Você está na página 1de 16
agit 2 CorMDER, oe enn vin in agg ot ne ee pret, sperdimensonae pene ‘elie ateevido eabotnis. Fecravidao e Aboligéo na “Ala oligo" ba svn ere cing dame questo agra to Bae, es severe espe 0, oer Vana and pevaeet Fe perspectiva académica ayy im Sater Sen Sass mone Ma de ee a nro deste "probe TEN Oy pee 96 pene er Dogan, I Bo rare ona tei at ¢ fs nal nse ha on 1 pete 40 ‘gual a critica de esquerda tem. ‘sido omista. Mas iste GORENDER, Novels 1990 \ eet eer ce orn ie ae ame Soc onan ec coma agement en at ene er emo £0 an i lo. an Sao ara ous eons Vegas, #0 0S a expe ian cn rome: 0 HT ‘aboicio | lt ce ae ei oma a EE ee Sort Pete Ca a ae adores oe ee in 70 St inet el oc pte, eer 2 Se vig do enum, Conant pee ede 0 57 er ip ce coe soe ce fe Fan ee era «m0 do oe rst ron ste, CONE Er a ra serie i pterir ean rian oe 0 MEFS 0 et rt 2 eee elerao guts ands = apc no utr ase para esa 9 inten ey eine mts © comes are Tron inn aoe mara excrvo O S17 Sie i panne de Fortoal como pin soc americans ee econ, afta de teaches Fe hada eeeeediva, cao da Tren Catlin coma vais Gaiden asso ee} clocou nos ember 60 Ate seanarioy 9 pon Eataon Uniden. Sequdo go Os sn at ey gama ae acn © ens © aS aio extlco€ guess bist BH geo gue gD TEE C2 seat de caer Fret, tale Bate, OG, orate scat oe obra (lw, nas mai inane niversidades | seein ean ce gone Se Fry Cone nga | chen enor pret Oto, mh? ‘sleancade u sccemononanrok ‘al do mundo iérico eo implacvel escravsmo protestante € aitalista do mundo anglo-saxdo “he tempo que cescia seu rename internacional Gilberto rey ss posto em neque pea ecola de historiadores © Frey paultasaglotinados em toro de Forestan Ferman socisonts Tstdee Cao Prado Junior. A pesquisa hstriogr: es Rone era darena da enravidao lsobrasieia,enquanto exentossocotgicos demonstraram a vitlidade do pron Inguért contra cn negros © as conseqlencias degradantes Sone as pela seininngto& poplagdo brailelra de ascendén a alicana ‘Now aos 0, orient marsista dos estudos da escravé io 29 Beta aba camino em diego 3 formulacdo do mode ae Pearl escravisaenlocal Sob insiarao inten, prem eo adoe civersos,tabulavam historadores, anton Go Seilogos dos Estados Unidos e do Caribe, 2 exemplo de Er foe Generel Paterson, Mane Moreno Fraga, ne Foner © outos ‘Oprenoneio da virada de retoroa ina e Gilberto Frege, pecizepnte nos neice acadeico, vio com wm vo de Kati eee sine Matos, Langado originalmente erm ing fran Me Garp eve sua vera para ports publcads em 1982 ‘Na Book Reviews, de main de 1981, Stuart B. Schwarts cextampe:generona resin dedicada a Ser exrao #0 Bri cr eer previo a influgnciaGuradoura do livro nt cance tapes Hstoriogricn em nosso pais. NA ed terreno hero ganhou pretaie de Cio Flamarion 8. Car Seay termina com 2 swudagto “a uma obra ragniic, estab umn nova era nos estos da escravid20 bra ler ‘Se bem qe, a meu ver ge engaassem acerca Go valor dt bra St es Maton, tanto Sewarte quanto Cir Cardoso 0 Tex Gomer, nah cen ni 8. revise sold Sto at, CS esa oe RS Rat ee ye Sera Une Amini 3 cae. Peabo sc equivearamn com relago a gnc que la exerci ea fbstlm a orentacio preconizada pela historiadora greco-bian ‘Go cesar no Brasil fl estto para um public etraneiro ‘como nabaino de divulge. 0 obieivo divuigatrio jstifica 2 {eitea da exesieo, orem nip exime a autora da colegio de cin veias cometsas Sera fastidioeo enumerdlas, Tense uma ea Saas CoTtscandalosa ltagto como verdade histrica do “eas0 fees Ge Chico Rey, dado por exemplar, mas nem por iso {amer6 ao cana de Chico Rei permanece até hoje no dominio ‘Fe tenda, com admissvel residue de verdade ainda indefinido, er eantanto,prestase lego romanescs de Agripa Vasconce {ow endo a fundamentacto hisoriogatica ‘Guase sempre, 0 que autora informa sobre a eseravidio as vias replace do Bra, afora a Bahia, € mito sumério € Tee tale. A imprecioatinge 0 grau de ero alarmante quando ‘na, faa e planamente, que o sistema social escravsta 9 qeetcilou mais cedo nas rides cafeciras, Nao se cece de seamen preisiona expectlizado para saber qv a esibes ‘Gletran: no final da excravismo, concenravam a maior dos (Eton a rospridae fia das o imo belay Canto a0 abolcionismo. ras (gue sucede € que ole de Katia Mattoso aborda muito mais «Bahia do que autres reidesbrasleiras,Ainda asim. no rial Pr umn lwo sobre a excrvidao na Bahia, porgut, 20 ‘eemtetar'o trabalho como arpecto do ser eseravo (si dedica 20 (iat uma ia de pains rivase fale), nfo poder i Tera ateneao para os engenhos de agicar. O foro do lvro 3 i ane ov Salvador, ta pon que Te seria adequad slo ‘Serer Saar. ‘Com ello, € indicative 0 conbecimento de Katia Mat oso sve eseravidn em Salvador como €negavel su cont Rigo Inowadora ao eatudo ds questio da lforra, conforme aittor aiante © que suede € que Ser scraxn no Brasil n80 "erm obra de referencia nas teses academicas por motivo So Cae mero, porém ela enfstca reafirmagio do sistema tag exci bras, em terms remontados a Gl Tene Brey sAssnae'se que aqula obra teve os lineaments ae endce pelo iro Bui: cidade do Srbadore sev mene sarin XIX. Pouco peretido na épcca do langamento, este Thre Kata Mattos possi o eto de conrapontohistringr fico aos romances le Jorge Amado fortemente condimentados peloexatinme afrobsiano® ‘orientale neopatriaecaltaencontzoureforg em intuén clas interaconals: Ua dels, ade Bugene Genovese, historia bor norteamericano 4 conheeido no Brasil pelo lito Polite! teow of very. de inepeagao marxst. Ao dat a virade ne Setfarcatta completa de Roi Jordan, vl, Genovese se stuod fo terreno ambigyo de un antimarxismo também admisivel ‘Como maraismo abrandad ou mesmo "renovado". A monunen- ‘Sida da ebre sem favor, im marco na pesquisa hstres ‘anf impolso a assinlagto de vérias de suse ese, correntes re pesuisoresbratlevs. Também dai s6 poder advir a evloiagio do enfoque de Gilberto Freyte, culo Cour grande {E Senne consis om arqutpo para histriador norte-ame- "0 revigorameato da visio patirealist se acopou 8 visto capitate da escravidtehmoderezada pela obra de Fogel e Engerman,lideres da New Ezonomic History, com soa metodlo ff qanfiatvsia (cometra).‘Apesar da’ aparente oposct, Smbas aa vines conduzem A mesma conclsto acerca da escra {oo conn insuigho capaz de tentar 8 escravos com critios ‘eto por eles nett Una everavido ito mais onsen Seal da que cere’ Chegamos, asin, 2 questo do cnsenso antigo servi, que se desenvolverd no capt segunte © Eardpreaence cm virion pasos deste ersio' (Ovestuio da escravio por bistoridores, socidiogos ¢ sntoptogs foi sfetado plas tendéncias chegndas no 20 dos ‘Btador Unidos, nde se concentra a maior massa de tabsthos Sabre escroviemo nag Americas. Os vento também sopraram de Paria Londres E sopraram com frga na mesa direg20 fe atagye 20 marxis. Zam, eae om Br. So Pa, rt Te ee tsi Srv emis ve IK. So Pan Teer bins ii ras rhs, Mano. een Prt Age, Merlo Aber, 1986 SEMI a Bont Te er ses a, New Yn eshte al an 4 Peis © ‘THoeel"taber Winn & Evoetc, Stanley L- Tie othe cro, The coo oF aa Nr lon Boon te, Brenan Cp. IANIO FARGO NA EET ACA ” "Cabe eslarecer, para o que temos em vista, que 38 varan tes markt de maior difuedo no mela uniersaro brasil ram aguels dervadne do estrturalismo de Althusser «seus olzboraores; Se este estruuralimo, conforme julga Perry ‘Andersen, trowse novos enfoquetfeutifcadores, nao deixa de Ser verdaeir também que estilo uma produce abundant, seriada plo formalism as Ves levade ao absurdo risiel ‘Gs impesses do estrutralismo factaram & invasiodas tends as procedentes de Castoradis e Lefrt, prvlegiadoras do ine (gndr, eda chamads noua hiro francesa, que incitavs ava Faro fragmento, o exteavagante,o anitesrico, na veda, b antchistrico™ ( cue vinha de Pars eeinciin com o que ierompeu de Lom dees, Neste eas, func de longe mais novel oa "revel (ao" da obra de Edward P. Thompson. Ela impressionou em ‘ions sive principe. Em primelo Tuger, porque pds em felewo 0 que o marxsmo qualifca como superestratura (ideolo: fia. reit, babitae de pensire sent, eradigoes cltras et.) ‘frmando-se como vigoosa reardo ao malsitado vicio evonon ata do materieliomo hstéicn. Em segundo Tuga, Thompson € Stor do atague taver mais viulento ao esritralismo de ‘Althsser, 0 que ajo a fecharo clo da preemingncia deste ‘imo em nosso meio. Embora a se trate de-ientifiagio, as Imencionadaetendéncatfrancesss possuem pontos comans com D ealuate de Thompeoa, e tudo isto podia ser amnalgamado fi mesma ovientaco hstoriogien Finalzo 9 capitulo com o elenco de tomas euja peculiar shordagem permits 2 reabltaeao de escravidto,precisaente fquando decoreu 0 cenensro da sua extingio. O eleneo incl Ss questbes do consenso dos escravos, do tatamentopasiaral, jmnaom, Perry, Teri, lin «hist dee cow FP Thy lbenno Sih "Elkan, Cora A ev iapnri a cede i Jc, ie er eet Cm ei Bat Coen tom de Laer Bac Aa Cena © Sophie: Caton 1 1 Sree Cara 0 1. oe ina hss Da an em rae che er nia = Ter 0, 3 em Sos ECan are era 157 grooms mynonate or omnis dd entabildade da esravidtoe do seu supostoeeito benfareo SAIS excravon, da responsablidade dos préprios esravos els padroes dn reprodugao populacionl, das chamadas bre Fete camponese © asaariada, da complesfcacio do sistema eta da cxraviio enquantn recto de produto e enguanto ‘Siete socal no sefio Tato, Go earavsma enqanto modo de ‘aelaguo da lot de classes na formagio socal eseravista e dos Prcceauy de abso e de transi as formas econdmico-socais povaboiconstas. ‘Mea propésito €o de examinar o procedimento anaitico aque conlusa&redeseoha opel da esravio com o objetivo pico ow cto de rab l.Dat x atengiotemtia seletiva, SeelGteensoes de balango ger. Porque a escravido brasileira ‘Sauna atir pesauladores nacionase estranger ¢; nos ‘tmon anos, fv objeto de qualidade elevads de ees aca ‘ae atgor de revistase jonni eros especializdos, Fao post Gee tas meno ua ver que a quantidade aleance 0 teor de mane citca que se converte em nova qualidade apes eens te ie erecta: aaa eee te argue Renal de ene, 3 (De 1237, 1988 foe enna hea . / Capitulo 9 Violéncia, consenso e contratualidade eo Ns etuasao do patriarcalsno de Giberto Frere, 0 pecan a esa puta stunt 0 proceso oc saci inpanha20 eave. Preto i a ea do cma 4 mee # ino oie da coro bt ¢ desman cnr ‘sn [ah sap He ‘Spun ee tno ges om pose Saree ea A an aesepenenaro como 1 aa el tomaran prenetar d sae Mason estoy go trmavon 42 feast dee err Caen ete xpi to COnD rere nine on tpn pr es ta 4 eer ba poste bss ah coe on aek Amer ene as Satine rar glo xite sobre a ql opera afore as "As Tatas dos eseravon pertenceiam de segumentact, ¢ fora de dvida que Pet dos lt mites fundamentados sem historia (hay eomee "Chega Scena nos timos dex anos, a historiogratia pre- tensamente nova ralhou com aides o extremism to choca (er Atcaava um pont fraco que se poin facimente expor 2 teeesado, Em contraosicao,oescravo (ol esaltado como ator ‘Gotado de vortade propria, caper de AgHo awe ator ‘» ‘do'titema escravistg Oesravimo seria modelado nia sf eles ‘Senos, as tmibém-ouaté sescranns Cis ‘acdo se Tormou nome flo, grafado quase sempre entre apes Sepreciatvas. Mas, sea bstriogafa brasileira pretensamente nova quis recagerar a tubjetvidade aulinomar do escravo, 130 0 fet para ‘Tstacar a engberanfisstmicas, como os leventes,auilombos, Senta e fugue, Ao contéro, subiram a0 primeira plano 25 tetrtegas (si) coiianae suaves de acomodardo do escravo 0 * Sotema escravocrata, Reciperouse a sbjetidade do esceavo para faz lo agente thor da ceconciago com a escravit. ‘O que explca a proliferagdo do bindmio rexistncia¢acomo gto. aid de esata conteriaembutid a fnaligade a Scomlacao a regime social bastante Qexiel pare asimilat arco de sua forga de trabalho e de the provciar | malhorintngves) Possivelment, foi Stuart B. Schwartz 0 or meio a utiizarobinOmioaplicado ao Brasil, Porém o fez na pes tulsa de um episddio em que houve resaténcia dos escravos, ‘Bsc nal, em abeolto, nao foi de acomadacto. Bem pel con {tdro, es escravossoeram derrota completa e nao conta que tivesem atendida nenhuma das suas reivinicagbes, 8 f6rmla ‘esistncia eacornodagio” injustificdve no eniséo do enge ‘ho Santana, como o€ para mtitos ouzos aos quis fi aplicada ‘Tranel Aindavoltarel ao assunto, objeto de meu artigo escrito fem 1983 ereprodurido no anexo A deste iro “cer, Pera es eh ep IESE Sa ie: emerson Neem ee nar Pas Tr 12 Dryer fone nd cmon a cps Be See ce hap Aen ri! Due EES Fe Pr a re AS <3 Hh 18. x extn, ons coven a ‘Do ponto de vst tei, resulta daquelaférmula a pir: dade do consento sobre 2 blneia no sistema escravocala. Rll Jorden, rol o opus magrame de Genovese, cond, implica malts vezee,explitamente, esta Hei. Numa distorgio ‘on soncetes de Gramsci sobre hegemonia e consenso, Geno: ‘eae seus seguioresbrasieiosforaram a loo da escrava+ {irs consensual, da eseravatura que o8 prepriosescravosaceita vam prferiam “Alealtaco da acomodacio¢ do ajustamento perpassa 8 cobra de Katia Mittoo, Deum lado 0 senhor ameno, generoso: fo euro, o escravo di, emboramalciogoe suilmente resis: ene. 0 escravo abrigado na fama senhorialpatrireal A ‘ocravidio brasileira um sistema patriacal. Os castigos util fr domenica a fifi. O eacravo fugitive — um inadapeado & propia comun- ‘de dos seus pares, un inadapado sci, Culpa dele, pave, fem era, os senhores souberam oferecer aos escraves un) ‘uno trengilzador (se). Néo € que inexistise o confit, Doren prevaecesa coexstncia pacific (Sic). Se Gilberto Freyre Tunas vezeselogiou a dere das relacbes escravo-enhor 10 Brac, Katia eters a fermi, Imagem tera da Baha, fer ‘moteral para os escrvos. Onde 0 sistema patriarcalesravista {ol ode una "sociedad aberta” (sie), permissiva a mobiidade focia. Veeulo de promogio socal, 2 inttugdo familiar dava tga a parentels, compadtios © solidaiedades. Nto havendo Dreconcrto racial, tos ge rlaconam de manera cordial. Sate Topas — um rasto mundo feito de aliancas, no qual se mist Tam senhorese esravos ‘Logo, o escravo nio € coisa, mas ser humano levernente ‘initao por um estatto sell inferior. Tem espaco para se rifetar como agente do ambiente em que convive com 0s hore. Nig hia rari para muta quelxa do destino que The Keoube. Admirével mundo veo. ‘Se tudo isto lem Gilberto Preye, mas patente se tora a assnciagdo quando a bistoriadora afrma que a sociedade Thalene vai se tomar intoleranteapds a Abel, com 3 entrada thon exescravos n0 mercado de trabalho. Exatamente 2 tese tho socilogo peraambucan: pare os negros, a escravidio fi » acolhedora ¢proetora, a0 contro da Uberdaderesukante da ‘ooito” ‘eao José Reis tem uma visio mais comple, i ptofato de fbainay uma das maires rebels de esravos no Bras $e ee concepezo matical & = mesma da mesta Katia, Inepi MGS Ger Genovene ara o ial oto de taba decors, nfo The intceser dos senhores, mas da expericiapré industri ee proponexervos, J.) Rels fol a pono de afrmar que 208 (Sion de gato de Salvador, via ver que poiam marear 0 rere taba segundo cxtro pesca, “porce que no Tes tea rca a esas pre fla ecridae asalarada" O ‘MBiorador nfo apreenta neni caso conereto de indo to 7) Ribfog da escravidi que a refers & iberdade, mesmo pars C7) sarterave asalariado™ Jt no oe trata de Msi, porém de egaos Porque o earavo de ganko, uma vex lve, congistava 1 eee foe dre a iar com 8 renda antes obrigatoramente ‘itregue ao senor, O que sabemos de comprovado € que ers Sos de geno forcelsvam ato imie das energia para juntar 0 “Snbene exigio pela alforia_ =" ‘Comps da won, vo de Sivia uno Lara, € represen: tative do ovo mais tivo das novas tendéncias resconsias— 0 1 ane Sepeta de Histria da Unicamp. Advrto que nfo tenho era conjunto do Departamento, do qual fem parte profes feeeee conexo com ae tendescias objeto da mina crtica ctiicao do esta, sob 0 arqunanta de que nfo exlaria Ria egalnca como pessoa, mae weiter emieeende eur tentatia Guliean da estravidac rience, Dois Gem Quant aad cosa do ecav, ni ew ncee rats etree eB Cards Femon em it Fe Ma ar mora wo aX, ch Bet es ie amor ne a, ‘ SPIRES? oe lang Br A Rare mie me 89 ‘SiePide stows 198 5, ort, cone eeomarunie 2 sicagto sc, eno € sini de cierto suit. A ese soll se chara com 8 peso do exctavo(esin

Você também pode gostar