,

()

2012
 , ,

, , , -
, 6
,
ISBN 978-954-8418-74-4


I.
1. 17
. . . (1843), . III,
. II: 1., . III: 1 18
. . (1840) 22
. . . , . III, . II: 4, 5,
. III: 3, . IV: 2 27
. . (1934),
. I: 1 35
2. 37
. . (1883) 39
. , .
(1906), . II 42
. , (1902) 47
II. 59
3. , , 59
. . - (1921) 60
. . (1914) 65
. . - (1921) 69
4. 70
. , . , . .
(Wissenschaftliche Weltauffassung)
(1929) 72
. . (1934) 77
. . .
(1950) 80

III. 87
5. 87
. .
(1932) 89
. . (1932) 92
. . (1934) 98
. . (1934)25, 26,
8, 29, 30 103
6. 108
E. . (1961) 110
7. 117
. . (1934) 12 118
. . (1965) 120
. . (1976) 127
8. 130
. ,
(1945) 130
. , (1967) 137

IV.
139
9. . 139
. . .
(1906), . VI 141
. . . . (1950) 0, 5, 6145
. .
(1960) 151
10. 156
. . , (1950) 156
. . . . (1950) 6 162
. . . . (1968) 163
. . (1965) 170
11. 173
. .
(1945) 1, 2, 3 176
. . (1884) 178
. .
(1945) 3, 4, 5 183
. . . . (1967) 186
. . . . (1954) 190

V. 191
12. (. ) 192
. . (1934) 3, 4,
5, 6, 9, 10, 11 195
. . (1961) 208
13. 215
. . (1953)217
. . . (1953) 223
. . . (1958) 231
14. 239
. . (1969) 240
. . (1962) 252
15. 259
. .
(1970) 261
16. 280
. . (1965) 282
. . (1975) .
- 294
17.
398
. . (1976) 299
. . (1977) 305
. . . (1988) 313
VI. 325
18. 326
. . (1932) 327
. .
(1972) 331
. . (1967)
. . , . 338
19. 334
. , . .
(1938) . 345
. . :
(1973) . 357
20. 366
. , . . (1979)
. . 366
21. 374
. , . . (1973)
. 375

. -
,
.
. -
,
. ,
, ,
, .
,
(, , , ), .
1.
, -
.
, .
. -
, -
. ,
XX , ,
, .
, , -
. -
. -
,
.
, ,
. , .
,
, .
-
.
(Philosophy of Science)

.
,
.
-
-
 , .
Philosophy of Science
Naturwissenschaftsphilosophie.
(Science) (
)
(Humanities).

XIX (, , ). -
, , .
-
( , -
).
.
, , -
.

- -
.
.
2.

.
.
. -
(, ,
). -
, . ,
.

(-
- -
- ). -
.
-
, -
, - .
.
, -
. ( -
) (-
), (-). .
 .
, .

, , -
(): , , .
-
,
, - -
-
, . -
, ,
.
, -
- .
.
-
. - ,
. ,
.
.
.
3.
-
() .
,
-
, - .
-
. ,
. -
19 , -
. , , -
, (). -
,
, - .
,
, .
-
, .
, , ,
, .
 , -
.
. -
, ,
, .
1 . , , -
,
. -
,
. -
,
. -
, , ,
:
, ,
, , -
.
(-
).
, ,
. , .
-
. , ,
, .
, -
, , .
.
.
, -
. , , -
.
. , , -
,
, . ,
,
. ,
. :

1 .
. , ., 1993, 14 22.
, , ,
.
.
- . -
: . -
-
. -
. , ,
. , -
, ,
. - -
.
4. ()
-
.
-
. . . ( ).
) : ( ) -
, . . .
: ,
, ;
) : .
-
, .
. () -
.
( ).
, , -
( ). -
. -
, -
. (,
, , )
. .
, . -
( ). -
, ,
. . ( )

,
.
 -
.
. , -
: -
.
( ) -
.
( ):
) -
: , ,
, , . .
- (theory-
ladennes).
).
. -
. . -
:
, ().
( )
.
, . , ,
.
5. Post scriptum
, -
? .
( ) ,
, . ,
,
. -
, , -
, .

, .
(., 1995) (.,
2000).
( ):
, , ,
. ,
, .
, , ,
,
 , -. -
,
,
: , , , , ,
.
,
. .
I.
.
XIX , ,
, ,
- .
-

.

1.
,

. -
. . .
. -
, ,
-.
. -
- .
, -
.

.
. -
. -
,
, -
.
( ) -
XIX XX , -
.
, .
, , -
 . -

, , , -.

.
30-40 .

. ?

(1843).
III:
-
,
. ,
.
John Stuart Mill. A System of Logic. University
of Toronto Press, Routledge & Kegan Paul, 1973.

II: 1.
. ,
, ,
, ,
, -
. , ,
, ,
, , ,
.
-
,
.
, -, -
; ;
, , ,
, , -
, , .

-,
.
, - -
, -
, -
 , : , -
, -
: . .
, , -
,
, . ,
,
,
, , ,
-
, .
;
, -
. ,
, ; , -
, .
,
; ,
, , ,
.
, , ,
. ,
, -
, ,
, , , -
, , , -
, -
. , -
; ,

.
III: 1. .
, -
-, , -
, , , -
.
, ,
; -
, , -
.
 -

, , .
,
;
; ,
; ,
, -
, , -
. , -
.
, , . , -
, , ,
, ; -
.
,
,
: ;
; . -
, - ,
.
-
,
-
, . - 2
, (
, ) -
,
, . ,
, ;
,
- 3 .

, ;
; ,
, ,

2 Samuel Bailey. Essays on the Pursuit of Truth. London: Hunter, 1829

(. .).
3 -
XIX . (. .).
 . -
; .
, -
, ,
. -
-
. , , -
, - .
, , ,
,
.
; , -
, -
. ,
. -
, -
,
. ,
,
-
; .
,
,
? , ( -
) ,
, ,
.
4 , -
; ( ) -
,
. ,
, ,

, (
) -
; , -
;
, -
*. [...]

4 Richard Whateley. Elements of Logic. 1826, 233 (. .).


(1840)
II, XI

-
.
William Whewell. The Philosophy of the Inductive Sciences. Frank Cass &
Co. ltd., 1967.

V:
I. [...]
2. ,
: -
, ,
, -,
. - [...],
, . -
, , -
, .
, -
. -
, -

, ,
, , -
. ,
,
, -
.
. ,
,
. ,
, . -
[] [ ]
; -
- : ,
, -
.
; -
-
 , ; -
.
* , ,
, , .
,
.
, , ;
,
.
; -
, .
, , , -
;
, (
) ,

-
.
, :
-
, , -
. , ,
, -
, -
. :
,
, ,

.
3.
, : -
.
,
;
, , -
. ,
. 5 , -
6 , -

5 , 68b15 (. .).
6 :
 . ( , -
), , , ,
, ,
.
, , -
, , ,
, -
, , . , (
) -
;
, - ,
, . -
, , ,
;
, , -
?
, -
[...];
. , -
, ,
, . ,
, , -
,
.
,
,
,
, . -
, -
.
; -
.
, -

:

, , ;
, , ,
;
, (.
.).
 ;
, -
.
4.
, .
,
, , ,
.
-
, -
, ,
. , ,
. , -
,
. -
, ,

;
,
, . -
, ; -
: .
,
: (-
) ?
[...]
VI:
[...]
18. , ,
;
, ,
. -
, -
. , -
, -
,
, , -
, -
. , , ,
, -
, ,
 . ,
, ,
. ,
, -
. , -
, . -
. , ,
,
. , ,
.
-
. , :
, .
; -
, , -
.
. ,
;
, , -
, : ,
, .
,
;
, ;
, -
;
,
.
; , -
, -
. . -
.
;
. -
,
, -
( ). -
, .


III:
II: 4. - .
,
- , - -
(Colligation of
Facts).

. ,
, ,
,
;
.
- , ,
, , ,
, , -
, * 7 .
, - -
,
. ,

,
, -
.
.
, -
. , -
, -
,
, , -
. , ,
,
, ,
, : -

7 ,

. . , 2, XI, . V, .
I, 2 (. .).
 ; -
.
, , -
. -
,
. -
.
,
. . -
, ; -
, .
, ,
. [...]
-
- , , -
, ,
, .
, , , -
; ;
, - . -
,
, -
, , ,
. [...]
, -
, -
, -
, -
. -
. [...]

: ; ;
: -
,
.
: . -
. -
,
:
, , ,
. -
 , ,

;
- .
: . -
, ,
; , (
,
), ,

; ,
;

. ,
, , -
? , ,
, ? -
: :
, , -
,
; , ,
. -
,
? , -
*. [...]
, -
, .
; . , -
, -
; ; ,

, . , ,
. -
, ,
, ,
;
.
- , -
, ; -
. -


,
. -
, , -
: -
.
, -
, , -
, , -
,
, .
5. - . [...]
- . ,
. -
, -
, , ,
; , -
, ,
. -
,
.

. ,
: -
;
. , ,
,
- , -
, ,
. , -
, , -
, , -
, : -
, ;
, ,
, -,
, -
.
-
, :
 , (
) . [...]
III: 3. .
- ,
, ,
, -
, . ,
, , , . , -
, . - -

. , -
,
, ,
.
,
. , , -
, : , -
,

8 ? ,
, ,
, -
9 , - -
? : ; -
,
.
, :
, - -
.
, , - -
, , -
. , -
, -
. , -
, ,

. ,

8
. . VII, II (. .).
9
. . . I, III. .
., 1983, . 347 (. .).
- -
10 . -
, -
, , , -
, ,
. -
; ,
,
, , . ,
, - ,
.
. , -
, ,
, -
, , -
, ,
-
, .
- -
,

? -
, -
- .
IV: 2.
. -
, -
, -

, -
, .
-
, -
, , , -
, ,
.
, ,

10
,
;
(. .).
 . -
, ,
, ,
, -
. ,
, ,
, ,
.

, : ,
, - ,
- ,
,
. ,
,
; ,
:

, , -
.

-
, , ,
, , -
, ,
. -
. ?
,
? , -
- .
? . ,
,
. -
, -
. , -
;
. , ,
, ,
, ; -
- ,
 ,
-.
-
, - -, -
,
. , ,


.
,
-, -
, .

, -
; -

, -
, -
.

(1934 .)
. , -
,
.
.
11 (1934)
I:
, ,
.
-

.
,
-
, . . .
? -
?

11 .
(. ) (. .).
 1. . -
-
,
.
, . .
.
,
( -
)
-
.
,
,
; ,
, :
, , -
.
,
, -
.

,
,
. ,
; ,

, , -
, . ,
,
, ,

;
, -
. ,
, ,
.
, -
, -
. -
, -
.

: ...
, , -
. , -
,
. ,
-
. 12
,
.
,
, ; -


. -
; . . ,
, .

. [...]
,
;
, -
.
. , -
, ,
,
. , -
; , -
- ; . .
, -
.

2.
.
XIX , ,
, ,

12 H. Reichenbach. Erkenntnis. Bd. I (1930), 186 (. . 64

-) (. .).
.
. , , ,
, -

. -
. ,
. -
, , -
. ( -
, -
.) ,
,
,
. -
13 . -
, ,
.

, -
. ?

, , ,
, ? -
, ,
. , -
, , -
, , .
,
, ,

. -
- (1906 .)
(1902 .),
, .
, -

13

,
,
. . , II (. .).
 , -
.

(1883)
,
,
. -
Ernst Mach. Die Mechanik in ihrer Entwicklung.
Akademie-Verlag, Berlin, 1988.

IV: 4. *
1. -
,
-
.
,
, - .
-
.
, -
. -
-
.

. -
-, -
, , .

.

, -
. -
, , , -
( 14 )
,

14 .
(1863 .)
(.
.).
 .
,
, -
. ,
, -
,
. -
. -
-
, ,
, , -
.
.
.
, .
, .
2. ,
, ,
; , , , -
. -
. .
, .

,
- . - -
. ,
,
, -, . -
. ,
, -
. , ,
, , -
. - -
, , ,
,
.
. ,
-
. (), , , -
, (, -
) .
 .
-, -
,
. ,
, ,
, , - -
. -
. [...]
4. , -
.
- -
. ,
. -
-
- . [...]
5. - , -
, , -
, , , -
, , . -
.
. ,
-
. ,

. 5 7, -
, - ,
, 5 ,

.


.
-, .

. , -
-
,
.
x 2 y2
= x y
x +y
 , ,
- ,
x y. - -
. ,
, -
, -
.
, . [...]

.
(1906)
. -
, -
. - -
. -
1905 . Revue de Philosophie, vol. 5, janvier-juillet.
: Pierre Duhem. La
thorie physique. Son objet et sa structure. Chevalier & Rivire, Paris,
1906.

II I. -
.

, -
. , ,
- ,
, .
,

, . [...]
,
? , -
,

,
.

, ?
, ,
,
.
 ,
:
-
; -
:
. -
, ,
, ,
, 15 .
, -
,
:
1) , -
, , ,

.
, , ;
-
, ; -
;
, ,
.
2) ,
, ,
; -
16 ,
, ;

.
. ,
, -
, -
.
3) -
. -
,
. ,

15 . II
, - (. .).
16 . . (. .).
 , -
, , -
, - -
;
, ,
.
, ,
.
4) , -
, -
, ;
,
, ;
,
; -
, ,
, ; ,
, .
,
, ; -
, -
; ,
, ;
,
. -
. [...]
II. ? ,

-, ?
,
, , -
, , , -
.
? -
, ,
, ?
-, ,

, -
, . ,
-
 , , .
-
, -
,
.
-
, - . 17 ,
.

.
, -
, ;
;
. -
; ,
; ,
, ,
- ,
; .
-
,
, , -
, [ , -
] sin =
n sin [ , ].
-

n, -. -
. 18
,
, ,
. -
, -
.

; ,

17 Ernst Mach. Die konomische Natur der physikalischen Forschung.

In: Populrwissenschaftliche Vorlesungen. 3-te Auflage. Leipzig, 1903 (. .).
18 E. Mach. Die Mechanik..., 1988, S. 498. , -

, (. .).

;
.
; -
.
, -
,
, ? -
, -
, , -
, ,
, ,
..,
,
- .
;
; -
-
, ;
; -
, .
,
:
, ,
; ,
, -
, - ;
,
, , -
.

(1902)
-
.
, .
Henri Poincar. La science et
lhypothse. Flammarion, Paris, 1968.

IV:
.
 ,
-
,
[] ,
, ,

.
, , , -
,
.
, ,
-
.
!
. , ,
.
.
,
, -
. , , -

,
.
, , -
.
,
.
- -
? , ,
.
-:
1) .
2) .
3) .
4) , . . .
5) , . . ,
.

, .
 . - -
, ,
.
,
. -
, .
, .
, - :
. ,
, , -
.
19 .
, -
,
-
. [...]
.
-
.
, .
-
, -
. , ,
-
.
, , -
.
,
,
, .
-
, .
, ,
, , -

. ,
, -

19 .
- . . (. .).
, ,
.
,
.
, , , ,
,
. , -
. -
.
,

, .
; -
;
; , -
,
, -
.
. ,
, -

.
, ;
, .
,
; .
?
,
?

, , -
, . . .

,
-
.

, , ,

.

, ,
.
, ,
, ?
, ,
; ,
,

.
, ,
, , -
. -
, - .
.
, [-
] , , ,
,
?

, -
, .

. -
, .
-, -
; -
, .
, , -
, .
-
, : -
.
-
? .
,
, , -
.
, , -
-
.
 , , -
, -
-
.
,
, ,
.
, ,
, ,
.

: 1) -
, , -
, ; 2)
, , , -
,
.
,
.
,
- -
.
-
, . .
, , -

,
.
,
.
. -
, , ,
?
, , ,
:
,
, ,
, , -
.


.
,
-
, .
.
,
,
, a priori
. , ,
, ,
.
. , -
, , ,
-
. .
, ,
( -
). ,
,

; -
.
- -
- , ,
-
. -
; -
, -
; , , -
-
.

; ,
-
.
, ,
.
.
, - ,
;
 ,
.
, , .
, ,
, ,
.

A, . -
-
,
.
-
, , -
. ?

.

,
.
,
;
-
; ,
- , ,
, . .
, .
:
1) - -
:
, ,
, ; -
; , ,
, .
2) , -

.
3) ,
, -
;
, .

, . -
.
. -
.
, -
, ,

, .
, -
.
, , , -


, .
, , ,
.
, , ,
, . ., .
[...]
-
;
.
,
, -
, ,
, .
.
, , ,
, -
.
. , -
. -
,
, ,
, , .
, , , -
, ,
.
,
:
 ;
, -
, .
, -
. R ; r -
. -
R2 r2 .
,
,
.
, ,
, -
.
,
.

.
-, ,
,
.
,
, . -
, , -,
.

, ,
,
, -
, -.
-

. , -
; , ,
.
-
.
, ,
, -
.
; , -
,
 R2
r2. ,
, .
, , -


, ; ,
,
.
, , , -
, , ,
,
, -.
.
,
,
, -
. ,
, ,
,
. , ,

, .


,
,
.

, , -
, . ,
.
, , -

, .


,
.
, , , -
;
 , -
-
, .
,
. [...]
. ,
; ,
.
,
. -
!

;
, , -
, .

.
-
; ,
. ,
.
,
, , , -
.
, ;
- , -
.
, -
, -, -
.
, ,
.
, , -
, , -
. ,
, , -
.
II. -


. ,
, XX . .
. , ,
. , ,
. ,
. -

.

3. , ,
,
, .
.
- .

, ,
, ,
-.

. .
.
,
,
.
, -

.
,
.

, .

.

.
,
, ,
. - ,
: ,
, .
-
.
, , ,
.
. ,
, .
(),
(-),
. ,

.

- (1921)

.
. , ,
,
.

. - ,
1921 ., ,
.
L. Wittgenstein. Werkausgabe, Bd. 1.
Suhrkamp, Frankfurt a.M., 1984, .
(. . . . .,
1988).

2.1 .
 2.11
[]
.
2.12 .
2.13
.
2.131
.
2.14 ,
. [...]

3 . [...]
3.01 . [...]
3.1
.
3.11 (
..)
.

.
3.12 , ,
.
. [...]
3.14 ,
, ,
.
. [...]
3.2 ,

.
3.201 ,
.
3.202
.
3.203 .
. ( .)
3.21

. [...]
3.26
: .
 3.261
, ;
.
, ,
, .
. ( ,
, .) [...]
3.34 .
,
.
,
.
3.341 , ,
, .
,
, ,
. [...]

4.001 .
4.002 ,
,
. ,
. [...]
4.01 .
, ,
.
4.011
,
. ,
()
.
,
, , . [...]
4.014 , ,
, ,
,
.
.
( ,
. .)
 4.0141 ,
,

.
.
,
.
. [...]
4.031
.


.
4.0311 ,
,
. [...]
4.032
, .
( Ambulo ,

.)
4.04
, , .

() . (
.) [...]
4.11
( .) [...]

(1914)
. ,
1914 .
,
. Bertrand Russell. Our Knowl-
edge of the External World. Routledge. L. & N.Y., 1993.

II:
 [...]

.
,
.
, ,
, , ,
. . ,
; ,

. ,
. ,
. ,
, .
, ,
. ,
, .
, . .
,
, , .
, ,
, ,
. ,

,
. :
, ,
. ,
, . ,
, , ;
, .
, -
, ,
. ,
. .
: ,
, ,
, ,
.
,
.
 ; ,
, .
: , I
.
, , .
, ,
, I ,
, :
, .
, , ,
. ,
. , ,
, . . , , ,

, , ,
, ,
, ,
. ,
,
. -.
,
, .
,
.

,
.
, ;
,
. ,
, .
, ,
; ,
- , .
,
, ,
*.
, .
, ,
.
: ,
 .
; , ,
.
, .
,
.
,
, , , . .
.
, .
, ,
, ,
,

. , , , ,
, .
, , ,
, ,
. ,
; ,
, ,
. ,
,
.
, .
,
. , , ,
, , ,
. ,
,
. ,

,
.
.
, ,
, ,
.
,
.
, ( )
 - .
, ,
, , ,
. , ,
.

, , -
.
, ,
() ,
,
, , . ,
,
; ,

.
,
.
, ,
, ,
, , .

, ,
, ,
, . . , -
, .

, , , ,
, .
.
, ,
,
, . . .
[...] ,
. ,
. ,
, ,
. ,

,
. , ,
 ,
, .
.
, , ;
. ,
,
, , ,
,
.
: ,
, ,
. :
. .

, .

, .

,
; ,
, . ,
,
.
,

, ,
.
, , .
;
,
. .
,
. ,
, , ,
. ,
, - -;
, ,

. [...]


- (1921)
3.323

,
,
.
,
; ,
; ;
, , , , .
( 20
,
, .)
3.324 - (
).
3.325 ,
, ,
, ,
, . ,
.
( (Begriffsschrift)
, .) [...]
4.003 ,
, , .
,
.
,
.
( -
.)
, -
.
4.0031 . (
.) , ,

. [...]

20 Grn ist grn

(. .).
 4.
20-
, 1922 .
, -
. - ,
, , , ,
, . ( )
.
,
- .

. (1938
.) ,
, , .
,
60- .
,
() .
, ,


, -
. , ,
. , ,
- . . ,
. , . , . . .

, ,
, ,
.
.

,
.

.
,
.
.
,
(,
), (
).
, , :
,
;
.

( )
, .
-
,
. ,
, , ,
.


. .
,
, ,
.

, ,

(1929)

.
, ,
. . ,

,
,
. Rudolf Carnap,
Hans Hahn, Otto Neurath. Wissenschaftliche Weltauffassung Der Wie-
ner Kreis. In: Das goldene Zeitalter der sterreichischen Philosophie,
hrsg. v. K. R. Fischer, WUV-Verlag. Wien, 1995.

II. .
,
, , .
.

.
;
;
, ,
;
. ,
.
; :
, ,
. ;
. , ;
, ; ,
.
.

,

.
,
- .
; : -

. ... , ,
:
, ,
, ,
, . 21

e ,
- . :
, ,
, :
, , ; :
? ,
. ,
;

21
Bertrand Russell. Our Knowledge of the External World (1914),
Routledge. L. & N.Y., 1993, 14. -
(. .).
 , - -
. ,
,
, , .
,
; ,
- .
,
, .
, , ,
, .
.
,
.
, :
,
.
,
, ,
, , ,
. ,
, ,
. ;
, ,
.

. ?
[...]
-
,
.
:

.
,
, (),
(), (), ();

(-, ).
,
.

,
, ,
.
, ,
,
, ,
( ).
.

, ,

,
.
, -
a priori,
-
. , ,
,
, -.
a priori
.

22 .
,

.
, ()

,

: , ,
. ,
.
,
,
.
.

22

. . 11 (. .).
 ;
. ,
-, - ,

.
, ,
. , .
, .
.
,
, .
, ,

.

, ,
,
-
, .
,
, .
,
, ,
.
,
, -
.
()

, .
. ,
.
, -

; ;

.

,
.


.
(
) , . ,
, ;
.
,
, ;
, .

(1934)
.
. -
. ,
,
.
. , :
Rudolf Carnap. Logische Syntax der Sprache. Springer, Wien, 1968.

1. ?

: ,
, .
, ,
. .,
( ) (,
), ,
.

, .
,
( ) (,
). ,
,
.
 -,
, (
), ,
.
. ,

. ,
, ,
,
; ,
.
,
. ,
(, ,
,
. .) (
,
. .)
. ,

. [...]


( ),
,
.
( );
,
,
, . [...]
2. .
(Kalkl) .
, . . ,
,
.
.
, ,
, ,

. ,
, -,
 ; ,
,
(:
,
, ) . .
(,
,
,
23 ). -
.
;
(
). ,
- ,
, . .
.

.
- ,
.
( ,
), .
.
, . [...]
,
, ,
. ,
, . . .

, . [...]
17. . [...]
. , . .
, . , ,
,
. [...]

23 -: p
, x M, q
x M, q
p (. .).


(1950)
,
.
30-
, ,
. Victor
Kraft. Der Wiener Kreis. Der Ursprung des Neopositivismus. Springer,
Wien, 1950.

: : II: 1.
, .

24 .
, . .
, , ..
( - ),
.
, ,
.
, .
, . .
, ,
.
,
, .
, :
, ,
. ,
. ,
,
, , , ,
.
24 . Schlick. Meaning and Verification, 1936 ( .
. . : , 1987, . 5, 52-62 .
.) Lewis. Experience and Meaning, 1934 (The Philosophical
Review, vol. 42). (. .)
 ,
.

. ,
, .
:
, :
.

25 .
, , ,
.
, .

. , ,
.

.
,
.
,
,
.
, .

, 3000 .
. ,
, , .
,

.
, .

,
; , ,
.
,

25 , -

(. .).
 .
. ,
.
, ,
, .
, ,
. (
,
.

.)

, ..
. :
, ,
.

. ,
.
, .
, ,
. .

26 ,
.
, , .

, .
, .
, , ;
.
: -
, , ,
; ,
, .
,
, . ., :

26 . Carnap. berwindung der Metaphysik durch logische Analyse

der Sprache. In: Erkenntnis, Bd. 3 (1931), 219. (. .)
 . ,
-, , , .
,
,

. ,
.
,

, ,
. ,
, .
,
, . .

,
: ,
. .
.

.
.

; :
;
,
, .
.
.

.
,
, ,
.
,
.
. ,
, .

.
, ( ) ,
 .
,
27 . ,
,
,
, ,
50- .
, ,
. , , . .
.
,
. ,
.
,
, ,
. ,
, ,
. ,
,
, , ,
.

.
, .
,
, .
. ,
, .

, , .

,
28 .

27 . Schlick. Unanswerable Questions (1935). In: Gesammelte

Aufstze, Wien, 1938, 369 f (. .).
28 . Schlick. Gesammelte Aufstze, 222: 5+7=12

, ,
, 5+7, ,
12. .
[

, .
29 .
.
, .
. [...]

,
(. . )].
; .
(. .).
29 - , 6.53, 6.54.

(Gesammelte Aufstze, 159, 166,168,170, 206) ,

, ,
(. .).
III. -

,
. ,
- -
.
. -
-
,
.
.
-
: -
.
.

. -
, , -
.
.
,
.

5.
, -
, ,
, , .
, - -
, . ,
-
, .
. -
(. . ), . ,
, , . ,
(-
), , ,
, ,
. , 18 , -
, ,
. , ,
, , -
, . -
, . ,

.
, -

.
, -
(.
, -).
, -
, , -
, ,
-
. , -
,
-

.
-
. -
, ,
- . ,
,
.
:
,
.
.
, ,
,
. -

 .
, , -

30 . -
. ,
,
.
, -
, ,
31 . , -
.
, , -
.
. ,
, -
, -
, ,
( -
. .)
.
, -
-
. - -
. . . .
30- -
. ,
. ,

- .

(1932)
-
.

30 ,
.
(. .).
31 , (. .).
 Erkenntnis: Rudolf Carnap. Die physikalische Sprache als
Universalsprache der Wissenschaft. Erkenntnis. Bd. 2 (1931/32), 432 -
465.

2. . [...]
, . -
-
. , . .
.
, - -
( ),
,
( ),
, -
*. [...]
- -

, -, , ,
, -
.

. .
, , ,

-
, , - , .
, ,
.
[...]
3. . ,
.
,
.
. ,
. -
,
, , ,
. ., , , -
, -
.
, ,

, -
.
:
: ... ; : ... ;
: ... ; 500 -
. ,
,
,

: -
:
( ;
: , , , -

, );
5, , .
. -
-
, .
, , ,
. -
, . . ,
.
-
. , -
, . (

; -
.) - (. .
, -
)
. [...]
S
[...] [ ]. -
; -
S .
- ,
, p,
p
,
 ,
S - S, S
p; p.
. S p,
p
,
. -
, p S p
, . . - -
. , p ,
S S.
p, -
p : : -
p, . .
, (
p. ) , p
.
p ,
p,

, ,
p . -
p ( )
. ( -
) ,
( ). ( -
) p , p
, . .
( ). [...]
7. . ,
, -
; - (
) ,
. (S1 ,
, S2; [...].
: S1 ,
.) [...]


(1932)
- -
. Erkenntnis. Bd. 3
(1932/1933), 204 - 214. Otto
Neurath. Gesammelte philosophische und methodologische Schriften.
Verl. Hoelder-Pichler-Tempsky. Wien. Bd.2, 1981, 577 - 585.

[...] -
. tabula rasa.
,
,
- .
. 32
. ,
- . [...]
, -
, 33 .
:
) ,
b) .
-
, -
,
. -
: 3 17 : [e
3 16 : ( 3 15 , -
)]. ,
, ,
: 3 16
: ( 3 15 ,
). -: 3 15 ,
. [...]

(Ballungen)
32

,
. . O. Neurath. Soziologie im Physikalismus. In: Gesammelte phi-
losophische und soziologische Schriften, Bd. 2, 538. (..)
33

(. .).

.
34 .
- . -
-
,
, . . . -
- ,
-
. [...]
-
, ,
, . , -
, -
-. :
:
, , ,
: , . -
- , -
, ,
.
, -
, , - -
, . -
, .
35
.
.
(. , op. cit., 439f.) -
: -
( ).
, , -
,
, . ,

34
R. Carnap. Die physikalische Sprache als Universalsprache der Wis-
senschaft. Erkenntnis, 1932, 438f (. .). . .
.... - (. .).
35 , (
), , (. . 4)
, , . (. .).
 , -
(-), : -
, ,
,
, .
.
, -
. Noli me tangere 36 ,
.
: , -
, .
: 3
17 : [ 3 16 30 -
: ( 3 16 , -
)]. : -
3 17 : [ 3
16 30 : ( 3 16
, )].
-
? [...]

.

, ,
, . . .

, ,
-
, ,
, ( . .),
?
.
. -
, ,
.
,
, ,

.

36 (.) (. .).
 , .
, ,
,
.
,
-
,
,
(, , 437 37 ). -
:
, ,
.
-
-, : 3 -
-, : 3 Cis-
. .; ,
- 38 .
, -
-, ;
,
, - -
, . , -
, ,
.
-
.
.
, -
, , , . .
, - .
,
. ,
, ,
. ,

37 ... , -, 3 (.
.).
38 ,

. ,
, ,
(. .).
 ,
,
. ,
.
. . .

, -
B. ,
, , -
.
,
.

,
.
-
.
-
, .
,
.
- -,
. -
.
,
(. Carnap, op. cit., 1931, 461 39 ) - ,
(. O. Neurath, Erkenntnis, 1931,
401).
- , 27 , -
, - : -
27 1932 ., 10 : [-
9 55 : ( 9
40 9 54 -
,
: ...)].
, -
-
. -

39 , - 7 (. .).
 . , , ,
,
, -
. [...]
- .

,
. , -
, -
. ,
, , -
, -
, -
.
, . ,
, .
, -
. [...]
,
. -
,
,
.

(1934)


.
: Moritz Schlick. ber das Fundament der Erkenntnis. In:
Erkenntnis. Bd. 4 (1934), 79-99.

II. [...] , -
-
.
-
,
-
 . 40
, .

41 . [...]
VI. [...] , -


: -
, . -

,
, ,
, (-
), ,
. [...]
[...] -
. , . . -
, ,
.
[...] -
, , ,
, ,
. (
, .)
, ,
, -
. [...]
, , , -
, , , -
: -
, .
, .
.
, : ,
, (),

. (
40

,
.)
(. .).
41 R. Carnap. Erkenntnis. Bd. 3 (1933), 228 (. .).
 ( ).
, -
, , -
, ; -
, ,
, , . -
, -
,
.
, ,
.
,

. , , , ,
,
, ,
.
, , -
, .
, .
, : (
)
. ,
, . [...]
[...] , ,
. -
; , -
.
VII. ? [...]
-
?
, -
, ,
. , ,
. a priori,
,
. -
, . . ,
,
, , . . -
. [...]
 [...] -
,
; -

.

. , ,
, -
, . ,
.
-
.
. -
. -
. : -
. .
, ,
, , . . -
-
, , , -
. , ,
. . ,
, , . -
. ,
,
, -
.
:
, ,
, , -
. ,
-
, ,
-
. ,
, , , -
-
: .

,
. . -
, -
,
.
, ,
, -
: -

.

,
. :
, : . .
1934 .,
.
. -
: . . ... (
) . ,
. -
( ;
, ),
, .
, ,
.
, , , -
, ,
, . [...]

42
(1934)
25. : .[...] -

, 43 . , -
, -
. , -
, .
( -

42 . 12 (. .).
43 Fries. Neue oder anthropologische Kritik der Vernunft. 1828-1831
(. . 1934 .).
, ) .
, -
, , , . . -
, , -
. -
, , , -
,
, . [...]
26. [...] -
, ,
. [...]
, :
-
( -) .
-
.
.
, ( )
, .
-
; , -

, -
, .
,
.
-
. -

.
. , ,
, .

, ?
8. . [...]

. , , -

: ,
. -
, , , ,
. 44
, , -
,
. , -
, 45 .

( ) 46 . ,
. -
47 . -
48 , -
.
, ,

.

, ,
-
. -
( ), -
.
, ,
, -
.*
-
, -
,
. , -

44Kritik der reinen Vernunft. Methodenlehre, 2. Hauptstck, 3. Ab-

schnitt. (. . 1934)
45 - ;

-
, ,
. [...] (. .
).
46 Ibid. (. . 1934).
47 . Kritik der reinen Vernunft. Transcendentale Elementarlehre,

19. (. . 1934)
48 . Kritik der reinen Vernunft. Methodenlehre, 2. Hauptstck, 3.

Abschnitt (. . 1934).
, (
, -
). , ,
, -
, -
. -
, , ,
, -
.
,
49 . (,
, -
, : -
.)
, -
: ,
-

() . ,
. -
; -
; -
: .
- -
? , . . .
? ;
. [...]
-
, :

49
,
, -
.
,
(1921-1926) ,
( ) -
.
,

[...] (. . 1934).
 , , -
,
, . . . -
, , -
, .
, -
,
: ,
, ,
50 ,
.
. -
-
. , ,
,
. [...]
29. .
. [...] , ,
, -
, .
, -
, , -
. , -
,
. -
,
. ,
,

.

,

50
, ( : fal-
sus facio falsificatio)
.
(falsus )
,
, falsi-
fication (. .).
 . -
:
. - -
.
-
,
,
, -
, .
. . ;
, . -
, -
,
. , , .
-
, (. . -
). ... -
, , , -
, -
; . . ... ..., -
... -
51 .

, ? (. -
25.) , ,
, ,
, , -
( ). -
, , ,
. , -
. -
,
. , ,
: ,

.
.
,
,

51 . Carnap. Erkenntnis. Bd. 3 (1933), 224. (. . 1934)

 ,
52 .
30. .
; . [...]

6.

, -
. .
- -
, , -
.
. -
,
. (
,
, .)
, ,
. ,
-
,
,
:
, . .,
, , , , . .

52 , -
( , ),
.
, ()

(); , ,
:
, , ( ),

( -
) (. . 1934).
 -
. , -

. . -
. -
, -
.
, - -
, , , .
, , -
,
. , ,
,
-
, . . . -
-
.
, .
-
. -

. ,
?
.
-
.
. -
.
. .
-
-
. -
.

(1961)
- -
-
: Ernest Nagel. The Structure of
Science. Routledge & Kegan Paul. L. & Henley, 1961.
 V:

, ,
; -
, ;
, -
, -
.
, ,
, -
. ,
, , ;
, 327 , , -

.
. , -
, -
, ,
, [...].
, -
, -
.
, , -
, -
-
.
, -
,
, ( -
). -
, , ,

, , , -
, () -
, , -
, -
. , ,
-
, , ,
, -
 ,
*. [...]
II. . [...] -
: (1)
,
;
(2) , -
, -
; (3)
,
-
. [...]
1. (
) -
, . -
, -
, , -
, , . .
.
- , -
,
. -
-
, ,
,
,
. -
(, , , -
),
.

, . -
, ,
, ,

. ,
,
, ,
(. . , ,
)

 . ,
,
.

, , -
, .

, .
, ,
, ,
. -
,
, , -
, -
- . ,
-
, -
,

, -
. -
? ? ( :
?) , -
,
, ,
. -
.
, -
, -

.
, ,
,
. , -
. -
, -
, .
. -
, -
.
, , -
, , , . [...]
2. , -
, -
. ,
,
, -
, , . [...]
-

-
.
,
.
-
-
: , -
, , [
] *. [...]
,
-
. , .
, ,
-
- , -
, .
, , -
. - ,
, ,
h2n2, h
( , -
), n .
, -
. ,
,
. ,
- - ;
, ,
. [...]
, -
? ,
 ,
. . , -
. -
, -
. -
- .
-
, , -

. ,
, ,
.
-
.
,


.
3.
. -


,
. , -
, ,
, -
.
, ,
- --
.
, ,
.
,
, -
, -
.
, ,
, ,
. , -
-
.

, [...], . [...]
III. . [...]
2. ,
-
. - -
. -
,
,
.

;
.

,
-
. ,

( ); -

, -
.
-
-, .
, n
P1 , P2 , ..., Pn ,
Q1 , Q2 , ...,
Qr . ( ,
, ,

.) ,
,
, P Q.
Q,
P. -
.
, ,
. , ,
, ,
,
. -
, -
-
. ,
, -
, - ,
-
.
,
,
, -
,
. -
(
)
;
-
.

7.
-
. , ,
. -
.
.
. -
.
.
.
.
-
. -
, , .
, ,
, , .
. ,
, , . -
, , -
. -
 .
.

(
!), .. (Covering
Law Model). ( modus ponens)
. -
. -
.

, . . -
, .
, -
-
,
, , .
,
, ( ), . .
(. . , 1995).

53
(1934)
12. , .
-
, , -

, . ,
, ,
1
2 .
, . , -
: ,
, ; , -
. , -
( ), -
: -
1 , 2 *.

53 . 12 (. .).
 -
. (1) -
. .
(2) , ,
, . ,
,
. -
54 .
,
. (, 2
1 ,
.) , -
.
. [...] -
-
.
( e ).
,

. , -
, (),
().
, -
, ,

, . (

, , .)
, , -
, -
,
. ,
- 78. ,
;
e .

54 , ,
() ,
(); [...] (. .
)
 ,
, -
. -
, -
, -
,
55 . -
. , -


56 .
78.*

(1965)
1959 . -
:
Karl Hempel. The Logic of Functional Analysis. In: K. Hempel. Aspects
of Scientific Explanation and Other Essays in the Philosophy of Science.
N.Y., L., 1965.

55

. : H. Gomperz. Das
Problem der Willensfreiheit (1907). . Schlick. Die Kausalitt in der
gegenwrtigen Physik. Naturwissenschaften, Bd. 19 (1931), 154. (. .
. 1934 .) ,
,
.
( ,
); . . ,

. [...] (. . . .)
56 , ,

; . op. cit. 155 ... ... (

, )
..., . (.
1 78) (. . 1934).
 2. : . ,
, ,
.
, , . -
. ?
,
, , ,
.
,
. , , -
,
, .
, ;
, ,
,
. .
(
) ,
.
, -
*. ( ),
, ; -
, , .
,
,
. , -
;
; , 0 -
;
, ,
, .

; , -
, ;
, , ; -
;
-
.

, , ,
, -
 . -, -
, .
, -
L1, L 2 ,... , ,

- .
:
C1, C 2,...
E

L1, L2, ... , Lm 1, 2, ... , n

; ,
, , .
-
, .

,
, -
.
, -
, , ,
-
-
( -
), ,
, ,
,
. ,
, -
;

. [...]
[...] (
)
, -
( -
 ),
- ( -
, -
). ,
. -
-
, , , -
,
, -
.
,
, -
- ; ,
, -
, .
.
-
, ;
- ,
, , ,
,
. ,
, :
, -
, -
- .

;
,
, ,
, -
. -
-
,
-, () -
,
, () , -
*.
-
. ,
, ,

.
,
, , -
-. ,
, , -
,
.
, , , ,
, -.
, , -
, -
, , ;
,
.
-

,
. , -
, -
, ,
:
, , ,
, -
, -
. -
-
-
. - ,
, , ,
,
( )
( );
,
-
.
, - -
, , -
-. ,


 , ;
, , , -
-
.
, ,
, -
.
, ,
. [...]
, ,
;
, , . .
,
,

.
,
, ,
.

- :
, ,
, . -
-
. ,
- , -
, -
1, 2, ... , n; , -
,
. -
,
1, 2, ... , n. -
, ,
, - -
, -
. -
,
,

, ,
.
 , -
, ;
.
-
-
,
. ,
, -
,
; -
, -
.
-
, . ., ,

, -
. -
-
-
; - -
, , -
.

(1976)
-
(1957).
- -
-
, : Morton Beckner. Function and
Teleology. In: Boston Studies in the Philosophy of Science, vol. 27: Topics
in the Philosophy of Biology. M. Grene, E. Mendelsohn (eds.). D. Reidel,
Dordrecht, 1976, 197 212.

I.
-
, , ,
 . -
:
. (
.)

( ).
, -
( ).
, -
.
:

1. . ,
-
.
, , , .
. , , -
.
, ,
. . S
, S , ;
S '
, ' S . , -
.

2. [intentions].
[intentions]; , -
,
. -
. ( ) ,
, .
: , ,
. , , -
, .
. , -
, , -
; ,
. ,
, -
; , -
.
 ,
,
. -
, -
.
, , (1)
(2)
. , ,
, ()
()
/ -
,
. ,
. -

,
,
. -
, -
, , (1) -

,
, (2)
, . -
, ,
. (1)
(2) ,
.

. -
,
.

3. . -
( ) -
.
Daphnea ; -
Daphnea. -
, , ,
( )
.
.
, ,
.
; .
( , -
.) ,
.
, , ,
. . ,
, ,
, . -
, , . ,
, ,
,
.
, -
, , -
. ,
, . ,
,
, . ,
, -
.
:

-
, -
.
, ,
( ). ,
, .
, ,
. :
, .

, .

4. , .
: ,
,
.
 : (1) ,
( ). (2)
, . (3) ,
. ( ),
,
, ,
. (1) (2) ;
,
. [...]

8.
,
, ,
. ,
, . , -
, .
. -

, -
, ,
.
-
. (
),
- . -
,
. ,
, -
, .
, -
, . ,
, .
-
, ,
.


(1945)
Carl G. Hempel. Studies in the Logic of Confirmation. In: B. A. Brody
(ed.). Readings in the Philosophy of Science. Prentice-Hall, Englewood Cliffs.
N.J., 1970, 384 409. Mind, 1945.

1. *.
-
, . .
.
,
, ,
,
,
. [...]
, -
, - -
. -

, . -
,
,
. -
,
.
57 , , ,
,
,
.


*.
, -
-
, ,
57 . . P, Q (.
.).
 , ,
,
. -
, -
.
,
.
-
, ,
, -
. [...]

2. [...]
,
, . ,

(), -
. -
-,
.
, ,
-
, ;
, ,
58 .
, ,
:
. , -
, , -
,
,
. ,
, , ,
, -, ,
.

58.
. , 1 (
. .), 2, 3 ( ,
. .) 25, 26 (
. . ?), 27; [...] (. .).

,
,
,
,
, .

, ; -
;
. ,
, ,
( -
), , , . . -
.
-

, ()
()
.
,
, ,
, -
.
- :
()
, . .

. ( ,
, , -
.)
() (1) ,
,
; , ,
(2) ,
, - ,
(-
, )
.
, () -
,
(); - -
 -
; 59 -
,
, -
-
, -
-
.
, ,
. -
( ;
) 60 ;
, , -

61 . [...]
, -
,
;
-
.

,

,
-
, -
. . [...]

59 R. Carnap. Testability and

Meaning. In: Philosophy of Science. Vols. 3 (1936), 4 (1937),

3 (Vol. 3) (. .).
60 . -

[...], . , . . , . . , . [...],
. , . . .
E. Nagel. Principles of the Theory of Probability (Internat. Encyclopedia of
Unified Science, vol. 1, No. 6, Chicago, 1939), 6 8 (. .).
61 ; .

H. Reichenbach. ber Induktion und Wahrscheinlichkeit. In: Erk-

enntnis. Bd. 5 (1935); Experience and Prediction, Chicago, 1938, 5 ( .
.).
 , -

; , -
,
62 ;
, , -
*. [...]
[...] ;
-
,

; , -

-
*. , -
-
-
;
. -
. ,
-
,
;
,
63 . -

;
.
, ,

; , ,
-

62 . A. J. Ayer. Language, Truth and Logic, L. & N.Y.,

1936, Chap. I; R. Carnap. Testability and Meaning, Secs. 1, 2, 3; H. Feigl,
Logical Empiricism. In: Twentieth Century Philosophy, Dagobert D. Runes,
N.Y., 1943; P. W. Bridgman. The Logic of Modern Physics, N. Y., 1928 (.
.).
63 . . ,

, 8 (. .).
, , -
.

64 (1967)
Hilary Putnam. Probability and Confirmation. In: Philosophy of Sci-
ence Today. S. Morgenbesser (ed.). Basic Books. N. Y., L., 1967, 100 114.

. - -
-
. [...] ,
, -

; , -
.
, . [...]

, -
, -
. 0 1. -
, , 7/8
7:1, . . 7:1
S,
, , S
7/8,
S. 6:1,
S; 8:1,
-S, . . S 65 . -

Hilary Putnam. Probability and Confirmation. In: Philosophy of Sci-

64

ence Today. S. Morgenbesser (ed.). Basic Books. N.Y., L., 1967, 100-114 (.
.).
65 ,

. - .
, S , ,
, . , 8 S
7 , , 8 7
 ,
S -S,
, , , -
S . [...]

[...] , , , , -
- (, S),
( - ),
-
0 1.
: (, S)
p/q, S p: qp
.
,
-
( , - -
), -
.

, 7 1 (. . 7 ),
7 , . . , .
6:1, 7 1 ,
6 . 8:1 7 8 (. .).
IV.

, . .
, -
- . -
( )
, -
. :
,
( ), , ,
, -
. - -
.
- -
, .
,
. -
.

9.
-
. . ,
.
, ,
. . ,
Word and Object ,
. . -
, -
.
. ,
-
 . ,
. .
,
. -
,
- . -
,
. -
,
, .
, -, ,
.
, -
, :
? -
, ,
. ,

. , , ,
,
. -
,
.
, , -
- ,
-
. -
.
, , -

,
. -
. ,
.
,
.
-.
, -
.
.
:
 -
. -
(. ):

-
.

.
66 (1906)
VI.
II. ,
,
.
,
, -
.
, -
.
, -
: -, -
, -, -.
,
; ,
, ; , ,
;
;
, -
; , ,
, ;
: -;
; -
; , -
, ;
.
- ,
;

66
. 2 (. .).
; ;
- -.
; -
; ?
? -
;
,
; , ,
, .
,
,
; -
,
.
, -
, ;
, , -, -
- ;
- .

;
, ,
,
, -
, ;
,
; , -
, ,
, -
; ,
, ,
; , , ,
,
, , -
; , ,
. ,
, , ? , -
,
; , -
. [...]
 ,
, .
, -
;
; -
, ,
; , , -
, ,
, , , -
. - , , -
, -
; , -
:
-
, ,
, .
, -
;
: - ,
; ,
-
; , -
, ,
; , -
, ;
, .
, ; -
, , , -
, -
; , -
-
; ,
, ;
, -
, ?
, -
, ?
. , , ,
, -
, -
; , ,

, .
, -
, -
;
, , ,
, ;
, .
,
, . -
, , -
, ,
; ,
, -
. ;
, ;
, ,
;
, ;
, -
, - , , -, -
;
, ,

, -
. , , -
, -
, ; , -
, , ;

, ; ,
,
.

(1950)
, -
, , -
(. . ).
1951 .,
 1950 . -
Willard V. O. Quine. Two Dogmas of Empiricism. In: From a
Logical Point of View. Harvard Univ. Pr., Cambr. MA, 1971, 20 46.
0. . -
. -
(
) -
( ). :
,
,
. , .
, ,
-
. . [...]
5. . [...]
,
, , -
-
. ,
, . [...]
[...] [...] -
, -
?
- ,
. .
(
) . -
,
, . -
, ,
;

, , , ,
, -
, . , -

, ; -
. ,
,
.
, ,
, , -
-
, .
,
, -
,
, .
, , -
,
*;
, .
, -
,
-
: .
Aufbau 67 . [...]
[...] -
.
-
. -
,
-
, -
,
,
. , , -
.
e ,
, ,
. , , ,
- Aufbau, -
-
, 68 .
-

. ,

67 Der logische Aufbau der Welt

(1928). , .
, . (. .)
68 . -. (. .)
 . -
:
,
,
-
, , ipso facto 69 , -
; .
. -
, -
, ; -
, ,
, -
-
.
. ,
, .
, , -

. -
-
-
,
. ,


.
;
, .
,
, -
. -
, , -
. , , ,
,
. .
6. .
, -

-

69
( ) (. .).
 , ,
. , ,
, .

.
. -


,
. , -
,
. -
[underdetermined] -
, ,
-
. ,
, , -
, .
,

, -
.
, -
, , , -
, .
, , -
. , -
, ,

, . .
: -
.
-
;
,
, ?

. -
. , ,

: ,
 . ,
, . -
,
, ,
, .
, -
,
, - -
, , .
,
,
, .
, , -
- -
; , -
,
-,

. -
,
. -
, -
,
.


.
-
, -
*, .
. , -
, -
; .
,
, .

. - -
, -
,
, .

. , -

- ;

. -
.
-
, .
, , -
. ; ,
. ,
,
, . . -
.
, -, -,
, -
.
-
,
- -; -
*. -
, , ,
, - . -
; -
. [...]

(1960)
,
, 1960 . : Werner
Heisenberg. Sprache und Wirklichkeit in der modernen Physik. In: W.
Heisenberg. Schritte ber Grenzen. R. Piper & Co. Verlag. Mnchen,
1971, 160184..

1900 . -
, -.
-

.

-
- .
, , [...]
, .
. -
,
- ,
.
,
, ,
, ,
,
. -
,
.
, ,
. -
, -
, -
. -
, -
.
. -
. . -
.
.
- , - -
, .

. -
, -
,
, ,
, -
. -
,
, ,
 , , -
,

. -
, -
, , -
.

,
-
. -

, , -
, -
; -
.

,
.
, -
. -
.
, -
.
, ,

. -
-
. ,
, .

, ; tertium non
datur. - -
-
.
,
1,
, 0, . -
, 1/2,
.
,

.
, ,
, -
, -
. , -
, .
,
,
. [...]
[...] , -
, .
,
. -
, . :
tertium non datur. ,
, -
,
. ,
. , ,
. , ,
. ,

. -

. -

.
, ,


.
. -
. .
, ,
-. -
, -
, .
, -
,
.
 , -
. -
, ..
, . ,
.
-. -

; -
.
,
. -
. -
, -
.
,
. ,

, -
.
, -
, ;
,
, -
,
, -
. ,
, []
, , ,
.

. , ,
, -
,
.
, -
, -

,

.
 10.

, (1950)
Revue internationale de philosophie, vol. 11
(1950). : Rudolf Carnap. Empiricism, Semantics
and Ontology. In: Semantics and the Philosophy of Language, L. Linsky
(ed.), Univ. of Illinois Pr., Urbana, 1952.

2. . , ,
, ? -
,
, -
.
,
, ;

.
: ,
;
; , , -
, . -

.
,
.
, - .
. -
, : -
- -
.
,
, -
?, ?, -
, ? .
.


. (
, , , ,
.
. -
.) -
, ,
, , .

- -
,
.
-
. -
-
, , . -
, -
, . , -
. -
;
. ,
, ,
, -
, , , -
.
-
.

,
.
:
-
;

, , -
, . -
, , ,
.
;
, , .

, ,
,
 . , -
, -
, . -
, -
, ,
, .
,
,

. , -
,
, . -
, -
. ,
, .
.
, .

. ,
. , -
: -
; :
.
. ,
.

: (1) -
; (2)
; (3)
(, , ), -
( - ) ( )
; (4) -
(m, n . ..)
( n ...) ( n,
...) .

, - ?
, ,
, .
, . . .
 -
? -, -
, , , -
, , -
n, , n .

. , ( -
- ,
, ),
, ;
,
. ,
? , ,
.
, , -
-

, . :
:
, , ?,
: -; ,
.
, ,
;
, (
,
) , -
. -
. -
,

.
, ,
, . . ,
, ;
-
, . [...]
3. ? [...]
,
-
. ,
 ; -
, .

, . . -
.
,
.

, -
. -
,
,
. ( )

, ;
,
.
, ,
.
.
. -
, ; ,
;
.
, , .
- ,
, .

*. [...]
5. . [...]
,

-
,
-
. -
,
, ; -
, .
,
, , -
, - - -
. .

,
;
, .
, , ,
, .


70 (1950)
6. . [...]
[...]
71 . -
. [...] ,
, , -
. ,
,
. ,

-
; * , ,
*.
- -
; -
-
. ,
-
, ,
. -
, .
,
, ; -
-
. ,
- .
;
,
,
, , .

70
. 9 (. .).
71

Meyerson. Identit et ralit. Paris, 1908. 4-me d.
1932, 439 (. .).


(1968)
,
1968 . -
.
, : W.V.O. Quine.
Ontological Relativity. In: The Journal of Philosophy. Vol. 65 (1968), No.
4 (April), 185212.

I. [...]
-

. ,
, . -
.

, ,
. ,
,
. -
,
,
-
. , ,
, -
. [...]
, , -
, ,
, . -
.
-
. ,
,
,
, ,
. , , , -
... , ,
, ,
,
.
 ,
,
, .
, - -
.
,
, , ,
,
, .
. ,

,
. ,

-
. ,
-
,
.
,
, . e ,
, ;
,
. ,

. [...]
, 72 , -
, ,
; , ,
.
-
, -,
. . -
-
. [...]
:
. ,
- -

72 W. V. O. Quine. Word and Object. MIT Pr. Cambr., Mass., 1960,

12 (. .).
. -
, , ,
, , -
,
. , -
. , ,
, ,
.
-
-.
,


. , , -
, -
, . , -
, , ,
. , -
, -
: ?. ,
-
.
? -
. -
,
,
: , -
, ,
. [...]
?, -
,
, -
. , , ,
,
.
, , ,

.
.
-
.

,
-
73 .
, ,
-, , -
,
-. , -

, -
,
. -
, -
?,
?.

, -.
[...] ,
- -
-
.
.
-
,
-
. -
,
,
. [...]
[...] , ,
, ; .
-
.
,
, . -
,
.
, ;

73 Word and Object, 15 [...] (. .).

 . ,
, ; , -
. , -
, .
, - -
; .
.
-
, , -
. , -
. .. -

, , ,
. .. , -
.
;
, . -
, , . [...]
II. [...]
, [...] ,
, .
-, . -

? ;
. ,
, ,
,

. -
,
; -
, -
[principle of charity] 74 .
,
- . [...]
[...] -
, ; -
. , -

74 N.L. Wilson. Substances without Substrata. In: Review of Metaphys-

ics. Vol. 12 (1959), No.4 (June), 532 (. .).
 [...], -, -
. , , -
.
,
, -
, ,
-; [...].
, ,
[...].

, .
,
, -
. ,
, - [...];
.
, [...] ,
, ,
. . -
, ,
. -
[...], , -
. -, ,
.
, -
-
, -
.
, . ;
,
.
.
,
[...] . .. ,
[...] . .., -
. ; -

. ,
:
? ;
, .
 , ; -
. -
- -
,
.

-
, .
, , , .
?
, ,
,

. ,

. -
,

; ,
-
.
, , -
.
-
, -
.
;
.
? ?
, , ;
; -

. ,
,
. , -
, , ,
-
.
 .

(1965)
1965 .,
1976 . 1994 .:
Karl R. Popper. The Myth of the Framework. In: K. Popper. In Defence
of Science and Rationality. M. A. Notturno (ed.), Routledge. L. & N.Y.,
1994, 33 64.

X. [...] , , ,
, ,
. , -
, . .
, -
. [...]
, - -
. ,
,
, -
.
- .
75 . ,
, , -
.

,
. ,
,
, .
. , -
:
.
, -
.
, : .
,
. , ,
, .

75 Benjamin Lee Whorf. Language, Thought and Reality. J. B. Caroll

(ed.). MIT Pr., Cambr., Mass., 1956 (. .).

, .
, -
, -
.
: ,
, .
: -
, , .
, , , -
, , - , -
.
,
.
-
, , -
.
76 .
, -
, - , ,
. [...]
XI. ,
,
. , -
. -
[London School of Economics]
, ,
, , , .
,
. [...]
? -
,
.
, . .
, (-
) .
. , -

76 W. V. O. Quine. Word and Object. MIT Pr. Cambr., Mass., 1960;

Ontological Relativity and Other Essays. Columbia Univ. Pr., N.Y., 1969 (.
.).
 ,
,
,
, ,
.
.

, . ,
. .
-
, , ,
. -
, , ,
, .
.
.
, ,
.
, .
- . ,
. -, ,
-
.
. , ,
.
, , ,
, -
.
77 :
. [...]

11.
- , ,
, -
. .

77 . T.S. Kuhn. Reflections on My Critics. In: Criticism and the

Growth of Knowledge. I. Lakatos, A. Musgrave (eds.), Cambr. Univ. Pr., L.,

1970, 232 (. .).
 , ,
, ,
. , -
. -
, ,
. -
, , , -
, . -
.
.
( )
,
.
, , ,
,
. ,
-
. -
, ,
,
.
,
, .

.
. ,
,
-
. , , -
, -
, ,
.
. .
. -
, , -
. ,
, -
, - .
, ,
,
.
 .
-
, .
.
-
. ,
-
,
( 3 + 2 = 5). - ,

(, , -
) , -
. -
-
, .
, , , -
, ,
, , -
. -
.
 .

(1945)
, American Mathematical
Monthly, vol. 52 (1945). : Carl G.
Hempel. On the Nature of Mathematical Truth. In: Readings in
Philosophical Analysis. H. Feigl, W. Sellars (eds.). Appleton-Century-
Crofts. N.Y., 1949.

1. . -
-
. , -
, ,
, -
, ,
. , -
? ,
. [...]
2. ?
, -
, , -
, -
, , .
, , , , -
,
. -, -
, -
, . ,
, -


. ,
, , -

, ,
. ,
,
,
,
 ;

-
.
3. - ?
, , -, , -
,
, , .. :
-

- -
. , ,

,

:
, -
.
. -
, ,
, -
, -
. -
, -
. ,
; ..
, , -
. ,
: 3 + 2 = 5.
,

, -
.
,
: , -
, . , -
3 2 5.
, 6 . -
-
- , -
? ; ,
 -
.
-
; ;
, , 3 + 2 -
, , 5 .

(1884)
.
,
, -
.
. ,
. -
Gottlob Frege. Die Grundlagen der Arithmetik. F. Meiner,
Hamburg, 1988.

a priori , -
?
12.
, , , , ,
a posteriori . -
a posteriori, ,
a priori
.
. , -
-
,
, . [...]
. -
: , , , , , , ,
, , ,
.. , ,
; -
.
100 000,
.
, .

.
78 :
(repraesentatio singularis), -
(repraesentatio per notas communes)
(repraesentatio discursiva).
, -

a
priori. 79 :

.
-,
. 100 000
;
. , ,
.
13. -
. [...] , ,
; -
. , , -
, .
, ,
, , , -
-
. :
.

.
14. -
, , -
.

,
,
. - -
, -

78 I, I, 1. (. .)
79 . . ., 1967, 99. (.
.)
, , -
, ,
, ,
, -
.
, , ,
. -
; -
. ,
, ,
. ,
; ,
, .
-
, , -
. -
,
, .
?
, ? -
? -
- , -
?
. -; -
, , -
. -
?
15. ,

, a priori . -
80 , -
, . 81
-
,
82 . -
,

80 Baumann. Die Lehren von Zeit. Raum und Mathematik, Bd. II, 56.
[...]. (. )
81 Baumann, a. a.O. Bd. II, 57 [...]. (. .)
82 : =. (. .)
 83 : ...
, ,
.

, , -
.
-
. 84 : -
.
16. . -
,
? -
-
?
: , , -

, , -
, . 85

. ,
. ,
, , ,
. -
- , -
, .
, ;
,
. ,
.

, , -
.
. -

83 Baumann, a. a. O. Bd. II, 107. (. .)

84 W. Stanley Jevons. The Principles of Science: A Treatise of Logic
and Scientific Method. L., 2-nd. corrected reprint of the 2-nd ed. 1877, 156.
(. )
85 John Stuart Mill. A System of Logic (1843). Book II, ch.vi, 2. (.

.)
 ,
.
17. ,
, -
. , -
. ,
,
.
.
, ,
,
. -
, :
.
, , -
.
. , -
;
,
, 86 ,
, , -
, . -
-
.
,
.
,
, -
.
, .

,
, -
87 .

86G.
W. Leibniz. Nouveaux essais. Liv. IV, ch.vii, 9. (. )
87 , (op. cit., book II, ch.vi, 4)
.
.
,
. ,

-
, -
, .
, , -
,
- , , ,
.

-
88 (1945)
3. - ? [...]
-
;
; , ,
3 + 2 , ,
5 . , 3 + 2 5 -
: ,
2, 3, 5, + ( )
, ,
.
4. .
, 3 + 2 = 5,
, 45 -
.
, -
. -
: -
; ,
, , .

a priori, , -
-

,
. (. .)
88 . .

(..)
 89 . ,
a posteriori,
,
-
. -

:
. , ,
,
: , -
; ,
.

, , -
- , ,
a=b b=c, a=c.
. . ? ,
,
? , , a, b, c
, , , a=b
b=c, , , ac. -
; -
? ; -
, ac, a=b b=c;
, , , -
.

89 ,

, ,


. , ,
.


;
,
. ,
, ,
,
. (. .)
 , -
, -
-
, *.
a priori.
5. . -
,
, ,
, -
-
. , ,
-
.

, -
, ;
90 .
,
. , -
.
, , . ,
, ,
,
, , , -

[...],
.
,
; -
: -

. , -
,
, ..
. :
(: p q, p)
(, ,
modus ponens , -

90 .
A. Tarski. Introduction to Logic. N.Y., 1941, ch. VI. (. .)
 ,
91 ).

(1967)
, .
,
.
: W.V.O. Quine. Necessary
Truth. In: Philosophy of Science Today. S. Morgenbesser (ed.). Basic
Books. N.Y., L., 1967, 46-54.
[...] ,
,
-
.
, -
, , .
,
, -
.
,
.
. ,
, -
. , -

, .
, -
, , -
:
, ,
, -
.
,
? ,
? ,

91 Modus ponens: , p,
q p q. :
, 0
, 0 ,
. (. .)
 , ? ,
.
, ,
-
. ,
, .
,
. , -
: , ,
; ,
. -

,
.
, , -
,
. , -
[ ].
, ,
, -
, , -
. , , ,
,
:
.
?
, . -
,

? ; ,
. , , -
.
, ,
,
- -
.
, .
, , -
,
, , ,
.
 , ,
, -
. ,
-
, -
, .
?
-
, ,
, ? , -
. -
;
, -
. , -
, ,
, ; -
- -
,
.
-
, . -
, , , -
, ,
, ,
, . -
, , , -
-- ,
. , -
, ; -
, , -
, .
- - -
; -
, ,
, -
, -
.

(1954)
1954 . .
. . ,
 1960 . W.V.O. Quine. Carnap
and Logical Truth. In: Philosophy of Mathematics. Selected Readings.
Cambr. Univ. Pr. Cambr., etc. 2-nd ed. 1983.
X. [...]
[]
, 92 .
- -
; , -,
, , ,
,
, -

. , ,
-
( 2). ,
, -
-
.
-
. -

, - -
. ,
.
,
.

92 , ,
.
,
. (. .)
V.

, , . -
. -
-
: ,
,
, ,
, .
- , -
.
,
,
.
, -
- .
,
. - -
,
,
. -
, -
, -
, , - -
, -
. , .

. ,
-
, , -
. ,
, , . , -
, .
 , ,
. -
, -
- -
.

. ,
.
,
, -
, .

12. (. )
30- . , -
-
. ,
-
( 5). 1937 . -
.
50- .
1 , 1946
. (London School of
Economics). , -
-
.
-
. ,
, :
, -
? ,
(. 8 ),
. , ,
, , -
, -
- .
- -
,
.

1934 . .
,
. ,
,
. -
, -
, -
, . -

. -

, .
,
,
.
, , 1961 . -
,
. -
, . -
,
. , ,
, , -
,
, .

.
-
. , , -

,
,
.
, ,
- .
, .
,
. .

.
 ,
.
-
, ,
. , ,
. -
, , .
,
, . -
,
,
( , 30). -
,
. ,
.

(1934)
1934 . .
-
(Karl Popper. The Logic of Scientific Discovery. Huthinson,
L. 1959), -
, . ,
, ,
(Logik der Forschung. Mohr (Siebeck).
Tbingen, 1969).

I:
[...]
3. . ,
,

. , -
, ,
-
. -
, -
( , ,
) .
 , , ,
. ,
,
. ,
-
, -
. , ,

, . -
-
, .

,
, -
, .
.
, , -
, -
; , -
. ,
, ,
. -
( ) ,
.
, . .
, :
. -
, , ,
,
.
,
, - -
. -

, ,
(corroborated)*.
, , -
. , -

. , -

. [...]
4. . ,

, - .
, ,
, - ;
, , -
. .

, , -
; ,
.
,
, ,
, , , -
*. [...]
-
( ), , , -
; . . ,
(
), , ,
. . -,
, *. -
-
, ( )
-
, . .*. ,
, , -
.
,
. [...]
-
; ,
. -
, , -
, , , -
. , -

 , , -
93 .
, -
-
, ,
, ; -
. , , -
,
, . -

; , , -
, -
, 94 -
. , ,
, - -
,
( -
-),
.
[...]
: -
-
.
. -
,
, ,
*, :
. -
, -
, * :

...

93 , ,
,
. [...] (. . .
1959 .).
94 Carnap. Erkenntnis. Bd. 2 (1932), 219 ff. -

[...] (. . 1934).
 , :
, . 95

-

; ,
, . ,
, -
.*
.
. ,
, .

,

- .
,
.
, ;
,
. -
, -
.*
,
, *,
, .
[...]
, , .
, -
.

95 Schlick. Naturwissenschaften. Bd. 19 (1931), 156.

, (. 151): ,

, , , ,
- .

, - ,

,
[...] (. . 1934).
 . ,
, -
. : -
-
.
,
, , .
,
, ,
; ,
- -
,
,
.
,
, , , , -
, -
. ,
. , -
,
, -
.
, -
; , , -
, -
96 .
, ,
,
, -
, -
, -

.
5. .
.
,
,

96 . : Planck. Positivismus und reale Auenwelt (1931); Ein-

stein. Die Religiositt der Forschung. In: Mein Weltbild (1934). 43 [...] (. .
1934).
 .
, ,
. -
, - ,
: *.
-, -
, -
. , ,
, . ,
(. 6 21), . .
, . ,

, .
,
? : ,
. ,
, ,
.
,
;
-
, . (, -
, ,

.)
,
, ,
,
.
6. . -
, . .
,
(
)
; , -
. . . ,
, -
. : ...
97 ; -

97 Schlick. Naturwissenschaften. Bd. 19 (1931), 150 (. . 1934).

:
, ;
. 98
*.

, (
), . -
.
, -
*,
,
, .
, ,
. -
,
, -
99 . : -
- ;
, -
, ,
:
*.
(
-
; -
.) [...]
[...]
; ,
*.

98 Waismann. Erkenntnis. Bd. 1, 229 (. . 1934).

99 ,
, . , ,
( 4)
, -,
9. (

),
.
: .
, [...] (. . . .).
 ,
.
( modus tollens 100
)
. -
-
, , ,
; . . .
[...] , ,
-
. -

ad hoc
ad hoc . -

.
, -
; , ,
- .
;
-
. -
( 20 -)
, -
, , -
, . ,
, ,
. -
, , -
, , - -
, - . [...]

II:
, -,

. , -

100 p, q. - q.

-p. : , . ,
(. .).
 , -
, .
, , ,
. -
,
, :
, -
; -
.
9. .
?
, ?
, ,
- . , , -
, , -
-
, . - -
, ( ) -
, -
,
;

, -
.
, -
, ,
. -
, .
-
; ,
,
, ,
,
. -
;
,
, ,
, -
. (
-
;
 .) (
101 ) , -

.
,
,
-
,
.

: ,
: , -
, , .
, , , ,
,
, .
10. . [...]
, -

, ,
.
( 102 )
. -
. ,
, .
, ,
,
, .
, , -

101
, ()
(
) (b)
, (
, ),
(. . . .).
102 Dingler. Physik und Hypothesis. Versuch einer induktiven Wissen-

schaftslehre (1921); . V. Kraft. Die Grundfor-

men der wissenschaftlichen Methoden (1925) (. . 1934).

.
,
.
; , -
. ,
, ,
; ; .
-
: -
, , ; ;
.
. .
, , -
, *.
. [...]
11. . -
.
. -
,
: ,

, -
,
. (
. . -
.)
-
. , ,
-
.
(1) . ,
, - -
, -
.
(2)
*,
. , : -
, - ;
. [...]

. , -
. -
,

.
6 -
;
, -
.
, -
-
. .
, ,

- . , ,

, .

,
. 103 .
,
;
-
- . - (. -
1): , -
, . -
-
. , 104 ,
, - ,
. . [...]
, ,

103. K. Menger. Moral, Wille und Weltgestaltung (1934). 58ff (

. . 1934).
104 Stze (),

,
.
pronouncements, , -,
. (. .)
 , .
, -
-
.
-
105 . ,
, .

: ,
, -
(. 8, 20, 27 ). , -
,
- , -
.

(1961)
- , -
. 30 1961 . - -
.
-
: Karl R. Popper. Evolution and the Tree of Knowledge. In:
Objective Knowledge. An Evolutionary Approach, Clarendon Pr., Oxf.,
1972.

[...]
1. . [...]
, ,
, ,

. (
- 1933 . 106 )
. ,
- -
-; -

105 . 7. (. .)
106Albert Einstein. On the Method of Theoretical Physics. 1933.
( The World as I See It) [...] (. . ).
; -
, -
, - .
, -
, , -
, . -
, .
:
; -
, .

.
,
, -
; , -
, -
- -
, . ,
-
.
, , ,
; ,
,
,
, .
*.
, ,
; -
. , -
, ,
. , ,
, ; -
-
.
, ,
;
, -
, -
,
,
. ,
, ,
, , -
107 . -
. -
! , , -
, :
?
, .
, , , -
, ,
. , -
: , ,
... 108 { -
! ( ), !
. , ,
! .}
, , ,
. -
, , -
, , -
, *.
-
, , , -
.
, , , -
. .
, , ,
. -
.
? .
-. ?
: -
.

107{ ,
Conjectures and
Refutations (1965), 46.} (. .).
108 Francis Darwin and A.C. Seward (eds.). More Letters of Charles

Darwin, vol. i, 1903, 195 [...].

(, , )
! (. .).
 . , -
; -
-
.
- ; ,
.
-

.
, , .

, , ,
,
,
-
. ,
, - .
( -
.)
, , , -
,

. -
.
-
;
, , -
.
,
: ,
-. -
, ,
: ,
, .
-
,
.
, ,
, ,
; . .
: -
, () , -
; ,
, 109 .
,
. , -
, : -
-
. ,
, -
,
, ,
.

. ,
, , . ,
, -
.
: ,
,
, .
.
, -
, -
.

. :
,
. - ,
,
, ,
,
.
-
.
;

.

109 . Logic of Scientific Discovery, .108 131

Poverty of Historicism, 133 (. .).

, ,
.
-
:
. ( -
, )
. , -, , -
.
,
*.
,
;
.
, , , ,
.
,
-
, , ,
, .
, -
-
, .

. ,

. , -
,
, -
; . . .

, .
, , .
, . [...]
[...] ,

. -
-
, -
.

;
, ,
. ,
, , -
. , , -
, . -
, ,
, ,
-
.
-
,
,

.
,
-
. -
. , - , -
. , -
, - ,
, -
. -
,

, .
, ,
, - -
, . -
, -
, .

.
. -
, , ;
, -
, ,
(. . - ).
. , -
,
 , ,
;
, -
;
-
, ,
.

.
-
. ;
-
.
, ,
.
(i) ;
.
(ii) ,
, -
, , -
- . [...]

13.

. -
-
, . ,
,
, , . -
-
. -
, . -
, ,
.
, -
. , -
(-
) .
 ,
.
. . . , -
. - .

.
, , ,
.
,
, .
.
. , -
, -
.
- , -
(theory-laden).

, -
, .
, , ,
.
, .
, ,
, .
, , ,
.
,
.

- . -
. , . , . -
.
, , -
. -
- -

- .
.
,
. ,
.


(1953)
-
, 1951 ., -
.
. L. Wittgenstein.
Werkausgabe, Bd. 1. Suhrkamp, Frankfurt a. M. 1984, -
. (. . .
. ., 1988).

1. I/8:
, -
: ,
, , -
; , , ,
, , -
, ,
,
, ,
, . -
,
, ,
, . 110
, ,
. :
-
. :
. -
. , . [...]
2.
, -
. , ,
- .

110 . . , ., 1993, .
(. .).
 , ,
.
. -
; , , .
, , .
,
, , , . ; -
, .
.
3. , , ;
, , .
, :
?
: , ;
, , , .
: -
...,
: , , ;
. ,
.
7. 2 -
, ;
. -
. . . , .
- : -
,
, .
,
2 , -
.
.

.
.
: -
, .

11. :
, , , , , , ,
. , -
. ( - .)
 , , -
, , ,
. .
!
12. :
, - .
( , .)
,
, ;
- , -
;
-.
13. : ,
,
. (
[, 2] , -
,
.)
14. , :
. ,
. . ,
, ? ,
.
?
23. ? ,
? :
, , -
, . ,
; , ,
, . (
.)
,
.

:

-

()



-

;



;


, , , ,
.
-
, -
,
. ( - .)
65. ,
. :
! , -
,
.
.
, -
, ,
.
. , -
, , ,
,
.
, -
-. .
66. , .
, , , -
. . ? :
,
. , ,
, ,
, , . : ,
! . .
: -
, ,
 . , ,
, . -
? .
? . -
;
, .
.
. : -
, -
!
. .
:
, .
.
67. - -
, ;
,
: , , , , -
. . . . : -
.
-
. ? , ,
, -
; , ,
, .
,
. ,
, ,
.
: -
,
: .
:
.
XI. .
: ? ( -
, , ). :
, ,
, .
:
.
 ;
, . [...]
, ,
, :
.
, ,
, ,
, .
.
,
.
, .
.

. ,
.
, ,
.

. (1953)
. -
,
. -
.
.
Stephen Toulmin. The Philosophy of Science.
An Introduction. Harper & Row. N. Y., 1960.

II:

, -
.
? ,

, -
, ?
:
,
, -
, ?
, , , -
, ,
, ,
, , -
, ?
?
2.1
. -
. -
, ,
, : -
, . [...]
,
: ,
; , -
, ; -
, , -
, .
, -
, - , -
; -
. [...]
, , ,
,
. ?
?
[...] , ,
, -
, 111 .

111 -
. ,
, , ,
(. .).
 ,
: [...] -
. [...] , , ,
, :

, .

-
. ,
,
-
. -
, (. .
, ), -
, -
, .
, ,
.
, , : -

,
?, ? ?, ,
.
2.2
. [...] [...], -
, ?
?
. [...]
, , -
. ,
, ,
.
.
, -

: -
. , , , -
,
, :
, -

.
,
: -
, -
, .
, , 30 ,
, , ,
, . , -
, , :
? ?
, , , .
, ,
, ,
.
30,
.
, -
, .

.
, , -. -
, -, , .
, ?
, , ,
. -
, -
, , : -
,
. - ,
,
, , -
,
; ; , ,
, . -
, ,
, ,
-
; ; -
.
 ,
, .
. -

. -

.

, ,
-
.
:
, , 30 -
, -
, , ,
.
.
, , -
, ,
. - , -
.
, , 13/4
: . ., ,
.


;
-
, .
, ,
: , -
, ,
, , -
, . ,
-

. -
, ,
, , , ,
 ,
.
, ,
, -
, . ,
-
. -
-
-
:
, .
-
,
, -
,
; ;

, ,
- .
, , ,
, -
; ,
,
, .
. ,

, -
-
. , ,
,
, , -
: , ,
-
,
,
.
[...]
2.3
. ,
: ,
. ,

,
-
, .
, .
-, ,
, . ,
,
, , ,

, -
. ,

, -
, . , -
-
: .

; -,
, -
, .
,
. ,
,
, , , :

, ,
, , , -
,
.
. ,
, , -
: , -
, -

, . -
,
, - ,
.
,
, : -

.
,
.

, , ,
: -
. ,
, -
, .

, ,
,
,
. :
, -
, ,
, , -

.
, , : -
,
. -
, , , , -

. -
: -

, . .
,
, ,

, .

-
: -
,
, , , -
,
.


(1958)
- .
, -
- ,
.
- . Norwood
Russell Hanson. Patterns of Discovery. An Inquiry into the Conceptual
Foundations of Science. Cambridge. . Univ. Pr., 1958.

I: [...]
. .
; ,
. -
: , , -
112 . -
, , -
,
.
, . , :
, -
113 . -
,
?
*. -
; -
. , , .
,
, ,
,
.
,
Amoeba. , -
. Amoeba -

112 ,
, (. .).
113

,
, (. .).
 : , , . -
, , . .
Amoeba .
Amoeba ,
. Amoeba , -
. ,
, - ,
.
,
. -
, -

.
:
, . -
, .
, . -
.*
-
, . [...]
.
: .
. :
, .
:
.
? [...]
:
,
. - .
. ,
, , , -
... 114 [...]
. -
: -

114Brain. Recent Advances in Neurophysiology (with Strauss). L.,

1929. . :
.
(Helmholtz, Handbuch der physiologischen Optik. Leipz., 1867, Bd. III, 433
(. .).
 . ,
, , 115 .
, ,
. , , -
, , -
, .
.
. -
116 . -
, . .
( -
) , .
, ,
-
, : -
, .

. . -
,
,
. , ,
, .
: -
. , , ,
, , ,
. [...]
, -
. [...] [...]
?, , ?,
. -
- .
- .
. [...]

115Cf. W. Whewell. Philosophy of Discovery. L., 1860, The Paradoxes

of Vision (. .).
116 [...] . : ,

, Tunica Retina?
, ,
. (I. Newton, Optics, L., 1769, Book III,
part i) (. .).
 B. [...]
. 1? -
, ,
; .
.
1. ?
. , -
, , *?
: ;
. 117 ...
-?
,
. ,
. , ,
. -
. . -
.
. 1 ,
.
[pattern]. , -
.
?
?
. 2 . 3:

. 2 . 3
.
. , -
, , . 2?
. 4
. , ,
. 3, . 4,
. - -

?
, , .
, .

117 . . xi. :
. . ., 1988, 355 (. .).
 118 -
. .

118 - Aufgabe
[ . . .] .
(. .).
, (. .).
 . 5 : -
, .
, ? .
.
, , . -
; ,
.

. , -
, .
, ? -
, -
, , -
, , ,
, , -
.
,
.
-. [...]
: -
, .
119 .
. , -
,
. . . .
, , .
, , -
.
, -
,
, -

120 .

119 .
to make something of it ,
, .
, (. .).
120 ?

?.
 :
; , -
, , -
, , , , , -
;
;
-
, -
; ...; -
. - .

; :
? , ,
.
, -
, ,
, ,
-
. 121
,
, . -
, -
. [...]

: , , -
. 6 , , . -
, , ,
. -
,
? .
, ,
,
. ,
(
): .
, , ,
. , -
,

- , (. .).
121Pierre Duhem. La thorie physique. Son objet et sa structure.
Chevalier & Rivire, Paris, 1906, 234-235 (. .).
 , . -
,
, ,
. -
. -
, , -
. -:
- .
.
, -
. (
.)
- :
.
. -
, , . [...]

14.
,
(1962 .),
. -

.
?
, -
, -
, . ,
,
, .
, , -
. .
,
.
, ,
. ,
.
-
, -
 -. , -
. -
, ,
.
-
( 21 -
) 60-
.
,
1969 . -
,
1962 .

(1969)
.
- -
. 60-
.
. -
: Thomas S.
Kuhn. Second Thoughts on Paradigms. In: The Essential Tension.
Chicago & L. The Univ. of Chicago Pr., 1977, 293 319.

[...] , -
. ,
,
. [...]
-
-
?
-
. ,
.
1, - ,
,

, ,
, - -
. -
 , ,
, -
122 . ,
, ,
,
. -
, .
-
. ,
, -
(x)(y)(z) (x,y,z).
-
. , -
, , -
-
. :
-
-
, .
: -
, - -
, -
-
123 . , [exemplars] -
, , , -
. , -
-
. [...]
[...] ,

, -

122 . . . . . ,
., 1996, . 5459 (. .).
123 ,

, , , ,
, .

,
, , (.
.).
 124 . -
- , -
,
. ,
,
. -
, , , , -
,
.
, -
, -
, , . .
, -
, . -

-
125 .
, -
, ,
-
*. , -
,
. [...]
,
. .

124 50-, 60-

( F F=ma), , -
,
(. 6 ). , -
, -
, . (. .)
125 ,

, .

, ,
, ,
.
, ,
(. .).
 -
. -
.
, . ,
, , -
.
, .
,
- . -
. , : ,
, . -
, : ! . -
, ,
. -
,
. , ,
, -
- . .
-
.
, ,
, ,
- -, . -

, -
.
, -
- -
- , -. , -
- ( ),
-
. [...]
-
, , ,
. 1 . 2 126 . ,
.
127 .

126 ,
(. .).
127 - , ,
 , ,
, ,
, -
,
, .
, ,
. ,
, -
-
.

2
,
, -
. , ,
-
-. ;
.
, -
-
. , -
. , , , . -
, -?
,
, -
, -
. , ,
, -
, -, -
. ,
,
.

,
, .
, ,
,
(. .).
 , -
,
. -
, - -
. , .
-
, . [...]
, , ,
, ,
? -
, , -
. -
, -
, -
. , , , -
. , -
, . , -
, -, .
, -
,
, .
, , -
- . ,
-
-
. -
, -
. -
, -
,
.

,

, .
,
, - -
. ,
.
?
, ,
 , ?
.

.
, ,
. , , -
.
, ,
. - -
-
.
, , -
. ,
, ,

. 2.
, . -
, . .
? .
. 3,
. -

, . ,
, .
,
, , ,
-
.

3

.
. 4 ,
- -
. ,
,
, , . -
, -.
. , -
,

. [...]

4

. , . 5,
. , -
, . ,
, ,
.
.

, . -
,
,
.

6 .
. , , ,
.
. ,
, ,
. -
,
,
. -
, ,
- , , -
. , . .
, -
,
. ,
-,
. ,
-
. , -
-
 , -
128 .

6
, , -
-
. ,
,
,
. ,
, -
,

129 .
.
. ,
, -
. , ,
, . -
, , .
, -
, -
, .

128

.
, , -
.
,

. ,
, (. .).
129 , ,

, , ( )
. . . ,
. [...] , -,
,
. , ,
- (. .).
 , -
.
- . -
, ,
, , -
, ,
.
-,
, .

- . ,
, -
, , ,
, -
. -
-
. .
,
. ,
, , -
. -
, . ,
, -
, .

(1962)
, ,
. -
. -
.
50- . -
, , - ,

. -
, ( -
1969 ., ): Thomas S. Kuhn.
The Structure of Scientific Revolutions. Chicago. University of Chicago
Press, 2-nd edition 1970.

IX.
[...] -
? [...]
?
[...] -
, .


. -
, ,
. -
-
. , ,
-
.
,
, -
. ,
e . -
,
, -
-
, - -
,
. -
, ,
.
, -

, . -
-

. ,
,
,
.
(,
 ), .
.
, ,
, . ,
, ,
, -
.
,
. ,
.
, . -
,
, . -
, -
. ,
,
,
, -
, . [...]
, -
, .
- ? -
.

. . . -
, -
.

.
, ,
, .
, -
, .
-
.
-
. , - -
, -
. ,
, -
, -
 . - , -
, , -
, . [...]

XI.
[...] , ,
, -
, ,
, .
,
, , -
,
. , -
, ,
, . -

,
, -
.
,
, ,
, .
,
, - -
. ,
-
. , , -
,
. , ,
, ( -
)
,
-
.
,

, -
.
, , -
, -
. , , -
. [...]

XIII.
[...] -
? ,
. -
-
. ,
, ? ,
, .
-
,
. [...] -
, -
, ,
.


. -

, -
. , -
. , -
.
, -
1984, -
. -
, .
, , -
*. [...]
[...] [...] ,
, ,
, - .
, -

.
,

, -
. -
, , -
, -
- .
, ,
.
.
, -
,
.
?
, -
, ,
? ,
, , -

? -
----- ----
, -
.
.

.
, , -
, ,
. ,
.

1859 ., , -
, -
, .
, , -

.

, - -
, .
, - . -
, ,

, . ,
-
 , .
.
-
,
*.
-
- -
*. ,
, . ,
, -
, , -
, -, -
- .
,

,
,
. , ,
,
, - -
. -
, ?
, -
.
[...] , - -
, -
. -
-
. ,
, ,
,
, ,
- . [...]

15.

60- . -
, 1963-1964 ., -
 ,
,
. -
, -.
, , ,
,
. ,
, -

?
, , , -
. ,
-
. , ,
-
,
. -, -
, :
,
.

. ,
, ,
. -

, ,
, -
. -
.
, -
, -
, , .
-
,
:
. ,
:
,
-
. -
. , -
 ,
, -
-
:
, .
-
:
. -

. ,
, , .
, , -
. ,
,
, . -

-
.

-
(1970)
.
-
, -
,
. -
- . -
-
( 1970 .) -
1965 . -
. ,
, , -
. -
: Falsification and the Methodology of Scientific Research
Programmes. In: Criticism and the Growth of Knowledge. I. Lakatos, A.
Musgrave (eds.), Cambridge University Press, Cambridge, 1970.

1. : ?
 [...] , ,
, : . -

(
) , -
,
. ,
, :
.
, -
:
.
. ,
*. [...]
.
, -
, -
, , , . -

, -
. ,
, , -
.

.
. , ,
130 , -
, ,
, .


.
,
-
() .
. [...]

2.

130 justification (.):

. 2. () (. .).
 () ( ) .

[...] -
. , -
( ),
( ),
(),
. -
( ) -
- , -
, , .
, ,
.
, -
.
.

, - -
: . -
, , ,
, , ,
; ,

*. [...]
[...] , , -
.
,
, -
.
- -
*: ( ) .

(fallibility),
(infallible) . -
, : ,
. -
- .
[...]
-
, .
. ,
, :
[ ] 131 , 132 , . .
,
.
:

, -
, . . ,
, , ,
.

, -
, 133 .
, ,
:
. (-) -
:
. [...]

.
-
,
, ;
, ,
: , ,
, .
.
-
,
.
, -
, -
, -
, , , .

(. .).
131
132P. B. Medawar. The Art of the Soluble, 1967, 144 (. .).
133

: ,
, , .
(K. Popper. Conjectures and Refutations. 1963, 38, fn.3 (. .).
 .
-
.
,
, ,
(
), . (
134 .)
, -
( -
) , ; . . , -
. [ -
( ).]

, -

.
:
,
, .
, *.
.
, -
. -
.
(1) -
. ,
-
, -
.
, , -
:
,
.
,
, - -
-

134 [...] , ,

. . . .
. 4, 10 [ 15 ] (. .).
 *.
, -
.
, -
; , -
,

, , ,
.
, ( -
) ,
. -
, , , -
, -

. ,
, ,
. ,
. -
, -
cogito-, ego-
-
.

, -
. -
, tabula rasa,
, -
.
, , -
.
,
(. . ) -
*.
(2) , -
-
. -
:
.
, : -
,
 135 .
,
.
,
(fallible). , -
,
. -
,
*, ,
.
.
: -
*.
(3) -,
-
, -

- , ,
.
e , -
: -
.
,
.
, -
.
-
(N), I -
p. -
.
,
, , N? .
, p', -
p . , . .
-
. p'
, -
:
, -*.

135 . . . . 29 [ 5 ] (. .).
- .
p' , -
. .
-
? . ,
.
, ,
.
( ,
) ,

. .

, ? . -
, , -
. .
,
. . -
? .
, ... -
,
*.
,


136 . ,
- (
),
( -
). , ,
: -
,
, -
,
. -

:
136

,
? (K. Popper. Conjectures and Refutations. 1963, 38, fn.3)

, ? (. .).
 ,
:
.
, -
ceteris paribus 137 :
, , -
. -
, ,
ceteris paribus ,
. [...]

(b) .
.
[...] (
, ) -
(
) , , -
. ( -
)
( -
) , ,
, ,
, , 138 .
-
, 139 . -
, -
. -
, .

. . , -
,
- -

(.). ,
137

,
,
, (. .).
138 K. Popper. The Logic of Scientific Discovery. 1959, section 30 (.

.).
139 . op. cit., section 30 (

1968.) (. .).
 -
, .
, -
,
*, .
,
, ,
, ( ) ,
140 . -
, -
: , -
141 . -
, - ,
,

. -
,
- . -

. ,
-
, .
-
. , -
, . ,
, .
-
.
.
-
, . .
, -
, .
-
-
*. (
: ,

Karl R. Popper, Conjectures and Refutations, 1963, 390 (. .).

140
141,
; . The Logic of Scientific Discovery, section 28. (..)
 ,
-
, - -
. , ,
-,
, -
*.)

() -
*. -

, ,
. -
: -
,
. -
( );
-
142 .
,

;
143 . [...]
()
.
(problemshifts).

( ),
.
, -
,
*. -

( ), . .
.
:
( 1)
(2).

142 Op. cit., sect. 22 (. .).

143 Op. cit., sect. 30 (. .).
 * ;
-
.
-, -
(*) ,
( -,
). -
T -
, -
: (1) T: . . -
, . . , -
T , ; (2) -
T . . T
( )
; (3) -
* 144 .
,
. ,
,
:
-
, -
. -
. -

.
,
-
. -

, -
. ?
-
, ? [...]

144

:
(, )
. ,
(. .).
 [...]
-
.

-,
145 . , ,
, -
, ,
.
. -
, -

. ,
, , .
-
, . -
-
;

.

3.
-
-
. - -
,
.
, -
146 . :
( -
), ( ).

145 Paul K. Feyerabend. Problems of Empiricism. In: Beyond the Edge

of Certainty. R.G. Colodny (ed.). Englewood Cliffs. New Jersey, 1965, 226 (.
.). (16) (. .).
146 ,

()
( ). ,
, ,
,
(. .).
 -
, :
,
.
, , -
147 . -
-
: - .
*.
, , ,
, -
. -
,
( )
.
.
, ( 148 )
(-
). ,
,
( -
)*.

() : .
-
.

147 K. Popper, op. cit., 11 [. , 12],

70.
: ,
(. .).
148

.
.

,
.
,

(. .).
 modus tollens 149 .
-
, -
,
modus tollens . -

,
.
, -
; ,
.

; - -
. , ,
- (, , -
*) , -
.
-
, -
,
.
, .
150 .

modus tollens
.
: -
-
, *.
-
* 151 . , ,

; -
:
. - ;

149odus tollens . 12 , . 10 (. .).

150 P. Laplace. Exposition du systme du monde. 1796, IV, ii (. .).
151 -

, 2 (B)
(. .).
 -
. ( ,
) *,

, -
-


, -
. ,
-
:
. , -
, - -
:
.
-
. (intermittently)

.
-
-
.
-
,
.
.
, ,

, : .
. , , -
.
, ,
*;
*, e .

(b) : -

-
.
 -

: .
, -
, -
,
. -
.
, ,
. -
, -
. -
-
.
,
; -

,
, , -
.

.
, - ,
:
, -
.
, *. -
-
,
. , , -
- ,
.
,
, ,
.
( -
), -
. - ,
,
. , -
, .
 ; -
() -
, .
, -
-
. -

. -
.
.
() , . -
,
. .
, -
,
, -
, -
. , -
*.
, , -, -
, ,
-
:

*. -
:
. e -
( -
), , -
, -
. -

: -
,
(-), .
,
- , *.

.
: ,
, ,
 . -
: ,
, -
. ,
, - . ,
,
,
*.
- - -
, .
,
, -
: , *,
, .
, n+1-
n- , ,
:
, -
.

: -
,
, 152 ?
[...]


,
. ,
, -
, -
( ) .
, ,
.

152 . : I. Lakatos.
Proofs and Refutations. In: The British Journal for the Philosophy of Science,
vol. 14, 32430. 1963-1964 .


,
[...] (. .).
 ,
*, -
,
. ( , ,
, ,
( -
), ( ) -:
.) [...]

16.
- ,
.
,
. ,
. ( ,
,
.)
? , -
:
-
.
, , ,
. ., .
. .
.
. -
, .
-
( , -
).
:
. ,
- .
, -
, ,
,
. -
, .
 .
, ,
. , 1962 .
,
. ,
, .
, ,

, ,
, .
, -
,
. :
,
. ,
. ,
-
,
. ,

( ,
). .

. -
.
, ?
: -
.
,
,
,
,
1 kg, .
,
, -
. , -
, -
.
, .
70- , , -
,
 .
, -
153 . - -
-
.

(1965)
, Minnessotta Studies in the
Philosophy of Science. -
,
1962 . , .
: Paul K. Feyerabend. Problems of Empiricism. In:
Beyond the Edge of Certainty. R.G. Colodny (ed.), Englewood Cliffs.
New Jersey, 1965.

III. . [...] E
[...]
*. -
,
154 ,
. , ,
,
155 . ( )
, D,
.
,
156 . :
,

153 P. Feyerabend. Concluding Unphilosophical Conversation. In: Be-

yond Reason, G. Munevar (ed.), Reidel, Dordrecht, 1991, 506 (. .).
154 , 12 [ 7

] (. .).
155 .

. ,
, 7 (. .).
156 K. Hempel. Studies in the Logic of Explanation. In: Readings in the

Philosophy of Science, H. Feigl, M. Brodbeck (eds.). Appleton-Century-

Crofts, N. Y., 1953 (. .).
 D ; ,
, 157
,
.
, ,
. -
, ,
,
,
[ ] 158
. 159
, , -
, -
- -
. -:
,
,
*;
; . .
,
,
.

.

.

.
,
.

. .

. , ,

157 .
. , , 6 (. .).
158 . (. .).
159 E. Nagel. The Meaning of Reduction in Natural Sciences. Reprinted

in: Philosophy of Science, A.C. Danto, S. Morgenbesser (eds.), Meridian

Books, N. Y., 1960 (. .).
, ,
. .
,
. ,
-
, . .
.
,
,
. , ,
( )
,
[...].
, ,
, ,


. ,
,
,

160 . [...]
V. .
[...]

*:
[...] , -
,
. -
;

160 ,
, -

. -, , ,
,

, .

. . Golo Mann. Deutsche Geschichte. Fischer Verl., Frankf. a. M.,
1950, 718 (. .).
 *.
.
, -
. [...]
VI. . -
, -
, .
, -
,
. , -
.
, , ,
,
.

.
-
. ,
(
), , -
. , -
. - ,
. -
( ,
, , -
), ,
, , -
,
. ,
, ,
,
,
, ; , -
-
. [...]
[, ,
- ,
. [...] -
,
[...]. -
-, ,
 , ,

. , ,
, -
.

[...] . ,
,
.
-
: [...] , -
.
, , -
. [...] -
. - -
-,
, . -
-
. , -
, ,
. , , ,
[...],
,
, ,
- , -
. . -
,
.] 161
VIII. .
, , -


. , ,
, .
;

161
(122).

, , ,
(. .).
 162 . , -
, ,
,
,
. , -
, -
,
, -
( -
-, ),
-
.
,
,
,
, -
. . .
163 -
: , ,
,
.
,
-
,
: ,
, *.
, .
,
, .
, -
( ),
, ,

162 -
[...] (. .).
163 . VI

P. Feyerabend. Explanation, Reduction, and Em-

piricism. In: Minnessotta Studies in the Philosophy of Science, vol. III, H.
Feigl, G. Maxwell (eds.), Minneapolis, 1962, 2897 (. .).
: . . . ,
, 1986 (. .).
 .
,
.
,



.

, .
, , , , -
. ,
( ),
,
, , , ,

, 164 . [...] -
. ,
. -
, . ,
, ,
,
(, , .
.) 165 . , XV
XVI , , ,
-,
.
-
, .

, .
,
.
-
.

164

. , , ,
, [...] (. ).
165 . Karl Jaspers. Allgemeine Psychopathologie.

Springer, Berl., 1959, 75-123 (. ).

 , ,
, -
, .
,
,
.

.
166 .

166

, . .
,
, ,
, ,
, ,
.
,
,
. ,
, , (1)
[...] (2)
, .

.
, ,
, ,
-
, ,
( ), .
, (. .
) ,
.
,
, ...
, ,
, , (Gthe. Gesprche mit Ecker-
mann. Houben, Leipz., 1948, 531) (. .).
 XV. . [...] [ :] 167
-
,
. [...] ,
- . [...] -
:
, , -
. -
-
. [...]
XIII. . [...] -
, .
, -
. , -

,
. , -
, -

. ?
-. , ,
, :
; -
; ( ,
, );
( , ,
). -
, .
,
, ;
, -
; , -
. -
, ,
?
( ); ,
; ,
( ) ;

167
-
(. .).
 ( ) ,
, .
,
. ,
,
, - -
? ,
,
, ,
. , -
, . -
,
. -
:
! -, -
, -
; , , -
, . -
, ( ). -
,
. , ,
, , , .
, ,
-
, -
. [...]
XV. . [...] , ,
. ,
168 . -
169 .
, .
, ,
: -
,

168 . Explanation, Reduction, and Empiricism, op.

cit (. .).
169 , (

) (
),
(. .).
 . [...] -


,
. -
,
, , -
, .
,
. [...]
-
, -
. ,
, ,
, , ,
,
,
. , ,
,
. -
; ,
.
. -
, .
. , -
.
,
, , ,
,
. , ,
, ,
. -
, , .

. ,
, -
, (
, )
.
,
,
. ,
- ,
.
. ,
.
-, -
, .

, . -
, ,
. -, -

. -
.
, ,
, .

,
. -
, -
,
. -

, . [...]

(1975)
.
-
. -
. , . -

,
.
-: . . . -
, ., 1996.

:
 : -
- -
, , .
I:
,
.
, , : -
Anything goes.
II:
,
/ -
. , -
.
III:
, -
, ,
-, - . ,
, , -
. -
, .
-
.
IV:
, ,
.
.
. -
, , -
.
V:

, , -
. -

. -
, .
VI:
,
, -
.
, , -
 , , , -
. , -
, .
VII:
-
. ,
, ( -
).
.
VIII:
, ,
ad hoc ,
. -
.
IX:
-
, . ,
, , ,
, .
,
.
X:
-
. -
, , ,
. ,
, ,
, .
XI:
, , -
.
, - -
:
, ,
. -
-
, , -
,
, .
XII:
 -
(, )
. -

.
XIII:
. -
,

/. ( , -
, .)
XIV:
-

-
. -
.
.
XV:
VIXII ,

, . -
, , -
. -
. , -
,
,
.
XVI:
,
() ()
, , -
-
. , -
,
, ,
, .
XVII:
. , -
, .
, ,
 (, -
). , .
-, - -
.
XVIII:
- ,
.
, ,
-. , , -
,
, ,
, -
.
, ,
-
-, - -
. -
, ,
.

17. -

-
. .
,
. -
.
-
.
.
, -
, . -
: ,
,
. -
-
. , ,
. -
 -
. -
, ,
.
.
, -
-
,
.
-
.
. .
. (-
.)
. , , -
. .

(1976)

. : David Bloor.
Knowledge and Social Imagery. Routledge & Kegan Paul. L., Boston,
Henley, 1976.

I:
-
? -
, . , , -
,
.
. ,
. ,
, ,
, .
, -

-
. , -

, , .
 -
, -
:
. ,
.
- , ,
-
. -

, .
-
170 .
? [...]
[...]
-
. , -

.
.


. . ,
- ,
, -
. ,
.
,
, -
.
171 .

170 . J. Ben-David. The Scientists Role in Society. Prentice-Hall,

Englewood Cliffs, N. J., 1971; G. De Gr. Science as a Social Institution.
Random House. N. Y., 1967; R. Merton. Social Theory and Social Structure,
Collier-Macmillan. L., 1964; W. Stark. The Sociology of Knowledge.
Routledge & Kegan Paul. L., 1958 (. .).
171 . I. Lakatos. History of Science and Its Rational Reconstruc-

tions. In: Boston Studies in the Philosophy of Science, vol. 8 (1971), Reidel,
Dordrecht; K. Popper. The Open Society and Its Enemies, vol. 2. Routledge &
Kegan Paul. L., 1966 (. .).

. [...]
. ,
.
-
, .
, , -
. ,
. -
, , -
. -
, .
, ,
, -
.
, , -
.
.
.
, ? -
-
, . : -
; ;
; -
?

,
.
,
. -
,
.
.
,
,
.
, ;
,
. -
, ,
.
 ,
, -
. , -
,
.

-
172 . , ,
, -
.

-
. *. ,
, ,
, ,
. ,
-
, .
,

*. , -
, -
.
, -
.
, -
, -
.
, -
. , , -
. -
, , -
. -
-
. -
. 60- 19-
:

172 Douglas. Purity and Danger: An Analysis of Concepts of Pollution

and Taboo. Routledge & Kegan Paul. L., 1966; Natural Symbols. Barrie &
Jenkins. L., 1970 (. .).
. -
, . -
.
. , -
, -

. -
:
, . -
-
. -
, -
*. . -
, ,
-
. [...]
, -, ,

. -
, -
. :
, . . ,
.
, -
, .

, , .
.
.
, , -
.
. -
.
, -
. ,
-
.
, , ,
, ,
.
, -
, ,
173 . [...]
.
,

. , -
, ,
.
,
, -
. ,

, -
. -
.
, ,
- .
. -
-

. ,
, ,
- .
, ,
.
.
,

. ,
.
, , -
. [...]
,
, ?
? -
,

173Durkheim. The Rules of Sociological Method. The Free Press, N. Y.,

1938; K. Mannheim. Ideology and Utopia, Routledge & Kegan Paul, L., 1936;
F. Znaniecki. The Social Role of the Man of Knowledge. Octagon Books, N.
Y., 1965 (. .).

? , ,
-
. [...]


. [...]
, , , -
, ,
.

. ,
, . [...]

(1977)
-
.
,
.
, ,
-
.
Larry Laudan. Progress and Its Problems. Univ. of California
Pr., Berkeley, etc., 1977.

VII:
. [...] , -
,
-

-
*.
, , -
,
.
(
) ( )
 174 .
.
, ,
, -
: , , 2 + 2 = 4,
, ,
, , -
. , -
,
,
, -
. , , -
.
,
-
, ,
. , -
XIX , -
,
, , .
, -
, -
, , -
? [...]
[...] , -
, -
, , -

; , ,
, -
, -
*.
, : , -

174
, ,
,
(Mannheim, op. cit., 268),
- ,
( , 278) (. .).
 [. . ] 175 , -
. 176 ,
, - ,
, . [...]
. ,
,
( ) 177 . (-
,
) , ,
,
. .
, , -
, .
, , . -
() , , , -
. ,
, -
,
.
,
, , - -
, . -
. -
-
y z, -
,
*. ,
, ,
b, c, ... , i, , -

( ) -
.
-
;

175 . (. .).
176 E. Grnwald. Das Problem einer Soziologie des Wissens. Wien,
1934 (. .).
177 .

Mannheim, op. cit., ch. 5 (. .).

 ,
. ,
-
: , -
, , [ .
. ] , [ . . -
] 178 . 179 -
-
; ,
, ,
, ,
,
( )
. [...]
. [...]
[...] -
,
z. (
)
, , ( )
z .

( -
) .
- -

,
.
,
, -
-
. ,
, , -
, ,

, -

. (. .).
178

R. Merton. Social Theory and Social Structure. Chicago. 1949, 516,

179

558. . Mannheim,
op. cit., 267 (. .).

.
, , ,
*.
-
, ,
, -
, . ,
, , , -
, , ,
, -
. ,
,
XVIII ; , -
70-
80- XIX . -
XVII
()
() () -
.

-
. ,
;
-
; -
; -
,
.
-
, -
( )
. , -
,
, ; -
( )
. -

, -

. , -
 ,
,
. -
, , -
, ,

-
. ( -
) -
?
?
, -
,
, *? , , -
, ,
,
. , ,
( -
) -
. -, -
... [] 180 -
181 . [...]
.
, , , -
. ,
, .
, ,
(
). ,
.
, -
, -
, , -
- , -
,
-
; 182

180 . (. .).
181 Ben-David, op. cit., 1314 (. .).
182
 ( ) , -
.
,
, -
. [...]
- -
,
( ). -
-
, , -
, - .
-
, .

***
.
.
, -
, -

.
( ) -
. - -
( -, , ,
). -
,
, -
, , , . .

.
, -
, , -
.
,
. ,
.
,
.

, ,
(. .).

, . 70- -
-
() -
-
. : -
, .
. .
(1979) .

. (1988)

-
.
, .
Steve Woolgar. Science. The Very Idea. Horwood,
Chichester, 1988.

IV: :
[...]

,

,
, -
, :
.
-
, .
.
. ,
, ,
. , ,
-, , -
-
. -
. (
 .)
, -
.
, , .
,
,
.
, ; .
.
(
) , . -
.
, , . .
, .

, .
,
.
? , -

,
. ,
. ?
,
, (
).
, -
. , :
- , - , ,
.

(-). -
.
, -
, , .
, ,
, .
-
. -
 183 -
-
? ,
?
,
? ,

: , -
? [...]
.
, , -
, 184 . -
, -

,
.

, , .
,
,
,
.
-
, ,
, . -
,
, 4000 . -

183

, .
,

,
.
: ,

, .
- (.
.).
184 A. Brannigan, The Social Basis of Scientific Discoveries. Cambr.

Univ. Pr. Cambridge, 1981, ch. 7 (. .).

 -
, , , -
. . ,

.
, , , -

, .

.

. -
( )
.
.
-

.
. ,
, . , -
,
( -
). , ,

,
. ,
, -
. ,
.

.
, , ,
, .
, ,
, , ,
.
, , , -
-
, .
, . -
XVI . -
,
.
,

:
;
( 185 )
; ; ,
,
. .* , , -
, ,
, , , -
, , -
.
, , -
, -
,
.

.
,
.
, -
. -
,
, , -
( -
, . . . .). -
, , ,
. ,
( res), (resistere)
186 .
, ,
. [...]
. -
, -

185 ,
(. .).
186 . B. Latour, S. Woolgar. Laboratory Life: The Construction of

Scientific Facts. 2nd. ed., Princeton Univ. Pr., Princeton, 1986 (. .).
 .
, , ,
, ,
, , , -
. - ,

. , , ,

, . , -
( ). ,
,
-
; :

[...]
VI: : -

[...]
? ,
, -
, *.


187 . -
:
, -
, .
. ,
, -
.
- -
-
. ,
-
, , -
- -

187 A. Schtz. The Stranger. In: American Journal of Sociology, vol. 50

(1944), 363376. Reprinted in Schtz. Collected Papers II. Studies in Social
Theory. A. Brodersen (ed.), Marinus Nijhoff. The Hague, 1964, 91105 (.
.).
, -
. (
) -
.
.
, ( -, -
), ,
. -
, , -
, ,
, , , -
, /
. -
.
,
,
. ,
, , ,
.
-
: ,
. in
situ 188 ,
,
. -

.
, ,
.

-
. ,
,
, ,
. -
, ,
():
,
.

188 (.) (. .).

 ,
.
, , -
, .
.
,
, , , ,
, -
. , ,
, . ,
, , -
-
.
-, -
, , -
-
, , , -
189 .
,

, ,
. -
, .
, -
*. -
, - -
, ,
. -
, , ,
, -
. -

189 ?
?

,
. ( , , . .?) [...]
,
, ,
, (.
.).
 , -
, -
. ?
( -
) . [...] ,
,
, -. [...]
. -

:
. , -
,
, -
. -, -
, ,
-
. [...] , .
, -
, -, -
, -
. , -

.
-
, -
.

. -
-
. -
. -
, . ,
,
, -
, ,
,
-
.
-
, -, -
 , 190 .
, -
, -
.
:
, , ;
, *. -
, . . -
.
, -
, , -
, . .
-
, -
( ).
,
.
-
, .
,
. -, -
, -
. ---
,
.
, -
,
,
.
,

- . -
, , , -
, ,
. -, -

*.
()

190 K. Knorr-Cetina. The Manufacture of Knowledge: An Essay on the

Constructivist and Contextual Nature of Science. Pergamon, Oxf., 1981 (. .).

 (-
). -

. ,

191 .
-
( ) (, -
), . -
- -
, . (-
) , -
. -,

; -
-.
, -
.
,
, , -
, -
. , ;
, ( ) -
(-, , , -
). -
. [...]
, ,
. , ,
, -
;
, . , ,
-
, -
[...]. ,
,
. - , -
, -

191 H. Collins. The Seven Sexes: A Study in the Sociology of a Phe-

nomenon, or the Replication of Experiments in Physics. In: Sociology, vol. 9

(1975), 205224 (. .).
 () .
.

,

192 . , ,
, ( ) -
, . ,
, -
, , :
. -
,
. -

, -
, ,
, . .
, -
, -
. [...]

192 Latour, Woolgar, op. cit., postscript to 2nd. ed (. .).

VI. -

. -
. -
, XX ,
.
, -
.
,
, , , -
, -
, -
. -
, .
, , .
-
. -
,
(
).
.
.
.
,
(. 2. ).
,
. : -
(
, ); -
, ,
(
); -
,
,
 ( ,
.
).
( )
. ,
, -, -
. ,
, . ,
, - -
. -
.
.
,
.
. . -
.
. , -
. , -
, -
.
-
.

18.
, ,
.

,
. ( - ),
( ) .
. -
,
,
.

. -
,
. -
, ,
.
.
,
: !.
, - , -
, -
,
.

(1932)

, 1932. Nature,
vol. 131 (1933), 421. Niels Bohr.
Atomic Physics and Human Knowledge. J. Wiley & Sons, N.Y., 1958, 3
12.

[...]
.
,
, -
,
.

, -
-
- . -
, -
-
,
.
-

,
,
. , -
, , -
 -
. , ,
, -
, ,
. .
, -
,
, , .

,
, -
.
, ,
-
-
,
.
-
. . . -
,

.


, . -
,
-
, . -, -
,
,
. , -
, ,

, ,
,
, -
, .

-
,
,
 , -

.

, ,
-
.
. . ,
-
,
.
-
, ,
,
, , -
- - -
, .
,
, -
, -
. ,
,
, -
-
, -
, .
, ,
, , -
. -
, -
,
,
,
. ,
, -
,
. ,
,
, ,
-
. -

,
.

, ,


, -
,
. -
, -
- - -
.
-
,
.


, -
, . -
-
, , -
, -
. , -
-
-
, .


, -
.
, -
, -
-
,

. [...]


(1972)

XX , , , ,
1972 . , , -
: The Physicists Conception of Nature. J.
Mehra (ed.). Reidel, Dordrecht, 1973, 264 275.

[...] ,
. ,
,
. , ,
,
.
-
, 193 .

1913 .
, :
, -
, -
. ,
, , . ,
,
,
. ,
. .
-
, ,
-
. ,
. , -
,

.

193 , , (. .).
 ,
.
, -
,
. - -
,
. ,
,

. , -
. -
, ,
, h, , -
. -
- ,
,
.

,
. ,
, , -
, . -
. -
, -
.
, -
, - , -
. , ,
.
?
.
-
.
, -
. [...]
-
.
.
.
-
. -
 , -
.
-
. - . -
(-
) . . , -
. , ,

. [...]
. -
. -
, , -
.
.
. , , ,

. [...]
[...] [ 1925 .] ,
, .
.
.
-
, , , -
. [...]
-

. 1925 .

. ,
.
? ?
.
;
. , ,
. - -
, 194 .

194 , -
. , ,
. , -
, -
 , -
. -

?
, -
.
-. -
. -
, -
. ,
-
eit,
.
.
.
;
.
, -
, .
, . -
1926 .
,

, -
. ,
.
, -
-
.
, ,

.
, -
. ,
,

. ,
.

(. .).
 195 .

. ,
-, ,
,
.
-
. , , ,
, , -
.
-
. ,

. -
,
; ,
, ,

.
[...] ,
,
, , -
. -
. ?
: ,
. , ,
:
? :
, ,

?
, -

;
, -
-

195 , -

. , -
- ( -),
, (. .).
. : ,
, ,
- , , -
, ,
?
-
, -
. -
,
. , ,
, -
, . . .
;
, -
.
,
-
, , . . , -
, ,
, -
.
, - -
. [...]
,
,
, ,
-
.
. , , -

,
, - . -
,
. -
, -
, , , -
. .,
. ,
,

; , ,
 ,
.
1954 .,
. ,
, ,
. :
, , ,
, ,
,
. [...]

(1967)
70-
80- , -
.
. -
, , -
, , .
. Fritjof CAPRA. The Tao of Physics. An Exploration of the
Paralels Between Modern Physics and Eastern Mysticism. -
1967. .
. .
. . ,
1997, . 45 52. : , .

, -
, , ,
, -
.
. .
-. -
...
 .
.

, -
-
, -
,
. -
, , -
-
. , -
, ,

.
:
-
.
,
, , -
,
. 196
, --

. -
- -

.
, , ,
, -
.
-
-
, .
,
.
. . 197 ,

196 W. Heisenberg. Physics and Philosophy. Allen & Uniwin, London,

1963, p. 177.
197 D. T. Suzuki. On Indian Mahayana Buddhism. ed. Edward Conze

(Harper & Row. New York, 1968).

 198 , -
. , -
,
.
,
- .
-
- - -
. ,
,
, : -
,
, ,
- -. -
, :

, ,
, ; ,
-. -
.

,
.
,
: -
, -
,
.
.

. -
. ,
, .

(. . ) , -
? , -
' .

198 W. Heisenberg. Physics and Philosophy. (Allen & Uniwin. London,

1963), p. 178179.
 ,
. -
, -
- ,
.
, ,
. ,
, -

.


. -
, , :
,
.
, . 199
-
, , -
-
. ,
, -
-
. -

. -
-
. -
-
:
- , -.
. , -
- , :
- ? : ! -
,
. , , -
. , ,
,

199 D. T. Suzuki. The Essence of Buddhism. Hozokan. Kyoto, Japan,

1968. . 26.
, - .
, , -
, , -
. :
;
, . 200
-
, :
,
?
.
?
- -
, -.
, -
,
.

, .
.
,
.
, -
.
, , -
,
- . -
, , -, . -
.

. ,
-
, ,
-
. -
, :
,
. -

200 P. Kapleau. Three Pillars of Zen. Beacon Press. Boston, 1967. P.

135.
 , -
-
, . 201
,
.
, .
,
.
.

,
.

,
,
, .

, . . .
.
.

.
-
- , ,
.
,
,
, -
.
-
,
,
.
, -
-
. , , -
, .
.

201 W. Heisenberg. Physics and Philosophy, p. 42.


-

. , -
.
-
, , -
. -
- ,
.
-
-:
. -

.
.
.
,
-
.

19.

, .
(
) -
(
), -
, -
. , ,
, -
. -,
,
, , . -
-.
 , ., .

(1954).

. . :
, 1959, , .
. . . -
. . -
. . . . -
. ., 1956.

, ,
:
1.
( ), -
.
2. , -
.
( )
.
, ,
.
, ,
, ,
. , (1)
(2) ,

, . . ,
, .
(1) (2),
-
- .
-
.
. ,
-
, - ,
. :
: ,
, -
, -
.
:
, , .

, -
. , , ,
,
. , -
. , ,
-,
, .
, -
, -
,
.
,
, -
.
, . , ,
, . -
,
.
, -, -
. ,
,
.
(1) (2), . . ,
. -
, ,
. ,
: ,
,
. ,
?
.
,
.
:
?
 -
,
. , -
, -
.
. -
, , -
.
, -
.
, - - -
, .
, , -
.
, .
,
, . -
, -
. ?
, , ,
? .
,
. -
,
. -
. -
.
.
,
, , -
. -
. ,
, ,
. , ,
. -
, , , -
, -
.
.
, -
. , -
 , , ,
, -.
, , -
, .
.
-
-
, ,
, .
, -
. .
, , -
.

.
-

. , , -
, -
, . ,
, .

.
-
.

.
, ,
, .

,
, .
, ,
,
.

, .
.
. . ,
,
.
 , -
.
,
? :
,
, -
. ,
, .
. -
, ,
. -
-
, .
,
? , -
.
, . . -
. -
,
.
,
. .

.
,
. , -
. -
, .
,
.
,
;
.
,
.
,
.
, .
; -
, -
, .

, -
. ,
,
.
. .
, ,
. , ,
, .
? -
.
.
: .
, , ? -
. -
, ,
. ,
, -
,
. .
, -
. , , -
,
.
, , ,
, ,
, -
.
,
,
,
.
, -
.
, ,
. -
. .
?
 -
,
? .
, -
. :
, -
,
, ,
, .
. -
,
, , ,
,
. ,
,
. -
, .
. ,
-, ,

? , ,
,
,
, .
, ,
.
,
, ,
, , .
, -
- . -
, , ,
,
.
-

, -
. -
,
. ; ,
, ,
 . -
, -
.

,
, ,
,
:
.: ,
, -
, ,
.
.:
. -
, -
,
.
.: -
, ?
, . . , -
.
.

, .
.: ,
, ,
,
.
,
.
-
,
.
. , . , . . -
,
, -
. -
. ,
,
.
, ,
 .
.
, ,
. ,

. , -
, , -
, -
. -
.
.: ,
.
.: - ,


, , ,
.
.:
,
-
, ,
.
, .
?
.: , . -
, , -
.
,
, .
.: , . -
, -
, -
.
.
,
. ?
.: .
,
.
- , - .
.
 ,
, 90%
. , -
,
.
.: , -
. ?
.: -
. ,
, .
, -
, ,
, -
.
.: .
, , , ,
,
. -
, .
.: . -
-
.

.

, .

.
.: .
, , -
. , -
, , -
. , -
, -
? - ,
.
.: .
,
- . -
.
,
 . -

, - ,
, , -
. , ,
,
. , -
,
.
.
-
, , -
, -
.

***
. -
, - .
? ,
?
. ,
. ,
, -
.
. -
. -
? ?
( -) -
-
.


(1973)
.
Stephen W. Hawking. A Brief History of Time (1973). .
( ). .
, 1993, . 142 151.

9.
-
. -
. -
, ,

. , -
,
, , -

,
, -
. -
, , .
-
, . -
.
, ;
, , , -
. , -
-
. ,
, ,
. ?
, ?
 . -
, ,
, ,
( .
, . -
: -
, .) ,
,
.
, ,
, , -
.

, , , -
. -
-
. ,
. , -
.
,
.
,
. ,
.
, ,
, ,
, .
, , , -
. :
! -
, -
.
, .
, ,
. . ,
.
. ,
, , , .
. ,
, , , ,
 . .
, , .
,
, -
,

.

.
, , -
,
.
, -
, ,
: -
, , ?
.
, -
. -
.
, -
. , -
, -
.
, -
.
. -
- ,
, .
,
- . ,

. ,
.

. -
, , -
, -
.
 ,
-
- .
,
,
.
. , .
,
. ,
, , .
, -
. ,
. ,
, , , .
,
. -
. -
. ,
. ,
,
!
,
.
. - ,
,
. -
, , -
. (
.) -
,
-
. ( , -
.)
. , ,
-
.

.
,
- . ,
, , -
 ,
. ,
, , .
,
, -
.
.
. -
, ,
. - !

? , -
, ,
? ? -
-. ,
, , ?

,

.
. -
, .

.
, .
, -
, ,

.
. ,
.
- ,


. , -
.
,
, -

- .
, -
 , -
: , -
, . -
, -

. -
, -
. -
.
-
.

,
.
,
.
- -
.
, ,
.
-
.
.
, -
?
? -
,
. -
? -
-
? , -
, ,
10 . .
- : .

- . , -
,
. -
, , ,
, . -
, -
 . -
, ,
.
, , -
,
, .

. -
: ,
, -, -
.
,
. -
, .
:
, ? ,
, -
. -
. -
,
, .
-
.
.
,
, . ,
, ,
-
, . -
, , , -
. ,
:
. -

, -
.
, , -
? , ,
, -

. ,
 , -
, .
- - ,
. ,
, -
, - .
. :

? , -
, , ? -
, ,
, -
: ,
.
-
.
, :
, -
? , -
,
, ,
,
. ,

.
.
,
. ,
. , -
, -
, , -
. -
. , -
-
. .
- -
,
. .
.
,
. ,
 ; ,
, ;
, , .
,
, . -
-
, -
.
-
,
. ,
.
-
.
,
2 . : -
2 . . ,

,
. -
2.1025 1019
, -
.
, -
, , ,
,
.

20.
- , ,
. ,
, -
.
.
. -
.
, .
. -
, - .
-

, .

(1979)

,

1979. Ilya PRIGOGINE, Isabelle STENGERS. LA NOVELLE
ALLIANCE. METAMORPHOSE DE LA SCIENCE
Edition Gallimard, 1979, 1986. -
: , . .
. . , 1989. : ,
. 276 283.

1.
.
, -
,
. -
.
.
, .
- -
. : ,
, -
,
? -
?
XVII .
.
.
, -
? -
,
 ?

, ? -
, -
. ,
,
, -
?
,
?
XVIII .
.
,
,
. , ,
, -
.

. ,
. , -
,

. , , -
, .
,
,
. -
, . -
, ,
.
, ,
.
,
, , -
,

.
, -
,
.
, - ,
 ,
, -, ?
, , -
, -
( , -
,
,
,
. , -
.
-
. -
,
. , -
. ,
,
.
, , . . -
. -
:
-
-
. ,
. ,

.
-
, . -
, : -
, -
, -
.
-
,
.
,

, -
. -
,
. -
 -
,
. , -
.
.

. ,
, , -
.
-
,
.
, -
. , . .
, . -

,
.
,

. - .
, . .
, , -
, -
. -
, .
mv2 2 =mgh -
,
.


, .
-
,
,
.
- -
, -
, , : -
;
, . -
 : ,
. ,
.
,
,
202 .
, -
, -
,
, , -.

,
,
, , -
,

. -
.
-
.
,
202 -

. . . -
, -
. (, , .) -
(. , . -, . -
, . )
1900 (. .: Wunberg, G. Der frhe Hofmannstahl. Stuttgart.
W. Kohlhammer Verlag, 1965). ,
, ,
,
-
(. : Prigogine, I. Gnese des struktures en physicohimie, in
Epistemologie genetique et equilibration, Neuchtel, delachaux et Niestl, Niestl
1977). , , ,
- (, -
, . .) , , -
. ,

.
 .
.
-
,
, . . .
, ,
.

.
, -
,
. -
,
, -
. -

.
, , . ,
, -
, -
:
. , -
: -
.
-
, , -
.
, , -
,
. -
, . -
:
.
-
, XIX .
. XX . -

, -
,
. - -
,
 ,
- -
: ,
,
, , , -
, , -
.
, -
, , -
,
, , -
. , -
,
. -
, -
, -
.
- ,
-
, -
, -
. -
. , ,
-,
. ,
, (
)
.

. -
, -
, , ,
. -
, -
,
, , -
.
,
,
, . -
, 203 , XIX .,
, -
, ,
. ,
1875 . , , -
,
.
, .
- , -
-
. , -
-
.

21.
1953 .
. . Nature
(-
). ,
, -
.
. .
-
. -
, .
. ,
. ,
, -
.

203 S.Btush Journal of the History of Ideas. Vol. 37 (1976), p. 603.

 , .

(1973)


. Manfred Eygen, R. Winkler. LUDUS VITALIS.
Max-Plank-Institut fuer biophisikalische Chemie, Goetingen Sonderdruck
aus Manheimer Forum, 1973 1974.

.

. -
-
. : . , .
. (LUDUS VITALIS). , 1982.
. : , . 5 - 21.

,
,


? *

I
?
? 204 , 1943 .
. -
. -
( ) ,

.
,
, , -
* .
(1795). No 15; . . , ., 1981, . 496
497). ..
204
E. Schrdinger. Was ist Leben?. Leo Lehnen Verlag. Mnchen
(1951).
, - ...?. , -
, , , -
,
,
.

. -
- . -

. '
, .
-
. ,
,
,
-
.
?

.
.
( -
), - ,
. , -
, -
. ,
, -
.
. -

, -
, .
.

.

-
.
-
.

. -
.
, .
,
-
( )
.
-
-
, [1] -
.

.
-
. -
()
.
,
.
.
. -
, -
, , -
. -
-
.
-
-
de novo.
. -
.
,
- -
205 . , . -

206 ,

205
A. Oparin. Origin of Life. Moscow (1924). Academic Press. New
York (1968).
206
M. Eigen. Naturwissenschaften. 58 (1971), S. 465.
 , -
.
-
-
.
,
. -
:
,
.
-
, . , . -
, ,
- . -
. -
, -

207 .
:
1. . -

. -
. -
, ( ) * , , .

. 1. -.

) -
.
( , ) -
. - -
; -
, -
. -

207
J. Watson. The Molecular Biology of the Gene. W. A. Benjamin Inc.
New York (1970).
*
() -
().
, . .
.
 - . coli. -
-
. (Rich ., Science (1973)
179, . 285), - -
.
( )
, . .
. -
.
2. .
, .
-
. , -
, .
() , . . -
, . , ,
. :
,
, . ,
,
43=64 . -
-
. -
(, ) -
.
3.
.
.
, . . -
, : -
,

. . -

, .
,
-
. -
.

. . -
, , -
,
, . -
, .

,
,
.
4. -
. -
,
:
= ( = ), = .
(), -
. -
,
.
, -
. -
208 . -
-
. -

. -
-
.
, .
.
-
.

.
-
. ,
, 1
10%.

. 3.
.

208 J. Watson, F. Crick. Nature 177 (1953), 964.

 5. , -

,
in vitro. -
,
209 .
, -
. 13.
,
.
, -

, . -
:
, -
, -
-
, ,
.
-
,
-
, -. -
, .
.
-
.
13 000,
.
-
?
:
...? !,
.
. :
20 20 20 .... = 20100 = 10130.
!

209
S. Spiegeman. The Neurosciences. 2nd Study Program (ed. F.
Schmitt). The Rockefeller University Press. New York (1970).

. ,
. -
1078
. -
1051 . -
. -
, (10130,
1078, 1051)
, .
-
. -
- , -
, ,
1017 . -

.
-
1051- .
-,
. , -
,
.
.
-
101 000 000.

, .
? -
, -
, -
, . . .
-
.
, , -
, .,
-
. -
, ,
10-6 .
. -
 10-4 .


. -
. -
- -
-. -
, ,

,
. - -
: , . .
1500- , -
, -
. -
. -
, -
, - .
:

,
.
, -
.