TRENDSPOTTING:

technieken, trucs en tegenvallers

Stress als trend

Hoe kan je de consument één stapje voor zijn en al met het juiste product staan wachten als hij
hunkerend arriveert? Bestaan er manieren om netjes langs de overstocks en de afknappers heen
te zeilen en recht naar de gaten in de markt toe te gaan? Vooraleer we dat bevestigen, stomen we
u klaar voor een lijvige cursus trendspotten. Broksgewijs serveert reclameadviesbureau Phobos u
een ruime perceptie van de trend en al zijn nukken. Mondjesmaat. Met oog voor axioma en nuance,
voor theorie en realiteit. En met een krasse kronkel op zijn tijd.

Een van de vaste wetmatigheden in marketingstudie is net
dat elke evolutie, positief of negatief, zijn mogelijkheden
biedt. Ook uit betreurenswaardige tendensen kan
door bepaalde bedrijfstakken munt geslagen worden.
Prototype van zo’n verontrustende trend is stress. Stress
veroorzaakt immers een zeer hoog percentage van de
huidige arbeidsongeschiktheid. De oorzaken van stress
zijn velerlei, maar bedrijfsmatig bekeken klinkt het verhaal
bekend. De hoge maatscheppelijke verwachtingen en de
steeds grotere prestatiedruk, gekoppeld aan een steeds
hoger werktempo, komen vaak griezelig dicht bij het
lichamelijk toelaatbare maximum. De noodzaak om continu
te presteren maakt van onze samenleving steeds meer een
stressmaatschappij.
Marketing is een vreemd beestje. Hoe kan die trend van
zware oogleden en mank lopende communicatie nu
in iemands voordeel omgebogen worden? Belangrijk
uitgangspunt is de wetenschap dat stress, zoals die zich
anno 2000 voordoet, zijn ontstaan dankt aan een positieve
evolutie: het vervagen van de drempels van afkomst
en privileges. Haast iedereen kon op een gelijke manier
strijden voor een eerlijke plaats in de maatschappij. Mensen
konden met troeven als inzet en talent, initiatief en socio-
cultureel engagement veel verder komen dan vroeger,
toen ook een sociaal streepje voor nodig was. Maar de
concurrentiestrijd is groot en hard. Werknemers, van ieder
slag, moeten voortdurend bijleren om hun positie of baan
te behouden. Door het afnemen van het aantal werkuren,
dient dat bovendien te gebeuren in een nauwer schema,
aan een steeds helser tempo.
In het recente verleden én de nabije toekomst spinnen
psychiaters en psychologen steeds meer garen en wint hun
studieveld aan terrein. De mens is immers meer begaan met
zijn sociale mogelijkheden. Maar ook de ontspanningssector,
zal zich steeds meer moeten richten op het tot rust brengen
van mensen of hun nood aan mogelijkheden om zich af
te reageren. De steeds aandikkende markt van sauna’s en
gezondheidscentra heeft niet enkel te maken met de drang
fysiek gezonder te gaan leven.
Vaak wordt vergeten dat sociale contacten deze stress
goeddeels kunnen verzachten. Onze maatschappij is
echter dusdanig van egocentrisme doordrongen geraakt
dat het overwegen van andermans problemen, of zelfs het
contact met die problemen, veelal vanuit de sofa voor de
beeldbuis plaatsvindt. De weinig realistische manier waarop
die problemen vaak geprojecteerd worden, zet echter geen
zoden aan de dijk. Integendeel.
Ten gevolge van de toegenomen stress zoeken steeds meer
mensen naar alternatieven om hun werk-en privéleven te
beleven. Alternatieven als interimarbeid, het snel van baan
wisselen, speelt in zekere zin al in op het na te streven doel
van voortdurend leren en nieuwe ervaringen opdoen én

Wenst u meer te weten, KLIK HIER

St.-Jobsstraat - B-2200 Herentals - T +32 14 23 28 47 - info@phobos.be - www.phobos.be
 TRENDSPOTTING:
technieken, trucs en tegenvallers

koppelt daaraan het gevoel van de gezochte afwisseling.
In datzelfde licht kan ook verklaard worden dat abrupte
carrièrebreuken en -wissels in de lift zitten: mensen die
plots een totaal andere richting kiezen en hiervoor al dan
niet terug de schoolbanken opzoeken. Part-time werk,
loopbaanonderbreking, avond- en weekendonderwijs... het
zijn stuk voor stuk fenomenen die elk op de eigen manier een
verlengstuk vormen van de stressmaatschappij. De vraag
dringt zich echter op of dit geen schijnhulpmiddelen zijn
die enkel individueel soms soelaas bieden. Vele sectoren
kampen met een arbeidstekort: parttimers en vluchtige
jobavonturiers zullen globaal gezien de stress enkel nog
vergroten.
Stress is niet in de eerste plaats de ziekte van de manager
met de overvolle agenda, maar komt veel vaker voor bij de
werkloze zonder uitzicht op verbetering van zijn situatie.
Stress is immers evenzeer een verhaal van een gebrek aan
perspectieven en toekomstkansen. Uiteraard heeft stress,
zoals eerder aangegeven, met prestatiedruk te maken, en
het is een open deur intrappen te stellen dat zulks aan de top
niet anders is. Maar wie géén promotie kan maken, kampt
ook als maar vaker met stress. Een onderzoek van “Vrind
99” wees uit dat het percentage Vlamingen dat aan stress
lijdt, sterk correleert met het opleidingsniveau: mensen die
enkel het diploma van lager onderwijs behaalden hebben
luidens de bevindingen van het onderzoek tot 3 maal meer
kans om met stress geconfronteerd te worden dan mensen
met een universitair diploma.
Specialisten menen dat, voor het geheel van de bevolking,
1 persoon op 4 tijdens het leven een ernstige depressie
zal doormaken. Tal van ontspanningsmiddelen verschijnen
hierdoor op de markt. De steeds groeiende interesse voor
alle varianten van spiritualiteit en geestelijke rust is hier vast
een gevolg van. Tegelijk kadert ook de drang naar meer vrije
tijd in deze evolutie, maar die zorgt voor een tegengesteld
effect.
Vandaag hebben we met u niet het hele spectrum van
stressoorzaken, vormen en consequenties afgedweild. We
hebben ook niet alle stippellijntjes tussen A en B ingevuld.
Vast heeft u zelf stof genoeg om eens wakker te liggen met
de toekomst voor ogen en kan u zich bezinnen over een
aantal queestes: hoe kunnen we deze evolutie keren, welke
mogelijkheden kunnen in die zelfde evolutie besloten liggen?
Zijn extreme sporten of wie weet gelegaliseerde softdrugs
oplossingen? Of moeten we het register van de waanzin
helemaal gaan opentrekken en alom antistressmassages
op de werkvloer voorzien of pauzes uittrekken om de
bezinningsruimte van de firma op te zoeken? Vandaag
zullen we het toch moeten stellen met een droom voor
morgen...
Carlo van Tichelen

Wenst u meer te weten, KLIK HIER

St.-Jobsstraat - B-2200 Herentals - T +32 14 23 28 47 - info@phobos.be - www.phobos.be