Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Medikuntza
Natura
Horret arako:
Bideo p asarte et a
testu idatzi baten
bidez alergiarik
arruntenak zeintzuk
diren, et a haien
sintomak et a
erremedioak nolakoak
diren jakingo dugu,
et a informazio
horret an oinarritut a
gutun bat idatzi behar
izanen dugu aholkuak
emateko.
ATAZAK
PROZEDURA:
A ataza: alergiak
Atazaurrea: alergiei buruz dakitena galdetu
Alergiei buruz dakitena galdetuko diegu: noiz edukitzen diren, zein mota dauden, sintomak,...
Ataza: alergiei buruzko bideoa ikusi eta aukera anitzeko galderak erantzun
“Alergiak” bideo-pasartea ikusiko dugu (DB. 29/ 3665-3666-3667).
Aukera anitzeko galderen ariketa binaka egingo dute (3. or.).
Ataza: alergiei buruzko informazioa irakurri eta egoerak emanda ezagun bati gutuna idatzi
Informazio orriak bakarka irakurriko dituzte (5. eta 6. orr.).
Egoerak banatuko ditugu (7. or.), eta banaka gutuna idatziko dute.
Gutuna bukatutakoan bakoitzak jasotako egoera zein eta nolako aholkuak idatzi dituen kontatuko du.
Gramatika eta diskurtsoa: “-tzearren”, “-en arabera” eta “-(e)la eta” landu
Gutunaren eredua irakurriko dute eta gezurra identifikatzen saiatuko dira (9. or.).
Ereduan azpimarratuta dauden egiturei erreparatzeko errango diegu, eta ikasle bakoitza berak idatzitako
gutunean egitura horiek sartzen saiatuko da.
Ozenki bakoitzak egindakoa irakurriko du, eta guztion artean zuzendu egingo dugu.
2
ALERGIAK
3
ALERGIKOA, BAI, BAINA ZERI?
Definizioak irakurri ea hitz gurutzatuak betetzen dituzun. Hitz guztiak alergiekin loturik daude.
A
A
1
N
2
Z
3
K
4
5 M
K
6
7 M
4
ALERGIEI AURRE EGITEKO AHOLKUAK
5
ALERGIEI AURRE EGITEKO AHOLKUAK
- Asma.
- Errinitisa.
- Konjuntibitisa.
- Ekzemak.
- Urtikaria.
- Anafilaxia.
- Beherakoa edo gonbitoak.
- Hautsaren akaroei
- Polenari.
- Abereen epitelioari.
- Atmosferako onddoei.
- Janariei eta jakien kutsatzaileei (Anisakis).
- Metalei.
- Kosmetikoei.
- Lan arloko produktuei.
- Intsektuen pozoiari.
- Medikamentuei.
6
EGOERAK
Jasotako informazioa eta egoera kontutan harturik lagun edo senitartekoari gutuna idatzi pairatzen ari den
alergiari aurre egiteko aholkuak emanez
Zure aita etxe zahar batera joan da Zure arrebak aspaldian ez du Ameriketatik etorri berri den
emakume zahar bat zaintzera. artilezko koltxoia aldatu. Bidalitako lehengusua mendira joaten eta
Bidalitako azken gutunean azken gutunean hazkurarekin hasi paseatzen hasi da udaberri
udazkena iritsi denean errinitisa dela esan dizu. Idatz iezaiozu zure aldean. Bidalitako azken
atera zaiola esan dizu. Idatz ustez zein den bere alergia gutunean konjuntibitis bortitz bat
iezaiozu zure ustez zein den bere esateko eta ekiditeko aholkuak azaldu zaiola esan dizu. Idatz
alergia esateko eta ekiditeko emateko. iezaiozu zure ustez zein den
aholkuak emateko. bere alergia esateko eta
ekiditeko aholkuak emateko.
Iloba txikiari txakur bat oparitu diote. Zure ama egunero mendira joaten Lorategi batean lanean hasi
Bere amak bidalitako azken da. Bidalitako azken gutunean den neskalagunak
gutunean gizagaixoari arnasa udazkenarekin batera muki- jarioa bidalitako azken gutunean
hartzea kostatzen zaiola eta berak eta errinitisa agertu zaizkiola esan udaberrian doministiku
ez dakiela zer egin esan dizu. Idatz dizu. Idatz iezaiozu zure ustez zein besterik ez duela egiten esan
iezaiozu zure ustez zein den bere den bere alergia esateko eta dizu. Idatz iezaiozu zure ustez
alergia esateko eta ekiditeko ekiditeko aholkuak emateko. bere alergia zein den esateko
aholkuak emateko. eta ekiditeko aholkuak
emateko.
7
ALERGIA, BAI, BAINA ZERI?
Benetan alergikoa zaren edo ez jakiteko modu bakarra osasun azterketa zehatza egitea
den arren (eta, ahal bada, espezialista baten eskutik), ondorengo sintomak baldin
badituzu, baliteke alergia izatea.
1- Begiak
2- Sudurra
3- Arnasbideak
4- Egoera orokorra
8
ARIKETA
Irakurri eredu hau eta saia zaitez letra lodiaz dauden egiturak zuk egindako gutunean ezartzen. Gezur bat idatzi
dugu, zein da?
2005/ 12/ 17
Kaixo laztana!
Zure azken gutuna atzo jaso nuen eta irakurritakoaren arabera akaroei
alergia diezula sumatu dut. Medikuarengana ez duzula joan nahi aipatzen duzu,
eta hori dela eta, auzoko naturista batekin mintzatu naiz, eta aholku batzuk eman
dizkit zuri errateko. Kontutan hartu udazkenean gaudela eta hau dela, hain zuzen
ere, akaroak ugaltzeko urtarorik onena, lehortasuna dela eta. Zure egoera
hobetzearren hauexek lirateke zure egin beharrekoak: egunero etxeko hautsa
kendu behar duzu, hobe trapu umel batekin, izarak garbitzen dituzunean
tenperatura altuan egin, akaroak desagerrarazteko.
Aipatzen didazunaren arabera zure sintomak ez dira oso larriak baina
okerrera joanez gero, botikara hurbildu eta alergien aurkako botikak eskatu.
Homeopatikoak ere izan daitezke.
Ea zure arazoa konpontzen den negua ailegatzean....
Beno maitea besarkada bat
Pello
9
ZUZENKETA ORRIA
1.-d
2.-c
3.-b
4.-b
5.-b
6.-c
7.-c
Hitz gurutzatuak
A. Alergiak
1. Udaberria
2. Polena
3. Eztula
4. Akaroak
5. Gramineak
6. Mukia
7. Asma
Gezurra:
10
BIDEO PASARTEAK ETA ENTZUNGAIAK
11
BIDEO PASARTEAK ETA ENTZUNGAIAK
- Akaroak dira alergenorik arruntenak hemen, Euskal Herrian. Hautsean bizi dira eta leku itxitan.
Bai alfonbretan, bai moketetan, koltxoietan, almoadetan, leku hezeetan...
- Hemen daukagu hezetasun asko, handia hori da, batez ere zonalde honetan, Gipuzkoa aldean edo,
eta orduan akaro hauek ugaltzen dira oso errez, oso errez.
- Hautsean baina ez ditugu ikusten.
- Ez ditugu ikusten. Mikroskopikoak dira akaroak. Armiarma familiakoak dira.
- A bai? Ene! Eskerrak ez ditugun ikusten! Akaroari alergia dionak zer nabaritzen du? Ze sintoma du?
- Lehen esan dugun bezala, ba, hori da, rinitisa. Orduan mukitasuna, doministikuak, taponamendua,
begietako hazkura eta arnas esturik edo eztula. beraz hori nabaritzen badugu sintoma hori izan daiteke
edo polenarena edo akaroena.
- Polenarena esan dugu udaberri aldean dela batez ere, baina akaroak uste dut gurekin daudela etxean
ezta? Urte guztian egon daiteke.
- Bai, urtean zehar egon daiteke baina bereziki udazkenean, udazkenean hezetasun gehiago dago eta
orduan ugaltzen dira hobeto.
- Lehen esan dugu etxean ongi pasa trapua eta berriro hautsa segituan jartzen baldin bada horrek ere
segituan hartzen du eta horrek segituan egiten digu?
- Bai, bai koltxoietan eta almoadetan oso zaila da handik kentzea hautsa eta orduan...
- Ez dauka erremediorik.
- Ba, beno, neurri batzuk esaten ditugu: kontaktuan ez egoteko eta hori egin eta gero daukagu botika
batzuk eta bakunak.
- Eta akaroen alergia diotenek, zer egin behar dute? Etxean, adibidez, aspiradore berezi bat?
- Bai, filtro berezi dituzten aspiradoreak.
- Potentzia handia duen, akaso eta oso maiz garbitu koltxoiak.
- Hori da eta garbitu izarak tenperatura altuetan eta trapu umel batekin kendu hautsa. Ez erabili koltxoi,
nola esaten da? Artilezko koltxoiak, sintetikoak eta ez ipini humidifikadoreak. kontrakoa, gauza
kontrakoa, jaitsi behar dugu hezetasuna.
12