Você está na página 1de 10

XCIV 4

JZYK POLSKI

343

Anna Niepytalska-Osiecka
Krakw, Instytut Jzyka Polskiego PAN

O fejku, lajku i hejcie w polszczynie internetowej


S o w a k l u c z o w e: derywacja, adaptacja, neologizm sowotwrczy, zapoyczenie, polszczyzna w Internecie.

W niniejszym artykule zamierzam omwi funkcjonowanie w polszczynie zapoyczonych z angielskiego leksemw like, fake i hate. Wyrazy te po przenikniciu z angielskiego slangu internetowego do jzyka wypowiedzi w polskim Internecie przystosoway si pod
wzgldem pisowni, zaadaptoway do rodzimej odmiany, a nastpnie na ich podstawie zaczto tworzy neologizmy sowotwrcze. W dalszej czci artykuu zostan opisane takie
derywaty, jak zalajkowa, odlajkowa, shejtowa / zhejtowa, sfejkowa, hejterstwo, lajkerski,
ktre powstay na podstawie wymienionych w tytule zapoycze.
Sposb zapisywania wyrazw like, fake i hate a. lajk, fejk i hejt w tekstach w polskiej
sieci jest jeszcze nieustalony. Na forach internetowych obok form spolszczonych pod wzgldem graficznym spotyka si take pisowni oryginaln, por.:
Techcrunch zrobi mae ledztwo natemat tego filmu iniestety okazao si, eto fake. Ujcia,
ktre widzimy nafilmie, s toskopiowane obrazki zrnych aplikacji Google (www.antyweb.pl,
dostp: 24 listopada 2013).
Dla artu stwierdzia, e pjdzie z nim doka, jeeli ten zbierze milion likew na Facebooku
(www.tech.wp.pl, dostp: 24 listopada 2013).
Zachodnie fora zalaa kolejna fala hateu wzgldem tej produkcji. Przyznam, e osobicie mnie
to troch dziwi, bo nie bardzo widz, czym sobie zasuya na tle innych tytuw (www.forum.
insi.pl, dostp: 26 listopada 2013).
Ten film to chyba jaki fake (www.filmweb.pl, dostp: 26 listopada 2013).

Jednak prosty eksperyment z zastosowaniem wyszukiwarki Google pokazuje, e najwyraniej w wypowiedziach internautw przewag zaczynaj zdobywa formy spolszczone.
Wyszukiwarka Google wskazuje 1730000 wynikw dla lajkw i jedynie 458000 dla zapytania likew, 10 600 dla fejkw i 9480 dla fakew, 112000 dla hejtw i 13500 dla
hatew.
Wyrazy lajk, fejk i hejt pojawiaj si take w swobodnych rozmowach uytkownikw polszczyzny potocznej, w mediach innych ni Internet, np. w telewizyjnych wypowiedziach aktorw czy politykw. Trafiaj rwnie do tekstw w portalach publikujcych wiadomoci z kraju
i ze wiata; por. np. Jak zdobywa lajki i cay czas by na topie, tumaczya studentom Uniwersytetu Wrocawskiego Natalia Siwiec (www.tvn24.pl, dostp: 29 listopada 2013). Nieliczne
przykady wywietlaj si ju w Narodowym Korpusie Jzyka Polskiego (www.nkjp.pl), por.:

344

JZYK POLSKI

XCIV 4

Prosz uwzgldni szczeglnie opisane przez Pana prby podszywania si. Oczywicie bd to
wszystko weryfikowa. Jeli posty byy wysyane z Pana sieci, uznam je za Pana dzieo, chyba e
w wiarygodny sposb udokumentuje Pan, e byy tofejki (NKJP: http://pl.wikipedia.org/wiki/
Dyskusja%3AArnold_Buzdygan%2FArchiwum2).

Omawiane leksemy z racji swej niedugiej obecnoci w polszczynie internetowej


i potocznej mwionej nie trafiy jeszcze do sownikw. Nie zostay odnotowane nawet
w najnowszych sownikach tzw. najmodszej polszczyzny autorstwa Bartomieja Chaciskiego, mimo e zawarto w nich ju tak nowe w jzyku wyrazy, jak fejm, lajtowo, hardkor czy
zabanowa1). Leksemw lajk, fejk i hejt nie znalazam take w stosunkowo nowym Sowniku zapoycze angielskich w polszczynie (Maczak-Wohlfeld (red.) 2010). Trafiy ju natomiast do internetowego Miejskiego sownika slangu i mowy potocznej (www.miejski.pl),
ktry na bieco rejestruje yw leksyk potoczn i rodowiskow.
Znaczenia leksemw lajk, fejk i hejt w polszczynie

Warto zaznaczy, e bezporedniego rda, z ktrego polszczyzna zapoyczya wymienione leksemy, nie naley szuka w oglnej angielszczynie, lecz raczej w jej potocznym,
internetowym wariancie.
Definiuj omawiane zapoyczenia na podstawie analizy przykadw ich uywania
wyekscerpowanych z rnorodnych rde internetowych, tj. forw, artykuw zamieszczanych w sieci i komentarzy pod artykuami. Rozpowszechniony przez internautw wyraz fejk
(a.fake) pochodzi od ang. fake podrbka, imitacja, faszerstwo2). W angielszczynie oglnej
jego znaczenie obejmuje spor liczb desygnatw. Po przenikniciu do polszczyzny wyraz ten
okrela gwnie faszerstwo w Internecie podszywanie si pod czyj wizerunek czy preparowanie grafiki, zdj bd nagra. Na podstawie przegldu uywania leksemu fejk w wypowiedziach internetowych jego znaczenie definiuj jako sfaszowany profil internetowy lub
inny obiekt elektroniczny pojawiajcy si w portalach spoecznociowych, por. przykady:
Jeeli domylasz si, e kto jestfejkiem, wylij nam link do profilu tej osoby (http://ask.fm/zfejki,
dostp: 26 listopada 2013).
Ten filmikto jaki kiepskifejk (www.zmianynaziemi.pl, dostp: 26 listopada 2013).
W sieci pojawio si zdjcie USG pono wskazujce na to, e Selena Gomez spodziewa si dziec
ka. Fani artystki twierdz, eto zwyky fake! (www.eska.pl, dostp: 26 marca 2014).

Najwyraniej na przeniknicie wyrazu fejk do tekstw polskich internautw miao


wpyw to, w jakim znaczeniu i w jakim kontekcie uywali okrelenia fake anglojzyczni
internauci. Dostpny online leksykon angielskiego slangu Urban Dictionary pod hasem
faking podaje midzy innymi znaczenie usingPhotoshopto create naked images of well
known people3).

1) Por.

(2014).

Chaciski 2003, 2005, 2007.

2) Oglne znaczenie tych angielskich wyrazw podaj za Wielkim sownikiem angielsko-polskim


3) Uywanie

Photoshopa do preparowania nagich zdj znanych osb (tum. A.N.-O.).

XCIV 4

JZYK POLSKI

345

Wyraz hejt a. hate zamieszczona w komentarzu internetowym nienawistna wypowied krytykujca jakie zdarzenie, czyj postaw lub jak osob w angielskim oglnym ma znaczenie nienawidzi; nienawi. Jego sens w wypowiedziach internetowych
dotyczy gwnie nienawistnych komentarzy pod zdjciami i tekstami publikowanymi
w sieci, por.: W komentarzach na blogach parentingowych jest wyjtkowo duo hejtu
(www.blogostrefa.com/2013/05/o-blogujacych-mamach-hejcie-i.html, dostp: 27 listopada2013) albo Jak sobie poradzi z hejtem w Internecie? (www.natemat.pl, dostp: 28listopada 2013).
Znaczenie wyrazu lajk a. like rwnie ogranicza si w polszczynie do aktywnoci
w Internecie. Naley mu przypisa znaczenie kliknicie odpowiedniego przycisku4), oznaczajcego aprobat dla okrelonej treci w Internecie, por.: Wspomcie koleg lajkiem
(www.cafe.allegro.pl, dostp: 11 grudnia 2013); Ma sporo lajkw na fejsie (www.wykop.pl,
dostp: 12 grudnia 2013).
Przystosowanie do rodzimej odmiany

Przyjrzenie si formom wyrazw hejt, fejk i lajk na forach internetowych i w komentarzach pod artykuami prowadzi do wniosku, e przystosoway si one do polskiej fleksji.
Uytkownicy polszczyzny potocznej bez trudu dopasowali je do odpowiednich paradygmatw i swobodnie je deklinuj. Wyrazy te zaczto odmienia przez przypadki i podawa
w liczbie mnogiej, np. hejty, fejki, lajki, por.:
Wyjtkowo irytuj mnie pojawiajce si co jaki czas obrazki, ktre eruj na ludzkiej naiwnoci
i wspczuciu, a przede wszystkim gupocie. Nie wiem, jaki cel maj osoby, ktre tworz podobne fejki, ale jest to wyjtkowo prymitywny dowcip (www.zbychowcowo.blogspot.com, dostp:
25 listopada 2013).
Niemniej trzeba przyzna, e to wrd modszych uytkownikw proby o lubi to zdarzajsinajczciej. Kwitn gimnazjalne wojenki o to, kto ma wicej lajkw pod profilowym(http://
natemat.pl/74481,lajki-ktore-lecza, dostp: 25 listopada 2013).
Wczoraj wieczoremDawid Kwiatkowskinapisa na swoim fanpageu: Hejtw coraz wicej, ale
trzeba robi swoje. Oczywicie wierni faniKwiatazareagowali natychmiast: Nie przejmuj si
hejtami... Pomyl, ile dziewczyn ci kocha, napisaa Maja, jedna z fanekDawida Kwiatkowskiego (www.eska.pl, dostp: 25 listopada 2013).

O ile dopasowanie omawianych leksemw do odpowiednich wzorcw odmiany nie nastrcza problemw uytkownikom Internetu, o tyle trudnoci sprawia niekiedy sposb zapisywania form w przypadkach zalenych. Internautom bardziej wiadomym jzykowo udaje
si zgodnie z regu docza kocwki fleksyjne po apostrofie, np. w poniszych przykadach z form narzdnika wyrazu like i form dopeniacza leksemu hate, por.:
Jak to moliwe z tymi likeami? Taka jedna znajoma polubia wszystkie moje odpowiedzi na
ask.fm w jednej chwili. Jak to moliwe?(www.zapytaj.onet.pl, dostp: 24 marca 2014).

4) w

przycisk to like; w polskiej wersji Facebooka lubi to.

346

JZYK POLSKI

XCIV 4

Bardzo duo jest tzw. hateu na polsk federacj, a UFC jest traktowane jak co najlepszego na
wiecie(www.cohones.mmarocks.pl/topic/czego-oczekujemy-od-ksw, dostp: 25 listopada 2013).

Uytkownicy gorzej zaznajomieni z reguami poprawnoci jzykowej stosuj takie sposoby zapisu, jak fak-w, like-w, likew, hatew5), por.:
Zobacz blog, ktrego wacicielem jest uytkownik owcafake-w, a ktrego wpisy moesz przeczyta pod adresem fake.pinger.pl (www.fake.pinger.pl, dostp: 26 kwietnia 2014).
Pikej mwi o tym, e kiedy mia wicej likew nihatewna jednym filmiku (www.facebook.
com, dostp: 26 kwietnia 2014).

Adaptacja morfologiczna a derywacja

Przed przystpieniem do omwienia neologizmw sowotwrczych tworzonych na


podstawie wymienionych w tytule zapoycze warto nawiza do kwestii odrnienia zjawisk cile sowotwrczych od adaptacyjnych w procesie zapoyczania elementw leksykalnych. Gdyby przyj, e wyrazy lajk, fejk i hejt, zaadaptowane pod wzgldem grafii i odmiany, stanowi podstawy sowotwrcze czciowo ju ustabilizowane w jzyku, to formacje
lajkowa i lajkn, fejkowa oraz hejtowa i hejci mona by interpretowa jako derywaty
paradygmatyczne wywiedzione od tych podstaw. Wydaje si jednak, e nie byaby to suszna interpretacja. Alicja Nagrko odrnia derywacj waciw od adaptacji morfologicznej.
Derywacja waciwa ma miejsce wtedy, gdy doczany do wyrazw obcych przyrostek peni funkcj strukturalno-semantyczn, czenie elementw obcych z rodzimymi naley za
uzna za adaptacj morfologiczn (Nagrko 2007). Badaczka zaznacza, e element -owa
jest przyrostkiem tematowym i stanowi czstk suc do asymilacji wyrazw obcych. Jeli przyjmie si takie stanowisko, to czasowniki lajkowa i lajkn, fejkowa, hejtowa i hejci naley uzna za elementy jzykowe zaadaptowane morfologicznie, nie za za derywaty
waciwe. Dziki przyrostkowi tematowemu -owa wymienione leksemy dostosoway si do
paradygmatu koniugacyjnego. Warto w tym miejscu zaznaczy, e Urban Dictionary rejestruje wyraz liking z definicj the act of hitting the like button on Facebook6), a zatem
odnoszc si do czynnoci w wskim, internetowym znaczeniu, co dodatkowo przekonuje o tym, e wyraz przejty wprost z angielskiego slangu zosta zaadaptowany pod wzgldem morfologicznym na gruncie polskiej polszczyzny internetowej.
Ponisza tabela przedstawia definicje i przykady uywania omwionych w tym akapicie wyrazw.


5) Podobne bdne zapisy zdarzaj si w wypadku leksemw lajkowa, hejtowa i fejkowa, omawianych w dalszej czci artykuu. W polskim Internecie pojawiaj si niekiedy w postaci likeowa czy
like-owa, por. Dlaczego nie mog komentowa,likeowai dodawa administratorw nastronie?
(www.facebook.com, dostp: 26 kwietnia 2014).

6) Klikanie przycisku lubi to na Facebooku (tum. A.N.-O.).

XCIV 4

JZYK POLSKI

347

Tabela 1. Definicje i przykady uywania wyrazw lajkowa, fejkowa, hejtowa


Wyraz zapoyczony

Zaadaptowany
czasownik

Przykady uywania

lajkowa klika przy- Z bada wynika, e modzi najchtniej lajkuj swoje ulucisk lubi to pod czy- bione zespoy czy wykonawcw (http://www.zdrowemiasto.pl/
j aktywnoci w por- i/16/rozmaitosci/facebook,6426.html#.UonKmsRFUto, dolajk

fejk

hejt

talu spoecznociowym stp: 13 grudnia 2013).


lajkn klikn przycisk lubi to pod czy- Moecie lajkn na facebooku moj stronk? (www.zapytaj.
j aktywnoci w por- onet.pl, dostp: 13 grudnia 2013).
talu spoecznociowym
fejkowa 1. podszywa
si pod czyj profil na
portalu spoecznocioKomu by si chciao bawi w fejkowanie Robina (www.ask.fm,
wym; 2. preparowa
dostp: 13 grudnia 2013).
film, zdjcie lub inny
obiekt rozsyany drog
elektroniczn
hejtowa publikowa
nienawistne komenta- Jej bloga jedni uwielbiaj, innihejtuj (www.polskatimes.pl,
rze na forach interne- dostp: 17 grudnia 2013).
towych

hejci jw.

Dobra, moecie mnie hejci, ale jak dla mnie film nie powinien nazywa si Hobbit, bo jego tam prawie nie ma (www.
filmweb.pl, dostp: 16 grudnia 2013).

Tworzenie neologizmw sowotwrczych prefiksalnych i sufiksalnych

Leksemy lajk, fejk i hejt po zaadaptowaniu si do polskiego systemu odmiany zaczy


tworzy derywaty sufiksalne. Z kolei od przyswojonych morfologicznie czasownikw lajkowa / lajkn, fejkowa oraz hejtowa / hejci urobiono formacje prefiksalne.
Neologizmy sowotwrcze traktuj za Hann Jadack jako podklas neologizmw leksykalnych (Jadacka 2001). Wedug badaczki neologizmy sowotwrcze s wyodrbniane ze wzgldu na kryterium formalne, co oznacza, e zalicza si do nich takie formy,
jakie zostay utworzone od podstawy sowotwrczej lub podstaw sowotwrczych ju istniejcych w jzyku. Drugim wanym kryterium jest kryterium nowoci wyodrbnianych neologizmw. Jest ono wzgldne i wie si z problemem obiektywnego sprawdzenia nowoci
danej jednostki. Danuta Buttler stosuje kryterium chronologiczne i uwaa, e za neologizmy naley uzna wyrazy powstae w polszczynie po II wojnie wiatowej (Buttler 1962). Podobnego zdania jest Halina Satkiewicz, ktra podkrela, e praca powicona neologizmom

348

JZYK POLSKI

XCIV 4

nie byaby moliwa, gdyby przyj punkt widzenia niektrych jzykoznawcw, e neologizm
przestaje nim by z chwil upowszechnienia (Satkiewicz 1969: 15).
Wyodrbnione i omwione poniej neologizmy sowotwrcze, do ktrych utworzenia
posuyy zapoyczenia lajk, fejk i hejt, s niewtpliwie nowe w jzyku. Goszcz w nim od
kilku lat. Nie trafiy jeszcze do adnych sownikw, maj jednak stosunkowo liczne reprezentacje tekstowe, przede wszystkim w Internecie. Nieliczne wystpienia pojawiaj si ju
w Narodowym Korpusie Jzyka Polskiego, np.:
Najgoniej byo jednak o Wielkiej ciszy, ktra mnie osobicie nie do koca przekonaa, ale te
nie bya na pewno takim gniotem jak fejkowy Zabi prezydenta o hipotetycznym zabjstwie
Busha (NKJP: Poraki i sukcesy AD 2007, Esensja, nr 1, 2008).

Od podstawy sowotwrczej hejt wywiedziono derywaty sufiksalne hejterski i hejtowy.


Z kolei od zaadaptowanego hejtowa derywowano formacj prefiksaln shejtowa a. zhejtowa. Kwerenda materiaw dostpnych w Internecie wykazuje, e pisownia przedrostka
jest rozchwiana. Wyszukiwarka Google pokazuje 7550 wynikw dla shejtowa i 5430 dla poprawnego ortograficznie zhejtowa. Od formy hejci urobiono shejci a. zhejci (tu z kolei
539 wynikw dla shejci i 1620 dla zhejci).
Wyszukiwarka Google wywietla take 939 wynikw dla zapytania zahejtowa, 100dla
formy zahejtowa, 124 dla zahejtowali. W porwnaniu np. z leksemem shejtowa, ktry
ma kilka tysicy wyszuka, nie s to due liczby. Przy tym wydaje si, e internauci uywaj
wyrazu zahejtowa w tym samym znaczeniu, ktre przypisuj leksemom shejtowa / zhejtowa
i shejci / zhejci, por. Niepokorni fanizahejtowaliKub Wojewdzkiego. Pk i zamkn
fanpage na Facebooku (www.twitter.com, dostp: 25 kwietnia 2014).
W wypowiedziach internautw na forach pojawia si take ciekawy, wywiedziony od
podstawy hejt, derywat sufiksalny hejterstwo, por. Z kolei dr Krzysztof Krejtz zauway, e
formy hejterstwa ewoluuj zamiast sw, komentarzy s grupy na Facebooku czy szydercze memy (www.socjomania.pl, dostp: 27 listopada 2013).
Wyraz fejk sta si podstaw formacji sufiksalnej fejkowy. Od zaadaptowanego czasownika fejkowa utworzono derywaty prefiksalne sfejkowa / zfejkowa i zafejkowa. Od
lajkowa powstay formacje zalajkowa, wylajkowa i odlajkowa, od samego leksemu lajk
utworzono za formacje sufiksalne lajkowy i lajkerski.
Na pierwszy rzut oka wydaje si, e wyrazy lajker7) osoba, na ktrej profilu widoczne jest zaznaczenie przycisku lubi to pod czyj aktywnoci i hejter8) osoba, ktra
publikuje w Internecie nienawistne komentarze pod czyim adresem s derywatami sufiksalnymi, wywiedzionymi od podstaw lajk i hejt. Wyraz hater jest jednak notowany w niektrych sownikach jzyka angielskiego. W znaczeniu oglnym rejestruje go midzy innymi Websters Dictionary of English z definicj one who hates. Dostpny w trybie online
7) Por. Bardzo dzikujemy wszystkim lajkerom! Nie spodziewalimy si tak szybko takiego pozytywnego odzewu (www.facebook,com, dostp: 18 grudnia 2013).

8) Por. W maju 2006 roku byem tak osaczony przez hejterw, e czego bym nie napisa, byo
ze (www.wiadomoci.gazeta.pl, dostp: 18 grudnia 2013).

XCIV 4

349

JZYK POLSKI

Cambridge Dictionary of English uwzgldnia ju wsze, internetowe znaczenie, o czym


wiadczy definicja apersonwho says or writesunpleasantthings about someone orcriticizes
theirachievements,especiallyon theinternet9). Leksem hater najwidoczniej zapoyczono bezporednio z jzyka angielskiego (internetowego). Wyrazu liker nie znalazam w znanych mi nowszych sownikach angielszczyzny oglnej, ale notuje go dostpny w sieci Urban
Dictionary z definicj someone who is a serial clicker of the like button on Facebook10).
Wydaje si zatem, e rwnie lajkera11) polscy internauci zapoyczyli prosto z angielskiego
slangu internetowego.
Tabela 2. Przykady tworzenia i uywania derywatw sufiksalnych od leksemw: lajk, fejk, hejt12
Podstawa
sowotwrcza

lajk

Derywaty sufiksalne

lajkowy12) taki, ktrego celem


Zdjcie Any pobio nasz rekord lajkowy na FB
jest zdobycie klikni to lubi
(www.alaskanmamut.pl, dostp: 15 grudnia 2013).
w portalu spoecznociowym

lajkerski jw.

fejk

hejt

Przykady uywania

Natchnione znacznikiem Lubi to imperium


z Mountain View zainicjowao wasny projekt lajkerski (www.facebook.com, dostp: 18 grudnia 2013).

Fejkowekonta na Facebooku i Twitterze to zmofejkowy taki, ktry zosta sfara kadego celebryty (www.atakuj.com, dostp:
szowany
18 grudnia 2013).
Hejterskiekomentarze przerosy niektrych uczesthejterski zawierajcy nienawistnikw Warsaw Shore (www.natemat.pl, dostp:
ne komentarze
18 grudnia 2013).

hejtowy jw.

Nie czaj tego oburzenia i nie czajhejtowegobicia piany (www.forum.gram.pl, dostp: 18 grudnia 2013).

Kolejna tabela prezentuje zbiorczo wynotowane z tekstw internetowych derywaty


prefiksalne utworzone od zaadaptowanych do polszczyzny podstaw lajkowa, fejkowa i hejtowa oraz hejci. Derywaty zalajkowa, odlajkowa, wylajkowa, sfejkowa / zfejkowa, zafejkowa, zhejtowa / shejtowa i zhejci / shejci przedstawiono wraz z przykadowymi uyciami i definicjami utworzonymi na podstawie analizy ich uywania.

9) Osoba, ktra wypowiada lub pisze nieprzyjemne rzeczy o kim lub krytykuje jego osignicia,
szczeglnie w Internecie (tum. A.N.-O.).

10) Kto, kto seryjnie klika przycisk lubi to na Facebooku (tum. A.N.-O.).

11) Na forach pojawia si take forma lajkers / likers, por. Wyroso nam pokolenie lajkersw. Lubimy lubi to przecie bardzo wygodne, nie wymagajce mylenia [...] Sam jestemlajkersem. Uczestnicz w tym caym cyrku (www.pawelbielecki.in, dostp: 28 marca 2013).

12) Na przykad lajkowy konkurs polegajcy na zbieraniu jak najwikszej liczby klikni lubito.

350

JZYK POLSKI

XCIV 4

Tabela 3. Derywaty prefiksalne od zaadaptowanych do polszczyzny podstaw:


lajkowa, fejkowa i hejtowa, hejci
Derywaty prefiksalne

Przykady uywania

zalajkowa klikn przycisk lubi Czy jeeli odlajkuj jaki tam fangape, a potem znowu zalajto pod czyj aktywnoci w porta- kuj, to czy to bdzie widoczne w ustawieniach? (www.zapylu spoecznociowym

taj.onet.pl, dostp: 13 grudnia 2013).

odlajkowa odklikn przycisk lu- Rozgoryczeni zmianami w redakcji czytelnicy zachcaj si


bi to pod czyj aktywnoci w por- do odlajkowywania strony (www.wiadomoci.dziennik.pl,
talu spoecznociowym

dostp: 13 grudnia 2013).

wylajkowa 13) klikn przyciski lubi to pod wszystkimi wypowiedzia- Lajkuj mi posty! Masz mi wszystkie wylajkowa (www.ask.fm,
mi lub innymi aktywnociami danej dostp: 26 kwietnia 2014).
osoby
sfejkowa a. zfejkowa 1. podszy si
pod czyj profil na portalu spoecznociowym; 2. spreparowa film,
zdjcie lub inny obiekt rozsyany drog elektroniczn

zafejkowa spreparowa film, zdjcie lub inny obiekt elektroniczny

Rozmow na fb te mona sfejkowa (www.wykop.pl, dostp: 14 grudnia 2013).


Film pierwszy robi spore wraenie. Ta operacja przede
wszystkim, ale tak naprawd wszystko to mona byo bardzo
atwo zfejkowa (www.paranormalne.pl, dostp: 28 marca
2014).
Wod przezroczysto i to daoby si zafejkowa dobrze
zrobion tekstur (http://forum.c4d-pl.org, dostp: 17 grudnia 2013).

shejtowa a. zhejtowa obsypa ko- Zostaam shejtowana za suchanie One Direction (www.fago bezwzgldnie krytycznymi ko- cebook.com).
mentarzami na forach lub w komen- Cookie, jak si czujesz z tym e ci bunny zhejtowaa?
tarzach internetowych

(https://plus.google.com, dostp: 27 kwietnia 2014).


Widz, e wyranie chcesz mnieshejci,na pewno masz swoje
powody (www.insomnia.pl, dostp: 17 grudnia 2013).

shejci a. zhejci jw.

Jakbym tak napisa (z tym objects packiem) do innej organizacji, toby mniezhejciliod razu, take widz progres jest (www.
pseudol.pl, dostp: 10 grudnia 2013).

Podsumowanie13

Jak wspomniaam na pocztku artykuu, najwikszy wpyw na znaczenia, w ktrych


zaczy funkcjonowa zapoyczenia lajk, fejk i hejt w polskiej sieci, mia angielski slang,

13) Spotykane take w znaczeniu tosamym ze znaczeniem derywatu zalajkowa, czyli klikn
przycisk lubi to pod czyj aktywnoci w portalu spoecznociowym.

XCIV 4

JZYK POLSKI

351

w ktrym liking, faking i hating wystpuj w zawonym znaczeniu, dotyczcym aktywnoci


w Internecie. Leksemy lajk, fejk i hejt zadomowiy si ju w znacznym stopniu w wypowiedziach polskich internautw. Zostay dostosowane do wzorcw fleksyjnych i poddane sufiksacji, czego wynikiem s derywaty przymiotnikowe i rzeczownikowe, a utworzone w drodze
adaptacji morfologicznej czasowniki lajkowa, fejkowa i hejtowa stay si z kolei podstawami serii derywatw prefiksalnych. Przegld wypowiedzi na forach i dyskusji pod artykuami
wskazuje na to, e uytkownicy Internetu posuguj si wymienionymi wyrazami swobodnie, przestay by one odczuwane jako nowe, obce. Te zapoyczenia mimo niedugiej
obecnoci w jzyku zostay ju poddane przez uytkownikw polszczyzny internetowej
licznym jzykowym obrbkom. Z wypowiedzi na forach internetowych zaczynaj przenika
do innych typw tekstw, a take do potocznego wariantu polszczyzny mwionej.
Bibliografia
Buttler D. 1962: Neologizm i terminy pokrewne, Poradnik Jzykowy, z. 5, s. 235244.
Chaciski B. 2003: Wypasiony sownik najmodszej polszczyzny, Znak, Krakw.
Chaciski B. 2005: Wyczesany sownik najmodszej polszczyzny, Znak, Krakw.
Chaciski B. 2007: Totalny sownik najmodszej polszczyzny, Znak, Krakw.
Jadacka H. 2001: System sowotwrczy polszczyzny (19452000), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Maczak-Wohlfeld E. (red.) 2010: Sownik zapoycze angielskich w polszczynie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Miejski sownik slangu i mowy potocznej (online: www.miejski.pl, dostp: 15 sierpnia 2014).
Nagrko A. 2007: Zarys gramatyki polskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Satkiewicz H. 1969: Produktywne typy sowotwrcze wspczesnego jzyka polskiego, Wydawnictwa
Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Urban M. 2013: Sowotwrstwo anglicyzmw w polszczynie potocznej, [w:] Sowotwrstwo w rnych
odmianach jzyka, red. E.Badyda i in., Wydawnictwo Uniwersytetu Gdaskiego, Gdask.
Urban Dictionary (online: www.urbandictionary.com).
Wielki sownik angielsko-polski PWNOxford 2014: red. J.Linde-Usiekniewicz i in., Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa.
S t r o n y i n t e r n e t o w e, z k t r y c h z a c z e r p n i t o m a t e r i a j z y k o w y
www.antyweb.pl
http://ask.fm
www.atakuj.com
www.blogostrefa.com
www.cohones.mmarocks.pl
www.facebook.com
www.filmweb.pl
www.forum.gram.pl
www.forum.insi.pl
www.eska.pl
www.gazeta.pl
www.insomnia.pl

www.megamodels.pl
www.natemat.pl
www.paranormalne.pl
www.plus.google.com
www.polskatimes.pl
www.socjomania.pl
www.tech.wp.pl
www.tvn24.pl
www.twitter.com
www.wykop.pl
www.zapytaj.onet.pl
www.zmianynaziemi.pl

352

JZYK POLSKI

XCIV 4

Summary
About the words fejk, lajk and hejt in Internet Polish

K e y w o r d s: derivation, derivational neologism, Anglicism, Polish on the Internet.


The article discusses the derivational productivity of the words: hejt, fejk and lajk. These words which
were originally English found their way into colloquial Polish via the Internet. After being adapted
to the Polish spelling and inflectional systems, a series of derivatives were created for these words and
these are, among others: hejtowa, shejtowa, hejter, hejterstwo, fejkowa, sfejkowa, lajkowa, zalajkowa,
odlajkowa, lajker. Discussing the structure and uses of derivational formations derived from hejt, fejk
and lajk is the main purpose of this article. All discussed derivatives are illustrated with quotations
from diverse Internet sources.

Você também pode gostar