Você está na página 1de 32

Cena 2,00 z

Nr 7 (206) Lipiec 2013 r.

ISSN 1231-9023

Olsztynek

Jedna wizyta
nie wystarczy!

Szanowni Pastwo!
Przed nami pmetek wakacji.

Lato w teatrze

Turystom, odwiedzajcym nasz gmin polecamy wizyt w punkcie informacji turystycznej,


poznanie bogatej historii naszego miasta,
zasmakowanie olsztyneckich jagodzianek
i aktywny wypoczynek pord lasw i jezior.
Wszystkim czytelnikom ALBO yczymy sonecznej pogody i miej lektury naszej gazety.
Mamy nadziej, e Olsztynek na dugo pozostanie w Waszych sercach, a jedna wizyta z pewnoci nie wystarczy (wicej na str. 28 i 29).

Lato w teatrze jest atrakcyjn ofert teatraln dla uczniw, ktrzy z rnych przyczyn spdzaj wakacje w swojej miejscowoci. Midzy
29 czerwca a 1 wrzenia 2013 roku w trzydziestu miastach i miasteczkach w caej Polsce odbywaj si teatralne pkolonie i warsztaty, podczas
ktrych modzi uczestnicy przygotowuj spektakl pod opiek profesjonalnych artystw. WOlsztynku projekt bdzie realizowany od 18 sierpnia
do 1 wrzenia 2013 r.
Olsztyneckie Laboratorium Marze zostanie powoane jako miejsce,
w ktrym ochronie podlegaj marzenia. Celem projektu jest edukacja teatralna
dzieci i modziey w okresie letnim poprzez warsztaty teatralne, wydarzenia
artystyczne, happeningi i spektakle. Gwnym kierunkiem dziaa bdzie
praca nad stworzeniem spektaklu o marzeniach, pasjach i yciowych wyborach. Proponowane utwory znanych podrnikw maj na celu uwiadomienie
uczestnikom projektu wagi marze, od ktrych zaczyna si wszelkie dziaanie.
Skoro niepenosprawno nie przeszkodzia Jakowi Meli w zdobyciu bieguna,
mae miasto czy miejsce wychowania nie zamykaj modemu czowiekowi
drogi do samorealizacji. Dziaania odbywa si bd w formie warsztatw,
w grupach: teatralno dziennikarskiej, choreograficznej, filmowo promocyjnej, scenograficzno kostiumowej, perkusyjnej, wokalnej. Projekt zakada
rwnie udzia pedagoga, ktry przeprowadzi warsztaty z wyraania emocji
i mwienia o uczuciach. Prezentacja wynikw pracy uczestnikw projektu
odbdzie si w czterech formach: wystawienie spektaklu, prezentacja filmu

z realizacji projektu, wystawa fotoreportay, a take happening z wykorzystaniem pudeek marze. Stosowanie innowacyjnych metod, takich jak debata,
wywiad, drzewo decyzyjne, sta, pozwoli ksztatowa umiejtnoci z kompetencji spoecznych i obywatelskich. Uczestnicy zdobd praktyczne umiejtnoci aktorskie. Uzyskaj rwnie moliwo wyraenia wasnych emocji
poprzez udzia w wiczeniach dramaturgicznych, muzycznych, choreograficznych, a w konsekwencji zagranie w spektaklu pt. W biegu po biegun.
Dziaania w Laboratorium bd opieray si take na przygotowaniu pudeka
wasnych marze. Ta forma dziaa stanie si nici czc poszczeglne
grupy projektu, gdy kady uczestnik projektu stworzy wasne pudeko, a tym
samym wemie aktywny udzia w happeningu. Wicej na str. 14.

fot. Sebastian Lachowicz / Promocja Gminy

DNIOLSZTYNKAWOBIEKTYWIE

Strona 2

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Przeyjmy to jeszcze raz


Dni Olsztynka 2013 ju za nami. Bylimy wiadkami wielu ciekawych imprez i koncertw.
Na pocztek, w ramach Olsztyneckich Spotka na Zamku, wystpili laureatka ubiegorocznych Olsztyskich Spotka Zamkowych Justyna
Kumierczyk z zespoem oraz Janek
Samoyk. Bya to prawdziwa dawka
ukojenia dla rozedrganego serca,
dotknitego zbyt szybkim rytmem
ycia. W pitek zaprezentowa si
zesp ENEJ. Magia telewizji i festiwali (Opole, Sopot) zadziaaa rwnie w Olsztynku. Na koncercie tej
ywioowej kapeli, ktra zgromadzia
najwiksz publiczno, nie zabrako
znanych z list przebojw piosenek:

Tak smakuje ycie, czy Skrzydlate rce i wielu innych.


W sobot uroczystoci rozpoczy
si msz za mieszkacw w Kociele
pw. Najwitszego Serca Pana Jezusa.
Kulminacj bya parada ulicami miasta mieszkacw caej gminy, z wadzami samorzdowymi na czele.
Z du przyjemnoci i optymizmem
odnotowaem w paradzie udzia wikszoci olsztyneckich instytucji.
Nie chc wyrnia nikogo, ale na
uwag zasuguj najmodsi uczestnicy
parady. To te umiechnite twarze
dzieci i modziey byy najwiksz
radoci wszystkich. Jest jakim
dobrym znakiem nadziei na przyszo, e dzieci, modzie, a take doroli
poprzez swj udzia w paradzie
demonstruj swoj dum
z przynalenoci do naszej
wsplnoty tej maej
Ojczyzny, ktr jest
Olsztynek. Myl, e
w. Piotr, patron
naszego
miasta
musia by w tym
Gwni sponsorzy:
dniu szczeglnie
wzruszony
Spka Tymbark Oddzia Olsztynek
W takim pozyTop-Market I. i S. Sodownik
tywnym nastroju,
podgrzewanym jeszPozostali sponsorzy:
cze przez Orkiestr
Nadlenictwo Olsztynek
dt OSP z Lidzbarka
Nadlenictwo Jagieek
Welskiego, rozpoczy
Nadlenictwo Nowe Ramuki
si kolejne wystpy
Studio Reklamy- Flesz Studio - Kenig
i pokazy, a take liczne
Sudio Kosmetyczne Uroda
w tym dniu konkursy.
Gab. Kosmetyczny Sekrety Pikna
Niewiasty i biaogowy
PHU MAX Grzegorz Pokrzywnicki
dyskretnie spoglday na
Zakad Cukierniczy JAGODZIANKA
odwanych rycerzy
KORMORAN Mierki
z Konwentu w. Piotra
Octim Sp. z o.o.
w Olsztynku, ktrzy
Baza Zaplecza Technicznego
mnie walczyli pomiStacja Paliw Kazimierz Gsiorowski
dzy sob. Z kolei
Bank Spdzielczy - Olsztynek
mczyni z zazdroci
i uznaniem obserwowali
KOL - METAL
dzielne
kobiety
ARKA
wystpujce w I-szym
Kozdryk Sp. z o.o. Waplewo
Olsztyneckim Biegu
SHP Olsztynek
w Szpilkach. Tu mae
AGAPLAST Olsztynek
wyjanienie szpilki
Auto-czci WALDI
to nie s kolce, obuBogdan Minakowski Hurtownia BIM
wie suce do profeRestauracja Zielarnia
sjonalnego biegania
Restauracja z Zielonym Piecem
na bieni. Szpilki
J.R Auto Serwis J. Rakiel
to wysokie jak
B-Market
wiea cinie w
Sklep RTV Zdzisaw Wyszkowski
Olsztynku obcaLEAR - L. Argalski
sy, powodujce
EURO - TERM
degradacj
Usugi kominiarskie - J. Giranowski
damskich
Energetyka Pnoc Rafa Fiertek
krgosuPorednik Ubezpieczeniowy Anna Rozbicka
pw, ale
Doradztwo Podatkowe Kozio Irena
jednoKwiaciarnia KAMELIA Genowefa Cichocka
czenie
Kwiaciarnia MAK Jolanta Wilkaniec

W imieniu
organizatorw
Dni Olsztynka 2013
dzikujemy sponsorom

Centrum Finansowo-Ubezpieczeniowe R. Droziska


Zakad Usugowo-Handlowy Waldemar Mikitiuk

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

upikszajce i tak zgrabne nogi pci


piknej
Wspaniay by koncert najwikszego moim zdaniem zespou Warmii
i Mazur BIG DAY. Ta obecna od
21 lat grupa uraczya nas piknymi
melodiami. Publiczno zgromadzona
przy zamku usyszaa najwiksze
przeboje: Dzie gorcego lata, czy
utwory z ostatniej pyty Nasza
fala. Nie brakowao take znakomitych utworw z wczeniejszych pyt:
W wietle i we mgle, czy Kalejdoskopu. Utwory Mj znak, czy
Przestrze to kanon i klasyka polskiego rocka.
Do skromne instrumentarium, za
to o wieym i czystym brzmieniu
oraz doskonay, uzupeniajcy si
duet wokalny Ani i Marcina Ciurapiskich. Big Day to niedoceniana grupa
o wyjtkowym brzmieniu i poetyckiej
skadni w przekazie tekstowym.
Dobrym dopenieniem tego dnia,
penego rnorodnych wrae, by
wystp zespou uki Rock and Roll
Band. Piosenki Beatlesw, Czerwonych Gitar oraz innych zespow ze
zotego okresu polskiego beatu byy
naprawd mocnym uderzeniem. Na
fina byy pikne pokazy sztucznych

ogni oraz dyskoteka dla najbardziej


wytrwaych.
W niedziel otrzymalimy piorunujc dawk humoru z najwyszej
pki. JURKI oraz HRABI to czowka polskich kabaretw. Te, pochodzce z zielonogrskiego zagbia
kabaretowego, niezawodne druyny
dowcipu permanentnego zaprezentoway si jeszcze lepiej ni mona
byo tego oczekiwa. Muzeum
Budownictwa Ludowego dawno ju
nie widziao tak licznie zgromadzonej
publicznoci, ktra niechtnie opuszczaa rozbawiony amfiteatr zaskoczona jeszcze na koniec bitw na
poduszki.
Dni Olsztynka 2013 przeszy do
historii. Trzeba przyzna, e godnie
uczcilimy wito naszego miasta.
Ale przed nami wiele jeszcze
wyzwa. Oby ten pomie zapau
oraz motywacji do normalnej, zwyczajnej pracy na rzecz caej gminy
Olsztynek nie zgas, jak cudownie
skdind rozbyskujce fajerwerki na
firmamencie nieba.
Zygmunt Puszczewicz
fot. Sebastian Lachowicz

Strona 3

WIECI Z MAGISTRATU
Z gbokim alem przyjlimy wiadomo o mierci

KSIDZA KANONIKA
EUGENIUSZA RUMBUCIA,
proboszcza Parafii
Najwitszego Serca
Pana Jezusa w Olsztynku w latach
1969-1997, ktrego
posuga tak wiele
wiary i dobra wniosa w ycie kilku
pokole mieszkacw naszej gminy.
W imieniu mieszkacw oraz samorzdu
gminnego
egnam Ci Ksie
Kanoniku.
Bye
czowiekiem ogromnej wiary i duchowoci, widocznej w kadym dziaaniu. Penym ciepa i wspaniaego kontaktu,
zwaszcza z dziemi i modzie. Osob kochajc swoje
kapastwo i swoich parafian. Tym wartociom Ksidz by
bezgranicznie oddany a do koca, dajc wiadectwo
dobrze przeytego powoania i ycia. ycia szczliwego,
bo spenionego i penego Boej aski. Ta aska wymagaa
jednak podjcia wielkiego trudu. Zawsze rozpromieniony,
z serdecznym umiechem, nigdy nie da po sobie Ksidz
pozna ile takie ycie kosztowao go wysiku.
Kapastwo zdaniem Papiea-Polaka to szczeglna
misja, ktra wymaga od duchownych, aby byli przyjacimi
Chrystusa. Ksidz Eugeniusz by wielkim przyjacielem
Chrystusa. By rwnie oddanym przyjacielem swoich parafian. Z odejciem Ksidza stracilimy dobrego pasterza
i przyjaciela. Niech wic w. Piotr, Patron Olsztynka oraz
b. Jan Pawe II, ktrego relikwie spoczywaj w olsztyneckim kociele, wstawi si za sug Ksidzem Kanonikiem
Eugeniuszem Rumbuciem. Osob szczeglnie Zasuon
dla Olsztynka i dla jego mieszkacw. Niezwyka posta
Ksidza zapisaa si na kartach historii naszego miasta
a pami o Ksidzu Eugeniuszu Rumbuciu przetrwa,
bo jego osoba i dzieo bd yy w nas ju na zawsze. Spoczywaj w spokoju!
Przewodniczcy Rady Miejskiej
Jerzy Gowacz

Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna

100-lecie konsekracji Kocioa


Parafialnego p.w. witego Jana
Chrzciciela w Orzechowie
14 lipca miaa miejsce uroczysta msza z okazji 100-lecia konsekracji
Kocioa Parafialnego p. w. witego Jana Chrzciciela w Orzechowie.

Msz z okazji jubileuszu odprawi arcybiskup Wojciech Ziemba, metropolita warmiski, z udziaem ks. Andrzeja Winiewskiego, proboszcza tutejszej parafii, ks. kanonika Andre Schmeiera, duszpasterza
mniejszoci niemieckiej w archidiecezji
warmiskiej, kanonika Bazyliki Najwitszego Zbawiciela i Wszystkich witych
w Dobrym Miecie oraz ks. kanonika
Sawomira Piniahy, proboszcza parafii
p. w. B. Anieli Salawy w Olsztynku.
W czasie mszy kazanie powicone
historii powstania parafii i ludziom zwizanym z kocioem w Orzechowie wygosi
abp Wojciech Ziemba.
W trakcie uroczystoci odsonito
i powicono tablic upamitniajc wizyt
w tutejszej parafii w 1953 roku kardynaa
Stefana Wyszyskiego, ufundowan przez
Katolickie Stowarzyszenie Civitas Christiana Oddzia w Olsztynie oraz misternie
wykonany yrandol z jelenich poroy,
ktrego fundatorami i inicjatorami powstania s Lasy Pastwowe i Polski Zwizek

owiecki. Twrc kunsztownego dziea


jest artystastolarz Micha Saata z Radomia.
W uroczystociach jubileuszowych
wzili udzia liczni parafianie i przybyli
gocie - wadze samorzdowe Olsztynka,
przedstawiciele Lasw Pastwowych oraz
przedstawiciele Katolickiego Stowarzyszenia Civitas Christiana Oddzia w Olsztynie.
W ramach jubileuszu odby si te drugi
koncert organowy, przygotowany specjalnie na t okazj. Organizatorami koncertw s - Prezes Rezydencji Warmiskich
Stowarzyszenia Mionikw Plusk Rafa
Szczepaski oraz proboszcz parafii
ks. Andrzej Winiewski. Utwory sakralne
zagra organista-klawesynista Jarosaw
Ciecierski.
Trzeci i ostatni koncert z tego cyklu
odbdzie si 15 sierpnia, w wito Wniebowzicia Najwitszej Maryi Panny, na
ktre ju teraz gorco zaprasza ks. proboszcz Andrzej Winiewski.
Karol Kijkowski

III Survivalowe Zawody Aktorek o Puchar Burmistrza Olsztynka


Zawody rozegrano 6 lipca na terenie Centrum Konferencyjno-Wypoczynkowego Kormoran, a organizatorami imprezy, poza Centrum
Kormoran, byy Fundacja Byych onierzy Jednostek Specjalnych
G.R.O.M. i Agencja Eventowa BARTBO.
W tym roku uczestniczyli m. in.:
Aleksandra Woniak, Anna Oberc, Izabela Zwierzyska, Karolina Lutczyn,
Katarzyna Kaliciska, Laura Breszka,
Maciej Friedek, Magdalena Smalara,
Magdalena Wjcik, Malgorzata Sadowska, Magorzata Lewiska, Magorzata
Ostrowska-Krlikowska, Magorzata
Sadowska, Oliwia Angerstein, Renata

Strona 4

Pkul, Sylwia Wysocka, Tatiana SosnaSarno. Zwyciczyni rywalizacji zostaa


Magorzata Lewiska, przed Oliwi
Angerstein i Magorzat Sadowsk.
Aktorkom kibicowa sam Jerzy Gruza.
Na zakoczenie wszystkie panie
otrzymay upominki z olsztyneckiej huty
szka.
SGP

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

WIECI Z MAGISTRATU

50-lecie poycia
maeskiego
28 czerwca 2013 r. w Urzdzie Miejskim
w Olsztynku odbya si uroczysto wrczenia medali przyznanych przez Prezydenta
Rzeczpospolitej Polskiej z okazji 50- lecia
poycia maeskiego.
Burmistrz Olsztynka Artur Wrochna
odczyta list gratulacyjny od Wojewody Warmisko-Mazurskiego w Olsztynie skierowany
imiennie do kadej z par oraz zoy gratulacje i yczenia. yczenia zoy take Przewodniczcy Rady Miejskiej w Olsztynku
Jerzy Gowacz.
Jubilaci zostali udekorowani medalami,
otrzymali te dyplomy, listy gratulacyjne oraz
bukiety kwiatw.
Uroczysto uwietniy wystpy duetu
wokalnego TaBu (Paulina Gilarska i Ola Binkul) i Dariusza Kani.
Emilia Dumka

W uroczystoci wzio udzia 11 par maeskich z terenu naszej gminy Pastwo: Stanisawa
i Tadeusz Chmielewscy, Danuta i Mieczysaw Czarneccy, Eugenia i Jerzy Kowalewscy, Zofia i Jzef
Kowalscy, Grayna i Zygmunt Pschuk, Jadwiga i Antoni Romanos, Marianna i Witold Siepsiak,
Maria Mackiewicz-Wony i Jzef Wony, Krystyna i Krzysztof Zajc, Stanisawa i Stanisaw Zieliscy, Janina i Stanisaw Warda oraz osoby zaproszone.

"Olsztyneckie Spotkania na Zamku 2013"

Justyna Kumierczyk /fot. S. Lachowicz

Koncertem modych, ale bardzo zdolnych wykonawcw rozpoczy si tegoroczne Dni Olsztynka 2013. W czwartek, 27 czerwca, mionicy dobrej muzyki i sowa zostali zaproszeni na piknie
odrestaurowany dziedziniec zamkowy.
Tu w klimat musicali wprowadzi widowni, swoim krtkim
wystpem, Pawe Adamejtis. Mody artysta zaimponowa widowni nie
tylko wspania fryzur, ale mocnym gosem i feelingiem.

Janek Samoyk z zespoem /fot. Sebastian Lachowicz

Z nieco duszym recitalem


wystpia laureatka ubiegorocznych Olsztyskich Spotka Zamkowych Justyna Kumierczyk
z zespoem Cherry Gun. Zapiewaa kilka kompozycji wasnych
zespou oraz covery. Co ciekawe,
w zespole na perkusji gra mieszkaniec Olsztynka Romek Gsiorowski.
Wieczr okaza si niezwykle
zimny. Wielu widzw zastanawiao
si nawet czy nie czmychn pod
oson ciemnoci. Jednak, gdy na
scen wkroczy przesympatyczny
mieszkaniec Wrocawia Janek
Samoyk z zespoem powiao ciepem z poudnia. Krtkie, ale efektowne kawaki Janka to mieszanka

poezji piewanej i angielskiego rocka.


Przyjemna barwa gitary, skrzypiec i klawiszy sprawia, e mieszkacy Olsztynka nie
tylko wytrwali - mimo chodu i pnej
godziny - ale nawet wymusili kilka bisw.
Okazao si, e Samoyk to muzyczny smakoyk!

Ogoszenie

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Strona 5

WIECI Z MAGISTRATU

Turniej Gmin Iawa vs. Olsztynek

SPROSTOWANIE

Po ubiegorocznym turnieju Gmin Iawa vs. Olsztynek, przyszed czas na rewan.


W sobot, 6 lipca,
zmotywowana reprezentacja naszej gminy
rywalizowaa, a zarazem bawia si z licznie
zgromadzon publicznoci podczas Festynu
Zbrowiada 2013.
Zaproszenie wystosowane przez Wjta
Gminy Iawa Krzysztofa
Harmaciskiego i Dyrektor Gminnego Orodka
Kultury w Lasecznie
Grayny Pikos oraz
Sotysa Zbrowa przyjli z naszej strony
Zastpca Burmistrza
Krzysztof Wieczorek
i Dyrektor Miejskiego
Domu Kultury w Olsztynku Katarzyna Waluk

wraz z siln ekip z Olsztynka. Rywalizacja zacza


si od pojedynku pikarskiego, w ktrym nawet znakomite parady Kazimierza
Gsiorowskiego oraz obec-

no prezesa MKS Olimpia Kazimierza Borkowskiego nie zapobiegy nieznacznej przegranej.


Pniej ekipy obu gmin
popisyway si sprawnoci

w licznych konkursach rekreacyjnych,


a w przerwach prezentoway si z powodzeniem nasze
zespoy muzyczne:
Kapela parogi,
Crazy
Daisy,
Tabu, ADHD,
Szarlotka, Studio
Wokalne Pani Marii
oraz para taca towarzyskiego Julia Dziergacz Sebastian Nurkiewicz z zaprzyjanionego klubu Focus.
Festyn wszystkim
si spodoba, zapowiedziano kontynuacj!
SGP

Nagrody Burmistrza Olsztynka


dla najlepszych sportowcw
Ju po raz drugi w czasie Dni Olsztynka, w sobot 29 czerwca, zostay wrczone
Nagrody Burmistrza Olsztynka za wysokie wyniki sportowe w roku 2012. Takie uhonorowanie przewiduje uchwaa Rady Miejskiej w Olsztynku, a swoj pozytywn opini
przedstawia Gminna Rada Sportu w Olsztynku.

Zastpca Burmistrza Olsztynka Krzysztof


Wieczorek wrczy nagrody pienine, ufundowane ze rodkw gminy, modym zawodniczkom i zawodnikom zamieszkaym na terenie gminy Olsztynek. Nagrody otrzymali:
Wojciech Kope - zajmowa czoowe
miejsca w maratonach i pmaratonach
w USA, znany z Biegw o Puchar Olsztynka,
obecnie trenuje w Colorado, Lucyna Kope zajmowaa czoowe miejsca w Mistrzostwach
Polski Juniorw w biegu na 2000 m z przeszkodami oraz w Mistrzostwach Polski Juniorw w sztafecie 4x400 m, Mateusz Kaczmarski - Wicemistrz Akademickich Mistrzostw
Polski w biegu na 2000 m z przeszkodami,
Daniel Mikielski IV miejsce w Mistrzostwach Polski w Rowerowej Jedzie Na
Orientacj, Witold Mikielski II miejsce
w Mistrzostwach Polski w Rowerowej Jedzie

Strona 6

na Orientacj, Kamil Maternik I miejsce


w Mistrzostwach Polski do lat 16 o Puchar
Kazimierza Deyny w Krakowie, obecnie
zawodnik Zagbia Lubin oraz uczennice
Gimnazjum im. Noblistw Polskich w Olsztynku, z trenerem Zdzisawem Dzigielewskim za zajcie: VI miejsca w finale krajowym Coca-Cola Cup 2012 (mistrzynie wojewdztwa), III miejsca w Mistrzostwach Wojewdztwa Warmisko-Mazurskiego Szkolnego
Zwizku Sportowego w Pice Nonej Dziewczt i I miejsca w Mistrzostwach Powiatu
Olsztyskiego w Pice Nonej Dziewczt:
Klaudia Augustin, Marcelina Imiska, Dominika Jaworska, Julita Jaworska, Dagmara
Kaczmarczyk, Monika apiska, Marta
Masalska, Angelika Szakowska, Katarzyna
Pieniak, Laura Zakrzewska.
SGP

W czerwcowym numerze ALBO


ukaza si mj artyku Reprezentanci Olsztynka na Gali Mistrzw, do
ktrego zakrad si bd (najlepszy
dowd na to, e nauczycielom take
potrzebne s wakacje). Ot, przypadkowo zdegradowaam laureatw
wojewdzkich konkursw przedmiotowych do finalistw. Bardziej wtajemniczeni wiedz, e rnica w znaczeniu tych poj jest ogromna,
bowiem ukasz Bondaruk, Bartomiej Moroz, Barbara Nawacka i Piotr
Krasowski ze Szkoy Podstawowej
w Olsztynku jako laureaci nie musieli
pisa sprawdzianu na zakoczenie
szkoy, co byo rwnoznaczne z uzyskaniem maksymalnego wyniku
40 punktw.
Od zawsze wymagam od moich
uczniw odpowiedzialnoci za sowo,
zatem nie mog by goosowna.
Pozdrawiam i przepraszam za gaf
wszystkich zainteresowanych.
Anna Ciesielska

PRZETARG

BURMISTRZ OLSZTYNKA
ogasza, e 12 sierpnia 2013 roku
od godziny 1000 w siedzibie Urzdu Miejskiego
w Olsztynku pok. nr 1 odbd si pierwsze przetargi
ustne nieograniczone na sprzeda:
dziaki rekreacyjnej niezabudowanej oznaczonej
nr 8/33, o pow. 3477 m2, pooonej w obrbie Zbie, gm.
Olsztynek woj. warmisko-mazurskie, za cen wywoawcz 118.000,00 z (sownie: sto osiemnacie tysicy zotych), stanowic wasno gminy Olsztynek. Warunkiem
przystpienia do przetargu jest wpacenie wadium gotwk
lub przelewem w wysokoci 10.000,00 z (sownie: dziesi
tysicy zotych) najpniej dnia 07.08.2013 r. na konto
Urzdu Miejskiego w Olsztynku nr 33 8823 0007 2001
0000 0169 0003 w Banku Spdzielczym (za dzie wpaty
uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na konto
Urzdu uznanie konta).
dziaki rekreacyjnej niezabudowanej oznaczonej
nr 8/34, o pow. 3986 m2, pooonejw obrbie Zbie, gm.
Olsztynek woj. warmisko-mazurskie, za cen wywoawcz123.000,00 z (sownie: sto dwadziecia trzy tysice zotych), stanowicej wasno gminy Olsztynek. Warunkiem
przystpienia do przetargu jest wpacenie wadium gotwk
lub przelewem w wysokoci 12.000,00 z (sownie: dwanacie tysicy zotych) najpniej dnia 07.08.2013 r. na
konto j.w. (za dzie wpaty uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu uznanie konta).
Do wylicytowanych cen ww. dziaek
zostanie doliczony 23% podatek VAT.
Dla przedmiotowych dziaek brak jest obowizujcego
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Dziaki pooone s w pobliu jeziora askiegoi jeziora
Zbie. Na dziaki te zostay wydane decyzje ustalajce
warunki zabudowy dla inwestycji polegajcych na
budowie budynkw rekreacyjnych wraz z niezbdn
infrastruktur techniczn.
Burmistrz Olsztynka moe odwoa ogoszone przetargi
z uzasadnionej przyczyny. Blisze informacje mona
uzyska w Urzdzie Miejskim w Olsztynku pok. Nr 25
lub pod numerem telefonu 89 519 54 85
oraz na stronie internetowej: www.bip.olsztynek.pl
Burmistrz Olsztynka Artur Wrochna

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

WIECI Z MAGISTRATU

"Powitanie lata z Providentem"


Takich tumw, podobno, w Nadrowie jeszcze nie widziano. 22 czerwca
odby si tutaj organizowany przy wspudziale finansowym i organizacyjnym firmy Provident festyn Powitanie lata z Providentem".
W pikniku wzili
udzia mieszkacy Nadrowa i wadze Gminy Olsztynek: Zastpca Burmistrza Olsztynka Krzysztof
Wieczorek oraz Wiceprzewodniczca Rady
Miejskiej Irena Pisarewicz i Przewodniczcy
Komisji Rewizyjnej Rady
Miejskiej
Krzysztof
Kowalski. Oficjalnego
otwarcia dokona przedstawiciel firmy Provident

Polska Damian Dbski.


Wystpiy tu dzieci
z Zespou Szkolno-Przedszkolnego w Waplewie,
czirliderki z Gimnazjum
im. Noblistw Polskich
w Olsztynku, lokalny
kabaret Fiubdziu" oraz
zesp muzyczny Debiut.
Wiele
sportowych
emocji wzbudzi mecz
siatkwki plaowej pomidzy pracownikami

firmy Provident oraz


mieszkacami Nadrowa.
Mecz zakoczy si zwycistwem gospodarzy.
Byy te zawody w chodzeniu na nartach, przeciganiu liny, rzucie beretem (w) sotysa i sprawdzian wspdziaania korporacyjnego za pomoc
piy "moja-twoja".
Pomysodawc i motorem napdowym tej udanej imprezy by sotys

Parada jakiej jeszcze nie byo!


W nasz tradycj wpisay si Dni Olsztynka najwiksza doroczna impreza
kulturalno-rozrywkowa adresowana do mieszkacw oraz turystw odwiedzajcych region. Tegoroczne obchody wita naszego miasta zwizane z osob
w. Piotra oficjalnie uznanego przez Stolic Apostolsk patronem Olsztynka
byy doskona okazj do zaprezentowania si dla olsztyneckich placwek owiatowych, firm i organizacji pozarzdowych.
W sobot 29 czerwca, ulicami miasta przesza barwna i radosna parada
jedna z najwikszych w samorzdowej historii miasta i gminy. Jak to
stwierdzi turysta z Warszawy: ju
dawno nie widziaem tylu rozemianych twarzy...
Po tradycyjnym przejciu klucza
do bram miasta z rk Burmistrza
Olsztynka Artura Wrochny przez
Katarzyn Waluk, dyrektora Miejskiego Domu Kultury w Olsztynku
i wystrzale z hakownicy parada ruszya spod ratusza.
Na jej czele maszerowaa Modzieowa Orkiestra Dta Ochotniczej
Stray Poarnej w Lidzbarku
Welskim, a za ni wadze miejskie
i zaproszeni na imprez gocie, olsztyneccy rycerze, radni, delegacje miast partnerskich
z zagranicy, pracownicy urzdu miejskiego, szkoy, straacy, stowarzyszenia spoeczne
i sportowe, miejskie i prywatne zakady pracy, motocyklici cao eskortowana przez
policj i stra miejsk.

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Andrzej Jakimczuk przy


wydatnym wsparciu radnego
Krzysztofa Kowalskiego.
Festyn dofinansowano w ramach oglnopolskiego progra-

mu Wok nas skierowanego przez firm Provident Polska do lokalnych spoecznoci.


SGP

Zawody Wdkarskie
o Puchar Burmistrza
29 czerwca nad jeziorem Jemioowskim odbyy si zawody Wdkarskie o Puchar Burmistrza Olsztynka. Organizatorzy imprezy to Koo Polskiego Zwizku Wdkarskiego
w Olsztynku i Gmina Olsztynek.

Uczestnicy zawodw
rywalizowali w trzech kategoriach wiekowych: modzicy, juniorzy i seniorzy. Modsi uczestnicy tj. modzicy
i juniorzy konkurowali na
play w Jemioowie, a ich
starsi koledzy na pomostach
play miejskiej w Olsztynku.
Zwycizc w kategorii
modzicy zosta Przemysaw
Adamczyk, drugie miejsce
zaj Kacper Szakowski za
trzecie Kamil Chojnacki.
W kategorii juniorzy zwyciy Mariusz Czarnecki przed
Marcinem Lewandowskim
i Andrzejem Dulewiczem.
W kategorii seniorw pierwsze miejsce wywalczy Krystian Orzechowski, drugie
Janusz Dulewicz, a trzecie

Ryszard Czekaa. Wszyscy


zwycizcy zostali uhonorowani pucharami a najmodsi
uczestnicy otrzymali nagrody
rzeczowe sprzt wdkarski.
Specjalne podzikowania
wraz z pamitkow tablic
z okazji 65-lecia istnienia
Koa Polskiego Zwizku
Wdkarskiego w Olsztynku
otrzyma prezes koa Wodzimierz Wasiokowski.
Zawody rokrocznie ciesz
si duym zainteresowaniem,
a uczestniczcy w nich
zawodnicy traktuj je bardzo
prestiowo, co wida byo
szczeglnie wrd rywalizujcych seniorw. Na kolejne
zawody zapraszamy ju za
rok.
Karol Kijkowski

Strona 7

WIECI Z MAGISTRATU

Dni Olsztynka na sportowo


W czasie Dni Olsztynka nie zabrako sportowych wydarze.
W I Olsztyneckim Biegu w Szpilkach wzio udzia 15 pa. Zwyciya
Angela Malinowska, drugie miejsce zaja Joanna Gsiorowska, a trzecie Michalina Kaczyska. Fundatorzy atrakcyjnych nagrd dla zwyciczy to: Studio
Uroda Agaty Wilczek, Gabinet Kosmetyczny Sekrety Pikna Joanny Sawickiej
oraz FHU Max Grzegorz Pokrzywnicki.
Emocjonujcy przebieg mia rwnie Bieg o Puchar Olsztynka. Na starcie stano 14 biegaczy. Mieli oni do pokonania dystans niespena 4 km. Pierwsze miejsce zaj Bogusaw Andrzejuk
z Biaegostoku, drugie Pawe
Tadejewski z Ostrdy, za
trzecie Daniel Mikielski
z Olsztynka.
Wrd startujcych pa na
met pierwsza przybiega
Lucyna Kope, zdobywajc
nagrod specjaln. Zwycizcy
otrzymali puchary i nagrody
finansowe.
Gdy doroli rywalizowali
w biegach, najmodsi sportowcy brali udzia w zawodach
rowerowych Tour de Olsztynek. Uczestniczyo 25 dzieci
w dwch kategoriach wiekowych. W kategorii 4-6 lat
zwyciya Nikola Pieczywek,
drugie miejsce zaj Szymon
wirblis, za trzecie Karol Panasewicz. W Kategorii 7-10 lat zwyciy Jakub
Zarba przed Kacprem Droiskim i Konradem Tumiowiczem.
Sponsorami nagrd byli - firma Agaplast oraz Sklep TOP MARKET Pastwa
Sodownikw. Wszyscy uczestnicy zawodw otrzymali pamitkowe upominki
w postaci toreb, ufundowane przez dom kultury.
Karol Kijkowski

III Plener Malarski w Olsztynku


Ju po raz trzeci nasze miasto gocio modych adeptw sztuki,
a konkretnie studentw pierwszego roku malarstwa na Wydziale
Sztuki UW-M w Olsztynie.

Przez kilka dni trudno byo nie


zauway modych ludzi ze sztalugami,
paletami i farbami uwieczniajcych na
swych ptnach zabytki, miejski pejza
czy malowniczy skansen. Nad projektem czuway prof. Wioletta Jasklska
i dr Renata Zimnicka-Prabucka, mieszkanka Olsztynka. Na zakoczenie pleneru, w pitek 12 lipca, studenci spotkali si z Zastpc Burmistrza Olsztynka Krzysztofem Wieczorkiem, Przewodniczcym Komisji Spraw Spoecznych Andrzejem Wojd i Dyrektor

Strona 8

Gimnazjum im. Noblistw Polskich


w Olsztynku Iren Jdruszewsk.
Renata Zimnicka-Prabucka podzikowaa za pomoc, a szczeglnie za
zapewnienie noclegw w gimnazjum
oraz zakupu materiaw malarskich.
Tegoroczny plener malarski - jak
zreszt i jego minione edycje - stanowi
rwnie ciekawostk turystyczn,
a lokalnej spoecznoci pozwoli spojrze na nasze miasteczko z innej perspektywy.
SGP

I Olsztynecki Bieg w Szpilkach

Wrczenie nagrd w zawodach rowerowych Tour de Olsztynek

Turniej 4 Siatkarskich
w Pice Plaowej Pawa Papke
28 czerwca, w trakcie Dni Olsztynka, na boiskach do siatkwki plaowej przy kompleksie Orlik przy ulicy Ostrdzkiej rozegrano III Towarzyski Turniej 4 Siatkarskich
w Pice Plaowej Pawa Papke.
Cae
przedsiwzicie zorganizowa
wanie Pawe Papke,
byy reprezentant Polski, a obecnie pose
na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.
Pawe Papke pozosta wierny siatkwce
i od kilku lat popularyzuje t dyscyplin
sportu poprzez organizacj cyklicznych
turniejw rodzinnych
w kilku miastach Warmii i Mazur, w tym rwnie w Olsztynku.
W zawodach wzio udzia 8 czteroosobowych zespow - zwyciya druyna Rolnycy (Katarzyna Cichocka, Szymon Cichocki,
Pawe Degu i Konrad Peczyski) wygrywajc w finale z ekip
Wojdziakw (Daria Wojda, Kamil Wojda, Maciej Obrbski
i Andrzej Wojda).
Zwyciskie druyny otrzymay nagrody przygotowane przez
sponsorw imprezy, ktre wrczy na scenie Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna.
Poziom zawodw, wg. Pawa Papke by zaskakujco wysoki.
Na kolejn edycj turnieju zapraszamy za rok.
Karol Kijkowski

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Zabawa w chowanego z Mrongowiuszem


19 lipca 1764 roku w Olsztynku w rodzinie pastora Bartomieja Mrongowiusza urodzi si Krzysztof Celestyn Mrongowiusz. W maym,
jednopitrowym domku przylepionym do murw obronnych opasujcych niegdy miasteczko. Dla mionikw polskiej tradycji historycznej na Mazurach domek ten, zwizany z nazwiskiem Mrongowiusza, ma szczeglne znaczenie. Dla upamitnienia tego faktu urzdzono
tutaj muzeum pod nazw Dom Mrongowiusza w Olsztynku.
Dom ten, tak jakby symbolicznie,
schowany jest za muzeum - Salonem
Wystawowym, aby turycie trudno
go byo znale, bo nawet nie ma
wskazwki informacyjnej jak si
do skierowa.
Domek bardzo skromny, by przeznaczony specjalnie dla pastora
i mia by jego mieszkaniem, kancelari parafialn oraz szko. Pastor
bowiem, jako czowiek wyksztacony, musia by take nauczycielem.
Patrzc na ten ubouchny domek
trudno dzi zrozumie, jak on mg
peni tyle funkcji jednoczenie!
Jaka w nim musiaa by ciasnota,
zwaszcza jak rodzina pastora
powikszaa si. Krzysztof Celestyn
by jednym z czworga dzieci Bartomieja i Julianny, z d. Weber, Mrongowiuszw.

K. C. Mrongowiusz poszed
w lady ojca. Po studiach teologicznych w Krlewcu przyj wicenia
i ju jako pastor rozpocz prac
nauczyciela jzyka polskiego
w szkole katedralnej w Krlewcu.
W 1798 r. osiad w Gdasku, by
pozosta wiernym temu miastu do
koca ycia.
Niestety, do dzi nie wiadomo
gdzie zosta K. C. Mrongowiusz
pochowany.
By niezmordowanym nauczycielem mowy polskiej w Gimnazjum
Akademickim w Gdasku, wietnym
znawc klasykw literatury polskiejod Reja po Krasickiego i Mickiewicza. Napisa i ogosi drukiem 36
ksiek oraz przetumaczy 22 na
jzyk polski, hebrajski, acin
i grek. Sam by autorem monumentalnego sownika polsko-niemieckiego i niemiecko-polskiego. By te

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

czonkiem towarzystw naukowych


w Warszawie i Krakowie.
Jego autorytet sprawi, i - wskutek apelacji do krla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV - przywrcono
w szkoach nauk w jzyku polskim.
A pisa tak: arliwa cz ludu
gorce, a nawet gorzkie zy wylewa
przepaci, wytwarzajc si
w yciu uczuciowym i rodzinnym
wskutek narzucania jzyka niemieckiego. Podpisany mia w cigu
swego ywota, z ktrego osiem lat
dziaa w szkole w Krlewcu,
a czterdzieci cztery jako kaznodzieja w Gdasku, do sposobnoci
nasucha si lamentw swoich
ziomkw, Mazurw, na gwatowne
narzucanie im jzyka niemieckiego.
Nie mgby te zej do grobu ze
spokojem, dobrym sumieniem,
gdyby swojego blu
i wspczucia, tym
spowodowanych,
przedtem nie wynurzy
Mrongovius
Polsko - ewangelicki kaznodzieja
kocioa w. Anny,
byy lektor jzyka
polskiego tutejszego
Gimnazjum.
Gdask, 7 kwietnia 1842.
Historycy nadali
mu miano obrocy
mowy polskiej.
Pozostay po nim
jego dziea, jego
listy i znaczna cz
ksigozbioru. Ozdob Muzeum Historii Gdaska jest
jego autentyczny portret. W stulecie
jego mierci w 1955 r. ufundowano
mu w tym miecie dwie tablice
pamitkowe. W Gdyni, Olsztynie
i Olsztynku nazwano jego imieniem
ulice, a w 1946 roku jedno z najpikniejszych miast na Mazurach Mrgowo.
Z okazji 150 rocznicy mierci
w 2005 r., w mrgowskim hotelu
Mrongovia odbya si midzynarodowa konferencja naukowa
nt. Pastor K.C. Mrongowiusz jako
europejski budowniczy mostw
midzy narodami zorganizowana
m.in. przez burmistrza Mrgowa,
Polskie Towarzystwo Historyczne koo w Mrgowie, Bibliotek Gdask PAN.
Olsztynek nie uczestniczy w tych
obchodach. Ograniczy si do ogoszenia w lokalnym pimie Albo

(4/maj 2005) konkursu plastycznego


pt. Moja pocztwka z Mrongowiuszem przez Bibliotek Miejsk
i Urzd Miejski w Olsztynku. No,
niestety, nie znalazam nigdzie
w Albo informacji jak zakoczy
si ten konkurs, czyli kto zwyciy i
jak to nagrod rzeczow otrzyma.
Nie powicono miejsca tej rocznicy rwnie w cyklicznej rubryce
Co z historii, ani w wywiadzie
z wczesnym dyrektorem Zespou
Szk w Olsztynku. Odniosam wraenie, e ta rocznica bya skrztnie
skrywana, by moe dlatego, e to
bya rocznica mierci?!
W przyszym roku przypada 250
rocznica urodzin Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza. Naszym obowizkiem jest pamita o polskich dziejach Mazur, w tym Olsztynka, a nie
wstydliwie, cichutko wspomina czy
zaznacza. Naley kontynuowa

wczeniejsze dziaania wadz Olsztynka i radnych, ktre zaowocoway


postawieniem pomnika K. C. Mrongowiusza w 2000 r. przy Salonie
Wystawowym i Domu Mrongowiusza, w widocznym miejscu.
Cieszy fakt, e w ostatniej paradzie z okazji Dni Olsztynka na banerze Zespou Szk w Olsztynku
ujawniono imi patrona - K. C.
Mrongowiusza. Nie pominy te
swoich patronw I Liceum im. Jacka
Kaczmarskiego i Gimnazjum im.
Noblistw Polskich.
Teraz nadarza si okazja, aby
w nowo powstajcym muzeum Olsztynka znalazo si miejsce na upamitnienie ycia i dziaalnoci
K. C. Mrongowiusza.
Zakoczmy zabaw w chowanego
z Mrongowiuszem.
Stanisawa Zitek

Reklama

Strona 9

CO Z HISTORII

Rzezie na Woyniu
Mieszkacy polskiej wsi Wadysawwka (w gminie
Kisielin powiat Horochw) yli w cigym strachu.
Kadej letniej nocy horyzont rozwietlay uny poarw.
Od wielu tygodni Ukraicy palili polskie wioski i mordowali. Mimo cigego miertelnego zagroenia trzeba byo
pracowa w polu, eby zebra plony. O odpoczynku
w nocy nie byo mowy, strach by silniejszy. A wreszcie
stao si.
Wczesnym rankiem (29 sierpnia
1943 roku), kiedy ludzie dopiero
budzili si ze snu, do wioski wkroczya
grupa liczca ponad 50 uzbrojonych
w bro paln upowcw. Natychmiast
rozlegy si strzay. To Ukraicy strzelali do uciekajcych modych
mczyzn. Wielu zgino, ale kilku
dopado zbawczego lasu ratujc swoje
ycie. Banderowcy krzykiem i biciem
kolbami karabinw wypdzali przeraonych ludzi na podwrka i plac wiejski. Teraz do akcji wkroczya ciba
Ukraicw z okolicznych wiosek. Bya
to zbieranina cywilw w liczbie ponad
150 osb. Wrd nich przewaali
mczyni w rednim i starszym
wieku, ale nie brakowao te kilkunastoletnich wyrostkw i kobiet. Wszyscy
byli uzbrojeni w rnego rodzaju
narzdzia gospodarcze kosy, sierpy,
siekiery, widy, cepy, szpadle, konice,
orczyki, noe.
Na znak dany przez dowdc upowcw caa tuszcza dna krwi
i mordu rzucia si na bezbronnych
Polakw. Rozpocza si makabryczna
rze. Ofiarom rozbijano gowy siekierami, odrbywano rce i nogi, przebijano widami, wiartowano kosami
i piami. Lecym wydubywano oczy,
obcinano uszy, nosy i jzyki. Modym
chopcom obcinano genitalia. Kobiety
gwacono i w okrutny sposb mordowano, obcinajc im piersi lub wbijajc
drewniane koki w przyrodzenie.
Maym dzieciom rozbijano gwki
o ciany domw lub kamienie. Jeszcze
yjcym ludziom rozpruwano noami
brzuchy i wycigano rkami wntrznoci. Nastoletnie dzieci wbijano na
zaostrzone koki lub rozbijano gowy
motkami, a tryskaa krew i mzg.
Wszystkich oprawcw ogarn niewyobraalny zbrodniczy amok. Zbryzgani krwi ofiar biegali jak w jakim
obdnym tacu, dobijajc rannych.
Ciaa wrzucano do studni, topiono
w gnojownicy, zakopywano obornikiem lub pozostawiano na miejscu
zbrodni. Wszdzie sycha byo
potworne krzyki mordowanych
mczyzn, kobiet i dzieci. Nie darowano nikomu, nie okazywano adnej lito-

Strona 10

ci. Po kilkudziesiciu minutach


potworne dzieo niewyobraalnej
zbrodni dobiego koca. Ponad 160
osb zostao zamordowanych w najbardziej bestialski sposb.
Kiedy umilky krzyki mordowanych, zacza si grabie polskiego
mienia. Ukraicy przyjechali tutaj furmankami gdy upowcy obiecali swoim
pobratymcom cenne upy. Rabowano
wszystko. Z obr i chleww wyprowadzano zwierzta konie, krowy, winie, drb. Z domw wynoszono pociel, odzie, ywno, sprzty gospodarstwa domowego, meble, obrusy,
a nawet wite obrazy. Oszaleli Ukraicy biegali z upami potykajc si
o zmasakrowane ciaa swoich polskich
ssiadw, pawic si w kauach krwi.
Nikomu to nie przeszkadzao. Tylko
bardziej wraliwi dostawali torsji, ale
szybko zaguszali gosy sumienia duymi ykami mocnego samogonu pitego
bezporednio z butelek. Banderowcy
spokojnie obserwowali ten makabryczny taniec mierci. Stali z boku z broni
gotow do strzau. Dowdcy spoywali
niadanie, zajadali grube pta kiebasy
i popijali samogonem.
Rabunek trwa kilka godzin, nikt
nie przeszkadza wic mona byo bezkarnie wynosi upy. Kiedy wozy byy
ju zapenione po brzegi, wszyscy
zbrodniarze okazywali zadowolenie ze
zdobytych dbr materialnych. Peni
radoci i miechw popijali samogon
z litrowych butelek i powoli rozjedali si do swoich wiosek. Banderowcy
podpalili kilka drewnianych domw
i stod, do ktrych wrzucono wczeniej ciaa pomordowanych Polakw.
Ogie mia zatrze lady potwornej
zbrodni. Po zakoczonej akcji dowdca sotni mg napisa w raporcie, e
jego oddzia wykona bojowe zadanie
bez strat wasnych. Tak walczya
Ukraiska Powstacza Armia ze znienawidzonymi Lachami na Woyniu.
(Na podstawie relacji Wadysawa Malinowskiego, w: W. i E. Siemaszko, Ludobjstwo dokonane przez nacjonalistw ukraiskich na ludnoci polskiej Woynia 1939
1945, t. I s. 868-869, t. II s. 1235-1238)

Wykorzystujc okupacj niemieck, nacjonalici ukraiscy


przystpili do realizacji planu
stworzenia samostijnej Ukrainy
bez ydw, Polakw i innych
narodowoci. Twrc tej ideologii
by m.in. Stepan Bandera. Pochodzi on z rodziny ksidza greckokatolickiego. Matur uzyska
w gimnazjum w Stryju, a nastpnie studiowa agronomi na Politechnice Lwowskiej. Od 1929
roku czonek OUN, a od 1933
roku prowidnyk Krajowej Egzekutywy OUN. Za udzia w zamachu na ministra B. Pierackiego
skazany na kar mierci, zamienion na doywocie. Odsiedzia
w polskim wizieniu 5 lat i we
wrzeniu 1939 roku wyszed na
wolno. Od 1940 roku sta si
przywdc radykalnego skrzyda
OUN. Wsppracowa z Niemcami, w lipcu 1941 roku, bez zgody
Niemcw, proklamowa powstanie pastwa ukraiskiego, za co
zosta aresztowany i osadzony
w obozie koncentracyjnym. Zwolniony jesieni 1944 roku tworzy
Ukraiski Komitet Narodowy. Po
wojnie mieszka w Monachium
i tam zgin z rk radzieckiego
agenta w 1959 roku. Stepan Bandera wypracowa ideologiczne
podstawy rewolucji narodowej
opartej na ukraiskim skrajnym
nacjonalizmie. Budowa samostijnej Ukrainy miaa opiera si na
fizycznym unicestwieniu wszyst-

autor Bogumi Kuniewski

kich narodw i obcoplemiecw,


gwnie ydw i Polakw. Dla
osignicia tego celu mona byo
stosowa najbardziej ohydne
zbrodnie.
Wykonawcami zbrodniczej
ideologii ukraiskich nacjonalistw w gwnej mierze byli:
Roman Szuchewycz, Mikoa
ebed, Dmytro Klaczkiwskyj,
Andrij Melnyk oraz Maksym
Borowe znany jako Taras Bulba.
Ten ostatni ju w 1933 roku zaoy na pograniczu Woynia i Polesia tajn organizacj wojskowo
rewolucyjn skierowan przeciwko polskim okupantom, ale take
przeciwko komunistom. Za dziaalno nacjonalistyczn by
wiziony w Berezie Kartuskiej.
W latach 1940 1941 organizowa podziemie nacjonalistyczne
i jako pierwszy utworzy na
Woyniu Poleskim oddziay
Ukraiskiej Powstaczej Armii,
ktre pniej rozbili i przejli
wraz z nazw banderowcy. Zwolennikw Borowe'a nazywano
bulbowcami.
Andrij Melnyk inynier
lenik, oficer strzelcw siczowych, wsptwrca Ukraiskiej

Partyzanci z bandy Ukraiskiej Powstaczej Armii.


ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Organizacji Wojskowej, od
1938 roku kierowa OUN.
By zwizany z metropolit
kocioa greckokatolickiego
Andrzejem Szeptyckim. Po
rozamie w 1940 roku zosta
przywdc mniej radykalnego skrzyda OUN. cile
wsppracowa z Niemcami,
liczc na ich wsparcie przy
tworzeniu niepodlegej Ukrainy. Po agresji niemieckiej na
Zwizek Radziecki melnykowcy zasili szeregi policji
ukraiskiej, wspierali tworzenie dywizji SS Galizien,
tworzyli te wasne oddziay
partyzanckie, w tym Ukraiski Legion Samoobrony,
z ktrego cz czonkw
braa udzia w tumieniu
powstania warszawskiego.
Melnykowcy
aktywnie
uczestniczyli w eksterminacji
ludnoci ydowskiej m.in. na
Woyniu. Mordowali te ludno polsk. Ale ich dziaania
nie przybray zbyt duych
rozmiarw i nie miay tak
krwawego charakteru.
Najliczniejsz i najlepiej
zorganizowan formacj
nacjonalistyczn na Woyniu
by radykalny odam OUN
Stepana Bandery zwany banderowcami. Po aresztowaniu
Bandery przez Niemcw kierownictwo przej w lipcu
1941 roku Mykoa ebed,
syn krawca, absolwent gimnazjum we Lwowie. Za
udzia w udanym zamachu na
ministra Pierackiego skazany
na kar mierci, zamienion
na doywotnie wizienie,
odsiedzia pi lat. W 1939
roku wraz z Bander odbudowa OUN. Zosta szefem tajnej policji Suby Bezpieczestwa, odpowiednika niemieckiego gestapo. Bezporednio odpowiedzialny za
zbrodnie ludobjstwa na ludnoci polskiej. Po wojnie
osiedli si w USA, gdzie
spokojnie doy sdziwego
wieku.
Ogromn rol w uruchomieniu zbrodniczej machiny
nacjonalizmu ukraiskiego
odegra Roman Szuchewycz.
Syn sdziego powiatowego,
student Politechniki Lwowskiej, wiziony w latach 1934
1937 za dziaalno antypolsk. Wsppracowa z niemieck Abwehr. Pniej
zosta prowidnykiem krajowym OUN, utworzy dobrze
zakonspirowan siatk wywiadu na caej zachodniej
Ukrainie. Zorganizowa
oddziay UPA banderowcw i rzuci haso spalonej
ziemi. Bardzo pobony,
a przy tym chorobliwie
ambitny i mciwy, sta si
inkwizytorem ukraiskiego

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

nacjonalizmu. To gwnie on
rozpta pieko woyskich
rzezi, ale rwnie wprowadzi
terror wobec samych Ukraicw, ktrzy nie bardzo wiedzieli o prawdziwych celach
OUN-UPA. Chcieli walczy
z Niemcami i z bolszewikami, a zostali sprowadzeni do
roli krwawych bandytw
mordujcych niewinnych
ludzi.
Siy tworzce UPA byy
dosy liczne i skaday si
z rnych ugrupowa. Trzon
stanowiy tzw. grupy marszowe, policja ukraiska oraz
Suba Bezpieczestwa.
Grupy marszowe tworzono
z nacjonalistw ukraiskich
na ziemiach okupowanych, za
zgod oraz przy wsparciu
sub niemieckich. Odpowiednio przeszkolone oraz
wyekwipowane wkroczyy za
wojskami hitlerowskimi
z chwil agresji na Zwizek
Radziecki. Na zdobytych
terenach ukraiskich tworzono policj pomocnicz (tzw.
schutzmani). Wiosn 1943
roku w policji tej tylko na
Woyniu suyo ponad
5 tysicy ludzi. Policja
ukraiska z jednej strony
podlegaa Niemcom (bya
ona wyekwipowana i uzbrojona przez hitlerowcw),
z drugiej strony ideologicznie
i politycznie bya podporzdkowana OUN. Wykonywaa
rozkazy niemieckie i braa
bezporedni udzia w mordowaniu ludnoci ydowskiej
i polskiej. W marcu i kwietniu 1943 roku 5 tysicy policjantw zbiego z broni do
lasu, zasilajc oddziay tworzcej si UPA. Suba Bezpieczestwa OUN powstaa
jeszcze przez wybuchem
wojny w 1939 roku. Bya to
tajna policja odpowiednik
NKWD i gestapo. Suyli

WOY 1943-1944 r.

Stepan Bandera
w niej najbardziej fanatyczni
i bezwzgldni nacjonalici.
Stanowili podstaw systemu
terroru i bezwzgldnego
posuszestwa w UPA. Mordowali zdrajcw, dezerterw,
ale take inaczej mylcych.
OUN Bandery w cigu
krtkiego czasu rozbudowaa
sie wywiadowcz i militarn
obejmujc cay Woy
i Galicj Wschodni. Nikt
z ludnoci ukraiskiej nie
mg odmwi wsppracy
z nacjonalistami. Grozia za
to mier. Banderowcy
skutecznie sterroryzowali
Ukraicw i nawet z cywilnej
ludnoci wiejskiej stworzyli

Partyzanci z bandy Ukraiskiej Powstaczej Armii

paramilitarne siy rezerwowe


tzw. siekiernikw. Byli to
chopi uzbrojeni gwnie
w bro bia siekiery, kosy,
widy, noe, topory, drgi.
To przede wszystkim ta czer
braa udzia w masakrowaniu
bezbronnej polskiej ludnoci
cywilnej. Brutalne metody
dziaania banderowcw rozbudziy nastroje nacjonalistyczne wrd ludnoci
ukraiskiej. Wszystkich zmuszano do lepego posuszestwa. Za uchylenie si od
suby w UPA grozia kara
mierci oraz represje wobec
rodzin poborowych. Za pomoc i wspprac z Polakami
rwnie karano mierci.
Wan rol odgryway propaganda nacjonalistyczna
oraz symbolika narodowo

religijna. Na skrzyowaniach
drg sypano tzw. kopce
chway z tryzubem na szczycie. We wntrzu kopca zakopywano czerwon gwiazd
i biaego ora jako symboliczne zdeptanie i zniszczenie
bolszewizmu oraz polskoci.
Gotowo ludnoci wiejskiej
do rozprawy z polskimi ssiadami sprawdzano w ten sposb, e przez wszystkie
domostwa przechodzi, podawany z rk do rk, bochen
chleba. Gdy chleb powrci
do punktu wyjciowego, to
znaczyo, e caa wie jest
gotowa do mordowania Polakw. Duchowni greckokatoliccy i prawosawni zachcali
wiernych do zbrodni, wicili
bro i inne narzdzia mordu,
a na zgliszczach spalonych
polskich wsi odprawiali
dzikczynne mody.
Eksterminacja ludnoci
ydowskiej przeprowadzana
przez hitlerowcw i nacjonalistw ukraiskich w 1942
roku przekonaa banderowcw do podobnego postpowania z Polakami. Wymordowanie niemal p miliona
ydw na Woyniu i w Galicji Wschodniej w cigu kilku
miesicy byo wietn lekcj
sprawnego dziaania hitlerowskiej machiny zbrodni.
Banderowcy zamierzali
uzyska podobny efekt na
Polakach. Wiosn 1943 roku
wszytko byo gotowe do
wielkiej akcji ludobjstwa.
Pod broni znajdowao si
ok. 20 tysicy banderowcw.
c.d. na str. 10

Strona 11

c.d. z 9 str.
W pogotowiu do rzezi czekao kilkadziesit tysicy siekiernikw.
Pierwsi ruszyli bulbowcy,
ktrzy w lutym 1943 roku
wymordowali we wsi Parol
okoo 150 osb. Od tego
czasu w rnych miejscach
Woynia dochodzio do
okrutnych zbrodni. Latem
cay Woy stan w ogniu.
Upowcy szaleli, kadego dnia
i nocy gino po kilka tysicy
ludzi. Najkrwawszym by 11
lipca, zwany woysk krwaw niedziel. Tego witego
dnia Ukraicy zaatakowali
blisko sto polskich miejscowoci. Polakw mordowano
nawet w kocioach podczas
naboestw. Latem 1943
roku Woy wyglda jak pieko na ziemi. Ukraicy
urzdzili diabelskie igrzyska.
Wszdzie polowali na znienawidzonych Lachw. Mordowali ludzi i palili wioski
w dzie i nocy. uny poarw rozwietlay horyzont.
Drogami przemieszczay si
grupy upowcw, ukraiscy
partyzanci byli czarni od prochu i zakrzepej krwi. Cigle
szukali nowych ofiar.
Polakw
mordowano
w sposb niezwykle brutalny.
Ludzi nie zabijano, ale
pastwiono si nad nimi. Mordowano wszystkich bez
wzgldu na wiek, zasugi,
pozycj spoeczn czy pe.
Znane s przypadki wielogodzinnego zncania si nad
ofiarami. Zmuszano dzieci do
ogldania mierci ich rodzi-

cw, i odwrotnie matki lub


ojcowie musieli patrze jak
mordowano ich dzieci. Sceny
mordowania Polakw byy
tak przeraajce, e wiadkowie najczciej tracili zmysy,
a wielu z nich zmaro pniej
od doznanego szoku.
Ludno z zagroonych
wiosek uciekaa w bagniste
rejony Polesia, gdzie zakadano obozy i koczowano przez
wiele miesicy w najbardziej
prymitywnych warunkach. Po
pewnym czasie stao si
oczywiste, e Ukraicy d
do wymordowania wszystkich Polakw. Wtedy zaczto
tworzy samoobron i stawia opr. Nawet Niemcy,
zaskoczeni skal ludobjstwa, ratowali niekiedy ludno polsk. W wielu miejscach tworzyy si bazy chronione przez uzbrojonych
Polakw lub partyzantk
radzieck. Tam uciekali
wszyscy Polacy. Miasta te
daway szanse przetrwania,
gdy stacjonoway tutaj
oddziay niemieckie. Do
legendy przesza obrona wsi
Przebrae, w ktrej przez
cay rok odpierano skutecznie
zacieke ataki banderowcw.
Bohaterska postawa obrocw Przebraa i okolicznych
wiosek uratowaa ycie okoo
10 tysicy Polakw.
Zbrodnicza orgia nacjonalistw ukraiskich trwaa na
Woyniu do pocztku 1944
roku, kiedy to wkroczyy
wojska radzieckie i zahamoway dzieo ludobjstwa.

19/20 VI Sudwa. Kradzie z niezabezpieczonej stodoy Henryka C.


silnika elektrycznego i taczek o cznej wartoci 2100 z.
25 VI Ul. Mrongowiusza. Stanisaw B. znalaz przy wejciu do Biedronki portfel z pienidzmi (5 tys.
z), ktry zgubi tam po zakupach
Piotr N. Niestety, prawo nie akceptuje
zasady znalezione, nie kradziono
i znalazcy przedstawiono zarzut
przywaszczenia mienia.
26 VI
Jez. Marz, okolice
Marzka. Zbigniew K. z gminy Olsztynek zosta przyapany przez stranikw rybackich na nielegalnym
poowie.
12-26 VI 7-ka w okolicy Olsztynka. 70 mb kabla czteroyowego

Strona 12

Polskie dzieci uratowane z ukraiskiego pogromu


Rzezie ukraiskie w 1943
roku ogoociy niemal cakowicie z Polakw wiejskie
obszary Woynia. Wymordowano ok. 60 tysicy ludzi
i niemal wszystkie polskie
wioski i przysiki ulegy
zniszczeniu. Zamiast wolnoci nacjonalici zaoferowali
ciemn otcha wojny domowej, wiodcej wprost do
narodowej katastrofy.
Nawet w tym okrutnym
wiecie powszechnego upodlenia znaleli si odwani
Ukraicy, ktrzy mimo grocej mierci nieli pomoc
ssiadom Polakom. Starsze
kobiety ostrzegay przed grocym niebezpieczestwem.
Uciekajcym wskazywano
bezpieczn drog ucieczki.
Szczeglnym powieceniem
byo ukrywanie Polakw uratowanych z pogromu czy

o wartoci 800 z skradziono firmie


Instalatorstwo Elektryczne z Nowego
Miasta Lubawskiego.
29/30 VI Ul. Floriana. Uszkodzono zaparkowany tu samochd
Renault Megane (porysowanie
wszystkich blach). Straty Krzysztofa
J. wyniosy 5 tys. z.
4/7 VII witajny. Betoniarka
i 24 szt. rusztowa warszawskich
(2300 z) skradziono Waldemarowi K.
10 VII Jezioro Okomin Duy
w Waplewie. Kolejny przypadek kusownictwa ryb, tym razem stra
rybacka zatrzymaa Tadeusza K.
z Waplewa.

rzezi. Kilkuset Ukraicw za


ten odruch serca zapacio
yciem. Zostali zamordowani
przez nacjonalistycznych zbirw z UPA. Niestety, ogromna wikszo popara zbrodniczy plan ludobjstwa.
Niepodlega
Ukraina
powstaa w 1991 roku nie
moe i chyba nie chce uczciwie rozliczy si z tych
zbrodni. Historycy ukraiscy
nie uznaj rzezi na Woyniu
i w Galicji Wschodniej za
ludobjstwo. Traktuj to jako
wojn domow, w ktrej po
obu stronach byy ofiary.
Organizowanie przez Polakw samoobrony i przeprowadzane akcje odwetowe na
upowcach i siekiernikach
nazywaj dziaaniami zbrodniczymi. Wojennym zbrodniarzom, przywdcom OUN
UPA, wznosz pomniki

31 VII 2012 6 VII 2013


Marzek. Mieszkanka Warszawy, po
przyjedzie do swojego domku letniskowego stwierdzia brak piy elektrycznej i drabiny metalowej o wartoci 500 z.
1 V 8 VII Ul. Kamienna. Nieletni Rafa B. odpowie przed waciwym dla siebie sdem za wamanie do
pomieszczenia gospodarczego i kradzie elektronarzdzi o wartoci 1700
z (wasno Joanny A.).
12/13 VII Waplewo. Kradzie
samochodu Audi o wartoci 5 tys. z.
Zodziej mia tu uatwione zadanie,
bowiem auto byo nie zamknite
i z kluczykami w stacyjce.

i uznaj ich za bohaterw


narodowych. Na jednej szali
stawiaj doznane krzywdy
w ramach akcji Wisa
z rzeziami na Woyniu
i w Galicji Wschodniej. Przez
dziesitki lat w PRL-u, ale
take w niepodlegej Polsce,
zbrodnia woyska stanowia
powany problem polityczny.
Rodzinom ofiar tych zbrodni
zabroniono gono mwi
o doznanych krzywdach i niewyobraalnych cierpieniach.
Musieli w milczeniu cierpliwie czeka na ujawnienie
prawdy. Od tamtych czasw
mija ju 70 lat.
Najwaniejsza praca o zbrodni woyskiej - Siemaszko W.,
Siemaszko E., Ludobjstwo
dokonane przez nacjonalistw
ukraiskich na ludnoci
polskiej Woynia 1939 1945,
t. I i II, Warszawa 2000.

2-13 VII Makruty. Skradziono tu


plastikow d ryback o wartoci
1700 z, wasno Grayny D.
5-17 VII Krlikowo. Z nieuywanej od jakiego czasu stodoy Stanisawa F. znikny - przyczepa
i maszyna rolnicza. Sprawc okaza
si ssiad Robert W., ktry wywiz
w/w cignikiem i prbowa sprzeda
w Olsztynku.
I 2013 17 VII 2013 Wilkowo.
Z konstrukcji nowo wybudowanego
wiaduktu nad obwodnic zostao
wykrconych 11 szt. metalowych
jarzm wyguszajcych o sporej wartoci 20 tys. z firmy Energopol
ze Szczecina.
18/19 VII Orodek Relaks
w wierkocinie. Sprawcy kradziey
z tarasu budynku orodka ju siedz.
Na razie, na skradzionych fotelach
(2 szt. o wartoci 900 z, wasno
Barbary L.).
W omawianym okresie policja
zatrzymaa te 5 osb poszukiwanych, 4 prawa jazdy, 18 dowodw
rejestracyjnych, 5 nietrzewych kierowcw i 2 rowerzystw.
Opracowano na podstawie materiaw KP w Olsztynku.

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Orzechowo depozytariusz wiary i tradycji warmiskiej


Orzechowo wie warmiska powstaa w 1575 roku na wielkiej polanie otoczonej wodami jeziora Wyry i starym lasem,
dowiadczona przez I-sz i II-g wojn wiatow. Wysiedlona cakowicie w ramach akcji ask. Wadze pastwowe PRL-u
i PZPR dyy do likwidacji wioski i przejcia gruntw z przeznaczeniem m.in. na tereny owieckie.* wczeni towarzysze
i kacyki musieli mie niczym nie zmcon cisz i spokj. Takie drobiazgi, jak rdzenna ludno, czy prawo wasnoci byy obce
dla sierminej socjalistycznej wadzy. Co znaczyo dla nich przesiedlenie maej wioski, wszak ich mocodawca (Stalin), wysiedla cae narody i to przewanie na Syberi
Ale pozosta na szczcie
po dawnych mieszkacach
wyniosy koci i cmentarz
parafialny. Lasy okalajce
t pikn warmisk osad
i rzeka Marzka zdaj si
opowiada turystom i przybyszom histori Warmiakw, ktrzy ukochali swoj
pikn ziemi, lecz zostali
z niej wyrzuceni. Podobno
histori pisz zwycizcy
to opinia kuglarzy i pyszakw. Ale czsto ycie pata
figle i jedynie suszne idee
zostaj wyrzucone na mietnik historii, prdzej ni
jestemy w stanie to sobie
wyobrazi
Nie inaczej stao si
w tym wypadku. Okazuje
si, e to wanie byli
mieszkacy Orzechowa
posiadaj depozyt caej
spucizny, ktra nazywa si
warmisk tradycj. Dzi
wracamy do tej tradycji
z szacunkiem i zrozumieniem oraz refleksj. Widzimy jej urod, rnorodno
i moemy by wdziczni
Opatrznoci lub losowi (do

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

wyboru), e mamy moliwo korzystania z dorobku


wielu pokole Warmiakw.
W poowie lipca obchodzilimy wielk uroczysto,100-lecie konsekracji
kocioa w Orzechowie
(z niem. Nusstal). Budowa
kocioa w stylu neogotyckim rozpocza si w 1910
roku z inicjatywy ksidza
Kiszporowskiego. Konsekracji kocioa 12 lipca
1913 dokona biskup
Edward Herrmann. W prace
przy budowie kocioa zaangaowani byli mieszkacy
Orzechowa, Plusk, Zbia,
Rybak i Swaderek. Koci
jest pooony w rodku
dawnej wsi, przy drodze
wiodcej ze Swaderek do
Plusk. Do budowy uyto
kamieni narzutowych i cegy, ktr wypalano w pobliu Swaderek.
Uroczyst msz z okazji
100-lecia
konsekracji
kocioa w Orzechowie
odprawi metropolita warmiski arcybiskup Wojciech
Ziemba. W homilii nawiza

fot. Karol Kijkowski

do budowy kocioa, ktry


zosta postawiony na fundamencie wiary ludnoci
warmiskiej. Sztafeta dziejw, to trudne losy Warmiakw na przestrzeni wiekw tak okreli ks. arcybiskup skomplikowan
histori tej ziemi. Wspomnia o wypoczynku
w Orzechowie Prymasa
Tysiclecia - kardynaa Stefana Wyszyskiego i jego
celnych zapiskach dotyczcych przywizanych do
wiary ojcw, mieszkacw
tej maej osady.
Dzieje pooonego w lesie kocika wplataj si
w smutn histori mieszkacw Orzechowa. Dzisiaj
prbujemy oywi pami
o Warmiakach, ktra
w jaki symboliczny sposb
zamknita jest w murach
kocioa pw. w. Jana
Chrzciciela. Te wspomnienia wracaj m.in. poprzez
koncerty organowe organizowane przez ks. Andrzeja
Winiewskiego, kolejny raz
w tym roku, w tej jake
urzekajcej scenerii. Pierwszy z nich (23 czerwca) to
wystp wokalny ks. Zbigniewa Stpniaka (bas)
z akompaniamentem Pawa
Pawowicza (organy)

wspaniae
artystyczne
wydarzenie w przededniu
obchodw Dni Olsztynka.
Byy wikary (ks. dr Zbigniew Stpniak) parafii pw.
NSPJ w Olsztynku, a obecnie adiunkt w Katedrze
Aksjologicznych Podstaw
Edukacji na Uniwersytecie
Warmisko-Mazurskim,
zaprezentowa wybitne
zdolnoci wokalne. Z akompaniamentem organw
wykona kompozycje barokowe, gwnie dla basso
profondo. Szczeglnie
wzruszajce byo wykonanie Ave Maria z dedykacj
dla swojej matki...
Drugi koncert odby si
14 lipca w rocznic 100lecia konsekracji kocioa.
Ciekawym akcentem i pewn nowoci byo zaprezentowanie brzmienia organw
poprzez utwory nawizujce
stylem do tacw. Na przykad utwr Mariana Sawy:
Fuga Bolero, czy wesoa
improwizacja n/t dobranocek z dawnych lat. Motywy
z Kozioka Matoka, Bolka
i Lolka, czy Reksia byy
z radoci rozpoznawalne
przez publiczno.
Nie zabrako take klasyki. Utwory Feliksa Nowowiejskiego, czy J.S. Bacha

byy dobrym podsumowaniem tego wielkiego dnia


dla kocioa w Orzechowie.
Za kadym razem, gdy
wsuchujemy si w pikne
brzmienie organw w kociele w Orzechowie, wyobrania rysuje obrazy
z przeszoci. Widzimy
zapracowanych, ale szczliwych ludzi, ktrzy wiod
spokojne ycie w warmiskiej osadzie. W pobliu
dostojnie meandruje Marzka, krelc swj bieg przez
agodne pagrki i wzgrza.
Czujemy zapach k i lasw.
Takim rytmem odmierzano
niegdy lata wspaniaego
rozkwitu i sielskiego ycia
w dalekiej, ale jednoczenie
jake przyjaznej osadzie.
Ale tamte czasy miny bezpowrotnie, tylko wyjtkowe
brzmienie organw w lenym kociele w Orzechowie
przywouje tamte lata i oywia pami o ludziach,
ktrzy w zgodzie z natur
przemierzali swj doczesny
szlak. Warto wsucha si
w t muzyk raz jeszcze
15 sierpnia o godz.18.30
w urokliwej scenerii kocioa w Orzechowie.
* patrz wikipedia.org
Zygmunt Puszczewicz
Strona 13

Lato w teatrze

jest atrakcyjn ofert teatraln dla uczniw, ktrzy z rnych


przyczyn spdz wakacje w swojej miejscowoci. Projekt
zosta zainicjowany w 2008 roku przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego i od szeciu lat jest
koordynowany przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie.

Teatralne pkolonie i warsztaty


odbywaj si midzy 29 czerwca
a 1 wrzenia 2013 roku w trzydziestu miejscowociach w caej Polsce.
Codziennie przez dwa tygodnie
uczestnicy projektu pracuj nad
spektaklem pod opiek profesjonalnych artystw w sprofilowanych
grupach: aktorskiej, scenograficznokostiumowej, muzycznej, dokumentacyjno-promocyjnej lub technicznej. Na koniec przedstawienie prezentowane jest w teatrze, domu kultury bd przestrzeni miejskiej.
Warsztaty s dla dzieci szans na
poznanie i samodzielne wykorzystanie teatralnego jzyka, a przede
wszystkim na twrcze wyraenie
siebie. Profesjonalni artyci mog

podzieli si dowiadczeniem zawodowym i zaprezentowa swoje


metody pracy, a take pozna
potrzeby i wraliwo modej
widowni.
W tym roku w programie bior
udzia:
Stowarzyszenie Teatr Wiczy
z Torunia (miejsce realizacji: Bechatw), Stowarzyszenie Teatr
Okno (Biaystok), Teatr Lalek Banialuka im. Jerzego Zitzmana (Bielsko-Biaa), Stowarzyszenie Kulturalno-Edukacyjne Stacja Bukownica (Bukownica), Miejski Orodek
Kultury (Dynw), Maopolski Instytut Kultury z Krakowa (miejsce
realizacji: Frydrychowice), Miejski
Teatr Miniatura (Gdask), Funda-

cja Win-Win z Gogowa (miejsce


realizacji: Grzno), Regionalny
Orodek Kultury (Katowice), Teatr
Lalki i Aktora Kubu (Kielce),
Stowarzyszenie Na Grze z Chodziey (miejsce realizacji: Kocina),
Teatr Bagatela im. Tadeusza
Boya-eleskiego (Krakw),
TEATR FIGUR KRAKW Fundacja Dziaa Twrczych (miejsce
realizacji: Lanckorona), Gminny
Orodek Kultury w Nowym Duninowie z siedzib w Soczewce (miejsce
realizacji: Lipianki), Stowarzyszenie Rozwoju Wsi NOVA (ono),
Stowarzyszenie Targowa 62 (d),
Stowarzyszenie Teatralne CHOREA
(d), Biblioteka Publiczna Gminy
Mielno (Mielno), Miejski Dom Kul-

tury (Olsztynek), Stowarzyszenie


Teatr Per Se (Pock), Stowarzyszenie Praktykw Kultury z Warszawy
(miejsce realizacji: Podkowa
Lena), Fundacja FURU z Warszawy (miejsce realizacji: Pomiechwek), Gminny Orodek Kultury
(Stepnica), Teatr Lalek Pleciuga
(Szczecin), Miejski Orodek Kultury
(Tomaszw Mazowiecki), Teatr
Baj Pomorski (Toru), Stowarzyszenie Dziaa Twrczych Republika Warszawa (miejsce realizacji:
Trzsiny), Teatr May (Tychy), Stowarzyszenie Artystyczne Teatr Poddaczy z Biaegostoku (miejsce
realizacji: Tyczyn), Klub Kultury
Falenica (Warszawa), Wrocawski
Teatr Lalek (Wrocaw).

Bieguny i pudeka marze, czyli lato w olsztyneckim teatrze


Pierwsze kroki
Bieguny latem? Niskie temperatury, kiedy wszyscy pragn soca?
Krajobraz lodowcowy zamiast
piknych, tropikalnych pla? Na te
i tym podobne pytania musiaam
odpowiedzie podczas pracy nad
scenariuszem spektaklu W biegu
po biegun. Szukaam pomysu,
jak w oryginalny sposb uwiadomi modym ludziom, e najwaniejsze w yciu s pasje
i marzenia. To od nich wszystko
si zaczyna, s motorem i si
sprawcz dalszych dziaa. Na
podstawie pamitnikw Marka
Kamiskiego i Janka Meli powstaa sztuka o zdobywaniu bieguna,
zarwno tego geograficznego, jak
i symbolicznego.

Projekt Lato
w teatrze
W dniach 19 sierpnia 1 wrzenia 2013 r. Lato w teatrze wkracza do naszego miasta mwi
Katarzyna Waluk, dyrektor Miejskiego Domu Kultury w Olsztynku. Ciesz si, e modzie bdzie
miaa okazj wzi udzia w tak
rnorodnych dziaaniach artystycznych w ramach projektu
finansowanego ze rodkw Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa
Narodowego, a ktrego wnioskodawc jest MDK w Olsztynku.
Pomysodawc oglnopolskiego

Strona 14

programu jest Instytut Teatralny


im. Z. Raszewskiego w Warszawie.
Olsztynek stanie si prawdziwie
teatralnym zagbiem. Miejscem,
w ktrym mody czowiek bdzie
mg otworzy si, wyrazi swoje
emocje, porozmawia o marzeniach, a take pozna tajniki sztuki
teatru. Na pierwszy plan wysun
si takie pojcia jak: wsppraca,
tolerancja, integracja, rozwj.
Wspaniae jest to, e praca
poszczeglnych grup warsztatowych w finale zostanie poczona
w cao, czego efektem bdzie
wielowymiarowy spektakl multimedialny o biegunach.

Przygotowania
W gowie pani Katarzyny
Waluk kiekuje ju tysice pomysw na zorganizowanie happeningu z udziaem pudeek marze:
Wieczr. Gra wiate. Choreografia, ktrej osi przewodni bd
etiudy z olbrzymi pudami,
w ktrych ukryte zostan marzenia
uczestnikw projektu. To bdzie
niezapomniane widowisko!
W wakacyjnym teatralnym
przedsiwziciu wemie udzia
modzie ze szkoy podstawowej,
gimnazjum, a take szk ponadgimnazjalnych.
Super, e bd moga bra
udzia w warsztatach z koleankami i kolegami z innych szk, starszymi ode mnie cieszy si Ada

z VI a Szkoy Podstawowej
w Olsztynku. Najbardziej interesuje mnie dziennikarstwo, wic
jestem szczliwa, e znalazam si
w grupie filmowo-promocyjnej,
ktr poprowadzi pan Andrzej
Waluk. Wsplnie stworzymy film
z realizacji projektu. To bd niezapomniane dwa tygodnie wakacji.
Ju si nie mog doczeka!
Lato w butelki rozlane. Wakacje
w penym rozkwicie. Upay daj
si we znaki i dobrze. Ju od poowy sierpnia powieje chodem podbiegunowym. Na t dug drog
przygotujemy sobie teatralny
napj, ktrego gwnymi skadnikami bd marzenia. A biegun?
Sprbujemy na niego dotrze
Koordynator projektu
Justyna Dbrowska
Tytuy prezentacji i terminy dziaa:
18 sierpnia 2013 r., godzina 18:00 spotkanie uczestnikw warsztatw,
ich rodzicw/opiekunw i instruktorw, miejsce: kino Grunwald
19 sierpnia 2013 r., godzina 9:00 pocztek warsztatw, Kino Grunwald
22 sierpnia 2013 r., godzina 19:00 - happening z udziaem pudeek
marze, prezentacja pantomimy Bieguny, przygotowanej przez grup choreograficzn, Rynek Miasta
29 sierpnia 2013 r., godzina 17:00 - wystawa fotoreportay; prezentacja
grup muzycznych, kino Grunwald
30 sierpnia 2013 r., projekcja filmu z dziaa warsztatowych i realizacji
projektu, kino Grunwald
31 sierpnia 2013 r., godzina 17:00 - happening z udziaem pudeek
marze, prezentacja pantomimy Bieguny, scena plenerowa (przyzamcze)
1 wrzenia 2013 r., godzina 16:00 - spektakl W biegu po biegun, uroczysta gala podsumowujca realizacj projektu, kino Grunwald.

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

"Kto chce, szuka sposobu..."


W ostatnim czasie Urzd ogosi zamwienie publiczne na remont,
a dokadnie modernizacj gospodarki energetycznej w obiekcie Miejskiego
Domu Kultury w Olsztynku.
Jaki czas temu pisaem, e przystpilimy
do dziaania majcego na celu budow nowej
siedziby dla naszej lokalnej instytucji kultury.
Jest to w dalszym cigu aktualne. Wszystko
wskazuje na to, e we wrzeniu zmienimy plan
zagospodarowania przestrzennego przy ulicy
Behringa i ogosimy zamwienie na projekt
nowego domu kultury.
Jest to jednak perspektywa dugoletnia.
Std przystpilimy do wykonania niezbdnych prac, aby poprawi warunki w budynku
przy ulicy Chopina, gdzie obecnie mieci si
dom kultury. Zamwienie obejmuje wykonanie robt budowlanych w tym:
- ocieplenie cian zewntrznych
(ocieplenie od wewntrz),
- ocieplenie stropu nad nieogrzewan
piwnic,
- ocieplenie paskiego stropodachu,
- ocieplenie stromego dachu,
- elewacj,
- wymian stolarki okiennej, instalacj c.o.

Ciko na t chwil okreli kiedy dokadnie bdziemy budowa nowy dom kultury,
poniewa zamierzamy pozyska rodki
z zewntrz na ten cel. Sporo wskazuje, e
w kolejnej perspektywie unijnej bd takie
moliwoci. Niestety prawdopodobnie jest to
moliwe dopiero pod koniec 2014 roku.
Tymczasem mamy moliwo wykorzystania rodkw z NFOiGW, ktre w gruncie
rzeczy inwestujemy w nasz budynek gminny.
Wane jest, aby jak najwicej prac wykona
przed zim, poniewa dom kultury funkcjonuje niezalenie od pory roku. Pamitam, gdy
dwa lata temu w zim na gwnej sali temperatura nie przekraczaa 10 stopni! Przez wiele lat
temat domu kultury by zaniedbywany, a przecie mona byo robi co kadego roku,
maymi krokami. Tak jak to miao miejsce
w innych budynkach uytecznoci publicznej
w Olsztynku.
Robert Waraksa
waraksa.blog.onet.pl

Piknik Lotniczy
Gryliny 2013
W niedziel 23 czerwca ju po raz szsty odby
si Rodzinny Piknik Lotniczy Gryliny. Wszyscy
odwiedzajcy piknik lotniczy mogli by usatysfakcjonowani z liczby pokazw oraz innych atrakcji
przygotowanych przez organizatorw.
Na jednej z najwikszych imprez tego typu w Polsce
nie zabrako gwiazd wiatowego lotnictwa. Swoje niezwyke umiejtnoci w akrobatyce samolotowej zaprezentowaa siedmiokrotna mistrzyni wiata Svietlana
Kapanina, mistrz wiata Jurgis Kairys obydwoje latajcy
na samolotach SU-26 oraz mistrz Polski Artur Kielak.
Na pikniku nie zabrako rwnie pokazw migowcw ratowniczych, Marynarki Wojennej RP, migowcowej Kadry Narodowej, warszawskiej formacji 3AT3,
wiatrakowcw, samolotw ultralekkich, szybowcw oraz
samolotw historycznych z czasw II Wojny wiatowej i
starszych. Oprcz licznych atrakcji lotniczych na scenie
wystpiy zespoy i wykonawcy z terenu powiatu olsztyskiego, w tym zespoy dziaajce w MDK w Olsztynku
oraz Swojska Nutka z Klubu Seniora.
Gwnymi organizatorami Pikniku Lotniczego
w Grylinach by: Powiat Olsztyski i Stowarzyszenie
Dom Warmiski. Partnerem imprezy bya rwnie
Gmina Olsztynek.
Karol Kijkowski

Noela Bednarek nagrodzona w konkursie literackim PKOl


Uczennica kl. VI Szkoy Podstawowej w Olsztynku zostaa laureatk prestiowego XXIII Oglnopolskiego Konkursu im. Jana Parandowskiego na opowiadanie olimpijskie zorganizowanego przez Polski
Komitet Olimpijski. Opowiadanie
Noeli Bednarek widnieje na
pocztku zbioru najlepszych tekstw konkursowych pt. Rezerwowa opowiadania olimpijskie,
wydanych w czerwcu b.r. przez
organizatora - PKOl .
18 czerwca w Centrum Olimpijskim w Warszawie odbya si uroczysto wrczenia nagrd modym
talentom pisarskim z caej Polski.
Zaproszono na ni Noel Bednarek
autork jednego z siedmiu nagrodzonych opowiada (na konkurs nadesano 143 prace uczniw szk podstawowych z caej Polski). Dziewczynce
towarzyszyli rodzice oraz polonista.
Uroczysto wrczenia nagrd prowadzi dr Krzysztof Zuchora przewodniczcy jury. Swoj obecnoci
laureatw zaszczycili take: Andrzej
Kranicki, prezes PKOl oraz Irena
Szewiska, wielokrotna medalistka
olimpijska. Przeczytano trzy nagrodzone opowiadania, rozdano nagrody
i zrobiono mnstwo zdj laureatom
i ich opiekunom. Ca uroczysto
zakoczy lunch w restauracji Moonsfera. Konkurs im. Jana Parandowskiego w 2009 roku uznany zosta
przez Midzynarodowy Komitet
Olimpijski za jedn z najlepszych inicjatyw edukacyjnych organizowanych przez narodowe komitety olimpijskie, a gala wrczenia nagrd bya

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Moja sportowo
literacka przygoda

niezwykle uroczysta i utrzymana


w duchu sportowym.
Nagrodzone opowiadanie Noeli
Bednarek nosi tytu Nade wszystko. Jego bohaterka, mimo przeszkd
zafundowanych jej przez los, pragnie
zosta siatkark. Wiar w siebie
i ch do walki odzyskuje po poznaniu historii Agaty Mrz.
Nasza pocztkujca pisarka i siatkarka Noela otrzymaa cenne rzeczowe nagrody sportowe i egzemplarze ksiki ze swoim opowiadaniem.
Organizatorzy konkursu przygotowali
take dla niej i dla czworga innych
autorw opowiada niespodziank wyjazd na midzynarodowy obz
sportowy w Sowacji. Oby ten pierwszy, ale jake spektakularny, sukces
zapocztkowa drog usan zwycistwami i na boisku, i na polu literackim!
Anna Ciesielska

To byo przed feriami, podczas


lekcji jzyka polskiego, gdy pracowalimy w grupach. Pani Anna Ciesielska, polonistka, podesza do mnie
i spytaa, czy chciaabym wzi
udzia w konkursie organizowanym
przez Polski Komitet Olimpijski na
opowiadanie o tematyce olimpijskiej.
Musiaabym tylko napisa opowiadanie zwizane z wybran dziedzin
sportu.
Pomylaam, e to wietna forma
poczenia moich pasji siatkarskiej
i pisarskiej. Trenuj siatkwk, za
pisanie rnych tekstw i wierszy
take sprawia mi niema frajd. Pracowaam nad opowiadaniem okoo
miesica. Byo rnie momentami
brakowao mi weny twrczej, ale zdopingowana przez pani stworzyam
opowiadanie o dziewczynie, ktra
mimo przeszkd ofiarowanych jej
przez los, chce zwycia, spenia
marzenia i zdobywa coraz wysze
szczyty. Pragnie zosta siatkark,
lecz uniemoliwia jej to rak. Po dugich miesicach cikiej chemioterapii dziewczynie udaje si wyswobodzi ze szponw choroby. Pomaga jej
w tym trener, pan Adam, ktry wspiera j w trudnych chwilach. Wiar
w siebie i ch do walki bohaterka
odzyskuje po poznaniu historii Agaty
Mrz. Moje opowiadanie to metafora,
ktr mona rozumie na wiele sposobw.

Wysaymy prac do Warszawy,


z niecierpliwoci czekajc na wyniki. I, jak si okazao zostaam laureatk! Komisja wyonia siedem spord 143 prac nadesanych ze szk
podstawowych. I to wanie moje
opowiadanie zostao opublikowane
razem z czternastoma innymi
w ksice pt. Rezerwowa. Opowiadania olimpijskie! Ju sam ten fakt
mnie uszczliwi, ale to nie koniec
niespodzianek.
18 czerwca wraz z pani Ann
Ciesielsk i rodzicami pojechalimy
do Warszawy na uroczysto wrczenia nagrd. Podr mina dosy
szybko i ju wkrtce moim oczom
ukaza si pikny, wielki budynek.
Byam pod ogromnym wraeniem!
Przyjto nas bardzo serdecznie
i zaproszono do zwiedzania Muzeum
Sportu i Turystyki, a potem bya uroczysto.
Ten dzie na dugo pozostanie
w mojej pamici. Czuj si dumna, e
udao mi si osign co takiego,
bdc dopiero w 6 klasie. Chocia to
tylko kilkaset sw, zostay one docenione i bardzo si z tego powodu ciesz. Jestem te niezmiernie wdziczna
mojej polonistce, ktra wyowia mnie
z wielu zdolnych uczniw w mojej
klasie i dostrzega iskr bo.
Nagrodzono mnie m.in. midzynarodowym obozem sportowym w Sowacji. Wakacje wic zapowiadaj si
ciekawie, ale na pewno znajd czas
na pisanie i trenowanie siatkwki.
Noela Bednarek,
ucz. kl. VI SP w Olsztynku

Strona 15

SKANSEN PEEN YCIA

Moda z wiejskiej szafy


Dawn wie charakteryzowaa
samowystarczalno. Ludzie wasnorcznie wyrabiali wszystko, co byo
im potrzebne do ycia. Dotyczyo to
take odziey. Jej gwn funkcj jest
okrycie i ochrona ciaa. Nie jest to
jednak jej jedyne znaczenie. Moe
nie z sob wiele innych informacji,
takich jak: przynaleno do okrelonego narodu, grupy etnograficznej
i spoecznej, moe wiadczy
o wykonywanym zajciu, stanie
majtkowym, cywilnym, pci, wieku.

Czepek mazurski

Czepek warminski
Tradycyjne stroje ludowe (termin
strj ludowy odnoszony jest najczciej do chopskiego ubioru witecznego. W tym te znaczeniu uywany jest w tym tekcie.) powszechnie noszono na Warmii i Mazurach
przez krtki czas - okoo p stulecia,
poczwszy od lat 20. XIX wieku.
Wyszy z powszechnego uycia
wczeniej ni w innych regionach, co
wizao si z masowym korzystaniem
z wyrobw fabrycznych. Rozrni
mona byo strj damski (panien
i matek) oraz mski (kawalerw
i onatych).
Najbardziej ozdobnym i wyrniajcym si elementem dawnego ubioru

Strona 16

zamnych kobiet s czepki. Te


noszone przez Mazurki wykonywane
byy z czarnego aksamitu z jedwabn
podszewk, zdobione czarnym haftem
o motywach rolinnych oraz dwiematrzema kokardkami przyszytymi tak,
by znajdoway si na wysokoci uszu.
Z tyu znajdowao si osiem marszcze, a wok twarzy wska falbanka
z cienkiej tkaniny. Przylegajce do
gowy nakrycie wizano tasiemkami
pod brod. Czepek wdziewany przez
Warmianki (zwany tward myck,
zot gow, galonkiem) posiada
wyrany podzia na podkowiaste
denko, uoone w trzynacie fad
z tyu oraz okoo dziewiciocentymetrowy odstajcy otok pokryty tiulem.
Denko, wykonane z biaego, niebieskiego, a take czerwonego jedwabiu,
brzowego i zielonego aksamitu lub
biaego adamaszku, na wierzchu
posiadao rolinny haft, czsto wykonany zot lub srebrn nici, std jego
wysoka cena, dochodzca nawet do
30 talarw. Z tyu, przy marszczeniach, znajdowaa si kokarda z dwiema szerokimi wstkami sigajcymi
pasa. Z przodu rwnie szerokie
wstki, ktre po zawizaniu pod
brod okalay take policzki.
Pozosta cz garderoby matek
stanowia biaa koszula, cile dopasowany do figury kaftan z niewielk
stjk oraz spdnica wykonana z tego
samego gadkiego lub pasiastego, rzadziej kraciastego, samodziau,
w ktrym niejednokrotnie nici wtku
i osnowy posiaday kontrastujce
z sob barwy. U dou spdnicy znajdoway si falbany (od jednej do
trzech), plisy (rwnie od jednej do
trzech) oraz czarne tasiemki. Pod
spdnic zakadana bywaa halka,
zwana odspodkiem, ponadto
poczochy oraz buty skrzane boczyczki. Panny przywdzieway
bia koszul, na ni gorset nazywany
westkiem oraz luny kaftanjubk, ponadto spdnic, w chodniejsze dni halk, na spdnic fartuszek - zapask, na nogi poczochy,
skrzane trzewiki, a na plecy zarzucay chustk, krzyujc j na piersiach.
onaci panowie na gow ubierali
kapelusz z popielatego lub czarnego
filcu, w zimie za futrzany kopak,
na korpus zakadali bia koszul
z zawizan chustk pod konierzykiem, czarny pkoszulek - gorsik
przykrywajcy pier i brzuch, kamizelk, kaftan - jak, niekiedy wkadan pod kamizelk. Niej czarne lub
granatowe spodnie - buksy, skrzane buty z wysokimi cholewami, na
wierzch natomiast sigajc do kolan
sukman, najczciej granatow bd
niebiesk, przewizan w talii tkanym
pasem. Nieco inaczej nosili si kawalerowie. Ci zakadali kapelusz somia-

Stroje mazurskie i warmiskie eksponowane 14 lipca


ny lub filcowy, a podczas mrozw
kopak, bia koszul, kamizelk,
najczciej granatow, lun jak,
biae lub granatowe spodnie oraz buty
z dugimi cholewami. Odzie letnia
wykonywana bya z przewiewnego
lnu bd baweny, zimowa z ciepej
weny.
Tak odwitn odzie przechowywano w malowanych szafach, ktre
pojawiy si na wsi w XVIII w.,
a w powszechnym uytkowaniu s od
pocztku XX w. Wczeniej do tego
celu suyy skrzynie barwnie zdobione. W najadniejszych skrzyniach,
zwanych posanymi lub wiannymi,
skadana bya wyprawa panny na
wydaniu, czyli bielizna, pociel,
koszule, kabaty, zapaski, chustki oraz
czepki. W kasecie na spodzie przechowywana bya mycka przeznaczona
do lubu, natomiast z boku, po lewej
stronie przy wieku, znajdowa si
przytworek - poduna skrzyneczka, w ktrej gromadzono kosztownoci: biuteri (korale, bursztyny) i pienidze.
14 lipca w olsztyneckim skansenie
odbya si impreza o tym samym
tytule - Moda z wiejskiej szafy.
Z tej okazji zorganizowano wystaw

prezentujca odwitn i codzienn


odzie z Mazur i Warmii oraz z tych
regionw, z ktrych przybya ludno
po II wojnie wiatowej: z Kurpi,
emkowszczyzny, Ukrainy, okolic
Tarnobrzega. Ponadto znajdoway si
na niej ubiory drobnomieszczaskie
i bielizna fabryczna. W jednej
z chaup zaaranowane byo wntrze
skrzyni i szafy, w innej demonstrowano ugowanie, krochmalenie i prasowanie, oprcz tego na trzech straganach odbywaa si sprzeda rkodziea oraz pokazy: haftowania galonkw,
sztrykowania (dziergania na drutach)
oraz heklowania (szydekowania).
Najwiksz popularnoci wrd
turystw cieszyo si przebieranie
w ludowe ubranie, czyli moliwo
przymierzenia rekonstrukcji dziewitnastowiecznych strojw warmiskich.
Dzieci miay moliwo wzicia
udziau w rnorakich warsztatach,
ktrych motywem przewodnim by
ubir noszony niegdy w naszych
regionach. Byo to m.in. malowanie
na szkle, kolorowanie i wyklejanie
postaci, ukadanie puzzli, pogadanki
na temat wygldu dawnej odziey
i jej znaczenia.
Maria Kulczyk

Reklama

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Z historii Muzeum

Lata 70. XX wieku, powikszanie zbiorw


Lata 70- te ubiegego wieku to
czas dynamicznej rozbudowy
Muzeum, pozyskiwania kolejnych
obiektw budownictwa ludowego.
W ssiedztwie kocioa wzniesiono krzy przydrony przejty od
Muzeum Mazurskiego, na ktrym
umieszczono kapliczk z Narzdziami Mki Paskiej. W nastpnym
roku zbiory wzbogaciy si o krzy
przydrony z Rzecka (gm. Biskupiec,
pow. Olsztyn). W 1971 rok kupiono
i przeniesiono do Muzeum zabytkowy budynek gospodarczy ze wsi
Kwietniewo (gm. Pask, pow.
Elblg), usytuowany obok chaupy
ze wsi Burdajny. W 1972 roku
dyrektor Muzeum Jzef Wieczerzak
wnioskowa o odbudow z ruin
poewangelickiego kocioa w Olsztynku, z przeznaczeniem na ekspozycj ludowej sztuki sakralnej, przyrody, a take na funkcje magazynowe.
Staraniem Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw koci ten odbudowano dopiero w latach 1974- 77,
przekazany MBL peni funkcj salonu wystawowego.
Na zlecenie Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw w styczniu
1973 roku Przedsibiorstwo
Pastwowe Pracownie Konserwacji
Zabytkw Zakad w Olsztynie przeniosy do Muzeum wiatrak ze wsi
Wodziany (gm. Madyty, pow.
Ostrda). Budow wiatraka ukoczono w nastpnym roku.
W 1973 roku rozpoczto budow
budynku gospodarczego z Kwietniewa, ktr ukoczono w 1974 r.
W styczniu 1975 roku dyrektorem Muzeum zosta mgr Eugeniusz

Oleszczuk, absolwent Wydziau Sztuk


Piknych na Uniwersytecie Mikoaja
Kopernika w Toruniu.
W tym samym roku wybudowano
wiatrak typu paltrak przeniesiony
ze wsi Ruska Wie (gm. Mrgowo,
pow. Mrgowo). W cigu czterech
i p miesica wiatrak zdemontowano, przewieziono i wybudowano
w Muzeum.
W kwietniu 1976 roku wybudowano dzwonnic wolnostojc z dwoma
dzwonami ze wsi Kot (gm. Jedwabno, pow. Szczytno). W tym samym
roku uzupeniono zabudow dwch
zagrd - mazurskiej i warmiskiej.
W zagrodzie mazurskiej, w ssiedztwie chaupy ze wsi Gzwa, postawiono 5 obiektw gospodarskich
przeniesionych ze wsi Jerutki (gm.
witajno, pow. Szczytno). Bram
wjazdow i pot w tej zagrodzie zrekonstruowano w konstrukcji sumikowo tkowej.
Powikszono zagrod warmisk
poprzez dostawienie do dwch istniejcych ju obiektw chaupy
z Nowego Kawkowa i stodoy z kieratem ze Stkin - wozowni z garncarni ze wsi Tomaszkowo (gm. Stawiguda, pow. Olsztyn). W pomieszczeniu garncarni wybudowano dwa
piece bdce rekonstrukcj piecw
garncarskich znajdujcych si we
wsi Wilkowo (gm. Ktrzyn, pow.
Ktrzyn).
W ssiedztwie kuni zakoczono
budow w roku 1978 remizy straackiej ze wsi Giedajty (gm. Jonkowo,
pow. Olsztyn). Przy wsppracy ze
Spdzielni Malwa w Olsztynie
rozpoczto wyrb tkanin warmi-

skich i mazurskich pod nadzorem


nowo zatrudnionej etnograf Elbiety
Bieleckiej-Kaczmarek.
W 1977 roku zakoczono budow
amfiteatru. Na terenie Muzeum
krcono sceny do filmu Buddenbrokowie.
W 1979 roku rozpoczto budow
zagrody warmiskiej z przeomu
XVIII/XIX wieku z chaup przeniesion ze wsi Kaborno (gm. Purda,
pow. Olsztyn). W latach 1978- 1979
zinwentaryzowano, opracowano,
przeniesiono i zmontowano w tej
zagrodzie wielofunkcyjny budynek
gospodarczy ze wsi Purdka (gm.
Purda, pow. Olsztyn). Drugim obiektem bya stodoa z pocztku XIX
wieku ze wsi Marcinkowo (gm.
Purda, pow. Olsztyn). Kolejnym
obiektem opracowanym i przeniesionym w latach 1979- 80 by spichlerz
ze wsi Purdka. W roku 1980 trway
prace przy przenoszeniu drugiej warmiskiej chaupy z Kaborna.
Wszelkie prace konserwatorskie
zwizane z translokacj zabytkowych
obiektw architektury wykonywali:
technik budowlany, murarz z pomocnikiem, ciela, stolarz, dekarz.
Na terenie MBL krcono sceny do
filmu Myn Lewina, a statystami
byli pracownicy Muzeum.

W tym samym czasie biuro


Muzeum miecio si w zabytkowej
chaupie z Bartka, w ktrej nie
byo waciwych warunkw do
pracy. W jednym pomieszczeniu
czterech pracownikw reprezentowao trzy dziay: naukowo-owiatowy, sztuki ludowej i folkloru, biblioteki i archiwum. Pomieszczenie byo
ciemne, sabo owietlone i chodne.
Magazyn eksponatw mieci si
w szopie na podwrzu. W podobnie
nieodpowiednich warunkach zmagazynowane byy - ksigozbir
i archiwum.
W 1980 roku powsta Komitet
Zaoycielski Niezalenego Samorzdowego Zwizku Zawodowego
Pracownikw Ochrony Dbr Kultury przy Muzeum w Olsztynku, ktry
solidaryzowa si z NSZZ Solidarno w Olsztynie.
Wiesawa Chodkowska

Ruska Wie, wiatrak paltrak in situ i budowa


w Muzeum /fot. Archiwum MBL-PE.

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Strona 17

Wszystkiego co naprawd trzeba wiedzie, nauczyem si


w przedszkolu o tym jak y, co robi, jak postpowa,
wspy z innymi, patrze, odczuwa, myle, marzy i wyobraa sobie lepszy wiat.
(Robert Fulghum)

Projekt
w Waplewie
14 lipca 2012 r. rozpoczlimy realizacj
projektu Przedszkole przyjazne dla dziecka, rodzica wspfinansowanego przez
Uni Europejsk w ramach Programu
Operacyjnego Kapita Ludzki.
Beneficjentami projektu s dzieci w wieku
od 3 do 5 lat z Przedszkola w Waplewie.
Kwota dofinansowania wyniosa 513.723,30
z. Projekt jest realizowany przez dwa lata.
Zakoczony zostanie 14 lipca 2014 r.
W pierwszym roku projektu zostaa utworzona nowa grupa przedszkolna skadajca si
z 15 dzieci w wieku 3-4 lat. Dzieci miay
zapewniony przywz i powrt do miejsca
zamieszkania, a take caodzienne wyywie-

nie. Dodatkowo 60 dzieci caego przedszkola byo objtych zajciami specjalistycznymi


(logopedia, gimnastyka korekcyjna) i jzykiem angielskim i rytmik.
Ponadto przedszkole zostao doposaone
w meble, nowoczesny sprzt multimedialny
(tablica interaktywna, komputer), ciekawe
i rnorodne pomoce dydaktyczne, a take
zabawki.
Nie zapomniano o rodzicach przedszkolakw. Dla nich zostay zorganizowane warsztaty ze specjalistami: pedagogiem i logoped.
Tematyka warsztatw zwizana bya z upowszechnianiem edukacji przedszkolnej,
rozwojem dziecka, wychowawcz funkcj
rodziny.
Mam nadziej, e dziki zaangaowaniu
specjalistw start dzieci w ycie ucznia
szkoy podstawowej bdzie atwiejszy, bo
bogatszy w dowiadczenia, jakie zdobyy
w waplewskim przedszkolu.

Podczas zaj jzyka angielskiego dzieci uczestnicz


w rnych grach i zabawach jzykowych. Poznaj kultur
krajw anglojzycznych, korzystaj z tablicy interaktywnej,
a take wykorzystuj poznane sownictwo w praktyce,
np. robic saatk owocow, powtarzaj poznane owoce.
Projekt Przedszkole przyjazne dla dziecka, rodzica jest wspfinansowany
przez Uni Europejsk ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Kierownik projektu Katarzyna Hacia

15-lecie Stowarzyszenia Na Rzecz Osb


Niepenosprawnych i Ich Rodzin w Olsztynku
21 czerwca w Gimnazjum im. Noblistw Polskich w Olsztynku odbya si uroczysto z okazji 15-lecia Stowarzyszenia Na Rzecz
Osb Niepenosprawnych i Ich Rodzin w Olsztynku pod patronatem Burmistrza Olsztynka oraz Nadlenictwa Olsztynek.
W obchodach uczestniczyli m.in. wadze miejskie, kierownicy lokalnych instytucji,
wadze i czonkowie stowarzyszenia.
W krtkie prezentacji multimedialnej przedstawiono
dotychczasow dziaalno
Stowarzyszenia i plany na
przyszo.
Obchody
uwietniy
wystpy artystyczne przygotowane przez uczestnikw
Warsztatw Terapii Zajciowej w Olsztynku i Zespou
Korzenie dziaajcego przy
WTZ w Olsztynie.
Po czci artystycznej
wrczono podzikowania
i okolicznociowe pamitki
Za dar Serca wszystkim
osobom zaangaowanym
przez wiele lat w dziaalno
Stowarzyszenia, wspierajcym, sponsorom oraz
wolontariuszom.
Brzowym krzyem zasugi nadanym przez Prezydenta
RP na wniosek WarmiskoMazurskiego Sejmiku Osb
Niepenosprawnych z Olsztyna za caoksztat pracy na
rzecz osb niepenosprawnych odznaczone zostay PP
Iwona Panasiuk Kowalewska, Anna Rogulska-Ruchaa
oraz Sawomir Czepe. Uro-

Strona 18

czyste wrczenie odznacze


miao miejsce 3 maja 2013 r.
w Urzdzie Wojewdzkim
w Olsztynie.
Gocie dzikowali czonkom Zarzdu za dotychczasow dziaalno i yczyli dalszych sukcesw w pracy spoecznej i zawodowej. Midzy
innymi Stowarzyszenie otrzymao list gratulacyjny od Starosty Powiatu Olsztyskiego
Mirosawa Pampucha.
Dziki bezinteresownej
pomocy wielu ludzi dobrej
woli Stowarzyszenie moe
dziaa na rzecz osb niepenosprawnych na terenie
naszego wojewdztwa. Bez

tak ofiarnego wsparcia na


pewno nie udaoby si zrealizowa tak wiele w cigu 15
lat mwi Prezes Stowarzyszenia Radosaw Juszczyk
za co w imieniu swoim jak
i caego zarzdu jestem niezmiernie wdziczny, majc
jednoczenie nadziej na dalsz wspprac.
Szczeglne podzikowania
kierujemy do: Burmistrza
Olsztynka Artura Wrochny,
Dyrektora MOPS Ewy Szerszeniewskiej, Nadleniczego
Nadlenictwa Olsztynek
Dariusza Krzyanowskiego,
Nadleniczego Nadlenictwa
Jagieek Boeny Przesaw,

Prezesa Banku Spdzielczego w Olsztynku Teresy


Wodzyskiej, Tymbarku S.A,
Dyrektora Miejskiego Domu
Kultury Katarzyny Waluk,
Kazimierza Gsiorowskiego
Stacja Paliw, Kierownika
Bazy Zaplecza Technicznego
Andrzeja Szakowskiego,
Dariusza liewskiego Sklep Spoywczo-Przemysowy Carrefour, Prezesa Banku
ywnoci w Olsztynie Marka
Borowskiego, Katarzyny
Krygier-Budnickiej Apteka
Soneczna, Teresy Zikowskiej - Biuro Notarialne,
Bogumiy Mikitiuk Usugi
RTV i AGD, Piotra tow-

skiego - Ogrodnictwo Mierki,


Tomasza Reihs Zakad
Masarski,
Mirosawa
Tymoszczuka Gospodarstwo Rybackie Szwaderki,
Ewy Wierzbickiej - Karczma
witojaska, Aliny Janeczek
Piekarnia Magdalenka,
Mariusza Wysockiego WikPlast, Janiny i Wodzimierza
Czepe Zakad Fotograficzny.
Podzikowania za bezinteresown prac na rzecz Stowarzyszenia otrzymali rwnie: PP Krystyna Kuniewska, Radosaw Juszczyk,
Jadwiga Lipska, Anna Rogulska-Ruchaa, Iwona Panasiuk-Kowalewska, Sawomira
Czepe, Krystyna Kosowska,
Mariola Feliszek-Ryszkowska, Eugeniusz Krzykowski,
Beata Biaoszewska; podzikowania za wspprac:
Tadeusz Milewski Prezes
Warmisko-Mazurskiego
Sejmiku Osb Niepenosprawnych w Olsztynie,
Marek Skaskiewicz - Prezes
Stowarzyszenia Ludzi Niepenosprawnych
Alfa
z Ostrdy; podzikowania za
wolontariat: PP Sawomir
Nieciecki, Maciej Czepe,
Grayna Nowacka, Andrzej
Jahnke.
K. Kijkowski

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Zapomniane czy zaniedbane?


Podstawowym problem olsztyneckiej play jest brak osb lub instytucji odpowiedzialnych za to miejsce. Innymi s mieci, brak ratownika i toalet oraz stan
pomostw. Do takich wnioskw doszli uczestnicy debaty, ktr zorganizowaa
modzieowa rada przy wsparciu domu kultury.
11 lipca w kinie Grunwald odbya si debata na temat olsztyneckiej play. Debata podzielona bya
na dwie czci. W pierwszej
wystpili zaproszeni przez modzieowych radnych: Andrzej Wojda
przewodniczcy komisji spraw spoecznych rady miejskiej, Katarzyna
Waluk dyrektor Miejskiego Domu
Kultury, Boena Banowska osoba,
ktra administrowaa pla miejsk
w latach jej wietnoci, Piotr
Nawacki ekspert w zakresie lokalnej turystyki oraz Maciej Czepe
przewodniczcy modzieowej rady.
Gocie odnosili si w swoich wypowiedziach do przeszoci, stanu
obecnego oraz planw i propozycji
zagospodarowania play. Nie zabrako wspomnie, ale i prostych
pomysw na zagospodarowanie
tego miejsca. W drugiej czci do
dyskusji zaproszono publiczno.
Na spotkanie przybyo okoo 30
osb. Naturalnie, frekwencja mogaby by lepsza. Mimo to, udao si
wypracowa kilka interesujcych
wnioskw. Zwieczeniem debaty
by pokaz zdj jeziora, w tym
take, i tu zaskoczenie, fotografii

fot. B. Kuniewski

z regat O Puchar Ameryki, ktre


kiedy odbyway si w Olsztynku!
Historia naszego jeziora jest bardzo bogata. Niegdy w sezonie pracowao tam trzech dozorcw i trzech
ratownikw. Mona byo wypoyczy sprzt wodny, zrobi kurs pywacki, a nawet zakupy! Udao mi
si dotrze do kilku starych zdj.
Warto wspomnie, e prcz gwnej
play byo kilka dzikich. Najlepsza podobno przy wiadukcie. Inna
fot. B. Kuniewski

na kamieniu przy przepompowni.


Tu uciekali mionicy ciszy i spokoju, bo na gwnej bywao zbyt toczno! Nie sposb nie zauway, e
kady kto te czasy pamita chtnie
przywouje wspomnienia. Charakterystyczny umiech, ktry si pojawia moe wiadczy o tym, e byy
to rzeczywicie czasy play miejskiej ttnicej yciem.
Dzi tego nie ma. S za to mieci!
Zalegaj wok caego niemal jeziora. Pytanie, skd si tam wziy?
Brakuje ratownika, ale i odpowiednich warunkw do tego, aeby mg
tam by. Stan pomostw oraz brak
drabinek to kolejny problem. Porastajce wysok traw i krzakami
jezioro przypomina dzisiaj miejsce

zapomniane. Z pewnoci takie jest,


bo trudno znale dzisiaj osoby lub
instytucj, odpowiedzialne za jego
stan. Dzisiaj tego brakuje. Podobnie
jak mietnikw, czy toalet oraz
piaszczystej play z prawdziwego
zdarzenia. Tu rwnie wskazano
kilka prostych rozwiza podczas
debaty. Zapewne, w sezonie plaa
powinna by systematycznie
dogldana. Wskazano rwnie na
potrzeb oczyszczenia kpieliska
oraz Jemiowki, ktra jest ju prawie niewidoczna. Pojawiy si pytania o przepompownie oraz czysto
wody. Tu warto zwrci uwag, e
woda badana jest kadego roku.
Wyniki bada z koca czerwca br.
stwierdzaj przydatno wody do
kpieli.
Podczas debaty nie byo koncertu ycze. Pomysy, ktre si pojawiay byy konkretne. Jak powiedziano nasze jezioro jest zbyt mae,
aby miao sta si atrakcj turystyczn. Powinnimy zagospodarowa je dla siebie, dla mieszkacw.
Najlepiej, eby stao si miejscem
do wypoczynku, spotka i organizowania rnych imprez. Celem podstawowym jest doprowadzenie
prdu, w duszej perspektywie
wody, kanalizacji oraz poprawienie
nawierzchni drogi. Skupi powinnimy si rwnie na wyznaczeniu
cieki wok jeziora.
Jednym z pierwszych dziaa
jakie zostanie podjte bdzie wsplne sprztanie play miejskiej, na
ktre zapraszam. Ta inicjatywa to
efekt dyskusji, ktra okazaa si
potrzebna i stanowi dobry zaczyn do
podjcia konkretnych dziaa. Licz,
e takich debat bdzie wicej i bd
cieszy si coraz wikszym zainteresowaniem. Jest zbyt mao okazji,
abymy mogli si spotyka i po prostu rozmawia!
Robert Waraksa

Miejski Dom Kultury


oraz Modzieowa Rada Miejska w Olsztynku
zapraszaj mieszkacw Olsztynka
na wsplne sprztanie olsztyneckiej play!
Spotykamy si o godz. 17:00, 17 sierpnia 2013 na play.
Organizatorzy zapewniaj worki i rkawiczki!

NA WESOO
NIE DOROSA

Pensja, by do knajpy wzi j, namawiaa


Faceta on jej rzek: jeste za maa.

NA PIWIE

RNICA WIEKU

Midzy kolegami na piwie pytanie pada Jak w maestwie Twoim si ukada?


Odpowied kolegi - jak w lesie kochany,
Albo ona drewno, albo ja narbany.

Gdy starzec mod kobiet za on pojmuje


To go do introligatora si porwnuje.
Z porwnania tego mora wynika,
e ksik oprawia dla innego czytelnika.

Czesaw Kazimierz Bandzwoek

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Strona 19

Wpleceni w histori Stefania i Jan Bondarukowie


Cz. II Niezawiniony los chopskiego syna
PAN JAN: Odkd pamitam, mieszkalimy we wsi
Maaszewicze Mae, w powiecie Biaa Podlaska koo
Terespola. Tam si urodziem, w piknym miesicu maju 1927 roku. Pochodz
z chopskiej rodziny, z tym,
e rodzice mieli do duo
ziemi, okoo dwudziestu
hektarw. To zawayo na
moim dalszym losie, poniewa duo pniej z powodu
kuackiego pochodzenia nie
dostaem si na studia. Mam
o sze lat modszego brata,
ktry jeszcze yje w rodzinnych stronach. Rodzice zdecydowali, e to on zostanie
po nich gospodarzem, a mnie
przeznaczyli do dalszej
nauki. Zauwayli, e przychodzi mi ona bardzo atwo.
Od tej pory w polu pracowaem tylko podczas wakacji.

Jedyne ocalae zdjcie


Jana Bondaruka
ze szkolnych lat (1941 r.)
Pomimo trwajcej wojny, szkoy funkcjonoway
w miar normalnie. W odlegym o pi kilometrw
Terespolu ukoczyem wic
szko podstawow i gimnazjum, zakoczone ma
matur. Z tamtego czasu
pamitam przeraajce bombardowania w 1943 roku
najpierw niemieckie, a pniej rosyjskie. W naszej wiosce byo lotnisko i wanie
ono byo celem atakw. Na
szczcie nie ucierpia nikt
z rodziny.
Wanie skoczya si
wojna, kiedy zdecydowaem
si wyjecha do Warszawy,
gdy tam byo ju kilku
moich kolegw. Szybko
znalazem prac, wynajem
stancj, a miaem wtedy
dopiero 18 lat ! Chciaem si
dalej uczy, wic zapisaem

Strona 20

Modzi maonkowie - Pastwo Bondarukowie (1954 r.)


si do 2-letniego liceum wieczorowego. Nie przypominam sobie, abym mia trudnoci z pogodzeniem pracy
i nauki. To zaowocowao
zdaniem penej matury
w 1949 roku. Zoyem
podanie na studia, ale, jak
ju wspomniaem, nie dostaem si z powodu braku tzw.
wiadectwa moralnoci, czyli
po prostu na decyzji wadz
uczelni zawayo moje
kuackie pochodzenie (tak to
wtedy okrelano). W zamian
zaproponowano mi prac
w kopalni. W ramach Suby Polsce (zastpcza
suba wojskowa) skierowano mnie do pracy w kopalni
Mikulczyce. Kadego dnia,
oprcz niedziel, zjedaem
pod ziemi. Moim zadaniem
byo adowanie urobionego
(wydobytego z wglowej
ciany) wgla na tam,
ktra dowozia urobek bezporednio do wzkw. Praca
bya cika, niemale przymusowa.
Po jakim czasie zostaem
przeniesiony do biura. Miaem matur, wic moe szkoda byo marnowa mojej

wiedzy i zdolnoci. Oczywicie, tu z kolei prac miaem zupenie inn, mj dzia


zajmowa si pomiarami
wydobytego wgla. Pracowaem z inynierami, technikami. Dalej zjedaem pod
ziemi, ale noc, w wita,
gdy kopalnia nie pracowaa.
Razem z innymi mierzyem
to, co grnicy wydobyli
w dzie. Praca na pewno
lejsza, ale nocna, co miao
zrozumiae minusy.
Po roku w kopalni wrciem do Warszawy i ponownie zoyem podanie na studia. Mimo duych trudnoci
(znowu to kuackie pochodzenie) dostaem si na Uniwersytet Warszawski. Wtedy
kuackiemu dziecku nie tylko
trudniej byo dosta si na
studia, ale te miao problem
ze znalezieniem lepszej
pracy. Kiedy ju byem na
pierwszym roku, zmieniono
ustaw i wiadectwo moralnoci od tej pory nazywao
si wiadectwem niekaralnoci. Przez trzy lata studiowaem na wydziale matematyki, fizyki i chemii. Tak si
zoyo, e z mojego roczni-

Jan Bondaruk przy pracy w kopalni.

ka byo pniej kilkunastu


profesorw, cz z nich
wyjechaa do USA. W 1953
roku uzyskaem tytu licencjata (z wynikiem bardzo
dobrym przyp. H.).
Na studiach magisterskich
zostali ci bardziej polityczni
koledzy, a pozostaych rozesano po Polsce. Ja pene studia ukoczyem zaocznie
dopiero w 1966 roku
w Wyszej Szkole Pedagogicznej w Opolu.
Tymczasem zostaem
skierowany do pracy w Oficerskiej Szkole Uzbrojenia
w Bartoszycach, gdzie przepracowaem trzy lata jako
starszy wykadowca nauk
oglnoksztaccych. Jednoczenie zorganizowaem
liceum oglnoksztacce dla
wojskowych, zostaem jego
dyrektorem i std znano
mnie w kuratorium, dziki

Na podstawie wywiadu
ze Stefani i Janem
Bondarukami opracowaa
Henryka ebrowska

ona absolutnie nie wyobraaa sobie ycia na terenie


jednostki. W zwizku z tym
zaczem rozglda si za
now prac. W kuratorium
dowiedziaem si o powstajcym w Olsztynku liceum.
Zoyem podanie i w ten
sposb 8 padziernika znalazem si wraz z on w tym
miecie. Zostaem zatrudniony na stanowisku dyrektora
liceum, ktre swoj siedzib
miao w olsztyneckim zamku.
PANI STEFANIA: Pamitam ten dzie bardzo
dobrze, taki smutny, zapakany, a i miasteczko wydao mi

Syn Krzysiu w eczku (1959 r.)


czemu pniej dowiedziaem si o moliwoci pracy
w Olsztynku. W Bartoszycach poznaem swoj przysz on Stefani. Pracowalimy razem w szkole oficerskiej, ona uczya jzyka
polskiego. W 1955 roku
w Putusku wzilimy lub
kocielny, a w grudniu tego
samego roku lub cywilny,
ale ju w Bartoszycach.
wiadkiem by ssiad. Od
tego wydarzenia w tym roku
mija ju 58 lat .
W 1956 roku zlikwidowano szko oficersk w Bartoszycach. Przeniesiono j do
jednostki w Olsztynie przy
ulicy Artyleryjskiej. Zaproponowano mi tam prac
i mieszkanie na terenie
koszar. Moe nawet przyjbym t propozycj, ale

si takie byle jakie. Tu nawet


masa nie mona byo kupi.
Nie byam z tego zadowolona. Z czasem okazao si, e
to tygiel narodowociowy.
Mieszkacy Olsztynka to
ciekawa mieszanka ludzi
przybyych z rnych stron,
ale z tych pierwszych lat
pamitam przede wszystkim
yczliwo, jaka tu panowaa. Nikt nikogo nie pyta
o pochodzenie, to nie byo
wane. Najwicej jednak
ludzi przyjechao z centralnej
Polski, z Wileszczyzny,
z Woynia. Mieszkao tu te
wiele rdzennej ludnoci.
PAN JAN: Przez rok
mieszkalimy w zamku,
a pniej dostalimy dwa
pokoje z kuchni w budyneczku obok, po nas bya
tam biblioteka. Mieszkanie

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

byo do due, ale bardzo


zimne. Na pocztku palilimy
w piecach kaflowych, dopiero
pniej zaoyli nam centralne
ogrzewanie. Mielimy za to biec wod. Tam w 1958 roku
urodzi si nasz jedyny syn
Krzysztof. By to nasz dom a do
1974 roku. Wtedy zostaa otwarta gminna szkoa zbiorcza,
a obok niej tzw. dom nauczyciela, gdzie otrzymalimy mieszkanie, w ktrym jestemy do dzi.
W tym samym budynku mieci
si internat dla zamiejscowej,
licealnej modziey.
PANI STEFANIA: W tym
internacie jako intendentka pracowaa moja siostra Danusia.
Sprowadzilimy j do Olsztynka
rok po naszym tutaj przybyciu.
Wysza za m za lenika
i mieszkali w budynku nadlenictwa Olsztynek. Zdarzya
si jednak tragedia, gdy Danu-

sia zachorowaa na serce. Czekaa na operacj w Warszawie, ale


nie doczekaa. Zmara majc
25 lat. Bardzo to przeyam.
Wkrtce potem zacza si moja
choroba i zmagam si z ni ju
ponad pidziesit lat.
SYN KRZYSZTOF: Odkd
sigam pamici, choroba mamy
towarzyszya nam zawsze, bo
zdrowej mamy nie pamitam.
Byy za to liczne operacje, dugie
pobyty w szpitalach, niekiedy
nawet do p roku. Mimo
wszystko, staralimy si normalnie funkcjonowa, cieszy z drobiazgw. Zawsze mogem
i nadal mog liczy na rodzicw,
ich mdro i duchowe wsparcie.
Ciesz si, e mieszkamy tak blisko siebie i moemy wzajemnie
tak aktywnie uczestniczy
w swoim yciu. Nie wyobraam
sobie, eby byo inaczej.
cdn.

Kadra pedagogiczna LO w Olsztynku - lata 1960-70 od lewej E. Zgierska, L. Serbintowicz, J. Szydlik, W. Szydowski, J. Bondaruk,
Sitkowski, T. Matulewicz, M. Brzostowska, M. Jackiewicz.

DEZ INFORMACJE OLSZTYNECKIE


Darmowe ogrzewanie
i ciepa woda w spdzielni

ke - Obejmiemy mieszkacw opiek duchow, lekarsk oraz edukacyjn.


Wszystko to bdzie za darmo i w najwyszej jakoci.
Gmina liczy te na turystw, ktrzy na pewno bd chtnie przyjedali,
eby zobaczy wspczesnych Krzyakw.

odczas ukadania rur ciepowniczych w olsztyskim osiedlu Grunwald doszo do incydentu, ktry moe zmieni przyszo caego
miasta. W czasie prac budowlanych koparka natrafia na ska, z ktrej
zacz si ulatnia nieprzyjemny odr. - Pocztkowo wydawao si, e przedziurawilimy szambo, jednak dokadniejsze badania wykazay, e natrafilimy na zoa gazu upkowego - tumaczy Zenon Zbrzyzdo, kierownik robt.
W tej sytuacji prace zostay wstrzymane, bo kierownictwo spdzielni
zamierza zmodyfikowa projekt tak, eby zacz czerpa korzyci z odkrycia. Jeli okae si, e zasoby gazu s wystarczajco bogate, to ju wkrtce
nasze miasto moe sta si pionierem w jego wykorzystaniu - Chcemy
wykorzysta zoa odkrytego gazu i przetwarza je na ciepo. W ten sposb
uzyskamy moliwo darmowego podgrzewania wody - tumaczy Wiesaw
Mcicki, prezes spdzielni.
Jeli prby oka si pomylne, to niewykluczone e programem bezpatnych dostaw ciepej wody i ogrzewania zostanie objty cay Olsztynek.

Nagrody dla czujnych

zwizku ze zmianami przepisw o wywozie odpadw, wiele


osb zadeklarowao, e bdzie segregowa mieci. Dziki temu
zapac nisze stawki za ich wywz. Niestety, w budynkach wielorodzinnych trudno sprawdzi, czy kto rzeczywicie oddziela szko, papier i plastik. Moe si zatem okaza, e nisza cena jest naliczana nacigaczowi,
ktry ma w nosie segregacj mieci.

Krzyacy wrc do Olsztynka!

odczas ostatniej inscenizacji grunwaldzkiej doszo do spotkania na


szczycie pomidzy wadzami miasta i przedstawicielami zakonu
krzyackiego, ktrzy byli gomi imprezy. Nie wszyscy wiedz, e zakon
przetrwa i nadal funkcjonuje, tyle e w Austrii. Okazuje si, e Krzyacy
zaproponowali utworzenie swojej placwki w Olsztynku. - Miasto zostao
zaoone przez naszego brata Winrycha von Kniprode i czujemy wielki sentyment do tego miejsca - mwi Otto Kischke, przeor zakonu krzyackiego.
- Jestemy gotowi tutaj wrci i od nowa rozpocz misj cywilizacyjn.
Okazuje si, e wadze miasta podeszy bardzo przychylnie do sugestii
zakonnikw. - Mamy do adny teren, ktry zaoferowalimy w dzieraw
zakonowi - mwi Jerzy Przydzia, kierownik gminnego wydziau wsppracy z zagranic. - Byoby to miejsce, w ktrym stao kiedy mauzoleum Hindenburga.
Krzyacy s entuzjastycznie nastawieni do tej propozycji. - Mamy
nadziej, e dziki dziaalnoci w Olsztynku uda si zetrze czarn legend zwizan z zakonem. Na dziace przekazanej przez gmin chcemy zbudowa klasztor, pikny ogrzewany koci oraz szpital - wylicza Otto Kisch-

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Std pomys na projekt mietnik pod lup. Polega on na zachcaniu do


kontrolowania ssiadw, a nawet wsplokatorw pod ktem tego, czy
dotrzymuj zobowiza dotyczcych segregacji,
W przypadku ujawnienia na tamie lub zdjciu nieprawidowoci
i oszustw, autor powinien przedstawi nagranie w ratuszu. Za kadego
wytropionego nierzetelnego ssiada wypacana bdzie nagroda 1000 z.
- W ten sposb powstanie acuch samokontroli, ktry sprawi, e nikt nie
bdzie nawet prbowa oszukiwa - mwi Aldona Paluch, rzeczniczka burmistrza miasta.

Strona 21

Kronika MDK-u
27-28 VI Dni Olsztynka trway w tym roku a cztery
dni! wito naszego miasta rozpoczlimy koncertem
Olsztyneckie Spotkania na Zamku nawizujcym klimatycznie do Olsztyskich Spotka Zamkowych. Ten rodzaj
muzyki ma w naszym miecie spor grup odbiorcw.
Gocilimy ju Stare Dobre Maestwo, Woln Grup
Bukowina, duet Korycki&ukowska, a ju dzi zapraszamy
na koncert kolejnej polskiej legendy poezji piewanej,
Elbiety Adamiak. Dyrekcji i pracownikom Zespou Szk
im. K.C. Mrongowiusza serdecznie dzikujemy za udostpnienie obiektu i jak zwykle yczliw wspprac (wicej
o koncercie na stronie 3 i 5).
Imponujc liczb widowni, ok. 4 tys. osb, zgromadzi
przed scen koncert zespou ENEJ - gwiazdy, ktra w tym
sezonie wieci bardzo mocno. Wielu mylao, e to art, e
zesp, tu po sukcesach na festiwalach - SuperJedynka
w Opolu, Najwikszy przebj roku w Sopocie, nie moe
da po prostu koncertu w Olsztynku! A jednak, nasze miasto gocio ENEJ podczas najlepszych piciu minut tego
zespou. Jako support zagraa kapela parogi w specjalnym folkowo czadowym programie. Ten wystp rozgrza i nieco zaskoczy licznie przyby publiczno, ktrej
wystp kapeli przypad do gustu. Wida i nasi maj duy
potencja i wietne pomysy. Wystpili te utalentowani
modzi ludzie, grajcy na bbnach pod kierunkiem
Z. Chrzanowskiego. M.Bbniarze pokazali co znaczy
mocne uderzenie .
W sobot oprcz wielu innych atrakcji (wicej na stronie
3) mielimy okazj zaprezentowa nasze zespoy z domu
kultury - wystpiy maluchy z zespou Stonoga, Studio
Wokalne P. Marii, trio dziewczce ADHD, bbniarze
Ganga Bbna, zesp rockowy Last Whispers. Gwiazdy
wieczoru to zesp Big Day oraz uki Rock and Roll
Band (wicej na stronie 3). Sobotni wieczr zakoczylimy tradycyjnie dyskotek pod gwiazdami i fajerwerkami.
Niedziela bya prawdziw dawk miechoterapii
w wykonaniu pierwszoligowych kabaretw Hrabii
i Jurki (wicej na stronie 3). Nowoci by I Konkurs
Jedzenia Olsztyneckich Jagodzianek, nie zabrako te
akcentu Kabaretu Starszych Panw (przyp. w tym roku
obchodzimy 100-lecie urodzin J. Wasowskiego), niemiertelne przeboje moglimy przypomnie sobie za spraw
duetu TaBu.
Dyrekcji i pracownikom MBL Skansen dzikujemy
za udostpnienie obiektu i wspprac. Dzikujemy rwnie
naszym niezawodnym wolontariuszom.
Kolejne Dni Olsztynka przeszy do historii, a my mamy
nadziej, e zapewnilimy Pastwu dobr zabaw przez
wszystkie dni i...oby tak dalej.
6 VII Turniej Gmin Olsztynek Iawa. Cig dalszy
ubiegorocznego turnieju. Tym razem olsztynecka grupa
samorzdowcw, pikarzy i artystw dzielnie reprezentowaa Olsztynek podczas festynu w Zbrowie, stajc w szranki
z druyn Gminy Iawa. (str. 6)

Olsztynecka modzie zaprasza dzieci


na zajcia plastyczne, w ramach projektu

DOTKNIJ SZTUKI
NAMACALNA KREATYWNO,
w kady poniedziaek
o godzinie 12.00 w MDK
Pierwsze spotkanie
ju 5 sierpnia 2013 r.
Strona 22

Maa witeczna Kapela z Dobrego Miasta / Szwagierki 2013


20 VII Festiwal Piosenki Turystycznej
i eglarskiej Szwagierki 2013. W tej
edycji Festiwalu organizatorzy (MDK Olsztynek oraz Pole Namiotowe Swaderki)
pokusili si o zmian formuy, czego efektem bya scena plenerowa z piknym widokiem jeziora Marz. Tegoroczna odsona
Festiwalu przycigna pasjonatw piosenki
turystycznej i eglarskiej m.in. z Lubawy,
Dobrego Miasta, Ostrdy, Bonia, Izabelina,
Jedwabna, Kurztnika, Nidzicy oraz oczywicie Olsztynka. Werdyktem jury gwn
nagrod 1000 PLN podzieliy si Maa
witeczna Kapela z Dobrego Miasta, oraz
duet z Ostrdy Andrzej Olszko i ukasz
Lemanowicz, drugie miejsce zaja Dominika Dbrowska z Lubawy, III miejsce Jola
Pietruczuk z Jedwabna, wyrniono rwnie
zesp Wjownicy z Ostrdy, m.in.
za piosenk o Swaderkach. Imprez zakoczy wystp zespou WODNY PATROL
z Olsztyna, ktrego eglarskie hity bawiy
festiwalow publiczno.
21 VII Turniej Siatkwki Plaowej
o Puchar Dyrektora MDK. Na fali coraz
wikszej popularnoci dyscypliny jak jest
siatkwka plaowa skorzysta rwnie
i Olsztynek. W niedziel 21 lipca odby si
II Olsztynecki Turniej Siatkwki Plaowej
o Puchar Dyrektora MDK. Pomysodawcami i organizatorami s Kamil Wojda
i Maciej Obrbski, patronat nad tym wydarzeniem przejli - Dyrektor Miejskiego
Domu Kultury w Olsztynku Katarzyna
Waluk oraz Andrzej Wojda przewodniczcy komisji spraw spoecznych rady miejskiej.
Do naszego miasteczka zawitay jedne
z najlepszych par w naszym wojewdztwie
i jego okolicach. Turniej zyska rwnie
dziki parze, ktra pofatygowaa si do nas
a z Kaliningradu. Dziao si wiele, bo poza
rozgrywkami, organizatorzy przygotowali
konkursy dla kibicw. Mona byo sprawdzi celno swojej zagrywki oraz umiejt-

noci kierowcy, na torze jazdy na czas zdalnie sterowanym samochodzikiem. Do zdobycia byy atrakcyjne nagrody t-shirty
i gadety od sponsorw i nagrody wyjtkowe - piki z autografami gocia specjalnego
Pawa Papke, byego reprezentanta Polski
w siatkwce, obecnie posa na Sejm RP.
Zawody wygraa para Gutkowski/Ociepski (Olsztyn/Ostrda), drugie miejsce zajli
Winiewski/Borkowski (Brodnica/Olsztyn),
trzecie natomiast Loba/Winckiewicz (Olsztyn). Najlepiej sklasyfikowan par gospodarzy bya para Cichocki/Obrbski, ktra
zaja 5 miejsce.
Szczeglne podzikowania nale si
sponsorom turnieju: AS-WOOD Adam
Sypeowski, Auto Czci Justyna Cichmiska, Baza Zaplecza Technicznego Andrzej
Szakowski, Budarex Dariusz Kania, FHU
LEAR Leszek Argalski, KOL-METAL
Olsztyn, Marek Tanana, Mal-Servis, SHP
Olsztynek, Justyna Komuda, Tymbark S.A.,
Marek Peczyski, Bogdan Wadowiec,
WALDI Auto Czci, Begielek Olsztynek.
Dzikujemy rwnie za wspprac Urzdowi Miejskiemu w Olsztynku, Szkole Podstawowej w Olsztynku oraz tym, ktrzy pomagali nam w przygotowaniu i przeprowadzeniu imprezy wolontariuszom. Do zobaczenia za rok!
Fotorelacje z imprez na:
facebook / Miejski Dom Kultury
w Olsztynku i www.mdkolsztynek.pl

WKRTCE:
3 VIII Festyn w Witramowie
10 VIII Festyn w Waplewie
15 VIII wito Zi w MBL Skansen
dom kulturyzaprezentuje widowisko pn. Zioa
w obrzdach ludowych (grupa mdk) oraz
piosenki folkowe (duet TaBu)
18 31 VIII Projekt Lato w Teatrze
(wicej na str.14)
31 VIII Poegnanie wakacji

Zapraszamy!
ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Opltani poezj
Speniam obietnic zoon Czytelnikom, e napisz szerzej o twrczoci Janiny Dobrowolskiej, poetki z Berlina,
ktr miaam przyjemno przedstawi w majowym numerze ALBO.
Janina Dobrowolska tworzy poezj blisk mojemu odczuwaniu pikna jzyka w zakresie bogactwa
sw, doboru rodkw artystycznego wyrazu i ciekawych tematw. Postaram si zwrci uwag
mionikw poezji na wiersze, ktre naleaoby
zaliczy do krgu powiconych przyrodzie.
Przed laty Irena Maciejewska, dokonujc wyboru
wierszy Jarosawa Iwaszkiewicza, pisaa tak: Poeta
opiewa oboki, gwiazdy, drzewa, kwiaty, wody;
widzi czowieka przede wszystkim w przyrodzie.
Uczy patrze na zwyczajny wiat znajdujcy si
tu-tu obok nas. Uczy dostrzega jego rnorodno i pikno... /Tomik pt. Razem suchajmy ycia
1986r./.
Sdz, e powysze sowa mona odnie do
wspczenie piszcej Janiny Dobrowolskiej, ktra
wiat przyrody uczynia nieustajcym tematem
swoich wierszy. Jest wnikliw obserwatork tego
wiata; potrafi zauway i opisa kad jego czstk. Odnajduje wic pikno puchu dmuchawca,
drcej kropli rosy, rzsy na wodzie, sieci pajczej,
czy zamknitej skorupy, jak w wyobrani poetki
jest kamie.
W wierszu Po burzy poetka wyznaje:
I w tym wynionym wntrzu cudownego wiata
przyszo mi y. Zachannie jego soki spijam.
Pogram si bez koca. Ponad siebie wzlatam.
I wieczn jego chwa szczelnie si owijam.
Osobiste wyznanie poprzedzia opisem gronego
ywiou - gniewnie rozszalaych chmur, nieba
rozognionego byskawicy blaskiem, grzmotw,
ktre przestrze w strzpy rozdzieraj. Wtedy myli trwo si, tonc w rzsistej zasonie potem gdy wszystko przemija - W zboach chabry,
kkole i maki /pusz si kolorami, chonc spokj
bogi/.
Jzyk poezji pozwala tworzy niespotykane,
nawet zaskakujce, ale ciekawe okrelenia i skojarzenia, czego przykadem moe by tytu Zwiewno dnia (wiersz dotd niepublikowany). Ulotnoci, delikatnoci, a wic i zwiewnoci obdarowuje poetka trzepot skrzyde motyla, szum wiatru w
trawie, zocisty promie soca, obok jak mgieka,
sie pajcz, czy wo kwiatw. Atrybut zwiewnoci

otrzymuje take upywajcy czas;


kada chwila, minuta, godzina i kady
odpywajcy ze socem dzie.
Poetka akcentuje w wielu utworach
odwieczn wi czowieka z natur.
Wiersz Wierzba paczca (zbiorek
drugi O wicie zaczynam y) zawiera symbolik losu niejednego czowieka. Wierzba swymi konarami dosiga ziemi - Ronie zda si w d,
tsknic do korzeni. Dziki nim drzewo yje. W odniesieniu do czowieka
jego korzenie to powizania rodzinne
kiedy i teraz jake wane i konieczne! Zasadne jest wic odnajdywanie
swych korzeni powrt do korzeni.
W obrazie wierzby paczcej - ...
nawet licie zwisajc, szukaj pocieszenia u korzeni. /Mikkimi, falistymi
ruchami/ muskaj cierpliw ziemi.
O drzewie lipowym poetka napisze,
e jest jak prawdziwy wiata cud,
o wierkowym, ktre staje si witeczn ozdob mieszka ze smutkiem
powie - gin drzewka w wito mioci bliniego podczas gdy - radoci pyn oczy czowieka sytego.
Zachwyca si ywotnoci drzewa
kasztanowego objawiajca si kolejnymi przemianami:
Zbudzona, niecierpliwa ziele
wynurza si z lepkiej upiny
bladozielonymi listkami
ze srebrnym i mikkim puszkiem.
A potem morze biaych kwiatw
w socu roztaczajcych przepych
i odurzajcych zapachem.
To uczta, co si zwie yciem.
W rozbitej, kujcej upinie
byszczce, brzowe kasztany.
Sigam po nie, by przechowa je
ciepe w kieszeni mego paszcza

Cay cykl dziewiciu utworw (w zbiorku drugim)


powicia poetka zmieniajcym si obrazom lasu. Kady
z wierszy, pisany trzynastozgoskowcem, nosi ten sam tytu
A w lesie.... Zapowiedzi obrazw lasu s wiersze Wiosna, Lato, Jesie, Zima. Pikne zakoczenie cyklu
apostrofa do matki wyznanie osobiste postaci mwicej
ma wyrane odniesienie rwnie do MATKI NATURY.
Przecie obcowanie z przyrod czsto pozwala ukoi bl
rozstania z blisk osob:
Dzi, gdy ju dawno, matko, odesza w zawiaty,
W mych wspomnieniach staa si blisza ni przed laty.
Obraz twj w krajobrazach wpisa si na wieki,
Kwiatom ciepa dodaje, a strumienie rzeki,
Pene czarownych szeptw opromienia witem
I cieli si nade mn niebiaskim bkitem.
Mam nadziej, e Janina Dobrowolska stanie si godn
kontynuatork pisarzy piewcw natury. Gboko wierz
w moliwoci twrcze POETKI.
Na zakoczenie prosz Czytelnikw o chwil zadumy
nad treci wiersza (rwnie niepublikowanego)
pt. Modlitwa.
Ziarno zboa, co ledwie zaczyna kiekowa.
Kropla rosy, co ufa, e soce przechowa
I chore ciao, bronic swojego istnienia,
Pobonie strzee w sercu zmczonego tchnienia.
Szmery rzeki tak piewnie zdaj do morza...
Spjrz, jak horyzont zoci gorejca zorza!
Jak potok grski burz spienionych wd ciska
Z tysicem soc odbitych iskrzcych si z bliska!
Spjrz, jak wiecznie jest ywa zielono bukszpanw!
Z jak si si wznosz wody oceanw,
Niby perlist przdz w gr podrzucaj,
Lnic tcz soca i jak krysztay spadaj.
Taniec chmur, gwiezdne plsy to wszystko, co yje.
Spraw, Boe, by me troski stay si niczyje!
Niech rozdzwoni si w piersi ycie nowym blaskiem
I kaskad radoci przywita mnie brzaskiem.
Mdre myli przekazaa poetka w piknej konwencji
poetyckiej, skadajc Bogu hod za dar istnienia i niezwyko wiata przyrody.
Alicja Chrzanowska

Reklama

SPRZT RTV, SAT, AGD, KOMPUTERY


NAPRAWA
- komputery, laptopy
- telewizory

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

tel/fax 519 29 50,


519 13 87, Olsztynek,
ul. Krtka 2

Strona 23

Co sycha w Olimpii?
Letni czas w szybkim tempie przyblia nas do inauguracji rozgrywek
o mistrzostwo IV ligi, ktre rozpoczn si 10 sierpnia 2013 r. na stadionie
miejskim w Olsztynku meczem
z DKS Dobre Miasto. Po imponujcym sukcesie - bezapelacyjnej
dominacji w klasie okrgowej
i awansie do IV ligi pikarze MKS
Olimpia mieli bardzo krtk przerw na wypoczynek, a treningi wznowili ju 15 lipca. Zarzd klubu uzna
e naley wzmocni druyn i stworzy warunki do jeszcze lepszej gry
zespou, aby na stae zadomowi si
w IV lidze. Bdzie to bardzo trudne
do zrealizowania wyzwanie, poniewa reforma rozgrywek pikarskich
ekstraklasy w sezonie 2013/2014
pocignie za sob lawin zmian
w niszych ligach. Trudno dzisiaj
precyzyjnie okreli jak odbije si to
na organizacji IV ligi, ale w zbliajcych si rozgrywkach beniaminek,
jakim jest Olimpia, musi uplasowa si przynajmniej na 6-8 miejscu
w tabeli, aby mie pewno kwalifikacji do znacznie silniejszej nowej IV
ligi. Wszystkie druyny z dolnej
poowy tabeli IV ligi w kolejnym
roku bd prawdopodobnie musiay
zadowoli si gr w klasie okrgowej. Poniewa konieczne s wzmocnienia, trener Mirosaw Romanowski
testuje przydatno do gry w druynie Olimpii 5 nowych zawodnikw: z Pisy Barczewo, Bkitnych Pasym, i MKS Jeziorany.

Awans do grona czwartoligowcw


wie si z koniecznoci zwikszenia budetu klubu o minimum 30 tys.
z. ze wzgldu na znacznie zwikszone odlegoci dojazdu do druyn,
z ktrymi przyjdzie nam rywalizowa
oraz znaczne obcienia finansowe
zwizane z zapewnieniem bezpieczestwa i spenieniem wielu wymogw stawianych przez W-M ZPN
organizatorom IV-ligowych rozgrywek. Zarzd klubu liczy na dotychczasowych sponsorw i usilnie
poszukuje nowych, wspierajcych
sympatykw Olimpii, aby zbilansowa budet. Zwracamy si z prob
do wszystkich osb i firm, ktrym
ley na sercu dobro naszej druyny
oraz promocja poprzez sport naszego
Olsztynka, o wczenie si do grona
wspierajcych nasz Olimpi, by
sta nas byo w kolejnych latach na
stabiln i dobr gr w optymalnej dla
naszego miasta IV lidze.
W celu zapewnienia kontynuacji
gry zawodnikom koczcym wiek
juniora i umoliwienia rozgrywania
cotygodniowych meczw zawodnikom rezerwowym I zespou, Zarzd
klubu podj uchwa o utworzeniu
drugiego zespou o nazwie Olimpia
II i zgoszeniu go do rozgrywek
klasy B.
Aby odpowiednio przygotowa
i skonsolidowa druyn, zaplanowano 5 meczw sparingowych. Pierwszy mecz kontrolny rozegrany po
tygodniu treningw z IV-ligow dru-

yn MKS Przasnysz ktra niedawno


przegraa bara o III lig zakoczy
si porak (1:2). Bramk dla Olimpii zdoby Marcin ukaszewski.
Kolejne sparingi Olimpia Olsztynek rozegra w 3-4 dniowych
odstpach z druynami klasy okrgowej: Fortun Ggawki i Bkitnymi Orneta, a nastpnie na stadionie
w Olsztynku z zespoami IV-ligowymi: 1.08. z KS Oarowianka Oarw i 3.08. z KS Mawianka
Mawa.
Za Zarzd Klubu - Tytz Jerzy

Zarzd klubu informuje, e dnia


31.07.2013 (roda) o godz. 17.00
(drugi termin 17.15) odbdzie si:
Walne Zebranie Sprawozdawcze
Miejskiego Klubu Sportowego
Olimpia w Olsztynku.
Zapraszamy czonkw Klubu do
uczestnictwa w zebraniu i przypominamy i gosowa mog tylko ci czonkowie klubu, ktrzy maj opacone skadki czonkowskie (24 z rocznie). Wybory odbd si w Miejskim Klubie Sportowym w Olsztynku.

Terminarz rozgrywek IV ligi /gr. warmisko-mazurska/


Runda Jesienna
1. Olimpia - DKS Dobre Miasto
2. Olimpia - Pisa Barczewo
3. Warmiak ukta - Olimpia
4. Olimpia - Victoria Bartoszyce
5. Vgoria Wgorzewo - Olimpia
6. Olimpia - Start Nidzica
7. Rominta Godap - Olimpia
8. Olimpia - Mazur Ek
9. Omulew Wielbark - Olimpia
10. Olimpia - Zatoka Braniewo
11. Olimpia II Elblg - Olimpia
12. Olimpia - Stomil II Olsztyn
13. GKS Wikielec - Olimpia
14. Olimpia - Mamry Giycko
15. Drwca Nowe Miasto - Olimpia
Lubawskie

10 VIII (sobota)
14 VIII (roda)
17 VIII (sobota)
24 VIII (sobota)
28 VIII (roda)
31 VIII (sobota)
7 IX (sobota)
14 IX (sobota)
21 IX (sobota)
28 IX (sobota)
5 X (sobota)
12 X (sobota)
19 X (sobota)
26 X (sobota)
2 XI (sobota)

godz. 17:00
godz. 17:00
godz. 17:00
godz. 17:00
godz. 17:00
godz. 17:00
godz. 17:00
gody. 17:00
godz. 16:00
godz. 16:00
godz. 15:00
godz. 16:00
godz. 15:00
godz. 14:00
godz. 13:00

MKS OLIMPIAOLSZTYNEK

Grny rzd od lewej: Patryk Malanowski, Sylwester Pechta, Mateusz Rowicz, Marcin Rykowski, ukasz
Michaowski, Marcin ukaszewski, Mateusz Kdzierski, Sebastian Kowalski, Mirosaw Romanowski (trener).
Dolny rzd od lewej: ukasz Jarzbek, Rafa Kowalczyk, Jacek uczak, Dawid Kowalczyk, Marcel Kowalski.
/fot. Tomasz Borkowski

Strona 24

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Szanowna Redakcjo!
W czerwcowym Albo ukaza si
list pt. Trudne tematy pani Ireny
Wunderlich (z domu Korgul) nawizujcy do dyskusji o Tannenbergu.
Jako nauczyciele historii pozwalamy
sobie od czasu do czasu odnie si
do niektrych faktw historycznych,
ktre s poruszane w niniejszym
pimie. Inspirowani listem doszlimy
do wniosku, e warto przypomnie
Szanownym Czytelnikom, co na
amach Albo pojawiao si na
temat Tannenbergu - Denkmalu od
duszego czasu, bo niestety pami
ludzka jest ulotna, zwaszcza ta
dobra pami. W sprawie szacunku
dla polegych onierzy odnosilimy
si wielokrotnie wczeniej.
- Albo wrzesie 2012 r. str. 12,
Stanisawa Zitek: Jestem osobicie
za otoczeniem czci zmarych, a tym
bardziej polegych, najczciej modych chopcw. ZY MATEK NIE
MAJ NARODOWOCI! Lubi te
ad i porzdek, czyli jestem za uporzdkowaniem terenw miejsc pamici lub wydarze historycznych.
Obecnie jest w miejscu byego
pomnika tablica informujca o bitwie
tannenberskiej. S na niej napisy

w trzech jzykach, tj. polskim, niemieckim i angielskim oraz zdjcia. S


te mogiy polegych w wojnie 19141918. Prosz pamita, e wtedy Polski nie byo, a Polacy ginli w bratobjczej walce.
- Albo stycze 2013 r. str. 16,
Alicja i Tadeusz Chrzanowscy:
Uwaamy, e tej pamitki z przeszoci, jak s ruiny TannenberguDenkmal, nie powinnimy odgrzebywa ani dosownie, ani w przenoni. T spucizn, czyli dawny,
czciowo zniszczony przez samych
Niemcw, Pomnik Chway Rzeszy
otrzymalimy w 1945 roku nie z wasnej woli. Czy nadal mamy zastanawia si nad zagospodarowaniem
tego terenu? Proponujemy po
chrzecijasku, aby w miejscu
pochwku 20 niemieckich nieznanych
onierzy postawi po prostu KRZY,
tak jak na mogiach wszystkich polegych w I wojnie wiatowej. Dajmy
spokj caej tej sprawie, a ju na
pewno wity spokj szcztkom
onierzy, ktrych mogiy s i pozostan na zawsze na Warmii i Mazurach. Nie musimy ani teraz, ani
w przyszoci by skazani na Tannenberg - Denkmal.

- Albo luty 2013 r. str. 17,


Lucjan Hodyra: Przysze pokolenia
bd raczej zajte walk o miejsce
wrd ludzi w zmieniajcej si rzeczywistoci i nie bd dochodziy, kto
i po co odbudowa pomnik Hindenburga. Dlatego w sprawie Tannenbergu - Denkmalu popieram pastwa
Alicj i Tadeusza Chrzanowskich,
ktrzy proponuj postawienie krzya
w miejscu zoenia szcztkw 20 nieznanych onierzy niemieckich polegych w I wojnie wiatowej.
Moemy nawet uzna, e pani
Irena Wunderlich przyczya si do
nas, jeli chodzi pogld na szacunek
dla polegych, piszc w swym licie:
Jestem przeciwna odbudowie dawnego pomnika Tannenbergu, ale
miejsce to zasuguje na upamitnienie. Jest ono bardzo wane w historii
Niemiec i Olsztynka. Warto uporzdkowa ten teren i postawi krzy na
miejscu, gdzie pochowano ciaa nieznanych onierzy. Byby to szlachetny gest z naszej strony wobec Niemcw.
Uwaamy, e bdzie to nie tyle
gest wobec naszych europejskich
ssiadw, co odruch chrzecijaski.
Na mogiach wszystkich polegych
onierzy powinien sta krzy. Z pewnoci pojawi si kwiaty i znicze.
Na to nas sta, lecz ani troch
wicej!
Olsztynek i okolice stay si nasz
MA OJCZYZN, take z trudnym,
rzecz biorc historycznie, dziedzictwem Tannenbergu. Pani Irena Wunderlich w swoim licie uywa w sto-

sunku do piszcych na temat Tannenbergu okrelenia: wybitni historycy Uycie powyszego okrelenia
w cudzysowie nadaje mu lekcewace i ironiczne znaczenie. Po co
ten sarkazm pani Ireno?!
Mona zastanowi si, na ile
suszne jest stwierdzenie, e onierze ci bronili wtedy swojej ojczyzny.
Owszem, walczyli pod Tannenbergiem, ale na pewno nie o niepodlego Polski.
Pragniemy Pani i Czytelnikom
uwiadomi, e to Niemcy wypowiedziay wojn Rosji carskiej 1 sierpnia
1914 roku. Faktycznie, jak pisaa
w 2012 r. (Albo,9/2012) Stanisawa
Zitek - To dopiero I wojna wiatowa postawia przeciw sobie naszych
zaborcw i dlatego doszo do bitwy
pod Tannenbergiem. Ani Rosji, ani
II Rzeszy nie chodzio o to, by Polska
odya. Jedyne na czym tym
pastwom zaleao, to zapewne polscy onierze. I tak to Polacy ginli
w bratobjczej walce nie z ich woli.
Niemcy walczyy przede wszystkim
we wasnym imperialnym interesie
i o dominacj na Wschodzie. Zachcamy do sprawdzenie tego w fachowej polskiej literaturze historycznej.
Z powaaniem:
Stanisawa Zitek,
Lucjan Hodyra,
Alicja Chrzanowska

Czekamy na wasze listy


alboolsztynek@wp.pl
Reklama

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Strona 25

OFERTA EDUKACYJNA ZESPOU SZK


IM. K. C. MRONGOWIUSZA W OLSZTYNKU
Jeli koczysz wanie gimnazjum i zastanawiasz si nad wyborem szkoy ponadgimnazjalnej, mamy co dla Ciebie.
Zesp Szk w Olsztynku prowadzony jest przez powiat olsztyski. Szkoa oferuje kierunki ksztacenia w obszarze turystycznogastronomicznym, spord ktrych wybierzesz co dla siebie.
Kada z naszych szk pozwoli Ci zdoby wiedz i umiejtnoci
potrzebne do podjcia studiw na wybranym kierunku lub pracy
w wyuczonym zawodzie w kraju i za granic.

Moesz wybra spord naszych szk:


Technikum Hotelarsko-Gastronomiczne nr 1
i ksztacenie w zawodach /cykl ksztacenia 4- lata/:
technik hotelarstwa,
technik ywienia i usug gastronomicznych,
technik obsugi turystycznej,
kelner.

Co nas wyrnia:
wyjtkowa siedziba szkoy XIV w zamek,
wykorzystanie nowoczesnych technik multimedialnych w procesie
nauczania,
zmodernizowane w latach 2011-2012 i bogato wyposaone pracownie
zawodowe w ramach projektu Przebudowa obiektu owiatowego
Zespou Szk w Olsztynku-etap II w ramach RPO Warmia-Mazury
2007-2013,
wspieranie rozwoju i zainteresowa uczniw: sportowych,
artystycznych, naukowych,
indywidualne nastawienie do potrzeb ucznia i dobra atmosfera pracy,
wyrwnywanie szans edukacyjnych w ramach realizowanych
projektw dofinansowanych ze rodkw unijnych w ramach PO KL.
Szkoa w dobrym klimacie, to dobry wybr.

Zasadnicz Szko Zawodow


i ksztacenie w zawodach/cykl ksztacenia 3- lata/:
kucharz,
klasa wielozawodowa ksztacimy uczniw modocianych
pracownikw w rnych zawodach. Ucze samodzielnie
dokonuje wyboru zawodu, a ksztacenie zawodowe
odbywa si u pracodawcy na podstawie umowy o praktyczn
nauk zawodu.

Liceum Oglnoksztacce dla Dorosych.


Cykl ksztacenia 3- lata. Ksztacimy w formie zaocznej, zajcia odbywaj
si w pitki i soboty. Nauka bezpatna.
Suchacze w wieku 25-64 lat, ktrzy rozpoczn nauk w Liceum Oglnoksztaccym dla Dorosych w Zespole Szk w Olsztynku w roku
szk. 2013/14 w ramach projektu Doroli do wiedzy mog liczy na wsparcie doradcy edukacyjnego, bon na zakup podrcznikw, pomocy edukacyjnych o wartoci 300 z oraz zestaw suchacza: torba, segregator, notes, przybory do pisania.
Doroli do wiedzy to projekt doradczy, majcy na celu zwikszenie
w regionie warmisko-mazurskim liczby osb z wyksztaceniem rednim.
Szczegowe informacje o projekcie znajd Pastwo na stronie
www.wmzdz.pl oraz www.szkolydladoroslych.org

Kwalifikacyjne Kursy Zawodowe (KKZ) w Zespole Szk


w Olsztynku. To nowy sposb na wymarzony zawd i uzupenienie kalifikacji zawodowych dla osb penoletnich, bez wzgldu na dotychczasowe
wyksztacenie

NOWY ZAWD LEPSZA PRACA - Zmie si zawodowo!


Organizujemy w roku szk. 2013/14 Kwalifikacyjne Kursy Zawodowe
(KKZ) w zawodach:

Projekty realizowane w roku szk. 2012/13 dofinansowane ze rodkw


EFS w ramach PO KL
1. Lepszy start uczniw Technikum Hotelarskiego Zespou Szk
w Olsztynku. W I edycji w roku szk. 2012/13 wsparcie otrzymao
30 uczniw, w II edycji w roku szk. 2013/14 30 uczniw
ksztaccych si w zawodzie technik hotelarstwa.
2. Kucharz nowej generacji w roku szk. 2012/13 wsparcie otrzymao
20 uczniw ksztaccych si w zawodzie kucharz maej gastronomii.
3. Modzieowa Akademia Agrobiznesu Projekt finansowany
ze rodkw Unii Europejskiej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej
w ramach dziaania 3.3.4 Programu Operacyjnego Kapita Ludzki
Beneficjent Oglnopolska Fundacja Edukacji Komputerowej.

Technik hotelarstwa
Kwalifikacja 1.- T11. Planowanie i realizacja usug w recepcji.
Trwa nabr na rok szk. 2013/14
Kwalifikacja 2. - T12. Obsuga goci w obiekcie wiadczcym usugi
hotelarskie

Projekt wspfinansowany jest ze rodkw Unii Europejskiej w ramach Programu PO KL.

Technik ywienia i usug gastronomicznych


Kwalifikacja 1. - T6. Sporzdzanie potraw i napojw.
Trwa nabr na rok szk. 2013/14
Kwalifikacja 2. - T15. Organizacja ywienia i usug gastronomicznych.
Trwa nabr na rok szk. 2013/14.

Kucharz
Kwalifikacja 1. - T6. Sporzdzanie potraw i napojw
Trwa nabr na rok szk. 2013/14

Zapisz si i zosta naszym suchaczem KKZ. Bez opat


Strona 26

Przyjd, zobacz, docz do nas.


Zesp Szk w Olsztynku,
ul. Zamkowa 6, 11-15 Olsztynek
tel. do sekretariatu 89 519 26 27 w. 32, 37
www.zamek.edu.pl zakadka rekrutacja
ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

DObRE RADY PANi EWY

Lato zamknite
w soiczku
Do ask wraca robienie przetworw domowych, cenimy je znacznie wyej, ni te ze sklepowych pek. Wprawdzie do niedawna robienie przetworw w domu kojarzyo nam si z pustymi
pkami w sklepach, bo wwczas kiedy chcielimy swoim domownikom zapewni dostp do witamin
zawartych w owocach i warzywach take zim, lato spdzalimy w kuchni pieczoowicie napeniajc i zamykajc soiki. Wiadomo nie od dzisiaj, e domowe przetwory z naszej spiarni cenimy znacznie wyej, ni te ze sklepowych plek, i chocia wiee owoce i warzywa s obecnie
dostpne przez cay rok, a gotowych wyrobw jest bez liku, to jednak nic nie jest w stanie zastpi, szczeglnie smaku, tych przygotowanych
przez nas wasnorcznie.
Zanim zaczniemy przygotowywa
nasze zimowe zapasy, powinnimy
pamita o kilku podstawowych
zasadach. Do robienia domowych
przetworw wybieramy owoce
i warzywa najwyszej jakoci, najlepiej te uprawiane w sposb naturalny,
bez sztucznych nawozw. Owoce
musz by wiee i nieuszkodzone,
uszkodzony owoc moe spowodowa, e caa nasza konfitura bdzie
nadawa si do wyrzucenia. Produkty dokadnie oczyszczamy i, jeli
trzeba, pozbawiamy pestek. Jeszcze
nie tak dawno najbardziej popularnymi soikami uywanymi do przecho-

KETCHUP
1 kg pomidorw,
2 czerwone papryki,
2 zielone papryki,
200 g cebuli,
1 li laurowy,
1 odyka lubczyku,
2 yeczki sodkiej mielonej
papryki,
400 ml octu,
40 g soli,
160 g cukru.
Pomidory umy i pokroi na
czstki, dusi a zmikn,
a nastpnie przetrze prze sito.
W blenderze zmiksowa papryk,
cebul i przyprawy. Obie masy
poczy, wla do garnka i gotowa okoo 1 godziny, a zgstnieje. Przeoy do soikw i pasteryzowa okoo 15 minut.

wywania przetworw byy soiki


zamykane systemem Wecka - na
soik gumowa uszczelka, szklana
pokrywka i specjalna sprynka (ja
do tej pory takich soikw uywam
do kiszenia na zim ogrkw). Warto
przypomnie, e od nazwiska wynalazcy tego systemu Johaana Wecka
pochodzi termin wekowanie. Obecnie
do przechowywania naszych przetworw najczciej uywamy rnej
wielkoci soikw typu twist, zamykanych specjaln pokrywk pokryt
od wewntrz powok, ktra nie
wchodzi w reakcj z zawartymi
w ywnoci kwasami i solami.

1 godzin, od czasu do czasu mieszajc. Zdj z ognia, doda sok


z cytryny i kardamon. Cao
zmiksowa i przeoy do soikw.
Pasteryzowa 10 minut.
FASOLKA
SZPARAGOWA
1 kg fasolki szparagowej,
2 szkl wody,
1 paska yeczka soli,
2 yeczki cukru.
Fasolk umy, obra z wkien
i woy do garnka. W osobnym
garnku wymiesza wod z sol
i cukrem, doda fasolk i gotowa
3 minuty. Fasolk woy do
soikw, zala gorc zalew
i pasteryzowa 1 godzin od
momentu zagotowania si wody.
KONFITURA Z WINI

MUS Z GRUSZEK I MALIN


1 kilogram obranych gruszek,
30 dkg malin,
szkl cukru,
kilka kropli soku z cytryny,
szczypta kardamonu.
Gruszki przekroi, wybra gniazda nasienne, opuka, pokroi
w du kostk i przeoy do garnka. Maliny przebra i doda do
gruszek. Wsypa cukier i wymiesza. Smay na maym ogniu

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

1 kg dojrzaych wini,
1 kg cukru.
Winie umy i wydrylowa.
Cukier wymiesza z 1/3 litra wody
i gotowa na maym ogniu. Doda
winie i dalej gotowa okoo 40
minut, cay czas zbierajc powsta
pian, ostudzi. Gotowanie
powtrzy jeszcze trzy razy, a
owoce stan si szkliste. Napeni
soiczki i pasteryzowa okoo 10
minut.

Wybrane soiki naley take odpowiednio przygotowa, dokadnie


umy, a jeszcze lepiej wygotowa
i zostawi do wyschnicia. Przygotowane zgodnie z przepisem nasze
przetwory ukadamy w soikach
i dokadnie zamykamy. Nastpnie
poddajemy je pasteryzacji - w duym
garnku dno wykadamy ciereczk,
wlewamy odrobin wody i wstawiamy soiki (powinny by zakryte wod
do wysokoci swojej wysokoci).
Nastpnie pasteryzujemy zgodnie
z przepisem. Wanie dziki pasteryzacji nie zmienia si smak przetworw, a rozwj zawartych w nich

BURACZKI W ZALEWIE
1 kg maych buraczkw,
1 yka soli,
1 yka cukru,
5 lici laurowych,
10 ziaren ziela angielskiego,
250 ml octu.
Buraczki umy, ugotowa i obra
ze skrki. Skadniki zalewy gotowa okoo 15 minut. Buraczki uoy w soikach i zala zalew.
Pasteryzowa 15 minut. Zalew
wykorzysta jako baz do barszczu.
POWIDA LIWKOWE
5 kg liwek,
1 kg cukru.
liwki umy, osuszy, wypestkowa i wrzuci do duego garnka
o grubym dnie i zasypa cukrem.
Pierwszego dnia gotowa na
maym ogniu 3-4 godziny,
a nastpnie zostawi odkryte na
caa noc. Drugiego dnia rano
ponownie zagrza na maym
ogniu, a zaczn si gotowa,
a nastpnie wyczy, podobnie
postpi wieczorem. I tak przez
3-4 dni. Powida s gotowe, kiedy
skrki liwek rozpadn si niemal
cakowicie, a cao zgstnieje.
Powida przeoy do soikw
i pasteryzowa okoo 20 minut.

drobnoustrojw zostaje zahamowany.


Tak przegotowane przetwory moemy przechowywa nawet przez rok,
natomiast po otwarciu soika naley
je zje w cigu kilku do kilkunastu
dni.
Przygotowywanie naszych wasnych zapasw na zim jest moe
cokolwiek pracochonne i wymaga od
pani domu sporo wysiku, jeli chce
ona zapeni swoj spiarni wasnymi przetworami na ca duga zim,
ale umiech radoci naszych
domownikw na widok kolejnego
otwieranego soiczka jesz zdecydowanie tego wart.
Ewa agowska-Okoowicz
DYNIA
MARYNOWANA
1 rednia dynia,
600 ml wody,
200 ml octu,
kilka godzikw,
kilka kawakw cynamonu,
200 g cukru.
Dyni oczyci i pokroi w kostk. Zagotowa zalew i wrzuci do
niej dyni, gotowa na maym
ogniu okoo 10 minut. Do soikw
wla zalew razem z dyni i pasteryzowa okoo 10 minut.
DEM Z CZARNEJ
PORZECZKI
1 kg owocw z czarnej
porzeczki,
650 g cukru.
Porzeczki umy, poow z nich
woy do garnka, podgrza a
puszcz sok, nastpnie doda
cukier. Owoce z cukrem podgrzewa, cigle mieszajc. Kiedy
cukier si rozpuci, doda pozostae owoce i gotowa na maym
ogniu przez 20 minut, usuwajc
powsta pian. Dem przeoy
do soiczkw i pasteryzowa
15 minut.

Smacznego!
Strona 27

SerWiS TurySTy
Baza noclegowa

Olsztynek
Olsztynek powsta na dawnym terytorium pruskiego plemienia Sasinw. Zaoenie miasta wie si z dziaalnoci
komtura ostrdzkiego Gnthera von Hohenstein. Z jego inicjatywy w 1350 r. rozpoczto budow zamku, obok ktrego
powstaa osada zamieszkaa przez rzemielnikw i kupcw.
W 1359 r. otrzymaa prawa miejskie i nazw Hohenstein
na cze komtura. W XIX w zamek krzyacki zosta przebudowany na szko. Aktualnie mieci si tam Zesp Szk.
Jedn z najstarszych budowli murowanych w Olsztynku jest
dawny gotycki koci ewangelicki z XIV w. (zbudowany
prawdopodobnie okoo 1350 r.), odbudowany ze zniszcze
wojennych z przeznaczeniem na cele muzealne (obecnie
Salon Wystawowy Muzeum Budownictwa Ludowego). Za
kocioem znajduje si kamieniczka (dawna szkoa parafialna), w ktrej urodzi si Krzysztof C. Mrongowiusz. Miasto
do dzi zachowao redniowieczny ukad ulic i placw starego miasta z fragmentami murw obronnych. Na rynku przed
ratuszem stoi potny kamienny lew. By to pomnik symbolizujcy XII Mazursk Dywizj Piechoty wsawion w bitwie
pod Tannenbergiem (w sierpniu 1914r. w okolicach Olsztynka wojska niemieckie pod dowdztwem Paula Hindenburga

Caoroczna:

rozbiy armi rosyjska gen. Samsonowa Niemcy nazwali j


drug bitw pod Tannenbergiem. Pierwsz bya synna bitwa
pod Grunwaldem w 1410 roku). Gmina Olsztynek ley na
obszarze Pojezierza Olsztyskiego wchodzcego w skad
krainy geograficznej zwanej Pojezierzem Mazurskim,
w pnocno-zachodniej czci obszaru Zielone Puca Polski.
Teren jest bogato rzebiony, pagrkowato-falisty, poprzecinany licznymi dolinami. Szczeglnie due rnice wzniesie
wystpuj w jarach obionych przez rzeki. W Czarcim Jarze
(grny bieg Drwcy) rnice poziomu wzniesie i dna jaru
dochodz do 70m. O naturalnym i nieskaonym charakterze
rodowiska przyrodniczego gminy Olsztynek wiadczy fakt
gniazdowania gatunkw zagroonych w skali wiatowej: ora
bielika i derkacza.

Muzeum Budownictwa Ludowego


Wrd europejskich muzew na wolnym powietrzu Park
Etnograficzny w Olsztynku naley do jednych z najstarszych. Jego rodowd siga pocztku XX wieku. Pierwsze
obiekty budownictwa ludowego z terenu dawnych Prus
Wschodnich zaczto gromadzi od 1908 roku na skraju
ogrodu zoologicznego w Krlewcu, po czym (w latach
1938-1942) nastpio przemieszczenie ich do Olsztynka. Do
rozbudowy skansenu przystpiono pod koniec lat pidziesitych, a od 1962 roku zacz funkcjonowa jako oddzia
Muzeum Mazurskiego w Olsztynie.
W 1969 roku przeksztacony zosta w placwk autonomiczn Muzeum Budownictwa Ludowego, Park Etnograficzny w Olsztynku. W 1985 r. w jego struktury organizacyjne wczono
2 obiekty w centrum Olsztynka:
Salon Wystawowy w dawnym
kociele ewangelickim oraz baszt na linii miejskich
murw
obronnych, ktr
w XVII wieku
przebudowano na
dom, w ktrym
urodzi si Krzysztof Celestyn Mrongowiusz - obroca
jzyka polskiego i polskiej tradycji kulturowej na Mazurach. Od 1998 r. muzeum jest instytucj kultury Samorzdu
Wojewdztwa Warmisko-Mazurskiego, a w roku 2008
zostao wpisane do Pastwowego Rejestru Muzew prowadzonego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Muzeum dysponuje obecnie terenem o powierzchni
94 ha. Posiada bogate zbiory muzealiw ruchomych i nieruchomych. Zgromadzono 74 obiektw duej i maej architektury wiejskiej z Warmii, Mazur, Powila i Maej Litwy,
o zrnicowanych funkcjach, budowie i konstrukcji. S to
budynki mieszkalne, sakralne, zabudowania gospodarcze
i przemysowe. Wyposaenie budynkw stanowi eksponaty pokazujce tradycyjne metody pracy i obrzdy na wsi
w XIX i XX wieku. Zbiory muzealne kultury materialnej
oraz sztuki ludowej przekraczaj 10 tys. egzemplarzy.
Muzeum przypomina rwnie o pierwszych mieszkacach
regionu. W czci archeologicznej zrekonstruowany zosta
kurhan z wczesnej epoki elaza. W sezonie letnim na terenie Parku organizowanych jest wiele imprez plenerowych,
m.in. Jarmark sztuki nie tylko ludowej, Targi Chopskie,
Regionalne wito Zi, Doynki Wojewdzkie, Tajemnice
ciesioki.

PARK ETNOGRAFICZNY
11-015 Olsztynek, ul. Lena 23,
tel/fax. (089) 519 38 45, 519 21 64
http://muzeumolsztynek.com.pl/

Strona 28

Muzeum czynne jest od 15 kwietnia do 31 padziernika


Godziny otwarcia:
Kwiecie
(wtorek niedziela)
Maj Czerwiec (codziennie)
Lipiec Sierpie (codziennie)
Wrzesie
(wtorek niedziela)
Padziernik
(wtorek niedziela)

9:00-17:00
9:00-17:00
10:00-18:00
9:00-17:00
8:00-16:00

Dni bezpatnego wstpu do muzeum:


- 18 i 19 maja
- 5 i 30 czerwca
- 10 i 25 lipca

- 5 i 21 sierpnia
- 17 i 27 wrzenia
- 11 i 30 padziernika

od listopada do 14 kwietnia obiekty pozamykane, moliwy


spacer po Parku Etnograficznym w godz. 9:00 - 15:00.
Ceny biletw wstpu do Parku Etnograficznego
bilet normalny
12,00 z
bilet ulgowy (modzie szkolna, studenci, emeryci 6,00 z
i rencici, osoby niepenosprawne, nauczyciele,
karta Euro 26, dzieci z domw dziecka)
bilet rodzinny
28,00 z
(dwie osoby dorose + 2 dzieci do 16 lat)
bilet dla mieszkacw Olsztynka
bilet spacerowy (sprzedawany na p godziny
przed zamkniciem muzeum)
przewodnik w jzyku polskim (grupy do 40 osb)

3,00 z
3,00 z
50,00 z

Dzieci do lat 7 wstp bezpatny

Salon Wystawowy
1 listopada - 14 kwietnia (od poniedziaku do pitku)
- w godz. 9.00 - 16.00
15 kwietnia - 31 padziernika (od wtorku do niedzieli)
- w godz. 10.00 - 17.00
Ceny biletw wstpu do Salonu Wystawowego
bilet normalny

4,00 z

bilet ulgowy: (modzie szkolna, studenci,

2,00 z

emeryci i rencici, osoby niepenosprawne,


nauczyciele, karta Euro 26, dzieci z domw
dziecka, mieszkacy Olsztynka)
bilet rodzinny

10,00 z

(dwie osoby dorose + 2 dzieci do lat 16)


przewodnik w jzyku polskim (grupy do 40 osb)
dzieci do lat 7 wstp bezpatny

12,00 z

1. Zajazd Mazurski tel. 519 28 85, ul. Gdaska 1,


liczba miejsc: 70, www.zajazdmazurski.pl
2. Zesp Hotelowy Kormoran, Mierki, tel. 519 51 00,
liczba miejsc: 300, www.kormoran-mierki.pl
3. Szkolny Orodek Wypoczynkowy Syrenka,
tel. 513 92 15, Marz, liczba miejsc: 160
www.syrenka.olsztynek.com.pl
4. Wojskowy Dom Wypoczynkowy Warmia
tel. 513 92 22, Marz, liczba miejsc: 300
www.wdwwarmia.com.pl
5. Orodek Szkolno-Wypoczynkowy Perkoz
tel. 519 22 21, Uroczysko Waszeta, liczba miejsc: 148,
www.perkoz.zhp.pl

Sezonowa:
1. Orodek Wypoczynkowy Waszeta, tel. 519 22 14,
Waszeta, liczba miejsc: 250, www.mierki.kolatek.pl
2. Orodek Wypoczynkowy Koatek, tel. 519 21 21,
Mierki, liczba miejsc: 240, www.mierki.kolatek.pl
3. Orodek Relaksu wierkocin, tel. 519 28 56,
wierkocin, liczba miejsc: 50, www.swierkocin.com
4. Orodek Wypoczynkowy Aramis, Kurki
tel. 606 485 129, liczba miejsc: 30, www.kurki.go.pl
5. Orodek Wypoczynkowy Wioska Filmowa
Marzek, tel. 519 90 38, Marzek, liczba miejsc 320,
www.marozek.pl
6. Orodek Wypoczynkowy Wiatraki tel. 519 90 92,
Marzek, liczba miejsc: 150 w tym 55 caoroczne,
www.wiatraki.com
7. Orodek Wypoczynkowy Fundacja Mierki
tel. 519 21 67, Waszeta, liczba miejsc: 100,
www.mierki.com
8. Orodek Wypoczynkowy Nowa Wie Ostrdzka,
tel. 519 00 99, liczba miejsc: 117
9. Domki letniskowe ARTEKS, tel. 519 01 19,
Nowa Wie Ostrdzka, liczba miejsc 30

Turystyka wiejska
1. Pensjonat Natura, tel. 519 91 03, Swaderki,
liczba miejsc: 17, www.natura-group.com.pl
2. Gospodarstwo agroturystyczne, tel. 5190082,
Lene jezioro, , Nowa Wie Ostrdzka 13,
liczba miejsc: 16, www.lesnejezioro.ol.pl
3. Gospodarstwo agroturystyczne Dbrowszczyzna,
tel. 530 50 85, Mierki 60,
www.dabrowska.olsztynek.com.pl
4. Domki do wynajcia tel. 0605 271 611, Marz,
liczba miejsc: 12
5. Gospodarstwo agroturystyczne W krainie jezior i
lasw, tel. 519 90 27, Marzek 8, liczba miejsc 20
www.olsztynek.com.pl/zakrzewscy
6. Gospodarstwo agroturystyczne, tel. 519 00 72,
Gsiorowo 13
7. Dom letniskowy tel. 5191 430, Marz, liczba miejsc 12
8. Karczma witojaska tel. 519 20 05, liczba miejsc 10,
www.karczmaswietojanska.pl
9. Leniczwka Orzechowo tel. 519 90 20, Orzechowo 2,
liczba miejsc: 8
10. Leniczwka Jednoroec Lipowo Kurkowskie 13,
tel. 519 91 15, liczba miejsc: 16, www.kurki.prv.pl
11. Gospodarstwo agroturystyczne Lena chata,
tel. 519 34 05, Tolejny 7, liczba miejsc: 38
www.serowski.olsztynek.com.pl
12. Turystyka wiejska pokoje do wynajcia,
tel. 519 14 30, Lutek 5, liczba miejsc: 19,
www.lutek.er.pl
13. Stadnina Koni Mycyny, tel. 519 41 70, Mycyny 5,
liczba miejsc: 20, www.mycyny.com
14. Gospodarstwo agroturystyczne TOKAJ
tel. 609 401 401, Pawowo 32, liczba miejsc 17,
www.wegry.pl
15. Dom do wynajcia, tel. 696 585 651, Selwa,
www.selwa.pl
16. Kwatera agroturystyczna, Marzek 9, tel. 601 595 016,
17. Gospodarstwo agroturystyczne, tel. 519 14 28,
Makruty 7, l. m.: 9, www.agrobielik.republika.pl
18. Kwatera agroturystyczna Pod bocianem, Drwck 6
tel 609 401 401, liczba miejsc: 5
www.pensjonatpodbocianem.w.pl
19. Dom caoroczny 601 536 546, Marzek,
liczba miejsc 5, www.marozek.eu

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Co warto zwiedzi w Olsztynku


Zamek. Zamek krzyacki zosta zbudowany w poowie XIV wieku na
niewielkim wzgrzu w miejscu dawnego
pruskiego grodu. Przeprowadzone w 2006
roku badania archeologiczne wykazay, e
dawniej bya to potna budowla wzniesiona
na planie kwadratu na wysoko trzech czy
nawet czterech kondygnacji. Z dawnej zabudowy pozostao gwne skrzydo pnocne
oraz dobudowane na starych fundamentach
skrzydo wschodnie. Zamek nieprzerwanie
od 160 lat jest siedzib szk rednich.
Mury miejskie. Zbudowane w pierwszej poowie XV wieku. Najlepiej zachoway si mury w cigu
pnocno-zachodnim. Oprcz murw i baszt fortyfikacje miejskie Olsztynka posiaday dwie bramy:
Nidzick (Polsk) oraz Wysok (Niemieck). Obydwie bramy zostay rozebrane po wielkim poarze
w 1804 roku. Mury miejskie w Olsztynku nale do najlepiej zachowanych tego typu obiektw na terenie
caego wojewdztwa warmisko mazurskiego.
Ratusz. Po poarze w 1685 roku odbudowa cakowicie spalonego starego ratusza trwaa prawie 30 lat
i zostaa zakoczona dopiero w 1714 roku. Po kolejnym poarze miasta w 1804 roku ratusz odbudowano
ponownie na dawnym miejscu. Przetrwa do 1914 roku, kiedy zosta spalony w trakcie bitwy i ostrzau
artyleryjskiego. Do koca I wojny odbudowano zniszczone domy, wzniesiono rwnie nowy ratusz.
W styczniu 1945 roku Sowieci zniszczyli wiksz cz centrum Olsztynka. Jednak ratusz jakim cudem
ocala. Zachowany do dzi budynek, szczeglnie od strony frontowej, wyglda okazale i reprezentacyjnie.
Skansen. Wrd europejskich muzew na
wolnym powietrzu Park Etnograficzny w Olsztynku naley do jednych z najstarszych. Obecnie do muzeum naley ok. 90 ha ziemi, przy
czym na 35 ha znajduj si: 1 stanowisko
archeologiczne, 1 grb kurhanowy oraz 66
obiektw duej i maej architektury. Wyposaenie budynkw stanowi zebrane po 1945r.
eksponaty pokazujce tradycyjne metody pracy
i obrzdy na wsi w XIX i XX wieku. Zbiory
muzealne kultury materialnej oraz sztuki
ludowej przekraczaj 10 tys. egzemplarzy.
Rocznie przybywa tutaj okoo 100 tysicy osb.
Tannenberg Denkmal. Niemcy na pamitk swego zwycistwa w sierpniu 1914 roku wznieli monumentaln budowl, a w jej rodku pochowali dwudziestu nieznanych onierzy polegych w bitwie. Po
mierci Hindenburga, w jednej z wie zbudowano krypt i tam zoono w sarkofagach ciao feldmarszaka i prezydenta Niemiec oraz jego maonki. Specjalnym dekretem Hitler podnis pomnik do rangi
Pomnika Chway Rzeszy, jako jedynego w Niemczech. Po II wojnie wiatowej mauzoleum to zostao
zniszczone.
Lew Tannenberski. Na rynku olsztyneckim od 7 maja 1993 roku stoi potny kamienny lew. By to
pomnik symbolizujcy XII Mazursk Dywizj Piechoty wsawion w bitwie pod Tannenbergiem w 1914
roku. Teraz kamienny lew stoi przed ratuszem.
Koci farny. Zbudowany w pierwszej poowie XIV wieku w stylu gotyckim. witynia bya skromna, jednonawowa, kryta dachwk, od strony zachodniej, przylegaa wysoka wiea ze spiczastym dachem. Koci, wczony w system murw miejskich, peni take funkcje obronne. Pocztkowo by to koci
katolicki, pniej w latach 1525-1945
ewangelicki, a po rekonstrukcji w 1977
roku peni funkcj salonu wystawowego.

Koci Najwitszego Serca Pana


Jezusa. Pierwszy koci katolicki zbudowany ok. 1350 roku przejli w okresie
reformacji protestanci. W latach 18831888 proboszcz zbudowa murowany
koci, sfinansowany gwnie przez
katolikw z Warmii. Dnia 26 wrzenia
1888 roku biskup Andrzej Thiel dokona
konsekracji kocioa, ktry otrzyma
wezwanie Najwitszego Serca Pana
Jezusa i witego Brunona. Ze skromnego wyposaenia na uwag zasuguj
ambona, chrzcielnica, stacje drogi
krzyowej, otarze i figura w. Brunona.

Dom Mrongowiusza. Dom istnieje od


drugiej poowy XVI wieku. W 1684 roku
cae centrum Olsztynka spono, ale dom
przy murach ocala. Tutaj, 19 lipca 1764
roku, jako drugie dziecko Mrongowiuszw, przyszed na wiat Krzysztof
Celestyn. W latach siedemdziesitych XX
wieku
przesiedlono
lokatorw,
przeprowadzono generalny remont i na
parterze urzdzono muzeum powicone
Mrongowiuszowi.
Obz jeniecki Stalag I B Hohenstein. Pomidzy Krlikowem a Sudw
w 1939 roku Niemcy zbudowali obz dla
jecw wojennych Stalag I B Hohenstein. Liczy on ponad 100 barakw,
w kadym z nich trzymano od 350 do
500 jecw. Ogem zmaro lub zostao
zamczonych ok. 55 tysicy jecw.
Liczba ogromna, jeli wemiemy pod
uwag fakt, e nie by to obz zagady,
a jedynie - podlegy Wehrmachtowi obz dla jecw wojennych.
rdo: B. Kuniewski 650 lat Olsztynka

Informacja Turystyczna, ul. Ratusz 1, tel. 089 519 54 77


e-mail: it@olsztynek.pl, www.olsztynek.pl
ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Strona 29

Krzywka
nr 192

Pionowo:

10

9
11
12

13
14

15

1) wschodnie nazwisko, 2) kartkwka, 3) lila r, 4) ludzie listy


pisz, 6) rozkad domu, 7) wana aktorka, 8) do pogadania dzisiaj,
16) zna si na wojnie, 17) to nie ja skradam niebo, 19) efektowna
wada, 20) re, 22) nie chopak.

Poziomo:

1) wz z wonic, 5) tytu w rysunku, 9) czarujca, 10) okolicznoci


ulic, 11) zawsze inna, 12) ma zamki we Francji, 13) sceniczny, 14)
zatrzask w kanapie, 15) dopuszcza, 16) po whisky, 18) poncy bubel,
19) zmys Grniak, 21) ko marynarza, 23) najeona, 24) po pracy,
25) zalany warszawiak, 26) zadawany, 27) wolny bieg.

16

17

18
19

Krzywka sponsorowana przez

22

21

20

23
24

Rozwizania prosimy nadsya na kartkach pocztowych do 20


sierpnia pod adresem redakcji. Spord prawidowych rozwiza
wylosujemy nagrod - obiad dla 2 osb w Restauracji Zielarnia (ul. Mrongowiusza 29, Olsztynek).
Prawidowym rozwizaniem ostatniej krzywki byo haso:
Wicej wiata. Nagrod wylosowaa Elbieta Zieliska z Olsztynka.

25

27

26

10

11

12

13

14

Biuletyn redaguje zesp w skadzie: Wydawca - MDK, redaktor wydania - Katarzyna Waluk, redaktorzy: Wiesaw Gsiorowski, Tomasz Kurs,
Bogumi Kuniewski, Pawe Rogowski (skad komputerowy, zdjcia), Cezary Dugowski (rysunki), Janusz Dga (zdjcia), Henryka ebrowska, Marta
ebrowska, Zygmunt Puszczewicz, Kazimierz Czesaw Bandzwoek, Ewa Okoowicz-agowska, Robert Waraksa, Magdalena Rudnicka. Adres redakcji:
11-015 Olsztynek, ul. Chopina 29, MDK, tel. 89 519-22-01, woj. warmisko-mazurskie. Zgoszenia reklam w siedzibie redakcji. Redakcja zastrzega sobie
prawo skracania i adiustacji tekstw i listw oraz nie odpowiada za tre reklam, ogosze i artykuw sponsorowanych. Miesicznik zrzeszony jest
w Polskim Stowarzyszeniu Prasy Lokalnej z siedzib w Krakowie. e-mail: alboolsztynek@wp.pl. Materiaw nie zamawianych redakcja nie zwraca.

Ogoszenia drobne
Sprzedam
l
Zbiornik hydroforowy,
poj. 500 l. Nowy, nieuywany.
Tel. 609 125 848
l
Piec CO wykonany na
zamwienie z dobrym spalaniem, blacha kotowa 6 mm gruboci, 24 KW, wszystko palny.
Tel. 609 125 848
l
Silnik spalinowy S-320
(diesel). Tel. 89 519 11 64
l Rury stalowe 1 cala.
Tel. 89 519 11 64
l Dziak budowlan o pow.
630 m 2 (w Olsztynku przy ul.
Agrestowej) z projektem budowlanym i aktualnym pozwoleniem
na budow. Tel. 502 844 172
l
Lokal mieszkalny stanowicy odrbn nieruchomo
w budynku dwurodzinnym
(dziaka przydomowa - 9 arw).
Tel. 510 041 449

l Mieszkanie o pow. 38,90m2,


na I pitrze, w Olsztynku przy
ul. wierczewskiego 17. Pokj
z aneksem kuchennym, sypialnia
i garderoba. Tel. 89 519 22 01,
605 041 521

Do wynajcia
l
Mieszkanie dwupokojowe
w Olsztynie. Tanio! Wynajm
od zaraz. Tel. 600 611 085

Zamieni
l Mieszkanie M4, 62,5 m2 na
mniejsze, lub sprzedam.
Tel. 692 386 601

Szukam pracy
l Posprztam mieszkanie lub
zaopiekuj si osob starsz, do
8 godz. Tel. 693 449 085
l Posprztam mieszkanie lub
zaopiekuj starsz osob, caodobowo lub na 8 godz.
Tel. 516 989 144

bezpatne ogoszenia przyjmowane s w biurze redakcji


(MDK w Olsztynku, ul. Chopina 29, w godz. 8.00-18.00)
Strona 30

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

ALBO 7 (206) Lipiec 2013 r.

Strona 31

Você também pode gostar