Você está na página 1de 6

Descargado en:

patatabrava.com

ART MODERN I CONTEMPORANI A LES BALEARS


(UIB)
ARTE MODERNO
VILLALONGA, ANDREU

CURSO 1516

2.Larenovacindelosrepertoriosiconogrficos:elretratoylaalegora

Paralelamentealdesarrollodelaperspectiva,sellevaacabounarevoluciniconogrfica
enlaqueaparecendosnuevastipologaspictricas:elretratoylaalegora.
Aparecelapinturamitolgicaporcausascultuales,esdedecirrazonesdeculto,creando
asunadistorsinrespectoalaantigedadclsica,yaquequeadaptanotravezsuscultos
peroestavezconnuevasfunciones.

ElRetrato
AparececomounnuevogneropictricoduranteelRenacimiento,resultadodeherencias
clsicasymedievales.
Puedenapreciarseantecedentesdelretratorenacentistacomo:elusoenlaantigedad
clsicadelretratocomounelementosubordinadoatemticasconsideradassuperiores,es
decir,normalmentefuncionesreligiosasquecuplanunafuncinfuncional.Puede
apreciarseclaramenteenlosretratosdelosdonantes 1medievales.
Otrodelosantecedentesclsicosquedesembocaeneldesarrollodelretratorenacentista
enlacuademonedasconelrostrodelemperador,odemedallasconmemorativas,las
cualestambinsernfrecuentesenlapocarenacentista.
Masaccio
,consuobraRetratodeunJoven(1425),secreeque
crealaprimeraobraderetratolibre,conscientedesmismo,elcual
simplementetienelaintencinderepresentarlafiguradeljoven,ya
quenisiquierasesabequineselpersonajerepresentado.Se
eliminaelfondocentrndosenicamenteenlarepresentacinde
lasfaccionesdelmuchacho.
EsenladcadadelsigloXv,enlaquesedesarrollaelretrato
numismtico,esdecir,aquelretratoquenoestsubordinadoauna
temticadeterminada,sinoqueesconsideradocomouncuadropor
smismo.Tomancomoreferenciaalosantepasadosmedievalesy
clsicos.
Enelmbitoflamencotambinsellevanacabopinturasderetrato,
peseaqueadiferenciaqueenItalia,enFlandescumplenuna
funcinmsidentificativaquesimblica,comoeraelcasodelosretratositalianos.EnItalia
elretratocumpleunafuncinmssocialqueidentificativa,yaquelafuerzadelaimagen
estsubrayadaporeldiseodelaobra,enlaqueseprimanlosvalorescomunicativosque
delosidlicos.
PierodellaFrancescacreaunnuevoretratototalmente
innovador,tomandocomoejemplolasmedallas
conmemorativas.CreaelretratodedoblecaradelosDuquesde
Urbino,llevadoacaboentre14651472.
Susbustosenprimerplanodominandoelextraordinariopaisaje
queseextiendeenlaprofundidad,ymeteenevidenciala
majestuosidaddelacortedeUrbino
.
Eldpticoesttambin
pintadoporlapartedeatrs.FederigodeMontefeltro2ysu
esposaserepresentanendoscarretasantiguasencompaade
Virtudes:elDuquevistesuarmaduracomotodounlder,
mientrasescoronadoporlaVictoriamientrasquelaDuquesa

Intencindeplasmarquienhabasidoelpatrocinadormonetariodelaobradejanconstancia
medianteunretrato.
2
DellaFrancescaestobligadoarepresentarlodeperfilparanoensearsuojoheridoporlaguerra.

estasentadaenuncarretatiradapordosunicornios,smbolosdecastidad,queenfatizasu
almapiadosaygentil.
GraciasasuartearistocrticoyhertricoPierodellaFrancescalograelnobleobjetivode
detenereltiempoeinmortalizaralosdosDuquesysuspersonalidades.
Elel1480,PierodiCosimollevaacaboelretratodeSimonetta,
otrohipotticoretratodedoblecara,peseaquerealmentelas
doscarasdeelsupuestoretratoserepresentanenlamisma.
IntentahacerunaidentificacinconlafigurayCleopatra,ya
queestaserepresentaconneologismoscomosudesnudezo
laserpientealcuellohaciendoreferenciaalasupuestamuerte
deCleopatra.Lamujeresrepresentadacongranbelleza.
Esenelao50,enelquecomienzanarepresentarselos
retratosde,losencontramosgeneralmenteenelarte
flamenco.Conlacreacindeestasnuevastipologas
encontramosunaenfatizacindelvalorfisionmicodelas
figuras,demostrandoasqueyanosolosecentranenlas
facciones,sinoquetambinmuestranintersporlapsicologa
delospersonajesrepresentados.
EnelretratodeunhombredeBotticelli(1490)puedeapreciarsela
intencindelartistaderepresentartantoelcuerpocomoelalmadel
representado.
Peseaestasrepresentaciones,concarctergeneral,losretratos
solansernicamentedebusto,generalmentetantoenpintura
comoenescultura(enestecaso,elcortedelbustoseusadebase
quesustentalaescultura)
EnelRenacimientocomienzaallevarseacabolas
representacionesdecuerpoentero,comoporejemploslasde
DanteoPetrarca,loscualesestnvinculadosconlosStudiolo3.La
decoracinsuponeunainnovacinenelmbitoiconogrfico,yaque
estasestndecoradasconretratosdecuerpoenteroenmarcadosenun
espacioarquitectnicos.
AndreadelCastagno
esunodelosartistas
msinfluyentesenlacreacindeestetipoderetratos,creandoalguno
delosmsfamosos.Medianteellosquiereexaltarlafortalezafsica,
moraleintelectual.Pretenderomperlapirmidevisualdelespectador
situandolasfigurasenunmarco
arquitectnicoparaconseguirunefectode
tridimensionalidad,sitaalgunoselementosdelpersonajefuer
delmarcoarquitectnicoqueloabarcaconlaintencinde
simularquelafigurasaledelcuadrohacianosotros.
Botticelli
esotrodelosartistasquemediantela
representacinderetratosdegrupoincorporalanueva
tipologadelosretratosdefigurasenteras.Estopuede
apreciarseensuobraAdoracindelosReyesMagos,obra
queadornabaunadelasparedesprincipalesdelacatedralde
3

Pequeahabitacinoestudioenelqueelpropietarioseretirabaparallevaracabosuslabores
intelectuales.

SantaMariadeiFiore,enlaqueseintroduceunretratodegrupoenuncontextoalegrico.
SerepresentalaescenaenelquelosMagosdeOrientevanaJerusalnaadorara
Jesucristorecinnacido.Dentrodelaaccinnarrativaseencuentranrepresentados
algunosdelosmiembrosdelafamiliaquehizodemecenasdedichaobra,lafamiliaMedici.
Estorepresentaunsmbolodegranconsideracindepoderporpartedelafamlia,yaque
seconsideranlosuficientementeimportantesparaserrepresentadosenunaescenasacra
comoesdichaadoracin.Sinoconociramosquieneseranlosmiembrosdelafamilia
Medici,nodescubriremosquienessondichospersonajes.Algunosestudiososdelcuadro
consideranquelfiguradeladerechaelcuadro,lacualmirafijamentealespectador,noes
nimsnimenosqueunretratodelpropioBotticelli.Enelcasodequelofuera,serauna
clarareivindicacinsocialporpartedelartista,conlaintencindeexaltarsupapelyaquel
mismoseconsideratanimportantecomoparapoderestarrepresentadoenunaescena
sacra,yalladodeunadelasfamiliasms
poderosasdelaItaliadelmomentocomosonlos
Medici.
Mantegna
,tambinllevaacaboenlaCmarade
losEspososdelPalaciodeMantua,enlaquese
representaelhechohistricodequelosDuques
recibenlanoticiadequesuhijoelCardenal,hasido
unodeloselegidoscomofuturopontfice,cosaque
demuestraelascensosocialdelafamlia.Esta
representacinintentarecordarestemomento.Por
lasparedesdeestasalaseencuentranlas
representacionesdeemperadoresromanos,conlasqueseintentacrearunarelacinentre
lafamiliaydichospapas,intentandodemostrarlavinculacinentrelosemperadoresyla
famlia.

Enestatablademaderade
Ucello
,nosencontramosanteelRetratodelosArtistas,una
retratocolectivosinintencinnarrativa,comolosmencionadosanteriormente.Secreeque
podraserpartedeunadelasdecoracionespictricasdeunStudiolo.Estatablaes
importantenoporsutcnica,sinoporsusimbologa,yaque
hacereferenciaalareivindicacinsocialdelosartistas,que
quierenreivindicarsuposicinenlosescalonessociales.En
estapocaunretratoeraunsmbolodedistincinsocial,porlo
queucellodecidehacerunodelosartistasmsdestacadosde
lapocaparademostrarqueellostambinmerecenser
consideradosporsutrabajo.Buscandemostrarsunueva
consideracinsocial.

EsteartistatambineselcreadordelaobradelMonumentoaSirJohnHawkwood,un
retratoecuestrevinculadoalosprncipesogobernantes.Estemonumentoesunretrato
pictricotomandoejemplodeunretratoescultrico,adaptandoalapintura,todoaquello
quedeberahacerseenesculturaparallegaraconseguirdichaobra.
EstetipoderetratosestinfluenciadoporlaideadeVirtdeMaquiavelo,lacualse
consideraqueeljinetedelcaballoeselamodesudestinoycapazdecontrolarlo,aligual
queescapazdecontrolaralcaballoalcualestmontando.Serepresentageneralmentea
gobernantesparademostrarquesoncapacesdecontrolaralcaballo,porloquetambin
soncapacesdegobernarsunacin.
Posteriormente
Colleoni
conseguirsuperaralaestatuaecuestredeMarcoAurelio,yaque
sercapazdeconseguirquelapatadelcaballoseencuentrealzada.

LasAlegoras
Cumpleunafuncinsimblica,conlaqueseintentarepresentarla
realidadsocialdelaFlorenciadelSigloXV,labellezayelamorson
lostemamstratadosenestasalegoras.
Lasalegorasmsrepresentativassonlasde
Botticelli
enlasque
encontramosobrascomo:
1. LaPrimavera:
estarepresentacinaligualquelasiguiente,
estndestinadasaestarsituadasenlaEspalderadelaCama,esta
concretamenteestabasituadaenlacmaramatrimonial.Estaobra
hacereferenciaalacondestadmatrimonial,haciendounaalegora
deelamorplatnicoyalasublimacindelaspasionesgraciasal
papeldelamujer.SecreaunejedesimetraentreVenusyCupido
simbolizandolosmbitosdelamor.EnelcicloIencontramosa
ClotisyalViento,quesimbolizanlapasinylacastidad
respectivamente,creandoasalaprimavera,esdecir,elamor
verdadero.EnelcicloIIencontramosalastresgracias(Pasin+
Castidad=Belleza).Mercurio,antelas3graciaspideayuda,y
VenuseligealaCastidad.

2. Camila/PalasyelCentauro:
serepresentaaCamila/Palas,unaprincesadela
Eneidalacualluchacontralostroyanos,dominandoaunCentauro,porloquese
creaunsentimientodeequilibrio.Cojeporelpeloalcentauro,quelaserunhbrido
simbolizaquemedianteelcontroldelaparteracional,lacualestrepresentadapor
lapartehumanadelcuerpo,podemoscontrolarlaparteanimal,enestecaso
relacionadoconlaparteirascible.

3. VenusyMarte:
representaalamor,
Venus,ylapasin,Marte.representael
xtasisquetieneMartetrashaber
probadoelamordeVenus,porloque
pierdeelcontrol,comopuede
apreciarseenlapartedelaescenaen
laqueseapreciacmolospequeos
stiroslerobanlaarmadura.Estaobra

tambinestdestinadaaestarsituadaenCabezaldelacama,conlaintencinde
recordara

Você também pode gostar