Aga t h a Christi e

Bija Baja Buf

Prvo po gl a v lj e
Herc ul e Poiro t s e na mr t i .
- Gos p o i c e Lem o n - re e . - Izvolit e ,
go ~ s p o d i n e Poiro t ?
- U ov o m s e pis m u nala z e tri po gr e k e .
U nje
go v u s e gla ~ s u raza bir a o prizv u k
ne vj e ri c e . Nai m e , go s p o i c a Lem o n , ta
str a n a i sp o s o b n a e n a , nika d nije pravil a
po gr e ~ k e . Nika d nije bila bol e s n a , nika d
um or n a , nika d ~ u zr uj a n a , nika d ne m a r n a .
Zat o t o on a , mo g l o bi s e rei, zapr a v o
uop e nije bila. e n a . Ona je bila str oj sa vr e n a tajnic a . Ona je znal a sv e , bila je
sp o s o b n a za sv e . ~O n a je pokr e t a l a
Poiro t o v ivo t tak o da je i on, tak o e r ,
djel o v a o kao str oj. to je bilo du g o g o d i n j e
g e s l o Herc ul e a Poiro t a . Uz Geor g e a ,
nje g o v a sa vr e n o g slu g u , i uz go s p o i c u
Lem o n , nje g o v u sa vr e n u tajnic u ,
upra vljali su nje g o v i m ivo t o m zai s t a
sa vr e n o . Dan a s , kad s e cru m p e t l
po g a i c e pek u ne sa m o u okru gl o m , ne g o i
u e t vr t a s t o m oblik u , on s e nije ima o na
t o aliti.
1 Crum p e t - tradi ci o n a l n i en g l e s k i okru gli
ajni kola i od ne z a s l a e n a tu e n a

tije s t a , slui s e obi n o razr e z a n , pre pr e n

i pre m a z a n ma sl a c e m . (Na p . pre v . >
Pa ipak , to g je jutra go s p o i c a Lem o n
napr a vil a tri po gr e k e , tipk aju i sa s v i m
kratk o , jedn o s t a v n o pis m o ; t o vi e , on a te
po gr e k e nije ak ni primij e t il a . A ne b o s e
ipak nije sru il o na ze m lju !
Herc ul e Poiro t prui joj uvr e d ljiv
dok u m e n t Nije bio ljut, bio je jedn o s t a v n o
zbu nj e n . To je bila jedn a od onih st v ari
koje s e jedn o s t a v n o nis u mo g l e do g a a t i a on a s e ipak do g o d i l a
Gos p o i c a Lem o n uzm e pis m o . Proi t a ga
Poiro t prvi put u ivo t u vidj e kak o je
pocr v e nj e l a lice joj je sv e do korje n a o tr e
siv e kos e oblilo ta m n o , run o , ne prili n o
rum e n il o .
- Oh, bo e mo j ! - re e on a . - Ne mo g u
shv a t i t i kak o sa m . .ipak , mo g u . To je
zbo g moj e s e s t r e .
- Va e s e s t r e ?
Jo jeda n udar a c . Poiro t uop e nije ima o ni
poj m a da go s p o i c a Lem a n ima s e s t r u . Ili,
ako e m o prav o , da uop e ima oc a , majku ,
ili ak dje d a i bak u . Gos p o i c a Lem o n je
na neki nai n u tolik oj mjeri pod sj e a l a na
str oj - da s e sv a k a po mi s a o na, to kak o
on a ima nek e osj e aj e , boja z ni , ili
obit e lj s k e brig e , inila go t o v o smij e n o m .
Bilo je ve o m a dobr o poz n a t o da su cijel o

src e i sw e misli go s p o i c e Lem o n , kad nije

bila na du n o s t i , bile po s v e e n e
us a vr a v a n j u nov o g si s t e m a re gi s t rir a nj a
spi s a , koji bi s e mor a o pat e n t i r a t i ~i no si t i
nje n o im e .
- Va e s e s t r e ? pon o v i slije d sv e g a to g a
Herc ul e Poiro t , s prizv u k o m ne vj e ri c e u
gla s u . Gos p o i c a Lem o n u znak pot vr d e
odlu n o klim n n e gla v o m .
\
- Da - re e . - Ne vjeruj e i n da sa m va m je
ikad sp o m e n u l a . Ona je zapr a v o cijeli ivo t
prov e l a u Sin g a p u r u . Njen s e mu ta m o
bavi o po sl o v ir n a s kau u k o m .
Herc ul e Poiro t uvi a v n o klim n e . inilo mu
s e sa s v i m prihv a t ljivi m to t o je s e s t r a
go s p o i c e Lem o n ve i dio ivo t a prov e l a u
Sin g a p u r u . Zat o i po s t oj e tak v a mje s t a
~ k a o t o je Sin g a p u r . Se s t r e tak vi h e n a
kao t o je go s p o i c a Lem o n udaju s e za
po sl o v n e ljud e u Sin g a p u r u , tak o da bi s e
go s p o i c e Lem o n , u ov o m ddj el u svij e t a ,
mo g l e ma i n s k o m djel o t v o r n o u
po s v e t i t i po sl o v i m a sv ojih po sl o d a v a c a (i,
nara v n o , u tre n u c i m a od m o r a , iznal a e n j u
sis t e m a re gi s t rir a nj a spi s a ) .
- Razu m ij e m - re e on. - Nas t a v i t e .
Gos p o i c a Lem o n na s t a v i .
- Prije e tiri go di n e os t a l a je ud o vi c a . Bez
dje c e . Ure dil a sa m joj da iznaj mi vrlo

zg o d a n mali st a n uz sa s v i m pris t oj n u
st a n a ri n u . . .
(nar a v n o , go s p o i c a je Lem o n mo g l a
ure di ti , i tu, go t o v o ne m o g u u st v ar . )
- Ona je umj er e n o imu n a - ma d a nov c a
vi e ne m a kao t o ga je imal a , ali nje ni
zah tj e v i nis u veliki te ima, sa s v i m
dov o lj n o za udo b a n ivo t , ako mal o
pripa zi .
', Gos p o i c a Lem ~ o n za. s t a n e , a ond a
na s t a v i . - Ali istin a je, nar a v n o , osj e a l a
s e os a m lj e n o m . Nikad nije ivj el a u
Engl e s k o j pa ne m a st ari h prijat e lj a ni
zna n a c a i nar a v n o da ima prilin o mn o g o
slo b o d n a vre m e n a . U sv a k o m slu aj u ,
prije odprilik e e s t mje s e c i rekla mi je
kak o po m i lj a na to da s e zap o s l i .
- Zap o s l i?
- .Ka ~ o nad . s t o j n i c a , mi sli m da s e to tak o
zov e - ili upra vi t e ljic a - u nek o m ho s t e l u
za st u d e n t e . Vlas ni c a mu je nek a e n a ,
nap o l a Grkinja, koja je trail a nek o g a tko
bi umj e s t o nje vodi o taj ho s t e l . Da s e
brin e za op s kr b u i pazi da s e st v ari
odvijaju kak o tre b a . To je st ari n s k a
pro s t r a n a ku a - u Hiok or y Roa d u , ako
zna t e gdj e je to. - Poiro t nije zna o . Sv oj e v r e m e n o je to bila prilin o ot mj e n a
e t vr t , a ku e su dobr o gra e n e . Moja je
s e s t r a dobil a ve o m a lijep smj e t a j ,

sp a v a o n i c u i sal o n , te vla s t i t u mal u

kup a o n i c u - ajnu kuhi njic u . go s p o i c a
Lem o n za s t a n e . Poiro t s e ohra br uj u i
nak a lj e . Zas a d mu s e sv e to uop e nije
inilo kao pri a o nek oj velik oj ne v o lji.
- Ja sa m a nis a m znal a t o da misli m o
to m e , ali sh v a t il a sa m sn a g u arg u m e n a t a
sv oj e s e s t r e . Ona nika d nije bila od onih
t o cijel e bo g o v e t n e da, n e sje d e
prekri e n i h ruku i ve o m a je prak ti n a
e n a , sp o s o b n a za vod e n j e po sl o v a - i,
nara v n o , nije s e radilo o to m e da bi
na mj e r a v a l a u sv e to ula g a t i nov a c , ili
ne t o sli n o . Bila je to najo bi n ij a pla e n a
dun o s t - ne ba pre vi e pla e n a , ali njoj
to nije bilo ni potr e b n o , a osi m to g a , nije
bilo ni te k o g fizik o g nap o r a . on a je
uvijek volj el a mla d e ljud e i dobr o s e s
njim a sla g a l a , a kak o je do s t a . du g o
ivj el a na Istok u , shv a a razn e razli;k e i
ljud s k e osj e t ljiv o s t i . Zat o t o su st u d e n t i u
to m ho s t e l u svi h mo g u i h nar o d n o s t i ;
pre t e n o Engl e zi , ali neki su m e d u njim a
za. pr a v o crni, kolik o zna m .
- Prirod n o - re e Herc ul e Poiro t .
- Dan a s u na i m bolni c a m a , ini mi s e , ima
pol a crnih bolni ar ki - re e go s p o i c a
Lern o ~ n ne o d l u n o - i ja sm a t r a m da su
mn o g o prist oj nij e i mn o g o palji wij e ne g o
Engl e s k i nj e . Ali sv e to sa d a nije va n o .

Pora z g o v o r il e sm o o cijel oj os n o v i i moja

je s e s t r a kon a n o prihv a t il a po s a o . Ni ja ni
on a nis m o s e mn o g o zabrinja v a l e za
vla s n i c u , go s p o u Nicol e t i s , e n u ve o m a
hirovi t e nara vi , pon e k a d a dra g u , a
kadik a d , a o mi je t o to mor a m rei,
sa s v i m ne p o d n o l ji v u - a uza sv e to krt u i
ne pr a k t i n u . Nara v n o , da je bila sa s v i m
sp o s o b n a e n a , ne bi bila tre b a l a nikak v e
po m o i . Moja s e s t r a nije od onih koje bi
ne ija zlov o lj a f mu i a v o s t mo g l a
zabrinja v a t i . Ona je sa sv a ki m znal a izai
na kraj i nije pod n o s i l a nikak v e glup o s t i .
Poiro t klim n e gla v o m . U to m prikaz u
s e s t r e go s p o i c e Lem o n osj e t i o je
odr e e n u sli n o s t sa sa m o m go s p o i c o m
Lem o n - ist a go s p o i c a Lem o n , ubla e n a ,
tak o rei, udaj o m i sin g a p u r s k o m klim o m ,
ali ~ e n a s isti m ne p o k o l e b lji vi m ,
razb ori ti m src e m .
- Dakl e , va a je s e s t r a prihv a t il a po s a o ?
upit a .
- Da, o ~ t p r ilik e prije e s t mje s e c i od s e l il a .
s e u Hickor y Roa d 26 . Sv e u sv e m u ,
ta m o n j i joj s e po s a o svidi o i on a ga je
sm a t r a l a zani m ljivi m .
Herc ul e Poiro t je slu a o . Do to g je mje s t a
pu s t o l o v i n a s e s t r e go s p o i c e Lem o n bila
razo a r a v a j u e ne z a n i m ljiv a .

- ili od prije nek o g vre m e n a on a je ve o m a

zabrin u t a . Ve o m a ne u g o ~ d _ no zabrin u t a .
- Za; t o ?
a
- Pa, vidit e , g ~ o s p o d i n e Poiro t , on a ne
voli st v ari koje s e ta m o do g a a j u .
- Tam o ima st u d e n a t a ob aju sp ol o v a ?
upit a Poiro t ob a zri v o .
ne , go s p o d i n e Poiro t , ne misli m to! Na n
pot e k o e tak v e vrst e ovj e k je uvijek
pripra v a n , o e k uj e ih! Ne, vidit e , po e l e
su ne s t aj a t i st v ari . - Ne s t aj a t i ?
- Da. I to tak o ne o b i n e st v ari . . . I sv e na
prilin o ne prir o d a n nai n .
- Kad ka e t e da su st v ari ne s t a l e , mi slit e I
rei da su ukra d e n e ? ? - Da.
E - Je li poz v a n a policija?
- Nije. Jo nije . Moja s e s e s t r a nad a da to i
mo d a , ne e biti potr e b n o . Ona voli te
mla d e ljud e - nai m e , nek e od njih - i bilo bi
joj mn o g o dra e da sv e to sa m a razmr si .
- Da - re e Poiro t za mi lj e n o . - To mi
jep o t p u n o razu m ljiv o . Ali to jo uvijek ne
obja njav a va u , ak o mo g u tak o rei,
zabrin u t o s t , koju tu m a i m kao odra z
zabrin u t o s t i va e s e str e .
- Meni s e sv e to ne svi a , go s p o d i n e
Poiro t . Nim al o mi s e ne svi a . Ne mo g u
poti s n u t i osj e aj da s e do g a a ne t o t o
ja ne razu m ij e m . ini mi s e da nikak v o

obi n o obja nj e nj e ne mo e do kraja

sr e di ti inj e ni c e - a ja zai s t a ne mo g u
za mi s li ti kak o bi s e sv e to mo g l o dru g a ij e
obja s n i t i .
Poiro t za mi lj e n o klim n e gla v o m .
Ma t a je odu vij e k bila Ahilov a pe t a
go s p o i c e Lem o n , . Ona uop e nije imal a
ma t e . U po gl e d u
inj e ni c a bila. je ne n a d m a i v a . U po gl e d u
pre t p o s t a v a k a , sa s v i m bi zat ajila . St a nj e
duh a Cort e z o v i h ljudi na najvi e m vrhu
pokr ajin e Dari e n bilo je za nju ne d o k u i v o .
- Znai , ne radi s e o obi ni m be z n a a j n i m
kra a m a ? O kakv u kle p t o m a n u , mo d a ?
- Ne bih rekla . ital a sa m o to m e - re e
sa vj e s n a go s p o i c a Lem o n - u
Encycl o p a e d i a Brita ni c a i u jedn o m
m e di ci n s k o m djelu . Ali nis a m s a m s e ni u
t o uvj eril a .
Herc ul e Poiro t minu t u i po ne pro g o v o r i
ni t a .
Je li s e uop e eli o upl e s t i u ne prilik e
s e s t r e go s p o i c e Lem o n i u uzb u d e n j a i
ne z g o d e poli gl o t s k o g ho s t e l a ? Ali bilo je
ve o m a ne z g o d n o i ne u g o d n o da mu
go s p o i c a Lem o n pravi po gr e k e tipk a nj u
nje g o v i h pis a m a . Obrazl o i o je sa m s e b i
da e biti razb ori t o ako s e ipak upl e t e u tu
st v ar . Nije sa m s e b i eli o prizn a t i da mu je
u po slj e d nj e vrije m e bilo prilin o do s a d n o

i da ga ~ e privla il a upra v o be z n a a j n o s t
to g slu aj a .
U vrije m e vrui h dan a per i n ton e i u
ma s l a c c < - pro mr m lj a polu g l a s n o . ;
- Per i n? Masl a c ? - go s p o i c a ga Lem o n
izn e n a e n o po gl e d a .
- Nav o d iz jedn o g a od va i h kla sik a - re e
on. - Vi zacij el o poz n aj e t e Pus t o l o v i n e , a
da i ne go v o ri m o Pot h v a t i m a , Sh e rl o c k a
Holm e s a .
- Mislit e na on a dru t v a iz Bak er Str e e t a i
sv e t o - re e go s p o i c a Lem o n . - Odra sli
ljudi, pa tak o ne o z b i ljni! Pa oni ta m o , to
su odra s li ljudi! A igraju s e mo d e l i m a
malih elj e z n i c c a , na. primj er . Ne mo g u
rei da sa m ikad imal a
pre vi e
vre m e n a da ita m koju od tih pripo vij e s t i .
Kad na e m vre m e n a za ita nj e , t o s e ne
do g a a e s t o , vi e voli m kakv u koris n u
knjig u .
Herc ul e Poiro t prist oj n o ob ori gla v u .
- Kako bi bilo, go s p o i c e Lem o n , kad bis t e
sv oj u s e s t r u poz v a li ov a m o , na kakv u
zg o d n u okr e p u - pop o d n e v n i aj, na
primj er? Mod a bih joj mo g a o biti od
kakv e mal e po m o i .
- To je ve o m a ljuba z n o od va s , go s p o d i n e
Poiro t . Zais t a , ve o m a ljuba z n o , vjerujt e .
Moja je s e s t r a pop o d n e uvije k slo b o d n a .

- Reci m o , dakl e , su tr a , ako to mo e t e

ure d d i t i?
I vrije d a n je Geor g e na vrije m e upu e n da
s e pobrin e za obr ok od e t vr t a s t i h
crurn ~ p e t po g a i c a , dobr o na m a z a n i h
ma s l a c e m , malih s e n d v i a i os t a li h
prikla d ni h sa s t o j a k a obiln o g en g l e s k o g
pop o d n e v n o g aja. 1
Dru g o po gl a v lj e
Se s t r a go s p o i c e Lem o n , koja s e zval a
go s p o a Hubb ar d , bila je sa vr e n o sli n a
sv oj oj s e s t ri . Bila je ne t o ta m n ij e puti,
pun a n ij a , nje n a je kos a bila mn o g o
ne ur e d n ij e za e lj a n a ; bila je ma nj e
u s tri h pokr e t a , ali oi koje su gl e d a l e s
nje n a okru gl a i prijazn a lica bile su sa s v i m
sli n e o tr o u m n i m oi m a koj e su
svj e t l u c a l e kroz pinc e n e z go s p o i c e
Lem o n .
- To je vrlo ljuba z n o od va s , vjerujt e mi,
go s p o d i n e Poiro t - rekla je. - Vrlo
ljuba z n o . A i aj va m je tak o e r izvr s t a n .
Sig ur n a sa m da sa m jela vi e ne g o t o je
tre b a l o - no, mo d a jo sa m o jeda n
s e n ~ d v i i aj? No, sa m o pol a alic e .
- Prvo e m o s e - re e Poiro t - po s v e t i t i jelu
- a po slij e e m o s e baci ti na po s a o .
On joj s e ljuba z n o smj e k a o , uvijajui brk,
a go s p o a Hubb ar d od g o v o r i:

- Znat e , vi st e sa vr e n o on a k vi kakvi m
sa m va s za mi lj al a , pre m a Felic v t y n u
opi s u .
Po t o je odj e d n o m izn e n a e n shv a t i o da
je Felicit y krsn o im e ozbiljn e go s p o i c e
Lem o n , Poiro t od g o v o r i da ni t a ma nj e
nije mo g a o ni
_ I,
o e k i v a t i , ak o uzm e u obzir sp o s o b n o s t
go s p o i c e Lem o n .
- Nara v n o - re e go s p o a Hubb ar d
od s u t n o , uzi m aj u i dru gi s e n d v i - Felicit y
nije nika d marila za ljud e . Ja jes a m . I zat o
sa m tak o zabrin u t a .
- Mo e t e li mi to n o obja s n i t i t o va s
zabrinja v a ?
- Da, mo g u . Bilo bi sa s v i m prirod n o da je
ne s t aj a o nov a c - mal e sv o t e , s vre m e n a na
vrije m e . Bilo bi i"st o tak o sa s v i m
jedn o s t a v n o da s e radil o o nakit u - no, ne
misli m ba jedn o s t a v n o , nara v n o - ali bilo
bi s e pod u d a r a l o - s kle p t o m a n i j o m , ili
ne p o t e n j e m . Ali, ja u va m jedn o s t a v n o
proi t a t i popi s st v ari koje su ne s t a l e ,
on a k o kak o sa m ih pribilje il a .
Gos p o a Hubb ar d otv ori torbic u te izva di
iz nje mal u bilje ni c u .
Ve e r nj a cip el a ( jedn a , od nov o g par a)
Naruk vi c a ( jeftin ukra s )

Dijam a n t n i prst e n (pro n a d e n u tanjur u

juh e ) Kam e n i pud e r
Crve nil o za us n e St e t o s k o p Nau n i c e
Upalja
St ar e flan e l s k e hla e arulj e
Kutija ok ol a d e
Svil e n al ( pron a e n izre z a n na ko m a d e >
Naprt nj a a (dit t o )
Born a kis e li n a Sol za kup a nj e /14
Kuhar s ki priru nik
Herc ul e Poiro t pol ak o i dub o k o uzd a h n e . Ne o b i n o - re e - i ve o m a , ve o m a
privla n o .
Bio je odu e v lj e n . Prel a zi o je po gl e d o m s
ozbiljn o g , zgr a n u t o g lica go s p o i c e
Lem o n , na dobr o d u n o , snu d e n o lic e
go s p o e Hubb ar d .
- es ti t a m va m - re e srd a n o ov oj dru g oj .
Ona ga pre n e r a e n o po gl e d a .
- Ali za t o , go s p o d i n e Poiro t ?
- e s t i t a m va m na to m e t o imat e tak o
jedin s t v e n i pre di v a n probl e m .
- Dakl e , za va s to mo d a ima nek o g
smi sl a , go s p o d i n e Poiro t , ali . . .
- To uop e ne m a nikak v a smi sl a . To m e
ba ni na t o ne pod sj e a , kao ni krun a
igra na koju su m e ne d a v n o na g o v o r ili
neki mla di prijat e lji, za vrije m e boi ni h
bla g d a n a . Zval a s e , kolik o sa m uo , Tri
rog a t e go s p o e . Svaki igra red o m

izg o v a r a slije d e u re e n i c u : Do o h u Pariz

i kupi h . . .e < i dod aj e im e nek o g
pre d m e t a . Slije d e a os o b a sv e to pon a v lj a
i dod aj e nar e d n u st v ar , a su t i n a je igr e u
to m e da s e u to n o m red o s l ij e d u upa m t e
svi tak o nabr oj e n i pre d m e t i , od kojih su
neki , mo g u va m rei, ve o m a ud n e i
smij e n e prirod e . Kom a d sa p u n a , bijeli
slo n , slo i v st oli i mo s k o v s k a pat k a , bili
su, sje a m s e , neki od tih pre d m e t a .
Pam e n j e , nara v n o , ot e a v a po s v e m a n j a
ne p o v e z a n o s t prirod e tih pre d m e t a od s u s t v o bilo kakv a slije d a , da tak o
ka e m . Ba kao na popi s u koji st e mi mal o
prije pok a z a l i . Kad s e , reci m o , nav e d e
dva n a e s t a k tak vi h pre d m e t a , po s t aj e
go t o v o ne m o g u e nabr oj a t i ih to ni m
red o s l ij e d o m . Po gr e k a u nabr aj a nj u
dov o d i do to g a da doti ni natj e c a t e l j
dobij e papir n a t rog i ond a on, ili on a ,
mor a na s t a v i t i nabr aj a nj e u idu e m krug u
ov ak v o m re e n i c o m Ja, jedn o r o g a
go s p o a , do o h u Pariz . . . i tak o dalj e .
Kad ne t k o dobij e tri rog a , ob a v e z n o
isp a d a iz igr e , a pobj e d n i k je on aj tko
po slj e d nji os t a n e u igri.
- Sig ur n a sa m da st e vi pobij e dili,
go s p o d i n e Poiro t - re e go s p o i c a
Lem ~ o n , s vjer o m od a n a slu b e n i k a .
Poiro t s e zad o v o lj n o na s m ij e i .

- Uisti n u je bilo tak o - re e . - ak i ~

najsl u aj niji sku p st v ari mo e s e unije ti
neki red, a s mal o o tr o u m n o s t i i slije d , da
tak o ka e m . Ovak o: ovj e k sa m s e b i ka e
u misli m a Kom a d o m sa p u n a per e m
prljav t i n u s gol e m o ~ bijel o g mra m o r n o g
slo n a , koji st oji na slo i v o m st oli u . . .cc i tak o dalj e .
Gos p o a Hubb ar d re e s pun o po t o v a n j a
- Mod a bis t e mo g li ist o uini ti i s popi s o n
st v ari koje sa m va m dal a .
- Ne m a su m nj e da bih mo g a o . go s p o a
obu v e n o m de s n o m cip e l o m st a v i na lijev u
ruku naruk vi c u . ~Z a t i m na m a e lic e
pud e r o m i crv e n i lom za usn e i si e na
ve e r u , a prst e n joj pad nE u juhu . . . i
tak o red o m - mo g a o bih na taj nai n
upa m t i t i va popi s - ali mi ne trai m o to
Za t o je ukra d e n a tak o na s u m c e izre d a n a
zbirk a st v ari? Po s t oji li u sv e m u to m e neki
sis t e m ? + + B i k kakv a vrst a fikraz n e idej e ?
Tu s e prv e n s t v e n o su o a v a m o s
proc e ~ s o m an aliz e . Najpr e e je da ve o m a
brin o prou i m o popi s st v ari .
u
+ sj ~ j u Poiro t s e udu bi u razmi lj a nj e i
zavl a d a tiin a . Gos p o a ga je Hubb ar d
pro m a t r a l a s nad o m Ili napr e g n u t o m
pa nj o m , kao t o dje a k pro m a t r a

+ u c o m : .ar o b nj a k a , o e k uj u i pun nad e

da s e poja vi
+ .< c i kuni ili bar e m niz ar e n i h vrpci.
Gos p o i c a Lem o n ne z a i n t e r e s i r a n o ut o n e
u razmi lj a nj e o
+j ~ . li najo sj e t ljivijim tok a m a sv o g
sis t e m a re gi s t r u pre tr a i v a nj a spi s a .
Kad Poiro t kon a n o pro g o v o r i , go s p o a
Hubb ar d sk o i .
- Evo t o mi je prvo upal o u oi re e
Poiro t . - Od svih tih ne s t a l i h st v ari , ve i n a
ih
+k i u je mal e (po n e k a d go t o v o sa s v i m
be ~ z n a a j n e nek e vrije d n o s t i , izuz e v dviju
- st e t o s k o p a i dijam a n t n o g prst e n a .
Ost a vi t u na tre n u t a k st e t o s k o p po
str a ni , eli o bih s e usr e d o t o i t i na
~ o g prst e n . Vi ka e t e vrije d a n prst e n kolik o vrije d a n ?
- Pa, ne mo g u va m to n o rei, go s p o d i n e
Poiro t . Bio je to prst e n s krupni m
dijam a n t o m
riso m i gro z d o m malih dijam a n a t a s
gor nj e i donj e
str a n e . Koliko zna m , zaru ni ki prst e n
majk e
~ s go s p o i c e Lan e . Ona je bila ua s n o
uzb u e n a

kad ga je izg u b il a i svi sm o od a h n u l i kad

s e pon o v n o pron a a o , jo ist e ve e r i , u
tanjur u juh e
jadn e go s p o i c e Hobh o u s e . Bila je to
sa m o vje t a ,
ali ne u k u s n a al a , mislili sm o .
tak o . - Mogl o je biti i tak o . Ali ja os o b n o
sm a t r a m da su kra a i vra a nj e prst e n a
ve o m a zna aj ni . Da je ne s t a l o sa m o
crv e n il o za us n e , ili
~ su- kam e n i pud e r , ili kakv a knjig a - to
ne bi bilo
da dov o ljn o da va s pot a k n e na to da
poz o v e t e policiju. Ali sku p o c j e n dijam a n t n i prst e n , to
je ve
ne t o dru g o . Tu ve ima mn o g o izgl e d a za
to da
e policija biti poz v a n a . I tak o je prst e n
vra e n .
- Ali za t o da ga ne t k o uzm e , pa ga
po slij e
vrati? - re e go s p o i c a Lem o n , na mr t i v i
se.
- Stv ar n o , za t o - re e Poiro t . - Ali mi
e m o to pit a nj e za sa d a os t a v i t i po str a ni .
Ja
sa m sa d a za ok u p lj e n ~ s v r s t a v a n j e m tih
ukrad e n i h

pre d m e t a i uz e t u najprije prst e n . Tko je

ta
go s p o i c a kojoj je prst e n u ~ kr a d e n ?
- Patrici a Lan e ? Ona je ve o m a zg o d n a djevojka . Po s v e t i l a s e , kak o- s e- on o- ka e ,
st u diju povij e s t i , ili arh e o l o g ij e , ili ne e g a
sli n o g a .
a - Imu n a ?
- O, ne . Ima ne t o vla s t i t o g nov c a , ali
uvijek
je tak o paljiv a . Prst e n , kak o sa m rekla ,
pripa d a
nje zi n oj majci. Ona ima nek olik o lijepi h
ko m a d a
nakit a , ali ne m a mn o g o novi h haljina , a
ne d a v n o
je pre s t a l a i pu i ti .
- Kako izgl e d a ? Opiit e mi je, kak o ve
znate i mo e t e .
- Pa, on a je od on e vrst e dje v oj a k a koja
se
ne mo e opi s a t i ni ov a k o ni on a k o .
Prilin o je
be z b oj n o g izgl e d a . Mirna i ot mj e n a , ali
be z mn ogo duh a a ivo t a u s e b i . Ono t o bis m o
naz v a li
prilin o - da, ozbiljni m tipo m dje v ojk e .

- A prst e n s e pron a a o u tanjur u juh e

go s poi c e Habh o u s e . Tko je go s p o i c a
Hobh o u s e ?
- Val eri e Hobh o u s e ? Ona je bistr a ta m n o put a dje v ojk a prilin o sark a s t i n a nai n a
izraav a nj a . Radi u koz m e t i k o m sal o n u .
Sabri n a
Fair - pre t p o s t a v lj a m da st e uli za nje g a .
- Jesu li te dvije dje v ojk e prijat e ljic e ?
Gos p o a s e Hubb ar d za mi s li .
Ili to da - Mogl o bi s e rei tak o - da. ne
zapr a v o Tonij e . ne m a ~ j u mn o g o
zaj e d n i ki h crt a . Patrici a je, mor a m rei,
sa svi m a ~ u dobri m odn o ~ s i m a , a da +r i
s e . ipak nije po s e b n o omilj e n a , ili ne t o
sli n o . Vali mil eri e Hobh o u s e , ~ k a k v a ve
jes t jezik a , ima sv oj e ne prija t e lj e - ali ima
i nek olik o pris t ali c a , razu m ij e t e ?
Mislim da razu m ij e m - re e Poiro t . Dakl e ,
Patrici a Lan e je pris t al a i prigl u p a , a
dje v ojk a- Valeri e Hobh o u s e je lin o s t . On
s e op e t vrati na prou a v a n j e popi s a
ukrad e n i h st v ari .
- U sv e m u !to m e zani m ljiv o je to da su
ovdj e uvijek pre d s t a v lj e n e razliit e
kat e g o r ij e st v ari . Ovdj e pripa d a niz
be z n a a j ni h triarija koje bi mo g l e dov e s t i
u isku e n j e nek u dje v ojk u koja je

ist o vr e m e n o i ta t a i siro m a n a : crv e n il o ,

nakit , pud e r - sol
za, kup a nj e - kutija ok ol a d e , mo d a .
Zati m ima m o st e t o s ~ k o p , pre d m e t kra e
koji bi prije mo g a o privu i nek o g
mu k a r c a , koji bi zna o b a r e m to gdj e ga
mo e prod a t i ili zal o i ti . Kom e je
pripa d a o ?
- Pripa d a o je go s p o d i n u Bat e s o n u to je
ljuba z a n mla di .
- Stu d e n t m e di ci n e ? Je go s p o d i n e . Je li bio
jako ljut?
Sa s v i m je poz e l e n i o od bije s a , go s p o d i n e
Poiro t . On je jed a n od onih ras p a ljivi h
te m p e r a m e n a t a - pon e k a d ~ k a e sv a t a ,
ali s e ubrz o smiri. Nije jeda n od onih koji
bi mirn o gl e d a li
kak o ih ne t k o okra d a . - A neki bi?
19
- Pa, tu je go s p o d i n Gop al Ram , jed a n od
na i h st u d e n a t a iz Indije . On s e na sv e
sa m o smj e k a . Sa m o od m a h n e ~r u k o m i
ka e da po sj e d o v a n j e ma t e r ij al ni h dob ar a
ne zna i ni t a . . .
- Je li nje m u ne t o ukra d e n o ? - Nije.
- Aha! Kom e su pripa d a l e flan e l s k e hla e ?
- Gos p o d i n u McNa b b u . Bile su ve o m a
st ar e i sv a t k o bi dru gi rek a o da su ve
uni t e n e , ali go s ~ p o d i n McNa b b je vrlo

privr e n sv oj oj st ar oj odj e i i nika d ni t a

ne bac a .
- I tak o sm o do li na st v ari koje , kak o s e
ini, nis u vrije d n e kra e - st ar e flan e l s k e
hla e , arulj e , born a kis e li n a sol za
kup a nj e - i kuh ar s k i priru nik . One bi
dod u e mo g l e biti zna aj n e , ali je mn o g o
vjer oj a t n ij e da nis u . Born a kis e li n a mo d a
je uz e t a zab u n o m , pre g o rj e l e je ar wlj e
ne t k o mo g a o izva di ti s na mj e r o m da ih
za mij e n i , ali je zab or a v i o - kuh ar s k i je
priru nik ne t k o mo g a o po s u d i t i , pa ga nije
vrati o . Hla e je mo g l a uz e t i nek a
dv orki nj a .
- Kod na s rad e dvije pou z d a n e ist a i c e . '
Sig ur n a sa m da ni jedn a o ~ d njih ne bi to
uinil a ne t o sli ~ n o , a da prije ne pit a .
- Mod a imat e prav o . Tu je zati m ve e r nj a
cip el a , jedn a jedin a , od par a novi h cip el a ,
kolik o sa m sh v a t i o ? Kom e je pripa d a l a ?
- Sally Flinc h . Djev oj ci iz Am erik e , koja
ovdj e st u dir a kao sti p e n d i s t Fulbrit e o v e
zakl a d e .
1 Born a kis e li n a zapr a v o je krist ali a s t
bijel pra a k . (Nap . Pre v .
20
- Jest e li si g ur ni da cip el a nije bila
jedn o s t a v n o za m e t n u t a ? Ne mo g u sh v a t i t i
t o bi nek o m e mo g l a koris ti ti jedn a
cip el a ?

- Nije bila za m e t n u t a , go s p o d i n e Poiro t .

Svi sm o je mi bje s o m u n o ~ tr a ili . Znat e ,
go s p o i c a je Finc h ila na nek u zab a . v u
obu e n a , kak o bi to on a rekl a , u os v e a n u
haljinu mi bis m o rekli ve e r nj u haljinu - a
cip el e su st v ar n o bile bitn o va n e - t o
~ s u bile nje n e jedin e ve e r nj e cip e l e .
- To ju je dov e l o u ne prilik u - i zlov o lju - da
. . . da, ud n o . Mod a s e ne t o krije u
to m e . . .
On uu t i na tre n u t a k dva , a zati n n
na s t a v i . - A zati m su tu jo dvije st v ari napr t nj a a , izre z a n a na kom a d e i svil e n
al u ist o m st a nju. Ovdj e ima m o ne t o u
e m u nije bitn a ni ta t i n a , ni koris t o lj u blj e
- umj e s t o to g a ima m o ne t o t o je
po slj e d i c a pro m i lj e n e os v e t o lj u b i v o s t i .
ija je bila napr t nj a a ?
- Got o v o svi st u d e n t i imaju napr t nj a e svi
oni po m a l o st o p ir aj u , zna t e . I ve i n a je tih
napr t nj a a sli n a - kuplj e n a na ist o m
mje s t u , tak o da je te k o razlik o v a t i jedn u
od dru g e . Ali, ini s e sa s v i m si g ur ni m da
je ta pripa d a l a Leon ar d u Bat e s o n u , ili
Colinu McNa b b u .
- A svil e n al, koji je tak o e r razr e z a n ?
Kom e je on pripa d a o ?
- Val eriji Hobh o u s e . Bio je to nje zi n boi ni
pokl o n - sm ar a g d n o zel e n e boj e i zai s t a
dobr e kvalit e t e .

- Gos p o i c a Hobh o u s e . . . razu m ij e m .

21
Poiro t skl o pi oi. Ono t o je u s e bi
zap a a o bio je pravi kal ei d o s k o p , ni vi e ,
ni ma nj e . Kom a d d razr e z a n i h al o v a i
napr t nj a a , kuh ar s k i priru ni ci , crv e n il a
za usn e , soli za kup a nj e ; im e n a i neja s n i
obri si ne o b i n i h st u d e n a t a . Ne p o v e z a n i
do g a a ji i ljudi vrtl o ili su s e u pro s t o r u .
Ali Poiro t je vrlo dobr o zna o da ne g dj e i
nek a k o mor a po s t oj a t i neki obr a z a c .
Mod a nek olik o obr a z a c a . Mod a
potr e s a n j e kal ei d o s k o p a sv a ki put daj e
dru g a iji obr a z a c . . . Ali jeda n od tih
obra z a c a mor a biti pravi obr a z a c . . .
Pita nj e je bilo - od a kl e po e t i . . .
On ot v ori oi.
- O toj st v ari tre b a mal o pro m i s li ti . Dobr o
pro mi s li ti .
- O, vjeruj e m da ~ tr e b a , go s p o d i n e Poiro t
slo i s e rev n o go s p o a Hubb ar d . - I
vjerujt e da va s nis a m elj el a
uzn e m i ri ti . . .
- Vi m e uop e ne uzn e m i r uj e t e . Men e sv e
to kopk a . Ali dok ja raz mi lj a m , mo g li
bis m o po e t i s prak ti n e str a n e . Da
po n e m o . . . Cipel a , ve e r nj a cip e l a . . .
da, mo g li bis m o po e t i od nje . Gos p o i c e
Lem o n !

- Izvolit e , go s p o d i n e Poiro t ? - Gos p o i c a

Lem o n otj er a iz sv ojih misli re gi s t rir a nj e ,
sje d e jo uspr a v n ij e i aut o m a t s ~ k i
po s e g n e za sv oji m blok o m i olo vk o m .
- Gos p o a Hubb ar d e va m zacij el o
priba vi ti dru g u cip el u . Otii e t e zati m
u ,Bak e r Str e e t St a ti o n , u ure d za
izg u blj e n e st v ari . Cipel a je ne s t a l a - kad a?
Gos p o a Hubb ar d razmi s li .
22
- Pa, ne mo g u s e sa d a to n o sje ti ti ,
go s p o d i n e Poiro t . Mod a prije dva
mje s e c a . Ne mo g u rei ni t a odr e e n ij e .
Ali mo g l a bih sa z n a t i od Sally P ~i n c h
to a n dat u m nje zi n e zab a v e .
- Da. Dobr o . . . - On s e jo jedn o m okr e n u
pre m a go s p o i c i Lem o n . - Mo e t e biti
po m a l o ne o d r e e n i . Recit e da je cip e l a
izg u blj e n a u tra m v aj u Unutr a nj e g kru g a t o je najvj er oj a t n ij e - ili da st e je mo d a
izg u bili u nek o m dru g o m tra m v aj u
ilim o d a u aut o b u s u . Koliko aut o b u s a ,
sa o b r a a u ok olici Hickor y Roard s ?
- Sa m o dva , go s p o d i n e Poiro t .
- Dobr o . Ako nit a ne po s t i g n e t e u Bak er
Str e e t u , pok u a j t e u Sc o t l a n d Yardu i
recit e da st e je izg u bili u tak siju .
- Lamb e t h - dop u n i djel o t v o r n o go s p o i c a
Lem o n .
Poiro t ma h n e ruko m .

- Vi uvije k zna t e te st v ari .

- Ali, za t o mislit e . . . - zau s t i go s p o a
Hubb ar d .
Poiro t je preki n e .
- Da najprij e vidi m o kak a v e m o rezul t a t
po s t i i . Tada e m o , bio on ne g a t i v a n ili
pozi ti v a n , vi i ja, go ~ s p o o Hubb ar d ,
mor a t i pon o v n o por a z g o v o r i t i . Tada e t e
mi rei ~ s v e on o t o je potr e b n o da zna m .
- Ja st v ar n o mi sli m da sa m va m rekla sv e
t o sa m mo g l a .
- Ne, ne . Ne sla e m s e ~ s va m a . Radi s e o
mla di m ljudi m a , koji zaj e d n o st a n uj u ,
razliiti h su nar a vi , razliit a sp ol a . A +
+ v o li B, ali B voli C, a i i E pot e g l i su
bod e e , mo d a zbo g A. Ja i sv e
23
i to mor a m zna ti . Uzaja m n o djel o v a nj e
ljud s ki h o ~ s j e a j a . Sva e , ljub o m o r e ,
prijat e lj s t v a , zlob a i sv e ne s k l o n o s t i .
- Sig ur n a sa m - re e go s p o a Hubb ar d
zbu nj e n o - da ne zna m ni t a o tak vi m
st v ari m a . Ja s e ni u t o ne upl e e m . Ja
sa m o trk ar a m po zgr a di i brin e m s e za
op s kr b u i tak v e st v ari .
- Ali vi ~ s e zani m a t e za ljud e . Tako st e mi
rekli. Vi volit e mla d e ljud e . Prihv a t ili st e
to mje s t o zat o da do e t e u dodir s
ljud s ki m probl e m i m a , a ne zat o t o bi on o
bilo ne zna m kak o zani m ljiv o u

fina n c ij s k o m po gl e d u . Tam o zacij el o ima

st u d e n a t a koje volit e i neki h koje ne volit e
podj e d n a k o , ili ih mo d a uop e ne volit e .
Vi e t e mi to rei - da, vi e t e mi sv e to
rei! Zat o t o st e
- zabrin u t i - ne zbo g on o g a t o s e do g o d i l o
- zbo g to g a bis t e mo g l a otii na policiju. . .
- Gos p o a nic ol e t i s ne bi volj el a da ima
policiju u kui, vjerujt e mi.
Poiro t nav a li , ne ob a zir u i s e na nje n
preki d - Ne, vi st e zabrin u t i zbo g nek o g a nek o g a , za ko g a mislit e da bi mo g a o biti
od g o v o r a n , za sv e to ili bar e m umij e a n u
to. Dakl e , nek o g ko g a volit e .
- Zais t a , go s p o d i n e Poiro t .
- Da, zai s t a . A ja misli m da st e s prav o m
zabrin u t i . Jer ,taj svil e n al, izre z a n u
ko m a d e to nije lijep o . Ni razr e z a n ~ j a a , ni
to nije lijep o . Zat o t o sv e o ~ s t a l o izgl e d a ,
kao dje ti nj a rija - a ipak - nis a m sig ur a n u
to. Ne, nis a m nim al o si g ur a n u to.
24
+ + u d ~ i h zloh a
LI A 45
Tre e ~ ~ l a ~ v l ' e
Po m a l o uur b a n o , kak o s e pop e l a uz
st e p e n i c e , go s p o a Hubb ar d gur n e sv oj
pat e n t n i klju u vrat a ku e u Hickor y
Road u broj 26 . Uprav o kad s e vrat a

otv ori e , dotr a za njo m uz st e p e n i c e

vis o k mla di vatr e n o crv e n e ko s e .
- Zdrav o , Mami - re e , jer joj s e Len
Bat e s o n go t o v o uvijek tak o obr a a o . Bio
je to dobr o d u a n mla di s oo c k n e y s k i m
prizv u . k o m u gla s u , milo s t i v o lien bilo
kakv a ko m pl e k s a ma nj e vrije d n o s t i . - Bili
st e mal o u skit nji?
- Otil a sa m na aj, go s p o d i n e Bat e a o n e .
Ne m oj t e m e sa d a zadr a v a t i , ne m a m
vre m e n a . - Izrez a o sa m dan a s pre di v a n
le ~ - re e Len. - Fant a s t i a n !
- ~ N e m o j t e biti tak ~ o str a vi n i , zlo e s t i
dje a e . Pre di v a n le , ma ne m o j t e ! Kakva
idej a .
+r a v o m Sa s v i m sa m s e naj e il a od va i h
rijei.
+ m a d e , Len Bat e s o n s e na s m ij e i
pre d v o rj e odj e k n u to nije od gla s n o g ha,
ha.
+ e t i nj a- - Nije to nit a pre m a , Celiji - re e .
Navr a t i o sa m u ljek ar n u . ad oBi da ti ne t o
ka
e m o le u - rek a o sa m joj. Problij e dj e l a je
25
kao krpa i mi sli o sa m da e ispu s t i t i du u .
t o vi mislit e o to m e , Majko Hubb ar d ?
- To m e uop e ne udi - re e go s p o a
Hubb ar d . - Kakva idej a! Celia je mo d a
po m i s lil a da go v o ri t e o prav o m le u .

- t o mislit e s tim - pravi? t o vi mislit e , od

e g a su na a tijel a? Od sint e t i k e ?
Iz so b e na de s n o j str a ni . izi e van mla di
du g e ne ur e d n e kos e i re e zaj e dljiv o:
- A, to si sa m o ti. Mislio sa m da je u
pita nj u najm a ~ n j e e t a sn a n i h
mu k a r a c a . Glas je dod u e zvu a o kao
gla s jedn o g ovj e k a , ali jain a gla s a kao
da je pot e k l a od de s e t o r i c e .
- Nad a m s e da ti to ne ide na ivc e ,
uvj er e n sa m da ne ide .
- Nit a vi e ne g o i obi n o - re e Nig e l
Chap m a n i op e t ne s t a n e .
- Na nje ni cvje ti - re e Len.
- Ne m oj t e s e gris ti , va s dv ojic a - re e
go s p o a Hubb ar d . - Ja voli m kad su ljudi
dobr e nar a vi i kad su bar e m mal o trp eljivi.
Visoki joj s e mla di on a k o od o z g o srd a n o
na s m ij e i .
- Boli m e gla v a za na e g Nig e l a , Mami
re e .
Djev ojk a koja je u to m tre n u t k u silazil a
st e p e n i c a m a re e :
- Gos p o o Hubb ar d , go s p o a je Nicol e t i s u
sv oj oj so bi i rekl a je da bi va s elj el a
vidj e ti , im s e vrati t e .
Gos p o a Hubb ar d uzd a h n e i kre n e uz
st e p e n i c e . Visok a ta m n a p u t a dje v oj ~ k a
koja joj je donij el a poruk u st a n e uza zid da
je prop u s t i .

26
t o Ien Bat e s o n skin e bal o n e r i re e : - t o
se
gor e do g a a , Val eri e ? Pritu b e na na e
pon a a nje vjer oj a t n o u prav o vrije m e prel a z e na
Mam u
W- Hubb ar d ?
Djev ojk a sl e g n e krhki m , ot mj e n i m
ram e n i m a .
+ e l i t e , Si e st e p e n i c a m a i upu ti s e
prek o pre d v o rj a .
- Ova je ku a sv a ki dan sv e sli nija ludni ci
mla di - re e prek o ram e n a .
Gov or e i to, izi e kroz vrat a i kre n e na
de s n o .
pit a- Kret al a s e on o m obij e s n o m
ne u s s ~ i j e n o m lako o m koja je sv oj s t v e n a
svi m prof e s i o n a l n i m ma n e k e n i m a .
i ja- Kua broj 26 u Hickor y Roa d u
sa s t o j a l a s e
zapr a v o od dviju zgr a d a , broja 24 i 26 ,
sp oj e n i h
zaj e d n i ki m zid o m . Sje di nj e n e su sa m o u
visini priz e m lj a , tak o da su obj e imal e
zaj e d n i ki sal o n
~ t i g e l i pro s t r a n u bla g o v a o n i c u u
priz e m lj u , te dvije
runi c e i mali ure d pre m a dvori n oj str a ni
ku e .

Na gor nj e kat o v e vod e dva za s e b n a

st e p e n i t a i
re e ~ oni su os t a li odv oj e n i . Djev ojk e
zau zi m aj u sp a v a o n i c e na de s n o j str a ni
zgr a d e , a mu k a r c i na
lijev oj, na biv e m broju 24 .
Gos p o a Hubb ar d sti e na vrh st e p e n i t a
i
otk o p a ovra t n i k sv o g ogr t a a . Okre n u v i
pre m a
ni - so bi go s p o e Nicol e t i s , on a uzd a h n e .
- Ope t ju je uhv a t il o jedn o od nje ni h
ras p o l o e n j a , pre t p o s t a v lj a m - pro mr m lj a .
Ona zak u c a na vrat a i u e .
sti s u Sal o n go s p o e nic ol e t a s bio je
uvijek dobr o
ljeti, ugrija n . Na velik o m el e k t ri n o m
grija u bili su
uklju e n i svi el e m e n t i , a proz or je bio
vrs t o
zat v o r e n . Gos p o a , je Nicol e t i s sje dil a na
sofi i
je do- pu ~ a l a , okru e n a go m il o m prilin o
prljavi h svil e i. nih i bar i m a s t i h diva n s k i h jast u k a . Bila
je io
29
.

vis o k a ta m n o p u t a e n a , ju uvije k prist a l a

izgl e d a . , zlo u d n i h us a n a i velikih Sm e d i h
oiju.
- A! Dakl e do l d ~ s t e ! - Gos p o d a je
~ Ni c o l e t i s ob ojila sv oj gla s prizv u k o m
opt u b e .
Gos p o a Hubb ar d , vjern a av oj oj
le m o n s k o j krvi, os t a d e mirn a .
- Da - od g o v o r i on a op or o - do l a sa m .
Rekli su mi da m e elit e vidj e ti iz nek o g
os o b i t o g ! ~ razl o g a .
'! - Da, st v ar n o eli m . Pa to je ua s n o ,
upra v o :, .
tak o , ua s n o !
- t o je ua s n o ?
- Ove ce d ulj e ! Vai rau ni ! - Gos p o a
nic ol e t a s kre t nj o m uspj e n o g ar o b nj a k a
izvu e isp o d jasiuk a sn o p papir a . - im e
mi hrani m o te
, jadn e st u d e n t e ? Pa t e t o m od foi e gra s ~ i
pre p e l i c a m a ? Je li ov o Ritz? t o misl e ti
st u d e n t i , tko su om a ?
- Mladi ljudi zdra v a tek a - od g o v o r i
go s p o a Hubb ar d . - Oni dobi v aj u dob ar
doru a k i umj er e n ve e r nji obr ok jedn o s t a v n u , ali
' zdra v u hran u . I ~ s v e s e to os t v a r uj e
prili ~ n o jeftin o .
- Jeftin o? Jeftin o ? I vi s e to usu c ~ u j e t e rei
m e ni? A ja sa m jedn o s t a v n o upro p a t e n a !

- Vi os t v a r uj e t e ve o m a zna t n u dobi t ,
go s p o cio N'icol e t i s , u ov oj ust a n o v i . A
st u d e n t i m a su , propi s a n e cije n e na
gor nj oj gra ni ci njiho vi h mo g u n o s t i .
- I nis m o li uvije k puni? Jesa m li ikad imal a
slo b o d n i h mje s t a za koja ne bi bilo tri put a
vi e
1 Franc . - gu j a jetra . (Na p , pre vJ
28
~ izi.
leti s sk oj 5a m . ~i t o g
ravo
Vico- ' sp o d ~ o te rep e i. tko
~i go w a k x, ali ilin o
~ rei
;~ p o n a su hovi h
imal a a vi e
pre t e n d e n a t a ? Ne al ju li nzi st u d e n t e iz
Brita n s k a g kon z ul a t a , iz Lond o n s k e
sv e u i l a n e st a m b e n e upra v e - iz
am b a s a d a - iz Franc u s k o g lic ej a? Ne m a m o
li ovdj e uvijek za sv a k o ispr a nj e n o mje s t o
po tri molit e lj a?
- A to je pre t e n o i zbo g to g a t o su
ovd a n ji obr o c i uku s W i obiln u . Mladi 5 e
ljudi mor aju hrani ti kak o tre b a .
- Ah! Ove su sv o t e ne m o g u e ! Sv e m ~ z je
to m e kriva on a talijan s k a kuh aric a i nje n
mu. Oni va s u po gl e d u hran e var aju.

- O, ne , ne varaju , go s p o c i o Nicol e t i , s . Vje

ruj ~ t e da m e n e nikak vi str a n c i ne mo g u
pre v a r u t i . - Znai da m e ond a vi - da m e vi
sa m i plja ~ k a t e .
Gos p o a Hubb ar d os t a d e mirn a .
- Ne mo g u dop u s t i t i da ov a k o go v o ri t e
re e on a gla s o m kojim bi mo g l a od g o v o r i t i
nek a st ar o m o d n a dadilja na kakv u
dzu z e t n o okrut n u opt u b u . - Nije lijep o to
t o init e i to bi va s usk or o m ~ o g l o
dov e s t i u ne priliku .
- Ah! - Gos p o a Nicol e t i s baci sv e a n j
rai m a dra m a t i n o u zrak, tak o da su s e
razl e tj e li i na sv e str a n e pro s u ) a po pod u .
Gos p o a s e Hubb ar d sa g n e i pok u pi ih,
sti s n u v i us t a . Razbj e s n i li st e m e - vikn u
nje zi n a po sl o d a v k a .
- Usu ci uj e r n s e re d - na s t a v i go s p o a
Hubb ar d - da za va ~ s n ~ ij e dobr o , vi to
zna t e , da s e zba g sv e g a tak o uzb u d uj e t e .
Razdr a e n o s t lo e djeluj e na krvni
priti s a k .
- Prizn aj e t e da su ov e sv a t e ve e od onih
iz pro l o g tje d n a ?
29
- Nara v n o da jes u . U Lamp s o n o v i m su s e
du a n i m a neki proiz v o d i prod a v a l i po
ve or n a pov o lj n oj , sni e n o j cije ni . Ja sa m to
isk ori s t il a . Iciu e g e tje d n a sv o t e biti
isp o d pro sj e k a .

Gos p o d a je Nicol e t i s po gl e d a mrz o v o lj n o . Vi sv e ~ t a k o uvjerljiv o obja nj a v a t e .

- Evo - st a v i go s p o a .Hub b a r d na st ol
ure d n u hrpu slo e n i h rai m a . - t o ja?
- Djev ojk a iz Am erik e , Sally ~li n c h , ka e
da e otii - ja ne eli m da od e . Ona je
Fulbrit e o v stip e n d i s t . Ona e privu i
ov a m o i dru g e Fulbrit e o v e stip e n d i s t e .
Ona ne smij e oti d .
- t o je razl o g nje n a odl a s k a ?
Gos p o a Niool e t i s sl e g n e sv oji m
glo m a z n i m ram e n i m a .
- Tko e s e to g a sje ti ti? Nije ba bila
iskr e n a . To zna m . Ja to ut ~j e k zna m .
Gos p o a Hubb ar d a mi lj e n o klam n e . U
to m po gl e d u bila je skl o n a povj er o v a t i
go s p o i Nicol e t i s .
- Meni Sally nije ni t a rekl a .
- Ali vi e t e por a z g o v o r t i i s njo m? - Ho u ,
nara v n o .
- I ako su u pita nj u oni ob oj e n i st u d e n t a ,
oni Indijci, on e crnki mj e - ond a svi oni
mo g u otii, razu m ij e t e ? Te rirazn e
barijer e , to za Am erik a n c e mn o g o znaLi a za m e n e su Am erik a n c a va niji - a t o s e
ti e tih ob oj e n i h - nek a idu do vra g a !
Ona napr a vi dra m a t i a n pokr e t .
- Ne, dok sa m ja na ov o m pol o aj u uzvr a t i go s p o a Hubb ar d hlad n o . - Vi

uop e nist e u prav u . Ovdj e m e d u

st u d e n t i m a ne vlad aj u tak vi
30
1 se ~m a ~tala.
st ol ~ e da ite o v tlbri
osj e aj ~ i , a ni Sally si g ur n o nije tak v a .
Ona i go s s p o d i n Akibo m b o vrlo e s t o
ve e r aj u zaj e d n o , a nitk o nije tak o crn kao
on.
~- Onda su u pit a nj u ljevi ari - vi zna t e
kak o s e Am erik a n c i odn o s e pre m a njim a .
Nig e l Chap m a n , uz ~ rLi m o - on je si g ur n o
ko m u n i s t . i - Su m n' a m
akr e
' to m Nico
de n t a , mo g u l ~ n e r t i k a n c a ~ a idu
s nis t e i tak vi
J.
- Da, da. Treb al o je da uje t e t o je rek a o
nek e ve e r u .
- Nig e l je kad ar koj e t a rei, sa m o da ljud e
razljuti . On je u to m po gl e d u ve o m a te a k .
- Vi sv e njih tak o dobr o poz n aj e t e . Dra g a
go s p o d o Hubb ar d , vi st e divni! Ja sa m a
s e bi uvije k izno v a go v o ri m - t o bih ja be z
go s p o d e Hubb ar d? Ja s e pre tj e r a n o
osl a nj a m na va s . Vi st e pre di v n a , pre di v n a
e n a .
- ,Najprij e jed, a po sl .l ,i e m e d - re e
go s p o a Hubb ar d .

- t o st e rekli?
- Budit e be z brig e . Uinit u sv e t o
mo g u . Ona iziQe iz so b e , preki n u v i tak o
pre tj e r a n e izlje v e zah v a l n o s t i .
Mrmljaju u sa m a s e bi: - Sa m o gu bi m
vrije m e ; ov a e n a mo e ovj e k a natj er a t i
u ludil o! - urila s e hod ni k o m u sv oj sal o n .
Ali za go s p o u Hubb ar d jo ni ta m o nije
bilo mira. Tek t o je ul a , ust a n e sa st oli c e
vis o k a sp o d o b a i re e :
- Bflo bi mi dra g o kad bah mo g l a s va m a
mal o , por a z g a v a r a t i , moli m va s .
- Nara v n o , Elizab e t h .
Gos p o a Hubb ar d bila je prilin o
izn e n a e n a . Eliza b e t h Johra s t o n bila je
dje v ojk a iz Zap a d n e
31
` ~ rl
Indije i st u dir al a je prav o . Bila je rirdin a ,
am bi ci o z n a , mn o g o je dral a do s e b e .
Uvijek je djel o v a l a izuz e t n o urav n o t e e n o
i sa m o p o u z d a n o i go s p o d a ju je Hubb ar d
uvijek sm a t r a l a jedni m od naju g o d n ij ~ i h
st u d e n a t a u ho s t e l u .
I sa d a je bila sa vr e n o sa br a n a , ali
go s p o d a Tiubb ar d raza br a u nje n u gla s u
neki lag a n i drht aj , iak o su crt e nje n a
ta m n o g lica bal e priTin o smir e n e .
- Ne t o s e do g o d i l o ?

'! . - Da. Ho e t e li doi sa mn o m u moju

so b u , . moli m va s?
- Sa m o tre n u t a k . - Gos p o a Hubb ar d skin e
ogr t a i rukavi c e i ond a s e upu ti za
dje v ojk o m iz so b e , pa uz st e p e n i c e .
Djev oj d n a je so b a bila
4.; na najg or nj e m kat u . Ona otv ori vrat a i
kre n e pre m a st ol u por e d proz or a .
- Ovo su moj e radn e bilje k e - re e . - I
pre d s t a v lj aj u nek olik o mje s e c i nap or n o g
u e nj a . Vidit e li t o je od ov o g a uinj e n o ?
Gos p o d i Hubb ar d za s t a n e dah i on a s e
tih o za gr c n e .
Po st ol u je bila proliv e n a tan t a . Tekla je
sv u d a po papiri m a , nat a p a j u i ih skr o z
na s kr o z . Gos p o a Hubb ar d dodir n e ih
vrk o m prst a . Jo su uvijek bili mokri.
Znajui da je pita nj e koje po s t a v lj a lud o ,
on a ipak re e :
- Vi sa m ~ i nist e prolili tu bint u?
- ~ N e . To je uinj e n o dok sa m ja bila vani .
- Gos p o a Big g s , mislit e . . .
Gos p o d a Big g s bila je ist a i c a koja je
imal a na brizi sp a v a o n i c e u naj g or nj e m
kat u .
32
- To nije ud nil a go s p o a Big g s . Ovo ak
nije ni moja tint a . Moja 5 e nal a zi ta m o na
polici por e d kre v e t a . Ona nije ni dirnu t a .

To je uini o ne t k o tko je tint u doni o sa

so b o m , a uini o je to na mj e r n o .
Gos p o a Hubb ar d bdl a je zapr e p a t e n a .
- Kako je to ua s n o pak o s t a n - i okrut a n
po s t u p a k .
- Da, to je zai s t a run o .
~ Dj e v o j k a je go v o ril a go t o v o mirn o , ali
go s p o a Hubb ar d nije po grij e i l a , te bi
slu aj n o pot c ij e n il a nje n e osj e aj e .
- Dakl e , Eliza b e t h , ja jedn o s t a v n o ne zna m
t o bih rekla . Ja sa m zapr e p a t e n a ,
str a h o v a t o zapr e p a t e n a i uinit u sv e
t o mo g u da pron a e m tko je izvr t o to
pok v ar e n o , zlob n o djel o . Vi sa m i ne m a t e
xtik ak v u pre d o d b u o to m e ?
Djev ojk a od m a h od g o v o r i .
- Ova je tint a zel e n a , jes t e li primij e tili? Da, pra mij e t il a sa m .
- Ovak v a zel e n a ~ t i n t a nije ba
uobi aj e n a . Ja zna m sa m o jedn u os o b u
koja je kod na s upo tr e b lj a v a . Nig e l
Chap m a n .
- Nig e l? Vi mi:slit e da bi Nig e l mo g a o
uiniti ne t o sli n o ?
- Ja to ne bih bila po mi s lil a - ne . Ali on
sv oj a pis m a i bilje k e pi e zel e n o m
tint o m .
- Morat u mu po s t a v i t i nek olik o pit a nj a .
Stra n o mi je ao , Elizab e t h , t o s e ne t o
ov ak v o mo g l o do g o d i t i u ov oj ku a , a

mo g u va m rei sa m o to da u uiniti sv e
t o bud e m mo g l a da ov o izv e d e m na
ist a c .
s $ ~ a , baja, but 33
,, ,,, ;, 1 yl ' 1; ~ ~
~ nie ~ ~ ` , ,f
:~ 1 ~
;;; as ~ , :, .: ,;
, ;,. :
, H;. ;
- Hval a va m , go s p o o Hubb ar d . Bilo je i
dru gi h st v ari , je li tak o?
- Da, ov aj . . . da.
Gos p o a Hubb a x d izi e iz so b e i kre n e
pre m ~ st e p e n i c a m a . Ali prije ne g o t o je
po e l a sila zi ti ien a d a za s t a n e i umj e s t o
to g a kre n e niz prol a pre m a vrati m a na
kraju hod ni k a . Zaku c a , a gla go s p o i c e
Sally Finc h za m o li je da uQ e .
So b a je bila ug o d n a , a i sa m a Sally Finc h
ve s e l a crv e n o k o s a dje v ojk a , bila. je ljupk a
os o b a Ne t o je pis al a na blok u i podi gl a
sv oj e pu
na n o lic e . Pruila je pre m a njoj ot v or e n u
kutiji sa sla t ki i m a i rekla ner a z g o v j e t n o :
- Slat ki a su od ku e . Uzmi t e koji.
- Hval a , Sally . Ne bih sa d a . Prilin o sa n
uzruja n a . - Ona za s t a n e . - Jest e li uli t o
sE do g o d i l o Eliza b e t h John s t o n ?
- t o s e do g o d i l o Crno j Be s s ?

Taj je nadi m a k izmi lj e n od milja, a ist o ga

je ta.k o prihv a t il a i sa m a dje v ojk a .
Gos p o a Hubb ar d opi e t o s e do g o d i l o .
Sa 1 1 3 pak a z a sv e znak o v e su o sj e a j n e
srd b e .
- Mog u rei sa m o to da je podl o uiniti
ne t c sli n o . Ne bih mo g l a vjer o v a t i da
ne t k o mo e uiniti ne t o sli n o na oj
Be s s . Nju svi vol e . OnE je mirn a i ne hod a
mn o g o na o k o l o i ne dru ~ s e mn o g o ni s
kim, ali si g ur n a sa m da ne m s to g a ko m e
on a ne bi bila dra g a .
- To bih ist o i ja mo g l a rei.
- Dakl e , sv e je to dio svih onih dru gi h
st v ari , zar ne? I ev o za t o . . .
- I t o , ev o za t o ? - upit a go s p o a Hub ~
bard , po t o je dje v ojk a na gl o za s t a l a .
34
Sally pol ak o re e :
- I ev o za t o ja odl a z d m od a v l e . Je li vaz n
go s p o a Nick rekla? '
- Da. Bila sa m ve o m a u ~ z n e m i r e n a zbo g
to g a . inilo mi s e da mi sli kak o joj nis t e
nav e li pravi razl o g sv o g odl a s k a .
- Pa, nis a m . Ne m a potr e b e da je jo vi e
uzn e m i r uj e r n o . Znat e kakv a je on a . ali
po s t oji razl o g , sa s v i m dov o lj a n . Ja
jedn o s t a v n o ne voli m ov o t o s e ovdj e
do g a c ~ a . Bilo je glup o t o s e izg u bil a
moj a cip e l a , a ond a je i Val erijin al

izre z u o k a n na ko m a d i e - pa ond a I~ o v a
napr t nj a a . . . nije va n o to t o s ~ : nek e
st v ari pokr a d e n e - kon a n o , to s e uvije ~ l ~
do g a Q a - to xrije lijep o , ali je, grub o
re e n o , nor m a l n o - ali sv e on o dru g o nije.
- Ona na tre n u t a k za s t a n e , smj e k aj u i s e ,
a ond a s e odj e d n o m gla s n o na s m ij e . Akibo m b o je pre sir a e n - re e . - On je u
sv e m u ne o b i n o su p e r i or a n i obra z o v a n
ali od m a h isp o d te povr i n e krije s e dobr o
st ar o vjer o v a nj e Zap a d n e Afrik e u ma g ij u .
- Ah! - od g o v o r i go s p o a Hubb ar d
zlov o ljn o . - Ne pod n o s i m praz n o vj e r n e
bud al ar tin e . Radi s e sa m o 0 obi ni m
ljud s ki m bdi m a , koja sa m a s e bi prav e
ne prilik e . To je sv e t o s e ovdj e do g a c ~ a .
Sally n a s e ust a iskriv e u irak ma ji
os m ij e h . - Na gl a s a k je - re e .on a - na ri
jei obi a n . Ja nek a k o osj e a m da u ov oj
ku d po s t oji os o b a koja nije obi n a !
Gos p o a Hubb ar d siH e st e p e n i c a m a .
Skr e n e u zaj e d n i k u st u d e n t s k u so b u u
priz e m lj u . U so bi s e nala zil o e t v o r o ljudi.
Val eri e Hobh o u s e ispru
$' 35
ila s e potr b u k e na sofi, pre b a c i v i sv oj u
vitk u el e g a n t n u no g u prek o pruru j a;
Nig e l Chap m a n sje di o je ~ z a st ol o m s
te k o m ot v or e n o m knjig o m ispr e d s e b e ;
Patrici a Lan e na sl o n il a s e na okvir

kami n a , i dje v ojk a u kin o m ogr t a u , koja

je upra v o pristi g l a i jo skid al a vun e n u
kap u , kad je u:l a go s p o a Hubb ar d . Bila
je t o pim a n a plav o k o s a dje v ojk a
sm e d i h , dr ok o razm a k n u t i h oiju i obi n o
mal i c e otv o r e n i h us a n a , tak o da je uvijek
djel o v a l a nek a k o pre pl a e n o .
Izvadi v i cig ar e t u iz ust a , Val eri e re e
ne h aj ni m , ot e g n u t i m gla s o m :
- Zdrav o , Ma, mi , jes t e li on o m na e m
st ar o m vra g u , na o j po t o v a n o j
ga z d a n i c i , dali sirup za smir e nj e ?
Patrici a Lan e upit a:
- Je li bila na bojn o m poh o d u ?
- I te kak ol - nad o v e e Val eri e i zahi h o e . Do g o d i l o s e ne t o ve o m a ne u g a d n o - re e
go s p o a Hubb ar d . - .Nig e l e , molil a bih.
va s da j mi po m o g n e i e .
- Ja, go s p o o ? - Nig e l je po gl e d a i skl o pi
knjig u . Nje g o v o mr a v o , zlob n o lic e
odj e d n o m za sj a od pak o s n o g , ali
izn e n a d u j u e milo g os m ij e h a . - t o sa m
skrivi o?
- Ni ~ t a , nad a m s e - od g o v o r i go s p o d a ,
Hubb ar d . - Ali po bilje k a m a Eliza b e t h
John s t o n na mj e r n o je i pak o s n o prold v e n a
tint a , i to zel e n a tint a . Vi pi e t e zel e n o m
tint o m , Nig e l e ?
On s e zab ulji u nju, os m ij e h mu s e na licu
ug a s i .

- Da, ja up o t r e b lj a v a m zel e n u tint u .

36
- Stra n o - re e Patrici a . - Voljel a bih da
nije tak o , -Nig e l e . Uvijek sa m ti go v o ril a
da je up o t r e b lj a v a zbo g str a h o v i t e
af e k t a c ij e .
- Ja voli m afck tir a t i - uzvr a t i Nig e l .
Ljubi a s t a bi tint a bila m- no g o bolja,
misli m . Mora m s e potr u di t i da je nab a v i m .
Ali, go v o ri t e li vi to ozbiljn o , Mami? O
sa b o t a i , mi sli m ?
- Da, ja go v o ri m ozbiljn o . Jest e li to uinili
vi, Nig e l e ?
- Ne, nar a v n o da rbis a m . Ja voli m gnja vi ti
ljud e , kao "sto zna t e , ali nika d ne bih
izv e o ov ak a v prljav t o s - a po g o t o v o ne
Crnoj Be s s , koja s e bavi sv oji m vla s t , ir ti m
rpo sl o m , tak o da bi to mo g l o po sl u i t i kao
primj er neki m ljudi m a koj e bih ma g a o
sp o m e n u t i . Gdje je ta moja tan t a ?
Nap u ni o sa m naliv p e r o ju er na m e e r ,
sje a m s e . Obi n o je dri m ta m o , na polici.
- On sk o i i prije d e prek o so b e . - Evo je! Doh v a t i bo a c u , a ond a za ~ v i d i . - Imai e
prav o . Boic a je go t o v o praz n a . Treb al a
ba zapr a v o biti go t o v o pim a .
Djev ojk a u k,i n o m ogr t a u tih o cikn e .
- O bo e mo j ! - re e . - O bo e mo j ! Ovo
mi s e ne svi d a . . .

Nig e l s e s opt u b o m u oi m a okr e n e

pre m a njoj.
- Ima: li alibi, Celia? - upit a prije t e i .
Djev ojk a s e za gr c n e .
- Ja to nis a m uin al a . Ja to st v ar n o nis a m
uinil a . Uos t a l o m , ja sa m cijeli dan bila u
bolni ci . Nisa m mo g l a . . .
- Hajd e , Nig e l e - re e go s p o a Hubb ar d . Ne gnja vi t e Celiju.
37
Patrici a Lan e re e ).jutit o :
- Ne shv a a m za t o bd Nig e l bio su m nji v .
Sa m o zat o t o je ne t k o uz e o nje g o v u tint u
. . . Val eri e re e ma k a s t o :
- Tako je, dra g a , brani sv o g mo m k a . - Ali
to je tak o ne pr a v i n o . . .
- Ali ja s tim st v ar n o ne m a m nikak v e ve z e
- pro s vj e d o v a l a je Celia ozbiljn o .
- Nitk o ne misli da si to uinil a t ~ , dije t e
re e Valeri e ne s t r pljiv o . - Pa ipak , zna nje zi n e s e oi su sr e t n u s oi m a go s p o d e
Hubb ar d i on e s e za gl e d a j u jedn a u dru g u
- sv e to prel a zi gra ni c e obi n e al e . Ne t o
s e s tim u ve zi mor a uiniti.
- Ne t o s e i pod u zi m a - re e go s p o a
Hubb ar d mra n o .
38
ijiv. ~ et vr t o po gl a v ij e
rez e
njerd i :lazi iora

fub
- Izvolit e , go s p o d i n e Poiro t .
Gos p o i c a Lem o n st a vi pre d Poiro t a mali
sm e i papirn a t i om o t . On skin e papir i s
po t o v a n j e m ~ S e za gl e d a u lijep u sr e br n u
ve e r nj u cip e l u .
- Bila je u Bak er Str e e t u , ba kao t o ~ v t e
rekli.
- To na s je izba vil o od neki h ne prilik a re e
Poiro t . - I pot vr dil o moju za mi s a o .
- Zais t a - re e go s p o i c a Lem o n , koja je
po pruro di bila sa vr e n o ne z n a t i e lj n a .
Ali je ipak bila osj e t ljiv a zbo g prav a na
ljuba v pre m a s e s t ri . Zat o nad o v e e :
- ,Ako va s isuvi e ne uzn e m i r t ~ j e m ,
go s p o d i n e Fbirot , primil a sa m od sv oj e
s e s t r e pis m o . Tam ~ o je do l o do neki h
novi h otkri a .
- Dop u t a t e 1i da ga proi t a m ?
Ona mu pru ~ i p ~ s m o , a on, po t o ga
proi t a , za m o li go s p o i c u Lem o n da
tel e f o n o m naz o v e sv oj u s e s e s t r u ,
G~ o s p o d i c a Lem o n usk or o mu sa o p i da je
dobil a ve z u . Poiro t prihv a t i slu ~ a l i c u .
- Gos p o d o Hubb ar d?
39
- O, da, ja sa m , go s p o d i n e Poiro t . Tako je
ljuba z n o od va s t o st e m e tak o brzo
naz v a li . Bila sa m ua s t i n u ve o m a . . .
Poiro t je preki n e .

- Odakl e tel e f o n ir a t e ?
- Pa - iz Hickor y Roa d a 26 , nara v n o . A,
shv a a m na t o mislit e . Nala zi m s e u
sv o m sal o n u .
- Ima li tko kod va s priklju a k a ?
- Ovo je priklju a k . Glavni je vod dolj e u
dv or a n i .
- Da li bi ne t k o u kuoi mo g a o prisl u k i v a t i
na raz g o v o r ?
- U ov o dob a dan a svi su st u d e n t i vani.
Kuharic a je oti l a u kup o v i n u . Gero ni m o ,
nje n mu , ve o m a mal o razu m ij e en g l e s k i .
Tu je i ist a i c a , ali on a je na gl u h a i
sa s v d m sa m ~ s i g u r n a da s e on a ne bi
gnja vil a prislu k i v a nj e m .
- Dakl e , vrlo dobr o . Mog u slo b o d n o
go v o ri ti . Prire dl a .j e t e li vi povr e m e n o
uv e e kakv a pre d a v a n j a , ili prika zi v a nj e
film o v a ? Bilo kakv e zab a v e ?
- Povr e m e n o prire d uj e m o pre d a v a n j a .
Ne d a v n o je bila kod na s go s p o i c a
Baltr o u t , istr a i v a d c a , sa sv oji m
kolorira ni m dijap o zi t i vi m a . Im ~ a l i sm ~ o i
prire d b u Misije za Dal e ki isi ~ o k , ali bojim
s e da je te ve e r i prili a n broj st u d e n a t a
izi a , o u gra d .
- Tako. Dakl e , za ve e r a s , us pj e li st e
na, g o v o r i t i go s p o d a n a Herc ul e a Poiro t a ,
po sl o d a v c a sv oj e s e s t r e , da doH e i

pora z g o v o r i s va i m st u d e n t i m a o
nje g o v i m najza ni m ljivijim slu aj e v i m a .
40
- To bi bilo vrlo zg o d n o , sig ur n a sa m , ali,
md sli t e li . . .
- Ne radi s e o milj e nj u . Ja sa m si g ur a n . Te
ve e r a . na. li su st u d e n t i , ulaz e i u
zaj e d n i k u dvor a n u , o ~ b a v a . j e t prib o d e n u
na plo u t o je st a ~ a l a po ~ r e d sa m ~ o g
ulaz a .
G. Herc ul e Poiro t , sla v ni priva t n i de t e k t i v ,
ljuba z n o s e od a z n r a o na e m pozi v u da
ve e r a s odr ~ i razg o v o r o te oriji i prak si
uspj e n o g istra i v a nj a , s os vr t o m na nek e
sla v n e krimin al n e slu aj e v e .
Stu d e n t i koji su s e vra ali kui popr a t ili su
to koj ek a k v i m primj e d b a m a .
- Tko je t o priva t n o ok o? - Nikad uo za
nje g a . - O, ja jes a m . Jeda n je ovj e k
os u d e n na smr t zho g uboj s t v a nek e
dv orki nj e , a taj ju je de t e k t i v u
po slj e d nj e m tre n u t k u dzv u k a o , otkriv i
prav o g krivc a . - Meni to zvu i praz njik a v o .
- Ja mi sli m da bi to mo g l o biti zab a v n o . Colinu bi s e t o mor al o svid a . t i . On je lud
za krdmi n a l n o m psi h o l o g ij o m . - Ja to ne
bih po s t a v i o ba tak o , ali ne pori e m da bi
mo g l o biti zani m ljiv o por a z g o v o r i t i s
ovj e k o m koji je bio u tak o blisk o m dodiru
s krimin al ci m a .

Ve e r a je bila u de v e t n a e s t i trid e s e t i
ve i n a je st u d e n a t a ve po sj e d a l a kad je
go s p o a Hubb ar d s ~ l a . ~i z sv o g sal o n a
(gdj e je ugl e d n f l m go s t u pon u d e n Xer e s )
u prat nji mal o g po s t a r ij e g avj e k a
su m nji v o crn e ko s e i brko v a za s t r a u j u , i h
razmj e r a , koje je sa zad o v o lj s t v o m uvija o .
41
; ,; i~ ~ y i ~ .
, ,
- Ovo su neki od na i h st u d e n a t a ,
go s p o d i n e Poiro t . Ovo je go s p o d i n Herc ul e
Poiro t koji e biti tak o ljuba z a n da po slij e
ve e r e s na m a pora z g o v a r a .
Izmije nj e n i su poz dr a v i i Poiro t sje d n e
por e d go s p o e Hubb ar d i zap o s l i s e
na s t oj a nj e m da sv oj e brko v e dri na
od s t oj a nj u od izva nr e d n o g min e s t r o n e a
kojim ih je ~ p o s l u i o mali iva h n i Talijan,
po sl u i t e lj , iz velik o g dub o k o g jua ni k a .
Zati m je uslije dil o nek o vrel o jelo od
p a g e t a i m e s n i h kuglic a i tad a je dje v ojk a
koja je sje dil a s nje g o v e der a z n e str a n e
boja ljiv o upti al a:
- Da 1i s e s t r a go s p o e Hubb ar d ud s t i n u
radi kod va s?
Poar o t s e akr e n e pre m a njoj.
- Da, uisti n u . Gos p o i c a Lem o n ve je du gi
niz go di n a moja tajnic a . To je

najs p o s o b n ij a e n a na svij e t u . Ja s e nje

pon e k a d bojim .
- O, razu m ij e m . Zani m a m e . . . - No, t o
va s zani m a , go s p o i c e ?
Cin joj s e oin s k i na s m n j e i , st v ar aj u i u
misli m a zakljuk e , kao obi n o .
- Zgo d n a , zabrin u t a , ne ba bis tr a ,
ulvla e n a . . .
On na s t a v i :
- Mo e t e li mi rei kak o s e zov e t e i t o
st u dir a t e ?
- Celia Au:sti n . Ne st u dir a m . Ja sa m
ljek ar ni c a , u Bolnici sv e t e ~T ~ a t a r i n e .
- A, iako , je li to zani m ljiv po s a o ?
- Pa, ne zna m - mo d a jes t . - Njen je gla s
zvu i o prilin o ne s i g u r n o .
42
- A ovi dru gi? Mo e t e li mi mo d a rei
ne t o o njim a? Ja sa m sh v a t i o da je to
do m za str a n e t u d e n t e , ah ovi djel uj ~ u
pre t e n o kao Engl e zi .
- Neki su od str a n a c a vani . Gos p o d i n
Chan dr a Lal i go s p o d i n Gop al Ram - oni su
Indijci - i go s p o i c a Reinj e e r , Danki nj a - i
go s p o d i n Ahm e d Ali, Egip ar ~ i n , koji s e
str a h o v i t o zani m a za politik u !
- A ovi ovdj e ? Pripo vija d ~ a j ~ t e mi o njim a .
- Dakl e , on aj t o sje di slije v a od go s p o e
Hubb ar d , to je Nig e l Chap m a n . Stu dir a
sr e d nj o vj e k o v n u povij e s t i talijan s k i na

Lond o n s k o m sv e u c ' ~ l i t u . Onije por e d

nje g a je Patrici a Lan e , on a s na o a li ~ m a .
Ona s e upra v o spr e m a za dipla m u na
arh e o l o g iji. Visok ric ~ o k o s mo m a k zov e s e
Len Bat e s o n , on je m e d i c n a r , a on a
~ t a ~ r m o p u t a dje v ojk a , -to je Val eri e
Hobh o u ~ , radi u koz m e t i k o m sal o n u .
Por e d nje je Colin McNa b b - on je ne ,
po s t t i p l o m s k o m st u diju p ~ s i h ij a trij e .
Dok je go v o ril a o Colinu , nje zi n s e gla s
jedv a primj e t n o pro mij e n i o . Poiro t je
paljiv o po gl e d a i zap a zi ~ d a joj s e lic e
oblil o crv e n il o m .
On re e u s e bi:
- Dakl e - on a je zaljublj e n a i ne mo e lak o
prikriti tu inj e ni c u .
Primij e ti o je da mla di McNa b b , kak o s e
ir ~il o , ni jedn o m nije po gl e d a o prek o
st ol a , isuvi e za ~ u z e t razg o v o r o m s
na s m ij a n o m crv e n o k o s o m dje v ojk o m
por e d s e b e .
- Ono je Sally Finc h . Am erik a n k a - nal a zi
s e ovdj e kao sti p e n d i s t Fulbrit e a . Onije je
zat a m Gen e v i e v e Maric a u d . Ona st u dir a
en g l e s k i , kao i
43
. .
Ren e Hall e , koji sje d ~ . por e d nje . Ona
mal a pla-

vok o s a dje v ojk a , on o je Jean Tomlin s o n on a

a;; - - tak o e r radi kod Sv e t e Katarin e .
Kao fizio t e r a pe u t . Onaj crni ovj e k , to je Akibo m b o do a o
,; je iz Zap a d n e Afrik e i str a n o je
zg o d a n . Ona m o
' je tak oQ e r Elizab e t h John s t o n , on a je s
Jamaik e
i siudir a prav o . Por e d na s , m e ni zd e s n a ,
sje d e
' dva st u d e n t a iz Tursk e koji su do li
ot prilik e
~ ~ ~ ` prije tje d a n dan a . Jedva da ne t o
nat u c a ,j u engl e s k i .
- Hvala va m . A da li s e svi vi m e u s ~ o b n o
~' E iM sla ~ e t e ? Ili ima t e i neki h
razrni ~ i c a ?
~
wv,YLa;k o a ton a odu z e l a je nje g o v i m
rijei m a
I'~ ~ 1 N i'' ozbiljn o s t .
'1" ~ ' Celia od g o v o r i:
I
- O, svi sm o mi isuvi e zau z e t i da bis m o
se
r { ~ ~ pre pir ali , pre m d a . . .
~ y ~ ' - Pre m d a , t o , go s p o i c e Austi n?

- Pa - Nig e l - on aj por e d go s p o e Hubbard. On voli ljud e zadirkiv a t i i ljutiti. A

Len
;.:`:: ,
Bai e s o n st v ar n o s e ljuti. On pon e k a d
podi vlja od
, ". ,
bije s a . Ali on je uis ti n u vrlo dra g .
T y - A Colin McNa b b - da li s e i on
tak o e r
ljuti?
n
.
- 4, ne . Colin sa m o podi g n e obrv e i ini s e
" da, s e zab a v lj a .
- Ra ~ u m ij e m . A vi, mla d e da m e , da li s e vi
'` kad g o d pre pir e t e ?
- O, ne , sv e s e mi vrlo dobr o sla e m ~ o .
Gen e !t' vie v e je kadik a d razdr a ljiv a . Misli m da
su Fran' cuzi skl o ni pre o sj e t lji v o s t i - oh, misli m ,
zapr a v o
- a o mi je . . .
Celia je bila utjel o v lj e n a zbu nj e n o s t .
44
- Znat e , ja sa m Bel gi ,j a n a c - re e Poiro t
sv e a n o . I na s t a v i brzo , prije ne g o t o bi
s e Celia mo g l a op e t pribra ti: - t o st e

mislili mal o prije, go s p o i c e Austi n , kad

st e rekli da va s ne t o zani m a ? t o va s
zani m a ?
Ona je nerv o z n o mrvila kruh.
- A, to - nit a - zapr a v o ni t a - sa m o , u
po slj e d nj e s e vrije m e do g a a j u ovdj e nek e
bud al a s t e al e na tuci rau n - mi slila sa m
da je go s p o a Hubb ar d . . . Ali, st v ar n o , to
je glup o s moj e str a n e . Nis a m mislil a ni na
t o .
Poiro t nije nav aljiv a o . Okre n u o s e pre m a
go s p o d i Hubb ar d i ubrz o s e ~ u k lju i o u
raz g o v o r s njo m i Nig e l o m Chap m a n o m ,
koji je nab a c i o sp or ni izaz o v , kak o je
zloi n zapr a v o oblik kre a t i v n e umj e t n o s t i i da su izrod dru t v a zapr a v o polic ajci , koji
ulaz e u tu prof e s ij u sa m o zbo g sv o g
prit aj e n o g sa di z m a . Poiro t s e zab a v lj a o
gl e d aj u i ~ k a k o s e zabrin u t a dje v ojk a u
na o a li m a , koja je sje dil a por e d nje g a ,
o ajni ki trudi pobi ti nje g o v e primj e d b e
im bi ih on azni o . Ali Nig e l je uop e nije
primj e i v a o .
inilo s e da s e go s p o a Hubb ar d bla e n o
zab a v lj a .
- 6vi va mla di ljudi dan a s mislit e sa m o na
polti tik u i psih o l a g ~ i j u - re e on a . - Kad
sa m ja bila dje v ojk a , mi sm o bili mn o g o
be z bri niji. Mi sm o ple s a l i . Kad bist e u
zaj e d n i k oj so bi sm o t a l i pro s t ir a , otkrili

bis t e sa s v i m dob ar park e t i mo g li bis t e

zapl e s a t i uz muzik u s radija, ali vi to
nika d a ne ani t e .
Celia s e na s m ij e i re e s prizv u k o m zlob e :
45
;
((',;:;a . . . . . : ..
i,,:., , a ;
; ~ ~~.,.,
- Ali ti si pon e k a d ple s a o , Nig e l e . Jedn o m
sa m i ja s t o b o m ple s a l a , ma d a ne
vjeruj e m da s e ti t o g a sje a .
- Ti si sa mn o m ple s a l a - re e Nig e l ne
vjeruju i . - Gdje?
- U Cam brid g e u - za vrije m e svi b a nj s k e
re g a t e .
- Oh, svi b a nj s k a re g a t a ! - Nig e l od m a h n e
ruko m na mla d e n a k e glup o s t i . - Sva t k o
prol a zi kroz ta mla d e n a k a razd o b lj a . Sva
sr e a t o to brzo prol a zi .
Nig e l u to vrije m e oi gl e d n o nije ima o vie
od dva d e s e t i pe t go di n a . Poiro t pritaj a
os m ij e h u sv ojirn brko vi m a .
Patrici a Lan e re e ozbiljn o:
- Znat e , go s p o d o Hubb ar d , ima m o mn o g o
za u e nj e . Uz sv a pre d a v a n j a koja
poh a d a m o i b3lj e k e koje mor a m o pravi ti ,
uis ti n u ne pre o s t a j e vre m e n a ni za t o
dru g ~ o , osi m za on o t o je st v ar n o
vrije d n o trud a .

- Pa, dra g a moja , ovj e k je sa m o jedn o m

mla d - zakljui g ~ o s p o d a Hubb ar d .
Po slij e p a g e t a uslij e di o je ok ol a d n i
pudi n g , a po slij e to g a svi su pre li u
zaj e d n i ~ k u dv or a n u i po sl u ili s e kav o m
dz kav e n i k a t o je st aj a o na st ol u . I tad a
poz v a e Poiro t a da po n e sv oj e izla g a nj e .
Dva su s e Turin a prist oj n o ispri al a .
Ost ali su po sj e d a l i i puni o e k i v a nj a
pro m a t r a li .
Poiro t ust a n e i po n e go v o ri ti uobi ~ a j e n o
sa m o p ~ a u z d a n o . Nje m u je zvuk vla s t i t a
gla s a uvi;jek bio ug o d a n i go v o ri o je lako i
zab a v n o tri e t vr t sa t a , prisj e aj u i s e
onih sv ojih doi vljaja koji su mu
om o g u a v a l i prijat n o pre u v e l i a v a n j e . Da
46
ih je na do m i lj a t nai n pok u ~ a o uvj eriti
kak o je on, recix n a , saja m s k i op sj e n a r , ne
bi to bilo sa s v i m izmi lj e n o .
- I tak o sa m , vidit e - zakljui on - rek a o
to m grai s k o m go s p o d i n u kak o s e sje a m
jedn o g tvor ni a r a sa p u n a , koj e g a sa m
up o z n a o u Li~ g e u , koji je otr o v a o sv oj u
e n u da bi s e o e n i o prekr a s n o m
plav o k o s o m tajnic o m . Rek a o sa m mu to
sa s v i m ne u s ilj e n o , ali sa m od m a h do e k a o
reak ciju . Prui o mi je ukrad e n nov a c ~ k oji
sa m mu upra v o us p d o vrati ti . Problij e di o
je i u nje g o v i m oi m a poja vi o s e str a h .

Htio bih ov aj nov a c , rek o h mu, da t i

nek oj dobr o t v o r n o j ust a n o v i . c c oUinit e s
njim t o va s voljac c , od g o v o r i mi on. A na
to rek o h ja nje m u , i to ve o m a zna aj n o Pr e p o r u ljiv o je, mo n s i e ~ u r , da bud e t e
ve o m a paljivn . c < On je klim n u o be z rijei
i kati sa m izlazi o , primij e t i o sa m kak o
otir e el o . Bio s e str a h o v i t o pre s t r a t o , a
ja - ja sai n iako sp a s i o nje g o v ivo t .
Nai m e , ma kolik o ga nje g o v a plav o k o s a
tajnic a zalu dil a , on ipak nije bio tak o
ne s m o t r e n da pok u a atr o v a t i sv oj u glup u
i ne pri vl a n u e n u . Uvijek je bolj e
sprij e t ii , ne g o lijeLiti. Mi na s t oji m o
sprij e i ti um or s t v o - a ne ek a m o da s e
on o izvr i .
On s e nakl o n i i rairi ruk e .
- Evo, do s t a sa m va s du g o za m a r a o .
Stu d e n t i mu ivo zaplj e s k a e . Poiro t s e
klanja o . A tad a , upra v o u trer ~ u t k u kad je
sje d a o , Colin MoNa b b izva di lulu iz ust a i
dob a c i:
- A sa d a e t e na m , mo d a , ispri a t i ne t o
o t o m e , za t o st e zapr a v o do li ov a m o ?
47
Nas t u p i tre n u t n a tii n a , a ond a Patrici a
prijek or n o izg o v o r i: - Colin e !
- Dakl e , to bis m o svi mi mo g li
od g a n e t n u t i , zar ne? - On podr u g ljiv o
po gl e d a sv e na o k o l o . - Gos p o d i n Poiro t

ispri a o na m je jedn u mal u ve o m a

zab a v n u priic u , ali on nije radi to g a
do a o ov a m ~ o . On je na zad a t k u . Ne
mislit e valjd a ozbiljn o , go s p o d i n e Poiro t ,
da sm o mi tak o ne d o s j e t ljivi?
- Gov ori sa m o u sv oj e dm e , Colin e - re e
Sally.
- Po g o d i o sa m , zar ne? - na s t a v i Colin.
Poiro t op e t rairi ruk e u ot mj e n o j
pot vr d n o j kre t nji.
- Prizn aj e m - re e - da mi je ~ n oj a
ljuba z n a do m a i c a povj eril a kak o su neki
do g a H aji izaz v a li nje zi n u - zabrin u t o s t .
Len Bat e s o n ust a n e nat m u r e n o g i
za s t r a u j u e g lica.
- Slu aj t e - re e - t o sv e ov o zna i? Je li
sv e ov o na m a na mj e t e n o ?
- Je li mo g u e da si to tek sa d a sh v a t i o ,
Bat e s o n e ? - upit a ga Nig e l ljuba z n o .
Celia pre s t r a e n o cikn e i re e : - Ja sa m
dakl e ipak bila u prav u !
Gos p o a Hubb ar d pro g o v o r i odlu n o i
aut ori t a t i v n o :
- Ja sa m za m o lil a go s p o d i n a Poiro t a za
mali raz g o v o r , ali sa m ist o ta ~ k o elj el a
od nje g a zatr a i ti sa vj e t o razliiti m
st v ari m a koj e su s e u po slj e d nj e vrije m e
kod na s do g o d i l e . Ne ~ b o s e mor al o
pod u z e t a i m e ni s e inilo da bi jedin a
alt e r n a t i v a bila - policija.

48
Odje d n o m plan e e s t o k a pre pirk a .
Gen e v i e v e priraz n e vatr e n o m
fran c u t i n o m . - To bi bilo sra m o t n o ,
be s t i d n o , otii na policiju! - Odaz v a e s e i
dru gi gla s o v i , za ili proti v . U kon a n o m
zati j u zo u s e odlu a n gla s Leon ar d a
Bat e s o n a .
- Da uje m o t o na m o na oj ne prilici
mo e rei go s p o d i n Poiro t .
Gos p o a Hubb ar d re e :
- Ja sa m go s p o d i n u Poiro t u iznijel a sv e
inj e ni c e . Ako va s on eli ne t o up ~ t a t i ,
si g ur n a sa m da s e nitk o od va s ne e to m e
uspr o t i vi t i .
Poiro t joj s e nakl o ni .
- Hvala va m . - Kao kak a v aro b nj a k , iz
vu e par ve e r nji h cip e l a i prui ih Sally
Finc h . - Jesu li ov o va e cip e l e ,
ma d e m o i s e l l e ?
- Pa - jes u - i to obj e? Odakl e s e st v o ril a
ov a izg u b lj e n a ?
- Iz Ure d a za izg u blj e n e st v ari , na Bak er
Str e e t st a n i c i .
- Ali t o va s je nav e l o na to da po m i s li t e
kak o bist e je mo g li nai ta m o , go s p o d i n e
Poiro t ? - Veo m a jedn o s t a v a n po s t u p a k
de d u k c ij e .
Net k o je uz e o cip el u iz va e so b e . Za t o ?
Ni radi to g a da je no si , ni radi to g a da je

prod a . A bud u i da e svi po e t i

pre tr a i v a t i ku u , na s t o j e i da je
pron a Q u , a nap o s lj e t k u bi je i pron a l i ,
cip el a s e mor al a iznije ti iz ku e , ili uni t i ti .
Ali cip e l u nije tak o lak o uni t a t i . Najlak e
ju je odnij e t i u aut o b u s , ili u tra m v aj , u
za m o t u ljk u , za vrije m e gu v e , i os t a v i t i
ne g dj e isp o d sje d a l a . T~ o je bila rnoja
prva pre t p o s t a v k a i on a s e pok a z a l a
to n o m - i tak o sa m sh v a t i o da sa m na
prav o m put u - cip e l u je ne t k o uz e o , kao
t o
4 Bija, baja, buf
49
4
a ka e va pje s n i k - od a gnja vi , jer on je
zna o
gnja vi ti .
,
~' , ~"
Valeri e priraz n e .
- Ovo ne p o g r e i v i m prst o m ukaz uj e na
te b e ,
f:; ~- ~;
, Nig e l e , ljuba vi moj a!
Nig e l od g o v o r i , po m a l o usilj e n o : - Ako ti
cip e l a pris t aj e , no si je.
- Glup o s t - re e Sally . - Ndg e l nije uz e o
moju cip el u .
- Dab o m e da nije - dod a Patrici a ljutit o .

'';i - To je sa s v i m be s m i s l e n a po mi s a o .
- Be s m i s l e n o ili ne - od g o v o r i Nig e l - ali
,
: ja st v ar n o nis a m uini o nit a sli n o - kao
t o
e be z su m nj e rei sv a t k o od na s .
' ' inilo s e kao da je Poiro t ek a o upra v o
te
! rijei, kao t o glu m a c o e k uj e sv oj u
ish o d i n i c u .
w' Nje g o v e su oi za mi lj e n o mo tril e
zaru m e n j e n o
lic e Lena Bai e s o n a , a ond a pre n e s e
rad o z n a o
a;, , po gl e d na os t a l e st u d e n t e .
;i
:
i, I ond a re e , izvo d e i ruka m a
na mj e t e n u
';";,
g e s b u ovj e k a iz jedn e dru g e ze m lj e :
a; . ,
- Moj je pol o aj ve o m a ne u g o d a n . Ja sa m
'"2, ~ ; t i ovdj e go s t . Do a o sa m na pozi v
go s p o d e Hubbard - da ovdj e prov e d e m jedn o ug o d n o
ve e ,
to je sv e . A osi m to g a , dak a k o , da vrati m
ne-

' obi n o dra e s t a n par ve e r nji h cip el a

na oj ma, de m o i s e l l e . t o s e ti e dru gi h st v ari . . .
- on
i ` '
za m t a n e . - G~ a s p o d i n - Bai e ~ s o n ? Da,
Bart e s o n upit a o m e mal o prije da ka e m t o ja
misli m o
ov oj - ne prilici. Ali od m e n e bi bilo
ne pri s t o j n o
da go v o ri m , osi m u slu aj u kad m e to ne
bi
"~' za m o lil a jedn a os o b a , ne g o svi vi.
.itr . , ~ ~ ; ,L ~ '
50
Vddj el o s e ka,k o Akibo m . b o klim a sv oj o m
crno m kovr a v o m gla v o m u znak odlu n o g
od o b r a v a n j a .
- Ve o m a kor e k t a n po s t u p a k , da - re e on.
- Pravi de m o k r a t s k i po s t u p a k trai da s e
st v ar st a vi na gla s a nj e svi m a pris u t n i m a .
Uto s e podi e ne s t r p ljiv gla s Sally Finc h .
- Ah, glup o s t - re e on a . - Ovo je nek a
vrst a zab a v e , svi sm o ovdj e prijat e lji. Da
uje m o t o e na m go s p o d i n Poiro t
sa vj e t o v a t i , da s e ne bn: s m o vi e
uzn e m i ri v a li .
- U to m e s e ne mo g u slo i ti s tob o m , Sally
- re e Nig e l .

Poiro t ob ori gla . v u . , - Vrlo dobr o - re e . Budu i da m e svi pit a t e , od g o v o r i t u va m

da je moj sa vj e t sa s v i m jedn o s t a v a n .
Gas p o d a Hubb ar d - ili jo bolj e go s p o a
Nicol e t i s - tre b a da od m , c z h poz o v e
policiju. Ne sm dj e s e gu bi ti ni tre n u t a k
vre m e n a .
4" 51
Pe t o po gl a v lj e
Ne m a su m nj e da je Poiro t o v a izjav a bila
sa s v i m ne o e k i v a n a . Nije izazv a l a val
pro s vj e d a ili kom e n t a r a , ne g o izn e n a d n u i
ne u g o d n u tiin u .
Iskori s t i v i t o tre n u t n o mrtvil o , go s p o a
Hubb ar d pov e d e Poiro t a gor e u sv oj sal o n ,
a on je sa m o brzi m i ljuba z n i m Laku no
svi m a c < na j avi o sv o j odl a z a k .
Gos p o a Hubb ar d upali svj e t l o , zaiv ori
vrat a i za m o li go s p o d i n a Poiro t a da sje d n e
u na sl o nj a c'; ispr e d kami n a . Njen o zg o d n o
i dobr o u d n o lice bilo je sm e u r a n o od
su m nj e i zabrin u t o s t i . Ona, pon u d i go s t u
cig ar e t u , ali Poiro ~ t je ljuba z n o odbi ,
obja s n i v i joj da vi e voli sv oj e cig ar e t e .
Pon u d i jedn u i njoj, ali mu on a zah v a li ,
rek a v i od s u t n i m gla s o m : - Ja ne pu i m ,
go s p o d i n e Poiro t .
A ond a sje d n e nje m u na s u p r o t i re e ,
nak o n tre n u t o n o g kol e b a nj a :

- Usu dil a bih s e rei da ima t e prav o ,

go s p o d i n e Poiro t . Mod a bis m o mor ali
poz v a t i policiju zbo g sv e g a ov o g a os o b i t o nak o n ov o g zlob n o g isp a d a s
t ~ n t o m . Ali vi e bih volj el a da to nist e
rekli on a k o - on a k o izrav n o .
53
H ~ ~ ,n ~",
,,,' ~ ~ , ~ ,,. : It;,, ,,,
,;:
- Aha - od g o v a r i Poiro t , pal e i jedn u od
sv ojih tanki h cig ar e t a i pro m a t r aj u i kak o
s e iz nje di e dirn. - Mislit e da sa m s e
m ~ o r a o pre t v a r a t i ?
- Pa, ja sm a . t r a m da je lijep o u sv e m u biti
atv or e n i jasa n - ali m e ni s e ini da bi bilo
bolj e da sm o utj e li i da sm o jedn o s t a v n o
za m o lili nek o g a od policij e da doQ e ov a m o
i sa s v i m priva t n o istra i st v ari . Ja, nai m e ,
misli m - ma tko da je uini o sv e te
glup o s t i - ta je os o b a sa d a op o m e n u t a .
- Jest , mo d a .
- Ja bih s e usu d il a rei, po s v e si g ur n o
uzvr a t a go s p o a Hubb ar d prilin o o tr o . U toin e vi e ne m a mo ~ d a ! ak i ond a ako
je to bio ne t k o od po sl u g e , ili od
st u d e n a t a koji ve e r a s nis u bili avdj e , to
e s e pro u t i . To s e uvije k do g a d ' a .
- Istin a je. To s e uvijek do g a a .

- A tu je i go s p o a nic ol e t i s . Ja zai s t a ne
zna m kak a v e st a v on a zau z e t i . To s e kod
nje nika d ne zna .
- Bit e zani m ljiv o da to sa z n a m o .
- Nara v n o , ne mo e m o poz v a t i policiju be z
nje n a od o b r e nj a . . . Ali, tko je to sa d a ?
Net k o je nai m e o tr o i odlu n o zak u c a o na
vrat a . Kuca nj e s e pon o v il o i go t o v o prije
ne g o t o je go s p o c ~ a Hubb ar d izrekl a
razdr a e n o ~ = oNa prij e d ! c < - vrat a s e
otv ori e i u so b u ud e , s vrs t o sti s n u t o m
lulo m m e c f u zubi m a i mrg o d n a izraz a lica,
Colin McNa b b .
Izvadi v i lulu i zat v o ri v a iza s e b e vrat a ,
izjavi:
54
- Aha - od g o v o r i Poiro t , pal e i jedn u od
sv ojih tanki h cig ar e t a i pro m a t r aj u i kak o
s e iz nje dd e dim . - Mi,slit e da sa m s e
mor a o pre
tvar a t i? - Pa, ja sm a t r a m da je lijep o u
sv e m u biti
otv or e n i jas a n - ali m e n i s e ini da bi bilo
bolj e da sm o utj e li i da sm o jedn o s t a v n o
za m o lili nek o g a od policij e da doQ e ov a m o
i sa s v i m priva t n o istra i st v ari . Ja, nai m e ,
misli m - ma tko da je uini o sv e te
glup o s t i - ta je os o b a sa d a op o m e n u t a .
i:, ~ a - Jest , mo d a .

- Ja bih s e us u dil a rei, po s v e si g ur n o I.:

uzvr a bi go s p o a Hubb ar d prilin o o tr o . U toin e vi e ne m a mo d a ! ak i ond a ako
je to bio ne t k o od po sl u g e , ili od
st u d e n a t a koji ve e r a s nis u bili avdj e , to
e s e pro u t i . To s e uvije k do g a d ~ a .
- Istin a je. To s e uvijek do g a Q a .
- A tu je i go s p o a , Nicol e t i s . Ja zai s t a ne
zna m kak a v e st a v on a zau z e t i . To s e kod
nje nika d ne zna .
- Bit e zani m ljiv o da to sa z n a m o .
;;u;j - ~ N a r a v n o , ne mo e m o poz v a t i
policiju be z nje n a od o b r e nj a . . . Ali, tko je
to sa d a ?
i: Net k o je nai m e o tr o i odlu n o zak u c a o
na vraia . Kuca nj e s e pon o v i l o i go t o v o
prije ne g o t o je go s p o a Hubb ar d izrekl a
razdr a e n o oNa prij e d ! < c - vrat a s e
otv ori e i u so b u uQe , s vr s t o sti s n u t o m
lula m m eQ u zubi m a i mrg o d n a izraz a lica, ,
Colin McNa b b .
Izvadi v i lulu i zat v o ri v a iza s e b e
vrat a , ;::,
izjavi:
~ r; ,
54 ~'j! ~
;:i' ~
- Nad a m s e da e t e mi opr o s t i t i , ali ja sa m
jedn o ~ s t a v n o iv o eli o pora z g o v o r i t i koju
rije s go s p o d i n o m Poiro t o m ovdj e .

- Sa mn o m ? - Poiro t okr e n u gla v u s

izraz o m be z a z l e n a izn e n a e n j a .
- Da, s va m a . - Colin je go v o ri o o tr o . On
privu e prilin o ne u d o b n u st oli c u i sje d n e
na nju be z okoli a nj a , gl e d aj u i u Herc ul e a
Poiro t a . '
- Priu t ili st e na m ve e r a s zani m ljiv
raz g ~ o v o r - re e bla g o n a k l o n o . - I ja ne
mo g u por e f x da st e vi ovj e k koji ima
bo g a t o i du g o t r aj n o isku s t v o , ali,
opr o s t i t e mi ak o k ~ ~ da su i va e m e t o d e
i va e idej e podj e d n za s t a s j e l e .
- ~O di s t a , Colin e - nap o m e n e g ^ a ~ s p o Q a
Hub bard, pocr v e nj e v i - ti si odi s t i n u
ne ulju d a n . - Nis a m na mj e r a v a o vrijeQ a t i ,
ali mor a m
obja s n i t i nek e st v ari . Zloin i Kazn a ,
go s p o d i n e Poiro t - to je gra ni c a do koj e
dopir e va horiz o n t .
- Meni s e to ini kao prirod a n sli jed
uzvr a t i Poar o t .
- Va je po gl e d na zak o n ve o m a ogr a n i e n
na - t o v i e , na zak o n u nje g o v u
najs t a r o m o d n i j e m go obliku . Dan a s ak i
zak o n mor a vodi ti rai m a o w najn o v iji m i
najs u vr e m e n i ji m -te orija m a o uzro
s cim a zloi n a . Uzroci su on o t o je va n o ,
go s p o 1 a din e Poiro t .

- Ali u to m e s e ja - vikn u Poiro t - da s e s,

po sl u i m va o m po m o d n o m re e n i c o m ,
vie ni _ ~ sa m mo g a o slo i ti s va m a !
55
.
Vi dakl e mor a t e razm o t ri ti uzrok sv e g a
: on o g a t o s e do g o d i l o u ov oj kui - vi
mor a t e
otkriti za t o su sv e te st v ari uinj e n e .
- Ali ja s e i op e t sla e m s va m a - jes t , to
je on o najv a n ij e ,
- Zaio t o uvije k po s t oji razl o g , a za
doti n u
os o b u , mo e biti, ak i ve o m a vr s t
razl o g .
U to m tre n u t k u go s p o ~ a Hubb ar d , koja
se
vi e nije mo g l a suz dr a t i , o tr o uzvik n u : ,;, Glup o s t i !
- U ~ b o m e ne m a t e prav o - od g o v o r i joj
Colin, okr e n u v i s e pol ak o pre m a njoj, Morat e
uz e t i u obzir psi h ol o k u poz a d i n u .
- Psih ol o ` s k i buk uri ! - uzvr a t i mu
go s p o a Hubb ar d . - Ja ne m a m dov o lj n o
strplj e nj a
~ , ~ ~ za ov ak v e razg o v o r e .
- Zat o t o ba nit a ne zna t e o to m e -

prid o d a Coljin te k i m , prijek or ni m ton o m .

I ponov n o skr e n e po gl e d pre m a Poiro t u .
" - Men e te st v ari zani m aj u . Uprav o sa d a
po;;.
lazi m po s t t i p l o m s k i te aj iz ,psi hija trij e i
psih o logij e . Sad a obr aCiuj e m o najza m r e n ij e i
zap a : njuju e slu aj e v e i eli m va s up o z o ri ti
jedin o na
a;, ~ ;' ~ r y to, go s p o d i n e Poiro t , da ne
mo e t e sa m o tak o
ot pr e m i t i zloi n c a , s dok trin o m
isk o n s k o g a grirti:, jeh a , ili na mj e r n o g zan e m a r i v ~ a n j a
zak o n a jedn e
' ze m lj e . Morat e shv a t i t i korije n zla, ak o
uop e
. elit e izlije i ti mla d o g pre s t u p n i k a . Te
idej e u
va e vrije m e nis u bile poz n a t e i nije s e o
njim a
razmi lj ~ a l o i ja ne su m nj a m u to da e t e
ih
te k o prihv a t i t i . . .
- Kra ~ a je kra a - uba c i tvrd o g l a v o
go s p o '~''' ': Qa Hubb ar d .

56
ga ~ t e to nu s e :o ~ , t e ~ oj a
Golin s e ne s t r p lj a v o na mr t i . Poiro t
skr o m n o nad o v e e :
- Moje su idej e be z su m nj e st ar o m o d n e , ali
ja sa m sa vr e n o spr e m a n da va s slu a m ,
go s p o d i n e McNa b b .
inilo s e da je Golin ug o d n o izn e n a e n .
- To je vrlo po t e n o re e n o , go s p o d i n e
Poiro t . Sad a u pok u a t i da va m obja s n i m
sv e to, upo tr e b lj a v aj u i ve o m a
jedn o s t a v n e izraz e .
- Hvala va m - prihv a t i Poiro t skru e n o . Da bi na m bilo lak e , po e t u od para
cip el a koji st e no a s donij eli sa so b o r ~ i
vratili ih Sally Finc h . Ako s e sje a t e , bila
je ukrad e n a jedn a cip el a . Sa m o jedn a .
- Sje a m s e da mi je ta inj e ni c a od m a h
upal a u oi - prizn a Poiro t .
Colin McNa b b na g n e s e na ~ r ij e d ; nje g o v e
ozbiljn e , ali prist a l e crt e lica ozari e s e od
gorljiv o s t i .
- Da, ali vi nis t e shv a t ili zna e n j e te
inj e ni c e . To je jeda n od najlje p i h i
najza h v a l n ijih primj er a koji s e mo e nai.
Ovdj e s e radi o ve o m a jasn o izra e n o m
Pe p e lj u g i n u kom pl e k s u . Vi zacij el o
poz n aj e t e bajku o Pe p e lj u g i ?
- Po fran c u s k o m oni gi n a l u - mai s oui. ~

- Pe p e lj u g a , kao ne pl a e n a slu k i nj a , sje di

uz og nji t e ; nje zi n e s e s t r e , odj e v e n e u
sv oj u rask o n u odj e u , odl a z e na Prin e v
ple s . Dobr a Vila alj e i Pe p e lj u g u na ta,j
ple s . Kad odbij e pon o , nje ~ n e s e
rask o n e halji ~ rr e pon o v n o pre t v a r aj u u
dronjk e - on a uspl a h ir e n a pobj e g n e ,
1 Franc . - dab o m e ; nara v n o . (Nap , pre v . )
57
os t a v i v i iza s e b e jedn u sv oj u palO ~ u i c u .
Tako
: i mi. ovdj e ima m o os o b u koja sa m u s e b e
usp o r e ' c ~ uj e s Pe p e lj u g o m (n e s vj e s n o ,
dab o m e ) . I ovdj e i m a m o frus tr a c ij u , zavi s t ,
osj e aj ma nj e vrije d
no s t i . Djev ojk a kra e pap u u . Za t o ? 4
- Djev oj ~ k a ?
- Pa nara v n o , dje v ojk a . To bi - re e Colin
!y- prijek or n o - mor al o biti jasn o i ovj e k u
najskro m n ij e int eli g e n c ij e .
- Dakl e Coldn e ! - umif e a s e go s p o g a
Hubbard.
- Nas t a v i t e , moli m va s - re ~ e Poiro t lju~; t baz n o .
- Vjeroja t n o ni on a sa m a . ne zna za t o to
~ ini - ali unu tr a n j a je elja jasn a . Ona
eli

, biti Princ e z a , eli da je Princ pre p o z n a i

da je
"' ' zapr o s i . Drug a je zna aj n a inj e , ni c a ,
to t o je
pap u a ukra d e n a privla n o j dje v oj ci koja
se
,
~ ~ spr e m a na ple s .
Colin o v a s e lula ve od a v n o ug a s il a . Sad a
je
.
l F
:
: njo m e u sv e ve e m zan o s u sa m o ma h a o .
'
u i - A sa d a uzmi m o nek e od onih dru gi h
doga d aj a . Slu aj svr ak e koja sku plja lijep e
st v ar' ic e - st v ari , koje su sv e ve z a n e uz
privla n u
e n , s t v e n o s t . Kam e n i pud e r , crv e n il o za
usn e , na, , prst e n - sv e to ima dv oj ak o
u ni c e naruk vi c a
zna e n j e . Djev ojk a eli biti primij e e n a .
Ona
eli biti ak i kanj e n a - t o je ve o m a e s t

slu aj kod vrlo mla di h pre s t u p n i k a . Sv e to

nije
ni u ko m slu aj u on o t o bis m o mo g li
naz v a t i
krimin al n o m kra o m . Ovdj e elju za
po sj e d o v a nje m nije pob u i v a l a vrije d n o s t st v ari . Na
sa vr58
e n o isti nai n imu n a e n a odl a zi u robn u
ku u i kra e st v ari koj e bi sa s v i m lako
mo g l a i plati ti .
- Be s m i s l i c a - nap o m e n e go s p o a Hubb ar d
rat o b o r n o . - Neki su ljudi jedn o s t a v n o
ne p o t e n i i t o je sv e .
- A ipak je m e 8 u ukra d e n i m st v ari m a bio i
prilin o vrije d a n dijam a n t n i prst e n - re e
Poiro t , ne ob a zir u i s e na upa di c u
go s p o d e Hubb ar d .
- Prst e n je vra e ~ .
- Vi zacij el o ne e t e ust vr di ti , go s p o d i n e
McNa b b , da s e st e t o s k o p mo e sm a t r a t i
e n s k i m nakit o m ?
- To am a dublj e zna , e n j e . e n e koje
osj e aj u da su prikra e n e za e n s k u
privla n o s t , mo g u trai ti su bli m a c ij u i u
potr a zi za karijer o m .
- A kuh ar s k i priru nik?

- Sim b o l do m a e g og nji t a , mu a , i
obit e lj d . - A born a kis e li n a ?
Colin odvr a t i razdr a e n o :
- Dra gi moj go s p o d i n e Poiro t , nitk o ne
kra e born u kis e li n u ! Za t o bi je krao?
- To i m e n e zani m a . Mora m prizn a t i ,
go s p o d i n e McNa b b , da vi na sv e imat e
od g o v o r , kak o s e ini. Obja s ni t e mi ond a
zna e n j e ne s t a n k a jedni h st ari h flan e l s k i h
hla a - va i h flan e l s k i h hla a , kolik o sa m
shv a t i o .
Ovo g s e put a inilo da je Golinu
ne u g o d n o . Pocr v e n i o je i nak a lj a o s e .
- Ja to mo g u obja s n i t i - ali to e biti
prilin o za mr e n o , a mo d a ak i - ov aj, da
po s v e ne z g o d n o :
59
~- '.'. ..s ' .
, - A, ne bis t e htj eli da pocr v e n i m .
i~ ~ ; Poiro t s e odj e d n o m na g n e naprij e d i
pot a p a '' mla di a po kolje n u .
~ f; - A tint a , proliv e n a po bilje k a m a
jedn e st u d e n t i c e , svil e n i al, koji je
~ f zr e z a n i isje c k a n ? Zar va s te st v ari ne
uzn e m i r uj u?
Sa m o z a d o v o l j s t v o i su p e r i or n o s t Colino v a
dr ti';;- anja doi vj e e izn e n a d n u i
ne vj e r oj a t n u pro mje n u .
- Uzn e m ir uj u - od g o v o r i on. - Vjerujt e 5,

da m e uzn e m i r uj u . Ona bi s e mor al a

pod vr g n u t i obr a di - i to od m a h . Ali
m e di ci n s i o j .obr a di , to ,i., , ,
~' ` je' ~ D n o va n o . To nije slu aj za
policiju. Ta mal a `i ' jadni c a ak i ne zna
t o s e do g a H d . Ona s e sv a ';- ! ~
zap e t lj al a . Ako ja . . . ` .
~ o a n o t ga preki n e .
i:' , - Vi dakl e zna t e o ko m e s e radi?
- Pa, ima m ve o m a jak e razl o g e za su m nj u .
Podr o t pro mr m lj a s izra aj e m ovj e k a koji
ne t o rek a pLt ulir a:
- Djev ojk a koja ne m a ne zna m kolik o sr e e
sa su pr o t n i m sp ol o m . Pov u e n a dje v ojk a .
Osje aj n a dje v ojk a . Djev ojk a , iji mo z a k
na gi nj e sp o
a,; , ros ti u reak cij a m a . Djev ojk a koja s e
asj e a frus trir a n ~ a i as a m lj e n a . Djev ojk a .
. .
r Net k o zak u c a na vrat a . Poiro t za s t a n e .
Kuca;, , ,
;,.; nje s e pon o v i .
- Naprije d - re e go s p o c ~ a Hubb ar d . Vrat a
s e ot v ori e i u so b u uci e Celia Austi n . : Aha! - re e Poiro t , klim aju i gla v o m . '
Ton o . Gos p o i c a Celia Austi n .
Celia izb e z u m lj e n i m oi m a po gl e d a Colina .
60
- Nis a m znal a da si tf. ovdj e - re e be z
dah a . - Do l a sa m . . . do l a sa m . . .

Ona dub o k o uda h n e i pol e t i pre m a

go s p o i Hubb ar d .
- Molim va s , moli m va s , ne m o j t e po sl a t i
po policiju. To sa m bila ja. Ja sa m uz e l a
sv e on e st v ari . Ne na m za t o . Nije mi
jasn o . Nis a m ~ htj el a . To mi je
jedn o s t a v n o - to mi je jedn o s t a v n o tak o
do l o . - Ona s e okr e n u pre m a Colinu . Dakl e , sa d zna kakv a sa m . . . i
pre t p o s t a v lj a m da vi e nika d ne e
raz g o v a r a t i sa mn o m . Zna a ~ r t ~ . d a sa m
gro z n a . . .
_ - Oh, nim al o - re e Colin. Nje g o v zvorT ~ k
gla s bio j~ t o p a o i ljuba z a n . - Ti si sa m o
mal i c e zbrk a n a , i to je sv e . To je sa m o
sv oj e v r s n a bol e s t , koja te bila obu z e l a ,
zat o t o nisi jasn o vidj el a st v ari oko s e b e .
Ako bud e imal a povj er e n j a u m e n e , Celia,
ja u te usk or o uspj e t i dov e s t i u red.
- O, Colin e - st v ar n o ?
Celia ga je gl e d a l a s ne prikriv e n i m
ob o a v a n j e m .
- Bila sa m tak o str a n o zabrin u t a .
On je po m a l o pokr o vi t e lj s k i uhv a t i za
ruk e . - Dobr o , sa d vi e ne m a razl o g a za
zab x u n u to s t . - 4n us t a n e , pod v u e
Celijinu ruku pod sv oj u mi i c u i ozbiljn o
po gl e d a go s p o d u Hub bard .
- Ja s e nad a m - re e - da sa d vi e ne e biti
bud al a s t i h , go v o r a o pozi v a nj u policij e .

Nije ukrad e n o ni t a ud s t i n u vrije d n o , a

sv e t o je uz e l a Celd a e vrati ti .
61
- Ne mo g u vrati ti naruk vi c u , ni pud e r . - reLe Celia uzn e m i r e n o . - Bacila sa m ih
u odvod ni kan al . Ali kupit u nov e .
- A st e t o s k o p ? - upit a , Podr o t . - t o st e
uinili sa st e t a s k a p o m ?
r , Celia pocr v e n i .
(;; ~ . - Ja nika d nis a m uz el a . nikak a v
st e t o s k o p .
" t o bih ja sa glupi m st ari m
st e t o s k o p o m . Njen o s e crv e n il o poja a . - A ni tint u
nis a m ja
' prolila po Elizab e t h i n i m papiri m a . Ja
nika d ne
: bih uinil a tak o - ne t o tak o zlob n o .
- A ipak st e izre z a li i isje c k a li al
go s p o i c e
Habh o u s e , ma d e m o i s e l l e ?
;! Celiji po s t a d e ne u g o d n o . Ona re e
prilin o
`i'; ne si g u r n o .
;:
;'
;:. . - To je bilo ne t o dru g o . Mislim Val eri e
s e ne e tuiti.

- A napr t nj a a ?
' - O, ja je nis a m razr e z a l a . To mor a da je
,:;:
,
ne t k o - uini o jedn o s t a v n o od bije s a .
Poiro t izva di popi s koji je pre pi s a o iz mal e
r iv bilje ni c e go s p o c i e Hubb ar d .
- Recit e mi - upit a - i sa d a , to mor a biti
''`'' istin a: za koji od ovih slu aj e v a jes t e
a za koji
ni.s t e od g o v o r n i ?
Celia pre g l e d a popi s i od m a h od g o v o r i .
- O napr t nj a i ne zna m ni t a , ni o arulja,
ma , ni o born oj kus e l i ni , ni o soli za
kup a nj e ,
a prst e n je bio jedn o s t a v n o zabi m a . Kad
sa m
sh v a t il a da je sku p o c j e n , vratil a sa m ga .
- Razu x n ij e m .
- Jer ja uisti n u nis a , m . na mj e r a v a l a biti
neI;;; po t e n a . To je sv e bila sa m o . . .
62
- t o ?
U Celijini m oi m a zai sk x n plah opr e z .
- Ne zna m - st v ar n o ne . Ja sa m sa s v i m
sm e t e n a .
Colin odlu n o preki n e raz g o v o r .

- Bit u va m zah v a l a n ako je pre s t a n e t e

pre sl u a v a t i . Mog u va m ob e a t i da s e ov e
st v ari ne e vi e pon o v i t i . Od sa d a nad alj e
za nju sa m be s p ri ~ i v n o od g o v o r a n ja.
- O, Colin e , tak o si dob ar pre m a m e n i !
- Volio bih da mi mn o g o pri a o s e bi ,
Celia. O sv o m najranij e m dje ti nj s t v u u
rodit e lj s k oj kui, na primj er . Jesu li s e tvoj
ot a c a ivoja majk a sla g a l i .
- O, ne , to je bilo str a n o - kod ku e . . . Jasn o . I . . .
Gos p o a , ga Hubb ar d preki n e . Gov oril a je
odlu ni m gla s o m .
- A sa d bi to g a bilo do s t a , za ob oj e . Dra g o
mi je, Celia, t o st e do li i sv e prizn ali . Vi
st e ipak prou zr o k a v a l i mn o g o brig a i
str a h a i tre b a da s e sti d ti e sa m i pre d
so b o m . Ali, ev o t o u va m rei. Ja va m
vjeruj e m da nis t e prolili na mj e r n o tint ~ u
po ~liz a b e t h i n i m papiri m a . Ne vjert , ~ j e m
da bist e vi uinili ne t o sli n o . A sa d a s e
pok u p i t e , i vi a Colin. Za ov o va s ve ~ e
ima m ob oj e sa s v i m do s t a !
Po t o su s e za njim a ~ z a t v o r il a vrat a ,
go s p o a Hubb ar d dub o k o uzd a h n e .
- Dakl e - re e - t o vi mi slit e o bo m e ?
U oi m a Herc ul e a Poiro t a ne t o
za s vj e t l u c a . I on re e :
63
- Misli m - da sm o pris u s t v o v a l i jedn o m

ljuba v n o m prizor u - mo d e r n o g stila .

!ji Gos p o a Hubb ar d prijek or n o uzd a h n e .
: - Autr e s te m p s , autr e s mo e u r s , l
pro mr m lj a
Poiro t . - U moji m rnladi m dani m a mla di
je
dje v oj ci po s u d i v a ; o knjig e o te o z o f i c a , ili
je s :
no m e ras pr a v l a o o Mae t e r l m c k o v o l
Pla v o l .
, ptic d c c . Sv e je bilo pun o osj e aj a i
uzvi e n i h ;
jj~` 1
a:; ,4 ide al a . Dan a s mo m k a i dje v ojk u
zbliuju sa m o e
-;
ne sr e d e n iv o t i kom pl e k s i .
- Sv e sa m e glu p o s t i - re e go s p o a Hubbard. :
q;,;' , Poiro t s e ne slo i .
,; ?! - Ne, nis u sv e to sa m o glu p o s t i .
Tem e lj n a
su po e l a prilin o os n o v a n a - ali kad je
ne t k o
';~ ozbilja n mla d istra i v a , kao Colin, on
nap o s lj e t . ku sv u d a vidi sa m o kom pl e k s e i
ne s r e t a n obi- v
telj ski ivo t u rtvi n u do m u .
;; ' - Celijin je ot a c umr o kad je on a imal a

~ ,::
;; ''; e tiri go di n e - nad o v e e go s p o a
Hubb ar d . ;v ~ I on a je zapr a v o prov e l a ve o m a
sr e t n o dje ti nj!' st v o uz dra g u , ali ogr a n . i e n u majku .
- Aha, ali on a je dov o lj n o pa m e t n a da to
ne t
p ~ ka e mla d o m McNa b b u ! Rei e mu
on o t o on ~
''
, eli uti. Mora da je jako zaljublj e n a .
- Vjeruj e t e li vi u sv e te be z v e z a r ij e ,
go s p o j;j din e Poiro t ?
- Ne vjeruj e m da Celia, ima Pe p e lj u g i n
ko mplek s , ni da je krala st v ari , ne znaju i t o
ini.
Misli m da s e on a upu s t il a u krad u
be z vrij e d n i h
triarija sa m o s na mj e r o m da privu e
pa nj u
I Franc . - Drug o vrije m e , dru gi obi aji.
(Nap , pre vJ ~
64
ozb a ljn o g Colina McNa b b a - i ta, joj je
na mj e r a po s v e uspj e l a . Da je os t a l a sa m o
zg o d n a , pov u e n a ; obi n a dje v ojk a , on je
mo d a nika d ne bi ni po gl e d a o . Po mo m

uvj er e nj u - re e Poiro t - ta bi dje v ojk a bila

spr e m n a i na najvra b o l o m n ij e po s t u p k e da
bi os v ojil a sv o g izabr a n i k a .
- Ne bih rekla da on a ima tolik o mo z g a da
sv e to smi sli - od g o v o r i go s p o a Hubb ar d .
Poiro t ne od g o v o r i ni t a . Sa m o s e
na mr t i .
Gos p o a Hubb ar d na s t a v i :
- I tak o je cijel a ~ s t v a r isp al a sa m o obi n a
bud al a t i n a ! Ja s e zai s t a ispri a v a ~ n ,
go s p o d i n e Poiro t , t o sa m va m odu z e l a
vrije m e zbo g ov ak v e tru a v e st v ari . U
sv a k o m slu aj u , sv e je dobr o , t o dobr o
svr ~ i .
- Ne, ne . - Poiro t od m a h n e gla v o m . - Ja ne
misli m da je ve s ovi m sv e svr e n o . Mi
sm o sa m o uklo nili s put a ne t o prilin o
jedn o s t a v n o , t o je bilo na povr i ni sli ~ k e .
Ali jo uvijek dm a st v ari koje nis u
obja nj e n e ; a ja, ja ima m doja m da s e u
sv e m u ov o m krije ne t o ozbiljn o uis ti n u
ozbiljn o .
Lice s e go s p o e Hubb ar d smrk n e .
- Ali, go s p o d i n e Poiro t , vi to mislit e
ozbiljn o?
,po- - To je moj doja m . . . Recit e mi,
ma d a m e , da li bih mo g a o raz g o v a r a t i s
go s p o i c o m Patri
~ m - cija m Lan e . Volio bih po gl e d a t i
ukrad e n i pn s t e n . ini. ' 'a' - Pa nar a v n o ,

go s p o d i n e Poiro t . Sii u i nih po sl a t i je

ov a m ~ o gor e k va m a . Ja bih elj el a o
nju . :~ ` ne e m u pora z g o v a r a t i s Len o m
Bat e s o n o m .
~ ~ ; r Patrici a La,n e usk or o zati m uHe , s
izraz o m ev. ) o e k i v a nj a na licu.
, a,' S Bijs, baja, buf
Stra n o mi je ao t o va s uzn e m i r u ,j e m ,
go s p o i c e Lan e .
- O, ne m o j t e . Nis a m ,im al a nikak v a po sl a .
Gos p o d a mi je Hubb ar d rekl a da elit e
vidj e ti moj prst e n .
Ona ga skin e s prst a i prui mu ga . ;; ~
;, - To je odi s t a prilin o velik dijam a n t , ali
uzor a k je, xuar a v n o , st ar o ~ r w d a n . Bio je
to za ~;'i' runi ki prst e n moj e majk e .
Pro m a t r aj u i prst e n , Poiro t zakli m a
gla v o m . ;; - Jo je uvijek iva , va a majk a?
- Ne. Moji su rodit e lji umrli. " - Tun o je to.
- Da. Oboj e su bili vrlo zg o d n i ljudi, ali ja :
: nek a k o nika d nis a m bila s njim a sa s v i m
blisk a , kao t o je tre b a l o da bud e m .
ovj e k to po slij e ' . po ali . Moja je majk a
elj el a lak o m i s l e n u , pri 'vi;. vla n u k er ,
k er koja bi volj el a haljin e i dru t v o . ""w!
Bila je ve o m a razo a r a n a kad sa m
od a br al a ar t,
,
til,f
~ he ol o g ij u .

- Jesu li va i naz ori odu vij e k tak o ozbiljni?

- Mislim da, jes u , st v ar n o . Kad ovj e k
osj e t i .
da je ivo t krat a k , mor a zai s t a uiniti
ne t o vrije d n o trud a .
Poiro t je za, m i lj e n o po gl e d a .
'' Patrici a je bila, kolik o je na g a a o , jedv a
pre w .
la dva d e s e t u . Osi m bla g o g , paljiv o
nan e s e n o g crv e n il a na usn a m a , nije uop e
bila na m i n k a n a . Njen a mij e siv a ko s a
bila je zo e lj a n a od lica pre m a zatiljku,
sa s v i m jedn o s t a v n o . Njen e pri lin o ljupk e
oi gl e d a l e su ovj e k a ozbiljn o , kroz ,.;:
' na o a l e .
66
,
- Bez ara , bon Die u ,' - re e Poiro t sa m
s e bi su o sj e a j n o . - Pa ond a nje zi n a
haljin a ! Kako sa m o ~i z g l e d a ! Kao da su je
krav e vak al e ! Ma joi,q djel uj e upra v o
tak o !
Ne g o d o v a o je. Sm a t r a o je Patricijin
prist oj a n , ne n a g l a e n ton razg o v o r a
za, m o r n i m za uh o . Ona je int eli g e n t n a i
kult ur n a , ta dje v ojk a go v o ri o je sa m s e bi ali, na o p a k o , on a e iz go di n e u go di n u
po s t aj a t i sv e do s a d n ij a ! U st ar o s t i . . . Nje g o v duh pol e t i u munj e v i t o sje a nj e na
kon t e s u Veru R,o s s a k o f f . Kakva e g z o t i n a

divo t a , ak i u st ar e nj u ! Ove dan a n j e

dje v ojk e ! ...
- Ali to je zat o t o sa m st ar - re e Poiro t
sa m s e bi . -- Nek o m bi s e rnu k a r c u ak i
ov a izva nr e d n a dje v ojk a mo g l a uini ti
pra. v o m Ven e r o m . - Ali on je su m nj a , o o
to m e .
Patrici a je go v o ril a:
- Men e je uisti n u aa pr e p a s t i l o on o t o s e
~ d o g o d i l o Be s s - go s p o i c a John s t o n ,
misli m . Meni s e ini da je ne t k o na mj e r n o
pok u a o upo trij e b i t i tu zel e n u tint u , kak o
bi izgl e d a l o da je to uini o Nig e l . Ali
vjerujt e mi, go s p o d i n e Poiro t , Nig e l nika d
ne bi uini o ne t o sli n o .
- Je li? - Poiro t je po gl e d a s vi e
zani m a nj a . Ona pocr v e nj e i sa s v d m s e
uoz bilji.
- Nig e l a nije lako shv a t i t i - re e on a
ozbiljn o . - Znat e , on je kao dije t e prov e o
ve o m a te a k ivo t u rodit e lj s k o m do m u .
- Mon Die u ,' jo jed a n !
1 Franc . - Dobri bo e ! (Nap . p r e v . ) Z Franc .
- Vjer e mi. (Na p . pr e vJ
a Franc .- Bo e moj. ~ ( N a p . p r e vJ
5' 67
~'' - Opro s t i t e , t o st e .rekli?
- Nit a . Vi st e go v o rili . . .
,

- O Nig e l u . ~O nje g o v u te k o m ivo t u . On

je
~ ' odu vij e k bio sklo n to m e da s e bori
proti v aut o - '
~; ~ t i
~ rit e t a bilo kakv e vrst e . On je vrlo bis t ar
- un s t i,
rmz sjaja n , ali mar a m prizn a ~ i da s e
pon e k a d po;:;..
~ na ~ a vrlo al o s n o . Podr u g ljiv o ~ ~ a t e . A isuvi e
~ , ~ ' - je imni a n a da bi s e mo g a o
obja s n i t i ali obr a ni t i .
ak i kad bi svi u ov oj kui drali da je on
izv e o
onu bud al a t i n u s tint ~ o m , on ne bi
od s t u p i o od
sv o g st a , n o v i t a i rek a o da on to nije
uini o .
'~ ~ N e k a mi sl e tak o , ak o el e . c < A
tak v o je vlad a nj e
i~ ~ ` : ' zai s t a do krajn o s t i ludo .
w; ;:
y' - Mogli bi ga po gr e n o pro s u d i t i ,
si g ur n o .
- Ja misli m da je t o nek a vrst pon o s a . Jer
nje g a uvije k ta.k o po gr e n o pro s u d uj u .
`y - Vi ga ve du g o poz n aj e t e ?

- Ne, sa m o go di n u dan a . , ot prilik e .

Upoz n a ~ a
sm o s e na jedn o m put o v a n j u , u obdl a s k u
Dvor a ~
na Loiri. Bio je ~ o b o l i o od grip e , k ~ oj a ~
s e razvil a
u upal u plu a i ja sa m ga cijel o vrije m e
nje g o v a l a .
';`' ~ On je vrlo osj e t ljiv , a ba s e ni
~ m a l o ne brin e za
'~ vla s t i t o zdra vlj e . I por e d to g a t o je
tak o sa m o st al a n , na nje g a s e , na neki nai n , mor a
pazi ti kao
k.';"! na dije t e . On doi s t a tre b a nek o g a
bko e s e brinu ti
za, nje g a .
a ~", , Poiro t uzd a h n e . Osje ti o je,
odj e d n o m , ds je
.
ve o m a um or a n od ljuba vi . . . Na.jprije je
ovdj e
y., bila Celia, s ~ o i m a puni m ps e e g
ob o a v a n j a . A
'~'' ~ sjad je ovdj e Patric ~ a , koja izgl e d a
kao ozbiljn a
Mad o n a . To je Da,cij el o bila ljuba v , mla di
s e ljudi

mor aju sr e s t i i zdrui ti , ali on, Poiro t , on

je na
: , sr e u sa d ve tak o dal e k o od to g a . On
ust a n e .
68
- Dop u t a t e li mi, ma d e m o i s e l l e , da
zadri m va ~ prst e n ? Sutr a e va m
nei z o s t a v n o biti vra e n .
- Svak a k o , ako elit e - re e Patrici a ,
prilin o izn e n a e n a .
- Vi st e ve o m a ljuba z n i . I moli m va s ,
ma d e m ~ a i s e l l e , uv aj t e s e .
- Da s e uv a m ? e g a da s e uv a m ?
- To bih i ja voli o zna ti ~- - re e Herc ul e
Poiro t . Jo je uvije k bio zabrin u t .
69
e s t o po gl a v lj e
Idui dan go s p o d u je Hubb ar d u sv a k o m
po gl e d u og or i o . Prob u d il a s e bila s
ug o d n i m osj e aj e m ola.k a n j a . Kona n o
s e osl o b o d i l a do s a d n i h na g a d a n j a o
ne d a v n i m do g a a ji m a . Za sv e je bila kriva
on a luck a s t a dje v ojk a , s oni m nje ni m
luck a s t i m mo d e r n i m pon a a n j e m ~ ( z a
koje go s p o a Hubb ar d nije imal a
ra ~ z u , m ij e v a n j a ) . I od
sa d a e zavl a d a t i red.
Si a v i u to m ug o d n o m uvj er e nj u na
doru a k , go s p o a Hubb ar d osj e t i da je
nje n o pon o v n o st e e n o sp a k oj s t v o

ugr o e n o . Stu d e n t i su upra v o to jutro

odlu ili da bud u , sv a ki na sv oj nai n ,
po s e b n o ne u g o d r n a .
Chan dr a La.l, koji je uo za sa b o t a g e s
Eli ~ a b e t h i n i m papiri m a , , po s t a o je
uzb u d e n i mn o g o rj e i v . - Priti s a k ! gal a t n i o je. - Svj e s n i priti s a k na ob oj e n e
ras e . Pot cj e nji v a nj e i pre dr a s u d a , ras n a
pre dr a s u d a . Ovo je ovdj e vjer o d o s t o j a n
pxu mj e r !
- Slu aj t e , go s p o d i n e Chan dr a Lal - re e
go s p o a Hubb ar d o tr o . - Vi nis t e poz v a n i
da
71
go v o ri t e sli n e st v ari . Nitk o ne ~ n a tko je
to
;,;,; ik ~: . ;;
- uini o , ni za t o je to uinj e n o .
- Ali, go s p o d o H~ x b b a r d , ja sa m ma s lil a
da je Celia do l a ~ k va m a i sa m a otv o ril a
kart e re e Jean Tomlin s o n . - Ja sa m
sm a t r a l a da je bo sjajn o s nje n e str a n e .
Svi sa d mor aQ n o biti ve o m a ljuba z n i
pre m a njoj.
- Zar ba mor a biti ~ t a , k o odvr a t ~ n o
pob o n a , Jean? - upit a Valeri e Hobh o u s e
bije s n o .
- Misli m da je vrlo run o t o tak o go v o ri .
- O ~ t v o r il a kart e - huk n e Nig e l , zgr o zi v i
s e . - Kakav sa vr e n o odvr a b a n izraz.

- Ne vidi m za t o . ~O ~ o r d s k a ga grup a
up o t r e b lj a v a , i . . .
- Oh, za im e boj e , ho e m o li sa d ima ti
Oxfor d s k u grup u za doru a k ?
- t o sv e av o zna i , Mami? Je li Celia
dig n u l a sv e on e st v ari , jes t e li ~ t a k o
rekli? Zar zbo g ba g a ne sdl a zi na doru a k ?
- Ja ni t a ne razu m ij e m , moli m va s - re e
A~ki b o m b o .
Nitk o mu ni ~ t a ne razja s n i . Svi su s e
isuvi e bojali rei sv oj e milj e nj e .
- Jadna mal a - upl e t e s e Len Bat e s o n . Je li
bila na su h o m , dli t o?
- Ja ba i nis a m tak o izn e n a 8 e n a , zna
dod a Sally pol ak o . - Uvijek m e je kopk al a
po ~ i . s a o . . .
- Jesi li ti rekla , da je Celia prolila tint u po
moji m bilje k a x n a ? - inilo s e kao da
Eliza b e t h John s t o n ne vjeruj e u to. - To mi
s e ini tak o ne o e k i v a n o i po s v e
ne vj e r oj a t n o .
72
to da je iti yL_ i. ~ i
- Celia nije prolila tint u po tvoji m
rad o vi m a - re e go s p o a Hubb ar d . - I
eli m da svi zaj e d n o pre s t a n e t e o to m e
raz g o v a r a t i . Ja ss a m va m na mj e r a , v a l a
sv e mirn o ispri a t i kas nij e , ali . . .
- Ali Jean je s ~ i n o prislu k i v a . l a pre d
vrati m a - re e V~ al e r i e .

- Nisa x n prisl u k i v a l a . Ja sa m sa m o ila . .

. - Sl ~ u a j , Be s s - rek a o je Nig e l . - Ti vrlo
dobr o zna ~Gk o je proli o tint u . Ja - rek a o
je zlo ~ e s r t i Nig e l - sa sv oj o a n mal o m
zel e n o ~ n boi co m , ja sa m proli o tint u .
- Nije on. On sa m o bak o ka e ! O, Nig e l e ,
kakb mo e biti tak o glup?
- Bio sa m ple m e n i t i titi o te b e , Pat . Tko
je ju er ujutr o po s u d i o moju tint u? Ti.
- Ja ni t a ne razu m ij e m , moli m va s pon o v i Akub o m b o .
- Sa m o si na m jo ti tre bi o - re e mu Sally.
- Da sa m ja na tvo m e mje s t u , ja bdh ~ s e
dral a po str a ni .
Chan dr a Lal sk o i na no g e .
- Vi pit a t e za t o po s t oji Mau Mau? Vi
pita t e za t o Egip a t trai Su e s k i kan al?
- Oh, do vra g a ! - vikn e ,NJig el silo vi t o i
trer a z n e ali o o m o plad a nj . - Najprije
Oxfor d s k a grup a , a sa d a politik a ! Za
vrije m e doru k a ! Ja odl a ~ i m .
On a s t o k o od g u r n e sv oj u sb oli c u i izaQ e
iz so b e .
- Vani pu e hlad a n vje t ar . Uzmi ogr t a !
pohi t a Patric;i a za njim.
?3
"p, ~ , .
- Ko, ko, ko, ko- dak! - zak o k o d a e Valeri e
ne prija t n o . - Ona e dobi ti perj e i usk or o
zal e pr a t i krilim a . .

Djev ojk a , iz Franc u s k e , Gen e v i e v e , iji

en g l e s k i jo uvijek nije bio dor a s t a o ba m e
da bd mo g l a slije di ti brz e upa di c e
Engl e z a , slu a l a je obja nj e nj a koja joj je
a p u t a o na uho Ren ~ . I sa d a priraz n e u
brzor e k oj franc ~ t t i n i , dok joj s e gla s
podi z a o do vrisk a . f``
- Com m e n t don c ? C'es t ce t t e pe ti t e qui
m'a vol ~ mo n co m p a ? Ah, par ex e m p l e !
J'irai a la polx c e . Je ne sup p o r t e r a i pa s
un e par eill e . . .1
Golin McNa b b nek o s e vrije m e trudi o da
ne t o ka. e , ali nje g o v su dub o k ple m e n i t
m e k a n gla s nad vi k a li dru gi , vii, kre t a v i
gla s o v i . Nap u s t i v i sv oj e ple m e n i t o
dra nj e , on odj e d n o m udari a kom po
st ol u , iak o da je sv e pra s n u l o , i prisili sv e
na tiin u . St akl e n k a s mar m e l a d o m klizn u
t' sa st ol a i razbi s e .
- Ho e t e li svi zaj e d n o ve jedn o m
zav e z a t i i slu a t i t o va m go v o ri m ! Nikad
s e u ivo t u nis a m na sl u a o vi e sa vr e n i h
glup o s t i i be z o b z ir n o s t i ! Zar nitk o od va s
ne m a ak ni najo s n o v n ij e g pojm a o
gsi h o l o g iji? Djev ojk u ne m a t e za t o kuditi ,
ka e m va m . Ona je proi vlja v a l a oz biljnu
e m o c d o n a l n u krizu i pre m a njoj s e tre b a
vlad a t i s xnn o g o bla g o n a k l o n o s t i i
paljiv o s t i u proti v n o m , mo g l a bi cijeli
iv o t os t a t i be z sa m o

; 1 Franc . - Kako? Ova mi je mal a ukral a

moj kam e
ni pud e r ? Ah, da ne bi! Ja u otii na
policiju! Ne u dop u s t i t i ov ak v u . . . (Nap .
pre v . )
?4
rie pou z d a n j a . Ja va s op o m i nj e m . Njoj je
sa d a posa ,- tre b n a sa m o najv e a Tno g u a
obzir n o s t .
- Ali, na kra.ju kraj e v a - re e Jean, svij e t le. lim, izvj e t a e n i m gla s o m - iako s e
sa s v i m sla~l a e m s tim da mor a m o biti ljuba z n i mi nis m o
du ni tu vrs b u poja v a opr a t a t i , ild
jes m o ? Kradu, misli m .
- Kraa - prihv a t i Colin. - To nije bila
kraci a . Oh! Sm u ili st e mi s e - svi
zaj e d n o .
- Zani mljiv slu aj , zar ne , Cohn e , on a ,
i,a misli m ? - re e Val e ni e i nac e ri mu s e .
- Ako ovj e k a zani m aj u du e v n i proc e s i ,
da.
- Nara v n o , m e ni on a nit a , nije uz el a - pri~ t' o hva ti Jean - ali, ja misli m . . .
- Ne, te bi on a nii a nije uz el a - prek n n e je
~ ~ i Colin, okr e n u v i s e i po gl e d a v i je
mrk o . - I

kad bi ti sa m o slutil a , t o t o zna i , ne bi

te sv e to
ili tak o zab a v lj al o .
lu - Ja st v ar n o ne vidi m . . .
- Daj, pre s t a n i , Jean - upla t e s e Len Bar
vti te s ~ o n . - Bilo ba do s t a b ~ o c k a n j a i
pe c k a nj a . Ja
~i- ve kas ni m , e. ti ist o tak o .
x. Oboj e iziau . - Rzcit e Celiji da s e po uri v- dob a c i on prek o ram e n a .
- Ja bih moTa o uloi ti form al n u ~ a l b u upa d n e Chan dr a Lal. - Ne s t a l a je moj a
born a
kis e l ,i n a , koja mi je ne o p h o d n o potr e b n a
za oi,
_ ve o m a upalj e n e ~ o d u e nj a .
- I vi e t e tak o e r zak a s n i t i , go s p o d i n e
' Chan dr a Lal - xe e na to go s p o a
Hubb ar d
odlu n o .
- Moj prof e s o r je e s t o ne t o a n - prihv a t i
Chan dr a Lal pok u nj e n o , ali s e ipak upu ti
pre m a
75
i'G vrati m a . - Osi m t o g a , on je radra ljiv i
ne . razb or d ~ t kad mu ja po s fir a vlj a m
mn o g o b r o j n a pit a nj a istr a i v a k e prirod e .
. .
t - Mais il faut q'ell e m e le ren d , co m p a l
re e Gen e v i e v e .

- Mora go v o ri ti en g l e s k i , Gen e v i e v e - ne
j: e nika d nau i ti en g l e s i k i , ako uvijek
kad s ~ i uzb u d e n a prel a zi na fran c u s k i . A
osi m bo g a , ima la si ov o g tje d n a , u
ne dj e lju , ve e r u , i jo mi je nisi plati 1 a .
- Ali, sa d ne m a m kod s e b e nov a r xi k . Ve'"
er a s - Vien s , Ren ~ , nou s s er o n s en
ret ar d . q - Molim va s - re e Akibo m b o ,
ogl e d a v a j u i
s e o ~ k o s e b e , mol e i v o . - Ja nii a ne
razu m ij e m . ' - Hajd e , ide , m o , Akibo m b o od g o v o r i mu F
:' ' Sa.lly - ja u va m sv e ispri a t i na put u
pre m a Instit u t u .
Ona umiruju e klim n e gla v o m g ~ o s p o Q i
Hubb ar d i vu e zbu nj e n o g Akibo m b a iz
so b e .
- O, l7o e moj - re e go s p o a Hubb ar d ,
uzd a h n u v i dub o k o . - Za t o sa m z ~ a . b o g a
uop e ;,- prihv a t il a taj po s a o !
;:, Val eri e , koja je os t a l a , po slj e d nj a ,
prijazn o joj " s e na s a n ij e i .
- Ne m oj t e biti zabrin u t i , Mami - re e . Dobr o da je sa d a sv e svr e n o . Svd su bili
tak o u ~ F nakriv o na s a e n i .
- Mora m prizn ~ a t i da sa m bila ve o m a
izn e n a e n a .
. 1 Franc . - Ali on a mi mor a vrati ti moj
pud e r . (Nap . pre v . )

2 Franc . - Hajd e , Ren , zak a s n i t e m o .

(Nap . pre v . )
76
- Zafi.n t o s e pok a z a l o da je to bila Celia?
- Da. Vi nis t e ?
Val eri e re e prilin o od s u t n i m gla s o m :
- To je zapr a v o bilo prild n o oit o . Mogl a
sa m misliti.
- Jest e li st al n o tak o mi slili?
- Pa, dvije tri ~ s t v a r i su m e zbu njiv al e . U
sv a k o m slu aj u , on a je kod Colina po s t i g l a
on o t o je elj el a .
- Da. Ne m ~ g u si po m o a , ali osj e a m da
tm ne t o nije u red u .
- Muk a x a c s e ne mo e os v oj tii
rev ol v e r o m - na s m ij e s e Val eri e . - Ali
triznk o m kle p t o m a n ij e trik uspij e v a , zar
ne? Ne m oj t e biti zabrin u t i , Mami. I, za im e
boj e , nek a Celia vrat n Gen e v i e v i nje zi n
pud e r , ina e rlikad ne e m o im ~ a t i mira za
vrije m e obr o k a .
Gos p o a Hubb ar d re e s uzd a h o m :
- Nig e l je zdro bi o tanjuri , a razbil a s e i
st e a k l e n k a s mar m e l a d o m .
- Pakl e n o jutro , zar ne - re e Val eri e . Ona
azid e . Gos p o a Hubb ar d zo u r~j e n gla s iz
hod ni k a , kak o ve s e l o ka; e :
- Dobr o jutro, Celia. Zrak je ist . Sv e s e
zna i sv e e biti zab or a v lj e n o - po nal o g u

pob o n e Jean. t o s e ti e Colina , on je u

~ t v o j u obra n u urli ~ k a . o ~ o lav.
Celia u e u bla g o v a o n i c u . Oi su joj bile
crv e n e od pla a .
- O, go s p o d o Hubb ar d !
- Mno g o kas ni , Celia. Kava je hlad n a , a ni
od jela nije os t a l o go t o v o ni t a .
- Nis a m htjel a sr e s t a os t a l e .
97
Slutil e , sa m . Ali mor a t e ih sr e s t i , prije
ili kas nij e .
- O, da,, zna m . Ali, md slil a sa m - od ov e
ve e r i - b2t e mi lak e . I, nara v n o , ne
elix n
vi e os t a t i ovdj e . Pri kraju u tje d n a otii.
Gos p o d a s e Hubb ar d na mr t i .
- Ja misli m da to uop e nije potr e b n o . Treba da o e k uj e mal e ne u g o d n o s t i - to je
sa s v i m
jasn o - ali svi su `ov dj e u cjelini
uz e v ~ i . d o b r o na mj e r ni mla di ljudi. Nara v n o da e
m~rati
" ;, nad o k n a d i t i sv e t o je mo g u e . ,
",;- Celia je ozbiljn o preki n e .
' - - O da. Ovdj e je moja ek o v n a knjiic a .
Izm e u os t a l o g a , htj el a sa m va m rei i t o .
- Ona

ob ori po gl e d . Dral a je u ruci ek o v n u

knjiic u
;'; ~ i om o t n i c u . - Htjel a sa m va m ne t o
napi s a t i , u
slu aj u da va s ne na e m ovdj e kad
sa g e m , da
va m ka e m kolik o mi je a o , a
na mj e r a v a l a sa m
unu tr a st a vi ti i ek , da bis t e mo g li
ljudi m a na` "~ dok n a d i t i t e t u - ali mi je naliv p e r o
pre s u i l o .
`!, - - Mora m o napr a vi t i popi s .
- Napr a vil a sa m ga - kolik o sa m mo g l a .
Ali ne zna m , da 1i da pok u a m kupiti
nov e st v ari ,
~ , ili da im sa m o os t a v i m nov a c .
w ~ ` - Razmi sli t u o to m e . Tek o je to
rei ov ako napr e a c .
- Oh, ali dop u s t i t e mi da va m ek pre d a m
~; t:'i sa d a . Tako u s e osj e a t i mn o g o
bolj e .
'~ v , Ve je htj el a ne p o p u s t lji v o rei:
St v a r n o ?
A za t o sm a t r a t e da bis t e s e tak o bolj e
osj e a l i? c c
"' - ali go s p o a Hubb ar d zakljui da e s e
cijel a

af er a , bud u i da st u d e n t i uvijek
osk u d ij e v a j u u
go t o v u nov c u , na ov aj nai n mn o g o
lak e sr e di t i .
78
To e uje d n o smiriti i GenPVi e v e , koja bi
ina ~ e mo g l a izazv a t i ne pr ulik e s
go s p o d o m Nio ol e t i s . (Bit e ion ak o
dov o lj n o ne prilik a i be z to g a . )
- Dabr o - re e . Ona prel e t i po ~ g l e d a m
spi s a : k st v ari . - Tek o je ov a k o napr e a c
rei kolik o . . .
Celia od g o v o r i ozbiljn o: - Dajt e da va m
dsp u n i m ek na, on olik o kolik o sm a t r a t e
da bi ot prilik e bilo ~ d o s t a i kad bud e t e od
ljudi sa z n a l i to a n izn o s , uz e t u os t a t a k
natr a g , ili u va m dati jo vi e .
- Vrlo dobr o . - Gos p o a Hubb ar d za pak u s
nav e d e sv a t u koja bi po nje n o m uvjer e nj u
mor al a bitn sa s v i m do s t a t n a i Celia je
od m a h prihv a t i . i ot v ori ek o v n u knjiic u .
- Ba m e gnja vi ov o moj e per o . - Uputi s e
pre m a polic a m a gdj e su s e nal a zil e
koje k a k v e sit ni c e , vla s n i t v o poj e di n a h
st e z d e n a t a . - ini s e da ovdj e ne m a
nikak v e dru g e tint e osi m av e str a n e
Nig e l o v e , zel e n e . Ali pa sl u i t u s e ov o m .
Nig e l s e ne e ljutiti. Ne smij e m zab or a v i t i
uz e t i nov u boi c u Qiunk- tint e u gra d u .

Ona nap u n i per o i vrati s e , te ispu ni ek .

Pruiv i ga go s p o d Hubb ar d , zirn e na
sa t . - Zaka s n i t u. Bit e bolj e da s e ne
zadr a v a m na doru k u .
- Bilo bi bolj e da ne t o poj e d e t e , Celia pa
mak ar i ko m a d i kruh a s ma s l a c e m - nije
dobr o izii s praz ni m el u c e m . Da, t o je?
U so b u je nai m e u a o Gero ni m o , slu g a ,
Talujan , i po e o zna , aj n o g e s t i k u lir a t i
ruka m a , dok mu s e sm e u r a n o ,
maj m u n o l i k o lic e krivilo u smij e n u
grim a s u .
79
'6' . - Padr o n a , upra v o je do l a . ~ e l i va s
vidj e ti . :i , ~ - I dod a , ~ u z zavr n u g e s t u : Ona sa s v i . m luda . - Doi 6u.
Gas p o d a , Hubb ar d izi e iz so b e , a Celia
po n e uur b a n o rez a t i ~ k o m a d kruh a , .
Gos p o a ndc ol e t i s us h o d a l a s e uzd u i po
' prijek o po sv oj oj so bi , do ar a v a j u i
sa vr e n o i;'', vjern . o tigr a u zo ol o k o m
vrtu ne p o s r e d n o prije vre m e n a za jelo.
lu:, - t o ja t o ovdj e uje m ? - plan e on a .
Vi alj e t e po policiju? A da m e ni o to m e ne
ka e t e ni rijei? ~ b o vi mi slit e , iko st e vi?
Bo e moj, pa t o ov a e n a md sli , tk ~ o je
on a?
;, - Ja nis a m po sl a l a po policiju. _ - La;e t e .
"!' - Slu aj t e , go s p o d o Nicol e t i s , sa mn o m
s e ne mo e ov a k o raz g o v a r a t i .

- O, ne . Nara v n o da ne ! Ja sa m kriva , a ne
vi. Uvijek ja. Sv e t o vi uinit e , to je
sa vr e n o . Policija u mo m ugl e d n o m
ho s t e l u !
- To ne bi bilo prva put - od g o v o r i joj
go s p o a Hubb ar d , prisj e t i v i s e nek o lik o
ne u g o d n i h incid e n a t a . - Bio je tu on aj
st u d e n t iz Za
:''.; pad n e Indije , koje g a su traili zbo g
to g a t o je ivio od ne m o r a l n e zara d e , pa
ond a on aj ozl o g l a e n d mla di ljevi ar s k i
agi t a t o r , koji s e uvuk a o
av ov a m o pod lani m im e n o m , pa
ond a . . .
, - A, tak o ! Znai to mi nabija t e na no s ? Je
li moj a krivnja t o ljudi dol a z e ov a m o i
lau mi ~i , . i krivo t v o r e dak u m e n t e i t o ih
trai polic dj a da
joj po m o g n u u slu aj e v i m a um or s t v a ? I vi
mi jo pre d b a c u j e t e zbo g sv e g a t o sa m
pre tr pj e l a !
80
~i . a.
- Ja va m nit a ne pre d b a c u j e m . Sa m o nar
pa mi nj e m da zapr a v o ne bi bi1 o nit a
nov o kad bi ov a m o do l a polic ~ j a usu d uj e m s e rei da je to neiz bj e n o , uz
ov ak o mje o v i t sa s t a v st u d e n a t a . Ali,
inj e ni c a , je, da nitk o nije p o z v a o
policiju a . Do g o d i l o s e sa m o to d ~ a , je

sin o ovdj e , kao moj go s t , ve e r ir o jed a n

ve o m a ugl e d a n priva t n i de t e k t i v . I odr a , o
je st u d e n t i m a ve o m a zani ~ r n ljiv o
izla g a nj e o krimin ol o g iji.
- Kao da je na i m st u d e n t i m a uop e bilo
potr e b n o go v o ri ti o krimin ol o g ~ , j i ! Oni o
to m e znaju ve sa s v i m do s t a . Dos t a da
krad u , da uni t a v a j u i sa b o t ir aj u lolik o ih
je volja! A s tim u ve zi nije uinj e n o nit a ba ni t a !
- Ne t o sa m u to m po gl e d u u a nil a .
- Da, ispri ali st e iom sv o m prijat e lj u sv e o
na ~ i m najinti m n iji m slu aj e v i m a . To je
sa m o ne o p r o s t i v a zlou p o t r e b a mo g
povj e r e r ~ j a .
- Ni go v o r a . Ja sa m od g o v o r n a za odvija nj e
iv o t a u ov aj kui. Dra g ~ o mi je ;t o va m
mo g u rei da je slu aj sa d a rije e n . Jedn a
je ~ o d st u d e n t i c a prizn al a da je on a
od g o v o r n a za ve i dio tih slu aj e v a .
- Prljav a u g a v a ma k a ! - sikn e go s p o a
nic ol e t i . s . - Izbaci t e je na ulicu !
- Ona je pripra v n a otii po sv oj oj vla s t i t oj
elji, a svu je t e t u u aijel a s t i
nad o k n a d i l a .
- Kakva m e ni koris t od to g a ? Moj e
pre di v n i st u d e n i s k i do m od s a d a biti
ozl o g l a e n . Nitk o vi e ne e htj e ti doi
ov a m o . - Gos p o c ~ a Nicol e t i s sje d n e na

sof u i braz n e u pla . - Nitk o ne misli na to

kak ~ o s e ja osj e a m - jec al a je.
6 8lja, bnja, buf 81
I',' ~ - To je ,od vT a t n o , kak o s e ovdj e
pre m a m e ni
po s t u p a . Ze, b o r a , v lj e n a ! 4d b a ~ e n a ! Da
ja sutr a
a;k a umr e m , ko g a bi to po g ~ o d i l o ?
Mudro os t a v i v i to pit a nj e be , z od g o v o r a ,
gosp o d a Hubb ar d izici e iz so b e .
- Sv e m o g u i bo e , daj ma strpljiv o s t i l re e go s p o a Hubb ar d sa m oj s e b i i si e u
kuhin ju na razg o v o r s Mari j om .
Marija je bila mrz o v o lj n a i ne pri s t u p a n a .
U
a' zrak u je leb dj e l a neiz g o v o r e n a rije
p oli cija < c .
;;' - Ja u bit 3 . opt u e n a . Ja i Gero ni m ~ o i~
;; lov e r o . l Kakvu prav d u mo e ovj e k
o e k i v a t i u
;w str a n oj ze m lji? Ne, ne u kuh a t i rizot o ,
kao t o
~
~' ~ st e vi pre p o r u ili - alju mi po gr e n u
vrst u
rie . Napr a vi t u umj e s t o iog a p a g e t e . t
i'~ - p a g e t e sm o i,m ali sin o .

- Nije va n o . Mi u sv oj oj ze m lji jed e m o

p a g e t e sv a ki dan - sv a ki bo g o v e t n i dan .
Pa t a
;,':: je uvije k dobr a .
- Zna m , ali vi st e sa d a u Engl e s k o j .
- Dobr o , dal e , napr a v i t u pirjan o m e s o .
~ Engl e s k u prolic u . Vam a s e ne e
svidj e t i , ali ja
u je napr a v a t i - blije d u , blije d u - s
luko m ,
;, kuh a ni m u mn o g o vod e , umj e s t o
pr e n i m na ulju
' - i blije di m m e s o m , na rasj e e n i m
ko s t i m a .
-. Marija je go v o ril a tak o prije t e i m
ton o m , da
i'' s e go s p o d i Hubb ar d inilo da ~ s l u a
izvj e t a j o
:: um or s t v u .
- Ta kuh ajt e t o va m dra g o ! - re e on a lju;~ . tat o i izi( ~ e iz kuhinj e .
1 Tal. - Jadnik. (Na p . pre vJ
82
U os a x n sa ti , te ist e ve e ~ r i , go s p o d a , je
Hubm bard pon o v n o vlad a l a so b o m . Ost a v ll a
je u soba m a sviju st u d e n a t a bilje k e , mol e i ih
da je

~ o - grije ve e r e po sj e t e , i kak o su s e
poj e d i ni od
poz v a n i h javljali, tak ~ o .im je
obja nj a v a l a da ju
- je Cela a za m ~ o l i l a da s e probl e m i sr e d e .
Svi su u
u- to m po gl e d u , zakljuil a je, bili ve o m a
ljuba z n i .
ak je i Gen e v d e v e , sm e k a n a
velik o d u n o m proU cje n o m vrije d n o s t i nje n a pud e r a , ve s e l o
izjavil a
~ . da, e sv e biti sa n s ranc u n e l i kao
upu e n a os o b a
il dod a Z a : HPozn a t o je da s e tak v e
nerv n e kriz e dou ga 6 aj u . Ona je bo g a t a , ~ t a . Celia, on a
ne m a potr e be za kra o a n . Ne, bila je to oluja u
nje n oj gla vi .
tu ~ ~ McNa b b ima u to m po gl e d u prav o .
Kad je go s p o a Hubb ar d na znak zvo n a
za
ve e r u sil a , Len Bat e s o n pov e d e je u
str a n u .
- Ja u priek a t i Celi,ju v ~ a , n i u pre d s a b lj u
re e - i uv e s t 6u je unu tr a . Tako da vidi
da je
sv e u red u .

- To je ve o m a lijep o od va s , Len e .
- Ost a v i t e , Mam d .
U odr e Q e n o vri,j e m e , upra v o kad je
po sl u e n a
~ a juha , zo ul o s e kak o u pre d v o rj u tut nji
Leno v
gla s : u - Ui, Celia. Svi su dru g o v i ovdj e .
Nig e l , nad n e s e n nad sv oj tanjur juh e ,
za,j e d ljivo nap o m e n e :
o - Za dan a s je izvr t o sv oj e dabr o djel o ! ali je ina e pazi o na sv oj jezi.k i ma h n u o
Celiji
n ruko m u znak poz dr a v a kad je ul a ,
ob a vij e n a
f Len o v o m du g a k o m ruko m oko ram e n a .
1 Franc . - Bez ljutnj e; be z za ~j e r e . (Na p .
pre vJ
83
! x Nas t u p il a je op a prov al a ve s e l o g
raz g o v o r a o najraz n o v r s n iji m te m a m a i
Celiji su sa d jedni , sa d a dru gi , upa d , a l i u
raz g o v o r .
A1d ta je ma nif e s t a c ij a dobr o n a m j e r n o s t i
ne m i n o v n o za mrl a u neiz vj e s n o j tii ni . I
tad a je Akibo m b o okr e n u o sv oj e ozar e n o
lic e pre m a Celiji i na g n u v i s e prek o st ol a
rek a o :

- Sad a su m e n i te m e lj v t o obja s n ili sv e

on o t o rds a m shv a a o . Ti ve o z n a bis tr a
za kra 8 u . "r Dug o nitk; o ne zna o . Vrlo
bis tr a .
`; ~ U t o m s e tre n u t k u Sally Finc h ,
pro sik t a v i : - oAika b o m b o , ubd ~ t e t e
m e ! c < - tak o ozbiljn o za. grc n ul a , da je
mor al a izle tj a t i u pre d v o rj e da
~ ~ ; ' dod e k s e b i . I ~ t a d a onij e sa s v i m
prirod m o priraz n e , u smij e h .
Colin MeNa b b u a o je kas nij e . Izgl e d a o je
re zervir a n i jo ne dr u e lj u bi viji ne g o
obi n o . Po t o ' je poj e o sv oj obr o k i prije
ne g o t o su i os t a li
pov e e r a l i , ust a n e 2 re e , mu m lj aju i
zbu n ,j e n o : ,"
'' - Mora m izii na neki sa s t a n a k . Prije
to g a hti o bih va m ne t o rei.. Celia i ja nad a m o s e da e m o s e uz e t i idu e go di n e ,
kad ja zavr i m ' sv oj st u dij.
Ka;o utj el o v lj e nj e stidljiv a jadnik a , prim a o
je e s t i . t k e i podr u g ljiv e zvid u k e sv ojih
dru g o v a i kon a n o pabj e g a o , izgl e d aj u i
str a h o v i t o s ~ m e t e n . Celia je, napr o t i v ,
bila rum e n a i st al o ~ e n a .
'a ~ - Jo je jeda n dob ar avj e k be s t r a g a
izg u b u , ljen - uzd a h n e Len Bat e ~ s o n .
- Tako mi je dra g o , Celia - re e Patrici a . Nad a m s e da e biti ve o m a sr e t n a .

- Sad a je sv e na sv o m mje s t u - nap o m e n e

Nig e l . - Sutr a e m ~ o don aj e t i ne t o
chia n t ij a i
84
ra ai,
ieje ;e
ispiti u ivoj e zdra vlj e . Za t o na a , dra g a
Jean dje 1 ! uj e tak o ozbiljn o? Zax ti ne
od o b r a v a e ni d b u , Jean?
- Nara v n o da ne od o b r a v a m , Nig e l e .
- Ja sa m odu vij e k s ~ m a t r a o da je to
mn o g o bolj e ne g o slo b o d n a ljuba v , ti nis a?
Bolje je za dje c u . Mno g o bolj e za njiho v e
pa s o e .
- Ali majk a ne smij e bitu isuvi e mla d a
priklo pi Gen e v i e v e . - Tako s e go v o ri na
te aj e v i m a fiziol o g ij e .
- Zais t a , dra g a - nxzvr a t i Nig e l - ne
na mj e r a v a vadjd a rei da Ce7 a a jo
uvijek nije pun o lj e t n a , ili ne t o sli n o , je
li? Ona je clob o d n a , , bi3 e l a , i ima
dva d e s e t i jedn u go di n u .
- Ovo je - upl e t e s e Chan dr a Lal - ve o m a
uvr e dljiv a primj e d b a .
- Ne, ne , go s p o d i n e Chan dr a Lal - re e
Pa, tri ci ~ a , - to je sa m o - vrst a idio m a . To
ne zna i ni t a .
- Ja ne razu m ij e m - upa d n e Akibo m b o . Ako
to ne zna i ni ~ t a , za t o s e ond a go v o ri?

Eliza b e t h John s t o n izn e n a d a re e ,

podi g a v i mal o gla s :
- Kadik a d s e ka e ne t o , t o zvu i kao da
ne zna i na ~ t a , ali to mo e zna i ti ve o m a
mn o g o . Ne, ne mi sli m pr,i to m e na va u
am e ri k u uzr e i c u . Gov ori m ~ o ne e m u
dru g ^ o m . - Ona prije ci e po gl e d o m oko
st ol a . - Gov ori m o on o m e t o s e do g o d i l o
ju er .
Val eri e od g o v o r i o tr o: - O e m u s e radi,
Be s s ?
- O, moli m va s - re e Celia. - Ja mn sZi m ja uis ti n u mi sli m - da e do su tr a sv e biti
85
p, ~ F obja. . nj e n o . Ja to uis ti n u misli m .
Tint a na tvoji m u" papi x a m a i on a
smij e n a zg o d a s napr t nj a o m .
. I e,k o - doti n a os o b a prizn a , kao t o
sa m to '~ uinil a ja, ond a e sv e biti
obja nj e n o .
Ona je go v o ril a ozb o g i ljn o , ozar e n a lica, i
ne kolik o ju je ljudi zna ti e lj n o
pro m a t r a l o . Val eri e s e na tre n u t a k
na s m ij e i re e :
- I mi e m o svi po slij e to g a sr e t n o
ivj e ti . ;i': Tada svi pou s t a j a e i prije d o e
u zaj e d n i k u s o b u . Tam o je do l o do
prav o g mal o g natj e c a r ~ j a , ' tko e Celiji
danij e t i kav u . Ond a ne t k o ukljui ' rad a o ,

nek olik o st u d e n a t a izi e ratli sa s t a n a k a ,

ili
radi u e nj a , i nap o k o n st a n o v n i c i Hickor y
Roati a ~ ,
:i; 24 i 26 od, o e na sp a v a nj e .
Bio je to, razmi lj al a je go s p o a Hubb ar d ,
dok s e sa zad o v o lj s t v o m uvla il a , m eQ u
plahi e , . du g nap o r a n dan .
- Ali, hval a bo g u - re e sa m a s e b i - sa d a je
sv e svr e n o .
86
~m
m. to
ie
;ti. ku ja, ~ i ili da
^ d , te ,
da
Se d m o po gl a v lj e
Gos p o i c a je Lem o n rijetk o kad a
zak a nj ar vala , ako je uop e ikad
zak a s n i l a . Magl a , oluja, ep d d e m i j a grip e ,
pro m e t n i za s t oji - kao da nit a od sv e g a
to g a nije mo g l o utje c a t i na tu izuz e t n u
e n u . Ali, to g a je jutra go s p o ~ i c a Lem o n
sti gl a , be z dah a , pe t minu t a po slij e de s e t ,
umj e s t o da d,oli e to n o ka.d je tukl o
de s e t . Bila, je pim a isprik a i, sa, s v i m
fzuz e t n o , prilin o uzn e m 2 r e n a .

- Stra h o v i t o mi je a o , go s p o d i n e Poiro t
~ s t i n u str a h o v i t o a o . Uprav o sa m dzla zil a
iz st ar na, kad mi je tel e f o n a r a l a s e s t r a .
- Aha, nad a m s e da je zdra v a i dobr o
ras p o l o e n a ?
- Pa, sa d , d ~ bud e m ot v or e n a , nije . Poiro ~ t je po gl e d a zo uQ e n o . - Ona je u
st v ari vrlo uzn e m i r e n a . Jeda n je od nje ni h
st u d e n a t a izvr t o sa m o u b o jstv o .
Poi m t je zurio u nju. Ne t o je tiho mrmlja o
u s e bi .
- Opro s t i t e , nis a m va s razurr ~j e l a , ,
go s p o d i n e Pour o t .
- Kako s e zov e ~ t aj st u d e n t ? - To je
dje v ojk a . Celia Austi n .
87
- Kako?
- Mirsl e de , je uz e l a morfij.
' - Je li to mo g l a biti ne s r e a ?
- O, ne . ini s e da je os t a v i l a pis m o . Poiro t
re e tiho: oTo nis a m o e k i v a o , ne , to
nis a m . . . a ipak je istin a , ne t o sa m
o e k i v a o . n
4n po gl e d a pre m a go s p o i c i Lem o n koja je
. ve bila spr e m n a , s podi g n u t o m olo vk o m
izna d blok a . Uzd a h n e i ob ori gla v u .
~ a - Ne, os t a v i t u jutro nj u po t u va m a .
Otv o ~ rite je, moli m va s , i od g o v o r i t e na
t o mo e t e . I;;;'
i:; A ja, ja u navr a t i t i u Hickor y R,o a d . ~ . ,

Gero n n m o uv e d e Poiro t a i
po t o je u nje ~ n u , pre p o z n a o cije nj e n o g a
go s t a od pni,j e dva dan a , po s t a ~ n e
odj e d n o m bla, g o g l a g o l ji v , a p u i mu
povj e rljiv o i pisk u t a v o .
- A, si g n o r , to st e vi. Ovdj e s e do g o d i l a
ne prilik a - velik a ne prilik a . Mala
si g n o x i n a , on a je mrt v a u sv o m kre v e t u
ov o g jutra. Najp ~ j e je do a o lije nik .
Sa m o klim n u o gla v o m . Sad a do a o
y5! je policijski ins p e k t o , r . On je gor e sa
si g n o r o m i pe , dr o n o m . Za t o bi on a
h ~ tj e l a ubiti s e b e , ta pov e r i n a ? 1 Kad je
pro l e ve ari sv e bilo tak o
i. ve 6 e l o i kad je skl o plj e n o zaru i v a , ~ n j e ?
- Zarui v a nj e ?
- Si, si. S go ~ s p o d i n o m Colina m poz n aj e t e ga - on aj vis o ki , crni, uvije k pu i
lulu.
- Zna m .
Gero ni m o ot v ori vrat a zaj e d n i k e so b e i
uv e de Poiro t a unu tr a , pod v o s t r u u ,j u d
sv oj e zavj e . reni ~ k o pon a a n j e .
1 Tal. - Jadnic a . (Nap . pre v . ) 88
to ~ . < c je ad
- Vi os t a t i ovdj e , da? Odm a h , im policija
bud e atii, ja u rei sig n o r a da st e vi
ovdj e . To je dobr o , da?
Poiro t od g o v o r i da je to u red u i
Gero n a m o iziQ e . Ost a v i na s a m o , Poiro t ,

koji nije ima o skru p ul a u po gl e d u

obzir n o s t i , ob a vi na brzu ruku, kolik o go d
je br e mo g a o , opi pre g l e d u so b d , s
po s e ~ b n o m pa nj o m pre m a sv e m u t o je
pripa d a l o st u d e n t i m a . Nje g o v je uspj e h
bi ~ o osr e d nji . Vei n u sv ojih po t r e p t i n a i
as o b n i h spi s a st u d e n t i dr e u sv oji m
sp a v a o n i c a m a .
U najg or nj e m kat u , ga s p o d a je Hubb ar d
sje dil a na s u p r o t .in. s p e k t o r u Sh ar p e u , koji
joj je 1 ~ h i m gla s ~ o m , puni m isprik e ,
po s t a v lj a o pit a nj a . Bio je to krup a n ovj e k
prijain e vanj t i n e i varljivo bla. g o g
pon a a n j a .
- Sv e je to vrlo mu n o 3 al o s n o za va s ,
zna m - re e on umiruju i je. - Ali, vidit e ,
kao ~ t o va m je dr Cole s ve rek a o , ovdj e
s e mor a prov e s t i istra g a i mi jedn o s t a v n o
mor a m o dobi ti prav u sliku sv e g ~ a , da
~ t a k o k.a. e m . I?akl e , ta je dje v ojk a u
po slj e d nj e vrije m e bila oal o e n a i
ne ~ s r e t n a , rek o s t e ?
: -- Da.
- Ljuba v n e ne prilik e ?
- Ne ba to. - Gos p o a je Hubb ar d
o'klaj e v a l a .
- Bit e bolj e , zna t e , ako ~ m i ka e t e sv e
re e ins p e k t o r Sh ar p e uvj erljiv o . - Ka.o
t o sa m ve rek a o , mi morirn o dabi ti
prav u sliku sv e g a . Je li po s t o j e , o razl o g , ili

je m ~ o d a on a vjer o v a l a da po s t o j f , da
sa m a s e b i odu z m e iva t ? Po s t oji li 'akak v a
mo g u n o s t da je bila trudrr a?
89
- Nije uop e u pita nj u ni t a , sli n o . Ja sa m ,
ins p e k t o r e Sh ar p e , ~ o k lij e v a l a
jadn o s t a v n o zat o t o je to ddj e t e uradil o
nek e vrlo bud al a s t e st v arl i nad al a ~ s a m
s e da ne e biti potr e b n o da s e to izno s i na
vidj el o .
Insp e k t o r Sh ar p e s e nak a: lj a .
- Mi sm o prali n o diskr e t n i , a sud a c
istrir ,, it e lj je ovj e k velik o g isku s t v a . Ali
mi mor a m o xna ti sv e .
- Da, nar a v n o , bila sa m prigl u p a . Istin a je,
da su prije nek o g vre m e n a , p ~j e ~ t ri
mje s e c a ili ne t o vi e , po e l e ne s t a j a t i sdt n e st v ari , misli m - ba ni t a va n o .
- Triarije , mislit e , ukra 5i , najlo n s k e
ara p e " i koje t a dru g o . Nov a c tak oQ e r ?
- Nov a c nije , kolik o ja zna m .
- Tako. A za to je bila, kriva ta dje v ojk a ? Jest .
- Uhv ar tili st e je na djelu?
- 2a pr a v o ne . Prek s i n o je jeda n - avaj
jed a n od mojih prijat e lj a do a o na ve e r u .
Gos p o d i n Herc ul e Poiro t - ne zna m je li
va m to im e poz n a t o .

Insp e k t o r Sh ar p e podi g n e po gl e d sa sv oj e
bilje ni c e . Nje g o v e su s e oi iro m
rask ol a il e . On
je slu aj n o zna o za to im e .
- Gos p o d i n Herc ul e Poiro t ? - upit a . ''
Zais t a ? Dakl e , to je ve o m a za ~ n i m lji v o .
; - Odra o na m je mal o izla g a nj e po slij e
ve' er e i tak o je do a o na red i raz g o v o r o
tim krir, Qam a . On m e je sa vj e t o v a o , pre d
svi m a njim a ,
da poz o v e ~ n policiju.
- On, on va s je to sa vj e t o v a o ?
90
n, Go ,ri
- Po slij e fia g a , Celia je do l a , u moju so b u
i sv e prizn al a . Bila. je ve o m a ras t u e n a .
- Je ld bilo rijei o go nj e nj u?
- Ne. Ona je bila spr e m n a pod m ir tii
gu bi t k e i svi su zbo g to g a bili ve o m a
ljuba z n i pre m a njoj. - Je li imal a nov a n i h
ne prilik a?
- Nije. Imal a je pru s t oj n o pla e n o
na mj e t e n j e kao ljek ar ni c a u Bolnici sv e t e
Ka,t ari n e , a ,im al a je i ne t o ut e e n a
nov c a , misli m . U t o m je po gl e d u st aj al a
mn o g o bolj e od ve i n e na i h st v d e n a t a , .
- Dakl e , nije bila prisilje n a da kra e - eli,
krala je - re e ins p e k t o r , bilje e i .
- Pre t p o s t a v l j a m da s e radi o kle p t o m a n iji
- zakljui go s p o a Hubb ar d .

- Tako s e to abi n o ozn a a v a . Ali ja

jedn o s t , a v n o misli m da je on a bila jedn a
od onih koji nis u prim or a n i da uzi 2 n aj u
tud e st v ari , a dpak ih uzi m aj u .
- Ne zna m , nist e li mal o ne pr a v e d n i pre m a
njoj. Znat e , bio je u pit a nj u jed a n mla di .
- I, on ju je izgr d;i o?
- O ne . Sa s v i m su pr o t n o . Govari o je
uvj erljdv o u nje n u obr a n u , t o v i e , sin o
po slij e ve e r e obja vi o je njibo v e za.ruk e .
Obrv e ins p e k t o r a Sh e , r p e a podi . g o e s e
zo uQ e n o pre m a el u .
- I nat o jE on a o ~ t i l a u kre v e t i uz el a
mort'ij? To je prilin o ud n o , zar ne?
- Da, ud n o je. Ja to jedn o s t a v n o ne mo g u
shv ar ti t i .
Lioe go s p o e Hubb ar d bilo je nab o r a n o od
abu nj e n , o s t i i tu g e .
91
- A inj erLic e sv ipa:k prilin o jarazn e .
Shar p e klim n e gla v o m pre m a mal o m
zgu w a x i o m kom a d i u papir a tr o je le a o
na st oli u 3z m e d u njih.
Dra g a go s p o d o Hubb ar d (pis al o je na
nje, z n u ) , m e ni je uis ti n u ao i ov o je
najb olj e t o mo g u uiniti.
a - Pds m o nije pot pi s m o , ali vi ne
su m nj a t e 't,
'e da je to nje n ruko pi s ?
i~ - Ne su m nj a m .

Gos p o d a je Hubb ar d go v o ril a prilin o ne; ~

si g ur n o i mr ~ t i l a s e gl e d aj u i zgu v a n
ko m a d i 4;', papir a . Za t o je tak o sn a n o
osj e a l a da je s tim
u ve zi ne t o na o p a k o . . ?
r;; - Po s t oji na, nje m u jas a n oti s a k prst a
koji , je ne s u m n j d v o nje zi n - re e
ins p e k t o r Sh aT ^ p e . - Morfij s e nal a zi o u
mal oj boi ci s nalje p n i o o m
Bolnic e sv e t e Kaiarin e , a vi st e mi re,kli
d ~ a je on a radila u Sv e t a j Katarini , kao
ijek ar ni c a . Imala je dakl e pris b u p orm ar u s
otr o v a m a i vjer oj a t n o ga je ta m o i uz el a .
Pre t p o s t a v lj a m da ga je donij el a kui sa
so b o m ju er , po mi lj aju i na sa m o u b o
jstv o .
- Ja u to zai s t a ne mo g u vjer o v a t i . To mi
s e ini nek a k o na o p a k o . Ona, je pro l e
noi bila tak o s r e t n a .
- Ond a mor a m o pre t p o s t a v i t i da je
reak c aj a na s t u p i l a kad je ohi l a na
sp a v a nj e . Mod a u nje n oj pro l o s t i ima
mn o g o vn e to g a t o va m a nije poz n a t o .
Mad a s e on a bojal a da s e to ne saz n a .
Mislit e da je bila, jako zaljublj e n a u to g
mla dif ~ - usp u t , kak o s e on zov e ?
92
~ m cIu
u, gu
vt e

ieli
- Colin MoNa b b . On je na
po ~ s t t i p l o m s k o m st u diju u Sv e t oj
Katar d ni .
- Lije nik? Hm. I t o u Sv e t oj Katar d ni?
- Celd a je uis ~ t i n u bila jako zalj ~ z b lj e n a u
nje g a , vi e , usu dil a bih s e rei, ne g o on u
nju. On je prilin o e g ~ o c a r x t r i a n mla di .
- Ond a zacij el o u to m e lei obja nj e nj e .
Ona je osj e a l a da naj e nje g a do s t oj n a , ili
mu nije rekl a , sv e t o je tre b a l o da mu
ka e . Bila je prilin o mla d a , zar ne?
- Imal a je dva d e s e t i tri go d ~ i n e .
- U tim su go di n a m a ljudi puni ide al a i
shv a aj u ljuba v ve o m a ozbiljn o . Da, ja s e
bojim da je tal o . t e t a .
On us t a n e . - Bojim s e da s e sa d ~ a ~ n j e
inj e ni o e ne e mo ,i zat ajit ,i , ali uin ti
e m o sv e t o mo e m e da sv e to sv e d e m o
na najm a nj ~ u mo g u u mjer u . Hval a va m ,
go s p o d o Hubb ar d . Dobi o sa m sv e pod a t k e
koji su mi za sa d a potr e b n i . Njezi n a je
majk a umrl a , prije tri go di n e i jedin a
rodbi n a za koju vi znar t e , to je an a
st a ,r uj a te t k a u Yorks hir e u - st u pi t e m o s
njo m u ve z u .
On pok u pi mali zg u v a r ~ papiri s
Celijini m ner v o z n i m ruko pi s o m .
- Ne t o je u ov o m e na o p a k o - re e
izn e n a d a go s p o t t a Hubb ar d .

- Nao p a k o ? U ko m smi sl u ?
- Ne zna m - ali osj e a m da bdh mor al a
zna ti . O, bo e moj!
- Jest e li sa s v i m si g ur ni da je ov o nje zi n
ruka pi s ?
- O, da. Ne radi s e o to m e . - Cos p o d a
Hubb ar d pritira z n e dlan o v e na o n e
kapk e .
93
- Osje a m s e tak c ~ str a h o w i t o glup o m
jutro s - re e apra v d a v a j u i s e .
- Sv e je to za va s bilo ve o m a za m o r n o ,
zna m - re e ins p e k t o r bla g o n a k l o n o . Misln m da va s za s a . d vi e ne e m o mor a t i
uzn e m i ri v a t i , go s p o d o Hubb ar d .
Inap e k t o r Sh ar p e otv o ri vrat a , i od m a h
nal e t i na Gero ni m a , koji s e prip,i o uz vrat a
s njiho v e vanj s k e str a n e .
- Hej - re e nn s p e k t o r Sh ar p e ve s e l o . '
Prusl u k uj e m o na vrati m a , a?
!' - Ne, ne ! - od g o v o r i Gero ni m o s izraz o m
ple m e n i t e indi g n a c ij e . - Ja ne prislu k uj e m
nika d a , nika d a ! Ja sa m o don o s i m poruk u .
- Dakl e tak o . Kakvu poruk u ? ~ r ~ ~ re e
mrz o v o lj n o :
- Sa a n o to, da dolj e nala zi s e jed a n
go s p o d i n , kojal eli vddj e t i sig n o r u
Hubb ar d .
w - U red u . Udi, sink o , i ob a vij e s t i je.

On prod e por e d Gero ni m a , niz hod ni k i

tad a s e , slije d e i Talijan o v primj er , na. g l o
okr e n e i na pn s t i m a s e vrati natr a g .
Mog a o bi t o tak o doz n a t i da li je on o
mal o maj m u n o l n k , o lice go v o ril o ~ s t i n u .
, Sti g a o je na vrije m e da uj e kak o
Gero ni m o ka e :
- Onaj go s p o d i n ~j e on e noi do a ~ o na
ve e r u , g ~ a s p o d i n s brk ma, on je dolj e i
eli va s vidj e ti .
- A? t o? - Glas go s p o d e Hubb ar d zvu a o
je od s u t n o . - O, hval a . , Gero ni m o . Bit u
dou e za ~ minu t u dvije .
94
~ m lin
, na
ion o na ~ e l i ~ a , o lje
- Gos p o d i n s brko vi m a , a? - re e ins p e k t o r
sa m za s e b e , nac e ri v i s e . - Kladi o bih s e
da zna m tko bi to mo g a o biti.
On si e i skr e n e ~ x zaj e d n i k u so b u .
- Dob ar dan , go s p o d i n e Poin o t - re e .
Dug o s e nis m o vidj eli.
Poiro t ust a n e iz kle e e g et a v a pre d
najd o nj o m polic o m por e d kam a n a be z
ikakv e vidljiv e zbu nj e n o s t i .
- Aha - izu s t a . - Pa nar a v n , o - da, ov o je
ins p e k t o r Sh ar p e , zar ne? Ali vi nis t e
slu b e n o u ov ar n okru g u ?

- Pre mj e ~ t e n prije tri go ~ d . i n e . Sje c ~ t e li

s e on o g slu aj a u Cray s Hillu?
- O, da. Bilo je to prije mn o g o mn o g o
vre m e n a . Vi st e jo uvijek pravi mla di ,
ins p e k t o r e . ..
- Gaura s e , gur a s e .
- . . . a ja sa m st ar a c . Na al o s t ! - Poiro t
uzd a n n e .
- Ali jo uvijek akt a v n i , a, go s p o d i n e
Poiro t ? Ativni na odr e e n nai n , reci m o ?
- Kako to misl a t e ?
- Mislim , da bih voli o zna ti z ~ z t o st e
pre t pr o l e ve e r x do li ov a m o da sa
st u d e n t i m a odrit e razg o v o r o
krimin o l o g iji.
Poiro t s e na s m ij e a .
- Po si oji vrlo jedn o s t a v n o obja nj e nj e za
to. Gos p o a Hubb ar d , koja ovdj e radi,
s e s t r a je moj e ve o m a vrije d n e tajnic e ,
go s p o i c e Lem o n . I kad m e je on a
za m o lil a . . .
- Kad va s je za m o lil a da ispit a t e t o s e
ovdj e de g a d a , vi si e do li . Tako je zapr a v o
bilo, zar ne?
95
- Uprav o tak o .
- Ali za t o ? To je on o t o bih ja ht m o zna ti .
t o je va s ov a m o privukl o ?
- Mislit e , t o bi m e n e ovdj e mo g l o
zani m a t i ? - Da, to sa m misli o . Ovdj e s e

radi sa m o 0 luck a s t o m dje t e t u koje tu i

ta m o dig n e koju st v ar i c u . To s e uvije k
do g a a . Prila x w mal e n zal o g a j za va s ,
go s p ~ o d ~ i n e Poiro t , zar ne?
Poiro t od m a h n e gla v o m .
- To nije ba tak o jedn o s t a v n o .
- Za t o ? t o u iam e nije jed m o s t a v n o ?
Poiro t sje d n e na st oli c u . Ne pri mj a t n o
na mr t e n a lica, atr e s a o je pra i n u s
kolje n a sv ojih hla a
" - To bih i ja el a ~ o zna ti - re e
jedn o s t a v n o . .:
Shar p e s e na mr t i .
- Ne razu m ij e m - re e .
- Ne, ni ja ne razu m ~ i j e m . Ukra:d e n e
st v ari . .
:. . - On od m a h n e gla n o m . - One ne ulaz e
ni u ~ ,! kak a v kalup - on e ne m aj u nikak v a
smi sl a . To je
kao da vidi ~ m o tra g oti s a , k a st o p a , koj e
ne potj e u od istih no g u . Po s t oj e , sa s v i m
jasn d , o ~ t i s c i os o b e koju st e vi naz v a li
luck a s t i m dje t e t o m < c - ali po ~ s t o j i i
ne t o vi e od to g a . Do g o d i ;l e su s e i
dru g e st v a ,ri koje ba tre b a l o da s e
ukla, p aj u u kalup Celije Austi n - ali on e s e
ne ukla p aj u . One su be s m i s l e n e , oit o
be s m i s l e n e . Bilo je tak o c i e r i tra g o v a
zlob e . A Celia nije bila zlob n a .
- Bila je kle p t o m a n ?

- Ozbiljn o su m nj a m o to m .
- Znai , jedn o s t a v n o obi n a mal a kradljiv ~
ka?
96
u je u be ali g e up su ri
iv ~
- Ne on a k o kao t o vi mislit e . Ako elit e
uti moj e milj e nj e , sv e t o diza nj e
be z n a a j n d h st v ar i c a , izvr e n o je ~ z a , t o
da s e privu; e pa nj a jedr o g mla d o g
ovj e k a .
- Colina McNa b b a ?
- Da. ~O n a je bila. o a .j ni ki zaljubZj e n a u
Co1i n a McNa b b a . A Co ~li n nju uop e nije
primj e i v a o . Umje s t o da s e prika e kao
zg o d n a , pravl a n a , ,do br o od g oj e n a mla d a
dje v ojk a , on a je po e l a izigr a v a t i
zani m ljiv u mla d u krimin al k u . Rezul t a t je
bio uspj e a n . Golin MoNa b b od m a h s e
zatr e s k a o u nju, kao t o kau , prek o uiju.
- Ond a m ~ o r a da je sa vr e n a bud al a .
- Nipo v t o , on je sa m o rev a n psi h ol o g .
- Oh! - uzd a h n e ins p e k t o r Sh ar p e . - Jedan
od onih ! Sad xa ~ z u m d j e m ! - Na nje g o v u
s e licu ocrt a lag a n pod s m ij e h . - Prilin o
bis tr o s cl,je v oj i n e str a n e .
- I tak o x ~ a o e k i v a n o .
Poiro t pon o v i za m 2 lj e n o : Da, i tak o
ne o ~ kiva n o !

Insp e k t o r Sh ar p e po gl e d a ga uzn e m i r e n o .
- t o zapr a v o mislit e , go s p o d i n e Poiro t ?
- Sa m o to, da s e pit a m - ne pr e s t a n o s e
pita m - nije Id joj ~ t u ideju su g e r ir a o
ne t k o dru g ~ i ?
- S kojim razl o g o m ?
- Od ~ a ~ k l e da ja to zna m ? Altruiz a m ?
Neki skriv e n mo ti v? Kre e m o s e u mrak u .
- Imat e li kakv u ideju o to m e tko bi mo g a o
biti taj koji bi je na g o v o r i o na sv e to?
- Ne, osi m ako - ali, ne . . .
~ s ~ a , baja, b, ~ 97
- Pa ipak - re e Shar p e , ratni lj aju a . Sv e
mi to nije sa s v d m jasn o . Akro je
jedn a s t a v n o pok u a l a izv e s t i te
kle p t a m a n s k e zah v a t e i oni su joj us pj e li ,
za ~ t o je, do vra g a izvr il a sa m o u b o j s t v o ?
- Odg o v o r bi bib u to m e da on a nije
izvr il a t9', sa m o u b o j s t v o .
9,'
Dva s e ovj e k a po gl e d a e . H Pairo t
pro mr m lj a:
- Vi st e pot p u n o si g ur ni u to da s e on a
~ u b il a ? - To je jasn o kao dan , go s p o d i n e
Poiro t . Ne m a razlcr g a da s e misli
dru g a i ~ j e , i . . .
v'v Otv ori: e s e vrat a i uQ e go ~ s p o Q a
Hubb ar d . Lice joj s e nil o ozar e n o ,
dra nj e pobj a d a n o s n o . Njezi n a je brad a
bila agr e s i v n o ist ur e n a .

- Sje til a s ~ a m s e - re e sla v o d o b i t n o . - Do

bro jutro , go s p o d i n e Poiro t . Sje til a sa m
s e , in ~' ` sp e k t o r e Sh ar p e . Sinul o mi je
to sa s v i m izn e n a d a .
Misla m , za t o mi je ne t o u bo m
opr o t a j n o m '' f pis m u izgl e d a l o
na o p a ~ k o . Celia ga sig urr n o nije uop e ni
napi s a l a .
- Za t o ne , go s p o d o Hubb ar d? ;:
- Zat o t o je napi s m o obi ~ & w m , plav o m
tint o m . A Celia je sv oj e per o nap u n il a
zel a n o m tinb o m - ~ a n o m tint o m ta m o go s p o a Hubb ar d klim n e gla v a m pm ~ n a
polici - za vrije m e doru d k a , ju er ujutr o .
Insp e k t o r Sh ar p e , pon e b o dru g ~ a j i
ins p e k t a r Shar p e , vrati s e u 5o b u koju je
po slij e izjav e g ~ a s p o d e Hubb ar d na gl o
na ~ p v s t i o .
- Sa SVi m to n o - re e . - Provj eri o sa m .
Jedin o per o u dje v oj ~ i n a j sa bi , on o t o s e
na
98
lazilo por e d nje n a kre v e t a , ma p u nj e n o je
ze ,l e n o m tint o m . Dakl e ta zel e n a ~ t i n t a . .
.
Cosp o d a Hubb ar d dral a je u rucu
go t ~ o v o praz n u boi c u .
I tad a obja s n i , uvj erljav o i sa e t o , prizor
za st ol o m za vrije m e doru k a .

- Osje a l a sa m pou z d a n o - zavr i on a da je

oa ~ a j kom a d papir a otkin u t od pis m a t o
ga je an a ju; er m e ni napi s a l a - a koje ja
uop e nis a m ni ot v oril a .
- t o je ud nil a s njim? Mo e t e li s e
sje t a , t i ? Gos p o d a , Hubb ar d od m a h n e
gla v o m .
- Ost a vil a sa m je ovdj e sa m u i oti l a na
sv oj e do m a i n s k e po sl o v e . Mislim da ga je
zac aj e l o os t a v i l a ne g dj e ovdj e i da je
po slij e jedn o s t a v n o zab or a v il a na nje g a .
- A ne t k o ga je tad a . na a o . . . i ot v ori o
ga . . . ne t k o . . .
On za s t a n e .
- Je li va m a j as n o - re e - t o to zna i? Ja
nd do sa d nis a m bio ne zna m ~ k a k o
zad o v o lj a n s tim ko m a d o m paplr a . U
nje n oj je so bi t ~il o ita v d h sv e nj e v a
pis a e g papir a - bilo ba mn o g o prirod nij e
d.a je sv oj e opr o t a j n o pi,s m o napi s a l a na
jedn o m od njih. To zna i da je ne t e k o
uoi b mo g u n o s t da, ba s e po e t n a
re e n i c a nje z d n b g p ~ i s m a upu e n a g
va m a , mo g l a up o t rij e bi ~ i . tak o da upu uj e
na ne t o sa s v i m dru g o . Da. upu uj e na
sa m o u b o j s t v o . . .
On za s t a , a ond a , pol ak o zakljui: - A to
zna i da je u p ~ i t a nj u . . .
- Um or s t v o - re e Herc ul e Poi m t .
` 99

Osrn o po gl a v lj e
Iako os o b n o nije od o b r a v a o fiv e o'clo c k ,
kao sm e t n j u prav oj vrije d n o s t i gla v n o g
dn e v n o g abr ok a , ve e r i , Por o t s e sa d a
go t o v o navik n u o na, to da ga uprili uj e .
Domi lj a ti je Gear g e za ~ t u priliku
nab a v a o ve ,l d k e alic e , lim e n k u zai s t a
jako g indijsk o g aja, i, por e d ha o p li h
e t vr t a s t a h cru m p e t po g a i c a s
ma s l a c e m , kruh a , i d e m a , jo i g ^ o l e m
ko m a d kola a od lja, v a .
I sv e to na uit a k ins p e k t o r u Shar p e u , kaji
s e zad o v o lj n o zav ali o u na sl o nj a i sa
zad o v o lj s t v o m srku t a o tre u alic u aja.
- Vi mi ne za mj e r a t e t o sa m ov ak o ban u o
av a m o , go s p o d i n e Poar o ~ t ? Ima o sa m
jed a n sa. t suvi; n a vre m e n a , dok s e
st u d e r i t a . ne vrat e kui. elizn ih sv e po
red u isprit a t i - i da va m otv o r e n o ka e m ,
ne o e k uj e m ~ t aj po s a o ba s ne zna m
kakvi m zad o v o lj s t v a m . Vi st e on e ve e r i
up ~ a t n a l i nek e od njih i zani m a m e da li
bis t e ma vi mo g li dati kak a v koris t a n
pod a t a k - o str a n c i m a , u sv a k o m
slu ~ a . j u .
10 1
- Mislix e da bih ja mo g a o biti dob ar su d a c
u po gl e d u str a n a ~ c a ? Ali, mo n ch er ,l
m e u njim a ne m a ni jedn o g Bel gij a n c a .

- Ne m a Bel g . . . a, razu m ~ j e m na t o
mislit e ! Vi mis ~ l i t e , bud u ~ da st e vi
Bel gija n a c , da su sv e dm u g e
naci o m a l n o V s t i ist o tak o str a n e va m a , ,
kao i m e n i . Ali, to naj e sa a s v i m tak o , zax
ne? Pre t p o s t a v lj a m da va mo d a zna t e
vi e o kon e s t i n e n t a l j ni m tipo vi m a , ne g o ja
- pre m d a , ne tolik o o Indijci m a ili
Zap a d n o a f r i k a ~ n c i m a i ~ s v d m a sli ni m a .
- Od najv e e koris ti za, cij el o e va m bit a
go s p o a Hubb ~ a r d . Ona je ta m o tije ~ k o m
ne ~ k o l i k o mje s e c i bila u najtj e nj e m
dodiru s tim mla di m
;; ljuda m a , a on a je uisti n u dob ar
paz n a v a l a c ljud s k e prirod e .
- Da, to je uiy s t i n u sp o o b n a e n a . Na nju
ra m a m . Y~ oli o bih ;tak o e r up ~ o ~ n , a t i i
vla s n i c u ku e . Jutro s nije bila ta m o . Ona
po sj e ~ l u j e nek o
yi lidc o tak v a h ku a , k ~ o lik o sa a m
ob a v dj e t e n , a ist o tak o i nek ~ o ~ l d k o
st u d e n t s k i h klub o v a . ina mi s e j'! da nije
ne zna m kak o omilj e n a .
Poiro t tre n u t a k ili dva ne od g o v o r i nit a , a
i ond a . upit a:
- Jest e li bili u Sv e t o j T~ a t a ri ni?
- Jesa m . e f ljek ar nik a , mx ~ o g o mi je
pa m o g a o . Nov o s t ga je jako potr e s l a a
raal o s t i l a .
- t o je rek a o o dje v oj ci?

- Ona, je ta m o radila jedv a ne t o prek o

go di n e dan a i bila, je ve a m a omilj e n a .
Opis a o ju je ka, o prilin o sp or u , ali ve o m a
sa vj e s n u . - On ~ e , a ond a dod a : - Morfij je
odn e s e n .
1 Franc . - Dra gi moj. (Na p . pr e v . )
10 2
- Je li? To je zani m ljiv o - i prilin o
za g o n a G n o .
- Bio je to rnorfije v tar ~ t r a t . Dri s e u
orm ar u s otr o vi m a u odj el u za prire di v a nj e
lijek ~ a v a . Na najg or nj oj poli oi - m eQ n
lijek o vi m a koji s e ne up ~ a t r e b lj a v aj u
e s t o . Hipo d e r m u , n e su tabl e t e , nar a v n o ,
u op 6 oj tzp o t r e b i , a ina s e da s e morfij e v
hidrakl ori d up o t r e b lj a v a e . e ne g o
taa tr a t . ini s e da i u po gl e d u lijeh o v a
p ~ t aj a odr e e n ob a aj , ka ~ o i u sv e m u
dru g o m . ~T ~ ij e n i c i s e u njiho v u
prapi si v a nj u , rekl o bi ~ s e , po w o d e jeda n
za dru, g ~ i ~ n kao st a d o ov a c a . . 'Ib mi nije
rek a o on. To je moja vla a t i t a mis ~ a o . Na
toj g ~ o r nj nj polici s ~ b o j e neki li ~j e k o v i
koji su nek o bili u ~r b o d i , ali s e ve
go di n a r n a ne propi s uj u .
- Tako da ne s t a n a k mal e boi c e pra k a ne
bi od m a h bio pni mi ~ j e e n ?
- Tako je. Inv e n t u r a s e vri sar n o u
odr e e n a m int e r v a li m a . Nitk o s e ve
du g ~ o ne sje a nikak v a rec e p t a s

morfij e v d ~ m ~ t a r t r a i o m . Ne s t a n a k boi c e
ne bi s e primijati a sv e dok je ne t k o ne bi
t ~r a i o - ili sv e dok s e ne bi izvn n l a
inv e n t u r a . Sva tri ljek ar n d k a imaju klju
od orm ar a s ot a o v i m a i od orn ~ a r a s
op a s n i m lijek o v i m a . Ormari s e ~ a t v a r aj u
kad us tr e b a , a bud u i da u slu aj u velik e
zarp o s l e n o s i ~ (t o s e do g a a pra ~ k t i k i
sv a ki dan ) sv a k ~ o g tre n u t k a ne t k o odl a ~ i
do orrn ar a , orm ar st oj a ne z a k lju a n a
os t aj e ne z a k lju a n sv e do zavr e t k a
radn o g vre m e n a .
- Tk ~ o mu je jo mb g a a prd 1 a ~ i t i , osi m
Celije? - Jo dvije ljek ar ni c e , ali on e
ne m aj u ba 'mkak v e ve z e s Hickor y
Raad o ~ m . Jedna je od njih
ve e tiri go di n e taQn o , a dru g a je do l a
tek prije
.I w I03
nek o l d s k o tje d a ~ n a , , prije to g a bila je u
balni ci u
De v a n u . Dobr e pre p o r u k e . Tu su zati m
tru st arija
farm a c e u t a , a sv a tri su ve go di n a m , a u
Sv e t oj
'' Katarini. To su ljudi koji imaju, ka.k o s e
to ka e ,
~ ~ ~ n ~ pun o p r a v a n i nor m a l a n pni s t u p
orm ar u . Tu je
;,..

_ nap o k o n i jedn a st ar a e n a koja riba

pod o v e . Ona
je ~ t a m o izm e d u de v e t i de s e t izjutr a i
on a , ba s e
bila. mo g l a do m o i boi c e iz orm ar a kad
bi djevojk e reci m o bile zap ~ o ~ s l e n e s
am bil a n t n i m pa ~ c i jent u m a , ili kad ba oti l e do o ~ r m a r u a s
gar d e r o F!.?
b ~ o ~ m ; aJ.i ~ o n a ratia u bolni ci
go di n a r n a i bo s e ini
,
~ "i sa s v i m ne u vj e rljivi m . Ona n w dol a z a i
lab or a t o r iji,a:;.;_
, ~;; s ~ k i po m o n i k , s e , zaZih a m a boi ~ i c a ,
te bi s e i on
tak oLt e r mo g a o do e p a t i koj e boi c e , a;k o
bi us p d o
. uvr e bi t i zg ^ o ~ d n u praliku - ali ni jedn a
s e od tih
v;; ~ ~ : pre t p o s t a v k i ne ini vjer oj a tr w m .
, ,,:
' - Tko od vanj s ~ l d h os o b a zala zi u oc ~ j e l
za
pripr e m u lijek o v a ?
~ ~ ` ~ ~ - Na ov a k a v i li o n a ; k a v na ~ i n njih
nek olik o .

;, Kroz odj el prol a z e oni koji ddu u ure d

e f a lje,
",. a; karni ~ k a , n'a prunj er - ili ~ tr g o v a k i
put ni ci naj~;:, y . . zna aj nijih vel e t r g o v a k i h
proiz v o 8 a a dro g a ,
i koji prol a z e kroz odj el pre m a
pron . z v o d n i m oc ~ j e lj~jixn a . Osim to g a , dak a k ~ , povr e m e n o
dol a z e i
prijat e lj ~ i u po sj e t kojoj od ljek ar ni c a - bo
nije
. ba uobi aj e m o , ali do g a Q a s e .
- To je ve bolj e . Tko je u po slj e d nj e
vrije a n e
"~ e dol a ~ o u po ~ , j e t CelLji Austi n .
Sh a ,r p e zaviri u sv oj u bilje ni c u .
- U ut ~ o ~ r a k pro l o g ~ tj e d n a c1 o l a je
dje v ojk a
po im e n u Patrici a La,n e . Pozv a l a je Celiju
da poe s nja m u kino , kad s e o ~ d ~ j e l zait v o ri .
- Patrici a Lan e - re e Pairo t za mi lj e n a .
10 4
- Bila je ta m o sa m o kojih pe t minu t a i
ni ~j e s e priblia v a l a orm ar u s otr o vi m a ,
ne g o s e zadr a l a kod al t e r a za
am bil a ~ n t a n e pacij e n t e , razg o v a r aj u i ~ s

Celija m i ja jedn a m dje v ojlO m . Sje aj u

s e :i ta g a da je dol a zil a jedn a , ob o ~ j e n a
dje v ojk a - o ~ t p r ilik e prije dva tje d m a ve o m a prist a l a , ka ~ u . Zani m a l a s e za
po s a o i ras pi ti v a l a s e o nje m u i pravil a
bilje k e . Gov oril a je sa vr e n o en g l e s k i .
- To 'bi rno gl a biti F~liz a b e t h John s t o n .
Ona s e zani m a l a , za te s ~ i v a ri , zaT ne?
- Bilo je Pop o d n e dobr a t v o r n e klinik e .
Zani m a l a s e za org a u ~ a z a . c i j u tih st v ari , a
i za on o t o s e propi s u ;j e za bol e t i kao t o
su dje j ~ i prolj e vi i kon e anf e k c ij e .
Poiro t klim n e . - Jo ne t k o ?
- Ne, kolik o s e zna .
- Lije ~ n i c i zal a z e u odj el za prireQi v a nj e
ldjek o v a ?
Shar p e s e na. c e r i .
- St al n o . Slub e n o i ne sl u b e n o . S
vre m e n a na vrije m e da pit a ,j u za nek u
odr e Q e n u form ul u , ili d a po gl e d a j u t o ima
na sklar di t u .
- Da po gl e d a j u t o ima na skl ~ t u ?
- Da. Ra ~ x n i lj a o sa m o t o m e . Kjadila d a
tra e sa. vj a t - o za mj e n i zra neki pre p a r a t
koji kak o s e ini iritira pacij e n b o v u ko ~ u
ili je te a k za prob a v u . Pon e k a d pon e l i
lijei m .ik napr o s t o navr a t i na brbljanj e u
tre n u c d m a pre d a h a . Mno gi mla di mo m c i
ulaz e po ve g e n i n ili as pirin , kard im pozli i zg ^ o ~ d i m i c e , reci m o , radi dvije iri rije a

udv ar a nj a kojoj od dje v oj a k a , ako s e prui

pri
10 5
.s I s
lika. Ljudsk a je prix ^ o d a uvijek ljud sl a
prirod a . Vidit e kak o je. Sa ~ s v i m
be z m a r d n o .
Pair ~ re e : - Ako s e dobr o sje a m , jed a n t
ila vi ~ e st u d e x i a r t a iz I3ick ar y Road a
imaju mak a s kakv e ve z e sa Sv e t a m
Kata.ri n o m - on aj vis o ki
; orv e n a k o s i ma m a k - Bat e s - Bat e m a n . . .
- Leon ar d Bat e s ~ o n . Ton o je. A Colin
McNa b b ta m o pol a zi po s t i:i pl o m s k i
siu ~ d ij . Tu je zati m dje v ajk a , Jean
Tomlin s o n , koja radi na
Fimia t e r a p e w t s k o m odj el u .
- I svi su oni vjer oj a t n o prili. n o e s b o bili
u odj el u za pripr e m a n j e lijelo v a ?
- Da,, ali nitk o s e ne sje a kad ~ a su bili,
zat o t o su ~ s v i navik n uli na to da ih vid e
i poz n aj u ih po izgl e d u . Jean Tam ~ l i n s o n
bila je ns put u da po s t a n e pri j at e ~ l jica
st ari jeg 1 j e ~ k a r n i k a . . .
;, - - Nije lak ~ o - re e PoiTOt.
- I ja bih rek a o da nije! Vid2 t e , sv a t k o je
od ~ o s ~ o b l j a mo g a o zav ari ti u brm ar s
atr o vl m a i rei: ~ a ~ b o , ~ z a ba g a , i~ m a
tohk o Liquor a ars e n i c a l i s ? u - ili ne t o
sli n o . N ~ s a m zna o da to ne t ~ k o jo i

dan a s up o t r e b lj a v a . < c I ntik o vi e ne bd

p ~ o s l ij e ni po m i s li o na t o , niti s e to g a
sje a o .
- Sh aTp e za s t a n e , a ond ~ a na s t a v i :
- Mi pre t p o s t a v ~ l j a ~ n o ov o: ne t'k o je
Celiji An. ~ s t , i n da o morfij, a po slij e
st a v i ~ o boi c u od mor ~ ij e . i atkin u t i
ko m a d pis m a u nje n u so b u , da ixi sv e
izg S e d a l o ka ~ o sa m ~ o u b o j s t v o . Ali za t o ,
go s ~ p o d i n e Paira t , za ~ t ~ O ?
Poiro t ~ e gla v o m . Sh ar p e na s t a v i :
- Vi st e on o g jutra nat u k n u h da je ne t k o
mo g a o Celiji Austi n su g e x i r a v t i i~ d e j u o
kle p t o rr m iji.
10 6
Po ~ i r o t s e nel a g o d n o pra m e ~ k o l ji .
- To je bila, sa m o ne o d r e e n a 2, a m i s a o .
Radil o s e sa m o o ta m e da mi s e inilo
ne u vj e rljivi m da bi on a mo g l a biti dov o lj n o
do sj e t ljiv a da to sa d m a dzmi s li .
- Da ~ k l e , tko bi to mo g a o biti?
- Koliko ja zna m , sa m o bi tri st u d e n t a bila
sp o s o i m a da doQ u na ta ~ k v u idejn z .
Leon ar d Bat e s o n ima o bi za to potr e b n o
zna ~ j e . ~ n je svj e s t a n Colin o v a zan o s a za
n e p ril a g o Q e n e os o b e c < . On bi bio mo g a o
ne t o sli n o su g e r ir a t i Celiji ma nj e vi ~ e u
ali i vodi ti je u nje n oj ulozi . Ali ne mo g u
zait a za mi s li ti da bi on od mje ~ s e c a do
mje s e c a us ~ p i o azdr a t i u ne e m u

sli n o a n - asi m , nara v n o , ako ne bi im ~ a o

neki vii mo ti v , ili ak o nije pa s v e dru g a
os a b a ne ~ g o t o s e nar ok o ini. (Te st v ari
ovj e k uvijek mor a u ~ i m a t i u obi:r.) Nig e l
Chap m a n ima po g u b n e i po m a l o
pod m ~ u k l e naz or e . On bi to mo g a o
sm a t r a t i zg ~ o ~ d n o m al o m i sa n a t r a m da
u to a n po gl e d u ne bi ima o nikak vi h
skru p u l a . On je nek a vrst a odr a a l o g
o e n f a n t terribl e ~ l . Tre a ~ o s o b a koju
ima m na pa m e t i , fio je mla d a e n a po
im e n u Val eri e Hobh o u s e . Ona je
i;nt e l d g e n t n a , ~ u v r e m e n a , po na m o ri m a i
od g oj u , a vjer oj a t n o je d ~ a v o ~ l j n o ital a o
psih o l o g iji da pre d v i di Cohn o v u vjer oj a t n u
reak ciju . Ako je volj el a Ce,ldju , on a je
ma g l a , sm a t r a t i dop u t e n i m da s e mal o
na a l n na Colino v rau n .
- Leo m , a ~ r d Bat e s o n , Nig e l Chap m a n ,
Val eri e Hobh o u s e ~ re e Shar p e , bilje e i
im e n a . Hval s za na. p o m e n e . Sje ti t u s e
t o g a kad ih bu
~ Franc . - Zlo e s t o , ne u g o d n o iskr e n o
dije t e . (Nap . pre v . )
10 7
de m ispiti v a o . A t o md sli t e o Indijoi m a ?
Jeda n
je od njih st u d e n i m e d i o i n e .
':: - Nje g o v je duh sa s v i m obu z e t
politik o m i

ma nij o m pra g a nj a nj a - re e Poiro t . Mislim

da ~ o n nije dov o ljn o zaini e r e s i r a n za to
da bi
Celiju Austi n nav e o na kle p t o m a n d j u , a
mi:sliQn i
;~
to da on a , ne bi prihv a t il a tak a v sa vj e t od
nje g a .
w " - I to je sv e u e m u mi m ~ a e t e
po ~ n o i , gosp o d , i n e P ~ a ir o t ? - re e Sh ar p e , uat aj u i
i kopa:
aj ~ z i sv oj u bilje ni c u .
- Bojim s e da je tak o . Ali 2 ja sa m os o b n o
~ ^ zain t e r e s i r a n za to - ako vi ne m a t e
ni t a , proti v
to g a , prijat e lj u?
- Nara v x n o da ne m a m . Za, t o bah ima o ?
- Na sv oj am ai t e r s k i nai n , u,i ni t u sv e
t o
mo g u . Po mo m uvjer e nj u , pa s t oji , misli m ,
sa m o
j ed n a linija djel o w a n j ~ a . .
- A to je?
Pairo t uzd a h n e .
- itaz g o v o r , pr ~j a t e lj u . R~ a z g o v o r i ~ o p e t
raz-

go v o r ! Sv e ub ojic e s koji, m a sa m s e ikad

ima o
prilfik e sr e s t i , uiv aj u u raz g o v o r u . Po
mo m uvj e`v ren',ju, sn a a n , utljiv ~ o vj e k , mal o
kad izvr i
ubaj s o t v o - a, uk ~ o l i k o ga izvr i , ond a je
on o jedno s t a v n o , s ~ i l o v i t ~ o i sa vr ~ e n o
oc' ~ g l e d n o . Ali na i
;,, , bis tri profinj e ~ n i ub ojic e - ~ o n i su
ia ~ k o zad ~ a v o l j ni
sa m i so b o m , da prije ili kas nij e kau
ne t o nezg n ~ d n o i ta,k o sa m . i s e b e sa pl e t u .
Raz g o v a r aj t e s
tim ljudi m a , mo n ch er ,l ne m oj t e s e
ogr a n i a v a t i
sa m b na ispiti v a nj e . Ohrabr ujt e njiho v e
po gl e d e
na svij e t , trai t e njiho v u po m o ,
~ t r a ~ . a j t e nji1 Franc . - Dra gi moj. (Na p . pre vJ
10 8
hbv e slut nj e - ali, bon die u ! 1 ner n a
potr e b e da ja va s pou ~ a . v a m u va e m
po sl u . Ja s e vrlo dobr o sje a m va i h
sp o s o b n o s t a .
Shar p e ~ s e bla e n o smj e k a o .

- Da - re e - ja sa m uvijek sm a t r a o , da je,
no - srd a n o s t ~ o d velik e po m o i .
Dva su s e ovj e k a jeda n dru g o m e
smj e ~ k a . l a u znak ab ~ o ~ s t r a n j o g
sla, g a n j a .
Shar p e kre n e .
- Pre t p o s t a v l j a m da je sv a t k o od njah
mo g u i ub ojic a - re e pol ak o .
- To bih i ja rek a o - nad o v e e Pairo t
ne h aj n o . - Leon ar d je Bat e s o n , na primj er ,
udljiv. Lako gu bi kon tr ol u . Val eri e
Hobh a u s e je int e li g e n t n a i ~ s p o s o b n a za,
pa m e t n o planir a nj e . Nig e l Chap m a n je
dje! ti nj a s t tip koja ne zna za mjer u . 'Iju je
i dje v ojk a iz Franc u s k e , koja bi bila kadr a
ubiti, kad bi bila u pit a nj u ve a . sv oi a
nov c a . Patrici ~ a La,n e je ma t e r i n s k i tip, a
ma t e r i n s k i su tipo vi uvije k ne m il o s r d n i .
On,a am e ri k a dje v ojk a . , Sally Finc h ,
ve s e l a je i ve dr a , ali je sp o s a b n a odi gr a t i
pre u z e t u ~ xl a g u bolj e ne g ^ o itho dru gi .
Jean T~ o m li nj s o n pim a je sla t k o e i
kre p o s n o s t i , ali svi sm o mi imali prilik e
up o z n a t i ub ojic e koji s iskr e n o m
pob o n o u pol a ~ z e ne dj e ljn u k ol u za
vjer s k u obuk u . Djev ojk a dz Za,p a d n e
Indije , Eliza b e t h John s b o n , ima mo d a
najvi e mo z g a od sviju os t a li h u ho s t e l u .
Ona je sv oj e m o c i o n a l n i ivo t padr e d i l a
sv o m raz ~ b a r u - a to je o ~ p a s n o . Tu je i

~ s a r n p a t i , n i mla di Afrika n a c , k ~ oji bi

m ~ a g a o imati mo t a v e zra, uboj si v o o
kojim a
1 Franc . - Dobri bo e ! (Nap . pre v . )
10 9
md niti ne sa nj a m ~ o . Imaarr o i Cblina
McNa b b a ,
psih o l o g a . Kolik ~ a 1d zna m o p ~ s i h o l o g a
kojim a ?ai s e mo g l o rei: ~ij e n i e , lijei
sa m s e b e _ ~
- Za im e bo ~ j e , Ponr o t ! Od va i h e mi
s e . rijei zavrtj e t i u gla vi ! Zar nit ~ k o nije
ne s ~ p o s ~ o b a n za zlai n?
- To sa m s e i ja e t o pitar o - o ~ d g a v o r i
mu Herc ul e Poiro t .
11 0 r___
De v e t o po gl a v lj e
Insp e k t o r Sh ar p e uzd a h n e , zav ali s e u
st oli ci i ot ar e rupZi e m e ~ l o . Ispit a o je
og or ~ e n u i plaljivu dje v oj ~ k u ,
Franc u s k i nj u , jed m o g naip ui u z u t o g i
ne e u ; s r e t lji v o g Fran o u z a , jedn o g
~ t u p o g l a v o g i su m x ~ j i a v o g ~ D a n c a ,
jedn o g go v o rljiv o g i agr e s d v n o g
Egip a n i n a . Izmije ni o je nek ~ o l i k o kratk a h
nap o m e n a s dva nerv o ~ n a mla d ~ a
st u d e n t a Tura m a , koji ~ a a s t a nis u
razu mj e li t o ian go v o ri , a isb o s e tark o
do g o d i l o i s lju,pk ~ o m mla d o m Ira a n k o m .
Nytk o od n jih, u t o je bio sa ~ s v i m

~ g u r a n , nije mo g a o n ~ ~ t a . uiniti, nitu

mu na bilo koji nai n po m o i u probl e m u
sm n t i Ceixj e Aus! ti n . Otpu s t i o ih je jedn o
za dr ~ z g i m s nelOl a k o umirujui h ~rij e i ,
i sa d je bio pripra , v a n uin m t i ist o i s
Akibo m b o m .
Mladi Zap a d n o a i rik a n a c gl e d ~ a . o ga je s
na sr c nij a ni m bijeli m ~ u b i m a i sa ~ v i m
dje ji m , tu g a lj ~ i v i m oi m a .
- Ja bih voli o po m o d - da - mo ,li a n - re e
on. - Ona s e m e n i ve o a n a svif t a , ~ t a
go s p o i c a Celia. Ona mi je jeda n put a dal a
kuti.ju Edinb ur k i h t a p i a , - v ~rl o dob ar
proiz v o d , ~ k oj a ~ y a pr ~ ij e to g a , nis a m
po ~ n a v a o . Bilo je vrlo tu n o
11 1
~'"; t o je mor al a biti ubi jena . To je
mo d a k ~ v n a
o ~ s v e t a ? ILi su mo d a ~ d . o l i o e v i i
ujaoi i ubili je,
jer su mo d a ula lan e prip o vij e s t a da
on a ini
po gr e n e st v ari .
Insp e k t o r ga Sh ar p e uvj eri da ni jedn a od
tih
st v ar u nije ni izdal e ~ k a mo g u a , . Mladi
tun o zatre s e gla v o m .
'lE. ~ - Ja ond a ne zna m za t o s e to
do g o d i l o -

r za,klju e i . - Ja ne vidi m za t o bi bilo tko

ovdj e
eli o njoj na k a d i t i . Ali dajt e m e m i ko m a d
nje;"- zin e ko s e i os tri k e nok a t a - prod u i
on - i
:
vidj e t u, mo g u li ja ne t o otkriti st ari m
meto;, da m a . Ne nau n o , ne mo d e r n o , ali
ve o m a kor,i s n o
~r; ta m o od a kl e ja dol a zi m .
,' - Pa, hval a va m , gc x s p o d i n e Akibo m b o ,
ali ja
;;
:
i.,Gj; misli m da to ne e biti potr e b n o . Mi
to - ov aj :", avdj e kod na s , ne ini m o ta,k o .
~ , , - Ne, go s p o d i n e , ja var s sa vr e z w
razu m ij e m .
p~`'
Ne mo d e r n o . Ne at o m s k o dob a . Ni kod
ku e s e
~" to ne radi od novi h polic aj a c a - sa m o
st ari ljudi
` i~ pra u m e . Ja sa. m si g u ~ r a n , sv e nov e
metod e

vrlo bolj e i si g ur n o po s t i g ~ n u pot p u n

uspj e h . Akibo m b o s e uljud n o na ~ k l o n i i pov u e .
In,s p e k t o r
Sh ar p e pro mr m lj a sa m za s e b e :
- Ja s e iskr e n o nad a a r da e m o po s t i i
us pj e h - sa m o ako odri m o pre sGi .
Zati m poz v a Nig e l a Chap m a n a , koji je byo
navik n u t na t o da on vodi raz g o v a r .
- Ovo je sa vr e n o azu z e t a n slu aj , zar ne?
re e . - Ako ne m a t e nit a , proti v , ja sa m
osj e a o
da st e zabr a z d ili kad ~ s t e inzi s tir ali na
sa m o u b o j st v u . Mora m va m redi da sa m s e
razv e s e l i o kad
' sa m sk o p a o da je cijel a st v ar , zapr a v o ,
zavi sil a o
11 2
bo m e t o je on a nap u n il a naliv p e r o moj o m
ze t len o m tint o m . Uprav o 0 on o m Go
~ u b ~ a j i c a nije mo g a o pre d v i dj e t i .
Pre t p o s t a v lj a m da st e otkrili prav e
razl o g e u po gl e d u to g a t o bi mo g a o biti
mo ti v zlo ,i n a ?
- Ovdj e ja po s t a v lj a m pita nj a , go s p o d i n e
Cha. p m a n e - re e ins p e k t a r ~ S h a r p e
suh o .

- ~O , nara v n o , nara v n o - odvr a t i Nig e l

iva h n o , raz. m a h u j u i ruko m . - Pok u a o
sa m sa m o mal o popri a t i o bo m e , bo je
sv e . Ali pre t p o s t a v l j a m da s e u pot p u n o s t i
mor a m o dra ti os n o v n e ntii, kao obi n o .
Ime , Nig e l Chap m a n . Dob , dva d e s e t 3 pe t .
Rod e n , m,i sli m , u Na g a s a k ij u - to mi s e
~ s i v a r n o in 2 ve a m a smij e n i m mje s t o m .
~T e mo g u za mi s li ti t o su moj ot a c i
m ~ o j a maj ~ k a tad a ta m ~ o radili. Bili ,su ,
pre t p o s t a v lj a m , na put u ok o svij e t a .
Mislim da zbo g to g a ap ak nis a m ob a v e z n o
Japan a c , kolik o mi je poz n a t o . Diplo m ir a o
sa m na Lond a n s k o m sv e u . i li t u bron a n o
do ~ b a i sr e d nj o vj e k o v n u povij e s s t . eli a e
li zna ti jo ne t o ?
- Koja je va a ku n a adr e" s a , g ~ a s p o d i , n e
Chap m a n e ?
- Ja ne m a m ku n e adr e s e , d.ra g i moj
go s p o d i n e . Ima m tat u , ali mi sm o s e
pa s v a d a l i i nje g o v a adr e ~ s a vi e nije i
m ~ o j a , pre m a to m e . Zat o C~t e m e uvije k
nai na Hickor y Road u 26 i na Gout t ~ s
Bank u , ili T~ e a d e r h a l l Str e e t Branc h u , kao
t o ka e ~ n o us p u t n i m poz x ~ , rLi ci m a za
koje s e nad a m o da ih vi e nika d ne e m ~ o
sr e s t i .
Insp e k i o r Sh a a ~ p e raije pak a z a o nikak v u
reak ciju na Nig e l o w u iva h n u dr ~ s k o s t .

On je ve i prije su sr e o Ni g e l e c c i mudr o
je pre t p o s t a v l j a o
s sija, ra ~ a , bur 11 3
da Nig e l o v be z o b r a z l u , k mar ~ k ir a
pruro d n u nerv o" zu zbo g i~ pi ti v a , nj e , u
ve zi s um or s t v o m .
r` - Jest e li dobr o poz n a v a l i Celiju Austi n? :
upit a ga. .
4 ~ - Tb je zai s t a pxili n o te k o pit a nj e .
Pozn a v a i o sa m je vrlo dobr o , u
st a n o v i t o m sm ,i s l u , zat o t o sa m je vida o
go t o v o sv a ki dan i zat o t o sa m bio s njam
u prilin o ve ~ s e l i m odn o s i m a , , ali ako
; e m o prav o , ja je uop e nis a m poz n a v a o .
Nara v n o , ja uop e nis a m bio ni najm a nj e
zain, t e r e s ~ i r a n za nju i misli m da mi je
on a to sig wr n o za mj e r ai a , ako nit a
dru g o .
- Je li va m on a ne ~ b o za mj e r al a iz nek o g
prak ti n o g razl o g ~ a , ?
;; - Pa, on a ba: nije ne zna u n ka ~ k o
vou e l a moj smi s a o za hu m o r . A osi m to g a ,
naTa, v n o , ja nis a m ;~ jed ~ a n od onih
dub o k o m i s l e n i h , d2vljih mla di a ,
kao t o je Colin McNa b b . Ta je vrst a
ner a t e s m o s t i zai s ~ sa , vr e n a , te h n i k a za
os v aj a nj e privla , n e dje v o 3 k e . '
- Kad st e po slj e d nji gu t vit ~j e l i Celiju Austin?

`v - Sin o , na ve e r i . Mi sm o joj svi jako

pije s k e ;Li, zna t e . Colin je ust a ~ o i
nak a lj a v aj u i s e i . ov aj ak aj u i kon a n o
prizn a o , na e d a n a sra m e - .
~' ljiv nai n , da su s e oni zaru ili. I ~ t a d a
sm o ga svi pa m a l o zadirkiv ali , i tak o . ' - Je
li to bilo za vrije m e ve e r e , ili u za
jedni k ~ o j so b 2 ? ' - O, za vrije m e ve e r e .
Po sli vj e , kad sm o pre li u zaj e d n iL ~ k u
so b u , Colin je nek a ~ n o oti a o .
- A vi st e os t a li pili kav u u zaj e d nji k oj
so bi? ~
11 4
- Ako vi onu tek u i n u koju na m s er vir aju
zov e t e kav o m - da - re e Nig e l .
- Je li i Celia Austi n popil a kav u?
- Pa, pre t p o s t a v lj a m . Mi ~l 3 m , js
za ~ p r a v o ni sa m primij e t i o je 1i popil a
kav u , ali mor a da jes t . - Vi joj, na primj er ,
os o b n o nist e pruili kav u?
- Kako je sv e to str a h o v i t o su ~ g e s t i v n o !
Kad vi to ka e t e i gl e d a t e m e tak o
proni c a v o , zna t e li da s e osj e 6 a ~ n sa s v i m
si g ur ni m u to da sa m ja pru ~ i o Celiji nje n u
kav u , i usu o u nju st si h n i n , ili t o je to ve
bilo. Hipn o t i k a su g e s t ij a , pre t p o s t a ~ r l
jam, ali, ~ s t v a r n o , g ~ s p o d d n e Shar p e ,
ja ,joJ s e n ~ a m ni pribli ~ i o - i da bud e a n
o ~ t v o r e n , ja nis ~ a m ak ni primij e ti o da je
pila kav u i ja va s uvjer a v a m , pa vjer o v a l i

vi m e n ~ i i li n e , da ja os o b n o nika d nis a m
osj e a o n ~ i k a k v e skl o a ~ , o s i"i pre m a Celiji
i da aba vij e s t o nje nir n zar wk a m a s
Colino m McNa b b o m nije u m e ~ r i a
pob u d il a nikak v e osj e aj e o um or s t v u iz
os v e t e .
- Ja va ~ n uit a n u ni ~ a , m su g e r ir a o ~ri t a
sli n o , go s p o d i n e Chap m a n e - re e Sh ar p e
bla g o . - Osi, m ako s e st v ar n o ne var a m ,
ne po s t o ji xrikak v b po s e b n o ljuba v n o
gl e di ~ t e na. to, ali ne t h o je Celiju Austi n
eli o skl o ni bi s put a . Za t o ?
- Ja jedn o s t a v n o ne mo g u za mi s li ti za t o ,
ins p e k t o r e . To je zai s t a ve o m a za mr e n o ,
zat o t o je Celia st v ar n o bila ve o a n a
be z a l e n a vn s t a dje v ojk e , ra ~ u ~ n i j e t e li
m e ? Sp or o je ho ~ p a l a ; bila je po m a l o
do s a d n a ; sa s v i m zg ~ o d n a ; i n6:k a k o od
on e vrst e dje"v oj ak a , usu d i o bih s e rei,
koja bi sa , m u s e b e ubila.
s' 11 5
- Jest e li bili izn e n a e n i kad st e sa;z n a li da
je Celia bila od g ~ o v o r n a za kojak a k v e
ne s t a n k e , krad e , i s ~ l i n o , u ov oj kui?
- ovj e e boji, ja sa d n s e jedn o s t a v n o
zapr e p a s t i o ! To je bilo njoj tak o
ne ~ s v o j s t v e n o , ev o to sa m misli o .
- Nist e li je, mo d a . , vi nav e li na to?
Nig e l je izn e n a c l e n o zurio , inilo s e da je
sa s v i m askr e n .

- Ja? Da sa m je ja nav e o na to? Za t o bih

ja to uini o?
- Pa, to bi st v ar n o bilo pit a nj e , za.r ne?
Neki ljudi imaju ne o b i a n osj e aj za
hu m o r .
- Pa, st v ar n o , ja sa m mo d a glu p , ali ja ne
vidi m nit a zab a v n o u tim sa nij e n i m
kraic a m a koje su s e do g a Q a l e .
- Takv e al e nis u po va e m uku s u ?
- Nika d ni u snu nis a m po mi s li o na to da bi
to mo g l o biti ~ m ij e n o . Sig ur n o ,
ins p e k t o r e , kra e su bile po s v e
p ~i h o l o k e prirod e ?
- Vi defi ni ti v n o sm a t rirt e da je Celia Austi n
bila kle p t o m a ~ a , ?
- Pa si ~ g u r n o ne m a nikak v o g dru g o g
ium a , e n j a , ins p e k t o r e ?
- Mod a vi ne zn, a , t e toli.k o o
kle p t a r n a n iji kao ja, go s p o d u n e
Chap m a n e .
- Dakl e ; ja zai s t a ne mo g u smi sli ti
nikafk v o dru g o obja nj e nj e .
- Vi ne milit e da je mo g u e da je ne t k o
mo g a o nav e s t i go s p o i c u Aw ~ t i n na sv e
t o , kao na sr e d s t v o - reci m o - za,
privla e n j e pa nj e go s p o d i n a McNa b b a ?
11 6
Nig e l o v e oi za s vj e t l u c a e od profi nj e n e
zlob e .

- Ovo je doi 5 t a ve a m a zab a v n o

tu m a e r ~ j e , ins p e k t o r e - re e on. - Znat e ,
kad o to m e razmi lj a m , to je sa vr e n o
mo g u e i dobri bi Colin to, nar a v n o ,
pro g u t a o , uzic u , udic u i m e k u . Nig e l je
tre n u t a k dva ras p o l o e n o uiv a o u to m e .
A ond a ~ t u n o o ~ d ; m a h n e gla v o m .
- Ali Celia t o ne bi izv el a - re e . - Ona je
bila ozbiljn a . dje v ojk a . Ona, s e Colinu
nika d ne bi ~ t a k o naru g a l a . Ona je bila
sla b a pre m a nje m u .
- Vi ne m a t e sv oj e vla s t i t e te orij e o
st v ar ,i m a koj e su s e do g a c i a l e u ov oj kui,
go ~ s p o d i n e Chap m a n e ? Na primj er o
prolije v a nj u tint e po papiri m a go s p o i c e
John s t o n ?
- Ako mislit e da sa m to uini o ja,
go s p o d i n e Shar p e , to uop e nije to n o .
Nara v n o , ini s e kao da sa m t o uini o ja,
zbo g zel e n e tint e , ali ak o m e n e pit a t e , to
je bilo jedn o s t a v n o zlon a m j e r n o .
- t o je bilo zlon a m j e r n o ?
- Upoir e b a moj e tint e . Net k o je na mj e r n o
up o t rij e bi o moju tint u , ne bi li na, t u k n u o
da sa m to uini o ja. Ima u sv e m u ~ t a m e
do s t a zlon a m j e r n o s t i , ins p e k t o r e .
Insp e k t a r ga o tr o po gl e d a .
- Dakl e , t o vi zapr a v o mn, s li t e pod tian
da u sv e m u to m e ima do s t a
zlon a m j e r n o s t i ?

Ali Nig e l s e od m a h uvuk a o u sv oj u ljut ur u

i po s t a a su, z d r ljiv.
- Nis a m zapr a v o misli o nii a odr e e n o
sa m o to, da. ljudi, kad su hrpa m i c e
sa bij e n i zaj e d n o u tije ~ s a n .pro ~ s t o r ,
po s t aj u prilin o s ~ i t n i a v i .
11 7
Slije d e a os o b a na ins p e k t o r o v u popi s u
bio je Leon ar d Bat e s o n . Len Bat e s o n
osj e a o s e jo ne u g o d n ij e ne g o Nig e l , ali
je ao pok a zi v a o na sa s v i m dm u g a iji
nai n . Bio je su m ~ r ~ j ~ i a v i
ne pri s t u p e a n .
- Dakl e , dobr o ! - plan u on irn su zavr e n a
prv ~ a rutin s k a ispiti v a nj a . - Ja sa m Celiji
nat o i o kav u i da o joj je. Pa t o?
- Dali st e joj nje n u kavu poSlij e ve e r e - to
st e htj eli rei, go s p o d y n e Bat e s o n e ?
- Da. U sv a k o m slu aj u nat o i o sa m joj
kav u i~ kav e n i k a i st a v i o je pre d nju, ali u
njoj, vi to mo e t e vjer o v a t i ili ne , nije bilo
morfija.
- Vidjeli st e kak o ju je popil a?
- Ne, nis a m zapr a v o vidi o kak o je pije. Svi
sm o s e mo t a li na o k o l o i ja sa m s e od m a h
po slij e to ~ g a upl e o s neki m u nek u
ras pr a v n x . Nis a m primij e d t t i o da li je pije .
Bilo je i dru gi h ljudi ok o nje.

- R~ a ~ u m d j e m . Vi zapr a v o ka e t e da je
sv a t k o mo g a o uba ci t ,i morfij u nje n u
alic u kav e ?
- Pok u aj t e vi ne ~ t o uba ci ti u ne iju
alic u ! Svi bi va s vidj eli.
- Ni`je si g ur n o - re e Shar p e . Len
agr e s i v n o pla, n e :
- Pa t o vi, do dav o l a , mislit e , za t o bih ja
ubi o to jadx w dije t e ? .1 a nis a m ima o ni t a
proti v nje!
- Ja mi s a , m ni nap o rrlin ,j ar o da st e je vi
htjeli abr o v a r t i .
- Ona je tu st v a x sa m a uz el a . Mora da ju je
sa, m a uz e l a . Drug o g obja nj e nj a ne a n a .
- U to bis m o mo g li vjer o v a t i , da ne m a
on o g kriva t v o r e n o g opr o t a j n o g pis m a .
11 8
T
I - Vrag a krivo t v o r e n o g ! Napi s a l a ga je
on a , zar ne?
- Ona, je to napi s a l a kao dio pis m a , jo
ran o ~j u br o .
- Dobr o - on a je otk a n , u l a , ko m a d i
up o t rij e b u a ga kao opr o t a j n o pis m o .
- Slu aji e , go s p o d i n e Bat e s s o n e . Kad
bd; s t e vi elj eli napi s a t i opr o t a j n o pis m o ,
vi bis t e ga a napi s a l i . A ne bist e uzi m a li
pis m o koje st e napi s a li nek o m dru g o m i
ond a paljiv o od nje g a ot
! kinuli sa m o odr e e n u re e n i c u .

- Mog a o bih uinit ~ i to. Ljudi Line

mn o g e ,s ~ n ij e n e st v ari .
- Gdje je, u to m slu, aj u , o ~ s t a t a k pis m a ?
- Odakl e da ja to zna m ? To je va po s a o , a
'~ ne moj!
- Ja i radi m sv oj po s a o . Bilo bi ve o m a pa
m e t a w od va s , go s p o d i n e Bat ~ o n e , da na
moj a , pit a nj a od ~ g o v a r a t e pri t oj n o .
- Dobr o , t o bis t e vi htj eli zna ti? Ja
dje v ojk u ubi o nis a a n , a ni. s a m ima o ni
m ~ o t i v a da je ubije z n . - Je ~ s i e li je volj eli?
Len re e ma nj e agr e s i v n o :
= Jako sa m je voli o . Ona je bila dra g a
dje v ojk a . Po ~ n a . l o ogr a , n i e n a , ali dra g a .
- Vi st e joj povj er o v a l i kad je priz ~ 2 a l a da
je on a izvr il a krad e , koje su va s
odn e d a v n a uzn e ! . mirav a l e ?
- Pa, ja sa m joj vjer o v a o , nara v n o , bud u i
da je or ~ tak o rekl a . Ali mor a m rei da mi
s e to un nil o ud ni m .
- Ne s t e mi:slili da je to t o ini sli n o njoj?
- Pa, ne , st v ar n o ne .
11 9
Sad a , kad vi e nije bio u def e n z i v i ,
Leon ar d o v a je ne pri s t u p a n o s t spl a s n u l a i
on je po e o razmi l ati o robl e m u ko a
j p , j ga je oit o zani m a o . - Ona nije
djel o v a l a kao tip kle ~ p i o ~ m a n k e ,
razu m ij e t e li m e ? - rek a o je. - Ni kao
kradlji vio a , tak o c i e r ne .

- I nis t e po mi s lili na neki dru gi razl o g ,

kojibi je nav e o na to da uini on o t o je
u,i nil a? - Drugi razl o g ? O kakv o m bi s e
jo dru g o m
razl o g u mo g l o radtii?
- Pa, on a je mo g l a , elj e t i privu i pa ~ n j u
gor ` ` sp o d i n a Golina ZNIcNa b b a .
- To je mal o pre tj e r a n o , ne mislit e ?
- Ali to je n ~ p a k za o k u p il o nje g o v o
zani m a nj e ,
~ - Da, nara v n o da jes t . Dobri je Colin
jedn o s t a v n o lud za sv a k o m vrst o m
psihi e k e abn o r m a l n o s t i .
- Dakl e dobr o , akn je to Celia Autin z ~ n a l a
. .
~`a .
; . Len od m a h n e gla v o m . ,
- U to m e s e vara t e . Ona ne bi bila
sp o s o b n a izmi sli ti ne t o slir w . Misli m ,
planir a ti to. Ona ' to ne bi znal a .
- Vi b,it e to, us p u t re e n o , znali, zar ne? Kako t o mislit e ?
_ - ~Mi sli m , vi bis t e joj, nz najb olj oj
na mj e ri , ' bili mo g li su g e r ir a t i ne t o
sli n o ?
Len s e od sj e e n o na s m ij e .
- Kako mo e t e po mi s li ti da bih ja mo g a o ;'
ud ni t a tak o sul u d u st v ar? Jest e li
polu dj e li?
,, Insp e k t o r pro mij e n i sv oj u os n o v u .

12 0
- Mislit e li da je Celia Au ~ s t i n prolila tiniu
po papiri m a Eliza b e t h John s t o n , ili mislit e
da je to uini o ne t k ~ o dru gi?
- Net k o dru gi . Celia je rekla da on a to nije
uinil a , a ja joj vjeruj e m . Be s s nika d nije
zadirkiv al a Celiju; ne on a k o kao t o nek e
dru g e ljud e jes t .
- l, o g a je zadirkiv al a - i za t o ?
- Ona je lju ~ d e pe c k a l a , zna t e . - Len
razmi s li o ioQn e na tre n u t a k dva . Svak o g a tko bi dav a o brzo pl e t e izj ~ a , v e .
Ona bi ga po gl e d a l a prek o st ol a i rekla bi
mu, o ~ sv oji m poz n a t i m nai n o m : oJa s e
bojim da to nije os n o ~ n a n o na
inj e ni c a m a . St a t i s t i k e jasn o pak a z uj u ds .
. .cc Ne t o u to m smi sl u . Dakl e , on a je
pe c k a l a , , zna t e - os ~ o b i t o ljud e koji vol e
dav a t i brzo pl e t e izjav e , kao N2 g e 1
Chap m a n , na primj er .
- A, da. , Nig e l Chap m a , n !
- A osi m bo g a , i ~ t i n t a je bila zel e n a .
- Vi dakl e mi. sli t e da je to uini o Nig e l? Pa, to je u sv a k o m slu aj u mo g u e . On je
inatljiv mo m a k , zna t e , a ja mi sli m da bi
mo g a o ima ti i mrvic u rasi s t i ki h
~ o s j e a j a . On ih rno d a jedini m e c ~ u
na. m a ima.
- Pad a li va m na pa m e bilo tko dru gi
ko g a bi go s p b c ~ i c a John ~ s i o n ljutila

sv oj o m e g z a k t n o 6 u i sv oj a m navik o m
'~ s p r a v lj a nj a?
- Pa, Colin McNa b b nije ba bio odu e v lj e n
s vre m e n a na vrije m e , a jedn o m i li d v a put
razljutil a je i Jean Tomlin s o n .
Shar p e po s t a v i jo nek olik o ne p o v e z a n i h
pita nj a , ali Len ~ a t e s ~ nije mo g a o nit a
koris n o dod a t i . Pot o m Shar p e poz v a
Val eri e Hobh o u s e .
12 1
,,
Valeri e je bila st al oi e n a , el e g a n t n a i
paljiv a .
Pok a z a l a je mn o g o ma nj e ner v o z e ne g o
ma koji
E.
ja od mu k a r a c a , . Ona je Celiju volj el a ,
re e . Celia
. nije bila izuz e t n o bistr a , a na ~ i n na koji
je sv oj e
src e pon u d il a Colinu McNa b b u bio je
prilin o
' j~ a . d a n .
- Mi:slit e li da je on a bila kle p t o m a n k a ,
gosp o Qi c e Hobh a u 5 e ?
- Pa, pre t p o s t a v lj ~ a m . Ja zapr a v o ne
zna m
ba ~ n n o g o o toj st v ari .

- Mislit e 13 da bi je ne t k o bio mo g a o
na g o vord ~ t i da u,ini on o t o je uirtila?
Valeri e sl e g n e ram e , n i m a .
- Mislit e , zat o da bi privvkl a on ~ a g
razm e t ljivo g glup a n a , Colina?
~ ~' - Vi si e u t o m po gl e d u ve o m a na gli ,
go s p o ' ttic e Hobh a w s e . Da, to sa m a m ~ li o .
Pre t p o s t a v ljam , da joj to vi sa m i nist e su g e r ir ali?
. inila s e da s e Valeri e zab a v lj a .
- Da ~ k l e , te ~ k o , dra gi ovj e e , bud u i
da je i
maj izuz e t n o o ~ n i lj e n al azr e z a n na
ko m a d i e .
4., Ja ipak nu s a m tak o velik altrui s t .
- Mislit e li da joj je t o su g e r ir a o ne t k o
dru gi?
: - Ne bih rekl a . Misli ~ m da bi to s nje n e
str ~ a r i e
bilo sa s v i m prirod n o .
`'- - t o mislit e pod prirod ni m ?
- Pa, ja sa m prvi put po s u m n j a l a da je to
, Celia, kad je zap ~ o e l a sv a on a gu v a
sa. Sally n o m
cup e l a m . Celia je bila ljubo m o r n a , na.
Sally. Rei

c5u va m ne ~ t o o Sally Pinc h . Ona je

ovdj e dal e k o
, naja tr a k t i v n ij a dje v ojk a i Colin joj je
po s v e i v a o
mn o g o pa nj e . I zat o je uv e e r prije on e
zab a v e
12 2
ne s t a l a Sally n a cip el a , pa je on a oti l a u
st ar oj crnoj haljini i crni m cip e l a m a . A
Celia je nz gl e d a l a sa m o z a d o v o l j n o kao
ma k a ~ k oj a s e do e p a l a najb alj e g
zal o g a j a . Ali, pazi t e , ja je ne su m nji i m za
on e sit n e kra 8 e naruk vi c e i pud e r a . - t o
mislit e , trko je za to kriv? Val eri e sl e g n e
ram e n i m a .
- Ne zna m . Jedna od ist a i c a , misli m . - A
razr e z a n a napr t nj a a ?
- Zar je razr e z a n a i nek a napr t nj a a ?
Za,b o ~ r a v i lj a sa m . To mi ~ s e ini ve
sa s v i m be s m i s l e n i m .
- Vi st e ov ~ d j e ve prilin o du g o , zar ne ,
go s p o i c e Hobh o u s e ?
- Pa, jes a m . Mogl a bih rei da sa m
vjer oj a t n o rlajst ariji ovd a n ji st a n a r . Ili,
bo nij e , ja sa m sa d a ovdj e ve dvije i po
go d a n e .
I - Pre m a to ~ n e vje x ^ o j a t n o zna t e o ov o m
ho s ` tel u vi e ne g o itko dru gi?
- Da, mo g l o bi s e rei.

- Imat e li ma kakv u sv oj u ideju o smr ti

Celije Aust a n ? Bilo kakv u i~ d e j u o mo ti v u
koji bi s e krio iza sv e g a .t o g a ?
Val eri e odrn a h n e gla v o m . ,Nje n o je lice
sa d a bilo ozbiljn o .
- Ne - re e on a . - Stra n o je to t o s e
do g o d iT o . Ne mo g u za ~ m a ~ s l i t i da bi itko
bio kad ar elj e t ri Celijinu smr t . Ona je bila
zg o d n o , be z a z l e n o dije t e i upra v o s e
zaruil a i elj el a s e uda ti , a ...
- Da? A? - pod s t i c a o ju je ins p e ; k t o r .
- Za ~ i 2 n a m e , nije li to bio uzrok - re e
Val eri e pal ak o . - To t o s e zaruil a . To t o
je
12 3
tre b a l o da bud e ~ s r e t n a . Ali to bi zna n l o ,
zar ne ,
da je ne t k o , ov aj - lud!
Ona izg o v o r i ~ t u rije s laki m drht aj e m , a
an s p e k t o r ~ S h a r p e za mi lj e n o je po gl e d a .
- Da - re e on. - Ne mo e m o sa s v i m z ~
ne m a ri ti ludil o . - I na s t a v i : - Imat e li kakv u
te oriju o t e t . nan e s e n o j bilje k a m a i
papiri m a ' Elizab e t h John s t o n ?
- Ne. To je ~ t a k o e r uinj e n o iz pak o s t i . Ni
jedn o g ~ t r e n u t r k a ni:s a m vjer o v a l a da bi
Celia mo g l a uini ti ne t o sli n o .
- Ikakv u ideju o to m e tko bi to mo g a o biti?
"

' - Pa . . . Nika;k v u razm n n u ideju. - A

ner a z u m n u ?
. - Ne elit e valjda , uti ne t o , t o bi bila
sa m o obi n a slut nj a , zar ne , ins p e k t o r e ?
- Itek a k o bih voli o uti ak i slut nj u . Pri
hva ti t u je kao tak v u i to e os t a t i sa m o
m e d u r na m a .
- Dakl e , ja mo d a uop e nis a m u prav u , ali
nek a k o misli m da je to c ~j e l o Patricij e
Lan e .
- Zais t a ? Dakl e , sa d st e m e izn e n a d i li ,
go s p o i c e Hobh o u s e . Ja ne bih bio
po m i s li o na Patriciju Lan e . Ona s e ini
tak o urav n ~ a t e e n o m , ljuba z n o m mla d o m
go s p o d i o o m .
- Ja ne ka e m da je on a to uinil a . Ja sa m
sa a n o p ~ o m i s l il a da bi to on a mo g l a
uiniti.
- A zbo g e g a , za. pr a v o ?
- Pa, Patrici a ne voli Crnu Be s s . Crna Be s s
je uvijek pe c k a l a Patricijin o g milje nik ~ a , ,
Nig e l a , zadirk uju i ga, znai e , uvije ~ k kad
bi dav a o smij e n e izjav e , kak o je on
pon e k a d i inio .
-f .
12 4
- Mislit e da je vjer oj a t n ij e da je to u ~ . irLila
Partric a a Lan e , ne g o sa m Nig e l?
- O, da. 1Ve vjeruj e m da bi s e Nig e l tim e
za m a r a o , i si g ur n o ne bi upo trij e b i o sv oj u

vla s t i t u orn alj e n u pre p o z n a t lji v u tint u . On

ima dov o lj ~ n o mo z g a u gla vi . Ali, bilo je
upra v o glup o t o b o je uinil a Patrici a ,
jer nije mi slila da bi tim e mo g l a sv ali ti
su m nj u na sv o g pre dr a g o g Na g e l a .
- Ili bi to, s dru g e siran e , mo g a o biti ne t k o
tko Nig e l a Chap m a n a ima na zub u i eli
su g e r ir a t i da. je to nje g o v o djel o?
- Da, to je dru g a mo g u n o s i . - Tko mrzi
Nig e l a Chap m a n a ?
- No, dakl e , Jean Tomlin s o n , kao broj
jed a n . A on i Len B~ a , t e s o n uvijek s e
po m a l o sv a d aj ~ u .
- Imai e li kakv u ideju o to m e , go ~ s p o d i c e
I-Iobh o u s e , kak o je morfij mo g a o biti
pod m e t n u t Celiji Austi n?
- Mislila sa m i ma slil a . Nara v n o ,
pre t p o s t a v lj a m da je kav a najup a d ljiviji
nai n . Svi sm o s e mi ma t a li na o k o l o po
zaj e d n i t a a k o j so bi , Celijina je kav a bi ~ l a
na ~ n a l a t n siolib u por e d nje , on a je uvijek
ek aZ a da joj s e kav a go t o v o sa s v i m
ohl a di prije ne g o t o bi je popil a .
Pre t p o s t a v lj a m da bi sv a t k o , ~ t k o ima
dov o lj n o jak e ivc e , mo g a o uba c i ti
-tabl e t u dli ne t o sli n o u r~j e n u alic u , a
da ga nitk o ne primij e ti , ali to bi zna il o
izla g a t i s e velik o m riziku. Misli m , ta'kv e
s e st v ari mo g u sa s v i m lako primij e t i ti .

- Morf ~ ij - re e ins p e k t o r Shar p e - nije bio

u oblik u tabl e t e .
- A t o je bilo? Pra ~ a k ?
12 5
- Da.
Val eri e s e na mr t i .
- To bi bilo jo mn o g o te e , zar ne?
- Nist e po m i , s l ili ni na t o dru g b , osi m
kav e ? - Ona je pan e k a d uzi m a l a a u
topl o g m1i jeka prije sp a v a nj a . Ipak, ne
zna m je li to u ~ n i l a i on e noi .
- Mo ~ t e li mi t o n b opi s a t i t o s e te
ve e r i do g o d i l o u zaj e d n i k oj so bi?
- Datkl e , kao t o sa m rekl a , svi srn o
sje dili, raz g o v a r a l i , neGk o je uklju ~ a o
radi o . Mno gi su od mo m a k a , ini mi s e ,
iaili. Celia je oti l a na sp a v a nj e prilin o
ran o , a ist o ta ~ k o i Jean Tomlin s o n . Sally i
ja sje dil e sm o ta m o prilin o du g o . Ja sa m
pis al a pis m a , a Sally je tr e b a l a nek e
bilje k e . Ja ak mti s h m da sa m ja
p ~ o s ~ l j e d n j a oti l a na sp a v a n j e .
- To je zapr a v o bilo sa s v i m obi n o ve ~ e ?
- Savr e n o ta ~ k o , '~ p e , k t o r e .
'4 - Hval a , go s p o i c e Hobh o u s e . Ho e t e li
mi sa d a po sl ar t ~ g ~ o e s p o d i o u Lan e ?
Patri oi a Lan e izgl e d a . l a je zabrin u t a , ali
ne pre s t r a e n a . Pitar ~ j a i od g o v o r i rrisu
iznij eli na vid,j el o ni: ~ t a nov o . Na pit a nj e
o t a t i nan e s e n o j papi ~ r i m a Eliza b e t h

Johrt o n , Patrici a od g o v o r i da on a ne
su ~ n n j a u to da je za to ad g o v o r n a Celd a .
- Ali on a je to vrlo odlu n o por e kl a ,
go s p o c ~ c e Lan e .
- Pa, nar a v n o - o ~ d g a v o r i Partrici a . Por e kl a je. Ja mi sli m da s e st a dj e l a t o je
to uinil a . Ali to s e sla ~ e sa svi m os t a li m
st v aTi m a , zar ne?
12 6
- Znai e li t o sa m u ov o m slu aj u otkri o ,
go s p o i c e La ~ n e ? To, da s e u sv e m u to m e
ni t a ni s im ne sla e .
- Pre t p o s t a v l j a m - na s t a v i Paitrici a
pocr v e nj e v i - da vi misl ti e da je Nig e l
uprlja o Be s s i n e papir e . Zbo g tint e . To je
s ~ a , v r e n o be s m i s Z e n o . H,o u rei, Nig e l
ne bi up o t rij e bi o sv oj u vla s t i t u tinjt u , kad
bi on uini o ne t o ~ s li n o . On ne bi bio
tak o glup . On to ni u ko m slu aj u ne bi
uini o .
- On s e nije sa s v i m sla g a o ~ s go s p o i c o m
John s t o n , zar ne?
- Ah, on a pon e k a d zna biti ua s n o
do ~ s a . d n a , ali on to ni j e uzi m a o k src u . Patrici a La ~ e ozbi ~ lj n o s e na g n e pre m a
nje m u . - Voljel a bih da va m mo g u obja s n i t i
nek e st v ari , ins p e k t o r e . O Nig e l u
Chap m a n u , misli m . Vidit e , Nig e l je st v ar n o
u vel tik oj mjeri sv oj naj g ori ne pr aj a t e lj . Ja
prva px 3 z n a j e m da je nje g o v o pon a ~ a n j e

ve o m a te ~ k o . To ljud e oikr e e proti v

r~j e g a . On je grub i sark a s t i a n i
pod s m j e h u j e s e lju ~ d i m a i tak o ljud e ljuti i
oni misl e o nje m u sa m o najg or e . Ali on je
zapr a v o sa s v i m ~ dr u g a c ~ , i ji ne g o t o
izgl e d a . On je jed a n od onih zat v o r e n i h ,
prilin o ne s x e t n i h ljudi, koji zapr a v o el e
da ih ljudi vol e , ali koji uslij e d sv oj e v r s n o g
duh a prot urj e j a otkriju da go v o r e ili
a m e su pr a t n o od on o g a t o na mj e r a v a j u
re a d1d uir ~ i .
- Aha - re e ins p e k t o r Sh ar p e - to je
prilin o velik a , ne sr e a za njih.
- Da, ali oni si st v ar n o ne mo g u po m o i ,
zna t e . To proizl a zi iz ne s r e t n o g
d,je ti nj s t v a . Ndg e l je ima o ve o m a
ne s r e t a n iv o t u rodit e lj s k o m do m u .
Nje g o v je ~ o t a c bio vrlo o t a r i str o g i
nika ti
12 7
ga nije sh v a a o . A os ~ i m iog a , ~j e g o v je
ot a c ve o m a , lo e po s t u p a o pre m a
nje g a v o j majci. I kad je on a umrl a , oni su
s e str a h o v i b o po s v a d a l i i ~ Ni g e l je odjurib
iz ku e , a ot a c mu je rek a o da mu nika d
ne e dati ni pe nij a i on s e mor a o
sn al a ~ z i t i kak o je zna o i mo g a o be z
ikakv e po m o i s nje g o v e str a n e . Nig e l je
go v o ri o da ne eli nikak v e po m o i od
sv o g a oc a; i ne bi je eli o uz e t i ni kad bi

mu bila pon u Q e n a . Prim a o je mal u sv o t u

nav c a , po op or ~ . i c i sv oj e majk e , a oc u
nika . d nije pis a o i nika d rrije odl a zi o k
nje m u . Nara v n o , ja ani sli m da je to na
nek 2 nai n al o s n o , ali ne m a su m nj e da je
nje g o v at a . c vrlo ne u g o d a a ~ ovj e k . Ja s e
ne udi m t o je Nig e ~ l od to g a po s t a o
og or e n i te a k za dru t v o . Otkak o je
nje g o v a majk a umrla , on vi ~ e nije ima o
niko g a da s e brin e za nje g a i da pazi na
nje g a . Nje g ~ o v o zdra vlj e nije najb olj e , ali
nje g o v je duh sjaja a ~ . On je he n di k e p i r a n
u iv o t u i jedn o s t a v n o s e ne mo e
pok a z a t i on a k vi m , kak a v doi s t a je ~ s i .
Patrici a Lan e za s t a n e . Bila je zajap ur e n a i
po m a l o zadi h a n a od sv o ~ g du g o g
ozbiljn o g izla g a nj a . Insp e k ~ b o r Sh ar p e ju
je za m ~ i lj e n o pro ~ n a t r a o . Su s ~ r e o je u
do ~ t a d a n j e m iv o b u ve mn o g ^ o Patrici a
Lan e . >rZalju blj e n a je u ma m k a c < prnni sli u s e bi . ~rN e vjeruj e m da on uop e
maru za nju, ali vjer oj ai n o prihv a a nje n
ma t e r i ~ n , s ~ k i odn o s pre m a s e b i . Otac mu
je, kolik o uj e m , st v ar n o neki an g ri z a v
st v ar , ali usu di o bih s e rei da mu je
majk a bila nerk a luda , e n a koja je
,kvaril a sv o g a sin a , a, luduju i za njim,
izdu bl a jaz izm e u r~j e g a i n ~j e g o v a oc a .
Vidio sa m do s t a sliL ~ n i h st v ari . c < Zani
12 8

mal o ga je, da li je Nig e l Chap m a n b,i ~ o

za grija n za Celiju Austi n . Nije s e inilo
vjer aj a t n i a n , ali bilo je mo g u e . A ako je
tak o < c - mi sli o je - Pa tri ciju Lan e mo g l a
je ta inje ni c a og ori ti c < . Da 1i joj s e to
dov ~ lj n o za mj e ril o da bi po e lj e l a nanij e t i
ne pr a v d u Celiji? Dov oljr w za mj e ril o da
poi ni um ar s t v o ? Sig ur n o ne - i nx
sv a k o a n slnz aj u , inj e ni c a da s e Celia
zaruil a s C~ oli n o m McNa b b ~ o m , si g ur n o
bi to izbri s al a ~ ~ k a o rno g u m ~ o ~ t i v za
ub oj. s t v o . On ot p u s t i Patriciju Lan e i
poz o v e Jean Tomlin s o n .
je
9 Bija, baja, buf
12 9
De s e t o po gl a v lj e
Gos ~ p o d i c a 'Ibmlin s o n bila je mla d a e n a
od dva d e s e t i s e d , a m go di n a , ozbiljn a
izgl e d a , svij e t l e ko s e , pravil ni h crta lica a
prilin o sti s n u t i h us a n a . Ona sje d n e i re e
be z ok oli a nj a :
- Dakl e , ins p e k t o r e ? t o izv olit e ?
- Za ~ rrLa m e , da li na m uop e mo e t e
po m o a , go s p o i c e Tamlin s o n , u ov o m
tak o tra gi n o m slu aj u .
- To je str a n o . Uisti n u str a n o - re e Jean.
- Bilo je dov o ljn o ne m g o d n o kad sm o
sa. z n , a l i da je Celia izvr il a sa m o u b o j s t v o ,
ali sa d a , kad s e prei p o s t a v lj a da je to bilo

ub oj s t v o . . . -~_ ~ a s t a n e i tun o od m a h n e
gla v o m .
- lVli sm o prilin o Sig ur ni u to da s e on a
nije sa m a ot m v a l a - nad o v e e Sh ar p e . - Vi
zna t e od a kl e potj e e otr o v ?
Jean klim n e gla v o m .
- Pre t p o s t a v l j a m da potj e e iz Bolnic e
sv e t e Katarin e , g ~ d .j e je on a radila . Ali to
si g ur n o jo odr e c i e n ij e upu uj e na
sa m o u b o j s t v o .
- inilo s e ~ t a y k o , ne a n a su m nj e - re e
i~ n s p e k t o r .
s' 13 1
- Ali tko bi dru gi mo g a o uz e t i otr o v , os d x n
Celije?
- Nek oli ci n a ljudi - od g o v o r i ins p e k t o r
Shar p e - ako su odlu ili da to uin e . Pa
ak st e ga .i vi sa m i , go ~ s p o d i c e
Tomlin s a n - re e on - mo g li uz e t i , kad
bis t e to bili elj eli.
- Dakl e , st v ar n o , ins p e k t a r e Sh ar p e ! Jeanin je gla s zaz v u a o ~ o t r o i
~ogoren o.
- Pa vi st e prilin o e s t o pa sj e i v aL 2 odj el
za pripr e m u lijek o v a , zar ne , go s p o i c e
Tomlin ~ s o n ? - Dola zil a ~ s a m on a m o u
pa sj e t Mildr e d Ca
rey, da. Ali nara v n o da nika d nis a m ni
sa nj al a o ~ b o m e da s e mo t a a n ~ a k o
~ o r m a r a za otr o v e .

- Ali vi st e to mo g li uiniti?
- :Sig ur n o da ni,s a ~ m ma g l a uiniti ni t a
sli n o !
- Ali, slu aj t e , go s p o i c e Tomlin 6 o n .
Reci m o
da je va a prijat e ljic a bila zap ~ l e n a
op ~ r e a n a n j e m bolni a x ~ k i h ko ~ a r i c a , a
da je dru g a dje v oj ~ k a bila na. , al t e r u za
var ~j s k e pacij e n t e . Vrlo s e e s t o do g a c i a
da su u pre d nj oj so bi sa m o dva
a ~ ljek ar nik a . Vi st e ~ s l u a j n o mo g li
o ~ d : e t a t i s dru g e str a n e polic a s
boi c a m a b o s e prat e u sr e di n o m s ~ o b e .
Mogli st e digrv w t i boi c u iz orm ar a i
strp a t i je u d e p , i ni jedn a od dviju
ljek ar ni o a ne bi ni
`' sa , nj al a o to m e t o st e uinili. ll
1..
- NJikak o ne rnia g u prihv a t i t i to t o st e
sa d a rekli, ins p e k t o r e Shar p e . To je . . . to
je - sra m o t n a apt u b a !
- Ali to nije ~ o p t u b a , ga s p o i c e
Tomlin o n . Dal e k o od. bo g a . :Ne smij e t e
m e krivo tu m a i t i . Vi st e mi rekli da va ne
bis t e bali m ~ a g l i uiniti ne t o sli m o , a ja
va m pak u a v a m pok a z a b i da je to
13 2
bilo mo g u e . Ja ni na tre n u t a k nis a m
pok u a o tvrd ~ i t i da st e vi to i uin ali .

Nap a k o n - dod a an - za t o bist e vi to

uinili?
- Ton o . Vi ka. o cl.a , n ~ s t e shv a t ili,
ins p e k t o r e Sh ar p e , da sa m ja bdl a Celijina
grijait e ljic a .
- Mno g e su ljud e otr o v a li v.pr a v o njiho vi
pri;jat e ~ l ji . Pon e k a d mor a m o sa m i s e bi
po s t a v i t i jedn o pit a nj e : Kad a prijat e lj
vi e nije prijat e lj?
- Izm e d , u m e n e i Celaj e nije bilo
ne s u g l a s i c a ; ni ~ t a sli n o . Ja sa a n je jako
volj el a .
- Jest e li imali kakv a . razl o g a za su m nj u
d ~ a je on a kriva za sv e on e kra e u kui?
- Ne, zai s t a . ~lVvk ~ a r d s e u iva b u nis a a n
tak o izn e n a d i l a . Uvijek sa m xni slil a , d ~ a .
Celi ~ a ima pler n e n i t e princi p e . Nika d ne
bih ni u ~ s n u po m i s li ~ l a da bi ~ o n a mo g l a
uiniti ne b o sli n o .
- Nara v n o - re e Sh ar p e , pro m a t r aj u i je
pa, ~ lji v o - kle pi o m ~ a n i zai s t a ne ma g ~ t x
sa m i s e bi pa m o i , zar ne?
Jea ~ n Tamlin s o n jo vr e ati s n ~ u
usni c e . A ond a ih otv ori i izg o v o r i:
- Ne rna g u rei da bih s e mo g l a su gl a s i t i s
to m idej o m , ins p e k t o r e Sh ar p e . Ja sa m
st ar o m o d n a u sv oji m naz ori m a i misli m da
je kra a ipak sa m o kra a .

- Vi mi slit e da je Celd ~ a krala te st v ari

zat o t o ih je, iskr e n o go v o r e i , elj el a
uz e t i?
- Nara v n o da misli a n .
- Obin o ne p o ~ t e n j e , zapr a v o ? - Bojim s e
da je taak o .
- Dakl e , tak o - re e irns p e k t o r Sh ar p e ,
klim ajn z i gla v a m . - To je zlo.
13 3
- Da, avj e k s e uvijek razljuti, kad osj e t a
da s e u nek o m e razo a r a o .
- Po s t a v i l o s e pit a nj e , kolik o ~ n a m , da li
da s e abra ti t e na ~ n a . - policiji, misli m .
- Jest . Po mo m uvj er e nj u , to bi jedin o bilo
ispr a v n o .
- Mcislit e li, da je mo d a to tre b a l o
sv a k a k o uini ti?
- Mislixn da bi to jedi m o bilo ispr a v n o . pa,
zna t e , ne mi s lim da s e ljudi m a smij e
dop u i a t i da s e na taj nai n izvla e .
- Naziv aj u di s e b e kle p t o m a n o m , a zapr a v o
je kradljiv a c , to st e mi:slili?
- Pa, ma nj e ili vi e , da - to sa m mislil a . - A
umj e s t o to g a sv e s e zavr il o sr e t n o i
g ~ o d i c a s e Austi n na l a pre d sv a d b e n i m
zvo nim a .
- Nara v n o , od Colina McNa ~ b b a m ~ o e s e
sv a
' t a o e li v a t i - re e zlob n o Jea:n
Tomlin s ~ a n . s'

Ja sa m si g ur n a da je on at e i s t i vrlo
su m nji a v , , podr u g ljiv , ne u g o d a n mla cli .
On je pre m a sv a ko m e grub . Ja sm a t r a m
da je on ko m u n i s t .
- Tako - re e ins p e k t o r Sh ar p e . - To je zlo!
- On zakli m a gla v o ~ m .
',:. - On je na sv e na g o v o r i o Celiju. Mislim ,
zat o r' t o on ne m a nikak v a prav o g
osj e aj a za vla s n i tvo . On vjer oj a t n o
misl n da sv a t k o m ~ o e slo b o d no uz e t i
sv e t o za e li .
- Ipak, go s p o i c a je Aust e i n u sv a k o m slu
aju - re e ins p e k ~ r Sh ar p e - prizn al a ,
krad u . - Po t o je bila otkriv e n a . Da - re e
Jean o tr o .
- Tko ju je otkri o?
13 4
- Ona j go s p o d i n . . . ka,k o s e on o zov e . . .
Poiro t , kad je on o do a o ov a m o .
- Ali za t o mu sli t e da ju je ~ o n otkri o ,
go s p o i c e 'Ibmlin s a n ? On to nije rek a o . On
je sa m o da o sa vj e t da s e poz a v e policija.
- On joj je tim e ne d v oj b e n o pok a ~ a o da
sv e zna . Ona je oit o uvidj el a da je igra
zavr a n a , pa s e po uril a da sv e prizn a .
- A b o je s ~ t i n t o m na papiri m a Elizab e t h
John s t o n ? Je li on a i to prizn al a ?
- Zais t a ne zna m . Pre t p o s t a v lj a m .

- Po gr e n o pre t p o s t a v l j a t e - re e Sh ar p e . Ona je od ~ l u n o nijek al a da ima bilo

kakv e ve z e s tim.
- Pa, mo d a bi mo g l o biti i ta,k o . ZVIora m
rei da mi s e to nije inilo vjer oj a t n i z n .
- Mi:slti e da je mn o g o vjer aja t n ij e da je to
bio Nig e l Chap m a n ?
- Ne, ne vjeru,j e m da bi to uini o Nig e l .
Mislim da je mn o g o vjer oj a t n ij e da je to
uini o Akibo m b o .
- Stv ar n o ? Za t o bi on t o uini o?
- Ljubo m o r a . Svi su !ti ob oj e n i Ijudi ve o m a
ljub o m o r n i jedni na dru g e i vrlo his t e ri n i .
- To je zani m ljiv o , go s p o i c e Tom ur o n .
Kada st e po sij e d nji put vidj eli Celiju
Avsti n?
- U pe t a k uv e e r , po ~ s l ij e ve e r e .
- Tko je prije oti a o na sp a v a u ~ j e ? Ona,
ili. vi?
- Ja.
- Vi nist e oti li u nje n u so b u , ni:s t e je
vidj eli otk a k o st e nap u ~ s t i l i zaj e d n i k u
so b u ?
- Ne.
13 5
w: - I ne m a t e ni;kak v a poj m a o to m e tko
bi mo g a o usu t i morfij !u nje n u kav u - ako
joj je ~ ~ ' ; dan na taj nai n?
- Nikak v a .

- Taj morfij uop e nist e vidj eli ne g dj e u

kui, ili u ~ n e ij oj so bi?
. - Ne. Ne, ne vjeruj e m .
- Ne vjeruj e t e ? Kako to mi slit e , go s p o i c e
s; Tomlin s o n ?
- Pa, sa m o na g aCl a m . Pala je ta m o nek a
smi ,*
je n a okla d a , zna t e .
' ' - Kakva okla d a ?
- Jeda n - ~ o v a j - dva tri mo m k a
ras pr a v lj al a .su . . .
e - O e m u su ras pr a v lj ali?
- O um or s t v u i o nai ni ~ m a izvr e ~ j a .
Oso bi t o o trov a nj u .
a. - Tko je su ~ d j a l o v a o u raz g o v o r u ?
- Pa, misli m da ~ s u po e l i Colin i Nig e l , a
ond a ~ s e pridru i o i Len Bat e s o n , a na l a
s e ta m o i Patrici a . . .
- Mo e t e li s e sje ti ti i rei, ako je mo g u e ,
t o to nij e , t o je to m priliko m bila re e n o
- o e m u s e ras pr a v lj al o ?
Jean Tamlin s o n nek o lik o je tre n u t a r k a
razmi ;; 1 jala.
- Dakl e , po e l o je, mi sli m , raz g o v o r o m o
um or s t v u otr o v o m , uz nap o m e n u , da je
pot e k o w a u to m e kak o nab a v i t i otr o v;
zat o t o s e ubo
jica obi n o otkrij e , ili zbo g bo g a t o s e
uvijek sa z n a gdj e je kupi o otr o v , ili zbo g

~ b o g a t o s e zna gdj e ga je ima o prilik e

nab a v i t i: A Ni ~ g e l je
13 6
rek a o da sv e to ne mor a biti ba sa s v i m
tak o . Rek a o je, da bi on m ~ a g a o izmi sli ti
najm arlj e tri razliit a nai n a kak o bi
sv a t k o mo g a o nab a v i t i otr o v , a da, to
nika d nitk o ne otkrij e . Len Bat e s o n mu je
na t ~ o od g o v o r i o .da blefir a . Nig e l mu
uzvr a t i da, ne blefir a i da je to pot p u n o
spr e m a n i dok a z a t i . Pat na t o primij e t i da
je Nig e l , nar a v n o , u ~ pr a v u . Rekla je da bi
i Len i Colin mo g li nab a v v t i otr o v kad go d
im s e proh t aj e , u laol ~ n i c i , a to bi mo ~ g l a
uiniti i Celia, rekla je. Ali Nig e l na s t a v i ,
da on uap e nije misli o na t o . Rek a o je da
bi s e to primij e t il o , kad bi ~C e li a , ne b o
uz el a u odj el u za pripr e m a n j e lijek o v a .
Tam o bi ne t k o prije ili kas nij e trai o taj
otr o v i bnd a bi s e otkril o da je ne s t a o . A
Patrici a re e da ne bi, ne , kad bi on a uz el a
boi ~ i c u i ond a jeda n dio sa dr ~ i n e istr e s l a
i po slij e u nju do si p a l a ne ~ i o dru g o . Colin
s e na to na s m ij a o , rek a v i da bi u to m
slu ~ a j u za koji dan do l o do ozbiljnih
pritu bi pacij e n a t a . Nnjg e l na s t a v i da on,
nara v n o , n2j e misli o na pa s e b n e
pa g o d n o ~ s t i . Rek a o je, da bi ak i on,
~ k oji ne m a nikak a v po w s e b a n prisGu p
otr o vi m a , ni kao lije nik , ni kao

ljek a x ~ n i k , ve o m a lako mo g a o nab a v i t i tri

razliit e vrst e otra v a , na tri razlr v t a
na ~ i n a . Len $a t e s o n re ~ e : oDakl e ,
dobr o , kakv e su te ,tv oj e m e b o d e ? c c - a
Nig e l od g o v o r i: >rN e u ti rei, za sa d a , ali
sa m spr e m a n da s e s tab o m okla di m da u
u roku od tri ~ tj e d n a prad o i t i ovdj e tri
~ s m r t o n o s n a otr o v a c < - a Len mu na t o
uzvr a t a da s e kladi o pe ~ c u da to ne mo e
nzLiniti.
- I dalj e? - upit a ins p e k t o r Sh ~ a r p e , kad
Jean za s t a .
13 7
: - Pa, od sv e g a t o g a nek o vri,j e z n e , ini
mi s e , nije bilo ni t a ; a ond a , jedn e ve e r i ,
u zaj e d n i k oj so bi , Nig e l re e : Dakl e ,
mo m c a , po gl e d a j t e
"' ov a m o - izv e o sa d n on o t o sa m
rek a o < c - i baci na st ol tri st v ar i c e . Bila
je ta m o ~ t u b a s tabl e t a m a hy o s c i n a ,
boi c a tinl ~ t u r e digit ali s i m, al a boi c a
morfij e v a tartr a t a .
Insp e k t o r re e o tr o:
- Morfije v a tartr a t a ! Je li na njoj bila kakv a
, naljap ni c a ?
- Da, bila je na njoj nalje p n i c a Bolnic e
sv e t e 1 Katarin e . Sje a m s e to g a zat o t o
mi je to, ra zumljiv o , upal o u oi.
- A dru gi?

- Nis a m primij el al a . Mog u rei sa m o to da

nis u bili iz bolni k o g skla di ~ t a .
- t o s e do g o d i l o zati m ?
- Pa, nar a v n o , bilo je mn o g o ras pr e d a n j a i
nakl a p a nj a , a Len Bat e s o n re e : Slu aj ,
kad bi ti sa d pai ni o um or s t v o , to bi s e
prilin o brzo otkril o < c - a Nig e l mu uzvr a t i
- Ni go v o r a . Ja sa m laik. Ja ns m a m
nika'kv e ve z e ni s kakv o m klinik o m ni s
bolni c o m i nitk o m e ni na tre n u t a k ne e
dov e s t n s tim u ve z u . A nis a m to kupi o ni
u trg o v i ni - a Colin McNa b b izva di lulu iz
ust a i re e - N e , to si g ur n o ne bi bio
mo g a ; o ni uini ti . Ni jeda n ti ap o t e k a r ,
nai m e , ne bi prod a o te tri st v ar i c e be z
lije ni k o g rec e p t a . U sv a k o m slu aj u ,
mal o su jo o to m e ras pr a v lj ali, ali na
kraju re e Len da m, or a plati ti izg u b lj e n u
akla d u . Raka o je: oN e mo g u to uiniti
sa d a , zat o t o sa m mal o tan a k s
go t o v i n o m , ali u to m po gl e d u ne m a
su m nj e : Nig e l je sv oj e do
13 8
T
kazar o c < - i zati m dod a - A t o e m o
uiniti s kanjiv o m rob o m ? c c - Nig e l s e
nac e ri i re e da je najb olj e da s e ~ s v e g a
to g a ot ar a: s e , prije ne g o s e do g o d i ka,k v a
ne prilik a , pa su ond a ispr a z n ili tub u i
~ t a b l e t e pob a c a l i u vatr u , pro s u li pra a , k

morfij e v a tartr a a , rte i to bacili u vatr u .

Tink ~ t u r u digit ali s a prolili su u slivnik .
- A boi c e ?
- Ne zna m t o s e do g o d i l o s boi c a m a , . . .
ja bih rekla da su vjer oj a t n o jedn o s t a v n o
ba e n e u ko ar u za ot p a t k e ?
- Ali sa m je otr o v uni t e n ?
- Da. U to sa m si g ur n a . Vidjel a sa m . - I to
je bilo - kad a?
- Pa, ne g dj e prije e tr n a e s t dan a , ma sli m .
- Tako. Hvala , go s p o i c e Tomlin s o n .
, Jean je oklije v a l a , jasn o pok a z uj u i da bi
elj el a jo raz g o v a r a t i .
- Mislit e li ~ d . a bi to mo g l o biti va n o ? Mo e biti. Ni ~ k a . d s e ne zna .
Insp e k t o r Bharp e os t a nsk olik o tre n u t a k a
za mi l jen. Zati m pon o v n o poz v a Nig e l a
Chap m a n a .
- Uprav o sa m uo prilin o zani m ljiv u izjav u
go s p o i c e Jean Tamlin s o n - re e .
- Aha! Kog a je na a dra g a Jean ocrnil a u
va i m oi m a ? Men e ?
- Gov oril a mi je o otr o vi m a i t o u ve ~ z i s
va m a , go s p o d i , n e Chap m a n e .
- Otrov i ja? t o , zab o g a ?
- Ho e t e li zanij e k a t i da st e s e prije
nek olik o tje d a n a okla dili s go s p o d i n o m
Bat e s o n o m
13 9

o nai n u nab a v lj a nj a ~ o t r o v a , tak o da

va s ,nitk o u ta m e ne otkrije?
- ;A, to! - Nig e l s e iz.n e n a d a razv e d r i . Da, :- ; nara v n o ! Smij e n o je da na to
ubp e nis a , m ni po mi s li o . Ja ~ s e ak ni ne
sje a m da je ta m o bila i Jean. Ali vi valjda
ne mi slit e da to ima nek o po s e b n o
zna e n j e , je li?
- Pa, nika d s e ne zna . Vi, dakl e , prizn aj e t e
tu inje ni c u ?
- O, da, ras pr a v lj ali sm o o to m e . Colin i
Len bili su u to m e va o m a nap u h a n a i
razm e t lji vi i ja sa m im prilin o be z a ; zl e n o
rek a o da s e sv a t k o mo e do e ~ p a t i
potr e b n e zalih e otr o v a - rek a o sa m ,
zapr a v o , da bih ja mo g a o smi sli ti
najm a nj e tri razliit a na a n a da to
izv e d e m , te da c ~ u to, da im dok a e Q n ,
rek o h im, i as t v a ri ti .
- t o st e po slij e i uradili?
- t o ~ s a m po slij e i uradi o , ins p e k t a r e .
- I kakv a ~ s u t o bd ~ l a ~ tri na ~ i n a ,
go s p o d i n e Chap m a n e ?
Nig e l malk o nakrivi gla v u .
- Ne e t e valjd a trai ti od m e n e da sa m
s e b e op ~ t u i m ? - re e . - Vi bis t e m e tad a
si g ur n o ^'. mor ali uha p s i t i ?
- Jo nije do l o d ~ to g a da bih va s mor a o
uha p ~ s i t i , go s p o d i n e Chap m a u W , ali,
nara v n o , n ~ m a potr e b e da sa m i s e b e

op ~ t u u j e t e , kao t o st e rekli. U st v ari , vi

imat e pat p u n o prav o na to da ne
od g o v o r i t e na moj e pit a nj e , ak o ne elit e .
- Nis a ~ m ~ s i g u r a n da ne eli m . - Nig e l
razmi s li nek oliki o ~ t r e , n u i a k a , dok mu je
ok o u;s a n a obi gr a v a o jedv a vadljiv
os m ij e h .
14 0
- Nara v n o - re e - ~ o n o t o sa m uini o bilo
je, be z au m nj e , prot u z a k a n i t o . Vi bis t e
m e zbo g to g a mo g li prti e g n w t i , ~ k a d bis t e
htjeli. S dru g e str a n e , ovdj e s e radi o
slu aj u um or s t v a , i ako to ima ikak v e ve z e
sa smr u jadn e mal e Celije ,
pre t p o s t a v lj a m da va m mor a m rei sv e .
- Takv o bi st a n o v i t e si g ur n o bilo
najraz b o r t iij e .
- Dakl e , dobr o . Ispri a t u va m sv e . Kakva su to bila tri nai n a ?
- Dabr o . - Nig e l s e zav ali u na sl o nj a . U
novi n a m a s e a s t o mo e proi t al:i , zar ne ,
o to m e kak o lije ni ci m a iz kola ne s t a ;j u
op a s n i lijek o vi . Ljudi su bili up o z o r a v a n i
na to.
- Da.
- Dakl e , to m e je nav e l o na po mi s a r o o
jedn o m ve o m a jedn o s t a v n o m nai n u :
tre b a l o je sa m o atii dolj e u pokr ajin u ,
slije di ti kak a v aut o m o b i l OP,1 na nje g o v o j
uobi aj e n o j rwti, i kad s e prui prilika -

jedn a s t a v n o ot v ori ti kola, zavirn ti u

lije ni k u tarb u , te uz e t i iz nje on o t o
va, m je potr e b n o . Znat e , u tim
pokr ajin s k i m kot ari m a lije ni ci sv oj e tarb e
ne uno s e uvijek u ku6 u . Ve pre m a to m e
kakv u vrst bol e ~ s n i k a po sj aC ~ u j u .
- I?
- Pa, to je sv e . Nai m e , to je sv e o nai n u
broj jeda n . Mora o sa m sluj e di t i tri
Tije nik a , dok nis a m nai a o na jedn o g
dov o lj n o ne o p r e z n o g . A kad sa m ga
pron a ~ a o , sv e je bilo sa ~ s v i m jedn o
1 U origi n al u : GP - g e n e r a l prai ti o n e r lije nik op e prak s e . (Na p . pre v . )
14 1
st a v n o . Kola su bila os t a v lj e n a nap o iju ,
pre d a ~ farm e r s h o m kuGo m , na prilin o
os a m lj e n u mje' st u . Otv ori o sa m vrat a ,
zaviri o u t or b u , izva di o ' iz nje hy o s c i n
hydr o br o a n i , d a - i to je bilo to.
- Tako. A nai n bro j dva?
- Taj je zapr a v o po wl a i o za so b o m mal o
isk ori i a v a n j e na e dra g e Cel ~j e . Ona ni,je
bila nim al o su m nji a v a . Rek a o sa m va m
da je on a bila do s t a ogr a ni e n a dje v ojk a ,
nije irnal a poj m a o .t o m e t o ja zapr a v o
radi m . Jedn o s t a v n o sa m ne t o nakl a p a o o
ne i tlji;v oj lai ~ : n ~ t i n i li;je ni ki h
i:! rec e p a t a i za m o li o je da mi napi e
rec e p t on a k o ' kao b o ih pi u lije ni ci , za

~ digit a li s . ;;; Ona mi je sa s v i m be z a z l e n o

izil a u su sr e t . Po
slije .t o g a tre b a l o je sa m o u stru n o m
adr e s a r u pron a i im e lije nik a koji ivi u
nek o m udalj e n o m lond o m s k o m okru g u i
dod a t i rec e ~ p t u n,je g o v e inicijal e , ili
po m a l o ne i tljiv pot pi s . I tak o sa m rec e p t
urui o nek o m ap o t e k a r u u po sl o v n o m
dijelu Lo ~ n d a n a , za koje ~ g a saTn
pre t p a s t a v lj a o da ne poz n sj e pobli e
os o b n i lij~ v pot pi s , pa sa m ~ t a k o dobi o
propi s a n i li,jek be z ikakv e poi e ~ k a e .
Digit al d s s e prilin o e s t o propi s uj e za
sr a n a ob olj e ~ r ~ j a , a ja sa m napi s a o
rec e p t na hot e l s k o m list o z m o m papir u .
- Ve o m a da mi u a t o - re e ins p e k t o r
Shar p e suh o .
- Ja, ev o , ipak opt u uj e m sa m s e b e . uje m
to po va e m gla s u .
- A tre i nai n?
Nig e l ne od g o v o r i od, m a h . A tad a re e :
- Slu: aj t e . t o sa m ja to s e bi za. pr a v o na.
trpa o na vrat?
14 2
~m
- Uzim a nj e lijek o v a iz ne z a t v o r e n i h kola ,
bo je ikra a , - re e ins p e k t o ~ r Sh ar p e . Krivot v o r e n j e rec e p t a . . .
Nig e l ga preki n e .

- Ne e bo ba biti krivo t v o r e n j e , zar ne?

Mislim , ja na taj nai n nis a m priba vi o
nov a c , a to zapr a v o nije bila ni imit a c ij a
nika ~ k v a lije ni k o g pot pi s a . Misli m , ak o
sa x n napi s a o rec e p t i na nje m u dapi s a o H.
R. Jam ~ , ne mo e s e rei da sa m
krivo t v o r i o im e nek o g od.r e Q e n o g Dr
Jam e s a , zar ne? - On na s t a v i ~ s prilin o
usilj e ni m smij e k o m . - Ra ~ u m ij e t e t o
misli m ? St a vlj a m sv e kart e na st ol . Ako vi
sv e to elit e okr e n u t i na ozbiljn o - ond a ja u o ~ i t o na gr a b u s i t i . S dru g e str a n e ,
ako . . .
- Da, go s p o d i n e Chap m a n e , a s dru g e
str a n e ?
Nig e l dz g o v o r i s izn e n a d n o m e s t i n o m :
- Ja ne voli m um or s t v o . To je ne t o
zvj er s k ~ o , ua s n o . Celia, jadn a mal a
siro ti c a , nije zavrij e dil a , da bud e
um or e n a . Ja va m eli m po m o i . Sax n o ,
ho e li va m t o po m o i ? Nis a m si g ur a n da
ho e . Otkriv aju i va m sv oj e na s t a l w k e ,
rna sli m .
- Policija je prilin o irok o g r n ~ d n a ,
go s p o d i n e ~Ch a p m a n e . Ost aj e na njoj da
na ne ,k e do g a a j e gl e d a ka, o na
lako m i s l e n u al u nek e ne o d g o v o r n e
prirod e . Ja prihv a ~ a m va e uvj er a v a n j e
da mi elti e pa m a i u rje a v a n j u um or s t v a

te dje w oj k e . A sa d a na s t a v i t e , moli m va s ,
a pri ajt e mi o sv o m tre e m nai n u .
- Dakl e - re e Nig e l - sa d sn w s e sa. s v i m
pribliili sri st v ari . Taj je nai n bio mn o g o
op a s n iji ne g o prva dva , ali je u ist o
vrije m e bio
14 3
i k ~ u d i k a m ~ o zab a v n iji. Vidti e , ja sa m
nek olik o pwt a po sj e t i o Celiju u nje n a m
odj el u za prireQi v a ~ n j e lijek a v a . Pozn a v a o
,s a m ta m o n j i ras p o r e d pra s t a rija . . .
- I ~ t a k o st e ma g l a dig n u t i boi c u iz
orm ar a ? - Ne, ne , t o nije bilo tak o
jedn o s t a v n o . S xno g st a n o v i t a to ne bi
bilo lijep o . A, tt s p u t re e n o , da s e radil o o
prav a m um or s t v u - nai m e , da sa m bio
ukra o ~ a t r o v u na mj e ri da izvr i m
um or s t v o - ma d a bi s e ne t k o sje ti o da
sa m ~i o ~ t a m o . Ja zapr a v a nis a m bio u
Celijinu odj el u ot prilik e e s t mje s e c i . Ne,
ja sa m zna ~ o da Celia sv a ki dan w
jed a n a e ~ s t i trid e s e t adl a zi u str a nj u
sa b u , na ~ o n o t o bis m o mo g li naz v a t i
oui n s c c , na;i m e , na kav u i dv o p e k .
Djev ojk e odl a z e u gru paz n ~ a , , po dva .j e
odj e d n o m . Bila je ta m o jedn a nav a
dje v ojk a , k oja je tek do l a i si g ~ u r n o m e
nije poz n a v a l a po izgl e d u . I ev o t o sa m
uini o . U e t a o sa m s e u odj el za
pripr e m a n j e lijek o v a u bijel a m ogr t a u i sa

ok o vrat a . Unutr a je bila sa m o ta nov a

dje v ojk a , a uz to i zap o ~ s l e n a na alt e r u
za am b w l a n t n e pacij e n i e . U e t a o sa m ~ s e ,
pri a o orm ar u s atr o vi m a , izva di o boi c u ,
obi a o ok o pre g r a d e i rek a o dje v oj ci:
Kakv e jain e adr e n a l i n a drit e ? c c One ,
mi od g o vori, ja klim n e m gla v o m , a ond a
je upit a h i,m a li koji ve g a n i n , jer da m e
m ~ u i ua s a n ma m u r lwk. Pro g u t a a sa m
tabl e t e i op e t od e t a o . Ona nika d
vjer oj a t n o nije po ~ s u m n j a l a u to da ja ni
sa m bi ~ o nitk ~ o od do m a i h , a ni
~ s t u d e n t m e d i c i n e . Bila je to dje j a igra.
Celia nika d nije sa z n a l s da sa m wo p e bdo
ta m o .
14 4
na nia e . ~l a
- A st e t o s k o p - upit a in ~ s p e ~ k t o r Sh ar p e
zna ti e lj n o . - Gdje ~ s t e nab a v ili
st e t o s k o p ?
Nig e l s e izn e n a d a nac e ri .
- Bio je bo ~ s t e t o s k o p Lena Bat e s o n a re e . - I~f g n u o ~ s a m mu ga .
- Ovdj e u kui? - Da.
- Dakl e , to obja nj a v a na s t a n a k
st e t a s k o p a . To nije bilo Celijin o djel o .
- Ne, za bo g a ! llllo e t e li za mi s li ti
kle p t o m a n a koji kra e st e t o s k o p e , je li?
- t o st e po slij e to g a uinili s njim?

- Pa, zal o i o sa m ga - re e Nig e l

pok aj ni ki .
- Nije li to bilo mal o ne z g a d n o za
Bat e s o n a ? - Vrlo ne z g a d n o za nje g a . Ali
na ~ s a m mu to mo g a o rei da mu ne bih
mor a o obja s n i t i sv oj e m e t o d e , t o nis a m
na mj e r a v a o uini ti . Pa ipak - dod a Nig e l
ras p o l o e n o - ja ~ s a m mu s e usk o ro
od w . i o i pov e o ga jedn e ve a ri na krva v u
zab a v u .
- Vi st e vrlo ne o d g o v o r a n mla di - re e
in. s p e k t o r Shar p e .
- Treb al o je da vidit e njiho v a lica - re e
Nig e l isk e s i v i s e jo ja e - kad sa m baci o
na at ol ta tri smr t o n o s n a pre p a r a t a i
raka o im da mi je uspj e l o da ih dig n e m , a
da nitk o ~ v ne zna bko ih je uz e o .
- Vi mi go v o r t i t e - uzvr a t i mu ins p e k t o r
kak o st e ima.li tri nai n a da nek o g a
otruj e t e s tri razld i t a otr o v a , a da otr o v
ni u jedn a m slu aj u ne bi otkri o va tra g .
Nig e l pot vr tli.
10 Bija, baja, buf 14 5
- To je prilin o jasn o - re e . - A u dani m
ok ol n o s t i m a to ba nije zg o d n o prizn a t i .
Ali va n o je t o da su svi otr o vi prije
e tr n a e s t , ali vi e , dan a - uni t e n i .
- Tako vi mislit e , go s p o d i n e Chap m a n e , ali
u st v ari ne mor a biti tak o .

Nig e l je zurio ~ u nje g a . - Kako to

mis > a t e ?
- Kako ~ s t e du g o drali te st v ari kod
s e b e ? Nig e l s e zad ni s li .
- Dakl e , tub u hyo s c i n a oko de s e t dan e ,
ini mi s e . Morfije v tartr a t ok o e tiri dan a .
Tinkt ur u digit a . l n s a nab a v i o sa m to g ist o g
pop o d n e v a .
- A gdj e st e drali te st v ari - nai m e ,
hy o s c i n hidTObr o m i d i morfij e v tartr a t ?
- U ladici sv oj e kom o d e , tut n u t e na dno , is
a
- Je li ne t k o z ~ n a o da ih ta m o drbit e ?
- Ne. Ne, si g ur a n sa m da to nitk o nije
zna o . U nje g o v u s e gla s u , ipak, osj e a l o
jedv a za mje tljiv o oddij e v a nj e , koje
~ir s p e k t o r u Sh ar p e u nije pro m a k l o , ali on
tre n u t n o nije inzi s t ir a o na to m e .
- Jest e li kom e rekli t o st e uinili? Za
sv oj e m e t ~ o d e ? O nai n u kak o st e do li
do tih st v ari?
- Ne. U sv a k o m slu aj u . . . ne , nis a m .
- Rekli st e u sv a k o m slu aj u c c , go s p o d i n e
Chap m a n e .
- Pa, nis a m , zapr a v o . Da prav o ka e ~ n ,
htio sa m to ispri a t i Pat , ali sa m s e ond a
sje ti o da ' on a t o ne bi od o b z ~ i l a . Ona je
ve o m a str o g a , mi
slim Pat , i tak o sa m joj sv e zat aji o .
14 6

;i ~ o da ni
- Nist e joj rekli ni t a o kradi st v ari iz
lije ni k o g aut a , ni o rec e p t u , ni o morfiju
iz boln d c e ?
- Zapra v o , rek a o sa m joj p ~ o s 7 i j e za
digi t ali s ; da sa m napi s a o rec e p t i nab a v i o
jedn u boi a u u ljek ar ni i o ta m e kak o sa m
s e u bolni ci prer u t o u lije nik a . a o mi je,
ali mor a n n rei da Pat ba nije bila
odu e v lj e n a . Nis a m joj rek a o za krad u
st v ari iz aut o m o b i l a . Mislio sa m da bi
mo g l a dig n u t i vatr u .
- Jest e li joj rekld da e t e te st v ari uni t l t i ,
po t o dobij e t e okla d u .
- Da. Ona, je zbo g to g a bila jako zabrin u t a
i ljuta . Po e l a je nav aljiv a t i da st v ari
vrati m i to m e sli n o .
- Vam a nika d nije pal o na pa m e t da tak o
po s t u p i t e ?
- Ne, za im e bo g a ! To bi bilo fat al n o ;
zap a o bih u be s k r aj n e sk a n d a l e . Ne, na s
trojic a jedn o s b a v n o sm o ie tvari bacili u
vatr u , ili prolili u zah o d i t o je bilo sv e .
Niko m e nikak v e t e t e .
- Tako vi ka e t e , go s p o d d n e Chap m a n e ,
ali i te kak o ~ e mo g u e da je t e t a
uinj e n a .
- Kako bi s e to mo g l o do g o d i t i , kad su
st v ari ba e n e , kao t o sa m va m rek a , o ?

- Je li va m ikad pal o na pax n e t ,

go m p ~ o d i n e Chap m a n e , da va s je ne t k o
mo g a o vidj e t i kad st e uz eli te st v ari , ili ih
je mo g a o nai , ili je ne t k o mo g a o ~ s t r e s t i
morfij iz boi c e i nad , o m j e s t i t i ga ne i m
dru gi m ?
- Ne, za im e bo g a ! - Nig e l je zurio u nje g a .
- Nika d nis a m po mi s li o na ne t o sli n o . Ja
to ipak ne vjeruj e m .
io' 14 7
- Ali to je mo g u e , go s p o d i n e Chap m a n e ! Ali t o nitk o wije mo g a o z ~ n a t i .
- Mora m va m rei - na s t a v i ins p e k t o r suh o
- da s e na mje s t i , m a ov e vrst e zna mn o g o
vi e ne g o t o bi, s t e vi mo g li vjer o v a t i da
je mo g u e .
- Mislit e na njuk a nj e ? - Da.
- Tu mo d a imat e prav o .
- Tko bi od st u d e n a t a mo g a o nor m a l n o , u
sv a t k o dob a , ui u va u so b u ?
- Pa, ja daj eli m so b u s Lem o m Bat e s o n o m .
Vein a je ovd a n ji h mu ~ k a r a c a
povr e m e n o dol a zil a k m e ni . Djev ojk e ,
nara v n o , nis u . Sm , a t r a s e ~ d a dje v ojk e
ne m aj n x prist u p a u kat o v e sa
sp a v a r a n i o a m a na na oj str a ni ku e .
Pri:st oj n o s t . e d a , n iv o t .
- Sm a t r a s e da ne tre b a da dol a z e , ali on e
mo g u doi , pre t p o s t a v l j a m ?

- Sva t k o mo e doi - re e Nig e l . - Prek o

dan a . Pop o d n e , na primj er , onij e ne m a
ntik o g a . -'17 a li go s p o i c a . Lan e dol a zi
ikad u va u so b u ?
- Ja s e nad a m da vi ne mislit e tak o , kao
t o to zvu i , ins p e k t o r e . Pat pon e k a d
zal a zi u m ~ o j u s ~ o b u da mi vrati ap e oje
mi je pokr p al a . Ni:t a vu e .
In.s p e k t o r Sh ar p e s e na g n e naprij e d i
re e : - Jest e li vi svj e s n i to g a , go s p o d i n e
Chap
ma n e , ~ t k o je najlark e mo g a o uz e t i neki
od tih otr o v a iz boi c e i nad o rr ~ j e s t i t i ga
ne 'i~ n dru gi m ? Vi sa m i !
Nig e l ga je gl e d a o , lice mu s e odj e d n o m
ukrutil o i zbu ni 1 o .
14 8
- Jesa m - re e . - Uvidi o sa u n tak o n o prije
I minu t u i po. Mog a o sa m uiniti upra v o
to. Ali
ja nis a m ima o ba nikak v a razl o g a da tu
dje v oj ku ukla nj a m s put a , ins p e l t o r e , a
nis a m to ni ! uini b . Ipak, tak o je - ja sa m
pot p u n o svj e m t a n
to g a da va m za. to jaun i sa m o moja rije .
14 9
Jeda n a e s t o po gl a v lj e
Pripo vij e s t o okla d d i o unit e nj u otr o v a
pot vr dili su Len Bat e s o n i Colin McNa b b .

Po b o su svi dru gi o ~ t u l i , Sh a .r p e zadr a

Colina McNa b b a .
- Ne bih va m eli o zad a v a t i vi ~ e boli
ne g o t o tre b a , go s p o d i n e McNa b b - re e .
- Svj e s t a n sa m to g a t o za va: s zna i to
t o je va a zaru n i c a otr o v a n a na sa m dan
va i h za,r uk a .
- ~l ~ T ij e potr e b n o da zal a zi m o u to
podr u j e cijel o g do g a a j a - re e Colin
McNa b b , ne p o m i n a lica. - Ne m a potr e b e
da s e brin e t e za moj e osj e aj e .
Jedn o s t a v n o m e upit ajt e t o elit e i t o
mislit e d ~ a e va m biti od koris ti .
- Jest e li vi izrazili mi lj e nj e da je
pon a a n j e Celaj e Austi n imal o psi h ol o k o
porije kl o ?
- U po gl e d u to g a ne m a nikak v e su m nj e
od g o v p r i Colin McNa b b . - Ako elit e da s e
upu: s t i m u te oriju o . . .
- Ne, ne - prihv ar ti na gl o ins p e k t o r
Shar p e . - Ja va m ka, o st u d e n t u psih o l o g ij e
vjert . ~ j e m na rije .
~ Njen o je dje ti nj s t v o bilo dzu z e f i xi o
ne s r e t n o . I to je u njoj st v o ril o
e m o c i o n a l n i blok . . .
15 1
f - Uprav o ~ t a k o , uxra v o tak o . IrLSp e k t o r Shar p e bija e be z n a d n o
upl a ~ e n da ne e mo i izbj e i slu a nj e
povij e s t i jo jedn o g ne s r e t n o g

dje ti nj ~ s t v a . Bilo mu je sa s v i m do s t a t o
je uo i Nig e l a v u .
; - Ona va s je ve mn o g o ran aj e privla il a?
- Ne bih ba tak o rek a ~ o - primij e t i Colin,
pora z m i s l i v i o to m e sa , vj e s n o . - Te st v ari
pon e k a d va s izn e n a d e uz put , on e va s
obu z m u izn e n a d a , ~i ni mi 5 e . Ja sa m , be z
su m nj e , pod s vj e s n o bio privu e n , ali
nis ~ a m bio ~ s vj e s t a n te inj e ni c e . Budu i
da s e nis a m na mj e r a v a o mla d
, e ni ti , ja sa m u sv o m svj e s n o m
razmi lj a nj u ne s u m n j i v o pok a zi v a r o
prdli a n ot p or pre m a toj ideji.
- Da. Uprav o ~ t a k o . Celia Austi n bija e
sr e t n a t o s e zaru il a s va m a ? Mislim , nije
izra a v a l a nika ~ k v e surn nj e ?
Ne si g u r n o s t i ? Nije bilo ni e g a b o bi
osj e a l a , da va m mor a rei?
- Povj eril a mi je ba sv e i o sv e m u t o
na mj e r a v a uini ti . Nije vi e mi slila nd o
e m u t o bi je zabrir ~j a v a l o .
- A kad ~ a st e planir ali da s e vje n a t e ?
- Ne u do gl e d n o vrije m e . Ja za s a d a nis a m
kad ar uzdr a v a t i e n u .
- Je li Celia am al a ovdj e kakvi h
ne prija t e lj a? Nek o g a , ko m e nije bila
dra g a ?
- Tek o mi je povj e r o v a t i u to. Ja sa m o
to m e mn o g o razmi lj a o , ins p e k t ~ o r e .
Celiju su ovdj e ve o m a volj eli. Ja~ bih,

t o v i e , rek a o da u sv e m u t o je dov e l o do
nje zi n a svr e t k a nije bilo ni e g a
os s o b n o g .
- t o m ~ i s l i t e pod tim ni e g a os a b n o g < c ?
15 2
T
- Ne bih u ov o m tre n u t k u eli o biti isuvi e
odr eCic n . Bila m e je obu z e l a sa m o nek a
ne o d r e e n a p ~ o m i s a o i ja jo ni sa m
nis a m ~ vi m nai s t o s njo m .
Insp e k t o r ga u to m st a n o v i t u nije uspi o
po' ~ kol e bi t i .
Po slj e d nj a dva st u d e n t a koje je ,tr e b a l o
ispti a t i bile su ~ S a l l y Finc h i Eliza b e t h
John s t o n . Insp e k t o ~ r po ~ o v e najprije
Sally Finc h .
Sally bija e privla n a dje v oj ~ k a s pun o m
! crv e n e kos e i oix n a koj e su bile jarazn e
i int el d g e n t n e . Po slij e rutin s k i h pit a nj a
Sally Finc h odj erl n o m pre u z e inicijartiv u .
- Znai e t o bih volj el a ui5i ni ti ,
ins p e k t o r e ? ' elj el a bih va m reEi
jedn o s t a v n o on o t o misli m . , Ja, os o b n o .
U ov oj je kui sv e nek a k o na o p a k o ,
ne t o je zai s t a sa s v i m na o p a k o . Ja sa m
si g ur n a u to.
- ~Mi sli t e za t o t o je Celia Austi n
ot n o v a n a ? - Ne, mi sli m i p ~j e to g a . Ja t o
ve do s t a du g o osj e a m . Ne svid a mi s e
on o t o s e ovdj e do g a a . Ne swiQ a mi s e

t o je isje e n a on a na prtnja a i ne svi d a

mi s e t o je Valerijin al izre ~ u c k a n na.
ko m a c li e . Ne svi a mi s e to t o su
bilje k e Crn ~ e Be s s poliv e n e tint o m . Ve
~ s a m bila htjel a otii od a vl e i to smj e s t a
otii. To jo uvije k na mj e r a v a m uiniti;
na a ~ m e , on o g tre n u i k a kad mi vi
dop u s t i t e da od e m .
- Mislit e rei da s e ne e g a bo j ite ,
go s p o i c e Finc h?
- T7a. Bojim s e . U ov oj kui po s t oji ne t o ,
ili ne t k o , p ~rili n o ne m il o s r d a n . Cijela ov a
ku a nije - no, kak o da, va m to obja s n i m nije
15 3
on o t o izgl e d a . Ne, ne , ins p e k t o r e , ja ne
misli m na ko m u n i s t e . Vidim da st e na to
po m i alili, kak o su va m usni . c e zai gr al e . Ne
misli m na ko m u n i t e . Mod a s e ne radi ri o
krimin al u . Ne zna m . Ali akla di t u s e s
va m a o t o ho e t e da je ta str a n a st ar a
e n a za sv e t o znal a .
- T~ oj a st ar a e n a ? Ne mislit e valjda na
go s p o d u Hubb ar d?
- Ne. Ne na go s p o u Hubb ar d . Ona je
dra g a . Misla m na st ar u go s p o t i
Nico ~ l e t i s . Onu ajkulu . - To je zani m ljiv o ,
ga s p o Q i c e Finc h ! Mo e t e
li biti odr e e n iji? U po gl e d u go s p o e
Nicol e t i s , misli m .

Sally od m a h n e gla v o m .
- Ne. Uprav o to ne mo g u . Mog u va m rei
sarn o t o , da s e sv a naj e i m sv al m put
kad proQ e m por a d nje . Ovdj e s e do g a a
ne t o L~u d n o , ins p a k t o r e .
- Volio bih kad bis t e bili mak ar mal i c e
odr e e n iji. - I ja tak oH e r . Mislit e t e da
saz n u ~ d n a . Pa,
mo ~ d a i jas a m , ali to i dru gi ljudd
tak o e r osj e aju. I Akibo m b o to osj e a .
On je upla ~ e n . Crna I4 ~ ,' Be s s takQ e r ,
ali on a to ne eli pok a z a t i . A ja
r misli m , ins p e k t o r e , da je Celia ne t o o
t o m e znal a .
- A t o mislit e da je znal a , ?
- Da, to je on o . t o? Ali on a je rekl a da s e
ovdj e ne t o do g a a . Rekla je to on o g
zad nj e g i dan a . O ta m e da. e s e sv e
obja s n i t u . Ona je pri ", znaZa , sv oj dio
krivic e za sv e on o t o s e do g a a l o , ;' ali
on a . je u nek u ruku nat u k n u l a da po s t o j e i
nek e dru g e st v ari koje on a zna i elj el a ih
je
15 4
T
I obja s n i t i . Ja misli m da je on a znal a ne t o
o nei ko m e , ins p e k t o r e . I mi sli m da je to
razl o g i nje zi n a ub oj s t v a , .
- Ali ako je bilo ne t o tak o oxbiljn o . . .
Sally ga preki n u . .

; - Ja bih re'kla da on a nije imal a pojm a

kak o je to oa biljn o . Ona ba nije bila
bis tr a , zna t e . Bila je prilin o ogr a n i e n a .
Ona je ne t o n ~ a s l u t i l a , ali nije imal a
pajm a o t o m e da je to, t o
! je na sl u t il a , op a s n o . U sv a k o m s ~ l u aj u ,
to je ' moj a intui cija , ako va m m ~ o e biti
od koru s t i .
- Razu m ij e m . Tival a va m . . . Dakl e , vi st e
po slj e d nji put vidj eli Celiju Austi n u
zaj e d ~ n i ~ l m j ! ~ s o b i , sin oE, po ~ s l ij e
ve e r e , je Ia to ~ b o t ' x w ?
i - Ton o tak o . Odn o s n o , vidj el a sa m je
zapr a v o i po slij e ~ t a g a .
- Vidjeli st e je po slij e to g a ? Gdje? U nje n oj
I so bi?
- Ne. Kad sa m odl a zil a na sp a v a nj e , on a je
izlazil a na gla v n a vrat a , upra v o u tre n u t k u
kad sa m ja izlazil a . iz zaj e d n a k e so b e .
- Izlazil a je na gla v n a vrat a ? Mislit e re ~ i
da je izlazil a iz ku e ?
- Da.
- To je prilin o ne o b i n o . To mi nitk o dru gi
naj e sp or n e n u o .
- Ja bih s e usu d il a rei da nis u znali. Ona
je zacij el o rekla svi m a laku no i da ide
gor e sp a v a t i , a tla je ja nis a m vidj el a , bila
bih i ja mislil a da je st v ar n o oti l a sp a v a t i .

- A on a je m e u t i m zapr a v o oti l a gor e ,

obukl a ne t o za izlaz a ; k i ond a nap u s t i l a
ku u . Je li ~ t a k o ?
15 5
Sally pat vr d n o klim n e gla v o m .
- A ja mi sli m da je on a izil a na neki
sa s t a n a k .
- Razu ~ n ij e m . S neki m izva n a . Ili je to
mo g a o biti ne t k o od st u d e n a t a ?
- Pa, ja na g a t f a m da bi to mo g a o biti
ne t k o . od st u d e n a t a . Vidit e , ako je elj el a
s neki m raz g ~ o v a r a t i na s a m o , nije t o
mo g l a ob a vi ti u nuru nig dj e u kui. Ne t k o
ju je zacij el o na g o v o r i o da izi e i da s e
~ s a s b a n u ne g dj e vani .
- Imat e li kakv u ideju o to m e kad a s e
vratil a ,?
- Ne zna m ba ~ ni ~ t a .
- Zna li mo d a Gero n a m b , slu g a ?
- lVZara o bi zna ti , ako ~ s e vratil a , po slij e
jed a n a e s t sa ti , za t o t o on u to
v ~rij e m e za s u n e i zala n i vrat a . Do o g
vre m e n a sv a t k o mo ~ e ui, slu e i s e
vla s t a t i m klju e m .
, - Znat e li to n o kolik o je bilo sa ti kad st e
je vidj eli kak o izlazi iz ku e ?
- Rekl a bih da je bilo oko - de s e t . Mod a
ne t o prek a de s e t , ali ne rnn o ~ g o .
- Tako. Hvala , go s p o i c e Finc h , za sv e t o
st e mi as pri p o v ij e d a l i .

Na kraju je ins p e k t o r raz g o v a r a o s

Eliza b e t h John s t o n . ~ d m a h ga je
impr e s i o n i r a l a dje v oj i n a ne u s i lj e n a
sp o ~ s o b n o s t . Na nje g o v a je pit a nj a
od g o v a r a l a int eli g e n t n o i odlu n o , a ond a
mirn o o e k i v a l a da na s t a v i s pa, t a nji m a .
- Celia Au:sti n odlu n o je tvrdil a - re e on ~ d a on a nije o t e t i l a va e papir e ,
go s p o i c e Jahn s t o ~ n . Jest e li joj vi
povj e r o v a l i?
15 6
T
- Ja nis a , m ni mi slila da. je to uinil a Celia.
Ne.
' - Va ne zna t e tko je t o uini o .
- Najpriro d niji bi od g o v o r bio - Nig e l I
Chaip m a n . Ali m e n i bi s e to inilo istz vi e
jedn o ', ~ st a v n i m . Nig e l je ant e l i g e n i a n .
On ne bi upo trije bi o vla s t t i u tint u .
', - Ako to nije uini o Nig e l , tko bi to
mo g a o uini. ti?
- To je ve mn o g o te e rei. .Ald mi:sli m
da je Celia znal a ~ t k o je to uini o - ili je
bar e m na sl u i v a l a .
- Je li va m on a tak o rekla?
- Ne ba tim rijei m a ; ali do ~ l a je u moju
so b u , uoi dan a sv oj e smr ti , prije ne g o t o
je sil a na ve e r u . Dol a mi je rei kak ~ o
je za kra e dod u e kriva , ali da moj e
rad o v e nije on a upr o

i pa s t il a . Fte kl a sa m joj da prihv a a m

nje n u izjav u . ' Uptial a sa m je d ~ a , li zna
tko je to u,i ni o .
- I t o je od g o v o r il a ?
- Rekla je - Elizab e t h na tre a ~ u t a k
za s t a n e , ' kao da eli biti sd ~ g u r n a u
bo n o s t on o g a t o go v o ri - rekl a mi je: oJa
zapr a v o nis a m sig ur n a , jer ne vidi m
za t o . . . Mogl a s je to biti zabi m a , ili
ne s r e t a n slu aj . Uini o to tko mu dra g o ,
si g ur na sa m da je ve o m a ne sr e t a n zbo g
to g a i zai s t a bi to voli o prizn a t i . c c - Celia
je na s t a v i l a : olm a
ovdj e neki h st v ari koj e ja ne razu m ij e m ,
kao t o je slu aj sa arulja m a , on o g dan a
kad je !, dol a zil a policija. c c
' Sh ar p e je prek' ~ n u .
, - t o je bo bilo s policijo m i arulja m a ?
15 7
- Ne zna m . Celia je rekl a sa m o ov o: HJa ih
nis a m uz el a . c < - A ond a je jo dod a l a :
oZa ni m a m e , ima li to kakv e ve z e s
pa s o i m a ? c < - Upit al a sa m je: ~O kakvi m
ti tio pa s o ~ a m a go v o ri ? c c A on a , mi
od g o v o r i: oSVti sli m da ne t k o ima krivo i;:
tvor e n pa s o . < c
;; Insp e k t o r nek o lik o tre n u t a k a ne re e ni
rijei. Ovdj e , ini s e , bar e m neki nej a s a n
kalup po

anj e popr'i m a t i neki oblik. Pa s o . . .

Uplt a: - t o je jo ~ rakla?
- Nit a vi e . Rekla je sa m o : U sv a k o m
slu aj u , sa z n a i u ne t o vi e o to m e
sutr a . < c
- To je rekl a , je li? Saz n a t u ne t o vi e o
`a:
'b- to m e sutr a? To je ve a m a zna aj n a
primj e d b a , go s p o i c e John s t o n .
;~', . - Da.
Insp a k t o r ap e t u u tj e i za mi s li s e .
a;,, , Ne t o u ve zi s pa s o e m - i po sj e t
policij e . . . ;: ' Pxuj e ne g o t o je do a o u
Hickor y Road , on je paljiv o pre g l e d a o
fas cikl e . Prili, n o s e paljiv o moirilo na
ho s t e l e u kojim a st a n uj u str a ni st u de n t i .
Kua u Hickor y Raad . u 26 bila je na dobr u
gla s u . Pod a c i koji su o njoj po s t o j a li bili su
osk u d r n i be z n a a j ni . Nek o g st u d e n t a iz
Zap a d n e
. Afri ~ k e trail a je policija iz Sh e f fi e l d a ,
zbo g to g a b o je ivi o od priha d a nek e
e n e ; dati ni je st u d e n i ivio u Hiak or y
Road u sa m o nek o lik o dan a i ond a oia ~ a o
na nek o dru g o mje s t o i bio u do gl e d n o
vrije m e ;,Lhv a e n i po slij e de p o r t ir a n .
~Tr il a s e i rutin s k a provj er a svi h ho s t e l a
i pan s a o n a radi nek o g Evro a zijc a koji je
Wra. e n radi po m o i pol a cijic < u slu aj u

uxn or s t v a nek e javn e e n e u blizini

Cam bri d g e a . Stv ar je rije e n a kad
15 8
T;
je mla di o ko m e ~ s e radilo do a o u
policijsk u , st a n i c u u Hullu i prizn a o da je
on izvx i p zloi n . Izvr e n a je i istr a g a u
ve zi ~ s a siu d e n j t s k i m ras p a av a nj ar n
sub v e r z i v n i h pa m fl e t a . Svi ti slu aj e v i
do g o d i li su s e prije nek o g vre m e n a i
vjer oj a t n o ne m aj u nika ,k v e ve z e sa smr u
Celije Austi n .
On uzd a h n e i podi g n e po gl e d te su sr e t n e
ta m n e , int e li g e n t n e o u Elizab e t h
John s t o n kak o ' ga pro m a b r aj u .
' Pot a k n u t ~ o d r e e n o m idej o m , re e : Ka.it e ,4 mi, go s p o i c e John s t o n , jes t e li
ikad imali osj e aj, naki doja m , da je ne t o
u ov oj kui na o ~ O a k o ?
on a ga pa gl e d a izn e n a e n o .
I - U kom smi sl u - na o p a k o ?
- Ne mo g u va m to n o rei. Mislizn na
ne b o , t ~ o mi je rekl a go s p o i c a Sally
Finc h .
- Oh - Sally Finc h !
iJ nje n u je gla s u zaz v u a o prizv u k koji nije
m;o g a o sa s v i m jasn o odr e d i t i . Osje ti o je
da ga to i kopk a , te na s t a v i :
- Go ~ s p o d i c a Finc h doj m dl a m e s e ka ~ o
dob a . r pro m a t r a , oir o u m n a je i

prak ti n a . on a je up or n o na gl a a v a l a da
ovdj e po s t oji ne t o ud n o , u ov oj kui iako je sm a t r a l a da. ne mo e lako odr e d i t i
t o je to zapr a v o .
Eliza, b e t h re e o tr o :
- To je nje n am e ri ki nai n razmi lj a nj a .
Svi su oni as ti , ti Am erik a n c i , nerv o z n i ,
zabrin u t i , su m nji a v i zbo g sv a k e najm a nj e
bud al a t i n e ! Po gl e d a j t e sa m o kakv e
bud al e prav e od s e b e sv oji m lov o m na
vje t i c e , sv aji m his t e ri n ir n ma nija m a
pro g a nj a nj a , sv oj o m ~ o p s e s i j o m u ve zi s
ko m u n i z m o m . Sally Finc h je tapi n a .
11 8 ~j a , baja, but
I;nsp e k t o r o v o zani m a n j e pora s t e . Dakl e ,
Eliza b e t h ne vali Sally Finc h . Za t o ? Zat o
t o je Sally Am erik a n k a ? Ili Eliza b e t h ne
voli Am erik a n c e sa m o zat o t o je Sally
Finc h Am erik a n k a , a ~ o n a ima sv oj e
vla s t i t e razl o g e t o ne voli pravl a n u
ridak o s u dje v ajk u . Mod a je ~G o sa m o
obi n a e n s k a ljubo m o r a .
Odlui o je da s e dri pris t u p a koji s e
pon e k a d zna o pok a; z a t i koris ni; m . I re e
lask a v o :
- Kao t o zacij el o zna t e , go s p o i c e
John s t a n , u jednj oj ov ak v oj na s t a m b i ,
st u p a n j int eli g e n c ij e jako je ne s t a l a n .
Nek e ljud e - ve i n u ljudi, mi ispit uj e m o
sa m ~ o za .inj e n i c e . Ali ak o s e

na ~ r r ~ j e r i m o -na nek o g a na vie m

st u g nj n x int e li g e n c ij e . . .
On za s t a n e . Zaklju a k je bio lask a v . Ho e
la on a rea , g ir a t i?
- Mislim da zna m na t o m' ~ : s l i t e ,
ims p e k t o r e . R;azin a int e li . g e n c ij e ~ n ij e
ovdj e , kaa t o vi ka e t e , ne zna m ka ~ k o
vis; a k a . Nig e l Chap m a n dm a odr e Q e n e
propl a m s a j e int eli g e n c ij e , ali nje g ~ o w i su
na ~ z a r i plitki. Leon ar d Bat e s o n je sa ~ n o
obi a n tr e b e r - ni t a vi e . Val eri e
Hobh o u s e ima prila n o mn o g o pa m e t i , ali
nje ni su ivofi . ni po gl e d i trg o v a k i , on a je
isuvi ~ e lijen a , da, upo trij e b i rnoz a k za
ne t o ~ t o s e ne vs pl a t i . A va m a je od
koris ti sa m o obj e k t i v n o s t jedn o g
izo t r e n o g d ~ u h a .
- Kao t o je va , go s p ~ o Q i c e John s t o n .
Ona prihv a t i i~k a z a n u poh v a l u be z
pro s vj e d a . On s prli ni ~ m zani z n a nj e m
zakljui da s e iza t ~ o g nje n o g abi n o g
prijat n o g vlad a n ~ j a nala zi mla d a eria
koja je sa m o v . v j e r e n o pre u z e t n a u
procj e n i sv ojih vla s t i t i h vrlina . ,
16 2
z ~ a ~ zi u
- Bio bih skla n da s e slo i m s va o m
procj e n o m va i h k ~ o l a g a st u d e n a , t a ,
ga s p o d i c e John s b o rl . Chap m a n je bis t ar ,
ali dje ti nj a s t . Val er a e Hobh ~ a u s e je

pa m e t n a , ali nje n je nai;in iv o t a bla s ~ . l

Vi, kao ~ G o ka e t e , dm a t e izo ~ t r e n
duh . I zat o ja cije ni m va e po gl e d e po gl e d e jed ~ n o g abj e k ti v n a g int el e k t a .
Na ~ tr e n u t a k s e upl a i da je pre tj e r a o , ali
nije bilo ralo g a za boja z a n .
- Nit a u ov oj kui nije na ~ o p a k o ,
i,n s p e k b o r e . Ne ob a zirit e s e na Sally
Fir ~ c h . Ovo je pris t oj a n , dobr o voci e n
ho s t e l . Sig ur n a sa m da ovdj e ne e t e
pron a i ni tra g a nek e sub v e r z i v n e
djel a t n o s t i .
Insp e k t a r Shar p e mal o s e izn e n a d i .
- Nis a m zapr a v o ma s li o na nek e
sub v e r z i v n e djel a t n o s t i .
- A, razu m ij e m ! - Bila je mal o zat e e n a .
P ~ o v e z a l a sa m t o s ~ o n i m t o je Celia
rekla o par sa i m a . Ali, gl e d aj u i na sv e to
u cjelini i odv a g u j u i sv e inj e ni c e , m e ni
s e ani sa ~ s v i m si g ur ni ~ m da je uzrok
Celijin e smr ti bio, us u dil a bih s e rei,
os ~ o b n e nar a vi - nek e s e k s u a l n e
k ~ o a n p l i k a c ij e , mo ~ d a . Sig ur n a sa m da
to ne m a ndk a , k v e ve z e s oni m t o bih ja
naz v a l a h ~ a s t e l o m kao ho s t e l o m , ili bilo s
im e t o s e ovdj e od o g a d a . Nit a s e ne
do g a Q a , si g ur n a sa m . Ja bih bila, svj e s ~ n a
te inj e ni c e kad bi s e ne t ~ o d;o g a a l o ,
moj a su zap a a n j a ve o m a ist a n a n a .

- Razu m aj e m va s . Pa, hval a , go s p o i c e

John s t o n . Bili st e ve o m a ljuba z n i i mn o g o
st e mi po m o g l i .
1 Franc . - Pre z a s i e n j blazir a n . (Na p .
pre v . )
m' 16 3
j Eliza b e t h John s t o n iziQe . Insp e k t ~ o r
Shar p e os t a d e i dalj e sje d e i , za gl e d a n u
zat v o r e n a vrat a i nar e d n i k Cobb mor a o
mu s e dva put a obr a t i ti prije ne g o t o ~ s e
pre n u o .
- Da?
, - Rek o h da va e niko g a ne m a ,
go s p o d i n e . - Da, i t o sm o po s t i g l i? Ba
ni t a . Ali, rei u va m jedn o , Gabb e . Vratit
u s e sutr a op e t ov a m o , s doz v o l o m za
pre tr e ~ s . Mi e m o sa d lijep o ohii i swi e
misliti da je sv e zavr e n o . Ali ne t o s e u
ov oj kui do g a a . Sutr a u je okr e n u t i
na o p a k e - t o nije ni mal o lak o , kad
ovj e k ne zna t o trai, ali ipak po s t oji
mo g u n o s t da u pran a a ne b o t o e mi
po sl u i t i kao klju za g o n e t k e . ~O v a
d ~j e v o j k a , t o je upra v o izil a ,
w va o m a je zani m ljiv a . Ona, ima prav u
nap o l a o n s k u li ~ n a s t i ja ozbiljn o
na g a d a m da on a ne t o zna .
16 4
Dva n a e s t o po gl a v lj e
1

Herc ul e Poiro t , rje ~ a v a j u i po t u , za s t a u

pol a re e n i c e koju je upra v o diktira o .
Gos p o i c a , ga Lem o n upLtn o po gl e d a .
- la, go s p o d i n e Podr oi?
- Zami sli o sa m s e ! - Poiro t od m a h n u
ruko m . - Osi m to g a , ov o pis m o nije va n o .
Budit e tak o dobri, go s p o c ~ ; i c e Lem o n ,
naz o v i t e sv oj u s e s e s t r u na tel e f o n .
- Ho ~ u , go s p o d i n e Poiro t .
Nek olik o min u t a po sl dj e to g a Poiro t
prije ci e prek o so b e i pre u z e slu a l i c u iz
ruku sv oj e tajnic e .
- Halo! - re e .
- Da, go s p o d i n e Poiro t ?
U g ~ u go s p o d e Hubb ar d osj e a l a s e
zadi h a m o s t .
- Nad a m s e da va s ne uzn e m i r uj e m ,
ga s p o c ~ o Hubb ar d?
- ~Ti e m e nii a ne uzn e m i r uj e - od g o v o r i
go s p o c ~ a Hubb ar d .
- Bilo je neki h ne pr alik a ko ~ d va ~ s , je li?
upit a Poiro t opr e z n o .
16 5
- To bi bi ~ o ve ~ o m a bla g izraz,
g ~ o s p o d i n e Poiro t . Do g ~ O d i l o s e sa m o
on o , t o s e mor al o do g o d i t i . Insp e k t o r
Shar p e zavr t o je ju er is ~ p i t i v a nj a sv aj u
st u ~ d e n a t a i ond a s e dan a s vrati ~ o s
nal o g o m za p ~r e t r e s , pa ja sa d ima m na

vrat u go s p o u ~ Ni c o l e t i s koja je pal a , u

bje s o m u n u his t e riju .
Poiro t su u t n o cok n e jezik o m .
A ~ o n ~ d a re e : - Hti ~ o bih va m po s t a v i t i
sa m o jedn o mal o pit a nj e . Vi ~ s t e mi
p ~ o s l a l i sp u s a k st v ari koje su bile ne s t a l e
- i dru gi h ne o b i n i h zg o d a - i sa d bih va s
eli o ne t o upit a t i: jes t e li taj p ~ o p i s
sa s t a v i li kron ol o k i m red o m ?
- Kako to mislit e ?
' - Mislim , jes u li st v ari .za b a lj e e n e
t o n o , oni m red o m kojim ~ s u ne s t a j a l e ?
- Ne, nis u , a o mi je - zabilj e il a sa m ih
jedn o s t a v n o po sje a nj u . Uisti n u mi je
a. o , ak o sa m va s za, v a r a l a .
- Treb al o je ~ d a va s ~G o prije upit a m re e Poar o t . - Ali tad a mi nije pal o na
pa m e t da bi . to an o g l o biti va n o . Ima m
taj va popi s ovdj e
kod s e b e . Ve e r nj a cip el a , naru ~ k v i c a ,
dijarn a n t n i ' prst e n , kam e n i pud e r ,
crv e n i 1 o za us n e , st e t o s k o p i tak ~ o dalj e .
Ali vi ka e t e ~ d a to nije red o s l ij e d
n ~i h o v a ne s t aj a nj a ? - ~ N e .
- Mo e t e li s e sar d a prisj e t i t i kak a v je bio
pravi red o s l ij e d , ili bi va m to bilo isuvi e
te ~ o ?
' - Pa, ni5 a m sa s v i m sig ur n a da bih s e
sa d a mo g l a sje ti ti , ga s p o d u n e Poiro t .
Vidit e , sv e s e to do g o d i l o do s t a dav n o .

Moral a bih razmi s li ti o to m e . Zapra , v o ,

po t o sa m p ~ o r a z g o v o r i l a sa sv o
16 6
jom s e s t r o m i znal a da c5u va s po sj e t i t i ,
sa s t a v i l a sa m popi s i mor a m rei da sa m
sv e pob dlj e il a oni m red oQ n ;kak ~ o sa m
s e koj e st v ari prisj e t il a . Mis ~ l ir n , ve e r nj u
cip el u , zat o b o je to bilo ~ t a . k o ud n o ; a
ond a naruk vi c u i kam e n i pud e r i upalja i
daja m a n t n i prst e n , zat o t o ~ s u sv e bo
bile prilin o vrije d n e st v ari te je izgl e d a l o
kao da ima x n o po sl a s !obi ni m
kradljivc e m ; a po s lij e sa m s e ond a sje til a i
os t a li h , ma nj e vrije d ni h st v a i u te dopi s a l a
i njih. Mislim , born u kis e li n u i arulj e i
napr t nj a u . Sv e bo zapr a v o nije bilo ne
zna m kak ~ a va n o i s ~j e t i l a sa m s e sv e g a
bo g a nek a k o nak n a d n o raz mi lj aju i .
- RaZUmij e m - re e Poiro t . - Da, razu m ij e m
. . . A sa d a bih va s hti o zax n o li ti , go s p o o ,
da, sje d n e t e , kad bud e t e imali vr m e n a ,
na a m e . . .
- Kad ot pr e m i m go s p o d u Nicol e t i s u
kre v e t s umiruju i m sr e d s t v o m te
primiri m Gero ni m a i Mariju, valjd a u nai
mal o vre m e n a . t o elit e da uird m ?
- Sje d ni t e i pok u a j t e zapi s a t 3 , t o
to ni ,j e mo e t e , kron ol o k i ~r e d kojim
~ s u s e do g o d i li poj e d i ni i~ n c i d e n t i .

- Sva ~ k a k ~ o go s p o d i n e Poiro t .
~l a p r fi nj a a je, misli m , bila prva , pa ond a
$rulj e - koje po mo m uvj er e nj u ne m aj u
nikak v e ve z e s os t a li m st v ari m a - a ond a
naruk vi c a i pud e r , ne . . . ve e r nj a cip el a .
Ali, do s t a , va m a si g u ,r n o nije do mo g
na g a Q a nj a o to m e . Zapi s a t u sv e ~G o ,
kak o najla olj e bud e m z ~ n a l a .
- Hval a va m , go s p o d o . Bit u va m
ne o b i n o zah v a l a n .
Poiro t ~ o bj e s d elu a l i c u . ,
' 16 7
- Ljutim s e sa m na s e b e - re e go s p ~ o d i c i
Lem a n . - Udalji ~ o sa m s e od princi p a red a
i m e tod e . Treb al o je da na sa m o m
po e t k u us t a n o v i m to a n red o ~ s l ij e d
kojim ~ s u s e do g a a l e krad e .
- Oh, oh - re e go s p o i c a Lem o n
m e h a n i k i . - Ho e t e li sa d a zav x i t a ov a
pis m a , go s p o d i n e Poiro t ?
Ali Poiro ~ t je jo jedn o m preki n e ,
od m a h u j u i ruko m .
2
Vrativ i s e u Hiok or y Road s doz v o l o m za
'w i pre tr e s u su b o t u ujutr o , ins p e k t o r
Shar p e zatr a i
razg o v o r s go s p o d o m Nicol e t i : s , koja je
sub o t a m
uvije k dol a zil a sr e di ti rau n e s ga s p o d o m
Hub-

bard. On joj obja s n i t o na mj e r a v a uiniti.

Gos p ~ o Q a Nio ol e t i s o tr o je
pro ~ s v j e d o v a l a .
- Ali ov o je sra m o t a , da! Moji e st u d e n t i
otii - sv d e otii. Upro p a s t i t e t e m e . . .
- ~ N e , ne , go s p o o . Sig ur a n sa m da e
or ~ d biti
uvid a v n i . Na kraju kraj e v a , radi s e o
um or s t v u .
- To nije bilo um or s t v o - ne g o sa m o u b o j st v o .
- A ja sa m si g ur a n da s e xutk o ne e
uspr o t iviai; ak o im ob j as ni m . . .
Gos p o a Hubb a ~ r d umij e a s e ob a zri v o .
- Ja sa m si g ur n a - re e on a - da e svi
biti uvid a v n i , osi m - dod a on a za mi lj e n o
osi m ma d a go s p o d i n Ahm e d Ali i
go s p o d i n
Chan dr a Lal.
- Ah! - priraz n e go s p o a nic ol e t i s . - Kog a
za njih boli gla v a !
16 8
T
' - Hval a , go s ~ p o d o - re e an s p e k t o r . - Ja
u ond a po e t i od a vl e , od va e g sal o n a .
! Na taj prije dl o g , go s p o a s e Nicol e t i s
ogl a ~ s i izn e n a d n i m i e s t o k i m
pro s vj e d o m .

- Tralt e gdj e va s volja - re e on a 'i ali

ovdj e ne e t e ! Ne dop u t a m !
I - ~ a o mi je, ga s p o d o Nicol e t i : s , ali ja
mor a m pre tr e s t a ku u od o z g o do dolj e .
- U red u , nek a , bud e , ali ne u moj oj so bi .
Ja sa m izna d zak a n a .
- Nitk o nije izna d zak o n a . Bojim s e da u
va s mor a t i za m o li ti da s e skl o ni t e u
str a n u .
- Ovo je na silj e ! - kriknu go s p o a nic ol e t i s
bije s n o . - Va st e razm e t ljivi na m e t lji v ci . Ja
u pis a t i svix n a i sv a k o m e ! Pis a t u sv o m
lan u Parla m e n t a . Pis a t u novi n a m a !
- Piti e ko m e go d izvolit e , ma d a m - re e
ins p e k t o r Sh ar p e . - A sa d a u pre tr e s t i
ovu I
so b u . Po e o je upra v o od pis a e g st ol a .
Pron a a o je velik u kutriju bon b o n a ,
sn o p o v e papir a i go m il u koj e ~ k a k v e
st ar u d ij e . Od st ol a kre n e pre m a orm ar u u
kut u so b e .
- Ovo je zaklju a n o . M~ o g u li dobi ti klju,
moli m va s?
((L - Nikad a ! - vri:raz n e go s p o a nic ol e t i s .
Ni ~ k a d a , nika d a , nika d a ne e t e dobi ti taj
klju! dv o t i nj o , svinj o policijsk a , ev o ,
pljuje m na va s !
', Pljuje m ! Pljuje m ! Pljuje m !

- Mogli bist e mi ipak dati klju - re e

ins p e k i o r Sh ar p e . - U proti v n o m , dat u
jedn o s t a v n o silo m otv ori ti vrat a .
, ra ~ ~ / 16 9 ~ ` .,1 i . y_ ~ ( V,. -` `
_ ~ ~ y ~'' ~ ` . . .J
r:
- Ne u va m d ~ a . t i klju! Morat e t e prije
zd er a t i haljim u s m e n e , ako s e ellt e
do e p a t i klju a ! A to - to ba bio ska n ~ d a l !
- Dajt e mi dlije t o , Cobb e - re e ins p e k t o r
Shar p e rezi g n ir a n o .
Gos p o a nic ol e t i s ogl a; s i s e bije s n i m
vris ~ k o m . Insp e k t o r Shar p e ne obr a ti
pa nj u na bo. Donij e e dlije t o . Dva o tr a
pra ~ s k a i vrat a orm ar a pop u s t e . I kak o Se
otv ori e , tak o s e dz orm ar a pro s u g ~ l e m a
koliin a praz ni h boc a od kanjak a .
- iv o ~ t i n j o ! Svinj o ! Vra e ! - vrit a l a je
ga s p ~ o d a Nicol e t i s !
- Hval a , go s p o d o - re e ins p e k t o r
ljuba z n o . - Ovdj e sm o zavr il a .
Gas p o d a H~ u b b a r d ob a ~ z r i v o vrati boc e
na mje s t o , dok je ga s p o d a Niool e t i s
paci al a u hisi e rini nap a d a j .
Jedn a mis t e r ij a , mis t e r ij a udljiv o s t i
go s p o e Nio ol e t i s , bdl a je sa d a
razja: r ~ j e n a .
3
Poiro t s e bio javio tel e f o n o m upra v o u
tre n u t k u kad je go s p o a Hubb ar d

pripr e m a l a pri, mj e r e n u doz u s e d a t i v a iz

orm ari a za lijek o v e nz sv o m sal ori u .
Po t o je odl o il a slu a li c u , vratil a s e
go s p o d i Nicol e t a s , koju je ~ o s t a v i l a u
nje n u sal o n u , kak o vriti i udar a pe b a m a o
sof u .
- A sa d a papijt e ov o - re e go ~ p o d a
Hubb ar d . - I osj e a t e t e s e bolj e .
- Ge s t a p o ! - od a z v a s e go s p o d a ,Nio ol e t i s ,
koja je sa d a bila mirn a . , ali mrzo v o lj n a . .
17 0
- Ja na va e m mje s t u vi e ne bih misli ~ l a
na to - od g o v o r i joj go s p o a Hubb ar d
urna mj u i .
- Ge s t a p o ! - pon o v i go s p o a nic ol e t i s .
Ge s t a p o ! To su oni!
- Oni mor aj u ob a vlj a t i sv oj u dun o s t , vi to
zna t e - re e go s p o a Hubb ar d .
- Je li njiho v a du n o s t da zab a d ~ a j u no s u
moj priva t n i orm a x ? Rekla sa m ~i x n : Ov o
nije za va s . < c Zaklju a .l a sa m ga . St a , vil a
sa m klju u njadr a . Da nis t e ta. m o bdli vi,
kao svj e d o k , on 3 bi mi be z ikakv a stid a
zd er ali haljinu s tijel a .
- O, ne , ne vjeruj e m da bi to ud nili - re e
go s p o a Hubb ar d .
- 'Ib vi ka e t e ! A oni su ond a donij eli
dlije t o i si.l o m o ~ t v o r ili moj a vrat a . To je
ma t e r ij al n a t e t a nan e s e n a kui za ko ju
6u ja biti od g o v o r n a !

- Pa, vidit e , kad dm nisi e htj eli dati klju .

. . - Za t o da im da m klju? To je moj klju.
Moj priva t n i klju. A ov o je moja priva t x i a
so b a . Moja priva t n a so b a i ja sa m rekla
policiji: oOd bijt e ! - a oni nis u htjeli.
- Dakl e , go s p o d o Niool e t a s , ovdj e s e , na,
kraju kraje v a , do g o d i l o um or s i v o , ne
zab or a v i t e . A po slij e um or s t v a ovj e k s e
mor a po m ~ i r i t i s neki m st v ari m a koje u
nek o dru g o vrije m e ne bi bile ne zna ~ n
kak o zab a v n e .
- Pljuje m ja na to um or s t v o ! - vikn u
go s p o a nic ol e t i s . - Ona mal a Celia
dzvr il a je sa m o ~ u b o j ~ s t v o . Imala je
glup u ljuba v n u zg o d u i uz el a otr o v . Te s e
st v ari uvijek do g a a j u . t o s e tir e ljuba vi ,
on e su tak o glup e , te dje v ojk e ~ k a o da je
lju;ba v uop e va n a ! Godin u , dvije , i sv e
je svr e n o , ~ s v e te veli ~ k e str a s t i ! Svi su
mu
17 1
karci ist a ! Ali ov e glup e dje v ojk e to ne
znaju . One uzi m aj u sr e d s t v a za sp a v a nj e i
otr o v e i okr e u plin s k e pipc e , a ond a je
sv e prek a s n o .
- Dakl e - re e go s p o a Hubb ar d , okr e n u v i
sv e , ~ t a k o rei, za trist o e z d e s e t
st u p nj e v a , kao da je onij e raz g o v o r i
po e o . - Ja s e sa d a vi e ne bih brinul a za
sv e t ~ o .

. - Za va s je sv e u red u . Ali ja, ja mor a m

bitu zabrin u t a . Ja s e vi e ne osj e a m
si g ur n o m .
- Sig ur n o m ? - go s p o a Hubb ar d po gl e d a je
izn e n a e n o .
' - Ovo je bio moj priva t n i orm ar - tvrd o y,
gla v o je pon a v lj al a , go s p o a Niool e t i s . Nitk o nije zna o t o s e nala zil o u mo m
priva . t n o m or $:
mar u . Ni,; s a m htj el a da s e to zna . A sa d a
to svi znaju. Meni je -tak o ne u g o d : n o . Oni
bi mo g li 5.
po m i s li hi - t o e oni sa d a misliti? - Kog a
mislit e pod tirn oni?
Gos p o a Niool e t i s sl e g n e sv oji m iroki m ,
prist a li m ram e n i m a , gl e d aj u i mrzo v o lj n o .
- Vi to ne razu m ij e t e - re e - m e ni je sv e to
ne u g o d n o . Veo m a ne u g o d n o .
- Bilo bi balj e da mi ka e t e - re e go s p o 6 a
Hubb ar d . - Mod a bah va m ond a mo g l a
po m o i . - Hval a bo g u da ne sp a v a m ovdj e
- na s t a v i
go s p o a nic ol e t i s . - Ove su brav e na
vrirti m a sv e sa s v i m ist e ; sv a ki klju otv ar a
sv a k a vraia . Ne, hval a bo g u , t o ne
sp a v a m ovdj e .
Gos p o c ~ a Hubb ar d re e :
- Gos p o d o Nicol e t i s , ako s e e g a boja t e ,
ne bi li bilo bolj e da mi jedn o s t a v n o
~ k a 2 e t e t o je to?

l~ u
T
Gos p o f t a Niool e t i s oi n u je svj e t l u c a v i m
po gl e d o m sv ojih ~ t a m n i h oiju i ond a op e t
po gl e d a u str a n u .
- Vi st e to sa m i rekla - re ~ e ne o d r e H e n o .
- Vi st e rekli da je ovdj e u ov oj kui
izvr e n o um or s t v o , pa je prirod n o da s e
ovj e k o. sj e a , ne u g o d n o . Tko bi mo g a o
biti slije d e i ? Pa ne zna s e ak ni to tko je
ub ojic a . Za,i o Go je policija ta ~ k o glu p a ,
ali je mo d a pot k u p lj e n a .
- Sv e su to be s m i s l i c e i vi to zna t e - re e
go s p o a Hubb ar d . - Ali, recit e mi, ima t e li
bilo kak a v razl o g za st v ar n u bojaz a n . . .
Gos p o a nic ol e t i - s pad n e u jedn o od
sv ojih u ~ z b n x d e n j a .
- A, vi ne mislit e da ima m bilo kak a w
razl o g za bojaz a n ? Vi bolj e zna t e , kao
obi n o ! Vi sv e zna t e ! Vi st e tak o sjajni, vi
s e brin e t e za op s kr b u , vi go s p o d a r i t e , vi
razb a c uj e t e nov a c za hran u , kao plje v u , ~
tak o da va s st u d e n t i vol e , a sa . d a elit e
vo ~ d d t i jo i moj e po sl o v e ! Ali to ne ! Ja
sv oj e po sl o v e ab a vlj a m sa m a i nitk o ne e
u njdh zab a d a t i no s , jes t e li m e uli? Ne,
go s p ~ o f t o , kak oli- va s- on o- zov u Rad o z n a l i c e !
- Kako va s volja - re e go s p o a Hubb ar d
og or e n o .

- Vi st e pijun - ja sa m to odu vij e k znal a . pijun? A t o ja pijunir a m ?

- Nit a - od g o v o n i g ~ o s p o d a Niool e t i s .
Ovdj e s e ne m a t o pijunir a t i . A ukolik o vi
mislit e da ima, ond a st e vi to m e krivi. Ako
s e o m e ni ir e kakv e lai, ja u saz n a t i tko
dh pria .
- Ako elit e da od e m - re e go s p o t l a
Hubb ar d - vi sa m o recit e .
17 3
y,. i.;
- Ne, vi ne e t e atii. Ja va m ~G o
zabr a nj uj e m . Ne u ov o m ~ t r e n u t k u . Ne
dok ima m na grb a i sv e te brig e s
policijo m , s um or s t v a m i k ~ oj e u m
dru gi m . Ja va m ne u ~ d o p u s t i t i da m e
sa d a nap u s t i t e .
- l~T ~ o , d.o b .r o - re e go s p ~ o a Hubb ar d
be s p o m o n o . - Ali zai s t a je te k o zna ti t o
vi zapr a v o elit e . Kadik a d mi sli m da rri vi
sa m i ne ~ n a t e t o ho a t e . Bilo bi va m
bolj e d ~ a le g n e t e na mo j kre v e t i da
od s p a v a t e . . .
17 4
T,
Trina e s t o po gl a v lj e
Herc ul e Poiro t izi e iz tak sija u Hiok or y
R,o a d u pre d broj e m 26 .
Vrat a mu otv ori Gero ni m o , poz dr a v i v ~ d
ga kao st ar o g zna n c a . U pre d v o rj u je

st aj a o polic aj a c i Gero x ~ i ~ x n o pov e d e

Poiro t a u bla g o v a o n i c u te zat v o ri vrat a .
- To je str a n o - a p n u , po m a u i Poiro t u
da skin e ogr t a . - St al n o je policija kod
na s ! Ispit uju , idu ov a m o , ddv . on a , m o ,
zaviruju u orm ar e , zaviruju u ladic e ;
dol a ~ e ak i u Marijinu kuhi nju. ZViarija
ve o m a ljuta . Ona veli, on a bi htj el a udariti
polic aj c a valjko m , ali ja veli m bolj e ne . Ja
vel a m polic ajci ne vol e da ih s e udar a
valjci m a i oni e na m napr a v i t i jo vi e
ne prilik a ak o Marija to uini.
- Vi st e vrlo razb ori ti - re e Poi ~ n a t
poh v a l n o . - Je li go s p o ~ a Hubb ar d
slo b o d n a ?
- Odv e s t u va s gor e k njoj.
- Sa m ~ o tre n u t a . k - P ~ o a r o t ga zau s t a v i .
Sje a t e li s e vi on o g dan a kad je ne s t a l o
ne ~ k o l i k o arulja?
- O, da, sje ~ a m s e . Ali to m e sa d a ve du g o
v.r e m e n a . Jedan - dva - prije tri mje s e c a .
1'7 5
- Koje su zapr a v o arulj e odn e s e n e ?
- Jedn a iz pre d v o rj a i misli m iz zaj e d n i k e
a; ~".
so b e . Net k o s e ali o . 4dni o sv e arulj e . Vi s e ne sje a t e t o n o g dat u m a ?
Gero ni m o zau z e te a t r al n o dr ~ a n j e dok je
raz, md lj a o . .

- Ne sje a x n s e - re e . - Ali m ~ i s l i m to je
bilo kad je do a o .polic aj a c , ne g dj e u
velja i . . . - Polic a .j a c ? Zbo g e g a je
polic aj ~ a c dol a zi o ov a m o ?
- Do a , o je ov a m o pa sj e t i t i g ~ o s p o c x u
Nicol e $; ~ ti:s zbo g jedn o g st u d e n t a . Vrlo
lo st u d e n t , do a o je iz Afrik e . Naje vold o
raditi. Bio na burzi rada , a"1
~ dabi v a o dra v n u pot p o r u , a ond a ima o
e n u koja ja za nje g a izla;zil a s
mu k a r c i m a . To je vrlo zlo. Policija t o .n e
voli. Sv e to u Ma,n c h e s t e r u , misli m , ili u
Sh e f fi e l d u . I tak o je on pobj e g a o od o n u d a
a do a o ~ o v a m o , ali policija je do l a za
njim i sv e
~ ~ , ; ; , o nje m u ispri al a go s p o i Nie ol e t i s .
Da. I on a je rekla da on nije os t a o ovdj e
jer on a nje g a ne ~ ' voli i on a ga je
otj er al a .
' '` ~ - Razu m ij e m . Pok u a v a l i su mu ui u
tra g . - Scu s i? 1
- Pok u a v a l i su ga pron a i ?
- Da, da, tak o je. Nali su ga i ond a strp ali
r~ u zaiv or , za t o t o je ivio od e n a , a
ivj e ti od e n a ne ~ s m ij e s e . Ovo je ovdj e
lijep a ku a . Nit a , ,:
ov ak v o ne m a ovdj e .
- I to je bilo on o g dan a kad su ne s t a l e
arulj e?

1 Tal. - Kako? - Molim? (Do sl . - Opro s t i t e )

(Nap . pre v . )
17 6
- Da. Zat o t o sa m ja okr e n u o preki d a i
ni t a , s e nije do g o d i l o . Pa ja ide m u
zaj e d n a k u so b u i ni ta m o ne m a arulj e i
ja po gl e d a m u lad;ic u ovdj e radi rez e r v n i h
i vidi m arulj e su odn e s e n e . I and a ja
o ~ d e m dolj e u kuhi nju i pita m Maniju da li
on a zna gdj e su rez e r v n e arulj e - ali on a
s e razljutil a zat o t o ~ o n a ne voli policiju
da dol a zi i veli da rez e r v n e arulj e nis u
nje n a brig a i ba,k o sa m ja doni o sa m o
svij e e .
Poar o t je prob a v lj a ~ o tu pripo v d ~ j e s t dok
je slije di ~ o Gero ni m a st e p e n i c a m a pre m a
so bi go s p o c i e Hubb ar d .
Gos p o d a , je Hubb ar d Poiro t a do e k a l a
s ~ r d a n o , ali i5inil o s e da je tt m o r n a i
uzn e m i r e n a . Odm a h mu je pruil a kom a d
papir a .
- Uinal a sa; m sv e t o sa m mo g l a ,
g ~ o s p o d i n e Poiro t , da pribilje i m te st v ari
to ni m red o s l ij e d o m , ali ne mo g u rei da
je t o sa d a st o p o s t o t n o pre ci z n o . Vidit e ,
ve o m a je te k o kad po gl e d a t e imatr a g
kroz razd o b lj e od nek o lik o mje s e c i , da s e
sje ti t e kad s e do g o d i l o ~ o v o , ali ~ o r o , ili
ne t o dru g o .

- Ja sa m va m ve o m a zah v a l a n , ma d a m e . A
kak o je ga s p o Cli Niool e t i s ?
- Dala sa m joj s e d a , t i v i nad a m s e da sa d a
sp a v a . Podi g l a je str a h o v i t u gal a m u zbo g
nal o g a za pre tr e s . Nije htjel a atv ori ai
orm ar u sv oj oj so bi , pa ga je ins p e k t o r da o
sal o m otv ori ti , a ond a s e iz nje g a
str o p o t a l a nap o lj e go m il a praz ni h boc a
~ o d konjak a .
- Ah! - ob a zri v o s e ogl a s i Poar a t .
- t o zapr a v o obja nj a v a prilin o mn o g o
st v ari - na s t a v i go s p o a Hubb ar d . Stv ar n o
12 Bifa, bzja, buf 1?7
mi nije jasn o kak o prije nis a m po m d s l il a
na to,
;' bud u i da sa m vial a ta;k o mn o g o
pijan s t a v a dok
"""' sa m bila u Sin g a p u r u . Ali., si g ur n a
sa m da va s
sv e ov o ne zani m a .
- Sv e m e n e zani m a - uzvr a t i Poiro t .
On sje d n e i po n e prou a v a t u kom a d
papir a
koji mu je pruil a gb s p o a Hubb ar d .
- Ahl - re e tre n u t a k dw a kas nij e . - Vidim
da je ~ s a d a napr t nj a a na el u popi s a .
- Da. To nije bilo r~ e t o tak o va ~ n o , a)d
sa d a

s e sje a m , sa s v i m pou z d a n o , da s e to
do g o d i l o
prije ne g o t o je po e o ne s t a j ~ a t i nakit i
ta vrst a
,i;'; a st v ar d . Sv e je t o bilo sa s v i m
ispr e p l e t e n o s neki m
,;e ~ ne priltik a m a koje sm o imali s jedni m
ob oj e n i m
yi, , st u d e n t o m . On je oti a o ~ d a n dva
prije ne g o t o
a i'" s e to do g o d i l o i sje a u n s e da sa m
bila po m i s lil a ,
kak o je bo mo g l a biti nje g o v a os v e t a prije
odlask a . Imala sm o , znai e - malih ne p 'rilika.
;'j;;; - ~ ,i ~ ~ i m o mi je ispri a ~ o ne t o u
to m
smi sl u . Bila je, misli m , policija ovdj e ? Je li
to
`;'' to n o ?
- Da. ini s e da su vodili nek u ~ t r a g u nz
w,
Sh e f fi e l d a ili Birmin g h a m a , ili ta m o
odn e k u d a . Sv e je to bilo prilin o
ska n d a l o z : w . Ne m o r a l n a zara d a i to m e
sld n e st v ari . Kasnij e je zbo g to g a bio
azv e d e n pre d su d . Zapr a v o , on je
st a n o v a o ovdj e ~ s a m o koja ~ t ri ce tiri
dan a . Men d s e tad a

h';j; ' nije svi a Z o nje g o v o pon a a n j e ,

nai n nje g o v a lud o v a nj a , pa sa m mu rekla
da je n ~j e g o v a so b a i; zau z e t a i da s e
mor a is eli ti . Nis a m s e uop e iz E'
ne n a d t i l a kad je naz v a l a policija. Nara v n o ,
nis a m
im mo g l a rei kam o je oti a o , ali oni su
mu, us pj e n o uli u ~ t r a g .
17 8
- I po slij e bo g a na li st e napr t nj a u ?
- Da. ini mi s e - te k o s e to g a sje ti ti . Vi '
dit e , Len Bat e s o n ia o je na st o p d rir ~ j e i
nig dj e nije mo g a o pran a i sv oj u
napr t nj a u 3 dig n u o je str a h o v i t u :gal a m u
zbo g to g a i sv a su s e dali u potr a g u i
nap o s lj e t k u ju je Gero ni m o pron a a o u
loi o ni ci ug ur a n u iza kotl a , sv u asj e e n u u
tra ke. Da s e do g o d i ne t o tak o ne o b i n o !
Tako
, u ~ d n o . I be s m i s l e n o , go s p o d i n e Poiro t .
- Da - pot vr cli Poiro t . - ud n o a
be s m i s l e n o .
; On na tre n u t a k os t a n e za mi lj ~ .
- I to je bilo on o g dan a , on o g i:st o g dan a
kad s e pold cij a do l a ras pi ti v a t i za on o g
st u d e n t a , iz Afri!k e , kad je ne s t a l o
nek olik o arulja - ~ t a k o mi je bar e m rek a o
Gero ni m o . Je li bo bilo ta g a dan a ?
- Pa, zai s t a s e ne mo g u sje ti ti . Da, da,
misli m da imat e prav o ; zat o t o s e sje a m

da sa m s ~ i l a , st e p e ~ n i c a a n a s policijski m
u, ~ n s p e k t o r o m i uv e l a ga u maj e d n i k u
so b u , a ta m o su gorj el e svdj e e . Htjeli
sm o nai m e upit a t i A~ki b o m b a je li taj
mla di st u d e n t s njim uop e ra ~ g o v a r a o , ili
mu mo d a rek a o kam o e s e od s e l i t i .
- Tko je jo bi ~ o u zaj e d n i k oj ~ s o ~ b i ?
' - Oh, misli m da s e u . ~ b o vrije m e ve i n a
st u d e n a t a ve ~rr a t il a . Bilo je bo
pre d v e e , zna t e , ot prilik e ako e s t sa ti .
Pital a sa m G~ e r o n i m a t o je sa
a.r ulja m a , a on mi je rek a o da ih je ne t k o
' odn d o . Upit al a a m ga za: ~ b o ih nije
nad o m j e s t i o , a on mi od g o v o r i , da sm o
~ o s t a l i sa s v i m be z arulja. Prilin o sa m s e
razljutil a , jer mi s e to uir ~ il o ~ k a o nek a
prilin o ne s l a n a al a . ;Mislila ia' 17 9
;; sa m da je to al a , a ne kra a , ali
izn e n a d n l o m e f'' to t o vi e uop e nis m o
imali arulja, zat o t o " sm o obi n o drali
prilin o velik u zalih u u spr e
mi t u . Pa ipak, ja to nis a m sh v a t il a
ozb dljn o , go s p o d i n e Poiro t , nis a m u on o
vrije m e .
- ~ ar u lj e i napr t nj a a - re e Poiro t
za mi lj e n o .
- Ali, m e n i s e ipak ini mo g u u m - re e
ga s p o d a , Hubb ar d - da te dvije st v ari
ne m aj u nikak v e ve z e s bud al a t i n a m a

jadn e mal e Celije . Vi s e sje a t e da je on a

ve o m a odlu n o nijek al a
;~ da je uop e ikad a tak n ul a napr t nj a u .
'' Ei - Da, da, to je istin a . Kako su brzo
po slij e to g a po e l e kra e ?
'~ - O, bo e moj, va ne m a t e poj m a ,
go s p a d i n e P o i r o t , kak o s e je te ~ k o sv e g a
to g a sje ti ti . Da,kl e , da vida m o - bio je
o ~ u j a k , ne , bila je velja a kraj velja e .
Da, da, misli m da je Gen e v i e v e rekl a da
j:oj je ne s t a l a naru ~ k v i c a , ot prilik e tje d a n
dan a po slij e to g a . Da, izm e c ~ u
dva d e s e t o g i dva d e s e t ,y a pe t o g velja e .
- I po slij e to g a , kra e su zar e d a l e prilin o
red o v t i o ?
- Da.
- A ta napr t nj a a pripa d a l a je Lenu
Bat e s o n u ?
''. - Da.
- I on s e zbo g bo g a ve o m a razljuti o ?
- Dakl e , ne bi ~ t r e b a l o da s e pb to m e
ravn a t e , go s p o d i n e Foirot - re e go s p o t l a
Hubb ar d , s bla gi m os m ij e h o m . - Len
Bat e ~ s o n je tak a v .tip mla di a , zna t e .
Srda a n , velik o d u a n , pre tj e r a n o
18 0
ljuba z a n , ali jedn a od onih vatr e n a h ,
atv or e n i h nar a vi .
- A kakv a je bila ta napr t nj a a - ne t o
po s e b n o ?

- O, ne , bila je sa s s v i m obi n a .
- Da li bist e mi mo g li pok a z a t i jedn u ist o
tak v u ?
- Pa, da, nara v n o . Golin ima jedn u ,
misl u m , sa s v i m jedn a k u . Ima je tak o e r i
Nig e l - u st v ari , Len sa d a op e t ima jedn u ,
~ z a t o t o je mor a o kupi ai nov u . Stu d e n t i
ih obi n o kup uju u trg o v i ni na kraju ulic e .
To je vrlo dob ar du a n za sv e vr ~ s t e
kam pri n g prib or a i st o p e r s k e opr e m e .
Kratk e hla e , vre e za sp a v a nj e , sv e tak v e
st v ari . I t o vrlo jeftin o - mn o g o jeftini,j e
ne g o u ma kom velik o m du a n u .
- Da li bih mo g a o sa m o po gl e d a t i jedn u od
tih napr t nj a a , mjad a m e ?
Gos p o a Hubb ar d uslu n o ga pov e d e u
so b u Colina MaNa b b a . Sa m Colin nije bio
ta m o , ali go s p o a Hubb ar d o ~ t v o r i orm ar
za odj e u , sa g n u s e a izvu e napr t nj a u ,
koju prui Poiro t u .
- Izvolit e , go s p o d a n e Poiro t . Ova je
sa vr e n o on a ~ k v a , kakv a je bila on a t o
s e izg u b il a . i koju sm o na li sa s v i m
izre z u c k a n u .
- Za ov o je tre b a l o uz e t i ne t ~ o o tr o
mrmlja o je Poiro t , opip a v a j u a ispitljiv o
napr t nj a u . - Ovo s e nije mo g l o izre z u c k a t i
mali m ve ziljski m karic a m ~ a .
- O, ne , ne mo e s e o e k i w a t i da bi to
mo g l a uiniti - no, nek a dje v ojk a , na

primj er . Za ov o je mor al a biti

up o t r e b lj e m a odr e e n a koli d n a sn a g e ,
rekla bih. Sna g e i, da, zlob e , zna t e .
18 1
- Zn ~ n , da, zna m . Ovo nije zab a v n o . Nije
ni mal o zab a v n o o to m e razm 3 lj a t i .
;,i:
- A ond a , kad je kas nij e pron a Q e n on aj
Valerijin al, tak oH e r i~r e z a n na kom a d e ,
dakl e , to
s e ve inilo , kak o da ka e m ,
ne ur a v n o t e e n a m .
- Ah! - re e Poiro t . - Ali ja misli m da
nist e u prav u , ma d a m e . Ja misli m da nit a
u
sv e m u to m e mije ne ur a v n o t e e n o . Mislim
da je
j;,. sv e to imal o cilj i bilo po slj e d i c a
na, mj e r e , a, goiov o bih rek a o , da je u sv e m u to m e bilo i
metod e .
~, ~ ~
- Dakl e , sm a t r a m , da vi zna t e vi e o tim
oclin e Poi
rot
ne
o 1i ja - re e
tvari m ~ a
os

;
,
, g
p
g
s
go s p o a Hubb ar d . - Ja m ~ o g u rei sa m ~ o
to, da
s e sv e ov o m e ni ne svi a . Kolak ~ o ja
mo g u prosu di ti , mi ovdj e ima m o prilin o mn o g o
st u d e ~; ' nat a i m e n e bi str a h o v i t o raal o s t i l o
kad bih
e' mor al a mi slit u da je jeda n od njih no,' ~ d a nije
on a k a v kak a v ja misli m da, jes t .
Poiro ~ t od e t a do proz or a . Otv ori ga i
izi e na
.
,! ' st a x o m o i l n i balk o n .
4:,, ,
So b a je bila okr e n u t a pre m a str a nj e m
dijelu
ku e . Dolje s e pro s t ir a o mali, mra a n vrt.
- Ovdj e je mn o g o mirnij e ne g o s pre d nj e
str a n e , dni mi s e - re e on.
r . - Na neki nai n . Ali Hickor y Roa d
zapr a v o

;;;;; nije nek a b ~ u n a ulic a . A s ov e

str a n e op e t ima t e
~'; no u svu silu ma a k a . Koje mijau u ,
ve zna , t e ,
n lupaju kan t a m a za sm e e .
Poiro t po gl e d a dolj e , na e tiri vellk e
izud ar a ne kan t e za ot p a t k e i dru g u sld n u
dv ori n u
st ar u diju .
- Gdje s e nala zi 1o z ` i o n i c a ?
18 2
- Tam o iza, onih vra;t a , dolj e por e d ulaz a ,
u ugljarni c u .
- Tako.
On s e za mi ~ l j e n o za gl e d a dolj e .
- ija jo so b a gl e d a na ~ o v u str a n u ?
- Nig e l Chap m a n i Len Bat e s o n imaju
su sj e d n u so b u .
- A por e d njih?
- Ono je ve su sj e d n a ku a - i dje v oj a k e
so b e . Najprije so b a k ~ oj a je prdp a d a l a
Celiji, a por e d nje so b a Eliza b e t h John s t o n
i zati m so b a Patricij e La,n e . Val eri e i Jean
Toml u n ~ s o n imaju so b e s pro e l j a.
Poiro t klim n e gla v o m i vrati s e u so b u .
- Ure d a n je ov aj mla di - mrmlja o je,
gl e d aj u i rad o z n a l o o ~ k o s e b e .
- Da. Colun o v a je so b a uvijek ve o m a ist a .
Neki mo m c i iv e u str a h o v i t u ner e d u -

re e ga s p o Q a Tiubb ar d . - Treb al o bi sa m o
da vidit e so b u Lena Bat e s o n a ! - Ona ipak
pop u s t lji v o dod a : - A1a ~ o n je zg a d a n
ma m a k , go s p o d i n e Pai ~ r o t .
- Rako s t e da su ov e napr t nj a e kuplj e n e u
du a n u na kraju ulic e ?
- Da.
- K .ak o s e zov e du a n ?
- Pa, sa d , st v ar n o , go s p o d i n e Poiro t , kad
m e ov a k o pit a t e , ne mo g u s e sje ti t ~ i .
Mobb e r l e y , mi sli m . Ili Kels o . Ne, zna m da
ta im e n a ne zvu e jedn a k o , ali to su u
mjim misli m a , isb o v r s n a im e n a . Zapr a v o ,
sv a , k a k o zat o t o sa m jedn o m poz n a v a l a
lju ~ d e po im e n u Kels o , i nek e dru g e , po
im e n u Mobb e r l e y . a oni su bil2 ve o m a
sla ni .
18 3
- Tako - re e Iaoiro t . - Tb je jeda n od
razl o g a zbo g kajih m e nek e st v ari uvije k
fas ci nir aju . Njiho v a ne vi dljiv a ve z a .
On jo jedn o m po gl e d a kroz proz or dolj e u
vrt, zati m s e apr o s t i od go s p o e Hubb ar d
i dz ~ i d e iz k ~l e .
Ia o je niz Hickor y Roa d , sv e d ~ a k nije
do s p i o do ugl a i tad a skr e n u u gla v n u
ulicu . Bez pat e k o a je pre p a z n a o
~r g o v i n u koju mu je api s a l a go s p o a
Hubb ar d . U izlozi m a s e nala zi a velik

;,;t a ~ z b o r izle ti n i h mr e a , napr ~ t n j a a ,

ter m o s - boc a , y;' sp or t s k e opr e m e sv a k e
vrst e , kratki h hla a , pla' ~ ninar s k i h
ko ulj a , trap s k i h lje m o v a , ai or a , ku
pai h odij el a , svj e t iljak a i bat e rij a za
bicikl e; u st v ari , sv e mo g u e potr e p t i n e
za mla d e i sp or t u skl o n e ljud e . Ime izna d
trg o v i n e , pm m ij e t i o je, nije bilo ni
Mobb e r l e y , na Kels o , ne g ^ o Hick s . Nak a n
paljiv a prou a v a n j a rob e izla e n e u
izlo g u , Pairo ~ t u e i izj,avi da bi eli o
nab a v a t i napr t nj a u za sv o g izmi lj e n o g
ne a k a .
" - On je velik prist a li c a , nkar n pir a ~ j a < c ,
razu m ij e t e - re e Poiroi, na mj e r n o isti u n
sv oj str a n a k i na gl a s a k . - On odl a zi s
dru gi m st u d e n t i m a na pje a e n j a i .sv e
t o tre b a no si sa sa b o ~ n u torbi, a
aub o m o b i l i i ter e t nj a c i vrlo dh e s t o , u
prol a z u , pov e z u sa e o b a m .
Vlais nik , sit a n , usl u a n avj e k
crv e n k a s t o u t e ko s e , spr e m n a mu
od g ~ o v o r i .
- A, st o p ir a nj e ! - re e . - Svi ani to dan a s
rad e . Ali to ipak mor a da nan a s i velik e
gu bi t k e aut o b u s u i elj e z n i c i .
Aut o s t o p i r aj u va m neki od tih mla di a po
cdjel oj Evropi. Dakl e , vi elit e
18 4

napr t nj a u , go s p o d i n e . Sa s v i m obi n u
napr t nj a u ?
- Pre t p o s t a v l j a u n . Da. Imat e , zna i ,
razliiti h vrst a ?
- Dakl e , ima m o dvije tri vrst e izuz e t n o
lag a n i h , za e n e , ali op e n i t o s e najvu e
prod aj e ov a vrst . Dobr a je, vrs t a , ve o m a
trajn a i uis ti n u vrlo jeftin a , mo e t e mi
vjer o v a t i .
On mu pok a z a vr s t lan e n proizv o d , koji
je, kolik o je Pod n o t mo g a o pra s u d i t i , bio
to n o on a k a v kak a v su mu pok a z a l i u
Colino v oj so bi . Poiro t je pre g l e d a , po s t a , v i
nek olik o ne u o b i aj e n i h i .n e p o t r e b n i h
pita nj a i nap o k o n je od m a h plati.
- ~O , da, px ~ o d a l i sm o mn o g o to g a - re e
ovj e k um a t aj u i robu .
- U ov o m kraju st a n uj e mn o g o st u d e n a t a ,
zar ne?
- Da. U su sj e d s t v u ima prili a n broj
st u d e n a t a .
- ~Mi sli m da ovdj e , u Hickor y Road u
po s t oji jed a n ho s t e l ?
- O, da, pno d a o sa m ih nek olik o mla d oj
go s p o d i od a n l e . I mla d u n go s p o i c a m a .
Oni obi n o dol a z e ov a m o po sv u potr e b n u
opr e m u , prije ne g o t o odu . SVIoje su
cije n e ni e ne g o u veliki m trg a v i n a m a , a
ja im to i ka e m . Izvol n t e , go s p o d i n e , i

nad a m s e da e va ne a k biti zad o v o lj a n

odlik a m a ~ o v e rob e .
Poiro t mu zah v a li i izi e sa sv oji m
za m o t u ljk a m .
~O d m a k n u o je jedv a dva- tri korak a , kad
mu s e na ram e spu s t i ne aj a ruka.
18 5
Bio je to ins p e k t o r Sh ar p e .
- Uprav o sa m va s eli o vidj e ti - re e
Shar p e .
- Zavr ili st e istr a g u u on oj kui?
- Kuu sa m pre tr a i o , ali nis a m si g ur a n da
sa m mn o g o ob a vi o . Ovc ~ j e uz put sb oji
jedn o mje s t a n c e gdj e s e mo g u dobi ti vrlo
prist oj ni s e n d v i ~ i i kav a . Dodi t e sa
mn o m , ak o nis t e zau z e t i . Volio bih
pora z g o v a r a t i s va m a .
Se n d v i - bar bio je go b o v o praz e n . wa
ovj e k a odnij e ~ e sv oj e plad nj e v e i ~ a l i c e
na mali st oli u kut u .
Tada , ~ S h a r p e dzlo ~ rezul t a t e sv o g
ispd ti v a nj a st u d e n a t a .
- Jed ~ i n a os o b a proti v koj e ima m o nek e
dok a z e , to je mla di Chap m a n - re e on. - A
tu ~ ih op e t ima m o isuvi e . Kroz nje g o v e
su ruk e
;; ~; pno l e tri vrst e otr o v a ! Ali ne m a
razl o g a za vje rov a nj e da bd on m ~ o ~ g a o
imati bilo kakv e zle "
,, ;

narnj er e pre m a Celiji Austi n i su m nj a m da

bi tak o otv o r e n o go v o ri o o sv oji m
po s t u p c i m a da je doi s t a kriv.
- To ipak otv ar a nov e mo g u n o s t i .
- Da., sv e te st v ari t o s e valjaju po
koje k a k v i m ladic a m a ! Bud al a s t i mla d a
ma g a r a c !
On prije d e na Elizab e t h John s t o ~ n i nje n u
Wzjav u o ta m e tr o joj je rekla Celia.
- Ako je istin a , h o je rakla , to je vrlo
zna ~ ' a a j n o .
- Vrlo zna aj n , o - ~ s l o i s e Pairo t .
Insp e k t o r nav e d e :
- Su tr a bu zna ti vi e o t o m e .
18 6
- I tak o - to su tr a ni ~ k a d nije sv a n u l o za
tu jadn u dje v ojk u . A va pre tr e s ku e jes t e li u t o m e ne t o po s t a g l i ?
- Bilo je neki h st v a n i ~ k oj e su, no ~ d a
kak o da ka e m - ne o e k i v a n e .
- Karo, na primj er?
- Eliza ~ b e t h Johnjs t o n lan je
Kom u ni s t i k e parti je. Nali sm o n jenu
parti jsku kn jiicu.
- Da - re e Podr oi za m ~ i lj e n o . - Zb je
zani m ljiv o .
- ovj e k to ne bi o e k i v a o - na s t a v i
3n s p e ' k t o r Sh ar p e . - Ja, sv a k a k o , nis aTrr,
sv e dok je ju er nis a m ispi ai v a o . on a je

prav a li,n o s t , mo g l o bi s e rei, ta

dje v ojk a .
- Mislim da je ve o m a vrije d a n lan sv oj e
partij e - dod a Herc ul e Poiro t . - Ta je mla d a
e n a , u. s u d i o bih s e rei, ve o m a
int e li g e n t n a .
- Za ~ n e n e je za ~ c ~ i m l .ji v o bilo ~ t ~ o pri:klo pi ins p e k t o r Shar p e - t o on a oQ ~
nika d nije par a dir al a s tim sv oji m
s ~ k l o n o s t i m a . . on a t o u Hickor y R,o a d u
uop e nije sp ~ o m i n j a l a . Ne vidizn , izna li
to ikakv a zna e n j ~ a u ve zi sa slu aj ~ n
Celije Austi n , rn ~li m - ali iu st v ar tre b a
dra ti na, pa m e t i . ,
- t o st e jo atkrili?
Insp e k t o r Sh ar p e sl e g n e raQn e n i m a .
- Gos p o g i c a Patrici a Lan e imal a je u sv oj oj
ko m o d i rupi , prilin o jako zaprlja n
zel e n o m tint o m .
Poiro t pod n . g n e obrv e .
- Zel e n a tan t a ? Patrici a Lan e ? Znai da je
mo ~ d a on a uz e l a ~ t i n t u i prolila je po
papiri m a
18 7
Eli ~ a b e t h ,loh n s t o n i ond a po slij e bo g a
obr ~ i s a l a ruk e: Ali si g ur n o . . .
- Sd g ur n o ne bi bila elj el a da ss u mnja
pad n e na nje n o g dra g o g Nig e l a - dovr i
umj e s t o nje g a Sh a;r p e .

- To je jedn o s t a v n o ne z a m i s l i v o . Nara v n o ,
rupi je u ko m o d u ma g a o st a v i t i i ne t k o
dru gi . - Prilin o vjer oj a t n o .
- I t o jo?
- Pa - ~ S h a r p e razmi sli na tre n u t a k . - ini
s e da s e ~ a t a c Len ~ a , Bat e s o n a nal a zi u
Du e v n o j bolni . ci Vale , kao st al ni
bol e s n i k . Ne misli m da to ima. nek o
po s e b n o zna e n j e , ali . . .
- ,Ali ot a c Lena Bais s o n a ipak je bol e s t a n .
To mo d a ne zna i ni t a , kao t o rek o s t e ,
ali to je inj e ni c a k ~ oj u ne valja
zal wr a v i t i . t o vi e , bilo bi zani m ljiv o zna ti
kakv e je zapr a v o prirod e nje g o v o ludilo .
- Bat ~ n je zg o d ~ a n mla di - na ~ s t a v i
Shar p e - ali nje g o v a je eu ~ d , pa, po m a l o
ne ur a v n o t e e n ~ a .
Poiro t pot vr d n o klim n e gla v o m . On s e
nzn e n a d a ivo sje ti kak o je Celia Austi n
rekla: Nar a v n o , ja ne bih bila dsj e kl a
napr t nj a ~ u . To je ne t k o uLinio
jedn o s t e a v n o od bije s a . < c Kako je on a
znal a da s e radilo o bije s u ? Je li on a
vidj el a kak o Len Bat e s o n kom a d a
napr t nj a u ? On s e pan o v n o vrati u
sa d a n j o s t , upra v o na vrije m e da uj e
kak o Shar p e , cer e k aj u i s e , ka e :
- . . . a gb s p o d d n Ahm e d Ali ima go m il u
porn o g r a f s k e lit er a t u r e i raz gl e d n i c a , t o

je dov o ljn o obja nj e nj e za t o je on

ek: s ~ p l o d i r a o zbo g pre tr e s a .
18 8
- Bilo je be z su m nj e mn o g o pro s vj e d : a ?
- Rek ar o bih da jes t . Ona dje v ojk a ,
Franc u s k i nj a , pra to n o je dobil a hist e r i n i
nap a d , a on a .j Indijac , Chan dr a La.l,
vlad ar o s e kao da e od to g a napr a vi t i
m e t li m a r o d n i dnci d e n t . Med u nje g o v i m
potr e p t i n a m a na li sm o nek ol a k o
sub v e r z i v n i h pa m fl e t a - uobi aj e n e
glup a v e st v ar i c e - a jeda n od
Zap a d n o a f r i k ar z a c a i.m a o je nek olik o
prilii w str a n i h suv e r dr a i fe ti a . Da,
pre tr e s sv a k a k o pok a z uj e ud n u str a n u
ljud, s k e prirod e . Jest e li uli za g ~ o s p o d u
Nio ol e t i s i nje n priva t n i orm ar?
- Da, uo sa m o to m e . Insp e k t o r Shar p e s e
nac e ri .
- Nik:: ~ d u ivo t u nis a m vidd o tolik o
praz ni h b ~ o c a od konjak a ! I kak o je sa m o
bje s n il a na na s ! On s e na s m ij e , a ond a s e
na gl o u ~ o z b i lji.
- Ali nis m o na li on o zbo g e g a sm o do li
re e . - Nikak vi h dru gi h pa s o a , izuz e v
ond h ispr a v n i h .
' - Ne mo e t e ba o e k i v a t i da. e va m
ne t k o tak v e st v ari , kao t o je lani pa ~ o ,
os t a v f ~ i tek tak o da ga nad e t e , mo n ami.l
Nika d na s t e imaZi priliku, zar ne , da

slu b e m ~ o po sj e t i t e Hickor y Road 26 u

ve ~ s pa s o i m a ? Reci m ~ o , u po s ~ l j e d n ji h
e ~ s t mje s e c d ?
, - Ne. Rei u va m sv e o prilika m a u
kojim a _ srn o bi)a poz v a n i -- u razd o b lj u
koje si e nav e li .
I on ~ b o izloi podr a b n o i paljiv o . Poiro t
ga je ~ s l u a o na mr t e n o .
- Sv e t o ne m a nikak v a smi sl a - re e .
1 Franc . - Prijat e lj u moj. (Na p . prsz . )
18 9
T'~ v ~ ~
Pairo ~ t od m a h n e gla v o m .
- Sv e e to um a t i smi sl a jedin o ako
po n e m o od po e t k a .
- t o vi zov e t e po e t k ~ o m , Poiro t ?
- Naprt nj a u , prijat e lju - re e Poar o t
bla g o . - Naprt nj a u . Sv e je to po e l o s
napr tr ~ j a o m .
19 0
etrn a e s t o po gl a v lj e
1
G~ o s p o d a Nicol e t i s pop e l a ~ s e
st e p e n i c ~ n ~ a iz priz e m lj a , gdj e je upra v o
u sa vr e n u bje s n il u nad g a l a m i l a i
Gero ni m a i te a n p e r a m e n t n u Maxiju.
- Laljivc ai i kradljivc d - pra s n u go s ~ p o 6 a
Nicol e t i s , gm m k i m , sla v o d o b i t n i m gla s o m .
Svi su Talijani la ci i kradljivci!

G~ o s p o H a Hubb ar d , koja je upra v o

sdl a zil a st e p e n i c a r m a , kratk o a
uzn e m i r e n o uzd a . h n e .
- Nije ih dobr o - re e - uzruja v a t i , upra v o
kard kuh aj u ve e r u .
- t ~ s e to m e n e ti e ? - uzvr a t i go s p o a
Nical e t i s . - Ja ne u biti ovdj e na ve e r i .
Gos p o c ~ a Hubb ar d zadr ~ i u s e b i o t a r
od g o v o r
koji joj je ve zati tr a ~ o na us ti m a .
- Doi u :ka ~ o obi n o , u pon e dj e lj a k re e g, o s p o c i a ~ Ni c o l e t a s .
- Da, go s p o t i o Nicol e t i s .
- I molin n va s , poz o v i t e nek o g a da popr a v i
vrat a na, rno, m oz m a r u , to nek a va m
bud e prva st v ar u pon e d j e lj a k ujutr o .
Rau n za popr a v a k bit e po sl a n pold ciji,
jes t e li m e razu mj e li? Polici ji!
19 1
;; ~;
Gos p o a Hubb ar d po gl e d a su m nji a v o .
- I eli m nov e arulj e po ta m n i m
hod ni ci m a - i to ja e . Hodni ci su isuvi e
mra ni .
- Vi st e po s e b n o na gl a s i li da elti e sla b e
arulj e po hod ni ci m a - radi t e d n j e .
- To je bilo pro l o g tje d n a - odr e e
go s p o a Nical e t i s . - Sad a je - dru g a ij e .
Sad gl e d a m prek o ram e n a - i pit a m s e
Tko m e slije di?c c

:i, Gos p o d a s e Hubb ar d p ~i t a l a da li

nje n a po sl o davk a dra m a t i Dir a , ili s e
zai s t a boji ne e g a , ili nek a g a ? Gos p o a
Nicol e t ~ s obi a v a l a je u sv e u n u
pre tj e r a v a t i , tak o d ~ a je uvijek bilo te k o
zna ti kolik o povj er e n j a tre b a zapr a v o
pokl orliti nje ni m i zj a v a m a .
Gos p o a Hubb ar d re e su m nji a v o :
'r:; - Jest e li si g ur n a da elit e sa m i poi
kui? Da li bist e htj eli da po e m s va m a ?
' ` - Bit u on a m o si g ur nija ne g o ovdj e ,
mo g u ''' va m ret ai !
,;. - Ali, e g a s e bojit e ? Kad bih znal a ,
mo d a ~ = bih mo g l a . . .
- To nije va a st v ar . Nit a , va m -ne u rei.
Sm a t r a m da je ne p o d n o s a v o to kak o mi vi
st al n o po s t a v lj a t e pita nj a .
; ' - a o mi je, sig ur n a sa 2 n . . .
;; - Sad st e uvrije d e n i ! - Gos p o a
Nio ol e t i s j~' zad o v o lj n o joj s e na s m ij e i . Ja sa m udljiv a i grub a - da. Ali ja ima m
mn o g o razl o g a da bud e m zabrin u t a . I
upa m t i t e da ja ima m u va s povj er e nj a i da
s e osl a nj a m na va s . Zais t a ne
;: zna m t o bih be z va s , go s p o d o
Hubb ar d . Vidti e , ' alj e m va m zra ni
poljub a c . ~ e l i ~ m va m ug o d a n vik e n d .
Laku no .
19 2

Gos p o a Hubb ar d gl e d a l a ju je kak o izlazi

na ulin a vrat a i ond a ih zat v o ri za njo m .
Umiriv d sv oj e uzb u e n j e jedni m prdli n o
ne o d r e
i Qeni m : Pa, st v ar n o ! c < - go s p o a
Hubb ar d kre n e pre m a kuhinj skir n
st e p e n i c a m a .
Gos p o c ~ a Nicol e t i s si e pro e l n i , m
st e p e n i c a m a , izi e kroz re e t k a s t a vrat a i
skr e n e u lijev o . Hdck ~ o r y Road bila je
pnili n o irok a ulic a . Ku e su u njoj bile
podi g n u t e mal o uvu e n o , iza pre d vr t o v a .
Na kraju ulic e , na nek olik o korak a hod a od
broja 26 , prol a zil a , je jedn a od land a n s k i h
gla v n i h brzih pro m e t n i c a , kojo m su
tut nj ali aut o b u : s i . Na kraju ulic e bali su
s e m a f o r d i go s t i
' onic a oKraljiin ipk a s t i avra t n i k c c , na
sa m o m ugl u . Gas p o d a Nac ol e t i s kora a l a
je sr e d n n o m plo ni k a i s vre m e n a na
vrije m e nerv o z n o s e os vr t a l a prek o
ram e n a . , ali na vidak u nije bilo
: niko g a . inilo s e da je Hickor y Road ov e
ve e r i ne o b i n o pu s t . Ona mal o ubrz a
korak kad s e pribliila Kraljiin o m
ipk a s t o m ovr a t n i , k u c < . Baciv a jo jada n
hitar pa gl e d na o k o l o , on a go t o v o kao
krav a c m u g n e u sal o o n - bar.
, Fijuck aju i dupli konjak koji je naru il a ,
nje no ras p o l o e n j e ivn e . Vi e nije

dzgl e d a l a pop u t ' upl a e n e i ne s i g u r n e

e n e , kao mal o prije. Ali
nje n o ne pr dj a t e lj ~ s k o ras p o l o e n j e
pre m a polic dji ipak nije spl a s n u l o .
P ~ o l u g l a s n o je mrmljal a . s e bi , u brad u:
Wst a p o ! Natj er a t u ja njih da mi to
pla, t e . Da, plarti t e to oni m e ni ! c c - te
ispij e sv oj e pi e . Narui dru g o i po n e
mo z g a t i o ne d a v x ~ a m do g a Q aji m a .
Nez g o d n o je, ua s n o ne z g o d n o , t o je
policija bila ta o ne t a k t i n a da otkrij e
nje n u tajnu zalih u , i t o ne m a nikak v e
nad e da s e to
ia sija, baja, b ~ 19 3
ne e pro u t i m e c ~ u st u d e n t i m a i sv d m a
os t a li m s . G~ a s p o d a Hubb ar d m ~ o d a e
biti diskr e t n a , ili pak mo d a ne e , jer,
st v ar n o , mo e li s e jo uop e iko m e
vjer o v a t i ? Te s e st v ari uvije k pro uj u .
Gero ni x n o sv e zna . On je ~ b o ve ze , c ij e l o
isprd a o sv oj oj e ni , a on a e ispri a t i
ist a , i c i i tak o e to ii dalj e , sv e d ~ a k on a na gl o za s t a n e , kad. je neki gla s iza
nje rek a o :
- Dakl e , go s p o o Nicol e t i s , tko bi rek a o da
je ovdj e va e skr o vi t e ?
Ona s e u s t r o okr e n e i ond a s olak a nj e m
uzd a h n e .
- Ah, to st e vi - re e . - Mislila sa m . . . - t o
st e mi slild , tko bd mo g a o biti? Veliki

zlo e s t n vuk? t o pije t e ? Dop u s t i t e da va s

i ja po a s t i m jedni m pi e m .
- Sv e je to zbo g brig a - obja s n i go s p o a
nio ol e t i s do s t oj a n s i v e n o . - Pa ovi
polic aj c d , t o pre tr e s a j u moju ku u i sv e
uzn e m i r uj u . Jadno moj e src e . Mora m biti
ve o m a opr e zr u a sa sv oji m src e r n . Meni
nije do pia , ali vani sa m s e na ulici
st v ar n o osj e t a l a sa s v i m klon ul a m . Mislila
sa m da bi m e mai o konjak a . . .
~- Nit a nije ~ t a k o dobr o kao konjak .
Izvolit e . Gos p o ~ Nio ol e t i s izi e iz
Kraljiin a ip kas t o g ovr a t n i k a mal o
po sl dj e to g a , osj e aj u i da je ivn ul a i da
je sa s v i m zad o v o lj n a . Ne e ii aut o b u s a m ,
odlu i . No je tak o divn a i zrak e joj
zaa s t a ~ o d i t i . Da, zrak e joj sv a k a , k o
go di ti . Nije s e osj e a l a ba sa s v a m sla b o m
na no g a x n a , ne g o sa m ~ o mali c e
ne s i g u r n o m . Bilo bi mo d a pa m e t n ij e da je
popil a koji konjak ma nj e , ali
19 4
zrak e joj ubrz o razbi s t ri ti gla v u .
Uos t a l o m , za t o jedn a g ~ p o d a ne bi s
vre m e n a na vrije m e smj el a marn o pop a t i
koje pi e u vla s t i b oj so bi? t o je u to m e
lo e ? Jer on a s e bi nika d nije dop u s b i l a to
da je ne ~ b k o vicli pijan u ! Pijan u?
Nara v n o , on a uop e nika d na je bila
pijan a ! U sv a k o m slu aj u , aik o s e to njim a

ne svi d a , ako je ukor e , on a e im ubrz o

rei on o t o ih ide ! Ona je tak o e r znal a
nek e st v ar i c e , ili mo d a nije? Sa m o da je
htjel a razv e z a t i jeztik ! Gos p o a nio ol e t i s
ra.t o b o r n o zab a c i gla v u i na gl o skr e n e , da
izbj e g n e siup lisio v n e ulo ni c e , koji s e
odj e d n a m prije t e i st v ori o pre d njo m .
Ne m a su m nj e , u gla vi joj s e ipak mal o vrti.
Da s e mo d ~ a sa m o mal o na sl o n i , ovdj e
na zid? Da sa m o na koji tre n u t a k skl o pi
oi.. .
Policijs ~ k o m red ar u Bot t u , koji je
od mj e r e n o a uzvi e n o kora a o u sv oj oj
oph o d n ji , prici e neki us pl a h ir e n i sv e e n i k .
- Tam o je nek a e n a , str a a r u . Ja st v ar n o .
. . ini s e kao da joj je pozlil o , ili tak o
ne t o . Lei niic e .
P ~ o li cij ski red ar Bot t usrr ~j e ri sv oj e
en e r g i n e korak e u to m prav c u i za s t a n e
nad ispru e n o m sp o d o b o m . Jak miris
konjak a pot vr di nje g o v e
su m nj e . - Got o v a je - re e . - Pijan a . No,
dobr o ,
ne brinit e s e , go s p o d i n e , mi e m o to ve
ure di ti .
13 19 5
2
Herc ul e Poi m t , zavr i v i sv oj ne dj e ljni
doru a k , brin , o obri e brko v e od sv ~ h

tra g o v a sv oj e juiarnj e alic e ok ol a d e i

prije d e u sv oj sal o n .
Na st ol u su brin o razmj e t e n e ~ s t a j a l e
e tiri napr t nj a e , sv a k a s ce d uljic o m
privr e n o m na s e b i - t o je bila
po slj e d i c a , upu t a dani h Geor g e u . Poiro t
uzm e napr t nj a u k ~ oj u je on sa m
nab a v u ~ o dan pxuj e i pridru i je os t a li m a .
Rezul t a t je bio zani m ljiv. Naprt nj a a koju
je on kupi o od go ~ p o d d n a Hiok s a nije ,
kolik o je on mo g a o zap a zi t i , ni u kom
po gl e d u bila loija od pre d m e t a t o ih je
nab ~ a v v o Geor g e u razliiti, m dru gi m
trg o v i n a m a . Ali, bila je ne s u m n ji v o mn o g o
jefti ni ~ j a .
- Zani mljiv o - re e Herc ul e Poiro t . Zurio je
u napr t nj a e .
A ~ o n d a ih pre g l e d ~ a pot a n , k o . Iznutr a i
izva n a , izvrn u v d ih na o p a k e , opip a v i
a v o v e , d e p o v e , nara m e n i c e . A ond a
ust a n e , od e u kup a o n i c u i vrati s e s mali m
o ~ t r i x n prekl o p n i m noi e m . Izvrnu v i
na o p a k e napr t nj a u koju je kupi o kod
go s p o d i n a Hick s a , nav a li no e m na nje n o
dn o . Izm e B u unu tr a n j e pod s t a v e i dna
nal a zi o s e te a k kom a d val o v a t o g
utvrQ d v a a , po izgl e d u prilin o sli a n
val o vi t oj ljep e n c i . Poiro t s e s veliki m
zani m ; a nj e m za gl e d a , u rask o m a d a n u
napr t nj a u .

A ond a na s t a v i nav a ljiv a t i na dru g e

napr t nj a e .
19 6
Nap o k o n sje d n e i po n e pro m a t r a t i
po slj e d i c e razar a nj a koje je upra v o
izvr i ~ o .
A ond a privu e k s e bi tel e f o n i na,k o a ~
kr ~ a , e g ek a nj a uspij e dobi ti ve z u s
,in s p e k t o r o m Sh ar
pe o m . - Ecou t e z , mo n ch er ,l - re e . - H~i o
bih r zna ti sa m o dvije st v ari .
Na str a ni ins p e k t o r a Shar p e a og 1 a s i s e
ne t o sro d n o gro h o t n o m smij e h u .
- Na konju sa m o dvije st v ari zna m ,
no jedn a j' vro s t a , zna m i sa m - nap o m e n e
on.
- t o velit e ? - upd t a Herc ul e Poiro t ,
izn e n a c l e n o .
'-' - Nit a . Nf t a . Sje ti o sa m s e sa m o jedn e
obi n e pje s m i c e . Koje su to dvije st v ari ,
t o bis t e ih elj eli zna ti?
- Juer st e sp o m e n u l i nek e policijsk e
istr a g e ' u Hnck or y Raad u , ~ k oj e su
izvr e n e u tok u po slj e dnja txd mje s e c a .
Mo e t e li mi rei dat u m e a i vrije m e dan a
kad su izvr e n e ?
- Pa, dakl e , to ne bi smj el o biti te k o . To
bi mor al o biti zabilj e e n o u fas c ikli m a .
Pra e k aj t e da po gl e d a m .

Insp e k t o r s e usk or o vrati o na tel e f o n . Prva istra g a , zbo g st u d e n t a , koji je

ras t ur a o sub v e r zivn u prop a g a n d u , 18 .
pro s n c a pro l e go di n e ' 3, 3 0 pb slij e
pod n e .
- Tb je isuvi e d ~ a , v n o .
- Istra g a , p ~r e d m e t : Mont a g u Jone s , Dvroazi ~j a c , tra ~ e n zbo g ve z e s um o n s t v o m
go s p o d e
1 Franc . - Slu aj t e , prijat e lju . (Na p . pre v . )
ls ~
Alic e Gom b e dz Cam bri d g e a , 24 . velja e ,
5, 3 0 po slij e pod n e . Istra g a , pre d m e t :
Willia m Robin s o n , rod e n u Zap a d n o j Africi,
tra e n od Sh e f fi e l c ~ s k e
polic aij e , 6. oujk a , 11 sa ti prije pod n e .
'" - Aha! Hval a va m !
a - Ali, ako m,i sli t e da bi bilo koji od tih
slu.
a aj e v a mo g a o ima ti ma kakv e ve z e
s . . .
Poiro t ga preki n e .
- Ne, ne m aj u ve z e . Men e zani m a s ~ a m ~ o
dob a
dan a kad su izvr e n e .
';,, - im e s e vi to bavi t e , Poiro t ?
.
- Se c a r a m napr t nj a e , prijat e lj u . To je
vrlo

f
i,; zan a m ljiv o !
On pol ak o ~ o ~ d l o i slu a li c u .
Izva di iz d ~ e p a sr e e n spi s a k k ~ oji mu
je dan
prije pre d a l a go s p o a Hubb ar d . Pre gl e d a
ga
'" red o m :
Naprt nj a a (Len a Ba, ~ t e s o n a )
arulj e
Nax ~ u k v i c a (Ge n e v i e v i n a )
Dijam a n t n i prst e n (Patricijin)
Kam e n i pud e r (Ge n e v d e v i n )
p, ,
Ve e r nj a cip e l a (Sally n a )
Crve nil o za usn e ( Elizab e t h Johnjs t o n )
a. Nau ~ n i c e (Val erijin e )
~' St
k
( L
B
t
)
t
, e
os
ap
era
a
eson a

Sol za kup a nj e (?)

al, izre z a n na trak e (Val erij ~ i n )
Hla e (Colti w v e )
Kuhar s ki priru nik ( ? )
Born a kis e li n a (Cha n dr a Lala)
Bro GSally n )
19 8
'llint a , proliv e n a po Eliza, b a t h i n i m
papiri m a . (Ova je sv e t o sa m m ~ o g l a
u ~ n i t i . To n ~ij e
ap s o l w t i w to n o . L. Hubb ar d . >
Poiro t je du g o pra m a t r a o popi s .
A ond a uzd a h n e i pro mr m lj a sa m u s e bi:
oDa . . . si g ur n o . . . tre b a eli mi nir a t i sv e
t o nije , bitn o . . .< c
', Sje t u o s e tko lai mu mo g a ; o po m o i da
to uini. Bila je ne dj e lj a . Vein a je
siud e n a t a vjer oj ai n o kod ku e .
~O n okr e n u bro j Hickor y Road a 26 i
za m o li da ga sp oj e s go s p o i c o m
Val erijo m Hobh o u s e . Neki krup a n i prilin a
grl e n gla s izrazi su m r ~ j u da ld je on a jo
gor e , ali re e da e otii i po gl e d a t i .
Usk or o zo u nje n po m a l o pro m u k a o gla s : Val eri e Hobh o u s e kod ~ t e l e f o n a , .
- Ovdj e Herc ul e Poiro t . Da li m e s e
sje a t e ? - Nara v n o , go s p o d 2 n e Poiro t . t o
izv o > i t e ? - Ako je mo g u e , vol.i ~ o bih na
tre n u t a k pora z g a v o r i t i s va m a .
- Svak a k o .

- Znai , mo g u doi on a m o , u Haak or y

Rojad? , - Da. Ja c ~ u var s ek a t i . Rei u
Gero ni m u da v ~ a s dov e d e gor e u moju
so b u . Ne dj e lj o m je ovdj e te k o nai
mar a m kut a k .
- Hval a , g ~ s p o i c e Hobh o u s e . Ve o m a sa m
va m zah v a l a n .
Gero ni m o atv ori Podr oi u vrat a zna aj n a ,
iz raza lica, a ond a s e na g n e pre m a nje m u
i re e , mu sv oji m uobi aj e n i m
kon s p ir a t i v n i m prizv u krnn:
19 9
- Odv e s t u v ~ a s gor e , go s p o c x i c i
Hobh o u s e ,
vrlo tiho . Ps s- t . . .
St a v d v i pn s t na us t a , pov e d e ga
st e p e n i c a m a , $ a zati m u prilin o
pra s t r a n u so b u okr e n u t u pre m a Hickor y
Road u . Bila je n ~ a , m j e t e n a s uku s o m ~ i
umj er e n o ~ n koliin o m rask o i , kao
sp a v a a i
;: so b a - sal o n . Ddv a n - kre v e t , bio je
prekriv e n izliza n a m , ali pre di v n i m
perzijski m ilirro m , a tu s e nal a zi o i
privla a n .or a h o v pis a i st ol u stilu Que e n
Ann e , koji bi Poiro t te k o mo g a o
sm ~ a t r a t i jedni m od origi n a l ni h ddj el o v a
na mj e t a j a ku e ' Hdak or y Road broj 26 .
Val eri e Hobh o u s e st aj al a je go t o v a da ga

, poz dr a v i . ini s e da je um or n a , mi sli o je;

ok o a nje ni h oiju ocrt a v a l i su s e ta m n d
kolo b a ri .
- Mais vou s et e s tre s bie n icil - re e
Pairo t ;;, po t o ju je poz dr a v i o . - Ovo je
chic .E Ima ug o
i daja. i Valeri e s e na s m ij e i .
- Ja sa m ve do s t a du g o ovdj e - re e . Dvije
i po go di n e . Got o v o tri. Ua n il a sa m s e
ovdj e ma nj e vi e , i ima m nek olik o vla s t i t i h
st v ari .
- Vi nist e st u ~ d e n t , zar ne , go s p o i c e ? ' O, ne . Ja radi, m . Namj e t e n a sa m .
- U nek oj . . . kaz m e t i k o j tvTtki, zar ne?
- Da. Ja sa m jed a n od nab a v lj a a Sabri n a
Faira - to je koz m e b i k i sal o n . Ima m
zapr a v o mali udi ~ o u po sl o v i m a .
Ost v ar uj e m i odr e e n u nuz- zara d u od
koz m e t i k i h pre p a r a . t a . Pribori i
1 Franc . - Pa ovdj e je kod va s ve o m a
lijep o . (Na p . pre vJ
E Franc . - Ukus n o ; ot mj e n o ; zg o d n o . (Nap .
pre v . )
20 0
tak v e st v ar a . Sitn e par a k e novi n e . I to je
moj e ~ podr u j e .
- Znai da prilin o e s t o odl a zi t e u Pariz i
na Konti n e n t ?
- O, da. , btpr ~ i lik e jedn o m mje s e n o ,
kadik a d e e .

- Morat e mi opr o s t i t a - re e Poiro t - ak o

va m ~ s e cani m isuvi e zna ti e lj ni m . . .
- Za t o ne? - Ona ga kratk o pre s aj e e . U
ok ol n o s t i m a u kojim a s e nal a zi m o , svi
mor a m o pod n o s i t i op u zna ti e lj u .
Odg o v a r a l a , sa m ju er na vel dk broj
pita nj a ins p e k t b r a Sh ar p e a . ini mi s e da
bis t e vi vi e volj eli vr s t u st e li c u ,
go s p o d i n e Poiro t , ne g o nizak na sl o nj ~ a ?
- Vi st e ve o m a o tr o u m n i , go s p o i c e .
Poiro t paljiv o i ud o b n o sje d n e na st oli c u
s vd s o k i m na sl o n o m i prdruj e m .
Val eri e sje d n e na diva n . Pon u d i mu
cig ar e t u , uzm e jed ~ n u s e bi i zap ali je. On
ju je pa m n o prou a v a o . Odlik o v a l a s e
nerv o z n o m , prila n o divljo m el e g a n c ij o m
koja je na nje g a djel o v a l a vi e ne g o t o bi
djel o v a l a obi n a lijep a vanj t l n a , .
Int eli g e n t n a i privla n a mla d a e n a ,
po m i s li . Zar nim al o ga je li nje n a ner v o z a
rezul t a t ne d a v n o g pre sl u a v a n j a , dli je to
bila. prirod n ~ a sa s t o ji n a nje n a pon a a n j a .
Sje ti o s e , da je g ~ o t o v o ist o po m d s l i o o
njoj on e ve e r i kad je bio do a o na ve e r u .
- Dakl e , in:s p e k t ~ o r Sh ar p e va s je
~ s p i t u v a , o ? - upit a .
- Da, nar a v n o .
- I vi st e mu rekli sv e t o st e znali? Nara v n o .
20 1

- Zani m a m e - re e Poiro t - je ld to usti n a .

Ona ga po gl e d a ironi n o .
- Budu i da nis t e uli moj e od g o v o r e
ins p e k t o r u Shar p e u , te k o da bis t e mo g li
o to m e su ~ i n t i - re e on a .
- Oh, ne . ~ o je sa m ~ . o jedn a ~ o d mojih
malih idej a . Meni on e pad aj u na pa m e t ,
zna t e - te mal e idej e . ~ n e s e nal a z e ovdj e
- on s e kuc n e o gla. v u .
Mogl o s e primij e t i ti da Poiro t , ka ~ o t o je
pon e k a d obi a v a o , na mj e r n o izigr a v a
arla t a n a . Val eri e s e , ipak , nije smijal a .
Pro m a t r a l a ga je sa s v i m ot v or e n o . I kad je
pro g ~ o v o r i l a , pro g o v o r il a je s odr e e n o m
grub o u .
- Ho e m o li pnij e i na st v ar , go s p o d i n e
Po ~ i r o t ? - upit a . - Ja uis ti n u ne zna m kan w
vi smj er a t e .
- Da, sv a k a k ~ o , ga s p o d i c e Hobh o u s e . On
izva di iz d e p a mali za m o t u lj a k .
- Mo ~ e t e li ma d a po g o d i t a t o ima a n
ovdj e ? - Ja nis a m vid o vi t a , go s p o d i n e
Poiro t . Ja ne vitix n kroz papir i om a t .
- Ovdj e ima m - re e Poiro t - prst e n , koji je
ukrad e n go s p o i c i Pat ni ciji Lan e .
- Patricijin zaru n a k i prst e n ? Misli. m ,
zaru ni ki prst e n nje a ~ e majk e ? Ali za t o
s e nala zi kod va s?
- Zam oli o sa m je da mi ga po s v d i na dan

dva . Prilin o izn e n a H e n e , Val erijin e obrv e

op e t podi g o e nje n o el o .
- Stv ar n o ?
20 2
- Zanu x n a o m e taj prst e n - na s t a v i Poiro t .
- Zani m a o m e nje g o v ne s t a n a k , nje g ^ o v o
nal ~ e nj e i jo ne t o u ve zi s njim. I tak o
sa m za m o li o go s p o f t ~ . c u Lan e da mi ga
p ~ o s u d i . Ona je od m a h pris t al a na to. A ja
sa m ga od m a h odni o sv o m prijat e lj u
dra g u lj ar u .
- Da?
- Zam oli o sa m ga da xni ka e ne t o o dija',
ma n t u koji s e nal a zi na nje m u . Prdli n o
velik o m k a m e n u , a,k o s e sje a t e , okru e n u
s obj e str a n e
sku pi n o m ma njih kam e n o v a . Sje a t e li s e
~1 ~ ~ ?
- Mislim da s e sje a m . Ali ne ba dobr o . Ali vi st e ga imali u ruci, zar ne? On s e
nal e , zi o u va e m tanjur u s juho m ?
- Tako s e i na a o ! O, da, sje a m s e to g ~ .
Zam al o da ga na s a m pro g u t a l a . - Valer a e
s e kratk o na s m ij e .
- Kao t o ~r e k o h , odni o sa m prst e n sv o m
prijat e lju dra g u lj ar u i za m o li o ga za,
nje g o v o ' milj e nj e o dija m a n t u . I zna t e li
kak a v je bi ~ o nje g ~ o v od g o v o r ?
- Kako bih m ~ o g l a zna ti?

- Odg o v o r i o mi je, da taj ka ~ n e n nije

dijam a n t . Da je t ~ o obi a , n cdrk o n . Bijeli
cirko n .
- Oh! - Ona ga je ne tr e m i c e gl e d a l a . A
ond a nat a v a , po ~ n a l o ne s i g u r n a gla s a . M3slit e rei d a je - Patric ~ a misli 1 a da je
~G o dija m a n t , a da
je to sa m o cirko n , ali . . . Poiro t od m a l m e
gla v o m .
- Ne, nu s a m to m ~ li ~ o . To je zaru ni k i j.
prst e n , kolik o sa m sh v a t i o , majk e Patricij e
La,n e . ' Gos p o i c a je Patric dj a La,n e
dje v ojk a iz dobr e
20 3
obit e lji i nje n a je por o d:i c a , rek a o bih,
sv a k a k o
i
, prije najn o v dj;ih por e z n i h odr e d a . b a ,
ivj el a u povoljni m ok ol n o s t i m a . U tim s e krug o v i m a ,
go s - z
podi c e , tro ~ i l o mn ~ a g ~ o nov c a na
zax w n i k i prst e n .
Za,ru ni ki prst e n mor a bit ~ lijep prst e n dijam a n t n i prst e n , ili prst e n s neki m
dru gi m drago cj e n i m kam e n o m . Uvjer e n sa m da bi
tat a

go s p o i c e La,n e nje n oj ma m i pakl o ni o

sa m o
vrije d a n zaru n a k i prst e n .
- t o s e to g a ti e - re e Val eri e - ja s e u
to m e ne bih slo il a s va m a . Patrici.jin je
ot a c
bio mali pokr ajin s k i vla s t e l i n , ini mi s e .
- Pre m a to m e - na s t a v i Poiro t - ini s e da
je kam e n u prst e n u nak n a d n o zacij el o
za mij e nj e n dru gi m kam e n o m .
- Pre t p o s t a v l j a m - od g o v o r i Val eri e pol ak o
- da je Pat mo d a pravi kam e n izg u b il a , da
nije imal a sr e d s t a v a da ga nad o m j e s t i ist o
tak vi m i da je umj e s t o nje g a dal a
um e t n u t i cirko n .
- To je mo g u e - re e Poiro t - ali ja ne
vjeruj e m da s e to do g o d i l o .
- Dakl e , go s p o d i n e Poiro t , kad ve
na g a a m o , t o vi mislit e da s e do g o d i l o ?
- Ja mi sli m - od g o v o r i Poiro t - da je
'
"a prst e n uz el a g ~ o s g o d i c a Celia i da je
~ c lija m a n t
;, '
na mj e r n o izva d e n n za m aj e nj e n
cirko n o m , prije
ne g o t o je prst e n vra e n .
Valeri e je sje dil a ve o m a uko e n o .
- ~Mi sli t e da je Celia na mj e r n o ukral a
dija-

~t ~
Poiroi od m a h n e gla v o m .
, - Ne - re e . - Ja mi sli m da st e ga ukrali k
vi, go s p o i c e !
20 4
:o o, s_ n. yi_ at a io
Val eri e Hobh o u s e izn e n a d a os t a be z dah a .
- Dakl e , st v ar n o ! - uzvik n u on a . - Ovo ma
s e dni prilin o pre tj e r a n i m . Vi ne m a t e
pod bo g o m nikak v a dok a z a za to!
- Napr o t a v , ima m - preki n u je Poiro t .
Ima m dok a z . Prst e n je vra e n u tanjur u
juh e . A ja, ev o , ja sa m jedn e ve e r i
ve e r a o ovdj e . I primij e ti o sa m kak o s e
ovdj e po', sl u uj e juha . Po sl u ~ i . v a l a s e iz
j~ a koji s e nala zi o na st ol u , po str a ~ n i .
Pre m a t ~ o m e , ak o ne t k o u sv o m tanjur u
juh e nad e prst e n , zna i da ga je u tanjur
mo g l a st a v i t a ili os a b a koja je juhu dijelila
Gu ov o m slu aj u Gero ni m o ) , ili os o b a u
ije m s e te nj ur u prst e n na a o . Vi! Ne
vjeruj e m da je to uini o Geror ~ i m ~ o . Ja
ma, s li m da st e vi odi gr ali vra a nj e prst e n a
u juhi na tak a v nai n zat o t o va s je ~G o
zab a v lj al o . V3 am a t e , ako smij e m iznije ti
sv oj sud , prnli n o komi a n smi s a ~ o za
glurn u . Podi g n u t i prst e n u zrak!
Usklikn u t a ! ,Misli m da st e u to m e zad o v o l
jili sv o j smi s a o za hu m o r , ma d e m o i s e l l e , a
nis t e sh v a t ili da st e tim e sa m i s e b e od ali.

- Je li to sv e ? - izu s t i Valeri e podr u g lj a v o .

- O, ne , to nipo t o nije sv e . Vidit e , kad je
Celia on e ve e r i praz n a l a , da je ~ o n a
~ kri v a za ovd a n j e krad e , ja sa m
primij e t a o nek olik o mal d h poj e di n o s t i . Na
pra mj e r , go v o r e i o to m prst e n u , on a je
rekla: fsM e ni nije bilo jasn o , kolik o je on
vnije d a n . im saz n t o sa z n a l a , ure dil a
sa m da s e vrati. Kako je to ~ o n a sa z n a l a ,
g ~ a s p o 8 i c e Val eri e ? Tko joj je rek a o
kolik o je prst e n vrije d a n ? A ond a op e t ,
go v o r e i ~ o ,izr e z a n o m al u , mal a je
go s p o i c a Celia rekla ne t o kao: To je
bilo
20 5
ne t o dru g o . Valeri e s e ne e tui ti . . .
Za b o s e ,. vi ne bist e tuild , ako je vrlo
vrije d a n sv dl e n al,
koji je bio va e vla s n i t v o , izre z a n u
krpic e ? Ja sa m od m a h st e , k a o doja m da je
cijeli pot h v a t s ukrad e n i m st v ari m a , da bi
s e Celia prok a z a l a kao kle p t o m a n k a i tak o
privukl a pa nj u Colan a McNa b b a , izmi sli o
ne t k o dru gi . Net k o mn o g o int e li g e n t n iji
o ~ d . Celije Aust a n , ne t k o , tko dobr o
poz n aj e psi h ol o g ij u . Vi st e joj rekli da je
prst e n vraj e d a n j vi st e ga uz e li od nje i
ure dili da bud e vra e n . Na isti na ,i n , vi
st e je na g o v o r ili da va ' ~ al izr ~ e na
~ko m a d e .

- Sv e su to ie orij e - re e Val eri e - i bo

prila n o nat e g n u t e te orij e . Ve mi je
an s p e k t o r pok u a o pod m e t n u t a mis a o da
sa m ja na g o v o r il a Celiju da izv e d e te ~ a l e .
- T t ~ o st e mu va od g o v o r ili?
- Odg o v o r il a sa m mu da je to be ~ m i s l e n o re e Valeri e .
- A t o e t e od g o v o r i t i m e ni?
Val eri e ga je ne ~ k o l i k o tre n u t a k a
ispitlja v o pro m a t r a l a . A ond a s e pra; s k a v o
na s m ij e , ug a s i cig a ,r e t u , na sl o n i s e ,
pora v n a v d jast u k iza leQa , i re e :
. - Va st e pot p u n o u prav u . Ja sa m je ne to
na g o v a r il a .
- Mog u li va s upit a t i za t o ? Valeri e re e
ne s t r p lj a v o :
- Oh, obi n a bud al a s t a dobr a nara v .
Dobr o n a m j e r n o po sr e d o v a n j e . Ta je Celia,
mje s e a r e c ~ na o k o l o kao nek a mal a
sa bl a s t e z n u l a za Colino m , koji je nika d
nije ni po gl e d a o . Sv e s e bo irdlo .ta ~ k o
luck a s t o . Colin je jeda n od onih
20 6
umi lj e n i h sa m o u v j e r e n d h mla di a ,
obu z e t i h psih o l o g ij o ~ m i kom pl e k s i m a i
e m o c i o n a l n i m blok o v , i ~ n a , i sv a m tim
st v ar ~ i m a , i m e ni s e unil o da bi bilo
prili ~ n o ~ z a b a v n o da ga na s a d i m o i
napr a vi m o bud al u ~ o d nje g a . U sv a k o m
slu aj u , bilo ma je mrsk o gl e d a t i kak o

Celia djel uj e bije d n o i tak o sa m je ja uz e l a

u sv oj e ruk e , izgrdil a je, obja s n il a joj
ugl a . v n o m cdj eli plan i us pj e l a je
na g ~ o v o r i t i . Ona je, misli m , u sv e m u to m e
bila pon e t ~ ner v o z n a , e,li as t o v r e m e n o i
prild n o zan e E S e n a . I, nar a v n o , jedn a od
prvih st v ari t o ih je ta mal a bud ali c a
dzv e l a , bilo je to t o je na l a prst e n koji je
Pat zab or a v il a u kup a o n i c i i uz el a ga
je . . . um s t i n u vrije d a n ko m a d xiakit a ,
zbo g koje g a s e podi g l a prilin a gal a m a i
poz v a n a je polic dj a i ci3 e l a bi st v ar mo g l a
popri m 2 t i ozbilja n tak . I iak ~ o sa m ja
uz el a prst e n od nje , rek a v i jaj da u ga
ve nek a k o vra, ti t a i na g o v o r il a je da
usk or o dig n e kak a v ukra s i ne t o od
koz m e t i k e ie da napr a vi nek u na mj e r n u
t e t u na kakv oj m ~ o j oj st v ar a , t o je ne e
dov e s t i ni u kakv u ne prilik u .
Podr o t d ~ z b o k ~ o uzd a h n e .
- Upra `r o on a k o kao t o sa m misli o - re e .
- Sad a bdh volj el a da to nis a m ud nil a
na s t a v i Valeri e mra n o . - Ali, ja sa m
mislil a dobr o . T~ o je str a n o , mor a s e rei
s ~ a s v i m u stilu Jean T'amlin s o n , ali iak o
je.
- ,A sa d a - re e Poiro t - dol a zi m ~ na
probl e m Patric aj ~ i n a prst e n a . Celia ga je
dal a va m a . Vi st e ga ~r wr ali ne g dj e
pron a i i vra ~ i ~ Patriciji. Ali prije ne g o t o

st e ga vratili Patr ~ i c ij a - on za s t a n e - t o
s e do g o d i l o ?
20 7
~ a_ ,
g.t
On je pro m a t r a o kak o nje ni prsti
nerv o z n o , ~ a p l i u i ras pli u okrajak
re s a ~ s t a al a t ~ o ga je ;:.;' , ,
no sil a oko vrat a . On na s t a v d jo
uvj erljiv a m gla" so m :
` - Bili st e be z nbv c a , hm , je li iako?
Ne gl e d a .j u i ga , on a kratk o , pot vr d n o
klim n e gla v o m .
- Znal a sa m da e s e sv e vtkx v t i - re e , i u
nje n u s e gla s u za ul a gor i n a . - Ne prilik a
je sa, mn o m u to m e , go s p o d i ~ n e Poar o t ,
t o sa m ja kock ar . To je jedn a od os o b i n a
s kojim a s e ov
'"'' jek rad a , i tu s e ne mo e uini ti go t o v o
ni t a . ;: lan sa m mal o g ~ kl u b a u
Mayf air u - ali ne 6 u va m to n o rei gdj e je
- ne b ~ h elj el a biti od g o v o r n a ako on a m o
upa d n e polic dj a , ild ne t k o tak a v .
Ost a n i m o kod inj e ni c e da ja prdp a d a m
to m klub u . Tam o s e igra roul e t t e ,
bac c a r a t i sv e ~ s t a l o . Imala sa m str a n u
s eriju uza s t o p n i h gu bitak a . I kod m e n e s e
na a o taj Pati n prst e n . Slu aj n o sa m
prol a z a l a kraj trg o v i n e u kojoj sa m
.sp a zil a jed a n prst e n s cirko n o m .

Po mi s l dl a sa m : Kad bi s e taj dija m a n t

za mij e n y o baj eli m cir kon o m , Pat nika d .
ne bi primij e til a razliku ! c c ovj e k x ~ i k a d
ne razgl e d a pn s t e n ~ k oji ve dobr o
poz n aj e . Ako bi ddja m a n t az gl e d a o ne b o
mal o mut niji ne g o ina e , ovj e k 'ba
jed m o s t a v n o po m i slio da ga tre b a
~ o i s t i t i , ila ne t o sli n o . I tak o , to mi je
dal o poti c aj . Pop u s t i l a sa m . Izvad a l a sa m
dijam a n t i prod a l a ga . Nad o m j e s t i l a sa m
ga cir kon o m i odlu il a da ga jo ist e
ve e r d pron a e m u sv oj oj juhi. Bila, je to
prokl e t o sm nj e n a st v ar , prizn aj e m . Eto!
Sad a zna; t e sv e . Ali, na a s n u
20 8
rije , nika d nis a m po mi s lil a na to da bi
Celia zbo g to g a mo g l a biti okrivlj e n a .
- Ne, ne , razu m ij e m va s - i'~ oir o t zakli m a
gla v o m . - Sa m o va m s e pruil a prilika , i to
je sv e . inila s e zg o d n o m i vi st e je
isk ori s t il n . Ali uini) 2 st e pri to m velik u
po gr e k u , ma d e m o i s e l l e .
- To mi je jasn o - re e Valeri e sv h o . A ond a
plan e zdv oj n o :
- A> a , do vra g a ! Je li to sa d a , va n o ? Oh,
dajt e m e zat v o ri ti , ako elit e . Recit e sv e
Pat . Recit e an s p e k t o r u . Recit e cijel o m
svij e t u ! Ali, kakv a koris t od fi,o g a ? Kako
e nax ~ to po m o i da otkrije m o tko je
ubi o Celiju?

Poiro t ust a n e .
- Nika d s e ne zna - re e - t o mo e
koris ti ti , a t o ne . ovj e k mor a uklo ni ti s
put a tak o mn o g o t o g a t o nije va n o jer
to ot e a v a uspj e h . Meni je bilo va n o da
zna m tko je nav e o mal u Celiju da odi gr a
ulo g u koju je od a g r a l a . Ja to sa d a zna m . A
t o s e ti e prst e n a , pre p o r u i o bih va m da
sa m i od e t e do go s p o i c e Pat x ~ c i j e Lan e i
prizn a t e joj t o st e uinili, uz sv e
uobi aj e n e izraz e va e g alj e nj a .
Val eri e napr a v i grim a s u .
- Usu dil a bih s e rei da je to u cjelu ni
ve o m a dob ar sa vj e t - re e on a . - U red u ,
otii u do Pat i poni zi ti s e . Pat je ve o m a
pr ~ s t o j n o st v o r e n j e . Rei u, da u joj
dijam a n t , m bud e a n mo g l a , plati ti . Jest e
li to elj eli, go s p o d i n e Podr o t ?
- To nije on o t o ja eli m , ne g o on o t o je
pre p o r u ljiv o .
14 Bija, baja, buf 20 9
Vrat a s e dzn e n a d a otv o ri e i u e go s p o a
Hubb ar d .
Te ~ k o je dis al a , a izraz nje n a )ac a bija e
tak a v ' da Val eri e vikn u:
!'- - ~ b o je, Mam ti? t o s e do g o d i l o ?
Gos p o a Hubb ar d klon e u na sl o nj a . - ~ ~
~ o g ~ p o ~ Niool e t i s .
- Gos p o d i Niak? t o je s njo m ? - O, bo ~ e
moj. Ona je mrtv a .

- Mrtva? - Val erijin gla s odj e dr b o m

pro m u k n u . - ~ a , k o ? Kada?
~ ~ - ini s e da su je pok u p ili px ~ o l e
noi na a ~ ~ - ~j e li su je na policijsk u
st a n i c u . Mi ",`1 `: .
slili su da je - da je . .
- Pi j an a? Pre t p o s t a , v l j am . . .
- Da - on a ~i jes t pdl a . Ali, ipak - umrla
je.. .
- Jadna go s p o a Nick - re e Val eri e . U
nje n u pro m u k l u gla s u osj e a , o s e drht aj .
, Podr o t re e bla g o :
- Vi st e je volj eli, ma d e m a i s e l l e ?
- To je na neki nai n ud n o - on a je znal a
bd. t u pravi st ari zm aj - ali, da - ja sa m je
f" volj el a . . . Kad sa m prvi put a do l a
ov a m o
: praj e tni go di n e , on a uop e nije bila tak o
- tak o te m p e r a m e n t n a , ka, o t o je po slij e
po s t a l a . Bila je ug o d n a u dru ~ t v u zab a v n a - srd a n a . 11 2 n o g n s e
pra mij e n il a u po slj e d nji h go di n u dan a . . .
Val eri e po gl e d a go s p o d u Hubb ar d .
- Pre t p o s t a v l j a m da je to zat o t o je
po e l a pat aj n o piti - pron a l i su mn o g o
boc a i koje e g a dru g o g a u nje n oj 5o bi , zar
ne?
21 0

~ a - Da - go s p ~ o t i a Hubb ar d je oklije v a l a ,
ao n d a , iz nje pro w a l i . - Ne mo g u sa m a
s e bi opr o
w ~ stiti - t o sa m je pro l e noi sa m u
pu s t il a iz ~ ~ ku e - on a s e ne e g a bojal a ,
zna t e .
' - Boj ~ a l a ?
Poiro t i Val eri e ogl a s a e s e u ist o vrije m e .
, Gos p o a Hubb ar d , sv a ne sr e t n a , pot vr di .
Nje ~ , no je bla g o , ~ o k r u g l o lice bilo uzn e
nire n o .
- Da. Ne pr e b s t a n o je g ~ o v o r i l a da s e ne
osj e a o- si g ur n o m . Pital a sa m je e g a s e
boji - a on a m e dz gr dil a . Osi m to g a ,
nara v n o , kod nje s e
ua. nika d nije znal o kolak o pre tj e r uj e . Ali
sa d a 'ti- zani x o a m e . . .
Val eri e re e :
- Ne mislit e valjd a da je i on a - da je i on a ,
~l a tak o e r - da je i on a . . .
Ona za s t a n e s izraz o m ua s a u oi m a . . U
Poiro t upit a:
- t o su rekli, t o je prou zr a k o v a l o nje n u
smr t?
Gas p o c ~ a Hubb ar d re e zdv oj n o :
~l a - Ona - oni na s u ni t a rekli. Prov e s t e
s e je , istr a g a - u ut or a k . . .
I~ o ila aa, . nu
ela ~_i e
14" 21 1

Pe t n a e s t o po gl a v lj e
U jedn o j rnirno j so bi Ne w Sc o t l a n d Yarda
sje dil a su za st ol o m e tiri ovj e k a .
Pre d sj e d n . i k sku p a bio je sup e r . i n t e n d a n t
W3 1 di n g iz Odjel a za nark o t i e . For e d
nje g a sje di o je nar e d m i ~ k Bell, mla cli
pun en e r g ^ , ij e i opti m i z m a , ne o b i n o
sli a n o tr u hrtu . Zav alj e n u na sl o nj a ,
miran i opr e z a n , sje di o je ir ~ s p e k t o r
Shar p e . etvr ti ovj e k bio je Herc ul e
Foirot . Na st ol u s e nala zil a jedn a
napr t nj a a .
Sup e ri n t e n d ~ a ~ n t Wildin g za mi lj e x w je
e k a o pod br a d a k .
- To je zan ~ i m lj ~ i v a ad ej a , go s p o d i n e
Poiro t re e opr e z n o . - Da, to je zani m ljiv a
dd ej a .
- Tb je, kao t o re ~ k o h , sa m o idej a - re e
Poiro t .
Wildin g pot vr d n o klixn n e gla v o m .
- Prikaz a li sm o sa m o op e st a nj e - re e . Krijum ar e nj e s e ne pr e k i d n o prov o d i , na
ov aj d1i on aj nai n , dak a k o . M~i grup u
pre s t u p n i k a poh v a t a m o , a po slij e
odr e e n o g vre m e n a st v ari poi nju izn o v a ,
ne g dj e dru g dj e . Gov or e i o moj oj gra ni ,
ul o je u. ovu ze m lju u po slj e d nji h
21 3

go di n , u i po dan a prilin o mn o g o rob e .

Pre t e n o ;,;,',:, her oi n - prilin a ko 1 t i ~ n a
kok ai n a . Po s t oj e raz ~
liit a spr e m i t a , razb a c a n a tu i ta m o po
Konti n e n t u . Franc u s k a je polic aj a otkrila
nek olik o kan al a kojim a dro g a dol a zi u
Franc u s k u - ali na s u sa s v a m si g ur n d u to
kak o iz nje izlazi.
- - Ako s e ne var a m - upit a Poiro t - va s e
"' probl e m ugl a v n o m mo e podij eli ti u tri
to k e . Po s t oji px ^ o b l e m dis tri b u c ij e ,
po s t oji probl e m un o e n j a krijum a r e n e
rob e u ze m lju a, najza t i ,
', po ~ s t o j a probl e m - tko zapr a v o vodi
po s a o i wzi m a ve i dio zara d e ?
- Op e n i t o uz e v i , to je prila n o to n o . Mi
! zna m o do s t a o sit ni m prod a v a i m a , i
nai n u ras pa a v a n j a dro g e . Nek e sm o od
prod a v a a po zat v a r a li , nek e pu s t ili, u
nadi da bi na s mo g li dov e s t i do kakv e
velik e ribe . Dro g a s e ras p a a v a na mn o g o
razliiti h nai n a : po noCmi m klub o vim a ,
po bar o vi m a , po ljek ar n a m a , ras p a a v a je
kak a v ud a n lije nik , mo ~ d n a kre a t o ri c a ,
ali fra zerk a . Ras p a a v a s e po trkali t i m a ,
i u st ari n ar nic a m a , kadik a d i u kakv oj
pro m e t n o j vel e t r g o vini. Ali, nije potr e b n o
da va m sv e to nabr aj a m . To u sv e m u
t o m e nije najv a ~ n a j e . Mi sa svi m tim
mo ~ e m o lak o izii na kraj. Bilo je i

nek olik o ve o m a os n o v a n i h su m nji u

po gl e d u tak o z v a n i h velikih riba. Dva tri
ve o x n a po t o v a n a , bo g a t a go s p o a n a ,
proti v kojih nika d nije bilo ni tra g a
sux n nj e . Oni su vrlo paljivi: nika d sa ni ne
ru kuju rob o m , a sv a on a sit n a riba uop e
ne zna tko su oni. Ali s vre m e n a na
vrije m e neki s e od njih om a k n e , i mi ga
iad a - uhv ai d m o .
21 4
- To je io ~ n o on a k o , kao t o sa m i
pre t p o s t a v lj a o . Linija koja m e n e zani m a ,
to je tre a lini j a - kak o po il j ke dol a z e u
zo ml ju?
- Aha. Mi sm o ot o k . Najuo bi aj e n iji je put ,
dob ar st ar o m o d n i put prek o mor a . Med u
brod s k i m ~ b o v a r o m . ~ N e k i m ~ o t o r n i
brodi mirn o doklizi prek o ;Kanal a , mirn o
prist aj e ne g dj e na ist o n o j ob ali , ili u
kakv oj mal oj drai ci na jugu . To pon e k a d
uspij e , ali mi prije i1a kav s n ij e ulazi m ~ o u
tra g nek o m mo m k u koji ima tak a v brod i
kad on jedn o m po s t a n e su m nji v , nje g o v a
pov a ljn a pril'zk a prop a d a . U po slj e d nj e
vrije m e rob a je nek olik o put a ima s e n a u
jedn o m od linijski h avi o n a . Povr e m e n o s e
pok a z uj e kak o je neki od si e w a r d a , ili neki
od lan o v a po s a d e , kojim a s e nud e velik e
sv o t e nov c a , ipak sa m o ovj e k . Tu su,
kon a n o , i uv o z n i c i . Po t o v a n e tvrtk e ,

koje uv o z e velik e klavir e , ili tak v e st v ari !

Ona nek o vrije m e prol a z e sa s v i m dobr o ,
ali mi im, nap o k o n , ipak nek a k o
do s k o i m o .
- Vi e t e s e zacij el o slo i ti , da je jedn a od
najv e i h pot e k o a u ob a v lj a nj u
ne d o p u t e n e trg o v i n e - un, o e n j e rob e dz
inoz e m s t v a u ovu ze m lju?
- Svak a k o . Ja u va s j o i dop u n i t i . Mi sm o
ve do s t a du g o zabrin u t i . U ze m lju ulazi
vi e rob e , ne g o t o je mi mo e m o prati ti .
- A t o je s dru gi m st v ar ~ n a , na primj er s
d ~Ji ~ ? .
Javi s e nar e d n k Bell.
- Taj pro m e t je prilin o velik, go s p o d a n e .
Ne d o p u t e n a trg o v i n a dija m a , n t i m a i
dru gi m dra g u lji m a , potj e e iz Jun e Afrik e
i Austr ali,j e , ne
21 5
t o i s Dal e k o g ist o ~ k a . Oni dol a z e u ovu
ze m lju u uza s t o p n i m ~ n a l e t i m a , a m 4 ne
zna m o kak o . Neki dan je jedn u mla d u
e n u , obi n o g ~ t u ri s t a , u Franc u s k o j , neki
slu aj ni zna n a c upit a o da li bi htj el a
pre nij e t i prek o Ka ~ n a l a par cip e l a . Ne
novi h , ne tak vi h koje bi podlij e g a l e carini,
radil o s e sa m o 0 obi ni m cip e l a m a koje je
ne t k o ne g dj e nav o d n o zab or a v i o . Ona je,
ne su m nj aj u i nit a , prist a l a . A mi sm o za
to slu aj n o saz n a l i . Pok a z a l o s e da su pe t e

na cip e l a m a bil e u plj e , i pun e ne br u e n i h

dijaa n a n a t a .
Sup e ri n t e n d a n t Wildin g re e :
- Ali slu aj t e , go s p o d i n e Poiro t , za im vi
tra g a t e ; za, dro g o m , ili za krijum a r e n i m
daja- , ma n t i m a ?
- I za jedni m i za dru gi m . Za svix n ,
zapr a v o , t o je velik o po vrije d n o s t i , a
mal o po obuj m u . Meni s e ini, da ne g dj e
po s t oji nek a ulaz za, naz o v i m o ga tak o ,
prije v o z n i s er vi s , kroz koji sp o m e n u t a
roba prol a zi ov a m o i on a m o , prek o
Kanal a . Ukrad e n i dra g u l j,i, dra g u l ji
izvaQ e . n i uz sv ojih lei t a , pre t p o s t a v lj a m
da s e izno s e iz Engl e s k e , a krijum a r e n i
dra g u lji i dro g a - un o s e . Mod a po s t oji
mal a sa m o s t a l n a ag e n c ij a , koja nije
pov e z a n a s ras p a a v a n j e r n , ne g o dr ~i
robu na komi si o t w j os n o v i . A zara d e od
to g a m ~ o g u bit a ve o m a velik e .
- Ja b,ih rek a o da u to m e imat e prav o !
Heroi n u vrije d n o st e od de s e t ili
dva ~ n a e t tis u a funti mo e s e sp a k a r a t i u
ve o m a mali om a t , a ist o vrije d:i i za
ne br u e n e dra g u lj e velikk e vri jedn o s t i .
2I6
- Vidit e - re e Foiro t - sla b o s t kri jum ar a
krije s e uvije k u el e m e n t u ljud s k o s t i . Vi
p ~j e ili po slij e u nek o g a po s u m n j a t e , u
avi o n s k o g st e w ~ a r t a , u ljubit e lj a jahti koji

po sj e d uj e tak v u mal u jaht u , u e n u koja

;isu vi e e s t o put uj e u Franc u s k u i iz
Franc u s k e , u uv o z n i k a koji, kak o s e ini,
zara d uj e vi e ne g o t o je ~ o , u ovj e k a
koj ~i dobr o ivi, be z vidljavi h izv or a
sr e d s t a v a za ~i v o t . Ali, ako robu u ovu
ze m lju uno s i ne d u n a os o b a , t o vi e ,
sv a ki put dru g a os o b a , ~ o n d a pot e k o e u
atkriv a nj u rob e ne s a g l e d : i v o ras t u .
Wildin g up eri prst pre m a napr t nj a i . - I vi
ukaz uj e t e na ov o?
- Da. Tko je os o b a koja je dan a s najm a nj e
azl o e n a su m nji? Stu d e n t . Ozbilja, n ,
radi a n st u d e n t . Bez ~ik a k v i h sr e d s t a v a ,
on put uj e , no s e i sa m o tolik o prtlja g e
kolik o mo e ponij e t i na ledi m a . Put uj u i
prek o Evrop e na pala c . Kad bi jed a n
odr e H e x l i st u d e n t u e s t a l o pre n o ~ s i o
robu , vi bis t e nje m u , ili njoj, be z su m nj e ,
do s k o ~ 5 i l d ; ali su t i n a je pa s t u p k a u to m e
t o su pre n o s i o c i ne d u n i i t o ih nm a
mn o g o .
Wildin g protrlja elju s t .
- t o vi mi slit e , kak o s e to zapr a v o
ob a vlj a , go s p o d i n e Poiro t - upit a .
Herc ul e Poiro t sl e g n e ram e n i m a .
- t o s e to g a ti e , ja sa m o na g a Q ~ a , m .
Ne m a su m nj e da u mn o g i m poj e di n o s t i m a
grije i m , ali rek a o bih da s e to odvija
ugl a v n o m ov ak o : prvo , na tri t e s e bac a

po iljk a napr t nj a a . One su obi n o g ,

jedn o s t a v n o g tipa , sa s v i m jedn a k e kao
dru g e napr t nj a e , dobr o i vr s t o izrad e n e
i
21 7
~ ~ '' od g o v a r aj u sv' oj oj na mj e n i . Kad
ka e m > x s a , s v d m
,k 'i
jedn a k e kao dru g e napr t nj a e < c , to nije
sa s v i m
` to n o . Pod s t a v a je na dnu ne z n a t n o
dru g a ij a .
I
Kao t o vidit e , on a s e sa s v i m 1'ak o mo e
odf ~ m a k n u t ~ i , a tak o je de b e l a , i iako
sa s t a v lj e n a , da
s e u nje ni m nab o ri m a mo g u sakriti sv a c i
dra g u lj a
ild pra k a . Nitk o nika d ne bi na to
po s u m n j a o ,
osi m ako ne bi ba to trai o . isti
her ai nilii s t i
kok ai n , zau zi m aj u ve o m a rr~ al o pro s t o r a .
~ s ' - Ton o tak o - re e Wildin g . - Nai m e ,

~ , ,
'''- tak o s e - mje m o je hitri m prsti m a sv a ki put

n : ? a m'o e unije ti rob e u vrije d n a s t i od

pe t ili e s t
tis u a funti , a da s e ni na ko g a ne
pa s u x n n j a .
;'o a" - Ton o - od g o v o r ~ i Herc ul e Pairo t .
;;i; . ,
Alors! 1 Naprt nj a e su izraQ e n e , ba e n e
na tri t e ,
pu t e n e u prod aj u - ma d a u vi e ne g o
jedn oj
' trg o v i ni . Vlas n a k trg o v irr e mo d a je
uklju e n u
~ ne d o p u t e n u trg o v i n u , ali mo d a i nije .
Mo e biti
i;";,'' da, jedn , o s t a . v n o jefti nij e prod aj e
robu zai o t o
k'v ' sm a t r a da je to uno s n ij e , zat o t o su
nje g o v e
`' cije n e rela ti v n o po g o d n ij e od onih koje
dr ~ e
r
dru gi prod a v a d kam pi n g potr e p t i n a .
Nara v n o ,
iza sv e g a to g a st oji u poz a d 2 n i odr e Q e n a
org a n izacija; brin o vod e n popi s st u ~ d e n a t a
m e di ci n s k i h
k ol a , Lond o n s k o g sv e u d l i t a i dru gi h
ust a n o v a .

Na el u ne d o p u t e n e trg o v n n e vjer oj a t n o
s e nalazi ne t k o , tko je i sa m st u d e n t , i li s e
izdaj e za
st u d e n t a . Stu d e n t i put uj u prek o gra ni c e .
Na odr e e n o j to ki , na povr a t k u ,
napr t nj a a s e zarr ~j e nj uj e dru g o m .
Stu d e n t s e vra a u Engl e s k u ; carin s k i e
pre g l e d biti povr a n . Stu d e n t , i li s t u
1 ~'r a n c . - Dakl e . (Nap . pre v . )
21 8
de n t i c a , vxa a s e u sv oj ho s t e l , ras p a k ir a
s e , a praz n u napr t nj a ~ u bac a u orm ar dli
u kut so b e . Na toj s e to ki pon o v n o vri
za mj e n a napr t nj a e , ili s e mo d a lan o
dn o paljiv o od s t r a nj uj e i nad o m j e t a
dru gir n , ob a n i: m .
- I vi mi slit e da s e to do g o d i l o u Hickor y
R,o a d u ?
Pairo t pot vr d n o klim n e gla, v o m . - Tako
bar e m na: sl u uj e m . Da..
-- Ali t o va s je nav e l o na t ~ o , go s p ~ o d i n e
Poiro t - ak ~ o , nai m e , uzm e Q n o da st e u
prav u?
~- Naprt nj a a je isje e n a na ko m a d e re e Poiro t . - Za t o ? Ako razl o g nije jas a n ,
tre b a ga za mi s li ti . Ne t o je ud n o s
napr t nj a , a m a koj e dol a z e u Hack or y
Road . Isuvi e su jefti n e . U Hickor y R,oa d u
do g ~ o d i l a s e s erija ne o b i n n h isp a d a , ali

dje v ajk a koja ah je skrivila zaklinj e s e da

uni t e n a napr t nj a a nije njezi n o djel o .
Budu i da je prizn al a sv e os t a l o , za t o bi
to nijek al a , ? A to, dakl e , ma d da je
go v o r dl a istin u . I)akl e , zrna . i da m ~ o r a
po s t oj a t i neki dru gi razl o g za,
uni ~ t a v a n j e nap x ^ t n j a e - a uni t i ti
napr t nj a u , m ~ o g u re ~ 6 i nije laka st v ar .
To je bio te a k po s a o i ne t k o je m ~ r a o biti
prilin o uspl a h ir e n , da bi to mo g a o
izvr i ti . Na a o sa m klju za g o n e t k e kad
sa m otkri o , priblin o - (s a m o pribli ~ w , na
al a s t , zat o t o ljud s k o sje a nj e nak o n
razd o b lj a od nek o lik ~ o mje s e c i vi e nije
isuvi e pou z d a n o ) - da je ta napr t nj a a
uni t e n a ot prilak e u vrije m e kad je
policijski slu b e n i k tel e f o n s k i naja vi o
po sj e t upra v t i e ljici ho s t e l a . Pravi raz1 o g
tel e f o n s k o g pozi v a polici jsko g slu b e n i k a
odn o s i ~ o s e na ne t o sa s v i m dru g o , ali
uzmi m o to
21 9
ov a k o : pre t p o s t a v i m o da st e vi ne t k o , tko
je
pov e z a n s to m krijum a r s k o m trg o v d n a m .
Vratili
st e s e te ve e r i kui i sa z n a ~ j e t e da je bio
naz v a o
neki polic aj a c i da s e u to m tre n u t k u
nal a zi gor e ,

kod go s p o c i e Hubb ar d . Vi e t e od m a h
zakljui ti
da je policija do l a . radi krijum a r s k e
trg o v i n e ,
'' da je do l a izvr ~ i t i pre tr a g u : i uzmi m o ,
da s e u
to m tre n u t k u nala zil a u kui napr t nj a a ,
upra v o
r ' ' donij e t a iz inoz e m s t v a , u kojoj s e
nal a a i ,ili s e
ne d a v n o nal a zil a , krijum a r e n a rob a . I
tad a , ako
policija zna kak o s e st v ari odvijaju, on a
dol a zi
u Hickor y Roa d s jasn o m nak a n o m da
pre g l e d a
i, st u d e n t s k e napr t nj a e . Ne e t e s e
usu di ti izai iz
,j : ku e , s doti n o m napr t nj a o m , zat o
t o bi po~
i~ ~ ` ~ ~ ~ licija, kolik o va m je poz n a t o ,
mo g l a nek o g a os t a vita nap o lju da pazi na ku u , mo tr e , i
upra v o na
tu st v ar , a napr t nj a a je pre d m e r t koji
nije lako
;` ,'. ni sakriti, ni pri;kriti. I pa s t e va m
na pa m e t

jedd n o to da napr t nj a u razr e e t e i da

nje n e
os t a t k e tut n e t e m e c i u st ar u diju u
loi o ni ci . Ako
su u pdt a nj u dro g e , ili dra g u lji, oni s e
privr e , m e n o
mo g u sakriti u sol za kup a nj e . Ali ak i
praz n a
napr t nj a a , ako s e u njoj nal a zil a dro g a ,
mo e
nak o n paljiv o g 3s p a t i v a n j a , ili anali z e ,
od a t i traga v e her oi n a ilik a k a i n a . I zat o napr t n jaa
mor a
bit a uni t e n a . Sla e t e li s e , da je to
mo g u e ?
- To je sa m o ideja , kao b o sa m ve prije
rek a o - od g o v o r i su p e r i n t e n d a n t Wild.i n g .
- Isto tak o , ani mi s e da bd s
napr t nj a o m
mo g a o biti pov e z a n i jed a n mali inca d e n t ,
koji s e
do sa d a nije razm a t r a o kao zna aj a n .
Pre m a
, izjavi slu g e Gero ni m a , Talijan a , on o g
dan a , ili
no g od tih dan a , kad je naz v a l a poti cija ,
ne s t a l o
22 0

je u pre d s o b lj u svj e t l o . On je oti a o po

arulj e , da ah za mij e n i; i tad a ofikriv a da
su i Tez e r v n e arulj e tak o e r ne s t a l e . On
je bio sa s v d m si g ur a n da je nek olik o dan a
prije to g a u ladi oi bilo rez e r v n i h arulja.
Meni s e ini d ~ a , je mo g u e ov o je ve
pre tj e r a n o , i ne bih mo g a o rei da sa m
sa s v i m si g ur a n u to, razu m ij e t e - to je
sa a n , o obd n a mo g u n o s t - da je ne t k o
onij e ima o lo u sa vj e s t , ne ~ b k o , tko s e
prije to g a umij e a o u krijum a r s k u
trg o v i n u i tko s e boja o da bi policija mo g l a
pre p o z n a t i nje g o v o lic e , ako bi ga
ugl e d a l a na jarko m svj e t l u . I tak o on
kri o m vadi arulj e iz pre d s o b n e svj e t iljk e ,
a odn o s i i nov e , tak o da s e ne mo g u
za m dj e n i t i . I uslije d to g a je pre d s o b lj e bilo
os vij e t lj e n o sa m o svj e t l o m svij e e . Ovo je,
kao t o sa m ve rek a o , sa m o
pre t p o s t a v k a .
- To je o tr o u m n a ideja - re e Wildin g .
- To je mo g u e , go s p o d i n e - dod a hitr o
nar e d n a k Bell. - t o vi e o to m e
razrnl lja m , ini mi s e sv e vjer oj a t n ij e .
- Ali, ak o je tak o - javi s e op e t Wildd n g
ond a nije u pit a nj u sa m o Hiok or y Road .
Poiro t klim n e .
- Da, nara v n o . Orga ni z a c ij a si g ur n o obu
hva a irok krug st u d e n t s k i h klub o v a i

sli n o . - Treb al a bi pron a i njiho v e

uzaja m n e ve z e - re e Wildin g .
Insp e k t o r Sh ar p e prvi put uz e rije .
- Takv a ve z a po s t oji , g ~ o . s p o d i n e - re e
on - ili je po s t o j al a . e n a , koja je zal a zil a u
nek olik o st u d e n t s k i h klub o v a i
org a n i z a c ~ j a , ~ e n a ,
22 1
koja bi t o m e pat p u n o od g o v a r a l a u
Hickor y
;:'.,:" Roa d u . G~ o s p o d a Niaol e t i s .
Wildin g hitr o po gl e d a Poiro t a .
- Da - re e Poiro t . - Gos p o a ni ~ o o l e t a s
ukla p a s e u to. Ona u svi m tim mje s t i m a
um a
fina n c ij s ki h int er e s a , iako ih sa m a ne
mb e vo, ' diti. Njezi n a s e m e t o d a sa ~ s t o j a l a u
to m e da za
.
= vod e nj e po sl a v a uzi m a nek o g a tko je
be s p rij e ia;
" ' karn o po ~ t e n i dm a a s t u pro l o s t .
Jedn a je od
tak vi h os o b a i moja prijat e ljic a , go s p o a
Hub' bard . Fina n c ij s k u je podl o g u osi g u r a v a l a
go-

sp b d a Nicol e t i s - ali ja i op e t sluti m da je

on s
u sv e m u bila sa m o figur a za
repr e z e n t a , c a j u .
- Hm - re e Wildin g . - Mislim da bd bilo
,:
zani m ljiv o zna ti ne t o vi e o toj go s p o d i
Nio olet ,i . s .
Sh ar p e klim n e .
- Ras p a t a l a sm o s e za n,ju - re e . - Za
nje x w porije kl b , i za, nje n e ve z e . To je
tre b a l o
;:: izv e s t i paljiv o . Nis m o elj eli pre br z o
uzn e m i ri ti
na e ptiic e . Zavdrili sm o a u nje n e
fdn a n c i ,j s k e
podl o g e . Vjerujt e mi, ta je e n a bila prav a
muk a
;::
p ~ l ~ , , ~ o zna t e t o je tro muk a pakl e n a .
On opi e sv aj a isku s t v a s go s p ~ o d o m
N:icol e t i s
kad su s e bili suk o b d li zbo g nal o g a za
pre tr e s .
- Boc e od konjak a , je la? - re e Wdldin g . Znai da je pila? Dakl e , bo bi mor al o
olak a t i
st v ar . t o s e s njo m do g o d i l o ?
Se s t r u g n u l a je . . .?

- Ne, go s p o d i n e . Ona je mrt v a .

- Mrtva? - Wildin g podi g n e obrv e . - Nek e
glu p o s t i , mislit e ?
- Tako misli m o , da. Znat e m o si g ur nij e
p ~ a s l ij e aut o p s ~ i j e . Ja os o b n o misli m da
s e po e l a
22 2
lami ti . Mod: a rlije o e k i v a l a da e doi do
um or s t v a .
- Vi go v o ri t e o slu aj u Celije Austi n? Je li
dje v ojk a ne t o znal a?
- Ona je ne t o znal a - re e Poiro ~ t - ali,
ako mo g u tak o rei, ja misli m da on a nije
znal a t o zna !
- Misl 2 ~ t e da je ne t o znal a , ali nije znal a
ocije ni t i smi s a o to g a t o zna ,?
- Da. Uprav o tak o . Ona. ba njije bila
bis tr a dje v ojk a . Ona nije bila kadr a izv ~ t i
neki za.klju a k . ali, ako je ne t o vidj el a ,
ild je ne t o ula , on a je tu ~ i nj e n i c u
ma g l a , sa , s v i m be z a z l e n o pre d neki m
sp o m e n u t i .
- Vi ne m a t e pojm a o to m e t o bi on a
mo g l a vidj e ti , ili uti, go s p o d i n e Poiro t ?
- Sa m o na g a Q a m - re e Poiro t . - Dru g o
ni t a ne mo g u . Sp o m d n j ~ a o s e pa s o . Je li
ne t k o u kui ima o laa n pa s a , koji mu je
om o g u a v a o da put uj e na Konti n e n e s t i s
Konti n e n t a pod neki m dru gi m yrn e n o m ?
Da ld bi otkriv ar ~ j e te inj e ni c e

pre d s t a v lj al o ozbiljnu op a s n o s t za tu
os o b u ? Je 1i on a vidj el a kak o ne t k o
ne ~ t o pe tlj a s napr t nj a o m , ili je mo , d a
jedn o g dan a vidj el a nek o g a kak o skid a
lan o dn o s napr t nj a e , ne shv a aj u i t o
ta os o b a zapr a v ! o ini? Je li mo d a vidj el a
os ~ o b u koja je skid al a arulj e ? I
sp o m e n u l a tu inj e ni c u nje m u , ali njoj, ne
misl e i da to xn a ~il o kakv o zna e ~ n j e ?
Ah, mo n die u ! 1 - re e Poiro t og or e n o . Na g a d a n j a ! Na g a Q a nj a ! Na
1 Franc . - Bo e moj! (Na p . pre v . )
22 3
ga d a nj a ! Moral o bi s e vi e zna ti . Uvijek s e
mor a vi e zna ti !
- Dakl e - re e Shar p e - mo g l a bu s m o
po e t i od fina n c ij s k e podl o g e go s p o e
N ~i c o l e t i s . Mod a . ne t o isp a d n e .
' ~' ~ - Ona je mo d a uklo nj e n a s put a zat o
t o su mislili da bi mo g l a pro g o v o Ti t i? Da
li bi on a ne t o pro g o v o r il a ? '
`u - Ona je ve do s t a du g o pot aj a c e pila . .
, to zna i da ~ s ~ z joj ~i v c i po e l i
pop u t a , t i - re e ' Sh ar p e . - Ona bi s e bila
mo g l a slo m i t i i sv e :;
!j'y: od a t i . I svj e d o i t i proti v sv ojih
sur a d n d k a .
'..; - Pre t p a s t a v lj a m da nnj e on a zapr a v o
vodil a : ne d o p u t e n u trg o v i n u .
Pairo t od m a h n e gla v o m .

- Ne vjeruj e m , ne . Vidit e , on a je bila

isuvi e izlo ~ e n a . Znal a je t o s e do g a a ,
nara vr w , ali ja ne bih rek a o da, bi on a
mo g l a biti mo z a k koji ;;;' st oji iza sv e g a
to g a . Ne.
; - Imat e 1i kakv u ad ej u o to m e tko je
ond a mo z a k koji st oji iza. sv e g a to g a ?
- Mog u sa m p na g a d a t i , a mo d a s e i
var a m . Da, - mo d a s e i vara m !
22 4 ;ia ;;
~; ~ i : :
e s n a e s t o po gl a v lj e
to za
to e ve
ila
'~ e ja ~ t i
da
1
- Bi;ja baja buf! - re e Nig e l . - S ~ k o i
m:i na uru - puf. Stra a r huk n e za njun:
Uf! - Pa mu vi e : St a ni , de d - na ko g a je
sa d a red?c c I dad a :
- Rei, ili ne rei? To je pdt a nj e !
On nat o i svj e u alic u kav e i don e s e je
natr a g na st ol za doru a k .
- t o rei? - upih a Len Bat e s a n .
- Sv e t o s e zna - re e Nig e l s
ne o d r e $ e n i m pokr e t o m ruk e .
Jean Tomlin s o n re e prijek or x w :

- Ati, nar a v n o ! Ako ima m o bilo kakv e

infor m a a ij e k ~ oj e bi mo g l e biti od koris ti ,
nara v n o da ih mor a m o rei policiji. To bi
jedin o bilo ispr a v n o .
- Tako go v o ri na a dra g a Jean - re e Nig e l .
- Moi, je n'ai m e pa s le s flic sl - nad o v e e
Ren ~ , prila u i sv oj du, o raz g o v o r u .
1 Franc . - Ja, ja ne voli m ac e . (Nap . pre v . )
is su s , ~ , ~ , b, ~ 22 5
- t o rei? - upit a jo jedn o m Len Bat e so n .
- Ono t o tko zna - od g o v o r i Nig e l . Jedan ~ o dru g a m , misli m - dod a pou n o .
Nje g o v
je po gl e d , svj e t l u c a . v od zlob e , ibi o oko
sb ol a za
doru a k .
- Kona n o - na s t a v i on v ~lr o - svi mi
? ' xna m o mn o g o jedni o dru gi x n a , zar
ne? Mislim ,
prisilj e ni sm o na -to, bud u i da ivix n o u
ist oj
r kui.
I - Ali tko mo e odr e d y t u t o je va n o , a
t o
~' ~ i' nije? Ima mn o g o st v ari koje ne m aj u
nikak v e
ve z e s policijo m - re e' Ahm e d Ali.
Gov ori o je

vair e ~ o , prisj e aj u i s e povrij e d e ~ n o

prd mj e d b e
?' ' ins p e k t o r a Sh ar p e a o nje g o v o j zbirci
raz gl e d n i c a .
;;; - uje m - re e N2 g e l , okr e n u v i s e
pre m a
, v. Akibo m b u - da su u tvoj oj so b a na li
nek olik o
ve o m a zani m ljivi h st v ar i c a .
;".
Uslije d sv oj e boj e , Aki,b o m b o nije mo g a o
po;, .
crv e nj e t i , ali nje g o v i kapc a i zbu nj e n o
zadr h t a e .
- U moj oj ze m lji am a mn o g b praz n o vj e rj a
- re e . - Moj mi je dje d da o nek e st v ari ,
da ih
pon e s e m ov a m o . Ja jes a m dal e k o od
osj e a nj a
Ijuba vi i po t o v a n j a . Ja, os o b n o , jalie s a m
moder a n i nau a n : ne vjeruj e m u vo o d o o ,
ali, au
zah v a lj uju i ne dobr o m vlad a nj u jezik a ,
ima o
sa m to vrlo ~ t e k o obj ~ a s n i t i polic aj c u .
- ak i na a mal a dra g a Jean dm a , sv oj e
tajn e , nad a m s e - re e Nig e l , vrati v i
po gl e d

, op e t na g ~ o s p o i c u Tomlin s o n .
Jean od g o v o r d uzb u d e n o , da s e on a ne e
dati vrijeH a t i .
22 6
ai:ui! '
\
- Nap u s t t i u ovu ku u i otii u DKDI re e .
- Daj, Jean - re e Nig e l . - Prui na m jo
jedn u prdliku .
- Oh, pre s t a n i , Nig e l e ! - umij e a , s e
Val eri e um or n o . - Policija u ov ak vi m
ok ol n o ~ s t i m a , , pre t p o s t a v lj a z n , mor a
njuk a t i .
Colin McNa b b proi s t i grlo, pripr e m a j u i
s e da ne t o nap o m e n e .
- Po mo m sud u - re e on prav ni ki
sa d a n j e st a nj e mor al o bd na m s e
obja s n i t i . t o je za, pr a v o bio u ~ zr o k smr ti
ga s p o d e Nicol e t i s ?
- ut e m o nak o n istra g e , pre t p o s t a v l j a m
re e Valeri e ne S t r pljiv o .
- Uisti n u su m nj a m u to - prihv a t i Colin. Po mo m uvj er e nj u , istra g a e s e od g o d i t i .
- Pre t p o s t a v l j a m da s e radil o o nje n o m
src u , z ~ a r ne? - re e Patr a c i a . - Sru il oil a
s e na cs s t i .
- Pi,jan a i klon ul a - dod a Len Bat e s o n .
Tako su je odnij eli na policijsk u st a n a c u .
- Z~ n a i , on a je ivak pila - prihv a t i Jean. Znat e , ja sa m to uvije k slutil a . Kad je

polic aj a pre tr a i v a l a ku u , na li su, ini

rr~i s e - u nje n oj so bi pun orm ar praz ni h
boc a od konjak a dop u n i on a .
- Vjerujt e da na a Jean ~ n a ~ a . sv e
prljav t i n e - re e Nig e l poh v a lr o .
1 U origi n al u YMCA - Youn g Wo m e n ' s
Christi a n Ass o c i a t i o n . - Ovdj e - DKD,
Dru t v o kr a n s k i h dje v oj a k a . (Na p . pre v . )
15 22 7
w i~'
;
~' - Dakl e t o je obja nj e nj e za t o s e
kadik a d `
tak o ud n o pan a a l a - re e Patrici a .
Colin jo jedn o m pro ~ s t i grlo.
- Uhm ! - re e . - Slu aj n o sa m je vidi o f
u su b o t u na ve e r , kad sa m s e vra a o
ku u , kak o ~
" -. ulazi u Kraljiin ,ipk a s t i ovra t n i k . ;
,.
- Tam o s e , dakl e , ian,liral a ,
pre t p o s t a v lj a m ;
"`y'. - primij e t i Nig e l .
- Ja misl u m da je ond a jedn o s t a v n o umrl a
,,"
od pi a? - zakljui Jean.
'f ~; w Len Bat e s o n od m a h n e gla v o m .
- Cer e br al n a he m o r a g ij a ? Uisti n u
su m nj a m
' ~ !' ~ i" . u to.

- Za bo g a milo g a , ne misli valjda da je i

on a tak oQ e r ubije n a , je li? - upirt a Jean.
- Ja s e kladi m da jes t - x ~ e e Sally Finc h .
- To m e uop e ne bi nzn e n a d i l o .
!' - Molim va s - upl e t e s e Akibo m b o . Misli s e da ju je ne t k o ubi o? Je li iako?
On je prel a zi o po gl e d o m s lica na lic e .
- Za sa d ne m a m o razl o g a za ov a k v e pre ts
po s t a v k e - re e Colin.
- Ali tko bi nju ubi o - upit a Gen e v i e v e . - ;;`' Je la imal a mn o g o nov c a ? Ako je bila
bo g a t a , ~; ~
pre t p o s t a v l j a m , to je mo g u e .
- Ta je e n a mo g l a ovj e ~ k a izludj e t i ,
dra gi ~
moj - re e Nig e l . - Sig ur a n sa m da bi je
sv a t k o ~
eli o ubiti. Ja sa m to e s t o po e l i o - dod a
o~n, ~
po sl u uj u i s e bla e n o mar m e l a d o m . ,
22 8
od 2
- Molim va s , go s p o i c e Sally , mo g u li va s
ne t o upit a t i? P ~ o s l dj e ne e g a t o je bilo
re e n o
za, vrije m e ~ d o r u . k a ve o m a s ~ a r n
mn o g o raz,ko ~lja o .

- Dakl e , da sa m ja na va e m mje ~ s t u , ja
ne
bih pre vi e razmi lj al a , Akibo m b o - re e
Sally.
- To nije zdra v o .
rla S ~ y i Alibo m b o zaj e d n o su ru ali, na
otv o ren o m , u Rig e n t ' s parku . Ljet o je
slu b e n o ve
mor al o stii i re s t a , u r a n t je bio ot v or e n .
- Cijelo g ov o g jutra - re e Akibo m b o tugaljiv o - ja sa m jako uzn e m i r e n . Nisa m
uop e
e i mo g a o dobr o od g o v a r a t i na pit a nj a
sv o g a profe s o r a . Nije bio zad o v o lj a n od m e n e .
Rek a o mi
~ c h . d;a mn o g ' o pre u zi m a m iz knjig a , a
ne razm a lj a m
za s e b e . Ali ja sa m ovdj e da st e k n e m
mudr o s t iz
- mn o g o knjig a i ini s e m e n i , da bolj e
kau u
knjig a m a ne g o ja to rno g u , za t o t o ja
ne m a m
dobr o vlad a nj e en g l e s k o g a . A osi m to g a ,
ov o g a
jutra m e n i ve o m a te k o misliti na dru g o ,
os m

ret- na on o t o s e do g a a u Hickor y
R,o a d u i ne prilika m a ta m o .
' - Rekl a bih da st e u prav t t - prihv a t i
Sally.
- Ja s e jutro s jedn o s t a v n o ne mo g u
kon c e n trirati.
- Evo, zat o ja va s moli m da m e ni ka e t e
tko
nek e st v ~ a r i , jer ka ~ o t o sa m rek a o , ja
sa m jako
Qn, mn o g o razmi lj a o .
- Dobr o , hajd e da uj e m o , o e m u st e
dald e
razmi lj ali?
22 9
- Dakl e , radi s e o bor o v n o j ki e li ni . v ~ .
~ ~ ! ~ ~ - Born o v x w j ? A, born oj kis e li ni !
Da? t o je '~ , , ,.:
s njo m?
, _ - Dakl e , ja ne razu m ij e m vrlo dobr o . To
je ~' kis e li n a , zna i? Kiseli n a , kao
su m p o r n a kis e l d n a ~
- N'e kao su m p o r n a kis e li n a , ne - reiS e
ww .J . ,
- To nije ne ` b o sa m o za lab or a t o r ij s k e
ek sr
per ~ n e n t e ?

- Ne mo g u za mi s li ti da su s njo m ikad
vrilu
I'~ ikakv e ek s p e r i m e n t e u lab or a t o r d ;j u .
To je ne t o
h~ ,
, sa s v i m bla g o i ne k o ~ d l ji v o .
- Vi mislit e ak i to, da bist e ga mo g l a
st a v i t i
,;li ~ ` ; .
i u sv oj e oi?
- To ~ n o . Uprav o s e zat o i up o t r e b lj a . v a . A, to ond a abja nj a v a st v ar . Chan dr a Lal,
on dm a rnalu bijelu boi c u s bijeli m
pra k o m i st a vlj a pr ~ . a k u bapl u vod u i
tim e kup a o a .
Dri je u kup a o n i c i i jedn o g a dan a r~j e
vi e ne m a e ta m ~ o i on s e ve o m a ljuti. To
je valjda bila. bo
~ a ~ s e l i n a , , da? ` ;,,;
- t o je za, pr a v o s to m born o m kis e li n o m ?
7, ,
- Rei u va m usk or o . Molim va s ne sa d a . .
1a u jo mal o vd e raz mi s li ti .
" - Dob n o , sa m o pazi t e da ne slo m t i e v ~r a i
~ re e Sally. - Ne bih volj el a da slije d e i
le bud e
va 4 , Akibo m b o ! ~ w .
'q,y'.. ~ . . . .
23 0
_ i ;a, =

3
- Val eri e , t ~ o m.i sli , m ~ o e li mi dati
jed a n sa vj e t ?
- Nara v n o da ~ t i m ~ o g u dati s ~ a v j e t ,
Jean, iako ne zna m za t a ne t k o uop e
trai sa vj e t . Nitk o ih s e ni,kja d a ne
pridra v a .
- Rradi s e zapr a v o o pita nj u sa vj e s t i na s t a , v i Jeaai.
- Ond a nipo t o ne bi tre b a l o da m e n e
pita . Ja uop e ne zna m b o je to sa vj e s t i
ne b,ih mo g l a . o to m e go v o ri ti .
- 4h, Valeri e , ne m oj tak o go v o ri ti !
- Pa, to je iva istin a - re e Val eri e .
Gov or e i to, on a ug a s i cig ar e t u . - Ja
krijum ~ a r i m haljin e iz Pari ~ a , i go v o ri m
runi m e n a m a koje dol a z e u na sal o n
naju a s n ij e lai o njiho vi m licd m a . Kard
~ s a m u sti s c i , ja s e ak vozi m aut o b u s i m a
ne pla aj u d za vo ~ j u . Ali, hajd e , reci, o
e m u s e radi?
- Radi s e o on a m t o je rek a o Nig e l , za
vrije m e doru ~ k a . Ako ne t k ~ o ne b o zna
o nek o m dru g o m , misl u da to mor a rei?
- Ka.kv o glup o pit a nj e ? Ne mo e
a ~ z i m a , t i st v ari ov ak o op e n i t o , t o bi
zapr a v o elj el a , ili rie li elj el a rei?
- Radi s e o pa s o u .
- Pa s o u ? - Valeri e izn e n a e n o sje d n e .
ije m pa s o u ?

- Nig e l o v u . On um a krivo t v o r e n pa s o ~ .
- Nig e l? - inilo s e kao da Val eri e ne
vjeruj e . - Ne vjeruj e m u t o . To s e ini
tak o ne vj e r oj ar t x t i m .
23 1
- Ali, on ima krivo t v o r e n pa s a ! A ti zna ,
Val eri e , ja vjeruj e m da ima ne . ki h pit a ~ j a ,
~' a' ma s li m da sa m ula kak o policija
go v bri da je Celia rekla ne t o o nek o m
pa s o u . Pre t p o s t a v i m o da je on a ~G o
atkrila i da ju je on ubi o?
- Zvui ve o m a m el o d r a m a t i n o - re e Vale
rie. - Ali, otv or e n o go v o r e i , ja ne
vjeruj e m ni jedn e s t jedin u rije o t o m e .
Kakva je to pripo vij e s t o pa s o u ?
p': - Ja sa m ga vidj el a . q.,,
- Kako sd ga vidj el a ?
- Dakl e , bilo je to sa vr e n o slu aj n o - re e
Jean. - Traila sa m ne t o u sv oj oj kon oj
torbi:; za, spi s e , prije tje d a n dva , i mor a
da sa m zab u
no m po gl e d a l a u Nig e l o v u dipl o m a t s k u
akt o v k u . ;4,;
'' Obje su s e nal a zil e u zaj e d n i k oj so bi , na
polici. Val eri e s e prilin o ne u g o d n o
na s m a j e .
a' - Priaj ti to nek o m e dru g o m ! - re e
on a . - t o si za, pr a v o radila? Njuk al a ? ,
- Ne, nara vr w da nis a m ! - , Zvuil o je
kao d a , je Jean upra v o uvrije d e n a . - Ja

nika d ne bih zaviriv al a u ne ij e os o b n e

papir e . Ja nis a m od te vrst e ljudi. Osje a l a
sa m s e jedn o s t a v n o od s u t n a duh or n i tak o
sa m otv oril a akt o v k u i upra v o
"' po e l a pre bir a t i p ~ o njoj . . .
- Slu aj , Jean, ne mo ~ e s e ov ak o izvu i iz
to g a . Nig e l o v a je ddpl o m a t s k a akt o v k a
mn o g o ve a ne g o tvoj a , i sa s v i m je
dru g a ij e boj e . Ako sa m a s e b i dap u t a
nek e s4 t v a r i , mor a ~ ist o tak o prizn a t i da
jesi jedn a . od tak vi h ~ b a . U red u . Pruila
ti s e prilika da pro e p r k a po neki m
Ndg e l o v i m st v ari m a i ti si je isk ori s t il a .
23 2
Jean ust a n e .
go lo lo lu. Jd
- Nara v n o , Valeri e , ako eli bit a tak o
ne u g b d n a i tak ~ o ne pr a v i n a i
neljub a z n a , ja u . . .
- No, hajd e , vrati s e , dije t e ! - reLe Val eri e .
- Na s t a . v i . To m e sa d ve po e l o zani m a t i .
I eli m to zna ti .
- Dakl e , ta. m o s e nal a zi ~ o taj pa s o na s t a v i Jean. - Bio je dolj e na dnu i
prol t a l a sa m im e na nje m u . St a n f o r d , ili
St a nl e y , ili nek o sli n o im e , te sa m
po m i s lil a: Ba je ud n o da Nig e l ovdj e
dri neki tui pa s o ! c c - Otv oril e , sa m ga,
a slika je unu tr a bila Nig e l o v a ! Ne vddi li,
dakl e , on si g ur n o vodi dv o s t r u k ivo t ! I

sa d m e zani m a , tre b a li da tb ~ k a e m
policiji? Misli li da je to moja dun o s t ?
Val eri e s e na s m ij e .
- Ne m a sr e e , Jean - re e on a . - U st v ar ,i ,
misli m da s e to mo e obja s n a , t i sa s v i m
jedn o s b a ; v n o . Pat mi je ~ b o
isprip o v ij e d a l a . Nig e l je do a o do nek o g
no w c a , ili tak o ne t o , p ~ o d uvj e t o m da
pro mij e n i im e . On je to uir ~ d , o sa vr e n o
ispr a v n o , jedn o s t r a n i m p3 s m e n i m
ug o v o r o m , ili kak o s e to ve ne zov e , ali
to je sv e . Misli m da je nje g o v o prav o im e
bilo St a n fi e l d , dli St a nl e y , ili nek a k ~ o
sli n o .
- Oh! - inilo s e da je Jean s ~ a s v i m
ozl o v o lj e n a .
- Upa t aj Pat o to m e , ako m e ni ne vjeruj e
- re e Valeri e .
- O ne , dakl e , ak o je tak o kao t o ti ka e ,
bit e da sa m po grij e il a .
- Vi e sr e e dru gi put ! - re e Val eri e .
23 3
1 ~' .
0
' - Ne zna m kak o to misli , Val eri e .
: - 1Vl e ni s e ini da ti pro g o n i Nig e l a . , je
li
~~~ ~.ua
tak o? I da ga eli ocrni ti pre d policijo m ?
~ ' Jean ust a n e .

~
~
- Ti rnd ne mor a vjer o v a t i , Valeri e - re e
fi;
`
~~'
'
- ali ja sa m jed 3 n o htjel a dzvr i ti sv oj u
du ~ o s t .
:,
y";t,j ~ ; , Ona izi e iz so b e .
rt"MIc
' - Do vra g a ! - re e Vat eri e .
` ` Zo u .j e s e kuo a nj e na vrat a i u e
Sally.
ty.
- b o je, Valeri e ? Izgl e d a mi po m a l o utue n a ?
'
'
~ , - To je zbo g on e odur n e Jean. Ona je
atv ari~ ~ '' no isuvi e gro ~ z n a ! Ne mti sl u 1i, je
li, da bi mo g l o
! biti ikakv e mo g u n o s t i da je Jeau ~
uc m e k a l a
Celiju? Lu,d o bi m e ve s e l il o kad bih
jedn o m
ugl e d a l a Jean u sud , n i c i !

- U to m e s e sla e m s tob o m - re e Sally .

a;,:,
~ ~ : - Ali misli m da to ba r~ij e
vjer oj s ~ o . Ne vjeI I;~,; .:
~ ruje m da bi Jean ik,a d imal a pe tlj e da
nek o g a
, .,,
~ ubije .
~!.- '
- t o mi sl d o go s p o i Niok?
.
i , s~i,
,.,. , . . . - Jedn o s t a v n o ne zna m t o bih
mislil a . Mir
~; .
, ~ slim da e ~ r n o ubrz o ne t o uti o
to m e .
,
- Kladila bih s e s de s e t pre m a jed a n da je
i on a , tak o c i e r uc m e k a n a - re e Valeri e ~ .
NJ;;'~; - Ali za t o ? t o s e ovdj e do g a c % a ?
i,;
;:!,.; - 'I~ o bih i ja volj el a , zna ti , Sally. Jesi
Id s e
ikad zat e k l a kak o bul j i u nek o g a ?
- Kako to misli , Val, da buljim u nek o g a ?
. - Pa, bulju i pit a s e: Jesi li to ti?cc
Osje

a m , Sally, da je Ovdj e ne t k o lud. Stv ar n o

lud.
Opa s n o lud, misl u m - ne sa m o da je
bla s a v .
23 4
~' ti;. , ,
- To bi st v ar n o mo g l o biti - re e Sally.
Str e s e s e .
- Uh! - re e na to. - Smrt m e je
pre s k o t ' a l a .
4
vr;lo ~l a ~ m ly. Jega ytije s e ;a? ~j e u d .
- Nig e l e , ne t o ti mor a m rei.
- No, t o je; Pat? - ,Nig e l je ma h n i t o
prek o p a v a o po sv oj oj k ~ ar n o d i . - Nije mi
jes n o , t o li sa m do vra g a uin a o s tim
sv oji m bilje k a r n a . Mislio sa m da sa m ih
~ t u t n u o ov a m o .
- Nig e l e , ne m o j tak o rova ti ! Sv e os t a v u a
u iakv o m ua s n o m ner e d u , a ja sa m to
upra v o p ~ o s p r e m i l a .
- Pa, do vra g a , m ~ o r a m nai sv oj e
bilje k e , ne?
- Nig e l e , mor a m e po sl u a t i !
- OK, Pai, ne m o j m e tak o o ajni ki gl e d a t i .
t o je?
- Mora m ti ~ ne t o prizn a: ~ i .
- Ne radi s e valjd a o um or s t v u , nad a m s e?
- re e Nig e l ne o ~ z b i lj n o , ka, o obi n o .
- Ne, nar a v n o , ne radi s e !

- Dobr o . Dakl e , o kakv o m s e ma nj e m

grije h u radi?
- Jedn o g dan a kad sa m krpal a tvoj e
ax a p e i donij el a ih ov a ~ n o u ~ t v o j u so b u
i st a vil a , ih u ko m o d u . . .
- Ila,, i?
- A ovdj e s e nal a zil a boi c a morf dj a . Ona o
kojoj si mi pri a o , da si je doni o iz bolni c e .
23 5
Da, a ti si zbo g to g a podi gl a on a k v u ga.
laan u !
,.
'a - Ali, Nig e l e , on a , s e nal a zil a , ovdj e , u
tvoj oj
kom o d i , m e ~ i u tvoj m ara p a m a . , gdj e ju
je sv a t ko mo g a o nac ~ !
r;, - Kako bi je na a o ? Nitk o dru gi ne r~j e
po
moji m ara p a m a , osi m te b e .
- Dakl e , m e n i s e inilo str a n i m , da je
os t a vim sa m o tak o; znal a s ~ a m dod u e da
e je s e
rije i ti , po t o dobij e sv aj u okla d u , a1 d
on a je
;;
dotl e st a 1 n o bila tu.
" - Nara v n o . Jo uvijek nis a m ima o i onu

tre u st v ar .
- Dakl e , j~a , sa m mi slil a da je t o jako pogr e n o i za ~ b o sa m izva dil a boi c u iz
ladd c e , is. praz n t i a iz nje otr o v , i ~ p u n i l a je s ne t o
mal o
obi n e so d e bikar b o n e . tinil o s e go t o v o
sa s v i . m
ist o .
Nag e l preki n e sv oj e prek a p a n , j e za
izg u blj e nim bilje k a m a .
- Gos p o d e bo e ! - re e . - Stv ar n o si to
"' uinil a? Ho e rei, dok sa m s e ja
zaklinja o Lenu
i st ar o m Colinu da je on a st v ar i c a
morfij e a
sulf a t , ili ~ t a x ^ t r a t , ili t o ve nije bilo da je to,
za sv e to vrije a n e , bal a ~ s a m o obi n a
so d a bikarbon a , ?
a
- Da. Vidi . . .
Nig e l je preki n e . Namr t i o s e .
- Zna ~ , nis a m si g ur a n da to ne
poni t a v a
okla d u . Nara v n o , ja nis a m ima o
poj m a . . .
- Ali Nig e l e , bilo je st v ar n o op a s n o dra ti

to ovdj e !
23 6
;a_ s e je
nu
~ o i s ~ l o im
.je
bo ~ri u jev tio, ;ar
~va
;ati
- Oh, zab o g a , Pat , mar a li s e ti uvije k
tak o e s t i t i? A t o si uinil a s pravi m
sa dr ~ a j e m ?
- St a vi t a sa m ga u boi c u od so d e
bikari ~ o a ~ e i sakrila je na dna sv oj e
ladic e za rupi e . Nig e l je pa gl e d a ,
prilin o izn e n a e n o .
- Stv ar n o , Pat , logik a tvojih mis a a n i h
proc ~ a uop e s e ne mo e ogi s a t i ! I kakv a
je bila svrh a sv e g a ta g a ?
- Osje a l a sa m , da je ta m a si g ur nij e .
- Dra g a moj a dje v ojk o , ili je marfij mor a o
biti pod brav o m ili klju e m , a ako ni ~j e
bio, bilo je sa s v i m sv ej e d n a da li s e nala zi
m e ~ u moji m ara p a m a , ili m e c i u tvoji m
rupi i m a .
- Pa, nije bilo sv ej e d n o . Prije sv e g a , ja
ima m sv aj u vla s t i t u so b u , a ti sv oj u dijeli
jo s jedn a m os o b a m .
- Za t o ? Ne misli valjda da bi mi jadni
st ari ~ . ~ e n ma g a o dig n u t i morfij, je li?

- F~Ti s a m ti to nika d rekl a , ali sa d a

mor a m . Zat o , vi2i ~ , t o je morfij ne s t a o .
- Misvi rei da ga je policija opil a? - Ne.
'Ne s t a o je prije to g a .
- Misli li.. .? - Nig e l je zapr e p a t e n o zuria
u nju. = Daj da to ra i s t i m o . Tu je boi c a
s nalj e p n i c a m oS o d i bic < c u kojoj s e nala zi
morfij e v sulf a t i koji s e tak a tko zna kud a
povl a i , i ne t k a u sv a k o dob a ma e uz e t i
pun u liic u marfija umj e s t a so d e ako
osj e t i bol u trbu h u ? Dobri bo e , Pat ! t o si
to, uLinila! Za t o , do vra g a , nisi tu st v ar
bacil a , , aka si zbo g nje bila tak o
uzn e m i r e n a ?
- Zat a t a sa m mislila da to ne t a vrije di , i
da s e mar a vrati ti u bolni c u , umj e s t o da
se
23 7
~I
baci. im bi ti dobi o okla d u , ja sa m to bila
nak alil a dati Celiji i za m o li ti je da to vrati
na mje s t o .
- Jesi 1a si g ur n a da joj ga nisi dal a?
- Ne, nar a v n o da nis a m . Misli da sa m joj
mo d a dal a i da ga je on a uz el a i da je to
bilo sa m o u b o j s t v o , i da je sv e to bila moja
krivnja?
- Smiri s e . Kada je mo g a a ne s t a . t iT
- Zais t a ne zna m . Traila sa, m ga dan prije
na g o t o je Celia umrla . Nis a m ga mo g l a

nai, ali mi slila sa m jedn o s t a v n a da sa m

ga mo d a os t a . v il a ne g dj e dru g dj e .
- Ne s t a o je dan ~rij e ne g o t o je on a
umrl a? - Pre t p o s t a v lj a m - re e Pat
problij e dj e v i - da sa m bila ve o m a glu p a .
- To bi bilo bla g o ra e n o - uzvr a t i joj Nig e l .
- Do e g a sa m o mo g u dov e s t i zbrk a n e
misli i suvi e rev n a sa vj e s t !
- Nig e l e . Misli da bih to mor al a reri
policiji? - Oh, da vra g a ! - vikn u Nig e l . Pre t p o st a v lj a m da bi. I sa d u ja za sv e
biti kriv.
- O, ne , Nig e l e , dra gi moj, ja sa m kriva .
Ja...
- Ja sa m dig n u o tu prokl e t u dro g u , to je
prvo - re e Nig e l . - Sv e je to u on o vrije m e
izgl e d a l o kao zab a v n a maj s t o rij a . Ali sa d a
- kao da ve uje m zaj e dljiv e primj e d b e na
sud u .
- Stra n o mi je a. a . Kad sa m je uz el a , ja
sa m st v ar n o mislil a . . . ,
- Ti si mis 1 2 1 a najb olj e . Zna m . Zna m !
Slu aj , Pat , ja jedn o s t a v n o ne mo g u
vjer o v a t i da je ta st v ar ne s t a l a . . Ti si
jedn o s t a v n o zab or a v il a kan w
23 8
si je zapr a v o st a vil a . Ti obi a v a
zaz n e t n u t i st v ari , ti to i s ~ a , m a zna .
- Da, ali.. .

Ona je aklije v a l a , na nje n u s e na mr t e ~ n u

licu poja vil a , sje n k a su m nj e .
Nig e l na gl o ust a n e .
- Hajd e m o u tvoju so b u , pa da sv e
pre tr a i m o .
uje i, da ~? , ~i
~Ti sli ji? va. je rne :ao jali ~ ta.
5
- Nig e l e , ov o je moj e rublj e !
- Stv ar n o , Pat , ne e mi valjda u ov ak vi m
ok o ,l n o s t i m a izigr a v a t i stidljiv o s t . Ti bi
upra v o m e c ~ u ga i c e mo g l a sa, kriti
boi c u , no, zar ne bi?
- Da, ali si g ur n a sa m da . . .
- Ne mo e m o ni u t o biti s,i g u r ni , sv e dok
nis m o sv e pre tr a ili. A ja to o ~ b i ljn o
na mj e r a v a m i uiniti.
Net k o na m a r n o kuc n e na vrat a , i u e Sally
Finc h . Njen e s e oi izn e n a d a rair e . Pat je,
s puni m ruka m a Nig e l a v i h ara p a u
naru j u , sje dil a . na kre v e t u , a Nig e l je,
izvuk a v i sv e ladic e na ko m a d i , prek a p a o ,
kao terij er, po hrpi pul o v e r a , dok su s e
ok o nje g a nal a zil e razb a c a n e ga i c e ,
grud nj a c i , ara p e i dru gi sa s t a v n i daj el o v i
e n s k e odj e e .
- Za im e boj e - re e Sally - t o s e to ovdj e
do g a Q a ?
- Trai m o bikar b o n a t - odr e , e Nig e l
kratk o . - Bikarb o n a . t ? Za t o ?

23 9
. ';
- Ne t a m e bali - re e Nig e l , nac e ri v i s e . Boli m e bu a - f sa m o je bikar b o n a t mo e
smiriti.
- Ja ga , misli m , ne t o mal o ima m .
- Ne vrije di , Sally , mor a , m o nai Patricijin.
Jedin o nje zi n a mark a mo e smiriti moju
bolj e ti c u .
- Ti si lud - od g a v a r i mu Sally . - t o je
nje m u , Pat?
Patrici a . be s p o m o n o ab ori gla v u . . - Ti
ni ~ vidj el a moj os ~ o d i - bicc c , je li, Sally? upit a ana . - Sa s v i m mal o , na dnu boi c e . '
- Ne. - Sally ju je zna ti e lj n o pro m a t r a l a . A
tad a s e nax nr t il a . - ekaj mal o . Ne t k o je
ovdj e - ne , ne mo g u s e sje ti ti . . . Ima li
mo d a mark u , Pat? Htjel a bih po sl a t i
pis m o , a ne s t a l o mi je mar a k a .
- Tam o u ladici.
Sally izvu e plitk u ladic u pis a , e g st ol a ,
izva di iz nje sv e s k u s mark a m a , adv oji
jedn u , prilije pi je na pis m a t o ga je dral a
u ruci, baci sv e s k u s mark a m a natr a g u
ladic u i st a v i na st ol dva ' i pa pe nija .
- Hval a . Da ist o vr e m e _ n o po a lj e m i ov o
tvaj e pis m o ?
- Da. Ne, ne . . . misli m da u ja jo prl- `
ek a t i . . Sally klixn n e gla . v a m i izi e iz
so b e .

Pat isp u s t i iz ruku ara p e kaje je dral a u

krilu i pa n e nerv a z n o pre pli t a t i prst e .
- Nig e l e !
24 0
Y?
La. je da ~l o
vd.i :pi ku lva
wo >ri ~ u
- Da? - Nig e l je pre ni o svu sv oj u payj u na
arm a .r i po e o pre g l e d a v a t i d e p o v e na
nek o m kap u t u .
- Mara m ti prizn a t i jo ne t o .
- Dobri bo e , Pat , t o si jo uinil a? - Bajim
s e da e s e razljuti ti .
- Ve sa m s e pre s t a a ljutiti. Ja sa m
jedn o s t a v n o sa m a zapr e p a t e n . Ako je
Celia otr o v a n a dra g o m koju sa,r n ja
dig n u a , ja u vjer oj a t n o ga d a n e i ga di n e
odl e a , t i u za, t v a r u , ako m e ak i ne
obj e s e .
- To ne m a ve z e s tim . Radi s e o tva m oc u .
- t o? - Nig e l s e na gl o okr e n e , lic e mu je
izobli i a izraz ne vj e ri c e i zapr e p a t e n j a .
- Ti zna da je an ve a m a bol e s t a n , zar ne?
- Ba rne brig a t o je on bal e s t a n !
- Taka su pro l e noi rekli prek o radija.
Go s p o d i n Arthur St a nl e y , uv e n i
istr a i v a ke m i a r , lei u ve a m a te k a m
st a nj u . c <

- Tako je zg o d n o biti VZO.1 Kad ovj e k

ob ali , cijeli je svij e t o tarri e ob a vij e t e n .
- Nig e l e , aka an umir e , mor a s e s njim
po m iriti .
- Vrag a u s e po miriti! - Ali an umir e !
- On je ist o tak v a svinja sa d a kad. umir e ,
kaa t o je bio i u nap o n u sn a g e !
- Ne smij e biti tak a v , Nig e l e . Taka o t a r i
tak o ne p o m i rljiv.
1 U origi n al u VIP - ver y imp or t a n t per s o n
ve o m a zna aj n a os o b a . (Na p . pre v . )
ie ss t a . ~ . t 8 . ~ 24 1
- Slu aj , Pat - jedn . a m sa m ti ve rek a o :
on je ubi a moju majku!
- Zna m cia si mi rek a o i zna m da si je
ab a a v a a . Ali, ja mis ,li m , Nig e l e , da ti
pan e k a d
' pre tj e r uj e . Mno gi su mu e v i naljub a z n i i
be z- ~ osj e aj ni , a njiho v e im e n e ta
uzi m aj u za zlo ~ i ta ih ini ne s r e t n i m a . Ali
rei da je tvoj ot a c ~ ubi o tvoju majku , to
je ne ur a v n a t e e n s izjav a * i nije zapr a v o
istini t a .
- Ti tak a xnn o g o zna o to m e , je li? , Zna m da e jedn o g dan a pa ali ti t o s e
nisi s ~ o c e m pa m iri o prije nje g a v e smr ti . I
ev o , zat o sa m - Pat za s t a n e i and a
nad o v e e . - I
;; ev o , zat o sa m . . . gis al a , tvo m ac u , i
sa o p i l a mu. . .

- Ti si nje m u pis al a ? Je li to o ~ n a pis m o

t o ga je Sally htjel a odnij e t i na po t u ? On prisk o , i pis a e m st ol u . - Razu m ij e m . .
On pp gr a b i pis m o kaje je le ~ a l o
na sl o v lj e n o i frankir a n a i hitri m ga,
nerv o z n i m prsti m a ra ~ der e u sit n e
ko m a d i ; e i baci ih u k ~ o a ~ r u za
ot p a t k e .
- Tako! I ne m o j s e us u di t i da ap e t uini
ne t o sli n o .
- Stv ar n a , Nig e l e , ti si sa vr e n o dje ti nj a s t .
Ma e po ~ d e r a t i pis m o , ali m e ne mo ~ e
sprij e i ti da ne na, pi e m dru g a , a j a u ta
i uiniti.
- Ti ~ s i tak o nei zlj e i v o s e n t i m e n t a l n a .
Nije li ti ni ~ k a t l pal o na pa m e t , kad sa m
go v o ri o kak o je moj ot a c ubi ~ o moju
majku , d ~ a , s e x n iz ~j a v ljiv a o ~ sa a n o
a s t u , ne ulj e p a n u inj e ni c u . Moja je
maj- : ka umrl a od pre v e l i k e do ~ z e
m e di n a l a , . Uzel a ga ,
24 2
je za, b u n o m , rekli su na istr a zi . Ali, on a ga
nije uz el a zab u n o m . Daa joj ga je,
na mj e r n b , moj ot a c . On s e eli o o e xLiti
dru g o m e n o m , zna , a maja mu majk a
nije htjel a dati ras t a w . To je jasa n slu aj
podl o ~ g um ar s t v a . t o ~ bi ti uinil a na
ma m :r ~j e s t u ? Prijavil a ga policiji? Moja
ma,jk a ta ne bi elj el a . . . I tadi o sa m

uini o jedin o t a sa m mo g a o - rek a a sa m

on oj svir ~ji da ~ a m sv e , i izg u b i a sa m s e zau vij e k . Pro m ~ j e n i o sa x n ak i im e .
- Nig e l e , a o mi je . . . Nikad nis a m ni
sa nj al a . . .
- Dabr a je, sa d zna . . . Pa t o v a n i i
zna m e n i t i Arthur St a nl e y , sa sv oji m
istr a i v a nji m a i sv oji m anti bi a t i c i m a !
Bujan , ka zel e n o drv o lov ar a v a ! Ali
nje g o v a s e fant a s t i n a ljep o t i c a na kra,ju
ipak nije udal a za nje g a . Odm a ~ g l i l a je.
Mislim , da je na sl u t il a t o je uini o . . .
- Nig e l e , dra gi , kak a je ta str a n o ! . . . ~ a o
mi je...
- U red u . Ne e m o vi e ga v a ri ti o toQ n e .
Hajd e d ~ a s e vrati m o toj prak .l e t o j
pe tlj a n c iji s bika ,r b o n a t o m . Sad a s e
paijiv o pok u a j sje ti ti , t o si zapr a v a
uralila s to m st v ar i c o m . Uhv a t i s e
ruka m a za gla v u i misli, Pat .
6
Gen e v i e v e u e u za.j e d n i k u sa b u ve o a n a
uzb u d e n a . Obrati s e st u d e n t i m a tihi, m ,
drht a v i m gla s o ~ m . ,
ls' 24 3
- Ja sa m sa d a si g ur n a , ali ap s o l u t n o
si g ur n a , da zna m tko je ubi o mal u Celiju!
- Tko, Gen e v i e v e ? - upit a Ren e . - t o s e
da g o d i l o , da si tak o si g ur n a ?

Gen e v i e v e opr e z n o pa gl e d a na o k o l o , da
s e uvj eri jes u li vrat a zaj e d n i k e so b e
zat v o r e n a . I ond a jo vi e sti a gla s .
- Nig e l Chap m a n .
- Nig e l Chap m a n ? Ali za t o ?
- Slu aj t e . Prola zil a sa m hod ni k o m da s e
spu s t i m st e p e n i c a , m a , upra v o m, a .l o
prije, i zo ul a sa m gla s o v e iz Patricijin e
so b e . Govori o je Nig e l .
- Nig e l? U Patricijin oj so bi? - Jean je
go v o ril a prijek or ni m gla s o m . Ali
Gen e v i e v e je o tr o po gl e . d a .
- I ga v o ri o joj je, da je nje g o v at a c ubi o
nje g o v u majku ~ da je, pour cal
pro mij e n i o im e . Tako da je sa d a jasn o , zar
ne? Nje g o v je ot a c bio os vj e d o e n i
ub ojic a , a Nig e l je na slj e d n o opt e r e e n . . .
- To je mo g u e - re e Chan dr a La.l,
na gl a a v a j u i tu mo g u n o s t sa
zad o v o lj s t v o m . - Sig ur n o je mo g u e . On je
tak o e s t o k , Nig e l , mi sli m , ta:k o
ne ur a v n o t e e n . Bez ikakv e
sa m o k ri ti n o s t i . Sla e t e li s e? - On s e
ljuba z n o okr e n e pre m a Akab o m b u , koji je
klim a o zan e s e n o m , ' crrw m vim a s t o m
gla v o m i u ve s e l o m o ~ s m i j e h u v
pok a zi v a o sv oj e bijel e zub e .
- Ja sa m odu vijak vrlo jasr w osj e a l a
e re e Jean - da, Nig e l ne m a nikak v a
mor al n o g : ;

osj e aj a . . . sa vr e n o de g e n e r i r a n
karak t e r .
1 Franc . - Zbo g to g a . (Nap . pre v . )
24 4
- On je s e k s u a l n i ub ojic a - na. d o v e e
Ahm e d Ali - on sp a v a s dje v ojk o m , a ond a
je ubija. Zat o t o je on a zg o d n a dje v ojk a ,
po t e n a , on a o e k uj e vje n a nj e . . .
- Be s m , i . s l i c e - zaklju ~ i Len Bat e s o n
ek s p l o z i v n o .
- t o ka e ~ ?
- Rek o h BESMISLICE! - zaurl a Len.
24 5
Se d a m n a e s t o po gl a v lj e
Sje d e d u so bi policijsk e ~ s t a n i c e , Nig e l je
nerv o z n o gl e d a o u ozbiljn e oi ins p e k t o r a
Shar p e a . Po m a l o za m u c k uj u i , on je
upra v o zavr t o sv oj u pripo vij e s t .
- Vi sh v a a t e , go s p o d i n e Chap m a n e , da je
to t o st e mi upra v o ispri ali ve o m a
ozbiljn o? Uisti n ~ u ve o m a ozb dljn o .
- ,Nar a v n o da shv a a m . Ne bih do a o
ov a m o da va m pri ~ a m o bo m e , da nis a m
osj e a , o da je st v ar hitn a .
- I vi ka e t e da s e go s p o i c a Lan e ne mo e
to n o sje ti ti gdj e je po slj e d nji put vidj el a
tu boi c u sa so d o m bikarb o n o m , u kojoj s e
nal a zi o morfij?
- Ona s e sa s v i m sp e t lj al a . t o vi e
pok u a v a mi sliti , po s t aj e sv e ne s i g u r n ij a .

Kae da je ja zbu nj uj e m . Pok u a v a u miru

razmi s li ti o bo m e , dok sa m ja kre n u o k
va m a .
- Bilo bi najb olj e da od m a h kre n e m o u
Hic ~ k o r y Road .
24 7
Dok je ins p e k t o r go v o ri o , zazv o n i na st ol u
'; ~ tel e f o n , a in o v n u k koji je bilje i o
Nig e l o v u izja w
prui ruku i podi g n e slu a l i c u .
- To je go s p o i c a Lan e - re e , po t o je na
tre n u t a k slu a o . - eli go v o ri ti s
go s p o d i n o m
j
Chap m a n o m .
Nig e l s e na g n e prek o st ol a i pre u z m e
od nje g a
~" slu a li c u .
;~ aE,
,;,, a .A
i'i:; - Pat? Ovdj e Nig e l .
"y Za, uj e s e dje v oj i n gla s , zadi h a n ,
ubrz a n ,
; rujei su joj s e pre vr t a l e jedn a prek o
dru g e .
,
- Nig e l e ! Ja misZi m da sa m s e sje til a !
Hoc:u

~ , !' rei, misli m da zna m tko je zacij el o

uz e o . . . ti
, zna . . . tko je to uz e o iz moj e kom o d e ,
misli m
b
- vidi , sa m o je jedn a jedin a os o b a . . .
Glas s e preki n e .
- Pat ! Halo?! Jesa li ta m o ? Tk ~ o je to
ta m o ?
n ;L.
- Ne mo g u ti sa d a rei. Kasnij e . Ho e li
'
!. doi ov a m o ?
~,
,~
.
fv; Slu a li c a je bila dov o ljn o blizu
in o v n i k u i
~';;, ins p e k t o r u , tak o da su i oni sa s v i m
jasn o mo g li
ut u raz g n v o r , i ins p e k t o r klixn n e
pot vr d n o na
" Nig e l o v upit ni po gl e d .
;` v - ft e ci t e joj >r o d m a h < c - re e on.
- Doi e m o od m a h on a m o - re e Nig e l .
;;,, ,.. - Ovo g tre n u t k a kre e m o na put .
I;', ' - Oh! Dobr o . Bit u u sv oj oj so bi .
- Do viQ e nj a , Pat !
Na kratk o m put n z do Hickor y R,o a d a ,
jedv a

da je bila izg o v o r e n a koja rije . Shar p e je

sa m
. s e b e pit a , o , je li t ~ o sa d a kon a n o
ras pl e t . Ho e
ld dm Patrici a Lan e prui ti bilo kak a v
kon a a n
24 8
dok a z , ili e to biti sa m o nje n o puk o
na g a d a n j e ? Sig ur n o s e sje til a ne e g a t o
joj s e uiniljo vani m . Pre t p a s t a v lj a o je da
je tel e f o n i r a l a iz pre d s o b lj a , pa da. je zat o
mor al a pazi ti t o go v o ri . U ov o dob a
ve e r i , mor a da kroz nje g a prol a zi mn o g o
ljudi.
Nig e l ot v ori gla v n a vrat a Hickor y Roa d a
26 sv oji m klju e m i oni uo e . Kroz
atv or e n a . vrat a zaj e d n i k e so b e Sh ar p e
zap a zi ra u p a n u crv e n o k o s u gla v u ,
na g n u t u nad nek u knjig ~ u .
Nig e l pov e d e st e p e n i c a m a , pa kno z
hod ~ n i k pre m a Patric ujin oj so b a . Kratk o
za,k u c a na vrat a i u e .
- Hej, Pat ! Evo na s . . .
Nig e l o v s e gla s prel o m i , za mir u i u
du g o m , prig u e n o m jec aju . St a o je
ne p o k r e t n o . Prek o nje g V a ram e n a i
Shar p e ugl e d a on o t o s e mo g l o ugl e d a t i .
Patrici a Lan e le al a je na pod u .
Insp e k t o r bla g o gur n e Nig e l a u str a n u .
Korak n e naprij e d .i klek n e kraj dje v oj i n a

zgur e n o g tijel a . Podi e joj gla v u , opip a

bilo a ond a bla g ~ o pu s t i da joj gla v a
pad n e u prija nji pol o aj . Tada ust a n e ,
mra n a i uka e n a lica. .
- Ne! - re e Nig e l , vis o ki m i ne prir o d n i m
gla ~ s o m . - Ne. Ne. Ne.
- Da, go s p o d i n e Chap m a n e . Ona je mrt v a .
- Ne, ne . Ne, Pat ! Dra g a , glup a Pat ! Kako .
. . - Ovim .
Bilo je to jedn o s t a v n o , na brzin u
am pr a v i zir a n ~ oruj e . Mram or ni
priti ski v a za papir, uvu e n u vun e n u
ara p u .
24 9
.
a~ '
ek ,:.
',
` - Udar e n a je u potiljak . Ve o m a
djel o t v o r n o
w oruj e . Ako va s to mo e imal o utj e i t i ,
g~ospodine
hap m a n e , misli m da ~ o n a uop e nije
bal a svj e s n a
to g a t o joj s e do g o d i l o .
Nig e l poir e s e n sje d n e na kre v e t . I re e :
- vo je jedn a ~ o d m. ojih a.r a p a . . . Ona
ih
je upra v o krpal a . . . O, bo e , ~ o n a ih je
upra v o

`iy, krpal a . . .
Izne n a d a po n e plak a t i . Jeca o je kao
ma 1 o
dije t e - izg u blj e n o i zbu nj e n o .
Sh ar p e na s t a v i sa sv oj o m
rek o n s t r u k u dj o m .
~' - Bi ~ o je to ne t k o k ~ a g a ~ o n a dobr o
poz n aj e .
- Ne t k o , tko je zgr a bi o ara p u i
jedn o s t a v n o tu,
tnu ~ o u nju priti ski v a . Pre p o z n a j e t e li
ov aj
priti ski v a , go s p o d i n e Nig e l e ?
''' On sm a k n e ara p u da mu ga pok a e .
Ndg e l ga , jo uvijek u suz a m a , po gl e d a .
- Pat ga je uvijek imal a na sv o m st ol u .
Lav
o ~ d . Luc er n e .
On zarije lic e u ~ d l a n o v e .
- Pat , oh, Pat ! t o u ja be z te b e !
Odje d n o m s e us pr a vi , zab a c i v i sv oj u
ra u ' pan u svij e t l u kos u .
,;.,
" - Ubit u on o g a tko je to uini o ! Ubit u
ga !
Svinja ub ojik a !
- Polak o g ~ o s p o d i n e Chap m a n e . Da, da,
zna m

kak o s e osj e a t e . Ova je brut al n o .

- Pat nije n ~i k a d niko m e u a nil a ni ~ t a
na
a o . . .
Umirujui m rijeix n a in.s p e k t o r Shar p e
izv e d e
ga iz ws o b e . A ond a s e vrati u sp a v a o n i c u
sa m .
Zau s t a . v i s e izna d mrt v e dje v ojk e . Veb m a
paljiv o
izva di ne t o izm e d u r~j e n d h prstiju.
25 0
2 '
je. ,u'aj
~av
u
ga ! a, m na ad e ~ , m . ivo
Gen o n i m o , ozn oj e n a el a , skr e n e
zapl a e n i m ta m ni m oi m a ~ s jedn o g lica
na dru g o .
- Ja ne vidi m nit a . Ja ne uje m nit a ,
ka e m va m . Ja ne zna m ba ni t a . Ja
ss a ~ m s Marijo m u kuhi nji. Prds t a v i o sa m
min e s t r o n e , ribio sa m sir.. .
Shar p e preki n e nabr aj a nj e .
- Nitk o va s ne opt u uj e . Mi sa m o eljim o
razja s n i t i nek e oik ol n o s t i . Tko je bia u
kui, a tko izva n ku e u tok u prot e k l o g
sa t a ?
- Ja ne zna m . Kako bih ja t o zna o ?

- Ali vi s kuhinj s k o g proz or a vrla jasn o

mo e t e vidj e ti tko ulazi , i tko izlazi iz
ku e , zar ne?
- Mo e biti, da.
- Ond a na m .to lijep o kait e .
- Oni u ov o dob a dan a uvijek ulaz e i
dzla z e . - Tka s e nal a zi a u kui od e s t sa ti ,
do e s t i irid e s e t i pe t , ~ k a d sm o sti gli mi?
- Swi osi m go s p o d i n a Nig e l a a go s p o e
Hubb ar d i ga s p o c l i c e H~ a b h o u s e .
- Kada su onji izili?
- Gas p o c ~ a Hubb ar d oti l a je prije
vre m e n a za aj, ~ o n a s e jo uvijek nije
vratil a , .
- Na s t a v i t e .
- Cros p o d i n Nig e l izi a a je at prilik e prije
pol a sa t a , ne t o prije e s t - izgl e d a a je
ve o m a uzruja n . Vrati o s e s va m a , upra v o
mal o prije . . . - To je u red u , da.
- Gos p o i c a Valeri e , on a je izil a to n o u
e s t sa ti . uo s e vre m e n s k a znak , pip,
pip, pip.
25 1
". i
Obu e n a ~ a , kokt e l , vrlo zgb d n a . Ona je
jo uvijek , , vani.
- A svi su dru gi ovdj e ?
- Da, go s p o d i n e . Svi su ovdj e .
Shar p e zav ari u sv oj u bilje ni c u . U r~ju je
bilo upi s m o vrije m e Patricija n a

tel e f o n s k o g pozi v a . Osa m minu t a po slij e

e s t , to n o . i
- Svi su dru gi bili ovdj e , u kui? Nitk o s e
nije vra a o u tok u to g vre m e n a ?
b: - Sa m o go s p o c ~ i c a Sally . Sa l a . je do
po t a n s k o g orm ari a s pd s m o m i vratil a
se . . .
Ta ~ - Znat e li u kolik o s e sa ti vratil a? "
Gero ni m o s e na mr t i .
- Ona s e vratil a kad su po e l e vije s t i . Znai , po slij e e s t ?
- Da, go s p o d i n e .
- Koji s e dio vije s t i dav a o ?
- Ne sje a m s e , go s p o d i n e . Ali prije
sp or t a . Jer kad a dol a zi sp or t , mi ga s i m o .
Shar p e s e kis e l o na s m ij e i . Bilo je to
irok o podr u j e . Sa m o su s e Nig e l
Chap m a n , Val eri e Hobh o u s e i go s p o a
Hubb ar d mo g li dzu z e t i . To je zna il o du g o
i za m o r n o pre sl u a v a n j e ! Tko je bio u
zaj e d n i k nj so bi , tko ju je nap u s t i o ? I
kad a? Tko za ko g a mo e svj e d o i t i ? Ako
s e to m e dad a jo i to da su mn o g i
st u d e n e s t i , a po s e b n o oni dz Azije a
Afrik e , po prirodi ne o d r e e n i u po gl e d ~ u
vre m e n a , zad ai a k nije ba bio zavi d a n .
Ali, mor a ~ o s e ob a vi t i .
25 2
3

Atm o s f e r a je u so bi go s p o d e Hubb ar d bila

ne u g o ~ d n a . Sa m a go s p o t i a Hubb ar d , jo
uvijek u odj e i za izlaz a k , s oni m nje ni m
dra g d m , okru g li m , nap e t i m i upl a e n i m
lic e m , sje dil a je na sofi . Sh ar p e i nar e d n i k
~ o b b , sje dili su za mali m st ol a e m .
- Ja mi sli m da je tel e f o n i r a l a od a vl e - re e
Shar p e . - Ne g dj e bko 6. 0 8 , nek olik o je
lju,di izil o , ili ul o u zaj e d n i ~ , k u so b u ,
tak o bar e m kau - i nitk o nije vidi o , ni
pru mij e t i o , ni uo , da bi ne t k o u
pre d s o b lj u razg o v a r a , o na tel e f o n .
Nsra v n o , r~jih o v i nav o d i o vre m e n u nis u
pou z d a n i , ini s e da ve i n a tih ljudd nika d
ne gl e d a na sai. Ali ja u sv a k o m slu aj u
misli m da je on a ul a , ov a m o , ako je htj el a
tel e f o n i r a t i na policijsk u st a n i c u . Vi st e
bili van a , go s p o c i o Hubb ar d , ali
pre t p o s t a v lj a m da vi ne zaklju a v a t e sv oj a
vrai a?
Gos p o a Hubb ar d od m a h n e gla v o m .
- Gos p o B a ih je Nicol e t i s uvijek zat v a r a l a ,
ali ja nis a m nika d . . .
- Dakl e , dobr o; Patrici a Lan e ul a je
~ o v a m o da tel e f o n i r a , sv a ne s t r pljiv a
zbo g on o g a t o s e sje til a . Tada su s e , dok
je on a go v o ril a , ~ o t v o r il a vrirt a , ne t k o je
zaviri o , ili u a o u so b u . Patrici a s e
zau s t a v i l a ,i spu s t i l a slu a l i c u . Je li to
uin al a zat o t o je pre p o z n a l a ulje z a , kao

os o b u ije je im e upra v o htjel a izg o v o r i ti?

Ili je t o bio sa m o op e n i t opr e z? ~lVl o g l o
bi biti i jedn o i dru g o . Ja sa m os o b n o skl o n
prvoj pre t p o s t a v c i .
Gos p o a Hubb ar d zna aj n o klim n e
gla v o m .
25 3
i.
i~ ,i
li ~ . ~ ~ . ! , v
R
,
,, - TlO bib da bi ~ o , zac aij el o jaz je
slije di o
,; ov a m o , a mo d s , je i prisl u k i v a o na
vrati m a . A
ond a je u a o da preki n e Pat .
' - I ond a . . .
Sh a ,r p e o v o s e lic e smr a d l . - Ta s e
os b a
vratil a s Patricijo m u nje n u so b u ,
raz g a v a r aj u i
sa s v i a n priro ~ d n o i ne u s ilj e n o . Mod a ju
je Patricia ~ o k ri vil a za ne s t a ~ a a k bikar b o n a t a , i
mo d a
! ~r',; joj je taj ne t k o da o prihv a t lj d v o
obja nj e nj e .
~;", Gos ~ p o c ~ a Hubb ar d o tr o primij e t i:

p:..
- Za ~ G o ka; e t e - >rM o d . a , ju je ...?c c
~ ~ " ~ ~ - ud n a st v ar , ~ t e za mj e n i c e ! Kad
sm o prona l .i le , Nig e l Chap m a n ~r e ~ k a ~ o je
iTtai t u on o g a
~ . tko je to ud ni ~ o . Ubit u ga . Paai t e :
g a < c . Nig e l
I
:., Chap m a n be z su m nj e je vjer o v a o da je
um ~ o r s t v o
;~;', ~ .
i; izvr t o mu k a r a c . Mod . a , zat o t o je
mis a o 0
~" ~ ' ' na ~ s d l j u pov e z a ~ o s mu k a r c e m . A
mo e biti da
v i~ m a nek e po s e b n e su ~ n n j e , ~ k oj e
upu uj u na mu karc a , na, nek o g ~ o d r e c i e n o g mu k a r c a . .
AIO je u
a pit a nj u ov o po slj e d nj e , mor a t e m o
otkriti nje ~ a
go v e razl o g e za tak v o mi lj e nj e . Ala, ako
go v o ri m
.3 u svj e im e , ja daj e m sv oj gla s sa m o za
e n u .
,. ,
ai , - Za't?
- Evo za t o . Ne t k o je s Patricijo m do a o u
nje n u s ~ a b u - ne t k o , s ,kim je bila. blisk a ,

zna i . A ~ ~ ~ u j e na dru g u dje v ojk u .

Muk ar ci ne odl a z e u spr a t dje v oj a k i h
sp a v a o n d c a , ~ o s i m az
` nek o g po s e b n o g razl o g a . To je ~ t a k o , je
li, go s p o d o Hubb ar d?
- Da. To zapr a v o nije tak o str o g ^ o i vr
st e ;!,,, , .
"' pravil o , ali on o s e ugl a v n o m u velik oj
mjeri , po t uj e .
; 25 4
- Dru g a je str a n a ku e odv oj e n a od ov e
str a n e , izuz e v u priz e m lj u . Ako
pre t p o s t a v i m o da je prija nji raz g o v o r
izm e d u N ~i g e , l a ~i Patr u cij e ne t k o
prislu k i v a ~ o , bit e najvj er oj a t n ij e da, ih
je prislu k i v a l a e n a .
- Da, sh v ~ a a m na. t o mislit e . Osi m
bo g a , nek e od dje v oj a k a tro e pol a sv o g
slo b o ~ d n a g vre m e n a na to da ovdj e
pri,sl u k uj u na klju a n d c a m a .
~O n a poru m e n i a dod a , ispri a v aj u , i s e:
- To je zapr a v o pre s t r o g o re e n o . U st v ari ,
ma ~ i a su ov e zgr a d e soli d n o gra e n e , on e
su bile probija n e i pre gr a d ;i v a n e , a svi su
ti dan a n ji rad o vi sla bi da ne mo g u biti
sla biji, kao papir. H~ tj e li ne htjeli, sv e s e
uj e kroz njih. Jean, mor a m prizn a t i ,
prild, n o mn o g o njuk a . Ona je tak a v tip.
I, nara v n o , kad je Gen e v i e v e ul a kak o
Nig e l go v o r d Pat da je nje g o v at a c um ori o

nje g o v u majku , po e l a je prislu li v a t a

kak o go d je sa m o mo g l a .
Insp e k t o r klim n u gla v o m . On je u o
svj e d o e r ~ j e Sally Finc h i Jean Tomlin: s o n
i Gen e v i e v e . I re e :
- Tkio st a n u j e u so b a m a , s j ed n e i s
dru g e str a n e Patricijin e so b e ?
- Por e d nje st a n uj e Gen e v i e v e , ali s te je
str a , n e dob ar , origi n a l n a zid. Sob a
Eliza b e t h John s ~ G o n nal a ~ z i s e s dru g e
str a n e , bli e pre m a st e p e n i c a m a . Tu je
sa m o pre g r a d n i zid.
- To mal i c e su a v a na izb or - re e
ins p e k t o r .
25 5
- ~O n a dje v ojk a , Fran o u s k i nj a , ula je
svr e tak raz g o v o r a , a Sally Finc h bila je
p ~ s u t n a prije
,.r
, to g a , prije ne g o t o je izil a da baci
pis m o u
po i a n s k i orm ari . Ali in,j e ni c a da su te
dvije
dje v ojk e bile ovdj e , aut o m a t s k i isklju uj e
mo g u na s t da je jo n neik o dru gi m ~ o g a o
ovu d a njuk a ti, osi m , m ~ o d a , sa m o na nek o lik o
tre n u t a k a .

' Ako izuz m e m b , u sv a k o m slu aj u ,

Eliza b e t h
re
radni
la uti kroz
John s t o n
koja je sv e mo
p
g
,
g
~' `: zid, ako s e nal a zil a u sv oj oj
sp a v a o n i c i ; ali ini
,
y ~;
s e prilin o sd g u r n i m da je on a u to
vrije m e ve
bila u zaj e d n i k oj so bi , kad je Sally Finc h
dzi l a
?,
s pi.s m o m .
i
Pt.
G.: - Ona nije cijel o vrije m e os t a l a u
zaj e d n i koj ss o b i ?
- Ne, on a s e u nek o dob a op e t pop e l a
gor e ,
da uzm e knjig u k ~ oj u je bila zab or a v il a .
Kao

obi n o , ntik o ne mo e rei kad a .

'' ' - Mog a o je dakl e biti sv a t k o od njih '' x' re e go s p o a Hubb ar d be s p o m ~ o n o .
- t o s e ti e n j ihovi h iz j av a , da - ali ja
ima m jedn o mal o , po s e b n o
svj e d o a n : s t v o .
On izva di iz d e p a mali pre vij e n i om o t
pspir a .
- t o je ov o? - upit a go s p o a Hubb ar d .
Sh ar p e s e na s m ij e i .
- Nek ol d k o vla si; izvuk a o sa m ih izm e Q u
prstiju Patr a c ij e T~ a n e .
- Mislit e da je . . .
Ne t k o zak u c a na vrat a .
- Napri,j e d - re e ins p e k t o r .
Vrat a s e oiv ori e i u ~ e Akibo m b o . On s e
cijeli m sv oji m crna m lic e m irok o
smj e k a o .
25 6
- Mo1i m va s - re e .
Insp e k t o r Sh ar p e re e s ne s t r p lj e nj e m : T~ a , go s p o d i n e . . . ov aj, no, t o je?
- ~lVli sli m , moli m , da bih va m ima o dati
izjav u . Od prvor a zr e d n o g zna e n j a za
rje e n j e tun o g i tra gi n o g do g a t ~ a j a .
:a. th ni '~ni ~l a
i
re, .a o
ja
;ciu

se
17 Bija, baja, buf
25 7
Osa m n a e s t o po gl a v lj e
- Slu aj ~ t e , ga s p o d i n e Akibo m b o - re e
ins p e k t a r Shar p e mal o d u n o - hajd e da
uje m o , moli m va s , o e m u s e zapr a v o
radi.
Akibo m b u je pon u d e n a st ol n c a . On sje d n e
na s p r a m os t a li h , koji su ga pro m a . t r a li s
prist oj n o m pa nj o m .
- Hval a va m . Da sa d a po n e m ? - Da, moli m
va s .
- Dakl e , do g a a s e , vitti t e , da pon e k a d a
ima m zabrinja v aj u a osj e a n j a u sv o m
el u c u . - Oh!
- Boli m e u el u c u . Tako to ka e
go s p o d d c a Sally. Ali ja nis a m , vidit e ,
st v ar n o bol e s t a n . Ja nika d , ov aj, ne
povr a ~ a m .
Insp e k i t o r Sh ar p e s nap or o m s e svl a d a v a o
za vrije m e obr a d e tih m e d i c i xl s k i h
poj e d d n o s t i .
- Da, da - xe e on. - Vrlo ne u g o d n o ,
si g ur a n sa m . Ali, vi st e na m htj eli rei . . .
- To je, mo d a , od ne n a v i k n u t o s t i na
hran u . Osje a m s e jako pun , ovdj e . Akibo m b o bo n o pok a e gdj e . - Ja os o b n o
misli m , pre m a t o m ~ s a , a pre vi e , k ~ a k o
vi bo zov e t e , uglj e n o h i d r a t a .

1T 25 9
- Ugljiko hi dr a t a - ispr a vi ga ins p e k t o r
m e h a n i ~ . . - Ali, ja ne vidi m . . .
- Pon e k a d uzi m a m mal e pilu 1i c e so d a mint; . a pon e k a d pra a k za el u d a c . Nije
ba jako va n o t o - tak n da. dob d v a m
velik a nap u h n u a i mn o go zrak a , ov ak o - i
Akibo m b o sa vr e n o reali stiki i
gro m o g l a s n o podri g n e . - Nak o n to g a
smj e k a o s e on bla e r w - ~ o s j e a m s e
mn o g o :
.; bolj e , mn o g o bolj e .
Insp e k t a r o v o je lic e popri mil o ta m n u
purp ur pY .
, nu boju. Gas p o c i a Hubb ar d re e
aut ori t a t i v n o : - Mi sv e to razu m ij e m o .
Sad a prije t t i t e na
~" dru g d di,o .
- Da. Svak ar k o . Dakl e , ka ~ o t o ka e m , to
mi
s e do g o d i l o na po e t k u pro l o g tje d n a ne
~ a . sje a m s e bo x ~ o koj e g dan a . Vrlo
dobri mak ar o n i
i ja sa m mn o g o jeo i po slij e osj e a o vrlo
lo e .
Paku a o sa x n raditi za sv o g prof e s o r a , ali
te k o

ma je bilo misliti s osj e aj e m

nap u h n u b a s t i ovdj e .
- (Aka b o a n b o op e t pok a e odr e e n o
mje s t o . > ~,..
`' ~j"
Bi;lb je to po slij e ve e r e u zaj e d n i k oj
so bi i
iam o sa m o Elizab e t h i ja veli m n,joj:
oIm a bakarb o n a t ili pra a k za el u d a c , ja sa m
sv oj po;_
tro ~ i o . c c A on a od g o v o r i: N e m a m , ali vel a on a
' ` - vidj el a sa m da ga Pat ima mal o u
sv oj oj komo di , vidj el a sa m kad sa m vra al a rupi
koji
sa m od nje po s u d i l a . . Ja u ga uz e t i za
te b e rekla je on a - Pat s e ne e ljutiti. c c - I
ta,k o s e
on a , pop e l a gor e i vratil a s e s boi o o m
so d e
bikarb o n e . Ost al o je u njoj vrlo mal b , na
dnu
- boi c e , bila je go t o v o praz n a . Ja njoj
zah v a li m i

otici e m u kup a o n i c u i st a vi m go t o v o pun u

li a c u
u vod u i pro mij e a m i popij e m .
26 0
- Pun u liic u? Funu lin c u ! Gos p o d e
bo e ! Insp e k t o r ga je zap a nj e n o gl e d a o .
Nar e d n i k
s e Cobb na g n u o naprij e d , zapr e p a t e n a ,
lica. Gos p o d a I~u b b a r d re e raz g o vj e t n o :
- Ras p w t a n !
- Pro g u t a l i st e pun u liic u morfija?
- Nara v n a , ja sa m misli o da je to bio
bikar b o n a t .
- Zna m , zna m , ja sa m o ne mo g u sh v a t i t i ,
kak o to da sa d a jo sje di t e ovdj e !
- A iada sa m , po slij e , bio bol e s t a n , ali
prav o bol e s t a n . Ne sa m o nap u h n u t o s t .
Bol, o tr a bol u mo m el u c u .
- Ne mo g u shv a t i t i , kak o to da jo na s t e
mrtvi!
- Ras p u t i n - re e ga s p o d a Tiubb ar d . Dav ali
su mu otr o v a i otr o v a , mn o g o otr o v a , a
nje g a to nije ubilo !
Akibo m b o na s t a v i .
- I tak o , dru g u dan , kad a m e ni bolj e , ja
uzm e m boc u i tan a k sloj prah a koji bio
os t a o u njoj i odn e s e m ke a ~ i a r u i re e m
moli m va s recit e m e n i t o je ov o t o sa m
ja uz e o i tak . o z1 o s e osj e a 4 ?
- I?

- I, on rek a o vrati ti s e po slij e natr a g a

kad a ja vrati o on veli: Nije ud n o ! Ovo
nije bikar b o n a t . Ovo je bor o v n a kis e li n a .
Born a kis e li n a . Vi nju mo e t e st a v i t i u
ok o , da, ali ako pro g u t a t e pun u liic u ,
on a va s mo e razb olj a ti . c c
- Born a kis e li ~ n a ? - Insp e k t o r je
zapr e p a t e n o zurio u nje g a . - ali, kak o je
born a kis e li n a
26 1
do s pj al a u iu boi c u ? A t o s e do g ~ o d d l o s
morfij e m ? - I pn o s t e n j a : - Ka av a a v
slu a i !
- I ja sa m raz mi lj a o , moli m - na s t a v i
Akibo m b o .
- Vi st e razrr ~ lj ali? - re e ~ S h a r p e . - A o
_~ e m u st e razmi lj ali?
- Raz mi lj a ~ o sa m o ga . s p o Q i c i Celaji i o
to m e kak o je on ~ , umrl a a da je ne t k o
po slij e kak o je on a umrl a mo g a o doi u
nje zi n u so b u i os t a v i t i u njoj praz n u boi c u
od morfija i ko m a d papir a koji ka e da je
on a sa m a s e b e ubila . . .
a: ~ Akab o m b o za s t a n e , a ins p e k t o r
klim n e gla v o m .
'~' - I ond a ja veli m - tko je to mo g a o
uiniti? I mi sli o sa m ak o je to bdl a jedn a
od dje v oj a k a da t ~ o nije bilo lak o , ali ak ~ o
je bio mu k a r a c , ne

'm tak o e r lako , zat o t o bi on mor a o

otii dolj e u "~ r~ a o j ku d , i gor e uz
dru g e st e p e n i c e , i ne t k o bi s e rno g a o
prob u d i t u i uti ga , ili vidj e t i . I tak o ja
op e t misli m , i veli m , uzm e m o da je to
ne t k o iz na e ku e , ali u so bi su sj e d n o j
so bi go s p o u c e Celije - sa m o , on a je u
ov oj kui, razu m ij e t e ? Nje g n v a ~ s o b a ima
balk o n , a nje zi n a so b a am a 4, 1 ,
tak o e r balk o n , a on a . sp a v a por e d
otv or e n o g ' pro ~ o r a zat o t o je to obd n o ,
iz higij e n e . I tak o , ako je on velik i jak a
p or t a , mo e pre s k o i t i . prek o .
!'. - Sob a koja gra ni i sa Celijino m so b o m
u 5 ~ ; ; su sj e d n o j kui - re e ga s p o Q a
Hubb ar d . - e I~ ~ ~ ~: , kajt e , da s e sje ti m ;
u toj so bi st a n uj u Nig e l i . . . i...
26 2
- Len Bat e s o n - dovr i ins p e k t o r . Nje g o v
prst dodirn u sa vij e n pap dr u nje g o v o j ruci.
Len Bat e s o n .
- On je vrlo zg o d a n , da - re e Akibo m b o
iun o . - I za ~ n e n e tak o e r najprijat niji,
ali, psih o l o ~ i , avj e k nika d ne zr ~ a 6 o s e
do g a i s isp o d gor nj e pov x ~ i n e . Tako je to,
zaa ne? To je mo d e r n a te orija . Gos p o ~ d d n
Chan dr a Lal bio vrlo ljut kad a ne s t a l a je
nje g o v a born a kis e l n n a za oi i po slij e ,
kad a sa m pita o , mi je rek a o da ga je uz e o
Len Bat e s o n . . .

- Morfij je uz e t iz Nig e l o v e kom ~ o d e i

umj e s t o nje g a os t a v lj e n a je born a
kis e l .i n a , a ond a , je do l a Patrici a Lan e i
os t a v i l a sa d u bikarb ~ o n u , te uz e l a on o
t o je sm a t r a l a morfij e m , ali t o je
zapr a v o bila born a kis e li n a . . . Da . . .
razu m ij e m . . .
- Ja sa m va m a po m o g a o , da? - upit a
Akiba m b o ljuba z n o .
- Da, zai s t a , ne o b i n o sm o va m zah v a l ni .
Ne m oj t e vi e , ov aj, pon o v d t i nit a sli n o .
- ,N e , go s p o d i n e . Ja u biti vrlo paljiv.
Akibo m b o s e svi m a prist oj n o nakl o ni i
izi e iz sa b e .
- Len Bat e s o n - re e go s p o a Hubb ar d ,
ras t u e n i m gla s o m . - Oh! Ne m o g u e !
Shar p e je po gl e d a .
- Vam a ne bi bilo dra g o da, je to bio Len
Bat e s o n ?
- Meni je taj m ~ o m a k bio dra g . On je
prilin o udljiv, zna m , ali on s e uvije k
ini o tak o sim p a t i n i m .
26 3
- To je re e n o za mn o g e zloi n c e - re e
Sha x p e .
On pol ak o razm o t a sv oj ma > i papir n a t i
om o t . Gos p o a Hubb ar ~ d primij e t i nje g o v
pokr e t i na g n e ~ s e da pa gl e d a . Na
bijeZo m papir u nala zil e su s e dvije crv e n e ,
kratk e kovr a v e vla si .

- O, b ~ o e moj! - dah n e go s p o a
Hubb ar d . - Da, - prihv a t i Sh a x p e
za mi lj e n o . - Moje isku s t v o go v o ri da
ub oj d c a , uvijak napr a vi bar e m jedn u
po gr e k u .
26 4
De v e t n a e s t o po gl a v ij e
- Pa to je divn o , prijat e lj u - re e Herc ul e
Poiro t zadi vlj e n o . - Tako jasn o - tak o
pre di v n o jasn o .
- Zvui kao da go v o ri t e o juhi prorc nr m lj a ins p e k t o r . - Za va s je to
mo d a oo n s o m m ~ ali za m e n e je to prije
orb a od tel e d e gla v e .
- Sad vi e nije . Sv e s e sa d a na l o to n o na
sv o m mje s t u .
- ak i ov o?
Kao t o je u a ni o i pre d go s p o o m
Hubb ar d , ins p e k t o r Sh ar p e napr a v i sv oj u
izlo b u dviju crv e n i h vla si .
Poin o t o v od g ~ o v o r bio je izra e n go t o v o
isti m ~j e i m a kakv e je up o t rij e bi o i
Shar p e .
- Ah . . . da - re e on. - Kako va bo ka e t e
na radiju? Jedna , na mj e r n a po gr e k a .
Dva s e ~ o vj e k a za gl e d a e jeda n dru g o m e
u oi.
- Nitk o -re e Herc ul e Poiro t - nije ta,k o
pa m e t a n , kao t o misli da jes t .

Insp e k t o r Sh ar p e bio je u velik o m

isku e n j u da ka e :
26 5
r, ~
~ P a ak ni Herc ul e Poiro t ? < c - ali s e
ipak :: suz dr a o .
- A t o s e ti e on o g dru g o g , prijat e lj u , je
1i sv e ut a n a e n o ?
- Da, st v ar kre e su tr a . - Ide t e li vi
os o b n o ?
;a; ' - Ne. Ja sa m ras p o r e d e n da s e poja vi m
u
Hickor y Road u 26 . Cobb je za to zad u e n . j
Po e l j et e m o mu sr e u !(.
Poiro t zna aj n o podi g n e sv oj u a u . U njoj
s e nala zi o liker od m e t v i c e .
Insp e k t o r Sh ar p e podi g n e sv oj u a u s
whi si; ~ . kYje m .
; - Nad aj m o s e - re e .
2 - Ovi umiju smi sl n t i po sl o v e , ov e
trg o v i n e - re e nar e d n i k Cobb .
Sa, zavi d ni ~ n divlje nj e m pro m a t r a o je
izlo g SABRINA FAIRA. Uokvir e n a i
okru e m a sku p o cj e n o m ilus tr a c ij o m
st a kl ar s k e umj e t n o s t i st a k l a a t o - zel e n
pro mir a n val < c - bija e ;izlo e n a
' Sab ni n a , kak o lei, odj e v e n a u krirtk e i
fln e ga c ~ c e , slik o vi t o okru ~ e n a
najraz n o v r s n iji m , rask o n o pakira ni m
koz m e t i k i m proizv o d d m a . Osi m ga i c a ,

imal a je na s e bi razliLit e uzork e inoz e m n i h

e n s k i h ukra s a .
Det e k t i v McCra e frkn e s dub o ki m
ne g o d o v a n j e m .
- Ja bah ov o naz v a ~ o sv e t o g r d e m . Sabrin a
Fair, to je iz Milto n a , et o zat o .
26 6
- Pa, Milto n jo uvijek nije biblija,
mo m n e .
- Ne e valjd a rei, da Izgu blj e n i . raj ne
go v o ri o Ada m u i Evi, i o Ede n s k o m vrtu , i
o svi m pakl e n i m Qav oli m a , pa ak o to nije
reli gija , t o je ond a , ?
Nar e d n i k Cobb nije s e upu t a o u te sp or n e
ma t e r uj e . On smi o n o u e u fdrm u , a str o g i
str a a r za njim. U s e d e f a s t o - rui a s t e o j
unu tr a n j o s t i Sabri n a Faira, djel o v a l i su
nar e d n i k i nje g o v s ~ a t e l i t jedn a k o
ne u mj a s n o kao po sl o v i n i slo n u st a kl a n i .
Nek o pre di v n o st v or e n j e u m e k oj los o s a w ru2 a s i o j haljind dopl o v i do njih, tak o da
s e inilo da joj no g e jedv a dodiruju tlo.
Nar e d n i k Cobb re e : - I?obr o jutro ,
go s p o o - i pok a e joj sv oj e ispr a v e .
Ljupk o s e st v o r e r ~ j e lepr a v o pov u e . A
ond a s e poja vi jedn a; k o dra e s n o , aIn
mal i c e st arij e st v or e n j e . A on o op e t
prop u s t i por e d s e b e veli a n s t v e n u i
bli:s t a v u lVlatr o n u , kojoj su plav o - siv a
ko s a i gla t k n obr a zi sa s v i m prikrili

go di ~ n e i bor e . Proni c a v e , eli n o ~ v e oi

su sr e i o e s e s ne p o k o l e b i v i m po gl e d o m
nar e d n i k a Cobb a .
- Ovo je sa s v i m ne u o b d a j e n o - re e
Mavtr o n a ozbiljn o . - Izvo hi e ov a m o , moli m
va s . Ona ih prov e d e kroz pro s t r a n saZo n ,
sa st o
lom u sr e di ni , po koj e m u su bili ne h aj n o
razb a c a n i ma g a z i n i i a s o p i s d . Naok o l o ,
du zido v a , na:l al e su s e za s t o r i m a
odij elj e n e ni e , u kojim a su s e mo g l e
primij e ti t i e n s k e , ne p o m i n o ispru e n e
pod usl u n i m ruka m a rui a s t o odj e v e n i h
sv e e n i c a ljep o t e .
26 7
~t
Matro n a uv e d e poljicijsk e slu b e n i k e u
mali ' sal o n - at e li e r , u koje m u s e nal a zi o
vel a k st ol s rebr a s t i m pokl o p c e m i
jedn o s t a v n e st oli c e , u ne u b l a e n u
~ s vj e t l u ne or ~ s k e ras vj e t e .
- Ja sa m go s p o d a Luca s , vla s n i c a ov e
tvrtk e - re e on a . - Moj sur a d n i k ,
go s p o i c a Hob- , ' hou s e , dan a s nije ovdj e .
- Zna m , g ~ s p o d o - re e nar e d n i k C~ o b b ,
za . koj e g a to rnije bila n ~ i k a k v a nov o s t .
~ _ - Ova va a doz v o l a . za pre tr e s ini mi
s e prali n o drsk a - na s t a v i g ~ o s p o d a
Luca s . - Ovo je priva t n i ure d go ~ s p ~ o d i c e
Hobh o u s e . Iskr e n o s e nad a m , da ne e biti

potr e b n o da, , ov aj, bilo na kak a v nai n

uzn e m i r uj e t e na e kl2j e n t e .
- Misli m da ne m a poir e b e da s e prek o m j e r
no zabrinja v a t e zbo g t o g a - re e Cobb . Rek a o "' bih da s e on o t o mi trai m ~ o , ne
nal a zi u pro s t o
rujam a za mu t e r ij e .
On je ljuba z n o ek a o sv e dok 5 e on a , iak o
ner a d o , nije pov u kl a . A ond a raz gl e d a
at e li e r Valeri e Hobh o u s e . Uzak proz or bio
je okr e n u t
,,pr e m a dv ori n i m zgr a d a m a dru gi h
Mayf air s ki h firmi. Zido vi su hili ob oj e n i
blije d o s i v o Q n bojo m , a na pod u su s e
nal a zil a dva lijep a perzijs ~ k a ila m a .
Nje g a v po gl e d klizn e s mal o g zid m o g s e f a
na velik st ol .
- Ne e biti u s e f u - re e Cobb . - Isuv n ~ e
jedn o s t a v n o .
eivrt sa t a ka, s n ij e , s e f i ladic a st ol a
otkri e sv oj e ~ t aj n e .
- ini s e da bi sv e ov o mo g l a biti sa m o
obir ~ a izmi lj o t a n a - re e McCra e , koji je
po prirodi bio mr g o d a n i mrz o v o lj a n .
26 8
- Tek s m o na po e t k u - re e Cobb .
Ispra z ni v i sa dr aj ladic a i slo i v i sv e u
ure d n o razmj e t e n e hrp e , na s t a v i o je
vadi ti ladic e iz nj ~i h o v a lei t a i ~ o k r e t a t i
ih na o p a k e .

I tad a s e ogl a s i zad o v o lj ni m us ~ k l i k o m . Tu sm o , mo m e ! - re e .

Na donj oj st x a n i dna najd o nj e ladic e
nal a zil o s e , ijepljiv o m vrp o o m privr e n o ,
pol a tuc e t a xnalih plavi h knjiic a s
pozl a e n a m slo vi m a .
- Pa s o d - re e nar e d n i k Cobb . - Izda o;
Dra v x n i s e kr e t a r za inoz e m n e po sl o v e
Njezi n o g veli a n s t v a - bo g bla g o s l o v d o
nje g o v o povj er e n j a pun o src e !
McCra e s e zna ti e lj n o na g n e , dok je Cobb
otv ar a o pa s o e i usp o r e Q ;i v a o privr e n e
fot o g r a f ij e .
- Tko bn rek a o da je ov o jedn a te ist a
e n a , zar ne? - re e ZVIcCra e .
Pa s o i su bili na sl o v lj e n i na go s p o d ' u Da
Salv a , go s p o i c u Iren e Franc h , go s p o i c u
Olgu Kohn , go s p o ~ c u Ninu le Me s uri e r ,
go s p o i c u Glady s Tho m a s i go s p o ~ i c u
Moiru ONe e l e . Pre d s t a v u a l i su
ta m n o k o s u mla d u e n u , ije su go d d n e
variral e izm e d : u dva d e s e t pe t i e tr d e s e t .
- Na sv a k oj slici ima dru g a ij u frizuru re e
Cobb. - Po m p a d o u r , kovr e , glafi,k a ko s a ,
pa e v s k a dje a k a frizu x a i i tak o dalje .
Za, Olgu Kohn pro m ij e n il a je na neki nai n
no s , za go s p o i c u Tho m a s st a v a l a je
jast ui ~ i e izm e c i u elju s t i i obr a z a . Ovdj e
su jo dva , str a n a pa s o a - go s p o d e
Mah m o u d i , Alirk e , i Sh e il e Don o v a n ,

Irkinje . Zakl e o bih s e da ima bank o v n e

rau n e atv or e n e na sv a ta razliit a im e n a .
26 9
- Po m a l o ko m pli cir a , n o , zar ne?
- I mor a biti kom pli cir a n o , mo m e .
Carin s ki ~ , , org a n i st al n o njna k aj u
na o k o l o , po s t a v lj aj u ne ~ ! ' ug o d n a pit a nj a .
Nije tak o te k o zara ai v a t i u tr
go vi ni k.rijum a r e n o m rob o m - ali je
vra ~ k i te ~ k o obja. s n i t i porijekl o nov c a
kad ga jedn o m st e k n e ! Kladi o buh s e da
je on aj mal d kock ar s k i klub u Mayf air e u
go s p o ~ i c a po e l a po sj e i v a t i upra v o iz to g
raz1 o g a . Na kocki dobi v e n nov a c g ~ o t o v o
je jedin a st v ar koju ins p e k G o r za por e z na
priho d ne mo e provj er a v a t i . Vei dio
oplja k a n a nov c a , rek a , o bih, pohr a nj e n je
u alair sk e
' i franc u s k e bank e , ili u Irskoj. Cije,l a je
et v a r sa m o jedn a tarn e ljit o i dobr o
sm a lj e n a po sl o v n a org a n i z a c ij a . Tako je
jedn o g dan a si g ur n o imal a
':M jeda n od tih krivo t v o r e n i h pa s o a i
ne g dj e u Flic kory R;oa d u , gdj e ga je
vidj el a on a jadn a mal a t bud ali c a Celd a .
u ;. ~ .
27 0 `:.
Dva d e s e t o po gi a v ij e

- B;ila je bo sjajn a idej a go s p o d u c e

Hobh o u s e - re e ins p e ~ k t o r Sh ar p e .
Nje g o v je gla s bio bla g , go t o v o ~ o i n s k i .
Pre mj e t a o je pa s o e iz jedn e ru ~ k e u
dru g u , kao ovj e k koji dijeli kart e .
- Zamr e n a st v ar , ~ t e fina n c ij e - re e on.
Fotr o ili sm o mn o g o vre m e n a u trk ar a nj u
od ban , k e do bank e . Ona je dobr o krula
sv oj e tra g o v e - sv oj e fina n a ij s ~ k e
tra g o v e , mi s 1 i m . Ja bih rek a o , da bi on a u
roiku od nek o li ~ k o go di n a jedn o s t a v n o
na s t a l a , oti l a prek o gra ni c e i sr e t n o
ivj el a . dalj e , ~ k a . o t o s e ka e , od
ne p o t e n o st e e n e dobi ti . To nije bio
vel dk po s a o - ne d o p u t e n o un o e n j e
dijam a n a t a , safir a i tak o dau e te izno e n j e
u ~ k r a d e n e rob e - a povr h sv e g a nark o t i ci ,
mo g li bis m o rei. Tem e ljit o i dobr o
org a n i Dir a n o . Ona je put o v a l a prek o
gra ni c e pod sv oji m vla s t i t ir m im e n o m , ali
nek n m dru gl m , ali ne isuvi e e s t o , a
st v ar n o je krijum a r e n j e uvije k ob a v lj a o ,
ne znaju i to, ne t k o dru gi . U nn o z e m s t v n x
je imal a ag e n t e koji su s e bran ul d za
za mj e n u nap ~ r t nj a a u odr eH e n o m
iren u t k u . Da, bdla je to bistr a za mi s a o . A
mi mo e m o za, h v a l i ti
27 1
go s p o d i n u Poiro ~ t u t o na s je nav e o na
nju. Bilo je, ta:k o d e r , va o m a o tr o u m n o

od nje t o je nav e l a jadn u mal u go s p o i c u

Aus ~ n na onu psih o l o k u kle p t o m a n s k u
maj s t o riju. Vi st e to go t o v o od m a h otkr ali,
zar ne , go s p o d i n e Poiro t ?
Poiro t s e smj er n o na s m ij e i , a go s p o 6 a ga
Hubb ar d zadi vlj e n o po gl e d a . Raz g o v o r s e
vodi o na sl u b e n o , u sal o n u go s p o d e
Hubb ar d .
- Upro p a ~ s t i l a ju je lak o m o s t - re e Poiro t .
- Zav e o ju je on aj kra s a n dija ~ m a n t na
Patric ajin u prst e n u . Bilo je to ludo od nje ,
zab o t o je to od m a h pot a k n u l o au m nj u da
trg uj e dra gi m kam e n j e m - taj pod vi g s
vad e nj e m dijam a n t a i nje g o v a za mj e n a
arrko n o m . Da, to m e je sv a k a k o nav e l o na
to da po m i s li m na Valeri e Hobh o v s e . Ona
je bila, bis tr a , ia,k o je prizn al a , kad sa m je
opt u i o zbo g on o g a na t o je nav e l a ,
Celiju, i abja s n n l a mi to na sa s v i m
prihv a t ljiv nai n .
- Ali um or s t v o ! - re e go s p o a Hubb ar d . Hladn o k r v n o um or s t v o . Ja bo st v ar n o ak
ni
sa ~ . i a ne mo g u vjer o v a t i .
Insp e k t o r Sh ar p e poti t e n o je po gl e d a .
- Mi za sa d a nis m o kadri da je opt u i m o za
ub oj s t v o Celije Austi n - re e on. - Mi sm o
je zbo g krijum a r e n j ~ a , mirn e du e
e p a l d , nara v n o . U to m e nije bilo
pat e , k o a . Ali opt u b a zbo g um or s t v a ,

mn o g o je kakljivija. Javni tuil a c ne vi ~ d i

mo g u n o s t za ta. One , je, dab o m e , imal a i
mo ti v i koris t . on a je mo d a znal a sv e o
okla di i o to m e da Nig e l dm a kod s e b e
morf dj, ali mi za to ne m a . m o svj e d o k a , a
tre b a uz e t i u obzir jo i dru g e dvije snnr ti .
Ona je la,k o mo g l a atr o v a t i
27 2
~ g ne ~i ~ d u za ~ o ati
g ~ o s p o c i u NJicol e t a s - ali, s dru g e str a n e ,
on a sa s v i m sig ur n a nije ~ u b il a Patric dju
Lan e . on a je zapr a v a go t o v o jedin ~ ,
os o b a ~ k oj a je sa s v i m ist a . Gero ni ~ m ; o
jasr w tvrdi da je an a izil a iz ku e u e s t
sa ti . I on u;s tr aj n o ~ a s t a j e na to ne . Ne
zna m , je la ga p ~ o d r n ~ i t u l a . . .
- Ne - re e Podr o t , od m a h n u v i gla v a m .
Nije ga po ~ t k u p i l a .
- A osi m to g a , ima m o i svj e d a a n s t v o
ljek ar nik a ~ s ugl a ulic e . On je vrlo dabr o
p ~ o r z n a j e i up or n o tvrdi ~ d a je on a ul a u
dro g e r iju u e t sa ti i pe t rninu t a i kupnl a
pud e r za lic e i as pirin , i da je up o t rij e bil a
tel e f a n . Nap u s t i ~ l a je nje g o v u trg o v i n u u
e s t i pe t n a e s t , i uz e l a ~ t a k s i na st aj ali t u
pre d ku o m .
Poiro ~ t sje d n e u sv oj na sl o nj a .
- Ali to je - re e ~ o n - veli a n s t v e n o ! To je
upra v o ~ o n o t o eli m ~ o !
- Ka;ko t o , za bo g a , mi slit e ?

- ~i m da je on a zapr a v o tel e f o n i r al a iz
kabi n e u dro g e r iji.
Insp e k t o r Shar p e pa gl e d a ga ozl o w o lj e n a
lica. - Dakl e , s ~ l u a j t e , go s p o d i n e Poiro t .
Hajd e da raz m ~ a t r i m o paz n a t e inj e ni c e .
Osa m min u t a po sl uj e e s t , Patr a c i a Lan e
je ~ i v a .i tel e f o n ir a iz ov e so b e na
palicij ~ s k u st a n i c u . Sla e t e li s e s tim e ?
- Ja ne misli m da je on a tel e f o n i r a l a iz ov e
s~obe.
- Daikl e , dobr o , iz pre d v o rj a u priz e m lj u . Nije ni iz pre d v o x j a .
Insp e k t o r Sh ar p e uzd a h n e .
is s ~ ~ a , b ~ ~ a , s,u 27 3
- Pre t p o s t a v l j a m da ne e t e zanij e k a t i da
je tel e f o n s k d pozi v bio upu e n policijsk oj
st a n i c i? Ne mislit e valjd a da sm o ja i moj
nar e d n i k i policijski slu b e n ~ k Ny e i Nig e l
Chap m a n bili rtv e ma s o v n e halu ci n a c ij e ?
- Sig ur n o da ne . Poz a v je bio upu e n
va m a . Ja bih sa m o rek a o , kao
pre t p o s t a v k u , da je on upu e n iz javn e
tel e f o n s k e kabin e u dro g e r iji na ug h t .
Insp e k t o r o v a s e donj a vilic a na tre n u t a k
opu s t i .
- Mislit e da je Valeri e Hobh o u s e upu til a taj
pozi v? Da je on a izigr a v a l a da go v o r d
Patrici a Lan e , a da je Patrici a La,n e ve
bilu mrtv a ?
- To misli m , da.

Insp e k t o r Sh ar p e os t a na tre n u t a k be z
rijei, a ond a trer a z n e ~ a k o m po st ol u .
- Ja to ne vjeruj e m ! Glas . . . ja sa m ga
os o b n o uo . . .
"e - Vi st e ga uli, da. Djev oj a k i gla s za ~ ' ` diha n , uzruja n . Ali vi na s t e poz n a v a l i
gla s Patri
cije Lan e dov o ljn o dob n o da bis t e mo g li sa
si g ur n o u rei da je to doi s t a bio r~j e zi n
gla s !
- Ja m ~ o d a nis a m . Ali slu a li c u je zapr a v o
dra o u ruci Nig e l Chap m a n . A ne e t e mi
valjda
` rei da bi s e a Nig e l Chap m a n mo g a o
pre v a ri ti . : ` Nije tak o lak o pro m ij e n i t i
gla s na tel e f o n u , ili op a n a a t u neki tudi
gla ~ s . Nig e l Chap m a n bio bi zna o da on o
naj e go v o ril a Pat .
- Da - re e Poiro t . - Nig e l Chap m a n bi to
zna o . Nig e l Chap ~ n a n sa s v i m je dobr o
zna o da on o nije bila Patrici a . Tko bi to
mo g a o zna ti
27 4
bolj e od r~j e g a , bud u i da ju je on ubi o
udar c e m u potiljak , sa m ~ o ne t o prije
to g a .
Pra l o je nek o lik o iren u t a : k a prije ne g o
t o s e ins p a k t o r u vrati o nje g o v gla s .

- Nig e l Chap m a n ? Nig e l Chap m a n ? Ali, kad

sm o je pron a l a mrtv u - on je plak a o plak a o je karo dije t e !
- Usu di o bih s e rei - nap o m e n e Poiro t
kak o misli m da je ta dje v ojk a nje m u mo g l a
biti ne zna m ka ~ k o ~ dr a g a , ai ~ i da je t o
ipak ne bi sp a s il o - ne , ako je on a za nje g a
po e l a pre d s t a v lj a t i op a s n o s t . Nag e l
Chap m a n cijel o s e vraj e m e istic a o kao
oi t o su m nji v . Tko je ima o kod s e b e
morfij? Nig e l Chap m a n . Tko je ima o
dov o lj n o ne o d g o v o r n e sjajn e int e li g e n c ij e
za planir a nj e , i dov o ljn o drsk o s t u . za
izvr e nj e prije v ar e i um or s t v a ? Nig e l
Chap m a n . T~k o je bio ist o vr e m e n o i
akrut a n i umi lj e n , kao t o na m je bilo
poz n a t o ? Nig e l Chap m a n . On ima sv e
ozn a k e ub ojic e : drsk u sa m o ~ d o p a d l ji v o s t ,
pak o s t , sv e ve u lako m i s l e n o s t , koja ga
dov o d i do to g a da na sv e ma g u e nai n e
pxd vl a i paQ nju na s e b e - up o t r e b lj a v aj u i
zel e n u tint u u izva nr e c i n a m dvb s t r u k o m
blef u - i, kon a n o , pre tj e r a v i s glup o
smi lj e n o m pod v a l o m , st a vlj aju i m e u
Patric njin e prst e kas u Lena Bat e s o n a ,
zab or a v i v i na inje ni c u da Patri oi a ,
ob or e n a od o s t r a g a , nije sv o g nap a d a a
mo g l a zgr a bi bi za ko s u . Oni su ve tak vi ,
ti ub ojic e , zan e s e n i sv ojiz n vla s t a t i m
e g b u z m o m , ~ d i . vlj e nj e m pre m a sv oj oj

vla s t i ~ b o j bis tri ni , pun d sa m o p o u z d a n j a u

sv oj ar m - jer on ima ar m a , taj Nig e l - on
ima sa v
1$' 27 5
. on a ~ ~ a r m po ~ k v a r e n a dje t e t r a k ~ oj e
ni ~ k a d nije us pj e l o odr a s t i , koje vidi sa m o
jedn o : s e b e , i on o i t o el a !
- Ali, za t o , go s p o d u n e Poiro t ? Za b o da
ubije? Jo Celiju Austi n , mo d a , ali za t o
Patriciju Lan e?
27 6
Dva d e s e t i prvo po gl a v lj e
- Dug ~ o va s nis a m vidi o - ra e st ari
go s p o d i n Endic o t t Herc ul e Poiro ~ t u .
~; d v o ga je pro m a t r a o . - Veo m a je lijep o
od va s t o st e navr a t il d .
- Zapra v o nis a m - od g . o v o r i Herc ul e
Pairo t . - Htio sa m va s zapr a v o ne t o
za m o li ti .
- Dakl e , kao t o zna t e , ja sa m va veliki
dunik . Vi st e za m e n e xuj e ili ~ o n a j te a k
slu a ;j Aber n e t h y .
- Zais b a , sa m izn e n a . d e , n t o va s
nal a zi ~ r n avdj e . Mislio sa s n da st e 5 e
pov u k li.
St ari s e odvj e t n i k al o s i w smj e k a o .
Nje gr nr a je tvrtk a bila ne o b i n o cije nj e n a i
~stara,.
- Da a o sa m dan a s ov a m o i9uz e t n o , na
sa s t a n a k s jedni m st a zrirr ~ klije n t o m . Jo

uvijek vodi m po sl o v e nek o li ci n e sv ojih

st ari h prijat e ~ l j a .
- G~ o s p o d i n Arthur St a nl e y bio je va
st ari prijat e lj i kld ~j e n e s t , zar ne?
- Da. Mi sm o pre u z e l i sv e nje g ~ o v e prav n e
pa sl o v e jo kad je bio prdliLno mla d
ovj e k . Uisti n n x sjaja n avj e k , Poiro t
zai s t a izuz e t a n mo z a k .
- Nje g o v a je smr t bila obja vlj e n a u
ju er a: nji m pop o d n e v n i m list o v i m a , ini
mi s e .
27 7
- Da. Po gr e b je u pe t a k . Ve je do s t a du g o
bol o v a o . Zlo u d n i tu, m o r , kolik o zna m .
- Lady St a , n l e y umrla je praj e nek o lik o
go di n a ?
- O ~ t prilik e prije dvije i po go di n e .
Ozbiljn e oi a;s p ~ o d . up a v i h obrv a o tr o
su pm m a t r a l e Poiro ~ t a . .
- Ka,k o je umrla? Odvj e t n i k spr e m n o
od gr nr ori .
- Pre v e l i k a doz a sr e d s t v a za sp a v a nj e .
Medi n al a , koldk o s e sjeG a m .
- Je ln izvr e n a istr a g a ?
- Da. Pra s u e n o je, da ga je uz e l a
slu aj n o . - Je li uis ti n u bilo tak o?
Gos p o d i n Endio o t t na tre n u t a k uu t i .
- Ne bih va s eli o vrije d a t i - re e . - Sig ur a n
sa m da dm ~ a t e valj ~ a n e razl o g e za bo
pitar ~ j e . Medi n a i je prila n o op a s n a

dro g a . Koliko sa m uo , zat o t o ne

po s t oji izraz ti a gra ni c a izm e d u ef e k t i v n e i
smr t o n o r a z n e doz e . A~k o bol e s n i k
po s t a n e po s p a , n i zab or a v i je li ve uz e o
jedn u doz u , pa uzm e dru g u - no, to bi
mo g l o tim a t i fat al n e po slj e d u c e .
Poiro t klixn n e gla v o m . - Je 1i on a to i
uinil a?
- Vjeroja t n o . Nije bilo ni sp o m e n a o
sa m o u b o j s t v u , ni o sa m o u b i l a k i m
na mj e r a m a .
- A niti sp o m e n a o - bilo e m u dru g o m ?
Ope t ga je po g o d i o on aj ozbilja n po gl e d .
- Njezi n je m ~ u svj e d o i o . - I t o je
rek a o ?
27 8
- 4bja s n i ~ o je, da je on a kadik a d bila
ras tr e s e n a po slij e uzirr ~ , nj a nje n e no n e
doz e , te je znal a trai ti jo jedn u .
- Je li on lag a o ?
- Zai:s t a , Poiro t , kakv o ne u mj e s n o pita nj e !
Za t o uop e pre t p o s t a v lj a t e da bih ja to
mo g a o zna t a ?
Poiro t s e smj e k a o . Pok u a j praj e t nj e nije
ga zav ar a o .
- Pre t p o s t a v l j a m , prijat e lju , da vi to vrlo
dobr o zna t e . Ali ja va s za sa d a ne u
zbu njiv a t i pit a nji m a o to m e t o zna t e .
Umje s b o to g a upit ai t u va s za jedn o
milj e nj e . Za ma lj e nj e jedn o g ovj e k a o

dru g o m ovj e k u . Je li Arthur St a nl e y bio

od on e vrst e ljudi, koji bi sv oj u e n u mo g li
od s t r a n i t i , kad bi s e elja ti o e n i t i dru g o m
e n o m ?
Gos p o d i n Endic a t t sk o i kao da ga je os a
ac n u l a .
- Be s m u s l i c a ! - vikn e on bije s n o . - Prav a
be s m i s l d c a , . A asi m ta g a , nije uop e na
po s t oj a l a nikak v a dru g a e n a . St a nl e y je
bio vjera n sv oj oj supr u zi .
- Da! - re e Poiro t . - Tako sa m i misli o . A
sa d a - prel a . zi m na svrh u sv o g dol a s k a
ov a m o k va m a . Vi st e prav ni za s t u p n i k
koji je atv o n i o op or u k u Arthur a St a nl e y a .
Jest e li, mo d a , i r~j e n izvr i t e lj?
- Tako je.
- Arthur St a nl e y ima o je sin a . Sin s e
sv a d a o s oc e m u vrije m e smr ti sv oj e
majk e . Po s v a d a o s e s njim i nap u , s t i o
do m . Oti a o je ak ta.k o dal e k o da je
pro m 2j e n i o i im e .
27 9
- To nis a m zna o . Kako s e sjad a z ~ o v e ?
- Vratit e m o s e na to. Ja u pmj e to g a iz_
nije ti jedn u pre t p o s t a v k u . Ako bud e m u
prav u , mo d a e t e je prihv ar ti ti kao
inj e ni c u . Ja misli m da je Arthur St a n ~ l e y
va, m a os t a v i o jedn o zap e a e n o pis m o ,
pu, s m o koj e ~ tr e b a ~ a t v o r i t i u odr e Q e n i m
ok ol n o s t a m a , ili po sl .ij e nje g o v e smr ti .

- Zait a: , Pairo t ! Vas bi u sr e d nj e m vaj e k u

si g ur n o ~ s p a l ili na lom a i . Kako st e to
uspj e li a , sa ~ z n a t i ?
- Znai , da sa m u prav u ? Mislim da je u !
to m pis m u izn e s e n a ali er n a , t a v a . Nje g o v
sa dr ajilitr e b a u ~ n i t i t i - ili st e vi duni
p ~ o d u z e t i nek e adx e c i e n e akaij e .
On za s t a , n e . Nje g o v je ~ s u g a v o r n i k uti o .
- Bon die u !I - re e Poar o t , uzn e m i r e n o .
Nist e ga valjda ve uni ~ t i l i . . .?
On s olak a nj e m za s t a n e , po t o go s p o d ~ n
Endic o t t pol ak o i odr e n o od m a h n u
gla v o m .
s y - M .i nika d ne pre n a g lj uj e m b - re e on
pr,ijek or n o . - Mora m izvr d b i !t e m e l j .l t u
istr a g u ' - d ~ a , bud e m sa s v d m
nai s t u . . .
, ~O n za s t a n e . - Ovaj slu a ;j - na. s t a v i
zati m ozbiljn o - str a g o je povj e rljiv. ~k i
za va s , ~' ~ Poiro t . . . - klim n u gla v o m
Endio o t t .
- A ako va m ja prui m valja n razl o g da ,
mo e t e go v a ri ti?
- To ovi s ~ i o va m a . Ne m ~ o g u shv a t i t i
kak o bi s t e vi mo g li zna ti bilo t o u ve zi s
pre d m e t o m ~ i o koj e m u ja go v o ri m .
1 Franc . - Dobri bo e ! (Nap . pre v . )
28 0
- Ja ne xna m - i zait o mor a m na g a d ~ a t i . I
ako po g ~ o d i m . . .

- Savr e n o be zi z g l e d n o - re e go s p o d i n
Endio o t t , od m a h n u v i ruko m .
Poiro t dub o k o uzd s h n e .
- Dakl e , dob n o . Ja sm a t r a m da su va e
upu t e sl ~j e d e e . U slu aj u smr ti
go s p o d i n a Arthur a , vi tre b a da pron a Q e t e
nje g o v a sin a , Nig e l a , c1 a utvr di t e gdj e
ivi, i kak o ivi, i po s e b n o , je li sa d a , ili je
ikad prije bi ~ o upl e t e n u bilo kakv u
krimin al n u djel a t n o s t .
Ovo g put a , ne p o k a l e b i v a je prav ni k a
mirn o a go s p o d i n a Endic o t t a bila uis ti n u
uzdr m a n a . On s e ogl a s d u ~ s k li k o m kak a v
s e r~ij e t k o kad a ot e o s nje g o v a h us a n a .
- Budu i da s e dni kak o pot p u n o
ras p o l a e t e inj e ni c a m a - re e on - rei u
va m sv e t o elit e zna ti . Sluti m da st e u
tok u sv oj e prof e s i o n a l n e djel a t n o s t i na 3 li
na mla d o g N ~ g e l a . t o s e do g o d i l o s ~ t i m
mla di m ne v a lj al c e m ?
- Ja mi sli m da su st v ari tekl e ov ak o . Po b o
je nap u s t i o do m , pro mij e n i ~ o je im e ,
go v o r e i sv a k o m e ko g a je to zani m a l o , da
je to ud n d o radi uvj e t a , u ve zi s neki m
na slj e d ~ t v o m . Tada s e pov e z a o s neki m
ljud o m a ~ k oji su s e bavili krijum a r e n j e m .
- Dro g e i dra g u lji. Ja misli m da je ta
krijum a r s k a rab o t a upra v o zah v a lj uju i
nje m u popri mil a sv oj kon a n i obli:k izuz e t n o do mi lj a b o ukljuiv a nj e uslu g a

ne vir ~ a h , bon a fid el st u d e n a t a u cijelu

djel a t n o s t . Sav po s a o vodil o je dvoj e ljudi,
Nig e l Chap m a n , kak o s e on
1 Lat. - Dobr o n a m j e r n i h . (Nap . pre v . )
28 1
sa d a ao v e , i jedn a mla d a , e n a , po im e n u
Val eri e Hobh o u s e , koja ga je, misli m ,
prvo b t i n o uv el a u krijum a r s k u trg o v i n u .
To je bala mal a priva t n a tvrtk a i djel o v a l a ,
je na os n o v u naru ci b e ali bila je
nei z mj e r n o un o s n a . R,ob a je mor al a biti
mal a po obuj m u , ali dra g u lji i nark o t i c i ,
vraj e d n i na t ~i s u e funti , zau zi m aj u vrlo
mal o pxo s t o r a . Sv e s e odvijal o dobr o ,
tak o du g o dok s e nije do g o d i o jeda n od
onih ne pr e d v i d i v i h slu
. aj e v a . Jedn o g je dan a , nai m e , u
st u d e n t s k i ho s t e l ban u o neki polic a .j a c ,
radi istr a g e u ve zi s um or s t v o m kaje s e
do g o d i l o u okolici Cam bri d g e a . Misli m da
vi zna t e za t a bi odr e e n i pod ar tak
Nig e l a mo g a o ~ d o v e s t i u pan a k u . On je
po m i s li o da. je policija do l a radi nje g a .
Ukloni o je nek olik o arulja, ka ~ k o bi
svj e t l o bilo t o
' mutr ~ ij e , a zati m je u pani ci odni o jedn u
napr tr ~ j a u u dv ori ~ t e , da je rasij e e na
ko m a d e i tut n e iza kotl a u loi o ni ci , u
str a h u da ba s e u nje n u lan o m dnu mo g li
pron a i tra g o v i nark o t u k a .

Nje g o v a je panik a bila sa s v i m ne o s n o v a n a

policija je do l a , po s t a v i t i sa m o nek ol d k o
pita nj a o nek o m ev m a ~ i j s k o m st u d e n t u ali, jedn ~ a od dje v oj- aka koje su ivjel e u
ho s t e l u zacij e b o je slu aj n o po gl e d a l a
kroz proz or i primij e t il a ga
;. kak o pa ~ n i n o uni t a v a napr t nj a u . To
m e d u t i m nije o ~ d m a h pot ~ i s a l o nje n u
smr t n u os u d u . Umj ~ st o .to g a , srni; lj e n
je o tr o u m a n plan , kojim je on a sa m a bila
pot a k n u t a da, izvr i nek a luck a s t a djel a ,
koja e je kas nij e dov e s t i u ve o m a te , ~ k
pol o aj . Ali oni su u to m plan u pre tj e r a li .
Dom a a c a ho ~ s t e l a poz v a l a je m e n e . Ja
s e , m da o sa vj e t da s e poz o v e polic aj a .
Djev ojk a je
28 2
izg u bil a gla v u i sv e prizn al a . Prizn al a je,
nai m e , sv e on o t o je on a uinil a . Ali tad a
je, mv sli m , o ~ t i l a k N ~i g e l u i trail a da
~i on prizn a slu aj s napr t nj a o m i
prolije v a nj e m ~ t a n t e po kol e g i i n i m
pap dri m a . N i Nig e l ni r~j e g o v a ort aki nj a
nis u mo g li pris t a t i na to da s e pa nj a
privu e na napr t nj a u - cijeli plan nj ~ h o v e
djel a t n o s t i bio bi iako upr o p a t e n . A
povr h iog a , Celia, doti n a dje v ojk a , znal a
je ja ne t o , t o je o ~ t k ril a s1 u aj n o , on e
noi kad sa m ja ta m o ve e r a o . Ona je
znal a tko je Nig e l zapr a v o . . .

- Ali sig ur n o . . . - go s p o d i n s e Endio o t t

na mr ~ t i .
- Nig e l je bio pre a o iz jedn o g svij e t a u
dru gi . Svaki od nje g o v i h biv i h prijat e lj a s
kojim s e su sr e t n e , mo e zna ti da s e on
sa d a zov e Chap m a n , ali oni na s u ~ s m j e l i
zna ti ni t a o t o m e t o on radn . U ho s t e l u
nitk o nije zna o da je nje g o v o prav o im e
St a nl e y - ali Celia odj e d n o m otkriv a da
on a zna za obj e nje g o v e os a b i n e . Ona zna
tak o e r i to da . je Valeri e Hobh o u s e
bar e m jedn o m priliko m put o v a l a prek o
gra ni c e s lani m pa s o e m . Ona zna isuvi e
nn o g o . Slije d e e ve e r i on a izlazi . iz ku e
da s e ne g dj e s njim sa s t a n e . On joj daj e
da popij e ka,v u u kojoj s e nala zi o morfij.
Ona umir e u snu , a sv e je ure d e n o tak o da
djel uj e kao sa m o u b o j s t v o .
C,o s ~ p o d i n s e En ~ d i c o t t uzvrp o ljd . Lice
mu prelij e izraz dub o k e tu g e . Ne t o je
ner a z g o v j e t n o mrmlja o .
- Ali to jo nije bio kraj - re e Poiro t .
Ubrzo po slij e :~ t ~ o g a um dr e u 5u m nji vi m
oik ol n o s t i
28 3
ma i e n a koja je bila vla s n i o a niza ho s t e l a
i st u d e n b s k i h klub o v a , i tad a s e , na kraju,
do g o d i o na j okrut ni ji i na jbe z d u n i ji
zloi n . Patric a a Lan e , dje v oj ~ k a ~ k oj a je
Nig e l a volj el a . , a koju je i on sa m zai s t a

voli o , upl e l a s e ne s m o t r e n o u nje g o v e

po sl o v e i trai, b o v i e , da s e on po miri s
oc e ~ n pruje nje g o v e smr ti . On joj napri a
niz lai, ali sh v a a da bi nju nje n a
tvrd o g l a , v o s t mo g l a st v ar n o natj er a t i na
to da napi e dru g o pis m o , po t o je prv o
unit e n o . Ja misli m , prijat e lj u , da bist e mi
vi mo g li rei za t o bi, s nje g o v a
st a n o v i t a , bilo tak o sud b o n o s n o , kad bi
s e t o do g ~ o i d i l o ?
Gos p o d i n Endic o b t ust a n e . Uput 3 s e prek o
so b e pre m a s e f u , o ~ t k lju a ga i vrati s e s
veliki m om o t o m u ruci. Na nje g o v o j
pol e Qi ni nal a zi o s e slo m lj e n crv e n pe a t .
On ~i z v a d i iz om o t a dva 1is t a i st a v d dh
pre d Poiro t a .
Dra gi Endio o t t e ,
Otv ori t e t e ov o po b o ja umr e m . elizn
da pron a Q e t e mo g sin a Nig e l a i otkrije t e
je li kriv za bilo kak a v zloi n a k'i dn .
= tinj e n i c e koj e u va m sa d a povj e n i t i , .
poz n aj e m sa m o ja. ~i g e l je uvijek i na o
dub o k o rdav zna aj . Dva , put a je krivo t v o
rio moj pot pi s na ak o vi m a . Ja sa m u ob a
navr a t a prsz n a ~ o nje g o v poipi s kao ~ s v o j ,
a8 sa m ga op o m e n u o da ~G o vi e ne u
i~ ni . Tre o m je prildk ~ o Q n kr,iv o ~ t v o r i o
maj ~ n ~ pot pi s . Ona ga je zbo g to g a
izgrdil a . On ju je ~ n o l i o da ni t a ne ka e .

Ona je to odb a l a . ~ Ona i ja razg o v a r a li

sm o o nje m u i on a mu
28 4
T
i je dala na zna nj e da je sv e rekla m e n i . I
to tad a s e do ~ d i l o to, da joj je, dajui joj
~ e , r~j e n u ve e r nj ~ x smj e s u za,
sp a ~ r a n j e , da o
~ n ~ pre v e l i k u doz u . Pr,ije no t o je
dro g a po e ve 1a ~ dj e l o v a t i on a je ipak us pj e l a do 6i
u moju
~ n , so b u i sv e mi ds pri al a . Kad je
dru g o g
ali dan a naa e n a mrt v a , ja sa m zna o tko je
ar- to ~ u i n i o .
Opt u d o sa m Ndg e l a i rek a o mu da nayt e mjer a v a m sv e inj e ni c e ot v or e n o
prizn a t i
policijd. On s e o aj ni ki brani o . ~ b o
bis t e
vi bili uinili, Endio o t t e ? Ja o sv o a n s,in u
;ko ne m a m iluzija. Zna m , ~ k a k a v je on,
jed a n
:im od onih op a ~ s n a h izrod a koji ne m aj u
ni
s e sa vj e s t i , ni xnilo s t i . Ne m a m razl o g ~ a ,
da ga
iva ~ t e d i m . Ali pok ol e b a l a m e po mi s a o na
moju volj e n u e n u . Da li bi on a elj el a da

ja tak o izvr i m prav d u ? Mislu o sa m da

zna x n o ~ d g o v o r - on a bi elj el a sp a s i t i
sin a
od gu bili t a . on a bi s e zgr o ~ : i , l a , kao
~to
sa m s e i ja gro ai o , da s e na, e i~ n e blati .
Ali tu je bilo jo jsdn o uvj er e nj e . Ja sa m
bio vr s t o uvjer e n da ubojic a os t aj e ubord'd. jica. Mogl o bi u bud u t x i o s t i byti i
dru gi h
rta v a . Sklo pi o sa m po g o d b u sa sv oji m
tvo- sin o m , a ne zna m , jes a m li u a ni o
prav o ,
01 ~ ili krivo . On mi je mor a o dati
p3 s m e n o
, ali prizn a nj e o sv o m zloi n u , kaje u ja
sai 9 u ni'ti. vat a . Treb al o je da nap u s t i moj ~ t
kuGu i da
,jIn s e nika d vi e u nju ne vrati, ne g o da
sa m
n ju st v o x d : novi ivo ~ t . Hti ~ o sa m mu
prui ti jo
laila. jedn u priliku. Nov a c k ~ oj a je
pripa d a o nje~ mu go v oj m, a ,j ci dobi v a i e
aut a m a f i s k i . Ima o
28 5
je dobr o obra z o v a n ~ j e . Imao je sv e
mo g u n o s t i da s e popr a vi .

Ali - ako bud e okrivlj e n za bilo kakv u

zloi n a l ~ k u djel a t n o s t , prizn a nj e koje je
as t a l o kod m e n e , oti ,i e na policiju.
Se b e sa m os d ~ g u r a o na taj nai n , t o
sa m mu obja ~ s n i a da moja vla; s t i t a smr t
ne e uklo ni ti probl e m .
Vi st e m ~ o j najs t a r ~ i ji prijat e lj. Pola e z n
te k o bre m e na va a leQa , ali ja ta trai m
u im e mrt v e e n e koja je bala a va
prijat e lj. Pron a t e Nig e l a . . Ako je nje g o v a
pro l o s t n s t a , uni t i t e ov o pisrr w i
prilo e n o prizn a nj e . Ako nije - nak a s e vri
prav d a .
Va iskr e n i prijat e lj Arthur St a nl e y
- Ah! - pod .r o t dub o k o uzd a h n e . I tad a
otv ori prilo g .
Ovim e prizn aj e m da sa m ubi o sv oj u
maj:ku , dav i jaj pre v e l d k u doz u
m e di n a l a , 28 . st u d e n o g a 19 5 . ..
N ~i g e l St a nl e y
28 6
,.' Dva d e s e t i dru g o po gl a v ij e
>ju .la,
- Vi sa vr e n o dobr o sh v a a t e sv oj pol o aj ,
ga s p o c ~ c e ~I o b h o u s e . Ja sa m va s ve
op o m e n u o . . .
Val eri e Hobh o u s e od m a h ga preki n e .
- Ja zna m t o radi m . Opo m e n u l i st e m e da
s e sv e t o izjavi m , mo e uz e t i kao

svj e d o e n j e . Pripra v n a sa m na to. Optu ili

st e m e za krijum a r e n j e . IVem a m
n:ikark v e nad e da s e azv u e m . To zna i
du g o g o d i n ji zaiv or . To nad alj e zna a , da
u biti opt u e n a za sukriv nj u u um or s t v u .
- Va a pr,iv ol a ~ d a dai e izjav u mo e va m
po m o i , ali ja va m ni t a ne mo g u ob e a t i ,
a ne mo g u va s ist o tak o ni na t o pot a c a t i .
- Ne zna m je la mi to uop e va n o . Sv e e
to ion a k o zavr i ti du g o g o d i n ji m
pn o p a d a n j e m u zat v o r u . eli m dati izjav u .
Ja dod u e jes a m , kao t o vi ka e t e ,
sukriv a c , ali ja nis a m ub oj a c a . Nika d
nis a m na mj e r a v a l a , ni elj el a ub 3 , t i .
Nis a m tak o glu p a . Jedin o eli m da s e
slu aj obja s n i u ve zi s Nig e l o m . . .
- Celia je as u v a e mn o g o znal a , ali ja bih s
tim e ve nek a k o izil a na kraj. Nig e l mi
nije da o vre m e n a . Na g ~ o v o r i o ju je da
izi e iz ku e i da s e
28?
sa s t a n u ; rek a o joj je, da e prizn a t i sv e u
po gl e d u slu aj a s napr t nj a a m i tint o m , i
usu o joj morfij u alic u kav e . Ve s e prije
to g a d ~ e p a o nje n a pd s m a go s p o d i
Hmbb ar d i otr g n u o od nje g a up o t r e b lji v u ,
~r s a m o u b i l a k u re e n i c u . St a vi o je ~ t u
ce d t t ljic u i praz n u boi c u od morfija (koju
je sp a s i ~ o , po b o ju je tob o e bd o baci o )
por e d nje n a kre v e i a . Sad vidi m da je

u;b oj s t v o za s n o v a o ne p o s r e d n o prije
t o g a . Ond a je do a o k m e ni i ispri a o mi
t o je ua ni ~ o . Radi s e b e sa m e mor al a
sa m ~ o s t a t i uz nje g a .
- Ista st v ar mor a da s e do g o d i l a i s
ga s p o o m N ~i c k . On je otkru o da on a
pije , da po s t aj e ne ur aLu nljiv a - ure di o je
~ t a ~ k o da ju je su sr e o ne g dj e na put u
kui i da je otr o v a o nje n o pi e . Pre d a
mn o m je to poric a o , ali js sa z n znal a da je
to uini o on. A ond a je do ~ l a Part. Do ~ a o
je u moju so b u i ~i s p ri a o mi t o s e
do g ~ o d i l o . Rek a o mi je t o tre b a da
ud ni m - tak o da i on i ja ima m o pou z d a n
alibi. Ja sa m ve tad a bila u mr e i , vi e
rmje bilo izlaz a . . . Da m e nist e vhv a t ili ,
misli m da bih atp u t ~ o v a l a nek a m o u
an o z e m s t v o i po e l a nov ivo t . Ali, vi st e
m e uhv a t ili . . . i sa d mi je st al o ~ s a m o do
jedn o g a - da bud e Q n sd g u r n a da e taj
be z d u n i na s m ij e e n i dav o biti obj ~ e n .
Insp e k t o r Sh ar p e dub o k o uzd a h n e . Sv e je
to bilo sa vr e n o dov o lj n o , bila, je to
ne vj e r oj a t n a sr e a ; ali nje g a je ne t o
kopk al o .
Polic aj ~ a c licn e sv oj u olo vk u .
- Nis a m sa s v i m si g ur a n da va 5 razu m ij e a n
- re e Sh ar p e .
28 8
Oma ga na gl o prelin e .

- I ne tre b a da razu m ij e t e . Ja ima m za to

sv oj e razl o g e .
Herc ul e Podr o t re e ve o m a bla g o . Gos p o a nic ol e t ~ s ? - upit a . uo je kak o je
na gl o zadr al a dah . - Ona je bila - va a
majk a , zar ne?
- Da - re e Valeri e Hobh o u s e . - Ona je bila
moj a majk a . . .
u a u rir iod a ~ n d
to na
~n
Jr ' \ I
_.!
19 Bija, baja, buf
28 9
Dva d e s e t i tre e po gl a v lj e
1
- Ja, ne razu xr tij e m - re e Akibo m b o
plaljiv o . Uzn e m ir e n o je prel a zi o
po gl e d a m s jedn e crv e n a k o s e gla v e na,
dru g u .
Sally Finc h i Len Bat e s o n vod dli su
raz g o v o r koja je Akibo m b o , kak o s e
pok a z a l o , te k o prati o . - Zar ti misli upi. ~ t a Sally - da je Nig e l
kani o sv ali ti su m nj u na m e n e , ili na te b e ?
- Na ob oj e , rek a o bih - od g o v o r a joj Len. Vjeruj e m da je vla si zapr a v o uz e o s moj e
e t k e za ko s u .

- Ja va s ne razu m ij e m , moli m - upl e t e s e

.Akib o m b o . - Znai , da.kl e , da je ga s p o d , i n
Nig e l sk a ~ k a o s balk o n a na, balk o n ?
- Nig e l mo e sk ak a . t i kao ma k a . Ja ne bih
mo g a o sk o i ti tak o dal e k o . Isuv ~ , e sa m
te a k . - eli o bi,h s e od src a . i poni z n o
dspri a t i
zbo g sa s v i m ne o s n o v a n e su m nj e .
- Nije vrije d n o sp o m e n a - re e Len.
- Ako e m o prav o , vi st e ak po m a l o i
po m o g l i - re e Sally . - S va i m
razmi lj a nj e m o - born oj kis e li ni .
ls' 29 1
Akibo m b o sa v zabli. s t a .
- Mogl o na m je od sa m o g po e t k a biti
jasn o - re e Len - da je taj Nig e l sa s v i m
ne pril a , g o e n ~ t i p . . .
- Oh, za un e boj e - kao da slu a m Colina .
Da bud e m iskr e n a , ja bih s e u Nig e l o v u
pris u t v u uvijek na,j e il a - a sa d u sv a k o m
slu ~ a j u zna m i za b o . Je 1i te b d jasn o ,
Len e da jadni sir Arthur St a nl e y nije bio
s e n t i m e n t a l a : n , pa da je Nig e l a pre d a o
od m a h policiji, da bi tri ovj e k a jo dan
dan a s bila ~i v a . ~ o je ozbiljn a mis a o .
- Ipak, ovj e k mo e sh v ai d t i t o je on
tim e mi sli o . . .
- Molim va s , go s p o i c e Sally. - Izvolit e ,
Aa ~ i b o m b o ?

- Ako na ve e r a n j oj sv e u i li n o j zab a v i
sr e t n e t e mo g prof e s o r a , ho e t e li mu rei,
moli m va s , da sa m nad o a o na nek o lik o
dobri h misl u? Moj prof e s o r , on e s t o ka e
da ja ima m zbrk a n e m ~ i s a r o n e proc e s e .
- Rei u mu - ob e a Sally .
Len Bat e s o n ini o s e kao iva slika
poti ~ t e n o s t i .
- 7a tje d a n dan a bit e op e t u Am erici
re e .
Nas t u p a kratk o t r aj n a tii n a .
- Vratit u s e - re e Sally. - Ili m ~ e ti doi
on a m o i na s t a v i t i st u d ~ j onij e .
- Za, t o ?
- Akibo m b o - re e Sally - da li b3 s t e volj eli
jadn o ~ d a n a biti dje v e r na vje n a nj u ? - t o
je ~ t o dje v e r , moli m ?
29 2
- Vjen a n d kum . Evo, Len e va m , na
primj er , dati prst e n , da mu ga priu v a t e ,
zati m e t e vi i on oti u u cr ~ k v u , ve o m a
lijep o obui ~ n i , i on e va s u odr e e n o m
tre n u t k u za, m o l i ti pn s t e n , vi e t e mu ga
dati, a on e ga tad a , st a vi ti na moj prst , a
org u ,lj e e za ~ s v i r a t i sv a d b e n u kora n i c u
i svi e klicai a , i ~ t a k o . . .
- Mislit e rei da e t e s e vi i go s p o d d n Len
vje n a t i ?
- Da, t ~ o misli m . - Sally!

- Osim , nara v n o , ako s e Lenu ta za mi s a o

ne svi d a .
- Sally! Al~ ti ne zna - za mo g oc a . . .
- Pa t o ? Nara v n o da zna m . Dakl e , tvoj
ot a c je ak n u t . Pa dobr o , o e v i su
rmn o g i h ljudi a ~ k n u t i .
- To nije na slj e d n a vrst ludila. Mog u te
uvj eriti o to m , Sally. Kad bd ti sai n o znal a
kak o sa, m bdo str a n o ne s r e t a n zbo g
te b e .
- Po m a l o sa m su m nj al a o to m .
- U Africi - re e Akib ~ o m b o - u dav ni m
d ~ a n i m a , pruje ne g o su do li ab o m s k o
dob a i nau n e mi sli, vje n a n i obi aji bili
jes u ve o m a zani m ljivi. Mog u va m rei . . .
- Bolje da na m ne ka e t e - re e Sally.
Nam e e rni ~ s e mis a o od ~ k oj e bis m o i ja
i Len mo g li pocr v e n j e ~ i , a kad ovj e k irna
crv e n u ko s u , str a h o v i t ~ o s e pr ~i mj e uj e
kad pocr v e n i .
t 1 u li. f
r Z^ ` EB
29 3 J
2
Herc ul e Poar o t pot pi e i p ~ o s lj e d n j e od
pis a m a t o ih je go s p o i c a Lem o n st a v u i a
pre d nje g a .
- Tre s bie nl - re e on ozbiljn o . - Ni jedn e
jedin e po gr e k e .

Gos p o i c a Lem o n inila s e malk o

uvrije d e n o m .
- Ja ne pravi m po gr e k e ba e s t o - re e
~ona.
- Ne ba e s t o . Ali, do g a a l o s e i to. Usp u t
re e n o , kak o va a s e s t r a ?
- Raz mi lj a o odl a s k u na krst ar e n j e ,
go s p o d i n e Poiro ~ t . U sje v e r n e gla v n e
gra d o v e .
- Tako - re e Herc ul e Poar o t .
Zani m - alo ga - da li s e mo d a na
krst ar e n j u . . .?
Ne radi s e o to m e da bi i on sa m eli o
pod u z e t i pub o v a n j e m ~ o r e m - ne , ni na
iji na g o v o r . . .
Sa. t iza. nje g a otk u c a jed a n .
Tada kuc n e jeda n sa t , Klatn o mi u slo m i
vrat , Zo ul o s e tup o - tuf! Bija baja buf!
Odre ci tir a Herc ul e P ~ o a , r o t .
- Izv ~ a l a t e , go s p o d i n e Poiro t ? - Nit a re e Herc ul e Poiro t .
I Franc . - Vrlo dobr o . (Na p . pre v . )
29 4
v "l
. .. e ~ 1)