Maandag 21-3-2016 Gastcollege

Active Ageing

Dr. Louis Neven Lector

Een robot kan de was doen?

Vertellen over zijn visie over zorgtechniek en wat er is mis is met
zorgtechniek
Voorbeelden over robotica
Wat is een robot -> zie wikipedia nl/eng zit al een verschil in
Programmeerbare element het autonome element belangrijk
Kan een taak uitvoeren semi-autonoom
Wasmachine, ook een soort robot, maar dit zien we niet als robot.
Wel zelfstandig stofzuigen
Rosie, robot jadsons?
Robot, doet verschillende taken, spraak communiceren, verschillende ADL-taken.
Verwachtingen over zorgtechnologie de komende jaren
- Kunnen we verachten dat een robot de was zal doen
- In meer algemene zin: Wat kunnen
- Zie dia 4
Zie dia 5 Opkomst zorgtechnologie
Afgelopen jaren veel technologie verandert in positieve zin, zorgtechnologie veel
minder ontwikkeling ondanks de miljarden investeringen.
Deze ontwikkelingen in de zorgtechnologie gaan veel langzamer
Gerontechnologie = (zorg) technologie voor ouderen
Het probleem begint bij het spreken over ouderen
- Ouderen als probleem
Komt
Tabel

door uitspraken als:

Meer ouderen
Kunnen het niet meer betalen
Hoe gaan we dit probleem oplossen
bevolking,

Daling anti-conceptie, niet wat pastoor zei hoeveel kinderen, maar zelf bepalen.
Andere piek babyboom
Weten al heel lang dat de vergrijzing er aan zit te komen en n u ineens hebben
we en probleem.
Hoe ouder worden, hoe meer zorgkosten.
Goed nieuws, in de meeste zorgkosten te maken heeft inde laatste fase van
leven. Daarom zo duur. Laatste 2/3 jaar.
0-67, weinig mensen dood, goed nieuws, zijn papa/ mama / kinderen
Quote dia 9
Broadbent, Stafford, MacDonald (2009)

Demografische projectie, sterke maten vergrijzing, verdubbeling, vervolg, etc.

godzijdank robots zijn er om het probleem op te lossen. Eind belangrijke
toevoeging
De overheid en zorgverzekeraars, wie moeten nu gaan nu betalen.
Dia 10
1. Crisis account of ageing
a. Zorgkosten, handen aan het bed, pensioenen, sociale voorzingenen
2. Specifiek probleem opgelost met technologie
3. Tripe win
a. Herkenbaar als goed: met innovatie het grote maatschappelijke
probleem van de kwetsbare ouderen oplossen
b. Lijkt aantrekkelijk, verstandig, moreel verantwoord,
c. Werkt alleen met heel negatieve kijk op ouderen
d. Jong zijn en jong voelen.
Deze kijk heeft te maken met ouderen bestempelen als een probleem
Ouderen accenturen het goede, het slechte van de probleem groep matchen niet.
Sluiten daardoor niet aan
Grote mismatch tussen jonge ouderen van nu en gerontechnologie
Door crisis discourse: te weinig vragen bij miljardeninvestering
En komen daardoor niet toe aan de 3 onderliggende problemen.
Stellen eigenlijk te weinig vragen voor miljardeninvesteringen.
1. Aansluiten sociale context van oudere mensen
a. Ontwerp op basis van probleem stereotypen
i. Voorbeeld zorgrobot
ii. Ontwerpen voor ziele ouderen, voelen zich niet
aangesproken, want zien zichzelf niet. Of voor oude mensen
en vinden zich niet oud
iii. Leidt tot stigmatiserend ontwerp
iv. Niet voor mij reactie, maar soms ook gedwongen gebruikt
b. Intieme sociale kennis nodig van context oudere en (eventueel) de
zorg daaromheen
i. = willen we er naar toe
Vaak keus tussen telecaresysteem of verpleeghuis.
Ook als schendingen over privacy, beslissingen maken over de clint omdat meer
gegevens bekend zijn.
Hoe het ook kan: Zora
- Ontworpen op basis van wat zorgprofessional willen en niet van ict zelf.
o Happy birthday zingen en dansje
o Menu voorlezen dementerende die het de hele dag vragen.
Naar positief ontwerpen
- Weg van verlies en gebruik: Naar gezond en actief
- Inspelen op hou ouderen zichzelf zien
o Positieve beeld va jonge ouderen
o Kennen van praktijken, betekenisvolle rollen en identiteiten
o Verleiden tot gezond gedrag
o Hoe aansluiten met techniek?

Gezondheidsverleiding: Promotietraject Judith Weijman

Vragen ouderen brei project; ik heb een uitdaging voor jou, brei patronen. Ik ben
bep en ik heb dit gedaan. Wordt verkocht en dan 3 partijen krijgen geld.
Benaderen; kom bij ons want je kan dat!! Belangrijk voor project
Georganiseerde ongezondheid
- Frietkraam naast middelbare school
Nudges in de verkeerde richting
- Chocomelk, heel vet en suiker.
- Franse friet
Verleiden tot gezond gedrag (met technologie)
- Toonladder trap
Voor ouderen nog een black-box, moeilijk om te verleiden.
2. Houding van zorgprofessional
a. Zorgtechnologie onbekend en onbemind
b. Mogelijkheden voor betere zorg gemist
c. Zorg (en welzijns) professional niet voorbereid op de toekomst
i. Pc voorbeeld
d. Techniek niet per definitie beter, maar mogelijkheid niet verkend
e. Het GET- lab open, maar nog niet klaar
i. Niet gaan over zorgtechnologie maar over zorg
Wie nu niet leert om om te gaan met dit soort ontwikkelingen, heeft later minder
kans op een baan. Zie voorbeeld laptop, eerst niet, nu bijna niet meer zonder.
Casus; vrouw met dementie, kan ze, alleen ene probleem, s nachts in bed
wakker worden, weet ze niet meer waar ze is, raakt overstuur, slaapt slecht in,
herhaalt zich. Slaaptekort, gezondheid achteruit.
Telecare systeem genstalleerd, registreren, wanneer de vrouw wakker wordt en
dan een spreek-luister verbinding opzetten. Het is cruciaal dat deze mensen
spreek-luister verbinding, mw. kennen en weten hoe of wat. Eerst geruststellen,
waarom kopje thee drinken, praten, drinkt kopje thee op, slaapt in en dan slaapt
ze door.
Zorg voor clint staat voorop, zie iemand anders zijn portfolio
3. Begrijpen van disruptie
o Nieuwe techniek leidt (dwingend) tot verschuivingen:
Taken
Verantwoordelijkheden
Normen
Competenties
Identiteiten
Kosten en baten (meestal niet degene die investeren,
gemeente investeert, zorgverzekeraars goedkopere zorg) dus
voor deze en deze partij worden deze en deze kosten
bespaard.
o Ontwerper moet dit vooraf goed kunnen inschatten

o
o

Dat is lastig
Veel over bekend, maar verspreid over disciplines
STS, SG, Gerontechnologie, economie, etc.
De problemen in de samenleving houden zich niet aan de grenzen
van onze academische disciplines

Wat te doen:
Zachte analyses
- Technisch kunnen we genoeg (harde dimensie)
o Maar ontwerpen op basis van ouderen als probleem leidt tot
zorgtechniek die niet gebruikt wordt
- Winst te behalve door het begrijpen van de (zachte) sociale dimensie
o Wie is de (jonge) oudere van nu en wat willen ze?
o Hoe ouderen te verleiden tot gezond gedrag?
o Hoe verandert de zorg door techniek?
- Met een focus op zorg, leefstijl, preventie en gezondheidsverleiding
- Met deze zachte analyses tot techniek komen die wel past.
Belangrijk om vanuit de clint, te vertrekken. Zorgvraag en de behoeftes.
Positieve benaderingen