Dijital ada

gven ina etmek

Aidan White
Direktr, EJN (Etik Gazetecilik A)
@aidanpwhite @EJNetwork
www.ethicaljournalismnetwork.org
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Biz kimiz?
Dijital ada etik, iyi ynetiim ve
medyann zerk ekilde ynetilmesini
savunarak gazetecilik mesleini
glendirmek amacyla dnyann
farkl yerlerindeki profesyonel medya
gruplarnn bir araya gelerek
oluturduu bir koalisyon
www.ethicaljournalismnetwork.org
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Dokunakl
Hikayeler

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Tespitler: yi, Kt ve irkin

Haberlerin bir ou bilinli, gereklere dayal ve
insanlk ilkesini dikkate alr ekilde yaplmaktadr,
ancak birok lkede birbirine benzeyen sorunlar
ortaya kmaktadr :
Siyasi propaganda ve nefret sylemi
Medyann zayfl
Sosyal medyay da kapsayan etik ile ilgili
zorluklar
Rakamlar nsanlk
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Gazetecilik
zgr ifade deildir
Gazetecilik zgr ifade deil kstl
ifadedir.
Deerler ve etik kurallar erevesinde
ilemektedir.
Kamusal amaca yneliktir
Bakalaryla ilgilidir.
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

zgr ifade neden farkl?

ou kamusal ifade sosyal alar, siyasi ve
ticari ifade kiinin kendi ile ilgilidir
nyarg, adil olmama ve krc sylem kanun
kapsamnda kabul edilebilir
Bu gereklik siyasi sylem, ticari sylem,
halkla ilikiler ve ar u enformasyon
stratejilerinin temelini oluturmaktadr
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Etik gazeteciliin
temel deerleri
DORULUK: Gereklere dayal iletiim
BAIMSIZLIK: Propaganda deil
TARAFSIZLIK: Hikayenin (haberin) tm
taraflarnn anlatlmas
NSANLIK (insaniyet): Zarar vermeme
HESAP VEREBLRLK: effaflk
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Neden etikle ilgili

seimler fark yaratr?

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Etikle ilgili seimler:

Haberlerdeki insaniyetsizlik

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Haber mi Propaganda m?
nternetin tahrik eden gc

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Medyann zayfl
Haber odalarnda karmak hikayelerin
hazrlanmas iin kapasitenin ve bilinli
uzmanlarn az olmas
Hukuk, gmenler, mlteciler ve snmaclarn
durumuna dair medyann kafasnn kark olmas
Basma kalp, nyarg ve efsanelere eilim
Haberde eksik kalan aznln sesi
Gazeteciliin temel deerlerine bal kalmamak
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Ak bilgi krizi
Medya

Devlet

Ticarig

Vatandan sesi

nternet: Gazetecilikle ilgili tm

taraflardan bask

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Ak bilgi krizi
Hkmet ve irketlerin kontrol
Modern Bilgi Kltr hatalar
fade zgrlnn snrlar
Sorumlu iletiim: dijital ada
standartlar kim belirler?
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Etikle ilgili kararlar: Haber veya Mstehcenlik

Kim karar veriyor: Facebook veya gazeteciler?

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Dijital an zorluklar
Kiinin kendiyle ilgili haberlerin kamusal
kltrnn getirdii tehditleri anlamak.
Devlet ve irket kontrolne itiraz etmek ve
effafl savunmak amacyla internetin
yeniden allmas
Bakalaryla ilgili haberde gven yaratmak
Doruluk, insaniyet ve effaflk yolu ile
sorumlu haberi savunmak
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Nefreti krkleyen medya

1990lar Ruanda, Balkanlar: Nefret medya destei elikisi.

Orta Dou ve Avrupada sava propagandas
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Haberlerde nefret
slamofobi
Anti-Semitizm
Soykrm
Din
Irk ilikileri
G
Toplumsal cinsiyet
eitlii
Homoseksellik
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Nefret sylemi ve zgr ifade

Nefret sylemi bakalarnn hayatn
tehdit edebilecek eylemlere tevik eder
Gerginlik ve sosyal atma
zamanlarnda genellikle propagandaya
dnr
Ancak, krc veya saldrgan dahi olsa
bireylerin zgr ifade hakk vardr
yleyse snrlar nedir? Hogr
snrlarn belirlemek amacyla krmz
izgileri kim iziyor?
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Siyasi gereklik: Duygu

Haberlerde Trump Gerekleri
Kamusal sylem ve gereklerin aldatc bir ekilde
ele alnmas. nternet ortamnda ktye
kullanmay tevik eden siyasi ifade
Medya, balamna gre haber yapmakszn,
kamusal hayattaki saldrgan ifadeleri haber deeri
olan ifade olarak kabul eder
Propaganda ve gereklere dayanmayan politika
giderek artyor: Britanya, Avrupa, Rusya, Trkiye,
A. B .D.
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Deiiklii tevik etmesi

asndan etik habercilik
zgr ifade, hogr ve yeni haber kltrne
ilham kayna olarak gazetecilik
Kamusal alanda aadaki hususlar iin gven
oluturma :
Gereklere dayanan haber
nsaniyet ve bakalarna sayg
effaflk ve hesap verebilirlik
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Ne yapabiliriz?
Gazetecilik ve yayn bamszln
glendirmek
Siyasi ve dini olaylarda hogrszl kabul
etmemek
Yeni medya okur yazarl giriimleri ile internet
ortamnda sorumlu habercilii tevik etmek
Gazeteciler ve akademisyenlerin ynlendirdii
yeni sivil toplum diyalou giriimleri yaratmak
Etik, gazetecilik ve habercilik deerlerine sayg
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Medyada nefret ile ilgili

5 aamal test
Gazeteciler, eiticiler ve dierleri iin bir ara
1.
2.
3.
4.
5.

Konumacnn stats
Konumann hedef kitlesi
Konumann amac
erik ve biim
Ekonomik, sosyal ve siyasi iklim
ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

Daha fazla bilgi iin

Bltenimize abone olun
ethicaljournalismnetwork.org
Twitterda bizi takip edin @EJNetwork
Bize dier sosyal medya platformlar zerinden de
ulaabilirsiniz
Raporlarmz okuyunuz

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork

ethicaljournalismnetwork.org

@EJNetwork