Você está na página 1de 3

'Neurocinciaconfirmoumuitastesesdapsicanlise',diz

psiquiatra

MarcusLeoni/Folhapress

ApsicanalistaVeraFonsecafalasobreaatualidadedapsicanlise

JULIANACUNHA
DESOPAULO

09/07/201602h00
Publicidade
ParaIvanIzquierdo,78,neurocientistamaiscitadodaAmricaLatina,apsicanlisefoisuperadapelos
estudosdeneurocincia."coisadequandonotnhamoscondiesdefazertestes,veroqueacontecia
nocrebro.Hojeapessoavaimefalareminconsciente?Ondefica?",disseFolhaementrevista.

AfalafoirebatidapordezenasdepsicanalistasetambmcontestadaporVeraFonseca,diretora
cientficadaSociedadeBrasileiradePsicanlise,regionalSoPaulo.

Ementrevista,elaafirmaqueIzquierdopareceterumconceitodapsicanlisede60anosatrseque
neurocientistas"interessadosemabrirjanelas"tmcriadoumdilogocriativocomapsicanlise,oquefez
comquevriastesesdaltimafossemconfirmadas.

Leiaabaixo.

*
FolhaOprofessorIvanIzquierdodissequeaneurocinciahaviasuperadoaprticapsicanalticae
quehojetcnicascomoaterapiacognitivaseriamhojemaisinteressantesefrutferasparaos
pacientes.Oqueasenhorapensadisso?

VeraFonsecaIvanIzquierdopareceteroconceitodapsicanliseprevalentehuns60anos.Oquese
observaquevriosneurocientistas,aquelesinteressadosem"abrirjanelas",tmseempenhadoemcriar
umdilogocriativocomapsicanlise.Oquesaiudissofoiumpanoramamuitointeressante,noqualvrias
tesesdapsicanliseforamconfirmadas.

Quandoeledizqueapsicanlisefoisuperada,umabobagem.Osavanosdaneurocinciapodem
superarosdadoscientficoscomosquaisFreudtrabalhavasuapoca,masnoapsicanlisecomoum
todoporumarazosimples:apsicanlisetrabalhasempartecomoauxliodasneurocincias.Seas
duasprticasfossemcoextensivas,teramosdelidarcomahiptesedeque,sechegssemosresposta
mximadacinciabiolgica,teramosarespostafinalsobreoindivduoeseusofrimento.Essauma
hipteseredutora.

Asenhorapoderiadaralgumexemplodessaconvergnciaentrepsicanliseeneurocincia?

Claro,possocitarvrios.Primeiro,osneurocientistastmenfatizadoafunodossonhosna
transformaodasmemriasdecurtoprazoparaasdelongoprazo,oqueconvergecomoquetemsido
discutidonosltimostempospelapsicanlise,ouseja,afunodossonhosnasimbolizaoeassimilao
dasnovasexperinciasvividaspeloindivduo.Haindaaquestodasdisposiesinatasdorecmnascido
paraarelaocomocuidador,jconsideradasporMelanieKlein[psicanalistaaustraca]eamplamente
comprovadaspelaspesquisasemdesenvolvimentohumano.

Vriospesquisadoresenfatizamaimportnciadesecombinarasabordagensdapsicanliseeda
neurocinciaparaalargarohorizontedacompreensodanaturezahumana,umaobservandoos
fenmenosmentaisdaperspectivasubjetiva,dedentroparaforaaoutranosentidocontrrio,atravsde
umaobjetivaodosfenmenosobservados.Asduasdisciplinasseenriquecemcomessarelao,quando
serespeitaametodologiaeaepistemologiaprpriasdecadauma.

Issoficamaisclaroaindanodomniodanoodeinconsciente,paratocarnopontolevantadopor
Izquierdo.OtrabalhodeHeatherBerlin,queneurocientistacognitivista,porexemplo,dizqueinevitvel
queasduasreascompartilhemdeestudosumadaoutra.

NovoudizerqueIzquierdosejaonicoapensardessemodo,masaopiniodelenonenhum
consensoentrepesquisadoresdarea,demodoalgum.

Maselenodissequeosestudosdepsicanlisenotinhamcolaboradocomaneurocincia.O
comentriodelefoimaisnosentidodequeaprticapsicanaltica,aclnica,estariadatada,teria
sidosuperadoporprticaseestudosmaismodernos.

Notemcomosepararaclnicadapsicanlise.Apsicanliseaclnica.Vocnopodedizerquerespeita
umsemrespeitarooutro.noconsultrioqueopsicanalistacolheinformaessobrecomoaspessoas
funcionam.Dessasinformaes,tentamosextrairumateoriageraldamente,quedepoisretornaao
consultrio.
Nofuncionacomoumcientistaquepodeestudardeterminadadoenadocorposemtercontatoalgum
compacientes,comodiaadiadeumhospital.Apsicanlisederrubaessemuroentrepesquisaeprtica,
umanosesustentasemaoutra.

Seestivessevivo,asenhoranoachaqueoprprioFreudtrabalhariacomneurocincia?

provvelquesim,eleestavasempreavanandonaprticadele,assimcomoospsicanalistasdehojeno
usamasmesmasprticasqueFreud,oumesmoquepsicanalistasdecinquentaanosatrs.Quemvde
forapodeacharqueacoisaestticaporquecontinuasendoumconsultrio,umapoltrona,umdiv,mas
umaprticaemconstanteevoluo.

Eoqueeledissesobreoinconsciente,quenopodiaacreditaremalgoquenopudessevere
verificar?

Ah,issofoicompletamentecinciadofimdosculo19,nofoi?Hojeemdianosetrabalhaapenascom
evidncia.Umconceitonoinvalidadoapenasporquenopossoabrirumcrnioeapontarondeficao
inconsciente,issomuitoredutor.

OprprioLacandissequepsicanlisenoeracincia,eraumaprtica.JGeorgesCanguilhem
dissequeamedicinanoeracincia,esimumaarteouumatcnica,eCarloGinzburgtemumtexto
queusaFreudedizquenahistria,amedicinaeosdetetivespartilhamummtodopoucoounada
cientfico,omtodoindicirio.Asenhoradefendequepsicanlisesejacincia?Ouqueamedicina
seja?Precisasercinciaparatervalidade?

NemtodopsicanalistasegueopensamentodeLacan,emesmoentrelacanianosnohumconsenso
sobreoquesignificaessapostulaodeledequepsicanlisenoseriacincia.Paramimcincia,sim.
umacinciacomseusprpriosmeiosdevalidao.

RAIOXVERAFONSECA

IDADE
64anos

FORMAO
mdicapsiquiatraefezpsdoutoradoempsicologiaexperimentalnaUSP

ATUAO
DiretoracientficadaSociedadeBrasileiradePsicanlisedeSoPaulo

Compartilhar 6,7mil

Você também pode gostar