Wydzia Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej - Zakad Samolotw i migowcw

Projekt 3 Analiza masowa

Niniejszy projekt skada si z dwch czci. Pierwsza polega projekcie wstpnym
wntrza kabiny (kaduba). Druga cz to tytuowa analiza masowa polegajca na
wyznaczeniu pooenia rodka cikoci.

Projekt kabiny (wntrza kaduba)

Projekt kabiny (wntrza kaduba) naley wykona w postaci rysunku,
przedstawiajcego rozmieszczenie wyposaenia samolotu, z uwzgldnieniem zasad
ergonomii. W tym celu mona skorzysta z pomocy do wymiarowania kabin
zamieszczonych na stronie internetowej. Poniej przedstawiono trzy przykady projektw
kabin (kadubw) z prac studenckich z poprzednich lat. Rysunki te stanowi jedynie
przykad i naley je traktowa pogldowo a nie jako wzorzec czy szablon.

Rys.3.1 Projekt kabiny szybowca [1]

Rys.3.2 Projekt kabiny samolotu rolniczego [2]

Tomasz Grabowski - Samoloty, migowce, Rakiety - Materiay pomocnicze: Analiza masowa

1/5

Wydzia Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej - Zakad Samolotw i migowcw

Rys.3.3 Projekt kabiny samolotu pasaerskiego rzut z gry [3]

Rys.3.4 Projekt kabiny samolotu pasaerskiego rzut z boku [3]

Analiza masowa samolotu

Analiz masow zaczynamy od podziau bryy samolotu na elementy struktury,
wyposaenia, masy patnej, itp. oraz wyznaczeniu mas tych elementw oraz pooe ich
rodkw cikoci. W tym celu wykona naley rysunek zwany arkuszem wywaenia
(Rys.3.5) Nastpnie korzystajc z zalenoci (3.1-3.2) wyznaczamy pooenie rodka
cikoci i przeliczamy jego pooenie do ukadu zwizanego ze redni ciciw
aerodynamiczn. Dane mas skadowych naley przedstawi w tabeli i wykona
obliczenia, np. wg schematu przedstawionego poniej. Przykad przedstawiony w
Tab.3.1-3.2 pokazuje jedynie sposb prezentacji wynikw. Liczba elementw samolotu
wzita pod uwag powinna by zwykle wysza.

Tomasz Grabowski - Samoloty, migowce, Rakiety - Materiay pomocnicze: Analiza masowa

2/5

Wydzia Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej - Zakad Samolotw i migowcw

Rys.3.5 Przykadowy arkusz wywaenia samolotu szkolno-treningowego

(projekt studencki [4])

Schemat oblicze:
1. wyznaczenie mas poszczeglnych elementw samolotu obliczenia i szacunki
wykonujemy na podstawie danych statystycznych i pozycji przedstawionych w
spisie literatury,
2. zdefiniowanie wariantw wywaenia,
3. wyznaczenie redniej ciciwy aerodynamicznej i jej pooenia,
4. obliczenie pooenia rodka cikoci wg wzorw:
n

X SC =

i= 1
n

mi xi

i= 1

mi

, YSC =

i= 1
n

mi yi

i= 1

, Z SC =

mi

i= 1
n

mi zi

i= 1

(3.1)
mi

5. obliczenie pooenia rodka cikoci w %SCA:

xSC [%] = 100 ( X SC ( X A 0.25Ca ) ) / Ca

(3.2)

gdzie:
Ca rednia ciciwa aerodynamiczna (SCA),
XA pooenie punktu SCA

Tomasz Grabowski - Samoloty, migowce, Rakiety - Materiay pomocnicze: Analiza masowa

3/5

Wydzia Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej - Zakad Samolotw i migowcw

Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22

Nazwa elementu
mi
xi
zi
mi x xi
Radiolokator
25
0.96
1.08
24.0
Wyposaenie elektroniczne #1
40
1.60
1.09
64.0
Przyrzdy pilotaowe #1
35
2.30
1.62
80.5
Fotel katapultowany #1
110
3.17
1.42
348.7
Wyposaenie elektroniczne #2
40
3.84
1.08
153.6
Przyrzdy pilotaowe #2
35
3.88
2.00
135.8
Akumulator
40
4.37
1.11
174.8
Fotel katapultowany #2
110
4.72
1.77
519.2
Wyposaenie elektroniczne #3
40
5.72
2.05
228.8
Urzdzenia klimatyzacyjne
60
5.94
1.02
356.4
Skrzyda
810
6.51
1.58
5273.1
Zbiornik paliwa
130
5.71
1.76
742.3
Silniki
1000
8.29
1.46
8290.0
Usterzenie poziome
180
9.15
1.66
1647.0
APU
250
9.30
1.86
2325.0
Usterzenie pionowe
95
10.05
2.76
954.8
Wyposaenie elektroniczne
30
10.73
1.77
321.9
Kadub sekcja #1
750
2.54
1.52
1905.0
Kadub sekcja #2
1050
4.90
1.61
5145.0
Kadub sekcja #3
450
9.29
1.46
4180.5
Podwozie przednie
40
2.85
0.50
114.0
Podwozie gwne
100
6.70
0.50
670.0
Suma
5420
33654.4
Tab. 3.1 Arkusz wywaenia dane masowe i geometryczne (przykad [4])

mi x zi
27.0
43.6
56.7
156.2
43.2
70.0
44.4
194.7
82.0
61.2
1279.8
228.8
1460.0
298.8
465.0
262.2
53.1
1140.0
1690.5
657.0
20.0
50.0
8384.2

Wyniki wywaenia naley przedstawi w nastpujcej formie

Xsc =
Zsc =

6.209 m
1.547 m

rednia ciciwa aerodynamiczna

X noska SCA
5.7 m
Xsc =
30%

1.7 m

Naley sprawdzi, czy rodek cikoci w skrajanych pozycjach spenia warunki

dotyczce jego pooenia wzgldem punktw podparcia samolotu na ziemi (podwozia).
Jeli warunki te nie s spenione, naley zaproponowa zmiany w projekcie, prowadzce
do spenienia powyszych warunkw.

Tomasz Grabowski - Samoloty, migowce, Rakiety - Materiay pomocnicze: Analiza masowa

4/5

Wydzia Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej - Zakad Samolotw i migowcw

Spis literatury
1. Maciej Kalwara, ukasz Pruszyski, Szybowiec klasy otwartej projekt
studencki w ramach przedmiotu Samoloty, migowce, Rakiety Politechnika
Warszawska 2006
2. Piotr Araszkiewicz, Adam Toczek, Dawid Wrbel, Piotr Busz, Lekki samolot
wsparcia ekologicznego projekt studencki w ramach przedmiotu Samoloty,
migowce, Rakiety Politechnika Warszawska 2005
3. Marcin Chrust, Andrzej Gajda, Piotr Nowacki, ukasz Skonecki, Wiktor
Stoowski Bening regional jet projekt studencki w ramach przedmiotu
Samoloty, migowce, Rakiety Politechnika Warszawska 2006
4. Tomasz Bk, ukasz Myk, Kamil Stpie, Piotr Wodyski, Odrzutowy samolot
szkolno-bojowy Kukuka projekt studencki w ramach przedmiotu Samoloty,
migowce, Rakiety Politechnika Warszawska 2006
5. St. Danilecki Projektowanie samolotw, Oficyna Wydawnicza Politechniki
Warszawskiej, Warszawa 2000
6. D.P. Raymer Aircraft Design, a Conceptual Approach, AIAA Education Series,
1999

Tomasz Grabowski - Samoloty, migowce, Rakiety - Materiay pomocnicze: Analiza masowa

5/5