Você está na página 1de 258

F

VG[ J,LVMGM
dVTF. .<D[ UIAF
d

F
GALVM

CCCCCCCCCCCCCCCCCCCC
NNNNNNNNNNNNNNNNNNNN

NNNNNNNNNNNNNNNNNNNN
CCCCCCCCCCCCCCCCCCCC

CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC

,[BS o OB|[ U]HZFT ChZT V<,FDC

DF{,FGF I}G]; lD:AFCL

CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC

5|SFXS

FV\H]DG[ ZhFV[ D]:TOFNIFNZFF


F
GRWB/059/Bharuch/02 C/o. OIhFG[

ZhF D\lh,4
D]FP5MP NIFNZF4 TFP lHP E~RP l5G o #)Z_Z_
OMG o _Z&$ZvZ(Z*)Z DMP )$Z*$ &$$!!
Email ID : anjuman2006@hotmail.com

5|SFXG G\P o !#(


!5vHDFNLp, VjJ,

lS

\DT

VFJ'lv!
lCP;P !$Z*

&5
P
~F

5|T o #!__
H}GvZ__&

qv G}ZFGL VF8"vNIFNZF
OMG o s_Z&$Zf Z(Z*)Z4 Z(Z_(&
Z(Z)!!4 DMP )$Z*$ &$$!!

cvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvc

TMCOFV[ G
T sEFU!#f
GT

cvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvc

vcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcv

VG]@Dl6SF

lJI

5[H G\P

( p/ka=kna be bol.......
025
p/kr8
( NabIno Ata; ;Lme gyb kuAaRnnI Aaytona

p/ka=ma&

( PaiBlkno p8 va&k 2e
( H SvIkarva =u& kr=o ?
( kumagIR 9vama& Aap8o va&k `ro j !
( dInnI ik&mt smjo !
( AkIdo kuAaRn Ane hdIqna p/ka=ma&
( HdIqe pakno sharo
( wlUl Am/no sharo
( Aap8a nbI
nu& frman
( ifTna`or muLlaAo
( NabIna ;Lme gybno mSAlo
( Ata; gybnI Aayt var&var kem ?
( K uAaRne krIm je frmave jr9I mano !
( JhNnmnI v;d vaein%g
( ;Lm hoy Ae4lI j vat kro !
( kuAaRn Ane suNntne pk6I ra`o
( ifTna Ane fsadma& =u& krvu& ?
( Ahle suNnt sa9e rho
( Gayb s&b&i0t Aaytona be p/kar
( marI -lam8 Avame Ahle suNntne
( hzrt ;Bne mSWdnI i=`am8
( Aap8e kuAaRnnI sevama&
( `udana jjno jvab
( Ama& vcn
( Ku AaRnvaXo Amaro doSt 2e

029
030
032
033
034
035
036
037
038
038
040
042
042
043
044
046
046
047
048
050
051
052
053
053
054

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

sVFc,F ChZT

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

VF{Z SM. UIA IF T]D;[ lGCF\ CM E,F


HA G B]NF CL K]5F T]D5[ SZM/M\ N]~N

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

vcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcvcv

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
002

lJI

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
003

VG]@Dl6SF

lJI

( BanI ;sra;lma& Pl$g


( BanI ;sra;lnI raja ma4enI ma&g
( Namdna ho= w6I gya !
( yad kro !9I s&bo0n
( p/9m `lIfanI ccaR
( hzrt ;b/ahImna& kamo Ane bnavo
( Aalme Arvahma& honI s-a
( NabIAonI s-a
( NabI jgtnI rhmt
( peda n9I 9yo Aena Amlno fe&slo
( kuAaRnnI ;LmI iv=aXta
( iktabma& drek vStunu& byan
( lOhe mhfUznI ivgt kuAaRnma&
( nbI svR pr gvah kem ?
( Aaytona puravano 4U&k sar
( K uAaRn ivro0IAone smjo
( SaTy smjva =u& krvu& ?!
( NabIna gyb pr Amaro davo
( devb&dIAono davo AemnI iktabona p/ka=ma
( MaOLvI r=Id g&gohI
( tmaro jvab
( ALlah jevu& ;Lm ko;na ma4e p8 i=kR 2e
( Ata; b&danI j isft 2e
( g&gohI saheb Ata; p8 manta n9I !
( Aailme gyb khevama& i=kRnI g&0 n9I
( MauslmannI vat ;man9I mapo
( Aailm ALlahnI isft 2e p2I AailmnI snd kem ?!
( PaotanI mr@9I `as n bnavo

5[H G\P
073
074
075
076
076
077
078
079
080
080
081
082
082
083
086
088
089
089
090
091
091
092
092
092
093
093
094
094

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

055
055
055
056
057
058
058
059
060
060
061
062
063
064
064
065
066
067
067
068
069
069
070
071
072
072
073
073

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

( Ata; :Lme gyb pr kuAaRnI Aayto


( Aap8I smjma& =u& AaVyu& ?!
( rsUlonI ivi=Q4a&ta
( NabIne Aapvama& Aavtu& gyb
( Hzrt ;sa
no ;Lme gyb
( NabI gybma& b`Il n9I
( i`zrno ;Lme gyb kuAanma& !
( Naav6I to6I na`I !
( Tao6vanu& kar8 ?!
( BaaXknu& -ivQy ja8I hTya krI
( dIvarno `jano
( Aap8a nbI
na ;LmnI iv=aXta
( NabI b0u& j btavI =ke 2e
( ;Lme Aadm same fir+taAo lacar
( ALlahe AaPyu& Ane jaher kraVyu&
( Hzrt ;b/ahIm pr ;LmnI vqaR
( Aap8a NabI b0a&na j gvah
( hzrt yUsufno ;LmI kmal
( -ivQynI `br
( je ku& 9;ne j rhe=
( Pa&dr vqRnI `etIno nk=o
( NabI haizro naizr
( ;Lme makan vma ykUn
( Ae4lu& i=`Vyu& ke fir+taAo lacar !
( MaeArajnu& guPt ;Lm
( ;Lm Ane dIdar p8 !
( Aadne krvama& Aavelo Azab
( Ab/hanu& seNy pra@t

5[H G\P

VG]@Dl6SF

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
004

lJI

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
005

VG]@Dl6SF

lJI

( Aailm ja8e nbI n ja8e ?!


( Aemna9I malUm kro !
( devb&dIAonI 3relu& maNyatano 4U&ksar
( Aala hzrtno =eAr

5[H G\P
116
117
118
119

p/kr8

( nbIno Ata; ;Lme gyb, tfsIrna p/ka=ma&


( p/9m kuAaRn p2I maNyta
( b0u& j Aek to ivvad kem ?!
( Aekta 9; =ke 2e `rI ?
( Aektano iv=aX magR !
( kuAaRnnI tfsIr
( tfsIere hul byan Ane AkIdAe Aehle suNnt
( Aa tfsIrno sharo kem ?
( phela&9I drvajo b&0 krI devanI koi== !
( Amne hul byan maNy n9I !
( =u& tme j 5ekedar 2o ?
( muslmanoe sm@ gya h=e
( marI muslmanone -lam8
( muslman ;SlamI Adaltma&
( phela&nI maNyta
( Aek =&kanu& ivvr8
( hzrt Aadmnu& iv=aX ;Lm
( TafsIr
( TafsIrno `ulaso
( ;LmI iv=aXta
( TafsIrno `ulaso
( ALlahna& namonu& ;Lm
( Gavah Ane ;Lm

125
127
127
128
128
129
132
132
132
133
133
134
135
135
135
136
136
137
137
137
138
138
139

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

095
095
096
096
097
097
098
098
099
100
100
101
102
103
104
104
105
106
109
110
112
112
113
113
114
114
115
115

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

( Ame Aailmul gyb n9I kheta


( =Bd bdlIne kbUlo !
( -edre`a `e&cvama& n AavI
( muslmanone -lam8
( p/ Ane Aeno w]ar
( =Bdko= AmarI sa9e
( Marelane nh @v&tne magRd=Rn
( devb&dna ma@ p/mu` karI tEyb
( jvabnI smanta
( g&gohI9I Aek Dg AagX
( MaOLvI ;Sma;l dheLvI
( Maaro Ai-p/ay
( MaOLvI `lIl A&be5vI
( sfed jU5 Ane Aaxep !
( i`zrI gybnI Aayto p7o
( mOLvI ABdu+=kUr devb&dI
( devb&dI l`a8ono 4U&ksar
( Tamara svalo Maara jvabo
( Aemna 3rnI `br l;Ae
( Ga&gohI saheb pr idl ArIsae !
( Ah 3rno fTvo lag=e ke nh ?
( mNzUr nuAmanInu& m&tVy
( nbIne idlnu& ;Lm n9I !
( 3r ma4enI wdarta !
( Aalme imqal be pdaR
( LaOhe mhfUz p8 same !
( NaanoTvIno nokr gybna p&9e !
( 9aNvI sahebnu& ;Lme gyb

5[H G\P

VG]@Dl6SF

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
006

lJI

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
007

VG]@Dl6SF

lJI

( Gaybna ANy p/kar


( tfsIrno `ulaso
( Paa&c vStuna ;Lme gybnI ccaR
( TafsIrno `ulaso
( NabIAo Ane vlIAone mXelu& gyb
( tfsIrno `ulaso
( ValIAone mXelu& ;Lm
( tfsIrno `ulaso
( Na ja8vano mtlb
( NabIna gvah hovano mtlb
( nbI Aailme makan vma ykUn
( tfsIrno `ulaso
( Gayb btavvama& nbI k&jUs n9I
( nbInu& frman jU5nI tohmt9I pak
( Frmane nbI frmane `uda
( LaOhe mhfUz vlIAo same
( lOhe mhfUz ;Lme nbIno Aek -ag
( ;Lmma& nbInI iv=eqta
( Hve smjo Ahle suNnt ko8 2e ?
( AmarI ;C2a =u& 2e ?
( Aa tfsIr9I Amaro hetu
( TafsIre `aizn, Ane mAailmu ]aNzIl TafsIre `aizn
jenu& mUX nam lubabu]aavIl fI mAain ]aNzIl 2e
( HKkne AoX`o Ane Aene sa9 Aapo
( Acrjma& p6vanu& kar8
( MaSlke Aala hzrt hnu& in=an 2e
( Aevu& kro ke baitl Alg rhe
( pUvRjona l`a8ono sharo kem ?

5[H G\P
158
160
160
161
161
162
162
163
163
164
166
167
167
167
167
168
168
169
169
170
171
172
173
173
174
174
175

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

139
140
141
141
142
142
143
144
144
145
145
148
148
148
150
150
152
152
153
154
154
154
155
155
155
156
156
158

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

( tfsIrno `ulaso
( AaytnI tfsIr
( La`a8no `ulaso
( Aap8a nbI
na ;Lmno da`lo
( tfsIrno `ulaso
( Aap8a nbInu& ;Lm svR9I Ai0k
( K sIda budaRno sharo
( Hzrt ;sanu& ;Lme gyb
( AaytnI tfsIr
( TafsIrno `ulaso
( GaybI ;LmnI iv=aXta
( Maakan vma ykUn
( TafsIrno `ulaso
( MauLk t9a mlkutno tfavt
( NabIne ikyamtnu& ;Lm
( K uAaRnma& drek vStunu& byan
( Hzrt yUsufnu& ;Lme gyb
( Hzrt yUsufnI -ivQyva8I
( iv=aX ;Lmno -ag
( Hzrt i`zrnu& ;Lm
( tfsIrno `ulaso
( ;Lme lduNnIno mtlb
( tfsIrno `ulaso
( hnu& ;Lm
( TafsIrno `ulaso
( ALlahne ja8e hne n ja8e ?!
( honu& mUX Aap8a nbI
( vlIAone hnu& ;Lm

5[H G\P

VG]@Dl6SF

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
008

lJI

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
009

VG]@Dl6SF

lJI

( ArbI -aqa&tr
( 9aNvIna l`a8n&u Aala hzrte krel ArbI -aqa&tr
( dlIlo 2e p8 manvI n9I !
( Aa fTvo kona ma4e ?
( Ahle suNnt l`o j nh bno p8 !
( devb&dI i=kRno Anu-vI !
( i=kR drek ma4e i=kR 2e
( =rIk ko; n bnI =ke
( SaTy hoy to fTvo lgaDo !
( Samj ma4e ANy svalo
( `o4I trfdarI 2o6o !
( hrmEnna Aailmono fTvo
( Hzrt mOlana ;Sma;l `lIl
( mOlana AlI ibn husEn malekI
( muftI maleikya =E` Aaibd ibn husEn
( mOlana jmal ibn muhMmd ibn husEn
( mOlana wmr ibn hmdanI
( tfsIre wSmanI
( Ata; gyb kuAaRnI maNyta
( ;Lme gybnI Vya~ya
( gybno wpyog p8 jo;=u&
( kuAaRnma& gybno wpyog
( kuAaRnnI Aayto
( Ata;na be p/kar
( PaUvRjoAe gybnI tarIf krI
( TafsIr Ane =Bdko=
( Gaybe ;zafI, s&b&i0t gyb
( Hvasno wLle`

5[H G\P
206
208
210
210
211
211
212
212
212
213
214
215
215
216
216
216
216
216
217
218
223
223
224
226
227
227
230
231

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

175
176
189
190
192
192
194
195
196
197
197
198
198
199
199
200
200
201
201
202
202
202
203
204
204
205
206
206

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

( drek -aqanu& ;Lm


( ip/yne gybnI Ata
( TafsIre kuAaRn
( ivcarvanI davt svR muslmanone
( gujratI -aqa&tr
( sm@ gya ! to Aemne sval kro !
( 3rnI =hadt
( gujratI -aqa&tr
( devb&dno fe&slo
( gujratI -aqa&tr
( PairvtRn kem ?!
( Amaro mksd p/aPt
( PairvtRn phela&nI maNyta
( 9aNvInI krelI guSta`I
( gujratI -aqa&tr
( maro jvab Ane NyaynI ma&g
( CacaRnI nvI rIt
( SaamaNy da`lo smj ma4e
( =u& nvro p8 Aailm 2e ?
( MayaRda 2o6Ine vat kem ?
( Aailm Aailm Aek n9I
( HrmEnno fTvo ivcayaR p2I j 2e
( BaAz =Bdno wpyog
( devb&dna calIs mOLvIno fTvo
( Aek =&kanu& ivvr8
( ;jmaAe wMmtnI mu`alft
( MauhNndnu& `o4u& -aqa&tr !
( 9aNvI sahebnu& l`a8

5[H G\P

VG]@Dl6SF

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
010

VG]@Dl6SF

lJI

p/kr8

( Ata; ;Lme gyb s=Kt shIh hdIqona


( dlIlma& bIja S9ane hdIq
( ;Lme makan vma ykUn
( wprokt hdIq =Bda9IR frk sa9e im+katma&
( muLla AlI karInu& k9n
( :Bne hjr ASklanInu& k9n
( wprokt k9nono -ava9R
( muhiqe dheLvInu& m&tVy
( Aek devb&dI mOLvInu& dug%0 martu& k9n
( gujratI -aqa&tr
( Aemna l`a8no -ava9R
( tmaro Ai-p/ay
( Tamaro NyayI fe&slo
( Tamare =u& krvu& p6=e ?!
( Jene mano AenI to maNy ra`o ?
( Aala hzrtnI jUnI maNyta
( CaelaAo jvab Aape
( kuAaRn, hdIq tOhIdI imjaz iv)0 2e ?
( Sahaba, wlmane tOhIdI imjaznu& }aan n9I ?
( Aala hzrtnI maNyta
( mujidna& frmanno `ulaso
( PaUvRjonu& l`a8 frI9I va&co

243
244
246
246
247
248
248
248
249
250
250
250
251
251
252
252
253
254
254
255
256
256

p/ka=ma&

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
011

VG]@Dl6SF

lJI

( kUjama& smu
( Caorna pg bayla !
( devb&dI muLlane Aala hzrt9I hsd kem ?
( potane sTy smje Ae =u& kre ?
( ca krta& rkabI v0are grm !
( SaTy 2o to =Bdone mtlb bnavo
( PaotanI mtno mtlb
( tmne ivcarvanI davt
( =Bdno v0aro ihkmt pr Aa0airt 2e
( Hzrt =E` sahebnu& bIju& l`a8
( Hzrt =E` sahebnu& Iju& l`a8
( `yantnI vat
( hzrt muhiqe dheLvInu& co9u& l`a8
( GaujratI -aqa&tr
( =ah sahebnu& pa&cmu& byan
( gujratI -aqa&tr
( =ah vlIYyuLlah saheb
( =ah sahebnu& bIjau& l`a8
( Sarfraz sahebnI bI@ `yant
( Pauravano mtlb jvab sa9e
( nbI ma4e Aailme gybno =Bd kbUl n9I
( nbI nh ! p8 9aNvI gybda& !
( gujratI -aqa&tr
( tme Aemne sval kro
( nbI ivqe g&gohI sahebnu& l`a8
( Pa//9m dlIlna p/karnu& }aan p/aPt kro
( vlI ma4e mane nbI ma4e n mane ?!
( Avam ma4e de=I da`lo

5[H G\P
257
257
258
259
260
262
263
264
266
267
267
268
269
270
271
271
272
274
276
277
279
280
281
282
284
284
286
288

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

231
232
232
233

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

( JovanI =iKt Aa&`oma& ra`I


( Gaybma& Atane -Ulo nh
( gyb moijzo Ane kramt
( svalo Ane Aena jvabo

5[H G\P

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
012

lJI

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
013

VG]@Dl6SF

lJI

( Baolta& phela& ivcar kro !


( K em krI smjavu& tne !
( Aana9I p8 gyb saibt !
( SavRnI maNyta ;Lme gybe nbI
( gOqe pakno ;=aRd
( Aapnu& bIjau& fmaRn
( Aapnu& Ijau& fmaRn
( =ah Ahmd irfa;nu& frman
( sEiydI rslan dim+kInu& frman
( hzrt AzIzannu& frman
( Hzrt ~vaja bhawInnu& frman
( ;mam AlI vfanu& frman
( sEiyd ABdul AzIz dBbagnu& fmaRn
( hzrt AlI `Vvasnu& frman
( hzrt ;mam buserInu& m&tVy
( ;mam `rpotInI =rh
( muIn ;Bne ArbInu& m&tVy
( devb&dnu& nkaraTmk byan
( devb&dma& nana k+fno mtlb
( gujratI -aqa&tr
( devb&dma& mo4a k+fno mtlb
( ;mam buserInu& Ijau& m&tVy
( suleman jmlnI krelI =rh
( Aapnu& ;Lm svR9I v0Ine kem krI ?
( ;Bne hjrnI krelI =rh
( devb&dma& =Etan nbI9I v0Ine !
( GaujratI -aqa&tr
( Ahle suNNtnI Aektano ivro0

5[H G\P
313
313
313
314
318
318
319
321
322
323
323
324
328
330
332
333
334
335
336
336
337
337
337
338
340
340
341
341

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

288
290
290
293
294
295
296
297
298
300
301
302
302
303
304
304
305
305
306
306
307
308
308
308
309
309
310
310

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

( fslul i`tabno rdIyo


( nkaraTmkma& p8 ANyay
( Tamara svalo Ane Maara jvabo
( k>arI sahebe =Bd Amukno `ulaso kyo
( =u& muLla AlI k>arI breLvI 2e ?
( me& Aa magRma& ih&mt kem krI ?
( Aek =&ka Ane Aeno jvab
( ALlama ;b/ahIm hyjUrInI krelI =rh
( LaOhe mhfUzma& =u& 2e ? `aizn
( lOhe mhfUz Aailme rBbanI p8 ja8e
( =Kyta =r: jvaznI dlIl 2e
( Ja;z Ane i=kR =r: ivro0a9IR 2e
( Hzrte sAdI =IrazInI i=`am8
( drek dlIl maNyta n9I hotI
( ALlahnu& p8 Apman !
( ALlah to ha99I pak 2e !
( Aek jU5ne bnavva is]aer jU5 !
( i=kR 9o6Ivar ma4e p8 i=kR 2e !
( hdIqma& hoy to btavo ?!
( SaTyne sa9 Aapo
( devb&dI mOLvIAone sval kro
( ftava r=IdIya, -ag
( Aek =&kanu& ivvr8
( ;Lme tfsIlIno puravo
( Aek jrI an
( HdIqno kul smjo
( VahabI AkIda s&b&i0t sval
( devb&dIAonI Aadt

5[H G\P

VG]@Dl6SF

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
014

lJI

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
015

VG]@Dl6SF

lJI

( NabIAe rhmt
ma& jlal kem ?
( munaifkone Alg kem n krI AaPya
( ke4lu& manvu& jrI 2e ?!
( Ga&gohInu& k9n
( munaifke =u& ku& ?
( ;mam kStlanInu& m&tVy
( Aa fmaRn nbI
nI j =an 2e
( NabI
Ae potanI =an btavI
( ALlahe nbInI =ane gyb btavI
( ;man tajau krI lo
( nbIna 9UknI brkt
( ivcarvanI davt
( muhiqe dheLvInu& k9n
( is&he ;Lme gybnI gvahI AapI
( 7a&k8Ima& pa8I l;ne 6UbI mro !
( jene magR btaVyo yhUdI hto
( is&h kem krI boLyo ?!
( devb&dIne pU2o !
( bezban9I bdtr zbanvaXo
( ;Sma;l dheLvInI zerIlI bkvas
( gujratI -aqa&tr
( tmaro Ai-p/ay
( gujratI -aqa&tr
( gujratI -aqa&tr
( Tamaro Ai-p/ay
( ALlama AynI, nam bdIn, Avsan ih. s.
( Haifz ;Bne hjr ASklanI, Avsan ih.s.
( 2 hdIqono -ava9R

5[H G\P
359
360
360
361
362
363
364
364
365
366
367
368
368
368
369
370
371
372
373
374
374
374
375
375
375
377
377
379

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

342
342
344
344
345
348
348
348
349
350
350
350
351
351
352
352
352
353
353
353
355
356
356
357
357
358
359

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

( Aala hzrtnu& Ahesan mano !


( NabI Ane pagl gybma& Aek S9ane ?!
( marI ih&mt to nklnI p8 n9I
( hbIb jevo ko; =Ky j n9I !
( ALlama mhmUd AalUsInu& m&tVy
( HdIqno -ava9R
( SahabI Ane munaifk
( MaunaifknI ;C2a
( -UtkaX Ane -ivQykaX
( Aek g&-Ir p/karnI =&ka
( vhabInI kusmj
( Ajb sval gjb jvab !
( PaIr sahebnI pTnI
( Aa ko; kaydo n9I !
( sm@ne vat kro !
( o0 kem AaVyo ?!
( jGya svalna Ai0kar ma4e 2e
( jGya inyuKt kem krI ?
( hdIq Ane devb&dI maNyta
( karI tEyb devb&dIno AkIdo
( `rab n lage to khu& !
( Hzrt wmrno jvab
( SahabIno sval kem ?
( A&tma& nbIno jvab
( Saval9I faydo
( =u& ja8va myu& ?
( davo `as dlIl samaNy !

5[H G\P

VG]@Dl6SF

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
016

379
380
380
380
381
381
383
384
384
384
385
386
386
386
388
388
389
389
389
390
390
391
391
393
394
395
396

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
017

VG]@Dl6SF

lJI

( gujratI -aqa&tr
( s&k4na smye =u& krvu& ?
( kramt Ane moijzo
( meArajno sfr
( hdIq9I puravo
( hzrt AlInI kramt
( =E` AbU mdynnI kramt
( hdIqna =Bd9I dlIl
( pUvRj buzugoRno sharo
( moijzo khevanI jrt
( hdIqno -ava9R
( ijnno p8 smave= 9; =ke 2e
( Aap8ne Aap8u& pir8am `br n9I
( `aTmanI haltnI nbIne `br 2e
( NabIAe Aap8ne kem btaVyu& ?
( Aa `ulasa p2I p8 -Ul 9;
( shabana kbUlvano mtlb
( dInnI sa&kX k6I9I k6I mXelI 2e
( =u& nbIne Aap8I AoX` 2e ?
( Aek =&kano inkal
( Aaimr wSmanI devb&dInu& k9n
( gujratI -aqa&tr
( mOLvI mNzUr noAmanInu& k9n
( devb&dIAona pIrnI gvahI
( gujratI -aqa&tr
( nkaraTmknu& kar8 =o0o
( Nyayna be magR
( HdIqno ;manI `ulaso

5[H G\P
396
398
400
400
401
401
401
401
402
403
405
405
405
406
406
406
407
408
408
419
410
410
411
411
412
413
413
413

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

5[H G\P

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

VG]@Dl6SF
lJI
( shabano AkIdo
( njatvaXI jmaAtnI AoX`
( MaOLvI ABdu+=kUr kakorvI devb&dInu& m&tVy
( khevano -ava9R
( maro Aek sval
( Aek sval Ane Aeno jvab
( Aek mU`Rno da`lo
( Jvabna m9aXa9I jvab n bne !
( =&kaAo9I kam bn=e nh
( AkIdtne nh kaydane Aa0ar bnavo
( `rabne ja8e Ane sarane n ja8e ?
( MaOLvI Aa& ba=d ke `amU= n =vd
( magRd=Rk ko8 Ane kevo ?
( doSt kevo hovo jo;Ae ?
( wStad kone bnav=o ?
( h+rma& tme tmara magRd=Rk sa9e
( jNntma& jva ma4e ;mannu& rx8 kro !
( ivvad Anek vatoma& 2e
( Aektano -&g Ame n9I kyoR
( ;Sma;l dheLvI -artma& ivvadnu& mUX 2e
( gujratI -aqa&tr
( `rabI ko8 laVyu&
( AkIdanu& b&0ar8
( Aala hzrtno jvab
( gujratI -aqa&tr
( gujratI -aqa&tr
( FzIltma& Amaro magR iv=aX kem ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
018

lJI

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
019

lJI
5[H G\P
p/kr8
( mfatIhul `msa Ae4le sUrAe lukmannI A&itm
Aaytma& jenu& v8Rn 2e Aeno Ata; ;Lm nbI ma4e
hdIq Ane tfsIrona p/ka=ma& saibt 2e.
436
( ds ispahIAonI Aek 4uk6I
438
( HdIqe pakno `ulaso
440
( muLla AlI karInu& m&tVy
440
( Aapna khevano -ava9R
441
( hzrt AlIna ha9e ivjy
442
( hdIqno `ulaso
442
( mOtana yu)0nI mdInama& nbIAe `br AapI
443
( hdIqno `ulaso
444
( hdIqno `ulaso
445
( Hzrt AbUbnu& Avsan
445
( hzrt wmrnI =hadt
446
( Hzrt wSman gnInI =hadt
447
( Aek devb&dI mOLvI
448
( GaujratI -aqa&tr
449
( HdIq9I jvab
449
( HdIqe pakno `ulaso
451
( SahabaAe ccaR kem n krI ?
452
( hdIqno `ulaso
453
( =u& ja8va myu& ?
453
( HdIqno `ulaso
454
( NabIne jvu& hoy Tya& jay
455
( hdIqno `ulaso
456
( Aala hzrtnI krelI =rh
457
( K bUlI levano mtlb
457
VG]@Dl6SF

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

414
415
415
416
417
418
418
420
421
422
422
423
423
423
426
426
428
428
429
430
430
431
432
432
433
434

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

( hzrt Aa;=anI maNyta


( NabIno jvab maNytano Aa0ar
( Aek gybma& ke4la gyb
( m0ma`I bno ! g&dkInI ma` nh !
( piBlkma& kevI ccaR hovI
( Aek hdIq bI@ hdIqno jvab
( ikyas 2e fmaRne nbI nh
( muLla AlI karInI =rh
( be hdIqma& =Bda9IR tfavt
( Aa&`o9I jo; levano faydo
( LaOhe mhfUz nbI smx
( NabI9I drek vStu ink4 2e
( NabInI hyat Ane ;Lm
( Aek =&kanu& invar8
( AiStTvma& n9I te p8 ingahma&
( ;mame kStlanInI =rh
( ALlama savInu& m&tVy
( kbrma& nbIAe paknI hyat
( dheLvI@no p&9
( gujratI -aqa&tr
( Ga&gohI@nu& k9n
( Mauslmanone AmarI -lam8
( kuAaRnma& moimnnI =an
( doStnu& kam =u& 2e ?
( AaXs 2o6o Ane kamma& lago
( w]am wMmt =u& kre ?

5[H G\P

VG]@Dl6SF

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
020

lJI

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
021

VG]@Dl6SF

lJI

( gujratI -aqa&tr
( -UlvanI bImarI to n9I !
( tmara mOLvI9I sara 2e
( bd\AkIda drek vatma& bd nh
( wL4a cor ko4valko 6&4e
( 3rno kmal ! dIvar p8 kac !
( gujratI -aqa&tr
( cakro p8 gyb ja8I le !
( Nyay kr=o to kamyab rhe=o
( nbI
devb&dI moLvona cakr9I p8 nIce !
( gujratI -aqa&tr
( ko8 kYaa& mr=e nbIAe btaVyu&
( JevI maNyta tevo `ulaso
( Ma0na name zer !
( gujratI -aqa&tr
( devb&dI =&ka Ane Aeno jvab
( devb&dno Ijo Anu-v
( gujratI -aqa&tr
( NaIcI mu&6IAe SvIkarI lI0u& !
( Je ku& Ae 9;ne j rhe !
( YakInno puravo
( duAano faydo
( gujratI -aqa&tr
( mhan ANyay !
( Hu& phela& ke p2I tme ?!
( gujratI -aqa&tr
( hve Aemne sval krI lo

5[H G\P
476
476
476
477
477
478
478
479
479
480
480
481
481
482
482
483
484
484
485
485
486
486
487
487
488
488
489

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

458
458
459
459
460
460
462
464
465
465
466
467
467
468
469
469
470
470
470
471
471
472
472
473
473
474
475

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

( ABbasnI `u=Ino par n ro


( devb&dIne jln 9; g; !
( tmaro davo nQ4 9yo te kem yad n9I ?
( bI@ shIh hdIqone kem -Ulo 2o ?
( tmara 3relu mOLvIAo ma4e tme k; Aayt9I saibt kyu% ?
( devb&dI Ata; gyb manto j n9I
( SahabIAe btaVyu& matana pe4ma& =u& 2e
( isIknI vat pr devb&dI p/har
( potana b&0ar8nI hTya !
( Bae =rm =u& n kre ?
( devb&dI AkIdo nbI ma4e Alg 3r ma4e Alg !!
( pe4ma&nI nh pI5ma&nI `br
( wproKt l`a8no `ulaso
( devb&dI muLlane sval kro !
( NabI ma4e l`a89I Aemno jvab
( jvabonI ma&g rhe=e
( tmara dStavezno A_yas kro !
( klm n&br !
( gujratI -aqa&tar
( 3rnI buzugIR cXkavvano `yal !
( Anu-v hdIq9I w]am !
( devb&dno bIjo Anu-v
( gujratI -aqa&tr
( Aa to muFtInI vat 2e !
( Aa ko; 4eMprrI kramt n9I !
( mOLvI AagX nbIne pa2X !
( =IAanI maNyta Ame nh tme lI0I !

5[H G\P

VG]@Dl6SF

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
022

490
491
492
492
493
493
493
494
496
501
501
502
503
503
504
505
506
507
507
508
509
510
511
511
512
513
514

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
023

SZ ,M DSA}, IF Z;},<,FC

SZ ,M DSA}, IF Z;},<,FC
AFlGI[ DHl,;[ D]AFZS CM
VF5 S[ VF:TF\ S[ A\N[ C{\
CZ D];LAT D[\ SLI[ .DNFN
p; SL OF{ZG D]ZFN AZ VF.
SA| D[\ CzM GxZM DLhF\ D[\
G[ R ZL SF\ W JL JCFAL ;[
VC,[ ;]gGT S[ GFTJF\GM\ SM
Z\[ UD SL G N[B[\ XS, SEL
lHTG[ ;]gGL XZLS[ DHl,; C{\
UF{[ VFchD SF JF:TF CM SA},
CZ HUC D[Z[ JF,[N{G 5[ CM
V5G[ A\N[ HDL,[ ZhJL SM

I[ D[ Z L .<T[ Z;} , <,FC


NLI[ A[CTZ l;,F Z;},<,FC
AbX NM CZ BTF Z;},<,FC
HA 5]SFZ[\ S[ IF Z;},<,FC
lH;G[ lN, ;[ SCF Z;},<,FC
CZ V,D ;[ ARF Z;},<,FC
;]gGLIM\ SM ARF Z;},<,FC
SZ NM TFST VTF Z;},<,FC
T[ZL ZCDT ;[ IF Z;},<,FC
;A 5[ SZ NM VTF Z;},<,FC
D[ Z L CZ .<T[ Z;} , <,FC
ZC[DM Oh, VF5 SF Z;},<,FC
BF; A\ N F AGF Z;} , <,FC

0 T[Z[ NFDG[ SZD D[\ lH;[ GN VF U. C{ 0

T[Z[ NFDG[ SZD D[\ lH;[ GN VF U. C{


[ OGF G CMUL V{;L p;[ hNUL lD,L C{
D]h[ IF 5/L lS;L ;[ SZ]\ Vh[" D]VF D{\
D[ZL ,F{ TM A; pgC S[ NZ[ H}N ;[ ,UL C{
NM HCF\ EZ S[ NFTF D]h[ O[Z N[\U[ BF,L
D[ZL TF{AF V{ B]NF I[ D[Z[ GO; SL ANL C{
D[ DZ]\ TM D[Z[ DF{,F I[ D,FV[SC ;[ S[C N[
SM. p; SM DT HUFGF VEL VF\B ,U U. C{
D{\ U]GFCUFZ C}\ VF{Z A/[ DZTAM\ SL bJFlCX
T} DUZ SZLD C{ [ T[ZL A\NF 5ZJZL C{
T[ZL IFN Y5SL N[SZ D]h[ VA XCF ;],F N[
D]h[ UT[ C]V[ I}\ A/L N[Z CM U. C{
T[Z[ lN, lXS:TF VbTZ .;L T[hFZ D[\ C{
S[ VEL GJLN[ J;,T T[Z[ NZ ;[ VF ZCL C{
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
024

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

( ANyay prSt kOm !


( dheLvI mIza;lnu& 4arg$4 !
( AavtI kalnu& ;Lm
( -Ul 9ay nh !
( Ata;nI maNyta kem ?
( AklI j n9I =r; p8 2e
( gybnI Ata `udanI kudrtma& 2e
( MaOLvI =BbIr wSmanI devb&dInI tfsIr
( hdIqno `ulaso
( surakane iksrana k&gnnI b=art
( SvPn nh hkIkt 2e
( ;ran pr ivjy
( g&gohI sahebno kalno gyb !
( bIja =her9I idl jo; lI0u& !
( kale bImar 9=e Aaje j `br !
( g&gohIna gybno faydo !
( nbIke cahnese kuC2 nh hota !
( Varsadnu& ;Lme gyb !
( Varsadnu& ;Lm kuAaRnnI dlIl
( Jvabdar fir+tane to ;Lm hoy 2e
( Maunaifk pako muslman 9yo !
( VaqaR Ane nbIno Ai0kar
( vhabI@nu& m&tVy
( 3rnI buzugIRnu& p/ka=
( gujratI -aqa&tr
( Varsad kem rokI levama& AaVyo ?!
( GaujratI -aqa&tr

5[H G\P

lJI

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

VG]@Dl6SF

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

S]VF"G CNL 5Z .DFG K[ m


TM VF8,]\ DFGM

nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

;}GF H\U, ZFT V\W[ZL KF. AN,L SF,L C{


;MG[ JF,M UT[ ZCLIM RMZM SL ZBJF,L C{\
RMZ IFZ[ RMZL DF8[ VFJ[ K[ TM A}DM GYL 5F0TM S[ C]\ RMZ K]\
RMZL SZJF VFjIM K\] C]\ RMZ K]\ T[D H p9FJULZ IFZ[ 5a,SDF\
OZ[ K[ TM T[ 56 KFGMDFGM 0FM 0DZM AGLG[ H 5a,SGF DF6;GL
H[D JT[" K[4 56 DMSM D/TF\ SM. RLH J:T]GL TO0\RL SZL I K[P V[
H 5|DF6[ SM. U]DZFC S[ ANVSLNF 5MT[ V[J]\ GYL SC[TM S[ C]\ U]DZFC
ANVSLNF K]\ A<S[ 5MTFG[ ;LZFT[ D]:TSLD V[8,[ ;LWL ZFCJF/M H
SC[ K[P V[ H ZLT[ JCFAL4 N[JA\NL Ta,LUL HDFVTGF DF6;MV[ S<DF4
GDFh4 ZMhFGL Ta,LUGF GFD 5Z S[8,LI[ ;]gGL VFAFNLVMG[ N[JA\NL
SZL GFBLP [ V[ ,MSM ;LWL ZLT[ GAL J,LGL U]:TFBL SZT TM SM.
T[DGL GS G VFJT 56 S,DF4 GDFhGF GFD[ ,MSMG[ K[TZLG[ 5KL
GAL J,LGL U]:TFBLG]\ h[Z T[DG[ 5F. NLW]\P H[D S[ JCFAL N[JA\NLGF
,BF6GL V[S h,S [. ,M

ccVG[ V[ JFTDF\ sUIAGL JFT 6JFDF\f VF{l,IF4


V\lAIF TYF lHgGFT TYF XITFGM TYF E}T VG[
5ZLDF\ SF\. TOFJT GYLPcc

CJF,M o TSlJIT], .DFG4 5[H G\P (4 Vh o .:DF., NC[<JL


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
025

X]\ ;CFALVMGM VFJM VSLNM CTM m A]h]UM"GM VF H


VSLNM CTM m ISLGG GC VG[ GC TM 5KL VF JCFALVM
N[JA\NLVM XF DF8[ 5MTFG[ ccVC,[ ;]gGT J HDFVTcc SC[ K[ H[D S[
S\YFZLIF sE~Rf NFZ], p,}DYL GLS/TF NFZ], p,}D
DFl;SGF 8F.8, 5Z KF5[ K[P TM ;D ,M S[ H[D RMZ
5MTFG[ RMZ GYL C[Z SZTM4 W}TFZM 5MTFG[ XZLO ATFJ[
K[4 p9FJULZ EM/M EF/M XF6M DF6; AGLG[ OZ[ K[ T[D
VF .DFGGF p9FpULZM 56 5MTFGM V;,L RC[ZM K]5FJJF
5MTFG[ cc;]gGLcc SC[JF ,BJF ,FuIF K[
S]VF"GDF\ K[ o ccVG[ VD[ TDG[ XLBjI]\ H[ SF\. TD[ G
6TF CTFPcc s;}ZV[ lG;FV4 VFITv!!#f
IFZ[ V<,FC ODF"J[ K[ S[4 ccH[ SF\. G 6TF CTF T[ XLBJL NLW\]cc
V[DF\ ;J" .<DM VFJL UIFP VG[ SM6[ XLBjI]\ m V<,FC TVF,FV[
CJ[ H[ V[J]\ SC[ S[ ccUIAGM .<D 6JFDF\ GAL TYF X{TFG4
lHgGFT4 E}T ;ZBFcc TM V[ S]VF"GGL VF VFITGM .gSFZ SZL
ZM K[ S[ GC m VG[ S]VF"GGL VFITGM .gSFZ SZGFZ SM6 YIM m
ODF"J[ K[ o lTlD"hLDF\ ChZT .aG[ VaAF;
B}N Z;},[ 5FS
GL lZJFITYL K[ S[4 ccD[\ 6L ,LW]\ H[ SF\. VFSFXM

VG[ HDLGDF\ K[Pcc


AL lZJFITDF\ K[ o ccD[\ 6L ,LW]\ H[ SF\. 5}J" VG[

5lDDF\ K[Pcc slTlD"hL4 EFUvZ4 5[Hv!5&f

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

B 5|SFXSGF A[ AM,PPPPP C

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
SM. U{Z D]:,D 56 V[J]\ lJRFZL G XS[ S[ GALVM4 J,LVM4
lHgGFT4 XITFG4 E}T ;J[" .<D AFAT[ ;ZBF K[ 56 VF 5MTFG[
VC,[ ;]gGT J HDFVT SC[GFZF JCFAL N[JA\NLVMGM VSLNM
K[ S[ GAL TYF J,L UIAGM .<D 6JFDF\ X{TFG AZFAZ
K[ V[8,\] H GC A<S[ X{TFGGM .<D GAL SZTF\ 56 JWFZ[
K[ V[ N[JA\NLVMGM VSLNM K[ V[ 56 VF lSTFADF\ TDG[ [JF D/X[P

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
026

TDFZM V\D 56 T[DGF H[JM H YX[ T[G]\ ISLG SZL ,MP Z;},[ 5FS
V[ ODF"jI]\ K[ S[4 ccH[ H[ SF{DYL DCMaAT ZFB[ K[ T[GM
CxZ T[DGL ;FY[ YX[Pcc VG[ U]:TFB[ Z;}, ISLGG HCgGDGF
GLR,F TASFDF\ HJFGM K[P CF [ TDFZ[ SM.56 EMU[
T[DGL NM:TL4 ;UF. lGEFJJL CMI TM TD[ 6M 56
VFUDF\ ;/UJFGL YM0L 5[|8; 56 5F0TF RF,M S[D S[ HCgGDDF\
CD[XF\ DF8[ ;/UJFG]\ H K[P
H[VM JCFAL4 N[JA\NL Ta,LU -M\ULVMGF C[ZL VD,M [.G[
V\I UIF CMI VG[ T[DG[ C 5Z ;D A[9F CMI T[JF EF.VMG[
VDFZL GD| lJG\lT K[ S[ VF lSTFAGM TG lGQ556[ VeIF; SZ[
VG[ ;tI SA},JFGL lGiIT[ VeIF; SZ[ TM H~Z ZFC[ ZF:T ;DHDF\
VFJL HX[P s.gXFV<,FC f
5|:T}T lSTFA TMCOFV[ GT sEFUv!#f V[8,[PPPPPPPPPPP
GALVM VG[ J,LVMGM VTF. .<D[ UIADF\

D]lCN[ VC,[ ;]gGT4 OB[| U]HZFT ChZT V<,FDF DF{,FGF


I}G]; lD:AFCL JFUZFJF/F
V[ TG ;Z/ 5wWlTYL

;Z/ EFFDF\ GAL J,LGF cc.<D[ UIAcc lJX[ V[ 5|DF6[ RRF" ZH}
SZL K[ S[ UD[ T[JM U]DZFC YI[,M [ S]VF"GGL VFITM 5Z ;FR[ H
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
027

UIA DFGM TM lXS" VG[ N[JA\NL DM<JL DF8[ DFGM TM


.DFG VF SIM WD" K[ m VG[ N[JA\NLVM 5F;[ VF H ;]WL VFGM
SM. HJFA GYL G T[VMG[ TF{AF G;LA YFI K[

VF AW]\ [.G[ EM/F EF/F ;]gGL EF. AC[GM CI


;DH[ VG[ JCFAL N[JA\NLVMYL N}Z Y. IP T[DGFYL
V<,FC J Z;},GL H DCMaATG[ BFTZ XFNLVM SZJFG]4
DC[DFGUlT SZJFG]]\ TYF DF6JFG\]4 T[DGF HGFhFDF\ HJFG\]4
T[DG[ NFcJTM TYF ccgIFhM BJ0FJJFG\]4 T[DGFYL p9S4
A[9S4 NM:TL JC[JFZ A\W SZ[4 GC TM T[DGL ;FY[
HCgGDDF\ HJF T{IFZ ZC[
TDFZL V, TYF U]DZFC lO,M;MOLG[ U\NL U8ZDF\ O[\SL NM VG[
S]VF"G TYF CNLGF\ lN,M lNDFUG[ TZMTFhF\ SZTF\ ODF"GMGM VeIF;
SZM VG[ U]DZFCLYL ARM V[ H V5L, K[P
l,P 58[, XaALZ V,L ZhJL NIFNZJL
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
028

;FJWFG Y. HJ]\ [.V[ VG[ V[JF HCgGDL lOSF"VM ;FY[


NLSZL JC[JFZ4 NM:TL4 p9S A[9S4 DZL I TM T[DGF
tIF\ HJ]\4 XFNLDF\ UDLDF\ T[DG[ tIF\ HJF VFJJFYL4 T[DG[
5MTFG[ tIF\ AM,FJJFYL V8SJ]\ [.V[P GC TM TDFZM CxZ4

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
.DFG WZFJJFGM ;tI NFJM SZTM CMI4 CNL[ 5FSG[ DFGTM CMI TM VF
lSTFA JF\rIF 5KL H~Z TF{AF SZLG[ JCFAL4 N[JA\NL JU[Z[ lOSF"YL N}Z
Y. HX[P S[D S[ VF lSTFADF\ S]VF"G[ 5FSGL VFITM T[GL DxC}Z DFgI
TO;LZM lJUT[ J6"JLG[ C]h}Z
G[ .<D[ UIA K[ V[ AFATG[ RDSTF
;}ZH H[D ZMXG SZL N[JFDF\ VFJL K[P V[ H 5|DF6[ CNLM TYF T[GL
XZCM s:5TFVMf DCFG A]hU
] M"GL lSTFAMYL ;FO ;FO ZH} SZLG[ VF.GF
H[D ;FO H6FjI\] K[ S[ GAL J,LG[ .<D[ UIA CMI K[ VG[ V[ H VC,[
;]gGT J HDFVTGM VSLNM Z;},[ 5FS
YL RF<IM VFjIM K[P
V\TDF\ H[ JCFAL N[JA\NLVM .<D[ UIAGF .gSFZ DF8[ TG pwWT
EFFDF\ GAL J,LGL U]:TFBLVM SZ[ K[ H[D S[ S\YFZLIF sE~Rf
NFPpPYL K5FI[, U]HZFTL ccTSlJIT], .DFGccDF\ K[ o ccZ;},G[ V[GL
X\] BAZ mcc T[VM 5MTFGF DM<JLVM TYF 5MTFGF DM<JLGF GMSZM
DF8[ S[JM .<D[ UIA CMJFG]\ DFG[ K[ T[ 56 T[DGL H lSTFADF\YL ZH}
SZLG[ ccVCM J{lRD cc C[Z SI] K[ S[ GAL4 J,LG[ DF8[ .<D[

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
S]VF"GvCNL TM V[,FG SZ[ K[ S[ Z;},[ 5FS
G[ .<D[ UIA
K[P ;CFAF4 TFA. S[ TA[ TFA. S[ SM. J,LV[ V[GM .gSFZ GYL SIM"
S[ H[VM ;FRF VC,[ ;]gGT J HDFVT K[P VG[ VF JCFAL4 N[JA\NL4
VC,[ CNL sBALf4 DF{N}NL SC[JFTF HDFVT[ .:,FDL JU[Z[ V[GM
.gSFZ SZ[ K[4 H[ 5]ZJFZ SZ[ K[ S[ V[DGM DhCA V[S GJM GLS/[,M
DhCA K[ H[G[ .:,FD ;FY[ SM. ;\A\W GYLP H[YL ;]gGL D];,DFGMV[

NabIno Ata; ;Lme gyb


kuAaRnnI Aaytona p/ka=ma
a=ma&

SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS

Aala hzrt ;mam Ahmd rza


no ;Lme nbI pr thkIkI
fe&slo Aek j =eArma& je Aapno ;LmI kmal 2e, frmave 2e
AOr ko; gyb kya t
tuumse
mse inha& ho -la
Jb n `u d a hI 2u p a tu m pe kro6o dd
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
029

PaiBlkno p8 va&k 2e

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

p/kr8

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aala hzrte meAraje muStfa jane rhmt trf ;=aro frmaVyo ke
ALlah tAalanI jat svR gyb9I v0Ine gyb 2e ke duinyama& ALlah
tAalano dIdar Aap8a nbI ma4e `as ra`vama& AaVyo, Aapne
2o6Ine Aa neAmt ko;ne j Aapvama& AavI n9I, ALlah
ALlahna Aek
la` covIs hjar Ao2a v0ta nbIAo 2e Aema&9I Aekne p8 Aa
duinyama& Aa neAmt n mXI, hzrte mUsa
Ae rb 9I Aena
dIdarnI ma&g krI to ALlah tAalaAe mna; frmavI Ane ku&, mUsa !
ln tranI. tme mne Kyare p8 nh juAo ! ALlahna As&~y
fir+taAo 2e p8 Aema&9I ko;ne ALlah tAalaAe potana dIdarnI
neAmt AapI n9I, ijNnatma&9I Aekne p8 Aa neAmt Aapvama&
AavI n9I, Jyare Aap8a nbIne j Aa neAmt Aapvama& AavI Ane
Aap8a nbI ma4e Ae gyb p8 gyb n ru& bLke Aapne btavI
Aapvama& AaVyu& to hve kyu gyb bakI ru& je ALlahna dIdar p2I
p8 bakI rhI jay 2e ? Ae4le ke ALlah tAalaAe Aap8a nbI
ne potanI m~lUkma& svR9I Ai0k gybnu& ;Lm Ata frmaVyu& 2e,
ALlahnI m~lUkma& ;Lm Ane ko; p8 kmalma& Aap8a nbI
9I
v0Ine ko; n9I bLke Aap sman p8 ko; n9I,Aap kuAaRnna frmanna
Aa0are fOka kuLla zI ;iLmn AlIm drek ja8vavaXa9I Ai0k
ja8nar 2e.

Maara Pyara Aaka


na Pyara dIvanaAo Ane dIvanIAo !
vtRmankaXma& suNnI breLvI Ane vhabI devb&dInI vcma& mo4o
ivvadaSpd mSAlo Aap8a Pyara nbI
na ;Lme gybno 2e, Aaje
Aap8e Ae ivqe ccaR krI=u& ke kuAaRn =rIf jena `udanI iktab hovama&
ko; muslmanne ko; j =&ka n9I Ane AenI drek Aaytne kuAaRnno
AtU4 -ag manvama& ko; muslmanne ivvad n9I Ane Ae in=&k ! `udanI
iktab 2e, jem ke ALlah tAalanu& frman 2e zailkl iktabu laryba
fIh. Ae bul&d Tba iktab ko; =&knI jga n9I.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
030

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

H SvIkarva =u& kr=o ? 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

hu& le`k pote Ahle suNnt vl jmaAtno 2u&, vtRmankaXna


ivvadna Aa0are marI AoX` suNNaI breLvI 2e, p8 mara l`a8no
va&ck ko; bIja p&9no hoy, Ane Aene mara l`a89I sTy magR jo;to
hoy, to Ae8e =u& krvu& p6=e ? to Aeno p8 magR hu& tmne btavu& 2u& ke,
Aema& p8 ko; bhanu& n rhI jay ! te Ae ke tmare iktabna va&cn smye
Ae4lu& ivcarI levanu& ke, hal maro ko; p&9 n9I, hu& muslman 2u&, Ane
kuAaRn, hdIq marI jrtono jvab 2e, jow & ke ma& kuAaRn Ane hdIq
mne =u& btavI rHyu& 2e ? je mara kuAaRn Ane hdIqno fe&slo h=e Ae j
maro mSlk 2e, to Aa inYyte iktabnu& va&cn krnar hKk pamIne rhe=e.
vLlahu yhdI m&y y=aw ;la israitm muStkIm ALlah jene ;C2e
sI0e mageR lgave 2e. vm&y yudill fln tijda lhu vlIYy&m muri=da.
Ane jene mage9
R I `save tena ma4e tme magR btavnar doSt nh pamae.
`ulaso Ae ke ihdayt ALlah tAala trf9I 2e p8 Aeno mtlb Ae
n9I ke Aap8e Ae9I pamvama& koi== nh krvanI ! bLke ALlah
tAalanu& Ae frman p8 2e fmn =aAa flyuAimn vmn =aAa
flykfur jenI ;C2a hoy ;man lave jenI ;C2a hoy kufr kre. ;Nna
Aatdna ilZzail mIna nara be=k ! juLmIAo ma4e Ame Aag tEyar
ra`elI 2e. fminhtda fil nfish je sTy mageR laGyo te potanI la; ma4e. Aa Aayto9I Ae saibt 9yu& ke sTy magR =o0vanI Ane
Aene kbUlvanI jvabdarI Aap8I 2e, Aa magRma& koi== Aap8e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
032

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
muslmano ! smj peda kro ! `o4ane `o4u Ane `rane `ru& khevanI
=iKt peda kro ! KuAaRn Ane hdIqno magR lo Ane ivro0IAone itla&jlI
Aapo ! ma& kam 2e hKk btavvu& Ane pote Aena pr Aml krvo Ane
rb tbark v tAala9I wMmId 2e ke Aa mara l`a89I mara samaNy
piBlkna muslmanone -rpUr faydo pho&ca6=e, Ane Aena9I lokone
sTy magR Aap=e Ane Aene mara ma4e njatno zrIyo bnav=e. ALlah
tAala Aap8a svRne hKk bolvanI Ane AenI wpr AmlnI tOfIk
Ata frmave. AamIn ibjaih sEiyidl murslIn
.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
v;n kuNtum fI rybIm imMma nZzlna Ala Abidna fatu
ibsuritm im&m imiQlh. jo tmne =&ka hoy Aema& je Ame Amara b&da
pr wtayuR to Aena jevI ko; Aek sUrt l; Aavo.
Jyare kuAaRn in=&k ! ALlahnI iktab 2e to p2I Ae iktabnI
drek vat je SpQ4 =Bdoma& saibt hoy Aena manvama& p8 ko; =&ka n
hovI jo;Ae ! kuAaRnnI SpQ4 vatma& muslmanna be mt n 9va jo;Ae !
p8 kmnsIbI9I Aevu& n 9yu& Ane nkama h50mIRAona Aa medanma&
pg ra`va9I Ane ALlah nI iktabma& potanI mnmanI krva9I
iviv0 p/karna ifTnaAono jNm 9yo Ane muiSlm Aektanu& `Un 9;
gyu&, samaNy piBlk jo`mma& mUka; g;, Ane Aemne sTy magR levama&
Ae4lI s&k4no samno krvo p6e 2e jene piBlk j sm@ =ke 2e, Aa
jmaAtno sa9 Aape to pelI jmaAt fTvo lgaDe, Ane pelI
jmaAtne sa9 Aape to Aa jmaAt fTvo lgaDe, bIcarIne dInnI
smj Ao2I Ane fTva care bajauna ! jga jgaAe muiSlmonu& prSpr
yu)0 9; rHyu& 2e, ko8 kone shkar Aape ? drek j bIjanI kaptIma&
p6elo 2e ! ger muiSlmone ;SlamnI davt Aapvanu& kam j b&0 9; gyu&
2e, nv muiSlm k; jmaAtma& j;ne ;Slam SvIkare to Aene muslman
manI levama& Aave ! Jyare ke khevata muslman j muslmanne muslman
kheva tEyar n9I ! 0mR Ane dIn to ALlahno 2e p8 lokoAe kuAaRnna
SpQ4 =BdovaXI Aaytoma& p8 potanI mnmanI krIne dInne potanI
mneC2a Ane caht pr Aa0airt kyoR,
`Ic6o bnavI na~yo. naAhl Ane nkama mOLvI jene nIm muLla
khevama& Aave 2e temne to g&-Ir -Ulo krI 2e, p8 piBlkne tn ivna
va&k gunanI n9I khI =kta, ka. ke teAo ko; nva VyiKtnI sa9e 9vama&
ivcar kem n9I krtI ? `o4a lokone piBlkma&9I piBlkma&9I Aekno
p8 sa9 shkar n mXe to Ae w5I n =ke Ane Amuk j idvsma& AenI
bdma=Ino jnazo nIkXI jay, Ane Ae Kyare p8 potana davma& sfX
n 9ay, p8 jova j;Ae to va&k j piBlkno 2e, Aemne j Aekta n9I
jo;tI Ae4le teAo bdma=ne sa9 Aapva tEyar 9; jay 2e ! he
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
031

je loko dIn Ane 0mRne k&; smjta n9I, Ane Aemna Tya& potanI
mn manInu& nam j dIn hoy 2e Aeva loko pote j =Etan 2e Ane teAo
potanI jeva =Etanone j sa9 Aapvana 2e. Aemna kumagIR 9vama& Ane
kumagIR rhevama& Ae4lo Afsos n9I 9; =kto je4lo ke samaNy
muslmanona =Etan Ane 7o&gIna ha9e c7I nQ4 9vama& 2e, samaNy
piBlk -olI-alI 2e Aemne dInnI vatoma& sTy Ane AsTynI v0are
smj n9I hotI, Ane teAo lal pIXa kp6a& jo;ne fe&slo krI na`e 2e
jene l;ne 7o&gI maeLvIAo Aemne lU4e 2e, jrt p6e 7o&gI pIro Aemne
wLlu bnave 2e, bIcara loko dIn Ane 0mRna nam pr ink4 9ay 2e Ane
lU4ava pr bd AkIda lokona ha9e c7e 2e ! taXse gIre `jUr pr A4ke !
A&te to l4kelane l4kela j rhI gya ! to hu& mara ip/y muiSlm b&0uAaene
ivn&tI krI= ke teAo sI0a sada n rhe ke gme te bnavI jay ! bLke
tem8e dIn Ane 0mRma& ctur Ane calak rhevu& jo;Ae ! 7o&gIAo9I Ane
drek bd AkIda9I Alg rhI sTy dInne smjvanI Ane sTyne sa9
AapvanI koi==ma& lagI jvu& jo;Ae ! Aap8e sTy pr rhevu& hoy to
n9I ko; bnavI =ktu& Ane n to Aap8e kumagIR 9; =kIAe ! ALlah
tAala ;=aRd frmave 2e Alykum Anfuskum laydurkum mn dLla
;zh tdytum. tmara pr potanu& rx8 jrI 2e, jo tme ihdayt pr
rhe=o to kumagIR tmne nuk=an nh pho&ca6I =ke. Aa frmane ;lahI9I
ja8va myu& ke Aap8e Aap8o dIn Ane 0mR bcavvo hoy to 7o&gIAo
Ane kumagIRAo Aap8ne nuk=an pho&ca6I =kta n9I, p8 muiSlm
Avamne nuksan 9; rHyu& 2e Aeno mtlb Ae 2e ke dIn bcavvanI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
033

dInnI iikk &mt smjo !

ALlah tAalano Aapelo dIn Aap8I njatno jaimn 2e,


Aa`ertma& ALlahnI neAmtoma&9I je k&; mX=e te ;man 9kI j mX=e,
jenI pase ;man n hoy tene Azab isvay k&; mXvanu& n9I, jyare
;man Aa4lu& ik&mtI 2e to Aap8e AenI ik&mtna Aa0are Aenu& rx8
krvu& jo;Ae !
duinyama& Aap8e ko; vStune AmULyvan sm@ l;Ae 2IAe, to
Aap8e tenI p/aiPtma& koi== krIAe 2IAe, Ane mXI Aave to Aap8e
Aenu& rx8 krIAe 2IAe, 3rma& loko9I bcavIne ra`IAe, lokrma&
ra`IAe ke ko; Aene w5avI n jay ! 9o6a 9o6a idvse Ae guPt jgaAe
j;ne jo;Ae 2IAe ke 2e ke n9I ! magRma& p6ela p(9rne Aap8e Ae Tbo
n9I Aapta je Tbo Aap8e Aek hIrane AapIAe 2IAe, S4Ilne Ae
Tbo n9I Aapta je Aap8e sonane AapIAe 2IAe, Ae4le j ke
Aap8ne Ae vStuAonI ik&mtnu& ;Lm p/aPt 2e Ae4le Aap8I vtR8uk
AenI sa9e Ae p/ma8e 2e, Ane Aa vat Aap8I duinya sb&i0t 2e, to
;man Aena9I v0are ik&mtI 2e kar8 K e, AenI ik&mt ALlahnI jNnt
2e. la tAlmu nfsum maw`ifya lhum imn kurrit Aayuinn ko;
nfs n9I ja8to je AenI Aa&`onI 5&6k ma4e guPt ra`vama& AaVyu&
2e. ;NnLlah= tra imnl muAimnIn Anfushum v Amvalhum
ibANna lhumul jNnh be=k ! ALlah tAalaAe ;manvaXaAo
pase9I AemnI jan Ane mal `rIdI lI0a& jNntna bdlama&. Aa
Aayto9I ja8vama& AaVyu& ke ;mannI ik&mt jNnt 2e, to p2I Ae
;mannI ke4lI kdr hovI jo;Ae Ane Aap8e Aena rx8 ma4e ke4lI
koi== krvI jo;Ae ! duinyanI vStuAonI gme te4lI ik&mt hoy Ane
Aap8e Aenu& gme te4lu& rx8 krIAe, p8 Ae 9o6a idvso ma4e 2e, mot9I
AenI juda; jr9I 9vanI 2e, p8 ;man Aih&ya kamnu& 2e Ane
Aa`ertna hme=a&na jgtma& hme=a&nI neAmtono faydo Aapnar 2e,
jyare ;man hme=a&no faydo pho&ca6nar 2e to Aenu& rx8 hme=a& hovu&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
034

kumagIR 9vama& Aap8o va&k `ro j ! 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AemnI koi== n9I !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
krvanI 2e kamyabI Ane sfXta rb tbark v tAala Ata frmav=e,
ALlah tAala frmave 2e vLlzIna jahdu fIna lnhidy Nnhum
subulna je Amarama& koi== kr=e Ame jr Amara magoRnI Aene
ihdayt krI=u&. to Aap8e kuAaRn Ane hdIq9I sTy magRnI =o0ma&
AagX v0vu& jo;Ae,Ane sTy smjva Aap8a dInna Aa0ar kuAaRn
Ane hdIqna s&pkRma& rhevu& jo;Ae !

Aap8e muslman 2IAe Ane AlhMduilLlah ! Aap8I pase


;mannI AmULy dolt 2e, ko; duinyanI dolt9I 0nvan h=e Ane
Aap8e ALlahnI ApR8 krelI dolt ;man9I 0nvan 2IAe ! ;man
ALlahnI AevI AmULy dolt 2e ke ALlahe Aene Aap8a su0I ko;
samaNy ma8s 9kI nhI bLke potanI bargahna Ait w]am potana
9kI pho&ca6I, Ane sa9e
hbIb Ahmde mujtba muhMmd muStfa
Aelan p8 frmaVyu& Atmmtu Alykum inAmtI v rdItu lkumul
;Slama dIna me& tmara pr marI neAmt pUrI krI Ane tmara ma4e
;Slamna 0mR hova pr `U= 9; gyo.
Aana9I p8 ja8I =kay 2e ke ALlahnI bargahma& ;man ke4lu&
ik&mtI 2e ke Ae8e ;manne potanI pUrI neAmt frmaVyu& Ane Aena pr
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
035

HdIqe pakno sharo 0

ALlah tAalaAe ma kuAaRne pak n wtayu% bLke p/9m potana


hbIbne mokLya Ane p2I Aemna pr kuAaRn wtayu% Ane sa9e Ae Aelan
frmavI AaPyu& ke v yuAiLlmukumul iktab v ihkmta v yuAiLlmukum
malm tkunu tAlmun Ane Ae nbI tmne iktab Ane ihkmt i=`va6e
2e Ane je k&; tme n9I ja8ta Ae i=`va6e 2e. ALlmhul byan
ALlahe Ae nbIne b0u& j SpQ4 i=`va6I AaPyu&. Ahya be vato
ja8va mXI ke nbIne ALlah tAalaAe i=`va6yu& Ane nbI Aap8ne
i=`va6e 2e. bIja =Bdoma& Ae ke nbI Aap8a wStad Ane `uda tAala
Aap8a nbInae wStad ! kuAaRnma& 38I vato AevI p8 hoy 2e je
Aap8I smjma& n Aave, to ALlah tAalaAe phela&9I j Aap8ne
Aeno jvab AapI dI0o ke tmara wStad marae nbI 2e Ane hu& tmara
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
036

AkIdo kuAaRn Ane hdIqna p/ka=ma&

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
potanI `u=Inu& Aelan potanI piv iktab kuAaRn 9kI frmaVyu&. =u&
p2I p8 ko;ne ;manna AmULyvan hovama& =&ka rhI =ke 2e `rI ? to
Aavo ;man Aapnar pase9I j Aap8e saca ;man Ane saca
maNytanI talIm l;Ae ! tme ivcar=o ke `uda pase9I Aap8e talIm
kem krI l; =kIAe ? Ae to Aap8ne jova mXto n9I ! Aap8e AenI
sa9e vat krI =kta n9I, to Aeno jvab Ae 2e ke ALlahnu& piv
klam kuAaRn m@d ALlah tAalaAe Aap8ne Ae4la ma4e j AaPyu&
ke Aap8e rBa tbark v tAala sa9e 6ayr$k4 vat krI =kta n9I to
Aena klamne Aap8a svalna jvabma& jo; l;Ae ! klame pakno
jvab Ae j ALlah tAalano jvab! Aek buzugRnI vat mne 38I
ps&d AavI te Ae ke Aem8e frmaVyu&, jo tmarI ;C2a hoy ke rb tmarI
sa9e vat kre to ALlahna klamnI itlavt kro, rb tmarI sa9e
vat krI rHyae 2e. Ane tmarI ;C2a Ae hoy ke tme rb sa9e vat krae to
nmazma& pho&cI jav, nmaz Ada krnar rb sa9e munajat krto hoy
2e. sara&= Ae ke kuAaRnnu& frman rbnu& frman 2e Ane kuAaRnno jvab
rbno jvab 2e, Aap8e Aap8I drek jrt ma4e kuAaRnne sharo bnavo
jo;Ae.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jo;Ae ! hve Aap8e Ae ivcarvanu& 2e ke ;mannI Aap8e AenI =anne
layk ;Jjt krIAe 2IAe ? halat to Ae btavI rHya 2e ke Aap8I
pase Aap8a ;mannI ja8e ik&mt j n9I Ane Aap8ne Aena rx8nI
ic&ta p8 n9I, jo vaStvma& Aap8ne rx8nI ic&ta hotI to Aap8e
dreknI hama& ha n meXvI leta,Ane je ko; Aam&8 Aape tena `oXama&
j;ne n besI jta ! duinyama& drek baitl ifkoR jNm le 2e to Aemno
s&pU8R -roso piBlk pr j hoy 2e , je ifkoR piBlkma& maNy hoy tenI
=iktma& v0aro 9ay 2e Ane teAo piBlkna share AagX v0e 2e ! piBlk
potana ;mannI rxk bnI jay to ko; p8 baitl AagX n v0I
=ke Ane 9o6ak j idvsma& Ae 0UX ca4to 9; jay ! h@ p8 =u& caLyu&
gyu& 2e ? jaGya Tyar9I svar ! h@ tObano drvajo b&0 n9I 9;
gyo ! h@ Aap8e @v&t 2IAe Ane Aap8e v0u nuksan9I potane
bcavI =kIAe 2IAe ! to Aavo Aap8e kuAaRn Ane hdIqnI i`dmtma&
j;ne Aap8a dInnI sTy maNyta SvIkarI l;Ae Ane baitlne kuAaRn
Ane hdIqna frmano9I Alg krI btavI AapIAe ke sTy ko8 Ane
jU5o ko8 ?

kuAaRne pakma& ALlah tAalaAe Aap8ne Ae p8 frmaVyu& ke


Ane rsUl
no sharo l;Ae
Aap8e dInne smjvama& ALlah
Ane wlUl Am/ne p8 sharo bnavIAe ! Ae4la ma4e ke kuAaRn Ane
hdIq9I Aap8I smjma& n AaVyu& hoy to teAo wlUl Am/ hovane l;ne
Aap8a9I Ai0k smjdar 2e, Ane Jyare rb tbark vtAala
Aap8ne Aemno magR btavI rHyo 2e Aeno mtlb j Ae 2e ke Aemna
pr Aap8a9I Ai0k krm krvama& AaVyo 2e, to Aap8e mhan
Aailmone Ane Aa0ar-Ut ;mamone Aap8I smjna shara bnavva
jo;Ae ! Aena9I mo4o faydo Ae ke je smj Aap8e kuAaRn Ane hdIq9I
p/aPt krI Aema& Aap8ne =&ka n rhe Ane je smjma& n9I AaVyu& te
Aemna 9kI smjma& AavI jay ! ALlah tAala ;=aRd frmave 2e ya
AyyuhLlzIna Aamnu AtIwLlaha v AtIw rRsUla v will Aim/
imNkum Ay ;manvaXaAo ! khevu& mano ALlahnu&, khevu& mano rsUlnu&
Ane wlul Am/n.&u to ALlah na Aa frman p/ma8e Aap8e dInnI
vatoma& pUvRj mhan Aailmono p8 shkar levo jo;Ae Ane Aemna
l`a8one potana dIn Ane 0mRna ;Lm ma4e Aa0ar bnavva jo;Ae,
Ane AemnI ga;6 p/ma8e calvu& jo;Ae, Ane `as krIne vtRmankaXma&
jema& ;Slamna nam9I de`avna 38a ifkaR 9; gya 2e, Ane drek potanI
trf davt Aape 2e, potane j saco smje 2e Ane bIja ko;ne manva
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
037

Aap8a nbI

nu& frman 0

Hzrte ABduLlah ibn Am/


9I irvayt 2e Aem8e kHyu& ke
Ae frmaVyu& Al ;Lmu qlaqtun Aaytun muhkmtun,
rsUluLlah
v suNntun ka;mtun, Av frIztun Aaidlh, vma kana isva zailka
fhuva fzlun ;Lmna 8 p/kar 2e muhkm Aayt, Ae4le jeno hukm
bakI hoy w5avI levama& n AaVyo hoy, suNnt je saibt hoy, NyayvaXo
frIzo Ae4le wMmtno ;jmaA Ane ikyas , Ane je Aane 2o6Ine 2e Ae
v0aranu. im+kat iktabul ;Lm, AbU daWd, ;Bnemaja
Aa hdIqe pak9I ja8vama& AaVyu& ke kuAaRn Ane hdIqe pake rsUlnu&
sTy smjva ma4e wlUl Am/no sharo levama& Aav=e. jo Aam krvama&
n Aave tae dInma& drek pot potanI vat bole Ane dIn Aek iS9itma& n
rhI jay bLke `Ic6o bnI jay ! jem ke vtRmankaXma& baitl ifkaRna
loko pUvj
R o9I `sIne vato krI rHya 2e Ane wMmte muiSlmanI Aektane
nQ4 krI kaifrone s=Kt bnavI rHya 2e, jo Aaje p8 kuAaRn Ane
hdIqvaXI nsIht Ane i=`am*ane SvIkarI levama& Aave to baitl
ifkaRvaXaAonu& jor Ao2u& 9; =ke 2e, Ane Aektanu& vatavr8 kaym 9;
=ke 2e. p8 sval Ae 2e ke muslman Avam pUvRjo pr Aek 9va tEyar
9=e ? sTyne man Aap=e ? AsTyno s&g 2o6=e ? ALlah Ane rsUlna
frmanne w]amta Aap=e ?
0

ifTna`or muLlaAo 0

dIn Ane 0mRma& Aajno 9to ivvad sara loko trf9I n9I hoto
bLke pUvRj mhan Aailmo9I `sI nva magR ka7naraAo trf9I j
9to hoy 2e, Ane temana v0u p6ta muLlaAo naAhl Ane h50mIR hoy
2e, temnae hetu nam kmavu& Ane potano wLlu sI0o krvo hoy 2e, Aemne
dIn Ane 0mR9I ko; mtlb hoto j n9I,je nva nva ifkaRAo tmne
jova mXe 2e temna Aagevan muLlaAone tme jo=o A9va temna @vn
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
038

wlUl Am/no sharo

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
j tEyar n9I ! Aeva g&-Ir s&jaegaema& pUvRjona l`a8o j Aap8ne
bcavI =ke 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
nbIno wStad 2u&,jo tmne mara klame pakma&9I ko; vat smjma& n
Aave to mara moklel nbIna frmanne sharo bnavI le=o, tmne sTy
smj mXI Aav=e ! Ane tme je sm@ lI0u& 2e tenI p8 ckas8I krI
le=o ke Ae sTy 2e ke p2I Aema& ko; -Ul cUk 9; 2e ? `ulasoAe ke nbI
nu& frman sTy smj Aape Ane je sm@ levama& AaVyu& 2e tema&9I
AsTy hovanI =&kane nQ4 kre ! Ae4le Aap8e kuAaRn9I lI0elI
na frmanne sharo bnavI=u&, ka.ke Aapno wStad
maNytama& nbI
ALlah 2e, Ane Aapne ALlahnI iktabna muAiLlm bnavIne
moklvama& AaVya 2e.

NabIna ;Lme gybno mSAlo 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ane sTyta Ae Aemnama& nh hoy. `ulaso Ae ke ifTna krnara mOLvIAo
ihdayt9I kora h=e, to ihdayt ivnano Aml =a kamnae ?
VatRmankaXma& jo; lo ke bdAkIda mOLvIAo ke4lI koi== krI
rHya 2e ! teAo piBlkne ha9ma& leva Ane piBlkne potanI bnavva
A9am p/yasoma& lagela 2e, AemnI miSjdo juAae to AalI=an, Aema&
nmazIAo jauAo to `ca`c -rela, ko; nmazma& lagelo 2e to ko;
itlavtma&, ko; tSbIh p7I rHyo 2e to ko; va;z Ane nsIhtma&
VySt 2e, jova9I Aevu& j lage ke Aamna9I v0Ine ko; muslman n9I
ne same ra`Ine fe&slo kro to ja8va mX=e ke
j ! p8 frmane nbI
AemnI pase b0u& 2e ihdaytne 2o6Ine ! AemnI vato Ai-man9I -relI
hoy 2e, pa&c pCcIs mSAla ivna dlIlna Aav6I jay Ae4le AemnI
ccaR nbIna ;Lm mapvama& babtae 9va lage, Ane tema& p8 hkaraTmk
to k=u& Aave j na ! nkaraTmk ccaR,nbIne Aa n Aav6tu& htu&, nbIne
te n Aav6tu& htu&, nbI Aa n ja8ta hta, nbI te n ja8ta hta,
buzugoRne Aavta jmananI k=I j `br n9I, teAo p8 Aap8I jeva
j nkama 2e, AemnI pase ko; takat Ane =iKt n9I, teAo Aap8I
mafk j lacar Ane mjbUr 2e, sa&ra= Ae ke Aemna Tya& potanI tarIf
Ane v`a8nI vato ke Ame Aam kyu% Ane Ame tem kyu%, AemnI isvay
ko;Ae k&; kyu% j n9I ! ha ! ha ! tme j b0u& kyu% Ane tmarI pase j
b0u& 2e , p8 ihdayt Ane ;man 2o6Ine jem ke gyb ja8nar nbI
Ae Amne btaVyu& Ane Amne tmne jo;ne Ae vatnu& ykIn
AavI gyu&.
Nao&0 Aa b0I vatona jvab ma4e tohfaAe njat -ag nu&
va&cn kro !
K amyabI hy tuMharI sbse isva
Paas hy tuMhare ihdaytke isva

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ivqe A_yas kr=o to tmne ja8va mX=e ke teAo Aa p/ma8ena j
h=e, dIndar Ane 0mRcuSt lokonu& kamo ivvad wTpNn krvanu& nh, bLke
ivvadne dUr krI suleh =a&itnu& vatavr8 kaym krvu& hoy 2e, ikyamtna
n@k Aap8o jmano 2e Ane mo4I in=anIAo 2o6Ine drek in=anI
AiStTvma& AavI g; 2e, ikyamtnI in=anIAo pEkInI Aek in=anI
Ae p8 2e ke mOLvIAo naAhl Ane nkama h=e, Aemnu& kam lokone
ifTnama& na`I kus&p krvo h=e, hdIqe pakma& Aap8a nbI
Ae
Aap8ne Aemna9I vaikf kyaR 2e ke smjvama& -Ul n 9ay Ane mX pr
ca&dIna peprne jo;ne mI5a;nu& Anuman n 9va lage, hzrte AlI
9I irvayt 2e Aem8e kHyu& ke nbI
Ae fmaRVyu&, ink4ma&
loko pr Aek jmano Aav=e ke ;Slamnu& ma nam bakI rhI j=e Ane
kuAaRnnu& ma l`a8 rhI j=e. msaijduhum Aaimrtun v ihya `rabum
imnl huda AemnI miSjdo Aabad h=e p8 ihdaytma& `rab h=e.
wlmawhum =rn mn that AdIim Ssma Aemna Aailmo Aaka=
nIce je 2e tema& svR9I v0Ine `rab h=e. imn ;iNdihm t`jul ifTntu
v fIhIm twd Aemna9I j dInma& ifTno nIkX=e Ane Aemnama& j
prt Aav=e. im+kat iktabul ;man, byhkI =uAbul ;man
hzrte izyad ibn hudrE
9I irvayt 2e Aem8e kHyu& ke hzrte
Ae mne frmaVyu& hl tairfu ma thidmul ;Slam. tmne `br
wmr
2e ;Slamne nQ4 krnar k; vStu 2e ? me& na kHyu& to Aape frmaVyu&
yhidmuhu zLltul Aailm v ijdalul munaifik ibliktaib v hukmu
A;Mmitl muidLlIn. ;Slamne nQ4 kr=e Aailmnu& lpsI jvu&,
munaifknu& ALlah nI iktabma& l6vu,& Ane kumagIR Aagevanono hukm
Aa vStuAo ;Slam ma4e ivna=kark 2e. im+kat iktabul ;Lm, daremI
frmane rsUl Ane frmane shabI9I ja8vama& AaVyu& ke ikyamtna
ink4ma& mOLvIAo bdma= h=e Ane teAo j nva nva ifTna ka7=e Ane
lokoma& kus&p w-o kr=e, Ane Ae mOLvIAo kya p/karna h=e to Ae ivqe
p8 ja8 krI Aapvama& AavI ke teAo potanI koi==o9I miSjdo to
-rI Aap=e, miSjdo to Aabad krI Aap=e p8 je mUX 2e ;man, ihdayt
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
039

Aap8a ip/y nbI Ahmde mujtba muhMmd muStfa


ne ALlah
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
040

Ata; gybnI Aayt var&var kem ?

Aap8e je mSAlo l;ne calela 2IAe ke Aap8a nbI


ne
ALlah tAala trf9I iv=aX gyb Aapvama& Aavelo 2e Ae mSAlo
isvay drek nbIne
drek dlIl9I saibt 2e, Ane Aap8a nbI
p8 gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, Ane Aa mSAlo Aevo 2e jena
pr kuAaRnma& calIs je4lI Aayto9I SPaQ4 puravo p/aPt 2e, kuAaRnnI
Aek Aaytma& v8Rn hoy to p8 muslmane manvu& jrI 9; jay,p8
Jyare Anek v`t Aeno wLle` 9ay to te manvama& ke4lu& AgTynu&
S9an 0rave 2e ke var&var Aeno wLle` 9; ro 2e, Ane var&var wLle`
Ae trf p8 ;=aro hoy 2e ke maNytama& tmarI -Ul n 9vI jo;Ae ka. ke
Aa mSAlo SpQ4 =Bdoma& Ame var&var tmne btaVyo 2e, p8
AfsosnI vat Ae 2e ke var&var kuAaRnma& wLle` 9va 2ta& Amuk
AailmoAe -Ul krI Ane nbIAo ma4e gybno ;Nkar kyoR Ane kome
muiSlmma& mo4o ivvad w-o kyoR, Aaje Aap8e je ivqy l;ne calI
ra 2IAe tena hkaraTmkma& muslmanoma& ccaRnI jrt j n htI
p8 mOLvIAo Ae Aevo nkamo ivvad w-o kyoR 2e ke Aemna 0o`a Ane
freb9I muslmanone bcavva ik&mtI smy kuAaRnnI Anek v`t
saibt krelI vatma& saibt krvama& lgaDvo p6yo 2e, `Er Amne to
Amarae smy lgavano svab mXI j=e. 2eLle Ae4lu& khevu& j p6=e
nIm hkIm `tre jan ! nIm muLla `tre ;man !

K uAaRne krIm je frmave jr9I mano !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
puravo mXI p8 n9I =kto, Ae4le kuAaRnnI dlIl mya p2I vat
manI levama& bI@ dlIlnI jrt rhI jtI n9I,p8 kuAaRnnI dlIl
p2I bI@ dlIlo Ae4la ma4e byan krvama& Aave 2e ke Ame je maNytane
l;ne calela 2IAe tena pr drek p/karno pUravo p/aPt 2e, Aena9I dlIl
v0are mjbUt bne 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
tAala trf9I gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, Aapnu& ;Lm ALlahnI
Ata9I 2e, ALlahnI Ata vgr ko;ne Aek vatnu& p8 ;Lm n9I 9;
=ktu&, je ALlah9I `sIne Aek vatnu& ;Lm p8 ko;na ma4e manI le
Ae Ahle suNntnI maNytana Aa0are ;Slam9I bhar 2e, ko;nu& ;Lm
ALlah jevu& ke ALlah je4lu& n9I 9; =ktu&. Aa p/ma8enI maNyta gme
tena ma4e ra`vama& Aave i=kR 2e, mannar ;Slam9I bhar 9; j=e,
Aap8a nbI
ne je ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e te ALlahnI m~lUkma&
svR9I Ai0k 2e. Aap8a nbI9I v0Ine m~lUkma&9I ko;nI pase ;Lm
n9I, ;Lmma& ko; Aapna brabr p8 n9I, Ahle suNntnI Aa vat
pr AekmtI 2e, je Aa vatno ;Nkar kr=e ;Slam9I bhar 9; j=e.
Aap8a nbI ma4e Amuk gybnu& ;Lm kuAaRnnI 38I Aayto9I saibt
2e, je nbIna Ata; gybno tn ASvIkar kre te kuAaRnnI Aaytna
;Nkarne l;ne kaifr 9; j=e, nbI
ma4e je Amuk vatonu& Ata;
gyb manvama& Aave te ALlahna ;Lm smx sat smu AagX Aek
4Ipa je4lu& p8n9I, ALlahnu& ;Lm Aenu& potanu&, ALlahnu& ;Lm
ALlahnI isft, ALlahnu & ;Lm AzlI AbdI, ALlahnu & ;Lm
-Ulva9I pak, ALlahnu& ;Lm Apar Ane Ana=v&t. Aa j Ahle
suNntnI AekmtInI maNyta 2e, Aena ;Nkar9I p8 ma8s ;Slam9I
bHar 9; j=e, nbI ma4e Amuk vatonu& j ;Lm manvama& Aav=e, p8
Ae Amuk potanI iv=aXtama& m~lUk9I v0Ine 2e, nbI sa9e ;Lmno
s&b&0 ;Jjt sa9e krvama& Aav=e, Aema& be;JjtInI SpQ4 vatno
s&b&0 nbI sa9e krvama& Aav=e to nbInI be;JjtI krvane l;ne Ae
Vyikt p2I gme te hoy ;Slam9I bhar 9; j=e.
;SlamI =rIAtna Aa0are dlIlo Ane purava Aapvana car
p/kar btavama& AaVya 2e iktabuLlah, suNnte rsUilLlah, ;jmaAe
wMmt, Ane ikyas.Aa car p/karnI dlIloma& p/9m drjo ALlahnI
iktab kuAaRne m@dne p/aPt 2e, kuAaRn9I SpQ4 =Bdoma& puravo mya
p2I bI@ ko; dlIlnI jrt rhetI n9I, muslman ma4e kuAaRn9I
v0Ine ko; dlIl n9I, Ane irvaytna Aa0are kuAaRn je4lo s=Kt
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
041

KuAaRn ALlah tAalanI iktab 2e, Aena trf9I Aap8I ihdayt


Ane Aa`ertnI njat ma4e wtarvama& AaVyu& 2e. kuAaRnnI Aayto
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
042

HdIqe pakma& t9a kuAaRnma& potanI ivcar8a mneC2ane d`l


Aapnarne Ae p/ma8e ke Aena9I kuAaRnno mtlb gul 9ay ke p2I
kuAaRn kuAaRnu& ivro0I bne Aevo mtlb lenarne hdIqma& jhNnmnI
v;d s&-Xavvama& AavI 2e, Aena9I sm@ =kay 2e ke Ae kam ke4lu&
`rab Ane ke4la mo4a ifTnanu& 2e, ivvad 9ay 2e ivvadno ;Nkar n9I,
hdIqma& 2e ;i~tlafu wMmtI rhmh. marI wMmtno ivvad rhmt 2e.
p8 Aih& je ivvadnI vat 2e te potano wLlu sI0o krva kuAaRnno
mtlb bdlvo 2e, potana tabe kuAaRnne krvu& 2e.
Hzrt ;Bne ABbas
9I irvayt 2e rsUluLLaah
Ae
frmaVyu& ke, mn kala fIl kuAaRin ib raiyih flytbVv mkAdhu imNnar
je kuAaRnma& potanI mneC2aAe khe Ae potanu& 5eka8u& doz` bnavI le.
im+kat iktabul ;Lm, itrimzI

Ane Aema& bI@ irvayt 2e ke ib rAiyihnI jgaAe ibgyir


;iLmIn 2e Ae4le ke je kuAaRnma& ;Lm vgr k&; khe=e to Ae potanu& 5eka8u&
doz` bnavI le.
Hzrt juNdub
9I irvayt 2e rsUluLlah
Ae fmaRVyu&
mn kala ifl kuAaRin ibraiyih f Asaba fkd A`ta. je8e kuAaRnma&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
043

im+kat iktabul ;Lm, itimRzI, AbU davUd

Aa irvayto9I Ae vat ja8vama& AavI ke kuAaRnma& potanI


mneC2aAe khevu& ALlahnu& klam 2o6I potanI johuKmI clavvI 2e,
A9va ALlahna klamnu& nam AapI potanI vat mnavvI 2e, A9va
ALlahna hukm pr potanI vatne w]amta AapvI 2e, jo Aema& Aa=re
ko; vat sacI bnI jay to p8 guna9I muKt n9I 9; =kto. ka.ke
AenI inYyt to potanI vat mnavvanI j htI, Ane ja8va 2ta&
`o4u& khevama& Aave to ;man9I j caLyo j=e, Ane hme=a&no doz`I
bnI j=e, to Aa hdIqo kuAaRn babte -Ulvama& n Aave ! jhalt9I
`o4I vat saibt krvI mhan guno 2e Ae4le j ke muslmannI ;Lm n
hova 2ta& `udana klamma& ccaRnI ih&mt kevI rIte 9; =ke ? `ulaso Ae
ke jhalt9I kuAaRnna mtlbma& ih&mt krvama& Aave to kbIro gunoh
Ane ;radapUvRk `o4o mtlb levama& Aave Ane potanI johuKmI
clavvama& Aave to hme=a&no doz`I. jo mrta phela& Aena9I tOba n
krI le !
0

;Lm hoy Ae4lI j vat kro !

kuAaRn =rIfma& jaherI =Bdoma& Amuk Aayto AmuknI ivru)0


j8atI hoy 2e p8 vaStvma& Aema& ko; ivro0 hoto n9I. Aaytn&u
=ane nuzUl jovama& Aave, hdIqo9I Aeno jvab levama& Aave, jga
Ane moko jovama& Aave, Vyikt Ane jat jovama& Aave, jmano Ane
smy jovama& Aave, mhan ;mamona& l`a8o Ane tfsIro jovama& Aave
to ko; Aaytma& ivvad jaherI =Bdoma& p8 rhI =kto n9I. hdIqe pakma&
Aap8a nbI
Ae p8 Aap8ne Aa vatonI i=`am8o AapI 2e
Ane kuAaRnnI Aaytone smjvanI tLkIn krvama& AavI 2e.
9I irvayt 2e. Aap potana ipta
hzrt Am/ ibn =uAEb
Ane dada
trf9I irvayt kre 2e. Aemna dadaAe nbI
ne
frmavta sa&-ya, Aek kom ivqe ytdarvna ifl kuAaRn teAo
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
044

JhNnmnI v;d vaein%g

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
potanI mneC2aAe ku& to vat sacI 9; to p8 Ae8e -Ul krI.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aek bIjanI iv)0 n9I 9; =ktI, ALlah tAalanu& frman 2e lv
kana imn ;iNd gyirLlaih lvjdu fIhe ;i~tlafan kqIra ALlah9I
`sIne bIja ko;nI trf9I hotu& to lokae Aema& 38o j ivvad pamta.
Aa Aayt9I ja8vama& AaVyu& ke kuAaRnno Aek -ag bIjano
ivro0I n9I 9; =kto,jo jaherI =Bdo9I Aevu& Anuman 9ay to Aema&
vclo magR levama& Aav=e ke drek Aayt potano mksd pUro krI =ke
Ane Aema& ivvad n AavI =ke ! kuAaRnma& potanI ivcar8a mneC2ane
d`l Aapva9I s~tI9I mna; krvama& AavI 2e, Aap8e ALlahnI
iktabna taba he5X 2IAe, kuAaRn Aap8a tabe n9I ke Aap8e Aema&
potanI cahtne d`l AapIAe.

kuAaRn Ane suNntne pk6I ra`o 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Hzrt mailk ibn Ans


9I irvayt 2e mursln Aem8e
ku& ke rsUluLlah
Ae frmaVyu& trktu fIkukm AmrEyn ln tidLlu
ma tmSsktum ibihma iktabuLlaih v suNntu rsUilh me& tmarama& be
hukmo 2o6ya 2e Jya& su0I tme Aene pk6I ra`=o kumagIR nhI 9av,
ALlahnI iktab, Ane Aena rsUlnI suNnt. im+kat iktabul
;Aitsam, muA]aa ;mam mailk

Aa hdIqe pak9I ja8vama& AaVyu& ke Aap8a nbI


Aap8a
drimyanma&9I t=rIf l; gya p8 Aap8ne gumrahI Ane kumagIR9I
bcavvano b&dobSt p8 krta gya. Ane Aape potanI mubark @9I Ae vat SpQ4 p8 fmaRvI AapI ke Ae ALlahnI iktab kuAaRne
m@d Ane marI suNnto 2e, Aene =ikt9I pk6Ine ra`=o to tmarI
pase gumrahI frkI p8 nhI =ke Ane tme sTy dIn pr kaym rhe=o. to
Aap8e Aap8a ip/y nbInI vatne )yanma& ra`I kuAaRn Ane hdIqe
pakne Aap8I maNyta Ane Amlno Aa0ar bnavvo jo;Ae !
0

ifTna Ane fsadma& =u& krvu& ?

Hzrt AbU hurEerh


9I irvayt 2e Aem8e ku& ke rsUluLlah
Ae frmaVyu& mn tmSska ibsuN ntI :nda fsaid wMmtI flhu
Aj imAit =hId je marI wMmtma& ifTna fsadna smye marI suNntne
pk6I ra`e to Aena ma4e so =hIdono svab 2e. im+kat iktabul

;Aitsam, rvahu byhkI

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
j -aqa bolvavaXo khevama& Aav=e, Ane muslmannI vato kuAaRnne
j mXtI AavtI hovI jo;Ae ! jo ko; muslman kuAaRnnI j vat
bole to Ae maNy kem n hoy ?! Jyare ke Aena pr hdIqono sharo,
;mamona& m&tVyo,Ane mhan Aailmona& l`a8o Ae vatne s=Kt
bnavI ra& hoy !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
kuAaRnma& z36I ra hta. to Aape frmaVyu&, ;Nnma hlka mn kana
kblkum ibhaza be=k ! tmar9I Aagla Aane l;ne j brbad 9;
gya 2e drbu iktabLlaih bAdhu ibbAd tem8e ALlahnI iktabna
Amuk -agne Amuk -ag sa9e 4kraVya Ae4le ke Aekne bIjano ivro0I
btaVyo" v ;Nnma nzla iktabuLlaih yusiku bAdhu bAda Jyare
ke ALlahnI iktab wtrI Aek bIjanI kbUlat krtI"Aema& ivro0 ho;
=kto j n9I fla tukiZzbu bAdhu bAda to tme Aek9I bIjano
ASvIkar n kro" fma Ailmtum imNhu fkulu vma jihltum fkuluhu ;la
Aailimh tme je4lu& ja8o kho Ane n9I ja8ta Aene Aailmona hvale
kro. im+kat iktabul ;Lm, ;Bnemaja, rvahu Ahmd
Aa hdIqe pak9I ja8vama& AaVyu& ke ALlahnI iktabma& Aek
-ag bIja -agno ivro0I n9I 9; =kto, Ane jaherI =Bdoma& ivro0
j8ato hoy to Ame je p/ma8e `ulaso kyoR Ae p/ma8e Aaytoma& s&b&0
jo6vama& Aav=e, Ane ALlahnI iktab9I ;Lm p/ma8e vat krvama&
Aav=e Ane je Aap8I smjma& n Aavtu& hoy tene mhan ;mamo Ane
mufiSsronI i`dmtma& j;ne smjvama& Aav=e. Ane halna k8
ivvadma& Aek bIjanI vato9I fe&slo n9I 9; =kto to halna ivvad
phela&na Ahle suNntna Aailmono Aema& shkar levama& Aav=e,
vtRmankaXna lokone vcma& ra`Ine vat krvama& hjaro jatnI
=&kaAono p/har 9; =ke 2e,Aekne AenI vat maNy hoy to bIjo Aena9I
mo&7u& fervIne frto hoy, to p/9m Ame tmne kuAaRnnI Aayto9I Ae
btavI=u& ke Aap8a nbIne ALlah tAala trf9I gybnu& ;Lm
Aapvama& AaVyu& 2e, Ane Ame kuAaRnnI Aaytna tjuRma9I j
smjavvanI koi== krI=u& jena9I tmne Ae ykIn besI jay ke ko;
p8 p/karnI 28av4 vgr kuAaRnnI Aaytno tjuRmo SpQ4 kHI ro
2e ke nbIAone ALlah tAala trf9I gybno ;Lm Aapvama& AaVyo
2e, Ane nbIAone Aapela ;Lmne kuAaRn j gybnu& ;Lm khe to p2I Ae
Ata; ApR8 krela ;Lmne gybnu& ;Lm khevu& kuAaRnnI j prI-aqa
manvama& Aav=e Ane je ko; Vyikt Aene gybnu& ;Lm khe Aene kuAaRnnI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
045

Aa hdIqe pak9I saibt 9yu& ke ifTna fsadma& Aap8e Aap8a


Pyara nbI
nI suNnt Ane frmanno sharo levo jo;Ae, Ane
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
046

Hzrte ABduLlah ibn wmr


9I irvayt 2e Aem8e ku& ke
nbI
Ae frmaVyu& ;NnLlaha layjmw wMmtI Av kala wMmt
muh&mind Ala dlalh. be=k ! ALlah tAala marI wMmtne A9va
frmaVyu& muh&md
nI wMmtne kumagR pr -ega nhI kre. v yduLlaih
Alal jmaAh. ALlahno ha9 jmaAt pr 2e. v mn =Zza
=uZza fINnar je jmaAt9I Alg 9yo doz`ma& Alg na`vama&
Aav=e. im+kat iktabul ;Aitsam, rvahu itimRzI
Hzrt ;Bne wmr
9I Aa irvayt p8 2e Aape ku& ke
vadl Aazm f ;Nnhu mn
rsUluLlah
Ssvadl
Ae frmaVyu& ;]aibw Ss
=Zza =uZza fINnar AzmtvaXI jmaAtnI pa2X calo ka. ke je
Alg 9yo Aene doz`ma& Alg na`vama& Aav=e. im+kat iktabul
;Aitsam, rvahu ;Bnemaja imn hdIqe Ans

hzrt AbUzr
9I irvayt 2e Aape frmaVyu& ke rsUluLlah
nu& frman 2e ke mn farakl jmaAta i=brn fkd `lAa
irbktl ;Slaim imn wnuikhI. je Vyikt jmaAt9I ve4& je4lo Alg
9yo Ae8e ;Slamno po potana gXama&9I ka7I na~yo. im+kat
iktabul ;Aitsam, rvahu Ahmd v AbU davUd

hzrt muAaz ibn jbl


9I irvayt 2e Aape ku& ke nbI
Ae frmaVyu& ;Nn +=ytana izAbul ;Nsain ka izAibl gnm.
be=k ! =Etan ma8sno is&h 2e bkrIAona is&h mafk. ya`uzu
+=aZzta vl kaidyta v Nnaihyta. Ae bkrIne l; jay 2e je
jogma&9I Alg 9; g; hoy A9va dUr 9; g; hoy A9va iknare
hoy. ;Yyakum v i+=Aaba Al;kum ibl jmaAit vl AaMmmh.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
047

iktabul ;Aitsam, rvahu Ahmd

hzrt ABduLlah ibn Am/


9I irvayt 2e Aem8e ku&
Ae frmaVyu& marI wMmt pr Aevu& jr Aav=e jevu& bnI
rsUluLlah
;sra;l pr AaVyu & bU 4 na brabr hova mafk, Aih& y a su 0 I ke
Aemnama&9I ko; potanI ma& pase lokonI jota& AaVyo h=e izna ma4e
to marI wMmtma&9I p8 ko; Aev&u kr=e v ;Nna bnI ;sra;la tfrrkt
Ala iqntEin v sb;na imLltn v tftirku wMmtI Ala qlaiqv
v sb;na imLltn kuLluhum fINnar ;Lla imLlt&v vaihda. Ane
be=k ! bnI ;sra;l bo]aer ifkaRma& vhe&cay gya hta Ane marI wMmt
to]aer ifkaRma& vhe&ca: j=e, Aekne 2o6Ine s3Xa doz`I 2e. shabaAe
ivn&tI krI, teAo ko8 h=e ? Aape frmaVyu& ma Ana Alyih v AshabI
jena pr hu& Ane mara shaba 2e. im+kat iktabul ;Aitsam, rvahu
i]arimzI,Ahmd Ane AbU davUdnI irvaytma& hzrte muAaivya9I
irvayt 2e bo]aer doz`ma& Ane Aek jNntma& 2e v ihyl jmaAh.
Ane Ae Ahle suNnt vl jmat 2e.
0

Gayb s&b&i0t Aaytona be p/kar

kuAaRn =rIfma& gyb s&b&i0t be p/karnI Aayto 2e, Aek jema& Ae


vatno wLle` 2e ke gyb ma ALlah tAala pase j 2e ALlah
isvay ko;nI pase gybnu& ;Lm n9I. bIjau& Ae ke ALlah tAalaAe
nbIAo Ane rsUlaene gybnu& Amuk ;Lm Ata frmaVyu& 2e. Aa be p/kar
=Bdona Aa0are Aek bIjana ivro0I 2e, p8 hm8a& j tme hdIqe pak9I
ja*yu& ke ALlahnI iktabma& Aek bIjano ivro0 n hoy bLke Aek
bIjanI kbUlat krto hoy 2e, to Aa hdIqna Aa0are Aam khevama&
Aav=e ke ALlah tAalanu& ;Lm Aenu& potanu& 2e, ALlah tAalanu&
;Lm Apar 2e, ALlah tAalanu& ;Lm Ana=v&t 2e, ALlah tAalanu&
;Lm AenI isft 2e, ALlah tAalana ;Lmma& -UlnI =&ka n9I,
ALlahna ;Lmma& nQ4 A=Ky 2e vgere vger,e Aa p/ma8en&u ;Lm ALlahnu&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
048

Ahle suNnt sa9e rho

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
tme bco pha6nI `I8o9I,jmaAt Ane s-a sa9e rho. im+kat

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aena9I `svu& n jo;Ae, nbInI suNnt ALlahnI `u=nudI 2e,
Ane Aema& j Aap8a ma4e ihdayt Ane njat 2e. to Aajna fsadna
smyma& Aap8e Aap8a nbInI suNnt Ane frmanne 2o6vu& n
jo;Ae !

marI -lam8 Avame Ahle suNntne 0

hu& mara ip/y muslmanone ivn&tI krI= ke jemne potano wLlu sI0o
krvo hoy teAo gme te kre Aap8e =u&? p8 Aap8e Ae4lu& to krI =kIAe
2IAe ke Aeva& lokone sa9 n AapIAe Ane pUvRj buzugoRne Aa0ar
bnavIne calIAe,jo muslman Avam Ae ivcarI le ke Amare ko; p8
`rabne sa9 n9I Aapvo Ane pUv Rjone j Aa0ar bnavI calI=u& to
`rab lokone kamyabI mXI =ktI n9I, Ae4le muiSlm Avame Aa
vatoma& sav0an rhevanI jrt 2e. mOLvI loko je kre 2e Ae ja8Ine kre
2e Ane piBlkne A&0arama& ra`Ine kam kre 2e Ae4le bdma= mOLvIAone
su0arva lo`&6na c8a cavva jevu& kam 2e,piBlk ko;nI pa2X jay
2e to tema& bura;Ao Ane `rabIAo jo;ne nh bLke temnama& -la;Ao
jo;ne jay 2e, Ae4le `rabIAo Aemna ;Lmma& n9I hotI Ane hoy to
teAo `rab VyiKtne 0mRna nam pr kbUlI =ktI j n9I, Ane Ae4le
ko; Aailm baitl ifkaRnI piBlkne z4p4 kuf/no fTvo n9I Aapto
piBlkne socva smjvano smy Ane moko Aape 2e, svRne `br 2e ke
bdma= loko piBlkne A& 0 arama& ra`Ine kam krta hoy 2e !
vtRmankaXma& Jyare ifkaRAo v0va laGya Ane ATyar su0I pUvj
R o mhan
Ane Aa0ar-Ut Aailmo je krta caLya AaVya tene gumrahI khIne pote
sTy hovana davedar 9ya AevI blana vatavr8ma& -oXa n rhev&u jo;Ae !
Aap8ne duinyana drek kamma& hoi=yarI Ane calakI Aav6e,
duinyama& Aap8ne ko; wLlu n bnavI =ke, to p2I Aap8e dIn Ane
0mRma& j Aa4la -oXa kem ke gme te Aap8ne bnavI jay ?! vaStivKta
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
050

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
p&9 bnavvo hoy te Ae i=`am8 pr lx kem Aape ! Ane tme tmara
Anu-v9I jo; lo ke je loko Aektanu& ivcarIne cale 2e teAo potanI
vatoma& pUvRjone sharo bnave 2e Ane pUvRjo Ahle suNnt9I `svanI
vatne maNy ra`I =kta n9I, Ane jeAo kome muiSlmnI Aektanu& `Un
krI nvo p&9 l;ne calta hoy 2e teAo pUvRjonI vat9I dlIlo n9I
lavta, teAo pUvRjonI vatone p8 glt saibt krI nvI maNytanI
buNyad na`e 2e !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
j 2e, Aa p/ma8enu& ;Lm ALlahnI m~lUkma&9I ko;nI pase n9I, Ane
manI p8 n9I =katu&, Ane Ae p/ma8enu& ;Lm m~lUkma&9I ko;na ma4e
9o6Ivar ma4e manI levu& p8 i=kR 2e Ane Aena9I mannarnu& ;man caLyu&
j=e , sa& r a= Ae ke ku A aR n ma& Jya& Ae khe v ama& AaVyu & ke gybnu &
;Lm ALlah pase j 2e Aene 2o6Ine ko;nI pase n9I,to Aeno mtlb
Aa p/ma8e 2e, Ane Jya& kuAaRnma& Ae khevama& AaVyu& ke nbIAo Ane
rsUlone gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e to Aeno mtlb 2e Aemnu&
;Lm potanu& n9I ALlahnu& Aapelu& 2e, AemnI pase kul ;Lm n9I Amuk
;Lm 2e, Aemnu& ;Lm hme=a&9I n9I ALlahna AaPya p2Inu& 2e, Aemnu&
;Lm Ana=v&t n9I na=v&t 2e, Aemna ;Lmma& insyan Ane -Ulvu&
saibt 9; =ke 2e, m~lUkma&9I ko;na ma4e gme te4lu& ;Lm saibt
manvama& Aave Ae ALlahna Apar ;Lm AagX sat smuma&9I Aek
4Ipano p8 da`lo ra`tu n9I, ce inSbt `akra baAalme pak Kya&
ALlah Ane Kya& m~lUK ! ALlahna ;Lm Ane nbIna ;Lmno Aa p/
ma8e `ulaso krvama& Aave to bNne p/ k arnI Aayto pot potanI
jgaAe potano mksd pUro krI rhI 2e Ane bNnema& ko; ivro0a-as
n9I. Ane Aa p/ma8e 28av4 krva9I nbIAo pase gybnu& ;Lm 2e Ae
khevu& p8 saibt 9; jay Ane ALlah pase j gybnu& ;Lm 2e Ae khevu&
p8 AenI jgaAe saibt rhe Ane muslmanoma& ko; ivvad w-o n 9ay !
Aa p/ma8e smjdarI9I kam n levane l;ne j baitl ifkaRna lokoAe
ivvad w-o kyoR 2e Ane muiSlm Aektama& kus&pnu& bIyar8 vaVyu& 2e,
Aap8a nbIAe to phela& j frmavI AaPyu& htu& ke kuAaRnma& tmne je4lu&
;Lm hoy Ae4lu& j bolo ! jenu& ;Lm n9I tema& bolvanI ih&mt n kro !
Aene mhan Ane Aa0ar -Ut wlmaAe Ahle suNntna hvale kro ! jo
nbInI i=`am8 pr Aml krvama& AaVyo hote to p8 kam bnI jtu&
p8 jem8e potano wLlu sI0o krvo hoy temnI pase =u& kuAaRn Ane =u&
hdIq ? kuAaRn Ane hdIqno =Bd lokone `e&cva ma4e hoy 2e vaStvma&
to potanI vat mnavvI hoy 2e ! jene muslmanoma& kus&p n 9va devo
hoy Ae nbInI vatne Amlma& lave jene namna ma4e potano nvo j
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
049

hzrt ;Bne mSwd


9I irvayt 2e Aape frmaVyu& mn
kana mustNnn flystNna ibmn kdmata f;Nnl hYya latuAmnu
Alyihl ifTna. jene ko; trIka pr calvu& hoy Ae mrI gAelana
trIka pr cale, Ae4la ma4e ke @v&t ifTna9I rx8ma& n9I hoto.
Wla;ka Ashabu muhMmidn
kanu Afzla haizihl wMmh,
Abrrha kulubn v Aamkha ;Lmn v AkLlha tkLlufn, ;~tarhumu
Llahu ilsuhbit nbIiYyih,v il;kamit dIinih f Aairfu lhum fzlhum
v]aibwhum Ala Aqirihm v tmSsku ibmStAtum imn A~laikihm
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
051

rzIn
0

Aap8e kuAaRnnI sevama&

Jyare Aap8e Aa4lu& ja8I lI0u& to hve Aap8e ALlahnI PyarI


PyarI iktab kuAaRne m@dnI sevama& j;Ae Ane Ae ip/y ihdayt Ane
sTytanI jvabdar iktabne ivn&tI krIAe ke Ay ALlahnI iktab !
Ame ivvadma& p6I gya 2IAe, ko; khI ru& 2e ke nbIAo pase gybnu&
9o6u& p8 ;Lm n9I hotu&, gybma& ALlahnI s3XI m~lUk Aek j
pLlama& 2e, ko;ne k&; `br n9I, bI@ jmaAt khI rhI 2e ke ALlahna
nbIAone gyb Aapvama& AaVyu& 2e, temne 38I vatonu& ;Lm hoy 2e,
gyb n ja8vama& svRne Aek sr`a kheva nbIAonu& Apman 2e Ane
;Lme gybe Ata;no mUX9I ASvIkar ma8sne kaifr bnavI de=e. ka.
ke, Ae ALlahnI iktabnI 38I Aaytono ASvIkar 2e, Ay kuAaRn !
be -ag p6I gya 2e, drek potane hKk khIne bIjane `o4o Ane nahKk
khe 2e Aeva smyma& Ame kya& j;Ae Ane kevI maNyta ApnavI l;Ae
ke Amara ;mannu& rx8 9ay ?! ALlahna moklel ko; nbInu& Apman
n 9ay, Ane tara 9kI AmarI pase je magR Aave Ae saco magR Aave,
Ane p2I Amne AmarI Ae maNytama& ko; ivvad n rhI jay, tara ivqe
mara rbnu& frman 2e =h rmdanLlzI wnizla fIihl kuAaRnu hudLa
ilNnas rmzanno mhIno jema& kuAaRn wtarvama& AaVyu& ihdayt 2e
loko ma4.e Jyare tu& Amara ma4e ihdayt 2e to Ame tarI sevama&
AaVya 2IAe to Aa ivqe Amne sTy magR btav ! Ame tarI sevama&
mara Ane tara rbna frman9I j AaVya 2IAe te Ae ke f;n
tnazAtum fI =y;n fuhu ;ll Llaih v rRsUl. to jo tme ko;
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
052

hzrt ;Bne mSWdnI i=`am8

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
v isriyihm f ;Nnhum kanu All hudal muStkIm. teAo muhMmd
na shaba 2e Aa wMmtma& Ait w]am, nek idlona, v0are ;LmvaXa,
bnav4 Ane tkLlufma& Ao2a, ALlah tAala Ae Aemne nbInI s&gt
Ane potana dInna ikyam ma4e cU&4I lI0a, tme AemnI fzIltne
AoX`o Ane pa2X calo, =ikt p/ma8e AemnI sIrt Ane A~lakne
l; lo, in=&k ! teAo sI0a mageR 2e. im+kat iktabul ;Aitsam, rvahu

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae 2e ke duinyanI Aap8I pase ik&mt 2e Ae4le Aap8e Aen&u rx8 krIAe
2IAe Ane dIn Ane 0mRne Aap8e Ae4lo ik&mtI n9I smjta Tyare to
Aene bcavvanI Ane Aema& saca Ane `rabne AoX`vanI koi==
n9I krta ?
muslmano ! ;man j Aap8ne Aai`rtma& njat Apav=e Ane
;mannu& sTy hovu& jrI 2e Ane sTy ;man Ae 2e ke nbI krIm
Ane AemnI lavelI s3XI vatone SvIkarI levama& Aave, manI lI0a
p2I dInnI jrI vatno ;Nkar krvama& n Aave ! ;man AaVya p2I
jta& rhevano s&-v n hoto to ko; ic&ta n htI, p8 ;mannu& kam
Ae 2e ke Aave p8 2e Ane dInnI jrI vatna ASvIkar9I caLyu&
p8 jay 2e ! ;man lavvama& to b0u& j manvu& jrI, Ane ;man
caLya jvama& s3XI vatono ASvIkar nh Aek jrI vatno ;Nkar
p8 pUrto 2e ! Ae4le ;man lavva9I v0are k58 mot su0I Aenu&
rx8 2e, ;man A&itm smynu& maNy ra`vama& Aave 2e, Aa@vn
muslman rhenar mr8 phela& Ane skratnI iS9it phela& dInnI
jrI vatno ;Nkar krI Aape to Ae hve sahebe ;man n9I ! Aeno
`aTmo buro 9yo Ane Ae kaifr 2e, Aene gme te4lI koi==o krI hoy
Vy9R Ane bekar 2e, Ae4le ;man bcavanI Aap8ne v0are ic&ta
hovI jo;Ae !

kuAaRne ku&, Aavo ! hu& tmara drek ddRnI dva 2u&, hu& tmara drek
svalno jvab 2u&, hu& je khu& 2u& Ae j mara rbno ;=aRd 2e, maro fe&slo j
mara rbno fe&slo 2e, tme mne je sval kyoR Ae me sm@ lI0o, hve hu&
tmne Ae ivqe sTy vat btava ;C2u& 2u& )yan9I sa&-Xo Ane mara
in8Ry pr Aekta kaym krI ivvad9I muikt meXvI lo ! kuAaRnno
jvab 2e Ae sval krnaraAo!tme ivvad krIne marI pase ke m
AaVya?tmare ko; p8 vatma& ys ke no krta& phela& j maro sharo
levo jo;Ae ke ko; ivvad 9; j n =ke ! -le ivvad p2I AaVya 2o to
p8 hu& tmne Aavkar Aapu& 2u& ke tme AenI pase j AaVya 2o jenI
pase Aavvano rbno ;=aRd 2e to hve mara jvab p2I tmarI pase
ko; ivvad n rhI jvo jo;Ae ! hu& tmne ys khu& to tme ysne kbUlI
le=ae Ane hu& tmne no khu& to tme no kbUlI le=ae,Aema& p2I Aana
kanI n hovI jo;Ae ! p2I tmara idmagma& Ae vat n AavvI jo;Ae
ke Ame to na kheta& hta& Ane kuAaRn to ha& khI ru& 2e, A9va Ame
ha& kheta& hta& Ane kuAaRn to na khI ru& 2e,jo Ame manI l;=u& to
Amare bIja loko same nIcu& jovu& p6=e Ane Ama& Apman 9=e,jo
Aam hoy to tma& marI pase Aavvu& j bemtlb rhe=e,maro je in8Ry
2e Aene kbUlI le=ae to Aema& j tarI ;Jjt 2e,ALlah Ane rsUl
tmara9I Aema& j `U= rhe=e, Ane AemnI bargahma& tmarI ;Jjt
v0I j=e !

Ama& vcn

Ame Amara trf9I Ay kuAaRne krIm ! tne vcn AapIAe 2IAe


ke tara jvab p2I Aana kanI rhe=e nh Ane tara jvabne manI levama&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
053

Ku AaRnvaXo Amaro doSt 2e 0

Maara AvamI muslman -a;Ao Ane bheno ! me& tmara svR trf9I
kuAaRne krImne vcn AapI dI0u& 2e to hve Aap8e kuAaRne m@dno fe&slo
l;=u&, jo Aap8I Aena ivro0nI ko; maNyta h=e to Aap8e Aene
2o6I d;=u& Ane Aeva Vyiktne p8 2o6I AapI=u& je kuAaRn ivro0nI
maNyta ra`to hoy p2I Ae gme te hoy Ane gme Tya&no hoy, Ame Aene
sa9 AapI=u& je kuAaRnna p/ka=ma& sTy hoy, Ane kuAaRn p8 khe 2e
kunu mASsaidkIn. tme saca loko sa9e rho. saco ko8 ? je
ALlahnI iktabna p/ka=ma& saco hoy, Ane kuAaRn jena saca hovanI
gvahI Aape to jr9I Aap8e Ae sacane sa9 AapI=u& Ane AenI
mdd krI=u&.
dseR kuAaRn gr hmne -Ulaya n hota
yh zmana n zmanene id`aya hota
kuAaRne m@d frmave 2e ke Ay marI pase jvabnI ma&g krnaraAo !
hu& tmne khu& 2u& ke ALlah tAala trf9I Aena rsUlone gybnu& Amuk
;Lm Aapvama& AaVyu& 2e Ane Aena marI pase 38I Aaytona purava
2e Ane Aema& marI maNyta hkaraTmk 2e. to tme p8 Aema& hkaraTmk
maNyta bnavI le=o ! Aa hto mara jvabno 4U&k sar, hve hu& tmne
Aeno `ulaso krI btavI=.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
054

`udana jjno jvab 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Amne ko; ivvad rhe=e nh, Amaro je p/9m in8Ry 2e taro in8Ry p8
Ae j h=e to Ame ALhMduilLlah khI=u& ke Ame kuAaRn ivro0nI ko;
vat khI j n9I Ane Amare tOba krvI nh p6e, Ane Amara p/9m
in8Ry9I taro in8Ry ivro0no h=e to p8 ALhMduilLlah khI=u& ke te&
Amne `o4I maNyta9I bcavI lI0a Ane sTy magRnI mdd krI, trt
j Ame tOba krI l;=u&, Ane tara j in8Ryne Amaro in8Ry bnavI
l;=u& !
Fe & s lo ku A aR n no 2e fe & s lo rbno
Ae rhe b r Ane jj 2e Amaro

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
vStuma& z36o to Aene ALlah Ane Aena rsUl trf fervo. Amara
ma4e ALlah9I k&; malUm krvano tu& j Aek sharo 2e, to Amne
ykIn 2e je9I ivvadma& Ame tarI sevama& AaVya 2IAe, tu& Amne
sTy magR btav.

Ata; :Lme gyb pr kuAaRnI Aayto

Aap8I smjma& =u& AaVyu& ?!

wprokt Aaytno tjuRmo Ane Aenu& -aqa&tr tmarI same 2e, Aema&
ko; =Bdno v0aro krvama& n9I AaVyo, Ane Aema& SpQ4 =Bdoma& v8Rn
2e ke ALLaah tAala potana trf9I gybnu& ;Lm Aapva potana
rsUloma&9I jene ;C2e 2e cU&4I le 2e, ja8vama& AaVyu& ke ALlah tAala
AenI m~lUkma&9I drekne gybnu& ;Lm n9I Aapto, Ane Aevu& p8 n9I
ke ko;ne n9I Aapto, bLke rsUlone Aape 2e. to p2I Aap8o AkIdo
Ane maNyta p8 AevI j hovI jo;Ae ke ALlah tAalaAe rsUlone
gybnu& ;Lm AaPyu& 2e, Ane Ae p8 ja8vama& AaVyu& nanI mo4I m~lUk
Aek pLlama& n9I, drekne Aena pd p/ma8e Aapvama& Aave 2e, gybnu&
;Lm nbIne lokoma& AemnI ivqe=ta btavva ma4e Aapvama& Aave 2e.

rsUlonI ivi=Q4ta 0

gybno ja8nar potana gyb pr ko;ne kBjo AapI deto


n9I potana ps&d krel rsUl isvay ke temnI AagX pa2X phero
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
055

NabIne Aapvama& Aavtu& gyb

NaIce d=aRvvama& AavelI Aaytma& SpQ4 =Bdoma& Ae vatno wLle`


2e ke nbIAone ALlah tAala trf9I gybnI `bro Aapvama& Aave
2e, Ane kuAaRn p8 Aene gybnI j `bro khI ru& 2e, p2I jene Ae
gybnI `bro Aapvama& gybda& kem n khI =kay ! Ane Aa to
kuAaRnnu& j frman 2e to p2I nbIAone Aapvama& AavtI Ae `brone
gybnI `bro khevanI Aap8ne rja mXI g;, Ane Ae `bro jene
Aapvama& AavI Aene gyb ja8nar khevanI p8 rja mXI AavI,
hve Aa vatma& ivvad kuAaRnna frmanma& ivvad 2e Aem khevu& je Aek
;manvaXanI =an n9I.

Aa gybnI `bro Ame tmarI trf vhI krIAe 2IAe,


Ane Aa phela& tme ja8ta hta n tmarI kom to sb/ kro, in=&k ! saru&
pir8am prhezgaronu& 2e. sUrAe hUd, isparo , Aayt n&.
A&baA Ae4le `bro, gyb Ae4le guPt, A9R 9yo gybnI
`bro, makuNta tAlmuhaimn kBlu jene Aa phela& tme n ja8ta
hta, Ae4le ke hve to tme Aene ja8o 2o, mtlb 9yo hve tme gybnI
`bro ja8o 2o, tma& gyb Ata; 2e Ama& Aapelu&, Ane Amaro
davo p8 Ae j 2e je kuAaRn saibt krI ru& 2e. Ane svR muslmanno
davo Ae j hovo jo;Ae !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
056

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Aale ;mran, isparo , Aayt n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

ALlah muslmanone AavI piriS9it pr rheva nh de jena


pr tme 2o,Jya& su0I Alg n krI Aape g&dane SvC29I, Ane ALlahnI
=an Ae n9I ke tmne gybnu& ;Lm AapI de, ha ! ALlah cU&4I le 2e
potana rsUloma&9I jene ;C2e to ;man lavo ALlah Ane Aena rsUlo
pr, jo ;man lavo Ane prezgarI kro to tmara ma4e mo4o svab 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mUkI de 2e. sUrtul ijNn, isparo , Aayt n&.
Aa Aaytno tjuRmo Ane -aqa&tr jo;ne tme pote Ae in8Ry l;
=ko 2o ke ALlah tAala potana gybnu& ;Lm drekne n9I AapI deto
p8 Ae potana rsUlone gybnu& ;Lm Aape 2e, kuAaRn Jyare SpQ4
=Bdoma& Ae Aelan krI ru& 2e ke ALlah tAalaAe rsUlone gybnu&
;Lm AaPyu& 2e to p2I Aap8o AkIdo Ane maNyta kuAaRnna p/ka=ma&
Ae j hovI jo;Ae nbIAo Ane rsUlone gyb Aapvama& AaVyu& 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Hzrt ;sa

no ;Lme gyb

NabI gybma& b`Il n9I

Ane tmara saheb ga&6a n9I, Ane be=k ! Aem8e Aene SpQ4
iknare joyo, Ane Aa nbI gyb pr b`Il n9I. SaUrAe tkvIr,

isparo , Aayt n&.

Ae4le ke nbIne ALlah tAala trf9I gyb Aapvama& Aave 2e,


Ane teAo ALlahnI Ata Ane hukm9I lokonI jrt p/ma8e `bro
Aape 2e. Aaytma& khevama& AaVyu& ke nbI gybnI `bro Aapvama&
b`Il n9I, wdar 2e, to wdar ko8 9; =ke 2e ? Ae j ke jenI pase
gybno `jano hoy Ane Aema& Aap wdarta9I kam le ! Aana9I Ae
ja8vama& AaVyu& ke nbIne ALlah tAala trf9I gyb Aapvama&
Aave 2e.
Aaytma& huva 2e Aeno mtlb Ae levama& Aave ke ALlah gyb
pr b`Il n9I to Aena9I p8 Amaro mksd Pa/aPt 2e ke, ALlah
potanI bargahna ip/y lokone wdarta9I gybnu& ;Lm Aape 2e, Ane
ne potanI
Ae8e Aa wdartama& potana mhbUb srvre ka;nat
m~lUkma& svR9I Ai0k ;Lm AaPyu& 2e,Ane Aa vat pr pUrI wMmtnI
AekmtI 2e

i`zrno ;Lme gyb kuAanma& !

hzrt i`zr ivqe v0u p6ta Aailmonu& m&tVy Ae j 2e ke Aap


nbI n9I bLke ALlahna vlI 2e, ivlaytma& Aapne buld& pd Aapvama&
AaVyu& 2e, ALlah tAalaAe Aapne je iv=aX ;Lme gyb AaPyu& 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
058

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Tame je k&; `aAo 2o Ane tmara 3roma& -egu& krIne ra`o 2o Ae


hu& tmne btavI Aapu& 2u&, jo tme ;manvaXa 2o to Aama& tmara ma4e
in=anI 2e. Aale ;mran, isparo , Aayt n&.
Aa Aayt hzrt ;sa
ma4e 2e, Ane Aema& Aemna trf9I
;Lme gybno davo krvama& AaVyo 2e ke hu& ALlahno nbI 2u& Ane
mne ALlah trf9I gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e. AenI ckas8I
krvI hoy to AjmavI lo marI pase Ae ;Lm 2e ke nhI ! tme je `a0u&
tenI tmne `br, tmarI sa9e je hoy tenI `br, tme jene btavo tenI
`br p8 hu& tmne btavI =ku& 2u& ke tme =u& `a0u&, Ane Aek be ma8s
ma4e nh ke tme khI =ko ke Aa to Aa=re ku& Ane sTy 9; gyu&, bLke
Aaytma& bhuvcnno =Bd 2e ke tme lokoAe =u& `a0u& Ae btavI =ku&,
Ane marI same Aavnar ko; p8 hoy Ane gme te hoy Ane gme Tya&no
hoy, Ane gme te4lI s&~yama& hoy, dreke je `a0u& Ae b0u& j btavI =ku&,
Ane Aap btavta p8 hta jene tfsIrna p/kr8oma& v8Rn krvama&
Aav=e. Aape Ae p8 frmaVyu& ke tme tmara 3roma& je -egu& krIne ra`o
jene tmara isvay ko; n ja8tu& hoy Ae p8 hu& btavI =ku&, kuAaRnma&
A&t pr Ae =rtno p8 v0aro krvama& AaVyo ke ;manvaXaAo ma4e
Aama& in=anI 2e ke ALlah tAala potana nbIAone gybno ke4lo
iv=aX ;Lm Aape 2e ke temne Ae davama& ko; hravI =ktu& n9I.
Jyare kuAaRn khe 2e ke ;manvaXa ma4e Aa p/ma8e nbInu& gybnu&
;Lm ra`vu& Ane lokone btavvu& in=anI 2e to p2I Aap8o davo Ae j
2e ke Aap8e ;manvaXa 2IAe. to p2I Aap8e Ae manI j levu& jo;Ae
ke nbIne gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, ;manvaXaAe Jyare ALlah
Ane rsUlne manI lI0a 2e to hve Aena trf9I Ae vatma& nkaraTmk
ccaR n9I 9; =ktI jema& kuAaRne hkaraTmk ccaR krI hoy, Ane Aema&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
057

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
hkaraTmk ccaR n9I 9; =ktI jema& kuAaRne nkaraTmk ccaR krI hoy,
Jyare nbIna Ata; gyb ivqe kuAaRne hkaraTmk vat krI AapI to
Aap8I maNyta p8 Aema& hkaraTmk bnI g;, jemnI maNyta
nkaraTmk hoy Aene ivcarvu& jo;Ae ke Ae pote ;manno davo krva 2ta&
kuAaRnna frmannI mu`alft kem krI ro 2e, Ane lokone `o4o sbk
kem i=`va6I ro 2e ?

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Hzrt mUsa Ane hzrt yu=A ibn nUn


hzrt i`zr
nI mulakate gya, Ane mulakatno mksd hzrt i`zrna kmalo
jova hta, ALlah tAalaAe AemnI mulakatnu& v8Rn kyu%, Ane sa9e
hzrt i`zrno Ae kmal p8 btaVyo ke Aemne Ame Amara trf9I
;Lm ApR8 kyu% 2e, jemna ;Lmno kmal `uda tAala btave Ane Aek
nbI bIja nbIna Ae kmalne jovano =o` 0rave Aemne ke4lu& iv=aX
;Lm Aapvama& AaVyu& h=e? Aene Ae j sm@ =ke 2e je rb tbark v
tAalanI =iktAonu& 9o6u& p8 ;Lm ra`to hoy.
Maulakatna byan p2I Amuk gyb s&bi& 0t je bnavo bNya Aeno
p8 kuAaRne wLle` kyoR ke Aap8ne Ae vatnI sarI AevI ja8 9; jay
ke Aemne ke p/karnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& htu,& Ane Aa bnavo da`la
pe btavI devama& AaVya ke Aena9I tme ivcarI =ko ke Ae ;Lm je Aemne
Aapvama& AaVyo 2e Ae gybno ;Lm 2e. to Aavo ! Aap8e Ae bnavo
trf j;Ae, Ane Ae ivqe kuAaRnnI Aaytono fyz p/aPt krIAe !
0

Naav6I to6I na`I !

Hve bNne caLya Tya& su0I ke Jyare nav6Ima& be5a Aem8e tene
cIrI na~yu&, mUsaAe ku&, tme Aene Ae4le cIrI na~yu& ke Aema& je 2e
Aemne 6Uba6I Aapo ! sUrAe khf, isparo, Aayt n&.
Hzrte i`zre nav6Inu& pa4yu& to6I na~yu& AenI pa2Xnu& gybI
kar8 =u& htu& Aenu& v8Rn Aa p/ma8e krvama& AaVyu&, kramt to Ae htI
ke pai4yu& to6I na`va 2ta& pa8I A&dr n Aavtu& htu&, Ane jenI nav6I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
059

0 Tao6vanu& kar8 ?! 0

Paelu& je vha8 htu& Ae Amuk grIbonu& htu&, teAo diryama& mjUrI


krta hta to me& ivcayu% Aene Aybdar krI Aapu& Ae4le ke teAonI p2va6e
Aek raja hto Ae drek vha8 `U&cavI leto hto. sUrAe khf, isparo ,
Aayt n&.

Ae4le ke raja jailm 2e loko pase je sar&u vha8 hoy Ae p6avI le


2e, Aa vha8vaXa Aena9I Aja8 hta Aemne AenI `br n htI, jo
hu& Aene Aybdar n k& to grIbnu& Aa`u& vha8 j caLyu& jay, me&
Aybdar krI AaPyu& to hve Ae raja Aa vha8ne Aybdar jo;ne le=e
nhI, Ane AenI ro@ ro4I Aena pr caLya kr=e.
Pa2va6e raja 2e, Ae jailm 2e, Ae vha8 l; le 2e, Ae saru& j
vha8 le 2e `rab nh, Aa vha8ne Aena ma4e bcavanu& Aa j kar8
2e vgere vgere gybnI `bro htI, Ane Aa kam gyb pr j Aa0airt
htu&, Ane Aa gyb htu& jena9I hzrt i`zre Aek grIb mJUrnI mdd
krI, -le Aap pote nbI 2e Ane duinya9I bergbt 2e, pote Aena9I
duinyana malno faydo n w5ave p8 bIja lokone jrt je4lI mdd
krI Aape 2e.
0

BaaXknu& -ivQy ja8I hTya krI 0

Pa2I bNne caLya Ae4le su0I ke Jyare Aek 2okro myo to


Aem8e tenI hTya krI na`I, mUsaAe ku& =u& tme Aek pak janne janna
bdla vgr hTya krI ? SaUrAe khf, isparo , Aayt n&.
Aa bnav pa2X je gybI kar8 htu& Aene Aemna trf9I Aa
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
060

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

AaPyu&. sUrAe khf, isparo , Aayt n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Toa teAo paMya Amara b&daAoma&9I Aek b&dane, jene Ame


potanI pase9I rhmt AapI, Ane Aene AmarI pase9I ;Lme luNnI

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
htI Aena idl pr Ae s]aa ke Ae k&; bolI =kto n hto, Ane gybna
;Lmno Ae Aalm ke,phela&9I ja8I ra 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jeno wLle` kuAaRn =rIfma& ALlah tAalaAe 38I Aayto9I kyoR 2e,
Ane kuAaRnma& Ae gybna ;Lmne ;Lme luNnI fmaRvvama& AaVyu& 2e

dIvarno `jano 0

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
061

Ane pelI dIvar to Ae be ytIm baXkonI htI je =herma& 2e Ane


AenI nIce Aemno `jano hto Ane Aemna ipta nek hta. Aemna rbe
;C2yu& ke Ae bNne jvan 9; jay Ane Aemno `jano ka7I =ke tmara
rbnI k<pa9I Ane me& Ae mara huk9I n9I ky%u, bLke je k&; kyu% Ae rbna
hukm Ane Aade=9I j htu&,mara rb trf9I mne Ae bnavona gybnu&
;Lm p/aPt 2e. sUrAe khf, isparo, Aayt n&.
dIvarma& `jano 2e, Ae dIvar ytImonI 2e, teAo s&~yama& be 2e,
teAo =herma& rhe 2e, teAo h@ nanI vyna 2e, temno bap nek ma8s
hto, teAo @v&t rhe=e, Ane `jano ka7I =k=e, Aemna mata ipta nek
hta& vgere 38I gybnI `bro 2e. Aaytma& 2e ke hzrt i`zre frmaVyu,&
me& je k&; kyu% Ae mara mn9I n9I kyu% mara rbna frman9I j 2e.
`ulaso Ae ke mne Aa ;Lm mara rb trf9I Aapvama& AaVyu& 2e, Aa
Ata; ;Lm 2e Ane Aa mara Ata; ;Lmno faydo 2e.
0

Aap8a nbI

na ;LmnI iv=aXta

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Ane pelo je 2okro hto Aena& mata ipta muslman hta to


Amne -y laGyo ke te Aemne bXva`orI Ane kuf/ pr c7avI de, to Ame
;C2yu& ke bNneno rb Aena9I w]am SvC2 Ane k<pama& Aena9I v0Ine
n@kma& j Aape. SaUrAe khf, isparo , Aayt n&.
Ae4le ke Aa bnavma& gybnI 38I `bro 2e, baXk jaherma&
nanu 2e, pak 2e, Ane ko;nI hTya n9I krI, p8 hzrte AenI tkdIr
jo;ne fe&slo kyoR ke AenI tkdIrma& kuf/ 2e, Aena mata ipta muslman
2e, teAo AenI mhBbtma& kaifr 9; j=e, Aane marI na`u& to teAonu&
;man bcI j=e, Ane Aemne ALlah Aena9I w]am SvC2 Ane
dyaXu be4o Aap=e, Ane p2I teAone AenI jgaAe Aolad mXI,
;man p8 bCyu& Ane rx8 p8 9yu&. Aa hto ALlahna nbIno ;Lme
gyb jena9I lokone AemnI jrt p/ma8e faydo pho&ca6ta hta, Ane
Aemne Ae p/ma8e kamo pr Ai0kar p8 Aapvama& AaVyo hto. Aama&
je gybonu& v8Rn 9yu& Aeno s&b&0 dUrna -ivQy sa9e hto, ykInI Ane
in=&k ! ;Lm vgr Aa kam 9; =ktu& j n9I ka. ke, Aeno s&b&0 jaherma&
nahKk hTya9I hto je mhan kbIro gunoh 2e, nbI gunah9I pak hoy 2e
Ane vlI manIAe to vlI p8 ;radapUvRk Aam krI =kto j n9I, Ane
ALlah tAala v`a8ma& frmavI ro 2e Ae4le Aa kam huKme `uda9I
Ane in=&k ! ;Lme gyb9I Amlma& AaVyu& htu&. jo gybnu& in=&k ;Lm
n hoy to Aa kam nbI9I =Ky n9I. ALlah tAala pote j Aa
bnavo kuAaRnnI Aayto bnavIne btavI rae 2e te Ae vatnu& Aelan
2e ke ALlah tAalaAe Aemne gybnu& ;Lm AaPyu& 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Pa2I bNne caLya Tya& su0I ke Aek gamvaXaAo pase AaVya,
te gami6yaAo pase `a8u& maGyu&, Aem8e mhemanIno ASvIkar kyoR,
p2I bNneAe Ae gamma& Aek dIvar jo; je p6vanI A8IAe htI, to
Aem8e tene sI0I krI na`I, mUsaAe ku&, jo tme ;C2ta to Aena pr
mjUrI l; leta ! sUrAe khf, isparo , Aayt n&.
dIvarne Aape kem sI0I krI Aenu& p8 gybI kar8 btavvama&
AaVyu&

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
p/ma8e byan krvama& Aave 2e.

Ane i=`Vyu& tmne je k&; tme n ja8ta hta Ane ALlahno


tmara pr mo4o fzl 2e. SaUrAe insaA, isparo , Aayt n&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
062

Ay ;manvaXaAo ! n pU2o AevI vStuAo ivqe ke jo Ae


tmara ma4e jaher krI devama& Aave to tmne `rab lage. SaUrAe ma;da,
isparo , Aayt n&.

Aa Aaytma& SpQ4 Aelan 2e ke nbIne pU2vama& kaX@ ra`o


Ane pU2vu& hoy to ptanI vat pU2o gme te nh, jo tme ko; AevI vat
pU2I jena jaher 9va9I tmaru& Apman 9ay to Ae tmaro potano va&k
ne gybnu& ;Lm Aapvama& n AaVyu& hote to ALlah
h=e,jo nbI
trf9I Aa vat n btavvama& AavtI, jo gybnu& ;Lm n hoy Ane
rhSynI ko; vat pU2vama& Aave to Ae `ulI j kem krI =ke ? bLke Aam
khevama& Aavtu& ke mara nbIne gyb s&b&i0t ko; vat n pU2o, Aam n
khevama& Aavtu& ke Aevu& n pU2o jena jaher 9va9I tmne `rab lage.
sara&= Ae ke nbI drek vat btavI =ke 2e, jovanu& sval krnare 2e ke
guPt jaher krI devama& Aenu& Apman n 9ay.
ne Amuk
TafsIre AhmdIma& 2e ke Amuk loko nbIAe pak
befayda sval krI leta, Ane Aapne Ae ps&d n Aavtu&, Aek idvs
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
063

;Lme Aadm same fir+taAo lacar

Ane i=`va6ya Aadmne s3Xa& namo p2I Ae b0u& fir+taAo


smx kyu% Ane frmaVyu,& jo tme saca 2o to Aana namo btavo ! Aem8e
ku& tu& suBhan 2e, AmarI pase to Ae4lu& j ;Lm 2e je te& Amne i=`va6yu.&
be=k ! tu& jr ;LmvaXo ihkmtvaXo 2e. SaUrAe bkrh, isparo , Aayt

n&.

Aa Aaytoma& hzrt Aadm


nI ;LmI iv=aXta btavama&
AavI ke ALlah tAalaAe Aapne s3XI vStuAona& nam i=`va6I
AaPya& Ane Ae p8 drek -aqama&, fir+taAo Ait =ikt=aXI hova
2ta& Aek Aek nhI -ega& 9;ne p8 jvab n AapI =Kya, Ane Ae
;LmI iv=aXta same potanI lacarI p/g4 krI. je vStuAo n9I
jo; A9va AiStTvma& n9I AavI AenI `br AapvI Ane Aene
AoX`I jvu& Aenu& nam btavI Aapvu& in=&k ! gyb 2e, Ane Ae
gyb ALlahnI Ata9I 2e.

ALlahe AaPyu& Ane jaher kraVyu&

NabI b0u& j btavI =ke 2e

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aape frmaVyu,& jene je pU2vu& hoy te pU2I le hu& jvab AapI= ! Aek ma8se
sval kyoR, ma& pir8am =u& 2e ? frmaVyu&, doz`,bIjaAe sval kyoR,
maro bap ko8 2e ? Aape Aena mUX bapnu& nam btavI AaPyu& ke sudaka !
Jyare ke AenI matano pit bIjo hto jeno Ae pu khevama& Aavto hto.
Tyare Aa Aayt wtrI ke AevI vat n pU2o ke Aene jaher krI Aapva9I
tmne sar&u n lage.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aa Aaytma& nbIAe pak
na ;LmnI iv=aXta btavvama&
AavI 2e ke Aapne Ae4lu& ;Lm Aapvama& AaVyu& ke Ae ;Lmne Aa4lI
iv=aX duinyane mtaAe klIl 9aeDIk khenar ALlah ;Lme nbIne mhan
fzl Ane k<pa frmavI ro 2e, Ane Aa :LmNaI iv=aXta Aap8e svR
mXIne sm@ n9I =kta ka. ke, jaherI =Bdo to Ae 2e ke tme je n ja8ta
hta te b0u& j tmne AapI devama& AaVyu&. A&tma& Ae4lu& khI =ka=e ke
ko;nu& ;Lm ;Lme ;lahI jevu& Ane je4lu& to Ahle suNntna ;jmaA9I
9; =ktu& j n9I p8 Aa frman9I Ae4lu& jr kheva=e ke Aapne
ALlahnI m~lUkma& svR9I v0Ine ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e,Ane Aena
pr Ahle suNnt vl jmatnI AekmtI 2e,Aap8a nbI9I m~lUkma&9I
ko;na ma4e v0are ;Lm manvu& ku 2e.

FrmaVyu& Ay Aadm ! Aemne Aena& namo btavI Aapo !


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
064

Ane Aam j Ame ;b/ahImne Aaka=o Ane jmInnI s]aaAo


de`a6IAe 2IAe,Ae4la ma4e ke teAo Aa&`o9I jo;ne ykIn krnar 9;
jay. sUrAe AnAam, isparo , Aayt n&.
Hzrt ;b/ahIm
ne Aek p(9r pr w-a ra`Ine s3Xa
Aaka=o Ane AenI m~lUk, s3XI jmIno Ane AenI s3XI m~lUk,
Aema& `udanI kudrtnI in=anIAo Ane Aa&`o9I Ae s3Xa gybo
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
065

Aap8a NabI b0a&na j gvah

Ane vat Ae 2e ke Ame tmne svR wMmt9I w]am bnaVya ke


tme loko pr gvah 2o Ane Aa rsUl tmara gvah 2e.
ikyamtna idvse kaifro mna; kr=e ke AmarI pase ko; tBlIg
krnar n9I AaVyo Tyare nbIAone pU2vama& Aav=e, teAo khe=e Ame
tBlIg krI htI. to AemnI pase gvahInI ma&g 9=e to teAo wMmte
muhMmd
ne gvah trIke rjU kr=e, Aa wMmt nbIAona tBlIge
dIn krvanI gvahI Aap=e, kaifro khe=e Ae loko Amara jmanama& n
hta& gvahI kevI rIte Aape 2e ? to Ae babte pU2vama& Aav=e to wMmte
muh&mdIno jvab h=e Ay ALlah tarI trf9I AmarI pase muhMmd
rsUl bnIne AaVya Ane tara trf9I AmarI pase tarI iktab
AavI jena9I Amne nbIAonI sCca;nu& ykIn 9; gyu& ,jena Aa0are
Ame gvahI AapI,p2I nbIAe pak
ne gvah bnavIne lavvama&
Aav=e Ane AapnI gvahI9I vat bnI j=e,Aap8ne pU2vama& Aav=e
ke tme gvahI kevI rIte Aapo 2o?Ae4la ma4e ke Aap8I pase gybnu&
;Lm n9I,Aap8a nbIne pU2vama& nhI Aave Ae4la ma4e ke Aap8a
nbIne ALlah trf9I gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e bLke Aapne
Ae btavama& p8 AaVyu& Ae4le Aap ;Lm pr j gvahI nhI Aape jo;lI
gvahI Aap=e,ka.ke ;Lm to Aap8ne p8 ALlah Ane rsUl trf9I
Aapvama& AaVyu& 2e,sval 9vo Ae4la ma4e ke Aap8e joyu& n9I Ane
nbIAe joyu& 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
066

Hzrt ;b/ahIm pr ;LmnI vqaR

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
btavvama& AaVya&. ja8vama& AaVyu&, hzrt ;b/ahIm
ne gybnu&
;Lm j Aapvama& n AaVyu& ke bLke Ae gyb s&b&i0t vStuAo p8
Aemne btavvama& AavI jene AEnul ykIn khevama& Aave 2e, Ane Ae
p8 ja8vama& AaVyu& ke Ata; ;Lme gyb ma =KytanI j maNyta
n9I bLke Ae kuAaRn9I btavvama& Aavelo AkIdo 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aape jyare Aemne Aena& namo btaVya&, frmaVyu& me& tmne n ku& htu& ke hu&
Aaka=o Ane jmInna gybne ja8nar 2u&, Ane hu& ja8u& 2u& je tme jaher
kro Ane 2upavo."
Aaka=o Ane jmInna gyb hu& ja8u 2u& Aena9I Ae vat trf
;=aro 2e ke ma& gyb hu& jene Aapva cahu& Aapu& to me& Ae gybnu&
iv=aX ;Lm Aadmne AaPyu&, Ane teAo mara Ata krel ;Lm9I j
tmara9I AagX 2e Ane tmare AemnI same ;LmI lacarI p/g4 krvI
p6I. jo ALlah gybnu& ;Lm ko;ne n Aapto to gyb s&b&i0t
sval p8 krvama& n Aavto, p8 sval 9vo Ae vatnI dlIl 2e
ke ALlah tAala jene Aapva cahe Aene gybnu& ;Lm Aape 2e. bIjau&
Ae ke jo gybnu& ;Lm ko;ne Aapvama& j n Aavtu& to fir+taAo
kheta, Ay ALlah ! Ae gby s&b&i0t vStuAonu& ;Lm tara isvay
ko;nI pase ho; =ktu& j n9I Ane tara isvay ko; Aene btavI
p8 n9I =ktu&, Aam n khevu& Ane jvab Aapvo AmarI pase te&
je4lu& AaPyu& Ae4lu& j ;Lm 2e Ae btava ma4e ke tu& jene Aapva cahe
Amara9I Ai0k ;Lm AapI =ke 2e Ane tu Amne Aape to Ame p8
btavI =kIAe 2IAe, Ata; ;Lme gybno ALlah trf9I Ane
fir+taAo trf9I ;krar 2e ,Ane hzrte Aadmnu& `br Aapvu& Ae
Atano pUravo 2e,Ae4le nbIAo ma4e Ata; ;Lme gybno ;Nkar
n9I 9; =kto.

hzrt yUsufno ;LmI kmal

, Aayt n&.

Aa Aaytma& ALlah tAalaAe hzrt ;b/ahIm Ane ;Shak


ne je ;Lm Ane ihkmtno kmal AaPyo hto ke Ay
yUsuf ! tmne Ane tmara 3rna loko Aolade yakUbne p8 AapI=u&,
Ane p2I Aapne Ae neAmt Aapvama& AavI jeno wLle` bI@
Aaytoma& 2e, hve Ame Aenu& tmara ma4e v8Rn krIAe 2IAe je9I tmne
Ae vatnu& ykIn AavI jay ke gyb s&b&i0t bnavo p8 kuAaRnma& 2e,
Ane Aeno wLle` p8 ALlah tbark vtAala trf9I 9yo 2e.
0

-ivQynI `br

yUsufe ku&, je `a8u& tmne mya kre 2e Ae tmarI pase nh


Aave hu& AenI tabIr Aena Aavta& phela& tmne btavI AapI=. Aa Ae
Amuk ;Lmoma&9I 2e je mara rbe mne i=`Vya. sUrAe yUsuf, isparo,
Aayt n&.

Ae4le ke `a8u& kevu& 2e, ke4lu& 2e, Aeno r&g kevo 2e, tme =u& `a0u&, ke4lu&
`a0u&, Kyare `a0u& Ae b0u& btavI Aapu& mara rbna ApR8 krel ;Lmna
Aa0are. Aana9I sm@ =kay 2e ke ALlah tAala trf9I nbIAone
ke4lo iv=aX ;Lme gyb Aapvama& Aave 2e ke in=&k ! Aavta jmananI
`bro Aape 2e, Ane rbnI Ata9I `bro AapI =ke 2e Aenu& Aelan
p8 kre 2e, Ane lokone Ae `bro 9kI fayda p8 pho&ca6e 2e. Ae4la
ma4e Aap8I maNyta Ae j hovI jo;Ae ke ALlah tAala trf9I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
067

0 je ku& 9;ne j rhe=e 0

Ay jelna bNne imo ! tmarama&9I Aek to potana mailkne da


pIv6av=e Ane bIjane sUXI Aapvama& Aav=e to pxIAo Aenu& ma9u
`a=e je vatno tme sval kro 2o Aeno hukm 9; gyo. SaUrAe yUsuf,

isparo , Aayt n&.

hzrt yUsuf
na jelna be doStone Aape SvPnnI tabIr
btavI to Aem8e ku,& Ame to AapnI mjak krta hta, Aape frmaVyu,&
gme te hoy p8 me& tmne btaVyu& Ae 9;ne j rhe=e, Aeno fe&slo krI
levama& AaVyo 2e.
p2I Aam j 9yu& jenI Aape `br AapI. -ivQyma& =u& 9=e Ae
pU2vama& AaVyu& to Aape btaVyu& Ane je p/ma8e btaVyu& Aevu& j Ae bNne
doSto sa9e 9yu.& kuAaRnnI Aayt9I ja8vama& AaVyu& ke ALlah tAala
trf9I Aena nbIAone gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, Ane Aa kuAaRnI
frman Ane kuAaRnI AkIdo 2e. jo gybnu& ;Lm ko;ne Aapvama& n Aavtu&
to -ivQynI `br pr nbI Ae jvab Aapta ke gyb ALlah isvay
ko; n9I ja8to,p8 Aape pU2va pr `br AapI Ane Ae lokoAe ku&
ke Ame to mjak krI htI. to Aape frmaVyu,& Aam 9;ne j rhe=,e Aa
Aapna ykInI ;Lm trf ;=aro 2e. Ane Aev&u j 9yu& jev&u Aape frmaVyu,&
ka. ke, Aapne ALlah tAala trf9I gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu&
htu& jene btavva kuAaRne j gyb s&bi& 0t bnavo rjU kyaR.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
068

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Ane Aam j tmne tmaro rb cU&4I le=e Ane tmne vatonI


tabIr i=`va6=e Ane tmara pr Ane Aale yakUb pr potanI neAmt
pUrI kr=e jem ke Aa9I phela& tmara dadaAo ;b/ahIm Ane ;Shak pr
krI htI, be=k ! taro rb ;LmvaXo ihkmtvaXo 2e. SaUrAe yUsfu , isparo

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
nbIAone gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e Ane Aa kuAaRne paknu& frman
2e je Aene mane kuAaRnne mane 2e je Aeno ASvIkar kre kuAaRne pakno
ASvIkar kre 2e. -la muslman kuAaRn ivro0no magR l; =ke 2e `ro?
Mauslmanno magR ALlah Ane rsUlvaXo 2e Ae4le Ae kuAaRnno ivro0
krI =kto j n9I, to Aavo ip/y muslmano ! Aap8e ALlahna frman
pr Aekmit krI l;Ae, Ane drek ivvadne s&pU8R tlak AapI d;Ae !

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

0 NabI haizro naizr 0

Bae=k ! Ame Aapne mokLya gvah, `u=`brI Ane 6r


s&-Xavta. SaUrAe Al fTh, isparo , Aayt n&.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
069

, Aayt n&.

gvah bnavvama& Aav=e, to Ae kam to medane mhe=rma& 9=e p8


gvahI to duinyanI AapvanI 2e Ae4le drek nbI potanI wMmtno gvah
2e Ane Aap8a nbIne svR nbIAo pr gvah bnavIne lavvama& Aav=e
to Aap8a nbI same b0u& j 2e, jo Aam n hoy to gvahI kem krI
AapI =ke ? to ja8vama& AaVyu& drek nbI gyb ja8e 2e Ane Aap8a
nbI svR9I Ai0k ;Lm ra`e 2e Ane Ae4la ma4e wMmtno ;jmaA Ane
AekmtI 2e Aa vat pr ke ALlahnI m~lUkma& svR9I Ai0k ;Lm
Aap8a nbI
nu& 2e.
0

;Lme makan vma ykUn 0

rhmane potana mhbUbne kuAaRn i=`va6yu&, ;NsainytnI


jan muh&mdne peda kyaR, makan vma ykUnnu& ;Lm Aemne i=`Vyu&. sUrAe
rhman, isparo, Aayt n&.

kuAaRnma& ALlah tAalaAe =u& =u& ra`el&u 2e Aayto9I j Aen&u


v8Rn krvama& Aav=e, Ahya khevanu& Ae ke ALlah tAala pote j
ko;ne kuAaRn i=`va6e to Aena ma4e k; ihkmt Ane rhSy bakI rhe !
kuAaRnma& j 2e ke kuAaRnma& drek vStunu& v8Rn 2e to p2I Aap8e pote
Ae drek vStune meXvva j;Ae to =Ky 2e ke Aena mo4o -ag su0I
Aap8I pho&c n 9; =ke p8 ALlah tAala pote j klame pakno
naizl krnar Aelan krI Aape ke rhmane potana ip/y nbIne kuAaRn
i=`va6yu& to Aena9I Ae purvar 9ay 2e ke ALlah tAalaAe
potana hbIbne ;Lmno diryo AapI dI0o jeno iknaro to hoy p8
Tya& su0I m~lUknI pho&c n hoy, Ae4le j phela&9I l;ne Aaj
su0Ina svR Ahle suNnt vl jmaAtnI AekmtI rhI ke Aap8a
nbI je 4 lu & ;Lm ALlahnI m~lU k ma& 9 I ko;nI pase n9I, je
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
070

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

YaUsufe ku&, tmee `etI kr=o stt sat vqoR to je kapo Aene
Aena 6U&6ama& rheva do pr&tu 9o6u& je4lu& `ay =ko. p2I sat vqoR kQ4dayk
Aav=e, je phela& Aena ma4e -egu& krIne ra`=e `a=o p8 9o6u& je bcavI
le=o p2I Aek vqR Aav=e jema& lokone vrsad Aapvama& Aav=e Ane
Aema& loko rs inco6=e. SaUrAe yUsuf, isparo , Aayt n&.
p&dr vqoRma& `etIva6I babt =u& 9=e jenI hzrt yUsuf
Ae
ykInI `br AapI Ane AapnI `br p/ma8e 9;ne j ru,& Ane AapnI
`br pr Aml krva9I lokone Ae faydo 9;ne j ro, Ane Aa gybI
`brone l;ne Aapne jelma&9I muikt mXI Ane Aapne raja pase
lavvama& AaVya Ane p2I Aapne ;Jjtnu& pd Aapvama& AaVyu&.
gybnI ykInI vato nbIno maeijzo hoy 2e Ane Aena9I loko AemnI
trf AakqaRy 2e, Ae4le nbI ma4e Ae vatno ASvIkar 9; =kto j
n9I, Ane Ae4le j kuAaRn jga jgaAe Aap8ne nbIna ;Lme gybnI
maNytane s=kt bnavvano sbk AapI ru& 2e, jo ALlahe ko;ne
gybnu& ;Lm AaPyu& j n hoy to p2I jga jgaAe nbIAona gyb
btavvanI Aayto wtarvama& kem AavI ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

0 Pa&dr vqRnI `etIno nk=o 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
kevu& h=e Jyare Ame drek wMmt9I Aek gvah lavI=u& Ane
mhbUb tmne Ae b0a& pr gvah bnavIne lavI=u. sUrAe insaA, isparo

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
muAimnnI Aekta 2e kuAaRn
AkIdanI sCca; 2e kuAaRn

i=`va6yu& ma8sne je n ja8to hto. sUrAe Alk, isparo


Ahya ;Nsan9I hzrt Aadm
murad levama& Aave to p8
Ae iv=aX
iv=aX gybnu& ;Lm purvar 9ay 2e, ka.ke hzrt Aadm
gybI ;Lmne l;ne to drek vStuna& namo Ane kamo btaVya& hta&, Ane
Aa bnav Aapna AiStTvma& Aavta&nI sa9e j bNyo hto, fir+taAo
sdIAo9I hta, teAo pEkIna ke4la duinyama& Avr jvr ra`ta hta to
p8 teAo n btavI =kya Ane hzrt Aadm
me kheta&nI sa9e
btavvanu& calu& kyu% Ane b0u& btavI j AaPyu& ! -la rbnu& frman htu&
ke Aadm Aa s3XI vStAona& namo btavI Aapo, to frmannI sa9e
j Aapne Aena la;k bnavI Aapvama& AaVya Ane Ae ;LmnI
iv=aXta same fir+taAo lacar jovama& AaVya, Ane Aem8e khI
AaPyu&, mOla ! AmarI pase to Ae4lu& j ;Lm 2e je te& Amne AaPyu&, tu&
jena namo Amne pU2va ma&ge 2e Ae Amara ;Lm9I bhar 2e, to p2I
Aem8e hzrte AadmnI fzIltno ;krar krI lI0o Ane Aemne isjdano
p8 Aade= Aapvama& AaVyo. je8e ko; vStu jo; j n hoy Ane Aek be
nhI Ae As&~y hoy to Aena& namo btavI Aapva& gyb n9I ? 2e
Ane jr9I 2e to p2I Aeno ASvIkar Akklno du+mn j krI =ke 2e.
sara&= Ae ke Aana9I hzrt Aadm murad levama& Aave to p8 gybnu&
j ;Lm purvar 9ay 2e.
Hu& hm8a& j tmne btavI gyo ke Ahle suNntnI Aekmit 2e ke
Aap8a nbI
9I v0Ine ALlahnI m~lUkma& ko; ;LmvaXo n9I,
ne ;Lmma& hzrt Aadm9I
to Aa maNytana Aa0are Aap8a nbI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
071

0 MaeArajnu& guPt ;Lm 0

Toa hve vhI krI potana b&dane je vhI krI. sUrAe njm,

isparo, Aayt n&.

Aap8a Pyara nbI


ne ALlah tAalaAe meArajma& je
iv=aX ;Lm ApR8 kyu% Aeno hdIqna p/ka=ma& wLle` hdIqna p/kr8ma&
krvama& Aav=e, Ah Aaytma& je vhI krvama& AavI 2e Ae gyb
s&bi& 0t vatonI j 2e, Ane AevI gyb ke Aene gyb j ra`vama& AavI,
Je jaher krvama& AaVyu& AenI Aa iv=aXta 2e to p2I je guPt ra`vama&
AaVyu& AenI iv=aXtano Aalm =u& h=e ? Aap8a nbI
nu& ;Lm
Aek hd Ane sImama& 2e Aene Aap8e mapI n9I =kta, Ae4lu& khI =kIAe
2IAe ke Aapnu& ;Lm ALlahnI m~lUkma& svR9I Ai0k 2e, Ane ;LmI
kmalma& Aap9I v0Ine to dUrnI vat Aap sman p8 ko; n9I, Ane
m~lUkma& hve ko; 9=e p8 nh.
0 ;Lm Ane dIdar p8 ! 0

Hve Ame tmarI sevama& Amuk AevI Aaytonu& v8Rn krI=u& jena
ne pa2la bnavonu& p8
jaherI =Bdo Ae SpQ4 kre 2e ke nbIAe pak
;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, Aap8I maNyta Ae 2e ke Aap8a nbI
ne
p/9m idvs9I ikyamt su0Inu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, Aek sa9e nhI
9o6u& 9o6u& krIne, Aap Jyare duinya9I t=rIf l; gya Tyare Aap pase
Aa be hdona ;Lmma&9I k=u& bakI n ru& htu&, kuAaRnna jaherI =Bdo to
Ae p8 btavI ra 2IAe ke mhbUb tme ja8ta j n9I tme to Ae
bnavo joya p8 2e, Ame Aa Aayt9I tmne yad ApavI ra 2IAe
Ae bnavo je tmara ;Lmma& 2e, to Aa p/karnI Aayto9I to ;Lm sa9e
dIdar p8 saibt 9ay 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
072

Ae4lu& i=`Vyu& ke fir+taAo lacar !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
p8 v0Ine manva jrI 2e, to Aena9I Ai0k ;Lm Aap8a nbI
ma4e pUrvar 9yu&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
m~lU k ma& 9 I ko;ne Aap8a nbI9I ;Lmma& AagX man=e Ae
;jmaAe wMmtna fe & s lano -& g krvane l;ne ;Slam9I bhar
smjvama& Aav=e . ;jmaAno Aa0ar Aa p/ m a8e n I Aayto j
2e .

Aadne krvama& Aavelo Azab 0

0 Ab/hanu& seNy pra@t 0

=u& tme n joyu& ke tmara rbe ha9IvaXaAonI kevI halt krI ?

sUrAe fIl, isparo Aayt n&......

Aa bnav p8 Aap8a nbIna duinyama& p0ram8I krta& phelano


2e Ane Ae bnav ivqenI sUrt wtarvama& AavI rhI 2e Aema& p8
byanno A&daj Ae ra`vama& AaVyo ke jenI Ame Aapne `br AapI
ra 2IAe Aene to Aape joyelu& p8 2e, Ane jovu& murad n levama& Aave
to p8 ;Lmna Ae =Bd9I ;Nkar n9I j 9; =kto.
0 BanI ;sra;lma& Pl$g 0

Ane =u& tme n joya Ae lokone jeAo hjaronI s&~yama& motna


6r9I potanI vStIma&9I nIkya to ALlahe Aemne ku& mrI jav ! to
teAo mrI gya p2I Aemne @v&t kyaR. sUrAe bkrh, isparo, Aayt

n&.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
073

0 BanI ;sra;lnI raja ma4enI ma&g 0

Ay mhbUb ! =u& tme n joyu& bnI ;sra;lnI Aek jmaAtne


je mUsa p2I 9; Jyare potana nbIne ku& Amara ma4e w-o kro Aek
raja ke Ame ALlahna magRma& l6IAe. sUrAe bkrh, isparo , Aayt
n&.

Ae4le ke hzrt mUsa


na duinya9I prdo kyaR p2I bnI
;sra;lnI 0aimR k halt bg6I g; Ane te A o iviv0 p/ k arnI
bura;Aoma& lagI gya, Tyare AemnI wpr Amaleka namnI kom inyuKt
krvama& AavI, teAoma& Ae smye ko; nbI n hto, Jyare hzrt i=mvIle
nbuVvtnu& Aelan kyu% Tyare bnI ;sra;le Aemne ku,& Amara ma4e ko;ne
raja bnavo je9I Ame AenI sa9e rhI Amaleka sa9e yu)0 krIAe, to
Ae Aemna pr talUtne raja inyuKt kyoR. A&t Ae
hzrt i=mvIl
ke p2I Aemne kamyabI mXI. Aa bnav sdIAo phela&no p8 Aenu&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
074

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

sa9e =u& kyu%. sUrAe fj/, isparo , Aayt n&.


Aap8a nbI duinyama& n AaVya hta tena9I sdIAo phela&no
nI kom Aadne ;man n lavvane l;ne Aa&0I
bnav ke hzrt hUd
taefan9I nQ4 krI devama& AavI htI, tenI babt khevama& AaVyu& ke =u&
tme n9I joyu& ? Ae4le ke tmne `br 2e Ane Aa bnav tmara ;Lm9I
bhar n9I, Aa p/ma8enu& frman Tyare j 9; =ke 2e Jyare Aapne
gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& hoy, Ane Ae4le to kuAaRnnI vhIma&
4U&k sar hoy p8 nbInI hdIqoma& AenI ivgt ja8va mXe 2e, Ae
bnavona ;ithasnI `br nbI pase Kya&9I AavI?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

=u& tme n9I joyu& tmara rbe Aad

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
BanI ;sra;lnI Aek vStIma& Pl$g caLyo Ane 7glab&0 loko
mrva laGya to bnI ;sra;l Pl$g9I bcva Ane potanI jan
bcavva hjaronI s&~yama& vStI 2o6Ine calva laGya to ALlah
tAalane teAono Aml ps&d n AaVyo, vStInI bhar svRne marI
na~ya, Aek smy p2I Jyare hzrte ihzkIl
Tya&9I psar 9ya
to ALlah tAala9I Aemna @v&t 9vanI duAa krI, to AemnI duAa9I
ALlah tAala Ae Aemne @v&t kyaR, p2I teAo Aek jmana su0I
@v&t ra, SadIAo phela&no bnelo bnav Aap8a nbI
ne Ae
p/ma8e yad Apavvama& AavI ro 2e ke Ay mhbUb ! bnI ;sra;lnI
sa9e je 9yu& htu& Ae ja8vanI vat to ja8vanI jgaAe Jya& su0I
`uda tAalanI bi~==nI vat 2e to Aap Aa duinyama& Aavta& phela&
p8 Ae bnav jo; ra hta, Ae4le ke tmne -UtkaXnu& p8 ;Lm
Aapvama& AaVyu& 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

isparo , Aayt n&.

nmd juLm9I lokone kheva6to ke Ae pote mabUd 2e, Ane raja


bnavvama& AaVyo to Ae potana rajpa4ne l;ne Ai-manI bnI gyo
hto, Jyare hzrt ;b/ahIm
Ae potanI nbuVvtnu& Aelan frmaVyu&
Ane nmd sa9e saca rb ivqe munazro 9yo to @v&t krvano Ane
marvano mtlb Ae8e Ae lI0o ke hu& jene marva ;C2u& marI na`u& Ane
jene ;C2u& muKt krI Aapu&, Ae4le Ae8e hzrt ;b/ahImnI dlIlna
jvabma& be b&dIAone bolaVya, AeknI hTya krI Ane bIjane muKt krI
AaPyo Ane ku&, lo hu& p8 Aam krI =ku& 2u& ! hzrt ;b/ahIme joyu& ke
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
075

yad kro !9I s&bo0n 0

kuAaRn =rIfma& 38I jgaAe Amuk bnavo trf ;=aro krva ma4e
ne Ae p/ma8e p8 s&bo0n krvama& AaVyu& 2e ke, yad
nbIAe pak
kro Ae smy Aa p/ma8ena =Bdo Kyare khevama& Aave 2e Jyare ke p/9m
`br hoy Ane p2I AenI yad ta@ kravvama& Aave, ko; VyiKtne Ae
bnav ivqe ko; `br j n hoy to Aene Aam n khI =kay ke fla8o
bnav yad kro ! to hve Ame tmne Ae p/ma8enI Aaytonu& p8 ;Lm
AapIAe 2IAe, jo ke pUravama& Amne Aa b0a&ne lavvanI jrt n9I,
ka.ke Amaro mtlb to phelI j Aayt9I p/aPt 9; gyo 2e, p8
AmarI Aa koi== tmara ykInne v0are mjbUt bnava ma4e 2e.
0

p/9m `lIfanI ccaR 0

Ane Ay mhbUb ! yad kro ! Jyare tmara rbe fir+taAone


frmaVyu& ke hu& jmInma& maro nayb bnvano 2u&. SaUrAe bkrh, isparo ,
Aayt n&.

hzrt Aadm
ne peda frmavta& phela& AemnI =an Ane man
mtRbo btavva je s-anu& Aayojn fir+taAo sa9e krvama& AaVyu&
htu&, je p/9m ;NsannI peda;= phela&nI vat 2e, p8 Ae s-anI yad
Aap8a nbI
ne Aapvama& AavI rhI 2e ke mhbUb ! tme yad kro
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
076

Ane =u& Ay mhbUb ! tme Aene n joyo je8e ;b/ahIm sa9e


z36o kyoR Aena rbnI babt Ae4le ke Aene rajpa4 AaPyu& jyare
;b/ahIme ku& ke maro rb @v&t kre 2e Ane mare 2e, Ae8e ku&, hu& p8
@v&t k& 2u& Ane ma& 2u&, ;b/ahIme ku& ke be=k ! ALlah sUyRne pUvR9I
lave 2e tu& Aene pim9I lav ! to kaifrno ho= w6I gyo. SaUrAe bkrh,

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

0 Namdna ho= w6I gya ! 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aene to samaNy vatnu& p8 }aan n9I to p2I Aape sUyRno da`lo
AaPyo ke maro rb sUyRne pUvR9I wga6e 2e Ane pivmma& 6Uba6e 2e, jo
tne p8 rb hovano davo 2e to Ae j sUyRne pimma&9I wga6 ! Aaka=
pr Aenu& jor Kya& calvanu& htu& ? AenI pase Ae dlIlno ko; to6 rae
nh to Aena ho= w6I gya ke hve =u& k& ? Ane guSse 9;ne Aapne
tklIfo Aapva laGyo. sara&= Ae ke sdIAo phela&no Aa bnav 2e,
Ane Aap8a nbI
pr AenI vhI krvama& AavI rhI 2e, p8 Aema&
ne Ae bnavnI `br htI
=Bdono A&daj btavI rae 2e ke nbI
j Ane vhI9I Ae ;Lm trf ;=aro krvama& AaVyo.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
v8Rn Ae p/ma8e 9yu& ke Ay mhbUb ! tme n joyu& ?! Ae4le ke Aa Ae
bnavnI `br 2e je tme joyo hto. ;Lm sa9e duinyama& Aavta phela&no
dIdar saibt 9ay 2e. Ane Ae4le p8 ke Aap ALlah tAala trf9I
svRna gvah 2e, Ane ikyamtna idvse AapnI gvahI pr fes
& lo krvama&
Aav=e, to Aap svRne jo; p8 ra 2e, svRnI halt9I Aap
ALlahnI Ata9I vakef p8 2e, Ane je Aaytoma& AaVyu& ke Aap
ikyamtna idvse lokona ;man Ane kuf/nI gvahI Aap=e Ane AapnI
gvahI pr f&eslo krvama& Aav=e to te Aa iv=aX ;Lm Ane dIdarne
l;ne 2e, Ane Jyare kuAaRn j khI ru& 2e to Aema& muslmanna be mt n
9va jo;Ae !

Ane mhbUb ! yad kro Jyare ;b/ahImne Aemna rbe Amuk


vato9I AjmaVya to Aem8e Ae pUrI krI btavI. SaUrAe bkrh, isparo

, Aayt n&.

v;z kala ;b/ahImu rBbI jAl hajl blda Aaimna


Ane yad kro ! Jyare ;b/ahIme ivn&tI krI, Ay mara rb !
Aane =a&itvaXu& =her bnavI Aap. sUrAe bkrh, isparo , Aayt

n&.

Ane yad kro ;b/ahIm Ane ;Sma;l 3rnI buNyad w5avI


ra hta. SaUrAe bkrh, isparo , Aayt n&.
Ane yad kro ! Jyare Ame Aa 3rne loko ma4e Ane =a&itno
zrIyo bnaVyo.
nI rb trf9I prIxaAo 9vI, kaba
Hzrt ;b/ahIm
bnavvu&, =her ma4e rhmt Ane brktnI duAa krvI, Aap8a nbInI
p0ram8InI duAa krvI vgere gyb s&b&i0t dUrna -UtkaXnI vato 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
077

Aalme Arvahma& honI s-a 0

Ane Ay mhbUb ! yad kro ! Jyare tmara rbe AadmnI


AoladnI pI5ma&9I Aemno v&= ka7yo Ane Aemne potanI wpr gvah
bnaVya ke =u& hu& tmaro rb n9I ? b0a&Ae ku&, kem nh ! Ame gvah
bNya,Ae4le ke k&; ikyamtna idvse kho Amne AenI `br n htI. sUrAe

Aaraf, isparo , Aayt n&.

Aalme Arvahma& ALlah tAalaAe hzrt AadmnI pI5ma&9I


Aemno v&= ka7yo Ane Aemna9I potana prvridgar hovano vaydo
Ane vcn lI0u& Ane nbIAe pak
ne khevama& AaVyu&, mhbUb ! tme
Aene yad kro, Ae4le ke tmara ;Lmma& Ae vat 2e Ane tme ja8o 2o ke
Aalme Arvahma& je rbna Aek hovanu& Ane AenI sa9e =rIk n krvanu&
vcn levama& AaVyu& htu& tema& svRAe ALlah tAala9I vaydo kyoR hto.
`ulaso Ae ke mhbUb ! Aalme Arvah p8 tmarI same 2e, hjaro vqoRnI
jaunI vat p8 tmara ;Lmma& AevI ja8e hal j 9; ru& 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
078

hzrt ;b/ahImna& kamo Ane bnavo 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ane Ae =Bdo9I byan krvama& AavI ke mhbUb ! tme yad kro Ae smy
Jyare Aa bnav bNyo hto, Ae4le ke tmne AenI ivgt `br 2e Ame
Aeno tmne ;=aro krIAe 2IAe. Ae4la ma4e to kuAaRnma& Ae bnavono
4U&k sar rjU krvama& AaVyo 2e. AenI pUrI ivgt to nbIAe pak
Ae
byan frmavI 2e. 4U&k sarnI ivgt ivgtvar malUm 9ya ivna kem krI
9; =ke 2e ? Aap8a nbIAe ko; iktabnu& va&cn n9I kyu%, ko;ne Ae
ivqe pU2yu& n9I, baybl ke tOrat vgere ko; iktab jo; n9I p2I Ae
bnavo jeno ;=aro kuAaRnma& krvama& AaVyo 2e ivgtvar nbI kem krI
btavI ra 2e? Ae ivqe ko; sval krvama& Aave 2e to nbI Aeno
jvab kem krI Aape 2e ? Aa b0u& dlIl 2e Ae vatnI ke Aap8a nbIne
Aagla pa2la svRno gyb Aapvama& AaVyo 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae smyne jema& Aa p/ma8enI s-anu& Aayojn 9yu& htu.& Ane Aa frman
Kyare 9; =ke 2e Jyare nbIne p/9m9I Ae vatonu& ;Lm hoy. ja8vama&
ne Aagla pa2la svRn&u ;Lm 2e, ;Lm ;LmnI
AaVyu& ke Aap8a nbI
jgaAe Aema& jovu& =tR n9I joya vgr `br9I p8 9; =ke 2e p8 Aa
Aayto9I Aap8ne Ae btavvama& AaVyu& ke mhbUbno drjo Ane
Aapno mrtbo 38o j wCctm 2e ke ALlah tAala trf9I Aapne
btavvama& Aave 2e, sara&= Ae ke AapnI pase ;Lm p8 Ane dIdar
p8, ;Lm sa9e dIdar manI levama& Aave to Ae p8 kuAaRnnI j talIm
2e, Ane kuAaRnNaI j Aaytono `ulaso 2e.

NabIAonI s-a

n&.

Aalme Arvahma& vcn vayda ma4enI Aek s-a nbIAonI


-rvama& AavI htI, Ane Aema& Aap8a Pyara nbI
ne manvanI
Ane AapnI mdd krvanI jbavdarI nbIAone Aapvama& AavI htI,
Ane svRne Aena pr gvah p8 bnavvama& AaVya hta, Ane ALlah
tAala p8 AemnI sa9e gvah 2e Aenu& Aelan krvama& AaVyu&, Ane
p2I Aap8a nbI
ne khevama& AaVyu& ke Ay mhbUb ! tme yad kro
Ae smyne jema& ALlah trf9I Aap ivqe vcn leva s-anu& Aayojn
krvama& AaVyu& htu&, Ae4le ke tme ja8o 2o Ae j bnav 2e jene Aapno
`udanI bargahma& kevo mkamo mrtbo 2e Ae duinyavaXaAone btavva
hu& kuAaRnnI Aayt bnavIne wtarI ro 2u& ke duinyama& moklta& phela&
p8 Aemna9I tmne manvanu& vcn l; levama& AaVyu& htu&.
Aa Aaytma& bIjau& Ae khevama& AaVyu& ke he mara ip/y nbI ! tmne
je ALlahnI iktabo, frmano Ane hukmo Aapvama& AaVya 2e AenI
sTyta btav=e, Aagla nbIAo pr k; iktabo wtrI Aema& =u& =u&
wtarvama& AaVyu&, AemnI sa9e keva bnavo bNya, ALlah tAalaAe
Aemne keva& frmano AaPya hta& Ae b0u& Tyare j 9; =ke 2e Jyare Aapne
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
079

0 NabI jgtnI rhmt 0

Ame tmne s3Xa jgtonI k<pa bnavIne j mokLya. sUrAe

A&ibya, isparo , Aayt n&.

Aap8a nbIne smg/ jgt ma4e rhmt Ane k<pa bnavIne


moklvama& AaVya, k<pa krnarne jena pr k<pa kre Aene ja8vu& AenI
halt ja8vI jrI 2e. ja8vama& AaVyu& ke Aap8a nbI
ne ALlah
tAala trf9I iv=aX gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e.
0

peda n9I 9yo Aena Amlno fe&slo 0

Ane nUhe ivn&tI krI, Ay mara rb ! jmIn pr kaifroma&9I


ko; vsvavaXo n 2o6 ! in=&k ! jo tu& Aemne rheva de=e to tara b&daAone
gumrah kr=e Ane bdkar na=uk/ gujarne j jNm Aap=.e Aa AemnI
kaifrone hlak Ane brbad krI Aapva bd duAa htI Ane AapnI Aa
duAa9I Aemne hlak krI na`vama& AaVya. SaUrAe nUh, isparo, Aayt

n&.

Hzrt nUh
Ae potanI wMmtna kaifrone nQ4 krvanI duAa
krI to ko;na idmagma& Ae sval AavI =ke 2e ke -le Ae kaifro ;man n
laVya p8 Aevu& to 9; =ktu& htu& ke AemnI Aolad ;man l; Aave, to
Aolad Ane nslno `yal ra`Ine bd duAa n krvI jo;Ae ! to
Aaytma& Ae svalno p/9m9I jvab AapI devama& AaVyo ke ALlahna
nbI
ne AemnI AoladnI haltnu& ;Lm htu& Ane Aem8e duAama& Ae
vatno p8 wLle` kyoR ke teAo gunehgar Ane faijrne j jNm Aap=e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
080

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Ane yad kro Ay mhbUb ! Jyare ALlahe nbIAo9I Aemno


vaydo lI0o, jo hu& tmne iktab Ane ihkmt Aapu& p2I p0ram8I kre
tmarI pase Ae rsUl ke tmarI iktabonI sTyta btave to tme jr
jr Aemna pr ;man lav=o Ane jr9I AemnI mdd kr=o. fmaRVyu&,
=u& tme SvIkar kyoR ? Ane Aena pr marI -are jvabdarI lI0I ? svRAe
ku&, Ame SvIkar kyoR. fmaRVyu&, tme AekbIjana gvah bnI jav Ane hu&
pote tmarI sa9e gvahoma&9I 2u&. sUrAe Aale ;mran, isparo , Aayt

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae vatonu& ;Lm Aapvama& AaVyu& hoy, to Aana9I p8 ja8vama& AaVyu&
ke Aap8a nbI
ne Aagla pa2la b0a&n&u j ;Lm Aapvama& AaVyu&
2e, jene kuAaRnnI Aaytna SpQ4 =Bdo d=aRvI ra 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

kuAaRnnI ;LmI iv=aXta

Hve Ame Amuk Ae Aaytonu& v8Rn krIAe 2IAe jema& ALlahnI


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
081

iktabma& drek vStunu& byan 0

Na9I ko; da8o jmInna A&0araAoma& Ane n9I ko; -Inu&


Ane suku pr&tu p/kai=t iktabma& l`elu& 2e. SaUrAe AnAam, isparo ,

Aayt n&.
0

lOhe mhfUznI ivgt kuAaRnma&

Ane Aa kuAaRnnI Ae =an n9I ke ALlahna wtayaR ivna


ko; pote bnavI le,p8 Ae AaglI iktabonI sCca; p/g4 kre 2e,
Ane lOhe mhfUzma& je La`vama& AaVyu& 2e AenI ivgt, Aema& ko; =&ka
n9I prvr idgare Aalm trf9I 2e. SaUrAe yUnus, isparo , Aayt

B
n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
wtarelI iktab kuAaRne =rIfma& ra`vama& AavelI ;LmI iv=aXta
ja8va mXe. Ane Ae Aaytonu& v8Rn Ae4la ma4e krI=u& ke Aap8a
nbI
pr Jyare kuAaRn wtarvama& AaVyu& 2e to kuAaRnnI tfsIr
p8 Aapne rb trf9I Aapvama& AavI 2e, Aen&u jaher Ane Aen&u baitn
b0u& j nbIAe pak
ne Aapvama& AaVyu& 2e, -le Aap8e Aenu& drek
rhSy n sm@ =kIAe p8 Aap8a nbI
ne to AenI `br 2e.
Ane kem n hoy Jyare ALlah tAalaAe pote j frmaVyu& ke me& mara
hbIbne kuAaRn i=`va6yu&. to kuAaRn wtarnar ALlah, Ane Ae
kuAaRnma& ;Lmna `zana ra`nar ALlah, Ane nbIne i=`va6nar
ALlah, p2I nbI pase kuAaRn ma& ra`vama& Aavelu& ;Lm kem n hoy ?
Aana9I Ae SpQ4 9yu& ke kuAaRnnI ;LmI iv=aXta puravo 2e nbI
na
;LmnI iv=aXta pr. jo kuAaRnma& gybna `jana 2e to Aap8a
nbI Ae gybona Aailm 2e, Ane Ae4le kuAaRnnI SpQ4 gyb d=aRvtI
Aaytone nbIno maeijzo btavvama& AaVyo,Ane pUra kuAaRnne p8
nbIno maeijzo btavvama& AaVyo.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jo nbIne Aavnar AoladnI `br n htI to rbnI bargahma& duAana
=Bdoma& Aeno smave= kem kyoR ! Ane ALlah tAalaAe mna; kem n
krI ke Ay nbI ! je n9I AaVya AemnI babt tmne =I `br ke teAo
keva h=e ? Aa p/ma8e sval n 9vo Ae vatnI dlIl 2e ke ALlah
tAalaAe nbIne gybnu& ;Lm AaPyu& 2e Ane Aem8e Ae ;Lmna Aa0are
frmaVyu& ke AemnI Aolad p8 AevI j 9=e, to ALlah tAalaAe
AemnI duAa kbUlI Ane s3Xa kaifrone hlak t9a.brbad krI na~ya.
Ahya su0I calIs Aaytonu& v8Rn 9yu& jena9I Ae pUrvar 9yu&
ke ALlah tAalaAe Aena nbIAone potana trf9I gybnu& ;Lm
AaPyu& 2e Ane Aapvama& Aavelu& Ae ;Lm 38u& j iv=aX 2e, Aene Aap8e
mapma& lavI n9I =kta, tmarI smjma& n Aave to var&var Aayt
p7o Ane p2I Aenu& -aqa&tr p7o, Ane Amara -aqa&trma& tmne =&ka
lage to tme bIju& ko; -aqa&tr p8 jo; =ko 2o, tmne =Bda9IR 9o6o
frk ja8va mX=e p8 bNnena `ulasama& tfavt jova nhI mXe !
Ama& kam htu& samaNy piBlkne smjavvu& to ALhMdu ilLlah ! me& Ae
be Aayto9I nh calIs Aayto9I Ae saibt krI btaVyu& ke ALlah
tAala trf9I nbIAone gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, Ane nbI
ma4e gybno tn ;Nkar krvo kuf/ 9=e SpQ4 Aaytona n manvane
l;ne, to Aa vatne samaNy sm@ne 2o6I devama& n Aave. Ama& kam
pU& 9yu& tma& kam bakI ruu&, wMmId 2e tme p8 tma& kam pU& kr=o
Ane sTyne sa9 Aap=o. ;manne ik&mtI sm@ Aene bcavvanI koi==
kr=o, Aa`ertma& ;manno Aa0ar njat pr 2e, ;mannu& rx8 sTy
maNyta pr rheva9I 9ay 2e, sTy maNyta pr rheva kuAaRn Ane hdIqno
sharo lo ! ALlah tAala Aap8ne kuAaRn Ane hdIqna sTy pr
rhe v anI tOfIk Ata frmave Ane dre k bd AkIda9I Aap8ne
.
bcave.AamIn ibjaih sEYyeidl murslIn

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
082

Ane je idvse drek wMmtma&9I Aemno j Aek gvah w5avI=u&,


Ane tmne Aa b0a pr gvah bnavIne lavI=u&, Ane Ame tmara pr
kuAaRn wtay%u ke drek vStunu& SpQ4 byan 2e, ihdayt, rhmt,Ane
`U=`br muslmano ma4e. SaUrAe nhl, isparo , Aayt n&.
Ane Ame drek vStu g8I ra`I Aek btavnarI iktabma&.

sUrAe yasIn, isparo , Aayt n&.

Ane je k&; Aem8e kyu% iktaboma& 2e Ane drek nanu mae4u l`elu&

2e. sUrAe kmr, isparo , Aayt n&.


0

BanI ;sra;lna ivvadno hl 0

Ane je4la& gyb 2e Aaka= Ane jmInna Ae b0u& btavnarI


iktabma& 2e, be=k ! Aa kuAaRn wLle` kre 2e bnI ;sra;l pr v0u
p6tI Ae vato jema& teAo ivvad kre 2e. SaUrAe nMl, isparo , Aayt
n&.

kuAaRn =rIfnI duinyama& 38I tfsIro krvama& AavI, Ane ikyamt


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
083

nbI svR pr gvah kem ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
su0I AenI tfsIro 9tI rhe=e, drek pot potanI ;LmI iv=aXta Ane
rbna fzl Ane k<pana Aa0are tfsIr kre 2e p8 Aa4lI tfsIro
9va 2ta& muslmanoma&9I ko; Ae davo n9I krI =kto ke ALlahna
klamma& je `UbIAo Ane rhSyo ra`vama& AaVya 2e Ae b0a&nu& j v8Rn
9; gyu&, Ane hve Aema&nu& k&; bakI ru& j n9I, Ane Aema& je4la ;Lmo
ra`vama& AaVya Ae svR malUm krvama& AaVya, hve p2I ko; ;Lm
Aema&9I p/aPt 9; =ktu& j n9I, kem Ae4le j ke drek potana ;Lmna
Aa0are khe 2e Ane ko; Ae davo krI =ktu& j n9I ke me& b0u& j malUm krI
lI0u&, ALlah tAalanu& fmaRn 2e fOka kuLla zI;LmIn AlIm. drek
ja8vavaXa9I mo4o ja8vavaXo 2e. Aa vat m~lUkma&9I drek pr j
bolI =kay 2e Tya& su0I ke Ae islislo nbIAe Akrm nUre mujSsm
su0I j=e, ko; Ae davo n9I krI =kto ke hu& ALlahna hbIb
9I v0are ;Lm ra`u& 2u&, Ane wMmtnI Aekmit 2e ke Aap8a nbI
ALlahnI m~lUkma& svR9I Ai0k ;Lm ra`e 2e, m~lUkma& AapnI
wpr ko; n9I. to Aena9I Ae saibt 9yu& ke Aap ALlahna klam9I
je4lu& sm@ =ke 2e Ae4lu& bIjo ko; n9I sm@ =ktae.
BaIjau& Ae ke ko; Ae davo p8 n9I krI =ktu& ke ALlahna nbI
Ae je k&; byan frmaVyu& Ae Aapnu& kul ;Lm 2e Ane Ae byannI
AagX Aapnu& ;Lm n9I, ka.ke byan svalona Aa0are hoy 2e,
jrtna Aa0are hoy 2e, Ane kul ;Lm khI =katu& n9I Ane ko;Ae Aene
kul ;Lm ku& p8 n9I. Ae4le tfsIroma& l`vama& AaVyu& 2e ke drek
vStunI ivgtno mtlb 2e lokonI jrtnI vStunI ivgt to Ae
lokona Aa0are 2e nbIna Aa0are nhI. kuAaRn ivqe Aa vato -Ulvama&
n Aave.
Ame kuAaRn ivqe Aa ivgt Ae4la ma4e byan krI ke je loko n9I
manta ke Aap8a nbIne gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e teAo
kuAaRnnI kuAaRne btavelI isftne potana trf9I s&kocvanI koi==
kre 2e, Ane AailmonI tfsIroma& je mtlb piBlkna Aa0are byan
krvama& AaVyo 2e Aene kuAaRnnI Aayt jevo ykInI manIne nbI ma4e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
084

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aa Aayt saibt krI rhI 2e ke srvre Aalm
ne ALlah
tAala trf9I kuAaRn Aapvama& AaVyu& Ane Ae frmavama& AaVyu& ke
mhbUb ! Ame tmne kuAaRn i=`va6yu&. to p2I jemno wStad ALlah
hoy Aemne Ae kuAaRnI ;Lmna keva iv=aX `jana Aapvama& AaVya
h=e Aene mhbUb ja*aI =ke Ane Aemne Aapnar ALlah ja8e 2e ke Ae
;LmI iv=aX ke4lI 2e.

Aaytona puravano 4U&k sar

Hve Ame tmarI sevama& Ae vat rjU krva ma&gIAe 2IAe ke kuAaRnnI
Aaytoma& Alg Alg jgaAe nbIAona ;LmnI je iv=aXta
manvama& AavI 2e Aeno 4U&k sar =u& 2e ! Ane Ame Aene Ae4la ma4e v8Rn
krIAe 2IAe ke ko;ne yad ru& n ru& p8 svR frmanono `ulaso Aek
jgaAe btavI devama& Aave to yad ta@ 9; jay Ane Aap8e je ja*yu&
Aema& ko; vat guPt rhI g; hoy to Aana9I smjma& AavI jay. Ane
jene frI9I ivgtma& jvu& hoy Ae Aana share j; =ke Ane Aeno puravo
Aayt9I l; =ke. to A&te wprokt l`a8no `ulaso Ae 2e ke jene
Ame tmarI sevama& rjU krIAe 2IAe )yanpUvRk Aene idmagma& lavvanI
koi== kro ! Ane sTyno sa9 AapI potane baitl Ane kumagIR9I
Alg ra`o !
ALlah tAala drekne gybnu& ;Lm n9I Aapto. rsUlone
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
086

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
lI0I 2e, Ane Aem8e p8 Ae p/ma8enI maNyta pote n9I bnavI bLke
ku A aR n Ane hdIq9I lI0I 2e , svR n I maNyta 2e ku A aR n Ane
hdIq,Aena9I dIn Ane 0mR Aap8I pase AaVyo 2e, Ane svRAe Aena9I
j dInne Apnavelo 2e to kuAaRn Ane hdIq9I `sI je potano davo
l;ne Aave Aene Aena mo7a pr marI devama& Aave.
JeAo kuAaRn9I Aap8a nbI
ma4e je ;LmI iv=aXta
manvama& Aave 2e Aena pr Amuk =&kaAo wpiS9t krI Aevu& khI Aape
2e ke kuAaRn9I Ae saibt n9I 9tu& jenI tme maNyta ra`o 2o, to hu&
khI= ke jo tmara kheva9I 9o6Ivar ma4e manI levama& Aave ke AmarI
Ae vat Aena9I saibt n9I 9tI, to Aevu& to n9I ke kuAaRn9I je
saibt n 9ay Ae bIja k=a9I saibt j n 9ay ! Aap8e nbInI
hdIqone manIAe 2IAe to Ae maNyta jene Ame fzIltna trIka pr
manIAe 2IAe Ae AmarI d=aRvelI iv=aXtanI sa9e hdIqo9I saibt
2e, to Amaro mksd hdIqo9I is 2e jeno ;Nkar n9I 9; =kto, to
Ame tmne hdIqona p/kr8o9I p8 smjavI=u& ke nbIAe pak
na
;Lme gyb ma4e Aap8I maNyta kevI hovI jo;Ae !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
p8 Ae s&kocayelo mtlb j le 2e, Ane Aemno hetu Ae ke je loko nbI
ma4e gybno iv=aX ;Lm mane 2e AemnI vat kuAaRn9I saibt n 9;
jay. Ame tmara ma4e Amara davana puravama& kuAaRnnI Aayto Ane
Aenu& -aqa&tr ra~yu& Ane Aena pr tfsIrna purava rjU n kyaR Ae4la
ma4e ke SpQ4 =Bdoma& je vatonu& v8Rn 2e Aene pote p8 sm@ =kay 2e
ke Aap8u& kuAaRn Aap8ne =u& kheva ma&ge 2e, to Aape kuAaRnnI Aaytona
-aqa&tr9I ja8I lI0u& ke ALlah tAalaAe potana nbIAone gybno
;Lm AaPyo 2e, Ane potana hbIb
ne svR9I Ai0k ;Lm AaPyo
2e, nbI ma4e gybno ASvIkar kuAaRnnI Aaytono ASvIkar kheva=e
Aene Aena9I muslaman muslman bakI rhI j=e nh. Ae4le ko;
mOLvIna 0oka Ane frebma& AavI ASvIkar krta& phela& Ae4lu& ivcarI
le=o ke tme tmara ;manno j ASVaIkar krva j; ra 2o je tmarI
Aa`ert ma4e doz`ma& jvano zrIyo 5r=e, Ae4le Aa magRma& fU&k marI
marIne pg ra`=o. Ae4lu& yad ra`=o ke tme nbInI bargahma& 2o je
nbInI bargahna Adbno trIko ALlah tAalaAe kuAaRnma& btaVyo
Ane Ae nbInI bargah W&ce Avaje bolva9I p8 Amlo bekar 9;
=ke 2enI 0mkI ALlahe j AapI 2e, nbIna drvaja pr hajr rhenare
nbIna Aap meXe bhar Aavta& su0InI va4 jovI Ane Avaj n Aapvo
Ae Adb p8 ALlah tAalaAe Aap8ne btaVyo,je =Bd bIja
lokonI -aqama& `rab A9R ra`e to potanI -aqama& saro A9R ra`e
to p8 Ae =Bd nbInI bargahma& wpyogva9I mna; ALlah
tAalaAe frmavI, Ae nbI `udanI bargahma& ke4la ip/y 2e Ae sm@
=kay 2e, to Ae nbInI bargahma& Aap8e s&pU8R Adb9I j kam levu&
jo;Ae !
Adbgahe St zere AaSma& Az A=R nazuktr
Nafs gum kdaR mIAayd junedo bayzId ;&ja
AaytonI tfsIro p8 Alg p/kr8ma& rjau krvama& Aav=e Ane
Ame Aena9I p8 tmne btavI=u& ke Aap8I nbIAo ma4e ;Lme gybnI
maNyta 2e Ae Aap8I j maNyta n9I bLke Aap8e kuAaRn Ane hdIq9I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
085

K uAaRn ivro0IAone smjo

kuAaRnma& je AkIdo Ane maNyta Aapvama& AavI 2e Aena


manvama& muslmanoma& ko; tfavt n hovo jo;Ae, ka. ke kuAaRn
irvaytna je mjbUt trIka9I Aap8a su0I pho&Cyu& Aema& =&kane S9an
rhetu& j n9I, jene kaydama& mutvaitr khevama& Aave 2e, hdIqoma&
irvaytona 38a p/kar 2e Ane tena Aa0are drek hdIq pr Alg
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
088

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
;Lm jrI 2e. s3Xa lokonI haltonu& ;Lm iv=aX ;Lme gyb 2e.
`a8u& Aavta& phela& Ae =u& h=e AenI p8 Aemne `br hoy 2e.
je SvPn AaVyu& hoy AenI ykInI tabIr p8 AapI =ke 2e.
kone potanu& pd pa2u mX=e Ane konI hTya 9=e AenI p8 Aemne `br
hoy 2e. vrsad 9=e ke nh, `etI pak=e ke nhI Aenu& p8 Aemne
;Lm hoy 2e. duQkaXna jmanama& ke4lu& jo;=e Aenu& p8 Aemne ;Lm
hoy 2e. Aema&9I v0=e ke nh AenI p8 `br hoy 2e. Aap8a
nbIne s3Xa jgtnI k<pa bnavama& AaVya 2e. s3Xa jgt
ma4e k<pa iv=aX ;Lm vgr n9I bnI =katu&. ALlah tAala
Jyare ko;ne mo4I jvabdarI Aape 2e to Aene Aena layk p8 bnavI
Aape 2e, nbInI ma&g9I Azab Aave 2e. -ivQyma& kaifrnI
Aolad ;man lav=e ke nh AenI p8 Aemne `br 2e. kuAaRnma&
dre k vStu n u & byan 2e . je n I pase je 4 lo `u d ano fZl hoy
Ae p/ma8e Aema&9I ;Lm l; =ke 2e. nbIne ALlahnI iktabnu&
svR9I Ai0k ;Lm hoy 2e. kuAaRnma& lOhe mhfUznI p8 ivgt 2e.
Aap8a nbIne kuAaRn ALlahe i=`va6yu.& nbI pase makan
vma ykun -Ut, vtRman, -aivnu& ;Lm hoy 2e. gybnu& ;Lm nbIno
maeijzo hoy 2e, nbInI btavelI `bro in=&k ! sTy hoy 2e.
Aagla pa2la bnavonu& ;Lm j nh ingahonI p8 same hoy 2e.
Aa je k&; 2e nbIAo pr ALlahnI Ata9I 2e. nbIAo
ma4e gme te4lI ;LmI iv=aXta manvama& Aave ALlahna ;Lm AagX
ko; da`lo ra`tu& n9I.Aa hto kuAaRnI Aaytono 4U&k sar ke nbIAo
pr ;Lmna mamlama& ALlahno ke4lo krm rae 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae n a ma4e cU & 4 I le 2e . rsU l one gyb pr kabU Ane kBjo Aape
2e .
gybnI `bro ALlah tAala trf9I Aapvama& Aave 2e.
nbIAone Aapvama& Aavtu& ;Lme gyb ALlahnI Ata Ane Aena
Aapva9I 2e. 3roma& =u& 2e AenI nbIne `br 2e. 3rma& =u& -egu&
ra`Ine ra`vama& AaVyu & 2e nbIne Ae n I p8 `br hoy 2e .
-UtkaX -ivQykaX dreknI Aapne `br hoy 2e. Aap8e =u& `a0u&
AenI p8 Aapne `br hoy 2e. nbI gybnI `br Aapvama&
k&jUs n9I hota. jenI btavvanI rja `uda trf9I hoy 2e Aap
btave 2e. Ae je4lu& btave Ae j Aemnu& kul ;Lm n9I. ;Lme
luNnI gybI ;Lmno j Aek p/kar 2e. Amuk vlIAone p8 rb
trf9I Ae ;Lm Aapvama& Aave 2e. ndIna pela iknare ko8 2e
AenI inYyt =u& 2e AenI p8 `br hoy 2e. nsIbma& =u& l`vama&
AaVyu& 2e, Ae ;man lav=e ke nh, AenI p8 Aemne `br hoy 2e.
dIvarnI A&trma& =u& 2e AenI p8 Aapne `br hoy 2e. Ae konu& 2e,
konI malekIma& j=e, AenI iS9it =u& 2e, Aenu& p8 Aemne ;Lm hoy 2e.
kona mata ipta muslman 2e Ane kone Aemna9I faydo pho&c=e
Aenu& p8 Aemne ;Lm hoy 2e. -ivQyma& Aolad mX=e Ane Ae nek
h=e Aen&u p8 Aemne ;Lm hoy 2e. baXko pu~tvyna* 9=e ke nh
AenI p8 Aemne `br hoy 2e. jeno bap mrI gyo Ae kevo hto
ne svR9I Ai0k
AenI p8 Aemne `br hoy 2e, Aap8a nbI
;Lm Aapvama& AaVyu& 2e. `angI Ane A&gt vatono sval hoy
to nbIne Aeno jvab p8 `br hoy 2e. hramI 2e ke n9I AenI
p8 Aemne `br hoy 2e. Aa`ertma& kevu& pir8am Aav=e AenI
p8 Aemne `br 2e. nbInu& ;Lm fir+taAo9I p8 v0Ine hoy 2e.
nbIna ;Lm same fir+taAoAe potanI lacarI p/g4 krI
;Lm ALlahnI Ata 2e jene je4lu& Aapva ;C2e Aape 2e. ALlah
jena ma4e ;C2e Aaka=o Ane jmInne Aek jgaAe w-a ra`Ine p8
btavI =ke 2e. Aemanu& guPt ;Lm p8 AapI de 2e. Aap8a
nbIne s3Xa lokona gvah bnavvama& AaVya 2e. gvahI ma4e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
087

VatRmankaXma& 38a nva nva ifkaRAo jNm l; ra 2e Ane drek


pot potanI maNytama& kuAaRnna mtlbne ferve 2e Ane ivvad w-o kre
2e, kuAaRn to `udanu& klam 2e Ae to Aap8a ivvadne `Tm krnar 2e ke
ivvad9I nIkXo Ane `udanI iktab je btavI rhI 2e Aena pr Aek
9; jav, p8 je loko potanI j maNytane kuAaRn kheva ma&gta hoy
teAo Kya& kuAaRnna mtlb pr Aavvana 2e ! bLke teAo kuAaRnne
potana mtlbe l; jay 2e ! tme ivcarta h=o bLke pre=an h=o ke
;Slamna nam pr nva nva 38a ifkaRAo 9; gya Ane svR AekbIja
muslmannI kaptIma& j 2e ke hu& saco Ane bIjo jU5o, je mne mane te
saco Ane je mne n mane te jU5o, As&~y jU5aAoma& sacane par`vu&
mu+kel 9; p6yu& 2e. bIcarI Avam Kya& jay Ane k; jmaAtma& rhI
potane sTy ;Slam pr ra`I =ke ? to Aavo Aap8e AanI pa2X
pelanI pa2X krta& phela& `udanI iktabno j sharo l; l;Ae Ane
Ae je SpQ4 =Bdoma& btavI ru& 2e Aene Aa0ar bnavIne in8Ry l;Ae
ke As&~y davedaroma& saco ko8 ? kuAaRnnI AaytnI SpQ4tama& ivro0
n9I 9; =kto, ka. ke, Aema& je 2e =Bdo =Bdko=na Aa0are btavI ra
2e, Aema& =Bdko=nI mdd pUrtI hoy 2e, Aena ivro0ma& ko; j=e Aeno
mtlb Ae 2e ke Ae potanI mnmanI krva =Bdo9I `sIne vat krva
ma&ge 2e, to Ae ;man ma4e `trnak 2e Aena9I `sIne j dm lo !

NabIna gyb pr Amaro davo 0

Amaro davo Ae 2e ke nBaIAone gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e,


nbIAono ;Lm ALlahna Aapva9I j 2e, AemnI pase Aek vatnu&
p8 ;Lm ALlah9I `sIne n9I. nbIAonu& ;Lm ALlahnI m~lUkma&
v0are hoy 2e, AemnI pase ;LmnI gme te4lI iv=aXta manvama& Aave
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
089

devb&dIAono davo AemnI iktabona p/ka=ma&

Aa mSAlama& Ane bIja ANy mSAlaAoma& Amaro devb&dI


moLvIAo sa9e mo4o ivvad 2e, Ae ivvadnu& kar8 AemnI maNyta kuAaRn
Ane hdIq iv)0 hovI 2e. AemnI maNyta `o4I kem 2e Aene Ame to
mapI lI0u& Ae4le ivvad w-o 9yo p8 kuAaRnnI Aaytona v8Rn p2I
`o4ane smjvu& piBlk ma4e p8 srX bnI gyu& 2e, Ae4le hve hu& tmne
sTy ko8 Ae btavva devb&dI mOLvIAonI vato AemnI iktab9I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
090

SaTy smjva =u& krvu& ?!

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
m~lUkna Aa0are 2e, ALlahna ;Lme AzlI same Aeno ko; da`lo
bnI =kto j n9I. smjavva ma4e Ae4lu& khI =kay 2e ke nbIAonu&
;Lm Amuk hovanI hdma& Aevu& ke sat smuma&9I Aek 4Ipu&, ALlah je4lu&
ke ALlah jevu& ;Lm ko; p8 m~lUk pase hoy =ktu& j n9I. nbIAoma&
svR9I Ai0k ;Lm Aap8a nbInu& 2e, Ane Aena pr Ahle suNntna
AailmonI Aekmit 2e. Amuk vatonu& ;Lme gyb manvu& kuAaRn9I SpQ4
=Bdoma& 2e Aeno ;Nkar kuf/ 5r=e, nbInI ;LmI iv=aXta ja8vama&
hdIqono p8 sharo levama& Aav=e, Aap8a nbI pase p/9m idvs9I
A&itm idvsnu& s3Xu& ;Lm 2e Ae babe fza;l fIl Aka;d9I 2e Ane
Aema& hkaraTmk hdIqnI irvayto sharo bnI =ke 2e,Ae4le Aema& Amaro
Aa0ar nbInI hdIqo rhe=e, Aema& ivvad 9; =ke 2e p8 nbIno man
mrtbo jota& Aevu& krvu& n jo;Ae, Ame Ae iv=aXtana ;Nkar pr kuf/no
fTvo n9I Aapta, gumrah khIne cup rhIAe 2IAe, Ame Aap8a nbI
ma4e ;LmI Aa iv=aXta manI Ae phela&9I j nh bLke Aema& Amaro
davo Ae 2e ke nbIna duinya9I prdo krta& phela& Ae ;Lm p/aPt 9; gyu&
htu&, Ae4le phela&no Aevo ko; bnav jena9I ;Lm n hovu& saibt 9=e to
nbIno man mrtbo jota& Ame Aema& ihkmt Ane rhSy btavI=u&, p8
n mannar AmarI iv)0ma& dlIl nh bnavI =ke. AmarI Aa vato
Amaro davo 2e Aena9I tme Aemne sm@ =ko 2o ke Ame ko8 2IAe ?
Ane Ae p8 ja8I =ko 2o ke kuAaRn sa9e Ame calI ra 2IAe, sTy
AmarI sa9e 2e. Aa p2I p8 piBlkma&9I ko;ne k&; =&ka rhI jtI hoy
to Amne l`Ine malUm krI =ko 2o.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
trIkanI ccaR 9; =ke 2e, Ae4le Aema& 9o6o ivvad jova mXe p8 kuAaRnma&
AevI ko; =Kyta j n9I p2I Ae p/ma8ena ivvadvaXI ko; vat AavvI
j n jo;Ae !

devb&dI Ane jmatI lokona v6a mOLvI jemne Ae jmatno Aa0ar


khI =kay 2e temna Aapela fTvaAono s&g/h jene fTva r=IdIyanu& nam
Aapvama& AaVyu& 2e, iktabna nam9I sm@ =kay 2e ke Aeno le`k
ko8 h=e.
FTva mtlb 2e kuAaRn Ane hdIqno shmtI inco6, hve tmare
jovanu& 2e ke je fTvo tmarI sevama& Ame rjau krI=u& Ae kuAaRn p/ma8e 2e
ke n9I, kuAaRn p/ma8e hoy to manI le=o Ane kuAaRn iv)0 hoy to
man=o nh Ane fTvo Aapnarne p8 2o6I Aap=o, kuAaRn 2o6narne
manI =kato j n9I.
;Sbate ;Lme gyb gyre hKk tAalako srIh i=kR hy.
ftava r=IdIya, -ag , pej n&

-aqa&tr ;Lme gyb ALlah tAalane 2o6Ine bIja ko;na ma4e


saibt krvu& SpQ4 i=kR 2e.
-ava9R gybnu& ;Lm ma ALlah tAala ma4e j 2e, Aene 2o6Ine
ko;na ma4e p8 saibt krvama& Aave to Ae vat maNy ra`vama&
Aav=e nh ka. ke Ae i=kR 2e, Ane Aema& ger `udane `udanI isftma&
=rIk krvo 2e.

tmaro jvab

kuAaRnnI Aaytoma& to SpQ4 wLle` 2e ke ALlah tAala Aena


ip/y nbI Ane rsUlne gybna ;Lm ma4e cU&4I le 2e, Ane Aemne Ae :Lm
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
091

ALlah jevu& ;Lm ko;na ma4e p8 i=kR 2e

g&gohI saheb Aevu& manta hoy ke ALlah jevu& ;Lm nbI A9va
ko; p8 ger ma4e manvu& i=kR 2e to Ae to svR muslmanonI maNyta 2e ke
ALlah jevu& ;Lm ko; p8 gere `uda ma4e manvu& i=kR 2e Ane Aena9I
mannar ;Slam9I bhar 9; j=e, ALlah jevu& ;Lm to ko;na ma4e =Ky
j n9I, Aek vatma& p8 ALlah jevu& ;Lm manvma& Aave to p8 i=kR
2e, jo Aemno mtlb jatI ;Lme gyb 2e to in=&k ! ko;na ma4e saibt
krvu& i=kR 5r=e, Ane Ae Ama& p8 khevu& 2e.
0

Ata; b&danI j isft 2e

jo Aemno mtlb hoy ke Ata; gyb p8 i=kR 2e to Ae vat


maNy n9I ka. ke, Ata; gyb kuAaRnnI wproKt Aayto9I saibt 2e,
Ane Ata;no mtlb 2e ALlahno Aapelo, AapelI vStu b&danI j
isft bnI =ke 2e ALlahnI nh, ALlahno ;Lm jatI 2e Ata; nhI,
Ata; Jyare ALlahnI isft j n9I to p2I kuAaRnne saibt krela
trIka pr manvu& i=kR n khevay bLke Aeno ;Nkar kuf/ kheva=e ke kuAaRnna
frmanno ;Nkar 2e, kuAaRne AapelI talIm i=kR n9I 9; =KtI,
=rIAtnI talIm bdlatI rhe 2e p8 i=kRnI talIm Tyar9I l;ne
Aaj su0I Kyare bdla; n9I.
0

g&gohI saheb Ata; p8 manta n9I ! 0

g&gohI sahena fTva pr Aek =Kyta kaym krvama& AavI ke Aemna


khevano mtlb jatI ;Lm ko;na ma4e ALlahne 2o6Ine manvu& i=kR 2e
Ata;nI ko; vat Aih&ya n9I, to Ame tmarI sevama& Ae vat p8 rjU
krIAe 2IAe ke teAo Ata; p8 manta n9I, Ane Ata;no p8
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
092

MaOLvI r=Id g&gohI 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AaPyu& p8 2e jene Aaytona tjRuma9I ja8I =kay 2e, p2I g&gohI
saheb khe 2e ke gybnu& ;Lm ALlahne 2o6Ine ko;na ma4e p8 manvu&
i=kR 2e Aa vat kuAaRnnI AaytnI i`laf 2e, =u& kuAaRn jene saibt
mane Ae i=kR 2e ?! ALlahnI Ata9I manvu& i=kR hoy =ktu& j n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
tmarI sevama& lavu& 2u& tae tmaeNyay9I fe&slo kr=o AevI wMmId 2e, Ane
je vat je iktabnI 2e Aeno pUravo p8 Aapvama& AaVyo 2e jene mUX
iktabma& jo; =kay 2e, jo ko;ne kbUl n hoy to Ae Amara9I s&pkR
sa0e, sTynI =o0ma& AavnarnI Ame jr9I mdd krI=u,& ;N=aALlah !
d Ane h5no AmarI pase ko; ;laj n9I ! H5 2o6Ine medanma& Aavo,
SaTy `Ud tmarI =o0ma& 2e.

-aqa&tr ;Lme gyb ALlah tAala ma4e `as 2e Aa =Bdne


ko; p8 mtlbma& l;ne bIjana ma4e bolvo i=kRna vhem9I `alI n9I.
-ava9R ;Lme gybno =Bd ma ALlah tAala ma4e inyuKt
krI devama& AaVyo 2e Ata;na mtlbma& bdlIne Aa =Bd ko;na
ma4e bolvama& i=kRnI g&0 Aave 2e Ae4le Ata;na =Bdma& bolvu&
p8 ja;z 5r=e nh.
0 Aailme gyb khevama& i=kRnI g&0 n9I 0

Hu& khI= ke g&gohI sahebnu& khevu& ke Ata;na A9Rma& l;ne ko; gerne
Aailme gyb khevama& Aave to Aena9I i=kRnI g&0 Aave 2e to Ae
vat maNy n9I, Aailmone to `br 2e ke nbI A9va bIja ko;na ma4e
gybnu& je k&; ;Lm manvama& Aave 2e Ae Ata; 2e Ae4le Jyare ykInnI
sa9e `br 2e ke ALlahnI Ata9I 2e to Aailmone Ata;na ykIn
hovane l;ne ko; =&ka rhI nh Ae4le Aailmo same bolvama& Aave to
Ae =&ka rhI j nh, rhI gyo piBlkno sval to piBlkne khI devama&
Aave ke nbIno gyb Ata; 2e to p2I temne p8 ko; =&ka rhI nh,
Aailme gyb n bolva d:ne `o4I =&kano wpyog ja8I jo;ne kome
muiSlmma& ivvad peda krvo 2e, Ane dInnI sTy talImne `o4I rIte
wpyogma& lavvI 2e.
kuAaRnI Aayto pr )yan Aapo to tmne `br p6I j=e ke ALlah
tAalaAe nbIAone Aapela ;Lmne gyb frmaVyu& 2e to p2I gybna
ja8nar khevama& ko; va&0o rheto n9I.
0

MauslmannI vat ;man9I mapo 0

Aap8e maholma& 38a =Bdo bolIAe 2IAe Ane Aena pr ko;


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
093

Aailm ALlahnI isft 2e p2I AailmnI snd kem ?!

Aailmnae =Bd p8 ALlahnI isft 2e p8 Aap8e dal wlUmma&


AailmnI i6g/I lenarne maholma& Aailm khIAe 2IAe Ane snd pr
Aailm l`Ine AapIAe 2IAe, Ah i=kRnI ko; =&ka ko;ne n9I 9tI.
to p2I Ae =Bd nbI ma4e lavIne nbIne Aailme gyb khevama& Aave
to =&ka kem ?
ALlah gybno j Aailm n9I jeno s&b&0 gybna ;Lm sa9e n
hoy teno p8 Aailm 2e, ko; p8 p/karnu& ;Lm ALlah trf9I j 2e, jo
ma8s gme te ;Lm babt potana ma4e ke bIjana ma4e Ae khe ke Ae ;Lm
Aenu& potanu& 2e, Aema& ALlahnI Atano d`l n9I to Ae kaifr 2e Ane
Aema& Ae maNyta ra`e ke =hadtnu& Aa ;Lm `uda jevu& 2e to Ae mui+rk 2e.
to je vat Aailme gyb pr krvama& AavI, Ae Aailme =hadt pr p8
9; =ke 2e, p2I Aailme gyb pr =&ka wpiS9t krvI ANyay 2e, Ane
Aene j ;Slamma& mnmanI khevama& Aave 2e ke pote n9I manvu& Ae4le
manvava layk 2e Aema& potanI mneC2ano d`l ! ALlahnI pnah !

PaotanI mr@9I `as n bnavo 0

Gayb sa9e Aailmna =Bdne meXvvo ALlahnI isfte `as 2e


Ae khevu& potanI mr@nI vat 2e ! pote `as krI Aapva9I `as n
9ay Jya& su0I Aena pr dlIle =r; n lavvama& Aave. `ulaso Ae ke
jo ALlah sa9e `as hovanI =&kane l;ne n bolvano ivvad krIne
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
094

r=IdIya, -ag , pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

tavIlse dusre pr ;Tlak krna ;hame i=kRse `alI nh. Ftava

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
=Bdno v0aro krvama& n9I Aavto to p8 Aema& i=kRnI =&ka n9I 9tI
Ane Ae vato bolva9I mna; krvama& n9I AavtI. da`la trIke hu&
mara 3rno mailk 2u,& mailk to vaStvma& ALlah j 2e, drek vStu
vaStvma& ALlahnI j 2e, mailk ALlahnI isft 2e p2I khev&u ke hu&
3rno mailk 2u& kem sTy 2e ? Ae4le j ke muslman drek vStuma& sacae
mailk ALlahne j mane 2e, Ae potana ma4e ke bIja ko;na ma4e mailkno
=Bd bol=e to Aene Aena muslman hova9I j mapvama& Aav=e, to
p2I wproKt vatma& g&gohI sahebe je jvab AaPyo Ae maNy rhe=e nh.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
=Bda9IR ASvIkar kre 2e.
;Lme gyb `aSsa ALlahka hy ;s lfzko iksI

Aailmul gybna =Bd9I =&ka 9tI hoy to ko; Aailmul gyb


nbIne n9I khet&u bLke Aailme gyb khe 2e, Jyare vcma&9I Ailf lamno
=Bd h4avI devama& AaVyo to hve =&ka kem rhI jay ?
0

=Bd bdlIne kbUlo !

Jo tmne =Bdna wpyogno ivro0 2e to tme vatne Adl bdl n


kro, Aevu& khI j Aapo ke Ame nbIne gyb ja8nar manIAe 2IAe p8
Ame Ae =Bd Aapva n9I cahta ! to lokone Ae4lI to `br p6e ke
tme nbI ma4e gybnu& ;Lm mano 2o.
AOr yh AkIda r`na ke Aap yAnI huzUr

ko ;Lme

gyb 9a srIh i=kR hy. Ftava r=IdIya, -ag, pej n&.


-aqa&tr Ane Aa AkIdo ra`vo ke Aap Ae4le huzUr
gybnu& ;Lm htu& SpQ4 i=kR 2e.

ne

jo =~s rsUluLlah

ko ;Lme gyb saibt kre wske


pI2e nmaz naduSt hy, Kyo& ke yh ku hy. Ftava r=IdIya,
-ag , pej n&.

-aqa&tr je Vyikt rsUluLlah


ma4e ;Lme gyb saibt kre
AenI pa2X nmaz 9=e nhI ka. ke, Aa maNyta kuf/ 2e.
jo =~s ALlah jLla =anuhuke isva ;Lme gyb iksI

dusreko saibt kre voh be=k ! kaifr hy, wskI ;mamt Aor
wsse mel el, mhBbto mvt sb hram hy. ftava r=IdIya,
-ag, pej n&.

-aqa&tr je Vyikt ALlah tAala isvay gybnu& ;Lm ko;


bIjana ma4e saibt kre Ae in=&k ! kaifr 2e, AenI ;mamt mel meXap,
p/em Ane lag8I b0u& j hram 2e !

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
095

-edre`a `e&cvama& n AavI 0

g&gohI sahebna pa&c l`a8onu& tme va&cn kyu% jena9I Ae vatno


`ulaso 9; gyo ke teAo ko; p8 A9Rma& nbI ma4e gybnu& ;Lm saibt
krvu& manta n9I, bLke ko; p8 A9Rma& saibt krvane teAo i=kR Ane
kuf/ mane 2e Ane Aeno fTvo Aape 2e. to nbIne Aailme gyb, gybno
ja8nar manvavaXo Aemna vtRuXma& ;Slam9I bhar 2e, AenI sa9e
ko; p/karnI mhoBbt, p/em, mulakat k=u& j ja;z n9I, Ah Aemna
trf9I jatI, Ata; k&; j khevama& n9I AaVyu&. kuAaRnnI je Aayto
hm8a j rjaU 9; Ane sa9e Aeno 4U&k sar p8 v8Rn 9yo Ae b0u&
devb&d9I Kya& caLyu& gyu& ? `ova; gyu& ke p2I `o: na~yu& ? Aemne
pU2vama& Aave ke kuAaRnnI Aaytono manvavaXo kaifr bne ke Aene n
manvavaXo ? Kho ! Ame to nbI ma4e Ae4lo j gyb manIAe 2IAe je
kuAaRnma& nbI ma4e btavama& AaVyo, Ane hdIqo9I jeno `ulaso
pUrvar 9yo, Ane pUvRjo mhan AailmoAe drek p/karnI 28av4 p2I
je saibt krI btaVyu&, Ane Ae p/ma8e j manIAe 2IAe je p/ma8e
ALlahe kuAaRnma& btaVyu&, nbIAe je inYyte hdIqo9I jaher kyu%, =u&
nbI ma4e ;Lme gyb manvama& ALlah Ane rsUlnI inYyt pr
Aa0airt rhevu& p8 kuf/ Ane i=kR 2e ? to p2I Aemne pU2vama& Aave ke
ALlah Ane rsUlnI mr@ pr Aa0airt rhevu& tmare Tya& kuf/ Ane i=kR
2e to p2I ;man Ane tOhId tmarI mr@ne kbUlI levane khevay ? jo
Aam j hoy to tmarI vato tmarI pase rheva do, Amne tmarI
mr@vaXI tOhId Ane ;mannI jrt n9I, Amne to ALlah Ane
rsUlnI mr@vaXa ;man Ane ;SlamnI jrt 2e, ALlah Ane rsUlnu&
je frman 2e Ae ;man9I Ane Aemna frman9I `svu& Ane potanI mn
manI krvu& ku 2e.

muslmanone -lam8 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Ame Aailmul gyb n9I kheta 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mo4o ifTno w-o krvo 2e to Aene Akkl n khevay !

he muslmano ! 7o&gI loko9I potane bcavo jeAo potanI mr@na


;SlamnI tmne davt Aape, caLya Aavo Ae trf Jya& kuAaRn Ane
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
096

sval devb&dI vtRX


u na Amuk Aailmone pU2vama& AaVyu& ke tme
nbI ma4e gybno ;Nkar kem kro 2o Jyare ke kuAaRnma& 38I Aayto
Ane As&~y hdIqo9I purvar vat 2e. to Aem8e ku& ke Ame gybnu&
;Lm n9I manta gyb pr :]aela manIAe 2IAe, to p2I Aeno mtlb =u& ?
jvab ;]aelano mtlb 2e ALlahe AaPyu&, to Ame p8 Ae
`ulaso krI gya ke ALlahna btaVya ivna ko;ne Aek vatnu& p8
;Lm n9I 9; =ktu&, nbI je k&; btave 2e Ae ALlahnI Ata Ane
AenI ;]aela9I Ane Amara Tya& Aene ;Lme gyb khevama& Aave 2e. to
p2I teAo Amne Aa maNyta pr i=kR Ane kuf/no fTvo kem Aape 2e ?
bNnenI maNyta Aek j hoy to Aek kuf/ Ane bI@ ;man kem ? Aemne
kho jo tme ;]aela mano 2o to Ame p8 ALlahnI Ata vgr Aek vat
p8 n9I manta, p2I ivvad kem kro 2o ? Aavo ! AmarI sa9e 9;
jaAo ! Tyare tmne ja8va mX=e ke teAo Aeno kevo A9R leta h=e.

=Bdko= AmarI sa9e 0

AemnI ArbI wdUR i6xnrI, =Bdko= jen&u nam 2e imSbahu Llugat,


jene devb&dI ifkaRna maELvI ABdul hfIze trtIb AapI 2e Aena pej n&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
097

Marelane nh @v&tne magRd=Rn 0

Ga&gohI saheb to caLya gya hve Aemne to Ame smjavI n9I


=kta, teAo potanI maNytana Aa0are potana 5eka8e pho&cI gya,
p8 jeAo @v&t 2e teAo potane su0arI =ke 2e Ane potanI maNyta
kuAaRn Ane hdIqna p/ka=ma& bnavI =ke 2e. to AmarI Aemne ivn&tI
2e ke Avame muiSlm Amara l`a8ne )yan9I va&ce Ane Aemne potanI
Aa`ertnI ifkr hoy to Ae sTy pr AavI jay je kuAaRnnI talIm 2e,
Ane Ae p/ma8e j mane je p/ma8e kuAaRnnI ma&g 2e Ane je p/ma8e
hdIqnI ma&g 2e.
0

devb&dna ma@ p/mu` karI tEyb 0

karI tEyb saheb dal devb&dna p/mu` hta. hal teAo duinyama&
n9I teAo potana 5eka8e caLya gya, p8 temno AkIdo Ane maNyta
kevI htI te AemnI iktabo9I bakI 2e, Ane te Aaje p8 potanu& kam
krI rhI 2e, Ane loko Aene potano magRd=Rk bnavIne gumrah 9; ra
2e. sap caLyo gyo Ane lIso4a rhI gya !
rsUl AOr wMmte rsUl ;s hd tk mu+trk h&y ke donoko

;Lme gyb nh hy. faran A~bar, tOhId n&br, pej n&.

-aqa&tr rsUl Ane rsUlnI wMmtma& Ae4lI hde smanta 2e ke


bNnene gybno ;Lm n9I.

p/ Ane Aeno w]ar 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
pr nbI =Bdno A9R btavama& AaVyo 2e ALlahke ;Lhamse
gybkI bate& btanevala,Aa;NdakI pe=ngo; krnevala. jo Aa
A9R nbI ma4e teAo SvIkarI le to Aa mSAlano ivvad w5I =ke 2e.
Ame p8 Ae j manIAe 2IAe ke nbI ALlahnI Ata Ane Aena
Aapva9I j btave 2e je k&; btave 2e, =u& p2I p8 tme Amara mageR
nhI Aavo ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
hdIqona Aa0are ALlah Ane rsUlnI mr@ vaXa ;SlamnI davt
Aapvama& Aave. kuAaRnma& jga jgaAe 2e ke nbIne gybnu& ;Lm
Aapvama& AaVyu&, hdIqoma& tme va&cn kr=o ke nbI
Ae gyb
btavva pr munaifkone ce&lNjo p8 krelI 2e, Ae4le Ame maNyu& ke nbIne
gyb Aapvama& AaVyu& 2e, jo mna; krvama& AavtI to Ame p8
mna;nI j vat krta. `ulaso Ae ke Ame kuAaRn Ane hdIq pr Aa0airt
2IAe, Aema& je 2e maNyu&. to =u& ko; Amne kuAaRn Ane hdIqnI maNyta
Apnavvane l;ne kaifr khe=e ? jo Aam j hoy to Ae potana ma4e j
Ae 4a;4l levanI koi==ma& 2e. ifkhno kaydo 2e ke jene kaifr khevama&
AaVyu& Ae =r; dlIlma& kaifr n hoy to khenar ;Slam9I bhar 9;
j=e.

khevano -ava9R Ae 2e ke jem Aap8I pase gybnu& ;Lm n9I,


Aap8ne ko; p/karna gybnI `br n9I Ae j p/ma8e nbI Ane
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
098

mne wMmId 2e mara muslman -a;Ao Ane bhenono Aa vatna


jvabma& Aek j Avaj h=e ke kuAaRnnI Aayto jeno hm8a& j wLle`
9yo, nbI Ane gyre nbIma& gybna ;Lmno tfavt btave 2e ke
nbIAone gyb Aapvama& Aave samaNy lokone nhI,jo =k jev&u lagtu&
hoy to =vaXI Aayto frI9I p7I lo ! jema& SpQ4 =Bdoma& Ae
btavvama& AaVyu& 2e ke ALlahnI Ae =an n9I ke Ay samaNy piBlk !
tmne gybnu& ;Lm Aape ! p8 potana rsUlne Aena ma4e cU&4I le 2e.
kuAaRn Jyare wMmt Ane nbIma& Ata; gyb9I tfavt btavI ru& 2e
to p2I Aene -UlIne khevu& ke nbI gyre nbIma& gyb n ja8vama&
smanta 2e Ae vaky ;radapUvRk nbIne wMmtInI sfma& lavva 2e, Ane
nbInu& Apman krvu& 2e.
AagX pote ikyamt su0InI potana trf9I `br AapIne
j8avta j n9I bLke cel
& Nj kre 2e, Ane pUra dava sa9e khe 2e ke ikyamt
su0I nbIne mX=e p8 nh ! `br nh Aa4lu& ykInI ;Lm AemnI
pase Kya&9I AaVyu& ? ALlah ja8e Aa -ivQynu& ykIn AemnI pase
Kya&9I AaVyu& ?
yh Aayt taikyamt yhI Aelan krtI rhegI ke Aapko

;Lme gyb n 9a, wske mAna yh h&y ke ikyamt tk Aapko


;Lme gyb n hoga. faran tOhId n&br, pej n&.
-aqa&tr Aa Aayt ikyamt su0I Ae Aelan krtI rhe=e ke
Aapne gybno ;Lm n hto, Aeno A9R Ae 2e ke ikyamt su0I Aapne
gybno ;Lm 9=e nhI. Ae4le ke AapnI pase ;Lm hto p8 nh
Ane -ivQyma& Aapne p/aPt 9=e p8 nh.
ikyamt su0Ima& p/aPt 9=e ke nh Ae4la dUrna -ivQyno fe&slo
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
099

g&gohI9I Aek Dg AagX 0

karI saheb g&gohIna p8 bap saibt 9ya ke g&gohI sahebe ;Lme


gybne ko; jGyaAe i=kR ku& Ane ko; jGyaAe kuf/ btaVyu&, ko; jgaAe
ku& bI@ inYyte manI levama& Aave to i=kRnI g&0 Aave 2e, p8 karI
saheb Ae4la k/o0ma& AagX v)ya ke Aa vatne pelI vat kevI ? SpQ4
=Bdoma& khI Aapo ke, n9I wMmt pase gyb, n9I nbI pase gyb,
bLke bNne Aek sman 2e, hm -I iksIse km nh ! tum ser to hm h&y
sva ser !
0

MaOLvI ;Sma;l dheLvI 0

Aam kho to p8 cale ke sawdI ArbIya9I vhabIytne -artma&


na ;Lme
lavnar dheLvI saheb 2e, AemnI maNyta nbIAe pak
gyb ivqe kevI 2e Ae p8 jo; l;Ae je9I Aek p2I Aek devb&dna b0a
j 0mR guAonu& mha-art same AavI jay, Ane hKknI =o0ma&
nIkXnarne srXta9I AmarI sTy vat smjma& AavI jay !

Jo ko; yh bat khe ke pegMbre `uda ya ko; ;mam ya buzugR


gybkI bat jante 9e AOr =rIAtke Adbse mu&hse n khete 9e,
so voh b6a jU5a hy, gybkI bat ALlahke isva ko; janta
hI nh. Takivytul ;man, pej n&.

-aqa&tr jo ko; Aa vat khe ke pegMbre `uda, A9va ;mam,


A9va buzugR gybnI vat ja8ta hta Ane =rIAtna Adb9I
kheta n hta to Ae mhan jU5o 2e, gybnI vat ALlah isvay ko;
ja8to j n9I.
kuAaRnnI Aaytono tjuRmo frI9I va&co Ane p2I dheLvI sahebna
l`a8nI `br lo ke Ame nh ALlahe jga jgaAe frmaVyu& 2e ke me&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
100

jvabnI smanta 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
karI sahebe `uda ja8e kya ;Lm9I kyoR h=e ! nbI pase to gyb n9I
p8 nbIne ikyamt su0Ima& gyb nh mXe, Aeno gyb AemnI pase
AavI gyo ! gu guX AaEr cela =Kkr ho gya !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
rsUlne p8 gybnu& ;Lm n9I. gybnu& ;Lm n hovama& wMmt Ane Aena
nbIma& smanta 2e, Aa vatma& bNnema& ko; tfavt n9I, wMmtIne
p8 k&; -an n9I Ane nbI p8 ka&: n9I 8ta !

-aqa&tr ko; nbI vlI A9va ;mam Ane =hId s&b0


& e Ae AkIdo
Kyare p8 n ra`e ke teAo gybnI vat ja8e 2e, bLke hzrt
pegMbrna s&b0
& e p8 Aevo AkIdo n ra`e, n Aemna v`a8ma& AevI
vat bole.
-ava9R Aemna khevano -ava9R Ae 2e ke nbI, vlI, =hId ke p2I
Aap8a nbI
ko;nI pase gybna ;Lmno to sval j n9I !
Aek vatnu& ;Lme gyb p8 AemnI pase n9I, Ae4le ko;na ma4e Aek
vatna ;Lme gybnI p8 maNyta ra`vama& nhI Aave bLke Aemna
v`a8ma& p8 Aavo ko; =Bd bolvama& nhI Aave.

Maaro Ai-p/ay 0

maro tmne Ae Ai-p/ay 2e ke jene n manvu& hoy A9va lokoma&


ivvad na`vo hoy to Aevo Vyikt gme tem hera ferI krIne p8 potanI
vat mnavvana cKkrma& hoy 2e, Aap8e konI sa&-XIAe Ane konI n
sa&-XIAe ! 2o6o b0a&ne Ane kuAaRnnI sevama& j;ne kuAaRnne pU2o Ane
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
101

K o; =~s iksIse khe ke fla&ke idlme& Kya hy ? ya fla&kI =adI


kb hogI ? ya fla& dr~tme& ikTne p]ae h&y ? ya AaSmanme& iktne
tare& h&y ? to wske jvabme& yh n khe ke ALlah v rsUl hI jane,
Kyo& ke gybkI bat ALlah hI janta hy, rsUlko kYaa `br !
tkivytul ;man, pej n&.

-aqa&tr K o; ma8s ko;ne khe ke fla8ana idlma& =u& 2e ? A9va


fla8anI =adI Kyare 9=e ? A9va fla8a za6ma& ke4la& pa&dDa& 2e ?
A9va Aaka=ma& ke4la tara 2e ? to Aena jvabma& Aam n khe ke
ALlah Ane rsUl j ja8e. ka. ke gybnI vat ALlah j ja8e 2e,
rsUlne =u& `br !

AOr ;s batme& yAnI gybkI bat n janneme& Avilya


A&ibya v ijNno =yatIn Aor -Ut v prIme& ku2 frk nh.
tkivytul ;man, pej n&.

-aqa&tr Ane Aa vatma& Ae4le gybnI vat n ja8vama&


vlIAo, nbIAo, ijNnato, =ytano, -Ut Ane prIma& k&; frk n9I.

MaOLvI `lIl A&be5vI 0

=E` ABdul hKk irvayt krte h&y ke, muzko yAnI rsUle
`u d ako dIvarke pI2e ka -I ;Lm nh hhy.
y. brahIne kaitAa,
pej n&.

hrigz yh AkIda n r~`e ke voh gybkI bat jante h&y, bLke


hzrt pegMbrkI jnabme& -I yh AkIda n r~~ae&, n wnkI n
tarIfme& AesI bat khe. tkivytul ;man,pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

iksI A&ibAa, AOilya ya ;mam AOr =hIdkI jnabme&

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
kuAaRnnI manI lo ! kuAaRnnI Aaytonu& v8Rn 9; gyu& ke ALlahe jga
jgaAe nbIAona ;Lme gybna v`a8 kya%, nbIAone ALlah trf9I
mXela gyb9I ke4lo faydo 9yo Ane tem8e lokone Ae gybna ;Lm9I
ke4lo faydo pho&ca6yo Ae b0a&nu& j v8Rn 9yu&, p2I Aap8e Ae vat
kem n kbUlI l;Ae je Aap8a kuAaRnnI 2e, Ane je trIko Aap8a
rbno btavelo 2e, kuAaRnnI maNyta Aap8I maNyta, p2I gumrah
9vanI vat j Kya& rhI jay ! `ulaso Ae ke dheLvI sahebnu& l`a8
kuAaRnna trIkanI iv##a 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mara nbIAone gybnI `bro ma4e cU&4ela 2e, p2I khevu& ke nbI ma4e
gyb manvu& jU5 2e to =u& kuAaRn p8 jU5u& 2e ke, nbI ma4e gyb saibt
krI rhyu& 2e ? ALlah p8 jU5o 2e ke nbI ma4e gybnu& ;Lm btavI
rhyo 2e ? nbI pote p8 jU5a 2e ke Ae p/ma8enI Aayto Aap8a ma4e
2o6I gya? shaba p8 jU5a hta ke Aap8ne Ae ivqe takId n krI
gya ? pUvRj mhan Aailmo p8 AmIn n hta ke, Aem8e Aa ivqe
ko; nsIht n krI ? Ame to fe&slo krelo 2e p8 hve muiSlm piBlke
Avame muiSlme fes
& lo krvano 2e ke kuAaRn 2o6Ine ko;ne sa9 AapI =kay
2e ? to p2I Aavo Aap8e kuAaRnvaXI maNyta ApnavI l;Ae !

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
102

sfed jU5 Ane Aaxep !

Aa jgaAe je hzrt ABdul hKk dheLvI rhmtuLlahe Alyhnu&


nam levama& AaVyu& Ae Ae4la ma4e ke lokone Aevu& lage ke Aa devb&dnI j
maNyta n9I ke nbI pase gybnu& Ata; ;Lm p8 n9I bLke Aa
maNytama& Aemne hzrt ABdul hkk dheLvIno p8 shkar 2e ! p8
vaStvma& wproKt l`a8 Aemnu& n9I bLke Aape =&ka pe4e Aene rjU kyu%,
Ane p2I Aape Aeno jvab AaPyo ke AavI ko: irvayt Ane hdIq
n9I, to Aa lokoAe muiSlm Avamne A&0arama& ra`va svalnI vatne
mUX vat khIne lokonI same krI AapI ! jo AemnI pase nbInI guSta`I
n hotI to teAo jvab 2o6Ine svalne mUX vat khIne lokone 0o`o n
Aapta&,Ane Aek mhan Aailme dInne potanI guSta`Ima& n sr`avta!
0

MaUX vat Aa 2e !

Saval Va ;&ja A=kal mIAar&d ke dr baze irvayat AaMda


Ast ke guft Aa& hzrt
ke mn b&da Am nmIdanm dr
pse ;& dIvarSt.
Jvab =AaNaSt ke ;& su`n Asle n dard v irvayt bda&
shih n =uda Ast. mdairju NnbuVvt, -ag , pej n&.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
103

-aqa&tr Ah Aek =&ka wpiS9t krvama& Aave 2e ke Amuk


Ae fmaRVyu&, hu& b&do 2u& n9I ja8to
irvaytoma& AaVyu& 2e ke nbI
je Aa dIvarnI pa2X 2e.

jvab Aa vatnu& ko; mUX n9I, Ane Ae irvayt sacI


n9I..Aa Aemno jvab hto p8 Aene 2o6I devama& AaVyo Ane lokone
0oko Aapva svalne AemnI mUX vat khevama& AavI ! =u& muiSlm
loko potanI Aa&` w3a6=e ?
0

i`zrI gybnI Aayto p7o 0

hzrt i`zrna ;Lme gybna v`a8 pr kuAaRnnI Aayto tme


p7I jema& dIvarnI A&drma& =u& 2e AenI p8 Aemne `br htI, dUrna ivQyma& baXk =u& bn=e Ane Aene l;ne Aena mata iptane =u& nuk=an
9=e, Aena marI na~ya p2I Aena mata iptane Aena9I sarI Aolad
mX=e Ae b0u& kuAaRnnI AaytonI vato 2e, Ane A&be5vI sahebnI
maNyatane mapo to Aap8a nbI ma4e dIvar pa2Xnu& ;Lm manva tEyar
n9I, tme pote fes
& lo krI =ko 2ae ke A&b5e vInI maNyta manvana layk
2e ke n9I?
0

mOLvI ABdu+=kUr devb&dI 0

rsUle `uda
kI jatvalame& isfte ;Lme gyb hm nhI&
mante AaEr jo mane wsko mna krte h&y. nusrte AaSmanI, pej n&.
-aqa&tr rsUle `uda
nI jatma& ;Lme gybnI isft Ame
n9I manta Ane je mane Aene mna; krIAe 2IAe.
-ava9R AemnI maNyta AevI 2e ke nbI
ne gybnu& ;Lm
Aapvama& AaVyu& n9I, Ae4le ;Lme gybnI isft Aapma& Kya& AavI
=ke 2e ? Ane Aana9I AemnI murad Ata; j isft 2e, ka. ke =Bdonu&
nrmI sa9e hovu& Ae vat j saibt kre 2e, i=kR9I mna; Aa4la srX
=Bdoma& n9I 9; =ktI.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

-ava9R -UtkaX Ane -ivQykaXna :LmnI vat to A=Ky 2e


p8 vtRmankaXma& pase dIvar hoy to AenI pa2Xnu& p8 ;Lm
Aap8a nbI pase n9I, Ane Aa vatno ;krar pote nbIAe pak
Ae krelo 2e, jemnI pase n@knI dIvar pasenu& ;Lm n hoy -la
AemnI pase dUr dUrna jmanana gybonI vat j Kya& AavI =ke 2e ?
pase gybnu& ;Lm hovano
`ulaso Ae ke AemnI -aqama& nbI
ma4e Aa isft kbUlI
p/[a wpiS9t 9to j n9I, Ane teAo nbI
=kta j n9I !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

-aqa&tr =E` ABdul hKk irvayt kre 2e ke mne Ae4le rsUle `uda
ne dIvar pa2Xnu& p8 ;Lm n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
104

-aqa&tr p2I -le Aam smje ke Aa vat Aemne potanI jat9I


2e ke p2I ALlahna Aapva9I mtlb, ke Aa AkIda9I drek rIte
i=kR saibt 9=e.
0

devb&dI l`a8ono 4U&ksar 0

devb&dI mSlkna v6a mOLvIAona& l`a8o tmarI sevama& rjU 9ya&


jena9I sm@ =kay 2e ke teAo sa9eno ivvad samaNy vatno n9I
bLke kuAaRnnI Aayto manva n manvano 2e, kuAaRnI Aaytono 4U&k
sar to tme va&cI lI0o. k=u& -Ulta hoy to frI9I Aek v`t va&cn
krI lo tmne Ae vatonu& ykIn AavI jay ke kuAaRn =u& khe 2e Ane devb&dna
muLlaAo kevI ;man nQ4 krtI maNyta ra`e 2e. Aa 4U&k sar tmarI
sevama& Aemna l`a89I je ja8va myu& AenI smjne srX bnava
ma4e 2e.
gybnu& ;Lm m~lUk ma4e manvu& i=kR 2e. ;Lme gyb ALlah
tAalanI isfte `as 2e, ALlahne 2o6Ine ko;ne p8 Aa isft
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
105

Tamara svalo Maara jvabo 0

ALlahnu& Aapelu& ;Lme gyb manvu& i=kR kevI rIte hoy =ke ?
ALlahnI isft Ata; n9I jatI 2e, Ame nbI ma4e Ata; manIAe
2IAe je b&danI j isft bnI =ke 2e.
jo Aapvama& Aavelu& ;Lme gyb jeno sb&0 Amuk vStuna
;Lm9I 2e, i=kR hoy to p2I gyb isvayno bIjo ;Lm p8 i=kR hovo
jo;Ae ka. ke Ae p8 ALlahnI isft 2e, ALlah potana v`a8ma&
frmave 2e Aailmu l gyib v +=hadh. gyb Ane jahe r no
ja8vavaXo p8 ;Lme jaihrne ko; i=kR n9I mantu&, Aap8e be car
vato ja8I l;Ae to Aailm khevama& Aave, Amuk 9o6u& v0are ja8I le
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
106

tkivytul ;man, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

ifr ~vah yU& smze ke yh bat wnko ApnI zatse hy ~vah


ALlahke idAese, gzR ;s AkIdese hr trh i=kR saibt hoga.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
bIja A9Rma& p8 Aapvama& nhI Aave. gybnI Aek vatnu& ;Lm
p8 m~lUk pase n9I. Aa mSAlama& jatI,Ata;no tfavt n9I.
Ata9I hoy to p8 Ae i=kR 2e. Aap8a nbI ma4e p8 ;Lme
gybno AkIdo ra`vo i=kR 2e. Aa p/ma8eno AkIdo ra`nar
;mamtna layk n9I. Aa p/ma8enI maNyta ku 2e. Aavo
AkIdo ra`nar sa9e ko; p8 s&b&0 ra`vama& nh Aave. gybnu&
;Lm n hovama& nbI Ane ger nbIma& smanta 2e. Aap8a nbI
pase gybnu& ;Lm htu& p8 nh Ane ikyamt su0I Aap pase gybnu&
;Lm Aav=e p8 nh. gyb n ja8vama& -Ut Ane =Etan p8
nbI sa9e smanta 0rave 2e. ko;na p8 v`a8 gyb ja8va9I
krvama& nh Aave. nbIAe pakne dIvar pa2Xnu& p8 :Lm n htu.&
nbIAe paknI jatma& ;Lme gybnI isft n htI. ;Lme
gyb Ame n9I manta Ane ko;ne manva p8 nhI d;Ae. =Etan
Ane mlkul mot pase ;Lme muhIte ZmIn p<(vIne 3erama& l; levanu&
;Lm 2e. nbI pase Aa4lu& manvu& p8 i=kR 2e. bLke ALlahna
hbIb ma4e manvu& p8 i=kR 2e. nbI ma4e Amuk vatonu& gyb
manvu& kmal n9I,-Ae kmal kem krI hoy Aevu& ;Lm to baXk,
janvr, pagl b0a& j pase hoy 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Maaro Ai-p/ay tme mano 2o ke n9I manta Aena9I ko;ne Kya&
mtlb 2e, dIn Ane 0mR tmaro n9I ke tmne Aa0ar bnavIne in8Ry
levama& Aave ! dIn Ane 0mR ALlah Ane rsUlno 2e to Ame Aemna
frman pr Aa0ar ra`I=u.& Jyare ALlahe kuAaRnma& jga jgaAe frmaVyu&
ke nbIAone ALlah tAala trf9I gybno ;Lm Aapvama& AaVyo 2e
to AmarI maNyta ma4e ALlahna Ae frman pUrta& 2e, tme mna; krnar
ko8? Ane Amara ma4e tmarI mna;no mtlb =u&? Ane 9o6u& W&6a;ma&
j;ne vat krvama& Aave to tmne Ae vatnu& p8 ykIn AavI j=e ke Aa
ma4e Ata; gybne p8 i=kR smje 2e Ane mane 2e.
loko to nbI
;Sma;l dheLvI Ae vatnI 28av4 krta& l`e 2e

;Lmma& jatI Ane Ata;no frk kuAaRne krelo 2e, `udanu& jatI
Ane b&danu& Ata;, je `udanu& 2e `uda ma4e Ane je b&danu& 2e b&da ma4e,
Aap8I mr@9I gme tene i=kR n khI devay ?
NabIAo ma4e Ane `as krIne Aap8a nbI ma4e Amuk Ata;
;Lme gybno ;Nkar kuf/ 2e kuAaRnnI Aaytona ;Nkarne l;ne, Aeva
ma8s9I s&b&0 n ra`vama& Aave, devb&dIAo nbI ma4e Ata; gyb
manvavaXa pa2X nmaznI mna; kre 2e Jyare ke kuAaRnna Airsama&
nbI ma4e Ata; ;Lmna ;Nkar krnar pa2X nmaz ja;z n9I. wL4a
caer ko4valko d&De !
kuAaRnma& 2e ALlah nbIAone gybna ;Lm ma4e cU&4I le 2e,
jene cU&4I le Ane jene Alg ra`e 2e Ae BaNne brabr n9I 9; =kta !
hve je ko; bNnene brabr smje Ae cos kuAaRnno ivro0I 2e.
;Lme gyb nbI ma4e tn n manvu& jU5 2e Ane n manvavaXo
jU5o 2e.
jr jatI gyb ALlahnu& j 2e, p8 ALlahe jene je4lu& AaPyu&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
107

Aailm khevama& ALlah jev&u ;Lm jrI n9I to p2I gybna


Aailm khevama& ALlah jevu& ;Lm Kya& jrI 2e ! Amuk ;Lm hoy to p8
Aene Aeno Aailm khI =kay 2e, nbIne Aailme gyb Ae A9Rma& j
khevama& Aave 2e ke ALlahe je4lu& Aapne AaPyu& Aap Aena Aailm Ane
ja8nar 2e, Ane ALlah tAalaAe potana hbIbne je AaPyu& Ae
bIja9I Ai0k 2e.
Jene n manvu& hoy Ae n mane, Aeno vbal Aena isre j=e,
Ame ALlah Ane rsUlna Frman ivro0 n9I j: =kta, jo kuAaRn
Ane nbInI shIh hdIqoma& gyb ivqe ko; vat Aa j mujbnI j hote
to Ame p8 n manta, p8 kuAaRn Ane hdIq Aena purava9I -rela 2e
Ae4le Amara n manvano sval j n9I! Ame manI=u&, Ane bIjane
khI=u& ke teAo p8 nbI ma4e Ata; gyb mane.
Amne smjma& n9I Aavtu& ke teAo khe 2e =Etan Ane mlkul
mot pase Aa`I p<(vInu& ;Lm 2e Ane nbI ma4e Ae4lu& manvu& p8 i=kR
2e, =Etan ma4e mano to i=kR nh ! Ane nbI ma4e mano to i=kR ? Aek
j vat i=kR Ane gyre i=kR n bne ! p8 devb&dna Aailmo Aevu& krI
gya Ae AemnI pase ;Lm n hovanI dlIl 2e Ane ;Lm n9I Aeno j
Aa ivvad 2e.
Aemnu& khevu& Aevu& 2e ke Aek vStunu& gyb manvu& p8 gere `uda
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
108

kuAaRnma& nbIAone gyb Aapvama& AaVyo 2e Aenu& jga


jgaAe v8Rn 2e, Aayto tjRuma sa9e tmarI same 2e, Jyare Ata;no
s&b&0 nbIAo trf ALlahe kyoR 2e p2I Allahnu& kam i=kRnI talIm
nh ;Slamna sTy AkIdanI talIm 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
hoy Ae4lu& manvu& Ae gyb ma4e p8 jrI 2e.
je je4lu& ja8to hoy Aena Ae ja8va p/ma8e v`a8 krvama&
Aav=e, loko Aailmo Ane mOLvIAona v`a8 kem kre 2e ? Aemna
;Lmne l;ne ! Aemne jaihlo sa9e sr`avta n9I ! to p2I nbI
AvamnI sfma& kem krI Aave jemne ALlahe potana gyb ma4e cU&4I
lI0a 2e !
tme kho 2o ke nbIne dIvar pa2Xnu& ;Lm n9I Ane ALlah
frmave 2e ke nbI tme je k&; n ja8ta hta Ame tmne i=`va6I AaPyu&.
Ae4le Amara ykIn ma4e kuAaRnnu& frman pUrtu& 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
to ALlama bnI jay p2I gybnu& 9o6u& ;Lm ra`e Aene Aailme gyb
khevama& Aave to i=kR kem ? i=kR kheta& phela& Aeno mtlb smjvo
jo;Ae !
ALlahnI isfte `as je bIja ma4e n manI =kay ALlahnu&
zatI ;Lm 2e, gyb ke gyre gyb zatI ALlahnu& j 2e, b&da pase je
k&; 2e ALlahnu& Aapelu& 2e, ALlah9I `sIne ma8s pase k=u& j n9I.
Jyare drek j vatma& Ata 2e Ane Aeno s&b&0 b&daAo sa9e krvo i=kR
n9I to Ata; gyb je b&danI j isft 2e `udanI bnI =ktI j n9I,
b&da ma4e saibt manvI i=kR n bne.

NabIAo, vlIAo Ane =hIdo ivqe devb&dI p&9na AailmonI


maNyta kevI 2e, Ae tme Aemna& l`a8ona purava sa9e ja8I ke teAo
Aemna ma4e Ata; ;Lm p8 Ane Ae p8 9o6u&y, manva tEyar n9I
Ane Aena pr Aemno fTvo Ae j 2e ke Ae maNyta ra`nar mui+rk 2e ke
p2I kaifr ! Ae isvay ko; magR fTvama& AemnI pase n9I. to hve Aap8e
9o6Ivar ma4e Aemna 3rnI p8 `br levI jo;Ae ke nbI ma4e je
maNytane teAo potana AkIdanI sCca; smje 2e tenI irvayt temna
potana 3rma& bakI 2e ke p2I 3rma& temnI wdarta sIma par krI g;
2e ? jo vaStvma& AemnI maNyta Ae 2e ke ko;nI pase gybnI Aek
vatnu& p8 ;Lm n9I, Ane ALlah tAalaAe ko;ne gybnu& 9o6u& p8
;Lm AaPyu& n9I to p2I Aemna manvana Aa0are nbI pase n9I, to
p2I vlI Ane mOLvIno drjo to nbI9I hjaro 38o nIco hoy 2e
AemnI pase Ae ;LmnI Aek vat p8 kem krI AavI =ke 2e ? Ane jo
nbIAo ma4e ;Nkar krIne 3r ma4e manI levama& Aave to Aeno mtlb
Ae 9yo Aemne 0mR9I Ane kuAaRn t9a hdIq9I mtlb n9I Aemno
mtlb dInma& Ane dInne mannar lokoma& ivvad na`I potano wLlU
sI0o krvo 2e, je vStu Aemna Tya& fTvana Aa0are kuf/ Ane i=kR saibt
9;, AevI j maNyta teAo kem krIne ra`I =ke 2e ? Ame tmarI sevama&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
109

Ga&gohI saheb pr idl ArIsae !

TazikrturR=Id, pej n&. pr Aek bnav v8Rvvama& AaVyo 2e


teno `ulaso Ae 2e ke vlI muhMmd namno Aek tailbe ;Lm g&gohI saheb
pase p7to hto, 3re9I `coR Aavvama& var lagI, Ae8e potanI halt
ko;ne j8ava n dI0I. Aek idvs `ankah pr p7va nIkyo Ane
hlvanI dukan pr hlvo jo;ne `avanu& mn 9yu&. pEsa n hta Ae4le
sb9I calva laGyo, bgl nIce iktab dbavIne g&gohI saheb pase
AaVyo. Aavta&nI sa9e g&gohI sahebe ku&, mOLvI vlI muhMmd ! Aa j
to hlva `aneko hmara @ cahta hy, lo yh car Aane le jav AOr
ijs dukanse tumko ps&d hy vhI&se lavo ! gzR vlI muhMmd wsI dukanse
hlva `rId kr laAe Aor hzrt ke samne r` idya. hzrtne ;=aRd
frmaya, imya& vlI muhMmd ! merI `U=I hy ke ;s hlve ko tum hI `alo !
Ahya su0I Ae bnav hto jena9I Ae ja8va mXe 2e ke Aekad
v`t Aam 9yu& h=e, pr&tu g&gohI sahebna =aigdR Ane =u-eC2k vlI
muhMmd saheb Anek v`tnI g&gohI sahebnI gybdanI btave 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
110

Aemna 3rnI `br l;Ae 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aemna 3rnI buzugIRno kmal btavIAe 2IAe, ja8Ine tme ivcarta
rhI j=o ke Aek sdI9I jeAo nbIAo Ane vlIAo pase ko; p/karnu&
;Lm gyb n9I Ae AkIda Ane maNyta pr l6I ra 2e, Ae j vatne
ke4la SpQ4 =Bdoma& potana mOLvIAo ma4e AkIdtna fUl sm@ne v0ave
2e ! gybnI vat nbI ma4e v`a8na trIka pr n btavI =kay Ane
3rna ma8s ma4e gybnI batona byan9I keva v`a8 krvama& AavI
ra& 2e ! -la bIja mhan vlIAone vlI n sm@ A9va Aemne potana
3rna n sm@ ko; vatno ;Nkar kre to hsdma& Aam 9tu& AaVyu& Ane
9ya j kre 2e p8 Ae AfsosnI vat 2e ke teAo nbIne p8 potana
n9I smjta Ane nbI ma4e p8 Ae n9I manta je 3rna loko ma4e
manI gya 2e ! sTy 2e ke, `uda jb dIn leta hy to Akle& 2In leta
hy !
AOr tum pr mere AakakI ;nayt n shI
Najidyo ! kLma p7aneka -I Ahesan gya !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ma4e i=kR 2e Ane p2I Aam p8 ku& ke Amuk vStunae gyb manvama&
Aave to Aema& nbI Ane ga&6a sr`a ! nbI Ane baXko sr`a !
nbI Ane janvro sr`a& ! to p/9m Aem8e Amukno A9R smjvo
jo;Ae Ane p2I vat krvI jo;Ae ! p/9m to nbInI Aa p/ma8e ;Lme
gybma& sr`am8I Apman 2e, samaNy ma8s p8 sm@ =ke 2e ke
Aa Apman 2e, muslman nbI ma4e Aava =Bdo wpyog j kem krI
kre ? Jyar e teAo Aek vatno p8 ;Lm n9I manta to p2I janvro
Ane paglo ma4e Amuk vatono ;Lm saibt kevI rIte kyoR ke nbIne
Aemna9I sr`am8I AapI ? `udara bolta& phela& ivcar kro, tme =u&
bolo 2o Ane kona ma4e bolo 2o !

tmaro Ai-p/ay tme ivcarta h=o ke nbIne to dIvar pa2Xnu&


p*a ;Lm n hoy Ane nbI gyb n ja8vama& wMmt sa9e Aek sman !
Ane g&gohI sahebno kmal ke idlma& kyo ivcar 2e te ja8I le ! bLke je
vsvsa Ane `yal idlma& Aave Aene p8 ja8I le ! -la Aemne Ae4lu&
to yad hovu& jo;Ae ke idlnI vat ja8vu& ALlahnI isftma&9I 2e.
ALlah tAala potana v`a8ma& frmave 2e ;NnLlaha AlImum
ibzait Ssudur. be=k ! ALlah ja8e 2e idlonI vato. nbIne Aailme
gyb khevama& Aave to i=kR ke ALlahnI isft nbIne AapI, -le ne
mtlb bdlIne Aapvama& AavI, to Ah ALlahnI isft g&gohI
saheb ma4e Kya kaydana Aa0are kbUlI levama& AavI ? je kayda9I
g&gohI saheb ma4e ALlahnI isftne saibt manI gya Ae kayda9I
9o6Ivar ma4e nbI ma4e manI levama& Aave to ivvadnu& mUX j nIkXI
jay ! Amne Ae4lI to `br 2e ke teAo g&gohI saheb ma4e jatI isft
to nhI manta hoy ka.ke Aena9I ma8s kaifr bnI jay 2e to ALlahnI
Ata9I manta h=e, to ALlahnI Ata9I Ame Amara nbI ma4e manI
l;Ae to Aemne Aa kayda9I ivvad n 9vo jo;Ae ? p8 Aemnu& l`a8
nbI ma4e 2e

muzko yAnI rsUle `udako dIvarke pI2eka -I ;Lm nh


hy. brahIne kaitAa, pej n&.

dIvar pa2Xnu& ja8I levu& idlnI vato ja8va9I srX 2e ka. ke


dIvarnu& to jo; leva9I p8 ;Lmma& AavI jay 2e Ane idlma& =u& 2e Ae
to jo; p8 n9I =katu&. bLke idl ka7Ine jovama& Aave to p8 Ae jo;
=katu& n9I. je Aa4lu& k58 2e te p8 ja8I le Ane nbI ma4e je srX
2e dIvar pa2Xnu& ;Lm Ae p8 manva tEyar n9I !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
111

Ah 3rno fTvo lag=e ke nh ? 0

BaIja loko pr nbI ma4e ;Lme gybnI maNyta ra`va pr je


imsa;lo vrsavvama& Aave 2e teAo pEkInI Aek imsa;l tmarI same
lavIAe 2IAe, jo;Ae Ae imsa;l Aemne in=ano bnave 2e ke nh !
bnavI to =ke j 2e p8 Aem8e Ae imsa;lo Aap8a ma4e bnavI 2e
Ane Aene Aap8a trf krIne ra`I 2e Ae4le teAo =a&itno dm leta h=e
p8 Amne in=an bdlta& Aav6e 2e !

Jo ko; iksIke mutAiLlk yh smje ke jo bat mere mu&hse


inkltI hy voh sb sun leta hy, AOr jo `yal Aor vhm
wske idlme& gujrta hy voh sbse vaikf hy, so ;n bato&se
mui+rk ho jata hy, AOr ;s ikSmkI sb bate& i=kR hy.
Takivytul ;man, pej n&.

-aqa&tr jo ko; ko;na s&b&0e Aem smje ke je vat mara mu`e9I


nIkXe 2e Ae b0u& sa&-XI le 2e, Ane je `yal Ane Anuman Aena
idlma& 9ay Ae b0a&9I vakef 2e, to Aa vato9I mui+rk 9; jay 2e,
Ane Aa p/ma8enI b0I vato i=kR 2e.
pote j `a6o `o6yo Ane pote j Aema& p6ya ! hve khevanu& p8
kone ? p8 hve Ae vat 2e ke Aem8e potanI Aap Aa l`a8 krelu& 2e
Ane AkIdtna fUl sm@ne iktaboma& 2apel&u 2e teAo potano wpjavelo
fTvo potana isre le=e Ane tOba kr=e ke p2I l`elI vatne sacI
sm@ne bakI ra`=e ? je kre te p8 hu& Ae4lu& khI= ke nbI sa9e Aena9I
Ai0k AkIdt ra`vI jo;Ae to tmara l`a8ma& nbI ma4e Ae vato
hkaraTmk nhI Ane nkaraTmk j kem AavI rhI 2e ? k&; to h=e j e Aek
j vatne Aekna hKkma& hkaraTmk Ane bIjana hKkma& nkaraTmk bnavI
rhI 2e, te nbI sa9e mhBbt n hovI 2e.

mNzUr nuAmanInu& m&tVy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

hzrtke pas janeme& muze bhot 6r malUm hota 9a, Kyo& ke


kLbke vsaivs ;i~tyarme& nh AOr hzrt wn pr m]ala ho
jate h&y. tzikrturR=Id, -ag , pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mOLvI vlI muhMmd ;s ikSseke bad frmaya krte 9e

devb&dna ivasu mOLvI Ane le`k mNzUr nuAmanI l`e 2e


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
112

-aqa&tr Jo huzUrne dIvar pa2XnI b0I vatonI `br 9;


jtI to hzrte iblal9I drvaja pr w-elI Aortona& nam l;ne
pU2vanI jrt kem p6I ? mtlb ke nbIne dIvar pa2XnI `br
n9I ! Tyare to ko8 AaVyu& 2e AenI babt pU2yu& !
0

nbIne idlnu& ;Lm n9I ! 0

ko; =~s iksIse khe ke fla&ke idlme& kYaa hy. wske jvabme&
yh n khe ke ALlah v rsUlhI jane, Kyo& ke gybkI bat ALlah
hI janta hy, rsUlko Kya `br ?! tkivyul ;man, pej n&.
-aqa&tr ko; VyiKt bIja ko;ne khe ke fla8ana idlma& =u& 2e ?
Aena jvabma& Ae n khe ke ALlah Ane rsUl j ja8e, ka. ke, gybnI
`br ALlah j ja8e 2e rsUlne =u& `br ?!
0

3r ma4enI wdarta !

jeAo nbI ma4e idlnI vat ja8vI n mane, dIvar pa2Xnu& ;Lm
n mane teAo Aevu& Kya& manvana 2e ke nbIne lOhe mhfUznu& ;Lm htu& Ane
Ae nbI jo; leta& hta, p8 potana 3rnI wdarta jauAo ke lOhe mhfUz
p8 ingaho same 2e !!

duinya jantI hy ke Akaibre devb&d jEse hzrt mOlana


nanoTvI, hzrt mOlana g&gohI, hzrt mOlana A=rf AlI
9aNvI, hzrt mOlana yakUb saheb, hzrt mOlana mhmudul
hsn vgere Apne jmaneke Aailmo muhiq hI nh 9e bLke baitnI
wlUmke -I bhot b6e AmIn 9e. ;Nke=af, pej n&.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
113

-aqa&tr Aa b0a mOLvIAo potana jmanana Aailm Ane


muhiq j n hta& bLke guPt ;Lmona p8 mhan AmIn hta. guPt
;Lmo =u& 2e Aeno fe&slo Avame muiSlme krvano 2e.
0

Aalme imqal be pdaR 0

Yah hzrat Apne kolUbke tSfIyakI vjhse Anvare


tjiLlyat Aor Aalme imqalka be ihjab mu=ahda ApnI
Aa&`ose ikya krte 9e. :Nke=af, pej n&.
-aqa&tr Aa hzrat potana idlonI sfa;ne l;ne tjLlIyona
p/ka= Ane imqalI jgto ivna prde potanI Aa&`o9I jota hta&.
0

LaOhe mhfUz p8 same !

Saailk ApnI kLbI tvJjauhse jmIn, AaSman, mla;ka,


Arvahe Ahle kobUr, A=R, kusIR, lOhe mhfUz Al gzR dono&
jha&ka hal malUm kr le Aor mu=ahda kr le. ;Nke=af, pej n&.
-aqa&tr SaUfI potana idlnI tvJjoH9I jmIn, Aaka=,
fir+taAo, ho, kbrvaXaAo, A=R, kusIR, lOhe mhfUz sara&= Ae ke
bNne jgtnI halt ja8I le Ane jo; le.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Agr huzUrko dIvarke pI2e kI sb bate& malUm ho jaya krtI


to hzrte iblalse drvaze pr `6I honevalI Aorto&ka nam
lekr dyaRFt krnekI Kya jrt hotI ? feslakun munazra, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Vhala va&cko Ane ip/y muslmano ! Aa 8 purava je tmarI sevama&


rjU 9ya. frI9I Aenu& va&cn krI lo ke tmara idmagma& ko; =&ka n rhI
jay ke Aeno mtlb =u& 2e Ane Ae ivcar ke4lo iv=aX 2e ?! p2I frI9I
Ae l`a8o p7o je Aemna trf9I nbIAo Ane vlIAo ma4e nkaraTmk
trIka pr krvama& AaVya& 2e, p2I tme fe&slo kro ke nbIne dIvar
pa2XnI `br nh ! Ane Aemna 3rna mOLvIAo gybna ;Lmma&
Ae4la AagX kevI rIte nIkXI gya ke bNne jgt AemnI same !
kuAaRn jga jgaAe Aelan krI gyu& ke nbIAone keva keva gybna
;Lmo Aapvama& AaVya 2e p8 Aema&nI Aek vat Aemne maNy n9I Ane
n manva A9R bdlIne kevI kevI tuC2 vato l`I gya Ae svR vato
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
114

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

MaOLvI munaizr Ahsn gIlanI potanI iktab svainhe kaismIma&


3rno ikSso l`e 2e

MaOlana tEiYyb sahebne yh ;]aela dI hy ke yasIn namke do


saheboka `uss
u I taLluk sEiyidnl ;maiml kbIr mOLvI kaism
saheb nanoTvIse 9a ijnme&se Aek to yhI dIvan@ devb&dke
rhne v ale Aor bkOl mOlana tE i Yyb sahe b de v b& d me &
hzrtevalakI `angI v jatI AomUrka taLluk wnhI se 9a.
il~`a hy ke sahebe inSbt buzugR 9e Apne iznana mkanke
hujreme& izk/ krte. mOlana hbIbu rRhman saheb saibk muhtimm
dal wlUm devb&d frmaya krte 9e ke ws jmaneme& k+fI halt
dIvan@kI ;TnI b7I hu; 9I ke bahr s6k pr Aane jane vale
njr Aate rhte 9e, dro dIvarka ihjab wnke drimyan izk/ krte
vKt bakI nh rhta 9a. hai=ya svainhe kaismI, -ag , pej n&.

nanoTvI sahebna nokr cakrno :LmI kmal ke Aemne izk/9I Ae


mrtbo mXI gyo ke nbIne to ALlahna hbIb hova 2ta& dIvar
pa2Xnu& ;Lm n htu&, Ane `aidm sahebne 3rma& rhIne ro6 pr ko8 j;
ru& 2e tenI `br p6I jtI htI ! ma& kam 2e tmne hkIkt9I vakef
krva, hu& marI jvabdarI bjavI ro 2u&, tmarI jvabdarI 2e ke hKkne
ja8I Aenu& Anusr8 krvu&, baitlne ja8I Aena9I Alg 9vu&.

9aNvI sahebnu& ;Lme gyb 0

9aNvI sahebna `lIfa ABdul m@d diryabadI potanI iktab


hkImul wMmtma& 9aNvI sahebnI Aek s-ano ictar Aa p/ma8e v8Rve
2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
115

baz buzugo% ke halat hzrtne ApnIzbanse ;s trh


;=aRd frmaAe goya dr hdIqe dIgra& b AenehI hmare jzbato
`yalatkI tjuRmanI hotI hy ! idlne kha ke de`o ro=n zmIr
hy na ! sare hmare m`ifyat wn pr Aa;na hote ja rhe h&y !
sahebe k+fo kramt ;nse b7 kr kon hoga ! Amuk lI4IAo
p2I l`e 2e `Er ws vKt to ghera Asr ws gybdanI Aor
k+fe sd/ka lekr w5a, mjils br`aSt ho g;. hkImul wMmt,
pej n&.

-aqa&tr Amuk buzugoRnI halto hzrte potanI @-e9I Ae p/


ma8e byan krI ja8e bIjanI vatma& Ae4le jenI je ;C2a 2e Ae
p/ma8enI vat AmarI ;C2a Ane cahtnu& hubhu -aqa&tr 9; ru& 2e,
idle ku&u ke jauAo ro=n zmIr 2e ne ! AmarI s3XI guPt vato Aemna
pr p/kai=t 9; rhI 2e. k+fo kramtvaXo Aemna9I v0Ine ko8 h=e !
Amuk lI4IAo p2Inu& l`a8 2e Ae smy Ae gyb ja8vanI Ane
idlnu& malUm krI levanI -rpUr Asr l;ne w5yo, s-a smaPt 9;.
-ava9R ABdul maijd diryabadI saheb hm8a potana gu@nI
sevama& 2e Ae4le AemnI sa9e potanI p/em -avna VyKt krI ra 2e
Ane v8RvI ra 2e ke 9aNvI sahebnu& gybnu& ;Lm kmalnu& htu& !
Aap8a idlma& =u& 2e AenI Aapne `br p6I jtI htI ! s-ama&
besIne ko; vat krvama& n AavI p8 idlnI A&trma& jo;ne Aape
je ma&g htI Ae p/ma8enI vat = krI,jenI je ;C2a htI AenI Ae
;C2a p/ma8e ccaR krI ! vat pUrI 9; Ane s-a smaPt 9; Tyare
idle AapnI gybdanInu& ykIn krI lI0u& htu& ke hzrtnI ingaho9I
Aap8u& idl Ane Aena ;rada guPt n9I j !

Aailm ja8e nbI n ja8e ?!

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

NaanoTvIno nokr gybna p&9e !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ane svR pUrava -UlIne 3rma& bNne jgtne p/kai=t bnavI gya !

tme ivcarta h=o ke Aa to kevo 0mR 2e ke nbI9I ja8Ine, nbI9I


l;ne, Aailm bnvama& Aave, Ae Aailimytno kmal ke idlma& =u& 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
116

Aemne khevama& Aave ke guSta`o ! tme tmara mOLvIAone mano 2o


Ane Aemne idl9I caho 2o to tmne AemnI AkIdtma& keva& keva& SvPn
Aave 2e ! Ane ko; p8 purava vgr tme gybnu& ;Lm kbUlva tEyar 9;
jav 2o, Ane nbI sa9e tmne Ae4lI p8 AkIdt n9I je4lI ke tmne
tmara mOLvI sa9e 2e? Ae4le tme nbI ma4e ka&; j manva tEyar n9I !
bLke ko; mantu& hoy to Aene maf krva p8 tEyar n9I ! tmne mOLvI
sa9e mhBbt 2e to mOLvIna gu8 gavo 2o, Amne nbI sa9e mhBbt
2e Ae4le nbIna gu8 ga;Ae 2IAe. Ane tme to mOLvI ma4e pUrava vgr
mano 2o Ame to kuAaRn Ane nbInI hdIqone Aa0ar bnavIne bolIAe
2IAe. =u& tme tmara mOLvI ma4e je gybna ;LmnI maNyta ra`I Aena
pr tmarI pase AkIdt isvay ko; kuAaRnnI Aayt A9va nbInI
hdIq 2e ? n9I Ane n9I lavI =kvana ! ka.ke, tme nbInI hdIqo9I
nbI ma4e manva tEyar n9I to nbInI hdIq9I tmara mOLvI ma4e manva
kem krI tEyar 9vana 2o ? kuAaRnnI Aayto tmara Tya& nbI ma4e gyb
n9I saibt krI =ktI to tme Aena9I tmara mOLvI ma4e kem krI saibt
manI le=o ? Amne Ae j smjma& n9I Aavtu& ke nbI ma4e tme gyb
manvane i=kR kho 2o Ane Ae j vatne tmara mOLvI pase j;ne AkIdtnu&
fUl bnavI lavo 2o ! tmne Ae4lo p8 ivcar n 9yo ke hm8a& to Ame
i=kRno fTvo lgavIne AaVya 2IAe ! 9o6Ivarma& Ae fTvo bdlay kem
gyo ? vat bolIne fgavI devama& AavI hote to maNyu& ke -Ul 9; g;
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
117

devb&dIAonI 3relu& maNyatano 4U&k sar 0

devb&dIAona je l`a8o 3rnI AkIdtma& hta& Aena Amuk purava


tmarI sevama& rjU krvama& AaVya. Amuk hdIqna p/kr8ma& v8Rvvama&
Aav=e p8 Ah je puravaAono wLle` 9yo Aeno 4U&k sar smjnI
srXta ma4e Ame jrI sm@Ae 2IAe, Aena9I tmne Ae p8 smjvu&
srX 9; j=e ke nbI ma4e AemnI maNyta kevI 2e ? Ane 3rma& AavIne
i=kR ;man kem krI bnI jay 2e ! Aem8e mOLvI ma4e je4lu& maNyu& Ae4lu&
p8 nbI ma4e manI lI0u& hote to p8 Aemne bcavano magR mXI =kto
hto, p8 hve teAo mrI gya ! Aemno magR to b&0 9; gyo ! Ane jeAo
@v&t 2e teAo h5e c7ya 2e ! Ae4le lagtu& n9I ke teAo tOba kre, piBlk
ma4e Ame Ae4lu& khI =kIAe 2IAe ke teAo sTyne =o0e Ane p2I baitl9I
`sI sTyne sa9 Aape ! sTyne sa9 Aapvo ALlahnu& frman 2e kunu
mASsaidkIn. sacaAonI sa9e rho.
g&gohI saheb gyb ja8e 2e. Aemne idlna ;rada Ane
vsvsanI `br 2e. teAo pote ro=n zmIr 2e. devb&dna
mo4eraAo pase gybnu& ;Lm 2e. temne gybna AalmnI Aa&`o9I
izyart 9ay 2e. Aalme gybno Aemna9I prdo n9I. jmIn,
Aaka=, ho, fir+taAo, kbrvaXaAo, A=R, kusIR, lOhe mhfUz. Ane
bNne jhanno hal malUm krI le 2e,Ane Aa&`o9I jauAe p8 2e. Aa
b0u& AemnI njro9I guPt n9I. 3rma& besIne dIvarnI pelI pare
ko8 Aav ja kre 2e AenI `aidmne p8 `br 2e. dIvar Aemna
ma4e prdo n9I. s-ama& svalnI jrt nhI idl jo;ne fe&slo
krI levama& Aave.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
118

Aemna9I malUm kro !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
h=e ! p8 tme to 3rnI buzugIRne cXkaXva l`I p8 gya Ane 2apI
p8 gya, samaNy ma8sna& l`a8o hota to khI p8 Apatu& ke
A}aanta9I Aam 9yu& h=e p8 Aa p/ma8ena& l`a8o to mOLvI loko
krI gya ! jeAo Aek sdI9I nbI ma4e gybnu& ;Lm mannar sa9e l6I
ra 2e !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ja8I levama& Aave, Aena 9kI guPt ;Lm mXI jay, ka vgr idlnI
vatono jvab bnavI devama& Aave, Ane je nbIne ALlah tAalaAe
gyb AaPyu& Ane klame pakma& Ae vatnu& Aek v`t nhI jga jgaAe
Aelan kyu,R to p8 Aek vatnu& p8 gyb n mane ! nbI ma4e kuAaRnnI
Aaytna p/ka=ma& vat kro to p8 devb&dno fTva iv-ag i=kRnI
bumo pa6va lage ! Ane 3rma&nI drek vat ko; p8 =&ka Ane ccaR
vgr SvIkarI levama& Aave ! puravano wLle` 9; gyo 2e Aenu& frI9I
va&cn krI levama& Aave.

Aala hzrtno =eAr

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Aa4lu& ja8I lI0a p2I tmare Ae4lu& khevu& j p6=e je Aala


hzrte guSta`one ku& 2e ke,
i=kR 5hre ijsme & tazIme hbIb
ws bu r e mzhb pe lant kI@Ae !
iz roke fzl ka4e nKska joya& rhe !
ifr khe mrdk ke hU& wMmt rsUluLlah kI !
Aap8a nbI
Aala hzrt ;mam Ahmd rza breLvI
na iv=aX ;Lm ma4e kevI maNyta ra`e 2e Aene AemnI iktabona
pUrava9I Ame tmne hdIqna p/kr8ma& btavI=u& Aih& Aapna Amuk
=eAr je nbIna ;Lmna v`a8ma& Aape frmavela 2e Aene tmarI sevama&
rjU krIAe 2IAe, kuAaRnnI Aaytona tjuRma frI9I p7I lo ! Ane p2I
Aala hzrtnI =ayrIne p7o ! tmne ja8va mX=e ke kuAaRnnI
AaytonI =ayrIma& tfsIr 9; rhI 2e, Aap =ayrInI -aqama& je
frmavI ra 2e Ae AkIdt j n9I bLke =rIAt 2e.
AOr ko; gyb Kya tumse inha& ho -la
Jb n `u d ahI 2u p a tu m pe kroXo& dd
sUrAe nJm, isparo s]aavIs,phelo kUA p7vama& Aave, tmne
`br p6I j=e ke meArajma& rBana dIdarnu& v8Rn 9yu& Aema& je ;Lmo
mXvano wLle` 9yo Ae =eAr Aa p/ma8e 2e ke nh ! ALlahnI jat9I
v0Ine ko; vStu gyb n9I, Aap8a nbI isvay Aa jgtma& rbno
dIdar ko;Ae kyoR n9I, Ane huzrU na rbna dIdar krvanI vat devb&dIAo
p8 mane 2e, Ae4le Aena ma4e v0are ccaRnI jrt n9I. Aala hzrt
frmave 2e ke Jyare rb tbark v tAalanI jat gybul gyb 2e Ae
Aap8a nbI ma4e ALlahe guPt n ra`I Ane potano dIdar kraVyo to
ne =u& nh AaPyu& hoy ? ALlah frmave 2e
ALlahe potana hbIb
f Avha ;la AiBdhI ma AVha. to Ae8e potana b&dane je vhI krI te
krI. hdIqna p/kr8ma& meArajma& iv=aX gyb mXvavaXI hdIq
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
119

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AenI jrt pUrtI ivgt sa9e v8Rvvama& Aav=e.
== ijht isMte mukaibl =bo roz Aek hI hal
0U m vNnJm me & hy AapkI bIna;kI
Aap drek id=aAe9I jauAe 2e ka. ke, Aapne ;Lm ma4e Aa&`nI jrt
n9I Aapne Ae4lu& iv=aX ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, AapnI Aa&`no
Ae kmal kem n hoy ! Aape Ae Aa&`9I rbno dIdar krelo 2e, Ane rb
tbark v tAalaAe kuAaRnma& AapnI Aa&`no kmal byan frmaVyo
2e, -la je Aa&`na& v`a8 rb kre AenI Ae =an kem n hoy ? ALlah
frmave 2e .. mazagl bs vma tga.. n Aa&` ko; trf frI Ane n
hd9I AagX g;.
Sare A=R pr terI guzr idle f=R pr terI nzr
Malkuto muLkme& ko; =y nhI& jo tuzpe Aya& nh
Aayt Na&br s]arno tjauRmo p7I levama& Aave to tmne ja8va
mX=e ke Aa je frmavama& AaVyu& sTy 2e, Ane hdIqna p/kr8ma& Ame
tmne btavI=u& ke Aap8a nbI meArajma& gya Tyare hzrte iblalna
calvano Avaj jNntma& potanI AagX AagX sa&-yo. v0are
AaTm =a&it ma4e Aayt n&br bar, Ane ter p8 p7I lo !
Firyad wMmtI jo kre hale z ar me &
Maumikn nh ke `Ere b=rko `br n ho
wnke isva irza ko; hamI nh jha&
Gauzra kre ipsrpe ipdrko `br n ho
Aa p/kr8nI Aayt n&br rr, r tjuRma sa9e frI9I p7I levama&
Aave.
F=R ta A=R sb Aa;na zma;r haizr
Bas ksm `aAe & wMmI te r I dana;kI
Fzle `u d ase gyb =hadt hu v a wNhe &
;s pr =hadt Aayto vhIyo AqrkI hy
Aane ja8va ma4e Aa p/kr8nI Aayt n&br r, r frI9I p7I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
120

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Az roze AVvl ta roze Aai`rko muhIt ho jaAe& Aai`r mutnahI hI
h&y ke A=oR f=R do hde& h&y, =koR gbR do hde& h&y roze AVvlo roze Aai`r
do hde& h&y Aor jo kuC2 do hdo&ke A&dr ho sb mutnahI hy.
in=&k ! gyre `udanu& ;Lm ALlahna ;Lmone 3erama& n9I l; =ktu&,
brabr 9vu& to dUrnI vat, s3Xa Aagla pa2la, nbIAo rsUlo Ane
mukrRb fir+taAona ;Lmo -ega& 9;ne ;Lme ;lahI sa9e Ae s&b&0 n9I
0ravI =kta je kro6o smud/o sa9e Aek nana sr`a 4Ipana kro6va
-agne, ka. ke, Ae s3Xa smud/ Ane 4Ipano kro6mo -ag bNne hdb&dIma&
2e Ane hdvaXane hdvaXa sa9e s&b&0 jrI 2e, wlUme ;lahIyanI vat
j Alg 2e Ae hdb&dI9I bhar hdb&dI9I bhar Ane hdb&dI9I bhar 2e,
m~lUkna& ;Lmo A=R9I l;ne jmIn su0I, pUvR9I l;ne pi[vm su0I
Ane s3Xa jgtne p/9m idvs9I A&itm idvs su0Ine 3erama& l; le
to p8 hdb&dIma& 2e ka. ke, A=R Ane jmIn be hdo 2e, pUvR Ane pi[vm
be hdo 2e, p/9m idvs9I A&itm idvs be hdo 2e Ane je ka&; be hdonI
vcma& hoy hdb&dIma& 2e.
`ulaso Ae ke m~lUknu& ;Lm ALlahna ;Lm same Aek 4Ipana
kro6ma& -agno da`lo p8 n9I ra`I =ktu&, ka. ke, diryo gme te4lo
iv=aX hova 2ta& 4Ipa&Ao9I bnelo g&javr 2e, Aema&9I 9o6u& 9o6u& Ao2u&
krvama& Aave to Aek smy Aevo Aave ke Aema& k&; j n rhe, Aa p/
ma8ena =Bdo piBlkna idmag9I vatne n@k krva smjma& Aave
Ae4la ma4e hoy 2e, Ae4le ko; Aevu& n smje ke Ame nbI ma4e iv=aX
gybnu& ;Lm manIAe 2IAe to Ae ;Lm ALlahna ;Lm jevu& 9yu&,
ALlahna ;Lm same Aeno ko; da`lo j n9I lokone smjavva khI=u&
ke kro6o diryama&9I nana sr`a 4Ipano kro6mo -ag.
ibl feAl gyr mutnahI ka ;Lme tfsIlI m~lUkko iml hI nh
skta to juMla wlUme `Lkko ;Lme ;lahIse Asln inSbt honI hI
muhale kt; hy n ke mAazLlah tvHhume musavat.
hdb&dInI bharnu& ;Lm ivgtvar m~lUknI isft n9I bnI =ktu&
to m~lUkna s3Xa ;Lmno s&b&0 ;Lme ;lahI sa9e in=&k ! A=Ky 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
122

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
levama& Aave
khe n a n khe n e v ale 9e jbse tU ;i]ala
mOlako kOlo ka;l v hr `u+ko trkI hy
wn pr iktab wtrI itbyann ilkuLlI =y
tfsIl wsme& maAbr vma gbrkI hy
Aane ja8va kuAaRnnI ;LmI iv=aXtama& Aayt n&. 9I frI9I
p7I levama& Aave, v0u ivgt ma4e hdIqona p/kr8no sharo levama&
Aave.
;mame Ahle suNnt Aala hzrte potanI puiStka `ailsul
AeAtekadma& nbI
na ;Lme gyb ivqe Amuk Ahle suNntna
AailmonI Aekta9I je purvar 9yu& Aenu& v8Rn kyu% 2e, Amne yoGy Ae
lage 2e ke Aene p8 tmarI sevama& rjU krI devama& Aave, jena9I Ae
ykIn 9: jay ke Ahle suNntnI Aekta sa9e ko8 2e Ane Ae
Aektano -&g krnar ko8 2e ? to p2I tmare AkIda Ane maNytanI
sCca;ma& kone sa9 Aapvo, Ane kona9I Alg 9vu& SpQ4 9; jay.
ibla =uBha gyre `udake ilAe Aek zraRka ;Lm jatI nh, ;s kdr
`Ud jiryate dInse hy AOr muiNkr kaifr.
tjumoR in=&k ! `udane 2o6Ine ko;na ma4e p8 Aek rjk8nu& ;Lm
jatI n9I Ae4lu& pote dInI jrtoma&9I 2e Ane ASvIkar krnar kaifr
2e, Ae4le ke m~lUk pase je ;Lm 2e te ALlahna Aapva9I 2e.
ibla =uBha gyre `udaka ;Lm malUmate ;lahIyako havI nh ho
skta, musavI dr iknar, tmam AVvlIno Aa`erIn, v A&ibyaAo
murslIn v mla;kAe mukrRbIn sbke wlUm imlkr ;Lme ;lahIyase
voh inSbt nh r` skte jo kro6ha kro6 smNdro&se Aek jrasI bu&dke
kro6ve ihSseko ke, voh tmam smNdr AOr yh bu&dka kro6va ihSsa dono
mutnahI hI h&y AOr mutnahIko mutnahIse inSbt jrI hy b i`laf
wlUme ;lahIyake ke, gyr mutnahI dr gyr mutnahI dr gyb mutnahI
h&y AOr m~lUkke wlUm Agrce A=oR f=R, =koR gbR v juMla ka;nat
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
121

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

;Lme ;lahI gyr mutnahI Ae4le hdb&dI9I pak, m~lUkno ;Lm


hdb&dIma&, Aa bNneno AekbIja sa9e ko; lgav j n9I p2I ko; khe ke
nbI ma4e iv=aX ;Lme gyb manva9I Aevu& lage 2e ke ALlahna ;Lm
brabr 9; jay ! to Ae vat `o4I 2e. je vStu vaStvma& A=Ky hoy
Aema& =&ka 9ay j kem krI ?
Yau& hI ;s bat pr ;jmaA hy ke ALlah ke idAese A&ibyaAe
ikram Alyihmu Sslatu v Sslamko kqIro vaifr gybo&ka ;Lm hy,
yh -I jiryate dInse hy, jo wska muiNkr ho kaifr hy ke isrese nbuVvt
hI ka muiNkr hy.
Aam j Aa vat pr Ahle suNntna AailmonI AekmtI 2e ke
ALlahna Aapva9I nbIAo puQkX t9a 38a gybonu& ;Lm 0rave 2e,
Ae p8 dInnI jrI vatoma&9I 2e je Aeno ASvIkarI hoy kaifr 2e ke
mUX9I nbuVvtno j ;NkarI 2e.
;s pr -I ;jmaA hy ke ;s fzle jlIlme& muh&mdurRsUluLlah
ka ihSsa tmam A&ibya, tmam jhanse AtMmu Aazm hy.
ALlah
kI Atase hbIbe Akrm
ko ;tne gybo&ka ;Lm hy
janta hy.
ijnka =umar ALlah
Aana pr p8 AekmtI 2e ke Aa mhan k<pama& muhMmdurRsUluLlah
no -ag s3Xa nbIAo Ane s3Xa jgt9I v0Ine 2e, ALlah
nI Ata9I hbIbe Akrm
ne Ae4la gybonu& ;Lm 2e jene
ALlah j ja8e 2e, muslmanonI Ahya su0I Aekmit htI.
Aala hzrt ;mam Ahmd rza faizle breLvI
no Aa
hto ;jma; fe&slo jene shaba9I l;ne Aaj su0Ina svR Ahle suNnt
manta caLya AaVya, Aema& ko;no j ivvad n hto. p8 vhabI lokoAe
nbI
nI guSta`Ima& nkaraTmk kamno Aar&- kyoR.
kuAaRnnI Aaytona -aqa&trne var&var p7o Ane p2I btavo ke
ko8 potanI maNyta kuAaRnna p/ka=ma& ra`e 2e, Ane ko8 kuAaRnI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
123

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
maNyta9I h4elo 2e ? jo tme vaStvma& sTynI =o0ma& h=o to ALlah
tAala tmarI mdd frmav=e Ane tmne magR mXIne j rhe=e, hu& tmne
AenI davt n9I Aapto ke tme Aala hzrtne mano p8 hu& tmne
ALlah Ane rsUlna frmanne manvanI Ane Ane Ae p/ma8enI maNyta
0ravvanI Ane Ae p/ma8enI maNyta 0ravnarno sa9 AapvanI davt
Aapu& 2u&, Aana9I v0Ine bIjo Kyo Nyay 9; =ke 2e ? me& hKk SpQ4 krIne
tmarI sTyta pr Aa0airt bnavI AaPyu& 2e.
kuAaRne pakma& ALlah tAala Aap8ne sTy sa9e rhevanI talIm
Aapta& frmave 2e , ya Ayyu h LlzIn Aamnu ]aku L laha v ku n u
mASsaidkIn, Ay ;manvaXaAo ! ALlah9I 6ro ! Ane saca loko
sa9e rho !
saco Aene khevay je ALlah Ane rsUlna frmanma& saco hoy,
je Aemna frman9I jU5o saibt 9ay Ae in=&k ! jU5o 2e Ane Aene sa9
Aapvama& nh Aave ! jyare kuAaRne gvahI AapI ke nbIAone gybnu&
;Lm ALlah tAala trf9I Aapvama& AaVyu& 2e, to jeAo Aene
manIne cale 2e teAo saca Ane jeAo Aena ;NkarI 9ya Ae jU5a !
to jenI tmne rb trf9I talIm Aapvama& AavI Aena pr Aml
kro !
A&tma& hu& duAa krI= ke ALlah tAala muuslmanone ;SlamI
maNyta pr Aek kre Ane Aap8I muiSlm Avam `as krIne mara Aa
l`a8o9I sTy magR Ata frmave, sTy ra`e Ane sTyno sa9
AapvanI tOfIk Ata frmave, jU59I bcave Ane jU5a lokonI s&gt9I
dUr ra`e, nbI, rsUl Ane buzugoRna damn9I Aap8ne svRne vabSta
ra`e, Aap8ne svRne ;Slamo ;man pr @v&t ra`e Ane Aena pr j
mot AapI potanI bargahna layk ra`e Ane hu& marI Aa duAana
no
kbUl 9vama& nbIAono Ane `as krIne Aap8a nbIAe pak
vsIlo lw& 2u&, AamIn, AamIn, AamIn.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
p2I mAazLlah ! brabrInI =&ka kevI?

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
124

Aa -agnu& bIjau& p/kr8 Ae4le.........

SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS

nbIno Ata; ;Lme gyb,


tfsIrna p/ka=ma&

SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS

pUvRjo Aa0arIt Ahle suNnt vl


jmaAtna AailmonI maNytane
w]amta Aapo

B
H

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
125

drse kuAa% gr hmne n -Ulaya hota


yeh zmana zmanene n id`aya hota
na Pyara dIvanaAo Ane dIvanIAo !
mara Pyara Aaka
Aap8I ccaR nbIAe krIm
na ;Lme geyb ivqe calI rhI 2e,
kuAaRnnI Aaytona tjRuma9I Aap8ne Ae vat ja8va mXI ke
nbIAone geybnu& ;Lm Av+y Aapvama& AaVyu& 2e, Aenea ASvIkar
kuAaRnnI 38I b0I Aaytono ASvIkar 2e, Ane muslmannI
=an n9I ke kuAaRn btave =u& Ane Ae mane =u& ? bLke AenI maNyta
tn kuAaRnnI maNyta hoy 2e, Ane ALhMduilLLaah ! Aap8I maNyta
Ae p/ma8enI 2e. khevata devb&dI Ane vhabI Aama& ivro0 kre 2e, Ane
teAo nbIAo ma4e Aek vatnu& ;Lme geyb manvu& p8 i=kR khe 2e ! p8
tme va&cI gya ke AemnI Aa nkaraTmk vat nbIAo ma4e j 2e, potana
3rna moLvIAo ma4e nh ! temna ma4e drek p/karnI ;LmI iv=aXta
maNy ra`e 2e ! nbI ma4e Aek nh manvanI Ane 3rma& je Aave te
kbUlI levanu& !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
126

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

;Lme gyb ALlahno j 2e, Ae gybno ;Lm


potana b&dane Aapva =iKtman 2e, ALlah
tAalaAe Amukne Amuk gybnu& ;Lm AaPyu& 2e,
svR9I
Aa kmale ;LmIma& Aap8a nbI
AagX 2e, m~lUkma& Aap sman ko; n9I, Aa
mSAla pr wMmtnI Aekmit 2e, Ahle suNnt
2o to Ahle suNnt sa9e rho !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

p/kr8

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

vtRmankaXma& loko je g&-Ir -Ul kree 2e, Ane Aene l;ne samaNy
piBlkma& iv`vad 9ay 2e, muslmanonI Aektano -&g 9ay 2e, takat
Ane =iKt tU4I 2e, prSpr lDa; Ane yu)0nu& medan grm 9ay 2e, kaifro
Ane ger muiSlmone da&t ka7vano moko mXe 2e, tenu& kar8 AenI isvay
ka&; j n9I ke maNyta phela& bnavvama& Aave 2e, Ane p2I Aene sTy
btavva kuAaRn Ane hdIqno sharo levama& Aave 2e, jaher vat 2e
ke p/9m maNyta bnavI levama& AavI Ane p2I kuAaRn Ane hdIqno
sharo levama& Aave to nKkI Aap8e kuAaRn Ane hdIqne Aeva mtlbma&
lavvanI koi== krI=u& jena9I Aap8o wLlu sI0o 9ay ! kuAaRnnI
Aaytne marI mcDIne Aeva A9Rma& lavI=u& jena9I Aap8I vat fe&kay
n jay ! hdIqne Ae p/ma8e fervI=u& ke Aap8e nIcu& jovanu& n 9ay ! Aa
2e g&-Ir -Ul ! Ane Aa 2e muslmanoma& iv`vadnu& mUX ! Hovu& to Aevu& j
jo;Ae ke maNyta kuAaRn9I levama& Aave, AkIdo hdIqo9I btavama&
Aave, Ane smjma& n Aavtu& hoy to ivvad phelana& Aa0ar-Ut
Aailmone sharo bnavvama& Aave. p8 =u& krI=u&, -Ul krI j na`I !
-a;ne -a;no du+mn bnavI j AaPyo !
0

b0u& j Aek to ivvad kem ?!

mSleht Aek hy ;s komkI nuksan -I Aek


Aek hI sb ka nbI dIn -I :man -I Aek
Hrme pak -I ALlah -I kuAaRn -I Aek
ku2 bat 9I hote jo muslman -I Aek
ifkaR b& d I hy khI& AOr khI& jate & h& y
Kya zmane me& pnmne kI yhI bate& h&y ?
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
127

Aekta 9; =ke 2e `rI ?

lokona& idmagma& Ae pn cKkr frI rhyo h=e ke jyare muslmanono


prSprno ivvad srhdnI bhar caLyo gyo 2e to =u& hve muslmanoma&
Aekta =ky 2e `rI? to hu& khI= ke Aene A=ky to n9I j khI =kta !
p8 Ae =Kytane p/aPt krva muiSlm piBlk Ane Avame Aek mo4I
kubaRnI AapvanI jrt 2e, jo tme loko Ae vcn AaPao ke Ame kubaRnI
AapI=u,& to Aavo hu& tmne Aava kpra v`tma& Aekta lavvano iv=aX
magR btavu&, jema& Aekta ma4e Aap8a svRno p/ve= srX bnI =ke,
Ane svRnu& Ae drvaja9I Svagt krvama& Aave !
0

Aektano iv=aX magR !

Amuk moLvI loko @I hoy 2e Ane temnI @dne l;ne 38a


mSAlaAo bnavvanI jgaAe bgaDI gya 2e, to p/9m Aeva @I
lokone iknare ra`va pD=e. bIjau& Ae ke vtRmankaXma& jyare Anek ifkaR
bnI gya Ane samaNy muslmano judI judI jmaAtma& vhe&ca; gya
to tem8e 9oDa smy ma4e potana bnavel magRd=Rkne -le te gme te
hoy Alg krvo pD=e, potana idmagne ivvad9I sav pak Ane SvC2
krI ivvad phela&na Ahle suNntna Aa0ar-Ut Aailmona& l`a8ne
w]amta AapvI pD=e, Aema& Ae jovama& Aav=e ke je ifkaRno p/9m VyiKt
2e te kyarno 2e Ane Ae8e nvI p)0it9I potana kamno Aar&- kyare
kyoR, Ane p2I Ae jmana phelana& Aailmona& l`a8ne kbUlI levama&
Aave, Ane p2I Ae in8Ry levama& Aave ke ivvad phela&na AailmonI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
128

p/9m kuAaRn p2I maNyta 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Do.;kbalna kehvano mtlb Ae j 2e ke ALlah, nbI
kuAaRn, kaba b0u& j Aek 2e p2I muslmanoma& Aekta jova kem n9I
mXtI ? tenu& kar8 Ae j 2e ke, maNyta p/9m bnavIAe 2IAe Ane p2I
kuAaRn Ane hdIq trf j;Ae 2IAe ! p/9m Aene sharo bnaVyo hote to
AavI g&-Ir iS9it Ane kaXa idvso jovano smy n Aavto. `Er
pote krelano =u& ;laj ? ko; VyiKt pote j AaTm HTya krI le to Aema&
bIjane =u& khvanu& ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ku ko ;man smza tU n e
nbIko Ajhl smza tUne
mu L le k o Afzl man kr
=Etanko -a; bnaya tUne !

kuAaRnnI je Aayto paetano SpQ4 A9R ra`e 2e Ane ma{a Aena


tjRuma9I vat sm@ =kay 2e Aema& bIja ko;na l`a8nI jrt n9I
hotI. pr&tu hu& tmne btavI gyo tem vtRman kaXma& ke4lak loko
piBlkma& ivvad w-o krva p/9m potanI maNyta bnave 2e Ane p2I
potanI vatne bnavI ra`va kuAaRn Ane hdIqno sharo le 2e Ae4le
teAo SpQ4 A9RvaXI Aaytono tjuRmo p8 potanI ;C2a p/ma8e
bdlta hoy 2e. Ame tmarI i`dmtma& ivvad phela&na Aa0ar-Ut
AailmonI tfsIro purava sa9e rjU krIAe 2IAe Ane p2I Ae tfsIrono
je incoD 9=e Aene Aap8e svR mXI maNyta ma4e inyukt krI l;Ae,
JenI vato Ane jena l`a8o Aektana jmanana mhan AailmonI
vato Ane l`a8o iv)0 jta& hoy Aene 2oDI d;Ae Ane jenI vato
Ane l`a8o Aektana jmanana Aailmona& l`a8o9I mXta& Aave
tene potanI sa9e krI l;Ae A9va svR mXIne tenI sa9e 9; j;Ae.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
129

;Sma;l dhelvI
mOLvI ;Sma;l dheLvI -artma& Ae p/9m mhan ivvadaSpd Vyikt
2e je8e Ahle suNnt vl jmaAtma& vhaibytno ivvad w-o kyoR. AenI
iktab tkivytul ;man jeno tjuRmo 2e ;manne s=Kt bnavnar
p8 vaStvma& Ae tfivytul ;man ;manne nQ4 krnarI 2e, Ae
jmaAtma& r=Id Ahmd g&gohI, A=rf AlI 9aNvI, `lIl A&b5e vI,
mOLvI mNzUr nuAmanI, muftI mhmUdul hsn vgereno p8 smave= 9ay
2e. p8 jyare -artma& Aa ifTnanI p/9m ;&4 dheLvI sahebe ra`I 2e,
Ae4le Aemna9I phe&la&na Aehle suNntna Aailmona& l`a8 Aap8I
maNyta 5r=e. -artma& vhabI ivvadno Aar&- ja8va dheLvI@nI
tarI` ja8vI p8 jrI 2e to Ame tmarI sevama& dheLvI sahebnI
jNm Ane AvsannI tarI` rjU krIAe 2IAe ke Aektano jmano =o0vo
srX bnI jay, Ane Aap8ne hKk ja8vano shelo magR mXI Aave.
JNm ihjrI sn , ;svI sn , Avsan ihjrI
sn , ;svI sn .

muhMmd ibn ABdul vhhab njdI


muhMmd ibn ABdul vhhab jene vhabI ifkaRno fawNDr khevama&
Aave 2e, potane pako muslman khIne nbIAo Ane vlIAonI =anma&
guSta`I krvanu& ko;Ae =u kyu% hoy to Ae Aa j 2e ! sawdInI raj0anI
iryaz9I ik.mI dUr Aavela Aek gam wjEnama& ihjrI sn p
ma& Aeno jNm 9yo, Aenu& kam bnela ;Slamne toDvu& htu&. Ae8e
muslmanoma& Aevo ivvad w-o kyoR ke Aene Aektama& bdlvu& ja8e A=ky
9; gyu&. Ae8e 38I iktabo l`I tema& iktabu]aOhIdne v0are ~yait
Aapvama& AavI. Aenu& mOt ihjrI sn ma& 9yu&. to Aeno saf
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
130

kuAaRnnI tfsIr 0

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
A=kyne =Ky bnaVyu& Aap8e
jU 5 ne sTy bnaVyu & Aap8e
p2I Aektanu& nam Aave j kem ?
ku s & p ne s& p bnaVyu & Aap8e

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
maNyta to Aa p/ma8enI 2e, vtRman kaXma& AevI maNyta kya ifkaRnI
2e ? JenI hoy tene svR mXIne ApnavIe l;Ae to muslmanoma& Aekta
AavI j=e Ane je `rab, bdma=, DakU, lU4ara Ane cor h=e teAo
AapoAap mo7u& l4kavIne besI j=e. to Aa hto mara trf9I Aektano
iv=aX magR jema& wprokt kubaRnIAo9I psar 9;ne p/ve=I =kay 2e
Ane 0arelI sfXta p/aPt krI =kay 2e.
lU4aro AapoAap j trI Aav=e !
Ae k tano dm l; to ju A o
`o4o bHar pDI j Aav=
wlU l Am/ n e l; to ju A o
sI0o magR ku A aR n no j 2e
;manvaXane =o0I to ju A o
ivvad9I Alg 9vu & j 2e
Ae k tanae magR l; to ju A o

mOLvI kaism nanoTvI devb&dI


jNm tarI` ihjrI sn , Avsan ihjrI sn ,
jNmS9an shanpurna kSba nanota.

mOLvI mhmUd hsn devb&dI


jNm tarI` ihjrI sn Avsan ihjrI sn

Aala hzrt ;mam Ahmd rza muhiiqe


qe breLvI

mujide dIno imLlt Aala hzrt ;mam Ahmd rza muhiqe breLvI
jem8e wproKt gumrah mOLvIAono mukablo kyoR Ane lokone
kuAaRn Ane hdIqna sTy AkIda Ane maNyta9I vakef kyaR Ane potanI
drek vat pr pUvRj Aailmona l`a8ne shara pe v8Rn kyu% Ane
saibt kyu% ke marI ko; nvI maNyta n9I Ane maro ko; nvo mSlk
n9I, ATyar su0Ina Ahle suNntna mhan Aailmo j maro Aa0ar 2e
Ane Ae j ;namvaXaAo9I me& maro magR inyuKt kyoR 2e je vaStvma&
ALlahna klamno Aade= 2e.
jNm tarI` ihjrI sn , ivsal sfr ihjrI sn

no&0 pa&c vhabI devb&dI AailmonI jNm Ane AvsannI


tarI` Ae4la ma4e l`vama& AavI ke ivvad kyar9I = 9yo Ae sarI
nI jNm tarI` Ane
rIte ja8I =kay. Tyar bad Aala hzrt
AapnI tarI`e ivsal l`vama& AavI jena9I Ae ja8I =kay ke Aala
hzrte vhabI Ane devb&dIno rd kem kyoR Ane Aemna pr fTvae kem
lgaDyae? =u& vhabI Ane devb&dI fTva lgaDva layk hta ke nhI& ? Ane
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
131

tfsIere hul byan Ane AkIdAe Aehle suNnt 0

tfsIrkar hzrt =E` ;mam ;Sma;l hKkI rhmtuLLaaih tAala


Alyh, Avsan ihjrI sn
AvsannI tarI`9I ja8va mXe 2e ke Aap jyare duinya9I prdo
frmavI gya Tyare devb&dI mOLvIAona& je namo wprokt ja8vama&
AaVyo, teAo h@ peda n 9ya hta Ane njdI saheb h@ vIs vqRna
hta. Aemna ifTnona Aar&- Arbma& n 9yo hto. Ane jyare Tya& j n
hto to p2I -artma& Ae ifTno vjUdma& Aavvano p/n wpiS9t 9to
n9I. `ulaso Ae ke n gu hto n celo.
0

Aa tfsIrno sharo kem ?

Jyare Aap njdI Ane devb&dI ifTna phela&na buzg


u R 2e, Ane Aem8e
kuAaRne paknI tfsIr krI to Aem8e je maNyta Ae smyma& calI AavI
h=e te p/ma8e j tfsIr krI 2e. to Aap8e AemnI tfsIrne ivvad
phela&no mSlk sm@ne SvIkarI l;Ae Ane Ae p8 sm@ l;Ae ke
Aektano -&g ko8e kyoR ! Ane muslmanoma& -agla paDvano -ag
ko8e -jVyo ?
0

phela&9I drvajo b&0 krI devanI koi== !

cor v0are calak hoy 2e Ae corI krta& phela& cor drvaja bnavI
leto hoy 2e ke pkDa pkDI 9ay to nasvu& srX 9; =ke. to Aa da`la
p/ma8e vhabI Ane devb&dI maNyta Aek nvI ;Slam nQ4 maNyta 2e
Ane Aemne `br htI ke ATyar su0I muslmanoma& je maNyta 2e,
Aekta9I calI AavI 2e, Aema& d`lgIrI loko SvIkar=e nh Ane
mOLvIAo AmarI wpr c7I bes=e to Aem8e cor drvajaAo pEkIno
Aek drvajo Ae =o0I ra~yo ke tfsIre hul byanne Ame SvIkarI=u&
nh ! kem? Ae4le j ke Aema&9I Aala hzrtvaXI vatono s&pU8R puravo
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
132

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

jNm tarI` p ribwl Aai`r ihjrI sn , Avsan


rjb ihjrI sn

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

A=rf AlI 9aNvI devb&dI

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aala hzrtno mSlk Ane AapnI btavelI maNyta kuAaRn Ane
hdIqna p/ka=ma& 2e ke n9I ? Ae ja8I =kay.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mtlb Ae j 2e ke Arb p/de=ma& Aehle suNntno ivro0 AGyar sonI
vcma& 9yo.

saheb
e e hul byan A+=E` ;Sma;l hKkI ijNho&ne tfsIr
Ala ilsain]asVvuf il~`I hy. wnke mutAiLlk tarI` yeh btatI
hy ke bhot sI behUda bate& -I wSme& mOjUd h&y ijnkI trf zra -I
;iLtfat munaisb nhI& Aor z;f fTve -I h&y ijn pr ko; Aetebar
nh. dr hkIkt wska kuAaRnkI tfsIrse dUrka tALluk -I nhI& hy
AOr ws b&dAe `udane bDI jurAt AOr dIda idlerIse iktabuLlahkI
tfsIrme& AEsI bate& dai`l kr dI h&y ijnka tfsIrse ko; lgaw hI
n h . ;zalturb
R , pej n&
l`a8no `ulaso
devb&dI mOLvI srfraz sfdr Saaheb pote devb&dI Ane vhabI `o4I
maNytano -rm ra`va napak koi== krI rhya 2e. Ane cor drvaja
pa6I rhya 2e ke pkDa pkDIma& nas -ag srX 9; jay ! Ae4le teAo
khe 2e ke tfsIre hul byanma& t(y ivnanI vato v8Rn 9; 2e, fTvanu&
p8 5eka8u& n9I, gme tevI vat l; lI0I 2e, Aeno to tfsIr9I dUrno
s&b0 n9I Ae4le Ae l`a8 tn bekar 2e. Aena pr )yan Aapva
jevu& n9I Aem8e `uda9I be `Of 9;ne Aa kam krelu& 2e. je vatono
tfsIr9I s&b&0 n9I te p8 Aem8e l`I marI 2e.
Aa 2e devb&dI mOLvIna& l`a8no `ulaso je bIja =Bdoma&
devb&dno paDelo cor drvajo 2e, Ane Ae iktabne potana magRma&9I
h4avelI 2e p8 Aemna mna krva9I kam bn=e nh.
0

=u& tme j 5ekedar 2o ?

potane sarI n lage A9va potanI maNyta9I maNyta mXtI n


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
133

muslmanoe sm@ gya h=e 0

muslmano devb&dIAona paDela cor drvaja9I Ae4lu& to sm@


j gya h=e ke ka&;k 2e jene l;ne Aa tfsIrne magR9I h4avno [am 9;
rhyo 2e. jyare h&u tmne btavI gyo ke Aekta ma4e =u& krvu& ke, ivvad
phela&nI maNytane w]amta AapI bIja lokone magR9I h4avI jemnI
maNyta ivvad phela&na jmana9I mXtI Aave temnI sa9e 9; j;Ae !
to Aem8e Ae magR =a0I ka7yo ke ivvad phela&nI tfsIro pr p/itb&0
mUkvanu& AenI dlIlo Aavta& phela& j = krI d;Ae! Tao Aema& Aem8e
phelo huMlo hzrt ;Sma;l hKkI
nI ;manI ;faRnI Ane hKkanI
tfsIr pr kyoR ke Ae tfsIr tfsIr n9I ! Aema& je vato l`vama&
AavI 2e Ae vato Amne maNy n9I, Aeno s&b&0 tsVvuf9I 2e, je
fTvaAonu& Aema& v8Rn 9yu& 2e Ae Aetebarna layk n9I vgere...
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
134

Amne hul byan maNy n9I !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aave A9va sTy AeHle suNnt breLvIAone jena9I potanI maNyta
pr sharo mXe tene A=kt khIne `sI jvanu& Ane khI Aapvanu& ke Ae
tfsIr maNy n9I, Amo Aena pr -roso krI=u& nhI,Aena pr Aetebar
krvama& nhI& Aave, to =u& 0mRma& 5ekedar tme j 2o ke tmne je yoGy lage
te manvanu& Ane tmarI ivru)0 jay tene t(y ivnanu& khIne cor drvajo
paDIne nasI 2U4vanu& ? sfdr sahebma& ih&mt htI to Aem8e Aevu& khevu&
jo;tu& htu& ke Aa po8a 8so vqR phela&nI tfsIr 2e Ane AmarI
maNyta9I mXtI n9I AavtI Ae4le Ame Aene manI=u& nh, p8 Aam
khevama& lokone -mavvu& srX n9I, Ae4le kheva laGya ke Ame Ae
tfsIrne Ae4le n9I manta ke Aema& t(y vgrnI vato l`vama& AavI
2e ! Jyare Ame 2atI 5okIne khI=u & ke lavo ivvad phe l a& n I
ko; p8 tfsIr ! Amne va& 0 o n9I, AmarI maNyta nvI hoy
to Amare ivcarvu & p6e ke AmarI sa9e me c 9ay ke nh, Ame to
jU n u & l;ne j cale l a 2e , Ama& to caltu & j AaVyu & 2e , je n u & nvu &
hoy Ae potana l`a8ma& =rtono v0aro kre ke =u & mane Ane =u &
n mane ?!

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mXI Aave 2e Ane Aene manI levama& AemnI maNyta nvI wpjavelI
maNyta `ulIne same AavI jay 2e, Ae4le cor drvajo pa6ta& devb&dI
mSlknI trfdarI krta& Ane potana nmkno hKk Ada krta& mOLvI
sfdr paikStanI l`e 2e Ane potana ma4e tfsIre hul byanno magR
b&0 kre 2e

marI muslmanone -lam8 0

muslman ;SlamI Adaltma&

ATyar su0I to bhar bhar9I vato 9; rhI htI Ane drek


potanI maNytanI bolI bolI rhyo hto Aeva hahakarma& feslo
kevI rIte 9ay Ane inkal kem krI Aave, p8 hve to muslman piBlk
;SlamI Adaltma& AavI g; 2e Ane AanI sa&-Xe pelanI sa&-Xe ke
konI sa&-Xe, svR9I `sIne pUvRj buzuRgonI bargahma& phae&cI 2e Ane
Aema& l`a8ne jj bnavIne in8Ry ma4e Adaltma& pho&cI AavI 2e
Ae4le cukado AavIne j rhe=e Ane sTy `br pDI j j=e.
cor drvajo kem pa6o 2o ?!
Adaltma& AavIne to juAo !
0

phela&nI maNyta

tfsIre hul byanma& Alg Alg Aaytoma& je nbIAona ;Lme


gyb Ane p2I Aap8a nbI
na ;Lme gybnI je 28av4 krvama&
AavI 2e tene Ame tmarI i`dmtma& ra`I=u& Ane Ae koi== krI=u& ke
jya& pUrava ma4e ArbI l`a8nI jrt hoy to Aene p8 l`a8ma&
lavIAe ! piBlkne ArbI l`a8nI to jr n9I p8 ma{a AemnI
AaTm=a&it Ane s&p8
U R ykIn su0I pho&cva ma4e Ame AinvaRy sm@Ae
2IAe ! to Lyo hve tmarI sevama& purava pe4e tfsIre hul byan ivvad
phela&nI sTy maNytanI sa9e !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
135

Aek =&kanu& ivvr8 0

ko; ma8sne Aevu& 9ay ke ;Sma;l hKkI saheb jeAo wprokt


tfsIrna ktaR 2e, Aala hzrt breLvIno spae4R krI rhya 2e. p8
Aala hzrtno jNm ihjrI sn ma& 2e. Aala hzrtna jNm
Ane Aemna AvsannI vcma& vqoRnu& la&bu A&tr 2e. Aa hu& tmne
Ae4le btavI ro 2u& ke, ko; n manvavaXo Aevu& khIne tmne cup n krI
Aape ke, Aala hzrt sa9e AemnI mulakat 9; h=e Ane AemnI vatoma&
AavI gya h=e ! Ae4le Aem8e Aala hzrtna spo4$ma& l`a8 kyu%,
je nvu& l`a8 kre A9va nvI maNyta bnave Aene ivcarvanu& ke maro
Aa0ar ko8 bn=e ? je pUv$jona mageR rhI AektavaXo ;Slam
pho&ca6ta hoy Aene Aa0ar =o0vanI jrt n9I, dreknu& j l`a8
Aeno Aa0ar hoy 2e, Aene cor drvajo =o0vanI jrt rhetI j n9I.
0

hzrt Aadmnu& iv=aX ;Lm 0

ALlah tAalaAe hzrt Aadm


ne ke4lu& iv=aX ;Lm Ane
}aan AaPyu& Aene to ALlah ja8e Ane AenI Atane lenar nbI ja8e.
p8 Aapnu& ;Lm je ALlah tAala trf9I kuAaRnma& jaher krvama&
AaVyu& te Ae 2e ke s3Xa fir+taAo mXIne je n btavI =Kya te s3Xu&
hzrt Aadme btavI AaPyu&, Ane Aap svR9I AagX ra, ALlah
tAala frmave 2e

Ane ALlah tAalaAe Aadmne s3XI vStuAona& namo


i=`Vya& p2I Ae s3XI vStuAo fir+taAo smx krI frmaVyu&, saca
2o to Aana& namo btavI Aapo ! boLya, pivta 2e tara ma4e, Amne
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
136

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

muslmanone marI Ae -lam8 2e ke jo tmare sTy smjvu& j hoy


Ane Ae p/ma8e j potanI maNyta ra`vI hoy to ko;nI Aap meXe
ApnavelI 5ekedarI pr -roso kr=o nh, jyare ivvad phelanu& l`a8
Aap8I pase 2e to AemnI maNyta ivvad phela& muslmanonI Aekta
pr calI AavelI maNyta 2e to Aap8I maNyta Ae j bnI jvI jo;Ae,
to Aa p/ma8e krvu& ivvad m4aDvo 2e Ane ivvad w-o krnaraAone
sbk i=`vvo 2e, to p2I ivvad phela&nI tfsIrnI maNytane jr9I
manI=u& -le ko; gme te khe.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Aemne vStuAona& namo i=`Vya& drek -aqama& Ae p/ma8e ke Aapne


m~lUknI ijNso jaitAo btavI Ane i=~aVyu& ke Aa to Aenu& nam
3o6o 2e Ane Aa to Aenu& nam W&4 2e Ane Aa to Aenu& nam fla8u& 2e
vgere. Ae4le ke vStunu& nam Ane Ae =u& 2e, Ane mksd =u& 2e, Ae b0u& j
Aapne btavI devama& AaVyu&.
0 TafsIrno `ulaso 0

Hzrt Aadm
ne ALlah tAalaAe drek vStuna& namo je
ikyamt su0I bolvama& Aav=e Ae s3XI -aqaAoma& i=`va6ya& Ane
drek vStuno Aek nmUno p8 Aapne btvavama& AaVyo ke Aanu& nam
Aa 2e, Ane Aanu& nam fla8u& 2e Ae4le ke nam sa9e vStu p8 btavvama&
AavI.

;LmI iv=aXta 0

Ane Ae8e Aemne i=`va6I drek vStunI halto, Ane dIno


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
137

TafsIre hul byan, -ag , pej n&.


0

TafsIrno `ulaso 0

ALlah tAalaAe hzrt Aadm


pr ;Lmma& AevI Apar
k<pa krI ke drek vStuna& namo Ane Aene bnavvana trIkaAo Ane je k&;
htu& Aenu& ;Lm Ane je k&; 9=e Aenu& p8 ;Lm Aapne AaPyu&, Ane Ae ;Lm
Ae4lu& iv=aX ke s3Xa fir+taAo mXIne p8 Ae btavI n =Kya Ane
hzrt Aadme Ae btavI AaPyu.& Ane i`laftnu& je pd Aapne Aapvama&
AaVyu& 2e Aena layk Aap j 2e Ae saibt krI btaVyu&, Aa ;Lmno Aek
diryo 2e Aeno iknaro Aap8ne mXI =kto n9I, p8 vaStvma& Ae Aek
hdma& 2e ;Lme ;lahInI Apar iv=aXta same Aena Ao2a hovano da`lo
p8 n9I mXI =kto, idmag9I nI krva Ae4lu& khI =kay 2e ke hjaro
dirya same Aek 4Ipu& !
0

ALlahna& namonu& ;Lm

Jem Aapne m~lUkna namo i=`va6ya& hKk tAalanI isftona


namo p8 i=`va6ya&. Ae4le ke ALlah tAalanI isftonu& p8 Aapne
;Lm Aapvama& AaVyu&.
Jyare m~lUk s&b&i0t ;LmnI iv=aXtano Aalm Ae 2e ke Aeno
2eDo Aap8ne mXI =kto n9I to p2I ALlahnI isFtonu& ;Lm Aapne
Aapvama& AaVyu& AenI iv=aXta ke4lI h=e ?
ALlahna nbI
na ;LmnI Aa p/ma8e iv=aXta kuAa$n Ane
Aena pr krvama& AavelI tfsIr9I ja8va mXI, AenI vaStivktanu&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
138

TafsIr

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
duinyana je faydaAo Aemna s&b&i3t 2e te, Ane i=`Vya s3Xa
fir+taAona& namo Ane Aapna s3Xa v&=na& namo, janvro Ane
p(9rona& namo Ane AenI bnav4nu& ;Lm, =hero Ane gam6aAona& namo,
pxIAo Ane za6ona& namo Ane je 9=e tena& namo, Ane je h p8
ikyamt su0I Aav=e Aena& nam,`a8a& pI8a&na namo, jNntnI drek
vStuna namo Ane drek vStunu& nam Tya& su0I ke Pyalu Ane PyalI.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
k&; j }aan n9I p8 je4lu& te& Amne i=`Vyu&. be=k ! tu& j ;LmvaXo
ihkmtvaXo 2e. frmaVyu&, he Aadm ! btavI Aap Aemne drek vStuna&
namo ! Jyare Aadme drek vStuna& namo btaVya&. frmaVyu&, hu& n kheto hto
ke hu& ja8u Aaka=o Ane jmInnu& guPt Ane hu& ja8u 2u& je tme jaher kro
2o Ane je guPt ra`o 2o.

Ane rsU l tmara gvah 2e . Aa


Aaytna `ulasama& hzrt ;Sma;l hKkI
fmaRve 2e

rsUlnI gvahIno mtlb Ae 2e ke Aapne ja8 krI devama& AavI


dInma& dIndarna mrtbanI, Aena potana dInma& AenI vaStivKtanI
Ane Ae kav4nI jena9I Ae potana dInma& p/git9I A4kI gyo 2e, to
Aap ja8e 2e lokona gunah, Ane Aap ja8e 2e Aemna ;man, Aemna
Aml, AemnI nekIAo, AemnI bura;Ao, Aemno ;~las Ane infak
vgerenI vaStivKta hKk tAalana nUr9I. hul byan, -ag , pej

n&.
0

tfsIrno `ulaso 0

rsUle pak
ne s3XI wMmto Ane rsUlona gvah bnavvama&
AaVya to Ae kem krI Ane kevI rIte? AenI ivgt ivvad phela&na
tfsIrkar hzrt ;Sma;l hKkI
Ae Ae btavI ke Aapne drekna
dIn Ane 0m$nu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, ko8 dIndar 2e Ane ko8
n9I, ko8 saco muslman 2e Ane ko8 munaifk, dInma& dreknI
vaStivKta =u& 2e, ko8 kmalvaXo 2e Ane ko8 n9I, kona Aml keva
2e sara ke `rab Aenu& Aapne }aan 2e, nekIAo Ane gunah9I Aap vakef
2e, ALlah tAalaAe potana nUr9I ;Lmno Aa fyz Aapne AaPyo
2e, Aap8a nbI
nUre ;lahIna p/ka=ma& Ae b0u& ja8e 2e, Ane
ikyamtna idvse Aap Ae nUrna p/ka=ma& gvahI Aap=e Ane AapnI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
139

AaytnI tfsIr 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Gavah Ane ;Lm 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
gvahI pr fe&slo krvama& Aav=e. sara&= Ae ke Aagla nbIAo Ane
AemnI wMmtna Aap gvah 2e to Aap potanI wMmtna gvah kem n
hoy ? gvah hovane l;ne Jyare Aapne AaglI wMmtna Amlonu& }aan
2e to p2I Aapne potanI wMmtna Amlonu& }aan kem n hoy ? Jyare
ne `lIfa bnavvama& AaVya to Aapne i`laftna
hzrt Aadm
pd layk bnavvama& m~lUknu& ;Lm Aapvama& AaVyu& to jemne Aemna
p8 srdar bnavvama& AaVya Ane jemne p/9m9I ikyamt su0I svRna
lokona gvah trIke moklvama& AaVya Ane jemnI gvahI pr fe&sla
9=e AemnI ;LmI iv=aXta ke4lI h=e Aene to Aapnar ALlah j
ja8e 2e Ane lenar nbI j ja8e ke Ae ;LmnI iv=aXta ke4lI h=e ?! je
nbIna ;Lm AagX s3Xa nbIAonu& ;Lm sat dirya same Aek 4Ipano
da`lo ra`e, Ae nbIna ;Lm same to vlIAona ;Lmno da`lo p8
kaym n9I 9; =kto, Ane jemna ;Lm AagX vlIAona ;Lmno ko;
da`lo n hoy Aemna ;Lm AagX m~lUkna ;LmnI to g8trI j
n9I 9; =ktI, sar Ae ke m~lUkma& svR9I Ai3k Aapnu& ;Lm 2e.
AOr ko; gyb Kya tumse inha& ho -la
Jb n `uda hI 2upa tum pe kroXo& dd

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
;Lm to ALlah tAalane Ane jemne Aapvama& AaVyu& Aemne, Ae hkIkt
su0I Aap8I pho&c 9; =ktI j n9I.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
140

Huva Ane ha
hano mtlb Aaytma& Aap8a nbIne p8 bnavI
=kay 2e, to Aena Aa0are Aa Aayt Aap8a nbI
na ;LmI
v`a8ma& g8a=e ke ALlah tAala trf9I Aapne m~lUkma& svR9I
Ai0k ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, ;Lmma& ko; Aap9I AagX p8 n9I
nIkXI =kto Ane ko; AapnI brabrIma& p8 n9I AavI =kto, Ane
kmal to Ae ke m~lUkma& je ;LmnI vhec
& 8I 9ay 2e Ae p8 AapnI ;C2a
pr Aa0airt 2e ke Aap jene je4lu& Aapva ;C2e Aape, Aapna ;LMane ko;
3erama& l; =ktu& n9I Ane Ae ;LmI iv=aXtane mapI p8 =ktu& n9I.
0

Aap8a nbI

na ;Lmno da`lo 0

Hzrt ;Sma;l hKkI


Aap8a nbIna Ae iv=aX ;Lmne
Aap8a idmag9I n@k lavva Ane smjma& Aap8a ma4e srX
bnavta& potana =e`nu& l`a8 da`la pe4e lavIne fmaRve 2e ke Amara
=E` ALlama ALlah tAala jemne slamt ra`e irsaltu r$hmainya
fI byainl kilmaitl ;faRinyama& frmave 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
141

nbIAona ;Lmma&9I vlIAonu& ;Lm Aev&u ja8e sat diryaAoma&9I


Aek 4Ipu&, nbIAonu& ;Lm Aap8a nbIna ;Lmma&9I Aevu& j, Ane
Aap8a nbInu& ;Lm hKk tAalana ;Lmma&9I Aevu& j ! hul byan,
-ag , pej n&.
0

tfsIrno `ulaso 0

tfsIrkarna khevano -ava9$ Ae ke ALlah tAala trf9I AenI


m~lUkma& sv$9I Ai0k ;Lm nbIAone Aapvama& Aave 2e, m~lUkma&9I
ko; nbIna ;Lm je4lu& ;Lm ra`tu& n9I, nbIAo p2I ;Lmma& wCctm
pd vlIAonu& hoy 2e potana man mrtbana Aa0are, pr&tu Jya& su0I
Aap8a nbI
na ;Lmno sval 2e to hzrt ;Sma;l hKkI
na =E`e frmaVyu& ke Aeno da`lo smjva ma4e Ae p/ma8e 2e ke
no 2e Ane
sat iv=aX dirya je4lo iv=aX ;Lm Aap8a nbI
svR nbIno ;Lm mXI Aap8a nbIna ;Lm smx Aevo ja8e Aema&nu&
Aek 4Ipu&, Ane nbIAona iv=aX ;Lm same vlIAonu& ;Lm Aevu& j ja8e
sat diryama&9I Aek 4Ipu&, Ane Aap8a nbIno Aa4lo iv=aX ;Lm le svR m~lUk9I Ai0k Ane ;Lmma& AapnI brabrIma& ko; nh, p8
ALlahna Apar ;Lm smx Aeno da`lo p8 Ae j 2e ke ja8e ALlahnu&
;Lm sat dirya Ane Aap8a nbInu& ;Lm Ae ;Lme ;lahInI iv=aXta
smx Aek 4Ipu&, Ane Aa da`lo p8 piBlknI AKkl9I ink4 krva
ma4e smj8 pUrto 2e.

Aap8a nbInu& ;Lm svR9I Ai0k 0

Aa tfsIr9I Ae ja8vama& AaVyu& ke Aap8a nbI


nu& ;Lm
ALlahnI m~lUkma& svR9I Ai0k 2e, ko;na ma4e gme te4lu& ;Lm
manvama& Aave p8 svRna ;Lmna srvaXa9I p8 v0Ine Aap8a
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
142

La`a8no `ulaso 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ja8e 2e muhMmd
Aene je AemnI same 2e, ALlahna m~lUk
peda krta& phela&nI Aar&-nI vato, jem ke huzUrnu& frman 2e, ALlah
tAalaAe p/9m ma& nUr peda frmaVyu&, Ane ja8e 2e Aene je AemnI
pa2X 2e ikyamtnI `trnakIAo, m~lUknI g-ram8o, rbno o0,
nbIAo9I =faAtnI ma&g, Aemnu& nfsI nfsI khevu&, Ane Aek bIjane
nI sevama& Aav=e Aapna =faAt
so&pvu,& A&te mjbUr 9;ne nbI
ma4e inyuKt hovane l;ne, Ane teAo 3erI n9I =kta Aemna ;Lmma&9I
ka&;, Ae Anuman krI =kay 2e ke ;iLmhIma& ha 9I ;=aro hoy huzUr
trf, Ae4le ke Aap AemnI haltona gvah 2e, ja8e 2e Aene je
AemnI AagX 2e Aemnu& vncir, Aemna bnavo, Ane Aemna ikSsaAo,
Ane je AemnI pa2X 2e Aa`ertnI vato, Ane jNnt doz`nI halto
Ane teAo Aapna ;Lmma&9I k&; n9I ja8ta p8 je4lu& Aap ;C2e ke
Aemne AenI `br Aape. hul byan, -ag , pej n&.

Hzrt ;Sma;l hKkI


wproKt vatne s=Kt bnavva
hzrt ;mam busErI
na be =eArne pUrava trIke rjU krI Ae
btavva ma&ge 2e ke Aa Ahle suNntnI jaunI pUra8I maNyta 2e ke
Aap8a nbInu& ;Lm svR9I Ai0k 2e.

Ane s3Xa nbIAo ALlahna rsUl pase9I le 2e diryama&9I Aek


`obo A9va zakXnu& Aek 4Ipu,& Ane teAo Aap smx potanI in0aRirt
hdma& W-a 2e nukta A9va zer zbr mafk.

sara&= Ae ke ka;natnu& ;Lm -lene gme te4lu& v0are hoy p8


ALlahna ;Lm trf Aeno s&b&0 krvama& Aave to nuKta A9va zer
no hanI diryo 2e, to
zbr jevu& 2e, Ane Aene pIvanI jga muhMmd
drek rsUl, nbI Ane vlI potanI kaibilyt Ane =iKt p/ma8e AapnI
pase9I le 2e, Ane ko; Aene g8I n9I =ktu&, Ane Aena9I AagX p8
n9I j; =ktu&.
Ae4le ke ALlah tAalanu& ;Lm to sIma parnu& As&~y Ane Apar
2e, AenI to ko; hd j n9I Ane AenI hd AavI p8 n9I =ktI, Aenu&
;Lm hdb&dIma& Aavva9I pak 2e, m~lUk ma4e gme te4lo iv=aX ;Lm
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
143

Hzrt ;sanu& ;Lme gyb

Hzrt ;sa
ne ALlah tAala trf9I gybnu& ;Lm
Aapvama& AaVyu& htu&, Ane drek nbIne gybnu& ;Lm Aapvama& Aave 2e,
nbI
nbIna =Bdno mtlb j 2e gybnI `bro btavnar, gybnI `bro
ko8 btave je gyb ja8to hoy, Ane gyb ko8 ja8e jene ALlah
tAala trf9I gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& hoy, ALlahnI Ata9I
h4Ine muslmannI vat hoy =ktI j n9I ! kuLlum imn ;iNdLlah..
b0u& j ALlah trf9I 2e.
na ;Lm
ALlah tAala potana nbI hzrt ;sa msIh
gybno moijzo kuAaRne pakma& byan frmave 2e, kmal ;sano 2e je
ALlah tAalano Ata krelo 2e, Ane byan Aenu& ko; tOrat ke p2I
;N@lnu& n9I ke Aena pr =&ka wpiS9t krvama& Aave bLke Aa ;Lme
gybe Ata;nu& Aelan ALlah tAala trf9I kuAaRnma& 2e
Hu& tmne `br Aapu& 2u& je tme `avo 2o Ane tmara 3roma& -egu&
krIne ra`o 2o.
0

AaytnI tfsIr

K sIda budaRno sharo 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
manvama& Aave Ae Ata; 2e, hdma& 2e, Aeno da`lo Aek 4Ipa9I Aapvo
p8 yoGy n9I, Ae p8 smjava ma4e ke p2I vatne idmag9I ink4
lavva ma4e 2e.
na iv=aX ;Lm smx m~lUkna ;Lmno da`lo
Aap8a nbI
p8 Aene mXto Aave 2e ke ko; p8 Ae ;Lmne pho&cI n9I =ktu&, svRnu&
;Lm Aapna ;Lm smx Ae j da`lo ra`e 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
nbInu& ;Lm 2e, ko; fir+to hoy ke nbI, rsUl hoy ke vlI Aap8a nbI
je4lu& ;Lm ra`to n9I, Ane Ahle suNntnI AekmtI 2e Aa vat pr ke
Aap8a nbInu& ;Lm ALlahnI m~lUkma& svR9I v0Ine 2e, Aena
ASvIkar9I ma8s ;Slam9I bhar 9; j=e.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
144

Hzrt ;sa
ALlah tAalana Ata krela ;Lm9I gybnI
`bro Aapta hta Ane Aap lokone dIn trf lavva Ane potanI
nbuVvtna davama& sTy hovana pUravama& lokone gybnI `br Aapta
hta, jeAo manI leta temne to `br htI Aa ALlah tAala trf9I
Aapne Ata 2e, p8 jeAo n manta hta jem ke yhUdIAo ke teAo AapnI
gybnI Aa `bro9I heran 9;ne lokone Aemna9I dUr krva khI Aapta
ke ;sa jadUgr 2e, Ane teAo je `bro AapI ra 2e te jadUna p/tape 2e,
to kuAaRne pak Aelan krI ru& 2e ke `brdar ;sanI AapelI `brone
jadU man=o nh, teAo ALlahna nbI 2e Ane Aemne Aa ;Lm ALlah
tAala trf9I Ata krvama& AaVyu& 2e.
0

GaybI ;LmnI iv=aXta 0

Ane i=`va6yu& tmne je k&; tme n ja8ta hta&. Ane i=`va6yu&


tmne vhI )vara Amuk gyb Ane guPt vato je tme n ja8ta hta
talImna smy su0I, tmara pr ALlahnI mhan k<pa 2e, Ae4la ma4e
ke ko; p8 k<pa Ainit nbuVvt, Ane s&pU8R s]aa9I v0Ine n9I, Ae
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
145

Ae4le ke ALlah tAalanI Aap pr mhan k<pa Ae 2e ke Aapne


nbIYyul A&ibya bnavama& AaVya, AapnI nbuVvt svRna ma4e 2e,
Ane ikyamt su0InI 2e, hve p2I ko; nvo nbI Aav=e nh, Ane
AapnI =rIAtma& ferfar krvama& Aav=e nh, Aa AapnI s&p8
U R s]aa
2e, Aapnu& rx8 krvama& AaVyu& ke Aapna du+mno bIja nbIAona
du+mno9I p8 s=Kt hta p8 teAo Aapne ka&; krI n =Kya Ane
Aapne rb trf9I kamyabI Ane sfXta mXIne j rhI, Ane Ae p8
ke, Aapne iv=aX ;Lm Aapvama& AaVyo Ae vatono jene Aap n ja8ta
hta.

Ane ALlahnI =an n9I ke Ay samaNy loko ! tmne gybnu&


;Lm AapI de. Ae4le ke ALlah tAala tmarama&9I ko;ne gybnu&
;Lm Aapto n9I ke Ae idloma& 2e je kuf/ Ane ;man Aene ja8I le,pr&tu
ALlah cU&4I le 2e, Alg krI le 2e, potana rsUloma&9I jene ;C2e 2e to
Aene vhI kre 2e Ane Amuk gybonI `br Aape 2e, A9va Aena ma4e
kaym krI Aape 2e AevI vStu jena9I gybno magR mXe.
`ulaso Ae ke ALlah tAala trf9I nbIne idlma&no gyb ja8I
levano pavr Ane =ikt Aapvama& Aave 2e, jena9I teAo ja8I le 2e ke
;manvaXo ko8 Ane munaifk ko8 ? Ane Ae p8 saibt 9yu& ke nbIne
gybno Amuk ;Lm Aapvama& Aave 2e, ALlahno s&pU8R gyb ko;ne
mXI =kto n9I, Ane Ae maNyta ra`I p8 n9I =katI ke Ae p/ma8eno
;Lm ko;ne Ata; trIka9I p8 p/aPt 9; =ke 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
146

TafsIrno `ulaso 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mhan k<pa9I Aapnu& rx8 Ane je k&; Aap n ja8ta hta AenI talIm
2e. hul byan, -ag, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Hu& tmne `br Aapu& 2u& je tme `avo iviv0 p/karna `a8aAo,
Ane je tme -egu& krIne ra`o 2o AenI, Ae4le je tme AavtI kal ma4e
tmara 3roma& s&ta6Ine ra`o 2o. Aap ma8sne `br Aapta AenI je
Ae 8 e `a0u & phe l a& Ane je Ae `a=e p2I, Ane baXkone Jyare Ae
md/ sama& hota `br Aapta Aemna 3rvaXaAona kamonI, Ane AenI
je teAo `ata Ane Aemna ma4e s&ta6Ine ra`ta,baXk Jyare 3re jtu&
Ane AemnI same r6tu& to teAo Aene s&ta6elI vStu AapI deta, p2I
tem8e potana baXkone ku& ke tme Aa jadugr sa9e n rmo !

Aap frmavI Aapo ke hu& tmne Ae n9I kheto ke marI pase


ALlahna `janaAo 2e Ane n hu& Aap meXe Svte gyb ja8u& 2u&.
`br Aapta -U t kaXnI Ane -ivQykaXnI
ka. ke , nbI
Ae frmaVyu&, mara
ALlahna ;Lm Aapva9I, meArajnI rate nbI
gXama& Aek 4Ipu& na`vama& AaVyu&, to mne ;Lme makan vma ykUn p/aPt
9; gyu&, to je Aevu& khe ke ALlahna nbI gyb n9I ja8ta to Ae8e
-Ul krI 2e. hul byan, -ag , pej n&.
Aapna khevano -ava9R Ae 2e ke je loko Aek Aaytna jaherI
=Bdo jo;ne nkaraTmk fe & s lo krI le 2e Ane nbIna ;Lme gybno
;Nkar krI be s e 2e te A onI -U l 2e , Aap8a nbI
-U t kaX
Ane -ivQykaXna gybnI `bro Aapta hta, Aaytno mtlb 2e
Aapno ;Nkar jatI ;Lmno 2e Ane Aapnu& gybnI `bro Aapvu&
ALlahnI Ata9I 2e, m~lUk ma4e jatI nkaraTmk 2e Ata; nh, Ae4le
jatIna ;NkarvaXI Aayto Ane hdIqo9I Ata;na ;Nkar pr dlIl
nh lavI =kay, Jyare Ae bNne ;Lmna Alg Alg p/kar 2e to Aekno
;Nkar bIjano ;Nkar bnI =kto n9I.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
147

Maakan vma ykUn 0

TafsIrna ktaR Aana9I Ae p8 saibt krva ma&ge 2e ke Aap8a


nbIne makan Ae4le -UtkaXnu& Ane maykUn Ae4le -ivQykaXnu& ;Lm
ra`e 2e.
0

Ma~lUknI vaStivktanu& ;Lm

Aa jgtnI m~lUkma&9I drekma& ALlahnI ihkmtna& rhSyo9I


vakef 9vu& AemnI ijNs, jan nv, VyiK Tv Ane AemnI halto to Ae
potanI duAama&
buzg
u R nbIAone j p/aPt 9ay 2e, Ae4la ma4e nbI
fmaRvta hta Amne btav vStuAo AemnI mUX haltma&. hul byan,

-ag , pej n&.


0

TafsIrno `ulaso

drek m~lUkma& ALlahnI 38I ihkmto 2e Ane Aema& ALlahnI


kudrtnI 38I in=anIAo 2e, lokone Amuk jaherI haltonu& ;Lm hoy 2e
p8 drek vStunI vaStivKtanu& ;Lm iv=aX gybI ;Lm 2e je buzugR
nbIAone Aapvama& Aave 2e, samaNy lokone nhI, Ae4le ;Lmma& nbInI
sa9e m~lUknI smanta 9; =ktI j n9I.

MauLk t9a mlkutno tfavt 0


Paak 2e Ae jat jenI kudrtma&

drek vStunI s]aa 2e.


ALlahna huK m9I bnelI vStuAona& be p/kar 2e, Aek Ae je ko;
vStu ivna peda krvama& AaVyu&, Aene mlkUt khevama& Aave 2e, Ane Ae
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
148

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

hKkono `yal laykat p/ma8e srX n9I p*a ALlahna rsUlna


vaSta Ane vsIla9I, ka. ke hkIkto Ane haltonu& gyb n9I ja8I
=katu& p8 rsUlna vsIla9I. hul byan, -ag , pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae4le j Aap8I maNyta 2e ke nbIno ;Lm gme te4lo iv=aX
hova 2ta& Amuk j ;Lm kheva=e.

hul byan, -ag, pej n&.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
149

NabIne ikyamtnu& ;Lm 0

Tamne ikyamt ivqe pU2e 2e ke Ae Kyare nKkI 9; 2e. Amuk buzugoRno


gybno smy ja8e 2e ALlahna j8avva9I,
mSlk Ae 2e ke, nbI
Ane Ae Aaytna s&pU8R nkaraTmk iv)0 n9I, jevu& ke jaher 2e. Ane
shIh muiSlmma& huzEfa9I irvayt 2e Aem8e ku& ke mne ALlahna rsUl
Ae `br AapI ikyamt kaym 9=e Tya& su0Ina bnavnI. hul

byan, -ag, pej n&.

Aapnu& frman Aek svalno jvab 2e ke kuAaRnnI Aayto ma&


gyre `uda ma4e ;Lme ikyamtna smyne nkaraTmk byan krvama& AaVyu&
ne Ae ;Lm p8
2e p8 Amuk buzugoRnu& khevu& Aevu& 2e ke Aap8a nbI
Aapvama& AaVyu& 2e p8 Aapnu& ja8vu& ALlahnI Ata9I 2e, ;Nkar
jatIno Ane hkaraTmk Ata;no 2e. Ane hdIq9I Ae vat purvar 9ay
2e ke Aape ikyamt su0Ina drek vaKyanI `br AapI 2e to je A&itm
ikSso 2e Ae p2I ikyamt 2e, to Ae A&itm bnav9I saibt 9yu& ke
Aapne ikyamtnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e.

Ku AaRnma& drek vStunu& byan 0

idlvaXaAonI njr Aema& gybna puravano faydo Aape 2e jena9I


Aenu& ;man ykIn bLke Aynul ykIn bnI jay 2e.
Aayt n&.Aa5 pr Aem8e wLle` kyoR ke, Aa btavvu& ALlahnI
pUranI suNnt 2e yra ibha kuLla mn jAlhu nbIYyn Av vlIYya ke
jene p8 nbI A9va vlI bnave 2e Aemne mlkUtno dIdar krave 2e,
Aalme nasUt, mlkUt, jbt Ane lahUt p2I Ae nanu jgt hoy ke
mo4u, Ane Aa suNnt ikyamt su0I caltI rhe=e, Jya& su0I ALlah
tAala trf jvanu& Ane calvanu& b&0 n krI devama& Aave, jo Aam n
hotu& to manv p8 bIja nvro jevo hoto, p8 Aevu& n9I, Aa dIdarnu&
manv jat pr Ae h san btavvama& AaVyu & , k< p a Ane
krmvaXaAoma& 9 I je ;C2e mle k u l mNnan trf magR le 2e , Ae
m~lUk9I p/git pamIne huzUr Ane dIdarne p/aPt krI le 2e, hKk
tAala su0I pho&cI jay 2e, Ane Aene s&p8
U R ykIn Ane s&p8
U R -la;
p2I Ae nbI Ane vlI lokone
Aape 2e.
magR btavva Aave 2e, ihkmt Ane byan9I W-o 9; ;Slam Ane
;manne jaher kre 2e, hlImo mNnan trf davt Aape 2e, jNntnI
`u=`brI Aape 2e Ane doz`9I 6rave 2e,je maNy ra`e 2e k<pa Ane la; p/aPt krI le 2e, Ane je AmaNy ra`e 2e SpQ4 nuk=anma& rhe 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
TafsIrna ktaRno -ava9R Ae 2e ke mlkUtno dIdar ip/y b&daAone
Aynul ykInna mrtbe pho&ca6va ma4e ALlah tAala trf9I krvama&
Aave 2e, Ane Aema& je ihkmto gyb s&b&i0t 2e tena9I Aemne vakef
krvama& Aave 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
guPt hukm kun 2e, kun AenI sa9e 2e, Ane Ae ALlahnI kudrt9I kaym
2e, jem ke wproKt Aaytma& mlkUtno =Bd 2e Ane bIjo p/kar 2e je
ko; vStu9I peda 9yu& Ane Ae muLk 2e, Ane AenI sa9e hukme kunno jaherI
s&b0
& 2e, to muLkne jovu& ingahnI `UbsUrtI9I s&bi& 0t 2e, to mlkUtne
jovu& Akkl Ane idl9I 2e, AkklvaXaAonI njr Aema& in=anIAone
jovano faydo Aape 2e, Ane Aena9I dlIl kaym krvama& Aave 2e peda
krnarnI AoX` pr Ane duinya bnavnarna vjUd pr.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
150

Hzrt yUsufnu& ;Lme gyb

Hzrt yUsuf
Ae bNne yuvanone tOhId trf davt Aapvano
;rado frmaVyo je Ae bNne ma4e w]am Ane jrI htu& Aena 9kI jeno Ae
bNneAe Aapne sval kyoR hto, Aemne :manno magR btave Ane Aene
Aemna ma4e =8gar Aape Aema& AemnI mdd krta& phela&..Ane gybnI
ykInI `br Aek Aevo fyz 2e ke jena9I ke4layne ;manno magR mXI
jay 2e.

jem ke nbIAo Ane vlIAono magR btavvama& Ane piBlk pr


k<pa krvano trIko 2e, to Aem8e AagX ra~yo gybI `brono
moijzo je9I Aemne SvPnnI tabIrma& potanI sCca;no magR btave.

hul byan, -ag, pej n&.

NabIAo Ane vlIAonI tBlIgno trIko Ae hoy 2e moijza Ane


kramt9I lokone potanI sCca;nu& ykIn Apave 2e Ane p2I 0mRma&
Ae
Aene p/v=
e vanI davt Aape 2e, to Ae trIka p/ma8e hzrt yUsfu
gybI `brono muijzo btaVyo Ane tBlIgnI =Aat krI, Ane
Aana9I Ae p8 ja8vama& AaVyu& ke nbIAone moijza pe4e gybnu&
;Lm Aapvama& Aave 2e Ane teAo Aena 9kI lokone potanI sCca;nu&
ykIn Apave 2e Ane ALlahnI bargah9I Aena b&daAone ink4 kre 2e.
0

Hzrt yUsufnI -ivQyva8I 0

Amuk mdInavasIAo infak jemnI Aadt bnI g; 2e tme Aemne


ja8ta n9I, Ame Aemne ja8IAe 2IAe. Ame Ae munaifkone ja8IAe
2IAe Ane Aemne Aemna& rhSyonu& ;Lm 2e, teAo tmne 0oko Aapva
=iktman 2e, Amne 0oko AapvanI =ikt AemnI pase n9I. irvayt
Ae juMAana idvse `uTba ma4e W-a 9;ne frmaVyu& Ay
2e ke nbI
fla8a ! tu& nIkXI ja ! in=&k ! tu munaifk 2e. Aape lokone ka7ya Ane
be ;Jjt kyaR. hul byan, -ag, pej n&.
Aayt9I Ae pUrvar 9tu& htu& ke Aap8a nbIne munaifknu& ;Lm
Aapvama& n AaVyu& htu& p8 tfsIrkare hdIqe paknI irvayt lavIne
Ae saibt kyu% ke p2I ALlah tAala trf9I Aapne Ae ;Lm AapI
devama& AaVyu& htu&, Ane Aape nam l; l;ne munaifkone miSjdma&9I ka7I
mUKya, Ane AmarI p8 maNyta Ae j 2e ke duinya9I Aa`ertna sfrno
Aar&- krta& phela& Aap8a nbIne ;Lme makan vma ykUn AapI devama&
AaVyu& htu&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
151

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ame n 2o6I iktabma& ko; vStu BaLke Ame drek j vStunu& v8Rn
kyu% ivgtvar ke p2I 4Ukma&. ivgtvar jem ke ALlahnu& fmaRn be=k !
nFs nFsna bdle Ane Aa&` Aa&`na bdle, Ane 4U&kma& jem ke
ALlahnu& frman 2e rsUl je ka&; tmne Aape l; lo Ane jena9I p8
tmne roke roka; jav.
kuAaRnma& drek vStun&u byan 2e Aeno mtlb byan krvama& AaVyo
ke Amuk babtonI ivgt v8Rn 9; 2e Aema& to tme ivgtne ApnavI
lo Ane jenI ivgt byan krvama& n9I AavI Aema& nbIna frmanno
sharo lo, jenI ivgt tmne n9I Aapvama& AavI AenI ivgt nbI
ne Aapvama& AavI 2e.

TamarI ro@nu& `a8u& tmarI pase Aave jene tme `av tmarI Aa
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
152

hul byan, -ag, pej n&.

iv=aX ;Lmno -ag 0

Aama& Ae vatno ;=aro 2e ke Aap pase 38u j ;Lm htu&, bNne


YauvanoAe je sa&-yu& Ae Aapna ;Lmno Aek 4uk6o Ane za6nI Aek
6aXI htu&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
153

Hzrt i`zrnu& ;Lm 0

Ame Aene AmarI pase9I ;Lm AaPyu&, `as krIne Ae gybonu&


;Lm 2e Ane gybonI `br AapvI 2e ALlah tAalana hukm9I,
hzrt ;Bne ABbas
na mzhb p/ma8e A9va A&trnu& ;Lm
2e. hul byan, -ag, pej n&.
0

tfsIrno `ulaso 0

hzrt i`zr
ne ALlah tAala trf9I iv=aX gyb
Aapvama& AaVyo 2e Aeno wLle` kuAaRnvaXa p/kr8ma& p8 9; gyo,
hzrt ;Sma;l hKkIAe p8 Aapne Aapvama& Aavela Ae ;Lmne
potanI tfsIrma& gybna ;Lmnu& nam AaPyu&, Ae4le Aapne Aailme
gyb khI =kay 2e, Ane Ae p8 SpQ4 9yu& ke ALlah tAala trf9I
gybnu& ;Lm Aena ip/y b&daAone Aapvama& AaVyu& 2e, Ane Ae p8
saibt 9yu& ke Aek be vatonu& nhI bLke nbIAone Aapvama& Aavtu&
gybnu& ;Lm 38u iv=aX 2e, je 2e to Aek hdma& j p8 Ae hdno 2eDo
Aap8ne mXI =kto n9I.

;Lme lduNnIno mtlb 0

Ae bNne Ae4le SvPnnI tabIr Ane gybnI `bro Ay bNne


yuvano Aema&9I 2e je mne mara rbe i=`va6yu,& vhI )vara ke p2I ;Lham9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Aape gyb btavvanI =Aat AapnI sa9e je be VyiKt jelma&


hta Aemna9I krI htI ke `a8u Aavta& phela& Ae `a8anI drek halt
Aap btavI deta, Ane p2I Ae p/ma8e j hotu& jevu& Aape frmaVyu& hoy.
hzrt ;sa
mafk Aap gybnI `bro Aapta hta.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae4le ke Aape je `bro AapI Aene j Aapnu& s3Xu ;Lm n manI
levama& Aave ke Aapnu& ;Lm Ae4lu& j htu& bLke AapnI pase gybnu&
iv=aX ;Lm htu& p8 jrt p/ma8e Aap `bro Aapta hta, jrtne
kul ;Lm sm@ levama& n Aave

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jgama& Aadt p/ma8e p8 hu& tmne btavI= AenI tabIr, ;iStqnaAe
mugRrrg 2e samaNy iS9itAo9I,Ae4le ke tmarI pase `a8u& Ae j
iS9itma& Aav=e jenI hu& tmne `br AapI= Ae p/ma8e ke me& v8Rn krI
AapI h=e Ae =u& vStu 2e? ke4lI 2e Ane kevI 2e ? Ae4le ke r&g, ilJjt
Ane s3XI halto tmarI pase Ae phela&, tmarI pase Aena pho&cta
phela& Ane Aap gybnI `br Aapta jem ke hzrte ;sa
Aapta hta.
ne ALlahnI Ata9I gybnu& ;Lm Aapvama&
Hzrt yUsuf
AaVyu& htu,& Aap jel9I l;ne s]aa su0I pho&Cya hoy to gybnI `bro
btavvane l;ne, Aape potanI jat trf lokone keiNt kyaR hoy to
gybnI `bro btavvane l;ne.

lduNnI ;Lm Ae 2e je idlma& ko;na p8 vaSta vgr Ane bharna


ko; jaherI zrIya ivna wtarvama& Aave, jem ke hzrt wmr, hzrt
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
154

;Lme lduNnI gybI ;Lmno j Aek p/kar 2e jema& ko; p8 jaherI


zrIya vgr ALlah tAalanI mherbanI Ane k<pa9I idlma& wtarI
devama& Aave 2e, hzrt i`zr
na gybI bnavonu& v8Rn kuAaRnma&
Aa vatno s=Kt pUravo 2e, Ane Ae ;Lm btavva ma4e ALlah
tAalaAe frmaVyu& Ame i`zrne AmarI pase9I ;Lm AaPyu&.
0

hnu& ;Lm 0

fmaRvo, h mara rbna Am/9I 2e Ane tmne 9o6u& j ;Lm Aapvama&


AaVyu& 2e Aano mtlb Ae 2e ke h Aalme Am/ Ane Aalme bka9I 2e,
Aalme `Lk Ane Aalme fna9I nh. Aa guPt ra`va ma4e n9I jemke
Amuk lokonu& Anuman 2e ke ALlah tAalaAe hnu& ;Lm m~lUk pr
guPt ra~yu& Ane potana ma4e `as kyu%,Ahya su0I ku& ke nbI
ne
Aenu& ;Lm n9I. ALlahna hbIbnu& pd Aena9I buzugR 2e ke Aap h9I
navakef hoy ! Jyare ke Aap rb tbark v tAalane ja8nar 2e, Ane
ALlah tAalaAe Aap pr Aa frman9I k<pa krI Aapne i=`va6yu&
je k&; Aap n ja8ta hta, Ane ALlahno mhan Aa-ar tmara pr
2e. hul byan, -agp, pej n&.
0

TafsIrno `ulaso 0

Aapna frmanno mtlb Ae 2e ke h ivqe nbI


ne sval
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
155

ALlahne ja8e hne n ja8e ?!

Ae Anuman kem krI 9; =ke ke huzUr


ne hnI mareft p/aPt
n9I! h to Aap pote j 2e ! Ane Aape frmaVyu& ke je8e potana nfsne
AoX`I lI0o Ae8e potana rbne AoX`I lI0o. hul byan, -ag,
pej n&.
0

honu& mUX Aap8a nbI 0

hzrt ;Sma;l hKkI


frmave 2e
s3XI ho nbI
nI h9I peda krvama& AavI 2e, AapnI h
s3XI honu& mUX 2e, Ane Ae4la ma4e Aapnu& wMmI nam ra`vama& AaVyu,&
Ae4le ke Aap honu& mUX 2e. jem hzrt Aadm
b=rna ipta 2e,
nbI
hona ipta 2e, Ane AenI Asl 2e. jem hzrt Aadm ipta
Ane hVva mata 2e. Ane Aa Ae4la ma4e ke, ALlah tAalaAe jyare
nbI
nI h peda frmavI to ALlah hto Ane AenI sa9e ko; n
nI h htI Ane bI@ ko; vStu n htI, Tya&
htu&, p8 ma huzUr
su0I ke, AapnI hno potanI sa9e s&b0
& kaym frmaVyo.Jyare AapnI
h p/9m peda 9nar 2e to ALlah tAalaAe Aemna vjUd9I vjUdnu&
za6 wga6yu&. hul byan, -agp, pej n&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
156

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

tfsIrno `ulaso 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
krvama& AaVyo to Aeno jvab Ae Aapvama& AaVyo ke Ae Aalme Am/
nI vStu 2e. Am/e rBbIno mtlb Ae saibt krvu& n9I ke Aenu& ;Lm
ALlah tAala sa9e `as 2e Ane ko;ne j Ae ;Lm Aapvama& n9I
Jyare ALlah tAalanI isftona Aailm 2e,
AaVyu&. nbI pak
ALlah tAalanI mareft ra`e 2e p2I hnu& ;Lm Aapne kem n hoy ?
Ae4le Aa Aaytne Aa0ar bnavI nbIne hna ;Lm9I navakef hovano
davo gXa nIce wtre Aevo n9I, kuAaRnnI Aayt btavI rhI 2e ke nbI
ne Aenu& ;Lm p8 Aapvama& AaVyu& 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AlI Ane 38a b0a vlIAo ma4e 9yu& htu&.

vlIAone hnu& ;Lm 0

Gaybna ANy p/kar

Tame frmavI Aapo ! n9I ja8to gyb je Aaka=o Ane jmInma&


2e pr&tu ALlah. Ane teAo n9I ja8ta ke, mr8 p2I Kyare w5=e.
Aana9I Ae vatno ;=aro 2e ke gybna Alg Alg p/kar 2e.
Aek jmInvaXaAono gyb jmIn Ane Aaka=ma&, Ane ;Nsan
ma4e Ae ;Lm p/aPt krvu& =Ky 2e, Aa jenu& ;Lm ;Nsan ma4e =Ky 2e Aena
be p/kar 2e
Aek Ae ke jmInma& je tmara9I guPt 2e =Kkl, Ane Ae j
Aaka=ma&, da`la trIke ko; VyiKtnu& tmara9I gayb hovu,& A9va AenI
ko; haltnu& gayb hovu&, tmara ma4e Ae VyiKtne hajr krvu& Ane AenI
halt ja8I levI =Ky 2e.
Ane Aaka=ma& da`la trIke taraAo Ane AenI halt, =I`Ine
Aenu& ;Lm p/aPt krvu& tmara ma4e =Ky 2e, -lene tmara9I gayb 2e.
BaIjo p/kar je tmara9I gayb 2e maynanI jmInma& Ane Ae
nFsnI jmIn 2e Aema& guPt isfto Ane A~lak 2e je tmara9I gayb
2e halt Ane maama&. Ane tmara ma4e Aena9I vakef 9vu& =Ky 2e,
mujahda, iryazt, iz Ane if9I.
Maaynanu& Aaka= Ae4le idlnu& Aaka=. to Aema& ;Lmo, ihkmto
Ane mayna guPt 2e, Ae tmara9I gayb 2e, Aene pamvu& tmara ma4e
=Ky 2e nFsna mukam9I AagX v0Ine,Ane idlna& mukamma& pho&cIne.
JmInvaXaAonu& gyb jmIn Ane Aaka=ma&,Ane ;Nsan ma4e
Aene p/aPt krI levu& =Ky n hoy p8 ALlahna ;rada9I jem ke Ae8e
frmaVyu&
Aaka=vaXaAonu& gyb jmInma& Ane Aaka=ma& Aemna ma4e
Ae p/aPt krI levu& =Ky n9I p8 hKk tAalanI talIm9I jem ke namonu&
;Lm.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
158

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Jyare Aa vlInI halt 2e to je frmave ke hu& makan vma ykUn ja8u& 2u&
temnI =an kevI h=e ? hul byan, -agp , pej n&.
Aapna khevano -ava9R Ae 2e ke Jyare vlI fna ifLlahna drje
pho&ce 2e to Aene ALlahnu& Ane hnu& ;Lm p/aPt 9; jay 2e. to p2I
Jyare Aek vlInI Ae drje pho&Cya p2InI Aa halt 2e to vlI ko;
p8 drje pho&cIne nbI9I n@k n9I 9; =kto, nbIno drjo to
ALlahnI m~lUkma& svR9I v0Ine 2e, ko; p8 vlI gme te4lI p/git
krIne nbIno kmal ha&sl krI =kto n9I, to p2I nbIne hnu& ;Lm
kem n hoy ? Ane Aap8a nbI to nbIAona p8 srdar 2e ! Aapne
Aenu& ;Lm kem n hoy ?
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
157

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Amuk lokonu& khevu& Aevu& 2e ke Aap8a nbI


ne hnu& ;Lm n9I
Aapvama& AaVyu.& Aeno jvab tfsIrna ktaRAe Ae AaPyo ke sulkU vaXa
Ane ALlah tAala trf magR levavaXa jyare nfs Ane AenI
isfto9I AagX v0e 2e Ane idlna hrmma& pho&ce 2e, idlna nUr9I nFsne
AoX`I le 2e, Ane Jyare teAo isrr ma4e idl Ane AenI isfto9I
AagX v0e 2e Ane isrrnI jgaAe pho&ce 2e, isrr9I idlne AoX`I le
2e, Ane Jyare isrr9I AagX v0e 2e Ane hna jgtma& pho&ce 2e to
hna nUr9I isrrne AoX`I le 2e,Ane jyare hna jgt9I AagX
v0I `fInI jgaAe pho&ce 2e to hKkna =vaihd9I hne AoX`I le
2e. Ane Jyare `fInI m&izl9I AagX v0I hkIktna smuna iknare
pho&ce 2e to jmIlna mu=ahdatnI isftona nUr9I `fIne AoX`I
le 2e, Ane Jyare ALlahnI isftonI tJLlIna& ikr8o9I Anainyte
vjUd fna 9; jay 2e, Ane hkIktna smunI W&6a; su0I pho&ce 2e,
ALlah tAalanI hivYytno k+f Aapvama& Aave 2e , Ane
Jyare hivYytna smu ma& 6U b I jay 2e Ane wlU i hYytnI bka9I
bakI 9; jay 2e to ALlahne ALlah9I AoX`I le 2e , to

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Aana9I dlIl levama& Aave ke rsUlone fzIlt p/aPt 2e fir+taAo


pr, Ae4la ma4e ke ALlah tAalaAe potana gyb btavvama& rsUlone
cU&4I lI0a fir+taAone nh, Ane Ae4le j fir+taAone hzrt Aadm
same nmaVya, Ane Ae Ae4la ma4e j 2e ke ALlahe Aemne potanu& gyb
jaher krvama& `as krI lI0a, Ae4la ma4e rsUluLlah
Ae fmaRVyu&
be=k ! ALlah tAalaAe hzrt Aadmne peda frmaVya p2I Aemnama&
tjLlI frmavI.
Ane Aek gyb ALlah tAalaAe jene potanI sa9e `as krI
lI0u& 2e Ane Ae ikyamt kaym 9vanu& ;Lm 2e, Aene ma ALlah tAala
j ja8e 2e, jem ke frmaVyu& Ane teAo n9I ja8ta ke mr8 p2I kyare
w5=e.
Ae frmaVyu& "je8e Ae Anuman kyu% ke muhMmd
Hzrt Aa;=a
AavtI kale =u& 9=e Ae ja8ta hta& to ALlah tAala pr mhan
jU5 lgaVyu&.
FkIr ;Sma;l hKkI khe 2e Ane khevama& AaVyu& ke je khe ke ALlahna
nbI gyb n9I ja8ta to Ae8e -Ul krI, Ae ALlahna frmanma& je
AaVyu& Aena9I Alg krIne 2e.
ALlah potana
gyb pr ko;ne kabU n9I Aapto p8 jene ps&d kre 2e Ae4le rsUlne.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
159

tfsIrno `ulaso 0

Aapna frmanno mtlb Ae 2e ke nbIne Amuk vatona gybnu&


;Lm Aapvama& AaVyu& 2e Ane kuAaRnnI Aayto Aena purava ma4e pUrtI
2e Ae4le Aene -UlIne klam n krvama& Aave. jeAo gyb Aapvama&
AaVyanI hkaraTmk Aaytone 2o6Ine nkaraTmk vato kre 2e teAo `o4u&
krI ra 2e, kuAaRnnI drek Aayt same ra`Ine fe&slo krvama& Aav=e.
ka.ke Aap8ne s3Xa kuAaRn pr ;man lavvano hukm Aapvama& AaVyo
2e. jo nkaraTmk h5 2o6vama& n Aave to Ame khI=u& Afa tu'imnuna ib
bAidl iktaib v tkfuna ib bAd. =uu& tme iktabna Amuk -agne
mano 2o Ane Amuk sa9e kuf/ kro 2o ?
0

Paa&c vStuna ;Lme gybnI ccaR 0

SaUrAe lukmannI A&itm Aaytma& ALlah tAala trf9I pa&c


vStu g8avvama& AavI Ane btavvama& AaVyu& ke Aenu& ;Lm ALlah
tAala pase 2e, Jyare ke drek j gyb ALlahnu& 2e, Ae n Aape to
gybnI Aek vatnu& ;Lm p8 ko;ne p/aPt 9; =ktu& n9I. tfsIre hul
byanma& 2e
pa&c vStu g8avvama& AavI, Jyare ke drek j gyb ALlah j
ja8e 2e, to Aenu& kar8 Ae 2e ke sval AenI babt pU2vama& AaVyo
htae,jaihilytna loko JyoitqIAone Aeno sval krta Hta Aevu&
sm@ne ke teAo Aene ja8e 2e, gybnI `brma& JyoitqIne sacu& manvu&
ku 2e huzUr
na frmanne l;ne ke je JyoitqI pase jay Ane Ae je
pr je wtyu% Aeno
khe Aema& Aene sTy mane to Ae8e muhMmd
ASvIkar kyoR.
kaihn Ae4le JyoitqI Ae 2e je -ivQyma& =u& 9=e AenI `br Aape
Ane gyb ja8vano davo kre. Arbma& kaihno hta jeAo Aena
ja8vano davo krta hta,Aemnama&9I je Ae Anuman kre ke AenI pase
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
160

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Ahya9I tmara ma4e Ae vat SpQ4 9; g; ke ALlah tAalaAe


hzrt Aadmne ;Jjt AapI Ae fir+taAone n AapI Ane Ae gybnI
vatonI `br AapvI 2e je fir+taAone n AapI, Ane Ae ALlah
trf9I s3Xa namo i=`va6va9I htu&.
Aek gyb je ALlah sa9e `as 2e Aaka=o Ane jmInvaXaAo
ma4e Aeno ko; magR n9I, pr&tu jene ALlah cU&4I le jem ke frmaVyu&

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Bae=k ! Amuk gyb ALlah tAalaAe potana rsUl pr jaher
kyu% 2e, jem ke Aeno wLle` 9; gyo. hul byan, -ag. pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TafsIrna ktaRna l`a8no mtlb Ae 2e ke drek p/karnu& ;Lme gyb


ALlah ma4e `as 2e Ane b&da pase Aema&nI Aek vatnu& ;Lm Aavvu&
p8 rbnI Ata Ane Aena Aapva9I 2e. p2I Aaytma& pa&c vStunu&
v8Rn jaihilytna lokonI maNytane `o4I btavva ma4e 2e ke teAo
JyoitqI lokone Aa p/ma8enI vato pU2ta Ane smjta ke AemnI pase
Aa vato malUm krI levano ;Lm 2e. jaihilytnI maNytane `o4I
saibt krva Aa p/ma8e Aayt wtarvama& AavI.
0

NabIAo Ane vlIAone mXelu& gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
161

NabIAo Ane vlIAo trf9I gybnI `bronI irvayt krvama&


AavI to Ae ALlahnI talIm9I 2e, vhIna trIka9I, A9va ;Lham
Ane k+fna trIka9I. to Ae `as krvu& Aanu& ivro0I n9I jema& nbIAo
vlIAo Ane fir+taAona& ja8vano puravo 2e. jem ke ;=aro kyoR ALlahe
potana Aa frman9I
gybno ja8nar potana gyb pr kabU n9I Aapto p8 jene cU&4I
le Ae4le rsUlne. hul byan, -ag, pej n&.
0

tfsIrno `ulaso 0

Aapna frmanno mtlb Ae 2e ke Aa Aaytma& gybna ;Lmne


ALlah sa9e `as krvama& AaVyo Ae AenI jgaAe brabr 2e p8
Aena9I nbIAo, vlIAo Ane fir+taAo ma4e s&pU8R ;Nkar n9I 9;
=kto. ka. ke, gybnu& Amuk ;Lm ALlahnI Ata9I vhI, k+f Ane
;Lham9I p/aPt 9; =ke 2e.
0

ValIAone mXelu& ;Lm

Amuk vlIAoAe vqaR 9vanI `br AapI, pe4ma& nr 2e ke narI


AenI `br AapI to 9yu& Ae j je `br AapI htI. to Aa sTy
;Lham9I 2e jema& ferfar n9I 9; =kto.

Ane hu& to `uLlo 6r s&-Xavnar 2u&.

TafsIrno `ulaso

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ijNn muAiKkl 2e je Aene `bro Aape 2e, Abul hsn AamedIAe mnaikbe
=af;ma& ku& ke me& ;mame =afe;9I sa&-yu& ke Ahle Adalt Ae4le dIndar
lokoma&9I ko; Aevu& khe ke Ae ijNnne jauAe 2e to Ame AenI gvahI maNy
nhI ra`IAe ALlahna Aa frmanne l;ne. yrakum huva v kbIlohu imn
hyqu latrv nhum. Ae Ane Aeno kbIlo tmne Tya&9I jauAe 2e Jya&9I
tme Aemne n9I jota. pr&tu Jyare ke Ae khevavaXo nbI hoy, jem ke
hyatul hyvanma& 2e
JyoitqI Jyare -ivQyva8Ina ;Lmno davo kre to Ae kaihn jevo
j 2e. hdIqma& 2e ke je Arrafne sval kre AenI calIs ratonI nmaz
kbUl nh 9ay. Arraf je `br Aape corInI `vaAelI cIj vStunI.
mtlb Ae 2e ke je sval kre AenI `brne sTy manIne, AenI vatnI
;Jjt kre, Ae4le ke, AevI maNyta ra`e ke Aene ALlah trf9I ;Lham
9ay 2e, A9va ijNn Aene btave 2e, jene ijNn fir+taAo pase9I
sa&-XIne lave 2e to Aema& sTy manvu& hram 2e, Ane Jyare Ae maNyta
ra`e ke Aene gybnu& ;Lm 2e to Ae kaifr 2e, jem ke hdIqma& AaVyu&, Ane
Jyare AenI haltnI prIxa ma4e sval kre Ane Ae `br Aape AenI
guPt vatnI Ane Ae sac jU5no frk krI =ke to ja;z 2e. ja8vama&
AaVyu& gyb ALlah sa9e `as 2e.

Hzrt ;Sma;l hKkI


fmaRve 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
162

tfsIrno `ulaso 0

Aapna khevano -ava9R Ae 2e ke jatI ;Lme gyb ALlahno j 2e,


ALlah isvay ko;na ma4e Aek vatma& p8 manvu& i=kR Ane kuf/ 2e,
Ae4le jatI :Lm m~lUk ma4e n9I manI =kato. p8 nbIAo Ane
vlIAo gybnI `bro Aape 2e Ae ALlah tAalanI Ata9I 2e ke
ALlah tAalaAe vhI A9va ;Lham ara Aemne Ae ja8 krI Ane
Aemne Aenu& ykInI }aan 9; gyu&. sara&= Ae ke gybna be p/kar 2e
jatI Ane Ata:. jatI ALlah tAala ma4e `as 2e Ane Ata;
ALlah tAala trf9I Aena Amuk b&daAone Aapvama& Aave 2e je
Aaytona m~lU K ma4e nkaraTmk hu k m 2e to Ae jatI :Lmno,
Ane je m a& hkaraTmk v8R n 2e to Ae ALlah tAalanI Ata9I
2e Ae 4 le Ae Ata; 2e . Ata; Ane jatIne Ae k drjama& lavvu &
`o4I rIte mu s lmanoma& ivvad W-o krvo 2e , mu s lmanonI
Ae k tane to6vI 2e , Ae m nama& ku s & p lavvo 2e , du + mnonI takatma&
v0aro krvo 2e .
0

Na ja8vano mtlb

Ane hu& n9I ja8to marI sa9e =u&

krvama& Aav=e.
Aa Aaytna jaherI =Bdo Ae btavI ra 2e ke nbIne potana
Ane bIjana pir8am `br n9I. p8 Ae Jyare ALlah tAala
trf9I ja8 n krvama& AavI htI Tyare. Jyare Aapne btavI devama&
AaVyu&, Aapne Aenu& ;Lm p/aPt 9; gyu&, jeno wLle` bI@ Aaytoma&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
163

Pa2I ALlah tAalaAe Aap pr vhI krIne Aapne potanu&


pir8am Ane teAonu& pir8am AoX`avI dI0u&, Aapne ihjrtno hukm
AaPyo, loko9I Aapna rx8no vaydo frmaVyo, ijhadno hukm AaPyo
Ane Ae `br AapI ke Aemna dInne s3Xa 0moR pr AagX lav=e,
Aapne du + mn pr ivjy Aap=e Ane te A one mU X ma& 9 I w`a6I
na`=e..`ulaso Ae ke nbI pr vhI Aavvanu& b&0 n 9yu& htu& Ae4le
Amuk Aayto nkaraTmk 2e to bI@ hkaraTmk AavI gya p2I phela&no
nh p8 Aa p2IvaXano hukm rhI jay 2e Ae4le nkaraTmk9I puravo
levama& n Aave.
0

NabIna gvah hovano mtlb

Bae = k ! Ame tmne mokLya gvah `U = `brI Aapta 6r


s& - Xavta, je9I Ay loko ! tme ALlah Ane Aena rsUl pr ;man
lavo Ane AemnI ;Jjt Ane kdr kro !
Aa Aaytma& Ane Aana jevI bI@ Aaytoma& Aap8a nbI
ne ALlah tAala trf9I gvah khevama& AaVya Ane Ae p8 Aek
be na nh bLke svR wMmtona ! Aa gvah hovano A9R ke4lo iv=aX 2e
Aene to Ame pUrI ivgtnI sa9e haizr Ane naizr nbIna p/kr8ma&
tmarI sevama& rjU krI=u& p8 Ah tfsIre hul byannI tfsIr tmarI
sevama& rjU krIAe 2IAe
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
164

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Ane gybonu& pote ja8vu& ALlah tAala sa9e `as 2e, nbIAo
Ane vlIAo
nu& `br Aapvu& to Ae vhI, ;Lham Anee
ALlahna i=`va6va9I 2e. hul byan,-ag, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
9yo. kuAaRnnI Aek Aayt bI@ AaytnI tfsIr 2e Ae4le Aek
Aayt9I in8Ry levama& nh Aave, s3XI Aaytone same ra`Ine p2I
ko; vat pr ccaR krvama& Aav=e.
frmave 2e
Hzrt ;Sma;l hKkI

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

nbI Aailme makan vma ykUn

tme tmara rbnI neAmt9I mjnUn n9I. tme tmara rbnI


neAmt9I prdama& n9I Aena9I je phela& 9yu& Ane hme=a& 9tu& rhe=e,
juNnano A9R 7a&kvu& p8 9ay 2e, Ane ijNnne ijNn Ae4la ma4e khevama&
Aave 2e ke Ae ma8s9I prdama& 2e, bLke Aap je 9; gyu& Aena Aailm
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
166

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

ALlahna rsUlnI ;Jjtno mtlb Ae 2e ke jaher Ane guPtma&


AapnI suNntnu& vaStvma& Anusr*a krvama& Aave, Ane Ae ja8vu& ke
Aap AiStTvma& AavelI drek vStunu& mUX 2e, Aap AzlI `udana
mhbUb 2e, rbne 2o6Ine b0a j Aapna taba he5X 2e, Ae4la ma4e
Aapne gvah bnavIne mokLya, Jyare m~lUkma& ALlah tAalaAe
Aapne p/9m peda frmaVya to Aap ALlah tAalanI vhdainyt Ane
AenI bUibytna gvah 2e, Ane je k&; p2I AiStTvma& AaVyu& Aema&
p8 gvah 2e, Ae4le ke ho, nfso, Aaka=o, jmIno, bdno, `a8o,
jmIn9I wgnar vStuAo, p/a8IAo, fir+taAo, ijNnato, =Etano Ane
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
165

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
;Nsano vgerena. Ae4la ma4e ke m~lUkne pamvu& =Ky hoy Ae Aap9I
Alg n rhe, Ae4le ke Amlona rhSyo AenI bnav4o, Ane kudrtnI
ihkmto, Ae p/ma8e ke Aema& ko; Aap jevo n 9ay,Ane Ae4la ma4e ke
Aap
Ae fmaRVyu&, me& ja*yu& makan vma ykUn. Ae4la ma4e ke Aap
drekna gvah 2e Ane sekN6 ma4e p8 gayb n9I, Aap Aadm
nI
peda;=na gvah 2e, Ae4le to Aape frmaVyu&, hu& nbI hto Jyare Aadm
ma4I Ane pa8InI vcma& hta. Ae4le ke hu& m~lUk hto Ane ja8to hto
ke hu& nbI 2u& Ane mne nbuVvtno hukm mXI gyo hto. Ae smy Aadm
ma4e h Ane bdn tEyar 9; ra& hta&, to Aap gvah 2e AemnI
peda;=na, Ane je k&; 9yu& Aena Ae4le ke ;Jjt,jNnt9I bhar 9vu&,
ALLaahnu& tOba kbUl krvu&,Ane A&t su0I je k&; 9yu&, ;BlIsnI
peda;=na gvah,Ane je k&; AenI sa9e 9vu,& Ae4le ke Aadm ma4e isjdano
;Nkar,i0kkarvu& Ane lant 9vI,38I ;badt Ane Ai0k ;Lm p2I
Aek hukmna ivro0ne l;ne,to Aapne haisl 2e , drek bnav je nbIAo,
rsUlo,Ane wMmto sa9e bNyanI smjo Ane ;Lmo,p2I Ae8e wtarI
AapnI h Aapna bdnma& ta ke nUrma& nUrno v0aro 9; jay,to drek
mOjUdno vjUd Aapna AiStTv9I 2e, drek nbI Ane vlIna ;Lmo
Aapna ;Lmoma&9I 2e,Aih&ya su0I ke,kzrte Aadm, ;b/ahIm, musa,
vgerena shIfaAo. hul byan, -ag, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Aap8I maNyta Aap8a ip/y nbI ma4e Ae j 2e ke Aapne ALlah


tAala trf9I p/9m idvs9I A&itm idvsno ;Lm Aapvama& AaVyo 2e,
Ane Halna ivvad phela&na buzg
u R hzrt ;Sma;l hKkIAe p8 Ae j saibt
frmaVyu& ke Aap8a nbIne makan vma ykUnnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e.
0

Gayb btavvama& nbI k&jUs n9I

Ane teAo gyb pr k&jUs n9I. Ane teAo Ae4le ALlahna


gyb pr Ae4le jenI Aap `br Aape 2e vhI Ane AenI
rsUl
isvay gybonI, dnIn Ae4le b`Il. hul byan -ag, pej n&.
0

nbInu& frman jU5nI tohmt9I pak 0

hzrt ABduLlah ibn mSwd


na mushfma& znIn zoy
zoy9I
2e,"f;l ib mAna mfwl"Ae4le mu]ahm. mtlb Ae ke Aap je ka&;
`br Aape tema& s=Kt 2e, Aema& Ae =&ka n9I 9; =ktI ke Aap
mneC2aAe khe 2e, Ae4le ke Aap je `br Aape te ykInI Ane sTy hoy
2e, -UtkaXnI hoy ke -ivQykaXnI. Aap JyoitqI n9I ke `brma&
frk Aave, Aap ALlahna rsUl 2e, Aapne ALlah tAala trf9I
;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, `udanu& i=`va6elu& `o4u& kevI rIte ho; =ke, Ane
Aema& ferfar 9ay j kem krI !
0

Frmane nbI frmane `uda 0

Vama huva ibkOil =Etain rR@m. Ane Ae mrdUd =EtannI vat9I n9I.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
167

LaOhe mhfUz vlIAo same 0

K o; -Inu& Ane suku n9I p8 ro=n iktabma& 2e, iktabe mubIn


lOhe mhfUz 2e, Aema& 9; =kvavaXI drek vStu l`I ra`I 2e Aeva
faydaAo ma4e je b&daAo trf jay, Aene rBbanI Aailmo ja8e 2e.

hul byan, -ag , pej n&.

lOhe mhfU z ma& je k& ; 9=e Ae b0u & l`I de v ama& AaVyu & 2e ,
Ane Ae p/ ma8e j drek bnav bnI ro 2e, rBbanI Aailmone AenI
ja8 9; jay 2e, jem ke hzrt ;Sma;l hKkI
Ae v8Rn kyu%,
Aena9I Ae p8 saibt 9yu& ke Jyare rBbanI Aailmo Ae4le mhan
vlIAone AenI `br 9; jay 2e to p2I nbIne AenI ja8 kem n 9ay !
0

lOhe mhfUz ;Lme nbIno Aek -ag 0

ksIda budaRma& hzrt ;mam buserI lOhe mhfUzne nbIna ;Lmno


Aek -ag btavta& frmave 2e

tfsIrno `ulaso 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aama& Ae ;=aro 2e ke mu h Mmd
Ata; gybonI `broma&
jU 5 Ane 0okanI tohmt n9I ra`ta Ane Ae frman b=rI
=iktAono -ag n9I. hul byan, -ag, pej n&.
Aapna khevano -ava9R Ae 2e ke JyoitqIAo je `bro Aape 2e
Aema& jU5 hoy 2e, ko; Aek vat sacI 9; jay to te Aa=re hoy 2e, nbI
trf9I je gybnI `br hoy 2e Ae ykInI `br hoy 2e, ka. ke ALlah
tAala trf9I hoy 2e, Aema& ferfar 9; =kto n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
2o, je 9=e Aena9I ba`br 2o, Aapna ;LmnI iv=aXta pr Aapno
Aa ;=aRd puravo 2e Ae8e potanI h9eXI mara be `-anI vcma& ra`I,
AenI 5&6k mne 2atIma& mhesUs 9; to hu& makan vma ykUnno Aailm
bnI gyo. hul byan, -ag, pej n&.

tmarI s`avtno Aek -ag duinya Ane AenI hiryaXI 2e, Ane
tmara ;Lmno Aek -ag lOhe mhfUznu& ;Lm 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
168

Hve smjo Ahle suNnt ko8 2e ?

TafsIre hul byanna puravaAona j(9a9I tme sm@ =ko 2o ke


Halna ivvad phela&na wlmanI maNyta Aap8a nbI Ane bIja
nbIAona ;Lme gyb ma4e kevI htI ? Ane ivvad p2Ina wlmama& tme
Aala hzrtna l`a8ne jauAo Ane p2I devb&dIAona l`a8ne
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
169

AmarI ;C2a =u& 2e ?

Amne tmaro sa9 shkar n9I jo;to bLke AmarI koi== Ae 2e ke


muslman piBlk nbI
na guSta` lokone sa9 shkar n Aape !
nI guSta`I n9I
Jyare Avamnu& khevu& Aevu& 2e ke teAo pote nbI
krta, to ALhMdu ilLlah ! sarI vat 2e Aap8e guSta`I krva ma4e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
170

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

s3Xa gybono ja8nar potana gyb pr ko;ne kabU n9I


Aapto p8 jene ps&d kre Ae4le ke rsUlne. ;Bne =E`e ku& ke ALlah
tAala Ae gyb jen&u ;Lm AenI sa9e `as 2e ko;ne `br n9I Aapto
p8 jene ps&d krI lI0o hoy Ane Ae rsUl 2e, Ane je AenI sa9e `as
n9I Aena pr gyre rsUlne p8 ;]aela Aape 2e nbIAona vaSta9I,
A9va dlIlo kaym krI, mukmatne trtIb AapI. A9va Ae ke
ALlah Amuk vlIAone ;Lham kre -ivQyma& Amuk gyb AiStTvma&
Aavvanu& fir+tana vaSta9I, to ALlahnI murad Aa Aayt9I Ae
n9I ke ko;ne gyb pr ;]aela 8karI n Aape ! p8 rsUlone j
Aape ! vatna jaher hovane l;ne ke ALlah tAala Amuk gybonI
;]aela gyre rsUlne p8 Aape 2e. hul byan -ag pej n&.
Aapna khevano -ava9R Ae 2e ke nbIAone `as gybnI `bro
Aapvama& Aave 2e Ane je gyb `as n9I Aena pr vlIAone p8
;]aela Aapvama& Aave 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

;Lmma& nbInI iv=eqta 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jauAo, to tmne Aala hzrtnI maNyta Halna ivvad phela&na
Aailmona l`a89I so 4ka mXtI Aav=e, bLke tmne Ae vatnu& ykIn
AavI j=e ke Aala hzrte potanI trf9I ko; l`a8 kyu% n9I jene
mnmanI khevama& Aave bLke Aape Ahle suNntnI pUvRjo9I calI
AavelI maNyta Aap8a& su0I pUrI jvabdarInI sa9e pho&ca6I 2e.
Aapna l`a8ma& nbIAo Ane vlIAona man mrtbano pUro `yal
ra`vama& AaVyo 2e. Aape Aek =Bd p8 Aevo n9I l~yo jena9I ko;
jaherI =Bdona Aa0are be AdbI ja8va mXe Ane p2I vat bnavI
ra`va =u-eC2kone mgjmarI krvI p6e, jem ke devb&dIAona l`a8o
nbI Ane vlInI guSta`I9I -rela 2e, Aek kaifr du+mnIma& p8 je
vat bolI Ane l`I n =ke Aena9I p8 Ai0k tuC2 vato devb&dna
Aailmo l`I gya, Aemna& l`a8o same ra`Ine tme khI =ko 2o ke
Aa Ahle suNNtnI maNyta n9I ka, ke, Ahle suNnt je shaba9I
ATyar su0I Aekta9I caLyo AaVyo Ae maNyta9I devb&dIAone dUrno
s&b&0 p8 jova mX=e nh, Amne AemnI sa9e du+mnI n9I jene l;ne
Amara l`a8o stt AemnI bura;ma& p/kai=t 9; ra& 2e bLke Aem8e
pote j du+mnInu& bIyar8 roPyu& 2e Ane Aenu& j kdpu fX Aemne p/aPt
9; ru& 2e, Ame AmarI krelI bura;Aone maf krI =kIAe 2IAe ka.ke
AenI mafIno pUro Ai0kar Amne Aapvama& AaVyo 2e, p8 nbInI
=anma& krelI guSta`Ine tOba jaher 9ya ivna maf krI devano Ai0kar
Amne n9I, Ae4le Aema& to je =rIAtnI vat h=e Ae j krvama& Aav=e,
sara&= Ae ke Ame pUvj
R ona l`a8o tmarI sevama& ra`Ine Nyaynu& ajvu&
tmara ha9ma& AapIne jo;Ae 2IAe ke tme Ae ajva9I ke4lI hd su0I
Nyay Ane ;Nsaf krI =ko 2o ?

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Ame Ah tmarI sevama& devb&dI AailmnI tfsIr rjU krIAe 2IAe


jema& 9o6u& ;Nsaf9I kam levama& AaVyu& 2e, Ane kuAaRnma& nbIAona
;LmnI kevI iv=aXta byan krvama& AavI 2e Aeno saro Aevo nk=o
`e&cvama& AaVyo 2e, Ane Aap8I maNytano p/9m Aa0ar kuAaRn 2e
to Aema& to be mt 9va j n jo;Ae ! ivvad kuAaRnnI SpQ4ta9I
`svane l;ne 9ay 2e, e `svama& n Aave Ane pUvRjo sa9e rhevama&
Aave to ko; ivvad W-o 9; =kto n9I, idmagone d`l n Aapo,
ALlah Ane rsUlna frmanne Aa0ar bnavo !
Maara l`a8no mtlb Ae 2e ke je 2e te manvu& n9I, teAona
Alg9I krvama& Aave l l`a8ma& nbIne ;Lmma& 38a nIce
btavvama& AaVya 2e, jo vaStvama& teAo kuAaRn Ane hdIqma&
btavvama& AavelI ;LmI iv=aXta nbI ma4e SvIkarI le Ane
guSta`I9I tOba krI le to drek trf9I magR iv=aX 9; =ke 2e. ko;
mOLvIne manI levano mtlb Ae n9I ke Ae je k&: khe Ae b0u& j manI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
171

TafsIre `aizn, Ane mAailmu ]aNzIl


TafsIre `aizn jenu& mUX nam
lubabu]aavIl fI mAain ]aNzIl 2e

TafsIrna ktaRn&u nam 2e AlawIn AlI ibn muhMmd ibn ;b/ahIm


bgdadI jeAo `aizn9I p/~yat 2e Ae4le Aapna Ae sb&09I Aene
tfsIre `aizn khevama& Aave 2e, bLke lubabu ]aavIlna name v8Rn
krvama& to Amuk loko sm@ n =ke ke Aa tfsIre `aizn 2e, Ane
tfsIre `aiznna hai=ya pr tfsIre bgvI jene mAailmu ]aNzIl
khevama& Aave 2e, Aa tfsIrna ktaR 2e AbU muhMmd husEn ibn mSwd
frra bgvI 2e, Aek j iktabma& be iktabona sa9e l`a8 hova9I Ame
bNnena pUrava Aek sa9e rjU kyaR, jena9I sm@ =kay 2e ke nbIna
gyb ivqenI maNyta Aap8I j n9I bLke Aap8e Ae maNyta kuAaRn
Ane hdIq9I lI0I 2e, Ane Aap8a pUvRj Aena pr j hta, Ane
Aap8e p8 Aena pr j 2e.
;mam `aiznnI jNm tarI` ihjrI sn Ane Avsan ihjrI
sn 2e. Aana9I ja8I =kay 2e ke Aa vrso phela&nI tfsIr
2e, hzrt ;mam bgvInI vfat ihjrI sn ma& 2e,je Aaj9I
lg-g vrs jUnI 2e, jene =&ka lagtI hoy Ae AmarI maNytane
AemnI maNyta sa9e sr`avI le to ykIn AavI j=e ke AmarI maNyta
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
172

Aa tfsIr9I Amaro hetu 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
levanu& ! manvano mtlb Ae 2e ke Ae ALlah Ane rsUlna frman
pr rhe, Tya& su0I 5Ik p8 jo Ae =rIAt9I ivmu` 9ay to Aene
manvanI jrt n9I bLke n manvanI jrt 2e . la taAta
ilAhidn fI mAisyitl `ailk. ALlahnI nafmaRnIma& ko;nI
manvama& nH Aave.
ALlah tAala svR muslmanone sTy smjvanI Ane AenI
wpr calvanI tOfIk Ata frmave . AamIn ibjaih sE i yidl
murslIn
.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
muslman n9I j bNya to p2I je lokonI nbI
babte krelI
guSta`I 2payne same AavI g; Ane hKk AailmoAe potana rat
idvso Aek krIne iktabnu& nam Ane pej n&br sa9e guSta`IvaXu
l`a8 tmarI same krI AaPyu& p2I p8 potane Aeva loko sa9e s&bi& 0t
ne idl9I cahnar
krvano mtlb smjma& n9I Aavto ke nbI
potane nbIne cahnarnI sfma& W-o kem n ra`e Ane guSta`o sa9e
s&b&i0t 9;ne kem rhe ? Aavo ! Amne tmaro shkar n9I jo;to p8
tme potane j shkar AapI guSta`o9I potane Alg krI lo !
duAa 2e ALlah tAala Aap8a ;mannu& rx8 kre Ane saca
Ahle suNntna s&gma& ra`e Ane bd AkIdgI Ane bd AkIda9I dUr
nI mhoBbtma& @v&t ra`e Ane Ae j mhoBbtnI
ra`e, nbI
sa9e duinya9I potanI bargahma& lave, pUvRj Ahle suNntna saca
Aailmo sa9e ra`e Ane drek p/karnI guSta`I Ane guSta`9I Aap8ne
bcave..AamIn AamIn AamIn

TafsIre hul byan p2I Aap8e bI@ tfsIr trf j;Ae Ane
Ae smjvanI koi== krIAe ke sTy Ahle suNnt ko8 2e Ane pUvRjo9I
calI AavelI sTy maNyta pr kona pg mela 2e Ane ko8 Aena9I
H4Ine `o4a bUm braDa krI potane Ahle suNnt khevana napak [amma&
lagelo 2e, =IAa lokone 2o6Ine Aaje drek j ifkoR potane Ahle suNnt
khe 2e Ane l`e 2e, bLke halt Ae4lI hde g&-Ir bnI g; 2e ke Ahle
suNntno =Bd wpyog krI potane sTy p&9e btavo p8 =&ka9I `alI
n9I, Aek VyiktAe Amara Aek doStne sval kyoR ke tme k; jmaAtna
2o ? Ae8e jvab AaPyo ke Ame jmat vmatne n9I manta ! Ame to
Ahle suNnt 2IAe ! pelI VyiKtAe ku& ke tme Ahle suNnt 2o to Ame
Ahle suNnt vl jmaAt j 2IAe ! Ae4lama& Aek Ijo Vyikt benI
vcma& 4pKyo jeno s&b&0 jmaAte ;SlamI9I hto, mOdUdI sahebno
cahk hto, kheva laGyo ke hu& p8 Ahle suNnt vl jmaAt 2u& ! AamnI
vat pUrI n 9; htI Ae4lama& co9o pho&cI gyo je germukiLld hto,
car ;mamo pEkIna Aekne p8 n mane, Ane `e6Ut p8 potane j ;mam
smje, kheva laGyo ke hu& p8 Ahle suNnt 2u& ! ccaRno A&t n AaVyo
hto ke Aevama& pa&cmo Vyikt AaVyo je necrI hto, jeAo kuAaRnne j
mane Ane hdIqne tn kbUl n kre, te kheva laGyo, hu& p8 Ahle suNnt
vl jmatA 2u& !
0

Acrjma& p6vanu& kar8 0

Amaro doSt Acrjma& p6I gyo Ane ivcarva laGyo ke drek


Alg Alg maNyta ra`e 2e, dreknI miSjd Alg 2e ko; Aek bIjane
mantu& n9I Ane svRno davo 2e ke Ahle suNnt Ame 2IAe ! Ahle
suNntno =Bd to ko; jgaAe bdlato n9I p8 maNyta b0e j Alg
Alg 2e ?! Ahle suNnt khIne Ame sTy 2IAe Ae kem krI purvar
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
173

MaSlke Aala hzrt hnu& in=an 2e

Ae8e mne AavIne Aa bnav s&-XaVyo Ane kheva laGyo, mOlana !


hve to Ahle suNnt khevama& p8 `tro W-o 9; gyo 2e, drek j baitl
potane Ahle suNnt vl jmaAt khe 2e to hve sTynI AoX` ma4e
ko; nva =BdnI jrt 2e ke jene ko; baitl nam trIke wpyog j n
krI =ke, Ane Ae nam sa&_aXIne j rSto pk6I le. me& ku&, -a; ! Ae =Bd
to Kyar9I ivcarI levama& AaVyo 2e Ane Aailmo to hve potanI sTyta
btavva Aeno j wpyog kre 2e Ane Ae 2e "mSlke Aala hzrt !" hve
tmne ko; pU2e ke tme ko8 2o to jvabma& khe=o hu& mSlke Aala hzrtno
cahk 2u&, drek baitl kUtra mafk pU26I dbavIne cal p6=e ! Aa =Bd
Ae4lI tasIr vaXo 2e ke hKK AoX`ayne rhe Ane baitl Aema& p/ve=I
n =ke, Ae4le `ra Ahle suNnt vl jmaAt pr rhevavaXa ma4e Aa9I
w]am ko; magR n9I.
0

Aevu& kro ke baitl Alg rhe

Hzrt AlI
nI i`laftna jmanama& muslmanona
prSpr ivvad9I 38a bdma=one bdma=I krvano moko mXI gyo hto,
Ane Aem8e muslmanone to6va `o4I maNytanI buNyad na`I AapI
htI. Aek `ar@ jeAo hzrt AlIne i=kRno fTvo AapIne Alg 9;
gya Ane potano nvo p&9 W-o kyoR, Ane bIja sba; jeAo hzrte
AlIne Ae p/ma8e manta hta ke jena9I ;man caLyu& jay. Ija jeAo
=rIAt mujb fe&slo krta hta. Ae smyma& saca lokoAe potane
baitl9I Alg krva Ahle suNntnu& nam wpjaVyu& htu&, Aena9I hKk
baitl9I Alg rheto hto. hve Jyare Aema& p8 baitl 3usI AaVya
hzrt AoX` l;
to Aap8e Aema& p8 ferfar krIne mSlke Aala hzrtnI
AaVya. wMmId 2e hve AanI hdoma& ko; baitl AavI nhI =ke.
Yah rzake nezekI mar hy ke AdUke sIneme& gar hy
ikse cara jo;ka var hy ke yh var varse par hy
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
174

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

HKkne AoX`o Ane Aene sa9 Aapo 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
9ay ? drek j baitl Ae =Bdne potano Aa0ar bnavIne calI ro 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
nvI n9I bLke jeAo nkaraTmk maNyta ra`e 2e AemnI maNyta
wpjavelI 2e

pUvRjona l`a8ono sharo kem ?

drek -aqanu& ;Lm

Fir+taAonu& Anuman Aevu& htu& ke ko; p8 m~lUk Amara9I v0are


}aanI peda krvama& nhI Aave, Ane 9=e to p8 Ame j Aena9I v0are
}aanI 5rI=u&, ka. ke, Ame Aena9I phela& peda krvama& AaVya 2e, Ane
Ame Ae joyu& 2e je Ae8e n9I joyu&, to ALlah tAalaAe hzrt Aadm
nI ;LmI fzIlt jaher frmavI.
Hzrt ;Bne ABbas
nu& frman 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
175

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Aemne drek vStunu& nam i=`va6yu& Ae4le su0I ke, Pyalu Ane
PyalInu&. Ane Ae p8 khevama& AaVyu& ke ALlah tAalaAe dreke drek
ne Ae svRna&
vStu peda frmavI s@v Ane in@Rv vgere Ane Aadm
namo i=`va6ya& p2I frmaVyu&, Ay Aadm ! Aa W&4 2e, Ane Aa 3o6o
2e Ane Aa bkrI 2e Ae4le su0I ke Aeno A&t AaVyo. Ane Ae p8
khevama& AaVyu& ke, Aadmne s3Xa fir+taAona& namo i=`va6ya&. Ane
Aek m&tVy Ae p8 2e ke Aapna v&=na& namo i=`va6ya&. Ane Aek
tfsIr Ae 2e ke drek -aqa Aapne i=`va6I.

hzrt ;Bne ABbas mujaihd Ane ktada


Ae frmaVyu& ke ALlahe Aapne drek vStunu& nam i=`va6yu&, Tya& su0I ke
Pyala Ane PyalInu&. Ane Aek m&tVy Ae p8 2e ke je 9yu& Ane ikyamt
su0I 9=e Ae svRna& namo. Ane rbIA ibn Anse frmaVyu,& fir+taAona&
namo, Ane khevama& AaVyu& ke Aapna v&=na& namo, Ane khevama& AaVyu&
ke drek vStu bnavvano trIko. Ahle tavIlnu& khev&u 2e ke be=k ! ALlah
tAalaAe Aadmne s3XI -aqaAo i=`va6I.

ip/yne gybnI Ata 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Aap8e saca Ahle suNnt vl jmaAt 2IAe Ae saibt krva


Ane baitlne AenI -Ulono Ahesas Apavva Aap8e pUvRjona
ma4e je
l`a8ono sharo l; ra 2IAe ke Aap8e Aap8a nbI
maNyta ra`IAe 2IAe Ae Aap8I wpjavelI maNyta n9I bLke
shaba9I l;ne Aaj su0I stt calI AavI rhelI 2e, Ane Aala
hzrte ko; nvI maNytanI ccaR n9I krI bLke je pUvRj mhan
AailmonI iktaboma& kuAaRn hdIq Ane shabana trIkAe kar mujb
htu& te l;ne Aap8a su0I pho&ca6yu.& Ane jeAo dIn Ane 0mR9I `sIne
vato krI ra 2e Aemna9I Aa l`a8o 9kI vakef kyaR. to Aapna
trIka p/ma8e Aap8e p8 pUvRjono sharo l;ne calI ra 2IAe Ane
-ola -ala muslmanone hKk ja8vanI Ane Aena Anusr8nI davt
AapI ra 2IAe.
nI ;LmI iv=aXta tme ja8I gya ke
Hzrt Aadm
fir+taAo mXIne jeno jvab n AapI =Kya p8 hzrt Aadm
Ae k la Ae n e ja8ta hta, Ane fir+taAonI jmaAt9I ;LmI
mukablama& AagX ra Ane fir+taAone kbUlvu& p6yu& ke hzrt Aadm
nI ;LmI iv=aXta same Aap8u ;Lm k&; j n9I. Aa maNytano
`ulaso krta& tfsIre `aiznma& l`vama& AaVyu& 2e Va ALlama Aadml
AsmaAa kuLlha. Ane ALlah tAalaAe Aadmne s3Xa& namo
i=`va6ya&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
176

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
177

hu& tmne `br Aapu& je tme `av jene me& n9I joyu&, Ane je tme
tmara 3roma& -egu& krIne ra`o Ae4le su0I ke tme `av. Ane khevama&
AaVyu& 2e ke Aap ma8sne `br Aapta je Aene `a0u& Ane rat ma4e
w5avIne ra~yu&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Ane Aena ;Lmma&9I teAo k&; p8 3erama& n9I l; =kta. Ae4le


ALlahna ;Lmma&9I, pr&tu& je4lu& Ae ;C2e ke Aemne Aena pr ;]aela Aape
2e, Ae4le gybna ;Lmma&9I k=u& kBjama& n9I l; =kta p8 je4lu& Ae
;C2e AenI Ae rsUlone `br Aape 2e, jem ke ALlah tAalaAe frmaVyu&
potana gyb pr ps&d krel rsUl isvay ko;ne kBjo Aapto n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Ane Aena ;Lmma&9I teAo k&; p8 3erama& n9I l; =kta p8


je4lu& Ae ;C2e.
Ae4le ke Aemne AenI `br Aape, Ane teAo nbIAo Ane rsUl 2e
je9I je gybnu& ;Lm Aemne Aape AemnI nbuVvt pr dlIl bne, jem ke
ALlah tAalaAe frmaVyu&, potana gyb pr ko;ne kabu n9I Aapto
p8 jene ps&d kre Ae4le rsUlne.
Aa tfsIr9I ja8vama& AaVyu& ke ALlah tAala trf9I Aena
ip/yne gybnu& ;Lm Aape 2e Ane tfsIrna ktaRAe gybnu& ;Lm khIne
AenI trf ;=aro kyoR ke Ae ;Lm je ALlah tAala trf9I Aemne
Aapvama& Aave Aene gybnu& ;Lm khI =kay 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Hu& tmne btavu& je tme `av Ane je tme -egu& krIne ra`o tmara
3roma&.
WniBbwkum. Ae4le `br Aapu&. ibma takulUn. jene me& n9I
joyu&, vma ti`na fI buyUitkum. je tme w5avo Ane tmara 3roma&
nI
s&ta6Ine ra`o Je9I p2I `av. Aama& ykInI dlIl 2e ;sa
nbuVvtnI sCca;nI, Ane Aapno mhan moijzo 2e, Ane Ae Aapnu&
gybnI `bro Aapvu& 2e Aena9I phela& je mhan in=anIAo btavvama&
AavI AenI sa9e. jem ke ALlahna hukm9I Aa&0ru& Ane ko7Ine sar&u krI
Aapvu,& Ane murdaAone @v&t krva&, Ane Aapnu& gybnI `bro Aapvu&
ALlahna Aapne btavva9I, Ane Aama& ko; magR n9I b=r ma4e
pr&tu nbIAone.
Aapna kehvano mtlb Ae 2e ke tmarama&9I ko; p8 hoy Ane
gme Tya&no hoy Ane Ae8e gme te `a0u& hoy Ane potana 3rma& gme te
Ane gme Tya& ka&; s&ta6Ine ra~yu& hoy me& to joyu& j n9I p8 jo tme mne
pU2o to hu& tmne btavI AapI=. Aa ;Lm mne mara rb trf9I marI
nbuVvtnI dlIl Ane purava trIke Aapvama& AaVyu& 2e. Aena9I tme
ivcarI =ko 2o ke ALlah tAalaAe mne ke4lu& iv=aX Ane Ai0k ;Lm
Ata frmaVyu& 2e ! jya& nbI isvay ko; pho&cI =kto n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
178

Ane tmne i=`va6yu& je k&; tme n ja8ta. Ae4le ke =rIAtna


huKmo Ane dInna& kamo, Ane Aek m&tVy 2e, Ane tmne gybna ;Lmma&9I
i=`va6yu& je k&; tme n ja8ta hta, Ane Ae p8 khevama& AaVyu& 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
179

Ane tmne i=`va6yu& je ka&; tme n ja8ta hta, jrI hukmo,


Ane Aek m&tVy 2e gybnu& Amuk ;Lm.

Ay ;manvaXaAo ! n pU2o AevI vato ke jo tmara pr jaher


krI devama& Aave to tmne `rab lage.
Hzrt Ans ibn mailk
9I irvayt 2e tem8e frmaVyu&,
ALLaahna rsUl
Ae Amne Aevo `uTbo AaPyo ke Aevo `uTbo Kyare
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
180

ALLaahnI =an n9I ke tmne gyb pr ;]aela maihtI Aape,


Ae4la ma4e ke gyb ALlah isvay ko; ja8tu& n9I. pr&tu ALlah
potana rsUloma&9I jene ;C2e cU&4I le 2e, to Aemne Amuk gybna ;Lm
pr ;]aela Aape 2e. Aeno da`lo ALlah tAalanu& frman 2e, potana
gyb pr ko;ne kabU n9I Aapto p8 potana ps&d krel rsUlne.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
tmne guPt vato i=`va6I, Ane Aapne ;]aela maihtI AapI idlona
rhSyo pr, Ane tmne munaifknI haltonu& Ane Aemna 0okanu& ;Lm AaPyu&
je tme n ja8ta. Ae4le ke Ay nbI ! tmne Ame idlnI haltonu& p8
;Lm Ata frmaVyu&, tme ma8sne jo;ne khI =ko 2o ke Aa muslman 2e
ke p2I kaifr, idlma& ;man ra`e 2e ke p2I kevX ;manno davedar 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ane jo tme ;man lavo Ane 6ro. Ae4le ke jo tme manI lo Aene
jene me& marI irsalt ma4e cU&4I lI0o, Ane mara gybma&9I je me& Aene
AaPyu&, teAoma&9I saca moimn Ane munaifknu& ;Lm AaPyu&, Ane tmara
rb9I 6ro, Aema& jeno Ae8e tmne hukm AaPyo Ane jena9I tmne mna;
krI.
Aana9I Ae ja8vama& AaVyu& ke ALlah tAala trf9I je ;Lme
gyb nbIAone Aapvama& AaVyu& 2e Aena pr ;man lavvu& jrI 2e,
Aeno ;Nkar kuAaRnnI Aaytno ;Nkar 2e. Aana9I Ae p8 saibt 9yu&
ke nbIAo ma4e ;Lme gybe Ata;nI maNyta kuAaRnI maNyta 2e Ane
Aeno ;Nkar n9I 9; =kto, Ane Ae p8 saibt 2e ke ALlah tAala
trf9I Aapne saca muiSlm Ane munaifknu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e,
Ane Aeno p8 ;Nkar n9I 9; =kto.

hzrt yusUfe frmaVyu&, tmarI ro@ `ava tmarI pase nh Aave ke


hu& tmne AenI ivgt btavI=. khevama& AaVyu& 2e Aeno mtlb 2e SvPnma&
Aavvu&. frmave 2e ke tmarI ro@nu& `a8u tmarI pase SvPnma& nh Aave
ke hu& tmne jagtama& AenI `br AapI=. Ane Ae p8 khevama& AaVyu& ke
Aeno mtlb jagtama& Aavvu& 2e. frmave 2e ke tmarI pase tmara 3ro9I
`a8u je tmarI ro@nu& 2e nh Aave. Ae4le ke je tme `avo Ane tnavul
kro p8 hu& tmne AenI `br AapI=. Ae4le ke hu& tmne btavI= Aenu&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
182

Ane Aam j Ame btavIAe 2IAee ;b/ahImne jmIn Ane Aaka=nI


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
181

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
s]aaAo, mujaihd Ane s;d ibn jubEre frmaVyu& Aaka=o Ane jmInnI
in=anIAo, Ane Ae Aam ke Aapne W-a ra`vama& AaVya Aek p(9r
pr Ane Aaka=o9I prdo H4avI na`vama& AaVyo, Ae4le su0I ke Aape
joyu& A=R, kusIR, Ane je Aaka=oma& Ac&banI vStuAo 2e, Ae4le su0I
ke Aape potanu& jNntnu& 5eka8u& p8 joyu&, Ane Aap ma4e jmIno pr9I
prdo h4avI levama& AaVyo to A&itm jmIn su0I jo; lI0u&, Ane Aema&
je Ac&banI vStuAo 2e Ae p8 jo; lI0I. Ae4le ke ;Lm to ;LmnI
jgaAe p8 ALlah tAalanI kudrt to jauAo ke Ae8e nbIne Aek
jgaAe ra`Ine haizr Ane naizr bnavI dI0a ! ko; jgaAe jvu& n
p6yu& Ane A=eR ;lahI su0Inu& b0u& j same 2e, Ane ingah nIcI kre 2e
to jmInna satev tbk same 2e ! A=R9I l;ne satev jmIno su0Inu&
kaAenatnu& vtuRX AapnI ingaho same ! to Ah ;Lm to htu& p8 jenu&
;Lm htu& Aene Aynul ykIn bnavI devama& AaVyu&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
p8 AaPyo n hto. frmaVyu&, jo tme ja8I leta je hu& ja8u 2u& to tme
r6ta v0are An hsta Ao2u&. frmaVyu& rsUluLlah
na sHabaAe
r6vanI haltma& mo7u& 7a&kelu& htu&. Aek ma8se sval kyoR ke maro bap
ko8 2e ? frmaVyu&, fla8o ! to Aa Aayt wtrI. Ane bI@ irvaytma&
zval p2I bhar t=rIf laVya, Aape zohrnI
2e ke rsUluLlah
nmaz p7I, p2I imMbr pr W-a 9ya Ane mhan bnavono wLle`
frmaVyo. p2I frmaVyu&, jene je ka&; sval krvo hoy krI le, Jya& su0I
Ahya 2u& tme je sval kr=o hu& btavI= ! loko `Ub r6ta, Ane Aap
var&var frmavta pU2o ! to ABduLlah ibn huzafa shmI W-a 9ya
Ane ivn&tI krI, maro bap ko8 2e ? frmaVyu,& taro bap huzafa 2e. p2I
var&var fmaRvva laGya, sval kro ! hzrt wmr 7I&c8 pr W-a 9ya
Ane ivn&tI krI, Ame ALlahna rb hova pr, ;Slamna dIn hova pr
na nbI hova pr `U= 2IAe Tyare Aap `amo= 9ya.
Ane muhMmd
p2I frmaVyu&, ke hm8a& marI same Aa dIvarnI phoXa;ma& jNnt Ane
doz` lavvama& AavI, to Aaj jevI -la; Ane bura; n9I jo;.
Aa hdIqe pak9I ja8I =kay 2e ke Aap8a nbI
pase ke4lu&
iv=aX ;Lm htu& ke AenI Aek hd Ane sIma to 2e p8 Aap8e AenI
sImane mapI n9I =kta ! svalne lokonI ;C2a pr 2o6I devano mtlb
Ae 2e ke tmarI ;C2a hoy Ae pU2I lo ! tmara sval 34I =k=e p8
mara jvabna `janama& kmI nhI Aave ! Ane Amaro davo p8 Ae j
2e ke Amara nbI pase ALlahnI m~lUkma& svR9I Ai0k ;Lm 2e.

Ane me& Ae mara hukm9I n9I kyu%, Ae4le ke mara Ai0kar Aene
mara pr ;Lham9I kyu%, sTy Ae j 2e ke Aap ALlahna vlI 2e nbI
n9I, Ane ALlah tAalana frmanno jvab Aapvama& Aave 2e ke me&
mara hukm9I n9I kyu% bLke Ae ALlah sBhanhU v tAalanu& ;Lham htu&
Ane Aa vlIAono drjo 2e.

Ane Aemne byan i=`va6yu&, Ane khevama& AaVyu& ke ;Nsan9I


2e, Aemne byan i=`va6yu& Ae4le ke je ka&; 9=e Ane
murad muhMmd
9yu& Ae. Ae4la ma4e ke nbI
Aagla pa2lanI Ane ikyamt su0InI
`br Aapta hta.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
183

Ane ku& ;Bne kIsane ke ;Nsanne peda kyaR Ae4le muhMmd


ne,
Aemne byan i=`va6yu& Ae4le je 9yu& Ane 9=e Ae svR, ka. ke Aap
byan frmavta hta Aagla pa2la smynI Ane ikyamt su0InI
Ae ikyamt su0InI Aek nh
`bro..Ae4le ke Aap8a nbI
As&~y `bro AapI jene hdIqnI iktabo9I ja8I =kay 2e, p8 Ae
`bro Aapnu& kul ;Lm n9I bLke Ae Aapna ;Lmno Aek -ag 2e jena(aI
Aape duinyavaXaAone faydo AaPyo.

ALlah tAala potana gyb pr ko;ne kabU n9I Aapto p8


Aena ps&d krel rsUlne..Ae4le ke jene potanI irsalt Ane nbuVvt
ma4e cU&4I le 2e Aemna pr je4lu& ;C2e gyb jaher kre 2e. Ae4le su0I ke
teAo potanI nbuVvt pr Ae gybnI `bro9I dlIl kaym kre to Ae
Aapno Aek moijzo Ane AapnI nbuVvtnI in=anI bnI jay.

to Ae jaher n9I krto Ae4le ;]aela maihtI n9I Aapto


potana gyb pr ko;ne pr&tu potana ps&d krel rsUlne. Ae4le ke jene
potanI irsalt ma4e cU&4I le to Aemna pr je4lu& ;C2e gyb jaher
frmave 2e. je9I te je gybnI `br Aape Aena moijza9I Ane potanI
nbuVvt pr dlIl kaym kre.
Aa Aayto9I ja8va mXe 2e ke gyb nbI Ane rsUlone j mXe
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
184

Ane Ame Aene i=`va6yu& AmarI pase9I ;Lm. Ae4le ke A&trnu&


;Lm ;Lham9I, v0u p6ta ;LmvaXaAo n@k hzrt i`zr nbI
n9I..Ae4le Ae ;Lmne ;Lhamnu& nam AaPyu&, Ane Aena9I Ae p8
ja8vama& AaVyu& ke nbIAona sdkama& vlIAone p8 gybnu& Amuk
;Lm Aapvama& Aave 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
map Aeno r&g Ane Aeno smy jema& Ae tmarI pase pho&ce, tmarI pase
Aavta& phela& Ae4le ke tmarI pase pho&ce Ae phela&, kyu `a8u& tme
`a0u&, ke4lu& `a0u& Ane Kyare `a0u&, Aa Aema&nu& Amuk ;Lm 2e je mara rbe
mne i=`va6yu&. Ae4le ke Aa jenI me& tmne `br AapI ALlahnI vhI
2e je Ae8e marI trf krI, Ane ;Lm 2e je Ae8e mne i=`va6yu&.

Ane Aap Ae4le ke muhMmd


gyb pr dnIn Ae4le b`Il
n9I. frmave 2e ke Aap pase gybnu& ;Lm Aave 2e Ane Aap Aema&
tmara pr b`IlI n9I krta, AenI `br Aape 2e Ane guPt n9I
ra`ta kaihn,JyaitqIna guPt ra`va mafk. mtlb Ae ke Aapne
gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e Ane Aema& je4lu& btavva layk 2e
Aap btave 2e.
Amuk Aayto jena jaherI =Bdo9I Ae Anuman 9ay 2e ke Aap8a
nbI
pase gybnu& ;Lm n htu&, to Aeno jvab sahebe `aizn
Aap8ne Aape 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
185

ALlah sBhanhu vtAalaAe frmaVyu& ke munaifkone tme n9I


ja8ta Ame ja8IAe 2IAe. to Aa phela&nI vat 2e, p2I Aapne Aemnu&
;Lm AapI devama& AaVyu&, mtlb Ae ke je ;Lm Aapta& phela&nI Aayt
2e Aeno pUravo n mXta su0I 2e p8 ;Lm mXI gya p2I Ae nkaraTmkne
puravo bnavI =kta n9I.

Ane jo hu& gyb ja8to to 38I j -la; -egI krI leto. jo


tme kho ke nbI
Ae gybnI `bro AapI Ane shIh hdIqo p8
Ae iv=e 2e, Ane gybnI `bro Aapno mhan moijzo 2e. to nkaraTmk
Ane hkaraTmkne kem krI meXvI =kay ? hu& khI= ke huzUr
nu& Aa
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
186

Ane Ae ja;z 2e ke ALlah tAala potana Amuk vlIAone


-ivQyma& AiSttvma& Aavnar bnavonu& ;Lham kre, to ALlah na
Aemne vakef krva9I teAo `br Aape. Aa mSAlana sTy hova pr
nI hdIqno puravo 2e ke rsUluLlah
Ae
hzrt AbU hurErh
frmaVyu&, AaglI wMmtoma& Amuk loko nbIAone 2o6Ine muhq hta
Ane marI wMmtma& ko; 2e to Ae wmr ibn `]aab
. bu`arIAe
Aane irvayt krI.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
2e. p8 ALlahna vlIAone Aama&9I ka&; Aapvama& Aave 2e ke nh Ae
saibt 9tu& n9I. to sahebe `aizn Aeno jvab Aapta& ;=aRd frmave
2e

Ane hu& n9I ja8to ke marI sa9e Ane tmarI sa9e =u& krvama&
Aav=e. Aa Aaytna mtlbma& wLmano ivvad 2e. khevama& AaVyu& ke
Aano mtlb 2e ke hu& n9I ja8to ke ikyamtna idvse marI sa9e Ane
tmarI sa9e =u& krvama& Aav=e ? Ane Jyare Aa Aayt wtrI mui+rko
`U= 9; gya Ane ku& ke lat Ane wzzanI ksm ! Amaro Ane muhMmd
no mamlo ALlahnI bargahma& Aek j 2e Aemne Amara pr ko;
fzIlt Ane w]amta p/aPt n9I. jo Aam n hoy to Aapna trf9I j
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
187

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aa `br 2e ke to ALlah tAalaAe Aayt wtarI ALlah
tAalaAe Aapne Aagla pa2la gunaho9I pak ra~ya 2e. shabaAe
ivn&tI krI Ay nbI ! tmne mubarkbad ! tmarI sa9e je 9=e AenI to
Aapne ja8 9; g; p8 AmarI sa9e =u& 9=e ? to ALlah tAalaAe
Aayt wtarI ;manvaXa puqo Ane Aortone bagoma& da`l kr=e
jenI nIce9I nhero vhI rhI 2e. Ane Aayt wtarI ;manvaXaAone
`u=`br Aapo ke Aemna ma4e in=&k ! ALlah tAala trf9I mhan
k<pa 2e. to ALlah tAalaAe jaher frmavI AaPyu& je nbI sa9e 9=e
Ane je ;manvaXa sa9e 9=e. Ans , ktada, hsn Ane ;krmanu& frman
Aa 2e Aem8e ku& ke Aape Aa `br AapI htI Jyare Aapne gunaho9I
pak hovu& btavvama& n AaVyu& htu& Ane Ae Aapne hudEibyana vrse
btavvama& AaVyu& to Aa Aayt mNsU` 9; g;.
Je svalo bd AkIda loko trf9I Aaje 9; ra 2e vaStvma&
Amare Aeno jvab AapvanI jrt n9I Aeno jvab phela&na Aap8a
Ahle suNntna AailmoAe Aapelo j 2e. Aap8e to Aemnu& l`a8 j
same krI Aapvanu& ! je loko nvI maNyta l;ne calta hoy teAo ivcare
ke Aemne AemnI maNyta pr puravo Kya&9I mX=e ? Ahle suNntnI
maNyta nvI bnavelI maNyta n9I bLke Aa maNyta shaba9I caltI
AavI 2e Ae4le pUvRjonu& l`a8 Aap8a ma4e s=Kt puravo 2e. Aap8e
jvab Aapvama& ivcarvanI ko; jrt j n9I.
Hve Ame tmarI sevama& Aek devb&dI vhabInI tfsIr rjU krIAe
2IAe jema& 9o6I s`avt9I l`a8 krvama& AaVyu& 2e. Ane Ae jaherI
=Bdoma& Ahle suNnt9I mXtu& Aave 2e. jo ke teAo to nbI ma4e gybno
Aek 4uk6o p8 manta n9I, jeno wLle` Amuk Aemna& l`a8ona
purava9I 9; gyo, Ane Aena9I Ai0knu& l`a8 Aav=e. sb/9I kam
lo ! p8 Ah Amaro AemnI tfsIr9I puravano hetu Ae4lo j ke Ame
je maNyta ra`IAe 2IAe Ae `o4I maNyta n9I bLke Aena pr Amne
tmara Amuk l`a8ono puravo wplB0 2e -le ne tme Aene pote n
manta hoy ! hzrt ALlama mu+tak Ahmd inzamI saheb
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
188

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
frman nm/ta s&b&i0t 2e Ane mtlb Ae 2e ke hu& gyb n9I ja8to
p8 mne ;]aela maihtI Ane =iKt Aapvama& Aave 2e. Ane Ae p8
jvab 9; =ke 2e ke ALlahna Aapne gyb pr maihtgar krta& phela&n&u
Aa frman 2e, Jyare Aapne maihtI AapI to Aape `br AapI. jem ke
ALlahnu& frman 2e potana gyb pr ko;ne kabU n9I Aapto p8
potana ps&d krel rsUlne. Ane Aa klam Aemna svalna jvabnI
jgaAe 2e. p2I Jyare ALlah tAalaAe Amuk gybnI vStuAo Aap
pr jaher frmavI to AapI je9I Ae Aapno moijzo Ane AapnI
nbuVvtna sTy hova pr dlIl bnI jay.

=BbIr Ahmd wSmanI devb&dI


v ALlama Aadml ASmaAa kuLlha. Ane i=`va6ya Aadmne
s3XI vStuAona namo.
ko hr Aek
`ulasa yh hy ke hKk tAalane hzrt Aadm
cIzka nam mA wskI hkIkt AOr `aisytke AOr nfa v nuksanke
talIm frma idya AOr yh ;Lm wnke idlme& ibla vaStAe klam ;Lka
kr idya. isparo , pej n&.
`ulaso Ae 2e ke hKk tAalaAe hzrt Aadmne drek vStunu& nam,
AenI hkIkt, iv=eqta Ane nfa nuksan sa9e i=`va6ya& Ane Aa
;Lm Aemna idlma& klamna ZrIya vgr ;Lka kyaR.
ya Aadmu A&ibAhum ibASma;ihm. Ay Aadm Aemne Ae
vStuAona namo btavI Aapo.
wske bad hzrte Aadmse jo tmam A=yaAe AalmkI inSbt
sval huva to frfr sb AomUr mla;kako bta dIAe ke voh -I sb d&g
rh gAe AOr hzrte Aadmke ;hatAe ;LmI pr A=A= kr gAe ! to
ALlah tAalane mla;kase frmaya ke kho hm n khte 9e ke hm juMla
m`fI AomUro AaSmano zmInke janne vale h&y ?! isparo , pej n&.
Ae p2I hzrt Aadmne Jyare jgtnI s3XI vStuAo iv=e sval
9yo to f4af4 b0I vStuAo fir+taAone btavI AapI ke teAo p8
Acrjma& p6I gya ! Ane hzrt Aadmna 3erI vXela ;Lm pr ivcarta
rhI gya. to ALlah tAalaAe fir+taAone frmaVyu& ke kho ! Ame n
kheta hta ke Ame Aaka=o Ane jmInnI s3XI guPt vStuAona
ja8nar 2e 2IAe ?!
AagX Aa iv=aX ;LmnI ihkmt pr klam krta& l`e 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
189

ivcarvanI davt svR muslmanone 0

svR muslmanone Ame ivcarvanI davt AapIAe 2IAe ke hzrt


Aadmne je vStuAonu& ;Lm Aapvama& AaVyu& Ae gyb htu& ke nh ? tme
kho ke gybnu& ;Lm n htu& to p2I fir+taAo jemne ALlah tAalaAe
iv=aX ;Lm Ane mhan =iKtAo AapelI 2e Ae vato kem btavI n
=Kya ? Ae4le j ke Aemne p/9m v`t Ae vStuAo jo; h=e Ae4le Aemne
Ae vatonu& ;Lm n 9; =Kyu& htu& to hzrt Aadme p8 Aema&9I ka&; Ae
phela& joyu& n htu& p2I kheta&nI sa9e Aape nam Ane vaStivKta Ane
AenI iv=eqta pr klam kyu%. to saibt 9yu& ke Aa ;Lm je Aapne
hyat 9tanI sa9e Aapvama& AaVyu& Ae gyb 2e, Ane Ae4lu& iv=aX
gyb 2e ke fir+taAo Ae iv=aX ;Lmne jo;ne ivcarta& rhI gya.
Aana9I Ae saibt n 9yu& ke hzrt Aadmnu& ;Lm fir+taAo9I v0Ine
htu& Ae4le to fir+taAo jota j rhI gya Ane hzrt Aadm btavta
AagX nIkXI gya !
Aapne je ;Lm Aapvama& AaVyu& Ae to ALlahna ;Lmma& Aek
hdma& j htu&, p8 =u& Aap8e Ae ;LmnI hd btavI =kIAe 2IAe ke Ae
ke4lu& htu& ?
Aa s-a Jya& hzrt Aadmna ;Lmno kmal btavvama& AaVyo
hto Ane i`laftna layk Aap j 2e Ae purvar krvama& AaVyu& htu&
Tya& hzrt ;zra;l p8 hta Ane Tya& Abul ijNn AzazIl p8
hto jene p2I =Etan khevama& AaVyo. =u& teAo pase hzrt AadmvaXo
iv=aX ;Lm hto ? tme khe=o nh ! svR9I v0Ine hzrt Aadm j
;LmvaXa hta Ane Aapne Aa ;Lm ALlah tAalaAe potanI k<pa9I
Aam j idlma& pho&ca6I AaPyu& htu&. Aana9I Ae saibt 9yu& ke ;Lm
Aapvama& ko;no sharo jrI n9I. ALlah ;C2e to ivna share idlma&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
190

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

TafsIre kuAaRn 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Hr `lIfame& Apne must`lf Anhaka kmal hona jrI hy.
drek `lIfama& AenI i`laftma& AavtI vStuno kmal hovo
jrI 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
frmaVya krta hta ke, devb&dI il`ta kuC2 Aor hy bolta kuC2 Aor
hy !

gujratI -aqa&tr

=rIAt s&b&i0t ;Lm je nbIAona pd p/ma8e hoy s&pU8R hovu&


jo;Ae Ane duinya s&b&i0t vStuAonu& ;Lm `uda jene je4lu& ;C2e Ata
kre 2e. Aa p/karma& Aap8a huzUr s3Xa Aagla pa2la9I v0Ine 2e
Aapne Ae4la Agi8t ;Lmo Ane marefto hKk tAalaAe Ata krI
2e jenI g8trI ko; m~lUknI taktma& n9I.
0

sm@ gya ! to Aemne sval kro !

devb&dIAone sval krvama& Aave ke tmara kheva p/ma8e Aap8a


nbInu& ;Lm m~lUkma& svR9I Ai0k 2e to p2I fir+taAo9I v0are h=e
ke nh ? =Etan9I v0are h=e ke nh ? Hzrt Aadm9I v0are h=e ke
nh ? to p2I tmara mOLvIAonu& khev&u ke nbI
pase dIvar pa2Xnu&
p8 ;Lm n9I" khev&u kev&u ? brahIne kaitAama& =Etan Ane mlkul motna
ma4e
;Lmne v0are btavvama& AaVyu& Ane Ae4la j ;Lmne nbI
i=kR khevama& AaVyu& Ae babt =u& khevu& 2e ? 9aNvI@Ae ku& ke nbI
ma4e Amuk vStunu& gyb manvama& Aave to Aevu& to janvr Ane pagl
pase p8 hoy 2e ! Ae ivqe =u& khevu& 2e ?
v Allamka malm tkun tAlm, vkana fzlu Llaih Alyka
AzIma.
Ane tmne i=`va6yu& je tme n ja8ta, tmara pr ALlahno
mhan fzl 2e.
;sme& i`tab hy rsUluLlah
kI trf AOr ;zhar hy wn
`a;no&ke frebka AOr byan hy AapkI Azmte =an AOr ;Smtka
AOr ;Saka ke Aap kmale ;Lmme& jo ke tmam kmalatse Afzl AOr
AVvl hy, sbse fa;k h&y AOr ALlahka fzl Aap pr beinhayt
hy jo hmare byan Aor hmarI smzme& nhI Aa skta. isparo p, pej
n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
pho&ca6I =ke 2e jem ke hzrt Aadmne ko;na shara vgr AaPyu&.
jmaAtI Ane devb&dI Ae vatne kbUlva tEyar 9=e ke hzrt Aadm
pase hzrt ;zra;l Ane =Etan9I p8 v0Ine ;Lm htu& ?
brahIne kaitAama& tmara v6a Aailm `lIl A&be5vI devb&dI
je l`I gya Ae Ame tmne btavI=u& ke teAo hzrt ;zra;l ma4e kevu&
iv=aX ;Lme muhIte zmIn mane 2e Ane =Etan jenI sa9e Kyo s&b&0 2e ke
Aena ma4e ;Lme muhIte zmIn mane 2e ! teAo hzrt Aadm ma4e Ae9I
Ai0k ;Lm mane 2e ke nh ? manta hoy to Aemno ko; celo Aeno
jvab AapvanI koi== kr=e ! Amaro jvab to kuAaRnvaXo 2e ke
Aadm j AagX ra, svR manI gya =Etanne 2o6Ine, =Etane potanI
Aakebt `rab krI lI0I p*a hzrte AadmnI fzIlt manva tEyar
n 9yo,`br nh tme Kyo magR Apnva=o fir+taAono ke p2I
=etanno !
Ae vat pr wMmtno ;jmaA Ane Aekmit 2e ke Aap8a nbI
no ;Lm ALlahnI m~lUkma& svR9I v0Ine 2e, Aano ;Nkar kuf/ 2e
Ae vatnI kbUlat dal wlUm devb&dnI Aek puiStka muhNnd
Nndma& p8
krvama& AavI 2e. to teAo Aap8a nbI
ma4e svR9I Ai0k Ae4le
su0I ke hzrt Aadm9I p8 Ai0k ;Lm man=e ke nhI ? mna; kre to
potanI iktabna kbUlela fTvane leva tEyar 9; jay, Ane mane 2e to
jeAo Aemna vtuRXma&9I khI gya ke =Etanno ;Lm Aap8a nbI9I
Ai0k 2e Aemne potanI iktabno fTvo Aapva re6I 9; jay ! pote
nIkXe nh to ko;ne ka7e Ae isvay AenI pase ko; magR n9I.
devb&dIAona =E`l
u ;Slam =BbIr Ahmd wSmanI Aap8a nbI
na ;Lm pr ccaR krta& tfsIr kre 2e
ke mNsbse mutAiLlk
=r;Yyatka ;Lm jo A&ibya
hy kaiml hona cahIAe Aor tkvInatka ;Lm `uda ijsko ijs kdr
munaisb jane Ata frmata hy. ;s nOA hmare huzUr tmam AVvlIno
Aa`erIn se fa;k h&y Aapko ;tne be=umar AolUmo mAairf hKk
tAalane mrhmt frmaAe ijnka ;hsa iksI m~lUkkI taktme& nh.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
191

Aama& s& b o0n 2e rsU l u L lah


ne , Ane Ae `yant
krnaraAona frebne jaher krvo 2e, Ane byan 2e AapnI Azmte
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
192

3rnI =hadt 0

ALlah tAalane Aa& hzrt


ko A`bare gyb AOr
A&baAe gyb ke ijtne wlUmse nvaza hy voh ALlah tAalakI
m~lUkme& iksIko haisl nh hy. ALlah tAalakI jato isfat Aor
Asraro ihkmke wlUm Aor ;badto muAamlat, A~lako sLtnt,
hlalo hram, ja;zo naja;z, kare svab v kare ;kab vgera vgerake
kqIr wlUm AOr raze mIqak Aor ibdAte i`Lkt AOr A&ibyaAe
AOr wnkI wMmto& ke be=umar halat AOr Apne
sabekIn
zmanakI latAdad `bre& AOr ikyamt tk ke Anignt iftn AOr
zlaizl Aor komo&ke Aojo zvalke Asbab AOr muhrrkato dva;
AOr A=rate saAt AOr Alamate ikyamt AOr kbro brz` ke
halato kEifyat AOr medane mhe=rke holnak AOr ho=ba mnaizr
AOr pulisratkI pur `tr vadI AOr jNnto doz`kI neAmte& AOr
`trnak msa;l vgera vgera ;tne wlUm AOr A&baAe gyb ALlah
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
194

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ame khIAe to i=kRma& kem 5rI g;?
Amara Aala hzrt fmaRve 2e
F=Rvale terI =Oktka wlU Kya jane
`usva A=Rpe wXta hy frera tera
tere to vSf Aybe tnahIse h&y brI
hyra& hU& mere =ah mE& Kya Kya khU& tuze
wSmanI sahebnI tfsIrna be purava tmarI sevama& rjU krvama&
AaVya. tfsIrna nam9I l`a8no mtlb hu& tmne btavI gyo ke
tfsIrno ktaR Ae btava ma&ge 2e ke hu& je btavI ro 2u& Ae kuAaRnnI
murad Ane frmanno -ava9R 2e, hve tfsIr9I `sIne p8 Aek puravo
rjaU k& jena9I Ae SpQ4 9=e ke Aap8a nbI
ne ;Lmna medan Ane
Aena kmalma& svR9I w]am manva jrI 2e, Aa l`a8 AemnI iktab
;zaltu rRyb9I
b levama& AaVyu& 2e.
yh gybkI `bre& h&y ijnko hm terI trf vhI krte h&y.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
=an Ane masUm hovanu&, Ane Aenu& ke Aap ;Lmna kmalma& je svR
kmalo9I v0Ine Ane p/9m drje 2e, b0a&9I AagX 2e, Ane ALlahnI
k<pa Aap pr Agi8t 2e, je AmarI smj Ane byanma& n9I AavI
=ktI.
Aa Aemna trf9I tfsIrno bIjo puravo 2e ke Aap8a nbI
ne ;Lmno je kmal Aapvama& AaVyo 2e Aema& Aap svR9I AagX
2e, m~lUkma&9I je ko; hoy p8 Ae Aa kmalma& AapnI nIce 2e, Ane
Aapnu& ;Lm -le ALlahna ;Lmma& to Aek hdb&dIma& 2e p8 Jya& su0I
Aap8o sval 2e to Aap8e Aene g8trIma& n9I lavI =kta Ane
Aene byan krvana Aap8I pase =Bdo n9I, Ae4lu& khI =kay 2e ke
Aa kmalma& m~lUkma& Aapno ko; qanI n9I.
na ;LmI kmalma&
Aemne pU2vama& Aave ke tme kho 2o ke nbI
Aapno ko; qanI n9I, Ane Aa vat tme kuAaRnnI tfsIrma& khI Aeno
mtlb Ae ke tme Aa kuAaRn9I lI0elI maNyta 2e to p2I tmara
na ;Lm ivqe je l`a8 krI gya jene kuAaRnvaXa
mOLvIAo nbI
p/kr8ma& Ame purava9I rjaU krI gya, Ae kevu& ?
kuAaRn Jyare Aa4lu& iv=aX ;Lm Aap8a nbI
ma4e saibt
kre 2e to p2I tmara mOLvIAonu& l`a8 ke nbIne dIvar pa2Xnu& p8
;Lm n htu& Aevu& khevu& kevu& ?
9I Ai0k 2e
=Etan Ane mlkul motnu& ;Lm Aap8a nbI
khevu& kevu& ? Aa tfsIrvaXa l`a8ma& tme saca to p2I tmara Ae
guSta` mOLvIAone tmarI jmaAt9I bhar kro Ane nh to p2I
kho ke tme tfsIrnu& l`a8 Aa p/ma8e kem kyu% ?!
kuAaRnnI Aa maNyta 2e to p2I tme lokoAe guSta`one Alg
kem nhI kro ? Ame Jyare khIAe 2IAe ke ALlah tAalaAe Aap8a
ne Ae4lu& ;Lm AaPyu& 2e ke Aene Aap8e g8trIma& n9I lavI
nbI
ma4e `uda jevo ;Lm mano
=kta Tyare tme kho 2o ke tme to nbI
2o ! to p2I tfsIrma& tmara trf9I je l`a8 9yu& teno mtlb =u& ?
Jyare tfsIrvaXu tma& l`a8 kuAaRnna p/ka=ma& 2e to Ae j vat
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
193

gujratI -aqa&tr

ALlah tAalaAe huzUr


ne gybnI `bro Ane gybna
smacarna je 4 la ;Lmo9I nvazya 2e Ae ALlah tAalanI
m~lUkma&9I ko;ne p/aPt n9I, ALlah tAalnI jato isfat, rhSyo
Ane ihkmtona ;Lmo ;badto Ane mamla, A~lak Ane sLtnt,
hlalo hram ja;zo naja;z, svabna& kamo Ane Azabna& kamo
vgerana 38a j ;Lmo,mIqakno idvs,peda;=no Aar&-, Aagla
Ane AemnI wMmtonI As&~y halto Ane potana
nbIAo
jmananI Agi8t `bro Ane ikyamt su0Ina As&~y ifTnaAo, -Ukp
& o
Ane lokonI p/git Ane brbadIna& kar8o, ikyamtnI in=anIAo, kbr
Ane brz`nI halto Ane iS9itAo,medane mhe=rna `trnak Ane
-y&kr +yo,pulisratnI `trnak vadI,jNnt Ane doz`nI neAmto,
Ane `trnak mSAlaAo vgere Ae4la ;Lmo Ane gybnI `bro ALlah
tAala trf9I Aapne Aapvama& AavI 2e jenI pUrI vaStivKta
devavaXo mailk j ja8e A9va levavaXo mhbUb ! Ane ALlah tAala
p2I n to Aa ;Lmo ko; mukrRb fir+tane Ane n to ko; nbIAe murslne
p/aPt 2e, bI@ m~lUknI to vat j Kya& 2e ! Ane bI@ ANy `as
nI jate igramI Aa gybnI `broma& b0a&9I
isfto mafk huzrU
Alg 2e, m~lUkma& ko; Aap jevo n9I Ane 9ay p8 kem krI ?
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
195

devb&dno fe&slo 0

Al muhNnd devb&dIAonI iktab 2e, Aala hzrtna p/kai=t


krela hrmEnna muftIAona fTvaAono s&g/h jema& devb&dI vtuX
R na v6va
Aailmone nbInI =anma& guSta`I krvane l;ne kuf/no fTvo Aapvama&
AaVyo 2e. loko khe 2e ke Aala hzrte Aemne kuf/no fTvo AaPyo, p8
to Aevu& n9I. Aala hzrte hrmEnna muftIAone Aemna& l`a8onu&
ArbI -aqa&tr krIne moklaVya&, Ane Tya&na Ae smyna muftIAoAe
ivqe Aa p/ma8enu& l`a8 jenu& p8 h=e Ae
l`Ine AaPyu& ke nbI
;Slam9I bhar 9; gyo. Aa fTvaAona s&g/hna p/kai=t 9va9I
devb&dnI 0rtIma& -Uk&p AaVyo Ane tem8e potanI vato bnavva ivqe
ivcarvu& p6yu&, to Aem8e Al muhNnd namnI iktab l`I p/kai=t
krI Ane Ae btavvanI koi== krI ke Ame Ahle suNnt 2IAe, jo ke
Aa iktab huSsamul hrmEnno jvab n9I bnI =kto, Aem8e Alg9I
svalo Ane jvabo l~ya Ane Aene jvabnu& nam Aapvama& AaVyu&.
p8 `Er je vat Amne shkar Aape 2e Aene purava ma4e l`a8ma&
Amne va&0o n9I, ka.ke Ae p/ma8e Aap8e manIAe 2IAe to Ae iv=aX
;Lmne i=kR khe 2e Ane p2I potane Ahle suNntma& lavva Ae p/ma8enu&
j l`a8 potanI maNytana Aa0are kre 2e, teAo Ae j l`a8 kre to
Ahle suNnt Ane Aap8e l`IAe ke krIAe to i=kR ! Aek j vat ;man
Ane kuf/ kem krI bnI =ke 2e ?!
Saval Kya tum ;ske ka;l ho ke nbI
ko isfR Ahkame
kI jato isfato
=r;Yyaka ;Lm hy ya Aapko hKk tAala
AfAal AOr m`fI Asrar v ihkmthaAe ;lhaimya vgerake ;s kdr
wlUm Ata huAe h&y ijnke pas tk m~lUkme&se ko; nhI pho&c skta?
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
196

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

;zaltu rRyb, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
devb&dI mOLvI srfraz sfdrnu& Aa l`a8 htu& Ae vatna puravama&
ke nbI
ne ALlah tAala trf9I je gybna ;Lmo Ane rhSynI
vato Aapvama& AavI 2e Ae ALlahnI m~lUkma& svR9I v0Ine 2e, nbI
hoy ke fir+to ko; p8 Aa kmalma& Aap8a nbI jevo n9I 9; =kto.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
tAalakI trfse Aapko mrhmt huAe h&y ke ijnka pUrI hkIkt ya isfR
denevala mailk jane ya lenevala mhbUb. AOr ALlah tAala ke bad
n to ;s kdr wlUm iksI fir+tAe mukdsko Ata huAe AOr n iksI
nbIAe murslko, dusrI m~lUkka to khena hI kya hy ! AOr idgr baz
isfate mu`tSsakI trh Aa& hzrt
kI jate igramI ;n A`bare
gyb Aor A&baAe gybme& -I mumtaz hy, m~lUkme& ko; Aapka
wsme& mumaiql nh hy AOr Kyo& kr ho skta hy ! jb ke
`e muStfa hy voh Aa;na ke Ab AEsa dusra Aa;na
n hmare bzme& `yalme& n dukane Aa;na saz me&

gujratI -aqa&tr

Ame @-9I khenar Ane idl9I maNyta ra`nar 2IAe Ae vatnI


ne s3XI m~lUk9I v0Ine ;Lmo
ke Aap8a srdar rsUluLlah
Aapvama& AaVya 2e jene jato isfat Ane t=rIAat Ae4le Aml
s&b&i0t hukmo, ic&ta s&b&i0t rhSyo, sacI ihkmto, Ane guPt vato
vgera9I s&b&0 2e, m~lUkma&9I ko; p8 Aena n@k su0I n9I pho&cI
=ktu&, n mukrRb fir+to, n nbI rsUl, Ane be=k ! Aapne Aagla
pa2lanu& ;Lm p/aPt 9yu&, Ane Aap pr ALlah tAalanI mhan k<pa
2e, pr&tu Aena9I Ae saibt n9I 9tu& ke jmananI drek pXma& wpiS9t
Ane jNm lenar bnavoma&9I drek drek vatnI `br Ane hukm hoy, ke
ko; bnav Aapna mu=ahda =rIf9I guPt rhe to Aapna ;Lmo ;faRnma&
s3XI m~lU k 9I iv=e q hova Ane ;LmI iv=aXtama& kmI AavI
jay -le Aap isvay ko; bIjo VyiKt Aa Aekad vat9I vakef hoy.
0

PairvtRn kem ?!

devb&dIAona Aa l`a8o suNnIAonI krelI pk6 p2InI vato


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
197

Amaro mksd p/aPt 0

Aemno mtlb gme te hoy p8 Aemna Aa l`a89I Ae faydo


pase ALlahnI m~lUkma& svR9I
9yo ke Aap8I maNyta 2e ke nbI
v0are ;Lm 2e Ane ;LmI kmalma& ko; fir+to Ane nbI,rsUl Aena
ink4ma&9I psar p8 n9I 9; =kta, brabr hovanI to vat j A=Ky
9; g; 2e, Ae Ahle suNntnI maNyta 2e Aene i=kR khevama& nh Aave,
Ane Aena pr i=kRno fTvo je devb&d9I Aapvama& AaVyo Ae `o4o fTvo
hto Aena9I Aem8e tOba krvI jrI rhe=e Ane tOba Aeka&tma& nh
lokonI vcma& krvama& Aav=e.
0

PairvtRn phela&nI maNyta 0

9aNvI sahebe Amaru& k=u& bga6yu& n9I Ae4le AemnI sa9enI AmarI
du+mnI duinya s&b&i0t nh dIn Ane 0mR s&b&i0t 2e, nbI
Amara
;manna Aa0ar 2e AemnI ko; 9o6I p8 guSta`I kre to Ame Aene
du+mn sm@=u&, to 9aNvI saheb sa9e AmarI du+mnI Aemna nbInI
=anma& Ap=Bd l`I tOba n krvane l;ne 2e, jo Aemna trf9I Aa
inyuKt l`a8ma& ko; ykInI tOba saibt krI btave to Aaje p8
wLma magR ka7I =ke 2e, p8 tObanamu n9I Tyare to celaAo vat
bnavvanI koi==ma& 2e ? SpQ4 =Bdo potano A9R potana =Bdo9I j
jaher kre 2e Aema& k=u& guPt hotu& n9I p2I vat bnavanI koi== j
bekar 2e ! Aema& tObanama isvay ko; magR nIkXI =kto j n9I.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
198

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Al muhNnd, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ane hrmEnna muftIAona Aapela kuf/na fTvaAo p2Inu& pirvtRn 2e,
jeAo guSta`I krI gya Aemna trfnI tOba nh p8 AemnI pa2Xna
pU2i6ya mOLvIAonI wLlu bnavvanI vato 2e ! phela&9I j Aa p/ma8enI
vato krI hote Ane nbI ivqe ko; glt vatnI ccaR n krI hote to
ivvad Aa4lo -y&kr n bnto Ane sulehno magR nIkXI Aavto, p8
bga6 p2Inu& 6hap8 `o4u& 2e, jena guSta`IvaXa& l`a8o 2e Aemna&
tObanama& btavvama& Aave, guSta`I ko; kre Ane jvab ko; bnave
Ae ! tObana vtuRXma& AavI =ktu& n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Jvab hm zbanse ka;l AOr kLbse muAtikd ;s Am/ke h&y ke
sEiYydona rsUluLlah
ko tmamI m~lUkatse izyada wlUm Ata
huAe h&y ijnko jato isfat AOr t=rIAat yAnI Ahkame Amilya
AOr ihkme nzirya Aor ihkmthaAe hKka AOr Asrare m`ifya vgerase
tALluk hy ke m~lUkme& se ko; -I wnke pas tk nh pho&c skta n
mukrRb fir+ta n nbI rsUl. AOr be=k ! Aapko AVvlIno Aa`erInka
;Lm Ata huva AOr Aap pr ALlah tAalaka fzle AzIm hy, v
leikn ;sse yh laizm nh Aata ke Aapko zmanakI hr Aanme& haidqo
vakeA honevale vakeAatme&se hr hr juz;kI ;]aela v hukm ho ke Agr
ko; vakeAa Aapke mu=ahdAe =rIfase ga;b rhe to Aapke ;Lm AOr
mAairfme& sare m~lUkse Afzl hone AOr vuSAte ;LmIme& nks Aa
jaAe Agr ce Aapke Alava ko; dusra =~s ;s jauz;se Aagah ho.

9aNvInI krelI guSta`I 0

gujratI -aqa&tr

p2I Ae ke AapnI muks jat pr ;Lme gybno hukm krvo zedna


khevana Aa0are sTy 2e to pU2vanI vat Ae 2e ke Aa gybno mtlb
Amuk gyb 2e ke p2I kul gyb ? jo gybnI Amuk vato murad 2e
to p2I Aema& huzUrnI j =u& ivi=Q4ta Aevo ;Lme gyb to zed Am/
bLke drek baXk Ane pagl bLke s3Xa& p=u p/a8IAone p8 p/aPt
2e, kem ke drek Vyiktne ko; n ko; AevI vatnu& ;Lm hoy 2e je bIja
VyiKt9I guPt 2e, to svRne Aailmul gyb khevu& jo;Ae ! p2I zed
Ae 0arI le ke ha& ! hu& svRne Aailmul gyb khI= ! to p2I gybne
nbvI kmalona j(9ama&9I kem g8vama& Aave 2e ? je vatma&
;manvaXo bLke mnu Q ynI p8 iv=e q ta n hoy Ae nbvI
kmalatma&9I kYaare 9; =ke 2e, Ane 0ar8a n kre to nbI Ane gyre
nbIma& tfavtnu& kar*a byan krvu& jrI 2e.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
199

maro jvab Ane NyaynI ma&g 0

nbI
ma4e je gybnu& ;Lm manvama& Aave 2e Ae ALlahna
;Lmna Aa0are Amuk j ;Lm manvama& Aave 2e Ane Ae Amukno mtlb
=u& 2e Ae Aala hzrtna l`a89I tmne btavI devama& AaVyu& ke kro6o
smuma&9I Aek nana sr`a 4Ipano kro6mo -ag,p8 Jya& su0I
m~lUkno sval 2e to Ae ;LmnI iv=aXta Ae 2e ke Aene g8trIma&
n9I lavI =kta ! Ane devb&dnI pirvtRnvaXI maNyta Ae j 2e ke
Aap8a nbI je4lu& ;Lm ALlahnI m~lUkma&9I ko;nu& j n9I, p2I
9aNvI sahebnu& khevu& ke nbI ma4e gybnu& Amuk ;Lm manvama& Aave to
Aema& Aap8a nbInI =I ivi=Q4ta ! Aevu& ;Lm to zed Am/ drek baXk
Ane pagl s3Xa& p=u Ane p/a8Ine p/aPt 2e, Aa vat Aap8a nbInI
`uLlI guSta`I 2e ka. ke Amuk ;Lmma& nbInI Ae =an 2e ke m~lUkma&
svR9I AagX Ane samaNy pase manI levama& Aave to p8 Aek be
vatnu&, Kya& Agi8t Ane Kya& Aek be vat ? p2I khevu& ke bNne brabr
2e, in=&k ! nbInu& Apman 2e, Apman sm@ne khevama& AaVyu& ke nh,
mOLvIne Amukna =Bdna A9RnI iv=aXtanu& ;Lm hoy 2e p2I ivna
;rade bolvano sval wpiS9t n9I 9to, jo SpQ4 =Bdo pr p8
tavIl Ane vat bnavvanI ccaR krvama& Aave to duinyama& ko;
muslman pr ko; p8 vatma& tObano fTvo j n Aave Ane drek potanI
mr@nI vat bole Ane pk6 krva pr vat bnave, to p2I dInma& ifTna
krnaraAone magR `uLlo mXI jay. Ae4le SpQ4 =Bdo9I guSta`Ima&
tOba isvay ko; vat manvama& nh Aave.
0

CacaRnI nvI rIt 0

Jo marI Aa vat kbUlvama& n Aave to hu& Ae p/ma8e ccaR krI= ke


9aNvI sahebne ArbIma& bAz Amukna =BdnI ke4lI iv=aXta 2e
Aenu& ;Lm 2e ke nhI ? khevama& Aave ke Aapne Aenu& ;Lm n htu& to Aa4lo
mhan Aailm jemne devb&dI hkImul wMmt khe Ane Aemne ArbIna
bAz =Bdana A9RnI iv=aXtanu& ;Lm n hoy ? Aa vat idmagma&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
200

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

ifr yh ke AapkI jate muksa pr :Lme gybka huKm ikya


jana Agr b kOle zEd shIh hE to dryaft tlb yh Am/ hy ke
;s gybse murad bAz gyb hy ya kul gyb, Agr bAz
wlUme gyibya murad h&y to wsme& huzUr hI kI Kya t~sIs ? AEsa
;Lme gyb to zEd, Am/ bLke hr =bI v mjnUn bLke jmIA
hyvanato bha;mke lIAe -I haisl hy. Kyo& ke hr =~sko iksI
n iksI AEsI batka ;Lm hota hy jo dusre =~sse m~fI hy. to
cahIAe ke sbko Aailmul gyb kha jaAe ! ifr zed ;ska
;Ltezam kr le.& ha& ! mE& sbko Aailmul gyb khug
& a. to ifr gybko
inm juMla kmalate nbivya Kyo& =umar ikya jata hy ijs Am/me&
moimn bLke ;NsankI -I `usUisyt n ho voh kmalate nbivyase
kb ho skta hy ? AOr ;Ltezam n ikya jaAe to nbI gyre
nbIme& vjhe frk byan krna jrI hy. ihfzul ;man, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

drek SkUlma& prIxana pepr pr makR l`vama& Aave 2e da`la trIke


so makRnu& Aa pepr 2e, prIxama& -ag lenarne soma&9I Amuk makR mXe
2e kul nh, Ane soma&9I Aek makR Ao2o hoy tene p8 kul nhI sono
Amuk j khevama& Aav=e. Aa Amukna 38a p/kar hoy 2e teIsnI A&dr
makR Aave to napas, sa;5nI A&drma& hoy to pas Ane sek&6 klas,
sa&;5 Ane Aena9I Ai0k hoy to fS4R klas, Jyare kul ko;na j makR
n9I drekna j Amuk makR 2e p8 Aek napas 2e bIjo pas 2e, Ane
pasma& p8 -ag 2e ke ko; sek&6 2e to ko; fS4R, Ane jena nVva8u& makR
AaVya to Aena p8 kul nh Amuk j 2e p8 Ae svR9I saro, jyare
duinyama& loko ja8e 2e ke bAz Ane Amukna 38a drja 2e Ane Aema&
ccaR drjana Aa0are krvama& Aav=e to p2I 9aNvI saheb Aa4lI
samaNy vat sm@ n9I =Kya. Aevu& khevu& Aemno ;LmI mukam jota&
A=Ky 2e, to in=k& ! khev&u j p6=e AemnI Aa guSta`I ;rada pUvkR nI 2e.
0

=u& nvro p8 Aailm 2e ?

K o; 9aNvI saheb A9va Aemna celaAone smjava Ae p/ma8e


da`lo Aapta& khe ke, jnab ! tmara mOLvI 9aNvI saheb pase kul
;Lm 2e jene l;ne Aemne Aailm khevama& Aave 2e A9va Amuk ;Lmne
l;ne ? kul ;Lm to khI =katu j n9I ka. ke kuAaRnnu& frman 2e fOka
kuiLl zI;LmIn AlIm. drek ja8vavaXa9I wpr ja8vavaXo 2e.
Ae4le kul khevu& =rAn =Ky n9I, Ae4le Av+y khevu& p6=e ke AemnI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
201

MayaRda 2o6Ine vat kem ?

Aa p/ma8enI vat ko;ne maNy rhe=e nhI ka. ke, drek Aailmno
=Bd khevama& Aek myaRdano `yal ra`e 2e Aena9I Ao2a pr Ae =Bd
bolvama& n9I Aavto, to p2I nbI
ma4e Ae p/ma8enI ccaR
guSta`I ma4e j 9; =ke 2e, Jyare Amuk vato ja8vane l;ne zed Aailm
n9I, Aailm kheva ma4e insabI ;LmnI Aek myaRda 2e, p2I baXk
Ane paglne Ae =Bd Aapvo j pir-aqana Aa0are A=Ky ro, p2I
gybnI vatma& Aa mU`aR;no fe&slo kem ?
0

Aailm Aailm Aek n9I 0

Je lokone pir-aqana Aa0are Aailm khevama& Aave 2e temne p8


mrtba Ane ;Lmma& Aek smjvama& n9I Aavta bLke khevama& Aave ke
fla8o fla8a9I mo4o Aailm 2e, fla8o Aa =herno mo4o Aailm 2e,
fla8o Aek raJyno mo4o Aailm 2e, fla8o fla8a de=no mo4o Aailm
2e, vgere Jyare Aek j =Bd drekne bolvama& Aave 2e to p8 drek Aailmne
Aek pLlama& n9I ra`vama& Aavto to p2I gybna ;LmnI vatma&
Aa frk w5avIne Aek be vat ja8nar Ane la`o gyb ja8narne
Aek sfma& kem lavvama& Aave ? sara&= Ae ke 9aNvI sahebnI vatne
guSta`I9I bhar krI =katI j n9I.

HrmEnno fTvo ivcayaR p2I j 2


2ee

SaamaNy da`lo smj ma4e 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
pase Amuk ;Lm 2e to p2I khevama& Aav=e ke p2I Aailm hovama& AemnI
=u& iv=eqta ?! Aev&u Amuk ;Lm to zed, Am/ bLke drek baXk Ane paglne
bLke s3Xa p=u p/a8IAone p8 p/aPt 2e ka. ke, drekne k=a k=anu& to
;Lm hoy 2e ! to p2I svRne Aailm khevama& Aave ! p2I zed 0arI le ke
hu& svRne Aailm khI= to p2I Aema& 9aNvI sahebnI =I ivi=Q4ta! hve
ya to svRne Aailm khevama& Aave Ane drekne j AailmnI snd
Aapvama& Aave, 3e4a& bkra&ne p8 Aailm j khevama& Aave !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AavI =ktI j n9I? tmare khevu& j p6=e bAz =Bdna A9RnI
iv=aXtanu& Aemne ;Lm htu&, to p2I Aek be vatna ;Lmne Ane nbIna
Amuk p8 devb&dna kheva Aa0are p8 Agi8t ;Lmne bAz khIne
Aek pLlama& kem krI lavI =kay ? Kya& Amuk p8 Agi8t Ane Kya&
Amuk Ae4le Aek be ? pagl p8 bNnene Aek jevo n9I khI =kto,
p2I mOLvIna khevano sval Kya& ? `ulaso Ae ke bAz khIne guSta`I
isvayno ko; mtlb j n9I.

Jyare hrmEnna mhan muftIAoAe 9aNvI sahebnu& l`a8 va&cIne


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
202

BaAzno =Bd ;zafI Ane s&b&i0t =Bd 2e Aena ma4e muzaf


;lyh lavvama& Aave 2e, Ane Ae bAzna A9Rma& ke4lI iv=aXta 2e
Ae muzaf ;lyhna Aa0are AoX`vama& Aav=e. 9aNvI sahebnu& khevu&
bAz wlUme gyb murad levama& Aave to Aema& nbInI =I ivqe=ta ?!
Aevu& bAz to b0a&nI j pase 2e ! to bAz ma4e Aem8e je muzaf
;lyhne inyuKt kyaR 2e AenI sa9e Ame tmne meXvIne AapIAe 2IAe
tme Nyay9I khe=o ke Ah bAz b0I j jgaAe Aek 2e ke Aema& ferfar
jova mXe 2e ? bAz gybe nbI, bAz gybe zed, bAz gybe
Am, bAz gybe =bI, bAz gybe mjnU n , bAz gybe
hyvanat, bAz gybe bha;m nbIno Amuk gyb, zedno Amuk
gyb, Am/no Amuk gyb, baXkno Amuk gyb, paglno Amuk gyb
p=uAono Amuk gyb, p/a8IAono Amuk gyb bAz Ane Amukno
=Bd Aap8e AenI sa9e lgaDyo jena& namo Aap8ne 9aNvI sahebe
g8aVya Ane ku& Aama& nbI sa9ena bAz Ane AmuknI ko; iv=eqta
n9I, to tme tmara ;manne gvah ra`Ine kho ivi=Q4ta 2e ke n9I ?
Ame s&b&0 krIne tmne btavI AaPyo ! ko; pagl Ane mhan mU`R
p8 nh khe ke zedno Amuk gyb Ane Am/no Amuk gyb brabr 2e,
ka. ke, drekna ;Lm Ane ja8karIno tfavt svRne `br 2e. Jyare be
ma8s ma4e wpyog krvama& Aavelo =Bd be samaNy ma8soma& Aek
n9I 9; =kto to nbI
sa9e Aek kem krI 9; =ke ? be baXkoma&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
203

devb&dna calIs mOLvIno fTvo 0

Al muhNndma&
Nnd devb&dna calIs9I Ai0k Aailmona hStaxr 2e
Ae4le ke Aema& je l`vama& AaVyu& 2e te svRne maNy 2e Aema& 9aNvI sahebna
wprokt l`a8no gme tem krIne jvab bnavama& AaVyo 2e Ane Ae
jvabna A&tma& l`vama& AaVyu& 2e.
Ane Ama& ykIn 2e Ae vat pr ke nbI
na ;Lm ma4e zed,
bkr, p/a8IAo Ane paglo sa9e sr`am8InI maNyta 0ravnar
in=&k ! kaifr hy. Al muhNnd, pej n&.
MauhNndna l`a89I Ae ja8vama& AaVyu& ke Aap8a nbI
na
;Lmne zed, bkr, pagl Ane p/a8I9I sr`am8I Aapvu& kuf/ 2e Ane
Aevo ma8s ;Slam9I bhar 9; j=e Ane Aena pr nva nam9I ;man
lavvu& jrI 9; j=e. Ane Ae l`a8 pr Ae p/ma8e tObane ~yait
Aapvama& Aav=e je4lI Ae vatne ~yait Aapvama& AavI. Ah kuI
l`a8nI to ~yait jova mXe 2e p8 tObanu& nam p8 sa&-Xva n9I
myu& ! Ane Aemna =u-eC2kone p8 `br n9I ke tObanamu Kya& 2e ?
Ane hotu& to teAo vatma& hera ferI krI jvab bnavvanI koi== n
krta bLke tObanamu same ra`I khI Aapta ke ivvad smaPt kro,
l`a8 `o4u& 2e Ane p8 tOba krI levama& AavI 2e ! p8 ATyar su0I
Aam Kyarey krvama& n9I AaVyu& Ae4le AmarI pase bcavvano ko;
magR n9I rhI gyo. v0u ALlah bhetr ja8e Ame fTvama& jena pab&d
2IAe Ae krIne rhI=u&.

Aek =&kanu& ivvr8

BaAz =Bdno wpyog 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae =Bd brabr n 9; =ke to nbI sa9e brabr kem krI 9; =ke ?
pagl paglma& brabr n 9ay to nbI sa9e Ae brabr kem krI 9;
=ke ? Janvr janvrma& brabr n9I to nbI sa9e brabr kem krI 9;
nI in=&k ! guSta`I
=ke ? =u& h@ p8 ko;ne =&ka rhe=e ke Aa nbI
krvama& AavI 2e ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
kuf/no fTvo AaPyo Tyare muftIAoAe drek p/karnI tavIl pr je =Bdne
same ra`Ine 9; =ke 2e krI h=e ka. ke kuf/no fTvo Ae4lo srX n9I ke
ccaR ivcar8a vgr AapI devama& Aave ? Jyare hrmEnna muftIAo pase
Aema& tavIl krIne bcavvanI gu&ja;= n rhI to hve ko8 2e je =Bdone
AenI jgaAe ra`I jvab bnavI 9aNvI sahebna Aa l`a8ne
guSta`I9I bhar krI Aape ? jo krI =katu& hote to hu& p8 Nyayna
Aa0are magR ka7vanI koi== krto p8 mne Aama& mafIno ko; magR
jova mXto n9I.

K o; ma8s Aevu& khe ke 9aNvI sahebe je ku& Aeno mtlb 2e ke nbI


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
204

Aemnu& Aa l`a8 frI9I va&co ! nbI


nu& nam p/9m 2e Ane
p2I AEsaano =Bd wpyog kyoR Aeno SpQ4 mtlb 9yo nbI jevu& ;Lm
zed, Am/, baXk, pagl, Ane p/a8IAo pase 2e. hm8a j hu& tmne
btavI gyo ke Ahle suNntnI AekmtI Ae vat pr 2e ke Aap8a nbI
nu& ;Lm ALlahnI m~lUkma& svR9I Ai0k 2e Ane Aena pr devb&dnI
iktabono puravo p8 rjU kyoR ke Aap8a nbInu& ;Lm ALlahnI
m~lUkma& svR9I Ai0k 2e. to p2I 9aNvI sahebnu& Aa l`a8 ;jmaAe
wMmtnI iv)0 hovane l;ne p8 ku 2e.
`ulaso Ae ke 9aNvI saheb khe 2e ke nbI jevu& gyb drek pase 2e
Ane wMmtna Aailmo shaba9I l;ne Aaj su0I Ae AekmtI pr ra
ke Aap8a nbI
ALlahnI m~lUkma& svR9I Ai0k ;Lm ra`e 2e,
Ae4le ke nbI jevu& ;Lm ko;ne j p/aPt n9I.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
205

MauhNndnu& `o4u& -aqa&tr !

MauhNndma& 9aNvI sahebna celaAoAe je piBlk same wdRUnu& ArbI

-aqa&tr krelu& 2e Aema& =Bda9IR frk krelo 2e, =Bdo bdlI mtlb
bdlvo sTyta p8 n9I Ane Nyay p8 n9I. jo teAo smje 2e ke
9aNvI sahebnu& l`a8 sacu& 2e Ane Aema& beAdbI n9I to Aem8e
=Bdo bdlIne vat n krvI jo;Ae ! je p/ma8e l`a8 2e Ae p/ma8e j
ra`Ine Arbna Ahle suNnt9I fTvanI ma&g krvI jo;Ae ! hu& tmne
Aemnu& l`a8 btavu& Ane Ae ArbInu& wdUm
R a& -aqa&tr k& tme NyaypUvkR
btav=o ! ke bNnema&9I kyu sTy Ane ;NsafvaXu 2e Ane ko8e vat
bnavanI koi== krI 2e !
0

9aNvI sahebnu& l`a8

dryaFt tlb yh Am/ hy ke ;s gybse murad bAz gyb


hy ya kul gyb ? Agr bAz wlUme gyibya murad h&y to wsme&
huzUrkI Kya t`sIs hy ?! AEsa ;Lme gyb to zed Am/ bLke hr =bI
v mjnUn bLke jmIAe hyvanato bha;mke lIAe -I haisl hy.
0

ArbI -aqa&tr

to hm pU2e&ge ke ;s gybse wSakI murad Kya hy, kul gyb ya


bAz? kOn sa -I bAz ho to Agr wskI murad bAz gyb hy
kI ko; t`iss nh Kyo& ke bAz
to ;sme& irsalte mAab
gybka ;Lm Agr ce km ho zed, Am/ bLke hr =bI v mjnUn bLke
jmIAe hyvanato bha;mke lIAe -I haisl hy.
Aa l`a8ma& AYya bAidn kan v0aro 2e, AEsa ;Lme gyb
to Aanu& ArbI -aqa&tr krvama& n9I AaVyu& Jyar e ke kuf/ma& l; jnar
Aa j =Bd 2e ! kuno =Bd j w6avIne fTvae pU2vama& Aave to Aene Ae
l`a8no fTvo khI j n =kay ! p2I khevu& ke fla8a Aailme ku& ke Aa
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
206

;jmaAe wMmtnI mu`alft 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
0 Aap8a nbI jevu& gyb drekne p/aPt 2e. 9aNVaI saheb
0 Aap8a nbI jevu& ;Lm ko;ne p/aPt n9I. Ahle suNnt

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ma4e p8 Amuk ;Lme gyb manvama& Aave 2e Ane Amuk nbIne
2o6Ine bI@ jgaAe gybma& wpyog krvama& Aave 2e to wpyogma&
ko; tfavt jova mXto n9I, Aapno hetu vaStivKtama& sr`am8Ino
n hto, to p2I fTvama& ferfar 9; =k=e `ro ?
Jvab wpyogma& brabr khevu& tmarI =&ka 2e, fTvama& l`nar
A9va bolnarna drek =Bdne same ra`Ine in8Ry levama& Aave 2e.
tmarI vat pr AmarI ccaR n9I, AmarI ccaR 9aNvI sahebna l`a8
pr 2e ! Ane tme btaVyu& Ae 9aNvI sahebna l`a8 p/ma8e n9I,
l`a8ne frI9I va&cvama& Aave.. Agr bAz wmUre gyibya murad
h&y to wsme& huzUrkI Kya t`sIs ? AEsa ;Lme gyb to zEd ,Am/ bLke
hr =bI v mjnUn bLke jmIAe hyvanato bha;mke lIAe -I haisl
hy. Aa l`a8ma& AEsaano =Bd 2e je halt Ane isftma& sr`am8I
saibt kre 2e, jo l`a8ma& AEsaano =Bd n hoto to Aena pr ivcar
krvama& Aavto, p8 AEsaano =Bd ivcarvano moko Aapto n9I, kem
ke Ae potana A9Rma& SpQ4 2e, Ane isftma& smanta jaher kre 2e.

0 9aNvIna l`a8n&u Aala hzrte krel ArbI -aqa&tr 0

NabIkI jate muksa pr ;Lme gybka huKm ikya jana Agr b


kOle zyd shIh ho to dryaFte tlb yh Am/ hy ke ;s gybse murad
bAz gyb hy ya kul gyb ? Agr bAz murad hy to wsme& HuzUr
K I Kya t`sIs ?! AEsa ;Lme gyb to zed, Am/, bLke hr =bI v
mjnUn bLke jmIAe hyvanato bha;m ke lIAe haisl hy. huSsamul
hrmEn, pej n&.

9aNvI sahebna l`a8ne var&var jauAo Ane p2I Aala hzrte


je ArbI l`a8 krIne fTvo pU2yo Aena wdRU -aqa&trne var&var jauAo
tmne fkR nhI jova mXe, Ane l`a8 2e j kuf/I bnavI j ko8 =ke 2e?
0

`lIl A&be5vInu& kuf/I l`a8

tme Ae p8 ja8I lI0u& ke devb&dna bIja mOLvIAo nbIAe pak


ma4e 9o6u& p8 ;Lme gyb manta n9I, 9aNvI sahebe manI lI0u&
to Aevu& ke nbIne nvronI sfma& l; gya ! A9va nvrone nbInI
sfma& l; AaVya ! Ane hve Aap8e A&be5vI saheb pase j;Ae Ane
na ;Lm ma4e tmarI
Aemna9I malUm krIAe ke Amara nbI
maNyta kevI 2e ? A&be5vI saheb khe 2e =Etannu& ;Lm nbIna

;Lm9I v0are 2e.


Al haisl gor krna caihAe ke =Etano mlkul motka hal de`
kr ;Lme muhIt jmInka f`/e Aalmko i`lafe nusUse kt;Yya ke bela
dlIl mhz ikyase fasedase saibt krna i=kR nh to konsa ;manka
ihSsa hy ? =Etano mlkul motkI yh vuSAt nSsse saibt hu;, f`/
e AalmkI vuSAte ;LmIkI konsI nSse kt; hy ke ijsse tmam nuss
U ko
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
208

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Amuk muslman -a;Aone AemnI vat sacI lage 2e Ane AemnI sa9e
9; jay 2e to hu& Ae vatnI p8 28av4 krI Aapu& 2e ke Aa`ertma&
ko;nI pase Ae bhanu& p8 n rhI jay, hKk pho&ca6I Aapvu& Ama&
kam ! mano n mano Ae tmaru& kam ! tmare potanI Aa`ertne w]am
bnavvI hoy to hKk mano Ane hKkne sa9 Aapo !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
l`a8 kuf/nu& n9I, Ae puravo n9I bnI =kto, ka. ke Ae mUX l`a8no
fTvo n9I, celaAona -aqa&trno fTvo 2e !
MauhNnd
Nndna jvabI l`a8no A&t je AkIda pr krvama& AaVyo 2e
Ane p2I AenI iv)0nI maNyta pr kuno fTvo Aapvama& AaVyo 2e
to AEsaano =Bd vcma& ra`Ine ccaR kre to Aemna j l`a8 p/ma8e
9aNvI saheb pr Aemno Aapelo fTvo AavI j n rhe. Ae4lu& yad ra`o
ke piBlkne 0oko AapI =kay 2e `udane nh.
Aala hzrt ;mame Ahmd rza
ne 9aNvI saheb sa9e
ko; duinya babtnI du+mnI n htI bLke Aemna trf9I je nbIAe pak
ma4e `o4u& l`a8 krvama& AaVyu& 2e Aene l;ne 2e. jene hdIqna
Aa0are Al bugzu ifLlah khevama& Aave 2e, kuno fTvo Aapvo Ae4lo
srX n9I ke du+mnIma& gme tene kaifr khI devama& Aave ! kuno fTvo ivna
thkIke potana ;manne nQ4 krvu& 2e, duinyama& As&~y Aailmo 2e Aemne
kuf/no fTvo kem n AaPyo Amukne j nam l;ne kem AaPyo ? pote j
bdma=I krvI hoy to fTva ma4e tEyar rhevu& jo;Ae ! Ane fTvo n jo;to
hoy to tOba krI levI jo;Ae, l`a8 p2I fTva9I bcvu& j htu& to
38o smy hto, p8 tOba n krvI Ae Ae vatnI dlIl 2e ke Aa l`a8
;radapUvRk krvama& AaVyu& 2e, potana l`a89I ko;ne =&ka 9tI hoy
to Ae l`a8no `ulaso pote j krI Aapvo jo;Ae je9I ivvad n 9va
pame Ane ger muiSlmona ivvad9I `u= 9vano moko n mXe ! Aevu& p8 n
ku& Ae4le j htu& ke Aem8e ;radapUvRk j l~yu& htu&, -Ul 9; hoy to Aene
su0arvama& Aave ;rada9I Aene j sacu& sm@ne kyu% hoy p2I tOba
=a9I kre ? Ae4le j n krI Ane potanI h5ma& ra, potane to dIn9I
bar kyaR p8 ke4laynI Aakebt bga6vano saman krIne gya !
Aala hzrte 9aNvI sahebna wproKt l`a8nu& ArbI -aqa&tr
krIne je fTvo mKka Ane mdInana Aailmo9I malUm kyoR Ae ArbI
l`a8 p8 Ame tmarI sevama& rjU krIAe 2IAe, devb&dI mOLvIAone
hrmEnna muftIAona fTva ivqe pU2vama& Aave 2e to khe 2e ke Aala
hzrte =Bdo bdlIne pU2yu& htu& Ae4le Aem8e kuf/no fTvo AaPyo hto.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
207

sara&= Ae ke ic&ta VyKt krvI jo;Ae ke =Etan Ane mlkul motnI


halt jo;ne 3erI vXel ;Lm jmInnu& f`/e Aalm ma4e kt; ykInI
nusUs kuAaRnI purava iv)0 dlIl ivna ma `o4a ikyas9I saibt
krvu& i=kR n9I to kyo ;manno -ag 2e ? =Etan Ane mlkul motnI Aa
;LmI iv=aXta nSs9I saibt 9; f`/e AalmnI ;LmI iv=aXtanI
k; nSse kt; 2e ke jena9I s3XI nSsone nkarI Aek i=kR saibt krvu&
2e !
A&b5e vI saheb Aap8a nbIna ;Lmne =Etan Ane mlkul motna
;Lm9I Ao2u& btavva AevI du+mnI9I klam krI ra 2e ke Aemne Ae
du+mnIma& pagl 9; jva9I A9va =Etanna ;+kma& ga&6atUr 9va9I
l`va Ane bolvama& =BdonI vaStivKta p8 -UlI gya. khe 2e ke
=Etanne duinyana `U8a `U8anu& ;Lm 2e ;C2e 2e Tya& pho&ce 2e Ane
sek&6oma& kam bnave 2e, idlonI vat ja8I le 2e Ane vsvsa AapI
h4avvanI koi== kre 2e, mlkul motne `br 2e ke ko8 Kyare mrvanu&
2e ? Ae Kya& 2e ? AenI h Kyare Ane K ; jgaAe levanI 2e ? vgere kuAaRn9I
Ane hdIqo9I saibt 2e Ae4le Ae manvu& ;man 2e p8 Aap8a nbI
ma4e Aa ;Lm je =Etan Ane mlkul mot pase 2e Ae saibt krvu&
p8 i=kR 2e Ane nbI ma4e ;LmI iv=aXta saibt krva AemnI pase
ko; dlIl n9I.`u
n9I. laso Ae ke =Etan Ane mlkul motnu& ;Lm Aap8a
nbI9I v0are 2e, Aa ;LmI iv=aXta tme =Etan Ane mlkul mOt ma4e
mano to i=kR n9I, Ae4le ke i=kRvaXu ;Lm Aamna ma4e saibt manI
levama& Aave to Ae maf 9; jay ! Ane Aap8a nbI ma4e v0are nh
Aamna je4lu& ;Lm p8 manI levama& Aave to ma8s mui+rk bnI jay !
ALlah jevo ke ALlah je4lo ;Lm m~lUkma&9I ko;na ma4e saibt
krvama& Aave to i=kR 2e Ane Aena9I ma8s mui+rk bnI jay.
A&be5vI saheb khe 2e jmInnu& 3erI vXel ;Lm ALlahnu& 2e nbI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
209

dlIlo 2e p8 manvI n9I !

A&be5vI saheb khe 2e =Etan Ane mlkul mot ma4e jmInnu& 3erI
vXel ;Lm manvu& ykInI dlIlo9I saibt 2e, Ane Aene manvu& jrI 2e
p8 nbI ma4e =Etan je4lu& ;Lm manva ma4e p8 ko; dlIl Ane pUravo
n9I. to Ame khI=u& jnab ! kuAaRnnI calIs Aayto9I Ame nbI
ma4e je ;LmI iv=aXta btavI Ae svRnI same 2e, =u& A&be5vI saheb
kuAaRnnI Aaytone ykInI dlIl smje 2e ke nhI ?! hzrt Aadmno
;LmI kmal kuAaRnma& btavama& AaVyo Ane saibt krvama& AaVyu& ke
hzrt Aadm pase je ;LmI iv=aXta htI te ko; fir+ta pase n htI
Ane =Etan pase p8 n htI Ae4le teAo sO svalna jvabma& lacar
ra Ane hzrt Aadm btavIne AagX nIkXI gya. nbIna ;LmnI
iv=aXta ma4e Aa ykInI kuAaRnno puravo 2e. =u& A&be5vI saheb Ane
devb&dna mOLvIAo Aane ykInI dlIl Ane kt; nSs man=e ? me& be
b Ane
purava wSmanI saheb devb&dInI tfsIr9I Aek ;zaltu rRyb9I
Aek muhNnd
Nnd9I rjU kyoR Ane btaVyu& ke Aap8a nbInu& ;Lm ALlahnI
m~lUkma& svR9I Ai0k 2e. Ane Aena pr wMmtno ;jmaA 2e. Ane
Ahle suNntno ;jmaA kt; Ane ykInI dlIl 2e Aeno ;Nkar kuf/ 2e
Ae4le Aa ;jmano -&g krnarne devb&dna muftIAoAe kufn
/ o fTvo AaPyo
2e Aeno puravo rjU 9; gyo 2e, kuf/no fTvo ykInI dlIlna -&gne l;ne
j AaPavama& AaVyo 2e, to tme hve to man=o ke Aap8a nbI
na
;Lmna m~lUkma& svR9I Ai0k hova pr ykInI dlIl p/aPt 2e Ane
A&be5vIAe ykInI dlIlno iv)0 krIne ;jmano -&g krelo 2e ?!

Aa fTvo kona ma4e ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

gujratI -aqa&tr

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ma4e manvu& i=kR 2e, p8 =Etan ma4e manI lo Ane mlkul mot ma4e
saibt kro to i=kR n9I !
TamarI smjma& to nhI Aave ke Aek j p/karnu& ;Lm Aekna ma4e
i=kR Ane bIjana ma4e nhI ! p8 =u& krI=u& Aa devb&dnI 3relu =rIAt 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
rd krke Aek i=kR saibt krna hy. BarahIne kaitAa, pej n&.

MauhNnd
Nndno Aek Ai0k puravo p8 jo; lo ke tmne Aap8a nbI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
210

Jyare khev&u Ae j 2e ke Ahle suNntnI maNyta Ae 2e ke Aap8a


nbInu& ;Lm svR9I Ai0k 2e Ane Aap8a nbI9I v0Ine bIjanu&
;Lm btavu& kuf/ 2e to p2I Ae kuf/no fTvo 3rna VyiKtne Aapvama&
kem n9I Aavto ? Aa j Ae vStu 2e jena9I na;NsafI sm@ =kay
2e, Ane baitlne AoX`I =kay 2e.
0

Ahle suNnt l`o j nh bno p8 !

sval Ae 2e ke devb&dna AailmoAe lokone 0oko Aapva Ane


potane Ahle suNnt kheva ma4e muhNnd namnI iktab to l`I AapI
Ane ko; guSta`I kre Aena ma4e fTva to l`I na~ya p8 ma
l`a89I kam n bne, je fTva bnavvama& AaVya Ae p/ma8e Aml
p8 jrI 2e, p8 Aemna trf9I Aemna mOLvIne ko; fTvo lgaVyo
n9I, to Aa Ae da`la p/ma8e 2e ke ha9Ina da&t cavvana Alg Ane
btavvana Alg ! jo teAo `ra Ahle suNnt 2e to Aemna trf9I
Aa p/ma8e l`a8 hovu& j n jo;tu& htu,& je nvI maNyta btavva magto
hoy Ae -Ul kre je phela&9I caltI AavelI maNyta9I `sva j n
ma&gto hoy Ae -Ul kem kre ?

devb&dI i=kRno Anu-vI !

Aemne sval kro ke jnab ! tme loko vat vatma& i=kR Ane
ibdAtnI vat kro 2e Ae4le tmne i=kR Ane ibdAtno je4lo Anu-v
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
211

i=kR drek ma4e i=kR 2e 0

Jnab ! Aevu& 9; =ke ke Aek vat Aek Vyikt ma4e i=kR hoy Ane
bIja Vyikt ma4e Ae i=kR n rhe ? khe=e Aevu& to kem krI 9; =ke ke i=kR
Aek ma4e i=kR rhe Ane bIja ma4e i=kR n hoy ? i=kR m~lUkma&9I drek ma4e
j i=kR hoy 2e,Aema& ko; ferfar n9I 9; =kto ke Aena ma4e Ae ja;z
Ane bIja ma4e i=kR !
0

=rIk ko; n bnI =ke 0

Jnab ! ko; Vyikt =Etan Ane mlkul mOtne `udanI isftma&


=rIk kre to Ae muslman rhe=e ke nh ? Khe=e, muslman rhevano sval
j n9I ! ALlahnI jat Ane isftma& ko; j =rIk n 9; =ke.
0

SaTy hoy to fTvo lgaDo !

Jyare Aa4lu& khI le Tyare kho, jnab ! tmara mOLvI `lIl


A&be5vI sahebne to sarI rIte AoX`ta h=o, Aem8e potanI iktab
brahIne kaitAama& l~yu& 2e ke, ;Lme muhIte jmIn =Etan Ane mlkul
ma4e saibt 2e Ane Aap8a nbI ma4e Aa ;Lm i=kR 2e. tme hm8a j
btavI gya ke Aek j vat Aek ma4e i=kR hoy to Ae b0a& ma4e j i=kR
hoy 2e, p2I tmaro svR maNy mSAlo Ah kem bdlayo ? =u& tme tmara
Aapela fTvana Aa0are A&be5vI sahebne mui+rk khe=o? Aem8e nbI
ma4e je vat i=kR btavI Ae j vat =Etan ma4e Ane mlkul mOt ma4e
saibt krI ! jo tmara mSAlanI klmma& bharno j ma8s AavI
=ke Ane potano n AavI =ke to tmaro Ae ;Slam tmne mubark Amne
n jo;Ae ! Ae ANyay Ane na;NsafIno 0mR Amne n jo;Ae, Ane jo
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
212

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Bae=k ! nbI
ko; p8 =tR vgr m~lUkma& v0are
ja8nar 2e ;Lm ihkmt rhSyo vgerema&,Ane Ama& ykIn 2e ke
je8e ku& ke fla8o nbI
9I ;Lmma& v0Ine 2e to Ae8e ku kyu%
Ane Amara buzugoRAe fTvo AaPyo Ae khevavaXane kuno ke
;BlIs l;n nbI
9I v0are ja8vavaXo 2e. Al muhNnd,

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
9; =ke 2e Ae4lo bIjane nhI hoy ! Ae4le Ame w]am sm@Ae 2IAe ke
tmne j i=kR ivqe sval krIAe, Amaro sval Ae 2e ke i=kR 38o mhan
guno 2e Aena9I v0Ine ko; guno n9I, AmarI vat sTy 2e? khe=e sTy
2e, i=kR 38o mhan guno 2e ALlah tAala Kyare p8 Aene maf kr=e
nh.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
na ;Lmna m~lUk9I Ai0k hovana Ahle suNntna ;jmaA pr
ykIn AavI jay.

R =Etan Ane mlkul mOt ma4e ;Lme muhIte AdRno mtlb =u& 2e ?
R ;Lme muhIte AdRma& gybno ko; -ag AaVyo ke nhI ?
R Tamara Tya& gybnu& ;Lm ALlah isvay ko;nI pase n9I p2I =Etan

Ane mlkul mot pase kevI rIte AaVyu& ?


R NabI ma4e ;Lme muhIte jmIn i=kR 2e to p2I =Etan Ane mlkul mot
pase kem krI AaVyu& ?
R muhNndma& tmaro fTvo 2e ke Aap8a nbInu& ;Lm ALlahnI m~lUkma&
svR9I Ai0k 2e, Ane p2I tme kho 2o ;Lme muhIte jmIn nbI pase
n9I,nbI ma4e Ae manvu& i=kR 2e, Jyare Ao2u& ;Lm i=kR 2e to Aena9I
Ai0k kem krI manI lI0u& ?
R =u& Aap8a nbInI ;LmI iv=aXta Ae4lI ke Aema& b0u& AavI gyu&,
ko; AagX n nIkXI =Kyu& ? to ;Lme muhIte jmIn kem n AaVyu& ?
R ;Lme muhIte jmIn i=kR 2e Aena9I Ai0k ;Lm i=kR kem nh ?
R tma& khevu& =Etan ma4e ;Lme muhIte jmIn ykInI dlIlo9I saibt
2e to Jyare tme gybno nam9I j ;Nkar kro 2ea to =Etan pase
Kya&9I AaVyu& ? Ane ;Nkarma& tme ykInI dlIlono ;Nkar n9I krI
ra ?
R tmaru& khevu& gybnu& ;Lm m~lUkma&9I ko;nI j pase n9I to p2I
9aNvI sahebe Amuk vatono gyb janvro Ane paglo ma4e kem
saibt kyoR ?
R Tame kho 2o Ata; ko; gyb n9I to p2I nvro ma4e 9aNvI
sahebe Kyo gyb saibt kyoR ? jatI hoy to i=kR Ane Ata; hoy
to p2I Ata;na p/karno ;Nkar kem kro 2o ?
R =Etan Ane mlkul mot hzrt Aadmna ;Lm AagX lacar ra
to p2I ALlahna hbIb9I Aemnu& ;Lm kem krI v0I gyu& ?
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
213

`o4I trfdarI 2o6o !

devb&dI mOLvIAo A&b5e vIne bcavva khe 2e ke Amuk vatoma& =Etan


Ane mlkul mot AagX 2e p8 4o4lma& nbI svR9I AagX 2e je9I
Aavu& khevama& va&0o n9I. to hu& khI= ke Aa `o4I trfdarI 2e, kem ke
Aem8e Aae2a v0ta ;LmnI ccaR n9I krI ma ;Lme muhIte jmInnI
ccaR krI 2e je iv=aX ;Lmno Aek -ag 2e Ane p2I ku& ke nbI ma4e
Aano puravo n9I =Etan ma4e Ane mlkul mot ma4e ykInI dlIl9I
saibt 2e. to Jyare Ao2ano pUravo n9I v0areno pUravo Kya& mXvano
2e ? ko;nI pase pa&c so ipya n hoy to pa&c hjar ipya Kya& hovana
2e ? Ao2ane nkaraTmk bnavva9I v0are Aap Aapo j nkaraTmk
bnI jay 2e, to muhNndma& je jvab A&be5vI Ane 9aNvIne bcavva
v8Rvvama& AaVyo 2e, `o4I trfdarI 2e, jo vat bnavva jevI hote to
Aek muslmannI trfdarI AmarI pase tmara9I v0Ine 2e p8 Ame
drek p/kar9I mapIne klam krI ra 2e, tme loko =Bdo bdlIne vat
bnava ma&go 2o, Ane fTvana Aa0are Ae `o4u& 2e ke =Bd9I `sIne
klam krvama& Aave, jo Aam j 9ay to duinyama& muslman be lgam
bnI jay Ane Aemna pr ko; fTvo Kyarey Aave j nhI Ane jene je
bolvu& hoy te bole ! Ane Aap8e Aemna =Bdone bdlIne klam krIAe !
=Bdone Aena mksde ra`I ko;ne munazro krvo hoy to Ame Aenu& cele&j
p8 kbUlI =kIAe 2IAe p8 phela& ksm `avama& Aave ke `o4I trfdarI
krvama& nh Aave, ALlahne gvah ra`Ine vat krvama& Aav=e. Amne
p8 saru& n9I lagtu& ke muslmanoma& ivvad w-o krI nbI
nI hne
tklIf pho&ca6IAe Ane kaifrone Hsvano moko AapIAe ! p8 =u& krI=u&
kuf/ srhdnI A&dr AavI gyu& to b0a&ne tabama& n l; le Aena ma4e
Amare =rIAtnI pasdarI Ane rx8 krvu& p6e 2e. Ame tmara ma4e j
Aa vat n9I krta, Amaro p8 ko; hoy Aene lavo Ane AenI AavI
ko; g&-Ir -Ul btavo, Ame Aene p8 fTvo lgaDI=u,& =rIAt Aap8I
n9I ke Aap8o Ane prayo jovama& Aave ! =rIAt ALlah Ane
rsUlnI 2e je Aema& saco Ae saco Ane je Aema& `o4o Ae `o4o,p2I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
214

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Samj ma4e ANy svalo 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
tme sCca; l;ne calo 2o to A&be5vI sahebne potanI sfma&9I bhar
ka7Ine btavo !

Aala hzrte guSta`ona l`a8one ArbI -aqa&tr krIne


hrmEnna Aailmone fTvo pU2yo ke Aa p/ma8ena l`a8 l`naraAone
tme =u& fTvo Aapo 2o ? to Tya&na muftIAoAe je fTva AaPya te Aala
hzrtnI iktab huSsamul hrmEnma& 2apvama& AaVya, Aena Amuk fTva
Ame tmarI sevama& rjU krIAe 2IAe je9I tmne Ae ja8va mXe ke
guSta`one AemnI guSta`I pr kuf/no fTvo Aala hzrte j n9I
AaPyo, hrmEnna Ae smyna mhan AailmoAe Aapelo 2e,Ane sTytane
maNy ra`nar drek mOLvI Ae fTvo AapIne j rhe=e. ka. ke, =rIAt
Aap8I n9I ! jenI 2e Aena kaydane w]amta Aapvama& Aav=e !
0

Hzrt mOlana ;Sma;l `lIl 0

Gaulam Ahmd kadyanI, r=Id Ahmd g&gohI Ane jeAo AenI


pa2X caLya, da`la trIke `lIl A&be5vI Ane A=rf AlI 9aNvI
vgere Aemna kuf/ma& ko; =&ka n9I, bLke je Aemna kuf/ma& =k kre, bLke
gme te iS9itma& Aemna kuf/ma& rokay Aena kuf/ma& p8 =k n9I, Aema&
Amuk dInne fe&knar 2e,Ane Amuk dInnI jrtono ASvIkar kre 2e jena
pr s3Xa muslmanonI Aekmit 2e, to ;Slamma& Aenu& nam in=an
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
215

mOlana AlI ibn husEn malekI 0

gulam Ahmd kadyanI, r=Id Ahmd, A=rf AlI, `lIl


Ahmd vgere imn zivd dlail vl kuif/l jlI gumrahI Ane `uLla kuf/
vaXa 2e. pej n&.
0

muftI maleikya =E` Aaibd ibn husEn 0

gulam Ahmd kadyanI, r=Id Ahmd, `lIl Ahmd, Ane A=rf


AlI vgere imn Ahild dlail vl kuif/ JjlI gumrahI Ane `uLla kuf/
vaXa 2e. pej n&.
0

mOlana jmal ibn muhMmd ibn husEn 0

gulam Ahmd kadyanI, r=Id Ahmd, A=rf AlI,Ane `lIl


Ahmd vgere imn zivd dlail vl kuif/ jjlI gumrahI Ane `uLla kuf/
vaXa 2e. pej n&.
0

mOlana wmr ibn hmdanI 0

gulam Ahmd kadyanI dJjal kzzab musElmAe Aa`rI


zman, r=Id Ahmd g&gohI,`lIl Ahmd A&be5vI Ane A=rf AlI
9aNvI, to jo Aa loko9I Aa =E`e l~yu& saibt 9; jay, kadyanIno
nbuVvtno davo krvo, nbI
nI =an 34a6vI, r=Id Ahmd, `lIl
Ahmd. Ane A=rf AlI trf9I jemno wLle` 9yo fla =Kka fIkuiihm
v vujiU b kiTlihm Ala kuiLl m&y yumiknhu to Aemna kufm
/ a& Ane Aemna
ktlna vaijb hovama& Aena pr je =iktman hoy, ko; =k n9I.
no&0 da`la pe pa&c Aailmona fTva Ame tmarI sevama& rjaU
kyaR, v0are ivgt ma4e Aala hzrtnI huSsamul hrmEnnu& va&c*n
krvama& Aave, Tya& drek fTvo ivgtvar ArbI Ane Aena wdU -aqa&tr
sa9e v8Rn 2e.

tfsIre wSmanI 0

hrmEnna Aailmono fTvo 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
bakI n ru&. HuSsamul hrmEn, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ko; p8 hoy. tme lokoAe `o4I trfdarIne l;ne j ivvad w-o kyoR 2e
Tyar9I Aava lokone Alg krI na~ya hote to Aa4lI brbadI n
9tI Ane fTvanI lpe4ma& bIja hjarone trfdarIne l;ne levama& AaVya
Ae bnav n bnto, Amuk pr Aa mSAlo A4kIne rhI jto. `Er
ALlahne m&jUr p8 mo4o va&k `o4I trfdarIno j 2e, Ay loko ! `o4I
trfdarI9I tOba kro Ane sTy dIn trf sTyta Ane NyaypUvkR caLya
Aavo ! sTy dIn tmne ikyamtna idvse bcav=e, `o4I trfdarI tmne
faydo nh pho&ca6I =ke ! `o4I trfdarI9I duinyama& bcavI =kay 2e
p8 =u& ko;nI pase Ae =iKt 2e ke Ae8e tOba n krI hoy to Ae `o4I
trfdarI9I Aa`ertma& p8 bcavI le=e ! imo ! dIn ALlahno 2e Aene
mjak n bnavo.

hu& tmne btavu& 2e je tme `av 2o Ane je -egu& krIne ra`o 2o


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
216

Ata; gyb kuAaRnI maNyt


maNytaa 0

wSmanI sahebna l`a89I Ae vat saibt 9; ke nbIAone


-UtkaXno gyb Aapvama& Aave 2e Ane -ivQykaXno gyb p8
Aapvama& Aave 2e, Ane nbIne Aapvama& Aavto gyb nbIno
moijzo hoy 2e, Ane Ae gyb jatI n9I hoto ka. ke jatI gyb
ALlahno j 2e, to in=&k ! nbI pase Ata; gyb hoy 2e je ALlah
tAala AemnI =an btavva Ane Aemna nbuVvtna davama& sTy
hovana puravama& Ata frmave 2e. Aana9I Ae p8 saibt 9yu& ke Ata;
ko; gyb j n9I, Ae p/ma8e vat krvI kuAaRnI Aaytono ;Nkar krvo
2e, jem ke devb&dna mOLvIAo khI gya, l`I gya Ane h@ khe 2e Ane
l`e 2e teAo kuAaRn iv)0nI vato kre 2e. Aemna j mOLvInI Aa ccaR
2e je tmarI smx 2e ke gybma& Ata; Aek p/kar 2e je nbIne mXe 2e
Ane Ae nbIno moijzo 2e.
voh Apne rsUlo& ko ;]aela krke ijs kdr guyUbkI ykInI ;]aela
dena cahe deta hy. `ulasa yh huva ke Aam logo&ko ibla vaSta iksI
gybkI ykInI ;]aela nhI dI jatI, A&ibya
ko dI jatI hy,
mgr ijs kdr cahe. tfsIre wSmanI, pej n&.
Ae potana rsUlone `br AapI je4la gybonI ykInI ;]aela
maihtI Aapva ;C2e Aape 2e. `ulaso Ae 9yo ke samaNy lokone ko;
p8 vaSta vgr gybnI ykInI `br n9I Aapvama& AavtI,
nbIAo
ne Aapvama& Aave 2e pr&tu je4lI ;C2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
217

wSmanI, pej n&.

ja8vama& AaVyu& hzrt ;b/ahImne Aaka=o Ane AenI m~lUk Ane


jmIno Ane AenI m~lUknu& ihkmto Ane rhSyo sa9e ;Lm Aapvama&
AaVyu& je bIja ma8sona Aa0are gybnu& iv=aX ;Lm 2e.
YaAnI yh nbI hr ikSmke guyUbkI `br deta hy, mazIse
mutiLlk ho ya muStkiblse, ya ALlahke Asma v isfatse ya jNnto
doz`ke Ahvalse ya vaikAat badz mOtse AOr ;n cIzo& ke
btlaneme& zra bu~l nh krta n wjrt ma&gta hy. tfsIre wSmanI,

pej n&.

Ae4le ke Aa nbI drek p/karna gybonI `br Aape 2e, -UtkaX


s&b&i0t hoy A9va -ivQykaX s&b&i0t A9va ALlahna& namo Ane
isfto A9va jNnt Ane doz`nI halto s&bi& 0t, A9va mot p2Ina
bnavo s&b&i0t, Ane Aa vStuAona btlavvama& 9o6I p8 k&jUsa;
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
218

Amuk -UtkaX Ane -ivQykaXnI gybnI vatonI tmne ja8


krI Aapu& 2u,& AmlI kam s&bi& 0t moijza p2I Aa Aek ;LmI moijzo
byan krI AaPyo.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

wSmanI, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
;sme& i`tab hy rsUluLlah
kI trf AaEr ;zhar hy wn
`a;no&ke frebka AaEr byan hy AapkI Azmte =an AaEr ;Smtka
AaEr ;Ska ke Aap kmale ;LmI me& jo ke tmam kmalatse Afzl AaEr
AVvl hy sbse fa;k h&y. tfsIre wSmanI, pej n&.
Aama& s&bo0n 2e nbI
ne, Ane jaher krvu& 2e Ae `yant
krnaraAonI dgaba@, v8Rn 2e AapnI buld& =an Ane masUm hovanu,&
Ane Aenu& ke Aap ;LmI iv=eqtama& je s3XI iv=eqtaAo9I [aeQ5 Ane
p/9m S9ane 2e svR9I v0Ine 2e.
YaAnI ijs trh butprStIkI m=naAto kuBh hmne ;b/ahIm
pr jahe r krke wskI komko ka;l ikya ;sI trh AlivYyato
isfilYyatke ihdayt muhkm Aor A@bo grIb inzame trkIbIkI
ghera;Aae& pr -I wsko mu]ala kr idya ta ke wse de` kr `udaAe tAalake
vjUdo vhdainyt vgere pr AOr tmam m~lUkate smavI v ArdIke
mhkUmana ;jzo ibcargI pr ;iStdlal AOr ApnI kom ke AkIdAe
kvaikb prStI AOr hyaikl sazIko Ala vjihl bsIrt rd kr ske
AOr `uda -I hKkul ykInke Aala mrtba pr fa;z ho. TafsIre

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
tmara 3roma&.
bAz nugIbate maizya v muStkibla pr tumko mu]ala kr deta
hU,& AmlI moijzat ke bad yh Aek ;LmI moijza izk/ kr idya. tfsIre

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
n9I ke ALlah ko;ne gybma&9I k=u& Aapto j n9I bLke Ae potana
Amuk gybo nbIAone Aape 2e, p8 Ae gybo ALlahnI Ata9I j
hoy 2e AapmeXe ko; Aek gyb ja8I levano p8 =iKtman n9I, ha !
gybnu& :Lm Aapvama& jr AaVyu& 2e Aeno ;Nkar n9I 9; =kto, Aa
devBa&dI tfsIr9I malUm 9yu&, je Aemna pUvRjona l`a89I `sIne 2e,
Aemna pUvRjona l`a8o tmarI sevama& rjU 9ya& ke, teAo gyb n
ja8vama& nbI Ane gyre nbIne Aek sfma& lavIne ra`e 2e, Ata;
gyb p8 nbI ma4e manta n9I, bLke teAo =Etan ma4e jmInno 3erI
vXel ;Lm mane 2e Ane nbI ma4e Aene p8 i=kR khe 2e ! hoy =ke Aemna
mOLvInI Aa tfsIr Ae4la ma4e p8 hoy ke kuAaRnnI Aaytne same
ra`Ine hkIktno ;Nkar =rmnI vat khevay, to Aem8e ;Lme nbIma&
9o6u& wdarta9I kam lI0u&,p8 Ae b0a&nI ccaRno ivqy kuAaRnnI
tfsIr9I `sIne Aek jevo j nkaraTmk 9; jay 2e, na khevama& gme
tenI vatne dlIl bnavI lave, Ane hkaraTmkma& shIh hdIqne p8
magR9I tena pr p8 tnkIdI 4IkaTmk klam = krI Aape, nbInI
fzIltnI ko; vat AevI nh hoy jena pr vhabI devb&dI trf9I
nkaraTmk ccaR krvama& nh AavI hoy, ko; fzIltne saibt krvanu&
kam l;ne cale, to Aa loko Aene to6vanu& kam l;ne cale ! tmare
Ajmavvu& hoy to AjmavI le=o tmne AemnI piBlk9I l;ne mOLvI
su)0a& drek j Aek p/karnu& idmag ra`to jova mX=e. Aja*ya bnIne
Aemna ko; VyiKt same nbInI fzIltnI vat = kr=o, nbIna ;Lmna
v`a8 kr=o, nbIna nUr hovanI vat kr=o, nbInI =iKtAonI vat
kr=o, tmne tmarI vat9I rokIne Ae AevI j vat kr=e jema& tmne
nkaraTmknI j g&0 Aav=e, tmne de`Itu& Aevu& lag=e ke Aa doSt n9I
lagto ! ka.ke fzIltnI vat calva j n9I deto.
Aala hzrt Aemna ivqe frmave 2e
iz roke fzl ka4e nkska joya& rhe
ifr khe mrdk ke hU& wMmt rsUluLlah kI !
suNnIAonI iktabonu& va&cn kr=o to jova mX=e ke nbInI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
220

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
n9I krto.
Aap8a nbInu& gybnu& ;Lm je ALlah trf9I Aapne Aapvama&
AaVyu& 2e ke4lu& iv=aX 2e Aene tfsIrna Aa =Bdo9I ja8I =kay 2e,
p2I teAo nbI ma4e gybno ;Nkar kem kre 2e ! Ae marI smjma& n9I
Aavtu&. Ame p8 Ata; manIAe 2IAe, ALlahnI Ata9I manIAe
2IAe nbIno moijzo manIAe 2IAe, je b0u& j kuAaRn tfsIr Ane
hdIqona p/ka=ma& 2e.
9e ijnko hKk tAalane rhmte
Vaoh b&da hzrt i`zr
`usUsIse nvaza Aor Asrare kOinyake ;Lmse ihSsAe vaifr Ata
frmaya. TafsIre wSmanI, pej n&.
Ae b&da hzrt i`zr
hta jemne hKk tAalaAe `as p/
karnI rhmt Ap8R krI Ane bnavo s&b&i0t rhSyona ;Lm9I mo4o
-ag AaPyo.
Gaybke `jane& AOr wnkI ku@
& ya& isfR `udake ha9me& h&y vhI wnmes
& e
ijs `janeko ijs vKt AOr ijs kdr cahe iksI pr `ol skta hy,
iksIko yh kudrt nh ke Apne hvaso Akl vgera Aalate ;drake
zrIyase wlUme gyibya tk irsa; pa ske ya ijtne guyUb ws pr
munki=f kr idAe h&y wnme& Az `Ud ;zafa kr le,& Kyo& ke wlUme gyibyakI
ku&@ya& wske ha9me& nh dI g;, ~vah la`o& kro6o vakeAate gyibya
pr iksI b&deko mu]ala kr idya gya ho. TafsIre wSmanI, pej n&.
gybna `jana Ane AenI cavIAo ma `udanI kudrtma& 2e Ae
j Aema&9I je `janane je smy Ane je4lo ;C2e ko;na pr `olI =ke
2e, ko;ne Ae =iKt n9I ke potana hvas Ane Akkl vgera ja8vana
sa0no9I gybI ;Lmo su0I pho&cI =ke, A9va je4la gybo Aena pr
p/kai=t krI AaPya& Aema& AapmeXe v0aro krI le, ka. ke, gybI ;LmonI
cavIAo Aena ha9ma& n9I Aapvama& AavI, -le p2I la`o kro6o
gybI bnavo pr ko; b&dane ;]aela maihtI Aapvama& AavI hoy.
Aana9I Ae ja8vama& AaVyu& ke ALlah tAala j geybna
`janano mailk 2e Aena isvay mailke hkIkI ko; j n9I p8 Aevu&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
219

gybnu& ;Lm kone khevama& Aave 2e Ane Aena ke4la p/kar 2e ?


vtRmankaXma& Jyare Aa mSAlama& ivvad v0I gyo 2e, ko; khe 2e ke
ALlah isvay ko;nI pase gybnu& ;Lm n9I, ko; khe 2e ALlah tAala
potano gyb Aapva cahe to Ae bIjane AapI =ke 2e, Ane Aene
nbIAone Ane nbIna vsIla9I mhan buzugoRne Aeno Aek mo4o -ag
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
221

;Lme gybnI Vya~ya 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aapelo 2e, ko; khe 2e gybnu& ;Lm jatI hoy Aene j khevay, Ata; je
rb tbark v tAalaAe AaPyu& Aene gyb n khevay ka. ke Jyare rb
tbark v tAalaAe nbIne btavI AaPyu& to hve Ae to jaher 9; gyu&
Aene gyb n khevay ! Aam Anek p/karna ivvado cale 2e Ane ko;
bIjanI sa&-Xva ma&gtu& n9I, ko; bIjanI vat pr )yan krva
ma&gtu& n9I, Aa b0I ccaRAo mOLvI loko trf9I 9; rhI 2e Ane piBlk
vcma& pIsa; rhI 2e, to Jyare hu& mara l`a89I mara piBlk muslman
-a;Aone sTy magR btavva ma&gu& 2u& to hu& Ae w]am smjau& 2u& ke devb&dI
ivvadna Aar&- phela& ;Lme gyb kone khevama& AaVyo, Ane Aemna
krela wLle` p/ma8e gybma& jatI Ane Ata;na p/kar bnI =ke 2e ke
nhI. jeAo nbIAo ma4e Ane `as krIne srvre dojha& ma4e gybnu&
iv=aX ;Lm mane 2e teAo pUvRj mhan Aailmona l`a8na Aa0are
sTy 2e ke nhI ? jeAo ivvad kre 2e Ane m~lUkma&9I ko;na ma4e gyb
manva tEyar n9I teAo potanI maNytama& saca 2e ke p2I jU5a ?
pUvRjonI vato9I je sTy saibt 9ay Aap8e Aene sTy manI l;=u&,
Ane Aemna& l`a8ona Aa0are jen&u `o4u hovu& SpQ4 9; jay tene sTynI
davt AapI=u&, Ane nh mane to Aene Aena hal pr ra`I potane sTy
lokonI sa9e krI l;=u& je Aap8a prvridgarnI ;C2a 2e ke kunU
mASsaidkIn saca loko sa9e rho, saca sa9e j hta to AemnI sa9e
rhI=u&, Ane ko; ger smjne l;ne sa9e n hta& to sa9e 9; j;=u&. hu&
tmne var&var btavu& 2u& ke ivvadna jmanama& Jyare drek potane saco
khI bIjane jU5o j nhI kaifr kheto hoy, Aeva smyma& gme tene sa9
p8 AapI n devay ! kem ke vat samaNy n9I, ;man nh to kuf/no
sval 2e ! dreknI sa9e p8 n rhevay ka. ke Jyare `br j n9I ke sTy
ko8 to drekne sa9 kem krI AapI =kay ? Ane drek bIjane kaifr khe 2e
Ae4le saco muslman ko8 Ae p8 piBlk ma4e =&kanI vat bnI g;,
drek potane muslman khe 2e Ane bIjane kaifr khe 2e, potanI njrma&
pote muslman 2e bIjanI njrma& kaifr 2e, piBlk ma4e 38I g&-Ir
iS9it AavI g; 2e ke Ae potane k; jmaAtma& ra`e ? ibcarIne to
smjya vgr j b0e9I 0Kka `avana 2e ! to mne dya AavI temnI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
222

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
fzIltnI j vato 2e, ko; hdIq9I herI A9Rma& ko; vat Ae
fzIltnI iv)0 ja8va mXe to AenI ihkmt Ane rhSy btavI Ae
hdIqne p8 fzIltna byanma& l; Aave, sa&ra= Ae ke suNnIne nbInI
fzIltnI j vato sarI lage, l`e to p8 Ae j vat, bole to p8
Aek j vat, Ane sa&-Xe to p8 Aek j vat. Ane kem n hoy ! mhoBbt
krnar VyikTa potana mhbUbnI fzIltono j cahtgar hoy 2e.
phelana& mhan Aailmona& l`a8o p8 jovama& Aave to ja8va mX=e
ke teAo p8 fzIltnI hdIqo Ane Aaytone j ccaRno ivqy bnave
2e, Ane ko; vat AenI iv)0 jtI hoy to Aeno jvab bnavI
fzIltnI vatne in-avI ra`e. me& pote p8 sdIAo phela&na 38a
Aailmona& l`a8o va&Cya to mne devb&dI Ane vhabI jevI nkaraTmk
ccaR krnar Aek p8 jovama& n AaVyo. kuAaRn Ane hdIqma& 38I
jgaAe munaifkonI halto Ane AemnI bdma=IAonu& v8Rn 2e Aenu&
)yanpUvkR va&cn krvama& Aave to tmne ja8va mX=e ke Ae loko nbInI
pase rhIne je p/ma8enu& nkaraTmk idmag ra`ta hta Aa loko p8
tmne Aemno p62ayo jova mX=e, Ane p2I nbIAe pak
na
shabanI sIrt ja8va pr 9o6o smy lgaDvama& Aave to ja8va
mX=e ke AemnI pase nbInI tarIf Ane v`a8 isvaynI ko; vat j
n9I. vtRmankaXma& suNnI -le gme te4lo jaihl hoy tmne Aemno
p62ayo Aema& jova mX=e. `ulaso Ae ke munaifkone je -avtu& htu& te
devb&dI Ane vhabIne -ave 2e Ane shabane je -avtu& htu& te Aap8a
suNnIAone -ave 2e. Ae to nsIb nsIbnI vat 2e ke ko;ne shabano
s&g saro lage Ane ko;ne munaifkno s&g !

;Lm Ae4le ja8vu&, Ane gyb Ae4le guPt, ;Lme gyb Ae4le
guPtne ja8vu&. Aa A9R 2e =Bdko=na Aa0are, p8 drek jgaAe =Bd
ko=no j A9R n9I hoto, Amuk jgaAe ko; Aek ivqynI pir-aqana
Aa0are p8 mtlb levama& Aave 2e Ae4le Aap8e Ae ivqe kuAaRnno
p8 sharo l;=u& ke kuAaRne gybno =Bd ;Lmma& ke4la A9R p/ma8e
v8Rn kyoR 2e, drekne Aap8e Aap8a mksd p/ma8e mapvanI koi==
krI=u&, Ane p2I Ae in8Ry l;=u& ke Aap8e nbI ma4e Ae =Bdno wpyog
krI =kIAe 2IAe ke nh, sa9e Aap8e ivvad phela&na Aailmo, Ane
tfsIrkarona l`a8one p8 jo;=u& ke Aem8e Aena pr kevI ccaR krI
2e ? 0mR Aap8e Aap ha9ma& n9I l; =kta, Aena ma4e Aap8ne mhan
Aailmona magRd=RnnI p8 jrt rhe=e.
0

kuAaRnma& gybno wpyog 0

kuAaRnma& gybno wpyog Amuk jgaAe jatI gyb ma4e krvama&


AaVyo 2e Ane m~lUk9I Ae ;Lmno s&pU8R nkar krvama& AaVyo 2e, Ane
kuAaRnma& Amuk jgaAe Amuk m~lUkne gyb Aapvanu& p8 gybna
=Bd sa9e v8Rn 9yu& 2e, to kuAaRn9I Ae SpQ4 9yu& ke Aek j vStuma&
hkaraTmk Ane nkaraTmk n9I AavI =ktu&, Aam krva9I kuAaRnI Aek
Aayt bIjanI ivro0I bne 2e, Aek Aml bIjana Amlne roke 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
223

Ku AaRnnI Aayto

Ay mhbU b !
fmaRvo ! Aaka=o Ane jmInma& ALlah isvay ko; gyb ja8to j
n9I. sUrAe nMl, isparo r, Aayt n&.
v ;Ndhu mfatIhul gyib la yAlmuha ;Llahu. AenI j pase 2e
gybnI cavIAo AenI isvay Aene ko; ja8to n9I. sUrAe ANAam,

gybno wpyog p8 jo;=u&

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AeknI maNyta bIjano ;NkarI bne 2e, Ane Aam ALlahna klamma&
9; j n9I =ktu&, ALlahna klamne Ae p/ma8enI =&kaAo9I bcavvu&
jrI 2e, Ane Aena ma4e Ame je ;Lme gybna be p/kar btaVya Aekne
jatI khIne `udanI isft bnaVyu& to bIjane Ata; khIne nbI Ane
AenI bargahna ip/ynI isft bnavI, kuAaRnna p/kr8ma& Ae ivqe
hdIqonu& v8Rn 9; gyu& 2e, Tya&9I ha&sl krvama& Aave !
Jyare kuAaRne gyb ALlah ma4e `as p8 ra~yu& Ane bIjana
ma4e saibt p8 kyu% to tme Ae ja8I lI0u& ke Aek j vatma& hkaraTmk
Ane nkaraTmk n9I 9; =ktu&, Ae4le Ae manvama& Aav=e ke kuAaRnma&
gybno wpyog be p/karna Aa0are 9yo 2e, ALlah ma4e `as, Ane
bIjo je ko;ne Aapvama& AaVyo. p/kar Alg Alg hoy to Aema&
hkaraTmk Ane nkaraTmk Aekne bIja trf s&bi& 0t krva9I AavI =ke 2e.
kaydana Aa0are Aa4lI ccaR kyaR p2I Aap8e dlIloma& njr
krIAe ke kuAaRnnI k; k; Aaytma& hkaraTmk Ane nkaraTmk ccaR 9;
2e, je9I Aap8o Aa davo dlIl Ane purava ivnano n rhe bLke Ae khI
=kay ke AmarI pase dlIl p/9m htI Ane Aena Aa0are davo krvama&
AaVyo 2e, Aevu& n9I ke davo kyaR p2I kuAaRnno sharo levama& AaVyo 2e,
ALlahe Aap8ne p/9m klame pak AaPyu& je Aap8I ihdaytnI dlIl
2e Ane Aap8e je dava krIAe 2IAee te Ae dlIlona p/ka=ma& krIAe
2IAe, to saibt 9yu& ke dlIl phela& 2e Ane Ae p/ma8e maNyta
bnavvama& AavI 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
k8 d=a pr to piBlk sTyne sTy kem krI ja8I =ke Ane sTyne
sa9 kem krI AapI =ke ? to Aemna ma4e me& Aek magR ka7yo ke Aap8e
AanI pa2X pelanI pa2X n krta& ivvad phela&na Aa0ar-Ut Ahle
suNntna Aailmona& l`a8ne sa9 AapI AemnI j maNyta l; l;Ae,
Ae maNyta ko;na9I mXtI Aave to Ae Alg vat Aene p8 Aap8I
sa9e krI l;=u&, ko; Aekne inyuKt krIne jo hKkne =o0va nIkXIAe to
p2I idmag kam kr=e nhI, ka. ke. Aap8e phela&9I j potane pab&d
bnavI ra`elo 2e, to Aavo Aap8e hKknI tla=ma& pUvRjonI sevama&
j;Ae, Ane Aemna9I Ahle suNntnu& hKk l; potane ivvad9I muiKt AapIAe !

isparo , Aayt
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
224

to tme frmavo in=& k ! s3Xo gyb

ALlahno j 2e. sUrAe yUnus, Aayt


Ane be=k ! ALlah s3Xa gybone `Ub
ja8nar 2e. SaUrAe tOba, Aayt
s3Xa gyb Ane =hadtno
ja8nar mhan Ane wCctm 2e. sUrAe rAd, Aayt
mara rbe drek vStu ;Lmna 3erama& l;
ra`I 2e. AnAam,
Ay Amara rb ! te& drek vStu
rhmt Ane ;Lmna 3erama& l; ra`I 2e. sUrAe muA\imn, Aayt
Aa Aayto Ame da`la pe tmarI sevama& rjU krI, Aena9I Ae
ja8va myu& ke ALlah tAala pase j gybnu& ;Lm 2e, Aena isvay
ko; gyb ja8to n9I.
Ae gybnI `bro 2e je Ame
tmarI trf vhI krIAe 2IAe. sUrAe Aale ;mran, Aayt,
isparo

gybno ja8nar potano gyb ko;na pr jaher n9I krto ps&d


krela rsUlne 2o6Ine. SaUrAe ijNn, Aayt ,, isparo

ALlahnI =an n9I ke tmne gyb pr ;]aela 8karI Aape


pr&tu ALlah Aena rsUloma&9I jene ;C2e 2e cU&4I le 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
225

Ata;na be p/kar

Aek gyb jena pr dlIl hoy, Ane bIjo gyb jena pr dlIl n
hoy, jena pr dlIl hoy Aene vaStivk gyb khevama& Aave 2e Ane
je n a pr dlIl n hoy Ae n e gybe ;zafI khe v ama& Aave 2e , mhan
Aailmo Ane tfsIrkaroAe potanI iktabo Ane tfsIroma& Aa
p/ma8e be p/karnu& v8Rn kyu% 2e, Ae4le Aap8e Ae ivqe p8 9o6I ccaR
krI l;Ae ke Aap8a ma4e gyb =u& 2e Ae smjvu& srX 9; jay, Ane
ko; Aam khIne ;Nkar n krI Aape ke Aa p/karo tme bnaVya 2e.
VaaStivk gyb je m~lUkma&9I drek ma4e j gyb hoy, Ane Aena
pr dlIl Ane puravo hoy, jem ke ALlahnI jat AenI isfto, fir+ta
jNnt, doz`, Aalme brz`, ikyamt vgere, Aane vaStivk gyb
khevama& Aave 2e Ane Aena pr kuAaRnnI AaytonI dlIlo Ane purava
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
226

Aayt

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aa Aayto p8 Ame tmarI sevama& da`lo Aapva j rjU krI
jena9I Ae saibt 9yu& ke ALlah tAala gybnu& ;Lm rsUlone Aape
2e, Ane je gybnu& ;Lm Aape 2e Aene ALlah tAalaAe gybnu& j
nam AaPyu&, Aena9I be vato ja8va mXI ke ALlah tAala gybnu&
;Lm nbIAone Aape 2e.
bIjau& Ae ke je ;Lm ALlah tAala trf9I nbIAone Aapvama&
Aave 2e Aene ALlah tAalaAe pote j gybnu& ;Lm frmaVyu& Ae4le
ALlah tAalana frmanna Aa0are Aap8e nbI
ne Aapvama&
Aavela Ae ;Lmne gybnu& ;Lm khI =kIAe 2IAe. Aana9I Ae p8
SpQ4 9yu& ke ALlahe AaPyu& to Aene gyb khI =kay 2e Ane Ata;na
gyb hovano ;Nkar rbna frmanno ;Nkar 2e.
Aa be p/karnI Aayto 2e jema& gybnI j vat p/9m be Aaytoma&
m~lUk ma4e s&pU8R nkaraTmk 2e Ane bI@ be Aaytoma& Amuk m~lUk
ma4e hkaraTmk 2e, kuAaRnnI Aayto Aek bIjanI ivro0 n hoy Ae4le
Aaytone potanI jgaAe ra`va Ae khevu& jrI 9; gyu& ke Jya&
nkaraTmk 2e te jatI 2e Ane hkaraTmk 2e te Ata; 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
be=k ! Aaka=o Ane jmInno
gyb hu& ja8u& 2u&. sUrAe bkrh, Aayt
Aem8e ku& AmarI pase
;Lm n9I, be=k ! tu& s3Xa gybone `Ub j ja8nar 2e. sUrAe ma;da,

jem ke hzrt ;mam f`/uIn razI frmave 2e


Ane je gyb pr dlIl 2e to mna; n9I ke tme kho nAlmu
imnl gyib malna Alyih dlIl gybma&9I Ame Ae ja8IAe 2IAe
jena pr dlIl 2e, Aa vat faydanI 2e Ane Aema& ko; =&ka n9I. TafsIre
kbIr, -agr , pej n&.

;mam byzavI potanu& m&tVy Aa p/ma8e p/g4 kre 2e


gybna be p/kar 2e Aek p/kar jena pr dlIl n hoy ALlahna
Aa frmanno Ae j mtlb 2e ;Ndhu mfatIhul gyb la yAlmuha
;Llahu. gybnI cavIAo AenI pase j 2e, Aena isvay ko; Aene
ja8tu& n9I bIjo p/kar jena pr dlIl kaym hoy jem ke duinya
bnavnar Ane AenI isfto, Aa`ertno idvs Ane AenI halto.
ANva ]aNzIl, -ag, pej n&.

;mam razIAe p8 Aa p/ma8e j frmaVyu& ke Aa gybna be p/kar


9ay 2e, jena pr dlIl hoy Ane jena pr dlIl n hoy. jena pr dlIl
hoy Aene ja8I =kay 2e Ane jena pr dlIl n hoy Aene AapmeXe
ja8I =katu& n9I. TafsIre kbIr, -agr, pej n&. r

TafsIr Ane =Bdko=

Je vStu tmara9I guPt hoy Ae gyb 2e, ;mam ;Shake


yuAimnUna ibl gybnI
gyb tfsIrma& ku& ke je vStu mu]akIAo9I guPt
htI, Ane nbI
Ae Aemne AenI `br AapI, Ae gyb 2e, jem ke
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
227

-ag, pej n&.

;mam ;Bne mNzUr ;Bnul AA\rabIna purava9I gybna


A9Rma& l~yu& 2e vl gybu Aydn magaba Ainl wyUn v ;n
kana muhiSsln ifl kulUb. Ane drek Ae vStu p8 gyb 2e je
Aa&`o9I guPt hoy -le p2I idlma& ha&sl hoy. hvalo wpr mujb
;mam krtbI gybnI tarIf Aa p/ma8e kre 2e

Al gybu fI klaiml Arib kuLlu ma gaba ANk. Arbna

klamma& bolIma& dre k je tmara9I gu P t hoy gyb 2e . taju l


ws, -ag, pej n&.

;mam raigb AsfhanI gybnI pir-aqavaXI tarIf Aa


p/ma8e kre 2e
mala ykw thtl hvas vla tktzIih ibdaytul wkUl v
;Nnma yuAlmu ib `birl A&ibya Alyihmu Sslam. gyb Ae 2e
hvasma& n Aave Ane n Aene jaher Al pamI le, Ane Ae nbIAonI
`bro9I ja8vama& Aave. Al mufrdat fI grIibl kuAaRn, pej n&.
kazI naisIn bydavI gybno mtlb btavta& l`e 2e
Al `ifyuLlzI la yudirkuhul ihSs vla yktzIih ibdaytul
Akl. gyb9I murad Ae guPt 2e ihSs Aene pamI n =ke Ane n jaher
Akkl Aene pamI le. ANvaru]a&zIl, -ag, pej n&.
;mame razI gybna `ulasama& l`e 2e
;Nnl gyba huvLlzI ykUnu galbn Ainl haSsa. gyb
Ae 2e je haSSaa9I guPt hoy. tfsIre kbIr, -ag, pej n&.
;mam krtbI gybna `ulasama& l`e 2e
Al gybu kuLlu ma A`br ibih rRsUl
gyb drek Ae vStu
Ae `br AapI jena su0I Akkl pho&cI n9I =ktI,
jenI rsUl
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
228

PaUvRjoAe gybnI tarIf krI 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mr8 p2I w5vu&, jNnt, doz`, Ane drek Ae vStu je Aemna9I gayb
htI Ane nbI
Ae Ae m ne `br AapI htI. ilsanu l Arb,

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
2e. kuAaRnma& Aap8ne gyb pr ;man lavvanI pab&dI Aapvama&
AavI jena9I Aa vaStivk gyb murad 2e, ALlah Ane AenI isfto
pr joya vgr ;man lavIAe, jNnt Ane doz`ne joya vgr Aena
;man lavIAe vgere jenI `bro nbI 9kI Aap8ne kuAaRnma& Aapvama&
AavI, Ae4le Aap8e Ae p8 khI =kIAe 2IAe ke Ame p8 gyb
ja8IAe 2IAe.

ibma gaba Anhum imMma A&bAa ibih NnbI


je m]akInnI
njro9I guPt hoy gyb 2e Ane nbI
Ae Aemne Ae vatonI `br
AapI jem myaR p2I w5vu&, h[a, ihsab vgere. mdairku ]aNzIl, -ag,
pej n&.

hzrt ;Sma;l hKkI gyb ivqe l`e 2e


vhuva ma gaba Ainl ihiSs vl Akl gybtn kaimla. gyb
je hvas Ane Akkl9I s&pU8R guPt hoy Ae p/ma8e ke bdahte AKkl9I
ja8vama& n Aave. tfsIre hul byan, -ag , pej n&.
kazI qnawLlah panIptI gybnI tfsIrma& l`e 2e
Al muradu ibih ma gaba An Absairihm. gybno mtlb je
lokonI njro9I gayb hoy, jem ke ALlahnI jat Ane AenI isfto,
fir+ta, h[a, jNnt, doz`, pul israt, mIzan ,Azabe kb/ vgere.
TafsIre mzhrI, -ag , pej n&.

;mam zrkanI frmave 2e

vMaa kLlfn Llahul ;mana ibl gyib ;Lla v kd yfthu lna


bab gybibh. ALlah tAalaAe Amne gyb pr ;manna Tyare
j pab&d bnaVya jyare Amara ma4e potana gybno drvajo `oLyo
Ane Jyare drvajo `oLyo to Ae gybo pr Aap8ne ;man lavvanu&
khevama& AaVyu&. zrkanI All mvaihb, -ag , pej n&.
nsImuirRyaz =rhe i=fa kazI ;yazma& 2e
ALlah tAalaAe ;man ibl gybna pab&d n bnaVya p8
Amara ma4e gybno drvajo in=&k ! `oLyo. nsImu irRyaz, -ag ,

pej n&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
229

Gaybe ;zafI, s&b&i0t gyb 0

;Lme gybe ;zafI jena pr ko; dlIl n hoy Ane jene mfatIhul
gyb khevama& Aave 2e, kuAaRn Ane hdIqna 38a purava 2e jena9I Ae
pUrvar 9ay 2e ke Aa gyb p8 ALlah tAala trf9I Aapvama&
AaVyo 2e.
jmanana 8 p/kar 2e -UtkaX, vtRmankaX Ane -ivQykaX.
Aayto Ane hdIqoma& )yan krta& tmne Ae 8ev p/karnI dlIlo jova
mX=e.
gybe ;zafIne smjva 9o6I ivgtnI jrt 2e, to Ae p8 hu&
tmne btavI Aapu& 2u&, p2I Aene tme kuAaRnna p/kr8ma& Aayto9I
mapI le=o Ane hdIqna p/kr8ma& hdIqo9I mapI le=o.
je Aekna ma4e gyb hoy Ane bIjana ma4e gyb n hoy Aene
gybe ;zafI Ae4le s&b&i0t gyb khevama& Aave 2e. da`la trIke mara
idlma& je vato Ane ;rada 2e mara ma4e gyb n9I ka. ke Ae mara ;Lmma&
2e, mara9I guPt n9I p8 bIja loko ma4e mara idlnI vato Ane ;rada
gyb 2e, Aene ja8va dlIl p8 n9I. hu& tmne btavI Aapu& to tmne
`br p6I g; p8 jene n9I ku& Aena ma4e h@ p8 gyb 2e. Aek
ma8s bIja lokonI vcma& mma& 2e to Ae mvaXa ma4e gyb n9I
hajr 2e , p8 je m9I bhar 2e Ae n a ma4e gyb 2e . narIna pe 4 ma&
=u & 2e ? ko8 Kyare mr=e ? Aenu& mr8 Kya& 9=e? Aena NasIbma& =u& 2e ?
vge r e vatone gybe ;zafI Ane Ae n e mfatIhu l gyb p8
khe v ama& Aave 2e.
gybnI tarIf krvama& AavI ke je guPt, hvas9I Ane bdahte
Akkl9I ja8I n =kay. to Aap8e hvas Ane bdahte AkklnI
p8 9o6I ccaR krIAe ke Aene smjvama& p8 Aap8a ma4e ko; tklIf
n rhI jay, Ane gybna be p/kar je Aap8e krIAe 2IAe Ae Aap8I
j pedavar n9I bLke kuAaRnma& Ae p/ma8enI Aayto 2e Ane Aema&9I
Aekne bIjano ivro0I 9va9I bcavva Ae ja8vu& jrI 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
230

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

;mam nsfI gybnI tfsIrma& l`e 2e

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
da`la trIke ikyamtnI in=anIAo, kbrno Azab, h[a, n[a,pul
israt, mIzan, jNnt doz`. Al jamI il Ahkaiml kuAaRn, -ag,

Hvasno wLle`

JovanI =iKt Aa&`oma& ra`I 0

Sp=RnI =iKt =rIrna mo4a -agma& ra`vama& AavI jena9I


Aap8ne 5&6u& grm vgerenu& ;Lm p/aPt 9ay 2e.
Sau&3vanI =ikt nakma& ra`vama& AavI jena9I dugR&0 sug&0 vgere
ja8I =kay 2e.
Caa`vanI =iKt @-ma& ra`I jena9I k6vu&, mI5u& vgerenu& ;Lm
p/aPt 9; =ke 2e.
Saa&-XvanI =iKt kanma& ra`vama& AavI jena9I Aap8ne
Avajonu& ;Lm p/aPt 9ay 2e Ane vato p8 Aena9I j sa&-Xva mXe 2e.
Aane ArbIma& hvase `Msa khevama& Aave 2e Aema&nI drek =iKt9I
je Aena p/ma8enu& ;Lm p/aPt 9ay Aene gyb khevama& Aav=e nh,
Aam j ko; sa0n Ane y& Aa =iKtAo pEkInu& ko; ;Lm pho&ca6e to
Aene p8 gyb khevama& Aav=e nh, jem ke Aortna pe4ma& 2okro 2e ke
2okrI Aenu& ;Lm Skan9I 9ay 2e, dUrna Avajo fon9I s&-Xay 2e,
9rmoim4r 4$p/ecr btave 2e, to Aa b0a& sa0nonu& Aapelu& ;Lm p8
gyb kheva=e nh. Je ;Lm bdnna AvyvonI je =iKt9I ha&sl 9ay
2e jo Aena isvay BaI@ =iKt9I khI btave to Ae p8 gybma& samel
rhe=e, da`la trIke ha9 ra`Ine AenI mja btavI Aape, to Ae p8
gybma& j=e, Ata; gybnI Aa p/ma8e AoX` krvama& Aav=e.
Jene je4lu& Aav6e Ae Ae4lano ja8nar 2e, Ae4lano Aailm 2e,
p8 Aa ;Lmma& Asl nbIAo 2e, AemnI pase m~lUk9I v0are ;Lm
2e, Ane nbIAoma& svR9I v0Ine Aap8a nbI
no ;Lm 2e. Aap8a
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
231

Gaybma& Atane -Ulo nh 0

drek p/karno gyb p2I vaStivk ;Lme gyb hoy ke p2I ;zafI
Ane s&b&i0t ;Lme gyb jeno hal wLle` 9yo ALlahna Aapva9I
mXe 2e, ALlahnI Atano gybnI Aek vatma& p8 ;Nkar n9I 9;
=kto, ;Lme gyb ALlahnu& j 2e, Aene 2o6Ine ko;nI pase j n9I, p8
ALlah potana ;Lmna `janama&9I potanI bargahna Amuk ip/yne
Amuk -ag Aape 2e, jene kuAaRnna gyb kheva9I Ata; gyb khI
=ka=e, ko; Ata; gybne bIjau& nam AapIne mane to Aene p8
manvavaXo khevama& Aav=e, p8 Ae8e Ata; gyb khenarna davane
Ane AenI tarIf pr njr krIne ivvad n krvo jo;Ae, jo Aam j hoy
to Aene =Bda9IR tfavt kheva=e, da`la trIke Aek ma8s pa*aIne
pa8I khe Ane bIjo pa8Ine jX khe to Ae ke bIjanI vat nkarvI n
jo;Ae ke bNne =Bd Aek j vStuna& be nam 2e. nam Alg 2e mtlb to
Aek j 2e !

gyb moijzo Ane kramt 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Hvas Ae 4 le Ae pa& c p/ k arnI jahe r I =ikTaAo je ALlah


tAalaAe potanI k<pa9I ;Lm p/aPt krva ma4e Ata fmaRvI
JovanI =iKt, Sp=RnI =iKt, su&3vanI =iKt, ca`vanI =iKt,
sa&-XvanI =iKt.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
nbI
nI brabrIno m~lUkma& ko; n9I.
Badahte Akl Ae4le mhent vgr Akl Tya& pho&cI jay, Ane
Al Aene ga;6 krI Aape jem ke be v]aa be brabr car, Aa ;Lm
bdahte Aklnu& 2e Aene gyb khevama& Aav=e nh.
`ulaso Ae 9yo ke Al je ;Lmne trt pamI le gyb n9I 9;
=ktu&, Ane hvas je ;Lm Aape 2e Ae p8 gyb n9I 9; =ktu&, Aam
j Aa0uink yugma& je ;Lm y&o9I 9ay 2e Ae p8 gyb n9I. Aana
puravano wLle` 9; gyo 2e.
gyb AailmonI pir-aqama& Ane kuAaRnnI Aaytona p/ka=ma&
na
kone khI =kay 2e Ae saibt 9; gyu&. to hve Aap8e nbI
gyb ivqe je ccaR krI=u& Aema& Amara davane -Ulvama& nh Aave.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

nbIAone Aapvama& Aavto gyb Aemno moijzo kheva=e, Ane


vlIne mXto gyb je nbI9I s&b&i0t hovane l;ne j mXe 2e AemnI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
232

;Lme gybnI tarIf Ane AenI AoX` ma4e je4lI ivgtnI jrt
htI me& kuAaRn Ane mhan AailmonI tfsIr9I saibt krI btaVyu& ke
hkaraTmk Ane nkaraTmkne AenI jgaAe ra`va be p/kar Av+y 2e,
Aek jatI Ane bIjo Ata;. to m~lUk ma4e je ;Lme gybnI maNyta
Aap8e ra`I=u& Ae ;Lme Ata; 2e. Aa4lI ivgt p2I p8 Amuk vato
AevI 9; =ke 2e je piBlkne sarI rIte smjma& n Aave Ane Amuk
=&kaAo ;manno `tro bnIne Aemna idmagma& frtI rhe, to hu& Ae
wpiS9t 9tI =&kaAono nQ4 krva tmara trf9I Amuk svalo krI
Aena jvabo AapI=.
Saval ALlahna ;Lmma& Ata; AavI =ke 2e ?
Jvab ALlah tAala j jgtna drek VyiKtne Aape 2e, ALlah
Aena9I pak 2e, Aenu& ;Lm ko;nI Ata n9I, Aenu& potanu& 2e jene jatI
;Lm khevama& Aave 2e.
Saval ALlah ko;ne gybnu& ;Lm Aape 2e `ro ?
Jvab kem nh ! Ane Aene rokI p8 ko8 =ke 2e ! ALlah tAala
gybnu& Amuk ;Lm Aena b&daAone Aemna mrtba p/ma8e Aape 2e,
jena purava9I kuAaRn Ane hdIq -rela& 2e.
Saval Ata; ;Lme gybne gybnu& ;Lm khI =kay ?
Jvab ;Lm kone khevay tmne `br 2e, je ja8IAe Ae ;Lm Ane
gyb kone khevay AenI AoX` hm8a j Ame tmne btavI Ae gyb
2e, Jyare gyb Ane ;Lm bNnenI Vya~ya p/ma8e hoy to gybnu& ;Lm
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
233

svalo Ane Aena jvabo 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
kem n khI =kay !
Saval ALlah p8 gyb ja8e Ane b&do p8 ja8e ! to p2I
i=kRnI =&ka n 9ay ? p2I gyrne Ae =Bd kem Aapvama& Aave ?
Jvab drek j ;Lm ALlahnu& 2e Ane Aena Aapva9I j mXe 2e,
jo Ae j vat hoy je tme krI to p2I ko; p8 ;Lmma& m~lUkne Aailm
n khevu& jo;Ae ! p8 ko;Ae Ae vatma& =&ka wpiS9t n9I krI p2I
Aama& =&ka bekarnI 2e, muslman ko; vat bole 2e to AenI vat ;manna
p/ka=ma& j hoy 2e, v0are ivgt ma4e tohfano -ag jauAo.
Saval lokonu& khevu& Aevu& 2e ke Aap8e Aap8a nbI
ma4e
ALlah jevu& ;Lm manIAe 2IAe ?
Jvab ;Slamma& Aaxep ra`vo mhan gunoh 2e, Ane dlIlo
vgr kuf/ Ane i=kRno Aaxep Aene j ;Slam9I bhar krI Aap=e.
kheva9I kam nh cale, Aene Amara l`a89I puravo Aapvo p6=e
Ane jo Ae Aevo puravo l; Aave to gme tenu& nam l;ne lav=e Ame kuf/
no fTvo AapI d;=u&, -la muslman AevI ko; vat krI =ke 2e `ro?
Saval to p2I Aap8e Aap8a nbI
ma4e kevu& Ane ke4lu&
;Lm manIAe 2IAe ?
Jvab rbnI Ata9I, m~lUkma& svR9I Ai0k, ALlahna ;Lm
AagX Ao2u& hovama& Aek 4Ipano da`lo p8 n9I AapI =kta p8
smjava ma4e.
Saval Aap8e nbI krIm
ma4e ke4lo iv=aX manIAe 2IAe ?
Jvab Ame btavI AaPyu& ke wMmtnI AekmtI 2e ke Aap8a nbI
nu& ;Lm m~lUkma& svR9I Ai0k 2e, Aeno ;Nkar kuf/ 2e, hve jena ma4e
je4lu& manvama& AaVyu& Aeno srvaXo kro Aena9I p8 v0are Aap8a
na ;LmnI iv=aXta.
nbInu& ;Lm. Aa 2e Aap8a nbI
Saval tme smynI ko; myaRda btavI =ko 2o ?
Jvab p/9m idvs9I A&itm idvs su0Inu& s3Xu& ;Lm Aapvama&
AaVyu&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
234

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
kramt kheva=e. gybnu& ;Lm nbIne vhI9I 9ay 2e, vhI fir+ta marft
hoy ke p2I ALlahe nbIna idlma& Ae vat pho&ca6I AapI hoy jene
;Lka khevama& Aave 2e, Amuk vlIAone 38I b0I vatonu& ;Lm k+f9I
mXe 2e, pr&tu Ae4lu& yad ra`vama& Aave ke gyb khevama& Ao2a v0tanI
ko; =tR n9I, jene je4lu& ;Lm hoy Ae4lano Aailm p8 Aap8a nbIne
;Lmma& svR9I v0Ine manva ;jmaAe wMmt 2e Aena ;Nkar9I kuf/ 5r=e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Saval Aemne tme kuf/no fTvo kem Aapo 2o ?
Jvab Ame fTvo n9I AaPyo, Ame to Aemna l`a8o l`Ine
mKka mdInana Aailmone mokLya hta&, to Aem8e l`a8o va&cIne kuno
fTvo AaPyo. Aema& mUX vat nbI
nI tOhInnI 2e, jem ke mOLvI
9aNvI sahebnu& l`a8 Aevu& Amuk to zed, Am/, bLke baXk Ane
pagl bLke s3Xa nvro Ane p=uAone p/aPt 2e to Aama& tOhIn
2e Ane SpQ4 2e ! Aene l;ne kuf/no fTvo Aapvama& AaVyo. `lIl
na ;Lm9I =Etan Ane mlkul motna ;Lmne v0are
A&b5e vIAe nbI
nu&
k&u Ane Aevu& j ;Lm nbI ma4e mano to i=kR ku& ! Aama& je nbI
Apman 2e jaher 2e. Aane l;ne fTvo kuf/no Aapvama& AaVyo. g&gohI
sahebe ALLaah ma4e jU5 =Ky btaVyu&, Aama& ALlahnu& Apman jaher
2e, Ae4le kuf/no fTvo Aapvama& AaVyo. nanoTvI sahebe Aap8a nbI
p2I bIja nbInu& Aavvu& ja;z btaVyu& jena9I kuAaRnnI
Aaytno ;Nkar 9; ro 2e Ane Ahle suNntnI AekmtIno p8, Ae4le
Aemne kuf/no fTvo Aapvama& AaVyo. Ane jo teAo gybnu& ;Lm nbI
ma4e tn n mane to kuAaRnnI Aaytona ;Nkarne l;ne kaifr 5r=e.
kuna fTvana kar8o Aa 2e, teAo Aane prdama& ra`va bI@ bI@
vato krta hoy 2e. Aemna9I AavI ccaR n krvama& Aave, Ame je btaVyu&
Ae ivqe j ccaR krvama& Aave.
Saval devb&dI mOLvIAonu& khevu& 2e ke ;Lme muhIt ALlahnu& j 2e,
to AemnI Aa vat sTy 2e ?
Jvab sTy 2e ;Lme muhIt je drek vStune 3erI vXel&u hoy ALlahnu&
j 2e, m~lUknu& ;Lm hdb&d9Ima& 2e. ALlahna ;Lm AagX Aek 4Ipano
p8 da`lo n9I ra`tu&.
Saval to p2I devb&dI loko Aevu& kem khe 2e ke suNnI loko nbI
ma4e ALlah jevu& ;Lm mane 2e ?
Jvab Ae to tmare Aemne pU2vu& jo;Ae ke tme ko; purava vgr
kem Aa4lo mo4o Aaxep lgaDI ra 2o ? ko; p8 Aevu& saibt krI
lave ke Ame ;Lme muhIt manIAe 2IAe to Ame tOba krI=u& Ane tjdIde
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
236

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Saval 38I Aayto Ane hdIqo 2e jema& Amuk vatnu& ;Lm n htu&
Aem purvar 9ay 2e p2I Aa davo kem krI sTy 5rI =ke ?
Jvab Aap8e Aap8a nbI
ma4e phela&9I j Ae ;Lm n9I
manta, Ane s3Xo ;Lm Aek sa9e p8 n9I manta, bLke Aap8e
9o6I 9o6I krIne ;Lme nbI
ma& p/git manIAe 2IAe, duinya9I jta&
phela& Aapne Ae ;Lm AapI devama& AaVyo hto, Ae4le ko; Aayt Ane
hdIq9I nkaraTmk purvar 9tu& hoy to te phela&nI vat 2e, Amara davanI
iv)0 n9I.
Saval je loko n9I manta teAo Ae p/ma8enI j vato9I =&kaAo
wpiS9t kre 2e Aevu& kem ?
Jvab jeAo Amara pr sval kre 2e teAo je4lu& hkaraTmk AaVyu&
2e Aene mane 2e ? p/9m Aem8e Ae4lu& manvu& jo;Ae p2I bIjanI trf
njr krvI jo;Ae ? sval krta& phela& Aem8e Amaro davo jovo jo;Ae
! je vat Amara davama& n AavtI hoy Aeno sval ja8I jo;ne ifTno
w-o krvo 2e, dInma& ifTna`or mo4u& nuksan pho&ca6ta hoy 2e.
Saval ko; VyiKt nbI
ma4e gyb mane, svR9I Ai0k
mane, p8 Ae Ae4lu& n mane je4lu& tme btaVyu&, hkaraTmkne hkaraTmk
Ane nkaraTmkne nkaraTmk mane to hukm =u& 2e?
Jvab Ae muslman 2e ka. ke Ae jrte Ahle suNntne manI ro
2e, p8 Ae8e fzIltnI vatma& p8 iv)0 n krvo jo;Ae.
Saval devb&dIAonI iktaboma& p8 2e ke teAo Aap8a nbI ma4e
mane 2e ?
Jvab Amuk vatoma& Aemnama& pirvtRn AaVyu& 2e, p8 Aema&
pase
p8 AemnI cal smjma& n9I AavtI, teAo khe ke 2e nbI
pase
svR9I Ai0k ;Lm 2e Ane p2I Aam p8 khe 2e ke nbI
gybnI Aek vatnu& p8 ;Lm n9I ! nbI Ane wMmt gyb n ja8vama&
brabr 2e ! vgere, purava kuAaRnna p/kr8ma& jauAo. Aem8e potanI
vato `ulasavar v8Rn krvI jo;Ae !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
235

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
lamno A9R ArbIma& kul 9ay 2e Ae4le Aeno mtlb 9=e kul
gybno ja8vavaXo. to kul gybono ja8nar ALlah j 2e Ae4le
jaherI =Bd9I Ae =&ka wpiS9t n 9; =ke Ae4le nbIne Aailme gyb
khevama& Aav=e, Ane Aa vat ArbIna Aa0are 2e, gujratIvaXa
AemnI -aqama& gyb ja8nar khe=,e Ae4le =Bda9IR =&ka jaherI =Bdma&
p8 AavI n9I =ktI.
BaIjau& Ae ke Ailf, lamno Aek j A9R n9I ke drek jgaAe Aek
j A9R levama& Aave, Aema& wpyog krnarnI muradno ~yal ra`vama&
Aav=e.
ALlahnI Amu k isfto Ae n a mtlbna Aa0are =Bda9IR
wpyogma& p8 ALlah ma4e `as krvama& AavI, Amuk isfto =Bda9IR
wpyogma& gyre `uda pr bolvama& Aave 2e jem ke smIA,bSaIr,rwf
rhIm, krIm vgere to Jyare Ah i=kRnI vat n AavI to Aailme gybma&
Ae =&ka wpiS9t 9=e nhI.
;manvaXaAo trf9I Jyare Ae `ulaso krI Aapvama& AaVyo ke
Ame nbIAone gybna Aailm Kya A9Rma& manIAe 2IAe, p2I
moimnna khela =Bd pr AenI maNyta p/ma8e fe&slo krvama& Aav=e,
p8 Jyare ke jaherI =Bdoma& tavIlno drvajo b&0 9; jay.
ALLaahnu& ;Lm gybnu& j n9I =hadtnu& ;Lm p8 ALlahnu& j 2e,
b&da pase bNne ;Lm ALlah trf9I j 2e bLke b&da pase AenI hyat9I
l;ne je k&; 2e b0u& j ALlah tAala trf9I 2e, to p2I drek vStuma&
Ae =&ka lavvama& Aave, p8 n9I AavtI to p2I Aa =Bdma& j =&ka
kem ? Aemna mOLvI loko potana ma4e Aailmno =Bd z4 l; le 2e Tya&
AevI =&ka n9I lavta ke Aailmul gyib v +=hadh ALlahnI isft
2e. A&tma& Ae4lu& khI =kay 2e ke n9I manvu& Ae4le Aa =Bda9IR bhanu& 2e.
ma& gybna ;LmnI isft 2e p2I nbIne gybna
NabI
Aailm khevama& Aave to va&0o =u& 2e ?
Saval devb&dI loko nbI
ma& isfte ;Lme gyb manta j
n9I ! Tyare to teAo ;Nkar kre 2e, p2I teAo Aa vat kem krIne
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
238

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
;man krI=u&, Ane Amara ko; mOLvIAe l~yu& h=e to Aena pr fTvo
lgaDI=u&, ih&mt hoy te Aa medanma& Aave, p8 jo saibt n krI =ke to
Aemna pr tOba jrI 2e ! Aelan9I Ae kam krvanu& rhe=e. Amaru& kam
AemnI jevu& n9I ke potana mOLvI ma4e drek vStu maf Ane ccaR bIja
loko ma4e j krvanI ?
Saval loko khe 2e ke Aala hzrt Ae p/ma8enI maNyta ra`e
2e ?
Jvab Aala hzrte nbI
na ;Lme gyb ma4e kevo wLle`
kyoR 2e te Ame Aala hzrtnI iktabna purava9I saibt krI btaVyu&
ke Aap Amuk j gyb mane 2e ALlahna ;Lmna mukblama&, Ane Aeno
da`lo lokone smjavva ma4e AaPyo ke Aek kro6 smuna mukablama&
Aek nana sr`a 4Ipano kro6mo -ag ! p2I ko;nu& khevu& ke AaLaa
hzrtnI AevI maNyta 2e to Ae`o4I vat 2e.
sval sUrAe lukmanma& je A&itm Aayt 2e jema& wlUme `Msana
;LmnI mna; krvama& AavI 2e to AenI babt tmare =u& khevu& 2e ?
jvab Ame tmne btavI gya ke nkaraTmk jatI 2e Ata; n9I,
Ane Ame Ata; manIAe 2IAe, Ane Aema& p8 Amaru& khevu& 2e ke nbI
ne Aena 38a juz;Yyatnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e jena purava(aI
hdIqo -relI 2e. kuLle muhIt ;Lmna ko; -agma& Ame manta j n9I.
sval je Aa n mane tene tme =u& khe=o ?
jvab je Aa n mane tene kaifr nhI khIAe p8 gumrah khI=u& ke
Jyare As&~y hdIqono puravo 2e to p2I ;Nkar krvo h5 2e, Ae4le Aene
gumrah khevama& Aav=e, purava 2e p2I ASvIkar kem ? Ame manIAe
2IAe purava jo;ne, purava n hoy to Ame p8 n manIAe !
sval loko khe 2e ke tme nbI
ne Aailmul gyb kho 2o
to =u& Ae khI =kay 2e ?
jvab Ame Aailmul gyb n9I kheta ! p8 Aailme gyb
khIAe 2IAe, gyb pr9I Ailf Ane lam ka7Ine khIAe 2IAe, Ailf,
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
237

Aana9I ja8vama& AaVyu& ke ;Lme gyb to teAo nbI ma4e mane


2e. jeAo n9I manta potana j AailmonI i`laf j; ra 2e, Ane
jeAo dInma& nvo magR ka7e 2e AemnI d=a AavI j hoy 2e, Aa k&; bole
2e Ane pelo k&; bole 2e !
Saval devb&dI loko ;Lme gybe nbI
nI As&~y irvayto
pr jvab =u& Aape 2e ?
Jvab Aemnu& khevu& Aevu& 2e ke Aane gybnu& ;Lm nh khIAe, kem ke
;Lme gyb ALlahnI isft 2e Ae =Bd bIjane Aapvama& nh Aave,
teAo khe 2e ke Aa b0I irvayto ;]aela All gyb kheva=e ke p2I
;Nbawl gyb kheva=e, mtlb Ae ke nbI
ne btavvama& Aave 2e
Ane `br Aapvama& Aave 2e.
Saval p2I to Aene p8 manelu& khevay j ! Ae4lu& 9yu& ke nam
bdlI na~yu& 2e ?
jvab irvaytono to ;Nkar n khevay -le nam bdlI na~yu& ,
p8 Aena9I mae4u& nuksan Ae 9ay 2e ke AemnI Avamne to AevI `br
n9I to teAo Aeno ;Nkar kre 2e, Ae4le piBlkne Ae mhan -Ul9I
bcavva sI0a =Bdoma& j khev&u p6e ke nbIAone ALlah tAala trf9I
gybnu& Amuk ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, Ane Aema& Aap8a nbI
svR9I AagX 2e. AmarI Avam ;Nkar n9I krtI Ane mane 2e ke nbIne
gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, Ane devb&dIma& drek ko; p8 =tR vgr
;Nkar kre 2e, =Bdma& ivvad krvane l;ne jene Avam sm@ n9I =ktI.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
239

pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Jya& su0I Aemna hkImul wMmtnI vat 2e to Aem8e to gybna
;Lmne gybna ;Lmna nam9I j kbUlI lI0u& 2e jeno pUravo hm8a j
rjU 9yo,p2I vat la&bI krvanI jrt rhetI n9I, h@ p8 moko 2e
Aelan krI Aape ke Ame nbI ma4e ALlahnI m~lUkma& svR9I Ai0k
;Lme gyb manIAe 2IAe.
=Bdna wpyog pr =&ka hoy to Aeno jvab AapI devama& AaVyo
ke Jyare m~lUk ma4e Aeno A9R =u& 2e AenI `br 2e to p2I wpyogma&
va&0o n9I, Jyare ALlahnI 38I isfto b&daAo pr b&danI =anne
layk A9R l;ne kuAaRnma& AavI 2e, Jyare Aema& =&ka n9I 9tI to
Ah p8 Ae =&ka rhe=e nh, =Bda9IR =&kane l;ne Avamne ASvIkarno
gunoh kravvo Aena9I w]am 2e ke =Bda9IR ivvad j h4avI d;Ae !
sval Aemnu& khevu& 2e ke nbI
ne je ;Lme gyb Aapvama&
Aave 2e te vhI ara hoy 2e Ane vhIna 38a p/kar 2e, to je gybnI
`bro nbI
trf9I hoy 2e vhIna Ae p/karoma&9I ko; Aekma&9I
hoy 2e, to tmaru& Ae ivqe =u& khevu& 2e ?
jvab Ame p8 Ae j manIAe 2IAe ke nbI
ne je ;Lm
Aapvama& Aave 2e Ae vhI ara hoy 2e, Ane vhIna 38a p/kar 2e
vhIAe mtlu, vhIAe gyb mtlu, vhI fir+ta 9kI, vhI ivna fir+ta,vhI
idlma& vat pho&caDI Aapva9I,Ane ;Lm ALlahnI peda krelI Aemna
Avyvoma& gyr mamUlI =iKtAo9I, Aa vhI9I `sIne Aek p/kar 2e
jenu& v8Rn nbInI =iKtAoma& krvama& Aav=e.
Ae frmaVyu& ke tme tmara rukA
U Ane isjdane
bu`arIma& 2e nbI
VyviS9t kro, ksm `udanI ! ;NnI lArakum imm bAdI hu& tmne marI
pa2X9I p8 jow & 2u&. Ah vhIno d`l n9I p8 ALlahe Aapnama&
ra`elI =iktno d`l 2e. vlIAo pase p8 gybnu& ;Lm Aave 2e, nbI
isvay bIja pr vhI n9I AavI =ktI to vlI pr vhIno sval j
n9I, je9I Aemna Ae ;Lmne vhI to n9I khI =kta to Ae ;Lmne k+f,
;Lham vgere khevama& Aave 2e. to Ae p/karne nbI9I `airj n9I khI
=kta, jo devb&dIAonI maNyta p8 gybnI vatoma& Aa j p/ma8e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
240

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
SvIkar=e ?
Jvab Aemna Amuk mOLvI Ae p/ma8enI vato kre 2e p8 Aemna
vtuRXna mhan Aailm mOLvI A=rf AlI 9aNvI to Ae vat kbUle 2e,
AemnI iktab bvaid Nnvaidrma& 2e ALlah tAalane wlUme
mugIbame&se mhz m~lUkko bAz wlUm Ata frmaAe h&y ijnme& sbse
ko AOr ifr wn sbme& -I
izyada hzrate A&ibya v mla;ka
ko wlUm Ata frmaAe h&y. bvaid Nnvaidr,
izyada huzUr Akds

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
nbI ma4e bolvama& Aav=e to Aeno mtlb levama& Aav=e p/9m
idvs9I ikyamt su0I, Ane Aane p8 Ame jiryate dInma& n9I lavta
bLke Aane p8 Ame babe fza;lma& l; j;ne manIAe 2IAe. Ae4le
AemnI vatma& n Aavvama& Aave. ;Lme muhIte hkIkI ALlahnI j isft
2e, ko; p8 A9Rma& Ame bIjane Aapta n9I.
bIjau& Ae ke Aa =Bdno wpyog Ame j n9I kyoR bLke Ame bIja
lokonI ;ktedama& kyoR 2e Ane Ae mhan Ane Aa0a-Ut tfsIrkaro 2e
Ane Aena pr Amuk hdIqono p8 Aa0ar 2e Aeno `ulaso tfsIroma&
Ane hdIqna p/kr8ma& tmne puravana j(9a sa9e jova mX=e, mhan
tfsIrkarone to ko; jaihl khe=e nh, to Aem8e je =Bd wpyog kyoR
2e Ae Ame wpyogma& lI0o 2e.
Iju& Ae ke Jyare Ame ;Lmna p/kar byan krI AaPya Ane Ae
saibt krI btaVyu& ke jatI Ane Ata; bNne Alg Alg 2e, Aek
ALlahnI isft 2e Ane bIjau& ALlahnI Ata9I 2e. Ae4le m~lUkma&
AenI bargahna ip/y ma4e 2e,to p2I je jena layk 2e Aena ma4e Aeno
wpyog yoGy S9ane 2e. yoGyno wpyog yoGy S9ane AyoGy kem krI
9; =ke 2e ?
co9u& Ae ke Jyare AmarI Aa pir-aqa n9I bLke pUvRj AailmonI
pir-aqa 2e jene n9I tme joya ke Ame joya, p8 Ae4lu& 2e ke teAo
Ahle suNntno Aa0ar 2e to Ae pir-aqama& =Bda9IR A9R levama& nh
Aave. jem8e pir-aqa bnavI Aemno mtlb levama& Aav=e. to AemnI
pir-aqana Aa0are ;Lme makan vma ykUn ;Lme muhIt n9I ;Lme muhat
2e Ane Ae -UtkaX Ane -ivQykaXnI hdoma& b&0 2e, to Ame p8 AemnI
j pir-aqano wpyog krIAe 2e, Ae4le jem pUvRjo pr =&ka n9I 9;
=ktI Ame p8 Ae =&ka9I temnu& Anusr8 krva9I muKt 2IAe. ALlah
svRna ;mannI rxa kre AamIn

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
hoy to Aem8e Avamne smjavva Alg9I iktabo l`vI jo;Ae ke
AemnI Avam je nbIAo ma4e ko; p8 =tR ivna gybno ;Nkar kre 2e
Aena9I bcI jay Ane hjaro kuAaRn Ane hdIqna purava iv)0nI
;man nQ4 krnarI vato n kre !
sval Aemnu& khevu& 2e ke tme nbI
ma4e ;Lme makan vma ykUn
mano 2o Ae ;Lme muhIt 2e Ane Ae ALlahnu& j ;Lm 2e Aema& ko; Aeno
=rIk n9I Ane Aema& Aap8a Aailmo p8 s&mt 2e ke ;Lme muhIt
ALlah pase j 2e, ko; p8 A9Rma& bIja ko;na ma4e manvu& kuf/ 2e, to
tmaru& Aa ivqe =u& khevu& 2e ?
jvab sTy vat 2e, ;Lme muhIt ALlahnu& j 2e Ane m~lUknu&
;Lm muhat 2e, ALlahna ;Lm AagX m~lUkna ;Lmno srvaXo Aek
4Ipano p8 da`lo n9I ra`tu&, ;Lme muhIt m~lUk ma4e manvu& i=kR
p8 2e Ane kuf/ p8 2e, Ame Aa vatma& s&mt 2IAe Aema& Amaro ivvad
n9I. Aala hzrtna l`a8o9I p8 Aeno puravo rjU krI devama&
AaVyo 2e, p8 tme ku& ke teAo khe 2e ;Lme makan vma ykUn ;Lme muhIte
hkIkIne khe 2e Ae `o4I vat 2e Ane Ae AailmonI pir-aqa n ja8vanu&
kar8 2e. ivvad w-o krta& phela& =BdnI hkIkt ja8vanI koi== krvI
jo;Ae, ;Lme makan vma ykUn je AailmonI pir-aqama& bolvama&
Aave 2e Aeno mtlb s&b&i0t ;Lm 2e jene ;zafI khevama& Aave 2e, jene
halat Ane krIna Ae4le wpyognI iS9itAo same ra`Ine sm@ =kay
2e, jem kuAaRnma& Aap8a nbI
na iv=aX ;Lm babt ALlahnu&
frman 2e ALlmka malm tkun tAlm. tmne i=`va6I AaPyu& je
k&; tme n ja8ta hta. jaherI =Bdo to btavI ra 2e ke Aana9I
;Lmno ko; -ag nbI
9I Alg n manvama& Aave. p8 ko;Ae
Ae mtlb n9I lI0o bLke dreke Aena pr =toRno v0aro kyoR 2e. to
kuAaRnna Aa frman9I ;Lme ger mutnahI murad levama& kem n AaVyo ?
Ae4le j ke bI@ Aayto AenI tfsIr 2e A9va halat Ane iS9itAone
same ra`Ine Ae ja8va mXe 2e to Ah je ka&; 2e Aene ;zafI Ane
s&b&i0t khevama& Aav=e, Aa j da`la p/ma8e ;Lme makan vma ykUn
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
241

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
242

Ata; ;Lme gyb s=Kt


shIh hdIqona p/ka=ma&

SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS

HdIqo 2e kuAaRnnI AaytonI tfsIr to


kuAaRnne smjva hdIqono sharo lo !

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
243

dlIlma& bIja S9ane hdIq 0

Ae vat svRne maNy 2e kee dlIl Ane puravama& p/9m S9an kuAaRne
p/aPt 2e. Aap8e je vatne ccaRno ivqy bnaVyo 2e, Aena puravama&
kuAaRnnI 38I Aayto 2e je tmarI sevama& rjU krvama& AavI,Alg9I
tfsIrna p/kr89I p8 tme faydo w5aVyo, jena9I Aap8ne Ae }aan
p/aPt 9yu& ke, Aap8I maNyta jene Aap8e saca Aai=ke rsUl
muslmanona Aagevan mujide dIno imLlt A+=ah ;mam Ahmd rza
breLvI
ne Aa0ar bnavIne l;Ae 2IAe, Ae ko; nvI wpjavelI
maNyta n9I bLke pUvRjo9I calI AavelI 2e, kuAaRn Ane tfsIrna&
k9no Ae j d=aRvI ra 2e, Ane puravama& bIje S9ane hdIq 2e, Aema&
p8 As&~y jgaAo pr Aenu& v8Rn 9yu& 2e je9I hve Aap8e hdIqone
Aa0ar bnavIne ccaRno Aar&- krI=u&.
0

nbI ma4e drek vStu p/kai=t 0

Hzrte muAaz ibn jbl


9I irvayt 2e Aem8e frmaVyu&
ke, Aek idvs svarnI nmazna smye rsUluLlah
Ae Amne rokI
lI0a Ae4le ke Aapne Aavvama& var lagI, Aape nmaz p7avI 4U&kI
nmaz, jyare Aape slam fervI bul&d Svre ku&, tme potanI iS9itma&
sfma& besela rho ! p2I Aape AmarI trf keiNt 9;ne frmaVyu&, hu& tmne
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
244

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

p/kr8

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Maara Pyara Aaka
na Pyara dIvanaAo Ane dIvanIAo !
Ane bIja
Aap8a Pyara Aaka ALlahna hbIb srvre ka;nat
nbIAona ;Lme gyb ivqe Aap8I ccaR calI rhI 2e , Aap8a
Aa p/ kr8nu& nam 2e nbIno ;Lme gyb hdIqna p/ka=ma&, Aema& Aap8e
na& ip/y frmanne same ra`I Ae in8Ry
Aap8a ip/y Aaka v mOla
l;=u& ke Aapne ALlah tAalaAe gybnu& iv=aX }aan ApR8 kyu% 2e,
Ane Aape potana frman9I Ae AkIdo SpQ4 kyoR 2e, Ae4le Aema&
muslman ma4e =&kaunu& ko; S9an n9I. ALLaah tAala mne hk khevanI
Ane tmne hKk sa&-XvanI Ane AenI wpr Aml krvanI tOfIk Ata
frmave. AamIn ibjaih siYydl murslIn
.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

-ag,pej n&., itimRzI, -ag, pej n&., `aizn, -ag, pej


n&., durRe mNqUr, -ag, pej n&.

itimRzIma& hzrt ;Bne ABbas


9I je irvayt 2e Aena
=Bdoma& 9o6a fe r far 2e , Ae hdIqma& A& t Aa p/ m a8e 2e
to me& ja8I lI0u& je ka&; Aaka=o Ane
jmInma& 2e.
to me&
Ane bI@ irvaytma& 2e
ja8I lI0u& je k&; pUvR Ane pimma& 2e . itimRzI, -ag , pej n&.

A&bawl muStfama& Aala hzrt ;mam Ahmd rza breLvI


frmave 2e ke, ;mam itimRzIAe frmaVyu& haza hdIqun hsnun
sAltu muh&md ibn ;Sma;l An hazl hdIq fkala sh
Ihun. Aa
shIhu
hdIq hsn 2e. me& ;mam bu`arIne Aa hdIq ivqe pU2yu& to Aem8e frmaVyu,&
shIh 2e. A&bawl muStfa pej n&.
itimRzI hdIqonI Aa0ar-Ut iktab 2e. hdIqonI shIh 2 iktaboma&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
245

;Lme makan vma ykUn

Aa hdIqe pak9I Ae ja8va myu% ke Aap8a ip/y nbIne makan


vma ykUnnu& ;Lm Aapvama& AaVyu&, Aeno mtlb 2e p/9m idvs9I
ikyamt su0InI drek vStunu& ;Lm. hdIqno =Bd kuLla =y;n
=y;nno A9R
drek vStu 9ay 2e, Ane Ae drek vStu wprokt be hdonI vcma& 2e, drek
vStu potana samaNy A9Rma& -UtkaX Ane -ivQykaX bNne sa9e
s&b&0 0rave 2e.
0

wprokt hdIq =Bda9IR frk sa9e im+katma&

Hzrt ABdurRhman ibn Aa;=a


9I irvayt 2e Aem8e
Ae frmaVyu&, me& mara rb no AenI =anne
ku& ke rsUluLlah
layk sUrtma& dIdar kyoR. Ae8e frmaVyu&, mlAe Aala k; vatnI ccaR
kre 2e ? me& ivn&tI krI, tu& v0are ja8nar 2e. Aape frmaVyu&, Ae8e potanI
kudrtnI h9eXI mara be `-anI vcma& ra`I, to AenI 5&6k marI 2atIma&
paMyo, to me& ja8I lI0&u je k&; Aaka=o Ane jmInma& 2e, Ane p2I
Aape itlavt krI Aam j Ame ;b/ahImne Aaka=o Ane jmInnI
s]aaAo btavI ke, temne AEnul ykIn p/aPt 9ay.
daremIAe mursln irvayt krI 2e, Ane itrimzInI irvayt
ABdurRhman ibn Aa;=9I Aa p/ma8e j 2e. Ane ;Bne ABbas Ane
9I irvayt 2e Ane
mu A az ibn jbl
itrimzIAe Aema& v0aro kyoR 2e. ALlahe frmaVyu& Ay muhMmd !
tmne `br 2e mlAe Aala k; vatnI ccaR krI ra 2e ? me& ivn&tI krI
ha ! kffaratma& , Ane kFfarat 2e miSjdma& rokavu & nmazo p2I,
jmaAto ma4e pge calIne jvu&, vuzU sarIrIte krvu& tklIfma&, je Aa
kr=e te -la;9I rhe = e Ane -la;9I mot pam=e Ane gu n ah9I
nIkXI j=e Ae idvs mafk je m a& Ae n I mataAe Ae n e jNm AaPyo.
Ane frmaVyu & , Ay muhMmd ! jyare tme nmaz p7o to kho Ay
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
246

fmaRVyu& Aaka=na fir+taAo =I ccaR krI ra 2e? me& ivn&tI krI,


mne `br n9I ! Ae8e 8 v`t Aam frmaVyu&. Aapno ;=aRd 2e ke
Ae8e potanI kudrtna ha9nI h9eXI mara be `-anI vcma& ra`I,
AenI Aa&gXIAonI 5&6k mne marI 2atIma& mhsUs 9;, to drek vStu
mara ma4e p/kai=t 9; g;.Ane me& AoX`I lI0I. musnde ;mam Ahmd,

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aeno smave= 2e. Aa iktabma& hdIqo -egI krvanu& kam hzrt ;mam
AbU ;sa muhMmd ibn ;sa itrimzIAe kyu%. vfat ihjrI sn

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
btavI= ke fjrnI nmazma& Aavva9I k; vate mne rokI ra~yo hto,
ratma& hu& jaGyo p2I me& vuzU kyu% Ane je4lI mukrma& htI nmaz p7I,
nmazma& mne W&3 AavI to hu& sU; gyo Aoic&ta hu& =u& jo; ro 2u& ke hu&
mara rb tbark v tAalanI bargahma& 2u&, Ane Ae potanI =an
p/ma8e jLvo frmavel 2e, p2I Ae8e frmaVyu&, Ay muhMmd !
me&
ivn&tI krI Ay mara rb ! hu& tarI bargahma& hajr 2u&.

hzrt muLla AlI karInI vfat ihjrI sn ma& 9: 2e.


Aana9I sm@ =kay 2e ke, Aap devb&dI Ane vhabI ivvad phela&na&
mhan Aailme dIn 2e. Aapnu& l`a8 halna ivvad phelanu& 2e, Aena9I
jUno pUra8o AkIdo Ane maNyta =u& htI Ae sarI rIte ja8I =kay 2e.
hdIqe pakma& 2e ke, Aaka=o Ane jmInnI drek vStunu& mne ;Lm 9; gyu&.
drek vStuno mtlb =u& 2e Aene muLla AlI karI9I smjo Ane potana
AkIda Ane ;man pr `u=I p/g4 kro !

Ae fy\z9I je ka&; Aaka=o Ane jmInma& 2e me& tene ja8I lI0u&.


Ae4le ke ALlah tAalaAe Aapne i=`va6I AaPyu& je k&; Aema& 2e,
fir+taAo za6o vgere. Ane Aa Aapna ;LmnI iv=aXtanI dlIl 2e
je ALlahe Aap ma4e `oLyu&. Ane hzrt ;Bne hjre frmaVyu& mtlb 2e
jgtma& je ka&; 2e, Aaka=oma& Ane je ka&; AenI wpr 2e, jem ke meArajna
vakya9I ja8va mXe 2e. Ane jmIn ijNsna A9Rma& 2e, ja8I lI0u& je
ka&; satev jmInma& 2e, bLke je k&; AenI nIce 2e, jem ke nbI
na&
bXd Ane ma2lInI `br Aapva9I ja8va mXe 2e jemna pr jmIno
2e. imk>aRt, -ag, pej n&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
247

:Bne hjr ASklanInu& k9n 0

Ahmd ibn AlI ibn hjr ASklanI


jemnI vfat
ihjrI sn ma& 9;. Aana9I Ae ja8I =kay 2e ke, Aap p8 ivvad
phela&na buzuRg 2e Ane mhan Aailme dIn 2e.
0

wprokt k9nono -ava9R 0

wprokt l`a8 je rsUluLlah


nI ;LmI iv=aXtana purava
pe4e v8Rn 9yu&, Ae be mhan Aailmonu& 2e jema& Ae 28av4 krvama& AavI
ne s3Xa Aaka=o Ane Aema&nI drek vStu, s3XI
ke, nbI Akrm
jmIno Ane Aema&nI drek cIj bLke Aaka=onI wprnu& Ane jmInonI
nIcenu& p8 ;Lm AapI devama& AaVyu&. to SpQ4 9yu& ke, Aap8a nbI
Ae ku&, mne s3XI vStuAonu& ;Lm i=`va6I Aapvama& AaVy&u.
Ae ;LmI iv=aXtano mtlb =u& 2e Aene ivvad phela&na AailmoAe
v8RVyo, Ane Ae j maNyta Aap8a Aala hzrtnI 2e ke, Aap8a
ip/y nbIne makan vma ykunnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e.
0

muhiqe dheLvInu& m&tVy 0

hzrt =E` muhikkk ABdul hkk dheLvI rhmtuLlaih tAala


Alyh lmAat =rhe im+katma& wprokt hdIqe paknI =rhma& frmave
2e
ps dainStm hrce dr AaSmanha v hrce dr jmInha bud, ;bart
ASt Az husule AaMmAe wlUme juzvI v kuLlI v ;hat; Aa&. to me&
ja8I lI0u& je ka&; Aaka=oma& 2e, Ane je ka&; jmInoma& 2e, mtlb 2e
juzvI kuLlI b0a& j ;Lmonu& p/aPt 9vu& Ane Aene 3erI levu&.
n =Bd 2e Aeno mtlb =u& 2e
wprokt hdIqe pakma& kuLla =E;nno
Ane Aena9I ke4lo iv=aX ;Lm saibt 9ay 2e Ae to =Bdo9I SpQ4 2e,
p8 ihNduStanna mhan muhiq jemne Aap8e p8 manIAe 2IAe Ane
devb&dIAo p8 mane 2e, tem8e Ae =Bdo9I =u& smjyu& ? Ae p8 Aemna
l`a89I saibt 2e ke Aaka=o Ane jmInonI be hdoma&nI drek vStunu&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
248

muLla AlI karInu& k9n

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ALlah ! hu& tara9I -la;Ao krvano, bura;Ao9I bcvano, Ane
imSkIno9I mHoBbtno sval kru& 2u&, Ane jyare t&u tara b&daAo sa9e
ifTnano ;rado kre to t&u mne tarI pase l; le=e ifTna9I bcavI. frmaVyu,&
drjat 2e slamno p/car krvo, `ava `v6avvu&, ratma& nmaz p7vI
jyare loko sUta hoy. im+kat babul msaijd, pej n&.

Hve Aap8e devb&dI mOLvInu& l`a8 jo;Ae je sd&tr kuAaRn Ane


hdIq iv)0nu& 2e, jena9I tmne Ae vatnu& ykIn 9; j=e ke, AemnI
maNyta ;Slam ivro0I 2e.Ae mOLvInu& nam 2e karI tEyb, je devb&dna
v6a Aailm Ane Tya&na p/mu` hta, jyare Aemna p/mu`nI Aa halt
2e to p2I AemnI gulamIma& rhenar kya& sara hovana 2e ?

Hzrt siYydul AVvlIn vl Aa`erInke ilAe ;Lme


gybka dava, AOr voh -I ;Lme kuLlI, AOr ;Lme makan vma
ykUnkI kEdke sa9 n isfR bedlIl v besnd hy, bLke mu`ailfe
dlIl,muAairze kuAaRn, AOr ;s tOhIdI =rIAt ke imjazke
i`laf honekI vjhse nakaible ;Ltefat hy. faranka tOhId n&br,
pej n&.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
249

gujratI -aqa&tr

hzrt phela& Ane p2Ina svR lokona srdar ma4e ;Lme gybno
davo Ane Ae p8 ;Lme kuLlI Ane je 9yu& Ane 9=e tenI =tR sa9eno
;Lm, ma dlIl ivnano Ane snd ivnano j n9I, bLke dlIl
iv)0, kuAaRnnI i`laf Ane Aa tOhIdI =rIAtna imjazna iv)0
hovane l;ne )yan Aapvana layk n9I.
0

Aemna l`a8no -ava9R 0

karI sahebna l`a8no -ava9R Ae 2e ke, nbI


ma4e ;Lme
gybno davo `o4o 2e Ane Aapna ma4e je k&; 9yu& Ane 9=eno ;Lm
8ta hovan&u manvu& kuAaRn Ane hdIqnI iv)0 2e. Ae4le hve Aap8e
Ae ivcarvanu& 2e ke Aap8u& l`a8 `o4u 2e ke p2I Aemnu& ?
0

tmaro Ai-p/ay

kuAaRnnI Aaytonu& p/kr8 tmarI sevama& rjU 9; gyu& jena9I tme


Ane bIja nbIAo
ne
Ae ja8I lI0u& ke Aap8a nbI
nI
ke4lo iv=aX :Lme gyb Aapvama& AaVyo 2e Ane Aap8a nbI
iv=eqta Ae 2e ke ALlah tAalaAe frmaVyu& ALlmhul byan Ame
Aene makan vma ykUnnu& ;Lm i=`Vyu&. sUrAe rhman, isparo , Aayt

n&.

Ane Ame tmne i=`Vyu& je k&; tme n

ja8ta hta. sUrAe insaA, isparo , Aayt n&.


Aa hto kuAaRnno puravo ke Aap8a nbI
ne iv=aX ;Lm
Aapvama& AaVyu& 2e Ane hdIqma& je ;LmI iv=aXtanu& byan 2e te hm8a
ma4e
j tmarI sevama& rjU 9yu&, p2I Aevu& khevu& ke Aap8a nbI
;Lme gybno davo `o4o 2e, vaStvma& kuAaRn Ane hdIqne `o4u khevu& 2e,
Ane Aa pir8am 2e p/9m maNyta bnavvIne dlIlo trf )yan krvanu,&
Ane A9Rihn p8 2e, muslmannI maNyta kuAaRn ivro0 n hovI jo;Ae !
tme Acrjma& p6I gya h=o ke vXI Aa to kevo Aailm 2e ke Aene
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
250

Aek devb&dI mOLvInu& dug%0 martu& k9n 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aapne ;Lm Aapvama& AaVyu&, Ane Ae be hdnu& ;Lm Aape 3erama& l;
lI0u& 2e, Ae4le ke Ae be hdoma&nI ko; vStu Aapna ;Lm9I bhar n9I.
Ane Ae n u & j nam ;Lme makan vma ykU n 2e , Ame p8 Ae hdIq9I
Aa p/ ma8e j smjelu& 2e je p/ma8e Amne l`Ine btaVyu& hzrte ABdul
hkk muhiqe dheLvIAe.
Ame hzrtne manIAe 2IAe Ae4le hzrtnI vat Amne maNy 2e,
devb&dI p8 Aemne mane 2e, to p2I teAo hzrtnI Aa vatne kem n9I
manta? potana mtnI hoy to manvanu& Ane mtnu& n hoy to 2o6I
Aapvu& Ae to kya&no 0mR 2e ? Aevu& lage 2e ke teAo 0mRna taba he5X
n9I bLke Aem8e 0mRne potana taba he5X ra`elo 2e ! Aeno Aek puravo
tmarI sevama& rjU krIAe 2IAe jena9I tmne AmarI vatnu& ykIn AavI
j=e ke Ame Aemna ivqe je ka&; khIAe 2IAe Ane l`IAe 2IAe Ae ma
Amaro davo j n9I bLke Amara Ae dava pr Aemna j l`a8o s=kt
dlIl Ane mjbUt puravo 2e.
mu; la`pe -arI hy gvahI terI !

Tame Nyay9I Ae j fes


& lo kr=o ke jyare kuAaRn SpQ4 =Bdoma& d=aRvI
rhyu& 2e ke Aap8a ip/y Aakane je k&; n ja8ta hta te b0u& ALlahee
nu& frman pukarI rhyu& 2e ke
i=`vI AaPyu& Ane hdIqma& nbI
ALlahna kudrtno ha9 marI 2atI pr ra`vana fyz9I mara ma4e
drek vStu p/kai=t 9; g; Ane me& AoX`I LaI0I. to p2I ALlah
Ane rsUlna frman iv)0 bIja ko;nI vat kem krI SvIkarI levama&
Aave ?
0

Tamare =u& krvu& p6=e ?!

Jyare tmaro NyayI cukado Ae AaVyo ke kuAaRn Ane hdIq iv)0


bIja ko;nI vat SvIkarvama& nhI Aave, to p2I tmare Aeva lokone
2o6va p6=e jemnu& l`a8 Ane jemnI maNyta ;SlamI b&0ar8ne nQ4
krnar 2e. ALlah tAala frmave 2e latkwd badz izkra mAl
kOim ZzailmIn Yaad Aavva pr juLmIAo sa9e n bes ! Ae4le ke juLmI
ALlahnI talIm p/ma8e s&gtna layk n9I. sUrAe AnAam, Aayt
n&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
251

Jene mano AenI to maNy ra`o ?

wprokt hdIqno mtlb Aagla AailmoAe kevo lI0o Aen&u v8Rn


tmarI sevama& rjU 9yu& Ane devb&dIAo ma4e Ait s=kt puravo hzrt
ABdul hkk dheLvI
no hto, p8 hu& tmne khI gyo tem ke bd
AkIda lokone ko;na9I k&; j mtlb n9I Ane teAo potanI maNytana
Aa0are Ahle suNnt p8 n9I, Ae4le Ahle suNntna AailmonI vato
Aemna gXa nIce kya& wtrvanI 2e ? Ane Aemno maNytanI drek
vatma& ivvad Ae btavI ro 2e ke teAo Ahle suNnt n9I, bLke
tem8e svR9I `sIne njdI maNytana p/carnI ksm `a0elI 2e. AemnI
maNyta pr mkka Ane mdInana AailmoAe Aam j kuf/na fTva n9I
AaPya ? kuf/no fTvo Ae4lo srX n9I hoto ke Aam j AapI devama&
Aave ?! Jyare ko; Vyiktna ko; init l`a8ma& ko; tavIlna Aa0are
;manI magR nIkXI =kto hoy to p8 kuf/na fTvanI rja n9I, fTvo
Aapvo Ae vatnI dlIl 2e ke tavIlno ko; drvajo Aena ma4e `uLlo
n9I, tfsIrna p/kr8ma& Ae ccaR 9; g; 2e.
0

Aala hzrtnI jUnI maNyta 0

Aala hzrtnI ko; nvI maNyta n9I bLke AemnI maNyta


kuAaRn Ane hdIqna p/ka=ma& Ane Aema& p8 =rh Ane `ulaso potano
nh bLke pU v R j Ahle suNntna Aa0ar-Ut Aailmona k9no9I 2e.
Aala hzrtnI maNyta p8 jo; lo Ane pUvRjo9I meXvI jauAo,
Aapna l`a8no Aek =Bd p8 tmne kuAaRn hdIq Ane pUvj
R o9I h4elo
nh mXe, Ane mXe p8 kevI rIte ? jenI maNyta nvI wpjavelI hoy
tenI h4elI hoy, Ahle suNntnI maNyta to shaba Ane tabe;n9I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
252

Tamaro NyayI fe&slo 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aap8a Pyara nbIAe frmaVyu&
;Yyakum v ;Yyahum layuidLlUnkum vla yufitnunkum.
Aemna9I bcIne rho ! tmne gumrah n krI na`e Ane ifTnama& n
na`I Aape. im+kat iktabul ;Aitsam

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae p8 `br n9I ke kuAaRn Ane hdIqma& Anek jgaAe nbI
na
;Lme gybno wLle` 9yo 2e to p8 Ae Aja8 9;ne khI ro 2e ke
nbIna ;Lme gyb pr ko; dlIl Ane pUravo n9I! pote n9I manvu&
Ae4le ja8I jo;ne Aja8 bnvama& Aave 2e ! gumrah lokono samaNy
piBlkne mU`R bnavano Aa pUra8o trIko 2e ke dlIl AapIne p2I
nkaraTmk ccaR krvI Ae9I w]am Ae 2e ke mUX9I dlIlno j ASvIkar
krvama& Aave ! teno Aek s=kt puravo Aa 2e ke karI sahebe l`I na~yu&
ke Aa maNyta dlIl ivnanI 2e !
Aala hzrt Aap8ne i=`am8 Aapta& =ayrInI -aqama& l`e
2e
Aa&`se kajl saf cura le ya& voh cor blake h&y
TaerI g5rI 4akI hy Aor tune nI&d inkalI hy !

karI tEyb saheb to hal duinyama& n9I Ae4le Aemne Aap8e to


sval n9I krI =kvana. Aemne fir+taAe sval krI lI0o Ane je
bakI rhI gyu& h=e teno sval Aai`rtma& 9; j=e. p8 gujratIma&
khevama& Aave 2e sap caLyo gyo Ane lIso4a rhI gya ! Ae khevt
Anusar karI saheb caLya gya p8 Aemna bnavela celaAo bakI
2e Ane gunI maNyta celaAo pase 2e ! to Aemne p8 Aa vatno
sval krI =kay 2e. hve celaAone pU2vama& Aave ke tmara gu khe 2e ke
ma4e ;Lme gybnI maNyta dlIl Ane snd ivnanI 2e, to
nbI
=u& devb&d dlIl Ane snd ma4e kuAaRn Ane hdIqo9I h4Ine bIja k=ane
w]amta Aape 2e ? lage to Aevu& j 2e ! ka. ke, kuAaRn Ane hdIqma& Aek
nh ;Lme gybe nbIna As&~y purava 2e jema&9I ke4lak rjU 9ya Ane
Aena9I Ai0k rjU 9=e, p2I tmara gu khe ke Aena pr ko; dlIl Ane
snd n9I to =u& Aa Ae vatno SpQ4 puravo n9I ke devb&dma& kuAaRn
Ane hdIq9I h4Ine bIja k=ane w]amta Aapvama& AavI 2e ?! tme
loko Amne Aena9I vakef kr=o ke Ae =u& 2e jeno drjo tmara Tya& kuAaRn
Ane hdIq9I v0Ine 2e ke, Ame AmarI dlIl tema&9I =o0I lavIAe !
Ane n mXe to ic&ta p8 n9I ka. ke, Amara mSlkma& kuAaRn Ane
hdIq j w]am 2e, p8 lokone `br p6I jay ke tme Aena9I h4Ine
bIja k=ane w]am smjo 2o, loko sTynI =o0ma& 2e to Aemne sTy
ko8 Aenu& ykIn AavI jay, mne ykIn 2e ke muslman piBlk ;Lmma&
gme te S9ane h=e p8 teAo kuAaRn Ane hdIq9I H4Ine bIja k=ane
w]amta Aapnarne kbUl kr=e nh.
CaelaAo jvab Aape ke Ame to kuAaRn Ane hdIqne j dlIl Ane
sndma& p/9m S9ane ra`IAe 2IAe to p2I tmara gu Aam kem l`I
gya ke nbI ma4e ;Lme gybnI maNyta dlIl Ane snd ivnanI 2e ?
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
253

kuAaRn, hdIq tOhIdI imjaz iv)0 2e ?

Ane Ae p8 pU2vama& Aave ke tmara gunu& khevu& Aevu& 2e ke nbI


ma4e gybnu& ;Lm manvu& tOhIdI imjaz iv)0 2e to =u& kuAaRnma&
jga jgaAe nbIAo pase gybnu& ;Lm 2e Aenu& ;lahI frman p8
tOhIdI imjaz9I Alg 2e ? ALlahe kuAaRnma& jga jgaAe potanI
tOhIdnI talIm AapI, Ane p2I nbIAone gybnu& ;Lm AaPyu& Aenu&
Anek Aayto9I Aelane Aam frmaVyu&, =u& je tOhIdnI talIm `uda
trf9I mXI, Ae `udane p8 tOhIdI imjaznI `br n9I ? hdIqoma&
jga jgaAe nbI
Ae pote gybnI `bro AapI, munaifkonI
`o4I ccaR pr Aape lokone ikyamt su0Inu& je k&; pU2vu& hoy te pU2I
nu& frman p8 tOhIdI imjaz9I
levanu& Aam Aelan kyu,% to =u& nbI
`sIne 2e ? jo tmara Tya& kuAaRn Ane hdIq p8 tOhIdI imjaz9I
`sIne 2e to p2I tmaro Ae tOhIdI imjaz tmne mubark ! Amne to
kuAaRn Ane hdIqvaXo j tOhIdI imjaz kbUl 2e.
0

Sahaba, wlmane tOhIdI imjaznu& }aan n9I ?

Hzrt muhiqe dheLvI sahebe wprokt hdIq9I rsUle pak


ma4e
;Lme kuLLaI Ane juz; saibt kyu% karI saheb khe 2e Ae p8 kuAaRn
iv)0nI maNyta 2e. to Aem8e Ae jvab p8 Aapvano rhe=e ke hzrt
=E`e dheLvIne to teAo p8 mane 2e Ane tem8e ;Lme kuLlI Ane juz;
:Lm saibt kyu% to =u& Aemne tOhIdI imjaznI `br n htI ? Ae to k;
tOhId 2e jenu& ;Lm Aa4la mhan Aailmne p8 n9I ?!
Ae shaba
;Lme gyb s&bi& 0t hdIqo nbI
ne btavI, shabaAe irvayt krIne bIja su0I pho&ca6I, =u& shabane
tOhIdI imjaznu& ;Lm n htu& ? jo htu& to p2I AevI irvayto pho&ca6I
kem ? Ane n htu& to p2I Ae k; tOhId 2e jena imjaznu& ;Lm nbI
nI sevama& rhenar shabane p8 n htu& ?!
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
254

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

CaelaAo jvab Aape 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Hatu buhaRnkum ;n kuNtum saidkIn tmarI s=kt dlIl lavo jo
saca 2o !

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
k6I9I k6I mXIne calI AavI 2e p2I `svano sval wpiS9t 9to
j n9I.

A&bawl muStfama& 2e, be=k ! ALlah rBbul ;jjt Azmtohune


ko tmamI AVvlIn v Aa`erInka ;Lm
Apne hbIbe Akrm
Ata frmaya, =kR ta gbR, A=R ta f=R sb wNhe& id`aya, mlkut
Ssmavait vl AdRka =aihd bnaya, roze AVvlse roze Aai`r tk
sb makan vma ykUn wNhe& btaya, A=yaAe mzkUrase ko; zraR huzUr
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
255

mujidna& frmanno `ulaso 0

be=k ! ALlah tbark v tAalaAe potana hbIb


ne s3Xa
Aagla pa2lano ;Lm Ata fmaRVyo, pUv9
R I pi[vm su0I, A=R9I jmIn
su0I b0u& Aapne de`a6yu&, Aaka=o Ane jmInnI s]aaAona gvah
bnaVya, p/9m idvs9I A&itm idvs su0Inu& s3Xu makan vma ykUn
na
Aemne btaVyu,& v8Rn 9yel vStuAoma&9I ko; rjk8 p8 huzrU
nu& mhan ;Lm Ae s3Xane 3erI
;Lm9I bhar n rhI. hbIbe krIm
vXel 2e, n ma 4U&ksar bLke drek nanu Ane mo4u, drek -Inu& Ane suku, je
pan `re 2e, jmInna A&0karma& je da8o Kya&k p6elo 2e, svRne Alg
Alg ja8I lI0o, v0are v`a8 ALlah ma4e j, bLke Aa je ka&;
no s3Xo ;Lm n9I, bLke
v8Rn 9yu& kdaip muhMmdu rRsUluLlah
huzUrna ;Lmma&9I Aek nano -ag 2e ! hal ;Lme muhMmdIma& Ae hjaro
hjar behd Ane 2eDa vgrno diryo vhI ro 2e, jenI hkIktne Ae pote
ja8e, A9va Aene Ata krvavaXo Aemno mailko mOla ja8e.
Aap =ayrInI -aqama& frmave 2e
AOr ko; gyb kya tumse inha& ho -la
Jb n `u d a hI 2u p a tu m pe kroXo& dd

PaUvRjonu& l`a8 frI9I va&co 0

Aala hzrtnI maNyta 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ke ;Lmse bahr n rha, ;Lme AzIme hbIbe Akrm
wn sbko muhIt
huva, n isfR ;jmaln bLke hr sgIro kbIr, hr rtbo yabIs, jo
p]aa igrta hy, zmInkI A&0erIyo&me& jo dana khI& p6a hy, sbko juda
juda tfsIln jan ilya, ilLlaih hmdn kqIra. bLke yh jo kuC2 byan
ka pUra ;Lm nhI& bLke ;Lme
huva hrigz hrigz muhMmdu rRsUluLlah
huzUrse Aek 2o4a ihSsa hy. hnuz ;hatAe ;Lme muhMmdIme& voh hzar
dr hzar behd v beiknar sm&dr lhera rhe h&y ijnkI hkIktko voh `Ud
jane& ya wNka Ata krnevala wNka mailko mOla jLlo Ala. pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
;Lme gybe nbI s&b&i0t irvayto wlmaAe hdIqe kbUlI, Ane Ae
irvaytone potanI iktaboma& nbI
nu& frman khIne nkl krI,
Tyar9I l;ne ATyar su0Ina wlmaAe Ahle suNnt Aene kbUlta
AaVya, Ae hdIqone potanI ingaho same ra`Ine Aena pr potanI
AkIdtna& fUlo in2avr krta AaVya, ko;Ae Aeno ivro0 kyoR nh, to
=u& Aaj su0Ina Aailmo, fkIho, mujtihdo Ane muhiqone tOhIdI
imjaznu& ;Lm n htu& ?! jo tOhIdI imjaznu& ;Lm htu&, to p2I Aem8e Ae
irvayto pr nkaraTmk ccaR kem n krI ? Ane Ae imjaznu& ;Lm n htu&
to p2I Ae kevo tOhIdI imjaz 2e jena9I Aaj su0Ina Ahle ;Lm
mhm ra Ane teAo wMmtne AenI `br n AapI =Kya?
MaarI Aa ivgt9I muiSlm Avamne Ae vatnu& ykIn 9; gyu& h=e ke
na guSta` 2e Ane tmne
devb&dI Ane vhabI mOLvIAo pote nbI
p8 Ae mageR l; jva ma&ge 2e to tmare Aa ivqe )yan Aapvu& jo;Ae
Ane sTy =u& 2e Aene smjvu& jo;Ae Ane bIja muslmanone sTynI
ja8 krvI jo;Ae ! kuAaRnnI Aaytona tjaum
R a Ane hdIqe pake rsUlna
-aqa&tr p2I tmare Ae mnn krvu& jo;Ae ke konu& l`a8 ALLaah Ane
rsUlna frman9I mXtu& Aave 2e Ane konu& Aena iv)0ma& 2e ? devb&dInu&
l`a8 tme joyu&, hve Aala hzrt ;mam Ahmd rza faizle breLvI
nu& p8 l`a8 jo; lo ! Ane p2I btavo ke konu& l`a8 tmne
wprokt hdIqna p/ka=ma& lage 2e ? tmne jenu& l`a8 hdIq p/ma8e
lagtu& hoy tenI sa9e 9; jav ! Ane Aene sTy sm@ lo ! ka. ke nbI
nu& fmaRn sTy 2e, Ane ALlah tAala trf9I Aap8ne magR
btavva ma4e 2e.

Aala hzrte je `ulaso kyoR ke ALlahna hbIb


no Ata;
;Lm Ae4lo iv=aX 2e ke A=R9I l;ne jmIn su0InI drek vStunu& ;Lm
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
256

Hzrt =E` muhik dheLvIna l`a8ma& Aa =Bdo kUjama& smunu&


kam Aape 2e Az husUle AaMmAe wlUme juz; v kuLlI v ;hat; Aa&.
da`la trIke ma8s kuLlI 2e smg/ jgtno drek SI puq AenI juz;
2e, da`la trIke 3o6o kuLlI 2e Ane Aa 3o6o pelo 3o6o Aavo 3o6o tevo
3o6o vgere drek juz; 2e. Aa p/ma8e drek vStuno da`lo l; lo, to
mtlb Ae 9yo ke nbI ma8sne p8 ja8e 2e Ane ma8sna drek
Vyiktne p8 ja8e 2e je ma8snI juz; 2e, 3o6ane ja8e 2e Ane 3o6ana
samaNy A9Rna drekne Alg Alg p8 ja8e 2e. jene Aala hzrte
piBlknI smj ma4e frmaVyu& ke jmInna ko; `U8ama& Ane Ae p8
A&0arama& ko; da8o p6elo hoy to Aenu& p8 Aapne ;Lm 2e, ko; rjk8
Aa hdoma& Aemna ;Lm9I bhar n9I.

Caorna pg bayla ! 0

Aala hzrtnI vat Aave 2e to devb&dI k&; p8 ivcayaR ivna Ae


khI Aape 2e ke Ae to bdAtI 2e, Ane duinyana `U8e `U8e teAo Aa j
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
257

devb&dI muLlane Aala hzrt9I hsd kem ?

devb&dI mOLvIAone duinyama& ko;na9I v0are jln Ane hsd hoy


te Ae Aala hzrt ;mam Ahmd rza breLvI 2e ka. ke, Aala hzrte
Aemna 7olno pol jaher krelo 2e, Ane Aemna Ahle suNnt9I bhar
hova pr hrmEne =rIfEn Ae4le mkka Ane mdInana Aailmo9I fTva lI0a
2e, je Aala hzrte huSsamul hrmEnna nam9I potanI hyatIma& j
p/is kyaR hta, Ae4le teAo Aala hzrtnI v0are ;QaaR kre 2e, Ane
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
258

kUjama& smu

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
p/ma8eno `o4o p/car krI ra 2e, jyare ke hu& tmne btavI gyo ke Aala
hzrtno AkIda9I l;ne AkIdt su)0ama& drek in8Ry Ahle suNntna
Aa0ar-Ut Aailmona k9no9I 2e, ko; Aek vatma& p8 mnmanI AavI
n9I, p8 devb&dIAo potanI Ahle suNntnI iv)0ma& AkIdtnI nh
AkIdanI ;radapUvkR krelI -Ulo pr prdo ra`va piBlkne bIja lokonI
bura;ma& lgavI ra`e 2e, bIjanI bura;9I fursd mXe to Aemne potanI
`rabIAo pr ivcarvano moko mXe , du i nyama& je g& d I rajnIit
A& g e / jonI 2e ke bIja de=one l6avo Ane temne Aema& j VySt ra`o ke
Aemne p/gtI ma4e ivcarvano moko n mXe, Ane Aek de= bIja de= sa9e
n l6e to komI rm`a8o kravI Aemne to6o, Ae j AnIit vtRmankaXma&
drek bd AkIdanI 2e ke potanI piBlkne potanu& ivcarvano moko n
Aapo, Ane loko p8 Aa4lI p/git Ane wNnitna jmanama& p8 nIit
Ane AnIitne sm@ =kta n9I, ko;nI pa2X j;ne Ae je khe te manI
levanu&, Ane jene manI lI0o tenI ko; vat pr puravo ke dlIl nh
ma&gvanI, Ae jya& l; jay Tya& pU2ya vgr cal p6vanu.& Aa p/ma8enI
muslmanonI halt dIn Ane 0mRma& 2e, duinyama& nh, duinyama& to
nuksan9I bcva -a; -a; pr p8 -roso krto jova mXto n9I, to
muslmanoAe dIn Ane 0mRnI kdr Ane ;Jjt ja8vI jo;Ae Ane
sTyne AoX`vanI koi== krvI jo;Ae. Ane sTyne AoX`va ma4e
pUvj
R Ahle suNntna Aa0ar-Ut Aailmona m&tVyo Ane k9no ja8va
jrI 2e, nvI maNyta konI Ae pUvRjona l`a8o ja8Ine j `br p6I
=ke 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aap pase 2e, A&0arama& p6elo da8o p8 Aapna ;Lm9I bhar n9I,
Ae p8 pUvRjo9I `sIne n9I, bLke pUvRjona l`a8no `ulaso j 2e.
hzrt muLla AlI karInu& l`a8, hzrte ;Bne hjr mkkInu& l`a8
frI9I va&co Ane =&kane nQ4 kro ! Aem8e je l~yu& Aala hzrte Aeno
`ulaso kyoR, Tyar bad hzrt muhiqe dheLvInI hdIq pr krelI =rhne
frI9I va&co Ane p2I kho Aala hzrtno ko; =Bd Aemna9I h4Ine
2e ? Ahle suNntnu& l`a8 Aek bIjana l`a89I mXtu j hoy 2e,
jeAo Ahle suNnt9I dUr 2e temnu& j l`a8 pUvRjo9I bdlatu& hoy 2e.
jem ke hm8a tme karI tEybnu& bdlaAelu& l`a8 va&Cyu& jene ko;na j
l`a89I s&b&0 n9I, bLke te Aek nvI maNyta pr Aa0airt 2e, Ane
jema& kuAaRn Ane hdIq9I SpQ4 =Bdoma& saibt 9tI vatne p8 `o4I
khI, Ane Ae p/ma8enI vato trf )yan Aapva9I p8 mna; krI, je
kuAaRn9I dUr hoy Ae bIja kona9I ink4 hoy ?

jo ko;ne kuAaRn hdIq Ane Ahle suNntna Aa0ar-Ut Aailmona


m&tVyona Aa0are potana sTy hovanu& ykIn hoy, A9va Aemna9I
`sIne potana sTy hovanu& ykIn hoy to Aem8e potanI maNytanI
iv)0ma& ko; p8 hoy Ane gme Tya&no hoy, Ane gme te jmanano hoy
Aena pr potana fTvanI pen clavI j AapvI jo;Ae, p8 Aevu& n(aI
teAo fTvanI penne ma Aala hzrt ma4e j hrkt Aape 2e, Ae j
vat Aala hzrte ko; pvRj mhan Aailmna m&tVy9I lI0I hoy to
mUX dlIlna ktaRne ko; fTvo Aapta n9I, Aemne `br 2e ke dlIlna
mUX ktaR pr pen clavI=u& to AemnI potanI piBlk p8 Aemne maNy
ra`=e nh, Ae4le drek ivvadma& mUX Aala hzrtne btave 2e Ane
Aala hzrte gme tenu& nam l;ne ko; vatnI rjUAat krI hoy to Aenu&
nam ka7Ine rjUAat Aala hzrtna nam9I j kre 2e, hu& tmne btavI
gyae ke nbIAe pak
na je iv=aX ;LmnI ccaR l;ne Aap8e calela
2e Ae hdIq Ane kuAaRnno inco6 2e, Ane Aeno je A9R Aala hzrte
lI0o Ae to =Bd9I SpQ4 2e, pr&tu Aape Aema& p8 mhan Aailmona&
m&tVyone Aa0ar bnaVyo, to teAo Ae ;LmI iv=aXtane i=kR khe 2e,
Ane Ae j vat muLla AlI karIAe rjU krI, Ae j vat hzrt ;Bne hjr
mkkIAe byan krI, Ae j vat hzrt muhiqe dheLvIAe rjU krI, Ane
Ahle suNntna As&~y Aailmona& m&tVyo jrt p/ma8e rjU krvama&
Aav=e, to tena pr ko; ccaR krvama& n9I AavtI, je potanI AsTyta
Ane ANyaynI p8 dlIl 2e. Aemna trf9I Aa b0u& ;radapUvkR krvama&
Aave 2e, Ane Aenu& kar8 Ae j 2e ke Aem8e `o4I rjUAat9I lokone
A&0arama& ra`va 2e, jo teAo khe ke muhiqe dheLvIAe i=kR kyu%, muLla
AlI karIAe i=kR kyu%, hzrt ;Bne hjre i=kR kyu%, ;mame gezalIAe i=kR
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
259

ca krta& rkabI v0are grm !

Caa krta& rkabI v0are grm Aa khevtna Aa0are bd AkIda


mOLvIAo(aI Aemna bnavela celaAo kus&p v0arta hoy 2e, Aav6e
k=u& nh Ane ccaR mo4I mo4I kre, mara Aek muktdIAe potana kam pr
Aek paikStanI ma8s sa9e dIn Ane suiNnytnI ccaR krI to Ae8e
suNnIAonI -rpUr bura; krI Ane mnma& AaVyu& te boLyo, mara muktdIne
guSso AaVyo Ae8e ku& ke taro je mOLvI hoy Aene kheje Aene dIn Ane
0mRnI sTyta ja8va munazro krvo hoy to tEyar 9; jay ! Ae8e mne
AavIne ku& to mne mLfUzatma& Aala hzrte je i=`am8 AapI te
yad htI ke bdAkIda9I AemnI bdAkIdgI pr j munazro krvo jo;Ae
Ane Aene ccaRma& Aena(aI h4va devo n jo;Ae. to me& AapnI Ae
i=`am8ne lxma& ra`Ine munazranI =tR pr l`a8 kyu%. munazro
Aka;de wlmaAe devb&d pr krvama& Aav=e, Aa ivqy9I h4vama& nh
Aave, drek vat l`a8na purava9I 9=e, Ane munazro inyukt tarI`ma&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
260

potane sTy smje Ae =u& kre ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
kyu%, to loko khe=e, pa2la b0a j mui+rk tmej ;manvaXa? sa9
2o6Ine kyarna caLya jay ! Ae4le teAo dlIlna Aa0arma& gme tenu&
nam hoy tene ka7Ine Aala hzrte nkl kyu% hoy to Aala hzrtna
nam9I loko smx lavIne khe 2e ke Aa Aala hzrtnI nvI maNyta
2e, jyare sa9e pUvj
R Ahle suNntna Aailmona& nam, AemnI iktabona&
nam, l`a8na pej n&br sa9e purava l`vama& AaVya 2e p2I nvI
maNyta kem krI ? Pa8 potanI wpjavelI nvI maNyta jo prda bhar
AavI jay to Aemnu& rhevu& mu+kel 9; p6e, Ae4le teAo pUvRjona& nam
h4avIne Aala hzrtna nam9I rjUAat krI Aene j nvI maNyta khI
Aape to AemnI maNytano -rm rhI jay, jo devb&dI mOLvIAone
vaStvma& potana sTy hovanu& ykIn hoy to Aala hzrte jemna
m&tVyone Aa0ar bnavIne AkIda Ane AkIdt pr ccaR krI 2e teAo
p8 Ae namo sa9e ivvad l;ne medanma& Aave ? gujratIma& khevama&
Aave 2e ke corna pg pa&gXa saco medanma& Aave cornI ih&mt n
9ay.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aala hzrtnI drek vatnI rjUAat `o4I rIte kre 2e, Ane Ae `o4I
rjUAatma& Aemne `udano 6r lagto n9I, Ane lage p8 kevI rIte
jyare Aemne ALlahna hbIbnI =anma& gme tevu& bolvanI Ane
l`vanI bIk lagtI n9I !

SaTy 2o to =Bdone mtlb bnavo 0

Ha& ! to hu& tmne Ae khI rhyo hto ke devb&dIAo potanI nvI


maNytane nvI jaher n 9va deva ma4e Aala hzrtnI Ahle suNntvaXI
maNytanI pUvRjona nam ka7Ine rjUAat kre 2e, Ane jyare Ahle
suNntna AailmonI suStI w6e 2e Ane teAo l`a89I jvab Aape 2e
Ane je vatone nvI maNytana vtRuXma& mUkI devama& AavI Aena pr
pUvRj mhan Aailmona l`a8ona purava ra`vama& Aave 2e, Ane
devb&dIAone Aevu& lage 2e ke jena pr prdo ra`vanI Aap8I koi==
htI Aena pr pa8I frI vXe Aem 2e to je buzugoRna& nam lokone sarI
rIte `br 2e temna l`a8ono mtlb potanI mt p/ma8e v8Rn kre
2e, Ane potana =u-Ckone khe 2e ke g-ravanI Ane =&kama& p6vanI
jrt n9I, Aemna l`a8na =Bdo9I gme te jaher 9tu& hoy p8 Aemno
mtlb to Ae j 2e je Aap8I maNyta 2e, Ane Aa vat ma Amaro
davo j n9I, Ame Aeno puravo p8 tmarI sevama& rjU krIAe 2IAe
jena9I tmne Ae vatnu& ykIn 9; j=e ke vat sacI 2e jyare Aemna
mOLvIAone potanI wpjavelI maNytano -rm caLya jvano -y 9va
lage 2e to teAo pote j mtlb bnavI le 2e, Ane hu& btavI gyo tem
ke teAo piBlkma& munazro krva tEyar n9I 9ta Ane kar8 pU2va pr
teAo khe 2e ke, piBlk nvr 2e ! Aam khI 24kbarI ka7e 2e, to hu&
Aa l`a8 muiSlm Avam ma4e krI ro 2u& je9I Avamne ko8 =u& smje
2e Ae p8 btavI Aapu& 2u& ke tme lkIrna fkIr bnIne n rho ! bLke pote
smjo Ane bd AkIdane btavI Aapo ke Ame nvr n9I, Ame ma8s
2IAe ! A=rfe m~lUkat 2IAe, Amne ALlah tAalaAe socva
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
262

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
2o6vu& maNy n ra~yu& Ane vat Aena pr smaPt 9; g;. sara&= Ae ke
cor medanma& AavIne vat krI =kto n9I, jo -ivQyma& Aemne Aa
vato mjU&r h=e to ivcar krvama& Aav=e, Ane Aemna mOLvIAona
mu`9
e I Aemna `o4a l`a8onI kbUlat kravvama& Aav=e, Ane Avame
muiSlmne devb&dI maNytama& `o4a hovanu& ykIn Apavvama& Aav=e.
;N=a ALlahu tAala !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
krvama& Aav=e, Ane piBlkma& krvama& Aav=e, Ane piBlk Jj rhe=e,
tmara mOLvIAonu& je l`a8 fTvanI pk6ma& 2e Aeno jvab =Bd9I
`sIne maNy ra`vama& nh Aave, bNne trf9I munaizrne bolvano
smy inyukt h=e, l`a89I h4Ine bjarI -aqa wpyog krvama& nh
Aave vgere.
Jyare Aa l`a8 Aemna mOLvI pase pho&Cyu& to Ae8e potana
trf9I l`Ine moklaVyu& ke =toR kbUl 2e p8 tme je l~yu& ke jj piBlk
j rhe=e Ae kbUl n9I Ane munazro piBlkma& krvo p8 Amne kbUl
n9I, jo AmarI Aa =tR Aapne kbUl h=e to AagX vat 9=e.
Mae& l`Ine moklaVyu& ke piBlknu& jj hovu& kbUl kem n9I ? Ane
munazro piBlkma& krvama& Aave Ae maNy kem n9I ? Aa be vatonu&
kbUl 9; =ke Aevu& kar8 btavvama& Aav=e to Ae ivqe p8 ivcar
krvama& Aav=e.
Ae8e l`Ine moklaVyu& ke Al Avamu kl AnAam. piBlk
nvr jevI hoy 2e p2I Ae jjnu& kam n krI =ke, Ae to gme tena
hkkma& fe&slo krI na`e, bIjau& Ae ke piBlkma& munazro krvama& `tro
2e kem ke Aemne 0mRnI ;LmI vato smjma& AavI =ktI n9I Ae4le
dInnI ;LmI vat Aemna layk n9I Ae4le Aemnama& munazro krva9I
ko; faydo n9I. Aa kar8o l;ne piBlkma& munazro n9I 9; =kto.
Mae& l`Ine moklaVyu& ke tme je =&kaAono wLle` kyoR Aema& Aevu& to
n9I ke `tro tmara ma4e j 2e Ae to Amara hkkma& p8 `tro 9;
=ke, jyare Amne 6r n9I lagto to p2I tmne 6r kem ? bIju& Ae ke
piBlkne nvr jevI smjvI Amne kbUl n9I, piBlkma& ;LmnI kmI
h=e p8 Aeno mtlb Aevo n9I ke Ae sm@ n =ke ? Ae4le jj ko8
rhe Aena ivqe ivcar krvama& Aav=e, p8 munazro piBlkma& j 9=e,
Aa =tR Ame 2o6I =kta n9I ka. ke, Amare to smjavvu& piBlkne 2e ke
Ame tmarI `o4I maNytaAo pr l`a8 kyu% , Ane Amara trf9I je
ka&; bolvama& Aave 2e Ae du+mnIne l;ne n9I bLke vaStvma& j Aevu&
2e. A&t Ae ke piBlkma& munazranI =tR kbUlI nh Ane Ame Ae =tR
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
261

Hzrt muhiqe dheLvI ABdul hkk


wprokt hdIqnI
=rhma& je frmaVyu& ten&u v*aRn krI devama& AaVyu& ke Aala hzrte je byan
kyu% te Aala hzrtnu& nh bLke hzrt muhiq sahebnu& j htu&, Aala
hzrtna Ae l`a8ne teAo i=kRna vtuRXma& l; jay 2e Ane hzrt
mu h iqe dhe L vIne te A o mane 2e Ae 4 le Ae m na l`a8no potanI
mt p/ ma8e mtlb btave 2e, p8 mara khevano -ava9R Ae 2e ke tme je
n9I manta Ane Ae n manvama& tmne potana sTy hovanu& ykIn hoy
to AenI iv)0ma& gme tenu& l`a8 hoy Aene nam l;ne `o4u khI AapVau&
je9I kone `br p6e ke tmarI maNyta kevI 2e Ane konI pase9I p/aPt
krelI 2e ?
Hkk ko 6r hota nh iksIka
jaAl hkk frman hy `udaka
zhke baitl `U d ho jaAe g a
isbate h jvab hoga wsIka
dheLvI sahebna l`a8ne Ae frI9I rjU krIAe 2IAe p2I Aena
pr krelI devb&dI mOLvInI mnmanI rjU krI=u& ke tmare smjvu& srX
bnI jay
ps dainStm hrce dr AaSmanha v hrce dr jmInha bud, ;bart
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
263

to Aema& p8 kuLlI hkIkI Ane ;iStgrakI murad n9I ka. ke, hzrt
=E`na Amuk l`a8o jem ke ANy pa5oma& v8Rn 9ya Ae AanI iv)0
jay 2e, Ane hzrt =E` saheb v0arene v0u btavva kul pr Aa0airt
krvana p8 ka;l 2e. Ae4le ke kulno mtlb kul n9I v0are 2e.

tmne ivcarvanI davt

PaotanI mtno mtlb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ast Az husUle AaMmAe wlUme juz; v kuLlI v ;hat; Aa&. to me&
ja8I lI0u& je k&; Aaka=o Ane je k&; jmInoma& htu&, mtlb 2e s3Xa
juzvI Ane kuLlI :Lmo p/aPt 9va9I Ane Aene 3erama& l; leva9I.
juzvI kuLlI kone khevama& Aave 2e Ane miNtknI pir-aqama& Aeno
wpyog k: rIte 9ay 2e Aen&u v8Rn 9; gyu,& Ae4le Ae ivgt jo idmagma&
n rhI hoy to frI9I va&cn krI lo ! tmne ykIn 9; j=e ke Aala
hzrte Aa j l`a8ne =Bda9IR frk sa9e rjU kyu% 2e jene devb&dIAo
i=kR khIne w2a6e 2e, Ane hzrt dheLvI sahebna l`a8ne bdle 2e,
p8 Ae4lu& yad ra`vu& jo;Ae ke l`a8ne bdlvano hkk Aena le`kne
j hoy 2e bIja ko;ne nh, jo drekne Ae hkk AapI devama& Aave to
ko;nu& l`a8 l`a8 n rhI jay bLke rmt gmt bnI jay ! Ae4le
Aa vat -Ulvama& n Aave.
mOLvI srfraz `an sfdr devb&dI potanI iktab ;zaltu
rRybma& hzrt =ah saheb dheLvInI =rh pr potanI mtno mtlb
btave 2e ke hzrt =ah ABdul hkk sahebne ;s hdIqkI t=rIhme& jo
yh frmaya ke ";bart ASt Az husUle tmamAe ;Lme juz; v kuLlI v
;hatAe Aa&"to wsme& -I kuLlI hkIkI v ;iStgrakI murad nh hy, kyo
ke hzrte =E`kI mutAid ;barte& jEsa ke mutAid Abvabme& AzR kI
jacukI ;ske i`laf jatI h&y AOr nIz hzrte =E` saheb Aksrko
mubalgtn kul pr mhmul krne ke-I ka;l h&y. ;zalturRyb, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
smjvanI =ikt AapI 2e, Ame -roso krIne manI l;Ae 2IAe Ae
AmarI nm/ta 2e Aene nvrp8u n smjo ! khI Aapo! Tame to Amne
mU`R bnavama& hd krI na`I, AmarI nm/tano naja;z faydo w5aVyo,
hve to Ame medanma& AavIne tmne btavI AapIAe 2IAe ke sTy =u& 2e
Ane jU5 =u& 2e ? sa9e hu& tmne Ae p8 khI= ke mara l`a8ma& p8 tmne
smjvanI Ane p2I Nyay9I fes
& lo krvanI davt 2e, hu& tmne muslamn
manu& 2u&, hu& bd AkIda mafk muiSlmne nvr n9I smjto ke jbrdStI
mnavu& bLke Aavo ! mara l`a8nu& va&cn kro ! Ane Nyay9I hkk trf
Aavo !

=E` sahebe kul l`Ine Aaka=o Ane jmInnI drek vStunu& ;Lm
saibt kyu% Ane hdIqe pakna =Bdo p8 Ae p/ma8e Ae hdma& kulno
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
264

=Bdno v0aro ihkmt pr Aa0airt 2e 0

=E` saheb AkIda ivqe ccaR krI ra 2e Ane Aap mhan Aailme
dIn 2e. Aap potana ;LmI yugna mhan ;Slaimk le`k hta AapnI
jat9I l;ne vat su0I b0u& j Ae p2Ina yugna lokone maNy 2e, Aapna
l`a8no drek =Bd mapI tolIne AenI jgaAe ra`vama& AaVyo 2e, je
=Bdna A9Rma& ko; potanI ;C2a p/ma8e heraferI n kre Aena ma4e Aape
Aek =Bdno v0aro kyoR Ane kulne kulna A9Rma& j levama& Aave AenI
frj pa6I dI0I, Ae =Bd 2e ;hatAe Aa& juzvI kuLlI s3Xa ;Lmone
3erama& l; levu&, jo Amukne bhar ra`vama& Aave to ;hatana =Bdno
wpyog beemtlb rhe, to Aa =Bdno v0aro Ae btavI ro 2e ke kul
kulna mtlbma& j 2e, Aeno mtlb v0are levo Ane kulne magRma&9I
h4avvo =ah sahbna l`a8ne A9Rihn krvu& 2e jene ko; kbUlI =ktu&
n9I. A&tma& Ae4lu& khI =ka=e ke tmare n9I manvu& to n mano ! tme to
kuAaRn Ane hdIQanI p8 n9I manta p2I bIjanI vat Kya& manvana
2o ? p8 tme tmarI n manva =ah sahebna l`a8ma& ferfar kem kro
2o ? `yant9I nh dyantdarI9I medanma& Aavo ? `o4I rIte Adla
bdlI Ane heraferI Aapo Aap j daXma& kaXu 2e Ae jaher krI Aape 2e,
Ane jo tmne corI krvano j =o` 2e to p2I ko; ja8kar cor pase9I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
266

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
bdlI na`vanu& ? to bIja ko;ne bIjau& ps&d n Aave to Ae potanI
ps&d p/ma8e bdlI na`e to p2I 0mR heraferInu& nam rhe ? A&tma& Ae ke
=E` saheb Aailme rBbanI 2e, tmarI jeva dIn fro= Ane `uda9I
nI6r n9I ke hdIq btave kul Ane Ae hdIqna kulne potanI trf9I
bdlI na`e ? hu& khu& 2u& ke =E` sahebe ;radapUvRk kul =Bdno wpyog
frmaVyo 2e Ane hdIqma& je kulno =Bd 2e A9va mano =Bd 2e Ae Aena
vaStivk A9Rma& 2e Ae jaher frmaVyu&, to p2I `udara =a ma4e dInne
brbad kro 2o ? Aa hta mara svalo devb&dIAona mtlb bdlva
pr, hve je mtlb Aem8e btaVyo te =E` sahebna l`a8na =Bdona
Aa0are p8 `o4o 2e, Aene smjo Ane p2I bd AkIda lokonI bdma=I
Ane mkkarIne ja8o !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mtlb AapI ra 2e p8 Ae vat devb&dIAo iv)0 jay 2e Ane Aemne
potanI `o4I maNyta pr jvab Aapvano rhe 2e Ae4le jvab n
Aapvo p6e Aena ma4e =E` sahebna l`ela kul =Bdne Aem8e potana
Ai0kar9I bdlI na~yo Ane ku& kulno mtlb kul n9I bLke v0are 2e,
Ae4le ke Aaka=o Ane jmInnI v0u p6tI vStuAono ;Lm hto, kulno nh.
Maara ip/y muslmanone hu& ivn&tI k& 2u& ke tme Nyay9I kho, hzrt
=E` sahebna l`a8ne bdlvano bIja ko;ne hkk 2e ? tme Av+y
khe=o, nh ! to p2I tme j kho Ah =E` sahebna l`a89I Aala
hzrtnI vat saibt 9ay 2e Ane devb&dIAonu& `o4u& hovu& SpQ4 9ay 2e
Ae4le Aem8e khI AaPyu& ke kulno mtlb kul n9I bLke Aeno mtlb
v0are 2e. hve tme Aemne pU2o ke jnab tme bIjana l`a8ma& potanI
s]aano kem wpyog kro 2o ? =u& =E` saheb tmara lokone visyt krIne
gya hta ke mara l`a8ne tmara mtlbma& je p/ma8e bdlvu& hoy
bdlI le=o Ane mne tmaro spo4r sm@ le=o ? tme kho 2o ke kulno
mtlb kul n9I bLke kulno mtlb v0are 2e to Aa AkIda s&b&i0t
vat htI jeno drek =Bd mapI tolIne wpyog krvano hoy 2e jyare
bI@ jgaAo pr Aem8e kul nhI v0areno =Bd wpyog kyoR 2e to p2I
Ah Ae m 8e kulno =Bd kem wpyog kyoR ? k&; to h=e je8e Aapne Aa
=Bdna wpyog pr mjbUr bnaVya h=e ? =E` saheb to hdIqnI =rh
Ane Aena mtlbno `ulaso krI ra hta to jyare hdIqna jaherI
=Bdo Ahle suNntno mtlb SpQ4 n9I krta to p2I Aem8e to
AenI ivgtma& je =Bdo layk hoy Ae j wpyog krva jo;Ae ? jo
Aam krvama& n Aave to p2I hdIqnI =rh Ane ivgtnu& nam bekar 2e
jema& Ahle suNntna mtlb pr =&ka 9tI hoy to AenI 28av4 krvama&
n Aave ? jo bI@ jgaAo pr kulno =Bd n9I to Ae te jgana Aa0are
Ane hdIqna Aa0are h=e, Ah je hdIq 2e tena Aa0are `ulaso 2e, to
p2I Aek jganI vat bI@ jga pr dlIl kem bnavvama& Aave ? kul
=Bd kulna A9Rma& j levama& Aave to `rabI =u& 2e ? Ae4lu& kho ke tme
n9I manta Ae4le tmne ps&d n9I ! =u& tmne ps&d n hoy Ae4le tmare
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
265

hr ce dr duinya ASt zmane Aadm ta nf`Ae wla brve


munki=f sa`t&d,ta hma Ahvale wra Az AVvl ta Aai`r malUm
grdId yarane `udra nIz Az bAze Aza& Ahval `brdar.
mdairju NnbuVvt

je k&; duinyama& 2e hzrt Aadmna jmana9I phelI sUr fU&kata


su0I Aemna ma4e p/kai=t krI na~yu&, Ae4le ke phela&9I l;ne 2eLla
su0InI s3XI haltonu& ;Lm 9; jay, potana doStone p8 Aema&nI
Amuk haltnI `br AapI, Ae4le ke ;Lm to phela&9I 2eLlanu& 2e p8
Aape je `bro AapI Je jaher kyu% te Amuk haltonu& ;Lm 2e.
=E` sahebna Aa l`a89I p8 ja8I =kay 2e ke Aap Aap8a
nbI ma4e ;LmnI kevI iv=aXta mane 2e, Ane potana l`a8ne ke4lu&
mapI tolIne rjU kre 2e, Ane wpiS9t 9ta svalono kevo jvab bnave
2e. Aape frmaVyu&, hzrt Aadm9I ikyamtnI s3XI haltonu& ;Lm
Aap pase 2e, p8 lokone btavvano sval 2e to Aape jrt p/ma8e
Amuk halto9I Aemne vaikf kyaR Ae4le AapnI btavelI vatone
Aapno kul ;Lm smjvama& nh Aave.
0

Hzrt =E` sahebnu& Iju& l`a8 0

Va huva ib kuiLl =y;n AlIm v ve


dana Ast bhma
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
267

`yantnI vat 0

devb&dI mOLvIAoAe AapmeXe Ae maNyta bnavI lI0I 2e ke nbI


ne gybnu& ;Lm n9I Ae4le teAo drek dlIl Ane puravama& Ae koi==
krta& hoy 2e ke Aene kem krI to6I na`IAe, jem ibla6I w&drnI rah
jo;ne beselI hoy, dlIl bhar p6tanI sa9e j Aa$p/e=n = 9; jay
2e, dlIl pr Aa$p/e=nnu& kam to germuiSlmnu& 2e p8 devb&dIAo jyar9I
na v`a8nI dlIl pr
AiStvma& AaVya 2e germuiSlmone nbI
Aa$p/=nno mako Aapta j n9I ! Aa loko potane muslman khIne
Aemnu& kam pote j krI le 2e, Ane jo kayda kanUn(aI Aa$p/e=n krta
hoy to maNyu&, p8 Ae to Aa6e0D kapkup krI na`e 2e, jU5 bolvanu&
hoy to bolI jay, puravo `o4o Aapvano hoy to AapI jay, ko;na
l`a8ma&9I =Bdo w6avvana hoy to Ae p8 w6avI jay ! Ane Aek
jganI vat bI@ jgaAe lavIne p8 potanu& kam bnavI jay. Aek
=Etan9I bcva je4lI s&k4ono samno krvo p6e 2e Ae4lo Aamna9I
bcva p8 krvo p6e 2e !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
268

Hzrt =E` sahebnu& bIju& l`a8 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
cIz Az =oyunat,v Ahkame ;lahI, v Ahkame isfate hkk, v
ASmaA v AfAal v Aaqar v jmIAe wlUme jaihro baitn v AVvlo
Aai`r ;hata nmuda v imSdake fOka kuLla zI :LmIn AlIm =uda.
Ane Aap drek vStu ja8nar 2e Ane Aap
ja8nar 2e
;lahI halto Ane hukmo, hkknI isftona hukmo, namo kamo Ane
iS9itAo, Ane s3Xa ;Lmo jaher, guPt, phelu& Ane 2eLlu& 3erI lI0elu&
2e, Ane drek ja8nar9I v0Ine ja8nar 2e"AanI laykatvaXa 2e.
Hzrt =E` sahebe Ah Ae `ulaso krI AaPyo ke Aap pase
phela&9I l;ne 2eLla su0Ina s3Xa jaher Ane guPt ;Lmo 2e Ane Ae
;Lmone Aape 3erama& l; lI0a 2e, 3erano mtlb 2e b0u& Aapna ;Lmna
`janama& 2e, Aena9I k=u& bhar n9I. AanI hd wlmaAe AHle suNntnI
pir-aqama& =u& 2e Aeno wLl` 9; gyo 2e.
ALlahkI m~lUkme& Aap hI h&y sbse b6e zI ;Lm
FOka kuiLl zI;LmIn AlIm AapkI hI isft hy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
i=`am8 lo ke tmarI corI pk6ay n =ke ? Ane sa9e Ae4lu& p8 yad
ra`=o ke saco dIn Ane 0mR ALlahno 2e Aene ko; 0oko n9I AapI
=ktu& Ane AenI iv)0ma& ko; kamyab p8 n9I 9; =ktu,& p8 tmarI
mhetl ALlahna Aa frmanna Aa0are 2e ;Nnma numlI lhum il
yzdadu ;Qma. Ame Aemne Ae4le 7Il AapIAe 2IAe ke teAo gunahoma&
AagX 0pe.
Na man munaifkne -I kb mana hy
Fe&sla to Aai`r roze jzaka hy

hzrt muhiqe dheLvInu& co9u& l`a8 0

flm ydA =yAn ps n guza+t cIzera Az kva;de muihMmait


In ke vaikA mI=vd ta ikyamt mgr Aa&ke izk/ krd Aa&ra ya ;&
mubalga ASt bgrdanIdne Akqr dr hukme kul. lmAat, -ag,

pej n&.

Aape ikyamt su0Ina dInna AgTyna kaydaAone n 2o6ya p8


byan krI AaPya Aene, A9va Aa mubalgo 2e v0arene kulna hukmma&
lavvama&.
=E` sahebnu& Aa l`a8 hm8a je irvaytno wLle` 9yo tenI
=rh Ane ivgtma& 2e je Aa hdIqna Aa0are 2e ke hdIqma& btavvanI
vat calI rhI htI tene l;ne ke Ae4la Ao2a smyma& ikyamt su0InI
s3XI vStuAo nh, bnavono p8 wLle` n9I 9; =kto, to =E`
sahebe frmaVyu& Aena9I AgTyna kaydano wLle` hto A9va kulno
mtlb v0are 2e, Ane ArbIma& Ae p/ma8enu& v8Rn 38I jgaAo
pr jova mXe 2e ke v0arene 38u v0are btavva ma4e kulno =Bd
wpyog krvama& Aave 2e p8 Aeno mtlb vaStvma& kul n9I hotu&
v0are hoy 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
269

;zalturRyb, pej n&.


0

GaujratI -aqa&tr

Lyo ! hve to l6a; smaPt 9; g; ! Aa Ae j hzrt =ah ABdul


hkk muhiq dheLvI 2e jemna Amuk 4U&kma& krela l`a8o Ane kuLlIno
=Bd, b0u&, s3Xu&, kul vgere9I ivro0IAo kuLlI ;Lme gyb pr dlIl le
2e, p8 hzrt =E` sahebe pote frmaVyu& ke Aava samaNy =Bdne kyare
mubalgtn v0arena A9Rma& levama& Aave 2e. Ae4le ke AavI jgaAo
pr -lene kulno =Bd wpyog 9yo hoy p8 smy Ane haltne same
ra`Ine Aeno mtlb kul n9I hoto, Aeno mtlb Ae 9ay 2e v0u p6tu&
2e.
Hu& tmne btavI gyo ke Ah Aape je frmaVyu& ke kul9I Amuk v`t
kul nhI p8 A9R v0areno 9to hoy 2e, Ane Aa hdIqma& v0areno j
A9R levama& Aav=e ka.ke, je smynu& v8Rn 9yu& Aena Aa0are kulno
mtlb n9I l; =kato. to smyna Aa0are kul Aena vaStivk A9Rma&
n9I p8 srfraz saheb muslmanone `yant Aapva l`I ra 2e ke
=E` sahebe bI@ ko; jgaAe kul ke Aena ink4no ko; =Bd v8Rn kyoR
h=e to Aena9I p8 kul nh v0areno j mtlb 2e, Ae4le ke `yantma&
Amukne =E` sahebna l`a8ma& kul bnavI dI0u&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
270

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
=E` sahebe je l`a8 kyu% te Ae4la Ao2a smyma& btavvane
l;ne 2e, Aevu& btavva ma4e n9I ke nbIno kul ;Lm Aa p/ma8e 2e, ;Lme
nbInI iv=aXtane ja8va =E` sahebna pa2la l`a8onu& frI9I
va&cn kro ! p8 mOLvI srfraz devb&dI dlIlma& kevI `yant kre 2e
tene Aemna =Bdma& p/aPt kro !
LaI@Ae Ab to zg6a hI `Tm ho gya, yh vhI hzrt =ah
ABdul hkk muhiqe dheLvI h&y ijnkI baz mujml ;barat AOr lfze
kuLlI,hr,jmIA, AOr kul vgerase frIke mu`ailf ;Lme gybe kuLlI pr
;iStdlal ikya krta hy, mgr =E` sahbne `Ud byan fmaR idya ke
AEse Aam lfzko k-I mubalgtn Akqrke mAname& ilya jata hy.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
devb&dIAona mOLvI srfraz `an devb&dI potana v6vaAonI
`o4I maNytane prdama& ra`va gme tem krI dlIlo bnavvanI koi==o
kre 2e, Ane Aema& v0u p6tu& `yant9I kam le 2e, AemnI Aek `yant
tmarI sevama& rjU krIAe 2IAe, devb&dIAo nI dlIlI `yanto pr Aek
Alg9I p/kr8 p8 tmarI sevama& rjU krvama& Aav=e, ;N=aALlah !
hzrt AbU s;d `udrI
9I irvayt 2e fmaRve 2e ke Aek idvs
AsrnI nmaz p2I rsUluLlah
Ae W-a 9;ne `uTbo AaPyo to
ikyamt su0I je ka&; 9vanu& htu& Aema9I ko; vStu AevI n 2o6I je Aape
byan n krI AapI hoy, je8e Aene yad ra~yu& ra~yu& Ane je -UlI gyo
Ae -UlI gyo. itimRzI -ag, pej n&. , im+kat, -ag , pej n&.

mdairjau N nbu V vtma& hzrt =ah sahe b e Aap8a nbIna


;LmnI iv=aXta pr Ae k Ano`u l`a8 kyu % Ane potanu & m& t Vy
Aa p/ m a8e p/ g4 kyu%
f AOha ;la AbidhI ma Aoha,btamaim wlUmo mAairf v hka;ko
b=arato ;=arat,A`baro,Aaqaro kramato kmalat dr ;hatAe ;&
;ham dai`l Ast v hmara =aiml,v ksrto Azmte wSt ke mubhm
AavudR,v byan n kdR ;=arat bAa&ke juz ;Lme Allamul goyub v
rsUle mhbUb bAa& muhIt n tvan&d =ud mgr Aa&ce Aa& hzrt byan
kdaR. mdairju NnbuVvt, -ag , vSle yte ;lahI

gujratI -aqa&tr

meArajma& ALlah tAalaAe huzUr


pr s3Xa ;Lmo,
marefto, hkIkto, `u=`bro, ;=araAo, `bro, vato, kramto Ane
kmalato vhI fmaRVya Ae b0u& Aa 4Uk& sarma& da`l 2e Ane b0a&ne samel
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
271

=ah vlIYyuLlah saheb

hzrt =ah vlIYyuLlah saheb muhiqe dheLvI


Nae Aap8e
manIAe 2IAe Ane devb&dIAo p8 Aapne mane 2e, p8 h&u tmne var&var
btavI gyo ke Aap8e manIAe 2IAe Aeno mtlb Ae 2e ke AemnI
vatone p8 manIAe 2IAe, Ane devb&dIAona manvano mtlb Ae 2e ke
Ae loko Aemne i=kR Ane ibdAtno fTvo nhI Aape, p8 jya& su0I
vato manvano sval 2e to teAo mngmtI j manta hoy 2e.
ma4e je ;LmI iv=aXta manIAe
Aap8e Aap8a ip/y Aaka
2IAe Ane Ae vhabI Ane devb&dIna idmagma& n9I AavtI, te ;LmI
iv=aXta hzrt =ah vlIYyuLlah saheb vlIAo ma4e p8 maNy ra`e
2e, Ane bd AkIda loko Ae l`a8 pr Aemna ma4e ko; fTvo Aapta
n9I bLke Aemne mhan Aailm Ane buzugR smje 2e Ane mane 2e !
AemnI iktabo =o`9I p7e 2e Ane potanI jmaAtna lokone p7vano
hukm p8 Aape 2e bLke AemnI iktabone 2apvanu& kam p8 teAo j kre
2e Ane je l`a8o pr Aala hzrt9I du+mnI ra`e 2e Ae j l`a8o
=ah sahebna 2pave 2e Ane Aeno p/car kre 2e, sara&= Ae ke AemnI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
272

=ah sahebnu& pa&cmu& byan 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
2e, Aena v0are Ane mhan hovane l;ne 4U&ksar lavvama& AaVyo Ane
ivgtvar byan n 9yu&, ;=aro 2e Ae vat trf ke, s3Xa gybona
ja8nar ALlah Ane mhbUb rsUl isvay Aene ko; 3erI =ktu& n9I,
p8 je4lu& ke hzrt
Ae byan kyu%.
Aapna frmanno mtlb Ae 2e ke ALlah tAalaAe meArajma&
Aap8a nbI
pr vhI frmavI to sUrAe nJmma& Aen&u byan wtayu%
Ane frmaVyu& ke fAVha ;la AiBdih ma Avha Ae8e potana b&da trf
je vhI krI te krI. Ae vhI k; vatnI krvama& AavI Aeno wLle`
n9I, to Aenu& kar8 =u& 2e ? Aene hzrt =E` sahebe byan kyu& ke Ae
Ae4la iv=aX ;Lmo 2e ke Aene ALlah Ane rsUl isvay ko; 3erI =ktu&
n9I, AenI iv=aXta btavva ma4e Aene Aam khIne byan krI devama&
AaVyu& ke je vhI krI te krI.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
devb&dIAo Ane vhabIAo tmne nbIna fmaRnna Aa0are Ae4lu&
to yad hovu& jo;Ae ke ;manvaXo ALlahna nUr9I jauAe 2e, Aene 0oko
Aapvo srX n9I Aene ALlah tAala trf9I `yanto9I vakef krI
devama& Aave 2e, =u& tmne ALlahno Aa ;=aRd yad n9I ! yu`aidwnLlaha
vLlzIna Aamnu vma y`dwna ;Lla Anfushum vma y=wn.
munaifko potana Anuman9I ALlah Ane ;manvaXaAone 0oko
Aapva ;C2e 2e p8 Aemne `br n(aI teAo potane j 0oko AapI ra
2e.
jo tmne potanI `yantnu& ykIn n 9tu& hoy to =E` sahebna
pa2la l`a8nu& frI9I va&cn krI lo ! Ane iv=eqt bIja l`a8nu&
va&cn kro Aema& =E` sahebe pote Aa `yantno jvab AaPyo 2e ke
Aap8a nbI
pase to s3Xa Aagla pa2lanu& ;Lm 2e p8
Aape potana shabane Aema&9I Amuk vatonI `br AapI 2e, Ae4le ke
je `bro AapI te kul n9I.

Ae4le ke je hdIq pr ccaR 9; rhI 2e teno s&b0


& SvPnnI meAraj9I
2e, Aema& 2e ke nbI
pr ALlahe potanI kudrt9I drek vStu p/kai=t
ne Aenu& ;Lm p/aPt 9; gyu&, to
krI AapI Ane nbIAe pak
ALlahno ko; ip/y b&do ;badt Ane b&dgIma& p/git krIne ALlahnI
ink4ta p/aPt krI lee, to nbIAe pak
ne meAraje mnamIma& `as
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
273

=ah sahebnu& bIjau& l`a8

Aairf mu k ame hkk su 0 I `e & c ayne ALlahnI ink4tama& Aave


jLla lhu kuLlu =y;n to drek vStu Aena ma4e p/kai=t 9;
2e f yt
ytjLla
jay 2e. Fuyuzul hrmEn, pej n&.
=ah sahebnu& Aa l`a8 p8 b&daAoma&9I ALlahnI mareft
p/aPt krI levavaXa ma4e 2e ke jyare Aene ALlah tAalanI mare f t
p/ a Pt 9; jay 2e to Aena ma4e ALlahnI mareftna fyz9I ;Lmna
drvajaAo `ulI jay 2e Ane Aena ma4e drek vStu p/kai=t 9; jay 2e,
Ae potana ma4e frmaVya
Ae4le ke hdIqma& je =Bdo Aap8a nbI
=ah sahebe Ae j =Bdo ALlahnI mareft p/aPt krI levavaXa ma4e
frmaVya, =u& p2I p8 Ae iv=aX ;LmnI p/aiPtma& nbI ma4e ko;ne =&ka
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
274

hrmEn, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ink4ta9I je Aapvama& AaVYau& Aene p8 p/aPt 9; jay 2e. sara&= Ae ke
je vat nbI
ma4e hdIqna =Bdo9I devb&dIAo manva tEyar n9I
=ah vlIYyuLlah saheb vlI ma4e je p/gitna 2eLla p&9e hoy mane 2e, je
vlI ma4e manI =kay nbI
ma4e kem n manI =kay ? =u& ALlahnI
bargahma& nbI9I p8 v0Ine ko; 9; =ke 2e ? to p2I Aeno jvab
devb&dna muLlaAe Aapvano rhe=e ke teAo =ah saheb pr kevo fTvo
lav=e ? ATyar su0I to n9I laVya hve p2I =u& lavvana 2e ? jyare
=ah saheb pr fTvo n9I laVya Ane lavo p8 nhI to hu& khI= ke tme
=ah sahebna Aa l`a8ne sacu mano 2o ke p2I `o4u ? `o4u manta
hoy to fTvo marvo jrI 2e Ane Ae kam tme kyu% n9I, Ae4le Av+y 2e
ke tme Aa l`a8ne sacu mano 2o. to Aala hzrtna l`a89I nbI
ma4e p8 manI lo ? tmarI vat mne smjma& n9I AavtI ke =ah sahebnu&
l`a8 vlI ma4e 2e to Ae p/git manI lo 2o, jyare ke vlIne je k&: mXe
2e nbIna sdkama& mXe 2e, nbI9I h4Ine Aene k&; j mXI =ktu& n9I, to
p2I b&danI drek p/gitnu& mUX nbI 2e Aemna ma4e Ae vat Aala
hzrtna l`a89I kbUl kem nh ? ka&; to 2e jene l;ne Aek j vat be
Vyikt ma4e be p/karno hukm ra`e 2e ? =u& ;Slam Ane =rIAtma& p8
AavI `yant ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
pase sCca; Ane Nyay ko; vStu n9I, ko; gme te kre Aemne kbUl,
p8 fTvo Aave to Aala hzrt pr ! Ane Aemna mSlkna shayk
Aailmo pr, bIja loko pr Aemna fTvanI pen calI =ktI n9I
ka.ke,Aemna pr fTvo Aala hzrte mkka Ane mdInana Aailmo pase9I
m&gavIne lokone pho&ca6yo hto, Ae4le teAo p8 fTva Aemne Ane
Aemna mSlkna lokone j Aape 2e. p8 Aem8e Ae4lu& yad ra`vu& jo;Ae
ke Aala hzrte Aemna pr j fTvo n9I lgaVyo p8 je8e p8 bd
AkIdgI ApnavI Ane p2I tOba n krI Aene fTvo AaPyo, Ane Ame
to `rabI felavnar Amaro hoy to p8 je fTvo Aave te lgavIAe,
=rIAt Amaro Aa0ar 2e Ame Aena taba he5X 2IAe =rIAt potanI
klm jena pr Calave Ame clavI AapIAe, Ane Ae AmarI sCca:nI
dlIl 2e. jU5a devb&dI Ane vhabI 2e jeAo Aek j vat Aekna ma4e i=kR
Ane bIjana ma4e ;man khI Aape 2e ! `br nh Ae kya&no kaydo 2e ke
Aek j vat Aemna Tya& ;man pr rhe 2e Ane kuf/ p8 bnI jay 2e !
ATyar su0I s3XI duinyanI AekmtI rhI 2e ke ;jitmaAe izEn muhal
2e Ae4le ke be ivro0a9IR Aekma& -egu& n9I 9; =ktu& p8 bd AkIda
lokonI W&0I miNtkma& A=ky p8 =ky 9; gyu& 2e je Akkl9I p8
iv)0 2e.
nI
=ah saheb fuyuzul hrmEnma& frmave 2e ke mara pr nbI
muks bargah(aI Ae fyz 9yo ke b&do kem krI potana mukam9I mukame
kuds su0I p/git kre 2e. f ytjLla lhu kuLlu =y;n.
to Aena ma4e drek vStu p/kai=t 9;
jay 2e jem ke Aa mukamnI `br meAraje mnamIna ikSsama& 2e. fuyz
u l
u

Sarfraz sahebnI bI@ `yant 0

Hzrt =ah vlIYyuLlah sahebnu& m&tVy nbI


na fy\z9I
vlIAo ma4e kevu& 2e te AemnI iktab fuyuzul hrmEnna purava9I tmarI
sevama& rjU krvama& AaVyu& ke hdIqna samaNy =Bdo9I je nbI
nu&
iv=aX ;Lm saibt 9ay 2e Ae k Aairf je n e ALlahnI mare f t
p/ a Pt 9; Ane Ae ink4tama& mu k ame ku d s su 0 I pho& c I gyo to
Ae n e Ae ;Lm p/ aPt 9; jay 2e. jenu& v8Rn nbI
nI hdIqma& 9yu&
ke ALlahna yde kurt ra`va9I mara ma4e drek vStu p/kai=t 9; g;
Ane Ae me& AoX`I lI0I, to Aa ;Lm vlIne mukame kuds su0I pho&cva9I
p/aPt 9ay 2e, jyare =ah saheb vlI ma4e mane 2e to nbI ma4e Aeno
ASvIkar kem krI 9; =ke 2e ? p8 bd AkIda lokone nbIna v`a8
ps&d n9I Ae4le teAo Aevu& ko; l`a8 n lave jena9I v`a8 9ay
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
276

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
levo jo;Ae, rxknI =o0ma& -xk9I -e4o n 9; jay ? jo Aam 9yu& to
;mannu& rx8 nh 9ay bLke mhent9I s&-aXelu& ;man p8 nQ4 9;
j=e.
MOalana sahebnI i=`am8 pr Aml n krva9I jova Ae j mXI
ru& 2e ke loko jaherI ;SlamI vS Ane da7I jo;ne A&dr pe/=r 9; jay
2e Ane AenI pa2X lagIne potano dIn Ane 0mR `rab krI le 2e, kale
jyare Ae Aeklo hto nbIna AemnI =an layk gu8 gay ro hto,
Aaje jyare Ae ko;nI s&gtma& AaVyo 2e vat vatma& nbInI =an
34a6I ro 2e, kale nbIna p/emma& AenI Aa&`oAe9I AasU&nI vqaR 9tI,
Aaje jyare Ae ko;nI s&gtma& AaVyo 2e to nbInu& nam sa&-XIne
k/o0ma& Aa&`o lal krI ro 2e, vat Ae 2e ke,
sohbte saleh tora saleh kund
sohbte taleh tora taleh kund
nek ma8snI s&gt tne nek bnav=e Ane `rab VyiktnI s&gt
tne `rab bnav=e, Ane nek ko8 Aena ma4e p/9m i=`am8 2o6vama&
nhI Aave.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
rhI =ke 2e `rI ? =u& `udanI mareft Ane ink4ta Aap8a nbI9I v0Ine
ko;ne p/aPt 9; =ke 2e `rI ? to p2I sval kro Aeva lokone je =ah
sahebna kheva9I vlI ma4e je ;LmI iv=aXta mane 2e teAo nbIna
potana ma4e frmava9I Ae ;LmI iv=aXta manva tEyar kem n9I ? =u&
=ah sahebnu& l`a8 temne nbIna l`a89I v0Ine lage 2e ? je ;LmI
iv=aXta nbI ma4e nbIna frman9I Aala hzrt manI le to devb&d9I
i=kRno fTvo AavI gyo Ane Ae j vat =ah sahebe vlI ma4e l`I
na`I to ko; p8 ccaR ivna devb&dma& gXa nIce wtarI levama& AavI
Ane Aemne 9o6I p8 tklIf n 9; ! Aemne pU2o ke tme to jLdI9I
bIja mSlkna lokone pIr prSt khI Aapo 2o to tme potanI babt
ivcar kyoR ke tme pote ke4la mo4a pIr prSt 2o ke =ah sahebna kheva9I
tme vlI ma4e hdIqna iv=aX ;Lmne potana 3erama& lenar =Bdone kbUlI
lI0a Ane nbIna kheva9I nbI ma4e kbUlva tEyar n9I Ane Aeno
A9R bdlvana cKkrma& 2o ? `udara Aa4lu& smjae p2I to =rm kro
Ane potanI maNytama& pirntRn lavae ? =u& tme muslmanone potana
`o4a ivvad9I l6avva j kr=o ke p2I dIn Ane 0mRnI p/git ma4e
bIjau& k=u& ivcarvano moko Aap=o ? Ame Amaro ikmtI smy AevI
vatne saibt krvama& vaprI ra 2IAe jema& muslmanne =&ka p8 n
9vI jo;tI htI, p8 =u& krI=u& kuf/ ;mannu& p 0ar8 kre 2e to Aam j
9ay 2e, kuAaRn Ane hdIqna ykInI Ane SpQ4 frmanno p8 ivro0
krvama& Aave 2e. Ae4le j mOlana jlaluIn mI Aap8ne i=`am8
Aapta& fmaRve 2e
Ay bsa ;BlIs Aadm ye Ast
Pas bhr dSt n bayd dad dSt
Je ko; Aa klam9I faydo w5ave Ae8e ja8I levu& jo;Ae ke 38a
=Etan ma8sna pma& hoy 2e Aena9I Aene ma8s n manI levay !
Aenu& to p j ma8snu& hoy 2e A&trma& Ae pakae =Etan hoy 2e. to p2I
drek ha9ma& ha9 ra`Ine potane ko;no =u-Ce 2k n bnavI Aapvo jo;Ae,
bLke dIn Ane 0mRma& ko;ne Apnavta& phela& tene drek p/kar9I AjmavI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
275

Pauravano mtlb jvab sa9e

=ah sahebe ku& ke ALlahnI isft ko;ne Aapvama& n Aave to


Amaru& p8 khevu& Aevu& j 2e ke ALlahnI isft Ae j A9Rma& bIjane
AapI =katI n9I Ane je isft ALlah ma4e `as 2e Ae bIjane
AapI =katI j n9I Aailmul gyb ALlahnI j isft 2e ka. ke,
Aema& As&~y gybo purvar 9ay 2e, Ae4le Aailmul gyb ALlah j
2e, nbI Ae Akrm
n9I, nbI
ALlahnI Ata9I gyb
ja8e 2e Ae4le Aapne Aailme gyb khevama& Aav=e, je isft ALlah
ma4e 2e te ALlah ma4e j rhI, Ane je ALlah ma4e n9I te nbI ma4e rhI
ka. ke, nbI ma4e Ata; gyb 2e je ALlah ma4e manI =kato j n9I
Ane Ae m~lUknI j isft bnI =ke 2e `ailknI nhI, jo ke Amuk isfto
`uda tAalanI 2e p8 kuAaRnma& Ae isfto m~lUkne Aapvama& AavI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
277

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

;laihYya, -ag , pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
2e jem ke ALlah smIA Ane bsIr 2e to kuAaRnna isparama& sUrAe
dh\rnI Aayt bI@ma& 2e fjALnahu smIAm bsIra to Ame
ma8sne sa&_aXnar de`nar bnaVyo. Aa be isfto ALlahnI 2e
kuAaRnma& ma8sne Aapvama& AavI, p8 ALlah ma4e Aeno A9R Alg
2e Ane ma8s ma4e Alg. rwf, rhIm ALlahnI isfto 2e kuAaRnma&
Aap8a nbIne Aapvama& AavI, isparo, sU r Ae tOba,
Aayt ibl m'uimnIna rwfu rRhIm. nbI moimno ma4e 38a j
mherban 2e. Aama& nbIne rwf Ane rhIm khevama& AaVya, jyare ke
Aa be ALlahnI isfto 2e, bNne jgaAe Aeno Alg Alg A9R levama&
Aav=e, to p2I je ccaR 9; rhI 2e Aema& p8 Ae p/ma8eno frk 2e, to
p8 tmara kheva9I manI l;Ae to Ame khI=u& ke w]am Ae 2e ke nbIne
Aailmul gyb khevama& n Aave ! Aailme gyb khevama& Aave ! vat
p8 bnI jay Ane ko;ne du` n 9ay, je lokone Aailmu gybna =Bd
pr du` 9ay 2e te Ailf lamna v0arane l;ne ke Aeno mtlb ArbIma&
kul p8 9ay 2e, Aevu& n9I ke Aeno mtlb drek jgaAe kul j hoy 2e,
p8 ko;ne Aena9I =&ka 9tI hoy to Ame n9I kheta, Ame nbIne Aailme
gyb Ailf lam vgr khI=u&, jeno mtlb mutlk ;Lm gyb 9=e ke
nbI pase ALlahnI Ata(aI gyb 2e, ke4lo 2e tene Aap8e to mapI
=kta j n9I bLke Ae4lu& khI =ka=e ke ALlah ja8e Aene ke4lu& AaPyu&
Ane nbI ja8e Aem8e ke4lu& lI0u&. p8 Aena pr to svR muslmanonI
AekmtI 2e ke Aap pase je ;Lm 2e Ae ALlahnI m~lUkma& svR9I v0Ine
2e, Aena ;Nkar9I nbInu& Apman 2e Ane Aena9I ku saibt 9=e. Aa
vatno ;krar hrmEnna muftIAona Amuk devb&dIne kuno fTvae AaPya
p2I de`avna pirvtRnna Aa0are krvama& Aavelo 2e jeno wLle`
devb&dna b&0ar8nI iktab muhNndma& krvama& AaVyo 2e. =ah sahebe
je ku& ke ALlahnI isft bIjane Aapvama& nh Aave to Ame p8
Aena pr Aml kyoR, Ane nbIne Ae isft n AapI.
bnI =ke ke hve tmara AaTmane =a&it mXI hoy ! p8 tme kyare
nbI ma4e to ko; v`a8 kbUl kya% n9I, Ae4le Aa4lI 28av4 p2I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
278

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
bLke teAo Aevu& j l`a8 lavvanI koi== kre jena9I Aemno wLlu
sI0o 9ay, p8 Ae wLlu sI0o krvama& p8 Aemne `yant9I kam levu&
p6e 2e.
Sarfraz saheb =ah vlIYyuLlah sahebna purava9I l`e 2e ke
ifr janna cahIAe ke vaijb hy ke hzrate A&ibyaAe ikram
se
barI tAalakI isfatkI nfIkI jaAe, mqln ;Lme gyb AOr jha&ke
peda krne pr kudrt vgera pr ;Sme ko; tnkIs nh hy, ifr ku2 sotur
ke bad frmaya k,e AOr Agr ko; =~s Aapke ;Lme gyb pr ftjLla
lI kuLlu =y;nkI hdIqse ;iStdlal kre to hm wSko yU& jvab dege ke
yh AEsa hI hy jEsa ke tOratke bareme& tfsIll ilkuiLl =y;n Aaya
hy, AOr Asl wmumatme& mukamke munaisb t`sIs krna hy, AOr
Agr yh tjLlI hr Aek cIzke ileAe tslIm -I kr lI jaAe to yh
isfR ws vkt ke ilAe9I jb ke ALlah tAalane dSte kudrt AapkI
pu+t pr r~~aa 9a, ifr jb ALlah tAalane dSte kudrt w5a ilya to
yh tjLlI AOr ;iNk=af -I jata rha, so ;sme& ko; buAd nh ke wSke
bad dusrI haltme& Aapko dobara wn wmUrkI talIm dI g;. tfhImate

Aailme gyb Ane Aailmul gybma& =u& tfavt 2e Ae tmarI

sevama& rjU 9; gyo, Aena9I Aek samaNy }aanvaXo p8 sm@ =ke 2e


ke Ae =Bd nbIne AaPaI =kay ke nhI, pr&tu Ae vat Adavt Ane
du+mnIne l;ne Aaj su0I devb&dI mOLvIAone smjma& n9I AavI Ane
vhI rftar be7&gI jo phele 9I Ab -I bakI hy l`e 2e
MOaLvI ABdu+=kUr devb&dI l`e 2e ke hm yh nh khte ke huzUr
gyb jante 9e ya gybda& 9e, bLke yh khte h&y ke huzUrko gybkI
bato& pr ;i]ala dI g;. fukhaAe hnfIya kuka ;tlak ;sI gybdanI
pr krte h&y n ke ;i]alayabI pr. fThe hkkanI, pej n&.
Ame Aam n9I kheta ke huzUr gyb ja8ta hta ke gyb
ja8nar 2e bLke Aam khIAe 2IAe ke huzUrne gybnI vatonI `br
Aapvama& AavI. hnfI fkIho ku lagu kre 2e Aa j gybdanI pr, n
ke `brnI p/aiPt pr.
Mauslmanone Ah Aek vat ivcarvanI davt Aapu& 2u& ke gybnI
`br nbI
ne Aapvama& AavI to kem Aapvama& AavI, Ae4le j
ke Aemne Ae vatnI ja8 9; jay, `br jya& su0I Apay rhI 2e `br
2e idl idmagna `jana sa9e s&bi& 0t 9; jva9I Ae ;Lm 2e Ae idmagnu&
jema& 2e, p2I nbIne je ;Lm ALlah trf9I p/aPt 9yu& Aene Aap ja8e
2e, Aena Aap Aailm 2e, je gyb ALlahe AaPyu& tene Aap ja8nar
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
279

nbI nh ! p8 9aNvI gybda& !

jo tme marI vat mano to hu& tmne btavu& ke devb&dI mOLvIAo nbI
ne gybda& A9va Aailme gyb =Bd Aapva tEyar n9I, Aeno
mtlb to Ae j 2e ke Jyare nbIne gybda& n9I khI =kta to p2I
ALlahnI m~lUkma& nbI
9I v0Ine ko8 2e jene Aailme gyb ke
gybda& khI =kay ? p8 devb&dIAonI vato ivic 2e, teAo nbI ma4e
jeno ;Nkar kre 2e Aene potana Aailmo ma4e ja;z j n9I manta bLke
Aem8e Aeno wpyog p8 krelo 2e ! Ane wpyog ko; nano Vyikt krto
hoy to maNyu& ke AenI vat puravo n9I bnI =ktI, p8 Ah Ae =Bdne
wpyog krnar ko; nano sr`o ma8s n9I bLke Aemno mhan Aailm,
Aemno mo4o le`k Ane Aemna khevata hkImul wMmt mOLvI A=rf
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
280

nbI ma4e Aailme gybno =Bd kbUl n9I

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
2e, to p2I je gyb Aape ja8I lI0u& tema& gybda& khevu& naja;z Ane
kuf/ kem krI bnI =ke 2e ? Ane ifkhe hnfIma& AevI ko; vat AavI 2e to
Ae kem khevama& AaVyu& Ane kyare khevama& AaVyu& Ae ja8vu& jrI 2e,
jatI ;Lme gybno davo -le p2I Aek vatno kem krvama& n Aave
Aena9I ma8s muslman rhe=e nh ka. ke, Ae dInnI jrI vatno ;Nkar
2e, Ata; kuAaRnnI btavelI maNyta 2e Aeno ;Nkar ko8 krI =ke 2e ?
v0u ivgt AenI jgaAe krvama& Aav=e.
wprokt je l`a8 tmarI sevama& rjU krvama& AaVyu& tema& devb&dI
mSlk trf9I Ae 28av4 krvama& AavI ke nbI
ne Aailme gyb
Ane gybda& p8 n9I khI =kta Ane ifkhe hnfIna Aa0are Ae =Bd
gyre `udane Aapvo ku 2e, Ae4le nbIne Aailme gyb Ane gybda&
khevu& ku rhe=e, to tmne Aena9I Ae ja8 9; g; ke Aa4lu& smjavva
p2I p(9r p8 pa8I 9; =ke 2e. p8 devb&dI mOLvIAona idlo nbI
ma4e Aena9I p8 v0are k58 2e ke teAo Aaje p8 nbI ma4e gybda&no
=Bd wpyog krvane kuf/ mane 2e Ane jo AemnI kuAaRn Ane hdIq
iv)0 AavI h5 rhI to teAo nbI ma4e Kyare nmtI Aap=e nh, Ane
muslmano9I Aemnu& yu)0 calu rhe=.e duAa kro ALlah Aemne smjvanI
tOfIk Aape.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
p8 tme Ae =Bdma& AanakanI kr=o jem tmarI pUra8I Aadt 2e, p8
nbI ma4e nh to tmara 3rna ko; buzugR ma4e to tme jr9I kbUlI
lI0I h=e ! tmne nbI ma4e ko; vat smjma& n9I AavtI 3rna buzugR
ma4e drek mSAlono hl nIkXI Aave 2e, jene tmarI 3relu wdartanu&
nam Aapvama& Aav=e ! hu& muiSlm Avamne Aeno p8 puravo AapI dw&
ke Aemne Ae vatma& p8 ANyay smjma& AavI jay, vqoR9I devb&dI
muLlaAo je =Bd nbIne n Aapva l6I ra 2e tene 3rna buzugR ma4e
ke4lI `u=I9I SvIkarI le 2e !

gujratI -aqa&tr

Amuk buzugoRnI halto hzrte potanI @-e Ae p/ma8e v8Rn


krI ja8e Ae bIjanI vat Aemna mu`e. AmarI -avnaAo Ane
ivcaronI 8e rjUAat 9; rhI 2e, idle ku& ke, joyu& p/kai=t idlna
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
281

2e ne ! Aap8I s3XI guPt vato Aemna pr ArIso 9; rhI 2e !


sahebe k+fo kramt Aemna9I v0Ine ko8 h=e ? -le Ae smye to Ae
gybdanI Ane k+fe sd/nI W&6I Asr l;ne w5yae, s-a smaPt
9;.
mOLvI ABdu+=kUrnu& l`a8 tme joyu& ke nbI ma4e gyb ja8ta
hta ke gybda& 2e Ae Ame n9I manta Ane Ah mOLvI A=rf AlInu&
idlonI vatne ja8I levu& Ane ma8sna idl jo;ne AenI vat = krI
AapvI vgerene ke4la su&dr =Bdo9I v8RvI ra 2e ke hkImul wMmtnI
gybdanI !
0

tme Aemne sval kro

tme Aemne pU2o ke tmara MaOLvI saheb idlnI Amuk vato A&daja9I
ma4e kuAaRn
btavI Aape, to Ae AemnI gybdanI ! Ane nbI
nI gybdanI Aa p/ma8e 2e hdIqo pukare ke lo ! Aa
pukare ke nbI
nI gybdanI! to Aene manI levu& i=kR 9; jay ? to 3rna
2e nbI
mOLvI ma4e Ae =Bd ko; p8 ivvad vgr kem kbUlI levama& AaVyo ?
mOLvI tmaro 2e Ae4le tme gybda& hovu& kbUlI lI0u& to nbI jemno 2e
Aem8e potana nbI ma4e Ae =Bd kbUlI lI0o ! Ae =Bd mOLvIne
Aapvama& tmaru& pe4 n9I du`tu& to p2I nbI ma4e Ae =Bd9I tmaru& pe4
kem du`e 2e ? =u& nbIne tme tmaro n9I smjta ?! tmara mOLvIAe
idlnI Amuk vato btavI to tmaru& idl bagbag 9; gyu& Ane tme
tmaro krelo pUro ivvad -UlI gya ! to nbInI gybnI btavelI vato9I
hdIqnI iktabo -relI 2e, tmaru& idl bagbag 9;ne Ae gybdanI
kbUlI leva tEyar kem n 9yu& ? ka&; to h=e jene l;ne mOLvI ma4e idl
nrm 2e Ane nbI ma4e k58 ? je vat mOLvI ma4e kbUlI lI0I nbI ma4e
kbUlI lI0I hote to muslmanonI Aektanu& `Un n 9tu&. SpQ4 9yu& ke
muslmanonI Aektanu& `Un krnar devb&dI Ane vhabI mOLvIAo 2e.
Aemne Ae p8 pU2o ke nbI ma4e gybda
gybdanI jene ArbIma& ;Lme gyb
khevama& Aave to Ae i=kR 2e to p2I mOLvI A=rf AlI 9aNvInI idlonI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
282

pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

baz buzugoR ke halat hzrtne ApnI zbanse ;s trh


;=aRd frmaAe ke goya dr hdIqe dIgra&. beAEnehI hm logo& ke
jzbato `yalatkI tjum
R anI ho rhI hy. idlne khake de`o ro=n
zmIr h&y na ! sare hmare m`fIyat wn pr Aa;na hote ja rhe
h&y ! saihbe k+fo kramt wnse b> ke kOn hoga ! Amuk lI4IAo
p2I l`a8 kre 2e. `Er ws vkt to ghera Aqr ws gybdanI
AOr k+fe sdka lekr w5a, mjils br`aSt hu;. hkImul wMmt,

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AlI 9aNvIno `lIfa ABdul maijd diryabadI 2e jem8e potanI
i`laftvaXa pIrna v`a8 Ae =Bdoma& kyaR 2e jene naja;z Ane kuf/
smjva teAo Aek sdI9I muslmano sa9e l6I ra 2e, Ane ko; Aevo
=Bd hoy jena pr mo4o ivvad n ro hoy to manI lI0u& ke Aevu& 9; =ke
2e Ane -Ul9I Aam 9; =ke 2e p8 je =Bd nbIne n Aapva ivvad
krIne Aem8e muslmanona 4uk6e 4uk6a krI na~ya Ane Aemne smjavva
hjaro pana&Aonu& l`a8 AsfX ru& ! te =Bd ko; p8 tklIf vgr
s&pU8R srXta9I gyre nbIne kem krI AapI =kay ? Ane s3Xa
ivvadne Aek trf ra`Ine 3rma& Aeno magR kem krI nIkXI Aave ? Ane
l`nare to l`I na~yu& p8 Aa`I jmaAt Aene p7Ine cup kem rhI ?
piBlk to piBlk 2e mOLvIAo Aene kem hDp krI gya ? hram Ane
kufno lukmo gXa nIce wtarta& Aemne 9o6I p8 tklIf n 9; ? to Lyo
i`laftvaXa pIr sahebna v`a8 Aemna j `lIfa sahebnI jbanI
jene nbI
ma4e to nh p8 pIr ma4e pUrI jmaAte AekmtI9I
SvIkarI lI0a, Ane Aena pr pUrI jmaAt trf9I nkaraTmk ko; ccaR
krvama& n AavI.

ftava r=IdIya, -ag , pej n&.

gybdanI hkk tAalane 2o6Ine bIja ma4e saibt krvI


i=kR 2e.

je puravo tmarI sevama& rjU 9yo to Aena pr r=Id Ahmd g&gohI


sahebno fTvo =u& 2e Ae Ame Ae4la ma4e rjU kyoR ke Aem8e je i=kR kyu% 2e
Aena pr =hadt Aemna AailmnI 2e, hve Aemne Ae btavanu& rhe=e ke
i=kRno fTvo nbInI gybdanI saibt krvama& breLvI loko pr j lage
2e ke devb&dno ko; v6o Aailm potana vtuRXna bIja v6a AailmnI
Ae =Bdo9I tarIf kre to Aena pr p8 lagI =ke 2e ? Aemne fTvo Aemna
vtuRXna lokone lgaDyo n9I, Aeno mtlb Ae 9yo ke teAae fTvo
Aapvama& p8 ANyay kre 2e. `ulaso Ae ke jU5o potana jU5ne prdama&
ra`va is]aer p/karna jU5 bole 2e, Ane Ae k=ama& sTyno sa9 l;
=kto n9I jya& su0I Aena9I tOba n krI le ! Aek vatne bga6vama&
Aemne ke4lI vato bga6vI p6e 2e ? Ane jemne vat bnavvama&
bga6vanu& kam krvu& p6e Ae Aena `o4a hovanI dlIl 2e.
car gybnI vato btavva9I te p8 Aemna kanusar mOLvI
A=rf AlI 9aNvI Aemna Tya& gybda& bnI gya ! Ane nbIAe pak
fmaRve 2e ke ALlahe potano yde kudrt marI 2atI pr ra`Ine mne
;Lmno Ae fyz AaPyo ke Aaka=o Ane jmInnI drek vStu mara ma4e p/
kai=t 9; g;. to jemne Aa4lo iv=aX gyb Aapvama& AaVyo
Aemna ma4e gybdanIno =Bd kbUl n9I ! bLke kuf/ khI AaPyu& ! Ane
car vato potana mOLvInI sa&-XIne `u=I9I gybdanIno =Bd 0rI
dI0o !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
283

nbI ivqe g&gohI sahebnu& l`a8

Aor yh AkIda r`na ke Aapko yAnI huzUr


ko ;Lme
gyb 9a srIh i=kR hy. ftava r=IdIya, -ag, pej n&,
Ane Ae AkIdo ra`vo ke Aapne Ae4le nbI
gybdanI htI `uLLau i=kR 2e.

pase

marI iktab p7nar gme te hoy Nyay9I btav=o ke mOLvIne car


vatoma& gybdanIno =Bd Aapvama& AaVyo Ane nbI ma4e Aene `uLlu
i=kR khevama& AaVyu&, Aa ANyayne tme kbUl kr=o?
0

Pa//9m dlIlna p/karnu& }aan p/aPt kro

=ah sahebe ku& ke ko; Aa hdIq9I dlIl lave ke nbI


Ae
frmaVyu& mara pr drek vStu p/kai=t krI Aapvama& AavI. to Aana9I
kul gyb purvar 9ay 2e p2I Aailmul gyb kem n khI =kay ? to
=ah sahebe jvab Aapta& ku& ke kulno mtlb mukamna Aa0are krvama&
ma4e kulno =Bd wpyog 9yo to
Aave 2e to Ah Aap8a nbI
Aeno mtlb AapnI haltna munaisb levama& Aav=e, Ane Ae 2e be
hdonu& kul ;Lm p/9m idvs9I A&itm idvsnu&, je ALlahna ;Lmna
Aa0are sat smuma&9I Aek 4Ipa je4lu& p8 n9I, p8 je be hdo Ame
v8Rn krI Aena Aa0are kul 2e, jene kul ;zafI p8 khI =kay 2e ke
Amuk trf s&b&0 kro to kul Ane Amuk trf s&b&0 kro to Aek -ag,
jenI ivgt piBlknI smjma& AavI =ke Ae p/ma8e rjU krvama& Aav=e.
=ah sahebnI Aa vat pr p8 Amaro Aml 2e, Ae4le Ae p8
Amara iv)0ma& dlIl n9I bnI =ktI, Ane Ae p2InI je vat 2e
Aema& je v8Rn 9yu& Ae Ala sbIlI ]anzzul 2e, Ane Ae le`knI
maNy vat n9I hotI bLke Ae ivro0InI maNy vat hoy 2e, jyare Ae
=ah sahebnI maNy vat n9I to Amare Aeno jvab AapvanI jrt
n9I, kulno vaStivk A9R ke Ae ;Lm ALlah jevu& jema&9I ka&; j bhar
n jay to Ae ko;nI j maNyta n9I, ko; muslman ALlah jevu& Ane
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
284

;Sbate ;Lme gyb gyre hkk tAalko srIh i=kR 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
btavelI `bro pr gybdanI
gybdanIno =Bd i=kR 2e ke n9I ? jo i=kR n9I to
p2I nbI ma4e i=kR kem ? Ane i=kR 2e to p2I tme Ae =Bd tmara mOLvIne
AaPyo Ane tmarI jmaAte Aekmte Ae vat SvIkarI lI0u& to tme i=kRne
l;ne ;Slam9I bhar 9; gya ! tme tOba krI?

vlI ma4e mane nbI ma4e n mane ?!

=ah sahebne hdIqma& je ;Lmno wLle` 9yo Ae manvu& n hoy to


p2I fuyuzul hrmEnma& Aape Ae hdIqna =Bdo9I Ae j p/ma8enu& iv=aX
;Lm mareftna drje pho&cnar vlI ma4e kem saibt kyu% ? jo tmare n9I
j manvu& to kayr bnIne vat nh krvanI SpQ4 =Bdoma& khI Aapvanu&
ke tme gme Tya&no puravo lavo Ame manvana n9I ! to bIjane tmara9I
dUr 9vano magR mXe, dlIlma& `yant9I kam nh levu& !
`yantse kam n cle g a te r a
ifraste ;man =aihd hy me r a
=ah sahebna l`a8 pr Ahya su0I je ivgt v8Rn 9; te
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
286

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aap8e Aema& lagela rhIAe Ane AemnI `rab vato prdama& rhe, Jyare
AemnI Aa p/ma8enI mKkarI 2e to p2I Aap8e potanI maNyta pr
ccaR n krta& Aemnu& manvu& ke4lu& 2e tenI ccaR krvama& lagela rhevu&
jo;Ae ! AemnI pk6 Ae p/ma8e j 9; =ke 2e, Ane Aemne AemnI
mKkarIma& Aa dav9I j nakam krI =kay 2e.
bd AkIda lokone `udano Dr hoto n9I, Ane hoy to Ae bd AkIda
kem rhe ? AemnI dlIlo potana davane saibt krva ma4e n9I hotI,
AemnI dlIlo samevaXanI maNytane `o4I saibt krva ma4e hoy 2e,
Ae4le Aemna l`a8ma& gybnI Amuk vatono wLle` hoy to Aam n
sm@ levu& ke teAo nbI ma4e gybnu& Amuk ;Lm mane 2e bLke teAo nbI
ma4e Aaje p8 Aek vatnu& gyb manva tEyar n9I, ko; p8 jgaAe
ccaRma& Aa vat -Ulvama& n Aave, Ane AemnI ko; Ala sbIil
]anzzulvaXI dlIl9I 0oko `avama& n Aave. hu& tmne btavI gyo ke
Ala sbIil ]anuzzul dlIlno Aek p/kar 2e jema& samevaXane kheva
ma&ge 2e ke 9o6Ivar ma4e tmarI vat manI l;Ae to p8 Aena9I tme je
davo kro 2o te saibt 9to n9I. `ulaso Ae ke Aama& samevaXanI
maNyta saibt n9I 9tI, Ane de v b& d IAonI ;Lme gybma&
kbUlatvaXI dlIlo Aana pr Aa0airt 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ALlah je4lu& ;Lm ko;na ma4e manI =kto j n9I Ane manI le to Ae
muslman rhI jto j n9I, Ae4le muslmanoma& ko; ivro0I p8 n9I
jenI maNyta Aa rhI hoy, to =ah sahebno jvab Ala sbIlIl
fzR 2e Aeno mtlb 2e ko;nI AevI maNyta n9I p8 9o6I var ma4e
manI l;Ae to Aeno jvab Aa p/ma8e Aapvama& Aav=e ke jo Aevu&
iv=aX ;Lm hoy to ALlahna kudrtnae ha9 AapnI 2atI pr hovane
l;ne Ae halt htI, ha9 `sI gyo to Ae halt p8 jtI rhI, jemne
dlIlna p/karnu& ;Lm 2e Aemne Aa vatnI sarI AevI `br 2e.
A&tma& Ae ke jo Aa p/ma8e wLle` krvama& n Aave to je jvabnu&
v8Rn 9yu& jhalt pr Aa0airt 2e ke ALlah jevu& ;Lm Aek sekN6 ma4e
p8 ko;ne mXI =ktu& n9I Ane Ae4la smy ma4e manva9I p8 ;man
caLyu& jay 2e, p2I Aene =ah saheb jeva mhan AailmnI maNy vat
kem krI khI =kay 2e jene marI jevo km ;Lm p8 sm@ =ke 2e ? Ane
h@ p8 devb&dIne nbInI du+mnIne l;ne smjma& n Aavtu& hoy to
`o4a ;radama& ko; bd\AkIdane potano wLlu sI0o krvano moko n mXe
jene l;ne =ah sahebe Ae jvab p2I l`a8 kyu% ke Ae iv=aX ;Lm
Aapne bI@ v`t Aapvama& AaVyu&, to tme je ;Nkar krva ma&go 2o
Ae pUro 9; =kto n9I. Ane Ame p8 khIAe 2IAe ke nbI ma4e je
iv=aX ;Lm Ame manIAe 2IAe te kuAaRnna s&pU8R wtyaR p2I9I 2e.
Ae4le Aa hdIq9I AmarI btavelI hdnu& s&pU8R ;Lm purvar n 9ay to
p8 Aena9I ko; nuk=an n9I, p8 hu& khI= ke je4lu& ;Lm saibt 9ay
2e Ae4lu& to manIne btavo ? AemnI iktabona 38a purava rjU 9ya
jena9I tmne Ae vatnI ja8 9; g; ke teAo Aek vatnu& Ata; ;Lme
gyb p8 manva tEyar n9I, hu& mara muslman -a;Aone ivn&tI krI=
ke tme Aemne pU2o ke Ame ke4lu& manIAe 2IAe te Amaro mSAlo 2e p8
tme ke4lu& mano 2o te to lokone btavo ? tme to tn j n9I manta
tenu& =u& ? jo teAo manva tEyar n 9ay to je AemnI iktabona l`a8o
me& tmarI sevama& rjU kya% tene AemnI smx ra`o !
teAo Aap8I maNyta pr =&kaAo Ae4la ma4e wpiS9t kre 2e ke
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
285

Avam ma4e de=I da`lo

hu& mara muiSlm Avamne de=I da`lo AapIne smjavu& jena9I Aa


vat smjvI v0are srX 9; jay, te Ae ke tmara 3rma& kul ds
ro4LaIAo Ane =ak 2e tema&9I tme Aa5 ro4lIAo `ay lI0I to Aam
n9I khI =katu& ke tme kul ro4lIAo `ay lI0I bLke Aam khevama&
Aav=e v0are `ay lI0I, kul n9I `a0I Aeno mtlb Aevo levo ke,
kul n9I `a0I Ae4le `a0I j n9I ! Ae smjna Aa0are p8 sTy
n9I. Aek gami6yo ma8s je Aek idvs p8 SkUle n gyo hoy te p8
smaijk A9Rma& -Ul krI =kto n9I, Ane Ah mOLvI Ae vatma& -Ul
krI ro 2e ! vaStvma& Aa -Ul n9I bLke ;radapUvRk `yant krvama&
AavI rhI 2e ! pU26e pk6e to ba&6o Ane i=&g6e pk6e to `a&6o !
0

fslul i`tabno rdIyo

bd\AkIda loko smjva ma&gta hoy to AemnI smjma& Aave p8


na v`a8 pr nkaraTmk idmag bnavI ra~yu& 2e Ae4le
Aem8e nbI
teAo ko; dlIl p8 manva Ane kbUlnI inYyte )yan Aapta j n9I
Ae4le Aemnu& smjvu& mu+kel 2e, p8 mne ic&ta muiSlm piBlknI 2e ke
bd\ma= loko Aemne vgr va&k gune --UktI Aagma& l; jva ma&ge 2e !
Ane Amara AvamI -a;Ao p8 potana pir8am9I be`Of 9;ne j;
ra 2e ! to muiSlm Avame p8 )yan Aapvu& jo;Ae ! Ane mOLvIAoAe
h5e n c7ta& hkk ja8va koi== krvI jo;Ae ! =Etan mhan Aailm
hto, Ane Aene potana ;Lm pr gvR hto Ae4le Ae ko;nI vat smjva
n ma&gto hto to Ae8e ALlahna kheva 2ta& hzrt AadmnI fzIltne
kbUlI nh Ane potanI h5 pr ro to Aene ke4lu& mo4u& nuksan pho&Cyu&
ke duinya p8 brbad 9; Ane Aa`ertnI brbadI Aena isre bakI 2e,
to :Lm ra`Ine `o4o gvR n krvo jo;Ae, sTy smjvanI koi== krvI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
288

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
p8 tmara Nyay pr 2o6u& 2u&, ka. ke, maro mksd samaNy muslmanonee
sacu magRd=Rn krvanu& 2e, tme smjo Ane sacaAone mano ! te mOLvIne
manvu& hoy to mane nh to jay cUlama& Aap8e =u& ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aapna l`a8no -ava9R hto Ane Aena pr Aap8o Aml 2e Aeno
`ulaso hto, mUX vat to srfraz sahebnI `yant btavvI 2e to
te p8 ha&sl krI lo ke tmne `br p6e bd\AkIda ke4lo bdma= 2e Ane
Ae piBlkne A&0arama& ra`va vatoma& Ane dlIloma& kevo ferfer kre 2e
Ane ke4lI `yant9I kam le 2e, v0are nh piBlkne AemnI `yantnu&
ykIn AavI jay to teAo AemnI kaiLpt vato9I H4Ine kuAaRn Ane
hdIqnI maNytane )yan AapIne smjvanI Ane manvanI koi== kr=e,
Ae4le `yant9I p8 Ame tmne vakef krI ra 2IAe. AmarI ccaRno
ko; Aek `U8o p8 tmara ma4e Aevo nh rhe ke tme khI =ko ke AmarI
smajma& n AaVyu& Ane tmne Ae p2I Aa`ertma& `udanI bargahma&
AmarI firyadno moko mXe, manvu& n manvu& tma& kam ! Amaru& kam
tmne sTy9I vakef krvu& 2e.
=ah sahbna l`a8na p/9m -ag pr l`e 2e
hzrat A&ibyaAe ikram
se ;Lme gybkI nfI krna vaijb
hy. =ah sahebnu& ArbI l`a8 va&co ! Ane p2I tme fe&slo kro ke Ae
`yant 2e ke n9I? Ay& yuNfa Anhum isfatul vaijb. ALlahnI
isfatne nkaraTmk ra`vama& Aav=e. Ae4le ke je isft ALlahnI 2e
Ae =Bd bIjane Aapvama& nh Aave, jem ke ko; Vyikt mherban hoy
to Aene rhman khevama& nh Aave, to Ah `yant jauAo l`e 2e
;Lme gybkI nfI krna vaijb 2e. isftno =Bd fgavI gyo Ane
ke ilAe ;Lme
ku&, ftjLla lI kuLlu =y;nkI hdIqse Aa& hzrt
gyb saibt krna glt hy,kyo& ke wSme& lfze kul wmUm AOr ;iStgrak
ke ilAe nh hy. Ah Aam khevu& jo;Ae ke kul ;Lme gyb saibt krvu&
`o4u& 2e kem ke kul Aena vaStivk A9Rma& n9I bLke v0arena A9Rma& 2e,
to Aene ka7Ine piBlkne 0oko Aapta& l`e 2e gyb saibt krna
glt hy. ;zaltul rRyb, pej n&.
jene bIja trIka9I Aam smjo ke hdIqma& kulno =Bd 2e Aeno
mtlb kul n9I v0are 2e to saibt 9=e kul ;Lm n9I v0are ;Lm 2e,
p8 Ae8e l~yu& kul :Lm n9I Ae4le ke 2e j n9I, hu& AenI Aa `yantne
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
287

me& devb&dIAona 38a l`a8onu& va&cn kyu% p8 mne AemnI


nkaraTmk ccaR pr ko; jgaAe ;Nsaf Ane Nyay jova myo n9I,
Aem8e Amuk jgaAe Amuk vatonI kbUlat krI to Ae p8 Ala sbIil
]anzzul , jeno mtlb 9ay 2e Ame n9I manta p8 tmara kheva pr
9o6I var ma4e manI l;Ae to Aa p/ma8e j saibt 9ay 2e, `ulaso Ae
ke Aa p/ m a8e n u & hkaraTmk vaStvma& Ae n I maNyta n9I hotI,
devb&dIAonI hkaraTmk vato Aa p/ma8enI dlIlo pr Aa0airt 2e jene
maNyta khI =kta n9I AemnI maNyta to nkaraTmk j 2e, fslul
i`tabma& krelI Ae p/ma8enI ccaR jvab sa9e tmarI sevama& rjU k& 2u.&
p/9m Ae ke tjLla lI kuLlu =y;n. mara ma4e drek vStu p/kai=t
9; g;. jo potana samaNy A9Rma& hoy to Aapne vaStvma& barI
tAalanI kuNh khIftnu& ;Lm hovu& jo;Ae ! Ane ALlahnI hkIktnu&
s&pU8R ;Lm ALlah pase 2e to jr Aam m`sUsul baz 9=e, Ae4le
ke Aema&9I Amuk bhar 2e,`ulaso Ae ke hdIqma& je kul 2e Ae kulna
mtlbma& n9I Ae4le nbI ma4e ;Lme kuLlInI maNyta `o4I 2e.
bIjau& Ae ke jo manI levama& Aave ke Aap pr drek vStu p/kai=t
9; g;, p8 AenI dlalt Aena pr n9I ke drek vStu drek p/kar9I p/
kai=t 9; hoy, Aam 9; =ke 2e ke drek vStu ;jmalI trIka9I p/kai=t
9; hoy, ivgtvar nh, A9va drek vStu Aap pr p/kai=t 9; hoy
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
289

;zlturRyb
0

Tamara svalo Ane Maara jvabo

Pa/9m Ae ke Hu& tmne var&var Ae btavI ro 2u& ke Aemne n9I manvu&


Ae4le tena& Aa b0a& bhana& 2e ! gujratIma& khevt 2e nacvu& n hoy
to Aa&g8u& va&ku. Aemno jvab to Ae j ke kul n9I to Aaka=o Ane
jmInno kul ;Lm je tmara kheva9I saibt 9ay 2e tme manI lI0o ?
tmara& l`a8o gvah 2e ke tme Aek vatnu& ;Lme gyb p8 manta n9I
tenu& =u& ?
BaIjau& Ae ke tme sval kyoR to ko;nI maNyta same ra`Ine ke p2I
Aam j idmag9I ivcarIne ? Aam j kevX =Kyta pr krelo 2e to
Aenae jvab AapvanI jrt n9I, Ane tme Aala hzrtne same
ra`Ine sval kyoR 2e to p/9m tmare Ae btavvu& p6=e ke Aala hzrte
kulno Ae mtlb lI0o 2e je tme btavI ra 2o ? Ane Amaru& cele&j 2e
ke tme Ae saibt krI =k=o nh, to p2I Aa sval n9I svalna
pma& Aaxep 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
290

nkaraTmkma& p8 ANyay

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Amuk p/kar9I, n ke drek p/kar9I,to Amuk p/kar9I p8 Amuk vStu 2e
kul vStu n9I, to Aapnu& ;Lm Amuk vStunu& 9yu& kulnu& nhI.
Ijau& Ae ke Aa Aahadma&9I 2e p2I Ae kem krI Aayt v ;Ndhu
mfatIhul gybe layAlmuha ;Lla hu.nI nais` kevI rIte bnI =ke
2e ? to in=&k ! mara ma4e drek vStu p/kai=t 9; g; Aena samaNy
A9Rma& n9I.
Cao9u& Ae ke muLla AlI karIAe i=fanI =rhma& Ae vatno `ulaso
kyoR 2e ke nbI
nu& ;Lm Amuk gybonu& 2e.
Paa&cmu& Ae ke"mara pr drek vStu p/kai=t 9; g;"nI tfrIA Aana
pr 2e fAilmtu mafI Ssmvait vlAdR to me& ja8I lI0u& je k&;
Aaka=o Ane jmInma& 2e, Aana9I saibt 9ay 2e ke Aapne Aa j
;Lm ha&sl 9yu& Ae isvaynu& nh, Aapnu& ;Lm Ae isvayne 3erse nh,
to ja8va myu& kul Aena wmUm pr n9I. fslul i`tab, pej n&. ,

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jo;Ae, Ane potanI smjma& n Aavtu& hoy to bIjano sharo levo
jo;Ae, ko;nI vat pr ccaR krta& phela& AemnI maNyta =u& 2e AenI
babt Aap8e je sa&-Xel&u 2e te vaStvma& Aev&u 2e ke p2I AenI `o4I Afva
2e, Aa b0I vatonI ckas8I hovI j jo;Ae ! je Vyikt Aa p/ma8enu&
idmag l;ne cale 2e Aene Aaje nh to kale magR mXIne j rhe 2e, Ane
je8e pote nkaraTmk idmag bnavI lI0u& Ane Ae ko;ne ;Lmma& potana9I
mo4o smjto n9I Ae Kya& ko;nI vat SvIkarI =kvano 2e ?
nm/ t a su N nt 2e Aadt nbInI
mae4a; hram Aadt AzazIlnI

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
;Lm 2e jeno mtlb 2e kul gybnu& n9I. to Ame p8 ;Lme ;lahIna
jaherI s&b&09I Amuk j ;Lme gyb manIAe 2IAe jenI 28av4 mujeba
juz;ya9I Ame krI AapI Ane ;Lme gybma& Aala hzrtnI maNyta
=u& 2e Ane Aape ;Lme gybee nbIne je hdoma& ra`Ine je =rto sa9e
saibt kyu% 2e tenu& Aek p/kr8 Aala hzrt Ane devb&dI :Lme nbIna
p/ka=ma&"Aa nam9I rjU krI=u& Ane Aema& AmarI s3XI =rto Ane
tmarI vat, vatma& krelI nkaraTmk ccaR rjU krIne muiSlm Avamne
ma4e Aala hzrtnI nbI9I mhoBbt Ane devb&dI muLlanI nbI9I
du+mnIne medanma& lavIne ra`I d;=u&, ;N=a ALlahu tAala !
tmaru& khevu& Aevu& 2e ke hzrt muLla AlI karIAe Ae l`a8 kyu% ke
nbI pase Amuk gybnu& ;Lm 2e kulnu& nh. to Ame jvabma& ku& ke
Ame p8 nbI ma4e Amuk gybonu& j ;Lm manIAe 2IAe Ane AmarI
maNyta p8 mujeba juz;ya 2e mujeba kuiLlya nhI, p8 Ae4lu& khIne
Aam nh sm@ levanu& ke tme medan marI lI0u& ! p/9m pir-aqanI
duinyama& AavIne Ae ivcarvanu& ke ArbIma& bAz Ane gujratIma&
Amuk potana A9Rma& ke4lo iv=aX 2e Ane AenI iv=aXtama& =u& =u&
AavI =ke 2e Ane smay =ke 2e, AenI iv=aXta p8 tmara idmag9I
bhar 9; =ke 2e. tme Aeno `ulaso n9I krvana, ka. ke, tme vaStvma&
nbI
na ;Lmne saibt krvanI inYyt9I medanma& n9I AaVya,
tme to to6vanI inYyt9I medama& Aavela 2o ! Ae4le tmaru& l`a8 Ae
p/ma8enu& j h=e jena9I Avame muiSlm sm@ n =ke Ane teAo tmara
davma& AavI jay Ane 9; p8 Aevu& j ru& 2e ke lokonI smjma& AavI
=ke Aevo `ulaso krvama& n9I Aavto Ae4le piBlk pase AanI
vaStivktanu& ;Lm n9I p8 hu& mara rbnI Ata9I Ae p/ma8e 28av4
krI= je piBlk ma4e j 2e Ane piBlkne pUro faydo AapI =k=e, jena9I
sTy Ane AsTyne sarI rIte AoX`I =ka=e. Ah Ae Amuk vatono
;Lme gyb ke4lo iv=aX 2e tena bIjana =Bdoma& nhI Ae j muLla
AlI karIna l`a89I tmne btavu& jena pr njr p6ta&nI sa9e tmarI
Aa&`o fa4elIne fa4elI j rhI j =e !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
292

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ijau& Ae ke Ame ALlahnu& ;Lm same ra`Ine ;Lme nbI
ne
hkaraTmkma& mujeba juz;ya ra`elo 2e, mujeba kuiLlya nh, jyare
AmarI maNyta ALlahna ;Lmna s&b&09I Amuk j vatonu& ;Lm 2e to
je mujeba kuiLlyano davo kre Ae jvab Aape, Amare jvab AapvanI
jrt n9I.
Coa9u & Ae ke Ame ku l ne ;zafI ku & 2e , Ae n o mtlb 2e Aap
pase p/ 9 m idvs9I A&itm idvsnu& s3Xu ;Lm 2e, to kul Aa be hdma&
2e, s3Xa ;Lme Aa`ert sa9e s&b&i0t krvama& Aa kul n9I Amuk j
2e. ;Lme ;lahI sa9e s&b&i0t krvama& j Aa mujeba juz;ya n9I, :Lme
Aa`ert sa9e s&b&i0t krvama& p8 mujeba juz;ya 2e.
no&0 Mauijba kuiLlya Ae4le kul hkaraTmk hoy, mujeba juz;ya
Ae4le Amuk hkaraTmk hoy.
Paa&cmu& Ae ke drek vStunu& ;Lm drek p/kar9I to Ae p/kar Aek Aek
vStuna Aa0are germutnahI Ane As&~y 2e jene g8trIma& n9I lavI
=katu,& Ane Ame k=ama& germutnahI ibl feAlno davo n9I kyoR, Ae4le
jyare Amaro Ae davo j n9I to Aena jvabnI p8 Amne jrt
n9I, Amara Aala hzrt je tmne ka&4a mafk lage 2e ka. ke, Aape
tmara davne nkamo krI na~yo ! tme drvajo b&0 krIne Plano bnavta
hta to Aape tmaro drvajo to6Ine na`I dI0o Ae4le Aap tmne sara
n9I lagvana ! Aap potanI iktab `ailsul Atekadma& fmaRve 2e
ALlatnahIl kMmI m`sUsum ib;iLm Llaih tAala. germutnahI
ibl feAlne samel 9vu& ALlahna ;Lm ma4e j `as 2e. `asno
mtlb 2e ALlahne 2o6Ine bIja pase Ae }aan n9I, to Aek Aek vStu
potana AiStTvma& ;Lmna As&~y p/karo 0rave 2e Ane ;Lmma& Amaro
Ae davo n9I, Amaro davo 2e nbIne p/9m idvs9I A&itm idvsnI be
hdoma& drek vStun&u ;Lm 2e, ijhate germutnaihya ibl feAl Amaro davo
n9I, Ae4le Aeno jvab Ae Aap=e jeno Ae davo hoy !
2u& Ae ke muLla AlI karIAe =rhe i=fa kazI ;yazma& kazI
sahebna l`a8 pr =rh krta& l~yu& ke, nbI pase Amuk gybnu&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
291

k>arI sahebe =Bd Amukno `ulaso kyo

=u& muLla AlI k>arI breLvI 2e ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

muLla AlI karI


Ae ccaRno ivqy bnelI hdIqnI je
=rh krI 2e Ae tmarI sevama& Aa p/kr8na& Aar&-ma& j rjU krI devama&
AavI Ae4le Ae jr9I tmara idmagma& h=e Ane n hoy to dUr n9I,
pa2la panaAoma& j;ne frI9I Aenu& va&cn krI lo. Amaro mksd 2e
hkknI =o0 Ane =&kaAono ;laj ! to =&ka rhI jay Aevu& ko; kam nh
krvanu&. je vatnI ccaR 9ay Ane Aeno 9o6o wLle` pa2la panama&
9yo hoy Ane Ae vat tmara idmagma&9I nIkXI g; hoy to Aene
Anumma&9I jo;ne frI9I ha&sl krI levu& jo;Ae, =Etan ma8sne Ae
smye v0are heran kre 2e jyare Ae hkk smjvanI inYyte medanma& Aave
2e, Ane Aene vatoma& -Ulavo AapvanI p8 koi== kre 2e jem ke kuAaRnma&
2e vma AnsanIhu ;Ll +=Etan. Aene to =Etane j -Ulavo AaPyo.
to =Etan potanu& kam krI =ke 2e, Aema& sfXta Ae 2e ke Ae Aenu& kam kre
Ane Aap8e Aap8u kam krIAe ! to muLla AlI karInI hdIq pr krelI
=rhne frI9I va&cI lo Ane p2I Aemna Aa l`a8ne va&co !
ksIdabudaRna =eArnI =rh
muLLaa AlI karIAe hzrte ;mam busre Ina Aa =eArnI =rh krI
f;Nna imn juidk uinya v drratuha
vimn wlUimka ;LmuLlOih vl klmI
duinya Ane Aeno =8gar AapnI wdartano Aek -ag 2e, tmara
;Lmono Aek -ag lOho klmnu& ;Lm 2e.
hzrt muLla AlI karI Aa =eArnI =rh Ane `ulaso kre 2e
v kOnu wlUimihma imn wlUimih Alyih Sslamu ANna wlUmhu
ttnVvw ;ll kuiLlyait vl juz;Yyait v hka;ka v mAairfa v
Avairfa ttALlku ibzzait v iSsfait v ;Lmuhuma ykunu nhrm imn
buhuir ;iLmih v hrfm imn sutUir ;iLmih.
lOh Ane klmna ;Lmnu& nbIna ;Lmnu& Aek -ag hovu& Ae4la ma4e
2e ke huzUr
na ;Lmna p/kar 2e, juz;Yyat, kuiLlyat, hkIkto,
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
293

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
marefto Ane ja8vanI Ae vStuAo jeno s&b&0 ALlahnI jat Ane
AenI isfto9I 2e, Ae4le lOh Ane klmnu& ;Lm Aapna ;Lmna diryaAo
pEkInI Aek nher Ane Aapna ;LmnI lI4IAono Aek =Bd 2e.
`ulaso Aeno Aa p/ma8e 2e ke lOhna ;Lmno mtlb 2e, kudsI
l`a8o Ane gybI sUrto je Aema& ra`vama& AavI 2e, Ane klmna
;Lmno mtlb 2e je p/ma8e ALlahe ;C2yu& Aema& ra~yu&, Ae BaNne Ae4le
lOh Ane klm sa9e ;Lmno s&b&0 Aek lgavne l;ne 2e Ane Ae 2e
jga hovu& 2e, Aena ;Lmnu& nbI
na ;Lmono Aek -ag hovu& Ae4la
ma4e 2e ke huzUrna ;Lmona p/kar 9ay 2e kuLlI ;Lmo, juz; ;Lmo,
vStuAonI hkIktona ;Lmo, guPt rhSyona ;Lmo, ALlahnI jat Ane
isft s&b&i0t mareftona ;Lmo,Ane Ae bNnena ;Lmo huzUrna ;LmnI
lI4IAoma&nI Aek lI4I,Ane Aemna ;Lmna smuma&9I Aek nher 2e,
Ane AanI sa9e Ae huzUrnI brk>t Ane AiStTv9I j 2e.

rsUle pak
ma4e je ;Lme makan vma ykUnnI maNyta Ame
ra`IAe 2IAe Ane Ae devb&dna muLlane smjma& n Aavva9I i=kRno
fTvo lgavI Aape 2e, Ane muLla AlI karIAe nbI ma4e Ae l~yu& ke
Aapne Amuk gyb Aapvama& AaVyu& 2e, jene puravo bnavIne potano
wLlu sI0o krva medanma& AavI gyo p8 Ae n joyu& ke Ae Amukna
=BdnI iv=aXta =u& 2e ? to hve nbI
no Amuk ;Lm ke4lo iv=aX
2e te muLla AlI karIna `ulasa9I tmarI smx 2e, Aala hzrtna
saibt krela ;Lmne to muLla AlI karIAe huzUrna ;LmnI Aek lI4I
Ane nhernu& nam AaPyu&, lOhe mhfUzma& je ;Lm 2e Ae ;Lme makan vma
ykUn 2e Ane Aene p8 ;Lme nbIno Aek -ag btaVyo, Ane -ag kem
krI to Aenu& kar8 p8 Aem8e btavI AaPyu&, =u& p2I p8 AmarI
maNytama& =&ka rhI =ke 2e `rI?Ane devb&dI maNytana `o4a hovama&
=k rhI =ke 2e `ro ? Aa to Ae khevt mafk 9yu& ke papno 36o mo-e
j;ne fu4yo ! Ane bI@ khevt ke krva gya k&sar Ane 9; g; 9ulI!
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
294

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Aaka=o Ane jmInona s3Xa ;LmvaXI bI@ irvayt je Aa


hdIqnI j 2e to Aema& Aaka=o Ane jmInona ;Lmno mtlb =u& 2e Ae
Amara =Bdoma& to tmne smjma& nh Aave, AmarI to drek vat j
tmne Akl9I bhar lage 2e p8 `u= 9;ne muLla AlI karInu& l`a8
puravama& rjU krae 2o Aeno mtlb 2e tmne muLla AlI karI9I du+mnI
n9I. teAo tmara Tya& maNy 2e Ane tme temne mhan Aailm smje 2o
ka. ke, AemnI vatne puravama& Ane Amara iv)0ma& rjaU krea 2o to
p2I tmne pk6e to tmare p8 AemnI Ae iv=aX :LmvaXI vatne maNy
ra`vI p6=e ! jo maNy nh ra`o to drekne Ae khevano moko rhe=e ke
tmne manva n manva9I ko; mtlb n9I, tmaro mksd =&ka wpiS9t
krvI 2e, to p2I pa2la panaAoma& jauAo AemnI krelI hdIqnI =rhne !
Ane p2I Aem8e je4lu& frmaVyu& manva tEyar 9; jav to ivvad w5I
j=e Ane AektanI wMmId peda 9; j=e. p8 hu& sarI rIte ja8u& 2u& ke
tmarI Aa ccaR jema& tme Amuk vStuna ;Lme gybnI vat krI ra 2o
te sval Ane =&ka wpiS9t krva 2e, Ae4le nh ke je Amuk ;Lme gybnI
tme vat krI ra 2o tene manI leva, to muiSlm Avamne ivn&tI k& 2u&
ke tme smjvanI koi== kro Ane tmarI maNytama& ko;nI `o4I ga;6ne
l;ne `rabI AavI hoy to Aena9I tOba krI Aa sTytana mageR AavI
jav ! nbI pase ke4lu& ;Lm 2e Ae Aap8e mapI n9I =kta to hkaraTmkne
mapI lI0a p2I je bcI jay tene nkaraTmkma& lavvama& Aave, Ae
kya&nI vat ke hkaraTmkne maPya vgr nkaraTmknI ccaR = krI devama&
Aave ! Ane Aap8a nbI
no ruTbo ALlahnI m~lUkma& svR9I
mhan 2e Aap je4lo `udanI bargahma& man mrtbo ko;no n9I,
Aap8e to Ae4lI nIca; pr 2IAe ke Aap8I to g8trI p8 n9I
9; =ktI, p2I Aap8ne Ae hkk kya& pho&ce 2e ke nbIAe pak
NaI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
295

Aek =&ka Ane Aeno jvab

satmu& Ae ke Aem8e Aa jgaAe Aek =&ka Ae wpiS9t krI ke Aa


hdIq jeno wLle` 9yo `bre vaihd 2e hdIqe mutvaitr n9I jena9I
kuAaRnnI Aayt mNsU` 9ay Ane Aeno huukm W5I =ke. jyare vaihd 2e
Ane Aena9I kuAaRnno hukm W5I n9I =kto to kuAaRnma& 2e v ;Ndhu
mfatIhul gyb, la yAlmuha ;Llahu. ALlah pase 2e gybna
`jana, Aene ALlah j ja8e 2e. jyare ALlah j ja8e 2e to ALlah
isvay ko; ja8to n9I, jyare kuAaRn mna; krI ru& 2e to p2I hdIq9I
Aeno hukm W5I =ktae n9I, Ane kuAaRnna Aa0are Ae khevama& Aav=e
ke gybnu& ;Lm ALlah isvay ko;na pase n9I.
Aa =&kano jvab Ame Ae AapI=u& ke nbI
ma4e gybnu& ;Lm
je Aap8e manIAe 2IAe Ae ma hdIq9I j n9I bLke Aap ma4e gybnu&
;Lm kuAaRn9I j manvama& AaVyu& 2e Aena ma4e kuAaRnnI Aayto9I
nbIAo ma4e ;Lme gybna puravama& Ame Aek p/kr8 tmarI sevama&
rjU kyu% Tya& jo; levama& Aave tmne ykIn AavI j=e ke nbIAo ma4e
;Lme gyb p/9m kuAaRnnI AapelI maNyta 2e, AenI Ai0k malUmat
ma4e hdIqono sharo levama& Aave 2e ke muslmanonI maNytama& nbI
nI hdIqo kuAaRnnI tfsIr hoy 2e, Ae4le jem8e `bre vaihdvaXI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
296

me& Aa magRma& ih&mt kem krI ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
=anma& nkaraTmk klam krIAe ! marI to Aa magRma& pg ra`vanI
na ;Lme gyb pr
ih&mt j n9I,p8 me& joyu& ke devb&dIAonI nbI
`o4I ccaR 9I Amuk jaihl loko je AemnI calma& AavI gya,AevI
vato bolta& ke sa&-XIne marI Aa&`oma& Aa&sU& AavI gya& ke Aek
nI bargahma& Aa p/ma8e ih&mt kre ke Aek samaNy
muslman nbI
ma8s ma4e p8 Adbne l;ne AevI vat bolvama& n Aave, me& ivcayu%
piBlk ibcarI nasmaj 2e Aemne magR btavnar jevo hoy Ae p/ma8e
Aemno Adb hoy, to me& piBlkne sTy magR btavva ma4e ih&mt krI,
Ane Aa magRma& pg ra~yo ke v0are nh to mara l`a89I Ae4lo
nI =anma& Adb9I
faydo 9ay ke muiSlm piBlkma&9I ko; nbI
h4Ine vat n krI =ke

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
hzrt muLla AlI k>arIna nbI
na :Lm ma4e wpyog krela
Amukna =Bdno `ulaso Amara drek svalno jvab bnI gyo Ane
hve Ae ivqe bIjo ko; jvab bnavanI Amne jrt n9I.

ALlama ;b/ahIm hyjUrInI krelI =rh

ALlama buserIna ksIda budaRno je =eAr tmarI sevama& rjU 9yo


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
297

LaOhe mhfUzma& =u& 2e ? `aizn

TafsIre `aiznma& lOhe mhfUzna ;Lm iv=e l`vama& AaVyu& 2e


ANnl murada ibiktaibl mubIna huvl lOhul mhfUzu , il
ANnLlah ktba fIih ;Lmu makana vma ykUn vma kd kana kbl
A&y`uka Ssmavait vl Ard , v fa;dtu ;has;l A=ya; kuiLlha fI
hazl iktaib iltikfl mla;ktu Ala ;Nfaiz ;iLmh.
TafsIre `aiznma& lOhe mhfUzna ;Lm iv=e l`vama& AaVyu& 2e ke
iktabe mubInno mtlb lOhe mhfUz 2e Ae4la ma4e ke ALlahe Aema&
l~yu& makan vma ykUnnu& ;Lm, Aaka=o Ane jmInnI peda;=9I
phela&,Ane Aa iktabma& s3XI vStuAone Aema& sme4I levano faydo
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
298

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ane Aena pr hzrt muLla AlI karInI krelI =rh Ane ivgtnu& v*aRn
ma4e Ahle suNntna mhan Aailmo Amuk ;Lm
9yu& tena9I nbI
mane 2e Ae Amukno mtlb =u& 2e Ae ja8va myu& Ane Aena9I Amuk
4U&kma& krvama& Aavela l`a8oma& bd AkIda lokoAe `yant krIne
piBlkne 0oko Aapvanu& kam kyu% Aeno p8 wLle` 9yo, hve ksIdana
Ae j =eAr pr krelI bIja Aa0ar-Ut Aailm hzrt sulm
e an bEjrU InI
=rh9I p8 faydo w5avo, Ane Aala hzrtnI btavelI sTy maNyta
pr Aena sTy hovanu& s=Kt ykIn ha&sl krI lo !
F;n kIla ;za kana ;Lmu; lOih vl klim bAz wlUimih
Alyih Sslam fml bAzul Aa`r ? w@bu ibANnl bAzl
Aa`rahuva maA`brhuLlahu tAala imn Ahvaill Aai`rit
ilANnl klma ;Nnma ktba fILlOih mahuva ka;nun ;la yOiml
ikyamh.
Jo khevama& Aave ke lOho klmnu& ;Lm huzUr
na ;Lmno
Aek -ag 2e, to p2I bIja Amuk ;Lmo kya 2e ? jvab Aapvama&
Aav=e ke Ae bIjo Amuk Ae 2e jenI ALlahe Aapne `br AapI, Ae4le
ke Aa`ertnI halto ka. ke, klme to lOhe mhfUzma& Ae j l~yu& je ikyamt
su0I 9vavaXu 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
=&ka wpiS9t krI Ae vat paya ivnanI 2e.
BaIjo jvab Ae ke kuAaRnma& Amuk jgaAe drek9I ;Lme gybno
;Nkar krvama& AaVyo Ane Ae ;Lm ALlah ma4e `as krvama& AaVyo
Ane Amuk jgaAe nbIAone Aapvama& AaVyo 2e AenI `br Aapvama&
AavI, Aevu& to n9I ke kuAaRnnI Amuk Aayto manI levanI Ane bI@
2o6I AapvanI ? to Aema& Ae magR ka7vama& AaVyo ke jya& mna; 2e Tya&
jatI ;LmnI mna; 2e Ane Jya& nbIAone Ae ;Lmno Amuk -ag
Aapvama& AaVyanI `br 2e tene Ata; manvama& AaVyo, `ulaso Ae
ke jatI ;Lm ALlahno j 2e Ae ko;nI pase n9I Ane nbIAo pase 2e
te ALlahna Aapva9I 2e, jyare bNne p/karnI Aayto Alg Alg
hukm ra`e 2e to p2I hukm W5vano sval kya& wpiS9t 9ay 2e ? Ane
Aa hdIqo jene tme Aahad khIne magR9I h4avva ma&go 2o Ae tmara
kheva9I magR9I h4=e nh. Ae je Aayto Ata; ;Lm saibt krI rhI 2e
teno `ulaso Ane tfsIr 2e. Aap8I ccaRno ivqy bnelI hdIq pr
iktab fSlul i`tabama& je svalo Ane =&kaAo pote n manva ma4e
wpiS9t kravvama& AavI tena jvabo Ame tmarI sevama& rjU kyaR
jena(aI Amara muiSlm -a;Ao Ane bhenone Ae vatnu& ykIn 9; gyu&
h=e ke nbI
na iv=aX ;Lme gybne manI leva kuAaRn Ane hdIqma&
38a& purava 2e Ane ivvad phela&na Aa0ar -Ut Aailmona k9no Ane
m&tVyo p8 2e, p8 jene manvu& j n hoy Ae bhana bnavva isvay k&;
krI =kto n9I Ane bhana`orone magR mXI =kto p8 n9I ka. ke,
bhana`or ;radapUvRk nkaraTmknI pa2X p6elo 2e,hu& muslmanone
ivn&tI krI= ke ALlah tAalaAe Aapne ivcarvanI Ane smjvanI
=ikt AapI 2e Aene bIja pr Aa0airt n krI Aapo ! pote p8 potana
idmagno wpyog kro Ane `o4a lokone AoX`I Aemna9I dUr h4I nbI
nI mhoBbtvaXo magR ApnavI lo ! mhoBbtna magRma& Adb
Ane ;Jjt j hoy 2e Apmaint vatnI kLpna p8 n9I hotI.

`aizn, -ag, pej n&.

lOhe mhfUz Aailme rBbanI p8 ja8e

ALlama ;Sma;l hkkI

vlInI =an byan krta& frmave

2e

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

;mamee `aiznna krela `ulasa9I Ae ja8vama& AaVyu& ke lOhe


mhfUzma& makan vma ykUnnu& ;Lm 2e Ane ;mam buserIna frman9I
Aap8ne Ae ja8va myu& ke Ae p8 Aap8a nbI
na ;Lmno
Amuk j -ag 2e, ka. ke, lOhe mhfUzma& Aa`ertnI haltonu& v8Rn n9I
Ane Aap8a nbIne Aa`ertnI haltonu& p8 iv=aX ;Lm Aapvama&
AVyu& 2e, wprokt hdIq9I Aap8e Aap8a nbI
ma4e je iv=aX
;Lme gyb manIAe 2IAe te ;Lme makan vma ykUn 2e Ane Ae lOhe
mhfUzma& 2e Ane lOhe mhfUznu& ;Lm nbI
pase 2e, Ane Aa`ertnu&
Aena9I Ai0k, jyare wlma sdIAo9I manta caLya AaVya ke nbI
pase lOhe mhfUznu& ;Lm 2e, Ane lOhe mhfUzma& duinyama& ikyamt
su0I je k&; 9=e Ae s3Xu l`vama& AaVyu& 2e, Ane Aap8a mSlke
breLvInI maNytama& Aene j ;Lme makan vmaykUn khevama& Aave 2e
Ane Aene j devb&dI mOLvIAo i=kR khe 2e ! to ivcarvanu& Ae 2e ke je
mhan Aailmo Ae p/ma8enu& l`a8 sdIAo phela& vlIAo ma4e khI
gya Ane nbI
ma4e ALlahnI m~lUkma& svR9I v0Ine ;Lm saibt
krI gya to devb&dI mOLvIAo =u& Aemne kaifr Ane mui+rk kheva tEyar
9=e `ra ? 9ay to saru& ! je9I lokone `br p6e ke sdIAo phela&na
mhan Ane Aa0ar-Ut Aailmo p8 devb&dI maNytama& mui+rk 2e ! to
p2I nbI
na jmana9I n@kna loko i=kRne n sm@ =Kya Ane
tme j tOhIdna pUjk duinyama& jnMya ? Aemna pUvj
R buzg
u oRne mui+rkno
fTvo Aapva9I piBlkne hkkne AoX`vu& srX 9; =ke 2e, p8 teAo
Ae4la sI0a n9I ! temne to lokone `o4a l`a8o9I A&0arama& j
ra`va 2e Ae4le teAo Aemne fTvo Aapvana n9I. to p2I pUvRjonI
maNyta manI levI jo;Ae ! AmarI Aemna9I Aek j ma&g rhe=e ke pUvRj
buzugoR pr Aemna l`a8one lI0e fTvo lgaDvo n9I to p2I AemnI
btavelI maNyta kbUlI lo ? Ame temne Aam nh khIAe ke Aala
hzrtnI maNyta kbUlI lo ! ka. ke, Aala hzrtnI potanI wpjavelI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
299

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ko; maNyta n9I jene kbUlI levanI davt Aapvama& Aave Ane ko;ne
Aena9I Apman jevu& lage Ane Ae Apman9I bcva Aena9I dUr rhe !
Ane Aene l;ne Ae hkk9I ink4 n 9ay. Ame AevI -Ul nh krIAe je
ko;ne sTy mageR lagva9I roke, Ame to khI=u& ke pUvRjo Ahle suNntna
Aa0ar-Ut Aailmo potanI iktabo9I sTy maNyta btavI gya to
tme AemnI maNytane kbUlI lo ! Aala hzrt p8 teAonIj
maNytane kbUlIne potana l`a8o9I bIjane AenI davt AapI gya,
to jem Aala hzrte pUvRjonI maNytane Aa0ar bnaVyo, ivvad krI
kome muiSlmnI =iktAone to6nar p8 pUvRjonI maNyta pr AavI
jay ! n tmarI n AmarI je k&; 2e te pUvRj Ahle suNntnI ! =u& Aana9I
sI0I Ane srX bI@ ko; vat 9; =ke 2e `rI ? =u& Nyayne w]amta
Aapnar ma4e Aa9I Ai0k w]am ko; vat ho; =ke 2e `rI ? Aektanu&
SvPn jonar Aana9I sarI tabIr pamI =ke 2e `ro ? nh ! Ane kdaip
nh ! to p2I ykIn sa9e Aev&u saibt krI btavo ke Aa Ahle suNntnI
maNyta j n9I, to svR mXIne Ahle suNntnI maNyta pr AavI j=e,
p8 Ahle suNntnI maNyta buzugoR9I `sIne kya& mXvanI 2e ? to
p2I jyare pUvRj Ahle suNnt buzugoR Ae btavI gya ke lOhe mhfUzma&
p/9m idvs9I ikyamt su0Inu& ;Lm 2e Ane Aena pr vlIAonI njr
ne Aena
hoy 2e to p2I nbIAo ma4e manvama& n Aave to nbI
pdma& nIco krelo khevay, Ae4le jyare vlI ma4e Ae :Lm saibt krI
=kay 2e to nbI
ma4e Aena9I v0Ine saibt krI =kay 2e, jem ke
ALlama busErIAe lOhe mhfUzna ;Lmne Aapna ;Lmno Aek -ag
frmaVyo

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae 2e ke fir+taAo ALlahna ;Lmne Amlma& lavva vakef rhe. tfsIre

Huvl lOhul mhfUzu fkd zbt Llahu fIih jmIAl mukd<raitl


kOinYyit il fva;da tr:@w ;ll ;baid yAirfuhl wlmawLlaih.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
300

lOhe mhfUznu& ;Lm vlIAone mXI =ke 2e, irvayto Ane wlmana&
k9no AenI gvahI AapI ra& 2e, v0are nh to Ae4lu& to Av+y saibt
9; gyu& ke lOhe mhfUznu& ;Lm nbIAo9I h4Ine Amuk vlIAone p8
mXI =ke 2e, Ane Ae =r; =Kyta p8 Ae btave 2e ke Ae p/ma8enu& ;Lm
manvu& i=kR n9I, Ae ALlahna ip/yma&9I Amukne mXI =ke 2e. =rIAtma&
i=kR Ane kuf/ bLke hram p8 =KytanI hdma& n9I Aavtu&, jyare mhan
AailmoAe ku& ke Aa ;Lm mXI =ke 2e, mhan buzugoR jemnI buzugIR pr
Aaj su0I lokonI AekmtI rhI Ae kaiml b&daAo ma4e saibt krI
jeva mhan vlI Aek v`t nh 38I v`t
gya huzrU gOqe pak
potana l`a8o Ane frmano9I potana ma4e Ae ;Lmno davo krI gya
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
301

Ja;z Ane i=kR =r: ivro0a9IR 2e

=r; =Kyta jyare jvaz saibt kre 2e to p2I Ae p/ma8ena


;Lmne i=kR khevu& As&~y vlIAo Ane Aailmone ;Slamna vtuRX9I
bhar krI na`=e, Aek nanI sr`I -Ul dIn Ane 0mRma& -Uk&p lavI
=ke 2e, to p2I AevI `o4I maNyta kem bnavvama& Aave jena9I Aap8u&
nh to As&~y pUvj
R wlma t9a buzgoRn&u ;man `trama& caLyu& jay ?
Ane Aena pr p/na9R icNh lagI jay ? Ane p2I `U8ama& besIne
khevu& p6e ke lMho&ne `takI9I sdIAone sja pa; ! Ane potanI h5ne
l;ne devb&dna AailmoAe Aam j kyu%, nbI ma4e nh srvre A&ibya
ma4e dIvarnI pelI bajauna ;Lmno p8 ;Nkar kyoR, Ane tOhId pUjk
hovano Aevo gvR l;ne caLya ke vlI to vlI 2e nbIne p8 samaNy
lokonI lIS4ma& mUkI AaVya ! bLke teAo i=kRnu& vtuRX Ae4lu& iv=aX krI
na~yu& ke tema& jva9I pUvRj buzugoR n bcI =Kya to p2I Kyo ma8s
;Slam bakI ra`vano Ane kona ;Slam9I dlIl lavvanI ?

Hzrt sAdI =IrazInI i=`am8

=Kyta =r: jvaznI dlIl 2e

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jeno wLle` 9yo. to p2I Ae p/ma8ena ;LmnI maNyta i=kR kevI rIte
9; =ke 2e? Ane jyare vlI ma4e manvu& i=kR n9I to p2I nbI
ma4e Ae maNyta i=kR kem krI hoy ? muslmanoma& samaNy }aanno ma8s
p8 Aa vatone sm@ =ke 2e Ane Aema& -Ul n9I krI =kto, Ane
devb&dna khevata mhan Aailmo Aa p/ma8enI vatoma& -Ul kem krI
krIne gya te Aaj su0I marI smjma& n9I AavI =Kyu& ! ;radapUvRk
ko; kre to j Aa p/ma8eno bnav bnI =ke 2e, ;Lm Ane }aan Aa
vatnI davt AapI =ktu& j n9I, Aa p/ma8enI vato ;Slamma&
AaTmhTya s&b&i0t 2e, Ane Ae p/ma8enI maNyta wpjavama& nKkI
ko; ;sa; Ane yhUdIno ha9 h=e, Ane 2e j ! jene bIja ko; moka9I
tmne btavvama& Aav=e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
lOhe mhfUz jema& 9; =kvavaXI s3XI vStuAo l`vama& AavI
2e Ae faydaAo ma4e je b&daAo trf Aave 2e jene wlmaAe rBbanI ja8e
2e. tfsIre hul byan
wlmaAe rBbanI Ae4le kaiml vlIAonI njr ALlah9I ink4
9vane l;ne Ae4lI iv=aX 9; jay 2e ke lOhe mhfUz AemnI same hoy
2e, Aemne Aema& je 2e Aenu& ;Lm p/aPt hoy 2e, btavvu& n btavvu& AemnI
mr@ pr A9va ihkmto pr Aa0airt hoy 2e, je btavI =katu& hoy te
btave, Ane je n btavva jevu& hoy te n btave, teAo jyare ink4tana
drje 2e to p2I ihkmto Ane rhSyonu& p8 Aemne }aan hoy 2e, teAo Ae
;Lmona AmIn hoy 2e, Aemna9I Aema& `yant 9; =ktI j n9I,
Aeva vlIAo ALlahnI ink4tama& hovane l;ne duinya9I bergbt
hoy 2e, Aemnu& )yan Ae vato trf n9I hotu&, p8 jya& su0I ja8vano
sval 2e to pUvRjona l`a8o Aena s=kt purava 2e, Ae4le vlIAo
trf9I Ae vatone btavvama& n Aave to Aene AemnI duinya9I bergbtI
pr Aa0airt krvama& Aav=e, hdIqe nbvIna Aa0are duinya ALlahnI
bargahma& mC2rnI pa&` je4lI p8 ;Jjt n9I ra`tI p2I Ae duinya
ALlahne ip/y ra`narne ip/y kem krI hoy =ke 2e ? Ae4le nkraTmkne
Aemna ;Lmno nkaraTmk n9I bnavI =kta.

Hu n r bc+me Adavt bu z u g R t r Aybe St


Gaul ASt sAdI v dr c+me du+mna `arSt
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
302

Hzrt =ah vlIYyuLlah sahebe hdIq ftjLla lI kuLlu =y;n.


drek vStu mara ma4e p/kai=t 9; g; pr Aek =&ka wpiS9t krI htI
ke Aeno mtlb 2e ke je smy ALlahno yde kudrt ro, Aap pr drek
vStu p/kai=t rhI Ane Ae `sI gyo to Aena9I je fyz p/aPt 9yo
hto Ae p8 jto ro. =ah sahebna Aa l`a8no mtlb =u& 2e Ae to
tmarI sevama& rjU 9; gyo Tya&9I frI9I ha&sl krI lo ! =ah sahebe Ae
vat potanI maNytana Aa0are byan n9I krI, p8 devb&dIAone to
`o4I dlIl ma4e bhanu& jo;Ae, to Aem8e Aena9I Ae bhanu& bnavI
lI0u& ke Aa vat smynI pab&dIma& 2e jene miNtkma& kizYya viktya
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
303

ALlahnu& p8 Apman !

BaIjau& Ae ke Ah AapmeXe smynI myaRdano v0aro krIne l`vu& ke


ALlahe potanI kudrtno ha9 w5avI lI0o to Ae fyz caLyo gyo,
ALlahnu& p8 Apman krvu& 2e ke ALlahno fyz 9o6Ivar ma4e ro
p2I jto ro ! ko; samaNy ma8s Aap8ne ko; vat btave 2e to Ae
ke4la smy su0I yad rhe 2e Ane ALlahe btaVyu& Ae 9o6Ivarma& caLyu&
gyu& ?!
0

ALlah to ha99I pak 2e !

Iju& Ae ke tme hdIqna jaherI =Bdo9I Ae kem krI sm@ lI0u& ke


vaStvma& ha9 ra`vama& AaVyo hto, Ahle suNntnI AekmtI9I
ALlah =rIr Ane =rIr s&b&i0t vato9I pak 2e, to Ah mtlb
Aevo 2e ke ALlahe huzUr
ne ;Lmno fyz AaPyo, to =u& l; leva
ma4e AaPyo ? jyare l; levano ko; =Bd j n9I to p2I tmne Ae
Ai0kar ko8e AaPyo ke A9Rno An9R bnavo ? hdIq Ane kuAaRnne
potanI vat bnavva bdlo 2o Ane ;manne nQ4 kro 2o ? Aena9I
;manna rx8 ma4e jrI 2e ke tme potane kuAaRn Ane hdIq p/ma8e
bdlI na`o !
`Ud bdlte nh kuAa%ko bdl dete h&y
huAe iks drja fkIhane hrm betOfIk
hu& muslmanone ivn&tI krI= ke Aa Aek hdIq 2e jena9I nbIAe
nI AevI ;LmI iv=aXta saibt 9: Ane Aena pr halna
pak
ivvad p2Ina nh ivvad phela&na Aailmona mt&Vyo rjU 9ya& ke Ae
;LmI iv=aXta potanI vaStivktama& to Aek hdma& 2e p8 m~lUknI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
304

drek dlIl maNyta n9I hotI

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
khevama& Aave 2e, pr&tu ;Nsaf Ane Nyay9I kam lenarne Ae vatnI
ja8 9; =ke 2e ke Ah hdIqma& smynI myaRdano ko; Aek =Bd p8
n9I, jyare hdIqma& Aevo ko; =Bd n9I to p2I potanI trf9I smynI
myaRdano v0aro ;radapUvRk hdIqno mtlb bga6vanI koi== 2e, jene
muslmano kbUlI =k=e nhI.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Hunr du+mnInI Aa&`ma& mhan Ayb 2e, sAdI fUl 2e p8
du+mnonI Aa&`ma& ka&4o 2e.
Ae4le ke `UbIAo Ane hunro AenI vaStivk halt Ane iS9itma&
mhoBbtnI haltma& lage 2e, Ane mhoBbt n hoy to Ae j vStu je
vaStvma& `UbI, hunr Ane v`a8nI Aadt 2e Aby Ane `amI lage
2e, pote potano da`lo AapIne smjave 2e ke sAdI ke4la mhan Aailm
Ane ihkmtona ja8kar 2e je potanI `UbIAona Aa0are fUlno da`lo
0rave 2e je potana AiStTv9I bIjane `u+bu Aape 2e. sAdInI krelI
nsIhto Ane i=`am8ona& fUlo Aaje p8 mhekI ra& 2e Ane doStone
faydo AapI ra& 2e p8 sAdInI Aa b0I `UbIAo iv=e tme Aemna
du+mno9I malUm kr=o to teAo `amIAoma& l; j;ne Aeno jvab
Aap=e Ane fUlone p8 ka&4a khIne potano wLlu sI0o kr=e, Aapna
frmanno `u l aso Ae nIkyo ke `U b IAone `U b IAo smjvI hoy
to p/ 9m potanI ivcarsr8Ine bdlo ! idl Ane idmagma& mhoBbtne
jga Aapo ! Ane p2I jauAo tmarI Aa&` tmne `UbIAona keva su&dr
+yo btave 2e ! sara&= Ae ke sTy smjva ma4e p/9m potana idmagne
bdlvu& p6e Ane p2I Aa medanma& pg ra`vo jo;Ae, drek vat
AapoAap smjma& AavI j=e, Ane idmagma& `o4I maNyta Aavvano
-y W-o nhI 9ay.

teAonu& khevu& Aevu& 2e ke nbI ma4e ;Lme makan vma ykUn manvu& i=kR
2e Ane Aa p/ma8en&u ;Lm ALlahna ;Lm je4lu& 2e, `br nh Aek jgaAe
muhNnd
Nndma& l`e 2e nbInu& ;Lm Ae4lu& iv=aX 2e ke AenI hkIkt
ja8I n9I =katI. Ane bI@ trf ALlahna ;Lmne Ae4lu& s&kocI
na~yu& ke Aene ;Lme makan vma ykUnnI hdma& lavIne b&0 krI AaPyu& !
devb&dma& Kya p/karnI miNtk p7avvama& Aave ke lamutnahInI hdb&dI
n9I hotI p8 Aemna Tya& ALlahna ;Lme lamutnahIne ;Lme nbInI
hdma& l; Aavvama& AaVyu& ! Aemne kho ke tme rmt gmtna medanma&
n9I p8 tme ;SlamI maNytana g/awN6ma& 2o ! `udara ! 9o6u& to Akkl
Ane smj9I kam lo ! nbInI ;LmI iv=aXta n9I manvI jene l;ne
`udana ;Lm pr kem p/har kro 2o ? Aekne n manvane l;ne je tme manI
lI0u& tema& kem ferfar kro 2o ? jU5nu& pir8am Aavu& j hoy 2e, Aek jU5ne
bnavva is]aer jU5no sharo levo p6e 2e, Aek9I j tOba krI lo ke
is]aer su0I n pho&cvu& p6e !
0

i=kR 9o6Ivar ma4e p8 i=kR 2e !

wprokt hdIqe pak9I nbIAe pak


ma4e in=&k ! ;Lme makan
vma ykUn saibt 9ay 2e, Ane Ae p8 devb&dI mU`aR;ne l;ne ;Lme
;lahI j 2e, Ane Ae ;Lm pr Aemna trf9I i=kRno fTvo lgaDe 2e,
temnI Aena9I v0Ine mU`aR; Ae 2e ke teAo Aap8I maNyta pr sval
nI ;LmI iv=aXtane
krta& khe 2e ke tme Aa hdIq9I nbIAe pak
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
305

hdIqma& hoy to btavo ?! 0

Hve fe&slo muslmanoAe krvano 2e ke prt l; levano ko; =Bd


hdIqma& n9I, pUvRj Aailmoma&9I ko;Ae Ae p/ma8eno A9R lI0o n9I,
p8 devb&dIne manvu& n9I Ae4le Aene hdIQama& potana trf9I =Bdono
v0aro kyoR, Ane bnelI vatne ;radapUvkR bga6I, Ane potanI mU`aR;9I
vatne bga6vama& i=kRma& ferfar kyoR, Ane potano wLlu sI0o krva
hdIqna 4uk6e 4uk6a krI na~ya. =u& p2I p8 tme Aevu& khI =k=o ke teAo
potanI maNytama& saca 2e ? mne ykIn 2e ke Aap loko kyare p8
AavI vato kbUlI =k=o nh to p2I Aeva lokono sa9 2o6I SaTy
maNyta pr AavI jav !

SaTyne sa9 Aapo

Aek jU5ne bnavva is]aer jU5 !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
saibt kro 2o Ane Aene ;Lme makan vma ykUnnu& nam Aapo 2o to Ae
;Lm nbI
ne 9o6Ivar ma4e p/aPt 9yu& htu& ! Ane Ae smy ALlahna
yde kudrt ra`va su0I htu& , ALlahna yde kudrt nbInI 2atI pr9I
Alg 9ya p2InI Aa vat n9I, to jo teAo p8 9o6Ivar ma4e ;Nsaf
Ane Nyayne kbUlI le to hu& khI= ke tmaru& khevu& to Aevu& 2e ke je ;Lm nbI
ma4e Ame saibt kyu% te ;Lme ;lahI 2e, Ane hve tme kho 2o ke jo Ame
manI l;Ae to Ae :Lm 9o6Ivar ma4e p/aPt 9yu& htu& p2I Ae w5avI
levama& AaVyu&, to =u& devb&dna ifkhma& Aevo ko; nvo kaydo bnavvama&
AaVyo 2e ke i=kR v0are smy ma4e hoy to i=kR Ane 9o6Ivar ma4e hoy to
AenI rja 2e ! jem ke tmaro sval Ae vatne jaher krI ro 2e ? Amara
Ahle suNntma& to i=kR i=kR j hoy, 9o6Ivar ma4e j nhI Aek sekN6
ma4e hoy to Aena9I p8 ;man jtu& rhe 2e ! Ane tme to i=kRma& p8
Ahle suNnt9I h4Ine nvo magR =o0I laVya ? `udara ! Aek vatma& to
Ahle suNnt sa9e rho ? p8 hu& to khI= ke Aa ALlah trf9I 2e ke tme
Aam n kro to `br kevI rIte p6e ke tme Ahle suNNat9I Alg 2o ?
`uda jb dIn leta hy AKl -I 2In leta hy !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
;LmI lacarI jota& Ae g8trInI hdma& n9I AavI =ktI, Ane je
maNyta ;Lme nbI
pr Aap8I 2e Ae saibt 9;ne j rhI, to hve
vhabI muLlo piBlkma& potanu& mo7u& kevI rIte btavI =ke ? to Ae8e n
manvana bhana& bnavvanu& = kyu% Ane Aene Aevu& laGyu& ke Aap8a
bhana&Aonu& -rm hdIqe nbI same bakI rhe=e nh, je9I A&tma& Ae8e Aek
bhanu& bnaVyu& ke vat to sacI 2e ALlahna fy\z9I ;Lm to nbIne p/aPt
9yu& p8 Ae 9o6Ivar ma4e j htu& ! jagta&nI sa9e Ae fyz caLyo gyo !

kuAaRnnI Aayto Ane AemnI tfsIrna p/kr8o tmarI smx 2e


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
306

hdIqma& je ;Lmno wLle` 2e Ae kyu ;Lm 2e ? jo Ae khe ke gybnu&


ne
;Lm n9I, to sval kro ke ALlah tAalaAe jyare nbI
fir+taAonI ccaR ivqe sval kyoR to jvabma& Aam kem frmaVyu& ke mne
`br n9I. Aapna jvab9I ja8va myu& ke gybnu& j ;Lm murad
2e.jo Ae vXta jvabma& khe ke gybnu& ;Lm murad 2e. to p/n kro ke
Aena9I ke4lu& ;Lm murad 2e ? hdIqma& 2e kuLla =y;n drek vStu. to
dreknI hd tmara Tya& ke4lI 2e ? jo khe ke Ae hd Aap8e mapI n9I
=kta jem ke AemnI iktab muhNnd
Nndma& 2e, to sval kro ke tmara hkImul
wMmt A=rf AlI sahebnu& khev&u to Aev&u 2e ke Aapnu& Ae gyb baXko
Ane p/a8IAo mafk 2e ! jo tme saca 2o to p2I 9aNvI saheb ma4e
tmaro fTvo =u& 2e ? Ane 9aNvI saheb saca 2e to p2I muhNnd
Nndma& devb&dna
calIs9I Ai0k muftIAona Ai-p/ay9I l`vama& AaVyu& 2e ke huzrU nu&
;Lm m~lUkma& svR9I Ai0k 2e Aenu& =u& ? Ane muhNnd
Nndna Aa0are
tmarI maNytama& pirvtRn 9yu& 2e Ane hve tme muhNnd
Nndne mano 2o to
kaitAa nbIAe pak
na ;Lmne =Etan Ane mlkul
p2I brahIne kaitAama&
mOtna ;Lm9I Ao2u& khevama& AaVyu& Ane =Etan Ane mlkul mOt je4lu&
;Lm p8 nbI ma4e i=kR khevama& AaVyu,& tena pr tmaro pirvtRn p2Ino
fTvo =u& 2e ? i=kR m~lUkma&9I gme tena ma4e manvama& Aave i=kR j rhe=e,
Aam 9; =ktu& j n9I ke Aekna ma4e Ae manvu& i=kR hoy Ane bIja ma4e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
307

ftava r=IdIya, -ag 0

Ga&gohI sahebe fTVao AaPyo ke gybnu& ;Lm ALlah isvay ko;na


ma4e saibt krvu& `uLlu& i=kR 2e , to Aa fTvana Aa0are 9aNvI sahebne
=u& fTvo AaVyo ? g&gohIno fTvo saco ke p2I nbInI hdIq ?!
0

Aek =&kanu& ivvr8

devb&dI trf9I Aek sval Ah Ae wpiS9t 9; =ke 2e ke Aap8e


Ahle suNnt nbI
ma4e ALlahna ;Lm s&b&i0t Ata;ma& p8
Amuk ;Lm manIAe 2IAe kul nh, drek cIj vStunu& drek id=aAe9I
As&~y Ane As&~y sIma parnu& ;Lm ma ALlahnu& 2e, gyre `uda
ma4e Amukna
ma4e manvu& i=kR 2e, jyare Aap8I maNyta nbI
vtRuXma& b&0 2e, to p2I Aa hdIq Aap8I dlIl p8 n9I bnI =ktI
ma4e Amuk gyb j maNyo 2e.
ka. ke, Aap8e nbI
jvab nbI masUm 2e Aemna9I ko; gunoh 9; =kto n9I Ae4le
frmane nbIno yoGy mayno levama& Aav=e Ane Ae 2e p/9m idvs9I
A&itm idvsnu& ;Lm. Aa ;Lm ALlahna ;LmnI same Aek 4Ipano da`lo
p8 n9I 0ravtu& p8 Ae Aa be hdonI vcmanu& kul ;Lm 2e. to nbI
na frman9I saibt 9yu& Aapne makan vma ykUnnu& `ulasavar
;Lm Aapvama& AaVyu&.Aa AmarI maNyta 2e Ane Ae nbI
na
frman9I saibt 9; g;. Ane kulno Ae mtlb Ame Ae4la ma4e p8
lI0o ke bI@ irvaytma& "mafI Ssmavait vl AdR"na =Bdo 2e Aena9I
Ae kulnI Aek hd ja8va mXI Ae4le Ae hdma& ra`Ine Ame mtlb
btaVyo.

;Lme tfsIlIno puravo 0

devb&dI mOLvIAone sval kro

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AenI rja hoy ! p8 devb&dIAo =Etan Ane mlkul mOt ma4e ;Lme muhIte
zmIn mane 2e Ane Ae j vat nbI ma4e manvI i=kR btave 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ane Aa hdIq jenu& v8Rn 9yu&, tema& ;Lme nbI
nI iv=aXta SpQ4
2e. ja8va myu& ke Aala hzrte ;Lme nbI ivqe je frmaVyu& Ae kuAaRn
Ane hdIqno s&pU8R inco6 2e.
Jyare Aap8ne Ae `br p6I g; ke Aala hzrtnI maNyta
kuAaRn Ane hdIqnI j maNyta 2e. to p2I Aap8e Aemne ApnavI
leva jo;Ae Ane ALlahna Aa frman pr Aml krvo jo;Ae ya AYyuh
LlzIn Aamnu ]akuLlah v KUnU mA SsaidkIn. Ay ;manvaXaAo !
ALlah 9I 6ro ! Ane saca loko sa9e rho.

Aala hzrtna frman9I Ae SpQ4 9yu& ke Aap8a nbI


ne
p/9m idvs9I A&itm idvsnu& `ulasavar ;Lm Aapvama& AaVyu&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
308

Aek vatnu& }aan p/aPt krvu& Aa jgaAe jrI 2e te Ae ke, ArbIma&


kul =Bdno wpyog be p/kar9I 9ay 2e kul hkIkI Ane kul ;zafI
;zafI. kul
hkIkI jene ;Lme ;hata khevama& Aave 2e ALlah tAalanI isft 2e,
jene ;Lme lamutnahI p8 kehvama& Aave 2e. bIjo p/kar 2e kul
;zafI, Aenoe mtlb 2e Amuk trf sb&0 9va9I -ag bnI jay,
Ane bIja sa9e sb&i0t krva9I kulna j A9Rma& rhe, da`la trIke m
kul 2e potanI sa9e sb&i0t 9vama&, Jyare Aek -ag 2e 3r sa9e
sb&i0t 9vama&, ka. ke, 3r rso6u, jaj, ba9m Ane bIja mono
s&gm 2e. 3r pote kul 2e Ane fiXya sa9e sb&i0t 9vama& Aek -ag 2e,
fiXyu& kul 2e, p8 gam sa9e s&b&i0t 9vama& Aek -ag 2e, gam pote
kul 2e p8 taluka sa9e s&b&i0t 9vama& Aek -ag 2e, taluko pote kul
2e p8 =her sa9e s&b&i0t 9vama& Aek -ag 2e, =her pote kul 2e p8
rajy sa9e s&b&i0t 9vama& Aek -ag 2e, rajy pote kul 2e p8 de=
sa9e s&b&i0t 9vama& Aek -ag 2e, de= pote kul 2e p8 duinya sa9e
s&b&i0t 9vama& Aek -ag 2e.
0

HdIqno kul smjo

Jyare tme Aa4lu& sm@ lI0u& to hve hdIq =rIfma& je kulno =Bd
2e Aene p8 smjvanI koi== kro, p/9m idvs9I A&itm idvsnu& ;Lm
kul 2e, p8 p/9m idvs9I Aai`rtna Ana=v&t jmana su0I s&bi& 0t
9vama& Ae Aek -ag 2e. s3XI m~lUkna ;Lm9I Aap8a nbIno ;Lm
kul 2e p8 ALlahna ;Lm sa9e s&b&i0t 9vama& Aek -ag 2e. hdIq
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
309

VahabI AkIda s&b&i0t sval

K o; devb&dI A9va vhabI mOLvI khe ke Aa4lo ;Lm nbI ma4e


manvo p8 i=kR 2e to =u& jvab Aapvama& Aave ?
Jvab tme kho ke jnab ALlahnu ;Lm Aenu& potanu& 2e ke p2I
ko;nu& Aapelu& ? jo Ae khe ke ko;nu& Aaplu& 2e to Ae kaifr ! ka. ke, ALlah
ko;no mohtaj n9I, Ane Aa maNyta ALlahnI mohta@ d=aRve 2e,
Ae4le in=&k ! ku 2e. Ae jr9I khe=e ke ALlahnu& ;Lm zatI 2e, Aenu&
nu& ;Lm Ata; 2e
potanu& 2e. to tme jvabma& kho ke rsUle pak
ALlahna Aapva9I 2e, p2I i=kRnI vat j kya& rhI ? ALlahnu& ;Lm
nu& ;Lm p/9m idvs9I A&itm
behd Ane beihsab, jyare nbI
idvsnI hdma& 2e, p2I i=kRnI vat kya& rhI ? i=kR khenare p/9m Ae
smjvu& jo;Ae ke i=kR =u& 2e ? i=kRno =Bd ke4lo vjnI 2e ? Aeno wpyog
kyare 9; =ke 2e ? i=kR kheva ma4e ke4la }aannI jrt 2e ? Ane
mOLvIAoAe Ae yad ra`vu& jo;Ae ke va&drana ha9ma& AStro n Aape !

devb&dIAonI Aadt 0

devb&dIAona Tya& i=kR Ane ibdAtno Ae4lo vpra= 2e ke baXk


baXkna mo7e Ae =Bdo 2e. ko; p8 nvu& kam jo;ne ca&c fa6Ine kheva
lag=e Aa ibdAt 2e ! i=kR 2e ! -lene bNnema&9I Aekno p8 A9R n
ja8to hoy ! hu& marI j vat k& 2u& ke vqoR phela& idLlI hzrt inzamuIn
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
310

Aek jrI an

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
=rIfma& 2e ke drek vStu mara pr p/kai=t 9; g; Ane me& AoX`I lI0I,
Aema& kul =Bd pr Aa p/ma8e ccaR krvama& Aave to ko; =&ka wpiS9t
9; =ktI n9I, Ane smjvu& srX bnI jay 2e, Ae4lu& yad ra`o ke
AklI vat Akl9I s&bi& 0t hoy 2e, jenI pase samaNy vat smjvanI
=ikt n9I te AklI vat kem krI sm@ =ke 2e? Ae4le Aemne kul =Bdno
wpyog smjma& n AaVyo Ane khI AaPyu& ke kuLa Ae4le to ALlah
je4lu& 9; gyu& ! Aemne =I `br ke kul m~lUk trf p8 s&b&i0t 9; =ke
2e, jemke Ame tmne 28av4 krIne btaVyu&, hu& khI= ke Aemne n9I manvu&
Ae4le ;radapUvRk `o4o A9R levama& Aave 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
A&0arama& Aek da8o p6elo 2e Aenu& p8 Aapne ;Lm 2e. Aana bIja
38a purava 2e, teAo pEkIno Aek Aa 2e. huzrU
Ae frmaVyu& ftjLla
lI kLla =y;n v Arftu mara ma4e drek vStu p/kai=t 9; g; Ane me&
AoX`I lI0I. drekna =Bd9I Ae ja8va myu& Aapne Aa be hdma&nI
drek vStunu& ;Lm p/aPt 2e, Ane Aa be hdnI ko; vStu Aapna ;Lm9I
bhar n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
9I irvayt 2e, frmave 2e ke nbI
hzrt ;Bne ABbas
be kbro pase9I psar 9ya to Aape frmaVyu&, bNnene Azab 9;
ro 2e Ane ko; mo4I vatne l;ne Azab n9I 9; ro, Aema&9I Aek
to pe=ab9I n bcto hto Ane bIjo cugl`orI krto hto, suMma
A`za jrIdtn rtba f=kkha ibinSfEn suMma grza fI kuiLLa kbrIn
vaihda kalu ya rsUlLlah ilma snAta haza fkala lALlahu A&y
yu`Fffu Anhuma malm yybsa p2I Aape `jUrnI -InI 6aXI lI0I,
vcma&9I cIrIne be 4uk6a kyaR, Ane Aek Aek 4uk6o bNne kbro pr -o&kI
dI0o. shabaAe ivn&tI krI, Ay ALlahna rsUl ! Aape Aam =a ma4e
kyu% ? to frmaVyu&, Aemno Azab hXvo 9; j=e jya& su0I Ae sukay n
jay. bu`arI Ane muiSlm, im+kat babu Aadibl `la
jyare Aene Aa hdIq sa&-XI Ane iktabma& Aa&`o9I jo; to 2k
9; gyo Ane kheva laGyo, me& to kyare p8 Amara mOLvI9I Aa hdIq
sa&-XI j n9I, -Ul9I p8 AanI ccaR 9; n9I. me& ku&, jnab !
tmara mOLvI pote je vat n9I manta tene Aam j dbavI dbavIne
ra`e 2e, Ane piBlkne `o4u& `o4u& -8ave 2e, Ane tmarI piBlk p8
AevI 2e ke bIja loko pase puravo ma&ge Ane iktabma& jo;ne p2I kbUle
Ane potana mOLvIne Ae4lae mhan smje ke Ae je k&; khe ivna purave
manI le, Ae4le Ae tmne gul `v6avana j 2e ! Anee AemnI Aadt Aa
mSAlama& nh ivvadna drek mSAlama& 2e ke, piBlkne W&0o j pa5
-8ave 2e, to p2I piBlke ivcar krvo jo;Ae ke ko;na kheva pr gme te
vStuma& gme tevo fTvo n lga6e, la` v`t ivcar krIne p2I bole,Ane
Ae je bolI ro 2e Aema& sTyna ykIne pho&cIne p2I bole, Ane ALlah
tAalana Aa frmanne yad ra`Ine cale la tkfu ma lEsa lka ibhI
:Lm. jenu& tne ;Lm n9I tema& n p6. to hve p2I yad ra`=o tmara
lokonI Aadt p/ma8e gme tema& i=kR Ane ibdAtnI tLvar l;ne kUdI
nh p6vanu,& nh to p2I iv)0ma& hdIqnu& imza;l AavI j=e to tmarI
tLvar AenI jgaAe bekar rhe=e Ane hdIq tmara ;mannI ibL6I&gno
-Uko krI na`=e. sara&= Ae ke Ae komne i=kR Ane ibdAtna be =Bdo
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
312

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aoilyana mzare Akds pr gyo. Tya& Aek ipyana fUl l;ne kbr
=rIf pr ra~ya&. jyare mzarma&9I bhar AaVyo to Aek -a;9I -e4o
9yo, da7I mU&2 n dard te kehva laGyo tme i=kR ky%u ! hu& ivmas8ma& p6I
gyo ke i=kRnu& kyu kam 9; gyu&? kheva laGyo ke jnab ! tme hm8a kbr
pr fUl c7aVya& Ae i=kR 2e ! me& khyu&, Are mU`R ! tu& Ae kamne i=kRnu& nam
AapI ro 2e vaStvma& je nbIAe kyu% htu& Ane Ame nbIna kamne
lxma& ra`Ine kyu% ! tme z4p4 fTvo to marI dI0o p8 Ae n ivcayu% ke
tme fTvanu& ba8 konI wpr 2o6yu& ! =u& nbIAe i=kR ky%u ? Ae8e jvab
Ae Aevu& ko; kam kyu% hoy. me& ku&,
AaPyo ke mne `br n9I ke nbI
jnab ! jyare `br n hoy to dInna kamma& jaihl rhIne muftInu& kam
= nh krI Aapvanu& ! Aa dIn Ane 0mR 2e, ko; rmt gmtnu& medan
n9I ! n ja8ta hoy to ja8I lo, vtRmankaXma& to rmt gmt p8
kayda kanUnna vtuRXma& j rmvama& Aave 2e, Ane tme 0mRma& p8 kayda
kanUnne tlak AapI dI0I 2e ? marI vat sa&-XIne jnabno chero p6I
Ae Ae
gyo Ane 0Ime Svre ku&, mOlana ! tme mne btav=o ke nbI
kam kyare kyu% htu& Ane Aeno puravo =u& 2e ? me& k&u, kem nh ! jr9I
btavI= ! ka. ke, Ame tmara jem mnmanI n9I krta, Amne =rIAtma&
mnmanI n9I Aav6tI Ane Ae muslmannu& kam p8 n9I ke ;Slamma&
mnmanI kre. mSAla kuAaRn Ane hdIq9I levama& Aave 2e, Amne
Ae Aa p/ma8enu& kam kyu% 2e,
hdIqma& Ae vat mXI ke nbIAe pak
to nbIna Anusr8ma& Ame Ae kam ApnavI lI0u&. me& pU2yu& ke Aam j
mara mo7a9I btavI Aapu& ke, p2I hdIqnI iktab `olIne btavu& ? hu&
to sfrma& 2u& iktab sa9e l;ne n9I frto p8 same iktabonI dukan 2e
AenI pase9I iktab l;ne tmne Ae hdIq btavI Aapu& p2I Aene prt
krI d;=u&, Ae8e kbUl kyu% Ane Ame dukan pr gya, me& dukanvaXane ku&,
jnab ! tmarI pase im+kat hoy to Aap=o mare Aek hdIq Aamne
btavI 2e p2I prt k& 2u,& Aem8e mne =o`9I iktab AapI. mne puravo
`br hto Ae4le =o0vama& smy lage Aem p8 n htu&, me& trt j babu
Aadaibl `la `oLyo Ane hdIq p7Ine s&-XavI je Aa p/ma8e 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
311

Je4lu& Aav6tu& hoy Ae4lu& j bolvu& jo;Ae. jrt9I Ai0k 6hap8


n krvu& jo;Ae. duinya duinyanI jgaAe, dInma& fU&kI fU&kIne Dg ra`vu&
jo;Ae! kyarek Aap8ne lagtI nanI -Ul p8 ;manne nQ4 krI na`e
2e. Ae4le j kuAaRnma& Aap8ne sI0o magR levama& ;namvaXaAono
magR ApnavvanI rehnuma; krvama& AavI 2e. Aa ivqyma& Aap8e
;namvaXaAonI maNyta9I p8 ccaR krI=u.& halma& j Aap8e be mhan
Aailmona& k9no9I faydo w5aVyo ke Aap8a nbI
ne jmIAe
ka;natnu& ;Lm Aapvama& AaVyu.& jyare Aa Aailmo 0mRnI iQ4Ae tmne
maNy 2e to Aemna jevI jemnI maNyta hoy temne p8 maNy ra`va
jo;Ae ! Ane potanI maNyta p8 Ae v I j bnavI ra`vI
jo;Ae.ALhMdu ilLlah ! breLvI maNyta kuAaRn hdIq p2I mhan
Aailmona m&tVyo pr Aa0airt 2e, Ae4le 0nuQyma&9I baX iv&zta
phela& so v`t ivcarI lo ke tma in=an ko8 2e ?
0

K em krI smjavu& tne !

Aa& kske n dand v bedandke dand


dr jhle murKkb Abdud dh/ bemand
je jaihl hova 2ta& potane Aailm smje 2e te be p/karnI
jhaltma& hme=a& rhe=e, A}aanta Ane Aena9I p8 A}aanta. Aa
devb&dIAono da`lo 2e.

Aana9I p8 gyb saibt !

Aa hdIqe pak(aI jya& -InI 6aXIAo, za6na& padDa&Ao Ane fUlo


kbr pr ra`vano puravo mXe 2e, sa9e Ae p8 saibt 9ay 2e ke kbrma&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
313

SavRnI maNyta ;Lme gybe nbI 0

wprokt hdIqe pakma& Ae SpQ4 krvama& AaVyu& ke Aap8a nbI


ne Aaka=o Ane jmInono Ane AenI A&dr, wprno s3Xo ;Lm
Aapvama& AaVyo. jmInnI A&drnI drek vStu gyb, Aaka=oma&nI drek
vStu gyb, duinyanI je vSTauAo same n9I Ae b0I gyb. svRAe Ae
;Lm maNy ra~yu&. shabaAe maNy ra~yu&, tabe;ne maNy ra~yu&, tbAe
tabe;ne maNy ra~yu,& Ae p2Ina svR AailmoAe maNy ra~yu,& Ane AmarI
breLvI maNyta p8 Ae j 2e, to p2I ivvad krnar ma vhabI Ane
devb&dI 2e jeAo Ahle suNnt9I h4Ine drek fzIltma& nkaraTmk maNyta
ra`e 2e, Ae4le j hu& khya k& 2u& ke devb&dI Ane breLvIma& nege4Iv,
poze4Ivno frk 2e ! fzIltma& Aap8e hkaraTmkne w]aejn AapIAe
2IAe Ane teAo nkaraTmkne j w]aejn Aape 2e ! ja8e Aem8e fzIltna
ASvIkarnI ksm `a0elI 2e ! im Ane =uma& Aa j tfavt hoy 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
314

Baolta& phela& ivcar kro !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Azab 9; ro 2e, nbIne AenI `br 2e, Ane Ae Azab kem 9; ro
2e Ae p8 nbI btavI ra 2e ke, Aema&no Aek pe=abna 2a&4a9I bcto
n hto, Ane bIjo cugl`orI krto hto. sara&= Ae ke Aaka v mOla
Azabne jo; ra 2e Ane kar8 p8 ja8I ra 2e. v0uma& Ae ke
Ae Azab hXvo krvano nuS`o p8 Aap8ne
Aap8a ip/y Aaka
btavI AaPyo ke Aena9I Azab hXvo 9; jay Ane muradane Aena9I
faydo mXe. to Aa vat p8 gyb s&b&i0t 2e ke za6nI -InI 6aXI
duAa p8 krI =kta
Azab dUr 9vama& faydo krI =ke 2e. nbI
hta Ane Aena9I p8 Azabna h4vano faydo 9; =kto hto p8
Ae Aap8ne v0arano Aek trIko AaPyo. nbInI
Aap8a nbI
duAa9I Azab `svo Av+y 2e p8 Aema& ko; Aevu& ivcarI =ke 2e ke
Aap8I duAa kya& nbI jevI 2e ? to Aape Aap8ne Aevo trIko AaPyo
jena9I svRne faydo 9; =ke 2e. Azab `svano faydo AenI tSbIhne
l;ne 2e, tSbIh9I rhmtnI vqaR 9ay 2e, Ane rhmt hoy Ae4la smy
ma4e Azab n hoy, jya& Azab hoy Tya& Azab hXvo 9ay Ane
jya& Azab n hoy Tya& rhmtno v0aro 9ay.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aav6e 2e Ane je k&; smjma& n Aave tena pr be ma&9I Aek jr(aI
co&4a6I Aape 2e. to Aem8e p/9m Aa be =Bdono A9R smjvo jo;Ae
Ane p2I 4pkvu& jo;Ae.
YaU& nzr doXe n br2I tan kr
Apna begana zra phecan kr

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
`U b IAo btavIne ;sa;ytno p/ c ar kre , yhU d I hzrte mU s a
nI `UbIAo btavIne p/car kre Ane mU`R vhabI Ane devb&dI
:Slamna p/ c ar ma4e nIkXe to =u & kre ? Ae n I pase `U b IAono
ivqy j ibdAt 2e ! Ae4le `UbIAo9I p/car to krI =kvano n9I !
pase ko; j Ai0kar
Aena p/carno trIko to Ae j h=e ke nbI
n9I, Aapne to pI5 pa2XnI p8 `br n9I, Ae to Aap8I jeva& j
2e tfavt nbuVvtno j 2e, jem gybnI vatnI Aap8ne ja8 n9I
nbIne p8 n9I, nbI Ane wMmtI gyb n ja8vama& Aek sman 2e
vgere vgere. Ane tmne Anu-v 9yo h=e ke devb&dIAo sa9e jmaAtma&
jnar phela& gme te4lo nbI
9I mhoBbt Ane p/em ra`nar ro
hoy p8 Amuk j idvsma& AenI halt bdlava lage 2e, Ane vuzU
guslnI vatonI ccaR to p2I kr=e p8 Aena jmatAma& =I`ela
}aannI =Aat nbI
nI `UbIAo pr nkaraTmk vat9I 9ay 2e,
sara&= Ae ke AemnI pase davo ;Slam Ane ;manno 2e Ane teAo
;Slamna p/carma& koi==o p8 kre 2e p8 Ae b0I koi==o hkaraTmk
nh nkaraTmk j hoy 2e, pUvRj buzugoR je vato saibt krIne Aap8ne
pho&ca6I gya, Ae b0a&ne to6vama& j Aemno smy psar 9; ro 2e.
ALlahnI pnah !
Maara ip/y muslman -a;Ao Ane bheno ! me& tmarI sevama& nbIAe
pak
nI Aek PyarI PyarI hdIq Ane Aena pr krelI wlmanI ivgt
Ane =rh, hdIq p/ma8e krelo Aala hzrtno `ulaso, Ane Ae hdIqne
n manva ma4e Ane muslmanone A&0arama& ra`va ma4e krvama& Aavela
devb&dI bhana&Ao Ane tena jvabo rjU kyaR &, Ane Aa ccaRma& marI
pho&c p/ma8e ko; vat AevI n9I rheva dI0I jenI Avamne jrt hoy,
Ane me& AenI ivgt byan n krI hoy, tem 2ta& ko; kmI rhI g; h=e to
bI@ hdIqonI =rh9I Ae kmI dUr 9; j=e :N=a ALlahu tAala ! p8
marI tmne Ae ivn&tI 2e ke )yan d;ne p7=o Ane ko; vat smjma& n
Aave to ko; ja8kar9I Aene sm@ le=o p8 smjya ivna AagX
jvanI koi== n kr=o ! Aa mSAlo Aevo 2e ke Aema& ke4lay AailmoAe
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
316

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aala hzrt frmave 2e
iz roke fzl ka4e nkska joya& rhe
ifr khe mrdk ke hu & wMmt rsU l u L lahkI !
Ae4le ke devb&dI Ane vhabI potane nbIAe pak
nI wMmt
to khe 2e, bLke duinyama& teAo potane j saca wMmtI smje 2e Ane
Aemna vtuRX bharnu& ko; p8 hoy, Aene mnma& Aave te bke 2e, mtlb
Ae ke Aemne wMmtI hovano ASvIkar n9I Aemne wMmtI kheva 2ta&
nI fzIltno ;Nkar 2e ! Aemna l`a8nI iktabonu& sveR
nbI
krvama& Aave to Aevu& ja8va mX=e ke nbInI fzIlt rokvama& Aemna
je4lu& l`a8 ko;nu& nhI hoy ! Aala hzrte potanI =ayrIma& Ae j
firyad krI 2e ke, wMmtIAe nbIna& v`a8 krva& jo;Ae, v0are nhI& to
Ae4lu& to jr jeno wLle` hdIqma& 9yo, Ane Ahle suNntna
AailmonI AekmtI9I je fzIltnI kbUlat calI AavI. p8 tmare
Anu-v krvo hoy to krI lejo, Aemne drek vat maNy 9; =ke nbInI
fzIlt 2o6Ine ! nbI nI fzIlt Aayt9I saibt 9ay to teAo
tjuRmama& ferfar kre, hdIq9I saibt 9ay to irvaytI `amI lave,
irvaytI `amI n mXe to potana trf9I Aeno ko; Aevo mtlb btave
jena9I fzIlt jaher n 9; =ke ! Ane jo Aeva ko; Aailm9I saibt
hoy jene teAo manta hoy to AemnI vatne v8RvIne mtlb potanI
nI fzIlt Aemne n gme ! gme to =u&
mtno le. sara&= Ae ke nbI
gme Ae j ke nbI ma4e nkaraTmk vato kro. `ulaso Ae ke je du+mnne
gme te j Aemne gme.
du+mnse kya firyad hydoStka -I yhI kam hy
ne Ane Aemna lavela
Ae4le ke jeAo ;Slamna du+mn 2e nbI
0mRne n9I manta, teAo dIn Ane dIn lavnar nbIma& `amIAo =o0I
lokone =&kama& na`e, to Ae to du+mnnu& kam j hoy 2e ! Aena pr firyad
krvI bekar 2e ka. ke, Ae to potanI du+mnI p/ma8e kam krI ro 2e,
Aa[vyR to Aena kam pr 2e je davo doStIno kre 2e Ane p2I kam du+mnnu&
kre 2e ! jem ke vtRmankaXno devb&dI krI ro 2e. ;sa; ;sa
nI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
315

gOqe pakno ;=aRd 0

huzUr gOqe pak mohyuIn ABdul kaidr @lanI


ALlahna
Aeva vlI 2e ke AapnI ivlayt pr Aemna jmana9I l;ne Aaj su0I
Ahle suNntma& Aekmit rhI, Ane Aaje p8 Aap gOqe Aazm 2e,
Aapne ALlah tAalaAe Aevo ;Lm Ane Ai0kar AaPyo hto ke kdm
kdm pr AapnI kramt jaher 9tI htI, Aap pote potanI ;LmI
iv=aXtano wLle` Aa =Bdoma& kre 2e, jene sEiydI hzrt ABdul hkk
dheLvI
potanI iktab gOqul vrama& bhjtul Asrarna
purava9I v8Rn kyu% 2e
v ;z\zit rBbI ANns suAdaAa vl A=ikyaAa lyurzUna
ALlya, AynI fI lOihl mhfUz.
mara rbnI ;JjtnI ksm ! in=&k ! s3Xa `u=nsIb Ane
bdnsIb marI smx lavvama& Aave 2e, marI Aa&` lOhe mhfUzma& 2e.
gOqul vra, pej n&.

`ulaso Ae ke lOhe mhfUzma& duinyama& je k&; 9=e te l`vama& AaVyu&


2e Ane nsIb jene khevama& Aave 2e Ae l`a8no -ag 2e,jyare lOhe
mhfUz j marI Aa&`o same 2e to ko8 =u& 2e Ane Aena nsIbma& =u& 2e Ae
b0u& p8 mne `br 2e. `u=nsIb Ane bdnsIbne hu& AoX`u& 2u&. bIja
=Bdoma& Ae ke hu& tmne je `br Aapu& tene kbUlI lo ka. ke, hu& tmne je k&;
khu& 2u& te ivcarsr8I pr Aa0airt n9I bLke lOhe mhfUzma& ALlahe
b0u& j l`elu& 2e Ane Ae j marI Aa&`o same 2e to hu& tmne Aema& jo;ne
btavI ro 2u,& lOhe mhfUzma& je l`vama& AaVyu& 2e te ALlahna hukm9I
l`ayu& 2e p2I Aena9I jo;ne ka&; khevama& Aave to p2I tema& ferfar kem
krI AavI =ke 2e ?

Aapnu& bIjau& fmaRn 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

lOla iljamu ++arIAit Ala ilsanI l A`brtukum ibma


takulUn vma td<I`na fI buyuitkum,Antum byna ydYya kl kvarIr
Ara mafI vvaitinkum v zvaihirkum.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
318

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
potana ;manno jnazo ka7I na~yo, Ane AemnI de`a de`I ke4layno
jnazo nIkXI gyo ! jeno jnazo nIkXI gyo Ae nasm@ne l;ne ke
p2I ko;nI `o4I trfdarIne l;ne hto, Ae4le tme Aa mSAlama& smj
Ane ;Nsaf9I kam le=o ! Ane Ae4lu& jr9I yad ra`=o ke Aa
mSAlama& ccaR 38I j `trnak 2e ka. ke, Aa ccaRma& Aap8I njr
pr 2e jemnI 9o6I be AdbI p8 ;manne
ALlahna Pyara hbIb
nQ4 krI =ke 2e.
Adb gaheSt zere AaSma& Az A=R nazuktr
Nafs gu m kdaR mIAayd ju n e d o bayzId ;& j a
HdIqnI Aa ivgt je tmarI sevama& rjU krvama& AavI jena9I Ae
SpQ4 9; gyu& ke Aap8a nbI
ne p/9m idvs9I A&itm idvsnu&
`ulasavar ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e Ane jmIno Ane Aaka=onI drek
vStu ALlahna fzle `as9I Aap ma4e p/kai=t 9; g; 2e. jyare
Aap8a nbI
Ae pote potana ;LmnI iv=aXta Aap8ne btavI
ma4e je Aape byan frmaVyu& te kem n
to Aap8e Aap8a nbI
manI l;Ae ? ALhMdu ilLlah ! Aap8I Ae maNyta 2e je Aala
hzrtnI krelI kuAaRnnI AaytonI tfsIr Ane hdIqnI ivgt9I
Aap8ne p/aPt 9; Ane jema& Aala hzrtno potano Aek =Bd nh
bLke Ahle suNntna pUvRj Aailmo9I l;ne Aap8ne AaPyu&, Ane Aek
muslmanne nbI
na ;LmnI iv=aXtama& =k rhI =kto n9I.
nI ;LmI iv=aXtama& je
wprokt wLle`9I Aap8ne nbI
ykIn p/aPt 9yu& Aema& v0aro krva Aap8e mhan Aailmo Ane Aa0art
U buzg
u oRnI buzg
u oRna ;Lm Ane buzg
u oRna Ai0kar pr krvama& AavelI
ivgto9I p/aPt krIAe ! Aana9I ykInma& v0aro Ae4le 9; =ke 2e ke
jyare vlIAone Akklma& n AavI =ke AevI ;LmI iv=aXta Aapvama&
AavI hoy Ane Aeno wLle` Aeva AailmoAe kyoR hoy jene svR
muslmano AekmtI9I kbUl kre to AemnI vat drekna ma4e dlIlno
drjo ra`e 2e Ane Ae l`a89I nbI
na ;Lme gyb pr s=kt
ykIn p/aPt 9; jay 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
317

Aapnu& Ijau& fmaRn

kLbI mu]alwn Ala Asrairl `lIfit,naizn ;la vujUihl


kulUb, kd sfahul hKku An dnis yit isvahu h]aa sara lOhn ynkulU
;lyih mafIl lOihl mhfUiz,v sLlma Alyih AizMmtu wmuir Ahil
zmainih v srrfhu fI Ata;ihm v mn;ihm.
Maaru& idl m~lUkna rhSyone ja8e 2e, idlone jo; ru& 2e, ALlahe
AenI isvane jovanI g&dkI9I pak krI na~yu& 2e, Ae Sle4 jevu& 9; gyu&,
lOhe mhfUzma& je k&; 2e Aema& Aave 2e, s3Xa jmanavaXaAona& kamonI
dor6IAo Aene so&pI devama& AavI 2e Ane Ae Ai0kar AaPyo ke jene
;C2e Aape Ane jene ;C2e Aena9I roke. `ailsul ;Aitkad, pej n&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
319

K sIdAe gOiqyama& Aapnu& frman 0

Va bhrI muhItun ibl ibhare ibAsirha


v ;LmI hva makana kBlI vma badI
A9R mara diryaAe s3Xa diryaAone 3erama& l; lI0a 2e Ane
mara ;LmAe Aaglu& pa2lu& b0u& 3erI lI0elu& 2e.
Ana fI mjilsI Aral A=R hkkn
Va jmIwl mu l u i k fIih ikyamI
A9R Hu& marI s-ama& in=&k ! A=Rne jow& 2u& Ane s3Xa
fir+taAone, Tya& mare rhevu& 2e.
Va guStu ibhairl ;iLm imn kiBl n=AtI
A`I v rfIkI kana musaiBn ;mranI
A9R Ane me& mara jNm phela& :Lmna diryaAoma& 6UbkI lgaDI
Maara -a: Ane mara doSt hzrt mUsa 2e ;mranna be4a.
Va kalu fANtl kutubu kuLtu mu=aihdn
Va Atlu iktabLlaih fI kuiLl saAitn
A9R Ane Aem8e ku& ke tme kutub 2o me& jo;ne ku& Hu& drek smyma&
ALlahnu& l`a8 p7u& 2u&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
320

Aapna khevano -ava9R Ae 2e ke mne ALlah tAalaAe srvre


na sdkama& Ae4lo iv=aX ;Lm AaPyo 2e ke jem hzrt
A&ibya
;sa
lokone Aemna `ava pIvanI vStuAonI `bro Aapta
hta, hu& p8 tmne `br Aapu&, Ane Ae `bro pr bs nh mne tmarI
haltonI p8 `br 2e, tme =u& kro 2o jaherma& Ane =u& kro 2o Aeka&tma&
Ae p8 mne `br 2e, jem kacnI =I=Ima& k=u& ra`vama& AaVyu& hoy, to
Ae A&dr hova 2ta& bhar saf jo; =kay 2e tme tme loko p8 marI
njrama& Ae p/ma8e j 2o, n9I tmaru& jaher mara ma4e guPt ke n9I tma&
A&tr mara ma4e guPt.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
8 l`a8o bhjtul Asrarma& shIh irvayto9I nkl
krvama& AaVya& 2e Ane hzrt ;mam yafe;Ae `ulastul mfai`rma&
nI =ane ivlayt
p8 v8Rn kyu% 2e, Aana9I hUzUr gOqe pak
ja*aI =kay 2e.
Ae huzUr gOqe pak
na
Hzrt ABdul hkk dheLvI
;=aRd s&bi& 0t be purava rjU kyaR to Aene sTy sm@ne Ane maNy ra`Ine
j v8Rn kyu% h=e ? Ahle suNntnI maNytana vtuRXma& Ae kbUl 9;
=ktu& h=e to j potanI iktabma& Aene jga AaPaI Aap8ne manvanI
davt AapI h=e ? Jyare vlI ma4e Ahle suNnt maNy ra`e to p2I
nbI ma4e maNy kem n ra`e ? vlIno to drek kmal nbIna sdkama& j
hoy 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Jo marI @- pr =rIAtnI lgam n hotI to hu& tmne `br
Aapto je k&: tme `avo 2o Ane je k&; tmara 3ro&ma& Aek5u kro 2o, jo
marI @- pr =rIAtnI lgam n hotI to hu& hzrt yUsuf
na
PyalanI `br Aapto. `ulaso Ae ke idlonI drek `br SpQ4 krI
Aapto, pr&tu Ae4le ke ;Lm Aapna damnma& pnah le 2e, Ane AemnI
guPt vStuAone jaher n9I krto. Aape Ai0kma& frmaVyu, hu& Ae drek
`brne ja8u& 2u& je tmara jaherma& 2e, hu& Ae vStunI `br ra`u& 2u& je
tmara A&trma& guPt 2e, tme loko marI smx kac jeva 2o. gOqul vra,

=ah Ahmd irfa;nu& frman 0

Aairfe kbIr hzrt sEiyd Ahmd irfa;


ALlahnI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
321

sEiydI rslan dim+kInu& frman 0

Al Aairfu mn jAlLlahu tAala fI kiLbih lOhn mnku=n


ib Asrairl mOjUdait v Amd<hu ib Anvair hiKkl ykIn, yudirku
hka;ka itLk SsutUr, Ala ;`itlaif Atvairha v yuirku Asrar
AfAail,fla tthrrku hrktun zaihrtun vla baitntun ifl muiLk
vl mlkuit ;Lla v yki=fuLlahu tAala An bsIrit ;mainih v Aein
;yainhI f y=hduha ;Lm&v v k+fn.
mareftvaXo Ae 2e jena idlma& ALlah tAalaAe Aek Sle4
ra`elI 2e ke AiStTvma& Aavelana& rhSyo Aema& ictraAela& 2e, Ane
hKkul ykInna nUro9I Aene mdd AapI 2e, Ae l`elanI hkIkt ja8e 2e
Aena trIkaAonI AdlI bdlI hova 2ta&, Ane ja8e 2e kamona& rhSyo,
muLko mlkutma& je p8 hln cln 9ay 2e ALlah Aena ;mannI njr
Ane jovanI Aa&` `olI Aape 2e to Aairf Aene juAe 2e Ane ja8e 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
322

huzUr gOqe pak


na Alg Alg ksIdaAoma&9I Aapna
Aa frman levama& AaVya& 2e jena9I Ae sm@ =kay 2e ke nbI
na
sdkama& ALlah tAalaAe Aapne ;LmnI kevI iv=aXta AapI ke lOhe
mhfUz AapnI Aa&`o same 2e Ane A=eR ;lahI p8 AapnI njrae9I
guPt n9I, Aap lokona idloma& =u& 2e te ja8e 2e Ane lokonI ko; vat
Aap9I guPt rhetI n9I, kacnI =I+aIAo mafk lokonu& jaher Ane
baitn Aap ma4e 2e, AapnI Aa vato mhan AailmoAe potanI
iktaboma& rjU krI jena purava p8 tmarI sevama& rjau krvama& AaVya.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Al fuyuzait rRBbainya

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
bargahna kaiml Ane mukMmlna v`a8 krta& AenI trkkI wNnit
Ane p/git ivqe byan frmave 2e
A]alaAhu Ala gyibih h]aa la tnbutu =jrtun vla t`zu
vrktun ;Lla ib nzirih.
ALlah tAala Aene potana gyb9I ba`br kre 2e Ae4le
su0I ke ko; za6 n9I wgtu& Ane ko; padDu& hiryaXu n9I 9tu& pr&tu AenI
njrma&. Tabkait kub/a, ;mam =AranI
hzrt =ah Ahmd irfa;
na frman9I Aek vlI jyare
kaimlma& samel 9; jay 2e AenI p/git Ane wNnitma& Aene ALlah
tAala trf9I Ae ;LmI iv=aXta Aapvama& Aave 2e ke ko; vStu
Aena9I guPt rhetI n9I, drek vStu Aena ma4e p/kai=t 9; jay 2e. Ae
iv=aXtana `ulasama& l`e 2e ke za6 wge 2e tenI p8 Aene `br hoy
2e, ko; padDu& ko; za6 pr fu4e 2e to Aenu& p8 Aene ;Lm hoy 2e. sara&=
Ae ke je trf Ae potanI ingah w5ave 2e Ane potanu& )yan l; jay 2e
Ae vStu Aena ma4e ;Lm bnIne same hoy 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Va naij mafIl lOih imn kuiLl Aayitn
Vama kd rAytu imn =uhuidm ibmuklitn
A9R Ane hu& lOhe mhfUzma& drek in=anI jonaro 2u& Ane je me& joyu&
hajr rhIne Aa&`9I joyu&.
Nazrtu ;la iblaidLlahI jmAn
K`rdlitn Ala hu i Km]assail
A9R Mae& ALlahna s3Xa =hero jo; lI0a&, to b0a& mXIne ra;
jeva laGya&.
Vama imNha =u h u n Av du h u n
Tamu R v tnkzI ;Lla AtalI
A9R MahIna Ane jmanama&9I je p8 psar 9ay 2e, te marI
pase AavIne 9ay 2e.
Va tu ` ibnI ibma yatI v yjrI
Va tuAiLlmunI f Akisr An ijdalI
A9R Ane teAo mne je Aav=e Ane 9=e AenI `bro Aape 2e
Ane mne i=`va6e 2e, to tu& marI sa9e l6vanu& 2o6I Aap.

islislAe Aailya nk=b&dIyana ;mam hzrt AzIzan


vlIAona v`a8ma& fmaRve 2e
zmIn dr nzre ; ta;fa cu sufra AeSt. jmIn Aa jmaAtnI
njrma& dStr`an jevI 2e.
Ae4le ke jmIn Aa4lI iv=aX hova 2ta& Aemna ma4e s&kocI
Aapvama& Aave 2e , je n o da`lo Aape dStr`an9I AaPyo ke
dStr`annI drek vStu same hoy 2e Aema&9I je levu& hoy l; =kay 2e
Ane jovama& to k=u& j guPt rhetu& n9I, Ane ink4 hovane l;ne jovama&
tklIf 9tI n9I Ane je vStu jevI hoy tevI j jova mXe 2e. to Aa
da`la p/ma8e duinyanI drek vStu AemnI ingaho smx hoy 2e Aemna9I
guPt n9I hotI, je trf Aemnu& )yan jay Ae trf p/kai=t hoy 2e.
0

Hzrt ~vaja bhawInnu& frman

hzrt ~vaja bhawIn nk=b&dI


Aa klam nkl krIne
potana trf9I frmave 2e
v ma mIguAm
e cu& Ae na`uinSt hec cIz Az nzre ;=a& ga;b
nISt. Ane Ame khIAe 2IAe ke n`na wprna -ag jevI 2e, ko; vStu
AemnI njr9I guPt n9I. nfhatul wNs, mOlana jamI
hzrt ~vaja bhawl hkke v In bhawIn nk=b&dI jmInna
vLaIAo ma4e s&kocay jvanI haltne byan krta& l`e 2e ke dStr`an
to 38u& mo4u hoy 2e bLke Aemna ma4e Aena9I p8 Ai0k nanI krI
Aapvama& Aave 2e. Aeno da`lo Aapta& l`e 2e ke ja8e Aa&gXIna
n`no wprno -ag ke4lo nano n@k Ane SpQ4 hoy 2e Ae p/ma8e
duinyanI drek vStu Aemna9I n@k hoy 2e Ane Aemna ma4e ko; vStu
guPt rhI jtI n9I, Ane Aemne Aa ;LmI iv=aXta ALlahna vlI
Ane AenI bargahna kaiml hovane l;ne Aapvama& Aave 2e. hve
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
323

;mam AlI vfanu& frman 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

hzrt AzIzannu& frman

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

tbkait kub/a =AranI

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ivcarvanu& Aap8e 2e ke vlI gme te4lo `udanI bargah9I ink4 hoy
Ane Ae magRma& Aene bul&dInu& gme te pd p/aPt hoy p8 vaStvma& Ae
no gulam j hoy 2e, m~lUk gme te pde pho&cIne `udanI
nbI
bargahma& nbI9I v0I =ktI j n9I, bLke Aemne `udanI bargah9I
je k&; mXe 2e te nbI9I s&b&i0t hovane l;ne j mXe 2e. nbI9I Ae
potano s&b&0 to6I na`e to kevX AenI ivlayt j n9I jtI bLke
;man9I p8 ha9 0o; na`va p6e. to vlInI =anne AoX`I nbI
nI =an Ane nbI
na }aanno Aa=ro kaym krI =kay 2e ke
Aemna ;LmnI iv=aXta kevI h=e ? jyare Aemna vsIla9I bIja
samaNy ma8sne `uda trf9I wprokt ;LmI wdarta9I }aanI 0nvan
krvama& Aave 2e !

hzrt ;mame AjLl sEiydI AlI vfa


fmaRve 2e
lysr rjulu m&y yukEyuduhul A=uR vma hvahu imnl Aflaik vl
jNnit vNnair v ;Nnmr rjulu mn nfza bshu ;la `airij hazl
vjUid kuiLlih v hunaka yAirfi kdra Azmit muijidih sBhanhu v
tAala.
mrd Ae n9I jene A=R Ane je k&; Aena vtuX
R ma& 2e Aaka=, jNnt
Ane doz` kedma& krI le, bLke mrd Ae 2e jenI njr Aa s3Xa
AiStTv9I par 9; jay, Ane Tya& j;ne Aene AiStTv Aapnarna
mhan hovanI ;Jjt AoX`va mXe 2e. suBhanhu v tAala. Al
yvakIt vl jvaiht fI Aka;dIl Akaibr

Aapna khevano mtlb Ae 2e ke vlI jyare ALlahnI bargah9I


ink4 9to jay 2e tem tem ALlah trf9I mXta fyzma& v0aro 9to
jay 2e Ane Ae fyz hd drja v0are mXe 2e Tyare Ae n I Aa& ` o
pr9I prdo `sI jay 2e Ane Ae je trf njr kre drek vStu Aena ma4e
p/kai=t 9tI jay 2e. AenI ingahno kmal Ae4lo p/git pr hoy 2e ke
Ae Aa na=v&t jgtma& rhI Ana=v&t jgtne p8 jova lage 2e,
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
324

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
indoRq muslmano pr kuf/na fTvaAo f4kare 2e teAo Aa buzugoR jemna&
namo Ane jemna& mt&Vyono wLle` 9yo Ae fTvo Aapva tEyar 9=e ?
jo tmarI laNcr Aemne p8 in=an bnavI =ke 2e to p2I ATyar
su0I rah kem jovay rhI 2e ? be lI4IAo l`vama& smy ke4lo lage
2e ? jo tmara ;Lmma& Aa vat n htI jene l;ne tme Aemne fTvo n
AaPyo hto hve jyare Ame Aemnu& l`a8 Ane m&tVy AemnI iktabo9I
saibt krI btaVyu&, =u& tmara ma4e rah jovano ko; magR ro ? jLdI9I
tme ka7elI tOhIdnI nvI maNytana b&0ar8na Aa0are fTvo Aapo Ae
pUvRj buzugoRne jemnu& hm8a v8Rn 9yu& ! Ame tmne Ae4la ma4e khI ra
2IAe ke tmaru& khev&u Aev&u 2e ke breLvI nbI
ma4e je ;LmI iv=aXtanI
maNyta Aala hzrtna kheva pr ra`e 2e te i=kR 2e, Ane te Ahle
suNntnI maNyta n9I, Ane Ae nvI maNyta 2e to jyare tme saca 2o
to Aala hzrte jemnI pase9I maNyta lI0I temne fTvo Aapo ! Ane
n9I AapI =kta to kem ? =u& Aek j maNyta Aekna ma4e i=kR Ane
bIjana ma4e ;man 9; =ke ? =rIAtma& Aava ANyayno to ko; kaydo
j n9I ? hu& ykInnI sa9e khu& 2u& ke tme Ae pUvRj Aailmne fTvo i=kRno
nh AapI =ko to p2I Aala hzrt Ane Aemna cahko pr je fTvo
tme lgaDyo Ane jgtma& tme ha9 0o;ne Aeno p/car krI ra 2o Aenu&
=u& ? =u& tme je in8Ry breLvI lokona iv)0ma& lI0o 2e Ae `o4o 2e Aenu&
tObanamu 2ap=o ? Ame tmara trf9I pUvRj mhan buzugoR ma4e breLvI
jeva fTvano ;Nte z ar krI=u & , Ane Ae n 9; =ke to p2I bre L vI
maNyta pr tmara kre l a `o4a p/ h arae n a tObanamanI rah
jo;=u & , jo bNne m a& 9 I Ae k p8 tmara9I n 9; =ke , du i nya pagl
n9I Ae m nI pase Ae 4 lI Al 2e ke te A o sm@ =ke 2e ke saca
ko8 Ane jU 5 a ko8 ? Amare to piBlkne sTy magR btavvo 2e
to Ae m nu & sm@ le v u & Amara ma4e pU r tu& 2e, `rabIAone AiStTvma&
lavvama& piBlkno ko; va&k n9I, piBlk ibcarI =u& kre je magR
btavvavaXo mXe tenI sa9e 9; jay Ane AenI pa2X pa2X caLya
kre ! jya& su0I Aemne hkIktnI ja8 n 9ay teAo pote potano magR
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
326

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aene jNnt Ane doz` p8 jova mXe 2e. A=eR ;lahI p8 AenI njro
same hoy 2e p8 p/gitnI Aa hde pho&cIne Aene dm n levo jo;Ae Ane
h@ Aa magRma& AagX 0pvanu& calu j ra`vu& jo;Ae, ka. ke, h@ su0I
Ae je kmale Ane wNnitna S9Xe pho&Cyo 2e Ae s3Xu vtuRX m~lUknu& 2e
Ane Aeno mtlb m~lUk n9I Aeno mtlb to `ailke Aalm Ane
prvridgare Aalm 2e, jyare AenI njr ihjabe Azmt9I psar 9;
ALlahno hanI dIdar n krI le Ae hkIkI Ane vaStivk mareft p/aPt
krI =kto n9I, m~lUkna& rhSyo 9kI je ALlahnI mareft p/aPt 9ay
2e Aenu& Aa mukam 2e to p2I Ae jatna hanI dIdar9I je mareft p/aPt
9ay AenI to =an j kem krI byan krI =kay 2e ? vaStvma& ma8s
Ane puq Aane j khI =kay 2e je8e Tya& su0I dm n lI0o jYaa& su0I
Ae8e `ailke Aalmne n pamI lI0o, Ane Tya& su0I ih&mt n hayoR jya&
su0I Ae sfXtaAe n pho&cI gyo.
Aapna Aa l`a89I Ae ja8va myu& ke ma8sma& ALlah
tAalaAe ke4lI takt Ane =ikt ra`I 2e, Ane ma8s p/gitma& ke4lI
hde pho&cI =ke 2e Ane Ae kya kya trIka9I `udanI mareft p/aPt krI
=ke 2e, Ane ma8snI p/gitma& ke4lu& manI =kay 2e je m~lUkne m~lUknI
hdma& j ra`e Ane Aena9I n ma8snu& ;man jay Ane n ma8s pr
i=kRno fTvo Aave.
Aapna l`a89I Ae p8 ja8va myu& ke jyare nbI
9I
38a j nIca pde rhenar, nbI
nI gulamI9I mukt n 9nar, vlI
ma4e p/git Ane wNnitnu& Aa4lu& mhan pd SvIkarI levu&, mhan Ane
Aa0ar-Ut Aailmone Tya& ku Ane i=kR n9I, bLke Aem8e to Ae pd
mXI =kvanI =Kyta v8RvIne vlI ma4e AagX 0pvano =o` AaPyo,
jyare Aa4lI ;LmI iv=aXta pUvRjona Tya& vlI ma4e manI levI i=kR
n9I to p2I Aeno jvab vhabI Ane devb&dIAone Aapvano rhe=e ke
teAo ;Lme makan vma ykUn jema& p/9m idvs9I A&itm idvsnu&
`ulSaavar ;Lm manI levu& i=kR kem krI 5rI =ke ? jo teAo Aam smjta
hoy ke tem8e namnI tOhIdno je nvo magR =o)yo 2e Ane Aena 9kI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
325

sEiyd ABdul AzIz dBbagnu& fmaRn 0

m
Ssmavatu Ssbw vl Ardun Ssbw fI nzirl Abidl mui' min
mSsmavatu
;Lla k hlkitn muLkaitn fI fulaitm imnl Arid.
satev Aaka=o Ane satev jmIno kaiml ;manvaXa b&danI
njrma& `ula medanma& p6elI rI&g jevu& 2e. ;brIz =rIf
satev Aaka=o Ane satev jmIno nbI
nI njrma& nh bLke
Aek ;manvaXanI njrma& je8e ALlahnI ink4ta p/aPt krI hoy Ae p/
ma8e s&kocay jay 2e ke jem `uLla medanma& Aek rI&g p6elI hoy, Ae4le
AenI njrnI iv=aXtano Ae Aalm hoy 2e ke Aa4lu& iv=aX jgt
AenI iv=aXtanI AagX `uLla medanma& p6elI rI&g mafk hoy 2e, je
k&; jovu& hoy Ane jya&9I jovu& hoy Aena ma4e srX 2e, ko; vStu AenI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
328

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
n9I! Ae tmne mU`R bnavva ma4e l`a8 krelu& 2e, jya& su0I Aa kam n
9ay ko;Ae p8 dm levo nh, ;N=a ALlah ! saco ko8 same AavIne
j rhe=e !
me& je Ai-p/ay tmne AaPyo te sapna mo7ama& 22ud& r jev&u 2e, wtarI
jay to mrI jay Ane ka7I na`e to Aa&0Xo bnI jay ! to tmne
ivn&tI krI= ke tme jU5a lokone AoX`va Aa vat pr Aml krIne j
rhe=o, Ane ko; nvI =&ka wpiS9t 9ay to mara srname =&ka l`I
j8avI Aeno jvab meXvI le=o !
Aemne Aek sval Ae p8 krvama& Aave ke je ;Lm Ane }aan pUvRj
mhan AailmoAe vlIAo ma4e maNyu& Aena9I Ai0k ;Lm nbI ma4e nbI
na fmaRn9I manva tEyar 2o ? jo khe ha& ! Tao Aemna mOLvIAo jU5a
9I
Ane khe ke na ! Tao p2I pU2vama& Aave ke vlInu& ;Lm nbI
nu&
v0Ine 2e to Ae Ahle suNntnI Aekmit9I ku 2e, Ane nbI
;Lm vlIAo9I v0Ine 2e to p2I wprokt hdIqne manI levama& tmaru&
m&tVy =u& 2e ? hkaraTmk 2e to p2I nkaraTmk ccaR kem krvama& AavI ?
Ane nkaraTmk 2e to p2I Ahle suNntnI AekmtI9I je fTvo Aapvama&
AaVyo tene -Ulvama& n Aave ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
kem krI inyuKt krI =ke 2e ? p8 hu& Jyare ALlahnI Ata Ane AenI
mdd9I Aa magRma& AaVyo 2u& maru& l`a8 Ae4lu& SpQ4 rhe=e ke hnI
=o0ma& rhenarne hKK mXIne j rhe=e, p8 h =o0vano =o` tmne
potane hovo jo;Ae.
kr ilya mE & n e Apna kam tmam
;Nte z ar hy Ab AapkI smzka
hu& mara ip/y mulsmanone Ae vatnI jvabdarI AapI= ke teAo jo
vaStvma& hKknI =o0ma& 2e Ane muslmane potanu& ;man bcavva Ane
=Etan9I rx8 meXvva hme=a& hkknI =o0ma& j rhev&u jo;Ae Ane hkkno
j sa9 Aapvo jo;Ae, to p2I hu& tmne jvabdarI AapI= ke tme vhabI
Ane devb&dI MaOLvIAone tObanama nh to pUvRjo ma4e i=kRna fTva pr
mjbUr kro ! jo l`I Aape ke Ae pUvRj mhan Aailmo Ane vlIAo
jema& huzUr gOqe pak
no p8 smave= 2e, wprokt v8Rn 9yel
;LmI iv=aXtanI maNytane l;ne kaifr Ane mui+rk 2e, to tmne Ae
`br p6I j=e ke Aala hzrt breLvInI maNyta nvI n9I bLke Ae
pUvj
R mhan Aailmo Ane buzg
u oR9I j levama& AavI 2e, Ane je maNyta
sdIAo phela&na pUvRjo Ahle suNntna mhan Aailmo9I calI AavI
te sTy 2e Ane vtRmankaXnI AemnI iv)0nI maNyta jU5I 2e, to
sTyno sa9 AapI jUa9I Alg rho ! Ane teAo pUvRj buzugoRne fTvo
n Aape to kho ke tmne AemnI Ae maNytane sacI mano 2o ? jo sacI
mano 2o to tmarI maNyta AemnI iv)0 kem ? jo teAo saca to tme
in=&k ! tmarI kbUlat9I jU5a ! Ane tme p8 saca Ane teAo p8
saca to ivro0a9IRma& Aek j sTy hoy 2e, bNne nh, jene tme sarI rIte
sm@ =ko 2o, jo tme saca to pUvRj buzugoR ma4e i=kRno fTvo lavo
Ane pUvj
R o saca to breLvI pr Aapela i=kRna fTvanu& TaObanamu lavo !
jo tObanamu AapI de to l`a8 kravo ke Tyare to Aala hzrtvaXI
maNyta sacI Ane tmarI Ane tmara Ae mOLvIAo jemnI pase9I tme
maNyta lI0I teAo jU5a Ane `o4a 2e Ane Ame Aemna9I dUr 9;Ae
2IAe, jo dUr `svanu& l`a8 n kre to Ae tObanamano ko; mtlb
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
327

hzrt AlI `Vvasnu& frman 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

hzrt sEiydI AlI `Vvas


nu& frman hzrt ALlama
ABdul vHhab =AranIAe potanI iktab Al yvakIt vl jvaihr
fI Aka;idl kba;rma& irvayt kyu% 2e, Ane ;mam =AranIAe Aa iktab
buzugoRna AkIda9I muslmanone vaikf krva l`I 2e, jene iktabna
nam9I sm@ =kay 2e. jo Ae vat Ahle suNntnI maNyta n hoy
Ane Aema& i=kR nhI i=kRnI g&0 AavtI hoy to p8 mhan Aailme dIn
Aene potanI iktabma& jga n Aape, jga Aapvano mtlb Ae 2e ke
Aap pote Aene manI ra 2e, potanI iktabma& jga Aapva kbUlI
ra 2e, Ane buzg
u n
R I vat9I Aen&u l`a8 krIne Ae maNytanI iv=eqta
p/g4 krI ra 2e, ke Aa vat gme tenI n9I mhan buzugR hzrte AlI
`VvasnI 2e.
Al kaimlu kLbuhu imrAaitl vjUidl AlvI viSsflI kuiLlih
Al ]afsIl
kaimlnu& idl wpr Ane nIcena s3Xa AiStTvno ivgtvar
ArIso 2e. Al yvakIt vl jvaihr, le`k ;mam Abdul vHhab ibn
Ahmd ibn AlI ibn Ahmd =AranI, vfat ihjrI sn

Ae4le ke jem ArIsama& je vStu same hoy AenI A&dr jova mXe 2e
Aam j s3Xu& jgt Aemna idlna ArIsa same 2e Ane teAo Ae idl
9kI drek vStu jo; le 2e, Aemna ma4e ko; ja8I levama& tklIf n9I.
Aapna frman9I Ae p8 ja8va myu& ke jyare ALlahno Aek
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
330

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ro 2u& jene nbI
nI gulamIna sdkama& mXe 2e, Ane hu& Ae4la ma4e
Aa koi== krI ro 2u& ke gulamnI =an jo;ne AakanI =anne ja8vama&
Aave, jene ArbIma& khevama& Aave 2e Al iknaytu Ablgu imn
]a=rIh ;=ara9I je vat ja8I =kay Ae SpQ4 wLle`9I v0are faydo
pho&ca6ee.
mohtajka jb yh Aalm hy
mu ~ tarka Aalm Kya hoga !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
njr9I guPt rhI jtI n9I, hve ivcar Aap8e krvano 2e ke jyare
Aa4lo iv=aX jgt vlI ma4e rI&g mafk hoy to nbI
no drjo to
m~lUkma& b0a&9I v0Ine 2e, Ane vlIne je ka&; mXe 2e te nbIna sdkama&
mXe 2e, jyare vlInu& ;Lm Aa4lu& iv=aX to nbInu& ;Lm Aena9I ke4lu&
AagX h=e Aene to sm@ p8 n9I =kta !
mohtajka jb yh Aalm hy
mu~tarka Aalm kya hoga !
Aek vlI ma4e ;LmI
jyare hzrt ABdul AzIz dBbag
iv=aXtanI Aa hd mane Ane svR muslmano AemnI Ae vatne maNy
ra`e Ane Aemna pr ko; fTvo n Aave to p2I Aena jevo iv=aX ;Lm
nbI
nI hdIqna Aa0are nbI
ma4e manvama& Aave to Ae
naja;z Ane i=kR kem krI bnI =ke 2e ? je loko nbI
ma4e AevI
;LmI iv=aXtano ;Nkar kre 2e teAo hainyt9I jaihl 2e Ane
=rIAt9I p8, ke fzIltnI maNytama& nbI
nu& frman pUrtu& 2e.
=u& hzrt dBbagne pU2vama& Aave ke Aaka=o Ane jmInnI drek
vStu nbI same 2e Ane ko; vStu AemnI njr9I guPt n9I to tme Aene
manI le=o ? to Aap trf9I AenI isvay bIjo kyo jvab mXI =ke 2e
ke he MaU`R ! tarI smjma& Ae4lu& n9I Aavtu& ke jyare Aena jevI ;LmI
na gulam Ane ALlahna kaiml vlI ma4e manI
iv=aXta hu& nbI
ro 2u& Ane l`Ine tmne Ae maNyta 0ravvanI davt Aapu& 2u& p2I
na ;LmnI iv=aXta pr sval kro 2o ? hu& je saibt
tme mne nbI
krI ro 2u& Ae to Aek gulamnI =an 2e jene Aena Aakana sdkama& Ae
b0u& Aapvama& AaVyu& 2e, jyare Ae Aaka
na kheva9I Aena gulamne
Ae4lu& Aapvama& AaVyu& to p2I Ae Aakano drjo kevo h=e ke Aena ivn&tI
krva pr `uda Aemna `aidmo pr Ae4lI wdarta kre 2e Ae `udaAe Aemna
pr ke4lI wdarta krI h=e ? =u& tmne ALlah tAalanu& Aa frman yad
n9I ?! v ALlamka malm tkun tAlm. Ane Aene tmne i=`Vyu& je
k&; tme n ja8ta. jena ma4e pote ALlahnu& Aa Aelan hoy Ae nbI
nI ;LmI iv=aXtane to mapI j n9I =katI, hu& to Aeno map ka7I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
329

TafsIre hul byan, sUrAe bkrh, Aayt n&.

vlIAono ;Lm gme te4lo v0are byan krvama& Aave nbIna


;Lmno Ae Aek -ag j 2e , Ane nbIAono ;Lm gme te4lo byan
na ;Lmno Aek -ag j 2e,
krvama& Aave Ae Aap8a nbI muhMmd
nu& ;Lm gme te4lu& byan krvama& Aave ALlahna
Ane Aap8a nbI
nu& ;Lm ALlah brabr
;Lm AagX Aek 4Ipa jev&u 2e, Aap8a nbI
n9I 9; =ktu&, nbIAonu& ;Lm Aap8a nbI je4lu& n9I 9; =ktu& Ane
vlIAonu& ;Lm nbIAo je4lu& n9I 9; =ktu&, Aeno `ulaso Ae 9yo ke
m~lUkma&9I nbIAo Ane vlIAo ma4e Ane gme tenI ma4e gme te4lI
ma4e
;LmI iv=aXta byan krvama& Aave,Ae b0I Aap8a nbI
;Lmma& s3XI m~lUk9I
Av+y saibt rhe=e Ane Aap8a nbI
AagX rhe=,e Ane Ahle suNntnI Aekmit p8 Aa vatma& 2e ke Aap8a
9I ;Lmma& AagX m~lUkma&9I ko; j n9I.
nbI
0

hzrt ;mam buserInu& m&tVy

hzrt ;mam buserI


no ksIdo jene budaRnu& nam Aapvama&
AaVyu& Aene Ae4le j Ae nam Aapvama& AaVyu& ke nbI
SvPnma&
t=rIf lavIne Aemno ksIdo kbUl kyoR hto Ane Aemne Aape ;namma&
nI duAa9I Aapne lkva9I i=fa
cadr AapI htI Ane rsUle pak
mXI htI. cadrne ArbIma& budaR khevama& Aave 2e Ae4le Ae ksIdane
ksIdAe budaR khevama& Aave 2e. Aema& je l`vama& AaVyu& Ae i=kR htu& to
Ae Aemno ksIdo kbUl kem kyoR ? Ane Aemne ;nam
p2I nbI
kem AaPyu& ? saibt 9yu& ke Aema& je l`vama& AaVyu& 2e sTy 2e te
Ane Ahle suNntnI maNyta 2e. bIjau& Ae ke sdIAo9I Ae ksIdo Arb
p/de=oma& p7a; ro 2e Ane Aena pr ko; sval krvama& n AaVyo, Ae
p8 svRnI maNytanI dlIl 2e, ArbI -aqaAoma& AenI Anek =rho
l`vama& AavI Ane ko;Ae ;mam buserIna Ae =eAro pr ko; =&ka
wpiS9t n krI bLke tem8e v`a8 kya% Ane Aemna l`a8 pr
Aemna9I v0Ine =rh krI, to Ae p8 Ae vatnI dlIl 2e ke Ae p/ma8enI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
332

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
=Ky n9I ke AenI hd kaym kre ke p2I Aemna9I AagX nIkXI jay.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
samaNy b&do ALlahnI ink4ta p/aPt krIne drjAe ivlayt pr
pho&cIne `udanI bargah9I ;LmnI Aa4lI iv=aX neAmt p/aPt krI
le to p2I nbI to p/9m9I ALlahnI ink4tama& hoy 2e AenI to =an
j Alg 2e p2I Aene je Aapvama& Aave tene to k=a9I sr`avI j
n9I =kta. Cae inSbt `akra bAalme pak kya& Aa jgt Ane
kya& Aalme Aa`ert ! bNne Aek bIja9I sr`avI n9I =kta. Ae j
p/ma8e nbI Ane vlI 2e Aekne bIja sa9e sr`avI =kta j n9I, jene
tfsIre hul byanma& hzrt ;Sma;l hkkI
je p/ma8e v8Rn
kre 2e Aene same ra`Ine buzugoRnI vato Ane Aemna& k9none sm@
=kay 2e, Ane sdIAo phela&na Aailmo Ane buzugoRnI maNyta Aek
nbI ma4e kevI htI tene p8 ja8I =kay 2e Ane vtRmankaXma& kevI
bd\AkIdgIne hva Aapvama& AavI 2e Aena9I p8 vakef 9; =kay 2e,
to Ae AsamaNy AkIdt Ane mhoBbtne smjva Aap8e tfsIre hul
byan trf keiNd/t 9;Ae 2IAe Ane nbInu& mukam =u& 2e ? Ane nbIAonI
drMyan Aap8a ip/y nbInu& mukam =u& 2e Ane kone Aena pd p/ma8e ke4lu&
Aapvama& AaVyu& 2e AenI i=`am8 l;Ae, Aa vhabI Ane devb&dIAonI
`o4I maNytana jNm phela&nI Ahle suNntnI je AkIdt 2e Aena9I
AkIdtna du+mnone AoX`vu& srX bnI jay 2e.
;Lmul AOilya; imn ;iLml A&ibya; ib m&izlit ktritn imn
sbAit Abhuirn, v ;Lmul A&ibya; imn ;iLm nibiYyna
ib
haizihl m&izilit v ;Lmu nibiYyna imn ;iLml hiKk suBhanhu ib hazl
m&izlit f kuLlu rsUilv v nibiYyv v viLiYyn Aai`zUna ib kdirl
kaibilyit vl ;iStdaid iMaMma ldyih v lysa Ahidn A&y yAduhu
Av ytkd<mu Alyih.
ValIAonu& ;Lm nbIAona ;Lmma&9I Ae4lu& 2e je4lu& sat smuma&9I
na ;Lmma&9I Aa j
Aek 4Ipu&, Ane nbIAonu& ;Lm Aap8a nbI
p/ma8e 2e, Ane Aap8a nbInu& ;Lm ALlahna ;Lm same Ae j p/ma8e
2e, to p2I drek rsUl, nbI Ane vlI potanI heisyt Ane kaibilyt
p/ma8e je huzUrnI bargahma& 2e -ag l; ra 2e, Ane ko;na ma4e Ae
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
331

ANna jmIAl A&ibya; kuLla vaihidm imNhum tlbu v A`zul


;Lma imn ;iLmih Alyih Sslam ALlzI kl bhir fI iSsAit vl
krim imn krimih Alyih Sslam ALlzI huva kid<yim ilANnhu
AlyihSslam mufIzun v hum muStafzun il ANnhu tAala `lka
;iBtdaAn hhu Alyih Sslam vzAa wlUml A&ibya; v ;iLm
makana vma ykUnu suMma `lkhum fA`zu wlUmhum imNhu Alyih
Sslam.
s3Xa nbIAoma&9I dreke ma&g krI, Ane huzUr
na ;Lm9I
-ag lI0o je iv=aXtama& smu jevo 2e Ane huzrU
na wdartama&9I
-ag lI0o je mU=X0ar vqaR mafk 2e, Ae4la ma4e ke huzUr
fy\z
Aapnar Ane teAo fy\z lenar 2e ka. ke, ALlah tAalaAe p/9m
huzUr
nI h peda frmavI p2I Aema& ra~ya nbIAona ;Lmo Ane
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
333

muIn ;Bne ArbInu& m&tVy

;mam =AranIAe hzrt muIn ;Bne ArbInu& m&tVy rjU krta&


potanI iktab Al yvakIt vl jvaihrma& l`e 2e ke, m~lUkma&9I
ko;na ma4e n9I ke :Lm p/aPt krI le duinya Ane Aa`ertma& p8 muhMmd
na baitn9I, p2I nbIAo hoy ke Aapna Aelane nbuVvt
Ae `br
phela&na Aailmo Ane Ae p2Ina. Ane Amne nbI
AapI ke Aemne Aagla Ane pa2lanu& ;Lm Aapvama& AaVyu&, Ane
me je ;Lm Aapne Aapvama&
Aap8e in=&k ! pa2la 2e, Ane muhMmd
AaVyu & Ae m a& hu k m ivna =tR n o ra~yo to Ae same l rhe = e dre k
nklI,AklI,smj s&b&i0t Ane vhbIne. to Ay -a; ! koi== kr ke
9kI levavaXo
tu& Aema&9I hoy je ALlahno ;Lm Aena nbI muhMmd
hoy. ka. ke Aap ALLaahnI m~lUkma& svR9I v0Ine ALlahnu& ;Lm
ra`nar 2e. Al yvakIt vl jvaihr, pej n&., -ag
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
334

;mam `rpotInI =rh

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
;Lme makan vma ykUn p2I bIja nbIAone peda kyaR to Aem8e huzUr
9I potana ;Lmo lI0a.
na
Aapna fmaRnno `ulaso Ae 2e ke drek nbI Ane rsUle huzrU
;Lm9I j lI0u& je k&; lI0u&, Ane sa9e Aape jvab AaPyo ke jyare
Aap8a nbI A&itm nbI 2e Ane s3Xa nbIAo Ane rsUlo Aap
phela& Aa jgtma& AavI gya hta p2I tem8e Aap8a nbI
pase9I ;Lmno fyz kem krI p/aPt kyoR ? to frmave 2e -le Aap8a
ip/y nbI Aa duinyama& A&itm nbI bnIne AaVya p8 vaStvma& Aap
A&itm n9I, Aap ALlahnI m~lUkma& phela 2e, p/9m ALlahe AapnI
h peda frmavI Ane Aema& ;Lme makan vma ykUn Ane bIja nbIAona
;Lm ra~ya& Ane Tyar bad nbIAone peda fmaRVya Ane temne temna
na ;Lmma& mUX ;Lm
;Lmno -ag AaPyo. to SpQ4 9yu& drek nbI
nu& 2e p2I ko; p8 ;Lmma& Aap8a nbI9I AagX
Aap8a nbI
kevI rIte 9; =ke 2e ? bLke s3Xa nbIAonu& ;Lm mXIne Aek `oba je4lu& 2e
Ane Aap8a nbInu& ;Lm to smu 2e, Kya& `obo Ane kya& smu ?!

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
maNyta phela&9I j calI AavI 2e, Ane je svR manta AaVya te j
Aap8I maNyta 2e Ane Aene j mSlke Aala hzrt khevama& Aave 2e.
v kuLluhum imn rsUilLlaih multimsun
grfm imnl bhre Av r+fm imn iyim
s3Xa rsUlo huzUr
9I lenar 2e, smu9I Aek `obo A9va
mu=X0ar vqaR9I Aek 2a&4o.
nu& ;Lm smu jevu& iv=aX 2e Ane
mtlb Ae ke Aap8a nbI
drek nbI Ane rsUl Aapna ;Lm9I fyz pamel 2e, Ae fy\z dreke potana
mukam t9a mtRba p/ma8e lI0o 2e, nbIAo Ane rsUlo pase gme te4lo
iv=aX ;Lm manvama& Aave jem ke hzrt Aadm
no ;Lm jenI
iv=aXta same s3Xa fir+taAo lacar ra Ae4lu& iv=aX ;Lm p8
Aap8a nbI
na ;Lmno Aek 2a&4o Ane Aek `obo bLke s3Xa
nbIAonu& ;Lm -egu& 9;ne p8 Aek `obo Ane Aek 2a&4o. Aa pr9I
Aap8a nbI
nI ;LmI iv=aXta ja8I =kay 2e. ;mam `rpotIAe
je ;man Afroz =rh krI 2e Aena9I p8 fyz l; lo !

devb&dma& nana k+fno mtlb 0

Pao=Ida bato&ko malUm krna k+f hy, wskI do ikSm hy k+fe sugra,
k+fe kubra, k+fe sugrako k+fe kOnI -I khte h&y, yanI sailk ApnI
kLbI tvJjohse zmIno AaSman, mla;ka, Arvah, Ahle kubrU , A=R
kusIR, lOhe mhfUz, Al gzR dono& jha&ka hal malUm kr le AOr mu=aheda
kr le. ;iStlahate sUfIya, pej n&., ;iNk=af, pej n&.
0

gujratI -aqa&tr 0

guPt vatone malUm krvu& k+f 2e, Aena be p/kar 2e, nanae k+f Ane
Ane mo4o k+f. nana k+fne k+fe kOnI p8 khe 2e, Ae4le ke trIktna
mageR jnar potana idlna )yan9I jmIn, Aaka=, fir+taAo, ho,
kbrvaXaAo, A=R, kusIR, lOhe mhfUz 4U&ksar Ae ke b&ne jgtnI halt
malUm krI le Ane jo; p8 le.
devb&dIAo Aemna 3rna buzg
u oR ma4e kevo AkIdo Ane maNyta ra`e
2e Aenu& v8Rn tfsIrna p/kr8ma& 9yu& Ane je bakI 2e Ae 9=e,p8 Ah
je Aemnu& l`a8 tmarI sevama& rjU krI ra 2IAe Ae l`a8 Aem8e
Tyare kyu% jyare Aemna trf9I Aemna buzugoRna ;LmnI nbI
9I
v0Ine tarIf Ane v`a8 krvama& AaVya&, Ane suNnIAo trf9I AemnI
pk6 9; ke Ame nbI ma4e manIAe 2IAe to tme Aene i=kR kho 2o Ane Ae
j vato tmara 3rama& ;man smjo 2o ? to Aem8e sUfI s&tonI vato9I
jvab bnaVyo Ane k+fna be -aGa bnaVya, nana k+f9I ke4lu& iv=aX
;Lm mXe te smjaVyu& to Aema& A=R9I l;ne jmIn su0I k&; bakI n
ru&, bLke Aema& duinya sa9e Aa`ertne p8 samel krI levama& AavI,
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
336

Aa htu& mhan buzg


u R hzrt muIn ;Bne ArbInu& l`a8 je AemnI
AkIdtne SpQ4 krI ru& 2e ke Aap8a nbInu& pd =u& 2e Ane Aap8e
ma4e kevI maNyta 0ravvI jo;Ae. Ane Ae byanne
Aap8a nbI
nkl hzrt ;mam =AranIAe kyu% Ane Ahle suNntna buzugoRna
AkIda khIne Aape Aa l`a8o Aap8a su0I pho&caDya&, Ahle
ma4e Aa p/ma8e htI,
suNntna buzugoRnI maNyta Aap8a nbI
Ane Ame tmne Aala hzrtnI maNyta btavI gya, jena9I Ae
ja8va myu& ke AapnI maNyta buzugoR9I Aek n` je4lI p8 h4Ine
n9I. sara&= Ae ke buzg
u oRnI maNyta Aap8I 2e hve devb&dnI maNytane
same ra`Ine fe&slo kro ke AemnI maNyta nbI ma4e buzugoR9I ke4lI
h4elI 2e, hu& tmara9I NyaynI ma&g krI ro 2u&, Ane Aema& p8 faydo
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
335

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

0 devb&dnu& nkaraTmk byan 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
maro n9I tmaro j 2e ka. ke, nbI ma4e sm@ne vat kr=o to tmaru&
;man slamt rhe=e Ane )yan n AapI gme tenI vatma& AavI j=o
to Aa`ertma& nuk=an tmne 9=e, tmare Aa`ertma& sTy maNyta9I
faydo p/aPt krvo hoy to Ae tmara ha9ma& 2e Nyay9I in8Ry le=o !
Ane Nyay nh kro to tme maru& k=u& bga6I n9I =kvana Ane hu& tmne
k=u& n9I krI =kvano, Aeno fe&slo to Aa`ertma& ALlah j kr=e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aapna frmanno `ulaso Ae 2e ke Aap8a Pyara nbI
ne
Aagla pa2lanu& ;Lm Aapvama& AaVyu& Aeno mtlb Ae 2e ke Aapne
Aagla pa2la b0a&na ;Lmna mailk bnavI devama& AaVya, Ae4le
Aagla pa2lama&9I gme te hoy Aene nbI
na vsIla9I ;Lm mXe
2e, vlI to vlI 2e nbIAo jemne lokoma&9I dInnI tBlIg ma4e ALlahe
cU&4I lI0ela 2e Aemne p8 ;Lm AapnI bargah9I h4Ine n9I mXI
=ktu&, ALlahnI mareft Ane AenI jat t9a isfatnu& je4lu& ;Lm
Aap8a nbI pase 2e ko;nI pase n9I. Aap potana Aa frman9I Ae
btavI ra 2e ke ko; p8 nbI ma4e A9va vlI ma4e ko; p8 Aailm
Ane buzugRna l`a89I gme te4lu& ;Lm manvama& Aave Ae Aap8a
na vsIla9I 2e, Ane m~lUkma&9I ko; p8 hoy Aap9I Ai0k
nbI
;LmvaXo n9I, ALlahnI m~lUkma& Aap j svR9I v0Ine saihbe ;Lm
2e bLke m~lUkma&9I drekna ;Lmnu& mUX Aap j 2e, jem ke hzrt =E`
ABdul hKk dheLvIAe fmaRVyu& ke kuAaRnma& je frmavama& AaVyu& ke fOka
kuLla zI ;iLmn AlIm. drek ja8vavaXanI wpr ja8vavaXo 2e.
Ae Aap8a ip/y Aaka v mOla
nI isft 2e ke ALlahnI m~lUkma&
Aap j svR9I v0Ine ;LmvaXa 2e.

k+fe kubra wsko k+fe ;lahI-I khete h&y yanI jate hKk suBhanhuka
mu=ahda Aor muAayna ho jana Aor juMla ihjabato ;tebaratka w5
jana Aor nUre bsIrtse `Lkko AEne hKk Aor hKkko AEne hKk
de`na,sailkka mksude AslI yhI k+f hy. ;iNk=af, pej n&.
k+fe kub/a Aene k+fe ;lahI p8 khevama& Aave 2e, Ae4le ALlah
tAalanI jatno dIdar Ane izyart p/aPt 9; jvI, Ane s3Xa
prdaAo Ane Aetebaronu& w5I jvu&, Ane idlna nUr9I `Lkne AEn hKk
Ane hKkne AEne hKk j jovu&, sailk je mareftnI =o0ma& AagX 0pI
ro 2e Aema& mUX mksd Aa j k+f 2e.
0

;mam buserInu& Ijau& m&tVy 0

;mam buserI potana bIja ksIda wMmul kutRma& nbIAe pak


na ;Lmna v`a8 krta& frmave 2e
vsAl AalmIn ;Lm&v v ihLma
fhu v a bhn lm t;ha Aa' y aw
Ae potana ;Lm Ane nm/ta9I smg/ jgtone 3erama&
huzUr
l; lI0u&. to Aap Aevo smu 2e ke Aene ko; 3erama& n l; =kyu&.
Ae4le ke Aapnu& ;Lm ALlahna ;Lmma& Aek inyuKt hdma& 2e Aena9I
v0Ine n9I p8 Jyare m~lUknu& ;Lm Aapna ;LmnI iv=aXtanI hd
mapI =ktu& n9I to Aam khI =kay 2e ke m~lUk Aapna ;Lmna smuno
2eDo n9I pamI =ktI, 4U&ksarma& Ae4lu& khI =kay 2e AenI hd 2e p8 Ae
hde Aap8e pho&cI =kta n9I.

suleman jmlnI krelI =rh 0

AanI =rh Ane `ulasama& hzrt suleman jml futuhait


AhmdIyama& l`e 2e ke
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
337

AhmdIya

Aapna frmanno -ava9R Ae 9yo ke Aapne ma8so p2I Aema&9I


ko; p8 hoy, ijNnato p2I Aema&9I gme te hoey, fir+taAo p2I Aema&9I
ko; p8 hoy Ae svRnu& ;Lm -egu& 9;ne p8 Aap8a nbI
na
;Lm9I AagX to v0I n9I =ktu& bLke brabr p8 n9I 9; =ktu&.
ALlah tAalanu& frman 2e ke kuAaRnma& drek vStunu& byan 2e to p2I
purava ma4e ALlahnu& Ae frman pUrtu& 2e ke Ae8e Aeva iv=aX ;Lmno
g&javr `no nbIne ApR8 kyoR.
0

Aapnu& ;Lm svR9I v0Ine kem krI ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

devb&dma& mo4a k+fno mtlb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
vsAa ;Lmuhu wlUml AalmInl ;iNs vl ijiNn vl mla;kit
il ANnLlaha tAala AtlAhu All Aalim kuiLlih f ALlma
;Lm; AVvlIna vl Aai`rIn vma kana vma ykUn v hsbyka ;Lmuhu
;Lmul kuAaRn, vkd kalLlahu tAala ma frrtna ifl iktaib imn
=y;n.
Aapno ;Lm s3Xa jgto ma8s , ijNnat Ane fir+taAona
;Lmone 3erI vXel 2e ka.ke ALlah tAalaAe Aapne s3Xa jgtnI
`br AapI,Aapne Aagla pa2lana ;Lmo i=`va6ya,Ane makan
vma ykUn, Ane Aapna ;Lm ma4e kuAaRnnu& ;Lm pUrtu& 2e, ALlah
tAalaAe frmaVyu& iktabma& Ame ko; vStu w5avI n ra`I. futuhait

Maa8soma& ;Lmma& AagX vlIAo 2e, Aemna9I AagX nbIAo


2e
2e, nbIAoma& `as krIne ;Lmma& AagX p6ta hzrt Aadm
jemna ma4e ALlah tAalaAe frmaVyu& ALlma Aadml ASmaAa
kuLlha. ALlahe Aadmne s3Xa namo i=`va6ya. Aa fmaRnnI
iv=aXtama& =u& =u& Aave 2e Aene to ALlah j ja8e Ane lenar nbI
ja8e , p8 AailmonI tfsIro pr njr krta& Ae k jahe r I ;LmI
iv=aXta je ja8va mXe 2e te p8 AKkl9I bhar 2e, jenI ivgt
tfsIrna p/kr8oma& 2e.
hzrt ;b/ahImnI ;LmI iv=aXtama& ALlahnu& frman 2e norI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
338

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mo4o k+f kone khevay Aena ma4e v8Rve 2e

;Bne hjrnI krelI =rh 0

;mam ;Bne hjr mI wprokt =eArnI =rhma& potanI AkIdtne


Aa p/ma8e p/g4 kre 2e ke
il ANnLlaha tAala AtlAhu All Aalim f Ailml
AVvlIna vl Aai`rIna vma kana vma ykUn.
be=k ! ALlah tAalaAe Aapne jgt9I vakef kyaR to Aape
ja8I lI0a s3Xa Aagla pa2lane Ane makan vma ykUnne Ae4le ke
je k&; 9yu& Ane 9=e Aene p8 Aape ja8I lI0u&.
Aap8e nbI
ma4e ;Lme makan vma ykUnnI maNyta ra`IAe
2IAe Ae ko; Aap8I wpjavelI maNyta n9I bLke Ae =Bd Ane Ae
maNyta Aap8ne pUvRj buzugoRAe AapI Ane Aena pr Aap8e calI
ra 2IAe, nvI maNyta to Aene khevay jena pr pUvj
R buzg
u oRna purava
n mXta hoy. jyare SpQ4 =Bdoma& pUvRjonu& l`a8 2e p2I Ae calI
AavelI 2e, nvI to Aene khevay je pUvRj Ahle suNnt iv)0 jtI
hoy,jem ke mOLvI `lIl A&be5vI Aap8a nbI
na ;Lm pr
nkaraTmk ccaR krta& l`e 2e je ATyar su0Ina s3Xa Ahle suNntnI
iv)0 Ane ;manne nQ4 krnar 2e, Ane Aa4lI ccaR p2I p8 Ae
iktab 2apvama& Aave 2e, Ane lokoma& Ae l`a8no p/car krvama&
Aave 2e, Ane jUno Ae sbk Aaje p8 lokone i=`va6vama& Aave 2e, =u&
Ae Ae vatnI dlIl n9I ke je krvama& AaVyu& 2e te ;radapUvRk krvama&
AaVyu& 2e ?
0

devb&dma& =Etan nbI9I v0Ine !

Al haisl gor krna cahIAe ke =Etano mlkul mOtka hal de`kr


;Lm muhIte jmInka f`/e Aalmko i`laf nusUse kt;Yya ke bela dlIl
mhz ikyase fasedase saibt krna i=kR nhI to konsa ;manka ihSsa
hy ? =Etano mlkul mOtko yh vuSAt nSsse saibt hu;, f`/e AalmkI
vuSAte ;LmIkI konsI nSse kt: hy ke ijsse tmam nusUsko rd krke
Aek i=kR saibt krta hy. brahIne kaitAa, pej n&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
340

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
;b/hIma mlkut Ssmavait vl AdR. Aaka=o Ane jmInnI bad=ahto
Aemne btavIAe 2IAe. Aana9I ja8I =kay 2e ke Aemne je ;Lm
Aapvama& AaVyu & Ae ke 4 lu & iv=aX 2e , Ae n I ivgt p8 tfsIrna
p/ kr8ma& v8Rn 9;.
hzrt ;sanI ;LmI iv=aXtana v8Rnma& ALlahnu& frman 2e
wniBbwkum ibma tAkulUna vma tI`na fI buyUitkum. hu& tmne
btavu& 2u& je ka&; tme `av 2o Ane tmara 3roma& -egu& krIne ra`o 2o.
AanI ivgt p8 tfsIrna p/kr8ma& 2e.
ma4e fmaRVyu& ALlmka malm tkun tAlm.
Aap8a nbI
je ka&; Aap n ja8ta hta b0u& j tmne i=`va6I AaPyu&. to Aa
frmannI iv=aXta =Bdo9I ja8I =kay 2e ke drek ma4e iv=aXtanI
hdnu& v8Rn 9yu& Ane hbIb ma4e frmaVyu& tme je k&; n ja8ta hta
b0u & j i=`va6I AaPyu & . Aa Aapna ;Lmma& svR 9 I AagX
hovano s=Kt pu r avo 2e , je n e AailmoAe pot potana =Bdoma&
v8R n kyu % , Ane inco6 Ae btaVyo ke ma8sona ;Lmne Aapnu &
;Lm 3e r I vXe l 2e .
ijNnatone p8 ;Lm Aapvama& AaVyo 2e Ane Aema& svR9I v0Ine
;Lm AzazIl pase 2e jene =Etan khevama& Aave 2e, Ane brahIne
kaitAama& mOLvI `lIl A&be5vIAe Ae saibt kyu% 2e ke =Etan pase
;Lme muhIte jmIn 2e, Ae4le ke Aenu& ;Lm jmInnI drek vStune 3erI vXel
2e, to ;mam buserIna frman9I Ane hzrt suleman jmlnI krelI
=rh9I SpQ4 9yu& ke Aap8a nbI
nu& ;Lm svR ijNntona ;Lmne
3erI vXel 2e. fir+taAoma&9I p/~yat hzrt ijb/;l p2I hzrt
mIka;l p2I hzrt ;srafIl Ane p2I hzrt mlkul mOt ;zra;l
2e, hzrt mlkul mOtnu& ;Lm p8 ;Lme muhIte jmIn 2e,
jmInnI drek vStune 3erI vXel 2e, pr&tu Aap8a nbInu& ;Lm s3Xa
fir+taAona ;Lmne 3erI vXel 2e, jyare s3Xa lokonu& ;Lm -egu& 9;ne
Aap8a nbI
je4lu& n9I 9; =ktu& to Alg Algnu& ;Lm Kya
drjama& j; =ke 2e ?
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
339

GaujratI -aqa&tr

Ahle suNNtnI Aektano ivro0

Aa l`a8 p8 hrmEnna muftIAona fTvaAo tfsIrna p/kr8ma&


rjU 9ya Ane Aa l`a8 kuf/nu& 2e AenI 28av4 p8 Tya& krI devama&
AavI 2e, p8 Ah hu& tmne Ae4lu& btavva ma&gu& 2u& ke Aa p/ma8enu&
l`a8 pUvRj buzugoRma&9I ko;nu& 2e ? hoy to ko; Aemna vtRuXno mOLvI
saibt krI btave ? p8 hu& khI Aapu& 2u& ke Aemne ko; Aek ma8s Aevo
n9I mXI =kto jena9I A&be5vIna l`a8ne sharo mXe,bLke ko;ne
p8 pU2vama& Aave to Aana jaherI =Bdo9I kuf/ j saibt kr=e, Aek
samaNy }aanno muslman p8 Aa =Bdo Aek imin4 ma4e p8 kbUlI
=kto n9I jema& mlkul mOt to AemnI jgaAe Aemne p8 Aap8a
nbI
pr w]amta n9I mXI =ktI, p8 l`a8 pr )yan Aapo
to tmne AenI guSta`Inu& ykIn 9; j=e ke Aema& =Etan ma4e Aap8a
9I v0are ;Lm manvama& AaVyu& 2e Ane Ae ;Lmne ykInI ;Lm
nbI
ku& 2e ke Aena ;Lmno ;Nkar kuAaRnI Aaytono ;Nkar Ane Aap8a
nbI ma4e Ae ;LmnI maNytane i=kR btavI, i=kR m~lUk ma&9I gme tena
ma4e manvama& Aave i=kR j 2e p8 Ah devb&d9I saibt krvama& AaVyu&
ke =Etan ma4e manvu& to ;man p8 v0are nhI =Etan je4lu& nbI ma4e
manvu& i=kR, =Etan9I Aene Ae4lo p/em ke Aena ma4e i=kRvaXu ;Lm manI
lI0u&, mlkul mOt jeAo fir+ta drek nana mo4a gunaho9I pak, Aemne
nI
p8 =rIk bnaVya Ane Aemne `br su)0a& n 9; ke nbI
du+mnIma& Kya&9I kya& pho&cI gya, Ane p2I Ae4la be=rm Ane
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
341

Aala hzrtnu& Ahesan mano !

Aap8I Ane Aap8a Aala hzrtnI maNyta same ra`o Ane


pUvRj buzugoRna Aek be nh As&~y purava jota jav Ane potanI
maNytana pUvj
R buzg
u oR9I calI AavelI Ahle suNntnI maNyta hova
pr ALlahno =uk/ Ada kro ke Ae8e Aala hzrt ;mam Ahmd rza
nI koi==o9I Ane Aemna rat idvs Aek krIne
Aap8a ;manna rx8 ma4e krela l`a8o9I Aap8ne bcavI lI0a,
Aap8e Aemnu& je4lu& Ahesan manIAe Ao2u& 2e, Aapna l`a8o mOLvI
loko ma4e p8 magRd=Rk 2e, Ane hu& maro drek magR Aemna9I j init
nI mhoBbtvaXo magR levama& AaVyo 2e. ko;
k& 2u&, jema& nbI
jgaAe `Ud mu~tarI vaprvama& n9I AavI, pUvRj mhan Aailmo Ane
vlIAona l`a8o9I n` je4lu& p8 h4vama& n9I AaVyu& Ane Aala
hzrtvaXI maNyta j Ahle suNntnI maNyta 2e Aena pr Ame
bd\AkIda lokone ce&lNj p8 krI =kIAe 2IAe, Aala hzrte je ku&

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Saara&= Aee ke ic&ta VyKt krvI jo;Ae ke =Etan Ane mlkul mOtnI
ma4e kt; nusUs
halt jo;ne 3erI vXel jmInnu& ;Lm f`/e Aalm
iv)0 ivna dlIle ma `o4a ikyas9I saibt krvu& i=kR n9I to ;manno
Kyo -ag 2e ? =Etan Ane mlkul mOtnI Aa iv=aXta nSs9I saibt
9;, f`/e AalmnI ;LmI iv=aXtanI k; nSse kt; 2e ke jena9I s3XI
nSsone nkarI Aek i=kR saibt kre 2e

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
be;jjt ke Aaje p8 Aene l`e 2e Ane 2ape 2e, Ane Ae j maNyta ra`e
2e. Aanu& nam 2e nvI maNyta jene kuAaRn Ane hdIq9I dUrno p8 s&b&0
n9I bLke =r: dlIlonI s&pU8R ivro0a9IR, Aekne manva9I bIjano
s&pU8R ASvIkar 9ay, jem ku Ane ;man ivro0a9IR.

Aena to As&~y purava mXI AaVya, A&be5vIna wproKt l`a8


pr sharano Aek puravo pUvj
R Aa0ar_aUt Aailm9I ko; l; Aave
to Ame AmarI har SvIkarI l;=u&, p8 Amne ykIn 2e ke tmne Ae
sharo mXI =k=e nh. je =Etan ma4e i=kRvaXu ;Lm tme ja;z ku&
Ane =Etan9I potanI doStI p/g4 krI Aeno p8 sharo l; lo to p8
kam bn=e nh !
0

NabI Ane pagl gybma& Aek S9ane ?!

devb&dnI bI@ Ahle suNnt9I h4elI maNyta juAo Ane Aemna


`o4a hovanu& ykIn p/aPt krI lo ! Ane Aa l`a8 pr Ame Ae cele&j
krI=u& ke jo teAo Aek puravo pUvRj Aa0ar-Ut Aailmno l; Aave to
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
342

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

marI iihh &mt to nklnI p8 n9I

Aa 2e devb&dI vtuRXna v6a Aailm Aemna hkImul wMmt A=rf


na gybna ;Lmne nvro sa9e
AlI 9aNvI ! Aem8e nbIAe pak
sr`am8I AapI, Ane nbIAe pak
na ;Lmnu& Aevu& Apman kyu% ke
jo kaifre Aam kyu% hote to muslmano tene @v&t n rheva deta,p8 khevata
muslmane Aam kyu% to te l`a8 Aaje p8 calI ru& 2e Ane Aeva
lokone muslmano dIn Ane 0mRna gu trIke kem kbUlI ra 2e ! Ae marI
smjma& n9I Aavtu&, Aa l`a8 Aevu& 2e jena sharama& Aavu& l`a8
shabana mubark jmana9I l;ne Aaj su0Ina yugma& ko; Aeknu& p8
n9I btavI =kta, Ane muslman Aam l`I p8 kevI rIte =ke ? =u&
ko; muslmanna ha9ma& AevI =iKt hoy =ke 2e `rI ? je bargahno
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
343

hbIb jevo ko; =Ky j n9I !

fir+taAonu& ;Lm Aapna ;Lm je4lu& n9I, bLke je ;Lmo Aap pase
2e te AemnI pase n9I, jem ke hzrt Aadm
pase je ;Lmo hta&
fir+taAo pase n hta& Ae4le teAo Aapna ;Lmno jvab n bnavI
=Kya Ane Ae ;Lmo same potanI lacarI p/g4 krI, lOhe mhfUzma& p/
9m idvs9I A&itm idvsma& je k&; 9=e teno wLle` 2e, to Aena9I
ivcarI =kay 2e ke lOhe mhfUzma& ke4lu& iv=aX :Lm 2e to p8 frmave 2e
ke Aap8a nbI
pase je ;Lm 2e te lOhe mhfUz9I v0are 2e Ane
lOhnu& ;Lm Aapna ;Lmne 3erI n9I =ktu&, A&tma& Aape frmaVyu& ke
Aap8a nbI
ALlahna hbIb 2e, Aap svR m~lUkna srdar 2e,
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
344

tjumoR p2I Ae ke AapnI buzugR jat pr ;Lme gybno huKm


krvo jo zEdna kheva pr sTy 2e to pU2vanI vat Ae 2e ke Ae gybno
mtlb Amuk gyb 2e ke p2I kul gyb, jo gybna Amuk ;Lmo murad
2e to Aema& huzUrnI =I ivi=Q4ta ! Aevo ;Lme gyb to zEd, Am/, bLke
drek baXk Ane pagl bLke s0Xa p/a8IAo Ane p=uAone p/aPt 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

ihfzul ;man, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Adb Ae 2e ke Jya& W&ce Svare bolI n =kay, Ane ApmannI hde W&co
Avaj Ae bargahma& krva9I ;man caLyu& jay Ane Amlo bekar 9:
jay Aeno Dr ALlah tAalaAe potana Pyara klamma& sUrAe
hujuratma& naizl fmaRVyo, juned Ane bayzId jeva mhan buzugoR Ae
bargahma& W&co vas p8 n leta ke Ae bargahnI beAdbI n 9;
jay, Ae4lI mhan bargahma& Aeva =Bdono wpyog muslmannI
ih&mtma& kem krI AavI =ke ke nbInu& ;Lme gyb jnavro Ane paglo
jevu& 2e ? marI ih&mt to bIjana l`a8nI nklma& p8 n9I 9tI p8
hu& -oXa muslmanona ;manne bcavva mjbUr 9;ne nkl krI gyo
Aema& p8 ALlah mne maf ra`e. `Er khevanI vat Ae ke 9aNvI sahebe
je l~yu& tevu& l`a8 muslmano9I =Ky n htu& Ae4le ko; jmanama&
Aeno da`lo mXI =kto n9I Ane muslman to muslman ko; kaifrnu&
p8 du+mnIma& Aevu& l`a8 n9I mXI =ktu&, p2I tme tmara ;manne
gvah ra`Ine vat kro ke Aa p/ma8enI napak maNytane nvI maNyta
Ane nvo 0mR khevay ke p2I Aala hzrtvaXI maNytane jemna
l`a8 pr pUvRjna As&~y purava, Ane kuAaRn Ane hdIqnI btavelI
maNyta9I Aek =Bd p8 h4elo nh, p2I p8 ko; smjvanI j n9I.
Hai=yAe mIr zaihd `uTbama& Ae4le ke Aap ALlahna hbIb 2e Ane
drek nbIno drjo Aap9I nIco 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ame AmarI har SvIkarI l;=u,& p8 Amne ykIn 2e teAo Ae l`a8na
shara ma4e pUvRj buzugoRma&9I Aek puravo p8 lavI =kta n9I, kuI
l`a8 Ahle suNntnu& 9; =ktu& n9I Ane Aemne Ahle suNntno sharo
mXI =kto n9I, p2I gme tenI mdd l;ne medanma& Aave, hKk hkk j 2e
Ae ALlah tAala trf9I 2e Aeno mukblo to 9; =ke 2e p8 Aema&
nahKkne sfXta mXI =ktI n9I.
ifr yh ke AapkI zate muksa pr ;Lme gybka huKm ikya jana
Agr bkOle zEd shIh ho to dryaFte tlb yh Am/ hy ke ws gybse
murad baz gyb hy ya kul gyb,Agr baz wlUme gybIYya murad
h&y to wsme& huzUrkI kya t`sIs Aesa ;Lme gyb to zEd Amr bLke
hr sbI v mjnUn bLke jmIAe hyvanato bha;mke ilAe haisl hy.

ALlzI ALlma ibl klm, Ay ALlma ma ALlma ALlma


ibl klm,..ALLaml ;Nsana malm yAlm.Ay ALlmhu ibih Av
ibduinih imnl wmUirl kuiLlyit vl juz;Yyitvl jilYyit vl
`fIYyit malm y`tur ib bailih ..vl ;=AaibANnhu tAala
yuAiLlmuhu 1 imnl wlUim mala yuhItu ibihl wkUl, mala y`fa.
ALlah tAalaAe ma8sne klm9I i=`va6yu&, Ae4le ke
i=`va6yu& je i=`va6yu& klm9I, ma8sne Ae i=`va6yu& je Ae n ja8to
hto, Aa ;Lm phela&vaXa ;Lmno bdl 2e,mtlb Ae 2e ke ALlah
tAalaAe ma8sne klm 9kI p8 talIm AapI,Ane ivna klme p8
talIm AapI,kuLlI Ane juz: vStuAonI, jaher Ane guPt vStuAonI
je Aena `yal9I p8 psar n 9; htI,Aama& ;=aro 2e ke ALlah
tAalaAe potana rsUl
ne Aeva& ;Lmo i=`va6ya ke jene Akkl
3erama& n(aI l; =ktI,Aa vat guPt n9I,Ae4le ke svR muslmanone
`br 2e. TafsIre hul mAanI, -ag, pej n&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
345

ALlama mhmUd AalUsInu& m&tVy 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ALlama AalUsIAe p8 Ae fe&slo krI AaPyo ke jya& su0I
Aap8a ip/y nbIna ;Lmno sval 2e to Aapne ALlah tAala
trf9I Ae4la ;Lmo Aapvama& AaVya 2e ke Aene jaherma& to 3erI n9I
=kta p8 ma8snI AKklma& ALlahe ivcarvanI 38I j iv=aX
=ikt ra`I 2e. p8 ALlama AalUsIna l`a8 pr kubaRn ! Aape
fmaVyu&, Aapna Ae ;Lmone Akkl p8 potana 3erama& n9I l; =ktI,
Ane Aap8e je ivcarI=u& te Aap8a maholma& rhIne, Aa sbbo Ane
kar8onI duinyama& rhIne, Ane nbIAe pakne ALlahnI Ata9I
Aapvama& AaVyu& 2e Ae vaStvma& Aek hdma& 2e p8 Ae hdone Aap8e to
=u& Aap8I AKkl p8 pho&cI =ktI n9I.
Aape frmaVyu& ke huzUrne guPt vatonu& p8 ;Lm Aapvama& AaVyu& to
Ae ALlama AalUsI trf9I Ae vatno ;krar 2e ke Aapne iv=aX
gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e, jaher p8 Aap pr jaher 2e Ane
guPt p8 Aap pr jaher krI devama& AaVyu&, jemke je hdIq pr Aap8I
ccaR calI rhI 2e Aema& Aap8a nbI
Ae frmaVyu& ke mara ma4e drek
vStu p/kai=t 9; g;. Ane me& AoX`I lI0I. drek vStuma& A9Rna
Aa0are =r; ke4lI iv=aXta 2e te Aemna frman9I SpQ4 9yu& ke Tya&
Aap8u& idmag p8 n9I pho&cI =ktu&. ;Lme makan vma ykUn je Aap8e
manIAe 2IAe Ane bd AkIda loko Aene p8 i=kR khI Aape 2e Ane
lokone khe 2e ke breLvI nbI
na ;Lmne `uda tAalana ;Lm sa9e
meXve 2e, to Ae Akkl vgrnI vat 2e ka. ke, Aa ;Lm je Aap8e nbI
ma4e manIAe 2IAe te Aek hdma& 2e Ane 38u& Ao2u& 2e jyare ke hzrt
;mam AalUsIAe je `ulaso kyoR Aema& to Aape nbI pak
ma4e
Ae4lu& iv=aX ;Lm maNyu& ke Ae ;Lm ;LmnI iv=aXta AagX Aap8u&
manelu& ;Lm to ;Lme nbIno Aek 4uk6o 2e. jyare ALlama AalUsIno
manelo ;Lm i=kR n9I to p2I Ae maNytano Aek 4uk6o i=kR kem krI 5rI
=ke 2e ?!
HdIq n&. hzrt Ans ibn mailk
9I irvayt 2e nbIAe
pak
zval p2I bhar t=rIf laVya Ane zohrnI nmaz Ada
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
346

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aapne ALlahe beimsal peda frmaVya 2e, Aap jevo n phela& ko; 9yo
2e n Aavta -ivQyma& ko; 9=e, jene ArbIma& khevama& Aave 2e Aap
AdImuNnzIr 2e, Ane Aap jevo bIjo ko; =kYa n9I, Ae4la ma4e ke
Aap ALlahnI p/9m m~lUk 2e, m~lUkma& Aap9I phela& ko; n9I,
Aap Ae Aalmna p/9m nbI 2e, Aapna fy\z9I bIja nbIAonI
nbuVvto 2e, Aap duinyama& A&itm nbI 2e Aap p2I ko; nvo nbI
Aav=e nh,ALlahnu& A&itm klam b&daAoma& kuAaRn 2e Ane hve ko;
bI@ iktab Aav=e nh to nbIAe pakna duinya9I prdo frmaVya
p2I hve kuAaRnna frmanma& bIjau& frman Aavva9I bdlavanI =Kyta
rhI nh, Ae4le =r; A=Kyta SpQ4 9; g;, sara&= Ae ke Aap8a
nbInI isftono bIjo ko; Aap isvay 9; =kto j n9I, Aeno Ai0k
`ulaso bIja ko; p/kr8ma& krI=u&, Ane AenI drek =&kaAona jvab
sa9e 28av4 krI=u,& p8 Ah Ae4lu& Av+y yad ra`o ke Aap8a nbI
ALlahna hbIb 2e, Ane hbIbnI brabrIma& ko; AavI =ktu& n9I.

pej n&. , iktabu mvakIit Sslam


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
347

HdIqno -ava9R 0

Bau`arI =rIfnI Aa hdIq9I Ae smjma& AaVyu& ke Aap8a Pyara


ne p/9m idvs9I A&itm idvsno s3Xo ;Lm Aapvama&
nbI
AaVyo 2e. Tyare to Aape frmaVyu& ke jenI mr@ma& Aave te pU2I le. Aa
frman Ae4lu& iv=aX 2e ke AanI iv=aXta mapvI m~lUknu& kam n9I.
duinyama& jena idmagma& je k&; Aave Ane Ae ivcare Ane p2I sval kre,
sval pUra 9; jay p8 jvabma& kmI n Aave ! to jaherI =Bdoma&
nbI trf9I je k&; 9yu& Ane 9=e te btavI devanu& `uLlu cele&j 2e.
Aala hzrt frmave 2e
AOr ko; gyb kya tumse inha& ho -la
Jb n `u d a hI 2u p a tu m pe kroXo& dd
0

SahabI Ane munaifk 0

Sahabane nbInI ;LmI iv=aXtama& ko; =&ka j n htI, Aemne


`br htI ke Aap ALlahna mhbUb 2e, AapnI brabrIma& ALlahnI
m~lUkma& ko; j n(aI, Ane hoy p8 kem krI, ALlah tAalaAe Aap
jevo ko; peda frmaVyo j n9I.
Aala hzrt frmave 2e
LamyatI nzIroka fI nzrI
imQle tU n =u d pe d a jana
MaarI njroma& tmarI jevo n AaVyo, tmarI jevo peda j n9I
9yo.
0

MaunaifknI ;C2a

w]am kaXma& nbI


na ;Lmma& =&ka munaifkone htI. temnI
s-ama& Ae p/ma8enI ccaRAo 9ya krtI htI teAo prSpr Aek bIjane
kheta ke Aap8e ;man n9I laVya, ma potane muslman khIAe 2IAe
to p8 Aemne `br n9I ke Aap8e muslman n9I ! AemnI Ae =&kane
nQ4 krva Ane sacu ;man p/aPt krI leva Aape imMbr pr W-a rhIne
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
348

jene je ka&; pU2vu& hoy te pU2I le ! ksm `udanI ! tme mne je k&;
pU2=o hu& tmne btavI= jya& su0I hu& marI Aa jgama& 2u&. Anse ku&,
fmaRvta, mne pU2o !
loko pok mUkIne r6va laGya Ane rsUluLlah
Anse ku&, AapnI i`dmte Akdsma& Aek Vyikt W-o 9yo Ane ku&,
maru& 5eka8u& =u& 2e ? Ay ALlahna rsUl ! FmaRVyu,& doz` ! p2I ABduLlah
ibn huzafa W-a 9ya Ane ivn&tI krI, Ay ALlahna rsUl ! maro
bap ko8 2e ? frmaVyu,& taro bap huzafa 2e. p2I Aap var&var frmavta
gu58e p6ya Ane ku&,
ra, mne pU2o ! mne pU2o ! hzrt wmr
Ame ALlahna rb hova pr, ;Slamna dIn hova pr, Ane muhMmd
na Aena rsUl hova pr Ame ra@ 2IAe. jyare wmre Aam ku& to
cUp 9ya. p2I rsUluLlah
Ae frmaVyu&, 5Ik 2e ! ksm 2e
huzUr
Ae jatnI JenI kudrtma& maro p/a8 2e ! hm8a mara pr jNnt Ane
doz` pe= krvama& AavI Aa dIvarnI phoXa;ma& Ane hu& nmazma& hto
to Aa j mafk -la; Ane bura; me& n9I jo;. shIh bu`arI, -ag,

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
krI, slam fervIne Aap imMbr pr ibrajman 9ya. Aape ikyamt
ivqe byan kyu% Ane AenI phela&na -y&kr bnavono p8 wLle` kyoR
p2I Aape frmaVyu&

Aap8a Pyara nbI


trf9I svalnI Aam rja htI to
nbIna gzbne jo;ne ko;nI ih&mt 9; =ke Aem n htu&, p8 jyare
Aape var&var frmaVyu& Tyare be p/karna sval 9ya Ane bNne sval
Aeva ke nbI isvay ko; ykInI jvab n AapI =ke. Ae bNne svalo
pEkIno Aek -UtkaX s&b&i0t 2e Ane bIjo -ivQy s&b&i0t. -UtkaX
kya& su0Ino Ane -ivQykaX kya& su0Ino, nbI trf9I AenI ko; hd
inyukt krvama& AavI n htI. Ae4le munaifke ihsab iktab p2Ina
-ivQyno sval kyoR. Ane shabIAe Aeva -UtkaXno jene mata isvay,
ipta p8 s&pU8R ykIn9I n ja8I =ke. SpQ4 9yu& ke nbI trf9I Aa
Aelan Ae btavI ru& 2e ke, Ay lako ! kan `olIne sa&-XI lo ! hu&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
349

Aek g&-Ir p/karnI =&ka 0

Hu& tmne btavI gyo ke, ko; p8 Aayt A9va hdIq9I nbI
nI fzIlt ja8va mXe Aema& devb&dI ferfar krvanI jr9I koi==
kre. Aemne drek vat maNy, p8 jema& nbI
nI fzIlt hoy Ae
maNy nh ! Aemne Ae4lu& ivcarvu& jo;Ae ke Aap8a nbI ALlahna
mhbUb 2e Aapno izk/ ALlahe bul&d kyoR 2e, Ae4le ko; Aapne fe&kvanI
koi== kre to sfX 9; =k=e nh, Aaka= pr 9Uknar potanu& j mo7u&
`rab krI le 2e.
Aala hzrt fmaRve 2e
TaU 34aAe s e iksIke n 34a hy n 34e
Jb b7aAe tu z e ALlah tAala te r a
VarafAna lka izkrk ka hy saya tuz pr
iz W& c a te r a bol bala te r a
0

vhabInI kusmj

Aem8e potanI pUra8I Aadt p/ma8e Ahya Ae =&ka wpiS9t


krI ke, nbI
Ae potano davo Aopn ra~yo p8 Aape potana
frmanma& Aek =tRno v0aro kyoR 2e,te Ae ke Aape fmaRVyu&, jya& su0I hu&
marI Aa jgaAe 2u& jene je pU2vu& hoy pU2I le ! Aano mtlb Ae 9yo ke
Aa jgaAe9I `Sya bad nh ! to Aa Aapne Aapvama& Aavelo Aek
moijzo hto, Jeno s&b&0 Ae jga sa9e hto, Ae jgaAe9I `Sya bad
Aap pase9I Ae ;Lm l; levama& AaVyo hto.

Ajb sval gjb jvab !

-UtkaX Ane -ivQykaX 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
btav&u n btavu& Ae marI mr@nI vat 2e, p8 jya& su0I ;Lmno sval
2e to mne makan vma ykUnno `ulasavar ;Lm Aapvama& AaVyo 2e.
Ane mara Aa davanI dlIl Ae 2e ke tmare pU2vu& hoy te pU2I lo ! davo
maro Ane dlIl tmara ha9ma&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
s&pU8R ykInnI sa9e fmaRVyu& ke jenI mr@ma& Aave te pU2I le.jo AemnI
pase 9o6I p8 Akkl hotI, Aemna ;man ma4e nbI
nu& Aa frman
pUrtu& htu& ke, pote pU2Ine, jvab meXvIne, =&kane mUXma&9I ka7I na`e.
p8 Ae khevt sacI 2e ke `uda jb dIn leta hy to Akl -I 2In
leta hy !
Aek munaifk je8e potanu& munaifk hovu& kyarey jaher n kyu% htu&,
W-a 9;ne -ivQyno, Ane Ae p8 dUrna -ivQyno Ane Ae p8 ihsab
iktab p2Ino, potanI Aai`rtna pir8amno sval kyoR, sval
Aekna trf9I hto p8 jvab s3Xa munaifko ma4e pUrto hto, sval
sa9e j Aape frmaVyu&, ta& 5eka8u& doz` 2e !
bIjo sval shabIAe rsUl hzrt ABduLlahno hto. temno hetu
prIxa n htI, bLke Amukne Aapna ipta p/Tye k&;k =&ka htI. jyare
nbI
Ae Aam Aelan krI AaPyu& ke jene je pU2vu& hoy PaU2I le, to
AapnI ih&mt bnI g; Ane bIja lokone Aapna ipta ivqe ykIn
AavI jay, je9I Aape ivn&tI krI, Aaka ! maro bap ko8 2e ? to
nbIAe pak
Ae Ae p8 btavI AaPyu&. to Aapne Ane je ko;ne
p8 =&ka rhI hoy Ae svRno ;laj 9; gyo.

Aa hdIq9I nbI
ma4e makan vma ykUnno gybno ;Lm
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
350

jem ke Aek pIr sahebnI pTnI htI. te8InI piTa9I bntI n htI
Ane vat vatma& pitnI -Ul ka7tI htI. pIr sahebne fe&kva Aema& j
AenI `u=I htI. Aek idvs pIr sahebne 9yu& ke lav ! Aaje to Aene
btavI Aapu& ke hu& ko8 2u& ! pIr saheb to s&ta;ne gya Ane hvama&
w6va laGya. w6ta w6ta teAo potana 3r pr AaVya. AapnI pTnIAe
wcktI njre joyu& Ane v0are )yan AaPyu& nh. Paotana kamma& lagI
g;. 9o6Ivar p2I pIr saheb 3rma& AavIne besI gya. pTnI kam9I
fareg 9;ne AavI Ane tevr c7avIne kheva lagI, pIr pIrno davo kro
2o ! dava isvay k=u& Aav6e p8 2e ?! hm8a j Aek pIr saheb hvama&
w6ta hta ! pIr sahebe 0arI lI0u& ke Aaje kam bnI gyu& ! 0Ime Svre
ku&, bIvI ! Ae to hu& pote j hto ! pTnIAe vXto jvab AaPyo, Ae4le
j va&ka va&ka w6ta hta !
ja8va myu& jene n manvu& hoy tenI pase bhana& 38a hoy. Aa j
da`lo 2e devb&dI muLlano. nbI ma4e nhI manvanU& Ae4le nhI j
manvanu& ! -lene gme te 9ay ! to Ae h5ne l;ne khI AaPyu& ke jnab tme
hdIq laVya p8 Aena9I tmne pUrepUro faydo p/aPt 9; =kto n9I,Ae
halt 9o6IvarnI htI.

Aa ko; kaydo n9I !

=u& Aevo ko; kaydo 2e ke drek muAjezo 9o6Ivar ma4e j hoy 2e ? jo


Aam j hoy to kuAaRn p8 Aap8a nbIno moijzo 2e Ane Aema&
`udanI iktab hova babt je cele&j krvama& AaVyu& 2e ikyamt su0I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
351

sm@ne vat kro !

BaIjau& Ae ke Aap8a nbI


Ae potanI hdIqma& jgane sval
ma4e inyukt krI, :Lm ma4e nh. Ae4la ma4e ke nbIno k/o0 Aapna ;Lm
pr `o4I ccaR krnaraAo ma4e hto Ane Aape Ae Aelan Ae4la ma4e
kyu% ke teAone ;Lme nbIma& ko; =&ka n rhI jay. jo Ae smy p2I ;Lm
jtu& rhe to p2I =&ka AenI jgaAe bakI rhI Ane munaifkonu& khevu& sacu&
ru& ke nbIne Amara kuf/nI `br n9I.
0

o0 kem AaVyo ?!

IJu Ae ke jo nbI pase gybnu& ;Lm n htu& Ane Aapne Aeno


;krar hto to munaifkonI ccaR pr Aapne k/o0 n Aavvo jo;Ae ! o0
Aavvo Ae Ae vatnI dlIl 2e ke hu& n9I btavto Ane ihkmt9I guPtne
guPt rheva dw& 2u& to Aeno `o4o A9R n lo ! ;Lm 2e p8 drek in8Ry
`udana frman pr levama& Aave 2e, jo tmare ja8vu& 2e ke marI pase ke4lu&
;Lm 2e to hu& tmne mara trf9I svalnI rja Aapu& 2u& Ane marI Aa
rja Aek smy ma4e 2e .
0

jGya svalna Ai0kar ma4e 2e

co9u& Ae ke nbI
Ae Aevu& kya& fmaRVyu& 2e ke Aa jgaAe9I h4ya
p2I tme mne k=u& pU2=o to hu& btavI nh =ku& ? Aapnu& fmaRn Ae 2e ke hu&
jya& su0I marI Aa jgama& 2u& tme je pU2=o te btavI=. Ae p2I marI
;C2a pr Aa0airt rhe=e, mare btavvu& h=e to btavI=, nh to Aene
guPt ra`I=. to Aana9I ;Lm n ro Aena pr dlIl infaknu& kam 2e.
nbI
na fmaRnma& potanI ;C2ane d`l Aapvo 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
352

PaIr sahebnI pTnI 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
bakI 2e. to p2I Ae n9I khI =katu& ke ;Lme gybno moijzo 9o6a
smy ma4e j hto. hzrt ;sa jya& su0I duinyama& ra gybnI `bro
Aapta& ra, Ane Aemnu& gybnI `bro Aapvu& Aemno moijzo j
hto, jenu& kuAaRnma& jga jgaAe v8Rn 9yu& 2e. sara&= Ae ke =&ka paya
sa9enI du+mnI isvay bIjau&
ivnanI 2e, Aena9I vhabInI nbI
ka&; jaher 9tu& n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
in=&k ! saibt 9yo Ane Aena ASvIkarno ko; jaherI magR n9I. to
Ah potana ASvIkarna bnavela cor drvajaAo pEkIno Aek drvajo
nu& Aa ;Lm 4eMprrI htu& drek smy ma4e nh. wpyog kyoR ke nbI
le Ahya tmne Ae to ykIn 9; gyu& ke devb&dI muLlane nbI
sa9e
du+mnI 2e Ae4le nukto to ka7vano j 2e ! du+mn nuKto n ka7e to Ae
du+mnIma& pako n khevay !

jGya inyuKt kem krI ?

hdIq Ane devb&dI maNyta 0

hdIqno mtlb tmarI same 2e. ke4lo ;Lm saibt 9yo tmne `br
2e. Ane nbI
trf9I Aa cele&j gybnI vato btavva ma4e j
htu& Ae p8 =Bdo9I SpQ4 2e. Ae4le ko;ne Aa hdIq9I ASvIkarno hk
mXI =kto n9I. jyare tmne Aa4lI vatonI `br 2e to hve devb&dI
maNyta p8 ja8I lo ke teAo Aa4la SpQ4 A9RvaXI hdIqone p8
)yanma& lavta n9I. Aemna b&0ar8ma& AemnI potanI mr@ frmane
nbI
9I v0Ine 2e, `udanI pnah AavI maNyta9I jema& potanI
vatne w]amta Aapvama& Aave Ane davo ;manno krI kam infakna
krvama& Aave ! Aek ;manvaXanu& idl AavI vatne kbUlI =ktu& n9I.
0

karI tEyb devb&dIno AkIdo 0

Aapko ;Lme gyb n 9a, wske mAna yh h&y ke ikyamt


tk Aapko ;Lme gyb n hoga. TOahId n&br, pej n&.

tjuRmo Aapne gybnu& ;Lm n htu& Aeno mtlb Ae 2e ke ikyamt


su0I Aapne gybnu& ;Lm p/aPt 9=e nhI.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
353

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

drek vatnI `br Aapvama& Aap8a nbI


Ae jGya kem
inyukt krI jyare ke Aapne ;Lm hto Ane Aap ja8ta hta. ;Lmne
jGya sa9e ko; s&b&0 n(aI ? jvab Ae 2e ke jo drek haltma& lokone
svalnI 2U4 AapI devama& Aave to loko =u& `a0u& Ane =u& `a=e, =u& pI0u&
Ane =u& pI=e ? Ae p/ma8enI befayda vatoma& lagela rhe Ane AevI
vato9I Aa`ertno ko; faydo n9I bLke smy brbad krvo 2e, vXI
ko; potana bap s&b&i0t sval kre Ane jvab potana p/~yat bap
iv)0 mXe to Aeno bap, AenI ma& Ane Ae pote bdnam 9ay. to AevI
vato9I prSpr du+mnI v0e Ane duinyanI isS4m `rab 9; jay vger.e
Aa kar8one l;ne ;LmI =&ka dUr krva Aape 9o6a smy ma4e rja AapI.
bIja smyma& svalnI rja n Aapvama& Aa ihkmt htI. Aene 2o6Ine
`o4I ccaR krvI ;mannI kmInu& icNh 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
wprokt hdIqo9I nbInu & iv=aX ;Lme gyb je n e ;Lme
makan vma ykUn khevama& Aave 2e saibt 9yu& jyare
ke Aena iv)0ma& devb&dI p&9na khevata v6a mOLvI karI tEyb saheb
l`I ra 2e ke nbI
ne gybnu& ;Lm htu& p8 nh, Ane Aapne
ikyamt su 0 I p/ a Pt p8 9=e nh. Ae 4 le ke te A o -U t kaX Ane
-ivQykaX b&ne jmanana ;Lmno ASvIkar kre 2e. nbI
fmaRve 2e,
marI pase ;Lme gyb 2e Ane ko; Aapna ;Lmno ;Nkar kre 2e to Aap
jlalma& AavIne je pU2vu& hoy te pU2I levanu& ce&le&j kre 2e. Ane Aa
jnab munaifkonI -aqama& Aaje p8 ASvIkar krI ra 2e !
devb&dI mOLvIAone Aevu& 9tu& h=e ke Ame to Aa hdIqno jvab
AaPyo hto ke Aapne Ae ;Lme gyb moijzana pma& 9o6Ivar ma4e
Aapvama& AaVyu& p8 Aap8a gu to 9o6Ivar ma4e p8 manva tEyar
n9I.
Aemne `br 2e ke Aemna mOLvIAe so 4ka hdIqnI iv)0ma& l`a8
kyu% 2e, to p8 Aemna idlma& Ae vat Aav=e nh ke lavo ! mOLvInI
vatne goXI marI. nbI
nI vat SvIkarI l;Ae ! :man to nbI
pr lavvano davo kre 2e Ane nbI
nI vatna iv)0ma& mOLvInI
vatne w]amta Aape 2e ! =u& Aemne `br n9I ke hzrt ;mame Aazm
AbU hnIfa
to ;mame mujtihd hova 2ta& fmaRve ke :za shhl
hdIq fhuva mzhbI Ae4le ke hdIq kaydanI iQ4Ae ishhtna drje pho&cI
jay to Ae maro mzhb 2e. -ava9R Ae ke joganujog maru& fmaRn fmaRne
nbI
9I `sIne jova mXe to Aene 2o6Ine nbI
na fmaRn pr
Aml kr=o. Aa ;mam sahebnu& k9n 2e, Ane devb&dI sahebo `udanI
pnah fmaRne nbI
2o6Ine ko; ANyna mageR gya 2e ! jo Aam
n9I to frmane nbI
tmarI same 2e Aene ApnavI, jU5a mOLvIne
jU5o saibt kro ! nh to p2I yad ra`o ! ALlah jha&no9I beprva 2e,
je ALlah Ane rsUlnI vat man=e -la; pam=e Ane Nah mane to
Aena9I Aemnu& ko; j nuksan n9I, nuksan n mannarnu& 2e. ALlah
tAalaAe to SpQ4 =Bdoma& potana ip/y klamma& Ae Aelan frmavI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
354

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

nbI
na jmanama& jyare p8 nbI
ko; vat krta Ane
Aena pr shabane ka&; pU2ta to shaba ivn&tI krta ke ALlah Ane
rsUl `ub ja8e. Ae4le ke shabane ;Lme nbIma& ko; =&ka n htI. Aemnu&
pdma&
;man htu& ke Aap ALlahna hbIb 2e, jyare hzrt Aadm
(aI p2Ina drje 2e, Ane Aa vat pr pUrI wMmtno
Aap8a nbI
;jmaA 2e ke Aap8a nbI ALlahnI m~lUkma& svR[veQ5 2e, jyare
hzrt AadmnI ivi=Q4ta p/g4 krva ALlah tAalaAe gybnu& Ae4lu&
;Lm AaPyu& ke, Ae smye ALlahnI m~lUkma& Aap9I v0Ine ko;nu& ;Lm
n htu&, Ane Ae ;LmI iv=aXtane AapnI i`laftnu& kar8 btavama&
ne to pUrI m~lUk ma4e
AaVyu&. to p2I Aap8a ip/y Aaka v mOla
nbI bnavIne moklvama& AaVya, jem ke Aapnu& FmaRn 2e wrisltu
;ll `iLk kafftn. mne s3XI m~lUk trf moklvama& AaVyo.
p2I Aapnu& ;Lm m~lUkma& svR9I Ai0k kem n hoy. Ane Aa vat pr
p8 wMmtno ;jmaA 2e. devb&dIAonI iktab muhNnd
Nndma& p8 Aen&u v8Rn
9yu& 2e jeno wLle` tfsIrna p/kr8ma& 9yo. `ulaso Ae ke ;Lme nbI
ma& shabane kyare p8 ko; =&ka rhI n9I Ane ;SlamI puStkonu&
va&cn krva9I Ae ja8va mXe 2e ke Aaj9I bso vrso phela&
babt ko; ivvad 9yo n9I.
muslmanoma& kyare p8 ;Lme nbI
nbIna jmanama& Aa =&ka ma munaifkonI htI Ane Tyar bad barso
vrs bad vhabInI Ane devb&dInI maNyta bnI, jemnI Aa p/ma8enI
`rab maNyta hoy temne `o4u& n lage to hu& khu& ke Aa maNyta munaifkonI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
355

Hzrt wmrno jvab

Jyare Aap8a nbI


jlalma& fmaRvI ra hta ke pU2o ! pU2o !
pU2o ! Tyare hzrt wmr fake Aazm
Ae gu58 p6Ine j e ivn&tI
krI htI tena =Bdo hdIqma& 2e p8 Aeno -ava9R Ae 2e ke he ALlahna
rsUl !
Amne maf kr=o ! Ame to ALlah, rsUl Ane Aemna
dInne manIAe 2IAe, Amne Aapna ;Lmma& ko; =&ka n9I. mtlb Ae
ke mu n aifkone =& k a h=e Ane Ae p8 A& d r9I n manvane l;ne ,
manvavaXane =&ka kem hoy ? ivn&tIma& hzrt wmrno jvab Aa vat
j SpQ4 krI ro 2e. to p2I vtRmankaXma& munaifkovaXI bla
muslmanoma& kem ? ka&;k to h=e je ;manno davo krnarne Ae trf l;
j; ru& h=e? to p2I Aena9I tOba krI levI jo;Ae !
0

SahabIno sval kem ?

Jyare ;Lme nbI


ma& shabane ko; =&ka j n htI to p2I
shabIAe rsUl hzrt ABduLlahe Aapne potana ipta ivqe kem pU2yu&
? Tao Aeno jvab Ae 2e ke Aemne ;Lme nbIma& =&ka n htI bLke Amuk
lokone Aapna ipta ko8 ? Aema& =&ka htI to Aape potanI Ane bIja
lokonI Ae =&kane frmane nbI
9I ykInma& bdlva sval kyoR hto.
Ane nbIna jvab9I Aemne Ane bIja lokone Ae vatnu& ykIn 9;
gyu& ke in=&k ! Aemna ipta huzafa 2e. Aa sval9I to Ae vat ja8va
mXI ke shabane nbI
na ;Lme gybnI maNyta htI, Ane Ae
maNyta btavva Aek sval shabI trf9I 9yo, je gybnu& ;Lm n
manto hoy Ae Aa sval krI =kto j n9I. `ulaso Ae ke shabanI
maNyta Ae htI ke nbI
gyb ja8nar 2e. Ane kem n hoy jyare
nbI
no jlal btavI ro 2e ke mne ;Lme gyb Aapvama& AaVyu&
2e, Ane kem n hoy jyare `udanu& frman btavI ru& 2e v ALlmka
malm tkun tAlm. Ane Ame tmne i=`va6yu& je k&; tme n ja8ta.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
356

`rab n lage to khu& !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
htI, 9o6I var ma4e tmara idlma& jo; le=o ke Ae infak to tmara idlma&
n9I? bIjanu& idl tmara ma4e gyb 2e tma& potanu& nh.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AaPyu& ke
jenI ;C2a hoy te ;man lave
Ane jenI ;C2a hoy te ku kre. mn Aimla sailhn filnfishI vnm
AsaAa fAlyha. je8e nek kam kyu% potanI -la; ma4e Ane `rab
kyu% to potana nuksan ma4e. vm&y yAisLlah v rsUlhu fkd dLla
dlalm mubIna. je ALlah Ane rsUlnI nafrmanI kre to Ae `uLlI
gumrahIma& p6yo.

Hzrt wmrna jvab p2I Aap8a nbI


no jlal Ao2o
9yo Ane fmaRne nbI
9I ;LmI iv=aXta makan vma ykun
saibt 9yu & htu & , Ae n a9I p8 v0Ine Aape
manvavaXaAone btaVyu& ke hu& nmazma& hto Tyare dIvarnI phoXa;ma&
mne jNnt Ane doz` btavama& AavI. frmanno mtlb Ae ke ;Lm
ma4e jov&u jrI n9I, Aena vgr p8 ;Lm 9; =ke 2e,p8 maro mrtbo
`udanI bargahma& Ae 2e ke duinya nh Aai`rtnI jNnt Ane doz`no
dIdar p8 kravI devama& Aave 2e, Ane Ae p8 Tya& bolavIne nh marI
jgaAe ra`Ine, ;Lm sa9e dIdar krvo hoy to Ae p8 =kYa 2e, je AEnul
ykInnI rhmtoma&9I 2e.
BaIjo nukto Ae 2e ke, jNnt Ane doz`nI iv=aXta duinya9I
v0Ine 2e, Ae4lI iv=aX mara ma4e s&kocI devama& Aave 2e p2I tmarI
duinya Aaka=o sa9e meXvIne jNnt Ane doz` AagX Aek rmk6a
mafk 2e, jyare iv=aX jNnt Ane doz` ;Lmma& j nh ingahma& 2e,
p2I rmk6a je4lI duinya babt tmaru& =u& khevu& 2e ? =u& AenI ko; vat
mara pr guPt rhI =ke 2e `rI ? Ae4le to nbI
Ae frmaVyu& htu& ke
jene je ka&; pU2vu& hoy te pU2I le ! jenI sIma re`a idmagma& dorI =katI
AevI jNnt Ane doz` rmk6u& ! to p2I je jmInnI sIma mapI levama&
AavI Ae rayna da8a mafk nbI
ne lage to Kya& Al9I dUr
ru& ?

Saval9I faydo

NabIAe pak
na cele&j p2I jo ko;Ae sval n kyoR hot to n
manvavaXane Ae khevano moko mXI jto ke, nbIAe pak
nu& frman
Ae jgaAe gyb btavva ma4e n htu& bLke Aapna o0 pr Aa0airt
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
357

marI smx lavvama& AavI marI wMmt ma4InI =kklma& jem ke


hzrt Aadm smx lavvama& AavI. mne }aan AapI devama& AaVyu& ke
ko8 mara pr ;man lav=e Ane ko8 ku kr=e. Aa vat munaifkone pho&cI
to tem8e mzakma& ku& ke muhMmd
no ~yal to Aevo 2e ke teAo
ja8e 2e peda n9I 9ya tema&9I ko8 ;man lav=e Ane ko8 ku kr=e
Ane Aap8e AemnI pase 2IAe p8 teAo Aap8ne AoX`I =kta
n9I ! to Aa vat rsUluLlah
ne pho&cI, Aap imMbr w-a 9ya
Ane ALlah tAalanI hMdo qna krI p2I frmaVyu&, Ae loko ke4la
`rab 2e jem8e mara ;Lm Ane }aan pr meh8a mayaR ! tmarI Ane
ikyamtnI vcma&nI ko; p8 vStu ivqe pU2=o to hu& AenI j9I `br
AapI=. `aiznna mufiSsr ;mam AlI ibn muhMmd Al `aizn 2e.

Avsan ih.s.
0

=u& ja8va myu& ?

Aa irvayt9I Ae ja8va myu& ke ikyamt su0Ima& Aavnar lokoma&


ko8 ;man lav=e Ane ko8 ku kr=e, AenI Aap8a nbI
ne `br
2e, Ane nbI
na fmaRvva9I shabaAe kbUlI j lI0u& htu& ke, nbI
ne in=&k ! Aenu& ;Lm 2e. Ane svRne `br 2e ke, Aa ;Lm gyb
s&b&i0t 2e, Ane AenI iv=aXta ikyamt su0I 2e, Ane shabane Ae
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
358

A&tma& nbIno jvab 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
nu& cele&j
htu&, Ae4le to ko;Ae sval kyoR nh. vaStvma& nbI
gyb btavva ma4e j htu& je Ae Aelan p2I svalo Ane Aena
jvabo9I SpQ4 9yu&.
HdIq n&. ALlama `aizn, tfsIre `aizn, isparo co9o,
sUrAe Aale ;mran, Aayt n&.nI tfsIrma& frmave 2e ke rsUlLu lah
me fmaRVyu&

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aala hzrt frmave 2e
== ijht isMte mukaibl =bo roz AekhI hal
0U m vNnjmme & hy te r I bIna; kI

Aa hdIqma& nbIno davo Ae4lo j hto ke mara pr marI wMmt pe=


krvama& AavI to drek muiSlm Ane kaifrne me& ja8I lI0o p8 jyare
Ae Aa vatno AmlI puravo AaPyo Tyare Aape frmaVyu&, jene
nbI
je ka&; pU2vu& hoy te pU2I le ! Ane AanI iv=aXta ikyamt su0I 2e.
dlIlnu& samaNy hovu& Ae SpQ4 kre 2e ke marI pase Ae hdnu& s3Xu ;Lm 2e,
jene ;Lme makan vma ykun khevama& Aave 2e. Ane vtRmakaXma& Aa j
mSlke Aala hzrt 2e, jema& Aa hdnu& s&pU8R ;Lm manvama& Aave 2e.
shaba mafk ;Lme nbI
ma& ko; =&ka wpiS9t krvama& AavtI n9I,
Ane ko; hdIqna jaherI =Bdo9I ko; nkaraTmk =&ka wpiS9t 9tI hoy
to Aeno jvab bnavvama& Aave 2e, nkaraTmk munaifko mafk devb&d
Ane njdne Aapvama& AaVyu&.
0

NabIAe rhmt

ma& jlal kem ?

Aap8a Pyara nbI


ALlahnI rhmt 2e, Aap mhan mhan
jumR maf frmavI Aapta hta, to p2I Aape munaifkonI vat pr k/ o0
kem p/g4 kyoR ? jena9I wmr jeva lo`&6I puq p8 0/ujva laGya ! to
Aam Ae4la ma4e kyu% ke munaifkoAe rsUle pak pr jU5no Aaxep mUkyo
hto. nbI
nu& Aava smyma& cup rhevu& potana ma4e jU5 kbUlelu&
khevay, nbI gunah9I ALlahna rx89I pak hoy 2e Ae4le Aava
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
359

munaifkone Alg kem n krI AaPya 0

Jyare munaifkoAe Aap8a nbI


pr Aaxep ra~yo Ane
potanI s-aAoma& Ae ku& ke Aemno davo to iv=aX ;Lmno 2e p8
Aap8e AemnI pase 2IAe to p8 Aemne `br n9I ke Aap8e kaifr
2IAe ! Aa vat pho&cta&nI sa9e nbI
Ae munaifkonu& nam l;ne
Aemne Alg krI na`va e:ta hta. Aape Aemne moko kem AaPyo ?
Tao Aano jvab Ae 2e ke Aap8a nbI
Ae Aemne Aekdm bdnam
krI Aapvu& w]am n smjyu& Ane Aemne smjvano moko AaPyo hoy
=ke, Aemne drek vat btavvama& n9I AavtI Aene l;ne ko; =&ka hoy
to Aemne svalnI s&pU8R rja AapI devama& AavI ke AemnI mr@ma&
Aave te pU2Ine =&kano ;laj krI le. Ane ko;ne Aevu& p8 n 9ay ke
Aemne smjvano moko Aapvama& n AaVyo. Ae4le Aemne 9o6I mhetl
AapI. Aa4lu& krva9I p8 AemnI smjma& n AaVyu& Ane teAo potanI
h5 pr ra, to Aek idvs juMAana idvse nam l; l;ne miSjdma&9I
bhar ka7I na~ya ! Ane svRne btavI AaPyu& ke Aa iv=e cUp rhevu& Aek
ihkmt pr Aa0airt htu&, Jyare Aem8e tOba n j krI to Aemnu& pol
`olI na`vama& AaVyu,& Ane Aemna A&trma& =u& 2e Aeno gyb9I fes
& lo
krI na~yo.
0

ke4lu& manvu& jrI 2e ?!

NabIAe pak
Ae cele&j kyu% ke jene je k&; pU2vu& hoy te pU2I le,
to Aeno mtlb Ae 2e ke Aapne je k&; pU2vama& Aave tenu& Aapne ;Lm
2e, Ane AenI iv=aXtama& ikyamt su0InI drek vStu samel 2e, Ane
hdIqna Aa0are Aane manvu& jrI 2e, ka. ke, Aa cel
& j
&e nbI
trf9I
htu&. jo Aa vat maNy ra`vama& n Aave to Aena(aI Ae j `rabI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
360

davo `as dlIl samaNy !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
nI nbuVvtna ;Nkar sa9e mXelI 2e
moka pr jU5no Aaxep nbI
Ae4le Ae vat sa&-XIne nbIAe pak
jlalma& AavI gya Ane
ikyamt su0Inu& je k&; PaU2vu& hoy tenI rja AapI dI0I.`ulaso Ae ke
nbIAe rhmtno jlal jU5na Aaxepne l;ne hto.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
;LmI iv=aXta maNy 2e,p8 Ae pak Ane nbInI ink4tana jmanama&
na frman pr =&ka htI.
p8 Amuk napak loko hta jemne nbI
Ane nbI
nI wprokt `br pr tem8e potana ma8soma& Ae ccaR
krI ke Aap8e AemnI pase 2IAe to p8 `br n9I ke Aap8e kaifr
2IAe ! bIja =Bdoma& Ae ke Aa ma davo 2e AenI ko; hkIkt n9I.
cahkone `u= krvanI vato 2e. Tyare nbIAe pak
Ae jlalma&
AavIne frmaVyu& ke, =u& tme marI vatne `alI davo smjo 2o ? =u& hu&
tmarI sa9e mjak krI ro 2u&? tmare ja8vu& 2e to tmara9I l;ne
ikyamt su0I je pU2vu& hoy te pU2I lo ?!

HdIqe pak9I ja8va myu& ke Aap8a ip/y nbI


ne ke4lo
iv=aX ;Lme gyb Aapvama& AaVyo 2e ke, Aape ikyamt su0Inu& je k&;
pU2vu& hoy te pU2I levanI rja AapI, Ane Ae rja ;Lm ivna =ky n9I,
to Av+y manvu& j p6=e ke, je pU2vanI rja AapI, tenu& AapnI pase
;Lm 2e. hve hdIqnI iv)0ma& g&gohI sahebnI k9ane p8 ingaho9I
psar krI lo ! maru& kam 2e tmne sTynu& ykIn Apavvu&, to Aena ma4e
`o4a lokonI k9aAo9I vakef krva p8 jrI 2e, ArbIma& khevama&
Aave 2e ttabYynul A=yaAo ib Azdaidha. ivro0a9IR9I vStuAo
p/kai=t 9ay 2e. jo `o4ane `o4I vat btavvama& n Aave to sTy to
smjma& AavI jay p8 `o4o kem `o4o 2e Ae smjma& n Aave Ae4le
`o4I vato p8 ja8ta jav !

AaEr yeh AkIda r`na ke Aap yAnI huzUr ko ;Lme gyb


9a srIh i=kR hy. Ftava r=IdIya, -ag , pej n&.

g&gohI sahebna k9n9I tmne ja8va myu& ke nbI


ma4e
gybnu& ;Lm manvu& SpQ4 i=kR 2e. hve smjvanu& Ae 2e ke Aap8a nbIAe
ikyamt su0Inu& je pU2vu& hoy te pU2I levanI rja AapI Ane iv=aX
;Lme gybnu& celj
&e AaPyu,& tema& nbI ma4e g&gohI saheb =u& fTvo Aap=e ?
jeAo `alI tOhId l;ne cale temnI pase irsaltnI kdr n hoy, Ae4la
ma4e to teAo nbInI drek fzIltne ko; p8 trIka9I rokvanI koi==ma&
hoy 2e. jo tmne Aa vatma& =&ka hoy to AemnI same nbIAe pak
na v`a8 krIne juAo ke Aemna mo7anI halt kevI 9ay 2e. Aava
pr p8 fTvo lgavI =ke 2e, jem `uda pr jU5u bolI
loko nbI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
361

munaifke =u& ku& ?

tfsIre ;mam tbrIma& Ane tfsIre durRe mNqUrma& AbUb ibn AbI
=yba :mam bu`arI Ane ;mam muiSlm vgere muhiqona wStad, ;mam
na `as =aigdR9I
mujaihd sEiydona ABduLlah ibn ABbas
irvayt 2e, Aem8e frmaVyu& vla;n sAlthum lykulNna ;Nnma
kuNna n`udo v nlAbunI tfsIrma& 2e ke munaifkInma&9I Aek VyiktAe
Amne btave 2e ke fla8anI W&46I fla8a fla8a
ku& ke muhMmd
j&glma& 2e, -la ! gybnI vatne Ae =u& ja8e ?!
mtlb Ae ke Aek VyiktnI W&46I `ova; g; to nbI
Ae
Ae frmaVyu& ke Ae fla8a j& glma& 2e. to Aa vat sa&-XIne
pak
Aek munaifk boLyo ke muhMmd gyb =u& ja8e ?! Tyare ALlah tAalaAe
Aa Aayto wtarI, Ay mhbUb ! jo tme Aemne pU2=o to khe=e ke Ame
to h&sI mzak hta. tme fmaRvo ! =u& ALlah, AenI Aayto Ane Aena
rsUlnI h&sI w6avo 2o ? bhana& n ka7o ! tme tmara ;man p2I kaifr
bnI gya.
Aa =ane nozU l 9I ja8va myu & ke nbIne gybnI =I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
362

Ga&gohInu& k9n 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
=ke 2eno fTvo lgaVyo ! Jene ;man bcavvanI ic&ta hoy te ivcarIne
vat kre, jemne potanI j mnavvI hoy temne =u& ? nbI khI ra 2e ke
pU2o jene ikyamt su0Inu& je pU2vu& hoy te. Ane Aa& jnab khe 2e ke,
kevu& gyb ne kevI vato ! Ane je Aevu& khe ke `uda jU5u bolI =ke, jyare ke
drek Ayb9I pak 2e, to rsUle pak
ne p8 Aa frmanma& jU5a
manI le to Aemna ma4e k&; dUr n9I. hu& p8 Aeka&tma& ivcar kr&u 2u& ke
mOLvIAoAe AevI vatoma& ivvad kem kyoR ? jena pr muslmanonI
AekmtI phela&9I calI AavI 2e, Ane kuAaRn t9a hdIqna Aa0are Ae
vatono SpQ4 magR mXe 2e. jo mOLvIAoAe ivcar krIne drek kam kyu%
hote to samaNy piBlkma& Aa4lo mo4o kus&p n 9to Ane muslmanonI
Aekta9I dIn Ane duinyana& 38a kamo sfX 9ta& Ane s&p9I mo4o
faydo mXto.p8, `Ud krdara ;laje neSt.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
vjUdma& Aav=e ke tme nbI
ne potana davama& saco n(aI manta.
davama& saco manva ma4e jrI 2e ke nbI
Ae potana davama& je4lI
iv=aXta trf ;=aro kyoR Aene maNy ra`vama& Aave.
Vaah kya jUdo krm =he btha tera
Nah sunta hI nh ma&gnevala tera

ke Amne nbI
Ae Ae haltma& 2o6ya ke ko; pxI Aaka=ma&
pa&` hlave to Aenu& p8 }aan Amne AaPyu&. MauSnde ;mam Ahmd ibn
h&bl, -ag, pej n&.

Ae4le ke je }aan Amne AaPyu& te Aa4lu& iv=aX 2e, to je potanI


pase ra~yu& te ke4lu& Ai0k Ane iv=aX h=e. Ae4la ma4e Ahle suNntna
Aailmo khe 2e n btavu& ;Lm n hovanI dlIl n9I, ihkmt Ane
mSleht(aI p8 guPt ra`I =kay 2e. ;mam Ahmd ibn muhMmd kStlanI,
Avsan ih. Sa.
0

;mam kStlanInu& m&tVy 0

Aa hdIqnI =rhma& ;mam kStlanI potanu& m&tVy Aa p/ma8e


p/g4 kre 2e
in=&k ! ALlah tAalaAe Aapne Aena9I p8 v0arenI `br
AapI 2e . Aagla, pa2la svR n u & ;Lm Aapne ;Lka kyu % 2e .
mvaihbuLlduinya, -ag, pej n&.

Ae4le ke je ;Lm Aape btaVyu& tenI Aa iv=aXta 2e Ane AapnI


pase je ;Lm htu& te Aena9I v0are 2e, Ae4le ke je4lu& btaVyu& Ae4lane j
kul ;Lm smjvu& `o4u& 2e, btavu& lokonI jrt p/ma8e 2e Ane Aapnu&
;Lm ALlahnI Ata p/ma8e 2e.
Aala hzrt frmave 2e
;Nna AA\tyna kl kOqr
sarI kqrt pate ye h& y
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
363

Aa fmaRn nbI

nI j =an 2e 0

Hzrt ijb/;l AmIn


nbI
nI bargahma& hajr hta
Ane sval ikyamtna smy ivqe krvama& AaVyo to Aape jvabma&
Aeva =Bdono wpyog kyoR je AapnI j =an 2e. s&pU8R Adb jena
v`a8 =Bdo9I n9I 9; =kta. fmaRve 2e ml mswl Anha ibAAlm
imnSsa;l. jene pU2vama& AaVyu& Ae PaU2nar9I v0are n9I ja8to.
Aa frmanma& nbI
Ae potana ma4e n ja8vanI vat byan
n krI,Ane ijb/;l trf p8 ;Lm n hovanI vat s&b&i0t n krI, bLke
frmaVyu& Aa babte Aap9I Ai0k hu& n9I ja8to. n9Ino =Bd
Ai0k sa9e meXvIne Aene ;Lmma& nkaraTmk n bnva dI0o. Aa 2e fmaRne
rsUlno kmal, jena9I ;Lm n hovu& saibt n9I 9tu& bLke Ae Aek vatma&
Ai0ktane nkaraTmk bnavama& AaVyu&.
Hzrt ijb/;l AmIn fir+taAoma& rsUl 2e, Aapne fir+taAoma&
wCctm pd p/aPt 2e, Aap8a nbIna Aap Aaka=I v@r 2e, to p8
Adb suBhanLlah ! n9I ja8ta =Bdno s&b&0 b&nema&9I ko;nI trf
n 9va dI0o Ane vhabI devb&dIAone l; lo ! to vat vatma& nbI trf
n ja8vanI inSbt jo6e 2e ! ALlahnI pnah !
0

NabI

Ae potanI =an btavI 0

Aap8ne Anu-v9I je mXe te mXe p8 ykInI gyb SaamaNy


lokone mXI =ktu& n9I. nbI sa9e devb&dIAonI du+mnI 2e ke teAo ma
Aap8a nbI
na gyb ivqe ccaR kre to khe ke Aek vatnu& gyb
manvu& p8 i=kR 2e, p8 jyare Aemne kehvama& Aave ke Aa hdIqoma& je
gybno wLle` 9yo teno jvab =u& ?! to teAo Ae -UlI jay 2e ke Ame
to Aek vatnu& p8 gyb gyre `uda ma4e n9I manta bLke teAo ;man
jvano 6r potana idlma&9I ka7I be06>k khI Aape 2e ke Aevo gyb to
zEd, Amr, baXk, ga&6a Ane nvrone p8 p/aPt 2e ! jem ke mOLvI
A=rf AlInu& l`a8 tmarI i`dmtma& tfsIrna p/kr8ma& rjU
krvama& AaVyu&. `ulaso Ae ke nbI
nI fzIlt Aemne maNy n9I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
364

HdIq n&. muSnde ;mam Ahmdma& hzrt AbUzr igfarI9I


irvayt 2e Aap frmave 2e

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Avsan ih.s.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
`b
`brr ?!no be AdbIno =Bd nbIAe pak
nI duinyvI hyatna
jmanama& mu n aifkno hto, Ane vtR m ankaXma& Ae vhabI Ane
devb&dIAonI in=anI Ane icNh bnI gyu& 2e. ;mam Ahmd ibn h&bl,

ALlah tAala to frmave 2e


Ane nbI
gyb pr b`Il n9I. wMmtIAone jrt p/ma8e gybnI vato
btave 2e.ALlah trf9I je gyb btavaNaI rja mXI 2e tema& nbI
k&js
U a; krI =kta n9I, nbIne gybno Ae4lo mo4o `zano Aapvama&
AaVyo 2e ke Tya& sval krnarnu& damn sval9I `alI 9; jay p8
Ah jvabna `zanama&9I Aek -ag p8 Ao2o 9; =kto n9I. nbI
nI gybma& =ane s`avt wprokt car hdIqoma& v8Rn 9; ke
ikyamt su0Inu& je pU2vu& hoy te pU2I levanI rja AapI.Aana9I v0Ine
:LmI s`avt jova mXI =ke 2e `rI ? Ane kem n hoy ? Aap s`I
2e b`Il n9Inu& Aelan to ALlah potana pak klam kuAaRnma&
nI :Lmma& =ane s`avtne mapI ko8 =ke
frmavI ro 2e. Ae nbI
2e ? jenI s`avtnu& Aelan `uda kre. Ane ;Lme gybma& jenI =ane
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
365

;man tajau krI lo 0

hzrt AlI =ere `uda


jemne nbI
Ae paknI s&gt9I
Aevo ;Lm p/aPt 9yo hto ke AenI iv=aXta Aap8e =Bdo9I btavI
=kta n9I. Ae4lu& sm@ =kIAe 2IAe ke Aap8a ip/y nbI
Ae
frmaVyu&
hu& ;Lmnu& =her 2u& Ane AlI Aeno
drvajo 2e.
drvajo =her n9I =herma& p/ve=vano zrIyo 2e, zrIyana ;LmnI
iv=aXta jo; lo! p2I pote ivcarI lo ke jyare drvajana ;LmnI Aa
halt 2e to p2I =herna ;LmnI iv=aXta ke4lI h=e. Ane jene nbI
trf9I Aapvama& AaVyu& temnI Aa halt 2e to jemne `udaAe AaPyu&
temnI halt kevI h=e.
ArbIma& khevama& Aave 2e ke Al iknaytu Ablgu imnT=rIh.
;=aro ivgt9I v0are pho&celo hoy 2e. mtlb Ae ke ;=ara9I
smjvama& ma8se )yan Aapvu& p6e 2e Ane idmag p8 v0are lgavu&
p6e 2e, Ae4le Aap8e shabIna ;Lm9I nbIna ;Lm trf magR l;Ae.
TafsIre hul byan, -ag, pej n&. Ane ;Bnu Nnjar Abul
muAtmIr muiSlm ibn Aos Ane jairya ibnikdama9I irvayt kre 2e
Ae frmaVyu& slunI kBla
ke AmIl moAmenIn sEiydena AlI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
366

ALlahe nbInI =ane gyb btavI 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
s`avtnu& Aelan ALLaah kre Ae ALlahe potana hbIbne ke4lu& ke4lu&
Ata frmaVyu& h=e ? frmave 2e ;Nna AA\tyna kl kOqr. mhbUb !
Ame tmne 38u& j 38u& Ata frmaVyu&. iv=aX duinyane je ALlah
mtaAe k>lIl 9oDuk fmaRve Ae mhbUbne je AaPyu& Ae v0are khe to Ae
v0arenI =an konI =iKtma& 2e ke mapI =ke !
;Nna AA\ t yna kl kOqr
sarI kqrt pate yh h& y
Aala hzrt frmave 2e
Maa&ge&ge ma&ge jaAe&ge mu&h ma&gI paAe&ge
Sarkarme& n la hy n hajt AgrkI hy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
p2I gme te 9ay. Jyare Aap8a nbI
pote potanI =an
Aa p/ ma8e jaher frmave 2e v ;Nnma Ana kaism vLlahu yuAtI. hu&
vhe&cnar 2u& Ane ALlah Aape 2e. Ahle suNntnu& khevu& Aevu& j 2e ke
gybnu& ;Lm ALlah trf9I nbIAone mXe 2e Ane nbIAo 9kI
wMmtma& Aave 2e. ykInI gybno nbIAo isvay ko; sharo n9I.
devb&dI Ane vhabI pote 0aimRk idmag9I `alI 2e, Ae4le 0mRnI iQ4Ae
teAo ga&6a 2e, Ane ga&6aAo jevI vato kre 2e, Jyare ykInI gyb nbI
isvay ko;nI pase hoto j n9I to gyre nbInu& gybnu& ;Lm Aek vatma&
p8 nbI jevu& kem krI hoy =ke 2e ? -la je nbI9I -I` l; ro 2e
Aek vatma& p8 nbI jevo kem krI 9; =ke ? Ae4le gybnu& Amuk ;Lm
vlIAo pase hoy 2e, Ane Ae gme te4lu& hoy p8 Ae b0u& nbIna sdkama&
j 2e, nbI9I h4Ine vlI pase k&; j AavI =ktu& n9I.
Aala hzrt frmave 2e
Maailke kOnE n h& y go pas ku 2 r`te nh
do jha& k I ne A mte & h& y wnke `alI ha9me &

tfsIre hul byanma& A&t Aa p/ma8e 2e Aek VyiktAe sval


Ay AlI ! tme tmara rbno dIdar kyoR ?
kyoR
hu& jya& su)aI mara rbno dIdar n9I krto
frmaVyu&
;badt n9I krto ! Ae4le ke hanI trIka9I dIdar krvo. Amuke sval
kyoR, AmIl moimnIn ! Aa ;Lm Aapne kevI rIte p/aPt 9yu& ? fmaRVyu&,
na 9Uk mubarkno fEz hto. Hzrt mufiSsr
Aa ALlahna rsUl

, Avsan ih. Sa.


;Sma;l hkkI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
367

ivcarvanI davt 0

Ah ivcarvanu& Ane smjvanu& Ae 2e ke hzrt AlI


ne
Naa 9Uk mubarknI brkt9I Aa4lo iv=aX gyb
nbIAe pak
p/aPt 9yo to jemnu& 9Uk gybna drvaja `olI na`e Ae nbI
ne
ALlah trf9I ke4lo iv=aX gyb Aapvama& AaVyo h=e ! Ae smj9I
bharnI 2e.
0

muhiqe dheLvInu& k9n

hzrt =E` ABdul hkk dheLvI


fmaRve 2e ke hzrt
AlI
ne smj Ane idmag =ikt ivqe pU2vama& AaVyu& to Aape
frmaVyu& jyare nbI
ne gusl Aapvama& AaVyu& to pa8I huzUre
nI Aa&`onI plkoma& -egu& 9yu&. ps da+tm mn bzbane `ud
pak
Aa&ra fero budm ps mIdanm kuVvte ihfz Az ve. to me& marI @- Ae
jgaAe ra`I Ane pa8I cUsI lI0u& to Aena9I marI idmagI =iktno
Aa Aalm 2e. =rhe im+kat, -ag, pej n&.
9U k se ijnke bhre ;Lm bne
ws luAabe rhmtpe la`o& slam
`ulaso Ae 9yo ke Aap8a Pyara nbI
na ;Lmma& ;manvaXo
hkarTmk vat kr=e, nkaraTmkno ko; sval wpiS9t 9to j n9I.
shabIAe rsUlnI maNyta Ane Ae p8 hzrt AlI =ere `udanI ke mne
;Lm Ane smjno `jano nbInI Aa&`ma& gusl p2I rhI gAela
pa8Ine cUsI leva9I p/aPt 9yo. Ae4le teAo p8 ;Lme nbIma& nkaraTmk
vat krI =kta n9I. Aemne ke4lu& p/aPt 9yu& Aenu& Aehsan Aemne yad
2e.
`uda gybul gyb hy sare Aalmka
voh-I =hadt hy dIdare nbIka

is&he ;Lme gybnI gvahI AapI 0

hdIq n&. hzrt AbU hurrE a

nbIna 9UknI brkt

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
An tfkdunI f ;NnI la wsAlu An =y;n dunl Ai=R ;Lla A~brtu
ANh. mne sval kro Aena phela& ke mne n pamo, A=R nIce je k&; mne
pU2vama& Aave hu& btavI d;=.
Aala hzrt `ailsul ;Aitkadma& frmave 2e ke A=Rna nIce
kusIR, sat Aaka=, sat jmIno Ane Aaka=o Ane jmInonI vcma& je
k&; 2e pataXo su0I b0u& j da`l 2e.mOla AlI frmave 2e ke Aa b0a&ne
ma& ;Lm 3erI vXelu& 2e,Aema&nI je vStu mne PaU2=o btavI AapI=.
=ane gulam hy ;tnI AalI
Aaka kI bhar kya khna
;mam ;Bnul A&barI iktabul musaihfma& AOr ;mam Abu wmr
ibn ABdul ibr iktabul :Lmma& Abu]aufEl Aaimr ibn vaiqla
9I irvayt kre 2e ke hu& mOla AlI
na `uTbama& hajr
hto, AmIl muAmenIne `uTbama& ;r=ad frmaVyo
slunI f vLlaih la tSAlunI An =y;n ;la yviml ikyamit
lAhdqtukum ibh.
mara9I sval kro ! `udanI ksm ! ikyamt su0I je vStu 9vanI
2e Aema&9I je p8 pU2=o hu& btavI AapI=.
mu z ko imla hsd tu m n kro
fzle `u d a caht wsIkI hy

9I irvayt 2e. Aape fmaRVyu,&


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
368

7a&k8Ima& pa8I l;ne 6UbI mro !

je loko potane muslman khIne nbIAe pak


na ;Lme gybno
ASvIkar kre 2e temna ma4e Aa hdIqma& byan krvama& Aavelo bnav
ivcarvanI davt 2e. Aek ih&sk p/a8IAe Aap8a Pyara Pyara Aaka
na gybna :Lm ivqe Aek kaifr yhUdIne `br AapI Ane Aene
;SlamnI dolt9I malamal krI AaPyo. yhUdI is&hnI `br9I j nbI
nI bargahma& AaVyo Ane muslman bnI gyo. Ane Ah
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
369

=erne kha, Aap Aailme makan vma ykUn ho


hmare mu&hkI gvahI Aapka hI muoijza hy
Aek ih&sk p/a8I nbI
na gybda& hovanI gvahI AapI Aek
yhUdIne ;Slamna p&9e l; gyo Ane Aek 2e devb&dI Ane vhabI muLlo je
nbI ma4e gybno s&p8
U R ASvIkar krI bnela muslmanne kuAaRn Ane
As&~y hdIqona ASvIkarno magR btavI ;Slam9I kuf/ trf l; j;
ro 2e !
K o; gyb kya 2upe wnkI ingahse
Jo mhbUb hy prvridgare Aalmka
0

HdIqna =Bdo pr )yan Aapo !

yu`ibrukum ibma mza


-UtkaX

vma huva ka;num bAdkum


-ivQykaX

tmne `br Aape 2e je k&; 9yu& -UtkaX tenI Ane je k&; tmara
p2I 9=e -ivQykaX tenI.
je 9yu& te makan Ane je 9=e te maykUn, `laso Ae ke pha6onI
vCce `jUrna bagoma& je nbI 2e Ane hu& tmne Ae `br9I je ALlahna
nbIno magR btavI ro 2e Ae makan vma ykUnnI `bro tmne Aape
2e. Aap8a Ahle suNntnI maNyta p8 Ae j 2e ke Aap8a ip/y nbI
Aailme makan vma ykUn 2e, jem ke hdIqna =Bdo9I SpQ4 2e.

jene magR btaVyo yhUdI hto 0

muAjezat, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

is&he jvab AaPyo, Aena9I v0are Aa[vyRnI vat to Ae ma8snI


2e je pha6onI vcma& `jUrna bagma& 2e, Ae `bro Aape 2e 9; gyu&
tenI Ane tmara p2I 9=e tenI.AbU hurEraAe ku& ke Ae ma8s yhUdI
pase AaVyo. Ae bnavnI `br AapI Ane
hto.nbIAe pak
Ae AenI vat SvIkarI Ane fmaRVyu,&
muslman 9; gyo. nbIAe pak
Ae ikyamt phela&nI in=anIAoma&9I 2e Ane Ae p8 ke ma8s bhar
j=e Ane prt Aav=e ke trt Aena bU4 Ane Aeno kor6o Aene Aena
p2I 3rvaXaAoAe je k&; kyu% tenI `br Aap=e. im+kat babun fI

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
nI sevama&
AkIdanI vat to Ae 2e ke yhUdIAe is&hna =Bdo nbI
rjU kyaR Ane Aap8a nbI
Ae Aene kbUl kyaR. jo nbI ma4e gyb
ja8vano AkIdo sTy n hto to nbIAe khev&u jo;Ae ke is&he vat krI Ae to
maNy 2e p8 Aene je ku& Ae maNy n9I, ka. ke Ae maNyta :Slam iv)0nI 2e
! p8 nbI
nu& kbUlI lev&u Ae maNytana saca hovanI dlIl 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ke Aek is&h AaVyo Ane 3orIna 3orma&9I Aek bkrI l; gyo. 3orIAe
is&hno pI2o kyoR Ane bkrI AenI pase9I p6avI lI0I. AbU hurEranu&
byan 2e ke p2I Ae is&h 4ekra pr c7yo, be5o Ane ku&, me& mara irzkno
;rado kyoR je ALlahe mne AaPyu& Ane te& marI pase9I p6avI lI0u& ! Ae
ma8se ku& ke ksm `udanI Aaj jevu& to me& joyu& j n9I ke is&h vato kre
2e !

hdIqna =Bdoma& Ae p8 wLle` 2e ke is&he je Vyiktne magR btaVyo


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
370

devb&dIne pU2o !

devBa&dIne pU2o ke AmarI pase to ALlah trf9I ih&sk p/a8InI


gvahI mOjUd 2e, =u& tmarI pase AevI ko: p/a8InI gvahI 2e jena9I
tme Ae saibt krI =ko ke, nbI pase gybnu& ;Lm 2e j n9I. Ane hu& khu&
2u& ke tme lavI p8 n9I =kvana. ka. ke, duinyanI drek CaIj vStu
Aap8a nbIne nbI mane 2e. hdIqoma& AenI 28av4 2e. Amuk bd\ma=
Ane bd b~t :Nsan Ane ijnne 2o6Ine ko; p8 jandar Ane
bejanma& nbInI nbuVvtno ASvIkar n9I. Ae4le nbIna ivro0ma&
gvahI p/aPt 9=e nh, AfsosnI vat to Ae 2e ke devb&dI Ane vhabI
Ae4lu& p8 sm@ n9I =kta je4lu& ke Aek j&glI jnavr sm@ =ke 2e !
Afsos 2e AemnI muslmanI pr ke potane muslman kheva 2ta& nbI
ma4e Ae4lI p8 smj p/aPt n krI =kya je4lI jnavre p/aPt krI. Ae
to j&glma& rhIne p8 nbIne ja8I gyu& Ane tme dal wlUmma& rhIne
iktabo p7Ine p8 n sm@ =kya !
Janvrse gya guzra hy voh ;Nsan
Jo Azmt nbIkI janta nh hy
0

Aek =&kanu& ivvr8 0

Jyare ko;ne k&; manvu& n hoy to Ae `o4I rIte =&kaAo wpiS9t


krI samaNy piBlkne mU`R bnavana ckkrma& hoy 2e. to hu& w]am smjau
2u& ke AevI ko; vat rheva n dw& je ko; smjvanI koi== krnar ma4e
=&kanu& kar8 bnI =ke.
2U 4 ke -ag n ske g a khI
Aalm hI me r a ha9 hy
=&ka Ae 2e ke nbI
na gybnI gvahI p/a8IAe AapI, p/a8I
=rIAtnu& pab&d bnavvama& n9I AaVyu& Ae4le Ae gme te kre Aenu& kam
ke p2I AenI vat Aap8a ma4e dlIl n bnI =ke. =u& tmne `br n9I
ke nbIAe pak
ne p/a8IAo isjdo krta& hta& Ane Aemno isjdo
jo;ne shabaAe nbIne isjdo krva ivqe pU2yu& to Aape Aena9I mna;
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
372

is&h j&glnu& ih&sk p/a8I 2e. Aene =Bdo wCcarvanI =ikt


Aapvama& AavI n9I, p2I is&he ArbI -aqama& vat kevI rIte krI ?
BaIjau& Ae ke Aene =u& `br ke ;Lme gyb kone khevay ? Ija&u Ae ke Aene
kevI rIte ja8 9; ke pha6IAoma& `jUrna bagma& Aek Vyikt 2e je
gybnI `br Aape 2e ? Aene Ae ja8 kem krI 9; ke teAo -UtkaX
Ane -ivQykaXnI `bro Aape 2e ? Aa s3Xa svalona jvabma&
tmare khevu& p6=e ke, Aa b0I vatonu& ;Lm ALlahe janvrne AapI Ane
nI nbuVvt Ane irsaltnI gvahI
Aena 9kI potana hbIb
ApavI. Ane sa9e AapnI gybna ;LmnI =an p8 jaher kravI.
NabuVvt Ane irsaltne jaher krvana 38a trIka 2e p8 Ah
na gybna ;Lmne inyukt krI janvr
Aema&no Aek trIko nbI
pase ;Lme gybnI gvahI ApavI, Ane is&hnI gvahI pr jvavaXo
ma ;LmnI vat kbUlIne n AaVyo, ;man l;ne AaVyo jema& nbInI
b0I j vato SvIkarI levama& Aave 2e. SpQ4 9yu& ke nbI ma4e gybnu&
;Lm p8 AenI nbuVvtna sTy hovanI dlIl 2e, ALlahe potana
ne gybna ;Lmno Aevo iv=aX `jano AaPyo 2e ke janvr
hbIb
Ae
Ane ih&sk p/a8I9I p8 gvahI ApavI Ane Ae gvahI nbI
p8 maNy ra`I.
Janvr -I de& ijnkI gvahI
wnkI irfAt kya khIAe
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
371

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

0 is&h kem krI boLyo ?! 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae yhUdI hto, Ae4le ke Ae hzrt mUsa
ne manvavaXo hto, jene
;SlamnI pir-aqama& Ahle iktab manvama& Aave 2e. jyare is&he UtkaX Ane -ivQykaXnI vato btavnar iv=e magRd=Rn kyu% to Ahle
iktabnI maNyta nbI ma4e gybnI n htI, to Ae8e maNy n ra`vu&
jo;Ae, p8 Aene maNy ra~yu& Ane 0mR pirvtRn krIne ;Slamma& caLyo
AaVyo. Aana9I ja8va myu& ke Ahle iktab p8 nbI ma4e ;Lme
gybnI maNyta ra`e 2e.

hdIqe pakma& Aenu& v8Rn 9yu& ke is&he Ae gvahI AapI ke nbIne


-UtkaX Ane -ivQykaXnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e. Ane Ae vat9I
yhUdIne ;man p/aPt 9yu&. to be zbannI tBlIg r&g lavI ! hve Ae
smjo ke Aek zbanvaXo ;Lme gybe nbIno kevo SpQ4 ASvIkar krI
ro 2e. Ane magR lagelane kumagIR bnavvama& kevo VySt 2e. jena pr
ALlahnu& Aa klam sTy 5re 2e
teAo
nvro mafk 2e bLke Aena9I v0are -4kela.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
373

;Sma;l dheLvInI zerIlI bkvas 0

ko; =~s iksIse khe ke fla&ke idlme& kya hy, fla&kI =adI kb
hogI, ya fla& dr~tme& iktne p]ae h&y, ya AaSmanme& iktne istare h&y to
wske jvabme& yeh n khe ke ALlaho rsUl hI jane&, kyo& ke gybkI bat
ALlah hI janta hy, rsUlko kya `br ? tkivytul ;man, pej n&.

gujratI -aqa&tr

ko; Vyikt ko;ne khe ke fla8ana idlma& =u& 2e, fla8anI =adI
kyare 9=e, A9va fla8a za6ma& ke4la& padDa& 2e, A9va Aaka=ma&
ke4la tara 2e. to Aena jvabma& Aam n khe ke ALLaah Ane rsUl
ja8e. ka. ke, gybnI vat ALlah j ja8e 2e rsUlne =u& `br ?
gybnI `br ko;ne j n9I
ALlah j Aeno Aailm 2e !
0

tmaro Ai-p/ay 0

is&h khI ro 2e mara ArbIma& vat krva pr AayR n kro !


AayRnI vat to Ae 2e ke Aek ma8s je ALlahno nbI 2e Ae AaglI
pa2lI b0I `bro Aape 2e. Ae4le ke AemnI pase gybnu& iv=aX ;Lm
2e. Ane Ah idLhIno kumagIR khI ro 2e ke nbIne gybnI =I `br ?
=u& tmne is&hnI vat sar I lagI ke p2I idLhIna 5gnI ?
Saval ko; Vyikt Aevu& khe ke Ah dheLvIAe ;Lme jatI murad l;ne
ku& hoy ke Ae ALlah isvay ko;ne p/aPt n9I, to Ae to svR
muslmaNaonI maNyta 2e ?
Jvab ;Lme jatI Ane Ata;no frk AolmaAe Ahle suNntno
krelo 2e p8 deb&dIAone Ae frk maNy n9I, teAo gybno ko; p/kar
gyre `uda ma4e manta n9I. Ae4le ke teAo nbI ma4e gybna ;Lmno
s&pU8R AS vIkar kre 2e.
dheLvI@ l`e 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
374

bezban9I bdtr zbanvaXo 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
frmavI Ane tazImI isjdane p8 ikyamt su0I gyre `uda ma4e hram
frmavI AaPyo. ja8vama& AaVyu& ke p/a8IAonI vat Aap8a ma4e ko;
kamna ja;z hovanI dlIl n9I.
jvab isjdvaXI vat Aa jgaAe lavvI AyoGy 2e ka. ke,
p/a*aIAona isjda9I shabaAe jvaznI dlIl lI0I htI p8
Aem8e nbIAe pak
ne pU2yu& to Aape Aena9I mna; frmavI Ae4le
p/a8IAono isjdo Aap8a ma4e jvazno pUravo n bNyo. p8 Aap8I
ccaR n a ivqyma& Ae vat n9I bLke Ae m a& nbIAe pak
Ae
Ae vatnI kbU l at krI Ane Ae maNyta pr mna;no hu k m n
AaPyo Ae 4 le nbI
ma4e Ae vat nbInI tSdIk Ane ;krar9I
maNy ra`I.
na ;Lme gybnI iv=aXta pr Aa
bIjau& Ae ke nbIAe pak
Aek j puravo n9I, Aena ma4e kuAaRn Ane hdIqna As&~y purava 2e.
Amara khevano -ava9R Ae 2e ke Ae vat pr ALlah tAalaAe p/a8I9I
p8 gvahI ApavI. be zbanne bolvanI zban AapI. jyare
be zban pase Ae vat bolave 2e Ane Ae bolavvu & Ae n e ps& d
2e , Ae n a nbIne ps&d 2e, to p2I zbanvaXanu& bolvu& ps&d kem n
hoy ?
mE & khU& Aap Aailme makan vma ykUn ho
yeh gvahI hdIqse Aapke mu&hkI hy

gujratI -aqa&tr 0

p2I -le Aam smje ke Aa vat Aemne potanI jate 2e, -le
ALlahna Aapva9I. Aa AkIda9I drek p/karma& i=kR saibt 9=e.
dheLvI@na Aa l`a89I tmne Ae vatnu& ykIn 9; gyu& h=e ke
teAo nbI
ma4e Ata; Ae4le ALlahno Aapelo gyb p8 manva
tEyar n9I ! Aemnu& to khevu& j Ae 2e ke ALlah isvay gybnu& 9o6u& ;Lm
p8 ALlahna Aapva9I manvu& p8 i=kR 2e.
devb&dIAone pU2vama& Aave ke mOLvI A=rf AlI 9aNvIAe ihfzul
;manma& l~yu& ke

baz Aomure gybIya murad h&y to wsme& huzUrK I kya


t`sIs ?! AEsa ;Lme gyb to zEd, Amr, bLke hr sbI v
mjnUn bLke jmIAe hyvanato bha;mke lIAe haisl hy.
ihfzul ;man, pej n&.
0

gujratI -aqa&tr 0

Amuk gybnI vato murad 2e to Aema& huzUrnI =I ivi=Q4ta


Aevo ;Lme gyb to zEd,Amr BaLke drek baXk Ane paglne bLke
s3Xa janvro Ane p/a8IAone p/aPt 2e.
0

Tamaro Ai-p/ay 0

Tame ivcarta h=o ke dheLvI@ to Ao2o, v0are, Ata;, ger Ata;


ko; p8 p/karno ;Lm nbI ma4e p8 i=kR mane 2e Ane Aemna bIja v6a
Aailm janvro Ane paglo ma4e p8 Amuk vatono ;Lme gyb mane
2e. idLHIma& nbIna ;Lme gyb ma4e p/itb&0 mUkvama& AaVyo Ane 9anavnma& j;ne paglo p8 gyb ja8ta 9; gya.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
375

to Aape Amne `br AapI je k&; ikyamt su0I 9vanu& htu& tenI.
Am/ ibn A~tb khe 2e ke Amarama& v0are ja8vavaXo Amarama& v0are
yad ra`vavaXo 2e. im+katul msabIh, muAjezat, pej n&.
hdIq n&. hzrt huzEfa
9I irvayt 2e, Aem8e ku& ke
ALlahna rsUl
AmarI vcma& w-a 9ya.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

tkivytul ;man, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

ifr ~vah yU& smze ke yeh bat wnko ApnI jatse hy, ~vah
ALlahke idyese. gzR ;s AkIdese hr trh i=kR saibt hoga.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Jo devb&dna mOLvIAo dheLvI@nI k9a pr Aml kre to 9aNvI
saheb mui+rk Ane 9aNvI sahebnI vatne sTy mane to nbIna ;Lmne
janvro Ane paglo sa9e sr`am8I Aapvane l;ne kaifr. Aek trf
gya to mui+rk Ane bI@ trf AaVya to faifr ! ;man9I bNne jgaAe
ha9 0ovana AaVya, to p2I Ae v a 0mR n e ke v I rIte manI =kay
jya& ;man9I du+mnI Av+y 5re ?! Tao hve tme Ae isvay bIjo ko;
Ai-p/ay n9I AapI =kta ke ;man bcavva Aeva loko9I dUr rhevu&
jo;Ae Ane saca lokono s&g pk6vo jo;Ae.
Aala hzrt fmaRve 2e ke
i=kR 5e h re ijsme & tazIme hbIb
ws bu r e mzhbpe lant kI@Ae
hdIq n&. hzrt Am/ ibn A~tb AnsarI
9I irvayt
2e. Aem8e ku& ke rsUluLlah
Ae Amne fjrnI nmaz p7avI Ane
p2I imMbr pr ibrajman 9ya p2I Aape byan fmaRVyu& Tya& su0I ke
zohrno smy 9yo. p2I wtyaR Ane nmaz p7I p2I imMbr pr
ibrajman 9ya Ane byan frmaVyu&, Tya& su0I ke Asrno smy 9yo.
p2I wtyaR nmaz p7I p2I imMbr pr c7ya byan ky%u Tya& su0I ke
sUyaRSt 9yu&.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
376

ksm `udanI ! rsUluLlah


Ae n 2o6yo duinyana A&t su0Ina
ko; p8 ifTnana ko; p8 Aagevanne, Ae ifTnavaXaAonI s&~ya
8so9I Ai0k 9ay 2e, pr&tu& Aape Aenu& nam, Aena bapnu& nam Ane
Aena ku4u&bnu& nam btavI AaPyu. AbUdavUd, -ag, pej n&.,
im+kat, pej n&.

ALlama AynI, nam bdIn, Avsan ih. s. 0

ALlama bdIn AEnI


potanI l`elI =rhe bu`arI
wmdtulkarI ma& hdIq n&. je hzrt wmr9I irvayt 2e Aena `ulasa
pe4e v8Rn kre 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
377

Aana9I Ae saibt 9ay 2e ke nbIAe pak


Aek s-ama&
m~lUknI s3XI halto =9I l;ne A&t su0InI btavI AapI.

wmdtulkarI, _aag, pej n&.


0

Haifz ;Bne hjr ASklanI, Avsan ih.s. 0

haifz Ahmd ibn AlI ibn hjr ASklanI potanI p/~yat


=rhe bu ` arI fThu l barIma& hdIq n& . ivqe potano Ai-p/ a y
Aa p/ ma8e Aape 2e

Aana9I Ae saibt 9ay 2e ke nbIAe pak


Ae Aek be5kma&
m~lUkatnI s3XI `bro AapI, duinyana Aar&-9I A&t su0InI Ane
Tya&9I l;ne h+r su0InI. FThulbarI, -ag, pej n&.
hdIq n&. hzrt AbU s;d `udrI
9I irvayt 2e, Aape
fmaRVy&u ke Aek idvs huzUr
Ae Amne AsrnI nmaz p7avI

p2I Aape byan frmaVyu&, ikyamt su0I je k&; 9=e tema&9I Aek
vat p8 2o6I nh, Aape Amne AenI `br AapI. jene yad ra~yu&
ra~yu& Ane je -UlI gyo te -UlI gyo. itimRzI iktabl iftn, _aag,

pej n&.

hdIq n&. hzrt AbUb isIk


9I irvayt 2e. Aape
fmaRVyu& ke Aek idvs rsUlULlah
Ae fjrnI nmaz Ada krI p2I
Aap Ae j jgaAe besI gya, Tya& su0I ke jyare ca+tno smy
9yo Aape iSmt kyu R &. besI ra Tya& su0I ke Aape zohrnI nmaz
Ada krI. Aa smyma& Aape ko;nI sa9e vat n krI Tya& su0I ke
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
378

Aape Amne `br AapI m~lU k nI pe d a;=na Aar& - 9I


jNntIAona AemnI jgaAoma& p/ve=ta su0InI, Ane doz`IAona
AemnI jgaAe p/ve=ta su0InI. je8e yad ra~yu&, ra~yu& Ane je -UlI
gyo -UlI gyo.
hdIq n&. hzrte huzEfa
9I irvayt 2e. Aape fmaRVyu&,
`udanI ksm ! mne smjma& n9I Aavtu& ke mara imo -UlI gya 2e ke
p2I Aevo de`av kre 2e,

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ane byan frmaVyu& Aape ikyamt su0I je k&; 9=e AenI jgaAe
Ae&ma9I k&; j n 2o6yu& p8 Aene byan krI AaPyu&. je8e yad ra~yu&
ra~yu& Ane je -UlI gyo -UlI gyo. mara Aa doStone `br 2e Ae4le ke
shabane, Aema&9I k&; 9ay 2e jene hu& -UlI gyo 2u& to jo;ne mne yad
AavI jay 2e. jem ke ko; Vyikt hajr hoy to cehrane yad kre 2e Ane
jo; le 2e to Aene AoX`I le 2e.
hdIq n&. hzrt wmr
9I irvayt 2e. Aape fmaRVyu& ke
Amarama& ALlahna rsUl
w-a 9ya.

2 hdIqono -ava9R

Aa 2 hdIqo9I Ae ja8va myu& ke Aap8a ip/y nbI Aa duinyama&


Aavta phela&na dUrna -UtkaXnI `bro Aapta je gyb s&b&i0t
htI.Aapna du i nya9I prdo fmaR V ya p2Ina ikyamt su 0 Ina Ait
dU r na -ivQynI `bro Aapta Ae p8 in+a&k ! gyb s&b&i0t 2e. Ae
b&ne p/karnI `bro9I Aap8a nbI Aap8ne btavva ma&ge 2e ke mne
makan vma ykUnno iv=aX gyb Aapvama& Aavelo 2e Tyare to hu& tmne
`bro Aapu& 2u&. jo nbIne Ae btavvu& j n hot to Ae ivqe ko;Ae sval
kyoR n9I Aape pote j `brono Aar&- kyoR hto. jenI pase gybnu&
;Lm n hoy Ae Aam kem kre.btavvano mtlb Ae j 2e ke marI pase
gybnu& iv=aX ;Lm 2e. gybnI `bro Aena ;Lm vgr n9I AapI
=katI to in=&k ! Ae p8 SpQ4 9; gyu& ke AapnI pase gybnu& ;Lm
2e. Ane jenI pase gybnu& ;Lm hoy Aene gyb ja8nar khevama& Aave
2e. gyb ja8narne ArbIma& Aailme gyb khevama& Aave 2e. jyare
nbI
gyb btavIne potane gybda& jaher krI ra 2e to p2I
Aap8e nbIne gybda& kem n manIAe ! Ae4le j Aap8I maNyta 2e ke
Aap8a ip/y nbI Aailme gyb 2e. je hdIqma& 2e Ae j Aap8I maNyta 2e.
je Aap8a nbI
Ae jaher kyu%u Ae j Aap8o AkIdo 2e. AlhMduilLlah !

shabano AkIdo

shabano AkIdo p8 Ae j hto ke Aap8a nbI


ne ALlah
tAala trf9I gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e Ae4le to teAo Aa
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
379

njatvaXI jmaAtnI AoX`

Aap8a ip/y Aaka v mOla


Ae potanI wMmtma& ifkaRb&dIno
wLle` frmaVyo Ane ku& ke AenI to]aer ifkaRAoma& vhe&c8I 9; j=e,
teAo pEkIno ma Aek jNntma& j=e Ane bIja doz`I h=e. to shabaAe
njatvaXI jmaAt ivqe malUm kyu%, Aap8a Aaka
Ae fmaRVyu&,
maAna Alyih v AShasibhI. jena pr hu& Ane mara shaba 2IAe
Aena pr rhevavaXa njatvaXa 2e. to hdIqna Aa -ava9Rna Aa0are
Aap8I maNyta nbI Ane shabanI maNyta p/ma8e 2e. jemnI n9I
tem8e ivcarvanu& 2e ke tem8e =u& krvu& jo;Ae. ma Ae4lu& ke SaTyne
ApnavI levu& jo;Ae.
0

MaOLvI ABdu+=kUr kakorvI devb&dInu& m&tVy

deevb&dI iv-agna v6a mOLvI ABdu+=kUr kakorvI devb&dI saheb


na ;Lme gyb ivqe potanu& m&tVy Aa p/ma8e
Aap8a Pyara nbI
rjU kre 2e

rsUle `uda
kI jatvalame& isfte ;Lme gyb hm nh
mante AOr jo mane wse mna krte h&y. nusrte AaSmanI, pej n&.

khevano -ava9R

kakorvI sahebna khevano -ava9R Ae 2e ke nbI


ma& gybnu&
;Lm 2e j n9I. Ane AmarI maNyta Ae j 2e ke nbI
ma& gybnu&
;Lm ra`vama& n9I AaVyu&. Ane bIjo ko; Vyikt AevI maNyta ra`to
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
380

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

duinya Ane Aa`ertma& 9nara s3Xa kamo marI smx rjU


krvama& AaVya. muSnde ;mam Ahmd, -ag, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
vatone kbUlI ra 2e Ane Aap8a su0I irvayto9I pho&ca6I gya
Ane jene Ae `bronu& v0are }aan hotu& Aene potanI jmaAtma& mo4o
Aailm ja8ta, Ane Aemne AevI ko; `br malUm krvI hotI to nbI
9I malUm p8 krI leta& hta. Aana9I p8 SpQ4 9yu& ke shabanI
maNyta nbI ma4e gybda& hovanI htI. Ane AlhMduilLlah ! Aap8I
maNyta p8 Ae j 2e ke Aap8a nbI gybda& 2e, Ane gyb ja8vama&
ko; p8 m~lUk Aap8a nbInI brabrIma& n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aape ;=anI nmaz Ada krI. p2I Aap potana& 3rvaXaAoma&
t=rIf l; gya. lokoAe hzrt AbUb
ne pU2yu& ke rsUluLlah
Ae Aaje je ky%u tenI babt tme malUm nhI kro ? Aape frmaVyu&,
me& malUm krI lI0u& 2e. Aape frmaVyu&, ha&!

;Lm Ae4le ja8vu&, to Aana Aa0are je je4lu& ja8to hoy Aema&


isfte ;Lm Ae4lI v0are. kuAaRn =rIfma& p8 ALlah tAalanu& frman
2e jena9I Aa vat pUrvar 9ay 2e ke jenama& je4lu& ;Lm h=e te p/ma8e
isfte ;Lm tena9I s&b&i0t 9=e. Ae frmane ;lahI Aa 2e FOka kuiLl
zI ;limn AlIm. drek ;LmvaXanI wpr ;LmvaXo 2e. je ;Lmma&
bIja9I nIco 2e to Ae bIjo Aena9I v0Ine 2e. Aana9I ko; v0Ine 2e
to Aa nIco Ane te W&co. Aam hjaro da`la AapI =kay 2e. sara&=
Ae ke isfte ;Lmna s&b&0ma& Ae k&; jrI n9I ke ;Lmnu& ko; map
bnavvama& Aave. jyare kakorvI sahebe ku& ke nbIma& Ame isfte ;Lm
n9I manta to Aena9I nbI ma4e gybna ;Lmno s&pU8R ASvIkar
9ay 2e. Aa Ae j p/ma8ena =Bdo 2e je p/ma8e munaifk nbI ma4e
bolta hta ke muhMmd
ne gybnI =I `br ? jeno hm8a j
kuAaRnnI Aayto9I wLle` 9yo. `ulaso Ae ke Aap8e je manIAe
2IAe Ae shaba9I mXtu& Aave 2e Ane devb&dI mOLvI je mane 2e te
munaifk9I mXtu& Aave 2e. =u& Aa p2I p8 hkk Ane baitl, `ra Ane
`o4ama& frk n9I 9; =kto ? To p2I vat konI jauAo 2o ? `o4ane
2o6o Ane sacanI sa9e 9; jav.
0

Aek sval Ane Aeno jvab

Aa jgaAe devb&dIAo trf9I Aek sval Ae krvama& Aave 2e ke


breLvI lokonI maNyta 2e ke nbIne p/9m idvs9I A&itm idvsnu&
tfsIlI, `ulasavar ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e. to Ae vat hdIqo9I
SpQ4 9tI n9I. to p2I Ae breLvI maNyta hdIqona Aa0are `o4I 2e.
maNy ra`vama& Aav=e nhI ?
Jvab ATyar su0I je byan krvama& AaVyu& te Kya& gyu& ke pa2o
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
381

maro Aek sval

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae j sval pl4avvama& AavI ro 2e ? =u& tme rawN6 Abaw4 pr 2o
ke fera marIne Tya&ne Tya& j rho 2o AagX v0ta j n9I ? Amara Tya&
rawN6 Abaw4 Aeva goX Aakarna magRne khevama& Aave 2e jema& care
id=aAe Alg Alg jgana magR ka7vama& Aave 2e jene potano magR
`br n p6e te Ae vtuRXma& fre Ane potano magR inyukt krI Aee id=aAe
nIkXI jay. jene magR n mXe te =u& kre frIne Tya&ne Tya& j rhe. Aeva
VyiktAe to ko; ja8kar Vyiktne pU2Ine AagX 0pvu& jo;Ae. jyare
tmne magR `br j n9I to Ame tmne btavI ra 2IAe, tmare AmarI
vat manI levI jo;Ae. tmne pote magR `br n9I, ko;nI vat manvI
p8 n9I p2I Aenu& pir8am -4kva isvay =u& 9; =ke 2e ? tme to magR
n9I joyo AenI pote kbUlat krI 2e. jo tmne Ae kbUlat yad n hoy
to hu& tmne Ae jga Ane smy yad Apavu& ? Tame lokoAe kuAaRnma&
l`vama& AavelI p/9m sUrtno tjRumo kyoR to `udanu& fmaRn ;hidna
iSsratl muStkImno
tkIm tjuRmo kyoR btla hmko rah sI0I. tme to
h@ jovanI ma&gma& 2o to Aa tmne btlavvama& AavI ro 2e ke
kuAaRn Ane hdIqma& Ae magR kyo 2e. Ane Amara Aala hzrte id`la
Ane btla Aevo tjum
R o n kyoR, bLke cla tjum
R o kyoR. cla
clano mtlb
Ae 2e ke jo; to lI0o j 2e p8 Amne Ae sTyta pr AmlnI tOfIk
Ata fmaRv. Ane ;manvaXanI duAa Ae j hoy 2e ke je sTy magR jo;
lI0o 2e Aena pr clavIne kamyab Ane sfX bnav.Aek ma8s
;manvaXo 9;ne Aml n kre to Aevu& khevama& nh Aave ke Aene rSto
n9I joyo bLke Aevu& khevama& Aav=e ke ;Slam pr calto n9I. to Aa
Amaro ;krar 2e Ane Ae tmaro.je jevo 2e tevo ;krar p8 2e.
mu; la`pe -arI hy gvahI terI
BaIjau& Ae ke wdURnI Aek khevt 2e ke wL4a cor kotvalko 6&4e, Ae4le
ke cor potane corIna Aaxep9I mukt ra`va sav =a8a jevI vato
krto hoy 2e. 2eLle Ae polISa Ane fojdar pr p8 guSse 9; jay 2e
ke tme loko )yan Aapta n9I. Jyare ke cor Ae pote j 2e. Aa da`la
p/ma8e devb&dIAoAe ;Lme nbI pr AevI nkaraTmk ccaR krI 2e ke mkka
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
382

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
h=e to Ame Aene p8 mna; krI=u& ke tarI maNyta `o4I 2e. jyare nbI
pase Ae p/karnu& ;Lm 2e j n9I to p2I AevI maNyta ra`vama& kem
Aav=e.

pa&cmu& Ae ke Aa 2 hdIqo9I Ae saibt 9ay 2e ke Aap8a ip/y


Aaka
Ae ikyamt su)aIma& je ifTnaAo 9=e Aene, Ane ko8 kr=e
Aene nam sa9e inyuKt fmaRVya. to wLle` ifTnaAono 2e, drek cIj
vStuno nh. moko ifTnaAo byan krvano hto, Aape ifTnaAono wLle`
kyoR p8 Aena9I Aevu& kya& saibt 9ay ke Ae isvay bIja k=anu& ;Lm
j n htu& ? Aa to Aena jevu& 2e ke ko; mU`R i=xkne klasma& Tyare khe
jyare gi8tno ivqy cale k,e tmne to gi8t isvay k&; j Aav6tu&
n9I. pU2e kem ? Tao jvab Aape, hu& sa&-XI ro 2u& ke AapnI vato
gi8t s&b&i0t 2e. Aema& iv}aan kem n9I Aavtu& ? Aema& -UgoX kem
n9I Aavto ? Aema& ;ithas kem n9I Aavto ? Ae4le me& 0arI lI0u& ke
tmne gi8t isvay k&; j Aav6tu& n9I.
Aa mU`RnI vat sa&-XIne svR Hsva lag=e ke AjbnI g0e6ane
Aa0a=I=I c7e AevI vato kre 2e. gi8tno ivqy cale 2e Ae4le
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
383

Jvabna m9aXa9I jvab n bne !

drek baitl AkIdana lokonI Aadt 2e ke potanI maNyta pr


ko; sval wpiS9t 9to hoy to ma jvab l`Ine potana
AnuyayIAone `u= krI Aapvana ke lo ! jvab bnI gyo. jnab !
jvabnu& m9aXu marva9I jvab bnI jay to sa& j 2e ne. p8 ;LmnI
duinya sm@ le 2e ke Ae jvabnI vaStivkta =u& 2e !
0

=&kaAo9I kam bn=e nh 0

nbIAe pak
na iv=aX ;Lme gyb s&b&i0t hdIqono `jano
ra`vama& Aave 2e Ane bd\AkIda mOLvIAone Aevu& lage 2e ke AmarI
piBlk Ae n a9I =& k ama& p6I j=e Ane Amaru & bdAkIda hovu & ja8I
j=e to te A o piBlkne mU ` R bnavI ra`va gme te m ha9 marI
hdIqona -ava9R pr =&kaAo wpiS9t kre 2e Ane piBlkne Aema&
l4kavI ra`e 2e.
0

AkIdtne nh kaydane Aa0ar bnavo 0

vtRmankaXma& piBlke drek vStuno Aa0ar AkIdtne n bnavvo


jo;Ae bLke AkIdt9I AagX v0Ine hkIkt Ane kayda kanUnnI
duinyama& pg ra`vo jo;Ae. dreknI sa&-XIne p2I sTyne sa9 Aapvo
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
384

Aek mU`Rno da`lo 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
gi8tnI vato, iv}aanno ivqy cal=e to iv}aannI vato, -UgoXno
ivqy cal=e to AenI vato, Aek ivqy pr ccaR 9va9I bIjo ivqy
n9I Aav6to Ae kyanI vat ? to Aa mU`R jevI vat 2e devb&dI mOLvInI
ke, Aapne drek vStunu& ;Lm 2e to p2I Aape Ae s-ama& ccaR ma
ifTnaAonI j kem krI ? ivqy ifTnaAona wLle`no hto to ifTnano
wLle` kyoR, ivqy samaNy ccaRno hto to frmaVyu& jene je pU2vu& hoy te
pU2I le.`ulaso Ae ke devb&dIAone hdIq Ane kuAaRnma& 2e tev&u n9I manvu,&
Aemne jevu& manelu& 2e Ae p/ma8e kuAaRne Ane hdIqne bdlvu& 2e ! Ae4le
Aeva lokone mU`R jevI vato krvI j p6e 2e. khevama& Aave 2e ke 6Ubto
t8`lano sharo le. je pa8IAe daX c7e c7avI levanI !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ane mdInana AailmoAe p8 Ae l`a8na ktaRAone kuf/na fTvaAo
AaPya 2e. tfsIrna p/kr8ma& Ae l`a8o Ane Amuk fTvaAono wLle`
krI devama& AaVyo 2e. Aayto Ane hdIqono mo4o `zano me& tmarI
sevama& rjU kyoR Aena9I v0are nh to je4lu& SpQ4 =Bdoma& ja8va mXe
2e Ae4lu& to manvu& jo;Ae. p8 teAonu& khevu& to Aaje p8 Aevu& j 2e ke
nbI
pase gybnu& ;Lm n9I. Aap8I je p/ma8enI maNyta 2e
teno `ulaso krI devama& AaVYao Ane jrt p/ma8e krvama& Aav=e.
Ijau& Ae ke AmarI maNyta ma Aa 2 hdIqo9I j saibt n9I ke
Ae khI =kay ke tmarI maNyta Aana9I saibt n9I bLke AmarI
maNyta s3XI Aayto Ane hdIqone same ra`Ine bnavama& AavI 2e.
Ane Ae maNyta p8 pUvj
R Aailmona k9no9I levama& AavI 2e. Amara
s&pU8R wLle` p2I saibt n 9ay to ko;ne bolvanI rja mXI =ke 2e.
;iBtdaAe ;+k hy rota hy kya
Aage Aage de` hota hy kya

2u& Ae ke bXvo Ane bXva`oronI AoX` Tyare 9ay 2e jyare


potana iv=aX ;Lmma& sara Ane `rab 2e Ae svRne AoX`Ine p2I
sarane `rab9I Alg krI v8Rn krvama& Aave. Ae kevu& ke ikyamt
su0Ina bXva`oronu& ;Lm hoy Ane sara lokonu& ;Lm n hoy ? `ulaso
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
385

`rabne ja8e Ane sarane n ja8e ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae ke sara loko, `rab loko Ane Aemne sa9 AapnaraAo -ivQyma&
AiStTvma& Aavvana Aa0are -ega 2e. iv=aX ;Lmma& svRna& namo
-ega& 2e, svRna bap -ega 2e, SavRna ku4u&b -ega& 2e. nbIAe pak
Ae
;Lmma& `rabne Alg kyaR, Aemna Aagevanone Alg kyaR, Aemna
namone Alg kya%, Aemna ku4u&bone Alg kya% Ane p2I Ae s-ama&
Aeno wLle` kyoR. to p2I Aa hdIqo9I p8 nbIAe pak
ma4e
;Lme makan vma ykUn saibt 9ay 2e. pa2lI hdIqo Aa iv=aX ;Lmna
puravama& SpQ4 2e Ane Aa hdIqo W&6a8ma& jnarne Aa mtlb
btave 2e.
satmu& Ae ke hdIq n&.ma& jenI irvayt hzrt AbUb isIk
9I 2e Aema& vakyano wLle` n9I bLke Ae wLle` 2e ke duinya
Ane Aa`ertma& je ka&; 9vanu& 2e te marI smx lavvama& AaVyu&. je
ka&;ma& b0u& j AavI gyu& to Ae b0a&ma&9I Aape jenI jrt htI btaVyu.&
;Lmno Aa0ar btavva pr n9I. ;Lm ja8vane khevama& Aave 2e.
btavvu& n btavvu& Ae ja8nar pr Aa0airt 2e. jeno Aa0ar ja8nar
pr 2e tene kumagIRAo ;Lm pr Aa0airt kre 2e Ane samaNy piBlkne
mU`R bnave 2e. Aap8a idl Ane idmagma& 38I vato 2e, =u& Aap8e
b0u& bkta j rhIAe 2IAe ? byan Ane Aena =Bdo ;Lm n9I ;Lmne
jaher krvano zrIyo 2e Ane Aa loko zrIyane j ;Lm khe 2e. n btavvu&
n hovanI dlIl n9I. to p2I kumagIRAo kya kayda9I n btavvane
;Lm n hovanI dlIl bnave 2e ? Ae dlIl AemnI du+mnI 2e je njdna
mageR9I ;Bne ABdul vHhab ara -artna Aek gam devb&dna darul
wlUmma& pho&cI Ane tem8e jauda jauda r&gma& Aene lokoma& pho&ca6I.je
kam n manvane l;ne Aek kaifr krI =kto hto te j kam Aaje devb&dno
muLlo potane muslman khIne krI ro 2e ! kaifro ma4e tma=a; rhevanu&
bakI ra~yu&, kem ke Ane jyare Aemnu& kam namna muslmano9I 9; ru&
2e to p2I Aemne -U&6a= levanI =I jrt ?!
kaifro be5ke tma=a; bne rho
AaStI&ke sa&pne Aaram idya hy
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
386

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jo;Ae.Aa dIn Ane 0mR 2e rmt gmt n9I, Ae4le savcetI9I drek
in8Ry levo jo;Ae. ALlah tAalaAe Aap8ne Akkl AapI 2e Aeno
-rpUr wpyog krvo jo;Ae. hu& tmne var&var khu& 2u& ke drek Aayt Ane
hdIq9I s&pU8R vat saibt n 9ay, Aek p/karnI s3XI Aaytone same
ra`vama& Aav=e p2I Ae AaytonI sTy tfsIrI malUmat ma4e
hdIqono sharo levama& Aav=e. Aek be hdIqo nh s3XI hdIqone same
ra`vama& Aav=e. Ane Aena9I Aap8e pote j mSAlaAo nh bnavI
l;Ae bLke Aena ma4e pUvj
R Ahle suNntna Aailmona k9no p8 same
ra`I=u& Ane p2I in8Ry l;=u& ke hve nbIAe pak
na ;Lme gyb
ivqe Aap8I maNyta kevI hovI jo;Ae. tme pote Ae kam krva jav to
Ae Ait mui+kl 2e. Ane Aena ma4e la&ba smynI jrt 2e. tmarI
shult ma4e me& marI Aa iktabma& As&~y purava -ega krI AaPya,
tmarI AaTm =a&it ma4e puravanI iktabna& namo, Aena -ago Ane pej
n&br su)0a&nu& v8Rn kyu% p2I p8 ka&; +a&ka 9tI hoy to puravanI mUX
iktabne jo; levama& Aave. Ame maNyta bnaVya p2I puravano sharo
n9I lI0o ! bLke s3Xa purava same ra`Ine in8Ry lI0o 2e. Ane Ama&
kam jvabnu& m9aXu& AapIne 2U4I jvanu& n9I Ane piBlknI `o4I ga;6
p8 krvanu& n9I. je sTy kuAaRn Ane hdIqone same ra`Ine Aap8a
nbI
na man mrtbana Aa0are in8Ry levama& AaVyo Ae tmarI
smx 2e. tme Aena9I mhm n rhI jav Ae4le tmara ma4e Ame Aa m
krI ra 2IAe. Aene p(9r sm@ne fe&kI n Aap=o, AmULy hIraAono
`jano tmarI se v ama& lavvama& AaVyo 2e ! tme pote par`I n
=ko to je A o par`I =kta hoy te m nI pase 9 I Ae n u & mU L y malU m
krI le = o.

MaOLvI Aa& ba=d ke `amU= n =vd 0

magRd=Rk ko8 Ane kevo ?

ma8se ko;ne potano magRd=Rk bnavta& phela& hjar v`t ivcar


krvo jo;Ae ke Ae ko8 2e Ane kevo 2e ? dIn Ane 0mRma& ko;nu& Aap8a
magRd=Rk hovu& vaStvma& Aap8a dIn Ane 0mRno Aa0ar AenI wpr
hovo 2e. AenI `rabIAo trfdarIma& Aap8ne in=&k ! `rab kr=e.jene
magRd=Rk manvama& Aave 2e te pote hoy to tene nh to tena l`a8ne wStad
manvama& Aave 2e Ane wStad9I ma8sne iftrI mhoBbt hoy 2e. Ane
maholna Aa0are Ae mhoBbt ;Lm i=`va6vana Aehsan Ane -la;ne
l;ne 2e. Ae4le ma8se svR9I Ai0k sav0an Ae magRma& rhevu& jo;Ae.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
387

doSt kevo hovo jo;Ae ?

kNzul wMmalma& Aap8a ip/y Aaka


nI hdIq 2e AlmrAu
Ala dIne `lIilhI flynzur AnmE yu`aillh. ma8s potana
imna dIn pr hoy 2e to Ae8e )yan Aapvu& jo;Ae ke Ae kone doSt
bnavI ro 2e. jyare doStnI doStI dIn Ane 0mRma& Asr krI =ke 2e
to p2I wStadno drjo Aena9I v0Ine 2e. Ane magRd=Rkno drjo Aena9I
v0Ine 2e. p2I Aemna s&pkRma& Aavta& phela& s&pU8R ckas8I krvama&
kem n Aave ?
0

wStad kone bnav=o ?

im+katma& Aap8a ip/y nbI


nu& frman 2e ;Nna hazl
:Lma dInun fnzo Anmn ta`uzu dInkum. be=k ! Aa ;Lm dIn 2e
to )yan Aapo tme tmaro dIn konI pase9I l; ra 2o.Aa
2o. hdIqma&
dInna ;Lm Ane n$alejne dIn Ane 0mR khevama& AaVyo, ka. ke, }aan
0mRne smjvanI cavI 2e. Ae A&0arama& la;4 sman 2e. Ae }aan tme
konI pase9I l; ra 2o. jenI pase9I le=o Ae tmaro wStad bn=e.
wStad hovane l;ne AenI mhoBbt tmara idlma& Aav=e Ane mhoBbtne
l;ne tmaru& idl AenI vatne manva tEyar rhe=e. Ane Aena9I 9o6o
9o6o krIne dIn wStadnI maNytana sa&cama& 7Xto j=e, Ae4lee Aa
vatma& AaXs n AavvI jo;Ae. drek p/kar9I sara VyiKtne Ae kam
ma4e inyukt krvo jo;Ae.
Sao ilya `Ub jago Ab to shr hu;
0

h+rma& tme tmara magRd=Rk sa9e 0

kuAaRn =rIfma& ALlah tAalanu& Pya Pya frman 2e yOma


ndw kuLla wnaism ib;maimihm. ikyamtna idvse Ame drek lokone
Aemna ;mam sa9e bolavI=u&. ALlahnu& Aa frman Ae btavva ma4e 2e
ke tme kone magRd=Rk bnavI ra 2o. yad ra`=o ! Ame tmne tmara
magRd=Rk sa9e bolavI=u&. Aa kamne samaNy n smj=o tme jene
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
388

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

VatRmankaXma& 0mRna nam pr 9ta v0u p6ta ifTnaAo baitl


AkIdana kumagIR mOLvIAonI pedavar 2e Ane teAo piBlkne `o4u&
-8avIne potanI trf l; jvana ckkrma& hoy 2e. Aeva baitl
AkIdana mOLvIAo ivqe Aap8a nbI
nu& frman 2e wlmaAohum
=rn thta AdIim Ssma. Aemna Aailmo Aaka= nIce v0are
bdma= h=e. nbI
na Aa frmannI Asr Aaje jova mXe 2e.
ivqe je vato Aek
Ane Anu-v9I Ae purvar 9; gyu& 2e ke nbI
kaifr n manvane l;ne n bolI =ke tena9I v0Ine baitl ifkaRna
mOLvIAo bolI ra 2e. bolvama& to AevI -Ul 9; =ke 2e jeno ;rado n
hoy p8 Aemna trf9I ;radapUvRk l`a8o p8 9; ra 2e. Ae4le
ja8I jo;ne krnarne su0arvu& srX n9I Ane mne Ae kumagIR mOLvIAone
su0arvano =o` p8 n9I. jo marI vat Aemnama&9I ko;nI smjma&
AavI jay Ane Ae pote tOba krI le to mne va&0o n9I. maro mUX hetu
piBlkne su0arvano 2e. Ae4le teAo marI vat pr `as krIne )yan
Aape Ane smjvanI koi== kre, ivna va&k gune piBlk potanI Aai`rt
`rab n kre.
dInka du+mn tuMhara muktda hy
hm nbIke AOr `uda hmara hy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

kuAaRn Ane hdIqnI Aa s3XI nsIhto Ane i=`am8o Aap8I


duinya Ane Aa`ertnI -la; ma4e 2e, Aap8a svRno davo Ae 2e ke,
jNnt Aap8I 2e Ane Aap8e jNntma& j;=u&, p8 Aema& p/ve=va ma4e
p/9m S9ane ;man 2e Ane bIja S9ane Aml 2e. ;manna rx8 ma4e
;manna lU4araAo9I Alg rhevu& jrI 2e. Ae lU4araAo bdAkIda Ane
kumagIRAo 2e. AemnI AoX` kuAaRn hdIq Ane ;jmaAe wMmtne same
ra`Ine krI =kay 2e.
0

ivvad Anek vatoma& 2e 0

vhabIAo Ane devb&dIAo sa9no Amaro ivvad AkIdanI 38I


vatoma& 2e. bI@ vatono wLle` to Ae p/karna p/kr8oma& 9=e. ;Lme
gybe nbI je hm8a Aap8I ccaRno ivqy 2e Aema& AemnI sa9e ke4lo
mo4o ivvad 2e Ae tmarI same 2e, kuAaRn Ane hdIqma& nbIna ;Lme
gybnI iv=aXtano ke4lo SpQ4 wLle` 2e to p8 teAo Aek vat
manva tEyar n9I. je kuAaRn n mane, hdIQa n mane te bIja ko;nI vat
kem krI mane ? Ae4le Ame piBlkne khIAe 2IAe ke Aa9I v0Ine baitl
Ane kumagIRne smjvano bIjo ko; magR n9I. jo marI vat tmarI
smjma& AavtI hoy, Ane kem n Aave ? Aa9I srX Ane shelI vat
tmne -aGye j ko; btavI =k=e nh, ka. ke hu& pibLkne lxma& ra`Ine
j vat krI ro 2u&.

Aektano -&g Ame n9I kyoR

tme Aevu& n ivcar=o ke ivvad Ame krI ra 2IAe, na ! kuAaRn


hdIq Ane pUvRj buzgoR9I je maNyta calI AavI 2e tena9I Alg
magR lenar ivvad krnar 2e, hu& tmne btavI gyo ke Aap8e nbI
na
;Lm s&b&0e kuAaRn hdIq Ane ;jmaAe wMmt9I `sIne ko; magR lI0o
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
389

;Sma;l dheLvI -artma& ivvadnu& mUX 2e

dheLvI@nI daStan tmne btavI devama& AavI ke tem8e potana


3rna buzugoRne 2o6Ine njdno magR lI0o, msa;l9I l;ne Aka;d
su)0ama& mo4o ivvad kyoR, teAo is`o sa9e l6va gya hta p8 rStama&
srhdI p5a8o sa9e i=kR Ane ibdAtma& `o4I ccaRne l;ne ktl krI
na`vama& AaVya.`ulaso Ae ke mot p8 `o4a ivvadne l;ne j 9;
htI. Aemnu& kuAaRn Ane hdIq9I so 4ka h4elu& k9n va&co Ane ;manna
du+mnne AoX`o !jo ko; yeh bat khe ke pygMbre `uda ya ko; ;mam
ya bzugR gybkI bat jante 9e AOr =rIAtke Adbse mu&hse n khete
9e so voh b6a jU5a hy bLke gybkI bat ALlahke isva ko; janta
hI nh. Takivytul ;man, pej n&.
0

gujratI -aqa&tr

je ko; AevI vat khe ke `udana pygMbr A9va ko; ;mam A9va
buzg
u R gybnI vat ja8ta hta Ane =rIAtna Adbne l;ne mo7a9I
kheta n hta to Ae mhan jU5o 2e bLke gybnI vat ALlah isvay ko;
ja8to j n9I.
v0are gyb Ane Ao2a gybno sval n9I, nbI ma4e p8
gybnI Aek vatnu& :Lm manvama& Aave to Ae p8 sTy n9I, jU5 2e.
ne
Aap8e jyare hdIqonu& v8Rn krI khIAe 2IAe ke Aap8a nbI
makan vma ykUnno ;Lm Aapvama& AaVyo 2e je Aa hdIq9I purvar
9ay 2e. to teAo khe 2e ke Ae4lu& iv=aX ;Lm Aana(aI saibt 9tu& n9I,
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
390

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

jNntma& jva ma4e ;mannu& rx8 kro !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
n9I Ane Aa `alI davo n9I puravaAona mo4a `janaAo9I tme
sm@ p8 lI0u&. to Ame ivvad krnar n9I ivvad krnaraAone jaher
krI Aemna9I bcvanI davt Aapnar 2IAe ! ALlah tAalanu& frman
2e ALlahu yAlmul mufisda imnl musilh. ALlah ja8e 2e if]aIn
ko8 Ane suleh =a&itvaXo ko8. jyare ALlahne `br 2e to ihsab
p8 ALlahne Aapvano 2e to p2I drek kam ALlahno 6r ra`Ine
krvu& jo;Ae.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ApnavI ra 2o tene Aa`ert ma4e p8 ApnavI ra 2o ! tmaro Aa
sodo duinya sa9e Aa`ertno 2e.

laykat ivnana loko jyare dInnI vatone rmt gmt sm@ne


Aa medanma& kUdI p6e 2e to vat bnvanI jgaAe bg6I jay 2e. duinyanI
rmt gmtma& ivna laykate -ag lenar hare 2e to rmt hare 2e p8 dIn
Ane 0mRna medanma& kUdI p6nar potanI Ane sa9e ke4lanI Aakebt
`rab krI le 2e. Ae4le laykat ivna Aa medanma& kdm n ra`vo jo;Ae.
vtRmankaXma& jovama& Aavto s3Xo ivvad Ane ifTno laykat ivnana
lokonI pedavar 2e, Ane Aa ikyamtnI in=anI 2e jem ke Aap8a nbI
Ae fmaRVyu& ;za suiVvdl Am/u ;la gyir Ahilih fNtizir SsaAh.
Jyare dInno mamlo laykat ivnana lokone AapI devama& Aave to
ikyamtnI va4 juAo ! kuAaRn Ane hdIq9I h4I potana mtlbnI
vatone dIn Ane 0mR khenar Ane AenI j davt AapI lokone kumagIR
bnavnar9I mo4o naAhl ko8 9; =ke 2e ?
0

AkIdanu& b&0ar8 0

msa;lnu& ;Lm jene ifkh khevama& Aave 2e, ifkhma& msa;l kuAaRn
Ane hdIq9I j levama& Aave 2e, p8 Aena9I msa;l levano hkk drek
Vyiktne Aapvama& n9I Aavto. Aena ma4e `El konma& b&0ar8
bnavI devama& AaVyu& htu& Ane Aeno hkk ;mame mujtihdne Aapvama&
AaVyo, smg/ jgtna muslmano Tyar9I l;ne Aaj su0I car
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
391

`rabI ko8 laVyu&

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
;mamonI tklId kre 2e, huzUr gOqe pak Ane grIb nvaz jeva mhan
vlIAo
6glene pgle jemnI kramto jaher 9tI htI to
p8 teAo ;mamna tabeA ra. kuAaRn Ane hdIq9I mSAla levama&
potano Ai0kar p/g4 n kyoR. Jyare mSAlana ;Lmma& Aa4lu& k6k
b&0ar8 2e to p2I A
ka;d to ;mannI buNyad 2e, =u& drkne Aeno
Aka;d
Ai0kar AapI devama& Aave ? Ane jena mnma& je Aave te bole Ane
l`e Ane p2I khe ke Aka;dma& ko; ;mamnI tklId n9I ? msa;lma&
to car pEkIna Aek ;mamnI tklId vaijb 2e p8 Aka;dma& Ahle
suNntna AailmonI Aekmit jovama& Aav=e jene ;jmaAe wMmt
khevama& Aave 2e. Aena pr kaydanI pab&dIma& ccaR AenI jgaAe krvama&
Aav=e p8 Ah Ae4lu& Av+y yad ra`vama& Aav=e ke ;jmaAe
wMmt9I h4Ine in8Ry levama& nhI Aave, Ane ;jmaAno ivro0 maf
ra`vama& nhI Aave !
Aka;dma& Aek kt;Yyat 2e tena ma4e b&0ar8 38u& j k58 2e
p8 Aeno Aek p/kar kt;Yyat9I h4Ine 2e jene fza;l fIl Aka;d
Aka;dnu&
nam Aapvama& Aave 2e, Aema& je shIh hdIqo kt;Yyatna b&0ar8
p/ma8e kam n9I AapI =ktI tene vtuRX9I tn bhar krI devama& n
Aave tene l;ne maNytama& fza;l trIke kbUlI levama& Aave 2e. nbIAe
pak
na ;Lme gybnI ccaRma& AmarI Amuk vato Aka;d s&b&i0t
2e Ane v0are p6tano s& b & 0 fza;l9I 2e . de v b& d IAona Ane
vhabIAona l`a8 jota& Ae v u & saibt 9; gyu & 2e ke te A o
Aka;dma& j `o4a 2e je ykIinYyat 2e, to p2I fza;lnI ccaRma&
Aemna9I -la;nI wMmId kem krI ra`I =kay ? Je VyiKt jvabdarIna&
kamo n krI =ke tena9I v0arenI Aa=a j Vy9R 2e.
nbI ma4e Amuk vatono ;Lme gyb kt;Yyat9I 2e, Ane Ae Amuk
ALlahna ;Lm trf jaherI s&b&0ne l;ne 2e. m~lUk trfna s&b&0ma&
Ae vat pr ;jmaAe wMmt 2e Ane Aena ;Nkar9I kuf/ saibt 9=e kee
Aap8a nbI
ne svR9I v0Ine ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e. je ko;
m~lUkna ;Lmne Aap8a nbIna ;Lm9I Ai0k khe=e Aene kuf/no fTvo
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
392

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aap8e hkaraTmkma& hjaro hdIqono puravo AapIAe to Ae AsTy !
Ane Aemne nkaraTmkma& ko; puravanI jrt nhI ! k&; p8 ivcar vgr
z4p4 na j khI Aapvanu& ! jo 9o6Ivar ma4e AemnI vat kheva pUrtI
manI l;Ae ke makan vma ykUnnu& ;Lm saibt n9I 9tu&, to je4lu&
Saaibt 9ay 2e Ae4lu& to manvu& jo;Ae ! p8 dheLvI sahebna l`a8ne
jauAo ! Aek vatnu& ;Lm manvu& p8 jU5 2e. =u& Aa4lu& ja8I lI0a p2I
tmne ko; =&ka rhe=e ke jU5o ko8 2e ?
jU5o 2e je 2o6e kuAaRn Ane hdIqn
gzb 2e jU 5 no Aaxe p sTyne

Aala hzrt ;mam Ahmd rza breLvI


potanI p/~yat
iktab `ailsul ;Aitkadma& fmaRve 2e
;s pr ;jmaA hy ke ALlah
ke idyese A&ibyaAe ikram
ko kqIro vaifr gybo&ka ;Lm hy. yh -I jrIyate dInse hy.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
393

gujratI -aqa&tr 0

Aana pr ;jmaA 2e ke ALlah na Aapva9I A&ibyaAe ikram


ne 38o v0are gybono ;Lm 2e. Aa p8 dInnI jrtoma&9I
2e. je Aeno ASvIkar kre kaifr 2e. ke, mUX9I nbuVvtno j ASvIkarI
2e.
Aena pr p8 ;jmaA 2e ke Aa mhan fzIltma& ALlahna rsUl
muhMmd
no -ag s3Xa nbIAo, smg/ jgt9I v0Ine 2e. ALlah
nI Ata9I hbIbe Akrm
ne Ae4la gybono ;Lm 2e jenI
g8trI ALlah j ja8e 2e.
;mame ;+ko mhoBbtna l`a89I Ae vat A60a Aaka= pr sUyR
mafk p/kai=t 9; g; ke p/9m idvs9I A&itm idvsna tfsIlI ;LmnI
maNyta fzIltma&9I 2e. Aka;dma&9I to Ae j 2e ke Aap8a nbI
pase ;Lm svR9I v0Ine 2e.
Aala hzrtna l`a89I ja8va myu& ke Aap8a Pyara nbI
na ;Lme gyb pr ;jmaA Aa vat pr 2e ke Aap9I v0Ine
m~lUkma&9I ko;nu& ;Lm n9I. nbIAe pak
ma4e je ;LmI iv=aXta
Ame manIAe 2IAe te p/9m idvs9I A&itm idvsnu& tfsIlI ;Lm, to
Aena pr ;jmaA n9I p8 pUvj
R Aailmona Aa ivqe be p/karna m&tVyo
2e. to nbIAe pak
nI =an jota& Ame Ae vat ps&d krI jena9I
v0are fzIlt ja8va mXe, Aap fmaRve 2e
FkIr guzair= kr cuka ke mSlAe wmUmo `uss
U wn ;jmaAatke
bad ke Am/e chamme& mAz huAe wlmaAe Ahle suNntka i`laifya
hy. AaMmAe AOilyaAe ikram v bkqrt wlmaAe ;zam jainbe
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
394

Aala hzrtno jvab

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jo ;ska muiNkr ho kaifr hy ke isrese nbuVvthI ka muiNkr hy.
;s pr -I ;jmaA hy ke ;s fzle jlIlme& muh&mdurRsUluLlah
ka ihSsa tmam A&ibya tmam jhanse AtMmo Aazm hy.
ALlah
kI Atase hbIbe Akrm
ko ;tne gybo&ka ;Lm hy
ijnka =umar ALlah hI janta hy.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aapvama& Aav=e. hrmEn =rIfEnna Aailmo trf9I devb&dI mSlkna
Amuk Aailmone `o4a l`a8ne l;ne kuf/no fTvo mya p2I Aemnama&
jaherI 9o6u& pirvtRn 9yu&. Aem8e fTvana zpa4ama& Aavnarne 2o6vu& to
ps&d n kyu% p8 Ae vat SvIkarI lI0I ke Aap8a nbIne m~lUkma&
svR9I Ai0k ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e Ane Aena pr wMmtno ;jmaA
2e. muhNnd
Nndna purava9I tfsIrna p/kr8ma& l`a8 krI devama& AaVyu&
2e. Aemnu& Aa pirvtRn davama& 9yu& dLaIlma& nh, dlIlo to jUnI
maNytana Aa0are j Aapvama& Aave 2e. tme hvalaAo Ane puravaAona
p/ka=ma& Ae jo; gya ke devb&dIAona v0u p6ta l`a8oma& Ae 2e ke
teAo Amuk vatono ;Lme gyb p8 manva tEyar n9I. Amaru& Aemne
khevu& Aevu& j 2e ke gyb jeno s&b&0 fza;l9I 2e, n9I manI =kta to
potane kuf/na fTva(aI mukt krva kt;Yyat p/ma8e to potanI maNyta
bnavo ? Fza;lnI hdIqoma& W&6a;ma& j;ne in8Ry tmne kbUl n9I to
shIh hdIq9I je SpQ4 A9Rma& 2e Aene to gXa nIce wtarI lo ! je
Aailmo9I tmne du+mnI 2e temnI vat tmara gXa nIce n wtre to
jaher 2e Aema& rukav4 du+mnI 2e ! p8 je Aailmone tme idl9I mano 2o
jem ke hzrt ABdul hkk muhiq dheLvI
Ane hzrt ABdul
na& k9none to maNy ra`o ! Aana9I
AzIz muhiq dheLvI
nIce p2I bIjo kyo magR -lam8no nIkXI =ke 2e ? potane Ahle
suNnt khevu& 2e Ane Ahle suNntna ivro0IAone 2o6va p8 n9I ! kUvo
pak krvo hoy to p/9m Aema&9I mrelu& kUtru& ka7o Ane p2I pa8I `alI
kro to pak 9=e. kUtru& A&dr p6elu& 2e Ane pa8I `alI krI ra 2o
Aena9I faydo 9=e nh. mhent to bekar p8 jovavaXo tmarI Alne
v`a8=e ! rahe& inkalI& so hmnko; to kbUlkI hogI

FzIltma& Amaro magR iv=aX kem ?

tum ds ;barte& `usUsme& lavo ! Hm so nosUs AomUmme&


id`aAe&ge. ifr zvaihre kuAaRno hdIq v AaMmAe AoilyaAe kdImo hdIq
hmare sa9 h&y. AOr wsIme& hmare mhbUb
kI fzIltkI trkkI.
AOr `Ud ;sI bareme& wnka rb fmaR cUka ke ALlamka malm tkun
tAlm vkana fzluLlaih Alyka AzIma. is`a idya tuMhe& jo ku2
tum n jante 9e AOr ALlahka fzl tum pr bXa hy.
ijse ALlah bXa khe wse 34aAe kyo& kr bne ? mA haza Agr
bfzeR baitl `udaka fz\le AzIm 2o4a AOr mu~tsr hI ho mgr hmne
zvaihre kuAaRno hdIq v tsrIhate sdha A;MmAe zaihro baitnke
;]aebase muhMmdurRsUluLlah
kI izyada irfAte =an cahkr wse
bXa mana to ibhiMdLlaih tAala ALlahke fz\l AOr wske hbIb
kI tazIm hI kI.
AOr Agr vaikAme& voh fzle ;lahI vEsa hI bXa hy AOr tumne
br i`laf zvaihre nuSaUse kuAaRno hdIq wse hlka AOr 2o4a jana to
tu M hara mu A amla mAku s hu v a."fAYyu l frIkE i n Ahkku ibl
AiMn"`yal kr lo ke kOnsa frIk izyada mStihke Amn hy.
0

gujratI -aqa&tr

tme ds l`a8o `asma& lavo ! Ame so purava Aema&na btavI=u&,


p2I kuAaRn t9a hdIqno jaher mtlb Ane v0u p6ta jUna Ane nva
vlIAo AmarI sa9e 2e. Ane Aema& Amara mhbUbnI FzIltnI wNNait,
Ane `as krIne Aa ivqe Aemno rb frmavI gyo 2e i=`va6I AaPyu&
tmne je k&; tme n ja8ta hta Ane ALlahno fzl tmara pr mhan
2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
396

fkIr ivn&tI krI gyo ke Aam `asno mSAlo Ae ;jmaAat p2I


jeno wLle` Am/e chamma& 9yo wlmaAe Ahle suNntno ivvadaSpd
2e. v0u p6ta AOilya Ane wlma Aa trf 2e. Ane Aa j kuAaRne
AzImnI Aaytono jaher Ane nbI
nI hdIqono -ava9R 2e.
38a jaherI La`a8ne Aa0ar bnavnar `as trf gya. Aema&
p8 =Ky 2e ke ma nana idlna lokono `yal hoy. nh to Aemna
ma4e Aanu& Aek kar8 2e jenu& v8Rn Amuk su&dr da`laAo sa9e fkIrna
wprokt irsalama& ivgtvar 2e. to Aeva l`a8o9I Amne =u& nuksan ?
Ame kya& ;jmaAno davo kyoR hto ke ivvad btavo !
Aala hzrtna frmanno mtlb Ae 2e ke je magR ;Lme nbI
nI iv=aXta pr Ame Apnavelo 2e Aena pr wlmano ;jmaA
n9I, ;jma; vat n&br Aek Ane be pr 2e. AmarI ccaRno ivqy
wlmano ivvadaSpd mSAlo 2e, Amuke be hdoma&na& s&pU8R ;Lmno davo
kyoR Ane Aena pr kuAaRn Ane hdIqna frmanne Aa0ar bnaVyo jema&
drek vStuna ;Lmno wLle` 2e. jem ke Aap8e ATyar su0InI hdIqoma&
ccaR krI. Ane bI@ jmaAte Amuk hdIqo jeno jaherI mtlb Ae jova
mXe 2e ke Aapne Ae vatnI ja8 n htI. to teAo Ae be hdma&nI drek
vStunu& ;Lm n9I manta p8 Aemnu& Ane svR Ahle suNntnu& manvu&
Aevu& 2e ke Aap8a ip/y Aaka
ne ALlahnI m~lUkma& svR9I Ai0k
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
395

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

0 gujratI -aqa&tr 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
nu&
;Lm Aapvama& AaVyu& 2e. Aap8I maNytama& p8 Aap8a nbI
;Lm svR9I Ai0k. Ane AemnI maNytama& p8 Aap8a nbI
nu&
;Lm svR9I Ai0k. p8 bNnema& tfavt Ae ke Aap8I maNytama& p/9m
idvs9I A&itm idvsnu& s3Xu Ane Aemna Tya& s3Xu nh, svR9I v0are.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
tAmIm h&y AOr yhI zaihre nusUse kuAaRne AzIm v mfade AhadIqe
huzUr pur nUr Alyih Afzlu Sslate v ]aSlIm hy.
AOr bhut Ahle rosUm jainbe `usUs gAe wnme& -I =ayd nre
mutki+=ko&ka yh `yal ho. vrna wnke lIAe ;s pr Aek ba;q hy
ijska byan mA c&d nza;re nfIsa fkIrke irsale A&bawl hYy
ANna klamohul msUn ibitbyainl ilkuiLl =y;n. me& mu=rRh hy.
to AEsI ;baratse hme& kya zrr. hmne kya dAvAe ;jmaA ikya 9a
ke i`laf id`avo. `ailsul ;Aitkad, pej n&.

s&k4na smye =u& krvu& ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jeAo @v&t 2e tOba9I magR ka7I =ke, p8 mrI gAela ma4e ;laj
n9I,pr&tu Ae ke tOba krnar Aene 2o6I Aape.
Hzrt bekl fmaRve 2e
Aa&0Xo ma8s idvsna AjvaXama& jo; n9I =kto Ane
Aa&`vaXo ratma& p8 jo; =ke 2e, Ae4le Aa&0XaAe p6va p26ava9I
bcvu& hoy Ane surixt mksde pho&cvu& hoy to Aa&`vaXano s&g pk6vo
jo;Ae.
Nazr ho to ratme & -I wjala
vgrna A& 0 e k o dInme & A& 0 e r a
voh mahe nbuVvt voh mahe irsalt
voh nUre `uda hr trf zOvf=a& hy
Aa&`vala tere jobnka tma=a de`e
dIdAe korko kya Aaye nzr kya de`e
vtRmankaXma& 0mR s&b&i0t v0u p6ta loko nfsprStI Ane
vasnana i=kar 2e, jaher ka&; btave 2e Ane A&dr9I ka&; 2e, sTyne
sa9 Aapvama& p8 Ae jovama& Aave 2e ke Aena9I Aap8ne duinyanu&
ko; nuksan to nh 9ay ! Jo nuksan 9tu& hoy to sTyne sa9 devanI
jgaAe jU5anI sa9e 9; jay ! jya& su0I hu& piBlkma& n AaVyo hto mne
lokono v0are Anu-v n hto, p8 hve jyare mne piBlkma& kam krta&
ds vqoR 9; gya& to mne Ae4lo Ai0k Anu-v 9; gyo 2e ke ma8sne
jo;ne AoX`I =ku & 2u & ke Ae ke v o 2e . mne Ae v u & p8 jova myu % ke
je 4 lo -roso piBlk pr 9; =ke 2e Ae4lo v0u p6ta mOLvIAo pr
n9I 9; =kto ! teAo kyare kona `oXama& j;ne besI jay te khI n
=kay ! wdUR -aqama& khevama& Aave 2e muslmana dr gor muslmanI
dr iktab. muslman kbrma& Ane muslmanI iktabma
iktabma&& ! Ae4le ke
AmlvaXa Ane -rosapa =o0va mui+kl kam 9; gyu& 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jene ALlah mhan khe Aene 34a6vu& kem krI bnI =ke ? to p8
Aam j A=Kyne =Ky manI l;Ae ke `udano mhan fzl nano sr`o
hoy, pr&tu& Ame kuAaRn Ane hdIqno jaherI mtlb je =Bdo9I SpQ4 2e
Ane sek& 6o jaher Ane baitnna ;mamona Anusr8ma& ALlahna rsUl
na man mrtbanI bul&dI ivcarIne Aene mhan manI lI0o
muhMmd
nI ;jjt
to AlhMdu ilLlah ! ALlahna fzl Ane Aena hbIb
j krI 2e.
Ane vaStvma& jo Ae fzle ;lahI Aam j mhan 2e Ane tme kuAaRn
Ane hdIqna l`a8o iv)0 Aene samaNy Ane nano sr`o ja*yo to
tmaro mamlo W&0o 9yo. ivcar kro k; jmaAt v0are rx8ma& 2e.
Aapna khevano -ava9R Ae 2e ke ALlahna fzlne kuAaRnma& mhan
frmavama& AaVyo Ane Aap8e Ae fzlne mhan manIne Aap8a nbI
ma4e je ;Lm =Ky 5rI =ke 2e manI l;Ae to Ae kuAaRn Ane hdIqna
na man mrtbanI wNnit ma4e
jaherI =Bdo p/ma8e 2e. to p2I nbI
Aene manI leva9I `rab k=u& n9I 9tu,& to p2I Aene SvIkarI lev&u jo;Ae.
devb&dIAo trf9I Amuk hdIqone Aa0ar bnavIne =&kaAo wpiS9t
krvama& Aave 2e teno jvab Aala hzrte Ae AaPyo ke Aa vatma&
;jmaA n9I, puvRjono ivvad 2e, Aam Ane `asma&. to Ame nbI
nI =an jota& Aamne w]amta AapI. to Aama& p8 Ame nvo
magR n9I bnaVyo bLke puvRjona k9noma&9I s&pU8R hkaraTmkne l;
lI0o.
nbI
na ;Lme gyb pr s&pU8R nkaraTmk ko;no mSlk n9I,
Ae p/karna l`a8o devb&dIAo Ane vhabIAona& 2e. Aem8e svR
muslmano9I h4Ine A}aantano nvo magR ka7elo 2e. fTvaAo laGya
p2I Aemna Amuk AailmoAe 9o6u& pirvtRn kyu% jeno wLle` 9; gyo.
jo devb&dIAoAe iv=aX ;Lme nbI pr ;jmaAe wMmtvaXo magR phela&9I
pk6I ra~yo hote to ivvad Aa4lo k8 n bnto. Ane ;Lme nbI pr
`o4u l`a8 krvane l;ne je fTva laGya teno drvajo n `ulto.p8
=u& krI=u& ? AaTmhTya krnar va&k kono ka7e ? `Ud krdara ;laje nISt.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
397

Aava s&k4na smyma& muslmane potana dInma& sTy malUm krva


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
398

kramt Ane moijzo 0

HdIqe pakma& je v8Rn 9yu& ke nbIAe pak


Ae svar9I l;ne
;=a su0Ima& p/9m idvs9I ikyamt su0I je ka&; 9vanu& htu& te byan
frmavI AaPyu&, jemnI maNyta ;Lme makan vma ykUnnI n9I, teAo Aa
jgaAe =&ka wpiS9t kre 2e ke Aek idvsma& Aa4la iv=aX ;Lmno
wLle` 9; =kto j n9I, Ae4le Ae p/ma8enI hdIqno mtlb Ae levama&
Aav=e ke Aape ifTna fsad Ane bXva`orono namo sa9e wLle` kyoR
hto. Aena9I ;Lme makan vma ykUn saibt 9to n9I.
Aa =&kano hu& Ae jvab AapI= ke Aa p/ma8eno sval nbI ma4e
Aek muslman trf9I n 9vo jo;Ae, ka. ke, muslmanne Ae vatnu& ykInI
;Lm hoy 2e ke nbIAone ALlah tAala trf9I moijzo Aapvama&
Aave 2e, Aadtna Aa0are je =ky n hoy moijza9I Ae 9; =ke 2e.
jeAo ASvIkar kre 2e tm8e Aa jgaAe Aa vat -UlvI n jo;Ae.
0

meArajno sfr 0

nbIAe pak
ma4e ijSmanI meAraj manvama& Aave 2e,
meArajnI musafrI Arbo `rbo ma;lnI 2e, p8 Aa4la dUrno sfr
nbI ma4e Amuk imin4oma& manvama& Aave 2e, jene Aaje iv}aannI p/git
Ane wNnitna jmanama& smjvu& p8 Alna Aa0are =ky n9I
lagtu&, to muslmanono ivvad Aema& 2e ke ALlahno Aa&`o9I dIdar
9yo 2e ke n9I 9yo, p8 Ae sfrno ko;ne ;Nkar n9I. jyare iv}aanna
yugma& n9I sm@ =katu& to p2I Tyar9I l;ne Aaj su0I muslmano
kem krI manta caLya AaVya ? Tya& Aam khevama& kem n9I Aavtu& ke
Amuk imin4oma& hjaro vqoRma& par krI =kay Ae4lu& A&tr kem krI par
krI levama& AaVyu& ! to Ah muslmanonI smjma& Ae vat moijzana
Aa0are smjma& AavI 2e, to p2I Ah smj ma4e Ae sharo kem n
bne ? jene manvu& hoy tena ma4e kayda kanUnna drvaja `uLla 2e. n
manvavaXa ma4e to =ky p8 A=ky 9; p6e 2e. "`uAe bdra bhanAe
ibSyar" jenI Aadt `rab hoy tenI pase bhana& 38a hoy 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
400

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
pUvRj wlma t9a buzugoRna& l`a8one sharo bnavvo jo;Ae. Ane
pUvRjonI iktabone jota& Ae4lu& jr9I ja8va mXe 2e ke nbIAe pak
ma4e iv=aX ;Lm gybnI maNyta svRnI 2e. p/9m vhabIAonI
p2I devb&dIAonI maNytama& frk AaVyo. Jem jem AemnI pk6 9ay 2e
vato bdlatI rhe 2e. -artma& be sdI je4lo jmano pas 9; gyo h@
su)aI Aemnu& l`a8 Aek iS9it pr iS9r 9; =kyu& n9I, pUvj
R buzg
u oR9I
`sIne vat krvanu& pir8am Aavu& j hoy 2e. phela& kheta hta ke nbI
pase gybnI Aek vatnu& p8 ;Lm n9I, pk6 krvama& AavI Ane kuAaRn,
hdIqna purava rjU krvama& AaVya to AemnI p2Ina lokoAe potana
m&tVyma& 9o6o ferfar kyoR Ane ku&, Ame Amuk vatonu& gyb manIAe
2IAe ! p8 Aena9I nbIna v`a8 n 9; jay tena ma4e ku& ke Aam
Amuk vStunu& gyb Ame manI lI0u& to tme Aevu& n smj=o ke Aena9I
nbIna v`a8 9; gya bLke Aevu& Amuk vatonu& ;Lm to nvr Ane
paglne p8 hoy 2e. jyare Aa vatne muslman AailmoAe kbUl n
krI Ane hrmEn =rIfEnna Aailmo9I fTvo malUm krvama& AaVyo to
Aem8e Ae l`a8 pr kuf/no fTvo AaPyo.jyare Ae fTvo huSsamul
hrmEnna nam9I -artma& p/is 9yo Tyare tem8e frI9I ferfar kyoR
Ane ku& ke Ame Aap8a nbI
na ;Lmne m~lUkma& svR9I Ai0k
manIAe 2IAe Ane je Aevu& nh mane tene ;jmaAe wMmtnI mu`alftne
l;ne kuf/no fTvo Aapvama& Aav=e. 0Ime )aIme teAo n@k 9; ra
2IAe, p8 mo4o ivvad Ae 2e ke teAo `rabI9I `sI ra 2e p8
`rab9I h4ta n9I. je l`a8 pr mkka mdInana Aailmo trf9I
kufno in8Ry levayo, Aena pr hal devb&dIAo p8 kuF/no fTvo Aape 2e,
p8 l`narne nh l`a8ne fTvo Aape 2e, jyare ke Ae in@Rv 2e fTvano
f4ko to Aena le`kne j p6e 2e, `br nh Ah in@Rv pr fTvo 2e Ane
s@vne bakat ra`vama& Aave 2e ! `Er, mara khevano -ava9R Ae 2e ke
sTy malUm krvama& pUvRj buzugoRne 2o6va n jo;Ae. Ane pUvRj
buzugoRma& ko; vatma& ivvad hoy to jena9I nbInI =anma& v0aro
ja8va mX=e Ae vatne maNytama& w]amta Aapvama& Aav=e.jem ke
Aala hzrtna l`a89I ja8va myu&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
399

hzrt AbU hurEra


9I irvayt 2e Aap nbIAe pak
irvayt kre 2e. Aape frmaRVyu& ke

9I

hzrt davUd
pr zbUrnu& p7vu& srX krI devama& AaVyu& Aap
potanI svarI pr zIn lgaDvano Aade= Aapta to svarI pr zIn
lgaDvama& Aave Ae phela& zbUr p7I leta hta. im+kat, pej n&.

,babo izik/l A&ibya bu`arIna purava9I


0

hzrt AlInI kramt 0

hzrt AlI
Aek irkab pe&gDa9I bI@ irkabma& pg
ra`ta& phela& kuAaRn =rIf `Tm krI leta hta. =ma;me ;mdadIya, pej

n&., mLfUz ha@ ;mdaduLlah


0

=E` AbU mdynnI kramt 0

hzrt =E` AbU mdyn mgrebI


hjre Asvd pase9I
kuAaRn =rIf p7vanu& = krta Ane babe kaba su0Ima& pUru& krI
leta.Ae4le ke Amuk kdmoma&. nfhatul wNs, mOlana jamI
jyare Is isparanu& kuAaRn kramtna Aa0are Amuk sekN6oma& p7I
=kay 2e Ane kramt9I Aene maNy ra`I =kay 2e to p2I nbI
ma4e Aek s-ama& ;Lme makan vma ykUnno wLle` kem maNy n ra`I
=kay? Tya& kramt 2e to Ah moijzo 2e.
0

hdIqna =Bd9I dlIl 0

hdIq n&. ma& 2e


"fAAlmuna Ahfzuna"
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
401

pUvRj buzugoRno sharo 0

Ame je `ulaso kyoR Aena pr pUvRj Aa0ar-Ut Aailmona m&tVyo


Ane k9nono Amne sharo p8 p/aPt 2e. ;mam ASklanI fThulbarIma&
frmave 2e
Va dLla zailka Ala ANnhu A`bra ifl mjilisl vaihid
ib jmIiA Ahvaill m~lUkait muNzu ;btdAt ;la An tfnI
;la An tbAqu f =mula zailkal A~ba Ainl mbd; vl
mAai= vl mAad.
Aa btave 2e Ae vat ke Aape Aek s-ama& drek m~lUknI haltonI
b0I j `bro Aar&-9I mot su0InI Ane p2I h[ama& w5va su0InI.
to Aa samel 2e Aar&-, duinya Ane h[ano.
VafI tysIir ;raid zailka fI mjilisn vaihidn imn `vairikl
Aadit Amn AzImun v ykbu zailka mAa kOin mu'ijzaitihl
AmiyYyit fI kqritha ANnhu witya jvaimAl kilim.
Aek s-ama& Ae b0anu& v8Rn srX 9vu& Aadtna bharnu& mhan
kam 2e, Ane Aa ink4 2e Aapna hukm s&b&i0t 38a moijza hovane
l;ne ! huzUr
ne jvaimwl kilm Aapvama& AaVyu& 2e. Ae4le ke la&bI
vatne Amuk =Bdoma& v*aRn krI Aapvu& Aapno moijzo 2e. fThulbarI,
-ag, pej n&.

Hzrt ALlama bdIn AEnI =rhe bu`arI wmdtulkarIma& Ae


=&kano jvab Aa p/ma8e Aape 2e
VafI ;raid zailka kiLlih fI mjilisn vaihidn Amn AzImun
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
402

hdIq9I puravo 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Amarama& v0are ja8vavaXo Amarama& v0are yad ra`nar 2e.
ifTna fsadnu& ;Lm Aek p/karnu& ;Lm 2e AenI Ai0k malUmat9I mo4o
Aailm n bnI jay ! Aena ma4e Ae AinvayR 2e ke Ae s-ama& ifTna
2o6Ine bI@ vatono p8 wLle` 9yo hto je =Bdono jaher A9R btavI
ro 2e. A&itm Ae ke Amara ma4e bI@ hdIqono puravo p8 2e. Ae4le
Aa hdIqo9I AmarI vat saibt n 9ay to p8 Amne va&0o n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jyare Amuk imin4oma& hjaro vqoRn&u A&tr kapI =kay Ane surixt
j;ne pa2u AavI =kay to p2I je vato vqoRma& 9; =ke te Aek idvsma&
kem n krI =kay ? SpQ4 9yu& ke wprokt hdIqoma& je `brono wLLae` 2e
Aene ;Lme makan vma ykUnna A9Rma& l; =kay 2e.

devb&dIAonu& khevu& Aevu& 2e ke Ah ma ifTna fsadnu& v8Rn 2e drek


vStunu& nh, to hu& khI= ke jo Aam j hoy to Aa`a idvsma& ifTnanu&
v*aRn 9; =ke 2e Aene smjavva moijzano sharo levanI jrt p6I
=ktI n9I p8 pUvRj mhan AailmoAe Aene smjavva moijzano
sharo lI0o te Ae vatnI dlIl 2e ke murad drek vStuno wLle` 2e. Ane
Ae j Amaro davo 2e. Ane Aana9I Amaro davo saibt n 9ay to
p8 Amne va&0o n9I kem ke Amara davane saibt krnar SpQ4
A9RvaXI hdIqo 2e jenu& v8Rn 9; gyu&. moijzano mtlb Ae hoy 2e ke
Aadtna Aa0are je n 9; =ke Aene nbI potanI nbuVvtna puravama&
ALlah tAalanI AapelI =iktAo9I krI btave, drek vStunI ivgt
38u& iv=aX ;Lm 2e Aene Aek idvsma& nh Aek vrsma& p8 byan
n9I krI =katu& p8 Ah idvsna Amuk -agoma& Aeenu& v8Rn btave 2e
ke Aa vatne pho&ca6vama& nbI
Ae potana moijzano sharo
lI0o, Ane wlmaAe ikrame p8 Ae vat btavva ma4e j frmaVyu& ke Aa
hdIqma& nbI
na moijzanu& v8Rn 2e. samaNy kam je drek9I 9;
=ke Aene moijzo n khevay !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
403

moijzo khevanI jrt 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Barkate ~vaja maiskna g/ahk bno ! dIn =I`o Ane bIjane
i=`va6o ! }aan AjvaXu 2e, Ane A}aanta A&0a 2e, magR AjvaXa9I
mXe 2e, A&0ara9I nh ! dInma& lagtI rkm ALLaahna magRma& `cR
krelI 2e Aeno bdlo Aa`ertma& mX=e, Ane }aan mXvu& v0aranu& ! Ae4le
Aa i=`am8 -Ul=o nh.
TaohfaAe njat
njatno Aa mo -ag 2e, Aa phela& tohfaAe nt
ntna
bar tohfa Ame tmne AaPya, =u& tmarI pase Ae 2e ? jo n hoy to Aene
jLdI9I vsavo ! Aa p2I haizr Ane naizr nbIna p/kr89I
nvo tohfo tohfaAe nt -ag ink4ma& j AavI ro 2e,
;N=aALlahu tAala ! tme cUK=o nh ! Ahle suNNatnI maNytana
sTy hova pr ykIn p/aPt kro !
hdIq n&. hzrt ABduLlah ibn wmr
fmaRve 2e ke Aek
idvs rsUluLlah
AmarI pase p0ayaR.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
imn `vairikl Aadit v kyfa v kd witya jvaim;l kilim mAa
zailka.
Ae b0u& byan krvu& Aek s-ama& mhan moijzo 2e Ane Ae kem n
9ay jyare ke Aapne AenI sa9e jvaimwl kilm Aapvama& AaVyu& 2e
Ae4le ke ;NsanI Aadtna Aa0are =ky n9I p8 moijzane l;ne
=ky 5re 2e.
;mam Ahmd ibn muh&md kStlanI ;=aRduSsarIma& fmaRve 2e
v haza imn `vairikl Aadit f fIih tysIl kOill kqIir
fI zminl klIl.
Aa moijzo 2e Ane Aema v0are vatne Ao2a smyma pe= krvu&
srX krI devama& Aave. ;=aRduSsarI, -ag, pej n&.

Aapna ha9ma& be iktabo htI, Aape fmaRVyu&, tme ja8o 2o Aa


be iktabo =anI 2e ? Ame ku&, nh ! Ay ALlahna rsUl ! Par&tu& Ae ke
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
404

ALlah tAala trf9I nbIAe pak


ne be iktabo Aapvama&
AavI, Ane Aema& p/9m ma8s9I l;ne duinyama& Aavnar A&itm ma8s
Sau0Ina jNntI Ane doz`Inu& Aapne tfsIlI Ane `ulasavar ;Lm
Aapvama& AaVyu&. Ae iktaboma& ALlah trf9I s3Xa jNntI Ane
doz`Ino srvaXo p8 AapI devama& AaVyo hto Ane Aap8a nbI
Ae Ae4la -rosa9I fmaRVyu& htu& ke Aama& je srvaXo Aapvama&
AaVyo 2e Aema& Aek Vyikt v0=e nh Ane Aek Aema&9I 34=e nhI.
Aana9I Ae SpQ4 9yu& ke Aap8a nbI
ne ma potanu & nh bLke
ikyamt su0Ina s3Xa lokonu& Aa`ertnu& pir8am p8 `br 2e. Ane
kem n hoy ? jyare Aap ALlahna hbIb 2e, Ane Aapno rb Aapne
svR9I Ai0k AapI ro 2e to p2I Tya& kmI k; vatnI ?
0

ijnno p8 smave= 9; =ke 2e

ma8so mafk ijnne p8 ALlah tAala trf9I pab& d


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
405

Aap8ne Aap8u& pir8am `br n9I 0

Aap8ne Aap8u& Aa`ertnu& pir8am =u& 2e AenI `br n9I.


wMmIdo Ane Aa=aAo pr Aap8I ga6I calI rhI 2e. pr&tu& kubaRn
Aap8a nbI
na ;Lme gybnI iv=aXta pr ke Aapne potanu&
Ane Sa3Xa lokona pir8amnI in=&k ! `br 2e. dreknu& nam, drekna
bapnu& nam, Ane drekna ku4u&b kbIlanI p8 Aapne `br 2e. =u& hve
ko;na idlma& Ae =&ka AavI =ke 2e ke, Aap8a nbI pase gybnu& ;Lm
n9I Ane Aapne Ae `br n9I ke, kale =u& 9=e ! jyare ke Aap ikyamt
su0Ina drek Vyiktnu& Aa`ertnu& pir8am ja8e 2e je ikyamt p2I ihsab
iktab badnI vat 2e.
0

`aTmanI haltnI nbIne `br 2e 0

Aap8a nbIAe fmaRVyu& ke Aa be iktaboma& jNntI Ane doz`Inu&


s&pU8R srvaXa sa9e ;Lm 2e. jNntI ko8 2e ? je duinya9I ;man sa9e
gyo Ane doz`I ko8 ? je duinya9I kuf/ sa9e gyo.jyare Aapne Ae
;Lm 2e ke jNntI ko*a Ane doz`I ko8 ? to Aeno in=&k ! Ae mtlb
2e ke Aapne drekna `aTma Ane motnI A&itm haltnI `br 2e, nbInI
;LmI iv=aXta9I Aa p8 bhar n9I. =u& p2I Ae khI =kay 2e ke
Aap8a nbI
ne gybnu& ;Lm Aapvama& n9I AaVyu& ke, p2I
Aap8a nbInu& ;Lme gyb mAazLlah nvro Ane paglo jevu& 2e ?
jem ke devb&dnI maNyta 2e !

NabIAe Aap8ne kem btaVyu& ?

hdIqno -ava9R 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
bnavvama& AaVya 2e Aena Aa0are Aa`ertma& Aemna ma4e p8 sja
Ane jza 2e. hdIqma& Ahle jNnt Ane Ahle doz` khevama& AaVyu&
2e. Ahlma& ;Nsan Ane ijn bNneno smave= 9; =ke 2e, Ae4le Aam
ne s3Xa ijnna pir8am9I p8
khI =kay 2e ke Aap8a nbI
ba`br krvama& AaVya.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
tme Amne btavo. to Aape fmaRVyu&, je Aapna jm8a ha9ma& htI Aena
ivqe ke Aa ALlah rBbul AalmIn trf9I iktab 2e Aema& jNntIAona&
namo, Aemna bapna& namo, Ane Aemna& ku4u&bna& namo 2e. p2I A&tma&
Aeno srvaXo 2e. to kyare p8 Aena9I v0=e 34=e nh ! p2I Aapna
6aba ha9ma& htI Aena ivqe fmaRVyu& ! Aa ALlah rBbul AalmIn trf9I
iktab 2e Aema& doz`IAona& namo, Aemna& bapna& namo, Ane Aemna&
ku4u&bna& namo 2e. p2I A&tma& srvaXo 2e. kyarey Aena9I v0=e 34=e
nh. Aapna shabaAe ivn&tI krI, Ay ALlahna rsUl ! p2I Amlno
=u& mtlb ? jyare ke fe&sla9I fursd 9; g; 2e ! Aape fmaRVyu&, sI0a
mageR calo! Vacma& rho! Bae=k ! jNntIno A&t jNntI Aml pr 9=e,
-le ne gme te krI gyo hoy. Ane doz`Ino A&t doz`na Aml pr
Ae bNne ha99I
9=e, -le ne gme te krI gyo hoy. p2I rsUluLlah
;=aro frmaVyo Ane Ae iktabo 2o6I AapI. Ane fmaRVyu&, tmaro rb
b&daAo9I fareg 9; gyo, Aek jmaAt jNntI 2e Ane Aek jmaAt
doz`I 2e. itimRzI, -ag, pej n&. , Abvabul k

JNntI Ane jhNnmInI yadI Aa`ert s&b&i0t 2e Ane s&pU8R


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
406

NabIAe pak
Ae Aemna potana ;LmnI =anma& ko; -Ul n
krI =ke jene l;ne `ulaso frmaVyo Ane jga jgaAe ;LmI iv=aXta
byan frmavI to p8 samaNy lokoma&9I nh, khevata mhan
Aailmo9I g&-Ir -Ul 9;, Ane n khevanI vato ko;na ma4e nhI
Aap8a nbI
ma4e krI gya jene l;ne hkkna trfdar AailmoAe
fTvo Aapvo p6yo. mOLvI `lIl A&be5vIne smjma& n AaVyu& to ku&
ke, =Etan Ane mlkul mOtnu& ;Lm Aap8a nbI9I v0Ine 2e Ane Aap
ma4e v0are nh, Aemna je4lu& ;Lm manvu& p8 i=kR 2e. 9aNvI sahebne
smjma& n AaVyu& to tem8e ku&, Aap8a nbI pase jevu& ;Lme gyb 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
407

shabana kbUlvano mtlb 0

jyare Aap8a ip/y nbIAe shaba same Aa iv=aX ;Lme gybnI


vat ra`I to shabaAe Aam n ku& ke he nbI! Aape kuAaRnna fmaRn9I
Amne ku& htu& ke ma AdrI mayufAlubI vlaibkum. hu& n9I ja8to
ke marI sa9e Ane tmarI sa9e =u& krvama& Aav=e. p2I Aap frmavI
ra 2o ke mne potanu& Ane s3Xa lokonu& pir8am btavI devama& AaVyu& ?
shabano Aa sval n krvo Ane kuAaRnI Aayt9I =&ka wpiS9t n
krvI Ae4la ma4e htu& ke teAone `br htI ke Aaglu& fmaRn nbI
nu&
htu& te manI lI0u&. Ae p2I Aa fmaRn p8 nbInu& 2e, manI lI0u&. jyare
nh Aapvama& AaVYau& hoy Tyare na ku&, Ane jyare Aapvama& AaVyu&
Tyare jaher fmaRVyu&. Aevu& to n htu& ke vhIno drvajo b&0 9; gyo hto ke,
je khI devama& AaVyu& Ae bdlay n =ke ! Sahabanu& manvu& Ae vatnI
dlIl 2e ke, teAo Aap8a nbI
ma4e ;Lme gybnI maNyta ra`e
2e Ane nbI potana ma4e je4lo iv=aX :Lme gyb btavta& jay 2e,
teAo manta jay 2e.
0

dInnI sa&kX k6I9I k6I mXelI 2e

dInnI sa&kX k6I9I k6I mXelI 2e ka. ke Aa dIn ALlahe Aap8ne


nbI ara AaPyo, nbIAe shabane AaPyo, shabaAe tabe;nne AaPyo,
tabe;ne tbAe tabe;nne AaPyo Aam ha9o ha9 Aap8I pase AaVyo.
dIn Ane 0mRma& sCca;nI AoX` Ae j 2e ke Ae sa&kXnI k6IAo
g8vama& Aave to Aek p8 Ao2I n 9vI jo;Ae, je maNyta nbI Ane
shaba9I Ane Tyar bad dInna Aa0ar-Ut suNnI Aailmo9I Aap8a
su0I calI AavI, tenI sa9e mXela rhevu& jo;Ae. nbIAe pak
no
Pyaro Pyaro ;=aRd 2e
je Alg p6yo Aagma& gyo,
Ae4le ke doz`ma& Alg p6yo. l&gr tU4yu& Ae4le gyu& vha8 pa8Ima&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
408

Aa `ulasa p2I p8 -Ul 9;

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aev&u to nvro Ane paglo pase 2e. nbIAe Aap8ne -Ul9I bcavva
wLle` kyoR to p8 jemne n smjvu& htu& teAo potanI h5 pr ra Ane
potanu& pir8am `rab kyu%.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
gyb 2e, AenI `br Aap8ne AapvanI jrt n htI. ka. ke, Aap8u
kam to ALlah Ane rsUlnI vato Ane frman pr Aml krI Aap8I
Aa`ertne sfX bnavvanu& 2e. ko*a jNntI Ane ko*a jhNnmI, Aemno
4o4l ke4lo, Ae b0a&na ;Lmne Aap8I kamyabI9I ko; lgav n9I.Aa
Alg9I Aek ;Lm 2e =rIAt9I Aeno Sa&b&0 n9I. Ane Ae4le to
Ae fmaRVyu& ke Aama& jNntI Ane doz`Inu& s&pU8R
Aap8a nbI
ilS4 2e, AemnI AoX` p/ma8e namo 2e, p8 Aene g8aVya& nh Ane
ko;Ae Aena ivqe ivgt malUm krI nh. jyare Aap8ne Aena9I mtlb
Ae AenI Aap8ne `br kem AapI ?
n9I to p2I nbIAe pak
Ae Aap8ne AenI ja8 Ae4la ma4e krI ke, ko; Aevu& n smje
NabI
ke, jem Aap8ne `br n9I ke Aap8o A&jam Ane pir8am =u& 2e, to
ne p8 `br nhI hoy ! Aa =&kane nbI
Ae
Ae p/ma8e nbI
wprokt `br9I nQ4 krI ke marI vat Ane tmarI vat Alg 2e, hu&
ALlahno nbI 2u,& mne mara pir8amnI p8 `br 2e, tmara pir8amnI
p8 `br 2e, je tmarI phela& AavI gya temna pir8amnI `br 2e,
je ikyamt su0Ima& Aav=e temna pir8amnI `br 2e. sara&= Ae ke
nI Aa `brno mtlb lokone potana gybma&
Aap8a nbI
;LmI iv=aXta9I ba`br krvano 2e ke :Lmna mSAlama& p8 ko;ne
nbI jevo khI n =kay.

wprokt hdIq9I ja8I =kay 2e ke jyare Aap8a ip/y Aaka


ne s3Xa jNntI Ane doz`InI yadI Aapvama& AavI, Aemna&
namo, Aemna bapna& namo Ane Aemna ku4u&b kbIlana& namo btavama&
AaVya& , Ae svR n I AoX` ma4e 2e . jyare ALlah tAala trf9I
AoX` Aapvama& AavI to p2I Ae n o ASvIkar ke v I rIte krI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
409

Aek =&kano inkal

Aa hdIq9I Ae4lu& ja8va mXe 2e ke Aap8a nbI


ne p/9m
ma8s9I l;ne 2eLla ma8s su0Inu& Aa`ertnu& pir8am btavI devama&
AaVyu&, p8 tmaro davo to Ae 2e ke p/9m idvs9I 2eLla idvsnI drek
vStunu& `ulasavar ;Lm Aapvama& AaVyu&, Aa vat Aa hdIq9I saibt
9tI n9I, Ae4le Aa hdIq tmaro puravo n9I bnI =ktI.
Jvab Ae 2e ke Aa hdIqma& Aevo wLle` n9I ke, Aapne Aa4lu& j
;Lm Aapvama& AaVyu& 2e Aena9I Ai0k nh, p2I Aa hdIq Amaro
puravo kem n9I bnI =ktI ? bIjau& Ae ke drek hdIq9I Amaro davo
saibt 9vo jrI n9I, ka. ke, Ame Sa3XI Aayto Ane s3XI hdIqone
same ra`Ine in8Ry lI0o 2e. je hdIqo9I nbIAe pak
na ;Lme makan
vma ykU n nI iv=aXta SpQ4 2e te Amaro pu r avo 2e Ane je
hdIqoma& ko; `as p/karnu& ;Lm saibt 9ay to Ae Aam hdIqno Aek
`as p/kar 2e. da`la trIke hsnne 3rnu& b0u& kam Aav6e 2e, Aa samaNy
A9Rma& 2e. 3rna& drek kamno Aa samaNy A9Rma& smave= 2e. p2I Aam
khevama& Aave ke hsnne r&g rogan Aav6e 2e, hsnne ro4lI bnavta&
Aav6e 2e vgere, samaNy Vyakr8no Aek -ag 2e Aeno ivro0a9IR n9I.
Aa da`la p/ma8e Amaro davo samaNy A9RvaXI hdIq9I saibt Ane
`as A9RnI hdIqo Ae hdIqono Aek -ag 2e. Aekne manva9I bIjano
;Nkar 9to n9I, bLke je4la `as p/karna p/s&gono v0aro 9to j=e
Ae4lo samaNy A9RvaXI hdIqno `jano jaher 9to j=e. `asna
je4la p/kar v0are Ae4lo samaNyno A9R iv=aX.

Aaimr wSmanI devb&dInu& k9n

devb&dnu& maisk tjLLaIna jUna t&I Aaimr wSmanI kuAaRnnI


As&~y Aayto Ane hdIqone -UlIne lokone mU`R bnavva ma4e potanI
bd\AkIdgInu& Aa p/ma8e Aelan kre 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
410

=u& nbIne Aap8I AoX` 2e ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
=kay ? in=& k ! Aap8a nbI Aap8ne s& p U 8 R AoX` sa9e
AoX`e 2e .

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
merI to snd mu]aisl hy yaro
ApnI -I z&@r de`lI hotI
ALlah tAala potana ip/y klam kuAaRne n@d furkane hmIdma&
frmave 2e
-ega& mXIne ALlahnI
dor6Ine mjbUtI9I pk6I ra`o Ane Alg n 9av.
Aap8e Ahle suNnt 2IAe Aap8o AkIdo shaba9I nbI su0I
stt mXelo 2,e kya& p8 bdlayo n9I, Ae4le sTy hovama& Aap8e
ivcarvanI jrt n9I. jeAo Aemna9I `sIne nvI nvI vato krI
ra 2e temne ivcarvanu& 2e.
Aala hzrt frmave 2e
Ahle suNntka hy be6a par Ashabe huzUr
njm hy AOr nav hy ;trt rsUluLlahkI
Ame svRne Aek sa9e l;ne calIAe 2IAe, Ane potano AkIdo
Ane maNyta p8 Aemna9I inyukt krIAe 2IAe, Ae4le kuAaRn AmarI
sa9e, nbIAe pak
nI hdIqo AmarI sa9e, shaba Ane tabe;n
AmarI sa9e, Ae p2Ina Aa0ar -Ut suNnI Aailmo AmarI sa9e.
sara&= Ae ke Ame AmarI maNyta Aap meXe inyukt krI n9I, Ae4le
Amaru& k=u& j nvu& n9I, je k&; 2e te `El kon rsUl, shaba, tab:nno
yug9I caLyu& AaVyu& 2e. Amne AmarI maNyta pr Amne ic&ta n9I,
jemnI maNyta nvI wpjavelI 2e Aemne ic&ta krvanI 2e ke teAo `El
kon9I Alg kem 9ya Ane dInma& potana Ai0karne da`l kem
AaPyo ?

gujratI -aqa&tr

Ae lokoAe potana idmagno :laj kravvo jo;Ae jeAo


Aa bekarma&no bekar Ane mU`aR;no davo kre 2e ke, rsUlne gybnu&
;Lm htu&.

ivcaro ! kuAaRn Ane hdIq9I je SpQ4 =Bdoma& saibt 9ay 2e


Aene manvane Ane Ae p/ma8e maNyta 0ravvane p8 devb&dma& mU`aR;
khevama& Aave 2e ! `br nh ! Aemna Tya& hdIqnu& frman mU`aR; 2e ke
p2I hdIqna mtlb pr calnarnI mU`aR; 2e ! jyare AemnI maNytama&
nbIne gybnu& ;Lm htu& Ae manvu& mU`aR; 2e to Aeno mtlb Ae 9yo ke
nbIne gybnu& ;Lm n9I Ae manvu& Aklm&dI Ane ma8sa; 5rI ! bIja
=Bdoma& Ae ke kuAaRn Ane hdIqma& 2e Ae p/ma8enI maNyta mU`aR; 2e
Ane devb&dma& je AkIdo btavvama& Aave 2e Ae Aklm&dI 2e !
0

mOLvI mNzUr noAmanInu& k9n 0

Agr huzrU ko idvarke pI2ekI sb bate& malUm ho jaya krtI&


to hzrte iblalse drvaje pr `6I honevalI Aorto&ka nam
lekr dyaRf\t krnekI kya jrt hotI ? FEslakun munazra, pej n&.

jo huzUr
ne dIvar pa2XnI b0I vatonI ja8 9; jya
krtI to hzrt iblalne drvaja pr W-elI Aortona& nam l;ne
pU2vanI =I jrt htI ?

fmaRvI ra 2e ke mne phela&9I 2eLla su0Ina


Aap8a nbI
drek VyiKtnu& Aa`ertnu& A&jam Ane pir8amnI p8 `br 2e, kono
`aTmo Ane Avsan kevI iS9it pr 9=e mne `br 2e, Ane devb&d bUm
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
411

devb&dIAona pIrnI gvahI

ha@ ;MdaduLlah saheb muhaijr mkkI jeAo devb&dna v6va


Aailmona pIr 2e, Ane mOLvI ko; Vyiktne potano pIr bnave to
Aemnama& ka&; to joyu& h=e jene l;ne Aemne pIr ma4e kbUl kyaR, Aem8e
nbIAe pak
na ;Lme gyb babt `o4I ccaR krta& phela& potana
3rna buzugoRna l`a8ne p8 tolI leva& jo;ta& hta&. jo nbIAe pak
ma4e ;Lme gybnI maNyta devb&dI l`a8ona Aa0are i=kR 2e to
Ae i=kRno fTvo breLvIAo ma4e j n rhevo jo;Ae, 3rno ko; Ae kam kre
to Aena ma4e p8 Ae j fTvo hovo jo;Ae, Aene j Nyay khevama& Aave
2e. p8 -la je loko nbInI hdIqo pr Nyay n krI =ke,`udana frman
pr Nyay n krI =ke, pUvRj Aa0ar-Ut Aailmona k9no pr Nyay n
krI =ke, temna9I NyaynI wMmId p8 Vy9R 2e.
mu; la`pe -arI hy gvahI terI
ha@ saheb fmaRve 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
412

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

wn logo&ko Apne idmagkI mrMmt kranI cahIAe jo yh


lGvtrIn AaEr Ahmkana dava krte h&y ke rsUlko ;Lme gyb
9a.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
braDa krI ru& 2e ke -ivQyna ;LmnI to vat j n kro ! Ae vat mU`aR;nI
2e ! n@kna jmananI vat kro ! Ane n@kna jmanama& vtRmankaXnI
vat kro ! Ane vtRmankaXma& drvajanI pasenI vat kro ! to nbIne
Ae p8 ;Lm n htu& ke drvaja pr ko8 2e ! nbIne to Ae p8 hzrt
AbU hurErane pU2vu& p6yu& htu& ! jo nbInI pase gybnu& ;Lm 2e to pU2vu&
kem p6yu& ? Aa 2e devb&dnI maNyata Aap8a nbI ma4e ! pa2lI hdIqonu&
Aek v`t frI9I va&cn kro Ane p2I kho tmne devb&dnI maNyta kuAaRn
Ane hdIq9I ke4la ma;lo dUr lage 2e ?
ign skega n yha& ma;loka ihsab
yh rahto dU r tk jhNnmkI hy
no&0 nbIAe Akrm nUre mujSsm ma4e devb&dIAono Aa AkIdo
2e, jyare 3rna buzugoR ma4e AemnI AkIdtma& ke4lI wdarta 2e Aene
smjva ma4e p/9m p/kr8ne frI9I va&co Ane p2I Nyay kro ke devb&dnI
maNyta Kya& su0I kbUlva layk 2e ?!

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

gujratI -aqa&tr

loko khe 2e ke ;Lme gyb A&ibya Aoilyane n9I hoto, hu& khu& 2u&
ke Ahle hkk je id=aAe juAe 2e gybonI ja8 Aemne 9ay 2e.
vaStvma& Aa ;Lme hkk 2e. nbI
ne hudEibya Ane hzrt
Aa;=ana mamlanI `br n htI, Aene potana davanI dlIl smje
2e Ae `o4u& 2e, ka. ke. ;Lm ma4e )yan jrI 2e.
0

nkaraTmknu& kar8 =o0o

ha@ sahebna khevano -ava9R Ae 2e ke Ahle hkk je id=aAe njr


kre 2e gyb jaher 9tu& jay 2e, p2I nbInI haltnu& =u& khevu& ! Amuk
hdIqona jaherI =Bdo9I Ae ja8va mXe 2e ke Aap8a nbIne hudEibyh\
Ane Hzrt Aa;=ana mamlanu& ;Lm n htu&u, to Ae smjdarInI vat
n9I. Aap8a idmagma& 38I b0I vato 2e jene ;Lm khevama& Aave 2e
p8 Ae `janama&9I ka&; bhar lavvu& hoy to Aena ma4e )yan keiNd/t
krvu& jrI 2e. hdIqna Ae nkaraTmk bnavo Ae btave 2e ke Aap8a
nbInI tvjjoh Ane )yan Ae trf n htu&. nbI ma4e hdIqna jaherI
=Bdone jaher pr ra`vama& nh Aave bLke Aema& nkaraTmk ma4e ko;
VyviS9t kar8 Ane ihkmt =o0vama& Aav=e.

Nyayna be magR 0

devb&dI mOLvIne pU2o ke imya& ! tmara to pIr saheb p8 AkIda


Ane maNytana Aa0are breLvI lage 2e ! to p8 pIr bnavI ra~ya
2e ? =u& drek Ahle hkk ma4e gybnu& ;Lm manI leva9I AemnI pIrIma&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
413

Aaka=na taraAoNaI s&~ya je4lI ko;nI nekIAo 2e ? Aape


frmaVyu&, ha& ! wmrnI ! me& ivn&tI krI, AbUbnI nekIAo kya& g; ?
fmaRVyu&, wmrnI s3XI nekIAo AbUbkrnI nekIAoma&9I Aek nekI mafk
2e. rvahu rzIn im+kat, fza;le Abubkro wmr, pej n&.

HdIqno ;manI `ulaso


0

hzrt Aa;=anI maNyta

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

log khte h&y ke ;Lme gyb A&ibya, AOilya ko nh hota,


mE& khta hU& ke Ahle hkk ijs trf nzr krte h&y dryafto ;drak
gyibyatka wnko hota hy, Aslme& yh ;Lm hkk hy. Aa&
ko hudEibya v hzrt Aa;=a ke muAamlatse `br
hzrt
n 9I wsko dlIl Apne davakI smzte h&y yh glt hy, kyo&
ke ;Lmke vaSte tvjJoh jrI yh. =ma;me ;mdaidya, pej n.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ko; frk n AaVyo ? Hu& khI= ke tmara Nyay ma4e Ah be magR 2e, Aek Ae
ke tmara v6vaAona pIrne p8 i=kRno fTvo Aapo, bIjau& Ae ke fTvo n
Aapvo hoy to tme loko pIr sahebna mageR AavI jav. Aa be isvay
Nyayma& ko; Ijo magR n9I. tme lokoAe pIr sahebne fTvo n AaPyo
Ae4le p/9m magR 2o6I AaPyo, pote tOba krI Aemna mageR n AaVya,
Ae4le bIjo magR p8 2o6I AaPyo ! jyare Nyayna bNne magR 2o6I
AaPya to in=&k ! ANyayno Aar&- 9yo. Ane kem n hoy jeAo ALlah
Ane rsUlna frman pr Nyayne davt n Aape te bIja kya magRma&
Nyay9I kam krI =ke 2e ? =u& Nyay krnar hkkne 2o6Ine nahkkne ApnavI
=ke 2e ? =u& Nyay krnar ALlah Ane rsUlna frman pr potanI ;C2ane
w]amta AapI =ke 2e ?
Hkk hy ;NsafkI zmant ibl ykI&
NaahKk prse wSka guzr hota nh
HdIq n&. hzrt Aa;=a
9I irvayt 2e, Aape frmaVyu&
ke nbI
nu& mubark ma9u& mara `oXama& htu,& ca&dnI rat htI, Ae4lama&
me& ivn&tI krI, Ay ALlahna rsUl !

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Aa hdIq9I ;manne tajau krnarI 38I vato ja8va mXe 2e, Aek
hzrt Aa;=anI maNyta ke nbIAe pak
ne gybnu& ;Lm 2e, ka. ke
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
414

BaIjau& Ae ja8va myu% ke Aap8a nbIAe hzrt Aa;=ana


svalne `o4o sval n ko, Ane Aape Aena gyb s&b&i0t hovane
l;ne Aam n ku& ke Aa;=a konI nekIAo Aaka=na taraAo je4lI
Ane konI nekI bIjanI svR nekIAo pr -are ? Ae b0u& to hjaro vqoR
bad ikyamt kaym 9ya p2I bI@ sUr fU&kaya bad ihsabo iktabna
smye jaher 9=e ! tme mne hm8a kem krI pU2o 2o ? nbIAe pak
nu&
trt j jvab Aapvu& Ae vatnI dlIl 2e ke Aap p8 potana ma4e Ae
kbUlI ra 2e ke mne ALlah trf9I gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e.
nbI `o4I vatma& ko;no s&mt 9; =kto n9I Ae vat pr wMmtno
;jmaA 2e. to SpQ4 9yu& ke sval p8 yoGy S9ane 2e Ane jvab to
in=&k ! yoGy S9ane 2e ka. ke, sval to gyre nbIno 2e p8 jvab to
nbIno 2e !

Aek gybma& ke4la gyb 0

Hzrt Aa;=a
Ae Aap8a nbI
ne je sval kyoR te
=Bdoma& to nano sr`o Ane samaNy 2e p8 Aena A9Rna Aa0are Ae4lo
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
415

m0ma`I bno ! g&dkInI ma` nh !

namna muslmanoma& jeAo nbI ma4e gybnu& ;Lm manva tEyar


n9I teAo hjaro hkaraTmkne -UlIne nkaraTmkne Aa0ar bnave 2e,
da`la trIke g&dkInI ma` besvama& g&dkIne j ps&d kre 2e, saru& gme
te4lu& hoy Aene saru& n lage, Aene to potanI ;C2anu& j saru& lage Ane
Ae 2e g&dkI ! gd&kInI ma`Ima& bImarI 2e, Aena9I kolero fa4I nIkXe 2e.
m0 ma`I fUlone ps&d kre 2e Ane fUlona rs9I m0 bnave 2e, to AenI
i=fana v`a8 kuAaRn kre 2e. b&ne ma`o j 2e p8 bNnenI ivcarsr8Ima&
ke4lo tfavt 2e ! Ane bNnena Amlonu& pir8am p8 ke4lu& Alg 2e.
Aa j p/ma8e vtRmankaXma& vhabI devb&dI Ane AemnI iv)0ma&
suNnIAo 2e. devb&dI Ane vhabIne nbInI fzIltnu& k=u& saru& n lage
Ae4le teAo fzIltvaXI ccaRma& n p6e, ko; jgaAe9I Ae mXI Aavtu&
hoy jena9I nbInI fzIltne 5es pho&ca6I =kay to AevI vatne bglo
vga6Ine l; le 2e, bLke AemnI iktabone jota& Aevu& ja8va mXe 2e ke
ko:Ae duinyama& nbInI fzIltne rokva ma4e potano v0are smy
lgaDyo hoy to Ae vhabI Ane devb&dI 2e ! drek id=aAe9I AemnI Aek
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
416

NabIno jvab maNytano Aa0ar

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mhan 2e ke Aene kUjama& diryo khI =kay 2e. drek Vyiktna Amlonu&
;Lm, Amlma& sara Ane `rabno frk, nekIAo v0are ke p2I gunah,
nekIAo v0are to ke4lI v0are, kyo Aml bIja Amlo9I bdlama&
v0are -are, konu& Avsan ;man pr 9=e Ane konu& nh, ka. ke, ku pr
mrnarne nek Amlono bdlo mX=e nhI.sara&= Ae ke As&~y svalono
inco6 2e Aa Aek sval, Ane Aeno jvab Aena9I Ai0k iv=aX.
nbIna ;Lm pr kubaRn ko; p8 =&ka ivna Aape Aa4la iv=aX gybno
p8 jvab AapI dI0o Ane kyo Aml bdlama& svR9I AagX v0I
gyo Aeno p8 wLle` krI AaPyo.
Aala hzrt frmave 2e
== ijht isMte mukaibl =bo roz AekhI hal
0U m vNnjm hy te r I bIna;kI

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
kona Amlo v0are 2e, Ane kono kyo Aml ALlahne Ai0k ps&d
AaVyo Ae b0u& Aa`ert s&b&i0t kamo 2e, duinyama& drek nek Aml
kbUlnI Aa=a pr 2e, ykIn to Aa`ertma& jo;ne p/aPt 9=e, Tya& su0I
Aena pr ykIn kaym krI levano Aap8I pase ko; magR n9I. pr&tu&
nbInu& fmaRvvu& ke fla8anI nekIAo Aaka=na taraAo je4lI 2e, to
nu& frman Aa`ert s&b&i0t hoy
Aenu& manvu& jrI 9; gyu&. nbI
to p8 Ae ykInI rhe=e.
Jo hzrt Aa;=ane nbIna gybnI maNyta n htI to Aemno
Aa sval AyoGy kheva=e. ka. ke, je pU2vama& AaVyu& te in=&k ! gyb
s&b&i0t 2e, Ane duinyana gybonI `bro9I Ai0k s=kt gyb 2e,
ka. ke, nek Amlono s&b&0 j Aalme gyb9I 2e, Tya& Anu-vno guzr
n9I, Ae4le Aa s=kt gybno sval hto.

deevb&dI nbIAe pak


na ;Lme gybna ;Nkarma& hzrt
Aa;=anI Aek hdIqne dlIl bnave 2e. samaNy piBlk same ivro0a9IR
vat krvI p8 n jo;Ae, Ane Aeva ivvad9I vakef p8 n krvI jo;Ae,
Ae kam Aailmonu& 2e ke drek ivvadnI ccaR krIne Aevo in*aRy Aape, jema&
=&kane S9an n hoy, p8 Ame mjbUr 2IAe devb&dIAonI `o4I ccaRne
l;ne, teAo duinyama& 0mRna nam pr ma =&ka Aapvanu& j kam kre 2e,
Ae4le AemnI =&kaAo9I bcavva na 2U4ke piBlkma& Aa kam krvu& p6e
2e. jemke ifkh Ae4le msa;lna ;Lmma& pUvRj Aailmo trf9I Aap8a
ma4e b&0ar8 bnavI devama& AaVyu& ke Aap8e hdIqnI ccaRma& n p6IAe,
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
417

Aek hdIq bI@ hdIqno jvab

Bau`arI Ane muiSlmma& hzrt Aa;=a


9I irvayt 2e. Aap
yAlmu mafI gdIn fkd Aa'zma
pote frmave 2e ke je8e ku& ke muhMmd
AlLlaihl frIYya. ja8e 2e je AavtI kale 9=e ten,e to Ae8e ALlah
pr mhan jU5 ba&)yu&, Bau`arI, -ag, pej n&. , muiSlm, -ag,
pej n&.
0

ikyas 2e fmaRne nbI nh

Aa hzrt Aa;=anu& frman 2e, nbInI hdIq n9I, Ane Ame


tmarI i`dmtma& ;Lme gybnI iv=aXta pr nbIna frman rjU kya%
2e, ;Nkar krnarne pU2o ke nbInI hdIqnI iv)0ma& shabIno ikyas
dlIl bnI =ke 2e `ro ? in=&k ! khe=e ke n9I bnI =kto. to p2I Aene
rjU kem kro 2o ! piBlkne =&kama& na`va? nbInI iv)0ma& `o4I rIte
piBlkne =&kama& na`vI ;man 2e ke p2I infak ? jyare hdIqe mrfUAna
mukablama& Aa shabIno ikyas dlIl n9I bnI =kto to p2I
dLaIlnI jgaAe tmaru& Aene lavvu& tmarI A&trnI du+mnI p/gt n9I
krtu& ?
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
418

piBlkma& kevI ccaR hovI 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ane ;mame mujtihdma&9I jenI tklId krIAe temnI vatne Amlma&
kbUlI l;Ae, Ane ATyar su0I Ae vat pr Aml krvama& Aavtoe
hto, p8 hve jyare gErmukiLLado jeAo potane Ahle hdIq khe 2e, msa;l
pr hdIq9I ccaR = krI AaPaI Ane hdIqna s=kt Ane A=kt
hovanI vato piBlkma& na`I Ane piBlkne hdIq9I msa;l ka7vano
hkk AapI dI0o, to piBlkne guSta`I9I bcavva mjbUr 9;ne
msa;l pr hdIqo9I ccaR krvI p6e 2e. ikraAte sbAa mutvaitra
jeno ;Nkar kuf/ 2e, Ane teAo pEkInI ko; p8 ikraAt p7I =kay 2e,
p8 Aailmo trf9I Ae takId krvama& AavI 2e ke je jgaAe je ikraAt
caltI hoy te p7e, piBlk potanI yad iv)0 kuAaRn sa&-XIne Aeno
ASvIkar krI fTvanI f4karma& AavI =ke 2e. Ae4le piBlkma& ivvadaSpd
vato krvama& Aav=e nh.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
j ;C2a, AemnI s&gtma& rhenar ke p2I Aavnar 9o6a j idvsoma&
;manna ka$lerano ddIR bnI jay 2e Ane nbInI fzIltnI iv)0ma&
za6a wL4I krto 9; jay 2e. Ane n ja8e ke4lane potanI bImarInI
lpe4ma& l; le 2e. AemnI iv)0ma& suNnI m0ma`Ino da`lo 0rave 2e,
fzIltnI vatonI =o0ma& hoy Ane mXI Aave to AenI `u=Ino par
rheto n9I, kmInI ko; vat mXI Aave to tenu& yoGy kar8 =o0Ine
fzIlt pr Aa&c Aavva deto n9I. to AemnI s&gtma& rhenar ke
Aavnar nbInI mhoBbtnu& m0 vhe&cto 9; jay 2e Ane drekna mo&7a
nbInI fzIltna m09I mI5a krI Aape 2e. Ae to nsIbnI vat 2e ke
ko; ALlahna hbIb
nI `amIAonI =o0 kre Ane ko; ALlahna
hbIb
ne AemnI =anna layk ;Jjt Aape Ane AemnI `UbIna
izk/ma VySt rhe. ko; du+mnno trIko Apnave Ane ko; shabana p&9
pr nbInI mhoBbtno z&6o lherave.
Aala hzrt fmaRve 2e
iz roke fzl ka4e nkska joya& rh
ifr khe mrdk ke hu& wMmt rsUluLlahkI
davo kre ;Slamno Ane du+mn 2e tu
mu s lmanna -e s ma& mu n aifk 2e tu

be=k ! ALlah tAalaAe mara ma4e jmInne s&kocI na`I, me&


jmInne drek id=aAe9Ijo; lI0I Ane be=k ! marI wMmtno kBjo
ink4ma& Tya& su0I pho&c=e je4lI mara ma4e s&kocvama& AavI. shIh
muiSlm, -ag, pej n&. iftn
0

muLla AlI karInI =rh 0

hzrt muLla AlI karI Aa hdIqna `ulasama& l`e 2e

jmInna drek -agne n@k krI Aapvu& ke Aene ink49I jo; =ke.
sara&= Ae ke Ae8e Aemna ma4e jmInne s&kocI Ane Aene -egI krI AapI
jem ke h9eXInI =kkl AemnI njrna ArIsama&. Ae4le to Aape
frmaVyu&, me& jo; lI0u& Aenu& pUvR Ane pi[vm Ae4le ke s3Xu.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
420

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
dUrna -ivQy s&b&i0t iv=aX ;Lme gybno sval kyoR hto Ane
Ae Aemne jvab p8 AaPyo hto. jemnI maNyta
Aap8a nbI
AevI hoy ke AavtI kalnu& ;Lm nbI pase 2e Ae manvu& ALlah pr
mhan jU5 ba&0vu& 2e to p2I kalno sval krIne pote ALlah pr mhan
jU5 ba&0I ra 2e ? pote sval krvo Ae Ae vatnI dlIl 2e ke Ata;
;LmnI maNyta AemnI 2e jene l;ne sval kyoR Ane ;Nkar zatIno 2e.
Ata;na ;Nkar9I wprokt `rabIAo saibt 9ay 2e Aena9I bcva
Aa p/ma8eno `ulaso krvo jrI 2e.
;manka fe&sla hI Alg hy
infak se tOba krke de`
hdIq n&. hzrt qOban
9I irvayt 2e, rsUluLlah
Ae frmaVyu&

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
BaIjau& Ae ke hzrt Aa;=ano mtlb zatI ;Lmno ;Nkar 2e ke
AapmeXe nbI n9I ja8ta, Aap je k&; ja8e 2e te ALlahna
Aapva9I, Ane dreknu& khevu& Aevu& 2e ke zatI :Lm ALlahnu& 2e, m~lUk
pase Aema&nI Aek vStunu& ;Lm manvu& p8 i=kR 2e. Aa jvabna Aa0are
hzrt Aa;=anu& fmaRn k=a9I iv)0 n9I. Ane Aena9I ko; =&ka
wpiS9t 9tI n9I.
Iju& Ae ke hzrt Aa;=a nbIAe paknI hdIqonu& v0are ;Lm
0ravnar wMmul mum
' n
e In 2e, nbInI sevama& nbInI pTnI bnIne rhevano
=rf Aapne p/aPt 2e, p2I Ae kem krI manI levama& Aave ke nbIAe
pakne iv=aX ;Lme gybnI nbInI hdIqonu& }aan n htu&. jo AapnI
wprokt hdIqne Ata; nkaraTmknI dlIl bnavvama& Aave to Ae
hzrt Aa;=ana ;Lm pr Aaxep 2e.
Cao9u& Ae ke mdInana munaifko nbIna ;Lm pr `o4I ccaR krta,
Ane gybnu& ;Lm nbI pase n9I Aena ma4e `o4a& bhana& bnavta, to
nbIAe pak
Aemne ikyamt su)aInu& je k&; pU2vu& hoy te pU2I levanu&
Ane nbIna ;Lm ivqe `o4I =&ka9I mukt 9vanu& Aam&8 AaPyu&. Ane
Ae Aemne nam l;ne
Ae p2I p8 Aemne tOfIk n mXI to nbI
miSjdnI bhar ka7I mUKya, hzrt Aa;=ane Aa bnavnI `br htI
Ane hzrt Aa;=a pr tohmt lgaDnar munaifk j hta Ae4le AemnI
calo9I Aap vakef hta&, p2I ;Lme gybe nbIno ASvIkar Aap kevI
rIte krI =ke 2e ? Ae to Ae jmanama& munaifkonI AoX` bnI g; htI
no
ke nbIma& `amI =o0vanu& kam kre. sara&= Ae ke hzrt Aa;=a
mtlb zatI ;Lmno ;Nkar krvo 2e.
Paa&cmu& Ae ke hzrt Aa;=a mhan Aailma hta&, shabIAo p8
Aapna9I fTvo malUm krta hta, kuAaRnma& Aap8a nbI Ane bIja
nbIAona ;Lme gybna calIs9I Ai0k jgaAe v8Rn 2e, p2I Ae
kevI rIte manI levama& Aave ke Aapne kuAaRnnI Aaytonu& p8 ;Lm n
htu& ?
2u& Ae ke hdIq n&br terma& to Aape pote j nbIAe pak
ne
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
419

be hdIqma& =Bda9IR tfavt

Aana9I phelI hdIqma& -UtkaX 2e, Ane Aa hdIqma& vtRmankaX


2e, Aema& ma jmInno wLle` 2e Ane Ahya smg/ duinyano wLle`
2e, Tya& ma drek id=aAe9I jo; levano wLle` 2e Ane Ah ikyamt
su0I je k&; 9=e te svR jovano wLle` 2e, Ae4le ke n9I 9yu& te p8 Aap
smx 2e. Anzuro ArbI kaydana Aa0are muzairA vaihd mut kiLlm
2e, jema& be jmana Aave 2e, -ivQykaX Ane vtRmankaX,to Aa kaydana
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
421

Aa&`o9I jo; levano faydo 0

;Lm ma4e jovu& jrI n9I, eya ivna p8 ;Lm p/aPt 9; =ke 2e
pr&tu jova9I je ;Lm p/aPt 9ay 2e tene AEnul ykIn khevama& Aave
2e, ykInma& Aano dre eya ivna ykInna drja9I v0are 2e, jem ke
kuAaRnma& hzrt ;ba/hIm
na frmannu& v8Rn Aa p/ma8e 9yu& 2e
rib AirnI kEfa tuhyIl mOta kala Ava lm tuAimn kala bla
rib
vlaikn leytm;Nn a kLbI. Ay mara rb ! Mane btav ! tu& mrelane
kem krI @v&t kr=e ?! ALlahe fmaRVyu&, =u& tmne ykIn n9I ?! ivn&tI
krI, kem nh ! pr&tu Ae4le ke mara idlne =a&it mXe. Aa frman9I ja8va
myu& ke ;Lm Ane ykIn joya ivna p8 p/aPt 9; =ke 2e, p8 Aa&`o9I
jo; levama& Aene AEnul ykInno drjo p/aPt 9; jay 2e. to Aana
Aa0are Aapne ALlah tAalaAe ;Lm sa9e drek vStuno dIdar p8
kravI AaPyo. Ane kem nh ! jyare Aap =aihd 2e to potanI =hadtma&
AavtI drek vStune Aa&`o9I jo; p8 le, je9I AapnI gvahI ma
;Lm pr Aa0airt n rhe bLke dIdar sa9e mXIne s&pU8R gvahI bnI
jay. ALlah tAala frmave 2e ;Nna Arslnaka =aihda. be=k !
Ame tmne gvah bnavIne mokLya.
0

LaOhe mhfUz nbI smx 0

LaOhe mhfUzma& ikyamt su0I je k&; 9=e ten&u l`a8 krvama& Aavel&u
2e, Ane nbIAe pak frmavI ra 2e ke hu& ikyamt su)aI je k&; 9=e Aene
Ae p/ma8e jo; ro 2u& jemke marI Aa h9eXIne. to saibt 9yu& ke lOhe
mhfUz p8 marI smx 2e, Ane Aene p8 hu& jo; ro 2u&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
422

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

be=k ! ALlahe marI smx duinya pe= frmavI AapI to hu& AenI
trf jo; ro 2u& Ane Aene p8 je ikyamt su0I 9=e jem ke hu& marI Aa
h9eXIne jo; ro 2u&. mvaihbuLlduinya, -ag , pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aa0are mtlb Ae 2e ke hu& jo; ro 2u& Ane joto rhI=, Ae4le ke Ae marI
smx 2e jyare jovI hoy jo; lw&, Ane Aa4lu& iv=aX jgt mara ma4e
h9eXI mafk 2e jem h9eXIma& ko; vStu hoy to Aene jovama& ko; =&ka
rhetI n9I Ae j p/ma8e Aa4la iv=aX jgtna s&kocI Aapva9I
jovama& ko; frk p6to n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ALlah tAalanI kudrt9I ko; vStu bhar n9I, Ae pote j fmaRve
2e ;NnLlaha Ala kuiLl =E;n kdIr. be=k ! ALlah drek vStu pr
ne Aek p(9r
kudrtvaXo 2e. ALlah tAalaAe hzrt ;b/ahIm
pr w-a ra`Ine Aaka=o Ane jmInonI wpr Ane A&trnI drek vStu
btavI AapI htI, jeno wLle` tfsIrna p/kr8ma& 9yo. to p2I ma
jmInne drek id=aAe9I s&kocIne Aap smx krI devama& AavI Ane
Aape Aema&nI drek vStu jo; lI0I. to Aena(aI smjvama& Aa v0are
n@k 2e. Ane meArajma& Aap8a nbIne l; j;ne wprnI duinya
ma4e smy s&kocI devama&
btavvama& AavI, to Tya& Aap8a nbI
AaVyo, sara& = Ae ke Aap8a nbIne Dbl fzIlt Aapvama&
AavI, jmIn s&kocvama& AavI Ane smy p8 s&kocvama& AaVyo.
Aapne potanI jgaAe ra`Ine p8 btavama& AaVyu& Ane Tya&
pho&ca6Ine p8 btavvama& AaVyu& ke dIdar Ane sfr bNne saibt
9; jay.
hdIq n&. hzrt ABduLlah ibn wmr
9I irvayt
2e. rsUluLlah 1 Ae frmaVyu&

NabI9I drek vStu ink4 2e

NabInI hyat Ane ;Lm

Hu& tmne Ae btavI gyo ke wprokt hdIqma& je kmR 2e tema& kaydana


Aa0are be jmana hoy 2e vtRmankaX Ane -ivQykaX, vtRmankaXno
wLle` to 9; gyo -ivQykaXna Aa0are Ae ja8va mXe 2e ke Aap8a
nbI frmavI ra 2e ikyamt su0I je k&: 9=e Aene hu& jo:= to Aana
Aa0are AapnI kbr =rIfnI duinya mafknI vaStivk hyat saibt
9ay 2e je Ahle suNntno AkIdo 2e. devb&dIAo
IAono phela& Aema& ivvad
hto p8 Aemnama& Ae mSAlanu& pirvtRn 9yu& 2e Ane muhNnd
Nndma& nbIAe
paknI kbrnI hyatne duinya mafknI vaStivk hyat Aem8e p8 kbUlI
lI0I 2e Ane Aene Ahle suNntnI maNyta ku& 2e. Aa ivqe v0u wLle`
ma4e tohfaAe njat
njatna -ag
-agno A_yas kro.
0

Aek =&kanu& invar8

K o; Aevu& khe ke Aa4lI iv=aX duinyane h9eXI mafk nanI sr`I


krI devama& Aave to Aek mo4I vStune kroDo Abe v`t nanI krvama&
AavI, to Ae jrt9I Ai0k naNaI 9va9I p8 jo; n9I =katI A9va
Ae vStu nanI 9vane l;ne AenI mUX haltma& n9I rhI jtI, to p2I
Ae jovu& AenI mUX haltma& n hovane l;ne jo;Ae te p/ma8e faydo n9I
AapI =ktu & , Ane Ae n a9I s& p U 8 R AoX` p/ a Pt n9I 9; =ktI,
to p2I tme Ah je vat ;Lme gybnI iv=aXtanI saibt kro 2o Ae
p/aPt 9tI n9I ?
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
423

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Aa hdIqe pak9I Ae p8 ja8vama& AaVyu& ke Aap8e -lene nbI9I


jaherma& dUr 2IAe Ane dUrnu& -ivQy -lene AiStTv ma& Aavvana Aa0are
dUr 2e p8 ALlah tAalaAe ikyamt su0InI s3XI duinyane potanI
9I Ae4lI ink4 krI AapI 2e ke nbI9I
kaiml kudrt9I nbIAe pak
dUr n9I. jem nbInI h9eXI nbIAe pak9I ink4 2e, Aap8e p8 nbIAe
pak9I ink4 2IAe.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aa =&kano wkel Ae 2e ke drek vStune btavI AapvI ALlah
tAala trf9I 2e, Ane ALlah tAalanI =iktma& 2e ke Aek vStune
nanI krIne p8 AenI mUX haltma& btavI =ke,to jyare ALlah trf9I
Aa kam 9yu& to ALlahnI =iktAo jota& sval wpiS9t 9to n9I.
bIju& Ae ke jem meArajno kroDo Abe ma;lono sfr Aap8a
ip/y nbIAe duinyana smyna Aa0are Amuk imin4oma& krI lI0o hto
Ane kuAaRn t9a hdIqma& Aeno SpQ4 wLle` 2e to jrt9I v0are jLdI
jvama& p8 ko; vStu AenI mUX haltma& jo; =katI n9I, jyare ke
hdIqona Aa0are Ae sfrma& nbIAone nmaz p7avI, Aemna9I mulakat
krvI, Aaka=oma& ANy nbIAo9I mulakat krvI, Ane Aemna9I vato
krvI, jNnt Ane doz` jovI, mkkama& Ae vatna Aelan p2I kaifrona
svalo pr Aemna veparI kaflaAonI `br AapvI vgere, Ahle
suNntnI Aekmit9I manvama& Aave 2e, Ae4le j ke kuAaRnma& Ae sfrno
s&b&0 ALlah tAala trf 2e Ane ALlah tAalaAe Ae sfr kraVyo
to Ae8e nbIne Ae =ikt p8 AapI ke Aap Ae4lI faS4 svarI pr
drek vStu AenI mUX haltma& jo; =ke. Ane Ae p8 =ky 2e ke smyne
Aap ma4e rokI levama& AaVyo hoy Ae p/ma8e ke duinyana Aa0are Amuk
imin4ono sfr p8 Aap ma4e Ae vrsono jmano hoy.jem ikyamtno
pcas hjar vqoRno la&bo idvs Aek dIndar ma4e be rkat nmazna
smy je4lo h=e, to jyare pcas hjar vrs Aek dIndar ma4e be rkatma&
bdlay =ke 2e to p2I imin4o hjaro vqoRma& kem n9I bdlay =ktI ?
wprokt =&kano jvab p8 ALlahnI =iktAone same ra`Ine krvama&
Aav=e Ane Aema& muslmanne ykIn p/aPt 2e.
Ijau& Ae ke hdIqma& Aevu& n9I ke duinyane h9eXI mafk krI devama&
AavI bLke Aevu& 2e ke marI smx krvama& AavI Ane Aene hu& AevI rIte
jovu& 2u& jem ke marI Aa h9eXI. to h9eXI sa9e sr`am8I duinyane nh
bLke duinyana jovane Aapvama& AavI 2e, to Aena(aI duinyane AenI mUX
haltma& rhI h9eXI mafk SpQ4 jovu& saibt 9ay 2e. to Ah duinyana nana
9; jva trf nh bLke nbI ingahona iv=aX hova trf ;=aro 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
424

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Hu& tmne ALlahnI kudrtne same ra`Ine smjvanI yuikt btavI


gyo Aena9I ma8snI =ikt bharnu& kam kevI rIte 9; =ke 2e Ae tme
ja8I lI0u& to Aena9I Ae p8 smjma& AavI gyu& ke je AiStTvma&
n9I AaVyu& te p8 ALlahnI Ata9I jo; =kay 2e, Aana pr Aap8a
ip/y Aaka
nu& frman p8 puravo 2e ke je AiStTvma& n9I AaVyu& te
Aapne kem krI btavama& AaVyu&.
HdIq n&. hzrt huzfE a ibn wsEd
9I irvayt 2e. nbIAe
Ae fmaRVyu&
Akrm

gt raIAe marI s3XI wMmt marI smx Aa m pase pe=


krvama& AavI. Aek ma8se ivn&tI krI ke Ay ALlahna rsUl
je
peda 9yu& te to pe= krvama& AaVyu& p8 je peda n9I 9yu& te kem krI pe=
krvama& AaVyu& ? to Aape frmaVyu& mara pr AemnI ma4Ima&nI =kklo
pe= krvama& AavI, tmarama&9I drek potana imne AoX`e 2e Ae j p/
ma8e drek ma8sne hu& AoX`u& 2u&. Al muAjjmul kbIr, -ag, pej
n&.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
425

h&bl, -ag, pej n&., Avsan ihjrI sn


0

;mame kStlanInI =rh

Aa hdIq pr hzrt ;mam kStlanInu& k9n Ae 2e ke

in=&k ! ALlah tAalaAe Aapne Aena(aI p8 v0arenI `br


AapI 2e, Aagla pa2la svRnu& ;Lm Aapne Ata frmaVyu&. Mavaihbu

AiStTvma& n9I te p8 ingahma&

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aa hdIqe pak9I Ae vatno jvab mXI gyo ke ko; vStuna
AiStTvma& Aavta& phela& Aene kevI krI jo; =kay ! to Aap8a nbIAe
fmaRVyu&, AiStTvma& AaVya p2I Ae kevu& h=e Ae ALlahna ;Lm9I bhar
n9I, to ALlah tAalaAe potana ;Lme AzlI p/ma8e AiStTvma&
AaVya p2InI AenI mUX =kkl ma4Ima& btavI. vjUdma& Aavta phela&
Aa p/ma8e jo; =kay 2e.
BaIjau& Ae ke kuAaRn =rIfma& ALlahnu& frman 2e v;&m imn =E;n
;Lla ;Ndna `za;nuhu. n9I ko; vStu p8 AmarI pase Aena
`naAo 2e. jyare ALlah pase drek vStuna `jana 2e to ko; p8
vStu tena mUX AiStTvne 2o6Ine imqalI duinyama& tena `jana 2e,teAo
pE k InInu & Ae k btavI de v ama& Aave to p8 Aa mtlbnI p/ a iPt
9; =ke 2e. to wprokt =&kano wkel ma8sma& Ane bI@ vStuAoma&
Aa p/ma8e 9; =ke 2e.
Aklke sa9 nklka shara ilya mE&n
;man 9a mzbUt wse taja ikya mE&ne
hdIq n&. hzrt AbUzr igfarI
9I irvayt 2e fmaRve 2e
ke
muhMmdurs
R l
U Lu lah
Ae Amne Ae haltma& 2o6ya ke Aaka=ma& pxI
potanI pa&`o hlave Aenu& p8 ;Lm AaPyu&. muSnde ;mam Ahmd ibn

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
co9u& Ae ke AapnI ingaho9I prdo w5avI levama& AaVYao Ane
duinyane drek jgaAe9I jovu& Aap ma4e srX krI devama& AaVyu& ke je ka&;
jovu& hoy Ane jya&9I jovu& hoy Aap potanI jgaAe rhIne jo; =ke 2e,
jova ma4e Aapne Tya& jvu& jrI n9I jem ke Aap8e ko: Ait dUrnI
vStu jovI hoy to tenI pase jvu& p6e 2e, Ane jene jovu& hoy tenI vcma&
ko; vStu n hoy A9va Ae vStu Ae4lI ja6I Ane mo4I hoy ke Aena pr
ingah 5rI =ke vgere, je Aa&`o9I jovanI =toR 2e nbInI ingahne Ae
=toR9I mukt krI Aapvama& AavI 2e.

Llduinya, -ag, pej n&.


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
426

ALlama savInu& m&tVy 0

ALlama savI jem8e tfsIre jlalEn pr hai=yo l`elo 2e teAo


Aek jgaAe Aap8a nbI
na iv=aX ;Lm pr ccaR krta& ;=aRd
frmave 2e

jena pr ;man lavvu& jrI 2e te Ae ke ALlahna rsUl


ne
duinya9I jta& phela& ALlah TaAalaAe s3Xa gyb je duinya Ane
Aa`ertma& p/aPt 9vana hta i=`va6I AaPya to Aap Aene AEnul
ykIn mafk ja8e 2e. savI -ag, pejn&.
Aapna jvabno -ava9R Ae 2e ke Amaro davo Aek sa9e be hdona
s&p8
U R gybno n9I AmarI Aa maNyta Aena pr Aa0airt 2e ke Aapne
prdo frmavta& phela& Ae be hdono ;Lm AapI devama& AaVyo hto, davano
smy duinya9I prdo krtI v`tno 2e, Ane sval krnar sval Ae
phela&nI vato9I krI ro 2e, je smy9I davo 2e te smynI ko; vat
nkaraTmk n9I. hoy to lavo Ame SvIkarI l;=u&. Ahmd ibn muhMmd
ASsavI malekI, Avsan ihjrI sn

kbrma& nbIAe paknI hyat 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
vStunu& ;Lm n hovu& purvar 9ay 2e tene ko; jaherI ihkmt pr Aa0airt
krvama& Aav=e nh to Aa jvab lajvab 2e ke duinya9I prdo krtI
v`te behdonu& ;Lm Aap pase htu& Ane nkaraTmknI hdIqo te phela&nI
2e, Amaro davo jyar9I = 9yo te p2InI nkaraTmk ko; hdIq lavI
=katI j n9I, Ae p/ma8eno nkaraTmk davane pk6I ra`nar `o4I h5
pr 2e Ane Ae p8 ALlahna mhbUb Ane potana nbI ma4e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aapna khevano -ava9R Ae 2e ke je iv=aX ;Lm nbIAe pak
Ae shaba smx ra~yu& Ae vaStvma& iv=aX ;Lm 2e, p8 Aeno mtlb
Ae levo ke je Aape btaVyu& Ae Aapnu& kul ;Lm 2e to Ae `o4u& 2e. Aape je
btaVyu& Ae to jrt 2e, p8 je ;Lmna `jana Aap pase 2e, Aena9I
Ai0k 2e, Aapne to Aagla pa2la svRnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e,
na
Aa jvab9I Aemno bIjo mtlb Ae 9; =ke 2e ke nbIAe pak
fmaRnma& ko; vat Ae jaher kre ke nbI
ne fla8I vStunu& ;Lm n(aI
to Aene ko; ihkmt Ane rhSy pr Aa0airt krvama& Aav=e, ;Lm
n9Ino mtlb levama& Aav=e nh. ko; vat n btavva9I Aenu& ;Lm
n hovu& saibt 9=e nh, ;Lm 2e v8Rn n kyu%. Ane jema& SpQ4 =Bdoma&
nkaraTmk hoy to tema& nkaraTmknI ihkmt Ane rhSy jovama& Aav=e.
vtRmankaXma& devb&dI Ane vhabI Amuk nkaraTmk hdIqone sharo
bnavI potano wLlu sI0o kre 2e, to Aeno jvab sdIAo phela& AapI
devama& AaVyo 2e.
Saval nbIAe pak
ne 38I vatonu& ;Lm n9I Aena ma4e
SpQ4 hdIqo 2e Ae4le be hdonI s3XI vatonu& ;Lm Aapne n9I, jo
wprokt hdIqono mtlb Ae levama& Aave je tme byan kro 2o to
Aena9I 38I hdIqono ;Nkar saibt 9ay 2e.
Jvab Aa svalna 38a jvabo Ame tmne km/e km/e AaPya Ae4le
frI9I Aa svalne dohravanI jrt n htI, p8 tme sval krI lI0o
to Ame tmne Amuk nvI vatono sharo l;ne jvab AaPaIAe 2IAe.
p/9m Ae ke kuAaRn =rIfma& ALLaah tAalanu& frmane 2e vll Aai`rtu
`El lka imnl Wla. Ane jr tmara ma4e pa2lI 36I phelI9I
w]am 2e. to Aa fmaRnna Aa0are AapnI neAmtoma& stt v0aro 9;
ro 2e, p/9m Aap pase 9o6u& ;Lm h=e p2I vhI ara Aema& v0aro 9to
ro. Ane jyare ALlah tAalaAe Aap pr Aa dInne s&pU8R krI
AaPyo to Aapne be hdonu& ;Lm p8 AapI devama& AaVyu&, duinya9I prdo
frmavtI v`te Aap pase ;LmnI ko; kmI n rhI htI.
Amara Aala hzrtnu& p8 frman Ae j 2e ! to je hdIqoma& Amuk
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
427

ko; Aevo sval kre ke vat nbIna ;Lm pr duinyana Aa0are 9;


rhI htI Ane tme kho 2o ke duinya9I prdo frmavta& phela& Aapne Ae be
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
428

nbIAe pakna frman Ane Aailmona k9no9I Ae vat SpQ4 9;


g; ke Aap ALlahnI m~lUkma& ;Lmma& svR9I AagX 2e Aap brabr
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
429

AOr ;s batme& yAnI gybkI bat n janneme& AOilya


A&ibya Aor ijNno =yatIn AOr -Uto prIme& ku2 frk nh.
tkivytul ;man, pej n&.
0

gujratI -aqa&tr 0

Ane Aa vatma& Ae4le gybnI vat n ja8vama& vlIAo,


nbIAo, ijNnato, =ytano Ane -Ut prIma& k&; frk n9I. Ae4le ke
ko;nI pase j gybnu& ;Lm n9I. frk n9Ino mtlb Aena isvay
bIjo ko; l; =kato n9I ke Aap pase 9o6o p8 gybno ;Lm
n9I.
kuAaRn Ane hdIq9I je4lo ;Lm saibt 9ay 2e Ae4lo p8 maNy
ra`vama& Aave to Ae4lu& khI =kay 2e ke Aap8e Amuk Aa0ar-Ut
Aailmona& k9no p/ma8e Ane hdIqona jaherI A9R p/ma8e je k&; maNy
ra`IAe 2IAe Aema& ivvad 2e, to calo Aem8e ivvadma& Ao2a trfno
magR lI0o Ane Aap8e nbInI fzIlt jota& v0areno magR lI0o,
p8 Ah to Aek vatnu& gyb p8 maNy n9I ! to p2I Aeva lokonI
gumrahIma& ko; =&ka rhI =ke 2e `rI ?
0

Ga&gohI@nu& k9n

jb A&ibya
ko -I ;Lme gyb nh hota to
yarsUlLlah ! khna -I naja;z hoga. ftava r=IdIya

Ga&gohI sahebnu& l`a8 tmarI smx 2e Ane dheLvI saheb to


nkaraTmk vatoma& b0a&9I AagX 2e. gme te4lI Aayto Ane hdIqo
btavo ko; frk p6vano n9I. Ane frk p6e p8 kevI rIte ! jene kuAaRn
Ane hdIqne manvu& j n hoy ! Aem8e potanI maNyta Aap bnavI 2e,
Ae4le Aemne pa2a frIne kuAaRn Ane hdIq trf AavvanI kya& jrt
2e ? Aemnu& kam kuAaRn Ane hdIqna tabeA hovanu& n9I bLke Aene
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
430

dheLvI@no p&9 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ko; n9I,p8 Aa4la `ulasa p2I ;Sma;l dheLvInu& l`a8 jauAo
Ane p2I gumrah bddIn ko8 Aeno A&dajo lgavo.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
hdono s&pU8R ;Lm AapI devama& AaVyo, to Aa brz` s&b&i0t vat
2e, Aena9I Amne ko; mtlb n9I ?
tmara mtlbnI j vat hoy to nbInI duinyanI jaherI hyatma&
je ;Lm saibt 9ay 2e tme kyare SvIkayoR 2e, me& jyarno Aa magRma&
kdm ra~yo 2e kyare n9I joyu& ke tmara trf9I nbInI fzIltma& ko;
hkaraTmk vat 9; hoy, Ame Amara trf9I nbI ma4e fzIlto saibt
krIAe Ane tme tmara trf9I gme tem krI Aena pr nkaraTmk ccaR
kro, Ame bnavIAe tme bga6o, Aa isvay ko; kam tmara trf9I 9yu&
n9I to hve =u& 9vanu& 2e !
nbIAe Akrm nUre mujSsm
nI brz`I hyat Ane duinyanI
hyatma& ko; frk n9I Aapne brz`ma& j;ne p8 duinyavI vaStivk
hyat Aapvama& AavI 2e Ane Ae j Ahle suNntnI maNyta 2e.
vtRmankaXma& devb&dIAone p8 Aa vat maNy 2e, nbInI brz`I
vaStivk hyat pr mOLvI kaism nanoTvInI Aabe hyat namnI iktab
p8 2e, Ane muhNnd
Nndma& p8 Aeno wLle` 2e. Jyare bNne hyatma& ko;
frk n9I to Amne Ae khevano hkk 2e ke Aap8a nbI
pase hal
p/9m idvs9I A&itm idvsnu& tfsIlI ;Lm 2e Ane Aena iv)0ma& ko;
dlIl namnI p8 ko;nI pase n9I. Ae4le brz`I khIne magRma&9I
`sI =ka=e nh. devb&dIAonI iktab dInI dStr`an
dStr`anma& to Tya&
su0I khevama& AaVyu& 2e ke je nbInI brz`I hyat Ane duinyanI
hyatma& frk kre Ane nbI ma4e vaStivk hyat n mane Ae mSlke
devb&d9I bhar 2e. Jyare nbIne brz`ma& vaStivk hyatnI sa9e
manI j lI0a to hyatna Aa0are je manvanu& saibt 9ay Aeno p8
ASvIkar 9; =kto n9I.
Nao&0 purava ma4e tohfaAe nt -ag juAo.

Mauslmanone Amara trf9I Ae -lam8 krvama& Aave 2e ke


kuAaRnnI ;Lme gyb d=aRvtI Aayto Ane iv=aX ;Lme gyb saibt
krtI hdIqo Aa0ar-Ut Aailmona m&tVyonI sa9e tmarI sevama& rjU
krI jena9I Aap8o AkIdo Ane maNyta idvsma& A60a Aaka=e sUyR
mafk SpQ4 9; g; ke Aap8a nbI pase gybnu& ;Lm svR9I v0Ine 2e,
Ane Aap8e Ae maNytama& saca 2IAe, Aa4la purava p2I Aema& =&kane
S9an n9I, jene manvu& j hoy Aena ma4e Aa4lu& pUrtu& 2e, Ane jene n9I
j manvu& tena ma4e bIjau& =u& krI =kIAe 2IAe, Ae4lu& j ke ALlah9I
duAa kro Aemne sTy kbUlI levanI tOfIk Ata fmaRve, gumrah bddIn
ma4e ihdaytnI duAanI rja 2e.
Maara ip/y muslmano ! hu& ma mOLvIAona k9nonI vat n9I krto
bLke hu& hdIqonI Ane kuAaRnnI Aayto9I je saibt 9yu& tene manI
levanI vat k& 2u&. =u& muslmanne Aena9I v0Ine ko;nI vat lage 2e ke
;Slam9I `sIne AenI vat maNy ra`I le ? hu& n9I manI =kto ke
muslman kuAaRn Ane hdIq9I `sIne ko;nI vatne w]amta Aap=e !
to p2I ku A aR n Ane hdIqnI 22ayama& AavIne hkk Ane
hkkvaXaAonu& damn mjbUtI9I pk6I lo, Ane sI0a sada muslmanone
sTy smj Aapvana kamma& lagI jav, jo tmara 9kI Aek ma8sne
p8 sTy magR mXI gyo to Ae tmara ma4e s3XI duinyana mailk
bnI jva9I w]am 2e. Ane Ae9I w]am Ae ke tme nbIna wMmtIne bcaVyo
je9I tmara9I nbI `u= Ane `udana b&dane bcaVyo je9I `uda `u= !
BafRke `etme& hm Aag lga skte h&y
Aagke 7erko gulzar bna skte h&y
Aaj -I rhmte Aalmka shara lekr
zmaneko AzIzytse bca skte h&y
NabIna vsIla9I ALLaahnu& nam l;ne medanma& AavI jav !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
431

Ku AaRnma& moimnnI =an 0

kuAaRnma& ALlah tAalaAe moimnnI =an byan frmavI te


ja8va layk 2e. Ane vaStvma& Aek muslmane bIja muslman ma4e
Ae p/ma8e j bnIne rhev&u jo;Ae, Ane kem n hoy jyare ALlahe Aap8I
=an Ae p/ma8e byan frmavI to Aena9I `sIne Aap8I AoX` n
hovI jo;Ae, Ane je piv kamnI Aap8ne jvabdarI AapI tema&
Aap8e VySt rhevu& jo;Ae.
ALlah tAala ;=aRd frmave 2e

;manvaXa puq, SI Aek bIjana imo 2e, sarI vatono hukm


Aape 2e, bura;9I mna; kre 2,e nmaz kaym ra`e 2e, zkat Aape 2e,
ALlah Ane rsUlna hukmonu& paln kre 2e.
0

doStnu& kam =u& 2e ?

;manvaXa prSpr Aek bIjana doSt 2e, Aek doStne bIja


doStnI lag8I hoy 2e, drek Aek bIjana du` su`na sa9I hoy 2e,
Aek bIjane kam lage 2e, Aek bIjanI mdd kre 2e. Aek ;manvaXa
doStnI lag8Ino AgTyno -ag Ae 2e ke, bIja doStna 0aimRk @vnne
su0are, 0aimRk @vnno su0ar Ae 2e ke, sara& kamono hukm Aape Ane
`rab kamo9I roke , Ane dre k j 0aimR k @vnma& Ae k bIjano
rxk bnIne rhe . jo Aam j krvama& Aave to ko;nama& bu r a;
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
432

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Mauslmanone AmarI -lam8 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
guSta` mOLvIAone to su0arI n(aI =kvana ka. ke, Aem8e ;radapUvRk
Aa kam krelu& 2e Ane jeAo `o4I rIte mOLvIAonI mhoBbtma& 6Ubela 2e
Aemne p8 smjavu& srX n9I, p8 samaNy muslmano jeAo Amlo
jo;ne gme Tya& caLya jay 2e Aemne sarI rIte smjavvama& Aave to
kam bnI =ke 2e, Ane Aemna ;mannu& rx8 krI =kay 2e, p8 Aena
ma4e Pyar Ane mhoBbt9I kam levama& Aav=e !

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
potana tabeA krvanu& 2e.

Aek moimnnI sahebe ;man bNya p2InI Aa =an 2e je ALlah


tAalaAe byan frmavI jene ;manI vaStivkta p8 khI =kay 2e ke
Aek ;manvaXana @vnma& ;man Aavva9I kevo in`ar Aave 2e, Aene
vtR8uk kevI hoy 2e. hve Aap8e Ae jovanu& 2e ke Aap8ama& Aap8a
muslman -a;nI lag8I 2e ? n9I to kem n9I ? Ane 2e to =u& Aap8e
Ae lag8I AoX` je kuAaRne btavI Ae p/ma8e kam krIAe 2IAe ?
n9I to kem n9I ? Ane 2e to p2I idn p/it idn bura;Aonu& p/ma8 kem
v0I ru& 2e ? k&;k to 2e jene l;ne Aap8o mahol su0rto n9I, Ae 2e
Aap8o ;manno davo Ane kam potanI mr@na& ? Aavo Aap8e svR
mXIne prSpr Ae kamo krIAe jene ALlah tAalaAe Aap8a ;mannI
AoX` btavI.
Aaj -I ho Agr b/ahImsa ;ma& peda
Aag kr sktI hy A&daze guilSta& peda
VatRmankaXma& kumagIRAonI s&~yama& kI6I mko6I mafk v0aro 9;
ro 2e, idn p/it idn Aemna manvavaXaAo AagX 0pI ra 2e,
bd\AkIda Ane kumagIR hova 2ta& teAo potanI vtR8U&k Ane A~lak9I
bIjana idloma& besI jay 2e, rxkne -xk bnavvama& Aemne var
lagtI n9I, tme jo; gya ke Aemno AkIdo Ane maNyta nbIAe Akrm
ma4e ke4lo `rab 2e, to p8 teAo potanI stt
nUre mujSsm
koi==o9I de`atI sfXtana p&9e 2e, p2I p8 Aap8e AaXsma& besI
rhI=u& Ane @vtI Aa&`oAe moimnone bd\AkIdgInI --UktI Aagma&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
433

w]am wMmt =u& kre ?

kuAaRn =rIfma& ALlah tAalaAe Aap8ne w]am wMmt9I


s&bo0n kyu% Ane sa9e w]amnu& kam =u& hoy te p8 byan frmaVyu& ke,
w]am Ae =Bd9I gvR n krva lage, sa9e Ae jauAe ke w]amnI je AoX`
byan krvama& AavI Ae marama& 2e ke n9I !

Tame w]am wMmt 2o jene loko ma4e bhar lavvama& AavI, tme
sarI vatono hukm Aapo 2o, burI vato9I rok 9am kro 2o, Ane ALlah
pr ;man ra`o 2o.
bIja isparanI bI@ Aaytma& ALlahnu& frman 2e
v kzailka jAlnakum wMmt&v vstl il tkunu =uhdaAa
AlNnais v ykun rRsUlu Alykum =hIda. Ane Aam j Ame tmne
[aeQ5 wMmt bnavI, je9I tme loko pr gvah bno, Ane tmara pr
gvah rhe.
wprokt be Aaytoma& ALlah tAalaAe Aap8ne w]am wMmt9I
s&bo0n kyu%, Aa frmannI iv=eqta =u& 2e Aene ;manvaXo sm@ =ke 2e
ke peda krnar ALlah potana trf9I Aa wpnam Aap8ne AapI ro
2e, duinyama& duinya trf9I mXta wpnam pr be;JjtInu& kl&k n lage
tena ma4e Aap8e jrt9I Ai0k p/yaso krIAe 2IAe, =u& Aap8e
ALlah trf9I mXela wpnamna rx8 ma4e jrt je4la p8 p/yaso
krIAe 2IAe ? to Aavo ! Aap8e Aena ma4e p/yasno Aar&- krIAe !
Ame l`Ine tmarI jrto pUrI krIAe, tme va&cIne bIjane v&cavIne
Ane je va&cI n =kto hoy teva Vyiktne s&-XavIne Aa kamne AagX
0pa vo !
Ane iv=eqt Ae ke maldar loko potana malne ibn jrI kamoma&
`cR n krta& dInna Aa AgTyna kamma& lgaDI Ahle suNntnI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
434

AaXs 2o6o Ane kamma& lago 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jva d;=u& ! to p2I je imtanu& v8Rn `uda tAalaAe kyu% te kya& gyu& ?
Aavo ! AaXs 2o6o ! Ane potana -a; bhenone bcavama& lagI jav.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
hoy to calI jay, mahol bura;Ao Ane ku4vo9I pak 9; jay, ko;
p8 bura;ne A&dr p/ve=vano moko n mXe, drek Vyikt nek kamoma& VySt
jova mXe, to p2I loko nmazoma& lagela hoy, maldaro malnI zkat
Ada krI malI ;badtno luTf l; ra hoy Ane Aemna @vnno Ae
trIko hoy ke Aemnu& drek kam ALlah Ane rsUlna frman mujb 9;
ru& hoy, p2I Aeva loko pr ALlahnI rhmtnI vqaR kem n 9ay.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
435

p/kr8

mSlke Aala hzrtne AoX`o ! vtRmankaXma&


sTy Ahle suNntnu& wpnam mSlke Aala hzrt
2e. bd\AkIdaloko9I bco Ane bIja lokone
bcavo ! bd\AkIda doz`nu& bXt8 2e.

SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS

mfatIhul `msa Ae4le sUrAe


lukmannI A&itm Aaytma& jenu& v8Rn 2e
Aeno Ata; ;Lm nbI ma4e hdIq Ane
tfsIrona p/ka=ma& saibt 2e.
SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS
 be=k ! ALlahke pas hy ikyamtka ;Lm.
 AOr wtarta hy me&h.
 AOr janta hy jo kuC2 maAo& ke pe4me& hy.
 AOr ko; jan nh jantI ke kl Kya kmaAegI.
 AOr ko; jan nh jantI ke iks zmIn pr mregI.

Bae=k ! ALlah jannevala btane vala hy.

SaUrAe lukman, Aayt, isparo, -aqa&tr Aala hzrt

;mam Ahmd rza breLvI

Je8e bul&dInI ;C2a 0ravI ivna koi==e, Ae8e wmr ivtavI


A=kynI =o0ma&.
Ane ALlah tAala kuAaRn =rIfma& frmave 2e
Laysa ill ;Nsain ;Lla ma sAa. ma8s ma4e n9I p8 jenI
Ae8e koi== krI.
Ah Aap8e Aap8a p/kr8ne smaPt krIAe 2IAe Ae duAanI
sa9e ke ALlah tAala Aap8ne kuAaRn Ane hdIqnI sTy maNyta
pr ra`e Ane drek p/karnI jaherI Ane baitnI gumrahI Ane bd
AkIdgI9I bcave, potanI Ane potana hbIb
nI mhoBbtma&
@v&t ra`e Ane Aena pr Aa duinya9I potanI piv bargahma&
hajrIno moko Aape. AamIn

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
maNytanu& rx8 kre.
6a$k4r ;kbal saheb frmave 2e
YakI& muhkm Aml pEyhm mhBbt faithe Aalm
ijhade iz& d ganIme & h& y yh mrdo& k I =M=Ire &
Aek ArbI =ayr khe 2e

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
436

ds ispahIAonI Aek 4uk6I 0

HdIq n&. hzrt ABduLlah ibn mSWd

9I irvayt
2e. Aem8e ku& ke ikyamt nh Aave p8 jyare varsanI vhe&c8I nh
9ay, male gnImt9I `u=I p/aPt nhI 9ay. p2I fmaRVyu&, du+mn isirya
p/de=vaXaAo ma4e -ega 9=e Ane muslmano Aemna ma4e Aek{a 9=e,
Ae4le ke romn, p2I muslmano Aek jmaAt sa9e motnI =tR lgaD=e
ke sfX 9;ne prt Aave nhtr =hId 9; jay. yu)0 = 9=e, Tya&
su0I ke AemnI vcma& rat AavI j=e. sfX 9ya ivna drek pot potanI
jgaAe prt AavI j=e, Ane Ae jmaAt =hId 9; j=e. p2I
muslmano Aek jmaAt sa9e motnI =tR lgaD=e ke Aave to sfX
9;ne j Aave, teAo yu)0 kr=e Tya& su0I ke AemnI vcma& rat AavI
j=e,Aa Ane te sfX 9ya ivna pot potanI jgaAe prt AavI j=e,
Ane Ae jmat =hId 9; j=e.p2I muslmano Aek jmaAt sa9e motnI
=tR lgaD=e ke prt n Aave p8 sfX 9;ne j ! teAo l6=e Tya& su0I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
438

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Maara Pyara Aaka


na Pyara dIvanaAo Ane dIvanIAo !
Aap8e Aap8a ip/y Aaka v mOla
na iv=aX gyb ivqe hdIqona
p/ka=ma& ccaR krI, jena9I Aap8ne Ae ja8va myu& ke Aap8a nbI
ma4e je ;LmI iv=aXta Aap8e manIAe 2IAe Ae `alI AkIdt
j n9I bLke Aap8ne Aena pr hdIqono puravo p/aPt 2e, Ane kem n
hoy ! maNyta j hdIqona Aa0are bnavama& AavI 2e. jenI maNyta
phelI hoy Ane p2I puravo =o0e to Aema& vasnane p8 d`l hoy =ke
2e, jem ke devb&dI Ane vhabIAe kyu% ke, maNyta phelI bnavI Ane p2I
nIkya puravanI =o0ma& ! to nkaraTmkne le Ane hkaraTmkne ;radapUvkR
4aXe ! ko; hkaraTmk9I sval lave to gme tem krI jvab AapI de !
Aevu& n ivcare ke sval krnar potanI vat l;ne n9I AaVyo bLke Ae
svalma& ALlah Ane rsUlna frmanne l;ne AaVyo 2e. sara&= Ae ke
jenI maNyta phelI Ane puravanI =o0 p2I hoy Aenu& pir8am Aevu& j
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
437

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aave 2e ! Ane Aap8ne vato bdlvanI jrt n9I ka. ke, maNyta
kuAaRn Ane hdIqna p/ka=ma& bnavvama& AavI.
ku A aR n ko de ` kr rah lI mE & n
HdIqko de ` kr Aage b7a
wlmako shara bnaya mE & n
;jmaA pr kam tmam ikya
Aaje Aap8I ccaRno ivqy 2e ;Lme gyb s&b&i0t ANy p/s&go
Ane pa&c vStuno ;Lm jeno wLle` sUrAe lukmannI A&itm Aaytma&
2e. gt p/kr8ma& je hdIqono wLle` 9yo Ae p2I Aa ccaRnI jrt
n9I, p8 Amuk vato jene bd\AkIda loko piBlkne =&kama& na`va
ma4e wpyogma& lave 2e Aena jvabnu& v8Rn piBlkne bcavva ma4e
krvu& p8 jrI 5re 2e, Ae4le Amuk `as p/s&gono wLle` Ah krvama&
Aave 2e, ALlah tAala mne hkk khevanI Ane tmne b0a&ne hkk
sa&-XvanI Ane AenI wpr Aml krvanI tOfIk Ata frmave.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

HdIqe pakno `ulaso 0

muslmano kaifro sa9e yu)0 kr=e, kya de=ma& Ae bnav bn=e, Ae


kaifr ko8 h=e,yu)0 kevI rIte l6vama& Aav=e,phela& ke4lI jmaAto
j=e, AemnI sa9e kevI =tR lgaDvama& Aav=e, Aemnu& pir8am =u& Aav=e,
A&tma& k; jmaAtne ivjy mX=e, teAo kevI haltma& h=e, kya bapna
so 2okra h=e, teAoma&9I Aek j @v&t rhI j=e, teAoma& djjal AavI
j=e, teAo ke4la ma8sonI jmaAtne mokl=e, teAo ko8 h=e, temna
nam =u& h=e, teAo kona idkra h=e, temno s&b0
& kya ku4b
&u 9I h=e, teAonI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
439

muLla AlI karInu& m&tVy 0

djjal sa9e p/9m l6va jnar d= ma8sonI mubark jmaAtno


wLle` 9yo AenI babt hzrt muLla AlI karI
frmave 2e
fIih mAa kOinih imnl mu'ijzai
t dlaltun Ala ANNa ;Lmhu muhItum
jzait
ibl kuiLlyait vl juz;Yyait imnl ka;nait v gyirha. Aa hdIqma&
moijzo hovanI sa9e Ae saibt 9ay 2e ke huzUr
nu& ;Lm kuiLlyat
Ane juiz;Yyatne 3erI vXel 2e, bnavo Ane Ae isvaynI bI@ vato
sa9e. imk>aRt, -ag, pej n&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
440

im+kat babul malaihm, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

ds svaronI Aek jmaAtne mokl=e, in=&k ! hu& jr9I Aemna&


nam,Aemna& bapna& nam,Ane Aemna 3o6aAono r&g AoX`u& 2u&, teAo
Ae smye jmIn pr w]am svar h=e. Aane muiSlme irvayt krI 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
svarI 3o6a pr 9=e , te m na 3o6ano r& g ke v o h=e vge r e , 38a
dU r na -ivQynI `bro 2e je bnavo ikyamtna ink4ma& bn=e, Aap8a
nbIAe vqoR phela& shabane `br AapI, jene Tyar9I l;ne
Aaj su)aI muslmano kbUlI ra 2e, Ane svR Tyar9I l;ne Aaj
Ae frmaVyu& Ae4le
su)aI rah jo; ra 2e, svRne ykIn 2e ke, nbI
jr9I 9;ne rhe=e. =u& Aa gybnI `bro n9I ? 2e ! Ane jr9I 2e. to
p2I muslmano Aene Tyar9I l;ne Aaj su0I manI ra 2e Ane jya&
su0I muslmano rhe=e Aene manta rhe=e ka. ke, Aa Ahle suNntnI
maNyta 2e. vma tdrI nfsun maza tkisbu gda. ko; jan n9I ja8tI
ke kale =u& kr=e. Aa kuAaRnnu& Aelan 2e p8 Aeno mtlb Ae j
ja8vano 2e jene jatI ;Lm khevama& Aave 2e, Ane kuAaRn nkaraTmk
Aene j btavI ru& 2e, Ata;ne nh. ka. ke, Aap8a nbI
Ae
wproKt hdIqma& AenI `br AapI Ane svR muslmanoAe Aene SvIkarI
Ane ko;Ae nbIne Ae sval n kyoR ke mfatIhul gyb
gybne kuAaRne
nkaraTmk ku& to tme potanI hdIq9I Aene hkaraTmk kem bnavI ra
2o ? sval n krvo Ane manI levu& Ae Ae vatnI dlIl 2e ke shaba
ja8ta hta ke kuAaRnnu& nkaraTmk jatInu& 2e, Ane nbInu& Aene potana
fmaRn9I hkaraTmk bnavvu& Ata; 2e. to Aama& Ata;nI maNyta
shabanI maNyta 2e. Aa Aaytne Ata;no nkaraTmk bnavI =kta
n9I, Ae4le Amara Aala hzrte `bIrnu& -aqa&tr `br AavavaXo kyu.%

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ke sa&j p6I j=e, Ane teAo sfX 9ya ivna pot potanI jgaAe prt
Aav=e, Ane Aa jmaAt =hId 9; j=e. hve co9o idvs 9=e, bakI
rhela muslmano l6va ma4e teEyar 9; j=e, ALlah tAala Aemne
sfXta Aap=e. teAo Aevu& yu)0 l6=e ke Aevu& yu)0 Kyarey l6vama& nh
AaVyu& hoy, Tya& su0I ke pxI Aemna wpr9I psar 9va ma&g=e, Ae
l+krne pa2X 2o6I nhI =ke ke mrIne p6I j=e. p2I Aek bapna puone
g8vama& Aav=e jeAo s&~yama& so hta, lokone teAo mX=e nh,
Aema&9I Aek j bakI rhI gyo h=e, p2I kya gnImtna mal pr `u=I
Aave Ane kyo varso vhe&cvama& Aave ! muslmano Aema& VySt h=e ke,
Aek `trnak l6a;nI `br sa&-X=e je phela&9I p8 v0Ine h=e,
Aemne firyad mX=e ke AemnI pa2X djjal Aemna 3rvaXaAoma&
pho&cI AaVyo 2e, Aa `br sa&-XIne Ae loko b0u& fe&kI de=e, djjal
trf )yan kr=e,

Aapna khevano -ava9R 0

hzrt AlIna ha9e ivjy 0

hdIq n&. hzrt shl ibn sAd


rsUluLlah
Ae `Ebrna idvse frmaVyu&

9I irvayt 2e ke,

AavtI kale Aa z&6o hu& jr9I Aeva Vyiktne AapI= jena ha9e
ALlah ivjy Aap=e Ae ALlah Ane Aena rsUlne ip/y ra`e 2e,
ALlah Ane Aena rsUl Aene ip/y ra`e 2e. lokoAe svar krI, Ane
rsUlLu lah
pase AaVya. drekne Ae j Aa=a htI ke Aene j Aapvama&
Aav=e. to Aape frmaVyu&, AlI ibn AbI tailb kya& 2e ? lokoAe
ivn&tI krI, Ay ALlahna rsUl ! AemnI Aa&`o AavI 2e. Aape
frmaVyu&, ko;ne AemnI pase moklo. lavvama& AaVya. ALlahna rsUl
Ae AemnI Aa&`oma& 9Uk mubark na~yu&, to Aemne i=fa mXI g;
ja8e Aemne tklIf j n htI ! Aape Aemne z&6o AaPyo, to hzrte
AlIAe ivn&tI krI, Ay ALlahna rsUl ! hu& AemnI sa9e l6I= ! Tya&
su0I ke teAo AmarI jeva 9; jay. Aape frmaVyu&, nrmI9I kam lo !
jyare tme medanma& wtro to Aemne ;SlamnI davt Aapo ! Ane Aemne
btavo ke ;Slam SvIkarvama& Aemna pr ALlahno =u& hkk vaijb
9ay 2e, ksm ALlahnI ! tara 9kI ALlah Aek ma8sne ihdayt
Aape to Ae tara ma4e lal W&4o9I v0Ine 2e. bu`arI Ane muiSlmno
puravo im+kat, pej n&.
0

hdIqno `ulaso 0

kale z&6o AapI= Ae4le ke kale hu& p8 @v&t rhI= Ane Ae p8


@v&t rhe=e, jene AapI= tena ha9 pr ivjy mXIne j rhe=e, Ae ALlah
Ane rsUlne ip/y ra`e 2e idlnI `br, ALlah Ane rsUl Aene ip/y
ra`e 2e Aena9I v0Ine gybnI `br, AavelI Aa&`ne Aapna 9Uk9I
in=&k ! i=fa mX=e Ae p8 gyb, shabaAe kalnI `brne in=&k !
kbUlI lI0I AemnI nbI ma4e gybda& hovanI maNyta. nbIAe `br
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
442

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Aapna khevano -ava9R Ae 2e ke Aape je `br AapI Ae moijzo


2e Ane Ae p/ma8enI bI@ gyb s&b&i0t `bro Aapna moijzaAo
ne kuLlI, juz; drek p/karnu& ;Lm
2e p8 vaStvma& Aap8a nbI
Aapvama& AaVyu& 2e. Aapne kheva ma4e ma{a )yan AapvanI jrt
ne -UtkaX Ane -ivQykaXnI
2e,Ane Ae4le to shaba nbIAe pak
je `br Aapta tena pr
`bro pU2ta hta, Ane nbIAe pak
kaiml ykIn ra`ta hta. Ane vtR m ankaXma& je Aaytonu & `o4u &
-aqa&tr krIne =&kaAo wpiS9t krvama& Aave 2e te Aayto shaba
same htI,p8 Aemna idlo idmagma& AevI ko; =&ka su)0a& n AavI htI.
jeno mtlb j Ae 2e ke gybnI nkaraTmk Aayto Ane gybe nbInI
hkaraTmk Aayto bNne potanI jgaAe brabr 2e, Aek Ae btave 2e ke
jatI gyb `uda ma4e j 2e, Ane bI@ Ae btave 2e ke Ata; `udanI
;C2a9I 2e, Ae jene Aapva ;C2e Aape. bNne p/karnI Aaytoma& k=o j
iv)0 n9I, shabanu& manvu& Ane nbI9I Ae p/karna svalo krva
Ane nbInu& btavI Aapvu& hkaraTmk Ane nkaraTmk AaytonI AmlI
tfsIr 2e, Ane ;Lme gybma& jatI Ane Ata;no tfavt 2e Ae vatno
p8 s=kt puravo 2e, ka. ke,Aa p/ma8ena tfavt ivna nbIne gybnI
vat pU2vI Ane nbInu& btavvu& bNne =rAn =Ky 9; =ktu& n9I.
Ku LlI Ane juz; ;Lm kone khevama& Aave 2e Ae tmne drek vStu
mara ma4e p/kai=t 9; g;. Ae hdIqma& btavI devama& AaVyu& Tya&9I
Aene frI9I ha&sl krI =ko 2o. 4U&kma& Ae ke Aek 2e yu)0 9=enu& ;Lm Ane
Aek 2e Ae yu)0ma& =u& =u& 9=enu& ;Lm, yu)0nu& ;Lm kuLlI Ane Aena
drek -agnu& ;Lm juz;, to huzUrne bNnenI `br 2e Ane `br htI
Tyare to Aape `br AapI ! Ae p/karnI `brone l;ne to hzrt muLla
AlI karIAe ku& ke nbIne kuLlI t9a juz; bNne ;Lmo Aapvama& AaVya
2e, Ane kuLlI t9a juz; ;Lm khevu& dlIl ivnanu& nh bLke hdIq9I j
levama& AaVyu& 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
441

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

hdIq n&. hzrt Ans


1 Ae frmaVyu&

9I irvayt 2e nbIAe Akrm

hzrt zE d hzrt fr Ane hzrt ;Bne rvaha


nI =hadtnI `br Aavta& phela& =hadtnI
`br AapI. Aape frmaVyu&, z&6o hzrt zEde lI0o p2I teAo =hId 9;
gya,p2I hzrt jafre lI0o Ane teAo p8 =hId 9; gya, Tyar bad
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
443

n&.
0

hdIqno `ulaso

isirya p/de=na mOta mukame 9; rhela kaifro sa9ena yu)0nI nbI


mdInama& besIne potana shabane `br AapI ra hta, Ah
hjaro ma;lona A&tre9I ;Lm Ane dIdar bNne saibt 9ay 2e. z&6o
kona ha9ma& AaVyo Ane Ae =hId 9yo nam sa9e k/mvar Aape `br
AapI, z&6o kona ha9ma& AaVyo Ane ivjy p/aPt 9yo Ae p8 Aape
btaVyu&. nbIAe yu)0 s&b&i0t Aa `bro Tya&9I `br Aavta& phela&
AapI htI. nbI fmaRvI ra 2e Ane shaba kbUlI ra 2e. Ae Ae vatnI
dlIl 2e ke shabanI maNyta htI ke nbIne gybnu& ;Lm Aapvama&
AaVyu& 2e, Ane nbI shabane btavI ra 2e Ae Ae vatnI dlIl 2e ke
nbI gybna ;Lmma& potano mukam btavI ra 2e, Ane nbI ma4e
gybnI je maNyta 2e Aene p/oTsahn AapI ra 2e. jene gybna ;Lmma&
potanI =an btavvI n hoy A9va Ae maNyta ;Slam iv)0nI hoy
to nbI trf(aI Ae kam AiStTvma& AavI =ktu& n9I. Aap8a Pyara
nbI
nu& Pyaru& Pyaru& frman 2e ;NnI Ara mala trvn v Asmw
mala tsmwn. itrimzI je tme n9I jota hu& jow& 2u&, tme je n9I
sa&-Xta hu& sa&-Xu& 2u&.
Aala hzrt frmave 2e
ijs trf w5 g; dmme& dm Aa gya
ws ingahe ;nayt pe la`o& slam
dUro nzdIkke sunnevale voh kan
K ane lAle kramt pe la`o& slam
HdIq n&. hzrt Ans
9I irvayt 2e. fmaRve 2e ke
Aohd pha6 pr c7ya Ane AapnI sa9e hzrt AbUbkr,
nbI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
444

mOtana yu)0nI mdInama& nbIAe `br AapI 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
hzrt rvahaAe lI0o Ane teAo p8 =hId 9; gya, AapnI Aa&`o9I
Au vqaR 9; rhI htI, Tya& su0I ke ALlahnI tLvare z&6o lI0o Ane
ALlahe Aemna pr ivjy AaPyo. bu`arI iktabul mnaikb, -a., pej

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AapI nbInI pote gyb ja8vanI maNyta. vma tdrI nfsum maza
tkisbu gda. ko; jan n9I ja8tI ke AavtI kalma& =u& kr=e. Aa
Aaytno mtlb 2e ma8s AapmeXe n9I ja8I =kto p8 ALlahnI
Ata(aI ja8I =ke 2e jem ke Aap8a nbI
Ae Aap8ne `br AapI
ke AavtI kale z&6o hu& Aeva Vyiktne AaPaI= jena ha9 pr ALlah
tAala jr9I ivjy Aap=e. Ane Aevu& j 9yu& jevu& Aaka v mOla
Ae frmaVyu.& hzrt Aa;=ana gt frmanno p8 jvab 2e, hzrt
AlIAe ku& ke hu& AemnI sa9e l6I= Tya& su0I ke teAo AmarI jeva 9;
jay.Ae =Bdo nbI
na frmanne Aa0ar bnavIne j hta ke Aape
frmaVyu& htu& ke kale jene hu& z&6o AapI= tena ha9 pr ivjy mX=e. sara&=
Ae ke hzrt AlIAe Ane s3Xa shaba je yu)0ma& hta svRAe nbInI
vat pr ykIn krI lI0u& htu& Ae4le to drekne Ae =o` hto ke Ae z&6o
Aena ha9ma& hoy Ane ivjy Aena ha9e mXe. Ane bI@ AemnI tmNna
Ae4la ma4e htI ke nbIAe ALlah Ane rsUlne Aena9I mhoBbt 2enI
b=art Ane `u= `br s&-aXavI htI. potane ALlah Ane rsUl9I
mhoBbt 2e Ae to potane `br hoy 2e ka. ke, ma8s ma4e potana
idlno ivcar gyb n9I p8 Ah nbI trf9I je gybnI `br
Aapvama& AavI htI tene nbI isvay ko; ja8I =ktu& j n9I.

hdIqno `ulaso 0

Aohd pvRtnu& Aapna Aagmn pr vjdma& Aavvu& to Aapnu& ja8I


levu& ke -Uk&p n9I AaVyo bLke Aa mara Aagmn pr vjdma& AaVyo 2e.
Aapne Ae p8 ja8 hovI ke 5okr marva9I Ae iS9r 9; j=e, in@Rvna
;rada9I vakef hovu&, Aapnu& potana AvsannI halt9I vafef hovu& ke
mne =hId krvama& nhI Aave. hzrt AbU bkrna AvsannI halt9I
vakef hovu& ke Aemne p8 =hId krvama& nh Aave. hzrt wmrna
AvsannI halt9I vakef hovu& ke Aapne =hId krvama& Aav=e. hzrt
wSman gnIna AvsannI halt9I vakef hovu& ke Aemne p8 =hId
krvama& Aav=e, Ane Aape je p/ma8e frmaVyu& htu& Ae j p/ma8e 9yu&.
vqoRnI wmr =rIfe Aape duinya9I Aa`ert trfno sfr kyoR, Aapne
pU2Ine AapnI h mubark levama& AavI.
0

Hzrt AbUbnu& Avsan

Aap p2I hzrt AbU bkr


muslmanonI Aekmit9I
`lIfa bnavama& AaVya. Aape be vqR be mhIna Ane Amuk idvs
i`laftnu& pd s&-ayu& Ane vqRnI wmre jmaidyul w`ra ihjrI
sn. ma& Aapnu& Avsan 9yu&.
VaaikdI Ane haikmma& 2e hzrt Aa;=a
frmave 2e, ipta@
hzrt AbU bkr
nI bImarIno Aar&- Aa p/ma8e 9yo ke
jmaidyul w`ra somvarna idvse Aape gusl frmaVyu&. Ae idvse 38I
j 5&6I htI je Aapne lagI g;. Aapne tav c7I gyo Ane p&dr idvs
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
445

hzrt wmrnI =hadt

Aapna Avsan p2I hzrt wmr fake Aazm


`lIfa
bnavvama& AaVya. Aape ds vqR, 2 mhIna Ane car idvs i`laftnu&
kam kyu%, p2I Aapne =hId krvama& AaVya. bu`arI =rIfma& 2e hzrt
Ae bargahe ;lahIma& duAa krI ALlahuMmr zuknI =hadtn
wmr
fI sbIilk vjAl mOtI fI blid rsUilk. Ay ALlah ! Mane tara
magRma& =hadt Ata frmav, Ane tara rsUlna =herma& mne mOt nsIb
frmav.
nI duAa Ae p/ma8e kbUl
TaarI`ul `ulfama& 2e hzrt wmr
na AiGnpUjk gulam AbU lulhu e
9; ke hzrte mugIra ibn =uAba
Aapne firyad krI ke Aeno mailk AenI pase9I drroj car idrhm le 2e,
Aap Aema& kmI kravI Aapo. Aape frmaVyu&, tu& su9ar Ane luharnu& kam
saru& ja8e 2e Ane tne nk=Ikarm p8 Aav6e 2e, Ae4le tara ma4e
drrojna car idrhm v0are n9I. Aa jvab sa&-XIne Ae guSsama& caLyo
gyo, 9o6a idvs p2I hzrt wmre Aene pa2o balaVyo Ane frmaVyu&, tu&u
kheto hto ke Aap frmavo to hu& AevI 3&4I bnavI Aapu& je hva9I cale !
Ae8e trIko bdlIne ku& hu& tmara ma4e AevI 3&4I bnavI AapI= jenu&
loko hme=a& v8Rn krta& rhe=e ! jyare Ae caLyo gyo Aape frmaVyu&, Aa
2okro mne ktlnI 0mkI AapIne caLyo gyo 2e ! p8 Aape AenI
iv)0ma& ko; kayRvahI n krI. Ae gulame AapnI hTyano pako ;rado
krI lI0o, -ala pr A8I lgavI Ane Aene zerma& boXI, hzrt wmr
miSjde nbvIma& fjrnI nmaz ma4e t=rIf l; gya, Ane AapnI
Aadt htI ke Aap tkbIre thrIma phela& frmavta hta ke sfo sI0I
kro ! Aa vat sa&-XIne Ae gulam AbU luluh sfma& n@k AavIne
w-o 9; gyo, p2I Ae8e Aapna `-a Ane kU`ma& be 3a kyaR, jena9I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
446

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

-ag, mnaikb, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Aohd 9&-I ja ! hzrt Ans fmaRve 2e ke maru& Anuman 2e ke


Aape Aene 5okr marI tara pr nbI, isIk Ane be =hId 2e. Bau`arI

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
su0I Aap bImar ra. Ae Arsama& Aap nmaz ma4e miSjdma&
p0ram8I n krI =kya. p2I Ae j bImarIma& Aapnu& Avsan 9yu&.
Ane je p/ma8e Aap8a nbIAe frmaVyu& htu& 9yu&.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
hzrt wmr Ane hzrt wSman hta.
Ae
0/ ujva laGyo to Aape fmaRVyu&

hzrt wmrnI =hadt p2I Hzrt wSman gnI


muslmanona AmIr Ane `lIfa bnavvama& AaVya. Aape bar vQaR
su0I i`laftnu& pd s&-aXI ra~yu&, =na 2 vqRma& lokone Aap9I ko;
firyad n htI, bLke loko Aapne hzrt wmr9I p8 v0are ps&d krta
hta ka.ke Aap 38a dyaXu hta. pr&tu Ae p2Ina 2 vqRma& Amuk gvnRrne
l;ne lokone Aap9I i=kayt 9va lagI htI. imsrma& Aape ABduLlah
ibn AbI srhne gvnRr inyukt kyaR hta. be vqRma& imsrna loko
AapnI firyad krva laGya Ane Aem8e hzrt wSman gnI9I NyaynI
ma&g krI. Aape p ara Aemne smjaVya Ane ku& ke hve p2I tmarI
ko; firyad n AavvI jo;Ae. gvnRre ko; prva n krI Ane mdIna firyad
ma4e jnaraAone ktl kravI na~ya jena9I imsrnI halt v0are `rab
9; g;, Ane Tya&9I satso ma8so firyad l;ne AaVya, Ane shabane
p8 gvnRrnI krelI nahkk hTya babt ku&. Amuk shabaAe hzrt
wSmanne ivn&tI krI ke ABduLlahne ra@namu AapIne AenI jgaAe ko;
yoGy Vyiktne gvnRr bnavI Aapo ! Aape frmaVyu&, Aemne je kbUl
hoy Aenu& nam Aape hu& Ae Vyiktne inyukt krI AapI= ! Aem8e hzrt
muh&md ibn AbU bkrnu& nam btaVyu&, Aape kbUlI lI0u& Ane AemnI
gvnRrI ma4e l`a8 krI AaPyu&, b0a hzrt muhMmd ibn AbU bkrne
l;ne imsr trf rvana 9ya. rStama& Aemne Aek hB=I gulam jLdI9I
imsrna magR jto de`ayo, teAone =k jevu& laGyu& to AenI 0rpk6 krI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
447

Aek devb&dI mOLvI 0

Aap8a nbI
nI =ane ;Lme gyb ke vqoR p2I konI mot k;
rIte 9=e tenI p8 Aap8a nbI
Ae `br AapI, je Aek hdIq9I
nh ka&; ke4lIye hdIqo9I SpQ4 2e. to p8 devb&dI mOLvI nbIAe pak
nI iv)0ma& potanI firyad Aa p/ma8e no&0ave 2e, Ane nbI
nI sa9enI potanI du+mnIne Aa p/ma8e p/g4 kre 2e
Agr huzUr Aailmul gyb hote to hudEibyame& hzrt wSmankI
=hadtkI Afvah sunte hI frma dete ke yh `br glt hy, wSman
mkkame& iz&da hy,shabAe ikramkI ;TnI b6I jmaAt tk ko Asl
vakeAaka k+f nh huva. maihl kadrI, faran tOhId n&br, pej n&.

Hzrt wSman gnInI =hadt 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ane pU2pr2 krta& Ae ja8vama& AaVyu& ke Ae AmIl moimnInno p
l;ne imsrna gvnRr pase j; ro 2e tema& hzrt wSman gnIne mohr
marvama& AavI htI, Ane hzrte muhMmd ibn AbU bkr Ane bIja
ANy lokonI hTya krI na`vanu& l`vama& AaVyu& htu,& teAo prt AaVya
Ane shabane Ae p v&caVyo. svR naraj 9ya, AmIl moimnInne
pU2ta& Aevu& ja8va myu& ke Aema& bd\ma=I mrvannI htI. lokoAe
mrvanne AapI devanI ma&g krI p8 Aape Aena9I mna; krI AapI
Ae4le blva;no o0 v0I gyo Ane Aem8e Aapna 3rne 3erama& l;
lI0u,& Ane 9o6a idvs p2I bIjana 3rma&9I Aemna 3rma& kUdIne Aapne
Ae vqoR phela& je
=hId krI na`vama& AaVya. Ane nbIAe pak
`br AapI htI ke wSman =hId 2e Ae pUrI 9;, Ane nbIna frmanma&
9o6o p8 frk n AaVyo. Ane Aave p8 kem krI nbIne gybnu& ;Lm
Ae `br AapI Aena9I
Aapnar ALlah tAala 2e, Ane nbI
;=aro 2e ke mne Ae p/karno gyb p8 Aapvama& AaVyo 2e, Ane Aama&
Ata; maNyta glt n9I. motnu& ;Lm Ane mr8nI jga Ane smynu&
;Lm vaStvma& ALlah tAala pase j 2e p8 ALlah potanI k<pa9I
potanI bargahna ip/yne Aapva ;C2e to Aape 2e, Ata; nkaraTmk
n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aap p6I gya, Ae p2I Ae8e bIja nmazIAo pr huMlo kyoR, Ane ter
ma8sone 3ayl kyaR, tema&9I 2 ma8so =hId 9; gya. Aek ;rakIAe
Aena pr kp6u na`Ine Aene fsavI lI0o to Ae8e AaTmhTya krI lI0I.
8 idvs p2I hzrt wmrnu& zul hJja bu0varna idvse ihjrI
sn.ma& vqRnI wmre mdInama& Avsan 9yu& Ane Aapne nbIAe
na hujrama& dfn krvama& AaVya. AapnI duAa Ane nbIAe
pak
nI gybnI `br p/ma8e Aapne =hadt p/aPt 9;.
pak

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
448

GaujratI -aqa&tr

HdIq9I jvab

itimRzI Ane ;Bne majama& hzrt Aa;=a


9I irvayt 2e
ke, nbI
Ae Aek idvs hzrt wSman
ne ku& ke Ay
wSman ! ALlah tAala tmne Aek `mIs pherav=e, p2I lokoAe
`mIs wtarvanI vat kre to AemnI ;C2a pr `mIs ka7I n na`=o.
Ae4le ke tmne i`laft Aapvama& Aav=e to tme ko;na kheva pr
i`laft 2oD=o nh.
Ae4la ma4e je idvse AapnI =hadt 9; Aape hzrte AbU shlane
ku& ke huzrU
Ae mne i`laft ivqe visyt krI htI Ae4le hu& Ae visyt
pr kaym 2u&, Ane je ka&; mara pr ivtI rhI 2e Aena pr sb/ krI ro 2u&.
Aa hdIq Ae SpQ4 krI rhI 2e ke hzrt wSmanne i`laftnu& pd
mX=e, Ane i`laftnu& pd Av+y nbIAe pakna duinya9I prdo frmaVya
p2Inu& 2e, Ae4le hudiE byama& je Afva felavama& AavI Aena glt hovanu&
nbIAe pakne ;Lm htu& ka. ke, Aape hzrt wSmanne `laftnI b=art
s&-XavI htI je Aape =hadt v`te jaher krI.
Aa hdIq SpQ4 krI rhI 2e ke nbIAe pak
ne hudEibyama& je
bnav bNyo tema& sTy =u& AenI `br htI p8 jene n manvu& hoy Ae
bI@ hdIqo pr )yan =a ma4e Aape ?! Aemnu& kam nkaraTmknI Aek
vatne manI leva hjaro hkaraTmkne 2o6I Aapvanu& 2e ! Aem8e
potana idmagma& Ae vat 5savI lI0I 2e ke nbIne gybnu& ;Lm n9I,
Ae4le AemnI njr nkaraTmk pr j p6vanI 2e, -lene ihkmt9I Aeno
jvab bnI =kto hoy ! Aa 2e AemnI du+mnI ke bne Aevu& kam nhI krvu&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
449

jo;A
jo;Aee !
Naamke mu s lma& ho vrna
Tau m du + mnke be h I ~vah ho
HdIq n&. hzrt Aa;=a
irvayt kre 2e ke Ame
nI pTnIAo AapnI sevama& htI, hzrt faitma
nbI
AaVya&, guPt n9I ke AemnI cal rsUluLlah
nI cal jevI htI.
huzrU e Aemne jo;ne frmaVyu,& be4I mhRba ! Pa2I Aapne besa6I Ane Aemna
kanma& ko; vat krI, to Aap pok mUkIne r6va laGya&. huzUr
Ae
Aemne ic&itt jo;ne frI kanma& ka&; frmaVyu& to Aap hsva laGya&.
jyare rsUluLlah
Tya&9I w-a 9; gya, me& Aemne kanma& krelI vat
ivqe pU2yu& , Aem8e frmaVyu&, hu& rsUluLlah
na rhSyne jahe r nh
kru&. jyare nbIAe pak
nu& Avsan 9; gyu&. me& ku&, hu& tmne mara
Ae hkkno vaSto Aapu& 2u&. je maro tmara pr 2e ke mne Ae guPt vatnI
ja8 kro ! Aem8e frmaVyu&, hve hu& btavI= ! jyare Aape p/9m v`t
mara kanma& ku& to Aape mne btaVyu& ke dr vqeR Aek v`t ijb/;l marI
sa9e kuAaRnnu& dor krta p8 Aa vqeR be v`t dor kyu%, Ane hu& ja8u& 2u& ke
motno smy ink4 9; gyo 2e. ALlahno 6r ra`=o Ane sb/9I kam
le=o, hu& tmara ma4e 38o j w]am AagX jnar 2u&. to hu& r6va lagI.
jyare Aape mne ic&itt jo; to bI@ v`t mara kanma& ku&, Ay
faitma! Tau& Aena9I `u= n9I ke tu jNntI AortonI Aagevan 2e !
A9va ;manvaXI AOrtonI, Ane Aek irvaytma& 2e Aape kanma&
ku& ke
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
450

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Jo huzUr gyb ja8vavaXa hot to hudEibyama& hzrt wSmannI


=hadtnI Afva sa&-XIne trt frmavI Aapta ke Aa `br `o4I
2e, wSman mkkama& @v&t 2e, shabaAe ikramnI Aa4lI mo4I
jmaAtne mUX vakyano f+f n 9yo.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
bg6e Aevu& j krvu& ! vaStvma& je du+mn 2e Aemne ka&; krvanu& rhI j n
gyu& ! Aemnu& kam khevato namno muslman krI ro 2e. duinyama& Kyare
ko; kaifr Ane germuiSlm trf9I nbI
nI tOhIn krvama& Aave 2e
to Aap8a k/o0no par rheto n9I Ane Aap8e Aena9I bdlo levana
davma& lagI j;Ae 2IAe, p8 Ah to nbInI bura; Ane guSta`Inu&
kam bIjo ko; nh kLmo p7nar j krI ro 2e ! p2I Aena ivqe Aap8e
=u& krvu& jo;Ae ! du+mn9I p8 v0Ine Aemna9I du+mnI ra`vI

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

HdIqe pakno `ulaso 0

Aa hdIqma& nbIAe pak


Ae potana AvsannI `br AapI,
hzrt faitma nbIAe pak
nI @- mubark(aI Aapna AvsannI
`br sa&-XIne r6va laGya&. Aa Ae vatnI dlIl 2e ke hzrt faitma
Aapne gyb ja8nar manta& hta& Ae4le `br sa&-XIne Aena pr
ykIn krI lI0u& Ane r6va laGya&. Aapne ic&itt jo;ne srvre Aalm
Ae gybnI bI@ `br AapI ke Ahle bytma& p/9m tma&
Avsan 9=e. to Aa `br pr p8 Aem8e ykIn krI lI0u& Ane AemnI
ic&ta `u=Ima& ferva; g; ! I@ `br Ae AapI ke tme jNntI 2o !
co9I `br Ae AapI ke jNntma& tmaru& pd mhan 2e, tme jNntI
AortonI Aagevan rhe=o ! Ahle bytma& faitmana p/9m motno
mtlb Ae 2e ke bIja lokonu& Tya& su0I Avsan 9=e nhI ! Ane Aam j
9yu& ke Ahle bytma& p/9m Aapnu& Avsan 9yu& .hzrt Aa;=aAe
Aemne nbIAe pak
nI kanma& krelI vat babt malUm ky%u to
nbIAe pakna Avsan p2I Aape Aemne je gbynI `bro nbIAe
pake btavI htI khI s&-XavI. Aana9I Ae SpQ4 9yu& ke hzrt
Aa;=aAe p8 Ae vato kbUlI lI0I. Aeno mtlb Ae ke nbIAe pak
ma4e gybna ;LmnI maNyta AemnI p8 2e, je hdIqma& Aemna
trf9I AavtI kalna ;Lme gyb ivqe nkaraTmk vat v8Rn 9; 2e
teno mtlb zatI ;Lme gyb levama& Aav=e. Ata;no ASvIkar
n9I, ka. ke, Ata; to teAo pote kbUlI ra& 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
451

SahabaAe ccaR kem n krI ?

Aap8I maNyta to Ae j 2e ke sUrAe lukmannI A&itm Aaytma&


;Lme gyb s&b&i0t je pa&c vStunu& nkaraTmk v*aRn 9yu& Aeno mtlb
2e jatI nkaraTmk, Ata; nkaraTmk nh ! ka. ke Ata; nkaraTmk
manI levama& As&~y hdIqono ASvIkar 9ay 2e. Ae4le Ata;
nkaraTmk n9I.
Aap8o krelo Aa frk Ae4le n9I ke Aap8e manIAe 2IAe, bLke
shabanI maNyta p8 Ae j htI ke Aema& nkaraTmk jatI 2e Ata;
n9I ka. ke, hdIqma& mfatIhul gyb s&b&i0t Aek nh Anek hdIqo 2e
Ane AenI irvayto Aemna trf9I krvama& AavI. Aemna trf9I
iv)0ma& ccaR n 9vI Aemna Ata; hkaraTmknI maNytanI dlIl 2e.
HdIq n&. wMmul fzl ibNte hairq9I irvayt 2e. Aap
rsUluLlah
nI sevama& AaVya& Ane ivn&tI krI, Ay ALlahna
rsUl ! me& ratma& Aek `trnak SvPn joyu.& nbIAe pak
Ae frmaVyu,&
Ae =u& 2e ? ivn&tI krI, Ae -y&kr 2e ! frmaVyu&, Ae =u& 2e ? ivn&tI krI ke me&
joyu& ke Aapna =rIrno Aek 4uk6o mara `oXama& ra`vama& AaVyo.
rsUluLlah
Ae frmaVyu&, tme saru& SvPn joyu& 2e ! Ane p2I Aape Ae
SvPnnI tabIr btavI jeno wLl` hdIqma& Aa p/ma8e 2e

;N=aALlah ! faitmana Tya& 2okrano jNm 9=e, je tmara


`oXama& Aav=e. faitmane Tya& husEnno jNm 9yo je mara `oXama&
nI i`dmtma& AavI, Ane husEnne
AaVyo, Aek idvs hu& rsUle pak
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
452

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

fza;le Ahle byt, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Aa tklIfma& ma& Avsan 9vanu& 2e, to hu& r6va lagI. Aape


frI9I mara kanma& ku& ke hu& Ahle bytma& p/9m Aap pase jnar 2u&. to
hu& hsva lagI. Aa irvayt bu`arI Ane muiSlm bNnema& 2e. im+kat,

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

hzrt faitmaAe jyare 2okrano jNm AaPyo Tyare wMmul fzlAe


Ae frmaVyu.&
ku& ke faitmana Tya& 2okrano jNm 9yo jem rsUlLu lah
Aa0ar SvPn pr n9I bLke Aa0ar frmane rsUl 2e. jyare wMmul fzl
hzrt husEnne l;ne nbI
nI sevama& AaVya& to nbIAe pak
Ae AemnI =hadtnI `br AapI. jyare ke AemnI =hadt muhrRm,
juMAana idvse, ihjrI sn ma& 9;, Ane nbIAe pake p/9m mulakatma&
AenI `br AapI. Ane AemnI =hadt k; jgaAe 9=e AenI p8 `br
AapI, Ae jganI ma4I kevI h=e AenI p8 `br AapI, AapnI wMmt
AemnI hTya kr=e Ae4le ke muslmano, AenI p8 Aape `br AapI.
Ae4le ke ma&na pe4ma& =u& 2e Ae p8 btaVyu&, k; jgaAe mr8 9=e Ae p8
btaVyu&, ko8 hTya kr=e Aena9I p8 vakef kyaR, Ane vqoR p2I Ae
bnav bNyo to Aam j 9yu& jem Pyara Aaka
Ae frmaVyu&.
0

=u& ja8va myu& ?

ma&na pe4ma& =u& 2e ? Ae ALlah isvay Aeno ip/y ALlahnI


Ata9I p8 ja8I n9I =kto. jem ke devb&dI Ane vhabI khe 2e, to
nI sevama& rhenar shabIne Ae vatnI `br n9I, je
p2I nbI
vat -artna devb&dInI smjma& AavI ? ko8 k; jgaAe mr=e ? Ae
vat ALlahnI Ata9I p8 Aeno ip/y n9I ja8I =kto, jem ke vhabInu&
Ae Ae vatnI `br kem AapI ? Ane
khevu& 2e, to p2I nbI
shabaAe Ae vat kem kbUlI lI0I ? =u& sUrAe lukmannI A&itm
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
453

smjya Ae sacu& Ane Ae j Aap8I maNyta, Ane devb&dI vhabI


je smjya Ae `o4u& ! ;man Ane maNytano Aa0ar nbI Ane
shaba 2e Ae4le AemnI iv)0ma& bIja ko;nI vat maNy ra`I
=ka=e nh.
HdIq n&. hzrt ;Bne ABbas
9I irvayt 2e.
ne Aek idvs bporna smye SvPnma& joya,
Aem8e ku& ke me& nbI
iv`rayela vaX, 0UXvaXa, Aapna ha9ma& Aek =I=I htI jema& lohI
htu&, me& ku& mara mata ipta tmara pr kubaRn Aa kevI halt ? fmaRVyu&

Aa huSaEn Ane Aemna imonu& lohI 2e, jene hu& svar9I -egu& krI
ro 2u&, me& SvPnno Ae smy yad ra~yo to hu& paMyo ke teAo Ae smye j
ktl krvama& AaVya hta. im+kat fza;le Ahle byt, pej n&.
HdIq n&. hzrt sLma jeAo rsUle pak
na Aazad krela
gulam raifAna& pTnI 2e, irvayt kre 2e Aem8e ku& ke hu& hzrt wMme
sLma pase AavI Tyare Aap r6I ra& hta&. me& pU2yu&, Aap =a ma4e r6o
2o ? fmaRVyu& ke

me& ALlahna rsUl


ne SvPnma& joya Ae iS9itma& ke Aapna
ma9a Ane da7Ima& 0UX p6elI 2e. me& ivn&tI krI, Ay ALlahna rsUl !
AapnI Aa kevI halt 2e ? frmaVyu&, hm8a j hu& husEnnI =hadt pr
hajr hto. itimRzIAe Aane irvayt krI, im+kat fza;le Ahle byt

HdIqno `ulaso 0

hdIqno `ulaso 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AaytnI Aemne ja8 n htI ? sara&= Ae ke nbI Ane shaba je

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aapna `oXama& ra~ya. me& bI@ trf jo;ne p2I Aap trf joyu& to
Aa&`o9I Aa&sU&u vhI ra& 2e. khe 2e, me& ivn&tI krI, Ay ALlahna nbI !
mara mata ipta Aap pr kubaRn ! Aapne =u& 9yu& ? Aape frmaVyu&,
marI pase ijb/;l
AaVya Ane mne btaVyu& ke marI wMmt ink4ma&
mara Aa idkrane ktl kr=e ! me& ivn&tI krI, Aam 9=e ? Aape frmaVyu&,
ha&! Ane teAo Ae4le ijb/;l, AemnI =hadtnI jganI lal ma4I p8
laVya. im+kat, fza;le Ahle byt, pej n&.

Ahle suNntnI Aekmit 2e ke nbIAe pak


nu& SvPnma& Aavvu&
nu& j Aavvu& 2e, ka. ke =Etan AapnI ka$pI krI =kto n9I,
nbI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
454

Aa hdIq9I Ae p8 ja8va mXe 2e ke Aap8a ip/y Aaka


ne
ALlah trf9I Ae =ikt Aapvama& AavI 2e ke jya& jvu& hoy Tya& jay,
kbr Ane brz`nI duinya Aap ma4e Aa =hadtnI duinya mafk 2e,
nbInI mot duinya9I jauda; ma4e hoy 2e, p2I Aapne duinya jevI hyat
ApR8 krI devama& Aave 2e, Aap Aalmma& ALlahnI Ata9I jya& jvu&
hoy j; =ke 2e, jem ke nbI dreknI kbrma& sval smye t=rIf lave 2e,
Ane sutlaAonI ikSmt jga6I Aemne potano dIdar krave 2e. Aa
hdIqo9I Ae ja8va mXe 2e ke Aap8a nbI
Ae smye medanma&
lohI -egu& krI ra hta Ane Ae j smye hzrt wMme sLma Ane hzrt
;Bne ABbasne potano dIdar kravI ra hta Ane Ae smye duinyama&
je ko; kbrma& gyu& h=e AemnI kbrma& sval smye p0arI ra h=e.
Aeno s&p8
U R wLle` tohfaAe nt -ag haizr naizrnI ccaRma&
krvama& Aav=e.
HdIq n&. hzrte ;Bne ABbas
9I irvayt 2e ke
wMme fzl rsUluLlah
pase9I psar 9ya& to Aape frmaVyu& ke
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
455

tme Aek 2okranI ma& bnvana& 2o, jyare Ae jNme marI pase l;
Aav=o. jyare Aeno jNm 9yo Aene hu& AapnI sevama& l; AavI. Aape
jm8a kanma& Azan khI Ane Daba kanma& :kamt, Ane potanu& 9Uk
mubark Aena mo7ama& na~yu&, Ane Aemnu& nam AbduLlah ra~yu&, Ane
fmaRVyu,& `lIfaAona bapne l; jav ! wMml fzl khe 2e, me& AenI `br
hzrt ABbasne AapI, teAo huzUr
nI sevama& AaVya, Ane Ae
vatnI ccaR krI to Aape frmaVyu&, me& Ae `br AapI 2e ke Aa
`lIfaAono bap 2e, Tya& su0I ke Aemna9I mhedI p8 h=e, je ;sa
ibn mrym sa9e nmaz p7=e. zrkanI All MavaihibLlduinya, -ag,
pej n&.
0

hdIqno `ulaso

Aa hdIq9I nbIAe pak


na ;Lme gyb s&b&i0t 38I vato
ja8va mXI. Aape jo;ne ku&, Aa Aortna pe4ma& 2okro 2e, Ane
AapnI Aa `br ykIn pr Aa0airt htI Ae4le Aape frmaVyu& ke Aena
jNm p2I Aene marI pase l; Aav=o, AenI ivladt phela& ke jNm
smye wMme fzlnu& Avsan 9=e nh. ka.ke Aape frmaVyu& htu& Aene marI
pase l; Aav=o,Ane Ae p8 ke ksuvav6 9=e nh, Ane jNm p2I
baXknu& Avsan p8 nh 9ay ka.ke, Aape Aene potanI sevama&
lavvanu& frmaVyu& htu&, Ane Aam j 9yu& ke wMme fzlAe 2okrane jNm
AaPyo, Ane frmane nbI
mujb Aemne nbInI sevama& laVya&,
nbIAe pak
Ae Ae baXkna kanma& Azan Ane ;kamt khI.
Aena9I Ae ja8vama& AaVyu& ke baXkno jNm 9ay to Aena jm8a
kanma& Azan Ane Daba kanma& ;kamt khevI jo;Ae. nbIAe pak
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
456

NabIne jvu& hoy Tya& jay

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae4le shaba SvPnnI vat p8 jagtama& mulakt mafk byan kre 2e.
nbIAe pakne ja8 htI ke husEn medanma& du+mnonI vcma& 2e, AapnI
=hadtno smy AavI gyo 2e, Aap hajrI AapIne lohI w5avI ra
2e, Ane Ae j smye potana shabIne potano dIdar p8 kravI ra 2e,
Ane shabInu& ykIn p8 Ae4lu& s=kt 2e ke Ae smyne yad ra`Ine
SvPnma& p0ayaR Ae j smye
p2I frmave 2e ke je smye ip/y Aaka
hzrt husEnnI =hadt 9; htI. Aa `brno mtlb Ae isvay ka&;
ne gybnu& ;Lm 2e Ane duinya9I prdo kyaR
n9I ke nbIAe pak
p2I p8 Aap ja8e 2e, Ane Aap hanI haltma& p0ram8I kre 2e, jo
ne
shabanI maNyta Ae hot ke mfatIhul `msanu& Aap8a nbI
Ata; gybnu& ;Lm n htu& to teAo Aa p/ma8enI irvayto n krta Ane
krta to sa9e Aeno jvab p8 byan krta, p8 jvab n Aapvo
maNytane jaher kre 2e.

Aala hzrt ;mame Ahmd rza breLvI


Aa hdIqe paknI
=rhma& frmave 2e, huzUr
Ae ja8I lI0u& je pe4ma& htu&, Ane Ae ja*yu&
je Aena9I 38u& j v0are 2e, Ae ja8I lI0u& je pe4na baXknI pI5ma& 2e,
Ane Ae ja8I lI0u& je pe4na baXknI pI5vaXanI pI5vaXanI pI5ma&
2e. AOltul miya, pej n&.
0

K bUlI levano mtlb

Hzrt ;Bne ABbas


kuAaRnna mhan mufiSsr Ane
buzugR shabI pote Aa irvayt krI ra 2e Ane nbIAe pak
ma4e
Aap8I :Lme gybvaXI maNytane s=kt bnavI ra 2e. irvaytno
mtlb Ae 2e ke hu& SvIkaru& 2u& Ane tmne p8 SvIkarvanI davt Aapu& 2u&.
jyare Aap r;sul mufiSsrIn 2e to sUrAe lukmannI tfsIr Aapne
`br htI Aeno ko; ;Nkar krI =kto n9I ka. ke, drek j Aapne r;sul
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
457

ABbasnI `u=Ino par n ro

rsUle pak
na kaka hzrt ABbase p8 nbIAe pak
na
Aa frman pr ko; iv))a n w5aVyo bLke potana baXkne nsIbdar
sm@ne AemnI `u=Ino par n ro, Ane nbIAe pak
Ae AemnI
`u=Ima& v0aro krva AapelI gybnI `brma& v0aro kyoR, hzrt wMme
fzlAe p8 ko; =&ka ivna AapnI vat manI lI0I.shabanu& manI
levu& Ae vatnI dlIl 2e ke Ata;ma& nkaraTmk n9I. Ane nbIAe pak
je `bro AapI ra 2e te Ata9I j AapI ra 2e, Ane Aana9I
Ae ja8vama& AaVyu& ke nbI
Ae mana pe4ma& =u& 2e nI `br pote
AapI, Ane Ae trf ;=aro frmaVyo ke sUrAe lukmannI A&itm Aaytma&
je pa&c vStunu& v8Rn 2e Ane me& tmne AenI babt Ae `br AapI ke,
Aene ALlah isvay ko; ja8to n9I. Aeno mtlb 2e ke AapmeXe
ko; n9I ja8I =ktu& p8 ALlahna Ai0karno Aena9I ;Nkar n9I, Ae
jene Aapva ;C2e Aene Aape 2e Ane hu& tmne rbnI Ata9I j `br AapI
ro 2u& , to nbInu& `br Aapvu& nkaraTmk vatono jvab AapI ru& 2e.
0

devb&dIne jln 9; g; !

jo ko; hdIq9I nbI ma4e Ata; ;Lme gybnI ko; vat mXI
Aave to suNnInI `u=Ino par n rhe, Ane devb&dInI njr p6I jay to
Aena idlna 0bkara v0I jay ! Ane Ae ic&tama& p6I jay ke kem krI
Aene magRma&9I h4ave Ane nbI ma4e Ae fzIlt jaher n 9va de ! to
wprokTa hdIq pr krelI devb&dI ccaRne p8 ja8I lo ke tmne Aa vatma&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
458

Aala hzrtnI krelI =rh

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mufiSsrIn khe 2e Ane mane 2e, v yAlmu mafIl Arham ALlah
ja8e 2e je bCcada8IAoma& 2eno mtlb Aevo n9I ke ALlahna ;Lm
Aapva9I ko; Aeno ip/y b&do ja8I n =ke, bLke ALlah AapmeXe
ja8e 2e Ane Aena btavva9I Aeno ip/y b&do p8 ja8I =ke 2e. Ae4le
ke nkaraTmk jatI 2e Ata: nh. Ata; Aemna Aa irvaytne Aap8a
su0I pho&ca6va(aI in=&k ! hkaraTmkma& jay 2e.Ane Aap8e p8 Aevu&
j manIAe 2IAe je shabaAe Aap8ne manIne btaVyu&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Ae Aemne potana 9Uk9I ca4u& AaPyu&, Ane nam ABduLlah ra~yu&,
Ane je vqoR p2I 9vanu& htu& tenI Aape `br AapI ke Aa baXk
`lIfaAono bap 2e, Ae4le ke Aape AemnI pI5ma& je ALlah trf9I
Aolad ra`vama& AavI Ane Ae AoladnI AoladnI pI5ma& je Aolad
ra`vama& AavI AenI tkdIrma& =u& 2e te p8 Aape btavI AaPyu.& hzrt
nI sevama&
ABbasnI `u=Ino par n ro Ae4le Aap nbIAe pak
AaVya Ane potanI AaTm=a&it ma4e pote malUm kyu%, Ane nbI
nI
vatma& bIjano sharo 2o6Ine potana kano9I sa&-XI lI0u&. nbIAe
Ae AapelI Ae gybnI `brma& v0aro kyoR Ane fmaRVyu&,
pak
kaka ! Ae `lIfaAono bap 2e Aema& to ko; =&ka j n9I p8 Ae i`laft
nIkXI gya p2I A&itm jmanama& ikyamtna ink4ma& jyare ;mame mhedI
Aav=e to
Aav=e to Ae p8 Aemna9I h=e, Ane hzrt ;sa
AemnI nmazna ;mam bn=e, Aena9I Ae p8 ja8vama& AaVyu& ke
Aemno v&= nQ4 nhI 9; jay, ikyamtna n@k su)aI Aemno v&= calto
rhe=e.

tmaro davo nQ4 9yo te kem yad n9I ? 0

hu& khI= ke tme to kho 2o ke mfatIhul gybnu& ;Lm ALlah sa9e


`as 2e Ae4le Aema& Ata Ane bi~== AavI =ktI j n9I to p2I
tmara mSlkma& to Aek vStunu& ;Lm p/aPt 9vu& p8 ja;z rhe=e nh,
ka. ke, Aek vStuMaa& p8 gyre `uda ma4e ;Lme gyb manvama& Aave to
tmaro Aene ALlah ma4e `as khevano davo nQ4 9; gyo ! Ae4le Aa
Ane Aa p/karnI bI@ irvayto tmarI iv)0ma& 2e to tme Aa p/ma8enI
irvayto9I Ae kem n9I ivcarta ke tmarI maNyta hdIqona Aa0are
glt saibt 9; rhI 2e !
0

bI@ shIh hdIqone kem -Ulo 2o ?

ko; davana puravama& Aek j hdIq hoy Ane bI@ ko; hdIq j n
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
459

tmara 3relu mOLvIAo ma4e tme k; Aayt9I saibt kyu% ?

tmaru& khevu& ke kuAaRnnI shIh Ane s=kt nusUs same hdIqno


puravo n cale to Ae p/m9 tmare yad ra`vu& jo;Ae ! ka. ke tme to ;Lm
gybne ALlah ma4e `as mano 2o Ane gyre `uda ma4e Aek vatnu&
;Lm Ata; p8 manva tEyar n9I to p2I AagX je purava AavI
ra 2e tema& tme lokoAe Ane tmara v6vaAoAe pote potana 3rna
mOLvI ma4e samaNy gybno nh mfatIhul gybno davo Ane Aenu&
AiStTv p8 saibt krI gya 2o ? tmne yad hoy to tme tmarI
kuha6I9I tmara pg kapI ra 2o ! AmarI vat n kro ! Ame to jatI
;Lme gyb ALlah ma4e `as manIAe 2IAe, Ata;ma& Ame drvajo
`uLlo ra`lo 2e, Ane AmarI Ata:vaXI maNYata kuAaRn Ane hdIq9I
saibt 2e. jyare tme manta j n9I to tmara 3rma& 3rna buzugoR
ma4e je saibt krI gya tena9I tme pote potanI klme i=kRno fTvo
kbUlI lI0o ! Ane Aeno jvab Amare nh tmare j Aapvano rhe=e ke
kuAaRnnI iv)0ma& tme tmara mn9I tmara mOLvIAo ma4e kem krI ;Lme
gyb saibt kyu% ? nbI Ane shaba ma4e Ame kuAaRn Ane hdIq9I
manIAe to tmara gXa nIce n wtre ! Ane tme pote ivna dlIle 3rna
loko ma4e `u=I `u=I manI lo Ane tmne ivcar su)0a& n Aave ke na
kona ma4e kho 2o Ane ha kona ma4e kho 2o ?! mE& voh bla hu& =I=ese
p(9rko to6 dU& !

devb&dI Ata; gyb manto j n9I

p/9m ku& ke hdIq shIh n9I. p2I ku&, mn36t irvayt dlIl
bn=e nh. Ae p2I ku& ke Aa irvayt manI levama& Aave to Aek
baXknI peda;=nI vat saibt 9ay 2e dreknI nh. A&tma& ku& ke
`lIfaAonI `br AapI to Ae AmuknI j `br 2e svRnI nhI. Aa p/
ma8e Alg Alg trIka9I Aa hdIqne magR9I h4avvanI koi== krI
ke nbI
ma4e ko; ;LmI fzIlt saibt n 9; jay, Ane suNnIAone
Aa irvayt9I `u=I n 9va pame.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

;zalturRyb, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
hoy Ane Ae hdIqnu& mn36t hovu& saibt 9; jay to Aam khI =kay
2e ke Aana9I tmaro davo saibt 9=e nh, p8 Jyare Aa davana
puravama& AmarI pase 38I b0I shIh hdIqo 2e p2I tmaru& Aek
irvaytne mn36t saibt krvu& ko; nuksan pho&ca6I =ktu& n9I.
Aana9I nh to bIja9I to saibt 2e ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
=&ka n rhe.
yh ;iStdlal baitl AOr mrdUd hy, AVvln ;s ilAe ke
sndke ilhazse yh irvayt shIh nh hy.
kuAaRne krImkI kt;yu lalh nusUsko rd krneke ilAe AEsI hI
baitl AOr mn36t irvayto&se kam cl jata hy ?
Kya nbI krIm
ko isfR hzrt wMme fzlke hmlka ;Lm 9a ya
tmam Ae zmInke Arhamka -I ;Lm 9a? AOr kya Aapne isfR c&d
`ulfake mutAiLlk yh frmaya hy ya ikyamt tk tmam nSlo&ke ilAe ?

jo ko; Vyikt khe ke sUrAe lukmannI A&itm Aaytma& je pa&c


vStuna ;LmnI vat 2e to Ae ALlah sa9e `as 2e Aema& Ata n9I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
460

tkivytul ;man, pej n&.

-aqa&tr p2I -le Aam smje ke Aa vat Aemne potanI


jat9I 2e ke p2I -le ALlahna Aapva9I, Ae AkIda9I drek p/
kar9I i=kR saibt 9=e.

tkivytul ;manna purava9I tme ja8I lI0u& ke Ah devb&dno


;Nkar ;Lme gybe nbIma& pa&c vStu jeno wLle` sUrAe lukmannI A&itm
Aaytma& 2e Aena9I j n9I, Ae ko; p8 vStuna ;Lme gybno tn j
;Nkar kre 2e, pa&c vStune same ra`Ine AemnI ccaR9I Ae 0oko n `avo
jo;Ae ke Ae bIja p/karna ;Lme gybnI kbUlat kre 2e.
Ah Aek sval Ae krvama& Aave ke ALlah gybno ;Lm ko;ne
Aapva ;C2e to AapI =ke 2e `ro ? jo khe ke ALlah Aapva ;C2e to
p8 AapI n9I =kto, to Ae ALlahna Ai0karno ;Nkar krI ro 2e,
Ane ALlahne Ae vatnI Atama& mjbUr sm@ ro 2e, te Aap j
mhan kuf/ 2e, ALlah fmaRve 2e fA\Alul ilma yurId. ALlah je ;C2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
461

mSlkna mOLvIAo to Atane p8 i=kR mane 2e to tme kem krI


Ata; :Lm manI lI0u& ? khe, kuAaRnnI Aayto Ane nbIna fmaRn9I,
to kho, jenu& l`a8 kuAaRn Ane hdIqo iv)0 2e Aene hve man=o ? jo
khe ke manI= ! to jvab Aapo, n mannarne manvu& Ane pote n manvu&
bNne Aek j hukm ra`e 2e Ae4le tmaru& Ata; ;Lm manI levu& bekar !
tmne Ae fTva9I bhar n9I krI =ktu&, jo tmare manIne fTva9I bhar
9vu& hoy to nbIna ;Lme gybno ;Nkar krnar9I Alg 9; jav ! be
ivro0a9IR Aek id=aAe9I -ega& 9; =kta& j n9I.
0

SahabIAe btaVyu& matana pe4ma& =u& 2e

NabIAe paknI sohbtma& rhenar shabane nbI


nI njrona
fyz9I AevI AevI neAmto mXI jene Aap8e g8I n9I =kta. Aek
mhan neAmt to Ae ke shabIno mrtbo ivlaytma& gyre shabI
vlI9I v0Ine, bIjau& Ae ke nbIno drek shabI vlI, ;Lmma& p8 teAo
38a j AagX hta, Ane kem n hoy jemno wStad nbI temnI =agIRdIma&
car ca&d kem n lage ? devb&dIAona kheva mujb Jyare Aemna mo4a
AailmonI s&gtma& rhenar dIvar pa2X =u& 2e Ae jo; =ke, bLke 3rma&
besIne bhar =u& 9; ru& 2e Ae jo; =ke, Jyare Ae to mOLvInI s&gtno
fy\z 2ee to nbInI s&gt9I shabI pe4nI A&dr jo; le to Ae Ac&bo
n khevay. p8 Ah to devb&dnI maNyta Ae 2e ke shabInI vat to
ne p8 Ae ;Lm n9I !
rheva do nbI
Aap8a nbI
na Ait ip/y shabI hzrt AbUbkr isIk
nbIAo p2I ALLaahnI m~lUkma& svR9I AagX, Aape potana
3re baXk peda 9ta& phela& Ae 2okrI 2e AenI `br AapI htI.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
462

ifr ~vah yU& smje ke yh bat wnko ApnI zatse hy ~vah


ALlahke idyese, gzR ws AkIdese hr trh i=kR saibt hoga.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
krvavaXo 2e. Aa fmaRne ;lahIno ;Nkar 2e, jo Ae khe ke ALlah Aapva
;C2e to AapI =ke 2e, to khevama& Aave ke tme manI kem n9I leta ke
nbIAone ALlahe gybnu& ;Lm AaPyu& 2e ? jo Ae khe ke, p8 Ae ;Lm
mXvano puravo kya& 2e ? jvab Aapo Aayto Ane hdIqo9I jema&
gybnI vatonu& v8Rn 2e, Ane manI le to p2I jvab Aapo ke tmara

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AavI =ktI, Ane Ame Aa pa&c vatma& Atane manta n9I, to Aene
jvab Aapvama& Aave ke tme Aa pa&c vatma& Ata manta n9I, to
Aeno SpQ4 mtlb 2e ke Ae isvayma& tme Ata9I ;Lm mXvu& mano 2o,
jo khe, ha ! Ae pa&cne 2o6Ine Ame Ata9I gyb mXvu& manIAe 2IAe,
to kho p2I to tme Ae manI lI0u& ke gybna ;Lmna be p/kar 2e Aek
jatI Ane bIjo Ata;. jatI `dano `as ;Lm 2e Aene ko; ja8I
=kto j n9I Ane Ata; m~lUkno j ;Lm 2e `udanI Ata9I. tmara
mOLvIAo to jatI isvay Ata;no ko; p/kar manta j n9I, to p2I
tmare pa&c vStunI ccaR n krvI jo;Ae. tmara Tya& to drek vStuna
;Lmma& Aek j hukm 2e, pa&c vStuna ;Lmma& AemnI nkaraTmk ccaR
piBlkne mU`R bnava ma4e j 2e, jem ke Aemna mOLvI :Sma;l dheLvI
drek vStuma& gybno :Nkar krta& l`e 2e

-ag, pej n&., thavI, -ag, pej n&., ;saba, -ag, pej
n&. , byhkI, -ag, pej n&.

Hzrt AbUb
nI njr Ane AapnI kramt ke h@ Aapna
3re baXkInI peda;= n9I 9;, h@ to peda;= 9=e p8 Aap Ae phela&
2okrInI peda:=nI `br AapI ra 2e Ane Aap varsdar trIke Aene
p8 g8avI ra 2e. je Ae vatnI dlIl 2e ke baXkI peda 9=e Ane Ae
@v&t rhe=e Ane Aene varso Aapvama& Aav=e, Ane AcrjnI vat
to Ae 2e ke je hzrt Aa;=anI Aek irvayt l;ne bd AkIda loko
`o4I dlIlo lave 2e Ae j hzrt Aa;=a potana iptane Aam n9I
kheta& ke ipta tme kevI vat kro 2o ? matana pe4ma& =u& 2e ? nr ke narI,
Ae to mfatIhul gybma&9I 2e ! Ane Aene to `uda tAala isvay ko;
ja8tu& n9I ! p2I Aap AenI `br kem AapI ra 2o ? sval n krvo
Ae vatnI dlIl 2e ke Aap ko; n9I ja8tu& p8 ALlahnI Ata9I
Aa ;Lm p8 Amukne mXI =ke 2e Ae4le to Aape frmaVyu& Ane hzrt
Aa;=aAe kbULyu& Ane wlmaAe AenI irvayto krI Ane Aena pr
mfatIhuLa gybvaXo sval n kyoR. Ae Ae vatnI dlIl 2e ke svRne Ae
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
463

isIknI vat pr devb&dI p/har

3rna lokone 2o6Ine devb&dI ko;ne maf n kre Ane sTy p8 n


mane, je kmal hoy te 3rno, je buzugIR hoy te 3rnI, 3r9I `sIne
ko;na ma4e fzIlt Aemne n maNy ra`I 2e Ane n maNy ra`=e ! Jyare
Aem8e Aa irvayt jo; Ane Aemne Aevu& laGyu& ke Jyare Aa irvayt
piBlk same Aav=e to piBlk Aevu& sm@ le=e ke jyare pe4ma& =u& 2e
AenI `br shabIAe AapI to p2I mtlb Ae 9yo ke je pa&c vStuna
;Lme gybno sval 2e jene mfatIhul gyb khevama& Aave 2e Ane Ae
ALlah isvay ko;nI pase n9I to Ae AenI jgaAe brabr 2e, p8
ALlahnI =iKt9I bhar n9I ke Ae ko;ne Aapva ;C2e to AapI n
=ke ! bLke AapI =ke 2e Ane AaPyu& 2e jenI Aa p/ma8enI irvayto
s=Kt puravo 2e. Aa p/ma8enI smj ko; Aap kaym krI devb&dnI
maNyta pr 0mako n kre tene l;ne devb&dI pr Aano jvab bnavvo
jrI 9; gyo ! to Aem8e p/9m9I j Aena pr =&ka wpiS9t krI Ane
lokone gersmj pr l; jvanI koi== krI na`I. temno Aek mOLvI
Aa irvayt9I je saibt 9ay 2e Aena pr Aa p/ma8e p/har kre 2e ke,wraha
hmzana pe= sa9e znke maneme& Aata hy n ke ;Lmke maneme&. AagX
calIne l`e 2e ;sse malUm huva ke hzrt AbU bkrne ijs cIzka
;zhar frmaya9a voh zn guman hy AOr Aaytme& ijs cIzka
izk/ hy voh ykInI ;Lm hy. ;zalturRyb, pej n&.
devb&dI mOLvIna khevano mtlb =Bdo9I SpQ4 2e ke hzrt
AbUb
Ae baXkInI peda;= phela& je `br AapI htI te paka
ykIn9I nh, Aape Ae `br Aa=re AapI htI Ane p2I Aapno Ae
Aa=ro saco 5yoR. Ae4le Aane ;Lm n khevay ! ;Lm ykIn pr bolvama&
Aave 2e, Aa=ra Ane Anuman pr nh ! Aa bd\AkIda mOLvIno jvab
hto Afzlul b=r bad A&ibya ma4e ! Aana9I tme Ae sm@ lI0u& ke
Aemno )yey n manvano 2e Ane ko; irvayt mXI Aave Ane Aena9I
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
464

ABba ! mal gme te4lo v0are hoto hu& Aene 2o6I AaptI, p8
bhen to ASma 2e bI@ ko8 ? hzrt AbU bkre frmaVyu&, ibNte
`arejana pe4ma& 2e hu& jo; ro 2u& ke Ae 2okrI 2e. muA]aa ;mam mailk,

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
maNy 2e ke ALlahnI Ata9I Aen&u ;Lm p8 mXI =ke 2e, Ata; gybno
;Nkar 9; =kto j n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Hzrt Aa;=a
9I irvayt 2e. Aem8e fmaRVyu& ke hzrt
Ae Aemne `jUrna Amuk za6o AaPya& hta& jema&9I
AbUb isIk
vIs vsk `jUr Aavtu& htu.& jyare AapnI vfatno smy n@k AaVyo
to Aape fmaRVyu&, be4I ! mara p2I tarI 0nvanI lokoma& mne Ai0k ip/y
2e, mara p2I tarI grIbI v0are kQ4dayk 2e. me& tmne Amuk za6 AaPya&
hta& jema&9I vIs vsk `jUr Aavtu& htu&, tme Aena pr kBjo krI lI0o
hote to Ae tmara 9; jta& p8 hve Ae varsdarono mal 9; jay 2e.
tmara be -a;Ao Ane be bheno 2e to Aene ALlahnI iktab p/ma8e
frmave 2e ke me& ivn&tI krI
vhe&cI le=o. hzrt Aa;=a

hu& Ae guSta` Ane beAdbne 3rnI AkIdt Ane 3rma& krelI


potana b&0ar8nI hTyanI `br AapI= jena9I AenI Aa&`o fa4elI
ne fa4elI rhI j=e ! Ane Ae vtuRXna mOLvIAonu& ma9u =rm9I w5I nhI
=ke ! p8 Ah je irvaytnu& v8Rn 9yu& Ane Aena9I je vat ja8va
mXI tene Anuman khIne magR9I `sI jvu& pUrtu& rhe=e nh, ka. Ke Aape
ma baXkInI peda;=nI `br j n AapI htI bLke varsdar pe Aenu&
v8Rn kyu% htu& Ane varsama& Ae Aavnarne baXkIma& g8avI htI jema&
Aape ALlahna frman pr Aml krvanI Ane Ae p/ma8e vhe&c8I
krvanI takId krI htI, jenI babt `br n hoy tene varsama&
baXkIma& inyuKt kevI rIte krI =kay ? Ae4le Aa Anuman n9I sTy
`br Aapvama& AavI htI.
i`rdka nam jaunu& r` idya jaunu&ka i`rd
jo cahe Aapka huSne kir+ma saz kre
0

Bae =rm =u& n kre ?

BaIjau& Ae ke AemnI pase 9o6I p8 =rm hotI Ane Aemna idlma&


ALlahvaXaAonI 9o6I p8 kdr hotI to Aemno jvab Aevo hoto ke
Aa AemnI kramt htI jene l;ne Aek v`t Aam 9yu&, p8 Aemne
kramt n khI Ane ku& Aa to Aapnu& Anuman Ane Aaxro hto.Nyay
Avame muSlemIne muiSlm piBlke krvano 2e.
Ijau& Ae ke jyare Aemnu& khevu& Aevu& 2e ke mfatIhul gyb ALlah
sa9e `as 2e Ae m~lUkma&9I ko;ne mXI =ktu& j n9I to Aek vatnu&
A9va mfatIhul gybma&9I Aeknu& p8 ;Lm manI levama& Aave to
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
465

devb&dI AkIdo nbI ma4e Alg 3r ma4e Alg !!

devb&dI mOLvIAo nbIAe pak


na ;Lme gyb ivqe Ae maNyta
ra`e 2e ke, Aapne Ae ;Lm Aapvama& n AaVyu& htu&, Ane jyare duinyama&
n9I Aapvama& AaVyu& to hve brz`ma& p8 Aapvama& Aav=e nh,
Ae4le v0are ;LmnI vat n9I Ane v0are pr ivvad n9I, teAo Aek
vatnu& ;Lm gyb p8 manta n9I. Aa davana purava pr AemnI
iktabona l`a8o v8RvI devama& AaVya& 2e, pr&tu yad ra`vu& jo;Ae ke
AemnI Aa p/ma8enI vato nbIAo Ane vlIAo ma4e 2e, svR ma4e nh
ka. ke, teAo potana 3rna Aailmo ma4e 38I j wdarta9I kam le 2e,
temnI k&js
U a; 3rna lokone 2o6Ine 2e, nbI Ane vlI ma4e ;Lme gybnI
vato kro to i=kRno fTvo mOLvI nhI Ae vtuRXnI piBlk p8 AapI de,
Ane 3rma& Ae vato `u=I `u=I kbUle, Aemne kbUlI levama& 9o6I p8
=rm n Aave ke hm8a& to hu& ALlahna hbIb srvre ka;nat
ma4e
mna krto hto Ane 9o6Ivarma& Ae vat idmagma&9I nIkXI g; ke ka7I
na`vama& AavI ! nIkXI to =u& jay ? nbI ma4e to ;radapUvRk ;Nkar
9; ro 2e. sara&= Ae ke vhabI Ane devb&dI Aek vatnu& ;Lme gyb p8
manta n9I, Ae4le Aemna iv)0ma& v0are nh Aek hkaraTmk Aayt
Ane hdIq hdIq pUrtI 2e. je Aek vatnu& ;Lme gyb p8 n mane Ae
s&pU8R Aeno ASvIkarI 2e Ane s&pU8R ASvIkarInI iv))ama& Aek
hkaraTmk puravo p8 pUrto hoy 2e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
466

potana b&0ar8nI hTya !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
p8 Aemno davo `o4o 5r=e, ka. ke, sailba kuiLlyanI nkIz muijba
juz;Yya Aave 2e, Ae4le ke drekno ASvIkar krvama& AaVyo hoy to
Ae n I iv)0ma& ko; Ae k vatma& p8 hkaraTmk l; Aave to
ASvIkarvaXano davo `o4o rhe=e, to Amara Aa Aek purava9I p8
AemnI nkaraTmknI ibiL6&g -agI p6e 2e, Ae4le Ae kramt manva
p8 tEyar n9I Ane Anuman khIne magR9I nIkXva ma&ge 2e, p8 jya&
su0I rxk 2e Aemno dav kamyab 9va de=e nh.
vaye nakamI mtaAe karva& jata rha
karva&ke idles Aehsase izya& jata rha

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AemnI maNyta pr f4ko vagto hoy to teAo Aeno mtlb bdlI na`
na`ee !
jemke Aa irvaytma& khI AaPyu& ke Aa :Lm n9I Anuman 2e. n@kma& j
Aap8e AemnI 3relu& maNyta trf j;=u& Ane btavI=u& ke nbI Ane
shabI ma4e AemnI maNyta Ane 3relu& mOLvIAo ma4enI maNytama& kevo
jmIn Ane Aaka=no tfavt 2e !

pe4ma&nI nh pI5ma&nI `br 0

wproKt l`a8no `ulaso

buhaRn dhelI, Aa$gS4 ;.s. , pej n&.

mOLvI s;d sahebna peda 9ta phela j nh Aemna iptanI pI5ma&


hta Tyar9I j Aemna iptana pIr saheb kazI ABdul gnI sahebe
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
467

frman htu& ! Ane Aena9I v0Ine AcrjnI vat to Ae ke g&gohI Ane


nanoTvI sahebne mOLvI s;dna duinyama& Aavta& phela& `br p6I g;
ke Aavnar baXk 2okro 2e Ane p/9m9I j mubarkbad AapI dI0I !
Ane Ae4lu& j nh nam p8 btavI AaPyu& Ane p2I Ae j nam ra`vama&
AaVyu& je 3rna buzugoR btavI gya hta ! Ane AayRnI vat to Ae ke
gvR9I Ae vatno p/car krvama& AaVyo Ane muFtIAe Ae vatne potana
3rna buzugRnI buzugIRnI dlIl bnavI !
0

devb&dI muLlane sval kro !

Aa bnavne 9o6Ivar ma4e guPt ra`o Ane p2I devb&dI muLlane


sval kro ke matana pe4ma& =u& 2e AenI ja8 nbIne 9; =ke 2e `rI ? to
Ae z4p4 khe=e ke tme kevI vat kro 2o ! matana pe4ma& =u& 2e Ae mkatIhul
gybma&9I 2e, Aenu& ;Lm ALlah tAala isvay ko;ne n9I ! Ane p2I
sUrAe lukmannI A&itm Aayt tmne p7Ine s&-aX=e ke tmne Aevu& n
lage ke jnab `alI davo kre 2e Ane AemnI pase ko; dlIl n9I ! bLke
tmne Ae ykIn Apave ke Aa maNyta AmarI potanI wpjavelI n9I
bLke Ame to Ae vat kuAaRnnI Aayt9I p/aPt krI 2e ! Jyare tmne Ae
Aa4lu& khI Aape Tyare kho ke jnab ! tmne nbIna ;Lmna nkar ma4e
kuAaRnnI Aayt yad rhe 2e p8 hu& tmne btavu& 2u& 9o6Ivar ma4e cup
rhe=o Ane )yan9I marI vat sa&-X=o ! p2I Aene wprokt bnav
s&-Xavo ke jnab ! je vat tme nbI ma4e n9I manta Ae vat to tme
tmara 3rna buzugoR ma4e kbUlI lI0I 2e ! Ane tmara vtuRXna muftIAe
gvR9I Aene byan krI 2e ! Ane Ae smy Aemne kuAaRnnI Aayt Ane
mfatIhul gybno kaydo yad n AaVyo hto, jyare tme nbI ma4e n9I
manta to 3rma& Ae j maNyta kem ? Ame nbI ma4e manIAe to tme
fTvo lgaDo Ane tme mOLvI ma4e mano to srXta9I Aene kkbU
bUlI lo ?
Ame to Amuk vatonu& ;Lm nbI ma4e manIAe 2IAe to nbI
na
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
468

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

muzse phele ABbake Aek l6ka Aor l6kI peda huAe 9e, ijnka
nowmrI hI me& ;Ntkal ho gya 9a, wSke bad muslsl stra sal
tk wNke ko; Aolad nh hu;, yha& tk ke wNho&ne trke mulazmt
AOr ihjrtka kSd kr ilya ws vKt voh Aagra loham&6Ike
srkarI i=fa`aneme& mulaizm 9e mgr kazI ABdul gnI saheb
mhURm vaild ke pIro mui=Rd ko wSkI ;]aela hu; to wNho&ne mna
il` -eja Aor sa9 hI `u=`brI dI ke, wNke l6ka peda hoga !
cu&na&ce ;s b=artke c&d sal bad Aa5 ;svIke rmzan kI sat
tarI`ko suBhe saidkke vKt mE& peda huva to ivladtse do 3&4e kBl
ABbane hzrt mOlana g&gohI AOr hzrt mOlana nanoTvIko
~vabme& de`a ke loham&6Ike i=fa`aname& t=rIf laAe h&y AOr
frmate h&y, 6$aK4r ! l6ka mubark ! wSka s;d nam r`na.
cu&na&ce ABbane ;s ;=aRdkI tamIl kI AOr wsI vKt fe&sla
kr ilyake mE& bCcako devb&d -ejkr Aailm bnavu&ga. mahnama

btavI AaPyu& htu& ke tmara 3re 2okro Aav=e, Ane p2I 9yu& p8
Ae j je pIr sahebe byan kyu% htu& AemnI AapelI gybnI `brma&
9o6o p8 frk n AaVyo ! Ane frk Aave p8 kem krI ! 3rna buzugRnu&

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

mahnama buhaRnma& muftI AtIkurRhman dheLvI devb&dI Aa$6I4r


mOLvI s;d Ahmd AkbrabadIna iptana Avsan pr [aa&jlI
Aapta& l`e 2e, bnav Aa$6I4r sahebno 2e Ane l`a8 Aemna trf9I
muftI sahebnu& 2e, samaNy VyiKtnu& l`a8 n9I. devb&dI mSlkna
muftInu& l`a8 2e, muftIne Ae4lI to `br hoy j 2e ke nbIAo Ane
vlIAo ma4e Aap8I maNyta =u& 2e Ane 3rma& AavIne Aap8a fTva
keva belgam 9ay 2e ?
l`e 2e

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

SahIh bu ` arI =rIfme & hzrt ABdu L lah ibn wmr


se mrvI hy ke huzUr
ne fmaRya hy ke mfatIhul
gyb ijnko `udake isva ko; nhI janta voh pa&c cIz
cIzee& h&y jo
sUrAe lukmankI Aa`rI Aaytme& mzkUr h&y. yanI ikyamtka
vKte m~sUs, bair=ka 5Ik vKt ke kb naizl hogI, ma fIl
Arham yanI Aorto&ke pe4me& Kya hy ? bCca hy ya bCcI,
muStkibl ke -ivQy vakeAat, motka shIh mukam. FTh brelIka
idlk= nzzara, pej n&.

mfatIhul gyb jene `uda isvay ko; ja8to n9I Ae pa&c


vStuAo 2e je sUrAe lukmannI A&itm Aaytma& v8Rn 9; Ae4le ke
ikyamtno init smy, vrsadno 5Ik smy ke Kyare vrs=e ,
ma fIl Arham Ae 4 le Aortona pe 4 ma& =u & 2e 2okro 2e ? ke
2okrI ? -ivQyna bnavo, motnI sacI jga.

jvabonI ma&g rhe=e

devb&dIAonu& Aa l`a8 Ae btavva ma4e 2e ke Ame nbI


ma4e Ae vatonu& ;Lm Ae4la ma4e n9I manta ke nbI
Ae pote Ae
vatona ;LmnI mna; krI 2e. to hu& khI= ke nbI
Ae to Ae frmaVyu&
ke `uda tAala isvay ko; Aene ja8to n9I p2I tme tmara 3rna
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
469

tmara dStavezno A_yas kro !

dheLvI saheb Ae4le devb&dI jmaAtna v6va ! Aemna =hIde


Aazm ! ;Sma;l dheLvI jem8e devb&dI tOhId
tOhIdne AoX`va tkivytul
;man namnI iktab l`I je Aemno dStavez 2e, Ae dStavezma&
l`vama& AaVyu& 2e
0

klm n&br !

;sI trh jo ku2 madake pe4me& hy wsko -I `udake isva ko;


nh jan skta ke Aek hy ya do, nr hy ya mada, kaiml hy ya
naiks, `UbsUrt hy ya bdsUrt. tkvIytul ;man, pej n&.

gujratI -aqa&tar

Aam j je ka&; madana pe4ma& 2e Aene p8 `uda isvay ko;


ja8I n9I =kto ke Aek 2e A9va be, nr 2e ke p2I narI, s&pU8R 2e ke
p2I As&pU8R, `UbsUrt 2e A9va bd\sUrt.

NabI ma4e l`a89I Aemno jvab 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mOLvI ma4e Ae kem saibt krI gya ? =u& `uda isvayma& Aemno smave=
ma4e n9I manta to
n9I ? jo tme Aa vato hdIqna Aa0are nbI
p2I hdIqma& Ae vatonu& ;Lm 2e Aenu& p8 v8Rn 9yu& to p2I hkaraTmknu&
=u& ? Aayt Ane hdIq hova 2ta& tme tmara 3rna mOLvI ma4e manI
gya Ane ivna ivvade l`I gya Aenu& =u& ? shabaAe Aa vato s&b&i0t
;LmnI hkaraTmk hdIqonu& v8Rn kyu% je ishahnI irvayto9I SpQ4 2e
to =u& Aemne `br n htI ke Aa vatono s&b&0 mfatIhul gyb9I 2e
Ane Aenu& ;Lm `uda tAala isvay ko;ne n9I ? hkaraTmk Ane
nkaraTmknI vcma& ko; imlap h=e Tyare to shabaAe Ae vatonI
hkaraTmk irvayt krI ? Ane imlap h=e Tyare to tme tmara 3rna
mOLvIAo ma4e saibt krI gya ? to =u& Ae imlapne nbI ma4e wpyogma&
n9I lavI =kta ? to p2I nbI ma4e Aa p/ m a8e n o ;radapU v R k
ANyay ke m ? ka& ; k to h=e je Aa ANyay trf tmne l; j; ru&
2e ?

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
sdkama& vlIAo ma4e p8 Amuk vatonu& ;Lm kbUlI l;Ae 2IAe Ane
tme to nbI
ma4e j n9I manta, p2I mOLvI ma4e Aene kbUlI
ne Ae vatonu& ;Lm 2e Aena
levano jvaz Kya&9I =o0I laVya? nbI
puravama& to Ame tmne 38I hdIqo9I btavI gya, tmne to hdIqo
maNy n9I, jyare AenI irvayto shaba9I 9; Ane Aem8e ;radapUvRk
Ae vato Aap8a su0I pho&ca6I. to p2I tmara 3rna mOLvI ma4e Ae
vato maNy kem ? =u& tme tmara mOLvIAone tmara smjo 2o ! nbIAo
Ane vlIAone nhI ? Ae4le j tmarI maNyta 3rma& hkaraTmk Ane
nbI ma4e nkaraTmk bnI rhI 2e.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
470

3rnI buzugIR cXkavvano `yal !

Anu-v hdIq9I w]am ! 0

Aap8e jyare devb&dI iv-agna mOLvIAone khIAe 2IAe ke lo !


nbI
na ;Lme gyb pr hdIq mXI AavI ! to z4 khe, mfatIhul
gyb pr kuAaRne nano fe&slo krI AaPyo Ae4le kuAaRnI AaytnI
iv)0ma& hdIqne w]amta Aapvama& Aav=e nh Ae4le hdIq9I AapelI
dlIlo tmne mubark Amne Ae maNy n9I ! Aemnu& Ae l`a8 Ame tmarI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
471

devb&dno bIjo Anu-v 0

dal devb&dnI buNyad Ae4le mOLvI kaism nanoTvI potana


jmanana Aek pIr sahebnI gybdanInI daStan pote l`e 2e, Ane
Aemna ma4e potanI AkIdtne Aa p/ma8e jaher kre 2e

=ah ABdurRhIm saheb ivlaytIke Aek murId 9e ijNka nam


ABduLlah `an 9a AOr komke rajpUt 9e AaEr yh hzrtke `as
murIdo& me&9e wNkI halt yh 9I ke Agr iksIke 3rme& hml hota
AOr tavIz lene Aata to Aap frma idya krte 9e ke tere 3rme&
l6kI hogI ya l6k
l6kaa ?! AOr jo Aap btla dete vhI hota 9a.
Arvahe qlaqa, pej n&.

gujratI -aqa&tr

=ah ABdurRhIm saheb ivlaytIna Aek murId hta jemnu& nam


AbduLlah `an htu& Ane komna rajpUt hta Ane Ae hzrtna `as

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Ame nbI ma4e je maNyta ra`I Ae to hdIqona p/ka=ma& 2e Ane


wlma Tyar9I l;ne Aaj su0I Aene kbUlta AaVya Ane mfatIhul
gybvaXI Aayt9I ko;Ae Ae irvaytono ;Nkar Ane ASvIkar n
kyoR, to Amaro sharo Ane Aa0ar nbI
nI hdIqo 2e, jyare tme
nbI ma4e hdIqona Aa0are manva tEyar n9I to p2I ivna purave Ae j
vat je nbI ma4e manvI i=kR htI 3rma& AavIne Aema& ferfar kem 9;
gyo ? ka= ! je vat tmne 3rma& AavIne smjma& AavI Ae j vat
;manna medanma& rhIne tmne nbI
ma4e smjma& AavI g; hote
to tmara trf9I muiSlm komma& je ivvad 9yo Ae W-o n 9to Ane
Aektanu& `Un n 9tu& ! tmarI pase na khevano Ane bhanu& ka7vano ko;
magR bakI n9I, fTvae marvano magR p8 tme tmara ha9e j b&0 krI
dI0o 2e, kem ke, tme Ae j maNytana ja;z hovano drvajo 3r ma4e
`olI AaPyo 2e, ya to tmara l`a8na Aa0are tme pote j mui+rk
bnI gya 2o Aeno ;krar krI lo ! Ane potana l`a89I potana
mui+rk bnvano ;krar n9I to p2I nbI
ma4e ;Lme gybno ;krar
krI lo ! Aa be isvay bcvano tmara ma4e ko; ;laj ro n9I, Ane
Aa l`a8 kome muiSlm same AaVya p2I teAo tmne maf kr=e p8
nh, ka. ke, tme pote Ae krI gya 2o Ane p2I na na fa fa kro 2o ! mne
kome muiSlm pr -roso 2e ke teAo nasm@ne l;ne gme tenI sa9e 9;
h=e p8 nbI
ma4e ANyayne teAo ko; p8 ik&mte kbUlI =k=e
nh Ane Ae j muiSlmna ;mannI pukar 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
sevama& rjau krI=u& p8 Ah Ae4lu& khevano mne j nh svR muslmanone
hKk rhe=e ke Jyare kuAaRnnI AaytnI iv)0ma& tmne hdIq maNy n9I
to p2I kuAaRnnI AaytnI iv)0ma& tmne tmaro Anu-v kem maNy
ro ? tmara mOLvI ma4e je ;LmnI maNyta tme tmarI iktabma& l`I
te tmaro A9va tmara ko; -a;no Anu-v 2e ke AenI sa9e Ae bnav
bNyo Ane Ae8e AkIdtma& Aene loko smx ra~yo, jyare Anu-v9I
mfatIhul gybno kaydo tmara idmag9I nIkXI gyo to p2I hdIqone
same ra`I tmara9I Aa kam kem n 9yu& ? ka&;k 2e je tmne 3rma& lpsave
nI iv)0ma& yad Apave 2e ?! Anu-v Anu-v j 2e,
2e Ane nbI
Aeno drjo hdIq9I AagX n9I, Jyare hdIq hdIq 2e frmane nbI 2e.
na mSLkma& to hdIq hoy to ikyasnI
;mame Aazm AbU hnIfa
rja n9I. hdIq pr j Aml krvama& Aav=e Ane tme potane hnfI
khIne Anu-vne w]amta Aapo 2o ! Ane nbI ma4e AemnI hdIq Ane
frmanne kbUlva tEyar n9I ?!

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
472

Aa to muFtInI vat 2e !

ko; samaNy ma8snI vat hotI to ko; Aam khIne p8 `sI


jtu& ke Aa to piBlknI AkIdt 2e Aena9I dlIl kaym n krI =kay,
p8 Ah to nanoTvI sahebnu& l`a8 2e je Aa devb&dIAono Aa0ar
2e Ane teAo Jyare Ae vaKyane v8RvI ra 2e to Ae vatnI dlIl 2e ke
Aa AkIdt j n9I ke jema& `UbsUrt =Bdona fUlo ApR8 krIne `sI
jvama& Aave bLke Aemna l`a8no mtlb 2e ke hu& je v8RvI ro 2u& te
hkIkt 2e Ane vaStvma& Aam 9yu& htu.& Ane Aa bnav je Aem8e v8RVyo
pIr sahebno n9I pIr sahebna murId Ane =u-eC2kno hto ! murIdnI
halt9I pIr sahebnI haltne srXta9I sm@ =kay 2e.
0

Aa ko; 4eMprrI kramt n9I !

Aemna l`a8 pr )yan Aapvama& Aave to Aa ko; Aek v`tno


bnav n9I jene vKtI kramt khIne ke p2I ALlah Aa=re 9yu& h=e,
khIne -UlI jvama& Aave. gujratIma& khevama& Aave 2e ke kag6anu& besvu&
Ane haLyanu& -agvu&. Kyarek Aevu& 9; jay 2e ke ko; ka&; bole Ane Aevu&
9; jay ! p8 Ah Aek v`tnI vat n9I, Aavnar drek ma4e Ae
gybI `br AapvanI vat 2e jene nbI ma4e mfatIhIl gyb khIne
nkaraTmk bnavI Aapvama& Aave 2e. Hml 9ay Ane tavIz leva
Aave Aa =Bdoma& Aevu& khevama& n9I AaVyu& ke hml p2I ke4la mhIne
tavIz levavaXo tavIz leva Aave 2e, Aeno mtlb 2e hmlnI `br
p6ta&nI sa9e tavIz leva Aavto h=e, Ae smyma& hmlnI Ae halt
n9I hotI ke baXknu& =rIr bCcadanIma& bnI jay bLke Ae smyma&
g-Rma& jamelu& lohI hoy 2e jene p/gitna smyma& Skan9I p8 n9I
ja8I =kta ke Ae nr bn=e ke narI ? hml rhe=e j ke p2I ko; kar8osr
Ae kaco j p6I j=e ? p8 rajpUt sahebnu& ;Lme gyb jena pr devb&d
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
473

saheb jene kheta, 2okro Aav=e ! to Tya& 2okro j Aave ! Ane jene
khe ke tara 3re 2okrI Aav=e to Tya& 2okrI j Aave ! `br nh
Aemna kheva9I tkdIr bdlay jtI htI ke p2I Ae je kheta hta Ae j
tkdIr hotI ! to p2I AemnI smx lOhe mhfUz h=e ke trt j `br
p6I jay ke je hmlnI babt hu& btavva j; ro 2u& Aena ivqe =u&
l`vama& AaVyu& 2e ! jo Aam n hoy to drek ma4e AemnI `br sacI n
rhe, ko; Aekma& to frk Aave j ! p8 frk n Aavvo Ane vatnu& p(9rnI
lI4I bnI jvu& Ae lOhe mhfUzna smx hova9I j bnI =ke 2e ke p2I
gybnu& ;Lm p/aPt 9; jva9I ! Ae isvay ko; magR j n9I ke Aene
vcma& lavIne ccaR krvama& Aave.
0

mOLvI AagX Ane nbI pa2X !

wprokt be purava rjU kyaR jema& nbI ma4e mfatIhuLa gybnu& Amuk
;Lm 2e Aeno sval krvama& AaVyo to Aem8e kuAaRnnI Aayt yad
ApavI ku& ke Ae ;Lm to ALlah ma4e j `as 2e, ALlah isvay
ko;nI pase Aenu& 9o6&u p8 ;Lm n9I, to p2I 3rnu& bnavelu& b&0ar8
3rma& j 3rnI buzugIR cXkava kem -UlI jvama& AaVyu& ? Ame nbI
ma4e manI l;Ae to i=kR 9; jay Ane tme pIr to pIr murId ma4e
manI lo to Ae sTy dIn Ane saco 0mR bnI jay ! `udara ! 9o6o to
`udano 6r ra`o ! Ane Aeka&tma& j;ne ivcaro ke tme nbI ma4e kevo
AkIdo Ane maNyta ra`o 2o ? tme je4lu& tmara vtuRXna mOLvIAo
ma4e manI lI0u&
Ane pIr, murIdo ma4e mano 2o Ae4lu& p8 nbI
hote to Amne Ae4lu& 9tu& ke calo v0are nh to 3rvaXI maNytano
nbI ma4e ;Nkar n9I, p8 Ah tme juLmma& hd Ane sImare`a AoX&gI
ma4e ;Lme gybno s&pU8R ASvIkar kro 2o Ane
gya 2o ke nbI
3rma& Aene s&pU8R hkaraTmk bnavIne ra`o 2o ! je4lI AkIdt tmne
sa9e hotI to tmara9I
tmara mOLvIAo9I 2e Ae4lI nbIAe pak
nbInI =anma& `o4u& l`a8 p8 n 9tu& Ane ivvadma& tmaru& nam p8
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
474

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

murIdoma&9I hta. AemnI halt Ae htI ke jo ko;na 3rma& hml 9to


Ane tavIz leva Aavto to Aap frmavI deta hta ke tara 3rma&
2okro 9=e ke p2I 2okrI ! Ane je btavI Aapta Ae j 9tu& htu&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
potana s&p8
U R b&0ar8 sa9e kubaRn ! nanoTvI saheb l`e 2e ke rajpUt

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

AmarI maNyta to p/9m9I j calI AavI 2e Ane bIjau& Ae ke


Ame AmarI maNyta kuAaRn Ane hdIq9I lI0I 2e Ae4le Amare bIja
trf mjbUr 9;ne jvanI jrt n9I. jrt to tmare 2e ke tme nbI
ma4e kuAaRn Ane hdIqne n9I manta p2I bIja ma4e Aena9I
dlIl levano Ai0kar kYaa& 2e ? Ae4le devb&dIAone potana 3rna buzg
u oR
ma4e gybno ;Lm saibt krva =IAanI maNytanI jrt 2e Ane Aemne
lI0I, p8 Ae vatne prdama& ra`va Aeno Aaxep bIjana ma9e ra`e
2e Ane p2I devb&dI mOLvI srfraz`an suNnI breLvIne yad Apavta&
l`e 2e Ane 3rna gybna pu r ava p2I Ae n o jvab Ae m ne nh
to Ae vtu R X na bIja mOLvIAone Aapvano 2e te l`a8 Aa p/
ma8e 2e

breLvI hzratne ;Lme mafIl Arhamka AkIda =IAa


;mamIYyase ilya hy cuna&ce ;mam jlaluIn seyUtI. Al
mutvFfa ih il`te h&y =IAa ke ;mamIYya ifkeRka yh
AeAtekad hy ke ;mame masUm haimlake pe4ka AOr dIvarke pI2ekI
A=yaka ;Lm r`te h&y. tarI`ul `ulfa, pej n&.

sc hy ! kbUtr ba kbUtr baz ba baz. ;zalturRyb, pej

n&.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
475

gujratI -aqa&tr

breLvI lokoAe pe4oma& je 2e te vStuAona ;Lmno AkIdo =IAa


;mamIYya9I lI0o 2e jem ke ;mam jlaluIn isyUtI l`e 2e
=IAana ;mamIYya ifkaRno Aa AkIdo 2e ke ;mam masUm g-aRvtIna
pe4nu& Ane dIvaX pa2Xnu& ;Lm ra`e 2e.
0

-UlvanI bImarI to n9I !

devb&dInu& Aa l`a8 Ae yad Apavva ma4e htu& ke tme nbI


ma4e Ae p/ma8enu& ;Lm mano 2o Ae4le tmarI maNyta =IAa jevI 2e Ane
tme loko =IAa9I mXta Aavo 2o. to Aemne hve muiSlm Avam yad

Apave ke tme tmara mOLvI ma4e Aa ;Lm saibt kyu% Ane Aene
2apIne loko su0I pho&ca6yu& jem ke Aena purava hm8a j tmarI
sevama& rjU 9ya. to btavo ! tmaro t9a tmara mOLvIAo ma4e Ae
AkIdo Kya&9I AaVyo ? Ae p8 tme =IAa pase9I j lI0o ? tme
pote j =IAa pase9I -I` ma&gIne laVya Ane Aa&gXI bIjane
btavo 2o ?! jo -UlvanI bImarI 2e to p2I tmara 3rnI vatma& j
ma4e b0u& yad kevI rIte Aave 2e ? du+mnnI
kem -Ulo 2o ? nbI
AoX` Aam j 9ay ke potana doSto9I Aa&` Aa6a kan kre Ane
jena9I bntI n hoy tenI =Bd =Bdma& -Ul ka7e.
0

tmara mOLvI9I sara 2e

bIjau& Ae ke hu& khI= ke tmaru& khevu& Aevu& 2e ke =IAa ;mamo ma4e jem
ke hzrt AlI, hzrt ;mam hsn, hzrt ;mam husEn, hzrt zEnul
AabedIn vgere ma4e pe4ma& je g-R 2e tenu& Ane dIvar pa2Xnu& ;Lm mane
2e, jo bar ;mamo jene svR muslamnona Aagevan mane 2e Ae j AemnI
murad hoy to Jyare vlIAo ma4e iv=aX ;Lm manI =kay 2e to Aa
;mamo to vlIAona p8 srdar 2e ! Jyare tme nana nana mOLvI ma4e
Ane `lIfa t9a murIdo ma4e mano 2o tenu& =u& ? Jyare tmara mOLvIAo
ma4e tmarI maNyta sacI to Ae j maNyta bIjana mhan ;mamo ma4e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
476

=IAanI maNyta Ame nh tme lI0I !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
n Aavtu&. p8 du+mnI ma8sne sdgu8 jova n9I detI Aene idlma&9I
`savI devama& Aave to ko; magR nIkXI =ke jem tmne tmara
mOLvIAo9I mhoBbt 2e to tme Aemna sdgu8one ke4la su&dr =Bdoma&
v8R v o 2o! nbI sa9e mhoBbt hoy to Ae m a& p8 su & d rtanu & j
v8R n 9ay, je m ke Amne nbI
sa9e p/ e m Ane mhoBbt 2e
nI bargahma& AkIdtna fU l nI vqaR krIAe
to Ame nbI
2IAe.
Aa&`se kajl saf cura le ya& voh cor blake h&y
TaerI g5rI takI hy AOr tUne nI&d inkalI hy

Ijau& Ae ke =IAa `o4a 2e Ahle suNntnI AekmtI9I, teAo


potanI `o4I maNytane l;ne ;Slamna sTy vtuRX9I bhar 2e, p8
Aeno mtlb Aevo levo ke AemnI drek j maNyata `o4I 2e to Aene ko;
AkklvaXo maNy ra`=e nh. bd\AkIdanI drek j maNyta `o4I n9I
hotI, Amuk sacI Ane Amuk `o4I hoy 2e, Aene l;ne sacane `o4u& n
khI =kay ! dInnI Aek jrI vatno ;Nkar kre Ae p8 ;man9I `airj
9; jay 2e, Aena pr fTvo kuf/no Aave p8, AenI drek maNytano Alg
Alg sval krvama& Aave to je sacI h=e tene sacu& khevu& jrI rhe=e,
Ae4le =IAanu& nam btavIne 0oko bIjane Aap=o ! Ah to pote j
Aema& s&6ovaAela 2o ! A&tma& Ae ke je jvab tmaro Ae Amaro !
0

wL4a cor ko4valko 6&4e 0

co9u& Ae ke =IAa lokonI maNyta9I tmarI 0oko AapvanI napak


cal htI Aena9I tmne j nuk=an pho&Cyu& Ane tmarI jmaAt ma4e
Aeno jvab bnavvo A+aKy jevu& 9; gyu&. pe4ma& =u& 2e AenI `bro to
tmara mOLvI tmara vtuRXna loko ma4e saibt krI gya ! hve dIvar
pa2X =u& 2e AenI `br Aapvana gybnI vat to Ae p8 tme lokoAe
bakI n9I ra`I ! to Ae p8 purava sa9e ja8I lo je9I Aevu& tme n khI
=ko ke Ame ma tmara pr Aaxep ra`IAe 2IAe, Ane du+mnIne l;ne
`o4I ccaR krIAe 2IAe !
mOLvI munaizr Ahsn gIlanI saheb devb&dI potanI iktab
svainhe kaismIma&
kaismI 3rno ikSso byan krta& l`e 2e Ane 3rnI buzg
u IRne
su&dr =Bdono =8gar AapIne Camkavva ma&ge 2e, -le ko; gme te khe
p8 Aap8e to nmkno hKk Ada krta j rhevanu& ! nbIne gme te khI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
477

3rno kmal ! dIvar p8 kac !

MaOlana tEiyb sahebne yh ;i]ala dI hy ke yasIn nam ke do


sahebo& ka `osUsI taLluk sEiydunl ;mamul kbIr mOLvI kaism
saheb nanoTvI se 9a ijnme&se Aek to yhI dIvan@ devb&dke
rhne v ale AaE r bk> O l mOlana tE i yb sahe b de v b& d me &
hzrtevalakI `angI AaEr zatI wmUrka tALluk ;Nhse 9a.
il~~aa hy ke sahebe inSbt buzg
u R 9e. Apne iznana mkanke
hujreme& izk/ krte, mOlana hbIburRhman saheb saibk muhtimm
darul wlUm devb&d frmaya krte 9e ke ws zmaneme& k+fI halt
dIvan@kI ;TnI b7I hu; 9I ke bahr s6k pr Aane janevale
nzr Aate rhte 9e ! dro dIvarka ihjab wNke drimyan izk/ krte vKt
bakI nh rheta 9a ! hai=ya svainhe kaismI, -ag, pej n&.
0

gujratI -aqa&tr

mOlana tEiyb sahebe Aa `br AapI 2e ke yasIn namna be


sahebono `as s&b0
& mOLvI kaism nanoTvI sa9e hto. jeAo pEkIna
Aek to Aa dIvan@ devb&dna rhevasI, Ane mOlana tEiyb sahebna
frman mujb devb&dma& jnabe AalIna `angI Ane jaity kamono
s&b&0 Aemna9I j hto.
l~yu& 2e ke, sahebe inSbt buzugR hta. potana le6Iz 3rna
mma& izk/ krta. mOlana hbIburRhman saheb dal wlUm devb&dna
ma@ p/m`
u frmaVya krta hta ke Ae jmanama& dIvan@nI k+fI halt
Ae4lI p/git pr htI ke bhar s6k pr Aav ja krnarne eta rheta
hta ! dro dIvarno prdo izk/ smye bakI n rheto htae ! `br nh
)yan izk/ma& hotu& ke rSte jta lokone jovama& !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
478

bd\AkIda drek vatma& bd nh 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
gya -le ! vlIAone mjbUr btavI gya to -le ! p8 3rnI vat j
Alg 2e ! 3rvaXane p8 mjbUr Ane lacar btave to p2I sga;
kya& jay ?!

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
hoy to Ae sacI kem nh ? farsIma& khevama& Aave 2e, cahknra cah
dr pe=. kUvo `odnar same kUvo ! gujratIma& khe 2e, `a6o `o6e te
p6e ! tme Aa hi9yar Amara ma4e bnaVyu& htu& p8 kudrtnu& krvu& ke tmara
ha9e tmarI wpr j fU4yu& Ane tmne j nQ4 krI gyu& !

cakro p8 gyb ja8I le !

Nyay kr=o to kamyab rhe=o 0

ip/y muslmano ! hm8a j tme jo; gya ke dIvarnI Aar par jo;
levanu& ;Lm ;mam hsn Ane bIja ;mamo ma4e manvu& =IAanI maNyta
2e ! Ane breLvI nbI
ma4e Ae p/ma8enI maNyta ra`e 2e to AemnI
maNyta =IAa loko9I mXtI Aave 2e ! to Aa purava je tmarI sevama&
rjU 9ya jema& devb&dI vgRno ;LmI kmal btavvama& AaVyo Ane Aena9I
Ae saibt krvama& AaVyu& ke ;Lme mafIl Arham p8 Amara vtuRXma&
2e ! Ane dIvar pa2Xnu& jo; levanI =iKt p8 Amara vtuRXma& 2e ! to
p2I tmare Nyay9I in8Ry levano 2e ke Aap8e nbI
ma4e manIAe
to khe tme =IAa loko pase9I Ae maNyta -I` ma&gI laVya Ane Ae
loko pote j Ae maNyta nbI
ma4e nh, ko; mhan vlI ma4e nh,
ko; gOq A9va kutub ma4e nh ! bLke 3rna mOLvIna nokr cakr ma4e
manI le ! to Aema& =IAana 3rnI corI n khevay ! TaeAo corI krIne
p8 sav j rhe !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
479

nbI

devb&dI moLvIna cakr9I p8 nIce !

nanoTvI sahebnI sevama& rhenarnI k+fI halt tmarI same 2e ke


temnI Aa&`o ma4e dIvar jevI mjbUt vStu p8 prdo nh Ane teAo
3rma& rhIne bharnu& +y Aa&`o9I jo; le ! p8 Aap8a nbI
ma4e teAo Aa vatma& kevI maNyta ra`e 2e Aene p8 AemnI iktabna
purava9I ha&sl krI lo ! Amare tmne Ae j btavvu& 2e ke vhabI Ane
devb&dI mOLvIAo potana `o4a AkIdane l;ne kbUlvana layk n9I,
Aemne sm@ne Aemna9I dUr `sI jvama& j tmarI Aa`rtno faydo
2e, nh to duinya sa9e Aa`ert p8 brbad 9; j=e, ALlahno sTy
dIn je Aap8ne kuAaRn Ane hdIq9I Aapvama& AaVyo 2e Ane wlmaAe
Ahle suNnte Aap8ne smjavvanI koi== krI 2e Aene j pk6Ine ra`vu&
jo;Ae Ane Aena9I `svu& n jo;Ae !
devb&dI jmatna Aa0ar-Ut Aailm Ane khI lo ke Aemna vkIl
mOLvI mNzUr nuAmanI nbI
na ;Lm ivqe l`e 2e
Agr huzUrko dIvarke pI2ekI sb bate& malUm ho jaya krtI to
hzrte iblalse drvaze pr `6I honevalI Aorto&ka nam lekr
dryaFt krnekI Kya jrt hotI ? Fesla kun munazra, pej n&.
`lIl A&be5vI l`e 2e
muzko yanI rsUle `udako dIvarke pI2e ka -I ;Lm nh hy.
brahIne kaitAa, pej n&.
0

gujratI -aqa&tr

Jo huzUrne dIvar pa2XnI b0I vato malUm 9; jya krtI


htI to hzrt iblalne drvaja pr w-elI AOrtona& nam l;ne
pU2vanI =uu& jrt htI ?
Mane Ae4le rsUle `udane dIvar pa2Xnu& p8 ;Lm n9I.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Aa hto nanoTvI sahebnI sevama& rhenar Aemna Aek `as


razdarno ;LmI kmal ke Aemna k+fno Ae Aalm ke izk/ smye AemnI
Aa&`o pr9I prdo `sI jay Ane dIvarnI par AemnI njr pho&cI
jay ! bIja =Bdoma& AemnI njr Ae4lI tej 9; jay ke dIvar p8
kac bnI jay ! bhar s6k pr ko8 AavI ru& 2e Ane j; ru& 2e ko;ne
pU2vanI jrt j nhI ! ivcarvanI vat 2e ke ma izk/nI brkt9I Aa
kmal p/aPt 9yo ke dIvar dIvar n rhe, njr ma4e kac bnI jay ! to je
mhan vlI Ane mhan ;mam drek j smye izk/e baitnIma& rhe Ane Aemna
ma4e Aa kmal manI le v ama& Aave to va& 0 o j =u & ? Ane nbI
ma4e manI le v ama& Aave to Ae n a9I k; ikyamt kaym 9ay ?
tme to 3rna mOLvIna cakro ma4e p8 Ae kmal saibt krI
gya ! Ane 3rna me d anma& to tme ko; kmI Ane ksr rheva dI0I j
n9I !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

NabI
ma4enI maNyta Aa 2e Ane 3r ma4enI maNyta p8
tmarI same 2e, Nyay tmare krvano 2e ke jeAo nbI
sa9e Aavo
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
480

hdIq n&. hzrt Ans


Ae fmaRVyu&

9I irvayt 2e ALlahna rsUl

Aa fla8a Vyiktna p6vanI jga 2e ! huzUr potano ha9 jmIn


pr Aam tem ra`ta hta, hzrt Anse frmaVyu& ke teAo pEkIno Aek p8
ALlah na rsUl
na ha9nI jga9I `Syo n9I. muiSlm -ag,

iktabul ijhad, babe gzvAe b, pej n&. , `sa;se kuba/ , -ag, pej n&.
, AbU davUd, -ag, pej n&. , ns;, -ag, pej n&.

Aa hdIqe pak9I Ae ja8va myu& ke nbIAe pak


Ae bdrna
medanma& Aek idvs AagX kaifroma&9I ko8 mr=e Ane k; jgaAe mr=e
AenI `br AapI. Aapna mu`e9I Ae `br sa&-XIne shaba Aevu& n
boLya ke he ! nbI
Aa `br je tme Amne AapI ra 2o te AavtI
kalnI 2e, Aeno s&b&0 mafatIhul gyb9I 2e je Aapna frman9I
ALlah sa9e `as 2e ! ko;ne p8 Aema&9I k&; mXI =ktu& n9I ! p2I
Aap potana mu`e9I Ae `as gybnI `br kem krI AapI ra 2o ?!
sval n krvo Ae vatno puravo 2e ke shaba Aema& p8 Ata; ;LmnI
maNyta ra`ta hta, Ane nbI
Ae pote `br AapI Ae p8 Ae
vatno puravo 2e ke me& jena ivqe nkaraTmk vat btavI htI Ae jatI
;Lmna Aa0are htI Ane hu& tmne gybnI hkaraTmk vat btavI ro
2u& Ae Ata;na Aa0are 2e, nbI
nI AapelI `br Ane shabanI
kbUlat Ata; ;Lme gyb pr mjbUt puravo 2e.
0

JevI maNyta tevo `ulaso 0

Aa hdIq pr devb&dI `ulaso kevo 2e Ae p8 ja8I levu& jrI 2e


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
481

Ma0na name zer !

MaOLvI srfraz `an devb&dnI napak maNytane nQ4 9va9I


nI hdIq pr potanae o0 ka7e 2e Ane hdIqno mUX9I
bcavva nbI
;Nkar krvano magR n9I Ae4le Aema& bI@ =&kaAono wmero kre 2e Ane
m0ma& zer -eXvIne kOme muiSlmnI 0oka9I hTya krva ;C2e 2e, gujratInu&
w`a8u& 2e nacvu& n hoy Aa&gXu va&ku" manvu& n9I Ae4le `o4a& `o4a&
bhana& ! n9I j manvu& to p2I SpQ4 =Bdoma& khI Aapo ke tme gme
tevo puravo lavo Ame tmarI nh kuAaRn Ane hdIqnI p8 manvana
n9I ! bhana&9I piBlkne 0oko n Aapo ! l`e 2e

ijn mktulIne bd/ke kTlkI `br Aapne Aek idn phele suna;
9I wNke kTlkI kefIyt kaitloka shIh ;Lm AOr yeh ke ikSkI
tLvarse voh kTl ho&ge vgera vgera yeh -I to malUm n 9a !
Ahle ibdAt to rayka pha6 bnana jante h&y. ;zaltu rRyb,

pej n&.
0

gujratI -aqa&tr

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

K o8 kYaa& mr=e nbIAe btaVyu&

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ka. ke, jenI jevI maNyta hoy te p/ma8e Aeno `ulaso kre, Ane ivic
vat Ae 2e ke devb&dIAonI maNyta phelI 2e Ane dlIlo pr )yan p2I
2e ! Ae4le teAo ko; dlIl AemnI iv)0 n j; =ke tene l;ne potanI
mtno mtlb le Ane piBlkne pa5 i=`ve ! piBlk ibcarI ArbI
-aqa9I navakef Ae4le ko8 sTy mtlb btave 2e Ane ko8 potanI
mtno Ae ja8I levu& Aemna ma4e mu+kel 9; p6e 2e. pr&tu 9o6u idmag
Aapvama& Aave to sTyne sm@ lev&u srX 9; j=e.sa9e hu& tmne AemnI
3rnI AkIdt 3rna buzg
u oR ma4e kevI 2e Ae p8 btavI= jena9I Aemna
`o4a hova pr tmne ykIn AavI j=e ke AemnI drek vatma& na ! NabI
ma4e j 2e, potana vtuRXma& potana mSlkna loko ma4e AemnI
pase na =Bd Aavto j n9I !

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ANyay ra`e Aene manI =kay 2e ? jene potanI Aa`ertnI ifkr hoy te
ivcarIne kam kr=e.

bma& jemnI hTya 9=e temnI hTyanI `br Aape Aek idvs
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
482

devb&dI =&ka Ane Aeno jvab 0

Hu& khI= ke je btaVyu& te gyb 2e ke n9I ? in=&k ! ha ! khevu& j


p6=e ! jyare Ae gybnI vat 2e to Ae gybno s&b&0 mfatIhul
gyb9I 2e ke n9I ? khevu& j p6=e ke mfatIhul gyb9I 2e, tmaru& khevu&
to Aevu& 2e ke Aenu& ;Lm ALlah sa9e `as 2e Ane `asno mtlb 2e
Aene 2o6Ine bIjama& n hoy, to bIjama& AenI Aek vat p8 mXI Aave
to Ae `as n rhe, to p2I khevu& p6=e ke jatI `as 2e Ane Ah Ata;
2e. jatIne nkaraTmk bnavva9I Ata;ma& ko; frk Aavto n9I.
BaIjau& Ae ke n btavvu& n hovanI dlIl n9I ! Ane Aa svR SvIk<t
kaydo 2e. jo Aane n manvama& Aave to khevu& p6=e ke gu&ga pase k=u& ;Lm
j n9I ka. ke, Ae k=u& btavI j n9I =kto. drek p/a8I pase p8 potanI
@vn jiryatnu& ;Lm hoy 2e p8 AenI pase bolvanI =iKt j n9I.
`ulaso Ae ke n btavu& n hovanI dlIl n9I, 2ta& devb&dIAe nbIna
;Lm pr =&ka wpiS9t krva svRmaNy kaydane fe&kIne vat krI.
Ijau& Ae ke Aa Aek irvayt 2e Aeno s&b&0 Aek `as p/s&g9I 2e
jenu& v8Rn saibt 9; gAelI vatne s=Kt bnavva rjU krvama& Aave
2e Ae4le Aena pr `ulasavar ;Lm n9Ino sval j paya ivnano
2e, ka. ke tfsIlI ;Lmna puravama& je hdIqo 2e Aenu& v*aRn 9; gyu&
2e, Ae4le Aene frI9I byan krvanI jrt n9I Aena ma4e Aa -agna
p/9m p/kr8no sharo lo !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
483

devb&dno Ijo Anu-v 0

mOLvI Aai=k ;lahI mer5I tzikrturR=Idma& g&gohI sahebnI


sevama& AkIdtna& fUlonI vqaR krta& 3relu& nvI =rIAtne p/oTsahn
Aapta& l`e 2e

Aek mrtba nvab 2]aarI s~t bImar huAe yha& tk ke sb


log wNkI zIStse nawMmId ho gAe. hr trfse mayUs ho jane ke
bad Aek sahebko g&gohI sahebkI i`dmtme& -eja gya ke voh
nvab sahebke ilAe duAa kre.& kaisdne vha& pho&c kr wnse duAakI
dr`aSt kI.
Ae p2I =u& 9yu& tena ivqe Aai=k saheb l`e 2e ke
Aapne hazerIne jLsase fmaRya, -a; duAa kro ! cu& ke hzrtne
`Ud duAaka vAda nh frmaya ;s ilAe ifkr hu; AOr AzR ikya
gya, hzrt ! Aap duAa frma de& ! ws vKt Aapne ;=aRd frmaya,
Am/ mukr kr idya gya hy AOr wNk I iz&dgIke c&d roz bakI h&y
hzrtke ;s ;=aRd pr Ab iksI AzoR mAzkI gu&ja;= n rhI
AOr nvab sahbkI hyatse sb nawMmId ho gAe. Tazikrtu rR=Id,
-ag, pej n&.

gujratI -aqa&tr

Aek v`t nvab 2]aarI 38a j bImar p6I gya Ae4le su0I ke
b0a loko AemnI hyat9I nawMmId 9; gya. drek trf9I mayUs
9; gya p2I Aek sahebne g&gohI sahebnI sevama& moklvama& AaVya

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Ae4le ke nbIAe Aa hdIqma& je4lu& ;Lm htu& Ae4lI j `br AapI


Ane jenI `br n AapI tenu& ;Lm p8 n htu&, kevI rIte hTya 9=e Aeno
wLle` hdIqma& n9I, hTyano ktaR ko8 2e Aeno wLle` n9I, konI
ne AenI p8
tLvar9I hTya 9=e Aenu& p8 v8Rn n9I, jo nbI
`br hotI to Ae p8 btavI Aapta !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

phela& s&-XavI htI, AemnI hTyanI halt, hTya krnaraAonu& sacu&


;Lm, Ane Ae ke konI tLvar9I Ae kTl 9=e ! vgere vgere AenI p8
`br n htI. ibdAtI loko ra;no pha6 bnavvanu& ja8e 2e !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Cao9u& Ae ke Ame tmara 3rnI AkIdt btavIAe 2IAe AenI `br
lo Ane p2I ivcaro tme nbI sa9e =u& kyu% 2e ! Ane muiSlm Avam p8
ivcare ke nbI sa9enI AkIdt Ane 3rnI AkIdtma& ke4lo tfavt 2e !
nbI
ma4e b0u& j nkaraTmk ! Ane 3r ma4e b0u& j hkaraTmk ! p2I
mfatIhul gyb s&b&i0t kem n hoy ! Jena9I AemnI na;NsafI Ane
ANyay sm@ =kay 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
484

NaIcI mu&6IAe SvIkarI lI0u& !

NabI
nu& frman hoy Ane Aena pr hdIqono puravo hoy,
shabanI =hadt hoy, AailmonI kbUlat hoy to p8 bd\AkIda
devb&dI maNy n ra`e Ane gme tevo jvab bnavIne Aene to6I na`e
Ane sa9e -aeXa muslmanone p8 =&kama& na`e. sara&= Ae ke nbI
Ane 3rnI bharna ko; p8 buzugR ma4e kbUl j n krvu&, Ane 3rma& je
k&; khevama& Aave Aene nIcI mu6& IAe SvIkarI lev&u Ane AamNna sknanI
tSbIh p7va lagvu& ! g&gohI sahebe ku& ke nvab sahebnI motno
fe&slo 9; gyo 2e, Ane motne Amuk idvso bakI 2e. Aa be gybnI
`bro jeno s&b&0 mfatIhul gyb9I 2e jene devb&dI ALlah ma4e `as
mane 2e, jema& ko; gyre `uda =rIk 9; =kto j n9I ! p8 Aene p8
3rma& ke4lI AkIdt Ane `u=I9I kbUlI levama& Aave 2e ! ja8e ;Lme
gybnI maNyta pr Aemno ko; ivvad j n9I.
0

Je ku& Ae 9;ne j rhe !

Ga&gohI sahebna frman pr Aemnu& ykIn to jauAo ! ke Aape jyare


khI AaPyu& ke AemnI motno fes
& lo krI Aapvama& AaVyo 2e to Ae `brne
in=&k ! manI levama& AavI Ane Aem8e p8 fe&slo krI lI0o ke hve
duAanI frI9I ivn&tI krvanI vat rhetI j n9I. nvab saheb hve
bcI =k=e j nhI Ane hve teAo p9arIma&9I w-a 9; =k=e nh.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
485

YakInno puravo

Taahm kaisdne AzR ikya ke yU& duAa fmaRAe& ke nvab sahebko ho=
Aa jaAe AaEr visyto ;Ntezame iryastke mutAiLlk jo ku2 khena
sunna ho keh sun le&. Aapne frmaya `Er wska muza;ka nh ! wske
bad duAa frma; AOr yU& ;=aRd frmaya, ;N=aALlah ! ;faka ho jaAegaa.
To p2I kaisde ivn&tI krI ke AevI duAa krI Aapo ke nvab
sahebne ho= AavI jay Ane visyt Ane s]aanI VyvS9a s&b&i0t
je ka&; khevu& sa&-Xvu& hoy khI sa&-XI le. Aape frmaVyu&, -le Aema&
va&0o n9I ! Ae p2I duAa krI Ane Aa p/ma8e ;=aRd frmaVyo,
;N=aALlah ! ho= AavI j=e.
0

duAano faydo 0

cuna&ce AEsa hI huva ke nvab sahebko dfAtn ho= Aa gya


AOr AEsa ;faka huva ke Aaifyto isHhtkI `u=`brI dUr dUr pho&c
g; ! iksIko -I `yal n rha ke Kya honevala hy. Acank halt
ifr ibg6I AOr mu`iYyro dirya idl nek nFs s`I r;sne ;Ntekal
b Aalme Aa`ert ikya.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
486

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

ke teAo nvab saheb ma4e duAa kre. kaisde Tya& pho&cIne Aemna9I
duAanI ivn&tI krI. Ae p2I =u& 9yu& te ivqe Aai=k saheb l`e 2e
Aape s-ajnone frmaVyu&, -a: duAa kro ! kem ke hzrte pote
duAano vaydo n frmaVyo Ae4la ma4e ic&ta 9; Ane ivn&tI krvama&
AavI, hzrt ! Aap duAa frmavI Aapo ! Ae smye Aape ku&, fe&slo
krI devama& AaVyo 2e Ane Aemna @vnna Amuk idvso bakI rhI
gya 2e. hzrtna Aa ;=aRd pr hve k&; khevanu& ru& j nh Ane nvab
sahebnI hyat9I b0a& nawMmId 9; gya.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ko;nI vatma& =&ka hoy to 9o6I wMmId Ane Aa=a bakI rhe p8 Ah
to -ivQynI AapelI `br pr ykIn 2e p2I Tya& wMmIdno sval j
kya& wpiS9t 9ay 2e ? Ae4le Aai=k sahebe ;+kI vat krI ke nvab
sahebnI hyat9I Aek be nhI b0a j nawMmId 9; gya !
ip/y muslmano ! Aa 2e 3rnI Aai=kI ! jema& drek vat kbUlI
levama& Aave Ane pa2u& frIne jovama& p8 n Aave ke 9o6Ivar phela&
na :Lme gyb pr kevo p/har kyoR hto ! Ane hzrt
Ame nbI
nI AapelI -ivQynI `br pr kevI ccaR krI htI !
AbU bkr
Aa b0u& j ;radapUvRk -UlIne 3rnI buzugIR cmkavvama& AavI 2e, nbI
fmaRve to ykIn nh, shabI frmave to ykIn nh ! Ane bIja
ko; mhan Aailm fmaRve to ykIn nh ! Ane 3rno Vyikt frmave to Ae
svR9I AagX Ane AenI vat p(9rnI lI4I !

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

gujratI -aqa&tr

mhan ANyay !

g&gohI sahebnI duAanI sa9e j nvab sahebne ho= AavI gyo


Ane Aemne visytno Ane s]aanI VyvS9a ma4eno moko mXI gyo !
b0a&ne Aevu& lagtu& htu& ke nvab sahebne saru& 9; gyu& 2e p8 je loko
g&gohI saheb pase gya hta temne `br htI ke Aa to g&gohI sahebna
kheva pr ho= AaVyo 2e Ane nvab sahebnu& ink4ma& j Avsan 9;
jvanu& 2e. Ane kem n hoy ! Aa to g&gohI sahebnI `br htI ! Ane
p2I Aev&u j 9yu& jev&u Aape btaVyu& htu& ! hzrt AbUb isIke baXkInI
peda;=nI p/9m9I `br AapI htI te to devb&dI vtuX
R ma& Aeno mtlb
halt jo;ne Aa=re `br Aapvu& htu& ! Ane g&gohI sahebnu& frman
ykInI gyb ke p/9m9I `br AapI dI0I ke duAa9I kam bn=e nh,
mOtno fe&slo 9; gyo 2e !
ip/y muslmano ! tmne sTy magR pr lavva mara trf9I Aa
koi== 9; rhI 2e. jo tme Nyay9I kam le=o to jr tmne magR mXIne
rhe=e Ane jU5o ko8 Ae tmne Av+y `br p6I j=e. nbI Ane shabanI
;LmI `UbIAonu& v8Rn irvayto9I 9; ru& 2e to p8 Aema& `amIAo
btavvama& Aave 2e Ane 3rma& Ae j vat ykIn sa9e ko; p8 purava
Ane gvah vgr manI levama& Aave 2e ! =u& ANyayno Aana9I v0Ine
ko; da`lo mXI =ke 2e `ro ? jema& nbI
ma4e manvama& n Aave
Ane 3rna lokone nbI ma4e mna; krelI vatono taj pheravI devama&
Aave Ane pa2u frIne jovama& p8 n Aave ! 3rna buzugoR sa9e Aa4lo
p/em ke drek vat manI levama& Aave Ane nbInI vat Aave to nkaraTmk
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
487

Hu& phela& ke p2I tme ?! 0

Aai=k ;lahI mer5I saheb g&gohI sahebna nmkno hKk Ada krI
ra 2e Ae4le ke nbI
ma4e je maNytane i=kR smje Aene g&gohI
sahe b ma4e ;manno vS phe r avIne loko smx lavI ra 2e .
tzikrturR=Idma&
Id g&gohI sahebna v`a8 krta& mfatIhul gybvaXa
gybno bIjo bnav v8Rn kre 2e
Hzrt mOlana saidkul ykIn saheb Aek bar s~t AlIl
huAe. vakefIn Ahbab -I yh `br sun kr pre=an ho gAe AOr
hzrt se AzR ikya, duAa fmaR de& ! Hzrt `amo= rhe AOr batko
4al idya
idya,, jb do bara AzR ikya gya to Aapne tsLlI dI AOr yU&
fmaRya, imya& ! voh A-I nh mre&ge ! Agr mre&ge to mere bad !
Cau&nace AEsa hI huva ke ws mzRse isHht haisl ho g; AOr
hzrt ke ivsal ke bad wsI sal b mahe =Vval hJje bytuLlahke
ilAe rvana huAe mKka muAzzma& me& bImar huAe mzRhIme& Arfatka
sfr ikya yha& tk ke =u muhrRmme& vaisl b hKK hokr jNntul
muALlame& mdfUn huAe. TazikrturR=Id, -ag, pej n&.
0

gujratI -aqa&tr

hzrt mOlana saidkul ykIn saheb Aek v`t s`t bImar


9; gya. ja8Ita loko Aa `br sa&-XIne heran 9; gya Ane
hzrt g&gohI saheb9I ivn&tI krI ke duAa krI Aape ! hzrt cUp
ra Ane vat 4aXI dI0I. jyare bI@ v`t ivn&tI krI to Aape
Aaasn AaPyu& Ane Aam fmaRVyu&, imya& ! teAo hm8a nh mre !

Ane jo mr=e to mara p2I.

to p2I Aam j 9yu& ke Ae bImarI9I t&durStI mXI g; Ane


hzrt g&gohI sahebna Avsan p2I Ae j vqeR =Vval mhInama&
hJje bytuLlah ma4e rvana 9ya, mKka muAzzmama& bImar 9ya,

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

to Aevu& j 9yu& ke nvab sahebne trt j ho= AavI gyo Ane


Aevo ho= AaVyo ke =a&it Ane tdurStInI `u= `br dUr dUr pho&cI
g; ! ko;ne p8 `yal n ro ke =u& 9vanu& 2e, Aoic&ta frI9I halt
bg6I Ane -la, dirya idl, nek jat wdar 0nvane Aalme Aa`ert
trf musafrI krI.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
j ccaR krvama& Aave !

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
488

hve Aemne sval krI lo 0

muiSlm Avam devb&dIAone sval kre ke Ame jyare Amara nbI


ma4e ;Lme gybno davo krI Amuk irvayto puravama& rjU krI to
tme Amne jvabma& nbI
nI hdIq btavI Ane ku&, mfatIhul
Ae pote j Aena9I mna;
gbynu& ko;ne ;Lm mXI =ktu& n9I, nbI
krI 2e, Ane kuAaRnnI mna; AenI jgaAe 2e, Ae4le AevI ko; irvayt
maNy ra`vama& Aav=e nh ! to p2I Ae irvayt tmne tmara ma4e yad
n rhI hoy to Ame tmne yad ApavIAe 2IAe !

SahIh bu`arIme& hzrt ABduLlah ibn wmr


se mrvI
hy ke huzUr
ne fmaRya ke mfatIhul gyb ijnko `udake isva
ko; nh janta voh pa&c cIze& h&y jo sUrAe lukmankI Aa`rI
Aaytme& mzkUr h&y yanI ikyamtka vKte m~sUs, bair=ka 5Ik
vKt ke kb naizl hogI, mafIl Arham yanI Aortke pe4me& Kya
hy ? bCca hy ya bCcI, muStkiblke vakeAat, motka shIh
mukam. devb&dI iktab fThe brelIka idlk=, nz\zara, pej n&.

Aemne pU2o ke phela& ko8 mr=e Ane p2I ko8 mr=e mfatIhul
gybma&9I 2e ke n9I ? na khe to kho, Aa hdIq je tme Amne yad
Apavva rjU krI Ae tmarI smx 2e Ae saibt krI rhI 2e ke Aa `br
mfatIhul gybvaXI j 2e. nbI
Ae to fmaRVyu& ke Aene `uda isvay
ko; ja8to j n9I to p2I Aa tmara mOLvIAoAe kevI rIte ja8I
lI0u& ? jo Aam khe ke Ata; trIka9I ja8I =kay 2e. to tme kho, Ame
p8 nbI
ma4e Ata; trIka pr manIAe 2IAe p2I Ae maNy kem
nh ? Ane p2I Aemne ;Sma;l dheLvInu& l`a8 yad Apavo ke tmara
Tya& ;Lme gybe Ata; ko; p/kar j n9I ! p2I tme Ata;9I jvab
bnavI =kta j n9I, jo Ata;9I jvab bnavvo hoy to nbI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
489

Hzrt ;mam rBbanIko 2 roz phelese juMAaka ;Ntezar


9a. b yOm =Mba dryaFt frmaya ke hzrt Aaj to =Mba hy.
wSke bad drimyanme& -I k; bar juMAako dryaFt ikya, h]aa ke
juMAake idn ijs roz ivsal huva suBhke vKt dryaFt ikya ke
kya idn hy ? AOr jb malUm huva ke juMAaka idn hy to frmay
frmayaa
;Nna ilLlaih v ;Nna ;lyih raijwn ! TazikrturR=Id, _aag,
pej n&.

hzrt ;mam rBBaanIne 2 idvs phela& juMAano ;Ntezar


hto, =invarna idvse pU2yu& ke to j8aVyu& ke hzrt ! Aaje to
=invar 2e. Ae p2I vcma& p8 38I v`t juMAanu& pU2yu& Tya&
su0I ke juMAana idvse je idvsma& Avsan 9yu& svarna smye
malUm kyu% ke Kyo idvs 2e ? Ane Jyare ja8 9; g; ke juMAano
idvs 2e to ku& ;Nna ilLlaih v :Nna ;lyih raijwn !

bIjane idvso ivqe pU2vanu& 2 idvsnI A&drma& htu& p8 jya& su0I


Aapna ja8vano sval 2e Ae to phela&9I j `br h=e ke maru& mr8 ke
idvse 9=e, Ane bI@ vat Ae ke Aemne ke4lu& ykIn 2e juMAana idvsnI
mot pr ke ja8e p/a8 Aemna Ai0karma& ra`I devama& AaVyo 2e !
btavvama& AaVyu& ke juMAano idvs 2e to trt j ;Nna ilLlah p7Ine
jan sup/t krI AapI !

ANyay prSt kOm !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

bImarIma& j Arfatno sfr kyoR Ae4le su0I ke = muhrRmma& hKknI


bargahma& pho&cI jNntul muALlama& dfn krvama& AaVya.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ma4e je ASVaIkar krelo 2e Aena9I tOba krI lo ! nbI
nI hkaraTmk
hdIqone magR9I h4avva z4p4 ku& ke nbI
Ae mfatIhul gyb
ivqe nkaraTmk huKm lgaVyo 2e ! to Ae tme loko 3rma& kem -UlI gya ?
CalI 9I br2I iks pr ikSko Aan lgI
`br 2e ju M Aana idvse j mrI=
mOLvI Aai=k ;lahI mer5I l`e 2e

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Aa 3r`angI =rIAt htI jema& Ae4lI wdarta9I kam levama&


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
490

dheLvI@Ae tkivytul :man namnI iktab je tEyar krI 2e


Aema& nkaraTmk maNytane j w]aejn Aapvama& AaVyu& 2e Ane Aeno
mksd 2e tOhIde brIna sbk sa9e nbInI mhoBbt idlma&9I ka7o,
Ane Ae4le j Aema& je tOhIdna name nkaraTmk vato 9; 2e Aeno 4okro
breLvI lokona ma9e ra`vama& Aave 2e Ane Ae iktabna laNcr9I
nkaraTmk imza;l breLvI Ahle suNnt pr dagvama& Aave 2e ! Aema&nI
Aek vat p8 3rma& maNy ra`vama& AavtI n9I, jo Aam n hotu& to
ma4e nkaraTmk bnavama& AavI 3rma& hkaraTmk n
p2I jene nbI
bnI jtI, Ane i=kRno fTvo breLvIna isre j n jto p8 Aeno Amuk
-ag potana ma4e p8 l; levama& Aavto. 3rma& to potanI mot kyare
Aav=e Ae p8 `br 2e Ane bIjanI mot hm8a 2e ke n9I AenI p8
`br 2e, Ane `br j n9I AenI `br p8 Aapvama& AavI Ane
potano ;LmI kmal jaher p8 krvama& AaVyo Ane nbIAo Ane vlIAo
trf mu` krta& l`a8 9ay 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
491

;sI trh jb ko; Apna hal nh janta ke kl kya krega


to AaEr iksIka kyo& kr jan =ke ? AOr jb Apne mrnekI jga
nh janta to AaEr iksIke mrnekI jga ya vKt Kyo& kr jan
=ke ? Takivytul ;man, pej n&.
tjumoR Aam jyar eko; potanI halt n9I ja8to ke kale =u&
kr=e to bIja ko;nI kem krI ja8I =ke? Ane jyare potana mrvanI
jga n9I ja8to to bIja ko;nI mrvanI jga A9va smy kem
krI ja8I =ke ?
0

AavtI kalnu& ;Lm

SaUrAe lukmannI A&itm Aaytma& Aek 4uk6o Aa p/ma8e 2e vma


tdrI nfsum maza tkisbu gda. Ane ko; jan n9I ja8tI ke AavtI
kale =u& kma8I kr=e. AavtI kalno mtlb fyucr Ane -ivQy 2e,Aen&u
jatI ;Lm ALlahnu& j 2e, p8 Ame tmne btaVyu& ke Aama& Ata;
nkaraTmk n9I.
0

-U l 9ay nh ! 0

Hu& tmne var&var Ae btavI gyo ke jatI ;Lm ALlahnu& j 2e,


AenI j isft 2e AenI j sa9e `as 2e, Aema&nI Aek vatnu& ;Lm gyre
`uda ma4e manva9I ma8s muslman rhe=e nh, mui+rk 9; j=e, Aena
pr tOba Ane frI9I ;man lavvu& jrI 9; j=e. Ae4le wprokt
Aaytno mtlb 2e -ivQyyva8I AapmeXe ko; ja8I =ktu& n9I p8
je ko; ja8to h=e Ae ALlahnI Ata9I Ane Aena Aapva9I j
ja8to h=e. jem ke Aap8a nbI
Ae duinyane As&~y gybonI
`br AapI, jena9I hdIqnI iktabo -relI 2e, Ane Tyar9I l;ne Aaj
su0I wlma Aene kbUlta AaVya 2e. nbI
nu& gybnI `br Aapvu&
j Ae vatno puravo 2e ke mne ALlah trf9I j myu& 2e Ane hu& AenI
Ata9I j Ane Aena kheva9I j btavI ro 2u&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
492

dheLvI mIza;lnu& 4arg$4 ! 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AaVyu& ke ko; p8 gyb s&b&i0t vatma& nkaraTmk ivcar su)0a& n
AaVyo ! Ane drek kmalne kmal sm@ne kbUlI levama& AaVyo ! Aena9I
Ae ja8va myu& ke devb&dI Ane vhabI ANyay prSt kom 2e ! Aemne
kayda kanUn Ane =rIAtna la$9I ko; j mtlb n9I. jya&
nkaraTmknI vat l; AaVya tene `o4u& saibt krvama& ko; p8 dlIl
Ane puravo lavvama& Aave 2ta& ko; j frk p6to n9I. Ane Ae j vat
3rma& hkaraTmk khIne l; Aave to gme te4lI koi==9I smjavo 2ta&
Aek(aI be 9vana n9I. jo teAo nbI
ma4e manI leta Ane p2I
nbI
na share bIja loko ma4e manI le t a to du i nya p8
manI letI Ane ivvad n 9to, p8 Aem8e to nkaraTmk nbI
ma4e ra~yu & Ane Ae j vatone 3rna loko ma4e hkaraTmk bnavI
gya ! nbI
n ja8e Ane Ae k samaNy mOLvI ja8e ! Ae
vat gXa nIce wtre j kem krI ? Ane Aene maNy ra`vama& Aave j
=I rIte ?

Ata;nI maNyta kem ?

AklI j n9I =r; p8 2e 0

BaIjau& Ae ke Aa p/kar ma AklI n9I ke jenI =kyta pr wpjavI


levama& AaVyu&, bLke Aa vaStivk vat 2e ka. ke kuAaRn Ane hdIqma&
jyare Ata; gybnI vatonu& v8Rn 2e to Aeno ASvIkar AklI vatno
ASvIkar n9I bLke ALlah Ane rsUlna frmanno ASvIkar 2e,
;Slamma& je vat ALlah Ane rsUlna frman9I saibt 9ay te
;Slaimk hkIkt 2e Aene AklI khIne magR9I `sI jva=e nh. AklIno
;Nkar }aanI lokone Tya& jhalt Ane A}aanta kheva=e Aena9I v0Ine
ka&; j nh, jyare kuAaRn Ane hdIq9I ka&; saibt hoy to Aeno ;Nkar
muslmanne ;Slamna vtuRX9I bhar krI Aape 2e, Ae4le Av+y yad
ra`o ! Aa AklI p/kar n9I p8 =r; p/kar 2e, Aeno ;Nkar =r;
vatno ;Nkar 2e.

gybnI Ata `udanI kudrtma& 2e

{aIjau& Ae ke Ata: ALlahnI caht pr Aa0airt 2e Ane jem


duinyanI As&~y cIj vStuAo Aap8ne ALlahnI Ata9I mXe 2e
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
493

MaOLvI =BbIr wSmanI devb&dInI tfsIr

Va ;Ndhu mfatIhul gyib la yAlmuha ;Llahu. Ane AenI j


pase 2e gybnI cavIAo Aena isvay Aene ko; ja8tu& n9I.
gybke `zane Aor wNkI ku&@ya& isfR `udake ha9me& h&y vohI wnme&se
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
494

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Ata; kem manvama& Aave 2e ? to Aeno jvab AapI= ke Ata;no


mtlb 2e, ALlahna ko;ne Aapva9I Ae gybnI `bro Aape !
Jyare kuAaRn Ane hdIq ma& AevI gyb s&b&i0t As&~y vato 2e je
nbI
Ae lokone btavI. to Aena9I Ae ja8va myu& ke gyb `uda
tAalanu& 2e Ane Ae j ja8e 2e Aena isvay ko; ja8to j n9I p8
nbI As&~y gybonI `bro AapI gya to Aena9I Ae ykIn 9;
gyu& ke nbI
Ae `udana Aapva9I `br AapI htI, jene l;ne
;Lme gybma& Ata;nI maNytano v0aro 9yo. Ata;no p/kar n
manvama& Aave to kuAaRnnI 38I Aayto 2e je hukmma&9I nIkXI jay !
As&~y hdIqo 2e je bekar bnI jay 2e ! Aene bakI ra`va Ata;no
p/kar Av+y 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
bLke ;manvaXane Tya& drek pX ALlah trf9I 2e k=ama& potanI jatI
malekIno vaStivk davo 9; =kto j n9I to p2I ;Lme gybma&
Ata;no ASvIkar kem krI 9; =ke 2e ? Ata; ;Lm s&b&i0t kuAaRn
Ane hdIqma& ko; vat n AavI hote to nkaraTmkne nkaraTmk j manI
levama& Aavtu& Ane muslmanoma& Ata;nIe maNyta AavI j n =ktI,
p8 jyare Aayto be p/karnI 2e Ane hdIqo p8 be p/karnI 2e to
bNnene Aene S9ane ra`I Aml krvama& AaVyo. Ane Ae p8 ke ALlah
pase gybnu& ;Lm 2e Ae ;Lmno Amuk -ag Ae ko;ne AapI =ke 2e ke
nh ? jo khe ke n AapI =ke. to Ae ALlahnI kudrt Ane =iktno
;Nkar 2e Ane Ae kuf/ 2e, Ane jo Ae manvama& Aave ke AapI to =ke 2e
p8 Ae8e ko;ne AaPyu& n9I to Ae p8 ku 2e, ka. ke, kuAaRn9I nbIAo
ma4e Ata; ;Lm saibt 2e, Ae Ata; ke4lu& 2e Ae Aek Alg mSAlo
2e Ane Aema& ivvad p8 2e, pr&tu svR Ahle suNntnI Aekmit 9; g;
2e Ae vat pr ke Aap8a ip/y nbI
ne ALlah tAalaAe potanI
s3XI m~lUkma& svR9I v0Ine ;Lm AaPyu& 2e. je ko; Aa vatno ;Nkar
kr=e Ae Ahle suNnt9I bhar 2e. Ane Aena pr kuf/no fTvo Aav=e.
;Lmma& Aap m~lUknu& mUX 2e, jene je k&; mXe 2e nbIna vaSta Ane
vsIla9I mXe 2e. Aa kar8one l;ne Ata;no p/kar ;Lme gybnI
maNytama& ra`vo jrI 2e. Ane mfatIhul gyb p8 ;Lme gybno j
Aek p/kar 2e Ane Aema& p8 ALlah nI Ata nbI
nI hdIqo9I
jova mXe 2e Ae4le Aema& ;Nkar n9I 9; =kto jenI Amuk vato purava
sa9e tmarI sevama& rjau krvama& AavI Ane Amuknu& v*aRn 9=e jena(aI
tmne Ae vatnu& ykIn AavI j=e ke Atano ;Nkar mfatIhul gybma&
p8 n9I 9; =kto Ane Ame Aena puravama& devb&dIAona Aek mOLvInI
vat rjU krIAe 2IAe.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

kuAaRnma& mFatIhul gyb khIne je gybnu& v8Rn 9yu& tenI devb&dI


mOLvI =BbIr Ahmd wSmanIAe je tfsIr krI Aena9I ja8va myu&
ke ALlah j ja8e 2e Aeno mtlb 2e ALlah jatI trIka pr ja8e 2e
jatI trIka9I Aena isvay ko; ja8to n9I, p8 Aeno mtlb Ae
n9I ke ALlah ko;ne AapI =kto n9I Ane ko; ALlahnI Ata9I
p8 ja8I =kto n9I, bLke Aema& Ai0karno drvajo b&0 2e Atano
drvajo b&0 n9I. ALlah trf9I jene je4lu& Aapvama& AaVyu& Ae4lu& Ae
ja8e 2e Ane Ae Ata la`o kro6o vatonI p8 9; =ke 2e. sara&= Ae ke
jene Ae vatoma& gme tenu& Ane gme te4lanu& :Lm hoy Ae b0u& ALlahnI
Ata9I 2e Ae4le Ata; 2e, to mfatIhul gybma& p8 Atano ;Nkar
9; =kto n9I, Ane Aa p/ma8enI tfsIr svR Ahle suNntnI 2e. p8
`u=InI vat to Ae ke Aeno puravo devb&dI mOLvIna l`a89I mXI
AaVyo ke gybna ;Lmma& Ata Ane bi~==no drvajo b&0 n9I, `uLlo
2e, Ane Aenu& ;Lm p/aPt 9vu& ALlah tAalanI ;C2a pr Aa0airt 2e,
Ae jene je4lu& Aapva ;C2e Aape !
jyare Atano drvajo b&0 n9I to hve Ae jovanu& 2e ke mfatIhul
gybma& Ata Ane bi~==na purava kuAaRn Ane hdIqma& jova mXe 2e
Ae4le Aa vat =Kyta pr j Aa0airt n rhI bLke Aek saibt hkIkt
Ane vaStivkta bnI g; ! Ane Aeno ASvIkar =Kytano ;Nkar nh
irvaytono ;Nkar 2e je muslmannu& kam ho; =ktu& n9I, ka. ke
muslmanoma& to irvaytna Aa0are A=Kt irvayt jene wsUle hdIqnI
pir-aqama& z;f khevama& Aave 2e Aena9I p8 fzIlt saibt 9; =ke
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
495

in=&k ! tme AavtI kale ;N=aALlah ! tbUkna zr8a pase


pho&cI j=o Ane in=&k ! tme ca+tna smy phela& pho&cI j nh =ko
je AavI jay Aena pa8Ine tn ha9 n lgaDe su0I ke hu& Tya& Aavu&.
0

hdIqno `ulaso

AavtI kale tme ke4lu& A&tr kap=o, Ane tme kya& pho&c=o,
ca+tna smy phela& nh pho&cI =ko AenI nbI
Ae `br AapI.
Ae vatnI dlIl 2e ke gybnI vat ALlahna Aapva9I btavI ro
2u&. shabaAe nbI
nI vat manI lI0I Ane sval n kyoR Ae p8
Ae vatnI dlIl 2e ke Ata9I gybno ;Nkar n9I 9; =kto. Ae p8
saibt 9yu& ke mfatIhul gybma& p8 Atano ;Nkar n9I, mfatIhul
gybno Amuk ;Lm ALlah tAala potanI bargahna ip/yne Aapva
cahe to Aape 2e.
HdIq n&. hzrt AbU hurErh\
9I irvayt 2e. Aem8e
ku& ke rsUluLlah
Ae rmzannI zkatna rx8 ma4e mne inyukt
kyoR. Aek AavvavaXo marI pase AaVyo Ane `a8ama&9I `oba -rI
-rIne leva laGyo me& Aene pk6I lI0o Ane ku& ke hu& tne jr9I rsUlLu lah
pase l; j;= ! Ae8e ku& ke hu& grIb 2u&, mara& baXko 2e Ane mne
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
496

tfsIre wSmanI, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
2e jyare Ah Atama& shIh irvaytona purava 2e p2I Aena :Nkar pr
muslman 9kI h5 kem krI AiStTvma& AavI =ke 2e ? Ane devb&dI ma4e
p8 Ah ;Nkar Ane ASVaIkarno magR rhI jto n9I. ka. ke Aemna
vtuRXna mOLvInI =hadt Aemna ma4e wPlB0 2e. -le teAo ko;nI n
mane p8 temno 3relu smaj j Alg 2e ! tema& potana mOLvI ma4e b0u&
j manI levama& Aave to p2I potana mOLvIAe Ata ivqe je ku& Aene
p8 manI levama& Aav=e !
hdIq n&. hzrt muAaz ibn jbl
9I irvayt 2e nbI
Ae frmaVyu&

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ijs `zaneko ijs vKt Aor ijs kdr cahe iksI pr `ol skta hy,
iksIko yh kudrt nh ke Apne hvaso Akl vgera Aalate ;drake
zrIyase wlUme gybIya tk rsa: pa ske ya ijTne guyUb ws pr
munki=f kr dIAe gAe h&y wnme& Az `Ud ;zafa kr le, kYao& ke wlUme
gybIyakI ku&@ya& wske ha9ome& nh dI g; &, ~vah la`o& kro6o
juz;Yyato vakeAate gybIya pr iksI b&deko mu]ala kr idya gya ho.

HdIqno `ulaso 0

Aa hdIqe pak9I Ae ja8va myu& ke hzrt AbU hurEra


sa9e
je bnav bNyo tenI nbIAe pak
ne `br htI Ae4le Aape Aemna
Aavta&nI sa9e Aemne Ae bnav ivqe frmaVyu& Ane sa9e Ae p8 frmaVyu&
ke Ae tmne vaydo krIne gyo 2e Ae jU5 2e Ane Ae Aav=e. to hzrt
na ykInne jovanu& 2e ke fmaRve 2e, hu& AenI va4 joto
AbU hurEra
ro ke Ae jr9I Aav=e ! ka. ke, nbI
Ae fmaRVyu& ke, Ae Aav=e !
AavtI kalnI `br 2e, -ivQyna kamnI vat 2e to p8 AbU hurEra
Aam n9I khI ra ke, he nbI ! tme kevI vat kro 2o ! kuAaRnma& to 2e
ma tdrI nfsum maza tkisbu gdn. ko; jan n9I ja8tI ke kale =u&
kr=e ! jyare kuAaRn mna; krI ru& 2e to p2I Aap kalnI vat pr
ykIn sa9e `br kem krIne AapI ra 2o ? sval n krvo Ane manI
levu& Ae Ae vatnI dlIl 2e ke shabanI maNyta Ae j htI ke potanI
=ikt9I ko; ja8I =ktu& n9I p8 ALlahnI Ata9I ja8I =kay 2e
Ane nbIAe pak
ALlahnI Ata9I btavI ra 2e Ane Aeno
konI sa9e
;Nkar 9; =kto n9I. Aa4la idvs9I AbU hurErh\
vato krI ra hta Aemne `br n htI, p8 nbIAe pak
Ae btaVyu&
ke Ae =Etan hto ! ja8va myu& ke Aap8a nbI
ne mfatIhul
gybnI p8 38I vatonu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e Ane shabanI
maNyta Ae j htI Ane Aap8I p8 Ae j rhevI jo;Ae !
HdIq n .& hzrt ABduLlah ibn mSWd
9I irvayt
2e. Aape frmaVyu&, Ame nbI
pase hta Ae4lama& nbI
Ae
frmaVyu&
tmarI pase jNntI ma8s AavI ro 2e ! Ae4lama& AbU bkr
AaVya. Aape slam krI Ane p2I besI gya. muStdrk marefte

shaba, -ag,m pej n&.


0

HdIqno `ulaso

Ae in=&k ! jU5u boLyo 2e, Ae prt Aav=e. to me& ja8I lI0u& Ae


na kheva9I ke, Ae prt Aav=e hu& AenI
prt Aav=e. rsUluLlah
va4 joto ro. Ae AaVyo Ane `a8ama&9I `oba -rva laGyo, me& Aene
pk6I lI0o Ane ku&, hu& tne jr rsUluLlah
pase l; j;= ! Ae8e
ku&, mne 2o6I de hu& hajtm&d 2u&, marI pase baXko 2e, hu& nh Aavu&. to
mne dya AavI Ane me& Aene 2o6I dI0o. me& svar krI, to rsUluLlah
Ae frmaVyu&, Ay AbU hurEra ! tmara b&dIAe =u& kyu% ? me& ku&, Ay
Ae8e s`t jrt Ane baXkonI firyad krI
ALlahna rsUl !
to mne dya AavI Ane me& Aene 2o6I AaPyo ! Aape frmaVyu&
Ae jU5u boLyo 2e ! Ae prt Aav=e ! to me&
ja8I lI0u& ke Ae prt Aav=e. hu& AenI va4 joto ro. Ae AaVyo Ane
`a8ama&9I `oba -rva laGyo. me& Aene pk6I lI0o Ane ku&, hu& tne
jr9I rsUluLlah
pase l; j;= Ane Aa I@ v`t 2eLlu& 2e. tu&
vaydo kre 2e ke prt nh Aave Ane p2I prt Aave 2e. Ae8e ku&, tu& mne
2o6I de ! hu& tne Amuk Aeva =Bdo i=`va6I= jena9I ALlah tne faydo
pho&ca6=e. jyare t&u tara ibStr trf jay to Aaytul kusIR p7, khIne
Aa`I Aayt p7I p2I ku&, tarI pase ALlahno Aek rxk stt
rhe=e Ane =Etan svar su0I tarI ink4 nh AavI =ke, to me& Aene 2o6I
dI0o. me& svar krI to rsUluLlah
Ae fmaRVyu&, AbU hurEra ! tara
b&dIAe =u& kyu% ? me& ku&, Ae8e Amuk =Bdo mne i=`va6vano vaydo kyoR
jena9I ALlah mne faydo pho&ca6e. Aape fmaRVyu&, Ae8e sacI vat
btavI p8 Ae mhan jU5o 2e ! Ane tmne `br 2e 8 raI9I tme
kona9I s&bo0n krta hta ? me& ku&, na ! frmaVyu&, Ae =Etan hto !
Aane bu`arIAe irvayt krI 2e. im+kat fza;le kuAaRn, pej n&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
497

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
s`t jrt 2e. Aape ku& ke me& Aene 2o6I AaPyo. jyare me& svar krI,
nbI
Ae pU2yu&, Ay AbU hurEra ! gtraIno taro b&dI kya& 2e ? me&
ku&, Ay ALlahna rsUl ! Ae8e s`t jrt Ane baXkonI firyad
krI to mne rhm AavI Ane m&e Aene 2o6I AaPyo. Aape frmaVyu&

ink4na -ivQyma& =u& 9=e AenI Aape 3rma& rhIne joya ivna `br
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
498

-ag, pej n&.

Aa hdIqma& be Vyiktna AavvanI Aape `br AapI Ane Aapna


frman p/ma8e Ae be Vyikt AaVya Ane Aape Aemna Aa`ertna
pir8amnI p8 Aemna Aavta& phela& `br AapI dI0I ke teAo jNntI
nI Ae vat manI lI0I bLke
2e, Ane shabaAe p8 nbIAe pak
tem8e Aap8I ja8 ma4e Ae irvaytne Aap8a su0I pho&ca6I ke
na iv=aX ;Lme gybnI ja8 9; =ke Ane nbI
Aap8ne nbI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
499

itimRzI mnaikb, -ag, pej n&.

Aa ds shabane A=rAe mu b +=ra khe v ama& Aave 2e je m ne


nbI
Ae Aa duinyama& AemnI hyatIma& j jNntnI `u=`brI
s&-XavI, jene Tyar9I l;ne Aaj su0Ina svR muslmano Aekmit9I
manta caLya AaVya. muslmanonu& baXk baXk A=rAe mub+=ra
+=ranu&
nam ja8e 2e. shabane maNy htu& Tyare to Aem8e irvayt krI Ane
bIja lokone AenI ja8 krI Ane nbIAe pak
Ae jyare Aemne
`br AapI ke tme jNntI 2o to Aemnama&9I ko;Ae ;Nkar p8 n kyoR
Ane ko;Ae nbI
ne Ae yad n ApaVyu& ke kuAaRnma& to 2e v laAdrI
mayufAlubI vla ibkum. Ane hu& n9I ja8to ke marI sa9e =u& krvama&
Aav=e Ane tmarI sa9e =u& krvama& Aav=e ? shabane `br htI ke je
nbI
na frman9I Aek smyma& Ae ja*yu& htu& Ae j nbI
na
frman9I Aa `u=`br ja8vama& AavI rhI 2e, Ae to vhabInI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
500

tmarI pase Aek jNntI ma8s AavI ro 2e ! to hzrt wmr


AaVya. frI frmaVyu&, tmarI pase Aek jNntI ma8s AavI ro 2e ! to
Al\ mu A Jjmu l Avst,
wSman AaVya.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
ivqe Aap8I maNyta Ae rhe ke Aapne ALlah tAala trf9I iv=aX
gybnu& ;Lm Aapvama& AaVyu& 2e. AenI kbUlat nbI
ne p8 htI
Ae4le Aape gyb s&b&i0t As&~y `bro AapI, AenI kbUlat
shabane p8 htI Ae4le tem8e gybnI `bro pr ko; =&ka wpiS9t
n krI Ane `u=I9I kbUlI lI0I Ane Aene irvayto ara pho&ca6I AapI
jeno sharo l;ne Aaje Aap8e Aap8I maNytane sTy mageR l; gya
Ane nbI
ma4e bd AkIda loko jevI ko; glt vat n idlma&
lavI =Kya Ane n AevI vat @- pr lavI =Kya. to Ae shabanI
krelI irvaytonu& Ane wlmaAe hdIqnI mhentonu& fX 2e Ane Aap8e
Ae magR9I `svu& p8 n jo;Ae Ane Aeva `sela lokonI s&gtma&
rhevu& p8 n jo;Ae !
HdIq n&. hzrt ABdu rRhman ibn AOf9I irvayt 2e Aem8e
ku& ke huzUr
Ae fmaRVyu& AbU bkr jNntma& 2e, wmr jNntma& 2e,
wSman jNntma& 2e, AlI jNntma& 2e, tLha jNntma& 2e, zubrE jNntma&
2e, ABdurhR man ibn AOf jNntma& 2e, sAd ibn AbI vKkas jNntma&
2e, s;d ibn zEd jNntma& 2e Ane AbU wbEda ibn jraRh jNntma& 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
AapI Ane AemnI isftma& frmaVyu& ke je tmarI pase AavI ro 2e Ae
jNntI 2e, Ae4le ke dIvar Aapna jovama& prdo n9I bnI =ktI. Aa
Ae l`a8nI iv)0 2e je brahIne kaitAama& l`vama& AaVyu& 2e ke
ne dIvar pa2XnI `br n9I, ka. ke, Aape Ah dIvar
huzUr
pa2XnI `br AapI Ane duinya p2InI Aa`ertnI p8 `br AapI
je Ait dUrna -ivQynI `br 2e, Ane shabaAe bNne `bro manI
lI0I, n n@kna -ivQynI `br pr sval kyoR Ane n dUrna -ivQynI
`br pr sval kyoR ! ja8va myu& ke kuAaRnma& sUrAe lukmannI A&itm
ne p8
Aaytma& je vatnI mna; krvama& AavI htI te nbI
kbUl 2e Ane shabane p8 kbUl 2e, p8 teAo svR mXIne Aeno mtlb
Ae le 2e ke jatI ;Lm ALlahno j 2e Ane Ata; ALlah trf9I hoy
ne ;Nkar n9I,
2e Aeno ko;ne ;Nkar n9I. to p2I jyare nbI
shabane ;Nkar n9I to p2I Aap8ne Aeno ;Nkar kem krI hoy ?!
HdIq n&. hzrt jaibr ibn ABduLlah
9I irvayt
2e. Aap frmave 2e ke rsUluLlah
hzrt sAd ibn rbIA
ANsarInI mulakate t=rIf l; gya, Aap Tya& ibrajman 9ya Ane
Ae mne ku&
Ame p8 AapnI ink4 besI gya. huzUr

HdIq n&. NabIAe pak

jyare hzrt AbUb isIk


ne sa9e l;ne ihjrt ma4e t=rIf l; gya to AapnI =o0 ma4e
kurE=e Aek so W&4ona ;namnu& Aelan kyu%. suraka ibn mailk potana
3o6a pr svar 9;ne Aap8a nbI
nI =o0ma& mdInana mageR p6ya.
huzUr
ne magRma& pamI lI0a to Aape jmInne hukm AaPyo Ane
jmIne surakane Aemna 3o6a sa9e pk6I lI0a. surakaAe mafI ma&gI to
Aape Aemne maf krI AaPyu& je9I jmIne 3o6a sa9e Aemne 2o6I dI0a.
frI9I AemnI inYyt `rab 9; to Aape jmInne hukm AaPyo, jmIne
frI9I Aemne 3o6a sa9e pk6I lI0a. mafInI ma&g krI to Aape Aemne
maf krI AaPyu&. jyare Ae prt 9ya Tyare Aape Aman Aapvano vaydo
kyoR Ane frmaVyu&
Ay su r aka ! Ae
smy tmarI halt kevI h=e jyare tmne ;ranna raja iksrana k&gn
pheravama& Aav=e ! SaIrte hLbIya, -ag, pej n&.
0

SvPn nh hkIkt 2e

muslmanonI jaherI halt g&-Ir htI. ivjyno ko; jaherI s&-v


p8 n hto. mKka 2o6Ine mdIna trf ihjrt 9; rhI htI Aena9I p8
sm@ =kay 2e ke halt ke4lI `rab h=e ?! Aeva smye ;ran pr
ivjynI `br AapvI Ane Aavnarne khI Aapvu& ke tne Tya&na rajana
k&gn pheravvama& Aav=e ! -la Aana9I v0Ine p8 ko; gybnI `br
9; =ke 2e `rI ? halt btavI rhI 2e SvPn 2e p8 nbInu& frman
btavI ru& 2e hkIkt 2e. Ane p2I vqoR p2I hzrt wmr fake Aazm
nI i`laftna yugma& Ae frmane nbI
khIkt bnIne same
AaVyu& Ane frmane nbI
pr Aml krvama& AaVyo, Ane potanI
maNyta btavvama& AavI ke ALlahna nbI
ne ALlah tAala
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
501

;ran pr ivjy 0

hzrt wmr fake Aazm


nI i`laftna yugma& ;ran pr
muslmanone ivjy myo Ane gnImtna malma& iksrana k&gn p*a
AaVya Ane AmIl moimnInna Aade=9I Ae k&gno hzrt surakane
pheravama& AaVya Ane Tyare hzrt surakaAe ALlahno =uk/ Ada kyoR

s3Xa v`a8 ALlah ma4e 2e je8e iksra ibn hurmuz je kheto hu&
lokono rb 2u& AenI pase9I k&gn l;ne suraka ibn mailkne pheraVya !

sIrte hLbIya, -ag, pej n&.

hzrt wmr fake Aazm


Ae Jyare ;ran pr ivjy meXvI
lI0o Ane male gnImtma& iksrana k&gn AaVya Tyare frmane nbI
ne yad kem ra~yu& ? gybnI ykInI `br sm@ne j ! jyare ke sonu&
phervu& puqo ma4e hram htu& p8 Aap ja8ta hta ke Jyare nbI
Ae
frmaVyu& to nbIne `br 2e Ae smy sonano hukm =u& h=e, p8 Aape ku,&
Aeno mtlb Ae 2e ke mara frmanna Aa0are Aemna ma4e AenI rja rhe=e.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
502

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

surakane iksrana k&gnnI b=art 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
trf9I gyb Aapvama& AaVyu& 2e, Ane AapnI vatma& ferfar n9I 9;
=kto, -le sonu& hram 9; gyu& 2e Ane puq Aeno wpyog n9I krI
Ae frmaVyu& ke k&gn surakane pheravama&
=kto p8 Jyare nbI
Aav=e, to nbIne Ae smynI p8 `br 2e ke Ae bnav Kyare bn=e,
Ae4le surakane hzrt wmre Ae k&gn pheraVya j ! Ane nbI
na
gybI ;Lmno kmal Ane shabanI maNyta Ae ;Lm pr ke4lI s=Kt
2e Ae potana Aa Aml9I jaher frmaVyu&.
bI@ `br Aa `br sa9e Ae htI je =Bd9I nh p8 Aena
sara&=9I smjma& AavI rhI 2e ke suraka Ae smy su0I @v&t h=e Ane
Aene mot nh Aave, ka. ke, mrI gya p2I k&gnno k=o mtlb rheto
n9I Ane Aam j 9yu& ke Tya& su0I teAo @v&t ra Ane frmane nbI
nI vaStivKta jo;ne gya.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
bd\ma=I 2e ke n manva Ane nbI
nI fzIlt n kbUlva `o4I
`o4I =&kaAo wpiS9t krta hoy 2e.

g&goh Aaneko to Aa gAe mgr valid sahebkI narazgIka


Akqr `yal Aata 9a. Aek idn hzrtkI i`dmtme& haizr 9e,
ykayk hzrtne wnse ;=aRd frmaya ke mE&ne tuMhare vaildkI trf
`yal ikya 9a wNke kLbme& tuMharI mHBbt jo= mar rhI hy
AOr yh `fgI isfR zaherI hy, wMmId hy kl prso& tk tuMhare
bulaneko wNka `t -I Aa jaAe. cu&na&ce dusre hI idn =ah
sahebka `t Aaya. tzikrtu rR=Id, -ag, pej n&.
g&goh Aavva ma4e AavI gya, pr&tu ipta sahebnI narajgIno
mo4a -age `yal Aavto hto. Aek idvs hzrtnI sevama& hajr
hta, Aoic&ta hzrte fmaRVyu% ke me& tmara vaild trf )yan kyu% htu&,
Aemna idlma& tmaro p/em jo= marI ro 2e Ane Aa narazgI ma
de`av pUrtI 2e, Aa=a 2e Aaj kalma& tmne bolavva ma4e Aemno
p Aav=e. to bIja j idvse =ah sahebno p AaVyo.

bIja =her9I idl jo; lI0u& ! 0

mfatIhul gybnI vat g&gohI sahena v`a8ma& ke4la sI0a sada


Ane samaNy =Bdoma& v8Rvvama& AavI ke va&ctanI sa9e smjma& AavI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
503

kale bImar 9=e Aaje j `br !

sUfI krm husEn krIne ko; saheb 2e je g&gohI sahebna Aa[amma&


rheta h=e tem8e bImarIne l;ne 3re prt jvano ;rado kyoR Ane g&gohI
sahebne ~stI ma4e mXva gya to g&gohI sahebe AavtI kale je
9vanu& 2e Ae malUm krI lI0u& Ane Aemne 8 idvs ma4e rokIne mo4a
nuksan9I bcavI lI0a. Aa bnavne mOLvI Aai=k ;lahI mer5I Aa
p/ma8e v8Rn kre 2e
sUfI krm husEn saheb Aek mtRba bImar huAe AOr c&d rozke
bad isHht ho g;. wNko mkanse tlbIka `t pho&ca to wNho&ne
rvangIka kSd ikya hzrtse jb ~st hone lge to i`lafe Aadt
frmane lge, krm husEn ! klko mt jav ! tIn rozke bad jana.
;radaka fS` tbIAtko igra& to huva. mgr 5hr gAe Agle idn
dfAtn tpo lrza Aaya Aor voh -I ;s i=tke sa9 ke ;=ake
vKt tk w5 hI n ske ws vKt `yal huva ke Aaj raSteme& hota to
Kya mza Aata ! tzikrturR=Id, -ag, pej n&.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
504

mOLvI saidkul ykInna ipta Aemna9I naraz 9; gya, bap


suNnI Ane be4o devb&dI ! Ae4le bNnema& bntI n htI. mOLvI saheb
g&goh caLya gya, g&goh AavIne =u& 9yu& Ae bnav mOLvI Aai=k ;lahI
mer5I l`e 2e

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

0 g&gohI sahebno kalno gyb ! 0

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
jay, idmagne kQ4I n AapvI p6e. jo smjvama& kQ4Ino samno krvo
p6e to v`a8no jo;Ae Aevo faydo n 9ay Ae4le 3rnI vatma&
heraferIvaXI miNtk wpyogma& n Aave. SpQ4 =Bdoma& 2e ke g&gohI sahebe
g&gohma& rhIne =u-eC2kna iptana idlne jo; le 2e Ane khe 2e ke Aemna
idlma& tmarI du+mnI n9I mhBbt 2e Ane p kale j Aav=e ! to
bIja idvse AavI j gyo ! Aek =herma& rhenar bIja =herma& rhenarna
idlne jo; ro 2e Ane du+mnI 2e ke n9I Aeno fe&slo krI ro 2e Ane
Tya& p rvana 9; gyo 2e AenI joya ivna Ane ko; p8 jaherI sbb
ivna `br AapI dI0I. Aana9I sm@ =kay 2e ke g&gohI saheb pase
kevu& ;Lm htu& jena9I guPt malUm krI levama& Aavtu& htu& !
-le ! devb&dma& nbI
ma4e gybna ;LmnI maNytano drvajo
b&0 hoy ! p8 3rna s&t Ane Sa&tano ma4e drvajo ra`vama& j n9I
AaVyo ke Aene b&0 krvama& Aave !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
mara ip/y muslmano ! Aa 2e nbIAe pak
nI ykInI gybnI
`bro je Aapna frman mujb potana smy pr 9;ne j rhI Ane
Aema& ko; ferfar n 9yo Ane ferfar 9ay p8 kevI rIte ! jyare jevu& 9vanu&
htu& Ae Aapne ALlah tAala trf9I btavI devama& AaVyu& htu&. Ane
bIjau& Ae ke lOhe mhfUz AapnI njro smx 2e, Ane lOhe mhfUzma& Ae
b0u& j l`vama& AaVyu& 2e.

khevano mtlb jaher 2e ke sUfI sahebe 3re prt jvano pako ;rado
krI lI0o hto ka. ke, AemnI pase gybnu& ;Lm n htu& Ae4le Aemne =u&
`br ke kale AemnI wpr =I Aaft AavvanI 2e Ane teAo ke4la s`t
tavma& sp6avana 2e ? Ae4le Aem8e tEyarI krIne Alivda; slam
ma4e g&gohI saheb pase gya, p8 g&gohI sahebe jvanI mna; krI
AapI Ane 8 idvs sfr muLtvI ra`vanu& ku&. ko; lLlu p&jaunI
vat hoy to Aene nkarI =kay p8 g&gohI saheb frmave Ae4le Aema&
k&; rhSy hoy ! Ae rhSy trt j n j8ayu& p8 jyare potanI musafrIna
;radana idvse bImar p6ya Tyare rhSy hkIkt bnIne same AaVyu& ke
hzrte jva9I mna; Aa4la ma4e krI htI ke hu& bImar 9vano hto ! to
hzrtnI gyb ja8nar njroAe mne magRnI tklIfo9I bcavI lI0o
Ane sfr9I rokIne mara pr k<pa krI.
joyu& ! Aane khevay 3rnI AkIdt ! ke bhar kone =u& khIne AaVya
Ae nhI jovanu& ! Aap8e Aap8a buzugoRne nIca nh pa6vana ! bntI
koi==e vato bnavI bnavIne imcR msalo marIne Aene roma&ck
bnavvI ! Ane lokone 3rnI buzugIRnI w]amtanI davt AapvI ! je
4ebl$49I bcvano sbk i=`va6vama& AaVyo Ane je 4ebl$4ne ;man
ma4e `trnak smjvama& AavI Aene j 3rma& lavIne =ikt=aXI khIne
srXta Ane p/em9I gXa nIce wtarvama& AavI !
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
505

nbIke cahnese kuC2 nh hota ! 0

nbI ma4e Aemnu& manvu& =u& 2e Aene p8 jota jav ke tmne Aemna
`o4a hovama& ko; p/karnI =&ka n rhI jay Ane tmare ykInnI sa9e
khevu& p6e ke devb&dnI maNyta `o4I 2e manva layk n9I. Aemna Tya&
nbI
9I v0Ine Aemna mOLvIAono mukam t9a mtRbo 2e -le
teAo jban9I n khe p8 drek vStu jban9I j khevI jrI n9I !
Amuk vato jban9I Alg p/karnI hoy 2e p8 Aene Aml sa9e
tolvama& Aave to ja8va mXe 2e ke jban btavva ma4e htI Ane
hkIkt Aa 2e jena pr Amaro Aml 2e !
dheLvI saheb Aap8a ip/y nbI
na ;LmnI kmI Ane duinyama&
AapnI kevI lacarI Ane mjbUrI 2e Aene jaher krta& l`e 2e

sara karobar jha&ka ALlah hI ke cahnese hota hy, rsUl


ke cahnese ku2 nh hota ! tkvIytul ;man, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

g&gohIna gybno faydo !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

sUfI krm husEn saheb Aek v`t bImar 9ya Ane Amuk idvs
p2I t&durSt 9; gya. Aemne 3re9I caLya Aavvano p AaVyo to
Aem8e jvano ;rado kyoR. hzrt pase9I jyare Alivda 9va laGya
to Aadt iv)0 fmaRvva laGya, krm husEn ! kale n j=o ! 8
idvs p2I j=o. ;rado to6vo -are to laGyo. pr&tu roka; gya.
Aagla idvse Aoic&ta tav AaVyo Ane Ae p8 Ae4lo b0o ke ;=a
su0I to w5I n =Kya. Ae smye `yal AaVyo ke Aaje magRma& 9yu&
hot to kevI mja AavtI !

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Aa vat pr to dreknu& j ;man 2e ke ALlah9I h4Ine k&; j n9I, je


k&; 9ay 2e te ALlahna cahva9I j 9ay 2e, Aap8e je ka&; krIAe
2IAe Aema& p8 kamyabI ALlahna cahva9I j 9ay 2e. Aa AkIdama&
to ko;na be mt n9I. pr&tu AenI sa9e Aek AevI zerIlI vat meXvI ke
Aena pr njr p6tanI sa9e muslman beho= 9; jay ke nbIna
cahva9I k=&u 9tu& j n9I ! Aemna 3rma& j;ne Aap8e jo; AaVya ke
Aemna mOLvIAona cahva9I =u& =u& 9ay 2e ? Ane teAo gyb9I
keva keva fayda w5ave 2e ? Ame nbInI caht Ane `udano fe&slo. Aa
ivqy pr tmne tohfaAe ntno Aek nvo -ag AapI=u& Ane btavI=u&
ke ALlah tAalaAe Aap8a nbI
ne keva keva kmalo AaPya 2e
Ane Aapna cahva pr ALlah tAalaAe keva kamo bnaVya& 2e,
;N=aALlah ! Ae vato9I tmaru& ;man tajau 9; j=e Ane p2I tme
bd\AkIda loko trf njr w5avIne jaevu& p8 ps&d nhI kro.
Aek nzr de`ne ko -ata nh
jo hE gu S ta` me r e nbIka
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
506

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Varsadnu& ;Lme gyb !

voh pa&c gyb ijnme& mrnekI jgaka ;Lm samel hy wNko


hKk tAalane Apne ilAe `as kr ilya hy, wNkI ;]aela n
iksI mukrRb fi+rte ko dI n iksI nbI v rsUlko. fth brelIka
idlk= nzzara, pej n&.

Ae pa&c gybo jema& mrvanI jGyanu& ;Lm p8 =aiml 2e Aene


hKk tAalaAe potana ma4e `as krI lI0u& 2e, AenI ja8 n ko;
Ait ink4 fir+tane krI n ko; nbI Ane rsUlne.

Aa 2e Aemno kaydo jema& Atano ;Nkar krvama& AaVyo 2e Ane


SpQ4 =Bdma& wLle` 2e ke Aena pr fir+ta, nbI Ane rsUl ko;ne ;]ala
8karI p8 Aapvama& AavtI n9I. Ane Aa j mna;nI vatone
tme 3rma& j;ne jo; AaVya ke Tya& nkaraTmk ko; vStu 2e j n9I ! Tya&
drek vStu manI levama& Aave 2e ! jo muiSlm Avam Nyay9I kam le=e to
Aemne vhabI Ane devb&dInu& nahKk hovu& ykInnI sa9e `br p6I j=e
Ane breLvI Ahle suNntna hKk hovanu& ykIn AavI j=e. p2I tmarI
mr@ ! Amaru& kam tmne hKk btavI Alg 9vu& 2e.
0

Varsadnu& ;Lm kuAaRnnI dlIl

Hzrt yUsuf
Ae sat vqR duQkaXna& Ane sat vqR `etI
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
507

Jvabdar fir+tane to ;Lm hoy 2e

Je fir+taAonu& kam Ane jvabdarI vrsadnI Ane ALlahna hukm


p/ma8e vadXone AenI inyuKt jgaAe l; jvanI 2e temne to ;Lm hoy
2e ke kya& vrsad vrsavano 2e, ke4lo vrsavvano 2e Ane kyare
vrsavano 2e.jo fir+taAone Ae vatnu& ;Lm Aapvama& n Aave to p2I
teAo potanI jvabdarI kem krI in-avI =ke 2e ? to Aana9I p8
SpQ4 9yu& ke ALlahnI Ata9I vrsadnu& ;Lm mXI =ke 2e. bLke
Aapvama& AaVyu& 2e.
K o; khe ke tme fir+tanI vat Ah kem kro 2o ? to hu& jvab AapI=
ke nkaraTmk ccaR krnarnu& khevu& Aevu& 2e ke pa&c vStunu& ;Lm ALlah
tAala ma4e `as 2e `asno mtlb Ae 2e ke bIja ko; p8 p/kar9I
Ae ;Lm ko; gyrma& AavI =ktu& n9I. to p2I fir+to p8 gyr j 2e
`uda to n9I ! p2I Aemne AemnI jvabdarIna& kamo pr je ;Lm
Aapvama& Aave 2e Ae p8 smy9I phela& j hoy 2e, to Ae p8 gyb
j 9yu& Ane Aena9I Ae saibt 9; gyu& ke pa&c vStuma& p8 Ata AavI
=ke 2e Ane Aema& Atano ;Nkar 9; =kto n9I. jeAo h5 pr 2e teAo
saca in8Ry pr n9I. hzrt ;zra;l pase mrnaraAonI ilS4 AemnI
mr8nI jga, Ane mr8na smynI ilS4 vgere. hzrt mIka;l pase
vrsad Ane ro@nI jvabdarI 2e to AemnI pase Aenu& ;Lm. `ulaso
Ae ke Aema& p8 Atano drvajo b&0 n9I.
HdIq n&. hzrt ;Bne ABbas
9I irvayt 2e.
Aem8e frmaVyu& ke Amara ma9a pr vadXo calI ra& hta&. Ae4lama&
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
508

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Hu& tmne Ae btavI gyo ke vrsad s&b&i0t ykInI ;Lm mfatIhul


gybma&9I 2e p8 Aap8a Ahle suNntno fe&slo Ae 2e ke Aenu& jatI
;Lm ALlah tAalanu& 2e p8 ALlah tAala pr pab&dI n9I ke Ae
ko;ne AapI n =ke ! Ae vat ALlahnI =iktma& 2e ke jene Aapva ;C2e
Aape. Ane jyare kuAaRnma& ALlahe frmaVyu& ke Ae nbIAone gyb pr
Ae
;]aela 8karI Aape 2e Ane hdIqoma& 2e ke Aap8a nbI
var&var gybnI `bro AapI 2e. jena9I SpQ4 9yu& ke gybma& Atano
drvajo b&0 n9I.
devb&dIAo gybna ;Lm ivqe l`e 2e

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
layk vrsadna& Ae4le ke kul vqoRno `etIno nk=o ALlahna Ata
krel ;Lm9I btaVyo hto Ane Aevu& j 9yu& je p/ma8e Aape btaVyu& htu&.
Aano wLle` tfsIrna p/kr8ma& Aayto Ane Aena tjuRma sa9e 9;
gyo 2e Tya& evama& Aave ! ja8va myu& ke vrsad Aavva n Aavvanu&
;Lm p8 ALlah tAalana cahva9I AenI bargahna ip/yne mXI
=ke 2e.

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

Maunaifk pako muslman 9yo !

HdIq n&. AbUbkr ibn ABduLlah muznI9I irvayt 2e ke

nbI

me vrsadna fir+tana `br Aapva9I frmaVyu& ke

Ae fla8a =her9I AavI ro 2e Ane fla8a idvse Aemna pr


TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
509

VaqaR Ane nbIno Ai0kar

hdIq n&. hzrt Ans

9I irvayt 2e frmave 2e ke
na jmanama& loko pr duQkaX AaVyo, Ae duQkaXna
rsUluLlah
jmanama& nbI
juMAana idvse `uTbo AapI ra hta. Aek
gami6yo w-o 9yo Ane Ae8e ivn&tI krI, Ay ALlahna rsUl ! mal
brbad 9; gyo, 3rna loko -U`e mrI ra 2e, Amara ma4e -la;nI
duAa kro ! Aape b&ne ha9 w5aVya. Ae smye Aaka= pr vadXno Aek
4uk6o p8 n hto, ksm 2e Ae jatnI jenI kudrtma& maro p/a8 2e ! huzUre
ha9 ra~ya n hta ke pha6o jeva& vadXo 2va; gya&, p2I Aap imMbr9I
wtyaR n hta ke me& joyu& vrsadnu& pa8I AapnI da7I pr 4pkva laGyu& !
Amara pr Ae idvse vrsad 9yo, Ae p2Ina idvse p6yo Ane Ae p2Ina
tena p2Ina idvse vrsad p6yo Tya& su0I ke bIjo juMAa AavI gyo.
p2I Ae j gami6yo A9va bIjo ko; w-o 9yo Ane ku&, ALlahna
rsUl ! mkano p6I gya& mal 6UbI gyo, ALlah tAala9I Amara ma4e
duAa kro ! to Aape ha9 w5aVya Ane frmaVyu&

Ay ALlah ! AmarI Aajau bajau vrsav AmarI wpr nh,


vadXna je -ag pr Aapno ;=aro 9to Ae `ulI jtu&, Ane mdIna
ku&6aXa jevu& bnI gyu&.
vrsad roka; gyo Ane Ame
t6kama& calva laGya.
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
510

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

Ae vadXne ymnnI p9rIlI jmInma& l; j; ro 2e jene srIh


khevama& Aave 2e. ;Bne ABbas khe 2e ke Ae p2I Aek svar AmarI pase
AaVyo Ame Aene vadXo ivqe pU2yu& to Ae8e btaVyu& Ae j idvse Aemna
pr vrsad 9yo hto. `sa;se kub/a, -ag, pej n&.
Fir+taAe Aap8a nbI
ne `br AapI to Ae p8 gyb
Ane fir+tane vrsad ivqe je malUmat htI Ae p8 gyb ! Ane shabaAe
je `br Aapvama& AavI Ae jgana Aavnar Vyiktne Ae vrsad ivqe
pU 2 yu & to te Ae 4 le j ke bIja lokone p8 `br p6I jay ke je
`br Aapvama& AavI htI Ae p/ m a8e 9;ne j ru & . Aaj kal
je v I AagahI nh ke jema& vatavr8 pr9I fe&slo krI levama& Aave 2e
Ane p2I Aek Anu m an krI le v ama& Aave 2e , sacu p6e to p8 =u &
Ane n p6e to p8 =u & ! me & Ae k v`t pe p rma& va& C yu & ke Aaje 2I
l;ne j=o nh. ka. ke vrsadnI AagahI Aapvama& AavI 2e ,
Ae 4 le ke jyare AagahI Aapvama& Aapvama& Aave 2e Tyare
vrsad p6to n9I !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
vqaR 9; Aape Aene pU2yu& ke Amara =her pr vqaR Kyare 9=e ? to Ae8e
ku&, fla8a idvse. Ane Ae smye AapnI pase Amuk munaifko hajr
hta Aem8e Aene yad ra~yu.& p2I AenI `br ka7I to Aemne sTy ja8va
myu& to teAo ;man l; AaVya Ane Aem8e Ae vatno wLle` nbIAe
pak
same kyoR. to Aape fmaRVyu&, ALlah tmara ;manma& v0aro
kre ! `sa;se kub/a, -ag, pej n&.

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
nbI
AmarI pase AaVya Ane frmaVyu& ke in=&k ! je fir+to vadXo
pr inyuKt krvama& AaVyo 2e, marI pase hm8a j AaVyo hto, Ae8e
mne slam krI Ane btaVyu&

vhabI@nu& m&tVy

;sI trh meh brsnekI bat kI `br iksIko nh ha&la ke wska


mosm -I b&0a huva ho, wn mosmo pr brsta -I ho AOr sare nbI
AOr bad=ah AOr hkIm wSkI ~vaih= -I r`te ho ! so Agr wSka
vKt malUm krnekI ko; rah hotI to ko; Alb]aa pa leta.
tkivytul ;man, pej n&.

Aam j vrsad vrsvanI vatnI `br ko;ne n9I jyare ke


AenI tu p8 caltI hoy, Ae tuma& vrsad p8 9to hoy Ane
s3Xa nbI, raja Ane hkIm AenI Aa=a p8 ra`ta hoy ! jo
Aeno smy malUm krvano ko; magR hoto to ko; Aene pamI leto.
0

3rnI buzugIRnu& p/ka=

muftI jmIlurRhman saheb devb&dI Aemna =E`ul ;Slam husEn


Ahmd 4a&DvI sahebna v`a8ma& nbIAo Ane vlIAonI iv)0ma&
bnavvama& AavelI s3XI klmone -UlIne gvR9I l`e 2e
vat Aek tkrIrI jLsa s&b&i0t 2e ke p/ogam = 9tI v`te
Aaka=o pr vadXo 2va: gya& Ane Aevu& lagtu& htu& ke vrsad p6=e
j ! Ane p/ogamma& -&g 9vano j 2e. p8 AevI nbXI haltma& =u&
9yu& tenI Vya~ya 2e ke

wsI dOranme& jamewiirr Rvayatko jLsagahme& Aek brhena sr


mjzUbana hyAtke gyr mutAarf =~sne Alaihda le jakr
;n Alfazme& ihdayt kI ke mOLvI husEn Ahmd sahebse kh do
ke ;lakeka sahebe i`dmt mE& hU& Agr voh bair= h4vana cahte
h&y to yh kam mere tvSsutse hoga.
rakemul huf wsI vKt `Ememe& pho&ca ijs pr hzrtevalane
Aah4 pakr vjh malUm frma; AOr ;s pEgamko sun kr A@b

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
511

pur jlal A&dazme& ibStre ;iStraht hI se ;=aRd fmaRya,


ja;A
u ;Slam n&br, pej n&.
ja;Aee ! kh dI@Ae bair= nh hogI ! =E`l

gujratI -aqa&tr

Ae smyma& le`kne s-a`&6ma& Aek `uLLaa ma9anI Aja8


Vyikt mjzU b je v I haltnI Ae Alg l; j;ne Aa =Bdoma&
-lam8 krI ke mOLvI husEn Ahmdne khI Aapo ke :lakanI seva
mara ma9e 2e Ae4le ke hu& AhyanI hanI baitnI s]aa ra`u& 2u& jo
teAo vrsad h4avva ma&gta hoy to Ae kam mara 9kI j 9=e.
Lae`k Ae j smye t&buma& pho&Cyo jeno pgrv sa&-XIne kar8
malUm kyu% Ane Ae smacar sa&-XIne AayRjnk jlalnI iS9itma&
Aaramna ibStr9I j khI AaPyu&, jav ! khI Aapo ! vrsad nh
p6e !

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

;Sma;l dheLvI bharnI tOhIdno sbk Aapta& l`e 2e

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

devb&dnI Aa irvayt9I Ae ja8vama& AaVyu& ke mOLvI husn


E sahbne
`br htI ke Aa kaXa kaXa vadXo AaVya& 2e te bIv6avva ma4e j 2e
Ane lokone g-ram*a 9va lagI to s&pU8R ykInnI sa9e jlalma&
AavIne khI AaPyu&, jav ! khI Aapo ! vrsad nh 9ay ! ivcarvanI
vat Ae 2e ke ko;ne devb&dIne `yal su)0a& n AaVyo ke Ame to AmarI

iktaboma& l`I gya ke Ai0kar ALlah isvay ko;nI j pase


n9I ! gybnu& ;Lm ALlah isvay ko;nI j pase n9I ! Ame to
Aa magRma& nbIne p8 lacar j btavIAe 2IAe ! p2I 3rnI
buzg
u IRma& ko; p8 =&ka ivna Aa vat kem krI kbUlI levama& Aav
AavII !
Ane Aene AkIdtna fUl bnavIne muslmanonI sevama& rjU p8 krI
devama& AaVyu& ke teAo ja8I le Ane sm@ le ke devb&dna& vtuRXma& keva

gybna ja8nar Ane Ait Ai0karvaXa mOLvI 2e ke Aaka= pr


p8 temno isKko cale Ane teAo vrsadne mna; kre to AenI mjal
2e ke p2I p6e !

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
512

MaOLvI ABdu rR=Id saheb ranIsagrIna ;Lme gybna puravama&


AemnI 2okrI saimna `atUn trf9I nIceno bnav nkIbna muSlehe
wMmt n&brma& v8Rvvama& AaVyo 2e. jo Ae bnav bIja ko; p&9na
VyiktAe rjU kyoR hote to fTvo Aavvama& smy n lagto, p8 Aa
3rnI vat 2e, lag8Ino to r&g j Alg hoy 2e !

Jb hmara 3r bnne lga to vaild saheb ikBlakI


ihdaytke mutaibk sbse phle pa`aneme& ha9 lga, voh zmana
brsatka 9a leikn bair= nh ho rhI 9I. 0an kI ropnI ho
cukI 9I. iksan s~t pre=an 9e. mE&ne vaild saheb se dr`aSt
kI ke bair=ke lIAe duAa frma dI@Ae bhut log pre=an h&y,
fslko `tra hy, vaild sahb muSkurane lge AOr ifr frmaya,
bair= kEse hogI ! Apna paAe`ana jo bn rha hy, `rab ho
jaAega !
MaE&ne pU2a, kb tk paAe`ana bn jaAega ? bole, dIvar
mukMml ho g; hy rat ko 2tkI 7la; ho jaAegI. mE& `amo= ho
g;. do idn bad `Ub zordar bair= = ho g;. vaild saheb
3r hI pr 9e. mE&ne pU2a, bair= hone lgI, Ab to paAe`aneme&
nuksan hoga ! fmaRne lge, nh be4a ! Ab to faAeda hoga ! mE&ne
pU2a, to kya paAe`ane hI ke lIAe bair= kI hu; 9I ! vaild
sahebne ko; jvab n idya, isfR muSkurate rhe ! ws vKt vaild
saheb t&durSt 9e. NakIbka muSlehe wMmt n&br, pej n&.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
513

GaujratI -aqa&tr

jyare Amaru& 3r bnva laGyu& to vaild saheb ikBlanI -lam8


p/ma8e p/9m jajma& ha9 laGyo. Ae tu vrsadnI htI pr&tu vrsad
n p6to hto. 6a&gr ropI devama& AavI htI. `e6Ut 38a j pre=an
hta. me& ipta@ne ivn&tI krI ke vrsad ma4e duAa krI Aapo, loko
38a& herangitma& 2e, pakne `tro 2e ! vaild saheb mlkava laGya
Ane p2I kheva laGya vrsad kevI rIte 9ay ! Aap8u& jaj je bnI
ru& 2e ! `rab 9; j=e !
me& pU2yu&, kya& su0Ima& jaj bnI j=e ? boLya dIvar bnI g; 2e
rate 0abu -ra; j=e. hu& cup 9; g;. be idvs p2I mu=X0ar vrsad
= 9; gyo. ipta@ 3re j hta. me& pU2yu&, vrsad 9va laGyo ! hve
to jajma& nuksan 9=e ! fmaRvva laGya, na be4a ! hve to faydo
9=e ! me& pU2yu&, =u& jajra ma4e j vrsad rokayo hto ? ipta@Ae ko;
jvab n AaPyo, iSmt krta ra ! Ae smye ipta@ t&durSt hta.

potana 3rnI buzugIRno Ai0kar jauAo ke nbIna cahva9I ka&;


j n 9ay ! n vrsad lavI =ke, n vrsad rokI =ke. p8 3rna mOLvIno
Ai0kar ke lokonI fsl `rab 9; rhI 2e, loko heran Ane pre=an 2e,
p8 Aa b0u& Ae4le ke Aemnu& jaj bnI ru& 2e ! lokone nuksan 9ay
Aemne =u& ? Aemne to potana jajranI ifkr 2e ! Ane jya& su0I jaj
n bNyu& vrsad p6yo j nh ! jyare ba&0kam Ae hde pho&Cyu& ke hve
vrsad9I faydo 9=e Tyare vrsad = 9yo ! ivcaro ! vrsadne AemnI
ke4lI ifkr 2e ! Ah gyb p8 2e ke vrsad kem n9I p6to tenu& kar8
`br 2e Ane Ai0kar p8 2e ke Aemna jaj ma4e vrsad rokI ra~yo !

Varsad kem rokI levama& AaVyo ?!

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb
Aa 2e bnavelI klmona be -ag ke nbIAo Ane vlIAo ma4e
nkaraTmkne w]amta Aapvama& Aave Ane 3rma& drek vatne `u=I `u=I
kbUlI levama& Aave ! Ane tOhIdna sbknu& b&0ar8 pe4Ima& b&0 krIne
taXu marI devama& Aave ! gme te 9ay 3rnI buzugIRne nIcI pa6vama& n
Aave ! hu& muiSlm Avam pr 2o6u& 2u& teAo Nyay9I kam le=e.

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
514

VF lSTFA H~ZYL JF\RM VG[ J\RFJM

s5[; o #$(4 VFJ'l o ALf ClNIM o ~FP 5_qv

,[BS

o ChZT DF{,FGF ANZ], SFNZL lD:AFCL sCM,[g0f

VG]JFNS o 58[, XaALZ V,L ZhJL NIFNZJL


5|SFXS o .:,FlDS J[<O[Z lDXG4 D]FP NIFNZF4 TFP lHP E~R4
U]HZFTv.g0IF4 l5Gv#)Z_Z_4 DMP )$Z*$ &$$!!
OMG o s_Z&$Zf Z(Z)!!4 Z(Z*)Z4 Z(Z_(&
A[ X S ISLGG cc.:,FD lJ XF\ l TGM lDGcc K[ P
VFH[ 5} Z F lJDF\ lJX[ To I} Z M5 TYF VD[ l ZSFDF\ T[ GL ;FY[
,MSM .:,FDG[ :JLSFZL ZF K[ P H[ J L ZLT[ VZG[ XLXLDF\
NFALG[ OL8 A\ W SZL N[ J FDF\ VFJ[ KTF\ T[ G L B] x A] O[ , FIF lJGF
ZC[ T L GYL T[ D I} Z M54 VD[ l ZSFGF TYF lJEZGF .;F.4 IC} N L
TYF D] xZSMGF .:,FD lJ~GF H} 9 F N] Q 5| R FZGL VlTXITF KTF\
.:,FDGL CFlGITGL B] x A] lJEZDF\ J[ Z F. ZCL K[ VG[
.:,FDGM VeIF; SZGFZF O8FO8 .:,FDDF\ NFB, Y. ZF
K[ P
lJZMWLVMV[ .:,FDYL ,MSMG[ N}Z ZFBJF TZC TZCGF JF\WFVM
p9FJLG[ ,MSMG[ E0SFJJF VYFU 5|IF;M SIF" K[P IFZ[S H[CFNGM
U,T VY" NXF"JLG[ T[GL ;FD[ JF\WM p9FJ[ K[ TM IFZ[S .:,FDL
;VM ;FD[ JF\WM p9FJ[ K[ TM IFZ[S .:,FD[ :+LVMG[ VlWSFZMDF\
5FK/ ZFBL K[ sDVFh<,FC f JU[Z[ JF\WFVM p9FJ[ K[P V[ ;J"GM
;\TMSFZS .DFGJW"S HJFA VF lSTFADF\ JF\RL .DFGG[ TFH] SZMP
VFH[ H D\UFJM VG[ U{ZMG[ 56 J\RFJLG[ .:,FDGL ;rRF.
T[DGL ;D 5[X SZMP ,FIA[|ZLVM4 D;F4 NFZ], p,}DMG[ E[8 DMS,L
;JFA SDFVMP
TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
515

V6DM, lSTFA D\UFJM

DCFG VFl,D[ NLG ChZT V<,FDF Xd;]LG


[G5}ZL ZhJL
GL V[0 S'lT
0

SFG}G[ XZLVT 0

EFUv!4 5[;v#!#4 lS\DT o ~FP 5_qv s85F, BR" o ~FP 5qvf

VG]JFNS o HGFA CFO[h D};F J[DL h\3FZJL


0

SFG}G[ XZLVT

EFUvZ4 5[; v$Z$4 lS\DT o ~FP &_qv s85F, BR"4 ~FP &qvf

VG]JFNS o HGFA .A|FCLD DF:TZ J[DL h\3FZJL

V[ N[BLT]\ K[ S[ VF56[ D];,DFG KLV[ TM XZLVTGF SFG}GM 5Z RF,J]\


VlGJFI" K[ T[GFYL V,U DFU" HCgGD TZO ,. HGFZ K[ DF8[ VF56F
NZ[S 3ZDF\ VFJL lSTFA CMJL [.V[P ;NZ]xXZLVC ChZT V<,FDF
VDHNV,LBF\ VFchDL
GL DCFG S' l T ccACFZ[
XZLVTcc H[ CF, pN"}DF\ Z_ EFUDF\ K[ 56 VF SFG}G[ XZLVT A[ EFUDF\
T[GF lGRM0~5L ,FHJFA lSTFA K[P H[DF\ V<,FC4 Z;},4 GALVM4 J,LVM4
OlZxTF4 SA|4 lSIFDT4 HgGT4 HCgGDPPPPJU[Z[ lJX[GF VSLNFG]\ T[DH
GDFh4 ZMhF4 CH4 hSFT4 S]AF"GL4 VSLSF4 DF{TG]\4 lGSFC4 T,FS4 5lT 5tGLGF
CM4 lJlJW ;]gGTM TYF Vb,FSM T[DH S[8,LS U,T DFgITFVMGM BFtDM
SZTF D;F., JU[ZG
[ M ;DFJ[X YFI K[P SFG}G[ XZLVT sEFUv!f +L VFJ'lT
K[ IFZ[ SFG}G[ XZLVT sEFUvZf 5|YD VFJ'lT K[P 5C[,L JFZ H K5F.
K[P .<D[ NLG XLBJ]\ Oh" K[ KTF\ ,FBM U]HZFTL ;]gGLVM JrR[ !!__v!!__
5|TM K5FI V[ N]oBN JFT TM K[ H 56 NLGL .<DYL V~RLGM VF,D V[ K[
S[ VF8,L :8Fg00" lSTFAGL CZ SM5LVM 56 R5MR5 GYL p50TL VF
K[ VF56L .<D NM:TL TM VDFZL V5L, K[ S[ ;]\NZ K5F.4 5FS] 5]]4 OMZ
S,Z 8F.8, ;FY[ TG VMKF NZ[ lSTFAM VF5GL ;[JFDF\ ZH} SZL K[ T[G[ 5MT[
56 D\UFJM VG[ VgIMG[ 56 5CM\RF0M VG[ ;JFAGF CNFZ AGMP
5|SFXS o ;]gGL NFcJT[ .:,FDL sNIFNZF XFBFf

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

o .:,FD VG[ lJ XF\lT

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

lSTFA

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

yyyyyyyyyyyyyyyyy
NabIAo Ane vlIAono Ata; ;Lme gyb

D]FP5MP NIFNZF4 TFP lHP E~R4 l5Gv#)Z_Z_ DMP )$Z*$ &$$!!

TMCOFV[ G
T sEFUv!#f
GT
yyyyyyyyyyyyyyyyy
516

Você também pode gostar