Você está na página 1de 37

26-10-2016

Grondslagen
College 6

Marieke Beckerman

SAF hoofdstuk 13 t/m 17

Drogredenen
m.beckerman@fsw.leidenuniv.nl

ROOSTER 2016

1. wo

MB

14/09

11.00-13.00

SC01

2. wo

RH

21/09 +WG

11.00-13.00

SC01

3. wo

RH

28/09 +WG

11.00-13.00

SC01

4. wo

MB

12/10

11.00-13.00

SC01

5. wo

MB

19/10 +WG

11.00-13.00

SC01

6. wo

MB

26/10

11.00-13.00

SC01

09 november:

TENTAMEN

USC
2

GRONDSLAGEN?
PLANNING
Argumenteren: de basis

College 1

Deductief argumenteren

College 2 en 3

Inductief argumenteren

College 4 en 5

Drogredenen

College 6

26-10-2016

INHOUD COLLEGE

Logica: een logisch overzicht


Wat is een drogreden?

Drogredenen
o Vaagheid
o Ambiguteit
o Relevantie
o Nietzeggendheid
Weerleggingen

Logica: een logisch overzicht


Logica
Deductief redeneren

Argumentatieleer
Inductief redeneren

College 4
College 2 + 3
Deductieve argumenten
1. Propositie logica
2. Categorische logica
formeel evalueren:
Waarheidstabellen
Venn-diagrammen

Inductieve argumenten
1. Statistische generalisatie
2. Statistische applicatie
3. Causaal redeneren
4. Beste verklaring
5. Analogie
veelal informeel evalueren:
Diverse richtlijnen,
zie colleges

Logica: een logisch overzicht


Logica
Deductief redeneren

Argumentatieleer
Inductief redeneren

College 4
College 2 + 3
Deductieve argumenten
1. Propositie logica
2. Categorische logica
formeel evalueren:

Inductieve argumenten
1. Statistische generalisatie
2. Statistische applicatie
3. Causaal redeneren
4. Beste verklaring
5. Analogie
College 5

Waarheidstabellen
Venn-diagrammen

formeel evalueren:
Kansberekening

26-10-2016

Logica: een logisch overzicht

College 2 + 3
Deductieve argumenten
1. Propositie logica
2. Categorische logica
formeel evalueren:
College 5
Waarheidstabellen
Venn-diagrammen

formeel evalueren:
Kansberekening

Drogreden (Fallacy)

Drogreden (Fallacy)
= Redenering die niet klopt, maar wel aannemelijk is
= Misleidend (fallacious) argument
= Ondeugdelijk (defective)
Deugdelijkheid (sound)
valide + waar (noodzakelijk, niet voldoende)
Soms moeilijk om te ontdekken wat er mis is
Vandaag: tips and tricks
9

26-10-2016

TENTAMEN
De eerste drogreden:
Als je alle colleges hebt bijgewoond, dan hoef je niet meer
te studeren voor het tentamen.
Ik heb alle colleges bijgewoond.
---------------------------------Dus: Ik hoef niet meer te studeren voor het tentamen.

10

Drogreden (Fallacy)
FORMEEL

Fout in
de logica

INFORMEEL

Onjuiste
premissen

11

Drogreden (Fallacy)
Formele drogredenen
1.

Fout in logica

Informele drogredenen
2.
3.

Verkeerde aannames premissen


Verkeerd woordgebruik premissen

12

26-10-2016

INHOUD COLLEGE

Logica: een logisch overzicht


Wat is een drogreden?

Drogredenen
- Vaagheid
- Ambiguteit
- Relevantie
- Nietzeggendheid
Weerleggingen

13

Vaagheid (vagueness)
Een uitdrukking is vaag als
het te veel grensgevallen open laat om de
uitdrukking goed toe te kunnen passen.
Context afhankelijk
vb: Krijn is een wat oudere student
vb: Oudere studenten moeten meer collegegeld betalen.

Iemand van 18 niet, iemand van 50 wel, iemand van 29?


Vaagheid los je op door definitie
14

Vaagheid (vagueness)
1. Heap
2. Slippery-slope
2.1 Conceptual slippery-slope
2.2 Fairness slippery-slope
2.3 Causal slippery-slope
Waarom een drogreden?

15

26-10-2016

1. Heap
= Sorites argument
Een serie van onbelangrijke veranderingen is niet
gelijk aan een belangrijke verandering

Door 1 zandkorrel van een berg zand af te halen,


wordt de berg niet lager, dus het heeft geen zin om
zandkorrels van de berg te halen
Door een gram af te vallen word je niet dun, dus het
heeft geen zin (steeds) een gram af te vallen

16

Money Money Money


(1)
(2)

(3)

(1)

(2)

Iemand met 1 cent is niet rijk


Als iemand met 1 cent niet rijk is, is iemand met 2
cent niet rijk
Dus: iemand met 2 cent is niet rijk
Als iemand met 2 cent niet rijk is, is iemand met 3
cent niet rijk
Dus: iemand met 3 cent is niet rijk

Ezovoort, tot dat


Iemand met 100.000.000.000 is niet rijk
(of iemand is niet meer dik, jong of de berg zand is lager)
17

1. Heap, een drogreden?


Deugdelijkheid=
valide + waar (noodzakelijk, niet voldoende)
(1)
(2)
(3)

Iemand met 1 cent is niet rijk


Als iemand met n cent niet rijk is, is iemand met
n+1 cent niet rijk
Dus: iemand met hoeveel centen dan ook is niet rijk

Twist validiteit, maar sowieso:


Conclusie inhoudelijk onwaar, dus
Heap argument= ondeugdelijk= drogreden
18

26-10-2016

2. Slippery slope (hellend vlak)


= Glijdende schaal
Lijkt op heap, maar
Conclusie heap:
niets heeft een vastomlijnde eigenschap
arm en rijk bestaat niet
Conclusie slippery slope:
geen verschil tussen twee uiteinden van een continum
geen verschil tussen arm en rijk

19

2. Slippery slope (hellend vlak)


2.1 Conceptual slippery-slope
2.2 Fairness slippery-slope
2.3 Causal slippery-slope

20

2.1 Conceptual slippery-slope


Algemeen slippery-slope
Conclusie: geen verschil tussen twee uiteinden van een continum

Conceptual slippery-slope
Conclusie: geen (significant, verdedigbaar) verschil tussen twee
uiteinden betreffende een concept of theorie van een continum

Kaal
A

Niet-kaal
B

21

26-10-2016

2.1 Conceptual slippery-slope


Concept kaalheid, kaal zijn
Argumentatie(drogredenering) conceptual slippery slope
1.

2.

3.

We moeten geen verschil aanbrengen tussen


dingen die niet significant van elkaar
verschillen.
Als A niet significant verschilt van B , en B
niet significant van C , dan is A niet significant
verschillend van C .
Dus: er is geen verschil tussen A en C .
22

2.1 Conceptual slippery-slope


Concept kaalheid, kaal zijn
Argumentatie(drogredenering) conceptual slippery slope
1.

2.

3.

We moeten geen verschil aanbrengen tussen


dingen die niet significant van elkaar
verschillen.
Als A niet significant verschilt van B , en B
niet significant van C , dan is A niet significant
verschillend van C .
Dus: er is geen verschil tussen A en C .
23

2.1 Conceptual slippery-slope,


een drogreden?
Deugdelijkheid (sound)
valide + waar (noodzakelijk, niet voldoende)
1.

We moeten geen verschil aanbrengen tussen dingen die


niet significant van elkaar verschillen.

2.

Als A niet significant verschilt van B, en B niet significant


van C, dan is A niet significant verschillend van C.

1= waar
2= niet waar (als kleine verschillen kunnen leiden tot een
significant verschil)
Dus: ondeugdelijk=drogreden

24

26-10-2016

2.1 Conceptual slippery-slope,


een drogreden?
Deugdelijkheid (sound)
valide + waar (noodzakelijk, niet voldoende)
1.

We moeten geen verschil aanbrengen tussen dingen die


niet significant van elkaar verschillen.

2.

Als A niet significant verschilt van B, en B niet significant


van C, dan is A niet significant verschillend van C.

1= waar
2= niet waar (als kleine verschillen kunnen leiden tot een
significant verschil)
Dus: ondeugdelijk=drogreden

25

2.2 Fairness slippery-slope


Algemeen slippery-slope
Conclusie: geen verschil tussen twee uiteinden van een continum

Fairness slippery-slope
Wanneer een grensgeval op een continum wordt geplaatst
en deze plaatsing als willekeurig wordt beschouwd
Conclusie:
Plaats grensgeval op het continum is willekeurig
(niet fair: niet eerlijkheid/ niet gerechtvaardigd)

26

2.2 Fairness slippery-slope


Hatice: ik ben voor de mogelijkheid van abortus
Alicia: ik ben alleen voor abortus als de zwangerschap
niet in een ver gevorderd stadium is.
Hatice: Wat is een ver gevorderd stadium? Waar trek
je dan de grens?
Alicia: vanaf 8 weken vind ik dat abortus niet meer
mogelijk zou moeten zijn.
Hatice: Is dat niet wat willekeurig? Dus iemand die 8
weken +1 dag zwanger is mag niet meer beslissen
haar zwangerschap af te breken. Vind je dat fair?!
27

26-10-2016

2.2 Fairness slippery-slope


Claim: eerlijk, rechtvaardig?
Niet ver gevorderd

Wel abortus
1 week
8

Ver gevorderd

borderline
24 weken

Geen abortus
40 weken

Vanaf 8 weken zijn alle basisfuncties aangelegd en


wordt de embryo een foetus.
Vanaf 24 weken is het kind levensvatbaar buiten het
lichaam van de moeder.
Aanvullend argument om de grens te rechtvaardigen.
28

2.2 Fairness slippery-slope


Waar trekken we de grens?

5.5 geslaagd voor tentamen


5.4 niet geslaagd voor tentamen
5.5 verschilt maar 0.1 punt van 5.4

Grote gevolgen op basis van een minimaal verschil.


Fair/Eerlijk?
Casus: 5.445 afronden op 1 decimaal

29

2.3 Causal slippery-slope


Ook wel: Domino arguments/ Parades of horror
Causal claim:
Als a, dan b (en c en d enz.)
b is verschrikkelijk (HORROR!)
Dus:niet a
A lijkt onschuldig,
maar ze kunnen leiden tot iets schuldigs
30

10

26-10-2016

2.3 Causal slippery-slope


Als ik jullie tijdens het college gebruik laat maken van
Mentimeter (A) op je smartphone, dan

werken jullie waarschijnlijk ook even je status bij op Facebook


(B), om hier vervolgens weer een een reactie op te krijgen (C)
waar je op mot reageren (D) en voor je het weet zitten jullie te
chatten (E) tijdens het college.

Het gebruik van Facebook (B,C,D,E) door jullie tijdens het college
is verschrikkelijk (HORROR!)
------------------Dus: ik moet jullie geen gebruik laten maken van Mentimeter(A).
31

2.3 Causal slippery-slope


Sterk? Drogredenering?
Jullie: Maar juf
Tja
Is het echt zo erg
als wij FB gebruiken?
(are any of the claimed effects really very bad?)
Is het aannemelijk dat wij FB gebruiken als MM?
(are any of these effects really very likely?) Ja
Weegt het gebruik van FB op tegen de voordelen van
MM? (do these dangers outweigh all the benefits?)
Nee
Alles ja, dan sterk argument
Alles nee, dan zwak argument drogredenering

32

Resum
Conclusie heap: niets heeft een vastomlijnde eigenschap
Conclusie slippery-slope:
geen verschil tussen twee uiteinden van een continum
Conclusie conceptual slippery-slope:
geen verschil tussen twee uiteinden betreffende een
concept of theorie van een continum
Conclusie fairness slippery-slope:
Plaats grensgeval op een continum is willekeurig
Conclusie causal slippery-slope:
Niet a (omdat a leidt tot b en b is verchrikkelijk)
33

11

26-10-2016

Opdracht
Heap? Conceptual? Fairness? Causal ?
Door een jaartje ouder te worden, ben je niet direct
oud. Dus verjaardagen tellen is onzin. Leeftijd is ook
maar een getal. Oud en jong bestaat niet.
Heap
In NL mogen kinderen vanaf 6 jaar deelnemen aan een
kinderkamp. Maar is deze ondergrens niet wat
willekeurig. Mijn dochter is bijna 6, maar mag niet op
kamp met haar vriendinnetje van 6. Dat is toch niet
eerlijk.
Fairness slippery-slope
34

Opdracht
Heap? Conceptual? Fairness? Causal ?
Mensen noem je psychisch gestoord als ze gekke
dingen doen, maar veel excentriekelingen doen
dingen die net zo gek zijn. Dus er is geen verschil
tussen psychisch gestoord en excentriek zijn.
Conceptual slippery-slope
Als je probeert om slechts 1 sigaret te roken, dan rook
je er voor je het weet 2 en dan 3, en ga zo maar
door, totdat je 2 pakjes per dag rookt. Dus probeer
ook niet slechts 1 sigaret.
Causal slippery-slope
35

Opdracht
Heap? Conceptual? Fairness? Causal?
Als we zwarte Piet afschaffen, dan kunnen we nog wel
even doorgaan met politieke correctheid. Wie is het
volgende slachtoffer van deze correctheid? Sinterklaas
omdat het een man en geen vrouw is? Zwarte Piet
moet gewoon blijven.
Causal slippery-slope
Ik kreeg laatst een boete van 23 euro omdat ik vier
kilometer te hard reed, drie daarvan worden
gecorrigeerd, dus het gaat om 1 kilometer te hard,
waar hebben we het over! Zon boete valt toch niet te
rechtvaardigen?!
Fairness slippery-slope
36

12

26-10-2016

INHOUD COLLEGE

Logica: een logisch overzicht


Wat is een drogreden?

Drogredenen
- Vaagheid
- Ambiguteit
- Relevantie
- Nietzeggendheid
Weerleggingen

37

Ambiguteit
Ambigu= dubbelzinnig
SAF:
Een woord of uitdrukking is ambigu als het (mogelijk)
misleidend is omdat je niet goed in kunt schatten wat er
mee wordt bedoeld
Context van belang!
Bank- ambigu
Ik loop naar de bank- ambigu
Giel ging zitten op de bank- niet ambigu
Hanna bracht 200 euro naar de bank- niet ambigu
38

Ambiguteit
Semantische ambiguteit:
Woord heeft meerdere betekenissen
semantiek= betekenisleer
Vb. Mike valt op haar.
Syntactische ambiguteit:
Zin heeft meerder betekenissen
syntaxis= zinsleer
Vb. Dat is een portret van Koosje.
39

13

26-10-2016

Desambigueren-

semantiek

Mike valt op haar.


Herschrijven: Mike valt op dat meisje.
Mike valt op krullen.
Mike valt bovenop Nadine.
(expliciet maken/ uitleggen)
Uitbreiden:
Mike valt op haar omdat ze humor heeft.
Mike valt op haar dat mooi opgestoken is.
Mike valt op haar doordat hij zijn evenwicht verliest.
40

Desambigueren-

syntax

Dat is een portret van Koosje.


Herschrijven:
Dat is een portret gemaakt door Koosje.
Dat is een schilderij met het portret van Koosje erop.
(expliciet maken en/of uitleggen)
Uitbreiden:
Dat is een portret van Koosje, haar paraaf staat
op het schilderij.
Dat is een portret van Koosje, ze lijkt er sprekend op.
41

Opdracht
Desambigueer:
Joyce lag in bed met Sinterklaas.
Semantiek of Syntax?

Herschreven:

Uitgebreid:

42

14

26-10-2016

Opdracht
Desambigueer:
Joyce lag in bed met Sinterklaas.
Semantiek of Syntax? Semantiek
Herschreven:
Joyce lag vroeg in bed met pakjesavond.
Joyce is in bed beland met een aantrekkelijke
man die verkleed was als Sinterklaas.
Uitgebreid:
Joyce lag in bed met Sinterklaas, ze was ziek.
Joyce lag in bed met Sinterklaas, ze is als een
blok voor hem gevallen.

43

Fallacy of Equivocation
(drogreden van dubbelzinnigheid)
= Argument dat twee verschillende betekenissen van
een woord/uitdrukking gebruikt in
premissen/conclusie
Afrikanen zijn rijk omdat ze in een prachtig land wonen
en daarom hoeven we ze geen ontwikkelingshulp te
bieden.
Valide
p>q
q>-r
----p>-r

Als je in een mooi land woont, dan ben je rijk


Als je rijk bent, dan heb je geen ontwikkelingshulp
nodig
--------------------------------Dus: Als je in een mooi land woont, dan heb je geen
ontwikkelingshulp nodig

44

Fallacy of Equivocation,
een drogreden?
1. Maak onderscheid in de dubbele betekenis van
woorden/ uitdrukkingen.
Rijk zijn= financile rijkdom, veel geld hebben
Rijk zijn= esthetische rijkdom (pers. perceptie)
2. Stel voor iedere betekenis het argument
opnieuw op.

45

15

26-10-2016

Fallacy of Equivocation,
een drogreden?
Als je in een mooi land woont, dan ervaar je
esthetische rijkdom
Als je esthetische rijkdom ervaart, dan heb je geen
ontwikkelingshulp nodig
--------------------------------Dus: Als je in een mooi land woont, dan heb je geen
ontwikkelingshulp nodig
Als je in een mooi land woont, dan heb je veel geld
Als je veel geld hebt, dan heb je geen
ontwikkelingshulp nodig
--------------------------------Dus: Als je in een mooi land woont, dan heb je geen
ontwikkelingshulp nodig

46

Fallacy of Equivocation,
een drogreden?
1. Maak onderscheid in de dubbele betekenis van
woorden/ uitdrukkingen.
Rijk zijn= financile rijkdom, veel geld hebben
Rijk zijn= esthetische rijkdom (pers. perceptie)
2. Stel voor iedere betekenis het argument
opnieuw op.
3. Evalueer elk nieuw argument

47

Fallacy of Equivocation,
een drogreden?

Als je in een mooi land woont, dan ervaar je esthetische


rijkdom
Als je esthetische rijkdom ervaart, dan heb je geen
ontwikkelingshulp nodig ONWAAR
---------------------------------------------------------Dus: Als je in een mooi land woont, dan heb je geen
ontwikkelingshulp nodig

48

16

26-10-2016

Fallacy of Equivocation,
een drogreden?

Als je in een mooi land woont, dan heb je veel geld


Als je veel geld hebt, dan heb je geen
ontwikkelingshulp nodig
--------------------------------Dus: Als je in een mooi land woont, dan heb je geen
ontwikkelingshulp nodig

Dus: drogreden
49

Definitie de oplossing?
Lexicale definitie (woordenboek)
wat betekent het?
feitelijk informatie, algemene standaard
niet altijd volledig
synoniemen, definities in cirkels
STUDENT
1) Alumnus 2) Academieburger 3) Boekenwurm 4) Beroep 5) Beroep, ambt of functie
6) Beroepen en ambten 7) Civis academicus 8) Collegeloper 9) Cursist 10) Iemand die
colleges aan een universiteit volgt 11) Leerling van een hogeschool 12) Leerling 13)
Leerling aan een zekere onderwijsinstelling 14) Leren bal (crypt.) 15) Leerling aan de
universiteit

50

Definitie de oplossing?
Disambigue definitie
Wat bedoel je?
specifiek geval, specifieke spreker
welke woordenboek definitie te gebruiken

SINTERKLAAS
1) Bisschop van Myra 2) Feest op vijf december 3) Goedheiligman 4) Kinderfeest
5) Kindervriend 6) Nationale figuur 7) Persoonsbenaming 8) Sint nicolaas 9) Sint 10) SintNicolaas 11) Schijnheilige 12) Sinterklaasfeest 13) Winterfeest 14) Winters persoon

51

17

26-10-2016

Definitie de oplossing?
Stipulatieve definitie
betekenis geven aan een nieuw woord of
nieuwe betekenis aan een bestaand woord
Opdracht
1.

Geef een stipulatieve definitie aan het woord monte.

Vrouwen:
2.
Geef een stipulatieve definitie aan het woord man.
Mannen:
2.
Geef een stipulatieve definitie aan het woord vrouw.
52

Definitie de oplossing?
LEXICALE DEFINITIE: STAD
1) Aan
het meer van genevedefinitie
2) Bevolkingscentrum 3) Deel van een land 4) Deel van staat 5) Deel
Preciserende
van de staat 6) Gemeente 7) Gebied 8) Grote plaats 9) Nederzetting 10) Overijssel 11) Plaats
enPlaats
stipulatieve
12)Combinatie
Plaats met veellexicale
inwoners 13)
met veel stratenbetekenis
en gebouwen 14) Urbe 15)
Volkscentrum 16) Woningcomplex 17) Woonplaats 18) Zwaluw

VB. Wanneer noemen we iets een stad


Systematische definitie
Geven van structuur/ orde aan een theorie/concept
voor meer begrip
VB.

1. Pr(h)
= prevalentie
2. Pr(e|h) = sensitiviteit

53

INHOUD COLLEGE

Logica: een logisch overzicht


Wat is een drogreden?

Drogredenen
- Vaagheid
- Ambiguteit
- Relevantie
- Nietzeggendheid
Weerleggingen

54

18

26-10-2016

Relevantie
In de premisse(n) staat informatie die niet relevant is
voor de conclusie. De premisse(n) zijn niet adequaat
gerelateerd aan de conclusie.
Misleidend, red herring
Vaak wordt dit argument niet aangevallen
We gaan uit van goede bedoelingen, relevantie spreker
Beleefdheid

of

Angst

55

Relevantie

Zwarte Piet moet verdwijnen


Er zijn ergere dingen in de wereld!
De VN zou de situatie in Mali eens moeten
onderzoeken.

56

Relevantie drogredenen

Ad hominem
Beroep op autoriteit
Beroep op opinie
Beroep op traditie
Beroep op emoties

57

19

26-10-2016

Ad hominem
Argument tegen de persoon die een argument maakt
(=op de man spelen), niet tegen het argument zelf.
VORM
Premissen: over het karakter of status persoon
Conclusie:
1. Claim persoon niet waar, niet deugdelijk denier
2. Persoon heeft geen recht van spreken silencer
3. Persoon is niet betrouwbaar dismisser

58

Ad hominem
Beoordelen? Is het daadwerkelijk een drogreden?
1. Heeft de conclusie betrekking op:
- Waarheid claim/argument spreker? denier
- Iemands recht van spreken? silencer
- Iemands betrouwbaarheid/integriteit ? dismisser
2. Geven de premissen voldoende rechtvaardiging
voor de claim in de conclusie?
Niet altijd duidelijk en eenvoudig!

59

Ad hominem
Chris vond het college zeer interessant, maar Chris is
ingehuurd door de docent om dit te verkondigen. Dus
wat Chris zegt is niet waar.
Denier, rechtvaardig
Conclusie AH: claim spreker is niet waar
Hominum: (ingehuurde student) Chris
Marco vond het college zeer interessant, maar Marco is een
onverzorgde stinkende student. Dus wat Marco zegt is
niet waar.
Denier, onrechtvaardig
Conclusie AH: claim spreker is niet waar
Hominum: (onverzorgde stinkende student)Marco
60

20

26-10-2016

Ad hominem
Josje vond het college zeer interessant, maar Josje was
vorige week met vakantie. Dus Josje heeft geen recht
van spreken.
Silencer, rechtvaardig
Conclusie AH: geen recht van spreken
Hominum: (vakantieganger) Josje
Mo vond het college zeer interessant, maar Mo volgt de
colleges via skype. Dus Mo heeft geen recht van
spreken.
Silencer, onrechtvaardig
Conclusie AH: geen recht van spreken
Hominum: (skypende student)Mo
61

Ad hominem
Cleo vond het college zeer interessant, maar Cleo zegt dat
alleen maar zodat ze in goed blaadje komt bij de docent.
Dus wat Cleo zegt is onbetrouwbaar.
Dismisser, rechtvaardig
Conclusie AH: onbetrouwbaarheid/ niet oprecht
Hominum: (onoprechte) Cleo
Jan vond het college zeer interessant, maar Jan is
vreemdgegaan met mijn beste vriendin. Dus Jan is niet
oprecht.
Dismisser, onrechtvaardig
Conclusie AH: onbetrouwbaarheid/ niet oprecht
Hominum: (vreemdgaande, onoprechte) Jan
62

Ad hominem
Conclusie/Claim AH-argument
Deniers

uitspraak is niet waar, zwak,


ondeugdelijk

Silencers

iemand die de uitspraak doet heeft


geen recht van spreken

Dismissers

iemand die de uitspraak doet is


niet oprecht/betrouwbaar/integer

63

21

26-10-2016

Ad hominem
Tu quoque jij net zo (jij-bak)
Een ouder verbiedt een kind te roken omdat het slecht voor de
gezondheid is, maar rookt zelf.
Kind: Dat moet jij nodig zeggen, jij bent al jaren een kettingroker.
Waarom stop jij zelf niet?
Denier
Claim (roken is ongezond) niet waar omdat iemand het zegt die
zelf rookt. drogreden
Silencer
Geen recht van spreken omdat iemand zelf rookt. drogreden?
Dismisser Wat jij zegt is onbetrouwbaar (hypocriet). drogreden?

Ad hominem
Genetic fallacy
Gericht op bron of oorsprong van de overtuiging van de spreker

Freuds ideen niet serieus nemen/ voor onwaar houden


doordat zijn ideen gebaseerd zijn op zijn eigen (nare)
jeugd.
Betogers tegen Zwarte Piet niet serieus nemen omdat hun
mening gebaseerd is op hun eigen ervaringen met
discriminatie.

65

Opdracht
Denier, silencer, dismisser ? (on)rechtvaardig?

De tegenstanders van Zwarte Piet hoor je enkel omdat dit


ten goede komt aan henzelf. Het is eigen belang. Ze
horen zichzelf graag praten, willen media-aandacht omdat
ze landelijk bekend willen worden. Dus besteed er geen
aandacht aan, het is niet oprecht wat ze zeggen!
Natuurlijk is Maurice voor Zwarte Piet, hij is altijd in voor een
relletje, dus als jij zegt dat je tegen bent is hij
automatisch voor. Dus het is onzin wat hij zegt.
Mi-Lan zegt dat ze gezien heeft dat ik Zwarte Piet zwart
maakte op 5 december, maar Mi-Lan was er helemaal niet
op die avond, dus ze is niet in de positie om er wat over
te zeggen.
66

22

26-10-2016

Opdracht
Denier, silencer, dismisser ? (on)rechtvaardig?
De tegenstanders van Zwarte Piet hoor je enkel omdat dit ten
goede komt aan henzelf. Het is eigen belang. Ze horen
zichzelf graag praten, willen media-aandacht omdat ze
landelijk bekend willen worden. Dus besteed er geen
aandacht aan, het is niet oprecht wat ze zeggen!
Dismisser, onrechtvaardig?
Natuurlijk is Maurice voor Zwarte Piet, hij is altijd in voor een
relletje, dus als jij zegt dat je tegen bent is hij automatisch
voor. Dus het is niet waar wat hij zegt.
Denier, rechtvaardig?
Mi-Lan zegt dat ze gezien heeft dat ik Zwarte Piet zwart maakte
op 5 december, maar Mi-Lan was er helemaal niet op die
avond, dus ze is niet in de positie om er wat over te zeggen.
Silencer, rechtvaardig
67

Opdracht
Om het nooit meer te vergeten
Denier, silencer, dismisser ? (on)rechtvaardig?
De juf heeft net uitgelegd wat een red herring
betekent, maar haar expertise ligt in de
ontwikkelingspsychologie, dus je moet haar niet
serieus nemen.
Dat de juf zegt dat ze Grondslagen een belangrijk vak
vindt, komt omdat het haar werk is en ze verbonden is
aan de universiteit. Mensen zouden enkel recht van
spreken mogen hebben wanneer ze onpartijdig zijn.

68

Opdracht
Om het nooit meer te vergeten
Denier, silencer, dismisser ? (on)rechtvaardig?
De juf heeft net uitgelegd wat een red herring
betekent, maar haar expertise ligt in de
ontwikkelingspsychologie, dus je moet haar niet
serieus nemen.
Dismisser, onrechtvaardig! Uiteraard
Dat de juf zegt dat ze Grondslagen een belangrijk vak
vindt, komt omdat het haar werk is en ze verbonden is
aan de universiteit. Mensen zouden enkel recht van
spreken mogen hebben wanneer ze onpartijdig zijn.
Silencer, onrechtvaardig! Uiteraard
69

23

26-10-2016

Beroep op autoriteit
= Een expert/autoriteit erbij halen (citeren) om het
argument aan kracht te laten winnen
In plaats van beargumenteren wat we zeggen
Niet altijd een drogreden
Handig als iets buiten ons kennisveld ligt,
maar vaak verkeerd ingezet
Aandacht trekken ipv autoriteit

Beroep op autoriteit
Epke Zonderland en fysiotherapeuten raden MLINE
matrassen aan, dus dan moeten ze wel goed zijn
Drogreden?
1.

Is de aangehaalde autoriteit wel een autoriteit op het


betreffende gebied?

Epke is een expert in turnen (topsport), maar op het


gebied van matrassen? drogreden relevantie
Fysiotherapeut wel een expert, dus relevant
71

Beroep op autoriteit
2. Is er consensus tussen experts op betreffende gebied?
Stel
De ene fysiotherapeut vindt MLINE matrassen zeer
ergonomisch, een ander helemaal niet.
Drogreden relevantie
Bovendien
Zelfs de grootste expert kan er weleens naast zitten
Einstein (1932):
There is not the slightest indication that (nuclear) energy
will ever be obtainable
72

24

26-10-2016

Beroep op autoriteit
3. Is de autoriteit juist geciteerd?
Hebben Epke en de fysiotherapeuten daadwerkelijk gezegd
dat ze MLINE matrassen aanraden?
Onwaar? Drogreden relevantie
4. Spreekt de autoriteit de waarheid, is de autoriteit te
vertrouwen?
Schaamte, uit zijn op roem, professioneel gewin
Ja? Drogreden relevantie

73

Beroep op autoriteit
5. Waarom wordt er berhaupt een beroep gedaan op
autoriteit?
Geven van bevestiging, om een zwak argument kracht
bij te zetten?
Zijn de MLINE matrassen wel cht goed?
Zwarte Piet moet blijven, want Dieuwertje Blok vindt
dat en Bram van der Vlught en Jan Mulder en Stefan
de Walle en Peter R. de Vries.
Excessive footnotes - drogreden
74

Meer relevantie drogredenen


Beroep doen op populaire opinie
De meeste Nederlanders vinden dat Zwarte Piet moet
blijven, dus de discussie of hij al dan niet moet
blijven is onzin.
Variant: beroep doen op traditie
Nederlanders zijn het er al jaren over eens dat Zwarte
Piet in het Sinterklaasfeest hoort (het is een
traditie), dus het is onzin ons nu ineens af te vragen
of hij niet alsnog moet verdwijnen.
75

25

26-10-2016

Meer relevantie drogredenen


Beroep op populaire opinie, drogreden?
Niet altijd, maar vaak wel.
Afvragen:
1. Wordt de opinie inderdaad breed gedeeld?
2. Klopt populaire opinie meestal in het betreffende
gebied?
3. Waarom wordt er berhaupt een beroep gedaan op
de populaire opinie?
Veel mensen laten zich hierdoor overtuigen door:
Erbij willen horen of zelf niet willen nadenken
76

Meer relevantie drogredenen


Beroep doen op emoties
medelijden
Niet straffen door slechte jeugd van de dader.
En hoe moet het zijn voor al die lieve kinderen om te
horen dat Zwarte Piet niet meer zwart is maar groen,
geel, paars of oranje.
angst
Terrorisme dreiging groter maken dan het is om
antiterrorisme wetgeving erdoor te krijgen.
Als ze nu onze zwarte piet afpakken, dan pakken ze
dadelijk heel ons cultureel erfgoed af!
77

Meer relevantie drogredenen


woede
Een indrukwekkende spreker die zegt dat iets
hem/haar kwaad maakt en dat het publiek daarin
meegaat.

78

26

26-10-2016

Meer relevantie drogredenen


Maar kan ook positief zijn:
Auto in een mooie omgeving

In een partijprogramma schetsen hoe mooi de toekomst


zal zijn als je op de betreffende partij stemt

INHOUD COLLEGE

Logica: een logisch overzicht


Wat is een drogreden?

Drogredenen
o Vaagheid
o Ambiguteit
o Relevantie
o Nietszeggendheid
Weerleggingen

80

Nietszeggendheid

(vacuity)

Een argument is nietszeggend wanneer het nergens naar


toe leidt
Bijvoorbeeld de conclusie herhalen als zijnde argument
cirkel redenering
A: Terroristen kunnen niet gestopt worden zonder geweld.
B: Waarom niet?
A: Omdat ze niet gestopt kunnen worden zonder geweld.

27

26-10-2016

Nietszeggendheid

(vacuity)

Niet altijd zo transparant:


in andere woorden noemen
Ik vind Floor niet aardig, omdat ik haar niet mag
Een waterkoker is nuttig, want je hebt er veel aan
Zwarte Piet is racistisch, omdat het discrimineert
Of eerst de conclusie en dan pas veel later dezelfde
claim als premisse inzetten

Nietszeggendheid

(vacuity)

Self-sealers
=Argumenten die niet weerlegd kunnen worden

Het gaat regenen of niet


Mijn voorspelling komt niet uit omdat je er niet in gelooft
Onbewust vinden jullie dit college wel heel interessant

83

Nietszeggendheid

(vacuity)

Self-sealing by universal discounting


Ad-hoc of willekeurig
Islamitische samenzwering om de Westerse wereld
over te nemen; Moslim namen noemen op topposities
in de politiek en zakenleven en tegenargumenten
afdoen als zijnde sneaky, spionage, slimheid

84

28

26-10-2016

Nietszeggendheid

(vacuity)

Self-sealers by going upstairs (ad hominem)


=neerkijken op de mensen die kritiek leveren
Veel ideologien en wereldbeelden
Marxisten: geloof je er niet in dan is je sociale
bewustzijn nog niet volledig ontwikkeld
Psychoanalyse: als je niet wil toegeven dat je uit een
dysfunctioneel gezin komt, dan onderdruk je je
gevoelens
85

Nietszeggendheid

(vacuity)

Self-sealing by definition
=woord zo gebruiken dat het waar is op basis van
(een eigen gevormde) definitie
A: Alles wat een mens doet is zelfzuchtig
B: Mensen die zichzelf opofferen dan?
A: Ze willen het zelf, ze offeren zichzelf op uit eigen
verlangen en streven een eigen motief na, dus zijn ze
zelfzuchtig bezig.
Maar lexicale definitie zelfzuchtig:
Egostisch, alleen maar aan jezelf denken

Nietszeggendheid

86

(vacuity)

Alleen echte analytische mensen kunnen deze colleges


goed volgen.
Tegen: Anne is analytisch, maar vindt het college toch
lastig te volgen.
Dan is Anne niet cht analytisch.

Als je er nog eens hl goed over nadenkt dan zul je


het met me eens zijn dat Zwarte Piet moet blijven.
Niet eens, dan heb je er nog niet heel goed over
nagedacht.

87

29

26-10-2016

INHOUD COLLEGE

Logica: een logisch overzicht


Wat is een drogreden?

Drogredenen
o Vaagheid
o Ambiguteit
o Relevantie
o Nietszeggendheid
Weerleggingen

88

Weerlegging

(refutation)

Hoe weerleggen we een argument?


(Niet simpel ontkennen, maar weerleggen)
1.

Tegenvoorbeeld

2.

Reductio ad absurdum

3.

Paralelle argumentatie

89

Weerlegging

(refutation)

1. Tegenvoorbeeld
Universele bewering (claim): 1 tegenvoorbeeld genoeg
Alle vogels kunnen vliegen
Tegenvoorbeeld: pingun argument weerlegd
Desicive: hit the target
(niet:een vogel met een gebroken vleugel)
Deep: belangrijke aanpassing oorspronkelijke argument
Ok, de meeste vogels kunnen vliegen
Hoe sterker de claim, hoe eenvoudiger te weerleggen

30

26-10-2016

Weerlegging

(refutation)

Tegenvoorbeeld niet zinvol


Het is meestal zo dat colleges nuttig zijn om de stof
beter te begrijpen.
Elke docent is ook een mens.
Alle studenten zijn ook personen van vlees en bloed.
Soms zijn tentamens zo moeilijk dat je er hoofdpijn
van krijgt.

91

Opdracht
Indien zinvol: weerleg met een tegenvoorbeeld
Het is altijd slecht om te liegen
Een gegeven paard moet je zelden in de bek kijken
Balonnen met helium stijgen altijd op
Je moet nooit iemand iets vragen wat je niet zelf zou
willen doen

92

Opdracht
Indien zinvol: weerleg met een tegenvoorbeeld
Het is altijd slecht om te liegen
Liegen om een leven te redden, spel
Een gegeven paard moet je zelden in de bek kijken
Niet zinvol
Balonnen met helium stijgen altijd op
Als je ze vastbindt niet
Je moet nooit iemand iets vragen wat je niet zelf zou
willen doen
Iemand vragen om je blindedarm er uit te halen

93

31

26-10-2016

Weerlegging

(refutation)

Stel: claim niet universeel?


Een tegenvoorbeeld volstaat niet.
Optie claim herleiden tot het absurde
2. Reductio ad absurdum
Als je de claim voor waar houdt,
dan leidt het tot iets absurds.
Absurditeit aantonen:
1. Geven (tegenstrijdig/ absurd) voorbeeld
2. Retorische vraag
94

Claim: Ik ben voor de doodstraf omdat het alternatief


- levenslange gevangenisstraf - veel wreder is.
Reductio: Dus mensen die voor moord veroordeeld
worden moeten volgens jou levenslang de
gevangenis in en mensen die een minder ernstig
misdrijf plegen moeten de doodstraf krijgen?
Claim: Je moet minimaal 8 jaar studeren om alles uit
je studietijd te halen wat er in zit.
Reductio: Denken ze dat studenten rijk zijn ofzo?!
Claim: Zwarte Piet is discriminerend dus we moeten
pieten gewoon in allerlei kleuren schminken.
Reductio: Tuurlijk! dan voelt de homo zich
gediscrimineerd bij de roze piet, de Aziaat bij de
gele, Maxima bij de oranje en ga zo maar door
95

Weerlegging

(refutation)

Evalueren Reductio ad absurdum


Succesvol of niet?

VORM
Claim X is onjuist omdat het Y (=absurd) impliceert
Als X, dan Y
Y is absurd
Dus X is absurd

1. impliceert X echt Y
2. is Y echt absurd?
3. Kun je X aanpassen

96

32

26-10-2016

Weerlegging

(refutation)

Claim: Je moet minimaal 8 jaar studeren om alles uit je


studietijd te halen wat er in zit (=uitspraak X).
Reductio: Denk je dat ik als student rijk ben ofzo ?!
Y= Ik ben rijk

Als X, dan Y
Y is absurd
Dus X is absurd

Als ik 8 jaar kan studeren, ben ik rijk (heb ik genoeg geld)


Het is absurd om te denken dat ik rijk ben
---------------------------------------------------------------Dus het is absurd om mij te adviseren dat ik 8 jaar moet
studeren
97

Reductio Evalueren
1. Impliceert X echt Y?
Wordt er echt gempliceerd dat ik rijk ben?
2. Is Y echt absurd?
Is het echt absurd om te denken dat ik rijk ben?
Als je als student alle eindjes aan elkaar moet knopen;
Niet als je ouders je flink spekken of je 8 jaar lang een
studiebeurs krijgt
3. Kan een kleine aanpassing aan X ervoor
zorgen dat X niet langer Y impliceert?
Ideaal gezienWanneer je voldoende financile
middelen hebt(reductio=shallow)

98

Opdracht
Zelfs de grootste vijanden kunnen vrienden worden (=X).
Als mensen vijanden zijn, dan zijn ze geen vrienden en
andersom, dus het is absurd om te denken dat vijanden
vrienden kunnen zijn (=Y).
Geslaagde reductio ad absurdum?
1. X Impliceert Y ?
2. Y absurd?
3. Kun je X eenvoudig aanpassen zodat X niet Y impliceert?
99

33

26-10-2016

Opdracht
Zelfs de grootste vijanden kunnen vrienden worden (=X).
Als mensen vijanden zijn, dan zijn ze geen vrienden en
andersom, dus het is absurd om te denken dat vijanden
vrienden kunnen zijn (=Y).
Geslaagde reductio ad absurdum?
1. X Impliceert Y ?
Nee, vrienden worden is niet vrienden zijn
2. Y absurd?
Ja, maar nvt
3. Kun je X eenvoudig aanpassen zodat X niet Y impliceert?
nvt
100

Weerlegging

(refutation)

X impliceert helemaal niet Y


Attacking a straw men
Een standpunt (per ongeluk of expres) verkeerd
interpreteren en deze verkeerde interpretatie
weerleggen ipv het werkelijke standpunt.
Athesten denken dat God niet bestaat, dus alles is
toegestaan. Maar zelfs een athest zal toegeven dat het
niet toegestaan is om iemand opzettelijk pijn te doen!
Dus athesme is onzin.
Athesten denken niet dat alles is toegestaan omdat
God niet bestaat.
101

Weerlegging

(refutation)

Attacking a straw men intentionally


interpretatie vaak als karikatuur, oppervlakkig,
uitvergroting, uit verband/context
Retorische trucjes
Wij zijn voor liberalisering van soft drugs
Willen jullie echt dat iedereen continu high is?
Willen jullie echt dat de samenleving dadelijk barst van
de verslaafden?

102

34

26-10-2016

Weerlegging

(refutation)

Vals dilemma (false dichotomy)


Twee alternatieven bieden als enige mogelijkheid, terwijl
er in werkelijkheid meer zijn

Je bent voor Zwarte Piet, of tegen Nederlandse


tradities?
Zwarte Piet afschaffen of het hele Sinterklaasfeest?
Je vindt deze collegereeks leerzaam of nutteloos?

Als je een keuze maakt terwijl je een middenpositie


inneemt en je wordt toch op je keuze aangevallen, dan
attacking a strawman

103

Opdracht attacking a strawmen?


Iedereen die vindt dat Zwarte Piet moet blijven, is dus voor
discriminatie.
A: Zwarte Piet moet worden aangepast naar deze tijd.
B: Dus de Zwarte Pieten moeten niet meer lijken op zwarte
slaven, zodat voorkomen wordt dat sommige mensen zich
gekwetst voelen.
A: Zwarte Piet moet worden aangepast naar deze tijd.
B: Wil je echt dat ons Sinterklaasfeest verdwijnt?
A: Ik ben voor het behoud van Zwarte Piet, maar alleen
wanneer hij wordt aangepast naar deze tijd.
B: Je bent voor of tegen het behoud van Zwarte Piet, je bent
dus voor.
104

Opdracht attacking a strawmen?


Iedereen die vindt dat Zwarte Piet moet blijven, is dus voor
discriminatie. ja
A: Zwarte Piet moet worden aangepast naar deze tijd.
B: Dus de Zwarte Pieten moeten niet meer lijken op zwarte
slaven, zodat voorkomen wordt dat sommige mensen zich
gekwetst voelen. nee
A: Zwarte Piet moet worden aangepast naar deze tijd.
B: Wil je echt dat ons Sinterklaasfeest verdwijnt? ja
A: Ik ben voor het behoud van Zwarte Piet, maar alleen
wanneer hij wordt aangepast naar deze tijd.
B: Je bent voor of tegen het behoud van Zwarte Piet, je bent
dus voor. ja
105

35

26-10-2016

Weerlegging

(refutation)

Paralelle argumentatie
Invaliditeit argument aantonen door een argument
met dezelfde vorm naar voren te brengen, maar met
een eenvoudigere inhoud.
Helpt om validiteit te achterhalen, omdat we niet
eenvoudig kunnen zien of ware premissen leiden tot
een onware conclusie
Kanttekening:
propositie/ categorische logica only part of the story

106

Weerlegging

(refutation)

Paralelle argumentatie
Van Dam:
Past uw standpunt over de kruisraketten eigenlijk wel
in het CDA?
Kruisinga:
Jazeker, mijn standpunt past in het CHU, de CHU past
in het CDA, dus mijn standpunt past in het CDA.
Van Dam:
Zo weet ik er nog wel een: ik pas in mijn
jas, mijn jas past in mijn tas, dus ik pas in mijn tas!
107

Succes bij het tentamen!

108

36

26-10-2016

Tentamen

Uitslag deel A
Deel B

min. 5
1 week later
MC

Succes!

109

37

Você também pode gostar