Antas ng Wika sa Pagsulat ng Tula sa Ikawalong Baytang: Batayan

sa Paggawa ng Modyul.

Melani M. Briones
MAED Filipino
Naga College Foundation
Naga City

2017
Paglalahad ng Suliranin
Sa pag-aaral na ito, masusing sinuri ng mananaliksik ang
mga tulang ipinagawa sa mga mag-aaral upang magsilbing batayan
sa pagbuo ng modyul bilang patnubay sa pagtuturo ng tula sa
ikawalong baytang, Pambansang Mataas na Paaralan ng Tulay na
Lupa, Labo, Camarines Norte, Taong Pampaaralan 2016-2017.

Pinagsumikapan ng mananaliksik na matugunan ang mga

sumusunod na katanungan:
1. Ano-ano ang paksa ng mga tulang sinulat ng mga
bata sa ikawalong baytang sa una at ikalawang
markahan? :
2. Ano-anong barayti ng wika ang ginamit sa mga tulang
ito?
3. Anong antas ng wika ang karaniwang ginagamit sa
mga tulang ito?
4. Anong kagamitang pampagtuturo ang maaaring
ipanukala upang lalong maging epektibo ang
 kasanayan ng mga mag-aaral sa larangan ng pagsulat
ng tula ayon sa hinihingi ng K-12 na kurikulum?

Kabanata 2

MGA KAUGNAY NA LITERATURA AT PAG-AARAL

Ipinahayag naman nina Corpuz et.al., (2013) ang layunin ng Kto12

kurikulum partikular ang programang Mother Tongue-Based

Multilingual Education (MTB-MLE) na natutnan ng mga mag-aaral

ang higit sa dalawa pang wika bukod sa kanyang kinagisnag wika,

kayat maging ang guro ay dapat masanay sa paggamit ng higit sa

dalawang wika sa kanyang pagtuturo.

Brenda B. Corpuz, et. Al. (2013). Special Topics in Education

Volume 4. Cubao, Quezon City: Lorimar Publishing, Inc.

Ayon kay sa Gabay ng Mag-aaral (2010), ang wika ay

nahahati sa ibat ibang kategorya sa antas na ginagamit ng tao
batay sa kanyang pagkatao, sa lipunang kanyang ginagalawan, sa
lugar na kanyang tinitirhan, panahon, katayuan at okasyong
dinadaluhan. Samakatwid, mabibigyang katwiran ang paggamit ng
mag-aaral ng ibat ibang salita sa pagpapahayag ng sarili sa tula
batay sa mga aspetong nabanggit. Tinalakay rin ang kaibahan ng
wikang pormal sa di-pormal kung saan, ang wiang di- pormal ay
ginagamit ng tao sa pakikipag-usap sa ka-edad samantalang ang
pormal naming ang ginagamit sa nakatatanda.
 Antas ng Wika. Hango sa:
https://teksbok.blogspot.com/2010/08/antas-ng-wika_6470.html
Retrieved August 2016
Sa aklat nina Enrijo et. Al. (2013) tinalakay ang antas ng wika
at ito ay pormal at di-pormal. Pormal ang wikang ginagamit sa
seryosong publikasyon tulad ng mga aklat, mga panulat na
akademiko o teknikal, at mga sanaysay sa mga paaralan sapagkat
ito ay impersonal, obhetibo, eksakto at tiyak. Gayundin, gumagamit
ito ng bokabularyong mas komplkkado kaysa ginagamit sa pang-
araw-araw na usapan at mga pangungusap ayon sa panuntunang
gramatikal. Samantala, ang di-pormal na antas ng wika ay ginagamit
ng karamihang tao sa araw-araw. Simple ang bokabularyo nito at
ang mga pangungusap ay maiigsi lamang. Tinatanggap dito ang
tonong kumberseysyonal at ang paggamit ng panghalip na ako at
mo. Hindi ito mahigpit sa paggamit ng din-rin, daw-raw, kaunti-
konti, atbp. Ang mga artikulo at kolum sa mga diyaryo na parang
nakikipag-usap lamang sa mambabasa ay kadalasang gumagamit
ng wikang di-pormal tulad rin ng pagsulat sa kaibigan. Halimbawa
ng di-pormal na wika ang wikang balbal na tumutukoy sa mga
kataga o pariralang likha o hiram sa ibang wika na karaniwang
ginagamit ng mga mababa ang katayuan sa buhay.

Wilita A. Enrijo, et. Al. (2013). Panitikang Pilipino, Filipino

Modyul para sa Mag-aaral. Book Media Press, Inc. Quezon City. at
Mandaluyong City. Printwell, Inc. pp. 136-147
 Binanggit ni Jocson (2011) na Wikang Filipino ang opisyal na
wikang pambansa ng Pilipinas batay sa itinatadhana ng Saligang
Batas 1987. Nakasaad sa Artikulo 14, Seksyon 6 na Filipino ang
wikang pambansa ng Pilipinas at samatalang nililinang ito, dapat
payabungin at pagyamanin pa, salig sa umiiral na mga wika ng
Pilipinas at iba pang wika. Inilahad naman ng Komisyon sa Wikang
Filipino (KWF) kung ano ang wikang Filipino na ang WIkang Filipino
ang katutubong wikang ginagamit sa buong Pilipinas bilang wika ng
komunikasyon ng mga etnikong grupo. Katulad ng iba pang wikang
buhay, ang Filipino ay dumaraan sa proseso ng paglinang sa
pamamagitan ng panghihiram sa mga wika ng Pilipinas at
ebolusyon ng ibat ibang sitwasyon sa mga nagsasalita nito na may
ibat ibang saligang sosyal, at para sa mga paksa ng talakayan at
iskolarling pagpapahayag.
Magdalena O. Jocson, et.al. (2011) Komunikasyon sa
Akademikong Filipino (Filipino 1) Pateros, Manila: Grandwater
Publishing, Inc.

Pag-aaral

Sa pag-aaral ni Lorenzo (2013) binaggit niyang mga likas na

kakayahan ang mag-aaral sa larangan ng pagsulat subalit hindi

maiiwasang magamit nila ang nakasanayan nilang wika sa kanilang

lugar kayat ito ay nagiging sanhi ng pagkalito at pagkagulo sa

gramatika ng asignaturang Filipino.

 Jocelyn P. Lorenzo. Bernakular na Ginagamit sa mga Araling

Panggramatika sa Ikapitong Baitang, Antas Sekundarya. Naga

College Foundation. 2013

Sinuri ni Cielo (2013), ang lebel ng performans ng mga mag-

aaral sa Filipino VII sa kasansayan sa pagsulat at natuklasang wala
silang kasanayan. Magkakaiba lum ang performans ng mga mag-
aaral sa ESEP, SPA, SPS, STVE, at BEC curriculum sa mga
kasanayan sa pang-unawa sa binasa at napakinggan, pagsasalita at
pagsulat. Tanging ESEP ang may kasanayan sa pang-unawa sa
binasa, walang gaanong kasanayan sa pagsasalita at pagsulat,
samantalang ang ibang kurikulum ay walang gaanong kasanayan sa
pang-unawa sa binasa at napakinggan, at walang kasanayan
naman sa pagsasalita at pagsulat.
 Jose B. Cielo. Istatus ng Implementasyon at Kasanayan sa
Filipino VII sa Programang Kto12, Naga College Foundation. 2013
Naglahad ng mga suhestiyon si Jurado (2014) hinggil
pagtuturo ng wika sa kanyang pag-aaaral. Ayon sa kanya, dapat
tandaan ng mga Guro sa pagtuturo ng wika na:.1) Pokus ng
pagtuturo ang mga mag-aaral; 2) Iayon ang sitwasyon sa klasrum
sa tunay na kapaligiran; 3) Gawing lubusan ang palitan ng
interaksyon; 4) Bigyan ng mas maraming pakikisalamuha o
lahukang gawain ang mga mag-aaral; 5) Gumamit ng multi-media
na kagamitan; 6) Bigyan ng regular na feedback at pagtataya ang
mga mag-aaral; at 7) Sanaying maging responsible ang mga mag-
aaral sa sarili niyang pagkatuto.
 Maria Teresa B. Jurado. Saloobin ng mga Guro sa Filipino at
ang Kaugnayan sa Aktuwal na Performance ng Guro at sa NAT
Performance ng mga Mag-aaral. 2014
Sa pag-aaral ni Almenor (2007) na may pamagat na

Feminismo sa Tungo sa Maunlad na Kamalayang Panlipunan,

sinuri ang mga paksang-diwa ng feminism na nakapaloob sa mga

piling tula at ang ambag nito sa pagpapaunlad ng kamalayang

panlipunan.

Sa aspektong sosyal, ng paksang diwa, ang mga babae ay

nakakaranas ng pagsisisi at pagkapahiya, pagkaapi at pagrerebelde

dahil sa maling desisyon at masamang kapalaran ngunit sila rin ay

nakakaranas ng kaligayahan at katiwasayan sa pagtanggap sa

naging kapalaran sa buhay.

Sa aspektong ekonomikal, ang pangangailangan upang

kumita, pagtitiis at pagpapakahirap para kumita, at pagkalinlang sa
hangaring yumaman ang kadalasay nagbubulid sa babae sa
kasalanan.
Sa aspektong kultural, ang isyung pangkasarian, kalagayang
pampamilaya, at mga mithiiin ng babae ang pangunahing problema
ng mga kababaihan ngunit naiibsan ito kung nakatatagpo ng
magandang kapalaran sa kamay ng dayuhan.

Jamela P. Almenor. Feminismo sa Piling Tula ni Mabanglo

Tungo sa Maunlad na Kamalayang Panlipunan. Di Nalathalang
Tesis, UNC . 2007
 .

Pinag-aralan ni Batangoso (2012) ang paggamit ng ibat

ibang poetic devices katulad ng simbolo, (hanapin ko ang

kadugtong nito)
 Maria Teresa B. Jurado. Saloobin ng mga Guro sa Filipino at
ang Kaugnayan sa Aktuwal na Performance ng Guro at sa NAT
Performance ng mga Mag-aaral. 2014
Sa pag-aaral ni Constantino (..), pinaghambing niya ang
pagkakabuo ng wikang pambansa sa ating bansa at bansang
Indonesia upang kung saan, nagkakaroon ng krisis sa
pagpapatingkad ng pambansang kamalayan sapagkat may ibang
wikang mas ginagamit ng sambayanan. Sa Pilipinas, maliban sa
mahigit isandaang diyaekto, lutang na lutang rin ang paggamit ng
Ingles, samantalang sa Indonesia ay ma Java/Jawa isang
katutubong wika na mas kinasanayan at nais gamitin ng mga
mamamayan sa pakikipagtalastasan.
Sanhi ang nabanggit na suliranin sa pagkakabuo ng konsepto
ng wikang Filipino na siyang nagbago sa konsepto ng wikang
pambansa kung saan, ang dating wikang hango lamang sa iisang
diyalekto ay naging batay na sa lahat ng wika ng Pilipinas pati na rin
ang mga wikang nakaimpluwensya ditto gaya ng Espaol at Ingles.
Ipinaliwanag niyang ang pagkakaroon ng barayti o baryasyon ng
wika ay bunga ng pagkakaroon ng ibat ibang saligan kayat
nabubuo ang wikang Cebuano, Filipino, Ilokano Filipino, Hiligaynon
Filipino, Kinaray-a Filipino at marami pang iba, kumpara sa wikang
Pilipino na hindi makabubuo ng mga barayting nabanggit sapagkat
salig lamang it sa Tagalog kayat ang nabuo lamang ay Bulacan
Pilipino, Batangas Pilipino, Rizal Pilipino, Laguna Pilipino, at iba pa.
Sa kanyang pagtalakay sa wika bilang isang panlipunang
penomenon, binigyang diin ang pagkatuto ng wika batay sa
sosylolingguwistikong teorya kung saan, nagiging makabuluhan ang
anumang pahayag, aksyon, o salita ng isang indibidwal kung ito ay
nakokonteksto at naikokomunika sa ibang indibidwal o grupo. Aniya,
bunga ng ibat ibang gawain, papel, interes, saloobin, at pananaw
na sangkot sa komunikasyon ay nabubuo ang ibat ibang konteksto
ng wika. Maging ang pagiging heterogeneous o pagkakaroon ng
ibat ibang anyo ng wika - malingguwistiko, ma-okupasyonal o ma-
sosyal bunga ng pagkakaiba-iba sa lokasyong heograpikal,
pandarayuhan, sosyo-ekonomiko, pulitikal at edukasyonal na
katangian ng isang particular na lugar o komunidad na gumagamit
ng naturang wika ay kanyang tinalakay.
Bunsod ng pagiging heterogeneous ng wika ang paglutang
ng ibat ibang barayti tulat ng Tagalog Filipino, Ilokano Filipino, Bikol
Filipino, Naga Bicol, Legazpi Bicol, Ilocos Sur Ilocano, Ilocos Norte
Ilokano, Filipino English, Singapore English, at iba pa na tinatawag
na linggwistikong barayti ng wika. Ang Filipino naman ng mga bakal,
Filipino ng mga sugarol, Filipino ng mga kolehiyala, Filipino ng
Mathematics, Filipino ng Chemistry, at iba ay tinatawag na register o
sosyal at akademikong barayti, at nagbubunga ito ng ibat ibang
suliranin gaya ng hierarchy sa mga anyo ng wika. May
mataas/mababa, istdandard/di-istandard at iba pang anyo ng wika.
 Pamela Constantino, PhD. Pluralidad sa Identidad: Ang
Barayti ng Wikang Filipino Sa Pagbuo ng Wika at Kamalayang
Pambansa.
Sa kanyang Pluralidad Tungo sa IDentidad: Ang Barayti ng
Wikang Filipino sa Pagbuo ng Wika at Kamalayang Pambansa
(______) ni Pamela C. COnstantino. Maraming mahahalagang
punto ang napulot ng mananaliksik; ang mga ito ang nagsilbing
batayan niya sa pagbuo ng mga paradima kung saan iikot ang
kanyang pagtalakay sa napiling paksa.
Una, ang Wikang Filipino bilang wikang pambansa na dating
nakabatay lamang sa Tagalog ay nakabatay na ngayon sa ibat
ibang diyalektong rehiyonal sa Pilipinas upang higit itong maging
katanggap-tanggap at magamit nang mas malawakan. Gayundin,
layon nitong pagkaisahin ang mga mamamayang Pilipino sa kabila
ng kanilang pagkakaiba-iba sanhi na rin ng ibat ibang impluwensya
ng mga dayuhan.
 Ikalawa, ang pagkakaiba-iba ng mga wikang ginagamit sa
ibat ibang rehiyon sa bansa ay lumilikha ng suliranin sapagkat
nagbubunga ito ng hierarchy kung saan itinuturing na mataas na
uri ang isa kumpara sa ibang wika. Bilang tugon, binigyang-pansin
ng mga mananaliksik na sikolohikal, pedagodyikal at intelektwal o
iskolarship na penomenon ang pagbabago sa konsepto ng wikang
pambansa at pagtanggap ng mga barayti nito. Ito ang inaasahang
magpapabago sa atityud ng Piliipino sa wikang Pambansa at lilikha
ng kamalayang mayroon silang mahalagang bahagi o papel sa
pagpapaunlad ng Wikang Filipino. Mangangahulugan rin ito ng
aktibong partisipasyon na siyang mas magpapalago at
magdedebelop sa isang barayti na mas madalas gagamitin o
tatangkilikin ang Wikang Filipino ng ibat ibang tagapagsalita ng
katutubong wika. Dito, mas pinahahalagahan ang pag-unawa sa
halip na pagiging tama ng isang wika,
Nakaangkla ang paninindigang ito sa Accomodation Theory ni
Howard Giles (_______) na siya ring batayan ng Linguistic
Convergence/Divergence at Second Language Acquisition Theory
(SLA) na pawang nakapokus sa sitwasyong pangwika. Batay dito,
ang interaksyon ng tao ang lumilikha ng tendensiyang gumaya o
bumagay sa pagsasalita ng kausap upang bigyang-halaga ang
pakikiisa, pakikilahok, pakikipag-palagayang loob, pakikisama o
kayay ang pagiging kabilang sa isang grupo.
Sa huli, ipinahayag niyang ang implikasyon ng pagbabago
konsepto sa wikang pambansa na layuning mapag-isa ang ibat
ibang wikang sinasalita sa bansa bunga man ito ng heograpikal,
sosyolohikal o lingguwistikong pagkakaiba-iba o dala ng political o
kolonyal na karanasan upang makabuo ng isang wikang
pambansang magsisilbing tagapagpahayag ng pambansang kultura,
kamalayan at diwa ng mga Pilipino.
Ayon pa sa kanya, ang pagtanggap ng Pilipino na kanila
(ours) at hindi sa iba (theirs) dahil makapagbabahagi sila tungo sa
paglago at pagpapaunlad nito at pagtanggap din na ang kanilang
wika at paraan ng paggamit nito ay hindi iba/kakaiba/naiiba kundi
kasali/kasama/kabilang/kabahagi ay isang maganda at malaking
simula at unang hakbang tungo sa pagbuo ng pambansang wika at
pagkakaisa. Makatutulong aniya ito sa pagbuo ng kamalayang hindi
pang-amin/kanila, pangkapatagan/pambundok,
pangmayaman/pangmahirap, pampubliko/pampribado,
pamprobinsiya/pansiyudad, pangmayorya/pangminorya,
pangmasa/pamburgis/pang-coo, kundi pambansa, pang-atin, at
panlahat na tumitingin sa ikahuhusay, ikauunlad, ikatitino at
ikapapanuto ng nakararami kundi man ng lahat ng Pilipino hindi ng
iisa o iilang sektor sa lipunan. Ito ang inaasahang magbubunsod sa
pagpapalakas n gating kamalayan bilang isang bansa na may
sariling identidad at sariling wikang pambansa.

Pluralidad Tungo sa IDentidad: Ang Barayti ng Wikang Filipino sa

Pagbuo ng Wika at Kamalayang Pambansa (______) ni Pamela C.
COnstantino.
Kabuuang Sining at Nais Hugpungan sa Pag-aaral
Sa pagbabasa at pag-aaral na isinagawa ng mananaliksik,
napatunayan niyang may ibat ibang aspekto ng wika ang napag-
aralan na sa nakalipas na mga panahon at karaniwang layunin sa
mga nasabing pag-aral ang pagpapalalim ng kamalayan sa lipunan
sa pamamagitan ng paggamit ng isang wikang pambansa.
Napatunayan ni Lorenzo na likas sa mga mag-aaral ang
pagkakaroon ng kasanayan sa pagsulat gamit ang wikang
nakasanayan sa kanilang lugar kayat nagdudulot ito ng pagkalito sa
gamit ng wika. Kay Cielo naman, natuklasang kulang ang
kasanayan ng mga mag-aaral sa pag-unawa sa binasa/napakinggan
gayundin sa pagsulat gamit ang wikang Filipino.
Naglahad ng suhestiyon sa pagtuturo ng wikang Filipino si
Jurado sa kanyang pag-aaral samantalang pagsusuri sa paksang
diwang Feminismo ang laman ng pananaliksik ni Almenor sa
kanyang pananaliksik. At kay Constantino, pinagtuunan ng pansin
ang barayti ng wika bilang susi sa pagbuo ng wika at kamalayang
pambansa.
Kapansin-pansin sa mga nabanggit na pag-aaral ang
katotohanang may kakulangan sa kasanayan ng mga mag-aaral sa
paggamit ng wika sa pagbasa man o sa pagsulat batay sa mga
nabanggit na pag-aaral at ito ang nais hugpungan ng pag-aaral na
ito. Ang mga suhestyon ni Jurado at mga natuklasan ni Almenor ay
maaaring makatulong sa mananaliksik sa pagbuo ng lagom sa pag-
aaral na ito. Gayundin, napakahalaga ng pag-aaral ni Constantino
sapagkat pangunahing batayan sa pag-aaral na ito ang mga
teoryang nagsilbing sandigan ng kanyang pag-aaral.

BATAYANG TEORETIKAL
Mga Teorya sa Pagkatuto ng Wika

Ang Mga Pananaw na Teoretikal

Ang Pagtuturo at Pagkatuto ng Wika

Ano ang wika?