Você está na página 1de 4

04/08/2016

ReformadaPrevidncia:urgnciaparaque(m)?INESC

ReformadaPrevidncia:urgnciaparaque(m)?
Publicadoem14/03/201615:10
ArtigodeGrazielleDavid
NoexistepropsitoemserealizarumaReformadaPrevidncianestemomento,s
pressas,semamploacordosocial,portrsrazesprincipais.
1.APrevidncianodeficitria.
EstudosdemonstramqueaPrevidncianodeficitriaseforrespeitadooclculo
contbilprevistonaConstituioFederal.APrevidncia,juntocomaSadeea
Assistncia,tmumoramentoprprio,oOramentodaSeguridadeSocial,quecontacomumadiversidadedefontesde
receitas(art.195),provenientesdooramentodaUnio,dosEstadoseMunicpios,edascontribuiessociaisfeitaspelas
empresasepelostrabalhadores.Dessasfontes,destaquepara:ContribuioPrevidenciriaparaoRegimeGeralda
PrevidnciaSocial(RGPS)ContribuioSocialsobreoLucroLquidodasEmpresas(CSLL)ContribuioSocialParao
FinanciamentodaSeguridadeSocial(Cofins)ContribuioparaoPIS/PasepContribuiessociaissobreconcursode
prognsticos(ex:loteria).
Contrariandoadeterminaoconstitucional,oMinistriodaPrevidnciaadotaumcritriocontbilinadequado,aodizerquea
Previdnciadeficitriaporqueconsideraparasuasustentaofinanceiraexclusivamenteasreceitasdascontribuiesdos
empregadoseempregadores.Ignorase,assim,asdemaisreceitasquecompemoOramentodaSeguridadeSocial.Quando
seavaliatodasasreceitasedespesasdoOramentodaSeguridadeSocial,oresultadofinalsuperavitrio,conforme
demonstradonatabela1abaixo.

ExistemaindadoisgrandesusurpadoresdosrecursosfinanceirosdoOramentodaSeguridadeSocial:aDRUeasrenncias
tributrias.ADRU,DesvinculaodeReceitasdaUnio,permiteretirar20%(ejexistepropostatramitandonoCongresso
paraqueessevalorsubapara30%)dascontribuiessociaiseeconmicasquecompemoOramentodaSeguridadeSocial
(OSS).Em2014,aDRUretirouR$63,2bilhesdoOSS.Istoquerdizerque20%doquefoirecolhidoparafinanciara
Previdncia,aSadeeaAssistncianofoirealmenteparaessafinalidade,foiparaoOramentoFiscal.DentrodoOramento
Fiscal,orecursoquefoiretiradodoOramentodaSeguridadeSocialpodeserutilizadoemoutraaooramentriasendo
quemuitasvezes(oquemaisrevoltante),podeserutilizadoparapagarjuros.
Osjurosbrasileirossoinexplicavelmenteumdosmaisaltosdomundo(taxaSelicestem14,25%),resultandoemgastos
imensos,comoem2015,quandoR$208bilhesdoOramentodaUnioforamdestinadoexclusivamenteparaopagamento
dejuros.Essesjurosabsurdamentealtossoosmesmosquefazemadvidapblicaaumentarnumritmoinsuportvele
insustentvelparaopovobrasileiro.Parasaciarocapitalextremamentefinanceirizado,quepressionapelamanutenodos
jurosaltosparagarantirarentabilidadedesuasaplicaesfinanceiras,osinvestimentosegastossociaisestosendo
sufocados.
Htambmasrennciastributrias,quesogastosindiretosdenaturezatributriadoEstado,comoobjetivodealiviaracarga
http://www.inesc.org.br/noticias/noticiasdoinesc/2016/marco/reformadaprevidenciaurgenciaparaquem

1/4

04/08/2016

ReformadaPrevidncia:urgnciaparaque(m)?INESC

tributriadeumaclasseespecfica,deumsetoreconmicooudeumaregioquasesempreaumaempresa,semno
entantoonecessriocontroledemocrticodasociedade,esemcontrapartidassociais.EmumestudodoInesc,foipossvel
observarque,noperodode2011a2014,asrennciastributriassobreascontribuiessociais(PISPasep,CSLLL,Cofinse
contribuioparaaprevidncia)tiveramumavariaode72,76%.Isto:emapenas4anos,houveumaaumentode72,76%
nasrennciaistributriasdefontesdereceitaquedeveriamservircomofontedereceitaparaoOramentodaSeguridade
Social.Comisso,aUniodeixadearrecadarumamdiaanualdeR$130bilhesdecontribuiessociaisquedeveriamservir
parafinanciaraSeguridadeSocial.Essevalordasdesoneraesestficandocomalgumascorporaes,semcontrole
democrtico,semavaliaodoretornosocial,enquantoaPrevidnciaacusadadedeficitria.Quandoavaliadassomenteas
rennciastributriassobreascontribuiesprevidencirias,temosumavariaode147,10%em4anos(20102014),coma
UniodeixandodearrecadarumamdiaanualdeR$49bilhes.

PelaTabela2acimapossvelobservarcomoasrennciastributriassobreascontribuiesprevidenciriasaumentamnum
ritmomuitosuperioraosgastosprevidencirios,65%e27%,respectivamente,entre2012e2014demonstrandoseu
importanteimpactonegativonascontasdaPrevidnciaSocial.SenecessriocontergastoscomaPrevidncia,quese
comececortandoasrennciastributriasrealizadasnoquedeveriamsersuasfontesdereceitasascontribuies
previdenciriaseasdemaiscontribuiessociais.

2.Possveismudanasdemogrficasbrasileirassodemdio/longoprazo,norequeremumamudanasimediatase
nopodemretrocedernagarantiadedireitos.
ComasprevistasmudanasdemogrficaseaampliaodosdetentoresdedireitosprevidenciriosnoBrasil,possvelquea
Previdnciatenhaqueserreavaliadapormessaumanecessidadedemdio/longoprazo.Assim,nocabefazermudanas
naPrevidncianummomentoemquesebuscaidentificarproblemaseencontrarsoluesdeimediato,paraenfrentaruma
crise.Almdisso,mudanascomoasdemogrficasrequeremumarepactuaosocialqueseconstricomotempo,com
estudos,comdiscusseseconstruescoletivas.Enocommedidasatropeladas,porimposiesdascorporaes.
Assim,importantequetantonoExecutivoquantonoLegislativosejamcriados,reativadosoufortalecidosespaosde
governana,comamplaparticipaosocial,paraavaliaodorealcenrionacionalreferentePrevidnciaSocial.Somente
apsessediagnsticoserpossvelpensaremumprognsticoeemmedidasquepodemseradotadas.Quandosetratade
direitoshumanos,nopossvelpularetapasnemretrocedernagarantiasocial,especialmentenumEstadoDemocrticode
Direito,comoocasodoBrasil.
3.ReformaTributriaeReceitasemPotencialsoasaesimediatasqueoBrasilprecisa.
ExistenestemomentonaCmaradosDeputadosumaComissoEspecialdaReformaTributria,montadaporiniciativado
seupresidente,odeputadoEduardoCunha,cujostrabalhostmocorridodemaneirabastantefechadaedistanteda
sociedade.Issopreocupanteporquesetratadeumtemadegrandeinteressesocial,nummomentodecriseeconmica.Um
exemplo:em2demaropassado,aComissoentreosdeputadosmembrosdaComisso.Oidealseriaqueoparecer
estivessedisponvelparaasociedadenositedaCmara,comoacontecenasdemaiscomisses.PorquejustoessaComisso
estseesquivandodegarantiratransparnciaeaparticipaosocial?
ApesardodiscursodequeoBrasiltemamaiorcargatributriadomundo,aocomparlacomadeoutrospases,percebemos
http://www.inesc.org.br/noticias/noticiasdoinesc/2016/marco/reformadaprevidenciaurgenciaparaquem

2/4

04/08/2016

ReformadaPrevidncia:urgnciaparaque(m)?INESC

queacargatributriabrasileiraestnamdiamundial.Oproblemaquetemosnorefereseaotamanhodacargatributriae
simsuadistribuio.Hojeospobreseaclassemdiapagammuitostributosproporcionalmentesuarenda,enquantoos
superricospraticamentenopagamnada.Issoocorrepordoisfatores:ataxaomuitomaiorsobreoconsumo(indireta)do
quesobrearendaeopatrimnio(direta).Almdisso,atributaosobrearendatambmnoestocorrendodemaneiramais
progressiva,cobrandomaisdequemganhamais,devidoisenodetaxaosobrelucrosedividendos.Issoumproblema
porqueaspessoasmaisricastmsuarendaprovenientejustamentedelucrosedividendos,enodesalriostaxadosna
fontecomoocorrecomaclassemdiaetrabalhadoresassalariados.
Reformarosistematributriobrasileirotornandoomaisprogressivo,diminuindoostributossobreoconsumo,aumentandoos
sobrearendaeopatrimnio,tornandooimpostoderendamaisequnimeentreasrendasdotrabalhoedocapital,
distribuindoacargatributriaaodiminuilaparaospobreseclassemdiaeaumentlaparaossuperricospermitiria
inclusiveumaampliaodacapacidadedeconsumointernaedemovimentaoefortalecimentodaeconomianacional.Ainda
seriapossvelaumentarovolumedaarrecadao,emdecorrnciadaredistribuio,enodoaumento,dacargatributria.Em
vezdevenceracrisecomcortesnaPrevidncia,possvelsuperlacommedidasdejustiafiscal,comoaredistribuioda
cargatributria,eaindapromoverjustiasocial,garantindoquenohajaretrocessosnosdireitoshumanos,sociais,
econmicos,culturais,ambientais.
AindanaReformaTributria,existeumainiciativadealgumasorganizaesdasociedadecivildaqualoInesc(Institutode
EstudosSocioeconmicos)fazpartejuntocomoIJF(InstitutodeJustiaFiscal),chamadadeProjetoIsonomiaJ,queestima
quecomasdevidascorreesprogressivasnacobranadoImpostodeRenda,seriapossvelampliarasuaarrecadaoem
R$80bilhes,almdeaumentaraisenodesseimpostoparaatR$3.299(salriomnimocalculadopeloDIEESE)e
diminuirseupesoparaquemrecebeat20salriosmnimos.
JasreceitasempotencialqueoBrasiltemsodecorrentes,principalmente,dasonegaofiscal(R$500bilhes),dosfluxos
financeirosilcitos(R$90bilhes),edadvidaativadaUnio(R$1,5trilho).DototaldadvidaativadaUnio(DAU),R$150
bilhesjtiveramseusprocessosjudiciaisfinalizadosepodemsercobradosimediatamenteoutrosR$913bilhesestosob
discussoadministrativanasDelegaciasdaReceitaFederaldeJulgamento(DRJ)enoConselhodeAdministraode
RecursosFiscais(Carf).Assim,compriorizaodeatividadesedirecionamentodeservidoresdaReceitaFederal,aUnio
poderiaatuarfortementenaanliseenoprocessamentodessescrditos.ParatodosessescasosdeReceitasemPotencial,
medidasadministrativas,acargodoExecutivoapenas,seriamcapazesdefortaleceracapacidadearrecadatriaegarantir
pelomenosmaisR$690bilhesaoscofrespblicos(semcontaraDAUqueestsobcontenciosoadministrativo).
SomentecomaspropostasaquiapresentadasseriapossvelampliaroOramentodaUnioemR$933bilhesento,porque
discutirdeformaapressadaostaisR$85bilhesdeumditodficitdaPrevidnciaSocial?scorporaes,especialmente
multinacionaisebancos,interessamanipularodiscursoedizerqueaPrevidncia,osdireitostrabalhistas,asprotees
sociais,aspolticaspblicaseosdireitoshumanossoosculpadosdascriseseconmicas,masaverdadeoutra,os
culpadossoosjurosaltos,asrenncias,afinanceirizaoexcessiva,asonegao,osfluxosilictos,osparasosfiscaiseos
devedoresdaUnio(nocaso,asmesmascorporaessurpresa!)quenopagamsuaparte,ojusto.

http://www.inesc.org.br/noticias/noticiasdoinesc/2016/marco/reformadaprevidenciaurgenciaparaquem

3/4

04/08/2016

ReformadaPrevidncia:urgnciaparaque(m)?INESC

ConfiratambmoinfogrficoqueproduzimoscomaferramentaInfogr.amparaentendermaissobreatalreformaqueataca
apenasdireitos,nuncaosprivilgiosdequemtemdvidaativacomaUnioousebeneficiacomrennciafiscal.
Imprimir

registradoem:artigo,contribuiesprevidencirias,PrevidnciaSocial,governofederal,aposentadorias,Constituio
1988,oramentopblico,GrazielleDavid,dficitnaPrevidncia,sonegaofiscal,financiamento,Oramentoda
SeguridadeSocial,reformadaPrevidncia

http://www.inesc.org.br/noticias/noticiasdoinesc/2016/marco/reformadaprevidenciaurgenciaparaquem

4/4

Você também pode gostar