Presentación Cefore A Coruña para PDF

Competencias e atencin diversidade.
Un caso prctico.
COMPETENTES?
FACER
SABER
A CORUA, 1 e 3 de MARZO de 2010
ESTAR
SER
Javier Martn Betanzos
Obxectivos.
Determinar unha serie de conceptos previos.
Reflexionar
sobre
se
posible
o
desenvolvemento de competencias e unha
escola verdadeiramente inclusiva.
Reflexionar se posible ser quen, na
medida das posibilidades de cada un, e conxugar
intereses econmicos, mercantilismo e atencin
diversidade.
Constatar se un modelo baseado en
competencias dificulta a atencin diversidade.
Sacar consecuencias sobre as dificultades
que, na prctica, existen na escola inclusiva con
casos reais.
Obxectivos.
Expoer un caso prctico (parlise cerebral)

e as decisins levadas a cabo.
Profundizar nos puntos fortes e dbiles que
se poidan achar.
Facer propostas de mellora e sacar
conclusins para conseguir unha escola inclusiva
de calidade.
Perspectiva actual da atencin

diversidade.
TORBELIODE
DENOMES
NOMES
TORBELIO
E
EE
E
N
ES
IN
A
L
O
C
A
V
I
US
L
C
OS
N
R
O
EN T
MODELO
FU
E
D
IDA
S
R
DIVE
NAL
O
I
NC
S
O
V
I
LU S
C
N
I
SOCIAL
BAR
AT
EN
C I
N
REIR
A
DA DISC
S PA
RA A
APACIDA
DE
DIV
ER
SID
AD
E
APR
EN D
IZAX

ESCOLAINCLUSIVA
INCLUSIVA
AAESCOLA
DEAINSCOW
AINSCOW
DE
diversidade.
XUNTAMOS NUN SACO ESCOLA INCLUSIVA E BARREIRAS PARA A APRENDIZAXE
Considerar as diferenzas como oportunidades de aprendizaxe.

Comenzar a partires das prcticas e coecementos previos.
Evaluacin das barreiras participacin.
O uso dos recursos disponibles en apoio da aprendizaxe.
Desenvolvemento dunha linguaxe de prctica.
Crear condicins que animen a correr riscos.
O concepto de inclusin amplo. Pretende diminuir todas as barreiras aprendizaxe e participacin,
independente de quen as experimenta e onde se atopen estas barreiras, nas culturas, polticas e
prticas dunha escola. POR SUPOSTONADA DISTO FCIL e DARLLE RESPOSTA DEBE
SUPOER ELEVAR OS ESTNDARES DA ESCOLA.

ESCOLAINCLUSIVA
INCLUSIVA
AAESCOLA
AS CRTICAS
diversidade.
EXCELENCIA
CALIDADE
EQUIDADE
XUSTIZA
Fai falta un plan de
REACTIVACIN da
EDUCACIN
INCLUSIVA?

ESCOLAINCLUSIVA
INCLUSIVA
AAESCOLA
diversidade.
INICIATIVAS EN SENTIDO CONTRARIO

Pacto Educativo
de Estado:
Esquecen a
ESCOLA
INCLUSIVA
Recorte postos de
traballo
ESPECIALISTAS
Borrador DECRETO
de ATENCIN
DIVERSIDADE
Hai, ou non unha

REACCIN cara
EDUCACIN
INCLUSIVA?

diversidade.
PRINCIPIOSDA
DAESCOLA
ESCOLAINCLUSIVA
INCLUSIVAAINDA
AINDASEN
SENINCICIAR
INCICIAR
PRINCIPIOS
OUCON
CONMOITO
MOITOCAMIO
CAMIOPOR
PORDIANTE
DIANTE
OU
A non discriminacin,
A accesibilidade,
As adaptacins s necesidades especficas

a travs de formulacins flexibles e alternativas
para a aprendizaxe e o ensino,
A igualdade de normas,
A participacin,
Os apoios necesarios para satisfacer as

necesidades relacionadas coa discapacidade, e
A importancia da preparacin para o

mercado laboral.

diversidade.
ALGNSMOVEMENTOS
MOVEMENTOSEN
ENSENTIDO
SENTIDOCONTRARIO
CONTRARIO
ALGNS
Lexslase restrictivamente a nivel autonmico de forma que se coarta

a inclusin,
Diminen os profesores de apoio nos centros,
Non se aumenta ou dimine o investimento,
Non se desenvolven ou se fomentan proxectos tendentes a dar

impulso educacin inclusiva,
Nos procesos de planificacin e de toma de decisins que

concernen educacin inclusiva non interveen os profesionais que a levan a
cabo, provocando falta de implicacin destes no seu desenvolvemento,
Non se forma e incentiva ao profesorado en exercicio para retos para

os que non se prepararon inicialmente respecto do seu desempeo profesional e
o seu papel para conseguir unha verdadeira educacin inclusiva.
Competencias?
AZ
P
CA
R
SE
QUESON
SONCOMPETENCIAS?
COMPETENCIAS?
QUE
Competencias? Que ser competente?
A OCDE (a que choca que sexa unha organizacin

econmica a que defina estes conceptos), presenta o concepto
de competencia e o define como a capacidade de responder a
demandas complexas e levar a cabo tarefas diversas de forma
axeitada. Supn unha combinacin de habilidades prcticas,
coecementos, motivacin, valores ticos, actitudes, emocins
e outros componentes sociais e de comportamento que se
movilizan conxuntamente para lograr unha accin eficaz.
Capacidade para actuar eficazmente nun contexto.
Competencias?
E?
U
RQ
O
P
TODO VEN DE
Que PISA e para que serve?

(33 px.)
PISA
Capacidade:
22 veces;
Competencia:
60 veces;
Habilidades:
15 veces;
Destreza:
6 veces;
xito:
2 veces.
Moi ben
Atencin diversidade: 0 veces;
Educacin inclusiva:
0 veces;
Necesidades educativas, 0 veces.
??????????????????????????????
Competencias?
E?
U
Q
R
PO
TODO VEN DE
A definicin e seleccin de
competencias clave
(DeSeCo): Resume
executivo
(20 px.)
PISA
Capacidade:
11 veces;
Competencia:
159 veces;
Habilidades:
5 veces;
Destreza:
23 veces;
xito:
5 veces.
Moi ben
Atencin diversidade: 0 veces;
Educacin inclusiva:
0 veces;
Necesidades educativas, 0 veces.
??????????????????????????????
Competencias?
En case todas as definicins que fan os diferentes
organismos, institucins e autores, recllese a necesidade de
demostrar
competencia
en
contacto
con
contextos
escenarios reais e relevantes e em referencia a unha rea

concreta.
moi dificil definir a competencia en abstracto.
As
competencias,
pretendidamente,
son
paquetes
multifuncionais e trasferibles que integran os coecementos

(conceptos, feitos e principios), procedimentos e actitudes
necesarios para a vida actual e para o futuro acadmico e
profesional. Son, tamn, duradeiras, dinmicas e propeduticas
serven para toda a vida e posibilitan e preparan para novas
aprendizaxes.
Se fose certo!!!
Competencias?
Fomentar a aprendizaxe ao longo de toda a vida implica, ante
todo, proporcionarlle a mocidade unha educacion completa, que
abarque os coecementos e as competencias bsicas que
resultan necesarias na sociedade actual.
S, PERO QUE PINTAN AS COMPETENCIAS NO CURRCULO
RESPOSTA:
componentes
un
elemento
integrador
dos
outros
CHOMSKY
Os mestres han de rexeitar a tentacin de converterse en
comisarios
culturais,
e
converterse
en
autnticos
intelectuais, que teen a obrigacin de investigar e difundir a
verdade sobre os temas mis significativos, sobre os temas que
importan.
Noam Chomsky, (A Des-educacin, 2000)
Competencias?, adaptacins?
QUE DI A LOE?
Entendese
competencias
por
currculo
bsicas,
conxunto
de
obxectivos,
contidos,
mtodos
pedagxicos
criterios de avaliacin de cada unha das ensinanzas.

As
adaptacins
realizaranse
buscando
mximo
desenvolvemento posible das competencias bsicas; a avaliacin

e a promocin tomarn como referente os obxectivos e criterios
de avaliacin fixados nas mesmas.
DOCUMENTO DO PORTAL DO M. de E.
As medidas de atencin diversidade estarn
orientadas a responder as necesidades educativas concretas do
alumnado e consecucin das competencias bsicas e os
obxectivos da etapa e non podern, en ningn caso, supor unha
discriminacin que lle impida alcanzar devanditos obxectivos e a
titulacin correspondente.
Competencias?, adaptacins?
E A REGULACIN DAS COMPETENCIAS NA NORMATIVA
SOBRE ADAPTACINS?????
Que se saiba os decretos sobre as adaptacins non se
modificaron anda. No decreto vixente en Galicia sobre elas non se
falaba de competencias.
Entn???????????
Terase en conta o principio de flexibilidade para adecuar a
educacin diversidade de aptitudes, intereses e necesidades do
alumnado en toda a etapa educativa. Decreto 230
Esqucense outra vez dos alumnos con necesidade de
apoio educativo, regularase mis tarde ou isto non vai con estes
alumnos???????????????
Como?
MUNDODESDE
DESDEOUTRA
OUTRAPERSPECTIVA
PERSPECTIVA
OOMUNDO
O MUNDO EST DESEADO POR PERSOAS SEN DISCAPACIDADE

PARA PERSOAS SEN DISCAPACIDADE
Competencias bsicas.
COMPETENCIASBSICAS
BSICAS
COMPETENCIAS
COMPETENCIA EN COMUNICACIN LINGSTICA
COMPETENCIA MATEMTICA
COMPETENCIA
NO
COECEMENTO
INTERACCIN CO MUNDO FSICO
TRATAMENTO DA INFORMACIN E COMPETENCIA
DIXITAL
COMPETENCIA SOCIAL E CIDAD
COMPETENCIA CULTURAL E ARTSTICA
COMPETENCIA PARA APRENDER A APRENDER
AUTONOMA E INICIATIVA PERSOAL

Competencias bsicas e os saberes.

COECEMENTO
COECEMENTO
SABER DECLARATIVO
SABEDORA
SABER PROCEDIMENTAL
SABER CONDICIONAL
INFORMACIN
Unha cousa o coecemento e outra a sabedora. O

primeiro s informacin
Saber?
SABER
SER
SABERES(Competencias)
(Competencias)
SABERES
FACER
ESTAR
Ocpanos e preocpanos todos por igual?

E no caso dos alumnos con algunha discapacidade ou con
necesidades educativas especiais?
Saber?
SABERES(Competencias)
(Competencias)
SABERES
Explicronmo e
esquecino.
Vino e entendino.
Fxeno e aprendino.
Os alumnos con NNEEE

ou con algunha
discapacidade, tamn
precisan facer; anda
que o deseo das tarefas
sexa mis difcil.
(Confucio)
Competencias e atencin diversidade.

Vicios.
EtiquetaxeCreacin de expectativas.
Empobrecemento do currculo ou currculo paralelo
Delegacin de responsabilidades.
Falta de dinmica na implementacin de medidas

ou algunhas estratexias (ex.: A.C.s).
Balcanizacin.
Falta de todo tipo de recursos.
Eu non estudiei para isto.
A realidade na aula.
Tipos, tcnicas e instrumentos de avaliacin.

Que pasa nos casos nos que as tcnicas e
instrumentos ao uso non valen? A avaliacin por
competencias: Os criterios de avaliacin.
Tipoloxa
de
alumnos
con
necesidades
especficas de apoio educativo. Identificacin das
sas necesidades. Respostas educativas. Axudas
tcnicas.
Metodoloxas
diversidade.
didcticas
para
atencin
Contextos de inclusin social. Barreiras.

Limitacins. A discapacidade como desaxuste.
Accesibilidade e usabilidade. A diferencia entre
capacidade e rendemento.
Estratexias comns na atencin
UTINA
R
N
NO
N
DACI
O
M
O
C
A
NON
XICA Olvidar o currculo fortemente pechado.
PEDAG
diversidade.
Olvidar os grupos homoxneos.
Consensuar criterios para agrupar aos alumnos.

Poer en prctica diversidade de estratexias.
Ter un proxecto educativo que propoa medidas favorecedoras da
integracin.
Fixar os criterios de avaliacin e promocin dos alumnos de acordo
cos principios que rexen a atencin diversidade.
Poer en prctica unha grande diversidade de estratexias.
Conseguir un equilibrio entre os coocementos conceptuais e os
procedimentais.
Procurar os recursos humanos e materiais precisos.
Colaborar coas familias.
Conseguir unha dinmica favorecedora de medidas curriculares
flexibles.
Formar e incentivar continuamente ao profesorado.
Son todos os alumnos con necesidades

educativas susceptibles de integracin?
Necesidades fciles de integrar
Necesidades difciles de integrar
Dificultades fsicas.
Dificultades
Dificultades sensoriais.
caracteriais.
Dificultades de linguaxe.
Dificultades moi especficas.
Dificultades
leves
de Dificultades
aprendizaxe.
emocionais
profundas
mltiples.
Dificultades
Prevalecen os criterios
poltico-organizativos
sobre os criterios
psicopedagxicos na
decisin sobre a
escolarizacin?
de
aprendizaxe
severas.
As medidas de atencin diversidade pdense

concretar desde diversas realidades.
DESDE O MARCO LEGAL
DESDE A PROPIA AULA
DESDE O MODELO CURRICULAR
O grao de concrecin das

medidas insuficiente.
Non hai unha verdadeira
dinmica nos centros
Eliminacin de barreiras.
Adaptacin de materiais.
Nova organizacin.
Inconvenientes: masificacin,
falta de recursos e formacin
Reforzos, adaptacins
do currculo e do
acceso a el
Posibles medidas para darlle pulo a unha

educacin inclusiva de calidade
MEDIDASEXTERNAS
EXTERNASAO
AOCENTRO
CENTROOU
OUESTRUTURAIS
ESTRUTURAIS
MEDIDAS
Convertir os recursos, a experiencia e a profesionalidade dos
centros de educacin especial en estruturas de apoio dos centros
ordinarios.
Nin a formacin do profesorado nin o peso da herdanza nos
colexios e institutos teen posibilitado unha educacin secundaria
integradora.
O dereito educacin inclusiva parece que se acaba na
educacin obligatoria e non se fixo case nada no bacharelato, na
formacin profesional ou na educacin universitaria.
As propostas na formacin (diferenciar inicial e no exercicio) do
profesorado non parece que estean a cumprir as expectativas.
Os valores sociais conservadores e as polticas liberais complican
os obxectivos de ensinar a todos con calidade.
Respostas?
RESPOSTABASEADA
BASEADANA
NAAVALIACIN
AVALIACINDE
DENECESIDADES
NECESIDADES
RESPOSTA
NAPROVISIN
PROVISINDE
DEAXUDAS
AXUDASEESERVICIOS
SERVICIOS
EENA
CRITERIOS
OBXECTIVOS
OBXECTIVOS
AVALIACIN
AVALIACIN
NORMAS
Aspectos
referidos
ao
grao
de
desenvolvemento acadado en relacin a
DIMENSINSAATER
TEREN
ENCONTA
CONTA
DIMENSINS
todas as capacidades.
Condicins persoais de discapacidade e
aspectos contextuais.
Un caso prctico:
O caso dos alumnos con parlise cerebral.
CONCRECINDE
DEMEDIDAS
MEDIDAS
CONCRECIN
DESTINADASINCLUSIN
INCLUSINEE
DESTINADAS
MELLORATENCIN
ATENCINEDUCATIVA
EDUCATIVA
MELLOR
DESTESALUMNOS
ALUMNOS
DESTES
Escolarizar alumnos en rxime de integracin

con parlise cerebral?
A parlise cerebral unha mestura, unha amlgama,
unha suma de deficiencias que perturba e confunde.
Procede mirar con paciencia, atentamente; obrigado
observar cada xesto e ao mesmo tempo avaliar a
totalidade. A ancdota descobre persoa e desde o
global detctase ese detalle mnimo que impulsa
intervencin.
San Juez, J. F.
(No prlogo de Parlisis cerebral: Aportaciones de la
psicologa clnica al desarrollo evolutivo. 2004. Madrid.

Astrane)
Posibles trastornos asociados.

DFICIT AUDITIVO
DFICIT VISUAL
AGNOSIA E PROBLEMAS
PERCEPTIVOS
APRAXIAS
TRASTORNOSASOCIADOS
ASOCIADOS
TRASTORNOS
COMUNICACIN E/OU
LINGUAXE
DEGLUCIN
EPILEPSIA
PROBLEMAS EN MEDRAR
PROBLEMAS DE CONDUTA
CONTROL DE ESFNTERES
PROBLEMAS AFECTIVOS
Primeiras e bsicas estratexias.

APROVEITAR
E ESTIMULAR
AS CAPACIDADES
INNATAS
ESTRATEXIAS
ESTRATEXIAS
ESTIMULACIN DA CAPACIDADE DO
INTERESE POLO CONTORNO
ESTIMULACIN DA CAPACIDADE
COMUNICATIVA
ESTIMULACIN DA CAPACIDADE
COGNITIVA

RETOS:
Fomentar o interese
Proporcionar experiencias
ESTIMULACIN AXEITADA NO
s
CONTEXTO FAMILIAR
a
t
a
n
in
ESTRATEXIAS
ESTRATEXIAS
im
t
Es
:
L
s
A
n
R i
E
X nc
u
TA s f
U a
A
P nd
i
A IMPORTANCIA DA
ac
l
ESTIMULACIN TEMPER
u

PARLISECEREBRAL
CEREBRALNON
NONS
SPROBLEMAS
PROBLEMASNA
NAPOSTURA
POSTURAEE
AAPARLISE
NOMOVEMENTO
MOVEMENTO
NO
AFECTA A PERSOA DE FORMA GLOBAL

As solucins deben ser
globais e desde equipos
interdisciplinares
INCIDE
No desenvolvemento da sa autonoma
persoal, no mbito cognitivo, lingstico,
no desenvolvemento das sas relacins
afectivas e sociais, etc.

reas de intervencin.
REA DE FISIOTERAPIA
REA LOGOPDICA
TERAPIA OCUPACIONAL
ATENCIN PSICOLXICA
OUTRAS REAS E TERAPIAS
Relacin coas competencias

ags na escola?
Repasemos as competencias
e a sa concrecin nestes
casos
ATENCIN NO CENTRO EDUCATIVO

Dficit nas capacidades bsicas para aprender.
MOTRICIDADE
it
c
i
HABILIDADE PERCEPTIVA E COGNICIN
f
:
L d
s
A
o
R le m
ORIENTACIN ESPACIAL
E
X sib nis
TA po eca s
LATERALIDADE
U o
o
v
A
m
r
i
P sa r at
COORDINACIN VISOMOTORA
e n
n
c
e le er
p
t
b
l
ATENCIN E MEMORIA
m
a a
t
o
s
C E
RENDEMENTO COGNITIVO XERAL
Primeiras e bsicas estratexias. Necesidades

relacionadas coas reas curriculares.
so
e
c
c
L: seu a torios
LINGUAXE ORAL
A
R
XE e do ensa
A
UT culo comp
A
LECTURA
P urr
c ismos
o
n d ecan
i
ESCRITURA
tac er m
p
a
Ad ablec
Est
REA DAS MATEMTICAS
REA DAS CIENCIAS SOCIAIS E NATURAIS

REAS DE EDUCACIN PLSTICA E TECNOLOXA
EDUCACIN FSICA
IDIOMAS

ASADAPTACINS
ADAPTACINSCURRICULARES
CURRICULARES
AS
ADAPTACINS DO CURRCULO
ACCESO AO CURRCULO
ESTRATEXIA IMPORTANTSIMA
NA ATENCIN DIVERSIDADE,
EN XERAL
TEN ESPECIAL RELEVANCIA

NA ATENCIN AOS
ALUMNOS CON PC
PERIGOS: Trmite burocrtico,

falta de confianza dos profesores,
non entender o que significa
PERIGOS: crer que o mis

importante, caer na ditadura da
cacharrera, non contar coas
axudas necesarias, falta de
formacin

ASADAPTACINS
ADAPTACINSCURRICULARES
CURRICULARES
AS
E AS COMPETENCIAS?
NON SE RECOLLE EN
NINGUNHA NORMATIVA
O PAPEL DAS COMPETENCIAS
NA ADAPTACIN DO CURRICULO.
SE LLE CONSIDERA UN
ELEMENTO INTEGRADOR DOS
OUTROS COMPOENTES
DO MESMO
As competencias no alumno con parlise cerebral.

Dificultades.
COMPETENCIAEN
ENCOMUNICACIN
COMUNICACIN
COMPETENCIA
LINGSTICA
LINGSTICA
Non igual fala e comunicacin.
Os problemas que sobreveen cando se usan
SAACs.
Problemas ocasionados nas aprendizaxes por
dficit nas capacidades bsicas.
A falta de recursos.
Problemas estruturais (catlogos, formacin do
profesorado,)

COMPETENCIAMATEMTICA
MATEMTICA
COMPETENCIA
Dificultades.
rea difcil (de seu). Alta porcentaxe de fracaso

escolar). (Grficos e representacins, Razoamento e
clculo, problemas aplicacin realidade,)
Posibilidade de grandes problemas inherentes
condicin do neno/a.
Problemas ocasionados nas aprendizaxes por
dficit nas capacidades bsicas.
Erros na aprendizaxe.
Problemas de ndole prctica ocasionados polos
problemas motores. Dificultade no deseo de
tarefas.

Dificultades.
COMPETENCIANO
NOCOECEMENTO
COECEMENTOEE
COMPETENCIA
INTERACCINCO
COMEDIO
MEDIOFSICO
FSICO
INTERACCIN
Dificultades no aspecto motor.
Escasa potenciacin da autonoma persoal.
Mala configuracin do contorno.
Escasa
usabilidade
conforman o contorno.
dos
elementos
que
Tpicos sociais e prevencins familiares.

Ausencia
de
oportunidades.
experiencias
verdadeiras

Dificultades.
TRATAMENTODA
DAINFORMACIN
INFORMACINEE
TRATAMENTO
COMPETENCIADIXITAL
DIXITAL
COMPETENCIA
Non se calibra a verdadeira importancia que

pode ter ser competente nesta rea para este tipo
de alumnos.
cando se acabe a escola que?
mis importante o currculo ou ter dominio

dunha ferramenta para aprender?
Escasa formacin do profesorado.
Escasos recursos nos centros para adaptar un

posto de traballo e o acceso ao ordenador.

COMPETENCIASOCIAL
SOCIAL
COMPETENCIA
CIDAD
EECIDAD
Dificultades.
Outra vez os tpicos.
Os desequilibrios que se dan neste mbito

dificultan as relacins sociais. A disparidade de
intereses entre o alumno e os compaeiros dificulta a
integracin.
A meirande parte dos profesores confesan non

estar capacitados para intervir no mbito socioafectivo.
Moi
frecuentemente
esta
competencia
desprazada por outros aspectos do currculo.
A sociedade segue a ter reparos.


Dificultades.
COMPETENCIACULTURAL
CULTURAL
COMPETENCIA
ARTSTICA
EEARTSTICA
Hai aspectos culturais nos que estes alumnos

nunca sern competentes debido aos pseudovalores
imperantes.
Limitacins ocasionadas polo propio estado ou

condicin.
Recomendacin do Parlamento
Europeo: Expresin creativa das ideas,
experiencias e emocins a travs de
distintos medios, incluida a msica,
as artes escnicas,..

COMPETENCIAPARA
PARA
COMPETENCIA
APRENDERAAAPRENDER
APRENDER
APRENDER
Dificultades.
Nas escolas sguese sen ensinar a aprender

para aprender.
Se hai que ter paciencia (en ensinar e en

recoller os froitos), con estes alumnos hase ter
moitsima mis.
Hai unhas estratexias moi importantes. O

enfoque cognitivo asumible cos alumnos que teen
preservada unha certa capacidade cognitiva.
Noutros casos s ser posible un enfoque cognitivocondutual ou a estimulacin multisensorial.
Queda moitsimo por facer.

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Dificultades.
AUTONOMAEE
AUTONOMA
INICIATIVAPERSOAL
PERSOAL
INICIATIVA
mbito que adoita ser deficitario. Nalgns

casos potenciado este dficit no contexto familiar e
no escolar por estratexias errneas.
complicado lograr que o alumno sexa

competente neste mbito cando frecuente un
dficit nas habilidades anticipatorias.
A escaseza de oportunidades e experiencias

infle poderosamente na non consecucin de hitos
de autonoma e potencia a dependencia.
,
es ces
t
i
n
re ctr
e
f
e
i
r
, d r di
s
,
e
o
as hab los, ivas
c
s en co iat
o
l
to
oi ue s rot ava
m g
p
.
En , se nin alas
c nin
te
es
es
n
a
ni
A parlise cerebral.
Que queda por facer?
Epidemioloxicamente mantense a incidencia dun caso de

parlise cerebral por cada 500 nacementos.
Son importantes os costos clnicos, sociais, familiares e
individuais e cada caso require un importante, complexo e
costoso proceso de rehabilitacin.
A atencin mdica e os aspectos teraputicos y educativos
actuales son moi pouco homoxneos e, mesmo, contradictorios.
As directrices para a rehabilitacin da parlise cerebral anda
non foron adoptadas por ningn pas industrializado.
Ferrari e out.
A parlise cerebral.
Que queda por facer?
Fai falta
unha reactivacin
da escola inclusiva?
EXEMPLOS
EXEMPLOS
Borrador
do
decreto
atencin diversidade.
de
Reducin dos postos de

traballo a lmites intolerables.
Diminucin
materiais.
dos
recursos
Estudo sobre avaliacin de necesidades.

CALESSON
SONOS
OSMBITOS
MBITOSONDE
ONDEHAI
HAIQUE
QUEACTUAR?
ACTUAR?
CALES
MBITO DO MOVEMENTO
MBITO DA AUTONOMA
MBITO DA FALA E A COMUNICACIN
MBITO SOCIO-AFECTIVO
MBITO DO CONTORNO ESCOLAR
SEMPRE DESDE UNHA

PERSPECTIVA GLOBAL
E MULTISISCIPLINAR

MBITO DO MOVEMENTO
Desprazamento e
sedestacin
Apoios para desprazarse
Apoios para sentarse
Movementos
involuntarios en reposo
Control postural
Control cabeza
Control tronco
??????
Destreza brazos e mans
Independencia de movemento en brazos

Xuntar mans
Variedade de movementos con brazos
Flexin/extensin brazos
Xiro de pulsos
Movementos precisos na direccin desexada
Presin con mans e/ou dedos
Movementos produtivos en reas pequenas
Pinza / Garra
Coordinacin de movementos con ambas mans
Coller obxectos do chan
Tipo dominancia lateral
Movementos usados en preescritura/escritura
FACTORES A TER EN CONTA NESTE MBITO


MBITO DA AUTONOMA
Control de esfnteres
Control total
Control segundo as
situacins
Necesidade de sonda
Necesidade de paal
Uso da roupa
vestirse/desvestirse
Uso de dispositivos
abertura/cerre
??????
Deglucin
Abrir/cerrar a boca
Deglucin saliva
Deglucin alimentos
segundo densidade, textura
e dureza
Uso de utensilios


MBITO DA FALA E A
COMUNICACIN
Caractersticas da fala
Intelixibilidade da mesma
Uso desta segundo as
situacins
e interlocutores
Expresin escrita
Capacidade de expresin
escrita valndose de
diferentes medios
Uso de sistemas alternativos

Expresin mediante SAACs
SAAC como ferramenta de traballo
Uso doutros tipos de SAACs
Uso de ordenador para comunicarse,
sintetizadores de voz ou outros
dispositivos para comunicarse
??????
Necesidade de correccin logopdica

Temblores vocais, ruidos
Voz forzada
Hipernasalidade
Alteracins no ritmo e no acento
Vocales e/ou consoantes imprecisas
Outros aspectos da linguaxe con
necesidade de ser avaliados


MBITO SOCIOAFECTIVO
Relacin cos iguais

Participacin en xogos y
actividades grupais en
tempos de ocio
Busca ou rexeitamento da
relacin
Retraemento
Dependencia dos adultos

Necesidade de apoio constante
Dependencia/independencia
Rexeitamento ou aceptacin da
axuda
??????
Autoconcepto e motivacin
Interese polas tarefas escolares
Consciente das sas limitacins
Tolerancia frustracin
Reforzos ante os que responde
Afn de superacin
Rexeitamento de algunhas actividades
Autoimaxe
Reaccins fisiolxicas adversas ante
certas situacins
Presencia de condutas depresivas


MBITO DO CONTORNO
ESCOLAR
Ausencia de barreiras fsicas
Ausencia total de barreiras para a
integracin
Ascensores, rampas
Servizos adaptados
Accesibilidade e usabilidade de
dispositivos de cerre e abertura de
portas e vents
Posibilidade de acceso do alumno a
todos os currunchos e espazos
comns do centro
Transporte accesible, incluindo
excursins e visitas escolares
Organizacin das actividades

Natureza e organizacin actividades
axeitadas
Adecuacin do material didctico
Situacin na aula que favoreza a
integracin
Proxectos e organizacin do
centro adaptados diversidade
O PEC contempla os principios da
educacin inclusiva
A Concrecin Curricular reflexa as
adaptacins curriculares e outras
medidas de atencin diversidade
Seguemento polo D.O. da evolucin
das medidas adoptadas para atender
ao alumno
Formacin en exercicio dos
profesores, sobre todo en NNTT
??????

MBITO DO CONTORNO ESCOLAR
O mis
valorado
Hai que entender
a discapacidade en
termos de desaxuste
A diferenza entre capacidade e
rendemento depende da
configuracin do contorno
Accesibilidade
+
usabilidade
usabilidade
O alumno ten que ser

capaz......
..e que
responsabilidade ten a
configuracin do
contorno??????

Conclusins.
CONCLUSINS
CONCLUSINS
Despois dun estudo fiable e vlido, as conclusins globais
apuntan que tanto o deseo de obxectivos como o grao de

cumprimento nos centros e bastante mellorable.
O grao de cumprimiento satisfactorio en Movemento,
Autonoma e Fala e Comunicacin.
O grao de cumprimento deficiente no . Socio-afectivo e moi
deficiente no Contorno Escolar.
Obtivronse poucas diferenzas nos contrastes respecto das
variables de identificacin.
As discrepancias achadas entre os c.o. e os c.o.e.p. son
parciais e en pequeno grao.

S)
S
N
N
Ielllolorraa)
I
S
USemmEstudo
e
sobre avaliacin de necesidades.
U
L
L
C
d
e
NCstatassd
N
O
Ooppoos
CC
Conclusins.
(Prro
(P
Hai que mellorar en:
Na sistematizacin do estudo das necesidades educativas

dos alumnos con p.c.
Na atencin global do alumno con p.c. Conveniencia de
equipos interdisciplinares.
Na formacin en exercicio do profesorado.
Nos cadros de persoal e catlogo dos postos de traballo
Na colaboracin coas familias.
Na eleccin da modalidade de escolarizacin.
Nas decisins dos dictmenes de escolarizacin.
Na provisin dos recursos necesarios.
Na accesibilidade e mellor configuracin dos contornos.
En cumprir e facer cumprir os principios da educacin inclusiva.
No deseo e materializacin das actividades extraescolares e
complementarias
Conclusins.
CASATODO
TODOISTO
ISTOCOA
COAPROGRAMACIN
PROGRAMACINEE
CASA
AVALIACINPOR
PORCOMPETENCIAS?
COMPETENCIAS?
AVALIACIN
SI
NON
DEPENDE
Moitas grazas
pola vosa
atencin

Presentación Cefore A Coruña para PDF

Enviado por

Dados do documento

Título original

Direitos autorais

Formatos disponíveis

Compartilhar este documento

Compartilhar ou incorporar documento

Opções de compartilhamento

Você considera este documento útil?

Este conteúdo é inapropriado?

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

Presentación Cefore A Coruña para PDF

Enviado por

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

Competencias e atencin diversidade.

A CORUA, 1 e 3 de MARZO de 2010

Javier Martn Betanzos

Determinar unha serie de conceptos previos.

Expoer un caso prctico (parlise cerebral)

Javier Martn Betanzos

Perspectiva actual da atencin

Javier Martn Betanzos

Perspectiva actual da atencin

XUNTAMOS NUN SACO ESCOLA INCLUSIVA E BARREIRAS PARA A APRENDIZAXE

Considerar as diferenzas como oportunidades de aprendizaxe.

Perspectiva actual da atencin

Perspectiva actual da atencin

INICIATIVAS EN SENTIDO CONTRARIO

Hai, ou non unha

Perspectiva actual da atencin

As adaptacins s necesidades especficas

Os apoios necesarios para satisfacer as

A importancia da preparacin para o

Perspectiva actual da atencin

Lexslase restrictivamente a nivel autonmico de forma que se coarta

Diminen os profesores de apoio nos centros,

Non se aumenta ou dimine o investimento,

Non se desenvolven ou se fomentan proxectos tendentes a dar

Nos procesos de planificacin e de toma de decisins que

Non se forma e incentiva ao profesorado en exercicio para retos para

A OCDE (a que choca que sexa unha organizacin

Que PISA e para que serve?

escenarios reais e relevantes e em referencia a unha rea

multifuncionais e trasferibles que integran os coecementos

Javier Martn Betanzos

criterios de avaliacin de cada unha das ensinanzas.

desenvolvemento posible das competencias bsicas; a avaliacin

Javier Martn Betanzos

O MUNDO EST DESEADO POR PERSOAS SEN DISCAPACIDADE

Javier Martn Betanzos

COMPETENCIA EN COMUNICACIN LINGSTICA

INTERACCIN CO MUNDO FSICO

TRATAMENTO DA INFORMACIN E COMPETENCIA

COMPETENCIA SOCIAL E CIDAD

COMPETENCIA CULTURAL E ARTSTICA

COMPETENCIA PARA APRENDER A APRENDER

AUTONOMA E INICIATIVA PERSOAL

Competencias bsicas e os saberes.

Unha cousa o coecemento e outra a sabedora. O

Ocpanos e preocpanos todos por igual?

Os alumnos con NNEEE

Javier Martn Betanzos

Competencias e atencin diversidade.

Empobrecemento do currculo ou currculo paralelo

Falta de dinmica na implementacin de medidas

Falta de todo tipo de recursos.

Eu non estudiei para isto.

Javier Martn Betanzos

Tipos, tcnicas e instrumentos de avaliacin.

Contextos de inclusin social. Barreiras.

Estratexias comns na atencin

Olvidar os grupos homoxneos.

Consensuar criterios para agrupar aos alumnos.

Son todos os alumnos con necesidades

Necesidades difciles de integrar

Dificultades moi especficas.

Javier Martn Betanzos