Você está na página 1de 14

ADIAYA I

PURWAKA
A. Wiwilan
Karya sastra inggih punika ungkapan pribadi manusia berupa penglaman,
pemikiran, perasaan gagasan, semangat, keyakinan dalam suatu gambaran konkret
yang membangkitkan pesona melalui alat-alat berupa bahasa. Karya Sastra sane
becik inggih punika karya sastra sane presida ngasilang kesan mendalam sareng
pengwacennyane. Pengwacen dapat dengan bebas melarutkan diri bersama karya
sastra tersebut dan mendapatkan kepuasan . Karya sastra yang merupakan elemen
penting untuk membangun watak insan. Ring sajeroning kawentenan basa ring karya
sastra presida mendorong pengwacennyane mangda menjiwai nilai- nilai kerohanian,
kemanusian miwah kebudayaan.Kesusastraan Bali ka kepah dados kalih minakadi
secara fungsional lan secara structural. Secara fungsional punika karya sastra jawa
kuno sane kafungsiang dados duen krama bali punika termasuk kegiatan ke dalam
kesusastraan bali.
Bali kasub ke dura Negara indik aspek kebudayaan tradisional minakadi seni tari,
seni pahat, seni tabuh nenten kalah malih indik seni sastra sane kukuh ring krama
miwah setata kapelihara daweg zaman lami, sekadi cerita cutet, satua , geguritan
miwah sane tiosan.
Wenten conto karya sastra sane presida kaangen media mengekspresikan diri
mawasta cerita cutet. Cerita cutet inggih punika cerita sane mawentuk proses sane
relative bawak, lianan ring punika cerita cutet presida kaangen cerminan ring krama ,
krana cerita cutet punika wenten aspek sane terkandung ring sajeroning cerita
punika.
Punika mawinan panyurat pacang manganalisis cerita cutet mayah sangi,
Alangkahi Karang Ulu miwah Dewan Togel nganggen teori Sosiologi Sastra. Oleh
sebab itu maka penulis ingin menganalisis cerpen Mayah sesangi, Anglakahi karang
ulu, lan Dewan Togel nganggen teori Sosiologi Sastra.

B. Unteng Wicara
1. Aspek- Aspek napi sane wenten ring cerita cutet Mayah Sangi punika ?
2. Aspek aspek napi sane wenten ring cerita cutet Anglangkahi Karang ulu punika ?
3. Aspek aspek napi sane wenten ring cerita cutet Dewan Togel punika ?

C. Tatujon

1. Mangda uning aspek napi sane wenten ring cerita cutet Mayah Sangi.
2. Mangda Uning aspek napi sane wenten ring Cerita Cutet Anglangkahi Karang
Ulu.
3. Mangda Uning aspek napi sane wenten ring Cerita Cutet Dewan Togel.
D. Teori
Teori sane pacang kaanggen indik manganalisis cerita cutet Mayah Sangi,
Alangkahi Karang Ulu miwah Dewan Togel inggih punika Teori Sosiologi Sastra.
Sosiologi sastra inggih punika seseleh sane bersifat reflektif. Seseleh punika
akeh kaangen olih penyeleh sane nyingakin sastra punika cerminan kauripan karma.
Manut wellek miwah Warrwen (semi, 1989:53 : maosang telaah sosiologi wenten
tiga klasifikasi minakadi 1) Sosiologi pangawi inggih punika sosiologi pengrang,
sane mikobetang indik status sosial, ideologi politik, religious miwah sane wenten
ring angga pangawi. 2) sosiologi karya sastra, inggih punika sane mikobetang indik
suatu karya sastra napi sane dados unteng telaah punika indik napi sane tersirat ring
sajeroning karya sastra miwah tatujon ( amanat ) sane pacang kasampeang 3)
Sosiologi sastra , sane mikobetang indik pengwacen lan pengaruh sosialnyane ring
krama.
Ratna (2003 : 2) maosang indik sosiologi sastra punika sane perlu dipertimbangkan
ring sajeroning ngemanggihin

objek

hubungan

sareng karya sastra ring

masyarakat,luir ipun :
1. Pemahaman

terhadap

karya

sastra

dengan

totalitas

karya

yang

pertimbangan

aspek

kemasyarakatannya.
2.

Pemahaman

terhadap

disertai

dengan

aspek

kemasyarakatan yang terkandung didalamnya.


3.

Pemahaman terhadap karya sastra sekaligus hubungannya dengan masyarakat


yang melatar belakanginya.

4.

Sosiologi sastra adalah hubungan dua arah (dialektik) antara sastra dengan
masyarakat.

5.

Sosiologi sastra berusaha menemukan kualitas interdependensi antara sastra


dengan masyarakat.

ADIAYA II
PEMBAHASAN

Ringkesan cerita cutet Mayah Sangi


Made loka punika jadma sane nganggur, sewai- wai geginane tuah kangin kauh
nanging tusing maarti. Mangkin ipun polih ngalah ngecapin dados pegawai negeri
nanging ulian tulis gidate ipun presida lulus tes CPNS , tur presida ngajain ring Sma
Karyawisata. Made loka puniki indik ngajain ring Sma Kanggep aluh pisan lan
ngicen ajahan tuah atengah wai. Sekat dadi pegaw, bikas idupn I Loka maganti.
Tusing buin kweh ngalih pis. Yn suba teka tanggal ngudan ipun masemu girang
wirh lakar liu nampi gaji. Ento mawinan I Loka jani nyidayang ngrdit sempda
montor baru, meli HP an misi kamra. Ulian I made loka dados PNS akeh bajangbajange sane dot jak made loka
Yning yakti nyak cara munyin pamerintah lakar nincapang kesejahteraan para
gurun, imade loka madue rencana lakar meli tanah. Nebusin gumi kaja kangin
banjar an maklo suba gadanga ngajak bapane. Pang mani puan di subann
pensiun ada anggon tongos maseliahan kangin kauh di tengah tegal.
Di subane semengan memene I made loka punika ngomong sareng made loka
duaning made loka punika ngemikmik ngomong pedidiana. Ipun ngeraos yening
menek gajihne sinah ia lakar nebusin abian kaja kangin ane gadenage sareng bapane.
Lantas memene mesaut sampunang ngulurin keneh ento mawasta ngandong bulan de
taur dumun sesangin madene yening presida dadi pegawai negeri, made loka mesaut
tiang dadi pegawai negeri boya je ulian masesangi nanging ulian ke duengan tiange
nyawab soal- soal tes me..! memene mesaut made buka jani tusing ulian keduegan
dogen nanging ulian sanghyang sasuhunan made presida dados PNS awinan made
madue sanggi, Mad Loka ngadebas bangun tusing ngresepang munyin mmnn. Ia
lantas macelep ka kamarn, nyemak SK pengangkatan. Mirib jengah banga munyi
tekn mmnn, Mad Loka magedi ka kota ngojog bank. Ditu lantas Mad Loka
nyilih pis liu lakar anggona meli gumi atanding. Nyak suba misi amun kn an
kenehanga, Mad Loka jani ngelah gumi padidi.
Gumi sane benaine tiban- tibanan punika tuara ngasilang napi- napi abian sane
medaine punika setata nenten nemuang hasil. Laut made loka punika bengong
ngenehang unduke asapunika lan ipun kapah ngajain ring sekolah kanti dadi omongan
ring sekolah muah ring banjarane, ri sedek dina anu made loka punika inget baan
tutur memene lantas ipun ke buleleng ngalih jogged lakar anggona mayah sesangi , di
subane wenten jogged ring umahne made loka akeh sampun anake sane mebalih
jogged , igelan jogede punika ngancan sue ngancan keterjang- keterjing tusing
karoan apa misi jogede ento menekang kamben tusing karoan ape.lantas men jepun
metaken sareng made loka made mesangi napi yen dados PNS ? Made loka
mesaut tiang mesangi ngupah jogged 3 barung nanging jogede punika jogged buang.
A. Analisis Sosiologi Cerita cutet Mayah Sesangi.

Aspek-aspek sane pacang ketelatarang ring seseleh sosiologi puniki wantah


aspek sane nenten presida kepisahang ring sosial krama , sane tumbuh miwah
berkembang ring krama . Krana penyuratnyane wantah masyarakat sane
ngelaksanayang parisolah ring krama.
Aspek- Aspek sane wenten ring cerita cutet mayah sangi inggih punika :
Aspek Agama
Aspek agama puniki aspek sane utama wenten ring kahuripan manusa, sane
nenten presida ketelatarang olih panca indra. Agama inggih punika kapercayaan
hidup sane wenten ring ajaran suci sane diwahyukan olih ida sang hyang widi.
Ring cerita cutet ketelatarang inggih punika :
Keyakinan sane kapertama ring agama hindu keyakinan made loka sareng ida
sang hyang widhi sane madue hutang durung ka taur punika mawinan ipun setata
nibenin sengsara. Miwah aspek sane madue ceciri aspek agama ring sajeroning
wastan made loka miwah biangne punika asli agama hindu lan magenah ring bali.
Sekadi sane ketelatarang ring sor puniki :
Ngalih joged me. Anggo mayah sangi. Jani mara tiang maselselan tusing rungu teken
tutur meme apang inget mayah sesangi. Jani tiang lakar mayah munyine ane simalu
lakar ngupah joged telung barung yening lulus tes PNS. Apang tusing buin nandang
kasengsaran. Minabang ulian tiang lali mayah sangi, tiang mangkin setata tengi
nyalanang hidup.
Lengkara ring ajeng nelatarang made loka sampun inget ring kawentenan
hukum karma phala, punika ngawinang ipun sesangsara, dwaning hutangnyane
durung ketaur . punika weten kesadaran indik ida sang hyang widi setata wenten ring
kauripan.
Etika (susila)
Sekadi napi sane sampun kewacen wenten aspek etika( susila). Etika punika wit basa
ipun saking yunani inggih punika etnis sane maartos adat istiadat,
kebiasaan,kesusilaan. Etika punika kaweruhan indik kesusilaan, kesusilaan mabentuk
kaidah- kaidah sane wenten larangan napi sane kalaksanayang. Ring cerita cutet
wenten aspek etika sekadi :
tiang dadi guru buka kene jani boya ja ulian sesangi me, nagging ulian
kaduegan tiange nyawab soal-soal tese mimbuh nasibe ja mula lung. Dadine
tiang tusing perlu tuyuh mayah sangi. Luungan anggo mayah cicilan motore di
dealer (Made Loka)
ring kutipan punika ketelatarang made loka madue sifat sombong, angkuh miwah
egois nyawis bebaosan biangnyane, punika mawinan made loka madue etika sane

nenten becik rikala ngeraos sareng biangnyane miwah madue sifat sombong
sesukatnyane dados pegawai negeri.
Dadosne kajian cerita cutet mayah sanggi sane seselehnyane nganggen
sosiologi sastra inggih punika iraga ring masyarakat rikala madue sangi patut ke taur
nangging munyi punika ngawingang iraga polih kesengsaran sekadi sane naaenin
kejalanin ring kauripan olih panyurat cerita cutet punika.

Ringkesan Cerita cutet Alangkahi Karang Ulu


I Gede Darma lan Ida Ayu Tirta metunangan daweg ipun kuliah, sawusan ipun
maka kalih kawisuda dados sarjana agama makelo- kelo tresna ipun sayan rumeket
nyantos ka tingkatan Grahasta , sakewla biang Ida Ayu Tirta nenten setuju okannyane
merabian sareng I Gede Darma krana wangsa ipun malianan. Biang muah aji I gede
darma jejeh yening pianaknyane merabian sareng kasta brahmana, ipun setata
mabesen sareng pianaknyane mangde nenten merabian sareng anak dayu. yening
wangsa sudra merabian sareng wangsa brahmana punika kawastanin Alangkahi
Karang Ulu Sakewala tresnan ipun nenten presida kapalasang mirib punika mawasta
jodoh . Pan Darma sareng rabine sampun uning tresna I Gede Darma sareng Ida Ayu
Tirta . Upacara pawiwahan I Gede Darma sareng Ida Ayu Tirta sidaning don,
Kakawitin antuk upacara amati wangsa. Yadiastun sampun lintang dasa sasih,
pikayunan panglingsir Gria Anyar kantun banget duka , pamekas biang Ida Ayu Tirta,
Brangti saketi tan kadi- kadi. Yening Ida Bagus Aji setuju pianakne makurenan
sareng I Gede Darma krana wangsa sudra miwah wangsa brahmana punika pateh
nangng sane mabinayan wantah genah embasnyane. Nyingakin parisolah rabine ida
bagus aji ngicenin rabine pawarah- warah jro soka punika dumun saking wangsa
sudra taler ke bakta kagria dadosannga rabi. Wusan kaicen pawarah- warah sareng
Ida Bagus Aji jro soka punika rumasa ragane pateh sekadi okannyane . Lantas jro
soka punika madue rencane pacang ka umahne Pan Darma, sesampune ring umah
okannyane jro soka melekuk pianakne. Ring sajeroning punika raris ida ayu tirta
sareng jro soka mewali pacang ngawentuk kaluarga sane subagia.

B . Analisis Aspek sosial sane wenten ring cerita cutet Alangkahi Karang Ulu
Kasta / Wangsa
Kruna kasta wit ipun saking basa portugis ingggih punika caste sane maartos
undag- undagan. Ring sajeroning kasta punika yening sang jadma embas ipun

ngeranjing ring kasta ajin nyane nyantos seda, yening istri kastanyane pastika
nyerod yening sampun mejangkepan sareng anak lanang sane kastan ipun andap.
Ring cerita cutet Alangkahi karang ulu,kasiambatang indik kasta / wangsa
sane wenten ring masyarakat. Ring sajeroning kasta / wangsa presida kacingak ring
pesengan ipun sekadi ida ayu miwah ida bagus sane ngatujuang kasta ida
brahmana. Punika wenten ring lengkara ring sor :
Pangandikan Ida Ayu Tirta pinih untat punika pinaka pancer gegemet I Gede
Darma, anggepipun mandung Ida Ayu Tirta sakeng gria Anyar jaga bakta ka
jaba pacang kalakirabiang.
Wenten malih ring cerita cutet niki wenten sane madue kasta sudra sekadi cecirin
ipun ni wayan soka, pan darma,men darma, gede darma. Puniki wenten ring
lengkara ring sor :
Yayah rena Ni Wayan Soka mikobetin riin amatra antuk piteket , yening dados
abi rumasat macebur ring tengahing geni murub angabar, panes tan kadikadi, mangda Ni Wayan Soka mapaleh- paleh jroning ati, makelid dados rabi.
Sujatine pan Darma men darma uning , dahat panes yening anak lanang
purun alangkahi karang ulu, wong sudra rena I Gde Darma sampun sat
ngrahina nglemekin piananknyane mangda nenten nyuang dayu.
Manut ring analisis punika kasta/ wangsa kari kaanggen ring jadma bali.
Punika banget kaaptiang ring masyarakat bali mangda nenten nganggep kasta/
wangsa punika dados pikobet ring kraama , mawinan manusa punika nenten
kabinayang ring sajeroning kasta/ wangsa, nanging kabinayang manut ring karma
miwah sesana.
Pawiwahan
Ring sajeroning cerita cutet alangkahi karang ulu, wenten sane nyihnayang
Grahasta asrama. Ring sor punika ketelatarang indik kawentenan grahasta asrama
sekadi asapuniki :
Duk sareng- sareng amlakuni brahmacari asrama ring institute Hindu
Dharma, I Gde Darma lan Ida Ayu Tirta ngawit nandur wit tresna asih.
Sayan sue sayan rob kirab tetandurane. Risampune sareng kalih kawisuda
dados surjananing agama, wit tetanduran sng kalih wastu mumbul
matemahan gunung karang tresna asih sane kukuh bakuh, jroning tuas tan
kapunggelang malih, turmaning masobaya sagrehan jaga nincap grehasta
asrama.
ring sajeroning telataran ring ajeng tokoh I Gede Darma miwah Ida Ayu Tirta
ngawitin matunangan ritatkala ngerereh kaweruhan ring Institut Hindu Darma.

Selanturnyane ipun pacang ngelaksayang pawiwahan. Pawiwahan punika pinaka


lambing ipun sampun ngeranjing ring grahasta Asrama sesampune wusan
ngelaksanayang brahmacari lan ipun dados sarjana sane sujana.Ring sajeroning
carita cutet Alangkahi Karang Ulu , wenten upacara pawiwahan sane wenten ring
lengkara sekadi asapuniki :
Upacara alaki rabi I Gde Darma aanding lawan Ida Ayu Tirta Sidaning don
.Lengkara punika nyihnayang I Gd Darma sampun ngelaksanayang upacara
pawiwahan tur pacang ngemolihang pretisentana sane suputra. Miwah nyihnayang
Pan Darma sareng rabine sane kapaica cucu sane pacang nebus dosa- dosane ring
rahina sane jagi rauh. Punika wenten ring lengkara ring sor :
Pan Darma men Darma bincuh muputang eteh- eteh upakara cucunnyane,
cucu pangarep, sane pacang idihin ipun panyupatan benjang pungkuran
mangda neneten magantung ring tutuk tiing petung, tepining luah linggah
ebeking buaya
Pawiwahan Antar Kasta/ Wangsa
Ring bali wenten soroh pawiwahan pakeling antar kasta. Pawiwahan sane
nenten kadadosang antar wangsa inggih punika Asu Pundung miwah Karang Ulu.
pawiwahan Asu Pundung punika pawiwahan antara lanang- lanang ksatria, waisya
miwah sudra sareng istri wangsa Brahmana. Yening pawiwahan Alangkahi Karang
Ulu inggih punika ane lanang saking kasta Sudra lan sane istri wangsa brahmana.
Alangkahi Karang Ulu maartos ngelangkahin kasta sane pinih agengan.
Istri-istri ring Bali Hindu yening wangsa sudra merabian sareng kasta tri wangsa
pesengan ipun pacang keganti dados jro. punika wenten ring cerita cutet Alangkahi
Karang Ulu, tokoh Ni Wayan Soka ipun wangsa sudra raris merabian sareng Ida
Bagus Putu sane wangsa brahmana kebakta ke gria Anyar. Raris Ni Wayan Soka
pesengan ipun ka ganti dados jro Soka. Sekadi lengkara sane wenten ring sor :
Raris lalis Ni Wayan Soka kanggeh rabi Ida Bagus Putu,
Mapungkusan Jro Soka.
Ring cerita cutet Alangkahi Karang Ulu, tokoh jro soka inget sareng padewekan
ipune daweg masikian, biang miwah ajine nenten mikobetang napi, yadiastun nenten
kadadosang nyumbah bangke biang sareng ajine. Ritatkala sampun marabian sareng
ida bagus putu. Sekadi lengkara ring sor :
Eling celing pisan mangkin Jro Soka, yening yayah rena idane riin
nenten banget mikeletin lampah pawiwahannyane jumeneng rabi,
yadiastun pamumut nenten kadadosang nyumbah rerama, kalaning
anake ingsir lacur lina ke gumi wayah.

Yening sane istri saking kasta triwangsa marabian sareng anak lanang sane sudra
wangsa, sane istri punika kawastanin nyerod . ring cerita cutet puniki Ida Ayu Tirta
saking kasta tri wangsa kawastanin nyerod krana ipun merabian sareng anak lanang
sane saking kasta sudra wangsa. Sekadi lengkara ring sor :
Wenten apanginan Jro Soka sakadi ngindang ring kala slae warsa
sane sampun lintang. Tatuek ida bagus aji I wawu, sakasi nyigitin
lamakana eling malih paileh parabian idane riin, anggen nepas
nrepasin, nyukat nyikutin, ngulak ngilikin pamargin pawiwahan
okanida, Ida Ayu
Tirta, alaki rabi Nyerod kaambil wang sudra.
Tresna punika nenten presida kapalasang olih kasta utawi wangsa. Ring cerita cutet
alangkahi Karang Ulu wenten lengkara sane maosang indik Alangkahi Karang Ulu
ring sor puniki :
Pamuput tan sida luput , mapucukan jua purusa kalawan pradana ring
segara madu antuk purun anglakngkahi karang ulu kinucap, apan wit soangsoang rahat doh kadyangganing pretiwitala kalawan biomantara.
Dadosne Ring cerita cutet Alangkahi Karang Ulu sane keselehin
saking aspek sosiologi sastra dadosne pawiwahan sane kalaksanayang sareng wangsa
lianan punika wenten ring kehidupan karma Bali, sakemaon ring kahuripan karma
punika keaptiang pawiwahan sareng kasta lianan mangda presida kalaksanyang
manut budaya bali tur nenten lepas sareng kitab suci weda.

Ringkesan cerita cutet Dewan Togel


Pan Molog punika geginane seraina- raina wantah memotoh meceki, kiukiu nanging sane mangkin geginane tuah ngutak- atikang angka togel , baan lacur
hidupne pan molog sewai ngerumus angka togel tuara taen mukup, , Pan Molog seleg
melajah maitung, cara anak sekolahan san maan peplajahan Matematika lan Fisika.
Ikun ngrumus. Boya ja rumus phytagoras muang rumus aljabar. Nanging rumus
buntut. Men molog sebet krana kurenann an kiul magarapan ka carik. Pragat
natakin jagut di kamar tamiu tur seleg ngrumus ngajak timpal-timpaln an patuh

paturu ngalih kasugihan ulian ipian. Wenten cecek memunyi punika kaorahang kode
alam, men molog punika bangras ngomong sareg kurnane krana pan moloh buduh
baan togel setata ngeraosang unsur satu tujuh kuat, pan molog nyantos megerengan
ulian ngomongang angka, men molog tundunge teken pan molog ulian pan molog
buduh baan angka, kurnanne nenten ngamolihang pan molog punika buduh baan
angka awinan nenten wenten anak sugih baan judi, carik ne sampun maadep ulian
anggene masang nombor, mangkin men molog punika sampun

ceraiange teken

kurnane. Yening men molog tusing ade jumahne pan molog nyesel krana semengan
nenten napetang kopi miwah nasi , lntas mangkin pan molog pesu ke daganga tuah
makta jinah 5.000 , drika ipun kisi kisi ngomng sareng dagagge ngorahang bakal
ngebon krana ia sube mule gerit nenten naenin mukup,

dagang punika mesaut

bangras yen Yn Makita sugih tur ngukup buntut, kema nunas nomor ka stra
Gandamayu, pati kapaica nomor jitu olih dwan togl! lantas pan molog ngegeson
pacang ke setra gandamayu drika ipun nyakupang tangan Yn Makita sugih tur
ngukup buntut, kema nunas nomor ka stra Gandamayu, pati kapaica nomor jitu olih
dwan togl! Imbuh dagang Nang Molog gagson mesuang asep. Mesuang canang
sari. Suba suwud ngenyit dupa, ia lantas negak masila di arep Pura Prajapati.
Nganutin tata titi panca sembah. Paling simalu asana, nglantur pranayama, puja Tri
Sandhya rumaris mabhakti. Risampun wusan mabhakti nglanturang yoga semadhi.
Tondn limang menit, Nang Molog tangkejut. Di arepn malejer Celuluk, rncang Ida
Bhatari Dhurga. Lantas pan molog mapinunasan mangde icenine anngka 4 angka
mangda presida mukup tur nyidayang mewali numbas tanah carik sane sampun adole
tur mangde sugih.
C . Analisis sosiologi sastra cerpen Dewan Togel
Aspek agama
Religius inggih punika wujud manusa sane ngaturang sembah bakti miwah
percaya sareng ida sanghyang widi. Keterkaitan manusa sareng ida sanghyang widi
dados sumber ketentraman miwah subagia yening ngelaksanayang swadarma manut
ajaran agama.

Ring cerita cutet Dewan Togel puniki wenten unsur religious sane kasinahyang olih
pangawinyane , sekadi lengkara ring sor :
Nang Molog gagson mesuang asep. Mesuang canang sari. Suba suwud
ngenyit dupa, ia lantas negak masila di arep Pura Prajapati. Nganutin tata
titi panca sembah. Paling simalu asana, nglantur pranayama, puja Tri
Sandhya rumaris mabhakti. Risampun wusan mabhakti nglanturang yoga
semadhi.
Lengkara ring ajeng punika nyihnayang wenten unsur religious sane
ketelatarang olih pangawi. Pangawi nyurat cerita cutet puniki berdasarkan kenyataan
sane wenten ring karma bali. Sane pinih nyihnayang inggih punika upacaranyane
( ritual ). Upacara inggih punika pahan saking tri kerangka dasar agama hindu wusan
Tattwa lan Susila.
Aspek Magis
Suteja ( 1989 : 138 ) maosang Magis punika madue hubungan sareng mistik
utawi kekuatan kekuatan gaib, sane sifatnyane presida mempengaruhi sane siosan,
sekadi lengkara sane wenten ring sor puniki :
Yn Makita sugih tur ngukup buntut, kema nunas nomor ka stra
Gandamayu, pati kapaica nomor jitu olih dwan togl! Imbuh dagang.
Tangkejut Nang Molog ningehang tutur dagang. Prajani ia mayah
anggehan. Ph lemah jani buung masang togl. Pocol ngrumus, pocol
ngelah angka jitu. Kwala ada beneh tutur dagang. Nyanan lakar mategar
nyeraya nangkil ring dwan togl san malingga malinggih ring stra
Gandamayu. Nyn nawang ida suca. Cara sang Arjuna metapa di Gunung
Indrakila polih Panugrahan Panah Pasupati. Iraga nyeraya di stra
Gandamayu, maan panugrahan angka jitu. Bani nyilihang pipis di LPD
anggon masang togl. Pang tan ngukup liu, tur cukong togl bangkrut.
Ratu bhataran tiang san nunang togl, nyanan wengi tiang jagi nangkil,
ldangang picayang tiang nomer jitu! Ngamikmik Nang Molog nunas ica
sambilanga mentas ngalih umah.

Ring lengkara punika katelatarang Nang Molong sane sampun mercayain


raos pedagang sane nunden ngidih raos ring genah- genah sane tenget ( angker ).

Dadosne ring kauripan serahina- rahina ring masyarakat wenten sane mercayain
indik hal mistik sekadi punika nyantos mangkin.
Aspek Sosial Kemasyarakatan
Ring sajeroning aspek sosial ring seseleh puniki sane kautamayang indik aspek
budaya miwah ekonomi, mawinan ring cerita cutet Dewan Togel puniki wenten
pikobetnyane indik aspek sosial budaya miwah aspek ekonomi . Ring sor puniki
wenten lengkara sane maosang minakadi :
a. Aspek Social Budaya
Sasukat buin kitip-kitip ada togl, Pan Molog seleg melajah maitung, cara
anak sekolahan san maan peplajahan Matematika lan Fisika. Ikun ngrumus.
Boya ja rumus phytagoras muang rumus aljabar. Nanging rumus buntut. D
knkn yn tlektekan solahn cara anak inguh, anak buduh. Dong tegarang
pinehang, ada tain cekcek meglebug orahanga kode alam. Ada cicing
magonggang mas orahanga kode alam. Jeg pokokn di otak Nanang Molog
tuwah kode alam lan angka-angka. Masang buntut boya ja teka ngojog
warung, nanging masang liwat SMS.

ADIAYA III
PAMUPUT
A . Pamicutet
Sekadi napi sane ketelatarang ring ajeng indik cerita cutet mayah sangi,
Alagkahi Karang Ulu miwah Dewan Togel presida ka cutetang sekadi ring sor :

Cerita cutet Mayah Sangi inggih punika cerita cutet sane medaging
jadma
nyarengin tes CPNS yening ipun lolos tes pacang
ngewentenang unen- unen jogged 3 barung nanging sanguine I Made
loka ngewentenang jogged buang sane ngeranayang suatu aspek moral
sane nenten becik ring sawengkon krama, krana sesanggi punika
pamuputne ngusakang moral ring alit- alite.

Cerita cutet Alangkahi Karang Ulu puniki medaging indik aspek


kasta, kasta punika akeh wenten ring krama sakemaon punika nenten
kakobetang sajeroning pawiwahan, kranaa manusa nenten kabinayang
ulian kasta nanging kabinayang manut karma miwah sesana.
Pawiwahan Alangkahi Karang Ulu inggih punika :1) sane lanang
saking kasta waisya sareng anak istri saking kasta ksatria, 2) sane
lanang sudra sareng istri saking ksatria utawi waisya. Dadosne
Alangkahi Karang Ulu maartos ngelangkahin kasta sane agengan.
cerita cutet dewan togel puniki medaging wenten anak lanang
mawasta pan molog sane edan ring ngitung angka utawi togel ipun
kantos ngadol carik anggene ngulurin indria, nanging nenten naenin
mukup, rabine nyantos megedi ulian parisoalh pan mologe buka keto,
raris pan molog punika nyesel kranaa sampun ngae kuranne ngambul
tur ipun nunas angka ke setra gandamayu. Ten wenten anak sugih ulian
togel. ring krama bali nyantos mangkin budaya togel punika
kalaksanayang, pangawi punika . Pengawi punika menggambarkan
kenyataan sane wenten ring krama , nenten wenten anak sugih ulian
judi togel.
B . Piteket
Analisis cerita cutet punika durung pastika kasurat sempurna, kaaptiang
sumangdane napi sane wennten ring analisis puniki, yening wenten nilai sane becik
mangde presida kaangen tatuladan miwah wenten pikenoh ring sajeroning kahuripan
serai- rahina.

DAFTAR PUSTAKA

Bali Post,minggu 31 oktober 2013.


Sudiana, I Made. 2008. Cerpen Bahasa Bali.
Antara, IGP.2011.Prosa fiksi bali.Yayasan Gita Wandawa.Singaraja
http://imadesudiana.wordpress.com/2014/21/11/mayah-sangi-i-made-astika/

Você também pode gostar