowych budowniczych naley zaliczy niewtpliwie ex: TPSASP3SA
SP1AJ.
Opracowanie: Zygmunt Bresiski
SP3KX sk
I Grskie Zawody Balonowe Krosno od lewej stoj: Wiesaw SQ5ABG,

Danusia SQ5AB, siedz Jurek SP5CZA, Zbyszek SQ5ART
S.K. ruba odlecia

Odleciae
W swj ostatni rejs
Kochae lata
By w powietrzu sob
Peen umiechu
Lider optymizmu
Cudowny lotnik
Radiowiec jak trzeba
To dziki Tobie
Ja mogem si wznie
Ponad chmury
W socu skpany
Przez pikne lata mode
wiat stan dla mnie
Otworem poznawania
Dotknicie kontynentw
w Japonii
Trzewielimy w Moskwie
I Taszkiencie, zmczeni
Nasyceni podrami
po wiecie
A gdyby nie Ty
ycie moje szoby
W fabryce, gdzie trzeba
Byo spaci darmowe
nauki
Pod Chrystusem
pozwolie
Raz by dowdc zaogi
Rzadko oddawae stery
Bye silny i byskotliwy
mialimy si razem
Le wic spokojnie
Prowad dusz swoj tam

Gdzie odpocznie
po barwnym
Twoim yciu lotniczym
Lataj LOT-em z DDJ-tem
Twoje sowa, Moja prawda
Kto odwag w sercu ma
Ten poleci z CZA
W nieskoczono...
4 lutego 2010
Jurek God odlecia...
Wodzimierz SP5DDJ
Silent Key
SP5CZA s.k.
Dnia 2 lutego 2010 roku w godzinach rannych zmar po dugiej chorobie Jerzy God - ruba - Czacza - SP5CZA.
Pilot, legenda LOT-u, instruktor na boeingach, szybownik, baloniarz, wspaniay krtkofalowiec, bardzo aktywny w latach 60 do stanu wojennego. Pogodny, zawsze peen radoci ycia, zapau, dusza towarzystwa w kadej sytuacji. W stanie
wojennym zaryzykowa ca swoj karier, zdajc rzeteln relacj dla podziemnego Tygodnika Mazowsze o synnym
tragicznym locie zakoczonym w Lesie Kabackim. Ostatnio pojawi si na pasmach, majc ambitne plany krtkofalarskie.
Choroba je pokrzyowaa.
Wodek SP5AWY
SP9WUL s.k.
Z alem zawiadamiamy, e w nocy 28/29 stycznia br. zmar nagle nasz kolega Andrzej Duda SP9WUL
czonek Maopolskiego Stowarzyszenia Krtkofalowcw Oddzia Terenowy PZK w Krakowie.
By znanym i cenionym krtkofalowcem. Zawsze mona byo liczy na Jego pomoc.
Cze Jego Pamici
KRTKOFALOWIEC
POLSKI
3/2010
wane informacje
KATALOG PODZESPOW
Hybrydowe wzmacniacze mocy

MOSFET firmy Mitsubishi
Dwustopniowy modu RA13H4047M
firmy Mitsubishi jest 13-watowym wzmacniaczem mocy dla pasma 400470 MHz
przewidzianym do pracy przy napiciu
zasilajcym 12,5 V, natomiast RA30H4047
jest moduem trzystopniowym o mocy
wyjciowej 30 W przy tym samym napiciu zasilania. S one przewidziane
w pierwszym rzdzie do uytku w radiostacjach ruchomych.
Napicie zasilania moe by podczone bezporednio do drenw tranzystorw
MOSFET. Przy braku napicia polaryzacji
bramek (VGG = 0) przez tranzystory pynie
szcztkowy prd upywu, a sygna w.cz.
doprowadzony do wejcia moduw jest
stumiony o 60 dB.
Tranzystory moduw pracuj w trybie
wzbogacania, co oznacza, e prd drenw
i moc wyjciowa rosn w miar wzrostu
napicia bramek.
Ju przy napiciu bramek rwnym
4 V uzyskuje si zauwaalne wartoci prdu i mocy wyjciowej, a moc nominaln
osiga si przy napiciu 4,5 V do maksimum 5 V. W tym ostatnim przypadku prd
bramki dochodzi do 1 mA.
Modu jest zasadniczo przewidziany
do pracy w klasie C (we wzmacniaczach
FM), ale moe take pracowa w zakresie
liniowym po doprowadzeniu odpowiedniego napicia polaryzacji na bramki. Jego
warto naley dobra tak, aby uzyska
wymagan liniowo. Zmiany mocy wyjciowej uzyskuje si w takim przypadku
poprzez dobr mocy sterujcej.
Dla zmniejszenia prawdopodobiestwa
uszkodze wewntrznych naley unika
napre mechanicznych wywoanych
nierwnoci radiatora lub zanieczyszczeniami (np. opikami) znajdujcymi si na
jego powierzchni. Nierwnoci powierzchni radiatora nie powinny przekracza
50 m. Naley take unika napre mechanicznych wyprowadze spowodowanych przylutowaniem ich do ukadu przed
przykrceniem moduu do radiatora.
Modu naley najpierw umocowa
mechanicznie, a dopiero potem wlutowa
Parametry moduw (wsplne dla obu typw o ile nie podano inaczej)
Parametr
Uwagi
Prd drenu IDD = 0
Przy VDD = 12,5 V; VGG = 0
Zakres czstotliwoci pracy

400470 MHz
Prd bramek IGG = 1 mA
Przy VGG = 5 V
Wymiary 66x21x9,88 mm
RA13H4047
Moc wyjciowa Pwy > 13 W
Przy VDD = 12,5 V; VGG = 5 V; Pwe = 50 mW
Sprawno > 40%
Przy Pwy = 13 W; VDD = 12,5 CV; Pwe = 50 mW
RA30H4047
Moc wyjciowa Pwy > 30 W
Przy VDD = 12,5 V; VGG = 5 V; Pwe = 50 mW
Sprawno > 40%
Przy Pwy = 30 W; VDD = 12,5 CV; Pwe = 50 mW
Parametry graniczne
W temperaturze 250 C o ile nie podano inaczej
Symbol
Parametr
Warunki
Warto
Jednostki
VDD
Napicie drenu
VGG < 5 V
17
VGG
Napicie bramki
VDD < 12,5 V, Pwe =

0 mW
Pwe
Moc sterujca
mW
Moc wyjciowa
RA13H4047
f = 400470 MHz
ZG = Zobc = 50
100
Pwy
20
Moc wyjciowa
RA30H4047
45
Tobud
Temperatura pracy
30 +110
Tmagaz
Temperatura skadowania
40 +110
wiat Radio 3/2010
Moduy RA13H4047M i RA30H4047
Schemat blokowy RA13H4047
WI
1
wane informacje
KATALOG PODZESPOW
Parametry robocze
W temperaturze 25 C i dla ZG = Zobc = 50 o ile nie podano inaczej
Symbol
Parametr
Zakres czstotliwoci
Pwy
Moc wyjciowa
RA13H4047
Warunki
Sprawno cakowita
2f0
Druga harmoniczna
RA13H4047
RA30H4047
VDD = 12,5 V,
VGG = 5 V,
Pwe = 50 mW
maks
470
13
Jednostki
MHz
W
30
VDD = 12,5 V,
Pwe = 50 mW,
VGG = 5 V
(dla RA30H4047 30 W,
regulacja za pomoc VGG)
40
%
30
dBc
25
we
Wejciowy WFS
IGG
Prd bramki
Stabilno
VDD = 10-15,2 V;
Pwe = 25-70 mW;
Pwy < 20 W (reg. VGG);
WFS wy. = 3:1
Brak oscylacji
pasoytniczych
Dopuszczalny zakres WFS
VDD = 15,2 V;
Pwe = 50 mW;
Pwy = odp. 13 W/30 W
(reg. VGG); WFS wy. 20:1
Brak uszkodze lub

pogorszenia pracy
IDD1
Pobr prdu drenu

1. stopie RA13H4047
0,35
IDD2
Pobr prdu drenu

2. stopie RA13H4047
VDD = 12,5 V;
Pwy = 13 W;
Pwe = 50 mW; = 40%
IDD1
Pobr prdu drenu

1. stopie RA30H4047
0,3
IDD2
Pobr prdu drenu

2. stopie RA30H4047
VDD = 12,5 V;
Pwy = 30 W;
Pwe = 50 mW;
= 40%
IDD3
Pobr prdu drenu

3. stopie RA30H4047
Gp
RA13H4047
Wzmocnienie mocy
dla VDD = 12,5 V,
VGG = 5 V, 435 MHz
Gp
RA30H4047
Wzmocnienie mocy
dla VDD = 12,5 V, VGG = 5 V,
430 MHz
Pwy
RA13H4047
Moc wyjciowa dla

430 MHz, VGG = 5 V,
Pwe = 50 mW
Moc wyjciowa dla

430 MHz,
VGG = 5 V,
Pwe = 50 mW
wiat Radio 3/2010
Pwy
RA30H4047
WI
2
typ
400
Moc wyjciowa
RA30H4047
T
min
Schemat zastpczy RA13H4047
3:1
1
mA
2,20
A
1,5
4,2
Pwe < 1 mW
36
Pwe = 10 mV
33
Pwe = 20 mW
29
Pwe < 1 mW
> 46
Pwe = 10 mV
38
Pwe = 20 mW
34
VDD = 6 V
VDD = 8 V
10
VDD = 10 V
16
VDD = 12 V
22
VDD = 6 V
12
VDD = 8 V
22
VDD = 10 V
38
VDD = 12 V
52
dB
dB
do ukadu. Modu jest przeznaczony do

lutowania rcznego. Maksymalna temperatura wyprowadze podczas lutowania nie
powinna przekracza 350C, a jego czas
3 sekund albo 260C przy maksymalnym czasie 10 sekund. Do oczyszczenia
punktw lutowniczych zaleca si uycie
alkoholu etylowego, natomiast nie wolno
stosowa trjchloroetylenu (tri), ktry powoduje uszkodzenia obudowy.
W stacjach bazowych naley unika
take zbyt czstego wczania i wyczania
moduu, co moe spowodowa naprenia
spowodowane zmianami temperatury i doprowadzi do uszkodzenia moduu.
Napicia statyczne powyej 1000 V
mog spowodowa uszkodzenie ukadu.
Dla RA13H4047 oporno termiczna
pomidzy kanaem pierwszego tranzystora i obudow wynosi Rth1 = 4,5C/W,
a dla drugiego tranzystora Rth2 =
2,4C/W. Obie wartoci podane s dla
VDD = 12,5 V; Pwy = 13 W;
Pwe = 50 mW; = 40%. W podanych
warunkach temperatura kanau pierwszego tranzystora jest o 10,9C wysza
od temperatury obudowy, a drugiego
o 39,6C.Zaleca si aby temperatura obudowy nie przekraczaa 90C. Przykadowo
dla temperatury otoczenia 60C i mocy
wyjciowej 13 W oporno termiczna
radiatora powinna wynosi 1,53C/W.
W tych warunkach temperatura kanau
pierwszego tranzystora jest o 40,9C wysza od temperatury powietrza, a drugiego
o 69,6C.
Dla RA30H4047 oporno termiczna
pomidzy kanaem pierwszego tranzystora i obudow wynosi Rth1 =
5,0C/W, dla drugiego tranzystora Rth2 =
2,4C/W a dla tr zeciego Rth3 =
1,2C/W. Wszystkie trzy wartoci podane s dla VDD = 12,5 V; Pwy = 30 W;
Pwe = 50 mW; = 40%. W podanych
warunkach temperatura kanau pierwszego tranzystora jest o 11,5C wysza
od temperatury obudowy, drugiego o
27C, a trzeciego o 37,8C. Zaleca si,
aby temperatura obudowy nie przekraczaa
90C. Pr zykadowo dla temperatury otoczenia 60C i mocy wyjciowej
30 W oporno termiczna radiatora powinna wynosi 0,67C/W. W tych warunkach
temperatura kanau pierwszego tranzystora
jest o 41,5C wysza od temperatury
powietrza, drugiego o 57C, a trzeciego
o 67,8C.
Oporno termiczn radiatora oblicza
si ze wzoru:
Rth = (Tobud Tpow)/(Pwy/ Pwy + Pwe).
wane informacje
KATALOG PODZESPOW
Schemat poczenia RA30H4047
Obudowa RA30H4047
Regulacja mocy wyjciowej:

1) w warunkach pracy nieliniowej FM
odbywa si za pomoc napicia polaryzacji bramek. Przy napiciu rwnym zeru
w obwodach drenw pynie tylko szcztkowy prd upywu, a sygna wejciowy jest na
wyjciu stumiony o 60 dB. Podwyszenie
napicia polaryzacji do 4 V daje zauwaalny
wzrost prdu drenu i mocy wyjciowej.

Nominaln moc wyjciow osiga si dla
napicia polaryzacji wynoszcego typowo
4,5 V, a maksymalnie 5 V.
2) w warunkach pracy liniowej SSB
napicie polaryzacji bramek (ok. 3,54
V dla RA13H40447 i ok. 3,33,6 V dla
RA30H4047) suy do ustalenia punktu
pracy zapewniajcego podan liniowo,

a moc wyjciowa jest regulowana poprzez
dobr odpowiedniego wysterowania.
Konstrukcja moduw spenia wymagania normy RoHS.
opr. Krzysztof Dbrowski OE1KDA
wiat Radio 3/2010
Schemat zastpczy RA30H4047
WI
3
wane informacje
KATALOG PODZESPOW
Epitaksialno-planarny tranzystor
redniej mocy 2N3553
Tranzystor 2N3553 jest przeznaczony
do zastosowa w nadajnikach pracujcych w zakresie fal ultrakrtkich, ale jest
take czsto stosowany w amatorskich
ukadach nadawczych na zakres krtkofalowy. Tranzystor jest umieszczony
w obudowie metalowej TO-39 i ma
kolektor z ni poczony (rys. 1).
Parametry graniczne
Symbol
Parametr
Uwagi
UCB0
Napicie bazakolektor
Otwarty emiter
UCE
Napicie kolektoremiter
IC
UCE0
Napicie kolektoremiter
Otwarta baza; IC
UEB0
Napicie emiter-baza
Otwarty kolektor
IC
Prd kolektora (skadowa staa)
Ptot
Moc strat
Tj
Temperatura zcza
Tsk
Temperatura skadowania
Min.
200 mA; UBE = -1,5 V

200 mA
W temp. otocz. 25C
65
Maks.
Jedn.
65
65
40
0,35
200
+200
wiat Radio 3/2010
Parametry robocze w temp. 25 oC o ile nie podano inaczej
WI
4
Symbol
Parametr
Warunki pom.
Min.
Typ.
Maks.
U(BR)CB0
Napicie przebicia kolektor-baza
Otwarty emiter; IC =
0,25 mA
65
U(BR)CE0
Napicie przebicia
kolektoremiter
Otwarta baza; IC
poniej 200 mA, uw. 1.
40
U(BR)CE
Napicie przebicia
kolektoremiter
IC poniej 200 mA,

UBE = 1,5 V;
RB = 33 ; uw. 1.
UBE
Napicie bazaemiter
IC = 250 mA
UCE = 5 V
1,5
UCEsat
Napicie nasycenia
kolektoremiter
IC = 250 mA
IB = 50 mA
hFE
Wspczynnik wzmocnienia dla

prdu staego
UCE = 5 V
IC = 125 mA
15
200
hFE
Wspczynnik wzmocnienia dla

prdu staego
UCE = 5 V
IC = 250 mA
10
100
fT
Czstotliwo graniczna
UCE = 5 V
IC = 250 mA
Rwe
Oporno wejciowa (cz rzeczywista impedancji wejciowej)
UCE = 5 V
IC = 250 mA
fT = 200 MHz
20
CC
Pojemno kolektora
VCB = 28 V
IE = ie = 0 V
f = 1 MHz
10
pF
Rth j-mb
Oporno termiczna
kolektorpodstawa obudowy
500
Jedn.
MHz
25
K/W
Parametry wzmacniacza w.cz. w temp. 25oC

F [MHz]
UCE [V]
Po [W]
Gp [dB]
[%]
175
28
2,5
> 10
> 50
opr. Krzysztof Dbrowski OE1KDA

SR 10 03

Enviado por

Dados do documento

Título original

Direitos autorais

Formatos disponíveis

Compartilhar este documento

Compartilhar ou incorporar documento

Opções de compartilhamento

Você considera este documento útil?

Este conteúdo é inapropriado?

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

SR 10 03

Enviado por

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

Wkadka: Hybrydowe wzmacniacze mocy

Magazyn wszystkich uytkownikw eteru 9,80 z

nakad: 14 500 egz.

Artyku z okadki str. 32

AT-200 Pro Autotuner

Co to jest rozpraszanie widma?

Przeczniki sekwencyjne N/O

DODATEK: Hybrydowe wzmacniacze mocy

wiat Radio Marzec 2010

Wydawca miesicznika wiat Radio

wiat Radio Marzec 2010

Profesjonalny radiotelefon bez zezwole

wysokie parametry cznoci w zasigu

korzystanie z przyciskw oraz pokrte.

Yaesu/Vertex Standard VX-351 PMR

Najnowszy radiotelefon PMR Vertex Standard

VX-351 PMR to udoskonalony nastpca bardzo

pomidzy dwoma radiotelefonami)

Wyniki ankiety rankingu zainteresowania produktami w Aktualnociach R 1/09

wiat Radio Marzec 2010

W ofercie Nka s.c. ukaza si nowy produkt

Kolejny rekord szybkoci

jest rwnie wyposaony w przecznik

Nowy odbiornik DVB-T MPEG-4

-Editing-Software EVE v2, Mainconcept Pro

Mobilne sieci szerokopasmowe z technologi HSPA (High

Miniaturowa gowica w.cz. GPS

WYPENIJ I WYLIJ NA ADRES REDAKCJI R

W rubryce Aktualnoci (R 3/10) zainteresoway mnie szczeglnie

Rczny tuner antenowy

Wrd uczestnikw tej ankiety rozlosujemy 10 trzymiesicznych

wiat Radio Marzec 2010

Czytnik RFID w komputerze

Nowy rczny miernik

wiat Radio Marzec 2010

(ograniczenie czasu nadawania), moliwo

Maas SPS-250II, Maas SPS-5045

Nowe zasilacze impulsowe 13,8 V

urzdzeniem impulsowym o niewielkich

Biuro w jednym urzdzeniu

skrzyneczk i zapewnia rmie kompleksow obsug we wszystkich paszczyznach

Urzdzenie wspomagajce baterie

tyczne odczenie urzdzenia dodawczego.

nych. Mog pracowa w zakresie temperatur otoczenia od

Oscylator VCO na pasmo S

wiat Radio Marzec 2010

Po roku prenumeraty dostaniesz

Otrzymuje je par dni

Pamitaj! Prenumerata to:

koszulk wiata Radio

pyt Sarah Brightman

imi i nazwisko .............................................................................................. ul. ..........................................................................................................

Data............................... Podpis ....................................................

ceny prenumeraty (cena bez zniek - 100,80 za rok)

PAMITAJ ! TYLKO PRENUMERATORZY *):

otrzymuj gratis rwnoleg prenumerat e-wyda (patrz str. 10)

z prenumerat; zamwienie moesz zoy mailem na nasz adres prenumerata@avt.com.pl)

zostaj czonkami Klubu AVT i otrzymuj wiele przywilejw oraz rabatw

Czonkom Polskiego Zwizku Krtkofalowcw oferujemy 12-miesiczn prenumerat

wypeniajc formularz w Internecie

wysyajc na numer 0663 889 884 SMS-a o treci PREN

zamierza pracowa pod znakiem VY0V przez

wiat Radio Marzec 2010