A: S lc v cac loai phong cach lanh ao in hinh:

I.Phong cach lanh ao l gi?

Phong cch lnh o l cch thc v phng php m theo , nh lnh o c th vch
ra cc nh hng, k hoch thc hin cng nh s ng vin mi ngi.
Phong cch lnh o l kiu hot ng c th ca nh lnh o c hnh thnh trn c
s kt hp cht ch v tc ng qua li bin chng gia yu t tm l ch quan ca ngi
lnh o vi yu t mi trng x hi trong h thng qun l. Phong cch lnh o ph
thuc nhiu ngh nghip, lnh vc cng nh mi trng hot ng. iu quan trng trong
phong cch ca ngi lnh o l phi xy dng da trn bn cht, s nhn thc v o
c ca tng ngi, ph hp chung vi nhng chun mc ca x hi, to ng lc tt
cho x hi. Phong cch lnh o khng t nhin c, m phi c o to mt cch bi
bn.
Mt ngi lnh o gii phi l mt ngi c phong cch lnh o hp l, h va
p ng c cc nhu cu khc nhau ca ngi lao ng, va pht huy c sc mnh c
nhn cng nh sc mnh ca tp th ngi lao ng trong t chc ca mnh, t c
mc tiu cao nht m t chc ra.

II.Phn loai:
C ba phong cch lnh o khc nhau:
c on - Authoritarian
Chung sc - Participative
U thc - Delegative
Mc d phn ln cc nh lnh o u s dng ng thi c ba phong cch trn,
nhng thng thng s c mt phong cch c coi l chim u th vt tri hn c v
cc nh lnh o km nng lc s c xu hng theo ui vo mt phong cch duy nht.

1.c oan (chuyn quyn) - Authoritarian (autocratic)

iu ki n
s dung:
Phong cch lnh o ny xut hin khi cc nh lnh o ni vi cac nhn vin chnh xac
nhng g h mun cc nhn vin lm v lm ra sao m khng km theo bt k li
khuyn hay hng dn no c. Phong cch ny ch c s dng trong mt vi hon cnh
c bit no , chng hn nh khi bn c y thng tin gii quyt vn , khi bn
khng c nhiu thi gian, hay khi cc nhn vin c ng lc tt lm vic.
Nh n inh v loai ny:
Mt vi ngi cho rng, phong cch lnh o ny c biu hin l qut tho v li, s
dng ngn t thiu vn ho, cp trn hnh x vi cp di ch yu bng hnh ng e
do hay lm dng quyn lc. Tuy nhin trn thc t, phong cch lnh o c on
khng phi nh vy, mi ngi hiu nhm sang phong cch lnh o nghip d v lm
dng, c gi l Lm sp vi mi ngi xung quanh (Bossing people around). V
khng phi l cch thc hnh x tt ca mt nh lnh o thc th.

Nhc im:
Phong cch lnh o ny ch nn s dng trong cc trng hp tht cn thit m thi.
Nu c thi gian v mun c thm s gn b, ng vin t cc nhn vin ca mnh, bn
nn
s
dng
phong
cch
lnh
o
chung
sc.

2.Chung sc (dn ch) - Participative (democratic)

Vi phong cch lnh o ny, nh lnh o s mt hoc mt vi nhn vin tham gia
vo qu trnh ra quyt nh (xc nh xem nhng g cn phi lm v lm nh th no).
Tuy nhin, nh lnh o vn s duy tr cho mnh quyn ra quyt nh cui cng. S dng
phong cch lnh o ny hon ton khng c ngha l nh lnh o cho thy s yu km
ca mnh, tri li y l du hiu ca sc mnh khin cc nhn vin phi tn trng bn.
Phong cch lnh o ny thng c s dng khi bn nm c mt phn thng tin,
cn cc nhn vin ca bn c nhng phn thng tin cn li. Cn ch rng, mt nh
lnh o khng mong i vic h s bit tt c mi th - l l do v sao bn tuyn
dng nhng nhn vin c trnh v k nng. S dng phong cch lnh o ny l v li
ch ca c hai bn - n cho php cc nhn vin cm thy mnh mt phn ca tp th cng
nh s gip bn a ra c nhng quyt nh ng n hn.
3.U thac (triu ai t do) - Delegative (free reign)
Vi phong cch lnh o ny, nh lnh o s cho php cc nhn vin c quyn ra
quyt nh, nhng nh lnh o vn chu trch nhim i vi nhng quyt nh c a
ra. Phong cch lnh o u thc c s dng khi cc nhn vin c kh nng phn tch
tnh hung v xc nh nhng g cn lm v lm nh th no. Bn khng th m m tt
c mi cng vic! Bn phi t ra cc th t u tin trong cng vic v u thc mt s
nhim v no .
y khng phi l phong cch lnh o c s dng bn c th khin trch ngi
khc khi cc vn rc ri pht sinh, m n l phong cach c s dung khi ban c cac
nim tin trn vn vi cac nhn vin di quyn.
Ch : Phong cch u thc cng c bit n nh Chnh sch m bo quyn t
do (laisser faire) khi m nh lnh o hon ton khng can thip vo cng vic ca cc
nhn vin. (Trong ting Php, laisser c ngha l ngi th hai, yu cu ca ngi th
hai, mc, cho php + faire c ngha l lm vic)
D.Nhng dang phong cach lanh ao khac
1.Nh lanh ao tch cc v tiu cc - Positive and negative leaders
Lun c s khc bit trong a cach thc m cac nh lanh ao thng s dung tip
cn nhn vin ca minh:
Tch cc - Positive: Nh lnh o tch cc thng s dng phn thng, chng hn nh
cc chng trnh o to nhn vin, khuyn khch s c lp trong cng vic khch
l cc nhn vin trong t chc.

 Tiu cc - Negative: Nh lnh o tiu cc thng nhn mnh n cc hnh pht nh

mt trong cc cng c iu hnh, tuy nhin, n cn c s dng ht sc thn trng, xut
pht t chnh mc nh hng mnh m ca n ti tinh thn cc nhn vin. Cc nh
lnh o tiu cc lun hnh ng mt cch c on v ra v b trn vi mi ngi. H
tin rng cch duy nht mi vic c din ra sun s l thng qua cc hnh pht, chng
hn nh tc c hi thng tin, p nhn vin lm vic khng cng, khin trch nhn vin
trc mt ngi khc Cc nh lnh o tiu cc tin rng quyn lc ca h s gia tng
thng qua vic buc mi ngi lm vic nng sut v hiu qu hn. Tuy nhin, nu
khng cn thn, cch thc ny s tr nn phn tc dng. N c th lm gim nhu kh
lm vic ca cc nhn vin v dn ti tnh trng km hiu qu trong cng vic.
Cng cn ch rng mt nh lnh o khng nht thit c phi l nh lnh o tch cc
hay tiu cc, m thng thng h s mt v tr no nm gia hai thi cc lnh o
ny. Cc nh lnh o thng xuyn thc hin phong cch lnh o tiu cc s ch c
xem nh nhng ng ch (bosses) trong khi nhng nh lnh o p dng phong cch lnh
o tch cc mt cch cn bn v thng xuyn mi chnh l nhng nh lnh o thc
th (real leaders).
2.Phong cach lanh ao quan tm v phong cach lanh ao cu trc
Bn cnh cc phong cch lnh o k trn cn c hai phong cch lnh o khc m cc
nh lnh o vn thng s dng, l:
Quan tm Consideration (hng n nhn vin) Cc nh lnh o s lun quan tm
ti nhu cu thit yu ca nhn vin. H gy dng tinh thn lm vic tp th, gip cc
nhn vin gii quyt nhng vn ca bn thn h, ng thi a ra nhng ng h v
mt tm l.(hng n con ngi)
Cu trc Structure (hng n nhim v) Cc nh lnh o tin rng h s thu c
kt qu tt bng vic trc sau nh mt gi cho cc nhn vin lun cm thy bn rn v
thc gic h lm vic. (hng n cng vic)

Thc t cho thy, nh lnh o no quan tm v suy xt mt cch k lng n vic s

dng phong cch lnh o th s l nhng ngi lun lm vic hiu qu v cm thy
tho mn vi cng vic ca mnh.
Cng cn ch rng phong cch lnh o quan tm v phong cch lnh o cu trc l
hon ton c lp vi nhau, do vy chng khng nn c xem xt nh nhng mt i
lp ca nhau, v d, mt nh lnh o thin v phong cch lnh o quan tm s khng
ng ngha vi vic nh lnh o km ci i vi phong cch lnh o cu trc.

Bn c th xem thm S qun tr (Managerial Grid) ca Blake and Mouton v n da

trn khi nim ny.

3.S gia trng :

S gia trng (paternalism) i khi cng c v vi cc phong cch lnh o. Tuy
nhin, phn ln cc nh ngha hin nay thng din gii hay ng rng mt trong nhng
hnh ng ca cng vic lnh o l hnh ng gy s nh hng, tac ng. V d,
qun i M s dng nh ngha nh sau:
Lnh o l vic tc ng ti ngi khc - bng vic a ra nhng mc tiu, nh
hng v s ng vin - nhm hon thnh nhim v v ci thin t chc.
Qun i M tip tc a ra nh ngha v s tac ng l:
Cch thc mi ngi lm nhng g m bn mun h lm. l cch thc hay
phng php hon thnh hai ch ch: thc thi v ci thin. Tuy nhin, nh lnh o
s c nhiu nh hng tc ng ti mi ngi hn l vic n thun ch snh bc cng
h theo th bc. Tm gng m bn thn bn to ra cng quan trng nh nhng g
bn ni. Bn cn phi lm gng d tt hay xu - vi tt c nhng hnh ng m
bn thc hin hay t ng m bn ni ra trong hay ngoi gi lm vic. Thng qua li

ni v tm gng ca mnh, bn phi truyn t c mc tiu, nh hng v s

ng vin.
Trong khi , s gia trng c nh ngha l:
Mt h thng m theo nh lnh o m bo s p ng cc nhu cu hay iu chnh
cc nhu cu cho ph hp vi cc c nhn cng nh cho cc mi quan h vi nh lnh
o v nhng ngi khc.
V vy, s gia trng s ap ng nhu cu cho nhng ngi di quyn kim soat,
ng thi bo v ca n, trong khi s lanh ao s hon thnh nhng cng vic m s
gia trng yu cu. C th ni, s gia trng l ni dung bn trong, cn s lnh o l
biu hin bn ngoi.
Geert Hofstede (1977) nghin cu vn ho bn trong cc cng ty, t chc. Mt phn
nghin cu ca ng l v mi quan h ph thuc hay S khac bit quyn nng
(Power Difference) - rng nhng thnh vin c t quyn nng hn trong t chc s
suy ngh v chp nhn vic quyn nng trong t chc c phn b khng ng
u. Hofstede a ra cu chuyn sau y minh ha cho quan nim S khc bit
quyn nng ca mnh:
Cuc cch mng din ra gn y nht ti Thu in l nhm lt Vua Gustav IV, ngi
c coi l bt ti, v ngi ta mi Jean Baptise Bernadotte, mt v tng ngi Php
tng phc v di thi Napoleon, ln ngi vua. Jean chp nhn v tr thnh vua
Charles XIV. Khng lu sau, vua Charles XIV c mt bi din vn trc Quc hi Thu
in. Vi mong mun c mi ngi chp nhn, vua Charles c gng c bi din
vn bng ting Thu in. Nhng ri s vng v trong ngn ng ca v vua khin c
Quc hi vang ln nhng ting ci. V vua ngi Php ny bi ri n ni t v sau
ng khng bao gi c gng ni ting Thu in na.
Bernadotte l nn nhn ca s xung t vn ho - cha bao gi trong s nghip qun i
v gio dc ca mnh, c vua ngi Php ny tri qua vic b nhng ngi di quyn
ci nho v li lm ca cp trn. Nhng ri cu chuyn cng kt thc mt cch c hu
khi Bernadotte iu hnh t nc rt tt, m bo trt t k cng v c mi ngi
tn trng (hu du ca ng hin vn c mt trong hong gia Thu in).
Thu in khc bit vi Php v nhiu l li c x trong x hi (i vi nhng ngui c
trch nhim v nhng nhn vin di quyn). nh gi s khng cng bng hay S
khc bit quyn nng, Hofstede nghin cu v iu tra trn phm vi rng ln v ba
vn chnh yu:
Tn sut cc nhn vin cm thy e ngi vi vic by t s bt ng gia h vi cc nh
qun l.

 Nhn thc ca cp di v phong cch ra quyt nh ca cp trn (phong cch gia

trng l mt s la chn).
S thch ca cp di i vi phong cch ra quyt nh ca cp trn (mt ln na,
phong cch gia trng li l mt s la chn).
ng xy dng mt Bng xp hang S khac bit quyn nng (Power Difference
Index - PDI) i vi 53 quc gia c tin hnh iu tra thm d. im s PDI ca cc
quc gia ny c xp t 11 n 104. Quc gia no nhn c im cng cao th yu t
c on, gia trng trong hot ng lnh o ca quc gia cng ln, v ng nhin cc
nhn vin s cng khng mun v t ra e ngi hn trong vic by t s bt ng vi cp
trn. Trong khi , im s thp s cho thy phong cch lnh o quan tm v t vn
c s dng nhiu hn, nhn vin khng c s e ngi hay s st cp trn ca mnh.

V d, Malaysia l quc c c ch s PDI cao nht vi mc 104 im, cn o l quc gia

c ch s PDI thp nht khi ch t vn vn 11 im. V ng nhin qua PDI, mi ngi
c th hiu r hn v cu chuyn ca vua Bernadotte k trn, Thu in c ch s PDI
thp, vo khong 31 im, trong khi Php c ch s PDI vo khong 68 im, cao gp
i so vi Thu in. M c ch s PDI mc 40 im. Cng cn ch rng ch s PDI
ch c tnh tng i ch khng hon ton tuyt i.
Hc thuyt tng i ny cng khng nh rng mt nn vn ho s khng th c mt
tiu chun tuyt i no phn quyt cc hot ng ca mt nn vn ho khc l thp
km hay qu phi.
Bn cn nm vng vn PDI bi n phn no phc ha thi gia trng nh mt cch
thc buc cc cng vic c hon thnh trong mt thi hn no . V trong mt s
tinh hung no , khi cn a ra quyt inh, phong cach lanh ao theo kiu gia
trng c th rt cn thit; n khng ch cn thit vi nhng nh lnh o m cn c
vi cc nhn vin di quyn. iu ny khin cc phong cch lnh o tr nn v
cng th v - v c bn, cc phong cch lnh o c sp xp theo cng chui PDI ca
Hofstede, t phong cch lnh o gia trng c on n phong cch lnh o quan tm
t vn trong qu trnh ra quyt nh. Qua hnh thnh mt dy th t bao qut v thi

d hnh vi c nhn t khi cn non nt cho n lc vn ti nh cao trong hnh ng v

cng vic. Thm vo , n cn gii thch mt thc t rng, mi ngi u khng ai
ging ai c.
Tuy nhin, nu nh lnh o trng cy qu nhiu vo cc phong cch lnh o gia trng
hay c on trong khi cc nhn vin li sn sng v mong mun mt phong cch lnh
o khc, theo kiu dn ch, quan tm, th iu ny thng thng s gy tn hi n cc
hot ng bnh thng trong t chc.
B.Cac m hinh phong cach lanh ao v qun ly da trn cac gi inh
C nhiu cch tip cn, hay ni chnh xc hn l phong cch trong lnh o v qun l.
Nhng phong cch ny c hnh thnh da trn h thng nhng gi inh v lun
thuyt ring. Mi ngi s la chn cho mnh mt phong cch lnh o/qun l ring
da trn kt hp cc yu t bao gm nim tin, gia tri v nhng tiu chun ca nhn lin
quan, cp ln hn l nhng yu t v vn ha doanh nghip v cac chun mc
chung m trn mt h thng tng th chung , c th c mt phong cch s thch hp,
c ng h nhng phong cch khc li khng c iu kin p dng. Nhng phong cach
lanh ao thng c nhc n l: ( y xin gi nguyn vn t ting Anh do ting
Vit cha c khi nim tng ng)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Charismatic Leadership
Participative Leadership
Situational Leadership
Transactional Leadership
Transformational Leadership
Transformational Leadership
The Quiet Leader

Ngoi cc phong cch c phn loi trn, nhiu nh khoa hc cng t nghin cu
nhng phong cach lanh ao/qun ly ring, chng hn:
H thng li qun tr: Nghin cu ca Blake v Mouton v s cn i nhim v
ca tng ngi.
9. Phong cch lnh o ca Lewin: Ba phong cch c bn.
10. Phong cch lnh o ca Likert: t chuyn quyn n chia s v cng tham gia.
11. Su phong cch lnh o cm xc: t "Ngi Tr thng minh ca Cm xc" Daniel
Goleman v cc bn.
8.

Chng ti s ln lt gii thiu tng phong cch lnh o v nhng nghin cu lin quan
n phong cch . Trc tin chng ti gii thiu v Charismatic Leadership.
1.Charismatic Leadership
Cac gi inh

S thu ht/uy tn c nhn v phong cch c trng ca mt ngi cao qu l

nhng ci thu ht nhng ngi i theo.
T tin l yu cu cn bn ca ngi lnh o.
Con ngi s nghe v i theo ngi m bn thn h khm phc.

Phong cach
Ngi lnh o Charismatic l ngi thu ht c nhng ngi i theo bi nhng c
im, uy tn v s thu ht ca c nhn ngi ch khng da vo cc dng quyn lc
bn ngoi.
Tp trung s quan tm
Khi nhn mt ngi lnh o charismatic i trong phng hp, gp t ngi ny n ngi
khc ta s thy rt th v. Con ngi ny khi gp tng ngi ni chuyn s dnh hu
ht s quan tm n chnh ngi ang ni vi mnh. Chnh iu ny lm cho ngi ni
chuyn cng cm thy mnh, trong thi im , l ngi c vai tr quan trng nht th
gii.
Ngi lnh o charismatic dnh rt nhiu s quan tm v ch ca mnh theo di v
"c" mi trng xung quanh mnh. H c kh nng rt tt trong vic ghi nhn c tnh
cm v mi quan tm/lo lng ca mi c nhn cng nh c m ng. Nm c iu ,
nhng ngi lnh o ny s iu chnh hnh ng v ngn ng cho ph hp.
Ngi lnh o phong cch charismatic s dng nhiu phng thc khc nhau iu
chnh hnh nh c nhn mnh. Nu bn thn h khng c nhng c tnh charismatic mt
cch t nhin, h c th luyn tp cn mn c c nhng k nng ca mt nh lnh
o nh th. H c th gy dng nim tin thng qua nhng n tng mang li t s hy
sinh li ch bn thn v chp nhn ri ro c nhn vi nim tin ca mnh. Nhng ngi
lnh o ny th hin vi ngi i theo mnh s t tin gn nh tuyt i. Bn cnh h
cng l nhng ngi c ti trong kh nng thuyt phc, s dng rt hiu qu cc loi
ngn ng bao gm c ngn t v phi ngn t...
Trong qu trnh tip xc, phong thi v uy tn ca ngi lnh t l nn ngi lnh o
din tc phm ca mnh v to ra n tng m h mong mun trong t duy ca "khn
gi". H thng c kh nng s dng rt hiu qu cc k nng k chuyn, s dng cc
phng php hnh tng, n d v so snh.
Nhiu chnh tr gia s dng phong cch lnh o ny v h cn phi to cho mnh lng
ngi ng h ln. C mt cch hiu qu tng nhng phm cht lnh o theo phong
cch ny ca c nhn l nghin cu v hc tp nhng bng video v cc bi thuyt trnh,
phng php giao tip, ng x vi ngi khc ca nhng ngi lnh o ni ting trong
phong cch ny. Nhng ngi lnh o mt tn ngng, tn gio cng l mt v d in
hnh cho ngi lnh o phong cch charisma.
Lanh ao nhm

Ngi lnh o theo phong cch charisma khi tin hnh xy dng nhm lm vic ca
mnh, d l nhm chnh tr, tn gio hay thun ty kinh doanh, cng thng c xu th tp
trung lm cho nhm ca mnh r rng, c trng v khc bit so vi cc nhm khc. Tip
nhng ngi lnh o ny s xy dng trong t duy ca nhng ngi i theo mnh
hnh tng v mt nhm vt tri hn bt k nhm no khc. V lnh o cng s gn
cht nhng c tnh ca nhm vi bn thn mnh, do tham gia vo nhm ny, ngi
c nhu cu tham gia s tr thnh mt ngi i theo ngi lnh o .
Cac gc nhin khac
Nhng m t trn xoay quanh phn tch ngi c "sc ht ca mt lnh o". Nhiu nh
nghin cu phn tch v ngi lnh o ny trn ci nhn rng hn. Chng hn
Conger & Kanungo (1998) ch ra nm c im hnh vi ca mt ngi lnh o
charismatic:

C tm nhn xa v chi tit, r rng tng bc;

Nhy cm vi iu kin mi trng;
Nhy cm vi nhng nhu cu ca cc thnh vin;
Dm nhn ri ro c nhn;
Thc hin nhng hnh vi khng theo thi quen c

Musser (1987) cho rng ngi lnh o charismatic l ngi truyn t c ng thun
chung, mc tiu l tng v lng nhit tnh c nhn. Nhng ng lc c bn cng nh
nhng nhu cu ca chnh ngi lnh o s quyt nh mc tiu chnh ca ca nhm.
Tho lun
Ngi lnh o theo phong cch Charismatic c mt s c im ging vi ngi lnh
o theo phong cch Transformational m ta s nghin cu trong nhng bi tip theo mt ngi lnh o theo phong cch Transformational c th c cc c trng ca ca
mt lnh o Charismatic. im khc bit gia h l ngi lnh o theo phong cch
Transformational c mi quan tm c bn l vic bin i (transform) t chc ca mnh,
v trong nhiu trng hp l bin i c chnh nhng ngi i theo mnh; trong khi
ngi lnh o theo phong cch Charismatic li khng mun thay i g.
Ngoi nhng mi quan tm v uy tn, danh ting v nhng iu hin hu khc m ta c
th nhn thy bn ngoi, ngi lnh o theo phong cch Charismatic thng quan tm
nhiu n chnh bn thn mnh hn l n ngi khc. Mt v d din hnh cho iu ny
l cm gic trong mt bu khng kh "m p v thoi mi" khi ni chuyn vi h, khi
bn cm thy h l nhng ngi c sc thuyt phc cao. Tuy nhin ch ngay sau ,
khi h hng s quan tm v ng thi c nhng cm gic chong ngp n ngi
khc, bn s bt u t hi h ni g vi mnh (hay thm ch l liu h c ni v ci g
c ngha hay khng).
Gia tri m nhng nh lanh ao theo phong cach Charismatic tao ra c tc ng rt
ln. Nu nh h th hin c s quan tm y vi tt c mi ngi, h c th lm

hng khi v thay i ton b doanh nghip. Ngc li nu h ch k, "gian xo" th h

c th mang li nhng tc ng tiu cc cho doanh nghip (hay nhng ngi i theo h).
Nhng ngi ny thng rt t tin vo bn thn, do h cng d c cm gic mnh
khng bao gi sai. iu ny c th a ton b nhng ngi ang i theo h n "vc
thm" ngay c khi c cnh bo trc. mc cao hn, s t tin qu mc c th
lm dn n tnh trng bnh l tm thn m ngi ta qu tn sng bn thn, dn n yu
cu s thn phc, tn sng t nhng ngi i theo mnh, kt qu lm chnh nhng ngi
ng h nghi ng v kh nng lnh o ca h.
Mt c im khac l h thng s khng khoan dung vi nhng ngi cnh tranh vi
mnh v chnh c im khng th thay th ny lm cho khng c ngi k tc h khi h
ra i.
2.Participative Leadership
(Phong cach lanh ao hp tac)
Cac gi inh

Vic cng tham gia vo qu trnh ra quyt nh gip cho nhng ngi s phi a
ra quyt nh nm bt tt hn vn cn gii quyt.
Con ngi thng s tch cc tham gia vo nhng vic m trc bn hn h c
tham gia, mc nht nh, vo qu trnh ra quyt nh.
Con ngi s t tranh ua v h tr nhau tt hn nu h cng lm v mc ch
chung.
Khi nhiu ngi cng nhau ra quyt nh, s cam kt ca mi ngi vo ngi
khc s cao hn v do cam kt chung vo cng vic s cao hn.
Mt quyt nh do nhiu ngi cng a ra s tt hn do mt ngi thc hin.

Phong cach
Ngi lnh o theo phong cch Participative thng khng chuyn quyn t mnh ra
quyt nh. Tri li, con ngi ny thng c xu hng a thm ngi khc vo qu
trnh ra quyt nh, bao gm c ngi di quyn, ng nghip, nhng ngi gii hn v
nhng ngi c lin quan khc. Tuy nhin, do vic trao truyn hoc t chi cho mt
ngi cp di tham gia vo qu trnh ra quyt nh thng l nh "cht ny ra" ca
ngi qun l nn hu ht cc hot ng tham gia ra quyt nh k trn thng c thc
hin vi mt nhm mang tnh tc thi. Cu hi v kh nng tham gia v tc ng n
quyt nh m mi ngi trong nhm ny c cho php hon ton ty thuc vo cc c
s tham chiu v nim tin ca ngi qun l, s c nhiu mc tham gia khc nhau, m
t nh trong bng di

Khng c tham gia

Mc tham gia cao

Quyt nh hon Ngi lnh o C nhm xut Ngi lnh o Ngi lnh o
ton do ngi xut phng phng n, ngi hp tc cng giao ton b trch
lnh o a ra n, lng nghe lnh o a ra
bng vi cc
nhim ra quyt
phn hi c quyt nh cui thnh vin khc nh cho nhm
quyt nh cui
cng
cng ra quyt
cng
nh

Ngoi nm khong c bn ny, c rt nhiu mc bin th khc, chng hn mc khi

ngi lnh o truyn t li tng v yu cu vi nhm s tham gia lm. Mt dng
khc cng c p dng trong phong cch lnh o ny l ngi lnh o s m t mc
tiu/i tng ca cng vic l g v c nhm cng nh mi c nhn quyt nh lm
nh th no v cch thc tin hnh trin khai ph hp - phng php ny cn c gi l
"Qun tr theo Mc tiu".
Mc tham gia ca nhm vo cng vic cn ph thuc vo loi quyt nh cn c
a ra. Nhng quyt nh v cch thc t mc tiu c th cn nhiu n qu trnh
hp tc, tho lun ra quyt nh, trong khi quyt nh v nhng vic lin quan n nh
gi cng vic ca ngi cp di thng phi do chnh ngi lnh o thc hin.
Tho lun
Ngoi nhng li ch m t phn gi nh, vic lnh o theo xu hng mi ngi
cng tham gia cn mang li nhiu li ch khc. Cch tip cn theo phng thc ny trong
phong cch lnh o cn c gi l phng thc c vn (consultation), trao quyn
(Empowerment), hp tc ra quyt nh (Joint decision-making), Qun tr theo mc tiu
(Management by Objective - MBO) v chia s quyn lc (power-sharing).
mt tiu cc, phng php ny thm ch c th lm cho ngi ta cm thy c my sc
gi to nu ngi lnh o c hi kin ca cc thnh vin nhm nhng sau b qua
v khng s dng. iu ny c th to ra nhng n tng v cm gic khng tt trong
ngi lao ng.
3.Cac phong cach lanh ao - Trng phai Chuyn giao
Trng phai lanh ao Chuyn giao c xy dng da trn bn gi inh c bn:

ng lc ca con ngi l thng v pht.

H thng quan h x hi lm vic hiu qu nht khi cc mnh lnh c a ra
thnh chui r rng.
Khi mt ngi chp nhn mt cng vic th cng c ngha l h chp nhn trao
quyn iu khin hon ton cho ngi qun l.
Cng vic chnh ca nhng ngi cp di l lm theo nhng g ngi qun l
ca h yu cu..

Cach thc lm vic ca ngi lanh ao phong cch Chuyn giao l h xy dng ln
mt khung r rng nhng vic m ngi cp di c yu cu phi thc thi v nhng
phn thng tng ng khi lm tt cng vic . Nhng hnh pht thng khng c
m t chi tit nhng nhng ngi tham gia trong h thng lnh o ny u hiu rt r v
chp nhn s tn ti ca mt h thng cc hnh pht quy chun.
Hnh thi u tin ca dng thc lnh o chuyn giao th hin qua thng lng hp
ng lao ng trong ngi cp di s nhn c lng v cc li ch khc, v cng
ty (c th l ngi qun l ca ngi cp di) c quyn ch huy vi ngi .
Khi ngi lnh o trng phi chuyn giao phn cng vic cho cp di ca mnh, h
s coi nh ngi c giao s chu trch nhim hon ton vi cng vic v khng quan
tm ngi c giao c cc ngun lc v nng lc cn thit trin khai cng vic
hay khng. Khi c sai st xy ra, ngi cp di s phi chu trch nhim c nhn vi
ton b sai st v chu hnh pht tng ng - ging nh cch h c thng khi lm tt.
p dung trong thc t
Mc d c nhiu nghin cu khng nh phng php lnh o ny c nhiu hn ch,
thc t vn cho thy y l phng php c nhng nh qun l s dng nhiu nht.
Nhn trn gc so snh Lnh o - Qun l th phng php ny nghing nhiu v pha
qun l hn.
Gii han c bn ca phng thc lnh o ny l gi nh "con ngi hp l" - gi nh
v ngi c th c khuyn khch ch yu bng tin v cc hnh thc thng c bn, t
hnh ng ca ngi cng c th d on c. C s tm l c s dng y
l h thng L thuyt hnh vi, bao gm c Thuyt iu kin C in ca Pavlov v
Thuyt iu kin Hiu lc ca Skinner. Nhng hc thuyt ny da rt nhiu trn nhng
th nghim thc t iu khin (thng vi ng vt) v b qua cc yu t cm xc phc
tp v cc gi tr x hi.
Trn thc t, cc nghin cu cho thy c y cc c s tin cy cho s tn ti ca
hng tip cn theo trng phi Chuyn giao da trn L thuyt hnh vi. iu ny cng
c khng nh bi dng thc cung-v-cu ca hu ht ngi lao ng, v tc ng ca
hiu ng nhu cu tng dn trong l thuyt bc thang ca Maslow. Tuy nhin khi nhu cu
v lao ng vt qu lng cung th trng phi lnh o Chuyn giao thng khng cn
thch hp v cn n nhng phng thc lnh o khc hiu qu hn.
Tng ng vi trng phi lnh o ny, cc nh nghin cu tm l nhn thy s hnh
thnh mt mi quan h c bit, c chuyn thnh l thuyt vi tn gi "L thuyt Trao
i Lnh o-Thnh vin"
L thuyt Trao i Lnh o-Thnh vin (LMX - Leader-Member Exchange Theory, cn
c tn l Vertical Dyad Linkage Theory - L thuyt Lin h Sng i Chiu dc) m t
cch thc ngi lnh o trong nhm duy tr v tr ca mnh bng cc tha thun trao i
ngm
vi
cc
thnh
vin
trong
nhm.

Thnh vin "trong nhm" v "ngoi nhm"

Mt c trng chung ca nhng ngi lnh o theo trng phi trao i l h thng
xy dng mt mng li cc mi quan h c bit vi mt nhm ni b (inner cycle) bn
trong chnh nhm mnh lnh o, nhm ni b thng bao gm nhng ngi tr l hoc
c vn ca h. Vi nhng ngi ny h trao cho nhiu trch nhim, quyn nh hng
trong cc quyt nh v kh nng s dng nhng ngun lc nht nh. Ngc li nhng
ngi ny c ch i s cam kt trung thnh tuyt i vi ngi lnh o ca mnh.
Cch thc ny r rng s to ra nhiu kh khn cho cng vic ca ngi lnh o. H
phi khuyn khch, nui dng mi lin h bn trong ny ng thi vn phi cn bng
khng trao qu nhiu quyn cho nhng ngi "bn trong" ca mnh h c th vt qu
v tr gii hn ca h.
Qua trinh LMX
Nhng mi quan h m t trn s c hnh thnh rt nhanh theo ba bc ngay khi mt
ngi tham gia vo nhm "bn trong" ca ngi lnh o.
1. Nhn vai tr
Thnh vin gia nhp nhm v ngi lnh o s nh gi nng lc ca thnh vin mi.
Trn c s ny, ngi lnh o s xut dnh cho h nhng c hi chng t nng
lc.
Mt yu t khc cng rt quan trng trong bc ny l qu trnh m mi bn s tm hiu
cch m bn cn li mun c ngi khc i x.
2. Thit lp vai tr
Trong bc th hai, ngi lnh o v thnh vin nhm do mnh lnh o s tham gia
vo mt qu trnh m phn khng chnh thc v cng khng c c cu c th, trong
h xc nh ln mt vai tr cho ngi thnh vin v nhng li ha/cam kt ngm v li
ch v quyn lc nh i cho d tn cm v lng trung thnh.
Xy dng nim tin l mt cng on rt quan trng trong bc ny, mi biu hin gy
cm gic khng ht mnh, phn bi,c bit l cm gic ca chnh ngi lnh o, s lm
cho thnh vin b lai ra v xp vo loi "ngoi nhm".
Qu trnh thng lng ni trn bao gm c nhng yu t quan h v nhng yu t thun
ty trn gc cng vic, v thng thng th thnh vin no c nhiu im tng ng
vi vi ngi lnh o s c nhiu c hi thnh cng hn. iu ny c th gii thch ti
sao nhng mi quan h khc gii thng t thnh cng hn nhng mi quan h ng gii
(mt phn do nhng kh khn c th pht sinh trong qu trnh tm kim s tn trng ln
nhau bc mt. Nhng nh hng tng t cng xut hin khi c s khc bit v vn
ha, sc tc.

3. Hnh thnh thi quen

Trong bc ny, dng thc trao i lin tc trn gc quan h x hi dn hnh thnh
gia ngi lnh o v thnh vin c thit lp
Nhn t thnh cng
Nh gii thch, nhng thnh vin thnh cng qua ba bc trn thng l nhng ngi
c nhiu im tng ng vi ngi lnh o (iu ny cng c th gii thch mt phn
v sao cc cng ty nc ngoi hu ht ngi lnh o cp cao u l nam gii, da trng,
thuc tng lp trung lu v tui trung tm). H lm vic chm ch v lun c gng
duy tr nim tin v s knh trng.
c th thc hin tt nhng iu ny, h thng phi nhy cm, kin nhn, hp l
trong t duy, c kh nng ng cm, v gii nm bt cch nhn nhn ca ngi khc (c
bit l ngi lnh o). Hiu chin, thch ch nho v ch k l nhng biu hin d dn
n b loi ra nht.
Mc gn kt trong cc mi quan h LMX bin i theo mt s yu t. K l l mi
quan h ny thng tt hn khi mc thch thc ca cng vic hoc qu thp hoc qu
cao. Quy m ca nhm ni b ny, ngun lc ti chnh sn c v khi lng cng vic
chung cng l nhng yu t quan trng nh hng n mc gn kt.
Hng v pha trc v Hng ln trn
Nguyn l ang bn n trn cng c tnh tng bc. Ngi lnh o ca nhm cng c
th tm kim quyn lc b sung ca mnh thng qua vic tham gia vo mt "nhm bn
trong" ca cc nh lnh o v t c th chia s xung nhm "bn trong" nhm qun
l ca mnh.
Nhng ly thuyt ny c y ngha gi?
p dung
Khi gia nhp mt nhm lm vic, ta cn n lc tham gia vo c "nhm bn trong"
ca n. C gng lm nhiu hn mc cng vic c giao, th hin s trung thnh ca
mnh v quan st cch thc nhn nhn v nh gi ca ngi lnh o. T ra hp l, c
tinh thn ng gp trong qu trnh thng lng v nm ly c hi mt cch thn trng.
Nu bn l mt ngi lnh o, hy la chn ngi vo nhm ni b ca mnh mt cch
cn trng. Dnh cho h nhng phn thng xng ng cho s chm ch v lng trung
thnh, ng thi cn thn trong vic duy tr tinh thn cam kt lm vic ca nhng ngi
khc.
T v

Nu bn ch mun l mt thnh vin bnh thng trong nhm lm vic, hy cn trng khi
thc hin cng vic ca mnh. Trong nhm s c nhng ngi c nhiu quyn lc hn
bn. Nu bn l ngi lnh o v mun duy tr vai tr cng bng cho mi thnh vin th
cn lu trc nhng ngi c thi quen xu nnh.
4.Phong cach lanh ao c oan v dn ch
Rensis Likert nh tm l hc ngi M a ra 2 kiu phong cch lnh o l: Phong
cch lnh o c on v phong cch lnh o dn ch, qua vic nghin cu cc kiu
mu v phong cch lnh o trong vng 3 thp k (1930 1960). . Phong cch lnh o
c on gm c Phong cch lnh o "c on - p ch, Phong cch lnh oc
on - nhn t, v phong cch lnh o dn ch gm c: Phong cch lnh o tham
vn, Phong cch lnh o tham gia - theo nhm. Trong kiu tham gia theo nhm l
phong cch lnh o c p dng rng ri v thu c thnh cng ln nht.

STT Kiu
Gii thch
phong
cach lanh
ao
1

"c
Cc nh lnh o, qun l chuyn quyn cao , t c lng tin vi cp
on - p di. H thc y nhn vin bng e do. Qu trnh qun l thng tin tin
ch
hnh t trn xung v gii hn vic ra quyt nh cp cao nht, khng
cho php nhn vin trc tip tham gia vo qu trnh ra quyt nh.

c
Cc nh lnh o c lng tin ca cp trn v tin vo cp di. H thc y
on nhn vin bng khen thng v bng mt t e do, trng pht. H c tip
nhn t thu kin t cp di, v c giao quyn, c cho php cp di ra quyt
nh nhng kim tra cht ch v mt chnh sch.

Tham vn Cc nh lnh o tin tng v hy vng ln nhng khng hon ton vo

cp di. H lng nghe kin t nhn vin, nhng ch tham kho. Qu
trnh qun l thng tin c thc hin t trn xung hoc t di ln
trong qu trnh iu hnh v hoch nh cc chnh sch chin lc ca
cng ty.

Tham gia Cc nh lnh o tin tng v hy vng hon ton vo cp di mi vn

- theo
, lun thu nhn cc t tng, kin ca cp di v s dng chng mt
nhm
cch xy dng. H khuyn khch cp di a nhng quyt nh trong
tnh hung kh khn khi h vng mt, coi mnh v cp di l nhng
ngi cng hi cng thuyn. Qu trnh qun l thng tin c thc hin
theo sut ba chiu: ln trn, xung di v vi nhng ngi cng cp.

5.Phong cach lanh ao t quyt, hip thng v tp th

Nh tm l hc v nh nghin cu khoa hc hnh vi ni ting Victor H. Room
(Canada) chia phong cch lnh o thnh 3 kiu: kiu lnh o t quyt, hip thng
v tp th, da trn mc tham gia ca nhn vin vo qu trnh ra quyt nh. Theo
ng, ngi lnh o c th thng qua vic thay i mc i tham gia ra quyt nh ca
nhn vin th hin phong cch lnh o ca mnh.

STT Kiu phong Gii thch

cach lanh
ao
- Nh lnh o s dng t liu m mnh c c, t mnh gii quyt
vn , ra quyt nh qun l
1
T quyt
nh
- Nh lnh o yu cu cp di cung cp t liu cn thit, sau t
quyt nh phng php gii quyt. Khi yu cu cp di cung cp
t liu, c th gii thch tnh hnh hoc khng gii thch. Trong qu
trnh ra quyt nh, cp di ch cung cp cho ngi lnh o nhng
t liu cn thit, khng ra phng n gii quyt.
2

Hip thng - Dng phng thc tip xc c bit nhn vin cp di c lin
quan hiu r vn , lng nghe kin v ngh ca h. Hoc lm
cho tp th cp di hiu r vn , lng nghe kin v ngh ca
tp th. Sau ngi lnh o ra quyt nh. Ni dung ra quyt nh
c th c hoc khng c kin ca cp di

Tp th

Lm cho tp th cp di hiu r vn v cng vi ngi lnh o

ra phng n, bn bc v la chn, c gng t c s nht tr
trong vic la chn quyt sch. Trong qu trnh tho lun, ngi lnh
o ch gi vai tr ca nh t chc, khng dng t tng ca mnh
tc ng n qun th v vui lng tip nhn, thc hin bt k phng
n no c tp th ng h.

6.Phong cach lanh ao coi trng tnh cn bng v tinh thn on kt

Coi trng tnh cn bng gia nh lnh o vi nhn vin v tinh thn on kt gia cc
nhm nhn vin vi nhau chnh l phong cch lnh o c cc nh qun tr kinh doanh
Nht Bn p dng ph bin. y l kiu phong cch lnh o do nh nghin cu Nht
Bn Hiroshi Mannari a ra.
Vai tr quan trng ca nh lnh o l gi cn bng trong nhm v gia cc nhm vi
nhau, loi b xung t, v pht huy tinh thn on kt trong t chc. H khuyn khch tt

c mi ngi ng gp tr tu, sc lc vo cng vic chung, khen thng cho c ngi

sng to t nng sut cao v c ngi lm vic chm ch d nng lc nh th no.