Cena 2,00 z

Nr 8 (207) Sierpie 2013 r.

ISSN 1231-9023

fot. Ola Dymarska

W ratuszu powstanie
muzeum

Rozpoczy si prace zwizane z zagospodarowaniem czci ratusza na miejskie muzeum. Po zakoczonym remoncie budynek odzyska rwnie swj blask.
Wicej o wanych miejskich inwestycjach na str. 4

2 wrzenia koniec wakacji

WITAJ SZKOO!

Niebawem w szkoach zabrzmi pierwszy dzwonek, a dzieci rozpoczn

nowy rok szkolny. Dla wszystkich pierwszakw rozpoczcie roku szkolnego
to nowe wyzwania. Rodzice martwi si o swoje pociechy. Jednak dla wikszoci uczniw powrt do szkoy to spotkanie z kolegami, rozwijanie swoich
pasji na zajciach pozalekcyjnych.
Wszystkim rozpoczynajcym nauk, yczymy wielu radosnych chwil,
samych pitek i szstek. Nauczycielom wytrwaoci i satysfakcji w
pracy, a rodzicom wyrozumiaoci i jak zwykle... aby do nastpnych
wakacji!
redakcja ALBO

Strona 2

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

Wolontariusze Citi Handlowy w Olsztynku

Citi Handlowy od 7 lat z powodzeniem realizuje program wyjazdw integracyjnych dla pracownikw, w poczeniu z wolontariatem.
W pitek, 13 wrzenia, 170 wolontariuszy pracowa bdzie na rzecz Stowarzyszenia na Rzecz
Osb Niepenosprawnych i Ich Rodzin i Domu
Dla Dzieci Nad Jeziorem. Pracownicy banku
poprowadz take warsztaty plastyczne dla najmodszych w Miejskim Domu Kultury.
Od pocztku funkcjonowania projektu odbyo si
ju 40 takich wyjazdw, mwi Krzysztof Kaczmar,
prezes Zarzdu Fundacji Kronenberga przy Citi
Handlowy, koordynujcej program wolontariatu
pracowniczego banku. Dziki zaangaowaniu ponad
4 000 wolontariuszy pomoc dotara do prawie 8400
osb z caej Polski. Takie wyjazdy ciesz si du
popularnoci wrd naszych pracownikw.
W najbliszym wyjedzie wemie udzia 170
osb. Zostan one podzielone na 3 grupy, z ktrych
kada realizowa bdzie inny projekt w Olsztynku.
Jedna z grup bdzie pracowaa w siedzibie Stowarzyszenia na Rzecz Osb Niepenosprawnych i Ich
Rodzin. Wolontariusze pomaluj pomieszczenia,
zamontuj meble, a take odnowi podjazd dla osb
niepenosprawnych i bramy wjazdowe. Podobne
zadania czekaj grup, ktra odwiedzi Dom Dla
Dzieci Nad Jeziorem. Na miejscu zajmie si
sadzeniem zieleni wok budynku, montaem mebli
w pokojach dzieci i odnowieniem sal. Kolejna

grupa spotka si z dziemi i modzie w Miejskim

Domu Kultury. Wraz z najmodszymi wolontariusze
spdz czas na wsplnych zabawach artystycznoekologicznych, a z modzie oczyszcz brzeg
jeziora Jemioowo. W samym budynku MDK zostan odnowione 2 klatki schodowe, a take zamontowane meble biurowe i wietlicowe.

fot. K. Kuczyk

W ramach wyjazdw wolontariackich realizowane s rne projekty. Od prac remontowych czy

porzdkowych, poprzez projekty na rzecz ekologii
i tosamoci kulturowej regionu, po zajcia
z dziemi. Wyjazdy z wolontariatem to integracja
i zabawa, sposb na oderwanie si od codziennych,
bankowych zaj. Jest to take wielka warto
wniesiona do maych spoecznoci i dowd na to,
e przez kilka godzin wsplnie mona naprawd
wiele zrobi.

Z gbokim smutkiem
przyjlimy wiadomo o mierci

Dziaajca od 1996 roku Fundacja Kronenberga

przy Citi Handlowy wspiera w imieniu Banku prace
na rzecz dobra publicznego w obszarach tematycznych takich jak: edukacja, rozwj lokalny i ochrona
dziedzictwa kulturowego. Realizowane przez ni
dziaania obejmuj m.in. program edukacji finansowej dla uczniw szk ponadgimnazjalnych Moje
Finanse, organizowany wsplnie z NBP i Fundacj
Modzieowej Przedsibiorczoci, wolontariat pracowniczy (program zaangaowania pracownikw
Citi Handlowy w wybrane przedsiwzicia spoeczne), konkursy: Mikroprzedsibiorca Roku i o Nagrod Banku Handlowego w Warszawie SA za szczeglny wkad w rozwj nauki w sferze ekonomii i finansw oraz Nagrod im. prof. Aleksandra Gieysztora
za osignicia w dziedzinie ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego.
Bank Handlowy w Warszawie S.A. to jedna
z najwikszych instytucji finansowych w Polsce, oferujca pod mark Citi Handlowy bogaty i nowoczesny asortyment produktw i usug bankowoci korporacyjnej, inwestycyjnej i detalicznej. Bank Handlowy obsuguje 20 tys. klientw korporacyjnych i 869
000 klientw indywidualnych poprzez nowoczesne
kanay dystrybucji oraz sie 88 oddziaw. W skad
grupy kapitaowej banku wchodz takie podmioty
jak: Dom Maklerski Banku Handlowego i Handlowy
Leasing. Przynaleno do Citigroup, najwikszej na
wiecie instytucji finansowej, zapewnia klientom
Banku Handlowego dostp do usug finansowych
w ponad 100 krajach na caym wiecie.
Dodatkowe informacje mona uzyska
na stronie internetowej www.citihandlowy.pl

Z niedowierzaniem i gbokim alem

przyjlimy wiadomo o nagej mierci

CeZARegO DugOWSKIegO,

CeZARegO DugOWSKIegO,

wieloletniego wsppracownika olsztyneckiej gazety Albo.

Cezary by czowiekiem wielu pasji i wielu talentw. Posiada
dar wnikliwego obserwowania rzeczywistoci i utrwalania jej
w rysunkach, ktre tylko niekiedy uzupeniay tre artykuw
najczciej niosy w sobie odrbny, niepowtarzalny przekaz.
To dziki Jego indywidualnoci nasza gazeta zyskaa now warto. Odszed przedwczenie, jednak czstk siebie pozostawi
nam wszystkim w swojej twrczoci.

cenionego olsztyneckiego artysty plastyka, ktrego talent tak wiele duchowych przey i dobra wnis w ycie
mieszkacw nie tylko naszej gminy.
W imieniu mieszkacw oraz samorzdu gminnego egnamy Ci Cezary.
Dla wielu z nas bye ssiadem, koleg,
przyjacielem, czy wsppracownikiem.
Szukae swego miejsca na ziemi. Ale
tak bardzo wrose w olsztynecki pejza, e przede wszystkim naszemu
miastu oddae wszystkie siy i talent.
Dzikujemy za mio do Olsztynka
i do nas. Za setki pcien, akwarel
i rysunkw rozsypanych po wiecie.
Na kadym z nich, niczym piecz,
odcinity by Twj peen zawirowa los, a jednak wychodzie na prost,
z perspektyw na spokojniejsze twrcze ycie.
Artysta pokazuje aspekty ycia w taki sposb, e wymykaj si utartym
definicjom. Czsto to daremny trud, aby przekaza w sowach jego uczucia.
Bogactwo spucizny pokazuje nam Twj obraz jako artysty niepokornego
i nieco zagubionego. Penego ciepa i humoru, przyjaciela do rany przy.
Wnikliwego obserwatora ycia spoecznego - potrafie sucha i patrze.
Dostrzegae wicej i celn puent trafiae zawsze w sedno sprawy. Trudno
teraz bdzie znale godnego nastpc.
Twoja nieprzecitna posta zapisaa si na kartach historii naszego miasta
i w naszej pamici. Podae w stron prawdy i wiata. Teraz jeste u celu,
dla nas przedwczenie Spoczywaj w spokoju! Rodzin prosimy o przyjcie wyrazw wspczucia.

Koleanki i koledzy z redakcji ALBO

Jestem i pacz, bij skrzydami

jak ptak zamknity, w klatce rzeczywistoci

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

Przewodniczcy Rady Miejskiej w Olsztynku

Burmistrz Olsztynka

/-/ Jerzy Gowacz

/-/ Artur Wrochna

Strona 3

WIECI Z MAGISTRATU
Rozmowa z Burmistrzem Olsztynka Arturem Wrochn

Inwestycje w Olsztynku
- Wok ratusza pojawiy si
ogrodzenia, czy mgby Pan
zdradzi Czytelnikom, jakiego
rodzaju prace rozpoczy si
w budynku magistratu i czy s
one konieczne?
- Rozpoczynamy kilka najwaniejszych miejskich inwestycji. Zagospodarowanie czci
ratusza na miejskie muzeum to
projekt, ktry wszed w faz realizacji. Powstaje placwka muzealna, jakiej jeszcze nie byo
w naszym miecie. Ma ona czy
czasy przedwojenne z odmiennym
okresem powojennym. Muzeum
ma czy, warto o tym pamita.
Przecie mieszkacy, ci nieco
starsi i nowi - powojenni przybysze budowali nasze miasto.
Przyszo im jednak y i pracowa w jake rnych realiach.
Ratusz miejski wreszcie odzyska
swj blask po zakoczonym
remoncie. Budynek znajduje si
dzi w fatalnym stanie. Kruszce
si gzymsy i spadajce dachwki
zagraaj przechodniom. Inwestycja ma by realizowana okoo
roku. Jest to budynek zabytkowy,
std konieczno szczegowych
uzgodnie z konserwatorem
zabytkw.
- W Internecie ju pojawia
si wizualizacja planu zagospodarowania miejskiego targowiska. Ale w rzeczywistoci nie
wida tam adnych prac przygotowawczych?
- Plac budowy jest ju praktycznie przekazany wykonawcy.
Projekt przewiduje urzdzenie
tego miejsca zgodnie z wytyczny-

mi unijnymi dla tego typu obiektw. Bdzie sporo miejsca dla

drobnych kupcw i producentw
ywnoci, parking i plac handlowy z prawdziwego zdarzenia.
Cz pawilonw handlowych
zostanie wybudowana przez
samych kupcw, cz dostosowana do caoci projektu. To s
do skomplikowane kwestie,
jeeli chodzi o uwzgldnienie
wszystkich interesw. Dzikuje
w tym miejscu wszystkim kupcom
za zrozumienie, e mamy niepowtarzaln szans na uczynienie
przyjaznym tego nie najlepiej
wygldajcego miejsca. Sama
inwestycja czy si w fazie realizacji z licznymi utrudnieniami. Po
zakoczeniu budowy wszyscy
stan si wacicielami swoich
miejsc pracy. Cz kupcw
wci wystpuje w roli dzierawcw.
- Zagospodarowanie parku
miejskiego przy zamku to drugi
etap prac inwestycyjnych, po
budowie obiektw sportowych
na tym terenie. Jaki bdzie
kolejny etap tego przedsiwzicia?
- Dugo staraem si o potrzebne rodki na ten cel. Najpierw pojawia si szansa realizacji zadania z projektw realizowanych przez Lokaln Grup
Ryback. Dopata moga wynie
okoo p miliona zotych. To jednak zbyt mao, by zagospodarowa t przestrze. Dopiero
w kocu 2012 roku ogoszono
konkurs z Regionalnego Programu Operacyjnego. W wyniku jego

Wizualizacja zagospodarowania targowiska miejskiego

Strona 4

rozstrzygnicia otrzymalimy dwa

mliony zotych. To dwie trzecie
kosztw zadania. Przeprowadzilimy trzy przetargi na projekt
i zagospodarowanie parku. To
nie jest atwa praca, bo wymagajca bada archeologicznych.
Std trudno o dowiadczonego
wykonawc. Jestem jednak przekonany, e termin zakoczenia
prac jesieni przyszego roku
nie jest zagroony. Projekt bdzie
konsultowany z mieszkacami.
- Niektrzy mieszkacy
chcieliby widzie wicej inwestycji, ktre poprawiyby
warunki przemieszczania si po
miecie, np. nowe chodniki,
cieki rowerowe, itp.?
- Doskonale to rozumiem.
Efekt takich prac jest widoczny
w stosunkowo krtkim okresie.
Naley jednak dokonywa trudnych wyborw, okrelajc priorytety. W pierwszej kolejnoci przeznacza pienidze na wkad wasny do pozyskiwanych rodkw.
Obiekty o ktrych rozmawialimy
maj poprawi atrakcyjno turystyczn naszego miasta i zwikszy komfort ycia wszystkich
mieszkacw (targowisko miejskie, park z placem zabaw i miejscem do wypoczynku dla dzieci
i dorosych). Do Olsztynka przyjeda duo turystw. Wydaje si,
e budowa obwodnicy tego nie
zmienia. W tym roku olsztynecki
skansen w odpowiedzi na swoj
ofert przeywa oblenie. Musimy naszych goci zatrzyma.
Zainteresowa ich Olsztynkiem.
Nie znaczy to, i nowe chodniki

fot. Karol Kijkowski

i ulice nie bd budowane. Wymiana nawierzchni prowadzona jest z wasnych rodkw

i cz budetu zarezerwowalimy na ten cel.
Jesieni rozpoczn si prace. Postp budowy
nowych ulic wymaga wsparcia zewntrznego
i o takie samorzd bdzie cay czas zabiega.
- Wyglda na to, e wiksze inwestycje
zostan zakoczone w roku wyborczym?
- No tak, faktycznie tak to wyglda. Rozumiem kontekst pytania. Prosz jednak zauway, e od pomysu, poprzez ogoszenie konkursu i zoenie wniosku, podpisanie unijnej
umowy i w kocu wyonienie wykonawcy, mija
2-3 lata. Przykadem jest budowa dwch wietlic w utynowie i Drwcku. Plany powstay
w poprzedniej kadencji. Obiekty oddalimy do
uytku praktycznie na pocztku 2013 roku,
dopeniajc wszelkich procedur.
- Jak z perspektywy 3 lat ocenia Pan
tempo prac w samorzdzie lokalnym?
- Czasem wydaje mi si, e te prawie trzy
lata kadencji, to caa wieczno. Tyle spraw
i zdarze ma miejsce kadego dnia. Ale, powanie mwic, ze wzgldu na czas, o ktrym
mwiem, to jest od koncepcji do realizacji
zadania, by moe okres 5 letni byby waciwszy. No, ale nie mamy na to wpywu, std naturalny to stan w samorzdach, e najwicej
zda koczy si przed upywem czteroletniej
kadencji. Mylimy jednak perspektywicznie.
wieo zoylimy wniosek do Wojewdzkiego
Funduszu Ochrony rodowiska na finansowanie wykonania nowej infrastruktury kanalizacyjnej w Olsztynku i na odcinku do Krlikowa.
Mamy nadziej na te rodki, bo tylko one
pozwol w nastpnej kolejnoci na remonty
ulic (midzy innymi Grunwaldzkiej) i dworca
autobusowego. Jeeli wszystko pjdzie dobrze,
to prace przy budowie kolektora zaczn si
w 2014 roku i bd trway w nastpnej kadencji. Myl, i to samo dotyczy nowego domu
kultury. Projekt powstanie w przyszym roku.
rodkw upatrujemy w nowym budecie unijnym. Pki co, remontujemy stary obiekt domu
kultury, w ktrym w przyszoci mog znale
siedzib liczne organizacje spoeczne.
- Poziom skutecznoci w pozyskiwaniu
rodkw zewntrznych w obecnej kadencji
jest bardzo dobry. Prosz powiedzie, na co
moemy liczy w nastpnym budecie unijnym?

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

WIECI Z MAGISTRATU
- Zobaczymy, co si da z niego
wycisn. Przygotowujemy podwaliny pod ten budet. Przede
wszystkim potrzebne bd gotowe
projekty, nad ktrymi pracujemy.
Sukcesem ostatniego roku byo przystpienie Olsztynka do sieci Cittaslow. Nasza polska sie, tworzona
przez kilka warmiskich i mazurskich
miasteczek, znalaza swoje miejsce
w nowej strategii wojewdztwa.
Oznacza to, e w nastpnej kadencji
bdziemy mogli korzysta, poza
walk w konkursach, ze znacznych
pienidzy unijnych, to znaczy konkretnie wskazanych dla miast - czonkw sieci. rodki te zostan zainwestowane w Olsztynku midzy innymi
w rewitalizacj miasta (w tym remonty kamienic oraz budow cieek
rowerowych i wiele innych zada).
Zapewniam, i Olsztynek bdzie do
tego przygotowany. To samo moe
dotyczy Olsztyskiego Obszaru
Aglomeracyjnego, do ktrego przystpi Olsztynek. Tu jeszcze nic nie
jest przesdzone, lecz mechanizmy
przyznawania unijnej pomocy mog
by dla nas podobne.

- Wydaje si, e niektre projekty, czy przedsiwzicia trwaj

o wiele za dugo. Mam tu na myli
place zabaw dla dzieci, czy budow
osiedlowych ulic (na przykad
ul. Owocowej) ?
- Fakt, dobre projekty to przede
wszystkim dobre pomysy, ale i stosy
dokumentw. Dugi czas realizacji
nie dotyczy tylko projektw unijnych.
Nasze krajowe procedury take
wyduaj realizacje. Przykadem
jest jeden z zaplanowanych w tegorocznym budecie placu zabaw. Miejsce wybrane przy udziale mieszkacw w planie zagospodarowania
przestrzennego byo pierwotnie przeznaczone na parking. Zmiana jego
przeznaczenia na plac zabaw pociga za sob zmian planu, a co za tym
idzie wiele uzgodnie, std przedua
si wykonanie.
- Budet gminy to wypadkowa
staych dochodw, ktrych nie
mona nacign jak gum. Czy
Olsztynek moe zatem liczy na
kolejne inwestycje w przyszym
roku?

Uwaga!
Zmiany organizacyjne.
Szanowni Pastwo !
W zwizku z prowadzeniem prac remontowych
na terenie ratusza informujemy, e nastpia zmiana lokalizacji niektrych referatw i stanowisk
w urzdzie Miejskim w Olsztynku:
1. Referat finansw i podatkw mieci si obecnie
w dawnej siedzibie Banku PKO BP (wejcie od
ul. Warszawskiej).
2. Referat gospodarki nieruchomociami - w pokojach
nr 15 i 16 (I pitro).
3. Biuro rady miejskiej - w pokoju nr 12 (I pitro).
4. Samodzielne stanowisko ds. obrony cywilnej
i zarzdzania kryzysowego w dawnej siedzibie
Banku PKO BP (wejcie od ul. Warszawskiej).
5. Stanowisko informatyka - w pokoju nr 2 (parter).
6. Referat spraw obywatelskich - w pokoju nr 3
(parter).
Przepraszamy za powstae utrudnienia i prosimy
o wyrozumiao.
Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna

Rodzinie i bliskim wyrazy wspczucia

z powodu mierci

KAZIMIeRZA KONOPKI,
emerytowanego pracownika
urzdu miejskiego,
wieloletniego kierowcy autobusu
szkolnego skadaj
Przewodniczcy Rady Miejskiej

Burmistrz Olsztynka

/-/ Jerzy Gowacz

/-/ Artur Wrochna

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

- Faktycznie, budet z gumy nie

jest, wiec chciabym si skoncentrowa na realizacji wczeniej wskazanych i podjtych zada oraz
urzdzeniu na nowo placu przed
kocioem od ulicy wierczewskiego.
Pozostae zadania, jak sdz, bd
mieciy si w zakresie biecych
remontw (wymiana wspomnianych
chodnikw oraz dbao o tereny zielone). Przy tej okazji nadmieni,
e powiat olsztyski ma w przyszym
roku wybudowa od dawna oczekiwany chodnik z Jemioowa do Olsztynka.
- Na koniec pytanie, ktre nie
jest wprawdzie zwizane z inwestycjami, ale bezporednio dotyczy
wszystkich mieszkacw gminy.
Czy uwaa Pan, e zmiana ustawy mieciowej dobrze wpyna
na ca gospodark odpadami
w naszej gminie?
- Chciabym zwrci uwag, e
jest to dobra ustawa, ktra usystematyzuje ca gospodark odpadami. Po
pierwsze - nasza spka komunalna
wesza w skad konsorcjum, w ra-

mach Zwizku Gmin Regionu

Ostrdzko-Iawskiego Czyste rodowisko, ktre zrzesza 19 samorzdw. Udao si w ten sposb zachowa miejsca pracy, bowiem przez
trzy lata mamy umow na wywz
odpadw z naszego terenu przez
wymienione konsorcjum. Sytuacj
monitorujemy na bieco. Na tej
podstawie wida, e jest potrzeba
dostarczenia wikszych pojemnikw,
jeli chodzi o miejscowoci wiejskie.
Z kolei, w miecie wymagana jest
wiksza ilo pojemnikw do selektywnej zbirki odpadw. Jest to bardzo wana kwestia, dlatego w lad za
zwikszon liczb pojemnikw
bdziemy rwnoczenie zabiega
o wzmoona akcj informacyjn,
np. poprzez ulotki, informacje
w ALBO, a take na stronach internetowych urzdu miasta i gminy.
- Dzikuj za rozmow.
Z burmistrzem Arturem Wrochn
rozmawia Zygmunt Puszczewicz

Finaowy koncert w Orzechowie

15 sierpnia br., w wito Wniebowzicia Najwitszej Maryi Panny,
w kociele parafialnym p.w. Jana Chrzciciela w Orzechowie odby si trzeci,
a zarazem ostatni z cyklu koncertw organowych z okazji 100-lecia istnienia
kocioa w Orzechowie.
Pomysodawcy
i inicjatorzy koncertw to Prezes Rezydencji Warmiskich
Spoeczno-Kulturalnego Stowarzyszenia
Mionikw Plusk
Rafa Szczepaski
oraz proboszcz parafii ks. Andrzej Winiewski.
Podczas finaowego koncertu zagra
Patryk Balukiewicz.
Licznie przybya na
to wydarzenie publiczno moga podziwia niezwyky
talent i umiejtnoci
bardzo modego wykonawcy. Pocztkujcy artysta jest
absolwentem Pastwowej Szkoy Muzycznej I-go stopnia
w Mrgowie w klasie fortepianu. Gra
na organach jest jego
pasj, ktr wci
rozwija
poprzez
samodoskonalenie.
Jak sam podkrela
utwory, ktre zaprezentowa s efektem
jego samodzielnej
pracy, w ktr wkada cae swoje serce,

Finaowy koncert w Orzechowie wykona Patryk Balukiewicz

bo naprawd uwielbia muzyk organow i stara si aby
polubili j take inni.
W czasie koncertu
zabrzmiay utwory
kompozytorw z rnych epok, m. in.
Georga Friedricha
Haendla, Gordona
Younga, Johanna
Gottfrieda Walthera,
Leona Boellmanna,
Luisa Jamesa Lefebure Welyego czy
Feliksa Nowowiejskiego.
Koncert, mimo
drobnych problemw
technicznych z orga-

nowymi klawiszami,
by niewtpliwie
ozdob caego cyklu.
Organista wspaniale
zaprezentowa trudne
technicznie utwory
dodajc im szczypt
modzieczego polotu, ktry zgromadzona publika nagrodzia gromkimi brawami, a zagran na bis
Toccat
d-moll
BWV 565 Jana
Sebastiana Bacha owacj na stojco.
Ks. proboszcz
Andrzej Winiewski
podkreli, e tegoroczne
koncerty

organowe byy wspania form uczczenia 100-lecia istnienia kocioa w Orzechowie, a zarazem
doskona okazj do
zaprezentowania
muzyki organowej
szerszej publicznoci.
Jak zapowiedzia
na kolejne koncerty zaprasza ju za
rok. By moe na
stae wpisz si
w kalendarz imprez
w tutejszej parafii.
Karol Kijkowski

Strona 5

WIECI Z MAGISTRATU

Uroczystoci zwizane
z 74 rocznic wybuchu
II Wojny wiatowej
Serdecznie zapraszamy na uroczystoci,
ktre odbd si w dniu 1 wrzenia 2013 r.
o godz. 1300 na Cmentarzu Ofiar Faszyzmu
w Sudwie.
Planowane uroczystoci s okazj do oddania
hodu uwikanym w wojn pokoleniom z Polski oraz
innych krajw Europy i wiata.
Uprzejmie informujemy, e nieodpatny przewz
pocztw sztandarowych, delegacji z Olsztynka oraz
wszystkich zainteresowanych osb jest zaplanowany
wg. rozkadu:
godz. 1220 Olsztynek (plac przed Ratuszem) - Sudwa
godz. 1400 Sudwa Olsztynek

Uroczystoci z okazji 15-ego sierpnia

15 sierpnia w caej Polsce obchodzilimy wito Wojska Polskiego,
na pamitk Bitwy Warszawskiej
w 1920 r. Bitwa ta to jeden z najwikszych sukcesw w caej historii Polski, byo to zwycistwo polskiego
onierza i polskiego dowdztwa,
zwycistwo twrcw II RP, bo umieli
walczy wsplnie, podejmowa szlachetny kompromis polityczny, potrafili konsolidowa kraj.
Tego dnia Koci katolicki rwnie
obchodzi swoje wito - Wniebowzicie Najwitszej Marii Panny tak zwane wito Matki Boskiej Zielnej. Z tej
okazji w Kociele NSPJ w Olsztynku
zostaa odprawiona msza z udziaem
pocztw sztandarowych kombatantw,

BuRMISTRZ OLSZTYNKA

straakw oraz PSL. We mszy uczestniczyli kombatanci,

sybiracy, oraz wadze samorzdowe Olsztynka.
K. Kijkowski

BuRMISTRZ OLSZTYNKA

ogasza, e 9 wrzenia 2013 roku od godziny 11

ogasza, e 16 wrzenia 2013 roku od godziny 1100

w siedzibie urzdu Miejskiego w Olsztynku pok. nr 1

odbd si przetargi:

w siedzibie urzdu Miejskiego w Olsztynku pok. nr 1

odbd si przetargi ustne nieograniczone:

trzeci przetarg ustny nieograniczony w sprawie sprzeday dziaki rekreacyjnej

niezabudowanej oznaczonej nr 8/25, o pow. 3302 m2, pooonej w obrbie Zbie
gm. Olsztynek woj. warmisko-mazurskie, za cen wywoawcz 110.000,00 z, do
wylicytowanej ceny zostanie doliczony 23% podatek VAT. Nieruchomo stanowi
wasno gminy Olsztynek. Na dziak t zostaa wydana decyzja ustalajce
warunki zabudowy dla budynku rekreacyjnego wraz z niezbdn infrastruktur techniczn. Dziaka pooona jest w pobliu jeziora askiego, na terenie
byego orodka wypoczynkowego Rybaczwka. Warunkiem przystpienia do
przetargu jest wpacenie wadium, w wysokoci 15.000,00 z (sownie: pitnacie
tysicy zotych), gotwk lub przelewem, najpniej w dniu 3.09.2013 r., na konto
Urzdu Miejskiego w Olsztynku nr 33 8823 0007 2001 0000 0169 0003 w Banku
Spdzielczym w Olsztynku (za dzie wpaty uznaje si dzie wpywu rodkw
finansowych na konto Urzdu uznanie konta).

pierwszy przetarg ustny nieograniczony w sprawie sprzeday

dziaki rekreacyjnej niezabudowanej oznaczonej nr 8/35, o pow.
4212 m2, pooonej w obrbie Zbie gm. Olsztynek woj. warmiskomazurskie, za cen wywoawcz 129.500,00 z (sownie: sto dwadziecia dziewi tysicy piset zotych), do wylicytowanej ceny
zostanie doliczony 23% podatek VAT. Nieruchomo stanowi wasno gminy Olsztynek. Na dziak t zostaa wydana decyzja ustalajce
warunki zabudowy dla budynku rekreacyjnego wraz z niezbdn
infrastruktur techniczn. Dziaka pooona jest w pobliu jeziora
askiego, na terenie byego orodka wypoczynkowego Rybaczwka. Warunkiem przystpienia do przetargu jest wpacenie wadium,
w wysokoci 12.000,00 z (sownie: dwanacie tysicy zotych), gotwk lub przelewem, najpniej w dniu 10 wrzenia 2013 r., na konto
Urzdu Miejskiego w Olsztynku nr 33 8823 0007 2001 0000 0169
0003 w Banku Spdzielczym w Olsztynku (za dzie wpaty uznaje si
dzie wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu uznanie konta).

00

pierwszy przetarg ustny nieograniczony w sprawie sprzeday nieruchomoci

zabudowanej budynkiem letniskowym, oznaczonej nr 8/45 i nr 8/42, o cznej
pow. 1865 m2, pooonej w obrbie Zbie gm. Olsztynek woj. warmisko-mazurskie, za cen wywoawcz 204.500,00 z. Nieruchomo stanowi wasno gminy
Olsztynek. Nieruchomo pooona jest w pobliu jeziora Zbie i jeziora
askiego, na terenie byego orodka wypoczynkowego Rybaczwka. Budynek
mona obejrze w dniu 30.08.2013 r. od godz. 1100 do 1200. Warunkiem przystpienia do przetargu jest wpacenie wadium, w wysokoci 20.000,00 z (sownie:
dwadziecia tysicy zotych), gotwk lub przelewem, najpniej w dniu 3.09.2013
r., na konto j.w. (za dzie wpaty uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na
konto Urzdu uznanie konta).
drugi przetarg ustny nieograniczony w sprawie sprzeday dziaki niezabudowanej oznaczonej nr 199/12 o pow. 783 m2, pooonej przy ul. grunwaldzkiej,
obrb nr 4 m. Olsztynek woj. warmisko-mazurskie, za cen wywoawcz
49.500,00 z, do wylicytowanej ceny zostanie doliczony 23% podatek VAT. Nieruchomo stanowi wasno gminy Olsztynek. Dziaka pooona jest na obszarze stanowicym tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, oznaczonym na rysunku
planu symbolem MN-1. Warunkiem przystpienia do przetargu jest wpacenie
wadium, w wysokoci 4.500,00 z (sownie: cztery tysice piset zotych), gotwk
lub przelewem, najpniej w dniu 3.09.2013 r., na konto j.w. (za dzie wpaty uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu uznanie konta).

pierwszy przetarg ustny nieograniczony w sprawie sprzeday

dziaki zabudowanej budynkiem letniskowym, oznaczonej nr 8/41,
o pow. 1498 m2, pooonej w obrbie Zbie gm. Olsztynek woj. warmisko-mazurskie, za cen wywoawcz 171.000,00 z (sownie: sto
siedemdziesit jeden tysicy zotych). Nieruchomo stanowi wasno
gminy Olsztynek. Nieruchomo pooona jest w pobliu jeziora
Zbie i jeziora askiego, na terenie byego orodka wypoczynkowego Rybaczwka. Budynek mona obejrze w dniu 30.08.2013 r.
od godz. 1100 do 1200. Warunkiem przystpienia do przetargu jest wpacenie wadium, w wysokoci 17.000,00 z (sownie: siedemnacie tysicy zotych), gotwk lub przelewem, najpniej w dniu 10 wrzenia
2013 r., na konto na konto jw. (za dzie wpaty uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu uznanie konta).

drugi przetarg ustny nieograniczony w sprawie sprzeday dziaki niezabudowanej oznaczonej nr 227/7 o pow. 1356 m2, pooonej w obrbie Jemioowo gm.
Olsztynek woj. warmisko-mazurskie, za cen wywoawcz 53.000,00 z. Nieruchomo stanowi wasno gminy Olsztynek. Na terenie tym brak jest miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego. Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium, w wysokoci 5.000,00 z (sownie: pi tysicy zotych), gotwk lub przelewem, najpniej w dniu 3.09.2013 r., na konto j.w. (za dzie wpaty
uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu uznanie konta).

trzeci przetarg ustny nieograniczony w sprawie sprzeday dziaki

zabudowanej budynkiem magazynowym o pow. 265,7 m2, oznaczonej
nr 56/11, o pow. 3990 m2, pooonej przyul. Pionierw 9B, obrb
nr 3 m. Olsztynek woj. warmisko-mazurskie, za cen wywoawcz
250.000,00 z (sownie: dwiecie pidziesit tysicy zotych). Nieruchomo stanowi wasno gminy Olsztynek. Dziaka pooona jest na
obszarze stanowicym tereny zabudowy przemysowo-skadowej,
oznaczonym na rysunku planu symbolem P-1. Nieruchomo mona
obejrze w dniu 9 wrzenia 2013 r. od godz. 1000 do godz. 1015.
Warunkiem przystpienia do przetargu jest wpacenie wadium,
w wysokoci 25.000,00 z (sownie: dwadziecia pi tysicy zotych),
gotwk lub przelewem, najpniej w dniu 10 wrzenia 2013 r. na
konto na konto jw. (za dzie wpaty uznaje si dzie wpywu rodkw
finansowych na konto Urzdu uznanie konta).

Burmistrz Olsztynka Artur Wrochna

Burmistrz Olsztynka Artur Wrochna

Burmistrz Olsztynka moe odwoa ogoszone przetargi z uzasadnionej przyczyny. Blisze informacje mona uzyska
w urzdzie Miejskim w Olsztynku pok. nr 25 lub pod numerem telefonu 89 519 54 85 oraz na stronie internetowej: www.bip.olsztynek.pl.

Strona 6

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

"wiat naley do ludzi,ktrzy maj odwag marzy i ryzykowa,

aby spenia swoje marzenia. I staraj si robi to jak najlepiej"
P. Coehlo

Dzikujemy Pani Danusi!

W tym roku pani Danuta Banaszek, wieloletni pracownik Zespou
Szk w Olsztynku, zdecydowaa
si odej na emerytur. Nadszed
czas na refleksje i podsumowania.
Pani Danuta prac zawodow rozpocza w 1977 roku, po ukoczeniu
Akademii Rolniczo-Technicznej
w Olsztynie. Obowizkiem absolwenta ART byo odbycie stau, pani
Banaszek odbya go w PGR Ameryka, pod Olsztynkiem. W marcu 1978
roku, zostaa zatrudniona w Zespole
Szk Zawodowych w Olsztynku. Od
tego momentu zacza si przygoda
pedagogiczna w pracy z modzie,
ktrej zawsze powicaa wiele swo-

jego czasu i energii. Najpierw pracowaa w technikum rolniczym, uczya

przedmiotw zawodowych i sprawowaa opiek nad samorzdem
uczniowskim. W tym okresie zdobywaa dowiadczenie w pracy wychowawczej i dydaktycznej. Zaraaa
uczniw chci poznawania wiata
i zwiedzania go, dlatego organizowaa wiele wycieczek edukacyjnych
i krajoznawczych. W 1987 roku
ukoczya Studium Przygotowujce
Nauczycieli do Nauczania Propedeutyki wiedzy Ekonomicznej w Instytucie Ksztacenia Nauczycieli w Olsztynie i studia podyplomowe w zakresie ogrodnictwa, w Szkole Gwnej

Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W nastpnym roku zoya egzamin przed Midzywojewdzk Komisj Kwalifikacyjn w Brwinowie
i uzyskaa pierwszy stopie specjalizacji zawodowej z produkcji rolinnej. W latach 1987 do 1991 penia
funkcj dyrektora Zespou Szk
Zawodowych w Olsztynku, w tym
okresie rozwina wspprac
z zakadami produkcyjnymi,
w ktrych uczniowie mogli zdobywa wiedz praktyczn. Dziki tym
dziaaniom wielu uczniw uzyskao
prac w swoich byych zakadach.
Wsppraca z szefami zakadw
zaowocowaa powoaniem nowych,
potrzebnych kierunkw ksztacenia
o profilu zawodowym (sprzedawca,
kucharz, elektromechanik).
W procesie dostosowywania
zawodowego do potrzeb lokalnego
rynku pracy, pani Banaszek (po konsultacjach z rad pedagogiczn)
powoaa liceum zawodowe o kierun-

ku gastronom i mechanik pojazdw

samochodowych.
Duo pracy woya pani Danusia
w popraw bazy lokalowej szkoy,
a mianowicie w nowe pomieszczenie
na bibliotek i gabinet pielgniarki
szkolnej. W tym czasie zostay rwnie doposaone w nowoczesny
sprzt pracownie dydaktyczne.
Zawsze bya otwarta na wszelkie
zmiany w owiacie i staraa si dostosowa swoje kwalifikacje zawodowe
do oczekiwa dyrekcji, a take
potrzeb uczniw.
Uczniowie najbardziej liczyli si
w yciu pani Banaszek, bo przecie
to im powicia du cz swojego
ycia. Swoj niezwyk wraliwoci
i chci pomocy ludziom wzbudzaa
szacunek. Potrafia sucha innych,
bronia sabszych, szukaa mdrych
i wywaonych rozwiza kadej,
nawet bardzo trudnej sytuacji. Kiedy
potrzebna bya pomoc nauczycielom
i pracownikom szkoy, ktrzy mieli
problemy zdrowotne, zawsze suya
pierwsza pomoc i potrafia wszystkich zmobilizowa do pomocy.
Uczestniczya w wielu przedsiwziciach organizowanych przez
szko dla rodowiska i robia to niezwykle profesjonalnie.
Pani Danusia bya inicjatork
i organizatork wielu wycieczek pracownikw szkoy, np. do Zakopanego, do eby, do Wilna, do Gdaska,
do teatru i wielu innych.

fot. archiwum ZS w Olsztynku

Pani Danusiu dzikujemy, e

bya Pani z nami, i e swoj mdro
i rozwag przekazywaa Pani nowemu pokoleniu nauczycieli. yczymy
Pani duo zdrowia i wiele dobra od
innych.
Z najlepszymi yczeniami
pracownicy Zespou Szk
im. K.C. Mrongowiusza w Olsztynku

Ogoszenia drobne
Sprzedam
l Kuchni elektryczn Mastercook KC 247B
Plus. Nowa, nieuywana. Moliwa zamiana na
kuchni gazow. Tel. 517 055 554
l
Zbiornik hydroforowy, poj. 500 l. Nowy,
nieuywany. Tel. 609 125 848
l
Piec CO wykonany na zamwienie
z dobrym spalaniem, blacha kotowa 6 mm gruboci, 24 KW, wszystko palny. Tel. 609 125 848
l Lokal mieszkalny stanowicy odrbn nieruchomo w budynku dwurodzinnym (dziaka
przydomowa - 9 arw).
Tel. 510 041 449
l Mieszkanie o pow. 38,90 m2, na I pitrze,
w Olsztynku przy ul. wierczewskiego 17.
140 tys. z - do negocjacji. Pokj z aneksem
kuchennym, sypialnia i garderoba.
Tel. 784 942 132, 605 041 521
bezpatne ogoszenia przyjmowane s w biurze
redakcji (MDK w Olsztynku, w godz. 8.00-18.00)

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

I MODZIeOWY FeSTIWAL
FILMOWY OLSZTYNeK 2013
Zapraszamy wszystkich modych mieszkacw naszego regionu do wzicia udziau w Modzieowym Festiwalu Filmowym w Olsztynku
Moja przestrze. Mona przesya filmy, ktre
bray udzia w innych konkursach.
Zaprezentujcie wiat bliski swoim dowiadczeniom i obserwacjom, w rnej formie i konwencji, zarejestrowany kamer, telefonem komrkowym itp. Bdziecie mogli przedstawi swoj
wizj wiata podczas gali (padziernik) w lokalnym kinie Grunwald. Najciekawsze filmy zostan
nagrodzone. Nagroda gwna - 1 000 z.
Program obejmuje rwnie spotkanie z twrc
filmowym, warsztaty i przegld filmw.
Regulamin i formularz zgoszeniowy znajduje
si na stronie www.olsztynek.pl w zakadce MFF
Moja przestrze.
Film i formularz zgoszeniowy
naley wysa pod adres:
Miejski Dom Kultury, 11-05 Olsztynek,
ul. Chopina 29, e-mail: mgok@olsztynek.com.pl

Strona 7

Wywiad z ... Jerzym Czapl

W aktualnym numerze ALBO rozmawiamy z Jerzym Czapl, prekursorem barmaskiej sztuki
flair (freestyle), wielokrotnym zdobywc wyrnie i czoowych miejsc na zawodach krajowych
i midzynarodowych. Za barem pracuje od 1991 roku. Do naszej miejscowoci przyjecha w celu
przeszkolenia uczniw z Technikum Hotelarskiego w Zespole Szk im. K. C. Mrongowiusza
w Olsztynku.

nien. Barman charakteryzuje sie

schludnoci, dobrze wyglda
i odpowiednio si zachowuje. Dba
o porzdek. Jest to przede wszystkim
osoba, ktra nie ma problemu
z nawizywaniem kontaktw. Powinien by te cierpliwy.
- Czy dostrzeg Pan potencja
w modziey, ktr szkoli Pan
w Olsztynku na swoich kursach?
- Oczywicie! Macie duy potencja. Okoo 30-40% osb, ktre tutaj
szkoliem ma szans zosta dobrymi
fachowcami w zawodzie barmana.
Wikszo uczniw bya zaangaowana w to co pokazywaem na szkoleniu. Jednak, eby zosta barmanem
trzeba tego chcie i przede wszystkim
to czu.
- Pozwol sobie zapyta o nasz
okolic. Jak podoba si Panu
w Olsztynku?
- Jest naprawd super! Zostaem
oprowadzony po waszym piknym
skansenie, ktry jest urokliwym miejscem. Oczywicie wspaniaa szkoa
w zamku, mili ludzie oraz wietne
jedzenie w Jagieku, ktre polecam.
Wrc tu na pewno.

Jerzy Czapla z uczniami technikum hotelarskiego /fot. archiwum ZS w Olsztynku

- Od czego rozpocza si Pana
przygoda z barmastwem?
- Po ukoczeniu szkoy gastronomicznej w Tarnowskich Grach,
zaczem prac jako kelner w miejscowych lokalach. W 1990 roku
zatrudniono mnie w prywatnym lokalu o nazwie Zamkowa. Przez rok
radziem sobie wietnie. Nieustannie
doksztacaem si czytajc ksiki,
w tym Cocktaile, Cocktaile, Cocktaile Zdzisawa T. Nowickiego, mojego pniejszego nestora i mistrza.
Po rocznym stau zdobyem umiejtno mieszania alkoholi i podawania ich gociom. Dostrzeg to mj
szef i zaproponowa mi prac za
barem. Podajc drinki gociom podgldaem ich reakcje. Interesowao

mnie, czy aby na pewno im smakuj.

Tak wyrobiem sobie opini barmana, a nie kelnera.
- Jaki jest Pana najwikszy sukces?
- Zaczo si to w 2005 rok.
Poznawaem mieszanki drinkw na
herbatach od samego Dilhana Fernando. Po ich skosztowaniu stwierdziem, e czego im brakuje, e trzeba je przerobi, czego doda. Dilhan zauway moj pasj. Zreszt,
jest to charakterystyczne na Zachodzie, e docenia si ludzi, ktrzy
maj te cechy. Przerobiem kilka
drinkw, ktre zasmakoway Dilhanowi. W zamian za to zaprosi mnie
do programu Tea Time Rock. Po

jakim czasie dostaem telefon od

firmy Dilmah z propozycj zorganizowania pokazu drinkw na Sri
Lance, ze wszystkich rodzajw herbaty, po 42 alkoholowe i bezalkoholowe. Poznaem tam elit wiatowej
brany herbacianej. Byo to 2007
rok. Wielki kongres herbaciany, na
ktry zjechay delegacje z 94 krajw.
Ten cay pokaz poszed w wiat.
Duym sukcesem byo dla mnie
rwnie trzecie miejsce w wiecie
w mistrzostwach Flari w Maladze
oraz piciokrotne mistrzostwo i wicemistrzostwo Polski.
- Kady moe zosta barmanem?
- Kady moe, ale nie kady powi-

- I ostatnie pytanie. Cho okres

wakacyjny dobiega koca, to zapytam jakiego drinka poleca Pan na
gorce dni?
- Z pewnoci Mojito. Miy, lekki,
przyjemny, orzewiajcy drink
z mit. Najlepszy na gorce dni.
Polecam kademu.
Z Jerzym Czapl
rozmawia Sebastian Majewski,
absolwent szkolenia.

Przepis na Mojito:
limonki,
4-6 listkw mity,
1-2 yki brzowego cukru.
kruszony ld
woda gazowana
mona te doda 40 ml rumu

Reklama

SPRZT RTV, SAT, AGD, KOMPUTERY

NAPRAWA
- komputery, laptopy
- telewizory

Strona 8

tel/fax 519 29 50,

519 13 87, Olsztynek,
ul. Krtka 2

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

Sukces OSP Olsztynek

Sprztanie play miejskiej

17. 08. 2013 r. w Barczewie odbyy si VII Powiatowe

Zawody Sportowo- Poarnicze jednostek OSP Powiatu Olsztyskiego. Z przyczyn organizacyjnych zawody rozegrano
2 tygodnie wczeniej, ni planowano. Zapewniony udzia
w zawodach mieli zwycizcy gminnych zawodw sportowopoarniczych, a startowao 12 druyn OSP z powiatu
olsztyskiego. Nasz gmin reprezentowaa OSP Olsztynek.

W sobot, 17 sierpnia, olsztynecki dom kultury i modzieowa rada zorganizoway sprztanie play miejskiej. Pomys na
akcj pad podczas debaty, ktr ostatnio organizowalimy
w zwizku ze stanem naszego jeziora.

Zawody zostay rozegrane na

stadionie miejskim przy piknej,
sonecznej pogodzie i licznie
zgromadzonej publicznoci.
Druyna OSP Olsztynek
odniosa ogromny, nie notowany
od 6 lat sukces, wygrywajc
zawody we wszystkich konkurencjach. W sztafecie poarniczej
7 x 50m z przeszkodami nasi
druhowie zwyciyli w czasie 62
sek., wyprzedzajc o 1 sek. OSP
Gietrzwad i o 2 sek. OSP Barczewo. W konkurencji wicze
bojowych (tzw. bojwka) OSP
Olsztynek uzyskaa czas 42 sek.
wyprzedzajc OSP witki 46
sek. i OSP Gietrzwad 52 sek.
W klasyfikacji kocowej OSP
Olsztynek wyprzedzia OSP Gie-

trzwad o 11 sek. Za zwycistwa

we wszystkich konkurencjach
nasza druyna otrzymaa 3 okazae puchary. Dowdc zwyciskiej druyny jest druh Tomasz
Mazurowski, a wspaniay sukces
wywalczyli druhowie: Przemysaw Pisarski, Micha Kopa,
Piotr Pisarski, Piotr Achramowicz, Piotr Sok, Pawe Packi
i Micha Zglinicki. Gratulujemy
sportowej postawy, sprawnoci
fizycznej i dobrego wyszkolenia
bojowego. Jako zwycizca zawodw powiatowych, OSP Olsztynek bdzie reprezentowaa
powiat olsztyski w przyszorocznych zawodach wojewdzkich.
Prezes OSP Tytz Jerzy

Uczestniczyo kilkanacie osb. Zebralimy

kilka workw mieci
i oczycilimy brzeg
play. Bya mia atmosfera, a na koniec grill dla
uczestnikw sprztania.
Ju po wspomnianej
debacie plaa sprztana
jest co tydzie. Pojawio
si rwnie wicej koszy
na mieci.
Naturalnie, plaa
wymaga
wikszego
zaangaowania, nie tylko osb, ale i rodkw.
Zagroenie stanowi
z pewnoci mocno
wybrakowane pomosty.
W niektrych miejscach
wystaj gwodzie. Podgnie s deski, brak drabinek. Nie tak powinno

to wyglda. W najbliszym czasie bdzie to

nasz kolejny cel. Podobnie jak prace na ciece
wok jeziora. Zaczynamy 13 wrzenia 2013 br.
J rwnie chcemy
oczyci i przede wszystkim sprawi, aby mo-

na byo ni przej.
W inicjatyw zaangauje
si Fundacja Bankowa
im. Leopolda Kronenberga. Z kadym krokiem idzie z nami coraz
wicej osb.
Robert Waraksa

Podczas porzdkowania olsztyneckiej play zebrano kilka workw mieci.

Reklama

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

Strona 9

CO Z HISTORII

Z Woynia na Mazury
Na terenie naszej gminy mieszka kilkadziesit rodzin pochodzcych z Woynia. Przybyli
oni w 1945r. z kilku wiosek (Nowiny, Zastawie, Hurby, Woronucha) w gminie Ludwipol,
powiat kostopolski. Mieszkali na terenach lecych tu przy granicy ze Zwizkiem Radzieckim, za rzek Sucz i std nazwa Zasucze. Na ziemiach tych osiedlio si wiele polskich
rodzin z pnocnego Mazowsza po upadku powstania styczniowego. Zniesienie paszczyzny
i wprowadzenie reformy uwaszczeniowej pozwalao polskim chopom kupi za niewielkie
pienidze gospodarstwa rolne na terenie Woynia.
W powiecie kostopolskim
powstao wiele wiosek i kolonii zamieszkaych przez polskich osadnikw, jednak
wikszo stanowia ludno
ukraiska. Parafia rzymskokatolicka miecia si
w Ludwipolu, gdzie sta
koci pod wezwaniem Najsodszego Serca Pana Jezusa.
Przed wojn godno proboszcza sprawowa ksidz
Bolesaw yliski. Po jego
aresztowaniu i wywiezieniu
na Syberi przez Sowietw
we wrzeniu 1939r., parafi
obj zakonnik Bolesaw
Wojtun. W najgorszym okresie okupacji ojciec Bolesaw
peni wszystkie posugi
kapaskie dla ludnoci polskiej, sterroryzowanej najpierw przez Sowietw, a pniej przez Niemcw i Ukraicw.
Niezwykle tragiczne chwile nadeszy w 1943r. Banderowcy z Ukraiskiej Powstaczej Armii przystpili
do realizacji utworzenia
samostijnej Ukrainy i wymor-

dowania wszystkich obcoplemiecw, gwnie Polakw.

Rok wczeniej hitlerowcy
przy czynnej pomocy policji
ukraiskiej wymordowali
w Ludwipolu ok. tysica
miejscowych ydw. Od
tamtych czasw miasteczko
stao si wyludnione. Wiosn
1943r. w trakcie walk ubowcw z Niemcami Ludwipol
zosta niemal cakowicie
zniszczony. Ukraiscy nacjonalici ju zim 1943r. napadali na pojedyncze osoby
narodowoci polskiej, mordujc je w okrutny sposb.
Wiosn i latem fala zbrodni
rozlaa si na cay Woy.
Polacy ratowali si ucieczk
lub tworzyli samoobron. We
wsi Hurby mieszkay 22
rodziny polskie i 29 rodzin
Ukraicw. Polacy i Ukraicy yli zgodnie, a nawet przyjacielsko. Wiosn 1943 r.
upowcy zamordowali kilka
osb ze wsi Hurby. Od tego
czasu Polacy yli w cigym
strachu, cz rodzin ukrywaa si na noc poza domem.

Pomnik na cmentarzu w Moczulance ku czci zamordowanych Polakw z Nowin.

Strona 10

onierze polskiej samoobrony z Huty Starej

28 maja 1943r. ssiad Ukrainiec ostrzeg Polakw, e
upowcy zamierzaj ich
wymordowa. W ostatniej
chwili wikszo rodzin polskich ucieka do Huty Starej.
Pozostaych we wsi Polakw
wymordowano, a wszystkie
polskie zagrody zostay spalone. Ze wsi Hurby uratowaa
si m.in. rodzina Wieczorkw.
Na lewym brzegu rzeki
Sucz, niedaleko Ludwipola,
rozcigaa si dua polska
kolonia Zastawie. W obliczu
ukraiskiego zagroenia prbowano stworzy tutaj samoobron, ale bezskutecznie.
Wikszo Polakw uwaaa,
e Ukraicy nie maj powodu
ich mordowa. Pod koniec
czerwca 1943 r. upowcy otoczyli koloni i przystpili do
wyrzynania ludnoci polskiej.
Znaczna cz ucieka, ale
i tak Ukraicy zamordowali
83 osoby i spalili 115 budynkw mieszkalnych. Ci, ktrzy
uratowali si z tego pogromu
znaleli schronienie na Zasuczu w Hucie Starej.
Wie Nowiny leaa na
prawym brzegu rzeki Sucz.
Mieszkao w niej kilkanacie

polskich rodzin. Na przeomie lutego i marca 1943 r.

zorganizowano oddzia samoobrony pod dowdztwem
plutonowego Stanisawa Witkowskiego. 30 kwietnia
1943r. upowcy napadli na
wie, ale czonkowie samoobrony odparli atak. W walce
zgin Antoni ukasik,
a ciko rani zostali Micha
Draszek i Adam Woniak.
Ukraicy zamordowali trzy
osoby z rodziny Draszkw:
Bolesawa, Jana i ukasza.
Pod koniec maja (30 lub 31)
upowcy ponownie napadli na
Nowiny i zamordowali kilkanacie osb, w tym Stanisawa widerskiego i jego on
Jadwig. Przeraeni mieszkacy opucili wie, uciekajc do Huty Starej.
Ju w lutym 1943 r. na
Zasuczu zaczy si samorzutnie organizowa komitety
samoobrony. Gwn baz
staa si dua wie Huta
Stara. Na czele polskiej
samoobrony stan porucznik
Leon Osiecki, przedwojenny
oficer KOP-u z Ludwipola.
Oddzia liczy ponad 100
modych mczyzn. Cz
jego skadu stale stacjonowa-

autor Bogumi Kuniewski

a w Hucie Starej, pozostali

uczestniczyli w nocnych wartach. Wczajc okoliczne
wioski, powsta tu cay rejon
samoobrony, gdzie znalaza
schronienie ludno polska
uciekajca przed banderowcami. W rejonie tym powstay te bazy partyzantki polskiej i radzieckiej. Dawao to
szans na skuteczn obron.
Do Huty Starej uciekali
wszyscy Polacy z caego
Zasucza. Latem 1943 r. zgromadzio si tutaj ok. 10 tysicy ludzi. Wszystkim uchodcom yo si bardzo ciko.
Brakowao ywnoci, odziey, soli oraz myda. Uchodcy z wielu wiosek uciekli bez
adnego dobytku, dzielono
si z nimi zapasami innych.
Ludzie spali w stodoach
i sadach. Organizowano
wyprawy po ywno do
opuszczonych polskich wiosek, ale take rekwirowano
bydo i ywno w majtkach
administrowanych przez
Niemcw oraz z wiosek
ukraiskich. ycie w cigym
stanie oblenia stao si
niezwykle cikie. Wskutek
przeludnienia, niedoywienia
i zych warunkw sanitarnych
szerzyy si rne choroby
w tym szczeglnie grony
tyfus.
Ukraiscy nacjonalici
wielokrotnie prbowali rozbi samoobron i wymordowa Polakw. Na pocztku
czerwca zaatakowali Hut,
ale dziki pomocy partyzantki sowieckiej atak zosta
odparty. W poowie sierpnia
do Huty przyby oddzia AK
pod dowdztwem porucznika
Wadysawa Kochaskiego.
Oddzia ten liczy ok. 200
ludzi i razem z ochotnikami
siy samoobrony wzrosy do
ponad 500 osb. Polakw
wspieraa te partyzantka
sowiecka oraz oddziay niemieckie ze wsi Bystrzyce,
w ktrych suyli lzacy.
Jesieni 1943r. akowcy zbudowali w lesie obz z ziemiankami na okres zimy.
Cay teren Zasucza by
obstawiony placwkami
patrolowymi. Pluton AK
w Nowinach broni przepra-

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

wy przez rzek Sucz. Rankiem 16 listopada 1943 r.

oddziay UPA w sile ok. 1200
ludzi uderzyy na baz polskiej samoobrony w Hucie
Starej. W cikich walkach
trwajcych od witu do koca
dnia udao si rozbi atakujcych upowcw i, dziki niespodziewanej pomocy partyzantw sowieckich, zada im
due straty wynoszce ok.
100 zabitych i rannych. Zdobyto te znaczne iloci broni,
ywnoci i taborw. Mimo
ogromnych trudnoci, zagroe i poniesionych ofiar ludno polska w rejonie Huty
Starej przetrzymaa wcieke
ataki banderowcw do czasu
zajcia tych terenw przez
Armi Czerwon w styczniu
1944r. Miesic wczeniej
specjalny oddzia sowieckiej
partyzantki
podstpnie
porwa cae dowdztwo
oddziau AK, wraz z porucznikiem Kochaskim. Podczas
tej akcji kilku onierzy z otoczenia dowdcy zostao zabitych, a bohaterski porucznik
Kochaski trafi do wizienia
na ubiance w Moskwie.
Ponowne wkroczenie
wojsk radzieckich nie przerwao morderczych atakw
UPA na ludno polsk.
Nadal mordowano ludno
cywiln oraz atakowano
przedstawicieli
wadzy
sowieckiej. Rosjanie powoali
w Hucie Starej tzw. Istriebitielnyj Batalion, w ktrym
suyo 35 miejscowych modych Polakw. Oddzia ten
cae dnie i noce objeda
okolice, ochraniajc ludno
polsk przed ukraiskimi
bandytami. Nie zawsze
zdyli. W marcu 1944r. upowcy zebrali we wsi Medwedwka ludno polsk uratowan z pogromu, ktra
powrcia na swoje gospodarstwa. Ponad 80 osb
zapdzono do stodoy i ywcem spalono. Zacieko
Ukraicw w mordowaniu
Polakw nie miaa granic.
Po ustabilizowaniu si
wadzy radzieckiej mieszkacy Nowin wrcili do swoich
domw, ktre nie zostay spalone. Pozostali uciekinierzy
nadal przebywali w Hucie
Starej i okolicznych wsiach,
gdy nie mieli dokd wraca.
Placwki wartownicze byy
nadal wystawiane, kady
dorosy mczyzna posiada
bro paln. Pocztkowo banderowcy byli mao aktywni,
ale pniej znowu rozwinli
swoj dziaalno. Zaczli
nawet napada na radzieckie
konwoje jedce do powiatu
w Kostopolu. Ludno polska
ya w cigym zagroeniu

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

i ze strony wciekych
Ukraicw i ze strony wadzy
sowieckiej. Jedni i drudzy
chcieli pozby si Polakw.
Ukraicy dyli do cakowitego wymordowania swoich
ssiadw, Sowieci zaplanowali masowe przesiedlenia,
tzw. repatriacj na dawne ziemie niemieckie.
Na pocztku 1945r. przybyli tu przedstawiciele Polskiego Komitetu Wyzwolenia
Narodowego i namawiali na
wyjazd do nowej Polski.
Zmasakrowana przez Ukraicw ludno polska
z Woynia nie miaa innego
wyjcia, jak z ogromnym
blem opuci rodzinne strony, swoje ukochane Kresy.
Po zapisaniu si na wyjazd
rodzina musiaa czeka ok.
trzech tygodni na karty ewakuacyjne, ktre wystawiano
w powiatowym miasteczku
Kostopol. Wadze radzieckie
pozwalay zabra jednego
konia, jedn krow, podstawowy sprzt rolniczy, sprzt
gospodarstwa domowego
i zapasy ywnoci. Straszono,
e jak kto wemie wicej, to
wszystko straci na granicy.
Po otrzymaniu karty ewakuacyjnej rodziny z dobytkiem
zbieray si w Maczulance,
skd kolejk wskotorow
byy dowoone na stacj
w Rokitnie. Tutaj formowano
transport zoony z wagonw
krytych dla ludzi i zwierzt
oraz platform na sprzt rolniczy. W czasie przejazdu
z Maczulanki do Rokitna
banderowcy kilka razy
ostrzeliwali pocig, a ochrona
odpowiadaa ogniem z broni
maszynowej. Nawet w momencie wyjazdu Ukraicy
robili wszystko eby wymordowa Polakw. W Rokitnie
formowano transport przez
kilka dni. W tym czasie
ludzie koczowali w poydowskich domach pilnujc dobytku i zwierzt. Takie oczekiwanie trwao wiele dni, gdy
pierwszestwo miay pocigi
jadce z zachodu, zaadowane
upami wojennymi oraz transporty wojskowe. Po kilku
dniach oczekiwania podstawione zostay wagony towarowe. Zaadunek trwa wiele
godzin, wreszcie dugi skad
wagonw ruszy na zachd,
a pniej na pnoc. Pocig
czsto zatrzymywano, przepuszczajc transporty wojskowe. Na granicy dosy
szybko sprawdzono karty
ewakuacyjne, a dziki sporemu haraczowi w postaci
miodu, bimbru, kiebasy
i pienidzy nie czyniono adnych przeszkd. Z Brzecia
nad Bugiem pocig ruszy

w kierunku Warszawy. Po
drodze wida byo straszliwie
zniszczone miasto stolica
Polski leaa w gruzach.
Z Warszawy skierowano
si na pnoc, do dawnych
Prus Wschodnich. Wszdzie
byy widoczne lady niedawnych walk oraz celowych
zniszcze dokonywanych
przez onierzy radzieckich.
Bogate niegdy i dobrze
zagospodarowane ziemie niemieckie przedstawiay tragiczny obraz wojennego
bestialstwa, czy wrcz szale-

stwa. W nocy repatrianci

dojechali do Olsztyna rwnie mocno zniszczonego
przez Sowietw. Tutaj zbuntowali si i nie chcieli wyadowywa swojego dobytku
w niemieckim miecie.
W kartach ewakuacyjnych
wpisano jako punkt docelowy
powiat Hrubieszw w wojewdztwie lubelskim i tam
chcieli jecha. Po interwencji
u przedstawiciela Pastwowego Urzdu Repatriacyjnego (PUR) pocig skierowano
do Iawy. Po kilku godzinach

jazdy
zatrzymano
si
w Nidzicy i tutaj, mimo
oporu, wyadowano przybyszy z Woynia. Kada rodzina
miaa wybra sobie opuszczone gospodarstwo. Ludzie
organizowali si w grupy,
eby atwiej byo szuka wolnych gospodarstw. Wioski
byy mocno zniszczone,
a domy ograbione ze wszystkiego. Po tygodniu przesiedlecy samowolnie przeprowadzili si do wioski Mispelsee, pniej nazywanej Iniowo, a obecnie Jemioowo
w gminie Olsztynek. Zajli
tutaj w miar bogate gospodarstwa, ktrych niemieccy
waciciele uciekli zim
przed Armi Czerwon. Koo
historii zamkno si.
Wypdzeni w bestialski sposb przez ssiadw Ukraicw i wadz radzieck
Woyniacy musieli opuci
swoj ojcowizn na Kresach.
Zamieszkali na ziemi poniemieckiej, skd te wypdzono
jej dawnych gospodarzy.
B. Kuniewski

Inscenizacja historyczna

Pogranicze '39
Muzeum II Wojny wiatowej w Gdasku zaprasza do udziau w edukacyjnej inscenizacji historycznej Pogranicze '39, ktra odbdzie si
w niedziel 8 wrzenia 2013 r. w Olsztynku na terenie Muzeum Budownictwa Ludowego - Park Etnograficzny.
Inscenizacja bdzie nawizywaa do
wydarze, jakie rozegray si na ziemiach
polskich w pierwszych dniach po wybuchu
II wojny wiatowej. Tem historycznym
bd walki stoczone przez Armi Modlin
midzy 1 a 4 wrzenia 1939 r. oraz sytuacja
na pograniczu ziem nalecych do II Rzeczpospolitej i III Rzeszy. Inscenizacja Pogranicze 39 ma charakter edukacyjny i jej
celem jest przekazanie wiedzy historycznej
oraz zobrazowanie sytuacji w Polsce tu po
wybuchu wojny.
W projekcie udzia wemie ok. 200
rekonstruktorw, ktrym skansen w Olsztynku, lecy przed II wojn wiatow na
terenie III Rzeszy, posuy za sceneri do
mniejszych inscenizacji i prezentowania
dioram tematycznych. Wanym prezentowanym wtkiem bdzie los polskiej ludnoci cywilnej, zmuszonej do opuszczenia swoich domw w pierwszych dniach
wrzenia.
Muzeum II Wojny wiatowej przygotowao wyjtkow formu inscenizacji
i zaaranowanie terenu, ktre pozwol na
samodzielne poruszanie si widzw po
miejscu odtwarzanych dziaa wojennych.
Dziki temu uczestnicy bd mogli przenie si niemal w sam rodek wydarze

rozgrywajcych si na ziemiach polskich

w pierwszych dniach II wojny wiatowej.
Program inscenizacji zosta przygotowany
dla rodzin z dziemi.
Obszar skansenu w Olsztynku, zajmujcy ponad 60 hektarw, zostanie zaaranowany na polsk wiosk zajmowan przez
wojska niemieckie. Oprcz militarnych
potyczek uczestnicy zobacz jak wygldaa
praca Przysposobienia Wojskowego Kobiet
oraz sub medycznych.
Nie zabraknie rwnie atrakcji dla mionikw pojazdw militarnych z epoki. Bd
mieli okazj zobaczy repliki pojazdw
bdcych na wyposaeniu armii niemieckiej: czog PzKpfwII, samochd opancerzony SdKfz222, o nazwie wasnej Gretchen,
samochd opancerzony Kfz13, samochody
ciarowe Mercedes i Peugeot oraz motocykle. Walczcych po stronie polskiej bd
wspieray 3 samochody pancerne wz.34
Atrakcj bdzie rwnie prezentacja filmowych materiaw dokumentalnych
w kinie polowym.
Zapraszamy w godzinach 10.00- 15.30.
Partner strategiczny:
Muzeum Budownictwa Ludowego - Park
Etnograficzny w Olsztynku

Strona 11

wspomnienia z wakacji

Kartki z podry po Bakanach

Bakany region chtnie odwiedzany przez obcokrajowcw, w tym Polakw, moe rzadziej Bonia (traktowana jako kraj tranzytowy do Czarnogry), Serbia i Albania (obawy
przed nieznanym, raczej stereotypy), ale ju tumnie Czarnogra. To miejsca, ktre nas
kusiy podczas wypraw do Chorwacji (te niemiosiernie obleganej przez turystw).
Cel Czarnogra, ale jak to bywa,
uleg on modyfikacji, bo jak przez
Boni mign i nic nie zobaczy,
a jak ju by w Czarnogrze, to moe
wybra si do Albanii, w kocu ta tu
za rubie.
Zaczlimy od ustalania trasy, tych
jest sporo do wyboru. Autostrady
odpaday atrakcje poza nimi. Po
przejrzeniu map, internetu i przewodnikw, ustalamy w kocu sami bardziej skomplikowan i wymagajc,
ale w wikszoci mniej oblegan. Polsk, Sowacj i Wgry mijamy szybko
i bez problemw. Krtki nocleg
i docieramy do Boni. Tu, a take
w Czarnogrze ( oprcz tunelu na trasie Podgorica Sutomore 2,5 euro)
i Albanii przejazd drogami jest bezpatny. Trasa prowadzi przez Sarajewo (Bonia), Podgoric (Czarnogra)
do Albanii; z powrotem wybrzeem
Czarnogry do Dubrownika, a tam do
Boni i powrt przez Mostar do
kraju.

Bonia i Hercegowina
Przekraczamy granic chorwacko
boniack we wschodniej czci tej
drugiej i pierwsze zaskoczenie.
Bonia to wielka budowa, buduje si
duo, z rozmachem, willa przy willi
w bizantyjskim stylu, czsto niedokoczone (to obrazek typowy dla
wszystkich byych republik jugosowiaskich). W kraju panuje wielkie
bezrobocie (oficjalnie 40%), wielu
Boniakw pracuje w ssiedniej Czarnogrze (ta maleka, ale oblegana
przez turystw) i w krajach Unii.
Mimo bliskiego ssiedztwa z Serbi,
to wida tu wyranie w architekturze
wpywy tureckie; w kadej najmniejszej wiosce wznosi si minaret nad
niewielkim meczetem (w kocu
w Boni dominujcym wyznaniem
jest islam). S to nowe witynie, bo
prawie wszystkie zostay zniszczone
podczas wojny 1993 95.
Gwne drogi dobre (czsto lepsze
ni w Polsce), chocia wymagaj
ostronej jazdy, szczeglnie w grach
ostre zakrty, serpentyny. Nocleg
w maym hoteliku w grach i docieramy do Sarajewa niewielkiej stolicy
tego piknego kraju. Sarajewo to
esencja kultur, stylw; dominuje
oczywicie turecka (z przyczyn historycznych, czasy osmaskie). Miasto
rozparo si na stokach gr, ciasne,
nieco chaotyczne, ale pene uroku.
W Boni warto zobaczy mniejsze
miasta niewtpliwie ciekawymi
miejscami s: Travnik, Mostar (niedaleko Blagaj), Jajce i Banja Luka (to
ju Hercegowina w zachodniej czci
kraju). Co warto w nich zwiedzi,
mona przeczyta w przewodnikach,

Strona 12

Jadc obrzeami Mostaru trudno nie

zauway cigncych si kilometrami
nowych cmentarzy tysice biaych
pomnikw, niedajcych zapomnie
o masowych zbrodniach dokonanych
podczas wojny w latach 90 tych.
Polecamy przede wszystkim cuda
natury, jest ich wiele, bo kraj przecinaj pasma Gr Dynarskich. Wraenie robi wodospady (tych kilka
w czci wschodniej) - najbardziej
znane Kravica, tu przy poudniowej
granicy z Chorwacj (lepiej dojecha
od strony Boni skrci w lewo
w Capljinie, kilka kilometrw od
gwnej drogi do Mostaru), jaskinie,
kaniony. Ta droga jest szczeglnie
malownicza w naszym przypadku
powrotna. Warto przyglda si znakom, te informuj o atrakcjach, ale tu
docieraj tylko przypadkowi podrnicy. W Jablanicy nocujemy
w prawie pustym, duym hotelu o tej
samej nazwie; w recepcji pan na
oko przelicza koszt noclegu w euro,
a nastpnie zamyka go na noc
z nami w rodku. Rano wybieramy
drog na Banja Luk i wygrana (!),
niezwykle urozmaicony krajobraz,
zatrzymujemy si w kanionie Jeziora
Jablanica; jezioro jest niezwykle dugie i cignie si wiele kilometrw
wzdu drogi Jablanica Sarajewo,
my jednak konsekwentnie brniemy na
pnocny zachd Boni do Parku Plivsko Jezero, skrcamy w lewo
w miejscowoci Jajce, dalej na zachd
znowu wzdu jeziora, potem ryzykowna droga do wielkiego wodospadu Plivsko trzeba koniecznie zobaczy ! Unikamy noclegw w miastach
( o ile to moliwe), wybieramy hostele/motele w osadach, ceny rne,
zalecamy jednak pacenie w lokalnej
walucie lub tam, gdzie moliwe,
kart. Boniacy, ale te mieszkacy
Czarnogry i Albanii, maj nieznony
zwyczaj zaokrglania cen w euro,

Most na rzece Tara /Czarnogra/

oczywicie w gr. O ile w Boni

i Albanii mona to jeszcze zrozumie,
maj wasn walut, to zupenie nie
do zaakceptowania w Czarnogrze,
ktra nie jest w Unii, a obowizuje
tam euro. Radz przelicza reszt
(Czarnogra), bo mona straci
cakiem sporo gotwki.

Czarnogra
Docieramy do niej tras przez
Sarajewo. Zbliamy si do granicy
i tu niespodzianka, oznakowanie
drogi na mapie nabiera zupenie
nowego wymiaru w terenie, bo oto im
bliej granicy tras Eile (a podrujemy w wysokich partiach gr),
tym wicej znakw ostrzegajcych
o jej zweniu. Kiedy ju mylimy, e
osignlimy ekstremum, nagle ostry
zakrt, brak asfaltu i ledwo miecimy
si w jej granicach, a w naszym kierunku zmierza ciarwka. Wybieramy drog do Podgoricy (stolica),
ktra w Internecie opisywana jest
jako trudna i niebezpieczna, my jej
tak nie oceniamy. Jedziemy niezwykle uroczym kanionem sztucznego
jeziora Pivsko; jest to najduszy tego
typu zbiornik w tym regionie, otoczony stromymi grskimi zboczami.
Trasa prowadzi tunelami, jest krta,
ale bezpieczna. Zbaczamy z drogi
i trafiamy wysoko w grach do
najwitszego miejsca Czarnogry klasztoru Ostrog, troch pielgrzymw, zwiedzamy obiekt i dalej
w drog.
Docieramy do rodkowego
wybrzea tego malekiego kraju
(Sutomore tu nocleg u wacicieli
willi). Niestety, ju na pocztku rozczarowanie tumy turystw, pena
komercjalizacja ycia, no i, niestety,
mieci. Czarnogra nie jest ju tak
tania i dzika, jak jeszcze kilka lat
temu, za to na pewno atrakcyjna pod
wzgldem geograficznym i historycz-

Kotor /Czarnogra/
nym. Mieszkacy s towarzyscy,
chtnie rozmawiaj o relacjach
midzy mieszkacami byej Jugosawii; przyznam, e czuam si niezrcznie podczas rozmowy z jednym
Serbem (tych mnstwo w Czarnogrze, pracujcych czy wypoczywajcych), ocenia on pozycj Polski
w Unii, krytykujc zmienno
naszych sojuszy politycznych, a zna
niele sytuacj w naszym kraju.
Szukamy spokojnego miejsca do
kpieli, niestety trudno znale je
w okolicy (na plaach tumy), udajemy si na poudnie i tu ju lepiej
kilka kilometrw od Ulcinij, miasteczka popularnego wrd polskich
turystw, 20 km od Albanii - plaa
Valdanos, pooona w zatoce o tej
samej nazwie; ostre klify dodaj jej
atrakcyjnoci. Do niej dojedamy
drog przez gaj oliwny, majcy
w naszej ocenie ponad 1000 lat. To
wany region produkujcy oliw.
Na pewno warto zobaczy Stare
Grady w Kotorze, Budvie czy Barze
ich histori mona pozna w przewodnikach. My szukamy jednak
mniej zaludnionych, ale te wartych
zobaczenia miejsc; oddalamy si od
wybrzea jadc w gb kraju (np.
grska trasa Petrovec Virpazar Bar), tam serpentynami docieramy do
starych monastyrw. Nie ma tu turystw, jest cicho, spokojnie, podr
w czasie - wikszo tych zabytkw
pochodzi ze redniowiecza.
Durmitor to nastpna grska atrakcja, wysokie gry, a w dole kanion
rzeki Tara, dugi, przepa sigajca
w najgbszym miejscu 1300 metrw.
Chocia droga krta, to bezpieczna,
szeroka, momentami gsto od samochodw. Dotarlimy do jednego z najwyszych mostw w Europie, mostu
w okolicy Durdevicy, tam sporo turystw, kilkanacie osb przygotowywao si do raftingu.
Kusi nas Jezioro Szkoderskie, najwiksza naturalna atrakcja poudniowej Czarnogry. Obawy, e trasa
wok niego moe by oblegana przez
turystw, nie sprawdziy si, droga
trudna, wymagajca wyostrzenia
zmysw, serpentyna goni serpentyn,

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

ostre podjazdy i zjazdy - najlepiej

oddaje to rozmowa ze spotkanymi Polakami, ktrzy zaczli podr z drugiej strony (agodniejsze
zbocza). Zapytani, jak dalej, czy
te tak ostro, odpowiedzielimy
zgodnie z prawd, e to dopiero
preludium, emocji na twarzach
nie da si opisa. Nie skusi nas
rejs po jeziorze, koszt atrakcji
30/60 euro od osoby; zdecydowanie polecamy podr powysz tras, bo z gry widoki
robi wraenie.
Wczenie rano kierunek
Albania.

Albania
Na granicy w Sukobinie kolejka, ale szybko topnieje. Rozpoczynamy wypraw od Szkoderu,
miasta pooonego 20 km od granicy. Po drodze (cakiem przyzwoitej) przechadzaj si osioki,
psy, a nawet niewielkie wie.
W oddali zauwaamy sawne
bunkry wybudowane w latach 60
tych, utrwalamy je na zdjciach.
W Albanii wszdzie wida prace
budowlane, mam wraenie, e
spontaniczne, czasem zrywami...
na miar obecnych moliwoci...
ale za to tempo jest imponujce.
W wielkim skwarze zwiedzamy twierdz Rozafa niezapomniana panorama miasta, widok
na dwie okalajce je rzeki.
W samym miecie zaspakajamy
gd w lokalnej knajpce, gdzie
zamawiamy jagnicin i dodatki.
Przyznam, e troch obawiaam
si Albanii, po przeczytaniu

informacji w internecie. Nie

potwierdzamy adnej z nich, no
moe oprcz jednej, o ktrej
pisaam dziwny kurs euro.
Powtrz warto mie lokaln
walut, my jej nie mielimy,
a waciciel tawerny nie mg
wyda reszty w euro, wic sam
pojecha na skuterze do banku
rozmieni pienidze. Gocie
lokalu (sami panowie) artowali,
e moemy poegna si
z gotwk. Nic z tych rzeczy,
caa przygoda skoczya si
pomylnie, no ale gospodarz,
oczywicie !, zaokrgli rachunek
z 9 do 10 euro. Spacer po Szkoderze w prawie 40 stopniowym
upale nie nalea do przyjemnych, a obiekty sakralne, w tym
wielki meczet wybudowany
w symbiozie muzumanw, prawosawnych i katolikw oraz
katedra byy zamknite do wieczora.
Powiedzmy sobie szczerze Albania nie jest dla kadego.
Albania to czsto brud, kurz,
bieda, baagan, niedokoczone
budowy i mieci na play. To
brak szlaku w grach, czasem
dziurawe drogi (te boczne), nielegalne wysypiska i niezabezpieczone urwiska. Nie pisz tego po
to, eby kogo zniechci. Mnie
si w Albanii bardzo podobao
s tu pikne gry na pnocny
wschd od Szkoderu (chocia
trasa nieraz przyspieszya bicie
serca), czyste, ciepe morze,
cudowne plae (Durres) i ciekawe zabytki (Kruja zamek,

meczet, Durres amfiteatr,

Forum Romanum, meczet, wiea
wenecka, Tirana stolica z melanem architektonicznym). Nie
dotarlimy na poudnie, ktre synie z lokalnych atrakcji. Turystw z zagranicy jest niewielu.
Dla mnie to zaleta. Zapewniamy,
e jest bezpiecznie. Albaczycy
s niezwykle przychylni, pomocni, rozmowni, znajomo niemieckiego czy angielskiego
wskazana. Ani razu nie mielimy
osobistego kontaktu z policj,
mimo e kontrola prdkoci jest
tu powszechna (we wszystkich
odwiedzanych krajach jest
podobnie). Po prostu trzeba przestrzega przepisw; uwaga!
Naley uwanie przyglda si
znakom drogowym, GPS nie
zawsze jest pomocny.
A gastronomia ? Lokalnym
odpowiednikiem naszych fastfoodw s byrektore - budki
wyspecjalizowane w produkcji
bardzo smacznych i sytych burkw (popularne na caych Bakanach). Burek to rodzaj ciasta
francuskiego z farszem, mona
go kupi nawet za 30 lekw!
Najbardziej popularne s: z misem, z serem i ze szpinakiem.
ycie tu pynie powoli, nikomu
si nie spieszy, ulice miast puste,
w kawiarni sami mczyni,
pijcy lokaln kaw i zaatwiajcy jakie interesy. Dopiero wieczorami masa ludzka wylewa si
na ulice.
Baza noclegowa dostpna ju
w wielu miejscach, ale wymaga

Meczet. Szkoder /Albania/

jeszcze poprawy, cenyno c, tu wida wyran
ch zarobku, koszt jednej doby za dwuosobowy
pokj w lipcu porwnywalny z Boni i Czarnogr od 20 do 35 euro. Zwiedzanie Albanii jest
przyjemniejsze jesieni chodniej i taszy nocleg.
Koczymy nasz 2,5 tygodniow wypraw
wracamy wybrzeem Czarnogry do Dubrownika,
a stamtd przez zachodni Boni do kraju. Samochd spisa si doskonale, najtasze paliwo
w Boni i Albanii (my tankowalimy LPG,
r. 2,40 z). Na pewno trzeba powici wicej
czasu na Albani, na poudniu jest mnstwo miejsc
do zwiedzenia, wic pomylimy o nastpnej
wyprawie uwzgldniajc inna tras.
Magdalena Rudnicka /fot. Andrzej Rudnicki

Olsztynecki "Last Whisper" nagrodzony w Ktrzynie

Mi niespodziank sprawi olsztynecki zesp rockowy Last
Whisper podczas VI Oglnopolskiego Przegldu Zespow Rockowych Konfrontacje w Ktrzynie.
17 sierpnia, pojawili si na scenie
piknie pooonego nad jeziorkiem
amfiteatru i podbili serca zwolennikw
mocnego uderzenia, ale rwnie i jury.
Zajli 3 miejsce, co byo duym sukcesem, poniewa w Konfrontacjach
wziy udzia mocno zrnicowane
wiekowo i warsztatowo zespoy
z rnych stron Polski. Naley doda,
e to by dopiero czwarty publiczny
wystp tego zespou. Last Whisper
dziaa przy olsztyneckim MDK-u

dopiero od kilku miesicy. Obecny

skad to: Krzysztof Fieducik (gitara solowa, wokal), Daniel Hawryluk
z Dywit (gitara), Baej Obrbski
(gitara basowa) i Janek Nawacki (perkusja).
Organizatorem przegldu byo
Ktrzyskie Centrum Kultury.
Gratulujemy czonkom zespou,
yczc dalszych sukcesw na scenie
muzycznej.
SGP

N A W E SO O
RANKINg

PROBA

W rankingu bada spoecznego zaufania

Najnisze (o zgrozo) ma ZUS notowania.
Wyprzedzaj go, jak gosz rda nieanonimowe,
Armia Czerwona i komisy samochodowe.

M prosi pozwl mi ono kochana,

e pogram z koleg w karty do rana.
ona odpowiada a graj mu drogi,
Czy ja ci w domu trzymam za rogi?

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

RYTuA
Pragnc si winem rozkoszowa
Butelk naley odkorkowa.
Czynno ta jest - a primo
Odetchn po otwarciu musi wino.
Lecz gdy oddechu wina nie czujemy,
To wtedy je usta-usta prbujemy.

autor Czesaw Kazimierz Bandzwoek

Strona 13

Wpleceni w histori Stefania i Jan Bondarukowie

Cz. III

Nie lubi pracy na wieczniku

PAN JAN: Nie lubi

pracy na wieczniku,
a moje ycie tak si potoczyo, e przez nastpnych kilkadziesit lat peniem do
eksponowan funkcj zawodow. Dokadnie 8 padziernika 1956 roku objem stanowisko dyrektora Liceum
Oglnoksztaccego w Olsztynku. Powstao ono dziki
staraniom niejakiego pana
Nowickiego, prawnika,
pochodzcego z Warszawy.
Po wojnie na pewien czas
z on osiedli si w Olsztynku i dlatego zaleao mu na
powstaniu u nas liceum. To
on przygotowa podwaliny
prawne pod istnienie placwki. Miaem 29 lat, a caa
kadra pedagogiczna to byli
moi rwienicy i chyba tylko
dziki temu udao nam si
tak wiele stworzy, gdy
w sensie dosownym zaczynalimy waciwie od zera.
Pracowao si lepiej ni
teraz, kiedy midzy nauczycielami jest taka dua rozbieno wieku. czyy nas
stosunki prawdziwie koleeskie. Panowaa yczliwo
i bezinteresowno. Nauczyciele pracowali z wielkim
oddaniem i pasj. Czsto po
lekcjach pomagali uczniom
sabszym, albo chodzili do
nich do domu, jeli ktry by
na przykad chory.
eby moga w ogle
powsta ta szkoa, ze Szkoy

Jan Bondaruk (1953 r.)

Podstawowej w Olsztynku,
mieszczcej si w budynku
dzisiejszego gimnazjum,
przysano nam po jednej klasie z kadego rocznika, a do
sidmej klasy. Oczywicie,
przydzielono nam wielu najgorszych uczniw, wic na
pocztku byo troch kopotw wychowawczych, ale
z czasem si to unormowao.
Wtedy modzie w ogle
bya bardziej zdyscyplinowana. Do pierwszej klasy
liceum nabr odby si ju
normalnie.
Do Olsztynka przyjechaem po dowiadczeniach
nauczyciela w szkole oficerskiej, dlatego udawao mi si
raczej zapanowa nad dyscyplin, zarwno wrd
nauczycieli, jak i uczniw,
ale chyba i jedni i drudzy
zbytnio nie narzekali. Jeli
za chodzi o nauk, to uwa-

aem, e trzeba pomc tym,

ktrzy chc si uczy, a tym
najsabszym pozwoli przej
do nastpnej klasy. Dla nich
byem agodny, jednak cisza
na lekcji musiaa by.
Kiedy, mimo wszystko,
atwiej byo uczy. Nauczyciel mia autorytet, powaanie, chocia by bardzo sabo
opacany, mia najnisze
stawki w porwnaniu z innymi urzdnikami pastwowymi. Etatowa liczba godzin
rnia si w zalenoci od
nauczanego przedmiotu. Najmniej, bo 21 godzin, mieli
polonici, matematycy i fizycy. Nieco wicej, 23 godziny
przydzielano nauczycielom
historii, biologii , geografii,
a 27 godzin muzyki, plastyki, wychowania fizycznego.
Oczywicie, wszyscy pracowali sze dni w tygodniu.
Niewiele wiem o dzisiejszej
owiacie, ale na pewno te
cige zmiany, kolejne papiery do uzupenienia, nie su
ani uczniom, ani nauczycielom.
PANI STEFANIA: Suchali go i nauczyciele,
i uczniowie. Budzi respekt
i by szanowany.
Ja natomiast przez
pierwsze lata pracowaam
w bibliotece. To chyba wtedy
po lekcjach prowadziam dla
chtnych uczniw zajcia
kulturalne. piewalimy
ukraiskie dumki, ale i pol-

Studniwka uczniw Liceum Oglnoksztaccego w Olsztynku (1963 r.)

Strona 14

skie piosenki ludowe. Zaoyam zesp wokalno

taneczny, ktry swoimi
wystpami zyska du popularno. Wystawialimy rwnie prawdziwe sztuki
teatralne, inscenizowalimy
fragmenty znanych utworw
literackich. To si modziey
bardzo podobao, pracowaa
z zapaem, a publiczne
wystpy budziy ogromne
emocje. Ludzie przychodzili
caymi rodzinami. Prawd te
jest, e i rozrywek wtedy nie
byo za wiele. Nieliczni mieli
radio, a telewizory dopiero
si pojawiay.
Kiedy liceum oddzielio
si od szkoy podstawowej,
musieli z niego odej
nauczyciele z niepenymi
kwalifikacjami. Wtedy na
kilka lat przeszam na stanowisko dyrektora Szkoy Podstawowej przy Szpitalu
Rehabilitacyjnym w Ameryce. A pniej zaczy pojawia si ju problemy ze
zdrowiem
PAN JAN: Z tamtych lat
doskonale pamitam doktora
Feliksa Klikowicza, gdy by
naszym szkolnym lekarzem
i bardzo pilnowa, aby kade
dziecko pio tran, co zreszt
nie wszystkim odpowiadao.
To by przystojny mczyzna, wysoki, barczysty, ale
przede wszystkim wspaniay
czowiek i lekarz, niezmiernie pracowity. W Sudwie

Na podstawie wywiadu
ze Stefani i Janem
Bondarukami opracowaa
Henryka ebrowska

mia mae gospodarstwo

rolne, ktre sam uprawia
ora, sia
Wracajc jednak do naszego pierwszego kontaktu ze
szko, to musz powiedzie,
e budynek by zdewastowany, nieprzystosowany do prowadzenia zaj, a przecie trwa ju rok szkolny.
Wczeniej w zamku miecia
si szkoa krawiecka, ale
przeniesiono j do Bartoszyc
z racji braku zakadw krawieckich w okolicy. Dlatego
budynek przez jaki czas by
opuszczony, bez nadzoru.
Suy jako lokum dla troch
szemranego towarzystwa.
Lata 50-te w owiacie to
szkoa 11-letnia, 7 + 4, czyli
poczenie szkoy podstawowej i liceum. Klasy byy
przeadowane, zwykle z 40
uczniami, co nie miao absolutnie wpywu na poziom
nauczania. Stawiano im
wysokie wymagania, zarwno pod wzgldem dydaktycznym, jak i wychowawczym.
W 1956 roku z 40 uczniw
klasy maturalnej egzamin
dojrzaoci zdao zaledwie
13 osb! Przez kolejne lata
od liceum stopniowo oddzielano szko podstawow
i w efekcie w caoci znowu
doczono j do istniejcej
szkoy przy ulicy Grnej
(gmach dzisiejszego gimnazjum). W zamku za, obok
liceum, od tej pory funkcjonowaa zasadnicza szkoa
zawodowa. Stan taki trwa do
1974 roku, kiedy to nastpio
otwarcie Zbiorczej Szkoy
Gminnej przy ulicy Ostrdzkiej i nasze liceum ponownie
poczyo si ze szko podstawow, na siedem dugich
lat. Od pocztku istnienia
liceum peniem funkcj jego
dyrektora, a w latach od 1974
do 1981 byem rwnie
zastpc Gminnego Dyrektora Szk d/s dydaktycznych.
W 1981 roku liceum ostatecznie oddzielio si od
Zbiorczej Szkoy Gminnej.
Jeszcze przez dwa lata kierowaem swoj macierzyst
placwk i w kocu zrezy-

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

gnowaem z tego
stanowiska. Ostatni
rok przed emerytur
to praca wspomnianego
zastpcy
Gminnego Dyrektora Szk w Olsztynku. Przez cay okres
mojej pracy zawodowej byem rwnolegle nauczycielem matematyki,
niekiedy fizyki
i z tym przedmiotem zwizaem si
rwnie na emeryKlasa maturalna (1965 r.)
turze, poniewa a
do 1993 roku pracowaem jeszcze w LO egzaminacyjnej na Politechi w Zasadniczej Szkole nice Warszawskiej. DelegoZawodowej. Matematyka to wao mnie Kuratorium
moja pasja, ale zawsze Owiaty w Olsztynie.
(Powoywany jako czozazdrociem humanistom
ich rozlegych horyzontw, nek komisji dla doboru kanatwoci wypowiadania si dydatw na I rok studiw
przez:
i pisania.
Wysz Szko Rolnicz
Rwnolegle do pracy
w szkole dziennej uczyem w Olsztynie Wydzia
te w liceum dla pracujcych, Hodowli Zwierzt /1964 r./,
Politechnik Warszawzarwno w Olsztynku, jak
i w Olsztynie (liceum kore- sk: Wydzia Komunikacji
spondencyjne), i w Szkole /1968 r./, Wydzia Inynierii
Przysposobienia Rolniczego Sanitarnej i Wodnej /1969 r./,
w Olsztynku. Ponadto, w la- Wydzia Maszyn Roboczych
tach 1968 1974 powoywa- i Pojazdw /1970 r./, Wyno mnie w skad komisji dzia Elektryczny /1971 r./,

Wydzia Elektroniki /1973

r./, Wydzia Geodezji
i Kartografii /1974 r./
- przyp. H. )
Powinienem wymieni te
penione funkcje spoeczne.
Ot od 1961 roku przez
kilka kadencji byem radnym
miejskiej rady narodowej,
a przez jedn kadencj przewodniczcym komisji owiaty w Powiatowej Radzie
Narodowej w Olsztynie.
Ponad 50 lat dziaaem
w spdzielczoci GS
Samopomoc Chopska
w Olsztynku.
cdn.

ODZNACZeNIA, MeDALe,
DYPLOMY, PODZIKOWANIA, ITP:
* NAGRODA KURATORA OWIATY I WYCHOWANIA ANDRZEJA GERSZBERGA ZA PRZYGOTOWANIE I PRZEPROWADZENIE OGLNOPOLSKIEJ
INAUGURACJI ROKU SZKOLNEGO 1974/5 W OLSZTYNKU ZWIZANEJ Z OTWARCIEM ZBIORCZEJ
SZKOY GMINNEJ PRZY ULICY OSTRDZKIEJ 2
/WZORCOWA 10-LATKA W OLSZTYNKU
UROCZYSTE OTWARCIE PRZEZ MINISTRA
JERZEGO KUBERSKIEGO/,
* KRZY KAWALERSKI ORDERU ODRODZENIA
POLSKI,
* ZOTY I SREBRNY KRZY ZASUGI,
* ZOTA ODZNAKA ZASUONY DLA WARMII
I MAZUR,
* MEDAL PAMITKOWY KOMISJI EDUKACJI
NARODOWEJ,
* ODZNAKA 1000 LECIA POLSKI,
* ZASUONY DZIAACZ KULTURY,
* NAGRODY MINISTRA OWIATY
I WYCHOWANIA: NAGRODA I STOPNIA 1976 r.,
NAGRODA SPECJALNA 1983 r.,
* DYPLOM ZA ZORGANIZOWANIE LO
W OLSZTYNKU,
* DYPLOM ZASUGI DLA POWIATU
OLSZTYSKIEGO,
* DYPLOM NA 30-LECIE PRACY PEDAGOGICZNEJ,
* LIST POCHWALNY OD HENRYKA JABOSKIEGO
MINISTRA OWIATY I WYCHOWANIA,
* WYRNIENIE ZASUONY DLA OLSZTYNKA
Z OKAZJI 640-LECIA OLSZTYNKA W 1999 r.
(najwaniejsze w ocenie PANA JANA BONDARUKA)
* 14.10.1972 POWOANY NA STANOWISKO PROFESORA SZKOY REDNIEJ PRZEZ KURATORA
OKRGU SZKOLNEGO W OLSZTYNIE - przyp. H. .

DeZ INFORMACJe OLSZTYNeCKIe

Muzeum
gen. wierczewskiego

nietypow propozycj zamierza zrealizowa olsztynecki oddzia Towarzystwa

Przyjani Polsko-Radzieckiej, ktry jak si okazuje wcale si nie rozwiza i, mimo upadku komunizmu, nadal prowadzi dziaalno statutow. Organizacja zrzesza obecnie kilkunastu sympatykw
ZSRR. - Przez jaki czas funkcjonowalimy
w sposb niejawny, przygotowujc nasz inicjatyw - zaznacza Remigiusz Hydra, kierownik towarzystwa. - Teraz wystpilimy z apelem do wadz
o to, by w muzeum, ktre powstaje w naszym
miecie jedn z sal powici wybitnej postaci
generaa, symbolizujcego braterstwo broni Polski
i ZSRR. Udao nam si nawet pozyska jego oryginalny mundur.
Pomysodawcy uwaaj, e w Olsztynku kult
postaci gen. wierczewskiego jest cigle silny,
czego dowodem jest istnienie ulicy nazwanej jego
imieniem i skuteczne torpedowanie inicjatyw
dcych do jej zmiany.
W sali muzealnej bdzie mona zobaczy fotografie z ycia generaa i pamitki osobiste,
m.in. kolekcj menaek i butelek, z ktrych Karol
wierczewski spoywa spirytus. - Muzeum
powicone generaowi moe sta si atrakcj turystyczn - przyznaje Lucyna Jedzicka,
mioniczka historii miasta.

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

Pomysy Towarzystwa Przyjani PolskoRadzieckiej id jednak znacznie dalej. - Chcemy,

by kolejna sala bya powicona Wojciechowi
Jaruzelskiemu. Tutaj zamierzamy zaprezentowa
m.in. jego mundur z czasw interwencji w Czechosowacji. Na razie udao nam si zdoby buty
generalskie i onuce z okresu, gdy by on pocztkujcym onierzem - mwi Remigiusz Hydra.

Opaty co aska
za parkowanie

owy plac przed kocioem sta si od

jakiego czasu parkingiem dla co bardziej wygodnych parafian. Teraz jednak za wygod trzeba bdzie zapaci. Od przyszego miesica
kady, kto zaparkuje swj pojazd pod olsztyneckim kocioem musi si liczy z opat za postj.
Wyniesie ona 3 z za kad godzin.
- Niestety, uczestnicy mszy naduywali naszej
gocinnoci. Niektrzy zastawiali samochodami
wejcie do kocioa, a na dodatek bywao, e
wyciekajcy z silnika olej brudzi kostk polbrukow - mwi Ireneusz Szaflarczyk, praat parafii
w Olsztynku.
- Jeli kto parkuje pod wityni, to niech
przynajmniej dooy si do jej remontu. Jest jednak tak, e ci ktrzy zostawiaj auto pod samym
kocioem, przewanie nic nie rzucaj na tac.
Dlatego pojazdy osb, ktre nie wykupi biletu

postojowego bd od przyszego miesica odholowywane na parking za miastem.

Wykopi drugie jezioro

miay plan zosta przygotowany przez stowarzyszenie Turystyka dla Olsztynka.

Zakada on, e na ce za obecnym przystankiem
autobusowym zostanie wykopany sztuczny zbiornik wodny o powierzchni ok 3 hektarw. - Otrzymujemy duo sygnaw, e obecnie droga nad
jezioro jest zbyt duga i niewygodna. Teraz bdziemy mieli jezioro waciwie pod samym nosem.
Rozwie to wic kopoty z infrastruktur, choby
z WC - zachwala swj plan Jeremi Pastewnik, prezes stowarzyszenia. - Zbiornik bdzie do pytki,
wobec czego bezpieczny dla kpicych si, a woda
szybko si w nim ogrzeje. Poza tym wysypiemy
ok 200 ton piasku, ktry stworzy pla.
Sztuczne jezioro bdzie zasilane przez wody
rzeki Jemiowki, a z pobliskim jeziorem poczy
je kana.
miay plan jest jednak krytykowany przez
Olsztyneckie Towarzystwo Turystyczne.
- Z dobrze poinformowanych rde wiem, e prezes Pastewnik wykupi wok przyszego jeziora
grunty, ktre zamierza potem sprzeda z zyskiem
- mwi Wojciech Piastun, prezes konkurencyjnej
organizacji. - Dlatego bdziemy sugerowali wkopanie nowego jeziora, ale w okolicy olsztyneckiego zamku.

Strona 15

SKANSEN PEEN YCIA

Tajemnice ciesioki jak dawniej budowano

Ciela zajmuje si wykonywaniem
drewnianych konstrukcji budowlanych. Cho ciesielstwo jest rzemiosem, to nierzadko wysoki poziom
umiejtnoci cieli i pikno wykonania pozwala uzna go za artyst.
Historia tego zawodu siga odlegych
czasw, a od XV-XVI wieku ciesielstwo zostao objte organizacj
cechow. Od czasu kiedy zaczto
powszechnie budowa domy murowane, zaczo nieco traci znaczenie.
Dzi wraca moda na drewniane domy
ciepe, przytulne, o dobrym mikroklimacie. Take zawd cieli przeywa odrodzenie, a dobry mistrz ciesielski jest na wag zota. Dlatego, chcc
przybliy zwiedzajcym tradycyjne
techniki budowlane oraz wszelkie
czynnoci, ktre niegdy zwizane
byy z budow, dzia architektury
olsztyneckiego skansenu 28 lipca
2013 r. zorganizowa imprez pod
nazw Tajemnice ciesioki jak
dawniej budowano.
Przed przystpieniem do prac
budowlanych naleao okorowa
drewno. Robiono to rcznie za pomoc onikw. Okorowane drewno
mona ju byo poddawa dalszej
obrbce. Do przetwarzania okrgych
pni na tarcic suy trak, urzdzenie
do dzi uywane w tartakach. Obecnie traki s w peni zmechanizowane,
na tych tradycyjnych przecierano
drewno rcznie, metod piowania
moja-twoja. Przy chaupie z Burdajn mona byo zobaczy te dwie
czynnoci, a take sprbowa w nich
swoich si.
Konstrukcji, w jakich budowano
z drewna byo wiele, ale w naszym
regionie najpowszechniejsze byy:
ryglowa, sumikowo-tkowa i wiecowa. W konstrukcji ryglowej (szkieletowej) ciany buduje si z pionowych supw wzmocnionych ukonymi zastrzaami, a przestrzenie pomidzy nimi wypenia si ceg (bardzo

Krycie dachu trzcin

Strona 16

Skadanie modelu ciany

popularny w Prusach Wschodnich
mur pruski niem. Fachwerk) lub
glin pomieszan z sieczk somian
lub trzcinow, nakadan na ukonie
wstawione erdki (szachulec). Wypenienie mogo by tynkowane i bielone, w przypadku muru pruskiego
najczciej zostawiano widoczne
cegy, co byo bardzo efektowne.
W konstrukcji sumikowo-tkowej,
stosowanej gwnie przy otworach
okiennych i drzwiowych, do podwaliny mocuje si pionowe supy (tki),
w ktrych obi si otwory, do
ktrych wsuwane s poziome belki
sumiki. Cao ciany zamyka oczep
grna belka, do ktrej mocuje si
krokwie. Konstrukcja wiecowa polega na budowaniu cian z uoonych
poziomo bali czonych w naroach
(wgach) rnymi, czsto ozdobnymi, zamkami ciesielskimi. W Prusach
Wschodnich czsto wystpujcym
typem czenia wgw by tzw.
jaskczy ogon (zwany te rybim
ogonem). Dodatkowo naroa mona
byo czy z ostatkami kocwki
belek wystaway poza lico ciany lub
bez ostatkw. Skadanie modelu
ciany w tych trzech konstrukcjach
turyci mogli zobaczy przy zajedzie

z Maszewa, a przy pomocy cieli

mogli take sami sprbowa zoy
wybrany zamek ciesielski.
Uroku drewnianym domom dodaway najrniejsze elementy dekoracyjne: ozdobnie wycite deski, mocowane wok drzwi i okien (tzw. korony), wiatrownice (deski mocowane od
spodu do krokwi), koliny (skrzyowane deski mocowane na kalenicy
dachu, wzmacniajce poszycie),
okiennice, czy ozdoby nadszczytowe
(pazdury i parogi). Wycinaniem fantazyjnych wzorw w drewnie zajmowa si snycerz, a t ga rzemiosa
nazywamy do dzi snycerstwem (snycerk). Rwnie w tym turyci mogli
sprbowa swoich si przy zajedzie
z Maszewa prowadzono pokaz
i warsztaty wycinania motyww
snycerskich laubzeg bardzo cienk
pi przeznaczon wanie do artystycznego, precyzyjnego wycinania
wzorw. Obok, na stoisku, prezentowano, pochodzce ze zbiorw muzealnych, stare narzdzia ciesielskie
i stolarskie, takie jak imada, ktomierze, miary stolarskie, piy, suwmiarki,
z ktrych najstarsze strug (hebel)
pochodzi z 1707 r., a wyryty na nim
motyw kopuy cerkwi moe wskazywa, i uywany by on wanie
do budowy cerkwi.
Przy chaupie z Chojnika mona
byo szerzej zapozna si z bogactwem detalu zdobicego niegdy
wschodniopruskie domy. Na podstawie rycin Richarda Dethlefsena, prowincjonalnego konserwatora zabytkw w Prusach Wschodnich, opublikowanych w pracy Bauernhuser
und Holzkirchen in Ostpreussen
w 1911 r., stworzono materia graficzny przedstawiajcy chaupy bez detalu architektonicznego. Obok zamieszczono rysunki okien, drzwi, pazdurw, parogw itp. Zabawa polegaa
na przyklejeniu tych elementw
w odpowiednie miejsce i pokolorowaniu caoci.
Sposb stawiania wiby dachowej mona byo pozna budujc wasnorcznie, w mniejszej skali, model
chaupy podcieniowej z Krlewa.
Skadajc model w obecnoci pracownika muzeum mona byo pozna
nazwy elementw konstrukcyjnych
wiby, takich jak belka oczepowa,
stolec, zastrza, patew, jtka, grzda,
krokiew, ata i ich funkcje.
Po zbudowaniu wiby dachowej
naleao wykona poszycie dachu.
Na terenie Prus Wschodnich, na
wsiach powszechnie uywano do tego
trzciny, jako budulca darmowego
i stosunkowo atwo dostpnego.
Trzcin cinano z jezior zim, kiedy
woda bya zamarznita i mona byo
przej such stop. Trzcinowe
dachy byy bardzo wytrzymae, odpo-

wiednio utrzymywane i na bieco

reperowane mogy wytrzyma nawet
50 lat. Na koniec zwiedzajcy mogli
sami sprbowa sztuki dekarstwa na
specjalnie na t okazj przygotowanym modelu poaci dachu oraz przyjrze si pracy muzealnego specjalisty
w tej dziedzinie.
Dzi wiemy, e aby stare, drewniane budynki przetrway jak najduej,
potrzebne s specjalne formy ochrony. Tym wanie zajmuj si konserwatorzy drewna zabytkowego i take
ich prac chcielimy przybliy podczas imprezy. Metody badawcze,
jakimi na co dzie posuguj si
w swojej pracy konserwatorzy to
badanie mczki drzewnej oraz odchodw owadw pod szkem powikszajcym oraz metoda odsuchowa, polegajca na suchaniu odgosw owadw erujcych w drewnie. Zaprezentowano fragmenty drewna poraone
przez najbardziej popularne owady,
jakimi s koatek i spuszczel oraz
metody naprawy. Prezentowano take
metody wzmacniania drewna ywicami powszechnie stosowanym w tym
celu rodkiem wzmacniajcym struktur bardzo zniszczonego drewna jest
paraloid.

Skadanie modelu chaupy z Krlewa

Nie zapomniano te o najmodszych. Do dyspozycji oddano im puzzle przedstawiajce wiatrak holenderski z Dobrocina, drewniane klocki,
a przy stanowisku konserwatora
mogli przez chwil wczu si w jego
prac i pola wod ze strzykawki
uszkodzone przez owady drewniane
elementy. Wolontariuszka z Fundacji
Borussia odbywajca w muzeum
roczny wolontariat przygotowaa
papierowy model kocioa, ktry
dzieci, wedug jej instrukcji, mogy
skada. Na podstawie modelu omawiaa elementy budowy i wystroju
kocioa. Caej imprezie towarzyszy
film Krtka opowie o architekturze regionu.
Monika Sabljak-Oldzka
/fot. archiwum MBL - PE

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

Z historii Muzeum

Lata 80-te XX wieku

sukcesywny rozwj placwki
Istotny wpyw na dalszy rozwj
muzeum oraz jego dynamiczn dziaalno miaa podjta na pocztku
lat osiemdziesitych decyzja o budowie kopii spichlerza z II poowy
XVIII wieku, z zespou folwarcznego
we wsi Skandawa (gm. Barciany,
pow. ktrzyski), w ktrym po adaptacji wntrz znalazy si pracownie
muzealne, zaplecze techniczne,
magazynowe oraz pomieszczenia
socjalne dla pracownikw. Prace
budowlane i wykoczeniowe trway
od 1982 roku, kiedy to stanowisko
dyrektora obj Janusz Cygaski,
absolwent historii Uniwersytetu
Mikoaja Kopernika w Toruniu, do
1988 roku.
Oprcz prac remontowo-konserwatorskich obejmujcych istniejce
ju obiekty na terenie skansenu, kontynuowane byy dziaania montaowe i wykoczeniowe przy budowie
obiektw w sektorze warmiskim.
Oddano do uytku dla zwiedzajcych dwie chaupy ze wsi Kaborno
(gm. Purda, pow. olsztyski) - jedn
z przeomu XVIII i XIX wieku
w 1983 roku, a drug z XIX wieku
w 1986 r.
Dziaalno naukowa oraz badania terenowe prowadzone przez
dzia kultury materialnej oraz dzia
sztuki ludowej i folkloru (reaktywowany w 1983 roku) doprowadziy do
powikszenia zbiorw muzealnych
w latach osiemdziesitych o 2434
muzealia. W tym samym okresie
liczba zbiorw bibliotecznych wzrosa o 2224 woluminy. Muzeum
odwiedzao coraz wicej osb. Dla
porwnania frekwencja w 1980
roku wyniosa 63 299, a w roku

1989 ju 102 376 zwiedzajcych.

W 1982 roku zorganizowano po
raz pierwszy imprez dla dzieci
Dzie Dziecka w Skansenie, ktra
w nieco innej formule odbywa si do
dnia dzisiejszego. W kolejnych
dwch latach odbywaa si cykliczna
impreza folklorystyczna Olsztyskie
Dni Folkloru, organizowana przez
Wojewdzki Dom Kultury i Wydzia
Kultury i Sztuki Urzdu Wojewdzkiego w Olsztynie.
W 1983 roku opracowany zosta
nowy plan parku etnograficznego,
a oprcz biletw wstpu wprowadzono opat za oprowadzanie grup
wycieczkowych. W nastpnym roku
podjto decyzj o sezonowym udostpnianiu skansenu od 15 kwietnia
do 31 padziernika oraz wprowadzono now metod zwiedzania - zatrudniajc opiekunw ekspozycji. Pod
koniec 1983 roku w muzeum zatrudnionych byo 25 osb na penym etacie i siedem w niepenym wymiarze
czasu pracy.
Na pocztku roku 1985 Muzeum
Warmii i Mazur w Olsztynie przekazao na rzecz naszego muzeum salon
wystawowy i Dom Mrongowiusza.
Oba budynki przeznaczone byy do
celw wystawienniczych oraz edukacyjno-owiatowych. Ju w maju tego
roku, w zwizku z obchodami Wojewdzkiego Dnia Dziaacza Kultury
i 40-lecia Polski Ludowej, otwarta
zostaa w pierwszym z nich wystawa
Sztuka ludowa na Warmii, Mazurach i Powilu 1945-1985.
W roku 1986 muzeum byo organizatorem piciu wystaw: Wiejski
transport i komunikacja w Salonie
Wystawowym,

z Kaborna, pocztek lat 80-tych

Olsztynek, budowa chaupy nr 2
ktor Janusz Cygaski
dyre
stoi
XX w., pierwszy z prawej

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

Tradycyjne tkactwo ludowe

w Izbie Historii i Tradycji Ziemi
Lubawskiej w Lubawie, Dawne
narzdzia do obrbki drewna
w NOT w Olsztynie, Wspczesna
sztuka i rkodzieo ludowe wojewdztwa olsztyskiego w Kaliningradzie oraz Skrzynie ludowe
w skansenie. W sumie, w latach
osiemdziesitych Muzeum zorganizowao 26 wystaw czasowych w skansenie, salonie wystawowym, Domu
Mrongowiusza oraz poza wasn siedzib.
Opracowano dugo oczekiwany
przewodnik pt. Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny
w Olsztynku, ktry ukaza si w 1987
roku. Kupiono od ostatnich wacicieli chaup wraz z wyposaeniem
ze wsi Turznica (gm. Ostrda, pow.
ostrdzki), a Pracownie Konserwacji
Zabytkw w Olsztynie wykonay jej
inwentaryzacj.
W padzierniku 1987 roku na dyrektora muzeum powoano Tadeusza

Kufla, absolwenta archeologii

UMCS w Lublinie.
Na terenie skansenu odbya si
w 1988 roku dua impreza folklorystyczna Jarmark Sztuki Ludowej
i Folkloru. Najciekawszym obiektem, o ktry powikszyy si w tym
roku zbiory ruchome by wz
cygaski.
W chaupie z Bartka (do 1988
roku penicej funkcj budynku biurowego) w 1999 roku urzdzono
pomieszczenia dla obsugi ruchu
turystycznego i dozorcw oraz
punkt gastronomiczny U Wjta.
Jadwiga Wieczerzak
/fot. Archiwum MBL-PE.

Olsztynek, spichlerz ze Skandawy, 1988 r.

Dzie Dziecka, pracownicy muzeum, od lewej Janusz Cygaski,

elbieta Obrbska, Iwona Sindrewicz, Hildegarda Chorzewska,
Janina g. Wieczerzak, elbieta Bielecka-Kaczmarek

Strona 17

Kronika MDK-u
22 VII i 16 VIII Kino gocio w tych dniach widowni dziecic.
Dla niej Biblioteka Miejska zaprosia atrakcyjne programy teatralne.
3 VIII Festyn w Witramowie. Mimo konkurencji nowo otwartej
dyskoteki w Kownatkach, imprez naley zaliczy do udanych, nie
tylko z powodu bardzo dobrej pogody. Wystpy zespow z Olsztynka (Tabu, Szarlotka, ADHD) przeplatay liczne konkursy,
z koronnym przeciganiem liny, tutaj od lat niepokonana jest ekipa
z Witramowa. Gwiazd na estradzie bya Kapela Jakubowa, a do
taca przygrywa w tym roku zesp Miks. Sponsorzy festynu:
Kozdryk Sp. z o.o. Waplewo, Jan Bobel - wirownia Witramowo,
Jan Karpiuk - wirownia Witramowo, Iwona i Andrzej Zakrzewscy,
Boena Staszewska - Sklep Witramowo, Piotr widerek, Robert
i Monika Angielscy Dorota i Marian Macig, Jan Grzywiski, Grzegorz Staszewski, Andrzej Kuniewski - Tartak Olsztynek, Nadlenictwo Olsztynek, Burmistrz Olsztynka.
15 VIII wito Zi w Skansenie. Ju od lat MDK wspomaga t,
organizowan przez MBL, sympatyczn imprez folkow. Nasz program to wystp zespou wokalnego Tabu i widowisko obrzdowe
Zioa w obrzdach ludowych noc Kupay.

Studio Wokalne Pani Marii /Festyn w Witramowie/

16 VIII Bardzo dobrze spisa si nasz zesp rockowy Last

Whisper na konfrontacjach w Ktrzynie. Szczegy w numerze na
str. 13.
17 VIII Coraz goniej o olsztyneckiej play. Na razie modzieowa rada i MDK zainicjoway sprztanie brzegw jeziora. Nastpne
ju wkrtce 13.09 bdzie sprzta wolontariat Banku Handlowego
(szczegy w numerze na stronie 3).
18 VIII 1 IX Laboratorium Marze. To wydarzenie artystyczne sezonu w Olsztynku. Projekt obejmuje warsztaty, spotkania,
filmy, wystawy, happeningi (pierwszy mia miejsce 22.08 w Rynku)
i imprezy finaowe 31.08 i 1.09. W sobot dziaania projektu bd
poczone z imprez Poegnanie Wakacji (przyzamcze)
wystpi nasze zespoy i zaproszony z Olsztyna zesp
ROSWELL.
Wicej o projekcie na str. 19. Zapraszamy rwnie na bloga laboratoriummarzen.blog.pl.

uliczny teatr z MDK w widowisku Zioa w obrzdach ludowych - Noc

Kupay /Regionalne wito Zi/

WKRTCe:
31 VIII Poegnanie wakacji, godz. 17.00, przyzamcze.
W programie koncerty, prezentacje form
artystycznych, happening Bieguny, koncert
gwiazdy - ROSWELL, dyskoteka
1 IX

uroczysta gala - spektakl W biegu po biegun.

Zakoczenie projektu Laboratorium Marze,
godz. 17.00, kino grunwald.

22 IX

WARMISKO-MAZuRSKIe DOYNKI
WOJeWDZKIe, MBL Skansen, wstp wolny.

Zapraszamy

DDorsh
na fali!
Zdecydowanie idzie
w gr formacja rockowa DDorsh, ktra
od poprzedniego roku
wsppracuje z naszym
domem kultury. Ostatnio wygraa regionalne
eliminacje Fonografika
Young Stage w Warszawie i awansowaa do
finau w odzi. Wywiad
z zespoem w nastpnym numerze!

Strona 18

Zesp wokalny Tabu /Regionalne wito Zi/

!
Polecamy

MDK

ku!
o
o
b
e
c
na fa

grane!
sze
z namiiezsazwwiedzia co jest
bdz
ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

W poniedziaek 19 sierpnia 2013 r. rozpoczy si w naszym miecie warsztaty artystyczne w ramach projektu Lato w
teatrze, finansowanego ze rodkw Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Koordynatorem oglnopolskiego programu, promujcego edukacj teatraln dzieci i modziey w okresie letnich wakacji jest Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. eksperymenty i dziaania w Laboratorium Marzen ruszyy pen par.

fot. Ola Dymarska

Bieguny
na start
Pierwsze dni byy dla modych
artystw pene wrae i emocji.
Instruktorzy w ramach poszczeglnych grup rozmawiali z uczestnikami
o marzeniach, pasjach i drodze ku ich
realizacji. Najwaniejsze okazao si
przejcie do czynw. Grupa filmowa
poznaa budow kamery i tajniki
montau. Ruszya w swj pierwszy
plener. Perkusici trenowali pierwsze
rytmiczne uderzenia, rozwijali swoje
muzyczne uzdolnienia, a wokalici
rozpiewywali si przy dwikach
Rzeki marze. Grupa teatralna
bawia si znakomicie. Rozgrzewaa
aparat mowy, pracowaa nad dykcj i
emisj gosu. Grupa choreograficzna
rozpocza prac nad happeningiem z
udziaem pudeek marze. Jedni
malowali ogromne puda na biao,
inni wiczyli ukad z drewnianymi
ramami, z ktrych zosta skonstruowany szecian. Stan on na Rynku
Miasta 22 sierpnia (czwartek).
Zamknlimy w nim marzenia uczestnikw projektu, a take mieszkacw
Olsztynka przybyych na ten wielowymiarowy pokaz. Widzw wzruszya gra wiate i wymowna muzyka.
Mogli zatrzyma si przez chwil i
pomyle o swojej drodze..., oczywicie na biegun.
Kolejny projektowy dzie zainaugurowa film o Marku Kamiskim pt.
Ekspedycja Wisa. Nastpnie odbya si dyskusja z udziaem Joanny
Jakubek, Andrzeja Waluka, Karola
Kijkowskiego i Kamila Biegaskiego.
Byo duo radoci i wzrusze, gdy
gocie opowiadali o swojej drodze,
ktr musieli przeby, aby speni i
spenia nadal swoje marzenia. Mottem tego spotkania stay si sowa
Marka Kamiskiego: Nie liczy si

cel, tylko droga. Na tej drodze

s ludzie, ktrych kochamy, a
take pasje, nadzieje i dowiadczenia. Nastpnie modzie
miaa okazj wzi udzia w
tzw. Dorosej Godzinie, czyli
godzinnym stau w wybranym
przez siebie miejscu, m.in. w
bibliotece, w urzdzie miejskim, w restauracji Ratuszowa.
Dzikujemy wolontariuszom za
wsparcie. Dziki nim wszystko
odbyo si sprawnie i z du
dawk dobrego humoru.
Uczestnicy projektu pod
kierunkiem pedagoga dyskutowali take o tym, co mogoby
zawiera ich pudeko marze i
w co niematerialnego jeszcze
warto si wyposay, aby
ruszy w codzienn i trudn
drog do odnalezienia siebie i
swojego miejsca. Mamy
nadziej, e projekt Lato w
teatrze chocia troch im w
tym pomoe Zreszt nasze
projektowe dyskusje ciesz si
duym powodzeniem. Modzi
ludzie znajduj mnstwo ciekawych tematw do rozmw.

Instruktorzy projektu
Lato w teatrze. Olsztynek.
- grupa choreograficzno-scenograficzna Katarzyna Waluk
- teatralna Justyna Dbrowska
- perkusyjna Zbigniew Chrzanowski
- wokalna Dorota Grzyska
- filmowa Andrzej Waluk
- emisja gosu Maria Kuciska
- pedagog Anna Zarba-Kwiatkowska

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

Szkoda, e doba ma tylko dwadziecia cztery godziny...

Grupa teatralna pracuje
wytrwale nad spektaklem W
biegu po biegun. Marek
Kamiski i Jasiek Mela w drodze na biegun. W ich postacie
wciel si ukasz Bondaruk i
Bartek Moroz. Tej drodze po
lodowej przestrzeni towarzyszy bd gosy: wiadomoci,
tajemnicy, podbiegunowych
zjaw i mrocznych myli polarnikw. Nad dwikow stron
pracuj perkusici, ktrzy
wykorzystuj
rozmaite
muzyczne sztuczki, aby uzyska zaskakujce efekty.
Wane jest take to, e w tym
artystycznym pdzie uczestnicy
maj szans zatrzyma si
przez chwil i porozmawia ze
sob. Myl, e noc w MDK-u
na dugo zostanie w ich pamici.
Podsumowanie projektu w
nastpnym numerze gazety
ALBO.
Justyna Dbrowska

30 VIII 2013 r., godz. 18:00, kino grunwald

- projekcja filmu z dziaa warsztatowych
i realizacji projektu,
31 VIII 2013 r., godz. 17:00, przyzamcze
- happening Bieguny
1 IX 2013 r., godz. 16:00, kino grunwald
- spektakl W biegu po biegun, uroczysta gala
podsumowujca realizacj projektu.

Pudeka marze
Centrum miasta, gono i wesoo. Zbiera si coraz wicej ludzi. Sierpniowy dzie
powoli wita si z noc. W powietrzu
mona wyczu buzujc, pozytywn energi. Wierzy si nie chce, e w rodku
tygodnia mona spotka sztuk na ulicy. A
jednak. Prowadzca Katarzyna Waluk
prosi o kilka minut cierpliwoci i rzuca
spontaniczne pytanie do zebranych. Czy
jestemy gotowi spenia swoje marzenia?
Zaskakujce bez wtpienia. Temat, ktrego
dotyka to pytanie, zazwyczaj przysania
codzienno. Nie mwi, e smutna, ale wymagajca od nas bycia tu i teraz. Ale czy mamy
odwag spenia swoje marzenia? Jak czsto o
nich mylimy? Okazj by sobie o nich w ogle
przypomnie by wanie happening pt. Pudeka marze, widowisko przygotowane przez
uczestnikw artystycznego projektu. Dwiki,
muzyka i magia! Ale przede wszystkim to,
co najwaniejsze - pudeka marze!
Happening powsta w ramach projektu
Laboratorium Marze. Ten z kolei jest efektem Lata w teatrze, zainicjowanego w 2008
roku przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa
Narodowego, koordynowanego przez Instytut
Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Olsztyneckie Laboratorium Marze
to miejsce, w ktrym chroni si marzenia. Projekt majcy na celu edukacj teatraln dzieci i
modziey w okresie letnim poprzez warsztaty
teatralne, wydarzenia artystyczne, happeningi i
spektakle. Jednym z owocw podejmowanych
dziaa jest spektakl W biegu po biegun (scenariusz i reyseria Justyna Dbrowska) o
marzeniach, pasjach i yciowych wyborach.
Ulica staa si scen. Teatru, ale tego waciwego. I jeszcze te marzenia. Zapomniaem, a
oni mi przypomnieli.
Robert Waraksa

Strona 19

artyku sponsorowany

Strona 20

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

Opltani poezj
Przyrodnicze obrazki malowane sowem Odnajdujemy je zarwno w poezji,
jak i w prozie. Rozkoszujemy si opisywanym wiatem rolin, a wrd nich kwiatami. Myl, e wszystkimi kwiatami, pielgnowanymi w ogrdkach, ale i dziko
rosncym na polu, w lesie czy na ce.
Jarosaw Iwaszkiewicz /1894-1980/ okrelany jako poeta natury stworzy w wierszu
Ogrd Epikura takie oto malowane sowem
obrazki miniaturki, majce w tle przyrod
czasw swego dziecistwa i modoci:
W yciu byway bawatki
niebieskie jak oczy mej matki
a na lewadzie powoje
czue jak biae zmierzchnice
w lesie jasne naparstnice
kwiaty modoci mojej
Przysypane skrzypcowym graniem
owinite we wspomnie zwoje
rzucone gdzie w tataraki
na gbokie staww zdroje
gdzie niewinne drzemi raki
zaniesiem je na pokoje
A ten pokj jaki liczny
st ogromny chleb pszeniczny
/.../
A na grze chmur struktura
taki ogrd Epikura
Bawatki w zbou, inaczej nazywane chabrami, chyba nikt oprcz Iwaszkiewicza nie
porwnywa do niebieskich oczu. Delikatne powoje poce si na lewadzie, czyli na
niewielkiej ce lub polance wrd drzew
i krzeww, ktre su ich pdom za podpory
s dzik odmian hodowlanych w ogrodach
clematisw. Mao kto dzisiaj zna to pikne
stare sowo lewada. Pikne, bo owiane poezj.
Uy je Juliusz Sowacki /1809-49/ w wierszu
Jeeli kiedy w tej mojej krainie .... Niezapomniana i najblisza sercu poety kraina to
Krzemieniec, gdzie Ikry srebrne fale pyn.
Poeta pisze:
A miasto dzwoni nad szmernym potokiem,
Gdzie konwalij wonice lewady,
Biegn na skay, pod chaty i sady
W naszych czasach sowo to wydobya
z niepamici Barbara Wachowicz, umieszczajc je w tytule ksiki Malwy na lewadach.
Z kart piknej poezji WIELKICH
POETW przenosz myli do krainy mojego
dziecistwa na ziemi pock, od zawsze
pachnc anami zb i kwiecistymi kami.
Widz tak mazowieck lawend okolon
modymi brzzkami i krzewami malin. Na
mojej lewadzie cieli si srebrny mech i mieniy si czerwieni muchomory. Leaa za
rozleg podmok k, po ktrej wartkim
nurtem pyna rzeka.
W pobliskiej olszynie, w niedostpnych
i podmokych czciach lasu utrzymyway si
na powierzchni rozlewiska biae kwiaty grzybienia nazywanego lili wodn. Podziwiaam
je z daleka, omijajc niebezpieczne grzzawisko. W zasigu rki, bo na ce w pobliu
zabudowa dziadkw miaam kaczece najpikniejsze kwiaty mojego dziecistwa. Najdorodniejsze pojawiay si wzdu koryta
rzeki, tworzc jakby zociste jej obramowanie.
Wypeniay liczne zagbienia midzy kpami
bujnej trawy. Zotote kwiatki rozwijay si

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

na krtkich szypukach, otoczone do duymi limi

o naturalnej, dojrzaej i gbokiej zieleni. Stanowiy niewtpliwie osobowo przyrodnicz. Ju nigdy i nigdzie
takiego obrazu kaczecw w ich naturalnym rodowisku nie spotkaam.
Ogromn rozmaito kwiatw cigle odnajduj
w poezji, a s to obrazki malowane sowem, jak choby
w utworach znanej ju czytelnikom Janiny Dobrowolskiej. Posu si fragmentem wiersza pt. ka:
Ju si pieni czerwieni mak, a drce dzwonki,
Pene nieba na ocie otwary swe pki.
Koniczyna, stokrotka, jak dywan si ciele,
Fioki, bluszczyk i chaber, i wszelakie ziele.
Cienie jaskrw stoczone na wilgotnej ziemi,
Przy nich mniszek si pry, t barw mieni.
W innym obrazie kwiatw ujtym w strofy wiersza
O wicie zaczynam y pobrzmiewa nuta nostalgii:
Po mokrej ce kroczc bosymi stopami,
Nasycaam si kwiatw rnymi woniami.
Wonie kwiatw zbieraam rkami obiema,
Dziwic si, e wrd kwiatw mojej ry nie ma.
Powj i macierzanka, chabry, nostrzyk biay
Nike wonie na moich doniach zostawiay.
Stokrotki ju z natury skpice swej woni
W wielkiej liczbie zdobiy bujne traw bonie.
Pospou z koniczyn i tym kaczecem
Zdobiy moj gow jako barwne wiece.
Tu pozwol sobie na ma dygresj nostrzyk, rolina miododajna i lecznicza jest silnie pachncym zielem.
Macierzanka rwnie - roztarta na doni gazka pozostawia przemi i intensywn wo. Dawniej gospodynie
wiejskie gorcym odwarem macierzanki odkaay garnki do przechowywania mleka. Jak wikszo rolin
ozdobnych wymienianych tu we fragmentach utworw
poetyckich nostrzyk, macierzanka, chabry, maki polne
czy naparstnice to zioa majce zastosowanie w lecznictwie. O zdrowotnych waciwociach zi przypomina
dzie 15 sierpnia wito Wniebowzicia Najwitszej
Marii Panny, okrelane rwnie witem Matki Boskiej
Zielnej. W bukietach przynoszonych do kocioa w celu
powicenia powinny znale si rwnie zioa.
Jeszcze do poowy lat siedemdziesitych ubiegego
wieku /jak ten czas leci!/ ka po obu brzegach Jemiowki przycigaa wzrok rozmaitoci szaty rolinnej.
Ziele trawy, mienice si rnymi kolorami kwiaty
kowe, a po sianokosach kopy siana to zwyke widoki tamtych lat taki sielski krajobraz. Wiosn wezbrana
rzeka zamieniaa k w due rozlewisko. Kiedy woda
opada, ukazywao si cae bogactwo rolin, ka zaczynaa y naturalnym rytmem, stajc si miejscem przyjaznym rwnie dla ludzi i zwierzt.
By moe obraz Jemiowki zabraa ze sob Janina
Dobrowolska, aby po latach umieci w wierszu
A rzeka pena nieba.
Pord nieba skowronki goniy bkity,
Z gry ledzc krajobraz zieleni spowity.
W dole rzeka jak wstka wia si po ce.
Po niej kaczki, w zwyczaju, na przeaj mknce.
Powietrze ju bkitem i zotem dyszao
I chodn tafl rzeki nimi nasycao.
Obecnie jednak patrzy poetka na obc rzek (wiersz
Jesie), z trudem kryjc wzruszenie:
Mleczna mga oplatajc nastroszone krzewy,
Cienk pacht zawisa nad wodami Sprewy.
Rzeka, co nie jest Wis, ale jej zapachem,
Budzia we mnie tskno za ojczystym dachem.
Wadysaw Broniewski /1897-1962/ poeta z moich
rodzinnych stron, bo urodzony w Pocku urokliwym
grodzie, pooonym na wysokim brzegu Wisy
w wierszu Najblisza ojczyzna maluje sowem
nastpujce obrazki:

Wic sny? I znw jestem w Pocku,

i znw konwalie /psiakrew/,
A w Radziwiu kaczece i jaskry
i o wicie, i o pnocku.
Naleaoby pj do Brwilna
albo do cka.
Sprawa nie bardzo pilna,
ale tam taka czka,
taka czka, gdzie pachn storczyki
nad jeziorem przecudnie modrym,
gdzie czeremcha naprawd dzika,
gdzie fale takie mdre,
przybliaj si, eby je kocha.
Elementy opisowe wiersza mog wydawa si
zbyt ckliwe, nacechowane emocjonalnie, tworz jednak pikne obrazki przyrodnicze.
List rolin polnych i kowych znacznie poszerza
utwr Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej /18911945/ zatytuowany Wspomnienia z k.
Kkol ostry chocia peen tczy,
Odrzucony w gbie zboa barwny kolecDzika ra, w zakurzonym zespole
Pokrzyw, potu, malin i pajczynChwast cykorii, ty rozpryskany
Jak rozbite jajko wronie albo sjczeGodzik polny, gwiazdka drobnej rany,
Neonowo bkitny dzwonek.
Powysze miniaturki poetyckie s urocze to
obrazki malowane odpowiednio dobranymi sowami
przez pisark, o ktrej Tymon Terlecki napisa
pikny czowiek, czuy wierny przyjaciel, cudowna,
niezrwnana poetka. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska w ostatnich utworach z czasw wojny ukazywaa bole rozstania z ojczyst przyrod, czego
przykadem jest midzy innymi krtki utwr
Wierzba przydrona.
Polska wierzba, krzywa, pochylona,
Piorunami trafiona raz po razie,
Ma tysice gazi, zieleszych od lici,
Prostych, promiennych,
Ktre bij z jej piersi, jak akty strzeliste,
Ku niebu, w ekstazie!
Wielki, wielki mam sentyment dla tej wierzby!
Jak ona wierzy w ycie! - I my wierzymy...
Moja przyjacika, mioniczka kwiatw, pisaa
z Woch w 2004 roku: Tu jest piknie, ale cigle
szukam czego, co byoby podobne do naszego otoczenia, do naszego krajobrazu. Rozczula mnie
zawsze kada rolinka, ktra cho troch jest jak
wyjta z naszych ogrdkw. Teraz kwitn tu bzy
/a jest marzec/, dla Wochw to drzewka szczeglnej
troski. Bratki szalej gam barw i wielkoci kwiatw. Kwitn lwie paszcze, ktre osigaj wysoko
1 m. Od strony morza skarpy s poronite kaktusami, a ich kwiaty rowe lub te maj rednic
nawet 10 cm. Zaczynaj kwitn pierwsze bluszcze
i wiele krzeww, ktrych u nas nie ma. Mimo to
nasze s rwnie pikne i wzruszaj na sam myl.
Oprcz wielu ciekawostek przyrodniczych, np.
o kwitncych w listopadzie narcyzach, o wysadzanych fiokami alpejskimi alejkach, o wicie zbioru
kasztanw w listach przyjaciki odnajduj konkluzj, e nie da si zapomnie rodzinnych widokw, nawet przebywajc w otoczeniu piknych okazw przyrodniczych pod opiewanymi przez poetw
woskim niebem.
Powinnam zakoczy optymistycznie jak
w cytowanym wierszu o polskiej wierzbie, ktra bardzo wierzy w ycie i w ktre my powinnimy wierzy.
Pozdrawiam mionikw przyrody i ycz im, aby
odnajdowali jej pikno i bogactwo w naturalnym
rodowisku, przede wszystkim na ziemi warmiskomazurskiej.
Alicja Chrzanowska

Strona 21

7-19 VII Jemioowo. Kradzie

z niezabezpieczonego domku letniskowego kuchenki gazowej, pocieli
i sztucw o wartoci 618 z, mieszkaca Sochaczewa.
23/24 VII Lichtajny. Deski szalunkowe, prty zbrojeniowe i strzemiona metalowe o cznej wartoci

700 z skradziono z posesji Piotra S.

z Olsztynka.
26/27 VII ul. wierczewskiego.
Uszkodzenie VW Golfa (wgniecenia
elementw karoserii) i kradzie 4
kopakw oraz korka wlewu paliwa
cznie straty Jarosawa R. to 2100 z.
28/29 VII ul. Kolejowa. Tutaj
zniszczono samochd (Peugeot)
Tomasza C. - wybite szyby, wgniecenie dachu i przedniej maski.
30 VII Kurki. Piotrowi R., wacicielowi sklepu i ogrdka piwnego,
przedstawiono zarzut handlu alkoholem bez wymaganego zezwolenia.
20 VII 3 VIII Jemioowo.
Z dziaki mieszkaca Warszawy zginy: narzdzia ogrodnicze, sprzt
AGD i artykuy spoywcze warto
1000 z.

4 VIII ul. Ostrdzka Stacja

Paliw Orlen. Pracowniczka stacji
stracia telefon komrkowy (800 z)
pozostawiajc go na ladzie podczas
obsugiwania klientw.
7/8 VIII gsiorowo. Okradziono
kolejnego mieszkaca Warszawy
z jego dziaki znikny: kosa spalinowa i wiatrwka (bro sportowa)
o cznej wartoci 1650 z.
4/5 VIII Trasa 7-ka. Kradzie
2 szt. pokryw na studzienki odpywowe (warto 600 z, wasno GDDKiA w Olsztynie). Ten nagminny
ostatnio proceder spowodowa zwikszone zainteresowanie policji i ustalenie punktu przerzutowego - jednego
ze skupw zomu poza nasz gmin.
12 VIII Teren leny w okolicy
Wilkowa. Policja ujawnia tu upraw

(oczywicie nielegaln) konopi indyjskich marihuany. Zarzuty przedstawiono Mariuszowi G. i Kamilowi Z.

z Olsztynka, ktrzy opiekowali si
plantacj.
11-18 VIII Wigwad. Usiowano
tu wama si do kocioa. Sprawca
prawdopodobnie zosta sposzony,
a straty to wybite okno witraowe.

W omawianym okresie policja

zatrzymaa te 4 osoby poszukiwane,
2 prawa jazdy, 22 dowody rejestracyjne, 4 nietrzewych kierowcw
i 1 rowerzyst oraz 2 osoby do
wytrzewienia.
Opracowano na podstawie materiaw KP w Olsztynku.

KRL RePORTAu- MeLCHIOR WAKOWICZ

Melchior Wakowicz (1892 - 1974) - pisarz i publicysta. W latach 1939- 58 przebywa na emigracji. Jego najwaniejsze reportae to:
Na tropach Smtka (o ludnoci polskiej na Mazurach), Sztafeta Monte Cassino, Westerplatte. Jest rwnie autorem powieci
i wspomnie takich jak Szczenice lata, Ziele na kraterze, Tworzywo czy W lady Kolumba.
Tyle podaje encyklopedia. Przybliam t posta, gdy jego reportae otary si take o Olsztynek, a waciwie o Tannenbergdenkmal.
Pani Aleksandra ZikowskaBoehm w ksice pt. Na tropach
Wakowicza, w rozdziale Krl
reportau, pisze tak: W czerwcu
roku 1935 Wakowicz pyn kajakiem po Mazurach, samochodem
objecha pozostae tereny Prus
Wschodnich. Towarzyszya mu jego
czternastoletnia crka, Marta. ()
Celem wyprawy byo zaznajomienie
si z yciem polskiej ludnoci odcitej od Macierzy. Zanim Wakowicz
wyruszy w t podr, postara si
o glejt od naczelnego redaktora organu hitlerowskiego Der Angriff,
Schwarz von Berka, ktry zamwi
u pisarza artyku Ein Pole erlebt Ostpreussen (w dowolnym tumaczeniu:
Prusy Wschodnie oczami Polaka).
Wakowicz zamierza uy tego
zamwienia jako kamuflau wobec
wadz pruskich. Rezultatem wyprawy
by reporta o charakterze take politycznym, barwny opis przygd i rozmw, ksika, ktra zyskaa ogromn
popularno: Na tropach Smtka.
Ksika miaa dziewi wyda,
pierwsze w 1936 r., a ostatnie w 1939.
Wedug A. Zikowskiej-Boehm
zyskaa ogromne uznanie i popularno dziki ciekawej formie, ale
przede wszystkim dlatego, e autor
poruszy w niej sprawy dotychczas
nieznane, pokaza ywe przykady
polskoci na ziemiach Warmii
i Mazur. Co wicej, pisarz przepowiedzia wybuch wojny, umieci w ksice grafik z zegarem odtwarzajcym
trzy lata wczeniej to, co miao si
zdarzy we wrzeniu: przebieg ataku
z morza, ldu i powietrza. () Po
ukazaniu si ksiki przed Wakowiczem automatycznie zamkny si
granice Rzeszy, a ksika znalaza si
na indeksie. Usiowano nawet nakoni Warszaw do wydania zakazu
rozpowszechniania jej w Polsce. ()

Strona 22

Wakowicz by wic wedug niemieckich recenzentw jednym z najniebezpieczniejszych Polakw.

W 1958 roku ukazao si wznowienie Na tropach Smtka. Byo to
pierwsze wydanie po wojnie, cieszce
si wielk popularnoci.

A co Wakowicz pisze w rozdziale - Tannenbergdenkmal ?

Zaczyna od wizyty na polach grunwaldzkich. Siadamy w auto, robimy
objazd. Wzgrek stoi, drzewami porosy. Kamie midzy drzewami. To tu.
Zdejmujemy kapelusze. Na kamieniu
napis peen niezwykej, jak na Niemcw, prostoty: Tu zmar w walce
o niemieckie istnienie i niemieckie
prawo Wielki Mistrz Urlich von Jungingen dn. 14 lipca 1410 r. mierci
bohatera. Powcigliwy tekst zawiera tylko jedno kamstwo. Przecie nie
o istnienie Niemiec toczya si tu
walka, ale o wolno Polski i Litwy.
Nastpnie autor przenosi czytelnika w nowe miejsce i nowy czas, opisujc historyczne wydarzenia:
23 sierpnia 1914 r. nad Malbor-

kiem zachodzio soce. Po pracy

caego dnia, wydawszy ostateczne
rozkazy okrenia Rosjan, wyszed
naczelny wdz operacji, urodzony
w Poznaniu von Hindenburg, na przechadzk. Przez pontonowy most na
Nogacie nieprzerwanym potokiem
sza masa niemieckich wygnacw.
Szeroko si rozlay wojska rosyjskie.
() I wwczas (Hindenburg sam to
stwierdzi nastpnie) nad brzegiem
Nogatu poprzysig sobie wdz
naczelny Niemczyzny na wschodziewzi na Sowiaszczynie odwet za
Grunwald. Operacja, ktra si rozwina, rozwina si na szerokim froncie stu z gr kilometrw. A przecie
zada Hindenburg, aby bitw
nazwano- bitw pod Tannenbergiem,
jak si u Niemcw bitwa pod Grunwaldem nazywa.
Objedajc dalej Prusy, Wakowicz min Ostrd i wrci pod
pomnik tannenberski, aby obejrze
wietln map, dzi nazywan multimedialn, opisujc j tak:
Teraz wracamy pod pomnik Tannenberga. Stoi tam oddzielny budynek, wzniesiony dla mapy plastycznej
wietlnej, nad ktrej wykonaniem
pracowa wynalazca pi lat. Kade
trzy tysice Niemcw zostaje oznaczone bia, kade trzy tysice Rosjan
czerwon lampk. Za map znajduje
si skomplikowana maszyneria oraz
sie szedziesiciu kilometrw kabla
elektrycznego. Z przekrceniem tastra
poczyna maszyneria dziaa. Ogromny zegar elektryczny, umieszczony
w lewym grnym rogu mapy, wskazuje 27 sierpnia. W tej chwili zacza
si operacja. Mapa- ciana zasiana
lampkami biaymi i czerwonymi. ()
Wskazwka si posuwa. Odmierzaj
si godziny i dnie. Rwnomiernie
w terenie zapalaj si i gasn coraz
nowe lampki. () O godzinie czwar-

tej rano 31 sierpnia 1914 r. ganie

ostatnia lampka gdzie w okolicy
Wielbarku. To pobity Samsonow,
przedzierajc si przez gszcze lene
z grupk kilku oficerw, bez sztabu,
bez ordynansw, bez eskorty- strzela
sobie w eb. Dowdca XV, dowdca
XIII korpusu - w niewoli. Koniec.
Odbudowano zniszczone wschodniopruskie ziemie kosztem dwch
miliardw marek, przewanie materiaami, ktre wzito z Polski. Wrcili
niemieccy wygnacy. Wzita zostaa
pomsta na Sowiaszczynie. Bg
jednak, bardziej nieodgadniony monter dziejw ni twrca mapy o szedziesiciu kilometrach kabla, sprawi,
i z bitwy tannanberskiej wyrosa Polska Niepodlega. ()
Wychodzimy z budynku mapy
plastycznej i znowu przed nami
wyrasta dumny masyw nowokrzyackiego pomnika.
By gr Herman von Salta, a potem los przeway okietkowi.
By gr Winrych von Kniprode,
a potem Bg da zwycistwo Jagielle.
By gr Wielki Kurfiirst, gdy Polsk ze Szwedem zwojowa, przecie
hetman Gosiewski go star.
By gr Hindenburg, a przecie
jego zwycistwo uwieczyo wspaniale zmartwychwstanie Polski.
By gr dla Niemcw plebiscyt,
s oni teraz gr w Prusach Wschodnich
Nie, pomnik Tannenberga, pomnik
z tych mas cegy, marmuru, brzu,
stali, pomnik niemieckiego programu
na wschodzie nie jest zwornikiem na
zawsze i ostatecznie ju zamykajcym
epopej.
Epopeja ta trwa.
Tyle spostrzee Melchiora
Wakowicza poczynionych w 1935
roku. Refleksje pozostawiam Czytelnikom.
Stanisawa Zitek

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

DObRE RADY PANI EWY

Jaglana, wieJska, pczak
i gryczana Jedzmy
kasze na zdrowie
Kasza od wiekw jadana zarwno na krlewskich dworach, jak te - ze wzgldu na to, e
bya tania a zarazem na dugo sycia - stanowia niezawodny pokarm ludzi ubogich. I chocia dawniej,
nie tak jak dzisiaj, nie przyrzdzano z niej tak wielu oryginalnych, a nawet wykwintnych potraw, to jednak przez wieki zajmowaa kasza
trwae miejsce w naszych jadospisach. Take dietetycy zachwalaj jej zalety, ktrych ma wyjtkowo wiele:
- obnia poziom cholesterolu we krwi
- poprawia wygld skry
- usprawnia prac przewodu pokarmowego
- syci na dugo (dlatego dobrze jest
stosowa ja w dietach odchudzajcych)
- bardzo dobrze smakuje, nie tylko
w towarzystwie mis, ale take
warzyw czy owocw.
Z tego powodu wanie bardzo
dobrze, e kasze obecnie wracaj do
kulinarnych ask, a panie domu coraz
czciej serwuj potrawy z kasz
swoim domownikom.
Wybierajc rodzaj kaszy do
naszych potraw naley pamita, e
im kasza mniej przetworzona, tym
zdrowsza i bardziej wartociowa,
zachowuje bowiem odywcze wartoci ziaren i nasion, z ktrych zostaa

ZuPA Z KASZ JAgLAN

Na bulion:
kg dowolnego misa,
marchewka,
pietruszka,
cebula,
li laurowy,
sl, pieprz.
Ponadto:
1 rednia papryka,
1 marchewka,
1 cebula,
1 pczek natki,
150 g kaszy jaglanej,
200 g cukinii lub kabaczka.
Ugotowa bulion. Marchewk,
papryk, cebul i cukini pokroi
w somk, podsmay na male
i doda do bulionu. Jak si zagotuje, doda opukan kasz i gotowa
5 minut. Wsypa posiekana natk
i odstawi na 10 minut.
AFRODYZJAK
Z KASZ JCZMIeNN
200 g kaszy jczmiennej,
100 g ososia wdzonego,
1 avocado,
10 sztuk truskawek lub innych
owocw do dekoracji,
10 g pestek sonecznika,
3 yki jogurtu naturalnego,
1 yka musztardy,

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

zrobiona. Kiedy wprowadzamy do

naszego jadospisu kasze, wzbogacamy nasz diet o due iloci bonnika,
skrobi, witamin, szczeglnie z grupy
B oraz niezbdnych naszemu organizmowi do prawidowego funkcjonowania skadnikw mineralnych,
takich jak: fosfor, potas, magnez
i elazo. Dla przykadu, najwicej
magnezu zawiera kasza gryczana,
a witaminy B jaglana i jczmienna.
Kasze s take rdem atwo przyswajalnego biaka. Gruboziarniste,
bogate w bonnik, polecane s szczeglnie osobom cierpicym na zaparcia, drobnoziarniste za powinny je
osoby z nieytami przewodu pokarmowego i rekonwalescenci na dietach. Kasze produkowane z jczmienia, jak pczak, mazurska czy wiejska, to wspaniae rdo witaminy PP

1 pczek koperku,
2 garcie rukoli.
Kasz ugotowa na sypko. Avocado obra, pokroi na kawaki
i skropi sokiem z cytryny. Rukol
porwa na mniejsze kawaki, ososia rozdrobni. Poczy wszystkie
skadniki. Jogurt wymiesza
z musztard i posiekanym koperkiem. Pola sosem kasz i posypa
upraonymi na suchej patelni pestkami sonecznika, udekorowa
pokrojonymi na czstki owocami.
KASZA gRYCZANA
Z SOSeM gRZYBOWYM
100 g kaszy gryczanej,
50 g grzybw suszonych,
1 pczek natki,
1 cebula,
250 ml sodkiej mietany 12%,
maso do podsmaenia,
sl, pieprz.
Kasz ugotowa na sypko i wymiesza z drobno pokrojona natk.
Grzyby namoczy, a nastpnie ugotowa z zielem angielskim i liciem
laurowym. Cebul posieka, podsmay namale i razem ze mietan doda do ugotowanych grzybw, doprawi sol i pieprzem.
Pola sosem ugotowana kasz.

(niacyny), ktra ma zbawienny

wpyw na zdrowie naszej skry, ale
te pomaga zapobiega anemii. Jednak chyba najwiksz zalet tyche
kasz jest zawarty w nich rozpuszczalny bonnik jako czynnik obniajcy
poziom cholesterolu we krwi. Kasza
jaglana, produkowana z ziaren prosa,
nie zawiera glutenu, wic nie uczula
i tak jak kasza kukurydziana moe
by jadana przez alergikw, jest natomiast bogata w biako i lekkostrawna,
a pod wzgldem zawartych w niej
wartoci odywczych ustpuje jedynie kaszy gryczanej. Krlowa wszystkich kasz, czyli ta najbardziej cenna
pod wzgldem swoich wartoci dla
naszego organizmu - kasza gryczana,
zawiera nie tylko duo biaka rolinnego, ale take kwasu foliowego,
magnezu, potasu, fosforu i cynku,

KOTLeTY Z KASZY
gRYCZANeJ
Z PIeCZARKAMI
3szklanki kaszy gryczanej,
1 kg pieczarek,
2 due cebule,
3 jajka,
1,5 szklanki patkw owsianych,
1 pczek natki,
sl, pieprz.
Kasz ugotowa, patki zala
wrztkiem (2,5 szklanki) i odstawi
do ostygnicia. Pieczarki i cebul
drobno posieka i podsmay.
Kasz, pieczarki z cebul, posiekana natk i 2 jajka dokadnie wymiesza, dodajc sl i pieprz. Formowa kotleciki, macza w rozmconym jajku i otacza w buce tartej,
a nastpnie smay z obu stron na
oliwie.
PASZTeT Z KASZY
gRYCZANeJ Z gRZYBAMI
2 szklanki kaszy gryczanej,
gar suszonych grzybw,
2 cebule,
2 jajka ugotowane na twardo,
2 jajka surowe,
1 pczek natki,
4 yki buki tartej,
3yki oleju,
sl, pieprz.

natomiast take nie ma w niej glutenu. Warto pamita serwujc domownikom potrawy z kaszy, e ju 100
jej gramw zaspakaja dzienne zapotrzebowanie naszego organizmu na
wglowodany, gotowana na sypko
bez dodatku tuszczu jest lekkostrawna, nie obcia i nie drani odka,
poprawia zdecydowanie prac i zapobiega nowotworom naszych jelit.
Dlatego wanie kasze, majce tak
wiele wartoci odywczych, jak
i waciwoci oczyszczajcych, zasuguj bezspornie na to, eby zajmowa
wane miejsce w naszej codziennej
zdrowej diecie. Jedzmy wic je
czsto, zarwno dla zdrowia jak
i urody, majc wiadomo, e pod
wzgldem iloci zalet przewyszaj
one zdecydowanie ry, makaron czy
ziemniaki.
Ewa agowska-Okoowicz
Grzyby namoczy, a nastpnie
ugotowa. Kasz ugotowa, ostudzi i zemle w maszynce z sitkiem
o drobnych otworach. Cebul drobniutko pokroi i podsmay
a nastpnie doda do zmielonej
kaszy. Doda posiekane drobno:
grzyby i gotowane jajka, buk
tart, jajka surowe, posiekan
natk, sl i pieprz. Dokadnie
poczy skadniki i przeoy do
wysmarowanej i wysypanej buk
tart blaszki, mocno ugnie i piec
1 godzin w 180C.
KASZA NA SODKO
5 yek kaszy jaglanej,
szklanki rodzynkw,
szklanka pestek dyni,
1 yka posiekanych orzechw,
1 yka wirkw kokosowych,
1 banan,
1 yeczka oleju,
1 yka kakao,
300 ml wody.
Kasz ugotowa, zdj z ognia
i doda reszt skadnikw. Wymiesza, przykry i odstawi na 15
minut, a wszystko zmiknie. Jeli
kto lubi potrawy bardziej sodkie,
mona doda mid.

Smacznego!
Strona 23

Co sycha w Olimpii?
Z duymi nadziejami rozpoczynamy rozgrywki pikarskie
o mistrzostwo IV ligi sezonu pikarskiego 2013/14. Nadzieje te zwizane s z planami utrzymania si
w gronie IV-ligowcw. Aby stao si
to faktem, trzeba w obecnym sezonie mierzy w okolic 6 miejsca
w tabeli, a wtedy mona mie pewno zadomowienia si w nowej,
zreformowanej od przyszego roku
IV lidze.
eby sprosta temu ambitnemu
zadaniu zarzd Klubu, na wniosek trenera Mirosawa Romanowskiego,
zatwierdzi wzmocnienie druyny
Olimpii (po przetestowaniu w sparringach) zawodnikami spoza Olsztynka. Nowymi twarzami w skadzie
I zespou s: Mateusz Rowicz
i ukasz Michaowski z Pisy Barczewo, Patryk Malanowski i Mateusz
Kdzierski z LKS Bkitni Pasym,
oraz Marceli Kowalski z MKS Jeziorany i Tomasz Adamczyk z BKS
Tcza Biskupiec.
W skad kadry IV- ligowego
zespou wchodz te zawodnicy
ktrzy wygrali lig okrgow: Rafa
Wysocki, Tomasz Trzciski, Marcin
Rykowski, Dawid Kowalczyk, Kamil
Pawlak, Sebastian Kowalski, Jacek
uczak, Marcin ukaszewski, Pawe
Szantar, Rafa Kowalczyk, Pawe
Duch, ukasz Jarzbek, ukasz Duch,
Tomasz Panikowski, Bartosz Zieliski i Krystian Jdrejek. Szerok kadr
uzupenili wychowankowie naszego
klubu, ktrzy ukoczyli wiek juniora:
Sylwester Pechta i Tomasz Kope.
Rozpocza si runda jesienna rozgrywek o mistrzostwo IV ligi sezonu
pikarskiego 2013/2014. W inauguracyjnym meczu, rozegranym na stadionie miejskim w Olsztynku, druyna
IV-ligowego beniaminka Olimpia
Olsztynek rozgromia DKS Dobre
Miasto 7:0 (2:0).
W przedmeczowych rozwaaniach
spodziewalimy si cikiej przeprawy, ale ju pocztek meczu rozwia
nasze obawy. W pierwszej akcji pika
zostaa wrzucona na dobieg, a Marceli
Kowalski wyprzedzi obroc goci
i umieci pik w siatce. 5 minut
pniej Mateusz Rowicz ogra
obroc, poda wzdu bramki,
a Mateusz Kdzierski wpakowa pik
do siatki tu przy supku. Przez ca
pierwsz poow druyna Olimpii
przewaaa i kontrolowaa gr.
Zawodnik DKS, ktry indywidualnie
kry Jacka uczaka najpierw zarobi
t kartk, faulujc naszego zawodnika na rodku boiska, a w 38 min.
otrzyma drugi ty kartonik za faul
taktyczny tu przed wasnym polem
karnym i w efekcie ujrza czerwie.
To wydarzenie wyranie zdeprymowao goci, a tu przed przerw jeden
z dobromiejskich zawodnikw niebezpiecznie sfaulowa bramkarza
Rafaa Wysockiego naskakujc na

Strona 24

Przed meczem z Pis Barczewo zawodnicy Olimpii otrzymali pamitkowy puchar i gratulacje awansu do IV ligi od - przedstawiciela W-MZPN
Jerzego Budzika, Burmistrza Olsztynka Artura Wrochny i Prezesa MKS
Olimpia Olsztynek Kazimierza Borkowskiego /fot. K. Kijkowski
niego z wysoko uniesion nog. Ten
bezmylny incydent bezsprzecznie
kwalifikowa si na kolejn czerwon
kartk, lecz sdzia -prawdopodobnie
eby nie zosta posdzonym o stronniczo- zdecydowa si pokaza faulujcemu tylko t kartk. Po przerwie, przez pierwszy kwadrans gra
bya wyrwnana, z lekk przewag
Olimpii, ale od 60 minuty akcje
konstruowane przez naszych zawodnikw staway si bardziej skadne,
a kolejne dwie bramki strzeli Marceli
Kowalski, kompletujc hattrick.
Pit zdoby strzaem gow Sebastian Kowalski, po dokadnym
dorodkowaniu z rzutu ronego.
Ostatnie dwa gole to zdobycz Mateusza Rowicza, ktry sfaulowany
w polu karnym, pewnie wykorzysta
podyktowany rzut karny, a 5 minut
pniej idealnie wpuszczony
w uliczk midzy obrocw ustali
wynik meczu na 7:0. Trzeba zaznaczy, e we wzmocnionym zespole
Olimpii nowo pozyskani zawodnicy
zdobyli 6 z 7 bramek.
W kolejnym meczu, uznanym za
hit kolejki, Olimpia pokonaa GKS
Pis Tewes-Bis Barczewo 2:1 (1:1).
Spotkanie byo zacite i emocjonujce, a zespoy zademonstroway
dobry i pomysowy futbol. W I kwadransie gry skadniej graa druyna
z Barczewa, ktrej zawodnicy stworzyli 3 sytuacje pachnce bramk,
ale ich niecelne strzay nieznacznie
mijay wiato naszej bramki.
W kolejnym kwadransie gra si
wyrwnaa, a grone sytuacje stwarzay obie druyny. W 33 min. meczu
zosta sfaulowany Mateusz Rowicz,
a podyktowany rzut karny na bramk
zamieni Jacek uczak, strzelajc
w lewy dolny rg. Trzy minuty pniej, za przypadkowe zagranie rk
w polu karnym, sdzia podyktowa
rzut karny dla Pisy, ktrej snajper
bardzo silnym strzaem doprowadzi
do wyrwnania i pierwsza poowa
meczu zakoczya si remisem 1:1.
W II poowie losy meczu wayy si

a do samej kocwki. Gdy na boisku

pojawi si - prawie w peni si po
kontuzji - Marcin ukaszewski, ju
w swoim pierwszym wejciu w pole
karne odda silny strza trafiajc
w supek. W dalszej czci meczu
wycofa si w gb pola i skutecznie
podj si roli rozgrywajcego, a od
tej chwili Olimpia zacza systematycznie przejmowa inicjatyw. Decydujc o wyniku meczu akcj przeprowadzia dwjka zawodnikw.
Mateusz Rowicz ogra obroc
i wzdu bramki dorodkowa pasko
do Jacka uczaka, ktry dooy nog i pika zatrzepotaa w siatce. Po
drugiej kolejce Olimpia Olsztynek
utrzymaa pozycj lidera w tabeli
IV ligi.
Kolejny mecz GLKS Warmiak
ukta - MKS Olimpia zakoczy
si wynikiem remisowym 2:2 (1:1).
Ju w 3 min. na czyst pozycj
wyszed lewoskrzydowy Warmiaka i strzaem w dugi rg bramki nie
da szans naszemu bramkarzowi
Patrykowi Malanowskiemu. Utrata
bramki ju na wstpie meczu zasko-

czya nasz druyn, jednak Olimpia z minuty na minut zacza

przejmowa inicjatyw i uzyskiwa
przewag w polu, majc wicej z gry
i stwarzajc wiele gronych sytuacji
na polu karnym Warmiaka. Ju
w tym okresie czasu byo wida oznaki zadyszki u zawodnikw z ukty.
Wyranie grali na czas i dugo celebrowali ustawianie piki po gwizdku
sdziego. Wreszcie, po p godzinie,
Marcin Rykowski po dorodkowaniu
ukasza Jarzbka, wyskoczy do piki
midzy 2 obrocw, a pika znalaza
si w bramce Warmiaka. Sdzia
zaliczy gola samobjczego, chocia
znaczcy udzia w tym trafieniu mia
nasz zawodnik. Do przerwy utrzyma
si wynik remisowy 1:1. Rwnie po
przerwie sytuacja na boisku nie ulega
zmianie.
Druyna z ukty graa na czas,
czsto na pograniczu faulu, a poniewa Olimpia przewaaa, gra toczya si w wikszoci na poowie gospodarzy. Midzy innymi Jacek uczak
mia 3 doskonae okazje do zdobycia
bramki, ale nieprecyzyjne strzay
wyapa bramkarz, a raz pika po
odbiciu od supka wysza w pole.
W samej kocwce, po centrze Marcela Kowalskiego, Marcin ukaszewski wyprzedzi pilnujcego go obroc oraz bramkarza i z bliskiej odlegoci wpakowa pik do siatki. Wydawao si e Olimpia zaliczy kolejne
zwycistwo, ale 2 min. pniej, po
rozpaczliwej akcji lewym skrzydem,
pika zostaa wrzucona w nasze pole
bramkowe. Bramkarz nie zdy
z interwencj i zawodnik Warmiaka
gow umieci pik w siatce.
W trzech rozegranych dotychczas
spotkaniach Olimpia Olsztynek
zdobya 7 pkt. (stosunek bramek
11:3) i zajmuje 2 miejsce w tabeli.
Trzymajmy kciuki za kolejne udane
wystpy naszej Olimpii w IV lidze.
Za Zarzd Klubu Jerzy Tytz

Reklama

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

SERWIS TURYSTY

Olsztynek
Olsztynek powsta na dawnym terytorium pruskiego plemienia Sasinw. Zaoenie miasta wie si z dziaalnoci komtura
ostrdzkiego Gnthera von Hohenstein.
Z jego inicjatywy w 1350 r. rozpoczto
budow zamku, obok ktrego powstaa
osada zamieszkaa przez rzemielnikw
i kupcw. W 1359 r. otrzymaa prawa miejskie i nazw Hohenstein na cze komtura. W XIX w zamek krzyacki zosta przebudowany na szko. Aktualnie mieci si
tam Zesp Szk. Jedn z najstarszych
budowli murowanych w Olsztynku jest
dawny gotycki koci ewangelicki
z XIV w. (zbudowany prawdopodobnie
okoo 1350 r.), odbudowany ze zniszcze
wojennych z przeznaczeniem na cele muzealne (obecnie Salon Wystawowy Muzeum

Baza noclegowa
Caoroczna:
1. Orodek Szkolno-Wypoczynkowy
Perkoz, Waszeta 1, tel. (89) 519 22 21,
500 114 078, liczba miejsc: 148,
www.perkoz.zhp.pl
2. Szkolny Orodek Wypoczynkowy
Syrenka, Marz 5, tel. (89) 513 92 15,
(89) 519 06 11, liczba miejsc: 160,
www.syrenka.olsztynek.com.pl
3. Domy Wczasowe WAM Sp. z o.o.
Warszawa - Wojskowy Dom
Wypoczynkowy Waplewo , Marz 2,
tel. (89) 519 25 25, liczba miejsc: 300,
www.wdwwarmia.com.pl
4. Zajazd Mazurski, ul. Gdaska 1,
tel. (89) 519 28 85, liczba miejsc: 70,
www.zajazdmazurski.pl
5. Centrum KonferencyjnoWypoczynkowe Kormoran, Koatek 2,
tel. (89) 519 51 00, (89) 519 55 00, liczba
miejsc: 300, www.kormoran-mierki.pl
6. Kwatera agroturystyczna "Pod
bocianem", Drwck 6, tel. 609 525 475,
liczba miejsc: 5,
www.apartamenciknawsi.keed.pl
7. Caoroczny Orodek SzkoleniowoWypoczynkowy " Wiatraki", Marzek,
tel. (089) 519 90 92, 606 292 142, liczba
miejsc: 55, www.wiatraki.com
8. "W krainie jezior i lasw", Marzek 8,
tel. (89) 519 90 27, 609 483 045, liczba m.
20 www.pensjonat-zakrzewscy.com
9. "Natura", Swaderki 5,
tel. (089) 519 91 03, liczba miejsc: 17,
www.natura-group.com.pl
10. "Lene jezioro", Nowa Wie Ostrdzka
13, tel. (89) 519 00 82, 602 695 557,
liczba miejsc: 18 www.lesnejezioro.pl
11. Wioska Mazurska "Dbrowszczyzna",
Mierki 60, tel. 607 099 218, liczba
miejsc: 20, www.prywatnawies.pl
12. "Lena Chata", Tolejny 7,
tel. (89) 519 34 04, 660 418 488, liczba
miejsc: 40, www.lesnachata.com.pl
13. Karczma witojaska, Karczma
witojaska 1, tel. (89) 519 20 05,

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

Budownictwa Ludowego). Za kocioem

znajduje si kamieniczka (dawna szkoa
parafialna), w ktrej urodzi si Krzysztof C.
Mrongowiusz. Miasto do dzi zachowao
redniowieczny ukad ulic i placw starego
miasta z fragmentami murw obronnych. Na
rynku przed ratuszem stoi potny kamienny
lew. By to pomnik symbolizujcy XII
Mazursk Dywizj Piechoty wsawion
w bitwie pod Tannenbergiem (w sierpniu
1914r. w okolicach Olsztynka wojska niemieckie pod dowdztwem Paula Hindenburga rozbiy armi rosyjska gen. Samsonowa
Niemcy nazwali j drug bitw pod Tannenbergiem. Pierwsz bya synna bitwa pod
Grunwaldem w 1410 roku). Gmina Olsztynek ley na obszarze Pojezierza Olsztyskiego wchodzcego w skad krainy geograficznej zwanej Pojezierzem Mazurskim, w pnocno-zachodniej czci obszaru Zielone
Puca Polski. Teren jest bogato rzebiony,
pagrkowato-falisty, poprzecinany licznymi
dolinami. Szczeglnie due rnice wzniesie wystpuj w jarach obionych przez rzeki. W Czarcim Jarze (grny bieg
Drwcy) rnice poziomu
wzniesie i dna jaru dochodz do 70 m. O naturalnym
i nieskaonym charakterze
rodowiska przyrodniczego
gminy Olsztynek wiadczy
fakt gniazdowania gatunkw
zagroonych w skali wiatowej: ora bielika i derkacza.
liczba miejsc: 16,
www.karczmaswietojanska.pl
14. Leniczwka "Jednoroec", Lipowo
Kurkowskie 13, tel. (89) 519 91 15,
692 961 032, liczba miejsc: 16,
www.lesniczowka.mazury.pl
15. Stadnina koni "Lena zagroda",
Mycyny 5, tel. 606 478 698, liczba
miejsc: 20, www.mycyny.pl
16. gospodarstwo Agroturystyczne
"AgROBIeLIK", Makruty 7,
tel. (89) 519 14 28, 501 278 921, liczba
miejsc: 20, www.agrobielik.mazury.pl
17. gospoda Wgierska "Tokaj",
Pawowo 32, tel. 609 401 401, liczba
miejsc: 17, www.tokaj.olsztynek.com.pl
18. Agroturystyka "JOTA", utynowo 12,
tel. (89) 519 33 90, 512 337 017, liczba
miejsc: 12
19. Dworek Jadamowo Manor and Farm,
Jadamowo, tel. (89) 513 91 91,
723 952 743, liczba miejsc: 10

Sezonowa:
1. Domki letniskowe ARTeKS, Nowa
Wie Ostrdzka, tel.(089) 519 01 19,
liczba miejsc: 30
2. Orodek Wypoczynkowy "wierkocin",
wierkocin, tel. (089) 519 28 56,
519 38 74, 792 90 600, liczba miejsc:
55, www.swierkocin.com
3. Orodek Wypoczynkowy Fundacja
Mierki, Waszeta 4, 11-015 Olsztynek,
tel. (089) 519 21 67, 519 40 47, liczba
miejsc: 100, www.mierki.com
4. Orodek Wypoczynkowy Koatek,
Mierki-Koatek, tel. (089) 519 21 21,
519 22 14, 519 15 83, liczba miejsc: 240,
www.kolatek.pl
5. Orodek Wypoczynkowy Kurki,
Kurki, tel. 606 485 129, liczba miejsc: 60,
www.kurki.xwp.pl
6. Orodek Wypoczynkowy FuD SA,
Nowa Wie Ostrdzka, tel. (89) 519 00 99,
liczba miejsc: 117,
www.mazury.fud.com.pl
7. Orodek Wypoczynkowy Waszeta,
Waszeta 6, tel. (089) 519 40 70, liczba
miejsc: 240, www.waszeta.pl

Muzeum Budownictwa Ludowego

Wrd europejskich muzew na wolnym powietrzu Park Etnograficzny w Olsztynku
naley do jednych z najstarszych. Jego rodowd siga pocztku XX wieku. Pierwsze obiekty budownictwa ludowego z terenu dawnych Prus Wschodnich zaczto gromadzi od 1908
roku na skraju ogrodu zoologicznego w Krlewcu, po czym (w latach 1938-1942) nastpio przemieszczenie ich do Olsztynka. Do rozbudowy
skansenu przystpiono pod koniec lat pidziesitych, a od 1962 roku zacz funkcjonowa
jako oddzia Muzeum Mazurskiego w Olsztynie.
W 1969 roku przeksztacony zosta w placwk autonomiczn Muzeum Budownictwa
Ludowego, Park Etnograficzny w Olsztynku.
W 1985 r. w jego struktury organizacyjne
wczono 2 obiekty w centrum Olsztynka: Salon
Wystawowy w dawnym kociele ewangelickim
oraz baszt na linii miejskich murw obronnych, ktr w XVII wieku przebudowano na
dom, w ktrym urodzi si Krzysztof Celestyn Mrongowiusz - obroca jzyka polskiego i
polskiej tradycji kulturowej na Mazurach. Od 1998 r. muzeum jest instytucj kultury Samorzdu Wojewdztwa Warmisko-Mazurskiego, a w roku 2008 zostao wpisane do Pastwowego Rejestru Muzew prowadzonego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Muzeum dysponuje obecnie terenem o powierzchni 94 ha. Posiada bogate zbiory muzealiw ruchomych i nieruchomych. Zgromadzono 74 obiektw duej i maej architektury
wiejskiej z Warmii, Mazur, Powila i Maej Litwy, o zrnicowanych funkcjach, budowie
i konstrukcji. S to budynki mieszkalne, sakralne, zabudowania gospodarcze i przemysowe. Wyposaenie budynkw stanowi eksponaty pokazujce tradycyjne metody pracy
i obrzdy na wsi w XIX i XX wieku. Zbiory muzealne kultury materialnej oraz sztuki ludowej przekraczaj 10 tys. egzemplarzy. Muzeum przypomina rwnie o pierwszych mieszkacach regionu. W czci archeologicznej zrekonstruowany zosta kurhan z wczesnej
epoki elaza. W sezonie letnim na terenie Parku organizowanych jest wiele imprez plenerowych, m.in. Jarmark sztuki nie tylko ludowej, Targi Chopskie, Regionalne wito Zi,
Doynki Wojewdzkie, Tajemnice ciesioki.
8. Orodek Wypoczynkowy Marzek
Wioska Filmowa, Marzek 7,
tel. (89) 519 90 38, 604 334 325, liczba
miejsc 320, wioskafilmowa.com.pl
9. Pensjonat pod bocianem, Drwck 6,
tel. 609 525 475,
www.apartamenciknawsi.keed.pl

Turystyka
wiejska
1. Agroturystyka Marz Domki do
wynajcia, Marz, tel. 662 452 770, liczba
miejsc: 12, www.domkimaroz.ubf.pl
2. Dom do wynajcia, Selwa 26,
tel. 696 585 651, www.selwa.pl
3. Dom caoroczny Marzek 5a,
tel. 601 536 546, liczba miejsc: 5,
www.marozek.eu
4. Dworek Jadamowo, Jadamowo,
tel. (89) 513 91 91 , 723 952 743,
liczba miejsc: 10
5. gospodarstwo agroturystyczne,
Gsiorowo 13, tel. (089) 519 00 72,
liczba miejsc: 10
6. gospodarstwo Agroturystyczne
"AgROBIeLIK", Makruty 7,
tel. (89) 519 14 28, 501 278 921, liczba
miejsc: 20, www.agrobielik.mazury.pl
7. gospodarstwo agroturystyczne, Zbie
11, tel. 502 815 118, 501 526 697, liczba
miejsc: 8, www.lanskie.pl
8. Wioska Mazurska "Dbrowszczyzna",
Mierki 60, tel. 607 099 218, liczba miejsc:
8, www.prywatnawies.pl
9. gospodarstwo agroturystyczne Lena
chata, Tolejny 7, tel. 519 34 04,
660 418 488, liczba miejsc: 40,
www.lesnachata.com.pl
10. gospodarstwo agroturystyczne Lene
jezioro, Nowa Wie Ostrdzka 13,
tel. (89) 519 00 82, 602 695 557, liczba
miejsc: 16, www.lesnejezioro.pl
11. gospodarstwo Wgierska "TOKAJ",
Pawowo 32, tel. 609 401 401, liczba
miejsc noclegowych: 17, www.wegry.pl
12. Karczma witojaska,
tel. (89) 519 20 05, liczba miejsc: 16,
www.karczmaswietojanska.pl

13. Kwatera Agroturystyczna, Mierki 48A,

liczba miejsc: 10
14. Kwatera Agroturystyczna, Mierki 49,
tel. 691 712 137, liczba miejsc: 5
15. Kwatera Agroturystyczna, wierkocin
9, tel. 505 154 274, liczba miejsc: 15
16. Kwatera Agroturystyczna Kolonia
Mazurska, Mierki 61B,
tel. 501 721 766, liczba miejsc: 10,
www.koloniamazurska.pl
17. Kwatera Agroturystyczna "JOTA",
utynowo 12, tel. (89) 519 33 90,
(89) 512 337 017, liczba miejsc: 12
19. Leniczwka Jednoroec, Lipowo
Kurkowskie 13, tel. (89) 519 91 15,
692 961 032, liczba miejsc: 16,
www.lesniczowka.mazury.pl
20. Leniczwka Orzechowo, Orzechowo 2,
tel. (89) 519 90 20, liczba miejsc: 8
21. Na skraju lasu Kwatera
Agroturystyczna, Mierki 64,
tel. 608 443 040, liczba miejsc: 10
22. Pensjonat Natura, Swaderki 5,
tel. (89) 519 91 03, 696 444 910, liczba
miejsc: 17, www.natura-group.com.pl
23. Ptasie wzgrze, Mierki,
tel. 506 615 164, liczba miejsc: 6
24. Stadnina Koni, Kwatera
Agroturystyczna, Kurki 14 A,
tel. 509 931 939, 9089) 519 90 76, liczba
miejsc: 5, www.koniemazury.pl
25. Stadnina Koni Mycyny "Lena
zagroda", Mycyny 5, tel. 606 478 698,
liczba miejsc: 20, www.mycyny.pl
26. Turystyka wiejska pokoje
do wynajcia, Lutek 5,
tel. (89) 519 14 30, liczba miejsc: 19
27. gaspodaratwo agroturystyczna
Elbieta ywica, Mierki 48A,
tel. 664 498 080, liczba miejsc: 10

Pola Namiotowe
1. Pole Namiotowe gocinne, Zbie,
tel.(89) 519 91 09
2. Pole Namiotowe Nad jeziorem, Zbie,
tel. (89) 519 90 17, 501 526 697
3. Pole Namiotowe Szwagierki,
Swaderki, tel. 501 524 007,
www.biwak.go3.pl

Strona 25

Krzywka
nr 193

10

9
11
12

13
14

Pionowo:

16

15

1) ten, 2) po wojnie, 3) czas na chleb, 4) nowoczesny juhas, 6) ju

promieniuje, 7) strefa gazy, 8) autentyczny, 16) pali cudze, 17) kontroluje, 19) ko trojaski, 20) alkohol w baraku, 22) pod fezem
Krzywka sponsorowana przez

Poziomo:

1) alkoholik, 5) arwka, 9) pienidze do robienia, 10) ronie na

wzr, 11) prasowy, 12) arty z Turcji, 13) do wygrania w, 14) przed
stopem, 15) odgos myszy, 16) czuwao, 18) led, 19) lokalna,
21) krewny z koci, 23) do pozbycia si, 24) suszna porcja,
25) dobrze udaje, 26) upady owoc, 27) ostry skadak

17

18
19

22

21

20

23
24

Rozwizania prosimy nadsya na kartkach pocztowych do 20

wrzenia pod adresem redakcji. Spord prawidowych rozwiza
wylosujemy nagrod - obiad dla 2 osb w Restauracji Zielarnia (ul. Mrongowiusza 29, Olsztynek).
Podczas ukadania hasa ostatniej krzywki wkrad si bd,
za co najmocniej przepraszamy. Prawidowym rozwizaniem
ostatniej krzywki miao by haso: Pogoda dla bogaczy.
Nagrod wylosowaa Janina Lewandowska z Olsztynka.

25

27

26

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

Biuletyn redaguje zesp w skadzie: Wydawca - MDK, redaktor wydania - Katarzyna Waluk, redaktorzy: Wiesaw Gsiorowski, Tomasz Kurs,
Bogumi Kuniewski, Pawe Rogowski (skad komputerowy, zdjcia), Cezary Dugowski (rysunki), Janusz Dga (zdjcia), Henryka ebrowska, Marta
ebrowska, Zygmunt Puszczewicz, Kazimierz Czesaw Bandzwoek, Ewa Okoowicz-agowska, Robert Waraksa, Magdalena Rudnicka. Adres redakcji:
11-015 Olsztynek, ul. Chopina 29, MDK, tel. 89 519-22-01, woj. warmisko-mazurskie. Zgoszenia reklam w siedzibie redakcji. Redakcja zastrzega sobie
prawo skracania i adiustacji tekstw i listw oraz nie odpowiada za tre reklam, ogosze i artykuw sponsorowanych. Miesicznik zrzeszony jest
w Polskim Stowarzyszeniu Prasy Lokalnej z siedzib w Krakowie. e-mail: alboolsztynek@wp.pl. Materiaw nie zamawianych redakcja nie zwraca.

Strona 26

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

ALBO 8 (207) Sierpie 2013 r.

Strona 27