Alija Bejti, osniva i prvi direktora Zavoda

Roen je 1. maja 1920. godine u Kukavicama kod Rogatice. Osnovu kolu zavrio
je u Rogatici, a srednju - Gazi Husrevbegovu medresu - 1943. u Sarajevu.
kolovanje zavrava 1955. na Arhitektonskom odsjeku Tehnikog fakulteta u
Zagrebu odbranivi diplomski rad pod naslovom "Povijest i umjetnost Foe na
Drini".

Po zavretku studija radi u Zemaljskom zavodu za zatitu spomenika i kulture i

prirodnih rijetkosti u Sarajevu, a zatim u Urbanistikom zavodu Bosne i
Hercegovine. Najvei dio radnog vijeka proveo je u radu na zatiti i konzerviranju
spomenika kulture. Obavljajui dunost direktora Gradskog zavoda za zatitu
spomenika kulture (1966 - 1977) dao je znaajan doprinos zatiti spomenika,
naroito arhitektonsko-urbanistikog ansambla Baarije. Studija "Stara
sarajevska arija juer, danas i sutra - osnove i smjernice za regeneraciju" nala
je svoju praktinu primjenu u podlozi plana ureenja Baarije. Od 1977-1981.g.
radi kao nauni savjetnik Orijentalnog instituta u Sarajevu. Preminuo je 7. jula
1981.godine.

Svoj prvi rad pod naslovom Omer paa Latas objavio je 1939. godine. Do danas
numeriki opis njegove bibliografije iznosi preko 420 jedinica, meu kojim je 11
zasebnih djela. Tematski, njegovi radovi mogu se podijeliti u tri grupe, i to: 1.
radovi iz istorije materijalne kulture Bosne i Hercegovine - osmanski period (koji
su i najznaajniji za nau istoriju, istoriju umjetnosti i nauke uope); 2.
prevodilaki radovi i 3. radovi na izuavanju knjievnog i folklornog blaga,
naroito epske i lirske muslimanske narodne pjesme.

Znaajni su radovi u kojima je osvijetljen lik, djelatnost i uloga nekih istorijskih

linosti koje su djelovale u Bosni i Hercegovini u vrijeme osmanske vladavine:
Bosanski namjesnik Mehmed paa Kukavica i njegove zadubine u Bosni, Eli
hadi Ibrahim-pain vakuf u Travniku, Sarajlija Abdulah Drnilija i njegov zbornik
bosanskih memorijala 1672-1719. Njegovo iroko obrazovanje, svestrano
interesovanje za kulturnu prolost te poznavanje orijentalnih jezika odveli su ga u,
do danas skromno istraeno i proueno podruje nae kulturne batine na
orijentalnim jezicima. Iz tog domena znaajan je njegov doprinos naoj
orijentalistici i istoriji knjievnosti. Naunoistraivakim radom prezentirao je
linosti i stvaralatvo jednog broja knjievnih stvaralaca iz kulturne batine na
orijentalnim jezicima, koji su naoj javnosti bili malo ili sasvim nepoznati: Pjesnik
Sabit Alaudin Uianin kao sarajevski kadija i bosanski mula, Ljubuki i Ljubuaci
u Kaievu Razgovoru ugodnom naroda slavinskoga.

Iz istorije naselja - osmanski period - znaajni su, i u daljnjim istraivanjima

nezaobilazni, mnogi njegovi radovi: Spomenici osmanlijske arhitekture u Bosni i
Hercegovini , Povijest i umjetnost Foe na Drini, Nova kasaba u Jadru - Graevnourbanistiki razvoj naselja kao tipa karavanske varoi, Banja Luka pod turskom
vladavinom- arhitektura i teritorijalni razvitak grada u XVI i XVII vijeku, Rudo i
rudarski kraj kroz vjekove, Podaci za kulturnu povijest vezirskog grada Travnika i
mnogi drugi radovi. Prikupljajui i prouavajui narodno knjievno i folklorno
stvaralatvo dao je znatan prilog i folklornoj batini: Prilozi prouavanju naih
narodnih pjesama (dva dijela). Ostao je u rukopisu rad: Zbirka epskih i lirskih
pjesama.

Za svoj obimni nauno-istraivaki rad iz oblasti osmanistike izabran je za

dopisnog lana Istanbulskog instituta i Instituta za islamsku umjetnost u Ankari.
Za rad na zatiti i regeneraciji Baarije godine 1976. dobio je grupnu 27. julsku
nagradu. Saraivao je s mnogim naunim ustanovama: Akademijom nauka Bosne
i Hercegovine, Enciklopedijom likovne umjetnosti, Enciklopedijom Jugoslavije, a
uestvovao je na mnogim naunim skupovima u bivoj Jugoslaviji i van nje.
Njegovo posljednje zavreno djelo je Prilozi bibliografije vijesti, lanaka i drugih
radova o graenju u Bosni i Hercegovini tokom austrougarske uprave 1878-1918.
Iza sebe je ostavio vie nedovrenih radova i prikupljene grae: Umjetnost u
srebru i zlatu; Nekadanja kasaba Ustikolina i njeni spomenci; Prijedor; Stara
foanska arija; Mali urbanizam; Gradovi Bosne i Hercegovine; Bosanski
namjesnici i druge.