Você está na página 1de 6

7/4/2016

TcnicadeCitologadeCrvixoTestdePapanicolaou

CitologadeCrvixoTestdePapanicolaou
Fechadelaltimarevisin:13/09/2011

ndicedecontenidos
1. Quesyparaquseutiliza?
2. Materialnecesarioypreparacin
3. Recomendacionespreviasalamujer
4. Cmosehace?Normasgenerales,
especficasyrealizacindel
procedimiento
5. Cundoempezaryconqu
frecuencia?Recomendacionesdelas
sociedades
6. Qupodemosobservar?Resultados
delaprueba
7. Quhacerconunacitologaanormal?
8. Limitacionesdelaprueba
9. Podemoshaceralgoms?
10. Bibliografa
11. Msenlared
12. Autora

Quesyparaquseutiliza?
Lacitologadecrvix,tambinllamadaPruebadePapanicolauotripletomadeWittesla
tcnicamsutilizadaparadeteccinprecozdecncerdecuellouterinoyparalesiones
precancerosas.Sebasaenelhechodequelasclulasdelascapassuperficialesdelepitelio
cervicalsedescamancontinuamente.
Otrasindicacionesdeestatcnicason:diagnsticodeinfeccionesgenitalesyvaloracindel
nivelhormonal.
ElfactorderiesgomsimportanteparapadecercncerdecrvixeslainfeccinporelVPH,
msprobablesihahabidorelacionessexualesamuytempranaedad,nmeroelevadode
parejassexuales,yrelacionessexualesconhombrenocircuncidados.Otrosfactoresderiesgo
parapadecercncerdecuellouterinoson:fumar,infeccinporVIH,infeccinporClamidia,
alimentacinpobreenfrutasyverduras,ACOlargotiempo,embarazosmltiples,condicin
socioeconmicabaja,exposicinaDietilbestrolantesdenaceryantecedentesfamiliaresde
cncerdecuellodetero.

Materialnecesarioypreparacin
Senecesita:
Mesaginecolgica.
Unespculodemetaloplstico(estndarovirginal).
Unaesptuladeaire.
Unpequeocepilloendocervicalotorundadealgodn.
http://www.fisterra.com/ayudaenconsulta/tecnicasatencionprimaria/citologiacervixtestpapanicolaou/

1/6

7/4/2016

TcnicadeCitologadeCrvixoTestdePapanicolaou

Portaconbandaesmerilada.
Fijador.
Focoluminoso.

Foto1
Espculos(plsticoymetal)

Foto2
Esptula,cepilloendocervicalyportaconbandaesmerilada

Recomendacionespreviasalamujer
Abstenersedeactividadsexualconpenetracindurantelas48horasanterioresala
prueba.
Debehaberfinalizadolamenstruacin45dasantes.
Nohacerlavadosvaginalesniutilizardesodorantesvaginales.Bastaconlavarse
externamenteconaguayjabn.
Nousartratamientostpicosenlos57daspreviosalaprueba(vulos,espermicidas,
cremasvaginales).

Cmosehace?Normasgenerales,especficasyrealizacindel
procedimiento
Instruccionesalapacientepreviasalacitologa:
Abstenersederelacionessexualesenlas48horaspreviasalatoma.
Debehaberfinalizadolamenstruacin45dasantes.
http://www.fisterra.com/ayudaenconsulta/tecnicasatencionprimaria/citologiacervixtestpapanicolaou/

2/6

7/4/2016

TcnicadeCitologadeCrvixoTestdePapanicolaou

Lavarseexternamenteconaguayjabn,nohacerlavadosinternosnicondesodorantes
vaginales.
Nousartratamientostopicosen57dasantesalaprueba(vulos,espermicidas,
cremasvaginales).
Procedimiento:
Lamujerhadeestarcolocadaenposicinginecolgica,procurandoqueestrelajada.Se
separanconunamanoloslabiosvulvaresyseintroduceelespculoconlaotra,ensentido
longitudinalalavulva.Serotaelespculo90.Unavezintroducidoseabrehastalacompleta
visualizacindelcrvix,ysefijaelespculo.
Sehacen3tomas:
1. Fondodesacovaginalposterior,conlapartesemicirculardelaesptula,luegose
extiendesobreelporta,enlabandadelaizquierda.
2. Tomadeexocrvix,girandolaesptula,ensupartelobulada,alrededordelcrvix,
extendiendolamuestraenlapartecentraldelporta.
3. Tomadelendocrvixconlatorundaocepilloendocervical,unavezintroducidoenel
orificiocervical,yextendemoslamuestraenlabandaderecha.Despusseprocedea
lafijacindelastomasconspray,realizandolapulverizacina10cmdelporta.
Advertencias:
Nohacerexploracinbimanualantesdelatoma,puedealterarelresultado.
Enmujeresvirgenesointroitovaginalestrecho,utilizaremosespculovirginal,podemos
lubrificarloconaguasiesnecesario(espocofrecuentelaindicacindecitologacervical
enmujeresvrgenes).
Nousarlubricantesporposiblecontaminacindelamuestra.
Trasrealizarlacitologadebemosadvertiralapacientequepuedetenerunpequeo
sangrado,sinsignificacinpatolgica.

Cundoempezaryconqufrecuencia?Recomendacionesdelas
sociedades
Protocolosdeactuacin:
Enlospasesdondeunagranpartedelasmujereshacencitologadecribadocada35aos,
atravsdeprogramasdecribadopoblacionalorganizado,laincidenciadecncerdecrvixse
hareducidoun80%.
Tabla1.InicioyfrecuenciadelascitologasdecrvixsegnlasSociedadesCientficas

Entidades

Recomendaciones

Observaciones

TestPapanicolaou:35
65aos.
PAPPSdelasemFYC,2003.
Primero1testanual2
aos,luegocada5aos.

Mujeres>65aossincitologas5
aosprevios,1testanual,2aos,si
sonnormalesnoseharnms.
Nohacercribadosinohay
relacionessexuales,oen
histerectomatotal.

Iniciarcitologaalos25
SEGO,SECyAEPCC,2003. aos,repetircada35
aoshastalos65aos.

Evitartestenmujerescon
histerectoma.

USPSTF,2002.

Iniciarcribadoalos3
aosdeliniciode
relacionessexuales(RS)
oalos21aos,al
menoscada3aosy
hastalos65aos.

Evitartestenmujerescon
histerectomaporenfermedad
benigna.
Suspendertesten>65aossi
citologaspreviasnormalesynoFR.

http://www.fisterra.com/ayudaenconsulta/tecnicasatencionprimaria/citologiacervixtestpapanicolaou/

3/6

7/4/2016

TcnicadeCitologadeCrvixoTestdePapanicolaou

ACS,2005.
NCI,ASCCP,2004.

Cribadoalos3aosdel
iniciodelasRSoalos
21aos,anualsiescon
citologaconvencional,
cada2aossiescon
CBL1.
AadirtestVPHalos30
aosyseguiraintervalos
de3aos,hastalos70
aos.

Lasmujeresconantecedentesde
cncercervical,exposicinalDEB
antesdenacer,infeccinporelVIH,
oinmunodeprimidas,debenseguir
conelcribadomientrastengan
buenasalud,sintenerencuentala
edad.

PAPPS:ProgramadeActividadesPreventivasydePromocindelaSalud.
semFYC:SociedadEspaoladeMedicinadeFamiliayComunitaria.
ACS:AmericanCancerSociety.
ASCCP:AmericanSocietyofColposcopyandCervicalPathology.
NCI:NacionalCancerInstitut.
SEGO:SociedadEspaoladeGinecologayObstetricia.
SEC:SociedadEspaoladeCitologa.
AEPCC:AsociacinEspaoladePatologaCervicalyColposcopia.
USPSTF:UnitedStatesPreventiveServicesTaskForce.
CBL:Citologadebaselquida.
FR:Factorderiesgo.
RS:Relacionessexuales.
VHP:Virusdelpapilomahumano.
VIH:Virusdelainmunodeficienciahumana.
DEB:Dietilbestrol.
1 CBL:lacitologadebaselquidaesunmtodomsnuevodecitologa,enelquela

muestraserecogemedianteunaesptulaquecepillalasclulasdelcuellocervicalyse
introduceenunfrascoconlquidoconservante.enlaboratorio,ydeformaautomticasepara
elmocoyotrassustanciasyseextiendenlasclulassobreunportaenformadecapa
fina.Conestemtodotambinseevitaquelasclulassesequenydeformen.

Qupodemosobservar?Resultadosdelaprueba
LosresultadosdelapruebadePapanicolaupuedenser:
1. Negativoalesionesintraepitelialesocncer.
2. Anomalasdelasclulasepiteliales:
1. Clulasescamosasatpicas.
2. Displasialeve/CIN1.
3. Displasiamoderadaograve/CIN2.
4. Cncerinsitu/CIN3.
3. Otrasneoplasiasmalignas:melanomas,sarcomasylinfomas(afectanrarasvecesal
cuellouterino).
4. Hallazgosquenotienenqueverconcncerdecrvix:infeccionesporhongos,
herpes,tricomonas,etc.
5. Cambioscelularesreactivos:sonreaccionesdelasclulasdelcuellouterinoalas
infeccionesuotrasirritaciones.
*CINcorrespondealasinicialesdeneoplasiaintraepitelialcervical.

Quhacerconunacitologaanormal?
Enelcasodehallazgodeclulasescamosasatpicas,serepiteelfrotisalos46meses,
hastaobtener3resultadosnegativosconsecutivos,momentoenelquesevolveralos
controlesnormales.Sihayinflamacinimportanteserepetiraalos23meses.Seharlo
mismoenelcasodediagnsticodeCIN1odisplasialeve,yaqueel60%deestaslesiones
http://www.fisterra.com/ayudaenconsulta/tecnicasatencionprimaria/citologiacervixtestpapanicolaou/

4/6

7/4/2016

TcnicadeCitologadeCrvixoTestdePapanicolaou

regresanespontneamente.Enelcasodequenoregresenysequierahacertratamiento,es
necesariorealizarbiopsiadirigidaporcolposcopia.Enelcasodequelasclulasescamosas
atpicasseanconsecuenciadeinfeccionesocervicitis,squesehartratamiento.
SielresultadodelacitologaesdeCIN2,CIN3,ocarcinomainsitu,sernecesariorealizar
pruebasadiccionales(colposcopia,biopsiayalgunasvecesraspadoendocervical),paralo
queesnecesarioderivaralapacientealgineclogo,quedecidirlaconductaaseguir,
incluidalarealizacindeltestdeVHPsiloconsideranecesario,teniendoencuentalas
recomendacionesdeguasdeprcticaclnica.
LasmujeresVIHpositivasoembarazadasconclulasescamosasatpicasodisplasiade
cualquiergradodebenserevaluadasmediantecolposcopia.
LasinfeccionesgenitalesoloscambiosreactivossepodrntratardesdeAtencinPrimaria.

Limitacionesdelaprueba
Laslimitacionesmsimportantesdelacitologadecrvixparaconseguirunaaltasensibilidad
sederivandelarecogidayelprocesamientodelasmuestrasydelalecturaeinterpretacin.
Lamayoradeloserroresocurrenalpracticarlatoma.Ademslapresenciadesangreo
inflamacinpuededificultarlavisindelasclulas.Portodoellolasensibilidadyespecificidad
delapruebasonmuyvariables(1199%y1497%,respectivamente).
Laevidenciadisponiblehastaahora,muestraqueesprobablequelacitologadebaselquida
reduzcaelnmerodefalsosnegativos,elnmerodemuestrasincorrectasyelnmerode
pruebasqueesnecesariorepetir.PeroestemtodoesmscostosoqueelPapanicolauusual
ysloestsiendoutilizadadeformapilotoenalgunospasescomoReinoUnido.

Podemoshaceralgoms?
Educacinsanitariayprevencinprimaria:
LaprevencindelatransmisindelVHPrequiereconcienciaralasmujeresyvaronesdel
riesgodeinfeccinderivadodelasrelacionessexualessinproteccinysobretodocon
mltiplescompaeros.Esimportantedesdeatencinprimariarecomendarelusode
preservativo.Elfuturodelaprevencinprimariadelcncerdecrvixyotrasenfermedades
comoloscondilomas,esteneldesarrollodevacunas.

Bibliografa
DebnSnchezMJ,VeigaTuimilM,CageaoDazMC.Prevencindocancro
ginecolxico.EnGuaclnicadoprogramadaMullerparaAtencinprimaria.Santiago
deCompostela:ServicioGalegodeSade,XerenciadeAtencinPrimaria2002.p18
21.
MarzoCastillejoM,CiercoPegueroP,DelCuraGonzlezI.Prevencindelcncerde
crvix.AtenPrimaria200536(6):328333.MedlineTextocompleto
MoreaJyNavarroH.TripletomadeWitt.En:JosMaraArribasBlanco.Ciruga
MenoryProcedimientosenMedicinadeFamilia.Madrid:Jarpyo2000.p.12321235.
SociedadAmericanadelCncer.Prevencinyfactoresderiesdo:cncerdelcuello
uterino.Internet.AmericanCancerSocietyNoviembrede2005[acceso12defebrero
de2006].Disponibleen:http://www.cancer.org/
SociedadEspaoladeGinecologayObstetricia,SociedadEspaoladeCitologay
AsociacinEspaoladePatologaCervicalyColposcopia.Lainfeccinpor
papilomavirus.Documentodeconsenso2002.[Internet].Madrid:Meditex2003.
[acceso12defebrerode2006].Disponibleen:
http://www.aepcc.org/congreso/pdf/CONSVPH.pdf
SociedadEspaoladeMedicinadeFamiliayComunitaria.Manualdeprevencinen
AtencinPrimariaPAPPS.Programadeprevencindecncerenadulto.Madrid:
Semfyc2003.Resea
http://www.fisterra.com/ayudaenconsulta/tecnicasatencionprimaria/citologiacervixtestpapanicolaou/

5/6

7/4/2016

TcnicadeCitologadeCrvixoTestdePapanicolaou

Msenlared
MsenFisterra
Vulvovaginitis
MsenlaRed
CncerdelCuelloUterino:PrevencinyF.deRiesgo(AmericanCancerSociety)
CncerdelCuelloUterino:DeteccinySntomas(AmericanCancerSociety)
CncerdelCuelloUterino(crvix)(AmericanCancerSociety)
CervicalConditions(Obgyn.net)
Parapacientes
MEDLINEplus:Cncerdecuellouterino
MEDLINEplusTutorialinteractivo:ExmendePapanicolaou
LapruebadePapanicolaou:preguntasyrespuestas(NationalCancerInstitute,USA)
TincindePapanicolaou:quesyqusignificanlosresultados(FamilyDoctor)
TincindePapanicolaou:cuandolasuyaesligeramenteanormal(FamilyDoctor)
Loquetodamujerdebesabersobreelcncerdelcuellouterinoyelvirusdel
papilomahumano(ACS)

Autora
LorenaAnidoRedondo

MdicoEspecialistaenMedicinaFamiliaryComunitaria

CentrodeSaluddeElviaMesoiro,ACorua.

Elsevier2016

http://www.fisterra.com/ayudaenconsulta/tecnicasatencionprimaria/citologiacervixtestpapanicolaou/

6/6

Você também pode gostar