Você está na página 1de 19

30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.

Coli

EurJImmunolMicrobiol(PA).201629desetembro6(3):147161. PMCID:PMC5063008
Publicadoonlinede2016setembro29.doi:10,1556/1886.2016.00029

Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.coli
TrudyM.Wassenaar
MolecularMicrobiologyandConsultantsGenomics,Tannenstrasse7,55576Zotzenheim,Alemanha
Autorcorrespondente.
*MicrobiologiaMoleculareGenmicaConsultants,Tannenstrasse7,D55576Zotzenheim,AlemanhaTelefone:+4967018531Email:Trudy@mmgc.eu
Conflitodeinteresses

OautortrabalhacomoconsultorparaSymbiopharmGmbH.

Recebeu201622deagostoAceito201624deagosto.

CopyrightOautor(s)

EsteumartigodeAcessoLivredistribudosobostermosdaLicenaCreativeCommonsAtribuioNoComercial(
http://creativecommons.org/licenses/bync/3.0/),quepermiteusoirrestritonocomercial,distribuioereproduoemqualquermeio,desdequeaobra
original,devidamentecitada.

Abstrato Vamospara:

Humsculo,AlfredNissledescobriramqueaingestointencionaldeestirpesparticularesdeEscherichiacoli
poderiatratarpacientesquesofremdedoenasinfecciosas.Desdeento,umadestasestirpestornouseoprobitico
maisutilizadoE.coliempesquisaefoiaplicadoaumavariedadededoenashumanas.Aqui,aspropriedadesde
queE.coliNissle1917estirpesocomparadoscomoutrocomercialmentedisponvelE.colicepasprobiticas,
comnfasenassuasaplicaesemsereshumanos.Umabuscanaliteraturaformaramabasedeumresumodos
resultadosdainvestigaorelatadosparaosprobiticosMutaflor,Symbioflor2eColinfant.Osparentesmais
prximosdasestirpesemqueestesprodutossoapresentados,eseucontedogentico,incluindoapresenade
virulncia,genesdiscutido.Asemelhanacomestirpespatognicascausandoinfecesdotratourinrio
perceptvel.Tendnciashistricasnapesquisadotratamentoprobiticosparadeterminadascondieshumanasso
identificados.OfuturodoprobiticoE.colipodefixarnoqueAlfredNissledescobertooriginalmente:no
tratamentodeinfecesgastrointestinais,quehojeemdiasomuitasvezescausadasporpatgenosresistentesa
antibiticos.

Palavraschave:probiticos,Escherichiacoli,Nissle,Symbioflor,estudoshumanos,aplicaes

Introduo Vamospara:

Muitosprodutosprobiticossobaseadasemestirpesparticularesdebactriasdecidolctico,taiscomo
LactobaccilluseLactococcusespcies(tantoFirmicutes)ouBifidobacteriumespcies(pertencentesao
Actinobactrias).Outrosgnerosdebactrias(emesmoespciesdeleveduras)tambmsoutilizadospara
aplicaesdeprobiticos,incluindoEscherichiacoli,ummembrodaGammaproteobacteria.Estecavalode
trabalhodabacteriologianoapenasasespiesbacterianasmaisfrequentementeestudadosnoplaneta,mas
tambmumtantocomplicada,umavezqueincluitantocomensaiseestirpespatognicascujosgenomaspodem
variarmuitoemtamanhoecontedogene[1].

IssoE.coliescolhidocomoumprobiticoestariaemlinhacomasuapresenaubquapresumidanointestino.
MasquantasvezesE.colirealmentepresenteemumintestinohumano,emquequantidade,eum"grande
jogador"nesseambiente?Apesardeumagrandequantidadededadosdisponveissobreestaespcie,estesdados
nosofceisdeencontrar.Emseulivrosobremicroflorahumananormal,TannockdescrevequeE.coli
tipicamenteencontradanoleo(oltimoterodointestinodelgado),bemcomonoclon,masnoultrapassando
outrasespciesmaisnumerosas[2].Caugentecolegasdescrevemcoexistnciadeclonestransitriase
persistentes,commudanasrpidasnacomposiogenticadapopulao,masosdadosquantitativosnoso

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 1/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

dadas[3].Ocloncontmaproximadamente1,5kgdeclulasbacterianasdepesomolhado,enquantoqueas
fezescontmcercade1012bactriasporgrama[4].Deacordocomumapublicaode1974porHilleDrasar,
parteinferiordointestinohumanocontm,emmdia,2103(noleoterminal)para1,6106(noceco)unidades
formadorasdecolnias(CFU)enterobactriasporgramaMaterialintestinaldefezes(querefletefloraluminaisda
regiorectosigmide,emvezdamucosaecriptasdasvilosidadesflora),amdiade2,5107UFC/g[5].E.
coliapenasumadasvriasEnterobacteriaespciestipicamentepresentes,eparacolocarestesnmerosem
perspectiva,estesenterobactriassosuperadosemnmeroporumfatorde100a1000porBacteroidese
anaerbiosGrampositivasformadorasdenonspore[2,5].Emconsonnciacomisso,E.colinoestentreos25
principaisespciesbacterianasmaisprevalentestipicamentepresentesemfezesdesereshumanosqueconsomem
umadietaocidental[2].Osnmeroscitadosaquiforambaseadasemdescobertasculturaiseaslimitaesdeste
processotmsidoreconhecidos:umaproporosignificativadasbactriasnointestinonocultivveis.Noentanto,
umavezqueaculturadeE.coliestbemestabelecido,osresultadosdependemdaculturadevesersuficientepara
umaestimativaquantitativa.,portanto,surpreendentequopoucosexistemdadosquantitativossobrea
colonizaoporE.coliemindivduossaudveis.Emumapublicaorecentecomparandoobesoscompessoas
compesonormal,Zuoecolegasdetrabalhorelataramcercade108CFUE.coliporgramadefezesparaambosos
grupos[6].Embora,nosltimostempos,osestudosMetagenmicafornecerinsightsnafraoincultivveldo
microbiomaintestinal,essesmtodossobastanteinsensvelenormalmentenodetectarasespciespresentesem
menosde105clulas[7].Almdisso,osresultadossomuitasvezesrelatadascomofilos(porexemplo,
"Proteobacteria")oufamliastaxonmicas("Enterobacteriaceae")emvezdegnerosouespciesindividuais.
Temsidoobservadoquehapenas15%desobreposioentremetagenmicaemtodosdependentesdecultura[7
].Almdisso,osmtodosdependentesdasequnciafrequentementesobreestimaradiversidadedeespciesde
estarpresente,porumnmeroderazesdiscutidasnoutrolocal[8].Porestesetalvezporoutrosmotivos,os
dadosmetagenomicraramentefornecemumaestimativaquantitativadonmerodeE.colibactriasnointestino.
Noexcelentecatlogo,publicadorecentementedomicrobiomaintestinalhumanadeterminadaapartirde124
indivduoseuropeus(combaseemamostrasfecais),Escherichianoestavaentreas56espciesmaisabundantes[
9].Denavegaratravsdeumagrandequantidadedeliteratura,parecesegurodizerqueE.coli"muitasvezes"
presenteemumintestinohumano,emboraemnmerosrelativamentebaixos,eseum"grandejogadordeequipe",
emqueoambientecontinuaaservisto.

Apesardisso,E.coliasbactriassoabasedepelomenostrsprodutosprobiticosdisponveiscomercialmente,
conhecidossobosnomescomerciaisMutaflor,Symbioflor2,eColinfant,respectivamente.Estesprodutostmsido
utilizadosemvriosestudoscientficosparadesvendarosseusefeitospositivospresumveisparaasadehumana.
Mutaflor,produzidoporArdeypharmGmbH(Herdecke,naAlemanha,umaempresafarmacuticafundadaem
1970),contmclulasviveisdeumnicoE.colicepadenominadaE.coliNissle1917.Symbioflor2(DSM
17252),produzidoporSymbiopharmGmbH(Herborn,Alemanha,fundadaem1954),contmumconcentradode
seisE.coligentipos.ColinfantcomercializadopelaDyntec(Terezn,RepblicaCheca)econtmumnicoE.
coliestirpeespecificamentecomercializadoparausoemrecmnascidoselactenteseusadoprincipalmentena
RepblicaCheca.

UmaextensaliteraturacientficaemE.coliNissle1917(doravantereferidacomoECN)forneceualgunsinsights
notveisnestacepaprobitica,emparticularquandocomparadocomaliteraturadisponvellimitadaemSymbioflor
2eColinfant,comocomentadoaqui.

UmabrevecomparaodosfatosbsicossobreECN,Symbioflor2e Vamospara:
Colinfant
AlgumasdaspropriedadesbsicasdeECNpresentesemMutaflor,dosseisE.coligentiposencontradosem
Symbioflor2,edaE.coliestirpedeColinfantestoresumidosnaTabela1denotaode100vezessuperiordose
diriarecomendadadeMutaflorcomparaocomSymbioflor.2adosediriarecomendadadeColinfantestentre
estesdois.Almdisso,ECNmvel,enquantoosconstituintesdeSymbioflor2faltaflageloseso,assim,sem
motilidade.Teordeplasmdeotambmvariae,comoserdiscutidonumasecoseguinte,asparentesmais
prximosconhecidosdestasestirpescomerciaisdiferentes.

Tabela1.
Tendnciasnafrequnciadepublicaoaolongodotempoparaquatro
palavraschavecombinadascom"probitico"

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 2/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

ResumodepublicaesrelacionadascomECN,Symbioflor2eColinfant
Apesquisabibliogrficafoirealizadaparaavaliaroconhecimentocientficoatualsobreostrsprodutoscomerciais
contendoE.coli.ReconhecendoqueabasededadosPubMednocobretodaaliteraturacientficadisponvel,no
entanto,foiescolhidoporqueelerecuperaosresultadosconsistentes,emcontrastecomosalgoritmosdeauto
aprendizagemdosmotoresdebuscadaweb.Assim,em20deoutubrode2015,pesquisasPubMedforam
realizadascomostermosdepesquisa"Nissle","Mutaflor","Symbioflor","DSM17252","Colinfant",ou"E.coli
estirpeA034/86"(porrazesexplicadasabaixo)paraidentificaraliteraturapertinenteentodisponvel.Ttulose
resumos(quandodisponvel)devisitasrecuperadosforamrastreadosparacategorizaroassuntoprincipaldecada
estudo,comoresumidonaTabela2.AliteraturacientficasobreECNmuitomaisextensadoqueade
Symbioflor2ouColinfant,com228,21e11publicaesrelevantesidentificadosnoPubMed,respectivamente.

Mesa2.
Resultadosdepesquisasemliteratura

ParaECN,49publicaesdescreveramresultadosobtidosprincipalmenteapartirdeinvitrotrabalho,realizado
parainvestigarassuaspropriedadesemecanismosdeprobiticose51publicaesapresentadosestudosem
animais,utilizandomurganhos(40)ouratos(11).Emboraosltimosesforosresultaramemmuitasinformaes
valiosas,elesprincipalmentenosinformarcomoointestinodessesanimaisreageaestaE.coliestirpe.Em
comparaocomossereshumanos,esteshospedeirostmdiferentesdietas,microbiotaresidual,estilosdevida
(nocturna,nosocial,etc.),e,atcertoponto,aspropriedadesfisiolgicas,demodoqueosconhecimentos
adquiridoscomestesmodelosnemsempresorelevantesparaaspropriedadesprobiticasdeECNnumhospedeiro
humano.PorqueestarevisoconcentrasesobreaquestoqueE.colibaseadosprobiticosfazerparaohost(s)
paraosquaissocomercializados,estudoscomroedoressonasuamaioriaignoradoaqui,comosopublicaes
combaseeminvitromodelos.TrintaestudosquedescrevemasrespostashumanasparaECN,queserodiscutidos
emdetalhesnaprximaseo,foramidentificados.Deinteressetambmso14estudosdeECNnohospedeiro
sunos,ondeoprodutoutilizadoprincipalmenteparacombaterdoenasinfecciosas.Mltiplosderevisoe
comentriosartigosqueresumemediscutirestudoscomECNforamidentificados,masumavezqueestesnasua
maioriareproduzirosresultadosdepublicaesprimrias,elesnosoinextensoincludonestacontribuio.Um
nmerodepublicaesdescreveuvriaspropriedadesecaractersticasdeECN,ouaplicaesdevesculas
fantasmaderivadasoudosobrenadantedacultura,oqueparasimplicidadeforamagrupadosnacategoria
"Diversos"naTabela2.OgenomacompletodaestirpedeECNfoisequenciadoporduasvezes,ecombasenesta
informao,atensotemsidocomparadocomoutrosE.coligenomas,queemtodosresultaramemsete
publicaesqueforamidentificadospelaspesquisasrealizadas.Finalmente,PubMedrecuperados14publicaes
porAlfredNissle,queisoladooriginalmenteatensoquelevaseunome,queserdiscutidoemumaprxima
seo.

Dos21publicaesidentificadasnoSymbioflor2tambmresumidosnaTabela2,setetratadasestudoshumanos.
Trseramartigosdereviso(incluindoumarevisosistemtica),etrspublicaescaractersticasdosgenomasdos
Symbioflor2gentiposdescritos.Apenasdoisinvitroestudosedoisestudosdemodeloderatopoderiaser
identificada.Almdisso,trspublicaesconcentradasobrevriosassuntos(caracterizaodaproduomicrocin
S,deaplicaoemummodelodeculturadergoshumanosartificiaiseanlisedetranscriptoma),ealtimafoi
umaerrata.

Apsaremoodeumaduplicao,seispublicaesqueutilizaramColinfant,dosquaisquatroeramestudoscom
crianas,recmnascidosoubebsprematuros(Tabela2),foramidentificados.Aausnciadeinvitroosestudos
decaracterizaoparaesteprodutosurpreendenteluzdasaplicaespublicadasparaesteshospedeiros
vulnerveis.Umestudodescreveudadosobtidoscomummodeloderato,eumaproduorelatadodaunidadede
repetiodepentassacridoquecaractersticaparaoOantigniodeColinfantE.coli.Naprimeirareferncia
disponvelsobreonomeColinfant[10],oseucontedo,comofoidescritoummutantedeE.coliestirpeA0
34/86,demodoapesquisafoiestendidacomestetermo.Estarecuperadosmaiscincopublicaes,quedescrevem
doisexperimentosdesunos,doisestudosdecomparaodogenoma,eumacaracterizaodeumsistemade
restriomodificao.

Osresultadosobtidosapartirdeestudosemsereshumanos Vamospara:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 3/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

Colinfant
UmavezquealiteraturasobreColinfant,queaquiapresentadaemprimeirolugar,limitada,aliteraturafoi
completadaporseguintescitaesparatrsnotempo,assim,estenderaspublicaesdisponveisqueforam
resumidosnaTabela2.Emumapublicaorelativamenterecente,aestirpeutilizadanesteprodutofoirelatadopara
seroriginalmenteisoladoapartirdefezesdeporcos[11],emboraasdescrieshistricasoriginaisno
mencionameste(verabaixo).Seguindoorastrodepublicaessobreestaestirpeparatrsnotempo,asmais
antigaspublicaesquedescrevemousodosorotipoO83E.coliparacolonizarossereshumanosquepoderiam
seridentificados(esocitadosemtrabalhosmaisrecentesquedescrevemColinfant)sode1967.Naqueleano,um
documentodeautoreschecosdescreveucomocincocrianasamamentadas(3diasdeidade)receberamumadose
de5108UFCdeE.coliestirpeO83,umacepadescritocomo"nopatognicoparaleitesrecmnascidoslivres
degermes",semfornecermaisinformaes[12].Acolonizaofoideterminadopelaaglutinaodeisoladosde
fezes.Umsegundopapelde1967(noincludonapesquisainicialPubMedresumidosnasecoanterior)relatou
queaestirpepodeaindaserdetectadonasfezesaps25semanasdedosagem[13].Essapublicaodescreveua
tensocomoumdomde"Prof.Sedlk"(presumivelmente,Prof.JiSedlkdeVinohradyHospital,Universidade
Charles,emPraga),massuafonteoriginalnofoimencionado.Queasfezesdelactentescolonizadoscontinham
anticorposnasmucosascontraaestirpefoidemonstradoalgunsanosmaistarde[14].Umapublicaoem1991,
descritomaisdetalhesdoquepareceseromesmoensaio[15]aqui,aestirpechamadoE.coliO83masdescrito
comoO83:K24:H31e,especificamente,osautoresmencionamque1500crianaserecmnascidostinhamsido
tratadossemcausarquaisquercomplicaes.OnomeColinfantaparecepelaprimeiravezem1998emuma
publicaoqueapresentamaisinformaessobreatensooprodutofoicomparadocomMutaflor(ambosforam
descritoscomo"vacinasvivas")parapropriedadesdecolonizaoemrecmnascidos[10].Foirelatadoque
ambasaslinhagenscolonizadorecmnascidosatermopara12a16semanas(umadosenoespecificadofoi
administradopor4dias),emboranotenhasidodescritocomoascepasisoladasforamidentificadasapartirde
fezes.Nasalivadosbebsdesafiados,osnveisdeIgAIgMforamelevadas,eemsuasfezes,osnveisdeIgA
foramelevadosemrelaoaoscontrolesnonchallenged.Umestudoduplocegorandomizado,tambmfoidescrita
emqueapublicao1998,envolvendo230recmnascidoscolonizadose204controleselarelatouastaxasde
doenasreduzidasedemortalidadenogrupodetratamento[10].Acoortefoiseguidocomaidadede10,quando,
aparentemente,ainda,umamenorincidnciadeinfecespodeserdemonstrado[16](publicaoemcheco).

Prevenodedoenasinfecciosasealergiasfoialvodeumestudocomparando52crianastratadascom50
crianasnotratadascomocontrolos,ambososgruposdemesalrgicas,e42controlescommesnoalrgicas[
17].RecmnascidostratadosreceberamColinfantapartirdodia2at4semanasdeidade.Noms3,ambos
colonizaoeausnciamaisfrequentedepatgenosnasfezesforamobservadasaincidnciadealergiafoitambm
inferior[17].Finalmente,oprodutofoidadoa25bebsprematurosemcuidadosintensivos,eestesforam
comparadoscomumgrupocontroledebebsprematurosemum"ambienteconvencional."Maisumavez,os
bebstratadostiverammenosinfeces,resultandoemmenornecessidadedeantibiticos[18](publicaono
Checa).Estesestudosforamtodosrealizadospelomesmogrupodepesquisa.Sempublicaespodemser
identificadasemquequalquerdosefeitosrelatadosforamconfirmadosporoutros.

AnaturezaexactadaE.coliestirpepresentenaColinfantcontinuaaserumpoucoobscuro,comoapublicaode
1998,emqueonomeColinfantintroduzidonaliteraturacientficabastanteconfusosobreanaturezaexatade
seucomponente.Deacordocomessapublicao,a"estirpeme"docontedoColinfantE.coliestirpeA0
34/86,descritocomo"enterotoxinanegativa"combaseemexperimentos(nonpresented)comratosvelhos3diase
experimentosdealaintestinalderatos[10].Estaestirpepaifoidescritocomohemolticadevidoproduo
HlyA(presenadohlyABCDoperon),masaexclusodehlyAproduzidaumaestirpemutantechamadode"O83",
quejnoerahemoltica.Infelizmente,apartirdaliteratura,noficaclaroseosexperimentosemseguida,descritos
com230recmnascidosforamrealizadascomaestirpeparentalhemolticaoucomoO83mutantenohemoltica
(osnmerosapresentadosreferemseaestirpe"O83").DequalquercontedodoColinfantprobiticopoderiaser
consideradaproblemticaparaaplicaoemrecmnascidos.Pararesolverestaquesto,recentemente,oproduto
comercialfoicompradoeatividadehemolticafoideterminadaapartirdebactriasquecontinham(T.Wassenaar,
A.Siegl,eC.Beifmohr,dadosnopublicados).Naverdade,ascolniasproduzidofraco,masdetectvelatividade
hemolticaemplacascontendogarsangue.Esteumfentiposurpreendenteepodelevantarpreocupaesde
seguranaquandoseadministraoprodutoparaascrianas,umapreocupaoquenofoimencionadonas
descriesdeteste[10].Seticoparafornecerumacepahemolticapararecmnascidoseatmesmobebs
prematurosprovavelmenteserquestionadaemalgunspases.Emumartigode2006,ainativaodohlyAoperon

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 4/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

emE.coliA034/86descrito,paraproduzirumprodutoqueseguroparautilizaremporcos[11].Outra
publicaoapartirde2006,investigandoascaractersticasgenticasdetensoA034/86,descrevequeaestirpefoi
compradodeDyntecsro,aempresaprodutoraColinfant,porissopodesesuporqueasconclusesdizemrespeitoa
estaestirpehemoltica[19].

Symbioflor2
AliteraturasobreSymbioflor2tambmnomuitogrande.Oestudodeexposiomaisprecoce,publicadoem
1998,investigouarespostaimunehumoralemdezindivduossaudveisdesafiados.Nenhumefeitosobrea
composiodafloraintestinalpodeserobservada,masumaumentosignificativonaquantidadedeIgGde
circulao,dirigidocontraoadministradasE.coliestirpes,foidemonstrado[20].Numestudorealizadouma
dcadadepois,a23voluntriossaudveisforamexpostosaSymbioflor2eumaumentonafecaisindutveisbeta
defensinasepiteliais,quepermaneceuelevadadurantepelomenos9semanasapsacessaodotratamento[21],
foirelatado.OestudoincluiutambminvitrotrabalhoparamostrarqueumgentipodeSymbioflor2,chamadoG3
/10,foiresponsvelpeloefeitomedido,queeracomparvelaosefeitosdeterminadoscomECN[21].

UmensaioclnicoduplocegorandomizadofoirealizadoparacompararSymbioflor2tratamentodepacientescom
doenainflamatriaintestinal(DII)complacebo,resultandoemumnmerosignificativamentemaior
respondedores(27dos148)doquenogrupocontrole(7/150)[22].Oprobiticotambmfoitestadaem203
crianascomDII(intervalodeidadesde418anos),quetoleraramotratamentobememostraramalviodos
sintomas,emboraestenofoiumestudocegooucontroladocomplacebo[23].Umarevisosistemticaemeta
anlisedeensaiosclnicosqueavaliamotratamentoprobiticodeIBDincluiudoisestudoscomvivoE.coli,
comparandooestudoSymbioflor2mencionadoacima[22]comumestudodaREC[24]nametaanlise,os
efeitosforampositivosecomparveis[25].Recentemente,umestudovoluntriohumanofoirealizadapara
investigaropotencialdecolonizaoSymbioflor2,queresultounacolonizaoalongoprazoemtodasascinco
voluntrios,duranteumperododepelomenos20semanasNovamente,issocolonizaoprolongadaeradevidoa
umdosgentipospresentesemSymbioflor2apenas[26].Curiosamente,afortedeformaocolonizadora
(chamadoG1/2)nofoiamesmaqueaquelaqueinduzidaproduodefensinarelatadoporMondele
colaboradores[21].EmumadastrspublicaessobrecaractersticasgenmicasdasestirpesSymbioflor2[27],
acapacidadedecolonizaodapresentecomponenteG1/2foicorrelacionadacomapresenadegenesde
virulnciapotenciais,queseroabordadosemmaispormenornumasecoseguinte.

E.coliNissle
AmaioriadosestudosemqueECNfoiaplicadoparaotratamentodedoenashumanasrelacionadascomadoena
inflamatriadointestino(DII).Omaisantigoestudopublicadodescrevendoaexposiohumana,de1989,os
dadoscoletadosapartirde1074pacientestantocomdistrbiosentricosfuncionaisouIBD,quetomouECN
comoregistradopeloseumdico[28].Oestudorelatouumatolernciaemmaisde90%dospacientes,com
efeitoscolateraisiniciaisnonecessitandodeterminaode2,8%,edeterminaodevidoareacesadversasem
1,5%dospacientes.Daquelescomdistrbiosintestinaisfuncionais,84%subjectivamentejulgadoqueotratamento
sejaboaparamuitoboaparaaDII,estafoide78%.Comojfoimencionadoacima,umensaioclnicocontrolado
complacebo,duplocegoconfirmouqueospacientesIBD,defacto,responderamaotratamentoECN,embora
melhoriasignificativafoiapenasaparenteaps10a11semanasdetratamento[24].Nesteestudo,osdoentescom
microbiotaentricoalterada(porexemplo,apsagastroenterocoliteouapsaingestodeantibiticos)
responderammelhor.Aobservaoacimareferidoquebetadefensinashumanasforaminduzidasinvitroe
detectadoem10deaumentode15vezesapsotratamentocomECN[21]podeproporcionarumexplicao
mecanicistadesteefeitopositivo.

Acoliteulcerosa(UC),umasubcategoriadeIBDemqueamucosadoclonespecificamenteafectados,
normalmentetratadacommesalazina.Jem1997,umensaioclnicoduplocegorandomizadoenvolvendo
pacientesUCcomparou12semanasdetratamentoECNcomopadroourodetratamentomesalazina,mostrando
pontuaesiniciaisefinaissemelhantesdeondicedeatividadeclnica,bemcomoastaxasderecadasemelhantes
paraambosostratamentos[29].Estesresultadosforamconfirmados2anosmaistardeporoutrogrupode
pesquisa[30]enovamenteemumestudomaiorpelogrupodoestudode1997[pesquisa31].UCpodeconduzir
aocancrocolorectal,paraoqualainstabilidademicrossatlitenogenomaumdriverpossvel.Emvez
lamentavelmente,umestudodeacompanhamentomostrouquenemoRECnemtratamentomesalazinepoderia
impediraformaodetalinstabilidadedemicrossatlitesempacientesUC[32].EficciadaECNsemelhante

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 5/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

mesalazinafoitambmdemonstradaemcrianasentre11e18anosquesofremdeUC[33].QuandoUCdistal
agudafoitratadaporadministraorectaldeECN,produziuresultadosmistoscomnenhumaeficciaparaa
populaodeintenodetratamento,masaeficcianapopulaoporprotocolo,resultandoemtaxasderemisso
dependentesdadose[34].Umestudovoluntriocomindivduossaudveisfoirealizadaparaavaliarsemesalazine
poderiamsertomadasemconjuntocomECN,queacaboupornoterefeitosobreasobrevivnciadoprobitico
nasfezes[35].SeotratamentoconcomitantecomambasiriaaumentaraeficciaparaotratamentodaUCainda
nofoidescrito.

Emcontrastecomestesresultadospositivos,oefeitodaRECsobreaUCfoiquestionadaporumestudorecente
comparandooprtratamentocomciprofloxacinaantesdaadministraodaREC[36]:78%dospacientesque
receberamciprofloxacinaseguidoporalcanouplaceboremisso,emcomparaocom66%dosECNreceber
depoisdeciprofloxacina.Damesmaforma,paraogrupoquerecebeuplaceboemvezdeciprofloxacina,
novamenteaquelestendoECNmostrouremissomaisbaixosdoqueaquelesquereceberamplaceboduasvezesa
(54%e86%,respectivamente)[36].

DoenadeCrohn,umaoutravariantedaDII,estrelacionadacomaderenteinvasivaE.coli(AIEC)colonizao.
,porconseguinte,nosurpreendentequeotratamentoparaestadoenararamentetestadocomECN,como
produtosprobiticosnocontendoE.colisogeralmentepreferidos.Umametaanlisecomparadadetodosos
dadosdisponveissobreotratamentoprobiticodeCD[37]incluiuapenasumestudoquecomparouotratamento
ECNcomplacebo.Esseestudonomostroudiferenaestatisticamentesignificativa[38].Maisrecentemente,in
vitroexperimentoscombipsiasdepacientescomDCecontrolessaudveismostrouqueECNnotinha
capacidadeparacompetircomAIEC[39],oquetornaimprovvelqueECNpodesereficaznotratamentodeCD.

DesdeinchaosvezesrelatadocomoumefeitocolateraldaingestodeECN,estefoiinvestigadaemumestudo
duplocegorandomizadocomvoluntriossaudveis[40].ECNfoibemtoleradaenoafetousignificativamente
ossintomasabdominais,frequnciadasfezes,ouaconsistnciadasfezeselenoteveefeitosobreadinmicados
gasesintestinais.

OutrosdistrbiosentricostambmforamdesafiadoscomotratamentoECN.Porexemplo,umensaioclnico
duplocegorandomizadoenvolveu70pacientescomconstipao[41].Aps4semanasdetratamento,asua
frequnciafezeshaviaaumentadosignificativamenteemcomparaocomoscontroles,confirmadoporpacientes
decrossover,quandoverumpacientesforamalteradasparaoplaceboeviceversa.Quandoospacientescom
cirrosehepticaforamtratadoscomECN,elesmostraramasfunesdofgadomelhorou(comoporclassificao
deChildPugh)ereduodosnveisdeendotoxinasenoexistissemoutrasmelhoriassignificativas[42,43]
(publicaoemcheco).Estasduaspublicaes,descrevendoosdadosobtidosapartirdomesmoestudo,so,at
agora,anicaaplicaodescritadeECNparatrataradoenadefgado.

Numestudoabertoemperspectiva,doenadiverticularsimplesdoclonfoitratadacomagentesantimicrobianose
absorventes,seguidodeECNdurante5semanas,queprolongouotempoderemisso[44].Outroensaioaberto,
destavezotratamentodecolitecolagenosa,mostroubenefcioteraputicoquandootratamentoECNduroupelo
menos4semanas[45].

OsbebstambmforamtratadoscomECN.Emumensaioclnicoduplocegorandomizado,recmnascidos
saudveisforamdadasasbactriasduranteosprimeiros5diasdevida[46].AsfezesforamRECpositivaem>
90%dascrianasduranteotempoque6meses.Umavariedadedeagentespatognicosfoimostradoestarausentes
oureduzidosemnmero,duranteoestudo.Omesmogruporealizouumestudorandomizado,duplocegoem
recmnascidosprematuros,ondeumaumentodosanticorposIgAECNespecficaspdeserdemonstrada[47].
RECfoiaindamostradoemumestudorandomizado,duplocegoparaencurtardiarreiaaguda(viral)emlactentese
crianascom2,3dias[48].Finalmente,paracompletarosresultadospositivosparavriasaplicaes,umcasofoi
descritodeClostridiumdifficilecolitepseudomembranosanegativeapsotratamentoantimicrobianoemum
adulto,quefoitratadacomsucessocommltiplaslavagensintestinais,seguidadaadministraoECN[49].

Menosbemsucedidofoiumatentativaparatratarindivduoscomafebredofeno(plendegramneasalrgica
rinoconjuntivite).Umensaioclnicoduplocegorandomizadocom6mesesdetratamentocobrindoatemporada
completaexposionomostraramefeitossobreossintomas,humoraisnveisdeIgEouIgAespecficosdeplen,
ouumtestecutneo[50].MutaflortambmnofoicapazdereduzirotransportedemultiresistenteE.coliem
idososresidenteseminstituiesdelongadurao[51],noentanto,nesteestudo,apenasdoisdos12pacientes
tratadostinhadetectvelECNemsuasfezes.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 6/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

Estaltimaobservaolevantaumaquestointeressante:quobemECNcapazesdecolonizarointestino
humano?AdosediriaaplicadadeMutaflorrelativamenteelevada(verTabela1),eemvriosdosensaiosacima
referidos,oprodutofoifeitaparasemanasdecadavez.Acolonizaoderecmnascidosfoidemonstrada,mas
naquelesexrcitos,ointestinoaindarelativamentedesocupada[46].Quandosetevoluntriosadultosforam
desafiadosporviaoraldurante1semana,aECNspodiaserdetectadonasfezesdequatrodesses[52].Oestudo
combinandoECNcommesalazinamencionadoacimarelatouque,paraogrupocontrole(quenorecebem
mesalazina),dentrode2semanasapsasecessodaadministraoECN,atensopodeserdetectadonasfezesde
apenas40%dosindivduos,caindopara20%aps9semanas[35].EstesresultadosdemonstramqueECNno
muitoeficienteparacolonizarointestinohumanoalongoprazo.Noforamidentificadostentativasdemelhorar
essepotencialcolonizao.Emumestudoemanimais,aspropriedadesdecolonizaodeECNemratinhospodia
sermelhoradaporintroduodeumamutaosemsentidonumgenehistidinaquinase,masistonomelhoroua
suacapacidadeparaoutcompeteenterohemorhagicE.colidesafio[53].

Foialegadoquealgunsdosefeitosdosprobiticossocausadasporcomponentescelulares,demodoqueos
organismosnoiriaserobrigadoaestarvivoeestabeleceracolonizaonointestino[54].Noentanto,deacordo
comCaselliecolegasdetrabalho,asdefiniesdeprobiticosutilizadospelaOrganizaoMundialdeSadeeda
OrganizaoparaaAlimentaoeSadeincluemqueelestmque"permanecerviveleestvelapsocultivo,
manipulaoearmazenamentoantesdoconsumo(e)temquesobreviveracidogstricoedasviasbiliarese
digestopancretica"[55].Estesautoresargumentamque,umavezqueosreceptoresdereconhecimentode
padresdohospedeiro(PRRs)desempenhamumpapeldearticulaoemaplicaesprobiticas,seriairrelevante
queasbactriasestavammortosouvivos[55].Seesseargumentofosseaceite,ssepodeperguntarporque
produtosprobiticossobaseadosemorganismosvivos,quesomaisdifceisdeproduzir,armazenarecontrolede
qualidadedoqueaspreparaesdecomponentescelulares.Meupressentimento(trocadilhointencional)queos
organismosvivostmmaisefeitodoqueosmortos,emboraexistampoucosdadosparaapoiarumououtroponto
devista.

AorigemdeE.coliNissle1917 Vamospara:

AhistriadaorigemdoNissle1917estirpefoicontadamuitasvezesemesmodestaquenaspublicaes
anunciandoolanamentodogenomasequenciadoECN[56,57].Deacordocomestahistria,AlfredNissle
tinhaisoladoatensodobancodeumsoldadoPrimeiraGuerraMundial,quefoionicodesuaunidadeno
sofrendodedisenteria.Algumascitaesafirmamqueosoldadosortepermaneceulivrede"diarreia"[58]ou
"shigelose"[59],enquantooutrosaindamencionarsuaresistnciaeracontraafebretifide.Aspublicaes
originaiscitadosporestainformaovariam,comoNisslefoibastanteprodutivaemuitosdeseuspapisainda
estosendocitados.Algumasdascitaesreferemseasuapublicaomaisantiga,de1916[60]citadopor,entre
outros,Phlmannetai.[61],ouumaobrade1918[62],citadoporautoresqueelaboradamentemencionarqueo
soldadotinhasidoestacionadosnapennsulaBalkan[63]emboraestainformaonuncafoidescritopeloprprio
Nissle.Outroscitamumartigode1925[64],citadopelaZyreketal.[65],queomaisantigoregistrono
PubMedmencionarotermo"Mutaflor"(embora,naverdade,Nissleintroduzidoonomecomercialemumanotade
rodapemumapublicaode1919[66],masqueapublicaonoestrepresentadanoPubMed).Suasobras
tardiastambmsofreqentementecitados,porexemplo,umapublicaode1959[67],citadoporVernaeLucak
[59]onderelatadoqueosoldadofoiprotegidodashigelose,ouapartirde1961[68](citadonoartigode
reviso[58]),oumesmoapublicaopstumaqueapareceuem1966,umanoapsamortedeNissle,noqualo
autor,com90anos,tinhaolhadoparatrsemsualongacarreira[69](citadonapgina213porTannock[70]).

comoventeverquetantosautoresinternacionaisaindalerliteraturaoriginalemlnguaalem,masasvrias
citaesparaestainformao,eavariaonadescriodoquedeveserumahistriaconsistentehistrico,um
poucosuspeito.Almdisso,algumasdessaspublicaesoriginaissodifceisdeencontrar.Eueracapazde
recuperarcincopublicaesoriginaisescritosporAlfredNissleparaverificaroqueexatamenteeletinhapublicado
emMutaflor.

Seupapel1916[60]muitoinformativoemereceserresumidasaquiemalgumdetalhe.Eledescreveu
experimentosquerealizoucomE.coli("Koli"comoeleoschamava)isoladoapartirdeamostrasdefezes.Ele
cultivadasemplacasdeagarestes("Endoagarplatten")ecravadoloscomumarazofixade2:3de
"Typhusbacillen"(emexperinciasposteriores,elecultivadasamisturaemumcaldopara6ou7hantesdo
plaqueamento).Nasplacas,eleobservadoquealgumas,masnotodas,dastestadosE.coliisoladospoderiainibir
oureduzirocrescimentodoquehojechamamosdeSalmonellaentericaserovarTyphi.Elechamouessefenmeno

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 7/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

de"antagonismo"eexpressaonmerodecolnias"tifo"por100colonies"Koli"comoo"ndicedeantagnica"
doavaliadoE.coliisolar.Eleentocomparouestendiceentreaslinhagens,descrevendoemdetalheadificuldade
depadronizaodoteste,realizadocominclusodecepasdecontrolecomumndicedeantagonistaaltaoubaixa
comprovada.Nosextremos,eleobservouqueasfortestensesantagnicasforam1350vezesmaiscapazesde
inibirS.crescimentoTyphidoqueosmaisfracosisoladostestados.

Nissletentouexplicarasdiferenasobservadasemantagonismopordiferenasnaproduodecidolctico,mas
observouquenohaviacorrelao,nemproduodeindolrelacionados.Eleinformouaindaqueasestirpes
fortementeantagnicasnosinibiuS.Typhi,mastambm"paratifodysenterie","KruseShiga","dysenterie
Flexner",e"Proteus".EstesnomesantigosreferemseaSalmonellaentericaParatyphisorotipo,Shigella
dysenteriae,Shigellaflexneri,equerProteusvulgarisouP.mirabilis(nenhumdosquaissofortemente
patognico,masquenoeraconhecidonapoca).ElefoiaindacapazdemostrarantagonismoentrediferentesE.
coliestirpes,porusointeligentedeumaestirpequenoconseguiproduzirgsemummeiocontendoglucose(
"Traubenzucker",suatensoeraumatpiconogsantiga,comoforamposteriormentecaracterizadosedescritos[
71]).EstaestirpeindicadorfoiderrotadoporumforteantagonistaE.coliestirpes,masnoporaquelesfracamente
antagnicas.Nisslemostrouaindaqueapropriedadeantagonistafoiperdidoapsoaquecimentoa60C,oque
sabemosagoraindicativodeprotenasoupeptdeos.Ofentipoeledeterminoufoiprovavelmenteoresultadode
microcinssabeseagoraqueaECNproduzmicrocinsMCCMeMccH47[72].

QuandoelecomparouE.coliestirpesobtidasapartirde15amostrasdefezesdeindivduossaudveis,trseram
muitofortes,cincoeramfortes,quatroeramdemdioetrseramfracamenteantagonista(noestclaroseestes
experimentosforamrealizadoscomoindicadordeE.colioucomTifo).Emcontraste,25cepasde"fezes
patolgicas"produziudoisrazoavelmenteforte,cincomdiose18antagonistasfracos.Apartirdessasobservaes,
NissleconcluramqueumforteantagonistaE.colinointestinopodeprotegercontradoenasentricas.

Astrsestirpes"muitoforte"antagonistasdefezessaudvelforamdescritosemumdetalhepoucomais.Umfoi
encontradoporacaso,masosoutrosdoisvieramdeindivduosselecionados:Nissletinhavisitadoumhospitaldo
exrcito("VerwundetenLazarett")eescolhidosespecificamentepacientesquerelataramnuncatersofridode
doenasentricas,apesardeteremsidoexpostosainfecoagudapacientes.Eleidentificouduasdessaspessoas
(nofoidescritoporqueelesforamhospitalizadosouondetinhamservido)queproduziuE.colicomumndice
antagonistade100:10e100:3,respectivamente.

Nisslenotinhameiosparaconservarseusoutrosdoquepelasubculturaestirpes.Eledescrevequeumdeseus
preciososantagonizersfortesperdeuoseufentipoaps2anos.Elefoicapazdeprotegerosoutrosdois,um
isoladomaro1915eoutraemsetembrodomesmoano(noestclaroseessesdoisforamosisoladosde
soldados),desdequeodestino,armazenandoosemcpsulasfeitasdeparafinaoucera.Paratestarseuefeito
positivocontrainfeces,primeiroeledeuessascpsulasavoluntriossaudveise,depoisdesegurana
comprovado,apacientesdoentes.Orestodapublicao1916descrevetratamentosbemsucedidosde11casos.
Caso11sofriadeinfecoTifode25dejulhoat08deagostode1915ederramouumelevadonmerode
"Typhusbacillen"umavez(de12deSetembroa17deabrilde1916)quandootratamentofoiiniciado.Apessoa
derramadobaixosnmerosat28deAbril.apsoqueasbactriasThypusnopodiaserdetectadonasfezes.O
tratamentoconsistiude52cpsulasde"Kolireinkultur"administradosem37dias.Nissledescritoqueapessoaque
produziuomaiorantagonistaadministradoE.colinasfezes3semanasapsotrminodotratament(pelomenosele
foicapazdeisolarumacepacompropriedadesantagonistassimilaresdefezes).Nisslesugeriuascpsulascomo
tratamentoparainfecesintestinaisagudaseespeculouquepoderiaatmesmosereficazcontraoutrasinfeces,
dandooexemplodedifteria.Apublicao1916demonstraasextraordinriashabilidadescientficasdeNissle.No
seleeraumperspicazobservador,eletambmprojetouseusexperimentossobcondiespadronizadascom
inclusodoscontrolosnecessrios,testouhiptesesexplicativasedescartadosessesbaseadoemevidncia
experimental,desenvolverammeiosparaarmazenaromaterialbiolgico,erealizouensaiosclnicosavantlalettre.

Emseulivrode1918publicao[62],Nisslecontinuousuasinvestigaescomascpsulasqueforamapartirde
entoproduzidocomercialmentesobonome"Mutaflor",emboraaindanoestclaroseoE.colicepautilizadano
produtoeraseuisoladoapartirdemaroousetembrode1915.Quemoindivduoeradecujasfezesfoiisolado,se
eraumdossoldados,eemcasoafirmativo,ondetinhasidoestacionadonodivulgadoporNissle.Oque
podemosdeducapartirdaliteraturaqueaestirpefoiisoladaoriginalmenteem1915,possivelmenteapartirdeum
soldadodenacionalidadedesconhecida,quenapocafoitratadoemumhospitaldoexrcitoalemo.Oanode

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 8/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

"1917",quesetornoupartedonomedestaestirpepresentenaMutaflornemrefereseaoanodeisolamento,nem
paraoano,acepafoidescritapelaprimeiravezaopblico.

estudosdesunos Vamospara:

Paraalmdeumgrandenmerodeestudosemanimaisenvolvendoroedores,nasuamaioriarealizadoscomoum
modeloparaestudaracolonizaohumana,foramidentificadasalgumaspublicaesqueodesempenhoestudada
deprobiticoE.colinohospedeirosuna,eestesmerecemumpoucomaisatenoaqui.

AcepaECNbemcapazdecolonizarporcospersistentemente[73].Mesmoempopulaesdeleitesno
deliberadamentealimentadoscomECN,aestirpepodeseridentificado,sugerindoqueaestirpeestabeleceuse
persistentementeemalgumaspopulaessunas[74].Emconsonnciacomooriginalinvitroactividade
antagonistadaECN,oprodutousadoparacombaterinfecesemsunos.Porexemplo,umapublicaode2006
mostrouqueatensopoderiaprotegerohospedeirocontraporcinepatognicoE.coli,emparticularcontra
toxignicaE.coli,quecausafrequentementediarreiapsdesmameemleites[75].Damesmaforma,ECN(mas
noBifidobacteriumchoerinum)poderiaprotegersunosdeS.entericaserovarTyphimurium,emboraistosfoi
testadanummododeporcognotobitico[76].Emvitroresultadossugeremqueestaprotecoeradevido
inibiodaadeso,paraaqualasfmbriasdeF1CeosflagelosdeECNforamconsideradasresponsveis[77].
Algunsanosmaistarde,oquefoiconfirmadopeloinvivoestudosutilizandoatpicaenteropatognicaE.colicomo
odesafioopassodeprotecomaisimportantedeECNnointestinoporcinofoiinibiodaadesoeformaode
microcolnias[78].

Produodebacteriocinasfoidemonstradaemaproximadamente30%dosqueocorremnaturalmenteporcinoE.
coliestirpesquepertenciamatodososquatroprincipaisfilotipos[79]EstespesquisadoresinvestigaramseECN
emanimaisadultos(45mesesdeidadeporcas)comesemadministraodeindometacina(queempresenade
bactriasinduzenteroecolopatia)afetouapresenadebacteriocinaproduzindoE.coli.Ahiptesefoidequese
ECNcolonizar,dessemodo,alteraramicrobiotaresidualediminuiratoxicidadedaindometacina.Noentanto,no
ECNcolonizarmuitobemenohouvequalquerefeitosobreaproduodebacteriocinageral,emboraalgumas
mudanasnapresenadedeterminadostiposdebacteriocinaforamobservados[79].Considerandoqueasaces
deindometacinaeRECsobreamucosadoclonsoopostas,quandotestadosemcombinao,istonoresultar
emumefeitopositivo,masnaverdaderesultounapiorimpactonoestmagoeintestinodelgadoegrosso(aaltura
damucosadascriptasealargamentotamanhodoporodecoloncitosforamtomadascomomedidaspara
deterioraroimpactosobreoepitlio),comodemonstradoemumsegundopublicaodomesmogrupo[80].Em
umfollowup,foirelatadoqueECNpoderiarealmentediminuiraincidnciadebacteriocinaproduzindoE.coli,
emboraaindanoresultounacolonizaoestvel[81].Umapublicaoestudaramoefeitodacolonizao
combinadocomLactobacillusrhamnosusGGeECNemsunosgnotobiticosqueforamalimentadoscomfarelo
dearrozedepoisdesafiadoscomrotavrushumanodiarreia.Deacordocomestesautores,farelodearroznasua
prpriaprotegecontraestevrus(ummecanismodemotivosnofoideterminada),aomesmotempo,dadoem
combinaocomECN,aprotecofoide100%eresultounumaquedademilvezesdottulodevrus[82].

Arespostaimuneacolonizaoemporcosjovensfoiinvestigadapordeterminaodasrespostasdeclulas
imunitriaserespostasdamucosaquantitativosdetranscrioparaproduodecitocinas[83].Disappointedly,
nofoiinfluenciadopelapresenadeECN,comaexcepodeumaumentoemclulasCD8+damucosano
clonascendente.Porfim,aproduodecalprotectinafoiestudadaemlivredegermeseporcosgnotobiticos
primriacolonizadocomECN,comoummodeloparaotratamentodaDIIemhumanos[84].

EmcomparaocomaliteraturaconsidervelsobreECN,osoutrosdoisE.coliprodutosprobiticostmsido
poucoestudadonohospedeiroporcina.ParaColinfant,esteumpoucosurpreendente,jqueaestirpeparentalA0
34/86foi,aparentemente,umcomensalsuno[11].Apublicaodescreveasuaorigemsunaapresentaevidncias
dequesupressodooperoHlyAnestaestirpeparentalnoafetouopotencialdecolonizaoemleitesrecm
nascidos,masfezmelhoraraviabilidadedeanimaisgnotobiticosprivadosdecolostro[11].Apenasumaoutra
publicaonaColinfantemporcospuderamseridentificados,quecomparouarespostaimunitriadosporcossem
germesexpostosaestirpe34/86A0comumaestirpecomensalO86ambosresultounorecrutamentodeclulas
dendrticas[85].

NohqualquerinformaopublicadaestdisponvelemSymbioflor2emporcos,masestudospreliminares
mostraramquenenhumdoscomponentesdesteprodutofoicapazdecolonizarporcosde8semanasdeidade(I.
HennigPaukaeC.Beimfohr,comunicaopessoal).
comparaesdogenoma,parentesmaisprximos,egenesdevirulncia
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 9/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

comparaesdogenoma,parentesmaisprximos,egenesdevirulncia Vamospara:
AssumindoqueColinfantcontmestirpeA034/86,seuconstituintericaemadesinasfimbriais,sistemasferro
absoro,toxinas,microcins,proteases,eautotransportadores,deacordocomHejnovaetal.[86].Quandoa
estirpefoicomparadacomquatrooutrosE.coliestirpescombaseemsequnciasdogenomalimitados,maisse
assemelhavauropatognicaE.coliestirpeCFT073,apesardasdiferenasdesorotipo,enquantoeleestavamais
distantementerelacionadoscomcommensalE.coliK12estirpeMG1655[86].Estesresultadosforam
confirmadosemumestudodeacompanhamento,queinformouaindamaisapresenaeexpressoindutvelda
yersiniabactin(umagrupamentodegenesdeferroabsoro)queestirpeA034/86aescomuropatognicaE.coli
estirpesCFT073e536[19].TambmfoiobservadooparentescoprximoaestirpeCFT073quando20
sequnciaskbflanqueandoooperonHlyAdeA034/86foramanalisadas[11].

DosseisgentipospresentesemSymbioflordois,trs,tambmcontmooperoHlyAcomodescritopor
Willenbrocketai.[87],emboraasuaexpressomaisfracadoqueadeColinfantemuitofracaemcomparao
comasestirpeshemolticaspatognicos.OteorgenticodasestirpesfoiinicialmenteSymbioflor2emcomparao
comoutrosE.coliestirpesporanlisedemicroarray,revelandosimilaridadecomnonpathogenicestirpeK12
MG1655[87].Umacomparaomaisaprofundadaerapossvelquandoassequnciasgenmicasdosgentipos
setornoudisponvel[88].Esterevelouapresenadeumasriedevirulnciaefitnessgenesputativos,nos
HlyAmastambmtipo1etipo3fmbrias,aerobactina,enterobactinaeautotransportadoresserinaprotease,bem
comovrioscolicinas[27].EmsilicoanliseMLSTcom28outrasestirpesrevelouque,comaexcepodeG3/
10,cincoSymbioflor2gentiposeramdomesmotipodesequnciacomocomensaisE.coliK12MG1655,
enquantoque,emumacomparaodogenoma,todososgentiposagrupadosjuntos,misturadoscomastrs
estirpescomensaisK12MG1655,ATCC8739eBL21DE3[27].

AsemelhanapertodeECNparauropatognicaE.coliCFT073e536,todosdosorotipoO6,jeraconhecidoh
dezanos[89,90],eessasemelhanafoiconfirmadoquandoogenomadeECNfoidesvendado[57,56].
Vejborgecolegasconcluram,combasenacomparaodemutaesdesequncia,queECN,CFT073,e
intimamenterelacionadoestirpe83972(umisoladodeurinaquenocausaramsintomas)tmumancestralcomum
virulenta[91].Asimilaridadeentreestastrsestirpesestendidoparaseutranscriptoma[92]ilustra,como
aquelesautorescomentaramque"adistnciaapartirdeumagentepatognicodeumaestirpeprobiticapodeser
surpreendentementecurta."

Emconcluso,doisdostrsprodutoscomerciaiscontmE.colicomaatividadehemolticafraco,doisdostrstm
umaestreitasemelhanacomuropatognicaE.coli(UPEC)estirpes,eostrsconterumnmerodegenesque
melhoraocondicionamentoou,quandopresentenumaestirpepatognica,aumentaavirulncia.Istopodenoser
umacoincidncia.Emvistadofactodequenoumapublicaodescrevendoosefeitosprobiticosdeum
verdadeiramentecomensaisK12estirpe,tentadorsuporqueumareminiscnciadevirulncianecessriapara
produzirefeitosbenficosparaohospedeiro.Deacordocomestahiptese,foirelatadoqueoefeitogenotxicode
ECNdevidoaopptidopolicetidosnonribosomalhbridos(queinduzemADNquebrasdecadeiaduplaemclulas
eucariticas)necessrioparaoefeitobenficosobreaDII,pelomenosnummodeloderato[93].

Duasobservaesimportantesdeseesanterioresapresentadosacima,asaber,asemelhanadeprobiticoE.coli
cepasdeUPECisolaesuacapacidadedecolonizaoemsunos,sodeinteresseluzdasugestodeque
infecesUPECpodeterumaorigemzoontica.Amaioriadosestudosqueinvestigaramessarelaose
concentraremaviriapatognicoE.coli(porexemplo,refs.[94,95]),masoutrafontepotencialpodeserestirpes
desuno.Possivelmente,essasestirpestmefeitosopostosnossereshumanos:emboratenhamopotencialde
causarinfecesdotratourinrio,quandooseupotencialpatognicoreduzida,issopoderesultaremumaestirpe
comcaractersticasprobiticas.Estahiptesepodesertestadaporcomparaodetalhadagenmicodeporcinos,
UPEC,eestirpesprobiticas.

Probiticoscomoelixirdesade? Vamospara:

Comodiscutidonaseoanterior,humsculo,oprimeiroprobiticoE.colifoiaplicadoparacombaterinfeces
entricas,queemtemposprantibiticoseramumaameaagraveparaasade.Mastambmfoidescritoacima
queosprodutostenhamsidosubsequentementeaplicadoparatratarumavariedadededoenasecondies,
enquantoqueasdoenasinfecciosasnosooalvo.Enquantoisso,osprodutossocomercializadoscommetas
bastantevagos,taiscomoum"sistemaimunolgicosaudvel."EstastendnciasnosoespecficosparaE.coli
produtos.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 10/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

UsandoPubMedcomoumafontedereferncia,em7deDezembrode2015,onmerodepublicaessobreos
anosquepoderiamserrecuperadoscomotermodepesquisa"probitico",emcombinaocomotermo
"infeco","alergia","coliteulcerosa"ou"intestinoirritvel"foigravadoparadeterminarafrequnciadestas
sujeitosdapesquisaforaminvestigadosaolongodosanos.Osresultadosestorepresentadosgraficamentenafig.1
,quemostraacinzentooscontagensabsolutasdaspublicaesrecuperadascomos"probiticos"(escaladadireita)
eemcoresacontagemrelativa(empercentagem)parapesquisasemqueos"probiticos"foicombinadocomum
segundomandato.Comopodeservisto,onmerototaldepublicaessobre"probitico"aumentadeforma
constanteporano,edestes,aproximadamente14%estodealgumaformarelacionadoscomainfeco(curva
azul),umapercentagemquetemsidorelativamenteestvelaolongodaltimadcada.Literaturasobreprobiticos
ecoliteulcerativa(verde)atingiuopicoclaramenteem2003e,emseguida,diminuiu,enquantoaliteraturasobre
probiticosedoenadointestinoirritvel(vermelho),seguidoalgunsanosmaistarde,compicosem2006e2009,
apsoqueaatenoemrelaotambmdiminuiu.Porltimo,publicaessobreprobiticosemcombinaocom
alergia(roxo)teratingidoopicoemtornode20052009e,desdeento,diminuiu.Deummodogeral,estes
resultadosgeraisparatodasaspublicaessobreprobiticossorefletidaspelaliteraturasobreE.colibaseadosem
produtos.

FIG.1.
Tendnciasnafrequnciadepublicaoaolongodotempoparaquatro
palavraschavecombinadascom"probitico"

interessantenotarqueasestirpesprobiticastestadasaolongodosanostmpermanecidoemgrandeparteos
mesmos,eistonosseaplicaaE.coli,mastambmparaasestirpesdeLactobacillus,Lactococcuse
Bifidobacteriumespciesquesofrequentementeutilizadosemprobiticos.Noentanto,comoapontadoporoutros
[55],duvidosoqueapenasumpunhadodeestirpesbacterianaseespciespoderiabeneficiarpacientesque
sofremdetodasestascondies,paranomencionarasaplicaesmenosfrequentementeinvestigados,taiscomo
obesidade,constipao,doenasdofgado,eczemaediabetestipo2,entreoutros.

Osprobiticosparecemserapanaceiaparatratarumaamplavariedadedecondies,comosefosseumelixir
sademoderna,enriquecidacomumaromacientfica.Istotantomaissurpreendenteluzdoconhecimentoque
nemtodasasestirpesprobiticassobonscolonizadores,paraqueECNseriaumexemplo,comodiscutidoacima.
Parecequealgumasdaspesquisaspublicadasimpulsionadopelamoda,enquantootratamentotentadocontra
umalvoemmovimento.Omododeacocontratudooquetestadofrequentementeinvestigadaemestudos
animaisquepodemserinadequadosparaavaliaroquerealmenteaconteceemhumanos.

PossveisfuturasaplicaesdaprobiticoE.coli Vamospara:

Apesardoceticismoexpressadoacima,algumaspublicaesrecentesdiretoparafuturasaplicaesdeprobitico
E.coliquevalemapenamencionaraqui,reconhecendoqueestasaplicaestmaindaapenasforamtestadosem
modelosanimais.

JfoireferidoqueosefeitosantagonistascontraosagentespatognicosoriginalmentedescritoporNissleso,
actualmente,apenasempreguenohospedeiroporcino.AaplicaohistricodeprobiticoE.coliparacombater
infecesgastrointestinalemsereshumanosfoisubstitudoporantibiticosposteriormentedescobertos,oque
proporcionouumtratamentomaiseficaz.Noentanto,essequadroestmudando,comosempremaispatgenos
estosetornandoresistentesaantibiticoscomumenteutilizados.Issoresultouemumaredescobertadosremdios
anteriormentedesmobilizados,porexemplo,aterapiabacterifago,umavezpopularescontraasdoenas
infecciosas,emparticularnaEuropaOriental[96].Talvezsejahoradereconsideraraeficciadosprobiticosno
tratamentodeinfeces(leve)causadasporenteropatgenos,resistentesouno.Deacordocomasobservaes
originaisdeNissle,oinvitroefeitoinibitriodoRECeumromanceE.coliisolado(estirpe1307)sobreo
crescimentodeShigaprodutorasdetoxinascepasSTEC(tambmconhecidocomoEHEC)foidescritaemuma
publicaode2009[97],eefeitosantagnicossemelhantesforamrecentementedescritascontraaEHEC
sorotiposO104:H4eO157:H7[98].Istoparticularmenteinteressante,comootratamentoantibiticode
infecesporEHECcontraindicada.Atagora,osensaiosclnicosemsereshumanosparaestaaplicaode
idadeereencontradanoforampublicados.

OsefeitosantagnicosdeECNnosoapenasdevidoabacteriocinas:aabsoroaltamenteeficientedeferro
ajudaECNoutcompetingpatognicaSalmonellaTyphimurium,pelomenosnointestinomurino[99].Almdisso,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 11/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

osnovosconhecimentosnometabolismodeE.colinointestinotmdemonstradoqueaconcorrnciabacterianano
intestinotambmaccionadapordependnciadenutrientes[100].TaispercepespoderiaexplicarcomoECN,
juntamentecomumE.coliestirpeHS,poderiapreveniracolonizaodeEHECemratos,comoasduascepas
juntosmetabolizadooscincoacaresemqueEHECdepende,principalmente,paraocrescimento[100].

ProbiticoE.colinoparticularmenteadequadoparautilizaocomoveculosdeentregadedrogasououtras
molculasbioactivasnointestinohumano,taiscomoprotenasheterlogasdevepassarduasmembranas,demodoa
sersegregada,enquantoqueasuaestruturatridimensionaldeversermantida.Paraaentregadeinterleucina10,o
queexige,almdisso,dimerizao,afimdeserbiologicamenteativa,aleveduraboulardiideSaccharomyces
acabouporserumveculomaisadequadodoqueE.coli[61].E.colicapaz,noentanto,alterara
farmacocinticadedrogasparticulares.Pelomenosemratos,foidemonstradoqueasuameiavidabiolgicada
amiodaronadrogaantiarrtmica(utilizadoparaotratamentodetaquicardiaventricularefibrilaoventricular)foi
estendidapelapresenadeECNnointestinodorato,emboraE.coliestirpeATCC25922noteveumefeito[101
].Taisachadosapontampotenciaisefeitoscolateraisnointencionaisdeprobiticos,equandoconfirmadoem
humanos,taisefeitosfarmacocinticostambmpodemserdeliberadamenteaplicada.

DesdeadescobertadeefeitosnecrosantetumoraisdeE.coliextractos,talcomoolpidoA,apossibilidadedetratar
ocancrocombactriastemsidoconsiderada.Temsidodemonstradoqueostumoresmamrioshumanos
estabelecidosemratinhosrecolherasbactrias,taiscomoE.coliouSalmonellatyphimuriumapsainjeco
intravenosa[102].Aexpressodetoxinasdeinduodeapoptose(porexemplo,azurin)podeaumentara
efectividadedotratamentodocancrobacteriana[103],enquantoqueasobreexpressodaferritinaproporciona
ummarcadorprticoparaadetecodotumorporimagemderessonnciamagntica(MRI)[104].Todosesses
achadoseaplicaessoaindacombaseemapenasestudosmurino,maspodeapontarparadireesfuturaspara
pesquisa.

Concluseseperspectivas Vamospara:

Aolongodasltimasdcadas,aplicaesprobiticasdeE.coliganharamcredibilidadecientfica,apesardeum
montedeinvestigaofoiconduzidacominvitroapenasmodelosouanimais,enquantoquerelativamentepoucos
estudoshumanosapoiarosefeitosreivindicadosouprevisveis.Dostrsprodutosdiscutidosaqui,maissesabe
sobreECN,queumcolonizadorsurpreendentementepobrealongoprazodointestinohumano.Estaestirpefoi
originalmenteisoladascombasenasuacapacidadedeantagonista,afimdecombaterinfeces,masestaaplicao
detratamentotornouseforadaformacomoantibiticosentraramnocampo.Agoraqueestesameaamsairpela
culatra,combactriaspatognicas,maiscedooumaistarde,desenvolvendoresistnciacontraosagentes
antimicrobianosqueestoexpostos,ointeressetemaumentadonosmtodosalternativosqueforamaplicadasno
passado,incluindoaterapiadefagoseprobiticos.Istopoderiaintroduzirumrenascimentodoconceitooriginal
apresentadoexatamenteumsculoporAlfredNissle.

Almdisso,aseguranadoprobiticoE.colijnoprecisadeserquestionada,apesardapresenade
caractersticasassociadasvirulnciareconhecidos.Issoabrenovoscaminhos,emparticularemcombinaocoma
capacidadedecolonizarespecificamenteotecidocanceroso.Seosresultadosobtidoscomratospodem,
eventualmente,serreproduzidaemhumanos,probiticoE.colipoderiaumdiaservircomoumveculointernopara
otransportededrogasquimioterpicasdiretamentenostumoresondedeveriamestarexclusivamenteativo.

Estudosfuturosparadesvendaropapeldegenesespecficosnaaptidobacterianaecapacidadedecolonizao,
infecoepatogenicidaderequeremumaabordagemmaisholstica,emquecondiespodemdeterminarsea
estirpeumcomensal,probitico,oupatgeno.MesmoassimchamadaslinhagensUPECsofrequentemente
colonizadoresapatognicadointestinoescausarinfecesquandoelesacontecemparachegaraumnmero
suficientenotratourogenital.Taisobservaes,combinadocomofatodequecepasprobiticasassemelham
linhagensUPECdemuitasmaneiras(emboraelesnuncacausarinfecesdotratourinrio),mostraquenohuma
divisoestritaentrepatognicoenopatognicoE.coliestirpes.Talcomoacontececomtantasoutras
caractersticasbiolgicas,parecequeaE.colimundonopretoebranco,masconsisteemmuitostonsdecinza.

Agradecimentos Vamospara:

OautoragradeceProf.ManfredKist(Freiburg),paracomentriosesugestesteis.

Declaraodefinanciamento Vamospara:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 12/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

FundadorfontesSymbiopharmGmbHfornecidosapoiofinanceiroparaescreverestecomentrionoentanto,no
tevequalquerinflunciasobreocontedodoartigo.

Referncias Vamospara:

1.KaasRS,FriisC,UsseryDW,AarestrupFM.:Estimativadevariaodentrodosgeneseinferirafilogeniade
186diversificadasequenciadosdeEscherichiacoligenomas.BMCGenomics13,577(2012)[PMCartigolivre]
[PubMed]

2.TannockGW.(1995).Normalmicroflora.UmaIntroduoaosmicrbiosquehabitamocorpohumano,
ChapmanandHall,London,UK

3.CaugantDA,LevinBR,SelanderRK.:DiversidadegenticaevariaotemporalnaE.colipopulaodeum
hospedeirohumano.Genetics98,467490(1981)[PMCartigolivre][PubMed]

4.SenderR,SFuchs,MiloR.:estimativasrevistasparaonmerodeclulashumanasedebactriasnocorpo.
PlosBiol14(8),e1002533(2016)[PMCartigolivre][PubMed]

5.MonteMJ,DrasarBS.:Aflorabacterianadoclonnormais.Gut16,318323(1975)[PMCartigolivre]
[PubMed]

6.ZuoHJ,XieZM,ZhangWW,LiYR,WangW,DingXB,PeiXF.:Gutbactriasalteraoempessoasobesase
suarelaocomopolimorfismodogene.MundoJGastroenterol17,10761081(2011)[PMCartigolivre]
[PubMed]

7.LagierJC,HugonP,KhelaifiaS,FournierPE,LaScolaB,RaoultD.:Orenascimentodaculturaem
microbiologiaatravsdoexemplodeCulturomicsparaestudaramicrobiotaintestinalhumana.ClinMicrobiolRev
28,237264(2015)[PMCartigolivre][PubMed]

8.AvershinaE,RudiK.:confusosobreariquezadeespciesdefloraintestinalhumana.MicrbiosBenef6,
657659(2015)[PubMed]

9.QinJ,LiR,RaesJ,ArumugamH,KSBurgdorf,ManichanhC,Nielsent,PonsN,LevenezF,YamadaT,
MendeDR,JLi,XuJ,LiS,LiD,CaoJ.,WangB,LiangH,ZhengH,XieY,TapJ,LepageP,BertalanM,Batto
JM,HansenT,LePaslierD,LinnebergA,NielsenHB,PelletierE,RenaulP,SicheritzPontenT,TurnerK,Zhu
H,YuC,LiS,JianH,ZhouY,LiY,ZhangX,LiS,QinN,YangH,WangJ,BrunakS,doreJ,GuarnerF,
KristiansenK,PedersenO,ParkhillJ,WeissenbachJ,MetaHITConsortium.BorkP,EhrlichSD,WangJ.:Um
catlogogenemicrobianointestinalhumanaestabelecidaporsequenciaometagenomic.Nature,5965(2010)
[PMCartigolivre][PubMed]

10.LodinovZdnkovR,SonnenbornL,H.:TlaskalovprobiticoseE.coliinfecesnohomem.VetQ20
Suppl3,S7881(1998)[PubMed]

11.SheshkoV,HejnovaJ,RehakovaZ,SinkoraJ,FaldynaM,AlexaP,FelsbergJ,NemcovaR,BombaA,Sebo
P.:HlyAnocautearproduzummaisseguroEscherichiacoliA034/86Variancomcapacidadedecolonizao
afetadoemleites.FEMSImmunolMedMicrobiol48,257266(2006)[PubMed]

12.LodinovR,JoujaV,LancA.:Influnciadafloraintestinalsobreodesenvolvimentodereacesimunitrias
emcrianas.JBacteriol93,797800(1967)[PMCartigolivre][PubMed]

13.LodinovR,JoujaV,LancA.:ExperimentelleBesiedlungdesDarmtraktsvonNeugeborenenmitdemE.coli
083undberUntersuchungenmorrerBildungvonAntikorpern.ZImmunitaetsforsch133,229237(1967)
[PubMed]

14.LodinovR,WagnerV.:Desenvolvimentodeimunoglobulinasecoproantibodiesfecaisemlactentesapsa
colonizaoporviaoralartificialcomE.coli083.Experientia26,188(1970)[PubMed]

15.LodinovZdnkovR,SlavikovaM,TlaskalovHogenovH,AdlerberthI,HansonLA,WoldA,B
Carlsson,SvanborgC,MellanderL.:Arespostadeanticorposemcrianasamamentadasenoamamentadasaps
acolonizaoartificialdeointestinocomEscherichiacoliO83.PediatrRes29,396399(1991)[PubMed]

16.LodinovZdnkovR,ProkesovL,TlaskalovH,KocourkovI,JZizka,StranakZ.:Influnciada
colonizaooralcomprobiticoE.coliestirpeapsonascimentonafrequnciadeinfecesrecorrentes,alergiae
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 13/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

desenvolvimentodealgunsparmetrosimunolgicos.Estudosdelongoprazo.CeskaGynekol69Suppl1,9197
(2004)[PubMed]

17.KocourkovI,dnkovR,ikaJ,RosovaV.:EfeitodaaplicaoporviaoraldeumprobiticoE.coli
pressosobreamicrobiotaintestinaldosfilhosdemesalrgicasduranteoprimeiroanodevida.FoliaMicrobiol
(Praha)52,189193(2007)[PubMed]

18.LodinovZdnkovR,CukrovskB,StranakZ.:Efeitodoscuidadosemumambienteprotegidosobrea
ocorrnciadeinfeceshospitalares,acolonizaodamucosadamicrobiotaedesenvolvimentodeindicadoresde
imunidadeemprematurospatognico.CeskaGynekol67Suppl1,2328(2002)[PubMed]

19.HejnovaJ,PagesD,RusniokC,GlaserP,SeboP,BuchrieserC.:regiesespecficasdogenomaplasticidadee
diversidadegenticadocomensalEscherichiacoliA034/86.IntJMedMicrobiol296,541546(2006)
[PubMed]

20.JansenGJ,WildeboerVelooAC,vanderWaaijD,DegenerJE.:Escherichiacolicomoumprobitico?
Infeco26,232233(1998)[PubMed]

21.MondelM,SchroederBO,ZimmermannK,HuberH,NudingS,BeisnerJ,KFellermann,StangeEF,
WehkampJ.:probiticoE.colitratamentomedeiaasntesedebetadefensinahumanaantimicrobianaeexcreo
fecalemsereshumanos.MucosalImmunol2,166172(2009)[PubMed]

22.EnckP,ZimmermannK,MenkeG,KlosterhalfenS.:randomizadotratamentocontroladadesndromedo
intestinoirritvelcomumprobiticoE.colipreparao(DSM17252),emcomparaocomoplacebo.Z
Gastroenterol47,209214.(2009)ErratanoZGastroenterol52,64(2014)[PubMed]

23.MartensU,EnckP,ZiesenissE.:tratamentoprobiticodasndromedointestinoirritvelemcrianas.Ger
MedSci8,Doc07(2010)[PMCartigolivre][PubMed]

24.KruisW,ChrubasikS,BoehmS,StangeC,SchulzeJ.:Umestudocontroladoporplacebo,duplocegopara
estudarosefeitosteraputicosdosprobiticosEscherichiacoliNissle1917emsubgruposdepacientescom
sndromedointestinoirritvel.IntJColorectalDis27,467474(2012)[PMCartigolivre][PubMed]

25.FordAC,QuigleyEM,LacyBE,LemboAJ,SaitoYA,SchillerLR,SofferEE,SpiegelBM,MoayyediP.:
Eficciadeprebiticos,probiticosesimbiticosemsndromedointestinoirritveleobstipaoidiopticacrnica:
revisosistemticaemetaanlise.AmJGastroenterol109,15471561(2014)[PubMed]

26.WassenaarTM,BeimfohrC,GeskeT,ZimmermannK.:voluntariamenteaexposioaumaaltadosenica,
deprobiticosEscherichiacoliresultanacolonizaoprolongado.MicrbiosBenef5,367375(2014)
[PubMed]

27.WassenaarTM,ZschttigA,BeimfohrC,GeskeT,AuerbachC,CookH,ZimmermannK,GunzerF.:genes
devirulnciaemumprobiticoE.coliprodutocomumalongahistriaregistradadeutilizaosegura.EurJ
ImmunolMicrobiol(PA)5,8193(2015)[PMCartigolivre][PubMed]

28.SchtzE.:BehandlungvonDarmerkrankungenmitMutaflor.FortschrMed107,599602(1989)[PubMed]

29.KruisW,SchtzE,FricP,FixaB,JudmaierG,StolteM.:comparaoduplocegodeumoralEscherichiacoli
preparaoemesalazinanamanutenodaremissodacoliteulcerosa.AlimentPharmacolTher11,853858
(1997)[PubMed]

30.RembackenBJ,SnellingAM,HawkeyPM,ChalmersDM,AxonAT.:nopatognicasdeEscherichiacoli
contramesalazinaparaotratamentodacoliteulcerosa:umensaiorandomizado.Lancet,354,635639(1999)
[PubMed]

31.KruisW,FricP,PokrotnieksJ,LuksM,FixaB,KasckM,KammMA,WeismuellerJ,BeglingerC,Stolte
M,WolffC,SchulzeJ.:manutenodaremissodacoliteulcerativacomoprobiticoEscherichiacoliNissle
1917toeficazquantocommesalazinapadro.Gut53,16171623(2004)[PMCartigolivre][PubMed]

32.GoelA,MittalA,EvstatievR,NemethM,KruisW,StolteM,BolandCR,GascheC.:invivoefeitosda
mesalazinaouE.coliNissle1917microssatlitesnaestabilidadedacoliteulcerosa.AlimentPharmacolTher30,
634642(2009)[PMCartigolivre][PubMed]

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 14/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

33.HenkerJ,MllerS,LaassMW,SchreinerA,SchulzeJ.:ProbiticoEscherichiacoliNissle1917(REC)parao
xitodamanutenodaremissodacoliteulcerativaemcrianaseadolescentes:umestudopilotoaberto.Z
Gastroenterol46,874875(2008)[PubMed]

34.MatthesH,KrummenerlT,GienschM,WolffC,SchulzeJ.:Ensaioclnico:otratamentoprobiticodacolite
ulcerativadistalagudacomviaretalEscherichiacoliNissle1917(ECN).BMCComplementoAlternMed10,13
(2010)[PMCartigolivre][PubMed]

35.JoeresNguyenXuanTH,BoehmSK,JoeresL,SchulzeJ,KruisW.:Asobrevivnciadoprobitico
EscherichiacoliNissle1917(REC)notratogastrointestinaldadasemcombinaocommesalaminaporviaorala
voluntriossaudveis.InflammBowelDis16,256262(2010)[PubMed]

36.PetersenAM,MirsepasiH,HalkjrSI,MortensenEM,NordgaardLassenI,KrogfeltKA.:ciprofloxacinae
probiticoEscherichiacoliNissleaddontratamentodacoliteulcerosaactiva:umensaioclnicorandomizado
duplocegocontroladoporplacebo.JCrohncolite8,14981505(2014)[PubMed]

37.RolfeVE,FortunPJ,HawkeyCJ,BathHextallF.:probiticosparaamanutenodaremissonadoenade
Crohn.DadosCochraneSystRev4,CD004826(2006)[PubMed]

38.MalchowHA.:doenadeCrohneEscherichiacoli.Umanovaabordagememterapiaparamanteraremisso
dadoenadeCrohndoclon?JClinGastroenterol25,653658(1997)[PubMed]

39.JensenSR,FinkLN,NielsenOH,BrynskovJ,BrixS.:ExvivoadernciaintestinaldeEscherichiacoliLF82
nadoenadeCrohn.MicrobPathog51,426431(2011)[PubMed]

40.HernandoduramenteAC,vonBunauR,NadarajahM,CantorMV,maisduroH.:InflunciadoE.coliestirpe
Nissle1917(ECN)emdinmicadosgasesintestinaisesensaoabdominal.DigDisSci53,443450(2008)
[PubMed]

41.MllenbrinkM,BruckschenE.:BehandlungderchronischenObstipaomitphysiologischenEscherichia
coliBakterien.ErgebnisseeinerklinischenStudiemorrerWirksamkeitundVertrglichkeitvonmikrobiologischen
TherapiemitdemE.coliStammNissle1917(Mutaflor).MedKlin(Munique)89,587593(1994)[PubMed]

42.LataJ,JJurnkov,PrbramskV,FricP,SenkyrkM,diteP,KroupaR.:Efeitodaadministraode
EscherichiacoliNissle(Mutaflor)sobreacolonizaointestinal,endotoxemia,funohepticaeencefalopatia
hepticamnimaempacientescomcirroseheptica.VnitrLek52,215219(2006)[PubMed]

43.LataJ,NovotnI,PrbramskV,JurnkovJ,FricP,KroupaR,StibrekO.:Oefeitodosprobiticosnaflora
intestinal,nveldeendotoxinaeescoredeChildPughnacirroseheptica:resultadosdeumestudoduplocego
estudorandomizado.EurJGastroenterolHepatol19,11111113(2007)[PubMed]

44.FricP,M.:ZavoralOefeitodenopatognicasdeEscherichiacolinadoenadiverticulardescomplicada
sintomticodoclon.EurJGastroenterolHepatol15,313315(2003)[PubMed]

45.TrommA,NiewerthU,KhouryM,BaestleinE,WilhelmsG,SchulzeJ,StolteM.:OprobiticoE.coliestirpe
Nissle1917paraotratamentodacolitecolagenosa:primeirosresultadosdeumestudoaberto.ZGastroenterol42,
365369(2004)[PubMed]

46.LodinovZdnikovR,SonnenbornU.:EfeitodaadministraopreventivadeumnonpathogenicEscherichia
colipressosobreacolonizaodointestinocompatgenosmicrobianosemrecmnascidos.BiolNeonatal71,
224232(1997)[PubMed]

47.CukrowskaB,LodInovZdnIkovR,EndersC,SonnenbornU,SchulzeJ,TlaskalovHogenovH.:
proliferativaespecficaeasrespostasdeanticorposdeprematuroscolonizaointestinalcomnonpathogenic
probiticoE.coliestirpeNissle1917.ScandJImmunol55,204209(2002)[PubMed]

48.HenkerJ,LaassM,BlokhinBM,BolbotYK,MaydannikVG,ElzeM,WolffC,SchulzeJ.:Oprobitico
EscherichiacoliestirpeNissle1917(ECN)pradiarreiaagudaemcrianasebebs.EurJPediatr166,311318
(2007)[PMCartigolivre][PubMed]

49.GoergKJ,SchlrerE.:ProbiotischeTherapieeinerpseudomembransenKolitis:Kombinationausintestinaler
LavageundoralerGabevonEscherichiacoli.DtschMedWochenschr123,12741278(1998)[PubMed]

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 15/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

50.DlleS,BergJ,RascheC,WormM.:tolerabilidadeeevoluoclnicadetratamentocoseasonalcom
EscherichiacoliestirpeNissle1917emindivduosalrgicosaoplendegrama.IntArchAllergyImmunol163,
2935(2014)[PubMed]

51.TannockGW,TiongIS,PriestP,KMunro,TaylorC,RichardsonA,SchultzM.:Testingcepaprobitica
EscherichiacoliNissle1917(Mutaflor)porsuacapacidadedereduzirotransportedemultiresistenteE.colipor
idososresidenteseminstituiesdelongadurao.JMedMicrobiol60,366370(2011)[PubMed]

52.PrilassnigM,WenischC,DaxboeckF,G.:Feierlsoosprobiticosdetectveisnasfezeshumanasaps
ingestooralporvoluntriossaudveis?WienKlinWochenschr119,456462(2007)[PubMed]

53.AdediranJ,LeathamJensenMP,MokszyckiME,FrimodtMllerJ,KrogfeltKA,KazmierczakK,KenneyLJ,
ConwayT,CohenPS.UmEscherichiacoliNissle1917missensemutantecolonizaointestinodoratotratados
comestreptomicinamelhorqueotiposelvagem,masnoamelhorprobitico.InfectImmun82,670682(2014)
[PMCartigolivre][PubMed]

54.LochsH.:Umaquestodesobrevivncia?Interacoentreprobiticosedotractogastrointestinal.WienKlin
Wochenschr119,441443(2007)[PubMed]

55.CaselliM,CassolF,CalG,HoltonJ,ZulianiG,GasbarriniA.:prprioconceitode"probitico":mais
funcionalparaacinciaoudonegcio?MundoJGastroenterol19,15271540(2013)[PMCartigolivre]
[PubMed]

56.ReisterM,HoffmeierK,KrezdornN,RotterB,LiangC,RundS,DandekarT,SonnenbornU,Oelschlaeger
TA.:sequnciacompletadogenomadoprobiticogramnegativaEscherichiacoliestirpeNissle1917.J
Biotechnol187,106107(2014)[PubMed]

57.CressBF,LinhardtRJ,KoffasMA.:sequnciaProjectogenomadeEscherichiacoliestirpeNissle1917
(SorovarO6:K5:H1).GenomeAnnounc,28,1(2),e0004713(2013)[PMCartigolivre][PubMed]

58.JacobiCA,MalfertheinerP.:EscherichiacoliNissle1917(Mutaflor):novosinsightssobreumabactria
probiticadeidade.DigDis29,600607(2011)[PubMed]

59.VernaCE,LucakS.:Usodeprobiticosemdistrbiosgastrointestinais:?OquerecomendarTherapAdv
Gastroenterol3,307319(2010)[PMCartigolivre][PubMed]

60.NissleA.:berdieGrundlageneinerneuenurschlichenBekmpfungderpathologischenDarmflora.
DeutscheMedizinischeWochenschrift42,11811184(1916)

61.PhlmannC,ThomasM,FrsterS,BrandtM,HartmannM,BleichA,GunzerF.:Melhorarasadedo
interior:usodemicrorganismosintestinaisengenhariacomoinsitusistemadeentregadecitocinas.Bioengenharia
4,172179(2013)[PMCartigolivre][PubMed]

62.NissleA.:DieantagonistischeBehandlungchronischerDarmstrungenmitColibakterien.MedKlin2,2933
(1918)

63.OrtuoSahagnD,MrquezAguirreAL,QuinteroFabinS,LpezRoaRI,RojasMayorqunAE.:
ModulaodaPPARypornutracuticoscomotratamentocomplementarparatranstornosrelacionadoscoma
obesidadeedoenasinflamatrias.PPARRes2012,318,613(2012)[PMCartigolivre][PubMed]

64.NissleA.:WeiteresberGrundlagenundPraxisderMutaflorBehandlung.DeutscheMedizinische
Wochenschrift44,18091813(1925)

65.ZyrekAA,CichonC,HelmsS,EndersC,SonnenbornU,SchmidtMA.:mecanismosmolecularessubjacentes
aosefeitosprobiticosdeEscherichiacoliNissle1917envolvemZO2ePKCzetaredistribuioresultandoem
junoapertadoereparaodabarreiraepitelial.Microbiolcelular9,804816(2007)[PubMed]

66.NissleA.:WeiteresberdieMutaflorbehandlungunterbesondererBerucksichtigungderchronischenRuhr.
MnchenerMedizinischeWochenschrift25,678681(1919)

67.NissleA.:ErluterungberdieBedeutungderKolondysbakterieunddenWirkungsmechanismusder
Colitherapie("Mutaflor").DieMedizinische4,10171022(1959)[PubMed]

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 16/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

68.NissleA.:AlteundneueErfahrungenberHeilerfolgedurchSanierungderDickdarmfloramitMutaflorbei
MagenDarmkrankheiten.MedizinischeWelt2930,15191523(1961)[PubMed]

69.NissleA.:ZurKlrungderBeziehungenzwischenKrankheitsursache,SymptomenundrationellerTherapie.
MedizinischeWelt23,12901294(1966)[PubMed]

70.TannockGW.(2002):ProbiticosePrebiticos:?ParaondevamosCaisterAcademicPress,Norfolk,Inglaterra

71.FishbeinM.:ArespostaaerogenicdeEscherichiacolieestirpesdeAerobacteremcaldoECecaldosde
acarselecionadosatemperaturaselevadas.ApplMicrobiol10,7985(1962)[PMCartigolivre][PubMed]

72.VassiliadisG,DestoumieuxGarznD,LombardC,RebuffatS,PeduzziJ.:Isolamentoecaracterizaode
doismembrosdafamliasideroromicrocin,microcinsMeH47.AgentesAntimicrobChemother54,288297
(2010)[PMCartigolivre][PubMed]

73.BarthS,DunckerS,HempeJ,BrevesG,BALJERG,BauerfeindR.:EscherichiacoliNissle1917paraouso
deprobiticosemleites:evidnciasparaacolonizaointestinal.JApplMicrobiol107,16971710(2009)
[PubMed]

74.KletaS,SteinrckH,BrevesG,DunckerS,LaturnusC,WielerLH,SchierackP.:Detecoedistribuiode
probiticoEscherichiacoliNissle1917clonesemrebanhossunosnaAlemanha.JApplMicrobiol101,1357
1366(2006)[PubMed]

75.SchroederB,DunckerS,BarthS,BauerfeindR,GruberAD,DeppenmeierS,BrevesG.:Efeitospreventivos
doprobiticoEscherichiacoliestirpeNissle1917diarreiasecretoraagudaemummodelosunodeinfeco
intestinal.DigDisSci51,724731(2006)[PubMed]

76.SplichalovaA,TrebichavskyI,RadaV,VlkovaE,SonnenbornU,SplichalI.:Interfernciade
BifidobacteriumchoerinumouEscherichiacoliNissle1917comSalmonellaTyphimuriumemleites
gnotobiticossecorrelacionacompadresdecitocinasnosangueenointestino.ClinExpImmunol163,242249
(2011)[PMCartigolivre][PubMed]

77.SchierackP,KletaS,TedinK,BabilaJT,OswaldS,OelschlaegerTA,HiemannR,SPaetzold,WielerLH.:E.
coliNissle1917afetaSalmonellaadesosclulasepiteliaisdointestinosuno.PLoSOne6(2),e14712(2011)[
PMCartigolivre][PubMed]

78.KletaS,NordhoffH,KTedin,WielerLH,KolendaR,SOswald,OelschlaegerTA,BleissW,SchierackP.:
RoledefmbriasF1C,flagelos,ecomponentesbacterianassecretadasnoefeitoinibidordeprobiticoEscherichia
coliNissle1917atpicaenteropatognicaE.coliinfeco.InfectImmun82,18011802(2014)
[PMCartigolivre][PubMed]

79.BureJ,SmajsD,JKvtina,FrstlH,JSmarda,KohoutovD,KunesH,JCyrany,TacheciI,RejchrtS,
LesnJ,VorisekV,M.:KopovBacteriocinogenyemporcosexperimentaistratadoscomindometacinae
EscherichiacoliNissle.mundoJGastroenterol17,609617(2011)[PMCartigolivre][PubMed]

80.BureJ,JPejchal,KvtinaJ,TichA,RejchrtS,KunesH,H.:Kopovanlisemorfomtricadotrato
gastrointestinalporcinonumaadministraoindometacinaaltadosede10dias,comousembactriasprobiticas
EscherichiacoliNissle1917.HumExpToxico30,19551962(2011)[PubMed]

81.SmajsD,BureJ,JSmarda,ChaloupkovE,KvtinaJ,FrstlM,KohoutovD,KunesM,RejchrtS,LesnJ,
KopovM.:administraoExperimentaldoprobiticoEscherichiacoliestirpeNissle1917resultaem
diversidadediminuiudeE.coliestirpesemsunos.CurrMicrobiol64,205210(2012)[PubMed]

82.YangX,TwitchellE,LiG,WenK,WeissM,KocherJ,LeiS,RameshA,RyanEP,YuanL.:eficcia
protetoraaltadofarelodearrozcontraadiarreiaporrotavrushumanoatravsdereforodocrescimento
probitico,barreiraintestinalfunoeimunidadeinata.SciRep5,15004(2015)[PMCartigolivre][PubMed]

83.DunckerSC,deLorentzA,BSchroeder,BrevesL,BischoffSC.:Efeitodoprobiticoadministradooralmente
E.coliestirpeNissle1917clulasdosistemaimunolgicodamucosaintestinaldeleitessaudveis.VetImmunol
Immunopathol,111,239250(2006)[PubMed]

84.SplichalI,FagerholMK,TrebichavskI,SplchalovA,SchulzeJ.:Oefeitodacolonizaointestinalde
sunoslivresdegermescomEscherichiacoliemcalprotectemnveisnoplasma,intestinalelavagensbronco.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 17/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

Imunobiolgicos209,681687(2005)[PubMed]

85.HaversonK,RehakovaZ,SinkoraJ,SverL,BaileyM.:desenvolvimentoImunenamucosajejunalapsa
colonizaocombactriasintestinaiscomensaisselecionados:umestudoemsunoslivresdegermes.VetImmunol
Immunopathol119,243253(2007)[PubMed]

86.HejnovaJ,DobrindtU,NemcovaR,RusniokC,BombaA,FrangeulL,HackerJ,GlaserP,SeboP,
BuchrieserC.:CaracterizaodocomplementogenomaflexveldocomensalEscherichiacoliestirpeA034/86(
O83:K24:H31).Microbiology151,385398(2005)[PubMed]

87.WillenbrockH,HallinPF,WassenaarTM,UsseryDW.:CaracterizaodeprobiticoEscherichiacoliisolados
comummicroarraypangenomaromance.GenomeBiol8(12),R267(2007)[PMCartigolivre][PubMed]

88.ZschttigA,AuerbachC,MeltkeS,EichhornC,BrandtM,BlomJ,GoesmannA,JarekM,ScharfeM,
ZimmermannK,WassenaarTM,GunzerF.:AsequnciacompletadeprobiticoSymbioflor2Escherichiacoli
estirpeG3/10eprojectosdesequnciasdeSymbioflor2E.coliestirpesG1/2,G4/9,G5,G6/7,eG8.
GenomeAnnounc3(2),pii:e0133014(2015)[PMCartigolivre][PubMed]

89.GrozdanovG,RaaschC,JSchulze,SonnenbornL,LGottschalk,HackerJ,L.:DobrindtAnlisedaestrutura
dogenomadoprobiticonopatognicoEscherichiacoliestirpeNissle1917.JBacteriol186,54325441(2004)
[PMCartigolivre][PubMed]

90.SunJ,GunzerF,WestendorfAM,BuerJ,ScharfeM,JarekM,GosslingF,bloqueadorH,ZengAP.:
peculiaridadeGenomicdesequnciascodificantesepotencialmetablicodeprobiticoEscherichiacoliestirpe
Nissle1917inferidaapartirdedadosdogenomacrua.JBiotechnol117,147161(2005)[PubMed]

91.VejborgRM,FriisC,HancockV,SchembriMA,KlemmP.:Umpaivirulentacomprognieprobitico:
genmicacomparativadeEscherichiacoliestirpesCFT073,Nissle1917eABU83.972.MolGenetGenomics
283,469484(2010)[PubMed]

92.HancockV,VejborgRM,KlemmP.:genmicafuncionaldeprobiticoEscherichiacoliNissle1917e83972,
eUPECestirpeCFT073,acomparaodetranscriptomes,crescimentoeformaodebiofilme.MolGenet
Genomics284,437454(2010)[PubMed]

93.OlierM,MarcqI,SalvadorCartierC,SecherT,DobrindtU,BouryM,BacquieV,PnaryM,GaultierE,
NougayrdeJP,FioramontiJ,OswaldE.:genotoxicidadedeEscherichiacoliNissle1917estirpequenopodeser
dissociadasdasuaactividadeprobitica.Gutmicrbios3,501609(2012)[PMCartigolivre][PubMed]

94.EwersC,LiG,WilkingH,KiesslingS,AltK,AntoEM,LaturnusC,DiehlI,GloddeS,HomeierT,Bhnke
U,SteinrckH,PhilippHC,WielerLH.:aviriapatognico,uropatognica,erecmnascidosquecausam
meningiteEscherichiacoli:?comoestreitamenterelacionadassoIntJMedMicrobiol297,163176(2007)
[PubMed]

95.MitchellNM,JohnsonJR,JohnstonB,CurtissR,3,MellataM.:OpotencialzoonticodeEscherichiacoli
isoladasdeprodutoseovosdevarejodecarnedefrango.ApplEnvironMicrobiol81,11771187(2015)
[PMCartigolivre][PubMed]

96.NakoniecznaA,CooperCJ,R.:Grykobacterifagoseendolysinsderivadasdebacterifagoscomopotenciais
agentesteraputicosparacombaterasbactriasGrampositivasqueformamesporos.JApplMicrobiol119,620
631(2015)[PubMed]

97.ReissbrodtR,HammesWP,dalBelloF,PragerR,FruthA,KHantke,RakinA,StarcicErjavecM,Williams
PH.:InibiodocrescimentodeprodutoradetoxinaShigaEscherichiacolipornopatognicoEscherichiacoli.
FEMSMicrobiolLett290,6269(2009)[PubMed]

98.RundSA,RohdeH,SonnenbornU,OelschlaegerTA.:efeitosantagnicosdeprobiticoEscherichiacoli
Nissle1917cepasEHECO104desorotipo:H4eO157:H7.IntJMedMicrobiol303,18(2013)[PubMed]

99.DeriuE,LiuJZ,PezeshkiM,EdwardsRA,OchoaRJ,ContrerasH,LibbySJ,FangFC,RaffatelluM.:As
bactriasprobiticasreduzirSalmonellaTyphimuriumcolonizaointestinalporcompetirparaoferro.CellHost
Microbe14,2637(2013)[PMCartigolivre][PubMed]

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 18/19
30/10/2016 Insightsde100anosdepesquisacomprobiticoE.Coli

100.ConwayT,CohenPS.:comensaisepatognicasdeEscherichiacolimetabolismonointestino.Microbiol
Spectr3(3)(2015)[PMCartigolivre][PubMed]

101.MatuskovaZ,AnzenbacherovaE,VeceraR,TlaskalovaHogenovaH,KolarM,AnzenbacherP.:A
administraodeumprobiticopodealterarafarmacocinticadasdrogas:efeitodoE.coliNissle1917naabsoro
deamiodaronaemratos.PLoSOne9(2),e87150(2014)[PMCartigolivre][PubMed]

102.StritzkerJ,WeibelS,SeubertC,GtzA,TreschA,vanRooijenN,OelschlaegerTA,EncostaPJ,Gentschev
I,SzalayAA.:colonizaotumorEnterobacterialemcamundongosdependedometabolismobacterianoe
macrfagos,masindependentedaquimiotaxiaemotilidade.IntJMedMicrobiol300,449456(2010)
[PubMed]

103.ZhangY,ZhangY,XiaL,ZhangX,DingX,YanF,WuF.:EscherichiacoliNissle1917metaserestringe
melanomaratoB16e4T1tumoresdemamaatravsdaexpressodeprotenaazurin.ApplEnvironMicrobiol78,
76037610(2012)[PMCartigolivre][PubMed]

104.ColinaPJ,StritzkerJ,ScadengM,GeissingerU,HaddadD,BasseLsebrinkTC,GbureckU,JakobP,
SzalayAA.:AressonnciamagnticadostumorescolonizadosporbactriasqueexpressamferritinaEscherichia
coli.PLoSOne6(10),e25409(2011)[PMCartigolivre][PubMed]

105.MandalPK,MisraAK.:snteseconcisadapentassacridoOantigniodeEscherichiacoliO83:K24:H31
presentenavacinaColinfant.GlycoconjJ25,713722(2008)[PubMed]

106.PatzerSI,BaqueroMR,BravoD,MorenoF,HantkeK.:OcolicinaG,HedeterminantesXcodificar
microcinsMeH47,quepodemutilizarosreceptorescatecolatosiderforosFepA,Cir,Fiueferro.Microbiologia
149,25572570(2003)[PubMed]

107.ZschttigA,KZimmermann,BlomJ,GoesmannA,PhlmannC,F.:GunzerIdentificaoecaracterizao
demicrocinS,umnovopptidoantibacterianoproduzidoporprobiticoEscherichiacoliG3/10.PLoSum7(3
),e33351(2012)[PMCartigolivre][PubMed]

ArtigosdeJornalEuropeudeMicrobiologiaeImunologiasofornecidasaquicortesiadeAkadmiaiKiad

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5063008/ 19/19

Você também pode gostar