DOBR CEMENTU ZE WZGLDU NA KLASY EKSPOZYCJI WEDUG

PN-EN 206:2014 BETON - WYMAGANIA, WACIWOCI, PRODUKCJA I ZGODNO

str. 1

b3

Norma PN-EN 206:2014 podaje zalecane wartoci graniczne skadu oraz waciwoci betonu wodniesieniu do klas ekspozycji. Warunkiem zastosowania cementu w wyspecyfikowanej klasie ekspozycji jest potwierdzenie jego przydatnoci do stosowania w warunkach
rodowiska opisanych t klas. Beton moe by poddany wicej ni jednemu oddziaywaniu, a zatem warunki rodowiska, w ktrych
znajduje si beton, mog wymaga okrelenia warunkw oddziaywa rodowiskowych za pomoc kombinacji klas ekspozycji.
Przy doborze cementu do okrelonych zastosowa wg PN-EN 206 naley bra pod uwag:
realizacj robt,
przeznaczenie betonu,
warunki pielgnacji,
wymiary konstrukcji,
potencjaln reaktywno alkaliczn kruszyw,
warunki rodowiska.

cementy powszechnego uytku - wymagania:

wytrzymao wczesna (po 2 lub 7 dniach zalenie od klasy)

wytrzymao normowa na ciskanie (po 28 dniach)
czas wizania
stao objtoci
waciwoci chemiczne (strata praenia, zawarto czci
nierozpuszczalnych, zawarto siarczanw, zawarto chlorkw,
pucolanowo)

cementy specjalne - dodatkowe wymagania:

niskie ciepo hydratacji (LH)

odporno na siarczany (HSR)
niska zawarto alkaliw (NA)

Dobr cementu ma wpyw na trwao betonu (mrozoodporno, odporno na korozj chemiczn iwarunki pasywacji stali zbrojeniowej). Zakres stosowania cementw powszechnego uytku wzalenoci od klasy ekspozycji przedstawiono wtabeli 1 i 2.
Tabela 1. Zakres stosowania cementw powszechnego uytku
Rodzaj cementu

Zakres i przykady zastosowania

cementy znajduj zastosowanie we wszystkich klasach ekspozycji (zwyczeniem XA2

i XA3, gdzie wymagane jest stosowanie cementw odpornych na siarczany SR lub HSR),
cementy w klasie wytrzymaoci 42,5R i 52,5R s szczeglnie przydatne w produkcji
Cement portlandzki
betonu wysokich klas wytrzymaoci (C40/50 i wyszych),
CEM I 42,5 R
budowa obiektw inynierii komunikacyjnej - obiekty mostowe, betony nawierzchniowe,
CEM I 52,5 R
produkcja betonw samozagszczalnych (SCC),
zaleca si stosowanie przy produkcji wibroprasowanej kostki brukowej, galanterii
Cement portlandzki ulowy
betonowej, produkcji pokry dachowych, a take wprefabrykacji wielkogabarytowej
CEM II/A-S 52,5N
elbetowej i spronej,
betonowanie w warunkach obnionych temperatur,
produkcja zapraw murarskich i tynkarskich

str. 2

znajduje zastosowanie we wszystkich klasach ekspozycji (zwyczeniem XA2 i XA3,

gdzie wymagane jest stosowanie cementw odpornych na siarczany SR lub HSR),
produkcja betonu towarowego klas C8/10 C35/45, a take betonu samozagszczalnego SCC,
Cement portlandzki ulowy produkcja betonu i zapraw barwionych oraz zapraw murarskich itynkarskich,
CEM II/B-S 32,5R
produkcja prefabrykatw wielko i drobnowymiarowych dojrzewajcych w warunkach
naturalnych lub poddawanych niskocinieniowej obrbce cieplnej,
budowa drg oraz obiektw inynierskich,
stabilizacja gruntu
znajduje zastosowanie we wszystkich klasach ekspozycji (zwyczeniem XA2 i XA3,
gdzie wymagane jest stosowanie cementw odpornych na siarczany SR lub HSR),
zalecany jest do produkcji betonu klas wytrzymaoci C8/10 do C45/55, betonw samozagszczalnych SCC oraz betonw wysokiej trwaoci,
Cement portlandzki ulowy produkcja betonu i zapraw barwionych oraz zapraw murarskich itynkarskich,
produkcja wibroprasowanej kostki brukowej, galanterii betonowej, prefabrykacji drobno
CEM II/B-S 42,5N
i wielkogabarytowej elbetowej lub spronej dojrzewajcej w warunkach naturalnych
lub poddawanych niskocinieniowej obrbce cieplnej,
znajduje rwnie zastosowanie w budownictwie komunikacyjnym do budowy drg oraz
obiektw inynierskich

Cement hutniczy
CEM III/A 52,5N-NA

Cement hutniczy
CEM III/A 32,5N-LH/HSR/NA
CEM III/A 42,5N-LH/HSR/NA
CEM III/B 42,5L- LH/SR/NA

przydatny jest we wszystkich klasach ekspozycji, wklasach ekspozycji XA2 i XA3 naley
dodatkowo stosowa cement hutniczy odporny na siarczany SR lub HSR,
zalecany jest przy produkcji betonu klas wytrzymaoci doC50/60 oraz betonu samozagszczalnego SCC i betonw wysokiej trwaoci,
produkcja betonu i zapraw barwionych oraz zapraw murarskich itynkarskich,
przydatny przy wykonywaniu mostowych obiektw inynierskich,
moe by stosowany wprodukcji prefabrykatw wielko i drobnowymiarowych,
produkcja wibroprasowanej kostki brukowej, galanterii betonowej idachwki cementowej
znajduj zastosowanie we wszystkich klasach ekspozycji z wyczeniem klasy ekspozycji
XF4,
szczeglnie przydatne s wprodukcji betonu o podwyszonej odpornoci na agresj
chemiczn, wprzypadku obiektw takich jak oczyszczalnie ciekw, skadowiska
odpadw, zbiorniki na cieki, instalacje do odsiarczania spalin, fundamenty czy obiekty
hydrotechniczne,
wykonywanie betonw masywnych, zapr wodnych itp.,
do prac budowlanych w grnictwie,
produkcja betonu zwykego klasy C8/10doC40/50 i betonw wysokowartociowych,
produkcja prefabrykatw wielko i drobnowymiarowych dojrzewajcych w warunkach
naturalnych i podwyszonej temperatury
produkcja zapraw murarskich i tynkarskich, zwykych i barwionych,
znajduj zastosowanie przy budowie nawierzchni drogowych w kategorii ruchu
KR1-KR4 (CEM III/A 42,5N-LH/HSR/NA) oraz stabilizacji gruntu

moe by stosowany we wszystkich klasach ekspozycji z wyczeniem klasy XF3 i XF4,

przydatny do wykonywania konstrukcji i elementw naraonych na agresj chemiczn
Cement wieloskadnikowy
(klasy ekspozycji XA) oraz karbonatyzacj (klasy ekspozycji XC), np. do budowy infraCEM V/A (S-V) 32,5R-LH/HSR/NA
struktury rolniczej, oczyszczalni ciekw itp.,
produkcja betonu zwykego klasy C8/10doC30/37

str. 3
Tabela 2. Zakresy stosowania cementw zgodnych z PN-EN 197-1 w betonie w zalenoci od klasy ekspozycji wg PN-B-06265:2004
( akceptowany zakres stosowania, X brak moliwoci stosowania)
Rodzaj cementu
CEM III/A 32,5NCEM II/A-S 52,5N
CEM V/A (S-V)
Klasy ekspozycji
CEM I 42,5R
LH/HSR/NA
CEM III/A
CEM III/B 42,5LCEM II/B-S 32,5R
32,5R-LH/
CEM I 52,5R
CEM III/A 42,5N- 52,5N-NA
LH/SR/NA
CEM II/B-S 42,5N
HSR/NA
LH/HSR/NA
Brak zagroenia

X0
korozj

XC1

XC2
Karbonatyzacja

XC3

XC4
XD1

Chlorki niepochodzce z

XD2
wody morskiej

XD3
XS1

Chlorki pochodzce z wody

XS2
morskiej

XS3

XF1

XF2
Zamraanie /
rozmraanie
X

XF3
1)
X
X
XF4

X
XA1

Agresja
X
X
X

XA2
chemiczna
X
X
X

XA3
XM1

cieranie

XM2

XM3
1)
dopuszcza si stosowanie w przypadku:
elementw konstrukcji budowlanych w wodzie morskiej, jeeli: w/c 0,45; min. klasa wytrzymaoci C35/45 i zawarto cementu 340 kg/m3,
trasy najazdu sprztu mobilnego, jeli: w/c 0,35; min. klasa wytrzymaoci C40/50 i zawarto cementu 360 kg/m3.
W obu przypadkach nie dopuszcza si porw powietrznych.

Dynamika narastania wytrzymaoci

Normowo wytrzymao cementu oznacza si na zaprawach normowych w temperaturze 20C po 2 lub 7 dniach (dla wytrzymaoci
wczesnych) i 28 dniach dla wytrzymaoci normowej (rys. 1). Dynamika narastania wytrzymaoci, gwnie wczesnej, jest zwizana
z ciepem hydratacji cementu. Im wysza temperatura betonu (rys. 2 i 3), tym procesy hydratacji zachodz szybciej, a tym samym
szybszy jest przyrost wytrzymaoci. Waciwo ta jest istotna z punktu widzenia prefabrykacji betonowej, gdzie szybko rotacji
form jest kluczowa dla procesu produkcyjnego. Najwiksz dynamik narastania wytrzymaoci charakteryzuj si cementy portlandzkie CEM I 42,5R, CEM I 52,5R, a take cement portlandzki ulowy CEM II/A-S 52,5N oraz cement hutniczy CEM III/A 52,5 N-NA.

Wytrzymao na ciskanie [MPa]

str. 4
70

CEM I 52,5R

60

CEM II/A-S 52,5N

50

CEM I 42,5R

40

CEM III/A 52,5N-NA

30

CEM II/B-S 32,5R

20

CEMV/A (S-V) 32,5R-LH/HSR/NA

10

CEM III/A 42,5N-LH/HSR/NA

CEM III/A 32,5N-LH/HSR/NA

7 dni

2 dni

28 dni

Rys. 1. Wytrzymao na ciskanie po 2, 7 i 28 dniach w temperaturze 20oC

38C

CEM III/A 32,5N-LH/HSR/NA

20C
8C

CEM III/A 42,5N-LH/HSR/NA

CEM V/A (S-V) 32,5R-LH/HSR/NA
CEM II/B-S 32,5R
CEM III/A 52,5N-NA
CEM I 42,5R
CEM II/A-S 52,5N
CEM I 52,5R
0

10

20
30
Wytrzymao na ciskanie [MPa]

40

50

Rys. 2. Wytrzymao na ciskanie po 2 dniach w rnych temperaturach dojrzewania

38C

CEM III/A 32,5N-LH/HSR/NA

20C
8C

CEM III/A 42,5N-LH/HSR/NA

CEM V/A (S-V) 32,5R-LH/HSR/NA
CEM II/B-S 32,5R
CEM III/A 52,5N-NA
CEM I 42,5R
CEM II/A-S 52,5N
CEM I 52,5R
0

10

20
30
40
Wytrzymao na ciskanie [MPa]

Rys. 3. Wytrzymao na ciskanie po 7 dniach w rnych temperaturach dojrzewania

50

60