Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
LESACTEURSETLEURSSTRATGIES
Encequiatraitlapartiesyndicale,lesyndicatconcerndanslangociationcollective
dudocumentaireUntrocmadeinQubecestceluidesTravailleursCanadiensde
lAutomobile(TCA).Cetteorganisationestissuedunefusionaveclesyndicatamricaindes
UnitedAutomobileWorkers(TUA)en1985.Ellereprsentedestravailleursprovenantdedivers
milieuxmaissurtoutdelindustrieautomobileetarospatiale.Elleregroupe260000membres
danstoutleCanadadont25000auQubec.Finalement,lordrereprsenteleplusgrandsyndicat
dusecteurprivauCanada.
Lorsduconflit,lesyndicatdesTCACanadataitprsidparBuzzHardgrove.Ce
derniercommenasacarrirecommeassembleurchezChryslerdanslusinedeWindsoretil
grimpaleschelonsjusqucequildevienneprsidenten1992.Illeserajusquen2008,
momentoilprendrasaretraite.
PourcequiestdusyndicatdesTCAQubec,celuicitaitprsidparLucDesnoyers.
M.DesnoyersavaitdjtravaillauseindelentreprisedeKenworthcommeprsidentdu
syndicatdebureau.Ilestunsyndicalistedecarrire.Ilestdevenudirecteurqubcoisdes
TCAQubecen1995.
DanslusinedeKenworth,lasectionlocale728estoccupepardeuxsyndicats:le
syndicatdusineetlesyndicatdebureau.LesyndicatdusineestdirigparYvanBourgeoiset
regroupeenviron750employsalorsquelesyndicatdebureauestdirigparJeanPierreGuayet
regroupeenvironunecentainedemploys.Enfin,lesdeuxsyndicatsontquatremembresdans
leurcomit.Aussi,ilssontconseillsparSergeBordelance,unpermanentsyndicalassignau
dossierKenworth.
Lobjectifaucentredesngociationsavantledclanchementdelagrveest
lamliorationdurgimederetraite.Celuiciinciteraitlesplusvieuxpartiretainsi,protgerait
lemploidesplusjeunes.Aprslavnementdelagrve,Paccarprisladcisiondefermer
lusine.Cellecinestpasdanslalignestratgiquedelentrepriseetdoittremodernise.ce
momentsenclencheunengociationmarathonpourpermettrelarouverturedelusine.
Lobjectifgnralsetransformeversunobjectifplusspcifiquecourtterme:larouverturede
lusine.Pourcela,lesyndicatdebureauetdusinedevrareculeretaccepterlesconcessionsdela
compagnie.CommelementionneSergeBordelance,ilnyapasderapportdeforcedanscette
ngociationcarlamenacedelentrepriseestrelle:lusineestbelleetbienferme.Yvan
Bourgeoispensaitavoirdclencherlagrveaumoment.Ilavaitchoisitlemomentolecarnet
deproductiondecamionestbienremplietalorsquelemarchcycliqueducamionnestpas
encorelabaisse.Cettedcisionreprsentaitlecalculdurapportdeforcequepensaitexercer
Bourgeoissurlepatronat.Cependant,dsledbutonsapperoitquecestPaccarquidtientle
grosboutdubton.
Donc,onretrouvelesacteurssyndicauxdansunepositionfcheuse.Bourgeoisadopte
uneapprochedeconciliationcarsonbutestdesauverles750emploisquilreprsente.
JeanPierreGuay,poursapart,aunepressionimportantecarilrisquedeperdrelesdeuxtiersde
sonunitmaisilauraunpointbeaucoupplusimportantquelelaisselatailleprsumedeson
groupe.LucDesnoyers,desonct,reprsenteunatoutimportanttantdonnsonpassde
prsidentsyndicaldesemploysdebureaudeKenworth.Finalement,pourSergeBordelance,
cettengociationseraundifficilearbitrage.
Lesstratgiesdtermineslorsducaucusdedpartsontdetypedfensiveet
daffrontement.Legroupesaitquilfaitfaceunefermeturedonc,sonpouvoirdengociation
estvraimentrestreint.Ilsnepourrontngocierqueparlamenaceoulasoumission.Cependant,
lesvisionssontpartageschezlesacteurssyndicaux.Bourgeoisestprtsesoumettretandis
queGuayestdciderrouvrirlusinemaispasnimportequelprix.Uneambiancede
confrontationestpalpable.
C)
LESLIEUXDETRAVAIL
Organisationdutravail
LusineKenworthdeSainteThrsefaitpartiedelamultinationalePaccar.Cetteusine
estutilisepourlaproductiondevhiculelourddestinaumarchnational.Lacompagnie
produitenviron27camionsparjour.Laproductionestorganisedunemaniretaylorienne
cestdireletravaillachane.Lesemploysdelusinesontaucomptede750etilstravaillent
surunechanedemontage.Laflexibilitdelamainduvreestaccrue.Lorsquunemploy
rentrepoursajournedetravail,ilestdirigparsonsuprieurversundespostesdelachanede
montageetneffectuepaslemmetravailconstamment.Labsentismeunpostepeutamener
lareconfigurationde10autrespostes.
Laformation
Aumomentdelafermeturedelusine,Paccarremetenquestionlutilitstratgiquede
lemplacementdeSainteThrseainsiquesonretardtechnologique.Beaucoupdargentdevra
tredpenspourmoderniserlusineetformerlesemploysauxnouvellestechnologies.Le
gouvernementpquistemenparBernardLandry,danscesannes,estprtinvestirunesomme
importantepourlarfectiondelusineetOttawafinanceraitlaformation.
Motivationetparticipationdesemploys
LesTCA,quiregroupeledomainedelautomobileetdelarospatiale,ontfaitpreuve
dunesolidaritinbranlableaucourantdesnombreusesngociationsdeconventionscollectives
danslepass.Plusieursannesauparavant,alorsqueUnitedAircraftetGMtaientengrve,les
employsontdmontrunmilitantismeimmuablequiafrappRenLvesque.Depuiscetemps,
lesTCAentretiennentunetrsbonnerelationaveclegouvernementpquiste.
Rglementsdesconflits
ParrapportauxTCA,ceuxcionttoujoursngocidesconventionscollectivesbtonnes
cequirefltelapuissancedeleurindustrie.Plusparticulirement,chezKenworth,lamoitides
conventionscollectivesontaboutisengrveouenlockout.DuctdePaccar,ceuxcinesont
jamaisrevenussurunedcisiondefermeruneusine.Cependant,aveclhistoriqueentreleparti
qubcois,plusprcisment,laFTQetlesTCA,legouvernementnepeutpassepermettrede
perdrelusinedeSainteThrse.Ilperdraitleurcrdibilit.Finalement,legouvernementdu
Qubecjoueunrlemajeurdanscettengociationcollective.
Climatdesrelationsindustrielles
lextrieurdelusine,unchellegouvernemental,depuisqueRenLvesquea
appuylemilitantismechezUnitedAircraftetchezGM,lesTCAentretiennentunetrsbonne
relationavecleschefsdtatpquistesetleFondsdesolidaritFTQ.Cependant,pourla
ngociationencours,lesfonctionnairesdemandentauxsyndicatsdefaireplusdeconcessions
quejamais.Plusieursrencontressontplanifisetbeaucoupdecoupdefilsontfaitsafinde
prendrecertainesententespourrouvrirlaplantationdeSainteThrse.Lessacrificesse
multiplierontetdesaccordsserontconclus.
lintrieurdelusine,surlatabledesngociationsenhuitclos,lestensionssont
palpablesentreleprsidentdusyndicatdelusine,YvanBourgeois,etceluidusyndicatde
bureau,JeanPierreGuay.Eneffet,lesintrtsdivergentsdesdeuxreprsentantsnedatentpas
delaveille.DupointdevuedeBourgeois,ilfautaccepterdeseplierauxconcessionsetarrter
delambiner.Celuicia750emploisrestaureretprnelesconseilsdupermanantsyndicalSerge
Bordelance.Guay,enretour,tientmordicussespropositionsetnestpasprtavalerles
couleuvresdupatronat.Bourgeois,impatient,reprocheGuaydavoireudesavantagesdans
desngociationsantrieures.Detoutefaon,lesdeuxdevrontsersignsafindefaireaccepter
leurdocumentparlesfonctionnairesresponsablesdudossierKenworth.
Performanceorganisationnelle
Dansuncontextedemondialisation,denouvellestechnologiesdelinformationetde
communicationetdeconcurrenceaccrue,lusineKenworthdeSainteThrseestperucomme
letalondAchille.Paccarsapperoitdesdfaillancesinfrastructurellesettechnologiquesdeson
usineetnevoitpaslebutdegardercellecienroute.Legouvernement,poursapart,tentede
maintenircetteusineouvertedanslebutdefaireroulersonconomiemais,aussi,peuttrepour
garderlelienquilabtiaveclesyndicatdesTCA.Ildcidedinvestirdimportantesomme
pourmoderniserlaplantationetrevamperlinfrastructure.